UGWA­LO LO­KU­QA­LA LU­KA­MO­ZI­SI OLU­THI­WA

UGE­NE­SI­SE

Uku­da­lwa ko­mhla­ba lo­mu­ntu

1Eku­qa­le­nia uNku­lu­nku­lu wa­da­la ama­zu­lu lo­mhla­ba.

2 Nja­lo umhla­ba wa­wu­nge­la­si­mo unge­la­lu­thob, lo­bu­mnya­ma ba­bu­phe­zu ko­ku­ju­la; lo­Mo­ya ka­Nku­lu­nku­lu wa­ye­ndi­za phe­zu kwa­ma­nzi.

3 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi: Ka­ku­be kho­na uku­kha­nyac; kwa­se­ku­si­ba kho­na uku­kha­nya.

4 UNku­lu­nku­lu wa­se­bo­na uku­kha­nya uku­thi ku­hle; uNku­lu­nku­lu wa­se­se­hlu­ka­ni­sa pha­ka­thi ko­ku­kha­nya lo­bu­mnya­ma.

5 UNku­lu­nku­lu wa­se­bi­za uku­kha­nya ngo­ku­thi yi­mi­ni, lo­bu­mnya­ma wa­bu­bi­za ngo­ku­thi yi­bu­su­ku. Kwa­se­ku­si­ba yi­ku­hlwa, nja­lo kwa­ba yi­ku­sa, usu­ku lo­ku­qa­la.

6 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi: Ka­ku­be kho­na umkha­thid pha­ka­thi kwa­ma­nzi; ka­we­hlu­ka­ni­se pha­ka­thi kwa­ma­nzi la­ma­nzi.

7 UNku­lu­nku­lu wa­se­se­nza umkha­thi, wa­se­se­hlu­ka­ni­sa pha­ka­thi kwa­ma­nzi anga­pha­nsi ko­mkha­thi la­ma­nzi aphe­zu ko­mkha­thie; kwa­se­ku­si­ba nja­lo.

8 UNku­lu­nku­lu wa­se­bi­za umkha­thi ngo­ku­thi nga­ma­zu­lu. Kwa­se­ku­si­ba yi­ku­hlwa, nja­lo kwa­ba yi­ku­sa, usu­ku lwe­si­bi­li.

9 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi: Ka­ku­qo­qe­lwe ama­nzi ave­la nga­pha­nsi kwa­ma­zu­lu nda­wo­nyef, nja­lo ka­ku­bo­na­ka­le umhla­ba­thi owo­mi­le­yo; kwa­se­ku­si­ba nja­lo.

10 UNku­lu­nku­lu wa­se­bi­za umhla­ba­thi owo­mi­le­yo ngo­ku­thi ngu­mhla­ba, le­nhla­nga­no ya­ma­nzi wa­yi­bi­za ngo­ku­thi zi­nlwa­ndle. UNku­lu­nku­lu wa­se­bo­na uku­thi ku­hle.

11 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi: Umhla­ba ka­wu­mi­li­se utsha­ni1, imi­bhi­da ethe­la inhla­nye­lo, isi­hla­hla se­si­the­lo si­se­nza isi­the­lo ngo­hlo­bo lwa­so, onhla­nye­lo ya­so iku­so phe­zu ko­mhla­ba. Kwa­se­ku­si­ba nja­lo.

12 Umhla­ba wa­su­ve­za utsha­ni, imi­bhi­da ethe­la inhla­nye­lo ngo­hlo­bo lwa­yo, le­si­hla­hla si­se­nza isi­the­lo, esi­nhla­nye­lo ya­so iku­so ngo­hlo­bo lwa­so. UNku­lu­nku­lu wa­se­bo­na uku­thi ku­hle.

13 Kwa­se­ku­si­ba yi­ku­hlwa, nja­lo kwa­ba yi­ku­sa, usu­ku lwe­si­tha­thu.

14 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi: Ka­ku­be kho­na izi­kha­nyi­so emkha­thi­ni wa­ma­zu­lu, uku­ze ze­hlu­ka­ni­se pha­ka­thi kwe­mi­ni lo­bu­su­ku2; nja­lo zi­be yi­zi­bo­na­ka­li­so le­zi­kha­thi ezi­mi­si­we­yo, le­nsu­ku le­mi­nya­ka.

15 Nja­lo zi­be yi­zi­kha­nyi­so emkha­thi­ni wa­ma­zu­lu, uku­ze zi­kha­nyi­se emhla­be­ni. Kwa­se­ku­si­ba nja­lo.

16 UNku­lu­nku­lu wa­se­se­nza izi­kha­nyi­so ezi­mbi­li ezi­nku­lug: Isi­kha­nyi­so esi­khu­lu uku­ze si­bu­se imi­ni, le­si­kha­nyi­so esi­nci­nya­ne uku­ze si­bu­se3 ubu­su­ku, ka­nye le­zi­nka­nye­zi.

17 UNku­lu­nku­lu wa­se­zi­mi­sa emkha­thi­ni wa­ma­zu­lu, uku­thi zi­kha­nyi­se emhla­be­ni,

18 lo­ku­thi zi­bu­se emi­nih le­bu­su­ku, lo­kwe­hlu­ka­ni­sa pha­ka­thi ko­ku­kha­nya lo­bu­mnya­ma. UNku­lu­nku­lu wa­se­bo­na uku­thi ku­hle.

19 Kwa­se­ku­si­ba yi­ku­hlwa, nja­lo kwa­ba yi­ku­sa, usu­ku lwe­si­ne.

20 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi: Ama­nzi ka­wa­gcwa­le uku­nya­ka­ze­la kwe­mi­phe­fu­mu­lo ephi­la­yo, nja­lo ka­ku­pha­phe inyo­ni phe­zu ko­mhla­ba emkha­thi­ni4 wa­ma­zu­lu.

21 UNku­lu­nku­lu wa­se­da­la oqu­qu­ma­de­vu bo­lwa­ndle aba­khu­lu, la­so so­nke isi­da­lwa esi­phi­la­yo esi­bhi­nqi­ka­yo, ama­nzi agcwe­le so­na, ngo­hlo­bo lwa­so, la­yo yo­nke inyo­ni ele­mpi­ko, ngo­hlo­bo lwa­yo. UNku­lu­nku­lu wa­se­bo­na uku­thi ku­hle.

22 UNku­lu­nku­lu wa­se­ku­bu­si­sa, esi­thi: Za­la­ni, la­ndei, nja­lo li­gcwa­li­se ama­nzi enlwa­ndle, le­nyo­ni ka­za­nde emhla­be­ni.

23 Kwa­se­ku­si­ba yi­ku­hlwa, nja­lo kwa­ba yi­ku­sa, usu­ku lwe­si­hla­nu.

24 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi: Umhla­ba ka­wu­ve­ze izi­da­lwa ezi­phi­la­yo ngo­hlo­bo lwa­zo, izi­fu­yo lo­ku­hu­qu­ze­la­yo le­nya­ma­za­na zo­mhla­ba nge­nhlo­bo za­zo. Kwa­se­ku­si­ba nja­lo.

25 UNku­lu­nku­lu wa­se­se­nza inya­ma­za­na zo­mhla­ba nge­nhlo­bo za­zo, le­zi­fu­yo nge­nhlo­bo za­zo, la­kho ko­nke oku­hu­qu­ze­la­yo ko­mhla­ba nge­nhlo­bo za­kho. UNku­lu­nku­lu wa­se­bo­na uku­thi ku­hle.

26 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi: Ase­nze aba­ntu ngo­mfa­ne­ki­so we­thuj, nge­si­mo se­thu, nja­lo ba­bu­se phe­zu kwe­nhla­nzi zo­lwa­ndle, la­phe­zu kwe­nyo­ni za­ma­zu­lu, la­phe­zu kwe­zi­fu­yo, la­phe­zu ko­mhla­ba wo­nke, la­phe­zu kwa­kho ko­nke oku­hu­qu­ze­la­yo lo­kho oku­hu­qu­ze­la emhla­be­nik.

27 UNku­lu­nku­lu wa­se­mda­la umu­ntu ngo­mfa­ne­ki­so wa­khe; wa­mda­la ngo­mfa­ne­ki­so ka­Nku­lu­nku­lu; owe­si­li­sa lo­we­si­fa­za­na wa­ba­da­lal.

28 UNku­lu­nku­lu wa­se­ba­bu­si­sa, uNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi ki­bo: Za­la­ni la­nde, li­gcwa­li­se umhla­bam nja­lo li­we­hli­se­le pha­nsi; li­bu­se phe­zu kwe­nhla­nzi zo­lwa­ndle, la­phe­zu kwe­nyo­ni za­ma­zu­lu, la­phe­zu kwa­kho ko­nke oku­phi­la­yo oku­hu­qu­ze­la emhla­be­ni.

29 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi: Kha­nge­la­ni, ngi­li­ni­ke yo­nke imi­bhi­da ethe­la inhla­nye­lo, ese­bu­swe­ni bo­mhla­ba wo­nke, la­so so­nke isi­hla­hla, oku­ku­so isi­the­lo se­si­hla­hla esi­the­la5 inhla­nye­lo; ki­ni si­nge­so­ku­dlan.

30 Nja­lo ku­yo yo­nke inya­ma­za­na yo­mhla­ba, la­ku­yo yo­nke inyo­ni ya­ma­zu­lu, la­ku­kho ko­nke oku­hu­qu­ze­la emhla­be­ni, oku­ku­kho umo­ya6 ophi­la­yo, lo­nke uhla­za ngo­lo­ku­dla. Kwa­se­ku­si­ba nja­lo.

31 UNku­lu­nku­lu wa­se­bo­na ko­nke akwe­nzi­le­yo; kha­nge­la-ke kwa­ku­ku­hle ka­khu­luo. Kwa­se­ku­si­ba yi­ku­hlwa, nja­lo kwa­ba yi­ku­sa, usu­ku lwe­si­thu­pha.

2Kwa­se­ku­qe­di­swa ama­zu­lu lo­mhla­ba la­lo lo­nke ibu­tho la­khoa.

2 UNku­lu­nku­lu wa­se­wu­qe­da ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa umse­be­nzi wa­khe abe­we­nza. Wa­phu­mu­la ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sab emse­be­nzi­ni wa­khe wo­nke abe­we­nza.

3 UNku­lu­nku­lu wa­se­bu­si­sa usu­ku lwe­si­kho­mbi­sa, wa­lu­ngcwe­li­sa; ngo­ba nga­lo wa­phu­mu­la emse­be­nzi­ni wa­khe wo­nke, uNku­lu­nku­lu awu­da­la­yo wa­we­nza1.

Isi­va­nde seE­de­ni

4 Le­zi zi­nza­lo za­ma­zu­lu le­zo­mhla­ba eku­da­lwe­ni kwa­khoc, mhla iNko­si uNku­lu­nku­lu ise­nza umhla­ba la­ma­zu­lu,

5 la­so so­nke isi­hla­hla­ka­za­na se­nsi­mu, si­nga­ka­bi kho­na emhla­be­ni, la­yo yo­nke imi­bhi­da ye­ga­ngad, inga­ka­mi­li; ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu ya­yi­nga­ni­sa­nga izu­lu emhla­be­ni, nja­lo kwa­ku­nge­la­mu­ntu wo­ku­li­ma umhla­ba­thi.

6 Ko­dwa kwe­nyu­ka inku­ngu ive­la emhla­ba­thi­ni, ya­si­the­le­la ubu­so bo­nke bo­mhla­ba­thi.

7 INko­si uNku­lu­nku­lu ya­si­bu­mba umu­ntu ngo­thu­li olu­ve­la emhla­ba­thi­nie, ya­phe­fu­mu­le­la ema­kha­le­ni akhe umo­ya we­mpi­lo; umu­ntu wa­se­si­ba ngu­mphe­fu­mu­lo ophi­la­yof.

8 INko­si uNku­lu­nku­lu ya­si­hla­nye­la isi­va­nde eE­de­nig nga­se­mpu­ma­la­nga, ya­si­mbe­ka kho­na umu­ntu eya­mbu­mba­yo.

9 INko­si uNku­lu­nku­lu ya­si­mi­li­sa emhla­be­ni so­nke isi­hla­hla esi­bu­ke­ka­yo le­si­lu­nge­le uku­dla; le­si­hla­hla se­mpi­loh pha­ka­thi kwe­si­va­nde, le­si­hla­hla so­lwa­zi lo­ku­hle lo­ku­bi.

10 Kwa­se­ku­phu­ma eE­de­ni umfu­la wo­ku­the­le­la isi­va­nde; nja­lo ku­su­ke­la la­pho we­hlu­ka­ni­swa wa­ba zi­nhlo­ko ezi­ne.

11 Ibi­zo lo­wo­ku­qa­la yi­Pi­sho­ni; yi­wo ozi­nge­le­ze­le ili­zwe lo­nke le­Ha­vi­lai, la­pho oku­le­go­li­de kho­na.

12 Le­go­li­de la­le­lo­li­zwe li­hle; la­pho ku­le­be­do­la* le­li­tshe i-o­ni­kse*j.

13 Le­bi­zo lo­mfu­la we­si­bi­li yi­Gi­ho­ni; yi­wo ozi­nge­le­ze­le ili­zwe lo­nke eleE­thi­yo­phi­ya.

14 Le­bi­zo lo­mfu­la we­si­tha­thu yi­Hi­de­ke­li; yi­wo oge­le­ze­la empu­ma­la­nga kweA­si­ri­ya. Lo­mfu­la we­si­ne yi­Yu­fra­thi.

15 INko­si uNku­lu­nku­lu ya­si­mtha­tha umu­ntu2, ya­mbe­ka esi­va­nde­ni seE­de­ni, uku­ze asi­li­me asi­lo­ndo­lo­ze.

16 INko­si uNku­lu­nku­lu ya­si­mla­ya umu­ntu isi­thi: Ku­so so­nke isi­hla­hla se­si­va­nde unga­dla lo­ku­dla;

17 ko­dwa okwe­si­hla­hla so­lwa­zi lo­ku­hle lo­ku­bi, unga­dli ku­so, ngo­ba mhla usi­dla ku­so uza­ku­fa lo­ku­fa.

18 INko­si uNku­lu­nku­lu ya­si­si­thi: Ka­ku­ku­hle uku­thi umu­ntu abe ye­dwa. Ngi­za­me­nze­la umsi­zik onje­nga­ye3.

19 INko­si uNku­lu­nku­lu ya­si­bu­mba ngo­mhla­ba­thi yo­nke inya­ma­za­na ye­ga­nga la­yo yo­nke inyo­ni ya­ma­zu­lul; yaku­le­tha kuA­da­mum4, uku­thi ibo­ne uku­thi anga­zi­bi­za ngo­ku­thi­ni, nja­lo lo­ba yi­ku­phi uA­da­mu aza­bi­za nga­kho isi­da­lwa esi­phi­la­yo, yi­lo ibi­zo la­so.

20 UA­da­mu wa­se­si­tha ama­bi­zo ku­zo zo­nke izi­fu­yo, le­nyo­ni­ni ya­ma­zu­lu, la­ku­yo yo­nke inya­ma­za­na ye­ga­nga; ko­dwa uA­da­mu ka­tho­le­lwa­nga umsi­zi onje­nga­ye.

21 INko­si uNku­lu­nku­lu ya­si­se­hli­se­la phe­zu ku­kaA­da­mu ubu­tho­ngo obu­khu­lun, wa­se­la­la. Ya­si­tha­tha olu­nye lwe­zi­mba­mbo za­khe, ya­va­la nge­nya­ma enda­we­ni ya­lo.

22 INko­si uNku­lu­nku­lu ya­si­se­nza uba­mbo eya­yi­lu­the­the emu­ntwi­ni lwa­ba5 ngo­we­si­fa­za­na, ya­si­mu­sa emu­ntwi­ni.

23 UA­da­mu wa­se­si­thi: Lo kha­the­si uli­tha­mbo la­ma­tha­mbo ami, le­nya­ma ye­nya­ma ya­mio; ba­za­mbi­za ngo­ku­thi ngo­we­si­fa­za­na6, ngo­ba ye­na ethe­thwe endo­de­nip7.

24 Nge­nxa ya­lo­khu indo­da iza­tshi­ya uyi­se lo­ni­na, ina­ma­the­le ku­mka­yo; nja­lo ba­za­ku­ba nya­ma­nyeq.

25 Bo­ba­bi­li ba­be­nqu­nu-ke, umu­ntu lo­mka­khe, fu­thi be­nge­la­nhlo­ni.

Uku­wa ko­mu­ntu

3Inyo­ka ya­yi­lo­bu­qi­li-kea ku­la­yo yo­nke inya­ma­za­na ye­ga­nga, eya­yi­ye­nzi­le iNko­si uNku­lu­nku­lu. Ya­si­si­thi ko­we­si­fa­za­na: Ye­bo1 uNku­lu­nku­lu wa­tsho yi­ni uku­thi: Ku­me­le li­nga­dli ku­so so­nke isi­hla­hla se­si­va­nde?

2 Owe­si­fa­za­na wa­se­si­thi enyo­ke­ni: Si­nga­dla okwe­si­the­lo se­zi­hla­hla ze­si­va­nde;

3 ko­dwa okwe­si­the­lo se­si­hla­hla esi­pha­ka­thi kwe­si­va­nde, uNku­lu­nku­lu wa­thi: Li­nga­dli ku­so, nja­lo li­nga­si­thi­nti, hle­zi li­feb.

4 Inyo­ka ya­si­si­thi ko­we­si­fa­za­na: Ka­li­yi­ku­fa si­bi­li.

5 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu uya­zi uku­thi mhla li­si­dla ku­so, ame­hlo enu aza­vu­le­ka, nja­lo li­be nje­ngo­Nku­lu­nku­lu, li­sa­zi oku­hle lo­ku­bi.

6 Owe­si­fa­za­na ebo­na-ke uku­thi isi­hla­hla si­lu­ngi­le uku­ba yi­ku­dla, lo­ku­thi so­na si­ya­bu­ke­ka2 eme­hlwe­ni, le­si­hla­hla si­khwa­bi­the­ka ukwe­nza uhla­ka­ni­phe, wa­kha okwe­si­the­lo sa­so, wa­dlac; wa­se­ni­ka le­ndo­da ya­khe ka­nye la­ye, ya­si­si­dla.

7 Ase­vu­le­ka ame­hlo abo bo­ba­bi­lid, ba­se­be­sa­zi uku­thi ba­be­nqu­nue; ba­se­be­thu­nge­la nda­wo­nye ama­hla­mvu omkhi­wa, ba­ze­nze­la ama­fa­si­ko­ti3.

8 Ba­se­be­si­zwa ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu iha­mba esi­va­nde­ni eku­pho­le­ni4 ko­su­ku; uA­da­mu lo­mka­khe ba­se­be­ca­tsha ebu­swe­ni be­Nko­si uNku­lu­nku­lu pha­ka­thi kwe­zi­hla­hla ze­si­va­nde.

9 INko­si uNku­lu­nku­lu ya­si­bi­za uA­da­mu, ya­thi ku­ye: Unga­phi?

10 Wa­se­si­thi: Ili­zwi la­kho ngi­li­zwe esi­va­nde­ni, nge­sa­ba, ngo­ba ngi­nqu­nu; nga­se­ngi­ca­tsha.

11 Ya­si­si­thi: Ngu­ba­ni oku­tshe­le uku­thi unqu­nu? Udli­le yi­ni okwe­si­hla­hla, enga­ku­la­ya nga­so uku­thi unga­dli okwa­so?

12 UA­da­mu wa­se­si­thi: Owe­si­fa­za­na owa­ngi­pha ye­na uku­thi abe la­mif, ye­na ungi­ni­ke okwe­si­hla­hla, nga­se­ngi­si­dla.

13 INko­si uNku­lu­nku­lu ya­si­si­thi ko­we­si­fa­za­na: Ku­yi­ni lo­khu okwe­nzi­le­yo? Owe­si­fa­za­na wa­se­si­thi: Inyo­ka ingi­kho­hli­si­leg, nga­se­ngi­si­dla.

14 INko­si uNku­lu­nku­lu ya­si­si­thi enyo­ke­ni: Nje­ngo­ba usu­kwe­nzi­le lo­khu, uqa­le­ki­si­we we­na okwe­dlu­la so­nke isi­fu­yo lo­kwe­dlu­la yo­nke inya­ma­za­na ye­ga­nga. Uza­ha­mba nge­si­su sa­kho, nja­lo udle uthu­li insu­ku zo­nke ze­mpi­lo ya­khoh.

15 Nja­lo ubu­tha ngi­za­bu­fa­ka pha­ka­thi kwa­kho lo­we­si­fa­za­na la­pha­ka­thi kwe­nza­lo ya­kho le­nza­lo ya­khei. Yo­na iza­ku­cho­bo­za ikha­nda, we­na uza­yi­cho­bo­za isi­the­ndej.

16 Ko­we­si­fa­za­na ya­thi: Ngo­kwa­ndi­sa ngi­za­kwa­ndi­sa ubu­hlu­ngu ba­kho lo­ku­zi­thwa­la kwa­kho; ngo­bu­hlu­ngu uza­be­le­tha aba­ntwa­na, lo­ku­kha­nu­ka kwa­kho ku­za­ku­ba se­ndo­de­ni ya­khok, nja­lo yo­na iza­ku­bu­sal.

17 Nja­lo kuA­da­mu ya­thi: Nje­ngo­ba ula­le­le ili­zwi lo­mka­kho, wa­su­si­dla okwe­si­hla­hla enga­ku­la­ya nga­so uku­thi: Unga­dli okwa­som, uqa­le­ki­si­we umhla­ba nge­nxa ya­khon; ngo­ku­kha­tha­ze­ka uza­ku­dla okwa­wo insu­ku zo­nke ze­mpi­lo ya­khoo.

18 Nja­lo uza­ku­mi­li­se­la ame­va lo­khu­la olu­hla­ba­yo, ubu­su­si­dla imi­bhi­da ye­ga­nga.

19 Nge­si­thu­ku­thu­ku so­bu­so ba­kho uza­ku­dla uku­dla, uze ubu­ye­le emhla­ba­thi­ni, ngo­ba wa­tha­thwa ku­wo; ngo­ba we­na ulu­thu­lip, nja­lo uza­bu­ye­la ethu­li­niq.

20 UA­da­mu wa­se­bi­za ibi­zo lo­mka­khe ngo­ku­thi nguE­va5, ngo­ba ye­na ungu­ni­na wa­bo bo­nke aba­phi­la­yo.

21 INko­si uNku­lu­nku­lu ya­si­se­nze­la uA­da­mu lo­mka­khe izi­gqo­ko ze­zi­go­go, ya­si­ba­gqo­ki­sa.

22 INko­si uNku­lu­nku­lu ya­si­si­thi: Kha­nge­la, umu­ntu use­nje­ngo­mu­nye we­thu, esa­zi oku­hle lo­ku­bir. Kha­the­si-ke, hle­zi elu­le isa­ndla sa­khe atha­the nja­lo okwe­si­hla­hla se­mpi­los, adle aphi­le ku­ze ku­be se­pha­ka­de­ni.

23 Nga­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu ya­mkhu­pha esi­va­nde­ni seE­de­ni uku­thi ali­me umhla­ba­thi, la­pho atha­thwa kho­na.

24 Ya­si­mxo­tsha umu­ntu; ya­be­ka empu­ma­la­nga kwe­si­va­nde seE­de­nit ama­khe­ru­bhi* le­nke­mba evu­tha­yo ephe­ndu­phe­ndu­ka­you, uku­li­nda indle­la ye­si­hla­hla se­mpi­lo.

UKha­yi­ni loA­be­la

4UA­da­mu wa­se­ma­zi uE­va umka­khe; wa­se­tha­tha isi­su, wa­be­le­tha uKha­yi­ni1, wa­se­si­thi: Ngi­zu­ze indo­da eNko­si­ni.

2 Wa­se­bu­ya ebe­le­tha umfo­wa­bo uA­be­la2. UA­be­la wa­se­si­ba ngu­me­lu­si we­zi­mvu, lo­Kha­yi­ni wa­ba ngu­mli­mi wo­mhla­ba­thi.

3 Kwa­se­ku­si­thi eku­phe­le­ni kwe­zi­nsu­ku uKha­yi­ni wa­le­tha eNko­si­ni umni­ke­lo owe­si­the­lo so­mhla­ba­thi.

4 La­ye uA­be­la wa­se­le­tha okwa­ma­zi­bu­lo ezi­mvu za­khe lo­kwa­ma­hwa­hwa azoa; iNko­si ya­si­na­ka uA­be­la lo­mni­ke­lo wa­kheb.

5 Ko­dwa uKha­yi­ni lo­mni­ke­lo wa­khe ka­yi­wu­na­ka­nga. UKha­yi­ni wa­se­thu­ku­the­la ka­khu­lu, lo­bu­so ba­khe ba­nyu­ku­ba­lac.

6 INko­si ya­si­si­thi ku­Kha­yi­ni: Uthu­ku­the­le­le­ni, nja­lo ku­nga­ni ubu­so ba­kho bu­nyu­ku­be­le?

7 Angi­thi uba use­nza ku­hle, ku­ye­mu­ke­le­ka3 yi­ni? Ko­dwa uba unge­nzi ku­hle, iso­no si­ya­ku­ca­tha­me­la emnya­ngo, lo­ku­nxwa­ne­la kwa­khe ku­ku­we, ko­dwa we­na uza­mbu­sa.

8 UKha­yi­ni wa­se­khu­lu­ma loA­be­la umfo­wa­bo; kwa­se­ku­si­thi be­se­ga­nge­ni, uKha­yi­ni wa­su­ke­la umfo­wa­bo uA­be­la wa­mbu­la­lad.

9 INko­si ya­si­si­thi ku­Kha­yi­ni: Unga­phi uA­be­la umfo­we­nu? Wa­se­si­thi: Anga­zie; ngi­ngu­mlo­ndo­lo­zi wo­mfo­we­thu yi­ni?

10 Ya­si­si­thi: We­nze­ni? Ili­zwi le­ga­zi lo­mfo­we­nu li­ya­kha­la ki­mi li­ve­la emhla­ba­thi­ni.

11 Kha­the­si-ke uqa­le­ki­si­we emhla­be­ni okha­mi­se umlo­mo wa­wo ukwe­mu­ke­la iga­zi lo­mfo­we­nu esa­ndle­ni sa­kho.

12 Nxa uli­ma umhla­ba­thi, ka­wu­sa­yi­ku­ku­ni­ka ama­ndla awo; uza­ku­ba lu­zu­la­ne lo­mha­mbu­ma emhla­be­ni.

13 UKha­yi­ni wa­se­si­thi eNko­si­ni: Isi­je­zi­so sa­mi si­khu­lu ku­lengi­nga­ku­thwa­la4.

14 Kha­nge­la, ungi­xo­tshi­le la­mu­hla ebu­swe­ni bo­mhla­baf, nja­lo ngi­za­ca­tshi­swa ebu­swe­ni ba­kho; se­ngi­za­ku­ba lu­zu­la­ne lo­mha­mbu­ma emhla­be­ni; nja­lo ku­za­ku­thi wo­nke ongi­fi­ca­yo uza­ngi­bu­la­lag.

15 INko­si ya­si­si­thi ku­ye: Nga­kho, lo­ba ngu­ba­ni obu­la­la uKha­yi­ni uza­phi­ndi­se­lwa ka­si­kho­mbi­sah. INko­si ya­si­be­ka upha­wu ku­Kha­yi­ni, hle­zi lo­ba ngu­ba­ni omfi­ca­yo ambu­la­le.

Inza­lo ka­Kha­yi­ni

16 UKha­yi­ni wa­se­su­ka ebu­swe­ni be­Nko­si, wa­se­hla­la eli­zwe­ni le­No­di, empu­ma­la­nga kweE­de­ni.

17 UKha­yi­ni wa­se­ma­zi umka­khe; wa­se­tha­tha isi­su, wa­be­le­tha uE­no­ki5; nja­lo wa­ye­sa­kha umu­zi, wa­bi­za ibi­zo lo­mu­zi nge­bi­zo le­ndo­da­na ya­khe uE­no­ki.

18 Kwa­se­ku­za­le­lwa uE­no­ki uI­ra­di; uI­ra­di wa­se­za­la uMe­hu­ja­ye­li; uMe­hu­ja­ye­li wa­se­za­la uMe­thu­sha­ye­li; uMe­thu­sha­ye­li wa­se­za­la uLa­me­ki6.

19 ULa­me­ki wa­se­zi­tha­the­la aba­fa­zi aba­bi­li, ibi­zo lo­wo­ku­qa­la la­li­nguA­da, le­bi­zo lo­we­si­bi­li la­li­ngu­Zi­la.

20 UA­da wa­se­za­la uJa­ba­li; ye­na wa­ye­ngu­yi­se wa­la­bo aba­hla­la ema­the­nte­ni, be­le­zi­fu­yo.

21 Le­bi­zo lo­mfo­wa­bo la­li­ngu­Ju­ba­li, ye­na wa­ye­ngu­yi­se wa­khe wo­nke olo­kwe­nza le­cha­cho lo­mhla­nga.

22 UZi­la la­ye wa­se­za­la uThu­bha­li-Kha­yi­ni, umkha­ndi wa­kho ko­nke oku­si­ka­yo kwe­thu­si le­nsi­mbi. Lo­da­de­wa­bo ka­Thu­bha­li-Kha­yi­ni wa­ye­ngu­Na­ha­ma.

23 ULa­me­ki wa­se­si­thi ku­ba­fa­zi ba­khe: Ada lo­Zi­la, zwa­ni­ni ili­zwi la­mi, ba­fa­zi ba­ka­La­me­ki, be­ka­ni indle­be eku­khu­lu­me­ni kwa­mi; ngo­ba nga­bu­la­la indo­da nge­nxa yo­ku­ngi­li­ma­za, lo­mfa­na nge­nxa yo­ku­ngi­hlu­zu­lai.

24 Nxa uKha­yi­ni ephi­ndi­se­lwa ka­si­kho­mbi­saj, isi­bi­li uLa­me­ki ka­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa ephi­ndwe ka­si­kho­mbi­sa.

Inza­lo ka­Se­ti

25 UA­da­mu wa­se­phi­nda wa­ma­zi umka­khe; wa­se­za­la indo­da­na, wa­se­bi­za ibi­zo la­yo wa­thi ngu­Se­ti7; ngo­ba wa­thi: UNku­lu­nku­lu ungi­be­ke­le enye inza­lo esi­khu­ndle­ni si­kaA­be­lak, ngo­ba uKha­yi­ni wa­mbu­la­la.

26 La­ye uSe­ti wa­se­za­le­lwa indo­da­na, wa­bi­za ibi­zo la­yo wa­thi nguE­no­si8. Nga­le­so­si­kha­thi ba­qa­la uku­bi­za ibi­zo le­Nko­si.

Inza­lo kaA­da­mu

5Lo­lu lu­gwa­lo lwe­zi­zu­ku­lwa­na zi­kaA­da­mu. Mhla uNku­lu­nku­lu eda­la umu­ntu, wa­me­nza ngo­ko­mfa­ne­ki­so ka­Nku­lu­nku­lua.

2 Wa­ba­da­la owe­si­li­sa lo­we­si­fa­za­na, wa­se­ba­bu­si­sa, wa­se­bi­za ibi­zo la­bo wa­thi nga­ba­ntu, mhla be­da­lwa.

3 UA­da­mu wa­se­phi­la imi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu; wa­se­za­la indo­da­na efu­zwe­ni lwa­khe nje­ngo­ko­mfa­ne­ki­so wa­khe, wa­bi­za ibi­zo la­yo wa­thi ngu­Se­tib.

4 Le­nsu­ku zi­kaA­da­mu ese­ze­le uSe­ti za­ba yi­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lic; wa­se­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

5 Zo­nke-ke insu­ku zi­kaA­da­mu, azi­phi­la­yo, za­ba yi­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­ma­tshu­mi ama­tha­thu, wa­se­si­fad.

6 USe­ti wa­se­phi­la imi­nya­ka eli­khu­lu la­nhla­nu; wa­za­la uE­no­sie.

7 USe­ti wa­se­phi­la ese­ze­le uE­no­si imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li le­si­kho­mbi­sa; wa­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

8 Zo­nke-ke insu­ku zi­ka­Se­ti za­zi­yi­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye le­tshu­mi la­mbi­li; wa­se­si­fa.

9 UE­no­si wa­se­phi­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye, wa­za­la uKe­na­ni.

10 UE­no­si wa­se­phi­la, ese­ze­le uKe­na­ni, imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li le­tshu­mi la­nhla­nu; wa­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

11 Zo­nke-ke insu­ku zi­kaE­no­si za­zi­yi­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­nhla­nu; wa­se­si­fa.

12 UKe­na­ni wa­se­phi­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, wa­za­la uMa­ha­la­le­li.

13 UKe­na­ni wa­se­phi­la, ese­ze­le uMa­ha­la­le­li, imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­ma­tshu­mi ama­ne; wa­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

14 Zo­nke-ke insu­ku zi­ka­Ke­na­ni za­zi­yi­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye le­tshu­mi, wa­se­si­fa.

15 UMa­ha­la­le­li wa­se­phi­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­nhla­nu, wa­za­la uJa­re­di1.

16 UMa­ha­la­le­li wa­se­phi­la, ese­ze­le uJa­re­di, imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­ma­tshu­mi ama­tha­thu; wa­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

17 Zo­nke-ke insu­ku zi­ka­Ma­ha­la­le­li za­zi­yi­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­nhla­nu; wa­se­si­fa.

18 UJa­re­di wa­se­phi­la imi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­mbi­li, wa­za­la uE­no­kif.

19 UJa­re­di wa­se­phi­la, ese­ze­le uE­no­ki, imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li; wa­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

20 Zo­nke-ke insu­ku zi­ka­Ja­re­di za­zi­yi­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­mbi­li; wa­se­si­fa.

21 UE­no­ki wa­se­phi­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­nhla­nu, wa­za­la uMe­thu­se­la.

22 UE­no­ki wa­se­ha­mba lo­Nku­lu­nku­lug, ese­ze­le uMe­thu­se­la, imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­tha­thu; wa­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

23 Zo­nke-ke insu­ku zi­kaE­no­ki za­zi­yi­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­nhla­nu.

24 UE­no­ki wa­se­ha­mba lo­Nku­lu­nku­lu; ka­se­kho, ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­mtha­thah.

25 UMe­thu­se­la wa­se­phi­la imi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li le­si­kho­mbi­sa, wa­za­la uLa­me­ki.

26 UMe­thu­se­la wa­se­phi­la, ese­ze­le uLa­me­ki, imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­mbi­li; wa­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

27 Zo­nke-ke insu­ku zi­ka­Me­thu­se­la za­zi­yi­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye; wa­se­si­fa.

28 ULa­me­ki wa­se­phi­la imi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­mbi­li, wa­za­la indo­da­na.

29 Wa­se­bi­za ibi­zo la­yo wa­thi ngu­No­wa esi­thi: Lo uza­si­du­du­za eku­se­be­nze­ni kwe­thu le­ku­tshi­ka­tshi­ke­ni kwe­za­ndla ze­thui, nge­nxa yo­mhla­ba­thi, ewu­qa­le­ki­si­le­yo iNko­sij.

30 ULa­me­ki wa­se­phi­la, ese­ze­le uNo­wa, imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­hla­nu la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­nhla­nu; wa­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

31 Zo­nke-ke insu­ku zi­ka­La­me­ki za­zi­yi­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa le­si­kho­mbi­sa; wa­se­si­fa.

32 UNo­wa wa­ba le­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­hla­nu, uNo­wa wa­se­za­la uShe­mu lo­Ha­mu lo­Ja­fe­thik.

Ukwa­nda ko­bu­bi ba­ba­ntu

6Kwa­se­ku­si­thi aba­ntu se­be­qa­la ukwa­nda ebu­swe­ni bo­mhla­ba, ba­se­be­za­le­lwa ama­do­da­ka­zi,

2 ama­do­da­na ka­Nku­lu­nku­lu ebo­na ama­do­da­ka­zi aba­ntu uku­thi wo­na aye­ma­hle; ase­zi­tha­the­la aba­fa­zi ku­wo wo­nke awa­khe­tha­yoa.

3 INko­si ya­si­si­thi: UMo­ya wa­mi ka­wu­yi­ku­lwi­sa­na lo­mu­ntu nja­lo­nja­lob, ngo­ba la­ye eyi­nya­mac; ko­dwa insu­ku za­khe zi­za­ku­ba yi­mi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li.

4 Izi­qhwa­ga za­zi­se­mhla­be­ni nga­le­zo­nsu­ku; le­mva kwa­lo­kho-ke, la­pho ama­do­da­na ka­Nku­lu­nku­lu ese­nge­ni­le ema­do­da­ka­zi­ni aba­ntu, ase­wa­za­le­la aba­ntwa­na. Wo­na aye­nga­ma­qha­we ase­ndu­lo, enga­ma­do­da ale­bi­zo.

5 INko­si ya­si­bo­na uku­thi ubu­bi bo­mu­ntu bu­khu­lu emhla­be­ni, lo­ku­thi ko­nke uku­ce­ba kwe­mi­ca­ba­ngo1 ye­nhli­zi­yo ya­khe kwa­ku­ku­bi ku­phe­la usu­ku lo­nked.

6 INko­si ya­si­zi­so­lae ngo­ku­thi ya­yi­me­nzi­le umu­ntu emhla­be­ni, ya­si­da­bu­ka enhli­zi­ywe­ni ya­yof.

7 INko­si ya­si­si­thi: Ngi­za­mchi­tha umu­ntu enga­mda­la­yo ngi­msu­se ebu­swe­ni bo­mhla­ba, ku­su­ke­la emu­ntwi­ni ku­si­ya enya­ma­za­ne­ni, ku­ze ku­be ko­ku­hu­qu­ze­la­yo, le­nyo­ni­ni za­ma­zu­lu; ngo­ba ngi­ya­zi­so­la uku­thi ngi­kwe­nzi­le.

8 Ko­dwa uNo­wa wa­zu­za umu­sa eme­hlwe­ni eNko­sig.

UNo­wa we­nza umkhu­mbi

9 Le­zi yi­zi­zu­ku­lwa­na zi­ka­No­wa. UNo­wa wa­ye­yi­ndo­da elu­ngi­le­yoh ephe­le­le­yo2 esi­zu­ku­lwa­ne­ni sa­khe; uNo­wa wa­ha­mba lo­Nku­lu­nku­lui.

10 UNo­wa wa­se­za­la ama­do­da­na ama­tha­thu, uShe­mu, uHa­mu lo­Ja­fe­thi.

11 Umhla­ba wo­na­ka­li­swa-ke pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­luj, lo­mhla­ba wa­gcwa­li­swa ngo­bu­dlwa­ngu­dlwa­nguk.

12 UNku­lu­nku­lu wa­se­bo­na umhla­bal, kha­nge­la-ke wo­na­ka­li­si­we, ngo­ba yo­nke inya­ma yo­na­ka­li­se indle­la ya­yo emhla­be­ni.

13 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi ku­No­wa: Uku­phe­la kwa­yo yo­nke inya­ma se­ku­ze pha­mbi kwa­mim, ngo­ba umhla­ba ugcwe­le ubu­dlwa­ngu­dlwa­ngu nge­nxa ya­bo; kha­nge­la-ke, ngi­za­ba­chi­tha ka­nye lo­mhla­ba.

14 Za­khe­le umkhu­mbi nge­zi­go­do ze­go­fe­re*, we­nze izi­ga­ba3 pha­ka­thi ko­mkhu­mbi, uwu­hu­qe nge­ngci­no nga­pha­ka­thi la­nga­pha­ndle.

15 Na­nsi indle­la oza­we­nza nga­yo; inga­lo ezi­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu yi­bu­de bo­mkhu­mbi, inga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu yi­bu­ba­nzi ba­wo, inga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu yi­ku­pha­ka­ma kwa­wo.

16 Iwi­ndi uza­le­nza emkhu­nji­ni, uli­qe­de li­be yi­nga­lo ku­su­ke­la phe­zu­lu, ufa­ke umnya­ngo wo­mkhu­mbi ehla­ngo­thi­ni lwa­wo, uwe­nze ube le­si­te­zi esa­pha­nsi, ese­si­bi­li, le­se­si­tha­thu.

17 Mi­na-ke, kha­nge­la, ngi­za­kwe­hli­se­la uza­mco­lo wa­ma­nzi phe­zu ko­mhla­ba, uku­chi­tha yo­nke inya­ma, oku­ku­yo umo­ya we­mpi­lo, isu­ke nga­pha­nsi kwa­ma­zu­lu. Ko­nke oku­se­mhla­be­ni ku­za­phe­la.

18 Ko­dwa ngi­za­mi­sa isi­vu­me­lwa­no sa­mi la­we; nja­lo uza­nge­na emkhu­nji­ni, we­na la­ma­do­da­na akho lo­mka­kho la­ba­fa­zi ba­ma­do­da­na akho ka­nye la­we.

19 La­ku­kho ko­nke oku­phi­la­yo, ku­yo yo­nke inya­ma, oku­bi­li kwa­kho ko­nke, uza­ku­le­tha emkhu­nji­ni, uku­lo­ndo­lo­ze ku­phi­la la­we, ku­za­ku­ba ngo­ku­du­na lo­ku­si­ka­zi;

20 enyo­ni­ni ngo­hlo­bo lwa­yo, le­si­fu­ywe­ni ngo­hlo­bo lwa­so, la­ku­kho ko­nke oku­hu­qu­ze­la­yo ko­mhla­ba ngo­hlo­bo lwa­kho, oku­bi­li kwa­kho ku­za­ku­za ku­wen, uku­lo­ndo­lo­ze ku­phi­la.

21 La­we-ke, zi­tha­the­le ku­kho ko­nke uku­dla oku­dli­wa­yo, nja­lo uku­bu­the­le­le ku­we, fu­thi ku­za­ku­ba ngo­kwa­kho lo­kwa­zo oko­ku­dla.

22 Wa­se­kwe­nza uNo­wao; nje­nga­kho ko­nke uNku­lu­nku­lu aye­mla­ye kho­na we­nza nja­lo.

Uku­fi­ka ku­ka­za­mco­lo

7INko­si ya­si­si­thi ku­No­wa: Nge­na we­na le­ndlu ya­kho yo­nke emkhu­nji­nia, ngo­ba we­na ngi­ku­bo­ne ulu­ngi­le pha­mbi kwa­mi ku­le­si­si­zu­ku­lwa­nab.

2 Ku­yo yo­nke inya­ma­za­na ehla­mbu­lu­ki­le­yoc uza­zi­tha­the­la nga­si­kho­mbi­sa nga­si­kho­mbi­sa, endu­na le­nsi­ka­zi ya­yo; nja­lo ku­yo inya­ma­za­na enga­hla­mbu­lu­ka­nga ezi­mbi­li, endu­na le­nsi­ka­zi ya­yo.

3 La­ku­zo inyo­ni za­ma­zu­lu nga­si­kho­mbi­sa nga­si­kho­mbi­sa, endu­na le­nsi­ka­zi, uku­lo­ndo­lo­za inhla­nye­lo iphi­la ebu­swe­ni bo­mhla­ba wo­nke.

4 Ngo­ba ku­se­le insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, be­se­ngi­ni­sa izu­lu emhla­be­ni, insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne lo­bu­su­ku obu­nga­ma­tshu­mi ama­ne, ngi­bhu­bhi­se1 ko­nke oku­phi­la­yo, enga­kwe­nza­yo, ebu­swe­ni bo­mhla­ba.

5 UNo­wa wa­se­se­nza nje­nga­kho ko­nke iNko­si eya­mla­ya kho­nad.

6 UNo­wa wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha, la­pho uza­mco­lo wa­ma­nzi ephe­zu ko­mhla­ba.

7 UNo­wa wa­se­nge­na emkhu­nji­ni la­ma­do­da­na akhe lo­mka­khe la­ba­fa­zi ba­ma­do­da­na akhe ka­nye la­ye, nge­nxa ya­ma­nzi ka­za­mco­lo.

8 Ku­zo inya­ma­za­na ezi­hla­mbu­lu­ki­le­yo, la­ku­zo inya­ma­za­na ezi­nga­hla­mbu­lu­ka­nga, la­ku­zo inyo­ni, la­ku­kho ko­nke oku­hu­qu­ze­la­yo phe­zu ko­mhla­ba,

9 nga­mbi­li nga­mbi­li kwe­za ku­No­wa emkhu­nji­ni, oku­du­na lo­ku­si­ka­zi, nje­ngo­ba uNku­lu­nku­lu emla­yi­le uNo­wa.

10 Kwa­se­ku­si­thi emva kwe­nsu­ku2 ezi­yi­si­kho­mbi­sa ama­nzi ka­za­mco­lo aye­phe­zu ko­mhla­ba.

11 Ngo­mnya­ka wa­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha we­mpi­lo ka­No­wa, nge­nya­nga ye­si­bi­li, ngo­su­ku lwe­tshu­mi le­si­kho­mbi­sa lwe­nya­nga, nga­lo­lo­su­ku yo­nke imi­tho­mbo yo­ku­ju­la oku­khu­lu ya­qhe­ke­zwae, la­ma­sa­ngo empo­pho­ma za­ma­zu­lu avu­lwaf.

12 Izu­lu la­li­phe­zu ko­mhla­ba insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne lo­bu­su­ku obu­nga­ma­tshu­mi ama­ne.

13 Nga­lo­lo­su­ku olu­fa­na­na­yo uNo­wa wa­nge­na lo­She­mu lo­Ha­mu lo­Ja­fe­thi, ama­do­da­na ka­No­wa, lo­mka­No­wa, la­ba­fa­zi aba­tha­thu ba­ma­do­da­na akhe ka­nye la­bo, emkhu­nji­ni,

14 bo­na, la­yo yo­nke inya­ma­za­na ngo­hlo­bo lwa­yo, la­so so­nke isi­fu­yo ngo­hlo­bo lwa­so, la­kho ko­nke oku­hu­qu­ze­la­yo ku­hu­qu­ze­la phe­zu ko­mhla­ba ngo­hlo­bo lwa­kho, la­kho ko­nke oku­pha­pha­yo ngo­hlo­bo lwa­kho, yo­nke inyo­ni ya­lo lo­nke uphi­ko.

15 Za­se­zi­nge­na ku­No­wa emkhu­nji­nig, nga­mbi­li nga­mbi­li, ku­yo yo­nke inya­ma, oku­ku­yo umo­ya we­mpi­lo.

16 Le­za­nge­na­yo, kwa­nge­na endu­na le­nsi­ka­zi ku­yo yo­nke inya­ma, nje­nga­lo­kho uNku­lu­nku­lu aye­mla­ye kho­na; iNko­si ya­si­mva­le­la pha­ka­thih.

17 Uza­mco­lo wa­se­si­ba se­mhla­be­ni insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne; ama­nzi ase­sa­nda ase­pha­ka­mi­sa umkhu­mbi, wa­ze wa­pha­ka­ma phe­zu ko­mhla­ba.

18 Ama­nzi ase­pha­ka­ma nga­ma­ndla, anda ka­khu­lu phe­zu ko­mhla­ba; lo­mkhu­mbi wa­ha­mba phe­zu ko­bu­so ba­ma­nzi.

19 Ama­nzi ase­pha­ka­ma nga­ma­ndla ka­khu­lu­ka­zi emhla­be­ni, za­ze za­si­tshe­ke­lwa zo­nke inta­ba ezi­pha­ke­me­yo ezi­nga­pha­nsi kwa­ma­zu­lu wo­nke.

20 Izi­nga­lo ezi­li­tshu­mi la­nhla­nu ama­nzi aqo­nga apha­ka­ma nga­ma­ndla, le­zi­nta­ba za­si­tshe­ke­lwa.

21 Yo­nke-ke inya­ma ya­phe­la, eya­yi­ha­mba phe­zu ko­mhla­ba, eye­nyo­ni, le­ye­si­fu­yo, le­ye­nya­ma­za­na, le­ya­kho ko­nke oku­hu­qu­ze­la­yo ku­hu­qu­ze­la phe­zu ko­mhla­ba, la­ye wo­nke umu­ntu;

22 ko­nke oku­lo­ku­phe­fu­mu­la ko­mo­ya we­mpi­lo ema­kha­le­ni akhoi, kwa­kho ko­nke oku­se­mhla­be­ni owo­mi­le­yo, kwa­fa.

23 Kwa­chi­thwa ko­nke okwa­ku­kho­na, okwa­ku­se­bu­swe­ni bo­mhla­ba, ku­su­ke­la emu­ntwi­ni ku­si­ya esi­fu­ywe­ni ku­si­ya ko­ku­hu­qu­ze­la­yo nja­lo ku­si­ya enyo­ni­ni ya­ma­zu­lu; kwa­se­ku­chi­thwa emhla­be­ni; kwa­se­ku­tshi­ywa uNo­wa ku­phe­la, la­lo­kho aye­la­kho emkhu­nji­nij.

24 La­ma­nzi aye­pha­ka­ma nga­ma­ndla phe­zu ko­mhla­ba, okwe­nsu­ku ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­hla­nu.

Uku­phe­la ku­ka­za­mco­lo

8UNku­lu­nku­lu wa­se­mkhu­mbu­la uNo­waa, la­kho ko­nke oku­phi­la­yo, la­so so­nke isi­fu­yo, esa­si­la­ye emkhu­nji­ni. UNku­lu­nku­lu wa­vu­ngu­zi­sa umo­yab phe­zu ko­mhla­ba, la­ma­nzi etsha.

2 Kwa­se­ku­mi­swa imi­tho­mbo yo­ku­ju­la la­ma­sa­ngo empo­pho­ma za­ma­zu­luc, le­zu­lu eli­ve­la ema­zu­lwi­ni la­nqa­ndwa.

3 La­ma­nzi etsha esu­ka emhla­be­ni, eha­mba ebu­ye­la; ama­nzi ase­nci­pha eku­phe­le­ni kwe­nsu­ku ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­hla­nud.

4 Umkhu­mbi wa­su­hla­la nge­nya­nga ye­si­kho­mbi­sa, ngo­su­ku lwe­tshu­mi le­si­kho­mbi­sa lwe­nya­nga, phe­zu kwe­zi­nta­ba zeA­ra­ra­thi.

5 La­ma­nzi aya ese­tsha kwa­ze kwa­ba se­nya­nge­ni ye­tshu­mi; nge­ye­tshu­mi ngo­su­ku lo­ku­qa­la lwe­nya­nga kwa­bo­na­ka­la ingqo­nga ze­zi­nta­ba.

6 Kwa­se­ku­si­thi eku­phe­le­ni kwe­nsu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne, uNo­wa wa­se­vu­la iwi­ndi lo­mkhu­mbie aye­le­nzi­le,

7 wa­se­thu­ma iwa­ba­yi, la­zu­la­zu­la nja­lo1, aze atsha ama­nzi emhla­be­ni.

8 Wa­se­thu­ma iju­ba li­su­ka ku­ye, uku­bo­na uku­thi ama­nzi ase­ma­lu­tshwa­na yi­ni ebu­swe­ni bo­mhla­ba;

9 ko­dwa iju­ba ka­li­tho­la­nga inda­wo yo­ku­phu­mu­la kwe­nga­pha­nsi yo­nya­wo lwa­lo, nga­kho la­bu­ye­la ku­ye emkhu­nji­ni, ngo­ba ama­nzi aye­kho­na ebu­swe­ni bo­mhla­ba wo­nke. Wa­se­se­lu­la isa­ndla sa­khe, wa­li­tha­tha, wa­li­nge­ni­sa ku­ye emkhu­nji­ni.

10 Wa­se­li­nda fu­thi ezi­nye insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa; wa­se­phi­nda eli­thu­ma iju­ba li­su­ka emkhu­nji­ni.

11 Iju­ba la­se­li­bu­ya ku­ye nge­si­kha­thi sa­nta­mba­ma, kha­nge­la-ke, ihla­mvu lo­mhlwa­thi eli­sa­nda uku­qu­ntwa la­li­se­mlo­nye­ni wa­lo; nga­kho uNo­wa wa­se­sa­zi uku­thi ama­nzi ase­ma­lu­tshwa­na phe­zu ko­mhla­ba.

12 Wa­se­li­nda fu­thi ezi­nye insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa; wa­se­li­thu­ma iju­ba; ka­la­be li­sa­bu­ye­la ku­ye fu­thi.

13 Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka wa­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha la­nye, nge­nya­nga yo­ku­qa­la, ngo­lo­ku­qa­la lwe­nya­nga, ama­nzi atsha emhla­be­ni. UNo­wa wa­se­su­sa isi­fu­le­lo so­mkhu­mbi, wa­bo­na, kha­nge­la-ke, ubu­so bo­mhla­ba ba­bo­mi­le.

14 Nja­lo nge­nya­nga ye­si­bi­li, ngo­su­ku lwa­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­kho­mbi­sa lwe­nya­nga, umhla­ba wa­wu­su­wo­mi­le.

15 UNku­lu­nku­lu wa­se­khu­lu­ma ku­No­wa, esi­thi:

16 Phu­ma emkhu­nji­ni, we­na lo­mka­kho la­ma­do­da­na akho la­ba­fa­zi ba­ma­do­da­na akho ka­nye la­we.

17 Ko­nke oku­phi­la­yo oku­la­we, ku­yo yo­nke inya­ma, eye­nyo­ni le­ye­si­fu­yo le­ya­kho ko­nke oku­hu­qu­ze­la­yo ku­hu­qu­ze­la emhla­be­ni, phu­ma la­kho; uku­ze ku­za­le kwa­nde emhla­be­ni, ku­za­le, kwa­nde phe­zu ko­mhla­baf.

18 UNo­wa wa­se­phu­ma, la­ma­do­da­na akhe, lo­mka­khe, la­ba­fa­zi ba­ma­do­da­na akhe ka­nye la­ye.

19 Yo­nke inya­ma­za­na, ko­nke oku­hu­qu­ze­la­yo, la­yo yo­nke inyo­ni, ko­nke oku­ha­mba emhla­be­ni, nge­nhlo­bo2 za­kho, kwa­phu­ma emkhu­nji­ni.

20 UNo­wa wa­se­ya­khe­la iNko­si ila­thi; wa­tha­tha ku­so so­nke isi­fu­yo esi­hla­mbu­lu­ki­le­yo, la­ku­yo yo­nke inyo­ni ehla­mbu­lu­ki­le­yo, wa­ni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa phe­zu kwe­la­thi.

21 INko­si ya­si­si­zwa uqha­tshi olu­mna­ndig3; iNko­si ya­si­si­thi enhli­zi­ywe­ni ya­yo: Ka­ngi­sa­yi­ku­phi­nda ngi­qa­le­ki­se umhla­bah nge­nxa yo­mu­ntu, ngo­ba uku­ce­ba kwe­nhli­zi­yo yo­mu­ntu ku­bi ku­su­ke­la ebu­tshe­ni ba­khei; fu­thi ka­ngi­sa­yi­ku­phi­nda ngi­tsha­ye ko­nke oku­phi­la­yo nje­nga­lo­khu nge­nzi­lej.

22 Nga­zo zo­nke izi­nsu­ku zo­mhla­ba, uku­hla­nye­la lo­ku­vu­na, la­ma­kha­za lo­ku­khu­du­ma­la, le­hlo­bo lo­bu­si­kak, le­mi­ni lo­bu­su­kul, ka­ku­yi­ku­phe­la.

Isi­vu­me­lwa­no si­ka­Nku­lu­nku­lu lo­No­wa

9UNku­lu­nku­lu wa­se­bu­si­sa uNo­wa la­ma­do­da­na akhe, wa­thi ki­bo: Za­la­ni la­nde li­gcwa­li­se umhla­baa.

2 Lo­kwe­sa­tshwa kwe­nu lo­ku­qhu­qhwa kwe­nu ku­za­ku­ba phe­zu kwa­yo yo­nke inya­ma­za­na yo­mhla­ba la­phe­zu kwa­yo yo­nke inyo­ni ya­ma­zu­lu; ku­kho ko­nke oku­ha­mba emhla­be­ni la­ku­zo zo­nke inhla­nzi zo­lwa­ndle; zi­ni­ke­lwe eza­ndle­ni ze­nu.

3 Ko­nke oku­ha­mba­yo oku­phi­la­yo ku­za­ku­ba yi­ku­dla ki­nib; nje­ngo­mbhi­da olu­hla­zac ngi­li­ni­ki­le ko­nke.

4 Ko­dwa inya­ma le­mpi­lo ya­yo, iga­zi la­yo, ka­li­so­ze li­ku­dled.

5 Nja­lo si­bi­li, iga­zi le­nu, ele­mpi­lo ye­nu, ngi­za­li­bi­za; esa­ndle­ni sa­yo yo­nke inya­ma­za­nae ngi­za­li­bi­za; le­sa­ndle­ni so­mu­ntu, le­sa­ndle­ni so­mfo­wa­bo wo­mu­nye lo­mu­nyef ngi­za­bi­za umphe­fu­mu­lo wo­mu­ntu.

6 Ochi­tha iga­zi lo­mu­ntu, ngo­mu­ntu li­za­chi­thwa iga­zi la­kheg; ngo­ba ngo­mfa­ne­ki­so ka­Nku­lu­nku­lu wa­me­nza umu­ntuh.

7 Nga­kho li­na, za­la­ni, la­nde, li­za­le ngo­kwe­nge­ze­le­lwe­yo emhla­be­ni, la­nde ku­wo.

8 UNku­lu­nku­lu wa­se­khu­lu­ma ku­No­wa la­ku­ma­do­da­na akhe ka­nye la­ye, esi­thi:

9 Mi­na-ke, kha­nge­la­ni, ngi­ya­mi­sa isi­vu­me­lwa­no sa­mi la­ni le­nza­lo ye­nui emva kwe­nu,

10 la­so so­nke isi­da­lwa esi­phi­la­yo esi­la­ni, ese­nyo­ni le­se­si­fu­yo, le­sa­yo yo­nke inya­ma­za­na yo­mhla­ba la­ni; ku­su­ke­la ku­bo bo­nke aba­phu­me emkhu­nji­ni, ku­si­ya ku­yo yo­nke inya­ma­za­na yo­mhla­ba.

11 Nja­lo ngi­za­mi­sa isi­vu­me­lwa­no sa­mi la­nij; nja­lo ka­ku­sa­yi­ku­bhu­ji­swa yo­nke inya­ma nga­ma­nzi ka­za­mco­lo; uku­ze ku­nga­sa­bi kho­na uza­mco­lo uku­bhu­bhi­sa umhla­ba.

12 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi: Lo­khu ku­yi­si­bo­na­ka­li­so se­si­vu­me­lwa­nok engi­si­ni­ka pha­ka­thi kwa­mi la­ni la­so so­nke isi­da­lwa esi­phi­la­yo esi­la­ni, ku­ze ku­be yi­zi­zu­ku­lwa­na la­pha­ka­de.

13 Ngi­za­mi­sa umchi­lo­wa­ma­kho­si­ka­zi1 wa­mi ema­ye­zi­nil; uza­ku­ba yi­si­bo­na­ka­li­so se­si­vu­me­lwa­no pha­ka­thi kwa­mi lo­mhla­ba.

14 Ku­za­ku­thi nxa ngi­bu­yi­sa ama­ye­zi phe­zu ko­mhla­ba, umchi­lo­wa­ma­kho­si­ka­zi uza­bo­nwa eye­zi­ni;

15 kho­na ngi­za­khu­mbu­la isi­vu­me­lwa­no sa­mim, esi­pha­ka­thi kwa­mi la­ni la­so so­nke isi­da­lwa esi­phi­la­yo sa­yo yo­nke inya­ma; la­ma­nzi ka­wa­sa­yi­ku­ba ngu­za­mco­lo uku­bhu­bhi­sa yo­nke inya­ma.

16 Lo­mchi­lo­wa­ma­kho­si­ka­zi uza­ku­ba se­ma­ye­zi­ni, nja­lo ngi­za­wu­bo­na uku­khu­mbu­la isi­vu­me­lwa­no esi­la­pha­ka­den pha­ka­thi ku­ka­Nku­lu­nku­lu la­so so­nke isi­da­lwa esi­phi­la­yo, sa­yo yo­nke inya­ma ese­mhla­be­ni.

17 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi ku­No­wa: Lo­khu ku­yi­si­bo­na­ka­li­so se­si­vu­me­lwa­no engi­si­mi­se pha­ka­thi kwa­mi la­yo yo­nke inya­ma ese­mhla­be­ni.

Ama­zwi ka­No­wa ku­ma­do­da­na akhe

18 Ama­do­da­na ka­No­wa aphu­ma­yo-ke emkhu­nji­ni aye­ngo­She­mu lo­Ha­mu lo­Ja­fe­thi; nja­lo uHa­mu ngu­yi­se ka­Kha­na­nio2.

19 La­ba bo­ba­tha­thu nga­ma­do­da­na ka­No­wa; lo­mhla­ba wo­nke wa­sa­tsha­la­li­swa ngo­ku­ve­la ku­bo.

20 UNo­wa wa­se­qa­la uku­ba ngu­mli­mi, wa­hla­nye­la isi­vi­ni.

21 Wa­se­na­tha okwe­wa­yi­ni, wa­da­kwa; nja­lo wa­ba nqu­nu pha­ka­thi kwe­the­nte la­khe.

22 UHa­mu, uyi­se ka­Kha­na­ni, wa­se­bo­na ubu­nqu­nu bu­ka­yi­se, wa­se­tshe­la aba­fo­wa­bo aba­bi­li pha­ndle.

23 OShe­mu lo­Ja­fe­thi ba­se­be­tha­tha ise­mba­tho, ba­si­be­ka ema­hlo­mbe abo bo­ba­bi­li, ba­ha­mba nyo­va­ne, ba­gu­bu­ze­la ubu­nqu­nu bu­ka­yi­se; lo­bu­so ba­bo ba­bu­se­mu­va uku­ze ba­nga­bo­ni ubu­nqu­nu bu­ka­yi­se.

24 UNo­wa wa­se­vu­ka ewa­yi­ni­ni la­khe, wa­kwa­zi lo­kho indo­da­na ya­khe enci­nya­ne ekwe­nze ku­ye.

25 Wa­se­si­thi: Ka­qa­le­ki­swe uKha­na­nip, uza­ku­ba yi­si­gqi­li se­zi­gqi­li ku­ba­fo­wa­boq.

26 Wa­se­si­thi: Ibu­si­si­we iNko­si uNku­lu­nku­lu ka­She­mur, lo­Kha­na­ni abe yi­si­gqi­li sa­khe3.

27 UNku­lu­nku­lu amqhe­li­se uJa­fe­thi, nja­lo ahla­le ema­the­nte­ni ka­She­mu, lo­Kha­na­ni abe yi­si­gqi­li sa­khe.

28 Emva ku­ka­za­mco­lo uNo­wa wa­se­phi­la imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ama­hla­nu.

29 Zo­nke-ke insu­ku zi­ka­No­wa za­ba yi­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­ma­tshu­mi ama­hla­nu; wa­se­si­fa.

Inza­lo ya­ma­do­da­na ka­No­wa

10Nja­lo le­zi yi­zi­zu­ku­lwa­na za­ma­do­da­na ka­No­wa: UShe­mu, uHa­mu lo­Ja­fe­thi. Kwa­se­ku­za­lwa ama­do­da­na ku­bo emva ku­ka­za­mco­lo.

2 Ama­do­da­na ka­Ja­fe­thia: UGo­me­rib lo­Ma­go­gic lo­Ma­da­yi lo­Ja­va­nid lo­Thu­bha­li lo­Me­she­kie lo­Ti­ra­si.

3 La­ma­do­da­na ka­Go­me­ri: UA­shi­ke­na­zif lo­Ri­fa­thi lo­To­ga­rmag.

4 La­ma­do­da­na ka­Ja­va­ni: UE­li­sha lo­Ta­rshi­shih, ama­Ki­tii la­ma­Do­da­ni.

5 Kwe­hlu­ka­ni­swa ku­su­ke­la ku­bo izi­hle­ngej ze­zi­zwe ema­zwe­ni abo, ngu­lo­wo la­lo­wo ngo­ko­li­mi lwa­khe, la­ngo­ko­se­ndo lwa­bo, ezi­zwe­ni za­bo.

6 La­ma­do­da­na ka­Ha­muk: UKu­shil lo­Mi­zi­ra­yi­mi lo­Pu­tim lo­Kha­na­ni.

7 La­ma­do­da­na ka­Ku­shi: USe­ba lo­Ha­vi­la lo­Sa­bi­tha lo­Ra­ma lo­Sa­bi­the­ka. La­ma­do­da­na ka­Ra­ha­ma: UShe­bhan lo­De­da­nio.

8 UKu­shi wa­se­za­la uNi­mro­di; ye­na wa­qa­la uku­ba li­qha­we emhla­be­ni.

9 Ye­na wa­ba ngu­mzi­nge­li ola­ma­ndla pha­mbi kwe­Nko­si; nga­kho ku­thi­wa: Nje­ngo­Ni­mro­di, umzi­nge­li ola­ma­ndla pha­mbi kwe­Nko­si.

10 Lo­ku­qa­la ko­mbu­so wa­khe yi­Ba­be­li leE­re­ki leA­ka­di le­Ka­li­ne eli­zwe­ni le­Shi­na­rip.

11 Kwa­phu­ma1 ku­le­lo­li­zwe uA­shu­ri, wa­se­sa­kha iNi­ne­ve le­Re­ho­bo­thi-I­re le­Ka­la,

12 le­Re­se­ni pha­ka­thi kwe­Ni­ne­ve le­Ka­la; lo ngu­mu­zi omkhu­lu.

13 UMi­zi­ra­yi­mi wa­se­za­laq ama­Lu­di la­maA­na­mi la­ma­Le­ha­bi la­ma­Na­fe­thu­hi

14 la­ma­Pa­tru­si la­ma­Ka­se­lu­hi - la­pho okwa­ve­la kho­na ama­Fi­li­stir - la­ma­Ka­fi­to­ris.

15 UKha­na­ni wa­se­za­la uSi­do­ni2 izi­bu­lo la­khe, lo­He­thi,

16 lo­mJe­bu­si lo­mA­mo­ri lo­mGi­ri­ga­shi

17 lo­mHi­vi lo­mA­rki lo­mSi­ni

18 lo­mA­rva­di lo­mZe­ma­ri lo­mHa­ma­thi; le­mva kwa­lo­kho use­ndo lwa­ma­Kha­na­ni lwa­hla­ka­ze­ka.

19 Umngce­le wa­ma­Kha­na­ni wa­su­su­ke­la eSi­do­ni usi­ya eGe­ra­ri uze ufi­ke eGa­za3, usi­ya eSo­do­ma le­Go­mo­ra leA­di­ma le­Ze­bo­yi­mi ku­ze ku­fi­ke eLa­sha.

20 La nga­ma­do­da­na ka­Ha­mu, ngo­ko­se­ndo lwa­wo, la­nge­ndi­mi za­wo, ema­zwe­ni awo, ezi­zwe­ni za­wo.

21 UShe­mu la­ye wa­se­za­le­lwa ama­do­da­na; ungu­yi­se wa­ma­do­da­na wo­nke akaE­be­ri, umfo­wa­bo ka­Ja­fe­thi, omkhu­lu.

22 Ama­do­da­na ka­She­mut: UE­la­mu loA­shu­ri loA­rpa­ki­sha­di lo­Lu­di loA­ra­mu.

23 La­ma­do­da­na kaA­ra­muu: U-U­zi lo­Hu­li lo­Ge­the­ri lo­Ma­shi.

24 UA­rpa­ki­sha­di wa­se­za­la uShe­lav; uShe­la wa­se­za­la uE­be­ri.

25 Kwa­se­ku­za­le­lwa uE­be­ri ama­do­da­na ama­bi­li, ibi­zo lo­mu­nye ngu­Pe­le­gi4, ngo­ba ensu­kwi­ni za­yo umhla­ba we­hlu­ka­ni­swa; le­bi­zo lo­mfo­wa­bo ngu­Jo­ki­tha­ni.

26 UJo­ki­tha­ni wa­se­za­la uA­li­mo­da­di lo­She­le­fi lo­Ha­za­ma­ve­thi lo­Je­ra

27 lo­Ha­do­ra­mu loU­za­li lo­Di­ki­la

28 loO­ba­li loA­bhi­ma­ye­li lo­She­bha

29 loO­fi­riw lo­Ha­vi­la lo­Jo­ba­bi; bo­nke la­bo nga­ma­do­da­na ka­Jo­ki­tha­ni.

30 Inda­wo yo­ku­hla­la kwa­bo isu­ke­la eMe­sha la­pho usi­ya eSe­fa­ri, inta­ba ye­mpu­ma­la­nga.

31 La nga­ma­do­da­na ka­She­mu, ngo­ko­se­ndo lwa­bo la­nge­ndi­mi za­bo, ema­zwe­ni abo ngo­kwe­zi­zwe za­bo.

32 Lo­lu lu­se­ndo lwa­ma­do­da­na ka­No­wa nge­zi­zu­ku­lwa­na za­wo ezi­zwe­ni za­wo; kwa­se­ku­se­hlu­ka­ni­swa ku­la­ba izi­zwe emhla­be­ni emva ku­ka­za­mco­lo.

Umpho­tsho­ngo we­Ba­be­li

11Umhla­ba wo­nke-ke wa­wu­lo­li­mi lu­nye, la­ma­zwi ma­nye.

2 Kwa­se­ku­si­thi eku­ha­mbe­ni kwa­bo be­ve­la empu­ma­la­nga1 ba­fi­ca igce­ke eli­zwe­ni le­Shi­na­ria, ba­se­be­hla­la kho­na.

3 Ba­se­be­si­thi ngu­lo­wo la­lo­wo ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe: Wo­za­ni, ase­nze­ni izi­ti­na si­zi­tshi­se lo­ku­zi­tshi­sa; le­si­ti­na sa­ba li­li­tshe ku­bo, le­ngci­nob ya­ba lu­da­ka ku­bo.

4 Ba­se­be­si­thi: Wo­za­ni, asi­za­khe­le­ni umu­zi lo­mpho­tsho­ngo osi­hlo­ko sa­wo si­se­ma­zu­lwi­nic, be­se­si­ze­nze­la ibi­zo, hle­zi si­hla­ka­ze­ke ebu­swe­ni bo­mhla­ba wo­nke.

5 INko­si ya­si­se­hlad uku­bo­na umu­zi lo­mpho­tsho­ngo aba­ntwa­na ba­ba­ntu aba­wa­kha­yo.

6 INko­si ya­si­si­thi: Kha­nge­la, yi­si­zwe si­nye, nja­lo ba­lo­li­mi lu­nye bo­nke, nja­lo yi­kho aba­qa­la uku­kwe­nza; kha­the­si-ke aku­la­lu­tho olu­nga­be­hlu­la aba­mi­sa uku­lwe­nza.

7 Wo­za­ni, ase­hlee, si­pha­mba­ni­se la­pho uli­mi lwa­bo, uku­ze ba­nge­zwa, ngu­lo­wo la­lo­wo uli­mi lo­ma­khe­lwa­ne wa­khe.

8 Nga­kho iNko­si ya­ba­hla­ka­ze­la ebu­swe­ni bo­mhla­ba wo­nkef be­su­ka la­pho; ba­se­be­si­ma ukwa­kha umu­zi.

9 Nga­lo­kho kwa­bi­zwa ibi­zo la­wo ngo­ku­thi iBa­be­li2, ngo­ba la­pho iNko­si ya­pha­mba­ni­sa uli­mi lo­mhla­ba wo­nke; ku­su­ke­la la­pho iNko­si ya­ba­hla­ka­za ku­bo bo­nke ubu­so bo­mhla­ba.

Inza­lo ka­She­mu

10 Le­zi yi­zi­zu­ku­lwa­na zi­ka­She­mug. UShe­mu wa­ye­le­mi­nya­ka eli­khu­lu, wa­se­za­la uA­rpa­ki­sha­di, imi­nya­ka emi­bi­li emva ku­ka­za­mco­lo.

11 UShe­mu wa­se­phi­la, ese­ze­le uA­rpa­ki­sha­di, imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­hla­nu; wa­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

12 UA­rpa­ki­sha­di wa­se­phi­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nhla­nu, wa­za­la uShe­lah.

13 UA­rpa­ki­sha­di wa­se­phi­la, ese­ze­le uShe­la, imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­ne la­nta­thu; wa­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

14 UShe­la wa­se­phi­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, wa­za­la uE­be­ri.

15 UShe­la wa­se­phi­la, ese­ze­le uE­be­ri, imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­ne la­nta­thu; wa­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

16 UE­be­ri wa­se­phi­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­ne, wa­za­la uPe­le­gi.

17 UE­be­ri wa­se­phi­la, ese­ze­le uPe­le­gi, imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­ne la­ma­tshu­mi ama­tha­thu; wa­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

18 UPe­le­gi wa­se­phi­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, wa­za­la uRe­wu.

19 UPe­le­gi wa­se­phi­la, ese­ze­le uRe­wu, imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­bi­li la­yi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye; wa­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

20 URe­wu wa­se­phi­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li, wa­za­la uSe­ru­gi.

21 URe­wu wa­se­phi­la, ese­ze­le uSe­ru­gi, imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­bi­li le­si­kho­mbi­sa; wa­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

22 USe­ru­gi wa­se­phi­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, wa­za­la uNa­ho­ri.

23 USe­ru­gi wa­se­phi­la, ese­ze­le uNa­ho­ri, imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­bi­li; wa­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

24 UNa­ho­ri wa­se­phi­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye, wa­za­la uTe­ra.

25 UNa­ho­ri wa­se­phi­la, ese­ze­le uTe­ra, imi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye; wa­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

26 UTe­ra wa­se­phi­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, wa­za­la uA­bra­ma, uNa­ho­ri lo­Ha­ra­ni.

Inza­lo ka­Te­ra

27 La­le­zi yi­zi­zu­ku­lwa­na zi­ka­Te­ra. UTe­ra wa­za­la uA­bra­ma, uNa­ho­ri lo­Ha­ra­ni; uHa­ra­ni wa­se­za­la uLo­thi.

28 UHa­ra­ni wa­se­si­fa pha­mbi ku­ka­yi­se uTe­ra, eli­zwe­ni lo­ku­za­lwa kwa­khe, eU­ri ya­ma­Kha­la­di­ya.

29 OA­bra­ma lo­Na­ho­ri ba­se­be­zi­tha­the­la aba­fa­zi; ibi­zo lo­mkaA­bra­ma ngu­Sa­ra­yii, le­bi­zo lo­mka­Na­ho­ri ngu­Mi­lkaj, indo­da­ka­zi ka­Ha­ra­ni, uyi­se ka­Mi­lka lo­yi­se kaI­ska.

30 Ko­dwa uSa­ra­yi wa­ye­yi­nyu­mba; wa­ye­nge­la­mntwa­na.

31 UTe­ra wa­se­tha­thak uA­bra­ma indo­da­na ya­khe, lo­Lo­thi indo­da­na ka­Ha­ra­ni, indo­da­na ye­ndo­da­na ya­khe, lo­Sa­ra­yi uma­lo­ka­za­na wa­khe, umkaA­bra­ma indo­da­na ya­khe; ba­se­be­su­ka la­bo eU­ril ya­ma­Kha­la­di­ya, uku­ya eli­zwe­ni le­Kha­na­nim; ba­se­be­fi­ka eHa­ra­ni, ba­hla­la kho­na.

32 Le­nsu­ku zi­ka­Te­ra za­zi­yi­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­bi­li la­nhla­nu; uTe­ra wa­se­fe­la eHa­ra­ni.

Uku­bi­zwa ku­kaA­bra­ma

12INko­si ya­si­si­thi kuA­bra­ma: Su­ka we­na eli­zwe­ni la­ki­ni le­zi­hlo­tshe­ni za­kho le­mzi­ni ka­yi­hlo, uye eli­zwe­ni engi­za­ku­tshe­ngi­sa lo­naa.

2 Ngi­za­kwe­nza-ke ube yi­si­zwe esi­khu­lu, ngi­ku­bu­si­se, nge­nze ibi­zo la­kho li­be li­khu­lu, nja­lo ube yi­si­bu­si­so.

3 Nja­lo ngi­za­ba­bu­si­sa aba­ku­bu­si­sa­yo, la­ba­ku­qa­le­ki­sa­yo ngi­ba­qa­le­ki­seb; la­ku­we ku­za­bu­si­swa zo­nke insa­pho zo­mhla­bac.

4 UA­bra­ma wa­se­ha­mba nje­ngo­ba iNko­si ikhu­lu­mi­le ku­ye, lo­Lo­thi wa­ha­mba la­ye. Nja­lo uA­bra­ma wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­nhla­nu eku­su­ke­ni kwa­khe eHa­ra­ni.

5 UA­bra­ma wa­se­tha­tha uSa­ra­yi umka­khe, lo­Lo­thi indo­da­na yo­mfo­wa­bo, le­mpa­hla ya­bo yo­nke aba­be­yi­qo­qi­le, le­mi­phe­fu­mu­lo aba­be­yi­zu­zi­led eHa­ra­nie; ba­se­be­su­ka uku­ya eli­zwe­ni le­Kha­na­ni; ba­fi­ka eli­zwe­ni le­Kha­na­ni.

6 UA­bra­ma wa­se­da­bu­la ili­zwef wa­ze wa­fi­ka enda­we­ni ye­She­ke­ma, esi­hla­hle­ni se-o­khi*g se­Mo­reh. La­ma­Kha­na­ni aye­kho­na eli­zwe­nii nga­le­so­si­kha­thi.

7 INko­si ya­si­bo­na­ka­la kuA­bra­ma, ya­thi: Ku­nza­lo ya­kho ngi­za­ni­ka le­li­li­zwej. Wa­se­ya­khe­la la­pho iNko­si ila­thi eya­yi­bo­na­ka­le ku­ye.

8 Wa­se­qhu­be­ka esu­ka la­pho wa­ya enta­be­ni empu­ma­la­nga ye­Bhe­the­li, wa­mi­sa ithe­nte la­khe, iBhe­the­li ise­ntsho­na­la­nga leA­yi empu­ma­la­nga. Wa­se­ya­khe­la la­pho iNko­si ila­thi, wa­bi­za ibi­zo le­Nko­sik.

9 UA­bra­ma wa­se­su­ka wa­ha­mba eqhu­be­ka esi­ya eni­ngi­zi­mu.

UA­bra­ma use­Gi­bhi­the

10 Kwa­se­ku­si­ba kho­na indla­la eli­zwe­nil. UA­bra­ma wa­se­se­hle­la nga­se­Gi­bhi­the uku­thi ahla­le kho­na nje­ngo­we­zi­zwe, ngo­ba indla­la ya­yi­nzi­ma eli­zwe­nim.

11 Kwa­se­ku­si­thi ese­so­nde­la uku­nge­na eGi­bhi­the wa­thi ku­Sa­ra­yi umka­khe: Kha­nge­la-ke, ngi­ya­zi uku­thi ungo­we­si­fa­za­na omu­hle obu­ke­ka­yo.

12 Nja­lo ku­za­ku­thi la­pho ama­Gi­bhi­the eku­bo­na, aza­ku­thi: Lo ngu­mka­khe; abe­se­ngi­bu­la­lan, ko­dwa we­na aku­gci­ne uphi­la.

13 Ake uthi ungu­da­de­we­thu, uku­ze ku­be ku­hle ki­mi nge­nxa ya­kho, lo­mphe­fu­mu­lo wa­mi uphi­le nge­nxa ya­kho.

14 Kwa­se­ku­si­thi la­pho uA­bra­ma ese­fi­ki­le eGi­bhi­the, ama­Gi­bhi­the ambo­na owe­si­fa­za­na, uku­thi mu­hle ka­khu­lu.

15 Izi­pha­tha­ma­ndla zi­ka­Fa­ro la­zo za­mbo­na, za­mba­ba­za pha­mbi ku­ka­Fa­ro. Owe­si­fa­za­na wa­se­le­thwa endli­ni ka­Fa­ro.

16 Wa­se­mpha­tha ku­hle uA­bra­ma nge­nxa ya­khe; nja­lo wa­ba le­zi­mvu le­zi­nka­bi la­bo­ba­bhe­mi le­zi­nce­ku le­zi­nce­ku­ka­zi la­bo­ba­bhe­mi­ka­zi la­ma­ka­me­la.

17 Ko­dwa iNko­si ya­mhlu­pha uFa­ro nge­zi­nhlu­phe­ko ezi­nku­luo, le­ndlu ya­khe, nge­nda­ba ka­Sa­ra­yi umkaA­bra­ma.

18 UFa­ro wa­se­mbi­za uA­bra­ma, wa­thi: Ku­yi­ni lo­khu okwe­nze ki­mi? Ku­nga­ni unga­ngi­tshe­la­nga uku­thi ungu­mka­kho?

19 Utsho­lo­ni uku­thi ungu­da­de­we­nu, ngi­ze ngi­mtha­the uku­ba ngu­mka­mi? Nga­kho kha­nge­la-ke umka­kho; mtha­the uha­mbe.

20 UFa­ro wa­se­la­ya ama­do­da nga­ye; ase­mxo­tsha lo­mka­khe la­kho ko­nke aye­la­kho.

Ukwe­hlu­ka­na ku­kaA­bra­ma lo­Lo­thi

13UA­bra­ma wa­se­se­nyu­ka eGi­bhi­the, ye­na lo­mka­khe la­kho ko­nke aye­la­kho lo­Lo­thi ka­nye la­ye, wa­ya eni­ngi­zi­mu.

2 Nja­lo uA­bra­ma wa­ye­no­thi­le ka­khu­lua, nge­zi­fu­yo, nge­si­li­va, la­nge­go­li­de.

3 Wa­se­ha­mba ku­zi­nha­mbo za­khe esu­ka eni­ngi­zi­mu, wa­ze wa­fi­ka eBhe­the­li, enda­we­ni la­pho ithe­nte la­khe ela­li­kho­na ku­qa­la, pha­ka­thi kwe­Bhe­the­li leA­yi;

4 enda­we­ni ye­la­thi aye­le­nzi­le kho­na ku­qa­lab; uA­bra­ma wa­se­bi­za ibi­zo le­Nko­si la­pho.

5 Lo­Lo­thi la­ye, owa­ye­ha­mba loA­bra­ma, wa­ye­le­zi­mvu le­zi­nko­mo la­ma­the­nte.

6 Nja­lo ili­zwe la­li­nge­ba­thwa­le uku­thi ba­hla­le nda­wo­nyec, ngo­ba impa­hla ya­bo ya­yi­ne­ngi, uku­thi ba­be­nge­ke ba­hla­la nda­wo­nye.

7 Kwa­se­ku­si­ba kho­na uku­xa­ba­na pha­ka­thi kwa­be­lu­si be­zi­fu­yo zi­kaA­bra­ma la­be­lu­si be­zi­fu­yo zi­ka­Lo­thid. Nga­le­so­si­kha­thi ama­Kha­na­nie la­ma­Pe­ri­zi aye­hla­la eli­zwe­ni.

8 UA­bra­ma wa­se­si­thi ku­Lo­thi: Ka­ku­nga­bi kho­na-ke uku­xa­ba­na pha­ka­thi kwa­mi la­we, la­pha­ka­thi kwa­be­lu­si ba­mi la­be­lu­si ba­kho, ngo­ba si­nga­ma­do­da ose­ndof.

9 Ili­zwe lo­nke ka­li­pha­mbi kwa­kho yi­nig? Ye­hlu­ka­na-ke la­mi; uba usi­ya kwe­so­kho­hlo, ngi­za­ku­ya kwe­so­ku­ne­neh; ko­dwa uba kwe­so­ku­ne­ne, ngi­za­ku­ya kwe­so­kho­hlo.

10 ULo­thi wa­se­pha­ka­mi­sa ame­hlo akhe, wa­bo­na lo­nke igce­ke le­Jo­da­nii uku­thi la­li­the­le­lwe ku­hle lo­nke. INko­si inga­ka­chi­thi iSo­do­ma le­Go­mo­raj, la­li­nje­nge­nsi­mu ye­Nko­sik, nje­nge­li­zwe le­Gi­bhi­the, nxa usi­ya eZo­wa­ril.

11 ULo­thi wa­se­zi­khe­the­la lo­nke igce­ke le­Jo­da­ni; uLo­thi wa­se­si­ya empu­ma­la­nga; ba­se­be­ze­hlu­ka­ni­sa omu­nye ko­mu­nye.

12 UA­bra­ma wa­hla­la eli­zwe­ni le­Kha­na­ni, uLo­thi wa­se­hla­la emi­zi­ni ye­ma­gce­ke­ni, wa­mi­sa ithe­nte la­khe edu­ze le­So­do­ma.

13 Ko­dwa aba­ntu be­So­do­ma ba­be­ba­bim ba­be­yi­zo­ni pha­mbi kwe­Nko­sin ka­khu­lu.

14 INko­si ya­si­si­thi kuA­bra­ma emva ko­ku­thi uLo­thi ese­hlu­ka­ni­swe la­ye: Pha­ka­mi­sa-ke ame­hlo akho, ukha­nge­le enda­we­ni la­pho okho­na, nga­se­nya­ka­tho la­nga­se­ni­ngi­zi­mu la­nga­se­mpu­ma­la­nga la­nga­se­ntsho­na­la­ngao,

15 ngo­ba ili­zwe lo­nke oli­bo­na­yo ngi­za­li­ni­ka we­nap, la­ku­nza­lo ya­khoq ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

16 Nja­lo ngi­za­kwe­nza inza­lo ya­kho ibe nje­ngo­thu­li lo­mhla­bar, ku­ze ku­thi uba umu­ntu enga­ba­la uthu­li lo­mhla­ba, iza­ba­lwa le­nza­lo ya­kho.

17 Su­ku­ma uha­mbe uda­bu­le ili­zwe, ebu­de­ni ba­lo le­bu­ba­nzi­ni ba­lo, ngo­ba ngi­za­li­ni­ka we­na.

18 UA­bra­ma wa­se­su­sa ama­the­nte wa­fi­ka wa­hla­la ezi­hla­hle­ni za­ma-o­khi* ze­Ma­mre, ezi­se­He­bro­nis, wa­khe­la la­pho iNko­si ila­thi.

UA­bra­ma ukhu­lu­la uLo­thi

14Kwa­se­ku­si­thi ensu­kwi­ni zi­kaA­mra­fe­li inko­si ye­Shi­na­ria, uA­ri­yo­ki inko­si yeE­la­sa­ri, uKe­do­la­wo­ma inko­si yeE­la­mub, lo­Ti­da­li inko­si ye­zi­zwe,

2 ba­lwa impi lo­Be­ra inko­si ye­So­do­mac, lo­Bi­ri­sha inko­si ye­Go­mo­rad, uShi­na­bi inko­si yeA­di­mae, lo­She­me­be­re inko­si ye­Ze­bo­yi­mif, le­nko­si ye­Bhe­la, eli­yi­Zo­wa­rig.

3 Bo­nke la­bo ba­hla­nga­na esi­go­di­ni iSi­di­ma esi­lu­Lwa­ndle lwe­Tshwa­yih.

4 Ba­be­mkho­nzi­le uKe­do­la­wo­ma okwe­mi­nya­ka eli­tshu­mi la­mbi­li, ko­dwa ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­nta­thu ba­vu­ke­la.

5 La­ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­ne kwe­za uKe­do­la­wo­ma, la­ma­kho­si aye­la­ye, ba­tsha­ya ama­Re­fai eA­shi­te­ro­thi-Ka­rna­yi­mij, la­ma­Zu­zik eHa­mu, la­maE­mil egce­ke­ni le­Ki­ri­ya­tha­yi­mi,

6 la­ma­Ho­ri enta­be­ni ye­Se­yi­rim, ku­ze ku­be eE­li­pa­ra­ni1 eli­se­du­ze le­nka­nga­lan.

7 Ba­se­be­bu­ye­la ba­fi­ka eE­ni­mi­shi­pa­ti eli­yi­Ka­de­shi, ba­tsha­ya ili­zwe lo­nke la­maA­ma­le­ki, nja­lo la­maA­mo­ri aye­hla­la eHa­za­zo­ni-Ta­ma­rio.

8 Kwa­se­ku­phu­ma inko­si ye­So­do­ma le­nko­si ye­Go­mo­ra, le­nko­si yeA­di­ma le­nko­si ye­Ze­bo­yi­mi, le­nko­si ye­Bhe­la eli­yi­Zo­wa­ri, ba­hlo­mi­sa impi be­me­le­ne la­bo esi­go­di­ni iSi­di­ma,

9 eme­la­ne lo­Ke­do­la­wo­ma inko­si yeE­la­mu, lo­Ti­da­li inko­si ye­zi­zwe, loA­mra­fe­li inko­si ye­Shi­na­ri, loA­ri­yo­ki inko­si yeE­la­sa­ri; ama­kho­si ama­ne eme­la­ne la­ma­kho­si ama­hla­nu.

10 Le­si­go­di se­Si­di­ma sa­si­le­mi­go­di­go­di ye­ngci­nop, le­nko­si ye­So­do­ma le­ye­Go­mo­ra aba­le­ka, awe­la kho­na; la­sa­la­yo aba­le­ke­la enta­be­niq,

11 ase­tha­tha yo­nke impa­hla ye­So­do­ma le­ye­Go­mo­rar, lo­ku­dla kwa­bo bo­nke, aha­mba.

12 Amtha­tha lo­Lo­thi le­mpa­hla ya­khe, indo­da­na yo­mfo­wa­bo kaA­bra­mas, ase­ha­mba, ngo­ba wa­ye­hla­la eSo­do­mat.

13 Kwa­se­ku­si­za owa­ye­phu­nyu­ki­le, wa­mla­ndi­se­la uA­bra­ma umHe­bhe­ru, owa­ye­hla­la ezi­hla­hle­ni za­ma-o­khi* ze­Ma­mreu umA­mo­ri, umfo­wa­bo kaE­shi­ko­li lo­mfo­wa­bo kaA­ne­ri aba­be­le­si­vu­me­lwa­no loA­bra­mav.

14 Kwa­thi uA­bra­ma ese­zwi­le uku­thi umfo­wa­bo uthu­nji­wew, wa­hlo­mi­sa2 aye­ba­fu­ndi­si­le, be­ze­lwe endli­ni ya­khex, aba­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu le­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, wa­xo­tsha­na la­wo wa­ze wa­fi­ka ko­Da­niy.

15 Wa­se­ze­hlu­ka­ni­sa eme­la­ne la­wo ebu­su­ku, ye­na le­nce­ku za­khe, wa­wa­tsha­ya, wa­xo­tsha­na la­wo wa­ze wa­fi­ka eHo­ba, ekwe­so­kho­hlo se­Da­ma­se­koz.

16 Wa­se­bu­yi­sa yo­nke impa­hla, nja­lo lo­Lo­thi umfo­wa­bo le­mpa­hla ya­khe, la­be­si­fa­za­na la­bo la­ba­ntu.

UMe­lki­ze­de­ki ubu­si­sa uA­bra­ma

17 Inko­si ye­So­do­ma ya­si­phu­ma uku­mhla­nga­be­za, ese­bu­yi­le eku­tsha­ye­ni uKe­do­la­wo­ma la­ma­kho­si aye­la­ye, esi­go­di­ni iSha­ve, esi­yi­si­go­di se­nko­sia.

18 UMe­lki­ze­de­ki inko­si ye­Sa­le­mab wa­se­le­tha isi­nkwa le­wa­yi­ni; nja­lo ye­na ngu­mpri­stic ka­Nku­lu­nku­lu oPhe­zu­ko­nked.

19 Wa­se­mbu­si­sa wa­thi: Ka­bu­si­swe uA­bra­ma ngu­Nku­lu­nku­lue oPhe­zu­ko­nke, uMni­ni wa­ma­zu­lu lo­mhla­baf.

20 Ka­bu­si­swe-ke uNku­lu­nku­lug oPhe­zu­ko­nke oni­ke­le izi­tha za­kho esa­ndle­ni sa­kho. Wa­se­mni­ka okwe­tshu­mi kwa­kho ko­nkeh.

21 Inko­si ye­So­do­ma ya­si­si­thi kuA­bra­ma: Ngi­ni­ka aba­ntu3, ko­dwa uzi­tha­the­le impa­hla.

22 UA­bra­ma wa­se­si­thi eNko­si­ni ye­So­do­ma: Ngi­pha­ka­mi­se isa­ndla sa­mii eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu oPhe­zu­ko­nke, uMni­ni wa­ma­zu­lu lo­mhla­ba,

23 ngi­thi ka­ngi­yi­ku­tha­tha ku­su­ke­la ku­mu­cu ku­si­ya emchi­lwe­ni we­nya­the­laj, ku­kho ko­nke ola­kho! Hle­zi uthi: Mi­na ngi­mno­thi­si­le uA­bra­ma.

24 Nga­pha­ndle kwa­lo­kho ku­phe­la aku­dli­le­yo ama­ja­ha, le­sa­be­lo sa­ma­do­da aha­mbe la­mik, uA­ne­ri, uE­shi­ko­li lo­Ma­mre, bo­na ka­ba­tha­the isa­be­lo sa­bo.

Isi­vu­me­lwa­no si­ka­Nku­lu­nku­lu loA­bra­ma

15Emva kwa­le­zi­zi­nto ili­zwi le­Nko­si le­za kuA­bra­ma ngo­mbo­no, li­si­thi: Unge­sa­bi Abra­maa, ngi­yi­si­hla­ngu sa­khob, umvu­zo wa­kho omkhu­lu ka­khu­luc.

2 UA­bra­ma wa­se­si­thi: Nko­si Je­ho­va, uza­ngi­pha­ni? Nje­ngo­ba lo­khe ngi­nge­la­mntwa­na; lo­mpha­thi we­ndlu ya­mi ungo­we­Da­ma­se­kod uE­li­ye­ze­ri.

3 UA­bra­ma wa­se­si­thi: Kha­nge­la, ki­mi ka­wu­pha­nga nza­lo; nja­lo kha­nge­la, oze­lwe endli­nie ya­mi uza­ku­ba yi­ndla­li­fa ya­mi.

4 Kha­nge­la-ke ili­zwi le­Nko­si la­ba ku­ye li­si­thi: Lo ka­yi­ku­dla ili­fa la­kho, ko­dwa oza­phu­ma emi­bi­li­ni ya­khof, ye­na uza­ku­dla ili­fa la­kho.

5 Wa­se­mkhu­phe­la pha­ndle wa­thi: Kha­nge­la-ke ema­zu­lwi­ni, uba­leg izi­nka­nye­zih uba unga­zi­ba­la. Wa­se­si­thi ku­ye: Iza­ku­ba nja­lo inza­lo ya­khoi.

6 Wa­se­kho­lwa eNko­si­nij. Ya­si­mba­le­la lo­khu ku­be yi­ku­lu­ngak.

7 Ya­si­si­thi ku­ye: Ngi­yi­Nko­si, eya­ku­khu­pha eU­ri ya­ma­Kha­la­di­yal uku­ku­ni­ka ili­zwe le­li li­be yi­li­fa la­khom.

8 Wa­se­si­thi: Nko­si Je­ho­va, ngi­za­kwa­zi nga­nin uku­thi li­za­ku­ba yi­li­fa la­mi?

9 Ya­si­si­thi ku­ye: Ngi­tha­the­la itho­ka­zi eli­le­mi­nya­ka emi­tha­thu, le­si­bhu­zi­ka­zi esi­le­mi­nya­ka emi­tha­thu, le­nqa­ma ele­mi­nya­ka emi­tha­thu, le­ju­ba, le­phu­phu le­nkwi­li­mba.

10 Wa­se­si­sa ku­yo zo­nke le­zi­zi­nto, wa­zi­da­bu­la pha­ka­thio, wa­be­ka le­yo la­le­yo­ngxe­nye ya­zo ikha­nge­le­ne le­nye; ko­dwa inyo­ni ka­zi­da­bu­la­ngap.

11 Inyo­ni ezi­dla inya­ma za­se­zi­se­hle­la phe­zu kwe­zi­du­mbu, uA­bra­ma wa­se­zi­xo­tshe­la kha­tsha­na.

12 Kwa­se­ku­si­thi ila­nga se­li­tsho­na, ubu­tho­ngo obu­khu­luq ba­ju­ma uA­bra­ma; kha­nge­la-ke, uva­lo lo­mnya­ma omkhu­lu lwe­hle­la phe­zu kwa­khe.

13 Ya­si­si­thi kuA­bra­ma: Ya­zi lo­kwa­zi uku­thi inza­lo ya­kho iza­ku­ba yi­si­ha­mbi eli­zwe­ni eli­nge­yi­si­lo la­yor, nja­lo ba­za­ba­se­be­nze­la, be­se­be­ba­hlu­phas imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­net.

14 Ko­dwa le­si­zwe aba­za­si­se­be­nze­la ngi­za­si­gwe­bau; le­mva kwa­lo­kho ba­za­phu­ma le­mpa­hla ene­ngiv.

15 Ko­dwa we­na uza­ku­yaw ku­bo­yi­hlox ngo­ku­thu­lay, uza­ngcwa­tshwa eku­lu­pha­le­ni oku­hlez.

16 Isi­zu­ku­lwa­na se­si­nea si­za­bu­ya-ke la­pha; ngo­ba iso­no sa­maA­mo­rib ka­si­ka­phe­le­lic.

17 Kwa­se­ku­si­thi ila­nga se­li­tsho­ni­le se­ku­mnya­mad, kha­nge­la-ke, imba­wu­la ethu­nqa­yo le­si­hla­nti so­mli­lo esa­da­bu­la pha­ka­thi kwa­le­zo­zi­ngxe­nye.

18 Nga­lo­lo­su­ku iNko­si ye­nza isi­vu­me­lwa­no loA­bra­ma isi­thi: Enza­lwe­ni ya­kho ngi­ni­ke­le le­li­li­zwee, ku­su­ke­la emfu­le­ni we­Gi­bhi­thef ku­ze ku­be se­mfu­le­ni omkhu­lu, umfu­la iYu­fra­thi,

19 ama­Ke­nig la­ma­Ke­ni­zi la­ma­Ka­di­mo­ni

20 la­ma­He­thih la­ma­Pe­ri­zii la­ma­Re­faj

21 la­maA­mo­ri la­ma­Kha­na­nik la­ma­Gi­ri­ga­shil la­ma­Je­bu­si.

UHa­ga­ri loI­shma­ye­li

16USa­ra­yi umkaA­bra­ma wa­ye­nga­mza­le­li-ke aba­ntwa­naa; wa­ye­le­nce­ku­ka­zi umGi­bhi­the­ka­zib, le­bi­zo la­yo li­ngu­Ha­ga­ric.

2 USa­ra­yid wa­se­si­thi kuA­bra­ma: Kha­nge­la-ke, iNko­si ingi­va­li­le uku­ze ngi­nga­za­lie; ake unge­ne ence­kwi­ni ya­mi, mhla­wu­mbe ngi­nga­khi­wa nga­yo. UA­bra­ma wa­se­la­le­la ili­zwi li­ka­Sa­ra­yi.

3 Nga­kho uSa­ra­yi umkaA­bra­ma wa­mtha­tha uHa­ga­ri umGi­bhi­the­ka­zi ince­ku­ka­zi ya­khe, eku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka eli­tshu­mi uA­bra­ma ese­hla­le eli­zwe­ni le­Kha­na­nif, wa­se­mni­ka uA­bra­ma indo­da ya­khe uku­thi abe ngu­mka­khe.

4 Wa­se­nge­na ku­Ha­ga­ri, wa­se­tha­tha isi­su. Ese­bo­ni­le uku­thi uzi­thwe­le, inko­si­ka­zi ya­khe ya­si­de­le­le­ka eme­hlwe­ni akheg.

5 USa­ra­yi wa­se­si­thi kuA­bra­ma: Ubu­bi ba­mi bu­phe­zu kwa­kho. Mi­na ngi­ni­ke ince­ku­ka­zi ya­mi esi­fu­be­ni sa­kho, ithe isi­bo­ni­le uku­thi izi­thwe­le, ngi­ya­de­le­le­ka eme­hlwe­ni ayo. INko­si ka­ya­hlu­le­le pha­ka­thi kwa­mi la­weh.

6 UA­bra­ma wa­se­si­thi ku­Sa­ra­yi: Kha­nge­la, ince­ku­ka­zi ya­kho ise­sa­ndle­ni sa­khoi. Ye­nza ku­yo lo­kho oku­hle eme­hlwe­ni akho. USa­ra­yi wa­se­yi­pha­tha ku­bi, ya­si­ba­le­ka ebu­swe­ni ba­khej.

7 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­yi­fi­ca emtho­nje­ni wa­ma­nzi enka­nga­lak, emtho­nje­ni endle­le­ni eya eShu­ril.

8 Ya­si­si­thi: Ha­ga­ri, nce­ku­ka­zi ka­Sa­ra­yi, uve­la nga­phi, uya nga­phi? Ya­si­si­thi: Ngi­ba­le­ke­la ubu­so bu­ka­Sa­ra­yi inko­si­ka­zi ya­mi.

9 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­si­thi ku­yo: Bu­ye­la enko­si­ka­zi­ni ya­kho, ubu­su­ze­hli­se­la nga­pha­nsi kwe­za­ndla za­yo.

10 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­thi ku­yo fu­thi: Ngi­za­kwa­ndi­sa ka­khu­lu inza­lo ya­khom uku­ze inga­ba­lwa nge­nxa yo­bu­ne­ngi.

11 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­si­thi ku­yo: Kha­nge­la, uzi­thwe­le, fu­thi uza­za­la indo­da­na, nja­lo uza­yi­tha ibi­zo la­yon uthi nguI­shma­ye­li1, ngo­ba iNko­si izwi­le uku­hlu­phe­ka kwa­kho.

12 Yo­na-ke iza­ku­ba ngu­mu­ntu ongu­ba­bhe­mi onga­tha­mba­ngao, isa­ndla sa­yo si­me­la­ne la­bo bo­nke, le­sa­ndla sa­bo bo­nke si­me­la­ne la­yo; iza­hla­la pha­mbi ko­bu­so ba­ba­fo­wa­bo bo­nkep.

13 Wa­se­yi­tha iNko­si eya­khu­lu­ma la­ye ibi­zo lo­ku­thi: We­na Nku­lu­nku­lu wo­ku­bo­na. Ngo­ba wa­thi: La­pha la­mi ngi­mkha­nge­le yi­ni ongi­bo­na­yo?

14 Nga­kho umtho­mbo wa­bi­zwa ngo­ku­thi iBe­ri-La­ha­yi-Ro­yiq2; kha­nge­la, upha­ka­thi kwe­Ka­de­shir le­Be­re­di.

15 UHa­ga­ri wa­se­mza­le­la uA­bra­ma indo­da­na; uA­bra­ma wa­se­si­tha ibi­zo le­ndo­da­na ya­khe, uHa­ga­ri ayi­za­la­yo, wa­thi nguI­shma­ye­lis.

16 Nja­lo uA­bra­ma wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li le­si­thu­pha mhla uHa­ga­ri emza­le­la uA­bra­ma uI­shma­ye­li.

Uku­so­ka ku­yi­si­bo­na­ka­li­so se­si­vu­me­lwa­no

17Kwa­thi uA­bra­ma ese­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye iNko­si ya­si­bo­na­ka­la kuA­bra­ma, ya­thi ku­ye: Ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu uSo­ma­ndlaa; ha­mba pha­mbi kwa­mib, uphe­le­lec1.

2 Nja­lo ngi­za­kwe­nza isi­vu­me­lwa­no sa­mi pha­ka­thi kwa­mi la­we, ngi­za­kwa­ndi­sa ka­khu­lu­ka­zid.

3 UA­bra­ma wa­se­si­wa ngo­bu­so ba­khee, uNku­lu­nku­lu wa­se­khu­lu­ma la­ye, esi­thi:

4 Mi­na ngo­kwa­mi, kha­nge­la, isi­vu­me­lwa­no sa­mi si­la­we; fu­thi uza­ku­ba ngu­yi­se we­zi­zwe ezi­ne­ngif.

5 Le­bi­zo la­kho ka­li­sa­yi­ku­bi­zwa ngo­ku­thi Abra­ma, ko­dwa ibi­zo la­kho li­za­ku­ba nguA­bra­ha­mag2, ngo­ba ngi­kwe­nze uyi­se we­xu­ku le­zi­zweh.

6 Ngi­za­kwe­nza uza­le ka­khu­lu­ka­zii, ngi­za­kwe­nza izi­zwej, la­ma­kho­si aza­phu­ma ku­wek.

7 Nja­lo ngi­za­mi­sa isi­vu­me­lwa­nol sa­mi pha­ka­thi kwa­mi la­we le­nza­lo ya­kho emva kwa­kho ezi­zu­ku­lwa­ne­ni za­yo, ku­be yi­si­vu­me­lwa­no esi­la­pha­ka­de, so­ku­thi ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu ku­wem la­ku­yo inza­lo ya­kho emva kwa­kho.

8 Ngi­za­ni­ka-ke we­na le­nza­lo ya­kho emva kwa­kho ili­zwen ohla­la ki­lo nje­ngo­we­zi­zwe3, ili­zwe lo­nke le­Kha­na­ni, li­be yi­mfu­yo ela­pha­ka­de; nja­lo ngi­za­ku­ba ngu­Nku­lu­nku­lu ki­boo.

9 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi kuA­bra­ha­ma: We­na-ke uza­gci­na isi­vu­me­lwa­no sa­mi, we­na le­nza­lo ya­kho emva kwa­kho ezi­zu­ku­lwa­ne­ni za­yo.

10 Le­si yi­si­vu­me­lwa­no sa­mi eli­za­si­gci­na pha­ka­thi kwa­mi la­ni le­nza­lo ya­kho emva kwa­kho; so­nke isi­li­sa si­so­kwe ki­ni.

11 Li­za­so­ka inya­ma ye­jwa­bu le­nu; ku­za­ku­ba yi­si­bo­na­ka­li­sop se­si­vu­me­lwa­no pha­ka­thi kwa­mi la­ni.

12 Le­ndo­da­na ye­nsu­ku ezi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li iza­so­kwa pha­ka­thi kwe­nuq, so­nke isi­li­sa ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu, oze­lwe endli­ni, lo­the­ngwe nge­ma­li la­ku­ye wo­nke oyi­si­zwe, onga­yi­su­ye we­nza­lo ya­kho.

13 Oze­lwe endli­ni ya­kho lo­the­ngwe nge­ma­li ya­kho ku­me­le aso­kwe. Le­si­vu­me­lwa­no sa­mi si­za­ku­ba se­nya­me­ni ye­nu, si­be yi­si­vu­me­lwa­no esi­la­pha­ka­de.

14 Le­si­li­sa esi­nga­so­kwa­nga, esi­nya­ma ye­jwa­bu li­nga­so­kwa­nga, lo­wo­mphe­fu­mu­lo uza­qu­nywa usu­ke esi­zwe­ni sa­wo, we­qi­le isi­vu­me­lwa­no sa­mi.

15 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi kuA­bra­ha­ma: Ngo­Sa­ra­yi umka­kho, unga­bi­zi ibi­zo la­khe uthi ngu­Sa­ra­yi, ngo­ba uSa­ra4 li­bi­zo la­khe.

16 Nja­lo ngi­za­mbu­si­sa, ngi­ku­ni­ke indo­da­na eve­la la­ku­yer; ye­bo ngi­za­mbu­si­sa abe­se­si­ba yi­zi­zwes, ama­kho­si ezi­zwe aza­ve­la ku­ye.

17 UA­bra­ha­ma wa­se­si­wa ngo­bu­so ba­khe, wa­hle­kat, wa­thi enhli­zi­ywe­ni ya­khe: Ole­mi­nya­ka eli­khu­lu uza­za­le­lwa yi­ni? Ka­mbe lo­Sa­ra ole­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye uza­za­la?

18 UA­bra­ha­ma wa­se­si­thi ku­Nku­lu­nku­lu: Ku­nga­thi uI­shma­ye­li anga­phi­la pha­mbi kwa­khou!

19 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi: Ha­tshi, uSa­ra umka­kho uza­ku­za­le­la indo­da­nav; uza­yi­tha ibi­zo uthi nguI­sa­ka; nja­lo ngi­za­mi­sa isi­vu­me­lwa­no sa­mi la­ye, si­be yi­si­vu­me­lwa­no esi­la­pha­ka­de ku­nza­lo ya­khe emva kwa­khe.

20 Ma­ye­la­na loI­shma­ye­li ngi­ku­zwi­le-ke; kha­nge­la, ngi­mbu­si­si­le, nja­lo ngi­za­me­nza abe le­nza­low, ngi­ma­ndi­se ka­khu­lu­ka­zi; uza­za­la izi­pha­tha­ma­ndla ezi­li­tshu­mi la­mbi­lix, nja­lo ngi­za­me­nza isi­zwe esi­khu­luy.

21 Ko­dwa isi­vu­me­lwa­no sa­mi ngi­za­si­mi­sa loI­sa­ka, uSa­ra aza­ku­za­le­la ye­na nga­le­si­si­kha­thi esi­mi­si­we­yo ngo­mnya­ka oza­yo.

22 Wa­se­ci­na uku­khu­lu­ma la­ye, uNku­lu­nku­lu we­nyu­kaz esu­ka kuA­bra­ha­ma.

23 UA­bra­ha­ma wa­se­tha­tha uI­shma­ye­li indo­da­na ya­khe la­bo bo­nke aba­be­ze­lwe endli­ni ya­khe la­bo bo­nke aba­be­the­ngwe nge­ma­li ya­khe, so­nke isi­li­sa pha­ka­thi kwa­be­ndlu kaA­bra­ha­ma, wa­so­ka inya­ma ye­jwa­bu la­bo, nga­lo­na lo­lo­su­ku, nje­nga­lo­kho uNku­lu­nku­lu aku­tsho­yo ku­ye.

24 LoA­bra­ha­ma wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye eku­so­kwe­ni kwa­khe inya­ma ye­jwa­bu la­khe.

25 UI­shma­ye­li-ke indo­da­na ya­khe wa­ye­le­mi­nya­ka eli­tshu­mi la­nta­thu eku­so­kwe­ni kwa­khe inya­ma ye­jwa­bu la­khe.

26 Nga­lo­na lo­lo­su­ku uA­bra­ha­ma wa­so­kwa loI­shma­ye­li indo­da­na ya­khe.

27 La­ma­do­da wo­nke omu­zi wa­khe, aye­ze­lwe endli­ni la­ye­the­ngwe nge­ma­li ko­we­zi­zwe, aso­kwa ka­nye la­ye.

Uku­za­lwa ku­kaI­sa­ka ku­ya­the­nji­swa

18INko­si ya­si­bo­na­ka­la ku­ye ema-o­khi­ni*a eMa­mre, wa­thi ehle­zi emnya­ngo we­the­nte eku­tshi­se­ni ko­su­ku,

2 wa­se­pha­ka­mi­sa ame­hlo akhe wa­bo­na, kha­nge­la-ke ama­do­da ama­tha­thub emi pha­mbi kwa­khe; ese­wa­bo­ni­le wa­gi­ji­ma uku­wa­hla­nga­be­zac esu­ka emnya­ngo we­the­nte, wa­kho­tha­me­la emhla­ba­thi­ni,

3 wa­se­si­thi: Nko­si, uba-ke ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akho, ngi­ce­la unga­dlu­li usu­ke ence­kwi­ni ya­kho.

4 Ake ku­le­thwe ama­nzi ama­lu­tshwa­nad, be­se­li­ge­za inya­wo ze­nu, li­phu­mu­le nga­pha­nsi kwe­si­hla­hla.

5 Ngi­za­le­tha-ke uce­zu lwe­si­nkwae, be­se­li­qi­ni­sa inhli­zi­yo ye­nu, be­se­li­se­dlu­la, ngo­ba yi­kho le­dlu­le ence­kwi­ni ye­nuf. Ase­si­thi: Ngo­ku­nja­lo ye­nza nje­ngo­ku­tsho kwa­kho.

6 UA­bra­ha­ma wa­se­pha­ngi­sa esi­ya ethe­nte­ni ku­Sa­ra, wa­se­si­thi: Pha­ngi­sa! Ama­se­ya* ama­tha­thu empu­phu eco­le­ki­le­yo! Xo­va, we­nze ama­qe­be­le­ngwa­na.

7 UA­bra­ha­ma wa­se­gi­ji­me­la enko­me­ni, wa­tha­tha itho­le eli­bu­tha­ka­tha­ka nja­lo eli­hle, wali­ni­ka ija­ha; la­pha­ngi­sa uku­li­lu­ngi­sa.

8 Wa­se­tha­tha ama­si lo­cha­go, le­tho­le abe­li­lu­ngi­si­le, wa­ku­be­ka pha­mbi kwa­wo; we­ma edu­ze la­wo nga­pha­nsi kwe­si­hla­hla, ase­si­dla.

9 Ase­si­thi ku­ye: Unga­phi uSa­ra umka­kho? Wa­se­si­thi: Kha­nge­la, ethe­nte­nig.

10 Ya­si­si­thi: Isi­bi­li ngi­za­bu­ya ku­we ngale­si­si­kha­thi se­mpi­loh; kha­nge­la, uSa­ra umka­kho uza­ku­ba le­ndo­da­nai. USa­ra waku­zwa ese­mnya­ngo we­the­nte ela­li­nge­mva kwa­yo.

11 UA­bra­ha­ma lo­Sa­ra ba­se­be­ba­da­la se­be­le­nsu­ku ezi­ne­ngij; kwa­se­ku­phe­li­le ku­Sa­ra okwe­ndle­la ya­ba­fa­zik.

12 USa­ra wa­se­hle­ke­la nga­pha­ka­thil, esi­thi: Se­ngi­gu­gi­le, ngi­nga­ba le­nja­bu­lo, le­nko­si ya­mim isi­nda­la yi­ni?

13 INko­si ya­si­si­thi kuA­bra­ha­ma: Ku­nga­ni uSa­ra ehle­ka, esi­thi: Isi­bi­li la­mi ngi­za­za­la mi­na se­ngi­mda­la yi­ni?

14 Ku­kho­na into enzi­ma ka­khu­lu eNko­si­nin yi­ni? Nge­si­kha­thi esi­mi­si­we­yo ngi­za­bu­ya ku­weo, ngale­si­si­kha­thi se­mpi­lo, nja­lo uSa­ra uza­ku­ba le­ndo­da­na.

15 USa­ra wa­se­phi­kap esi­thi: Ka­ngi­hle­ka­nga, ngo­ba wa­ye­se­sa­ba. Ko­dwa wa­thi: Ha­tshi, ngo­ba uhle­ki­le.

UA­bra­ha­ma ukhu­le­ke­la iSo­do­ma

16 Ama­do­da ase­su­ku­ma esu­ka la­pho akha­nge­la pha­nsi eSo­do­ma; uA­bra­ha­ma wa­se­ha­mba la­wo ewa­phe­le­ke­ze­laq.

17 INko­si ya­si­si­thi: Mi­na ngi­nga­mfi­hle­la uA­bra­ha­ma yi­ni engi­kwe­nza­yor?

18 Ngo­ba isi­bi­li uA­bra­ha­ma uza­ku­ba yi­si­zwe esi­khu­lu esi­la­ma­ndla; la­zo zo­nke izi­zwe zo­mhla­ba zi­za­bu­si­swa ku­yes.

19 Ngo­ba ngi­ma­zi­le, uku­ze ala­ye aba­ntwa­na ba­khet le­ndlu ya­kheu emva kwa­khe, be­se­be­gci­na indle­la ye­Nko­si uku­ze be­nze uku­lu­nga lo­kwa­hlu­le­la, uku­ze iNko­si ime­hli­se­le uA­bra­ha­ma lo­kho eku­tsho­yo nga­ye.

20 INko­si ya­si­si­thi: Ngo­ba isi­kha­lo se­So­do­ma le­Go­mo­ra si­khu­luv, la­ngo­ba iso­no sa­bo si­nzi­ma ka­khu­lu,

21 ngi­za­kwe­hla-kew be­se­ngi­bo­na uku­thi nje­ngo­kwe­si­kha­lo sa­yo ese­si­fi­ke ki­mi, be­nzi­le ngo­ku­phe­le­le­yo; ko­dwa uba ku­ngenja­lo ngi­za­kwa­zix.

22 Ama­do­da ese­fu­la­the­le la­pho, ase­si­ya eSo­do­may; ko­dwa uA­bra­ha­ma wa­ye­lo­khu emi­le pha­mbi kwe­Nko­siz.

23 UA­bra­ha­ma wa­se­so­nde­laa, wa­thi: Ka­mbe uza­mbhu­bhi­sa lo­lu­ngi­le­yo ka­nye lo­mu­bib?

24 Mhla­wu­mbe ku­kho­na aba­lu­ngi­le­yo aba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu pha­ka­thi ko­mu­zi; ka­mbe uza­bhu­bhi­sa unga­xo­le­li inda­wo nge­nxa ya­ba­lu­ngi­le­yo aba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu aba­ku­wo?

25 Ka­ku­be kha­tsha­na la­we ukwe­nza into enja­lo, uku­bu­la­la olu­ngi­le­yo ka­nye lo­mu­bi lo­ku­thi olu­ngi­le­yo abe nje­ngo­mu­bic; ka­ku­be kha­tsha­na la­we; uma­hlu­le­li wo­mhla­ba wo­nke ka­yi­kwe­nza uku­lu­nga yi­nid?

26 INko­si ya­si­si­thi: Uba ngi­tho­la eSo­do­ma aba­lu­ngi­le­yo aba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu pha­ka­thi ko­mu­zie, ngi­za­xo­le­la yo­nke inda­wo nge­nxa ya­bo.

27 UA­bra­ha­ma wa­se­phe­ndu­laf wa­thi: Kha­nge­la-ke, ngi­zi­mi­se­le uku­khu­lu­ma eNko­si­ni, la­nxa ngi­lu­thu­li lo­mlo­thag.

28 Mhla­wu­mbe ku­za­swe­le­ka aba­hla­nu ku­bo aba­lu­ngi­le­yo aba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu; uza­bhu­bhi­sa umu­zi wo­nke nge­nxa ya­ba­hla­nu yi­ni? Ya­si­si­thi: Ka­ngi­yi­kuwu­bhu­bhi­sa uba ngi­tho­la kho­na aba­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­nhla­nu.

29 Wa­se­qhu­be­ka elo­khu ekhu­lu­ma ku­yo wa­thi: Mhla­wu­mbe ku­za­tho­lwa kho­na aba­nga­ma­tshu­mi ama­ne. Ya­si­si­thi: Ka­ngi­yi­kukwe­nza nge­nxa ya­ba­nga­ma­tshu­mi ama­ne.

30 Wa­se­si­thi: Ngi­ce­la iNko­si inga­thu­ku­the­li la­pho ngi­khu­lu­ma. Mhla­wu­mbe ku­za­tho­lwa kho­na aba­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu. Ya­si­si­thi: Ka­ngi­yi­kukwe­nza uba ngi­tho­la kho­na aba­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu.

31 Wa­se­si­thi: Kha­nge­la-ke, ngi­zi­mi­se­le uku­khu­lu­ma eNko­si­ni; mhla­wu­mbe ku­za­tho­lwa kho­na aba­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li. Ya­si­si­thi: Ka­ngi­yi­kuwu­bhu­bhi­sa nge­nxa ya­ba­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li.

32 Wa­se­si­thi: Ngi­ce­la iNko­si inga­thu­ku­the­lih, ngi­za­khu­lu­ma kha­the­si ku­phe­la; mhla­wu­mbe ku­za­tho­lwa kho­na aba­li­tshu­mi. Ya­si­si­thi: Ka­ngi­yi­kuwu­bhu­bhi­sa nge­nxa ya­ba­li­tshu­mi.

33 INko­si ya­si­ha­mba isi­qe­di­le uku­khu­lu­ma kuA­bra­ha­ma; uA­bra­ha­ma wa­se­bu­ye­la enda­we­ni ya­khe.

Uku­bhu­ji­swa kwe­So­do­ma le­Go­mo­ra

19Ingi­lo­si ezi­mbi­li za­se­zi­fi­ka eSo­do­maa se­ku­hlwi­le. Lo­Lo­thi wa­ye­hle­zi esa­ngwe­ni le­So­do­ma. Kwa­thi uLo­thi ezi­bo­na, wa­su­ku­ma uku­zi­hla­nga­be­zab, wa­thi mbo ngo­bu­so emhla­ba­thi­ni;

2 wa­se­si­thi: Kha­nge­la­ni-ke ma­kho­si ami, ngi­ce­la li­phe­ndu­ke­le endli­ni ye­nce­ku ye­nuc, li­la­le ubu­su­ku, li­ge­ze inya­wo ze­nud, be­se­li­vu­ka ngo­vi­vi, li­ha­mbe indle­la ye­nu. Za­thi-ke: Ha­tshi, ko­dwa si­za­la­la endle­le­nie.

3 Wa­se­zi­nce­nga ka­khu­lu za­ze za­phe­ndu­ke­la ku­ye za­nge­na endli­ni ya­khe; wa­ze­nze­la uku­dla, wa­phe­ka isi­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo, za­se­zi­si­dla.

4 Zi­nga­ka­la­li, ama­do­da omu­zi, ama­do­da eSo­do­ma, azi­nge­le­ze­la indlu, ku­su­ke­la ko­mu­tsha ku­si­ya ko­mda­la, bo­nke aba­ntu be­ve­la ephe­the­lwe­ni lo­mu­zi.

5 Ase­mbi­zaf uLo­thi athi ku­ye: Anga­phi ama­do­da afi­ke ku­we ebu­su­ku? Akhu­phe­le pha­ndle ki­thig uku­ze si­wa­zih.

6 ULo­thi wa­se­phu­me­la ku­wo emnya­ngoi, wa­va­la umnya­ngo nge­mva kwa­khe.

7 Wa­thi: Ngi­ya­ce­la ba­za­lwa­ne, li­nge­nzi oku­bi.

8 Kha­nge­la­ni-ke, ngi­la­ma­do­da­ka­zi ama­bi­li, anga­ka­zi indo­daj; ake ngi­li­khu­phe­le wo­na, be­se­li­se­nza ku­wo nje­ngo­ku­hle eme­hlwe­ni enu; ko­dwa ku­la­ma­do­da li­nge­nzi lu­tho, ngo­ba yi­kho enge­ne emthu­nzi­ni wo­pha­hla lwa­mik.

9 Ko­dwa athi: Xe­ke­la le. Athi nja­lo: Ye­na lo ye­dwa wa­fi­ka engo­we­zi­zwel, ka­mbe nge­qi­ni­so anga­ba ngu­ma­hlu­le­lim? Kha­the­si si­za­kwe­nza oku­bi ku­we okwe­dlu­la wo­na. Aci­nde­ze­la ka­khu­lu indo­da uLo­thi, aso­nde­la uku­ze afo­hlo­ze isi­va­lo.

10 Ko­dwa la­wo­ma­do­da elu­la isa­ndla sa­wo, amnge­ni­sa uLo­thi ku­wo endli­ni, ava­la umnya­ngo.

11 Ase­tsha­ya ama­do­da aye­se­mnya­ngo we­ndlu ngo­bu­pho­fun, ku­su­ke­la ko­mnci­nya­ne ku­si­ya ko­mkhu­lu, aze adi­nwa yi­ku­di­nga umnya­ngo.

12 Ama­do­da ase­si­thi ku­Lo­thi: Use­se­lo­ba­ni la­pha? Umkhwe­nya­na la­ma­do­da­na akho la­ma­do­da­ka­zi akho, la­ye wo­nke ola­ye emzi­ni, mkhu­phe ku­li­nda­woo,

13 ngo­ba si­za­bhu­bhi­sa li­nda­wo, ngo­ba isi­kha­lo sa­bo si­khu­lu pha­mbi kwe­Nko­si; nja­lo iNko­si isi­thu­mi­le uku­thi si­yi­bhu­bhi­se.

14 ULo­thi wa­se­phu­ma, wa­khu­lu­ma la­ba­khwe­nya­na ba­khep aba­be­za­tha­tha ama­do­da­ka­zi akhe, wa­thi: Su­ku­ma­ni li­phu­me ku­li­nda­woq; ngo­ba iNko­si iza­bhu­bhi­sa umu­zi. Ko­dwa wa­ba nje­ngo­so­ma­yo eme­hlwe­ni aba­khwe­nya­na ba­khe.

15 Kwa­thi ema­da­bu­ka­ku­sa, ingi­lo­si za­mci­nde­ze­la uLo­thi, zi­si­thi: Su­ka, utha­the umka­kho la­ma­do­da­ka­zi akho wo­ma­bi­li atho­la­ka­la­yo, hle­zi ubhu­ji­swe ebu­bi­ni1 bo­mu­zi.

16 Ko­dwa esa­zi­la­zi­la, ama­do­da aba­mba isa­ndla sa­khe, le­sa­ndla so­mka­khe, le­sa­ndla sa­ma­do­da­ka­zi akhe wo­ma­bi­li, ngo­ba iNko­si ilo­mu­sa ku­ye, ase­mkhu­pha, ambe­ka nga­pha­ndle ko­mu­zi.

17 Kwa­se­ku­si­thi ese­ba­khu­phe­le nga­pha­ndle, ya­thi: Ba­le­ka nge­nxa ye­mpi­lo ya­kho, unga­kha­nge­li nge­mva kwa­khor, unge­mi egce­ke­ni lo­nke; ba­le­ke­la enta­be­ni hle­zi ubhu­ji­swe.

18 ULo­thi wa­se­si­thi ku­wo: Ka­ku­nga­bi nja­lo, Nko­sis ya­mi.

19 Kha­nge­la-ke, ince­ku ya­kho itho­le umu­sa eme­hlwe­ni akho, ukhu­li­si­le isi­ha­wu sa­kho, ose­nze ki­mi, uku­gci­na uphi­la umphe­fu­mu­lo wa­mi; ko­dwa mi­na ngi­nge­ke ngi­phe­phe­le enta­be­ni, hle­zi ubu­bi bu­na­ma­the­le ki­mi, be­se­ngi­si­fa.

20 Kha­nge­la-ke, lu­mu­zi use­du­ze uku­ba­le­ke­la ku­wo; fu­thi umnci­nya­ne. Ngi­ce­la ngi­ba­le­ke­le ku­wo (ka­mbe ka­wu­mnci­nya­ne?) lo­mphe­fu­mu­lo wa­mi uphi­le.

21 Ya­si­si­thi ku­ye: Kha­nge­la, ngi­be­mu­ke­le ubu­so ba­kho2 la­ku­lo­lu uda­bat, uku­ze ngi­nga­wu­chi­thi umu­zi okhu­lu­me nga­wo.

22 Pha­ngi­sa, ba­le­ke­la ku­wo; ngo­ba ngi­nge­ze nge­nza ulu­tho uze ufi­ke ku­wou. Nga­kho ba­bi­za ibi­zo lo­mu­zi ngo­ku­thi yi­Zo­wa­riv3.

23 Ila­nga la­se­li­phu­mi­le phe­zu ko­mhla­ba la­pho uLo­thi enge­na eZo­wa­ri.

24 INko­si ya­si­ni­sa phe­zu kwe­So­do­ma la­phe­zu kwe­Go­mo­ra isi­ba­bu­le lo­mli­low, ku­ve­la eNko­si­ni ku­ve­la ema­zu­lwi­ni.

25 Ya­si­bhu­bhi­sa le­yo­mi­zi le­gce­ke lo­nke, la­bo bo­nke aba­be­hla­la emi­zi­ni, lo­ku­hlu­ma­yo ko­mhla­ba.

26 Ko­dwa umka­khe wa­kha­nge­la emu­va enge­mu­va kwa­khe, wa­se­si­ba yi­nsi­ka ye­tshwa­yix.

27 UA­bra­ha­ma wa­se­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, wa­ya enda­we­ni la­pho aye­mi kho­na pha­mbi kwe­Nko­siy.

28 Wa­se­kha­nge­la pha­nsi nga­se­So­do­ma le­Go­mo­ra la­nga­se­mhla­ba­thi­ni wo­nke we­gce­ke, wa­bo­na, nja­lo kha­nge­la, intu­thu ya­thu­nqa emhla­be­ni nje­nge­ntu­thu ye­si­tha­ndoz.

29 Kwa­se­ku­si­thi uNku­lu­nku­lu ese­bhu­bhi­si­le imi­zi ye­gce­ke uNku­lu­nku­lu wa­mkhu­mbu­la uA­bra­ha­maa, wa­mkho­khe­la uLo­thi emkhu­pha pha­ka­thi kwe­nci­tha­ka­lo, mhla ebhu­bhi­sa imi­zi aye­hla­la ku­yo uLo­thi.

UMo­wa­bi loA­mo­ni

30 ULo­thi wa­se­se­nyu­ka esu­ka eZo­wa­ri, wa­hla­la enta­be­nib, la­ma­do­da­ka­zi akhe wo­ma­bi­li la­ye, ngo­ba wa­ye­se­sa­ba uku­hla­la eZo­wa­ri; wa­hla­la obha­lwi­ni, ye­na la­ma­do­da­ka­zi akhe wo­ma­bi­li.

31 Enda­la ya­si­si­thi kwe­nci­nya­ne: Uba­ba use­mda­la, nja­lo ka­ku­la­ndo­da emhla­be­ni uku­nge­na ki­thi, ngo­kwe­ndle­la yo­mhla­ba wo­nke.

32 Wo­za si­mna­thi­se uba­ba iwa­yi­ni, si­la­le la­ye si­gci­ne iphi­la inza­lo eve­la ku­ba­ba.

33 Ase­mna­thi­sa uyi­se iwa­yi­ni nga­lo­bo­bu­su­ku; enda­la ya­si­nge­na ya­la­la lo­yi­se, fu­thi ka­kwa­za­nga eku­la­le­ni kwa­yo le­ku­su­ke­ni kwa­yo.

34 Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku olu­la­nde­la­yo enda­la ya­thi kwe­nci­nya­ne: Kha­nge­la, be­ngi­le­le lo­ba­ba ngo­bu­su­ku obe­dlu­li­le­yo; asi­mna­thi­se iwa­yi­ni la­nga­lo­bu­bu­su­ku, ubu­su­nge­na ula­le la­ye, uku­ze si­gci­ne iphi­la inza­lo eve­la ku­ba­ba.

35 Ase­mna­thi­sa uyi­se iwa­yi­ni la­nga­lo­bo­bu­su­ku; le­nci­nya­ne ya­su­ku­ma ya­la­la la­ye, fu­thi ka­kwa­za­nga eku­la­le­ni kwa­yo le­ku­su­ke­ni kwa­yo.

36 Ngo­ku­nja­lo ama­do­da­ka­zi wo­ma­bi­li ka­Lo­thi atha­tha izi­su ku­yi­se.

37 Enda­la ya­si­za­la indo­da­na, ya­yi­tha ibi­zo ya­thi ngu­Mo­wa­bi; lo­wo ngu­yi­se wa­ma­Mo­wa­bic ku­ze ku­be la­mu­hla.

38 Le­nci­nya­ne la­yo ya­za­la indo­da­na, ya­yi­tha ibi­zo ya­thi ngu­Be­na­mi; lo­wo ngu­yi­se wa­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nid ku­ze ku­be la­mu­hla.

UA­bra­ha­ma loA­bhi­me­le­ki

20UA­bra­ha­ma wa­se­su­ka la­pho wa­ya eli­zwe­ni le­ni­ngi­zi­mua, wa­hla­la pha­ka­thi kwe­Ka­de­shi le­Shu­rib wa­hla­la nje­ngo­we­zi­zwec eGe­ra­rid.

2 UA­bra­ha­ma wa­se­si­thi ngo­Sa­ra umka­khe: Ungu­da­de­we­thue. UA­bhi­me­le­ki inko­si ye­Ge­ra­ri wa­thu­ma-ke, wa­tha­tha uSa­ra.

3 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu we­zaf kuA­bhi­me­le­ki ephu­tshe­nig ebu­su­ku, wa­thi ku­ye: Kha­nge­la, ufi­leh nge­nxa yo­we­si­fa­za­na omthe­the­yo, ngo­ba uga­ni­le endo­de­ni.

4 Ko­dwa uA­bhi­me­le­ki wa­ye­nga­so­nde­la­nga ku­ye. Nga­kho wa­thi: Nko­si, uza­bhu­bhi­sa le­si­zwe esi­lu­ngi­le­yoi yi­ni?

5 Ka­yi­su­ye yi­ni othe ki­mi: Ungu­da­de­we­thu? La­ye uqo­bo wa­se­si­thi: Ungu­mne­we­thu. Ngo­bu­qo­tho be­nhli­zi­yo ya­mi la­ngo­bu­hlo­phe be­za­ndla za­mi ngi­kwe­nzi­le lo­khu.

6 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi ku­ye ephu­tshe­ni: La­mi se­nga­zi­le uku­thi ngo­bu­qo­tho be­nhli­zi­yo ya­kho ukwe­nzi­le lo­khu; la­mi fu­thi ngi­ku­vi­mbe­le uku­ze ungo­ni ki­mij; nge­nxa ya­lo­khu ka­ngi­ku­vu­me­la­nga uku­thi umthi­nte.

7 Nga­kho-ke bu­yi­se­la umfa­zi we­ndo­da, ngo­ba ingu­mpro­fe­thi; nja­lo iza­ku­khu­le­ke­lak uku­ze uphi­le; ko­dwa uba unga­mbu­yi­se­li, ya­zi uku­thi isi­bi­li uza­ku­fa we­na la­bo bo­nke aba­nga­ba­khol.

8 UA­bhi­me­le­ki wa­se­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, wa­bi­za zo­nke ince­ku za­khe, wa­khu­lu­ma wo­nke la ama­zwi endle­be­ni za­zo; nja­lo ama­do­da esa­ba ka­khu­lu.

9 UA­bhi­me­le­ki wa­se­mbi­za uA­bra­ha­ma, wa­thi ku­ye: We­nze­ni ki­thi? Ngo­ne­ni ku­we uku­thi ungi­le­the­le mi­na lo­mbu­so wa­mi iso­no esi­khu­lu? We­nze ki­mi ize­nzo ezi­nga­fa­ne­la­nga ukwe­nzi­wam.

10 UA­bhi­me­le­ki wa­se­si­thi kuA­bra­ha­ma: Ubo­ne­ni, uze we­nze into le?

11 UA­bra­ha­ma wa­se­si­thi: Ngo­ba nga­ca­ba­nga uku­thi: Isi­bi­li ukwe­sa­ba uNku­lu­nku­lu ka­ku­kho ku­li­nda­won; nja­lo ba­za­ngi­bu­la­la nge­nxa yo­mka­mi.

12 Ka­nti-ke isi­bi­li ungu­da­de­we­thuo, uyi­ndo­da­ka­zi ka­ba­ba, ko­dwa ka­si­yo indo­da­ka­zi ka­ma­ma; wa­se­si­ba ngu­mka­mi.

13 Kwa­se­ku­si­thi mhla uNku­lu­nku­lu engi­zu­li­sa ngi­su­ka endli­ni ka­ba­bap nga­se­ngi­si­thi ku­ye: Lo ngu­mu­sa oza­we­nza ki­mi, ku­zo zo­nke inda­wo esi­za­fi­ka ku­zo, uthi nga­mi: Ungu­mne­we­thuq.

14 UA­bhi­me­le­ki wa­se­tha­tha izi­mvu le­zi­nko­mo le­zi­nce­ku le­zi­nce­ku­ka­zir, wa­pha uA­bra­ha­ma, wa­mbu­yi­se­la uSa­ra umka­khe.

15 UA­bhi­me­le­ki wa­se­si­thi: Kha­nge­la, ili­zwe la­mi li­pha­mbi kwa­khos; hla­la la­pho oku­hle kho­na eme­hlwe­ni akho.

16 La­ku­Sa­ra wa­thi: Kha­nge­la, ngi­mni­ki­le umne­we­nut inhla­mvu ze­si­li­va ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne; kha­nge­la, uyi­si­si­be­ke­lo sa­me­hlou ku­we, ku­ye wo­nke ola­we, la­bo bo­nke, nja­lo ukhu­zi­wev.

17 UA­bra­ha­ma wa­se­khu­le­ka ku­Nku­lu­nku­lu; uNku­lu­nku­lu wa­se­msi­li­sa uA­bhi­me­le­ki lo­mka­khe le­nce­ku­ka­zi za­khe, uku­ze ba­za­le.

18 Ngo­ba iNko­si ya­yi­zi­va­li­le ngo­ku­phe­le­le­yo izi­za­low zo­nke za­be­ndlu kaA­bhi­me­le­ki nge­nxa ka­Sa­ra umkaA­bra­ha­ma.

Uku­za­lwa ku­kaI­sa­ka

21INko­si ya­si­mha­mbe­laa uSa­ra nje­ngo­ku­khu­lu­ma kwa­yo, nja­lo iNko­si ye­nza ku­Sa­ra nje­ngo­ba ya­yi­tshi­lob.

2 USa­ra wa­se­tha­tha isi­suc, wa­mza­le­la indo­da­na uA­bra­ha­ma ebu­da­le­ni ba­khe, nge­si­kha­thi esi­mi­si­we­yod uNku­lu­nku­lu abe­si­tshi­lo ku­ye.

3 UA­bra­ha­ma wa­se­si­tha ibi­zo le­ndo­da­na ya­khe, eya­za­le­lwa ye­na, uSa­ra amza­le­la yo­na, wa­thi nguI­sa­kae.

4 UA­bra­ha­ma wa­se­so­kaf uI­sa­ka indo­da­na ya­khe isi­le­nsu­ku ezi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, nje­ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­mla­yag.

5 Nja­lo uA­bra­ha­ma wa­ye­le­mi­nya­ka eli­khu­luh la­pho eza­le­lwa uI­sa­ka indo­da­na ya­khe.

6 USa­ra wa­se­si­thi: UNku­lu­nku­lu unge­nze­le uhle­koi, wo­nke ozwa­yo uza­hle­ka la­mi.

7 Wa­thi fu­thi: Ngu­ba­ni obe­nga­tsho kuA­bra­ha­ma uku­thi: USa­ra uza­mu­nyi­sa aba­ntwa­na? Ngo­ba ngimza­le­le indo­da­na ebu­da­le­ni ba­khej.

UHa­ga­ri loI­shma­ye­li ba­se­nka­nga­la

8 Umntwa­na wa­khu­la, wa­lu­nyu­lwa. UA­bra­ha­ma wa­se­se­nza idi­li eli­khu­lu mhla uI­sa­ka elu­nyu­lwa.

9 USa­ra wa­se­bo­na indo­da­na ka­Ha­ga­ri umGi­bhi­the­ka­zik aye­yi­za­le­le uA­bra­ha­mal iklo­lo­dam.

10 Nga­kho wa­thi kuA­bra­ha­ma: Xo­tsha le­si­si­gqi­li­ka­zi le­ndo­da­na ya­son; ngo­ba indo­da­na ya­le­si­si­gqi­li­ka­zi ka­yi­yi­ku­dla ili­fa ka­nye le­ndo­da­na ya­mi, ka­nye loI­sa­ka.

11 La­le­li­li­zwi la­ba li­bi ka­khu­lu eme­hlwe­ni kaA­bra­ha­ma, nge­nxa ye­ndo­da­na ya­kheo.

12 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu wa­thi kuA­bra­ha­ma: Ka­ku­nga­bi ku­bi eme­hlwe­ni akho, nge­nxa yo­mfa­na la­nge­nxa ye­si­gqi­li­ka­zi sa­kho; ko­nke uSa­ra aza­ku­tsho ku­we, la­le­la ili­zwi la­khe, ngo­ba kuI­sa­ka inza­lo ya­kho iza­bi­zwap.

13 Ko­dwa le­ndo­da­na ye­si­gqi­li­ka­zi ngi­za­ye­nza ibe yi­si­zweq, ngo­ba iyi­nza­lo ya­kho.

14 Nga­kho uA­bra­ha­ma wa­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, wa­tha­tha isi­nkwa le­si­gxi­ngi sa­ma­nzi, waku­ni­ka uHa­ga­ri, eku­be­ka ema­hlo­mbe akhe, lo­mntwa­na, wa­mye­ke­la wa­ha­mba. Wa­se­ha­mba wa­zu­la enka­nga­la iBhe­ri­she­bhar.

15 Ama­nzi ese­phe­li­le esi­gxi­ngi­ni wa­pho­se­la umntwa­na pha­nsi kwe­si­nye se­zi­hla­hla­ka­za­na.

16 Wa­se­ha­mba wa­hla­la pha­nsi ma­qo­nda­na la­ye, esu­ka ku­ye kha­tsha­nya­na, oku­nga­ba yi­ku­tsho­ka nge­da­ndi­li; ngo­ba wa­thi: Ka­ngi­nga­bo­ni uku­fa ko­mntwa­na. Wa­hla­la ma­qo­nda­na la­ye, wa­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­khe wa­kha­la inye­mbe­zi.

17 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­zwa ili­zwi lo­mfa­na. Ya­si­me­me­za ingi­lo­si ka­Nku­lu­nku­lu ku­Ha­ga­ri ise­ma­zu­lwi­ni, ya­thi ku­ye: Ula­ni, Ha­ga­ri? Unge­sa­bi, ngo­ba uNku­lu­nku­lu uli­zwi­le ili­zwi lo­mfa­na la­pho akho­na.

18 Su­ku­ma, upha­ka­mi­se umfa­na, umba­mbe nge­sa­ndla sa­kho; ngo­ba ngi­za­me­nza abe yi­si­zwe esi­khu­lu.

19 UNku­lu­nku­lu wa­se­vu­la ame­hlo akhe, nja­lo wa­bo­na umtho­mbo wa­ma­nzi; wa­ha­mba, wa­gcwa­li­sa isi­gxi­ngi nga­ma­nzi, wa­mna­thi­sa umfa­na.

20 Nja­lo uNku­lu­nku­lu wa­ba lo­mfa­nas, wa­khu­la, wa­hla­la enka­nga­la, wa­ba ngu­mtsho­kit.

21 Wa­hla­la enka­nga­la iPa­ra­ni; uni­na wa­se­mtha­the­la umfa­zi eli­zwe­ni le­Gi­bhi­theu.

Isi­vu­me­lwa­no si­kaA­bra­ha­ma loA­bhi­me­le­ki

22 Kwa­se­ku­si­thi nga­le­so­si­kha­thi uA­bhi­me­le­ki lo­Fi­ko­liv, indu­na ye­bu­tho ya­khe, wa­khu­lu­ma kuA­bra­ha­ma wa­thi: UNku­lu­nku­lu ula­we ku­kho ko­nke okwe­nza­yow.

23 Nga­kho-ke fu­nga ki­mi la­pha ngo­Nku­lu­nku­lux uku­thi ka­wu­yi­ku­ngi­kho­hli­sa mi­na ku­mbe indo­da­na ya­mi ku­mbe izi­zu­ku­lwa­na za­miy; nje­ngo­mu­sa engi­kwe­nze­le wo­na, ye­nza ki­mi, le­li­zwe­ni ohla­la ki­lo nje­ngo­we­mzi­ni.

24 UA­bra­ha­ma wa­se­si­thi: Mi­na ngi­za­fu­nga.

25 Ko­dwa uA­bra­ha­ma wa­mso­la uA­bhi­me­le­ki nge­nxa yo­mtho­mbo wa­ma­nzi ebe­zi­wu­pha­ngi­le izi­nce­ku zi­kaA­bhi­me­le­kiz.

26 UA­bhi­me­le­ki wa­se­si­thi: Anga­zi owe­nze le into; nja­lo la­we ka­wu­ngi­tshe­la­nga, fu­thi la­mi ka­ngi­zwa­nga nga­kho, nga­pha­ndle kwa­la­mu­hla.

27 UA­bra­ha­ma wa­se­tha­tha izi­mvu le­nko­mo, wazi­ni­ka uA­bhi­me­le­ki; nja­lo bo­ba­bi­li be­nza isi­vu­me­lwa­noa.

28 UA­bra­ha­ma wa­be­ka ama­wu­ndlu­ka­zi omhla­mbi ayi­si­kho­mbi­sa wo­dwa.

29 UA­bhi­me­le­ki wa­se­si­thi kuA­bra­ha­ma: Ayi­ni la­pha la­ma­wu­ndlu­ka­zi ayi­si­kho­mbi­sa owa­be­ke wo­dwab?

30 Wa­se­si­thi: Ngo­ba uza­kwe­mu­ke­la esa­ndle­ni sa­mi ama­wu­ndlu­ka­zi ayi­si­kho­mbi­sa, uku­ze abe yi­bu­fa­ka­zi ki­mi bo­ku­thi lu­mtho­mbo ngi­wu­ge­bhi­le.

31 Nga­kho wa­bi­za le­yo­nda­woc ngo­ku­thi yi­Bhe­ri­she­bha1, ngo­ba la­pho ba­fu­nga bo­ba­bi­li.

32 Nga­kho be­nza isi­vu­me­lwa­no eBhe­ri­she­bha. UA­bhi­me­le­ki wa­se­su­ku­ma, lo­Fi­ko­li indu­na ya­khe ye­bu­tho, ba­bu­ye­la eli­zwe­ni la­ma­Fi­li­sti.

33 Wa­se­hla­nye­la isi­hla­hla se­ta­ma­ri­si­ki* eBhe­ri­she­bha wa­bi­za kho­na ibi­zo le­Nko­sid, uNku­lu­nku­lu ola­pha­ka­dee.

34 UA­bra­ha­ma wa­se­hla­la nje­ngo­we­zi­zwe eli­zwe­ni la­ma­Fi­li­stif insu­ku ezi­ne­ngi.

UA­bra­ha­ma ula­ywa ukwe­nza umhla­tshe­lo ngoI­sa­ka

22Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­le­zi­zi­nto uNku­lu­nku­lu wa­mli­ngaa uA­bra­ha­ma, wa­thi ku­ye: Abra­ha­ma! Wa­thi: Kha­nge­la ngila­pha.

2 Wa­se­si­thi: Tha­tha-ke indo­da­na ya­kho, eyo­dwa eya­kho, oyi­tha­nda­yo, uI­sa­ka, uye eli­zwe­ni le­Mo­ri­yab; uyi­ni­ke­le kho­na ibe ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa phe­zu kwe­nye ye­zi­nta­ba engi­za­ku­tshe­la yo­na.

3 UA­bra­ha­ma wa­se­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, wa­bo­phe­la isi­hla­lo ku­ba­bhe­mi wa­khe, wa­tha­tha ka­nye la­ye aba­bi­li ku­ma­ja­ha akhe, loI­sa­ka indo­da­na ya­khe. Wa­ba­nda inku­ni zo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, wa­su­ku­ma wa­ya enda­we­ni aye­mtshe­le yo­na uNku­lu­nku­lu.

4 Kwa­thi ngo­su­ku lwe­si­tha­thu uA­bra­ha­ma wa­pha­ka­mi­sa ame­hlo akhe wa­yi­bo­na inda­wo ise­kha­tsha­na.

5 UA­bra­ha­ma wa­se­si­thi ema­ja­he­ni akhe: Sa­la­ni li­na la­pha lo­ba­bhe­mi, mi­na lo­mfa­na si­sa­ya la­pha­ya­na nja­lo si­za­kho­nza, si­bu­ye ki­ni fu­thi.

6 UA­bra­ha­ma wa­se­tha­tha inku­ni zo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, wa­ze­the­sa uI­sa­kac indo­da­na ya­khe; wa­tha­tha esa­ndle­ni sa­khe umli­lo le­ngqa­mu; ba­se­be­ha­mba bo­ba­bi­li nda­wo­nye.

7 UI­sa­ka wa­se­khu­lu­ma kuA­bra­ha­ma uyi­se wa­thi: Ba­ba! Wa­se­si­thi: Kha­nge­la ngila­pha, mnta­na­mi. Wa­se­si­thi: Kha­nge­la, umli­lo le­nku­ni; ko­dwa li­nga­phi iwu­ndlu lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa?

8 UA­bra­ha­ma wa­se­si­thi: UNku­lu­nku­lu uza­zi­bo­ne­la ye­na iwu­ndlu lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, mnta­na­mi. Ba­ha­mba-ke bo­ba­bi­li nda­wo­nye.

9 Ba­se­be­fi­ka enda­we­ni uNku­lu­nku­lu aye­mtshe­le yo­na; uA­bra­ha­ma wa­se­sa­kha kho­na ila­thi; wa­be­ka ku­hle inku­ni; ese­mbo­phi­le uI­sa­ka indo­da­na ya­khe, wa­mbe­ka ela­thi­ni phe­zu kwe­nku­nid.

10 UA­bra­ha­ma wa­se­se­lu­la isa­ndla sa­khe, wa­tha­tha ingqa­mu uku­ze ayi­hla­be indo­da­na ya­khe.

11 Kwa­se­ku­me­me­za ku­ye ingi­lo­si ye­Nko­si ise­ma­zu­lwi­ni ya­thi: Abra­ha­ma, Abra­ha­ma! Wa­thi: Kha­nge­la ngila­pha.

12 Ya­si­si­thi: Unge­lu­le­li isa­ndla sa­kho emfa­ne­nie, unge­nzi lu­tho ku­ye, ngo­ba kha­the­si ngi­ya­zi uku­thi we­na uya­me­sa­ba uNku­lu­nku­luf, lo­khu unga­yi­go­dla­nga indo­da­na ya­kho eyo­dwa ki­mi.

13 UA­bra­ha­ma wa­se­pha­ka­mi­sa ame­hlo akhe, wa­bo­na, kha­nge­la-ke, inqa­ma emu­va iba­nji­we esi­xu­kwi­ni nge­zi­mpo­ndo za­yo. UA­bra­ha­ma wa­se­ha­mba wa­yi­tha­tha inqa­ma, wa­yi­ni­ke­la ibe ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa esi­khu­ndle­ni se­ndo­da­na ya­khe.

14 UA­bra­ha­ma wa­se­si­tha ibi­zo la­le­yo­nda­wo wa­thi uJe­ho­va-ji­re1, nje­ngo­ba ku­tshi­wo la­la­mu­hla uku­thi: Enta­be­ni ye­Nko­si ku­za­na­ke­ke­lwa.

15 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­me­me­za uA­bra­ha­ma ngo­kwe­si­bi­li ise­ma­zu­lwi­ni,

16 ya­thi: Ngi­zi­fu­ngi­leg, itsho iNko­si, uku­thi nje­ngo­ba we­nzi­le le into unga­yi­go­dla­nga indo­da­na ya­kho, eya­kho eyo­dwa,

17 qo­tho ngi­za­ku­bu­si­sa lo­ku­ku­bu­si­sa, ngi­ya­ndi­se lo­ku­ya­ndi­sa inza­lo ya­kho nje­nge­nka­nye­zi za­ma­zu­luh, la­nje­nge­tshe­be­tshe­bei eli­se­khu­nji­ni lo­lwa­ndle; le­nza­lo ya­kho iza­ku­ba ngu­mni­ka­zi we­sa­ngo le­zi­tha za­yoj,

18 le­nza­lwe­ni ya­kho zo­nke izi­zwe zo­mhla­ba zi­za­bu­si­swak, ngo­ba ula­le­le ili­zwi la­mil.

19 UA­bra­ha­ma wa­se­bu­ye­la ema­ja­he­ni akhe; ba­se­be­su­ku­ma, ba­ha­mba nda­wo­nye eBhe­ri­she­bham; uA­bra­ha­ma wa­se­hla­la eBhe­ri­she­bha.

Inza­lo ka­Na­ho­ri

20 Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­le­zi­zi­nto kwa­bi­kwa kuA­bra­ha­ma uku­thi: Kha­nge­la, uMi­lkan la­ye umza­le­le uNa­ho­ri umfo­we­nu aba­ntwa­na,

21 uU­zio izi­bu­lo la­khe, lo­Bu­zip umfo­wa­bo, lo­Ke­mu­we­li uyi­se kaA­ra­mu,

22 lo­Ke­se­di, lo­Ha­zo, lo­Pi­li­da­shi, lo­Ji­di­la­fi, lo­Be­thu­we­li,

23 uBe­thu­we­liq wa­se­za­la uRe­be­kar; la­ba aba­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li uMi­lka wa­ba­za­le­la uNa­ho­ri, umfo­wa­bo kaA­bra­ha­ma.

24 Lo­mfa­zi wa­khe omnca­ne obi­zo la­khe li­ngu­Re­wu­ma, la­ye wa­za­la uTe­ba lo­Ga­ha­ma lo­Ta­ha­shi lo­Ma­ha­ka.

Uku­fa ku­ka­Sa­ra; uA­bra­ha­ma uthe­nga ingcwa­ba

23Nja­lo impi­lo ka­Sa­ra ya­yi­yi­mi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­kho­mbi­sa; yi­yo imi­nya­ka ye­mpi­lo ka­Sa­ra.

2 USa­ra wa­se­fe­la eKi­ri­ya­thi-A­rbaa oku­yi­He­bro­nib eli­zwe­ni le­Kha­na­ni. UA­bra­ha­ma wa­se­si­za uku­mkha­le­la uSa­ra lo­ku­mli­le­la.

3 UA­bra­ha­ma wa­se­su­ku­ma ebu­swe­ni bo­fi­le­yo wa­khe, wa­khu­lu­ma ku­ma­do­da­na ka­He­thi, esi­thi:

4 Ngi­ngo­we­zi­zwe lo­we­mzi­nic ngi­la­ni; ngi­ni­ka­ni inda­wo ya­mi yo­ku­ngcwa­be­lad pha­ka­thi kwe­nu uku­ze ngi­mngcwa­be ofi­le­yo wa­mi ngi­msu­se pha­mbi kwa­mi.

5 Ama­do­da­na ka­He­thi ase­mphe­ndu­la uA­bra­ha­ma, athi ku­ye:

6 Si­zwe, nko­si ya­mi! Uyi­si­khu­lu esi­la­ma­ndla1 pha­ka­thi kwe­thu; ngcwa­ba ofi­le­yo wa­kho kwe­li­hle la­ma­ngcwa­ba ethu; ka­kho pha­ka­thi kwe­thu oza­ku­go­dle­la ingcwa­ba la­khe uku­thi unga­mngcwa­bi ofi­le­yo wa­kho.

7 UA­bra­ha­ma wa­se­su­ku­ma, wa­kho­tha­me­la aba­ntu ba­le­lo­li­zwe, pha­mbi kwa­ma­do­da­na ka­He­thi.

8 Wa­se­khu­lu­ma la­bo esi­thi: Uba ku­nge­nta­ndo ye­nu uku­thi ngi­mngcwa­be ofi­le­yo wa­mi ngi­msu­se pha­mbi kwa­mi, ngi­zwe­ni, li­ngi­nce­nge­le kuE­fro­ni indo­da­na ka­Zo­ha­ri

9 uku­ze angi­ni­ke ubha­lu lwe­Ma­ka­phe­la ala­lo, olu­se­mngce­le­ni we­si­qi­nti sa­khe, angi­phe lo­na nge­ma­li egcwe­le­yo, lu­be yi­nda­wo ya­mi yo­ku­ngcwa­be­la pha­ka­thi kwe­nu.

10 UE­fro­ni wa­ye­hle­zi-ke pha­ka­thi kwa­ma­do­da­na ka­He­thi, nja­lo uE­fro­ni umHe­thi wa­mphe­ndu­la uA­bra­ha­ma endle­be­ni za­ma­do­da­na ka­He­thi, le­za­bo bo­nke aba­nge­na esa­ngwe­nie lo­mu­zi wa­khe, esi­thi:

11 Ha­tshif, nko­si ya­mi, ngi­zwe; isi­qi­nti ngi­ya­ku­ni­ka, lo­bha­lu olu­ku­so ngi­ya­ku­ni­ka; pha­mbi kwa­me­hlo ama­do­da­na aba­ntu ba­mi ngi­ya­ku­ni­ka lo­na; ngcwa­ba ofi­le­yo wa­kho.

12 UA­bra­ha­ma wa­se­kho­tha­me­la pha­nsi pha­mbi kwa­ba­ntu ba­le­lo­li­zwe.

13 Wa­se­khu­lu­ma kuE­fro­ni endle­be­ni za­ba­ntu be­li­zwe esi­thi: Ko­dwa nxa ku­ngu­we, ake ungi­la­le­le; ngi­za­ni­ka ima­li ye­si­qi­nti; ye­mu­ke­le ki­mi, be­se­ngi­ngcwa­ba ofi­le­yo wa­mi kho­na.

14 UE­fro­ni wa­se­mphe­ndu­la uA­bra­ha­ma esi­thi ku­ye:

15 Nko­si ya­mi, ngi­zwe; isi­qi­nti sa­ma­she­ke­lig esi­li­va anga­ma­khu­lu ama­ne, si­yi­ni pha­ka­thi kwa­mi la­we? Nga­kho ngcwa­ba ofi­le­yo wa­kho.

16 UA­bra­ha­ma wa­se­mla­le­la uE­fro­ni; uA­bra­ha­ma wa­se­mli­nga­ni­se­lah uE­fro­ni isi­li­va aye­khu­lu­me nga­so endle­be­ni za­ma­do­da­na ka­He­thi, ama­she­ke­li esi­li­va anga­ma­khu­lu ama­ne avu­nywa ku­mthe­ngi­si.

17 Nga­kho isi­qi­nti si­kaE­fro­nii esi­se­Ma­ka­phe­la esa­si­qo­nda­ne le­Ma­mre, isi­qi­nti lo­bha­lu olu­ku­so, la­zo zo­nke izi­hla­hla ezi­se­si­qi­nti­ni le­zi­zi­nge­le­ze­le umngce­le wa­so, kwa­qi­ni­se­kaj

18 kuA­bra­ha­ma ku­be yi­mpa­hla pha­mbi kwa­me­hlo ama­do­da­na ka­He­thi pha­ka­thi kwa­bo bo­nke aba­nge­na esa­ngwe­ni lo­mu­zi wa­khe.

19 Le­mva kwa­lo­kho uA­bra­ha­ma wa­mngcwa­ba uSa­ra umka­khe obha­lwi­ni lwe­si­qi­nti se­Ma­ka­phe­la ma­qo­nda­na le­Ma­mre, oku­yi­He­bro­ni eli­zwe­ni le­Kha­na­ni.

20 Isi­qi­nti lo­bha­lu olu­ku­so kwa­qi­ni­se­ka kuA­bra­ha­ma ku­be yi­nda­wo ya­khe yo­ku­ngcwa­be­la ku­ve­la ku­ma­do­da­na ka­He­thi.

UI­sa­ka uga­nwa ngu­Re­be­ka

24UA­bra­ha­ma wa­ye­se­mda­la ese­le­nsu­ku ezi­ne­ngi1; le­Nko­si ya­yi­mbu­si­si­le ku­kho ko­nkea.

2 UA­bra­ha­ma wa­se­si­thi ence­kwi­ni ya­khe, enda­la ye­ndlu ya­kheb, ebu­sa phe­zu kwa­kho ko­nke ala­khoc: Ake ube­ke isa­ndla sa­kho nga­pha­nsi kwe­tha­nga­zi la­mid,

3 uku­ze ngi­ku­fu­ngi­see nge­Nko­si, uNku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lu lo­Nku­lu­nku­lu wo­mhla­ba, uku­thi ka­wu­yi­ku­yi­tha­the­la indo­da­na ya­mi umfa­zi ema­do­da­ka­zi­ni ama­Kha­na­nif, engi­hla­la pha­ka­thi kwa­wo;

4 ko­dwa uza­ku­yag eli­zwe­ni la­ki­thi le­zi­hlo­tshe­ni za­mih, uyi­tha­the­le umfa­zi indo­da­na ya­mi uI­sa­ka.

5 Ince­ku ya­si­si­thi ku­ye: Mhla­wu­mbe owe­si­fa­za­na anga­fu­ni uku­ngi­la­nde­la ku­le­li­li­zwe, ngi­nga­yi­bu­yi­se­la lo­ku­yi­bu­yi­se­la yi­ni indo­da­na ya­kho eli­zwe­ni owa­phu­ma ku­lo?

6 UA­bra­ha­ma wa­se­si­thi ku­ye: Qa­phe­la uku­thi unga­yi­bu­yi­se­li kho­na indo­da­na ya­mi.

7 INko­si, uNku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lu, eya­ngi­tha­tha endli­ni ka­ba­bai le­li­zwe­ni lo­ku­za­lwa kwa­mi, eya­khu­lu­ma ki­mi, eya­fu­nga ki­mi isi­thi: Ngi­za­li­ni­ka inza­lo ya­kho le­li­li­zwej; yo­na iza­thu­ma ingi­lo­si ya­yo pha­mbi kwa­khok, uku­ze uyi­tha­the­le kho­na umfa­zi indo­da­na ya­mi.

8 Ko­dwa uba owe­si­fa­za­na enga­fu­ni uku­ku­la­nde­la, uza­ku­ba ukhu­lu­le­ki­le ku­le­si­si­fu­ngo sa­mil; ku­phe­la unga­yi­bu­yi­se­li indo­da­na ya­mi kho­na.

9 Ince­ku ya­si­be­ka isa­ndla sa­yo nga­pha­nsi kwe­tha­nga­zi li­kaA­bra­ha­mam inko­si ya­yo, ya­fu­nga ku­ye nga­lo­lu­da­ba.

10 Nja­lo ince­ku ya­si­tha­tha ama­ka­me­lan ali­tshu­mi ku­wo ama­ka­me­la enko­si ya­yo, ya­ha­mba, la­kho ko­nke oku­hle kwe­nko­si ya­yo kwa­ku­se­sa­ndle­ni sa­yo, ya­si­su­ku­ma ya­ya eMe­so­po­ta­mi­ya emzi­ni ka­Na­ho­rio.

11 Ya­si­gu­qi­sa ama­ka­me­la nga­pha­ndle ko­mu­zi emtho­nje­ni wa­ma­nzi nge­si­kha­thi sa­nta­mba­ma, nge­si­kha­thi so­ku­phu­ma kwa­ba­khip ba­ma­nzi be­si­fa­za­na.

12 Ya­si­si­thi: Nko­si, Nku­lu­nku­lu we­nko­si ya­mi uA­bra­ha­maq, ake ungi­phu­me­le­li­se la­mu­hla, uye­nze­le umu­sa inko­si ya­mi uA­bra­ha­mar.

13 Kha­nge­la, ngi­mi emtho­nje­ni wa­ma­nzis, ku­phu­ma ama­do­da­ka­zi ama­do­da omu­zi uku­kha ama­nzit.

14 Nja­lo ku­za­ku­thi into­mba­za­na engi­za­ku­thi ku­yo: Ake ukho­tha­mi­se imbi­za ya­kho uku­ze ngi­na­the, ibi­si­si­thi: Na­tha, la­ma­ka­me­la akho ngi­za­wa­na­thi­sa; yi­yo oyi­mi­se­le ince­ku ya­kho uI­sa­ka; nga­lo­kho-ke ngi­za­kwa­ziu uku­thi uye­nze­le umu­sa inko­si ya­mi.

15 Kwa­se­ku­si­thi inga­ka­qe­di uku­khu­lu­ma, kha­nge­la-ke, uRe­be­ka wa­phu­ma, owa­za­le­lwa uBe­thu­we­li indo­da­na ka­Mi­lkav, umka­Na­ho­ri umfo­wa­bo kaA­bra­ha­ma, nja­lo ele­mbi­za ehlo­mbe la­khe.

16 Nja­lo inka­za­na ya­yi­kha­nge­le­ka ku­hle ka­khu­luw, into­mbi emsu­lwa, oku­nge­la­ndo­da eya­zi­yo; ya­si­se­hle­la emtho­nje­ni, ya­gcwa­li­sa imbi­za ya­yo, ye­nyu­ka.

17 Ince­ku ya­si­gi­ji­ma uku­yi­hla­nga­be­za ya­thi: Ake ungi­na­thi­se ama­nzi ama­lu­tshwa­na embi­ze­ni ya­kho.

18 Ya­si­si­thi: Na­tha, nko­si ya­mi. Ya­pha­ngi­sa ye­hli­se­la imbi­za ya­yo esa­ndle­ni sa­yo, ya­yi­na­thi­sa.

19 Isi­qe­di­le uku­yi­na­thi­sa ya­thi: Ngi­za­khe­le­la la­ma­ka­me­la akho aze aqe­de uku­na­tha.

20 Ya­si­pha­ngi­sa ya­thu­lu­le­la isi­gxi­ngi sa­yo emko­lwe­ni wo­ku­na­the­la, ya­bu­ya ya­gi­ji­me­la emtho­nje­ni uku­ya­ku­kha, ya­khe­le­le­la ama­ka­me­la ayo wo­nke.

21 Indo­da ya­si­yi­kha­nge­li­si­sa ithu­le uku­ze ya­zi uku­thi iNko­si iyi­phu­me­le­li­si­le indle­la ya­yo ku­mbe ha­tshix.

22 Kwa­se­ku­si­thi ama­ka­me­la ese­qe­di­le uku­na­tha, indo­da ya­si­tha­tha ici­ci le­go­li­de, osi­si­ndo sa­lo sa­si­yi­ngxe­nye ye­she­ke­li*, la­ma­so­ngo ama­bi­li eza­ndle­ni za­yo, isi­si­ndo sa­wo sa­ba nga­mashe­ke­li ali­tshu­mi ego­li­de.

23 Ya­si­si­thi: Uyi­ndo­da­ka­zi ka­ba­ni? Ake utsho. Ku­kho­na inda­wo ye­thu yi­ni endli­ni ka­yi­hlo uku­thi si­la­le?

24 Ya­si­si­thi ku­yo: Ngi­yi­ndo­da­ka­zi ka­Be­thu­we­li indo­da­na ka­Mi­lka owa­yi­za­le­la uNa­ho­riy.

25 Ya­thi ku­yo fu­thi: Si­la­kho ko­nke ama­hla­nga lo­ku­dla kwe­zi­nya­ma­za­na oku­ne­ngi, le­nda­wo yo­ku­la­la.

26 Indo­da ya­si­kho­tha­maz, ya­kho­nza iNko­si,

27 ya­si­si­thi: Ibu­si­si­we iNko­si, uNku­lu­nku­lu we­nko­si ya­mi uA­bra­ha­ma, enga­ye­ke­la­nga umu­sa wa­yo lo­bu­qo­tho ba­yoa enko­si­ni ya­mi; mi­na-ke, ngi­se­ndle­le­ni, iNko­si ingi­kho­khe­le­le endli­ni ya­ba­fo­wa­bo be­nko­si ya­mib.

28 Into­mbi ya­si­gi­ji­ma, ya­zi­sa indlu ka­ni­na inda­ba ezi­nje.

29 Nja­lo uRe­be­ka wa­ye­lo­mne­wa­bo obi­zo la­khe la­li­ngu­La­ba­nic; uLa­ba­ni wa­se­gi­ji­me­la pha­ndle endo­de­ni emtho­nje­ni.

30 Kwa­se­ku­si­thi ese­bo­ni­le ici­ci la­ma­so­ngo eza­ndle­ni zi­ka­da­de­wa­bo, ese­zwi­le ama­zwi ka­Re­be­ka uda­de­wa­bo oku­thi: Itsho nja­lo indo­da ki­mi; wa­se­si­ya endo­de­ni, kha­nge­la-ke, ya­yi­mi nga­se­ma­ka­me­le­ni emtho­nje­ni.

31 Wa­se­si­thi: Nge­na we­na obu­si­si­we­yo we­Nko­sid; ume­le­ni nga­pha­ndle? Ngo­ba mi­na se­ngi­lu­ngi­si­le indlu le­nda­wo ya­ma­ka­me­la.

32 Indo­da ya­si­si­za endli­ni, ya­khu­lu­la ama­ka­me­la, wa­se­ni­ka ama­ka­me­la ama­hla­nga lo­ku­dla kwe­nya­ma­za­nae, la­ma­nzi oku­ge­za inya­wo za­yo le­nya­wo za­ma­do­da aye­la­yof.

33 Kwa­se­ku­be­kwa uku­dla pha­mbi kwa­yo; ko­dwa ya­thi: Ka­ngi­yi­ku­dla ngi­ze ngi­khu­lu­me inda­ba za­mi. Wa­se­si­thi: Khu­lu­ma.

34 Ya­si­si­thi: Ngi­yi­nce­ku kaA­bra­ha­ma.

35 Fu­thi iNko­si iyi­bu­si­si­le ka­khu­lu inko­si ya­mig, ya­ze ya­ba nku­lu. Ya­yi­ni­ka izi­mvu le­zi­nko­mo, le­si­li­va le­go­li­de, le­zi­nce­ku le­zi­nce­ku­ka­zi, la­ma­ka­me­la la­bo­ba­bhe­mi.

36 Nja­lo uSa­ra inko­si­ka­zi ye­nko­si ya­mi uyi­za­le­le inko­si ya­mi indo­da­na emva ko­ku­ba ese­mda­lah; ya­si­yi­ni­ka ko­nke ela­khoi.

37 Inko­si ya­mi ya­si­ngi­fu­ngi­saj isi­thi: Unga­yi­tha­the­li indo­da­na ya­mi umfa­zi ku­ma­do­da­ka­zi ama­Kha­na­ni, engi­hla­la eli­zwe­ni la­wo;

38 ko­dwa uza­ku­ya endli­ni ka­ba­ba le­zi­hlo­tshe­ni za­mik, ubu­su­yi­tha­the­la indo­da­na ya­mi umfa­zi.

39 Nga­se­ngi­si­thi enko­si­ni ya­mi: Mhla­wu­mbe owe­si­fa­za­na ka­yi­ku­ngi­la­nde­lal.

40 Ya­si­si­thi ki­mi: INko­sim, engi­ha­mba pha­mbi kwa­yon, iza­thu­ma ingi­lo­si ya­yo la­we, iza­phu­me­le­li­sa indle­la ya­khoo, nja­lo uza­yi­tha­the­la indo­da­na ya­mi umfa­zi ezi­hlo­tshe­ni za­mi le­ndli­ni ka­ba­ba.

41 Emva kwa­lo­kho uza­khu­lu­le­ka esi­fu­ngwe­ni sa­mip uba uye ezi­hlo­tshe­ni za­mi nja­lo uba be­nga­ku­ni­ki ye­na, uza­khu­lu­le­ka-ke esi­fu­ngwe­ni sa­mi.

42 Ku­the ngi­fi­ka emtho­nje­ni la­mu­hla, nga­thi: Nko­si, Nku­lu­nku­lu we­nko­si ya­mi uA­bra­ha­maq, uba-ke uphu­me­le­li­sa indle­la ya­mi, engi­ha­mba nga­yor;

43 kha­nge­la, ngi­mi emtho­nje­ni wa­ma­nzis; nja­lo ka­ku­thi into­mbi eza­phu­ma uku­kha le­ngi­za­ku­thi ku­yo: Ake ungi­na­thi­se ama­nzi ama­lu­tshwa­na esi­gxi­ngi­ni sa­kho;

44 ibi­si­si­thi ki­mi: Na­tha la­we, fu­thi ngi­za­khe­le­le­la la­ma­ka­me­la akhot; ka­yi­be ngu­ye owe­si­fa­za­na iNko­si emmi­se­le indo­da­na ye­nko­si ya­miu.

45 Ngi­nga­ka­qe­di uku­khu­lu­ma enhli­zi­ywe­ni ya­miv, kha­nge­la-ke, uRe­be­ka wa­phu­ma le­si­gxi­ngi si­se­hlo­mbe la­khe; we­hle­la emtho­nje­ni, wa­kha. Nga­se­ngi­si­thi ku­ye: Aku­ngi­na­thi­se.

46 Wa­se­pha­ngi­sa, we­thu­la isi­gxi­ngi ku­yew wa­thi: Na­tha, fu­thi ngi­za­na­thi­sa la­ma­ka­me­la akho. Nga­se­ngi­na­tha, wa­se­na­thi­sa la­ma­ka­me­la.

47 Nga­se­ngi­mbu­za nga­thi: Uyi­ndo­da­ka­zi ka­ba­ni? Wa­se­si­thi: Indo­da­ka­zi ka­Be­thu­we­li, indo­da­na ka­Na­ho­ri uMi­lka amza­le­la yo­na; nga­se­ngi­fa­ka ici­ci ema­kha­le­ni akhe la­ma­so­ngo eza­ndle­ni za­khe.

48 Nga­se­ngi­kho­tha­max, nga­kho­nza iNko­si, nga­bu­si­sa iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nko­si ya­mi uA­bra­ha­ma, engi­kho­khe­le endle­le­ni elu­ngi­le­yo uku­thi indo­da­ka­zi yo­mfo­wa­bo we­nko­si ya­mi ngi­yi­tha­the­le indo­da­na ya­yoy.

49 Kha­the­si-ke uba li­za­ye­nze­la inko­si ya­mi umu­sa lo­bu­qo­thoz, ngi­tshe­la­ni; uba-ke ku­nge­nja­lo, ngi­tshe­la­ni, uku­ze ngi­phe­ndu­ke­le nga­kwe­so­ku­ne­ne lo­ba nga­kwe­so­kho­hlo.

50 Kho­na oLa­ba­ni lo­Be­thu­we­li ba­phe­ndu­la, ba­thi: Le into ive­la eNko­si­ni; ka­si­la­ku­tsho lu­tho ku­we, olu­bi ku­mbe olu­hlea.

51 Kha­nge­la, uRe­be­ka upha­mbi kwa­kho; mtha­the uha­mbe, uku­ze abe ngu­mka­ndo­da­na ye­nko­si ya­kho, nje­ngo­ba iNko­si ikhu­lu­mi­leb.

52 Kwa­se­ku­si­thi ince­ku kaA­bra­ha­ma isi­zwi­le ama­zwi abo ya­kho­tha­me­la emhla­ba­thi­ni pha­mbi kwe­Nko­sic.

53 Ince­ku ya­si­khu­pha imi­ce­ci­so2 ye­si­li­va, le­mi­ce­ci­so ye­go­li­de, le­ze­mba­tho, ya­ku­ni­ka uRe­be­ka, ya­ba­ni­ka lo­mne­wa­bo lo­ni­na impa­hla ezi­li­gu­gud.

54 Ba­se­be­si­dla ba­na­tha, yo­na la­ma­do­da aye­la­yo, ba­la­la; ba­vu­ka eku­se­ni, ya­si­si­thi: Ngi­ye­ke­la­ni ngi­ye enko­si­ni ya­mie.

55 Ko­dwa umne­wa­bo lo­ni­na ba­thi: Ka­yi­hla­le la­thi into­mba­za­na izi­nsu­ku lo­ba ezi­li­tshu­mi, emva kwa­lo­kho uha­mbe.

56 Ya­si­si­thi ku­bo: Li­nga­ngi­ba­mbe­le­li, lo­khu iNko­si iphu­me­le­li­si­le indle­la ya­mi; ngi­ye­ke­la­ni ngi­ha­mbe uku­ze ngi­ye enko­si­ni ya­mi.

57 Ba­se­be­si­thi: Asi­yi­bi­ze into­mbi, si­zwe emlo­nye­ni wa­yo.

58 Ba­se­be­mbi­za uRe­be­ka, ba­thi ku­ye: Uza­ha­mba la­li­ndo­da yi­ni? Wa­se­si­thi: Ngi­za­ha­mba.

59 Ba­se­be­mye­ke­la eha­mba uRe­be­ka uda­de­wa­bo lo­mli­za­ne wa­khef, le­nce­ku kaA­bra­ha­ma la­ma­do­da ayo.

60 Ba­se­be­mbu­si­sa uRe­be­ka, ba­thi ku­ye: We­na da­de­we­thu, wo­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ze­zi­gi­dig, le­nza­lo ya­kho ibe ngu­mni­ka­zi we­sa­ngo la­ba­yi­zo­nda­yoh!

61 URe­be­ka wa­se­su­ku­ma la­ma­nto­mba­za­na akhe, ba­ga­da ama­ka­me­la, ba­la­nde­la indo­da; ince­ku ya­si­mtha­tha uRe­be­ka, ya­ha­mba.

62 UI­sa­ka wa­se­fi­ka la­pho aba­ve­le­la kho­na emtho­nje­ni iLa­ha­yi-Ro­yii, nja­lo wa­ye­hla­la eli­zwe­ni le­ni­ngi­zi­mu.

63 UI­sa­ka wa­se­phu­ma uku­ya­zi­ndlaj3 ensi­mi­ni se­ku­nta­mba­ma; wa­pha­ka­mi­sa ame­hlo akhe wa­bo­na, kha­nge­la-ke, ama­ka­me­la aye­si­za.

64 Lo­Re­be­ka wa­pha­ka­mi­sa ame­hlo akhe; ese­mbo­ni­le uI­sa­ka wa­zi­wi­sa eka­me­lwe­nik.

65 Wa­se­si­thi ence­kwi­ni: Ngu­ba­ni li­ndo­da eha­mba ema­si­mi­ni uku­si­hla­nga­be­za? Ince­ku ya­si­si­thi: Yi­nko­si ya­mi. Wa­se­tha­tha isi­mbo­mbo­zo, wa­zi­gu­bu­ze­la.

66 Ince­ku ya­si­la­ndi­sa kuI­sa­ka zo­nke inda­ba eze­nzi­le­yo.

67 UI­sa­ka wa­se­mnge­ni­sa ethe­nte­ni li­ka­Sa­ra uni­na, wa­mtha­tha uRe­be­ka, wa­ba ngu­mka­khe, wa­mtha­nda. UI­sa­ka wa­se­du­du­zwal emva ko­ku­fa ku­ka­ni­nam.

Ama­do­da­na kaA­bra­ha­ma ku­Ke­tu­ra; uku­fa ku­kaA­bra­ha­ma

25UA­bra­ha­ma wa­se­bu­ya wa­tha­tha umfa­zi, le­bi­zo la­khe li­ngu­Ke­tu­ra.

2 Wa­se­mza­le­la uZi­mra­ni lo­Jo­ki­sha­ni lo­Me­da­ni lo­Mi­di­ya­ni loI­shi­ba­ki lo­Shu­waa.

3 UJo­ki­sha­ni wa­se­za­la uShe­bha lo­De­da­ni. La­ma­do­da­na ka­De­da­ni aye­nga­maA­shu­ri la­ma­Le­tu­shi la­ma­Le­wu­mi.

4 Nja­lo ama­do­da­na ka­Mi­di­ya­ni aye­ngoE­fa loE­fe­ri lo­Ha­no­ki loA­bi­da loE­li­da­ha. Wo­nke la nga­ma­do­da­na ka­Ke­tu­ra.

5 UA­bra­ha­ma wa­se­mu­pha uI­sa­ka ko­nke aye­la­khob.

6 Ko­dwa ku­ma­do­da­na aba­fa­zi aba­nca­ne uA­bra­ha­ma aye­la­bo uA­bra­ha­ma wa­wa­ni­ka izi­pho; wa­wa­su­sa kuI­sa­ka indo­da­na ya­khec, esa­phi­la, wa­wa­thu­ma empu­ma­la­nga eli­zwe­ni le­mpu­ma­la­ngad.

7 La­le­zi zi­nsu­ku ze­mi­nya­ka ye­mpi­lo kaA­bra­ha­ma ayi­phi­la­yo, imi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­nhla­nu.

8 UA­bra­ha­ma wa­se­phe­la, wa­fa ese­lu­phe­le ku­hle emda­la ene­lee, wa­bu­the­lwa ezi­zwe­ni za­ki­bof.

9 UI­sa­ka loI­shma­ye­li ama­do­da­na akhe ba­se­be­mngcwa­bag obha­lwi­ni lwe­Ma­ka­phe­la, esi­qi­nti­ni si­kaE­fro­ni indo­da­na ka­Zo­ha­ri umHe­thi, esi­qo­nde­ne le­Ma­mre,

10 isi­qi­nti uA­bra­ha­ma asi­the­nga eba­ntwa­ne­ni ba­ka­He­thih; la­pho uA­bra­ha­ma wa­ngcwa­tshwa lo­Sa­ra umka­khei.

11 Kwa­se­ku­si­thi emva ko­ku­fa ku­kaA­bra­ha­ma, uNku­lu­nku­lu wa­mbu­si­sa uI­sa­ka indo­da­na ya­khe; uI­sa­ka wa­se­hla­la emtho­nje­ni iLa­ha­yi-Ro­yij.

Inza­lo kaI­shma­ye­li

12 La­le­zi yi­zi­zu­ku­lwa­na zi­kaI­shma­ye­li indo­da­na kaA­bra­ha­ma, uHa­ga­ri umGi­bhi­the­ka­zi, ince­ku­ka­zi ka­Sa­ra, amza­le­la uA­bra­ha­mak.

13 La­la nga­ma­bi­zo ama­do­da­na kaI­shma­ye­lil nga­ma­bi­zo awo nje­ngo­ku­za­lwa kwa­wo; izi­bu­lo li­kaI­shma­ye­li ngu­Ne­ba­yo­thi, lo­Ke­da­ri loA­di­be­li lo­Mi­bi­sa­ma

14 lo­Mi­shi­ma lo­Du­ma lo­Ma­sa,

15 uHa­da­di lo­Te­ma, uJe­tu­ri, uNa­fi­shi lo­Ke­de­ma;

16 la nga­ma­do­da­na kaI­shma­ye­li, nja­lo la nga­ma­bi­zo awo nge­mi­za­na ya­wo la­nge­zi­nqa­ba za­wo, izi­pha­tha­ma­ndla ezi­li­tshu­mi la­mbi­lim nge­zi­zwe za­wo.

17 Nja­lo le yi­mi­nya­ka ye­mpi­lo kaI­shma­ye­li, imi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­kho­mbi­sa; wa­se­phe­la, wa­fa, wa­bu­the­lwa eba­ntwi­ni ba­ki­bon.

18 Ba­se­be­hla­la ku­su­ke­la eHa­vi­lao ku­si­ya eShu­rip epha­mbi kwe­Gi­bhi­the, eku­ha­mbe­ni usi­ya eA­si­ri­ya; wa­hla­la1 pha­mbi ko­bu­so ba­ba­fo­wa­bo bo­nke.

Uku­za­lwa ku­kaE­sa­wu lo­Ja­ko­be

19 La­le­zi yi­zi­zu­ku­lwa­na zi­kaI­sa­ka indo­da­na kaA­bra­ha­ma; uA­bra­ha­ma wa­za­la uI­sa­kaq.

20 UI­sa­ka wa­ye­se­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne mhla etha­tha uRe­be­ka, indo­da­ka­zi ka­Be­thu­we­lir umSi­ri­ya we­Pa­da­ni-A­ra­mas, uda­de­wa­bo ka­La­ba­nit umSi­ri­ya, uku­ba ngu­mka­khe.

21 UI­sa­ka wa­se­mnce­nge­la umka­khe eNko­si­ni, ngo­ba wa­ye­yi­nyu­mba; iNko­si ya­si­nce­nge­ka nga­yeu, kwa­ze kwa­thi uRe­be­ka umka­khe wa­tha­tha isi­su.

22 Aba­ntwa­na ba­be­du­ba­na-ke nga­pha­ka­thi kwa­khe; wa­se­si­thi: Uba ku­nja­lo, ku­nga­ni ngi­nje? Wa­se­si­ya­bu­zav iNko­si.

23 INko­si ya­si­si­thi ku­ye: Izi­zwe ezi­mbi­li zi­se­si­za­lwe­ni sa­khow, izi­zwe ezi­mbi­li zi­za­kwe­hlu­ka­na emi­bi­li­ni ya­kho. Nja­lo esi­nye isi­zwe si­za­ku­ba la­ma­ndla ku­le­si­nye isi­zwe, fu­thi omkhu­lu uza­kho­nza omnci­nya­nex.

24 Kwa­thi se­zi­gcwa­li­se­ki­le insu­ku za­khe zo­ku­be­le­tha, kha­nge­la-ke, ama­pha­hla esi­swi­ni sa­khe.

25 Kwa­se­ku­phu­ma owo­ku­qa­la ebo­mva­na, ye­na wo­nke enje­nge­se­mba­tho so­bo­yay; nga­kho ba­mu­tha ibi­zo la­khe ba­thi nguE­sa­wu.

26 Nja­lo emva kwa­lo­kho kwa­phu­ma umfo­wa­bo, le­sa­ndla sa­khe si­ba­mbe­le­le esi­the­nde­ni si­kaE­sa­wuz; ba­se­be­bi­za ibi­zo la­khe uJa­ko­bea. LoI­sa­ka wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha eku­za­lwe­ni kwa­bo.

27 Aba­fa­na ba­se­be­khu­la; uE­sa­wu wa­se­si­ba ngu­mzi­nge­li ohla­ka­ni­phi­le­yob, umu­ntu we­ga­nga; lo­Ja­ko­be umu­ntu obe­ke­ki­le­yoc ehla­la ema­the­nte­nid.

28 Nja­lo uI­sa­ka wa­ye­mtha­nda uE­sa­wu ngo­ba wa­dla2 inya­ma ye­nya­ma­za­nae ya­khe; ko­dwa uRe­be­ka wa­tha­nda uJa­ko­bef.

29 Kwa­thi uJa­ko­be ese­phe­ki­le uku­dla oku­phe­ki­we­yo, kwa­se­ku­fi­ka uE­sa­wu eve­la ega­nge­ni, ekha­the­le.

30 UE­sa­wu wa­se­si­thi ku­Ja­ko­be: Ake ungi­vu­me­le ngi­gi­nye ko­ku­bo­mvu lo­kho oku­bo­mvu, ngo­ba ngi­kha­the­le. Nga­lo­khu ba­bi­za ibi­zo la­khe ngo­ku­thi uE­do­ma3.

31 UJa­ko­be wa­se­si­thi: Ngi­the­ngi­se­la la­mu­hla ilu­nge­lo lo­bu­zi­bu­lo ba­kho.

32 UE­sa­wu wa­se­si­thi: Kha­nge­la, se­ngi­za­ku­fa; nja­lo li­yi­ni ki­mi ilu­nge­lo lo­bu­zi­bu­lo?

33 UJa­ko­be wa­se­si­thi: Fu­nga ki­mi la­mu­hla. Wa­se­fu­nga ku­ye, wa­the­ngi­sa ilu­nge­lo lo­bu­zi­bu­lo ba­khe ku­Ja­ko­beg.

34 UJa­ko­be wa­se­ni­ka uE­sa­wu isi­nkwa lo­ku­dla oku­phe­ki­we­yo kwa­ma­le­nti­li; wa­se­si­dla wa­na­tha, wa­su­ku­ma wa­ha­mba; nga­lo­kho uE­sa­wu wa­de­le­la ilu­nge­lo lo­bu­zi­bu­lo ba­kheh.

UI­sa­ka use­Ge­ra­ri le­Bhe­ri­she­bha

26Kwa­se­ku­si­ba kho­na indla­la eli­zwe­ni, nga­pha­ndle kwe­ndla­la ya­ku­qa­la eya­yi­kho­na ensu­kwi­ni zi­kaA­bra­ha­maa. UI­sa­ka wa­se­si­ya kuA­bhi­me­le­kib inko­si ya­ma­Fi­li­stic, eGe­ra­ri.

2 INko­si ya­si­bo­na­ka­la ku­ye, ya­thi: Unge­hle­li eGi­bhi­the, hla­la eli­zwe­ni engi­za­ku­tshe­la lo­nad;

3 hla­la nje­ngo­we­zi­zwe ku­le­li­li­zwee, fu­thi ngi­za­ku­ba la­wef ngi­ku­bu­si­seg; ngo­ba ngi­za­ni­ka we­na le­nza­lo ya­kho wo­nke la­ma­zweh, ngi­qi­ni­se isi­fu­ngo enga­si­fu­nga kuA­bra­ha­ma uyi­hloi.

4 Ngi­za­kwa­ndi­sa inza­lo ya­kho nje­nge­nka­nye­zi za­ma­zu­luj, ngi­za­ni­ka inza­lo ya­kho la­ma­zwe wo­nke; le­nza­lwe­ni ya­kho zi­za­bu­si­swa izi­zwe zo­nke zo­mhla­bak;

5 nga­lo­khu uku­thi uA­bra­ha­ma wa­la­le­la ili­zwi la­mil, wa­gci­na uku­la­ya kwa­mi, imi­la­yo ya­mi, izi­mi­so za­mi le­mi­the­tho ya­mi.

6 UI­sa­ka wa­hla­la-ke eGe­ra­ri.

7 Ama­do­da ale­yo­nda­wo ase­bu­za ngo­mka­khe. Wa­se­si­thi: Ungu­da­de­we­thu; ngo­ba we­sa­ba uku­thi: Umka­mim. Hle­zi ama­do­da ale­yo­nda­wo angi­bu­la­le nge­nxa ka­Re­be­ka, ngo­ba wa­ye­kha­nge­le­ka ku­hlen.

8 Kwa­se­ku­si­thi ese­hla­le kho­na isi­kha­thi esi­de, uA­bhi­me­le­ki inko­si ya­ma­Fi­li­sti wa­lu­ngu­za pha­nsi nge­wi­ndi, wa­bo­na, kha­nge­la-ke, uI­sa­ka wa­ye­dla­la lo­Re­be­ka umka­khe.

9 UA­bhi­me­le­ki wa­se­mbi­za uI­sa­ka, wa­thi: Isi­bi­li, kha­nge­la, ungu­mka­kho; utsho nga­ni uku­thi: Ungu­da­de­we­thu? UI­sa­ka wa­se­si­thi ku­ye: Ngo­ba nga­thi, hle­zi ngi­fe nge­nxa ya­khe.

10 UA­bhi­me­le­ki wa­se­si­thi: Ku­yi­ni lo­khu okwe­nze ki­thi? Be­ku­lu­la uku­thi omu­nye wa­ba­ntu ala­le lo­mka­kho; ubu­su­si­be­ka ica­lao.

11 UA­bhi­me­le­ki wa­se­la­ya wo­nke umu­ntu, esi­thi: Othi­nta li­ndo­da lo­mka­yo uza­bu­la­wa isi­bi­li.

12 UI­sa­ka wa­se­hla­nye­la ku­le­lo­li­zwe, wa­tho­la nga­lo­wo­mnya­ka oku­phi­ndwe ka­li­khu­lu; iNko­si ya­si­mbu­si­sap.

13 Lo­wo­mu­ntu wa­ba mkhu­lu, wa­qhu­be­qhu­be­ka wa­ba mkhu­lu wa­ze wa­ba mkhu­lu ka­khu­lu.

14 Nja­lo wa­ye­le­mfu­yo ye­zi­mvu le­mfu­yo ye­zi­nko­mo le­nce­ku ezi­ne­ngi; nga­kho ama­Fi­li­sti aba lo­mha­wu nga­yeq.

15 Le­mi­tho­mbo yo­nke izi­nce­ku zi­ka­yi­se eza­zi­yi­ge­bhi­ler ensu­kwi­ni zi­kaA­bra­ha­ma uyi­se, ama­Fi­li­sti aye­yi­va­li­le, ayi­gcwa­li­sa nge­nhla­ba­thi.

16 UA­bhi­me­le­ki wa­se­si­thi kuI­sa­ka: Su­ka ki­thi, ngo­ba ula­ma­ndla ka­khu­lu ku­la­this.

17 UI­sa­ka wa­se­su­ka la­pho, wa­mi­sa inka­mba esi­go­di­ni se­Ge­ra­ri, wa­hla­la kho­na.

18 UI­sa­ka wa­bu­ya wa­pha­nda imi­tho­mbo ya­ma­nzi aba­be­yi­ge­bhi­le ensu­kwi­ni zi­kaA­bra­ha­ma uyi­se, ngo­ba ama­Fi­li­sti aye­yi­va­li­le emva ko­ku­fa ku­kaA­bra­ha­ma. Wa­yi­bi­za ama­bi­zo nga­ma­bi­zo uyi­se aye­wa­bi­zi­let.

19 Izi­nce­ku zi­kaI­sa­ka za­se­zi­ge­bha esi­ho­tshe­ni, za­tho­la kho­na umtho­mbo wa­ma­nzi ago­bho­za­yo1.

20 Nja­lo abe­lu­si be­Ge­ra­ri ba­ba­ngi­sa­na la­be­lu­si ba­kaI­sa­ka, be­si­thi: Ama­nzi nga­we­thuu. Nga­kho wa­bi­za ibi­zo lo­mtho­mbo iE­se­ki2, ngo­ba ba­phi­ki­sa­na la­ye.

21 Za­se­zi­ge­bha omu­nye umtho­mbo, la­lo­wo-ke ba­wu­ba­nga. Wa­se­bi­za ibi­zo la­wo iSi­ti­na3.

22 Wa­se­qhu­be­ka wa­su­ka la­pho, wa­ge­bha omu­nye umtho­mbo, ko­dwa lo­wo ka­ba­wu­ba­nga­nga. Wa­se­wu­bi­za ibi­zo la­wo iRe­ho­bo­thi4, wa­thi: Ngo­ba iNko­si isi­se­nze­le inda­wo, fu­thi si­za­ku­ba le­si­the­lo eli­zwe­niv.

23 Wa­se­se­nyu­ka la­pho wa­ya eBhe­ri­she­bha.

24 INko­si ya­si­bo­na­ka­la ku­ye nga­lo­bo­bu­su­ku ya­thi: Ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu kaA­bra­ha­ma uyi­hlow. Unge­sa­bix ngo­ba ngi­la­wey, ngi­za­ku­bu­si­sa ngi­ya­ndi­se inza­lo ya­kho nge­nxa kaA­bra­ha­ma ince­ku ya­mi.

25 Wa­se­sa­kha kho­na ila­thiz, wa­bi­za ebi­zwe­ni le­Nko­si, wa­mi­sa kho­na ithe­nte la­khe, le­nce­ku zi­kaI­sa­ka za­ge­bha kho­na umtho­mbo.

Isi­vu­me­lwa­no si­kaI­sa­ka loA­bhi­me­le­ki

26 UA­bhi­me­le­ki wa­se­si­ya ku­ye eve­la eGe­ra­ri loA­hu­za­thi umnga­ne wa­khe lo­Fi­ko­lia indu­na ye­bu­tho la­khe.

27 UI­sa­ka wa­se­si­thi ku­bo: Li­ze­le­ni ki­mi, lo­khu li­ya­ngi­zo­nda, li­ngi­xo­tshi­le ki­nib?

28 Ba­se­be­si­thi: Se­si­bo­ni­le lo­ku­bo­na uku­thi iNko­si ila­we. Nga­kho sa­thi: Ake ku­be kho­na isi­fu­ngo pha­ka­thi kwe­thu, pha­ka­thi kwe­thu la­we, ase­nze isi­vu­me­lwa­no la­wec,

29 so­ku­thi5 unga­se­nze­li oku­bi, nje­ngo­ba si­nga­ku­thi­nta­nga, nje­ngo­ba si­kwe­nze­le oku­hle ku­phe­la, sa­ku­ye­ke­la wa­ha­mba ngo­ku­thu­la; we­na kha­the­si ungo­bu­si­si­we­yo we­Nko­sid.

30 Wa­se­be­nze­la idi­li, ba­se­be­si­dla ba­na­thae.

31 Ba­se­be­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, ba­fu­ngi­sa­na omu­nye ko­mu­nyef; uI­sa­ka wa­se­ba­ye­ke­la ba­ha­mba, ba­su­ka ku­ye ngo­ku­thu­la.

32 Kwa­se­ku­si­thi nga­lo­lo­su­ku izi­nce­ku zi­kaI­sa­ka za­fi­ka, za­mbi­ke­la ma­ye­la­na lo­mtho­mbo eza­zi­wu­ge­bhi­le, za­thi ku­ye: Si­tho­le ama­nzi.

33 Wa­wu­bi­za ngo­ku­thi yi­She­bha6; nga­kho ibi­zo lo­mu­zi li­yi­Bhe­ri­she­bhag7 ku­ze ku­be la­mu­hla.

34 Kwa­se­ku­si­thi uE­sa­wu ese­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne wa­tha­tha umfa­zi uJu­di­thi indo­da­ka­zi ka­Be­ri umHe­thi, lo­Ba­se­ma­thi indo­da­ka­zi kaE­lo­ni umHe­thih.

35 La­la­ba ba­ba lu­si­zi8 lwa­wo umo­ya kuI­sa­ka lo­Re­be­kai.

UJa­ko­be uzi­zu­ze­la isi­bu­si­so kuI­sa­ka

27Kwa­se­ku­si­thi uI­sa­ka ese­mda­la la­me­hlo akhe ese­fi­phe­le engasa­bo­nia, wa­bi­za uE­sa­wu indo­da­na ya­khe enku­lu, wa­thi ku­ye: Ndo­da­na ya­mi! Wa­se­si­thi ku­ye: Kha­nge­la ngila­pha.

2 Wa­se­si­thi: Kha­nge­la-ke, se­ngi­mda­la, angi­lwa­zi usu­ku lo­ku­fa kwa­mi.

3 Nga­kho kha­the­si, ake utha­the izi­kha­li za­kho, isi­khwa­ma sa­kho se­mi­tsho­ko le­da­ndi­li la­kho, uphu­me uye ega­nge­ni ungi­zi­nge­le­le inya­ma ye­nya­ma­za­nab,

4 ungi­lu­ngi­se­le uku­dla oku­mna­ndi nje­nge­ngi­ku­tha­nda­yo, uku­le­the ki­mi uku­thi ngi­dle, uku­ze umphe­fu­mu­lo wa­mi uku­bu­si­se ngi­nga­ka­fic.

5 URe­be­ka wa­se­si­zwa la­pho uI­sa­ka ekhu­lu­ma loE­sa­wu indo­da­na ya­khe. UE­sa­wu wa­se­si­ya ega­nge­ni uku­ya­zi­nge­la inya­ma ye­nya­ma­za­na uku­ze ayi­le­the.

6 URe­be­ka wa­se­khu­lu­ma ku­Ja­ko­be indo­da­na ya­khe, esi­thi: Kha­nge­la, ngi­zwi­le uyi­hlo ekhu­lu­ma kuE­sa­wu umne­we­nu, esi­thi:

7 Ngi­le­the­la inya­ma ye­nya­ma­za­na, ungi­lu­ngi­se­le uku­dla oku­mna­ndi uku­thi ngi­dle, ngi­ku­bu­si­se pha­mbi kwe­Nko­si ngi­nga­ka­fi.

8 Nga­kho kha­the­si, ndo­da­na ya­mi, la­le­la ili­zwi la­mi ku­lo­khu engi­ku­la­ya kho­nad.

9 Ake uye emhla­nji­ni, ungi­tha­the­le la­pho ama­zi­nya­ne ama­bi­li ama­hle ezi­mbu­zi, ngi­za­we­nze­la uyi­hlo uku­dla oku­mna­ndi nje­nga­lo­kho aku­tha­nda­yoe;

10 uzaku­sa-ke ku­yi­hlo uku­thi adle, uku­ze aku­bu­si­se enga­ka­fif.

11 UJa­ko­be wa­se­si­thi ku­Re­be­ka uni­na: Kha­nge­la, uE­sa­wu umne­we­thu uyi­ndo­da eli­hwa­nqag, ko­dwa ngi­yi­ndo­da ebu­tshe­le­zi.

12 Mhla­wu­mbe uba­ba uza­ngi­phu­lu­lah, be­se­ngi­si­ba eme­hlwe­ni akhe nje­ngo­mhle­ka usu­lu, nja­lo ngi­zi­le­the­le isi­qa­le­ki­so ku­nga­bi-ke yi­si­bu­si­so.

13 Uni­na wa­se­si­thi ku­ye: Isi­qa­le­ki­so sa­kho ka­si­be phe­zu kwa­mii, ndo­da­na ya­mi; ku­phe­la la­le­la ili­zwi la­mi, uha­mbe ungi­tha­the­le wo­na.

14 Wa­se­ha­mba, wawa­tha­tha, wawa­le­tha ku­ni­na; uni­na wa­se­lu­ngi­sa uku­dla oku­mna­ndi nje­nga­lo­kho uyi­se aku­tha­nda­yoj.

15 URe­be­ka wa­se­tha­tha izi­gqo­ko ezi­nhle1 zi­kaE­sa­wu indo­da­na ya­khe enku­lu, aye­la­zo endli­ni, wa­gqo­ki­sa uJa­ko­be indo­da­na ya­khe enci­nya­nek;

16 le­zi­khu­mba za­ma­zi­nya­ne ezi­mbu­zi wa­zi­fa­ka eza­ndle­ni za­khe le­bu­tshe­le­zi­ni be­nta­mo ya­khe.

17 Wa­se­ni­ka uku­dla oku­mna­ndi le­si­nkwa aye­ku­lu­ngi­si­le esa­ndle­ni si­ka­Ja­ko­be indo­da­na ya­khe.

18 Wa­se­si­za ku­yi­se wa­thi: Ba­ba! Wa­se­si­thi: Kha­nge­la ngila­pha; ungu­ba­ni ndo­da­na ya­mi?

19 UJa­ko­be wa­se­si­thi ku­yi­se: Ngi­nguE­sa­wu izi­bu­lo la­kho; nge­nze nje­ngo­ba ungi­tshe­li­le; ake uvu­ke uhla­le, udle okwe­nya­ma ye­nya­ma­za­na ya­mi, uku­ze umphe­fu­mu­lo wa­kho ungi­bu­si­sel.

20 UI­sa­ka wa­se­si­thi endo­da­ne­ni ya­khe: Ku­nga­ni uyi­tho­le ma­si­nya­ne ka­nga­ka, ndo­da­na ya­mi? Wa­se­si­thi: Ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ye­nze uku­thi ize pha­mbi kwa­mim.

21 UI­sa­ka wa­se­si­thi ku­Ja­ko­be: Ake uso­nde­le uku­ze ngi­ku­phu­lu­len, ndo­da­na ya­mi, uku­thi uyi­ndo­da­na ya­mi uE­sa­wu uqo­bo, ku­mbe ha­tshi.

22 UJa­ko­be wa­se­so­nde­la kuI­sa­ka uyi­se; wa­se­mphu­lu­la wa­thi: Ili­zwi li­yi­li­zwi li­ka­Ja­ko­be, ko­dwa iza­ndla zi­yi­za­ndla zi­kaE­sa­wu.

23 Ko­dwa ka­ma­za­nga ngo­ba iza­ndla za­khe za­zi­lo­bo­yao nje­nge­za­ndla zo­mne­wa­bo uE­sa­wu; nga­kho wa­mbu­si­sa.

24 Wa­se­si­thi: Uyi­ndo­da­na ya­mi uE­sa­wu uqo­bo? Wa­se­si­thi: Ngingu­ye.

25 Wa­se­si­thi: So­nde­za ki­mi uku­ze ngi­dle okwe­nya­ma ye­nya­ma­za­na ye­ndo­da­na ya­mi, uku­ze umphe­fu­mu­lo wa­mi uku­bu­si­sep. Wa­seyi­so­nde­za ku­ye, wa­se­si­dla; wa­se­le­tha ku­ye iwa­yi­ni, wa­se­na­tha.

26 Uyi­se uI­sa­ka wa­se­si­thi ku­ye: Ake uso­nde­le, unga­nge, ndo­da­na ya­mi.

27 Wa­se­so­nde­la, wa­ma­nga; wa­se­nu­ka iphu­nga le­ze­mba­tho za­khe, wa­mbu­si­saq wa­thi: Kha­nge­la, iphu­nga le­ndo­da­na ya­mi li­nje­nge­phu­nga le­nsi­mur iNko­si eyi­bu­si­si­le­yo.

28 Nga­kho uNku­lu­nku­lu aku­ni­ke okwa­ma­zo­lo ama­zu­lu lo­ko­ku­vu­nda ko­mhla­bas, le­na­la ya­ma­be­le le­wa­yi­ni eli­tshat.

29 Aba­ntu ka­ba­ku­kho­nze, le­zi­zwe zi­ku­kho­tha­me­le. Ba­na yi­nko­si ya­ba­fo­we­nuu, la­ma­do­da­na ka­nyo­ko aku­kho­tha­me­lev. Oku­qa­le­ki­sa­yo ka­qa­le­ki­swe, lo­ku­bu­si­sa­yo ka­bu­si­swew!

30 Kwa­se­ku­si­thi uI­sa­ka ese­qe­di­le uku­bu­si­sa uJa­ko­be, kwa­thi uJa­ko­be esa­nda uku­phu­ma pha­mbi ku­kaI­sa­ka uyi­se, uE­sa­wu umne­wa­bo wa­fi­ka eve­la eku­zi­nge­le­ni kwa­khe.

31 La­ye fu­thi wa­lu­ngi­sa uku­dla oku­mna­ndi, waku­sa ku­yi­se; wa­thi ku­yi­se: Uba­ba ka­vu­ke, adle okwe­nya­ma ye­nya­ma­za­na ye­ndo­da­na ya­khe, uku­ze umphe­fu­mu­lo wa­kho ungi­bu­si­se.

32 UI­sa­ka uyi­se wa­se­si­thi ku­ye: Ungu­ba­ni? Wa­se­si­thi: Ngi­yi­ndo­da­na ya­kho, izi­bu­lo la­kho uE­sa­wu.

33 UI­sa­ka wa­se­thu­thu­me­la ngo­ku­thu­thu­me­la oku­khu­lu­ka­zi, wa­thi: Pho, ngu­ba­nix ozi­nge­le inya­ma ye­nya­ma­za­na wayi­le­tha ki­mi, nga­se­ngi­si­dla okwa­yo yo­nke unga­ka­fi­ki? Ngi­mbu­si­si­le, ye­bo uza­bu­si­swa.

34 Kwa­thi uE­sa­wu ese­zwe ama­zwi ka­yi­se, wa­kha­la ngo­ku­kha­la oku­khu­lu lo­ku­ba­ba­yo isi­bi­liy, wa­thi ku­yi­se: Ngi­bu­si­sa la­mi nja­lo, ba­ba!

35 Wa­se­si­thi: Umfo­we­nu ufi­ke nge­nko­hli­so, wa­tha­tha isi­bu­si­so sa­kho.

36 Wa­se­si­thi: Ka­si­ku­thi ba­bi­za ibi­zo la­khe ngo­ku­thi ngu­Ja­ko­bez2, uku­thi ungi­qi­le le­zi­zi­kha­thi ezi­mbi­li? Ilu­nge­lo lo­bu­zi­bu­lo ba­mi uli­the­thea, kha­nge­la-ke, kha­the­si uthe­the isi­bu­si­so sa­mi. Wa­thi fu­thi: Ka­wu­ngi­gci­ne­la­nga mi­na isi­bu­si­so?

37 UI­sa­ka wa­se­phe­ndu­la wa­thi kuE­sa­wu: Kha­nge­la, ngi­mbe­ki­le abe yi­nko­si phe­zu kwa­khob, la­bo bo­nke aba­fo­wa­bo ngi­mni­ki­le ba­be zi­nce­ku; ngi­mse­ke­le nga­ma­be­le le­wa­yi­ni eli­tshac; pho, ngi­nga­be ngi­sa­kwe­nze­la­ni, ndo­da­na ya­mi?

38 UE­sa­wu wa­se­si­thi ku­yi­se: Ule­si­bu­si­so esi­so­dwa yi­ni, ba­ba? Ngi­bu­si­sa la­mi nja­lo, ba­ba. UE­sa­wu wa­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­khe wa­kha­la inye­mbe­zid.

39 UI­sa­ka uyi­se wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Kha­nge­la, umu­zi wa­kho uza­ku­ba kha­tsha­na lo­ku­vu­nda ko­mhla­ba la­kha­tsha­na la­ma­zo­lo ama­zu­lu ave­la phe­zu­lu.

40 Nja­lo uza­phi­la nge­nke­mba ya­kho, uza­kho­nza umfo­we­nue. Ko­dwa ku­za­ku­thi la­pho usu­phu­nyu­ka, uza­kwe­phu­la ijo­gwe la­khe enta­nye­ni ya­khof.

41 UE­sa­wu wa­se­mzo­nda uJa­ko­be nge­nxa ye­si­bu­si­so uyi­se aye­mbu­si­se nga­sog. UE­sa­wu wa­se­si­thi enhli­zi­ywe­ni ya­khe: Insu­ku zo­ku­li­le­la uba­ba se­zi­so­nde­leh, kho­na ngi­za­mbu­la­la umna­wa­mi uJa­ko­bei.

42 Kwa­thi uRe­be­ka etshe­lwa ama­zwi kaE­sa­wu indo­da­na ya­khe enku­lu, wa­thu­ma wa­bi­za uJa­ko­be indo­da­na ya­khe enci­nya­ne, wa­thi ku­ye: Kha­nge­la, uE­sa­wu umne­we­nu uya­zi­du­du­za nga­we uku­thi aku­bu­la­le.

43 Nga­kho kha­the­si, ndo­da­na ya­mi, la­le­la ili­zwi la­mi; su­ku­ma uzi­ba­le­ke­le uye ku­La­ba­ni umfo­we­thu eHa­ra­nij,

44 nja­lo uhla­le la­ye insu­ku ezi­nlu­tshwa­na, ize ide­de intu­ku­the­lo yo­mne­we­nu,

45 ku­ze ku­thi ula­ka lo­mne­we­nu lu­de­de ku­we, fu­thi akho­hlwe lo­kho okwe­nze ku­ye; be­se­ngi­thu­ma ngi­ku­la­nde kho­na; ku­nga­ni ngi­za­la­hle­ke­lwa la­yi­ni lo­ba­bi­li ngo­su­ku lu­nye?

46 URe­be­ka wa­se­si­thi kuI­sa­ka: Ngi­ne­nge­ki­le yi­mpi­lo nge­nxa ya­ma­do­da­ka­zi ka­He­thik; uba uJa­ko­be etha­tha umfa­zi ku­ma­do­da­ka­zi ka­He­thi anje­nga­la, ema­do­da­ka­zi­ni ale­li­li­zwel, ngi­phi­le­la­ni?

UI­sa­ka uthu­ma uJa­ko­be eHa­ra­ni

28UI­sa­ka wa­se­bi­za uJa­ko­be, wa­mbu­si­sa, wa­mla­ya wa­thi ku­ye: Unga­tha­thi umfa­zi ku­ma­do­da­ka­zi eKha­na­nia.

2 Su­ku­mab uye ePa­da­ni-A­ra­mac, endli­ni ka­Be­thu­we­lid uyi­se ka­nyo­ko, uzi­tha­the­le kho­na umfa­zi ku­ma­do­da­ka­zi ka­La­ba­ni uma­lu­ma­khoe.

3 Nja­lo uNku­lu­nku­lu uSo­ma­ndla aku­bu­si­se, akwe­nze ube le­nza­lo akwa­ndi­se, uku­ze ube ngu­mbu­tha­no we­zi­zwef;

4 abe­se­ku­pha isi­bu­si­so si­kaA­bra­ha­mag, ku­we le­nza­lwe­ni ya­kho ka­nye la­weh, uku­ze udle ili­fa le­li­zwe la­pho ohla­la kho­na nje­ngo­we­zi­zwe1, uNku­lu­nku­lu ali­ni­ka uA­bra­ha­ma.

5 UI­sa­ka wa­se­thu­ma uJa­ko­be wa­ya ePa­da­ni-A­ra­ma ku­La­ba­ni indo­da­na ka­Be­thu­we­li umSi­ri­ya, umfo­wa­bo ka­Re­be­ka uni­na ka­Ja­ko­be loE­sa­wu.

6 UE­sa­wu wa­se­bo­na uku­thi uI­sa­ka umbu­si­si­le uJa­ko­bei, wa­mthu­ma ePa­da­ni-A­ra­ma uku­ze azi­tha­the­le kho­na umfa­zi, la­pho embu­si­sa wa­mla­ya esi­thi: Unga­tha­thi umfa­zi ku­ma­do­da­ka­zi eKha­na­ni;

7 lo­ku­thi uJa­ko­be wa­la­le­la oyi­se lo­ni­na, wa­ya ePa­da­ni-A­ra­ma.

8 UE­sa­wu wa­se­bo­na uku­thi ama­do­da­ka­zi eKha­na­ni aye­ma­bi eme­hlwe­ni kaI­sa­ka uyi­sej.

9 Nga­kho uE­sa­wu wa­ya kuI­shma­ye­li, wa­zi­tha­the­la uMa­ha­la­thik indo­da­ka­zi kaI­shma­ye­li, indo­da­na kaA­bra­ha­ma, uda­de­wa­bo ka­Ne­ba­yo­thil, abe ngu­mkakhe phe­zu kwa­ba­fa­zi aye­la­bo.

Iphu­pho li­ka­Ja­ko­be ese­Bhe­the­li

10 UJa­ko­be wa­se­phu­ma eBhe­ri­she­bham wa­ya eHa­ra­nin.

11 Wa­fi­ka enda­we­ni, achi­tha kho­na ubu­su­ku ngo­ba ila­nga la­li­tsho­ni­le. Wa­se­tha­tha ili­tshe ema­tshe­ni ale­yo­nda­wo, we­nza umqa­me­lo wa­khe, wa­la­la ku­le­yo­nda­wo.

12 Wa­phu­phao, kha­nge­la-ke, ile­le li­mi­si­we emhla­be­ni, isi­hlo­ko sa­lo si­fi­nye­le­la ema­zu­lwi­ni, kha­nge­la-ke, ingi­lo­si zi­ka­Nku­lu­nku­lu zi­se­nyu­ka zi­se­hla ku­lop.

13 Kha­nge­la-ke, iNko­si ye­ma phe­zu kwa­loq, ya­thi: Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu kaA­bra­ha­ma uyi­hlo lo­Nku­lu­nku­lu kaI­sa­kar; ili­zwe ole­le ku­lo, ngi­za­ku­ni­ka lo­na, le­nza­lo ya­khos;

14 nja­lo inza­lo ya­kho iza­ku­ba nga­ngo­thu­li lo­mhla­bat, uza­sa­ba­la­le­la entsho­na­la­nga le­mpu­ma­la­nga le­nya­ka­tho le­ni­ngi­zi­muu; nja­lo zi­za­bu­si­swa ku­we zo­nke inse­ndo zo­mhla­ba, la­se­nza­lwe­ni ya­khov.

15 Kha­nge­la-ke, ngi­la­wew, ngi­za­ku­lo­ndo­lo­za zo­nke inda­wo la­pha oya kho­na, ngi­ku­bu­yi­se ku­le­li­li­zwex; ngo­ba ka­ngi­yi­ku­ku­tshi­yay ngi­ze ngi­kwe­nze lo­kho engi­khu­lu­me nga­kho ku­we.

16 Kwa­thi uJa­ko­be epha­pha­ma ebu­tho­ngwe­ni ba­khe, wa­thi: Isi­bi­li iNko­si iku­li­nda­woz, mi­na-ke be­ngi­ngakwa­zi.

17 Wa­se­se­sa­ba wa­thi: Ye­sa­be­ka ka­nga­ka­na­ni li­nda­wo! Ka­yi­si­lu­tho nga­pha­ndle ko­ku­thi yi­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu, la­le­li li­sa­ngo la­ma­zu­lu.

18 UJa­ko­be wa­se­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, wa­tha­tha ili­tshe ale­nza la­ba ngu­mqa­me­lo wa­khe, wa­li­mi­sa la­ba yi­nsi­kaa, wa­the­la ama­gco­bo phe­zu kwe­si­hlo­ko sa­lob.

19 Wa­se­bi­za ibi­zo la­le­yo­nda­wo iBhe­the­lic2; ko­dwa-ke ku­qa­la ibi­zo lo­mu­zi la­li­yi­Lu­zi.

20 UJa­ko­be wa­se­the­mbi­sa isi­the­mbi­sod esi­thi: Uba uNku­lu­nku­lu eza­ku­ba la­mi, angi­lo­ndo­lo­ze ku­li­ndle­la engi­yi­ha­mba­yo, angi­phe isi­nkwa so­ku­dla, le­se­mba­tho so­kwe­mba­thae,

21 nja­lo ngi­bu­ye­le ngo­ku­thu­la endli­ni ka­ba­baf, kho­na iNko­si iza­ku­ba ngu­Nku­lu­nku­lu wa­mig,

22 le­li­tshe le­li engi­li­mi­se uku­thi li­be yi­nsi­ka li­za­ku­ba yi­ndlu ka­Nku­lu­nku­luh; ku­kho ko­nke oza­ngi­pha kho­na, isi­bi­li ngi­za­ku­ni­ka okwe­tshu­mii.

Uku­bo­na­na ku­ka­Ja­ko­be le­zi­hlo­bo za­khe

29UJa­ko­be wa­se­pha­ka­mi­sa inya­wo za­khe, wa­ya eli­zwe­ni la­ba­ntwa­na be­mpu­ma­la­ngaa.

2 Wa­se­bo­na, kha­nge­la-ke, umtho­mbo emma­ngwe­ni, kha­nge­la-ke la­pho, imi­hla­mbi emi­tha­thu ye­zi­mvu ya­yi­le­le ku­wo, ngo­ba ku­lo­wo­mtho­mbo ba­na­thi­sa imi­hla­mbi; kwa­ku­kho­na ili­tshe eli­khu­lu emlo­nye­ni wo­mtho­mbo.

3 Nja­lo yo­nke imi­hla­mbi ya­bu­the­lwa kho­na, se­be­li­gi­qi­le ili­tshe li­su­ka emlo­nye­ni wo­mtho­mbo ba­na­thi­sa izi­mvu, ba­se­be­bu­yi­se­la ili­tshe emlo­nye­ni wo­mtho­mbo enda­we­ni ya­lo.

4 UJa­ko­be wa­se­si­thi ki­bo: Ba­za­lwa­ne ba­mi, li­ve­la nga­phi? Ba­se­be­si­thi: Si­ve­la eHa­ra­nib.

5 Wa­se­si­thi ki­bo: Li­ya­ma­zi yi­ni uLa­ba­ni indo­da­na ka­Na­ho­ri? Ba­se­be­si­thi: Si­yama­zi.

6 Wa­se­si­thi ki­bo: Uya­phi­la yi­ni? Ba­se­be­si­thi: U­phi­li­lec; kha­nge­la-ke, uRa­she­li indo­da­ka­zi ya­khe, uye­za le­zi­mvu.

7 Wa­se­si­thi: Kha­nge­la­ni, ku­se­se­mi­ni enku­lu, ka­yi­si­so isi­kha­thi so­ku­thi izi­fu­yo zi­bu­tha­ni­swe; na­thi­sa­ni izi­mvu, li­ha­mbe lizi­dli­se.

8 Ba­se­be­si­thi: Si­nge­ke, ku­ze ku­bu­tha­ni­swe imi­hla­mbi yo­nke, ba­gi­qe-ke ili­tshe li­su­ke emlo­nye­ni wo­mtho­mbo; kho­na si­za­na­thi­sa izi­mvu.

9 Esa­khu­lu­ma la­bo, uRa­she­li wa­fi­ka le­zi­mvu, ezi­nge­zi­ka­yi­sed, ngo­ba wa­ye­ngu­me­lu­si­ka­zi.

10 Kwa­se­ku­si­thi uJa­ko­be ebo­na uRa­she­li indo­da­ka­zi ka­La­ba­ni uma­lu­ma­khe le­zi­mvu zi­ka­La­ba­ni uma­lu­ma­khe, uJa­ko­be wa­so­nde­la, wa­li­gi­qa ili­tshe li­su­ke emlo­nye­ni wo­mtho­mbo, wa­zi­na­thi­sa izi­mvu zi­ka­La­ba­ni uma­lu­ma­khee.

11 UJa­ko­be wa­se­ma­nga uRa­she­lif, wa­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­khe wa­kha­la izi­nye­mbe­zi.

12 UJa­ko­be wa­se­ma­zi­sa uRa­she­li uku­thi ungu­mfo­wa­bo ka­yi­se lo­ku­thi uyi­ndo­da­na ka­Re­be­kag. Wa­se­gi­ji­ma, wa­ma­zi­sa uyi­seh.

13 Kwa­se­ku­si­thi uLa­ba­ni ese­zwi­le umbi­ko ka­Ja­ko­be indo­da­na ka­da­de­wa­bo, wa­gi­ji­ma uku­ya­mhla­nga­be­zai, wa­mgo­na, wa­ma­nga, wa­mnge­ni­sa endli­ni ya­khe. UJa­ko­be wa­se­la­ndi­se­la uLa­ba­ni zo­nke le­zi­zi­nto.

14 ULa­ba­ni wa­se­si­thi ku­ye: Isi­bi­li uli­tha­mbo la­mi le­nya­ma ya­mij. Wa­hla­la la­ye inya­nga yo­nke1.

UJa­ko­be utha­tha uLe­ya lo­Ra­she­li

15 ULa­ba­ni wa­se­si­thi ku­Ja­ko­be: Nje­ngo­ba ungu­mfo­we­thu, usu­za­ngi­se­be­nze­la ma­ha­la yi­ni? Ngi­tshe­la uku­thi umho­lo wa­kho uza­ku­ba yi­ni?

16 Nja­lo uLa­ba­ni wa­ye­la­ma­do­da­ka­zi ama­bi­li, ibi­zo le­nku­lu li­ngu­Le­ya le­bi­zo le­nci­nya­ne li­ngu­Ra­she­li.

17 Ko­dwa uLe­ya wa­ye­la­me­hlo abu­tha­ka­tha­ka, ko­dwa uRa­she­li wa­ye­mu­hle nge­si­mo, nja­lo wa­ye­mu­hle ngo­ku­kha­nge­le­kak.

18 UJa­ko­be wa­se­mtha­nda uRa­she­li. Wa­thi: Ngi­za­ku­se­be­nze­la imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa ngo­Ra­she­li indo­da­ka­zi ya­kho enca­nel.

19 ULa­ba­ni wa­se­si­thi: Ku­ngco­no uku­thi ngi­mni­ke we­na ku­lo­ku­thi ngi­mni­ke enye indo­da; hla­la la­mi.

20 UJa­ko­be wa­se­mse­be­nze­la uRa­she­li imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sam; ya­ba eme­hlwe­ni akhe nje­nge­nsu­ku ezi­nlu­tshwa­na, nge­nxa yo­ku­mtha­nda kwa­khe.

21 UJa­ko­be wa­se­si­thi ku­La­ba­ni: Ngi­pha umka­mi, ngo­ba insu­ku za­mi se­zi­gcwa­li­se­ki­le, uku­thi ngi­nge­ne ku­ye.

22 ULa­ba­ni wa­se­bu­tha­ni­sa wo­nke ama­do­da ale­yo­nda­wo, we­nza idi­lin.

23 Kwa­se­ku­si­thi ku­si­hlwa wa­tha­tha uLe­ya indo­da­ka­zi ya­khe wa­mu­sa ku­ye, wa­se­nge­na ku­ye.

24 ULa­ba­ni wa­se­mni­ka uZi­li­pa ince­ku­ka­zi ya­khe, ku­Le­ya indo­da­ka­zi ya­khe, abe yi­nce­ku­ka­zio.

25 Kwa­se­ku­si­thi eku­se­ni, kha­nge­la-ke, ngu­Le­ya; nga­kho wa­thi ku­La­ba­ni: Ku­yi­ni lo­khu okwe­nze ki­mi? Ka­ngi­mse­be­nze­la­nga uRa­she­li ku­we yi­ni? Pho, ungi­kho­hli­se­le­ni?

26 ULa­ba­ni wa­se­si­thi: Ka­kwe­nzi­wa nja­lo enda­we­ni ya­ki­thi uku­pha omnci­nya­ne nga­pha­mbi kwe­ngqa­bu­thop.

27 Gcwa­li­sa ivi­ki ya­loq, be­se­si­ku­ni­ka la­lo­wa­ya­na, ngo­mse­be­nzi oza­wu­se­be­nza la­mi fu­thi emi­nye imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa.

28 UJa­ko­be wa­se­se­nza nja­lo; wa­gcwa­li­sa ivi­ki ya­lo; wa­se­mni­ka uRa­she­li indo­da­ka­zi ya­khe uku­ba ngu­mka­khe.

29 ULa­ba­ni wa­se­ni­ka uRa­she­li indo­da­ka­zi ya­khe uBi­li­ha ince­ku­ka­zi ya­khe, abe yi­nce­ku­ka­zi ku­yer.

30 UJa­ko­be wa­se­nge­na la­ku­Ra­she­li; wa­mtha­nda nja­lo uRa­she­li ku­lo­Le­yas, wa­se­se­be­nza la­ye fu­thi emi­nye imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sat.

Aba­ntwa­na aba­za­le­lwa uJa­ko­be

31 La­pho iNko­si isi­bo­na uku­thi uLe­ya wa­ye­zo­ndwa, ya­vu­la isi­za­lo sa­khe, ko­dwa uRa­she­li wa­ye­yi­nyu­mbau.

32 ULe­ya wa­se­tha­tha isi­su, wa­za­la indo­da­na, wa­yi­tha ibi­zo la­yo uRu­be­ni2, ngo­ba wa­thi: Ngo­ba iNko­si ibo­ni­le inhlu­phe­ko ya­miv; nga­kho kha­the­si indo­da ya­mi iza­ngi­tha­nda.

33 Wa­se­bu­ya wa­tha­tha isi­su, wa­za­la indo­da­na, wa­thi: Nje­ngo­ba iNko­si izwi­le uku­thi ngi­ya­zo­ndwa, ingi­ni­ke la­le; wa­yi­tha ibi­zo la­yo uSi­me­yo­ni3.

34 Wa­se­bu­ya wa­tha­tha isi­su, wa­za­la indo­da­na; wa­thi: Kha­the­si nga­le­si­si­kha­thi indo­da ya­mi iza­zi­hla­nga­ni­sa la­miw, ngo­ba ngi­yi­za­le­le ama­do­da­na ama­tha­thu; nga­lo­khu wa­bi­za ibi­zo la­yo uLe­vi4.

35 Wa­se­bu­ya wa­tha­tha isi­su, wa­za­la indo­da­na; wa­thi: Nga­le­si­si­kha­thi ngi­za­du­mi­sa iNko­si; nga­kho wa­yi­tha ibi­zo la­yo uJu­dax5; wa­se­si­ma uku­za­la.

30Kwa­thi uRa­she­li ese­bo­ni­le uku­thi wa­ye­nga­mza­le­li uJa­ko­bea, uRa­she­li wa­ba lo­mo­nab ngo­da­de­wa­bo, wa­thi ku­Ja­ko­be: Ngi­ni­ka aba­ntwa­na, ko­dwa nxa ku­ngenja­lo ngi­fe.

2 Nga­kho lwa­vu­tha ula­ka lu­ka­Ja­ko­be ku­Ra­she­li, wa­thi: Ngi­se­si­khu­ndle­ni si­ka­Nku­lu­nku­lu okwe­nqa­be­le isi­the­lo se­si­za­lo yi­nic?

3 Wa­se­si­thi: Kha­nge­la, ince­ku­ka­zi ya­mi uBi­li­had, nge­na ku­yee, uku­ze aza­le­le ema­do­lwe­ni amif, uku­ze la­mi nga­khi­we ku­ye.

4 Wa­se­mni­ka uBi­li­ha ince­ku­ka­zi ya­khe abe ngu­mkakhe; uJa­ko­be wa­se­nge­na ku­yeg.

5 UBi­li­ha wa­se­tha­tha isi­su, wa­mza­le­la uJa­ko­be indo­da­na.

6 URa­she­li wa­se­si­thi: UNku­lu­nku­lu unga­hlu­le­le, nja­lo uzwi­le ili­zwi la­mi, wa­ngi­ni­ka indo­da­na. Nga­kho wa­yi­tha ibi­zo la­yo uDa­ni1.

7 UBi­li­ha ince­ku­ka­zi ka­Ra­she­li wa­se­bu­ya etha­tha isi­su, wa­mza­le­la uJa­ko­be indo­da­na ye­si­bi­li.

8 URa­she­li wa­se­si­thi: Ngi­bi­nde­ne lo­ku­bi­nda­na oku­la­ma­ndla2 lo­da­de­we­thu, nja­lo nge­hlu­la; nga­kho wa­yi­tha ibi­zo la­yo uNa­fi­tha­li3.

9 Kwa­thi uLe­ya ese­bo­ni­le uku­thi use­mi uku­za­lah, wa­tha­tha uZi­li­pa ince­ku­ka­zi ya­khe, wa­mni­ka uJa­ko­be abe ngu­mkakhei.

10 UZi­li­pa ince­ku­ka­zi ka­Le­ya wa­se­mza­le­la uJa­ko­be indo­da­na.

11 ULe­ya wa­se­si­thi: Ku­ye­za ibu­tho. Wa­yi­tha ibi­zo la­yo uGa­di4.

12 UZi­li­pa ince­ku­ka­zi ka­Le­ya wa­se­mza­le­la uJa­ko­be indo­da­na ye­si­bi­li.

13 ULe­ya wa­se­si­thi: Ku­ngo­kwe­nto­ko­zo ya­mi, ngo­ba ama­do­da­ka­zi aza­ku­thi ngi­le­nto­ko­zoj. Wa­yi­tha ibi­zo la­yo uA­she­ri5.

14 URu­be­ni wa­se­ha­mba nge­nsu­ku zo­ku­vu­na ingqo­lo­yi, wa­fi­ca ama­ma­ndra­ke* ensi­mi­nik, wa­wa­le­tha ku­Le­ya uni­na. URa­she­li wa­se­si­thi ku­Le­ya: Ake ungi­phe ema­ma­ndra­ke­ni endo­da­na ya­kho.

15 Wa­se­si­thi ku­ye. Ku­yi­nto enci­nya­ne yi­nil uku­thi uthe­the indo­da ya­mi? Usu­za­tha­tha la­ma­ma­ndra­ke endo­da­na ya­mi yi­ni? URa­she­li wa­se­si­thi: Nga­kho uza­la­la la­we nga­lo­bu­bu­su­ku nge­nxa ya­ma­ma­ndra­ke* endo­da­na ya­kho.

16 Kwa­thi uJa­ko­be ese­bu­ya eve­la ema­si­mi­ni ku­si­hlwa, uLe­ya wa­phu­ma uku­mhla­nga­be­za, wa­thi: Ki­mi uza­nge­na, ngo­ba uku­ku­qa­tsha ngi­ku­qa­tshi­le nga­ma­ma­ndra­ke* endo­da­na ya­mi. Wa­se­la­la la­ye nga­lo­bo­bu­su­ku.

17 UNku­lu­nku­lu wa­se­mu­zwa uLe­ya; wa­se­tha­tha isi­su, wa­mza­le­la uJa­ko­be indo­da­na ye­si­hla­nu.

18 ULe­ya wa­se­si­thi: UNku­lu­nku­lu ungi­ni­ki­le umvu­zo wa­mi, ngo­ba nga­yi­ni­ka indo­da ya­mi ince­ku­ka­zi ya­mi; wa­se­yi­tha ibi­zo la­yo uI­sa­ka­ri6.

19 ULe­ya wa­se­phi­nda etha­tha isi­su, wa­mza­le­la uJa­ko­be indo­da­na ye­si­thu­pha.

20 ULe­ya wa­se­si­thi: UNku­lu­nku­lu ungi­ni­ki­le mi­na isi­pho esi­hle; kha­the­si indo­da ya­mi iza­hla­la la­mi, ngo­ba ngi­yi­za­le­le ama­do­da­na ayi­si­thu­pha, wa­se­yi­tha ibi­zo la­yo uZe­bu­lu­ni7.

21 Emva kwa­lo­khu wa­se­za­la indo­da­ka­zi, wa­yi­tha ibi­zo la­yo uDi­na8.

22 UNku­lu­nku­lu wa­se­mkhu­mbu­la uRa­she­lim, uNku­lu­nku­lu wa­se­mu­zwa, wa­vu­la isi­za­lo sa­khen.

23 Wa­se­tha­tha isi­su, wa­za­la indo­da­na, wa­thi: UNku­lu­nku­lu usu­si­le ihla­zo la­mio.

24 Wa­se­yi­tha ibi­zo la­yo uJo­se­fa9, esi­thi: INko­si ka­ye­nge­ze ki­mi enye indo­da­nap.

Ino­tho ka­Ja­ko­be

25 Kwa­se­ku­si­thi uRa­she­li ese­mze­le uJo­se­fa, uJa­ko­be wa­thi ku­La­ba­ni: Ngi­ye­ke­la ngi­ha­mbe uku­ze ngi­ye enda­we­ni ya­ki­thi, le­li­zwe­ni la­ki­thi.

26Ngi­pha omka­mi la­ba­ntwa­na ba­mi engi­ba­se­be­nze­le ku­weq uku­ze ngi­ha­mbe, ngo­ba we­na uya­zi umse­be­nzi wa­mi engi­ku­se­be­nze­le wo­na.

27 ULa­ba­ni wa­se­si­thi ku­ye: Uba-ke ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akhor; se­ngi­bo­ni­le ngo­ku­kha­nge­la uku­thi iNko­si ingi­bu­si­si­le nge­nxa ya­khos.

28 Wa­thi fu­thi: Ngi­mi­se­la iho­lo la­kho, nja­lo ngi­za­ku­phat.

29 Wa­se­si­thi ku­ye: We­na ya­zi uku­thi ngi­ku­se­be­nze­le nja­ni lo­ku­thi izi­fu­yo za­kho be­zi­nja­ni la­miu.

30 Ngo­ba oku­lu­tshwa­na owa­wu­la­kho ma­ndu­lo kwa­mi, kwa­nda ka­khu­lu kwa­ba yi­nki­thi­nki­thi; iNko­si iku­bu­si­si­le eku­fi­ke­ni kwa­mi10; pho-ke, ngi­za­yi­se­be­nze­la ni­ni la­mi indlu ya­miv?

31 Wa­se­si­thi: Ngi­za­ku­pha­ni? UJa­ko­be wa­se­si­thi: Ka­wu­yi­ku­ngi­ni­ka lu­tho, uba uza­nge­nze­la le into; ngi­za­bu­ya nge­lu­se izi­mvu za­kho ngizi­li­nde.

32 Ngi­za­da­bu­la pha­ka­thi ko­mhla­mbi wo­nke wa­kho la­mu­hla, nge­hlu­ka­ni­se la­pho yo­nke imvu ela­ma­ba­la le­la­ma­cha­tha, la­yo yo­nke imvu ensu­ndu pha­ka­thi kwe­zi­mvu, le­zi­la­ma­ba­la le­zi­la­ma­cha­tha ezi­mbu­zi­ni, zi­be li­ho­lo la­miw.

33 Nja­lo uku­lu­nga kwa­mi ku­za­ngi­fa­ka­ze­la ngo­su­ku olu­za­yo, uba usi­za ma­ye­la­na le­ho­lo la­mi, pha­mbi kwa­kho; ko­nke oku­nge­la­ma­ba­la la­ma­cha­tha ezi­mbu­zi­ni, lo­ku­nsu­ndu ema­wu­ndlwi­ni, ku­ya­be ku­ntsho­ntshi­we uba ku­ki­mi.

34 ULa­ba­ni wa­se­si­thi: Kha­nge­la, ye, ka­ku­be nje­nge­li­zwi la­kho.

35 Wa­se­ze­hlu­ka­ni­sa mhla­lo­kho impo­ngo ezi­nga­ma­qa­mu­le le­zi­la­ma­ba­la la­zo zo­nke izi­bhu­zi­ka­zi ezi­la­ma­ba­la le­zi­la­ma­cha­tha, la­kho ko­nke oku­lo­ku­mhlo­phe, la­kho ko­nke oku­nsu­ndu ema­wu­ndlwi­ni, wa­ku­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­ma­do­da­na akhe.

36 Wa­be­ka umma­ngo we­nsu­ku ezi­nta­thu pha­ka­thi kwa­khe lo­Ja­ko­be. UJa­ko­be wa­se­se­lu­sa imi­hla­mbi ese­le­yo ka­La­ba­ni.

37 UJa­ko­be wa­se­zi­tha­the­la inga­tsha ezi­ma­nzi ze­pho­phu­la*x le­ze-a­li­mo­ndi* le­zi­nge­la­ma­xo­lo, we­bu­la ku­zo imi­zi­la emhlo­phe, we­mbu­la oku­mhlo­phe okwa­ku­se­zi­nga­tshe­ni.

38 Wa­se­fa­ka inga­tsha aye­ze­bu­li­le emi­ge­lwe­ni le­mi­ko­lwe­ni yo­ku­na­the­la ya­ma­nzi ma­qo­nda­na le­mi­hla­mbi, la­pho imi­hla­mbi efi­ka kho­na uku­na­tha; ya­mi­tha eku­fi­ke­ni kwa­yo uku­za­na­thay.

39 Kwa­thi imi­hla­mbi isi­mi­thi ezi­nga­tshe­ni, imi­hla­mbi ya­za­la ama­qa­mu­le, ala­ma­ba­la la­la­ma­cha­thaz.

40 UJa­ko­be wa­se­se­hlu­ka­ni­sa ama­wu­ndlu; wa­kha­nge­li­sa ubu­so bo­mhla­mbi kwe­zi­nga­ma­qa­mu­le la­zo zo­nke ezi­nsu­ndu zo­mhla­mbi ka­La­ba­ni; wa­be­ka imi­hla­mbi ya­khe yo­dwa, enga­yi­be­ki emhla­nji­ni ka­La­ba­ni.

41 Kwa­se­ku­si­thi lo­ba ni­ni ezi­qi­ni­le­yo zo­mhla­mbi se­zi­mi­tha, uJa­ko­be wa­fa­ka izi­nga­tsha pha­mbi kwa­me­hlo omhla­mbi emi­ge­lwe­ni, uku­ze zi­da­bu­le pha­ka­thi kwe­zi­nga­tsha.

42 Ko­dwa nxa umhla­mbi ubu­bu­tha­ka­tha­ka kazi­fa­ka­nga; nga­lo­khu ebu­tha­ka­tha­ka ya­ba nge­ka­La­ba­ni, le­qi­ni­le­yo nge­ka­Ja­ko­be.

43 Le­ndo­da ya­qha­mu­ka ya­ba nku­lu ka­khu­lua, ya­ba le­mi­hla­mbi emi­ne­ngi le­zi­nce­ku­ka­zi le­zi­nce­kub la­ma­ka­me­la la­bo­ba­bhe­mic.

UJa­ko­be uba­le­ke­la uLa­ba­ni

31Wa­se­si­zwa ama­zwi ama­do­da­na ka­La­ba­ni esi­thi: UJa­ko­be uthe­the ko­nke oku­ka­ba­ba; la­nga­lo­kho okwa­ku­ngo­ku­ka­ba­ba we­nza lo­nke lo­lu­du­moa.

2 UJa­ko­be wa­se­bo­na ubu­so bu­ka­La­ba­nib, fu­thi kha­nge­la, ba­bu­nga­nje­nga­ma­ndu­lo1 ku­ye.

3 INko­si ya­si­si­thi ku­Ja­ko­be: Bu­ye­la eli­zwe­ni la­bo­yi­hlo le­zi­hlo­tshe­ni za­kho; nja­lo ngi­za­ku­ba la­wec.

4 UJa­ko­be wa­se­thu­ma wa­ba­bi­za oRa­she­li lo­Le­ya ema­dle­lwe­ni emhla­nji­ni wa­khe,

5 wa­thi ki­bo: Ngi­ya­bo­na ubu­so bu­ka­yi­hlod uku­thi ka­bu­nje­nga­ma­ndu­lo ki­mi; ko­dwa uNku­lu­nku­lu ka­ba­ba ube la­mie.

6 Fu­thi li­na li­ya­zi uku­thi nga­ma­ndla ami wo­nke ngi­mse­be­nze­le uyi­hlof.

7 Ko­dwa uyi­hlo ungi­kho­hli­si­le, wa­phe­ndu­la iho­lo la­mi okwe­zi­kha­thi ezi­li­tshu­mig, ka­nti uNku­lu­nku­lu ka­mvu­me­la­nga ukwe­nza oku­bi ki­mi.

8 Kwa­thi esi­tsho nja­lo: Ezi­la­ma­ba­la zi­za­ku­ba li­ho­lo la­kho, kho­na umhla­mbi wo­nke wa­za­la ezi­la­ma­ba­la. Kwa­thi esi­tsho nja­lo: Ezi­nga­ma­qa­mu­le zi­za­ku­ba li­ho­lo la­kho, kho­na umhla­mbi wo­nke wa­za­la ezi­nga­ma­qa­mu­leh.

9 Ngo­ku­nja­lo uNku­lu­nku­lu uthe­the izi­fu­yo zi­ka­yi­hlo, wa­ngi­ni­kai.

10 Kwa­se­ku­si­thi, nge­si­kha­thi umhla­mbi umi­tha, nga­pha­ka­mi­sa ame­hlo ami nga­bo­na ephu­tshe­ni, kha­nge­la-ke, izi­mpo­ngo ezi­khwe­la umhla­mbi za­zi­nga­ma­qa­mu­le, zi­la­ma­ba­la, le­zi­zi­na­la.

11 Ingi­lo­si ka­Nku­lu­nku­lu ya­si­si­thi ki­mi ephu­tshe­ni: Ja­ko­be! Nga­thi: Kha­nge­la ngila­pha.

12 Ya­si­si­thi: Ake upha­ka­mi­se ame­hlo akho ubo­ne, zo­nke impo­ngo ezi­khwe­la umhla­mbi zi­nga­ma­qa­mu­le, zi­la­ma­ba­la le­zi­zi­na­laj; ngo­ba ngi­bo­ni­le ko­nke uLa­ba­ni akwe­nze ku­wek.

13 Ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu we­Bhe­the­li la­pho owa­gco­ba kho­na insi­ka, owa­the­mbi­sa kho­na isi­the­mbi­so ki­mil. Kha­the­si, vu­ka, uphu­me ku­le­li­li­zwe, ubu­ye­le eli­zwe­ni lo­ku­za­lwa kwa­khom.

14 ORa­she­li lo­Le­ya ba­phe­ndu­la ba­thi ku­ye: Si­se­le­sa­be­lo le­li­fa endli­ni ka­ba­ba yi­ni?

15 Ka­si­ba­lwa nje­nga­be­zi­zwe ku­ye yi­ni? Ngo­ba wa­si­the­ngi­sa, fu­thi wa­dla lo­ku­dla ima­li ye­thun.

16 Ngo­ba ino­tho yo­nke uNku­lu­nku­lu aye­mu­ke uba­ba inge­ye­thu le­ya­ba­ntwa­na be­thu; kha­the­si-ke, ko­nke uNku­lu­nku­lu aku­tsho ku­we, kwe­nze.

17 UJa­ko­be wa­se­su­ku­ma, wa­khwe­za ama­do­da­na akhe la­bo­mka­khe ema­ka­me­le­ni;

18 wa­qhu­ba izi­fu­yo za­khe zo­nke, la­yo impa­hla ya­khe yo­nke abe­yi­zu­zi­le, izi­fu­yo aye­la­zo, aye­zi­zu­ze ePa­da­ni-A­ra­ma, uku­ze aye kuI­sa­ka uyi­se eli­zwe­ni le­Kha­na­ni.

19 Nja­lo uLa­ba­ni ese­ha­mbi­le uku­ya­gu­nda izi­mvu za­khe, uRa­she­li we­ba izi­tho­mbe2 uyi­se aye­la­zo.

20 UJa­ko­be wa­su­ka enye­nya enga­na­nze­le­lwe3 ku­La­ba­ni umSi­ri­ya, ngo­ba ka­ma­zi­sa­nga uku­thi uya­ba­le­ka.

21 Wa­se­ba­le­ka, ye­na la­kho ko­nke aye­la­kho, wa­su­ku­ma, wa­cha­pha umfu­la, wa­kha­nge­li­sa ubu­so ba­kheo enta­be­ni ye­Gi­le­ya­di.

22 Kwa­se­ku­sa­zi­swa uLa­ba­ni ngo­su­ku lwe­si­tha­thu uku­thi uJa­ko­be uba­le­ki­le.

23 Wa­se­tha­tha aba­fo­wa­bo ka­nye la­ye, wa­xo­tsha­na la­ye iba­nga le­nsu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, wa­mfi­ca enta­be­ni ye­Gi­le­ya­di.

24 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­za ku­La­ba­ni umSi­ri­ya ephu­tshe­ni le­bu­su­kup, wa­thi ku­ye: Zi­qa­phe­le, hle­zi ukhu­lu­me lo­Ja­ko­be oku­hle ku­mbe oku­bi4.

25 ULa­ba­ni wa­se­mfi­ca uJa­ko­be. Nja­lo uJa­ko­be wa­ye­mi­se ithe­nte la­khe enta­be­ni; uLa­ba­ni la­ye ka­nye la­ba­fo­wa­bo ba­mi­sa enta­be­ni ye­Gi­le­ya­di.

26 ULa­ba­ni wa­se­si­thi ku­Ja­ko­be: We­nze­ni, uku­thi usu­ke unye­nye ngi­nga­na­nze­le­leq, utha­the ama­do­da­ka­zi ami nga­ma­ndla nje­nga­ba­thu­nji­we­yo nge­nke­mbar?

27 Uba­le­ke­le­ni nga­se­se, ungi­nye­nye­la5, unga­nga­zi­sa­nga, uku­thi nga­be ngi­ku­va­le­li­se ngo­ku­tho­ko­za la­nge­ngo­ma, nge­si­gu­bhu la­nge­cha­cho?

28 Nja­lo ka­wu­ngi­vu­me­la­nga uku­thi nga­nges ama­do­da­na ami la­ma­do­da­ka­zi ami. Kha­the­si we­nze ubu­thu­that ngo­kwe­nza lo­kho.

29 Ku­se­ma­ndle­ni esa­ndla sa­mi ukwe­nza oku­bi ki­ni; ko­dwa uNku­lu­nku­lu ka­yi­hlou ukhu­lu­mi­le ki­mi ebu­su­ku obu­dlu­li­le­yov wa­thi: Zi­qa­phe­le uku­thi unga­khu­lu­mi lo­Ja­ko­be oku­hle ku­mbe oku­bi.

30 Kha­the­si-ke, uku­ha­mba uha­mbi­le, ngo­ba ngo­ku­kha­nu­ka ukha­nu­ki­le indlu ka­yi­hlo; we­be­le­ni onku­lu­nku­lu ba­miw?

31 UJa­ko­be wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­La­ba­ni: Ngo­ba nge­sa­ba, ngo­ba wa­thi: Hle­zi ungi­hlu­thu­ne­le ama­do­da­ka­zi akho.

32 Lo­wo oza­tho­la ku­ye onku­lu­nku­lu ba­kho ka­nga­phi­li; pha­mbi kwa­ba­fo­we­thu zi­na­nze­le­le­le oku­ngo­kwa­kho oku­ki­mi, uzi­tha­the­le. Ngo­ba uJa­ko­be wa­ye­nga­zi uku­thi uRa­she­li wa­ye­be­bi­le.

33 ULa­ba­ni wa­se­nge­na ethe­nte­ni li­ka­Ja­ko­be le­the­nte­ni li­ka­Le­ya, le­the­nte­ni le­zi­nce­ku­ka­zi ezi­mbi­li, ko­dwa ka­tho­la­nga. Wa­phu­ma ethe­nte­ni li­ka­Le­ya, wa­nge­na ethe­nte­ni li­ka­Ra­she­li.

34 Ko­dwa uRa­she­li wa­ye­the­the izi­tho­mbe, wa­zi­fa­ka esi­khwa­me­ni se­si­hla­lo se­ka­me­la, wa­hla­la phe­zu kwa­zo. ULa­ba­ni wa­phu­mpu­tha ithe­nte lo­nke ko­dwa ka­tho­la­nga.

35 Wa­se­si­thi ku­yi­se: Ka­lu­nga­vu­thi ula­ka eme­hlwe­ni enko­si ya­mi uku­thi ngi­nge­su­ku­me pha­mbi kwa­khox, ngo­ba indle­la ya­be­si­fa­za­na iki­mi. Wa­bhu­du­la, ko­dwa ka­zi­tho­la­nga izi­tho­mbe.

36 UJa­ko­be wa­se­thu­ku­the­la, wa­phi­ki­sa­na lo­La­ba­ni; uJa­ko­be wa­phe­ndu­la wa­thi ku­La­ba­ni: Isi­pha­mbe­ko sa­mi si­yi­ni, iso­no sa­mi si­yi­ni, uku­thi ungi­xo­tshe ngo­ku­tshi­se­kay?

37 Nje­ngo­ba usu­ba­mba­ba­mbe ku­yo impa­hla ya­mi yo­nke, utho­le­ni okwa­yo impa­hla yo­nke ye­ndlu ya­kho? Ibe­ke la­pha pha­mbi kwa­ba­fo­we­thuz la­ba­fo­we­nua uku­ze ba­qu­me pha­ka­thi kwe­thu so­ba­bi­li.

38 Imi­nya­ka le enga­ma­tshu­mi ama­bi­li nga­ngi­la­we; izi­mvu­ka­zi za­kho le­zi­bhu­zi­ka­zi za­kho ka­zi­phu­nza­nga, le­zi­nqa­ma ze­mi­hla­mbi ya­kho ka­ngi­zi­dla­nga.

39 Eza­da­tshu­lwa­yo ka­ngi­zi­le­tha­nga ku­we, mi­na nga­zi­hla­wu­la; esa­ndle­ni sa­mi wa­zi­bi­za, ze­bi­we emi­ni lo­ba ze­bi­we ebu­su­kub.

40 Nga­nginja­lo emi­ni imba­le­la ya­ngi­dla, la­ma­kha­za ebu­su­ku, ubu­tho­ngo ba­ba­le­ka eme­hlwe­ni ami.

41 Imi­nya­ka le enga­ma­tshu­mi ama­bi­li be­ngi­se­mzi­ni wa­kho, nga­ku­se­be­nze­la okwe­mi­nya­ka eli­tshu­mi la­ne nge­nxa ya­ma­do­da­ka­zi akho ama­bi­lic, le­mi­nya­ka eyi­si­thu­pha nge­nxa yo­mhla­mbi wa­kho; nja­lo wa­phe­ndu­la iho­lo la­mi okwe­zi­kha­thi ezi­li­tshu­mid.

42 Nga­pha­ndle ko­ku­thi uNku­lu­nku­lue ka­ba­ba, uNku­lu­nku­lu kaA­bra­ha­ma lo­Kwe­sa­ba ku­kaI­sa­kaf ube­nge­la­mi, isi­bi­li kha­the­si ubu­za­ngi­xo­tsha ngi­ze. Inhlu­phe­ko za­mi lo­mtshi­ka­tshi­ka we­za­ndla za­mi uNku­lu­nku­lu ubo­ni­leg, waku­so­lah izo­lo ebu­su­kui.

Isi­vu­me­lwa­no si­ka­Ja­ko­be lo­La­ba­ni

43 ULa­ba­ni wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­Ja­ko­be: Ama­do­da­ka­zi anga­ma­do­da­ka­zi ami, la­ma­do­da­na anga­ma­do­da­na ami, lo­mhla­mbi ngu­mhla­mbi wa­mi, la­kho ko­nke oku­bo­na­yo ku­ngo­kwa­mi; le­ma­do­da­ka­zi­ni ami ngi­za­kwe­nza­ni ku­wo la­mu­hla, lo­ba ku­ba­ntwa­na ba­wo aba­wa­ze­le­yo?

44 Kha­the­si-ke, wo­za, ase­nze isi­vu­me­lwa­noj, mi­na la­we, nja­lo si­be yi­bu­fa­ka­zi pha­ka­thi kwa­mi la­wek.

45 UJa­ko­be wa­se­tha­tha ili­tshe, wa­li­mi­sa la­ba yi­nsi­kal.

46 UJa­ko­be wa­se­si­thi ku­ba­fo­wa­bo: Bu­tha­ni ama­tshe. Ba­se­be­tha­tha ama­tshe, be­nza inqu­mbi; ba­dla kho­na phe­zu kwe­nqu­mbi.

47 ULa­ba­ni wa­se­yi­bi­za ngo­ku­thi yi­Je­ga­ri-Sa­ha­du­tha6, ko­dwa uJa­ko­be wa­yi­bi­za ngo­ku­thi yi­Ga­le­di7.

48 ULa­ba­ni wa­se­si­thi: Li­nqwa­ba iyi­bu­fa­ka­zi pha­ka­thi kwa­mi la­we la­mu­hlam. Nga­kho ba­yi­tha ibi­zo la­yo iGa­le­di,

49 le­Mi­zi­pan8, ngo­ba wa­thi: INko­si ka­yi­li­nde pha­ka­thi kwa­mi la­we, la­pho si­nga­bo­na­ni omu­nye lo­mu­nye.

50 Uba uhlu­pha ama­do­da­ka­zi ami, nja­lo uba utha­tha aba­fa­zi phe­zu kwa­ma­do­da­ka­zi ami, ka­ku­la­mu­ntu ola­thi, bo­na, uNku­lu­nku­lu ungu­mfa­ka­zi pha­ka­thi kwa­mi la­we.

51 ULa­ba­ni wa­se­si­thi ku­Ja­ko­be: Kha­nge­la li­nqwa­ba, kha­nge­la-ke le­nsi­ka engi­yi­pho­si­le­yo pha­ka­thi kwa­mi la­we.

52 Li­nqwa­ba ka­yi­be yi­bu­fa­ka­zi, le­nsi­ka ka­yi­be yi­bu­fa­ka­zio, bo­ku­thi mi­na ka­ngi­yi­ku­yi­dlu­la li­nqwa­ba ngi­ye ku­we, la­we ka­wu­yi­ku­yi­dlu­la li­nqwa­ba la­li­nsi­ka uze ki­mi ngo­ku­bi.

53 UNku­lu­nku­lu kaA­bra­ha­ma lo­Nku­lu­nku­lu ka­Na­ho­ri, ka­hlu­le­le pha­ka­thi kwe­thu, uNku­lu­nku­lu ka­yi­se wa­bo. UJa­ko­be wa­se­fu­nga ngo­Kwe­sa­ba ka­yi­se uI­sa­kap.

54 UJa­ko­be wa­se­hla­ba umhla­tshe­lo enta­be­ni, wa­bi­za aba­fo­wa­bo uku­thi ba­dle isi­nkwaq; ba­se­be­si­dla isi­nkwa, ba­la­la enta­be­ni.

55 ULa­ba­ni wa­se­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, wa­nga ama­do­da­na akhe la­ma­do­da­ka­zi akher, wa­wa­bu­si­sas; uLa­ba­ni wa­se­ha­mba wa­bu­ye­la enda­we­ni ya­khe.

UJa­ko­be uzi­lu­ngi­se­le­la uku­hla­nga­na loE­sa­wu

32UJa­ko­be wa­se­ha­mba indle­la ya­khe, le­ngi­lo­si zi­ka­Nku­lu­nku­lu za­mhla­nga­be­za.

2 UJa­ko­be ezi­bo­na wa­se­si­thi: Le­li li­bu­tho li­ka­Nku­lu­nku­lu. Wa­yi­tha ibi­zo la­le­yo­nda­wo iMa­ha­na­yi­mia1.

3 UJa­ko­be wa­se­thu­ma izi­thu­nywa pha­mbi kwa­khe kuE­sa­wu umne­wa­bo, eli­zwe­ni iSe­yi­ri, ili­zwe la­koE­do­mab.

4 Wa­se­zi­la­ya esi­thi: Li­khu­lu­me ka­nje enko­si­ni ya­mi uE­sa­wu li­thi: Itsho nja­lo ince­ku ya­kho uJa­ko­be ithi: Ko­La­ba­ni be­ngi­hla­la nje­ngo­we­zi­zwe nga­li­ba­la ku­ze ku­be kha­the­si;

5 nja­lo ngi­le­zi­nka­bi la­bo­ba­bhe­mi, izi­mvu le­zi­nce­ku le­zi­nce­ku­ka­zi; se­ngi­thu­me­le uku­bi­ka enko­si­ni ya­mi uku­thi ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akhoc.

6 Izi­thu­nywa za­se­zi­bu­ye­la ku­Ja­ko­be za­thi: Si­fi­ki­le ku­mne­we­nu, kuE­sa­wu, la­ye uye­za uku­ku­hla­nga­be­za la­ma­do­da anga­ma­khu­lu ama­ne la­yed.

7 UJa­ko­be wa­se­se­sa­ba ka­khu­lu, wa­kha­tha­ze­ka. We­hlu­ka­ni­sa aba­ntu aba­be­la­ye le­zi­mvu le­zi­nko­mo la­ma­ka­me­la, kwa­ba nga­ma­qe­mbu ama­bi­li;

8 ngo­ba wa­thi: Uba uE­sa­wu efi­ka kwe­li­nye iqe­mbu ali­tsha­ye, iqe­mbu eli­se­le­yo li­za­phe­pha.

9 UJa­ko­be wa­thi fu­thi: Nku­lu­nku­lu ka­ba­ba uA­bra­ha­ma, lo­Nku­lu­nku­lu ka­ba­ba uI­sa­kae, Nko­si owa­thi ki­mi: Bu­ye­la eli­zwe­ni la­ki­ni le­zi­hlo­tshe­ni za­kho, nja­lo ngi­za­kwe­nze­la oku­hlef;

10 ka­ngi­wu­fa­ne­le2 wo­nke umu­sa la­kho ko­nke uku­the­mbe­ka okwe­nze­le ince­ku ya­khog; ngo­ba ngi­lo­do­ndo­lo lwa­mi nga­cha­pha le iJo­da­ni, kha­the­si-ke se­ngi­nga­ma­qe­mbu ama­bi­li.

11 Ake ungo­phu­le esa­ndle­ni so­mne­we­thu, esa­ndle­ni si­kaE­sa­wu; ngo­ba ngi­ya­me­sa­ba, hle­zi afi­ke angi­tsha­ye, uni­na phe­zu kwa­ba­ntwa­na.

12 We­na-ke wa­thi: Ukwe­nza oku­hle ngi­za­kwe­nze­la oku­hle, nja­lo ngi­za­ye­nza inza­lo ya­kho ibe nje­nge­tshe­be­tshe­be lo­lwa­ndle eli­nge­la­ku­ba­lwa nge­nxa yo­bu­ne­ngih.

13 Wa­se­la­la la­pho nga­lo­bo­bu­su­ku; wa­tha­tha ku­lo­kho okwa­fi­ka esa­ndle­ni sa­khe, isi­pho si­kaE­sa­wu umfo­wa­boi,

14 izi­bhu­zi­ka­zi ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li le­mpo­ngo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, izi­mvu­ka­zi ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li le­nqa­ma ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li,

15 ama­ka­me­la enyi­sa­yo anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­ma­tho­le awo, ama­nko­mo­ka­zi anga­ma­tshu­mi ama­ne, la­ma­jo­ngo­si ali­tshu­mi, oba­bhe­mi­ka­zi aba­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ma­tho­le abo­ba­bhe­mi ali­tshu­mi.

16 Wa­se­zi­ni­ke­la esa­ndle­ni se­nce­ku za­khe umhla­mbi ngo­mhla­mbi wo­dwa, wa­thi ezi­nce­kwi­ni za­khe: Dlu­la­ni pha­mbi kwa­mi, li­be­ke iba­nga pha­ka­thi ko­mhla­mbi lo­mhla­mbi.

17 Wa­se­la­ya eyo­ku­qa­la esi­thi: Nxa uE­sa­wu umne­we­thu ehla­nga­na la­we, eku­bu­za esi­thi: Ungo­ka­ba­ni? Nja­lo uya nga­phi? Nge­zi­ka­ba­ni-ke le­zi ezi­pha­mbi kwa­kho?

18 Ubu­su­si­thi: Nge­ze­nce­ku ya­kho nge­zi­ka­Ja­ko­be, yi­si­pho esi­thu­nye­lwa enko­si­ni ya­mi uE­sa­wu; kha­nge­la-ke, la­ye uqo­bo unge­mva kwe­thu.

19 Wa­se­la­ya le­ye­si­bi­li le­ye­si­tha­thu la­bo bo­nke aba­be­la­nde­la imi­hla­mbi esi­thi: Nje­nga­le­li­li­zwi li­za­khu­lu­ma kuE­sa­wu, la­pho li­mtho­la;

20 li­thi fu­thi: Kha­nge­la, ince­ku ya­kho uJa­ko­be inge­mva kwe­thu. Ngo­ba uthe: Ngi­za­tho­ba ubu­so ba­khe nge­si­pho esi­ha­mba pha­mbi kwa­mi, la­nge­mva kwa­lo­kho ngi­za­bo­na ubu­so ba­khe; mhla­wu­mbe uza­kwe­mu­ke­la ubu­so ba­mi.

21 Le­si­pho sa­ha­mba pha­mbi kwa­khe; ko­dwa ye­na wa­la­la lo­bo­bu­su­ku enka­mbe­ni.

UJa­ko­be ubi­nda­na lo­Nku­lu­nku­lu

22 Wa­se­su­ku­ma nga­lo­bo­bu­su­ku, wa­tha­tha omka­khe bo­ba­bi­li le­nce­ku­ka­zi ezi­mbi­li la­ba­ntwa­na ba­khe aba­li­tshu­mi la­nye, wa­cha­pha izi­bu­ko le­Ja­bo­kij.

23 Wa­ba­tha­tha, wa­ba­cha­phi­sa isi­fu­dla­na, wa­cha­phi­sa lo­kho aye­la­kho.

24 UJa­ko­be wa­tshi­ywa ye­dwa; nja­lo indo­da ya­bi­nda­na la­ye kwa­ze kwa­ba se­ma­da­bu­ka­ku­sak3.

25 Ko­dwa isi­bo­ni­le uku­thi ka­yi­me­hlu­li, ya­thi­nta isi­kho­xo se­nyo­nga ya­khe, isi­kho­xo se­nyo­nga ka­Ja­ko­be sa­qhu­zu­ka ebi­nda­na la­yo.

26 Ya­si­si­thi: Ngi­ye­ke­la ngi­ha­mbel ngo­ba se­ku­se­ma­da­bu­ka­ku­sa. Ko­dwa wa­thi: Ka­ngi­yi­ku­ku­ye­ke­la uha­mbe nga­pha­ndle ko­ku­thi ungi­bu­si­se.

27 Ya­si­si­thi ku­ye: Ungu­ba­ni ibi­zo la­kho? Wa­se­si­thi: UJa­ko­be.

28 Ya­si­si­thi: Ibi­zo la­kho ka­li­sa­yi­ku­thi­wa ngu­Ja­ko­be, ko­dwa uI­sra­ye­lim4, ngo­ba ulwi­le lo­Nku­lu­nku­lu la­ba­ntu, wa­nqo­ban.

29 UJa­ko­be wa­se­bu­za wa­thi: Ake utsho ibi­zo la­kho. Ya­si­si­thi: Ku­nga­ni ubu­za ibi­zo la­mio? Ya­mbu­si­sa la­pho.

30 UJa­ko­be wa­se­yi­tha ibi­zo le­nda­wo iPe­ni­ye­li5, ngo­ba ngi­bo­ni­le uNku­lu­nku­lu ubu­so ngo­bu­so, nja­lo impi­lo ya­mi isi­ndi­si­wep.

31 Nja­lo ila­nga la­mphu­me­la ese­dlu­la iPe­nu­ye­liq; wa­ye­qhu­la enyo­nge­ni ya­kher.

32 Nga­kho aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ka­ba­wu­dli umsi­pha wo­mtha­mbo ose­si­kho­xwe­ni se­nyo­nga ku­ze ku­be la­mu­hlas, ngo­ba wa­thi­nta isi­kho­xo se­nyo­nga ka­Ja­ko­be esi­se­msi­phe­ni wo­mtha­mbo we­nyo­nga.

Uku­bu­yi­sa­na ku­ka­Ja­ko­be loE­sa­wu

33UJa­ko­be wa­se­pha­ka­mi­sa ame­hlo akhe, wa­bo­na, kha­nge­la-ke, uE­sa­wu esi­za la­ma­do­da anga­ma­khu­lu ama­ne ka­nye la­yea. Wa­se­se­hlu­ka­ni­sa aba­ntwa­na pha­ka­thi ku­ka­Le­ya lo­Ra­she­li le­nce­ku­ka­zi zo­mbi­li.

2 Wa­se­be­ka izi­nce­ku­ka­zi la­ba­ntwa­na ba­zo nga­pha­mbi­li, lo­Le­ya la­ba­ntwa­na ba­khe nge­mu­va, lo­Ra­she­li lo­Jo­se­fa eku­ci­ne­ni.

3 Ye­na uqo­bo wa­se­se­dlu­la pha­mbi kwa­bo, wa­kho­tha­me­la emhla­ba­thi­nib ka­si­kho­mbi­sa wa­ze wa­fi­ka edu­ze lo­mne­wa­bo.

4 UE­sa­wu wa­se­gi­ji­ma uku­mhla­nga­be­za, wa­mgo­nac, wa­we­la enta­nye­ni ya­khe, wa­ma­ngad; ba­se­be­kha­la inye­mbe­zi.

5 Wa­se­pha­ka­mi­sa ame­hlo akhe wa­bo­na abe­si­fa­za­na la­ba­ntwa­na, wa­thi: Ngo­ba­ni la­ba ola­bo? Wa­se­si­thi: Aba­ntwa­na uNku­lu­nku­lu ngo­mu­sa ayi­ni­ke bo­na ince­ku ya­khoe.

6 Za­se­zi­so­nde­la ince­ku­ka­zi, zo­na la­ba­ntwa­na ba­zo, ba­kho­tha­ma.

7 La­ye uLe­ya wa­se­so­nde­la la­ba­ntwa­na ba­khe, ba­kho­tha­ma; emva kwa­lo­kho uJo­se­fa wa­so­nde­la lo­Ra­she­li, ba­kho­tha­ma.

8 Wa­se­si­thi: Uqo­nde­ni1 nga­le­li iqe­mbu lo­nkef engi­hla­nge­ne la­lo? Wa­se­si­thi: Uku­tho­la umu­sa eme­hlwe­ni enko­si ya­mig.

9 UE­sa­wu wa­se­si­thi: Ngi­lo­ku­ne­ngi, mfo­we­thu; okwa­kho ka­ku­be ngo­kwa­kho.

10 UJa­ko­be wa­se­si­thi: Ha­yi bo! Uba kha­the­si ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akho, ye­mu­ke­la isi­pho sa­mi esi­ve­la esa­ndle­ni sa­mi; ngo­ba yi­khoh ngi­bo­ne ubu­so ba­kho ku­nje­ngo­ku­thi ngi­bo­ne ubu­so bu­ka­Nku­lu­nku­lui, nja­lo wa­tho­ko­za nga­mi.

11 Ake we­mu­ke­le isi­pho2 sa­mi esi­le­thwa ku­wej; ngo­ba uNku­lu­nku­lu ungi­phi­le ngo­mu­sa, nja­lo ngo­ba ngi­la­kho ko­nke. Wa­se­mnce­nga, wa­ze wase­mu­ke­lak.

12 Wa­se­si­thi: Asi­su­ke si­ha­mbe, nja­lo ngi­za­ha­mba pha­mbi kwa­kho.

13 Ko­dwa wa­thi ku­ye: Inko­si ya­mi iya­zi uku­thi aba­ntwa­na ba­bu­tha­ka­tha­ka, lo­ku­thi izi­mvu le­zi­nko­mo engi­la­zo zi­ye­nyi­sa; uba-ke be­zi­qhu­ba nga­ma­ndla usu­ku olu­lo­dwa, umhla­mbi wo­nke uza­ku­fa.

14 Inko­si ya­mi ake ye­dlu­le pha­mbi kwe­nce­ku ya­yo; mi­na-ke ngi­za­qhu­be­ka ku­hle ku­hlel, ngo­ku­ha­mba3 ko­mse­be­nzi opha­mbi kwa­mi, la­ngo­ku­ha­mba kwa­ba­ntwa­na, ngi­ze ngi­fi­ke enko­si­ni ya­mi eSe­yi­rim.

15 UE­sa­wu wa­se­si­thi: Ake ngi­be­ke ku­we aba­nye ba­ba­ntu aba­la­mi. Wa­se­si­thi: Ku­nga­ni lo­khu? Ka­ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni enko­si ya­min.

16 UE­sa­wu wa­se­bu­ye­la nge­ndle­la ya­khe nga­lo­lo­su­ku, wa­ya eSe­yi­ri.

17 Nja­lo uJa­ko­be wa­qhu­be­ka wa­ya eSu­ko­thio4, wa­za­khe­la indlu, we­nze­la izi­fu­yo za­khe izi­ba­ya ezi­lo­pha­hla; nga­kho wa­yi­tha ibi­zo le­nda­wo iSu­ko­thi.

18 UJa­ko­be wa­se­fi­ka evi­ke­le­ki­le emzi­ni we­She­ke­map, ose­li­zwe­ni le­Kha­na­ni, eku­ve­le­ni kwa­khe ePa­da­ni-A­ra­ma; wa­mi­sa inka­mba pha­mbi ko­mu­zi.

19 Nja­lo ingxe­nye ye­si­qi­nti ami­se­la ku­yo ama­the­nte akhe wa­yi­the­nga esa­ndle­ni sa­ma­do­da­na ka­Ha­mo­ri uyi­se ka­She­ke­maq, nge­zi­nhla­mvu ze­ma­li ezi­li­khu­lu.

20 Wa­se­mi­sa kho­na ila­thi, wa­li­bi­za ngo­ku­thi yiE­li-E­lo­he-I­sra­ye­lir5.

UDi­na wo­ni­wa ngu­She­ke­ma

34UDi­naa indo­da­ka­zi ka­Le­ya, ayi­za­le­la uJa­ko­be, wa­se­phu­ma uku­ya­bo­na ama­do­da­ka­zi eli­zwe.

2 Nja­lo uShe­ke­ma indo­da­na ka­Ha­mo­rib umHi­vi, isi­pha­tha­ma­ndla se­li­zwe, sa­mbo­na, sa­mtha­tha, sa­la­la la­ye, sa­mo­na1.

3 Inhli­zi­yo ya­so ya­si­na­ma­the­la ku­Di­na indo­da­ka­zi ka­Ja­ko­be, sa­yi­tha­nda into­mbi, sa­khu­lu­ma ku­nhli­zi­yo ye­nto­mbi.

4 UShe­ke­ma wa­se­khu­lu­ma ku­Ha­mo­ri uyi­sec esi­thi: Ngi­tha­the­la li­nto­mbi ibe ngu­mkami.

5 UJa­ko­be wa­se­si­zwa uku­thi use­mngco­li­si­le uDi­na indo­da­ka­zi ya­khe; la­ma­do­da­na akhe aye­se­zi­fu­ywe­ni ega­nge­ni; nja­lo uJa­ko­be wa­thu­lad aze afi­ka.

6 UHa­mo­ri uyi­se ka­She­ke­ma wa­se­phu­ma wa­ya ku­Ja­ko­be uku­ze akhu­lu­me la­ye.

7 Kwa­thi ama­do­da­na ka­Ja­ko­be efi­ka eve­la ega­nge­ni ese­zwi­le, ama­do­da ada­bu­ka, athu­ku­the­la ka­khu­lue ngo­ba wa­ye­nze ubu­phu­ku­phu­ku koI­sra­ye­li ngo­ku­la­la le­ndo­da­ka­zi ka­Ja­ko­bef, oku­nga­fa­ne­le kwe­nzi­we ngo­ku­nja­log.

8 UHa­mo­ri wa­se­khu­lu­ma la­bo esi­thi: UShe­ke­ma indo­da­na ya­mi, inhli­zi­yo ya­khe iya­yi­la­nga­tha indo­da­ka­zi ye­nu; ake li­mni­ke yo­na ibe ngu­mkakhe.

9 Nja­lo ye­ndi­se­la­na­ni la­thi, li­si­phe ama­do­da­ka­zi enu, la­ni li­zi­tha­the­le ama­do­da­ka­zi ethu.

10 Hla­la­ni-ke la­thi, le­li­zwe li­za­ku­ba pha­mbi kwe­nuh; hla­la­ni li­the­ngi­se­la­ne ku­loi, li­fu­ye ku­loj.

11 UShe­ke­ma wa­se­si­thi ku­yi­se wento­mbi la­ku­ba­ne­wa­bo: Angi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni enuk; la­lo­kho eli­za­ku­tsho ki­mi ngi­za­ni­ka.

12 Ya­ndi­sa­ni ka­khu­lu ki­mi ilo­bo­lo le­si­phol, nja­lo ngi­za­ku­pha nje­ngo­ba li­tshi­lo ki­mi; ko­dwa ngi­pha­ni into­mbi ibe ngu­mkami.

13 Ama­do­da­na ka­Ja­ko­be ase­phe­ndu­la uShe­ke­ma lo­Ha­mo­ri uyi­se ngo­bu­qi­lim, athi, nge­nxa yo­ku­thi ube­se­mngco­li­si­le uDi­na uda­de­wa­bon,

14 athi ku­bo: Asi­la­ku­ye­nza li­nda­ba, uku­ni­ka uda­de­we­thu indo­da ele­jwa­bu, ngo­ba ku­li­hla­zo ki­thio.

15 Ko­dwa nga­lo­khu si­nga­li­vu­me­la, uba li­be nje­nga­thi, uku­thi wo­nke owe­si­li­sa wa­ki­ni aso­kwe,

16 si­za­li­ni­ka-ke ama­do­da­ka­zi ethu, la­thi ama­do­da­ka­zi enu si­zi­tha­the­le, nja­lo si­hla­le la­ni si­be yi­si­zwe si­nye.

17 Ko­dwa uba li­nga­si­la­le­li li­so­kwe, si­za­tha­tha indo­da­ka­zi ye­thu, si­ha­mbe.

18 La­ma­zwi abo aba ma­hle eme­hlwe­ni ka­Ha­mo­ri, le­me­hlwe­ni ka­She­ke­ma indo­da­na ka­Ha­mo­ri.

19 Nja­lo ija­ha ka­li­phu­za­nga ukwe­nza li­nda­ba, ngo­ba ya­yi­le­nto­ko­zo endo­da­ka­zi­ni ka­Ja­ko­be; ya­yi­lo­du­mo ku­le­ndlu yo­nke ka­yi­sep.

20 UHa­mo­ri wa­se­fi­ka, lo­She­ke­ma indo­da­na ya­khe, esa­ngwe­ni lo­mu­zi wa­bo, ba­se­be­khu­lu­ma ku­ma­do­da omu­zi wa­bo, be­si­thi:

21 La­ma­do­da alo­ku­thu­la la­thi; nga­kho ka­ba­hla­le eli­zwe­ni ba­the­ngi­se­la­ne ku­loq; ngo­ba ili­zwe, kha­nge­la­ni, li­ba­nzi inhla­ngo­thi zo­mbi­li pha­mbi kwa­wo; ama­do­da­ka­zi abo si­za­wa­tha­tha abe ngo­mkethu, la­ma­do­da­ka­zi ethu si­za­wa­ni­ka wo­na.

22 Ku­lo­khu ku­phe­la ama­do­da aza­vu­me­la­na la­thi, uku­hla­la la­thi, uku­ba yi­si­zwe si­nye, nxa wo­nke owe­si­li­sa we­thu eso­ki­we, nje­nga­lo­khu eso­ki­we wo­na.

23 Inko­mo za­wo le­mpa­hla ya­wo la­zo zo­nke izi­fu­yo za­wo ka­zi­yi­ku­ba nge­ze­thu yi­ni? Ku­phe­la asi­wa­vu­me­le, ahla­le-ke la­thi.

24 Ba­se­be­la­le­la uHa­mo­ri lo­She­ke­ma indo­da­na ya­khe, bo­nke aba­phu­ma nge­sa­ngo lo­mu­zi wa­khe; ba­se­be­so­kwa, wo­nke owe­si­li­sa, bo­nke aba­phu­ma nge­sa­ngo lo­mu­zi wa­kher.

25 Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­tha­thu be­se­lo­bu­hlu­ngu, ama­do­da­na ama­bi­li ka­Ja­ko­be, oSi­me­yo­ni lo­Le­vis, aba­ne­wa­bo ba­ka­Di­nat, ngu­lo­wo la­lo­wo wa­tha­tha inke­mba ya­khe, awu­ju­ma umu­zi, abu­la­la wo­nke owe­si­li­sa.

26 Ase­ba­bu­la­la oHa­mo­ri lo­She­ke­ma indo­da­na ya­khe ngo­bu­kha­li2 be­nke­mba, amkhu­pha uDi­na endli­ni ka­She­ke­ma, aphu­ma.

27 Ama­do­da­na ka­Ja­ko­be ehle­la phe­zu kwa­se­be­bu­le­we, awu­pha­nga umu­zi, ngo­ba ba­be­mngco­li­si­le uda­de­wa­bou.

28 Atha­tha izi­mvu za­bo le­nko­mo za­bo la­bo­ba­bhe­mi ba­bo la­lo­kho okwa­ku­se­mzi­ni la­lo­kho okwa­ku­se­ga­nge­ni,

29 le­no­tho ya­bo yo­nke, la­ba­ntwa­na ba­bo bo­nke aba­nci­nya­ne, la­bo­mka­bov, athu­mba aba­pha­nga, la­kho ko­nke okwa­ku­se­ndli­ni.

30 UJa­ko­be wa­se­si­thi ku­Si­me­yo­ni lo­Le­vi: Li­ngi­hlu­phi­lew, ngo­ku­nge­nza uku­thi ngi­be le­vu­mbax pha­ka­thi kwa­ba­khi­le­yo be­li­zwe, pha­ka­thi kwa­ma­Kha­na­ni la­ma­Pe­ri­ziy; nja­lo ngi­mlu­tshwa­naz, fu­thi ba­za­ngi­hla­nga­nye­la ba­ngi­tsha­ye, ngi­be se­ngi­chi­the­ka mi­na le­ndlu ya­mi.

31 Ba­se­be­si­thi: Ame­nze yi­ni uda­de­we­thu nje­nge­si­fe­be?

UNku­lu­nku­lu ubu­si­sa uJa­ko­be eBhe­the­li

35UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi ku­Ja­ko­be: Su­ku­ma, ye­nyu­ke­la eBhe­the­lia, uhla­le kho­na; ume­nze­le la­pho ila­thi uNku­lu­nku­lu owa­bo­na­ka­la ku­we mhla uba­le­ka ebu­swe­ni bu­kaE­sa­wu umne­we­nub.

2 UJa­ko­be wa­se­si­thi ku­ndlu ya­khec la­ku­bo bo­nke aba­be­la­ye: Su­sa­ni onku­lu­nku­lu be­zi­zwe aba­pha­ka­thi kwe­nud, li­zi­hla­mbu­lu­le, li­ntshi­ntshe ize­mba­tho ze­nue.

3 Asi­su­ku­me se­nyu­ke­le eBhe­the­li, ngi­me­nze­le kho­na uNku­lu­nku­lu ila­thi owa­ngi­phe­ndu­la ngo­su­ku lo­ku­hlu­phe­ka kwa­mif, nja­lo wa­ba la­mi endle­le­ni enga­ha­mba ku­yog.

4 Ba­se­be­ni­ka uJa­ko­be bo­nke onku­lu­nku­lu be­zi­zwe aba­be­se­sa­ndle­ni sa­bo, la­ma­ci­cih aye­se­zi­ndle­be­ni za­bo; uJa­ko­be wa­se­ku­fi­hla nga­pha­nsi kwe­si­hla­hla se-o­khi*i eli­se­She­ke­ma.

5 Ba­se­be­ha­mba; lo­kwe­sa­be­ka ku­ka­Nku­lu­nku­luj kwa­ku­phe­zu kwe­mi­zi eya­yi­ba­zi­nge­le­ze­le, nja­lo ka­ba­wa­xo­tsha­nga ama­do­da­na ka­Ja­ko­be.

6 UJa­ko­be wa­se­fi­ka eLu­zik, ese­li­zwe­ni le­Kha­na­ni, eyi­Bhe­the­li, ye­na la­ba­ntu bo­nke aba­be­la­ye.

7 Wa­se­sa­kha kho­na ila­thi, wa­yi­bi­za inda­wo ngo­ku­thi iE­li-Bhe­the­li1, ngo­ba la­pho uNku­lu­nku­lu wa­bo­na­ka­la ku­ye eku­ba­le­ke­le­ni ubu­so bo­mne­wa­bo.

8 Nja­lo uDe­bo­ra umli­za­ne ka­Re­be­ka wa­fal, wa­ngcwa­tshwa eza­nsi kwe­Bhe­the­li nga­pha­nsi kwe­si­hla­hla se-o­khim, nga­kho wa­yi­tha ibi­zo la­yo iA­lo­ni-Ba­ku­thi2.

9 UNku­lu­nku­lu wa­se­bu­ya wa­bo­na­ka­la ku­Ja­ko­be eve­la ePa­da­ni-A­ra­ma, wa­mbu­si­sa.

10 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi ku­ye: Ibi­zo la­kho ngu­Ja­ko­be; ibi­zo la­kho ka­li­sa­yi­ku­thi­wa ngu­Ja­ko­ben, ko­dwa uI­sra­ye­li ku­za­ku­ba li­bi­zo la­kho. Wa­bi­za ibi­zo la­khe ngo­ku­thi uI­sra­ye­lio.

11 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi ku­ye: Ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu uSo­ma­ndlap; za­la wa­ndeq; isi­zwe, ye­bo iba­ndla le­zi­zwe ku­za­ve­la ku­wer; la­ma­kho­si aza­phu­ma ekha­lwe­ni lwa­kho.

12 Le­li­zwe enga­li­ni­ka uA­bra­ha­ma loI­sa­ka ngi­za­li­ni­ka we­na, le­nza­lwe­ni ya­kho emva kwa­kho ngi­za­yi­ni­ka ili­zwes.

13 UNku­lu­nku­lu wa­se­se­nyu­ka esu­ka ku­ye enda­we­ni la­pho aye­khu­lu­ma la­ye kho­nat.

14 UJa­ko­be wa­se­mi­sa insi­ka enda­we­ni la­pho aye­khu­lu­ma la­ye kho­na, insi­ka ye­li­tsheu. Wa­thu­lu­le­la phe­zu kwa­yo umni­ke­lo wo­ku­na­thwa­yov, wa­the­la phe­zu kwa­yo ama­gco­bo.

15 UJa­ko­be wa­se­yi­tha ibi­zo le­nda­wo, la­pho uNku­lu­nku­lu aye­khu­lu­me la­ye kho­na, iBhe­the­liw.

Uku­fa ku­ka­Ra­she­li

16 Ba­se­be­ha­mba be­su­ka eBhe­the­li; kwa­thi ku­se­se­ngu­mma­ngo3 uku­ya eE­fra­thi, uRa­she­li wa­be­le­tha, wa­ye­lo­bu­nzi­ma eku­be­le­the­ni.

17 Kwa­se­ku­si­thi eku­be­le­the­ni kwa­khe nzi­ma, umbe­le­thi­si wa­thi ku­ye: Unge­sa­bi, ngo­ba la­lo uza­ku­ba yi­ndo­da­na ya­khox.

18 Kwa­se­ku­si­thi umphe­fu­mu­lo wa­khe usu­phu­ma, ngo­ba ese­si­fa, wa­yi­tha ibi­zo la­yo uBe­no­ni4; ko­dwa uyi­se wa­yi­bi­za ngo­ku­thi ngu­Bhe­nja­mi­ni5.

19 URa­she­li wa­se­si­fay, wa­ngcwa­tshwa endle­le­ni eya eE­fra­thi, eyi­Bhe­the­le­he­maz.

20 UJa­ko­be wa­se­mi­sa insi­ka phe­zu kwe­ngcwa­ba la­khe; le yi­nsi­ka ye­ngcwa­ba li­ka­Ra­she­li ku­ze ku­be la­mu­hlaa.

21 UI­sra­ye­li wa­se­ha­mba, wa­mi­sa ithe­nte la­khe nga­pha­mbi­li ko­mpho­tsho­ngo weE­de­rib.

22 Kwa­se­ku­si­thi uI­sra­ye­li ehla­la ku­le­lo­li­zwe, uRu­be­ni wa­ya wa­la­la lo­Bi­li­hac umfa­zi omnci­nya­ne ka­yi­se; uI­sra­ye­li wa­se­ku­zwa.

Ama­do­da­na ka­Ja­ko­be lo­ku­fa ku­kaI­sa­ka

Ama­do­da­na ka­Ja­ko­be-ke aye­li­tshu­mi la­mbi­lid;

23 ama­do­da­na ka­Le­ya: Izi­bu­lo li­ka­Ja­ko­be, uRu­be­ni, lo­Si­me­yo­ni lo­Le­vi lo­Ju­da loI­sa­ka­ri lo­Ze­bu­lu­ni;

24 ama­do­da­na ka­Ra­she­li: OJo­se­fa lo­Bhe­nja­mi­ni;

25 la­ma­do­da­na ka­Bi­li­ha, ince­ku­ka­zi ka­Ra­she­li: ODa­ni lo­Na­fi­tha­li;

26 la­ma­do­da­na ka­Zi­li­pa, ince­ku­ka­zi ka­Le­ya: OGa­di loA­she­ri; la nga­ma­do­da­na ka­Ja­ko­be aza­le­lwa ye­na ePa­da­ni-A­ra­ma.

27 UJa­ko­be wa­se­fi­ka kuI­sa­ka uyi­se eMa­mree, eKi­ri­ya­thi-A­rbaf, eyi­He­bro­ni, la­pho uA­bra­ha­ma ahla­la kho­na nje­ngo­we­zi­zwe, loI­sa­kag.

28 Le­nsu­ku zi­kaI­sa­ka za­zi­yi­mi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li.

29 UI­sa­ka wa­se­ho­do­za, wa­fa, wa­bu­the­lwa ezi­zwe­ni za­ki­boh, emda­la, ene­le nge­nsu­ku. Ama­do­da­na akhe uE­sa­wu lo­Ja­ko­be ase­mngcwa­bai.

Inza­lo kaE­sa­wu

36Le­zi-ke yi­zi­zu­ku­lwa­na zi­kaE­sa­wu, onguE­do­maa.

2 UE­sa­wu wa­tha­tha aba­fa­zi ba­khe ku­ma­do­da­ka­zi eKha­na­nib, uA­da indo­da­ka­zi kaE­lo­ni umHe­thi, loA­ho­li­ba­ma indo­da­ka­zi kaA­nac, indo­da­ka­zi ka­Zi­be­yo­ni umHi­vi,

3 lo­Ba­se­ma­thi indo­da­ka­zi kaI­shma­ye­lid uda­de­wa­bo ka­Ne­ba­yo­thi.

4 UA­da wa­se­mza­le­la uE­sa­wu uE­li­fa­zi; uBa­se­ma­thi wa­se­za­la uRe­hu­we­lie;

5 uA­ho­li­ba­ma wa­se­za­la uJe­wu­shi lo­Ja­la­ma lo­Ko­ra; la nga­ma­do­da­na kaE­sa­wu awa­za­le­lwa eli­zwe­ni le­Kha­na­ni.

6 UE­sa­wu wa­se­tha­tha omka­khe la­ma­do­da­na akhe la­ma­do­da­ka­zi akhe, la­yo yo­nke imi­phe­fu­mu­lo ye­ndlu ya­khe, le­nko­mo za­khe le­zi­fu­yo za­khe zo­nke le­mpa­hla ya­khe yo­nke aye­yi­zu­zi­le eli­zwe­ni le­Kha­na­ni, wa­se­si­ya kweli­nye ili­zwe esu­ka ebu­swe­ni bu­ka­Ja­ko­be umfo­wa­bo.

7 Ngo­ba imfu­yo ya­bo ya­yi­nku­lu oku­nga­ngo­ku­thi ba­nge­hla­le nda­wo­nyef, le­li­zwe abe­be­hla­la ku­lo nje­nga­be­mzi­ni, la­li­nge­ba­thwa­le nge­nxa ye­zi­fu­yo za­bog.

8 UE­sa­wu wa­se­hla­la enta­be­ni iSe­yi­rih; uE­sa­wu nguE­do­mai.

9 Le­zi-ke yi­zi­zu­ku­lwa­na zi­kaE­sa­wu, uyi­se wa­ba­koE­do­ma, enta­be­ni iSe­yi­ri;

10 la nga­ma­bi­zo ama­do­da­na kaE­sa­wu, uE­li­fa­zij indo­da­na kaA­dak umkaE­sa­wu, uRe­hu­we­li indo­da­na ka­Ba­se­ma­thi umkaE­sa­wu.

11 La­ma­do­da­na kaE­li­fa­zi aye­ngo­The­ma­ni, uO­ma­ri, uZe­fo, lo­Ga­ta­ma, lo­Ke­na­zi.

12 Nja­lo uTi­mi­na wa­ye­ngu­mfa­zi omnca­ne kaE­li­fa­zi indo­da­na kaE­sa­wu, wa­mza­le­la uE­li­fa­zi uA­ma­le­kil; la nga­ma­do­da­na kaA­da umkaE­sa­wu.

13 La­la nga­ma­do­da­na ka­Re­hu­we­li, oNa­ha­thi lo­Ze­ra, uSha­ma lo­Mi­za; la nga­ma­do­da­na ka­Ba­se­ma­thi umkaE­sa­wu.

14 Nja­lo la nga­ma­do­da­na kaA­ho­li­ba­mam indo­da­ka­zi kaA­na, indo­da­ka­zi ka­Zi­be­yo­ni umkaE­sa­wu; wa­se­mza­le­la uE­sa­wu uJe­wu­shi lo­Ja­la­ma lo­Ko­ra.

15 Le­zi yi­zi­ndu­na za­ma­do­da­na kaE­sa­wu; ama­do­da­na kaE­li­fa­zi izi­bu­lo li­kaE­sa­wun: Indu­na uThe­ma­ni, indu­na uO­ma­ri, indu­na uZe­fo, indu­na uKe­na­zi,

16 indu­na uKo­ra, indu­na uGa­ta­ma, indu­na uA­ma­le­ki; le­zi zi­ndu­na zi­kaE­li­fa­zi eli­zwe­ni leE­do­ma; la nga­ma­do­da­na kaA­da.

17 Fu­thi la nga­ma­do­da­na ka­Re­hu­we­li indo­da­na kaE­sa­wuo: Indu­na uNa­ha­thi, indu­na uZe­ra, indu­na uSha­ma, indu­na uMi­za; le­zi zi­ndu­na zi­ka­Re­hu­we­li eli­zwe­ni leE­do­ma; la nga­ma­do­da­na ka­Ba­se­ma­thi umkaE­sa­wu.

18 Nja­lo la nga­ma­do­da­na kaA­ho­li­ba­ma, umkaE­sa­wup: Indu­na uJe­wu­shi, indu­na uJa­la­ma, indu­na uKo­ra; le­zi zi­ndu­na zi­kaA­ho­li­ba­ma, indo­da­ka­zi kaA­na, umkaE­sa­wu.

19 La nga­ma­do­da­na kaE­sa­wu, fu­thi le­zi zi­ndu­na za­wo; unguE­do­maq.

Inza­lo ka­Se­yi­ri

20 La nga­ma­do­da­na ka­Se­yi­rir umHo­ris, aba­hla­li be­li­zwe: ULo­ta­ni lo­Sho­bha­li lo­Zi­be­yo­ni loA­na

21 lo­Di­sho­ni loE­ze­ri lo­Di­sha­ni; la­ba ba­yi­zi­ndu­na za­ma­Ho­ri, ama­do­da­na ka­Se­yi­ri eli­zwe­ni leE­do­ma.

22 La­ma­do­da­na ka­Lo­ta­ni aye­ngo­Ho­ri lo­He­ma­ma; lo­da­de­wa­bo ka­Lo­ta­ni wa­ye­ngu­Ti­mi­nat.

23 La­la nga­ma­do­da­na ka­Sho­bha­li: UA­li­va­ni lo­Ma­na­ha­thi loE­bha­li, uShe­fo loO­na­ma.

24 La­la nga­ma­do­da­na ka­Zi­be­yo­ni: Bo­ba­bi­li uA­ya loA­na; nguA­na owa­fi­ca imi­tho­mbo etshi­sa­yo enka­nga­la ese­lu­sa oba­bhe­mi ba­ka­Zi­be­yo­ni uyi­se.

25 La­la nga­ma­do­da­na kaA­na: UDi­sho­ni; loA­ho­li­ba­ma wa­ye­yi­ndo­da­ka­zi kaA­nau.

26 La­la nga­ma­do­da­na ka­Di­sho­ni: UHe­mi­da­ni loE­shi­bha­ni lo­Ji­ti­ra­ni lo­Ke­ra­ni.

27 La nga­ma­do­da­na kaE­ze­ri: UBi­li­ha­ni lo­Za­ha­va­na loA­ka­ni.

28 La­la nga­ma­do­da­na ka­Di­sha­ni: U-U­zi loA­ra­ni.

29 Le­zi zi­ndu­na za­ma­Ho­riv: Indu­na uLo­ta­ni, indu­na uSho­bha­li, indu­na uZi­be­yo­ni, indu­na uA­na,

30 indu­na uDi­sho­ni, indu­na uE­ze­ri, indu­na uDi­sha­ni; le­zi zi­ndu­na za­ma­Ho­ri, nge­zi­ndu­na za­bo eli­zwe­ni le­Se­yi­ri.

Ama­kho­si eli­zwe la­koE­do­ma

31 La­la nga­ma­kho­si abu­sa eli­zwe­ni leE­do­ma, inko­si inga­ka­bu­si aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­liw.

32 UBhe­la indo­da­na ka­Be­yo­ri wa­se­bu­sa eE­do­ma, le­bi­zo lo­mu­zi wa­khe la­li­yi­Di­ni­ha­ba.

33 UBhe­la wa­se­si­fa, uJo­ba­bi indo­da­na ka­Ze­ra we­Bho­zi­ra wa­se­bu­sa esi­khu­ndle­ni sa­khe.

34 UJo­ba­bi wa­se­si­fa, uHu­sha­ma owe­li­zwe­ni la­ma­The­ma­ni wa­se­bu­sa esi­khu­ndle­ni sa­khe.

35 UHu­sha­ma wa­se­si­fa; uHa­da­di indo­da­na ka­Be­da­di, owa­tsha­ya uMi­di­ya­ni egce­ke­ni la­ko­Mo­wa­bi, wa­se­bu­sa esi­khu­ndle­ni sa­khe; le­bi­zo lo­mu­zi wa­khe la­li­yiA­vi­thi.

36 UHa­da­di wa­se­si­fa; uSa­mi­la we­Ma­si­re­ka wa­se­bu­sa esi­khu­ndle­ni sa­khe.

37 USa­mi­la wa­se­si­fa; uSha­wu­li we­Re­ho­bo­thix emfu­le­ni wa­se­bu­sa esi­khu­ndle­ni sa­khe.

38 USha­wu­li wa­se­si­fa; uBha­li-Ha­na­niy indo­da­na kaA­khi­bho­ri wa­se­bu­sa esi­khu­ndle­ni sa­khe.

39 UBha­li-Ha­na­ni indo­da­na kaA­khi­bho­ri wa­se­si­fa; uHa­da­ri wa­se­bu­sa esi­khu­ndle­ni sa­khe; le­bi­zo lo­mu­zi wa­khe la­li­yi­Pa­wu; le­bi­zo lo­mka­khe la­li­ngu­Me­he­tha­bhe­li, indo­da­ka­zi ka­Ma­ti­re­di, indo­da­ka­zi ka­Me­za­ha­bhi.

40 Nja­lo la nga­ma­bi­zo ezi­ndu­na za­koE­sa­wu nge­zi­zu­ku­lwa­na za­zo, nge­nda­wo za­zo, nga­ma­bi­zo azoz: Indu­na uTi­mi­na, indu­na uA­li­va, indu­na uJe­the­thi,

41 indu­na uA­ho­li­ba­ma, indu­na uE­la, indu­na uPi­no­ni,

42 indu­na uKe­na­zi, indu­na uThe­ma­ni, indu­na uMi­bhi­za­ri,

43 indu­na uMa­gi­di­ye­li, indu­na uI­ra­ma; le­zi zi­ndu­na zeE­do­ma, nje­ngo­kwe­zi­nda­wo za­zo zo­ku­hla­la, eli­zwe­ni le­li­fa la­zo; lo nguE­sa­wu, uyi­se kaE­do­ma.

Ama­phu­pho ka­Jo­se­fa

37UJa­ko­be wa­se­hla­la eli­zwe­ni uyi­se aye­hla­la ki­lo nje­ngo­we­zi­zwe1, ili­zwe le­Kha­na­ni.

2 Le­zi zi­nda­ba ze­zi­zu­ku­lwa­na zi­ka­Ja­ko­bea. UJo­se­fab, ele­mi­nya­ka eli­tshu­mi le­si­kho­mbi­sa, wa­ye­se­lu­sa umhla­mbi la­ba­fo­wa­bo, wa­ye­ngu­mfa­na, ela­ma­do­da­na ka­Bi­li­ha, la­ma­do­da­na ka­Zi­li­pa, omka­yi­se; uJo­se­fa wa­se­le­tha ku­yi­se imi­bi­ko emi­bi nga­boc.

3 Nja­lo uI­sra­ye­li wa­ye­mtha­nda uJo­se­fa ku­la­wo wo­nke ama­do­da­na akhe, ngo­ba wa­ye­yi­ndo­da­na yo­bu­da­la ba­khed; wa­me­nze­la isi­gqo­ko esi­le­mi­ba­la­ba­la2.

4 Kwa­thi aba­fo­wa­bo se­be­bo­ni­le uku­thi uyi­se uya­mtha­nda ku­la­bo bo­nke aba­fo­wa­bo, ba­mzo­nda, ba­be­nge­la­ku­khu­lu­ma ku­ye ngo­ku­thu­la.

5 UJo­se­fa wa­se­phu­pha iphu­pho, wala­zi­sa aba­fo­wa­bo; nga­kho ba­qhu­be­ka be­mzo­nda ka­khu­lu.

6 Wa­se­si­thi ki­bo: Ake li­zwe le­li­phu­pho engi­li­phu­phi­le­yo.

7 Kha­nge­la­ni-ke, be­si­bo­pha izi­thu­ngo pha­ka­thi kwe­nsi­mu, nja­lo kha­nge­la­ni, isi­thu­ngo sa­mi se­ma sa­qo­nda fu­thi, kha­nge­la­ni-ke, izi­thu­ngo ze­nu za­zi­nge­le­ze­la, za­si­kho­tha­me­la isi­thu­ngo sa­mie.

8 Aba­fo­wa­bo ba­se­be­si­thi ku­ye: Ka­nti uku­bu­sa uza­si­bu­sa, uku­la­wu­la uza­si­la­wu­la yi­ni? Nga­kho ba­qhu­be­ka be­mzo­nda ka­khu­lu, nge­nxa ya­ma­phu­pho akhe la­nge­nxa ya­ma­zwi akhe.

9 Wa­se­bu­ya fu­thi wa­phu­pha eli­nye iphu­pho, wa­li­la­ndi­se­la aba­fo­wa­bo, wa­thi: Kha­nge­la­ni, ngi­phu­phe fu­thi iphu­pho; kha­nge­la­ni-ke, ila­nga le­nya­nga le­nka­nye­zi ezi­li­tshu­mi la­nye zi­ngi­kho­tha­me­la.

10 Wa­se­la­ndi­se­la uyi­se la­ba­fo­wa­bo. Uyi­se wa­se­mso­la wa­thi ku­ye: Li­yi­ni le­li­phu­pho oli­phu­phi­le­yo? Uku­za si­za­ku­za, mi­na lo­nyo­kof la­ba­fo­we­nu, si­kho­tha­me­le emhla­ba­thi­ni pha­mbi kwa­kho yi­ni?

11 Aba­fo­wa­bo-ke ba­ba lo­mo­na nga­yeg, ko­dwa uyi­se wa­li­gci­na le­li­li­zwih.

Uku­the­ngi­swa ku­ka­Jo­se­fa

12 Aba­fo­wa­bo ba­se­be­si­ya­la­gi­sa umhla­mbi ka­yi­se eShe­ke­mai.

13 UI­sra­ye­li wa­se­si­thi ku­Jo­se­fa: Aba­fo­we­nu ka­ba­la­gi­si eShe­ke­ma yi­ni? Wo­za, ngi­ku­thu­me ki­bo. Wa­se­si­thi ku­ye: Kha­nge­la ngila­pha.

14 Wa­se­si­thi ku­ye: Ha­mba-ke, ubo­ne uku­thi ba­phi­la ku­hle3 yi­ni aba­fo­we­nu, lo­ku­thi uya­phi­la umhla­mbi, ungi­bu­yi­se­le ili­zwi. Wa­se­mthu­ma esu­ka esi­go­di­ni iHe­bro­nij wa­se­fi­ka eShe­ke­ma.

15 Indo­da ya­mfi­ca, ngo­ba kha­nge­la wa­ye­zu­la ega­nge­ni; indo­da ya­si­mbu­za ya­thi: Udi­nga­ni?

16 Wa­se­si­thi: Ngi­di­nga aba­fo­we­thu; ake unga­zi­se uku­thi ba­la­gi­se nga­phi.

17 Indo­da ya­si­si­thi: Ba­su­ki­le la­pha, ngo­ba ngi­be­zwi­le be­si­thi: Asi­ye eDo­tha­ni. UJo­se­fa wa­se­ba­la­nde­la aba­fo­wa­bo, wa­ba­tho­la eDo­tha­nik.

18 Ba­se­be­mbo­na ese­kha­tsha­na. Nja­lo enga­ka­so­nde­li ku­bo, ba­me­nze­la ugo­be lo­ku­thi ba­mbu­la­le.

19 Ba­khu­lu­mi­sa­na be­si­thi: Kha­nge­la, lo umphu­phi4 uye­za;

20 kha­the­si-ke, wo­za­ni si­mbu­la­le, si­mpho­se­le ko­mu­nye we­mi­go­di, be­se­si­si­thi: Isi­lo esi­bi si­mdli­le. Kho­na si­za­bo­na uku­thi ama­phu­pho akhe aza­ku­ba yi­ni.

21 URu­be­ni wa­se­ku­zwa, wa­mo­phu­la esa­ndle­ni sa­bo, wa­thi: Asi­nga­tsha­yi impi­lol.

22 URu­be­ni wa­se­si­thi ku­bo: Li­nga­chi­thi iga­zi, mpho­se­le­ni ku­lu­mgo­di ose­nka­nga­la, li­nge­lu­le­li isa­ndla ku­ye; uku­ze amkhu­lu­le esa­ndle­ni sa­bo, uku­ze ambu­yi­se­le ku­yi­sem.

23 Kwa­se­ku­si­thi uJo­se­fa ese­fi­ki­le ku­ba­fo­wa­bo, ba­mhlu­bu­la uJo­se­fa isi­gqo­ko sa­khe, isi­gqo­ko esi­le­mi­ba­la­ba­la5, aye­si­gqo­ki­le;

24 ba­se­be­mtha­tha, ba­mpho­se­la emgo­di­ni; ko­dwa umgo­di wa­wu­nge­la­lu­tho, ku­nge­la­ma­nzi ku­wo.

25 Ba­se­be­hla­la pha­nsi uku­dla isi­nkwa. Ba­pha­ka­mi­sa ame­hlo abo ba­bo­na, kha­nge­la-ke, udwe­ndwe lwa­maI­shma­ye­li lu­ve­la eGi­le­ya­din, la­ma­ka­me­la awo ethwe­le isi­no­ngoo le­nhla­ka le­mu­re*p, eha­mba uku­kwe­hli­se­la eGi­bhi­the.

26 UJu­da wa­se­si­thi ku­ba­fo­wa­bo: Yi­nzu­zo ba­ni uba si­mbu­la­la umfo­we­thu, si­fi­hle iga­zi la­kheq?

27 Wo­za­ni, si­mthe­ngi­se ku­maI­shma­ye­lir, le­sa­ndla se­thu ka­si­nga­bi phe­zu kwa­khe, ngo­ba umgu­mfo­we­thu, inya­ma ye­thus. Aba­fo­wa­bo ba­se­be­la­le­la.

28 Kwa­se­ku­dlu­la ama­Mi­di­ya­ni anga­ba­the­ngi­se­la­nit; ba­se­be­mdo­nsa ba­mpha­ka­mi­sa uJo­se­fa emgo­di­ni, ba­the­ngi­sa uJo­se­fa ku­maI­shma­ye­liu nge­nhla­mvu ze­si­li­va ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­liv. Amu­sa-ke eGi­bhi­the.

29 Kwa­thi uRu­be­ni ebu­ye­la emgo­di­ni, kha­nge­la-ke, uJo­se­fa wa­ye­nge­kho emgo­di­ni, wa­da­bu­la ize­mba­tho za­khew.

30 Wa­se­bu­ye­la ku­ba­fo­wa­bo wa­thi: Umfa­na ka­kho; mi­na-ke, ngi­za­ku­ya nga­phix?

31 Ba­se­be­tha­tha isi­gqo­ko si­ka­Jo­se­fa, ba­hla­ba izi­nya­ne le­mbu­zi, ba­gxa­mu­za isi­gqo­ko ega­zi­niy.

32 Ba­se­be­thu­me­la isi­gqo­ko esi­le­mi­ba­la­ba­la, ba­si­sa ku­yi­se, ba­thi: Lo­khu si­ku­fi­ci­le; aku­na­nze­le­le uku­thi le­si yi­si­gqo­ko se­ndo­da­na ya­kho yi­ni, lo­ba ha­tshiz.

33 Wa­si­na­nze­le­la wa­thi: Yi­si­gqo­ko se­ndo­da­na ya­mi! Isi­lo esi­bi si­mdli­le, isi­bi­li uda­tshu­lwe uJo­se­faa.

34 UJa­ko­be wa­se­da­bu­la ize­mba­tho za­khe, wa­fa­ka isa­ka ekha­lwe­ni lwa­khe, wa­yi­li­le­la indo­da­na ya­khe insu­ku ezi­ne­ngib.

35 Nja­lo wo­nke ama­do­da­na akhe la­ma­do­da­ka­zi akhe asu­ku­ma uku­mdu­du­zac, ko­dwa wa­la uku­du­du­zwa, wa­thi: Ngo­ba ngi­za­kwe­hle­la engcwa­be­ni endo­da­ne­ni ya­mi ngi­li­lad. Uyi­se wa­mli­le­la nja­lo.

36 Ama­Mi­di­ya­nie ase­mthe­ngi­sa eGi­bhi­the ku­Po­ti­fa, umpha­thi ka­Fa­ro, indu­na ya­ba­li­ndi.

Ama­do­da­na ka­Ju­da

38Kwa­se­ku­si­thi nga­le­so­si­kha­thi uJu­da we­hla esu­ka ku­ba­fo­wa­bo, wa­pha­mbu­ke­laa endo­de­ni yeA­du­la­mub, obi­zo la­yo li­ngu­Hi­ra.

2 UJu­da wa­se­bo­na la­pho indo­da­ka­zi ye­ndo­da umKha­na­ni, obi­zo la­khe li­ngu­Shu­wac; wa­yi­tha­tha wa­nge­na ku­yo.

3 Ya­si­tha­tha isi­su, ya­za­la indo­da­na; wa­se­yi­tha ibi­zo la­yo uE­ri.

4 Ya­si­phi­nda itha­tha isi­su, ya­za­la indo­da­na; ya­yi­tha ibi­zo la­yo uO­na­nid.

5 Ya­si­se­nge­ze­le­la fu­thi ya­za­la indo­da­na, ya­yi­tha ibi­zo la­yo uShe­la; ko­dwa wa­ye­se­Ke­zi­bi eku­yi­za­le­ni kwa­yo.

6 UJu­da wa­se­mtha­the­la uE­ri izi­bu­lo la­khe umfa­zie, nja­lo ibi­zo la­khe li­ngu­Ta­ma­ri.

7 Ko­dwa uE­ri, izi­bu­lo li­ka­Ju­da, wa­ye­mu­bi eme­hlwe­ni eNko­si; iNko­si ya­si­mbu­la­laf.

8 UJu­da wa­se­si­thi kuO­na­ni: Nge­na ku­mka­mfo­we­nu, we­nze ku­ye imfa­ne­lo yo­mfo­wa­bo we­ndo­da, umvu­se­le umfo­we­nu inza­log.

9 UO­na­ni wa­ye­sa­zi-ke uku­thi inza­lo ka­yi­yi­ku­ba nge­ya­khe. Kwa­se­ku­si­thi la­pho enge­na ku­mka­mfo­wa­bo, wayi­chi­the­la emhla­ba­thi­ni, uku­ze anga­mni­ki umfo­wa­bo inza­lo.

10 Kwa­se­ku­si­ba ku­bi eme­hlwe­ni eNko­si lo­kho akwe­nza­yo; nga­kho ya­mbu­la­la la­ye.

11 UJu­da wa­se­si­thi ku­Ta­ma­ri uma­lo­ka­za­na wa­khe: Hla­la ungu­mfe­lo­ka­zi endli­ni ka­yi­hloh, aze akhu­le uShe­la indo­da­na ya­mi; ngo­ba wa­thi: Hle­zi la­ye afe nje­nga­ba­fo­wa­bo. UTa­ma­ri wa­se­ha­mba wa­hla­la endli­ni ka­yi­sei.

UJu­da lo­Ta­ma­ri

12 Emva kwe­nsu­ku ezi­ne­ngi ya­fa indo­da­ka­zi ka­Shu­wa, umka­Ju­da. UJu­da ese­zi­du­du­zi­lej, we­nyu­ke­la ku­ba­gu­ndi be­zi­mvu za­khe eThi­mi­na­thik, ye­na lo­mnga­ne wa­khe uHi­ra umA­du­la­mu.

13 Kwa­se­ku­sa­zi­swa ku­Ta­ma­ri uku­thi: Kha­nge­la, uyi­hlo­za­la we­nyu­ke­la eThi­mi­na­thi uku­gu­nda izi­mvu za­khe.

14 Wa­se­khu­lu­la ize­mba­tho zo­bu­fe­lo­ka­zi ba­khe, wa­zi­mbo­mbo­za nge­si­mbo­mbo­zo, wa­zi­go­qe­la, wa­hla­la esa­ngwe­ni iE­na­yi­ma, eli­se­ndle­le­ni eya eThi­mi­na­thi; ngo­ba wa­bo­na uku­thi uShe­la wa­ye­se­khu­li­le, nja­lo wa­ye­nga­mni­kwa­nga uku­ba ngu­mkakhe.

15 La­pho uJu­da ese­mbo­ni­le, wa­ca­ba­nga uku­thi uli­wu­le, ngo­ba embo­mbo­ze ubu­so ba­khe.

16 Wa­se­pha­mbu­ke­la ku­yel endle­le­ni wa­thi: Wo­za-ke, ngi­nge­ne ku­we; ngo­ba wa­ye­nga­zi uku­thi ngu­ma­lo­ka­za­na wa­khe. Wa­se­si­thi: Uza­ngi­ni­ka­ni uku­ze unge­ne ki­mi?

17 Wa­se­si­thi: Mi­na ngi­za­thu­me­la izi­nya­ne le­mbu­zi eli­ve­la emhla­nji­ni. Wa­se­si­thi: Uza­ngi­ni­ka isi­ba­mbi­so uze uli­thu­me­le yi­ni?

18 Wa­se­si­thi: Si­ba­mbi­so ba­ni engi­za­ku­ni­ka so­na? Wa­se­si­thi: Inda­nda­tho elo­pha­wu lwa­kho, le­nta­mbo ya­kho, lo­do­ndo­lo lwa­kho olu­se­sa­ndle­ni sa­khom. Wa­se­mu­pha, wa­nge­na ku­ye; wa­se­tha­tha isi­su sa­khe.

19 Wa­se­su­ku­ma wa­ha­mba, wa­khu­lu­la isi­mbo­mbo­zo sa­khe, wa­fa­ka ize­mba­tho zo­bu­fe­lo­ka­zi ba­khen.

20 UJu­da wa­se­thu­me­la izi­nya­ne le­mbu­zi nge­sa­ndla so­mnga­ne wa­khe umA­du­la­mu uku­ze atha­the isi­ba­mbi­so esa­ndle­ni so­we­si­fa­za­na; ko­dwa ka­mtho­la­nga.

21 Wa­se­bu­za ama­do­da enda­wo ya­ko­we­si­fa­za­na esi­thi: Li­nga­phi iwu­le ela­li­seE­na­yi­ma endle­le­ni? Ase­si­thi: Ka­ku­za­nga ku­be kho­na iwu­le la­pha.

22 Wa­se­bu­ye­la ku­Ju­da wa­thi: Ka­ngi­li­tho­la­nga, fu­thi la­ma­do­da enda­wo athi: Ka­ku­za­nga ku­be kho­na iwu­le la­pha.

23 UJu­da wa­se­si­thi: Ka­li­zi­tha­the­le, hle­zi si­de­le­le­ke1; kha­nge­la, ngi­thu­me­le le­li­zi­nya­ne, ko­dwa we­na ka­wu­mtho­la­nga.

24 Kwa­se­ku­si­thi pho­se emva kwe­nya­nga ezi­nta­thu kwa­zi­swa ku­Ju­da uku­thi: UTa­ma­ri uma­lo­ka­za­na wa­khe ufe­bi­le, fu­thi kha­nge­la-ke, ule­si­su so­ku­fe­tshwa. UJu­da wa­se­si­thi: Mkhu­phe­ni atshi­sweo.

25 Ese­khu­tshi­we, ye­na wa­thu­me­la ku­yi­se­za­la, esi­thi: Ngo­ni­we yi­ndo­da engu­mni­ni wa­le­zi­zi­nto. Wa­thi fu­thi: Ake uhlo­li­si­sep uku­thi nge­zi­ka­ba­ni le­zi­zi­nto, inda­nda­tho elo­pha­wu le­zi­nta­mbo lo­do­ndo­loq.

26 UJu­da wa­sezi­vu­mar wa­thi: Ulu­ngi­le ku­la­mis, nga­kho nje­ngo­ba ngi­nga­mni­ka­nga uShe­la indo­da­na ya­mi. Nja­lo ka­ba­nga esa­ma­zi fu­thi.

27 Kwa­se­ku­si­thi esi­kha­thi­ni so­ku­be­le­tha kwa­khe, kha­nge­la-ke, ama­pha­hla aye­se­si­swi­ni sa­khet.

28 Kwa­se­ku­si­thi eku­be­le­the­ni kwa­khe, eli­nye la­khu­pha isa­ndla; umbe­le­thi­si wasi­tha­tha, wa­bo­pha inta­mbo ebo­mvuu esa­ndle­ni sa­lo, esi­thi: Lo uza­phu­ma ku­qa­la.

29 Ko­dwa kwa­thi li­fi­nye­za isa­ndla sa­lo, kha­nge­la-ke umfo­wa­bo wa­phu­ma; wa­se­si­thi: Ufo­hle nja­ni? Uku­fo­hla ka­ku­be phe­zu kwa­kho2. Wa­se­mu­tha ibi­zo la­khe uPe­re­zi3.

30 Emva kwa­lo­khu kwa­se­ku­phu­ma umfo­wa­bo owa­ye­le­nta­mbo ebo­mvu esa­ndle­ni sa­khe; wa­se­mu­tha ibi­zo la­khe uZe­rav.

UJo­se­fa lo­mka­Po­ti­fa

39UJo­se­fa wa­se­se­hli­se­lwa eGi­bhi­the; nja­lo uPo­ti­faa, umpha­thi ka­Fa­ro, indu­na ya­ba­li­ndi, indo­da engu­mGi­bhi­the, wa­mthe­nga esa­ndle­ni sa­maI­shma­ye­lib, aba­be­me­hli­se­le kho­na.

2 Nja­lo iNko­si ya­yi­lo­Jo­se­fac, wa­ze wa­ba ngu­mu­ntu ophu­me­le­la­yo; wa­ye­se­ndli­ni ye­nko­si ya­khe, umGi­bhi­the.

3 Inko­si ya­khe ya­si­bo­na uku­thi iNko­si ila­ye, lo­ku­thi ko­nke akwe­nza­yo iNko­si ya­ku­phu­me­le­li­sa esa­ndle­ni sa­khed.

4 UJo­se­fa wa­se­tho­la umu­sa eme­hlwe­ni ayoe, wa­yi­se­be­nze­la; nja­lo ya­me­nza wa­ba ngu­mpha­thi we­ndlu ya­yo, la­kho ko­nke eya­yi­la­kho ya­ku­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­khe.

5 Kwa­se­ku­si­thi ku­su­ke­la esi­kha­thi­ni eya­me­nza nga­so umpha­thi we­ndlu ya­yo, la­kho ko­nke eya­yi­la­kho, iNko­si ya­bu­si­sa indlu yo­mGi­bhi­the nge­nxa ka­Jo­se­faf; le­si­bu­si­so se­Nko­si sa­ba phe­zu kwa­kho ko­nke eya­yi­la­kho, endli­ni le­nsi­mi­ni.

6 Ya­si­tshi­ya ko­nke eya­yi­la­kho esa­ndle­ni si­ka­Jo­se­fa; ya­yi­nga­zi lu­tho lwa­yo, nga­pha­ndle ko­ku­dla eya­yi­ku­dla. Fu­thi uJo­se­fa wa­ye­mu­hle nge­si­mo, ekha­nge­le­ka ku­hleg.

7 Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­le­zi­zi­nto, inko­si­ka­zi ye­nko­si ya­khe ya­pha­ka­mi­se­la ame­hlo ayo ku­Jo­se­fa; ya­thi: La­la la­mi.

8 Ko­dwa wa­la, wa­thi enko­si­ka­zi­ni ye­nko­si ya­khe: Kha­nge­la, inko­si ya­mi ka­yi­kwa­zi oku­la­mi endli­ni, nja­lo ko­nke ela­kho iku­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­mih;

9 ka­kho omkhu­lu ku­la­mi endli­ni le; nja­lo ka­yi­ngi­go­dle­la­ngai lu­tho, nga­pha­ndle kwa­kho, nga­lo­khu uku­thi ungu­mka­yo; nja­lo ngi­nge­nza nja­ni lo­bu­bu­bi obu­khu­lu, ngo­ne ku­Nku­lu­nku­luj?

10 Kwa­se­ku­si­thi eku­khu­lu­me­ni kwa­khe ku­Jo­se­fa insu­ku nge­nsu­ku, ka­za­nge amla­le­le, uku­la­la la­ye, lo­ku­ba la­ye.

11 Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku olu­thi­le wa­nge­na endli­ni uku­ya­kwe­nza umse­be­nzi wa­khe, nja­lo kwa­ku­nge­kho owa­ma­do­da endlu la­pho endli­ni,

12 ya­si­mba­mba nge­se­mba­tho sa­khe isi­thi: La­la la­mi. Ko­dwa wa­tshi­ya ise­mba­tho sa­khe esa­ndle­ni sa­yo, wa­ba­le­ka, wa­phu­me­la pha­ndle.

13 Kwa­se­ku­si­thi isi­bo­ni­le uku­thi utshi­yi­le ise­mba­tho sa­khe esa­ndle­ni sa­yo, wa­ba­le­ke­la pha­ndle,

14 ya­bi­za ama­do­da endlu ya­yo, ya­khu­lu­ma ku­wo isi­thi: Bo­na­ni, usi­le­the­le indo­da engu­mHe­bhe­ru uku­dla­la nga­thi; uze ki­mi uku­ze ala­le la­mi, nga­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu;

15 kwa­se­ku­si­thi ese­zwi­le uku­thi ngi­pha­ka­mi­se ili­zwi la­mi nga­kha­la, wa­tshi­ya ise­mba­tho sa­khe ece­le­ni kwa­mi, wa­ba­le­ka, wa­phu­me­la pha­ndle.

16 Ya­si­si­be­ka ise­mba­tho sa­khe ece­le­ni kwa­yo, ya­ze ya­fi­ka inko­si ya­khe ekha­ya.

17 Nja­lo ya­khu­lu­ma ku­yo nje­nga­la­ma­zwi isi­thi: Ince­ku engu­mHe­bhe­ru, osi­le­the­le yo­na, izi­le ki­mi uku­ze idla­le nga­mi;

18 kwa­se­ku­si­thi se­ngi­pha­ka­mi­se ili­zwi la­mi nga­kha­la, ya­tshi­ya ise­mba­tho sa­yo ece­le­ni kwa­mi, ya­ba­le­ke­la pha­ndle.

19 Kwa­se­ku­si­thi inko­si ya­khe isi­zwe ama­zwi omka­yo, ewa­khu­lu­me ku­yo, esi­thi: Nje­nga­la­ma­zwi ince­ku ya­kho ye­nze ki­mi, ula­ka lwa­yo lwa­vu­tha.

20 Inko­si ka­Jo­se­fa ya­si­mtha­tha ya­mfa­ka ento­lo­ngwe­nik, inda­wo la­pho izi­bo­tshwa ze­nko­si eza­zi­bo­tshe­lwa kho­na; wa­se­si­ba la­pho ento­lo­ngwe­nil.

21 Ko­dwa iNko­si ya­ba lo­Jo­se­fam, ye­lu­le­la umu­sa ku­ye, ya­si­mu­pha umu­sa eme­hlwe­ni endu­na ye­nto­lo­ngon.

22 Indu­na ye­nto­lo­ngo ya­ni­ke­la-ke esa­ndle­ni si­ka­Jo­se­fa zo­nke izi­bo­tshwa eza­zi­se­nto­lo­ngwe­nio; la­kho ko­nke eza­zi­kwe­nza la­pho, wa­ye­ngu­me­nzi.

23 Indu­na ye­nto­lo­ngo ka­yi­sa­kha­nge­la­nga lu­tho olwa­lu­se­sa­ndle­ni sa­khe, ngo­ba iNko­si ya­yi­la­yep; la­lo­kho akwe­nza­yo iNko­si yaku­phu­me­le­li­sa.

UJo­se­fa ucha­si­sa ama­phu­pho

40Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­le­zi­zi­nto umpha­thi­nke­zoa we­nko­si ye­Gi­bhi­the lo­mphe­ki­zi­nkwa bo­na enko­si­ni ya­bo, enko­si­ni ye­Gi­bhi­the.

2 Nga­kho uFa­ro wa­ba­thu­ku­the­le­la aba­the­nwa ba­khe aba­bi­lib, indu­na ya­ba­pha­thi­nke­zo le­ndu­na ya­ba­phe­ki­zi­nkwa.

3 Wa­zi­ni­ke­la esi­to­ki­si­nic, endli­ni ye­ndu­na ya­ba­li­ndid, ento­lo­ngwe­ni, inda­wo la­pho uJo­se­fa aye­bo­tshe­lwe kho­na.

4 Indu­na ya­ba­li­ndi ya­si­mla­ya uJo­se­fa uku­ba la­zoe, wa­zi­se­be­nze­la; nja­lo za­ba le­nsu­ku esi­to­ki­si­ni.

5 Zo­mbi­li za­se­zi­phu­pha ama­phu­pho, nga­mu­nye iphu­pho la­khe, nga­bu­su­ku bu­nye, nga­mu­nye nje­nge­ngca­ze­lo ye­phu­pho la­khe, umpha­thi­nke­zo lo­mphe­ki­zi­nkwa aba­be­nga­be­nko­si ye­Gi­bhi­the aba­be­bo­tshi­we ento­lo­ngwe­ni.

6 UJo­se­fa wa­se­nge­na ki­bo eku­se­ni, wa­ba­bo­na, kha­nge­la-ke, be­nyu­ku­me­le.

7 Wa­se­ba­bu­za aba­the­nwa ba­ka­Fa­ro aba­be­la­ye esi­to­ki­si­ni endli­ni ye­nko­si ya­khe, esi­thi: Ku­nga­ni ubu­so be­nu bu­da­ni­le la­mu­hla?

8 Ba­se­be­si­thi ku­ye: Si­phu­phi­le iphu­pho, nja­lo ka­kho umcha­si­si wa­lof. UJo­se­fa wa­se­si­thi ku­bo: Ingca­ze­lo ka­yi­si­zo zi­ka­Nku­lu­nku­lu yi­nig? Ake li­ngi­la­ndi­se­le wo­na.

9 Indu­na ya­ba­pha­thi­nke­zo ya­la­ndi­sa iphu­pho la­yo ku­Jo­se­fa, ya­thi ku­ye: Ephu­tshe­ni la­mi, kha­nge­la-ke, kwa­ku­kho­na ivi­ni pha­mbi kwa­mi;

10 evi­ni­ni-ke kwa­ku­kho­na inga­tsha ezi­nta­thu; nja­lo kwa­ku­nga­thi li­ya­hlu­ma, impo­ko za­lo za­phu­ma, ama­hlu­ku­zo alo athe­la izi­the­lo ze­vi­ni ezi­vu­thi­we­yo.

11 Nja­lo inke­zo ka­Fa­ro ya­yi­se­sa­ndle­ni sa­mi; nga­se­ngi­tha­tha izi­the­lo ze­vi­ni, nga­zi­kha­me­la enke­zwe­ni ka­Fa­ro, nga­ni­ka inke­zo esa­ndle­ni si­ka­Fa­ro.

12 UJo­se­fa wa­se­si­thi ku­yo: Le yi­ngca­ze­lo ya­loh. Inga­tsha ezi­nta­thu zi­yi­zi­nsu­ku ezi­nta­thui;

13 ku­se­se­pha­ka­thi kwe­nsu­ku ezi­nta­thu uFa­ro uza­pha­ka­mi­sa ikha­nda la­kho, aku­bu­yi­se­le esi­khu­ndle­ni sa­khoj; nja­lo uza­ni­ka inke­zo ka­Fa­ro esa­ndle­ni sa­khe, nje­nge­ndle­la ya­ku­qa­la la­pho wa­wu­ngu­mpha­thi­nke­zo wa­khe.

14 Ko­dwa ungi­khu­mbu­le la­we, la­pho uhle­zi ku­hle, ake unge­nze­le umu­sak, ungi­bi­ke ku­Fa­ro, ungi­khu­phe ku­li­ndlu.

15 Ngo­ba nge­bi­wa lo­kwe­bi­wa eli­zwe­ni la­ma­He­bhe­ru, la­la­pha fu­thi ka­nge­nza­nga lu­tho uku­ze ba­ngi­fa­ke emgo­di­nil.

16 La­pho indu­na ya­ba­phe­ki­zi­nkwa ibo­na uku­thi ucha­si­se ku­hle, ya­thi ku­Jo­se­fa: La­mi be­ngi­se­phu­tshe­ni; kha­nge­la-ke, be­ku­kho­na izi­tsha ezi­nta­thu zi­le­zi­nkwa ezi­mhlo­phe1 ekha­nda la­mi;

17 nja­lo esi­tshe­ni esi­nga­phe­zu­lu kwa­ku­kho­na oko­ku­dla ko­nke ku­ka­Fa­ro, umse­be­nzi obha­ki­we­yo; nja­lo inyo­ni za­ku­dla lo­kho esi­tshe­ni esi­se­kha­nda la­mi.

18 UJo­se­fa wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Le yi­ngca­ze­lo ya­lom. Izi­tsha ezi­nta­thu zi­yi­zi­nsu­ku ezi­nta­thu;

19 ku­se­se­pha­ka­thi kwe­nsu­ku ezi­nta­thu uFa­ro uza­pha­ka­mi­sa ikha­nda la­khon li­su­ke ku­we, aku­le­ngi­se esi­hla­hle­ni; inyo­ni zi­za­ku­dla inya­ma ya­kho zi­yi­su­se ku­we.

20 Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­tha­thu, usu­ku lo­ku­za­lwa ku­ka­Fa­roo, we­nze­la ince­ku za­khe zo­nke idi­li; wa­pha­ka­mi­sa ikha­ndap le­ndu­na ya­ba­pha­thi­nke­zo le­kha­nda le­ndu­na ya­ba­phe­ki­zi­nkwa pha­ka­thi kwe­nce­ku za­khe.

21 Wa­yi­bu­yi­se­la indu­na ya­ba­pha­thi­nke­zoq eku­pha­the­ni kwa­yo inke­zo; ya­si­ni­ka inke­zo esa­ndle­ni si­ka­Fa­ror.

22 Ko­dwa wa­yi­le­ngi­sa indu­na ya­ba­phe­ki­zi­nkwas, nje­ngo­ba uJo­se­fa ezi­cha­si­se­le.

23 Ko­dwa indu­na ya­ba­pha­thi­nke­zo ka­yi­mkhu­mbu­la­nga uJo­se­fa, ko­dwa ya­mkho­hlwa.

UJo­se­fa ucha­si­sa ama­phu­pho ka­Fa­ro

41Kwa­se­ku­si­thi eku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka emi­bi­li egcwe­le­yoa uFa­ro wa­phu­pha; kha­nge­la-ke, emi emfu­le­ni.

2 Kha­nge­la-ke, emfu­le­ni kwa­khu­phu­ka ama­nko­mo­ka­zi ayi­si­kho­mbi­sa, ekha­nge­le­ka ema­hle, eno­ni­le enya­me­ni; adla emi­hla­nge­nib.

3 Kha­nge­la-ke, ama­nye ama­nko­mo­ka­zi ayi­si­kho­mbi­sa akhu­phu­ka emfu­le­ni emva kwa­wo, ekha­nge­le­ka ku­bi, eca­ki­le enya­me­ni; ema edu­ze la­ma­nko­mo­ka­zi ekhu­nji­ni lo­mfu­la.

4 Ama­nko­mo­ka­zi akha­nge­le­ka ku­bi aca­ki­le­yo enya­me­ni adla ama­nko­mo­ka­zi akha­nge­le­ka ku­hle ano­ni­le­yo. UFa­ro wa­se­pha­pha­ma.

5 Wa­la­la fu­thi, wa­phu­pha ngo­kwe­si­bi­li; kha­nge­la-ke, kwa­kha­hle­la izi­khwe­bu ezi­yi­si­kho­mbi­sa ehla­nge­ni li­nye, ezi­gcwe­le­yo zi­lu­ngi­le.

6 Kha­nge­la-ke, izi­khwe­bu ezi­yi­si­kho­mbi­sa ezi­ca­ki­le­yo, zi­ha­ngu­lwe ngu­mo­ya we­mpu­ma­la­nga, za­kha­hle­la emva kwa­zo.

7 Izi­khwe­bu ezi­ca­ki­le­yo za­gi­nya izi­khwe­bu ezi­phe­le­le­yo ezi­gcwe­le­yo. UFa­ro wa­se­pha­pha­ma, kha­nge­la-ke, kwa­ku­li­phu­pho.

8 Kwa­se­ku­si­thi eku­se­ni umo­ya wa­khe wa­kha­tha­ze­kac; wa­thu­me­la wa­bi­za iza­ngo­ma zo­nke ze­Gi­bhi­the la­zo zo­nke iza­zi za­yod. UFa­ro wa­zi­la­ndi­se­la iphu­pho la­khe; ko­dwa kwa­ku­nge­kho onga­mcha­si­se­la wo­na uFa­ro.

9 Indu­na ya­ba­pha­thi­nke­zo ya­si­khu­lu­ma ku­Fa­ro isi­thi: La­mu­hla ngi­ya­khu­mbu­la ama­ca­la ami.

10 UFa­ro wa­zi­thu­ku­the­le­la ince­ku za­khee, wa­ngi­ni­ke­la esi­to­ki­si­ni, endli­ni ye­ndu­na ya­ba­li­ndif, mi­na le­ndu­na ya­ba­phe­ki­zi­nkwa;

11 nja­lo sa­phu­pha iphu­pho nga­bu­su­ku bu­nyeg, mi­na la­yo. Sa­phu­pha, nga­mu­nye nje­nge­ngca­ze­lo ye­phu­pho la­khe.

12 Kwa­ku­kho­na la­pho ka­nye la­thi ija­ha umHe­bhe­ru, ince­ku ye­ndu­na ya­ba­li­ndi; sa­yi­la­ndi­se­la ya­si­cha­si­se­la ama­phu­pho ethu, ya­cha­si­sa nga­mu­nye nje­nge­phu­pho la­kheh.

13 Kwa­se­ku­si­thi nje­ngo­ku­si­cha­si­se­la kwa­yo kwa­ba nja­lo; mi­na wa­ngi­bu­yi­se­la esi­khu­ndle­ni sa­mi, ye­na wa­mle­ngi­sai.

14 UFa­ro wa­se­thu­me­la wa­bi­za uJo­se­faj; ba­mkhu­pha emgo­di­nik ngo­ku­pha­ngi­sal1; ese­phu­ci­le wa­fa­ka ezi­nye izi­gqo­ko, wa­nge­na ku­Fa­ro.

15 UFa­ro wa­se­si­thi ku­Jo­se­fa: Ngi­phu­phi­le iphu­phom, ko­dwa ka­kho oli­cha­si­sa­yo; nja­lo mi­na ngi­zwi­le nga­we uku­thi: Usi­zwa iphu­pho, uya­li­cha­si­san.

16 UJo­se­fa wa­se­mphe­ndu­la uFa­ro esi­thi: Ka­ku­kho ki­mio. UNku­lu­nku­lup uza­phe­ndu­la impi­la­ka­hle ka­Fa­ro.

17 UFa­ro wa­se­khu­lu­ma ku­Jo­se­fa wa­thiq: Ephu­tshe­ni la­mi, kha­nge­la, nga­ngi­mi ekhu­nji­ni lo­mfu­la;

18 nja­lo kha­nge­la, kwa­khu­phu­ka emfu­le­ni ama­nko­mo­ka­zi ayi­si­kho­mbi­sa, ano­ni­le­yo enya­me­ni, akha­nge­le­ka ema­hle, adla emi­hla­nge­ni.

19 Kha­nge­la-ke, ama­nye ama­nko­mo­ka­zi ayi­si­kho­mbi­sa akhu­phu­ka emva kwa­wo, aya­nge­ki­le­yo, akha­nge­le­ka ema­bi ka­khu­lu, aca­ki­le­yo enya­me­ni; angi­za­nga ngi­wa­bo­ne anje­nga­wo ngo­bu­bi eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the.

20 Kwa­thi ama­nko­mo­ka­zi aca­ki­le­yo la­ma­bi adla ama­nko­mo­ka­zi ayi­si­kho­mbi­sa oku­qa­la ano­ni­le­yo.

21 La­pho ese­nge­ne esi­swi­ni sa­wo, ka­ku­bo­na­ka­la­nga uku­thi ange­ni­le esi­swi­ni sa­wo, ngo­ba ekha­nge­le­ka ku­bi nje­nga­ku­qa­la. Nga­se­ngi­pha­pha­ma.

22 Nga­se­ngi­bo­na ephu­tshe­ni la­mi, kha­nge­la-ke, izi­khwe­bu ezi­yi­si­kho­mbi­sa zi­kha­hle­la ehla­nge­ni li­nye, zi­gcwe­le zi­lu­ngi­le;

23 nja­lo kha­nge­la, izi­khwe­bu ezi­yi­si­kho­mbi­sa ezi­tshwa­bhe­ne­yo, ezi­ca­ki­le­yo, ezi­ha­ngu­lwe ngu­mo­ya we­mpu­ma­la­nga za­kha­hle­la emva kwa­zo.

24 Nja­lo izi­khwe­bu ezi­ca­ki­le­yo za­gi­nya izi­khwe­bu ezi­yi­si­kho­mbi­sa ezi­lu­ngi­le­yo. Nja­lo nga­ku­la­ndi­se­la iza­ngo­ma; ko­dwa kwa­ku­nge­kho esa­ngi­cha­si­se­la­yor.

25 UJo­se­fa wa­se­si­thi ku­Fa­ro: Iphu­pho li­ka­Fa­ro li­nye. Lo­kho uNku­lu­nku­lu akwe­nza­yo, uma­zi­si­le uFa­ros.

26 Ama­nko­mo­ka­zi ayi­si­kho­mbi­sa alu­ngi­le­yo ayi­mi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa; le­zi­khwe­bu ezi­yi­si­kho­mbi­sa ezi­lu­ngi­le­yo zi­yi­mi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa. Iphu­pho li­nye.

27 Nja­lo ama­nko­mo­ka­zi aca­ki­le­yo la­ma­bi akhu­phu­ka emva kwa­wo ayi­mi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa; le­zi­khwe­bu ezi­yi­si­kho­mbi­sa ezi­ca­ki­le­yo ezi­ha­ngu­lwe ngu­mo­ya we­mpu­ma­la­nga zi­za­ku­ba yi­mi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa ye­ndla­lat.

28 Le yi­nto engi­yi­khu­lu­me ku­Fa­ro uku­thi: Lo­kho uNku­lu­nku­lu akwe­nza­yo, uku­tshe­ngi­si­le ku­Fa­rou.

29 Kha­nge­la, ku­ye­za imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa ye­na­la enku­lu eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­thev.

30 Ku­za­ve­la imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa ye­ndla­la emva kwa­yow; iza­kho­hla­ka­la-ke ina­la yo­nke eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the; nja­lo indla­la iza­li­qe­da ili­zwex.

31 Nja­lo ina­la ka­yi­yi­kwa­zi­wa eli­zwe­ni nge­nxa ya­le­yo­ndla­la emva kwa­lo­kho, ngo­ba iza­ku­ba nzi­ma ka­khu­lu.

32 Nja­lo uku­thi iphu­pho li­phi­ndwe ka­bi­li ku­Fa­ro, ku­ngo­ba into le imi­si­we ngu­Nku­lu­nku­luy, fu­thi uNku­lu­nku­lu uya­pha­ngi­sa uku­kwe­nza.

33 Kha­the­si-ke uFa­ro ka­kha­nge­le indo­da eqe­di­si­sa­yo le­hla­ka­ni­phi­le­yo, ayi­be­ke phe­zu kwe­li­zwe le­Gi­bhi­the.

34 UFa­ro ke­nze lo­khu, abe­ke aba­bo­ni­si phe­zu kwe­li­zwe, atha­the ingxe­nye ye­si­hla­nu ye­li­zwe le­Gi­bhi­the emi­nya­ke­ni eyi­si­kho­mbi­sa ye­na­la.

35 Ka­ba­bu­the ko­nke uku­dla kwa­li­mi­nya­ka elu­ngi­le­yo eza­yo, nja­lo ka­ba­bu­the­le­le ama­be­le nga­pha­nsi kwe­sa­ndla si­ka­Fa­roz, ku­be yi­ku­dla emi­zi­ni, ba­wa­gci­ne.

36 Nja­lo uku­dla ku­za­ku­ba yi­si­pha­la se­li­zwe okwe­mi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa ye­ndla­la eza­ku­ba kho­na eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, uku­ze ili­zwe li­nga­bhu­ji­swa2 yi­ndla­la.

Uku­pha­ka­nyi­swa ku­ka­Jo­se­fa

37 Nja­lo into le ya­ba­nhle eme­hlwe­ni ka­Fa­ro le­me­hlwe­ni ezi­nce­ku za­khe zo­nke.

38 UFa­ro wa­se­si­thi ezi­nce­kwi­ni za­khe: Si­nga­mtho­la yi­ni onje­nga­ye, indo­da oku­yo uMo­ya ka­Nku­lu­nku­lua?

39 UFa­ro wa­se­si­thi ku­Jo­se­fa: Nje­nga­lo­khu uNku­lu­nku­lu ekwa­zi­si­le ko­nke lo­khu, ka­kho oqe­di­si­sa­yo lo­hla­ka­ni­phi­le­yo nje­nga­we.

40 We­na uza­ku­ba phe­zu kwe­ndlu ya­mib, nja­lo emlo­nye­ni wa­kho bo­nke aba­ntu ba­mi ba­za­bu­swa3; ku­phe­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si ngi­za­ku­ba mkhu­lu ku­la­we.

41 UFa­ro wa­se­si­thi ku­Jo­se­fa: Kha­nge­la, ngi­ku­be­ki­le phe­zu kwe­li­zwe lo­nke le­Gi­bhi­the.

42 UFa­ro wa­se­khu­pha inda­nda­tho ya­khe elo­pha­wu lwa­khe esa­ndle­ni sa­khe, wa­yi­fa­ka esa­ndle­ni si­ka­Jo­se­fac, wa­mgqo­ki­sa izi­gqo­ko ze­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lud, wa­mga­xa ike­ta­ne le­go­li­de enta­nye­nie.

43 Wa­mha­mbi­sa enqo­le­ni ye­si­bi­li aye­la­yo; nja­lo ba­me­me­zaf pha­mbi kwa­khe be­si­thi: Gu­qa­ni! Ngo­ku­nja­lo wa­mbe­ka phe­zu kwe­li­zwe lo­nke le­Gi­bhi­theg.

44 UFa­ro wa­se­si­thi ku­Jo­se­fa: Ngi­ngu­Fa­ro; ko­dwa nga­pha­ndle kwa­kho ka­kho oza­pha­ka­mi­sa isa­ndla sa­khe lo­ba unya­wo lwa­khe eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the.

45 UFa­ro wa­se­bi­za ibi­zo li­ka­Jo­se­fa ngo­ku­thi uZa­fe­na­thi-Pa­ne­ya4. Wa­mni­ka uA­se­na­thi, indo­da­ka­zi ka­Po­ti­fe­ra umpri­sti weO­ni, uku­thi abe ngu­mkakhe. UJo­se­fa wa­se­phu­ma wa­da­bu­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

46 Nja­lo uJo­se­fa wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu mhla esi­ma pha­mbi ku­ka­Fa­ro inko­si ye­Gi­bhi­theh. UJo­se­fa wa­se­phu­ma esu­ka ebu­swe­ni bu­ka­Fa­ro, wa­da­bu­la ili­zwe lo­nke le­Gi­bhi­the.

47 Umhla­ba wa­the­la nge­za­ndla ezi­gcwe­le­yo emi­nya­ke­ni eyi­si­kho­mbi­sa ye­na­la.

48 Wa­se­qo­qa ko­nke uku­dla kwe­mi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa eya­yi­se­li­zwe­ni le­Gi­bhi­the, wa­be­ka uku­dla emi­zi­ni; uku­dla kwe­nsi­mu ezi­nge­le­ze­le lo­wo la­lo­wo­mu­zi wa­ku­be­ka ku­wo.

49 UJo­se­fa wa­se­bu­the­le­la ama­be­le nje­nge­tshe­be­tshe­be lo­lwa­ndle, aba ma­ne­ngi ka­khu­lu, wa­ze wa­ye­ke­la uku­ba­la, ngo­ba aye­nge­la­na­nii.

50 Wa­se­za­le­lwa uJo­se­fa ama­do­da­na ama­bi­lij, unga­ka­fi­ki umnya­ka we­ndla­la, amza­le­la wo­na uA­se­na­thi indo­da­ka­zi ka­Po­ti­fe­ra umpri­sti5 weO­ni.

51 UJo­se­fa wa­se­bi­za ibi­zok le­zi­bu­lo wa­thi ngu­Ma­na­se6, wa­thi: Ngo­ba uNku­lu­nku­lu unge­nze uku­thi ngi­kho­hlwe ko­nke uku­hlu­phe­ka kwa­mi le­ndlu yo­nke ka­ba­ba.

52 Le­bi­zo le­ye­si­bi­li wa­li­bi­za wa­thi nguE­fra­yi­mi7, wa­thi: Ngo­ba uNku­lu­nku­lu unge­nze uku­thi ngi­be le­zi­the­lo eli­zwe­ni lo­ku­hlu­phe­ka kwa­mi.

53 Kwa­se­ku­phe­la imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa ye­na­la eya­yi­se­li­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

54 Kwa­se­ku­qa­la uku­fi­ka imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa ye­ndla­lal, nje­ngo­ba uJo­se­fa wa­ye­tshi­lom. Kwa­se­ku­si­ba kho­na indla­la ema­zwe­ni wo­nke, ko­dwa eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the kwa­ku­kho­na isi­nkwa.

55 Kwa­thi ili­zwe le­Gi­bhi­the lo­nke se­li­la­mba, aba­ntu ba­kha­la nge­si­nkwa ku­Fa­ro. UFa­ro wa­se­si­thi ku­wo wo­nke ama­Gi­bhi­the: Ya­ni­ni ku­Jo­se­fa, le­nze lo­kho ali­tshe­la kho­na.

56 Kwa­thi se­ku­le­ndla­la ebu­swe­ni be­li­zwe lo­nke, uJo­se­fa wa­vu­la zo­nke izi­pha­la8, wa­the­ngi­se­lan ama­Gi­bhi­the; indla­la-ke ya­ba la­ma­ndla eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

57 Lo­nke ili­zwe la­fi­ka eGi­bhi­the ku­Jo­se­fa uku­the­nga, ngo­ba indla­la ya­yi­la­ma­ndla emhla­be­ni wo­nkeo.

Aba­fo­wa­bo ba­ka­Jo­se­fa ba­ya eGi­bhi­the

42UJa­ko­be ese­bo­ni­le uku­thi ku­kho­na ama­be­le eGi­bhi­thea, uJa­ko­be wa­thi ema­do­da­ne­ni akhe: Ku­nga­ni li­kha­nge­la­na?

2 Wa­thi fu­thi: Kha­nge­la­ni, se­ngi­zwi­le uku­thi ku­kho­na ama­be­le eGi­bhi­the; ye­hla­ni li­ye kho­na, li­si­the­nge­le kho­na, uku­ze si­phi­le, si­nga­fib.

3 Aba­fo­wa­bo ba­ka­Jo­se­fa aba­li­tshu­mi ba­se­be­se­hla uku­the­nga ama­be­le eGi­bhi­the.

4 Ko­dwa uBhe­nja­mi­nic, umfo­wa­bo ka­Jo­se­fa, uJa­ko­be ka­mthu­ma­nga la­ba­fo­wa­bo, ngo­ba wa­thi: Hle­zi ehle­lwe yi­ngo­zid.

5 Ama­do­da­na kaI­sra­ye­li ase­fi­ka uku­the­nga pha­ka­thi kwa­ba­be­si­za, ngo­ba indla­la ya­yi­kho­na eli­zwe­ni le­Kha­na­ni.

6 Nja­lo uJo­se­fa wa­ye­ngu­mbu­si phe­zu kwe­li­zwee; wa­the­ngi­se­la aba­ntu bo­nke be­li­zwe; ba­fi­ka-ke aba­fo­wa­bo ba­ka­Jo­se­fa, ba­mkho­tha­me­la ngo­bu­so emhla­ba­thi­nif.

7 UJo­se­fa ese­ba­bo­ni­le aba­fo­wa­bo, wa­ba­zi, ko­dwa wa­zi­tsha­ya owe­mzi­ni ku­bo, wa­khu­lu­ma la­bo izi­nto ezi­lu­khu­ni wa­thi ku­bo: Li­ve­la nga­phi? Ba­thi: Eli­zwe­ni le­Kha­na­ni, uku­the­nga uku­dla.

8 UJo­se­fa wa­se­ba­zi aba­fo­wa­bo, ko­dwa bo­na ka­ba­ma­za­nga.

9 UJo­se­fa wa­se­khu­mbu­la ama­phu­pho awa­phu­pha nga­bog, wa­thi ki­bo: Li­zi­nhlo­lih, uku­za­bo­na ubu­nqu­nu be­li­zwe li­zi­le.

10 Ba­se­be­si­thi ku­ye: Ha­tshi, nko­si ya­mi; ko­dwa ince­ku za­kho zi­ze uku­the­nga uku­dla.

11 Thi­na so­nke si­nga­ma­do­da­na ando­da­nye; si­nga­ba­qo­tho, ince­ku za­kho ka­zi­si­zo inhlo­li.

12 Wa­se­si­thi ku­bo: Ha­tshi, ko­dwa uku­za­bo­na ubu­nqu­nu be­li­zwe li­zi­le.

13 Ba­se­be­si­thi: Thi­na, izi­nce­ku za­kho, si­yi­ze­la­ma­ni ezi­li­tshu­mi la­mbi­li, ama­do­da­na ando­da­nye eli­zwe­ni le­Kha­na­ni; kha­nge­la-ke, ici­na­thu­nja­na li­ku­ba­ba la­mu­hla, enye ka­yise­khoi.

14 UJo­se­fa wa­se­si­thi ku­bo: Yi­kho lo­kho engi­ku­tsho ki­ni, uku­thi: Li­zi­nhlo­li.

15 Ku­lo­khu li­za­hlo­lwa; nge­mpi­lo ka­Fa­roj! ka­li­so­ze li­phu­me la­pha, nga­pha­ndle ko­ku­thi ku­fi­ke umfo­we­nu oli­ci­na­thu­nja­na la­pha.

16 Thu­ma­ni omu­nye we­nu, amla­nde umfo­we­nu; ko­dwa li­na li­za­bo­tshwa, uku­ze ku­hlo­lwe ama­zwi enu, uku­thi iqi­ni­so li­ki­ni yi­ni; ko­dwa uba ha­tshi, impi­lo ka­Fa­ro! li­zi­nhlo­li.

17 Wa­se­ba­fa­ka1 esi­to­ki­si­ni insu­ku ezi­nta­thu.

18 UJo­se­fa wa­se­si­thi ku­bo ngo­su­ku lwe­si­tha­thu: Ye­nza­ni lo­khu uku­ze li­phi­le. Ngi­ya­me­sa­ba uNku­lu­nku­luk.

19 Uba li­nga­ba­qo­tho, ka­bo­tshwe omu­nye wa­ba­fo­we­nu endli­ni yo­ku­lo­ndo­lo­zwa kwe­nu, ko­dwa li­na ha­mba­ni, li­bu­ye­le la­ma­be­le endla­la ezi­ndlu ze­nu,

20 li­le­the umna­we­nu oli­ci­na­thu­nja­na ki­mil; kho­na ama­zwi enu eza­qi­ni­swa, uku­ze li­nga­fi. Ba­se­be­se­nza nja­lo.

21 Ba­se­be­khu­lu­mi­sa­na be­si­thi: Isi­bi­li si­le­ca­la ngo­mfo­we­thu, ngo­ba sa­bo­na usi­zi lo­mphe­fu­mu­lo wa­khe, nxa wa­si­nce­nga, ko­dwa ka­si­la­le­la­nga; nge­nxa ya­lo­kho se­hle­lwe yi­ku­hlu­phe­ka lo­khum.

22 URu­be­ni wa­se­ba­phe­ndu­la wa­thi: Ka­ngi­tsho­ngo yi­ni uku­thi: Li­ngo­ni ku­mfa­nan? Ko­dwa ka­li­la­le­la­nga. Nga­kho le­ga­zi la­khe, kha­nge­la­ni, li­ya­bi­zwao.

23 Nja­lo bo­na ba­be­nga­zi uku­thi uJo­se­fa uye­zwa, ngo­ba kwa­ku­lo­mto­li­kip pha­ka­thi kwa­bo.

24 Nja­lo wa­ba­fu­la­the­la, wa­kha­la inye­mbe­zi; wa­se­tshi­bi­li­ke­la ku­bo, wa­khu­lu­ma ku­bo; wa­se­tha­tha uSi­me­yo­ni ku­bo, wa­mbo­pha pha­mbi kwa­me­hlo abo.

25 UJo­se­fa wa­se­la­ya uku­thi ba­gcwa­li­se ama­sa­ka abo nga­ma­be­le, lo­ku­thi ba­bu­yi­se­le ima­li ya­bo, ngu­lo­wo la­lo­wo esa­ke­ni la­khe, lo­ku­thi ba­ba­ni­ke umpha­ko we­ndle­la; ba­se­be­se­nza nja­lo ku­bo.

26 Ba­se­be­se­thwe­sa oba­bhe­mi ba­bo ama­be­le abo, ba­su­ka la­pho.

27 Kwa­thi omu­nye evu­la isa­ka la­kheq uku­ze ani­ke uba­bhe­mi wa­khe uku­dla endli­ni ye­zi­ha­mbir, wa­bo­na ima­li ya­khe, ngo­ba kha­nge­la, ya­yi­se­mlo­nye­ni we­sa­ka la­khe.

28 Wa­se­si­thi ku­ba­fo­wa­bo: Ima­li ya­mi ibu­yi­se­lwe; fu­thi kha­nge­la­ni, ise­sa­ke­ni la­mi. Inhli­zi­yo ya­bo ya­si­se­hlu­le­ka2, ba­thu­thu­me­la, omu­nye ko­mu­nye be­si­thi: Ku­yi­ni lo­khu uNku­lu­nku­lu akwe­nze ki­thi?

29 Ba­se­be­bu­ye­la ku­Ja­ko­be uyi­se eli­zwe­ni le­Kha­na­ni, ba­ma­zi­sa ko­nke aba­hla­nge­ne la­kho, be­si­thi:

30 Indo­da, umbu­si wa­le­lo­li­zwe, wa­si­ha­la­da, wa­si­tha­tha nje­nge­nhlo­li ze­li­zwe.

31 Ko­dwa sa­thi ku­ye: Si­nga­ba­qo­tho; ka­si­si­zo izi­nhlo­li;

32 sa­si­yi­ze­la­ma­ni ezi­li­tshu­mi la­mbi­li, ama­do­da­na ka­ba­ba; enye ka­yise­khos, le­ci­na­thu­nja­na la­mu­hla li­ku­ba­ba eli­zwe­ni le­Kha­na­ni.

33 Le­ndo­da, umbu­si we­li­zwe, wa­thi ki­thi: Nga­lo­khu ngi­za­kwa­zi uku­thi li­nga­ba­qo­tho; tshi­ya­ni omu­nye wa­ba­fo­we­nu ki­mit, li­tha­the­le indla­la ye­zi­ndlu ze­nuu, li­ha­mbe,

34 li­le­the umna­we­nu oli­ci­na­thu­nja­na ki­mi; kho­na ngi­za­bo­na uku­thi ka­li­si­zo izi­nhlo­li ko­dwa li­nga­ba­qo­tho, ngi­li­ni­ke umfo­we­nu, li­the­ngi­se­la­ne eli­zwe­niv.

35 Kwa­se­ku­si­thi se­be­thu­lu­la ama­sa­ka abo, kha­nge­la-ke, isi­khwa­ma se­ma­li sa­lo­wo la­lo­wo si­se­sa­ke­ni la­khe. La­pho be­bo­na izi­khwa­ma ze­ma­li ya­bo, bo­na lo­yi­se, be­sa­ba.

36 UJa­ko­be uyi­se wa­se­si­thi ku­bo: Li­ya­nge­mu­ka aba­ntwa­naw; uJo­se­fa kase­kho lo­Si­me­yo­ni ka­kho, lo­Bhe­nja­mi­ni li­za­mtha­tha; zo­nke le­zi­zi­nto zi­me­la­ne la­mi.

37 URu­be­ni wa­se­khu­lu­ma ku­yi­se esi­thi: Bu­la­la aba­bi­li ku­ma­do­da­na amix, uba ngi­nga­mbu­yi­si ku­we; mni­ke­le esa­ndle­ni sa­mi, fu­thi mi­na ngi­za­mbu­yi­se­la ku­we.

38 Ko­dwa wa­thi: Indo­da­na ya­mi ka­yi­yi­kwe­hla la­ni, ngo­ba umfo­wa­bo ufi­ley, fu­thi ye­na use­le ye­dwa; uba ese­hle­lwa yi­ngo­zi endle­le­ni eli­ha­mba ku­yoz, li­za­kwe­hli­se­la engcwa­be­ni izi­mvu za­mi ngo­si­zia.

Aba­fo­wa­bo ba­ka­Jo­se­fa ba­bu­ye­la eGi­bhi­the lo­Bhe­nja­mi­ni

43Indla­la ya­si­si­ba nzi­maa eli­zwe­ni.

2 Kwa­se­ku­si­thi se­be­qe­di­le uku­dla aba­be­bu­ye la­kho eGi­bhi­the, uyi­se wa­thi ku­bo: Bu­ye­la­ni, li­si­the­nge­le uku­dla oku­lu­tshwa­na.

3 UJu­da wa­se­khu­lu­ma ku­ye wa­thi: Le­yo­ndo­da ya­si­qo­nqo­se­la1 ya­thi: Ka­li­so­ze li­bu­bo­ne ubu­so ba­mi nga­pha­ndle ko­ku­thi umna­we­nu li­be la­yeb.

4 Uba uthu­ma umna­we­thu la­thi, si­za­kwe­hla si­ye­ku­the­nge­la uku­dla,

5 ko­dwa uba ungamthu­mi, ka­si­yi­kwe­hla, ngo­ba le­yo­ndo­da ya­thi ki­thi: Ka­li­so­ze li­bu­bo­ne ubu­so ba­mi nga­pha­ndle ko­ku­thi umna­we­nu li­la­ye.

6 UI­sra­ye­li wa­se­si­thi: Le­nze­la­ni oku­bi ki­mi ngo­ku­ya­zi­sa le­yo­ndo­da uku­thi li­se­lo­mna­we­nu?

7 Ba­se­be­si­thi: Le­yo­ndo­da ya­bu­zi­si­sa2 ma­ye­la­na la­thi la­nge­zi­hlo­bo ze­thu, isi­thi: Uyi­hlo usa­phi­la yi­ni? Li­lo­mna­we­nu yi­ni? Sa­yi­la­ndi­se­la nga­la­wo­ma­zwi3; ukwa­zi sa­si­kwa­zi yi­ni uku­thi iza­ku­thi: Ye­hla­ni lo­mna­we­nu?

8 UJu­da wa­se­si­thi kuI­sra­ye­li uyi­se: Thu­ma umfa­na la­mi; be­se­si­su­ku­ma si­ha­mbe, uku­ze si­phi­le si­nga­fic, la­thi, la­we, la­ba­ntwa­nya­na be­thu.

9 Mi­na ngi­za­ku­ba yi­si­ba­mbi­so sa­khe; uza­mbi­za esa­ndle­ni sa­mi; uba ngi­nga­mbu­yi­si ku­we ngi­mbe­ke pha­mbi kwa­kho, ngi­za­ku­ba le­ca­la ku­we zo­nke izi­nsu­kud.

10 Isi­bi­li uba be­si­nga­li­ba­la­nga, qo­tho nga­be kha­the­si se­si­bu­yi­le ka­bi­li.

11 UI­sra­ye­li uyi­se wa­se­si­thi ku­bo: Uba ku­nja­lo kha­the­si, ye­nza­ni lo­khu; tha­tha­ni okwe­zi­the­lo ezi­khe­thi­we­yo ze­li­zwe ezi­tshe­ni ze­nu, li­ye­hli­se­le le­yo­ndo­da isi­pho, inhla­ka eyi­ngco­sa­nae, lo­lu­ju olu­yi­ngco­sa­na, isi­no­ngo, le­mu­re*, imke­lu ye­pi­sta­ki­yo, la­ma-a­li­mo­ndi;

12 li­tha­the ima­li iphi­ndwe ka­bi­li esa­ndle­ni se­nu; fu­thi ima­li eya­bu­yi­se­lwa­yo emlo­nye­ni wa­ma­sa­ka enuf li­yi­bu­yi­se­le esa­ndle­ni se­nu, mhla­wu­mbe kwa­ba yi­si­pho­si­so.

13 Li­tha­the fu­thi umfo­we­nu, li­su­ku­me, li­bu­ye­le ku­le­yo­ndo­da.

14 UNku­lu­nku­lu uSo­ma­ndlag ka­li­phe isi­ha­wu pha­mbi kwa­le­yo­ndo­da, uku­ze ali­khu­lu­le­le omu­nye umfo­we­nu lo­Bhe­nja­mi­ni. Mi­na-ke, uba nge­mu­kwa aba­ntwa­na, ngi­ye­mu­kwa.

15 Ama­do­da ase­tha­tha le­so­si­pho, atha­tha ima­li ephi­ndwe ka­bi­li esa­ndle­ni sa­wo lo­Bhe­nja­mi­ni; asu­ku­ma ehle­la eGi­bhi­the, ema pha­mbi ku­ka­Jo­se­fa.

16 Kwa­thi uJo­se­fa embo­na uBhe­nja­mi­ni ela­bo, wa­thi ku­mpha­thi we­ndlu ya­kheh: Nge­ni­sa la­ma­do­da endli­ni, uhla­be isi­fu­yo, ulu­ngi­se, ngo­ba la­ma­do­da aza­ku­dla la­mi emi­ni.

17 Indo­da ye­nza nje­ngo­ba uJo­se­fa etshi­lo, le­ndo­da ya­wa­nge­ni­sa ama­do­da endli­ni ka­Jo­se­fa.

18 Ama­do­da ase­se­sa­ba, ngo­ba enge­ni­swe endli­ni ka­Jo­se­fa; athi: Si­nge­ni­si­we nge­nxa ye­ma­li eya­bu­yi­se­lwa ema­sa­ke­ni ethu ku­qa­la, uku­ze asi­ju­me4 ehle­le phe­zu kwe­thu, asi­tha­the si­be yi­zi­gqi­li, la­bo­ba­bhe­mi be­thu.

19 Ase­so­nde­la endo­de­ni eya­yi­ngu­mpha­thi we­ndlu ka­Jo­se­fa, akhu­lu­ma ku­yo emnya­ngo we­ndlu,

20 athi: Ma­yu­yu nko­si ya­mi! Se­hla lo­kwe­hla ku­qa­la uku­the­nga uku­dlai.

21 Kwa­se­ku­si­thi se­si­fi­ke endli­ni ye­zi­ha­mbi, sa­vu­la ama­sa­ka ethu, kha­nge­la-ke, ima­li ya­lo­wo la­lo­wo ya­yi­se­mlo­nye­ni we­sa­ka la­khej, ima­li ye­thu nge­si­si­ndo sa­yo; si­yi­bu­yi­si­le esa­ndle­ni se­thu.

22 Se­hle le­nye ima­li la­yo esa­ndle­ni se­thu, uku­the­nga uku­dla. Ka­sa­zi uku­thi ngu­ba­ni ofa­ke ima­li ye­thu ema­sa­ke­ni ethu.

23 Wa­se­si­thi: Uku­thu­la ka­ku­be ki­ni, li­nge­sa­bi. UNku­lu­nku­lu we­nu lo­Nku­lu­nku­lu ka­yi­hlo uli­ni­ki­le ino­tho ema­sa­ke­ni enu. Ima­li ye­nu ye­za ki­mi. Wa­se­mkhu­phe­la ku­bo uSi­me­yo­ni.

24 Indo­da ya­si­wa­nge­ni­sa ama­do­da endli­ni ka­Jo­se­fa, yawa­ni­ka ama­nzi; ase­ge­za inya­wo za­wo; ya­si­ni­ka oba­bhe­mi ba­wo uku­dlak.

25 Ase­lu­ngi­sa isi­phol wa­ze wa­fi­ka uJo­se­fa emi­ni, ngo­ba aye­zwi­le uku­thi ba­za­ku­dla isi­nkwa la­pho.

26 Kwa­thi uJo­se­fa ese­fi­ki­le endli­ni, amle­the­la endli­ni isi­pho esa­si­se­sa­ndle­ni sa­wo, amkho­tha­me­la emhla­ba­thi­nim.

27 Wa­se­wa­bu­za impi­lo wa­thi: Uya­phi­la uyi­hlo yi­ni, ixhe­gu ela­li­khu­lu­ma nga­lo? Li­sa­phi­la yi­nin?

28 Ase­si­thi: Ince­ku ya­kho uba­ba ise­kho­na, isa­phi­la. Ase­kho­tha­me­la pha­nsi amkho­nza.

29 Wa­se­pha­ka­mi­sa ame­hlo akhe, wa­bo­na uBhe­nja­mi­ni umfo­wa­bo, indo­da­na ka­ni­nao, wa­thi: Ngu­ye lo umna­we­nu omnci­nya­ne yi­ni ela­khu­lu­ma nga­ye ki­mip? Wa­thi fu­thi: UNku­lu­nku­lu ka­be lo­mu­sa ku­we, ndo­da­na ya­mi.

30 UJo­se­fa wa­se­pha­ngi­sa, ngo­ba imi­bi­li­ni ya­khe ya­tshi­se­ke­la umfo­wa­boq; wa­di­nga inda­wo yo­ku­kha­la inye­mbe­zi; wa­nge­na eka­me­lwe­ni eli­pha­ka­thi, wa­kha­la inye­mbe­zi kho­nar.

31 Ese­ge­zi­le ubu­so ba­khe, wa­phu­ma; ese­zi­ba­mbi­les wa­thi: Fa­ka­ni isi­nkwa.

32 Ba­mfa­ke­la ye­dwa, la­wo wo­dwa, la­ma­Gi­bhi­the, aye­si­dla la­ye, wo­dwa, ngo­ba ama­Gi­bhi­the aye­nge­dle isi­nkwa la­ma­He­bhe­ru, ngo­ba lo­kho kwa­ku­yi­si­ne­ngi­so ku­ma­Gi­bhi­thet.

33 Ase­hla­la pha­mbi kwa­khe, izi­bu­lo nje­ngo­bu­zi­bu­lo ba­lo, le­ci­na­thu­nja­na nje­ngo­bu­ci­na­thu­nja­na ba­lo; ama­do­da ase­ma­nga­la enye kwe­nye.

34 Wa­se­wa­be­la ku­lo­khu okwa­ku­pha­mbi kwa­kheu; ko­dwa isa­be­lo si­ka­Bhe­nja­mi­ni sa­phi­ndwa ka­hla­nuv okwe­dlu­la isa­be­lo sa­wo wo­nke. Ana­tha ase­na­tha ka­khu­lu la­ye.

UJo­se­fa uya­ba­li­nga aba­fo­wa­bo

44Wa­se­la­ya umpha­thi we­ndlu ya­khe esi­thi: Gcwa­li­sa ama­sa­ka ama­do­da ngo­ku­dla, oku­li­nge­ne aba­nga­ku­thwa­la, ufa­ke ima­li ya­lo­wo la­lo­wo emlo­nye­ni we­sa­ka la­khe.

2 Le­nke­zo ya­mi, inke­zo ye­si­li­va, ifa­ke emlo­nye­ni we­sa­ka le­ci­na­thu­nja­na ka­nye le­ma­li ya­ma­be­le alo. We­nza-ke nje­nge­li­zwi li­ka­Jo­se­fa, aye­li­khu­lu­mi­le.

3 Eku­se­ni se­ku­si­le, ama­do­da avu­nye­lwa uku­ha­mba, wo­na la­bo­ba­bhe­mi ba­wo.

4 Wo­na aphu­ma emzi­ni, aye­nga­kha­tsha­na, uJo­se­fa wa­se­si­thi ku­mpha­thi we­ndlu ya­khe: Su­ku­ma xo­tsha­na la­ma­do­da; la­pho usu­wa­fi­ci­le uza­ku­thi ku­wo: Li­phi­ndi­se­le­le­ni oku­hle ngo­ku­bi?

5 Le ka­yi­si­yo ena­tha ku­yo inko­si ya­mi, le­hla­hlu­la nga­yo si­bi­li yi­ni? Le­nze oku­bi nge­li­kwe­nzi­le­yo.

6 Wa­se­wa­fi­ca, wa­khu­lu­ma ku­wo la ama­zwi.

7 Ase­si­thi ku­ye: Inko­si ye­thu ikhu­lu­me­la­ni ama­zwi anje? Ka­ku­be kha­tsha­na le­zi­nce­ku za­kho ukwe­nza into enje.

8 Kha­nge­la, ima­li esa­yi­fi­ca emlo­nye­ni wa­ma­sa­ka ethua sa­yi­bu­yi­se­la ku­we ive­la eli­zwe­ni le­Kha­na­ni. Pho, be­si­nge­ba nja­ni isi­li­va lo­ba igo­li­de endli­ni ye­nko­si ya­kho?

9 Lo­wo owe­zi­nce­ku za­kho etho­lwa ku­ye, ka­feb, la­thi fu­thi si­za­ku­ba yi­zi­gqi­li ze­nko­si ye­thu.

10 Wa­se­si­thi: Kha­the­si-ke, ka­ku­be nja­lo nje­nga­ma­zwi enu; lo­wo eza­tho­lwa ku­ye uza­ku­ba yi­si­gqi­li sa­mi, ko­dwa li­na li­be msu­lwa.

11 Ba­se­be­pha­ngi­sa, nja­lo ngu­lo­wo la­lo­wo we­thu­le­la isa­ka la­khe emhla­ba­thi­ni, ngu­lo­wo la­lo­wo wa­se­vu­la isa­ka la­khe.

12 Wa­phe­nya eqa­la kwe­nku­lu wa­ci­na nge­ci­na­thu­nja­na; nja­lo inke­zo ya­tho­lwa esa­ke­ni li­ka­Bhe­nja­mi­ni.

13 Ase­da­bu­la ize­mba­tho za­woc; ile­yo la­le­yo ye­thwe­sa uba­bhe­mi wa­yo, ase­bu­ye­la emzi­ni.

14 Nja­lo uJu­da wa­fi­ka la­ba­fo­wa­bo endli­ni ka­Jo­se­fa; ngo­ba wa­ye­se­se­kho­na, ba­we­la emhla­ba­thi­ni pha­mbi kwa­khed.

15 UJo­se­fa wa­se­si­thi ku­bo: Yi­se­nzo ba­ni eli­se­nzi­le­yo? Be­li­nga­zi yi­ni uku­thi indo­da enje­nga­mi inga­hla­hlu­la si­bi­li?

16 UJu­da wa­se­si­thi: Si­za­ku­thi­ni enko­si­ni ye­thu? Si­za­khu­lu­ma­ni? Lo­ba si­za­zi­lu­ngi­si­sa nja­ni? UNku­lu­nku­lu utho­le ubu­bi be­nce­ku za­kho; kha­nge­la, si­yi­zi­gqi­li ze­nko­si ye­thu, thi­na so­nke ka­nye la­ye inke­zo etho­lwe esa­ndle­ni sa­khee.

17 Ko­dwa wa­thi: Ka­ku­be kha­tsha­na la­mi ukwe­nza lo­kho. Indo­da esa­ndle­ni sa­yo oku­tho­lwe inke­zo, ngu­ye oza­ku­ba yi­si­gqi­li sa­mi; ko­dwa li­na ye­nyu­ka­ni ngo­ku­thu­la li­ye ku­yi­hlo.

18 UJu­da wa­se­so­nde­la ku­ye wa­thi: Uxo­lo nko­si ya­mi! Ake uvu­me­le ince­ku ya­kho ikhu­lu­me ili­zwi endle­be­ni ze­nko­si ya­mif, lo­la­ka lwa­kho lu­nga­yi­vu­the­li ince­ku ya­khog, ngo­ba unje­ngo­Fa­ro ka­nye.

19 Inko­si ya­mi ya­bu­za ince­ku za­yo isi­thi: Li­lo­yi­hlo ku­mbe umfo­we­nu yi­ni?

20 Sa­se­si­si­thi enko­si­ni ya­mi: Si­lo­ba­ba oli­xhe­gu, lo­mfa­na wo­bu­xhe­gu, omnci­nya­neh, lo­mne­wa­bo ufi­le, nja­lo ye­na use­le ye­dwa ku­ni­na, lo­yi­se uya­mtha­nda.

21 Wa­su­si­thi ezi­nce­kwi­ni za­kho: Me­hli­se­le­ni ki­mi uku­ze ngi­be­ke ili­hlo la­mi phe­zu kwa­khei.

22 Sa­se­si­si­thi enko­si­ni ya­mi: Umfa­na ange­tshi­ye uyi­se; uba emtshi­ya uyi­se, uza­ku­fa uyi­sej.

23 Wa­su­si­thi ezi­nce­kwi­ni za­kho: Uba umna­we­nu oli­ci­na­thu­nja­na enge­hli la­ni, ka­li­yi­ku­bo­na ubu­so ba­mi fu­thi.

24 Kwa­se­ku­si­thi se­se­nyu­ke­le ku­nce­ku ya­kho uba­ba, sa­ma­zi­sa ama­zwi enko­si ya­mi.

25 Uba­ba wa­se­si­thi: Bu­ye­la­ni, li­si­the­nge­le uku­dla oku­lu­tshwa­nak.

26 Sa­se­si­si­thi: Si­nge­ke se­hle; uba umna­we­thu oli­ci­na­thu­nja­na ela­thi si­nge­hla, ngo­ba si­nge­bo­ne ubu­so ba­le­yo­ndo­da uba umna­we­thu oli­ci­na­thu­nja­na si­nge­la­ye.

27 Ince­ku ya­kho uba­ba ya­si­si­thi ki­thi: Li­na li­ya­zi uku­thi umka­mi wa­ngi­za­le­la ama­do­da­na ama­bi­li;

28 nja­lo omu­nye wa­phu­ma ki­mi, nga­se­ngi­si­thi: Isi­bi­li uda­tshu­li­we lo­ku­da­tshu­lwal; nja­lo ka­ngi­mbo­na­nga ku­ze ku­be kha­the­si.

29 Uba li­tha­tha la­lo li­msu­sa ebu­swe­ni ba­mi, ese­hle­lwe yi­ngo­zi, li­za­kwe­hli­se­la-ke izi­mvu za­mi engcwa­be­ni ngo­si­zim.

30 Kha­the­si-ke, la­pho ngi­bu­ye­la ku­nce­ku ya­kho uba­ba, lo­mfa­na si­nge­la­ye, nje­ngo­ba umphe­fu­mu­lo wa­khe ubo­tshe­lwe emphe­fu­mu­lwe­ni wa­khen,

31 ku­za­ku­thi-ke, nxa ebo­na uku­thi umfa­na ka­khoo, uza­ku­fa; nja­lo ince­ku za­kho zi­za­kwe­hli­se­la izi­mvu ze­nce­ku ya­kho uba­ba engcwa­be­ni ngo­si­zi.

32 Ngo­ba ince­ku ya­kho ya­ba yi­si­ba­mbi­so so­mfa­na ku­ba­ba esi­thi: Uba ngi­nga­mbu­yi­se­li ku­we, ngi­za­ku­ba le­ca­la ku­ba­ba zo­nke izi­nsu­kup.

33 Kha­the­si-ke, ake ince­ku ya­kho isa­le esi­khu­ndle­ni so­mfa­na, ibe yi­si­gqi­li se­nko­si ya­mi, lo­mfa­na enyu­ke ka­nye la­ba­fo­wa­bo.

34 Ngo­ba ngi­nge­nyu­ke­la nja­ni ku­ba­ba, umfa­na ngi­nge­la­ye, hle­zi ngi­bo­ne oku­bi oku­za­fi­ca uba­ba?

UJo­se­fa uya­zi­ve­za ku­ba­fo­wa­bo

45UJo­se­fa-ke wa­ye­nge­la­ku­zi­ba­mbaa pha­mbi kwa­bo aba­be­mi la­ye, wa­me­me­za wa­thi: Khu­pha­ni wo­nke umu­ntu asu­ke ki­mi. Fu­thi kwa­ku­nge­la­mu­ntu owa­ye­mi la­ye la­pho uJo­se­fa ezi­ve­za ku­ba­fo­wa­bo.

2 Wa­se­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­khe ngo­ku­kha­la, aze ezwa ama­Gi­bhi­the, ye­zwa le­ndlu ka­Fa­ro.

3 UJo­se­fa wa­se­si­thi ku­ba­fo­wa­bo: Ngi­ngu­Jo­se­fab. Uba­ba usa­phi­la yi­ni? Ko­dwa aba­fo­wa­bo ka­ba­ze ba­mphe­ndu­la, ngo­ba be­sa­nga­ni­se­ki­le pha­mbi kwa­khe.

4 UJo­se­fa wa­se­si­thi ku­ba­fo­wa­bo: Ake li­so­nde­le ki­mi. Ba­so­nde­la-ke. Wa­se­si­thi: Ngi­ngu­Jo­se­fa umfo­we­nu ela­mthe­ngi­sa wa­ya eGi­bhi­the.

5 Kha­the­si-ke, li­nga­da­bu­ki, li­nga­zi­thu­ku­the­le­li1, uku­thi la­ngi­the­ngi­sa la­pha, ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­ngi­thu­ma pha­mbi kwe­nu uku­lo­ndo­lo­za impi­loc.

6 Ngo­ba li­mi­nya­ka emi­bi­li indla­la ipha­ka­thi kwe­li­zwe; nja­lo ku­se­le­mi­nya­ka emi­hla­nu oku­nga­yi­ku­li­nywa ku­vu­nwe nga­yod.

7 Nja­lo uNku­lu­nku­lu wa­ngi­thu­ma pha­mbi kwe­nu uku­li­mi­se­la insa­li emhla­be­ni, lo­ku­li­gci­na li­phi­la ngo­ku­khu­lu­la oku­khu­lu.

8 Kha­the­si-ke, li­na ali­ngi­thu­me­la­nga la­pha, ko­dwa uNku­lu­nku­lu; wa­se­ngi­mi­sa nga­ba ngu­yi­se ka­Fa­roe, le­nko­si ye­ndlu ya­khe yo­nke, lo­mbu­si eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the.

9 Pha­ngi­sa­ni le­nyu­ke­le ku­ba­ba, li­thi ku­ye: Itsho nja­lo indo­da­na ya­kho uJo­se­fa: UNku­lu­nku­lu ungi­mi­se inko­si ye­Gi­bhi­the lo­nke; ye­hle­la ki­mi, unga­phu­zi;

10 uza­hla­la eli­zwe­ni le­Go­she­nif, ube se­du­ze la­mi, we­na la­ba­ntwa­na ba­kho la­ba­ntwa­na ba­ba­ntwa­ba­kho, le­zi­mvu za­kho le­nko­mo za­kho, la­kho ko­nke ola­kho.

11 Nja­lo ngi­za­ko­ndla la­pho, ngo­ba ise­kho­na imi­nya­ka emi­hla­nu ye­ndla­la, hle­zi ube ngu­mya­nga, we­na le­ndlu ya­kho la­kho ko­nke ola­khog.

12 Kha­nge­la­ni-ke, ame­hlo enu aya­bo­na, la­me­hlo omfo­we­thu uBhe­nja­mi­ni, uku­thi umlo­mo wa­mi ukhu­lu­ma ki­ni.

13 Bi­ke­la­ni uba­ba lo­nke udu­mo lwa­mi eGi­bhi­the, la­kho ko­nke eli­ku­bo­ni­le­yo, li­pha­ngi­se le­hli­se­le uba­ba la­phah.

14 Wa­se­we­la enta­nye­ni ka­Bhe­nja­mi­ni umfo­wa­bo, wa­kha­la inye­mbe­zi; lo­Bhe­nja­mi­ni wa­kha­la inye­mbe­zi enta­nye­ni ya­khe.

15 Wa­se­ba­nga bo­nke aba­fo­wa­bo, wa­kha­la inye­mbe­zi phe­zu kwa­bo. Nja­lo emva kwa­lo­khu aba­fo­wa­bo ba­xo­xa la­ye.

16 Kwa­thi le­li­li­zwi li­zwa­ka­la endli­ni ka­Fa­ro li­si­thi, aba­fo­wa­bo ba­ka­Jo­se­fa ba­fi­ki­le, kwa­ba ku­hle eme­hlwe­ni ka­Fa­ro le­me­hlwe­ni ence­ku za­khe.

17 UFa­ro wa­se­si­thi ku­Jo­se­fa: Tshe­la aba­fo­we­nu uthi: Ye­nza­ni lo­khu, ye­thwe­sa­ni inya­ma­za­na ze­nu, li­ha­mbe li­ye eli­zwe­ni le­Kha­na­ni,

18 li­tha­the uyi­hlo le­mi­zi ye­nu, li­bu­ye ki­mi; be­se­ngi­li­ni­ka oku­hle kwe­li­zwe le­Gi­bhi­the, be­se­li­si­dla ama­no­no eli­zwei.

19 We­na-ke usu­la­yi­we; ye­nza­ni lo­khu, zi­tha­the­le­ni eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the izi­nqo­la za­ba­ntwa­nya­na be­nu la­bo­mke­nu, li­thwa­le uyi­hlo li­bu­ye.

20 Fu­thi ili­hlo le­nu li­nga­kha­tha­le­li impa­hla ze­nu, ngo­ba oku­hle kwe­li­zwe lo­nke le­Gi­bhi­the ku­ngo­kwe­nu.

21 Ase­se­nza nja­lo ama­do­da­na kaI­sra­ye­li; uJo­se­fa wa­se­wa­ni­ka izi­nqo­la nje­ngo­ku­la­ya2 ku­ka­Fa­ro, wa­ba­ni­ka umpha­ko we­ndle­la.

22 Wa­ba­ni­ka bo­nke, kwa­ba ngu­lo­wo la­lo­wo ize­mba­tho zo­ku­ntshi­ntshaj; ko­dwa uBhe­nja­mi­ni wa­mni­ka inhla­mvu ze­si­li­va ezi­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu, le­ze­mba­tho zo­ku­ntshi­ntsha ezi­nhla­nuk.

23 Wa­se­thu­me­la ku­yi­se ka­nje, oba­bhe­mi aba­li­tshu­mi, be­thwe­le okwe­zi­nto ezi­nhle ze­Gi­bhi­the, la­bo­ba­bhe­mi­ka­zi aba­li­tshu­mi be­thwe­le ama­be­le le­zi­nkwa lo­ku­dla kwe­ndle­la ku­ka­yi­sel.

24 Wa­se­ba­thu­ma aba­fo­wa­bo ba­ha­mba. Wa­thi ki­bo: Li­nga­xa­ba­ni endle­le­nim.

25 Ba­se­be­se­nyu­ka be­su­ka eGi­bhi­the, ba­fi­ka eli­zwe­ni le­Kha­na­ni, ku­Ja­ko­be uyi­se.

26 Ba­mbi­ke­la be­si­thi: UJo­se­fa usa­phi­la, nja­lo ungu­mbu­si eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the lo­nke. Inhli­zi­yo ya­khe ya­si­phe­la ama­ndla, ngo­ba wa­ye­nga­ba­kho­lwa.

27 Ba­se­be­mtshe­la wo­nke ama­zwi ka­Jo­se­fa aye­wa­tshi­lo ki­bo. Kwa­thi ese­zi­bo­ni­le izi­nqo­la uJo­se­fa aye­zi­thu­me uku­mthwa­lan, umo­ya ka­Ja­ko­be uyi­se wa­vu­se­le­le­ka.

28 UI­sra­ye­li wa­se­si­thi: Kwa­ne­le, uJo­se­fa indo­da­na ya­mi usa­phi­la; ngi­za­ha­mba ngi­mbo­ne ngi­nga­ka­fi.

UJa­ko­be uya eGi­bhi­the

46UI­sra­ye­li wa­se­su­ka la­kho ko­nke aye­la­kho, wa­fi­ka eBhe­ri­she­bhaa, wa­ni­ke­la imi­hla­tshe­lo ku­Nku­lu­nku­lu ka­yi­se uI­sa­kab.

2 UNku­lu­nku­lu wa­se­khu­lu­ma kuI­sra­ye­li emi­bo­nwe­nic ye­bu­su­ku esi­thi: Ja­ko­be, Ja­ko­be! Wa­se­si­thi: Kha­nge­la ngila­pha.

3 Wa­se­si­thi: Ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu, uNku­lu­nku­lu ka­yi­hlod; unge­sa­bi ukwe­hle­la eGi­bhi­the, ngo­ba ngi­za­ku­mi­sa ube yi­si­zwe esi­khu­lu kho­nae;

4 mi­na ngi­za­kwe­hle­la eGi­bhi­the la­we, nja­lo la­mi isi­bi­li ngi­za­kwe­nyu­saf; fu­thi uJo­se­fa uza­be­ka isa­ndla sa­khe phe­zu kwa­me­hlo akhog.

5 UJa­ko­be wa­se­su­ku­ma eve­la eBhe­ri­she­bha. La­ma­do­da­na kaI­sra­ye­li amthwa­la uJa­ko­be uyi­se la­ba­ntwa­nya­na ba­wo la­bo­mka­wo ezi­nqo­le­ni uFa­ro aye­zi­thu­mi­le uku­mthwa­lah.

6 Ba­se­be­tha­tha izi­fu­yo za­bo le­mpa­hla za­bo aba­be­zi­zu­zi­le eli­zwe­ni le­Kha­na­ni, ba­fi­ka eGi­bhi­the, uJa­ko­be le­nza­lo ya­khe yo­nke la­ye,

7 ama­do­da­na akhe, la­ma­do­da­na ama­do­da­na akhe ka­nye la­ye, la­ma­do­da­ka­zi akhe, la­ma­do­da­ka­zi ama­do­da­na akhe; la­yo yo­nke inza­lo ya­khe wa­yi­le­tha la­ye eGi­bhi­thei.

Inza­lo ka­Ja­ko­be

8 Nja­lo la nga­ma­bi­zo ama­do­da­na kaI­sra­ye­lij afi­ka eGi­bhi­the: UJa­ko­be la­ma­do­da­na akhe. Izi­bu­lo li­ka­Ja­ko­be: URu­be­nik.

9 La­ma­do­da­na ka­Ru­be­ni: OHa­no­ki, lo­Pa­lu, lo­He­zi­ro­ni, lo­Ka­ri­mi.

10 La­ma­do­da­na ka­Si­me­yo­ni: OJe­mu­we­li lo­Ja­mi­ni loO­ha­di lo­Ja­ki­ni lo­Zo­ha­ri, lo­Sha­wu­li indo­da­na yo­mKha­na­ni­ka­zi.

11 La­ma­do­da­na ka­Le­vil: OGe­ri­sho­ni, uKo­ha­thi lo­Me­ra­ri.

12 La­ma­do­da­na ka­Ju­dam: OE­ri loO­na­ni lo­She­la lo­Pe­re­zi lo­Ze­ra; ko­dwa uE­ri wa­fa, loO­na­ni, eli­zwe­ni le­Kha­na­nin. La­ma­do­da­na ka­Pe­re­zi aye­ngo­He­zi­ro­ni lo­Ha­mu­lio.

13 La­ma­do­da­na kaI­sa­ka­rip: OTho­la lo­Pu­va lo­Yo­bi lo­Shi­mro­ni.

14 La­ma­do­da­na ka­Ze­bu­lu­ni: OSe­re­di loE­lo­ni lo­Ja­le­li.

15 La nga­ma­do­da­na ka­Le­ya awa­za­le­la uJa­ko­be ePa­da­ni-A­ra­ma lo­Di­na indo­da­ka­zi ya­kheq; yo­nke imi­phe­fu­mu­lo ya­ma­do­da­na akhe la­ma­do­da­ka­zi akhe ya­yi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nta­thu.

16 Nja­lo ama­do­da­na ka­Ga­di: UZi­fi­yo­ni lo­Ha­gi, uShu­ni loE­zi­bo­ni, uE­ri loA­ro­di loA­re­lir.

17 La­ma­do­da­na kaA­she­ris: OJi­mna loI­shi­va loI­shi­vi lo­Be­ri­ya lo­Se­ra uda­de­wa­bo. La­ma­do­da­na ka­Be­ri­ya: OHe­be­ri lo­Ma­li­ki­ye­li.

18 La nga­ma­do­da­na ka­Zi­li­pat, uLa­ba­ni amni­ka ye­na uLe­ya indo­da­ka­zi ya­kheu, nja­lo la wa­wa­za­le­la uJa­ko­be, imi­phe­fu­mu­lo eli­tshu­mi le­si­thu­pha.

19 Ama­do­da­na ka­Ra­she­li umka­Ja­ko­be: OJo­se­fa lo­Bhe­nja­mi­ni.

20 Kwa­se­ku­za­le­lwa uJo­se­fa eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the oMa­na­se loE­fra­yi­mi, amza­le­la bo­na uA­se­na­thi indo­da­ka­zi ka­Po­ti­fe­ra umpri­sti1 weO­niv.

21 La­ma­do­da­na ka­Bhe­nja­mi­ni: OBhe­la lo­Be­ke­ri loA­shi­be­li, uGe­ra lo­Na­ma­ni, uE­hi lo­Ro­shi, uMu­pi­mi lo­Hu­pi­mi loA­ri­diw.

22 La nga­ma­do­da­na ka­Ra­she­li aza­le­lwa uJa­ko­be; yo­nke imi­phe­fu­mu­lo ili­tshu­mi la­ne.

23 La­ma­do­da­na ka­Da­ni: UHu­shi­mi.

24 La­ma­do­da­na ka­Na­fi­tha­lix: OJa­ze­li lo­Gu­ni lo­Je­ze­ri lo­Shi­le­ma.

25 La nga­ma­do­da­na ka­Bi­li­hay, uLa­ba­ni amni­ka ye­na uRa­she­li indo­da­ka­zi ya­khez, wa­se­mza­le­la la uJa­ko­be; yo­nke imi­phe­fu­mu­lo iyi­si­kho­mbi­sa.

26 Yo­nke imi­phe­fu­mu­lo eya­fi­ka lo­Ja­ko­be eGi­bhi­the, eve­la ekha­lwe­ni lwa­khe, nga­pha­ndle kwa­ba­fa­zi ba­ma­do­da­na ka­Ja­ko­be, yo­nke imi­phe­fu­mu­lo inga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha le­si­thu­phaa.

27 La­ma­do­da­na ka­Jo­se­fa awa­za­le­lwa eGi­bhi­the ayi­mi­phe­fu­mu­lo emi­bi­li. Yo­nke imi­phe­fu­mu­lo ye­ndlu ka­Ja­ko­be eya­fi­ka eGi­bhi­the ya­yi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa.

UJa­ko­be la­ba­ntwa­na ba­khe eGi­bhi­the

28 Wa­se­thu­ma uJu­da pha­mbi kwa­khe ku­Jo­se­fa, uku­thi akho­khe­le pha­mbi kwa­khe esi­ya eGo­she­ni; ba­se­be­fi­ka eli­zwe­ni le­Go­she­nib.

29 UJo­se­fa wa­se­bo­pha inqo­la ya­khe, we­nyu­ke­la eGo­she­ni uku­hla­nga­be­za uI­sra­ye­li uyi­se; wa­zi­bo­na­ka­li­sa ku­ye, wa­we­la enta­nye­ni ya­khe, wa­kha­la inye­mbe­zi isi­kha­thi esi­de enta­nye­ni ya­khec.

30 UI­sra­ye­li wa­se­si­thi ku­Jo­se­fa: Kha­the­si ka­ngi­fe, lo­khu se­ngi­bo­ni­le ubu­so ba­kho, ngo­ba usa­phi­la.

31 UJo­se­fa wa­se­si­thi ku­ba­fo­wa­bo la­ku­ndlu ka­yi­se: Ngi­za­kwe­nyu­ka ngi­bi­ke ku­Fa­ro ngi­thi ku­ye: Aba­fo­we­thu le­ndlu ka­ba­ba aba­be­se­li­zwe­ni le­Kha­na­ni se­be­fi­ki­le ki­mid;

32 la­ma­do­da anga­be­lu­si be­zi­mvu, ngo­ba abe­nga­ma­do­da afu­yi­le­yo; nja­lo ale­the izi­mvu za­wo le­nko­mo za­wo la­kho ko­nke ala­kho.

33 Nja­lo ku­za­ku­thi la­pho uFa­ro eli­bi­za esi­thi: Iyi­ni imi­se­be­nzi ye­nue?

34 Li­za­ku­thi-ke: Izi­nce­ku za­kho zi­nga­ma­do­da oku­fu­yaf, ku­su­ke­la ebu­tshe­ni be­thu ku­ze ku­be kha­the­sig, thi­na so­nke la­bo­ba­ba; uku­ze li­hla­le eli­zwe­ni le­Go­she­ni; ngo­ba wo­nke ume­lu­si we­zi­mvu uya­ne­nge­ka ku­ma­Gi­bhi­theh.

47UJo­se­fa wa­se­si­za wa­mbi­ke­la uFa­roa wa­thi: Uba­ba la­ba­fo­we­thu le­zi­mvu za­bo le­nko­mo za­bo la­kho ko­nke aba­la­kho ba­ve­le eli­zwe­ni le­Kha­na­ni, kha­nge­la-ke, ba­se­li­zwe­ni le­Go­she­nib.

2 Wa­se­tha­tha ingxe­nye ya­ba­fo­wa­bo, ama­do­da ama­hla­nu, wa­wa­mi­sa pha­mbi ku­ka­Fa­roc.

3 UFa­ro wa­se­si­thi ku­ba­fo­wa­bo: Iyi­ni imi­se­be­nzi ye­nud? Ba­se­be­si­thi ku­Fa­ro: Izi­nce­ku za­kho zi­nga­be­lu­si be­zi­mvu, thi­na so­nke la­bo­ba­bae.

4 Ba­thi fu­thi ku­Fa­ro: Si­ze­hla­la nje­nga­be­zi­zwe eli­zwe­nif; ngo­ba ka­ku­la­dle­lo le­mi­hla­mbi ince­ku za­kho ezi­la­yo, ngo­ba indla­la inzi­ma eli­zwe­ni le­Kha­na­ni. Kha­the­si-ke, ince­ku za­kho ake zi­hla­le eli­zwe­ni le­Go­she­nig.

5 UFa­ro wa­se­khu­lu­ma ku­Jo­se­fa esi­thi: Uyi­hlo la­ba­fo­we­nu se­be­ze ku­we.

6 Ili­zwe le­Gi­bhi­the li­pha­mbi kwa­khoh; hla­li­sa uyi­hlo la­ba­fo­we­nu ebu­hle­ni be­li­zwei, ka­ba­hla­le eli­zwe­ni le­Go­she­nij; fu­thi uba usa­zi uku­thi ku­kho­na pha­ka­thi kwa­bo ama­do­da azi­ngci­tshi, uwa­be­ke abe zi­ndu­na ze­zi­fu­yo phe­zu kwe­ngi­la­kho.

7 UJo­se­fa wa­se­le­tha uJa­ko­be uyi­se, wa­mmi­sa pha­mbi ku­ka­Fa­ro; uJa­ko­be wa­se­mbu­si­sa uFa­ro.

8 UFa­ro wa­se­si­thi ku­Ja­ko­be: Ma­nga­ki ama­la­nga emi­nya­ka ye­mpi­lo ya­kho?

9 UJa­ko­be wa­se­si­thi ku­Fa­ro: Ama­la­nga emi­nya­ka yo­bu­ha­mbu­ma ba­mik ayi­mi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu; abe­ma­lu­tshwa­na ema­bi ama­la­nga emi­nya­ka ye­mpi­lo ya­mi, fu­thi ka­wa­fi­nye­le­la­nga ema­la­nge­ni emi­nya­ka ye­mpi­lo ya­bo­ba­ba ensu­kwi­ni zo­bu­ha­mbu­ma ba­bol.

10 UJa­ko­be wa­se­bu­si­sa uFa­rom, wa­phu­ma esu­ka ebu­swe­ni bu­ka­Fa­ro.

11 UJo­se­fa wa­ba­hla­li­sa oyi­se la­ba­fo­wa­bo, wa­ba­pha isa­be­lo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, ebu­hle­ni be­li­zwe ku­la­lo lo­nke, emkho­nwe­ni iRa­me­se­sin nje­ngo­ba uFa­ro ela­yi­leo.

12 UJo­se­fa wa­se­bo­ndlap oyi­se la­ba­fo­wa­bo le­ndlu yo­nke ka­yi­se nge­si­nkwa, ngo­ko­mlo­mo wa­ba­ntwa­nya­na.

Indla­la eGi­bhi­the

13 Nja­lo kwa­ku­nge­la­ku­dla eli­zwe­ni lo­nke, ngo­ba indla­la ya­yi­nzi­ma ka­khu­lu; le­li­zwe le­Gi­bhi­the le­li­zwe le­Kha­na­ni aphe­la ama­ndla nge­ndla­la.

14 UJo­se­fa wa­se­bu­tha yo­nke ima­liq eya­tho­la­ka­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the le­li­zwe­ni le­Kha­na­ni, ya­ma­be­le aba­be­wa­the­nga; uJo­se­fa wa­se­le­tha ima­li endli­ni ka­Fa­ro.

15 Kwa­thi ima­li isi­phe­li­le eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the le­li­zwe­ni le­Kha­na­ni, wo­nke ama­Gi­bhi­the eza ku­Jo­se­fa esi­thi: Si­phe uku­dla; ngo­ba si­za­fe­la­ni pha­mbi kwa­khor? Ngo­ba isi­phe­li­le ima­li.

16 UJo­se­fa wa­se­si­thi: Le­tha­ni izi­fu­yo ze­nu; nja­lo ngi­za­li­ni­ka nge­zi­fu­yo ze­nu, uba ima­li isi­phe­li­le.

17 Ba­se­be­le­tha izi­fu­yo za­bo ku­Jo­se­fa; uJo­se­fa wa­se­ba­ni­ka uku­dla nga­ma­bhi­za la­nge­mfu­yo ye­zi­mvu la­nge­mfu­yo ye­nko­mo la­nga­bo­ba­bhe­mi. Wa­se­bo­ndla ngo­ku­dla nge­zi­fu­yo za­bo zo­nke nga­lo­wo­mnya­ka.

18 Kwa­thi usu­phe­li­le lo­wo­mnya­ka, be­za ku­ye ngo­mnya­ka we­si­bi­li, ba­thi ku­ye: Ka­si­yi­ku­yi­fi­hle­la inko­si ye­thu uku­thi, nje­ngo­ba ima­li isi­phe­li­le, le­mfu­yo ye­zi­fu­yo isi­nge­ye­nko­si ye­thu, ka­ku­kho oku­se­le­yo pha­mbi kwe­nko­si ye­thu, nga­pha­ndle kwe­mi­zi­mba ye­thu la­ma­si­mu ethu.

19 Si­za­fe­la­ni pha­mbi kwa­me­hlo akho, thi­na so­nke la­ma­si­mu ethu? Si­the­nge la­ma­si­mu ethu ngo­ku­dla, thi­na-ke la­ma­si­mu ethu si­be zi­nce­ku zi­ka­Fa­ro; nja­lo si­phe inhla­nye­lo uku­ze si­phi­le si­nga­fi, lo­ku­thi umhla­ba­thi unga­lo­bi.

20 UJo­se­fa wa­se­mthe­nge­la uFa­ro ili­zwe lo­nke le­Gi­bhi­the, ngo­ba ama­Gi­bhi­the athe­ngi­sa ngu­lo­wo la­lo­wo insi­mu ya­khe, ngo­ba indla­la ya­yi­la­ma­ndla phe­zu kwa­bo; le­li­zwe la­ba nge­li­ka­Fa­ro.

21 Nja­lo ma­ye­la­na la­ba­ntu, wa­ba­su­sa ba­ya emi­zi­ni, ku­su­ke­la eku­phe­le­ni ko­mu­nye umngce­le we­Gi­bhi­the ku­si­ya eku­phe­le­ni ko­mu­nye wa­yo.

22 Ku­phe­la ili­zwe la­ba­pri­sti ka­li­the­nga­nga, ngo­ba aba­pri­sti ba­le­sa­be­lo ku­Fa­ro, ba­dla isa­be­lo sa­bo uFa­ro aye­ba­ni­ka so­nas; nga­kho ka­ba­the­ngi­sa­nga ili­zwe la­bo.

23 UJo­se­fa wa­se­si­thi eba­ntwi­ni: Kha­nge­la­ni, la­mu­hla ngi­li­the­nge­le uFa­ro le­li­zwe le­nu; kha­nge­la­ni ku­le­nhla­nye­lo ye­nu nja­lo li­za­hla­nye­la ensi­mi­ni.

24 Ku­za­ku­thi-ke esi­vu­nwe­ni li­mni­ke uFa­ro ingxe­nye ye­si­hla­nu, le­ngxe­nye ezi­ne zi­be nge­ze­nu, ku­be yi­nhla­nye­lo ye­nsi­mu lo­ku­dla kwe­nu lo­kwa­ba­se­mi­zi­ni ye­nu, lo­ku­dla kwa­ba­ntwa­nya­na be­nu.

25 Ba­se­be­si­thi: Usi­ndi­se impi­lo ye­thu; asi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni enko­si ya­mit, nja­lo si­za­ku­ba yi­zi­gqi­li zi­ka­Fa­ro.

26 UJo­se­fa wa­se­ku­mi­sa kwa­ba ngu­mthe­tho ku­ze ku­be la­mu­hla, phe­zu kwe­li­zwe le­Gi­bhi­the, uku­thi ingxe­nye ye­si­hla­nu iza­ku­ba nge­ka­Fa­ro; nga­pha­ndle kwe­li­zwe la­ba­pri­sti lo­dwa eli­nge­yi­si­lo li­ka­Fa­ro.

Isi­fi­so so­ku­ci­na si­ka­Ja­ko­be

27 UI­sra­ye­li wa­se­hla­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, eli­zwe­ni le­Go­she­niu; ba­zi­zu­ze­la imfu­yo ku­lo, ba­za­la, ba­nda ka­khu­luv.

28 UJa­ko­be wa­se­phi­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the imi­nya­ka eli­tshu­mi le­si­kho­mbi­sa; nga­kho insu­ku zi­ka­Ja­ko­be, imi­nya­ka ye­mpi­lo ya­khe, ya­yi­yi­mi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­ne le­si­kho­mbi­sa.

29 Kwa­thi se­ku­so­nde­le insu­ku zi­kaI­sra­ye­li uku­thi afew, wa­bi­za indo­da­na ya­khe uJo­se­fa, wa­thi ku­ye: Uba-ke ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akho, ake ube­ke isa­ndla sa­kho nga­pha­nsi kwe­tha­nga­zi la­mix, unge­nze­le umu­sa le­qi­ni­soy; ngi­ce­la unga­ngi­ngcwa­bi eGi­bhi­thez;

30 ko­dwa aku­thi ngi­la­le la­bo­ba­baa, nga­kho uza­ngi­thwa­la ungi­su­se eGi­bhi­the, ungi­ngcwa­be engcwa­be­ni la­bob. Wa­se­si­thi: Mi­na ngi­za­kwe­nza nje­ngo­kwe­li­zwi la­kho.

31 Wa­se­si­thi: Fu­nga ki­mic. Wa­se­fu­nga ku­ye. UI­sra­ye­li wa­se­kho­tha­me­la phe­zu kwe­si­hlo­ko so­mbhe­dad.

UJa­ko­be ubu­si­sa uJo­se­fa la­ma­do­da­na akhe

48Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­le­zi­zi­nto kwa­thi­wa ku­Jo­se­fa: Kha­nge­la, uyi­hlo uya­gu­la. Wa­se­tha­tha ama­do­da­na akhe ama­bi­li la­ye, uMa­na­se loE­fra­yi­mi.

2 Kwa­se­ku­bi­kwa ku­Ja­ko­be uku­thi: Kha­nge­la, indo­da­na ya­kho uJo­se­fa iye­za ku­we. UI­sra­ye­li wa­se­zi­qi­ni­sa wa­hla­la embhe­de­ni.

3 UJa­ko­be wa­se­si­thi ku­Jo­se­fa: UNku­lu­nku­lu uSo­ma­ndlaa wa­bo­na­ka­la ki­mi eLu­zib eli­zwe­ni le­Kha­na­ni, wa­ngi­bu­si­sa,

4 wa­thi ki­mi: Kha­nge­la, ngi­za­kwe­nza uza­le ngi­kwa­ndi­se ngi­kwe­nze ube yi­zi­zwe ezi­ne­ngi, ngi­ni­ke inza­lo ya­kho emva kwa­kho le­li­li­zwe, li­be yi­mfu­yo ela­pha­ka­dec.

5 Kha­the­si-ke, ama­do­da­na akho ama­bi­lid, owa­wa­za­le­lwa eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the ngi­nga­ka­fi­ki ku­we eGi­bhi­the, anga­wa­mi; uE­fra­yi­mi lo­Ma­na­se nje­ngo­Ru­be­ni lo­Si­me­yo­ni ba­za­ku­ba nga­ba­mie.

6 Ko­dwa izi­zu­ku­lwa­na za­kho oza­zi­za­la emva kwa­bo zi­za­ku­ba nge­za­kho; nge­bi­zo la­ba­fo­wa­bo zi­za­bi­zwa eli­fe­ni la­zo.

7 Mi­na-ke, eku­su­ke­ni kwa­mi ePa­da­ni, uRa­she­li wa­faf ela­mi eli­zwe­ni le­Kha­na­ni, endle­le­ni, ku­se­lo­ma­ngwa­na uku­ya eE­fra­thig, nga­se­ngi­mngcwa­ba kho­na endle­le­ni yeE­fra­thi, eyi­Bhe­the­le­he­ma.

8 UI­sra­ye­li wa­se­bo­na ama­do­da­na ka­Jo­se­fa wa­thi: Ngo­ba­ni la­ba?

9 UJo­se­fa wa­se­si­thi ku­yi­se: Ba­nga­ma­do­da­na ami, uNku­lu­nku­lu angi­ni­ka wo­nah la­pha. Wa­se­si­thi: Ake uwa­le­the ki­mi ngi­wa­bu­si­sei.

10 Nja­lo ame­hlo kaI­sra­ye­li aye­fi­phe­le1 nge­nxa yo­bu­da­la, enge­la­ku­bo­naj. Wa­se­wa­so­nde­za ku­ye, wa­wa­nga, wa­wa­go­nak.

11 UI­sra­ye­li wa­se­si­thi ku­Jo­se­fa: Nga­ngi­nga­ca­ba­nga­nga uku­thi ngi­nga­bo­na ubu­so ba­kho, ko­dwa kha­nge­la, uNku­lu­nku­lu ungi­bo­ni­se le­nza­lo ya­kho.

12 UJo­se­fa wa­se­wa­khu­pha ema­do­lwe­ni akhel, wa­kho­tha­ma ngo­bu­so ba­khe emhla­ba­thi­ni.

13 UJo­se­fa wa­se­ba­tha­tha bo­ba­bi­li, uE­fra­yi­mi nge­sa­ndla sa­khe so­ku­ne­ne nga­kwe­so­kho­hlo si­kaI­sra­ye­li, lo­Ma­na­se nge­sa­ndla sa­khe so­kho­hlo nga­kwe­so­ku­ne­ne si­kaI­sra­ye­li, wa­ba­so­nde­za ku­ye.

14 Ko­dwa uI­sra­ye­li we­lu­la isa­ndla sa­khe so­ku­ne­ne, wasi­be­ka ekha­nda li­kaE­fra­yi­mi, la­nxa engo­mnci­nya­ne, le­sa­ndla sa­khe so­kho­hlo ekha­nda li­ka­Ma­na­se, eqo­ndi­sa iza­ndla za­khe esa­zim, ngo­ba uMa­na­se wa­ye­li­zi­bu­lo.

15 Wa­se­mbu­si­sa uJo­se­fa wa­thi: UNku­lu­nku­lu aba­ha­mba pha­mbi kwa­khe oba­ba oA­bra­ha­ma loI­sa­kan, uNku­lu­nku­lu owa­ngo­ndla ku­su­ke­la ebu­kho­ne­ni ba­mi ku­ze ku­be la­mu­hla,

16 ingi­lo­sio engi­hle­ngep ko­ku­bi ko­nke, ibu­si­se aba­fa­na; nja­lo ibi­zo la­mi li­bi­zwe ku­bo, le­bi­zo la­bo­ba­ba oA­bra­ha­ma loI­sa­kaq; ba­nde ba­be­ba­ne­ngi pha­ka­thi ko­mhla­ba.

17 Kwa­thi uJo­se­fa ese­bo­ni­le uku­thi uyi­se ube­ke isa­ndla sa­khe so­ku­ne­ne ekha­nda li­kaE­fra­yi­mi, kwa­ba ku­bi eme­hlwe­ni akhe; wa­si­ba­mba isa­ndla si­ka­yi­se uku­ze asi­su­se ekha­nda li­kaE­fra­yi­mi asi­se ekha­nda li­ka­Ma­na­se.

18 UJo­se­fa wa­se­si­thi ku­yi­se: Ha­yi nja­lo, ba­ba, ngo­ba lo uli­zi­bu­lo; be­ka isa­ndla sa­kho so­ku­ne­ne ekha­nda la­khe.

19 Ko­dwa uyi­se wa­la wa­thi: Ngi­ya­zi, ndo­da­na ya­mi, ngi­ya­zir; la­ye uza­ku­ba yi­si­zwe, la­ye uza­ku­ba mkhu­lu; ka­nti la­nxa ku­nja­lo umfo­wa­bo omnci­nya­ne uza­ku­ba mkhu­lu ku­la­yes, le­nza­lo ya­khe iza­ku­ba yi­ku­gcwa­la kwe­zi­zwe.

20 Wa­se­ba­bu­si­sa nga­lo­lo­su­ku esi­thi: Nga­wet uI­sra­ye­li uza­bu­si­sa, esi­thi: UNku­lu­nku­lu ka­ku­mi­se nje­ngoE­fra­yi­mi la­nje­ngo­Ma­na­se. Wa­se­be­ka uE­fra­yi­mi pha­mbi ku­ka­Ma­na­se.

21 UI­sra­ye­li wa­se­si­thi ku­Jo­se­fa: Kha­nge­la, ngi­ya­fa; ko­dwa uNku­lu­nku­lu uza­ku­ba la­we, nja­lo uza­li­bu­yi­se­la eli­zwe­ni la­bo­yi­hlou.

22 Fu­thi mi­na ngi­ku­ni­ki­le isa­be­lo esi­so­dwa okwe­dlu­la aba­fo­we­nuv, enga­si­tha­tha esa­ndle­ni sa­maA­mo­ri nge­nke­mba ya­mi la­nge­da­ndi­li la­mi.

UJa­ko­be ubu­si­sa ama­do­da­na akhe

49UJa­ko­be wa­se­bi­za ama­do­da­na akhe wa­thia: Bu­tha­na­ni uku­ze ngi­la­zi­se oku­za­le­hle­la ensu­kwi­ni ezi­za­yob.

2 Bu­tha­na­ni, li­zwe ma­do­da­na ka­Ja­ko­be, li­mla­le­le uI­sra­ye­li uyi­hlo.

3 Ru­be­ni, uli­zi­bu­lo la­mic, ama­ndla ami, lo­ku­qa­la ko­ku­qi­na kwa­mid, uku­phe­le­la kwe­si­thu­nzie, lo­ku­phe­le­la kwa­ma­ndla.

4 Uphu­phu­ma nje­nga­ma­nzi, ka­wu­yi­ku­ba ngo­phe­le­le­yo, ngo­ba ukhwe­le embhe­de­ni ka­yi­hlof, wa­suwo­na; wa­khwe­la embhe­de­ni wa­mi.

5 USi­me­yo­ni lo­Le­vi ba­yi­ze­la­ma­nig; inke­mba za­bo zi­yi­zi­kha­li zo­ku­pha­nga.

6 Umphe­fu­mu­lo wa­mi unga­nge­ni empha­ka­thi­ni wa­bo wa­nga­se­seh, udu­mo lwa­mi lu­nga­hla­nga­ni emhla­nga­nwe­ni wa­boi; ngo­ba ngo­la­ka lwa­bo ba­bu­la­la umu­ntu, la­ngo­ku­zi­tho­ko­zi­sa ba­qu­ma izi­nka­bi umsi­pha.

7 Ka­lu­qa­le­ki­swe ula­ka lwa­bo ngo­ba lu­la­ma­ndla, le­ntu­ku­the­lo ya­bo ngo­ba ile­si­hlu­ku. Ngi­za­be­hlu­ka­ni­sa ko­Ja­ko­bej, ngi­ba­hla­ka­ze koI­sra­ye­li.

8 Ju­da, we­na, aba­fo­we­nu ba­za­ku­du­mi­sak; isa­ndla sa­kho si­za­ku­ba se­nta­nye­ni ye­zi­tha za­khol; ama­do­da­na ka­yi­hlo aza­ku­kho­tha­me­lam.

9 UJu­da ungu­mdlwa­ne we­si­lwa­nen; we­nyu­ki­le empa­ngwe­ni, ndo­da­na ya­mi, ugu­qi­le, ule­le nje­nge­si­lwa­ne, la­nje­nge­si­lwa­ne esi­si­ka­zi; ngu­ba­ni oza­msu­ku­mi­sao?

10 Into­nga yo­bu­kho­si ka­yi­yi­ku­su­ka ku­Ju­dap, lo­mni­ku­mthe­tho pha­ka­thi kwe­nya­wo za­kheq, aze afi­ke uShi­lo1, nja­lo izi­zwe zi­za­mla­le­lar.

11 Ubo­phe­la itho­le la­khe li­ka­ba­bhe­mi evi­ni­nis, le­tho­le li­ka­ba­bhe­mi­ka­zi wa­khe evi­ni­ni eli­hle. Uwa­tsha isi­gqo­ko sa­khe ewa­yi­ni­ni, le­se­mba­tho sa­khe ega­zi­ni le­zi­the­lo ze­vi­ni.

12 Ame­hlo akhe aza­ku­ba nsu­ndu nge­wa­yi­nit, la­ma­zi­nyo akhe mhlo­phe ngo­cha­go.

13 UZe­bu­lu­ni uza­hla­lau ethe­kwi­ni lo­lwa­ndlev, abe li­the­ku le­mi­khu­mbi, lo­mngce­le wa­khe uza­ku­ba nga­se­Si­do­ni.

14 UI­sa­ka­ri ungu­ba­bhe­mi ola­ma­tha­mbo ala­ma­ndla, oqu­tha pha­ka­thi kwe­mi­thwa­lo emi­bi­liw.

15 Wa­thi ebo­na inda­wo yo­ku­phu­mu­la uku­thi inhle, le­li­zwe uku­thi li­ya­bu­ke­ka, wa­go­bi­sa ama­hlo­mbex akhe uku­ze athwa­le, wa­ba yi­nce­ku esi­bha­lwe­niy.

16 UDa­ni uza­kwa­hlu­le­la aba­ntu ba­khez, nje­nge­si­nye se­zi­zwe za­koI­sra­ye­li.

17 UDa­ni uza­ku­ba yi­nyo­ka endle­le­ni, inhla­ngwa­na emkho­ndwe­ni, elu­ma izi­the­nde ze­bhi­za, uku­ze umga­di wa­lo awe nyo­va­ne.

18 Ngi­li­nde­le usi­ndi­soa lwa­kho, Nko­si.

19 UGa­di, ivi­yo li­za­mhla­se­lab, ko­dwa ye­na uza­hla­se­la ezi­the­nde­ni.

20 Ku­ve­la kuA­she­ri, uku­dla kwa­khe ku­za­no­na, uza­ve­za izi­bi­li­bo­co ze­nko­si.

21 UNa­fi­tha­li uyi­mpa­la ethu­ku­lu­li­we­yo, eve­za ama­zwi ama­hle.

22 UJo­se­fa ulu­ga­tsha olu­the­la­yo, uga­tsha olu­the­la­yo emtho­nje­ni, inga­tsha2 zi­khwe­la phe­zu ko­mdu­li.

23 Aba­tsho­kic ba­se­be­mpha­tha ka­bu­hlu­ngud, bamtsho­kae, ba­mzo­ndaf.

24 Ko­dwa ida­ndi­li la­kheg la­hla­la li­qi­ni­le, le­nga­lo ze­za­ndla za­khe za­qi­ni­swa nge­za­ndla zi­ka­So­ma­ndla ka­Ja­ko­beh, oku­ve­la kho­na ume­lu­si, ili­tshe li­kaI­sra­ye­lii,

25 ngo­Nku­lu­nku­lu ka­yi­hloj oza­ku­si­za, la­ngo­So­ma­ndla oza­ku­bu­si­sa nge­zi­bu­si­so za­ma­zu­lu ezi­ve­la phe­zu­lu, izi­bu­si­so zo­ku­ju­la oku­le­le pha­nsi, izi­bu­si­so za­ma­be­le le­si­za­lo,

26 izi­bu­si­so zi­ka­yi­hlo zi­ye­dlu­la izi­bu­si­so za­bo­kho­kho ba­mi, ku­ze ku­be se­ngqo­nge­ni za­ma­qa­qa apha­ka­dek; zi­za­ku­ba phe­zu kwe­kha­nda li­ka­Jo­se­fal, la­phe­zu kwe­nka­nda ya­lo­wo owe­hlu­ka­ni­swe ku­ba­fo­wa­bo.

27 UBhe­nja­mi­ni uyi­mpi­si eda­bu­la­yom; eku­se­ni iza­ku­dla eku­ji­mbi­le­yo, la­ku­si­hlwa iza­kwe­hlu­ka­ni­sa impa­ngon.

28 Bo­nke la­bo ba­yi­zi­zwe ezi­li­tshu­mi la­mbi­li za­koI­sra­ye­li; fu­thi lo­kho yi­kho uyi­se aku­khu­lu­ma ku­bo eba­bu­si­sa; ngu­lo­wo la­lo­wo nge­si­bu­si­so sa­khe wa­ba­bu­si­sa.

29 Wa­se­ba­la­ya wa­thi ku­bo: Se­ngi­bu­the­lwa eba­ntwi­ni ba­ki­thio; li­ngi­ngcwa­be la­bo­ba­bap obha­lwi­ni olu­se­nsi­mi­ni kaE­fro­ni umHe­thiq,

30 obha­lwi­ni olu­se­nsi­mi­ni ye­Ma­ka­phe­la eqo­nda­ne le­Ma­mre, eli­zwe­ni le­Kha­na­ni, uA­bra­ha­ma owa­lu­the­nga le­nsi­mu kuE­fro­ni umHe­thir ibe yi­nda­wo ye­thu yo­ku­ngcwa­be­la.

31 La­pho ba­ngcwa­ba oA­bra­ha­ma lo­Sa­ra umka­khes; la­pho ba­ngcwa­ba oI­sa­kat lo­Re­be­ka umka­khe; la­la­pho nga­ngcwa­ba uLe­ya,

32 insi­mu, lo­bha­lu olu­ki­yo, kwa­the­ngwa ema­do­da­ne­ni ka­He­thi.

33 Kwa­thi uJa­ko­be ese­qe­di­le uku­la­ya ama­do­da­na akhe, wa­qo­qe­la inya­wo za­khe embhe­de­ni, wa­phe­la, wa­bu­the­lwa eba­ntwi­ni ba­ki­bou.

Uku­ngcwa­tshwa ku­ka­Ja­ko­be

50UJo­se­fa wa­se­we­la phe­zu ko­bu­so bu­ka­yi­sea, wa­kha­la inye­mbe­zi phe­zu kwa­khe, wa­ma­nga.

2 UJo­se­fa wa­se­la­ya ince­ku za­khe abe­la­phi uku­thi ba­qho­le uyi­se ngo­mu­thi; la­be­la­phi ba­mqho­la uI­sra­ye­li ngo­mu­thib.

3 Za­gcwa­li­se­ka ku­ye insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne, ngo­ba ngo­ku­nja­lo za­zi­gcwa­li­se­ka insu­ku za­ba­qho­lwe ngo­mu­thi. La­ma­Gi­bhi­the amli­le­la insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sac.

4 Kwa­thi se­zi­dlu­li­le insu­ku zo­ku­mkha­le­la, uJo­se­fa wa­khu­lu­ma le­ndlu ka­Fa­ro esi­thi: Uba-ke ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni enud, ake li­khu­lu­me endle­be­ni zi­ka­Fa­ro, li­si­thi:

5 Uba­ba wa­ngi­fu­ngi­sa esi­thi: Kha­nge­la, ngi­ya­fa; engcwa­be­ni enga­zi­ge­bhe­la lo­nae eli­zwe­ni le­Kha­na­ni, la­pho ungi­ngcwa­be. Kha­the­si-ke, ake nge­nyu­ke ngi­ye­ngcwa­ba uba­ba, be­se­ngi­bu­ya.

6 UFa­ro wa­se­si­thi: Ye­nyu­ka uye­ngcwa­ba uyi­hlo nje­ngo­ku­ku­fu­ngi­sa kwa­khe.

7 UJo­se­fa wa­se­se­nyu­ka uku­ya­ngcwa­ba uyi­se, kwe­nyu­ka ka­nye la­ye zo­nke izi­nce­ku zi­ka­Fa­ro, aba­da­la be­ndlu ya­khe, la­bo bo­nke aba­da­la be­li­zwe le­Gi­bhi­the,

8 le­ndlu yo­nke ka­Jo­se­fa, la­ba­fo­wa­bo, le­ndlu ka­yi­se; ku­phe­la aba­ntwa­na ba­bo aba­nci­nya­ne le­zi­mvu za­bo le­nko­mo za­bo ba­ku­tshi­ya eli­zwe­ni le­Go­she­nif.

9 Kwa­se­ku­se­nyu­ka ka­nye la­ye ko­nke izi­nqo­la la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za, kwa­ba li­vi­yo eli­nzi­ma ka­khu­lu.

10 Kwa­thi se­be­fi­ke esi­ze­ni seA­ta­di, eli­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni, ba­li­la kho­na, isi­li­lo esi­khu­lu le­si­nzi­ma ka­khu­lu, ba­me­nze­la uyi­se isi­li­lo insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

11 Kwa­thi aba­khi­le­yo be­li­zwe, ama­Kha­na­ni, be­bo­na uku­li­la esi­ze­ni seA­ta­di, ba­thi: Le­si yi­si­li­lo esi­nzi­ma sa­ma­Gi­bhi­the. Nga­kho ba­se­be­si­tha ibi­zo la­so iA­be­li-Mi­zi­ra­yi­mi1, eli­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni.

12 Ama­do­da­na akhe ase­me­nze­la nja­lo nje­nga­lo­khu ewa­la­yi­le;

13 ngo­ba ama­do­da­na akhe amthwa­le­la eli­zwe­ni le­Kha­na­nig, amngcwa­ba obha­lwi­ni lwe­nsi­mu ye­Ma­ka­phe­la, uA­bra­ha­ma alu­the­nga le­nsi­muh, lu­be yi­nda­wo ya­khe yo­ku­ngcwa­be­la, kuE­fro­ni umHe­thi, eqo­nda­ne le­Ma­mre.

14 UJo­se­fa wa­se­bu­ye­la eGi­bhi­the, ye­na la­ba­fo­wa­bo la­bo bo­nke abe­nyu­ka la­ye uku­ya­ngcwa­ba uyi­se, ese­mngcwa­bi­le uyi­se.

15 Kwa­thi aba­fo­wa­bo ba­ka­Jo­se­fa se­be­bo­ni­le uku­thi uyi­se use­fi­le ba­thi: Mhla­wu­mbe uJo­se­fa uza­si­zo­ndai, ngo­qo­tho asi­phi­ndi­se­le ubu­bi bo­nke esa­be­nza ku­ye.

16 Ba­se­be­ni­ka isi­la­ye­ze­lo ku­Jo­se­fa be­si­thi: Uyi­hlo wa­la­ya enga­ka­fi, esi­thi:

17 Li­za­ku­tsho ka­nje ku­Jo­se­fa li­thi: Ngi­ya­ku­ce­la, aku­xo­le­le isi­pha­mbe­ko sa­ba­fo­we­nu le­so­no sa­bo, ngo­ba ba­kwe­nze­la oku­bi; kha­the­si-ke ake uxo­le­le isi­pha­mbe­ko se­zi­nce­ku zi­ka­Nku­lu­nku­lu ka­yi­hloj. UJo­se­fa wa­se­kha­la inye­mbe­zi nxa be­khu­lu­ma ku­ye.

18 La­ba­fo­wa­bo la­bo be­za, ba­wa pha­nsi pha­mbi kwa­khe, ba­thi: Kha­nge­la, si­yi­zi­nce­ku za­kho.

19 Ko­dwa uJo­se­fa wa­thi ki­bo: Li­nge­sa­bi, ngo­ba ka­nti ngi­se­nda­we­ni ka­Nku­lu­nku­lu yi­nik?

20 Ko­dwa li­na la­ce­ba oku­bi ki­mi, uNku­lu­nku­lu wa­ce­ba ngo­ku­hlel, uku­ze enze nje­nga­la­mu­hla, uku­ze alo­ndo­lo­ze aba­ntu aba­ne­ngi be­phi­la.

21 Kha­the­si-ke li­nge­sa­bi; mi­na ngi­za­lo­ndla li­na la­ba­ntwa­nya­na be­num. Wa­se­ba­du­du­za, wa­khu­lu­ma la­bo ngo­mu­sa2.

Uku­fa ku­ka­Jo­se­fa

22 UJo­se­fa wa­se­hla­la eGi­bhi­the, ye­na le­ndlu ka­yi­se. Nja­lo uJo­se­fa wa­phi­la imi­nya­ka eli­khu­lu le­tshu­mi.

23 UJo­se­fa wa­se­bo­na aba­ntwa­na ba­kaE­fra­yi­mi abe­si­zu­ku­lwa­na se­si­tha­thu; la­ba­ntwa­na ba­ka­Ma­ki­rin indo­da­na ka­Ma­na­se ba­za­le­lwa ema­do­lwe­ni ka­Jo­se­fa.

24 UJo­se­fa wa­se­si­thi ku­ba­fo­wa­bo: Ngi­ya­fa, ko­dwa uNku­lu­nku­lu uza­li­ha­mbe­la isi­bi­lio, ale­nyu­se ku­le­li­li­zwe ali­se eli­zwe­ni ali­fu­nge­la oA­bra­ha­ma, uI­sa­ka lo­Ja­ko­bep.

25 UJo­se­fa wa­fu­ngi­sa ama­do­da­na kaI­sra­ye­li esi­thi: UNku­lu­nku­lu uza­li­ha­mbe­la isi­bi­li, nja­lo li­za­kwe­nyu­sa ama­tha­mbo ami asu­ke la­phaq.

26 UJo­se­fa wa­se­si­fa, ele­mi­nya­ka eli­khu­lu le­tshu­mi; ba­se­be­mqho­la ngo­mu­thir, wa­fa­kwa ebho­ki­si­ni eGi­bhi­the.

UGWA­LO LWE­SI­BI­LI LU­KA­MO­ZI­SI OLU­THI­WA

UE­KSO­DU­SI

Uku­hlu­phe­ka kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eGi­bhi­the

1La-ke nga­ma­bi­zo ama­do­da­na kaI­sra­ye­li afi­ka eGi­bhi­the lo­Ja­ko­bea; afi­ka, ile­yo la­le­yo lo­mu­zi wa­yo,

2 uRu­be­ni, uSi­me­yo­ni, uLe­vi, lo­Ju­da,

3 uI­sa­ka­ri, uZe­bu­lu­ni, lo­Bhe­nja­mi­ni,

4 uDa­ni, lo­Na­fi­tha­li, uGa­di, loA­she­ri.

5 Nja­lo yo­nke imi­phe­fu­mu­lo eya­phu­ma ekha­lwe­ni lu­ka­Ja­ko­be ya­yi­yi­mi­phe­fu­mu­lo enga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sab. Ko­dwa uJo­se­fa wa­ye­se­Gi­bhi­the.

6 UJo­se­fa wa­se­si­fac la­bo bo­nke aba­fo­wa­bo, la­le­so­si­zu­ku­lwa­na so­nke.

7 Nja­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­za­la­na, ba­ba ba­ne­ngi, ba­nda, ba­ba la­ma­ndla ka­khu­lu­ka­zid, ili­zwe la­ze la­gcwa­li­swa yi­bo.

8 Kwa­se­ku­ve­la inko­si entsha phe­zu kwe­Gi­bhi­the eya­yi­nga­ma­zi uJo­se­fae.

9 Ya­si­si­thi esi­zwe­ni sa­yo: Kha­nge­la, isi­zwe sa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li si­ne­ngi, fu­thi si­la­ma­ndla ku­la­thif.

10 Wo­za­nig, asi­si­hla­ka­ni­phe­le­nih, hle­zi sa­nde, nja­lo ku­za­ku­thi la­pho ku­se­hla impi, la­so si­hla­nga­ne le­zi­tha ze­thu, si­lwe si­me­le­ne la­thi, se­nyu­ke si­su­ke eli­zwe­ni.

11 Nga­kho ba­mi­sa phe­zu kwa­so izi­ndu­na ze­si­bha­loi uku­si­hlu­pha nge­mi­thwa­lo ya­boj. Nja­lo sa­ma­khe­la uFa­ro imi­zi eyi­zi­pha­lak, iPi­tho­ma le­Ra­me­se­sil.

12 Ko­dwa kwa­thi eku­si­hlu­phe­ni kwa­so kwa­ng'kho­na si­sa­nda, kwa­ng'kho­na si­sa­ba­la­lam. Nga­kho ba­ne­ngwa nga­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lin.

13 Nja­lo ama­Gi­bhi­the aba­se­be­nzi­sa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ngo­chu­ku,

14 aze enza impi­lo za­bo za­ba­ba ngo­mse­be­nzi onzi­ma, ngo­da­ka la­nge­zi­ti­na, la­nga­wo wo­nke umse­be­nzi ema­si­mi­ni; ngo­mse­be­nzi wa­bo wo­nke, aba­be­nza ba­we­nza ngo­dla­ke­la.

15 Inko­si ye­Gi­bhi­the ya­si­khu­lu­ma la­ba­be­le­thi­si ama­He­bhe­ru­ka­zi, obi­zo lo­wo­ku­qa­la la­li­ngu­Shi­fi­ra, le­bi­zo lo­we­si­bi­li la­li­ngu­Phu­wa,

16 ya­si­si­thi: Nxa li­be­le­thi­sa ama­He­bhe­ru­ka­zi, la­pho li­ba­bo­na ezi­hla­lwe­ni zo­ku­be­le­tha, uba ku­yi­ndo­da­na, li­yi­bu­la­le; ko­dwa uba ku­yi­ndo­da­ka­zi, iye­ke­le­ni iphi­la.

17 Ko­dwa aba­be­le­thi­si ba­be­me­sa­ba uNku­lu­nku­luo, ka­be­nza­nga nje­nga­lo­kho ya­khu­lu­ma ku­bo inko­si ye­Gi­bhi­thep, ko­dwa ba­ba­ye­ke­la aba­fa­na ba­phi­la.

18 Inko­si ye­Gi­bhi­the ya­si­bi­za aba­be­le­thi­si, ya­thi ku­bo: Li­ye­nze­le­ni li­nto uku­thi li­ye­ke­le aba­fa­na ba­phi­le?

19 Aba­be­le­thi­si ba­se­be­si­thi ku­Fa­ro: Ngo­ba ama­He­bhe­ru­ka­zi ka­wa­nje­nga­ba­fa­zi ba­ma­Gi­bhi­the; ngo­ba ala­ma­ndla, umbe­le­thi­si enga­ka­fi­ki ku­wo, ase­be­le­thi­le.

20 Nga­lo­khu uNku­lu­nku­lu wa­be­nze­la aba­be­le­thi­si oku­hleq, la­ba­ntu ba­nda, ba­ba la­ma­ndla ka­khu­lu.

21 Kwa­se­ku­si­thi, ngo­ba aba­be­le­thi­si ba­me­sa­ba uNku­lu­nku­lu, wa­ba­khe­la imi­zir.

22 UFa­ro wa­se­la­ya isi­zwe sa­khe so­nke esi­thi: Yo­nke indo­da­na eza­lwa­yo li­yi­pho­se­le emfu­le­nis, ko­dwa yo­nke indo­da­ka­zi li­yi­ye­ke­le iphi­le.

Uku­za­lwa ku­ka­Mo­zi­si

2Kwa­se­ku­su­ka indo­da ye­ndlu ya­ko­Le­vi, ya­tha­tha indo­da­ka­zi ya­ko­Le­via.

2 Owe­si­fa­za­na wa­se­tha­tha isi­su, wa­za­la indo­da­na; ese­yi­bo­ni­le uku­thi inhle, wa­yi­fi­hla inya­nga ezi­nta­thub.

3 Kwa­thi enga­se­la­ku­yi­fi­hla wa­yi­tha­the­la isi­tsha se­mi­zic, wa­si­bha­da nge­ngci­no la­nge­tha­ra, wa­fa­ka umntwa­na ku­so, wa­si­be­ka emi­hla­nge­ni ekhu­nji­ni lo­mfu­lad.

4 Uda­de­wa­boe wa­se­zi­mi­sa kha­tsha­na uku­ze azi oku­za­kwe­nzi­wa ku­ye.

5 Kwa­se­ku­se­hla indo­da­ka­zi ka­Fa­ro ukuya­ge­za emfu­le­ni; la­ma­nto­mba­za­na ayo aha­mba ece­le­ni ko­mfu­la. Isi­bo­ni­le isi­tsha pha­ka­thi kwe­mi­hla­nga, ya­thu­ma ince­ku­ka­zi ya­yo ya­si­tha­thaf.

6 Kwa­thi isi­vu­la, ya­bo­na umntwa­na, kha­nge­la-ke, umfa­nya­na wa­kha­la inye­mbe­zi. Ya­si­mha­wu­ke­la ya­thi: Lo ngo­mu­nye wa­ba­fa­na ba­ma­He­bhe­ru.

7 Uda­de­wa­bo wa­se­si­thi endo­da­ka­zi­ni ka­Fa­ro: Ngi­ha­mbe yi­ni ngi­ye­ku­bi­ze­la umfa­zi omu­nyi­sa­yo ku­ma­He­bhe­ru­ka­zi uku­ze aku­mu­nyi­se­le umfa­na?

8 Indo­da­ka­zi ka­Fa­ro ya­si­si­thi ku­ye: Ha­mba. Into­mbi ya­si­ha­mba, ya­bi­za uni­na wo­mfa­na.

9 Indo­da­ka­zi ka­Fa­ro ya­si­si­thi ku­ye: Tha­tha uha­mbe la­lo umntwa­na, ungi­mu­nyi­se­le ye­na; nja­lo mi­na ngi­za­ku­pha iho­lo la­kho. Owe­si­fa­za­na wa­se­mtha­tha umntwa­na, wa­mmu­nyi­sa.

10 Umfa­na ese­khu­li­le, wa­mle­tha endo­da­ka­zi­ni ka­Fa­ro, wa­se­si­ba yi­ndo­da­na ya­yog. Ya­si­si­tha ibi­zo la­yo ya­thi ngu­Mo­zi­si1, ya­thi: Ngo­ba nga­mkhu­pha ema­nzi­ni.

Uku­ba­le­ka ku­ka­Mo­zi­si

11 Kwa­se­ku­si­thi nga­le­zo­nsu­ku, uMo­zi­si ese­khu­li­le, wa­phu­ma wa­ya ku­ba­fo­wa­boh, wa­kha­nge­la imi­thwa­lo ya­boi; fu­thi wa­bo­na umGi­bhi­the etsha­ya umHe­bhe­ru ku­ba­fo­wa­bo.

12 Wa­tha­la­za nga­pha la­nga­pha; ese­bo­ni­le uku­thi ka­ku­la­mu­ntu, wa­mtsha­ya umGi­bhi­the, wa­mfi­hla etshe­be­tshe­be­ni.

13 Wa­phu­ma la­ngo­su­ku lwe­si­bi­li, kha­nge­la-ke, ama­He­bhe­ru ama­bi­li esi­lwa; wa­se­si­thi ko­wo­ni­le­yo: Umtsha­ye­la­ni uma­khe­lwa­ne wa­khoj?

14 Wa­se­si­thi: Ngu­ba­ni oku­be­ke ube yi­si­pha­tha­ma­ndla2 lo­ma­hlu­le­li phe­zu kwe­thu? We­na uzi­mi­se­le uku­ngi­bu­la­la yi­ni nje­nga­lo­kho ubu­le­le umGi­bhi­the? UMo­zi­si wa­se­se­sa­ba wa­thi: Isi­bi­li uda­ba lu­ya­zi­wa.

15 Kwa­thi uFa­ro ese­lu­zwi­le uda­ba, wa­di­nga uku­mbu­la­la uMo­zi­si. Ko­dwa uMo­zi­si wa­ba­le­ke­la ubu­so bu­ka­Fa­rok, wa­hla­la eli­zwe­ni le­Mi­di­ya­ni; wa­hla­la emtho­nje­nil.

16 Nja­lo umpri­sti we­Mi­di­ya­ni wa­ye­la­ma­do­da­ka­zi ayi­si­kho­mbi­sa; ezam uku­khan, agcwa­li­sa imi­ko­loo uku­na­thi­sa umhla­mbi ka­yi­se.

17 Kwa­se­ku­fi­ka abe­lu­si, ba­wa­xo­tsha; ko­dwa uMo­zi­si wa­su­ku­ma, wa­wa­si­za wa­na­thi­sa umhla­mbi wa­wop.

18 La­pho efi­ka ku­Re­hu­we­liq uyi­se, wa­thi: Ku­nga­ni li­bu­ye ma­si­nya­ne ka­nga­ka la­mu­hla?

19 Ase­si­thi: Indo­da engu­mGi­bhi­the iso­phu­li­le esa­ndle­ni sa­be­lu­si; fu­thi ya­si­khe­la lo­ku­si­khe­la, ya­na­thi­sa umhla­mbi.

20 Wa­se­si­thi ema­do­da­ka­zi­ni akhe: Ka­mbe inga­phi? Ka­nti li­yi­tshi­ye­le­ni indo­da? Ibi­ze­ni, uku­ze idle isi­nkwar.

21 UMo­zi­si wa­se­vu­ma uku­hla­la le­ndo­da; wa­se­mni­ka uMo­zi­si uZi­po­ra indo­da­ka­zi ya­khes.

22 Wa­se­za­la indo­da­na; wa­yi­tha ibi­zo la­yo uGe­re­sho­ma3, ngo­ba wa­thi: Nga­ngi­ngo­we­mzi­ni eli­zwe­ni le­mzi­ni.

23 Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­le­zi­nsu­ku ezi­ne­ngit, inko­si ye­Gi­bhi­the ya­fa. La­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­bu­bu­la nge­nxa yo­bu­gqi­liu, ba­kha­la; lo­ku­kha­la kwa­bo kwe­nyu­ke­la ku­Nku­lu­nku­lu nge­nxa yo­bu­gqi­liv.

24 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­zwa uku­bu­bu­la kwa­bow, uNku­lu­nku­lu wa­khu­mbu­la isi­vu­me­lwa­nox sa­khe loA­bra­ha­ma, loI­sa­ka, nja­lo lo­Ja­ko­bey.

25 UNku­lu­nku­lu wa­se­bo­na aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­liz, uNku­lu­nku­lu waba­zia.

Uku­bi­zwa ku­ka­Mo­zi­si

3UMo­zi­si wa­ye­se­lu­sa-ke umhla­mbi ka­Je­tro uyi­se­za­la, umpri­sti we­Mi­di­ya­ni; wa­qhu­ba umhla­mbi wa­ya nga­pha­mbi­li kwe­nka­nga­laa wa­ze wa­fi­ka enta­be­ni ka­Nku­lu­nku­lub, eHo­re­be.

2 Nja­lo ingi­lo­si ye­Nko­si ya­bo­na­ka­la ku­yec ela­nga­bi­ni lo­mli­lo li­phu­ma pha­ka­thi kwe­si­hla­hlad; wa­se­bo­na, kha­nge­la-ke, isi­hla­hla si­vu­tha umli­lo, ko­dwa isi­hla­hla sa­si­nga­phe­li.

3 UMo­zi­si wa­se­si­thi: Ngi­za­pha­mbu­ka-ke ngi­bo­ne lo umbo­no omkhu­lu, uku­thi ku­nga­ni isi­hla­hla si­nga­tshi.

4 Kwa­thi iNko­si isi­bo­ni­le uku­thi upha­mbu­ki­le uku­ya­bo­na, uNku­lu­nku­lu wa­mbi­za epha­ka­thi kwe­si­hla­hla, wa­thi: Mo­zi­si, Mo­zi­si! Wa­se­si­thi: Kha­nge­la ngila­pha.

5 Wa­se­si­thi: Unga­so­nde­li la­pha; khu­pha ama­nya­the­la akho enya­we­ni za­kho, ngo­ba inda­wo omi ku­yo ingu­mhla­ba­thi ongcwe­lee.

6 Wa­thi fu­thi: Ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu ka­yi­hlo, uNku­lu­nku­lu kaA­bra­ha­ma, uNku­lu­nku­lu kaI­sa­ka, lo­Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­bef. UMo­zi­si wa­se­fi­hla ubu­so ba­khe, ngo­ba ese­sa­ba uku­kha­nge­la uNku­lu­nku­lug.

7 INko­si ya­si­si­thi: Isi­bi­li ngi­bo­ni­le uku­hlu­phe­ka kwe­si­zwe sa­mi esi­se­Gi­bhi­theh, ngi­zwi­le uku­kha­la kwa­bo nge­nxa ya­ba­qhu­bi be­si­bha­lo ba­boi; ngo­ba ngi­ya­za­zi insi­zi za­bo;

8 nja­lo nge­hli­lej uku­si­khu­lu­la eza­ndle­ni za­ma­Gi­bhi­thek, lo­ku­se­nyu­sa ku­le­lo­li­zwe, ngi­si­se eli­zwe­ni eli­hle eli­ba­nzil, si­ye eli­zwe­ni eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­jum, si­ye enda­we­ni ya­ma­Kha­na­ni la­ma­He­thi la­maA­mo­ri la­ma­Pe­ri­zi la­ma­Hi­vi la­ma­Je­bu­sin.

9 Kha­the­si-ke, kha­nge­la, uku­kha­la kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li se­ku­fi­ki­le ki­mio; nja­lo la­mi ngi­bo­ni­le uci­nde­ze­lo ama­Gi­bhi­the aba­ci­nde­ze­la nga­lo.

10 Kha­the­si-ke, wo­za, ngi­za­ku­thu­ma ku­Fa­ro uku­ze ukhu­phe isi­zwe sa­mi, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, eGi­bhi­the.

11 Ko­dwa uMo­zi­si wa­thi ku­Nku­lu­nku­lu: Ngi­ngu­ba­ni mi­nap uku­thi ngi­ye ku­Fa­ro, lo­ku­thi ngi­khu­phe aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eGi­bhi­the?

12 Wa­se­si­thi: Isi­bi­li ngi­za­ku­ba la­weq; la­lo­khu ku­za­ku­ba yi­si­bo­na­ka­li­so ku­we so­ku­thi mi­na ngi­ku­thu­mi­le; la­pho usu­si­khu­phi­le isi­zwe eGi­bhi­the, li­za­mkho­nza uNku­lu­nku­lu ku­li­nta­bar.

13 UMo­zi­si wa­se­si­thi ku­Nku­lu­nku­lu: Kha­nge­la, nxa ngi­fi­ka ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ngi­si­thi ku­bo: UNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­hlo ungi­thu­mi­le ki­ni; ba­za­ku­thi ki­mi: Ungu­ba­ni ibi­zo la­khe? Ngi­za­thi­ni ku­bo?

14 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi ku­Mo­zi­si: NGI­NGU­YE ENGI­NGU­YE. Wa­thi fu­thi: Uza­ku­tsho nja­lo ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uku­thi: UNGI­NGU­YEs ungi­thu­mi­le ki­ni.

15 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi nja­lo ku­Mo­zi­si: Uza­ku­tsho nja­lo ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uku­thi: INko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­hlo, uNku­lu­nku­lu kaA­bra­ha­ma, uNku­lu­nku­lu kaI­sa­ka, lo­Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­bet ungi­thu­mi­le ki­ni; le­li li­bi­zo la­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­niu, nja­lo le­si yi­si­khu­mbu­zo sa­mi ku­si­zu­ku­lwa­na ku­si­ya ku­si­zu­ku­lwa­na.

16 Ha­mba, ubu­tha­ni­se aba­da­la ba­koI­sra­ye­liv, uthi ku­bo: INko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­hlo ibo­na­ke­le ki­mi, uNku­lu­nku­lu kaA­bra­ha­ma, kaI­sa­ka, lo­ka­Ja­ko­be, isi­thi: Ngo­ku­li­ha­mbe­la ngi­li­ha­mbe­lew, la­lo­kho eli­kwe­nzi­we eGi­bhi­the;

17 fu­thi nga­thi ngi­za­le­nyu­sa enhlu­phe­kwe­ni ye­Gi­bhi­the, ngi­li­se eli­zwe­ni la­ma­Kha­na­ni le­la­ma­He­thi le­la­maA­mo­ri le­la­ma­Pe­ri­zi le­la­ma­Hi­vi le­la­ma­Je­bu­six, li­ye eli­zwe­ni eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­ju.

18 Nja­lo ba­za­la­le­la ili­zwi la­khoy. Fu­thi uza­ku­ya, we­naz la­ba­da­la ba­koI­sra­ye­li, enko­si­ni ye­Gi­bhi­the, li­thi ku­yo: INko­si, uNku­lu­nku­lu wa­ma­He­bhe­ru, ihla­nge­ne la­thia; kha­the­si-ke, ake usi­ye­ke­le si­ha­mbe umma­ngo we­nsu­ku ezi­nta­thu si­ye enka­nga­la uku­ze si­hla­be­le iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu.

19 Ko­dwa mi­na ngi­ya­zi uku­thi inko­si ye­Gi­bhi­the ka­yi­yi­ku­li­ye­ke­la li­ha­mbeb, ngi­tsho la­nge­sa­ndla esi­la­ma­ndla.

20 Nga­kho ngi­za­kwe­lu­la isa­ndla sa­mic ngi­li­tsha­ye iGi­bhi­the nge­zi­ma­nga­li­so za­mi zo­nke engi­za­ze­nza pha­ka­thi kwa­lo; nja­lo emva kwa­lo­kho iza­li­ye­ke­la li­ha­mbed.

21 Nja­lo ngi­za­ni­ka le­si­si­zwe umu­sa eme­hlwe­ni ama­Gi­bhi­thee. Ku­za­ku­thi-ke mhla li­su­ka­yo, ka­li­yi­ku­su­ka li­nge­la­lu­tho,

22 ko­dwa wo­nke owe­si­fa­za­na uza­ce­la ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe, la­ku­ye ohle­zi­hle­zi­yo endli­ni ya­khe, izi­nto ze­si­li­va, le­zi­nto ze­go­li­de, le­mvu­nu­lo; li­za­zi­fa­ka ema­do­da­ne­ni enu le­ma­do­da­ka­zi­ni enu; li­za­wa­pha­ngaf ama­Gi­bhi­the1.

4UMo­zi­si wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Ko­dwa kha­nge­la, ka­ba­yi­ku­ngi­kho­lwa, ka­ba­yi­ku­li­la­le­la ili­zwi la­mi; ngo­ba ba­za­ku­thi: INko­si ka­yi­bo­na­ka­la­nga ku­we.

2 INko­si ya­si­si­thi ku­ye: Ku­yi­ni lo­kho oku­se­sa­ndle­ni sa­kho? Wa­se­si­thi: Yi­nto­ngaa.

3 Ya­si­si­thi: Ipho­se­le emhla­ba­thi­ni. Wa­se­yi­pho­se­la emhla­ba­thi­ni, ya­si­si­ba yi­nyo­ka. UMo­zi­si wa­se­yi­ba­le­ke­la.

4 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ye­lu­la isa­ndla sa­kho, uyi­ba­mbe ngo­msi­la. Wa­se­lu­la isa­ndla sa­khe, wa­yi­thi xha­ka; ya­si­si­ba yi­nto­nga esa­ndle­ni sa­khe,

5 uku­ze ba­kho­lweb uku­thi ibo­na­ke­le ku­we iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­se, uNku­lu­nku­lu kaA­bra­ha­ma, uNku­lu­nku­lu kaI­sa­ka, lo­Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­bec.

6 INko­si ya­si­si­thi nja­lo ku­ye: Ake ufa­ke isa­ndla sa­kho esi­fu­be­ni sa­kho. Wa­se­si­fa­ka isa­ndla sa­khe esi­fu­be­ni sa­khe; ese­si­khu­phi­le, kha­nge­la-ke, isa­ndla sa­khe sa­se­si­lo­bu­le­phe­ro nje­nge­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yod.

7 Ya­si­si­thi: Bu­yi­se­la isa­ndla sa­kho esi­fu­be­ni sa­kho. Wa­se­si­bu­yi­se­la isa­ndla sa­khe esi­fu­be­ni sa­khe; ese­si­khu­phi­le esi­fu­be­ni sa­khe, kha­nge­la-ke, sa­se­si­phe­ndu­ke sa­ba nje­nge­nya­ma ya­khee.

8 Nja­lo ku­za­ku­thi uba be­nga­ku­kho­lwa, be­nga­la­le­li ili­zwi le­si­bo­na­ka­li­so so­ku­qa­la, ba­za­kho­lwa ili­zwi le­si­bo­na­ka­li­so so­ku­ci­na.

9 Ku­za­ku­thi-ke, uba be­nga­kho­lwa la­le­zi­zi­bo­na­ka­li­so ezi­mbi­li, be­nga­la­le­li ili­zwi la­kho, uza­ku­kha okwa­ma­nzi omfu­la, uwa­the­le emhla­ba­thi­ni owo­mi­le­yo; nja­lo ku­za­ku­thi ama­nzi oza­wa­kha emfu­le­ni aza­ku­ba li­ga­zif emhla­ba­thi­ni owo­mi­le­yo.

10 UMo­zi­si wa­se­si­thi eNko­si­ni: Uxo­lo, Nko­si ya­mi, ka­ngi­si­so si­khu­lu­mi1, ngi­tsho ku­su­ke­la endu­lo2, ngi­tsho ku­su­ke­la usu­khu­lu­me le­nce­ku ya­kho; ngo­ba ku­nzi­ma emlo­nye­ni wa­mi nja­lo ku­nzi­ma oli­mi­nig.

11 INko­si ya­si­si­thi ku­ye: Ngu­ba­ni owe­nze­la umu­ntu umlo­mo? Ku­mbe ngu­ba­ni owe­nza isi­mu­ngu­lu, ku­mbe isa­cu­the, ku­mbe obo­na­yo, ku­mbe isi­pho­fu? Ka­ku­si­mi yi­ni iNko­si?

12 Kha­the­si-ke ha­mba, nja­lo mi­na ngi­za­ku­ba lo­mlo­mo wa­kho, ngi­ku­fu­ndi­se lo­kho oza­ku­khu­lu­mah.

13 Ko­dwa wa­thi: Uxo­lo, Nko­si ya­mi, aku­thu­me nge­sa­ndla sa­lo­wo oza­mthu­mai.

14 Lwa­se­lu­vu­tha ula­ka lwe­Nko­si ku­Mo­zi­si, ya­si­si­thi: Angi­thi uA­ro­ni umLe­vi ngu­mne­we­nu? Ngi­ya­zi uku­thi anga­khu­lu­ma ku­hle. Nja­lo kha­nge­la-ke, uza­phu­ma uku­ku­hla­nga­be­za; nxa eku­bo­na, uza­tha­ba enhli­zi­ywe­ni ya­khe.

15 Nja­lo uza­khu­lu­ma ku­yej, ufa­ke ama­zwi emlo­nye­ni wa­khek; mi­na-ke ngi­za­ku­ba lo­mlo­mo wa­kho lo­mlo­mo wa­khe, ngi­za­li­fu­ndi­sa lo­kho eli­za­kwe­nza.

16 Ye­na-ke uza­khu­lu­ma esi­zwe­ni esi­khu­ndle­ni sa­kho, ku­za­ku­thi abe ngu­mlo­mo ku­we, we­na ube nje­ngo­Nku­lu­nku­lu ku­yel.

17 Nja­lo uza­tha­tha li­nto­nga esa­ndle­ni sa­kho, oza­kwe­nza izi­bo­na­ka­li­so nga­yom.

UMo­zi­si ubu­ye­la eGi­bhi­the

18 UMo­zi­si wa­se­ha­mba wa­bu­ye­la ku­Je­tro uyi­se­za­la, wa­thi ku­ye: Ake ungi­ye­ke­le ngi­ha­mbe, ngi­bu­ye­le ku­ba­fo­we­thu aba­se­Gi­bhi­the, ngi­bo­ne uku­thi ba­sa­phi­la yi­ni. UJe­tro wa­se­si­thi ku­Mo­zi­si: Ha­mba ngo­ku­thu­la.

19 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si eMi­di­ya­ni: Ha­mba, ubu­ye­le eGi­bhi­the; ngo­ba wo­nke ama­do­da asa­fa, aye­di­nga umphe­fu­mu­lo wa­khon.

20 UMo­zi­si wa­se­tha­tha umka­khe la­ma­do­da­na akhe, wa­ba­khwe­li­sa phe­zu ku­ka­ba­bhe­mi, wa­bu­ye­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the. UMo­zi­si wa­se­tha­tha into­nga ka­Nku­lu­nku­lu esa­ndle­ni sa­kheo.

21 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Eku­ha­mbe­ni kwa­kho ubu­ye­la eGi­bhi­the, bo­na uku­thi, zo­nke izi­ma­nga­li­sop engi­zi­be­ke esa­ndle­ni sa­kho, uze­nze pha­mbi ku­ka­Fa­ro. Ko­dwa ngi­za­kwe­nza inhli­zi­yo ya­khe ibe lu­khu­niq uku­ze anga­si­ye­ke­li isi­zwe si­ha­mbe.

22 Nja­lo uza­ku­thi ku­Fa­ro: Itsho nja­lo iNko­si: Indo­da­na ya­mir, izi­bu­lo la­mis, nguI­sra­ye­li;

23 nja­lo se­ngi­the ku­we: Ye­ke­la indo­da­na ya­mi iha­mbe uku­thi ingi­kho­nze; ko­dwa wa­li­le uku­yi­ye­ke­la iha­mbe, kha­nge­la, ngi­za­bu­la­la indo­da­na ya­kho, izi­bu­lo la­khot.

24 Kwa­se­ku­si­thi ese­ndle­le­ni, endli­ni ye­zi­ha­mbiu, iNko­si ya­hla­nga­na la­yev, ya­di­nga uku­mbu­la­la.

25 UZi­po­ra wa­se­tha­tha inse­nge­tshe, wa­qu­ma ijwa­bu le­ndo­da­na ya­khe, wa­li­thi­nti­sa inya­wo za­khe wa­thi: Isi­bi­li ungu­mye­ni we­ga­zi ki­mi.

26 Ya­si­mye­ke­law. Nga­le­so­si­kha­thi wa­thi: Umye­ni we­ga­zi, nge­nxa yo­ku­so­ka.

27 INko­si ya­si­si­thi kuA­ro­ni: Ha­mba, uye­hla­nga­be­za uMo­zi­si enka­nga­lax. Wa­ha­mba-ke, wa­hla­nga­na la­ye enta­be­ni ka­Nku­lu­nku­luy, wa­ma­nga.

28 UMo­zi­si wa­se­mtshe­la uA­ro­niz wo­nke ama­zwi eNko­si eya­yi­mthu­mi­le, la­zo zo­nke izi­bo­na­ka­li­so eya­yi­mla­ye zo­na.

29 OMo­zi­si loA­ro­ni ba­se­be­ha­mba, ba­bu­tha­ni­sa bo­nke aba­da­la ba­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lia.

30 UA­ro­ni wa­se­khu­lu­ma ama­zwi wo­nke iNko­si eya­yi­wa­khu­lu­me ku­Mo­zi­sib, we­nza izi­bo­na­ka­li­so pha­mbi kwa­me­hlo aba­ntu.

31 Aba­ntu ba­se­be­kho­lwac; be­zwa uku­thi iNko­si iha­mbe­led aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, lo­ku­thi ibo­ni­le inhlu­phe­ko ya­boe, ba­kho­tha­ma, ba­kho­nzaf.

UMo­zi­si loA­ro­ni ba­pha­mbi ku­ka­Fa­ro

5Emva kwa­lo­kho-ke uMo­zi­si loA­ro­ni ba­ha­mba ba­thi ku­Fa­ro: Itsho nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­koI­sra­ye­li: Ba­ye­ke­le aba­ntu ba­mi ba­ha­mbe, ba­ngi­gci­ne­le umkho­si enka­nga­laa.

2 Ko­dwa uFa­ro wa­thi: Ingu­ba­ni iNko­sib uku­thi ngi­la­le­le ili­zwi la­yo, ngi­ye­ke­le uI­sra­ye­li aha­mbe? Ka­ngi­ya­zi iNko­si, fu­thi ka­ngi­yi­ku­mye­ke­la uI­sra­ye­li aha­mbe.

3 Ba­se­be­si­thi: UNku­lu­nku­lu wa­ma­He­bhe­ruc uhla­nga­ne la­thi; ake usi­ye­ke­le si­ha­mbe uha­mbo lwe­nsu­ku ezi­nta­thu enka­nga­la, si­yi­hla­be­le iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu, hle­zi ise­hle­led ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo ku­mbe nge­nke­mba.

4 Ko­dwa inko­si ye­Gi­bhi­the ya­thi ku­bo: Ku­nga­ni, Mo­zi­si loA­ro­ni, li­su­sa aba­ntu emi­se­be­nzi­ni ya­bo? Ya­ni­ni emi­thwa­lwe­ni ye­nu!

5 UFa­ro wa­se­si­thi: Kha­nge­la­ni, aba­ntu be­li­zwe se­be­ba­ne­ngi, ka­nti li­ya­ba­phu­mu­za emi­thwa­lwe­ni ya­boe.

6 Nga­lo­lo­su­ku uFa­ro wa­se­la­ya aba­qhu­bi be­si­bha­lof be­si­zwe le­zi­ndu­nag za­so, esi­thi:

7 Li­nga­be li­sa­ba­ni­ka aba­ntu ama­hla­nga okwe­nza izi­ti­na nje­nga­ma­ndu­loh; ka­ba­ha­mbe bo­na ba­ye­zi­bu­the­la ama­hla­nga;

8 le­na­ni le­zi­ti­na aba­le­nze ma­ndu­lo li­za­ba­mi­se­la lo­na, li­nga­phu­ngu­li ku­lo; ngo­ba ba­ya­vi­la­pha; yi­kho be­kha­la be­si­thi: Si­ye­ke­le­ni si­ye­hla­be­la uNku­lu­nku­lu we­thu.

9 Ye­nza­ni umse­be­nzi ube nzi­ma ka­khu­lu phe­zu kwa­ma­do­da, uku­ze ba­se­be­nze ku­wo, ba­nga­la­le­li ama­zwi enko­hli­so.

10 Aba­qhu­bi be­si­bha­lo ba­ba­ntu ba­phu­ma, le­zi­ndu­na za­bo, ba­khu­lu­ma eba­ntwi­ni be­si­thi: Utsho nja­lo uFa­ro: Ka­ngi­yi­ku­li­ni­ka ama­hla­nga;

11 ha­mba­ni li­na, li­zi­tha­the­le ama­hla­nga la­pho eli­nga­wa­tho­la kho­na; ko­dwa umse­be­nzi we­nu ka­ku­yi­ku­phu­ngu­lwa lu­tho ku­wo.

12 Aba­ntu ba­se­be­hla­ka­ze­ka eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the uku­ze ba­bu­the izi­di­ndi zi­be nga­ma­hla­nga.

13 Aba­qhu­bi be­si­bha­lo baba­ha­lu­ze­li­sa be­si­thi: Qe­da­ni imi­se­be­nzi ye­nu, umla­ndu wo­su­ku ngo­su­ku lwa­wo, nje­nga­mhla ku­la­ma­hla­nga.

14 Nja­lo izi­ndu­na za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, aba­qhu­bi be­si­bha­lo ba­ka­Fa­ro aba­ba­be­ke­la zo­na, za­tsha­ywa, ku­thi­wa: Ka­li­qe­da­nga nga­ni umse­be­nzi we­nu omi­si­we­yo wo­kwe­nza izi­ti­na nje­nga­ma­ndu­lo, la­yi­zo­lo la­la­mu­hla?

15 Izi­ndu­na za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li za­se­zi­si­za, za­kha­la ku­Fa­ro za­thi: We­nze­la­ni ka­nje ezi­nce­kwi­ni za­kho?

16 Ama­hla­nga ka­wa­ni­kwa ince­ku za­kho, ka­nti ba­thi ki­thi: Ye­nza­ni izi­ti­na. Kha­nge­la-ke, ince­ku za­kho zi­ya­tsha­ywa; ko­dwa ica­la nge­la­ba­ntu ba­kho.

17 Ko­dwa wa­thi: Li­na li­nga­ma­vi­la, li­nga­ma­vi­la; nga­lo­khu li­thi: Si­ye­ke­le­ni si­ye­hla­be­la iNko­si.

18 Kha­the­si-ke ha­mba­ni, li­se­be­nze; ko­dwa ama­hla­nga ka­li­yi­ku­wa­ni­kwa, ka­nti li­za­le­tha ina­ni le­zi­ti­na.

19 Izi­ndu­na za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li za­se­zi­bo­na uku­thi za­zi­se­bu­bi­ni, nxa ku­thi­wa: Ka­li­yi­ku­phu­ngu­la ezi­ti­ne­ni ze­nu, umla­ndu wo­su­ku ngo­su­ku lwa­wo.

20 Za­se­zi­hla­nga­na lo­Mo­zi­si loA­ro­ni aba­be­mi uku­ba­hla­nga­be­za eku­phu­me­ni kwa­bo ku­Fa­ro;

21 za­se­zi­si­thi ku­bo: INko­si ili­bo­ne ya­hlu­le­le; ngo­ba le­nze iphu­nga le­thu li­be li­vu­mba eme­hlwe­ni ka­Fa­ro le­me­hlwe­ni ence­ku za­khe; li­ni­ke inke­mba esa­ndle­ni sa­bo uku­ze ba­si­bu­la­lei.

22 UMo­zi­si wa­se­bu­ye­la eNko­si­ni wa­thi: Nko­si, we­nze­le­ni oku­bi ku­le­si­si­zwe? Ku­nga­ni ungi­thu­mi­le?

23 Ngo­ba se­lo­khu nga­ya ku­Fa­ro uku­khu­lu­ma ebi­zwe­ni la­kho, we­nzi­le oku­bi ku­le­si­si­zwe; fu­thi ka­wu­si­khu­lu­la­nga lo­ku­si­khu­lu­la isi­zwe sa­kho.

6INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Kha­the­si uza­bo­na engi­za­kwe­nza ku­Fa­ro; ngo­ba nge­sa­ndla esi­la­ma­ndla uza­ba­ye­ke­la ba­ha­mbea, la­nge­sa­ndla esi­la­ma­ndla uza­ba­xo­tsha eli­zwe­ni la­kheb.

UMo­zi­si ubi­zwa ngo­kwe­si­bi­li

2 UNku­lu­nku­lu wa­se­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si wa­thi ku­ye: Ngi­yi­Nko­si;

3 nja­lo nga­bo­na­ka­la kuA­bra­ha­ma, kuI­sa­ka, la­ku­Ja­ko­be nje­ngo­Nku­lu­nku­lu uSo­ma­ndlac; ko­dwa nge­bi­zo la­mi lo­ku­thi uJe­ho­va nga­ngi­nga­zi­wa ku­bod.

4 Nja­lo la­mi nga­mi­sa isi­vu­me­lwa­no sa­mi la­boe uku­ba­pha ili­zwe le­Kha­na­nif, ili­zwe lo­bu­ha­mbu­ma ba­bo, aba­be­hla­la ku­lo nje­nga­be­zi­zwe.

5 Fu­thi la­mi ngi­zwi­le uku­bu­bu­la kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ama­Gi­bhi­the aba­gci­ne ebu­gqi­li­ni; nja­lo ngi­khu­mbu­le isi­vu­me­lwa­no sa­mig.

6 Nga­kho-ke tsho­no ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uku­thi: Ngi­yi­Nko­sih; nja­lo ngi­za­li­khu­pha li­su­ke nga­pha­nsi kwe­mi­thwa­lo ya­ma­Gi­bhi­thei; ngi­li­khu­lu­le ebu­gqi­li­ni ba­wo, ngi­li­hle­nge nge­nga­lo eye­lu­li­we­yo la­nge­zi­gwe­bo ezi­nku­luj.

7 Nja­lo ngi­za­zi­tha­the­la li­na li­be yi­si­zwek, ngi­za­ku­ba ki­ni ngu­Nku­lu­nku­lul; nja­lo li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, oli­khu­pha li­su­ke nga­pha­nsi kwe­mi­thwa­lo ya­ma­Gi­bhi­them;

8 nja­lo ngi­za­li­nge­ni­sa eli­zwe­ni enga­pha­ka­mi­sa isa­ndla sa­mi nga­lo uku­li­ni­ka uA­bra­ha­ma, uI­sa­ka lo­Ja­ko­be, ngi­li­ni­ke lo­na li­be yi­li­fan; mi­na, iNko­si.

9 UMo­zi­si wa­se­khu­lu­ma ngo­ku­nja­lo ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li; ko­dwa ka­ba­mla­le­la­nga uMo­zi­sio nge­nxa yo­ku­kha­tha­ze­ka ko­mo­ya la­nge­nxa yo­bu­gqi­li obu­nzi­ma.

10 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi,

11 Nge­na ukhu­lu­me ku­Fa­ro, inko­si ye­Gi­bhi­the, uku­thi aye­ke­le aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­su­ke eli­zwe­ni la­khe.

12 Ko­dwa uMo­zi­si wa­khu­lu­ma pha­mbi kwe­Nko­si esi­thi: Kha­nge­la, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ka­ba­ngi­la­le­la­ngap; pho-ke uFa­ro anga­ngi­zwa nja­ni, engi­ngo­we­nde­be ezi­nga­so­ka­ngaq?

13 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni ya­ba­pha umla­yo nga­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li la­ngo­Fa­ro inko­si ye­Gi­bhi­the uku­khu­pha aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

Inza­lo ka­Mo­zi­si le­nza­lo kaA­ro­ni

14 La­ba ba­zi­nhlo­ko ze­zi­ndlu za­bo­yi­se; ama­do­da­na ka­Ru­be­ni, izi­bu­lo li­kaI­sra­ye­li: OHa­no­ki lo­Pa­lu, oHe­zi­ro­ni lo­Ka­ri­mi; la­ba ba­zi­nsa­pho zi­ka­Ru­be­nir.

15 La­ma­do­da­na ka­Si­me­yo­ni: OJe­mu­we­li lo­Ja­mi­ni loO­ha­di lo­Ja­ki­ni lo­Zo­ha­ri lo­Sha­wu­li indo­da­na yo­mKha­na­ni­ka­zi; la­ba ba­zi­nsa­pho zi­ka­Si­me­yo­nis.

16 Nja­lo la nga­ma­bi­zo ama­do­da­na ka­Le­vi nge­zi­zu­ku­lwa­na za­wot: OGe­ri­sho­ni lo­Ko­ha­thi lo­Me­ra­ri; le­mi­nya­ka ye­mpi­lo ka­Le­vi ya­yi­yi­mi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­kho­mbi­sau.

17 Ama­do­da­na ka­Ge­ri­sho­niv: OLi­bi­ni lo­Shi­me­yi nge­zi­nsa­pho za­wo.

18 Nja­lo ama­do­da­na ka­Ko­ha­thiw: OA­mra­mu loI­zi­ha­ri lo­He­bro­ni loU­zi­ye­li; le­mi­nya­ka ye­mpi­lo ka­Ko­ha­thi ya­yi­yi­mi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nta­thu.

19 Nja­lo ama­do­da­na ka­Me­ra­rix: OMa­hli lo­Mu­shi. La­ba ba­zi­nsa­pho za­ma­Le­vi nge­zi­zu­ku­lwa­na za­bo.

20 UA­mra­mu wa­se­tha­tha uJo­ke­be­di uda­de­wa­bo­yi­se, wa­ba ngu­mkakhe. Wa­se­mza­le­la uA­ro­ni lo­Mo­zi­siy. Le­mi­nya­ka ye­mpi­lo kaA­mra­mu ya­yi­yi­mi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­kho­mbi­sa.

21 Nja­lo ama­do­da­na kaI­zi­ha­ri: OKo­ra lo­Ne­fe­gi lo­Zi­ki­riz.

22 La­ma­do­da­na kaU­zi­ye­li: OMi­sha­ye­li loE­li­za­fa­ni lo­Si­thi­ria.

23 UA­ro­ni wa­se­zi­tha­the­la uE­li­she­ba indo­da­ka­zi kaA­mi­na­da­bab, uda­de­wa­bo ka­Na­sho­nic, wa­ba ngu­mkakhe. Wa­se­mza­le­la uNa­da­bi loA­bi­hu, uE­le­ya­za­re loI­tha­ma­rid.

24 Nja­lo ama­do­da­na ka­Ko­ra: OA­si­ri loE­lka­na loA­bhi­ya­sa­fa; la­ba ba­zi­nsa­pho za­ba­ko­Ko­rae.

25 UE­le­ya­za­re indo­da­na kaA­ro­ni wa­se­zi­tha­the­la enye ya­ma­do­da­ka­zi ka­Pu­ti­ye­li, ya­ba ngu­mkakhe. Ya­si­mza­le­la uPhi­ne­ha­sif. Yi­zo le­zi inhlo­ko za­bo­yi­se ba­ma­Le­vi nge­zi­nsa­pho za­zo.

26 Lo nguA­ro­ni lo­Mo­zi­si iNko­si eya­thi ku­bog: Khu­pha­ni aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the nga­ma­bu­tho aboh.

27 Yi­bo la­bo aba­be­khu­lu­ma ku­Fa­ro inko­si ye­Gi­bhi­thei uku­khu­pha aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eGi­bhi­the; lo ngu­Mo­zi­si loA­ro­ni.

INko­si iya­ba­la­ya oMo­zi­si loA­ro­ni

28 Kwa­se­ku­si­thi mhla iNko­si ikhu­lu­ma ku­Mo­zi­si eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the,

29 INko­si ya­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi: Mi­na ngi­yi­Nko­sij; khu­lu­ma ku­Fa­ro inko­si ye­Gi­bhi­the ko­nke engi­ku­khu­lu­ma ku­wek.

30 UMo­zi­si wa­se­si­thi pha­mbi kwe­Nko­si: Kha­nge­la, ngi­ngo­we­nde­be ezi­nga­so­ka­ngal; nga­kho uFa­ro anga­ngi­zwa nja­ni?

7INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Bo­na, ngi­kwe­nze wa­ba nje­ngo­Nku­lu­nku­lu ku­Fa­roa; loA­ro­ni umne­we­nu uza­ku­ba ngu­mpro­fe­thi wa­khob.

2 We­na uza­khu­lu­ma ko­nke engi­ku­la­ya kho­nac; loA­ro­ni umne­we­nu uza­khu­lu­ma ku­Fa­ro uku­thi aye­ke­le aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­phu­me eli­zwe­ni la­khe.

3 Ko­dwa mi­na ngi­za­kwe­nza inhli­zi­yo ka­Fa­ro ibe lu­khu­nid, nga­ndi­see izi­bo­na­ka­li­sof za­mi le­zi­ma­nga­li­sog za­mi eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

4 Ko­dwa uFa­ro ka­yi­ku­li­la­le­la; nja­lo ngi­za­be­ka isa­ndla sa­mi phe­zu kwe­Gi­bhi­the, ngi­khu­phe ama­bu­tho ami, isi­zwe sa­mi, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, nge­zi­gwe­bo ezi­nku­luh.

5 Nja­lo ama­Gi­bhi­the aza­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sii, la­pho ngi­se­lu­la isa­ndla sa­mi phe­zu kwe­Gi­bhi­the, ngi­khu­phe aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li pha­ka­thi kwa­wo.

6 OMo­zi­si loA­ro­ni ba­se­be­se­nza nje­ngo­ba iNko­si ya­ba­la­ya; be­nza nja­lo.

7 UMo­zi­si wa­ye­se­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lij, loA­ro­ni wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­nta­thu la­pho be­khu­lu­ma ku­Fa­ro.

Isi­ma­nga­li­so ese­nzi­wa nge­nto­nga kaA­ro­ni

8 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni, isi­thi:

9 Nxa uFa­ro ekhu­lu­ma la­ni esi­thi: Ze­nze­le­ni isi­ma­nga­li­sok; uza­ku­thi kuA­ro­ni: Tha­tha into­nga ya­kho, uyi­pho­se­le pha­nsi pha­mbi ku­ka­Fa­ro, iza­ba yi­nyo­kal.

10 UMo­zi­si loA­ro­ni ba­se­be­nge­na ku­Fa­ro, be­nza nja­lo nje­ngo­ba iNko­si ila­yi­le; uA­ro­ni wa­se­pho­se­la pha­nsi into­nga ya­khe pha­mbi ku­ka­Fa­ro la­pha­mbi kwe­nce­ku za­khe, ya­si­si­ba yi­nyo­ka.

11 UFa­ro wa­se­bi­za la­ye iza­zim la­ba­tha­ka­thin; la­ba­lu­mbi be­Gi­bhi­theo la­bo be­nza nja­lo nga­ma­lu­mbo abo.

12 Ngo­ba ngu­lo­wo la­lo­wo wa­pho­se­la pha­nsi into­nga ya­khe, za­ba zi­nyo­ka; ko­dwa into­nga kaA­ro­ni ya­gi­nya into­nga za­bo.

13 Ko­dwa inhli­zi­yo ka­Fa­ro ya­ba lu­khu­nip, oko­ku­thi ka­ba­la­le­la­nga, nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si.

Inhlu­phe­ko yo­ku­qa­la: Ama­nzi aphe­ndu­ka abe li­ga­zi

14 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Inhli­zi­yo ka­Fa­ro inzi­ma, uya­la uku­ye­ke­la isi­zwe si­ha­mbe.

15 Ya­na ku­Fa­ro eku­se­ni; kha­nge­la, uza­phu­ma esi­ya ema­nzi­ni, ume uqo­nda­ne la­ye ekhu­nji­ni lo­mfu­la, le­nto­nga eya­phe­ndu­ka ya­ba yi­nyo­ka itha­the esa­ndle­ni sa­khoq.

16 Uza­ku­thi ku­ye: INko­si uNku­lu­nku­lu wa­ma­He­bhe­ru ingi­thu­me ku­we isi­thir: Ye­ke­la isi­zwe sa­mi si­ha­mbe, si­ngi­kho­nze enka­nga­las; ko­dwa kha­nge­la, ka­wu­la­le­la­nga ku­ze ku­be kha­the­si.

17 Itsho nja­lo iNko­si: Nga­lo­khu uza­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sit; kha­nge­la, ngi­za­tsha­ya nge­nto­nga ese­sa­ndle­ni sa­mi phe­zu kwa­ma­nzi ase­mfu­le­ni, nja­lo aza­phe­ndu­ka abe li­ga­ziu.

18 Le­nhla­nzi ezi­se­mfu­le­ni zi­za­ku­fa, lo­mfu­la ube le­vu­mba; la­ma­Gi­bhi­the aza­di­nwa yi­ku­na­tha ama­nzi emfu­le­niv.

19 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Tsho­no kuA­ro­ni uthi: Tha­tha into­nga ya­kho, we­lu­le isa­ndla sa­khow phe­zu kwa­ma­nzi eGi­bhi­the, phe­zu kwe­mi­fu­la ya­bo, phe­zu kwe­zi­fu­la za­bo, la­phe­zu kwe­zi­zi­ba za­bo, la­phe­zu kwa­ma­chi­bi wo­nke ama­nzi abo, uku­ze abe li­ga­zi. Ku­za­ku­ba le­ga­zi eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the, lezi­tshe­ni ze­zi­hla­hla leza­ma­tshe.

20 UMo­zi­si loA­ro­ni ba­se­be­se­nza nja­lo, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si; wa­se­pha­ka­mi­sa into­nga, wa­tsha­ya ama­nzi aye­se­mfu­le­nix pha­mbi kwa­me­hlo ka­Fa­ro la­pha­mbi kwa­me­hlo ezi­nce­ku za­khe; la­wo wo­nke ama­nzi aye­se­mfu­le­ni aphe­ndu­lwa aba li­ga­ziy.

21 Le­nhla­nzi ezi­se­mfu­le­ni za­fa; lo­mfu­la wa­ba le­vu­mba, kwa­ze kwa­thi ama­Gi­bhi­the ehlu­le­ka uku­wa­na­tha ama­nzi emfu­le­niz; nja­lo kwa­ku­le­ga­zi eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the.

22 La­ba­lu­mbi be­Gi­bhi­the be­nza nja­lo nga­ma­lu­mbo aboa, kwa­ze kwa­thi inhli­zi­yo ka­Fa­ro ya­ba lu­khu­nib, nja­lo ka­ba­la­le­la­nga, nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­sic.

23 UFa­ro wa­se­tshi­bi­li­ka wa­ya endli­ni ya­khe nja­lo ka­yi­be­ka­nga inhli­zi­yo ya­khe la­ku­lo­khu.

24 La­ma­Gi­bhi­the wo­nke age­bha ama­nzi oku­na­tha inhla­ngo­thi zo­nke zo­mfu­la, ngo­ba ba­be­nge­la­ku­na­tha ema­nzi­ni omfu­la.

25 Le­nsu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa za­gcwa­li­se­ka emva ko­ku­thi iNko­si isi­tsha­ye umfu­la.

Inhlu­phe­ko ye­si­bi­li: Ama­xo­xo

8INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ya­na ku­Fa­ro uthi ku­ye: Itsho nja­lo iNko­si: Ye­ke­la aba­ntu ba­mi ba­ha­mbe uku­ze ba­ngi­kho­nzea.

2 Uba-ke usa­la uku­ba­ye­ke­la ba­ha­mbeb, kha­nge­la, ngi­za­tsha­ya yo­nke imi­ngce­le ya­kho nga­ma­xo­xoc.

3 Nja­lo umfu­la uza­nya­ka­ze­la nga­ma­xo­xo, aza­khu­phu­ka, ange­ne endli­ni ya­kho, le­ka­me­lwe­ni la­kho lo­ku­la­lad, la­phe­zu ko­mbhe­da wa­kho, le­ndli­ni ye­nce­ku za­kho, la­phe­zu kwe­si­zwe sa­kho, le­ma­zi­ko akho, le­mi­ga­nwi­ni ya­kho yo­ku­xo­ve­la uku­dla;

4 la­ma­xo­xo aza­khu­phu­ke­la ku­we, le­si­zwe­ni sa­kho le­zi­nce­kwi­ni za­kho zo­nke.

5 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Tsho­no kuA­ro­ni uthi: Ye­lu­la isa­ndla sa­khoe nge­nto­nga ya­kho phe­zu kwe­mi­fu­la, phe­zu kwe­zi­fu­la, la­phe­zu kwe­zi­zi­ba, we­nze ama­xo­xo akhu­phu­ke­le eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

6 UA­ro­ni wa­se­se­lu­la isa­ndla sa­khe phe­zu kwa­ma­nzi eGi­bhi­the; la­ma­xo­xo akhu­phu­ka, asi­be­ke­la ili­zwe le­Gi­bhi­thef.

7 La­ba­lu­mbi be­nza nja­lo nga­ma­lu­mbo abog, be­nza ama­xo­xo akhu­phu­ke­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

8 UFa­ro wa­se­ba­bi­za oMo­zi­si loA­ro­ni wa­thi: Nce­nga­ni iNko­sih uku­thi isu­se ama­xo­xo ki­mi le­si­zwe­ni sa­mi; nja­lo ngi­za­ye­ke­la isi­zwe si­ha­mbe uku­thi ba­hla­be­le iNko­si.

9 UMo­zi­si wa­se­si­thi ku­Fa­ro: Wo­ba lo­du­mo nga­phe­zu kwa­mi. Ngi­za­ku­nce­nge­la ni­ni le­nce­ku za­kho, le­si­zwe sa­kho, uku­chi­tha ama­xo­xo asu­ke ku­we le­ndli­ni za­kho, asa­le emfu­le­ni ku­phe­la?

10 Wa­se­si­thi: Ku­sa­sa. Wa­thi-ke: Nje­nge­li­zwi la­kho, uku­ze wa­zi uku­thi ka­kho onje­nge­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thui.

11 Nja­lo ama­xo­xo aza­su­ka ku­we le­zi­ndli­ni za­kho le­zi­nce­kwi­ni za­kho le­si­zwe­ni sa­kho, asa­le emfu­le­ni ku­phe­la.

12 UMo­zi­si loA­ro­ni ba­se­be­phu­ma ku­Fa­ro. UMo­zi­si wa­kha­la eNko­si­ni nge­nxa ya­ma­xo­xo eya­yi­wa­be­ki­le phe­zu ku­ka­Fa­ro.

13 INko­si ye­nza-ke nje­nge­li­zwi li­ka­Mo­zi­si; ama­xo­xo ase­si­fa ephu­ma ezi­ndli­ni, ema­gu­me­ni le­ma­si­mi­ni.

14 Ba­se­be­wa­bu­the­le­la inqwa­ba nge­nqwa­ba; le­li­zwe la­ba le­vu­mba.

15 Ko­dwa uFa­ro ebo­na uku­thi se­ku­ngco­noj, we­nza inhli­zi­yo ya­khe ya­ba nzi­mak, uku­thi ka­ba­la­le­la­nga, nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si.

Inhlu­phe­ko ye­si­tha­thu: Imi­ya­ne

16 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Tsho­no kuA­ro­ni uthi: Ye­lu­la into­nga ya­kho, utsha­ye uthu­li lo­mhla­ba, uku­ze lu­be yi­mi­ya­ne eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the.

17 Ba­se­be­se­nza nja­lo; ngo­ba uA­ro­ni we­lu­la isa­ndla sa­khel si­le­nto­nga ya­khe, wa­tsha­ya uthu­li lo­mhla­ba; le­mi­ya­ne ya­ba kho­na eba­ntwi­ni le­zi­fu­ywe­nim; lo­nke uthu­li lwa­ba yi­mi­ya­ne eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the.

18 La­ba­lu­mbi be­nza nja­lo nga­ma­lu­mbo abon uku­ve­za imi­ya­ne, ko­dwa ba­be­nge­ke. Nga­kho imi­ya­ne ya­ba se­ba­ntwi­ni le­zi­fu­ywe­ni.

19 La­ba­lu­mbi ba­thi ku­Fa­ro: Lo­khu ku­ngu­mu­nwe ka­Nku­lu­nku­luo. Ko­dwa inhli­zi­yo ka­Fa­ro ya­ba lu­khu­nip, ka­za­be­zwa, nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si.

Inhlu­phe­ko ye­si­ne: Izi­ba­wu

20 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, uzi­mi­se pha­mbi ku­ka­Fa­roq; kha­nge­la uphu­ma esi­ya ema­nzi­ni, nja­lo uthi ku­ye: Itsho nja­lo iNko­si: Ye­ke­la aba­ntu ba­mi ba­ha­mbe ba­ngi­kho­nzer.

21 Ngo­ba uba unga­si­ye­ke­li isi­zwe sa­mi si­ha­mbe, kha­nge­la ngi­za­thu­me­la umtshi­tshi we­zi­ba­wu ku­we le­zi­nce­kwi­ni za­kho le­si­zwe­ni sa­kho le­ndli­ni za­kho; le­zi­ndlu za­ma­Gi­bhi­the zi­za­gcwa­la umtshi­tshi we­zi­ba­wu fu­thi lo­mhla­ba­thi ezi­ku­wo.

22 Ko­dwa nga­lo­lo­su­ku ngi­za­kwe­hlu­ka­ni­sa ili­zwe le­Go­she­nis esi­hla­la ku­lo isi­zwe sa­mi, uku­thi ku­nga­bi kho­na la­pho umtshi­tshi we­zi­ba­wu, uku­ze wa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si pha­ka­thi kwe­li­zwet.

23 Nja­lo ngi­za­mi­sa ume­hlu­ko pha­ka­thi kwe­si­zwe sa­mi le­si­zwe sa­kho; ku­sa­sa ku­za­ku­ba le­si­bo­na­ka­li­so le­si.

24 INko­si ya­si­se­nza nja­lo; kwa­se­ku­fi­ka umtshi­tshi onzi­ma we­zi­ba­wuu endli­ni ka­Fa­ro le­zi­ndli­ni ze­zi­nce­ku za­khe le­li­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the; ili­zwe lo­na­ka­la nge­nxa yo­mtshi­tshi we­zi­ba­wu.

25 UFa­ro wa­se­ba­bi­za oMo­zi­si loA­ro­ni, wa­thi: Ha­mba­ni, li­hla­be­le uNku­lu­nku­lu we­nu ku­le­li­li­zwe.

26 Ko­dwa uMo­zi­si wa­thi: Ka­ku­lu­nga­nga ukwe­nza nja­lo, ngo­ba si­za­hla­be­la eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­thu oku­ne­nge­ka­yo kwa­ma­Gi­bhi­thev; kha­nge­la, uba si­hla­ba oku­ne­nge­ka­yo kwa­ma­Gi­bhi­the pha­mbi kwa­me­hlo awo, ka­wa­yi­ku­si­kha­nda nga­ma­tshe yi­niw?

27 Si­za­ha­mba umma­ngo we­nsu­ku ezi­nta­thu enka­nga­la, si­hla­be­le-ke iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu nje­ngo­ba iza­ku­tsho ki­thix.

28 UFa­ro wa­se­si­thi: Mi­na ngi­za­li­ye­ke­la li­ha­mbe uku­thi li­hla­be­le iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu enka­nga­la; ko­dwa li­nga­yi kha­tsha­na ka­khu­lu; li­ngi­nce­nge­ley.

29 UMo­zi­si wa­se­si­thi: Kha­nge­la, ngi­ya­su­ka ku­we, ngi­za­yi­nce­nga iNko­si uku­ze umtshi­tshi we­zi­ba­wu usu­ke ku­Fa­ro, ezi­nce­kwi­ni za­khe, le­si­zwe­ni sa­khe ku­sa­sa; ku­phe­la uFa­ro anga­phi­ndi akho­hli­se ngo­ku­nga­ye­ke­li isi­zwe si­ha­mbe, si­hla­be­le iNko­siz.

30 UMo­zi­si wa­se­phu­ma ku­Fa­ro, wa­yi­nce­nga iNko­si.

31 INko­si ya­si­se­nza nje­nge­li­zwi li­ka­Mo­zi­si; ya­su­sa umtshi­tshi we­zi­ba­wu ku­Fa­ro, ezi­nce­kwi­ni za­khe le­si­zwe­ni sa­khe; ka­ku­sa­la­nga le­si­so­dwa.

32 Ko­dwa uFa­ro we­nza inhli­zi­yo ya­khe ya­ba nzi­maa la­nga­le­si­si­kha­thi, ka­ye­ke­la­nga isi­zwe si­ha­mbe.

Inhlu­phe­ko ye­si­hla­nu: Isi­fo se­zi­fu­yo

9INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ya­na ku­Fa­roa uthi ku­ye: Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­ma­He­bhe­rub, ithi: Ye­ke­la aba­ntu ba­mi ba­ha­mbe uku­thi ba­ngi­kho­nze.

2 Ngo­ba uba usa­la uku­ba­ye­ke­la ba­ha­mbe, ulo­khu uba­ba­mbi­le,

3 kha­nge­la, isa­ndla se­Nko­si si­za­ku­ba phe­zu kwe­zi­fu­yo za­kho ezi­se­ga­nge­ni, phe­zu kwa­ma­bhi­za, phe­zu kwa­bo­ba­bhe­mi, phe­zu kwa­ma­ka­me­la, phe­zu kwe­nko­mo la­phe­zu kwe­zi­mvu, uma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo onzi­ma ka­khu­luc.

4 Ko­dwa iNko­si iza­kwe­nza ume­hlu­ko pha­ka­thi kwe­zi­fu­yo za­koI­sra­ye­li le­zi­fu­yo ze­Gi­bhi­thed, ku­ze ku­thi ka­ku­yi­ku­fa lu­tho ku­kho ko­nke okwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

5 INko­si ya­si­mi­sa isi­kha­thi esi­mi­si­we­yo, isi­thi: Ku­sa­sa iNko­si iza­kwe­nza li­nto eli­zwe­ni.

6 INko­si ya­ye­nza-ke li­nto ku­si­sa; la­zo zo­nke izi­fu­yo ze­Gi­bhi­the za­fae; ko­dwa ka­ku­fa­nga le­si­so­dwa ezi­fu­ywe­ni za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

7 UFa­ro wa­se­thu­ma, kha­nge­la-ke, ka­ku­fa­nga ngi­tsho le­si­so­dwa ezi­fu­ywe­ni za­koI­sra­ye­li. Ko­dwa inhli­zi­yo ka­Fa­ro ya­ba nzi­maf, ka­si­ye­ke­la­nga isi­zwe si­ha­mbe.

Inhlu­phe­ko ye­si­thu­pha: Ama­thu­mba

8 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni: Zi­tha­the­le­ni iza­ndla ze­nu ezi­gcwe­le­yo zo­mlo­tha we­zi­ko, nja­lo uMo­zi­si awu­tsa­ha­ze­le ema­zu­lwi­ni pha­mbi kwa­me­hlo ka­Fa­ro.

9 Nja­lo uza­ku­ba lu­thu­li olu­co­le­ki­le­yo phe­zu kwe­li­zwe lo­nke le­Gi­bhi­the, nja­lo lu­za­ku­ba phe­zu kwa­ba­ntu la­phe­zu kwe­zi­fu­yo lu­be li­thu­mba eli­phi­hli­ka ama­thu­thu­vag eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the.

10 Ba­se­be­tha­tha umlo­tha we­zi­ko, be­ma pha­mbi ku­ka­Fa­ro; uMo­zi­si wa­se­wu­tsa­ha­ze­la ema­zu­lwi­ni, wa­ba li­thu­mba eli­phi­hli­ka ama­thu­thu­va eba­ntwi­ni le­zi­fu­ywe­nih.

11 Nja­lo aba­lu­mbii ba­be­nge­me pha­mbi ku­ka­Mo­zi­si nge­nxa ya­ma­thu­mba; ngo­ba ama­thu­mba aye­phe­zu kwa­ba­lu­mbi la­phe­zu kwa­wo wo­nke ama­Gi­bhi­the.

12 Ko­dwa iNko­si ya­ye­nza ya­ba lu­khu­ni inhli­zi­yo ka­Fa­roj, nja­lo ka­za­be­zwa, nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si.

Inhlu­phe­ko ye­si­kho­mbi­sa: Isi­qho­tho

13 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, uzi­mi­se pha­mbi ku­ka­Fa­ro uthi ku­yek: Itsho nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­ma­He­bhe­ru ithi: Ye­ke­la isi­zwe sa­mi si­ha­mbe ba­ngi­kho­nzel.

14 Ngo­ba nga­le­si­si­kha­thi ngi­za­thu­me­la zo­nke inhlu­phe­ko za­mi enhli­zi­ywe­ni ya­kho la­phe­zu kwe­nce­ku za­kho la­phe­zu kwe­si­zwe sa­kho, uku­ze wa­zi uku­thi ka­kho onje­nga­mi emhla­be­ni wo­nkem.

15 Ngo­ba kha­the­si ngi­za­se­lu­la isa­ndla sa­mi uku­ze ngi­ku­tsha­ye le­si­zwe sa­kho ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo, ubu­su­chi­the­ka usu­ke emhla­be­ni.

16 Ko­dwa isi­bi­li nga­lo­khu ngi­ku­mi­si­le uku­ze ngi­ku­tshe­ngi­se ama­ndla ami lo­ku­ze ibi­zo la­mi li­la­ndi­swe emhla­be­ni wo­nken.

17 Usa­zi­pha­ka­mi­sa ume­la­na la­ba­ntu ba­mi, uku­thi unga­ba­ye­ke­li ba­ha­mbe yi­ni?

18 Kha­nge­la, ku­sa­sa nga­le­si­si­kha­thi ngi­za­ni­sa isi­qho­tho esi­nzi­ma ka­khu­lu, esi­nga­za­nga si­be kho­na esi­nja­lo eGi­bhi­the ku­su­ke­la ngo­su­ku li­se­ke­lwa ku­ze ku­be kha­the­si.

19 Kha­the­si-ke thu­ma, ubu­the izi­fu­yo za­kho la­kho ko­nke ola­kho ensi­mi­ni; wo­nke umu­ntu la­yo yo­nke inya­ma­za­na oku­fi­cwa ensi­mi­ni oku­nga­bu­the­lwa­nga ekha­ya, nxa isi­qho­tho si­we­la phe­zu kwa­kho, ku­za­ku­fa.

20 Lo­wo ole­sa­ba­yo ili­zwi le­Nko­si pha­ka­thi kwe­nce­ku zi­ka­Fa­ro we­nza izi­se­be­nzi za­khe le­zi­fu­yo za­khe zi­ba­le­ke­le ezi­ndli­ni;

21 ko­dwa lo­wo onga­be­ka­nga inhli­zi­yo ya­khe eli­zwi­ni le­Nko­si wa­tshi­ya izi­se­be­nzi za­khe le­zi­fu­yo za­khe ensi­mi­ni.

22 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ye­lu­le­la isa­ndla sa­kho ema­zu­lwi­ni, uku­ze ku­be kho­na isi­qho­thoo eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the, phe­zu kwa­ba­ntu la­phe­zu kwe­zi­nya­ma­za­na la­phe­zu kwe­mi­bhi­da yo­nke ye­nsi­mu eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

23 UMo­zi­si wa­se­se­lu­le­la into­nga ya­khe ema­zu­lwi­ni; iNko­si ya­si­le­tha imi­du­mo le­si­qho­thop; lo­mli­lo we­hle­la emhla­be­ni; le­Nko­si ya­ni­sa isi­qho­tho eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

24 Kwa­se­ku­si­ba kho­na isi­qho­tho, lo­mli­lo uzi­xu­ba­ni­se esi­qho­thwe­niq; oku­nzi­ma ka­khu­lu; oku­nga­za­nga ku­be kho­na oku­nje­nga­kho eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the se­lo­khu la­ba yi­si­zwe.

25 Isi­qho­tho sa­se­si­tsha­ya eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the ko­nke oku­se­ga­nge­ni, ku­su­ke­la eba­ntwi­ni ku­si­ya ezi­nya­ma­za­ne­ni; le­si­qho­tho sa­tsha­ya wo­nke umbhi­da we­ga­nga, se­phu­la so­nke isi­hla­hla se­ga­ngar.

26 Ku­phe­la eli­zwe­ni le­Go­she­ni la­pho aba­be­kho­na aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li kwa­ku­nge­kho isi­qho­thos.

27 UFa­ro wa­se­thu­ma wa­bi­za uMo­zi­si loA­ro­ni, wa­thi ku­bo: Ngo­ni­le nga­le­si­si­kha­thit; iNko­si ilu­ngi­le, ka­nti mi­na la­ba­ntu ba­mi si­ba­biu.

28 Nce­nga­ni iNko­siv, ngo­ba se­kwa­ne­le, uku­ze ku­nga­bi le­mi­du­mo ela­ma­ndla le­si­qho­tho; be­se­ngi­li­ye­ke­la li­ha­mbe, li­nga­be li­sa­hla­la.

29 UMo­zi­si wa­se­si­thi ku­ye: Nxa se­ngi­phu­mi­le emzi­ni, ngi­za­cha­ya iza­ndla za­mi eNko­si­niw; ku­za­phe­la imi­du­mo le­si­qho­tho ka­si­sa­yi­ku­ba kho­na, uku­ze wa­zi uku­thi umhla­ba ungo­we­Nko­six.

30 Ko­dwa we­na le­nce­ku za­kho, ngi­ya­zi uku­thi ka­li­ka­ye­sa­bi iNko­si uNku­lu­nku­lu.

31 Kwa­se­ku­tsha­ywa ifi­la­ki­si* le­bha­li*; ngo­ba ibha­li ya­yi­se­si­kwe­tshi­ni, le­fi­la­ki­si ya­yi­si­the­la ama­lu­bay.

32 Ko­dwa ingqo­lo­yi le­spe­li­te* ka­ku­tsha­ywa­nga, ngo­ba kwa­ku­nga­ka­vu­thwa.

33 UMo­zi­si wa­se­phu­ma emzi­ni eve­la ku­Fa­ro, wa­cha­ya iza­ndla za­khe eNko­si­niz; kwa­se­ku­si­ma imi­du­mo le­si­qho­tho, le­zu­lu ka­la­be lisa­thu­lu­le­ka emhla­be­ni.

34 Kwa­thi uFa­ro ese­bo­ni­le uku­thi izu­lu le­si­qho­tho le­mi­du­mo se­ku­mi­le, we­nge­ze­le­la uko­na, wa­ye­nza ya­ba nzi­ma inhli­zi­yo ya­khe, ye­na le­nce­ku za­khea.

35 Nja­lo inhli­zi­yo ka­Fa­ro ya­ba lu­khu­nib, ka­za­ba­ye­ke­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­ha­mbe, nje­nga­lo­khu iNko­si ya­yi­tshi­lo nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si.

Inhlu­phe­ko ye­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li: Isi­kho­nya­ne

10INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ya­na ku­Fa­ro, ngo­ba mi­na nge­nze inhli­zi­yo ya­khe ya­ba nzi­maa le­nhli­zi­yo ye­nce­ku za­khe, uku­ze nge­nze le­zi­zi­bo­na­ka­li­so za­mi pha­mbi kwa­khe1,

2 lo­ku­thi ula­ndi­se endle­be­ni ze­ndo­da­na ya­kho le­ndo­da­na ye­ndo­da­na ya­khob uku­thi nge­nze ka­bu­hlu­ngu ku­ma­Gi­bhi­thec le­zi­bo­na­ka­li­so za­mi engi­ze­nze pha­ka­thi kwa­wo, uku­ze la­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si.

3 UMo­zi­si loA­ro­ni ba­se­be­si­ya ku­Fa­ro, ba­thi ku­ye: Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­ma­He­bhe­ru, ithi: Ko­ze ku­be ni­ni usa­la uku­zi­tho­ba pha­mbi kwa­mi? Ye­ke­la isi­zwe sa­mi si­ha­mbe, ba­ngi­kho­nze.

4 Ngo­ba uba usa­la uku­ye­ke­la isi­zwe sa­mi si­ha­mbe, kha­nge­la, ku­sa­sa ngi­za­le­tha isi­kho­nya­ne emngce­le­ni wa­khod,

5 nja­lo si­za­si­be­ke­la ubu­so bo­mhla­ba uku­ze unga­wu­bo­ni umhla­ba, si­za­ku­dla insa­le­la yo­kwa­phe­pha­yo, okwa­li­sa­le­la­yo esi­qho­thwe­ni, si­dle so­nke isi­hla­hla esi­khu­le­la we­na ensi­mi­nie.

6 Si­za­gcwa­li­sa izi­ndlu za­kho le­zi­ndlu ze­zi­nce­ku za­kho zo­nke le­zi­ndlu za­wo wo­nke ama­Gi­bhi­thef, oyi­hlo aba­nga­za­nga ba­si­bo­ne la­bo­yi­se ba­bo­yi­hlo, ku­su­ke­la ngo­su­ku aba­ba­kho­na emhla­be­ni ku­ze ku­be la­mu­hla. Wa­se­tshi­bi­li­ka, wa­phu­ma ku­Fa­ro.

7 Le­nce­ku zi­ka­Fa­ro za­thi ku­ye: Ko­ze ku­be ni­ni lo esi­ba ngu­mji­bi­la ki­thig? Ye­ke­la ama­do­da aha­mbe, akho­nze iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­wo; ka­wu­ka­zi yi­ni uku­thi iGi­bhi­the isi­chi­the­ki­le?

8 UMo­zi­si loA­ro­ni ba­bu­yi­se­lwa ku­Fa­ro; wa­se­si­thi ku­bo: Ha­mba­ni li­kho­nze iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu. Ngo­ba­ni ka­nye la­bo aba­za­ha­mba?

9 UMo­zi­si wa­se­si­thi: Si­za­ha­mba la­ba­tsha be­thu la­ba­da­la be­thu, la­ma­do­da­na ethu la­ma­do­da­ka­zi ethu, le­zi­mvu ze­thu le­nko­mo ze­thu si­za­ha­mba, ngo­ba si­lo­mkho­si we­Nko­si.

10 Wa­se­si­thi ku­bo: INko­si ibe la­ni ngo­ku­nja­loh, nje­ngo­ba ngi­za­li­ye­ke­la li­ha­mbe la­ba­ntwa­nya­na be­nu! Bo­na­ni ngo­ba ku­lo­ku­bi pha­mbi kwe­nu.

11 Ku­nga­bi nja­lo! Ha­mba­ni kha­the­si, ma­do­da, li­yi­kho­nze iNko­si, ngo­ba yi­kho eli­ku­di­nga­yo. Ba­se­be­ba­xo­tsha ebu­swe­ni bu­ka­Fa­ro.

12 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ye­lu­la isa­ndla sa­kho phe­zu kwe­li­zwe le­Gi­bhi­thei, nge­nxa ye­si­kho­nya­ne, uku­ze se­nyu­ke­le phe­zu kwe­li­zwe le­Gi­bhi­the, si­dle wo­nke umbhi­da we­li­zwe la­kho ko­nke isi­qho­tho esi­ku­tshi­yi­le­yoj.

13 UMo­zi­si wa­se­ye­lu­la into­nga ya­khe phe­zu kwe­li­zwe le­Gi­bhi­the; iNko­si ya­si­qhu­ba umo­ya we­mpu­ma­la­nga eli­zwe­ni, lo­nke lo­lo­su­ku lo­bu­su­ku bo­nke; kwa­se­ku­si­thi eku­se­ni, umo­ya we­mpu­ma­la­nga we­nyu­sa isi­kho­nya­ne.

14 Isi­kho­nya­ne sa­se­si­se­nyu­ke­la phe­zu kwe­li­zwe lo­nke le­Gi­bhi­thek, se­hle­la emngce­le­ni wo­nke we­Gi­bhi­the, esi­nzi­ma ka­khu­lu. Pha­mbi kwa­so aku­za­nge ku­be kho­na isi­kho­nya­ne esi­nja­lo nje­nga­so, fu­thi ka­ku­yi­ku­ba kho­na esi­nja­lo emva kwa­sol.

15 Ngo­ba sa­si­be­ke­la ubu­so be­li­zwe lo­nke, kwa­ze kwa­fi­pha­zwa ili­zwe; sa­dla wo­nke umbhi­da we­li­zwe la­so so­nke isi­the­lo se­zi­hla­hla isi­qho­tho esa­si­tshi­ya­yom; ka­ku­sa­la­nga lu­tho olu­lu­hla­za esi­hla­hle­ni, lo­mbhi­da we­ga­nga, eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the.

16 UFa­ro wa­se­pha­ngi­sa uku­ba­bi­za oMo­zi­si loA­ro­ni, wa­thi: Ngo­ni­le eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­nu la­ki­nin.

17 Kha­the­si-ke ake li­the­the­le­le iso­no sa­mi okwa­le­si­si­kha­thi ku­phe­la, li­yi­nce­nge iNko­sio uNku­lu­nku­lu we­nu uku­thi isu­se ki­mi lo­khu uku­fa ku­phe­la.

18 Wa­se­phu­ma ku­Fa­ro, wa­yi­nce­nga iNko­sip.

19 INko­si ya­si­phe­ndu­la umo­ya we­ntsho­na­la­nga ola­ma­ndla ka­khu­lu owe­nyu­sa isi­kho­nya­ne, wa­si­pho­se­la oLwa­ndle olu­Bo­mvuq; ka­ku­sa­la­nga si­kho­nya­ne le­si­so­dwa ku­wo wo­nke umngce­le we­Gi­bhi­the.

20 Ko­dwa iNko­si ya­ye­nza lu­khu­ni inhli­zi­yo ka­Fa­ror, ka­za­ba­ye­ke­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­ha­mbe.

Inhlu­phe­ko ye­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye: Umnya­ma ophu­mpu­the­ka­yo

21 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ye­lu­le­la isa­ndla sa­kho ema­zu­lwi­nis, uku­ze ku­be kho­na umnya­ma phe­zu kwe­li­zwe le­Gi­bhi­the, ngi­tsho umnya­ma ophu­mpu­the­ka­yo.

22 UMo­zi­si wa­se­se­lu­le­la isa­ndla sa­khe ema­zu­lwi­ni; kwa­se­ku­si­ba kho­na umnya­ma wo­bu­mnya­mat eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the insu­ku ezi­nta­thu.

23 Ka­ba­bo­na­na­nga, fu­thi ka­ku­su­ku­ma­nga mu­ntu enda­we­ni ya­khe okwe­nsu­ku ezi­nta­thu; ko­dwa ku­bo bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li kwa­ku­kho­na uku­kha­nya emi­zi­ni ya­bou.

24 UFa­ro wa­se­mbi­za uMo­zi­si wa­thi: Ha­mba­ni li­kho­nze iNko­siv, ku­phe­la izi­mvu ze­nu le­nko­mo ze­nu ku­za­gci­nwa, la­ba­ntwa­nya­na be­nu ba­za­ha­mba la­niw.

25 Ko­dwa uMo­zi­si wa­thi: La­we ubo­ni­ka imi­hla­tshe­lo le­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa eza­ndle­ni ze­thu, esi­za­ye­nze­la iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu.

26 Nja­lo le­zi­fu­yo ze­thu zi­za­ha­mba ka­nye la­thi, ka­ku­yi­ku­sa­la emu­va iso­ndo; ngo­ba si­za­tha­tha ku­zo uku­kho­nza iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu, ngo­ba ka­si­kwa­zi esi­za­kho­nza nga­kho iNko­si si­ze si­fi­ke kho­na.

27 Ko­dwa iNko­si ye­nza lu­khu­ni inhli­zi­yo ka­Fa­rox, nja­lo ka­fu­na­nga uku­ba­ye­ke­la ba­ha­mbe.

28 UFa­ro wa­se­si­thi ku­ye: Su­ka ki­mi, uzi­qa­phe­le, unga­bo­ni ubu­so ba­mi fu­thi; ngo­ba mhla ubo­na ubu­so ba­mi uza­ku­fa.

29 UMo­zi­si wa­se­si­thi: Ukhu­lu­me ngo­ku­qo­nda, ka­ngi­sa­yi­ku­bo­na fu­thi ubu­so ba­khoy.

Uku­xwa­yi­sa nge­nhlu­phe­ko ye­tshu­mi: Uku­fa kwa­ma­zi­bu­lo

11INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ngi­se­za­kwe­hli­se­la ku­Fa­ro la­ku­lo iGi­bhi­the inhlu­phe­ko eyo­dwaa; emva kwa­lo­kho uza­li­ye­ke­la li­ha­mbe li­su­ke la­pha; eku­li­ye­ke­le­ni kwa­khe li­ha­mbe uza­li­xo­tsha lo­ku­li­xo­tsha li­su­ka la­pha ngo­ku­phe­le­le­yob.

2 Ake ukhu­lu­me endle­be­ni za­ba­ntu, uku­thi ba­ce­le, ngu­lo­wo ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe, la­lo­wo owe­si­fa­za­na ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe, izi­nto ze­si­li­va le­zi­nto ze­go­li­dec.

3 INko­si ya­si­ni­ka aba­ntu umu­sa eme­hlwe­ni ama­Gi­bhi­thed. Fu­thi indo­da uMo­zi­si wa­ba mkhu­lu ka­khu­lu eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the eme­hlwe­ni ence­ku zi­ka­Fa­ro le­me­hlwe­ni esi­zwe.

4 UMo­zi­si wa­se­si­thi: Itsho nja­lo iNko­si ithi: Pho­se pha­ka­thi ko­bu­su­ku ngi­za­phu­ma ngi­ye pha­ka­thi kwe­Gi­bhi­thee;

5 La­wo wo­nke ama­zi­bu­lo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the aza­ku­fa, ku­su­ke­la ku­zi­bu­lo li­ka­Fa­ro eli­za­hla­la esi­hla­lwe­ni sa­khe so­bu­kho­si, ku­ze ku­be ku­zi­bu­lo le­nce­ku­ka­zi enge­mva kwe­li­tshe lo­ku­cho­la, la­ma­zi­bu­lo wo­nke ezi­fu­yof.

6 Nja­lo ku­za­ku­ba kho­na isi­li­lo esi­khu­lu eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the, esi­nga­za­nga si­be kho­na esi­nje­nga­so, le­si­nga­yi­ku­ba kho­na fu­thi esi­nje­nga­sog.

7 Ko­dwa eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li inja ka­yi­yi­ku­nyi­ki­nya uli­mi lwa­yoh, ku­su­ke­la emu­ntwi­ni ku­si­ya ezi­fu­ywe­ni, uku­ze la­zi uku­thi iNko­si iye­hlu­ka­ni­sa pha­ka­thi kwe­Gi­bhi­the loI­sra­ye­lii.

8 La­zo zo­nke izi­nce­ku za­kho le­zi zi­za­kwe­hle­la ki­mi, zi­ngi­kho­tha­me­le zi­si­thi: Phu­ma we­na le­si­zwe so­nke esi­ku­la­nde­la­yo. La­nge­mva kwa­lo­kho ngi­za­phu­maj. Wa­se­phu­ma ku­Fa­ro eku­vu­the­ni ko­la­ka.

9 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: UFa­ro ka­yi­ku­li­zwak, uku­ze za­nde izi­ma­nga­li­so za­mi eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thel.

10 OMo­zi­si loA­ro­ni ba­se­be­se­nza zo­nke le­zi­zi­ma­nga­li­so pha­mbi ku­ka­Fa­ro, ko­dwa iNko­si ye­nza inhli­zi­yo ka­Fa­ro ya­ba lu­khu­ni, ka­za­ba­ye­ke­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­phu­me eli­zwe­ni la­khem.

Uku­mi­swa ko­mkho­si we­pha­si­ka

12INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, isi­thi:

2 Le inya­nga ka­yi­be ki­ni yi­nhlo­ko ye­zi­nya­nga, ibe ki­ni nge­yo­ku­qa­la ye­nya­nga zo­mnya­kaa.

3 Khu­lu­ma­ni ku­nhla­nga­no yo­nke ya­koI­sra­ye­li li­thi: Ngo­lwe­tshu­mi lwa­li­nya­nga ba­za­zi­tha­the­la ngu­lo­wo iwu­ndlu, ngo­kwe­zi­ndlu za­bo­yi­se, iwu­ndlu nge­ndlu.

4 Uba-ke indlu inci­nya­ne ka­khu­lu ewu­ndlwi­ni, ka­ku­thi ye­na atha­the lo­ma­khe­lwa­ne wa­khe, ose­du­ze le­ndlu ya­khe, nje­ngo­bu­ne­ngi be­mi­phe­fu­mu­lo; ngu­lo­wo nje­ngo­ku­dla kwa­khe, li­za­ba­le­la iwu­ndlu.

5 Li­za­ku­ba le­zi­nya­ne eli­nge­la­si­ci, eli­du­na, eli­lo­mnya­ka owo­dwab; li­tha­the­ni ezi­mvi­ni lo­ba ezi­mbu­zi­ni.

6 Nja­lo li­za­li­gci­na ku­ze ku­fi­ke usu­ku lwe­tshu­mi la­ne lwa­le­yo­nya­ngac, nja­lo iba­ndla lo­nke le­nhla­nga­no ya­koI­sra­ye­li iza­li­hla­ba ku­si­hlwa.

7 Ba­za­tha­tha-ke okwe­ga­zi, ba­ku­fa­ke emi­gu­ba­zi­ni yo­mi­bi­li le­kho­tha­me­ni, ezi­ndli­ni aba­za­li­dle­la ku­zo.

8 Nja­lo ba­za­ku­dla inya­ma nga­lo­bo­bu­su­ku, yo­si­we ngo­mli­lo, le­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lod, le­mi­bhi­da eba­ba­yo ba­zayi­dla.

9 Li­nga­dli okwa­lo ku­lu­hla­za ku­mbe ku­phe­ki­we lo­ku­phe­kwa nga­ma­nzie, ko­dwa yo­si­we ngo­mli­lo; inhlo­ko ya­lo le­mi­le­nze ya­lo, ka­nye le­mi­bi­li­ni ya­lof.

10 Nja­lo li­nga­tshi­yi lu­tho ku­lo ku­ze ku­be se­ku­se­nig, ko­dwa oku­sa­la­yo ku­lo ku­ze ku­be se­ku­se­ni li­za­ku­tshi­sa ngo­mli­lo.

11 Ngo­ku­nja­lo-ke li­za­li­dla, inka­lo ze­nu zi­bo­tshi­we, izi­ca­thu­lo ze­nu zi­se­nya­we­ni ze­nu, le­ndo­ndo­lo ze­nu zi­se­za­ndle­ni ze­nu; li­za­li­dla ngo­ku­pha­ngi­sa; ku­li­pha­si­ka le­Nko­sih.

12 Ngo­ba ngi­za­da­bu­la pha­ka­thi kwe­li­zwe le­Gi­bhi­the nga­lo­bu­bu­su­kui, ngi­tsha­ye wo­nke ama­zi­bu­lo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, ku­su­ke­la emu­ntwi­ni ku­si­ya enya­ma­za­ne­ni, ngi­za­kwe­nza izi­gwe­bo ku­bo bo­nke onku­lu­nku­lu be­Gi­bhi­the; mi­na ngi­yi­Nko­sij.

13 Le­ga­zi li­za­ku­ba ki­ni yi­si­bo­na­ka­li­so ezi­ndli­ni la­pho eli­kho­na; nxa ngi­bo­na iga­zi ngi­za­dlu­la phe­zu kwe­nu, nja­lo ku­nge­hle­li ki­ni inhlu­phe­ko yo­ku­chi­tha, mhla ngi­tsha­ya ili­zwe le­Gi­bhi­the.

14 Nja­lo lo­lu­su­ku lu­za­ku­ba ki­ni yi­si­khu­mbu­zok; nja­lo li­za­lu­gci­na lu­be ngu­mkho­si eNko­si­ni; li­za­lu­gci­na ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu ngo­ko­mthe­tho wa­ni­ni­ni­nil.

15 Insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa li­za­ku­dla isi­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lom. Ye­bo ngo­su­ku lo­ku­qa­la li­za­khu­pha imvu­be­lo ezi­ndli­ni ze­nu; ngo­ba wo­nke odla oku­vu­tshe­lwe­yo ku­su­ke­la ku­su­ku lo­ku­qa­la ku­ze ku­fi­ke usu­ku lwe­si­kho­mbi­sa, lo­wo­mphe­fu­mu­lo uza­qu­nywa usu­ke koI­sra­ye­lin.

16 Nja­lo ngo­su­ku lo­ku­qa­la ku­za­ku­ba kho­na inhla­nga­no ebi­zi­we­yo engcwe­leo, la­ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa li­za­ku­ba le­nhla­nga­no ebi­zi­we­yo engcwe­le; ku­nge­nzi­wa mse­be­nzi nga­zo, ku­phe­la lo­kho wo­nke umphe­fu­mu­lo oku­dla­yo, lo­kho ko­dwa ku­nge­nzi­wa yi­ni.

17 Nga­kho gci­na­ni izi­nkwa ezi­nge­la­mvu­be­lo; ngo­ba nga­lo­na lo­lo­su­ku ngi­khu­phi­le ama­bu­tho enu eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thep. Nga­kho li­za­gci­na lo­lo­su­ku ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu nge­si­mi­so sa­pha­ka­deq.

18 Kwe­yo­ku­qa­la, osu­kwi­ni lwe­tshu­mi la­ne lwe­nya­nga ku­si­hlwa li­za­ku­dla isi­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo, ku­ze ku­fi­ke usu­ku lwa­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nye lwe­nya­nga ku­si­hlwa.

19 Insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa ka­ku­nga­fi­cwa imvu­be­lo ezi­ndli­ni ze­nu; ngo­ba wo­nke odla oku­vu­tshe­lwe­yo lo­wo­mphe­fu­mu­lo uza­qu­nywa usu­ke ku­nhla­nga­no ya­koI­sra­ye­li, lo­ba engo­we­mzi­ni lo­ba engo­wo­ku­za­lwa eli­zwe­ni.

20 Li­nga­dli lu­tho olu­vu­tshe­lwe­yo; emi­zi­ni ye­nu yo­nke li­za­ku­dla isi­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo.

21 UMo­zi­si wa­se­bi­za bo­nke aba­da­la ba­koI­sra­ye­li, wa­thi ku­bo: Hu­du­la­ni li­zi­tha­the­le ama­wu­ndlu ngo­kwe­nsa­pho ze­nur, li­hla­be ipha­si­ka,

22 li­tha­the ili­xha le­hi­so­pe*s, li­li­gxa­mu­ze ega­zi­ni eli­se­mga­nwi­nit, li­ni­nde ekho­tha­me­ni le­mi­gu­ba­zi­ni emi­bi­liu nge­ga­zi eli­se­mga­nwi­ni; li­na-ke, ka­ku­nga­phu­mi mu­ntu endli­ni ya­khe ku­ze ku­be se­ku­se­ni.

23 Ngo­ba iNko­si iza­da­bu­la uku­tsha­ya ama­Gi­bhi­the; nxa ibo­na iga­zi ekho­tha­me­ni le­mi­gu­ba­zi­ni yo­mi­bi­li, iNko­si iza­dlu­la phe­zu ko­mnya­ngo, inga­vu­me­li umchi­thi uku­thi ange­ne ezi­ndli­ni ze­nu uku­tsha­ya.

24 Nja­lo li­za­gci­na le into, ku­be yi­si­mi­so ki­ni la­ku­ba­ntwa­na be­nu ku­ze ku­be pha­ka­de.

25 Nja­lo ku­za­ku­thi la­pho li­fi­ka eli­zwe­ni iNko­si eza­li­ni­ka lo­na nje­ngo­ku­khu­lu­ma kwa­yov, li­za­gci­na li­nko­nzo.

26 Ku­za­ku­thi-ke la­pho aba­ntwa­na be­nu be­si­thi ki­niw: Iyi­ni li­nko­nzo eli­la­yo?

27 Li­za­ku­thi-ke: Lo ngu­mhla­tshe­lo we­pha­si­ka le­Nko­six, eye­dlu­la phe­zu kwe­zi­ndlu za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eGi­bhi­the mhla itsha­ya ama­Gi­bhi­the, wo­phu­la izi­ndlu ze­thu. Nja­lo aba­ntu ba­kho­tha­ma ba­kho­nzay.

28 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­ha­mba, ba­ya­kwe­nza nje­nga­lo­khu iNko­si ya­yi­ba­la­yi­le oMo­zi­si loA­ro­ni, be­nza nja­lo.

Uku­bu­la­wa kwa­ma­zi­bu­lo ama­Gi­bhi­the

29 Kwa­se­ku­si­thi pha­ka­thi ko­bu­su­kuz iNko­si ya­tsha­ya wo­nke ama­zi­bu­lo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thea, ku­su­ke­la ku­zi­bu­lo li­ka­Fa­ro ela­li­za­hla­la esi­hla­lwe­ni sa­khe so­bu­kho­si ku­ze ku­be ku­zi­bu­lo le­si­bo­tshwa esa­si­se­nto­lo­ngwe­ni, la­ma­zi­bu­lo wo­nke ezi­fu­yob.

30 UFa­ro wa­se­su­ku­ma ebu­su­ku, ye­na le­nce­ku za­khe zo­nke la­ma­Gi­bhi­the wo­nke. Kwa­se­ku­si­ba kho­na isi­li­lo esi­khu­lu eGi­bhi­thec, ngo­ba kwa­ku­nge­kho ndlu la­pho okwa­ku­nge­la­mu­fi kho­na.

31 Wa­se­bi­za oMo­zi­si loA­ro­ni ebu­su­ku, wa­thi: Su­ku­ma­ni, li­phu­me pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­mi, lo­nke li­na la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, li­ha­mbe li­ye­kho­nza iNko­si nje­ngo­ku­tsho kwe­nud.

32 Tha­tha­ni la­ni izi­mvu ze­nu le­nko­mo ze­nu nje­ngo­ku­tsho kwe­nue, li­ha­mbe; fu­thi li­ngi­bu­si­se la­mi.

33 Nja­lo ama­Gi­bhi­the aye­ba­khu­tha­za aba­ntu eba­ha­lu­ze­li­sa uku­thi ba­phu­me eli­zwe­nif, ngo­ba athi: So­nke si­fi­le.

34 Aba­ntu-ke ba­tha­tha inhla­ma ya­bo inga­ka­vu­tshe­lwa, be­tsha­ta imi­ga­nu ya­bo yo­ku­xo­ve­la ibo­tshe­lwe eze­mba­thwe­ni za­bo.

35 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­se­nza nje­nge­li­zwi li­ka­Mo­zi­si; ba­ce­la ku­ma­Gi­bhi­the izi­nto ze­si­li­va le­zi­nto ze­go­li­de le­zi­gqo­kog.

36 INko­si ya­si­ba­pha aba­ntu umu­sa eme­hlwe­ni ama­Gi­bhi­theh, aze aba­ni­ka izi­ce­lo za­bo. Ba­se­be­wa­phu­ndla ama­Gi­bhi­thei.

AmaI­sra­ye­li asu­ka eGi­bhi­the

37 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­su­ka eRa­me­se­sij be­si­ya eSu­ko­thik; ama­do­da anga­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha aha­mba nge­nya­wol, nga­pha­ndle kwa­ba­ntwa­na.

38 Kwa­se­ku­se­nyu­ka la­bo le­xu­ku le­nhlo­bo­nhlo­bo, le­zi­mvu le­zi­nko­mo, le­zi­fu­yo ezi­ne­ngi ka­khu­lu.

39 Ba­se­be­bha­ka izi­nkwa ezi­nge­la­mvu­be­lo nge­nhla­ma aba­yi­khu­pha eGi­bhi­the, ngo­ba inga­vu­tshe­lwa­nga, ngo­ba ba­xo­tshwa eGi­bhi­them, ngo­ba ba­be­nge­la­ku­li­ba­la, fu­thi be­nga­zi­lu­ngi­se­le­la­nga umpha­ko.

40 Isi­kha­thi so­ku­hla­la-ke kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­si­hla­la eGi­bhi­the sa­si­yi­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­ne la­ma­tshu­mi ama­tha­thun.

41 Kwa­se­ku­si­thi eku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­ne la­ma­tshu­mi ama­tha­thu, kwa­thi nga­lo­na lo­lo­su­ku wo­nke ama­bu­tho eNko­si aphu­ma eli­zwe­ni le­Gi­bhi­theo.

42 Ku­yi­bu­su­ku be­mi­li­ndo eNko­si­ni ngo­ku­ba­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the; lo­bu yi­bu­su­ku be­Nko­si be­mi­li­ndo ya­bo bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ezi­zu­ku­lwa­ne­ni za­bo.

Imi­the­tho ye­pha­si­ka

43 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si loA­ro­ni: Le­si yi­si­mi­so se­pha­si­ka. Ka­kho owe­zi­zwe onga­li­dla;

44 ko­dwa so­nke isi­gqi­li sa­wo wo­nke umu­ntu, esa­the­ngwa nge­ma­li, nxa usi­so­ki­le, nga­le­so­si­kha­thi si­za­ku­dla ku­lop.

45 Owe­zi­zwe lo­qa­tshi­we­yo ba­nga­dli ku­loq.

46 Li­za­dle­lwa endli­ni yi­nye; unga­khu­phe­li pha­ndle kwe­ndlu okwe­nya­ma, unge­phu­li tha­mbo la­lor.

47 Inhla­nga­no yo­nke ya­koI­sra­ye­li iza­kwe­nzas lo­khu.

48 Uba owe­mzi­ni ohla­la la­ni nje­ngo­we­zi­zwet egci­ne­la iNko­si ipha­si­ka, ka­ba­so­kwe bo­nke abe­si­li­sa la­ye, abe­se­so­nde­la-ke ali­gci­ne, uza­ku­ba nje­ngo­wo­ku­za­lwa eli­zwe­niu; ko­dwa ka­kho onga­so­kwa­nga oza­li­dla.

49 Umla­yo mu­nye uza­ku­ba ko­wo­ku­za­lwa eli­zwe­ni la­ko­we­mzi­ni ohla­la pha­ka­thi kwe­nu nje­ngo­we­zi­zwev.

50 Bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­se­nza nje­nga­lo­khu iNko­si ya­yi­ba­la­yi­le oMo­zi­si loA­ro­ni; be­nza nja­lo.

51 Kwa­se­ku­si­thi nga­lo­na lo­lo­su­ku iNko­si ya­ba­khu­pha aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the nga­ma­bu­tho abow.

Ama­zi­bu­lo ehlu­ka­ni­se­lwa iNko­si; umkho­si we­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo

13INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Ngi­ngcwe­li­se­la lo­nke izi­bu­lo, eli­vu­la lo­ba yi­si­phi isi­za­lo pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, elo­mu­ntu le­le­nya­ma­za­na, li­nge­la­mia.

3 UMo­zi­si wa­se­si­thi eba­ntwi­ni: Khu­mbu­la­ni lo­lu­su­ku eli­phu­me nga­lo eGi­bhi­the, endli­ni yo­bu­gqi­lib; ngo­ba nga­ma­ndla esa­ndla iNko­si ili­khu­phi­le la­pha. Nja­lo ka­ku­nga­dli­wa isi­nkwa esi­le­mvu­be­loc.

4 Nga­lo­lu­su­ku li­ya­phu­ma nge­nya­nga kaA­bhi­bhid.

5 Nja­lo ku­za­ku­thi la­pho iNko­si isi­ku­nge­ni­si­le eli­zwe­ni la­ma­Kha­na­ni la­ma­He­thi la­maA­mo­ri la­ma­Hi­vi la­ma­Je­bu­sie, afu­nga ku­bo­yi­hlo uku­ku­ni­ka lo­naf, ili­zwe eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­jug, uza­gci­na li­nko­nzo nga­li­nya­ngah.

6 Insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa uza­ku­dla izi­nkwa ezi­nge­la­mvu­be­lo, la­ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa ku­za­ku­ba kho­na umkho­si eNko­si­nii.

7 Izi­nkwa ezi­nge­la­mvu­be­lo zi­za­dli­wa nge­nsu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa; nja­lo ka­ku­yi­ku­bo­nwa ku­we oku­vu­tshe­lwe­yo le­mvu­be­lo ka­yi­yi­ku­bo­nwa ku­we ku­wo wo­nke umngce­le wa­kho.

8 Nja­lo uza­tshe­la indo­da­na ya­kho nga­lo­lo­su­ku usi­thi: Nge­nxa ya­lo­kho iNko­si eya­kwe­nza ki­mi eku­phu­me­ni kwa­mi eGi­bhi­thej.

9 Fu­thi ku­za­ku­ba ku­we lu­pha­wu phe­zu kwe­sa­ndla sa­khok le­si­khu­mbu­zol pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwa­me­hlo akho, uku­ze umla­yo we­Nko­si ube se­mlo­nye­ni wa­kho; ngo­ba nge­sa­ndla esi­la­ma­ndla iNko­si iku­khu­phi­le eGi­bhi­the.

10 Nga­kho uza­gci­na le­si­si­mi­so nge­si­kha­thi sa­so esi­mi­si­we­yo imi­nya­ka nge­mi­nya­kam.

11 Nja­lo ku­za­ku­thi la­pho iNko­si isi­ku­nge­ni­si­le eli­zwe­ni la­ma­Kha­na­ni, nje­ngo­ku­fu­nga kwa­yo ku­we la­ku­bo­yi­hlo, isi­ku­ni­ke lo­na,

12 uza­kwe­hlu­ka­ni­se­la iNko­si ko­nke oku­vu­la isi­za­lo; la­lo lo­nke izi­bu­lo lo­mqe­gu we­zi­fu­yo ola­zo, ama­du­na aza­ku­ba nga­we­Nko­sin.

13 La­lo lo­nke izi­bu­lo li­ka­ba­bhe­mi uza­li­hle­nga nge­wu­ndluo; ko­dwa uba unga­li­hle­ngi, uza­le­phu­la inta­mo; la­lo lo­nke izi­bu­lo lo­mu­ntu pha­ka­thi kwa­ma­do­da­na akho uza­li­hle­ngap.

14 Nja­lo ku­za­ku­thi la­pho indo­da­na ya­kho iku­bu­za nge­si­kha­thi esi­za­yo isi­thi: Ku­yi­ni lo­khuq? Uza­ku­thi ku­yo: Nga­ma­ndla esa­ndla iNko­si ya­si­khu­pha eGi­bhi­the, endli­ni yo­bu­gqi­lir.

15 Ngo­ba kwa­thi uFa­ro eze­nza lu­khu­ni uku­thi asi­ye­ke­le si­ha­mbe, iNko­si ya­bu­la­la lo­nke izi­bu­lo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thes, ku­su­ke­la ku­zi­bu­lo lo­mu­ntu ku­si­ya ku­zi­bu­lo le­zi­fu­yo; nga­kho ngi­ya­hla­be­la iNko­si ko­nke oku­vu­la isi­za­lo oku­du­na; ko­dwa lo­nke izi­bu­lo la­ma­do­da­na ami ngi­ya­li­hle­ngat.

16 Nja­lo ku­za­ku­ba lu­pha­wu phe­zu kwe­sa­ndla sa­kho la­ma­fi­la­kte­ri­yu* pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwa­me­hlo akhou, ngo­ba nga­ma­ndla esa­ndla iNko­si ya­si­khu­pha eGi­bhi­the.

Uku­ha­mba kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­si­ya eLwa­ndle lwe­Mi­hla­nga

17 Kwa­se­ku­si­thi uFa­ro ese­ye­ke­le aba­ntu ba­ha­mbe, uNku­lu­nku­lu ka­ba­kho­khe­la­nga nge­ndle­la ye­li­zwe la­ma­Fi­li­sti, la­nxa ya­yi­se­du­ze; ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­thi: Hle­zi aba­ntu ba­zi­so­le nxa be­bo­na impi, ba­bu­ye­le eGi­bhi­thev.

18 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu wa­ba­bho­di­sa aba­ntu nge­ndle­la ye­nka­nga­la yo­Lwa­ndle olu­Bo­mvuw. Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­se­nyu­ka be­su­ka eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the be­hlo­mi­le.

19 UMo­zi­si wa­se­tha­tha ama­tha­mbo ka­Jo­se­fa wa­ha­mba la­wo, ngo­ba wa­ye­ba­fu­ngi­si­le lo­ku­ba­fu­ngi­sa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li esi­thi: Isi­bi­li uNku­lu­nku­lu uza­li­ha­mbe­la; fu­thi ka­li­bo­kwe­nyu­sa la­pha ama­tha­mbo ami li­ha­mbe la­wox.

20 Ba­se­be­su­ka eSu­ko­thi, ba­mi­sa inka­mba eE­tha­ma, eku­ci­ne­ni kwe­nka­nga­lay.

21 INko­si ya­si­ha­mba pha­mbi kwa­bo emi­ni nge­nsi­ka ye­ye­zi uku­ba­kho­khe­la endle­le­ni, le­bu­su­ku nge­nsi­ka yo­mli­lo uku­ba­kha­nyi­se­laz, uku­ze ba­ha­mbe emi­ni le­bu­su­ku.

22 Ka­yi­yi­su­sa­nga insi­ka ye­ye­zi emi­ni, le­nsi­ka yo­mli­lo ebu­su­ku, pha­mbi kwa­ba­ntu.

Uku­chi­thwa kwa­ma­Gi­bhi­the oLwa­ndle olu­Bo­mvu

14INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Tshe­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uku­thi ba­phe­ndu­ke, ba­mi­se inka­mba pha­mbi kwe­Pi-Ha­hi­ro­thia, pha­ka­thi kwe­Mi­gi­do­li lo­lwa­ndleb, pha­mbi kwe­Bha­li-Ze­fo­ni, ma­qo­nda­na la­yo li­mi­se inka­mba elwa­ndle.

3 Nja­lo uFa­ro uza­ku­thi nga­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li: Ba­di­de­ki­lec eli­zwe­ni, inka­nga­la iba­va­le­le.

4 Nja­lo ngi­za­ye­nza lu­khu­ni inhli­zi­yo ka­Fa­rod, uku­thi axo­tsha­ne la­bo, ngi­be se­ngi­du­nyi­swa ku­Fa­ro le­bu­thwe­ni la­khe lo­nkee, uku­ze ama­Gi­bhi­the azi uku­thi ngi­yi­Nko­sif. Ba­se­be­se­nza nja­lo.

5 Kwa­thi se­ku­bi­ki­we enko­si­ni ye­Gi­bhi­the uku­thi aba­ntu ba­ba­le­ki­le, inhli­zi­yo ka­Fa­ro le­nhli­zi­yo ye­nce­ku za­khe ya­gu­qu­ka ma­ye­la­na la­ba­ntug, ba­se­be­si­thi: Ku­yi­ni lo­kho esi­kwe­nzi­le­yo, uku­thi si­ye­ke­le uI­sra­ye­li aha­mbe anga­si­se­be­nze­li?

6 Wa­se­bo­phe­la inqo­la ya­khe, wa­tha­tha aba­ntu ba­khe la­ye.

7 Wa­se­tha­tha inqo­la ezi­nga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha ezi­khe­thi­we­yoh la­zo zo­nke inqo­la ze­Gi­bhi­the le­ndu­na ezi­phe­zu kwa­zo zo­nke.

8 INko­si ya­si­ye­nza lu­khu­ni inhli­zi­yo ka­Fa­ro inko­si ye­Gi­bhi­thei, wa­se­xo­tsha­na la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ko­dwa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­phu­ma nge­sa­ndla esi­pha­ke­me­yoj.

9 Ko­dwa ama­Gi­bhi­the ase­xo­tsha­na la­bok, ama­bhi­za wo­nke, izi­nqo­la zi­ka­Fa­ro, la­ba­ga­di ba­khe ba­ma­bhi­za, le­bu­tho la­khe, aba­fi­ca be­mi­se inka­mba elwa­ndle, ece­le­ni kwe­Pi-Ha­hi­ro­thi pha­mbi kwe­Bha­li-Ze­fo­ni.

10 Kwa­thi uFa­ro ese­so­nde­le, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­pha­ka­mi­sa ame­hlo abo, kha­nge­la-ke, ama­Gi­bhi­the eha­mba eba­la­nde­la, ba­se­be­se­sa­ba ka­khu­lu. Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­kha­la eNko­si­nil;

11 ba­thi ku­Mo­zi­sim: Ku­ngo­ba kwa­ku­nge­kho ma­ngcwa­ba yi­ni eGi­bhi­then uku­thi usi­the­the uku­ze si­fe­le enka­nga­la? Ku­yi­ni lo­khu okwe­nze ki­thi, uku­si­khu­pha eGi­bhi­the?

12 Ka­yi­si­lo le­li ili­zwi esa­li­khu­lu­ma ku­we eGi­bhi­the si­si­thi: Si­ye­ke­le uku­thi si­se­be­nze­le ama­Gi­bhi­theo? Ngo­ba be­ku­za­ku­ba ngco­no ki­thi uku­thi si­se­be­nze­le ama­Gi­bhi­the ku­lo­ku­thi si­fe­le enka­nga­la.

13 UMo­zi­si wa­se­si­thi eba­ntwi­ni: Li­nge­sa­bi; ma­ni­ni li­qi­ne, li­bo­ne usi­ndi­so lwe­Nko­si eza­le­nze­la lo­na la­mu­hlap; ngo­ba ama­Gi­bhi­the eli­wa­bo­na­yo la­mu­hla, ka­li­sa­yi­ku­wa­bo­na fu­thi ku­ze ku­be la­pha­ka­de.

14 INko­si iza­li­lwe­laq, li­na-ke li­za­thu­lar.

15 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ukha­le­la­ni ki­mi? Tshe­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uku­thi ba­qhu­be­ke­le pha­mbi­li.

16 We­na-ke, pha­ka­mi­sa into­nga ya­kho, we­lu­le­le isa­ndla sa­kho phe­zu ko­lwa­ndles ulu­da­bu­le, uku­ze aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­ha­mbe pha­ka­thi ko­lwa­ndle emhla­ba­thi­ni owo­mi­le­yo.

17 Mi­na-ke, kha­nge­la, ngi­za­ye­nza lu­khu­ni inhli­zi­yo ya­ma­Gi­bhi­thet uku­ze ange­ne nge­mva kwa­bo. Nja­lo ngi­za­du­nyi­swa ngo­Fa­ro la­nge­bu­tho la­khe lo­nke, nge­zi­nqo­la za­khe, la­nga­ba­ga­di ba­ma­bhi­za ba­kheu.

18 Nja­lo ama­Gi­bhi­the aza­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­siv se­ngi­du­nyi­swe ngo­Fa­ro, nge­zi­nqo­la za­khe la­nga­ba­ga­di ba­ma­bhi­za ba­khe.

19 Nja­lo ingi­lo­si ka­Nku­lu­nku­luw eya­yi­ha­mba pha­mbi kwe­bu­tho la­koI­sra­ye­li ya­su­ka ya­ya­ha­mba nge­mva kwa­bo; le­nsi­ka ye­ye­zi ya­su­ka pha­mbi kwa­bo, ye­ma nge­mva kwa­bo,

20 ya­si­si­za pha­ka­thi kwe­bu­tho la­ma­Gi­bhi­the le­bu­tho la­koI­sra­ye­li. Nja­lo ya­yi­li­ye­zi lo­bu­mnya­ma, ko­dwa ya­kha­nyi­sa ubu­su­ku, oko­ku­thi eli­nye ka­li­so­nde­la­nga kwe­li­nye ubu­su­ku bo­nke.

21 UMo­zi­si wa­se­se­lu­le­la isa­ndla sa­khe phe­zu ko­lwa­ndlex; iNko­si ya­lwe­nza ulwa­ndle lwa­ha­mba ngo­mo­ya ola­ma­ndla we­mpu­ma­la­nga ubu­su­ku bo­nke, ye­nza ulwa­ndle lwa­ba ngu­mhla­ba­thi owo­mi­le­yoy; ama­nzi ase­se­hlu­ka­ni­swaz.

22 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­nge­na olwa­ndle emhla­ba­thi­ni owo­mi­le­yoa; nja­lo ama­nzi aba ngu­mdu­li ku­bo nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­bo la­nga­kwe­so­kho­hlo sa­bo.

23 Ama­Gi­bhi­the ase­xo­tsha­na la­bo, ange­na nge­mva kwa­bo, wo­nke ama­bhi­za ka­Fa­ro, inqo­la za­khe la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za ba­khe, pha­ka­thi ko­lwa­ndle.

24 Kwa­se­ku­si­thi ngo­mli­ndo wo­ku­sa, iNko­si ya­kha­nge­la pha­nsi ebu­thwe­ni la­ma­Gi­bhi­the ise­nsi­ke­ni yo­mli­lo le­ye­ye­zib, ya­li­du­nga ibu­tho la­ma­Gi­bhi­the;

25 ya­khu­pha ama­vi­li ezi­nqo­la za­wo uku­ze zi­ha­mbe nzi­ma, aze athi ama­Gi­bhi­the: Asi­ba­le­ke­le ubu­so bu­kaI­sra­ye­li, ngo­ba iNko­si iya­ba­lwe­la ime­le­ne la­ma­Gi­bhi­thec.

26 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ye­lu­le­la isa­ndla sa­kho phe­zu ko­lwa­ndled uku­ze ama­nzi abu­ye­le phe­zu kwa­ma­Gi­bhi­the, phe­zu kwe­nqo­la za­wo la­phe­zu kwa­ba­ga­di ba­wo ba­ma­bhi­za.

27 UMo­zi­si wa­se­se­lu­le­la isa­ndla sa­khe phe­zu ko­lwa­ndlee; ulwa­ndle lwa­se­lu­bu­ye­la enda­we­ni ya­lo eye­jwa­ye­le­ki­le­yof ema­da­bu­ka­ku­sa; ama­Gi­bhi­the ase­ba­le­ke­la ku­lo; iNko­si ya­si­wa­thi­nti­the­la ama­Gi­bhi­the pha­ka­thi ko­lwa­ndleg.

28 Ama­nzi ase­bu­ye­lah, asi­be­ke­la izi­nqo­la la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za, le­bu­tho lo­nke li­ka­Fa­ro ela­li­nge­ne olwa­ndle nge­mva kwa­bo; ka­ku­sa­la­nga lo­ye­dwa ku­boi.

29 Ko­dwa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­ha­mba phe­zu ko­mhla­ba­thi owo­mi­le­yoj pha­ka­thi ko­lwa­ndle; nja­lo ama­nzi aba ngu­mdu­li ku­bo nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­bo la­nga­kwe­so­kho­hlo sa­bo.

30 Ngo­ku­nja­lo iNko­si ya­msi­ndi­sa uI­sra­ye­li nga­lo­lo­su­ku esa­ndle­ni sa­ma­Gi­bhi­thek; nja­lo uI­sra­ye­li wa­bo­na ama­Gi­bhi­the efi­le ekhu­nji­ni lo­lwa­ndle.

31 UI­sra­ye­li wa­se­bo­na ama­ndla ama­khu­lu1 iNko­si eya­we­nza­yo ku­ma­Gi­bhi­the. Aba­ntu ba­se­be­ye­sa­ba iNko­si, ba­kho­lwa eNko­si­nil, la­ku­Mo­zi­si ince­ku ya­yo.

Ihu­bo li­ka­Mo­zi­si

15Kho­na oMo­zi­si la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­hla­be­le­la le­li­hu­bo eNko­si­nia; ba­khu­lu­ma ba­thi:

Ngi­za­hla­be­le­la iNko­sib, ngo­ba ipha­ke­me isi­bi­li. Ibhi­za lo­mga­di wa­lo iku­pho­se­le olwa­ndle.

2 INko­si inga­ma­ndla le­hu­bo la­mic, isi­be ki­mi lu­si­ndi­sod, lo ngu­Nku­lu­nku­lu wa­mi, nga­kho ngi­za­mdu­mi­sa, ungu­Nku­lu­nku­lu ka­ba­bae, nga­kho ngi­za­mpha­ka­mi­saf.

3 INko­si yi­ndo­da ye­mpig, iNko­si li­bi­zo la­yoh.

4 Inqo­la zi­ka­Fa­ro le­bu­tho la­khe iku­pho­se­le olwa­ndlei, lo­khe­tho lwe­zi­ndu­na za­khe lwa­cwi­li­swa oLwa­ndle olu­Bo­mvuj.

5 Inzi­ki za­ba­si­be­ke­lak; be­hle­la eku­ju­le­ni nje­nge­li­tshel.

6 Isa­ndla sa­kho so­ku­ne­nem, Nko­si, si­du­nyi­si­we nga­ma­ndla; isa­ndla sa­kho so­ku­ne­ne, Nko­si, si­si­pha­hla­zi­le isi­tha.

7 Nja­lo ngo­bu­khu­lu bo­ku­pha­ka­ma kwa­khon uchi­thi­le aba­ku­vu­ke­la­yo; uthu­me­le ula­ka lwa­kho olu­vu­tha­yo, lwa­ba­qe­da nje­nge­zi­di­ndio.

8 La­ngo­ku­vu­the­la kwa­ma­kha­la akhop ama­nzi abu­the­le­lwa; impo­pho­ma ze­ma nje­nge­nqu­mbiq; izi­nzi­ki za­ji­ya enhli­zi­ywe­ni yo­lwa­ndle.

9 Isi­tha sa­thi: Ngi­za­xo­tshar, ngi­fi­ce, nge­hlu­ka­ni­se impa­ngos; isi­lo­yi­so sa­mi si­za­su­tha bo­na, ngi­za­hwa­tsha inke­mba ya­mi, isa­ndla sa­mi si­za­ba­bhu­bhi­sa.

10 Wa­phe­phe­tha ngo­mo­ya wa­kho, ulwa­ndle lwa­ba­si­be­ke­lat; ba­tsho­na nje­ngo­mnu­so ema­nzi­ni ala­ma­ndla.

11 Ngu­ba­ni onje­nga­weu, Nko­si, pha­ka­thi kwa­bo­nku­lu­nku­lu? Ngu­ba­ni onje­nga­we olo­du­mo ebu­ngcwe­le­ni, owe­sa­be­ka­yo ezi­ndu­nyi­swe­ni, ese­nza izi­ma­nga­li­sov?

12 We­lu­li­le isa­ndla sa­kho so­ku­ne­new, umhla­ba wa­ba­gi­nya.

13 Ukho­khe­lex ngo­mu­sa wa­kho le­si­si­zwe osi­hle­ngi­le­yoy; wasi­ho­laz nga­ma­ndla akho enda­we­ni ya­kho yo­ku­hla­la yo­bu­ngcwe­le ba­khoa.

14 Izi­zwe zi­zwi­le, zi­ya­thu­thu­me­lab; umhe­lo uba­ba­mbi­lec aba­hla­li be­Fi­li­sti.

15 Nga­le­so­si­kha­thi izi­ndu­nad zeE­do­ma zi­za­sa­nga­ni­se­kae, izi­pha­tha­ma­ndla za­ko­Mo­wa­bif, uku­thu­thu­me­la kwa­zi­ba­mba, bo­nke aba­hla­li be­Kha­na­ni ba­za­nci­bi­li­kag.

16 Ukwe­thu­kah lo­kwe­sa­ba ku­za­be­hle­lai; ngo­bu­khu­lu be­nga­lo ya­kho ba­za­thu­la nje­nge­li­tshej, si­ze si­cha­phe isi­zwe sa­kho, Nko­si, si­ze si­cha­phe isi­zwe osi­the­ngi­le­yok.

17 Uza­ba­nge­ni­sa, uba­hla­nye­lel enta­be­ni ye­li­fa la­kho, inda­wo oye­nzi­le­yo, Nko­si, uku­thi uhla­le ku­yo, inda­wo engcwe­lem ezi­yi­mi­si­le­yo iza­ndla za­kho, Nko­si.

18 INko­si iza­bu­sa ku­ze ku­be pha­ka­de la­ni­ni­ni­nin.

19 Ngo­ba ibhi­za li­ka­Fa­roo la­nge­na olwa­ndle le­nqo­la ya­khe la­ba­ga­di ba­khe ba­ma­bhi­za, iNko­si ya­si­bu­yi­se­la ama­nzi olwa­ndle phe­zu kwa­bop, ko­dwa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­ha­mba emhla­ba­thi­ni owo­mi­le­yo pha­ka­thi ko­lwa­ndle.

20 UMi­ri­ya­mu umpro­fe­thi­ka­ziq, uda­de­wa­bo kaA­ro­nir, wa­se­tha­tha isi­gu­ja­na esa­ndle­ni sa­khes; bo­nke abe­si­fa­za­na ba­se­be­phu­ma nge­mva kwa­khe, le­zi­gu­ja­nat le­mi­gi­dou.

21 UMi­ri­ya­mu wa­se­ba­phe­ndu­lav wa­thi:

Hla­be­le­la­ni iNko­siw, ngo­ba inqo­be ngo­du­mo. Ibhi­za lo­mga­di wa­lo iku­pho­se­le olwa­ndle.

Ama­nzi aba­ba­yo eMa­ra

22 UMo­zi­si wa­se­mkho­khe­la uI­sra­ye­li eqhu­be­ka esu­ka eLwa­ndle olu­Bo­mvu, ba­phu­ma ba­ya enka­nga­la ye­Shu­rix; ba­ha­mba insu­ku ezi­nta­thu enka­nga­la, ka­ba­tho­la­nga ma­nzi.

23 Kwa­thi la­pho be­fi­ka eMa­ra ba­be­nge­la­ku­wa­na­tha ama­nzi eMa­ra, ngo­ba aye­ba­ba; nga­kho ibi­zo la­yo la­thi­wa yi­Ma­ra.

24 Aba­ntu ba­se­be­kho­no­nay be­me­le­ne lo­Mo­zi­si be­si­thi: Si­za­na­tha­ni?

25 Wa­se­kha­la eNko­si­niz. INko­si ya­si­mtshe­ngi­sa isi­hla­hla, asi­pho­se­la ema­nzi­nia, ama­nzi ase­si­ba mna­ndi. Ya­ba­mi­se­la kho­na isi­mi­so le­si­mi­se­lob, la­la­pho ya­ba­li­ngac,

26 ya­si­si­thi: Uba li­la­le­la lo­ku­la­le­la ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nud, le­nze oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni ayo, li­be­ke indle­be emi­la­ywe­ni ya­yo, li­gci­ne zo­nke izi­mi­so za­yo, ka­ngi­yi­kwe­hli­se­la phe­zu kwe­nu la­si­nye se­zi­foe enga­ze­hli­se­la phe­zu kwa­ma­Gi­bhi­the; ngo­ba ngi­yi­Nko­si ele­la­pha­yof.

27 Ba­se­be­fi­ka eE­li­mig la­pho okwa­ku­kho­na imi­tho­mbo eli­tshu­mi la­mbi­li ya­ma­nzi, le­zi­hla­hla ze­la­la ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa; ba­se­be­mi­sa inka­mba kho­na ema­nzi­ni.

UNku­lu­nku­lu uni­ka amaI­sra­ye­li ima­na

16Ba­se­be­su­ka eE­li­mia, le­nhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ya­fi­ka enka­nga­la ye­Si­ni, epha­ka­thi kweE­li­mi le­Si­na­yi, ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­nhla­nu lwe­nya­nga ye­si­bi­li emva ko­ku­phu­ma kwa­bo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

2 Le­nhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ya­kho­no­na ime­la­na lo­Mo­zi­si loA­ro­nib enka­nga­la.

3 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­si­thi ku­bo: Ku­nga­thi nga­be sa­fa nge­sa­ndla se­Nko­si eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the la­pho sa­si­hle­zi embi­ze­ni ze­nya­ma, la­pho sa­dla isi­nkwa sa­su­thac; ngo­ba li­si­khu­phe­le ku­li­nka­nga­la uku­ze li­bu­la­le le­li­ba­ndla lo­nke nge­ndla­la.

4 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Kha­nge­la, ngi­za­li­ni­se­la isi­nkwa si­ve­la ema­zu­lwi­nid; la­ba­ntu ba­za­phu­ma uku­bu­tha isa­be­lo so­su­ku ngo­su­ku lwa­so, uku­ze ngi­ba­li­ngee uku­thi ba­za­ha­mba ngo­mla­yo wa­mi yi­ni ku­mbe ha­yi.

5 Ku­za­ku­thi-ke ngo­su­ku lwe­si­thu­pha ba­za­lu­ngi­sa lo­kho aba­ku­le­thi­le­yo, nja­lo ku­za­be ku­phi­ndwe ka­bi­li ku­lo­kho aba­ku­bu­tha­yo insu­ku nge­nsu­kuf.

6 UMo­zi­si loA­ro­ni ba­se­be­si­thi ku­bo bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li: Ku­si­hlwag, kho­na li­za­kwa­zi uku­thi iNko­si ili­khu­phi­le eli­zwe­ni le­Gi­bhi­theh;

7 nja­lo ku­si­sa, kho­na li­za­bo­na inka­zi­mu­lo ye­Nko­sii, ngo­ba izwi­le uku­kho­no­na kwe­nu li­me­le­ne le­Nko­si. Thi­na-ke si­yi­ni uku­thi li­si­kho­no­ne­lej?

8 UMo­zi­si wa­se­si­thi: La­pho iNko­si ili­ni­ka inya­ma yo­ku­dla ku­si­hlwa, le­si­nkwa eku­se­ni, uku­ze li­su­the, ku­ngo­ba iNko­si izwi­le uku­kho­no­na kwe­nu eli­ku­kho­no­na li­me­le­ne la­yo. Ngo­ba thi­na si­yi­ni? Uku­kho­no­na kwe­nu ka­ku­me­la­na­nga la­thi, ko­dwa ku­me­le­ne le­Nko­sik.

9 UMo­zi­si wa­se­si­thi kuA­ro­nil: Tsho­no ku­nhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uthi: So­nde­la­ni pha­mbi kwe­Nko­sim, ngo­ba izwi­le uku­kho­no­na kwe­nu.

10 Kwa­se­ku­si­thi uA­ro­ni esa­khu­lu­ma ku­nhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ba­kha­nge­la nga­se­nka­nga­la, kha­nge­la-ke, inka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­bo­na­ka­la eye­zi­nin.

11 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

12 Se­ngi­zwi­le uku­kho­no­na kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lio; ba­tshe­le uthi: Ku­si­hlwa li­za­ku­dla inya­map, le­ku­se­ni li­su­the isi­nkwaq, nja­lo li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu.

13 Kwa­se­ku­si­thi nta­mba­ma kwe­nyu­ka iza­gwa­ca, za­si­be­ke­la inka­mba; la­ku­si­sa kwa­ku­lo­mla­le­la wa­ma­zo­lo uzi­nge­le­ze­le inka­mba.

14 Kwa­thi umla­le­la wa­ma­zo­lo usu­we­nyu­ki­le, kha­nge­la-ke, phe­zu ko­bu­so be­nka­nga­la into eyi­si­ga­qa enci­nya­ne, inci­nya­ne nje­ngo­ngqwa­qwa­ne emhla­ba­thi­nir.

15 Kwa­thi aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li bezi­bo­na ba­thi omu­nye ko­mu­nye: Ku­yi­ni lo­khu? Ngo­ba ba­be­nga­zi uku­thi ku­yi­ni. UMo­zi­si wa­se­si­thi ku­bo: Ku­yi­si­nkwa iNko­si eli­ni­ke so­na uku­ze li­dles.

16 Le yi­nto iNko­si eli­la­ye nga­yo ya­thi: Ngu­lo­wo la­lo­wo ka­bu­the ku­yo oku­li­nge­ne uku­dla kwa­khet, i-o­me­ri* nge­kha­nda, nje­nge­na­ni le­mi­phe­fu­mu­lo ye­nu, ngu­lo­wo uza­tha­the­la aba­se­the­nte­ni la­khe.

17 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­se­nza nja­lo, ba­bu­tha, omu­nye oku­ne­ngi lo­mu­nye oku­lu­tshwa­na.

18 Se­be­li­nga­ni­se nge-o­me­ri*u, lo­wo owa­ye­bu­the oku­ne­ngi ka­ba­nga lo­ku­sa­la­yo, lo­wa­ye­bu­the oku­lu­tshwa­na ka­swe­la­ngav; ba­bu­tha, ngu­lo­wo la­lo­wo oku­li­nge­ne uku­dla kwa­khew.

19 UMo­zi­si wa­se­si­thi ku­bo: Ka­ku­nga­bi la­mu­ntu otshi­ya ku­kho ku­ze ku­be se­ku­se­ni.

20 Ko­dwa ka­ba­mla­le­la­nga uMo­zi­si; ko­dwa aba­nye ba­tshi­ya ku­kho kwa­ze kwa­ba se­ku­se­ni, kwa­se­ku­phe­thu­za impe­thu, kwa­ba le­vu­mba. Nga­kho uMo­zi­si wa­ba­thu­ku­the­le­la.

21 Ba­ku­bu­tha uku­sa ngo­ku­sa, ngu­lo­wo la­lo­wo oku­li­nge­ne uku­dla kwa­khe; la­pho ila­nga se­li­tshi­sa, kwa­nci­bi­li­ka.

22 Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­thu­pha ba­bu­tha isi­nkwa esi­phi­ndwe ka­bi­li, ama-o­me­ri* ama­bi­li nga­mu­nye. Nja­lo zo­nke izi­ndu­na ze­nhla­nga­no ze­za za­mtshe­la uMo­zi­si.

23 Wa­se­si­thi ku­zo: Lo­khu yi­kho iNko­si eku­tshi­lo­yo: Ku­sa­sa yi­ku­phu­mu­la, isa­ba­tha eli­ngcwe­le le­Nko­six. Bha­ka­ni eli­za­ku­bha­ka, li­phe­ke eli­za­ku­phe­ka, ko­nke lo­kho oku­se­le­yo li­zi­be­ke­le ku­gci­nwe ku­ze ku­be se­ku­se­ni.

24 Ba­se­be­ku­be­ka kwa­ze kwa­ba se­ku­se­ni nje­ngo­ku­la­ya ku­ka­Mo­zi­si. Nja­lo ka­ku­ba­nga le­vu­mba, kwa­ku­nge­la­mpe­thu ku­khoy.

25 UMo­zi­si wa­se­si­thi: Dla­ni­ni lo­khu la­mu­hla, ngo­ba la­mu­hla ku­li­sa­ba­tha le­Nko­si; la­mu­hla ka­li­yi­ku­ku­tho­la ega­nge­ni.

26 Li­za­ku­bu­tha insu­ku ezi­yi­si­thu­pha; ko­dwa ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa, isa­ba­tha, ka­ku­yi­ku­ba kho­na ku­lo.

27 Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa aba­nye ba­ba­ntu ba­phu­ma uku­bu­tha, ko­dwa ka­baku­tho­la­nga.

28 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ko­ze ku­be ni­ni li­sa­la uku­gci­na imi­la­yo ya­mi le­mi­the­tho ya­mi?

29 Bo­na­ni, ngo­ba iNko­si ili­ni­ki­le isa­ba­tha, nga­kho ili­ni­ka ngo­su­ku lwe­si­thu­pha isi­nkwa se­nsu­ku ezi­mbi­li; hla­la­ni ku­be ngu­lo­wo la­lo­wo enda­we­ni ya­khe, ka­ku­nga­phu­mi mu­ntu enda­we­ni ya­khe ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­saz.

30 Nga­kho aba­ntu ba­phu­mu­la ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa.

31 Indlu ya­koI­sra­ye­li ya­si­bi­za ibi­zo la­kho ngo­ku­thi yi­ma­naa; nja­lo kwa­ku­nje­nge­nhla­nye­lo ye­kho­ri­ya­nde­ri* emhlo­phe, lo­ku­na­mbi­the­ka kwa­yo kwa­ku­nje­nge­zi­nkwa­na ezi­yi­zi­pa­ta­la­la ezi­lo­lu­jub.

32 UMo­zi­si wa­se­si­thi: Le yi­nto iNko­si ela­ye nga­yo uku­thi: Gcwa­li­sa­ni i-o­me­ri nga­yo igci­ne­lwe izi­zu­ku­lwa­na ze­nu, uku­ze zi­bo­ne isi­nkwa enga­li­ni­ka so­na uku­thi li­dle enka­nga­la eku­li­khu­phe­ni kwa­mi eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

33 UMo­zi­si wa­se­si­thi kuA­ro­ni: Tha­tha inqa­yi eyo­dwa, ufa­ke ku­yo i-o­me­ri* eli­gcwe­le ima­na, uyi­be­ke pha­mbi kwe­Nko­si, igci­ne­lwe izi­zu­ku­lwa­na ze­nuc.

34 Nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si, uA­ro­ni wa­yi­be­ka pha­mbi ko­bu­fa­ka­zi uku­ze igci­nwed.

35 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li-ke ba­dla ima­na imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­nee ba­ze ba­fi­ka eli­zwe­ni ela­khi­we­yof. Ba­dla ima­na ba­ze ba­fi­ka emngce­le­ni we­li­zwe le­Kha­na­ni.

36 I-ome­ri-ke* ingo­kwe­tshu­mi kwe-e­fa*g.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­so­la uMo­zi­si nga­ma­nzi

17Inhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ya­su­ka enka­nga­la ye­Si­nia, nga­ma­lo­mbo­lo­mbo abo, ngo­ko­mla­yo we­Nko­si, ba­mi­sa inka­mba eRe­fi­di­mi; ko­dwa kwa­ku­nge­la­ma­nzi oku­na­tha aba­ntu.

2 Nga­kho aba­ntu ba­mso­la uMo­zi­si ba­thi: Si­ni­ke ama­nzi, si­na­theb. UMo­zi­si wa­se­si­thi ku­bo: Li­ngi­so­le­la­ni? Li­yi­li­nge­la­ni iNko­sic?

3 Aba­ntu ba­se­be­so­me­la ama­nzi la­pho, aba­ntu ba­ngu­ngu­na ku­Mo­zi­sid ba­thi: Wa­se­nyu­se­la­ni eGi­bhi­the uku­ze usi­bu­la­le thi­na la­ba­ntwa­na be­thu le­zi­fu­yo ze­thu ngo­ko­ma?

4 UMo­zi­si wa­se­kha­la eNko­si­nie esi­thi: Ngi­za­kwe­nza­ni ku­la­ba­ba­ntu? Se­ku­ka­nca­ne uku­thi ba­ngi­kha­nde nga­ma­tshef.

5 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Dlu­la pha­mbi kwa­ba­ntu, utha­the ka­nye la­we ku­ba­da­la ba­koI­sra­ye­li, le­nto­nga ya­kho owa­tsha­yag umfu­la nga­yoh, itha­the nge­sa­ndla sa­kho, uha­mbe.

6 Kha­nge­la, ngi­za­ku­ma la­pho pha­mbi kwa­kho phe­zu kwe­dwa­la eHo­re­be; nja­lo uza­tsha­ya idwa­la, ku­phu­me-ke ku­lo ama­nzi uku­ze aba­ntu ba­na­thei. UMo­zi­si wa­se­se­nza nja­lo pha­mbi kwa­me­hlo aba­da­la ba­koI­sra­ye­li.

7 Wa­se­bi­za ibi­zo le­nda­wo ngo­ku­thi yi­Ma­sa loku­thi yi­Me­ri­baj nge­nxa yo­ku­so­la kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li la­nge­nxa yo­ku­yi­li­nga kwa­bo iNko­si be­si­thi: INko­si ipha­ka­thi kwe­thu yi­ni lo­ba ha­tshi?

Uku­lwa kwa­bo loA­ma­le­ki

8 Kwa­se­ku­fi­ka uA­ma­le­ki, wa­lwa loI­sra­ye­li eRe­fi­di­mi.k

9 UMo­zi­si wa­se­si­thi ku­Jo­shu­wal: Si­khe­the­le ama­do­da, uphu­me uye­ku­lwa loA­ma­le­ki; ku­sa­sa ngi­za­ku­ma engqo­nge­ni yo­qa­qa, le­nto­nga ka­Nku­lu­nku­lu iza­ku­ba se­sa­ndle­ni sa­mim.

10 UJo­shu­wa wa­se­se­nza nje­ngo­ku­tsho ku­ka­Mo­zi­si ku­ye, wa­lwa loA­ma­le­ki. OMo­zi­si, uA­ro­ni lo­Hu­ri ba­se­be­se­nyu­ke­la engqo­nge­ni yo­qa­qa.

11 Kwa­se­ku­si­thi la­pho uMo­zi­si epha­ka­mi­sa isa­ndla sa­khe, uI­sra­ye­li wa­ba la­ma­ndla; ko­dwa la­pho we­hli­sa isa­ndla sa­khe, uA­ma­le­ki wa­ba la­ma­ndla.

12 Ko­dwa iza­ndla zi­ka­Mo­zi­si za­ba nzi­ma, nga­kho ba­tha­tha ili­tshe, ba­li­be­ka nga­pha­nsi kwa­khe, uku­thi ahla­le ku­lo. OA­ro­ni lo­Hu­ri ba­se­be­se­ke­la iza­ndla za­khe, omu­nye enga­pha lo­mu­nye enga­le, uku­ze iza­ndla za­khe zi­qi­ne li­ze li­tsho­ne ila­nga.

13 UJo­shu­wa wa­se­mchi­tha uA­ma­le­ki la­ba­ntu ba­khe ngo­bu­kha­li be­nke­mba.

14 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Bha­lan lo­khu egwa­lwe­ni ku­be yi­si­khu­mbu­zo, uku­be­ke ezi­ndle­be­ni zi­ka­Jo­shu­wa uku­thi ngo­kwe­su­la ngi­za­kwe­su­la uku­khu­nju­lwa ku­kaA­ma­le­ki nga­pha­nsi kwa­ma­zu­luo.

15 UMo­zi­si wa­se­sa­kha ila­thi, wa­bi­za ibi­zo la­lo ngo­ku­thi: UJe­ho­va-ni­si;

16 wa­thi: Ngo­ba isa­ndla si­se­se­hla­lwe­ni so­bu­kho­si se­Nko­si, iNko­si iza­ku­ba le­mpi ime­le­ne loA­ma­le­ki ku­su­ke­la ku­si­zu­ku­lwa­na ku­si­ya ku­si­zu­ku­lwa­na.

UJe­tro uha­mbe­la uMo­zi­si

18Kwa­thi uJe­troa umpri­sti we­Mi­di­ya­nib, uyi­se­za­la ka­Mo­zi­si, ese­zwi­le ko­nke uNku­lu­nku­lu aye­me­nze­le kho­na uMo­zi­si loI­sra­ye­li isi­zwe sa­khe, uku­thi iNko­si ya­yi­mkhu­phi­le uI­sra­ye­li eGi­bhi­the,

2 uJe­tro uyi­se­za­la ka­Mo­zi­si wa­tha­tha uZi­po­ra umka­Mo­zi­si emva ko­ku­mbu­yi­se­la kwa­khec,

3 ka­nye la­ma­do­da­na akhe ama­bi­lid; obi­zo le­nye la­li­ngu­Ge­re­sho­ma, ngo­ba wa­thi: Nga­ngi­ngo­we­mzi­ni eli­zwe­ni le­mzi­ni;

4 le­bi­zo le­nye li­nguE­li­ye­ze­ri, ngo­ba uNku­lu­nku­lu ka­ba­ba wa­ye­lu­si­zo lwa­mi, wa­ngi­khu­lu­la enke­mbe­ni ka­Fa­roe.

5 UJe­tro uyi­se­za­la ka­Mo­zi­si wa­se­si­za la­ma­do­da­na akhe lo­mka­khe ku­Mo­zi­si enka­nga­la, enta­be­ni ka­Nku­lu­nku­luf la­pho aye­mi­se kho­na inka­mba.

6 Wa­se­si­thi ku­Mo­zi­si: Mi­na, uyi­hlo­za­la, uJe­tro, ngi­za ku­we lo­mka­kho la­ma­do­da­na akhe ama­bi­li ela­ye.

7 UMo­zi­si wa­se­phu­ma uku­mhla­nga­be­za uyi­se­za­lag, wa­kho­tha­ma, wa­ma­ngah. Ba­se­be­bu­za­na impi­la­ka­hle; ba­nge­na ethe­nte­ni.

8 UMo­zi­si wa­se­mla­ndi­se­la uyi­se­za­la nga­kho ko­nke iNko­si eya­yi­kwe­nzi­le ku­Fa­ro la­ku­ma­Gi­bhi­the nge­nxa kaI­sra­ye­li, yo­nke inhlu­phe­ko eya­be­hle­la endle­le­ni, lo­ku­thi iNko­si ya­yi­ba­khu­lu­le.

9 UJe­tro wa­se­tho­ko­za nga­kho ko­nke oku­hle iNko­si eya­yi­kwe­nze­le uI­sra­ye­lii, uku­thi ya­yi­mkhu­lu­le esa­ndle­ni sa­ma­Gi­bhi­the.

10 UJe­tro wa­se­si­thi: Ibu­si­si­we iNko­sij eli­khu­lu­le esa­ndle­ni sa­ma­Gi­bhi­the le­sa­ndle­ni si­ka­Fa­ro; eya­khu­lu­la le­si­si­zwe nga­pha­nsi kwe­sa­ndla sa­ma­Gi­bhi­the.

11 Kha­the­si se­ngi­sa­zi uku­thi iNko­si inku­lu ku­la­bo bo­nke onku­lu­nku­lu, ngo­ba enda­be­nik aba­zi­ga­bi­sa nga­yo ya­yi­phe­zu kwa­bol.

12 UJe­tro uyi­se­za­la ka­Mo­zi­si wa­se­tha­the­la uNku­lu­nku­lu umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa le­mi­hla­tshe­lo; kwa­se­ku­si­za uA­ro­ni la­bo bo­nke aba­da­la ba­koI­sra­ye­li uku­dla isi­nkwa lo­yi­se­za­la ka­Mo­zi­si pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lum.

Uku­be­kwa kwa­ba­hlu­le­li

13 Kwa­se­ku­si­thi ku­si­sa uMo­zi­si wa­hla­la ukwa­hlu­le­la aba­ntu; nja­lo aba­ntu be­ma pha­mbi ku­ka­Mo­zi­si ku­su­ke­la eku­se­ni kwa­ze kwa­hlwa.

14 Kwa­thi la­pho uyi­se­za­la ka­Mo­zi­si ese­ku­bo­ni­le ko­nke akwe­nze­la aba­ntu wa­thi: Iyi­ni li­nto oye­nza eba­ntwi­ni? Uhla­le­la­ni we­dwa, la­ba­ntu bo­nke be­mi ku­we ku­su­ke­la eku­se­ni ku­ze ku­hlwe?

15 UMo­zi­si wa­se­si­thi ku­yi­se­za­la: Ngo­ba aba­ntu be­za ki­mi uku­bu­za ku­Nku­lu­nku­lun.

16 Nxa be­le­nda­bao, be­za ki­mi, nja­lo nga­hlu­le­le pha­ka­thi ko­mu­ntu lo­ma­khe­lwa­ne wa­khe, ngiba­zi­se izi­mi­so zi­ka­Nku­lu­nku­lu le­mi­the­tho ya­khep.

17 Uyi­se­za­la ka­Mo­zi­si wa­se­si­thi ku­ye: Into oye­nza­yo ka­yi­nhle.

18 Isi­bi­li uza­zi­dla­ka­za, we­na-ke la­la­ba­ba­ntu aba­la­we; ngo­ba li­nto inzi­ma ka­khu­lu ku­we, ka­wu­la­ku­kwe­nza we­dwaq.

19 Kha­the­si la­le­la ili­zwi la­mi; ngi­za­kwe­lu­le­ka, nja­lo uNku­lu­nku­lu abe la­wer. We­na ka­wu­be ngo­wa­ba­ntu pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lus, we­na ule­the izi­nda­ba ku­Nku­lu­nku­lut,

20 uba­fu­ndi­se izi­mi­so le­mi­the­thou, uba­zi­se indle­la aba­me­le ba­ha­mbe nga­yov, lo­mse­be­nzi aba­me­le ba­we­nzew.

21 Fu­thi we­na ubo­ne pha­ka­thi kwa­bo bo­nke aba­ntu ama­do­da ala­ma­ndlax, ame­sa­ba­yo uNku­lu­nku­luy, ama­do­da eqi­ni­soz, azo­nda inzu­zo enga­lu­nga­ngaa, uwa­be­ke phe­zu kwa­bo, indu­na ze­zi­nku­lu­ngwa­ne, indu­na za­ma­khu­lu, indu­na za­ma­tshu­mi ama­hla­nu, le­ndu­na za­ma­tshu­mi;

22 uku­thi za­hlu­le­le aba­ntu nga­so so­nke isi­kha­thib; ko­dwa ku­za­ku­thi lo­nke uda­ba olu­khu­lu zi­za­lu­le­tha ku­we, ko­dwa lo­nke uda­ba olu­nci­nya­ne zi­za­lwa­hlu­le­la zo­nac, uku­ze ku­be lu­la ku­we, nja­lo zi­za­thwa­li­sa­na la­wed.

23 Uba use­nza li­nto, lo­Nku­lu­nku­lu eku­la­wu­la, uza­ku­ba la­ma­ndla oku­mae, nja­lo la­bo bo­nke la­ba­ba­ntu ba­za­bu­ye­la enda­we­ni ya­bo ngo­ku­thu­laf.

24 UMo­zi­si wa­se­li­la­le­la ili­zwi li­ka­yi­se­za­la, we­nza ko­nke aye­ku­tshi­lo.

25 UMo­zi­si wa­se­khe­tha ama­do­da ala­ma­ndla ku­ye wo­nke uI­sra­ye­lig, wa­wa­be­ka inhlo­ko phe­zu kwa­ba­ntu, indu­na ze­zi­nku­lu­ngwa­ne, indu­na za­ma­khu­lu, indu­na za­ma­tshu­mi ama­hla­nu le­ndu­na za­ma­tshu­mi.

26 Za­se­zi­ba­hlu­le­la aba­ntu nga­so so­nke isi­kha­thih; za­le­tha ku­Mo­zi­si inda­ba ezi­nzi­ma, ko­dwa lo­nke uda­ba olu­nci­nya­ne za­lwa­hlu­le­la zo­na.

27 UMo­zi­si wa­se­mye­ke­la wa­ha­mba uyi­se­za­la; wa­ya eli­zwe­ni la­ki­boi.

AmaI­sra­ye­li afi­ka eSi­na­yi

19Nge­nya­nga ye­si­tha­thu emva ko­ku­phu­ma kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, nga­le­lo­la­nga ba­fi­ka enka­nga­la ye­Si­na­yia.

2 Se­be­su­ki­le eRe­fi­di­mib, ba­fi­ka enka­nga­la ye­Si­na­yi, ba­mi­sa inka­mba enka­nga­la; uI­sra­ye­li wa­mi­sa-ke inka­mba kho­na pha­mbi kwe­nta­bac.

3 UMo­zi­si wa­se­se­nyu­ke­la ku­Nku­lu­nku­lud. INko­si ya­si­me­me­za ku­ye ese­nta­be­ni isi­thie: Uza­ku­tsho nja­lo ku­yo indlu ka­Ja­ko­be, uba­tshe­le aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uthi:

4 Li­na li­bo­ni­le lo­kho engi­kwe­nze ku­ma­Gi­bhi­thef, lo­ku­thi nga­li­thwa­la phe­zu kwe­mpi­ko ze­nko­zi, nga­li­le­tha ki­mig.

5 Nga­kho-ke uba li­la­le­la lo­ku­la­le­la ili­zwi la­mi, li­gci­ne isi­vu­me­lwa­no sa­mih, kho­na li­za­ku­ba yi­mfu­yo ekhe­the­ki­le­yo ki­mi ku­la­zo zo­nke izi­zwei; ngo­ba umhla­ba wo­nke ungo­wa­mij;

6 nja­lo li­za­ku­ba ngu­mbu­so wa­ba­pri­stik le­si­zwe esi­ngcwe­le ki­mil. Yi­wo la­ma­zwi oza­wa­tsho ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

7 UMo­zi­si wa­se­si­za wa­bi­za aba­da­la ba­ba­ntu, wa­be­ka pha­mbi kwa­bo wo­nke la ama­zwi iNko­si emla­ye wo­na.

8 Bo­nke aba­ntu ba­se­be­phe­ndu­la ka­nye­ka­nye ba­thi: Ko­nke iNko­si eku­khu­lu­mi­le­yo si­za­kwe­nzam. UMo­zi­si wa­se­bu­yi­se­la ama­zwi aba­ntu eNko­si­ni.

9 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Kha­nge­la, ngi­za­ku­za ku­we eye­zi­ni eli­nzi­man uku­ze aba­ntu be­zwe nxa ngi­khu­lu­ma la­weo, lo­ku­thi ba­kho­lwe ku­we ku­ze ku­be ni­ni­ni­nip. UMo­zi­si wa­se­bi­ke­la iNko­si ama­zwi aba­ntu.

10 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ha­mba uye eba­ntwi­ni, uba­ngcwe­li­se la­mu­hla la­ku­sa­saq, ba­wa­tshe ize­mba­tho za­bor,

11 ba­be se­be­lu­nge­le usu­ku lwe­si­tha­thu; ngo­ba ngo­su­ku lwe­si­tha­thu iNko­si iza­kwe­hla pha­mbi kwa­me­hlo aba­ntu bo­nke phe­zu kwe­nta­ba ye­Si­na­yis.

12 Uza­ba­mi­se­la aba­ntu umngce­le inhla­ngo­thi zo­nke uthi: Zi­qa­phe­le­ni uku­khwe­la enta­be­ni, lo­ku­thi­nta ewa­the­ni la­yo. Wo­nke othi­nta inta­ba uza­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wat;

13 Ka­ku­la­sa­ndla esi­za­yi­thi­nta, ko­dwa si­bi­li uza­kha­ndwa nga­ma­tshe lo­ba si­bi­li uza­tsho­kwa; lo­ba inya­ma­za­na lo­ba umu­ntu, ka­ku­yi­ku­phi­la. La­pho upho­ndo lwe­nqa­ma lu­kha­la isi­kha­thi esi­de ba­za­kwe­nyu­ke­la enta­be­niu.

14 UMo­zi­si wa­se­se­hla enta­be­ni wa­ya eba­ntwi­ni, wa­ngcwe­li­sa aba­ntu, nja­lo ba­wa­tsha ize­mba­tho za­bov.

15 Wa­thi eba­ntwi­ni: Lu­nge­la­ni usu­ku lwe­si­tha­thuw; li­nga­so­nde­li ko­we­si­fa­za­nax.

16 Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­tha­thu se­ku­si­le, kwa­ku­le­mi­du­mo le­mi­ba­ney le­ye­zi eli­nzi­ma phe­zu kwe­nta­baz, le­li­zwi lo­pho­ndo olu­la­ma­ndla ama­khu­lua; kwa­ze kwa­thi bo­nke aba­ntu aba­be­se­nka­mbe­ni ba­thu­thu­me­lab.

17 UMo­zi­si wa­se­ba­khu­pha aba­ntu enka­mbe­ni uku­ya­mhla­nga­be­za uNku­lu­nku­luc; ba­se­be­si­ma nga­pha­nsi kwe­nta­ba.

18 Inta­ba yo­nke-ke ye­Si­na­yi ya­thu­nqa intu­thud, ngo­ba iNko­si ye­hle­la phe­zu kwa­yo ngo­mli­loe; nja­lo intu­thu ya­yo ye­nyu­ka nje­nge­ntu­thu ye­si­tha­ndof; inta­ba yo­nke ya­si­za­ma­za­ma ka­khu­lug.

19 Kwa­thi ili­zwi lo­pho­ndo li­qhu­be­ka li­si­ba la­ma­ndla ama­khu­luh, uMo­zi­si wa­khu­lu­ma; nja­lo uNku­lu­nku­lu wa­mphe­ndu­la nge­li­zwii.

20 INko­si ya­si­se­hle­la enta­be­ni ye­Si­na­yi, engqo­nge­ni ye­nta­ba; iNko­si ya­mbi­ze­la uMo­zi­si engqo­nge­ni ye­nta­ba; uMo­zi­si we­nyu­ka-ke.

21 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ye­hla, uba­xwa­yi­se aba­ntu hle­zi ba­fo­hle­le eNko­si­ni uku­bo­naj, nja­lo aba­ne­ngi ba­bo ba­we.

22 La­ba­pri­sti la­bo aba­so­nde­la eNko­si­ni ka­ba­zi­ngcwe­li­sek hle­zi iNko­si iba­du­me­lel.

23 UMo­zi­si wa­se­si­thi eNko­si­ni: Aba­ntu ba­nge­nyu­ke­le enta­be­ni ye­Si­na­yi, ngo­ba we­na usi­xwa­yi­si­le usi­thi: Mi­sa umngce­le we­nta­ba, uyi­ngcwe­li­sem.

24 INko­si ya­si­si­thi ku­ye: Ha­mba we­hle, ubu­ye we­nyu­ke, we­na loA­ro­ni ela­we; ko­dwa aba­pri­sti la­ba­ntu ka­ba­nga­fo­hli be­nyu­ke­le eNko­si­ni, hle­zi iba­du­me­le.

25 UMo­zi­si wa­se­se­hle­la eba­ntwi­ni, wa­ba­tshe­la.

Imi­the­tho eli­tshu­mi

20UNku­lu­nku­lua wa­se­khu­lu­mab wo­nke la ama­zwi esi­thi:

2 Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khoc eya­ku­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, endli­ni yo­bu­gqi­li.

3 Unga­bi la­ba­nye onku­lu­nku­lu pha­mbi kwa­mid.

4 Unga­ze­nze­li isi­tho­mbe esi­ba­zi­we­yoe lo­ba yi­wu­phi umfa­ne­ki­so wo­ku­se­ma­zu­lwi­ni phe­zu­lu, lo­ba wo­ku­se­mhla­be­ni pha­nsi, lo­ba wo­ku­se­ma­nzi­ni nga­pha­nsi ko­mhla­ba;

5 unga­ku­kho­tha­me­li, unga­ku­kho­nzif; ngo­ba mi­na iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­kho, ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu olo­bu­khwe­leg, ngi­phi­ndi­se­la ubu­bi ba­bo­yi­se phe­zu kwa­ba­ntwa­nah, ku­ze ku­be sesi­zu­ku­lwa­ne­ni se­si­tha­thu le­se­si­ne sa­ba­ngi­zo­nda­yo,

6 ko­dwa ngi­be­nze­la umu­sai aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne za­ba­ngi­tha­nda­yo le­za­ba­gci­na imi­la­yo ya­mi.

7 Unga­li­pha­thi nge­ze ibi­zo le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khoj; ngo­ba iNko­si ka­yi­yi­ku­mye­ke­la enge­la­ca­la opha­tha ibi­zo la­yo nge­ze.

8 Khu­mbu­la usu­ku lwe­sa­ba­tha, uku­lu­gci­na lu­be ngcwe­lek.

9 Insu­ku ezi­yi­si­thu­pha uza­se­be­nza, uwe­nze wo­nke umse­be­nzi wa­khol;

10 ko­dwa usu­ku lwe­si­kho­mbi­sa lu­li­sa­ba­tha le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho; unge­nzi lo­ba yi­wu­phi umse­be­nzi nga­lo, we­na le­ndo­da­na ya­kho le­ndo­da­ka­zi ya­kho, ince­ku ya­kho le­nce­ku­ka­zi ya­kho le­zi­fu­yo za­kho lo­we­mzi­ni wa­kho opha­ka­thi kwa­ma­sa­ngo akhom.

11 Ngo­ba nge­nsu­ku ezi­yi­si­thu­pha iNko­si ye­nza ama­zu­lu lo­mhla­ba lo­lwa­ndle la­kho ko­nke oku­ku­kho, ya­si­phu­mu­la ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­san; nga­lo­khu iNko­si ya­lu­bu­si­sa usu­ku lwe­sa­ba­tha, ya­lu­ngcwe­li­sa.

12 Hlo­ni­pha uyi­hlo lo­nyo­koo, uku­ze insu­ku za­kho ze­lu­lwe eli­zwe­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­nap.

13 Unga­bu­la­liq.

14 Unga­fe­bir.

15 Unge­bis.

16 Unga­ni­ki ubu­fa­ka­zi ba­ma­nga ngo­ma­khe­lwa­ne wa­khot.

17 Unga­fi­si indlu ka­ma­khe­lwa­ne wa­kho, unga­fi­si umka­ma­khe­lwa­ne wa­kho, le­nce­ku ya­khe, le­nce­ku­ka­zi ya­khe, le­nka­bi ya­khe, lo­ba­bhe­mi wa­khe, nja­lo lo­ba yi­ni eka­ma­khe­lwa­ne wa­khou.

Ukwe­sa­ba kwa­ba­ntu

18 Bo­nke aba­ntu ba­se­be­bo­na imi­du­mov le­mi­ba­ne le­li­zwi lo­pho­ndow, le­nta­ba ithu­nqax. Kwa­thi aba­ntu be­ku­bo­na ba­thu­thu­me­la, be­ma kha­tsha­na;

19 ba­thi ku­Mo­zi­si: Khu­lu­ma we­na la­thi, nja­lo si­za­ku­zway; ko­dwa uNku­lu­nku­lu ka­nga­khu­lu­mi la­thi hle­zi si­fez.

20 UMo­zi­si wa­se­si­thi eba­ntwi­ni: Li­nge­sa­bia; ngo­ba uNku­lu­nku­lu ufi­ki­le uku­ze ali­li­ngeb, lo­ku­ze ukwe­sa­be­ka kwa­khe ku­be pha­mbi kwe­nuc, uku­ze li­ngo­ni.

21 Aba­ntu be­ma-ke kha­tsha­na; ko­dwa uMo­zi­si wa­so­nde­la emnya­me­ni onzi­ma la­pho uNku­lu­nku­lu aye­kho­nad.

Umthe­tho oma­ye­la­na le­la­thi

22 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Uza­ku­tsho nja­lo ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uthi: Li­na se­li­bo­ni­le uku­thi ngi­khu­lu­me la­ni ngi­se­ma­zu­lwi­nei.

23 Ka­li­yi­kwe­nza ka­nye la­mi onku­lu­nku­lu be­si­li­va, nja­lo onku­lu­nku­lu be­go­li­de ka­li­yi­ku­ze­nze­laf.

24 Nge­nze­la ila­thi le­nhla­ba­thi, uni­ke­le phe­zu kwa­lo imi­ni­ke­lo ya­kho yo­ku­tshi­swa le­mi­ni­ke­lo ya­kho yo­ku­thu­la, izi­mvu za­kho le­nka­bi za­kho. Ku­yo yo­nke inda­wo la­pho engi­le­nza ibi­zo la­mi uku­thi li­khu­nju­lwe kho­nag ngi­za­ku­za ku­we ngi­ku­bu­si­seh.

25 Ko­dwa uba unge­nze­la ila­thi la­ma­tshei, awu­yi­ku­la­kha nga­ma­tshe aba­zi­we­yoj; ngo­ba nxa upha­ka­mi­se­la ku­lo insi­mbi ya­kho yo­ku­ba­zak, uya­li­ngco­li­sa.

26 Awu­yi­ku­khwe­la phe­zu kwe­la­thi la­mi nge­zi­khwe­lo, uku­ze ubu­nqu­nu ba­kho bu­nge­mbu­lwa phe­zu kwa­lo.

Imi­the­tho yo­ku­pha­tha izi­gqi­li

21Le­zi yi­za­hlu­le­lo oza­zi­be­ka-ke pha­mbi kwa­boa.

2 Uba uthe­nga isi­gqi­li esi­ngu­mHe­bhe­rub, si­za­se­be­nza imi­nya­ka eyi­si­thu­pha, ko­dwa ngo­we­si­kho­mbi­sa si­za­phu­ma si­khu­lu­le­ki­le nge­si­hle.

3 Uba sa­fi­ka si­so­dwa, si­za­phu­ma si­so­dwa; uba si­the­the, umka­so uza­phu­ma la­so.

4 Uba inko­si ya­so ya­si­ni­ka umfa­zi, asi­za­le­le ama­do­da­na ku­mbe ama­do­da­ka­zi, umfa­zi la­ba­ntwa­na ba­khe ba­za­ku­ba nga­be­nko­si ya­khe, nja­lo si­za­phu­ma si­so­dwa.

5 Ko­dwa uba isi­gqi­li si­si­tsho lo­ku­tsho uku­thi: Ngi­ya­yi­tha­nda inko­si ya­mi, umka­mi la­ba­ntwa­na ba­mi, ka­ngi­yi­ku­phu­ma ngi­khu­lu­le­ki­lec;

6 inko­si ya­so iza­si­le­tha ku­ba­hlu­le­ldi, ibi­si­si­le­tha emnya­ngo lo­ba emgu­ba­zi­ni, nja­lo inko­si ya­so iza­bho­bo­za indle­be ya­so ngo­su­ngu­loe, si­yi­se­be­nze­le-ke ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

7 Nja­lo uba umu­ntu ethe­ngi­sa indo­da­ka­zi ya­khe uku­ze ibe yi­si­gqi­li­ka­zif, ka­yi­yi­ku­phu­ma nje­nga­lo­khu izi­gqi­li zi­phu­mag.

8 Uba si­nga­yi­tho­ko­zi­si inko­si ya­so ezi­mi­se­le so­na, iza­se­nza si­hle­ngwe; ka­yi­yi­ku­ba la­ma­ndla oku­si­the­ngi­sa esi­zwe­ni se­mzi­ni, nje­ngo­ba esi­phe­the nge­nko­hli­so.

9 Ko­dwa uba esi­mi­se­la indo­da­na ya­yo, iza­kwe­nza ku­so nje­nge­lu­nge­lo la­ma­do­da­ka­zi.

10 Uba ezi­tha­the­la omu­nye, uku­dla kwa­so, isi­gu­bu­ze­lo sa­so lo­ku­hla­la kwa­so nda­wo­nye ka­yi­yi­ku­ku­nci­phi­sah.

11 Ko­dwa uba inga­se­nze­li le­zi­zi­nto ezi­nta­thu, si­za­phu­ma nge­si­hle nga­pha­ndle kwe­ma­li.

Imi­the­tho ema­ye­la­na la­ba­li­ma­za­yo la­ba­bu­la­la­yo

12 Otsha­ya umu­ntu aze afe, uza­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wai.

13 Ko­dwa uba ebe­ngamca­tha­me­la­ngaj, ko­dwa uNku­lu­nku­lu ekwe­nze wa­hla­nga­na le­sa­ndla sa­khe, ngi­za­ku­mi­se­la inda­wo uku­thi aba­le­ke­le ku­yok.

14 Ko­dwa uba umu­ntu esu­ke­la uma­khe­lwa­ne wa­khe ambu­la­le ngo­bu­qi­lil, uza­msu­sa ela­thi­ni la­mi uku­ze afem.

15 Otsha­ya uyi­se ku­mbe uni­na, uza­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wa.

16 Lo­we­ba umu­ntun, amthe­ngi­seo, lo­ba efi­cwa esa­ndle­ni sa­khep, uza­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wa.

17 Othu­ka uyi­se ku­mbe uni­naq, uza­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wa.

18 Nja­lo nxa ama­do­da esi­lwa, enye itsha­ye enye nge­li­tshe ku­mbe nge­nqi­ndi, ko­dwa inga­fi ko­dwa ila­le embhe­de­ni,

19 uba ilu­la­ma ito­to­be pha­ndle ngo­do­ndo­lo lwa­yor, le­yo eyi­tsha­yi­le­yo iza­khu­lu­lwa. Ko­dwa iza­hla­wu­le­la isi­kha­thi so­ku­nga­se­be­nzi kwa­yo, iza­ye­la­phi­sa lo­ku­ye­la­phi­sa.

20 Uba-ke umu­ntu etsha­ya isi­gqi­li sa­khe ku­mbe isi­gqi­li­ka­zi sa­khe nge­ndu­ku si­ze si­fe nga­pha­nsi kwe­sa­ndla sa­khe, si­za­phi­ndi­se­lwa lo­ku­phi­ndi­se­lwa.

21 Ka­nti nxa si­lu­la­ma usu­ku ku­mbe insu­ku ezi­mbi­li, ka­yi­ku­phi­ndi­se­lwa, ngo­ba si­yi­ma­li ya­khes.

22 Nja­lo nxa ama­do­da esi­lwa, atsha­ye owe­si­fa­za­na okhu­le­lwe­yo aze aphu­me umntwa­na wa­khe, ko­dwa ku­nge­la­ngo­zi yo­ku­fa, iza­hla­wu­li­swa lo­ku­hla­wu­li­swa, nje­ngo­ku­be­ka kwe­ndo­da yo­mfa­zi phe­zu kwa­yo, iza­hla­wu­lat nje­ngo­ku­mi­swe nga­ba­hlu­le­liu.

23 Ko­dwa uba ku­le­ngo­zi yo­ku­fa, uza­ni­ka umphe­fu­mu­lo ngo­mphe­fu­mu­lov,

24 ili­hlo nge­li­hlow, izi­nyo nge­zi­nyo, isa­ndla nge­sa­ndla, unya­wo ngo­nya­wo,

25 uku­tshi­swa ngo­ku­tshi­swa, inxe­ba nge­nxe­bax, umvi­mvi­nya ngo­mvi­mvi­nya.

26 Uba-ke umu­ntu etsha­ya ili­hlo le­si­gqi­li sa­khe ku­mbe ili­hlo le­si­gqi­li­ka­zi sa­khe ali­bu­la­le, uza­si­ye­ke­la si­ha­mbe si­khu­lu­le­ki­le nge­nxa ye­li­hlo la­so.

27 Uba-ke etsha­ya izi­nyo le­si­gqi­li ku­mbe izi­nyo le­si­gqi­li­ka­zi li­khu­mu­ke, uza­si­ye­ke­la si­ha­mbe si­khu­lu­le­ki­le nge­nxa ye­zi­nyo la­so.

Imi­the­tho ema­ye­la­na le­zi­nka­bi ezi­hla­ba­yo

28 Nja­lo uba inka­bi ihla­ba owe­si­li­sa ku­mbe owe­si­fa­za­na abe­se­si­fa, inka­bi iza­kha­ndwa lo­ku­kha­ndwa nga­ma­tshey, le­nya­ma ya­yo inga­dli­wa; ko­dwa umni­ni­nka­bi uza­ye­ke­lwa.

29 Ko­dwa uba inka­bi ibi­jwa­ye­le uku­hla­ba ma­ndu­lo, nja­lo ku­fa­ka­zi­we ku­mni­ni­yo, ko­dwa enga­yi­lo­ndo­lo­za­nga, ibi­si­bu­la­la owe­si­li­sa ku­mbe owe­si­fa­za­na, le­yo­nka­bi iza­kha­ndwa nga­ma­tshe, lo­mni­ni­yo la­ye abu­la­we.

30 Uba inhla­wu­lo ibe­kwa phe­zu kwa­khez, uza­ni­ka imba­da­lo yo­ku­hle­ngwa ko­mphe­fu­mu­lo wa­khe, nje­nga­kho ko­nke oku­be­kwe phe­zu kwa­khe.

31 Lo­ba ihla­ba indo­da­na ku­mbe ihla­ba indo­da­ka­zi, ku­za­kwe­nzi­wa ku­ye nje­ngo­mthe­tho lo.

32 Nxa inka­bi ihla­ba ince­ku ku­mbe ince­ku­ka­zi, uza­ni­ka ama­she­ke­li* esi­li­va anga­ma­tshu­mi ama­tha­thua enko­si­ni ya­yo, le­nka­bi ikha­ndwe nga­ma­tsheb.

33 Nja­lo uba umu­ntu evu­la umgo­di, lo­ba uba umu­ntu ege­bha umgo­di anga­wu­si­be­ke­li, ku­we­le ku­wo inka­bi ku­mbe uba­bhe­mi,

34 umni­ni­mgo­di uza­hla­wu­la, abu­yi­se­le ima­li ku­mni­ni­yo, ko­dwa efi­le­yo iza­ku­ba nge­ya­khe.

35 Nja­lo uba inka­bi yo­mu­ntu ili­ma­za inka­bi yo­ma­khe­lwa­ne wa­khe ize ife, ba­za­the­ngi­sa inka­bi ephi­la­yo, be­hlu­ka­ni­se­la­ne ima­li ya­yo, be­hlu­ka­ni­se­la­ne efi­le­yo fu­thi.

36 Ku­mbe uba ku­sa­zi­wa uku­thi inka­bi ibi­jwa­ye­le uku­hla­ba ma­ndu­lo, ko­dwa umni­ni­yo enga­yi­lo­ndo­lo­za­nga, uza­bha­da­la lo­ku­bha­da­la inka­bi nge­nka­bi, ko­dwa efi­le­yo iza­ku­ba nge­ya­khe.

Imi­the­tho ye­mpa­hla eye­bi­we­yo le­ni­ke­lwe uku­lo­ndo­lo­zwa

22Uba umu­ntu ese­ba inka­bi lo­ba imvu, ayi­hla­be ku­mbe ayi­the­ngi­se, uza­hla­wu­la inka­bi ezi­nhla­nu nge­nka­bi, le­zi­mvu ezi­ne nge­mvua.

2 Uba ise­la li­fi­cwa li­fo­hle­la, li­tsha­ywe li­ze li­feb, ka­ku­la­ca­la le­ga­zi ku­yec.

3 Uba ila­nga se­li­phu­mi­le phe­zu kwa­lo, ule­ca­la le­ga­zi. Li­fa­ne­le uku­bha­da­la lo­ku­bha­da­la; uba li­nge­la­lu­tho, li­me­le li­the­ngi­swe nge­nxa yo­kwe­ba kwa­lod.

4 Uba okwe­bi­we­yo ku­fi­cwa lo­ku­fi­cwa esa­ndle­ni sa­lo ku­phi­lae, lo­ba inka­bi lo­ba uba­bhe­mi ku­mbe imvu, li­za­bu­yi­se­la ku­phi­ndwe ka­bi­lif.

5 Nxa umu­ntu edli­sa insi­mu ku­mbe isi­vi­ni, ange­ni­se izi­fu­yo za­khe zi­dle ensi­mi­ni yo­mu­nye, uza­bu­yi­se­la ngo­ku­hle kwe­nsi­mu ya­khe la­ngo­ku­hle kwe­si­vi­ni sa­khe.

6 Uba ku­qha­mu­ka umli­lo, ulu­ma­the eme­ve­ni ku­ze ku­tshe inqu­mbi ya­ma­be­le lo­ba ama­be­le ami­le­yo lo­ba insi­mu, othu­nge­le umli­lo uza­hla­wu­la lo­ku­hla­wu­la.

7 Uba umu­ntu eni­ka uma­khe­lwa­ne wa­khe ima­li lo­ba impa­hla uku­ze aku­lo­ndo­lo­ze, nja­lo kwe­bi­we endli­ni ya­lo­wo­mu­ntu, uba ise­la li­tho­lwa li­za­bu­yi­se­la ku­phi­ndwe ka­bi­lig.

8 Uba ise­la li­nga­tho­lwa, umni­ni­ndlu uza­so­nde­zwa ku­ba­hlu­le­lih uku­thi ka­fa­ka­nga yi­ni isa­ndla sa­khe empa­hle­ni yo­ma­khe­lwa­ne wa­khe.

9 Nga­lo lo­nke uda­ba lwe­ca­la, nge­nka­bi, ngo­ba­bhe­mi, nge­mvu, nge­se­mba­tho, nga­kho ko­nke oku­la­hle­ki­le­yo, umu­ntu atsho nga­kho uku­thi ngo­kwa­khe, uda­ba lwa­bo bo­ba­bi­li lu­za­ku­za ku­ba­hlu­le­lii; lo­wo aba­hlu­le­li aba­mla­hla­yo uza­bu­yi­se­la ku­phi­ndwe ka­bi­li ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe.

10 Uba umu­ntu eni­ke­la ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe uba­bhe­mi lo­ba inka­bi lo­ba imvu ku­mbe isi­fu­yo nje uku­thi aku­lo­ndo­lo­ze, be­se­ku­si­fa lo­ba ku­li­ma­la ku­mbe ku­thu­njwe, ku­nge­la­mu­ntu obo­na­yo,

11 isi­fu­ngo se­Nko­si si­za­ku­ba pha­ka­thi kwa­bo bo­ba­bi­lij, uku­thi ke­lu­la­nga isa­ndla empa­hle­ni ka­ma­khe­lwa­ne wa­khe; nja­lo umni­ni­yo uzase­mu­ke­la, ka­yi­ku­bu­yi­se­la.

12 Ko­dwa uba ye­bi­we lo­kwe­bi­wa ku­yek, uza­mhla­wu­la umni­ni­yo.

13 Uba ida­tshu­li­we lo­ku­da­tshu­lwa, ka­yi­le­the ibe yi­bu­fa­ka­zi, ka­yi­ku­bu­yi­se­la eda­tshu­li­we­yo.

14 Uba-ke umu­ntu ese­bo­le­ka ulu­tho ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe, be­se­lu­li­ma­la lo­ba lu­si­fa umni­ni­lo enge­la­lo, uza­hla­wu­la lo­ku­hla­wu­la.

15 Uba umni­ni­lo ela­lo, ka­yi­ku­hla­wu­la; uba be­lu­qa­tshi­we, lu­la­nde uku­qa­tshwa kwa­lo.

Imi­the­tho ema­ye­la­na la­ma­nye ama­ca­la

16 Uba-ke indo­da iye­nga into­mbi emsu­lwa enga­kho­mba­ngal, ila­le la­yo, iza­yi­lo­bo­la lo­ku­yi­lo­bo­la ibe ngu­mka­yo.

17 Uba uyi­se esa­la lo­kwa­la uku­mni­ka yo­na, uza­bha­da­la ima­li nje­nge­lo­bo­lo le­zi­nto­mbi ezi­msu­lwam.

18 Li­nga­ye­ke­li umtha­ka­thi­ka­zi uku­thi aphi­len.

19 Wo­nke ola­la le­nya­ma­za­na uza­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wao.

20 Ohla­be­la onku­lu­nku­lu nga­pha­ndle kwe­Nko­si ku­phe­la uza­tsha­ba­la­li­swap.

21 Nja­lo unga­mci­nde­ze­li owe­zi­zwe, unga­mhlu­phi, ngo­ba la­li­nga­be­zi­zwe eli­zwe­ni le­Gi­bhi­theq.

22 Li­nga­ci­nde­ze­li la­wu­phi umfe­lo­ka­zi ku­mbe inta­nda­ner.

23 Uba uba­ci­nde­ze­la lo­ku­ba­ci­nde­ze­la, ye­bo, uba be­kha­la lo­ku­kha­la ki­mis, ngi­za­ku­zwa lo­ku­zwa uku­kha­la kwa­bot,

24 ula­ka lwa­mi lu­za­vu­thau, ngi­li­bu­la­le nge­nke­mba, la­bo­mke­nu ba­be nga­ba­fe­lo­ka­zi la­ba­ntwa­na be­nu inta­nda­nev.

25 Uba use­bo­le­ka aba­ntu ba­mi ima­li aba­nga­ba­ya­nga aba­la­wew, unga­zi­pha­thi nje­ngo­mbo­le­ki­si ku­bo, unga­be­ki inza­lo phe­zu kwa­bo.

26 Uba utha­tha lo­ku­tha­tha ise­mba­tho si­ka­ma­khe­lwa­ne wa­kho si­be yi­si­ba­mbi­sox, si­bu­yi­se­le ku­ye li­nga­ka­tsho­ni ila­nga;

27 ngo­ba si­yi­si­gu­bu­ze­lo sa­khe so­dwa, si­yi­se­mba­tho sa­khe esi­khu­mbe­ni sa­khe; uza­la­la pha­ka­thi kwa­ni? Ku­za­ku­thi-ke la­pho ekha­la ki­mi, ngi­za­mu­zway, ngo­ba ngi­lo­mu­saz.

28 Li­nga­thu­ki onku­lu­nku­lua, li­nga­qa­le­ki­si indu­na ya­ba­ntu ba­ki­ni.

29 Li­nga­phu­zi­si isi­vu­no se­nu esi­gcwe­le­yo lo­mhlu­zi we­nu we­zi­the­lo. Uza­ngi­pha izi­bu­lo ema­do­da­ne­ni akhob.

30 We­nze nja­lo nge­nka­bi ya­kho la­nge­mvu ya­khoc; ku­za­ku­ba lo­ni­na insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sad; ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li ungi­ni­ke kho­na.

31 Li­za­ku­ba nga­ba­ntu aba­ngcwe­le ki­mie; nga­kho li­nga­dli inya­ma eda­tshu­lwe ega­nge­ni yi­zi­lo, ipho­se­le­ni injaf.

Imi­the­tho yo­ku­lu­nga le­yo­bu­mne­ne

23Unga­wu­pha­thi umbi­ko wa­ma­ngaa, unga­fa­ki isa­ndla sa­kho lo­mu­bi uku­ze ube ngu­mfa­ka­zi wo­bu­bib.

2 Unga­la­nde­li aba­ne­ngi nge­zi­nto ezi­mbic, unga­fa­ka­zi eca­le­ni uku­ze we­ya­me­le kwa­ba­ne­ngi uli­pha­mbu­led.

3 Lo­mya­nga unga­mzwe­li eca­le­ni la­khee.

4 Uba uhla­nga­na le­nka­bi ye­si­tha sa­kho lo­ba uba­bhe­mi wa­so ku­du­ha, uza­ku­bu­yi­se­la lo­ku­ku­bu­yi­se­la ku­sof.

5 Uba ubo­na uba­bhe­mi wa­lo­wo oku­zo­nda­yo ele­le nga­pha­nsi ko­mthwa­lo wa­khe, uye­ke­le uku­mkhu­lu­la, uza­mkhu­lu­la lo­ku­mkhu­lu­la la­ye.

6 Ka­wu­yi­ku­pha­mbu­la ukwa­hlu­le­lwa ko­mya­nga wa­kho eca­le­ni la­kheg.

7 Ba­na kha­tsha­na le­nda­ba ya­ma­ngah, unga­bu­la­li onge­la­ca­la lo­lu­ngi­le­yoi, ngo­ba ka­ngi­yi­ku­mlu­ngi­si­sa okho­hla­ke­le­yoj.

8 Nja­lo ka­wu­yi­kwe­mu­ke­la isi­va­la­mlo­mok, ngo­ba isi­va­la­mlo­mo si­phu­mpu­the­ki­sa aba­bo­na­yo, so­na­ka­li­se ama­zwi aba­lu­ngi­le­yo.

9 Fu­thi ka­wu­yi­ku­mci­nde­ze­la owe­zi­zwel; ngo­ba li­na li­ya­ya­zi imi­zwa yo­we­zi­zwe, ngo­ba la­li­nga­be­zi­zwe eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

Imi­the­tho ye­sa­ba­tha le­ye­mi­kho­si emi­tha­thu

10 Nja­lo imi­nya­ka eyi­si­thu­pha uza­hla­nye­la isi­qi­nti sa­khom, ubu­the isi­vu­no sa­so.

11 Ko­dwa ngo­we­si­kho­mbi­sa uza­si­la­lu­ki­sa si­be li­fu­si, uku­ze aba­ya­nga be­si­zwe sa­kho ba­dle, la­lo­kho oku­se­le­yo inya­ma­za­na ze­ga­nga zi­ku­dle. We­nze nja­lo nge­si­vi­ni sa­kho le­mi­hlwa­thi ya­kho.

12 Insu­ku ezi­yi­si­thu­pha uza­kwe­nza umse­be­nzi wa­kho, nja­lo ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa uphu­mu­len, uku­ze ku­phu­mu­le inka­bi ya­kho la­bo­ba­bhe­mi ba­kho, ku­vu­se­le­le-ke indo­da­na ye­nce­ku­ka­zi ya­kho lo­we­zi­zwe­ni.

13 Le­zi­ntwe­ni zo­nke ese­ngi­zi­tshi­lo ki­ni qa­phe­la­nio, le­bi­zo la­ba­nye onku­lu­nku­lu li­nga­li­pha­thi, ka­li­yi­ku­zwa­ka­la emlo­nye­ni wa­khop.

14 Ka­tha­thuq ngo­mnya­ka uza­ngi­gci­ne­la umkho­sir.

15 Umkho­si we­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo uza­wu­gci­nas, insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa udle isi­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo nje­ngo­ku­ku­la­ya kwa­mi, nge­si­kha­thi esi­mi­si­we­yo se­nya­nga kaA­bhi­bhi; ngo­ba ku­yo wa­phu­ma eGi­bhi­the; ka­ba­yi­ku­bo­na­ka­la pha­mbi kwa­mi be­nga­phe­the lu­thot.

16 Lo­mkho­si we­si­vu­nou, izi­the­lo zo­ku­qa­la zo­mse­be­nzi wa­kho, owu­hla­nye­le­yo ensi­mi­ni; lo­mkho­si wo­ku­bu­tha eku­phe­le­ni ko­mnya­kav, la­pho usu­bu­thi­le umse­be­nzi wa­kho ensi­mi­ni.

17 Ka­tha­thu ngo­mnya­ka bo­nke abe­si­li­sa ba­kho ba­za­bo­na­ka­la pha­mbi kwe­Nko­si uJe­ho­va.

18 Ka­wu­yi­ku­ni­ke­la iga­zi lo­mhla­tshe­lo wa­mi ka­nye le­si­nkwa esi­le­mvu­be­low. La­ma­fu­tha omkho­si wa­mi anga­la­li ku­ze ku­se.

19 Ikhe­the­lo le­zi­the­lo zo­ku­qa­la ze­nsi­mu ya­kho uza­li­le­tha endli­ni ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khox. Unga­phe­ki izi­nya­ne echa­gwe­ni lu­ka­ni­nay.

Ingi­lo­si ye­Nko­si ithu­nywa uku­ze ikho­khe­le amaI­sra­ye­li

20 Kha­nge­la, ngi­thu­ma ingi­lo­si1 pha­mbi kwa­kho uku­ze iku­lo­ndo­lo­ze endle­le­niz, iku­se enda­we­ni engi­yi­lu­ngi­si­le­yo.

21 Uqa­phe­le pha­mbi kwa­yo, ula­le­le ili­zwi la­yo; unga­yi­cu­nu­lia, ngo­ba ka­yi­yi­ku­the­the­le­la izi­pha­mbe­ko ze­nub; ngo­ba ibi­zo la­mi li­pha­ka­thi kwa­yo.

22 Ko­dwa uba ula­le­la lo­ku­la­le­la ili­zwi la­yo, we­nze ko­nke engi­ku­tsho­yo, se­ngi­za­ku­ba yi­si­tha se­zi­tha za­khoc, ngi­pha­mba­ne la­ba­pha­mba­na la­we.

23 Ngo­ba ingi­lo­si ya­mi iza­ha­mba pha­mbi kwa­khod, iku­nge­ni­se ku­maA­mo­ri la­ma­He­thi la­ma­Pe­ri­zi la­ma­Kha­na­ni la­ma­Hi­vi la­ma­Je­bu­sie. Nja­lo ngi­za­ba­bhu­bhi­sa.

24 Unga­kho­tha­me­li onku­lu­nku­lu ba­bo, unga­ba­kho­nzi, unge­nzi nje­nge­mi­se­be­nzi ya­bof; ko­dwa uba­chi­the lo­ku­ba­chi­thag, ubhi­dli­ze lo­ku­bhi­dli­za izi­nsi­ka za­bo ezi­yi­zi­tho­mbeh.

25 Li­za­kho­nza-ke iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nui; nja­lo iza­bu­si­sa uku­dla kwa­kho la­ma­nzi akhoj, nja­lo ngi­su­se isi­fo pha­ka­thi kwa­khok.

26 Ka­ku­yi­ku­ba kho­na oku­phu­nza­yo lo­ku­yi­nyu­mba eli­zwe­ni la­khol. Ngi­za­phe­le­li­sa ina­ni le­nsu­ku za­khom.

27 Ngi­za­thu­me­la ukwe­sa­be­ka kwa­mi pha­mbi kwa­khon, ngi­pha­mba­ni­se bo­nke aba­ntu oza­fi­ka ku­boo, nge­nze izi­tha za­kho zo­nke zi­ku­ni­ke isi­phu­ndu.

28 Ngi­za­thu­me­la olo­nyo­vu pha­mbi kwa­khop aba­za­xo­tsha ama­Hi­vi, ama­Kha­na­ni la­ma­He­thi pha­mbi kwa­kho.

29 Ka­ngi­yi­ku­ba­xo­tsha pha­mbi kwa­khoq ngo­mnya­ka owo­dwa, hle­zi ili­zwe li­be nga­ma­nxi­wa, le­nya­ma­za­na ze­ga­nga zi­kwa­nde­le.

30 Ngi­za­ba­xo­tsha pha­mbi kwa­kho ka­nci­nya­ne ka­nci­nya­ne, uze wa­nde, udle ili­fa le­li­zwe.

31 Nja­lo ngi­za­mi­sa imi­ngce­le ya­khor ku­su­ke­la eLwa­ndle olu­Bo­mvu ku­ze ku­fi­ke elwa­ndle lwa­ma­Fi­li­sti, nja­lo ku­su­ke­la enka­nga­la ku­ze ku­fi­ke emfu­le­ni; ngo­ba ngi­za­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­kho aba­khi­le­yo be­li­zwes; uza­ba­xo­tsha pha­mbi kwa­kho.

32 Unge­nzi isi­vu­me­lwa­no la­bo la­bo­nku­lu­nku­lu ba­bot.

33 Ka­ba­yi­ku­hla­la eli­zwe­ni la­kho, hle­zi ba­kwe­nze uku­thi wo­ne ki­mi; uba ukho­nza onku­lu­nku­lu ba­bo, nge­qi­ni­so ku­za­ku­ba yi­si­fu ku­weu.

Uku­mi­swa kwe­si­vu­me­lwa­no

24Ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ye­nyu­ke­la eNko­si­ni, we­na loA­ro­ni, uNa­da­bi loA­bi­hua, la­ba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa ku­ba­da­la ba­koI­sra­ye­lib, li­kho­nze li­kha­tsha­na.

2 Nja­lo uMo­zi­si ye­dwa uza­so­nde­la eNko­si­nic, ko­dwa bo­na ka­ba­yi­ku­so­nde­la; la­ba­ntu ka­ba­yi­kwe­nyu­ka la­ye.

3 UMo­zi­si wa­se­si­za wa­ba­tshe­la aba­ntu wo­nke ama­zwi eNko­si lo­kwa­hlu­le­la ko­nke; bo­nke aba­ntu ba­phe­ndu­la nga­li­zwi li­nye ba­thi: Wo­nke ama­zwi eNko­si ewa­khu­lu­mi­le­yo si­za­we­nzad.

4 UMo­zi­si wa­se­bha­la wo­nke ama­zwi eNko­sie. Wa­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, wa­kha ila­thi pha­nsi kwe­nta­ba, le­nsi­ka ezi­li­tshu­mi la­mbi­li, ngo­kwe­zi­zwe ezi­li­tshu­mi la­mbi­li za­koI­sra­ye­lif.

5 Wa­thu­ma ama­ja­ha aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ani­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa, ahla­be­la iNko­si imi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la ya­ma­jo­ngo­sig.

6 UMo­zi­si wa­se­tha­tha ingxe­nye ye­ga­zih, wa­yi­fa­ka emi­ga­nwi­ni; le­ngxe­nye ye­ga­zi wa­yi­fa­fa­za phe­zu kwe­la­thii.

7 Wa­se­tha­tha incwa­di ye­si­vu­me­lwa­no, wa­yi­ba­la ezi­ndle­be­ni za­ba­ntu. Ba­se­be­si­thi: Ko­nke iNko­si eku­tshi­lo­yo si­za­kwe­nza si­la­le­lej.

8 UMo­zi­si wa­se­tha­tha iga­zi, wa­li­fa­fa­za phe­zu kwa­ba­ntuk, wa­thi: Kha­nge­la­ni iga­zi le­si­vu­me­lwa­no iNko­si ese­nze la­ni ma­ye­la­na la­wo wo­nke la ama­zwi.

9 Ba­se­be­se­nyu­ka oMo­zi­si loA­ro­ni, uNa­da­bi loA­bi­hu, la­ba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa ku­ba­da­la ba­koI­sra­ye­lil,

10 ba­se­be­bo­na uNku­lu­nku­lu wa­koI­sra­ye­lim, la­nga­pha­nsi kwe­nya­wo za­khe kwa­ku­kho­na oku­nje­ngo­mse­be­nzi wa­ma­sa­fi­re* aga­nde­lwe­yon, la­nje­nga­ma­zu­lu uqo­bo ngo­ku­cwe­nge­kao.

11 Ko­dwa ka­se­lu­la­nga isa­ndla sa­khep ku­zo izi­pha­tha­ma­ndla za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­liq. Se­be­mbo­ni­le-ke uNku­lu­nku­lu ba­dla ba­na­thar.

UMo­zi­si use­nta­be­ni ye­Si­na­yi

12 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ye­nyu­ke­la ki­mi enta­be­nis, ube kho­na; nja­lo ngi­za­ku­ni­ka izi­bhe­bhe za­ma­tshe lo­mla­yo le­mi­the­thot, engi­ku­bha­li­le­yo uku­ba­fu­ndi­sa.

13 Wa­su­ku­ma-ke uMo­zi­si, le­nce­ku ya­khe uJo­shu­wau; uMo­zi­si wa­se­se­nyu­ke­la enta­be­ni ka­Nku­lu­nku­luv.

14 Wa­se­si­thi eba­da­le­ni: Si­li­nde­le­ni la­pha si­ze si­bu­ye ki­ni; kha­nge­la­ni-ke uA­ro­ni lo­Hu­ri ba­la­niw; ole­zi­nda­ba ka­so­nde­le ku­box.

15 UMo­zi­si wa­se­se­nyu­ke­la enta­be­ni, le­ye­zi la­si­be­ke­la inta­bay.

16 Nja­lo inka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­hla­la enta­be­ni ye­Si­na­yiz; le­ye­zi la­yi­si­be­ke­la insu­ku ezi­yi­si­thu­pha; ya­si­mbi­za uMo­zi­si ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa ipha­ka­thi kwe­ye­zi.

17 Nja­lo uku­bo­na­ka­la kwe­nka­zi­mu­lo ye­Nko­si kwa­ku­nje­ngo­mli­lo oqo­thu­la­yoa, engqo­nge­ni ye­nta­ba, eme­hlwe­ni aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

18 UMo­zi­si wa­se­nge­na pha­ka­thi kwe­ye­zi, we­nyu­ke­la enta­be­ni; nja­lo uMo­zi­si wa­ba se­nta­be­ni insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne lo­bu­su­ku obu­nga­ma­tshu­mi ama­neb.

Uku­ni­ke­la umni­ke­lo eNko­si­ni

25INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Khu­lu­ma ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lia uku­thi ba­ngi­tha­the­le umni­ke­lo; uza­tha­tha umni­ke­lo wa­mi ku­ye wo­nke umu­ntu, onhli­zi­yo ya­khe ime­nza avu­meb.

3 Nja­lo yi­lo umni­ke­lo oza­wu­tha­tha ku­bo: Igo­li­de, le­si­li­va, le­thu­si,

4 lo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka, lo­ku­yi­bu­be­nde, lo­ku­bo­mvu, le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu, lobo­ya be­mbu­zi,

5 le­zi­khu­mba ezi­phe­ndu­lwe za­ba­bo­mvu ze­zi­nqa­ma, le­zi­khu­mba zi­ka­ma­ntswa­ne, le­si­hla­hla se­si­nga,

6 ama­fu­tha esi­ba­nec, ama­kha ama­fu­tha oku­gco­bad, la­we­mpe­pha ethu­nqa­yo ele­phu­nga eli­mna­ndie,

7 ama­tshe athi­wa nga­ma-o­ni­kse*f, la­ma­tshe oku­be­kwa e-e­fo­di­ni*g le­se­mba­thwe­ni se­si­fu­bah.

8 Nja­lo ka­ba­nge­nze­le inda­wo engcwe­lei uku­ze ngi­hla­le pha­ka­thi kwa­boj.

9 Nje­nga­kho ko­nke engi­za­ku­tshe­ngi­sa kho­nak, isi­bo­ne­lo se­tha­bha­ne­ke­le, le­si­bo­ne­lo se­mpa­hla ya­lo yo­nke, le­nze nja­lo-ke.

Umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no

10 Nja­lo ba­za­kwe­nza umtsho­ko­tsho nge­si­hla­hla se­si­ngal; ubu­de ba­wo bu­be zi­nga­lo ezi­mbi­li le­ngxe­nye, lo­bu­ba­nzi ba­wo yi­nga­lo le­ngxe­nye, lo­ku­pha­ka­ma kwa­wo yi­nga­lo le­ngxe­nye.

11 Uwu­hu­qe-ke nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo, uwu­hu­qe nga­pha­ka­thi la­nga­pha­ndlem, we­nze phe­zu kwa­wo umqo­lo we­go­li­de inhla­ngo­thi zo­nken.

12 Uwu­bu­mbe­le ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa fu­thi ama­so­ngo ama­ne ego­li­de, uwa­fa­ke ema­gu­mbi­ni oma­ne awoo, uku­ze ama­so­ngo ama­bi­li abe ko­lu­nye uhla­ngo­thi lwa­wo, la­ma­so­ngo ama­bi­li abe ko­lu­nye uhla­ngo­thi lwa­wo.

13 Nja­lo uza­kwe­nza imi­ja­bo nge­si­hla­hla se­si­nga, uyi­hu­qe nge­go­li­de,

14 uyi­fa­ke imi­ja­bo ema­so­ngwe­ni enhla­ngo­thi­ni zo­mtsho­ko­tsho, uku­thwa­la umtsho­ko­tsho nga­yo.

15 Imi­ja­bo iza­ku­ba se­ma­so­ngwe­ni omtsho­ko­tshop, ayi­yi­ku­khu­tshwa ku­wo.

16 Ubu­su­fa­ka emtsho­ko­tshwe­ni ubu­fa­ka­zi engi­za­ku­ni­ka bo­naq.

17 Nja­lo uza­kwe­nza isi­hla­lo so­mu­sa nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yor, ubu­de ba­so bu­be zi­nga­lo ezi­mbi­li le­ngxe­nye, ubu­ba­nzi ba­so yi­nga­lo le­ngxe­nye.

18 Ubu­su­se­nza ama­khe­ru­bhi* ama­bi­li nge­go­li­de, uza­we­nza ngo­mse­be­nzi okha­ndi­we­yos, ave­le ema­phe­the­lwe­ni wo­ma­bi­li esi­hla­lo so­mu­sa.

19 We­nze eli­nye ikhe­ru­bhi li­ve­le ephe­the­lwe­ni lwa­lo­lu­hla­ngo­thi, le­li­nye ikhe­ru­bhi li­ve­le ephe­the­lwe­ni lo­lu­nye uhla­ngo­thi, uza­kwe­nza ama­khe­ru­bhi eve­la esi­hla­lwe­ni so­mu­sa ema­phe­the­lwe­ni wo­ma­bi­li aso.

20 La­ma­khe­ru­bhi aza­kwe­lu­la impi­ko za­wo nga­phe­zu­lut, ambo­mbo­ze isi­hla­lo so­mu­sa nge­mpi­ko za­wo, lo­bu­so ba­wo bu­kha­nge­la­ne; ubu­so ba­ma­khe­ru­bhi bu­za­kha­nge­la isi­hla­lo so­mu­sa.

21 Nja­lo uza­si­be­ka isi­hla­lo so­mu­sa nga­phe­zu­luu, phe­zu ko­mtsho­ko­tsho, ufa­ke emtsho­ko­tshwe­ni ubu­fa­ka­zi engi­za­ku­ni­ka bo­nav.

22 Ngi­za­hla­nga­na-ke la­we la­phow, ngi­khu­lu­me la­we ngi­nga­phe­zu kwe­si­hla­lo so­mu­sa, ngi­pha­ka­thi kwa­ma­khe­ru­bhi ama­bi­lix aphe­zu ko­mtsho­ko­tsho wo­bu­fa­ka­zi, ko­nke engi­za­ku­la­ya kho­na ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

Ita­fu­la le­zi­nkwa zo­ku­bu­ki­swa

23 Uza­kwe­nza fu­thi ita­fu­la nge­si­hla­hla se­si­ngay; ubu­de ba­lo bu­be zi­nga­lo ezi­mbi­li, lo­bu­ba­nzi ba­lo yi­nga­lo, lo­ku­pha­ka­ma kwa­lo yi­nga­lo le­ngxe­nye.

24 Uza­li­hu­qa-ke nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo, we­nze ku­lo umqo­lo we­go­li­de inhla­ngo­thi zo­nkez.

25 Uza­kwe­nza ku­lo inhla­ngo­thi zo­nke ibha­nti eli­nga­ngo­bu­ba­nzi be­sa­ndla, ule­nze­le ibha­nti la­lo umqo­lo we­go­li­de inhla­ngo­thi zo­nkea.

26 Ule­nze­le fu­thi ama­so­ngo ama­ne ego­li­de, uwa­fa­ke ama­so­ngo ema­gu­nji­ni ama­ne ase­nya­we­ni za­lo zo­zi­ne.

27 Ama­so­ngo aza­ku­ba nga­se­bha­nti­ni uku­ze abe zi­nda­wo ze­mi­ja­bob, uku­thwa­la ita­fu­la.

28 Nja­lo uza­kwe­nza imi­ja­bo nge­si­hla­hla se­si­nga, uyi­hu­qe nge­go­li­de, uku­ze ita­fu­la li­thwa­lwe nga­yo;

29 we­nze fu­thi imi­ga­nu ya­lo le­nke­zo za­lo le­zi­tsha za­lo le­ndi­tshi za­lo aba­the­la nga­zoc, uze­nze nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo.

30 Uza­be­ka-ke eta­fu­le­ni izi­nkwa zo­ku­bu­ki­swad pha­mbi kwa­mi nja­lo­nja­lo.

Ulu­thi lwe­si­ba­ne lwe­go­li­de

31 Uza­kwe­nza nja­lo ulu­thi lwe­si­ba­ne nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yoe; ulu­thi lwe­si­ba­ne lu­za­kwe­nzi­wa ngo­mse­be­nzi okha­ndi­we­yo, isi­di­ndi sa­lo, le­zi­nti za­lo, imbi­za­na za­lo, indu­ku za­lo, la­ma­lu­ba alo, ku­ve­le ku­lo.

32 Nja­lo izi­nti ezi­yi­si­thu­pha zi­za­phu­ma enhla­ngo­thi­ni za­lo; izi­nti ezi­nta­thu zo­lu­thi lwe­si­ba­ne ko­lu­nye uhla­ngo­thi, le­zi­nti ezi­nta­thu zo­lu­thi lwe­si­ba­ne ko­lu­nye uhla­ngo­thi.

33 Imbi­za­na ezi­nta­thu eze­nzi­we za­fa­na­na la­ma­lu­ba esi­hla­hla se-a­li­mo­ndi* ko­lu­nye ulu­thi, isi­du­ku le­lu­ba; le­mbi­za­na ezi­nta­thu eze­nzi­we za­fa­na­na la­ma­lu­ba esi­hla­hla se-a­li­mo­ndi ko­lu­nye ulu­thi, isi­du­ku le­lu­ba; ku­be nja­lo ezi­nti­ni ezi­yi­si­thu­pha ezi­phu­ma olu­thi­ni lwe­si­ba­ne.

34 Olu­thi­ni lwe­si­ba­ne ku­be kho­na imbi­za­na ezi­ne eze­nzi­we za­fa­na­na la­ma­lu­ba esi­hla­hla se-a­li­mo­ndi*, izi­du­ku za­lo la­ma­lu­ba alo;

35 ku­be le­si­du­ku nga­pha­nsi kwe­zi­nti ezi­mbi­li ezi­ve­la ku­lo, le­si­du­ku nga­pha­nsi kwe­zi­nti ezi­mbi­li ezi­ve­la ku­lo, fu­thi isi­du­ku nga­pha­nsi kwe­zi­nti ezi­mbi­li ezi­ve­la ku­lo, nje­nge­zi­nti ezi­yi­si­thu­pha ezi­phu­ma olu­thi­ni lwe­si­ba­ne.

36 Izi­du­ku za­zo le­zi­nti za­zo zi­za­ve­la ku­lo, lo­nke lu­be ngu­mse­be­nzi mu­nye okha­ndi­we­yo we­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo.

37 Uza­kwe­nza fu­thi izi­ba­ne za­lo ezi­yi­si­kho­mbi­sa, nja­lo ba­za­lu­ma­thi­sa izi­ba­ne za­lof, ba­za­ze­nza zi­kha­nyi­se ehla­ngo­thi­ni olu­pha­mbi kwa­log.

38 Nja­lo indla­wu za­lo le­mi­ga­nu ya­lo yo­mlo­tha ku­za­ku­ba li­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo.

39 Ka­lwe­nzi­we nge­tha­le­nta* le­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo, ka­nye la­zo zo­nke le­zi­zi­nto.

40 Na­nze­le­la-ke uku­thi uze­nze nje­ngo­mfa­ne­ki­so wa­zoh, owa­tshe­ngi­swa wo­na enta­be­ni.

Itha­bha­ne­ke­le

26Uza­kwe­nza-ke itha­bha­ne­ke­lea nga­ma­khe­the­ni ali­tshu­mi ele­mbu eli­co­le­ki­le­yob ele­nzi­we nge­nta­mbo epho­thi­we­yo lo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka lo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvu, nga­ma­khe­ru­bhi*; uza­we­nza enzi­we ngu­mu­ntu oyi­ngci­tshi.

2 Ubu­de be­khe­the­ni eli­lo­dwa bu­be zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, lo­bu­ba­nzi be­khe­the­ni eli­lo­dwa zi­nga­lo ezi­ne; wo­nke ama­khe­the­ni ali­nga­ne.

3 Ama­khe­the­ni ama­hla­nu aza­hla­nga­ni­swa, eli­nye le­li­nye; la­ma­khe­the­ni ama­hla­nu aza­hla­nga­ni­swa, eli­nye le­li­nye.

4 Uza­kwe­nza-ke izi­hi­tshe­la ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka emphe­thwe­ni we­li­nye ikhe­the­ni, eku­ci­ne­ni kwe­nhla­nga­no, nja­lo ngo­ku­fa­na­na­yo we­nze emphe­thwe­ni we­khe­the­ni eku­ci­ne­ni, ku­nhla­nga­no ye­si­bi­li.

5 We­nze izi­hi­tshe­la ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu kwe­li­nye ikhe­the­ni, le­zi­hi­tshe­la ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu uza­ze­nza emphe­thwe­ni we­khe­the­ni eli­ku­nhla­nga­no ye­ye­si­bi­li; izi­hi­tshe­la zi­kha­nge­la­ne.

6 Nja­lo we­nze ingwe­gwe ze­go­li­de ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, uhla­nga­ni­se ama­khe­the­ni eli­nye le­li­nye nge­ngwe­gwe, uku­ze ku­be le­tha­bha­ne­ke­le eli­lo­dwa.

7 We­nze fu­thi ama­khe­the­ni ngo­bo­ya be­mbu­zi abe li­the­nte phe­zu kwe­tha­bha­ne­ke­le; uza­le­nza nga­ma­khe­the­ni ali­tshu­mi la­nye.

8 Ubu­de be­khe­the­ni eli­lo­dwa zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, lo­bu­ba­nzi be­khe­the­ni eli­lo­dwa zi­nga­lo ezi­ne; ama­khe­the­ni ali­tshu­mi la­nye ali­nga­ne.

9 Nja­lo uza­hla­nga­ni­sa ama­khe­the­ni ama­hla­nu abe wo­dwa, la­ma­khe­the­ni ayi­si­thu­pha abe wo­dwa; le­khe­the­ni le­si­thu­pha uza­li­phe­qa pha­mbi kwe­the­nte nga­pha­mbi­li.

10 We­nze-ke izi­hi­tshe­la ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu emphe­thwe­ni we­khe­the­ni, eku­ci­ne­ni kwe­nhla­nga­no, le­zi­hi­tshe­la ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu emphe­thwe­ni we­khe­the­ni eli­hla­nga­ni­sa ele­si­bi­li.

11 We­nze fu­thi ingwe­gwe ze­thu­si ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, uzi­fa­ke ingwe­gwe ezi­hi­tshe­le­ni, uhla­nga­ni­se ithe­nte li­be li­nye.

12 Nja­lo oku­se­le­yo okwe­dlu­le­le­yo kwa­ma­khe­the­ni ethe­nte, ingxe­nye ye­khe­the­ni ese­le­yo, iza­le­nge­la ehla­ngo­thi­ni olu­nge­mu­va kwe­tha­bha­ne­ke­le.

13 Nja­lo inga­lo nga­pha le­nga­lo la­nga­pha ku­lo­kho oku­se­le­yo ebu­de­ni ba­ma­khe­the­ni ethe­nte, iza­le­nge­la ema­ce­le­ni etha­bha­ne­ke­le nga­pha la­nga­pha uku­li­si­be­ke­la.

14 Uza­le­nze­la ithe­nte ise­mbe­so se­zi­khu­mba ezi­phe­ndu­lwe za­ba­bo­mvu ze­zi­nqa­mac, le­se­mbe­so se­zi­khu­mba zi­ka­ma­ntswa­ne phe­zu­lu.

15 Nja­lo uza­kwe­nza ama­pu­la­nka etha­bha­ne­ke­le nge­si­hla­hla se­si­ngad, ame,

16 ubu­de ba­ma­pu­la­nka bu­za­ku­ba zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi, lo­bu­ba­nzi be­pu­la­nka li­nye bu­be yi­nga­lo le­ngxe­nye ye­nga­lo.

17 Ipu­la­nka eli­lo­dwa li­za­ku­ba le­mi­su­ka emi­bi­li, ihla­nga­ni­si­we omu­nye ko­mu­nye; we­nze nja­lo ku­wo wo­nke ama­pu­la­nka etha­bha­ne­ke­le­ni.

18 Uza­le­nze­la-ke itha­bha­ne­ke­le ama­pu­la­nka, ama­pu­la­nka anga­ma­tshu­mi ama­bi­li ehla­ngo­thi­ni lwe­ni­ngi­zi­mu olu­kha­nge­le eni­ngi­zi­mu;

19 we­nze nja­lo izi­se­ke­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne ze­si­li­va nga­pha­nsi kwa­ma­pu­la­nka anga­ma­tshu­mi ama­bi­li, izi­se­ke­lo ezi­mbi­li nga­pha­nsi kwe­pu­la­nka li­nye zi­be nge­ze­mi­su­ka ya­lo yo­mi­bi­li, le­zi­se­ke­lo ezi­mbi­li nga­pha­nsi kwe­li­nye ipu­la­nka zi­be nge­ze­mi­su­ka ya­lo yo­mi­bi­li,

20 nja­lo ama­pu­la­nka anga­ma­tshu­mi ama­bi­li ehla­ngo­thi­ni lwe­si­bi­li lwe­tha­bha­ne­ke­le, uhla­ngo­thi lwe­nya­ka­tho,

21 le­zi­se­ke­lo za­wo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne ze­si­li­va, izi­se­ke­lo ezi­mbi­li nga­pha­nsi kwe­pu­la­nka li­nye le­zi­se­ke­lo ezi­mbi­li nga­pha­nsi kwe­li­nye ipu­la­nka.

22 Nja­lo we­nze ama­pu­la­nka ayi­si­thu­pha ehla­ngo­thi­ni olu­nge­mu­va kwe­tha­bha­ne­ke­le nge­ntsho­na­la­nga,

23 nja­lo uza­kwe­nza la­ma­pu­la­nka ama­bi­li awe­ngo­nsi ze­tha­bha­ne­ke­le ehla­ngo­thi­ni olu­nge­mu­va,

24 nja­lo abe ma­bi­li nga­pha­nsi, aza­phe­le­la la­nga­phe­zu­lu nda­wo­nye, eso­ngwe­ni eli­lo­dwa; ku­za­ku­ba nja­lo nga­wo wo­ma­bi­li, abe nga­we­ngo­nsi zo­mbi­li.

25 Nja­lo aza­ku­ba nga­ma­pu­la­nka ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, le­zi­se­ke­lo za­wo ze­si­li­va, izi­se­ke­lo ezi­li­tshu­mi le­si­thu­pha, izi­se­ke­lo ezi­mbi­li nga­pha­nsi kwe­pu­la­nka eli­nye, le­zi­se­ke­lo ezi­mbi­li nga­pha­nsi kwe­li­nye ipu­la­nka.

26 Uza­kwe­nza nja­lo imi­tha­ndo nge­si­hla­hla se­si­nga, emi­hla­nu ibe nge­ya­ma­pu­la­nka ako­lu­nye uhla­ngo­thi lwe­tha­bha­ne­ke­le,

27 le­mi­tha­ndo emi­hla­nu ibe nge­ya­ma­pu­la­nka ako­lu­nye uhla­ngo­thi lwe­tha­bha­ne­ke­le, le­mi­tha­ndo emi­hla­nu ibe nge­ya­ma­pu­la­nka ehla­ngo­thi­ni lwe­tha­bha­ne­ke­le, ehla­ngo­thi­ni olu­se­mu­va nge­ntsho­na­la­nga;

28 lo­mtha­ndo wa­pha­ka­thi, pha­ka­thi kwa­ma­pu­la­nka, uza­da­bu­la ku­su­ke­la eku­ci­ne­ni ku­si­ya eku­ci­ne­ni.

29 Nja­lo uza­wa­hu­qa ama­pu­la­nka nge­go­li­de, uwe­nze ama­so­ngo awo nge­go­li­de, abe zi­nda­wo ze­mi­tha­ndoe; uyi­hu­qe imi­tha­ndo nge­go­li­de.

30 Uza­li­mi­sa-ke itha­bha­ne­ke­le nje­ngo­mfa­ne­ki­so wa­lof owa­wu­tshe­ngi­swa enta­be­ni.

31 Uza­kwe­nza le­ve­yi­li ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­kag lo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvu, le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ele­nta­mbo epho­thi­we­yo, ku­be ngu­mse­be­nzi we­ngci­tshi, la­ma­khe­ru­bhi*;

32 uza­li­le­ngi­sa-ke ensi­ke­ni ezi­ne ze­si­nga, ezi­hu­qwe nge­go­li­de, le­ngwe­gwe za­lo ze­go­li­de, phe­zu kwe­zi­se­ke­lo ezi­ne ze­si­li­va.

33 Nja­lo uza­li­le­ngi­sa ive­yi­li pha­nsi kwe­zi­ngwe­gwe, uku­ze unge­ni­se la­pho, nga­pha­ka­thi kwe­ve­yi­li, umtsho­ko­tsho wo­bu­fa­ka­zih; le­li­ve­yi­li li­za­le­hlu­ka­ni­se­la pha­ka­thi kwe­ngcwe­le le­ngcwe­le ye­zi­ngcwe­le.

34 Uza­be­ka-ke isi­hla­lo so­mu­sa phe­zu ko­mtsho­ko­tsho wo­bu­fa­ka­zii engcwe­le­ni ye­zi­ngcwe­le,

35 nja­lo ube­ke ita­fu­la nga­pha­ndle kwe­ve­yi­lij, lo­lu­thi lwe­si­ba­nek ma­qo­nda­na le­ta­fu­la ehla­ngo­thi­ni lwe­tha­bha­ne­ke­le nga­se­ni­ngi­zi­mu, ube­ke ita­fu­la ehla­ngo­thi­ni lwe­nya­ka­tho.

36 Uza­kwe­nza isi­le­nge so­mnya­ngol we­the­nte ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka lo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvu la­nge­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo eli­le­nta­mbo epho­thi­we­yom, umse­be­nzi wo­mfe­ke­thi­si nge­na­li­thin.

37 Use­nze­le-ke isi­le­nge insi­ka ezi­nhla­nu ze­si­nga, uzi­hu­qe nge­go­li­de; ingwe­gwe za­zo zi­be nge­ze­go­li­de, uzi­bu­mbe­le ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa izi­se­ke­lo ezi­nhla­nu zi­be nge­ze­thu­si.

Ila­thi ele­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa

27Uza­kwe­nza-ke ila­thi nge­si­hla­hla se­si­ngaa, ubu­de bu­be zi­nga­lo ezi­nhla­nu, ubu­ba­nzi bu­be zi­nga­lo ezi­nhla­nu, ila­thi li­li­nga­ne inhla­ngo­thi zo­zi­ne, uku­pha­ka­ma kwa­lo ku­be zi­nga­lo ezi­nta­thu.

2 Nja­lo uza­kwe­nza impo­ndo za­lo phe­zu kwe­ngo­nsi za­lo zo­zi­ne, impo­ndo za­lo zi­za­ve­la ku­lo; ubu­su­li­hu­qa nge­thu­sib.

3 Nja­lo we­nze izi­mbi­za zo­ku­su­sa umlo­tha wa­lo, la­ma­fo­tsho­lo alo, le­mi­ga­nu ya­lo yo­ku­fa­fa­za, la­ma­fo­lo­gwe alo enya­ma, le­zi­tsha za­lo zo­ku­thwa­la umli­loc, uze­nze zo­nke izi­nto za­lo nge­thu­si.

4 Ule­nze­le-ke izi­ko le­thu­si ele­nzi­we nje­nge­mbu­le, we­nze phe­zu kwe­mbu­le ama­so­ngo ama­ne ethu­si engo­nsi­ni za­lo zo­zi­ne;

5 usi­be­ke nga­pha­nsi ko­mphe­tho we­la­thi pha­nsi, uku­ze imbu­le li­fi­nye­le­le pha­ka­thi kwe­la­thi.

6 Ule­nze­le ila­thi imi­ja­bo, imi­ja­bo ye­si­hla­hla se­si­nga, uyi­hu­qe nge­thu­si;

7 le­mi­ja­bo ifa­kwe ema­so­ngwe­ni, imi­ja­bo iza­ku­ba-ke enhla­ngo­thi­ni zo­mbi­li ze­la­thi, eku­li­thwa­le­ni.

8 Ule­nze nga­ma­pu­la­nka li­gu­bhe­ke, nje­nga­lo­kho wa­ku­tshe­ngi­sa enta­be­nid, ba­zale­nza nja­lo.

Igu­ma le­tha­bha­ne­ke­le

9 Nja­lo uza­kwe­nza igu­ma le­tha­bha­ne­ke­lee, li­be se­hla­ngo­thi­ni olu­nge­ni­ngi­zi­mu la­ma­khe­the­ni ele­mbu eli­co­le­ki­le­yo le­nta­mbo epho­thi­we­yo, ubu­de bo­hla­ngo­thi lu­nye bu­be zi­nga­lo ezi­li­khu­lu;

10 le­nsi­ka za­wo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­zi­se­ke­lo za­zo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li zi­be nge­ze­thu­si, ingwe­gwe ze­zi­nsi­ka le­zi­bo­pho za­zo zi­be nge­ze­si­li­va.

11 Ngo­ku­nja­lo-ke ehla­ngo­thi­ni olu­nge­nya­ka­tho ebu­de­ni, ama­khe­the­ni aza­ku­ba zi­nga­lo ezi­li­khu­lu ebu­de­ni, le­nsi­ka za­wo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­zi­se­ke­lo za­zo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li zi­be nge­ze­thu­si, ingwe­gwe ze­zi­nsi­ka le­zi­bo­pho za­zo zi­be nge­ze­si­li­va.

12 Le­bu­ba­nzi­ni be­gu­ma, ehla­ngo­thi­ni olu­se­ntsho­na­la­nga, ku­za­ku­ba kho­na ama­khe­the­ni azi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, insi­ka za­wo zi­be li­tshu­mi le­zi­se­ke­lo za­zo zi­be li­tshu­mi.

13 Lo­bu­ba­nzi be­gu­ma ehla­ngo­thi­ni olu­nge­mpu­ma­la­nga nga­se­mpu­ma­la­nga bu­be zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu.

14 La­ma­khe­the­ni olu­nye uhla­ngo­thi aza­ku­ba zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi la­nhla­nuf, insi­ka za­wo zi­be­nta­thu, le­zi­se­ke­lo za­zo zi­be­nta­thu;

15 la­ko­lu­nye uhla­ngo­thi ama­khe­the­ni abe zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi la­nhla­nu, insi­ka za­wo zi­be­nta­thu le­zi­se­ke­lo za­zo zi­be­nta­thu.

16 Emnya­ngo we­gu­ma ku­za­ku­ba-ke le­si­le­nge esi­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­lig, esi­lo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka lo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvu le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo le­nta­mbo epho­thi­we­yo, ku­be ngu­mse­be­nzi wo­mfe­ke­thi­si nge­na­li­thi; insi­ka za­so zi­be zi­ne le­zi­se­ke­lo za­zo zi­be zi­ne.

17 Zo­nke insi­ka ezi­zi­nge­le­ze­le igu­ma zi­za­bo­tshwa nge­si­li­va, ingwe­gwe za­zo zi­be nge­ze­si­li­va le­zi­se­ke­lo za­zo zi­be nge­ze­thu­si.

18 Ubu­de be­gu­ma bu­be zi­nga­lo ezi­li­khu­lu, lo­bu­ba­nzi bu­be zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu inhla­ngo­thi zo­mbi­li, lo­ku­pha­ka­ma ku­be zi­nga­lo ezi­nhla­nu ze­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo le­nta­mbo epho­thi­we­yo, le­zi­se­ke­lo za­zo nge­ze­thu­si.

19 Zo­nke izi­nto ze­tha­bha­ne­ke­le emse­be­nzi­ni wa­lo wo­nke, le­zi­kho­nkwa­ne za­lo zo­nke, la­zo zo­nke izi­kho­nkwa­ne ze­gu­ma zi­za­ku­ba nge­ze­thu­si.

20 We­na uza­ba­la­ya-ke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lih uku­ze ba­ku­le­the­le ama­fu­tha ace­nge­ki­le­yo emi­hlwa­thi agi­ge­lwe isi­ba­ne, uku­ze enze isi­ba­ne si­vu­the nja­lo­nja­lo.

21 Ethe­nte­ni le­nhla­nga­no nga­pha­ndle kwe­ve­yi­li eli­pha­mbi ko­bu­fa­ka­zii, uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhej ba­za­si­lo­ndo­lo­za ku­su­ke­la ku­si­hlwa ku­ze ku­be se­ku­se­ni pha­mbi kwe­Nko­si; ku­za­ku­ba yi­si­mi­so sa­pha­ka­de ezi­zu­ku­lwa­ne­ni za­bok, nge­nxa ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

Ize­mba­tho za­ba­pri­sti

28We­na-ke so­nde­za ku­we uA­ro­ni umne­we­nu la­ma­do­da­na akhe ka­nye la­yea, pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, uku­ze ba­ngi­se­be­nze­le nje­nga­ba­pri­sti, uA­ro­ni, uNa­da­bi loA­bi­hu, uE­le­ya­za­re loI­tha­ma­ri, ama­do­da­na kaA­ro­nib.

2 Ume­nze­le-ke uA­ro­ni umne­we­nu ize­mba­tho ezi­ngcwe­lec, ezo­bu­kho­si le­zo­ku­ce­ci­sa.

3 We­na-ke khu­lu­ma la­bo bo­nke aba­hla­ka­ni­phi­le­yo nge­nhli­zi­yod, engi­ba­gcwa­li­se ngo­mo­ya we­nhla­ka­ni­phoe, uku­ze be­nze ize­mba­tho zi­kaA­ro­ni zo­ku­me­hlu­ka­ni­se­la uku­ngi­se­be­nze­la nje­ngo­mpri­sti.

4 La­le­zi yi­ze­mba­tho aba­za­ze­nza; ise­mba­tho se­si­fu­baf le-e­fo­di*g, le­bha­tshih, le­si­gqo­ko esi­la­ma­ba­lai, iqhi­yej, le­bha­ntik; ba­me­nze­le uA­ro­ni umne­we­nu ize­mba­tho ezi­ngcwe­le, le­za­ma­do­da­na akhe, uku­ze angi­se­be­nze­le nje­ngo­mpri­sti.

5 Bo­na-ke ka­ba­tha­the igo­li­de lo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­kal lo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvu le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu.

6 Ba­se­be­se­nza i-e­fo­di nge­go­li­dem, oku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­kan, lo­ku­yi­bu­be­nde, oku­bo­mvu, le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo le­nta­mbo epho­thi­we­yo, umse­be­nzi we­ngci­tshio.

7 Si­za­ku­ba le­zi­chi­bi ezi­mbi­li za­ma­hlo­mbe, zi­hla­nga­ne ema­ce­le­ni aso wo­ma­bi­li, uku­ze si­hla­nga­ni­swe.

8 Ibha­nti ele­lu­kwe ngo­bu­ngci­tshi le-e­fo­di la­khe, eli­ku­ye, li­za­ku­ba nje­ngo­mse­be­nzi wa­lo, li­yi­nto yi­nye, nge­go­li­de, oku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­kap, lo­ku­yi­bu­be­nde, lo­ku­bo­mvu, le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo le­nta­mbo epho­thi­we­yo.

9 Nja­lo uza­tha­tha ama­tshe ama­bi­li ama-o­ni­kse*q, uba­ze ku­wo ama­bi­zo ama­do­da­na kaI­sra­ye­li,

10 ayi­si­thu­pha ku­ma­bi­zo awo phe­zu kwe­li­nye ili­tshe, la­ma­bi­zo ayi­si­thu­pha ase­le­yo phe­zu kwe­li­nye ili­tshe, nje­ngo­ku­za­lwa kwa­wo.

11 Nje­ngo­mse­be­nzi wo­mba­zi wa­ma­tsher, nje­ngo­ku­ba­zwa kwe­nda­nda­tho elo­pha­wu, uza­wa­ba­za ama­tshe wo­ma­bi­li, nga­ma­bi­zo ama­do­da­na kaI­sra­ye­li, uwe­nze ami­swe ezi­se­ke­lwe­ni ze­go­li­de ezi­tshi­li­we­yo.

12 Nja­lo uza­be­ka ama­tshe wo­ma­bi­li ezi­chi­bi­ni za­ma­hlo­mbe ze-e­fo­di*, ama­tshe esi­khu­mbu­zo eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li; loA­ro­ni uza­thwa­la ama­bi­zo abo ema­hlo­mbe akhe wo­ma­bi­li pha­mbi kwe­Nko­sis, ku­be yi­si­khu­mbu­zot.

13 We­nze le­zi­se­ke­lo ezi­tshi­li­we­yo ze­go­li­de,

14 la­ma­ke­ta­ne ama­bi­li ego­li­de eli­cwe­nge­ki­le­you, uwe­nze uku­thi abe nje­nga­ma­go­da, umse­be­nzi opho­thi­we­yo, ama­ke­ta­ne apho­thi­we­yo uwa­bo­phe­le ezi­se­ke­lwe­ni ezi­tshi­li­we­yo ze­go­li­de.

15 Ubu­su­se­nza ise­mba­tho se­si­fu­ba so­kwa­hlu­le­lav, ku­be ngu­mse­be­nzi we­ngci­tshiw, uye­nze nje­ngo­mse­be­nzi we-e­fo­di, nge­go­li­de, oku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­kax, lo­ku­yi­bu­be­nde, lo­ku­bo­mvu, la­nge­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo le­nta­mbo epho­thi­we­yo uza­se­nza.

16 Ka­si­li­nga­ne inhla­ngo­thi zo­zi­ne, si­phi­ndwe ka­bi­li, ubu­de ba­so bu­be yi­kwe­lu­lwa kwe­mi­nwe, lo­bu­ba­nzi ba­so bu­be yi­kwe­lu­lwa kwe­mi­nwe.

17 Nja­lo uhle­le ku­so inhle­lo za­ma­tshey, imi­zi­la emi­ne ya­ma­tshe; umzi­la we­sa­rdi­yu­si*, ito­pa­zi* le-e­me­ra­ldi*, umzi­la wo­ku­qa­la.

18 lo­mzi­la we­si­bi­li ube le­ru­bi*, isa­fi­re*, le­nda­yi­ma­naz,

19 lo­mzi­la we­si­tha­thu ube le­ja­si­nte*, i-a­ga­te*, le-a­me­ti­ste*,

20 lo­mzi­la we­si­ne ube le­bhe­ru­le*, le-o­ni­kse*, le­ja­spi*; ama­tshe la aza­se­ke­lwa nge­go­li­de ezi­se­ke­lwe­ni za­wo ezi­tshi­li­we­yo.

21 La­ma­tshe aza­ku­ba la­ma­bi­zo ama­do­da­na kaI­sra­ye­li, ali­tshu­mi la­mbi­li, la­ma­bi­zo awo; nje­ngo­ku­ba­zwa kwe­nda­nda­tho elo­pha­wu, yi­le­lo la­le­lo le­bi­zo la­lo; aza­ku­ba nga­we­zi­zwe ezi­li­tshu­mi la­mbi­li.

22 We­nze-ke ese­mba­thwe­ni se­si­fu­ba ama­ke­ta­ne apho­thi­we­yo omse­be­nzi we­go­da ego­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo,

23 we­nze fu­thi phe­zu kwe­se­mba­tho se­si­fu­ba ama­so­ngo ama­bi­li ego­li­de, uwa­fa­ke ama­so­ngo ama­bi­li ema­ce­le­ni wo­ma­bi­li ese­mba­tho se­si­fu­ba.

24 Ufa­ke ama­ke­ta­ne ama­bi­li ego­li­de apho­thi­we­yo ema­so­ngwe­ni ama­bi­li ema­ce­le­ni ese­mba­tho se­si­fu­ba;

25 ko­dwa izi­hlo­ko zo­mbi­li za­ma­ke­ta­ne wo­ma­bi­li apho­thi­we­yo uzi­fa­ke ezi­se­ke­lwe­ni ezi­mbi­li ezi­tshi­li­we­yo, uzi­be­ke ezi­chi­bi­ni ze-e­fo­di, pha­mbi­li kwa­yo ka­nye.

26 Uza­kwe­nza nja­lo ama­so­ngo ama­bi­li ego­li­de, uwa­fa­ke ema­ce­le­ni wo­ma­bi­li ese­mba­tho se­si­fu­ba, emphe­thwe­ni wa­so onga­pha­ka­thi kwe-e­fo­di.

27 We­nze fu­thi ama­so­ngo ama­bi­li ego­li­de, uwa­fa­ke ezi­chi­bi­ni ezi­mbi­li ze-e­fo­di, nga­pha­nsi nga­pha­mbi­li kwa­so, edu­ze ko­ku­hla­nga­na kwa­zo, phe­zu kwe­bha­nti ele­lu­kwe ngo­bu­ngci­tshi le-e­fo­dia.

28 Ba­za­bo­phe­la-ke ise­mba­tho se­si­fu­ba nga­ma­so­ngo aso ema­so­ngwe­ni e-e­fo­di nge­nta­mbo elu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka, uku­ze si­be phe­zu kwe­bha­nti ele­lu­kwe ngo­bu­ngci­tshib, nja­lo ise­mba­tho se­si­fu­ba si­nga­khu­mu­ki e-e­fo­di­ni.

29 Nja­lo uA­ro­ni uza­thwa­la ama­bi­zo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lic ese­mba­thwe­ni se­si­fu­ba so­kwa­hlu­le­la phe­zu kwe­nhli­zi­yo ya­khe, nxa enge­na enda­we­ni engcwe­le, ku­be yi­si­khu­mbu­zo pha­mbi kwe­Nko­si nja­lo­nja­lo.

30 Uza­fa­ka-ke ese­mba­thwe­ni se­si­fu­ba so­kwa­hlu­le­la iU­ri­mi le­Thu­mi­mid, nja­lo ku­be phe­zu kwe­nhli­zi­yo kaA­ro­ni, nxa enge­na pha­mbi kwe­Nko­si; nga­kho uA­ro­ni uza­ku­thwa­la ukwa­hlu­le­lwa kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li phe­zu kwe­nhli­zi­yo ya­khe pha­mbi kwe­Nko­si nja­lo­nja­loe.

31 Uza­kwe­nza ibha­tshi lo­nke le-e­fo­di ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­kaf;

32 nja­lo si­be le­si­kha­la se­kha­nda nga­pha­ka­thi kwa­so, isi­kha­la si­be lo­mphe­tho osi­zi­nge­le­ze­le­yo, umse­be­nzi owe­lu­ki­we­yo, si­be nje­nge­si­kha­la se­bha­tshi le­nsi­mbi, uku­ze si­nga­da­bu­kig.

33 Le­mi­phe­thwe­ni ya­so we­nze ama­po­me­gra­na­ti* ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka lo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvu, emi­phe­thwe­ni ya­so osi­zi­nge­le­ze­le­yo, la­ma­bhe­ra ego­li­de pha­ka­thi kwa­wo asi­zi­nge­le­ze­le­yo,

34 ibhe­ra le­go­li­de le­po­me­gra­na­ti, ibhe­ra le­go­li­de le­po­me­gra­na­ti, emi­phe­thwe­ni ye­bha­tshi ku­zi­nge­le­ze­le.

35 UA­ro­ni ka­se­mba­the­le-ke uku­kho­nza, lo­ku­khe­nce­za kwa­so ku­zwa­ka­le la­pho enge­na enda­we­ni engcwe­le pha­mbi kwe­Nko­si, la­la­pho ephu­ma, uku­ze anga­fi.

36 Uza­kwe­nza nja­lo ince­nce nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yoh, uba­ze ku­yo uku­ba­zwa kwe­nda­nda­tho elo­pha­wui: UBU­NGCWE­LE ENKO­SI­NIj.

37 Uyi­fa­ke phe­zu kwe­nta­mbo elu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka, uku­ze ibe phe­zu kwe­qhi­yek, ibe nga­pha­mbi­li kwe­qhi­ye.

38 Iza­ku­ba se­bu­nzi­ni li­kaA­ro­ni, uku­ze uA­ro­ni athwa­le ubu­bi be­zi­nto ezi­ngcwe­lel, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­za­zi­ngcwe­li­sa, ku­zo zo­nke izi­pho za­bo ezi­ngcwe­le; nja­lo iza­hla­la ise­bu­nzi­ni la­khe, uku­ze be­mu­ke­le­ke pha­mbi kwe­Nko­sim.

39 Uza­kwe­lu­ka nja­lo isi­gqo­ko nge­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu eli­la­ma­ba­lan, we­nze le­qhi­ye nge­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu, le­bha­nti, umse­be­nzi wo­mfe­ke­thi­si nge­na­li­thio.

40 We­nze­le-ke ama­do­da­na kaA­ro­nip izi­gqo­ko, uwe­nze­le ama­bha­ntiq, le­zi­ngo­wa­ne uwe­nze­le, ku­be ngo­ko­bu­kho­si lo­ku­ce­car.

41 Umgqo­ki­se zo­na uA­ro­ni umne­we­nu la­ma­do­da­na akhe ka­nye la­ye, uba­gco­bes, ube­hlu­ka­ni­se, uba­ngcwe­li­se uku­ze ba­ngi­se­be­nze­le nje­nga­ba­pri­sti.

42 Ube­nze­le la­bo­ka­bhu­du­la ba­nga­pha­nsi be­le­mbu eli­co­le­ki­le­yot oku­si­be­ke­la inya­ma yo­bu­nqu­nu, aqa­le ekha­lwe­ni afi­ke ema­tha­nga­zi­ni;

43 nja­lo uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ba­wa­gqo­ke la­pho be­nge­na ethe­nte­ni le­nhla­nga­no ku­mbe la­pho be­so­nde­la ela­thi­ni uku­kho­nza enda­we­ni engcwe­leu, hle­zi ba­thwa­le ubu­biv, ba­fe. Ku­za­ku­ba yi­si­mi­so esi­la­pha­ka­dew ku­ye la­ku­yo inza­lo ya­khe emva kwa­khe.

Uku­gco­tshwa ku­kaA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe

29Yi­le-ke into oza­ye­nza ku­bo uku­be­hlu­ka­ni­sa uku­thi ba­ngi­se­be­nze­le nje­nga­ba­pri­sti. Tha­tha ijo­ngo­si eli­lo­dwa itho­le le­nko­moa, le­nqa­ma ezi­mbi­li ezi­nge­la­si­ci,

2 le­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lob, la­ma­qe­be­le­ngwa­na ange­la­mvu­be­lo ahla­nga­ni­swe la­ma­fu­tha, le­zi­nkwa­na ezi­yi­zi­pa­ta­la­la ezi­nge­la­mvu­be­lo ezi­ni­ndwe nga­ma­fu­tha, uze­nze nge­mpu­phu eco­le­ki­le­yo ye­ngqo­lo­yi;

3 uku­fa­ke esi­tshe­ni esi­so­dwa, uku­so­nde­ze nge­si­tsha, ka­nye le­jo­ngo­si le­nqa­ma ezi­mbi­li.

4 Uso­nde­ze uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no, uba­ge­zi­se nga­ma­nzic;

5 utha­the ize­mba­thod, ugqo­ki­se uA­ro­ni isi­gqo­ko, le­bha­tshi le-e­fo­di*, le-e­fo­di, le­se­mba­tho se­si­fu­ba, umbo­phe nge­bha­nti ele­lu­kwe ngo­bu­ngci­tshi le-e­fo­die,

6 umthwa­li­se iqhi­ye ekha­nda la­khef, umthwa­li­se umqhe­le ongcwe­le phe­zu kwe­qhi­ye.

7 Utha­the ama­fu­tha oku­gco­bag, uwa­the­le ekha­nda la­khe, umgco­be.

8 Uso­nde­ze la­ma­do­da­na akheh, uwa­gqo­ki­se izi­gqo­ko.

9 Uba­bo­phe nga­ma­bha­ntii, uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe, uba­bo­phe­le izi­ngo­wa­ne, lo­bu­pri­sti bu­be ngo­ba­bo nge­si­mi­so sa­pha­ka­dej. Ube­hlu­ka­ni­se-ke uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe.

10 Uza­so­nde­za ijo­ngo­si pha­mbi kwe­the­nte le­nhla­nga­no; nja­lo uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ba­be­ke iza­ndla za­bo enhlo­kwe­ni ye­jo­ngo­sik;

11 ubu­su­li­hla­ba ijo­ngo­si pha­mbi kwe­Nko­si emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no,

12 utha­the okwe­ga­zi le­jo­ngo­sil, uli­fa­ke empo­ndwe­ni ze­la­thim ngo­mu­nwe wa­kho, uthu­lu­le­le lo­nke iga­zi esi­se­ke­lwe­ni se­la­thi.

13 Uza­tha­tha ida­nga lo­nken, la­ma­hwa­hwa aphe­zu kwe­si­bi­ndi, le­zi­nso zo­mbi­li, la­ma­hwa­hwa aphe­zu kwa­zo, uku­tshi­se ela­thi­ni.

14 Ko­dwa inya­ma ye­jo­ngo­si le­si­khu­mba sa­lo lo­mswa­ne wa­lo uku­tshi­se ngo­mli­lo nga­pha­ndle kwe­nka­mbao; ku­ngu­mni­ke­lo we­so­no.

15 Ubu­su­tha­tha inqa­ma ibe­nyep; nja­lo uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ba­be­ke iza­ndla za­bo phe­zu kwe­nhlo­ko ye­nqa­maq.

16 Ubu­su­yi­hla­ba inqa­ma, utha­the iga­zi la­yo, uli­fa­fa­ze ela­thi­ni uli­go­mbo­lo­ze­le.

17 Uyi­qu­me inqa­ma nge­zi­qa za­yo, uge­zi­se imi­bi­li­ni ya­yo le­mi­le­nze ya­yo, uku­be­ke phe­zu kwe­zi­qa za­yo la­phe­zu kwe­nhlo­ko ya­yo,

18 utshi­se inqa­ma yo­nke ela­thi­ni. Ku­ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa eNko­si­ni, ku­lu­qha­tshi olu­mna­ndi, umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lor.

19 Uza­tha­tha inqa­ma ye­si­bi­lis; uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ba­be­se­be­be­ka iza­ndla za­bo phe­zu kwe­nhlo­ko ye­nqa­mat.

20 Uyi­hla­be-ke inqa­ma, utha­the okwe­ga­zi la­yo, uli­fa­ke eqwa­nge­ni lwe­ndle­be kaA­ro­ni, le­qwa­nge­ni lwe­ndle­be yo­ku­ne­ne ya­ma­do­da­na akhe, le­si­thu­phe­ni se­sa­ndla sa­bo so­ku­ne­ne, le­zwa­ne­ni olu­khu­lu lo­nya­wo lwa­bo lo­ku­ne­ne, ufa­fa­ze iga­zi ela­thi­ni uli­go­mbo­lo­ze­le.

21 Utha­the okwe­ga­zi eli­se­la­thi­ni lo­kwa­ma­fu­tha oku­gco­bau, uku­fa­fa­ze phe­zu ku­kaA­ro­ni, la­phe­zu kwe­ze­mba­tho za­khe, la­phe­zu kwa­ma­do­da­na akhe, la­phe­zu kwe­ze­mba­tho za­ma­do­da­na akhe ka­nye la­ye, uku­ze abe ngcwe­le le­ze­mba­tho za­khe, la­ma­do­da­na akhe le­ze­mba­tho za­ma­do­da­na akhe ka­nye la­ye.

22 Utha­the enqa­me­ni ama­hwa­hwa, lo­msi­la ono­ni­le­yo, le­da­ngav, la­ma­hwa­hwa esi­bi­ndiw, le­zi­nso zo­mbi­li, la­ma­hwa­hwa aphe­zu kwa­zo, lo­mle­nze wo­ku­ne­ne, ngo­ba iyi­nqa­ma yo­kwe­hlu­ka­ni­swax;

23 le­si­nkwa esi­yi­ndi­li­nga esi­so­dway, le­qe­be­le­ngwa­na eli­lo­dwa ele­si­nkwa esi­la­ma­fu­tha, le­si­nkwa­na esi­yi­si­pa­ta­la­la esi­so­dwa, esi­tshe­ni se­zi­nkwa ezi­nge­la­mvu­be­lo esi­pha­mbi kwe­Nko­si,

24 uku­be­ke ko­nke eza­ndle­ni zi­kaA­ro­ni le­za­ndle­ni za­ma­do­da­na akhez, uku­zu­ngu­ze uku­ze ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa pha­mbi kwe­Nko­si.

25 Uku­tha­the eza­ndle­ni za­boa, uku­tshi­se phe­zu kwe­la­thi phe­zu ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, uku­ze ku­be lu­qha­tshi olu­mna­ndi pha­mbi kwe­Nko­si; ku­ngu­mni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo.

26 Uza­tha­tha isi­fu­ba se­nqa­ma yo­kwe­hlu­ka­ni­swa enge­kaA­ro­ni, usi­zu­ngu­ze si­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa pha­mbi kwe­Nko­si, nja­lo si­be yi­sa­be­lo sa­kho.

27 Uza­si­ngcwe­li­sa isi­fu­ba so­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwab lo­mle­nze wo­mni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa ozu­ngu­zwa­yo lo­pha­ka­nyi­swa­yoc, okwe­nqa­ma yo­kwe­hlu­ka­ni­swa, okwa­lo­kho oku­ngo­ku­kaA­ro­ni lo­kwa­lo­kho oku­ngo­kwa­ma­do­da­na akhe;

28 nja­lo ku­za­ku­ba ngo­ku­kaA­ro­ni lo­kwa­ma­do­da­na akhe, ku­be yi­si­mi­so sa­pha­ka­de ku­ve­la ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lid; ngo­ba ku­ngu­mni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa; ku­za­ku­ba ngu­mni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa ove­la ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, emi­ni­ke­lwe­ni ya­bo yo­ku­thu­la; umni­ke­lo wa­bo wo­ku­pha­ka­nyi­swa eNko­si­ni.

29 Le­ze­mba­tho ezi­ngcwe­le zi­kaA­ro­ni zi­za­ku­ba nge­za­ma­do­da­na akhe emva kwa­khe, uku­ze agco­tshwe embe­the zo­nae, lo­ku­ze ehlu­ka­ni­swe embe­the zo­naf.

30 Insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sag umpri­sti enda­we­ni ya­khe, ove­la ku­ma­do­da­na akheh, uza­ze­mba­tha, nxa enge­na ethe­nte­ni le­nhla­nga­no uku­kho­nza enda­we­ni engcwe­le.

31 Uza­tha­tha-ke inqa­ma yo­kwe­hlu­ka­ni­swa, uphe­ke inya­ma ya­yo enda­we­ni engcwe­lei.

32 Nja­lo uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ba­za­ku­dla inya­ma ye­nqa­ma le­si­nkwa esi­se­si­tshe­nij emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no,

33 ba­dle le­zo­zi­nto okwe­nzi­wa nga­zo inhla­wu­lo yo­ku­thu­lak, uku­be­hlu­ka­ni­sa, uku­ba­ngcwe­li­sa; ko­dwa owe­mzi­ni anga­zi­dli ngo­ba zi­ngcwe­lel.

34 Nja­lo uba ku­sa­la okwe­nya­ma yo­kwe­hlu­ka­ni­swa ku­mbe okwe­si­nkwa ku­ze ku­se, tshi­sa oku­se­le­yo ngo­mli­lom; ku­nga­dli­wa, ngo­ba ku­ngcwe­le.

35 Uza­kwe­nza nja­lo-ke kuA­ro­ni la­ku­ma­do­da­na akhe nje­nga­kho ko­nke engi­ku­la­ya kho­na; insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa uza­be­hlu­ka­ni­san.

36 Insu­ku nge­nsu­ku uni­ke­le ijo­ngo­si lo­mni­ke­lo we­so­noo we­nhla­wu­lo yo­ku­thu­la; uhla­mbu­lu­le ila­thi la­pho ule­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la, uli­gco­be uku­ze uli­ngcwe­li­sep.

37 Ule­nze­le ila­thi inhla­wu­lo yo­ku­thu­la insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, uli­ngcwe­li­se, le­la­thi li­za­ku­ba yi­ngcwe­le­ngcwe­leq; ko­nke oku­li­thi­nta­yo ila­thi ku­za­ku­ba ngcwe­ler.

Imi­ni­ke­lo ye­nsu­ku nge­nsu­ku

38 Yi­lo­khu-ke oza­ku­ni­ke­la phe­zu kwe­la­thi: Ama­wu­ndlu ama­bi­li alo­mnya­ka owo­dwas insu­ku nge­nsu­ku nja­lo­nja­lot.

39 Eli­nye iwu­ndlu uza­li­ni­ke­la eku­se­niu, le­li­nye iwu­ndlu uli­ni­ke­le ku­si­hlwa,

40 lo­kwe­tshu­mi kwe­mpu­phu eco­le­ki­le­yo ku­xu­be­ne le­ngxe­nye ye­si­ne ye­hi­ni* ya­ma­fu­tha agi­gi­we­yo, le­ngxe­nye ye­si­ne ye­hi­ni* ye­wa­yi­ni ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­na­thwa­yo, we­li­nye iwu­ndlu.

41 Le­li­nye iwu­ndlu uli­ni­ke­le ku­si­hlwav, we­nze ku­lo nje­ngo­mni­ke­lo wo­ku­dla we­ku­se­niw, la­nje­ngo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­na­thwa­yo, ku­be lu­qha­tshi olu­mna­ndix, umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo.

42Uza­ku­ba ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa nja­lo­nja­lo ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nuy, emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no pha­mbi kwe­Nko­si, la­pho engi­za­hla­nga­na kho­na la­niz, uku­khu­lu­ma la­we la­pho.

43 La­la­pho ngi­za­hla­nga­na la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, nja­lo ku­ngcwe­li­swe yi­nka­zi­mu­lo ya­mia.

44 Nja­lo ngi­za­ngcwe­li­sa ithe­nte le­nhla­nga­no le­la­thib, ngi­za­ngcwe­li­sa loA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe, uku­ze ba­ngi­se­be­nze­le nje­nga­ba­pri­sti.

45 Ngi­za­hla­la pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lic, ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu ku­bo.

46 Ba­za­kwa­zi-ke uku­thi ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bod, eya­ba­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the uku­ze ngi­hla­le pha­ka­thi kwa­bo; ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo.

Ila­thi lo­ku­tshi­se­la impe­pha

30Uza­kwe­nza le­la­thi lo­ku­tshi­se­la impe­phaa, ule­nze nge­si­hla­hla se­si­ngab.

2 Ubu­de ba­lo bu­be yi­nga­lo, lo­bu­ba­nzi ba­lo inga­lo, li­li­nga­ne inhla­ngo­thi zo­zi­ne; lo­ku­pha­ka­ma kwa­lo ku­be zi­nga­lo ezi­mbi­li; impo­ndo za­lo zi­za­ve­la ku­loc.

3 Nja­lo uli­hu­qe nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo, inga­phe­zu­lu ya­lo, le­nhla­ngo­thi za­lo ezi­li­zi­nge­le­ze­le­yo, le­mpo­ndo za­lo; we­nze ku­lo umqo­lo we­go­li­de oli­zi­nge­le­ze­le­yo.

4 We­nze nja­lo ama­so­ngo ama­bi­li ego­li­de, nga­pha­nsi ko­mqo­lo wa­lo, enhla­ngo­thi­ni ezi­mbi­li za­lo; we­nze enhla­ngo­thi­ni za­lo zo­mbi­li; aza­ku­ba zi­nda­wo ze­mi­ja­bo ezo­ku­li­thwa­la nga­yod.

5 Nja­lo we­nze imi­ja­bo nge­si­hla­hla se­si­nga, uyi­hu­qe nge­go­li­de.

6 Uza­li­be­ka pha­mbi kwe­ve­yi­li eli­nga­se­mtsho­ko­tshwe­ni wo­bu­fa­ka­zi, pha­mbi kwe­si­hla­lo so­mu­sae esi­phe­zu ko­bu­fa­ka­zi, la­pho engi­za­hla­nga­na kho­na la­we.

7 Nja­lo uA­ro­ni atshi­se­le ku­lo impe­pha ele­phu­nga eli­mna­ndi uku­sa ngo­ku­sa, ese­lu­ngi­se izi­ba­nef uza­yi­tshi­sa;

8 la­pho uA­ro­ni elu­ma­thi­sa izi­ba­ne ku­si­hlwa, ayi­tshi­se; yi­mpe­pha eqhu­be­ka­yo pha­mbi kwe­Nko­si ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu.

9 Li­nga­ni­ke­le­li ku­lo impe­pha enge­jwa­ye­le­ka­ngag ku­mbe umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa ku­mbe umni­ke­lo wo­ku­dla; nja­lo li­nga­the­li ku­lo umni­ke­lo wo­ku­na­thwa­yo.

10 UA­ro­ni uza­kwe­nza inhla­wu­lo yo­ku­thu­la empo­ndwe­ni za­loh ka­nye ngo­mnya­ka, nge­ga­zi lo­mni­ke­lo we­so­no we­zi­nhla­wu­lo zo­ku­thu­lai; ka­nye ngo­mnya­ka uza­kwe­nza inhla­wu­lo yo­ku­thu­la ku­lo ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu; li­yi­ngcwe­le­ngcwe­le eNko­si­ni.

Ima­li ye­nhla­wu­lo yo­ku­thu­la

11 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si ya­thi:

12 La­pho utha­tha ina­ni lo­nke la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lij, nje­ngo­ku­ba­lwa kwa­bo, ba­za­ni­ka ngu­lo­wo la­lo­wo ihla­wu­lo ngo­mphe­fu­mu­lo wa­khe eNko­si­nik, nxa uba­ba­la; uku­ze ku­nga­bi le­nhlu­phe­ko pha­ka­thi kwa­bol, nxa uba­ba­la.

13 Ba­za­ni­ka lo­khu, wo­nke odlu­le­la kwa­ba­ba­li­we­yo, ingxe­nye ye­she­ke­li*, nje­ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le - ishe­ke­li li­nga­ma­ge­ra* anga­ma­tshu­mi ama­bi­lim - ingxe­nye ye­she­ke­lin ngu­mni­ke­lo eNko­si­ni.

14 Wo­nke odlu­le­la kwa­ba­ba­li­we­yo, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, ani­ke­le umni­ke­lo we­Nko­si.

15 Aba­no­thi­le­yo ba­nga­dlu­li­si, la­ba­ya­nga ba­nga­nci­phi­si ingxe­nye ye­she­ke­li, la­pho li­ni­ke­la umni­ke­lo we­Nko­si, ukwe­nze­la imi­phe­fu­mu­lo ye­nu inhla­wu­lo yo­ku­thu­lao.

16 Uza­tha­tha ima­li ye­nhla­wu­lo zo­ku­thu­la eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li, uyi­ni­ke­le inko­nzo ye­the­nte le­nhla­nga­nop, uku­thi ibe yi­si­khu­mbu­zoq sa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li pha­mbi kwe­Nko­si, ukwe­nze­la imi­phe­fu­mu­lo ye­nu inhla­wu­lo yo­ku­thu­la.

17 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si ya­thi:

18 Uza­kwe­nza le­ndi­tshi ye­thu­sir yo­ku­ge­ze­la elo­nya­wo lwa­yo lwe­thu­si, uku­ge­ze­la ku­yo; uyi­be­ke pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwe­the­nte le­nhla­nga­no le­la­this, uthe­le ku­yo ama­nzi,

19 nja­lo uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ba­ge­ze­le ku­yo iza­ndla za­bo le­nya­wo za­bot.

20 Nxa be­nge­na ethe­nte­ni le­nhla­nga­no ba­za­ge­za nga­ma­nzi, uku­ze ba­nga­fi, lo­ba be­so­nde­la ela­thi­ni uku­kho­nza, uku­tshi­sa umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo.

21 Nga­kho ba­za­ge­za iza­ndla za­bo le­nya­wo za­bo uku­ze ba­nga­fi; nja­lo ku­za­ku­ba ku­bo yi­si­mi­so esi­la­pha­ka­deu, ku­ye la­ku­nza­lo ya­khe ezi­zu­ku­lwa­ne­ni za­bo.

Ama­gco­bo le­mpe­pha

22 INko­si ya­khu­lu­ma fu­thi ku­Mo­zi­si ya­thi:

23 We­na-ke, zi­tha­the­le ama­kha aqa­ka­the­ki­le­yov, imu­re* eli­zi­ge­le­ze­la­yow eli­nga­ma­she­ke­li anga­ma­khu­lu ama­hla­nu, le­ki­na­mo­ni* eli­le­phu­nga eli­mna­ndix ingxe­nye ya­lo­kho, eli­nga­ma­she­ke­li anga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu, le­ka­la­mu* eli­le­phu­nga eli­mna­ndiy eli­nga­ma­she­ke­li anga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu,

24le­kha­si­ya* eli­nga­ma­she­ke­li anga­ma­khu­lu ama­hla­nu ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­lez, la­ma­fu­tha omhlwa­thi ali­hi­ni*a;

25 we­nze lo­khu ku­be nga­ma­fu­tha angcwe­le oku­gco­ba, ama­kha axu­tsha­ni­si­we­yo nje­ngo­kwe­nza ko­me­nzi wa­ma­kha; aza­ku­ba nga­ma­fu­tha angcwe­le oku­gco­bab.

26 Uza­gco­ba nga­wo ithe­nte le­nhla­nga­no lo­mtsho­ko­tsho wo­bu­fa­ka­zic,

27 le­ta­fu­la le­zi­tsha za­lo zo­nke, lo­lu­thi lwe­si­ba­ne le­zi­tsha za­lo, le­la­thi le­mpe­pha,

28 le­la­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa le­zi­tsha za­lo zo­nke, le­ndi­tshi yo­ku­ge­ze­la lo­nya­wo lwa­yo;

29 uku­ngcwe­li­se uku­ze ku­be yi­ngcwe­le­ngcwe­le; lo­ba yi­ni oku­ku­thi­nta­yo ku­za­ku­ba ngcwe­led.

30 Ugco­be la­ye uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhee, uba­ngcwe­li­se uku­ze ba­ngi­se­be­nze­le nje­nga­ba­pri­sti.

31 Ukhu­lu­me ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uthi: Lo­khu ku­za­ku­ba ki­mi nga­ma­fu­tha angcwe­le oku­gco­ba ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu;

32 anga­bo­the­lwa emzi­mbe­ni wo­mu­ntu; nja­lo li­nga­we­nzi anje­nga­wo ngo­kwe­nzi­wa kwa­wo; angcwe­lef, aza­ku­ba ngcwe­le ki­ni.

33 Lo­ba ngu­ba­ni owe­nza anje­nga­wog, lo­ba ewa­fa­ka ko­we­mzi­ni, uza­qu­nywa asu­ke eba­ntwi­ni ba­ki­boh.

34 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Zi­tha­the­le ama­kha amna­ndi, isi­ta­ke­te* leo­ni­ka* le­ga­li­ba­nu*i, ama­kha amna­ndi le­nhla­ka ece­nge­ki­le­yo, ku­be yi­za­be­lo ezi­li­nga­na­yo;

35 we­nze ku­be yi­mpe­pha, ama­kha axu­tsha­ni­si­we­yo nje­ngo­kwe­nza ko­me­nzi wa­ma­khaj, itshwa­yi­we, ice­nge­ki­le, ingcwe­le;

36 ucho­le okwa­yo ku­co­li­si­se­ke, ube­ke okwa­yo pha­mbi ko­bu­fa­ka­zi ethe­nte­ni le­nhla­nga­no, la­pho engi­za­hla­nga­na kho­na la­wek; iza­ku­ba yi­ngcwe­le­ngcwe­le ki­nil.

37 Ko­dwa impe­pha oza­ye­nza, li­nga­ze­nze­li yo­na nje­ngo­kwe­nzi­wa kwa­yom; iza­ku­ba ngcwe­le ku­we, ye­nze­lwe iNko­si.

38 Lo­ba ngu­ba­ni oza­kwe­nza enje­nga­yo uku­yi­nu­kan, uza­qu­nywa asu­ke eba­ntwi­ni ba­ki­bo.

Uku­bi­zwa ku­ka­Bhe­za­le­li loO­ho­li­ya­ba

31INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si ya­thi:

2 Bo­na, ngi­bi­zi­le nge­bi­zo uBhe­za­le­li indo­da­na kaU­ri indo­da­na ka­Hu­ria owe­si­zwe sa­ko­Ju­dab;

3 ngi­mgcwa­li­si­le ngo­Mo­ya ka­Nku­lu­nku­lu, eku­hla­ka­ni­phe­ni le­ku­qe­di­si­se­ni le­lwa­zi­ni la­ku­yo yo­nke imi­se­be­nzi yo­bu­ngci­tshic,

4 uku­thi aqa­mbe imi­se­be­nzi yo­bu­ngci­tshi, ase­be­nze nge­go­li­de la­nge­si­li­va la­nge­thu­si,

5 eku­ba­ze­ni ama­tshe uku­wa­fa­ka, le­ku­ba­ze­ni izi­go­do, ukwe­nza yo­nke imi­se­be­nzi yo­bu­ngci­tshi.

6 Mi­na-ke, kha­nge­la, ngi­ni­ke uO­ho­li­ya­ba indo­da­na kaA­hi­sa­ma­kid owe­si­zwe sa­ko­Da­ni ka­nye la­ye; le­nhli­zi­ywe­ni ya­khe wo­nke ohla­ka­ni­phi­le­yo nge­nhli­zi­yo ngi­fa­ke inhla­ka­ni­phoe, uku­thi be­nze ko­nke engi­ku­la­ye kho­na,

7 ithe­nte le­nhla­nga­nof, lo­mtsho­ko­tsho wo­bu­fa­ka­zig, le­si­hla­lo so­mu­sa esi­phe­zu kwa­woh, le­mpa­hla yo­nke ye­the­nte,

8 le­ta­fu­la le­zi­tsha za­loi, lo­lu­thi lwe­si­ba­ne olu­cwe­nge­ki­le­yoj le­zi­tsha za­lo zo­nke, le­la­thi le­mpe­phak,

9 le­la­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swal le­zi­tsha za­lo zo­nke, le­ndi­tshi yo­ku­ge­ze­la lo­nya­wo lwa­yom,

10 le­ze­mba­tho ezi­fe­ke­thi­si­we­yo, le­ze­mba­tho ezi­ngcwe­le zi­kaA­ro­ni umpri­sti, le­ze­mba­tho za­ma­do­da­na akhe, uku­se­be­nza nje­nga­ba­pri­stin,

11 la­ma­fu­tha oku­gco­bao, le­mpe­pha emna­ndi ye­nda­wo engcwe­lep; be­nze nje­nga­kho ko­nke engi­ku­la­ye kho­na.

Uku­gci­nwa kwa­ma­sa­ba­tha

12 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

13 We­na-ke, tshe­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uthi: Isi­bi­li li­za­gci­na ama­sa­ba­tha amiq; ngo­ba lo­khu ku­yi­si­bo­na­ka­li­so pha­ka­thi kwa­mi la­ni ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu, ukwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si eli­ngcwe­li­sa­yo.

14 Nga­kho gci­na­ni isa­ba­tha, ngo­ba li­ngcwe­le ki­ni; olo­na­yo uza­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wa; ngo­ba wo­nke owe­nza umse­be­nzi nga­lo, lo­wo­mphe­fu­mu­lo uza­qu­nywa usu­ke eba­ntwi­ni ba­wor.

15 Insu­ku ezi­yi­si­thu­pha kwe­nzi­we umse­be­nzis, ko­dwa ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa ku­li­sa­ba­tha lo­ku­phu­mu­lat, li­ngcwe­le eNko­si­ni; wo­nke owe­nza umse­be­nzi nge­sa­ba­tha uza­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wa.

16 Nga­kho aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­za­gci­na isa­ba­tha, ba­li­lo­ndo­lo­ze isa­ba­tha ezi­zu­ku­lwa­ne­ni za­bo, li­be yi­si­vu­me­lwa­no esi­la­pha­ka­de.

17 Li­yi­si­bo­na­ka­li­so pha­ka­thi kwa­mi la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ku­ze ku­be ni­ni la­ni­niu; ngo­ba nge­nsu­ku ezi­yi­si­thu­pha iNko­si ye­nza ama­zu­lu lo­mhla­bav, ko­dwa ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa ya­phu­mu­la, ya­vu­se­le­lwa.

18 Wa­se­mni­ka uMo­zi­si, ese­qe­di­le uku­khu­lu­ma la­ye enta­be­ni ye­Si­na­yi, izi­bhe­bhe ezi­mbi­li zo­bu­fa­ka­zi, izi­bhe­bhe za­ma­tshe, zi­bha­lwe ngo­mu­nwe ka­Nku­lu­nku­luw.

Itho­le le­go­li­de

32Aba­ntu se­be­bo­ni­le uku­thi uMo­zi­si uphu­zi­le ukwe­hla enta­be­nia, aba­ntu ba­bu­tha­na kuA­ro­ni ba­thi ku­ye: Su­ku­ma, use­nze­le onku­lu­nku­lub aba­za­ha­mba pha­mbi kwe­thuc; ngo­ba uMo­zi­si lo, indo­da eya­si­khu­phu­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, ka­sa­zi uku­thi ye­hle­lwe yi­ni.

2 UA­ro­ni wa­se­si­thi ku­bo: Qa­mu­la­ni ama­ci­ci ego­li­ded ase­ndle­be­ni za­bo­mke­nu, za­ma­do­da­na enu, le­za­ma­do­da­ka­zi enu, li­wa­le­the ki­mi.

3 Bo­nke aba­ntu ba­se­be­qa­mu­la ama­ci­ci ego­li­de aye­se­ndle­be­ni za­bo, ba­wa­le­tha kuA­ro­ni.

4 Wa­we­mu­ke­la eza­ndle­ni za­boe, wa­li­bu­mba nge­si­kha­li so­ku­kha­nda, wa­we­nza aba li­tho­le eli­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa. Ba­se­be­si­thi: La­ba ngo­nku­lu­nku­lu ba­kho, Isra­ye­li, aba­ku­khu­phu­le eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thef.

5 UA­ro­ni ese­li­bo­ni­le wa­kha ila­thi pha­mbi kwa­lo; uA­ro­ni wa­me­me­ze­la wa­thi: Ku­sa­sa ku­za­ku­ba kho­na umkho­si we­Nko­sig.

6 Ba­se­be­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, ba­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa, ba­so­nde­za imi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la; aba­ntu ba­hla­la pha­nsi uku­dla lo­ku­na­thah, ba­se­be­su­ku­ma uku­dla­lai.

7 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ha­mba we­hle, ngo­ba aba­ntu ba­kho owa­ba­khu­phu­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thej bo­na­ka­li­si­lek;

8 ba­pha­mbu­ki­le ma­si­nya­ne endle­le­ni enga­ba­la­ya nga­yol; ba­ze­nze­le itho­le eli­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa, ba­li­kho­nza, ba­li­hla­be­la, ba­thi: La­ba ngo­nku­lu­nku­lu ba­kho, Isra­ye­li, aba­ku­khu­phu­le eli­zwe­ni le­Gi­bhi­them.

9 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ngi­ba­bo­ni­le la­ba­ba­ntu, kha­nge­la-ke, ba­nga­ba­ntu aba­nta­mo zi­lu­khu­nin.

10 Kha­the­si-ke ngi­ye­ke­lao uku­ze ula­ka lwa­mi lu­ba­vu­the­le, ngi­ba­qe­dep; ko­dwa we­na ngi­za­kwe­nza ube yi­si­zwe esi­khu­luq.

11 Ko­dwa uMo­zi­si wa­nce­nga ubu­so be­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kher wa­thi: Ku­nga­ni, Nko­si, ula­ka lwa­kho lu­ba­vu­the­la aba­ntu ba­kho owa­ba­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the nga­ma­ndla ama­khu­lu la­nge­sa­ndla esi­qi­ni­le­yo?

12 Ku­nga­ni ama­Gi­bhi­the eza­khu­lu­ma athi: Wa­ba­khu­phe­la ubu­bi uku­ba­bu­la­la ezi­nta­be­ni, lo­ku­ba­qe­da ebu­swe­ni bo­mhla­ba?s Phe­ndu­ka eku­vu­the­ni ko­la­ka lwa­kho, uzi­so­le ngo­bu­bi obu­me­le­ne la­ba­ntu ba­khot.

13 Khu­mbu­la uA­bra­ha­ma, uI­sa­ka loI­sra­ye­li, ince­ku za­kho, owa­zi­fu­nga we­na ki­zo wa­thi ku­zou: Ngi­za­kwa­ndi­sa inza­lo ye­nu nje­nge­zi­nka­nye­zi za­ma­zu­luv, la­le­li­li­zwe lo­nke engi­khu­lu­me nga­lo, ngi­za­li­pha inza­lo ye­nu, nja­lo ba­za­li­dla ili­fa la­lo ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

14 INko­si ya­si­zi­so­la ebu­bi­ni eya­yi­si­thi iza­be­nza eba­ntwi­ni ba­yow.

15 UMo­zi­si wa­se­tshi­bi­li­ka we­hla enta­be­nix, le­zi­bhe­bhe ezi­mbi­li zo­bu­fa­ka­zi esa­ndle­ni sa­khe; izi­bhe­bhe za­zi­bha­lwe inhla­ngo­thi za­zo zo­mbi­li; zi­bha­lwe nga­pha la­nga­pha.

16 Le­zi­bhe­bhe za­zi­ngu­mse­be­nzi ka­Nku­lu­nku­lu, lo­mbha­lo wa­wu­ngu­mbha­lo ka­Nku­lu­nku­lu, uba­zwe ezi­bhe­bhe­niy.

17 Kwa­thi uJo­shu­waz ese­zwi­le umsi­ndo wa­ba­ntu be­kla­ba­la­la, wa­thi ku­Mo­zi­si: Ku­lo­msi­ndo we­mpi enka­mbe­ni.

18 Ko­dwa wa­thi: Ka­ku­su­msi­ndo wo­ku­kla­ba­la­la ko­ku­nqo­ba, nja­lo ka­ku­su­msi­ndo wo­ku­kla­ba­la­la ko­ku­nqo­tshwa; ngi­zwa umsi­ndo wo­ku­hla­be­le­laa.

19 Kwa­se­ku­si­thi ese­so­nde­le enka­mbe­ni wa­li­bo­na itho­le lo­ku­gi­dab; ula­ka lu­ka­Mo­zi­si lwa­se­lu­vu­tha, wa­se­zi­la­hla izi­bhe­bhe eza­ndle­ni za­khe, wa­zi­pha­hla­ze­la pha­nsi kwe­nta­ba.

20 Wa­tha­tha itho­le aba­be­le­nzi­le, wa­li­tshi­sa emli­lwe­ni, wa­li­cho­la la­ze la­co­le­ka, wa­li­vu­vu­ze­la ema­nzi­ni, wa­ba­na­thi­sa wo­na aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

21 UMo­zi­si wa­se­si­thi kuA­ro­ni: Aba­ntu la­ba be­nze­ni ku­we uku­ze ube­hli­se­le iso­no esi­khu­lu ka­nga­kac?

22 UA­ro­ni wa­se­si­thi: Ka­lu­nga­vu­thi ula­ka lwe­nko­si ya­mi; we­na uya­ba­zi aba­ntu uku­thi batshe­ke­le ebu­bi­ni.d

23 Ngo­ba ba­thi ki­mi: Se­nze­le onku­lu­nku­lu aba­za­ha­mba pha­mbi kwe­thu; ngo­ba uMo­zi­si lo, indo­da eya­si­khu­phu­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, ka­sa­zi uku­thi ye­hle­lwe yi­nie.

24 Nga­se­ngi­si­thi ku­bo: Lo­ba ngu­ba­ni ole­go­li­de, ka­ba­li­qa­mu­lef. Ba­se­be­ngi­ni­ka lo­na. Nga­se­ngi­li­pho­se­la emli­lwe­ni, kwa­se­ku­phu­ma le­li­tho­le.

25 Kwa­thi uMo­zi­si ese­bo­ni­le aba­ntu uku­thi ba­be­nga­ba­mbe­ki (ngo­ba uA­ro­ni wa­ba­ye­ke­la ba­nga­ba­mbe­ki uku­ze ba­ya­nge­ke kwa­ba­be­nga­ba­vu­ke­lag),

26 uMo­zi­si wa­se­si­ma esa­ngwe­ni le­nka­mba, wa­thi: Lo­ba ngu­ba­ni ongo­we­Nko­si, ke­ze ki­mi! Kwa­se­ku­bu­tha­na ku­ye wo­nke ama­do­da­na ka­Le­vi.

27 Wa­se­si­thi ku­wo: Itsho nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ithi: Ngu­lo­wo la­lo­wo ka­hlo­me inke­mba ya­khe etha­nga­zi­ni la­khe, ada­bu­le aphe­ndu­ke esu­ka esa­ngwe­ni esi­ya esa­ngwe­ni enka­mbe­ni, la­ngu­lo­wo la­lo­wo abu­la­le umfo­wa­bo, la­ngu­lo­wo la­lo­wo umnga­ne wa­khe, la­ngu­lo­wo la­lo­wo uma­khe­lwa­ne wa­kheh.

28 Ama­do­da­na ka­Le­vi ase­se­nza nje­nge­li­zwi li­ka­Mo­zi­si; nja­lo kwa­wa eba­ntwi­ni nga­lo­lo­su­ku aba­ntu aba­nga­ba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu.

29 UMo­zi­si wa­se­si­thi: Li­ze­hlu­ka­ni­se­le iNko­si la­mu­hla, ngo­ba ngu­lo­wo la­lo­wo ube­me­le­ne le­ndo­da­na ya­khe ame­la­ne lo­mfo­wa­bo, uku­ze aphe isi­bu­si­so phe­zu kwe­nu la­mu­hlai.

30 Kwa­se­ku­si­thi ku­si­sa uMo­zi­si wa­thi eba­ntwi­ni: Li­na le­nze iso­no esi­khu­luj; kha­the­si se­ngi­za­kwe­nyu­ke­la eNko­si­ni; mhla­wu­mbek ngi­nge­nza inhla­wu­lo yo­ku­thu­la nge­so­no se­nul.

31 UMo­zi­si wa­se­bu­ye­la eNko­si­nim wa­thi: Ma­ye! La­ba­ba­ntu bo­ni­le iso­no esi­khu­lu, ba­ze­nze­le onku­lu­nku­lu be­go­li­den.

32 Kha­the­si-ke, uba uthe­the­le­la iso­no sa­bo - ko­dwa uba ku­nge­nja­loo, ake unge­su­lep egwa­lwe­ni lwa­kho olu­bha­li­le­yoq.

33 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Owo­ni­le­yo ki­mi ngi­za­me­su­la egwa­lwe­ni lwa­mir.

34 Ko­dwa ha­mba-ke, ukho­khe­le aba­ntu ba­ye la­pho engi­khu­lu­me la­we nga­kho; kha­nge­la, ingi­lo­si ya­mi iza­ha­mba pha­mbi kwa­khos. Ka­nti mhla ngi­phi­ndi­se­la ngi­za­phi­ndi­se­la iso­no sa­bo phe­zu kwa­bo.

35 INko­si ya­si­ba­tsha­ya aba­ntu ngo­ba ba­be­nze itho­le, uA­ro­ni aye­le­nzi­le.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­la­ywa uku­thi ba­su­ke eSi­na­yi

33INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ha­mba we­nyu­ke la­pha we­na la­ba­ntu owa­be­nyu­sa eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thea, uye eli­zwe­ni enga­li­fu­nge­la uA­bra­ha­ma, uI­sa­ka lo­Ja­ko­be ngi­si­thi: Inza­lo ya­kho ngi­za­yi­ni­ka lo­nab.

2 Nja­lo ngi­za­thu­ma ingi­lo­si pha­mbi kwa­khoc, ngi­xo­tshe ama­Kha­na­ni, amaA­mo­ri, la­ma­He­thi, la­ma­Pe­ri­zi, ama­Hi­vi, la­ma­Je­bu­sid.

3 Uye eli­zwe­ni eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­jue; ngo­ba ka­ngi­yi­kwe­nyu­ka pha­ka­thi kwa­khof, ngo­ba uyi­si­zwe esi­nta­mo lu­khu­nig, hle­zi ngi­ku­qe­de endle­le­nih.

4 Kwa­thi aba­ntu se­be­zwi­le le­li­li­zwi eli­bi, ba­li­lai; nja­lo ka­ku­la­mu­ntu owa­fa­ka izi­gqi­zo za­khej;

5 ngo­ba iNko­si ya­yi­the ku­Mo­zi­si: Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi: Li­nga­ba­ntu aba­nta­mo zi­lu­khu­nik; ngi­se­nyu­ka ngi­pha­ka­thi kwa­kho ngo­ku­cwa­yi­za kwe­li­hlol, ngi­za­ku­qe­dam. Nga­kho-ke khu­pha izi­gqi­zo za­kho ku­we uku­ze nga­zi engi­za­kwe­nza ku­we.

6 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­zi­hlu­bu­la izi­gqi­zo za­bo ku­su­ke­la enta­be­ni ye­Ho­re­be.

Ithe­nte le­nhla­nga­no

7 UMo­zi­si wa­se­tha­tha ithe­nte wa­li­mi­sa nga­pha­ndle kwe­nka­mba, kha­tsha­na le­nka­mba; wa­li­bi­za ngo­ku­thi li­the­nte le­nhla­nga­no.n Kwa­se­ku­si­thi wo­nke odi­nga iNko­sio wa­phu­ma wa­ya ethe­nte­ni le­nhla­nga­no ela­li­nga­pha­ndle kwe­nka­mba.

8 Kwa­se­ku­si­thi la­pho uMo­zi­si ephu­ma uku­ya ethe­nte­ni, bo­nke aba­ntu ba­su­ku­me, be­me ku­be ngu­lo­wo la­lo­wo emnya­ngo we­the­nte la­khep; ba­kha­nge­le emva ku­ka­Mo­zi­si aze ange­ne ethe­nte­ni;

9 nja­lo kwa­ku­si­thi la­pho uMo­zi­si ese­nge­ne ethe­nte­ni, insi­ka ye­ye­zi ye­hleq, ime emnya­ngo we­the­nte; ibi­si­khu­lu­ma lo­Mo­zi­sir.

10 La­pho bo­nke aba­ntu be­yi­bo­na insi­ka ye­ye­zi imi emnya­ngo we­the­nte, bo­nke aba­ntu ba­su­ku­me ba­kho­nzes, ku­be ngu­lo­wo la­lo­wo emnya­ngo we­the­nte la­khe.

11 INko­si ya­khu­lu­ma-ke ku­Mo­zi­si ubu­so ngo­bu­sot, nje­ngo­mu­ntu ekhu­lu­ma lo­mnga­ne wa­khe. Wa­se­bu­ye­la enka­mbe­ni, ko­dwa uJo­shu­wa ince­ku ya­kheu, indo­da­na ka­Nu­ni, ija­ha, ka­su­ka­nga pha­ka­thi kwe­the­nte.

INko­si ithe­mbi­sa uku­ha­mba lo­Mo­zi­si

12 UMo­zi­si wa­se­si­thi eNko­si­ni: Kha­nge­la, uthi ki­mi: Ye­nyu­sa la­ba­ba­ntuv; ko­dwa we­na ka­wu­nga­zi­sa­nga oza­mthu­ma la­mi. Ka­nti we­na uthe: Ngi­ya­kwa­zi nge­bi­zow, fu­thi utho­le umu­sa eme­hlwe­ni amix.

13 Nga­kho-ke ngi­ce­la, uba ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akho, ake unga­zi­se indle­la ya­khoy, uku­ze ngi­kwa­zi, uku­ze ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akho; ukhu­mbu­le fu­thi uku­thi le­si­si­zwe si­nga­ba­ntu ba­khoz.

14 Wa­se­si­thi: Ubu­kho­na ba­mi bu­za­ha­mba la­wea, ngi­ku­phu­mu­zeb.

15 Wa­se­si­thi ku­ye: Uba ubu­kho­na ba­kho bu­nga­ha­mbi la­mi, unga­se­nyu­si la­phac.

16 Ngo­ba ku­za­kwa­zi­wa-ke nga­ni uku­thi ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akho, mi­na la­ba­ntu ba­kho? Ka­ku­si­kho yi­ni eku­ha­mbe­ni kwa­kho la­thid? Nga­kho si­za­kwe­hlu­ka­ni­swae, mi­na la­ba­ntu ba­kho, ku­bo bo­nke aba­ntu aba­se­bu­swe­ni bo­mhla­ba.

17 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: La­le into oyi­tsho­yo ngi­za­ye­nza, ngo­ba utho­le umu­sa eme­hlwe­ni amif, nja­lo ngi­ya­kwa­zi nge­bi­zog.

18 Wa­se­si­thi: Ake ungi­tshe­ngi­se inka­zi­mu­lo ya­khoh.

19 Ya­si­si­thi: Mi­na ngi­za­dlu­li­sa bo­nke ubu­hle ba­mi pha­mbi kwa­khoi, ngi­me­me­ze­le ibi­zo le­Nko­si pha­mbi kwa­kho. Ngi­za­ha­wu­ke­la lo­wo engi­za­mha­wu­ke­la, ngi­bej lo­mu­sa ku­lo­wo engi­za­ku­ba lo­mu­sa ku­yek.

20 Ya­thi fu­thi: Unge­bo­ne ubu­so ba­mi; ngo­ba ka­kho umu­ntu onga­ngi­bo­na, aphi­lel.

21 INko­si ya­si­si­thi: Kha­nge­la, ku­le­nda­wo nga­ki­mi la­pho oza­ku­ma kho­na edwa­le­ni;

22 ku­za­ku­thi-ke la­pho inka­zi­mu­lo ya­mi ise­dlu­la, ngi­za­ku­fa­ka esi­khe­xe­ni se­dwa­la,m ngi­ku­si­be­ke­le nge­sa­ndla sa­mi ngi­ze ngi­dlu­len;

23 be­se­ngi­su­sa isa­ndla sa­mi ubu­su­bo­na inge­mu­va ya­mi; ko­dwa ubu­so ba­mi ka­bu­yi­ku­bo­nwao.

Ezi­nye izi­bhe­bhe za­ma­tshe ezi­mbi­li

34INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Zi­ba­ze­le izi­bhe­bhe ezi­mbi­li za­ma­tshe nje­nge­za­ku­qa­laa; ngi­be se­ngi­bha­la phe­zu kwe­zi­bhe­bhe ama­zwi aye­se­zi­bhe­bhe­ni za­ku­qa­lab owa­zi­pha­hla­za­yoc.

2 Ubu­su­lu­ngi­le eku­se­ni, we­nyu­ke­le enta­be­ni ye­Si­na­yi eku­se­ni, ume pha­mbi kwa­mi la­pho engqo­nge­ni ye­nta­bad.

3 Nja­lo ku­nge­nyu­ke­li mu­ntu ka­nye la­wee, fu­thi ku­nga­bo­na­ka­li la­mu­ntu enta­be­ni yo­nke; nja­lo izi­mvu le­zi­nko­mo zi­nga­dli pha­mbi kwa­le­yo­nta­ba.

4 Wa­se­ba­za izi­bhe­bhe ezi­mbi­li za­ma­tshe nje­nge­za­ku­qa­la; uMo­zi­si wa­se­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, we­nyu­ke­la enta­be­ni ye­Si­na­yi, nje­ngo­ba iNko­si imla­yi­le, wa­tha­tha esa­ndle­ni sa­khe izi­bhe­bhe ezi­mbi­li za­ma­tshe.

5 INko­si ya­si­se­hla eye­zi­ni, ye­ma la­ye la­pho, ya­me­me­za ibi­zo le­Nko­sif.

6 INko­si ya­si­se­dlu­la pha­mbi kwa­khe, ya­me­me­za ya­thi: INko­si, INko­si, uNku­lu­nku­lu, ele­si­ha­wug elo­mu­sa, ephu­za uku­thu­ku­the­lah, le­va­me ubu­be­le lo­bu­qo­thoi,

7 egci­ne­la aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne umu­saj, ethe­the­le­la ubu­bi le­si­pha­mbe­ko le­so­no, enga­yi­ku­ye­ke­la lo­ku­ye­ke­la ole­ca­lak, ephi­ndi­se­la ubu­bi ba­bo­yi­se phe­zu kwa­ba­ntwa­na la­phe­zu kwa­ba­ntwa­na ba­ba­ntwa­na ku­ze ku­be se­si­zu­ku­lwa­ne­ni se­si­tha­thu le­se­si­ne.

8 UMo­zi­si wa­se­pha­ngi­sa, wa­kho­tha­me­la emhla­ba­thi­ni, wa­kho­nzal.

9 Wa­thi: Uba-ke ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akho, Nko­si, aku­thi iNko­si iha­mbe pha­ka­thi kwe­thu,m ngo­ba yi­si­zwe esi­nta­mo lu­khu­ni,n uthe­the­le­le ubu­bi be­thu le­so­no se­thu, usi­tha­the si­be yi­li­fa la­khoo.

10 Ya­si­si­thi: Kha­nge­la, nge­nza isi­vu­me­lwa­no; pha­mbi kwa­ba­ntu bo­nkep ngi­za­kwe­nza izi­ma­nga­li­so ezi­nga­za­nge zi­da­lwe emhla­be­ni wo­nke la­pha­ka­thi kwe­zi­zwe zo­nkeq; la­bo bo­nke aba­ntu opha­ka­thi kwa­bo ba­za­bo­na umse­be­nzi we­Nko­si, ngo­ba ku­ye­sa­be­ka engi­za­kwe­nza la­wer.

11 Zi­gci­ne­le lo­kho engi­ku­la­ya kho­na la­mu­hlas; kha­nge­la ngi­za­xo­tsha pha­mbi kwa­kho amaA­mo­ri la­ma­Kha­na­ni la­ma­He­thi la­ma­Pe­ri­zi la­ma­Hi­vi la­ma­Je­bu­sit.

12 Zi­qa­phe­li­se­le uku­thi unge­nzi isi­vu­me­lwa­no la­ba­khi­le­yo eli­zwe­ni oya ku­lou, hle­zi ku­be ngu­mji­bi­la pha­ka­thi kwa­kho.v

13 Ko­dwa ama­la­thi abo li­za­wa­di­li­za, le­nsi­ka za­bo ezi­yi­zi­tho­mbe li­za­zi­pha­hla­zaw, le­zi­xu­ku za­bo li­za­zi­ga­mu­lax;

14 ngo­ba ka­wu­yi­ku­kho­nza omu­nye unku­lu­nku­luy; ngo­ba iNko­si, ebi­zo la­yo li­ngu­Bu­khwe­lez, ingu­Nku­lu­nku­lu olo­bu­khwe­le.a

15 Hle­zi we­nze isi­vu­me­lwa­no la­ba­khi­le­yo eli­zwe­nib, nxa be­phi­nga ngo­ku­la­nde­la onku­lu­nku­lu ba­boc, be­hla­be­le onku­lu­nku­lu ba­bo, lo­mu­nye aku­nxu­sed, nja­lo udle oko­mhla­tshe­lo wa­khee;

16 uwa­tha­the­le ama­do­da­na akho ku­ma­do­da­ka­zi abof; nxa ama­do­da­ka­zi abo ephi­nga ngo­ku­la­nde­la onku­lu­nku­lu ba­wog, enze la­ma­do­da­na akho uku­thi aphi­nge ngo­ku­la­nde­la onku­lu­nku­lu ba­wo.

17 Unga­ze­nze­li onku­lu­nku­lu aba­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sah.

18 Umkho­si we­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­loi uwu­gci­ne; insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa udle isi­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo nje­ngo­ku­ku­la­ya kwa­mi, nge­si­kha­thi esi­mi­si­we­yo se­nya­nga kaA­bhi­bhij, ngo­ba nge­nya­nga kaA­bhi­bhi wa­phu­ma eGi­bhi­the.

19 Ko­nke oku­vu­la isi­za­lo ku­ngo­kwa­mik, la­lo lo­nke izi­bu­lo eli­du­na ele­zi­fu­yo, inko­mo ku­mbe imvu.

20 Ko­dwa izi­bu­lo li­ka­ba­bhe­mil uli­hle­nge nge­zi­nya­ne; uba-ke unga­li­hle­ngi ule­phu­le inta­mo. Lo­nke izi­bu­lo la­ma­do­da­na akho uza­li­hle­nga; nja­lo ku­nga­bo­na­ka­li mu­ntu pha­mbi kwa­mi enga­phe­the lu­thom.

21 Uza­se­be­nza insu­ku ezi­yi­si­thu­phan, ko­dwa ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa uphu­mu­le, nge­si­kha­thi so­ku­li­ma le­ku­vu­ne­ni uza­phu­mu­la.

22 Uza­gci­na umkho­si wa­ma­vi­kio, izi­the­lo zo­ku­qa­la ze­si­vu­no se­ngqo­lo­yi, lo­mkho­si wo­ku­bu­the­le­la eku­thwa­se­ni ko­mnya­ka.

23 Ka­tha­thu ngo­mnya­kap wo­nke owe­si­li­sa uza­bo­na­ka­la pha­mbi kwe­Nko­si uJe­ho­va, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li.

24 Ngo­ba ngi­za­xo­tsha izi­zwe pha­mbi kwa­khoq, ngi­qhe­li­se imi­ngce­le ya­khor; nja­lo ka­ku­yi­ku­ba la­mu­ntu ofi­sa ili­zwe la­khos nxa use­nyu­ka uku­ya­bo­na­ka­la pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, ka­tha­thu ngo­mnya­ka.

25 Unga­ni­ke­li iga­zi lo­mhla­tshe­lo wa­mi ka­nye lo­ku­le­mvu­be­lot; fu­thi ka­ku­nga­sa­li ku­ze ku­se umhla­tshe­lo wo­mkho­si we­pha­si­kau.

26 Ikhe­the­lo le­zi­the­lo zo­ku­qa­la ze­nsi­mu ya­khov uli­le­the endli­ni ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho. Unga­phe­ki izi­nya­ne echa­gwe­ni lu­ka­ni­naw.

27 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Zi­bha­le­le la ama­zwi, ngo­ba ngo­ku­tsho kwa­la­ma­zwi nge­nzi­le isi­vu­me­lwa­no la­we loI­sra­ye­lix.

28 Nja­lo wa­ye­la­pho le­Nko­si insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne lo­bu­su­ku obu­nga­ma­tshu­mi ama­ney; ka­dla­nga si­nkwa ka­na­tha­nga ma­nzi. Ya­si­bha­la ezi­bhe­bhe­ni ama­zwi esi­vu­me­lwa­no, imi­la­yo eli­tshu­miz.

UMo­zi­si we­hla enta­be­ni

29 Kwa­se­ku­si­thi uMo­zi­si ese­hla enta­be­ni ye­Si­na­yi, le­zi­bhe­bhe zo­mbi­li zo­bu­fa­ka­zia za­zi­se­sa­ndle­ni si­ka­Mo­zi­si ese­hla enta­be­ni, uMo­zi­si wa­ye­nga­zi uku­thi isi­khu­mba so­bu­so ba­khe sa­si­kha­zi­mu­lab ekhu­lu­ma la­ye.

30 Kwa­thi uA­ro­ni la­bo bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­bo­na uMo­zi­si, kha­nge­la-ke, isi­khu­mba so­bu­so ba­khe sa­kha­zi­mu­la, ba­se­be­se­sa­ba uku­so­nde­la ku­ye.

31 UMo­zi­si wa­se­ba­bi­za; loA­ro­ni la­zo zo­nke indu­na ze­nhla­nga­no ba­bu­ye­la ku­ye; uMo­zi­si wa­se­khu­lu­ma la­bo.

32 Nja­lo emva kwa­lo­kho ba­so­nde­la bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li; wa­se­ba­la­yac ko­nke iNko­si eya­yi­ku­khu­lu­me la­ye enta­be­ni ye­Si­na­yi.

33 Kwa­thi uMo­zi­si ese­qe­di­le uku­khu­lu­ma la­bo, wa­fa­ka isi­mbo­mbo­zo ebu­swe­ni ba­khed.

34 Ko­dwa la­pho uMo­zi­si enge­na pha­mbi kwe­Nko­si uku­khu­lu­ma la­yo, wa­si­su­sa isi­mbo­mbo­zoe aze aphu­me; ese­phu­mi­le wa­khu­lu­ma ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li lo­kho aku­la­yi­we­yo,

35 la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­bo­na ubu­so bu­ka­Mo­zi­si, uku­thi isi­khu­mba so­bu­so bu­ka­Mo­zi­si sa­kha­zi­mu­la. UMo­zi­si wa­bu­yi­se­la isi­mbo­mbo­zo ebu­swe­ni ba­khe, aze ange­ne uku­ya­khu­lu­ma la­ye.

Umthe­tho we­sa­ba­tha

35UMo­zi­si wa­se­bu­tha­ni­sa inhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, wa­thi ku­bo: La nga­ma­zwi iNko­si ewa­la­yi­le­yo uku­thi li­we­nzea.

2 Insu­ku ezi­yi­si­thu­pha ku­za­kwe­nzi­wa umse­be­nzib, ko­dwa ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa ku­za­ku­ba yi­bu­ngcwe­le ki­ni, isa­ba­tha lo­ku­phu­mu­la eNko­si­ni; lo­ba ngu­ba­ni owe­nza umse­be­nzi nga­lo uza­bu­la­wa.

3 Li­nga­ba­si umli­lo ngo­su­ku lwe­sa­ba­tha ku­yo yo­nke imi­zi ye­nuc.

Uku­ni­ke­la umni­ke­lo eNko­si­ni

4 UMo­zi­si wa­se­khu­lu­ma ku­nhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li esi­thi: Yi­le into iNko­si eyi­la­yi­le­yo isi­thid:

5 Tha­tha­ni pha­ka­thi kwe­nu umni­ke­lo ube ngo­we­Nko­si; lo­ba ngu­ba­ni ole­nhli­zi­yo evu­ma­yo ka­wu­le­the, umni­ke­lo we­Nko­si, igo­li­de le­si­li­va le­thu­si,

6 lo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka lo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvu, le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu, lo­bo­ya be­mbu­zi,

7 le­zi­khu­mba ezi­phe­ndu­lwe za­ba­bo­mvu ze­zi­nqa­ma, le­zi­khu­mba zi­ka­ma­ntswa­ne, le­zi­hla­hla ze­si­nga,

8 la­ma­fu­tha ezi­ba­ne, la­ma­kha ama­fu­tha oku­gco­ba le­mpe­pha ele­phu­nga eli­mna­ndi,

9 la­ma­tshe ama-o­ni­kse*, la­ma­tshe oku­be­kwa awe-e­fo­di la­we­se­mba­tho se­si­fu­ba.

10 La­bo bo­nke aba­le­nhli­zi­yo ehla­ka­ni­phi­le­yo pha­ka­thi kwe­nue ka­be­ze be­nze ko­nke iNko­si eku­la­yi­le­yo;

11 itha­bha­ne­ke­lef, ithe­nte la­lo, le­si­fu­le­lo sa­lo, ingwe­gwe za­lo, la­ma­pu­la­nka alo, imi­tha­ndo ya­lo, insi­ka za­lo, le­zi­se­ke­lo za­lo;

12 umtsho­ko­tsho, le­mi­ja­bo ya­wo, isi­hla­lo so­mu­sag, le­ve­yi­li le­se­mbe­soh;

13 ita­fu­la, le­mi­ja­bo ya­lo, le­zi­tsha za­lo zo­nkei, le­zi­nkwa zo­ku­bu­ki­swaj;

14 lo­lu­thi lwe­si­ba­ne se­si­kha­nyi­so, le­zi­tsha za­lo, le­zi­ba­ne za­lok, la­ma­fu­tha esi­kha­nyi­sol;

15 le­la­thi le­mpe­pha, le­mi­ja­bo ya­lom, la­ma­fu­tha oku­gco­ban, le­mpe­pha ele­phu­nga eli­mna­ndio, le­si­le­nge so­mnya­ngo emnya­ngo we­tha­bha­ne­ke­lep;

16 ila­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swaq, le­si­hle­ngo se­thu­si eli­la­so, imi­ja­bo ya­lo, la­zo zo­nke izi­tsha za­lo, indi­tshi yo­ku­ge­ze­la lo­nya­wo lwa­yor;

17 ama­khe­the­ni egu­ma, insi­ka za­lo, le­zi­se­ke­lo za­zo, le­si­le­nge se­sa­ngo le­gu­mas;

18 izi­kho­nkwa­ne ze­tha­bha­ne­ke­le, le­zi­kho­nkwa­ne ze­gu­mat, le­nta­mbo za­zou;

19 ize­mba­tho ezi­fe­ke­thi­si­we­yo zo­ku­kho­nza enda­we­ni engcwe­le, ize­mba­tho ezi­ngcwe­le zi­kaA­ro­ni umpri­stiv, le­ze­mba­tho za­ma­do­da­na akhe, uku­se­be­nza nje­nga­ba­pri­sti.

Aba­ntu ba­ni­ke­la umni­ke­lo wa­bo

20 Le­nhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ya­phu­ma pha­mbi ku­ka­Mo­zi­si.

21 Be­za-ke, wo­nke onhli­zi­yo ya­khe eya­mvu­sa­yow, la­ye wo­nke omo­ya wa­khe owa­me­nza wa­vu­ma, ba­le­tha umni­ke­lo eNko­si­ni emse­be­nzi­ni we­the­nte le­nhla­nga­no lo­we­nko­nzo yo­nke ya­lo lo­we­ze­mba­tho ezi­ngcwe­le.

22 Be­za-ke abe­si­li­sa ka­nye la­be­si­fa­za­na, bo­nke aba­vu­ma­yo nge­nhli­zi­yo, ba­le­tha izi­ce­cox la­ma­ci­ciy le­nda­nda­tho la­ma­so­ngoz, zo­nke izi­nto ze­go­li­de; la­ye wo­nke owa­zu­ngu­za umni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa we­go­li­de eNko­si­ni.

23 La­ye wo­nke okwa­tho­la­ka­la ku­yea oku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka lo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvub le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu lo­bo­ya be­mbu­zi le­zi­khu­mba ezi­phe­ndu­lwe za­ba­bo­mvu ze­nqa­ma le­zi­khu­mba zi­ka­ma­ntswa­ne ba­ku­le­tha.

24 Wo­nke owa­ni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa we­si­li­va lo­we­thu­si ba­ku­le­tha ku­ngu­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa we­Nko­si; la­ye wo­nke okwa­tho­la­ka­la ku­ye izi­hla­hla ze­si­nga eza­wo wo­nke umse­be­nzi we­nko­nzo ba­zi­le­tha.

25 La­bo bo­nke abe­si­fa­za­na aba­be­hla­ka­ni­phi­lec nge­nhli­zi­yo ba­pho­tha nge­za­ndla za­bo, ba­le­tha oku­pho­thi­we­yod, oku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka, lo­ku­yi­bu­be­nde, oku­bo­mvu, le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu.

26 La­bo bo­nke abe­si­fa­za­na aba­nhli­zi­yo za­bo za­ba­vu­sae enhla­ka­ni­phe­ni ba­pho­tha ubo­ya be­mbu­zif.

27 Le­zi­ndu­na za­le­thag ama­tshe ama-o­ni­kse*h la­ma­tshe oku­be­kwa, awe-e­fo­di la­we­se­mba­tho se­si­fu­ba,

28 laima­khaj la­ma­fu­tha awe­si­ba­ne, la­wa­ma­fu­tha oku­gco­ba, la­we­mpe­pha ele­phu­nga eli­mna­ndi.

29 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­wu­le­tha umni­ke­lo we­si­hle eNko­si­nik. Bo­nke abe­si­li­sa la­be­si­fa­za­na aba­nhli­zi­yo za­bo za­be­nza ba­vu­ma uku­le­the­la wo­nke umse­be­nzi iNko­si eya­yi­wu­la­yi­le uku­thi we­nzi­we nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si.

Uku­bi­zwa ku­ka­Bhe­za­le­li loO­ho­li­ya­ba

30 UMo­zi­si wa­se­si­thi eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li: Bo­na­ni, iNko­si imbi­zi­le nge­bi­zo uBhe­za­le­li indo­da­na kaU­ri, indo­da­na ka­Hu­ri owe­si­zwe sa­ko­Ju­dal;

31 imgcwa­li­si­le ngo­Mo­ya ka­Nku­lu­nku­lu enhla­ka­ni­phe­ni, eku­qe­di­si­se­ni, le­lwa­zi­ni, le­mi­se­be­nzi­ni yo­bu­ngci­tshi yo­nke,

32 lo­ku­thi ace­be ubu­ngci­tshi uku­se­be­nza nge­go­li­de la­nge­si­li­va la­nge­thu­si,

33 le­ku­ba­ze­ni ama­tshe oku­fa­kwa, le­ku­ba­ze­ni izi­go­do, uku­se­be­nza emi­se­be­nzi­ni yo­nke ye­mi­nwe ngo­bu­ngci­tshi.

34 Ifa­ki­le la­ye enhli­zi­ywe­ni ya­khe uku­fu­ndi­sa, ye­na loO­ho­li­ya­ba indo­da­na kaA­hi­sa­ma­ki owe­si­zwe sa­ko­Da­ni.

35 Iba­gcwa­li­si­le ngo­ku­hla­ka­ni­pha kwe­nhli­zi­yom, ukwe­nza wo­nke umse­be­nzi wo­mba­zi, lo­we­ngci­tshi, lo­wo­mfe­ke­ti­si nge­na­li­thin, ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka la­ngo­ku­yi­bu­be­nde, ngo­ku­bo­mvu la­nge­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu, lo­wo­me­lu­kio; be­se­nza wo­nke umse­be­nzi be­ce­ba ubu­ngci­tshi.

Ukwa­khi­wa kwe­tha­bha­ne­ke­le

36UBhe­za­le­li loO­ho­li­ya­ba ba­se­be­se­nza, la­wo wo­nke ama­do­da ahla­ka­ni­phi­le­yo nge­nhli­zi­yoa oku­ku­wo iNko­si ifa­ke uku­hla­ka­ni­pha lo­ku­qe­di­si­sa ukwa­zi ukwe­nza wo­nke umse­be­nzi we­nko­nzo ye­nda­wo engcwe­le, nje­nga­kho ko­nke iNko­si eya­yi­ku­la­yi­le.

2 UMo­zi­si wa­se­bi­za uBhe­za­le­li loO­ho­li­ya­ba la­yo yo­nke indo­da ehla­ka­ni­phi­le­yo nge­nhli­zi­yo iNko­si efa­ke inhla­ka­ni­pho enhli­zi­ywe­ni ya­yo, wo­nke onhli­zi­yo ya­khe eya­mvu­se­la uku­so­nde­la emse­be­nzi­ni uku­we­nzab;

3 ba­se­be­se­mu­ke­la ku­Mo­zi­si wo­nke umni­ke­loc, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­be­wu­le­the­le umse­be­nzi we­nko­nzo ye­ndlu engcwe­le uku­we­nza nga­wo. Bo­na-ke ba­be­sa­le­tha ku­ye imi­ni­ke­lo ye­si­hle uku­sa ngo­ku­sad.

4 Bo­nke aba­hla­ka­ni­phi­le­yo aba­be­se­nza wo­nke umse­be­nzi we­ndlu engcwe­le ba­se­be­si­za, ngu­lo­wo la­lo­wo eve­la emse­be­nzi­ni wa­khe, aba­we­nza­yo.

5 Ba­se­be­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si be­si­thi: Aba­ntu ba­le­tha oku­ne­ngi ka­khu­lu okwe­dlu­la okwa­ne­le uku­se­tshe­nzwae ko­mse­be­nzi iNko­si ela­ye uku­thi we­nzi­we.

6 UMo­zi­si wa­se­la­ya uku­thi be­dlu­li­se ili­zwi enka­mbe­ni li­si­thi: Ka­ku­nga­bi le­ndo­da ku­mbe umfa­zi owe­nza fu­thi umse­be­nzi ngo­mni­ke­lo we­ndlu engcwe­le. Nga­lo­khu aba­ntu ba­nqa­tshe­lwa uku­thi ba­le­the;

7 ngo­ba oko­ku­se­tshe­nzi­swa kwa­kwa­ne­le ku­bo, uku­we­nza umse­be­nzi wo­nke, kwa­ze kwa­sa­la.

8 La­bo bo­nke aba­hla­ka­ni­phi­le­yo nge­nhli­zi­yof pha­ka­thi kwa­la­bo aba­be­se­nza umse­be­nzi we­tha­bha­ne­ke­le be­nza ama­khe­the­ni ali­tshu­mi; nge­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu le­nta­mbo epho­thi­we­yo lo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka lo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvu, nga­ma­khe­ru­bhi* wa­we­nza, umse­be­nzi we­ngci­tshi.

9 Ubu­de be­khe­the­ni eli­lo­dwa ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, lo­bu­ba­nzi be­khe­the­ni eli­lo­dwa ba­bu­zi­nga­lo ezi­ne; wo­nke ama­khe­the­ni aye­le­si­li­nga­ni­so si­nye.

10 Wa­se­hla­nga­ni­sa ama­khe­the­ni ama­hla­nu eli­nye le­li­nye, wa­hla­nga­ni­sa ama­nye ama­khe­the­ni ama­hla­nu eli­nye le­li­nye.

11 We­nza izi­hi­tshe­la ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka emphe­thwe­ni we­khe­the­ni eli­nye, eku­ci­ne­ni eku­hla­nga­ne­ni; we­nze nja­lo emphe­thwe­ni we­khe­the­ni eli­se­ku­ci­ne­ni, eku­hla­nga­ne­ni kwe­le­si­bi­li.

12 We­nza izi­hi­tshe­la ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu kwe­li­nye ikhe­the­ni, we­nza le­zi­hi­tshe­la ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu emphe­thwe­ni we­khe­the­ni, eli­se­ku­hla­nga­ne­ni kwe­le­si­bi­li; izi­hi­tshe­la za­zi­kha­nge­le­ne, esi­nye le­si­nye.

13 We­nza ingwe­gwe ze­go­li­de ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, wa­hla­nga­ni­sa ama­khe­the­ni, eli­nye le­li­nye nge­ngwe­gwe; nga­lo­khu kwa­ba li­tha­bha­ne­ke­le li­nye.

14 We­nza ama­khe­the­ni ngo­bo­ya be­mbu­zi abe li­the­nte phe­zu kwe­tha­bha­ne­ke­le; wa­we­nza ama­khe­the­ni ali­tshu­mi la­nye.

15 Ubu­de be­khe­the­ni eli­lo­dwa ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, lo­bu­ba­nzi be­khe­the­ni eli­lo­dwa ba­bu­zi­nga­lo ezi­ne; ama­khe­the­ni ali­tshu­mi la­nye aye­yi­si­li­nga­ni­so si­nye.

16 Wa­hla­nga­ni­sa ama­khe­the­ni ama­hla­nu wo­dwa, la­ma­khe­the­ni ayi­si­thu­pha wo­dwa.

17 We­nza izi­hi­tshe­la ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu emphe­thwe­ni we­khe­the­ni eli­se­ku­ci­ne­ni eku­hla­nga­ne­ni, le­zi­hi­tshe­la ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu wa­ze­nza emphe­thwe­ni we­khe­the­ni eli­hla­nga­ni­sa ele­si­bi­li.

18 We­nza ingwe­gwe ze­thu­si ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, uku­hla­nga­ni­sa ithe­nte, uku­ze li­be li­nye.

19 We­nza isi­fu­le­lo se­the­nte nge­zi­khu­mba ezi­phe­ndu­lwe za­ba­bo­mvu ze­nqa­ma, le­si­fu­le­lo nge­zi­khu­mba zi­ka­ma­ntswa­ne phe­zu­lu.

20 We­nza ama­pu­la­nka etha­bha­ne­ke­le nge­si­hla­hla se­si­nga, ami­yog;

21 ubu­de be­pu­la­nka ba­bu­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi, lo­bu­ba­nzi be­pu­la­nka nga­li­nye ba­bu­yi­nga­lo le­ngxe­nye.

22 Ipu­la­nka eli­lo­dwa la­li­le­mi­su­ka emi­bi­li, ihla­nga­na omu­nye ko­mu­nyeh; we­nze nja­lo ku­wo wo­nke ama­pu­la­nka etha­bha­ne­ke­le.

23 We­nza ama­pu­la­nka etha­bha­ne­ke­le, ama­pu­la­nka anga­ma­tshu­mi ama­bi­li ehla­ngo­thi­ni lwe­ni­ngi­zi­mu nga­se­ni­ngi­zi­mu;

24 we­nza izi­se­ke­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne ze­si­li­va nga­pha­nsi kwa­ma­pu­la­nka anga­ma­tshu­mi ama­bi­li, izi­se­ke­lo ezi­mbi­li nga­pha­nsi kwe­pu­la­nka li­nye zi­be nge­ze­mi­su­ka ya­lo yo­mi­bi­li, le­zi­se­ke­lo ezi­mbi­li nga­pha­nsi kwe­li­nye ipu­la­nka zi­be nge­ze­mi­su­ka ya­lo yo­mi­bi­li;

25 we­nza ama­pu­la­nka anga­ma­tshu­mi ama­bi­li ehla­ngo­thi­ni lwe­si­bi­li lwe­tha­bha­ne­ke­le, ehla­ngo­thi­ni lwe­nya­ka­tho,

26 le­zi­se­ke­lo za­wo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne ze­si­li­va, izi­se­ke­lo ezi­mbi­li nga­pha­nsi kwe­pu­la­nka li­nye, le­zi­se­ke­lo ezi­mbi­li nga­pha­nsi kwe­li­nye ipu­la­nka.

27 We­nza ama­pu­la­nka ayi­si­thu­pha ehla­ngo­thi­ni lwe­tha­bha­ne­ke­le nge­ntsho­na­la­nga,

28 la­ma­pu­la­nka ama­bi­li wa­we­nze­la izi­ngo­nsi ze­tha­bha­ne­ke­le nga­se­mu­va;

29 aye­nga­ma­pha­hla nga­pha­nsi ehla­nge­ne, ephe­le­le phe­zu­lu, nge­so­ngo li­nye; we­nze nja­lo ku­wo wo­ma­bi­li, ezi­ngo­nsi­ni zo­mbi­li.

30 Nja­lo kwa­ku­la­ma­pu­la­nka ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li le­zi­se­ke­lo za­wo ze­si­li­va, izi­se­ke­lo ezi­li­tshu­mi le­si­thu­pha, izi­se­ke­lo ezi­mbi­li, izi­se­ke­lo ezi­mbi­li nga­pha­nsi kwe­pu­la­nka li­nye.

31 We­nza imi­tha­ndo nge­si­hla­hla se­si­ngai, emi­hla­nu eya­ma­pu­la­nka ehla­ngo­thi­ni olu­nye lwe­tha­bha­ne­ke­le

32 le­mi­tha­ndo emi­hla­nu eya­ma­pu­la­nka ko­lu­nye uhla­ngo­thi lwe­tha­bha­ne­ke­le, le­mi­tha­ndo emi­hla­nu eya­ma­pu­la­nka etha­bha­ne­ke­le, ehla­ngo­thi­ni olu­nge­mu­va nga­se­ntsho­na­la­nga.

33 We­nza umtha­ndo wa­pha­ka­thi uda­bu­le pha­ka­thi kwa­ma­pu­la­nka, ku­su­ke­la eku­ci­ne­ni ku­si­ya eku­ci­ne­ni.

34 Wa­hu­qa ama­pu­la­nka nge­go­li­de, we­nza ama­so­ngo awo nge­go­li­de, azi­nda­wo ze­mi­tha­ndo, wa­yi­hu­qa imi­tha­ndo nge­go­li­de.

35 We­nza ive­yi­li ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka la­ngo­ku­yi­bu­be­nde la­ngo­ku­bo­mvu la­nge­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu le­nta­mbo epho­thi­we­yoj, wa­le­nza la­ba ngu­mse­be­nzi we­ngci­tshi la­ma­khe­ru­bhi*.

36 Wa­le­nze­la insi­ka ezi­ne nge­si­nga, wa­zi­hu­qa nge­go­li­de; ingwe­gwe za­zo za­zi­nge­ze­go­li­de; wa­zi­bu­mbe­la ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa izi­se­ke­lo ezi­ne ze­si­li­va.

37 We­nza isi­le­nge so­mnya­ngo we­the­nte ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka lo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvu, le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu le­nta­mbo epho­thi­we­yo, umse­be­nzi wo­mfe­ke­thi­si nge­na­li­thi;

38 le­nsi­ka za­lo ezi­nhla­nu le­ngwe­gwe za­zo; wa­zi­hu­qa izi­hlo­ko za­zo le­zi­bo­pho za­zo nge­go­li­de; le­zi­se­ke­lo za­zo ezi­nhla­nu za­zi­nge­ze­thu­sik.

Ukwe­nzi­wa ko­mtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no

37UBhe­za­le­li wa­se­we­nza umtsho­ko­tsho nge­si­hla­hla se­si­ngaa, ubu­de ba­wo ba­bu­zi­nga­lo ezi­mbi­li le­ngxe­nye, lo­bu­ba­nzi ba­wo ba­bu­yi­nga­lo le­ngxe­nye, lo­ku­pha­ka­ma kwa­wo kwa­ku­yi­nga­lo le­ngxe­nye.

2 Wa­wu­hu­qa nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo nga­pha­ka­thi la­nga­pha­ndle, wa­we­nze­la umqo­lo we­go­li­de inhla­ngo­thi zo­nke.

3 Wa­wu­bu­mbe­la ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa fu­thi ama­so­ngo ama­ne ego­li­de enya­we­ni za­wo zo­zi­ne, ku­ze ku­thi ama­so­ngo ama­bi­li aye­ko­lu­nye uhla­ngo­thi la­ma­so­ngo ama­bi­li ko­lu­nye uhla­ngo­thi.

4 We­nza imi­ja­bo nge­si­hla­hla se­si­nga, wa­yi­hu­qa nge­go­li­de.

5 Wa­yi­fa­ka imi­ja­bo ema­so­ngwe­ni enhla­ngo­thi­ni zo­mtsho­ko­tsho uku­thwa­la umtsho­ko­tsho.

6 We­nza isi­hla­lo so­mu­sa nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo, ubu­de ba­so ba­bu­zi­nga­lo ezi­mbi­li le­ngxe­nye, lo­bu­ba­nzi ba­so ba­bu­yi­nga­lo le­ngxe­nye.

7 We­nza ama­khe­ru­bhi* ama­bi­li nge­go­li­de, wa­we­nza ngo­mse­be­nzi okha­ndi­we­yo, ave­la ema­phe­the­lwe­ni wo­ma­bi­li esi­hla­lo so­mu­sab,

8 eli­nye ikhe­ru­bhi li­ve­la ephe­the­lwe­ni lwa­lo­lu­hla­ngo­thi, le­li­nye ikhe­ru­bhi* li­ve­la ephe­the­lwe­ni lo­lu­nye uhla­ngo­thi; wa­we­nza ama­khe­ru­bhi ama­bi­li eve­la esi­hla­lwe­ni so­mu­sa eve­la ema­phe­the­lwe­ni wo­ma­bi­li aso.

9Ama­khe­ru­bhi* elu­la impi­ko ezi­mbi­li nga­phe­zu­lu, embo­mbo­za isi­hla­lo so­mu­sa nge­mpi­ko za­wo, lo­bu­so ba­wo ba­bu­kha­nge­le­ne; ubu­so ba­ma­khe­ru­bhi ba­bu­kha­nge­le isi­hla­lo so­mu­sa.

Ukwe­nzi­wa kwe­ta­fu­la

10 Nja­lo we­nza ita­fu­la nge­si­hla­hla se­si­ngac, ubu­de ba­lo ba­bu­zi­nga­lo ezi­mbi­li, lo­bu­ba­nzi ba­lo ba­bu­yi­nga­lo, lo­ku­pha­ka­ma kwa­lo kwa­ku­yi­nga­lo le­ngxe­nye.

11 Wa­li­hu­qa nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo, wa­le­nze­la umqo­lo we­go­li­de inhla­ngo­thi zo­nke.

12 Wa­le­nze­la ibha­nti eli­li­nga­na lo­bu­ba­nzi be­sa­ndla inhla­ngo­thi zo­nke, we­nze­la ibha­nti la­lo umqo­lo we­go­li­de inhla­ngo­thi zo­nke.

13 Wa­li­bu­mbe­la ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa ama­so­ngo ama­ne ego­li­de, wa­wa­fa­ka ama­so­ngo ezi­ngo­nsi­ni ezi­ne eza­zi­se­nya­we­ni zo­zi­ne za­lo.

14 Edu­ze le­bha­nti kwa­ku­la­ma­so­ngo, inda­wo ze­mi­ja­bo yo­ku­thwa­la ita­fu­la.

15 We­nza le­mi­ja­bo nge­si­hla­hla se­si­nga, wa­yi­hu­qa nge­go­li­de, uku­thwa­la ita­fu­la

16 Wa­ze­nza izi­tsha eza­zi­phe­zu kwe­ta­fu­la, imi­ga­nu ya­lo le­nke­zo za­lo le­ndi­tshi za­lo le­zi­tsha zo­ku­thu­lu­la, nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo.

Ukwe­nzi­wa ko­lu­thi lwe­si­ba­ne

17 We­nza ulu­thi lwe­si­ba­ne nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yod; ngo­mse­be­nzi okha­ndi­we­yo wa­lwe­nza ulu­thi lwe­si­ba­ne, isi­se­ke­lo sa­lo, le­si­qu sa­lo, imbi­za­na za­lo, izi­du­ku za­lo, la­ma­lu­ba alo, kwa­ku­ve­la ku­lo.

18 Le­nga­tsha ezi­yi­si­thu­pha zi­phu­ma enhla­ngo­thi­ni za­lo, inga­tsha ezi­nta­thu zo­lu­thi lwe­si­ba­ne ko­lu­nye uhla­ngo­thi lwa­lo le­nga­tsha ezi­nta­thu zo­lu­thi lwe­si­ba­ne ko­lu­nye uhla­ngo­thi lwa­lo.

19 Ega­tshe­ni olu­nye kwa­ku­le­mbi­za­na ezi­nta­thu eze­nzi­we za­fa­na­na la­ma­lu­ba e-a­li­mo­ndi*, isi­du­ku le­lu­ba; le­mbi­za­na ezi­nta­thu eze­nzi­we za­fa­na­na la­ma­lu­ba e-a­li­mo­ndi ko­lu­nye uga­tsha, isi­du­ku le­lu­ba; kwa­ku­nja­lo nge­nga­tsha ezi­yi­si­thu­pha ezi­phu­ma elu­thi­ni lwe­si­ba­ne.

20 Nja­lo kwa­ku­kho­na elu­thi­ni lwe­si­ba­ne imbi­za­na ezi­ne eze­nzi­we za­fa­na­na la­ma­lu­ba e-a­li­mo­ndi, izi­du­ku za­lo la­ma­lu­ba alo;

21 kwa­ku­kho­na-ke isi­du­ku nga­pha­nsi kwe­nga­tsha ezi­mbi­li ezi­ve­la ku­lo, le­si­du­ku nga­pha­nsi kwe­nga­tsha ezi­mbi­li ezi­ve­la ku­lo, le­si­du­ku nga­pha­nsi kwe­nga­tsha ezi­mbi­li ezi­ve­la ku­lo, ku­zo inga­tsha ezi­yi­si­thu­pha ezi­phu­ma ku­lo.

22 Izi­du­ku za­zo le­zi­nga­tsha za­zo za­zi­ve­la ku­lo; ko­nke okwa­lo kwa­ku­ngu­mse­be­nzi mu­nye okha­ndi­we­yo we­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo.

23 Wa­se­se­nza izi­ba­ne za­lo ezi­yi­si­kho­mbi­sa, le­zi­ndla­wu za­lo, le­mi­ga­nu ya­lo yo­mlo­tha, nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo.

24 Wa­le­nza nge­tha­le­nta* le­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo, la­zo zo­nke izi­tsha za­lo.

Ukwe­nzi­wa kwe­la­thi le­mpe­pha

25 Nja­lo we­nza ila­thi le­mpe­pha nge­si­hla­hla se­si­ngae; ubu­de ba­lo ba­bu­yi­nga­lo lo­bu­ba­nzi ba­lo ba­bu­yi­nga­lo, li­li­nga­na inhla­ngo­thi zo­zi­ne; lo­ku­pha­ka­ma kwa­lo kwa­ku­zi­nga­lo ezi­mbi­li; impo­ndo za­lo za­zi­ve­la ku­lo.

26 Wa­li­hu­qa nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo, inga­phe­zu­lu le­mi­du­li ya­lo inhla­ngo­thi zo­nke le­mpo­ndo za­lo; wa­le­nze­la-ke umqo­lo we­go­li­de inhla­ngo­thi zo­nke.

27 Wa­se­le­nze­la ama­so­ngo ama­bi­li ego­li­de, nga­pha­nsi ko­mqo­lo wa­lo, ezi­ngo­nsi­ni ezi­mbi­li za­lo, enhla­ngo­thi­ni ezi­mbi­li za­lo, uku­ba yi­nda­wo ye­mi­ja­bo yo­ku­li­thwa­la.

28 Wa­ye­nza imi­ja­bo nge­si­hla­hla se­si­nga, wa­yi­hu­qa nge­go­li­de.

29 We­nza ama­fu­tha angcwe­le oku­gco­baf, le­mpe­pha ecwe­nge­ki­le­yo ya­ma­kha ale­phu­nga eli­mna­ndig, nje­ngo­kwe­nza ko­me­nzi wa­ma­kha.

Ukwe­nzi­wa kwe­la­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa

38We­nza-ke ila­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa nge­si­hla­hla se­si­ngaa; ubu­de ba­lo ba­bu­zi­nga­lo ezi­nhla­nu, lo­bu­ba­nzi ba­lo ba­bu­zi­nga­lo ezi­nhla­nu, li­li­nga­na inhla­ngo­thi zo­zi­ne, lo­ku­pha­ka­ma kwa­lo kwa­ku­zi­nga­lo ezi­nta­thu.

2 We­nza impo­ndo za­lo engo­nsi­ni za­lo zo­zi­ne; impo­ndo za­lo za­zi­ve­la ku­lo; wa­li­hu­qa nge­thu­si.

3 We­nza zo­nke izi­nto ze­la­thi, izi­mbi­za la­ma­fo­tsho­lo le­mi­ga­nu yo­ku­fa­fa­za la­ma­fo­lo­gwe le­zi­tsha zo­ku­thwa­la umli­lo; zo­nke izi­nto za­lo wa­ze­nza nge­thu­si.

4 Wa­le­nze­la ila­thi isi­hle­ngo se­thu­si ese­nzi­we nje­nge­mbu­le, nga­pha­nsi ko­mphe­tho wa­lo, se­hla sa­ze sa­fi­nye­le­la pha­ka­thi kwa­lo.

5 Wa­bu­mba ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa ama­so­ngo ama­ne engo­nsi­ni zo­zi­ne ze­si­hle­ngo se­thu­si, abe zi­nda­wo ze­mi­ja­bo.

6 Wa­ye­nza imi­ja­bo nge­si­hla­hla se­si­nga, wa­yi­hu­qa nge­thu­si.

7 Wa­yi­fa­ka imi­ja­bo ema­so­ngwe­ni enhla­ngo­thi­ni ze­la­thi uku­ze li­thwa­lwe nga­yo; wa­le­nza la­gu­bhe­ka nga­ma­pu­la­nka.

8 We­nza indi­tshi yo­ku­ge­ze­la nge­thu­si, lo­nya­wo lwa­yo nge­thu­sib, nge­zi­bu­ko za­be­si­fa­za­na aba­bu­tha­na­yo, aba­bu­tha­na emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no.

Ukwe­nzi­wa kwe­gu­ma le­tha­bha­ne­ke­le

9 We­nza le­gu­ma; ehla­ngo­thi­ni olu­se­ni­ngi­zi­mu nga­se­ni­ngi­zi­mu kwa­ku­kho­na ama­khe­the­ni egu­mac aye­nga­we­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu le­nta­mbo epho­thi­we­yo, izi­nga­lo ezi­li­khu­lu;

10 insi­ka za­wo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­zi­se­ke­lo za­wo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li za­zi­nge­ze­thu­si, ingwe­gwe ze­nsi­ka le­zi­bo­pho za­zo za­zi­nge­ze­si­li­va.

11 Le­hla­ngo­thi­ni olu­nge­nya­ka­tho inga­lo ezi­li­khu­lud; insi­ka za­wo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­zi­se­ke­lo za­wo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li za­zi­nge­ze­thu­si; ingwe­gwe ze­zi­nsi­ka le­zi­bo­pho za­zo za­zi­nge­ze­si­li­va.

12 Le­hla­ngo­thi­ni olu­se­ntsho­na­la­nga kwa­ku­kho­na ama­khe­the­ni azi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, le­nsi­ka za­wo ezi­li­tshu­mi le­zi­se­ke­lo za­wo ezi­li­tshu­mi; ingwe­gwe ze­zi­nsi­ka le­zi­bo­pho za­zo za­zi­nge­ze­si­li­va.

13 Le­hla­ngo­thi­ni olu­se­mpu­ma­la­nga nga­se­mpu­ma­la­nga inga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu.

14 Ama­khe­the­ni kwe­li­nye ice­le aye­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi la­nhla­nu, insi­ka za­wo ezi­nta­thu le­zi­se­ke­lo za­wo ezi­nta­thu.

15 La­kwe­li­nye ice­le, kwa­ku­kho­na nga­pha la­nga­pha ko­mnya­ngo we­gu­ma ama­khe­the­ni azi­nga­lo ezi­li­tshu­mi la­nhla­nu, insi­ka za­wo ezi­nta­thu le­zi­se­ke­lo za­wo ezi­nta­thu.

16 Wo­nke ama­khe­the­ni egu­ma inhla­ngo­thi zo­nke aye­nga­we­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu le­nta­mbo epho­thi­we­yo.

17 Le­zi­se­ke­lo ze­nsi­ka za­zi­nge­ze­thu­si, ingwe­gwe ze­zi­nsi­ka le­zi­bo­pho za­zo zi­nge­ze­si­li­va; uku­hu­qwa kwe­zi­hlo­ko za­zo kwa­ku­nge­si­li­va, la­zo zo­nke insi­ka ze­gu­ma za­zi­le­si­bo­pho se­si­li­va.

18 Le­si­le­nge so­mnya­ngo we­gu­ma sa­si­ngu­mse­be­nzi wo­mfe­ke­thi­si nge­na­li­thi, ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka lo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvu le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu le­nta­mbo epho­thi­we­yo; ubu­de ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, lo­ku­pha­ka­ma ebu­ba­nzi­ni kwa­ku­zi­nga­lo ezi­nhla­nu, ku­vu­me­la­ne la­ma­khe­the­ni egu­ma.

19 Insi­ka za­wo ezi­ne le­zi­se­ke­lo za­wo ezi­ne zi­nge­ze­thu­si, ingwe­gwe za­wo zi­nge­ze­si­li­va, lo­ku­hu­qwa kwe­zi­hlo­ko za­wo le­zi­bo­pho za­wo ku­nge­si­li­va.

20 La­zo zo­nke izi­kho­nkwa­ne ze­tha­bha­ne­ke­le le­ze­gu­ma inhla­ngo­thi zo­nke za­zi­nge­ze­thu­si.

Impa­hla eya­chi­thwa­yo ngo­mse­be­nzi wo­nke

21 Le­li li­na­ni le­zi­nto ze­tha­bha­ne­ke­le, itha­bha­ne­ke­le lo­bu­fa­ka­zie, eza­ba­lwa­yo nje­ngo­ku­la­ya ku­ka­Mo­zi­si, umse­be­nzi wa­ma­Le­vi, nge­sa­ndla si­kaI­tha­ma­ri indo­da­na kaA­ro­ni umpri­stif.

22 UBhe­za­le­li indo­da­na kaU­rig indo­da­na ka­Hu­ri owe­si­zwe sa­ko­Ju­da wa­se­kwe­nza ko­nke nje­nga­lo­kho iNko­si ibi­mla­yi­le uMo­zi­si;

23 nja­lo ka­nye la­ye kwa­ku­loO­ho­li­ya­ba indo­da­na kaA­hi­sa­ma­ki owe­si­zwe sa­ko­Da­ni, umba­zi wa­ma­tshe, le­ngci­tshi, lo­mfe­ke­ti­shi nge­na­li­thi ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­kah lo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvu le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu.

24 Lo­nke igo­li­de ela­se­tshe­nzi­swa emse­be­nzi­ni, ku­wo wo­nke umse­be­nzi we­ndlu engcwe­le, ngi­tsho igo­li­de lo­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwai, la­li­nga­ma­tha­le­nta anga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­ma­she­ke­li anga­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ama­tha­thu, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­lej.

25 Le­si­li­va sa­ba­ba­lwa­yo be­nhla­nga­no sa­si­nga­ma­tha­le­nta ali­khu­lu la­ma­she­ke­li ayi­nku­lu­ngwa­ne la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­nhla­nu ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le;

26 kwa­ba li­bhe­ka* nge­kha­nda li­nyek, ingxe­nye ye­she­ke­li, nje­ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le, ku­ye wo­nke odlu­le­la kwa­ba­ba­li­we­yo, ku­su­ke­la kwa­ba­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu; aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ezi­yi­si­thu­pha la­nta­thu la­ma­khu­lu ama­hla­nu la­ma­tshu­mi ama­hla­nul.

27 Nja­lo kwa­ku­la­ma­tha­le­nta ali­khu­lu esi­li­va uku­bu­mba ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa izi­se­ke­lo ze­ndlu engcwe­le le­zi­se­ke­lo ze­ve­yi­li, izi­se­ke­lo ezi­li­khu­lu nga­ma­tha­le­nta ali­khu­lu, itha­le­nta nge­si­se­ke­lom.

28 Lo­kwa­mashe­ke­li ayi­nku­lu­ngwa­ne la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­nhla­nu we­nza ingwe­gwe ze­nsi­ka, wa­hu­qa inhlo­ko za­zo wa­ze­nze­la izi­bo­pho.

29 Le­thu­si lo­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa la­li­nga­ma­tha­le­nta anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­she­ke­li azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li la­ma­khu­lu ama­ne.

30 We­nza nga­lo izi­se­ke­lon zo­mnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no, le­la­thi le­thu­si, le­si­hle­ngo se­thu­si ela­li­la­soo, le­zi­nto zo­nke ze­la­thi,

31 le­zi­se­ke­lo ze­gu­ma inhla­ngo­thi zo­nkep, le­zi­se­ke­lo ze­sa­ngo le­gu­maq, la­zo zo­nke izi­kho­nkwa­ne ze­tha­bha­ne­ke­ler, le­zi­kho­nkwa­ne zo­nke ze­gu­ma inhla­ngo­thi zo­nke.

Ukwe­nzi­wa kwe­ze­mba­tho za­ba­pri­sti

39La­ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka lo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvua be­nza ize­mba­tho zo­mse­be­nzi zo­ku­se­be­nza enda­we­ni engcwe­leb; be­nza nja­lo ize­mba­tho ezi­ngcwe­le eza­zi­nge­zi­kaA­ro­ni, nje­nga­lo­khu iNko­si ibi­mla­yi­le uMo­zi­sic.

2 Wa­se­se­nza i-e­fo­di* nge­go­li­de, ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka, lo­ku­yi­bu­be­nde, lo­ku­bo­mvu, la­nge­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo le­nta­mbo epho­thi­we­yod.

3 Ba­se­be­kha­nda izi­ca­nta­la­la ze­go­li­dee, ba­zi­si­ka za­ba yi­zi­nci­ngwa­naf uku­zi­se­be­nzi­sa pha­ka­thi ko­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka la­pha­ka­thi ko­ku­yi­bu­be­nde la­pha­ka­thi ko­ku­bo­mvu la­pha­ka­thi kwe­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu; umse­be­nzi we­ngci­tshi.

4 Ba­se­nze­la izi­chi­bi za­ma­hlo­mbe uku­si­hla­nga­ni­sa; sa­hla­nga­ni­swa ema­ce­le­ni aso wo­ma­bi­li.

5 Le­bha­nti le-e­fo­di la­khe ele­lu­kwe ngo­bu­ngci­tshi eli­ku­lo, li­yi­nto yi­nye, nje­ngo­mse­be­nzi wa­lo, nge­go­li­de, ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka la­ngo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvu la­nge­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu le­nta­mbo epho­thi­we­yo, nje­nga­lo­khu iNko­si ibi­mla­yi­le uMo­zi­si.

6 Ba­lu­ngi­sa nja­lo ama­tshe e-o­ni­kse*, ba­wa­be­ka uku­ze azi­nge­le­ze­lwe nge­zi­nto ezi­tshi­li­we­yo ze­go­li­de, aba­zwa nje­ngo­ku­ba­zwa kwe­nda­nda­tho elo­pha­wu, nga­ma­bi­zo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

7 Wa­se­wa­be­ka phe­zu kwe­zi­chi­bi ze-e­fo­di, abe nga­ma­tshe esi­khu­mbu­zo eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­sig.

8 We­nza ise­mba­tho se­si­fu­ba ngo­mse­be­nzi we­ngci­tshi, nje­ngo­mse­be­nzi we-e­fo­di, nge­go­li­de, ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka lo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvu le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu le­nta­mbo epho­thi­we­yo.

9 Sa­si­li­nga­na inhla­ngo­thi zo­zi­ne, be­nza ise­mba­tho se­si­fu­ba sa­phi­ndwa, ubu­de ba­so ba­bu­nga­ngo­kwe­lu­lwa kwe­mi­nwe, lo­bu­ba­nzi ba­so ba­bu­nga­ngo­kwe­lu­lwa kwe­mi­nwe, si­phi­ndi­we.

10 Ba­se­be­fa­ka ku­so imi­zi­la emi­ne ya­ma­tshe; umzi­la we­sa­rdi­yu­si*, ito­pa­zi* le-e­me­ra­ldi*; umzi­la wo­ku­qa­la;

11 lo­mzi­la we­si­bi­li, i-e­me­ra­ldi*, isa­fi­re* le­nda­yi­ma­na;

12 lo­mzi­la we­si­tha­thu, ija­si­nte*, i-a­ga­te* le-a­me­ti­ste*;

13 lo­mzi­la we­si­ne, ibhe­ru­le*, i-o­ni­kse* le­ja­spi*; aye­zi­nge­le­ze­lwe nge­zi­nto ezi­tshi­li­we­yo ze­go­li­de la­pho afa­kwe kho­na.

14 La­la­wo­ma­tshe aye­ngo­kwa­ma­bi­zo ama­do­da­na kaI­sra­ye­li, ali­tshu­mi la­mbi­li, nje­nga­ma­bi­zo awo, nje­ngo­ku­ba­zwa kwe­nda­nda­tho elo­pha­wu, ile­lo la­le­lo ngo­kwe­bi­zo la­wo, ngo­kwe­zi­zwe ezi­li­tshu­mi la­mbi­li.

15 Be­nza nja­lo ese­mba­thwe­ni se­si­fu­ba ama­ke­ta­ne, umse­be­nzi opho­thi­we­yo, nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo.

16 Be­nza izi­nto ezi­mbi­li ezi­tshi­li­we­yo nge­go­li­de la­ma­so­ngo ama­bi­li ego­li­de, ba­fa­ka ama­so­ngo ama­bi­li ema­ce­le­ni wo­ma­bi­li ese­mba­tho se­si­fu­ba,

17 ba­fa­ka ama­ke­ta­ne ama­bi­li ego­li­de ema­so­ngwe­ni ama­bi­li ema­ce­le­ni ese­mba­tho se­si­fu­ba.

18 Izi­hlo­ko ezi­mbi­li za­ma­ke­ta­ne wo­ma­bi­li ba­zi­fa­ka ezi­ntwe­ni ezi­mbi­li ezi­tshi­li­we­yo ze­go­li­de, ba­zi­fa­ka ezi­chi­bi­ni ze-e­fo­di nga­pha­mbi­li kwa­so ka­nye.

19 Be­nza la­ma­so­ngo ama­bi­li ego­li­de, ba­wa­fa­ka ema­ce­le­ni wo­ma­bi­li ese­mba­tho se­si­fu­ba, emphe­thwe­ni wa­so, ose­ce­le­ni kwe-e­fo­di nga­pha­ka­thi.

20 Be­nza nja­lo ama­so­ngo ama­bi­li ego­li­de, ba­wa­fa­ka ezi­chi­bi­ni ezi­mbi­li ze-e­fo­di, nga­pha­nsi, nga­pha­mbi­li kwa­so, ma­qo­nda­na le­ku­hla­nga­ne­ni kwa­so, phe­zu kwe­bha­nti ele­lu­kwe ngo­bu­ngci­tshi le-e­fo­di.

21 Ba­se­be­bo­phe­la ise­mba­tho se­si­fu­ba nga­ma­so­ngo aso ema­so­ngwe­ni e-e­fo­di nge­nta­mbo elu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka, uku­ze si­be phe­zu kwe­bha­nti ele­lu­kwe ngo­bu­ngci­tshi le-e­fo­di, uku­ze ise­mba­tho se­si­fu­ba si­nga­khu­mu­ki e-e­fo­di­ni; nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­sih.

22 Wa­se­se­nza ibha­tshi le-e­fo­di ngo­mse­be­nzi owe­lu­ki­we­yo, lo­nke ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka;

23 le­si­kha­la se­bha­tshi sa­si­pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwa­so, nje­nge­si­kha­la se­bha­tshi le­nsi­mbi; isi­kha­la sa­si­lo­mphe­tho osi­zi­nge­le­ze­le­yo uku­ze si­nga­da­bu­ki.

24 Le­mi­phe­thwe­ni ye­bha­tshi be­nza ama­po­me­gra­na­ti* ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka lo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvu, ku­pho­thi­we.

25 Be­nza la­ma­bhe­ra ego­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo, ba­fa­ka ama­bhe­ra pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwa­ma­po­me­gra­na­ti emi­phe­thwe­ni ye­bha­tshi inhla­ngo­thi zo­nke, pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwa­ma­po­me­gra­na­ti,

26 ibhe­ra le­po­me­gra­na­ti, ibhe­ra le­po­me­gra­na­ti, emi­phe­thwe­ni ye­bha­tshi ku­zi­nge­le­ze, uku­se­be­nza, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­sii.

27 Ba­se­be­be­nze­la oA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe izi­gqo­koj nge­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu lo­mse­be­nzi owe­lu­ki­we­yo,

28 le­qhi­ye ye­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu, le­zi­ngo­wa­ne ezi­nhle ze­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu, la­bo­ka­bhu­du­la ba­nga­pha­nsi be­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu le­nta­mbo epho­thi­we­yo,

29 le­bha­nti le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu le­nta­mbo epho­thi­we­yo lo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka lo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvu, umse­be­nzi wo­mfe­ke­thi­si nge­na­li­thi, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si.

30 Be­nza le­nce­nce yo­mqhe­le ongcwe­le nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yok, ba­bha­la phe­zu kwa­yo umbha­lo, ngo­ku­ba­zwa kwe­nda­nda­tho elo­pha­wu uku­thi: UBU­NGCWE­LE ENKO­SI­NI.

31 Ba­bo­phe­la ku­yo inta­mbo elu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka uku­ze ibo­tshe­lwe eqhi­ye­ni nga­phe­zu­lu; nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si.

Izi­nto ze­tha­bha­ne­ke­le zi­ya­le­thwa

32 Wa­phe­la-ke umse­be­nzi wo­nke we­tha­bha­ne­ke­le le­the­nte le­nhla­nga­no; nja­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­kwe­nza nje­nga­kho ko­nke iNko­si eya­ku­la­ya ku­Mo­zi­sil; be­nza nja­lo.

33 Ba­se­be­le­tha itha­bha­ne­ke­le ku­Mo­zi­si, ithe­nte, la­zo zo­nke impa­hla za­lo, ingwe­gwe za­lo, ama­pu­la­nka alo, imi­tha­ndo ya­lo, le­nsi­ka za­lo, le­zi­se­ke­lo za­lo,

34 le­si­fu­le­lo se­zi­khu­mba ezi­phe­ndu­lwe za­ba­bo­mvu ze­zi­nqa­ma, le­si­fu­le­lo se­zi­khu­mba zi­ka­ma­ntswa­ne, le­ve­yi­li le­se­mbe­som,

35 umtsho­ko­tsho wo­bu­fa­ka­zi le­mi­ja­bo ya­wo le­si­hla­lo so­mu­sa,

36 ita­fu­la, zo­nke izi­tsha za­lo, le­zi­nkwa zo­ku­bu­ki­swa,

37 ulu­thi lwe­si­ba­ne olu­cwe­nge­ki­le­yon, izi­ba­ne za­lo, izi­ba­ne ezi­hle­li­we­yo, le­zi­tsha za­lo zo­nke, la­ma­fu­tha esi­ba­ne,

38 le­la­thi le­go­li­deo, la­ma­fu­tha oku­gco­ba, le­mpe­pha ele­phu­nga eli­mna­ndi, le­si­le­nge so­mnya­ngo we­the­ntep,

39 ila­thi le­thu­si, le­si­hle­ngo se­thu­si ela­li­la­so, imi­ja­bo ya­lo, la­zo zo­nke izi­tsha za­lo, indi­tshi yo­ku­ge­ze­la lo­nya­wo lwa­yo,

40 ama­khe­the­ni egu­maq, insi­ka za­lo, le­zi­se­ke­lo za­lo, le­si­le­nge se­sa­ngo le­gu­mar, inta­mbo za­los, le­zi­kho­nkwa­ne za­lo, le­mpa­hla yo­nke yo­mse­be­nzi we­tha­bha­ne­ke­le, we­the­nte le­nhla­nga­no,

41 ize­mba­tho zo­mse­be­nzi zo­ku­se­be­nza enda­we­ni engcwe­le, ize­mba­tho ezi­ngcwe­le zi­kaA­ro­ni umpri­sti, le­ze­mba­tho za­ma­do­da­na akhe uku­ze ba­se­be­nze nje­nga­ba­pri­sti.

42 Nje­nga­kho ko­nke iNko­si eya­ku­la­ya uMo­zi­si, ngo­ku­nja­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­nza umse­be­nzi wo­nket.

43 UMo­zi­si wa­se­bo­na umse­be­nzi wo­nke, kha­nge­la-ke ba­be­we­nze nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si, ba­be­nze nja­lo; uMo­zi­si wa­se­ba­bu­si­sau.

Uku­mi­swa kwe­tha­bha­ne­ke­le lo­ku­ngcwe­li­swa kwa­lo

40INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Ngo­su­ku lwe­nya­nga yo­ku­qa­laa, ngo­lo­ku­qa­la lwe­nya­nga, uza­mi­sa itha­bha­ne­ke­le, ithe­nte le­nhla­nga­nob,

3 ubu­su­fa­ka la­pho umtsho­ko­tsho wo­bu­fa­ka­zi, umbo­mbo­ze umtsho­ko­tsho nge­ve­yi­lic.

4 Unge­ni­se ita­fu­lad, uhle­le oku­hle­lwa­yo phe­zu kwa­lo; unge­ni­se ulu­thi lwe­si­ba­ne, ulu­ma­thi­se izi­ba­ne za­loe.

5 Ube­ke ila­thi le­go­li­de le­mpe­pha pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho wo­bu­fa­ka­zif, ule­ngi­se isi­le­nge so­mnya­ngo we­tha­bha­ne­ke­le.

6 Ube­ke ila­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa pha­mbi ko­mnya­ngo we­tha­bha­ne­ke­le we­the­nte le­nhla­nga­nog,

7 ube­ke indi­tshi yo­ku­ge­ze­la pha­ka­thi kwe­the­nte le­nhla­nga­no le­la­thih, uthe­le ama­nzi la­pho.

8 Umi­se igu­ma inhla­ngo­thi zo­nke, ule­ngi­se isi­le­nge se­sa­ngo le­gu­ma.

9 Utha­the ama­fu­tha oku­gco­ba, ugco­be itha­bha­ne­ke­le la­kho ko­nke oku­ku­loi, uli­ngcwe­li­se le­mpa­hla ya­lo yo­nke, nja­lo li­za­ku­ba ngcwe­le.

10 Nja­lo ugco­be ila­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swaj le­zi­tsha za­lo zo­nke, uli­ngcwe­li­se ila­thi, nja­lo ila­thi li­za­ku­ba yi­ngcwe­le­ngcwe­le.

11 Nja­lo ugco­be indi­tshi yo­ku­ge­ze­la lo­nya­wo lwa­yok, uyi­ngcwe­li­se.

12 Uso­nde­ze uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­nol, uba­ge­zi­se nga­ma­nzi.

13 Ugqo­ki­se uA­ro­ni ize­mba­tho ezi­ngcwe­le, umgco­be, umngcwe­li­se, uku­ze angi­se­be­nze­le nje­ngo­mpri­stim.

14 Uso­nde­ze ama­do­da­na akhe, uwa­gqo­ki­se izi­gqo­ko,

15 uwa­gco­be nje­nga­lo­khu ugco­be uyi­se, uku­ze angi­se­be­nze­le nje­nga­ba­pri­sti; ku­za­ku­thi-ke uku­gco­tshwa kwa­bo ku­za­ku­ba ku­bo yi­bu­pri­sti obu­pha­ka­de ku­zi­zu­ku­lwa­na za­bon.

16 UMo­zi­si we­nza nje­nga­kho ko­nke iNko­si eya­yi­mla­ye kho­na; we­nza nja­lo.

17 Kwa­se­ku­si­thi nge­nya­nga yo­ku­qa­la ngo­mnya­ka we­si­bi­li ngo­lo­ku­qa­la lwe­nya­nga itha­bha­ne­ke­le la­mi­swao.

18 UMo­zi­si wa­se­mi­sa itha­bha­ne­ke­le; wa­be­ka pha­nsi izi­se­ke­lo za­lo, wa­mi­sa ama­pu­la­nka alo, wa­fa­ka imi­tha­ndo ya­lo, wa­mi­sa insi­ka za­lo.

19 We­ndla­la ithe­nte phe­zu kwe­tha­bha­ne­ke­le, wa­be­ka isi­fu­le­lo se­the­nte phe­zu kwa­lo phe­zu­lu, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si.

20 Wa­tha­tha wa­fa­ka ubu­fa­ka­zi emtsho­ko­tshwe­ni, wa­fa­ka imi­ja­bo emtsho­ko­tshwe­ni, wa­fa­ka isi­hla­lo so­mu­sa nga­phe­zu ko­mtsho­ko­tsho phe­zu­lup.

21 Wa­nge­ni­sa umtsho­ko­tsho etha­bha­ne­ke­le­ni, wa­mi­sa ive­yi­li le­se­mbe­so wa­mbo­mbo­za umtsho­ko­tsho wo­bu­fa­ka­ziq, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si.

22 Wa­se­fa­ka ita­fu­la ethe­nte­ni le­nhla­nga­nor, ece­le­ni kwe­tha­bha­ne­ke­le nge­nya­ka­tho nga­pha­ndle kwe­ve­yi­li,

23 wa­hle­la isi­nkwa ngo­hle­lo phe­zu kwa­lo pha­mbi kwe­Nko­sis, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si.

24 Wa­fa­ka ulu­thi lwe­si­ba­ne ethe­nte­ni le­nhla­nga­not, ma­qo­nda­na le­ta­fu­la, ece­le­ni kwe­tha­bha­ne­ke­le nge­ni­ngi­zi­mu.

25 Wa­lu­ma­thi­sa izi­ba­ne pha­mbi kwe­Nko­siu, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si.

26 Wa­fa­ka ila­thi le­go­li­de ethe­nte­ni le­nhla­nga­no pha­mbi kwe­ve­yi­liv,

27 wa­tshi­sa ku­lo impe­pha ele­phu­nga eli­mna­ndiw, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si.

28 Wa­le­ngi­sa isi­le­nge so­mnya­ngo we­tha­bha­ne­ke­lex.

29 Wa­be­ka ila­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa emnya­ngo we­tha­bha­ne­ke­le le­the­nte le­nhla­nga­noy, wa­ni­ke­la ku­lo umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa lo­mni­ke­lo wo­ku­dlaz, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si.

30 Wa­be­ka indi­tshi yo­ku­ge­ze­la pha­ka­thi kwe­the­nte le­nhla­nga­no le­la­thia, wa­the­la la­pho ama­nzi oku­ge­za.

31 UMo­zi­si loA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ba­ge­ze­la ku­yo iza­ndla za­bo le­nya­wo za­bo;

32 eku­nge­ne­ni kwa­bo ethe­nte­ni le­nhla­nga­no le­ku­so­nde­le­ni kwa­bo ela­thi­ni ba­ge­za, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­sib.

33 Wa­se­mi­sa igu­ma la­zi­nge­le­ze­la itha­bha­ne­ke­le le­la­thic, wa­le­ngi­sa isi­le­nge se­sa­ngo le­gu­ma. UMo­zi­si wa­se­wu­qe­da umse­be­nzi.

Iye­zi la­li­phe­zu kwe­tha­bha­ne­ke­le

34 Iye­zi la­se­li­si­be­ke­la ithe­nte le­nhla­nga­nod, le­nka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­gcwa­li­sa itha­bha­ne­ke­lee.

35 Nga­kho uMo­zi­si wa­ye­nge­la­ku­nge­na ethe­nte­ni le­nhla­nga­no, ngo­ba iye­zi la­hla­la phe­zu kwa­lo le­nka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­gcwa­li­sa itha­bha­ne­ke­lef.

36 La­la­pho iye­zi li­se­nyu­swa li­su­ka etha­bha­ne­ke­le­ni, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­qhu­be­ke­la pha­mbi­li enha­mbe­ni za­bo zo­nkeg,

37 ko­dwa la­pho iye­zi li­nge­nyu­swa­nga ka­ba­ha­mba­nga ku­ze ku­fi­ke usu­ku lo­kwe­nyu­swa kwa­loh.

38 Ngo­ba iye­zi le­Nko­si la­li­phe­zu kwe­tha­bha­ne­ke­le emi­ni, lo­mli­lo wa­wu­phe­zu kwa­lo ebu­su­ku, pha­mbi kwa­me­hlo endlu yo­nke ya­koI­sra­ye­li, enha­mbe­ni za­bo zo­nke.

UGWA­LO LWE­SI­THA­THU LU­KA­MO­ZI­SI OLU­THI­WA

ULE­VI

Imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa

1INko­si ya­si­mbi­za uMo­zi­si ya­khu­lu­ma ku­yea ise­the­nte­ni le­nhla­nga­no ya­thib:

2 Khu­lu­ma ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uthi ku­bo: Nxa umu­ntu wa­ki­ni eso­nde­za umni­ke­lo eNko­si­nic, li­za­so­nde­za umni­ke­lo we­nu ove­la ezi­fu­ywe­ni, ove­la enko­me­ni, lo­ba ove­la ezi­mvi­ni.

3 Uba umni­ke­lo wa­khe ungu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa ove­la enko­me­ni, uza­ni­ke­la idu­na eli­nge­la­si­cid, ali­ni­ke­le emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no, ngo­ku­tha­nda kwa­khe, pha­mbi kwe­Nko­si.

4 Uza­be­ka isa­ndla sa­khe enhlo­kwe­ni yo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swae, nja­lo we­mu­ke­le­lwe ye­naf, uku­me­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­lag.

5 Uza­li­hla­ba ijo­ngo­si pha­mbi kwe­Nko­si; la­ma­do­da­na kaA­ro­ni, aba­pri­sti, aza­ni­ke­la iga­zi, afa­fa­ze iga­zi ela­thi­ni inhla­ngo­thi zo­nkeh, eli­se­mnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no.

6 Uza­hli­nza umni­ke­lo wo­ku­tshi­swai, awu­si­ke nge­zi­qa za­woj.

7 Nja­lo ama­do­da­na kaA­ro­ni umpri­sti aza­fa­ka umli­lo ela­thi­ni, ahle­le inku­ni phe­zu ko­mli­lok.

8 Ama­do­da­na kaA­ro­ni, aba­pri­sti, aza­hle­la-ke izi­thol, inhlo­ko la­ma­hwa­hwam, phe­zu kwe­nku­ni ezi­se­mli­lwe­ni ophe­zu kwe­la­thi.

9 Ko­dwa imi­bi­li­ni ya­lo le­mi­le­nze ya­lo uza­ku­ge­zi­sa nga­ma­nzin; nja­lo umpri­sti uza­ku­tshi­sa ko­nke ela­thi­ni, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, umni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­loo olo­qha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­nip.

10 Nja­lo uba umni­ke­lo wa­khe uve­la emhla­nji­ni, owe­zi­mvu lo­ba owe­mbu­zi, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, uza­so­nde­za idu­na eli­nge­la­si­ci;

11 uza­li­hla­be­la ece­le­ni kwe­la­thi nge­nya­ka­thoq, pha­mbi kwe­Nko­si; nja­lo ama­do­da­na kaA­ro­ni, aba­pri­sti, aza­fa­fa­za iga­zi la­lo ela­thi­ni inhla­ngo­thi zo­nke.

12 Uza­li­si­ka nge­zi­qa za­lo, le­nhlo­ko ya­lo la­ma­hwa­hwa alor; lo­mpri­sti uza­ku­hle­la phe­zu kwe­nku­ni ezi­se­mli­lwe­ni ophe­zu kwe­la­thi.

13 Ko­dwa uza­ge­zi­sa imi­bi­li­ni le­mi­le­nze nga­ma­nzi; lo­mpri­sti uza­ku­ni­ke­la ko­nke, aku­tshi­se ela­thi­ni; ku­ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, umni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­lo olo­qha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­ni.

14 Uba-ke umni­ke­lo wa­khe eNko­si­ni ungu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa owe­zi­nyo­ni, uza­ni­ke­la umni­ke­lo wa­khe uve­la ema­ju­be­nis lo­ba ama­phu­phu enkwi­li­mba.

15 Umpri­sti ali­so­nde­ze ela­thi­ni, atshu­phu­ne inhlo­ko ya­lo, ali­tshi­se ela­thi­ni, le­ga­zi la­lo li­kha­nye­lwe ece­le­ni kwe­la­thi,

16 asu­se isi­dle­lo sa­lo le­nsi­ba za­lo, aku­la­hle ece­le­ni kwe­la­thi nge­mpu­ma­la­ngat, enda­we­ni yo­mlo­tha,

17 ali­qha­qhe nge­mpi­ko za­lo, anga­le­hlu­ka­ni­siu; umpri­sti ali­tshi­se-ke ela­thi­ni, phe­zu kwe­nku­ni ezi­se­mli­lwe­ni; ku­ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swav, umni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­lo olo­qha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­ni.

Imi­ni­ke­lo yo­ku­dla

2La­la­pho umu­ntu eni­ke­la eNko­si­ni umni­ke­lo wo­ku­dlaa, umni­ke­lo wa­khe uza­ku­ba ngo­we­mpu­phu eco­le­ki­le­yo; abe­se­the­la ama­fu­tha phe­zu kwa­wo, abe­ke inhla­ka ku­wo,

2 awu­le­the ku­ma­do­da­na kaA­ro­ni, aba­pri­sti, acu­phe ku­wo isa­ndla sa­khe esi­gcwe­le­yo impu­phu ya­wo eco­le­ki­le­yo lo­kwa­ma­fu­tha awo, ka­nye le­nhla­ka ya­wo yo­nke; lo­mpri­sti atshi­se isi­khu­mbu­zo sa­wo ela­thi­ni, umni­ke­lob owe­nzi­we ngo­mli­lo, olo­qha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­nic.

3 Lo­ku­se­le­yo ko­mni­ke­lo wo­ku­dla ku­za­ku­ba ngo­ku­kaA­ro­ni lo­kwa­ma­do­da­na akhed; ku­yi­ngcwe­le­ngcwe­lee emi­ni­ke­lwe­ni ye­Nko­si eye­nzi­we ngo­mli­lo.

4 Nxa ule­tha-ke umni­ke­lo wo­mni­ke­lo wo­ku­dla ophe­kwe ezi­ko, ka­wu­be ngo­wa­ma­qe­be­le­ngwa­na ange­la­mvu­be­lo empu­phu eco­le­ki­le­yo ahla­nga­ni­swe la­ma­fu­thaf, lo­ba izi­nkwa­na ezi­yi­zi­pa­ta­la­la ezi­nge­la­mvu­be­lo ezi­ni­ndwe nga­ma­fu­tha.

5 Uba-ke umni­ke­lo wa­kho ungu­mni­ke­lo wo­ku­dla ophe­kwe ngo­mga­nu oyi­nce­nce, uza­ku­ba ngo­we­mpu­phu eco­le­ki­le­yo enge­la­mvu­be­lo, ixu­be­ne la­ma­fu­tha.

6 Uwu­hle­phu­ne ube yi­zi­hle­phu, uthe­le ama­fu­tha ku­zo; ku­ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla.

7 Uba-ke umni­ke­lo wa­kho ungu­mni­ke­lo wo­ku­dla ophe­kwe nge­mbi­zag, ku­za­kwe­nzi­wa nge­mpu­phu eco­le­ki­le­yo ka­nye la­ma­fu­tha.

8 Nja­lo uza­le­tha umni­ke­lo wo­ku­dla owe­nzi­we nga­le­zi­zi­nto eNko­si­ni; nxa ule­thwa ku­mpri­sti, uza­wu­le­tha ela­thi­ni.

9 Umpri­sti uza­tha­tha emni­ke­lwe­ni wo­ku­dla isi­khu­mbu­zo sa­woh, asi­tshi­se ela­thi­ni; si­ngu­mni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­lo, olo­qha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­ni.

10 Lo­ku­se­le­yo ko­mni­ke­lo wo­ku­dlai ku­za­ku­ba ngo­ku­kaA­ro­ni lo­kwa­ma­do­da­na akhe; ku­yi­ngcwe­le­ngcwe­le emi­ni­ke­lwe­ni ye­Nko­si eye­nzi­we ngo­mli­lo.

11 Ka­ku­la­mni­ke­lo wo­ku­dla eli­za­wu­le­tha eNko­si­ni oza­kwe­nzi­wa nge­mvu­be­loj, ngo­ba ka­wu­yi­ku­tshi­sa la­nga­yi­phi imvu­be­lo lo­ba nga­lu­phi ulu­ju umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo.

12 Umni­ke­lo we­zi­the­lo zo­ku­qa­lak li­za­wu­ni­ke­la eNko­si­ni, ko­dwa ka­wu­yi­ku­tshi­swa ela­thi­ni ku­be lu­qha­tshi olu­mna­ndi.

13 La­wo wo­nke umni­ke­lo wo­mni­ke­lo wa­kho wo­ku­dla uza­wu­tshwa­ya nge­tshwa­yil; nja­lo unga­vu­me­li uku­thi itshwa­yi le­si­vu­me­lwa­no si­ka­Nku­lu­nku­lu wa­khom li­swe­le­ke emni­ke­lwe­ni wa­kho wo­ku­dla; ka­nye le­mi­ni­ke­lo ya­kho yo­nken uza­ni­ke­la itshwa­yi.

14 Uba-ke uni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­dla we­zi­the­lo zo­ku­qa­la eNko­si­ni, uza­ni­ke­la ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla ezi­the­lwe­ni za­kho zo­ku­qa­la ama­be­le ama­tsha ayi­zi­khwe­bu ezo­si­we­yoo, ama­be­le acho­tsho­zi­we­yo ezi­khwe­bu ezi­ntshap;

15 uthe­le ama­fu­tha ku­woq, ube­ke inhla­ka phe­zu kwa­wo; ku­ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla.

16 Umpri­sti uza­tshi­sa-ke isi­khu­mbu­zo sa­wor, okwa­ma­be­le acho­tsho­zi­we­yo awo lo­kwa­ma­fu­tha awo, la­yo yo­nke inhla­ka ya­wo; ku­ngu­mni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo.

Imi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la

3Uba-ke umni­ke­lo wa­khe ungu­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­laa, nxa eni­ke­la okwe­nko­mo, inga­be idu­na ku­mbe insi­ka­zi, uza­wu­ni­ke­la unge­la­si­ci pha­mbi kwe­Nko­sib.

2 Uza­be­ka isa­ndla sa­khe enhlo­kwe­ni yo­mni­ke­lo wa­khec, awu­hla­be emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no; ama­do­da­na kaA­ro­ni anga­ba­pri­sti aza­fa­fa­za-ke iga­zi phe­zu kwe­la­thi inhla­ngo­thi zo­nke.

3 Uza­ni­ke­la oku­ve­la ku­wo umhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo, ida­ngad, la­ma­hwa­hwa wo­nke ase­mi­bi­li­ni,

4 le­zi­nso zo­mbi­li la­ma­hwa­hwa aku­zo ase­zi­nka­lwe­ni, la­ma­hwa­hwa anga­phe­zu kwe­si­bi­ndi uza­wa­su­sa le­zi­nso.

5 Nja­lo ama­do­da­na kaA­ro­ni aza­wa­tshi­sa ela­thi­ni phe­zu ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa ophe­zu kwe­nku­ni ezi­phe­zu ko­mli­loe; ku­ngu­mni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­lo olo­qha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­ni.

6 Uba-ke umni­ke­lo wa­khe ongu­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la eNko­si­ni ungo­wo­mhla­mbi, idu­na ku­mbe insi­ka­zi, uza­wu­ni­ke­la unge­la­si­cif.

7 Uba eni­ke­la iwu­ndlu, li­be ngu­mni­ke­lo wa­khe, uza­li­ni­ke­la pha­mbi kwe­Nko­si,

8 abe­ke isa­ndla sa­khe enhlo­kwe­ni yo­mni­ke­lo wa­khe, awu­hla­be pha­mbi kwe­the­nte le­nhla­nga­no; ama­do­da­na kaA­ro­ni aza­fa­fa­za-ke iga­zi la­wo phe­zu kwe­la­thi inhla­ngo­thi zo­nke.

9 Uza­ni­ke­la oku­ve­la ku­wo umhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo, ama­hwa­hwa awo, umsi­la wo­nke ono­ni­le­yo ewu­qu­ma edu­ze lo­mgo­go­dlag, le­da­nga, la­ma­hwa­hwa wo­nke ase­mi­bi­li­ni,

10 le­zi­nso zo­mbi­li la­ma­hwa­hwa aku­zo ase­zi­nka­lwe­ni, la­ma­hwa­hwa anga­phe­zu kwe­si­bi­ndi uza­wa­su­sa le­zi­nso.

11 Umpri­sti uza­ku­tshi­sa-ke ela­thi­ni, ku­yi­ku­dla ko­mni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­loh.

12 Uba-ke umni­ke­lo wa­khe uyi­mbu­zi, uza­wu­ni­ke­la pha­mbi kwe­Nko­sii,

13 abe­ke isa­ndla sa­khe enhlo­kwe­ni ya­yo, ayi­hla­be pha­mbi kwe­the­nte le­nhla­nga­no; ama­do­da­na kaA­ro­ni aza­fa­fa­za-ke iga­zi la­yo phe­zu kwe­la­thi inhla­ngo­thi zo­nke.

14 Uza­ni­ke­la oku­ve­la ki­yo umni­ke­lo wa­khe, umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo, ida­nga, la­ma­hwa­hwa wo­nke ase­mi­bi­li­ni,

15 le­zi­nso zo­mbi­li la­ma­hwa­hwa aku­zo ase­zi­nka­lwe­ni, la­ma­hwa­hwa anga­phe­zu kwe­si­bi­ndi uza­wa­su­sa le­zi­nso.

16 Nja­lo umpri­sti uza­ku­tshi­sa ela­thi­ni, ku­yi­ku­dla ko­mni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­lo, ku­be lu­qha­tshi olu­mna­ndi. Wo­nke ama­hwa­hwa nga­we­Nko­sij.

17 Yi­si­mi­so sa­pha­ka­de ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nuk, emi­zi­ni ye­nu yo­nke, so­ku­thi li­nga­dli ngi­tsho ama­hwa­hwa la­ga­zil.

Imi­ni­ke­lo ye­so­no

4INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Khu­lu­ma eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi: Uba umphe­fu­mu­lo uso­na ngo­ku­nga­zi ume­la­na lo­ba yi­yi­phi imi­la­yo ye­Nko­sia, enga­fa­ne­le ukwe­nzi­wab, we­nze oku­me­le­ne lo­mu­nye wa­yo,

3 uba umpri­sti ogco­tshi­we­yo eso­nac, ku­be li­ca­la eba­ntwi­ni, uza­ni­ke­la nge­so­no sa­khe aso­ni­le­yo ijo­ngo­si itho­le le­nko­mo eli­nge­la­si­ci, eNko­si­ni, li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no.

4 Uza­le­tha ijo­ngo­si emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no pha­mbi kwe­Nko­sid, abe­ke isa­ndla sa­khe enhlo­kwe­ni ye­jo­ngo­si, ali­hla­be ijo­ngo­si pha­mbi kwe­Nko­si.

5 Nja­lo umpri­sti ogco­tshi­we­yo uza­tha­tha okwe­ga­zi le­jo­ngo­sie, ali­le­the ethe­nte­ni le­nhla­nga­no.

6 Umpri­sti uza­gxa­mu­za-ke umu­nwe wa­khe ega­zi­ni, afa­fa­ze okwe­ga­zi ka­si­kho­mbi­sa pha­mbi kwe­Nko­sif, pha­mbi kwe­ve­yi­li le­ndlu engcwe­le.

7 Nja­lo umpri­sti uza­fa­ka okwe­ga­zig empo­ndwe­ni ze­la­thi le­mpe­pha ele­phu­nga eli­mna­ndi pha­mbi kwe­Nko­sih, eli­se­the­nte­ni le­nhla­nga­no, athu­lu­le­le lo­nke iga­zi le­jo­ngo­si ku­nga­pha­nsi ye­la­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swai, eli­se­mnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no.

8 La­wo wo­nke ama­hwa­hwa ejo­ngo­si lo­mni­ke­lo we­so­no uza­wa­su­sa ku­lo, ida­nga, la­wo wo­nke ama­hwa­hwa ase­mi­bi­li­ni,

9 le­zi­nso zo­mbi­li la­ma­hwa­hwa aku­zo ase­zi­nka­lwe­ni, la­ma­hwa­hwa anga­phe­zu kwe­si­bi­ndi uza­wa­su­sa le­zi­nso,

10 nje­nga­lo­khu ku­su­swa ki­yo inka­bi yo­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­laj. Umpri­sti uza­ku­tshi­sa ela­thi­ni lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa.

11 Ko­dwa isi­khu­mba se­jo­ngo­sik, le­nya­ma ya­lo yo­nke, le­nhlo­ko ya­lo, le­mi­le­nze ya­lo, le­mi­bi­li­ni ya­lo, lo­mswa­ne wa­lo,

12 ye­bo, ijo­ngo­si lo­nke uza­li­khu­phe­la nga­pha­ndle kwe­nka­mba, ali­se enda­we­ni ehla­mbu­lu­ki­le­yo, la­pho oku­thu­lu­le­lwa kho­na umlo­tha, ali­tshi­se phe­zu kwe­nku­ni ngo­mli­lol. Li­za­tshi­se­lwa la­pho oku­thu­lu­le­lwa kho­na umlo­tha.

13 Uba-ke inhla­nga­no yo­nke ya­koI­sra­ye­li iso­na ngo­ku­nga­zim, le­nda­ba ifi­hlwe eme­hlwe­ni eba­ndlan, be­nze ulu­tho olu­me­le­ne lo­ba yi­wu­phi we­mi­la­yo ye­Nko­si, oku­nga­fa­ne­le ukwe­nzi­wa, nja­lo ba­be le­ca­la,

14 la­pho iso­no aba­so­ne be­me­le­ne la­wo se­si­sa­zi­wa, iba­ndla li­za­ni­ke­la ijo­ngo­si itho­le le­nko­mo, li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no, li­li­le­the pha­mbi kwe­the­nte le­nhla­nga­no.

15 Nja­lo aba­da­la be­nhla­nga­no ba­za­be­ka iza­ndla za­bo enhlo­kwe­ni ye­jo­ngo­si pha­mbi kwe­Nko­sio, le­jo­ngo­si li­za­hla­tshwa pha­mbi kwe­Nko­si.

16 Umpri­sti ogco­tshi­we­yop uza­le­tha-ke okwe­ga­zi le­jo­ngo­si ethe­nte­ni le­nhla­nga­no,

17 lo­mpri­sti uza­gxa­mu­za umu­nwe wa­khe ega­zi­ni, afa­fa­ze ka­si­kho­mbi­sa pha­mbi kwe­Nko­si, pha­mbi kwe­ve­yi­li,

18 afa­ke okwe­ga­zi empo­ndwe­ni ze­la­thi eli­pha­mbi kwe­Nko­si, eli­se­the­nte­ni le­nhla­nga­no, athu­lu­le­le lo­nke iga­zi ku­nga­pha­nsi ye­la­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, eli­se­mnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no.

19 Uza­tha­tha-ke ki­lo wo­nke ama­hwa­hwa alo, awa­tshi­se ela­thi­ni.

20 Enze ku­lo ijo­ngo­si, nje­nga­kwe­nze ku­lo ijo­ngo­si lo­mni­ke­lo we­so­no, enze nja­lo ku­loq. Umpri­sti abe­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­lar, nja­lo ba­za­the­the­le­lwa.

21 Nja­lo uza­li­khu­phe­la ijo­ngo­si nga­pha­ndle kwe­nka­mba, ali­tshi­se nje­nga­lo­kho wa­li­tshi­sa ijo­ngo­si lo­ku­qa­la; ku­ngu­mni­ke­lo we­so­no we­ba­ndla.

22 Nxa indu­na iso­na, ye­nza ngo­ku­nga­zi oku­me­le­ne lo­ba yi­wu­phi we­mi­la­yo ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­yos, oku­nga­fa­ne­le ukwe­nzi­wa, nja­lo ibe le­ca­la,

23 ku­mbe iso­no sa­yo eso­ne ime­le­ne la­wo si­sa­zi­swa ku­yot, iza­le­tha umni­ke­lo wa­yo, izi­nya­ne le­mbu­zi, idu­na eli­nge­la­si­ci,

24 ibe­ke isa­ndla sa­yo enhlo­kwe­ni ye­mbu­ziu, iyi­hla­be enda­we­ni la­pho oku­hla­tshe­lwa kho­na umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa pha­mbi kwe­Nko­si; ku­ngu­mni­ke­lo we­so­no.

25 Umpri­sti abe­se­tha­tha okwe­ga­zi lo­mni­ke­lo we­so­no ngo­mu­nwe wa­khev, ali­fa­ke empo­ndwe­ni ze­la­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, athu­lu­le­le iga­zi la­wo ku­nga­pha­nsi ye­la­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa.

26 La­wo wo­nke ama­hwa­hwa awo uza­wa­tshi­sa ela­thi­ni nje­nga­ma­hwa­hwa omhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­law. Nga­lo­kho umpri­sti uza­ye­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la nge­so­no sa­yox, nja­lo ithe­the­le­lwe.

27 Uba-ke lo­ba ngu­ba­ni wa­ba­ntu be­li­zwe eso­na ngo­ku­nga­ziy, ngo­ba ese­nza oku­me­le­ne lo­ba yi­wu­phi we­mi­la­yo ye­Nko­si, oku­nga­fa­ne­le ukwe­nzi­wa, aze abe le­ca­la,

28 ku­mbe iso­no sa­khe aso­ni­le­yo si­sa­zi­swa ku­yez, uza­le­tha umni­ke­lo wa­khe, izi­nya­ne le­mbu­zi, isi­bhu­zi­ka­zi esi­nge­la­si­ci, nge­so­no sa­khe aso­ni­le­yo.

29 Uza­be­ka-ke isa­ndla sa­khe enhlo­kwe­ni yo­mni­ke­lo we­so­noa, awu­hla­be umni­ke­lo we­so­no enda­we­ni yo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa.

30 Nja­lo umpri­sti uza­tha­tha okwe­ga­zi la­wo ngo­mu­nwe wa­khe, ali­fa­ke empo­ndwe­ni ze­la­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, athu­lu­le­le lo­nke iga­zi la­wo ku­nga­pha­nsi ye­la­thi.

31 La­wo wo­nke ama­hwa­hwa awo uza­wa­su­sab, nje­nga­lo­khu ama­hwa­hwa esu­swa ku­wo umhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­lac, lo­mpri­sti awa­tshi­se ela­thi­ni abe li­phu­nga eli­mna­ndi eNko­si­nid. Nga­lo­kho umpri­sti uza­me­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la, abe­se­the­the­le­lwae.

32 Ko­dwa uba ele­tha iwu­ndlu lo­mni­ke­lo wa­khe li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no, uza­le­tha eli­si­ka­zi eli­nge­la­si­cif,

33 abe­ke isa­ndla sa­khe enhlo­kwe­ni yo­mni­ke­lo we­so­no, awu­hla­be ube ngu­mni­ke­lo we­so­no, enda­we­ni la­pho oku­hla­tshe­lwa kho­na umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa.

34 Nja­lo umpri­sti uza­tha­tha okwe­ga­zi lo­mni­ke­lo we­so­no ngo­mu­nwe wa­khe, ali­fa­ke empo­ndwe­ni ze­la­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, athu­lu­le­le lo­nke iga­zi la­wo ku­nga­pha­nsi ye­la­thi.

35 La­wo wo­nke ama­hwa­hwa awo uza­wa­su­sa nje­nga­lo­khu ama­hwa­hwa ewu­ndlu esu­swa ku­wo umhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­lag, lo­mpri­sti awa­tshi­se ela­thi­ni phe­zu kwe­mi­ni­ke­lo ye­Nko­si eye­nzi­we ngo­mli­lo. Nga­lo­kho umpri­sti uza­me­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la nge­so­no sa­khe aso­ni­le­yoh, nja­lo uza­the­the­le­lwa.

5Umphe­fu­mu­lo, uba uso­na-ke usu­zwe ili­zwi le­si­fu­ngoa, nja­lo ube ngu­mfa­ka­zi, ku­mbe uku­bo­ni­le lo­ba ukwa­zi, uba unga­ku­khu­lu­mi, uza­thwa­la ubu­bi ba­wob.

2 Lo­ba uba umphe­fu­mu­lo uthi­nta lo­ba yi­yi­phi into engco­li­le­yoc, lo­ba iyi­si­du­mbu se­nya­ma­za­na engco­li­le­yo, lo­ba isi­du­mbu se­si­fu­yo esi­ngco­li­le­yo, ku­mbe isi­du­mbu sa­lo­kho oku­hu­qu­ze­la­yo oku­ngco­li­le­yo, la­nxa ku­fi­hli­we ku­ye, ku­be ka­nti ungco­li­le ule­ca­lad.

3 Lo­ba uba uthi­nta uku­ngco­la ko­mu­ntue, lo­ba ku­yi­ni uku­ngco­la kwa­khe angco­la nga­kho, nja­lo ku­fi­hli­we ku­wo, la­pho usu­kwa­zi uza­ku­ba le­ca­la.

4 Lo­ba uba umphe­fu­mu­lo ufu­nga, ukhu­lu­ma nga­ma­wa­la nge­nde­be za­wof ukwe­nza oku­bi lo­ba ukwe­nza oku­hleg, lo­ba ku­yi­ni umu­ntu anga­khu­lu­ma nga­kho nga­ma­wa­la nge­si­fu­ngo, nja­lo ku­fi­hli­we ku­wo, la­pho usu­kwa­zi uza­ku­ba le­ca­la ko­ku­nye kwa­lo­kho.

5 Ku­za­ku­thi-ke nxa ule­ca­la kwe­nye ya­le­zi­zi­nto, uvu­me nga­lo­kho oko­ni­le­yoh,

6 ule­the umni­ke­lo wa­wo we­ca­la eNko­si­ni nge­so­no sa­wo oso­ni­le­yo, ensi­ka­zi emhla­nji­ni, iwu­ndlu lo­ba izi­nya­ne le­mbu­zi, ku­be ngu­mni­ke­lo we­so­no, umpri­sti abe­se­we­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la nge­so­no sa­wo.

7 Ko­dwa uba isa­ndla sa­wo si­nga­fi­nye­le­li okwa­ne­la imvu, unga­le­tha eNko­si­ni nge­ca­la la­wo olo­ni­le­yo ama­ju­ba ama­bi­lii lo­ba ama­phu­phu enkwi­li­mba ama­bi­li, eli­nye li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no le­li­nye li­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa;

8 ubu­su­wa­le­tha ku­mpri­sti oza­ni­ke­la eli­nge­lo­mni­ke­lo we­so­no ku­qa­la, atshu­phu­le inhlo­ko ya­lo enta­nye­ni ya­lo, ko­dwa anga­kwe­hlu­ka­ni­sij,

9 afa­fa­ze okwe­ga­zi lo­mni­ke­lo we­so­no ehla­ngo­thi­ni lwe­la­thi, le­ga­zi eli­se­le­yo li­kha­nye­lwek ku­nga­pha­nsi ye­la­thil; ku­ngu­mni­ke­lo we­so­no.

10 Ele­si­bi­li uza­le­nza li­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa nje­ngo­kwe­si­mi­so, lo­mpri­sti ame­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­la nge­so­no sa­khe aso­ni­le­yom, nja­lo uza­the­the­le­lwa.

11 Ko­dwa uba isa­ndla sa­wo si­nga­fi­nye­le­li ema­ju­be­ni ama­bi­li lo­ba ema­phu­phi­ni enkwi­li­mba ama­bi­li, lo­wo owo­ni­le­yo anga­le­tha umni­ke­lo wa­khe okwe­tshu­mi kwe-e­fa* ye­mpu­phu eco­le­ki­le­yo ube ngu­mni­ke­lo we­so­no; anga­be­ki ma­fu­tha phe­zu kwa­yo, anga­be­ki nhla­ka phe­zu kwa­yo, ngo­ba ingu­mni­ke­lo we­so­non.

12 Nja­lo uza­yi­le­tha ku­mpri­sti, umpri­sti acu­phe-ke ku­yo isa­ndla sa­khe esi­gcwe­le­yoo ku­be yi­si­khu­mbu­zo sa­yo, aku­tshi­se ela­thi­ni, phe­zu kwe­mi­ni­ke­lo ye­Nko­si eye­nzi­we ngo­mli­lo; ku­ngu­mni­ke­lo we­so­nop.

13 Nga­lo­kho umpri­sti uza­me­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­laq nge­so­no sa­khe aso­ni­le­yo la­ku­yi­phi ya­le­zi­zi­nto, nja­lo uza­the­the­le­lwa. Nja­lo ku­za­ku­ba ngo­ko­mpri­stir, nje­ngo­mni­ke­lo wo­ku­dla.

Imi­ni­ke­lo ye­ca­la

14 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

15 Uba umphe­fu­mu­lo upha­mbe­ka nge­si­pha­mbe­ko wo­ne unga­zi ume­la­na le­zi­nto ezi­ngcwe­le ze­Nko­sis, uza­le­tha umni­ke­lo wa­wo we­ca­la eNko­si­ni, inqa­ma enge­la­si­ci emhla­nji­nit, ele­si­li­nga­ni­so sa­kho se­nte­ngo sa­ma­she­ke­li* esi­li­va ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le, ku­be ngu­mni­ke­lo we­ca­lau.

16 La­lo­kho oko­ni­le­yo oku­me­le­ne le­nto engcwe­le uza­ku­bu­yi­se­la, we­nge­ze­le­le ku­kho ingxe­nye ye­si­hla­nu ya­kho, oyi­ni­ke umpri­stiv, lo­mpri­sti awe­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­la nge­nqa­ma yo­mni­ke­lo we­ca­la, nja­lo uza­the­the­le­lwaw.

17 Uba-ke umphe­fu­mu­lo uso­na, we­nze oku­me­le­ne lo­mu­nye wa­yo yo­nke imi­la­yo ye­Nko­six, oku­nga­fa­ne­le ukwe­nzi­wa, la­nxa unga­kwa­ziy, ku­be ka­nti ule­ca­laz, nja­lo uza­thwa­la ubu­bi ba­wo.

18 Uza­le­tha-ke ku­mpri­sti inqa­ma enge­la­si­ci eve­la emhla­nji­nia, ele­si­li­nga­ni­so sa­kho se­nte­ngo, ku­be ngu­mni­ke­lo we­ca­la, lo­mpri­sti uza­we­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la ngo­ku­pha­mba­ni­sa kwa­wo opha­mba­ni­sa nga­kho unga­kwa­zi, nja­lo uza­the­the­le­lwab.

19 Ku­ngu­mni­ke­lo we­ca­la; nge­qi­ni­so ule­ca­la eNko­si­ni.

6INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Uba umphe­fu­mu­lo uso­naa, upha­mbe­ke isi­pha­mbe­ko eNko­si­ni ukho­hli­se uma­khe­lwa­ne wa­wob ma­ye­la­na la­lo­kho oku­ni­ke­lwa ku­wo uku­thi uku­lo­ndo­lo­zec, lo­ba ma­ye­la­na le­si­ba­mbi­so se­sa­ndla, lo­ba ngo­ku­pha­ngi­we­yo, lo­ba umci­nde­ze­le uma­khe­lwa­ne wa­wod,

3 ku­mbe utho­la lo­kho okwa­ku­la­hle­ki­lee, uqa­mbe ama­nga nga­kho, ufu­nge ama­ngaf, lo­ba ku­ku­phi kwa­zo zo­nke le­zo izi­nto umu­ntu aze­nza­yo, one nga­kho,

4 ku­za­ku­thi-ke ngo­ba oni­le ele­ca­la, uza­bu­yi­se­la impa­ngo ayi­pha­ngi­le­yo, lo­ba lo­kho owa­ku­zu­za ngo­ku­ci­nde­ze­la, lo­ba lo­kho okwa­ni­ke­lwa ku­ye uku­thi aku­lo­ndo­lo­ze, lo­ba lo­kho okwa­ku­la­hle­ki­le aku­tho­li­le­yo,

5 ku­mbe ku­kho ko­nke afu­nge ama­nga nga­kho; uza­ku­bu­yi­sa nge­si­qo­ko­qe­la sa­khog, enge­ze­le­le ku­kho ingxe­nye ye­si­hla­nu ya­kho, amni­ke lo­wo enge­ya­khe ngo­su­ku lo­mni­ke­lo wa­khe we­ca­la.

6 Nja­lo uza­le­tha umni­ke­lo wa­khe we­ca­la eNko­si­ni, inqa­ma enge­la­si­ci emhla­nji­nih, ele­si­li­nga­ni­so sa­kho se­nte­ngo, ku­be ngu­mni­ke­lo we­ca­la, ayi­se ku­mpri­sti,

7 nja­lo umpri­sti uza­me­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la pha­mbi kwe­Nko­si, nja­lo uza­the­the­le­lwai, lo­ba ku­ku­phi kwa­kho ko­nke akwe­nzi­le­yo ale­ca­la nga­kho.

Emi­nye imi­la­yo nge­mi­ni­ke­lo

8 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

9 La­ya uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe uthi: Lo ngu­mla­yo wo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa. Ku­ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa nge­nxa yo­ku­tshi­sa phe­zu kwe­la­thi ubu­su­ku bo­nke ku­ze ku­se, lo­mli­lo we­la­thi uza­bhe­bha ku­lo.

10 Umpri­sti-ke uza­gqo­ka ise­mba­tho sa­khe se­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo, lo­ka­bhu­du­la wa­khe wa­nga­pha­nsi we­le­mbu eli­co­le­ki­le­yoj uza­mfa­ka emzi­mbe­ni wa­khe, atha­the umlo­tha umli­lo usu­qe­de umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa ela­thi­ni, awu­be­ke ece­le­ni kwe­la­thik.

11 Abe­se­khu­lu­la ize­mba­tho za­khe, emba­the ezi­nye ize­mba­thol, akhu­phe­le umlo­tha nga­pha­ndle kwe­nka­mba enda­we­ni ehla­mbu­lu­ki­le­yom.

12 Lo­mli­lo ophe­zu kwe­la­thi uza­bhe­bha ku­lo, unga­ci­tshwa; nja­lo umpri­sti uza­ba­sa inku­ni phe­zu kwa­lo uku­sa ngo­ku­sa, abe­ke ku­hle umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa phe­zu kwa­lo, atshi­se ku­lo ama­hwa­hwa emi­ni­ke­lo yo­ku­thu­lan.

13 Umli­lo uza­bhe­bha nja­lo­nja­lo ela­thi­ni, unga­ci­tshi.

14 La­lo ngu­mla­yo wo­mni­ke­lo wo­ku­dlao. Ama­do­da­na kaA­ro­ni aza­wu­ni­ke­la pha­mbi kwe­Nko­si, pha­mbi kwe­la­thi.

15 Nja­lo uza­cu­pha okwa­yo isa­ndla sa­khe esi­gcwe­le­yo, empu­tshi­ni eco­le­ki­le­yo yo­mni­ke­lo wo­ku­dla, le­ma­fu­the­ni awo, le­nhla­ka yo­nke ephe­zu ko­mni­ke­lo wo­ku­dla, aku­tshi­se ela­thi­ni, uqha­tshi olu­mna­ndi, isi­khu­mbu­zo sa­wo, eNko­si­nip.

16 Lo­ku­se­le­yo ku­wo uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ba­za­ku­dlaq, ku­za­dli­wa ku­nge­la­mvu­be­lo enda­we­ni engcwe­ler, lo­khu ba­za­ku­dla egu­me­ni le­the­nte le­nhla­nga­no.

17 Ka­ku­yi­ku­bha­kwa nge­mvu­be­los. Ku­yi­sa­be­lo sa­bo engi­si­ni­ke ku­mi­ni­ke­lo ya­mi eye­nzi­we ngo­mli­lot; ku­yi­ngcwe­le­ngcwe­leu, nje­ngo­mni­ke­lo we­so­no la­nje­ngo­mni­ke­lo we­ca­la.

18 Bo­nke abe­si­li­sa eba­ntwa­ne­ni ba­kaA­ro­ni ba­za­ku­dlav. Ku­yi­si­mi­so esi­la­pha­ka­de ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nuw, esi­ve­la emi­ni­ke­lwe­ni ye­Nko­si eye­nzi­we ngo­mli­lo; wo­nke oku­thi­nta­yo uza­ku­ba ngcwe­lex.

19 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

20 Lo ngu­mni­ke­lo kaA­ro­ni la­ma­do­da­na akhey aba­za­wu­ni­ke­la eNko­si­ni ngo­su­ku lo­ku­gco­tshwa kwa­khe; okwe­tshu­mi kwe-e­fa* le­mpu­phu eco­le­ki­le­yoz ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla nja­lo­nja­lo, ingxe­nye ya­yo eku­se­ni le­ngxe­nye ya­yo ku­si­hlwa.

21 Uza­kwe­nze­lwa emga­nwi­ni oyi­nce­nce nga­ma­fu­thaa. Uza­wu­le­tha uxu­tsha­ni­si­we, uni­ke­le nge­nce­zu ezi­bha­ki­we­yo zo­mni­ke­lo wo­ku­dla, zi­be lu­qha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­ni.

22 Lo­mpri­sti wa­ma­do­da­na akhe, ogco­tshi­we­yo esi­khu­ndle­ni sa­khe, uza­kwe­nza. Ku­yi­si­mi­so sa­pha­ka­de eNko­si­ni. Uza­tshi­swa ngo­ku­phe­le­le­yob.

23 Wo­nke-ke umni­ke­lo wo­ku­dla wo­mpri­sti uza­tshi­swa ngo­ku­phe­le­le­yo, unga­dli­wa.

24 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

25 Tsho­no kuA­ro­ni la­ku­ma­do­da­na akhe uthi: Lo ngu­mla­yo wo­mni­ke­lo we­so­noc. Enda­we­ni la­pho oku­hla­tshe­lwa kho­na umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa umni­ke­lo we­so­no uza­hla­tshwa kho­na pha­mbi kwe­Nko­sid; uyi­ngcwe­le­ngcwe­lee.

26 Umpri­sti owu­ni­ke­le­la iso­no uza­wu­dlaf; uza­dle­lwa enda­we­ni engcwe­leg, egu­me­ni le­the­nte le­nhla­nga­no.

27 Ko­nke oku­thi­nta inya­ma ya­wo ku­za­ku­ba ngcwe­leh; lo­fa­fa­za okwe­ga­zi la­wo esi­gqo­kwe­ni, lo­khu afa­fa­ze ki­kho we­na uza­ku­ge­zi­sa enda­we­ni engcwe­le.

28 Nja­lo imbi­za ye­bu­mba oku­phe­ke­lwe ku­yo iza­pha­hla­zwai; ko­dwa uba ku­phe­ke­lwe embi­ze­ni ye­thu­si, ka­yi­pha­lwe ihla­nju­lu­lwe nga­ma­nzi.

29 Wo­nke owe­si­li­sa ku­ba­pri­sti uza­wu­dlaj. Ku­yi­ngcwe­le­ngcwe­lek.

30 Ko­dwa lo­ba yi­wu­phi umni­ke­lo we­so­nol okwe­ga­zi la­wo li­nge­ni­swe ethe­nte­ni le­nhla­nga­no ukwe­nza inhla­wu­lo yo­ku­thu­la enda­we­ni engcwe­le ka­wu­yi­ku­dli­wa; uza­tshi­swa ngo­mli­lo.

7La­lo ngu­mla­yo wo­mni­ke­lo we­ca­laa. Uyi­ngcwe­le­ngcwe­leb.

2 Enda­we­ni la­pho oku­hla­tshe­lwa kho­na umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa ba­za­hla­be­la kho­na umni­ke­lo we­ca­lac, le­ga­zi la­wo uza­li­fa­fa­za ela­thi­ni inhla­ngo­thi zo­nke.

3 La­wo wo­nke ama­hwa­hwa awo uza­wa­ni­ke­lad, umsi­la ono­ni­le­yo, le­da­nga,

4 le­zi­nso zo­mbi­li la­ma­hwa­hwa aku­zo ase­zi­nka­lwe­ni, la­ma­hwa­hwa anga­phe­zu kwe­si­bi­ndi uza­wa­su­sa le­zi­nso;

5 lo­mpri­sti uza­ku­tshi­sa ela­thi­ni ku­be ngu­mni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo; ku­ngu­mni­ke­lo we­ca­la.

6 Wo­nke owe­si­li­sa ku­ba­pri­sti uza­wu­dlae; ka­wu­dle­lwe enda­we­ni engcwe­le, uyi­ngcwe­le­ngcwe­lef.

7 Nje­ngo­mni­ke­lo we­so­no unja­lo umni­ke­lo we­ca­lag; umla­yo wa­yo mu­nye. Umpri­sti owe­nza inhla­wu­lo yo­ku­thu­la nga­wo, uza­ku­ba ngo­wa­khe.

8 Umpri­sti oni­ke­la-ke umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa wo­mu­ntu, isi­khu­mba so­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa ani­ke­le nga­wo si­za­ku­ba nge­sa­lo­wo­mpri­sti.

9 La­wo wo­nke umni­ke­lo wo­ku­dla obha­kwe ezi­koh, la­kho ko­nke oku­lu­ngi­swa epa­ne­nii lo­ba emga­nwi­ni oyi­nce­nce, ku­za­ku­ba ngo­kwa­lo­wo­mpri­sti oni­ke­le nga­kho.

10 La­wo wo­nke umni­ke­lo wo­ku­dla ovu­tshwe nga­ma­fu­tha ku­mbe owo­mi­le­yo uza­ku­ba ngo­wa­ma­do­da­na wo­nke kaA­ro­ni, enye nje­nge­nye.

11 Nja­lo lo ngu­mla­yo wo­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la awu­ni­ke­la eNko­si­nij.

12 Uba ewu­ni­ke­la ube ngu­mni­ke­lo wo­ku­bo­nga, uza­ni­ke­la ka­nye lo­mhla­tshe­lo wo­mni­ke­lo wo­ku­bo­nga ama­qe­be­le­ngwa­na ange­la­mvu­be­lo ahla­nga­ni­swe la­ma­fu­thak, le­zi­nkwa­na ezi­yi­zi­pa­ta­la­la ezi­nge­la­mvu­be­lo ezi­ni­ndwe nga­ma­fu­tha, la­ma­qe­be­le­ngwa­na empu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, ekha­nzi­ngi­wel.

13 Nga­pha­ndle kwa­ma­qe­be­le­ngwa­na uza­ni­ke­la isi­nkwa esi­le­mvu­be­lom ku­be ngu­mni­ke­lo wa­khe, lo­mhla­tshe­lo wo­mni­ke­lo wo­ku­bo­nga we­mi­ni­ke­lo ya­khe yo­ku­thu­la.

14 Nja­lo uza­ni­ke­la okwa­wo oku­ko­dwa oku­ve­la ku­wo wo­nke umni­ke­lo ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa eNko­si­ni; li­za­ku­ba nge­la­lo­wo­mpri­stin ofa­fa­za iga­zi le­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la.

15 Ko­dwa inya­ma yo­mhla­tshe­lo wo­mni­ke­lo wo­ku­bo­ngao we­mi­ni­ke­lo ya­khe yo­ku­thu­la iza­dli­wa ngo­su­ku lo­ku­ni­ke­la kwa­khe, anga­tshi­yi okwa­yo ku­ze ku­be se­ku­se­ni.

16 Ko­dwa uba umhla­tshe­lo wo­mni­ke­lo wa­khe uyi­si­the­mbi­so lo­ba umni­ke­lo we­si­hle, uza­dli­wa ngo­su­ku ani­ke­la nga­lo umhla­tshe­lo wa­khe, lo­ku­se­le­yo ku­wo ku­dli­we la­ku­si­sap;

17 ko­dwa oku­se­le­yo enya­me­ni yo­mhla­tshe­lo ngo­su­ku lwe­si­tha­thu ku­za­tshi­swa ngo­mli­lo.

18 Nja­lo uba okwe­nya­ma yo­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo ya­khe yo­ku­thu­la ku­dli­wa lo­ku­dli­wa ngo­su­ku lwe­si­tha­thu, oku­ni­ke­la­yo ka­yi­kwe­mu­ke­le­ka, ka­ku­yi­ku­ba­le­lwa ku­yeq; ku­za­ku­ba yi­si­ne­ngi­sor, lo­mphe­fu­mu­lo odla okwa­yo uza­thwa­la ubu­bi ba­wo.

19 Le­nya­ma ethi­nta into engco­li­le­yo ka­yi­yi­ku­dli­wa, iza­tshi­swa ngo­mli­lo. Ko­dwa ma­ye­la­na le­nya­ma, wo­nke ohla­mbu­lu­ki­le­yo anga­dla inya­ma,

20 ko­dwa umphe­fu­mu­lo odla inya­ma yo­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, enge­ye­Nko­si, lo­ku­ngco­la kwa­wo ku­phe­zu kwa­wos, lo­wo­mphe­fu­mu­lo uza­qu­nywa usu­ke eba­ntwi­ni ba­wot.

21 Nja­lo uba umphe­fu­mu­lo uthi­nta lo­ba yi­ni engco­li­le­yo, uku­ngco­la ko­mu­ntuu, lo­ba inya­ma­za­na engco­li­le­yov, ku­mbe lo­ba yi­ni engco­li­le­yo eyi­si­ne­ngi­sow, abe­se­si­dla okwe­nya­ma yo­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la enge­ye­Nko­si, lo­wo­mphe­fu­mu­lo uza­qu­nywa usu­ke eba­ntwi­ni ba­wox.

22 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

23 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi: Li­nga­dli la­ka­nye ama­hwa­hwa enko­mo ku­mbe awe­mvu ku­mbe awe­mbu­ziy.

24 Ko­dwa ama­hwa­hwa esi­du­mbu se­nya­ma­za­na, la­ma­hwa­hwa enya­ma­za­na eda­tshu­li­we­yo anga­se­tshe­nzi­swa lo­ba ku­wu­phi umse­be­nzi, ko­dwa li­nga­wa­dli la­ka­nye.

25 Ngo­ba lo­ba ngu­ba­ni odla ama­hwa­hwa enya­ma­za­na aba­ni­ke­la nga­yo umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo, lo­wo­mphe­fu­mu­lo odla­yo uza­qu­nywa usu­ke eba­ntwi­ni ba­wo.

26 Fu­thi li­nga­dli la­ga­zi la­ku­yi­phi imi­zi ye­nu, ele­nyo­ni lo­ba ele­nya­ma­za­naz.

27 Wo­nke umphe­fu­mu­lo odla­yo lo­ba yi­li­phi iga­zi, lo­wo­mphe­fu­mu­lo uza­qu­nywa usu­ke eba­ntwi­ni ba­wo.

28 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

29 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi: Lo­wo oni­ke­la umhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo ya­khe yo­ku­thu­la eNko­si­nia uza­le­tha umni­ke­lo wa­khe eNko­si­ni uve­la ku­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo ya­khe yo­ku­thu­la.

30 Iza­ndla za­khe zi­za­le­tha imi­ni­ke­lo ye­Nko­sib eye­nzi­we ngo­mli­lo, ama­hwa­hwa le­si­fu­ba, uza­ku­le­tha le­si­fu­ba, uku­si­zu­ngu­za si­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa pha­mbi kwe­Nko­sic.

31 Umpri­sti uza­tshi­sa-ke ama­hwa­hwa ela­thi­nid, ko­dwa isi­fu­ba si­be nge­si­kaA­ro­ni le­sa­ma­do­da­na akhee.

32 Li­za­ni­ka-ke umpri­sti umle­nze wo­ku­ne­nef, ube ngu­mni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa ove­la emi­hla­tshe­lwe­ni ye­mi­ni­ke­lo ye­nu yo­ku­thu­la.

33 Lo­wo pha­ka­thi kwa­ma­do­da­na kaA­ro­ni oni­ke­la iga­zi le­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la la­ma­hwa­hwa uza­zu­za umle­nze wo­ku­ne­ne ube yi­sa­be­lo sa­khe.

34 Ngo­ba isi­fu­ba so­ku­zu­ngu­zwag lo­mle­nze wo­ku­pha­ka­nyi­swa ngi­ku­the­the eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li, emi­hla­tshe­lwe­ni ye­mi­ni­ke­lo ya­bo yo­ku­thu­la, nga­ku­ni­ka uA­ro­ni umpri­sti la­ma­do­da­na akhe, ku­be yi­si­mi­so esi­la­pha­ka­de, oku­ve­la eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li.

35 Lo­kho ku­yi­sa­be­lo si­kaA­ro­ni le­sa­be­lo sa­ma­do­da­na akhe esi­ve­la emi­ni­ke­lwe­ni ye­Nko­si eye­nzi­we ngo­mli­lo, mhla eba­so­nde­za uku­se­be­nze­la iNko­si nje­nga­ba­pri­sti,

36 INko­si eya­la­ya nga­kho uku­ba­ni­ka, ngo­su­ku eya­ba­gco­ba nga­loh, oku­ve­la eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li. Ku­yi­si­mi­so esi­la­pha­ka­de ezi­zu­ku­lwa­ne­ni za­bo.

37 Lo ngu­mla­yo wo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swai, wo­mni­ke­lo wo­ku­dlaj, lo­wo­mni­ke­lo we­so­nok, lo­wo­mni­ke­lo we­ca­lal, lo­wo­kwe­hlu­ka­ni­se­lwam, lo­wo­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­lan,

38 INko­si eya­mla­ya nga­wo uMo­zi­si enta­be­ni ye­Si­na­yi, ngo­su­ku ala­ya nga­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uku­thi ba­le­the imi­ni­ke­lo ya­bo eNko­si­nio enka­nga­la ye­Si­na­yi.

Uku­gco­tshwa ku­kaA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe

8INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Tha­tha uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ka­nye la­yea, le­ze­mba­thob, la­ma­fu­tha oku­gco­bac, le­jo­ngo­si lo­mni­ke­lo we­so­nod, le­nqa­ma ezi­mbi­li, le­si­tsha se­zi­nkwa ezi­nge­la­mvu­be­lo,

3 ubu­tha­ni­se inhla­nga­no yo­nke emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no.

4 UMo­zi­si wa­se­se­nza nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­ye, le­nhla­nga­no ya­bu­tha­na emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no.

5 UMo­zi­si wa­se­si­thi enhla­nga­nwe­ni: Yi­yo le into iNko­si ela­ye uku­thi ye­nzi­wee.

6 UMo­zi­si wa­se­so­nde­za uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe, wa­ba­ge­zi­sa nga­ma­nzif.

7 Wa­se­mgqo­ki­sa isi­gqo­kog, wa­mbo­pha nge­bha­nti, wa­mgqo­ki­sa ibha­tshi, wa­mfa­ka i-e­fo­di*, wa­mbo­pha nge­bha­nti le-e­fo­di ele­lu­kwe ngo­bu­ngci­tshi, wali­bo­phe­la ku­ye nga­loh.

8 Wa­mgqo­ki­sa ise­mba­tho se­si­fu­bai, wa­be­ka ese­mba­thwe­ni se­si­fu­ba iU­ri­mi le­Thu­mi­mij.

9 Wa­mthwa­li­sa iqhi­ye ekha­nda la­khek; wa­be­ka phe­zu kwe­qhi­yel, nga­pha­mbi ko­bu­so ba­yo, ince­nce ye­go­li­de, umqhe­le wo­bu­ngcwe­le, nje­nga­lo­khu iNko­si ya­yi­mla­yi­le uMo­zi­si.

10 UMo­zi­si wa­se­tha­tha ama­fu­tha oku­gco­bam, wa­li­gco­ba itha­bha­ne­ke­le la­kho ko­nke oku­pha­ka­thi kwa­lo, wa­ku­ngcwe­li­sa.

11 Wa­fa­fa­za nga­wo phe­zu kwe­la­thi ka­si­kho­mbi­sa, wa­gco­ba ila­thi le­zi­tsha za­lo zo­nke, le­ndi­tshi yo­ku­ge­ze­la lo­nya­wo lwa­yo, uku­ku­ngcwe­li­sa.

12 Wa­the­la okwa­ma­fu­tha oku­gco­ba ekha­nda li­kaA­ro­nin, wa­mgco­ba, uku­mngcwe­li­sa.

13 UMo­zi­si wa­se­so­nde­za ama­do­da­na kaA­ro­nio, wa­wa­gqo­ki­sa izi­gqo­ko, wa­wa­bo­pha nga­ma­bha­nti, wa­wa­thwa­li­sa izi­ngo­wa­ne, nje­nga­lo­khu iNko­si ya­yi­mla­yi­le uMo­zi­si.

14 Wa­se­so­nde­za ijo­ngo­si lo­mni­ke­lo we­so­nop; uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ba­se­be­be­ka iza­ndla za­bo enhlo­kwe­ni ye­jo­ngo­si lo­mni­ke­lo we­so­noq.

15 Wa­se­li­hla­ba, uMo­zi­si wa­se­tha­tha iga­zir, wa­li­fa­ka ngo­mu­nwe wa­khe empo­ndwe­ni ze­la­thi inhla­ngo­thi zo­nke, wa­hla­mbu­lu­la ila­thi, wa­thu­lu­le­la iga­zi ku­nga­pha­nsi ye­la­thi, wa­li­ngcwe­li­sa uku­le­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la.

16 Wa­tha­tha ida­nga lo­nkes, la­ma­hwa­hwa esi­bi­ndi, le­zi­nso zo­mbi­li la­ma­hwa­hwa azo, uMo­zi­si wa­ku­tshi­sa ela­thi­ni.

17 Ko­dwa ijo­ngo­si, le­si­khu­mba sa­lo, le­nya­ma ya­lo, lo­mswa­ne wa­lo wa­ku­tshi­sa ngo­mli­lo nga­pha­ndle kwe­nka­mba, nje­nga­lo­khu iNko­si ya­yi­mla­yi­le uMo­zi­sit.

18 Wa­se­so­nde­za inqa­ma yo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swau; uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ba­se­be­be­ka iza­ndla za­bo phe­zu kwe­nhlo­ko ye­nqa­ma.

19 Wa­se­yi­hla­ba, uMo­zi­si wa­fa­fa­za iga­zi phe­zu kwe­la­thi inhla­ngo­thi zo­nkev.

20 Wa­se­yi­si­ka inqa­ma nge­zi­qa za­yo, uMo­zi­si wa­tshi­sa inhlo­ko le­zi­tho la­ma­hwa­hwa.

21 Wa­ge­zi­sa imi­bi­li­ni le­mi­le­nze nga­ma­nzi, uMo­zi­si wa­tshi­sa inqa­ma yo­nke ela­thi­ni, ku­ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa olo­qha­tshi olu­mna­ndi, ku­ngu­mni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo, nje­nga­lo­kho iNko­si ya­yi­mla­yi­le uMo­zi­si.

22 Wa­se­so­nde­za enye inqa­maw, inqa­ma yo­kwe­hlu­ka­ni­swa; uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ba­se­be­be­ka iza­ndla za­bo phe­zu kwe­nhlo­ko ye­nqa­ma.

23 Wa­se­yi­hla­ba, uMo­zi­si wa­tha­tha okwe­ga­zi la­yo, wa­li­fa­ka eqwa­nge­ni lwe­ndle­be yo­ku­ne­ne kaA­ro­ni, le­si­thu­phe­ni se­sa­ndla sa­khe so­ku­ne­ne, le­zwa­ne­ni olu­khu­lu lo­nya­wo lwa­khe lo­ku­ne­ne.

24 Wa­se­so­nde­za ama­do­da­na kaA­ro­ni, uMo­zi­si wa­fa­ka okwe­ga­zi eqwa­nge­ni lwe­ndle­be ya­wo yo­ku­ne­ne, le­si­thu­phe­ni se­sa­ndla sa­wo so­ku­ne­ne, le­zwa­ne­ni olu­khu­lu lo­nya­wo lwa­wo lo­ku­ne­ne; uMo­zi­si wa­se­fa­fa­za iga­zi phe­zu kwe­la­thi inhla­ngo­thi zo­nke.

25 Wa­se­tha­tha ama­hwa­hwax, lo­msi­la ono­ni­le­yo, le­da­nga lo­nke, la­ma­hwa­hwa esi­bi­ndi, le­zi­nso zo­mbi­li la­ma­hwa­hwa azo, lo­mle­nze wo­ku­ne­ne,

26 wa­khu­pha esi­tshe­ni se­zi­nkwa ezi­nge­la­mvu­be­loy esa­si­pha­mbi kwe­Nko­si iqe­be­le­ngwa­na la­ba li­nye eli­nge­la­mvu­be­lo, le­qe­be­le­ngwa­na eli­lo­dwa le­si­nkwa esi­la­ma­fu­tha, le­si­nkwa­na esi­so­dwa esi­yi­si­pa­ta­la­la, wa­ku­be­ka phe­zu kwa­ma­hwa­hwa la­phe­zu ko­mle­nze wo­ku­ne­ne;

27 wa­ku­be­ka ko­nke eza­ndle­ni zi­kaA­ro­ni le­za­ndle­ni za­ma­do­da­na akhez, wa­ku­zu­ngu­za kwa­ba ngu­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa pha­mbi kwe­Nko­si.

28 UMo­zi­si wa­se­ku­tha­tha eza­ndle­ni za­bo, wa­ku­tshi­sa ela­thi­ni phe­zu ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swaa, kwa­ba yi­kwe­hlu­ka­ni­swa oko­qha­tshi olu­mna­ndi, ku­ngu­mni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo.

29 UMo­zi­si wa­se­tha­tha isi­fu­ba, wa­si­zu­ngu­za sa­ba ngu­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa pha­mbi kwe­Nko­si; sa­ba yi­sa­be­lo si­ka­Mo­zi­si se­nqa­ma yo­kwe­hlu­ka­ni­swab, nje­nga­lo­kho iNko­si ya­yi­mla­yi­le uMo­zi­si.

30 UMo­zi­si wa­se­tha­tha okwa­ma­fu­tha oku­gco­bac lo­kwe­ga­zi okwa­ku­phe­zu kwe­la­thi, wa­ku­fa­fa­za phe­zu ku­kaA­ro­ni, phe­zu kwe­ze­mba­tho za­khe, la­phe­zu kwa­ma­do­da­na akhe, la­phe­zu kwe­ze­mba­tho za­ma­do­da­na akhe ka­nye la­ye. Wa­mngcwe­li­sa uA­ro­ni, ize­mba­tho za­khe, la­ma­do­da­na akhe, le­ze­mba­tho za­ma­do­da­na akhe ka­nye la­ye.

31 UMo­zi­si wa­se­si­thi kuA­ro­ni le­ma­do­da­ne­ni akhe: Phe­ka­ni inya­mad emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no, li­yi­dle la­pho le­zi­nkwa ezi­se­si­tshe­ni so­kwe­hlu­ka­ni­swa, nje­ngo­ku­la­ya kwa­mi ngi­si­thi: UA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ba­za­ku­dla.

32 Lo­ku­se­le­yo kwe­nya­ma lo­kwe­zi­nkwa li­za­ku­tshi­sa ngo­mli­loe.

33 Nja­lo ka­li­yi­ku­phu­ma ngo­mnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no, insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, ku­ze ku­fi­ke usu­ku oku­za­gcwa­li­swa nga­lo insu­ku zo­kwe­hlu­ka­ni­swa kwe­nu, ngo­ba uza­le­hlu­ka­ni­sa okwe­nsu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­saf.

34 Nje­ngo­ba enzi­le la­mu­hla iNko­si ila­yi­le uku­kwe­nza, uku­le­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la.

35 Nga­kho li­za­hla­la emnya­ngo we­the­ngte le­nhla­nga­no insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, imi­ni le­bu­su­ku, li­gci­ne imfa­ne­lo ye­Nko­si uku­ze li­nga­fi; ngo­ba ngi­la­ywe nja­lo.

36 UA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ba­se­be­se­nza izi­nto zo­nke iNko­si eya­zi­la­ya­yo nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si.

UA­ro­ni uni­ke­la imi­ni­ke­lo

9Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lia uMo­zi­si wa­bi­za oA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe la­ba­da­la ba­koI­sra­ye­li.

2 Wa­thi kuA­ro­ni: Zi­tha­the­le itho­le, inko­nya­na ye­nko­mo, li­be ngu­mni­ke­lo we­so­nob, le­nqa­ma ibe ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swac, oku­nge­la­si­ci, uku­so­nde­ze eNko­si­ni.

3 Le­ba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uza­khu­lu­ma uthi: Tha­tha­ni izi­nya­ne le­mbu­zi li­be ngu­mni­ke­lo we­so­nod, le­tho­le, le­wu­ndlu, abe lo­mnya­ka owo­dwa, ange­la­si­ci, abe ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa,

4 le­nka­bi le­nqa­ma zi­be yi­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­lae, zi­hla­tshwe pha­mbi kwe­Nko­si, lo­mni­ke­lo wo­ku­dla oxu­be­ne la­ma­fu­thaf; ngo­ba la­mu­hla iNko­si iza­bo­na­ka­la ki­nig.

5 Ba­se­be­tha­tha lo­kho uMo­zi­si aku­la­ya­yo ba­ku­le­tha pha­mbi kwe­the­nte le­nhla­nga­no; le­nhla­nga­no yo­nke ya­so­nde­la, ye­ma pha­mbi kwe­Nko­si.

6 UMo­zi­si wa­se­si­thi: Le into iNko­si eli­la­ye nga­yo li­za­ye­nza; le­nka­zi­mu­lo ye­Nko­si iza­bo­na­ka­la ki­ni.

7 UMo­zi­si wa­se­si­thi kuA­ro­ni: So­nde­la ela­thi­ni, we­nze umni­ke­lo wa­kho we­so­noh lo­mni­ke­lo wa­kho wo­ku­tshi­swai, uze­nze­le we­na inhla­wu­lo yo­ku­thu­la lo­kwa­ba­ntu; ubu­su­se­nza umni­ke­lo wa­ba­ntuj, ube­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­la, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si.

8 UA­ro­ni wa­se­so­nde­la ela­thi­ni, wa­li­hla­ba itho­le lo­mni­ke­lo we­so­no owa­wu­ngo­wa­khe.

9 Ama­do­da­na kaA­ro­ni ase­le­tha iga­zi ku­yek, wa­se­gxa­mu­za umu­nwe wa­khe ega­zi­ni, wa­li­fa­ka phe­zu kwe­mpo­ndo ze­la­thil, le­ga­zi wa­li­thu­lu­le­la ku­nga­pha­nsi ye­la­thi;

10 ko­dwa ama­hwa­hwam, le­zi­nso, la­ma­hwa­hwa esi­bi­ndi omni­ke­lo we­so­no wa­ku­tshi­sa ela­thi­ni, nje­nga­lo­kho iNko­si imla­yi­le uMo­zi­sin.

11 Ko­dwa inya­ma le­si­khu­mba wa­ku­tshi­sa ngo­mli­lo nga­pha­ndle kwe­nka­mbao.

12 Wa­se­hla­ba umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa; la­ma­do­da­na kaA­ro­ni amni­ka iga­zi, wa­se­li­fa­fa­za phe­zu kwe­la­thi inhla­ngo­thi zo­nkep.

13 Amni­ka lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa nge­zi­tho za­wo le­nhlo­koq; wa­se­ku­tshi­sa phe­zu kwe­la­thi.

14 Wa­ge­zi­sa imi­bi­li­ni le­mi­le­nzer, wa­yi­tshi­sa phe­zu ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa ela­thi­ni.

15 Wa­se­so­nde­za umni­ke­lo wa­ba­ntus, wa­tha­tha impo­ngo yo­mni­ke­lo we­so­no eya­yi­nge­ya­ba­ntu, wa­yi­hla­ba, wa­yi­ni­ke­la ya­ba ngu­mni­ke­lo we­so­not, nje­ngo­wo­ku­qa­la.

16 Wa­so­nde­za umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, wa­wu­lu­ngi­sa nje­ngo­kwe­si­mi­so.

17 Wa­so­nde­za umni­ke­lo wo­ku­dlau, wa­gcwa­li­sa isa­ndla sa­khe ngo­kwa­wo, wa­ku­tshi­sa phe­zu kwe­la­thi, nga­pha­ndle ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­ku­se­niv.

18 Wa­hla­ba inka­bi le­nqa­ma zi­be ngu­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­law owa­wu­ngo­wa­ba­ntu; la­ma­do­da­na kaA­ro­ni amni­ka iga­zi, owa­li­fa­fa­za phe­zu kwe­la­thi inhla­ngo­thi zo­nke.

19 La­ma­hwa­hwa enka­bi la­we­nqa­ma, umsi­la ono­ni­le­yo, leda­nga eli­si­be­ke­la­yo, le­zi­nso, la­ma­hwa­hwa esi­bi­ndix,

20 ase­be­ka ama­hwa­hwa phe­zu kwe­zi­fu­ba; wa­se­tshi­sa ama­hwa­hwa ela­thi­ni;

21 ko­dwa izi­fu­ba lo­mle­nze wo­ku­ne­ne uA­ro­ni wa­ku­zu­ngu­za kwa­ba ngu­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa pha­mbi kwe­Nko­siy, nje­ngo­ku­la­ya ku­ka­Mo­zi­si.

22 UA­ro­ni wa­se­pha­ka­mi­se­la isa­ndla sa­khe eba­ntwi­ni, wa­ba­bu­si­saz. We­hla eku­ni­ke­le­ni umni­ke­lo we­so­no lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa le­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la.

23 UMo­zi­si loA­ro­ni ba­se­be­nge­na ethe­nte­ni le­nhla­nga­no; ba­phu­ma ba­ba­bu­si­sa aba­ntu, le­nka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­bo­na­ka­la ku­bo bo­nke aba­ntua.

24 Kwa­se­ku­phu­ma umli­lo uve­la pha­mbi kwe­Nko­sib, wa­tshi­sa phe­zu kwe­la­thi umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa la­ma­hwa­hwa. Bo­nke aba­ntu ba­thi be­ku­bo­na lo­khu ba­me­me­zac, ba­wa ngo­bu­so ba­bod.

Iso­no si­ka­Na­da­bi loA­bi­hu

10Ama­do­da­na kaA­ro­ni, oNa­da­bi loA­bi­hua, ase­tha­tha ngu­lo­wo la­lo­wo umga­nu wa­khe wo­ku­tshi­se­la impe­phab, afa­ka umli­lo ki­yo, abe­ka phe­zu kwa­wo impe­pha, ani­ke­la umli­lo onge­jwa­ye­le­ka­nga pha­mbi kwe­Nko­sic, eya­yi­nga­wa­la­ya­nga wo­na.

2 Kwa­se­ku­phu­ma umli­lo ove­la pha­mbi kwe­Nko­sid, wa­wa­qo­thu­la, ase­fe­la pha­mbi kwe­Nko­si.

3 UMo­zi­si wa­se­si­thi kuA­ro­ni: Yi­lo­khu iNko­si eya­ku­khu­lu­ma­yo isi­thi: Ku­la­bo aba­so­nde­la ki­mie ngi­za­ngcwe­li­swa, fu­thi pha­mbi kwa­ba­ntu bo­nke ngi­za­du­nyi­swaf. UA­ro­ni wa­se­thu­lag.

4 UMo­zi­si wa­se­bi­za uMi­sha­ye­li loE­li­za­fa­ni, ama­do­da­na kaU­zi­ye­li uyi­se omnca­ne kaA­ro­nih, wa­thi ki­bo: So­nde­la­ni, li­ba­su­se aba­fo­we­nu pha­mbi kwe­ndlu engcwe­lei, ku­ze ku­be nga­pha­ndle kwe­nka­mba.

5 Ba­so­nde­la-ke, ba­ba­thwa­la be­mbe­the izi­gqo­ko za­bo kwa­ze kwa­ba nga­pha­ndle kwe­nka­mba, nje­ngo­ku­tsho ku­ka­Mo­zi­si.

6 UMo­zi­si wa­se­si­thi kuA­ro­ni la­kuE­le­ya­za­re la­kuI­tha­ma­ri, ama­do­da­na akhe: Li­nge­mbu­li ama­kha­nda enuj, li­nga­da­bu­li ize­mba­tho ze­nu, hle­zi li­fe, lo­la­ka lwe­hle­le phe­zu kwe­nhla­nga­no yo­nkek. Ko­dwa aku­thi aba­fo­we­nu, indlu yo­nke kaI­sra­ye­li, ba­li­le­le uku­tshi­sa iNko­si eku­phe­mbi­le­yo.

7 Li­nga­phu­mi ngo­mnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­nol hle­zi li­fe, ngo­ba ama­fu­tha oku­gco­ba eNko­si aphe­zu kwe­num. Be­nza-ke nje­nge­li­zwi li­ka­Mo­zi­si.

8 INko­si ya­si­khu­lu­ma kuA­ro­ni isi­thi:

9 Unga­na­thi iwa­yi­ni lo­ku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndlan, we­na la­ma­do­da­na akho ka­nye la­we, nxa li­nge­na ethe­nte­ni le­nhla­nga­no, uku­ze li­nga­fi; ku­yi­si­mi­so esi­la­pha­ka­de ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu;

10 lo­kwe­hlu­ka­ni­sa pha­ka­thi ko­ku­ngcwe­le lo­ku­nga­ngcwe­le, la­pha­ka­thi ko­ku­nga­hla­mbu­lu­ka­nga lo­ku­hla­mbu­lu­ki­le­yoo;

11 lo­ku­fu­ndi­sa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li zo­nke izi­mi­so iNko­si ezi­khu­lu­me ku­bo nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­sip.

12 UMo­zi­si wa­se­si­thi kuA­ro­ni la­kuE­le­ya­za­re la­kuI­tha­ma­ri, ama­do­da­na akhe aye­se­le: Tha­tha­ni umni­ke­lo wo­ku­dlaq ose­le­yo emi­ni­ke­lwe­ni ye­Nko­si eye­nzi­we ngo­mli­lo, li­wu­dle unge­la­mvu­be­lo ece­le­ni kwe­la­thir, ngo­ba uyi­ngcwe­le­ngcwe­les;

13 nja­lo li­wu­dle­le enda­we­ni engcwe­le, ngo­ba uyi­mfa­ne­lo ya­kho le­mfa­ne­lo ya­ma­do­da­na akho, esi­ve­la emi­ni­ke­lwe­ni ye­Nko­si eye­nzi­we ngo­mli­lo; ngo­ba ngi­la­ywe nja­lot.

14 Ko­dwa isi­fu­ba so­ku­zu­ngu­zwau lo­mle­nze wo­ku­pha­ka­nyi­swa li­za­ku­dle­la enda­we­ni ehla­mbu­lu­ki­le­yo, we­na la­ma­do­da­na akho, la­ma­do­da­ka­zi akho ka­nye la­we; ngo­ba ku­yi­sa­be­lo sa­kho le­sa­be­lo sa­ma­do­da­na akho; ku­ni­kwa ku­ve­la emi­hla­tshe­lwe­ni ye­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

15 Umle­nze wo­ku­pha­ka­nyi­swa le­si­fu­ba so­ku­zu­ngu­zwa ba­za­ku­le­tha le­mi­ni­ke­lo ya­ma­hwa­hwa eye­nzi­we ngo­mli­lo, uku­ku­zu­ngu­za ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa pha­mbi kwe­Nko­si; ku­za­ku­ba ngo­kwa­kho lo­kwa­ma­do­da­na akho ka­nye la­we, ku­be yi­si­mi­so sa­pha­ka­de, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si.

16 UMo­zi­si wa­di­ngi­si­sa impo­ngo yo­mni­ke­lo we­so­nov, kha­nge­la-ke ya­yi­tshi­si­we. Nga­kho wa­thu­ku­the­le­la uE­le­ya­za­re loI­tha­ma­ri, ama­do­da­na kaA­ro­ni ase­le­yo, esi­thi:

17 Ka­li­dla­nga nga­ni umni­ke­lo we­so­no enda­we­ni engcwe­lew, ngo­ba uyi­ngcwe­le­ngcwe­le, fu­thi ili­ni­ki­le wo­na li­na uku­ze li­thwa­le ubu­bi be­nhla­nga­no, li­be­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­la pha­mbi kwe­Nko­si?

18 Kha­nge­la­ni, iga­zi la­wo ka­li­nge­ni­swa­ngax pha­ka­thi enda­we­ni engcwe­ley. Nga­be isi­bi­li li­yi­dli­le enda­we­ni engcwe­le nje­ngo­ku­la­ya kwa­miz.

19 UA­ro­ni wa­se­si­thi ku­Mo­zi­si: Kha­nge­la, la­mu­hla se­be­ni­ke­le umni­ke­lo wa­bo we­so­no lo­mni­ke­lo wa­bo wo­ku­tshi­swa pha­mbi kwe­Nko­sia, ka­nti izi­nto ezi­nje zi­nge­hle­le! Uba be­ngi­dli­le umni­ke­lo we­so­no la­mu­hla, be­ku­za­ku­ba ku­hle eme­hlwe­ni eNko­si yi­ni?

20 Ese­zwi­le lo­kho uMo­zi­si kwa­ba ku­hle eme­hlwe­ni akhe.

Inya­ma­za­na ezi­hla­mbu­lu­ki­le­yo le­zi­ngco­li­le­yo

11INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni isi­thi ki­bo:

2 Tsho­ni­ni eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li li­thi: Le­zi zi­nya­ma­za­na eli­nga­zi­dla ku­zo zo­nke inya­ma­za­na ezi­se­mhla­be­nia.

3 Ko­nke okwe­hlu­ka­ni­sa iso­ndo lo­kwe­hlu­ka­ni­sa iso­ndo ka­bi­li lo­kwe­tshi­sa­yo pha­ka­thi kwe­nya­ma­za­na, lo­khu li­za­ku­dla.

4 Ko­dwa le­zi ka­li­yi­ku­zi­dla ku­le­zo eze­tshi­sa­yo ku­mbe ku­le­zo eze­hlu­ka­ni­sa iso­ndo: Ika­me­la, ngo­ba li­ye­tshi­sa, ko­dwa ka­le­hlu­ka­ni­si ama­so­ndo; li­ngco­li­le ki­ni.

5 Le­mbi­la, ngo­ba iye­tshi­sa, ko­dwa ka­ye­hlu­ka­ni­si iso­ndob; ingco­li­le ki­ni.

6 Lo­mvu­ndla, ngo­ba uye­tshi­sa, ko­dwa ka­we­hlu­ka­ni­si iso­ndo; ungco­li­le ki­ni.

7 Le­ngu­lu­be, ngo­ba iye­hlu­ka­ni­sa iso­ndo lo­kwe­hlu­ka­ni­sa iso­ndo ku­be ku­bi­li ko­dwa ka­ye­tshi­sic; ingco­li­le ki­ni.

8 Li­nga­dli okwe­nya­ma ya­zo, li­nga­thi­nti isi­du­mbu sa­zo; zi­ngco­li­le ki­ni.

9 Le­zi li­nga­zi­dla ku­zo zo­nke ezi­se­ma­nzi­ni: Zo­nke ezi­le­mpi­ko la­ma­xo­lo, ema­nzi­ni, enlwa­ndle le­mi­fu­le­ni, le­zo li­nga­zi­dlad.

10 Ko­dwa zo­nke ezi­nge­la­mpi­ko la­ma­xo­lo enlwa­ndle le­mi­fu­le­ni, pha­ka­thi kwa­zo zo­nke ezi­bhi­nqi­ka ema­nzi­ni la­pha­ka­thi kwa­so so­nke isi­da­lwa esi­phi­la­yo esi­se­ma­nzi­ni, zi­yi­si­ne­ngi­so ki­nie.

11 Ye­bo, zi­za­ku­ba yi­si­ne­ngi­so ki­ni; li­nga­dli okwe­nya­ma ya­zo; ko­dwa li­za­ne­ngwa yi­si­du­mbu sa­zo.

12 Ko­nke oku­nge­la­mpi­ko la­ma­xo­lo ema­nzi­ni, ku­yi­si­ne­ngi­so ki­nif.

13 Le­zi-ke li­za­ne­ngwa yi­zo pha­ka­thi kwe­zi­nyo­ni; ka­zi­yi­ku­dli­wa, zi­yi­si­ne­ngi­so; ukho­zi le­li­nqe le­ngqu­ngqu­lu edla inhla­nzi,

14 lo­mzwa­zwa, lo­he­lwa­ne ngo­hlo­bo lwa­lo,

15 lo­nke iwa­ba­yi ngo­hlo­bo lwa­log,

16 le­si­kho­va, lo­ma­ndu­ku­lo, le­nka­nku, lo­kho­zi ngo­hlo­bo lwa­loh,

17 le­si­kho­va esi­nci­nya­ne, le­tsha­ya­ma­nzi, le­si­kho­va esi­khu­lui,

18 le­si­kho­va esi­mhlo­phe, le­wu­nkwe, le­li­nqe eli­khu­luj,

19 le­nga­bu­za­ne, ihe­mu ngo­hlo­bo lwa­lo, le­mve­ndu­na, lo­lu­lwa­ne.

20 Zo­nke izi­bu­ngu ezi­le­mpi­ko ezi­ha­mba nge­zi­ne zi­yi­si­ne­ngi­so ki­ni.

21 Ko­dwa le­zi li­za­zi­dla ezi­bu­ngwi­ni ezi­le­mpi­ko ezi­ha­mba nge­zi­ne ezi­le­mi­le­nze ephe­zu kwe­nya­wo za­zo eze­qa nga­yo emhla­be­ni;

22 le­zi li­nga­dla ku­zo: Isi­kho­nya­ne ngo­hlo­bo lwa­sok, lo­nye­le­le ngo­hlo­bo lwa­khe, le­di­ye ngo­hlo­bo lwa­lo, le­nte­the ngo­hlo­bo lwa­yo.

23 Ko­dwa zo­nke izi­bu­ngu ezi­le­mpi­ko, ezi­le­nya­wo ezi­ne, zi­yi­si­ne­ngi­so ki­ni.

24 La­nga­le­zi li­za­ngco­li­swa; wo­nke othi­nta isi­du­mbu sa­zo uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

25 Nja­lo wo­nke opha­ka­mi­sa okwe­si­du­mbu sa­zo uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khel, abe ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

26 Yo­nke inya­ma­za­na eye­hlu­ka­ni­sa iso­ndo, ko­dwa inge­hlu­ka­ni­si iso­ndo ka­bi­li, nja­lo inge­tshi­si, ingco­li­le ki­ni; wo­nke oyi­thi­nta­yo uza­ngco­la.

27 Ko­nke-ke oku­ha­mba nge­zi­dla­dla za­kho, pha­ka­thi kwa­zo zo­nke inya­ma­za­na ezi­ha­mba nge­zi­ne, zi­ngco­li­le ki­ni; wo­nke othi­nta isi­du­mbu sa­zo uza­ngco­la ku­ze ku­hlwe.

28 Lo­thwa­la isi­du­mbu sa­zo uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe, abe ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe; zi­ngco­li­le ki­ni.

29 Fu­thi le­zi zi­za­ku­ba nge­zi­ngco­li­le­yo ki­ni, pha­ka­thi kwe­zi­hu­qu­ze­la­yo ezi­hu­qu­ze­la­yo emhla­be­ni; ubu­cha­ki­de, le­gu­ndwa­ne, le­gwa­ba­ba ngo­hlo­bo lwa­lom,

30 lo­ntu­lo, le­mbu­lu­ma­kha­sa­na, lo­mba­nkwa, le­si­qhu­za, lo­nwa­bu.

31 Le­zi zi­ngco­li­le ki­ni pha­ka­thi kwa­zo zo­nke ezi­hu­qu­ze­la­yo; wo­nke ozi­thi­nta­yo se­zi­fi­le uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

32 Ko­nke-ke ewe­la phe­zu kwa­kho enye ya­zo isi­fi­le ku­za­ku­ba ngo­ku­ngco­li­le­yo, lo­kwa­si­phi isi­tsha se­si­hla­hla, lo­ba ise­mba­tho, lo­ba isi­khu­mba, lo­ba isa­ka, la­si­phi isi­tsha oku­se­tshe­nzwa nga­so; ku­za­fa­kwa ema­nzi­nin, nja­lo ku­za­ku­ba ngo­ku­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe; kho­na ku­za­hla­mbu­lu­ka.

33 La­yo yo­nke imbi­za ye­bu­mba ewe­la pha­ka­thi kwa­yo enye ya­zo, ko­nke oku­ki­yo ku­za­ku­ba ngo­ku­ngco­li­le­yo, nja­lo li­za­yi­bu­la­lao.

34 Eku­dle­ni ko­nke oku­dli­wa­yo afi­ke ku­kho ama­nzi ku­za­ku­ba ngo­ku­ngco­li­le­yo; la­ku­phi oku­na­thwa­yo oku­nga­na­thwa pha­ka­thi kwa­lo­ba yi­yi­phi imbi­za enja­lo ku­za­ku­ba ngo­ku­ngco­li­le­yo.

35 Ko­nke-ke oku­we­la ku­kho okwe­si­du­mbu sa­zo ku­za­ku­ba ngo­ku­ngco­li­le­yo; izi­ko lo­ba isi­to­fu, ku­za­pho­hlo­zwa, ku­ngco­li­le, fu­thi ku­za­ku­ba ngo­ku­ngco­li­le­yo ki­ni.

36 Ko­dwa umtho­mbo lo­ba umgo­di aqo­qe­ne kho­na ama­nzi uza­ku­ba ngo­hla­mbu­lu­ki­le­yo; ko­dwa oku­thi­nta izi­du­mbu za­zo ku­za­ku­ba ngo­ku­ngco­li­le­yo.

37 Nja­lo uba okwe­si­du­mbu sa­zo ku­we­la phe­zu kwe­nhla­nye­lo ehla­nye­lwa­yo eza­hla­nye­lwa, ihla­mbu­lu­ki­lep;

38 ko­dwa uba okwa­ma­nzi ku­fa­kwa enhla­nye­lwe­ni, lo­kwe­si­du­mbu sa­zo ku­we­la phe­zu kwa­yo, ingco­li­le ki­ni.

39 Uba ku­si­fa-ke enya­ma­za­ne­ni eyi­ku­dla ki­ni, othi­nta isi­du­mbu sa­yo uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

40 Lo­dla okwe­si­du­mbu sa­yo uza­wa­tsha ize­mba­tho za­kheq, abe ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe; lo­thwa­la isi­du­mbu sa­yo uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe, abe ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

41 La­zo zo­nke ezi­hu­qu­ze­la­yo ezi­hu­qu­ze­la emhla­be­ni zi­yi­si­ne­ngi­so; ka­zi­yi­ku­dli­war.

42 Ko­nke oku­ha­mba nge­si­sus, la­kho ko­nke oku­ha­mba nge­zi­ne, ku­ze ku­be yi­kho ko­nke oku­le­nya­wo ezi­ne­ngi, pha­ka­thi kwa­zo zo­nke ezi­hu­qu­ze­la­yo ezi­hu­qu­ze­la emhla­be­ni ka­li­yi­ku­ku­dla, ngo­ba ku­yi­si­ne­ngi­so.

43 Li­nga­ze­nzi li­ne­nge­ke la­nga­ku­phi oku­hu­qu­ze­la­yo ku­hu­qu­ze­la, li­nga­zi­ngco­li­si nga­kho uku­thi li­ngco­li­swe yi­kho.

44 Ngo­ba ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu. Nga­kho zi­ngcwe­li­se­ni, li­be ngcwe­le, ngo­ba ngi­ngcwe­let. Li­nga­zi­ngco­li­si la­nga­ku­phi oku­hu­qu­ze­la­yo oku­hu­qu­ze­la emhla­be­niu.

45 Ngo­ba ngi­yi­Nko­si eya­le­nyu­sa li­su­ka eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the uku­thi ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu we­nuv. Nga­kho ba­ni­ni ngcwe­le, ngo­ba ngi­ngcwe­lew.

46 Lo ngu­mla­yo we­zi­nya­ma­za­na le­zi­nyo­ni, la­so so­nke isi­da­lwa esi­phi­la­yox esi­bhi­nqi­ka ema­nzi­ni la­ku­so so­nke isi­da­lwa esi­hu­qu­ze­la emhla­be­niy,

47 ukwe­hlu­ka­ni­sa pha­ka­thi ko­ku­ngco­li­le­yo lo­ku­hla­mbu­lu­ki­le­yo, la­pha­ka­thi ko­ku­phi­la­yo oku­nga­dli­wa lo­ku­phi­la­yo oku­nga­dli­wa­yoz.

Uku­hla­nju­lu­lwa kwa­be­si­fa­za­na emva ko­ku­be­le­tha

12INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi: Uba owe­si­fa­za­na ekhu­lu­le­ka, abe­le­the owe­si­li­sa, uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yo insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, nje­nge­nsu­ku zo­kwe­hlu­ka­ni­swa kwa­khe ese­mfu­le­ni uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yoa.

3 La­ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li inya­ma ye­jwa­bu la­khe iza­so­kwab.

4 Kho­na eza­hla­la okwe­nsu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nta­thu ega­zi­ni lo­ku­hla­nju­lu­lwa kwa­khe, anga­thi­nti lu­tho olu­ngcwe­le, anga­nge­ni endli­ni engcwe­le, zi­ze zi­phe­le­le insu­ku zo­ku­hla­nju­lu­lwa kwa­khe.

5 Ko­dwa anga­be­le­tha owe­si­fa­za­na, uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yo ama­vi­ki ama­bi­li, nje­ngo­kwe­hlu­ka­ni­swa kwa­khe; uza­hla­la insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha le­si­thu­pha ega­zi­ni lo­ku­hla­nju­lu­lwa kwa­khe.

6 La­pho se­zi­gcwa­li­se­ki­le insu­ku zo­ku­hla­nju­lu­lwa kwa­khec, nge­ndo­da­na lo­ba nge­ndo­da­ka­zi, uza­le­tha iwu­ndlu eli­lo­mnya­ka owo­dwa, li­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, le­phu­phu le­nkwi­li­mba ku­mbe iju­ba ku­be ngu­mni­ke­lo we­so­no, emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no, ku­mpri­sti,

7 oza­ku­ni­ke­la eNko­si­ni, ame­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­la; kho­na eza­hla­mbu­lu­ka eko­phe­ni kwe­ga­zi la­khed. Lo ngu­mla­yo wa­lo­wo obe­le­tha owe­si­li­sa lo­ba owe­si­fa­za­na.

8 Ko­dwa uba isa­ndla sa­khe si­nga­tho­li okwa­ne­la imvu, uza­tha­tha ama­ju­ba ama­bi­li lo­ba ama­phu­phu ama­bi­li enkwi­li­mbae, oku­nye ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swaf lo­ku­nye ku­be ngu­mni­ke­lo we­so­no, lo­mpri­sti ame­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­la, aze ahla­mbu­lu­keg.

Imi­la­yo ema­ye­la­na lo­bu­le­phe­ro

13INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni isi­thi:

2 Umu­ntu, nxa ku­kho­na esi­khu­mbe­ni se­nya­ma ya­khe ithu­mba lo­ba uqwe­qwe lo­ba iba­la eli­kha­nya­yoa, nja­lo esi­khu­mbe­ni se­nya­ma ya­khe ku­be nje­nge­si­fo so­bu­le­phe­ro, kho­na eza­le­thwa kuA­ro­ni umpri­sti ku­mbe kwe­nye ya­ma­do­da­na akhe anga­ba­pri­stib.

3 Umpri­sti uza­kha­nge­la-ke isi­fo esi­khu­mbe­ni se­nya­ma; uba ubo­ya esi­fwe­ni se­bu­phe­ndu­ke ba­ba mhlo­phe, lo­ku­bo­na­ka­la kwe­si­fo se­ku­tsho­ne ku­le­si­khu­mba se­nya­ma ya­khe, ku­yi­si­fo so­bu­le­phe­ro. Umpri­sti ese­mkha­nge­le uza­ku­tsho uku­thi ungco­li­le.

4 Ko­dwa uba iba­la eli­kha­nya­yo esi­khu­mbe­ni se­nya­ma ya­khe li­mhlo­phe, lo­ku­bo­na­ka­la kwa­lo ku­nga­tsho­ni ku­le­si­khu­mba, lo­bo­ya ba­lo bu­nga­phe­ndu­ka­nga ba­ba mhlo­phe, umpri­sti uzamva­le­la ole­si­fo insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

5 Umpri­sti uza­mkha­nge­la-ke ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa; uba, kha­nge­la, isi­fo si­se­mi eme­hlwe­ni akhe, isi­fo si­nga­qhe­la­nga esi­khu­mbe­ni, umpri­sti uza­mva­le­la ezi­nye insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

6 Umpri­sti uza­bu­ya-ke amkha­nge­le ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa; uba, kha­nge­la, isi­fo si­fi­phe­le, le­si­fo si­nga­qhe­la­nga esi­khu­mbe­ni, umpri­sti uza­ku­tsho uku­thi uhla­mbu­lu­ki­le; lu­qwe­qwe. Nja­lo uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe, ahla­mbu­lu­kec.

7 Ko­dwa uba uqwe­qwe lu­qhe­la ka­khu­lu esi­khu­mbe­ni emva ko­ku­bo­na­ka­li­swa kwa­khe ku­mpri­sti ngo­ku­hla­nju­lu­lwa kwa­khe, uza­bo­na­ka­li­swa ku­mpri­sti fu­thi.

8 Uba umpri­sti ebo­na uku­thi, kha­nge­la, uqwe­qwe lu­ya­qhe­la esi­khu­mbe­ni, umpri­sti uza­ku­tsho uku­thi ungco­li­le; ku­yi­bu­le­phe­ro.

9 Isi­fo so­bu­le­phe­ro, uba si­se­mu­ntwi­ni, uza­le­thwa ku­mpri­sti.

10 Nja­lo umpri­sti uza­bo­na, kha­nge­la-ke, ku­kho­na ithu­mba eli­mhlo­phe esi­khu­mbe­nid, se­li­phe­ndu­le ubo­ya ba­ba mhlo­phe, fu­thi ku­le­nya­ma entsha ephi­la­yo ethu­nje­ni,

11 ku­yi­bu­le­phe­ro obu­da­la esi­khu­mbe­ni se­nya­ma ya­khe; umpri­sti uza­ku­tsho-ke uku­thi ungco­li­le, anga­mva­le­li ngo­ba engco­li­lee.

12 Uba-ke ubu­le­phe­ro bu­qhe­la ka­khu­lu esi­khu­mbe­ni, lo­bu­le­phe­ro bu­gu­bu­ze­la isi­khu­mba so­nke salo­wo ole­si­fo, ku­su­ke­la ekha­nda la­khe ku­ze ku­fi­ke le­nya­we­ni za­khef, nje­ngo­ku­bo­na ko­nke kwa­me­hlo ompri­sti,

13 umpri­sti uza­bo­na, kha­nge­la-ke, ubu­le­phe­ro bu­gu­bu­ze­le inya­ma yo­nke ya­khe, uza­ku­tsho uku­thi ole­si­fo uhla­mbu­lu­ki­le; ko­nke ku­phe­ndu­ki­le kwa­ba mhlo­phe; uhla­mbu­lu­ki­le.

14 Ko­dwa mhla ku­bo­na­ka­la ku­ye inya­ma ebo­mvu, uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yo.

15 La­pho umpri­sti ese­bo­ne inya­ma ebo­mvu, uza­ku­tsho uku­thi ungco­li­le; inya­ma ebo­mvu ingco­li­le, iyi­bu­le­phe­ro.

16 Ku­mbe uba inya­ma ebo­mvu ibu­ye iphe­ndu­ke ibe mhlo­phe, uza­ku­ya ku­mpri­sti.

17 La­pho umpri­sti ese­mbo­ni­le uku­thi, kha­nge­la, isi­fo se­si­phe­ndu­ke sa­ba mhlo­phe, umpri­sti uza­ku­tsho uku­thi uhla­mbu­lu­ki­le ole­si­fo; uhla­mbu­lu­ki­le.

18 Inya­ma la­yo, nxa ku­kho­na ku­yo, esi­khu­mbe­ni sa­yo, ithu­mba, se­li­pho­li­leg,

19 le­nda­we­ni ye­thu­mba ku­be lo­ku­vu­vu­ka oku­mhlo­phe ku­mbe iba­la eli­kha­nya­yo eli­mhlo­phe li­bo­mva­na, ku­za­tshe­ngi­swa umpri­sti.

20 Uba umpri­sti eza­bo­na uku­thi, kha­nge­la, uku­bo­na­ka­la kwa­kho ku­tsho­ne ku­le­si­khu­mba, lo­bo­ya ba­kho se­bu­phe­ndu­ke ba­ba mhlo­phe, umpri­sti uza­ku­tsho uku­thi ungco­li­le; ku­yi­si­fo so­bu­le­phe­ro, si­phu­me ethu­nje­ni.

21 Ko­dwa uba umpri­sti eza­ku­bo­na uku­thi, kha­nge­la, ka­ku­la­bo­ya obu­mhlo­phe ku­kho, lo­ku­thi ka­ku­tsho­na­nga ku­le­si­khu­mba, ko­dwa ku­fi­phe­le, umpri­sti uza­mva­le­la insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

22 Uba-ke ku­qhe­la ka­khu­lu esi­khu­mbe­ni, umpri­sti atsho uku­thi ungco­li­le, ku­yi­si­fo.

23 Ko­dwa uba iba­la eli­kha­nya­yo li­mi enda­we­ni ya­lo, li­nga­qhe­li, ku­yi­si­ba­vu se­thu­mba; umpri­sti uza­ku­tsho-ke uku­thi uhla­mbu­lu­ki­le.

24 Ku­mbe inya­ma, uba ku­kho­na esi­khu­mbe­ni sa­yo umtshi­so wo­mli­lo, lo­ku­pho­la ko­mtshi­so ku­li­ba­la eli­kha­nya­yo eli­mhlo­phe li­bo­mva­na ku­mbe li­mhlo­phe.

25 La­pho umpri­sti ese­li­bo­ni­le uku­thi, kha­nge­la, ubo­ya be­ba­la eli­kha­nya­yo bu­phe­ndu­ke ba­ba mhlo­phe, lo­ku­bo­na­ka­la kwa­lo li­tsho­ne ku­le­si­khu­mba, ku­yi­bu­le­phe­ro, bu­qha­mu­ke emtshi­swe­ni; nga­kho umpri­sti uza­ku­tsho uku­thi ungco­li­le; ku­yi­si­fo so­bu­le­phe­ro.

26 Ko­dwa uba umpri­sti ese­li­bo­na uku­thi, kha­nge­la, ka­ku­la­bo­ya obu­mhlo­phe eba­le­ni eli­kha­nya­yo, lo­ku­thi ka­li­tsho­na­nga ku­le­si­khu­mba, ko­dwa li­fi­phe­le, umpri­sti uza­mva­le­la insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

27 La­ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa umpri­sti uza­mbo­na; uba li­qhe­le ka­khu­lu esi­khu­mbe­ni, umpri­sti uza­ku­tsho uku­thi ungco­li­le; ku­yi­si­fo so­bu­le­phe­ro.

28 Ko­dwa uba iba­la eli­kha­nya­yo li­mi enda­we­ni ya­lo, li­nga­qhe­la­nga esi­khu­mbe­ni, ko­dwa li­fi­phe­le, ku­yi­ku­vu­vu­ka ko­mtshi­so; umpri­sti atsho-ke uku­thi uhla­mbu­lu­ki­le, ngo­ba ku­yi­si­ba­vu so­mtshi­soh.

29 Nja­lo nxa owe­si­li­sa lo­ba owe­si­fa­za­na ele­si­fo ekha­nda lo­ba ende­vi­ni,

30 la­pho umpri­sti ese­bo­ni­le isi­fo uku­thi, kha­nge­la, uku­bo­na­ka­la kwa­so ku­tsho­ni­le ku­le­si­khu­mba, nja­lo ku­le­zi­nwe­le ezi­li­tha­nga ezi­nci­phi­le­yo, umpri­sti uza­ku­tsho uku­thi ungco­li­le; ku­lu­qwe­qwe; ku­yi­bu­le­phe­ro be­kha­nda lo­ba obe­nde­vu.

31 Uba-ke umpri­sti ese­bo­ne isi­fo so­qwe­qwe uku­thi, kha­nge­la, uku­bo­na­ka­la kwa­so ka­si­tsho­na­nga ku­le­si­khu­mba, lo­ku­thi ka­ku­la­nwe­le ezi­mnya­ma ku­so, umpri­sti uza­mva­le­la ole­si­fo so­qwe­qwe insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

32 La­ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa umpri­sti uza­bo­na isi­fo; uba, kha­nge­la, uqwe­qwe lu­nga­qhe­la­nga, fu­thi ku­nge­kho ku­so inwe­le ezi­li­tha­nga, lo­ku­bo­na­ka­la ko­qwe­qwe ku­nga­tsho­na­nga ku­le­si­khu­mba,

33 uza­zi­phu­ca, ko­dwa uqwe­qwe anga­lu­phu­ci, lo­mpri­sti uza­mva­le­la olo­qwe­qwe ezi­nye insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

34 La­ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa umpri­sti uza­bo­na uqwe­qwe; uba, kha­nge­la, uqwe­qwe lu­nga­qhe­la­nga esi­khu­mbe­ni, fu­thi uku­bo­na­ka­la kwa­lo ku­nga­tsho­na­nga ku­le­si­khu­mba, umpri­sti uza­ku­tsho uku­thi uhla­mbu­lu­ki­le, nja­lo uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe, ahla­mbu­lu­kei.

35 Ko­dwa uba uqwe­qwe lu­qhe­la ka­khu­lu esi­khu­mbe­ni emva ko­ku­hla­nju­lu­lwa kwa­khe,

36 umpri­sti uza­be ese­mbo­ni­le uku­thi, kha­nge­la, uqwe­qwe se­lu­qhe­li­le esi­khu­mbe­ni, umpri­sti ka­nga­di­ngi inwe­le ezi­li­tha­nga; ungco­li­le.

37 Ko­dwa uba eme­hlwe­ni akhe uqwe­qwe lu­se­mi, le­nwe­le ezi­mnya­ma se­zi­mi­li­le ku­lo, uqwe­qwe se­lu­pho­li­le, uhla­mbu­lu­ki­le; lo­mpri­sti uza­ku­tsho uku­thi uhla­mbu­lu­ki­le.

38 Nja­lo owe­si­li­sa lo­ba owe­si­fa­za­na, nxa ku­kho­na esi­khu­mbe­ni se­nya­ma ya­bo ama­ba­la akha­nya­yo, ama­ba­la akha­nya­yo amhlo­phe,

39 nxa umpri­sti ebo­na uku­thi, kha­nge­la, esi­khu­mbe­ni se­nya­ma ya­bo ku­la­ma­ba­la akha­nya­yo afi­phe­le­yo amhlo­phe, ku­yi­mpu­nza equ­bu­ka­yo esi­khu­mbe­ni; uhla­mbu­lu­ki­le.

40 Le­ndo­da, uba ikha­nda la­yo li­nga­se­la­nwe­le, ule­mpa­ba­nga, uhla­mbu­lu­ki­le.

41 Uba-ke ikha­nda la­yo li­nga­se­la­nwe­le ece­le­ni le­bu­nzi la­yo, ule­mpa­ba­nga ebu­nzi­ni, uhla­mbu­lu­ki­le.

42 Ko­dwa uba ku­kho­na isi­fo esi­mhlo­phe si­bo­mva­na empa­ba­nge­ni ku­mbe empa­ba­nge­ni ese­bu­nzi­ni, ku­yi­bu­le­phe­ro obu­qu­bu­ka ebu­mpa­ba­nge­ni ba­yo ku­mbe empa­ba­nge­ni ese­bu­nzi­ni la­yo.

43 La­pho umpri­sti ese­mbo­ni­le uku­thi, kha­nge­la, uku­vu­vu­ka kwe­si­fo ku­mhlo­phe ku­bo­mva­na empa­ba­nge­ni ya­yo ku­mbe empa­ba­nge­ni ese­bu­nzi­ni la­yo, nje­ngo­ku­bo­na­ka­la ko­bu­le­phe­ro esi­khu­mbe­ni se­nya­ma,

44 uyi­ndo­da elo­bu­le­phe­ro, ungco­li­le; umpri­sti uza­ku­tsho uku­thi ungco­li­le ka­khu­lu; isi­fo sa­yo si­se­kha­nda la­yo.

45 Umle­phe­ro, esi­ku­ye isi­fo, ize­mba­tho za­khe zi­za­da­tshu­lwa-ke, le­kha­nda la­khe le­mbu­lwej, nja­lo ambo­mbo­ze inde­vu ze­nde­be ya­khe ya­nga­phe­zu­luk, akha­le athi: Ngco­li­le, ngco­li­le!

46 Zo­nke insu­ku isi­fo si­ku­ye ungco­li­le; ungco­li­le, uza­hla­la ye­dwa, inda­wo ya­khe yo­ku­hla­la iza­ku­ba nga­pha­ndle kwe­nka­mbal.

47 Nja­lo ise­mba­tho, nxa isi­fo so­bu­le­phe­ro si­ku­so, ese­mba­thwe­ni so­bo­ya be­zi­mvu, lo­ba ese­mba­thwe­ni se­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo,

48 lo­ba ezi­nta­nje­ni ezi­qo­ndi­le­yo ku­mbe ezi­nta­nje­ni ezi­qu­ma­yo ze­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ku­mbe ezo­bo­ya be­zi­mvu, lo­ba esi­khu­mbe­ni, ku­mbe ku­ku­phi okwe­nzi­we nge­si­khu­mba,

49 fu­thi isi­fo si­lu­hla­za­na lo­ba si­bo­mva­na ese­mba­thwe­ni lo­ba esi­khu­mbe­ni lo­ba ezi­nta­nje­ni ezi­qo­ndi­le­yo lo­ba ezi­nta­nje­ni ezi­qu­ma­yo ku­mbe ku­yi­phi into ye­si­khu­mba; ku­yi­si­fo so­bu­le­phe­ro, nja­lo ku­za­tshe­ngi­swa umpri­stim.

50 Umpri­sti uza­kha­nge­la-ke isi­fo, ava­le­le oku­le­si­fo insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

51 Akha­nge­le isi­fo ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa; uba isi­fo si­qhe­li­le ese­mba­thwe­ni lo­ba ezi­nta­nje­ni ezi­qo­ndi­le­yo lo­ba ezi­nta­nje­ni ezi­qu­ma­yo lo­ba esi­khu­mbe­ni, lo­ba ku­wu­phi umse­be­nzi owe­nzi­we nge­si­khu­mba; isi­fo si­yi­bu­le­phe­ro obu­vu­ku­za­yo; ku­ngco­li­len.

52 Nga­kho uza­tshi­sa ise­mba­tho lo­ba izi­nta­mbo ezi­qo­ndi­le­yo lo­ba izi­nta­mbo ezi­qu­ma­yo zo­bo­ya be­zi­mvu lo­ba eze­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ku­mbe lo­ba yi­yi­phi into ye­si­khu­mba oku­ku­yo isi­fo; ngo­ba ku­yi­bu­le­phe­ro obu­vu­ku­za­yo; ku­za­tshi­swa ngo­mli­lo.

53 Ko­dwa uba umpri­sti ebo­na uku­thi, kha­nge­la, isi­fo ka­si­qhe­la­nga ese­mba­thwe­ni ku­mbe ezi­nta­nje­ni ezi­qo­ndi­le­yo ku­mbe ezi­nta­nje­ni ezi­qu­ma­yo, ku­mbe lo­ba ku­yi­phi into ye­si­khu­mba,

54 umpri­sti uza­la­ya-ke uku­thi ba­wa­tshe lo­kho esi­ku­kho isi­fo, aku­va­le­le ezi­nye insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

55 Ku­za­ku­thi umpri­sti, se­ku­wa­tshi­we, abo­ne isi­fo uku­thi, kha­nge­la, isi­fo ka­si­phe­ndu­ka­nga uku­bo­na­ka­la kwa­so, le­si­fo ka­si­qhe­la­nga; ku­ngco­li­le. Uza­ku­tshi­sa ngo­mli­lo; ku­yi­ku­cu­the­ka ko­hla­ngo­thi lwa­kho lwa­nge­mu­va lo­ba uhla­ngo­thi lwa­kho lwa­pha­mbi­li.

56 Ko­dwa uba umpri­sti ebo­na uku­thi, kha­nge­la, isi­fo si­fi­phe­le emva ko­ku­wa­tshwa kwa­so, uza­si­da­bu­la ese­mba­thwe­ni, lo­ba esi­khu­mbe­ni, lo­ba ezi­nta­nje­ni ezi­qo­ndi­le­yo, ku­mbe ezi­nta­nje­ni ezi­qu­ma­yo.

57 Ko­dwa uba si­lo­khu si­bo­na­ka­la ese­mba­thwe­ni lo­ba ezi­nta­nje­ni ezi­qo­ndi­le­yo ku­mbe ezi­nta­nje­ni ezi­qu­ma­yo ku­mbe lo­ba ku­yi­phi into ye­si­khu­mba, si­ya­qhe­la; uza­ku­tshi­sa ngo­mli­lo lo­kho esi­ku­kho isi­fo.

58 Ko­dwa ise­mba­tho ku­mbe izi­nta­mbo ezi­qo­ndi­le­yo lo­ba izi­nta­mbo ezi­qu­ma­yo ku­mbe lo­ba yi­yi­phi into ye­si­khu­mba oku­wa­tshi­le­yo, uba isi­fo si­su­ki­le ku­kho, ku­za­wa­tshwa okwe­si­bi­li, ku­za­hla­mbu­lu­ka-ke.

59 Lo ngu­mla­yo we­si­fo so­bu­le­phe­ro we­se­mba­tho so­bo­ya be­zi­mvu ku­mbe se­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo, lo­ba izi­nta­mbo ezi­qo­ndi­le­yo lo­ba izi­nta­mbo ezi­qu­ma­yo, ku­mbe lo­ba yi­yi­phi into ye­si­khu­mba, uku­tsho uku­thi ku­hla­mbu­lu­ki­le ku­mbe uku­tsho uku­thi ku­ngco­li­le.

14INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Lo uza­ku­ba ngu­mla­yo wo­mle­phe­ro ngo­su­ku lo­ku­hla­nju­lu­lwa kwa­khe: Uza­le­thwa ku­mpri­stia.

3 Umpri­sti uza­phu­ma-ke nga­pha­ndle kwe­nka­mba. Uba umpri­sti eza­bo­na uku­thi, kha­nge­la, isi­fo so­bu­le­phe­ro se­se­la­phe­ki­le ku­mle­phe­ro,

4 umpri­sti uza­la­ya-ke uku­thi ku­tha­the­lwe lo­wo oza­hla­nju­lu­lwa inyo­ni ezi­mbi­li ezi­phi­la­yo ezi­hla­mbu­lu­ki­le­yo, le­si­go­do so­mse­da­rib, lo­ku­bo­mvuc, le­hi­so­pe*d;

5 umpri­sti ala­ye uku­thi enye inyo­ni ibu­la­we­lwe embi­ze­ni ye­bu­mba phe­zu kwa­ma­nzi ago­bho­za­yo.

6 Inyo­ni ephi­la­yo, uza­yi­tha­tha le­si­go­do so­mse­da­ri, lo­ku­bo­mvu, le­hi­so­pe, aku­gxa­mu­ze le­nyo­ni ephi­la­yo ega­zi­ni le­nyo­ni ehla­tshe­lwe phe­zu kwa­ma­nzi ago­bho­za­yo,

7 amfa­fa­ze lo­wo oza­hla­nju­lu­lwa ku­bu­le­phe­roe ka­si­kho­mbi­saf, atsho uku­thi uhla­mbu­lu­ki­le, aye­ke­le inyo­ni ephi­la­yo ikhu­lu­le­ki­le endle.

8 La­lo­wo oza­hla­nju­lu­lwa uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe, aphu­ce zo­nke inwe­le za­khe, age­ze nga­ma­nzi, ahla­mbu­lu­keg; emva kwa­lo­kho uza­nge­na enka­mbe­ni, ko­dwa ahla­le nga­pha­ndle kwe­the­nte la­khe insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sah.

9 Ku­za­ku­thi-ke ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa uza­phu­ca zo­nke inwe­le za­khe, ikha­nda la­khe le­zi­nde­vu za­khe le­zi­ntshi­ya za­khe, ye­bo, aphu­ce zo­nke inwe­le za­khe, awa­tshe ize­mba­tho za­khe, age­ze umzi­mba wa­khe nga­ma­nzi, ahla­mbu­lu­ke.

10 La­ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li uza­tha­tha ama­wu­ndlu ama­bi­li ama­du­na ange­la­si­ci, le­wu­ndlu eli­si­ka­zi eli­lo­mnya­ka owo­dwa eli­nge­la­si­ci, le­ngxe­nye ezi­nta­thu etshu­mi­ni ze­mpu­phu eco­le­ki­le­yo ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla, ku­xu­be­ne la­ma­fu­tha, le­lo­gi* eyo­dwa ya­ma­fu­thai.

11 Umpri­sti ohla­mbu­lu­la­yo uza­mi­sa-ke indo­da eza­hla­nju­lu­lwa le­zi­nto pha­mbi kwe­Nko­si, emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no.

12 Nja­lo umpri­sti uza­tha­tha eli­nye iwu­ndlu eli­du­na, ali­ni­ke­le li­be ngu­mni­ke­lo we­ca­la, le­lo­gi ya­ma­fu­tha, aku­zu­ngu­ze ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa pha­mbi kwe­Nko­sij;

13 ahla­be iwu­ndlu enda­we­ni la­pho oku­hla­tshe­lwa kho­na umni­ke­lo we­so­no lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, enda­we­ni engcwe­lek; ngo­ba umni­ke­lo we­ca­la ungo­wo­mpri­sti nje­ngo­mni­ke­lo we­so­nol; uyi­ngcwe­le­ngcwe­lem.

14 Umpri­sti uza­tha­tha-ke okwe­ga­zi lo­mni­ke­lo we­ca­la, umpri­sti uza­ku­fa­ka eqwa­nge­ni lwe­ndle­ben yo­ku­ne­ne ya­lo­wo oza­hla­nju­lu­lwa, le­si­thu­phe­ni se­sa­ndla sa­khe so­ku­ne­ne, le­zwa­ne­ni olu­khu­lu lo­nya­wo lwa­khe lo­ku­ne­ne.

15 Fu­thi umpri­sti uza­tha­tha okwe­lo­gi* ya­ma­fu­tha, aku­the­le esa­ndle­ni so­mpri­sti so­kho­hlo.

16 Nja­lo umpri­sti uza­gxa­mu­za umu­nwe wa­khe wo­ku­ne­ne ema­fu­the­ni ase­sa­ndle­ni sa­khe so­kho­hlo, afa­fa­ze okwa­ma­fu­tha ka­si­kho­mbi­sa ngo­mu­nwe wa­khe pha­mbi kwe­Nko­si.

17 Lo­ku­se­le­yo kwa­ma­fu­tha ase­sa­ndle­ni sa­khe umpri­sti uza­fa­ka eqwa­nge­ni lwe­ndle­be yo­ku­ne­ne ya­lo­wo oza­hla­nju­lu­lwa, le­si­thu­phe­ni se­sa­ndla sa­khe so­ku­ne­ne, le­zwa­ne­ni olu­khu­lu lo­nya­wo lwa­khe lo­ku­ne­ne, phe­zu kwe­ga­zi lo­mni­ke­lo we­ca­la;

18 Lo­ku­se­le­yo kwa­ma­fu­tha ase­sa­ndle­ni so­mpri­sti uza­ku­fa­ka ekha­nda la­lo­wo oza­hla­nju­lu­lwa. Nga­lo­kho umpri­sti uza­me­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la pha­mbi kwe­Nko­sio.

19 Umpri­sti uza­ni­ke­la-ke umni­ke­lo we­so­no ame­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­la lo­wo oza­hla­nju­lu­lwa eku­ngco­le­ni kwa­khe, le­mva kwa­lo­kho ahla­be umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa,

20 Nja­lo umpri­sti uza­ni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa lo­mni­ke­lo wo­ku­dla ela­thi­nip. Nga­lo­kho umpri­sti uza­me­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la, nja­lo uza­hla­mbu­lu­ka.

21 Ko­dwa-ke uba engu­mya­ngaq, le­sa­ndla sa­khe si­ngaku­fi­nye­le­li, uza­tha­tha iwu­ndlu eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­ca­la lo­ku­zu­ngu­zwa uku­me­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la, le­ngxe­nye eyo­dwa etshu­mi­ni le­mpu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla, le­lo­gi ya­ma­fu­tha,

22 la­ma­ju­ba ama­bi­li lo­ba ama­phu­phu ama­bi­li enkwi­li­mba, isa­ndla sa­khe esi­nga­ku­fi­nye­le­lar, nja­lo oku­nye ku­be ngu­mni­ke­lo we­so­no lo­ku­nye ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa.

23 La­ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li uza­ku­le­the­la uku­hla­nju­lu­lwa kwa­khe ku­mpri­sti, emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no, pha­mbi kwe­Nko­sis.

24 Umpri­sti uza­tha­tha-ke iwu­ndlu elo­mni­ke­lo we­ca­la, le­lo­gi ya­ma­fu­tha; nja­lo umpri­sti uza­ku­zu­ngu­za ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa pha­mbi kwe­Nko­sit.

25 Ahla­be iwu­ndlu elo­mni­ke­lo we­ca­la; nja­lo umpri­sti atha­the okwe­ga­zi lo­mni­ke­lo we­ca­lau, aku­fa­ke eqwa­nge­ni lwe­ndle­be yo­ku­ne­ne ya­lo­wo oza­hla­nju­lu­lwa, le­si­thu­phe­ni se­sa­ndla sa­khe so­ku­ne­ne, le­zwa­ne­ni olu­khu­lu lo­nya­wo lwa­khe lo­ku­ne­ne;

26 nja­lo umpri­sti uza­the­la okwa­ma­fu­tha esa­ndle­ni so­mpri­sti so­kho­hlo;

27 umpri­sti uza­fa­fa­za-ke okwa­ma­fu­tha ase­sa­ndle­ni sa­khe so­kho­hlo ka­si­kho­mbi­sa pha­mbi kwe­Nko­si ngo­mu­nwe wa­khe wo­ku­ne­ne;

28 nja­lo umpri­sti uza­fa­ka okwa­ma­fu­tha ase­sa­ndle­ni sa­khe eqwa­nge­ni lwe­ndle­be yo­ku­ne­ne ya­lo­wo oza­hla­nju­lu­lwa, le­si­thu­phe­ni se­sa­ndla sa­khe so­ku­ne­ne, le­zwa­ne­ni olu­khu­lu lo­nya­wo lwa­khe lo­ku­ne­ne, enda­we­ni ye­ga­zi lo­mni­ke­lo we­ca­la.

29 Lo­ku­se­le­yo kwa­ma­fu­tha ase­sa­ndle­ni so­mpri­sti uza­ku­fa­ka ekha­nda la­lo­wo oza­hla­nju­lu­lwa, uku­me­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la pha­mbi kwe­Nko­si.

30 Nja­lo uza­ni­ke­la eli­nye la­ma­ju­ba lo­ba ela­ma­phu­phu enkwi­li­mba, ku­lo­kho isa­ndla sa­khe esi­fi­nye­le­le ku­khov,

31 lo­kho isa­ndla sa­khe esi­fi­nye­le­le ku­kho, oku­nye ku­be ngu­mni­ke­lo we­so­no lo­ku­nye ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, ka­nye lo­mni­ke­lo wo­ku­dla. Lo­mpri­sti uza­me­nze­la ohla­nju­lu­lwa­yo inhla­wu­lo yo­ku­thu­la pha­mbi kwe­Nko­si.

32 Lo ngu­mla­yo nga­lo­wo esi­ku­ye isi­fo so­bu­le­phe­ro, osa­ndla sa­khe ka­si­fi­nye­le­li eku­hla­nju­lu­lwe­ni kwa­khew.

33 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni isi­thi:

34 La­pho se­li­fi­ki­le eli­zwe­ni le­Kha­na­ni engi­li­ni­ka lo­na li­be yi­mfu­yox, uba ngi­fa­ke isi­fo so­bu­le­phe­ro endli­ni ye­li­zwe le­li­fa le­nu,

35 umni­ni­ndlu uza­ku­za ambi­ke­le umpri­sti, esi­thi: Ku­bo­na­ka­la ki­mi ku­nga­thi ku­le­si­fo endli­niy.

36 Umpri­sti uza­la­ya uku­thi ba­khu­phe oku­se­ndli­ni, enga­ka­fi­ki umpri­sti uku­bo­na isi­fo, uku­ze ko­nke oku­se­ndli­ni ku­nga­ngco­li. Emva kwa­lo­kho umpri­sti uza­nge­na uku­kha­nge­la indlu.

37 La­pho ebo­na isi­fo, kha­nge­la-ke, uba isi­fo si­se­mi­du­li­ni ye­ndlu, si­la­ma­go­di­go­di alu­hla­za­na lo­ba abo­mva­na, lo­ku­bo­na­ka­la kwa­wo ku­tsho­ni­le ku­lo­mdu­li,

38 umpri­sti uza­phu­ma endli­ni aye emnya­ngo we­ndlu, ayi­va­le indlu insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

39 Nja­lo umpri­sti uza­bu­ya ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa; uba ebo­na uku­thi, kha­nge­la, isi­fo se­si­qhe­li­le emi­du­li­ni ye­ndlu,

40 umpri­sti uza­la­ya uku­thi ba­khu­phe izi­ti­na isi­fo esi­ku­zo, ba­zi­la­hle­le nga­pha­ndle ko­mu­zi enda­we­ni engco­li­le­yo,

41 nja­lo uza­kwe­nza uku­thi indlu ipha­lwe pha­ka­thi inhla­ngo­thi zo­nke, ba­be­se­be­thu­lu­le­la uthu­li aba­lu­pha­li­le­yo nga­pha­ndle ko­mu­zi enda­we­ni engco­li­le­yo.

42 Ba­be­se­be­tha­tha ezi­nye izi­ti­na, ba­zi­fa­ke enda­we­ni ya­le­zo­zi­ti­na, nja­lo uza­tha­tha olu­nye uda­ka ayi­bha­de indluz.

43 Ko­dwa uba isi­fo si­bu­ya fu­thi si­qha­mu­ke endli­ni emva ko­ku­khu­pha kwa­khe izi­ti­na, le­mva ko­ku­pha­lwa kwe­ndlu, le­mva ko­ku­bha­dwa,

44 umpri­sti uza­bu­ya; uba ebo­na uku­thi, kha­nge­la, isi­fo se­si­qhe­li­le endli­ni, ku­yi­bu­le­phe­ro obu­vu­ku­za­yo endli­ni; ingco­li­lea.

45 Nja­lo uza­yi­di­li­za indlu, izi­ti­na za­yo, le­zi­go­do za­yo, la­lo lo­nke uda­ka lwe­ndlub, aku­khu­phe­le nga­pha­ndle ko­mu­zi enda­we­ni engco­li­le­yo.

46 La­lo­wo onge­na ku­le­yo­ndlu zo­nke izi­nsu­ku ese­yi­va­li­le uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

47 La­lo­wo ola­la ku­le­yo­ndlu uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe; la­lo­wo odle­la ku­le­yo­ndlu uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khec.

48 Ko­dwa nxa umpri­sti ese­nge­ni­le lo­ku­nge­na abo­ne uku­thi, kha­nge­la, isi­fo ka­si­qhe­la­nga endli­ni emva ko­ku­bha­dwa kwe­ndlu, umpri­sti uza­ku­tsho uku­thi indlu ihla­mbu­lu­ki­le, ngo­ba isi­fo se­se­la­tshi­we.

49 Lo­ku­ze indlu ihla­mbu­lu­ked, uza­tha­tha inyo­ni ezi­mbi­lie, le­si­go­do so­mse­da­ri, lo­ku­bo­mvu, le­hi­so­pe*,

50 abu­la­le­le enye inyo­ni embi­ze­ni ye­bu­mba phe­zu kwa­ma­nzi ago­bho­za­yo,

51 atha­the isi­go­do so­mse­da­ri le­hi­so­pe lo­ku­bo­mvu le­nyo­ni ephi­la­yo, aku­gxa­mu­ze ega­zi­ni le­nyo­ni ebu­le­we­yo le­ma­nzi­ni ago­bho­za­yo, afa­fa­ze indlu ka­si­kho­mbi­sa,

52 ahla­mbu­lu­le indlu nge­ga­zi le­nyo­nif la­nga­ma­nzi ago­bho­za­yo la­nge­nyo­ni ephi­la­yo la­nge­si­go­do so­mse­da­ri la­nge­hi­so­pe la­ngo­ku­bo­mvu,

53 ayi­ye­ke­le inyo­ni ephi­la­yo iye nga­pha­ndle ko­mu­zi endle. Nga­kho uza­ye­nze­la indlu inhla­wu­lo yo­ku­thu­lag, nja­lo ihla­mbu­lu­ke.

54 Lo ngu­mla­yo wa­so so­nke isi­fo so­bu­le­phe­ro, lo­wo­qwe­qweh,

55 lo­wo­bu­le­phe­ro be­se­mba­thoi, lo­we­ndluj,

56 lo­we­thu­mba, lo­wo­khwe­khwe, lo­we­ba­la eli­kha­nya­yok,

57 uku­fu­ndi­sa mhla ku­ngco­li­le la­mu­hla ku­hla­mbu­lu­ki­lel. Lo ngu­mla­yo wo­bu­le­phe­ro.

Ma­ye­la­na la­lo­kho oku­ngco­li­le­yo oku­phu­ma emi­zi­mbe­ni ya­ba­ntu

15INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni isi­thi:

2 Tsho­ni­ni eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li li­thi ku­bo: Ile­yo la­le­yo­ndo­da, nxa ku­lo­ku­go­bho­za oku­phu­ma enya­me­ni ya­yoa, ngo­ku­go­bho­za kwa­yo ingco­li­le.

3 La­lo­khu ku­za­ku­ba yi­ku­ngco­la kwa­yo nge­nxa yo­ku­go­bho­za kwa­yo. Lo­ba inya­ma ya­yo iya­go­bho­za ngo­ku­go­bho­za kwa­yo lo­ba inya­ma ya­yo isi­mi­le eku­go­bho­ze­ni kwa­yo, ku­yi­ku­ngco­la kwa­yo.

4 Wo­nke umbhe­da ala­la ku­wo olo­ku­go­bho­za uza­ngco­la; la­yo yo­nke into ahla­la ku­yo iza­ngco­la.

5 Nja­lo lo­ba ngu­ba­ni othi­nta umbhe­da wa­khe uza­wa­tsha ize­mba­tho za­kheb, age­ze nga­ma­nzi, abe ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwec.

6 Lo­hla­la entwe­ni ahla­le ku­yo olo­ku­go­bho­za uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe, age­ze nga­ma­nzi, abe ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

7 Lo­thi­nta inya­ma ya­lo­wo olo­ku­go­bho­za uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe, age­ze nga­ma­nzi, abe ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

8 Uba-ke olo­ku­go­bho­za ekha­fu­le­la nga­ma­the ohla­mbu­lu­ki­le­yo, uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe, age­ze nga­ma­nzi, abe ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

9 La­so so­nke isi­hla­lo se­nya­ma­za­na aga­da ku­so olo­ku­go­bho­za si­za­ngco­la.

10 La­lo­ba ngu­ba­ni othi­nta lo­ba yi­ni ebi­nga­pha­nsi kwa­khe uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe; lo­yi­thwa­la­yo uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe, age­ze nga­ma­nzi, abe ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

11 La­lo­ba ngu­ba­ni olo­ku­go­bho­za amthi­nta­yo enga­hla­mbu­lu­la­nga iza­ndla za­khe nga­ma­nzi, uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe, age­ze nga­ma­nzi, abe ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

12 Le­mbi­za ye­bu­mba olo­ku­go­bho­za ayi­thi­nta­yo iza­bu­la­wa, la­so so­nke isi­tsha se­si­go­do si­za­hla­nju­lu­lwa nga­ma­nzid.

13 La­pho-ke olo­ku­go­bho­za ese­hla­nju­lu­lwe eku­go­bho­ze­ni kwa­khe, uza­zi­ba­le­la insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa zo­ku­hla­nju­lu­lwa kwa­khee, awa­tshe ize­mba­tho za­khe, age­ze umzi­mba wa­khe nga­ma­nzi ago­bho­za­yo, ahla­mbu­lu­ke.

14 Nja­lo ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li uza­zi­tha­the­la ama­ju­ba ama­bi­li lo­ba ama­phu­phu ama­bi­li enkwi­li­mbaf, eze pha­mbi kwe­Nko­si emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no, aku­ni­ke umpri­sti.

15 Umpri­sti uza­ni­ke­la-ke eli­nye li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no le­li­nye li­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swag; nga­lo­kho umpri­sti uza­me­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la pha­mbi kwe­Nko­si nge­nxa yo­ku­go­bho­za kwa­kheh.

16 Indo­da, nxa ku­phu­ma-ke ku­yo ubu­do­da bo­ku­hla­nga­nai, iza­ge­za umzi­mba wa­yo wo­nke nga­ma­nzi, ibe nge­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

17 Nja­lo so­nke ise­mba­tho la­so so­nke isi­khu­mba obu­ku­so ubu­do­da bo­ku­hla­nga­na si­za­wa­tshwa nga­ma­nzi, si­be nge­si­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

18 Fu­thi owe­si­fa­za­na indo­da ele­le la­ye ngo­bu­do­da bo­ku­hla­nga­na, bo­ba­bi­li ba­za­ge­za nga­ma­nzi, ba­be nga­ba­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwej.

19 Nja­lo owe­si­fa­za­na, nxa ku­lo­ku­go­bho­za, uku­go­bho­za kwa­khe enya­me­ni ya­khe ku­li­ga­zi, uza­ku­ba se­kwe­hlu­ka­ni­swe­ni kwa­khe insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa; nja­lo lo­ba ngu­ba­ni omthi­nta­yo uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

20 La­kho ko­nke ala­la ku­kho ekwe­hlu­ka­ni­swe­ni kwa­khe ku­za­ngco­la; la­kho ko­nke ahla­la ku­kho ku­za­ngco­lak.

21 Nja­lo lo­ba ngu­ba­ni othi­nta umbhe­da wa­khe uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe, age­ze nga­ma­nzi, abe ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

22 Nja­lo lo­ba ngu­ba­ni othi­nta lo­ba yi­yi­phi into ahla­le ku­yo uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe, age­ze nga­ma­nzi, abe ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

23 Lo­ba-ke ibi­se­mbhe­de­ni lo­ba entwe­ni ahla­la ku­yo, uba eyi­thi­nta, uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

24 Nja­lo nxa indo­da ila­la lo­ku­la­la la­ye, ukwe­hlu­ka­ni­swa kwa­khe ku­za­ku­ba ki­yo; isi­za­ku­ba nge­ngco­li­le­yo insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, la­wo wo­nke umbhe­da ela­la ku­wo uza­ngco­lal.

25 Nja­lo owe­si­fa­za­na, uba uku­go­bho­za kwe­ga­zi ku­go­bho­za insu­ku ezi­ne­ngi, ku­nge­yi­si­so isi­kha­thi so­kwe­hlu­ka­ni­swa kwa­khe, ku­mbe uba ku­go­bho­za okwe­dlu­la isi­kha­thi so­kwe­hlu­ka­ni­swa kwa­khe, zo­nke izi­nsu­ku zo­ku­go­bho­za ko­ku­ngco­la kwa­khe, uza­ku­ba nje­nge­nsu­ku zo­kwe­hlu­ka­ni­swa kwa­khe, abe ngo­ngco­li­le­yom.

26 Wo­nke umbhe­da ala­la ku­wo zo­nke izi­nsu­ku zo­ku­go­bho­za kwa­khe uza­ku­ba ku­ye nje­ngo­mbhe­da wo­kwe­hlu­ka­ni­swa kwa­khe; nja­lo lo­ba yi­yi­phi into ahla­la ku­yo iza­ngco­la, nje­ngo­ku­ngco­la ko­kwe­hlu­ka­ni­swa kwa­khe.

27 Nja­lo lo­ba ngu­ba­ni othi­nta le­zo­zi­nto uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yo, awa­tshe ize­mba­tho za­khe, age­ze nga­ma­nzi, abe ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

28 Ko­dwa uba ese­hla­nju­lu­lwe eku­go­bho­ze­ni kwa­khe, uza­zi­ba­le­la insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, le­mva kwa­lo­kho uza­hla­mbu­lu­kan.

29 La­ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li uza­zi­tha­the­la ama­ju­ba ama­bi­li lo­ba ama­phu­phu ama­bi­li enkwi­li­mbao, aku­le­the ku­mpri­sti emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no.

30 Umpri­sti uza­ni­ke­la-ke eli­nye li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no le­li­nye li­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa. Nga­lo­kho umpri­sti uza­me­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la pha­mbi kwe­Nko­si nge­nxa yo­ku­go­bho­za ko­ku­ngco­la kwa­khe.

31 Nga­li­ndle­la li­za­kwe­hlu­ka­ni­sa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li lo­ku­ngco­la kwa­bo, uku­ze ba­nga­fe­li eku­ngco­le­ni kwa­bo, la­pho be­ngco­li­sa itha­bha­ne­ke­le la­mi eli­pha­ka­thi kwa­bop.

32 Lo ngu­mla­yo wa­lo­wo olo­ku­go­bho­zaq, lo­wa­lo­wo oku­phu­ma ku­ye ubu­do­da bo­ku­hla­nga­na, aze angco­le nga­khor,

33 fu­thi lo­we­si­fa­za­na ogu­la­yo ekwe­hlu­ka­ni­swe­ni kwa­khes, la­lo­wo ogo­bho­za ngo­ku­go­bho­za kwa­khet, owe­si­li­sa lo­we­si­fa­za­nau, la­nge­ndo­da ela­la lowe­si­fa­za­na ongco­li­le­yov.

Usu­ku lo­ku­bu­yi­sa­na

16INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si emva ko­ku­fa kwa­ma­do­da­na ama­bi­li kaA­ro­ni eku­so­nde­le­ni kwa­wo pha­mbi kwe­Nko­si, ase­si­faa.

2 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Khu­lu­ma kuA­ro­ni umne­we­nu uku­thi anga­nge­ni la­nga­si­phi isi­kha­thi enda­we­ni engcwe­le nga­pha­ka­thi kwe­ve­yi­lib, pha­mbi kwe­si­hla­lo so­mu­sa esi­phe­zu ko­mtsho­ko­tsho, uku­ze anga­fi; ngo­ba ngi­za­bo­na­ka­la eye­zi­ni phe­zu kwe­si­hla­lo so­mu­sac.

3 Ela­lo­khu uA­ro­ni uza­nge­na enda­we­ni engcwe­le: ele­jo­ngo­si itho­le le­nko­mo, li­be ngu­mni­ke­lo we­so­nod, le­nqa­ma ibe ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swae.

4 Uza­kwe­mba­tha isi­gqo­ko esi­ngcwe­le le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yof, lo­ka­bhu­du­la wa­nga­pha­nsi we­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo uza­ku­ba se­nya­me­ni ya­khe, azi­bo­phe nge­bha­nti le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo, atha­nde­le nge­qhi­ye ye­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo; le­zi yi­ze­mba­tho ezi­ngcwe­le. Nga­kho uza­ge­za umzi­mba wa­khe nga­ma­nzig, aze­mba­the.

5 La­ku­nhla­nga­no ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lih uza­tha­tha izi­mpo­ngo ezi­mbi­li ze­mbu­zi zi­be ngu­mni­ke­lo we­so­no, le­nqa­ma eyo­dwa ibe ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa.

6 Nja­lo uA­ro­ni uza­ni­ke­la ijo­ngo­si lo­mni­ke­lo we­so­no eli­nge­la­khe, aze­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­la lo­kwe­ndlu ya­khei.

7 Atha­the impo­ngo ezi­mbi­li, azi­be­ke pha­mbi kwe­Nko­si emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no.

8 UA­ro­ni uza­kwe­nza-ke inka­tho phe­zu kwe­zi­mpo­ngo ezi­mbi­li, enye inka­tho ibe nge­ye­Nko­si le­nye inka­tho ibe nge­ye­mpo­ngo yo­ku­su­sa.

9 UA­ro­ni uza­so­nde­za-ke impo­ngo oku­phe­zu kwa­yo inka­tho ye­Nko­si, aye­nze ibe ngu­mni­ke­lo we­so­no;

10 ko­dwa impo­ngo oku­phe­zu kwa­yo inka­tho ye­mpo­ngo yo­ku­su­sa uza­yi­be­ka iphi­li­le pha­mbi kwe­Nko­si ukwe­nza inhla­wu­lo yo­ku­thu­la nga­yo, uku­yi­ye­ke­la iha­mbe nje­nge­mpo­ngo yo­ku­su­sa enka­nga­la.

11 Nja­lo uA­ro­ni uza­so­nde­za ijo­ngo­si lo­mni­ke­lo we­so­no eli­nge­la­khej, aze­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­la le­ye­ndlu ya­khe; ahla­be ijo­ngo­si lo­mni­ke­lo we­so­no eli­nge­la­khe.

12 Atha­the umga­nu wo­ku­tshi­se­la impe­pha ugcwe­le ama­la­hle omli­lo ave­le ela­thi­ni pha­mbi kwe­Nko­sik, le­za­ndla za­khe zi­gcwe­le impe­pha ele­phu­nga eli­mna­ndi echo­li­si­si­we­yol, aku­le­the nga­pha­ka­thi kwe­ve­yi­li,

13 abe­ke impe­pha phe­zu ko­mli­lo pha­mbi kwe­Nko­sim, uku­ze iye­zi le­mpe­pha li­si­be­ke­le isi­hla­lo so­mu­sa esi­phe­zu ko­bu­fa­ka­zin, uku­ze anga­fi.

14 Atha­the okwe­ga­zi le­jo­ngo­sio, ali­fa­fa­ze ngo­mu­nwe wa­khe phe­zu kwe­si­hla­lo so­mu­sa empu­ma­la­ngap; la­nga­pha­mbi kwe­si­hla­lo so­mu­sa uza­fa­fa­za okwe­ga­zi ka­si­kho­mbi­sa ngo­mu­nwe wa­khe.

15 Abe­se­hla­ba impo­ngo yo­mni­ke­lo we­so­no enge­ya­ba­ntuq, ale­the iga­zi la­yo nga­pha­ka­thi kwe­ve­yi­lir, enze nge­ga­zi la­yo nje­ngo­kwe­nza kwa­khe nge­ga­zi le­jo­ngo­si, ali­fa­fa­ze phe­zu kwe­si­hla­lo so­mu­sa la­pha­mbi kwe­si­hla­lo so­mu­sa.

16 Nga­lo­kho uza­kwe­nze­la inda­wo engcwe­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­las, nge­nxa yo­ku­ngco­la kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, la­nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko za­bo, ezo­nwe­ni za­bo zo­nke. Fu­thi uza­le­nze­la nja­lo ithe­nte le­nhla­nga­no, eli­hla­la la­bo pha­ka­thi ko­ku­ngco­la kwa­bo.

17 Ka­ku­nga­bi kho­na la­mu­ntu ethe­nte­ni le­nhla­nga­not, eku­nge­ne­ni kwa­khe ukwe­nza inhla­wu­lo yo­ku­thu­la enda­we­ni engcwe­le aze aphu­me, ese­ze­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­la, le­ye­ndlu ya­khe, le­ye­ba­ndla lo­nke la­koI­sra­ye­li.

18 Uza­phu­me­la-ke ela­thi­ni eli­pha­mbi kwe­Nko­si, ale­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­lau, atha­the okwe­ga­zi le­jo­ngo­si lo­kwe­ga­zi le­mpo­ngo, aku­fa­ke empo­ndwe­ni ze­la­thi inhla­ngo­thi zo­nke;

19 afa­fa­ze okwe­ga­zi phe­zu kwa­lo ka­si­kho­mbi­sa ngo­mu­nwe wa­khe, ali­hla­mbu­lu­le, ali­ngcwe­li­se eku­ngco­le­ni kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

20 La­pho ese­qe­di­le ukwe­nze­la inda­wo engcwe­le uku­bu­yi­sa­na, le­the­nte le­nhla­nga­nov, le­la­thiw, uza­so­nde­za impo­ngo ephi­la­yo;

21 uA­ro­ni abe­ke-ke iza­ndla za­khe zo­mbi­li enhlo­kwe­ni ye­mpo­ngo ephi­la­yox, avu­me phe­zu kwa­yo bo­nke ubu­bi ba­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, le­zi­pha­mbe­ko zo­nke za­bo, le­zo­no za­bo zo­nke, aku­be­ke enhlo­kwe­ni ye­mpo­ngo, ayi­ye­ke­le iha­mbe nge­sa­ndla se­ndo­da efa­ne­le­yo, iye enka­nga­la.

22 Impo­ngo iza­thwa­la-ke phe­zu kwa­yo bo­nke ubu­bi ba­bo, iye emma­ngwe­ni owe­hlu­ka­ni­si­we­yoy; nja­lo iza­yi­ye­ke­la impo­ngo iye enka­nga­la.

23 LoA­ro­ni uza­nge­na ethe­nte­ni le­nhla­nga­no, akhu­lu­le ize­mba­tho ze­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo abe­ze­mbe­the eku­nge­ne­ni kwa­khe enda­we­ni engcwe­lez, azi­tshi­ye kho­na,

24 age­ze umzi­mba wa­khe nga­ma­nzi enda­we­ni engcwe­le, agqo­ke ize­mba­tho za­khe, aphu­me, enze umni­ke­lo wa­khe wo­ku­tshi­swa lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa wa­ba­ntu, aze­nze­le ye­na inhla­wu­lo yo­ku­thu­la le­ya­ba­ntua.

25 La­ma­hwa­hwa omni­ke­lo we­so­no uza­wa­tshi­sa ela­thi­nib.

26 La­lo­wo oye­ke­le impo­ngo nje­nge­mpo­ngo yo­ku­su­sa uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe, age­ze umzi­mba wa­khe nga­ma­nzic, emva kwa­lo­kho ange­ne enka­mbe­ni.

27 Ko­dwa ijo­ngo­si lo­mni­ke­lo we­so­nod le­mpo­ngo yo­mni­ke­lo we­so­no, oga­zi la­zo la­nge­ni­swa ukwe­nza inhla­wu­lo yo­ku­thu­la enda­we­ni engcwe­le, zi­za­khi­tshe­lwa nga­pha­ndle kwe­nka­mba; ba­be­se­be­tshi­sa izi­khu­mba za­zo le­nya­ma ya­zo lo­mswa­ne wa­zo ngo­mli­lo.

28 La­lo­wo oku­tshi­sa­yo uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe, age­ze umzi­mba wa­khe nga­ma­nzi, emva kwa­lo­kho ange­ne enka­mbe­ni.

29 Ku­za­ku­ba yi­si­mi­so esa­pha­ka­de ki­ni: Nge­nya­nga ye­si­kho­mbi­sa ngo­lwe­tshu­mi lwe­nya­ngae li­za­tho­bi­sa imi­phe­fu­mu­lo ye­nuf, li­nga­se­be­nzi la­mse­be­nzi, owo­ku­za­lwa eli­zwe­ni lo­we­mzi­ni ohla­la nje­ngo­we­zi­zwe pha­ka­thi kwe­nu.

30 Ngo­ba nga­lo­lu­su­ku uza­le­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la uku­li­hla­mbu­lu­la; ku­zo zo­nke izo­no ze­nu pha­mbi kwe­Nko­si li­za­hla­nju­lu­lwag.

31 Ku­li­sa­ba­tha lo­ku­phu­mu­la ki­nih; nja­lo li­za­tho­bi­sa imi­phe­fu­mu­lo ye­nu; ku­yi­si­mi­so sa­pha­ka­de.

32 Nja­lo umpri­sti ogco­tshi­we­yoi, owe­hlu­ka­ni­se­lwe uku­se­be­nza nje­ngo­mpri­sti esi­khu­ndle­ni si­ka­yi­sej, uza­kwe­nza inhla­wu­lo yo­ku­thu­la, agqo­ke ize­mba­tho ze­le­mbu eli­co­le­ki­le­yok, ize­mba­tho ezi­ngcwe­le,

33 enze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­la inda­wo engcwe­le ngcwe­lel, le­the­nte le­nhla­nga­nom, le­la­thi uza­kwe­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­lan, la­ba­pri­stio la­ba­ntu bo­nke be­ba­ndlap uza­be­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la.

34 Lo­khu ku­za­ku­ba yi­si­mi­so esi­la­pha­ka­de ki­ni, ukwe­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ka­nye ngo­mnya­kaq nga­zo zo­nke izo­no za­bo. We­nza-ke nje­ngo­ku­ba iNko­si ya­la­ya uMo­zi­si.

Imi­the­tho yo­ku­hla­ba

17INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Tsho­no kuA­ro­ni la­ku­ma­do­da­na akhe, le­ba­ntwa­ne­ni bo­nke ba­koI­sra­ye­li, uthi ku­bo: Le­li yi­li­zwi iNko­si ela­ye nga­lo isi­thi:

3 Lo­ba ngu­ba­ni we­ndlu kaI­sra­ye­li ohla­ba inka­bia lo­ba imvu lo­ba imbu­zi enka­mbe­ni, ku­mbe eku­hla­be­la nga­pha­ndle kwe­nka­mba,

4 enga­ku­le­tha­nga emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no uku­ni­ke­la umni­ke­lo eNko­si­ni pha­mbi kwe­tha­bha­ne­ke­le le­Nko­si, iga­zi li­za­ba­le­lwa lo­wo­mu­ntu, uchi­thi­le iga­zi; nga­kho lo­wo­mu­ntu uza­qu­nywa asu­ke eba­ntwi­ni ba­ki­bob.

5 Uku­ze, la­pho aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­le­tha imi­hla­tshe­lo ya­bo, aba­yi­hla­be­la endlec, ba­yi­le­the eNko­si­ni emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no, ku­mpri­sti, ba­yi­hla­be ibe yi­mi­hla­tshe­lo ye­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la eNko­si­nid.

6 Nja­lo umpri­sti uza­fa­fa­za iga­zi phe­zu kwe­la­thi le­Nko­sie emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no, atshi­se ama­hwa­hwa, abe lu­qha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­nif.

7 Nja­lo ka­ba­sa­yi­ku­hla­be­la ama­di­mo­nig imi­hla­tshe­lo ya­bo, aba­be­phi­nga ngo­ku­wa­la­nde­lah. Lo­khu ku­za­ku­ba yi­si­mi­so esi­la­pha­ka­de ku­bo ezi­zu­ku­lwa­ne­ni za­bo.

8 Tsho­no-ke ku­bo uthi: Ngu­lo­wo la­lo­wo we­ndlu kaI­sra­ye­li, la­ko­we­mzi­ni ohla­la nje­ngo­we­zi­zwe pha­ka­thi kwa­bo, oni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa lo­ba umhla­tshe­loi,

9 anga­wu­le­thi emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no uku­ze awe­nze­le iNko­sij, lo­wo­mu­ntu uza­qu­nywa asu­ke eba­ntwi­ni ba­ki­bo.

Iga­zi ka­li­vu­nye­lwa uku­dli­wa

10 Nja­lo ngu­lo­wo la­lo­wo we­ndlu kaI­sra­ye­li, la­ko­we­mzi­ni ohla­la nje­ngo­we­zi­zwe pha­ka­thi kwa­bo, odla lo­ba yi­li­phi iga­zik, ngi­za­mi­sa ubu­so ba­mi bu­me­la­ne lo­mphe­fu­mu­lo odla iga­zil, ngi­wu­qu­me usu­ke pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­wo.

11 Ngo­ba impi­lo ye­nya­ma ise­ga­zi­nim; mi­na-ke ngi­li­ni­ke lo­na phe­zu kwe­la­thi ukwe­nze­la imi­phe­fu­mu­lo ye­nu inhla­wu­lo yo­ku­thu­lan; ngo­ba ku­li­ga­zi ele­nze­la umphe­fu­mu­lo inhla­wu­lo yo­ku­thu­lao.

12 Nga­kho nga­thi eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li: Ka­ku­nga­bi la­mphe­fu­mu­lo ki­ni odla iga­zi; lo­we­mzi­ni ohla­la nje­ngo­we­zi­zwe pha­ka­thi kwe­nu ka­nga­dli iga­zi.

13 Nja­lo ngu­lo­wo la­lo­wo eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li, la­ko­we­mzi­ni ohla­la nje­ngo­we­zi­zwe pha­ka­thi kwa­bo, ozi­nge­la inya­ma ye­nya­ma­za­na ku­mbe inyo­ni edli­wa­yo, uza­thu­lu­la iga­zi la­yop, ali­gqi­be­le nge­nhla­ba­thiq.

14 Ngo­ba ku­yi­mpi­lo ye­nya­ma yo­nker; iga­zi la­yo li­se­mpi­lwe­ni ya­yo; yi­kho nga­thi eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li: Li­nga­dli iga­zi lo­ba nge­la­yi­phi inya­ma, ngo­ba impi­lo ya­yo yo­nke inya­ma ku­li­ga­zi la­yo; lo­ba ngu­ba­ni oli­dla­yo uza­qu­nywa.

15 Fu­thi wo­nke umphe­fu­mu­lo odla ingcu­bas ku­mbe inya­ma­za­na eda­tshu­li­we­yo pha­ka­thit kwa­bo­ku­za­lwa eli­zwe­ni ku­mbe pha­ka­thi kwa­be­mzi­niu, uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khev, age­ze nga­ma­nziw, abe ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe; emva kwa­lo­kho uza­hla­mbu­lu­ka.

16 Ko­dwa uba engazi­wa­tshi, enga­ge­zi umzi­mba wa­khe, uza­thwa­la ubu­bi ba­khex.

Uku­hla­nga­na ko­we­si­li­sa lo­we­si­fa­za­na oku­nga­vu­nye­lwa­yo

18INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi ku­bo: Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nua.

3 Li­nge­nzi nje­ngo­kwe­mi­se­be­nzi ye­li­zwe le­Gi­bhi­the la­pho ela­li­hla­la kho­nab, li­nge­nzi fu­thi nje­ngo­kwe­mi­se­be­nzi ye­li­zwe le­Kha­na­ni engi­li­le­tha ku­loc. Li­nga­ha­mbi nge­mi­the­tho ya­bod.

4 Li­za­kwe­nza ize­hlu­le­lo za­mie li­gci­ne izi­mi­so za­mi, uku­ha­mba ku­zo. Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu.

5 Nga­kho li­za­gci­na izi­mi­so za­mi le­ze­hlu­le­lo za­mi; oku­thi uba umu­ntu eze­nza uza­phi­la nga­zof. Ngi­yi­Nko­si.

6 Ka­ku­nga­so­nde­li la­mu­ntu la­ku­si­phi isi­hlo­bo se­nya­ma ya­khe ukwe­mbu­la ubu­nqu­nu ba­so. Ngi­yi­Nko­si.

7 Unge­mbu­li ubu­nqu­nu bu­ka­yi­hlo lo­bu­nqu­nu bu­ka­nyo­ko; ungu­nyo­ko, unge­mbu­li ubu­nqu­nu ba­kheg.

8 Unge­mbu­li ubu­nqu­nu bo­mka­yi­hlo, bu­yi­bu­nqu­nu bu­ka­yi­hloh.

9 Ubu­nqu­nu bu­ka­da­de­we­nu, indo­da­ka­zi ka­yi­hlo lo­ba indo­da­ka­zi ka­nyo­ko, eze­lwe ekha­ya lo­ba eze­lwe nga­pha­ndle, unge­mbu­li ubu­nqu­nu ba­boi.

10 Unge­mbu­li ubu­nqu­nu be­ndo­da­ka­zi ye­ndo­da­na ya­kho, lo­ba be­ndo­da­ka­zi ye­ndo­da­ka­zi ya­kho, ngo­ba ba­yi­bu­nqu­nu ba­kho.

11 Ubu­nqu­nu be­ndo­da­ka­zi yo­mka­yi­hlo eze­lwe ngu­yi­hlo, ingu­da­de­we­nu, unge­mbu­li ubu­nqu­nu ba­yo.

12 Unge­mbu­li ubu­nqu­nu bu­ka­da­de­wa­bo ka­yi­hlo, ngo­ba eyi­si­hlo­bo si­ka­yi­hlo.

13 Unge­mbu­li ubu­nqu­nu bu­ka­da­de­wa­bo ka­nyo­ko, ngo­ba eyi­si­hlo­bo si­ka­nyo­ko.

14 Unge­mbu­li ubu­nqu­nu bo­mfo­wa­bo ka­yi­hlo; unga­so­nde­li ku­mka­khe, ngo­ba engu­yi­hlo­ka­zi.

15 Unge­mbu­li ubu­nqu­nu bu­ka­ma­lo­ko­za­na; ungu­mka­ndo­da­na ya­kho, unge­mbu­li ubu­nqu­nu ba­khej.

16 Unge­mbu­li ubu­nqu­nu bo­mka­mfo­we­nu, bu­yi­bu­nqu­nu bo­mfo­we­nuk.

17 Unge­mbu­li ubu­nqu­nu bo­we­si­fa­za­na lo­be­ndo­da­ka­zi ya­khe; unga­tha­thi indo­da­ka­zi ye­ndo­da­na ya­khe lo­ba indo­da­ka­zi ye­ndo­da­ka­zi ya­khe, ukwe­mbu­la ubu­nqu­nu ba­yo; ba­yi­zi­hlo­bo; ku­yi­nko­hla­ka­lol.

18 Unga­tha­thi owe­si­fa­za­na ka­nye lo­da­de­wa­bo ukumhlu­pha, ukwe­mbu­la ubu­nqu­nu ba­khem ka­nye la­ye empi­lwe­ni ya­khen.

19 Unga­so­nde­li ko­we­si­fa­za­na ekwe­hlu­ka­ni­swe­ni ko­ku­ngco­la kwa­khe ukwe­mbu­la ubu­nqu­nu ba­kheo.

20 Unga­la­li lo­mka­ma­khe­lwa­ne wa­kho uku­ngco­la nga­yep.

21 Unga­ni­ki okwe­nza­lo ya­kho uku­thi uku­da­bu­li­se­leq ku­Mo­le­kir; unga­ngco­li­si ibi­zo li­ka­Nku­lu­nku­lu wa­kho. Ngi­yi­Nko­sis.

22 Unga­la­li lo­we­si­li­sa nje­ngo­ku­la­la lo­we­si­fa­za­na; ku­yi­si­ne­ngi­sot.

23 Unga­la­li la­lo­ba yi­yi­phi inya­ma­za­na uku­ngco­la nga­yo; fu­thi owe­si­fa­za­na ange­mi pha­mbi kwe­nya­ma­za­na uku­la­la la­you; ku­yi­ngxu­be eli­hla­zov.

24 Li­nga­zi­ngco­li­si la­nge­nye ya­le­zi­zi­ntow, ngo­ba nga­zo zo­nke le­zi­zi­nto izi­zwe zi­ya­ngco­li­swa engi­zi­xo­tsha pha­mbi kwe­nux.

25 Nga­lo­kho ili­zwe li­ngco­li­ley; nga­kho ngi­phi­ndi­se­la ubu­bi ba­lo phe­zu kwa­loz, le­li­zwe li­ya­ba­hla­nza aba­hla­li ba­loa.

26 Nga­kho li­na li­za­gci­na izi­mi­so za­mi le­ze­hlu­le­lo za­mi, li­nge­nzi okwa­zo zo­nke le­zi­zi­ne­ngi­so; owo­ku­za­lwa eli­zwe­ni lo­ba owe­mzi­ni ohla­la nje­ngo­we­zi­zwe pha­ka­thi kwe­nub.

27 Ngo­ba zo­nke le­zi­zi­ne­ngi­so ba­ze­nza aba­ntu ba­le­lo­li­zwe aba­be­kho­na nga­pha­mbi kwe­nu, nga­kho ili­zwe la­ngco­la.

28 Uku­ze ili­zwe li­nga­li­hla­nzi la­pho li­li­ngco­li­sa, nje­nga­lo­khu la­hla­nza isi­zwe esa­si­kho­na nga­pha­mbi kwe­nuc.

29 Ngo­ba wo­nke owe­nza okwa­le­zi­zi­ne­ngi­so, imi­phe­fu­mu­lo ekwe­nza­yo iza­qu­nywa isu­ke eba­ntwi­ni ba­yod.

30 Nga­kho li­za­gci­na umla­yo wa­mie, uku­ze li­nge­nzi okwa­le­zo­zi­mi­so ezi­yi­si­ne­ngi­so eze­nzi­wa nga­pha­mbi kwe­nuf, uku­thi li­nga­zi­ngco­li­si nga­zog. Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nuh.

Imi­the­tho yo­bu­ngcwe­le

19INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Tsho­no ku­nhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uthi ku­bo: Ba­ni­ni ngcwe­le, ngo­ba mi­na iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ngi­ngcwe­lea.

3 Ye­sa­ba­ni, ngu­lo­wo la­lo­wo, uni­na lo­yi­seb. Gci­na­ni-ke ama­sa­ba­tha ami. Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nuc.

4 Li­nga­phe­ndu­ke­li ezi­tho­mbe­nid, li­nga­ze­nze­li onku­lu­nku­lu aba­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sae. Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu.

5 Nja­lo nxa li­ni­ke­la umhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la eNko­si­nif, li­wu­ni­ke­le uku­ze le­mu­ke­le­keg.

6 Uza­dli­wa ngo­su­ku lo­ku­ni­ke­la kwe­nu la­nga­ku­sa­sa; ko­dwa oku­se­le­yo ngo­su­ku lwe­si­tha­thu ku­za­tshi­swa ngo­mli­lo.

7 Uba ku­dli­wa lo­ku­dli­wa ngo­su­ku lwe­si­tha­thu, ku­za­ku­ba yi­si­ne­ngi­so; ka­ku­yi­kwe­mu­ke­le­kah.

8 Nga­kho oku­dla­yo uza­thwa­la ubu­bi ba­khe, ngo­ba ungco­li­se oku­ngcwe­le kwe­Nko­sii; la­lo­wo­mphe­fu­mu­lo uza­qu­nywa usu­ke eba­ntwi­ni ba­woj.

9 La­la­pho li­vu­na isi­vu­no se­li­zwe la­ki­ni, unga­vu­ni ngo­ku­phe­le­le­yo umngce­le we­nsi­mu ya­kho; fu­thi unga­bu­thi oku­se­le­yo kwe­si­vu­no sa­khok.

10 Unga­kho­tho­zi isi­vi­ni sa­kho; fu­thi unga­bu­thi oku­wi­le­yo kwe­si­vi­ni sa­kho; uza­ku­tshi­ye­la aba­ya­nga la­be­mzi­ni. Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu.

11 Li­nge­bil, li­nga­pha­thi nge­nko­hli­so, li­nga­qa­mbi ma­nga omu­nye ku­ma­khe­lwa­ne wa­khem.

12 Li­nga­fu­ngi nga­ma­nga nge­bi­zo la­min, lo­ba ungco­li­se ibi­zo li­ka­Nku­lu­nku­lu wa­kho. Ngi­yi­Nko­sio.

13 Unga­ci­nde­ze­li uma­khe­lwa­ne wa­khop, ungampha­ngi. Iho­lo lo­qa­tshi­we­yo li­nga­hla­li ku­we ubu­su­ku ku­ze ku­be se­ku­se­niq.

14 Unga­qa­le­ki­si isa­cu­ther, unga­fa­ki isi­khu­be­ki­so pha­mbi kwe­si­pho­fus, ko­dwa we­sa­be uNku­lu­nku­lu wa­kho. Ngi­yi­Nko­sit.

15 Unge­nzi uku­nga­lu­ngi ekwa­hlu­le­le­ni; unge­mu­ke­li ubu­so bo­mya­nga, unga­hlo­ni­phi ubu­so bo­mkhu­lu, ya­hlu­le­la uma­khe­lwa­ne wa­kho ngo­ku­lu­ngau.

16 Unga­ha­mba­ha­mbi nje­ngo­mnyu­ndi pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­ki­niv; unga­me­la­ni le­ga­zi lo­ma­khe­lwa­ne wa­kho. Ngi­yi­Nko­siw.

17 Unga­zo­ndi umfo­we­nu enhli­zi­ywe­ni ya­khox; umkhu­ze lo­ku­mkhu­za uma­khe­lwa­ne wa­kho, unga­thwa­li iso­no nge­nxa ya­khey.

18 Unga­phi­ndi­se­li, unga­bi la­si­khwi­li la­ba­ntwa­na ba­ba­ntu ba­ki­niz; ko­dwa tha­nda uma­khe­lwa­ne wa­kho nje­nga­lo­khu uzitha­nda we­na. Ngi­yi­Nko­sia.

19 Gci­na­ni izi­mi­so za­mi. Unga­vu­me­li izi­fu­yo za­kho zi­khwe­lwe yi­mi­hlo­bo emi­bi­li. Unga­hla­nye­li insi­mu ya­kho nge­nhlo­bo ezi­mbi­lib. Le­si­gqo­ko ese­mi­hlo­bo emi­bi­li exu­be­ne­yo si­nge­zi phe­zu kwa­khoc.

20 Le­ndo­da, nxa ila­la ngo­kwe­nya­ma lo­mfa­zi, eyi­si­gqi­li­ka­zi esi­kho­mbi­le­yo, esi­nga­hle­ngwa­nga lo­ku­hle­ngwa, ku­mbe si­nga­ni­kwa­nga inku­lu­le­ko, ku­za­ku­ba le­si­je­zi­so. Ka­ba­yi­ku­bu­la­wa, ngo­ba sa­si­nga­khu­lu­lwa­nga.

21 Nja­lo iza­le­tha umni­ke­lo wa­yo we­ca­la eNko­si­ni, emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no, inqa­ma ibe ngu­mni­ke­lo we­ca­lad.

22 Nja­lo umpri­sti uza­ye­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la nge­nqa­ma yo­mni­ke­lo we­ca­la pha­mbi kwe­Nko­si nge­so­no sa­yo eso­ni­le­yo, iza­the­the­le­lwa-ke eso­nwe­ni sa­yo eso­ni­le­yo.

23 La­la­pho se­li­fi­ki­le eli­zwe­ni, li­hla­nye­le yo­nke imi­hlo­bo ye­zi­hla­hla zo­ku­dla, li­za­tha­tha isi­the­lo sa­zo nje­nge­nto enga­so­kwa­nga; imi­nya­ka emi­tha­thu si­za­ku­ba si­nga­so­kwa­nga ki­ni, si­nga­dli­wae.

24 Ko­dwa ngo­mnya­ka we­si­ne so­nke isi­the­lo sa­zo si­za­ku­ba ngcwe­le, si­be yi­ndu­mi­so eNko­si­ni.

25 La­ngo­mnya­ka we­si­hla­nu li­nga­dla isi­the­lo sa­zo, uku­ze zi­le­nge­ze­le­le­le isi­vu­no sa­zo. Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu.

26 Li­nga­dli lu­tho olu­le­ga­zif. Li­nge­nzi imi­li­ngog, li­nga­cha­si­si nge­mi­bo­noh.

27 Li­nga­ge­li ama­gu­mbi ekha­nda le­nu, ungo­ni ama­gu­mbi ende­vu za­khoi.

28 Li­nga­zi­ca­bi enya­me­ni ye­nu nge­nxa yo­fi­le­yo, li­nga­fa­ki phe­zu kwe­nu upha­wu lo­ku­zi­si­ka. Ngi­yi­Nko­sij.

29 Unga­ngco­li­si indo­da­ka­zi ya­kho ngo­ku­ye­nza ibe li­wu­le, hle­zi ili­zwe li­phi­nge, le­li­zwe li­gcwa­le inko­hla­ka­lok.

30 Gci­na­ni ama­sa­ba­tha amil, li­hlo­ni­phe indlu ya­mi engcwe­le. Ngi­yi­Nko­sim.

31 Li­nga­phe­ndu­ke­li ku­la­bo aba­la­ma­dlo­zi la­kwa­ba­lu­mba­yo; li­nga­ba­di­ngi uku­ze li­ngco­li­swe yi­bo. Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nun.

32 Su­ku­me­la impu­ngao, uhlo­ni­phe ubu­so bo­mda­lap, we­sa­be uNku­lu­nku­lu wa­kho. Ngi­yi­Nko­siq.

33 Fu­thi nxa owe­zi­zwe­ni ehla­la nje­ngo­we­zi­zwe la­we eli­zwe­ni la­ki­ni, li­nga­mci­nde­ze­lir.

34 Owe­zi­zwe­ni ohla­la nje­ngo­we­zi­zwe la­ni uza­ku­ba ki­ni nje­ngo­za­lwa eli­zwe­ni pha­ka­thi kwe­nus, umtha­nde nje­nga­lo­khu uzitha­nda we­na; ngo­ba la­li­nga­be­zi­zwe­ni eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the. Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nut.

35 Li­nge­nzi uku­nga­lu­ngi ekwa­hlu­le­le­niu, ebu­de­niv, esi­si­ndwe­niw, le­si­li­nga­ni­swe­nix.

36 Ba­ni­ni le­zi­ka­li zo­ku­li­nga­ni­sa ezi­lu­ngi­le­yoy, izi­li­nga­ni­so ezi­lu­ngi­le­yo, i-e­fa* eli­lu­ngi­le­yoz, le­hi­ni* eli­lu­ngi­le­yoa. Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu owa­li­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

37 Nga­kho gci­na­ni zo­nke izi­mi­so za­mi le­ze­hlu­le­lo za­mi zo­nke, li­ze­nze. Ngi­yi­Nko­sib.

Izi­je­zi­so zo­ko­na

20INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Tsho­no fu­thi eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthia: Ngu­lo­wo la­lo­wo wa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, lo­ba owa­be­zi­zwe­ni aba­hla­la nje­nga­be­zi­zwe koI­sra­ye­li, oni­ke­la okwe­nza­lo ya­khe ku­Mo­le­ki, uza­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wa, aba­ntu be­li­zwe ba­za­mkha­nda nga­ma­tsheb.

3 Mi­na-ke ngi­za­mi­sa ubu­so ba­mi bu­me­la­ne la­lo­wo­mu­ntuc, ngi­mqu­me asu­ke pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­ki­bo, ngo­ba eni­ke­le okwe­nza­lo ya­khe ku­Mo­le­kid, uku­ze angco­li­se indlu ya­mi engcwe­lee, eyi­se ibi­zo la­mi eli­ngcwe­lef.

4 Uba-ke aba­ntu be­li­zwe be­fi­hla lo­ku­fi­hla ame­hlo abo ku­lo­wo­mu­ntu nxa eni­ke­la okwe­nza­lo ya­khe ku­Mo­le­ki, uku­ze ba­nga­mbu­la­lig,

5 mi­na ngi­za­mi­sa ubu­so ba­mi bu­me­la­ne la­lo­wo­mu­ntu nja­lo bu­me­la­ne lo­sa­pho lwa­khe, ngi­mqu­meh la­bo bo­nke aba­phi­nga emva kwa­khe, uku­thi ba­phi­nge be­la­nde­la uMo­le­ki, ba­su­ke pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­ki­boi.

6 Umphe­fu­mu­lo, ophe­ndu­ke­la-ke ku­la­bo aba­la­ma­dlo­zi la­kwa­ba­lu­mba­yo uku­phi­nga uba­la­nde­laj, ngi­za­mi­sa ubu­so ba­mi bu­me­la­ne la­lo­wo­mphe­fu­mu­lok, ngi­wu­qu­me usu­ke pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­ki­bol.

7 Nga­kho zi­ngcwe­li­se­ni li­be ngcwe­le, ngo­ba ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­num.

8 Nja­lo gci­na­ni izi­mi­so za­mi, li­ze­nzen. Ngi­yi­Nko­si eli­ngcwe­li­sa­yoo.

9 Ngo­ba ngu­lo­wo la­lo­wo othu­ka uyi­se ku­mbe uni­na uza­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wa; uthu­ki­le uyi­se ku­mbe uni­nap; iga­zi la­khe li­phe­zu kwa­kheq.

10 Le­ndo­da efe­ba lo­mfa­zi wo­mu­ntu, efe­ba lo­mka­ma­khe­lwa­ne wa­yo, iza­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wa, isi­fe­be le­si­fe­be­ka­zir.

11 Le­ndo­da ela­la lo­mka­yi­se ye­mbu­le ubu­nqu­nu bu­ka­yi­se; bo­ba­bi­li ba­za­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wa; iga­zi la­bo li­phe­zu kwa­bos.

12 Le­ndo­da ela­la lo­ma­lo­ka­za­na wa­yo, bo­ba­bi­li ba­za­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wat; be­nze ingxu­beu; iga­zi la­bo li­phe­zu kwa­bo.

13 Le­ndo­da ela­la lo­we­si­li­sa nje­ngo­ku­la­la lo­we­si­fa­za­na, bo­ba­bi­li be­nze isi­ne­ngi­so; ba­za­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wa; iga­zi la­bo li­phe­zu kwa­bov.

14 Le­ndo­da etha­tha umfa­zi ka­nye lo­ni­na, ku­yi­nko­hla­ka­lo. Ba­za­tshi­swa ngo­mli­lo, ye­na la­bo, uku­ze ku­nga­bi kho­na inko­hla­ka­lo pha­ka­thi kwe­nuw.

15 Le­ndo­da ela­la le­nya­ma­za­na, iza­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wa, fu­thi li­za­yi­bu­la­la inya­ma­za­nax.

16 Lo­we­si­fa­za­na oso­nde­la la­ku­yi­phi inya­ma­za­na uku­la­la la­yo, uza­bu­la­la owe­si­fa­za­na le­nya­ma­za­na; ba­za­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wa; iga­zi la­bo li­phe­zu kwa­bo.

17 Le­ndo­da etha­tha uda­de­wa­bo, indo­da­ka­zi ka­yi­se lo­ba indo­da­ka­zi ka­ni­na, ibo­ne ubu­nqu­nu ba­khey, la­ye abo­ne ubu­nqu­nu ba­yo, ku­li­hla­zo; nja­lo ba­za­qu­nywa eme­hlwe­ni aba­ntwa­na ba­ba­ntu ba­ki­bo; ye­mbu­le ubu­nqu­nu bu­ka­da­de­wa­bo; iza­thwa­la ubu­bi ba­yoz.

18 Le­ndo­da ela­la lo­we­si­fa­za­na ogu­la­yo, ye­mbu­le ubu­nqu­nu ba­khea, inqu­nu­le umtho­mbo wa­khe, la­ye we­mbu­le umtho­mbo we­ga­zi la­khe, bo­ba­bi­li ba­za­qu­nywa ba­su­ke pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­ki­bob.

19 Nja­lo unge­mbu­li ubu­nqu­nu bu­ka­da­de­wa­bo ka­nyo­ko, lo­ba obu­ka­da­de­wa­bo ka­yi­hloc; ngo­ba we­mbu­le isi­hlo­bo sa­khe; ba­za­thwa­la ubu­bi ba­bod.

20 Le­ndo­da ela­la lo­mka­mfo­wa­bo ka­yi­se, ye­mbu­le ubu­nqu­nu bo­mfo­wa­bo ka­yi­se; ba­za­thwa­la iso­no sa­bo; ba­fe be­nge­la­ba­ntwa­nae.

21 Le­ndo­da etha­tha umka­mfo­wa­bo, ku­yi­ku­ngco­la; ye­mbu­le ubu­nqu­nu bu­ka­mfo­wa­bo; ba­za­ku­ba nga­ba­nge­la­ba­ntwa­naf.

22 Nga­kho gci­na­ni zo­nke izi­mi­so za­mi le­ze­hlu­le­lo zo­nke za­mi, li­ze­nzeg, uku­ze ili­zwe engi­li­le­tha ku­lo uku­hla­la ku­lo li­nga­li­hla­nzih.

23 Nja­lo li­nga­ha­mbi nge­zi­mi­so ze­si­zwe engi­si­xo­tsha­yo pha­mbi kwe­nui; ngo­ba be­nze zo­nke le­zi­zi­nto; nga­kho nga­ne­ngwa yi­boj.

24 Ko­dwa nga­thi ki­ni: Li­za­ku­dla ili­fa le­li­zwe la­bo; mi­na ngi­za­li­ni­ka uku­thi li­dle ili­fa la­lok, ili­zwe eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­ju. Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nul, ole­hlu­ka­ni­se la­be­zi­zwem.

25 Nga­kho ye­hlu­ka­ni­sa­ni pha­ka­thi kwe­nya­ma­za­na ezi­hla­mbu­lu­ki­le­yo le­zi­nga­hla­mbu­lu­ka­nga, la­pha­ka­thi kwe­zi­nyo­ni ezi­nga­hla­mbu­lu­ka­nga le­zi­hla­mbu­lu­ki­le­yon; li­nge­nzi imi­phe­fu­mu­lo ye­nu ine­nge­ke nge­zi­nya­ma­za­na lo­ba nge­zi­nyo­ni lo­ba nga­ku­phi oku­hu­qu­ze­la­yo emhla­ba­thi­ni, engi­kwe­hlu­ka­ni­se la­ni nje­ngo­ku­ngco­li­le­yoo.

26 Nja­lo li­za­ku­ba ngcwe­le ki­mi, ngo­ba mi­na Nko­si ngi­ngcwe­lep; ngi­le­hlu­ka­ni­si­le la­be­zi­zwe uku­ze li­be nga­ba­miq.

27 Nja­lo owe­si­li­sa lo­ba owe­si­fa­za­na, aba­la­ma­dlo­zi lo­ba aba­lu­mba­yo, ba­za­bu­la­wa lo­ku­bu­la­war, ba­za­ba­kha­nda nga­ma­tshes; iga­zi la­bo li­phe­zu kwa­bot.

Ubu­ngcwe­le ba­ba­pri­sti

21INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Tsho­no ku­ba­pri­sti, ama­do­da­na kaA­ro­ni, uthi ku­bo: Ka­ku­nga­bi kho­na ozi­ngco­li­sa­yo ngo­fi­le­yo pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­ki­boa,

2 nga­pha­ndle kwe­si­hlo­bo sa­khe, esi­se­du­ze la­ye, ngo­ni­na, la­ngo­yi­se, la­nge­ndo­da­na ya­khe, la­nge­ndo­da­ka­zi ya­khe, la­ngo­mfo­wa­bo,

3 la­ngo­da­de­wa­bo into­mbi emsu­lwa, ese­du­ze la­ye, enga­za­nge ibe nge­ye­ndo­da; anga­zi­ngco­li­sa nga­yo.

4 Ka­yi­ku­zi­ngco­li­sa, eyi­si­khu­lu pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­ki­bo, uku­zi­ngco­li­sa.

5 Ka­ba­yi­kwe­nza impa­ba­nga ekha­nda la­bo, ba­nga­ge­li igu­mbi lo­de­vu lwa­bo, ba­nga­ca­bi inhla­nga enya­me­ni ya­bob.

6 Ba­za­ku­ba ngcwe­le ku­Nku­lu­nku­lu wa­bo, ba­nge­yi­si ibi­zo li­ka­Nku­lu­nku­lu wa­boc. Ngo­ba ba­ni­ke­la imi­ni­ke­lo ye­Nko­si eye­nzi­we ngo­mli­lo, uku­dla ku­ka­Nku­lu­nku­lu wa­bo. Nga­kho ba­za­ku­ba ngcwe­led.

7 Ka­ba­yi­ku­tha­tha owe­si­fa­za­na oyi­si­fe­be ku­mbe ongco­li­le­yoe, nja­lo ka­ba­yi­ku­tha­tha owe­si­fa­za­na ola­hlwe yi­ndo­da ya­khe; ngo­ba ungcwe­le ku­Nku­lu­nku­lu wa­khef.

8 Nga­kho uza­mngcwe­li­sa, ngo­ba uni­ke­la uku­dla ku­ka­Nku­lu­nku­lu wa­kho. Uza­ku­ba ngcwe­le ku­we, ngo­ba mi­na Nko­si eli­ngcwe­li­sa­yo ngi­ngcwe­leg.

9 Le­ndo­da­ka­zi ya­lo­ba ngu­wu­phi umpri­sti, uba izi­ngco­li­sa ngo­ku­phi­nga, iya­mngco­li­sa uyi­se; iza­tshi­swa ngo­mli­loh.

10 Lo­mpri­sti omkhu­lu pha­ka­thi kwa­ba­fo­wa­bo, oku­the­lwe ekha­nda la­khe ama­fu­tha oku­gco­bai, lo­we­hlu­ka­ni­se­lwa uku­thi emba­the ize­mba­thoj, ka­yi­ku­vu­me­la uku­thi ikha­nda la­khe le­mbu­lwe, anga­da­bu­li ize­mba­tho za­khek;

11 anga­yi la­ku­si­phi isi­du­mbu, anga­zi­ngco­li­si ngo­yi­se lo­ba ngo­ni­nal;

12 anga­phu­mi endli­ni engcwe­le, anga­ngco­li­si indlu engcwe­le ka­Nku­lu­nku­lu wa­khem, ngo­ba umqhe­le wa­ma­fu­tha oku­gco­ba ka­Nku­lu­nku­lu wa­khe uphe­zu kwa­khe. Ngi­yi­Nko­sin.

13 Nja­lo ye­na uza­tha­tha umfa­zi ebu­nto­mbi­ni ba­kheo.

14 Umfe­lo­ka­zi, ku­mbe ola­hli­we­yo, lo­ba isi­fe­be esi­ngco­li­si­we­yo, la­ba ka­nga­ba­tha­thi. Ko­dwa uza­tha­tha into­mbi emsu­lwa eba­ntwi­ni ba­ki­bo ibe ngu­mkakhe,

15 nja­lo anga­ngco­li­si inza­lo ya­khe pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­ki­bo. Ngo­ba ngi­yi­Nko­si emngcwe­li­sa­yop.

16 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

17 Khu­lu­ma kuA­ro­ni usi­thi: Lo­ba ngu­ba­ni owe­nza­lo ya­kho ezi­zu­ku­lwa­ne­ni za­bo oku­le­si­ci ku­ye ka­nga­so­nde­li uku­ni­ke­la uku­dla ku­ka­Nku­lu­nku­lu wa­kheq.

18 Ngo­ba lo­ba ngu­wu­phi umu­ntu oku­le­si­ci ku­ye anga­so­nde­li, umu­ntu oyi­si­pho­fu, ku­mbe oyi­si­qhu­li, ku­mbe oli­me­le ebu­swe­nir, ku­mbe ole­si­tho ese­lu­le­ki­le­yos,

19 ku­mbe umu­ntu oku­lo­kwe­phu­ka ko­nya­wo ku­ye, ku­mbe ukwe­phu­ka kwe­sa­ndla,

20 ku­mbe ole­si­fu­mbu, ku­mbe ongu­mu­thwa, ku­mbe olo­mntwa­na eli­hlwe­ni la­khe, ku­mbe ole­nte­mbu­za­ne, ku­mbe olo­qwe­qwe olu­lu­ma­yot, lo­ba oli­me­le ema­se­nde­niu.

21 Ka­ku­la­mu­ntu owe­nza­lo kaA­ro­ni umpri­sti oku­ku­ye isi­ci oza­so­nde­la uku­ni­ke­la imi­ni­ke­lo ye­Nko­si eye­nzi­we ngo­mli­lov; ku­le­si­ci ku­ye, anga­so­nde­li uku­ni­ke­la uku­dla ku­ka­Nku­lu­nku­lu wa­khe.

22 Anga­dla uku­dla ku­ka­Nku­lu­nku­lu wa­khe, ezi­ntwe­ni ezi­ngcwe­le­ngcwe­lew le­zi­ntwe­ni ezi­ngcwe­lex,

23 ko­dwa ange­zi ku­lo ive­yi­li, anga­so­nde­li ela­thi­ni, ngo­ba ku­le­si­ci ku­ye, uku­ze anga­ngco­li­si izi­ndlu za­mi ezi­ngcwe­ley. Ngo­ba ngi­yi­Nko­si eba­ngcwe­li­sa­yoz.

24 UMo­zi­si wa­se­khu­lu­ma lo­kho kuA­ro­ni, la­ku­ma­do­da­na akhe, la­ku­bo bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

Ubu­ngcwe­le be­mi­ni­ke­lo

22INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Tsho­no kuA­ro­ni la­ku­ma­do­da­na akhe uku­thi ba­ze­hlu­ka­ni­sea le­zi­nto ezi­ngcwe­le za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lib, ba­nga­ngco­li­si ibi­zo la­mi eli­ngcwe­lec; ngo­ba zi­ngcwe­le ki­mi: Ngi­yi­Nko­si.

3 Tsho­no ki­bo uthi: Lo­ba ngu­wu­phi umu­ntu ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu owe­nza­lo ye­nu yo­nke oso­nde­la ezi­ntwe­ni ezi­ngcwe­le, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­zi­ngcwe­li­se­la iNko­si, nxa uku­ngco­la kwa­khe ku­phe­zu kwa­khed, lo­wo­mu­ntu uza­qu­nywa asu­ke pha­mbi kwa­mi. Ngi­yi­Nko­sie.

4 Ngu­lo­wo la­lo­wo owe­nza­lo kaA­ro­ni, ongu­mle­phe­ro, lo­ba olo­ku­go­bho­za, ka­nga­dli ezi­ntwe­ni ezi­ngcwe­le aze ahla­mbu­lu­kef. Lo­thi­nta la­ku­phi oku­ngco­li­swe yi­si­du­mbug, ku­mbe indo­da oku­phu­ma ku­yo ubu­do­da bo­ku­hla­nga­nah,

5 ku­mbe lo­ba ngu­ba­ni othi­nta lo­ba yi­yi­phi into ehu­qu­ze­la­yo, angco­li­swa yi­yoi, ku­mbe umu­ntu angco­li­swa ngu­ye, nga­kho ko­nke uku­ngco­la kwa­khej,

6 umu­ntu othi­nta lo­khu uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe, anga­dli okwe­zi­nto ezi­ngcwe­le nga­pha­ndle ko­ku­thi age­ze umzi­mba wa­khe nga­ma­nzik.

7 Nxa se­li­tsho­ni­le ila­nga uza­hla­mbu­lu­ka; le­mva kwa­lo­kho anga­dla okwe­zi­nto ezi­ngcwe­le, ngo­ba ku­yi­ku­dla kwa­khel.

8 Ingcu­ba lo­ku­da­tshu­li­we­yo ka­nga­ku­dli uku­zi­ngco­li­sa nga­kho. Ngi­yi­Nko­sim.

9 Nga­kho ba­za­gci­na umla­yo wa­mi, uku­ze ba­nga­thwa­li iso­no nga­wo, ba­fe­le ku­so, se­be­wu­ngco­li­si­le. Ngi­yi­Nko­si eba­ngcwe­li­sa­yon.

10 Nja­lo ka­kho owe­mzi­ni oza­ku­dla into engcwe­le. Ohla­la lo­mpri­sti lo­yi­si­se­be­nzi esi­qa­tshi­we­yo ka­nga­dli into engcwe­leo.

11 Ko­dwa uba umpri­sti ethe­nga umu­ntu eyi­nte­ngo ye­ma­li ya­khe, ye­na anga­dla okwa­yo, lo­ze­lwe emzi­ni wa­khe, bo­na ba­nga­dla oko­ku­dla kwa­khep.

12 Le­ndo­da­ka­zi yo­mpri­sti, uba isi­ba nge­ye­ndo­da ye­mzi­ni, yo­na ka­yi­nga­dli oko­mni­ke­lo we­zi­nto ezi­ngcwe­leq.

13 Ko­dwa indo­da­ka­zi yo­mpri­sti, nxa ingu­mfe­lo­ka­zi lo­ba inge­la­hli­we­yo inge­la­nza­lo, isi­bu­ye­le emzi­ni ka­yi­ser nje­nge­bu­tshe­ni ba­yo, iza­ku­dla oko­ku­dla ku­ka­yi­se; ka­nti ka­kho owe­mzi­ni onga­dla ku­khos.

14 Nja­lo nxa umu­ntu esi­dla into engcwe­le ngo­ku­nga­zi, uza­kwe­nge­ze­le­la ku­yo ingxe­nye ye­si­hla­nu ya­yo, ani­ke umpri­sti into engcwe­let.

15 Nja­lo ka­ba­yi­ku­ngco­li­sa izi­nto ezi­ngcwe­le za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­zi­pha­ka­mi­se­la iNko­siu,

16 ba­be­nze ba­thwa­le ubu­bi be­ca­la, la­pho be­si­dla izi­nto za­bo ezi­ngcwe­le; ngo­ba ngi­yi­Nko­si eba­ngcwe­li­sa­yov.

17 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

18 Tsho­no kuA­ro­ni, la­ku­ma­do­da­na akhe, la­ku­bo bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, uthi ku­bo: Ngu­lo­wo la­lo­wo owe­ndlu kaI­sra­ye­li, lo­wa­be­zi­zwe­ni koI­sra­ye­li, oza­ni­ke­la umni­ke­lo wa­khe nge­zi­the­mbi­so za­bo zo­nke, la­ngo­kwe­mi­ni­ke­lo ya­bo yo­nke ye­si­hle, aba­za­yi­ni­ke­la eNko­si­ni ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swaw,

19 uku­ze le­mu­ke­le­ke, idu­na eli­nge­la­si­ci, ele­zi­nko­mo, ele­zi­mvu, lo­ba ele­mbu­zix.

20 Li­nga­ni­ke­li lo­ba nga­ku­phi oku­le­si­ci ku­kho, ngo­ba ka­ku­yi­kwe­mu­ke­le­ka ki­niy.

21 Umu­ntu, nxa eni­ke­la-ke umhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la eNko­si­niz we­si­the­mbi­so esi­khe­the­ki­le­yo lo­ba wo­mni­ke­lo we­si­hle, enko­me­ni lo­ba ezi­mvi­ni, ku­me­le uphe­le­le uku­ze we­mu­ke­le­ke, ku­nga­bi la­si­ci ku­woa.

22 Ezi­yi­zi­pho­fu, ku­mbe eze­phu­ki­le­yo, ku­mbe ezi­yi­zi­li­ma, ku­mbe ezi­le­nsu­mpab, ku­mbe ezi­lo­qwe­qwe, ku­mbe ezi­la­ma­thu­mbac, li­nga­ni­ke­li le­zi eNko­si­ni, fu­thi li­nga­ni­ke­li ku­le­zi umni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­lo eNko­si­ni phe­zu kwe­la­thid.

23 Ko­dwa inku­nzi lo­ba imvu ele­si­tho ese­lu­le­ki­le­yo ku­mbe esi­du­ndu­be­le­yo li­nga­yi­ni­ke­la ibe ngu­mni­ke­lo we­si­hle; ko­dwa ka­yi­yi­kwe­mu­ke­le­ka uku­ba nge­ye­si­the­mbi­soe.

24 Nja­lo li­nga­ni­ke­li eNko­si­ni oku­hlu­zu­ki­le­yo ku­mbe oku­gxo­tshi­we­yo lo­ba oku­da­tshu­li­we­yo lo­ba oku­qu­nyi­we­yo; li­nga­kwe­nzi eli­zwe­ni la­ki­ni.

25 Ngo­ku­ve­la esa­ndle­ni so­we­mzi­ni li­nga­ni­ke­li isi­nkwa si­ka­Nku­lu­nku­lu we­nu oku­ve­la ku­zo zo­nke le­zif; ngo­ba uko­na­ka­la kwa­zo ku­ku­zo, isi­ci si­ku­zo, ka­zi­yi­kwe­mu­ke­le­ka ki­nig.

26 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

27 Nxa ku­za­lwa inku­nzi lo­ba imvu lo­ba imbu­zi, iza­ku­ba nga­pha­nsi ku­ka­ni­na insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa. Nja­lo ku­su­ke­la ku­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li nja­lo ku­si­ya pha­mbi­li iza­kwe­mu­ke­le­ka ibe ngu­mni­ke­lo, umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­loh.

28 Ko­dwa inko­mo­ka­zi lo­ba imvu­ka­zi li­nga­yi­hla­bi lo­mntwa­na wa­yo nga­su­ku lu­nyei.

29 Nja­lo nxa li­hla­be­la iNko­si umhla­tshe­lo wo­ku­bo­nga, li­za­wu­hla­ba uku­ze le­mu­ke­le­kej.

30 Uza­dli­wa nga­lo­lo­su­ku, li­nga­tshi­yi okwa­wo ku­ze ku­be se­ku­se­ni. Ngi­yi­Nko­sik.

31 Nga­kho gci­na­ni imi­la­yo ya­mi, li­ye­nze. Ngi­yi­Nko­sil.

32 Nja­lo li­nge­yi­si ibi­zo la­mi eli­ngcwe­lem, ko­dwa ngi­za­ngcwe­li­swa pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li. Ngi­yi­Nko­sin eli­ngcwe­li­sa­yoo,

33 eya­li­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the uku­ze ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu we­nu. Ngi­yi­Nko­sip.

Imi­kho­si emi­si­we­yo

23INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi ku­bo: Imi­kho­si emi­si­we­yo ye­Nko­sia eli­za­yi­me­me­ze­lab ibe zi­nhla­nga­no ezi­bi­zi­we­yo ezi­ngcwe­le, le yi­mi­kho­si ya­mi emi­si­we­yoc.

3 Umse­be­nzi uza­kwe­nzi­wa insu­ku ezi­yi­si­thu­pha; ko­dwa usu­ku lwe­si­kho­mbi­sa lu­li­sa­ba­tha lo­ku­phu­mu­lad, inhla­nga­no ebi­zi­we­yo engcwe­le; li­nge­nzi la­mse­be­nzi; lu­li­sa­ba­tha eNko­si­ni ku­yo yo­nke imi­zi ye­nu.

4 Le yi­mi­kho­si emi­si­we­yo ye­Nko­si, inhla­nga­no ezi­bi­zi­we­yo ezi­ngcwe­lee eli­za­zi­me­me­ze­la nge­si­kha­thi sa­zo esi­mi­si­we­yof.

5 Nge­nya­nga yo­ku­qa­la ngo­lwe­tshu­mi la­ne lwe­nya­nga ku­si­hlwa ku­li­pha­si­ka le­Nko­sig.

6 La­ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­nhla­nu lwa­le­yo­nya­nga ku­lo­mkho­si we­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo eNko­si­ni; dla­ni­ni isi­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

7 Ngo­su­ku lo­ku­qa­la li­za­ku­ba le­nhla­nga­no ebi­zi­we­yo engcwe­le; li­nge­nzi la­mse­be­nzi we­zi­se­be­nzih.

8 Ko­dwa li­za­ni­ke­la umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa. Ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa ku­za­ku­ba kho­na inhla­nga­no ebi­zi­we­yo engcwe­le; li­nge­nzi la­mse­be­nzi we­zi­se­be­nzi.

9 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

10 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi ku­bo: La­pho se­li­fi­ki­le eli­zwe­ni engi­li­ni­ka lo­na, li­vu­ne isi­vu­no sa­lo, le­tha­ni isi­thu­ngo se­zi­the­lo zo­ku­qa­la ze­si­vu­no se­nu ku­mpri­stii,

11 nja­lo azu­ngu­ze isi­thu­ngo pha­mbi kwe­Nko­sij uku­ze le­mu­ke­le­ke. Umpri­sti uza­si­zu­ngu­za ngo­su­ku olu­la­nde­la isa­ba­thak.

12 Ngo­su­ku eli­zu­ngu­za nga­lo isi­thu­ngo, ni­ke­la­ni iwu­ndlu eli­nge­la­si­ci eli­lo­mnya­ka owo­dwa, li­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa eNko­si­ni.

13 Lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­dla uza­ku­ba zi­ngxe­nye ezi­mbi­li etshu­mi­ni ze­mpu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, ube ngu­mni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo, ku­be lu­qha­tshi olu­mna­ndi; lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­na­thwa­yo uza­ku­ba ngo­we­wa­yi­ni, ingxe­nye ye­si­ne ye­hi­ni*l.

14 Nja­lo ka­li­yi­ku­dla isi­nkwa, la­ma­be­le akha­nzi­ngi­we­yo, le­zi­khwe­bu ezi­ntsham, ku­ze ku­fi­ke lo­na lo­lo­su­ku, li­ze li­le­the umni­ke­lo ka­Nku­lu­nku­lu we­nu. Ku­yi­si­mi­so esi­la­pha­ka­de ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu, ku­yo yo­nke imi­zi ye­nu.

15 Nja­lo li­za­zi­ba­le­la ku­su­ke­la ngo­su­ku olu­la­nde­la isa­ba­tha, ku­su­ke­la ngo­su­ku ela­le­tha nga­lo isi­thu­ngo so­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa; ku­za­ku­ba nga­ma­sa­ba­tha ayi­si­kho­mbi­sa aphe­le­le­yon,

16 ku­ze ku­fi­ke usu­ku olu­la­nde­la isa­ba­tha le­si­kho­mbi­sa li­ba­le insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nuo; kho­na li­za­ni­ke­la umni­ke­lo omu­tsha wo­ku­dla eNko­si­nip.

17 Le­tha­ni oku­ve­la emi­zi­ni ye­nu izi­nkwa ezi­mbi­li zo­ku­zu­ngu­zwa; zi­za­ku­ba zi­ngxe­nye ezi­mbi­li etshu­mi­ni ze­mpu­phu eco­le­ki­le­yo; zi­za­bha­kwa le­mvu­be­lo; zi­yi­zi­the­lo zo­ku­qa­la eNko­si­niq.

18 Nja­lo li­za­ni­ke­la ka­nye le­si­nkwa ama­wu­ndlu ayi­si­kho­mbi­sa ange­la­si­ci alo­mnya­ka owo­dwa, le­jo­ngo­si eli­lo­dwa itho­le le­nko­mo, le­nqa­ma ezi­mbi­li; zi­za­ku­ba ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa eNko­si­ni, ka­nye lo­mni­ke­lo wa­zo wo­ku­dla le­mi­ni­ke­lo ya­zo yo­ku­na­thwa­yo, umni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­lo, ku­be lu­qha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­ni.

19 Li­za­lu­ngi­sa nja­lo izi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no, la­ma­wu­ndlu ama­bi­li alo­mnya­ka owo­dwa abe ngu­mhla­tshe­lor we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­las.

20 Umpri­sti uza­zi­zu­ngu­za-ke ka­nye le­si­nkwa se­zi­the­lo zo­ku­qa­la zi­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa pha­mbi kwe­Nko­si, ka­nye la­ma­wu­ndlu ama­bi­lit; zi­za­ku­ba ngcwe­le eNko­si­ni, zi­be nge­zo­mpri­stiu.

21 Li­za­me­me­ze­la nga­lo­na lo­lo­su­ku; ku­za­ku­ba yi­nhla­nga­no ebi­zi­we­yo engcwe­le ki­ni, li­nge­nzi la­mse­be­nzi we­zi­se­be­nzi. Ku­yi­si­mi­so esa­pha­ka­de ku­yo yo­nke imi­zi ye­nu ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu.

22 La­la­pho li­vu­na isi­vu­no se­li­zwe la­ki­ni, eku­vu­ne­ni kwa­kho unga­qe­di emngce­le­ni we­nsi­mu ya­kho; fu­thi unga­bu­thi oku­se­le­yo kwe­si­vu­no sa­kho; uku­tshi­ye­le umya­nga lo­we­mzi­ni. Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nuv.

23 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

24 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi: Nge­nya­nga ye­si­kho­mbi­sa ngo­lo­ku­qa­la lwe­nya­nga ku­za­ku­ba ki­ni yi­ku­phu­mu­law, isi­khu­mbu­zo so­ku­tsha­ywa kwe­zi­mpo­ndo, inhla­nga­no ebi­zi­we­yo engcwe­lex.

25 Li­nge­nzi la­mse­be­nzi we­zi­se­be­nzi; ko­dwa ni­ke­la­ni umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo.

26 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

27 Ye­bo, ngo­lwe­tshu­mi lwa­li­nya­nga ye­si­kho­mbi­sa ku­za­ku­ba lu­su­ku lwe­nhla­wu­lo yo­ku­thu­lay; li­za­ku­ba le­nhla­nga­no ebi­zi­we­yo engcwe­le; li­za­tho­bi­sa imi­phe­fu­mu­lo ye­nu, li­ni­ke­le umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo.

28 La­nga­lo­na lo­lo­su­ku li­nge­nzi la­mse­be­nzi, ngo­ba ku­lu­su­ku lwe­nhla­wu­lo yo­ku­thu­la, uku­le­nze­la li­na inhla­wu­lo yo­ku­thu­la pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu.

29 Ngo­ba lo­ba yi­wu­phi umphe­fu­mu­lo onga­zi­tho­bi­yo nga­lo­na lo­lo­su­ku uza­qu­nywa usu­ke eba­ntwi­ni ba­ki­boz.

30 La­lo­ba yi­wu­phi umphe­fu­mu­lo owe­nza lo­ba yi­wu­phi umse­be­nzi nga­lo­na lo­lo­su­ku ngi­za­wu­bhu­bhi­sa lo­wo­mphe­fu­mu­lo usu­ke pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­ki­boa.

31 Li­nge­nzi la­mse­be­nzi. Ku­yi­si­mi­so esi­la­pha­ka­de ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu ku­yo yo­nke imi­zi ye­nu.

32 Li­sa­ba­tha lo­ku­phu­mu­la ki­ni; li­za­tho­bi­sa imi­phe­fu­mu­lo ye­nu; ngo­lwe­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye lwe­nya­nga, nta­mba­ma, ku­su­ke­la ku­si­hlwa ku­ze ku­be ku­si­hlwa, li­za­gci­na isa­ba­tha le­nu.

33 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

34 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi: Ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­nhla­nu lwa­le inya­nga ye­si­kho­mbi­sa ku­za­ku­ba lo­mkho­si wa­ma­du­mba insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa eNko­si­nib.

35 Ngo­su­ku lo­ku­qa­la ku­za­ku­ba le­nhla­nga­no ebi­zi­we­yo engcwe­le; li­nge­nzi la­mse­be­nzi we­zi­se­be­nzi.

36 Insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa li­za­ni­ke­la umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo. Ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li ku­za­ku­ba le­nhla­nga­no ebi­zi­we­yo engcwe­le ki­ni, li­ni­ke­le umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­loc. Ku­ngu­mhla­nga­no onzu­lu, li­nge­nzi la­mse­be­nzi we­zi­se­be­nzi.

37 Le yi­mi­kho­si emi­si­we­yo ye­Nko­si eli­za­yi­me­me­ze­la ibe zi­nhla­nga­no ezi­bi­zi­we­yo ezi­ngcwe­led, uku­ni­ke­la umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo, umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, lo­mni­ke­lo wo­ku­dla, umhla­tshe­lo, le­mi­ni­ke­lo yo­ku­na­thwa­yo, ku­be yi­lo­kho la­lo­kho ngo­su­ku lwa­khoe,

38 nga­pha­ndle kwa­ma­sa­ba­tha eNko­si, la­nga­pha­ndle kwe­zi­pho ze­nu, la­nga­pha­ndle kwe­zi­the­mbi­so ze­nu zo­nke, la­nga­pha­ndle kwe­mi­ni­ke­lo ye­nu yo­nke ye­si­hle, ela­yi­ni­ke­la eNko­si­nif.

39 Ko­dwa ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­nhla­nu lwe­nya­nga ye­si­kho­mbi­sa, la­pho se­li­bu­thi­le isi­vu­no se­li­zwe, gci­na­ni umkho­si we­Nko­si insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa. Ngo­su­ku lo­ku­qa­la ku­za­ku­ba lo­ku­phu­mu­la la­ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li ku­za­ku­ba lo­ku­phu­mu­lag.

40 La­ngo­su­ku lo­ku­qa­la zi­tha­the­le­ni izi­the­lo ze­zi­hla­hla ezi­nhleh, izi­nga­tsha ze­zi­hla­hla ze­la­la, le­zi­nga­tsha ze­zi­hla­hla ezi­la­ma­hla­mvu ami­nye­ne­yo, le­mi­nye­za­ne ye­mi­fu­lai, li­tha­be pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­saj.

41 Li­za­wu­gci­na ube ngu­mkho­si eNko­si­ni insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa ngo­mnya­ka. Ku­yi­si­mi­so esi­la­pha­ka­de ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu; li­wu­gu­bhe nge­nya­nga ye­si­kho­mbi­sak.

42 Li­za­hla­la ema­du­mbe­ni insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa; bo­nke aba­za­lwa koI­sra­ye­li ba­za­hla­la ema­du­mbe­nil,

43 uku­ze izi­zu­ku­lwa­na ze­nu za­zi uku­thi nga­ba­hla­li­sa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ema­du­mbe­ni eku­ba­khu­phe­ni kwa­mi eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the. Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­num.

44 Ngo­ku­nja­lo uMo­zi­si wa­ba­tshe­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li imi­kho­si emi­si­we­yo ye­Nko­sin.

Uku­lo­ndo­lo­zwa kwe­zi­ba­ne

24INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 La­ya aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uku­thi ba­le­the ku­we ama­fu­tha emi­hlwa­thi ace­nge­ki­le­yo agi­ge­lwe uku­kha­nyi­sa uku­ze izi­ba­ne zi­vu­the nja­lo­nja­loa.

3 Nga­pha­ndle kwe­ve­yi­li lo­bu­fa­ka­zi, ethe­nte­ni le­nhla­nga­no, uA­ro­ni uza­zi­lu­ngi­sa pha­mbi kwe­Nko­si nja­lo­nja­lo, ku­su­ke­la ku­si­hlwa ku­ze ku­be se­ku­se­ni; ku­za­ku­ba yi­si­mi­so esi­la­pha­ka­de ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu.

4 Uza­lu­ngi­sa izi­ba­ne elu­thi­ni lwe­si­ba­ne olu­cwe­nge­ki­le­yo pha­mbi kwe­Nko­si nja­lo­nja­lob.

Izi­nkwa zo­ku­bu­ki­swa

5 Uza­tha­tha-ke impu­phu eco­le­ki­le­yo, ubha­ke nga­yo ama­qe­be­le­ngwa­na ali­tshu­mi la­mbi­li; ingxe­nye ezi­mbi­li etshu­mi­ni ku­za­ku­ba li­qe­be­le­ngwa­na eli­lo­dwac.

6 Uwa­be­ke emi­zi­le­ni emi­bi­li, ayi­si­thu­pha emzi­le­nid, phe­zu kwe­ta­fu­la eli­cwe­nge­ki­le­yo pha­mbi kwe­Nko­sie;

7 fu­thi ube­ke kulo­wo la­lo­wo umzi­la inhla­ka ece­nge­ki­le­yo, ibe yi­si­nkwa se­si­khu­mbu­zo, umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo.

8 Nga­lo lo­nke usu­ku lwe­sa­ba­tha uza­ku­lu­ngi­sa pha­mbi kwe­Nko­si nja­lo­nja­lo, ku­ve­la eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li, yi­si­vu­me­lwa­no esi­la­pha­ka­def.

9 Nja­lo ku­za­ku­ba ngo­ku­kaA­ro­ni lo­kwa­ma­do­da­na akheg, be­se­be­ku­dle­la enda­we­ni engcwe­leh; ngo­ba ku­yi­ngcwe­le­ngcwe­le ku­ye, oku­ve­la emi­ni­ke­lwe­ni ye­Nko­si eye­nzi­we ngo­mli­lo, isi­mi­so esi­la­pha­ka­de.

Imi­the­tho ema­ye­la­na lo­ku­hla­mba­za lo­ku­bu­la­la

10 Kwa­se­ku­phu­ma indo­da­na yo­we­si­fa­za­na umI­sra­ye­li­ka­zi, owa­ye­yi­ndo­da­na ye­ndo­da engu­mGi­bhi­the, pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li. La­li­ndo­da­na yo­mI­sra­ye­li­ka­zi le­ndo­da engu­mI­sra­ye­li ba­lwa enka­mbe­ni.

11 Indo­da­na yo­we­si­fa­za­na umI­sra­ye­li­ka­zi ya­si­hla­mba­za iBi­zoi, ya­thu­kaj. Ba­se­be­mle­tha ku­Mo­zi­sik. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­She­lo­mi­thi, indo­da­ka­zi ka­Di­bi­ri, owe­si­zwe sa­ko­Da­ni.

12 Ba­se­be­mfa­ka esi­to­ko­si­nil, uku­ze ba­cha­si­se­lwe ngo­ko­mlo­mo we­Nko­sim.

13 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si ya­thi:

14 Khi­phe­la nga­pha­ndle kwe­nka­mba umthu­ki; la­bo bo­nke aba­mu­zwa­yo ka­ba­be­ke iza­ndla za­bo ekha­nda la­khe, le­nhla­nga­no yo­nke imkha­nde nga­ma­tshen.

15 Khu­lu­ma-ke eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi: Ngu­lo­wo la­lo­wo othu­ka uNku­lu­nku­lu wa­khe uza­thwa­la iso­no sa­kheo.

16 Lo­hla­mba­za ibi­zo le­Nko­si uza­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wa; inhla­nga­no yo­nke iza­mkha­nda lo­ku­mkha­nda nga­ma­tshep. Nje­ngo­wo­ku­za­lwa eli­zwe­ni uza­ku­ba nja­lo owe­mzi­ni, nxa ehla­mba­za iBi­zo uza­bu­la­wa.

17 Lo­mu­ntu nxa etsha­ya lo­ba yi­wu­phi umphe­fu­mu­lo wo­mu­ntu uza­bu­la­wa lo­ku­bu­la­waq.

18 Lo­tsha­ya abu­la­le inya­ma­za­na uza­yi­hla­wu­la, impi­lo nge­mpi­lor.

19 Umu­ntu nxa esi­pha-ke uma­khe­lwa­ne wa­khe isi­ci, nje­ngo­kwe­nza kwa­khe ku­za­kwe­nzi­wa nja­lo ku­yes,

20 ukwe­phu­ka ngo­kwe­phu­ka, ili­hlo nge­li­hlo, izi­nyo nge­zi­nyo; nje­nga­lo­kho ephe umu­ntu isi­ci, ku­za­kwe­nzi­wa nja­lo ku­ye.

21 Lo­tsha­ya inya­ma­za­na ife uza­yi­hla­wu­lat; lo­tsha­ya umu­ntu afe uza­bu­la­wau.

22 Li­za­ku­ba lo­kwa­hlu­le­la oku­ko­dwa, nje­ngo­we­zi­zwe uza­ku­ba nja­lo owo­ku­za­lwa eli­zwe­niv. Ngo­ba ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu.

23 UMo­zi­si wa­khu­lu­ma-ke eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li, uku­thi ba­mkhu­phe­le nga­pha­ndle kwe­nka­mba umthu­ki, ba­mkha­nde nga­ma­tshew. Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­se­nza nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si.

Umnya­ka we­sa­ba­tha lo­we­ju­bi­li

25INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si enta­be­ni ye­Si­na­yi isi­thi:

2 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi ku­bo: Nxa li­fi­ka eli­zwe­ni engi­li­ni­ka lo­na, ili­zwe li­za­phu­mu­la, isa­ba­tha eNko­si­nia.

3 Imi­nya­ka eyi­si­thu­pha uza­hla­nye­la insi­mu ya­kho, le­mi­nya­ka eyi­si­thu­pha uthe­ne isi­vi­ni sa­kho, ubu­the isi­the­lo sa­so.

4 Ko­dwa ngo­mnya­ka we­si­kho­mbi­sa ku­za­ku­ba le­sa­ba­tha lo­ku­phu­mu­la kwe­li­zwe, isa­ba­tha eNko­si­ni. Ka­wu­yi­ku­hla­nye­la insi­mu ya­kho, unga­the­ni isi­vi­ni sa­khob.

5 Ka­wu­yi­ku­vu­na umkhu­khu­ze­la we­si­vu­no sa­kho, ka­li­yi­ku­kha izi­the­lo za­ma­vi­ni akho anga­the­nwa­nga. Uza­ku­ba ngu­mnya­ka wo­ku­phu­mu­la we­li­zwe.

6 Nja­lo isa­ba­tha le­li­zwe li­za­ku­ba yi­ku­dla kwe­nu, ngo­kwa­kho, lo­kwe­nce­ku ya­kho, lo­kwe­nce­ku­ka­zi ya­kho, lo­ko­qa­tshi­we­yo wa­kho, lo­ko­we­mzi­ni wa­kho ohla­la la­we nje­ngo­we­zi­zwe,

7 lo­kwe­zi­fu­yo za­kho, lo­kwe­nya­ma­za­na ezi­se­li­zwe­ni la­kho; ko­nke eli­ku­the­la­yo ku­za­ku­ba yi­ku­dla.

8 Uza­zi­ba­le­la-ke ama­vi­ki ayi­si­kho­mbi­sa emi­nya­ka, imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa ephi­ndwe ka­si­kho­mbi­sa, uku­ze insu­ku za­ma­vi­ki ayi­si­kho­mbi­sa emi­nya­ka zi­be yi­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye ku­we.

9 Kho­na uza­dlu­li­sa upho­ndo lo­msi­ndo omkhu­lu enya­nge­ni ye­si­kho­mbi­sa ngo­lwe­tshu­mi lwe­nya­nga; ngo­su­ku lwe­nhla­wu­lo yo­ku­thu­la li­za­dlu­li­sa umsi­ndo wo­pho­ndo eli­zwe­ni lo­nke la­ki­nic.

10 Nja­lo li­za­ngcwe­li­sa lu­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­hla­nu, li­me­me­ze­le inku­lu­le­ko eli­zwe­ni ku­bo bo­nke aba­khi­le­yo ba­lo. Ku­za­ku­ba li­ju­bi­li* ki­nid; li­za­bu­ye­la, ngu­lo­wo la­lo­wo, eli­fe­ni la­khe; fu­thi li­za­bu­ye­la, ngu­lo­wo la­lo­wo, ku­sa­pho lwa­khee.

11 Umnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­hla­nu uza­ku­ba ngu­mnya­ka we­ju­bi­li ki­ni; li­nga­hla­nye­li, li­nga­vu­ni umkhu­khu­ze­la wa­wof, li­nga­khi nga­wo kuma­vi­ni anga­the­nwa­ngag.

12 Ngo­ba uli­ju­bi­li, uza­ku­ba ngcwe­le ki­ni; li­za­ku­dla ensi­mi­ni oku­the­lwa­yo kwa­yoh.

13 Ngo­mnya­ka wa­le­li­ju­bi­li li­za­bu­ye­la, ngu­lo­wo la­lo­wo eli­fe­ni la­khei.

14 Uba-ke uthe­ngi­sa ulu­tho ku­ma­khe­lwa­ne wa­kho lo­ba uthe­nga esa­ndle­ni si­ka­ma­khe­lwa­ne wa­kho, li­nga­ci­nde­ze­la­nij.

15 Ngo­kwe­na­ni le­mi­nya­ka emva kwe­ju­bi­li uza­the­nga ku­ma­khe­lwa­ne wa­kho; ngo­kwe­na­ni le­mi­nya­ka yo­ku­the­lwa­yo uza­ku­the­ngi­se­lak.

16 Ngo­bu­ne­ngi be­mi­nya­ka uza­kwa­ndi­sa inte­ngo ya­kho; nja­lo ngo­bu­lu­tshwa­na be­mi­nya­ka uza­nci­phi­sa inte­ngo ya­kho; ngo­ba eku­the­ngi­se­la ina­ni le­zi­vu­no.

17 Nga­kho li­nga­ci­nde­ze­la­nil, ko­dwa we­sa­be uNku­lu­nku­lu wa­kho. Ngo­ba ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­num.

18 Nga­kho ye­nza­ni izi­mi­so za­mi, li­gci­ne ize­hlu­le­lo za­mi, li­ze­nzen, uku­ze li­hla­le eli­zwe­ni li­vi­ke­le­ki­leo.

19 Le­li­zwe li­za­the­la izi­the­lo za­lo, li­dle li­ze li­su­the, li­hla­le ku­lo li­vi­ke­le­ki­lep.

20 Uba-ke li­si­thi: Si­za­ku­dla­ni ngo­mnya­ka we­si­kho­mbi­sa?q Kha­nge­la, ka­si­hla­nye­li, ka­si­bu­thi isi­vu­no se­thur.

21 Kho­na ngi­za­la­ya isi­bu­si­so sa­mi ki­ni ngo­mnya­ka we­si­thu­pha, uku­ze uthe­le isi­vu­no se­mi­nya­ka emi­tha­thus.

22 Nja­lo li­za­hla­nye­la ngo­mnya­ka we­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li li­dlet okwe­si­vu­no esi­da­la ku­ze ku­fi­ke umnya­ka we­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye; ku­ze ku­fi­ke isi­vu­no sa­wo li­za­ku­dla esi­da­lau.

23 Le­li­zwe ka­li­yi­ku­the­ngi­swa la­ni­ni­ni­ni, ngo­ba ili­zwe nge­la­miv; ngo­ba li­nga­be­mzi­ni la­ba­hla­la nje­nga­be­zi­zwe la­miw.

24 Le­li­zwe­ni lo­nke le­li­fa le­nu li­za­vu­me­la uhle­ngo lwe­li­zwe.

25 Uba umfo­we­nu esi­ba ngu­mya­nga, athe­ngi­se okwe­li­fa la­khe, uza­fi­kax umhle­ngi wa­khe eyi­si­hlo­bo sa­khe, ahle­nge lo­kho umfo­wa­bo aku­the­ngi­si­le­yoy.

26 Nja­lo umu­ntu, uba enge­la­ye umhle­ngi, ko­dwa isa­ndla sa­khe si­fi­nye­le­le, atho­le okwe­ne­le uhle­ngo lwa­khe,

27 ka­ba­le imi­nya­ka yo­ku­the­ngi­swa kwa­lo, abu­yi­se­le oku­se­le­yo ku­lo­wo­mu­ntu owa­mthe­ngi­se­la lo­na, abu­ye­le eli­fe­ni la­khez.

28 Ko­dwa uba isa­ndla sa­khe si­nga­tho­la­nga okwe­ne­le uku­bu­yi­se­la ku­ye, oku­the­ngi­si­we­yo ku­za­ku­ba se­sa­ndle­ni so­ku­the­ngi­le­yo ku­ze ku­fi­ke umnya­ka we­ju­bi­li; ko­dwa nge­ju­bi­li ku­za­phu­ma, nja­lo uza­bu­ye­la eli­fe­ni la­khe.

29 Umu­ntu, uba ethe­ngi­sa-ke indlu yo­ku­hla­la emzi­ni olo­mtha­nga­la, ilu­nge­lo lo­hle­ngo lwa­yo li­za­ku­ba ku­ze ku­phe­le umnya­ka wo­ku­the­ngi­swa kwa­yo; ilu­nge­lo lo­hle­ngo lwa­yo li­za­ku­ba ngu­mnya­ka wo­nkea.

30 Ko­dwa uba inga­hle­ngwa­nga uze umnya­ka wa­yo wo­nke ugcwa­le, le­yo­ndlu ese­mzi­ni olo­mtha­nga­la iza­mi­se­lwa lo­wo owa­yi­the­nga­yo nja­lo­nja­lo, ezi­zu­ku­lwa­ne­ni za­khe; ka­yi­yi­ku­phu­ma nge­ju­bi­li.

31 Ko­dwa izi­ndlu ze­mi­zi enga­bi­ye­lwa­nga ngo­mtha­nga­la zi­za­ba­lwa nje­nge­nsi­mu ye­li­zwe; ku­lo­hle­ngo lwa­yo, nja­lo iza­phu­ma nge­ju­bi­li.

32 Ma­ye­la­na le­mi­zi ya­ma­Le­vi, izi­ndlu ze­mi­zi ye­li­fa la­wo, ama­Le­vi aza­ku­ba lo­hle­ngo lwa­pha­ka­deb.

33 Uba ku­ngo­hle­nga ku­ma­Le­vi, ku­za­phu­ma uku­the­ngi­swa kwe­ndlu lo­ko­mu­zi we­li­fa la­khe nge­ju­bi­li; ngo­ba izi­ndlu ze­mi­zi ya­ma­Le­vi zi­yi­li­fa la­wo pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lic.

34 Ko­dwa insi­mu ya­ma­phe­the­lo emi­zi ya­wo ka­yi­yi­ku­the­ngi­swa, ngo­ba iyi­li­fa la­wo ku­ze ku­be ni­ni­ni­nid.

35 Uba-ke umfo­we­nu esi­ba ngu­mya­nga, le­sa­ndla sa­khe si­xe­ga ku­we, uza­mse­ke­la: Owe­mzi­ni lo­hle­zi nje­ngo­we­zi­zwe, uku­ze aphi­le la­wee.

36 Unga­tha­thi ku­ye umvu­zo le­nzu­zof, ko­dwa we­sa­be uNku­lu­nku­lu wa­kho, uku­ze umfo­we­nu aphi­le la­weg.

37 Unga­mu­phi ima­li ya­kho nge­nza­lo, fu­thi unga­phi uku­dla kwa­kho nge­nzu­zoh.

38 Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu owa­li­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the uku­li­ni­ka ili­zwe le­Kha­na­ni, uku­ze ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu we­nu.

39 Uba-ke umfo­we­nu ola­we esi­ba ngu­mya­nga, azi­the­ngi­se ku­we, unga­me­nzi ase­be­nze nje­nge­si­gqi­lii;

40 uza­ku­ba la­we nje­ngo­qa­tshi­we­yo, nje­ngo­hla­la nje­ngo­we­zi­zwe, ase­be­nze ku­we ku­ze ku­fi­ke umnya­ka we­ju­bi­li.

41 Kho­na eza­phu­ma ku­we, ye­na la­ba­ntwa­na ba­khe la­yej, abu­ye­le kwa­bo­mde­ni wa­khe, abu­ye­le eli­fe­ni la­bo­yi­sek.

42 Ngo­ba zi­yi­zi­nce­ku za­mi enga­zi­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the; ka­zi­yi­ku­the­ngi­swa ngo­ku­the­ngi­swa kwe­si­gqi­lil.

43 Unga­mbu­si nzi­mamn, ko­dwa we­sa­be uNku­lu­nku­lu wa­khoo.

44 Le­si­gqi­li sa­kho le­si­gqi­li­ka­zi sa­kho oza­ku­ba la­zo, zi­za­ve­la ezi­zwe­ni ezi­li­zi­nge­le­ze­le­yo; ku­zo li­za­the­nga isi­gqi­li ku­mbe isi­gqi­li­ka­zi.

45 Fu­thi-ke eba­ntwa­ne­ni ba­la­bo aba­hla­la nje­nga­be­mzi­ni aba­hla­la nje­nga­be­zi­zwe la­ni, ku­bo li­nga­zi­the­nga la­ku­zi­zu­ku­lwa­na za­bo ezi­la­ni, aba­zi­za­le­la eli­zwe­ni la­ki­ni, nja­lo ba­za­ku­ba yi­mfu­yo ye­nu.

46 Nja­lo li­za­ze­nza aba­fu­yi ba­zo li­se­nze­la aba­ntwa­na be­nu emva kwe­nu uku­ze ba­dle ili­fa le­mfu­yop; li­za­ba­se­be­nzi­sa ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni. Ko­dwa pha­ka­thi kwa­ba­fo­we­nu, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ka­li­yi­ku­bu­sa nzi­ma, omu­nye phe­zu ko­mu­nyeq.

47 Uba-ke isa­ndla so­we­zi­zwe­ni lo­ba so­we­mzi­ni ohla­la la­we se­si­fi­nye­le­le eno­thwe­ni, lo­mfo­we­nu ola­ye abe ngu­mya­nga, azi­the­ngi­se ko­we­mzi­ni, owe­zi­zwe­ni ohla­la la­we, ku­mbe ku­se­ndo lwe­si­zu­ku­lwa­na so­we­mzi­nir,

48 ese­zi­the­ngi­si­le ku­nga­ba lo­ku­hle­ngwa kwa­khe; omu­nye wa­ba­fo­wa­bo anga­mhle­ngas,

49 lo­ba umfo­wa­bo ka­yi­se, lo­ba umta­no­mfo­wa­bo ka­yi­se anga­mhle­nga, ku­mbe isi­hlo­bo sa­khe se­ga­zi emde­ni wa­khe si­nga­mhle­ngat; uba isa­ndla sa­khe se­si­fi­nye­le­le eno­thwe­ni, anga­zi­hle­ngau.

50 Uza­ba­li­sa­na lo­wa­mthe­nga­yo, ku­su­ke­la emnya­ke­ni owa­zi­the­ngi­sa ku­ye nga­wo ku­ze ku­fi­ke umnya­ka we­ju­bi­li; uku­ze ima­li ye­nte­ngi­so ya­khe iza­ku­ba nje­nge­na­ni le­mi­nya­ka, nje­nge­nsu­ku zo­qa­tshi­we­yo ku­za­ku­ba nja­lo nga­yev.

51 Uba ku­se­le­mi­nya­ka emi­ne­ngi, ngo­ku­nga­yo uza­bu­yi­se­la uhle­ngo lwa­khe, ema­li­ni yo­ku­the­ngwa kwa­khew.

52 Uba-ke ku­se­le imi­nya­ka emi­lu­tshwa­na ku­ze ku­fi­ke umnya­ka we­ju­bi­li, uza­ba­li­sa­na la­ye; nje­ngo­kwe­mi­nya­ka ya­khe uza­bu­yi­se­la uhle­ngo lwa­khe.

53 Uza­ku­ba la­ye nje­ngo­qa­tshi­we­yo imi­nya­ka nge­mi­nya­ka; ka­yi­ku­mbu­sa nzi­ma pha­mbi kwa­me­hlo akhox.

54 Ko­dwa uba enga­hle­ngwa­nga nga­lo­khu, uza­phu­ma ngo­mnya­ka we­ju­bi­li, ye­na la­ba­ntwa­na ba­khe ka­nye la­yey.

55 Ngo­ba ki­mi aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­zi­nce­ku, ba­zi­nce­ku za­mi enga­zi­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thez. Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu.

Izi­bu­si­so zo­ku­la­le­la

26Li­nga­ze­nze­li izi­tho­mbea, li­nga­zi­mi­se­li isi­fa­ne­ki­so esi­ba­zi­we­yo le­nsi­ka eyi­si­tho­mbe, li­nga­be­ki eli­zwe­ni la­ki­ni ili­tshe eli­le­mi­fa­ne­ki­so uku­li­kho­tha­me­lab; ngo­ba ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu.

2 Gci­na­ni ama­sa­ba­tha ami, li­hlo­ni­phe indlu ya­mi engcwe­lec. Ngi­yi­Nko­si.

3 Uba li­ha­mba nge­zi­mi­so za­mi, li­gci­ne imi­la­yo ya­mi, li­ye­nzed,

4 kho­na ngi­za­ni­ka izu­lu le­nu nge­si­kha­thi sa­loe, le­li­zwe li­za­ve­za isi­vu­no sa­lo, le­zi­hla­hla ze­ga­nga zi­the­le isi­the­lo sa­zof.

5 Le­si­kha­thi so­ku­bhu­la kwe­nu si­za­fi­nye­le­la esi­kha­thi­ni so­ku­vu­na ama­vi­ni, le­si­kha­thi so­ku­vu­na ama­vi­ni si­za­fi­nye­le­la esi­kha­thi­ni so­ku­hla­nye­lag; nja­lo li­za­ku­dla uku­dla kwe­nu li­ze li­su­theh, li­hla­le li­vi­ke­le­ki­le eli­zwe­ni la­ki­nii.

6 Nja­lo ngi­za­ni­ka uku­thu­la eli­zwe­ni, li­la­lej fu­thi ku­nge­la­mu­ntu owe­thu­sa­yok, nja­lo ngi­su­se inya­ma­za­na ezi­mbi eli­zwe­ni, le­nke­mba ka­yi­yi­ku­da­bu­la eli­zwe­ni la­ki­nil.

7 Nja­lo li­za­xo­tsha izi­tha ze­nu, zi­za­ku­wa-ke pha­mbi kwe­nu nge­nke­mbam.

8 La­ba­hla­nu be­nu ba­za­xo­tsha ikhu­lu, la­ba­li­khu­lu be­nu ba­za­xo­tsha inku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi; le­zi­tha ze­nu zi­za­ku­wa pha­mbi kwe­nu nge­nke­mba.

9 Nja­lo ngi­za­phe­ndu­ke­la ki­nin, ngi­le­nze uku­thi li­za­le, ngi­la­ndi­se, ngi­mi­se isi­vu­me­lwa­no sa­mi la­nio.

10 Li­za­ku­dla-ke oku­da­la oku­gci­ni­we­yo, li­khu­phe oku­da­la nge­nxa yo­ku­tshap.

11 Nja­loq ngi­za­mi­sa itha­bha­ne­ke­le la­mi pha­ka­thi kwe­nu, lo­mphe­fu­mu­lo wa­mi ka­wu­yi­ku­ne­ngwa yi­nir.

12 Ngi­za­ha­mba­ha­mba-ke pha­ka­thi kwe­nus, ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu we­nu, li­na li­be nga­ba­ntu ba­mit.

13 Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu owa­li­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the uku­ze li­nga­bi yi­zi­gqi­li za­bou; nge­phu­le izi­ke­yi ze­jo­gwe le­nu, nge­nze uku­thi li­ha­mbe le­lu­le­mev.

Lo­khu oku­za­kwe­nzi­wa nge­nxa yo­ku­nga­la­le­li

14 Ko­dwa uba li­nga­ngi­la­le­li, li­nga­ye­nzi yo­nke le imi­la­yow,

15 nja­lo uba li­de­le­la izi­mi­so za­mi, nja­lo uba umphe­fu­mu­lo we­nu une­ngwa yi­ze­hlu­le­lo za­mi, uku­ze li­nge­nzi yo­nke imi­la­yo ya­mi, ukwe­phu­la isi­vu­me­lwa­no sa­mix,

16 la­mi ngi­za­kwe­nza lo­khu ki­ni: Ngi­za­mi­sa phe­zu kwe­nu ukwe­sa­ba oku­khu­luy, isi­fo esi­ca­ki­sa­yo, lo­mkhu­hla­nez, oku­qe­da ame­hlo, okwe­nza impi­lo iphe­lea. Nja­lo inhla­nye­lo ye­nu li­za­yi­hla­nye­le­la ize, ngo­ba izi­tha ze­nu zi­za­yi­dlab.

17 Nja­lo ngi­za­mi­sa ubu­so ba­mi bu­me­la­ne la­nic, nja­lo li­tsha­ywe pha­mbi kwe­zi­tha ze­nud. La­ba­li­zo­nda­yo ba­za­li­bu­sae, li­ba­le­ke ku­nge­la­mu­ntu oli­xo­tsha­yof.

18 Ko­dwa uba nga­le­zi­zi­nto li­nga­ngi­la­le­li, ngi­za­kwe­nge­za ngi­li­je­zi­se ka­si­kho­mbi­sa nge­nxa ye­zo­no ze­nug,

19 nge­phu­le uku­zi­pha­ka­mi­sa kwa­ma­ndla enuh, nge­nze isi­bha­ka­bha­ka se­nu si­be nje­nge­nsi­mbi, lo­mhla­ba­thi we­nu nje­nge­thu­sii;

20 la­ma­ndla enu aza­chi­the­lwa izej, ngo­ba ili­zwe le­nu ka­li­yi­ku­ve­za isi­vu­no sa­lo, le­zi­hla­hla ze­li­zwe ka­zi­yi­ku­the­la isi­the­lo sa­zok.

21 Uba-ke li­ha­mba ngo­ku­pha­mbe­ne la­mi, li­nga­fu­ni uku­ngi­la­le­la, ngi­za­kwe­nge­ze­le­la ki­ni inhlu­phe­ko ka­si­kho­mbi­sa ngo­kwe­zo­no ze­nu.

22 Ngi­za­thu­me­la pha­ka­thi kwe­nu izi­lo ze­ga­nga ezi­za­le­mu­ka aba­ntwa­na be­nu, zi­chi­the izi­fu­yo ze­nu, zi­le­nze li­be ba­lu­tshwa­nal, le­zi­ndle­la ze­nu zi­be yi­nka­nga­lam.

23 Nja­lo uba li­nga­vu­mi uku­xwa­yi­swa yi­mi nga­le­zi­zi­nto, ko­dwa li­ha­mba ngo­ku­pha­mbe­ne la­min,

24 la­mi ngi­za­ha­mba ngo­ku­pha­mbe­ne la­ni, la­mi ngi­li­tsha­ye ka­si­kho­mbi­sa nge­nxa ye­zo­no ze­nuo.

25 Ngi­za­kwe­hli­se­la inke­mba phe­zu kwe­nu eza­phi­ndi­se­la impi­ndi­se­lo ye­si­vu­me­lwa­no. Uba li­bu­tha­na emi­zi­ni ye­nup, ngi­za­thu­me­la uma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo pha­ka­thi kwe­nu, nja­lo li­ni­ke­lwe esa­ndle­ni se­si­thaq.

26 La­pho ngi­le­phu­le­la udo­ndo­lo lwe­si­nkwa, abe­si­fa­za­na aba­li­tshu­mi ba­za­bha­ka isi­nkwa se­nu ezi­ko eli­lo­dwa, ba­bu­yi­se isi­nkwa se­nu nge­si­si­ndor; nja­lo li­za­ku­dla, ko­dwa li­nga­su­this.

27 Ko­dwa uba li­nga­ngi­la­le­li ku­lo­khu, li­ha­mbe ngo­ku­pha­mbe­ne la­mit,

28 la­mi ngi­za­ha­mba ngo­ku­pha­mbe­ne la­ni ngi­le­ntu­ku­the­lou, la­mi ngi­li­je­zi­se ka­si­kho­mbi­sa nge­nxa ye­zo­no ze­nu.

29 Nja­lo li­za­ku­dla inya­ma ya­ma­do­da­na enu le­nya­ma ya­ma­do­da­ka­zi enu li­za­yi­dlav.

30 Nja­lo ngi­za­chi­tha inda­wo ze­nu ezi­pha­ke­me­yow, ngi­di­li­ze ama­la­thi enu ela­ngax, ngi­pho­se­le izi­du­mbu ze­nu phe­zu kwe­zi­du­mbu ze­zi­tho­mbe ze­nuy, lo­mphe­fu­mu­lo wa­mi une­ngwe yi­niz.

31 Ngi­za­kwe­nza-ke imi­zi ye­nu ibe lu­nxi­waa, ngi­di­li­ze izi­ndlu ze­nu ezi­ngcwe­le; ka­ngi­yi­ku­nu­ka uqha­tshi lwe­nu olu­mna­ndib.

32 Mi­na-ke ngi­za­chi­tha ili­zwec uku­ze izi­tha ze­nu ezi­hla­la ku­lo zi­kha­kha­ma­le nga­lod.

33 Nja­lo ngi­za­li­hla­ka­ze­la ezi­zwe­ni, ngi­hwa­tshe inke­mba emva kwe­nu; le­li­zwe la­ki­ni li­za­ku­ba yi­nci­tha­ka­lo, le­mi­zi ye­nu ibe lu­nxi­wae.

34 Kho­na ili­zwe li­za­tho­ko­za nga­ma­sa­ba­tha alo zo­nke izi­nsu­ku ze­nci­tha­ka­lo, li­se­li­zwe­ni le­zi­tha ze­nu; kho­na ili­zwe li­za­phu­mu­la, li­tho­ko­ze nga­ma­sa­ba­tha alof.

35 Zo­nke insu­ku ze­nci­tha­ka­lo li­za­phu­mu­la, ngo­ba ka­li­phu­mu­la­nga nga­ma­sa­ba­tha enu li­sa­hla­la ki­log.

36 Ma­ye­la­na la­la­bo aba­se­le­yo pha­ka­thi kwe­nu, ngi­za­thu­ma ubu­tha­ka­tha­ka enhli­zi­ywe­ni za­bo ema­zwe­ni ezi­tha za­boh; lo­msi­ndo we­hla­mvu eli­phe­phu­ka­yo uza­ba­xo­tsha, ba­za­ba­le­ka nje­ngo­mu­ntu oba­le­ke­la inke­mba, ba­we ku­nge­la­mu­ntu oba­xo­tsha­yoi.

37 Ba­za­khu­be­ka omu­nye phe­zu ko­mu­nye ku­nga­thi ku­pha­mbi kwe­nke­mba, ku­nge­la­mu­ntu oba­xo­tsha­yoj. Ka­li­yi­ku­ba la­kho uku­ma pha­mbi kwe­zi­tha ze­nuk.

38 Nja­lo li­za­bhu­bha pha­ka­thi kwe­zi­zwe, le­li­zwe le­zi­tha ze­nu li­za­ku­li­dla.

39 La­ba­se­le­yo pha­ka­thi kwe­nu ba­za­ci­ki­ze­ka ebu­bi­ni ba­bo ema­zwe­ni ezi­tha za­bo, ye­bo le­bu­bi­ni ba­bo­yi­se ba­za­ci­ki­ze­ka ka­nye la­bol.

40 Uba be­za­vu­ma ubu­bi ba­bo lo­bu­bi ba­bo­yi­sem, le­si­pha­mbe­ko sa­bo aba­pha­mbe­ka nga­so ki­mi, ye­bo fu­thi uku­thi ba­ha­mbe ngo­ku­pha­mbe­ne la­min,

41 la­mi ngi­ha­mbe ngo­ku­pha­mbe­ne la­bo, ngi­ba­se eli­zwe­ni le­zi­tha za­bo. Uba nga­le­so­si­kha­thi inhli­zi­yo ya­bo enga­so­ka­ngao iza­tho­tshi­swap, la­nga­le­so­si­kha­thi be­mu­ke­le ngo­ku­tho­ko­za uku­tsha­ywa nge­nxa yo­bu­bi ba­boq,

42 kho­na ngi­za­khu­mbu­la isi­vu­me­lwa­no sa­mi lo­Ja­ko­be, ye­bo le­si­vu­me­lwa­no sa­mi loI­sa­ka, ye­bo le­si­vu­me­lwa­no sa­mi loA­bra­ha­ma ngi­si­khu­mbu­le, le­li­zwe ngi­li­khu­mbu­ler.

43 Le­li­zwe li­za­tshi­ywa yi­bo, li­tho­ko­ze nga­ma­sa­ba­tha alo li­sa­chi­the­ki­le li­nge­la­bos. Bo­na ba­za­kwe­mu­ke­la ngo­ku­tho­ko­za uku­tsha­ywa nge­nxa yo­bu­bi ba­bot, ngo­ba, ye­bo ngo­ba ba­de­le­la ize­hlu­le­lo za­mi, lo­mphe­fu­mu­lo wa­bo wa­ne­ngwa yi­zi­mi­so za­miu.

44 Ka­nti-ke la­lo­khu, la­pho be­se­li­zwe­ni le­zi­tha za­bo, ka­ngi­yi­ku­ba­de­le­la, fu­thi ka­ngi­yi­ku­ne­ngwa yi­bo uku­ze ngi­ba­qo­thu­lev, nge­phu­le isi­vu­me­lwa­no sa­mi la­bo, ngo­ba ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bow.

45 Ko­dwa ngi­za­ba­khu­mbu­le­la isi­vu­me­lwa­no sa­bo­kho­kho ba­bo enga­ba­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thex pha­mbi kwa­me­hlo ezi­zwe, uku­ze ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu wa­bo. Ngi­yi­Nko­siy.

46 Le­zi yi­zi­mi­so le­ze­hlu­le­lo le­mi­la­yo iNko­si eku­ni­ki­le­yo pha­ka­thi kwa­yo la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­liz enta­be­ni ye­Si­na­yi nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­sia.

Imi­la­yo ye­zi­the­mbi­so ezi­thi­le

27INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi ku­bo: Umu­ntu, nxa ese­nza isi­the­mbi­so esi­khe­the­ki­le­yo, nje­nge­si­li­nga­ni­so sa­khoa imi­phe­fu­mu­lo iza­ku­ba nge­ye­Nko­sib.

3 Kho­na isi­li­nga­ni­so sa­kho si­za­ku­ba nge­so­we­si­li­sa, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li ku­si­ya ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha, isi­li­nga­ni­so sa­kho si­za­ku­ba nga­ma­she­ke­li* esi­li­va anga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­lec.

4 Ko­dwa uba ku­ngo­we­si­fa­za­na, isi­li­nga­ni­so sa­kho si­za­ku­ba nga­ma­she­ke­li anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu.

5 Nja­lo nxa ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka emi­hla­nu ku­si­ya ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li, isi­li­nga­ni­so sa­kho so­we­si­li­sa si­za­ku­ba nga­ma­she­ke­li anga­ma­tshu­mi ama­bi­li, la­ko­we­si­fa­za­na ama­she­ke­li ali­tshu­mi.

6 Nja­lo nxa ku­su­ke­la ko­le­nya­nga ku­si­ya ko­le­mi­nya­ka emi­hla­nu, isi­li­nga­ni­so sa­kho so­we­si­li­sa si­za­ku­ba nga­ma­she­ke­li ama­hla­nu esi­li­va, nja­lo ko­we­si­fa­za­na isi­li­nga­ni­so sa­kho si­za­ku­ba nga­ma­she­ke­li ama­tha­thu esi­li­va.

7 Uba-ke ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­nga­phe­zu­lu, uba ku­ngo­we­si­li­sa, isi­li­nga­ni­so sa­kho si­za­ku­ba nga­ma­she­ke­li ali­tshu­mi la­nhla­nu, la­ko­we­si­fa­za­na ama­she­ke­li ali­tshu­mi.

8 Ko­dwa uba engu­mya­nga ku­le­si­li­nga­ni­so sa­kho, uza­zi­mi­sa pha­mbi ko­mpri­sti uku­ze umpri­sti amli­nga­ni­se; nje­nga­lo­khod isa­ndla so­wa­the­mbi­sa­yo si­nga­fi­nye­le­la ku­kho umpri­sti uza­mli­nga­ni­sae.

9 Nja­lo uba ku­yi­nya­ma­za­na aba­ni­ke­la okwa­yo umni­ke­lo eNko­si­ni, ko­nke okwa­yo ani­ke­la nga­kho eNko­si­ni ku­za­ku­ba ngcwe­le.

10 Ka­yi­ku­yi­ntshi­ntsha, fu­thi ange­na­ni­se­li nga­yo, enhle nge­mbi lo­ba embi nge­nhle. Uba-ke use­na­ni­sa lo­kwe­na­ni­sa inya­ma­za­na nge­nya­ma­za­na, lo­khu la­lo­khu­kwe­na­ni­se­la­na ku­za­ku­ba ngcwe­le.

11 Nja­lo uba ku­yi­nya­ma­za­na lo­ba yi­yi­phi engco­li­le­yo aba­nga­ni­ke­li okwa­yo nga­yo umni­ke­lo eNko­si­ni, uza­yi­mi­sa inya­ma­za­na pha­mbi ko­mpri­sti,

12 umpri­sti ayi­li­nga­ni­se-ke, uku­thi inhle lo­ba imbi; nje­nge­si­li­nga­ni­so sa­kho, mpri­sti, iza­ku­ba nja­lo.

13 Ko­dwa uba eyi­hle­nga lo­ku­yi­hle­nga, uza­kwe­nge­ze­le­la ingxe­nye ye­si­hla­nu ya­yo phe­zu kwe­si­li­nga­ni­so sa­khof.

14 Umu­ntu, nxa engcwe­li­sa-ke indlu ya­khe, uku­thi ibe ngcwe­le eNko­si­ni, umpri­sti uza­yi­li­nga­ni­sa, uku­thi inhle lo­ba imbi; nje­nga­lo­kho umpri­sti eza­yi­li­nga­ni­sa iza­ku­ma nja­lo.

15 Uba-ke oyi­ngcwe­li­si­le­yo eza­yi­hle­nga indlu ya­khe, uza­kwe­nge­ze­le­la ingxe­nye ye­si­hla­nu ye­ma­li ye­si­li­nga­ni­so sa­kho phe­zu kwa­yo, nja­lo iza­ku­ba nge­ya­kheg.

16 Uba-ke umu­ntu eza­ngcwe­li­se­la iNko­si okwe­nsi­mu ye­li­fa la­khe, isi­li­nga­ni­so sa­kho si­za­ku­ba nje­ngo­kwe­nhla­nye­lo ya­yo. Iho­me­ri* le­nhla­nye­lo ye­bha­li* li­be nga­ma­she­ke­li esi­li­va enga­ma­tshu­mi ama­hla­nu.

17 Uba engcwe­li­sa insi­mu ya­khe ku­su­ke­la emnya­ke­ni we­ju­bi­li*, nje­nge­si­li­nga­ni­so sa­kho iza­ku­ma.

18 Ko­dwa uba wa­ngcwe­li­sa insi­mu ya­khe emva kwe­ju­bi­li, umpri­sti uza­mba­le­la ima­li ngo­kwe­mi­nya­ka ese­le­yo ku­ze ku­fi­ke umnya­ka we­ju­bi­li, nja­lo ku­za­phu­ngu­lwa esi­li­nga­ni­swe­ni sa­khoh.

19 Uba-ke owa­yi­ngcwe­li­sa­yo eyi­hle­nga lo­ku­yi­hle­nga insi­mu, uza­kwe­nge­ze­le­la ingxe­nye ye­si­hla­nu ye­ma­li ye­si­li­nga­ni­so sa­kho phe­zu kwa­yo, nja­lo iqi­ni­swe ku­yei.

20 Ko­dwa uba enga­yi­hle­ngi insi­mu, lo­ba uba ese­yi­the­ngi­si­le insi­mu ko­mu­nye umu­ntu, ka­yi­sa­yi­ku­hle­ngwa;

21 Ko­dwa insi­mu eku­phu­me­ni kwa­yo nge­ju­bi­li iza­ku­ba ngcwe­le eNko­si­nij, nje­nge­nsi­mu eye­hlu­ka­ni­si­we­yok; ili­fa la­yo li­be nge­lo­mpri­stil.

22 Uba-ke eyi­ngcwe­li­se­la iNko­si insi­mu ayi­the­ngi­le­yo, enga­yi­si­yo insi­mu ye­li­fa la­khem,

23 umpri­sti uza­mba­le­la-ken ina­ni le­si­li­nga­ni­so sa­kho, ku­ze ku­fi­ke umnya­ka we­ju­bi­li, abe­se­ni­ka isi­li­nga­ni­so sa­kho nga­lo­lo­su­ku, into engcwe­le eNko­si­nio.

24 Ngo­mnya­ka we­ju­bi­li insi­mu iza­bu­ye­la ku­lo­wo eya­the­ngwa ku­ye, ku­lo­wo ili­fa le­nsi­mu ebe­li­nge­la­khep.

25 Nja­lo so­nke isi­li­nga­ni­so sa­kho si­za­ku­ba ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­leq; ama­ge­ra* anga­ma­tshu­mi ama­bi­li aza­ku­ba li­she­ke­lir.

26 Ko­dwa izi­bu­lo, eli­ze­lwe nje­nge­ngqa­bu­tho eNko­si­ni ele­nya­ma­za­na, ka­kho oza­li­ngcwe­li­sa; lo­ba inka­bi lo­ba imvu, nge­le­Nko­sis.

27 Ko­dwa uba li­nge­le­nya­ma­za­na engco­li­le­yo, uza­li­hle­nga ngo­kwe­si­li­nga­ni­so sa­kho, enge­ze­le­le phe­zu kwa­lo ingxe­nye ye­si­hla­nu ya­lo; ko­dwa uba li­nga­hle­ngwa­nga, li­za­the­ngi­swa ngo­kwe­si­li­nga­ni­so sa­khot.

28 Ko­dwa ka­ku­kho into eye­hlu­ka­ni­si­we­yo, umu­ntu aye­hlu­ka­ni­se­le iNko­si, ku­kho ko­nke ala­kho, oku­ve­la emu­ntwi­ni, lo­ba enya­ma­za­ne­ni, lo­ba oku­ve­la ensi­mi­ni ye­li­fa la­khe, ka­ku­yi­ku­the­ngi­swa, fu­thi ka­ku­yi­ku­hle­ngwa; ko­nke okwe­hlu­ka­ni­si­we­yo ku­yi­ngcwe­le­ngcwe­le eNko­si­niu.

29 Yo­nke into eqa­le­ki­si­we­yo, eqa­le­ki­swe eba­ntwi­ni, ka­yi­yi­ku­hle­ngwa; iza­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wav.

Ma­ye­la­na lo­kwe­tshu­mi

30 La­kho ko­nke okwe­tshu­mi kwe­li­zwe, okwe­nhla­nye­lo ye­li­zwe, okwe­si­the­lo se­zi­hla­hla, ku­ngo­kwe­Nko­si; ku­ngcwe­le eNko­si­niw.

31 Uba umu­ntu ehle­nga lo­ku­hle­nga ko­kwe­tshu­mi kwa­khe, uza­kwe­nge­ze­le­la ku­kho ingxe­nye ye­si­hla­nu ya­khox.

32 Ma­ye­la­na la­kho ko­nke okwe­tshu­mi kwe­zi­nko­mo le­ye­zi­mvu, ko­nke okwe­dlu­la nga­pha­nsi kwe­nto­nga, okwe­tshu­mi ku­za­ku­ba ngcwe­le eNko­si­niy.

33 Ka­yi­ku­hlo­la pha­ka­thi ko­ku­hle lo­ku­bi, fu­thi ka­yi­ku­ntshi­ntshaz. Nja­lo uba eku­ntshi­ntsha lo­ku­ku­ntshi­ntsha, nga­kho kho­na lo­ku­ntshi­ntsha­na la­kho ku­za­ku­ba ngcwe­le, ka­ku­yi­ku­hle­ngwa.

34 Le­yo yi­mi­la­yo iNko­si eya­yi­la­ya uMo­zi­si ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lia enta­be­ni ye­Si­na­yib.

UGWA­LO LWE­SI­NE LU­KA­MO­ZI­SI OLU­THI­WA

AMA­NA­NI

Uku­ba­lwa kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eSi­na­yi

1INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si enka­nga­la ye­Si­na­yia ethe­nte­ni le­nhla­nga­no, ngo­lo­ku­qa­la lwe­nya­nga ye­si­bi­li, ngo­mnya­ka we­si­bi­li emva ko­ku­phu­ma kwa­bo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, isi­thib:

2 Tha­tha­ni ina­ni lo­nke le­nhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li nge­nse­ndo za­bo, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, le­na­ni la­ma­bi­zo, wo­nke owe­si­li­sac, nga­ma­kha­nda abod.

3 Ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, bo­nke abanga­phu­ma uku­ya empi­ni koI­sra­ye­li, li­za­ba­ba­la nga­ma­bu­tho abo, we­na loA­ro­ni.

4 Ku­za­ku­ba la­ni indo­da ku­le­so la­le­so­si­zwe, ile­yo la­le­yo eyi­nhlo­ko ye­ndlu ya­bo­yi­se.

5 La­la nga­ma­bi­zo ama­do­da aza­ku­ma la­ni. Ko­Ru­be­ni: UE­li­zu­ri indo­da­na ka­She­de­wu­ri.

6 Ko­Si­me­yo­ni: UShe­lu­mi­ye­li indo­da­na ka­Zu­ri­sha­da­yi.

7 Ko­Ju­da: UNa­sho­ni indo­da­na kaA­mi­na­da­bae.

8 KoI­sa­ka­ri: UNe­tha­ne­li indo­da­na ka­Zu­wa­ri.

9 Ko­Ze­bu­lu­ni: UE­li­ya­bi indo­da­na ka­He­lo­ni.

10 Ku­ba­ntwa­na ba­ko­Jo­se­fa, koE­fra­yi­mi: UE­li­sha­ma indo­da­na kaA­mi­hu­di; ko­Ma­na­se: UGa­ma­li­ye­li indo­da­na ka­Pe­da­zu­ri.

11 Ko­Bhe­nja­mi­ni: UA­bi­da­ni indo­da­na ka­Gi­de­yo­ni.

12 Ko­Da­ni: UA­hi­ye­ze­ri indo­da­na kaA­mi­sha­da­yi.

13 KoA­she­ri: UPa­gi­ye­li indo­da­na kaO­ki­ra­ni.

14 Ko­Ga­di: UE­li­ya­sa­fi indo­da­na ka­De­hu­we­li.

15 Ko­Na­fi­tha­li: UA­hi­ra indo­da­na kaE­na­ni.

16 Yi­bo aba­bi­zwa­yo be­nhla­nga­nof, izi­pha­tha­ma­ndla ze­zi­zwe za­bo­yi­se, inhlo­ko ze­zi­nku­lu­ngwa­ne za­koI­sra­ye­lig.

17 OMo­zi­si loA­ro­ni ba­se­be­tha­tha la­wo­ma­do­da aqa­njwe nga­ma­bi­zoh.

18 Ba­hla­nga­ni­sa inhla­nga­no yo­nke ngo­lo­ku­qa­la lwe­nya­nga ye­si­bi­li; ba­ba­la nge­nhla­nga za­bo nge­nse­ndo za­bo nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, ngo­kwe­na­ni la­ma­bi­zo, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, nga­ma­kha­nda abo.

19 Nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si wa­ba­ba­la ngo­ku­nja­lo enka­nga­la ye­Si­na­yi.

20 Nja­lo aba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni, izi­bu­lo li­kaI­sra­ye­li, izi­zu­ku­lwa­na za­bo, nge­nse­ndo za­bo, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, ngo­kwe­na­ni la­ma­bi­zo, nga­ma­kha­nda abo, wo­nke owe­si­li­sa ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, bo­nke abanga­phu­ma uku­ya empi­ni;

21 la­bo aba­ba­li­we­yo ku­bo, esi­zwe­ni sa­ko­Ru­be­ni, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne le­si­thu­pha la­ma­khu­lu ama­hla­nu.

22 Ku­ba­ntwa­na ba­ko­Si­me­yo­ni, izi­zu­ku­lwa­na za­bo, nge­nse­ndo za­bo, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, la­bo aba­ba­lwa­yo, ngo­kwe­na­ni la­ma­bi­zo, nga­ma­kha­nda abo, wo­nke owe­si­li­sa ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, bo­nke abanga­phu­ma uku­ya empi­ni;

23 la­bo aba­ba­li­we­yo ku­bo, esi­zwe­ni sa­ko­Si­me­yo­ni, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­ma­khu­lu ama­tha­thu.

24 Ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di, izi­zu­ku­lwa­na za­bo, nge­nse­ndo za­bo, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, ngo­kwe­na­ni la­ma­bi­zo, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, bo­nke abanga­phu­ma uku­ya empi­ni;

25 la­bo aba­ba­li­we­yo ku­bo, esi­zwe­ni sa­ko­Ga­di, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­nhla­nu la­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ama­hla­nu.

26 Ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da, izi­zu­ku­lwa­na za­bo, nge­nse­ndo za­bo, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, ngo­kwe­na­ni la­ma­bi­zo, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, bo­nke abanga­phu­ma uku­ya empi­ni;

27 la­bo aba­ba­li­we­yo ku­bo, esi­zwe­ni sa­ko­Ju­da, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­ne la­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha.

28 Ku­ba­ntwa­na ba­koI­sa­ka­ri, izi­zu­ku­lwa­na za­bo, nge­nse­ndo za­bo, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, ngo­kwe­na­ni la­ma­bi­zo, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, bo­nke abanga­phu­ma uku­ya empi­ni;

29 la­bo aba­ba­li­we­yo ku­bo, esi­zwe­ni sa­koI­sa­ka­ri, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­ne la­ma­khu­lu ama­ne.

30 Ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ze­bu­lu­ni, izi­zu­ku­lwa­na za­bo, nge­nse­ndo za­bo, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, ngo­kwe­na­ni la­ma­bi­zo, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, bo­nke abanga­phu­ma uku­ya empi­ni;

31 la­bo aba­ba­li­we­yo ku­bo, esi­zwe­ni sa­ko­Ze­bu­lu­ni, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu le­si­kho­mbi­sa la­ma­khu­lu ama­ne.

32 Ku­ba­ntwa­na ba­ko­Jo­se­fa, ku­ba­ntwa­na ba­koE­fra­yi­mi, izi­zu­ku­lwa­na za­bo, nge­nse­ndo za­bo, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, ngo­kwe­na­ni la­ma­bi­zo, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, bo­nke abanga­phu­ma uku­ya empi­ni;

33 la­bo aba­ba­li­we­yo ku­bo, esi­zwe­ni sa­koE­fra­yi­mi, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­ma­khu­lu ama­hla­nu.

34 Ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ma­na­se, izi­zu­ku­lwa­na za­bo, nge­nse­ndo za­bo, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, ngo­kwe­na­ni la­ma­bi­zo, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, bo­nke abanga­phu­ma uku­ya empi­ni;

35 la­bo aba­ba­li­we­yo ku­bo, esi­zwe­ni sa­ko­Ma­na­se, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li la­ma­khu­lu ama­bi­li.

36 Ku­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni, izi­zu­ku­lwa­na za­bo, nge­nse­ndo za­bo, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, ngo­kwe­na­ni la­ma­bi­zo, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, bo­nke abanga­phu­ma uku­ya empi­ni;

37 la­bo aba­ba­li­we­yo ku­bo, esi­zwe­ni sa­ko­Bhe­nja­mi­ni, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nhla­nu la­ma­khu­lu ama­ne.

38 Ku­ba­ntwa­na ba­ko­Da­ni, izi­zu­ku­lwa­na za­bo, nge­nse­ndo za­bo, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, ngo­kwe­na­ni la­ma­bi­zo, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, bo­nke abanga­phu­ma uku­ya empi­ni;

39 la­bo aba­ba­li­we­yo ku­bo, esi­zwe­ni sa­ko­Da­ni, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­mbi­li la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa.

40 Ku­ba­ntwa­na ba­koA­she­ri, izi­zu­ku­lwa­na za­bo, nge­nse­ndo za­bo, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, ngo­kwe­na­ni la­ma­bi­zo, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, bo­nke abanga­phu­ma uku­ya empi­ni;

41 la­bo aba­ba­li­we­yo ku­bo, esi­zwe­ni sa­koA­she­ri, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­nye la­ma­khu­lu ama­hla­nu.

42 Aba­ntwa­na ba­ko­Na­fi­tha­li, izi­zu­ku­lwa­na za­bo, nge­nse­ndo za­bo, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, ngo­kwe­na­ni la­ma­bi­zo, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, bo­nke abanga­phu­ma uku­ya empi­ni;

43 la­bo aba­ba­li­we­yo ku­bo, esi­zwe­ni sa­ko­Na­fi­tha­li, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­nta­thu la­ma­khu­lu ama­ne.

44 Yi­bo la­ba aba­ba­lwa­yo, oMo­zi­si loA­ro­ni aba­ba­ba­la­yo, le­zi­pha­tha­ma­ndla za­koI­sra­ye­li, ama­do­da ali­tshu­mi la­mbi­li, yi­le­so la­le­so si­nge­se­ndlu ya­bo­yi­sei.

45 Ba­be­nja­lo bo­nke aba­ba­lwa­yo ba­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, bo­nke abanga­phu­ma uku­ya empi­ni koI­sra­ye­li.

46 Nga­kho bo­nke aba­ba­lwa­yo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha la­nta­thu la­ma­khu­lu ama­hla­nu la­ma­tshu­mi ama­hla­nuj.

Ama­Le­vi aza­kho­nza etha­bha­ne­ke­le­ni

47 Ko­dwa ama­Le­vi, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, ka­wa­ba­lwa­nga pha­ka­thi kwa­bok.

48 Ngo­ba iNko­si ya­yi­khu­lu­me ku­Mo­zi­si ya­thi:

49 Ku­phe­la isi­zwe sa­ko­Le­vi unga­si­ba­li, unga­tha­thi ina­ni lo­nke la­so pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li;

50 ko­dwa we­na, mi­sa ama­Le­vi phe­zu kwe­tha­bha­ne­ke­le lo­bu­fa­ka­zi, la­phe­zu kwa­zo zo­nke izi­tsha za­lol, la­phe­zu kwa­kho ko­nke okwa­lo. Wo­na aza­thwa­la itha­bha­ne­ke­le la­zo zo­nke izi­tsha za­lo; fu­thi wo­na aza­kho­nza ku­lo, ami­se ama­the­nte awo azi­nge­le­ze­le itha­bha­ne­ke­lem.

51 Le­ku­su­ke­ni kwe­tha­bha­ne­ke­le ama­Le­vi aza­li­di­li­za, le­ku­mi­swe­ni kwe­tha­bha­ne­ke­le ama­Le­vi aza­li­mi­san. Lo­we­mzi­ni oso­nde­la­yo uza­bu­la­wao.

52 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­za­mi­sa-ke ama­the­nte abo, ku­be ngu­lo­wo la­lo­wo enka­mbe­ni ya­khe, la­ngu­lo­wo la­lo­wo ngo­pha­wu lwa­khe, ngo­kwa­ma­bu­tho abop.

53 Ko­dwa ama­Le­vi aza­mi­sa ama­the­nte awo azi­nge­le­ze itha­bha­ne­ke­le lo­bu­fa­ka­ziq, uku­ze ku­nga­bi lo­la­ka phe­zu kwe­nhla­nga­no ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lir; ama­Le­vi aza­gci­na-ke umli­ndo we­tha­bha­ne­ke­le lo­bu­fa­ka­zis.

54 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­se­nza nje­nga­kho ko­nke iNko­si eya­yi­mla­ye kho­na uMo­zi­si, be­nza nja­lo.

Inka­mba le­zi­pha­tha­ma­ndla ze­zi­zwe

2INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni isi­thi:

2 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­za­mi­sa ama­the­nte abo, ku­be ngu­lo­wo la­lo­wo ngo­pha­wu lwa­khe, ngo­kwe­zi­bo­na­ka­li­so ze­zi­ndlu za­bo­yi­sea; ba­za­mi­sa ama­the­nte abo bu­cwa­dla­na le­the­nte le­nhla­nga­no inhla­ngo­thi zo­nkeb.

3 La­bo aba­mi­sa ama­the­nte abo nge­mpu­ma­la­nga la­pho oku­phu­ma kho­na ila­nga, ba­nga­bo­pha­wu lwe­nka­mba ya­ko­Ju­da ngo­kwa­ma­bu­tho abo, le­si­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da si­za­ku­ba ngu­Na­sho­ni indo­da­na kaA­mi­na­da­bac;

4 le­bu­tho la­khe la­ba­ba­lwa­yo ba­bo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­ne la­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha.

5 La­la­bo aba­mi­sa ama­the­nte abo ece­le­ni kwa­khe nga­be­si­zwe sa­koI­sa­ka­ri, le­si­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­koI­sa­ka­ri si­za­ku­ba ngu­Ne­tha­ne­li indo­da­na ka­Zu­wa­ri;

6 le­bu­tho la­khe la­ba­ba­lwa­yo ba­lo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­ne la­ma­khu­lu ama­ne.

7 Isi­zwe sa­ko­Ze­bu­lu­ni: Isi­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ze­bu­lu­ni si­za­ku­ba-ke nguE­li­ya­bi indo­da­na ka­He­lo­ni;

8 le­bu­tho la­khe la­ba­ba­lwa­yo ba­lo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu le­si­kho­mbi­sa la­ma­khu­lu ama­ne.

9 Bo­nke aba­ba­lwa­yo be­nka­mba ya­ko­Ju­da ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­ma­khu­lu ama­ne, nga­ma­bu­tho abo; ba­za­su­ka ku­qa­lad.

10 Upha­wu lwe­nka­mba ya­ko­Ru­be­ni lu­za­ku­ba nge­ni­ngi­zi­mu, nga­ma­bu­tho abo, le­si­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni si­za­ku­ba nguE­li­zu­ri indo­da­na ka­She­de­wu­ri;

11 le­bu­tho la­khe la­ba­ba­lwa­yo ba­lo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne le­si­thu­pha la­ma­khu­lu ama­hla­nu.

12 La­la­bo aba­mi­sa ama­the­nte abo ece­le­ni kwa­khe nga­be­si­zwe sa­ko­Si­me­yo­ni, le­si­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­ko­Si­me­yo­ni si­za­ku­ba ngu­She­lu­mi­ye­li indo­da­na ka­Zu­ri­sha­da­yi;

13 le­bu­tho la­khe la­ba­ba­lwa­yo ba­bo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­ma­khu­lu ama­tha­thu.

14 Le­si­zwe sa­ko­Ga­di: Isi­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di si­za­ku­ba-ke nguE­li­ya­sa­fi indo­da­na ka­Re­hu­we­li;

15 le­bu­tho la­khe la­ba­ba­lwa­yo ba­bo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­nhla­nu la­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ama­hla­nu.

16 Bo­nke aba­ba­lwa­yo be­nka­mba ya­ko­Ru­be­ni ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­nye la­ma­khu­lu ama­ne la­ma­tshu­mi ama­hla­nu, nga­ma­bu­tho abo. Nja­lo ba­za­ku­ba nga­be­si­bi­li eku­su­ke­nie.

17 Emva kwa­lo­khu ku­za­su­ka ithe­nte le­nhla­nga­no, le­nka­mba ya­ma­Le­vi pha­ka­thi kwe­nka­mba; nje­ngo­ku­mi­sa kwa­bo inka­mba ngo­ku­nja­lo ba­za­su­kaf, ku­be ngu­lo­wo la­lo­wo enda­we­ni ya­khe, ngo­kwe­mpa­wu za­bog.

18 Upha­wu lwe­nka­mba ya­koE­fra­yi­mi nga­ma­bu­tho abo lu­za­ku­ba se­ntsho­na­la­nga, le­si­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­koE­fra­yi­mi si­za­ku­ba nguE­li­sha­ma indo­da­na kaA­mi­hu­di;

19 le­bu­tho la­khe la­ba­ba­lwa­yo ba­bo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­ma­khu­lu ama­hla­nu.

20 Le­ce­le­ni kwa­khe isi­zwe sa­ko­Ma­na­se, le­si­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ma­na­se si­za­ku­ba ngu­Ga­ma­li­ye­li indo­da­na ka­Pe­da­zu­ri;

21 le­bu­tho la­khe la­ba­ba­lwa­yo ba­bo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li la­ma­khu­lu ama­bi­li.

22 Le­si­zwe sa­ko­Bhe­nja­mi­ni; isi­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni si­za­ku­ba-ke nguA­bi­da­ni indo­da­na ka­Gi­de­yo­ni;

23 le­bu­tho la­khe la­ba­ba­lwa­yo ba­bo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nhla­nu la­ma­khu­lu ama­ne.

24 Bo­nke aba­ba­lwa­yo be­nka­mba ya­koE­fra­yi­mi ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li le­khu­lu, nga­ma­bu­tho abo. Nja­lo ba­za­ku­ba nga­be­si­tha­thu eku­su­ke­nih.

25 Upha­wu lwe­nka­mba ya­ko­Da­ni lu­za­ku­ba nge­nya­ka­tho, nga­ma­bu­tho abo, le­si­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­ko­Da­ni si­za­ku­ba nguA­hi­ye­ze­ri indo­da­na kaA­mi­sha­da­yi;

26 le­bu­tho la­khe la­ba­ba­lwa­yo ba­bo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­mbi­li la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa.

27 La­ba­mi­sa ama­the­nte abo ece­le­ni kwa­khe ku­za­ku­ba yi­si­zwe sa­koA­she­ri, le­si­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­koA­she­ri si­za­ku­ba ngu­Pa­gi­ye­li indo­da­na kaO­ki­ra­ni;

28 le­bu­tho la­khe la­ba­ba­lwa­yo ba­bo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­nye la­ma­khu­lu ama­hla­nu.

29 Le­si­zwe sa­ko­Na­fi­tha­li; isi­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­ko­Na­fi­tha­li si­za­ku­ba-ke nguA­hi­ra indo­da­na kaE­na­ni;

30 le­bu­tho la­khe la­ba­ba­lwa­yo ba­bo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­nta­thu la­ma­khu­lu ama­ne.

31 Bo­nke aba­ba­lwa­yo be­nka­mba ya­ko­Da­ni ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­hla­nu le­si­kho­mbi­sa la­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha. Ba­za­ku­ba nga­bo­ku­ci­na eku­su­ke­ni ngo­kwe­mpa­wu za­boi.

32 Yi­bo la­bo aba­ba­lwa­yo ba­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li nge­zi­ndlu za­bo­yi­se. Bo­nke aba­ba­lwa­yo be­zi­nka­mba ngo­kwa­ma­bu­tho abo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha la­nta­thu la­ma­khu­lu ama­hla­nu la­ma­tshu­mi ama­hla­nuj.

33 Ko­dwa ama­Le­vi ka­wa­ba­lwa­nga pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, nje­nga­lo­kho iNko­si ya­yi­mla­yi­le uMo­zi­sik.

34 Nja­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­nza nje­nga­lo­kho ko­nke iNko­si eya­yi­mla­ye kho­na uMo­zi­si; ngo­ku­nja­lo ba­mi­sa ama­the­nte abo ngo­kwe­mpa­wu za­bo fu­thi ba­su­ka ngo­ku­nja­lo, ngu­lo­wo la­lo­wo ngo­se­ndo lwa­khe ngo­kwe­ndlu ka­yi­sel.

Ama­do­da­na kaA­ro­ni

3Le­zi-ke yi­zi­zu­ku­lwa­na zi­kaA­ro­ni le­zi­ka­Mo­zi­si, ngo­su­ku iNko­si eya­khu­lu­ma nga­lo lo­Mo­zi­si enta­be­ni ye­Si­na­yi.

2 La­la nga­ma­bi­zo ama­do­da­na kaA­ro­ni; izi­bu­lo uNa­da­bi, loA­bi­hu, uE­le­ya­za­re, loI­tha­ma­ria.

3 La nga­ma­bi­zo ama­do­da­na kaA­ro­ni, aba­pri­sti aba­gco­tshi­we­yo, owa­be­hlu­ka­ni­se­la uku­se­be­nza nje­nga­ba­pri­stib.

4 Ko­dwa uNa­da­bi loA­bi­hu ba­fa pha­mbi kwe­Nko­si, la­pho be­ni­ke­la umli­lo onge­jwa­ye­le­ka­nga pha­mbi kwe­Nko­si enka­nga­la ye­Si­na­yic. Ba­be­nge­la­ba­ntwa­na. Nga­kho uE­le­ya­za­re loI­tha­ma­ri ba­se­be­nza nje­nga­ba­pri­sti pha­mbi ku­kaA­ro­ni uyi­se.

5 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

6 So­nde­za isi­zwe sa­ko­Le­vi, usi­mi­se pha­mbi ku­kaA­ro­ni umpri­sti, uku­thi ba­mse­be­nze­led.

7 Ba­za­gci­na imfa­ne­lo ya­khe le­mfa­ne­lo ye­nhla­nga­no yo­nke pha­mbi kwe­the­nte le­nhla­nga­no ukwe­nza inko­nzo ye­tha­bha­ne­ke­le.

8 Ba­za­lo­ndo­lo­za yo­nke impa­hla ye­the­nte le­nhla­nga­no, le­mfa­ne­lo ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, uku­thi be­nze inko­nzo ye­tha­bha­ne­ke­lee.

9 Nja­lo uza­ni­ke­la ama­Le­vi kuA­ro­ni le­ma­do­da­ne­ni akhe; aphi­we lo­ku­phi­wa ku­ye be­phu­ma ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lif.

10 Nja­lo uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe uza­ba­mi­sa, ba­gci­ne-ke ubu­pri­sti ba­bog. Lo­we­mzi­ni oso­nde­la­yo uza­bu­la­wah.

11 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

12 Mi­na-ke, kha­nge­la, ngi­the­the ama­Le­vi ephu­ma pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li enda­we­ni ya­lo lo­nke izi­bu­lo eli­vu­la isi­za­lo ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li. Nga­kho ama­Le­vi aza­ku­ba nga­wa­mii,

13 ngo­ba lo­nke izi­bu­lo li­nge­la­mij ngo­su­ku enga­tsha­ya nga­lo lo­nke izi­bu­lo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the. Ngi­ze­hlu­ka­ni­se­le lo­nke izi­bu­lo koI­sra­ye­li, ku­su­ke­la emu­ntwi­ni ku­si­ya enya­ma­za­ne­ni; li­za­ku­ba nge­la­mik; ngi­yi­Nko­si.

14 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si enka­nga­la ye­Si­na­yi isi­thi:

15 Ba­la aba­ntwa­na ba­ko­Le­vi nge­zi­ndlu za­bo­yi­se la­nge­nse­ndo za­bo; wo­nke owe­si­li­sa ku­su­ke­la ko­le­nya­nga ku­si­ya phe­zu­lu, uza­ba­ba­lal.

16 Nga­kho uMo­zi­si wa­ba­ba­la ngo­ko­mlo­mo we­Nko­si nje­ngo­ku­la­ywa kwa­khe.

17 La­la aye­nga­ma­do­da­na ka­Le­vi nga­ma­bi­zo awo: UGe­ri­sho­ni lo­Ko­ha­thi lo­Me­ra­rim.

18 La­la nga­ma­bi­zo ama­do­da­na ka­Ge­ri­sho­ni nge­nse­ndo za­wo: ULi­bi­ni lo­Shi­me­yin.

19 La­ma­do­da­na ka­Ko­ha­thi nge­nse­ndo za­wo: UA­mra­mu loI­zi­ha­ri, uHe­bro­ni loU­zi­ye­lio.

20 La­ma­do­da­na ka­Me­ra­ri nge­nse­ndo za­wo: UMa­hli lo­Mu­ship. Le­zi zi­nse­ndo za­ma­Le­vi nge­zi­ndlu za­bo­yi­se.

21 Ku­Ge­ri­sho­ni kwa­ku­lo­se­ndo lwa­ma­Li­bi­ni lo­se­ndo lwa­ma­Shi­me­yi; le­zi zi­nse­ndo za­ma­Ge­ri­sho­ni.

22 Aba­ba­lwa­yo ba­bo, nge­na­ni la­bo bo­nke abe­si­li­sa, ku­su­ke­la ko­le­nya­nga ku­si­ya phe­zu­lu, aba­ba­lwa­yo ba­bo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sa la­ma­khu­lu ama­hla­nu.

23 Inse­ndo za­ma­Ge­ri­sho­ni zi­za­mi­sa ama­the­nte azo nge­mva kwe­tha­bha­ne­ke­le nge­ntsho­na­la­ngaq.

24 Le­si­pha­tha­ma­ndla se­ndlu ka­yi­se wa­ma­Ge­ri­sho­ni si­za­ku­ba nguE­li­ya­sa­fi indo­da­na ka­La­ye­li.

25 Le­mfa­ne­lo ya­ma­do­da­na ka­Ge­ri­sho­ni ethe­nte­ni le­nhla­nga­no iza­ku­bar li­tha­bha­ne­ke­les, le­the­ntet, isi­fu­le­lo sa­lou, le­si­le­nge so­mnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no,

26 la­ma­khe­the­ni egu­mav, le­si­le­nge so­mnya­ngo we­gu­ma eli­nga­se­tha­bha­ne­ke­le­ni le­li­nga­se­la­thi­ni inhla­ngo­thi zo­nkew, le­nta­mbo za­lo, ngo­ko­mse­be­nzi wa­lo wo­nkex.

27 La­ku­Ko­ha­thi kwa­ku­lo­se­ndo lwa­maA­mra­mu, lo­se­ndo lwa­maI­zi­ha­ri, lo­se­ndo lwa­ma­He­bro­ni, lo­se­ndo lwa­maU­zi­ye­li. Le­zi zi­nse­ndo za­ma­Ko­ha­thiy.

28 Ku­na­ni la­bo bo­nke abe­si­li­sa, ku­su­ke­la ko­le­nya­nga ku­si­ya phe­zu­lu, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha, be­gci­na imfa­ne­lo ye­ndlu engcwe­le.

29 Inse­ndo za­ma­do­da­na ka­Ko­ha­thi zi­za­mi­sa ama­the­nte azo ece­le­ni kwe­tha­bha­ne­ke­le nge­ni­ngi­zi­muz.

30 Le­si­pha­tha­ma­ndla se­ndlu ka­yi­se we­nse­ndo za­ma­Ko­ha­thi si­za­ku­ba nguE­li­za­fa­ni indo­da­na kaU­zi­ye­lia.

31 Le­mfa­ne­lo ya­wo iza­ku­ba ngu­mtsho­ko­tshob, le­ta­fu­lac, lo­lu­thi lwe­si­ba­ned, la­ma­la­thie, le­zi­tsha ze­ndlu engcwe­le aba­kho­nza nga­zo, le­si­le­ngef, la­yo yo­nke inko­nzo ya­lo.

32 Nja­lo umpha­thi we­zi­pha­tha­ma­ndla za­ma­Le­vi uza­ku­ba nguE­le­ya­za­re, indo­da­na kaA­ro­ni umpri­sti; ubu­pha­thi ba­khe ba­bu­kwa­ba­gci­na uku­li­ndwa kwe­ndlu engcwe­le.

33 Ko­Me­ra­ri kwa­ku­lu­se­ndo lwa­ma­Ma­hli lo­se­ndo lwa­ma­Mu­shi; le­zi zi­nse­ndo za­ma­Me­ra­ri.

34 La­ba­ba­lwa­yo ba­bo, nge­na­ni la­bo bo­nke abe­si­li­sa, ku­su­ke­la ko­le­nya­nga ku­si­ya phe­zu­lu, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­thu­pha la­ma­khu­lu ama­bi­li.

35 Le­si­pha­tha­ma­ndla se­ndlu ka­yi­se we­nse­ndo za­ko­Me­ra­ri si­za­ku­ba ngu­Zu­ri­ye­li indo­da­na kaA­bi­ha­yi­li. Ba­za­mi­sa ama­the­nte abo ece­le­ni kwe­tha­bha­ne­ke­le nge­nya­ka­tho.

36 Lo­bu­pha­thi bo­ku­li­nda ba­ma­do­da­na ka­Me­ra­ri bu­za­ku­ba nga­ma­pu­la­nka etha­bha­ne­ke­leg, le­mi­tha­ndo ya­loh, le­nsi­ka za­loi, le­zi­se­ke­lo za­loj, le­zi­tsha za­lo zo­nke, la­wo wo­nke umse­be­nzi wa­lo,

37 le­nsi­ka ze­gu­ma inhla­ngo­thi zo­nke, le­zi­se­ke­lo za­zok, le­zi­kho­nkwa­ne za­zol, le­nta­mbo za­zom.

38 La­la­bo aba­be­mi­se ama­the­nte abo pha­mbi kwe­tha­bha­ne­ke­le nge­mpu­ma­la­nga, pha­mbi kwe­the­nte le­nhla­nga­no, kwa­ku­ngo­Mo­zi­si loA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe, be­lo­ndo­lo­za uku­li­ndwa kwe­ndlu engcwe­le, ku­se­nze­lwa umli­ndo wa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lin. Lo­we­mzi­ni oso­nde­la­yo uza­bu­la­wao.

39 Bo­nke aba­ba­lwa­yo ba­ma­Le­vi, oMo­zi­si loA­ro­ni aba­ba­ba­la­yo, ngo­ko­mla­yo we­Nko­si, nge­zi­nsa­pho za­bo, bo­nke abe­si­li­sa ku­su­ke­la ko­le­nya­nga ku­si­ya phe­zu­lu, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­lip.

Uhle­ngo lwa­ma­zi­bu­lo

40 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ba­la wo­nke ama­zi­bu­lo esi­li­sa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ku­su­ke­la ko­le­nya­nga ku­si­ya phe­zu­lu, utha­the ina­ni la­ma­bi­zo abo.

41 Uza­ngi­tha­the­la ama­Le­vi (ngi­yi­Nko­si) enda­we­ni ya­wo wo­nke ama­zi­bu­lo pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li; le­zi­fu­yo za­ma­Le­vi enda­we­ni ya­ma­zi­bu­lo wo­nke pha­ka­thi kwe­zi­fu­yo za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­liq.

42 Nga­kho uMo­zi­si wa­ba­la wo­nke ama­zi­bu­lo pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­ye.

43 La­wo wo­nke ama­zi­bu­lo esi­li­sa, nge­na­ni la­ma­bi­zo, ku­su­ke­la ko­le­nya­nga ku­si­ya phe­zu­lu, kwa­ba­ba­li­we­yo ba­bo, aye­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li la­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­nta­thu.

44 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

45 Tha­tha ama­Le­vi enda­we­ni ya­ma­zi­bu­lo wo­nke pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, le­zi­fu­yo za­ma­Le­vi enda­we­ni ye­zi­fu­yo za­bo; la­ma­Le­vi aza­ku­ba nga­wa­mir; ngi­yi­Nko­si.

46 Ma­ye­la­na la­ba­za­hle­ngwa, aba­nga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­nta­thu ba­ma­zi­bu­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lis, aba­phe­zu kwe­na­ni la­ma­Le­vit;

47 uza­tha­tha la­ma­she­ke­li* nga­nhla­nu nga­nhla­nu nge­kha­ndau, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le uza­wa­tha­thav; ishe­ke­li li­nga­ma­ge­ra* anga­ma­tshu­mi ama­bi­liw.

48 Uni­ke kuA­ro­ni la­ku­ma­do­da­na akhe ima­li ya­ba­hle­ngi­we­yo aba­se­le pha­ka­thi kwa­bo.

49 UMo­zi­si wa­se­tha­tha ima­li yo­hle­ngo ku­la­bo aba­be­se­le phe­zu kwa­ba­hle­ngwa nga­ma­Le­vi.

50 Wa­yi­tha­tha ima­li ku­ma­zi­bu­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ama­she­ke­li ayi­nku­lu­ngwa­ne la­ma­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­nhla­nu, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­lex.

51 UMo­zi­si wa­se­ni­ka uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ima­li ya­ba­hle­ngi­we­yo, ngo­ko­mlo­mo we­Nko­si, nje­nga­lo­khu iNko­si imla­yi­le uMo­zi­siy.

Imi­se­be­nzi ya­ma­Le­vi

4INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni isi­thi:

2 Tha­tha­ni ina­ni lo­nke la­ma­do­da­na ka­Ko­ha­thi ave­la pha­ka­thi kwa­ma­do­da­na ka­Le­vi, nge­nse­ndo za­wo, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se,

3 ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu ku­si­ya ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, wo­nke onge­na enko­nzwe­ni ukwe­nza umse­be­nzi we­the­nte le­nhla­nga­noa.

4 Lo ngu­mse­be­nzi wa­ma­do­da­na ka­Ko­ha­thi ethe­nte­ni le­nhla­nga­no: Izi­nto ezi­ngcwe­le­ngcwe­leb.

5 Eku­su­ke­ni-ke kwe­nka­mba uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ba­za­ku­za be­hli­se ive­yi­li le­se­mbe­soc, ba­si­be­ke­le umtsho­ko­tsho wo­bu­fa­ka­zi nga­lod,

6 ba­za­be­ka phe­zu kwa­wo izi­khu­mba zi­ka­ma­ntswa­nee, be­ndla­le phe­zu kwa­wo ile­mbu eli­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka lo­nke, ba­fa­ke imi­ja­bo ya­wof.

7 La­phe­zu kwe­ta­fu­la lo­ku­bu­ki­sa ba­za­kwe­ndla­la ile­mbu eli­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka, ba­be­ke phe­zu kwa­lo imi­ga­nu, le­nke­zo ze­mpe­pha, le­zi­tsha, le­nke­zo zo­mni­ke­lo wo­ku­na­thwa­yo; le­si­nkwa esi­hle­zi si­kho­na si­za­ku­ba phe­zu kwa­log.

8 La­phe­zu kwa­le­zi­zi­nto ba­za­kwe­ndla­la ile­mbu eli­bo­mvu, ba­le­mbe­se nge­se­mbe­so se­zi­khu­mba zi­ka­ma­ntswa­ne, ba­fa­ke imi­ja­bo ya­loh.

9 Ba­za­tha­tha-ke ile­mbu eli­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka, be­mbe­se ulu­thi lwe­si­ba­ne se­si­kha­nyi­so, le­zi­ba­ne za­loi, le­ndla­wu za­lo, le­mi­ga­nu ya­lo yo­mlo­tha, le­zi­tsha zo­nke za­lo za­ma­fu­tha aba­se­be­nza nga­zo ku­lo.

10 Nja­lo ba­za­lu­fa­ka ka­nye le­zi­nto za­lo zo­nke ese­mbe­swe­ni se­zi­khu­mba zi­ka­ma­ntswa­ne, ba­ku­ga­xe ego­dwe­ni.

11 La­phe­zu kwe­la­thi le­go­li­de ba­za­kwe­ndla­la ile­mbu eli­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­kaj, ba­le­mbe­se nge­se­mbe­so se­zi­khu­mba zi­ka­ma­ntswa­ne, ba­fa­ke imi­ja­bo ya­lok.

12 Nja­lo ba­za­tha­tha yo­nke impa­hla ye­nko­nzo, aba­kho­nza nga­yo endli­ni engcwe­le, ba­yi­fa­ke ele­nji­ni eli­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka, ba­ye­mbe­se nge­se­mbe­so se­zi­khu­mba zi­ka­ma­ntswa­ne, ba­yi­ga­xe ego­dwe­ni.

13 Nja­lo ba­za­su­sa umlo­tha ela­thi­nil, be­ndla­le phe­zu kwa­lo ile­mbu eli­yi­bu­be­nde,

14 ba­be­ke phe­zu kwa­lo zo­nke izi­nto za­lo aba­kho­nza nga­zo ku­lo, izi­tsha zo­ku­thwa­la umli­lo, ama­fo­lo­gwe enya­ma, la­ma­fo­tsho­lo, le­mi­ga­nu yo­ku­fa­fa­za, zo­nke izi­nto ze­la­thim; be­ndla­le phe­zu kwa­lo ise­mbe­so se­zi­khu­mba zi­ka­ma­ntswa­ne, ba­fa­ke imi­ja­bo ya­lo.

15 La­pho uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe se­be­qe­di­le ukwe­mbe­sa indlu engcwe­le le­mpa­hla zo­nke ze­ndlu engcwe­le, eku­su­swe­ni kwe­nka­mba, emva kwa­lo­kho ama­do­da­na ka­Ko­ha­thi aza­ku­za uku­thwa­lan, ko­dwa ka­wa­yi­ku­thi­nta into engcwe­le hle­zi afeo. Le­zi­zi­nto zi­ngu­mthwa­lo wa­ma­do­da­na ka­Ko­ha­thi, ethe­nte­ni le­nhla­nga­no.

16 Ubo­nga­me­li bu­kaE­le­ya­za­re indo­da­na kaA­ro­ni umpri­sti bu­za­ku­ba nga­ma­fu­tha esi­ba­nep, le­mpe­pha ele­phu­nga eli­mna­ndiq, lo­mni­ke­lo wo­ku­dla nja­lo­nja­lor, la­ma­fu­tha oku­gco­bas; ubu­bo­ni­si nge­tha­bha­ne­ke­le lo­nke la­kho ko­nke oku­ki­lo, endli­ni engcwe­le le­zi­tshe­ni za­yo.

17 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni isi­thi:

18 Li­nga­qu­mi inse­ndo ze­si­zwe sa­ma­Ko­ha­thi zi­su­ke pha­ka­thi kwa­ma­Le­vi.

19 Ko­dwa lo­kho kwe­nze­ni ku­wo, uku­ze aphi­le anga­fi, eku­so­nde­le­ni kwa­wo ezi­ntwe­ni ezi­ngcwe­le­ngcwe­let; uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ba­za­nge­na, ba­wa­mi­se lo­wo la­lo­wo emse­be­nzi­ni wa­khe le­mthwa­lwe­ni wa­khe;

20 ko­dwa ka­wa­yi­ku­nge­na uku­bo­nau la­pho izi­nto ezi­ngcwe­le zi­go­qe­lwa, hle­zi afev.

21 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

22 Tha­tha ina­ni lo­nke la­ma­do­da­na ka­Ge­ri­sho­ni la­wo, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, nge­nse­ndo za­wo,

23 ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nga­phe­zu­lu ku­si­ya ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­hla­nu uza­ba­ba­la; wo­nke onge­na uku­kho­nza inko­nzo, uku­thi enze umse­be­nzi ethe­nte­ni le­nhla­nga­no.

24 Lo ngu­mse­be­nzi we­nse­ndo za­ma­Ge­ri­sho­ni uku­kho­nza le­mthwa­lwe­ni;

25 ba­za­thwa­la-kew ama­khe­the­ni etha­bha­ne­ke­le, le­the­nte le­nhla­nga­nox, ise­mbe­so sa­loy, le­se­mbe­so se­zi­khu­mba zi­ka­ma­ntswa­ne ezi­phe­zu kwa­lo phe­zu­luz, le­si­le­nge so­mnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no,

26 la­ma­khe­the­ni egu­ma, le­si­le­nge so­mnya­ngo we­sa­ngo le­gu­ma eli­se­du­ze le­tha­bha­ne­ke­le nja­lo edu­ze le­la­thi inhla­ngo­thi zo­nke, le­nta­mbo za­zo, le­mpa­hla yo­nke ye­nko­nzo ya­bo, la­kho ko­nke okwe­nze­lwe bo­na; ba­se­be­nze-ke.

27 Nje­ngo­ku­la­ya ku­kaA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe uza­ku­ba nja­lo umse­be­nzi wo­nke wa­ma­do­da­na ama­Ge­ri­sho­ni emthwa­lwe­ni wa­bo wo­nke le­nko­nzwe­ni ya­bo yo­nke. Uza­wa­mi­sa uku­gci­na wo­nke umthwa­lo wa­bo.

28 Lo ngu­mse­be­nzi we­nse­ndo za­ma­do­da­na ama­Ge­ri­sho­ni ethe­nte­ni le­nhla­nga­no; uku­gci­nwa kwa­wo ku­za­ku­ba nga­pha­nsi kwe­sa­ndla si­kaI­tha­ma­ri indo­da­na kaA­ro­ni umpri­sti.

29 Ama­do­da­na ka­Me­ra­ri uza­wa­ba­la nge­nse­ndo za­wo nge­zi­ndlu za­bo­yi­se,

30 ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nga­phe­zu­lu ku­si­ya ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­hla­nu uza­ba­ba­la, wo­nke onge­na enko­nzwe­ni, uku­se­be­nza umse­be­nzi we­the­nte le­nhla­nga­no.

31 La­lo­khu yi­ku­gci­nwa ko­mthwa­lo wa­bo, nje­ngo­ko­mse­be­nzi wa­bo wo­nke ethe­nte­ni le­nhla­nga­noa: Ama­pu­la­nka etha­bha­ne­ke­le, le­mi­tha­ndo ya­lo, le­nsi­ka za­lo, le­zi­se­ke­lo za­lo,

32 le­nsi­ka ze­gu­ma inhla­ngo­thi zo­nke, le­zi­se­ke­lo za­zo, le­zi­kho­nkwa­ne za­zo, le­zi­nta­mbo za­zo, le­mpa­hla ya­zo yo­nke, lo­mse­be­nzi wa­zo wo­nke. Nja­lo li­za­zi­qa­mba nga­ma­bi­zo impa­hla aba­fa­ne­le uku­zi­thwa­lab.

33 Lo ngu­mse­be­nzi we­nse­ndo za­ma­do­da­na ka­Me­ra­ri, ngo­ko­mse­be­nzi wo­nke wa­wo ethe­nte­ni le­nhla­nga­no, nga­pha­nsi kwe­sa­ndla si­kaI­tha­ma­ri indo­da­na kaA­ro­ni umpri­stic.

34 UMo­zi­si loA­ro­ni le­zi­pha­tha­ma­ndla ze­nhla­nga­no ba­se­be­ba­la ama­do­da­na ama­Ko­ha­thi nge­nse­ndo za­wo la­nge­zi­ndlu za­bo­yi­sed,

35 ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nga­phe­zu­lu ku­si­ya ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, wo­nke onge­na enko­nzwe­ni, emse­be­nzi­ni we­the­nte le­nhla­nga­no;

36 La­la­bo aba­ba­lwa­yo ku­wo nge­nse­ndo za­bo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ama­hla­nu.

37 La­ba nga­ba­ba­lwa­yo be­nse­ndo za­ma­Ko­ha­thie, wo­nke owa­se­be­nza ethe­nte­ni le­nhla­nga­no, oMo­zi­si loA­ro­ni aba­ba­ba­la­yo, ngo­ko­mla­yo we­Nko­si nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si.

38 La­la­bo aba­ba­lwa­yo ba­ma­do­da­na ka­Ge­ri­sho­ni, nge­nse­ndo za­wo, la­nge­zi­ndlu za­bo­yi­se,

39 ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nga­phe­zu­lu ku­si­ya ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, wo­nke onge­na enko­nzwe­ni, emse­be­nzi­ni ethe­nte­ni le­nhla­nga­no.

40 La­la­bo aba­ba­lwa­yo ku­wo nge­nse­ndo za­bo nge­zi­ndlu za­bo­yi­se ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li la­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ama­tha­thu.

41 La­ba nga­ba­ba­lwa­yo be­nse­ndo za­ma­do­da­na ka­Ge­ri­sho­nif, wo­nke owa­se­be­nza ethe­nte­ni le­nhla­nga­no, oMo­zi­si loA­ro­ni aba­ba­ba­la­yo ngo­ko­mla­yo we­Nko­si.

42 La­la­bo aba­ba­lwa­yo be­nse­ndo za­ma­do­da­na ka­Me­ra­ri, nge­nse­ndo za­wo, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se,

43 ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nga­phe­zu­lu ku­si­ya ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, wo­nke onge­na enko­nzwe­ni, emse­be­nzi­ni we­the­nte le­nhla­nga­no.

44 La­la­bo aba­ba­lwa­yo ku­wo nge­nse­ndo za­bo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu la­ma­khu­lu ama­bi­li.

45 La­ba nga­ba­ba­lwa­yo be­nse­ndo za­ma­do­da­na ka­Me­ra­rig, oMo­zi­si loA­ro­ni aba­ba­ba­la­yo, ngo­ko­mla­yo we­Nko­si nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si.

46 Bo­nke aba­ba­lwa­yo, oMo­zi­si loA­ro­ni le­zi­pha­tha­ma­ndla za­koI­sra­ye­li aba­ba­ba­la­yo, ba­ma­Le­vi, nge­nse­ndo za­bo la­nge­zi­ndlu za­bo­yi­se,

47 ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nga­phe­zu­lu ku­si­ya ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, wo­nke owa­nge­na uku­se­be­nza umse­be­nzi we­nko­nzo lo­mse­be­nzi wo­mthwa­lo ethe­nte­ni le­nhla­nga­no,

48 la­la­bo aba­ba­lwa­yo ku­bo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­ma­khu­lu ama­hla­nu la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li.

49 Ngo­ko­mla­yo we­Nko­si ba­ba­ba­la, nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si, ngu­lo­wo la­lo­wo ngo­ko­mse­be­nzi wa­khe la­ngo­ko­mthwa­lo wa­kheh; nga­kho ba­ba­lwa ngu­ye, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­sii.

Aba­ngco­li­le­yo ba­ya­khu­tshwa enka­mbe­ni

5INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 La­ya aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uku­thi ba­khu­phe enka­mbe­ni wo­nke umle­phe­roa, la­ye wo­nke olo­ku­go­bho­zab, la­ye wo­nke ongco­li­le­yo ngo­fi­le­yoc.

3 Ku­su­ke­la ko­we­si­li­sa ku­si­ya ko­we­si­fa­za­na li­za­ba­khu­pha, ku­ze ku­be nga­pha­ndle kwe­nka­mba li­za­ba­khu­phad, uku­ze ba­nga­ngco­li­si izi­nka­mba za­bo, engi­hla­la pha­ka­thi kwa­zoe.

4 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­se­nza nja­lo, ba­ba­khu­pha ba­ze ba­ba nga­pha­ndle kwe­nka­mbaf; nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si, be­nza nja­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

Umla­yo oma­ye­la­na lo­ku­hla­wu­la ko­mu­ntu ole­ca­la

5 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

6 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi: Indo­da ku­mbe umfa­zi, uba be­se­nza lo­ba yi­si­phi iso­no so­mu­ntu, ngo­ku­pha­mbe­ka isi­pha­mbe­ko eNko­si­ni, lo­wo­mu­ntu ule­ca­lag.

7 Nja­lo ba­za­vu­ma iso­no sa­bo aba­se­nzi­le­yoh, abe­se­hla­wu­la ica­la la­khe ngo­ku­phe­le­le­yo kwa­lo, enge­ze­le­le phe­zu kwa­lo ingxe­nye ye­si­hla­nu ya­lo, ani­ke lo­wo ale­ca­la ku­yei.

8 Ko­dwa uba lo­wo­mu­ntu enge­la­mhle­ngi oyi­si­hlo­bo oku­nga­hla­wu­lwa ku­so ica­la, ica­la li­za­hla­wu­lwa eNko­si­ni ku­be ngo­ko­mpri­sti, nga­pha­ndle kwe­nqa­ma ye­nhla­wu­lo yo­ku­thu­la, aza­me­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la nga­yoj.

9 La­wo wo­nke umni­ke­lo wa­zo zo­nke izi­nto ezi­ngcwe­le za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, aba­zi­le­tha ku­mpri­sti, uza­ku­ba ngo­wa­khek.

10 Le­zi­nto ezi­ngcwe­le za­wo wo­nke umu­ntu zi­za­ku­ba nge­za­khe; lo­khu lo­ba ngu­ba­ni aku­ni­ka umpri­sti ku­za­ku­ba ngo­kwa­khel.

Umla­yo oma­ye­la­na lo­bu­khwe­le

11 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

12 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi ku­bo: Lo­ba yi­yi­phi indo­da, uba umka­yo edu­ha, ngo­ku­nga­the­mbe­ki ku­yo enze ise­nzo so­ku­nga­the­mbe­ki,

13 le­ndo­da ila­la la­ye ngo­bu­do­da bo­ku­hla­nga­na, nja­lo ku­fi­hla­ka­le eme­hlwe­ni endo­da ya­khe, anga­bo­nwa, ye­na ungco­li­si­we, nja­lo ku­nge­la­mfa­ka­zi ome­la­na la­ye, fu­thi ye­na enga­ba­njwa­ngam,

14 lo­mo­ya wo­bu­khwe­le ufi­ke phe­zu kwa­yo, fu­thi ibe lo­bu­khwe­le ngo­mka­yo, nja­lo ye­na engco­li­si­we, lo­ba umo­ya wo­bu­khwe­le ufi­ke phe­zu kwa­yo, fu­thi ibe lo­bu­khwe­le ngo­mka­yo, la­nxa ye­na enga­ngco­la­nga,

15 indo­da iza­le­tha umka­yo ku­mpri­sti, imle­the­le umni­ke­lo wa­khe, okwe­tshu­mi kwe-e­fa* le­mpu­phu ye­bha­li*; ka­yi­yi­ku­the­la ama­fu­tha ku­yo, inga­be­ki inhla­ka phe­zu kwa­yo, ngo­ba ku­ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla wo­bu­khwe­le, umni­ke­lo wo­ku­dla we­si­khu­mbu­zon, uku­khu­mbu­za ubu­bio.

16 Umpri­sti uza­so­nde­za-ke owe­si­fa­za­na, ammi­se pha­mbi kwe­Nko­si.

17 Umpri­sti atha­the ama­nzi angcwe­le embi­ze­ni ye­bu­mba, lo­mpri­sti atha­the oko­thu­li olu­pha­nsi etha­bha­ne­ke­le­ni, aku­fa­ke ema­nzi­ni.

18 Umpri­sti uza­mi­sa owe­si­fa­za­na pha­mbi kwe­Nko­si, embu­le ikha­nda lo­we­si­fa­za­na, abe­ke eza­ndle­ni za­khe umni­ke­lo wo­ku­dla wo­ku­khu­mbu­za, ongu­mni­ke­lo wo­ku­dla wo­bu­khwe­le. Le­sa­ndle­ni so­mpri­sti ku­za­ku­ba la­ma­nzi aba­ba­yo ale­tha isi­qa­le­ki­so.

19 Umpri­sti uza­mfu­ngi­sa-ke, athi ko­we­si­fa­za­na: Uba ku­nge­la­ndo­da ele­le la­we, nja­lo uba unga­du­he­la­nga eku­ngco­le­ni, upha­nsi kwe­ndo­da ya­kho, khu­lu­le­ka ema­nzi­ni la aba­ba­yo ale­tha isi­qa­le­ki­so.

20 Ko­dwa we­na, uba udu­hi­le, upha­nsi kwe­ndo­da ya­kho, fu­thi uba ungco­li­si­we, le­ndo­da ya­hla­nga­na la­we, nga­pha­ndle kwe­ndo­da ya­kho,

21 umpri­sti amfu­ngi­se owe­si­fa­za­na nge­si­fu­ngo se­si­qa­le­ki­sop, umpri­sti athi ku­ye: INko­si ka­yi­kwe­nze ube yi­si­qa­le­ki­so le­si­fu­ngo pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­ki­ni, la­pho iNko­si ise­nza itha­nga­zi la­kho li­we, le­si­su sa­kho si­khu­khu­ma­leq.

22 La­ma­nzi la ale­tha isi­qa­le­ki­so ka­wa­nge­ne emi­bi­li­ni ya­kho, akwe­nze isi­su si­khu­khu­ma­le lo­kwe­nza itha­nga­zi li­wer. Owe­si­fa­za­na abe­se­si­thi: Ame­ni, Ame­nis.

23 Umpri­sti uza­bha­la-ke izi­qa­le­ki­so le­zi egwa­lwe­ni, aze­su­le nga­ma­nzi aba­ba­yo,

24 ana­thi­se owe­si­fa­za­na ama­nzi aba­ba­yo ale­tha isi­qa­le­ki­so, la­ma­nzi ale­tha isi­qa­le­ki­so aza­nge­na ku­ye, abe ngo­ku­ba­ba­yo.

25 Umpri­sti uza­tha­tha-ke esa­ndle­ni so­we­si­fa­za­na umni­ke­lo wo­ku­dla wo­bu­khwe­le, awu­zu­ngu­ze umni­ke­lo wo­ku­dla pha­mbi kwe­Nko­si, awu­so­nde­ze ela­thi­nit,

26 umpri­sti acu­phe isa­ndla esi­gcwe­le­yo so­mni­ke­lo wo­ku­dla, si­be yi­si­khu­mbu­zo sa­wo, asi­tshi­se ela­thi­ni, le­mva kwa­lo­kho amna­thi­se owe­si­fa­za­na ama­nziu.

27 Ese­mna­thi­si­le ama­nzi, ku­za­ku­thi uba engco­li­le, enze ngo­ku­nga­the­mbe­ki ise­nzo so­ku­nga­the­mbe­ki endo­de­ni ya­khe, ama­nzi ale­tha isi­qa­le­ki­so ese­nge­ni­le ku­ye abe ngo­ku­ba­ba­yo, isi­su sa­khe si­za­khu­khu­ma­la le­tha­nga­zi la­khe li­we, lo­we­si­fa­za­na uza­ku­ba yi­si­qa­le­ki­so pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­ki­bov.

28 Ko­dwa uba owe­si­fa­za­na enga­ngco­la­nga, ko­dwa ehla­mbu­lu­ki­le, uza­khu­lu­le­ka, uza­kwe­mu­ke­la inhla­nye­lo.

29 Lo ngu­mla­yo wo­bu­khwe­le, la­pho umfa­zi edu­ha, epha­nsi kwe­ndo­da ya­khe, abe­se­ngco­li­swaw,

30 ku­mbe indo­da, uba umo­ya wo­bu­khwe­le ufi­ka phe­zu kwa­yo ibe lo­bu­khwe­le ngo­mka­yo; immi­se owe­si­fa­za­na pha­mbi kwe­Nko­si, lo­mpri­sti enze ku­ye umla­yo lo wo­nke.

31 Indo­da iza­khu­lu­le­ka-ke eca­le­ni, ko­dwa lo­wo owe­si­fa­za­na uza­thwa­la ica­la la­khex.

Umla­yo oma­ye­la­na lo­mNa­zi­ri

6INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi ku­bo: Owe­si­li­sa lo­ba owe­si­fa­za­na, uba eze­hlu­ka­ni­se­la uku­the­mbi­sa isi­the­mbi­soa so­mNa­zi­rib, uku­ze aze­hlu­ka­ni­se­le iNko­si,

3 uza­ze­hlu­ka­ni­sa le­wa­yi­ni lo­ku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndla, anga­na­thi ivi­ni­ga le­wa­yi­ni, le­vi­ni­ga lo­ku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndla, anga­na­thi la­mhlu­zi we­zi­the­lo ze­vi­ni, anga­dli izi­the­lo ze­vi­ni ezi­ma­nzi le­zo­mi­le­yoc.

4 Zo­nke insu­ku zo­ku­ze­hlu­ka­ni­se­la kwa­khe ka­yi­ku­dla oko­lu­tho olwe­nzi­we nge­vi­ni le­wa­yi­ni, ku­su­ke­la enhla­mvi­ni ku­si­ya ema­kha­si­ni.

5 Zo­nke insu­ku ze­si­the­mbi­so so­ku­ze­hlu­ka­ni­se­la kwa­khe impu­co ka­yi­yi­ku­dlu­la phe­zu kwe­kha­nda la­khed; ku­ze ku­gcwa­li­se­ke insu­ku zo­ku­ze­hlu­ka­ni­se­la kwa­khe iNko­si uza­ku­ba ngcwe­le, aye­ke­le izi­hlu­thu ze­nwe­le ze­kha­nda la­khe zi­khu­lee.

6 Zo­nke insu­ku aze­hlu­ka­ni­se­le iNko­si nga­zo ka­yi­ku­ya esi­du­nji­nif.

7 Ka­yi­ku­zi­ngco­li­sa ngo­yi­se, la­ngo­ni­na, ngo­mfo­wa­bo, la­ngo­da­de­wa­bo, uba be­fi­le, ngo­ba ukwe­hlu­ka­ni­se­lwa uNku­lu­nku­lu wa­khe ku­phe­zu kwe­kha­nda la­kheg.

8 Zo­nke insu­ku zo­ku­ze­hlu­ka­ni­se­la kwa­khe ungcwe­le eNko­si­ni.

9 Uba-ke ofa­yo eju­nywa ma­si­nya­ne yi­ku­fa pha­nsi kwa­khe, use­ngco­li­se ikha­nda lo­ku­ze­hlu­ka­ni­se­la kwa­kheh, uza­phu­ca ikha­nda la­khe ngo­su­ku lo­ku­hla­nju­lu­lwa kwa­khe, uza­li­phu­ca ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sai.

10 La­ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li uza­le­tha ama­ju­ba ama­bi­li lo­ba ama­phu­phu ama­bi­li enkwi­li­mba ku­mpri­sti emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­noj.

11 Lo­mpri­sti uza­ni­ke­la enye ibe ngu­mni­ke­lo we­so­no, le­nye ibe ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, ame­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­la, ngo­ba wo­ni­le nge­si­du­mbu. Nja­lo uza­ngcwe­li­sa ikha­nda la­khe nga­lo­na lo­lo­su­ku,

12 aze­hlu­ka­ni­se­le iNko­si insu­ku zo­ku­ze­hlu­ka­ni­se­la kwa­khe, ale­the iwu­ndlu eli­lo­mnya­ka owo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­ca­lak; ko­dwa insu­ku za­ku­qa­la zi­za­ku­wa, ngo­ba uku­ze­hlu­ka­ni­se­la kwa­khe ku­ngco­li­si­we.

13 La­lo ngu­mla­yo wo­mNa­zi­ri ngo­su­ku la­pho insu­ku zo­ku­ze­hlu­ka­ni­se­la kwa­khe se­zi­gcwa­li­se­ki­le. Uza­le­tha lo­khu emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­nol,

14 ani­ke­le umni­ke­lo wa­khe eNko­si­ni, iwu­ndlu eli­lo­dwa eli­lo­mnya­ka owo­dwa eli­nge­la­si­ci li­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, le­wu­ndlu­ka­zi eli­lo­dwa eli­lo­mnya­ka owo­dwa eli­nge­la­si­ci li­be ngu­mni­ke­lo we­so­nom, le­nqa­ma ibe­nye enge­la­si­ci ibe yi­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­lan,

15 le­si­tsha se­zi­nkwa ezi­nge­la­mvu­be­lo, ama­qe­be­le­ngwa­na empu­phu eco­le­ki­le­yo ehla­nga­ni­swe la­ma­fu­thao, le­zi­nkwa­na ezi­yi­zi­pa­ta­la­la ezi­nge­la­mvu­be­lo ezi­ni­ndwe nga­ma­fu­thap, lo­mni­ke­lo wa­zo wo­ku­dla le­mi­ni­ke­lo ya­zo yo­ku­na­thwa­yoq.

16 Nja­lo umpri­sti uza­ku­so­nde­za pha­mbi kwe­Nko­si, ani­ke­le umni­ke­lo wa­khe we­so­nor lo­mni­ke­lo wa­khe wo­ku­tshi­swas.

17 Le­nqa­ma uza­yi­ni­ke­la ibe ngu­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­lat eNko­si­ni ka­nye le­si­tsha se­zi­nkwa ezi­nge­la­mvu­be­lo; lo­mpri­sti uza­ni­ke­la umni­ke­lo wa­khe wo­ku­dla lo­mni­ke­lo wa­khe wo­ku­na­thwa­you.

18 UmNa­zi­ri uza­phu­ca-ke ikha­nda lo­ku­ze­hlu­ka­ni­se­la kwa­khe emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no, atha­the inwe­le ze­kha­nda lo­ku­ze­hlu­ka­ni­se­la kwa­khe, azi­fa­ke emli­lwe­ni onga­pha­nsi ko­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­lav.

19 Lo­mpri­sti uza­tha­tha umkho­no ophe­ki­we­yo we­nqa­ma, le­qe­be­le­ngwa­na eli­lo­dwa eli­nge­la­mvu­be­lo esi­tshe­ni, le­si­nkwa­na esi­so­dwa esi­yi­si­pa­ta­la­la esi­nge­la­mvu­be­low, aku­be­ke eza­ndle­ni zo­mNa­zi­ri ese­phu­ci­le uku­ze­hlu­ka­ni­se­la kwa­khex,

20 umpri­sti aku­zu­ngu­ze-ke ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa pha­mbi kwe­Nko­siy; ku­ngcwe­le ku­mpri­sti, ka­nye le­si­fu­ba esi­zu­ngu­zi­we­yo ka­nye lo­mle­nze wo­ku­pha­ka­nyi­swaz. Emva kwa­lo­khu umNa­zi­ri use­nga­na­tha iwa­yi­ni.

21 Lo ngu­mla­yo wo­mNa­zi­ri othe­mbi­se umni­ke­lo wa­khe wo­ku­ze­hlu­ka­ni­se­la kwa­khe eNko­si­ni, nga­pha­ndle kwa­lo­kho isa­ndla sa­khe si­nga­fi­nye­le­la ku­khoa; nje­nge­si­the­mbi­so sa­khe asi­the­mbi­si­le­yo uza­kwe­nza nja­lo, nje­ngo­mla­yo wo­bu­Na­zi­ri ba­khe.

Uku­bu­si­swa kwa­ba­ntu nga­ba­pri­sti

22 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

23 Tsho­no kuA­ro­ni la­ku­ma­do­da­na akhe uthi: Li­za­bu­si­sa ka­nje aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, li­si­thi ku­bob:

24 INko­si ka­yi­ku­bu­si­se, iku­lo­ndo­lo­zec.

25 INko­si ka­yi­kha­nyi­se ubu­so ba­yo ku­wed, ibe lo­mu­sa ku­wee.

26 INko­si ka­yi­pha­ka­mi­se ubu­so ba­yo ku­we, iku­ni­ke uku­thu­la.

27 Ngo­ku­nja­lo ba­za­be­ka ibi­zo la­mi phe­zu kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, mi­na-ke ngi­za­ba­bu­si­saf.

Imi­ni­ke­lo eni­ke­le­lwa ila­thi

7Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku uMo­zi­si aqe­da nga­lo uku­mi­sa itha­bha­ne­ke­lea, wa­li­gco­bab, wa­li­ngcwe­li­sa, le­mpa­hla za­lo zo­nke, le­la­thi le­mpa­hla za­lo zo­nke, wa­ku­gco­ba, wa­ku­ngcwe­li­sa;

2 izi­pha­tha­ma­ndla za­koI­sra­ye­li, izi­nhlo­ko ze­zi­ndlu za­bo­yi­se, eza­zi­yi­zi­pha­tha­ma­ndla ze­zi­zwe, eza­zi­so­nga­me­la la­bo aba­ba­lwa­yoc, za­ni­ke­la,

3 za­le­tha umni­ke­lo wa­zo pha­mbi kwe­Nko­si, inqo­la ezi­yi­si­thu­pha eze­mbe­si­we­yod le­nka­bi ezi­li­tshu­mi la­mbi­li; inqo­la eyo­dwa nge­zi­pha­tha­ma­ndla ezi­mbi­li, le­nka­bi nge­si­so­dwa; za­zi­so­nde­za pha­mbi kwe­tha­bha­ne­ke­le.

4 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

5 Ye­mu­ke­la ku­zo, uku­ze zi­be nge­zo­ku­se­be­nza inko­nzo ye­the­nte le­nhla­nga­no, uzi­ni­ke ama­Le­vi, ku­lo­wo la­lo­wo nje­ngo­mse­be­nzi wa­khe.

6 Nga­kho uMo­zi­si wa­tha­tha izi­nqo­la le­zi­nka­bi, wa­zi­ni­ka ama­Le­vi.

7 Inqo­la ezi­mbi­li le­nka­bi ezi­ne wa­zi­ni­ka ama­do­da­na ka­Ge­ri­sho­ni, nje­ngo­mse­be­nzi wa­woe;

8 le­nqo­la ezi­ne le­nka­bi ezi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li wa­zi­ni­ka ama­do­da­na ka­Me­ra­ri, nje­ngo­mse­be­nzi wa­wof, nge­sa­ndla si­kaI­tha­ma­ri indo­da­na kaA­ro­ni umpri­sti.

9 Ko­dwa ema­do­da­ne­ni ka­Ko­ha­thi ka­ni­ka­nga lu­tho, ngo­ba umse­be­nzi we­nda­wo engcwe­le wa­wu­phe­zu kwa­wog, awu­thwa­la ema­hlo­mbeh.

10 Le­zi­pha­tha­ma­ndla za­ni­ke­le­la ukwe­hlu­ka­ni­se­lwa kwe­la­thi ngo­su­ku ela­gco­tshwa nga­loi; izi­pha­tha­ma­ndla za­so­nde­za umni­ke­lo wa­zo pha­mbi kwe­la­thi.

11 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Isi­pha­tha­ma­ndla nga­si­nye nga­si­nye ngo­su­ku lwa­so, zi­za­ni­ke­le­la umni­ke­lo wa­zo wo­kwe­hlu­ka­ni­se­lwa kwe­la­thij.

12 Owa­ni­ke­la-ke umni­ke­lo wa­khe ngo­su­ku lo­ku­qa­la wa­ye­ngu­Na­sho­ni indo­da­na kaA­mi­na­da­ba, owe­si­zwe sa­ko­Ju­dak.

13 Lo­mni­ke­lo wa­khe wa­wu­ngu­mga­nu owo­dwa we­si­li­va, osi­si­ndo sa­wo sa­si­nga­mashe­ke­li* ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thul, umga­nu wo­ku­fa­fa­za owo­dwa we­si­li­va wa­ma­she­ke­li anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­lem; yo­mi­bi­li ya­yi­gcwe­le impu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dlan;

14 ukhe­zo olu­lo­dwa olu­nga­mashe­ke­li ali­tshu­mi ego­li­de, lu­gcwe­le impe­phao;

15 ijo­ngo­si eli­lo­dwa itho­le le­nko­mo, inqa­ma eyo­dwa, iwu­ndlu eli­lo­dwa eli­lo­mnya­ka owo­dwa, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swap;

16 izi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­noq;

17 lo­ko­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, izi­nka­bi ezi­mbi­li, inqa­ma ezi­nhla­nu, impo­ngo ezi­nhla­nu, ama­wu­ndlu ama­hla­nu alo­mnya­ka owo­dwar. Lo­khu kwa­ku­ngu­mni­ke­lo ka­Na­sho­ni indo­da­na kaA­mi­na­da­ba.

18 Ngo­su­ku lwe­si­bi­li uNe­tha­ne­li indo­da­na ka­Zu­wa­ri, isi­pha­tha­ma­ndla sa­koI­sa­ka­ri, wa­ni­ke­las.

19 Wa­ni­ke­la umni­ke­lo wa­khe: Umga­nu owo­dwa we­si­li­va, osi­si­ndo sa­wo sa­si­nga­mashe­ke­li ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu, umga­nu wo­ku­fa­fa­za owo­dwa we­si­li­va wa­ma­she­ke­li anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le; yo­mi­bi­li ya­yi­gcwe­le impu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla;

20 ukhe­zo olu­lo­dwa olu­nga­mashe­ke­li ali­tshu­mi ego­li­de, lu­gcwe­le impe­pha;

21 ijo­ngo­si eli­lo­dwa itho­le le­nko­mo, inqa­ma eyo­dwa, iwu­ndlu eli­lo­dwa eli­lo­mnya­ka owo­dwa, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa;

22 izi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no;

23 lo­ko­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, izi­nka­bi ezi­mbi­li, inqa­ma ezi­nhla­nu, impo­ngo ezi­nhla­nu, ama­wu­ndlu ama­hla­nu alo­mnya­ka owo­dwa. Lo­khu kwa­ku­ngu­mni­ke­lo ka­Ne­tha­ne­li indo­da­na ka­Zu­wa­ri.

24 Ngo­su­ku lwe­si­tha­thu uE­li­ya­bi indo­da­na ka­He­lo­ni, isi­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ze­bu­lu­nit:

25 Umni­ke­lo wa­khe wa­wu­ngu­mga­nu owo­dwa we­si­li­va, osi­si­ndo sa­wo sa­si­nga­mashe­ke­li ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu, umga­nu wo­ku­fa­fa­za owo­dwa we­si­li­va wa­ma­she­ke­li anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le; yo­mi­bi­li ya­yi­gcwe­le impu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla;

26 ukhe­zo olu­lo­dwa olu­nga­mashe­ke­li ali­tshu­mi ego­li­de, lu­gcwe­le impe­pha;

27 ijo­ngo­si eli­lo­dwa itho­le le­nko­mo, inqa­ma eyo­dwa, iwu­ndlu eli­lo­dwa eli­lo­mnya­ka owo­dwa, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa;

28 izi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no;

29 lo­ko­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, izi­nka­bi ezi­mbi­li, inqa­ma ezi­nhla­nu, impo­ngo ezi­nhla­nu, ama­wu­ndlu ama­hla­nu alo­mnya­ka owo­dwa. Lo­kho kwa­ku­ngu­mni­ke­lo kaE­li­ya­bi indo­da­na ka­He­lo­ni.

30 Ngo­su­ku lwe­si­ne uE­li­zu­ri indo­da­na ka­She­de­wu­ri, isi­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­niu:

31 Umni­ke­lo wa­khe wa­wu­ngu­mga­nu owo­dwa we­si­li­va, osi­si­ndo sa­wo sa­si­nga­mashe­ke­li ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu, umga­nu wo­ku­fa­fa­za owo­dwa we­si­li­va wa­ma­she­ke­li anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le; yo­mi­bi­li ya­yi­gcwe­le impu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla;

32 ukhe­zo olu­lo­dwa olu­nga­mashe­ke­li ali­tshu­mi ego­li­de, lu­gcwe­le impe­pha;

33 ijo­ngo­si eli­lo­dwa itho­le le­nko­mo, inqa­ma eyo­dwa, iwu­ndlu eli­lo­dwa eli­lo­mnya­ka owo­dwa, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa;

34 izi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no;

35 lo­ko­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, izi­nka­bi ezi­mbi­li, inqa­ma ezi­nhla­nu, impo­ngo ezi­nhla­nu, ama­wu­ndlu ama­hla­nu alo­mnya­ka owo­dwa. Lo­kho kwa­ku­ngu­mni­ke­lo kaE­li­zu­ri indo­da­na ka­She­de­wu­ri.

36 Ngo­su­ku lwe­si­hla­nu uShe­lu­mi­ye­li indo­da­na ka­Zu­ri­sha­da­yi, isi­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­ko­Si­me­yo­niv:

37 Umni­ke­lo wa­khe wa­wu­ngu­mga­nu owo­dwa we­si­li­va, osi­si­ndo sa­wo sa­si­nga­mashe­ke­li ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu, umga­nu wo­ku­fa­fa­za owo­dwa we­si­li­va wa­ma­she­ke­li anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le; yo­mi­bi­li ya­yi­gcwe­le impu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla;

38 ukhe­zo olu­lo­dwa olu­nga­mashe­ke­li ali­tshu­mi ego­li­de, lu­gcwe­le impe­pha;

39 ijo­ngo­si eli­lo­dwa itho­le le­nko­mo, inqa­ma eyo­dwa, iwu­ndlu eli­lo­dwa eli­lo­mnya­ka owo­dwa, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa;

40 izi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no;

41 lo­ko­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, izi­nka­bi ezi­mbi­li, inqa­ma ezi­nhla­nu, impo­ngo ezi­nhla­nu, ama­wu­ndlu ama­hla­nu alo­mnya­ka owo­dwa. Lo­kho kwa­ku­ngu­mni­ke­lo ka­She­lu­mi­ye­li indo­da­na ka­Zu­ri­sha­da­yi.

42 Ngo­su­ku lwe­si­thu­pha uE­li­ya­sa­fi indo­da­na ka­De­hu­we­li, isi­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­diw:

43 Umni­ke­lo wa­khe wa­wu­ngu­mga­nu owo­dwa we­si­li­va, osi­si­ndo sa­wo sa­si­nga­mashe­ke­li ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu, umga­nu wo­ku­fa­fa­za owo­dwa we­si­li­va wa­ma­she­ke­li anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le; yo­mi­bi­li ya­yi­gcwe­le impu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla;

44 ukhe­zo olu­lo­dwa olu­nga­mashe­ke­li ali­tshu­mi ego­li­de, lu­gcwe­le impe­pha;

45 ijo­ngo­si eli­lo­dwa itho­le le­nko­mo, inqa­ma eyo­dwa, iwu­ndlu eli­lo­dwa eli­lo­mnya­ka owo­dwa, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa;

46 izi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no;

47 lo­ko­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, izi­nka­bi ezi­mbi­li, inqa­ma ezi­nhla­nu, impo­ngo ezi­nhla­nu, ama­wu­ndlu ama­hla­nu alo­mnya­ka owo­dwa. Lo­kho kwa­ku­ngu­mni­ke­lo kaE­li­ya­sa­fi indo­da­na ka­De­hu­we­li.

48 Ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa uE­li­sha­ma indo­da­na kaA­mi­hu­di, isi­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­koE­fra­yi­mix:

49 Umni­ke­lo wa­khe wa­wu­ngu­mga­nu owo­dwa we­si­li­va, osi­si­ndo sa­wo sa­si­nga­mashe­ke­li ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu, umga­nu wo­ku­fa­fa­za owo­dwa we­si­li­va wa­ma­she­ke­li anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le; yo­mi­bi­li ya­yi­gcwe­le impu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla;

50 ukhe­zo olu­lo­dwa olu­nga­mashe­ke­li ali­tshu­mi ego­li­de, lu­gcwe­le impe­pha;

51 ijo­ngo­si eli­lo­dwa itho­le le­nko­mo, inqa­ma eyo­dwa, iwu­ndlu eli­lo­dwa eli­lo­mnya­ka owo­dwa, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa;

52 izi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no;

53 lo­ko­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, izi­nka­bi ezi­mbi­li, inqa­ma ezi­nhla­nu, impo­ngo ezi­nhla­nu, ama­wu­ndlu ama­hla­nu alo­mnya­ka owo­dwa. Lo­kho kwa­ku­ngu­mni­ke­lo kaE­li­sha­ma indo­da­na kaA­mi­hu­di.

54 Ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li uGa­ma­li­ye­li indo­da­na ka­Pe­da­zu­ri, isi­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ma­na­sey:

55 Umni­ke­lo wa­khe wa­wu­ngu­mga­nu owo­dwa we­si­li­va, osi­si­ndo sa­wo sa­si­nga­mashe­ke­li ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu, umga­nu wo­ku­fa­fa­za owo­dwa we­si­li­va wa­ma­she­ke­li anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le; yo­mi­bi­li ya­yi­gcwe­le impu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla;

56 ukhe­zo olu­lo­dwa olu­nga­mashe­ke­li ali­tshu­mi ego­li­de, lu­gcwe­le impe­pha;

57 ijo­ngo­si eli­lo­dwa itho­le le­nko­mo, inqa­ma eyo­dwa, iwu­ndlu eli­lo­dwa eli­lo­mnya­ka owo­dwa, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa;

58 izi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no;

59 lo­ko­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, izi­nka­bi ezi­mbi­li, inqa­ma ezi­nhla­nu, impo­ngo ezi­nhla­nu, ama­wu­ndlu ama­hla­nu alo­mnya­ka owo­dwa. Lo­kho kwa­ku­ngu­mni­ke­lo ka­Ga­ma­li­ye­li indo­da­na ka­Pe­da­zu­ri.

60 Ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye uA­bi­da­ni indo­da­na ka­Gi­de­yo­ni, isi­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­niz:

61 Umni­ke­lo wa­khe wa­wu­ngu­mga­nu owo­dwa we­si­li­va, osi­si­ndo sa­wo sa­si­nga­mashe­ke­li ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu, umga­nu wo­ku­fa­fa­za owo­dwa we­si­li­va wa­ma­she­ke­li anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le; yo­mi­bi­li ya­yi­gcwe­le impu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla;

62 ukhe­zo olu­lo­dwa olu­nga­mashe­ke­li ali­tshu­mi ego­li­de, lu­gcwe­le impe­pha;

63 ijo­ngo­si eli­lo­dwa itho­le le­nko­mo, inqa­ma eyo­dwa, iwu­ndlu eli­lo­dwa eli­lo­mnya­ka owo­dwa, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa;

64 izi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no;

65 lo­ko­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, izi­nka­bi ezi­mbi­li, inqa­ma ezi­nhla­nu, impo­ngo ezi­nhla­nu, ama­wu­ndlu ama­hla­nu alo­mnya­ka owo­dwa. Lo­kho kwa­ku­ngu­mni­ke­lo kaA­bi­da­ni indo­da­na ka­Gi­de­yo­ni.

66 Ngo­su­ku lwe­tshu­mi uA­hi­ye­ze­ri indo­da­na kaA­mi­sha­da­yi, isi­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­ko­Da­nia:

67 Umni­ke­lo wa­khe wa­wu­ngu­mga­nu owo­dwa we­si­li­va, osi­si­ndo sa­wo sa­si­nga­mashe­ke­li ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu, umga­nu wo­ku­fa­fa­za owo­dwa we­si­li­va wa­ma­she­ke­li anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le; yo­mi­bi­li ya­yi­gcwe­le impu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla;

68 ukhe­zo olu­lo­dwa olu­nga­mashe­ke­li ali­tshu­mi ego­li­de, lu­gcwe­le impe­pha;

69 ijo­ngo­si eli­lo­dwa itho­le le­nko­mo, inqa­ma eyo­dwa, iwu­ndlu eli­lo­dwa eli­lo­mnya­ka owo­dwa, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa;

70 izi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no;

71 lo­ko­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, izi­nka­bi ezi­mbi­li, inqa­ma ezi­nhla­nu, impo­ngo ezi­nhla­nu, ama­wu­ndlu ama­hla­nu alo­mnya­ka owo­dwa. Lo­kho kwa­ku­ngu­mni­ke­lo kaA­hi­ye­ze­ri indo­da­na kaA­mi­sha­da­yi.

72 Ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­nye uPa­gi­ye­li indo­da­na kaO­ki­ra­ni, isi­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­koA­she­rib:

73 Umni­ke­lo wa­khe wa­wu­ngu­mga­nu owo­dwa we­si­li­va, osi­si­ndo sa­wo sa­si­nga­mashe­ke­li ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu, umga­nu wo­ku­fa­fa­za owo­dwa we­si­li­va wa­ma­she­ke­li anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le; yo­mi­bi­li ya­yi­gcwe­le impu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla;

74 ukhe­zo olu­lo­dwa olu­nga­mashe­ke­li ali­tshu­mi ego­li­de, lu­gcwe­le impe­pha;

75 ijo­ngo­si eli­lo­dwa itho­le le­nko­mo, inqa­ma eyo­dwa, iwu­ndlu eli­lo­dwa eli­lo­mnya­ka owo­dwa, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa;

76 izi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no;

77 lo­ko­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, izi­nka­bi ezi­mbi­li, inqa­ma ezi­nhla­nu, impo­ngo ezi­nhla­nu, ama­wu­ndlu ama­hla­nu alo­mnya­ka owo­dwa. Lo­kho kwa­ku­ngu­mni­ke­lo ka­Pa­gi­ye­li indo­da­na kaO­ki­ra­ni.

78 Ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­mbi­li uA­hi­ra indo­da­na kaE­na­ni, isi­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ntwa­na ba­ko­Na­fi­tha­lic:

79 Umni­ke­lo wa­khe wa­wu­ngu­mga­nu owo­dwa we­si­li­va, osi­si­ndo sa­wo sa­si­nga­mashe­ke­li ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu, umga­nu wo­ku­fa­fa­za owo­dwa we­si­li­va wa­ma­she­ke­li anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le; yo­mi­bi­li ya­yi­gcwe­le impu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla;

80 ukhe­zo olu­lo­dwa olu­nga­mashe­ke­li ali­tshu­mi ego­li­de, lu­gcwe­le impe­pha;

81 ijo­ngo­si eli­lo­dwa itho­le le­nko­mo, inqa­ma eyo­dwa, iwu­ndlu eli­lo­dwa eli­lo­mnya­ka owo­dwa, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa;

82 izi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no;

83 lo­ko­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, izi­nka­bi ezi­mbi­li, inqa­ma ezi­nhla­nu, impo­ngo ezi­nhla­nu, ama­wu­ndlu ama­hla­nu alo­mnya­ka owo­dwa. Lo­kho kwa­ku­ngu­mni­ke­lo kaA­hi­ra indo­da­na kaE­na­ni.

84 Lo­khu kwa­ku­yi­kwe­hlu­ka­ni­se­lwa kwe­la­thid ngo­su­ku lo­ku­gco­tshwa kwa­lo nge­zi­pha­tha­ma­ndla za­koI­sra­ye­li. Imi­ga­nu ye­si­li­va eli­tshu­mi la­mbi­li, imi­ga­nu yo­ku­fa­fa­za ye­si­li­va eli­tshu­mi la­mbi­li, inke­zo ze­go­li­de ezi­li­tshu­mi la­mbi­li.

85 Lo­wo la­lo­wo umga­nu we­si­li­va wa­wu­nga­mashe­ke­li ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu; la­ngu­lo­wo la­lo­wo umga­nu wo­ku­fa­fa­za wa­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa; so­nke isi­li­va se­mi­ga­nu sa­si­nga­mashe­ke­li azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li la­ma­khu­lu ama­ne, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le.

86 Inke­zo ze­go­li­de ezi­li­tshu­mi la­mbi­li, zi­gcwe­le impe­pha; yi­lo­lo la­lo­lo­khe­zo lwa­lu­nga­mashe­ke­li ali­tshu­mi ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­le; igo­li­de lo­nke le­nke­zo la­li­nga­mashe­ke­li ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li.

87 Zo­nke izi­fu­yo zo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa za­zi­nga­ma­jo­ngo­si ali­tshu­mi la­mbi­li, inqa­ma ezi­li­tshu­mi la­mbi­li, ama­wu­ndlu alo­mnya­ka owo­dwa ali­tshu­mi la­mbi­li, lo­mni­ke­lo wa­zo wo­ku­dla; la­ma­zi­nya­ne embu­zi ali­tshu­mi la­mbi­li omni­ke­lo we­so­no.

88 La­zo zo­nke izi­fu­yo zo­mhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la za­zi­nga­ma­jo­ngo­si anga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne, inqa­ma ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha, impo­ngo ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha, ama­wu­ndlu anga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha alo­mnya­ka owo­dwa. Lo­khu kwa­ku­yi­kwe­hlu­ka­ni­se­lwa kwe­la­thie, emva ko­ku­gco­tshwa kwa­lof.

89 La­pho uMo­zi­si ese­nge­na ethe­nte­ni le­nhla­nga­no uku­khu­lu­ma la­ye, we­zwa ili­zwi li­khu­lu­ma ku­yeg, li­ve­la nga­phe­zu kwe­si­hla­lo so­mu­sa esi­phe­zu ko­mtsho­ko­tsho wo­bu­fa­ka­zi, li­ve­la pha­ka­thi kwa­ma­khe­ru­bhi* ama­bi­li; wa­se­khu­lu­ma ku­yeh.

UA­ro­ni umi­sa izi­ba­ne

8INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Tsho­no kuA­ro­ni uthi ku­ye: Nxa ulu­ma­thi­sa izi­ba­nea, izi­ba­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sa zi­za­kha­nyi­sa nga­pha­mbi­li pha­mbi ko­lu­thi lwe­si­ba­ne.

3 UA­ro­ni wa­se­se­nza nja­lo; nga­pha­mbi­li pha­mbi ko­lu­thi lwe­si­ba­ne wa­lu­ma­thi­sa izi­ba­neb za­lo, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si.

4 La­lo umse­be­nzi wo­lu­thi lwe­si­ba­ne wa­wu­ngo­we­go­li­de eli­kha­ndi­we­yoc, ku­ze ku­be se­si­di­ndi­ni sa­lo ku­ze ku­ye ema­lu­be­ni alo lwa­lu­kha­ndi­wed; nje­nge­si­fa­ne­ki­so iNko­si eya­mtshe­ngi­sa so­na uMo­zi­si, wa­lwe­nza nja­lo ulu­thi lwe­si­ba­nee.

Ukwe­hlu­ka­ni­swa kwa­ma­Le­vi

5 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

6 Khu­pha ama­Le­vi pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, uwa­hla­mbu­lu­le;

7 we­nze ngo­ku­nja­lo ku­wo uku­wa­hla­mbu­lu­la; ufa­fa­ze phe­zu kwa­wo ama­nzi oku­hla­mbu­lu­laf, nja­lo adlu­li­se impu­co emzi­mbe­ni wa­wo wo­nke, awa­tshe izi­gqo­ko za­wo, azi­hla­mbu­lu­leg.

8 Atha­the ijo­ngo­si itho­le le­nko­mo, lo­mni­ke­lo wa­lo wo­ku­dla, impu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, utha­the le­li­nye ijo­ngo­si itho­le le­nko­mo, li­be ngu­mni­ke­lo we­so­noh.

9 Nja­lo uza­so­nde­za ama­Le­vi pha­mbi kwe­the­nte le­nhla­nga­noi, ubu­tha­ni­se inhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lij.

10 Uso­nde­ze ama­Le­vi pha­mbi kwe­Nko­si, nja­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­za­be­ka iza­ndla za­bo phe­zu kwa­ma­Le­vik,

11 loA­ro­ni azu­ngu­ze ama­Le­vi, abe ngu­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa pha­mbi kwe­Nko­si, eve­la eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li, uku­ze abe nga­se­be­nza umse­be­nzi we­Nko­si.

12 Ama­Le­vi aza­be­ka-ke iza­ndla za­wo enhlo­kwe­ni ya­ma­jo­ngo­sil; uni­ke­le eli­nye li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no, le­li­nye li­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa eNko­si­ni, uku­we­nze­la ama­Le­vi inhla­wu­lo yo­ku­thu­lam.

13 Nja­lo uza­wa­mi­sa ama­Le­vi pha­mbi ku­kaA­ro­ni la­pha­mbi kwa­ma­do­da­na akhe, uwa­zu­ngu­ze abe ngu­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa eNko­si­ni.

14 Nga­kho uza­kwe­hlu­ka­ni­sa ama­Le­vi uwa­khu­phe pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, uku­thi ama­Le­vi abe nga­wa­min.

15 Le­mva kwa­lo­kho ama­Le­vi aza­nge­na uku­kho­nza ethe­nte­ni le­nhla­nga­no. Nja­lo uza­wa­hla­mbu­lu­la, uwa­zu­ngu­ze abe ngu­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa.

16 Ngo­ba wo­na aphi­we lo­ku­phi­wa mi­na ephu­ma pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li. Esi­khu­ndle­ni sa­lo­kho oku­vu­la so­nke isi­za­lo, izi­bu­lo la­ye wo­nke wa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ngi­zi­tha­the­le wo­nao.

17 Ngo­ba lo­nke izi­bu­lo pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li nge­la­mi, pha­ka­thi kwa­ba­ntu la­pha­ka­thi kwe­zi­fu­yop. Ngo­su­ku enga­tsha­ya nga­lo lo­nke izi­bu­lo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the nga­zi­ngcwe­li­se­la wo­na;

18 se­ngi­the­the ama­Le­vi esi­khu­ndle­ni sa­wo wo­nke ama­zi­bu­lo pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

19 Ngi­wa­ni­ki­le ama­Le­vi nje­nga­ba­phi­we­yo kuA­ro­ni la­ku­ma­do­da­na akhe, ephu­ma pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­liq, uku­kho­nza inko­nzo ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ethe­nte­ni le­nhla­nga­no, lo­kwe­nze­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li inhla­wu­lo yo­ku­thu­la, uku­ze ku­nga­bi le­nhlu­phe­ko pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, nxa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­so­nde­la endli­ni engcwe­ler.

20 UMo­zi­si loA­ro­ni le­nhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­se­nza ku­ma­Le­vi nje­nga­kho ko­nke iNko­si eya­ku­la­ya uMo­zi­si ma­ye­la­na la­ma­Le­vi; be­nza nja­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ku­wo.

21 La­ma­Le­vi azi­hla­mbu­lu­la, awa­tsha ize­mba­tho za­wo; uA­ro­ni wa­se­wa­zu­ngu­za aba ngu­mni­ke­lo wo­ku­zu­ngu­zwa pha­mbi kwe­Nko­si; loA­ro­ni wa­we­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la uku­wa­hla­mbu­lu­las.

22 Le­mva kwa­lo­kho ama­Le­vi ange­na ukwe­nza inko­nzo ya­wo ethe­nte­ni le­nhla­nga­no pha­mbi ku­kaA­ro­ni la­pha­mbi kwa­ma­do­da­na akhe. Nje­nga­lo­khu iNko­si ya­mla­ya uMo­zi­si nga­ma­Le­vi, be­nza nja­lo ku­wo.

Imi­nya­ka yo­ku­se­be­nza kwa­ma­Le­vi

23 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

24 Yi­lo­khu oku­qo­nde­ne la­ma­Le­vi: Ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu la­nga­phe­zu­lu aza­nge­na uku­kho­nza inko­nzo, enko­nzwe­ni ye­the­nte le­nhla­nga­not.

25 Nja­lo ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­hla­nu aza­phu­ma enko­nzwe­ni ye­nko­nzo, anga­be esa­se­be­nza;

26 ko­dwa aza­si­za aba­za­lwa­ne ba­wo ethe­nte­ni le­nhla­nga­no uku­gci­na umli­ndo, ko­dwa anga­se­be­nzi umse­be­nzi. Uza­kwe­nza nja­lo ku­ma­Le­vi ku­mfa­ne­lo za­wou.

Uku­gci­na ipha­si­ka

9INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si enka­nga­la ye­Si­na­yi, ngo­mnya­ka we­si­bi­li emva ko­ku­phu­ma kwa­bo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the nge­nya­nga yo­ku­qa­laa, isi­thi:

2 Fu­thi aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ka­ba­gci­ne ipha­si­ka nge­si­kha­thi sa­lo esi­mi­si­we­yob.

3 Ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­ne lwe­nya­nga le, ku­si­hlwa, li­za­li­gci­na nge­si­kha­thi sa­lo esi­mi­si­we­yo; ngo­kwe­zi­mi­so za­lo zo­nke la­ngo­kwe­mi­the­tho ya­lo yo­nke li­li­gci­ne.

4 Nga­kho uMo­zi­si wa­khu­lu­ma ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, uku­thi ba­gci­ne ipha­si­ka.

5 Ba­se­be­gci­na ipha­si­ka ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­ne lwe­nya­nga ya­ku­qa­la, ku­si­hlwa, enka­nga­la ye­Si­na­yi; nje­nga­kho ko­nke iNko­si eya­mla­ya nga­kho uMo­zi­si, be­nza nja­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

6 Kwa­ku­kho­na-ke ama­do­da aye­ngco­li­le nge­nxa ye­si­du­mbu, uku­thi aye­nge­la­ku­gci­na ipha­si­ka nga­lo­lo­su­kuc. Aso­nde­la pha­mbi ku­ka­Mo­zi­si la­pha­mbi ku­kaA­ro­ni nga­lo­lo­su­kud.

7 La­la­wo­ma­do­da ase­si­thi ku­bo: Thi­na si­ngco­li­le nge­nxa ye­si­du­mbu; si­vi­nje­le­lwa­ni uku­ze si­nga­ni­ke­li umni­ke­lo we­Nko­si nge­si­kha­thi sa­wo esi­mi­si­we­yo, pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li?

8 UMo­zi­si wa­se­si­thi ku­wo: Ma­ni­ni, uku­ze ngi­zwe uku­thi iNko­si iza­li­la­ya­nie.

9 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

10 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi: Uba ngu­lo­wo la­lo­wo pha­ka­thi kwe­nu lo­ba owe­zi­zu­ku­lwa­na ze­nu eza­ngco­la nge­nxa ye­si­du­mbu, lo­ba ese­ku­ha­mbe­ni kha­tsha­na, uza­gci­na ipha­si­ka eNko­si­ni.

11 Nge­nya­nga ye­si­bi­li, ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­ne, ku­si­hlwa, ba­za­li­gci­naf; ba­za­li­dla le­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo le­mi­bhi­da eba­ba­yog.

12 Ka­ba­yi­ku­tshi­ya lu­tho lwa­lo ku­ze ku­be se­ku­se­nih, ba­nge­phu­li tha­mbo la­loi; ba­za­li­gci­naj ngo­kwe­zi­mi­so zo­nke ze­pha­si­kak.

13 Ko­dwa umu­ntu ohla­mbu­lu­ki­le­yo, onge­kho eku­ha­mbe­ni, oye­ke­la uku­gci­na ipha­si­ka, lo­wo­mphe­fu­mu­lo uza­qu­nywa usu­ke eba­ntwi­ni ba­wo, ngo­ba ka­ni­ke­la­nga umni­ke­lo we­Nko­si nge­si­kha­thi sa­wo esi­mi­si­we­yol; lo­wo­mu­ntu uza­thwa­la iso­no sa­khem.

14 Uba-ke owe­mzi­ni ehla­la nje­ngo­we­zi­zwe ki­ni agci­ne ipha­si­ka eNko­si­ni, ngo­kwe­si­mi­so se­pha­si­ka la­ngo­ko­mthe­tho wa­lo, uza­kwe­nza nja­lo. Ku­za­ku­ba le­si­mi­so esi­so­dwa ki­ni la­ko­we­mzi­ni la­ko­wo­ku­za­lwa eli­zwe­nin.

Iye­zi ela­li­phe­zu kwe­tha­bha­ne­ke­le

15 La­ngo­su­ku itha­bha­ne­ke­le ela­mi­swa nga­lo, iye­zi la­si­be­ke­la itha­bha­ne­ke­le, ithe­nte lo­bu­fa­ka­zio; la­ku­si­hlwa kwa­ku­kho­na phe­zu kwe­tha­bha­ne­ke­le nje­ngo­ku­bo­na­ka­la ko­mli­lo kwa­ze kwa­ba se­ku­se­nip.

16 Kwa­ku­nja­lo isi­kha­thi so­nke: Iye­zi la­li­si­be­ke­la, nja­lo kwa­ba lo­ku­bo­na­ka­la ko­mli­lo ebu­su­ku.

17 Kwa­ku­si­thi la­pho iye­zi li­pha­ka­nyi­swa li­su­ka phe­zu kwe­the­nte, la­nge­mva kwa­lo­kho aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­su­ke; le­nda­we­ni la­pho iye­zi eli­ma kho­na, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­mi­sa kho­na ama­the­nte aboq.

18 Ngo­ko­mla­yo we­Nko­si aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­su­ka, la­ngo­ko­mla­yo we­Nko­si ba­mi­sa ama­the­nte abo: Ba­hla­la enka­mbe­ni insu­ku zo­nke iye­zi ela­li­hla­la nga­zo phe­zu kwe­tha­bha­ne­ke­ler.

19 La­la­pho iye­zi li­hla­la isi­kha­thi esi­de phe­zu kwe­tha­bha­ne­ke­le insu­ku ezi­ne­ngi, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­gci­na imfa­ne­lo ye­Nko­si, ka­ba­su­ka­ngas.

20 Kwa­se­ku­si­thi la­pho iye­zi li­phe­zu kwe­tha­bha­ne­ke­le insu­ku ezi­nlu­tshwa­na; ngo­ko­mla­yo we­Nko­si ba­hla­la enka­mbe­ni, fu­thi ngo­ko­mla­yo we­Nko­si ba­su­kat.

21 Kwa­se­ku­si­thi la­pho iye­zi li­kho­na ku­su­ke­la ku­si­hlwa ku­ze ku­be se­ku­se­ni, la­pho iye­zi li­pha­ka­nyi­swa eku­se­ni, ba­su­ka. Lo­ba ku­se­mi­ni ku­mbe ebu­su­ku, la­pho iye­zi li­pha­ka­nyi­swa ba­su­ka.

22 Ku­mbe uba iye­zi la­li­hla­la isi­kha­thi esi­de phe­zu kwe­tha­bha­ne­ke­le okwe­nsu­ku ezi­mbi­li, lo­ba inya­nga, lo­ba umnya­ka, li­hle­zi phe­zu kwa­lou, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­hla­la enka­mbe­ni, ka­ba­su­ka­nga. Ko­dwa la­pho li­pha­ka­nyi­swa, ba­su­kav.

23 Ngo­ko­mla­yo we­Nko­si ba­mi­sa inka­mba, la­ngo­ko­mla­yo we­Nko­si ba­su­ka. Ba­gci­na imfa­ne­lo ye­Nko­si ngo­ko­mla­yo we­Nko­si nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­siw.

Impo­ndo ze­si­li­va

10INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Ze­nze­le impo­ndo ezi­mbi­li ze­si­li­va, uze­nze zi­be ngu­mse­be­nzi okha­ndi­we­yoa; nja­lo zi­za­ku­ba nge­za­kho eku­bi­ze­ni inhla­nga­no le­ku­su­ke­ni kwe­zi­nka­mbab.

3 Uba be­zi­vu­the­la inhla­nga­no yo­nke iza­bu­tha­na ku­we emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­noc.

4 Ko­dwa uba be­vu­the­la olu­lo­dwa, izi­pha­tha­ma­ndla, inhlo­ko ze­zi­nku­lu­ngwa­ne za­koI­sra­ye­li zi­za­bu­tha­na ku­wed.

5 La­pho li­hla­ba umkho­sie, izi­nka­mba ezi­mi­se nge­mpu­ma­la­nga zi­za­su­kaf.

6 La­la­pho li­hla­ba umkho­si ngo­kwe­si­bi­li, izi­nka­mba ezi­mi­se nge­ni­ngi­zi­mu zi­za­su­kag. Ba­za­hla­ba umkho­sih uku­ze zi­su­ke.

7 Ko­dwa eku­bu­tha­ni­se­ni iba­ndla li­za­vu­the­la impo­ndo, ko­dwa li­nga­hla­bi umkho­sii.

8 Nja­lo ama­do­da­na kaA­ro­ni, aba­pri­sti, aza­vu­the­la izi­mpo­ndoj. Zi­za­ku­ba ki­ni yi­si­mi­so esi­la­pha­ka­de ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu.

9 Nja­lo la­pho li­phu­ma impi eli­zwe­ni la­ki­ni uku­ya­ku­lwa le­si­thak esi­li­ci­nde­ze­la­yol, li­hla­be umkho­si nge­zi­mpo­ndo, nja­lo li­khu­nju­lwe pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, li­si­ndi­swe ezi­the­ni ze­num.

10 La­ngo­su­ku lwe­nto­ko­zo ye­nu, le­mi­kho­si­ni ye­nu emi­si­we­yon, le­ku­thwa­se­ni kwe­nya­nga ze­nu, li­za­vu­the­la izi­mpo­ndo phe­zu kwe­mi­ni­ke­lo ye­nu yo­ku­tshi­swa la­phe­zu kwe­mi­hla­tshe­lo ye­mi­ni­ke­lo ye­nu yo­ku­thu­lao, uku­ze ibe ki­ni yi­si­khu­mbu­zo pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu we­nu. Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu.

Uku­su­ka kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eSi­na­yi

11 Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­si­bi­li, nge­nya­nga ye­si­bi­li, ngo­lwa­ma­tshu­mi ama­bi­li lwe­nya­nga, iye­zi la­pha­ka­nyi­swa li­su­ka phe­zu kwe­tha­bha­ne­ke­le lo­bu­fa­ka­zip.

12 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­su­ka enka­nga­la ye­Si­na­yiq ngo­kwe­nha­mbo za­bor; le­ye­zi le­ma enka­nga­la ye­Pa­ra­nis.

13 Ba­se­be­su­ka oko­ku­qa­la ngo­ko­mla­yo we­Nko­si nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­sit.

14 Kwa­se­ku­su­ka upha­wu lwe­nka­mba ya­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da ku­qa­la nga­ma­bu­tho abou; la­phe­zu kwe­bu­tho la­khe kwa­ku­ngu­Na­sho­ni indo­da­na kaA­mi­na­da­bav.

15 La­phe­zu kwe­bu­tho le­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­koI­sa­ka­ri kwa­ku­ngu­Ne­tha­ne­li indo­da­na ka­Zu­wa­ri.

16 La­phe­zu kwe­bu­tho le­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ze­bu­lu­ni kwa­ku­nguE­li­ya­bi indo­da­na ka­He­lo­ni.

17 Itha­bha­ne­ke­le la­se­li­di­li­zwa; ama­do­da­na ka­Ge­ri­sho­ni la­ma­do­da­na ka­Me­ra­ri ase­su­kaw, ethwe­le itha­bha­ne­ke­lex.

18 Kwa­se­ku­su­ka upha­wu lwe­nka­mba ya­ko­Ru­be­ni nga­ma­bu­tho aboy; la­phe­zu kwe­bu­tho la­khe kwa­ku­nguE­li­zu­ri indo­da­na ka­She­de­wu­riz.

19 La­phe­zu kwe­bu­tho le­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Si­me­yo­ni kwa­ku­ngu­She­lu­mi­ye­li indo­da­na ka­Zu­ri­sha­da­yi.

20 La­phe­zu kwe­bu­tho le­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di kwa­ku­nguE­li­ya­sa­fi indo­da­na ka­De­hu­we­li.

21 Kwa­se­ku­su­ka ama­Ko­ha­thi ethwe­le indlu engcwe­le, laba­nye ba­mi­sa itha­bha­ne­ke­le, enga­ka­fi­kia.

22 Kwa­se­ku­su­ka upha­wu lwe­nka­mba ya­ba­ntwa­na ba­koE­fra­yi­mi nga­ma­bu­tho abob; la­phe­zu kwe­bu­tho la­khe kwa­ku­nguE­li­sha­ma indo­da­na kaA­mi­hu­dic.

23 La­phe­zu kwe­bu­tho le­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ma­na­se kwa­ku­ngu­Ga­ma­li­ye­li indo­da­na ka­Pe­da­zu­ri.

24 La­phe­zu kwe­bu­tho le­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni kwa­ku­nguA­bi­da­ni indo­da­na ka­Gi­de­yo­ni.

25 Kwa­se­ku­su­ka upha­wu lwe­nka­mba ya­ba­ntwa­na ba­ko­Da­ni; ba­be­nga­bo­ku­ci­na ezi­nka­mbe­ni zo­nked nga­ma­bu­tho aboe; la­phe­zu kwe­bu­tho la­khe kwa­ku­nguA­hi­ye­ze­ri indo­da­na kaA­mi­sha­da­yif.

26 La­phe­zu kwe­bu­tho le­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­koA­she­ri kwa­ku­ngu­Pa­gi­ye­li indo­da­na kaO­ki­ra­ni.

27 La­phe­zu kwe­bu­tho le­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Na­fi­tha­li kwa­ku­nguA­hi­ra indo­da­na kaE­na­ni.

28 Lo­khu yi­ku­su­ka kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li nga­ma­bu­tho abo, eku­su­ke­ni kwa­bo.

29 UMo­zi­si wa­se­si­thi ku­Ho­ba­bi indo­da­na ka­Re­hu­we­li umMi­di­ya­ni, uyi­se­za­la ka­Mo­zi­sig: Thi­na si­ya­su­ka si­ya enda­we­ni iNko­si eya­thi nga­yo: Ngi­za­li­pha yo­na. Ha­mba la­thi; si­za­kwe­nze­la oku­hleh, ngo­ba iNko­si ikhu­lu­me oku­hle ngoI­sra­ye­lii.

30 Wa­se­si­thi ku­ye: Ka­ngi­yi­ku­ha­mba, ko­dwa-ke ngi­za­ku­ya eli­zwe­ni la­ki­thi le­zi­hlo­tshe­ni za­mi.

31 Wa­se­si­thi: Ake unga­si­tshi­yi, ngo­ba uya­zi la­pho esi­nga­mi­sa kho­na inka­mba enka­nga­la, uza­ku­ba nga­me­hlo ethuj.

32 Ku­za­ku­thi-ke, uba uha­mba la­thi, ye­bo, ku­za­kwe­nze­ka lo­kho oku­hle oku­nga­kho iNko­si eza­se­nze­la oku­hle, si­za­kwe­nze­la oku­hlek.

33 Ba­su­ka-ke enta­be­ni ye­Nko­si, uha­mbo lwe­nsu­ku ezi­nta­thul; lo­mtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si wa­ha­mba pha­mbi kwa­bo uha­mbo lwe­nsu­ku ezi­nta­thum, uku­ze uba­di­nge­le inda­wo yo­ku­phu­mu­lan.

34 Le­ye­zi le­Nko­si la­li­phe­zu kwa­bo emi­ni, eku­su­ke­ni kwa­bo enka­mbe­nio.

35 Kwa­se­ku­si­thi eku­su­ke­ni ko­mtsho­ko­tsho, uMo­zi­si wa­thi: Vu­ka, Nko­si, ka­zi­chi­the­ke-ke izi­tha za­kho, la­la­bo aba­ku­zo­nda­yo ka­ba­ba­le­ke pha­mbi kwa­khop.

36 Eku­mi­swe­ni kwa­wo wa­thi: Bu­ye­la, Nko­si, ku­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi ze­zi­nku­lu­ngwa­ne za­koI­sra­ye­li.

INko­si ithe­mbi­sa uku­ba­pha inya­ma

11Kwa­se­ku­si­thi aba­ntu be­so­la kwa­ku­ku­bi endle­be­ni ze­Nko­sia. Kwa­thi iNko­si isi­ku­zwi­le, ula­ka lwa­yo lwa­vu­thab, lo­mli­lo we­Nko­si wa­vu­tha pha­ka­thi kwa­bo, wa­qo­thu­la emngce­le­ni we­nka­mbac.

2 Aba­ntu ba­se­be­kha­la ku­Mo­zi­si; uMo­zi­si wa­se­khu­le­ka eNko­si­ni, lo­mli­lo wa­de­dad.

3 Nga­kho wa­bi­za ibi­zo la­le­yo­nda­wo iTa­be­ra, ngo­ba umli­lo we­Nko­si wa­vu­tha pha­ka­thi kwa­bo.

4 Udu­du lwa­ba­ntu olwa­lu­pha­ka­thi kwa­bo lwa­lo­yi­sa isi­lo­yi­soe; nga­kho la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­phi­nde ba­kha­la inye­mbe­zi, ba­thi: Ngu­ba­ni oza­si­pha inya­ma uku­thi si­dlef?

5 Si­ya­zi­khu­mbu­la inhla­nzi esa­si­zi­dla nge­si­hle eGi­bhi­the, ama­kho­ma­ne, la­ma­kha­be, la­ma­li­ki, le­sa­ndi­ndi­ma, le­ga­li­khig.

6 Ko­dwa kha­the­si umphe­fu­mu­lo we­thu wo­mi­le, ka­ku­la­lu­tho ngi­tsho, nga­pha­ndle kwa­le ima­na pha­mbi kwa­me­hlo ethu.

7 Nja­lo ima­na ya­yi­nje­nge­nhla­nye­lo ye­kho­ri­ya­nde­ri*h, lo­ku­kha­nge­le­ka kwa­yo kwa­ku­nje­ngo­ku­kha­nge­le­ka kwe­be­do­la*i.

8 Aba­ntu ba­ha­mba­ha­mba ba­yi­bu­thaj ba­yi­cho­la ema­tshe­ni oku­cho­la, lo­ba ba­yi­gi­ga engi­ge­ni, ba­yi­phe­ka ezi­mbi­ze­ni, be­nza ama­qe­be­le­ngwa­na nga­yo; lo­ku­na­mbi­the­ka kwa­yo kwa­ku­nje­ngo­ku­na­mbi­the­ka ko­mhlu­zi wa­ma­fu­thak.

9 La­pho ama­zo­lo ese­hle­la phe­zu kwe­nka­mba ebu­su­ku, ima­na ye­hla phe­zu kwa­wol.

10 Nja­lo uMo­zi­si we­zwa aba­ntu be­kha­la inye­mbe­zi ngo­kwe­nsa­pho za­bo, ngu­lo­wo la­lo­wo emnya­ngo we­the­nte la­khe. Lo­la­ka lwe­Nko­si lwa­vu­tha ka­khu­lu; fu­thi kwa­ba ku­bi eme­hlwe­ni ka­Mo­zi­sim.

11 UMo­zi­si wa­se­si­thi eNko­si­ni: We­nze­le­ni oku­bi ence­kwi­ni ya­kho? Nja­lo ku­nga­ni ngi­nga­tho­la­nga umu­sa eme­hlwe­ni akho uku­thi ube­ke umthwa­lo wa­la­ba­ba­ntu bo­nke phe­zu kwa­mi?n

12 Mi­na nga­khu­le­lwa yi­bo bo­nke la­ba­ba­ntu yi­ni? Ku­mbe mi­na nga­ba­za­la yi­ni, uku­ze uthi ki­mi: Ba­si­nga­the esi­fu­be­ni sa­khoo, nje­ngo­mli­za­ne owe­si­li­sa esi­nga­tha umntwa­na omu­nya­yop, ku­ze ku­be se­li­zwe­ni owa­li­fu­nge­la oyi­se?q

13 Ngi­nga­yi­tha­tha nga­phi inya­ma uku­thi ngi­ba­phe bo­nke la­ba­ba­ntu? Ngo­ba ba­ya­kha­la inye­mbe­zi ki­mi be­si­thi: Si­phe inya­ma uku­ze si­dler.

14 Mi­na ka­ngi­la­ma­ndla oku­thwa­la bo­nke la­ba­ba­ntu nge­dwa, ngo­ba ku­nzi­ma ka­khu­lu ki­mis.

15 Uba-ke use­nza nja­lo ki­mi, ake ungi­bu­la­le lo­ku­ngi­bu­la­la, uba ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akhot, nja­lo ka­ngi­nga­bo­ni usi­zi lwa­miu.

16 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Bu­the­la ki­mi ama­do­da anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa aba­da­la ba­koI­sra­ye­li, owa­zi­yo nga­wo uku­thi anga­ba­da­la ba­ba­ntuv le­ndu­na za­bow, uwa­le­the ethe­nte­ni le­nhla­nga­no uku­ze eme kho­na la­we.

17 Nja­lo ngi­za­kwe­hla, ngi­khu­lu­me la­we kho­nax; ngi­za­go­dla oko­mo­ya ophe­zu kwa­kho ngi­ku­fa­ke phe­zu kwa­boy; nja­lo ba­za­thwa­la ka­nye la­we umthwa­lo wa­ba­ntu, uku­ze unga­wu­thwa­li we­dwaz.

18 Tsho­no-ke eba­ntwi­ni uthi: Zi­ngcwe­li­se­le­le­ni iku­sa­saa, li­za­ku­dla inya­ma; ngo­ba li­kha­li­le inye­mbe­zi endle­be­ni ze­Nko­si li­si­thi: Ngu­ba­ni oza­si­pha inya­ma uku­ze si­dle? Ngo­ba kwa­ku­ku­hle ki­thi eGi­bhi­theb. Nga­kho iNko­si iza­li­pha inya­ma nja­lo li­dle.

19 Ka­li­yi­ku­dla usu­ku olu­lo­dwa, lo­ba insu­ku ezi­mbi­li, lo­ba insu­ku ezi­nhla­nu, lo­ba insu­ku ezi­li­tshu­mi, ku­mbe insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li,

20 ku­ze ku­be yi­nya­nga yo­nke, ize iphu­me ema­kha­le­ni enu, ili­tshi­phe­le, nge­nxa yo­ku­thi li­ya­li­le iNko­si epha­ka­thi kwe­nuc, la­kha­la inye­mbe­zi pha­mbi kwa­yo li­si­thi: Ka­nti sa­phu­me­la­ni eGi­bhi­the?d

21 Ko­dwa uMo­zi­si wa­thi: Aba­ntu aba­ha­mba nge­nya­wo engi­pha­ka­thi kwa­bo ba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha; we­na-ke uthe: Ngi­za­ba­ni­ka inya­ma uku­ze ba­dle inya­nga yo­nkee.

22 Ba­za­hla­tshe­lwa izi­mvu le­zi­nko­mo yi­ni uku­ze zi­ba­ne­le?f Lo­ba ba­za­bu­the­lwa yi­ni inhla­nzi zo­nke zo­lwa­ndle uku­ze zi­ba­ne­le?g

23 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Isa­ndla se­Nko­si si­fi­nye­zi­we yi­ni?h Kha­the­si uza­bo­na uku­thi ili­zwi la­mi li­za­kwe­nze­ka ku­we ku­mbe ha­tshii.

24 UMo­zi­si wa­se­phu­ma, wa­ba­tshe­la aba­ntu ama­zwi eNko­si; wa­bu­tha ama­do­da anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa eba­da­le­ni ba­ba­ntu, wa­wa­mi­sa eha­nqe ithe­ntej.

25 INko­si ya­si­se­hla nge­ye­zik, ya­khu­lu­ma ku­ye, ya­go­dla oko­mo­ya ophe­zu kwa­khe, ya­ku­be­ka phe­zu kwa­ma­do­da anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, aba­da­la. Kwa­se­ku­si­thi la­pho uMo­ya ehla­la phe­zu kwa­bol, ba­pro­fe­tha, ko­dwa ka­ba­ku­phi­nda­nga.

26 Nja­lo kwa­ku­se­le ama­do­da ama­bi­li enka­mbe­ni, ibi­zo le­nye la­li­nguE­li­da­di le­bi­zo le­nye li­ngu­Me­da­di; lo­Mo­ya wa­hla­la phe­zu kwa­wo. Nja­lo aye­pha­ka­thi kwa­la­bo aba­bha­li­we­yo, ko­dwa ka­wa­phu­ma­nga uku­ya ethe­nte­ni, nja­lo apro­fe­tha enka­mbe­nim.

27 Kwa­gi­ji­ma ija­ha la­bi­ka ku­Mo­zi­si la­thi: UE­li­da­di lo­Me­da­di ba­ya­pro­fe­tha enka­mbe­ni.

28 UJo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­nin, ince­ku ka­Mo­zi­si, omu­nye wa­ba­tsha ba­kheo, wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Nko­si ya­mi, Mo­zi­si, be­nqa­be­lep.

29 Ko­dwa uMo­zi­si wa­thi ku­ye: Ulo­bu­khwe­le nge­nxa ya­mi yi­ni? Ku­nga­thi bo­nke aba­ntu be­Nko­si ba­nga­ba nga­ba­pro­fe­thi, uku­ze iNko­si ifa­ke uMo­ya wa­yo phe­zu kwa­boq!

30 UMo­zi­si wa­se­zi­bu­the­la enka­mbe­ni, ye­na la­ba­da­la ba­koI­sra­ye­li.

INko­si iba­pha iza­gwa­ca

31 Kwa­se­ku­su­ka umo­ya ove­la eNko­si­ni, wa­le­tha iza­gwa­ca zi­ve­la elwa­ndle, wa­ze­hli­se­la phe­zu kwe­nka­mba, pho­se uha­mbo lo­su­ku nga­pha, nja­lo pho­se uha­mbo lo­su­ku nga­pha, zi­zi­nge­le­ze­le inka­mba, nja­lo oku­nga­ba zi­nga­lo ezi­mbi­li phe­zu ko­mhla­ba­thir.

32 Aba­ntu ba­se­be­su­ku­ma lo­lo­su­ku lo­nke, lo­bu­su­ku bo­nke, lo­su­ku lo­nke olu­la­nde­la­yo, be­bu­tha iza­gwa­ca. Lo­wo owa­ye­le­zi­nlu­tshwa­na wa­ye­bu­the ama­ho­me­ri* ali­tshu­mis; ba­zi­cha­ye­la zo­na inhla­ngo­thi zo­nke ze­nka­mba.

33 Inya­ma ise­se­pha­ka­thi kwa­ma­zi­nyo abo inga­ka­hla­fu­nwa, intu­ku­the­lo ye­Nko­si ya­ba­vu­the­la aba­ntu, nja­lo iNko­si ya­ba­tsha­ya aba­ntu nge­nhlu­phe­ko enku­lu ka­khu­lut.

34 Nga­kho ibi­zo la­le­yo­nda­wo la­thi­wa yi­Ki­bi­ro­thi-Ha­tha­va, ngo­ba la­pho ba­ngcwa­ba aba­ntu aba­kha­nu­ka­yo.

35 Aba­ntu ba­su­ka eKi­bi­ro­thi-Ha­tha­va ba­ya eHa­ze­ro­thi; ba­hla­la eHa­ze­ro­thiu.

UMi­ri­ya­mu loA­ro­ni ba­phi­ki­sa­na lo­Mo­zi­si

12UMi­ri­ya­mu loA­ro­ni ba­se­be­khu­lu­ma be­me­le­ne lo­Mo­zi­si nge­nxa yo­we­si­fa­za­na umE­thi­yo­phi­ya­ka­zi owa­ye­mthe­the, ngo­ba wa­ye­the­the umfa­zi umE­thi­yo­phi­ya­ka­zia.

2 Ba­se­be­si­thi: Ka­mbe, iNko­si ikhu­lu­me ngo­Mo­zi­si ku­phe­la? Ka­yi­khu­lu­ma­nga la­nga­thi?b Le­Nko­si ya­ku­zwac.

3 Nja­lo indo­da uMo­zi­si ya­yi­mne­ne ka­khu­lu ku­la­bo bo­nke aba­ntu aba­phe­zu ko­bu­so bo­mhla­bad.

4 Kho­na iNko­si ya­hle ya­thi ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni la­ku­Mi­ri­ya­mu: Phu­ma­ni lo­ba­tha­thu li­ze ethe­nte­ni le­nhla­nga­no. Ba­phu­ma-ke bo­na bo­ba­tha­thue.

5 INko­si ya­si­se­hla ise­nsi­ke­ni ye­ye­zi, ye­ma emnya­ngo we­the­nte, ya­bi­za uA­ro­ni lo­Mi­ri­ya­mu; ba­se­be­phu­ma bo­ba­bi­lif.

6 Ya­si­si­thi: Zwa­ni­ni-ke ama­zwi ami; uba ku­kho­na umpro­fe­thi pha­ka­thi kwe­nu, mi­na iNko­si ngi­za­zi­ve­za ku­ye ngo­mbo­nog, ngi­khu­lu­me la­ye nge­phu­phoh.

7 Ko­dwa ince­ku ya­mi uMo­zi­si ka­nja­loi, uthe­mbe­ki­lej endli­ni ya­mi yo­nkek.

8 Ngi­khu­lu­ma la­ye umlo­mo ngo­mlo­mol, la­ngo­ku­bo­na, ku­nge­yi­si­kho nge­mi­ze­ke­li­som; fu­thi ukha­nge­la isi­mo se­Nko­sin. Nga­kho ku­nga­ni be­li­nge­sa­bi uku­khu­lu­ma li­me­le­ne le­nce­ku ya­mi uMo­zi­si?o

9 Nja­lo ula­ka lwe­Nko­si lwa­ba­vu­the­la; ya­si­ha­mba.

10 Kwa­thi la­pho iye­zi li­su­ka phe­zu kwe­the­nte, kha­nge­la, uMi­ri­ya­mup wa­ye­lo­bu­le­phe­roq, emhlo­phe nje­nge­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo. UA­ro­ni wa­se­mkha­nge­la uMi­ri­ya­mu, kha­nge­la-ke, ulo­bu­le­phe­ro.

11 UA­ro­ni wa­se­si­thi ku­Mo­zi­si: Ha­wu nko­si ya­mi, aku­nga­be­ki iso­no phe­zu kwe­thu, oku­nga­so se­nze ngo­bu­thu­tha, lo­ku­nga­so so­ni­ler.

12 Ake anga­bi nje­ngo­fi­le­yo, othi nxa ephu­ma esi­swi­ni si­ka­ni­na ingxe­nye ye­nya­ma ya­khe idli­we.

13 UMo­zi­si wa­se­kha­la eNko­si­ni esi­thi: Nku­lu­nku­lu, ake ume­la­phe, ngi­ya­ku­nce­nga.

14 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Uba uyi­se ube­mkha­fu­le­le lo­ku­mkha­fu­le­la nga­ma­the ebu­swe­ni ba­khes, ube­nga­yi­ku­ya­nge­ka insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa yi­ni? Ka­va­le­lwe nga­pha­ndle kwe­nka­mba insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sat; le­mva kwa­lo­kho emu­ke­lwe.

15 UMi­ri­ya­mu wa­se­va­le­lwa nga­pha­ndle kwe­nka­mba insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa; la­ba­ntu ka­ba­su­ka­nga, wa­ze we­mu­ke­lwa uMi­ri­ya­muu.

16 Le­mva kwa­lo­kho aba­ntu ba­su­ka eHa­ze­ro­thiv, ba­mi­sa inka­mba enka­nga­la ye­Pa­ra­niw.

Izi­nhlo­li ezi­li­tshu­mi la­mbi­li zi­thu­nywa eKha­na­ni

13INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Zi­thu­me­le ama­do­da uku­thi ahlo­le ili­zwe le­Kha­na­ni engi­ba­pha lo­na aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lia; uthu­me indo­da eyo­dwa ya­le­so la­le­so­si­zwe sa­bo­yi­se, yo­nke eyi­ndu­na pha­ka­thi kwa­bo.

3 UMo­zi­si wa­wa­thu­ma-ke esu­ka enka­nga­la ye­Pa­ra­nib, ngo­ko­mla­yo we­Nko­si; wo­nke la­wo­ma­do­da aye­zi­nhlo­ko za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

4 La­la nga­ma­bi­zo awo; owe­si­zwe sa­ko­Ru­be­ni, uSha­mu­wa indo­da­na ka­Za­ku­ri.

5 Owe­si­zwe sa­ko­Si­me­yo­ni, uSha­fa­ti indo­da­na ka­Ho­ri.

6 Owe­si­zwe sa­ko­Ju­dac, uKa­le­bi indo­da­na ka­Je­fu­ned.

7 Owe­si­zwe sa­koI­sa­ka­ri, uI­ga­li indo­da­na ka­Jo­se­fa.

8 Owe­si­zwe sa­koE­fra­yi­mi, uHo­se­ya indo­da­na ka­Nu­nie.

9 Owe­si­zwe sa­ko­Bhe­nja­mi­ni, uPa­li­ti indo­da­na ka­Ra­fu.

10 Owe­si­zwe sa­ko­Ze­bu­lu­ni, uGa­di­ye­li indo­da­na ka­So­di.

11 Owe­si­zwe sa­ko­Jo­se­fa, owe­si­zwe sa­ko­Ma­na­se, uGa­di indo­da­na ka­Su­si.

12 Owe­si­zwe sa­ko­Da­ni, uA­mi­ye­li indo­da­na ka­Ge­ma­li.

13 Owe­si­zwe sa­koA­she­ri, uSe­thu­ri indo­da­na ka­Mi­ka­ye­li.

14 Owe­si­zwe sa­ko­Na­fi­tha­li, uNa­bi indo­da­na ka­Vo­fi­si.

15 Owe­si­zwe sa­ko­Ga­di, uGe­wu­we­li indo­da­na ka­Ma­ki.

16 La nga­ma­bi­zo ama­do­da uMo­zi­si awa­thu­ma­yo uku­hlo­la ili­zwe. UMo­zi­si wa­se­mbi­za uHo­se­ya indo­da­na ka­Nu­ni ngo­ku­thi ngu­Jo­shu­waf.

17 UMo­zi­si wa­se­wa­thu­ma uku­hlo­la ili­zwe le­Kha­na­ni, wa­thi ku­wo: Ye­nyu­ka­ni la­pha li­ye eni­ngi­zi­mug, le­nyu­ke­le enta­be­nih,

18 li­bo­ne ili­zwe uku­thi li­nja­ni, la­ba­ntu aba­khi­le­yo ku­lo uku­thi ba­la­ma­ndla ku­mbe ba­bu­tha­ka­tha­ka, ba­lu­tshwa­na ku­mbe ba­ne­ngi yi­ni,

19 lo­ku­thi li­nja­ni ili­zwe aba­hla­la ku­lo, lo­ba li­hle lo­ba li­bi, lo­ku­thi inja­ni imi­zi aba­hla­la ki­yo, lo­ba izi­nka­mba lo­ba izi­nqa­ba,

20 lo­ku­thi ili­zwe li­nja­ni, lo­ba li­vu­ndi­le lo­ba li­lu­gwa­du­le, lo­ku­thi li­le­zi­hla­hla lo­ba ha­yii. Ma­ni­ni isi­bi­ndi, li­tha­the okwe­si­the­lo se­li­zwej. La­le­si­si­kha­thi kwa­ku­yi­si­kha­thi se­zi­the­lo zo­ku­qa­la ze­vi­ni.

21 Ba­se­be­se­nyu­ka, ba­li­hlo­la ili­zwe ku­su­ke­la enka­nga­la ye­Zi­nik ku­ze ku­be se­Re­ho­bil, eku­nge­ne­ni eHa­ma­thim.

22 Be­nyu­ka-ke nge­ni­ngi­zi­mu ba­fi­ka eHe­bro­ni, la­pho kwa­ku­la­boA­hi­ma­ni, uShe­sha­yi, lo­Ta­li­ma­yi, aba­ntwa­na ba­kaA­na­kin. IHe­bro­nio la­khi­wa-ke imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa ku­nga­ka­bi le­Zo­wa­ni eGi­bhi­thep.

23 Ba­se­be­fi­ka esi­ho­tshe­ni seE­shi­ko­liq; ba­qu­ma kho­na uga­tsha olu­le­hlu­ku­zo eli­lo­dwa le­zi­the­lo ze­vi­ni, ba­lu­thwa­li­sa­na nge­si­go­do nga­ba­bi­lir, lo­kwa­ma­po­me­gra­na­ti* lo­kwe­mi­khi­wa.

24 Le­yo­nda­wo kwa­thi­wa yi­si­ho­tsha seE­shi­ko­li, nge­nxa ye­hlu­ku­zo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­li­qu­ma­yo la­pho.

25 Ba­se­be­bu­ya be­ve­la eku­hlo­le­ni ili­zwe eku­phe­le­ni kwe­nsu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne.

26 Ba­se­be­ha­mba ba­fi­ka ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni la­ku­nhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li enka­nga­la ye­Pa­ra­ni, eKa­de­shis; ba­se­be­bu­yi­se­la umbi­ko ku­bo la­ku­nhla­nga­no yo­nke, ba­se­be­ba­tshe­ngi­sa isi­the­lo se­li­zwe.

27 Ba­se­be­mbi­ke­la ba­thi: Sa­fi­ka eli­zwe­ni owa­si­thu­ma ku­lo; nja­lo nge­qi­ni­so, li­ge­le­za ucha­go lo­lu­jut; la­le­si yi­si­the­lo sa­lou.

28 Ko­dwa-ke aba­ntu aba­hla­la eli­zwe­ni ba­la­ma­ndlav, le­mi­zi ibi­ye­lwe nge­mi­tha­nga­law, mi­khu­lu ka­khu­lu; nja­lo-ke si­bo­ne kho­na inza­lo kaA­na­ki.

29 AmaA­ma­le­ki akhi­le eli­zwe­ni le­ni­ngi­zi­mux; la­ma­He­thi la­ma­Je­bu­si la­maA­mo­ri akhi­le enta­be­ni; la­ma­Kha­na­ni akhi­le elwa­ndle le­ce­le­ni kwe­Jo­da­niy.

30 UKa­le­bi wa­se­thu­li­sa aba­ntu pha­mbi ku­ka­Mo­zi­siz, wa­thi: Ase­nyu­ke­ni lo­kwe­nyu­ka, si­dle ili­fa la­lo, ngo­ba si­la­ma­ndla oku­li­nqo­ba.

31 Ko­dwa ama­do­da aye­nyu­ke la­ye athi: Ka­si­la­ma­ndla okwe­nyu­ke­la ku­la­bo­ba­ntu, ngo­ba ba­la­ma­ndla ku­la­thia.

32 Ba­se­be­ve­za umbi­ko omu­bi nge­li­zwe aba­be­li­hlo­li­leb eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li be­si­thi: Ili­zwe esi­da­bu­le ku­lo uku­li­hlo­la yi­li­zwe eli­dla aba­ntu aba­hla­la ku­lo; la­ba­ntu bo­nke esa­ba­bo­na pha­ka­thi kwa­lo ba­nga­ma­do­da ama­de ka­khu­luc.

33 La­la­pho si­bo­ne izi­qhwa­ga, ama­do­da­na kaA­na­ki, ave­la ezi­qhwa­ge­nid. Le­me­hlwe­ni ethu sa­si­nje­nge­nte­thee, sa­si­nja­lo le­me­hlwe­ni azo.

Aba­ntu ba­vu­ke­la iNko­si

14Le­nhla­nga­no yo­nke ya­si­zi­pha­ka­mi­sa, ya­zwa­ka­li­sa ili­zwi la­yoa; aba­ntu ba­se­be­kha­la inye­mbe­zi nga­lo­bo­bu­su­kub.

2 Bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­ngu­ngu­na be­me­le­ne lo­Mo­zi­si loA­ro­nic; le­nhla­nga­no yo­nke ya­thi ku­bo: Ku­nga­thi nga­be sa­fe­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, ku­mbe ku­nga­thi nga­be sa­fe­la ku­le inka­nga­lad!

3 Nja­lo ku­nga­ni iNko­si isi­le­the ku­le­li­li­zwe uku­thi si­we nge­nke­mba? Omke­thu la­ba­ntwa­nya­na be­thu ba­za­ku­ba yi­mpa­ngo. Be­ku­nge­be ngco­no ki­thi uku­bu­ye­la eGi­bhi­the yi­ni?

4 Ba­se­be­si­thi omu­nye ko­mu­nye: Asi­mi­se­ni inhlo­koe, si­bu­ye­le eGi­bhi­thef.

5 UMo­zi­si loA­ro­ni ba­se­be­si­thi mbo ngo­bu­so ba­bo pha­mbi kwe­ba­ndla lo­nke le­nhla­nga­no ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lig.

6 UJo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­ni lo­Ka­le­bi indo­da­na ka­Je­fu­ne aba­be­nga­ba­la­bo aba­hlo­la ili­zwe, ba­se­be­da­bu­la ize­mba­tho za­bo,

7 ba­khu­lu­ma ku­nhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­si­thi: Ili­zwe esa­da­bu­la ku­lo uku­ze si­li­hlo­le yi­li­zwe eli­hle ka­khu­lu­ka­zih.

8 Uba iNko­si itho­ko­za nga­thi, iza­si­nge­ni­sa ku­le­li­li­zwei, isi­ni­ke lo­na, ili­zwe eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­juj.

9 Ku­phe­la li­nga­yi­vu­ke­li iNko­sik; fu­thi li­na li­nge­sa­bi aba­ntu be­li­zwel, ngo­ba ba­yi­ku­dla kwe­thum. Umthu­nzi wa­bo usu­ki­le ku­bo; le­Nko­si ila­thi; li­nga­be­sa­bin.

10 Ko­dwa inhla­nga­no yo­nke ya­thi ka­ba­kha­ndwe nga­ma­tsheo. Inka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­si­bo­na­ka­la ethe­nte­ni le­nhla­nga­no ku­bo bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lip.

11 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ko­ze ku­be ni­ni la­ba­ba­ntu be­ngi­de­le­laq? Ko­ze ku­be ni­ni be­nga­ngi­kho­lwa, nga­zo zo­nke izi­bo­na­ka­li­so engi­ze­nze pha­ka­thi kwa­bo?r

12 Ngi­za­ba­tsha­ya ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo, ngi­ba­tha­the­le ili­fas, ngi­kwe­nze ube yi­si­zwe esi­khu­lu le­si­la­ma­ndla ku­la­bot.

13 UMo­zi­si wa­se­si­thi eNko­si­ni: Kho­na ama­Gi­bhi­the aza­ku­zwa; ngo­ba we­nyu­se la­ba­ba­ntu pha­ka­thi kwa­wo nga­ma­ndla akhou.

14 Nja­lo aza­tshe­la aba­hla­li ba­le­li­li­zwe. Ba­zwi­le uku­thi we­na Nko­si upha­ka­thi kwa­la­ba­ba­ntu, uku­thi we­na Nko­si ubo­nwa ubu­so ngo­bu­sov, lo­ku­thi iye­zi la­kho li­ma phe­zu kwa­bo, uha­mba pha­mbi kwa­bo use­nsi­ke­ni ye­ye­zi emi­ni le­nsi­ke­ni yo­mli­lo ebu­su­kuw.

15 Uba ubu­la­la la­ba­ba­ntu nje­ngo­mu­ntu oye­dwa, izi­zwe ezi­zwe nge­ndu­me­la ya­kho zi­za­khu­lu­ma zi­si­thi:

16 Ngo­ba iNko­si ya­yi­nge­la­kho uku­nge­ni­sa la­ba­ba­ntu eli­zwe­ni eya­ba­fu­nge­la lo­na, nga­kho iba­bu­le­le enka­nga­lax.

17 Kha­the­si-ke, ngi­ya­nce­nga, ka­wa­be ma­khu­lu ama­ndla eNko­si ya­mi, nje­ngo­ku­tsho kwa­kho usi­thi:

18 INko­si iya­phu­za uku­thu­ku­the­la, nja­lo inku­lu emu­se­ni, ithe­the­le­la ubu­bi le­zi­pha­mbe­ko, ko­dwa enga­yi­ku­mye­ke­la lo­ku­mye­ke­la ole­ca­lay, iphi­ndi­se­la ubu­bi ba­bo­yi­se phe­zu kwa­ba­ntwa­na kwe­se­si­tha­thu le­se­si­ne isi­zu­ku­lwa­naz.

19 The­the­le­la, ngi­ya­nce­nga, ubu­bi ba­la­ba­ba­ntua nje­ngo­bu­khu­lu bo­mu­sa wa­khob, la­nje­nga­lo­kho uba­the­the­le­le la­ba­ba­ntu ku­su­ke­la eGi­bhi­the ku­ze ku­be kha­the­sic.

UNku­lu­nku­lu uthi uza­tsha­ya aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li

20 INko­si ya­si­si­thi: Se­ngi­ba­the­the­le­le nje­ngo­kwe­li­zwi la­khod.

21 Ko­dwa isi­bi­li, nje­nga­lo­khu ngi­phi­la, umhla­ba wo­nke uza­gcwa­la nge­nka­zi­mu­lo ye­Nko­sie.

22 ngo­ba wo­nke ama­do­da abo­ne inka­zi­mu­lo ya­mi le­zi­bo­na­ka­li­so za­mi enga­ze­nza eGi­bhi­the le­nka­nga­la, la­ngi­li­ngi­le­yof le­zi­zi­kha­thi ezi­li­tshu­mi, ka­we­zwa­nga ili­zwi la­mig,

23 isi­bi­li ka­ba­yi­ku­bo­na ili­zwe enga­li­fu­nge­la oyi­se; fu­thi ka­kho owa­la­bo aba­ngi­de­le­le­yo oza­li­bo­nah.

24 Ko­dwa ince­ku ya­mi uKa­le­bii, ngo­ba omu­nye umo­ya ubu­la­ye, wa­ngi­la­nde­la ngo­ku­phe­le­le­yo; nga­kho ngi­za­mnge­ni­sa eli­zwe­ni aye­nge­ne ki­lo; le­nza­lo ya­khe iza­ku­dla ili­fa la­loj.

25 (A­maA­ma­le­kik la­ma­Kha­na­nil ahla­la-ke esi­go­di­ni.) Ku­sa­sa phe­ndu­ka­ni, li­su­ke li­zi­ye­le enka­nga­la nge­ndle­la yo­Lwa­ndle olu­Bo­mvum.

26 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni isi­thi:

27 Ko­ze ku­be ni­ni ngi­la­li­nhla­nga­no embi, engi­ngu­ngu­ne­la­yo? Ngi­zwi­le uku­ngu­ngu­na kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­ngu­ngu­na nga­kho be­me­le­ne la­min.

28 Tsho­no ki­bo uthi: Si­bi­li nje­ngo­ba ngi­phi­lao, ku­tsho iNko­si, nje­nga­lo­khu li­khu­lu­me endle­be­ni za­mi, ngi­za­kwe­nza nja­lo ki­nip.

29 Izi­du­mbu ze­nu zi­za­we­la enka­nga­la le, la­bo bo­nke aba­ba­li­we­yo be­nu, nje­ngo­kwe­na­ni lo­nke le­nu, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, li­na aba­ngi­ngu­ngu­ne­le­yoq;

30 si­bi­li li­na ka­li­yi­ku­nge­na eli­zwe­ni engi­li­pha­ka­mi­se­le isa­ndla sa­mi uku­li­hla­li­sa ku­lo, nga­pha­ndle ku­ka­Ka­le­bi indo­da­na ka­Je­fu­ne lo­Jo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­nir.

31 Ko­dwa aba­ntwa­nya­na be­nu ela­thi nga­bo ba­za­ku­ba yi­mpa­ngo, ngi­za­ba­nge­ni­sas, ba­za­la­zi ili­zwe ela­li­la­hla­yot.

32 Li­na-ke, izi­du­mbu ze­nu zi­za­we­la ku­li­nka­nga­lau.

33 La­ba­ntwa­na be­nu ba­za­ku­ba nga­be­lu­si enka­nga­lav imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­new, ba­thwa­le uku­phi­nga kwe­nu, izi­du­mbu ze­nu zi­ze zi­phe­le enka­nga­lax.

34 Nje­ngo­kwe­na­ni le­zi­nsu­ku ela­hlo­la nga­zo ili­zwey, insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne, usu­ku ngo­mnya­kaz, usu­ku ngo­mnya­ka, li­za­thwa­la ubu­bi be­nu, imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­nea, la­zi uku­fu­la­the­la kwa­mi.

35 Mi­na Nko­si ngi­khu­lu­mi­le. Isi­bi­li ngi­za­kwe­nza lo­khub ku­li­nhla­nga­no yo­nke embi ebu­the­ne ime­le­ne la­mi; ku­li­nka­nga­la ba­za­phe­la, ba­fe­le kho­nac.

36 Nja­lo ama­do­da uMo­zi­si awa­thu­ma­yo uku­hlo­la ili­zwe, ese­phe­ndu­ka, enza inhla­nga­no yo­nke ya­mngu­ngu­ne­la ngo­ku­le­tha umbi­ko omu­bi ma­ye­la­na le­li­zwed,

37 la­ma­do­da ale­tha umbi­ko omu­bi nge­li­zwe afa nge­nhlu­phe­ko pha­mbi kwe­Nko­sie.

38 Ko­dwa uJo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­ni lo­Ka­le­bi indo­da­na ka­Je­fu­ne, ku­la­wo­ma­do­da aye­ye­hlo­la ili­zwe, asa­la ephi­laf.

39 Nja­lo uMo­zi­si wa­khu­lu­ma la ama­zwi ku­bo bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li; aba­ntu ba­se­be­li­la ka­khu­lug.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­nqo­tshwa eHo­rma

40 Ba­se­be­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, be­nyu­ke­la engqo­nge­ni ye­nta­ba, be­si­thi: Kha­nge­la­ni si­la­pha, si­za­kwe­nyu­ke­la enda­we­ni iNko­si eyi­the­mbi­si­le­yo; ngo­ba so­ni­leh.

41 Ko­dwa uMo­zi­si wa­thi: Ku­nga­ni-ke li­se­qa umla­yo we­Nko­si? Ngo­ba ka­ku­yi­ku­phu­me­le­lai.

42 Li­nge­nyu­ki, ngo­ba iNko­si ka­yi­kho pha­ka­thi kwe­nu, uku­ze li­nga­tsha­ywa pha­mbi kwe­zi­tha ze­nuj.

43 Ngo­ba amaA­ma­le­ki la­ma­Kha­na­ni ala­pho pha­mbi kwe­nu; nja­lo li­za­ku­wa nge­nke­mba, ngo­ba nje­ngo­ba li­phe­ndu­ki­le eku­la­nde­le­ni iNko­si, iNko­si ka­yi­yi­ku­ba la­nik.

44 Ko­dwa ngo­ku­zi­qhe­nya be­nyu­ke­la engqo­nge­ni ye­nta­bal, ko­dwa umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si lo­Mo­zi­si ka­wu­phu­ma­nga pha­ka­thi kwe­nka­mbam.

45 AmaA­ma­le­ki ase­se­hla, la­ma­Kha­na­ni ahla­la ku­le­zo­zi­nta­ba, aba­tsha­yan, aba­hla­ka­za kwa­ze kwa­ba se­Ho­rmao.

Imi­la­yo ma­ye­la­na le­mi­ni­ke­lo

15INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi ku­boa: La­pho li­fi­ka eli­zwe­ni lo­ku­hla­la kwe­nu, engi­li­ni­ka lo­na,

3 li­se­nza umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo, umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa ku­mbe umhla­tshe­lob, owo­ku­gcwa­li­sa isi­the­mbi­so, lo­ba emni­ke­lwe­ni we­si­hlec, lo­ba emi­kho­si­ni ye­nu emi­si­we­yod, ukwe­nza uqha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­ni, oku­ve­la enko­me­ni ku­mbe ezi­mvi­nie,

4 lo­wo-ke oni­ke­la­yo umni­ke­lo wa­khe eNko­si­nif uza­so­nde­za umni­ke­lo wo­ku­dla, ube ngo­kwe­tshu­mi le­mpu­phu eco­le­ki­le­yog ixu­be­ne le­ngxe­nye ye­si­ne ye­hi­ni* ya­ma­fu­thah;

5 le­wa­yi­ni li­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­na­thwa­yo, ingxe­nye ye­si­ne ye­hi­ni*, uza­ku­lu­ngi­sa lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa lo­ba umhla­tshe­lo, owe­wu­ndlu eli­lo­dwai.

6 Ku­mbe owe­nqa­ma li­za­lu­ngi­sa umni­ke­lo wo­ku­dla, ube zi­ngxe­nye ezi­mbi­li etshu­mi­ni ze­mpu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, ingxe­nye ye­si­tha­thu ye­hi­ni*j;

7 le­wa­yi­ni li­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­na­thwa­yo, ingxe­nye ye­si­tha­thu ye­hi­ni*, uza­li­ni­ke­la li­be li­phu­nga eli­mna­ndi eNko­si­ni.

8 Nja­lo nxa li­lu­ngi­sa itho­le eli­du­na le­nko­mo li­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa ku­mbe umhla­tshe­lo, owo­ku­gcwa­li­sa isi­the­mbi­so, ku­mbe imi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la eNko­si­nik,

9 uza­ni­ke­le­la-ke itho­le le­nko­mo umni­ke­lo wo­ku­dla, ube zi­ngxe­nye ezi­nta­thu etshu­mi­ni le­mpu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, ingxe­nye ye­hi­ni*l.

10 Li­ni­ke­le iwa­yi­ni li­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­na­thwa­yo, ingxe­nye ye­hi­ni, ku­be ngu­mni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­lo ole­phu­nga eli­mna­ndi eNko­si­ni.

11 Ku­za­kwe­nzi­wa nja­lo nga­le­yo­nku­nzi, lo­ba nga­le­yo­nqa­ma, lo­ba nge­wu­ndlu, ku­mbe nge­zi­nya­nem.

12 Nje­nge­na­ni eli­za­li­lu­ngi­sa, li­za­kwe­nza nja­lo ku­le­yo la­le­yo, ngo­kwe­na­ni la­zo.

13 Wo­nke owo­ku­za­lwa eli­zwe­ni uza­ze­nza nja­lo le­zi­zi­nto, eku­ni­ke­le­ni umni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­lo wo­qha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­ni.

14 Uba-ke owe­mzi­ni ohla­la nje­ngo­we­zi­zwe la­ni, ku­mbe lo­ba ngu­ba­ni opha­ka­thi kwe­nu ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu, nja­lo eni­ke­la umni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­lo wo­qha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­ni, nje­ngo­ba li­se­nza uza­kwe­nza nja­lo.

15 Ku­za­ku­ba le­si­mi­so si­nye ki­ni abe­ba­ndla la­ko­we­mzi­ni ohla­la nje­ngo­we­zi­zwen, isi­mi­so esi­la­pha­ka­de ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu; nje­nga­ni uza­ku­ba nja­lo owe­mzi­ni pha­mbi kwe­Nko­sio.

16 Ku­za­ku­ba lo­mthe­tho mu­nye le­si­mi­so si­nye ki­ni la­ko­we­mzi­ni ohla­la la­ni nje­ngo­we­zi­zwe.

17 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

18 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi ku­bo: Eku­nge­ne­ni kwe­nu eli­zwe­ni engi­li­sa ku­lop,

19 ku­za­ku­thi nxa li­si­dla oko­ku­dla kwe­li­zwe, li­ni­ke­le umni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa eNko­si­niq.

20 Ngo­ko­ku­qa­la kwe­nhla­ma ye­nur li­za­ni­ke­la iqe­be­le­ngwa­nas, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swat; nje­ngo­mni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa we­ba­la lo­ku­bhu­le­la, ngo­ku­nja­lo li­za­wu­pha­ka­mi­sa.

21 Ngo­ko­ku­qa­la kwe­nhla­ma ye­nuu li­za­ni­ka eNko­si­ni umni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu.

22 Uba-ke li­du­ha, li­nge­nza­nga yo­nke imi­la­yo le iNko­si eyi­khu­lu­me ku­Mo­zi­siv,

23 ko­nke iNko­si eli­la­ye kho­na nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si ku­su­ke­la ngo­su­ku iNko­si eya­la­ya nga­lo ku­si­ya pha­mbi­li ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu,

24 ku­za­ku­thi-ke uba kwe­nzi­we ngo­ku­nga­zi, ku­nge­kho eme­hlwe­ni enhla­nga­no, inhla­nga­no yo­nke iza­ni­ke­la ijo­ngo­si eli­lo­dwa itho­le le­nko­mo, li­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, ku­be lu­qha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­ni, lo­mni­ke­lo wa­lo wo­ku­dla, lo­mni­ke­lo wa­lo wo­ku­na­thwa­yo nje­ngo­mthe­thow, le­zi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa, li­be ngu­mni­ke­lo we­so­nox.

25 Umpri­sti uza­kwe­nze­la-ke inhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li inhla­wu­lo yo­ku­thu­la, ba­ku­the­the­le­lwe, ngo­ba ku­yi­ku­nga­zi, fu­thi bo­na ba­za­le­tha umni­ke­lo wa­bo, umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo, lo­mni­ke­lo wa­bo we­so­no pha­mbi kwe­Nko­si, nge­nxa ye­si­pha­mbe­ko so­ku­nga­zi kwa­boy.

26 Le­nhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li iza­ku­the­the­le­lwa, lo­we­mzi­ni ohla­la nje­ngo­we­zi­zwe pha­ka­thi kwa­bo, ngo­ba ku­bo bo­nke aba­ntu kwa­ku­se­ku­nga­zi­ni.

27 Uba-ke umu­ntu oye­dwa eso­na ngo­ku­nga­zi, uza­so­nde­za isi­bhu­zi­ka­zi esi­lo­mnya­ka owo­dwa, si­be ngu­mni­ke­lo we­so­noz.

28 Lo­mpri­sti uza­we­nze­la lo­wo­mphe­fu­mu­lo owo­ne ngo­ku­nga­zi inhla­wu­lo yo­ku­thu­la, la­pho one ngo­ku­nga­zi pha­mbi kwe­Nko­si, uku­me­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la; uza­ku­the­the­le­lwa-kea.

29 Li­za­ku­ba lo­mla­yo mu­nye kwa­lo­wo owo­na ngo­ku­nga­zi, owo­ku­za­lwa eli­zwe­ni pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, lo­we­mzi­ni ohla­la nje­ngo­we­zi­zwe pha­ka­thi kwa­bob.

30 Ko­dwa umu­ntu okwe­nza nga­bo­mo, engo­wo­ku­za­lwa eli­zwe­ni lo­ba engo­we­mzi­nic, ethu­ka iNko­sid; nja­lo lo­wo­mu­ntu uza­qu­nywa asu­ke pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­ki­boe.

31 Ngo­ba ede­le­le ili­zwi le­Nko­si, we­phu­la umla­yo wa­yo, lo­wo­mu­ntu uza­qu­nywa lo­ku­qu­nywa; ubu­bi ba­khe bu­za­ku­ba phe­zu kwa­khef.

Uku­bu­la­wa ko­mu­ntu othi­le owa­the­za inku­ni nge­sa­ba­tha

32 Kwa­thi aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­se­nka­nga­la, ba­fi­ca umu­ntu ethe­za inku­ni ngo­su­ku lwe­sa­ba­thag.

33 La­bo aba­mfi­ca­yo ethe­za inku­ni ba­mle­tha ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni la­ku­nhla­nga­no yo­nke.

34 Ba­mfa­ka esi­to­ki­si­ni, ngo­ba kwa­ku­ngaka­tshi­wo uku­thi ku­za­kwe­nzi­wa­ni ku­yeh.

35iI­Nko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Lo­wo­mu­ntu ka­bu­la­we lo­ku­bu­la­wa; inhla­nga­no yo­nke iza­mkha­nda nga­ma­tshe nga­pha­ndle kwe­nka­mbaj.

36 Le­nhla­nga­no yo­nke ya­mkhu­phe­la nga­pha­ndle kwe­nka­mba, ya­mkha­nda nga­ma­tshe wa­ze wa­fa, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si.

Ma­ye­la­na le­ntsha­ka ze­ze­mba­tho za­ba­ntu

37 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

38 Khu­lu­ma eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li, uba­tshe­le uku­thi ba­ze­nze­le izi­ntsha­ka ema­gu­mbi­ni eze­mba­tho za­bo, ezi­zu­ku­lwa­ne­ni za­bo, lo­ku­thi ba­fa­ke entsha­ke­ni yo­mphe­tho inta­mbo elu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­kak.

39 Nja­lo ku­za­ku­ba ki­ni yi­ntsha­ka uku­ze li­ku­kha­nge­le, li­khu­mbu­le yo­nke imi­la­yo ye­Nko­si, li­ye­nze, li­nga­di­ngi li­la­nde­le inhli­zi­yo ye­nu li­la­nde­le ame­hlo enul, eli­phi­nga ngo­ku­ku­la­nde­lam.

40 Uku­ze li­khu­mbu­le le­nze yo­nke imi­la­yo ya­mi, li­be ngcwe­le ku­Nku­lu­nku­lu we­nun.

41 Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu eya­li­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the uku­ba ngu­Nku­lu­nku­lu we­nu; ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nuo.

Umvu­ke­la ka­Ko­ra lo­Da­tha­ni loA­bi­ra­mu

16UKo­ra indo­da­na kaI­zi­ha­ri indo­da­na ka­Ko­ha­thi indo­da­na ka­Le­via, lo­Da­tha­ni loA­bi­ra­mu ama­do­da­na kaE­li­ya­bi, loO­ni indo­da­na ka­Pe­le­thi, ama­do­da­na ka­Ru­be­ni, ba­se­be­tha­tha ama­do­dab.

2 Ba­se­be­su­ku­ma pha­mbi ku­ka­Mo­zi­si, la­ma­do­da aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, aba­nga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu, aba­nga­ba­kho­khe­li be­nhla­nga­no, aba­khe­thi­we­yo bo­mhla­nga­no, ama­do­da ale­bi­zoc.

3 Ba­hla­nga­na ba­me­la­na lo­Mo­zi­si ba­me­la­na loA­ro­nid, ba­thi ku­bo: Se­le­dlu­li­se ama­la­wu­lo! Ngo­ba inhla­nga­no yo­nke, bo­nke ba­ngcwe­lee, le­Nko­si ipha­ka­thi kwa­bo. Pho, li­zi­pha­ka­mi­se­la­ni phe­zu kwe­ba­ndla le­Nko­si?f

4 Kwa­thi uMo­zi­si ese­ku­zwi­le, wa­thi mbo ngo­bu­so ba­khe pha­nsig.

5 Wa­se­khu­lu­ma ku­Ko­ra la­ku­qe­mbu la­khe lo­nke esi­thi: Ku­si­sa, kho­na iNko­si iza­tshe­ngi­sa uku­thi ngu­ba­ni ongo­wa­yo lo­ku­thi ngu­ba­ni ongcwe­le, iza­mso­nde­za ku­yoh, la­lo­wo emkhe­thi­le­yoi iza­mso­nde­za ku­yoj.

6 Ye­nza­ni lo­khu: zi­tha­the­le­ni imi­ga­nu yo­ku­tshi­se­la impe­pha, uKo­ra, le­qe­mbu la­khe lo­nkek,

7 li­fa­ke ki­yo umli­lo, li­be­ke ki­yo impe­pha pha­mbi kwe­Nko­si ku­sa­sa. Ku­za­ku­thi indo­da iNko­si eyi­khe­tha­yo, yi­yo engcwe­le. Se­le­dlu­li­se ama­la­wu­lo, ma­do­da­na ka­Le­vi!

8 UMo­zi­si wa­se­si­thi ku­Ko­ra: Ake li­zwe, ma­do­da­na ka­Le­vi;

9 ku­yi­nto enci­nya­ne ki­ni yi­nil uku­thi uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ule­hlu­ka­ni­si­le le­nhla­nga­no ya­koI­sra­ye­li uku­ze ali­so­nde­ze ku­ye uku­thi le­nze inko­nzo ye­tha­bha­ne­ke­le le­Nko­si, lo­ku­thi li­me pha­mbi kwe­nhla­nga­no uku­ba­kho­nza?m

10 Uku­so­nde­zi­le, la­ba­fo­we­nu bo­nke, ama­do­da­na ka­Le­vi, ka­nye la­we; se­li­fu­na lo­bu­pri­sti yi­ni?

11 Nga­lo­kho we­na le­qe­mbu la­kho lo­nke se­li­hla­nge­ne uku­me­la­na le­Nko­si. Ngo­ba uA­ro­ni uyi­ni uku­thi li­mngu­ngu­ne­le?n

12 UMo­zi­si wa­se­thu­ma uku­bi­za uDa­tha­ni loA­bi­ra­mu, ama­do­da­na kaE­li­ya­bi. Ko­dwa ba­thi: Ka­si­yi­kwe­nyu­ka;

13 ku­yi­nto enci­nya­ne yi­ni uku­thi wa­se­nyu­sao si­ve­la eli­zwe­ni eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­ju uku­si­bu­la­la enka­nga­lap, ka­nti la­we usu­ze­nza umbu­si phe­zu kwe­thu?q

14 Fu­thi ka­wu­si­nge­ni­sa­nga eli­zwe­ni eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­jur, lo­ba uku­si­ni­ka ili­fa la­ma­si­mu le­zi­vi­ni. Ame­hlo ala ama­do­da unga­wa­ko­po­la yi­ni? Asi­yi­kwe­nyu­ka.

15 UMo­zi­si wa­se­thu­ku­the­la ka­khu­lu, wa­thi eNko­si­ni: Unga­na­ki umni­ke­lo wa­bos. Ka­ngi­tha­tha­nga uba­bhe­mi oye­dwa wa­bo, fu­thi ka­nge­nza­nga oku­bi ko­mu­nye wa­bot.

16 UMo­zi­si wa­se­si­thi ku­Ko­ra: We­na le­qe­mbu la­kho lo­nke ba­ni­ni pha­mbi kwe­Nko­si, we­na, la­bo, loA­ro­ni, ku­sa­sau;

17 Tha­tha­ni, omu­nye lo­mu­nye umga­nu wa­khe wo­ku­tshi­se­la impe­pha, li­fa­ke ku­yo impe­pha, li­yi­so­nde­ze pha­mbi kwe­Nko­si, ku­be ngu­lo­wo la­lo­wo umga­nu wa­khe wo­ku­tshi­se­la impe­pha, imi­ga­nu yo­ku­tshi­se­la impe­pha enga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu; la­we loA­ro­ni, ngu­lo­wo la­lo­wo umga­nu wa­khe wo­ku­tshi­se­la impe­phav.

18 Ba­se­be­tha­tha, ngu­lo­wo la­lo­wo umga­nu wa­khe wo­ku­tshi­se­la impe­pha, ba­fa­ka umli­lo ku­yo, ba­be­ka impe­pha ku­yo, be­ma emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no, lo­Mo­zi­si loA­ro­ni.

19 UKo­ra wa­se­bu­tha­ni­sa inhla­nga­no yo­nke uku­me­la­na la­bo emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no. Inka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­si­bo­na­ka­la eba­ndle­ni lo­nkew.

20 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni isi­thi:

21 Ze­hlu­ka­ni­se­ni li­phu­me pha­ka­thi kwa­li­nhla­nga­nox uku­ze ngi­ba­qe­de ngo­ku­cwa­yi­za kwe­li­hloy.

22 Ba­se­be­si­thi mbo ngo­bu­so ba­bo pha­nsi ba­thiz: Nku­lu­nku­lu, Nku­lu­nku­lu we­mi­mo­ya ya­yo yo­nke inya­ma, ko­na umu­ntu oye­dwa, ubu­su­thu­ku­the­le­la inhla­nga­no yo­nke yi­ni?a

23 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

24 Tsho­no enhla­nga­nwe­ni uthi: Ye­nyu­ka­ni li­su­ke ku­nhla­ngo­thi zo­nke zo­mu­zi ka­Ko­ra, uDa­tha­ni, loA­bi­ra­mu.

25 UMo­zi­si wa­se­su­ku­ma, wa­ya ku­Da­tha­ni loA­bi­ra­mu, la­ba­da­la ba­koI­sra­ye­li ba­mla­nde­la.

26 Wa­se­khu­lu­ma enhla­nga­nwe­ni esi­thi: Ake li­su­ke ema­the­nte­ni ala­ma­do­da ama­bi, li­nga­thi­nti lu­tho olu­ngo­lwa­bob, hle­zi li­phe­tshu­lwe ezo­nwe­ni za­bo zo­nkec.

27 Ba­se­be­se­nyu­ka be­su­ka emzi­ni ya­bo­Ko­ra, uDa­tha­ni loA­bi­ra­mu enhla­ngo­thi­ni zo­nke; oDa­tha­ni loA­bi­ra­mu ba­se­be­phu­ma, be­ma emnya­ngo wa­ma­the­nte abo la­bo­mka­bo la­ma­do­da­na abo la­ba­ntwa­nya­na ba­bod.

28 UMo­zi­si wa­se­si­thi: Nga­lo­khu li­za­kwa­zi uku­thi iNko­si ingi­thu­mi­le ukwe­nza yo­nke li­mi­se­be­nzie, lo­ku­thi ka­ku­si­kho okwe­ngqo­ndo ya­mif.

29 Uba la­ba be­si­fa nje­ngo­ku­fa kwa­ba­ntu bo­nke, ku­mbe be­hle­lwe nje­ngo­kwe­hle­lwa kwa­ba­ntu bo­nke, iNko­si ka­yi­ngi­thu­ma­ngag.

30 Ko­dwa uba iNko­si ida­la into entsha, uku­thi umhla­ba uvu­le umlo­mo wa­wo, uba­gi­nye la­kho ko­nke okwa­boh, be­hle­le emgo­di­ni be­phi­lai, li­za­qe­di­si­sa uku­thi la­ma­do­da ayi­de­le­le iNko­sij.

31 Kwa­se­ku­si­thi ese­qe­di­le uku­khu­lu­ma wo­nke la ama­zwi, umhla­ba owa­wu­nga­pha­nsi kwa­bo wa­qhe­ke­ze­kak,

32 lo­mhla­ba wa­vu­la umlo­mo wa­wo, wa­ba­gi­nya le­zi­ndlu za­bo, la­bo bo­nke aba­ntu aba­be­nga­ba­ka­Ko­ra, le­mpa­hla ya­bo yo­nkel.

33 Ba­se­be­tsho­na emgo­di­ni be­phi­la bo­na la­kho ko­nke okwa­bo; umhla­ba wa­ba­gqi­be­la, ba­bhu­bha be­su­ka pha­ka­thi kwe­ba­ndla.

34 UI­sra­ye­li wo­nke owa­ye­ba­zi­nge­le­ze­le wa­se­ba­le­ka eku­kha­le­ni kwa­bo, ngo­ba ba­thi: Hle­zi umhla­ba usi­gi­nye.

35 Kwa­se­ku­phu­ma umli­lo eNko­si­ni, wa­qo­thu­la ama­do­da anga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu aye­ni­ke­le impe­pham.

36 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

37 Tsho­no kuE­le­ya­za­re, indo­da­na kaA­ro­ni umpri­sti, uku­thi atha­the imi­ga­nu yo­ku­tshi­se­la impe­pha pha­ka­thi ko­ku­tsha; uwu­chi­tha­chi­the­le umli­lo la­pha­ya­na, ngo­ba ingcwe­len.

38 Imi­ga­nu yo­ku­tshi­se­la impe­pha ya­le­zi­zo­ni ime­le­ne le­mi­phe­fu­mu­lo ya­zoo, ka­ba­ye­nze ibe yi­zi­ce­ce­du ezi­ba­nzi zi­be yi­si­si­be­ke­lo se­la­thip; ngo­ba ba­yi­ni­ke­le pha­mbi kwe­Nko­si, nga­kho ingcwe­le; nja­lo iza­ku­ba yi­si­bo­na­ka­li­so eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­liq.

39 UE­le­ya­za­re umpri­sti wa­se­tha­tha imi­ga­nu ye­thu­si yo­ku­tshi­se­la impe­pha aba­be­ni­ke­le nga­yo aba­tshi­si­we­yo, ba­se­be­yi­kha­nda ya­ba yi­zi­ce­ce­du zo­ku­si­be­ke­la ila­thir,

40 ku­be yi­si­khu­mbu­zo eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uku­ze ku­nga­bi lo­we­mzi­ni, onge­su­ye owe­nza­lo kaA­ro­ni, oso­nde­la uku­tshi­sa impe­pha pha­mbi kwe­Nko­sis, uku­ze anga­bi nje­ngo­Ko­ra la­nje­nge­xu­ku la­khe, nje­ngo­ba iNko­si ya­khu­lu­ma ku­ye nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si.

41 Ko­dwa ku­si­sa inhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ya­ba­so­la oMo­zi­si loA­ro­ni, isi­thi: Li­na li­ba­bu­le­le aba­ntu be­Nko­si.

42 Kwa­se­ku­si­thi inhla­nga­no isi­hla­nge­ne ime­le­ne lo­Mo­zi­si nja­lo ime­le­ne loA­ro­ni, ba­phe­ndu­ke­la ethe­nte­ni le­nhla­nga­no, kha­nge­la-ke iye­zi la­li­li­si­be­ke­let le­nka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­bo­na­ka­lau.

43 UMo­zi­si loA­ro­ni ba­se­be­si­za nga­pha­mbi kwe­the­nte le­nhla­nga­no.

44 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

45 Ye­nyu­ka­ni li­su­ke pha­ka­thi kwa­li­nhla­nga­nov, uku­ze ngi­ba­qe­dew nje­ngo­ku­cwa­yi­za kwe­li­hlox. Ba­se­be­si­thi mbo ngo­bu­so ba­bo pha­nsi.

46 UMo­zi­si wa­se­si­thi kuA­ro­ni: Tha­tha umga­nu wo­ku­tshi­se­la impe­pha, ufa­ke ku­wo umli­lo ove­la ela­thi­ni, ube­ke ku­wo impe­pha, uye ngo­ku­pha­ngi­sa enhla­nga­nwe­ni, ube­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­la; ngo­ba ula­ka se­lu­phu­mi­le lu­su­ka pha­mbi kwe­Nko­si, inhlu­phe­ko isi­qa­li­si­ley.

47 UA­ro­ni wa­se­ku­tha­tha nje­ngo­ku­tsho ku­ka­Mo­zi­si, wa­gi­ji­me­la pha­ka­thi kwe­ba­ndla, kha­nge­la-ke, inhlu­phe­ko ya­yi­si­qa­li­si­le pha­ka­thi kwa­ba­ntu. Wa­fa­ka impe­pha, wa­be­nze­la aba­ntu inhla­wu­lo yo­ku­thu­la.

48 Wa­se­si­ma pha­ka­thi kwa­ba­fi­le­yo la­ba­phi­la­yo. Inhlu­phe­ko ya­si­mi­swaz.

49 La­ba­fa­yo enhlu­phe­kwe­ni ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­ne la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa, nga­pha­ndle kwa­la­bo aba­fa nge­nda­ba ka­Ko­raa.

50 UA­ro­ni wa­se­bu­ye­la ku­Mo­zi­si emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no; le­nhlu­phe­ko ya­yi­si­mi­si­we.

Indu­ku kaA­ro­ni

17INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Tsho­no ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, nja­lo utha­the indu­ku ku­lo­wo la­lo­wo wa­bo, ngo­kwe­ndlu ka­yi­se, ku­zo zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla za­bo, ngo­kwe­zi­ndlu za­bo­yi­se, indu­ku ezi­li­tshu­mi la­mbi­li. Bha­la ibi­zo la­le­yo la­le­yo­ndo­da endu­kwi­ni ya­yo,

3 ubha­le ibi­zo li­kaA­ro­ni endu­kwi­ni ka­Le­vi. Ngo­ba indu­ku eyo­dwa iza­ku­ba nge­ye­nhlo­ko ye­ndlu ya­bo­yi­se.

4 Nja­lo uza­zi­be­ka ethe­nte­ni le­nhla­nga­no pha­mbi ko­bu­fa­ka­zi, la­pho engi­za­hla­nga­na la­we kho­naa.

5 Ku­za­ku­thi-ke indu­ku ye­ndo­da engi­za­yi­khe­tha iza­hlu­mab; nja­lo ngi­za­thu­li­sa ku­su­ke ki­mi uku­so­la kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, aba­li­so­la nga­khoc.

6 UMo­zi­si wa­se­khu­lu­ma eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li; zo­nke-ke izi­pha­tha­ma­ndla za­bo za­mni­ka izi­ndu­ku, ya­ba­nye ku­le­so la­le­so­si­pha­tha­ma­ndla, nje­nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, indu­ku ezi­li­tshu­mi la­mbi­li; le­ndu­ku kaA­ro­ni ya­yi­pha­ka­thi kwe­ndu­ku za­zo.

7 UMo­zi­si wa­se­zi­be­ka indu­ku pha­mbi kwe­Nko­si ethe­nte­ni lo­bu­fa­ka­zid.

8 Kwa­se­ku­si­thi ku­si­sa uMo­zi­si wa­nge­na ethe­nte­ni lo­bu­fa­ka­zi, kha­nge­la-ke, indu­ku kaA­ro­ni eye­ndlu ka­Le­vi ya­yi­hlu­mi­le, ya­khu­pha ama­hlu­me­la, ya­kha­hle­la impo­ko, ya­the­la ama-a­li­mo­ndi*.

9 UMo­zi­si wa­se­zi­khu­phe­la pha­ndle zo­nke indu­ku zi­ve­la pha­mbi kwe­Nko­si, ku­bo bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li; ba­se­be­kha­nge­la, ba­tha­tha ngu­lo­wo la­lo­wo indu­ku ya­khe.

10 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Bu­yi­se­la indu­ku kaA­ro­ni pha­mbi ko­bu­fa­ka­zie, igci­nwef, ibe yi­si­bo­na­ka­li­so kwa­ba­hla­mu­ka­yog, uku­ze usu­se uku­so­la kwa­bo ki­mi, uku­ze ba­nga­fih.

11 UMo­zi­si wa­se­se­nza; nje­nga­lo­kho iNko­si ya­mla­ya, we­nza nja­lo.

12 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si be­si­thi: Kha­nge­la, si­ya­fa, si­ya­bhu­bha, so­nke si­ya­bhu­bha!

13 Wo­nke oso­nde­la lo­ku­so­nde­la etha­bha­ne­ke­le­ni le­Nko­si uza­ku­fa. Si­za­phe­la ngo­ku­fa yi­ni?i

Lo­kho oku­ni­kwa aba­pri­sti la­ma­Le­vi

18INko­si ya­si­si­thi kuA­ro­ni: We­na la­ma­do­da­na akho le­ndlu ka­yi­hlo ka­nye la­wea li­za­thwa­la ubu­bi be­ndlu engcwe­le; fu­thi we­na la­ma­do­da­na akho ka­nye la­we li­za­thwa­la ubu­bi bo­bu­pri­sti be­nub.

2 La­ba­fo­we­nu, isi­zwe sa­ko­Le­vi, isi­zwe si­ka­yi­hlo, ba­so­nde­ze-ke la­we uku­ze ba­hla­nga­ni­swe la­wec, ba­ku­si­zed. Ko­dwa we­na la­ma­do­da­na akho ka­nye la­we li­za­ku­ba pha­mbi kwe­the­nte lo­bu­fa­ka­zie.

3 Ba­za­gci­na umla­yo wa­kho, le­mfa­ne­lo ze­the­nte lo­nkef; ko­dwa ka­ba­yi­ku­so­nde­la ezi­tshe­ni ze­ndlu engcwe­le le­la­thi­nig, uku­ze ba­nga­fi, la­bo la­nih.

4 Ba­za­hla­nga­ni­swa la­we, ba­gci­ne imfa­ne­lo ze­the­nte le­nhla­nga­no ku­yo yo­nke inko­nzo ye­the­nte; ko­dwa owe­mzi­ni ka­yi­ku­so­nde­la ki­nii.

5 Nja­lo li­za­gci­na imfa­ne­lo ze­ndlu engcwe­le le­mfa­ne­lo ze­la­thij, uku­ze ku­nga­bi ku­sa­ba kho­na ula­ka phe­zu kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lik.

6 Mi­na-ke, kha­nge­la­ni, ngi­the­the aba­fo­we­nu ama­Le­vi be­ve­la pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lil. Ba­yi­si­pho ki­ni, ba­phi­we iNko­si ukwe­nza inko­nzo ye­the­nte le­nhla­nga­nom.

7 Nga­kho we­na la­ma­do­da­na akho ka­nye la­we li­za­gci­na ubu­pri­sti be­nu ku­zo zo­nke izi­nto ze­la­thin la­pha­ka­thi kwe­ve­yi­li, li­kho­nzeo. Ngi­ni­ke ubu­pri­sti be­nu bu­be ngu­mse­be­nzi we­si­pho; ko­dwa owe­mzi­ni oso­nde­la­yo uza­bu­la­wa.

8 INko­si ya­si­si­thi kuA­ro­ni: Mi­na-ke, kha­nge­la, ngi­ku­ni­ke uku­pha­thwa kwe­mi­ni­ke­lo ya­mi yo­ku­pha­ka­nyi­swa ya­zo zo­nke izi­nto ezi­ngcwe­le za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lip; ngi­zi­phe we­na, nge­nxa yo­ku­gco­tshwa, la­ma­do­da­na akhoq, nge­si­mi­so esi­la­pha­ka­der.

9 Lo­khu ku­za­ku­ba ngo­kwa­kho oku­ve­la ezi­ntwe­ni ezi­ngcwe­le­ngcwe­le, zi­ve­la emli­lwe­nis; yo­nke imi­ni­ke­lo ya­bo, yo­nke imi­ni­ke­lo ya­bo yo­ku­dlat, la­yo yo­nke imi­ni­ke­lo ya­bo ye­so­nou, la­yo yo­nke imi­ni­ke­lo ya­bo ye­ca­la, aba­za­yi­bu­yi­se­la ki­miv; iza­ku­ba nge­ngcwe­le­ngcwe­le ibe nge­ya­kho le­ya­ma­do­da­na akhow.

10 Li­za­ku­dle­la engcwe­le­ni ye­zi­ngcwe­le; wo­nke owe­si­li­sa uza­ku­dla; ku­za­ku­ba ngcwe­le ku­wex.

11 La­lo­khu ngo­kwa­kho: Umni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa we­si­pho sa­bo, la­yo yo­nke imi­ni­ke­lo yo­ku­zu­ngu­zwa ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­liy; ngi­ku­phe we­na la­ma­do­da­na akho la­ma­do­da­ka­zi akho, nge­si­mi­so esi­la­pha­ka­dez. Wo­nke ohla­mbu­lu­ki­le­yo endli­ni ya­kho uza­ku­dlaa.

12 Ikhe­the­lo lo­nke la­ma­fu­tha, le­khe­the­lo lo­nke le­wa­yi­ni eli­tsha, le­la­ma­be­leb, le­ngqa­bu­tho ya­le­zo aba­za­zi­ni­ke­la eNko­si­ni, ngi­zi­phe we­nac.

13 Izi­the­lo zo­ku­qa­la za­kho ko­nke oku­se­li­zwe­ni la­bo aba­za­ku­le­tha eNko­si­ni ku­za­ku­ba ngo­kwa­khod. Wo­nke ohla­mbu­lu­ki­le­yo endli­ni ya­kho uza­ku­dlae.

14 Ko­nke okwe­hlu­ka­ni­si­we­yo koI­sra­ye­li ku­za­ku­ba ngo­kwa­khof.

15 Ko­nke oku­vu­la isi­za­lo, kwa­yo yo­nke inya­ma aba­ku­le­tha eNko­si­ni, pha­ka­thi kwa­ba­ntu la­pha­ka­thi kwe­zi­fu­yo, ku­za­ku­ba ngo­kwa­khog; ko­dwa izi­bu­lo lo­mu­ntu uza­li­hle­nga lo­ku­li­hle­nga, le­zi­bu­lo le­nya­ma­za­na engco­li­le­yo uza­li­hle­ngah.

16 La­le­zo ezi­za­hle­ngwa uza­zi­hle­nga ku­su­ke­la se­zi­le­nya­nga, nje­nge­si­li­nga­ni­so sa­khoi, nge­ma­li ya­ma­she­ke­li* ama­hla­nu, ngo­kwe­she­ke­li le­ndlu engcwe­lej, eli­nga­ma­ge­ra* anga­ma­tshu­mi ama­bi­lik.

17 Ko­dwa izi­bu­lo le­nko­mo, ku­mbe izi­bu­lo le­mvu, ku­mbe izi­bu­lo le­mbu­zi, awu­yi­ku­wa­hle­nga, angcwe­lel. Uza­fa­fa­za iga­zi la­wo phe­zu kwe­la­thi, utshi­se ama­hwa­hwa awo, abe ngu­mni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­lo, ku­be lu­qha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­nim.

18 Le­nya­ma ya­wo iza­ku­ba nge­ya­kho, nje­nge­si­fu­ba esi­zu­ngu­zi­we­yo la­nje­ngo­mle­nze wo­ku­ne­ne, ku­za­ku­ba ngo­kwa­khon.

19 Yo­nke imi­ni­ke­lo yo­ku­pha­ka­nyi­swa ye­zi­nto ezi­ngcwe­le aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­yi­ni­ke­la eNko­si­ni ngi­yi­ni­ke we­na la­ma­do­da­na akho la­ma­do­da­ka­zi akho ka­nye la­we, nge­si­mi­so esi­la­pha­ka­deo. Ku­yi­si­vu­me­lwa­no se­tshwa­yi esi­la­pha­ka­de pha­mbi kwe­Nko­si ku­we la­ku­nza­lo ya­kho ka­nye la­wep.

20 INko­si ya­si­si­thi kuA­ro­ni: Ka­wu­yi­ku­dla ili­fa eli­zwe­ni la­bo, ka­wu­yi­ku­ba le­sa­be­lo pha­ka­thi kwa­bo; ngi­yi­sa­be­lo sa­kho le­li­fa la­kho pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­liq.

21 Kha­nge­la-ke, ngi­ni­ke aba­ntwa­na ba­ko­Le­vi ko­nke okwe­tshu­mi koI­sra­ye­li ku­be yi­li­fa, ngo­mse­be­nzi wa­bo aba­we­nza­yor, inko­nzo ye­the­nte le­nhla­nga­nos.

22 Nja­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­nga­be be­sa­so­nde­la ethe­nte­ni le­nhla­nga­not hle­zi ba­thwa­le iso­no ba­feu.

23 Ko­dwa ama­Le­vi aza­kwe­nza inko­nzo ye­the­nte le­nhla­nga­nov, wo­na athwa­le ubu­bi ba­wo. Ku­za­ku­ba yi­si­mi­so esi­la­pha­ka­de ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu; la­pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ka­wa­yi­ku­zu­za ili­faw.

24 Ngo­ba okwe­tshu­mi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­ku­ni­ke­la eNko­si­ni ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa, ngi­ku­ni­ke ama­Le­vi ku­be yi­li­fax. Nga­kho ngi­tshi­lo ki­wo uku­thi pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ka­wa­yi­ku­zu­za ili­fay.

25 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

26 Fu­thi uza­khu­lu­ma ku­ma­Le­vi uthi ku­wo: Nxa li­tha­tha eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li okwe­tshu­mi engi­li­ni­ke kho­na, ku­ve­la ku­bo ku­be yi­li­fa le­nu, li­za­ni­ke­la ko­kwa­kho umni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa we­Nko­si, ku­be ngo­kwe­tshu­mi kwa­lo­kho okwe­tshu­miz.

27 Lo­mni­ke­lo we­nu wo­ku­pha­ka­nyi­swa uza­ba­le­lwa li­na, nje­nga­ma­be­le eba­la lo­ku­bhu­le­la la­nje­ngo­ku­gcwa­la kwe­si­kha­me­lo se­wa­yi­nia.

28 Nga­lo­khu la­ni li­za­ni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa we­Nko­si ku­kho ko­nke okwe­tshu­mi kwe­nu eli­kwe­mu­ke­la­yo eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li; li­za­ni­ka ko­kwa­yo umni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa we­Nko­si, kuA­ro­ni umpri­sti.

29 Ku­zo zo­nke izi­pho ze­nu li­za­ni­ke­la wo­nke umni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa we­Nko­si; ekhe­the­lwe­ni lo­nke la­zo, ingxe­nye ya­yo engcwe­li­si­we­yo eve­la ku­yo.

30 Fu­thi uza­ku­thi ku­wo: La­pho li­ni­ke­la ikhe­the­lo la­zo eli­ve­la ku­zo, ku­za­ba­le­lwa ama­Le­vi nje­nge­si­vu­no se­ba­la lo­ku­bhu­le­la la­nje­nge­si­vu­no se­si­kha­me­lo se­wa­yi­nib.

31 Li­za­ku­dla lo­kho enda­we­ni zo­nke, li­na le­ndlu ye­nu, ngo­ba ku­ngu­mvu­zo we­nu ngo­mse­be­nzi we­nu ethe­nte­ni le­nhla­nga­noc.

32 Nja­lo ka­li­yi­ku­thwa­la iso­no nge­nxa ya­kho, la­pho se­li­pha­ka­mi­si­le ikhe­the­lo la­kho ku­khod; ka­li­yi­ku­ngco­li­sa izi­nto ezi­ngcwe­le za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, uku­ze li­nga­fie.

Uku­hla­nju­lu­lwa kwa­la­bo aba­nga­hla­mbu­lu­ka­nga

19INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni isi­thi:

2 Le­si yi­si­mi­so so­mla­yo iNko­si esi­mi­si­le­yo isi­thi: Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uku­thi ba­le­the ki­ni itho­ka­zi eli­bo­mvu eli­phe­le­le­yo oku­nge­la­si­ci ku­lo, oku­nga­za­nge ku­fa­kwe ijo­gwe ku­loa;

3 nja­lo li­li­ni­ke uE­le­ya­za­re umpri­sti, ali­khu­phe­le-ke nga­pha­ndle kwe­nka­mba, li­be se­li­hla­tshwa pha­mbi kwa­kheb.

4 Nja­lo uE­le­ya­za­re uza­tha­tha okwe­ga­zi la­lo ngo­mu­nwe wa­khe, afa­fa­ze ka­si­kho­mbi­sa okwe­ga­zi la­lo ma­qo­nda­na la­pha­mbi kwe­the­nte le­nhla­nga­noc.

5 Le­tho­ka­zi li­tshi­swe pha­mbi kwa­me­hlo akhe; ku­tshi­swe isi­khu­mba sa­lo le­nya­ma ya­lo le­ga­zi la­lo ka­nye lo­mswa­ne wa­lod.

6 Umpri­sti uza­tha­tha-ke isi­go­do so­mse­da­ri, le­hi­so­pe*, lo­ku­bo­mvu, aku­pho­se pha­ka­thi ko­ku­tsha kwe­tho­ka­zie.

7 Umpri­sti use­za­wa­tsha ize­mba­tho za­khe, age­ze umzi­mba wa­khe ema­nzi­ni, emva kwa­lo­kho ange­ne enka­mbe­ni, nja­lo umpri­sti abe ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwef.

8 Lo­li­tshi­si­le­yo uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe ema­nzi­ni, age­ze umzi­mba wa­khe ema­nzi­ni, abe ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlweg.

9 Le­ndo­da ehla­mbu­lu­ki­le­yo iza­bu­tha umlo­tha we­tho­ka­zi, iwu­be­ke nga­pha­ndle kwe­nka­mbah enda­we­ni ehla­mbu­lu­ki­le­yoi, uku­ze ugci­ne­lwe inhla­nga­no ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ku­be nga­ma­nzi okwe­hlu­ka­ni­sa; ku­yi­ku­hla­nju­lu­lwa kwe­so­noj.

10 Lo­bu­tha umlo­tha we­tho­ka­zi uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe, abe ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe; nja­lo ku­za­ku­ba yi­si­mi­so esi­la­pha­ka­de eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li lo­we­mzi­ni ohla­la nje­ngo­we­zi­zwe pha­ka­thi kwa­bo.

11 Othi­nta isi­du­mbu sa­lo­ba ngu­wu­phi umu­ntu uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yo insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sak.

12 Uza­zi­hla­mbu­lu­la nga­wo ngo­su­ku lwe­si­tha­thu la­ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa uza­hla­mbu­lu­ka; ko­dwa uba enga­zi­hla­mbu­lu­li ngo­su­ku lwe­si­tha­thu, kho­na ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa ka­yi­ku­hla­mbu­lu­kal.

13 Lo­ba ngu­ba­ni othi­nta ofi­le­yo, isi­du­mbu so­mu­ntu ose­fi­le, anga­zi­hla­mbu­lu­li, ungco­li­sa itha­bha­ne­ke­le le­Nko­sim; lo­wo­mphe­fu­mu­lo uza­qu­nywa usu­ke koI­sra­ye­li, ngo­ba ama­nzi okwe­hlu­ka­ni­sa enga­fa­fa­zwa­nga phe­zu kwa­khe; uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yon, lo­ku­ngco­la kwa­khe ku­se­ku­yeo.

14 Lo ngu­mla­yo wo­mu­ntu nxa efe­la ethe­nte­ni. Ko­nke oku­nge­na ethe­nte­ni la­kho ko­nke oku­se­the­nte­ni ku­za­ku­ba ngo­ku­ngco­li­le­yo insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

15 Nja­lo yo­nke imbi­za evu­le­ki­le­yo enge­la­si­si­be­ke­lo esi­bo­tshe­lwe phe­zu­lu kwa­yo ingco­li­lep.

16 La­ye wo­nke othi­nta umu­ntu obu­le­we­yo nge­nke­mba, endle, lo­ba ofi­le­yo, lo­ba itha­mbo lo­mu­ntu, lo­ba ingcwa­ba, uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yo insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­saq.

17 Ngo­ngco­li­le­yo ba­za­tha­tha oko­mlo­tha wa­lo­kho okwa­tshi­swa­yo ko­ku­hla­nju­lu­lwa kwe­so­no, nja­lo ku­za­fa­kwa phe­zu kwa­kho ama­nzi aphi­la­yo esi­tshe­nir.

18 Le­ndo­da ehla­mbu­lu­ki­le­yo iza­tha­tha ihi­so­pe*, iyi­gxa­mu­ze ema­nzi­ni, ifa­fa­ze phe­zu kwe­the­nte, la­phe­zu kwe­mpa­hla yo­nke, la­phe­zu kwa­ba­ntu aba­be­la­pho, la­phe­zu ko­wa­thi­nta itha­mbo, lo­ba obu­le­we­yo, lo­ba ofi­le­yo, lo­ba ingcwa­bas.

19 Lo­hla­mbu­lu­ki­le­yo uza­fa­fa­za ongco­li­le­yo ngo­su­ku lwe­si­tha­thu la­ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sat, nja­lo uza­mhla­mbu­lu­la ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sau; awa­tshe ize­mba­tho za­khe, age­ze ema­nzi­ni, ahla­mbu­lu­ke ku­si­hlwav.

20 Ko­dwa indo­da engco­li­le­yo, inga­zi­hla­mbu­lu­li, lo­wo­mu­ntu uza­qu­nywa asu­ke pha­ka­thi kwe­ba­ndla, ngo­ba engco­li­se indlu engcwe­le ye­Nko­si; ama­nzi okwe­hlu­ka­ni­sa ka­wa­fa­fa­zwa­nga phe­zu kwa­khe, ungco­li­lew.

21 Nja­lo ku­za­ku­ba yi­si­mi­so esi­la­pha­ka­de ku­bo, uku­thi lo­wo ofa­fa­za ama­nzi okwe­hlu­ka­ni­sa uza­wa­tsha ize­mba­tho za­khe; la­lo­wo othi­nta ama­nzi okwe­hlu­ka­ni­sa uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwe.

22 Nja­lo ko­nke aku­thi­nta­yo ongco­li­le­yo ku­za­ku­ba ngo­ku­ngco­li­le­yo; lo­mu­ntu oku­thi­nta­yo uza­ku­ba ngo­ngco­li­le­yo ku­ze ku­hlwex.

Ama­nzi akhu­tshwa edwa­le­ni

20Kho­na aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, inhla­nga­no yo­nke, ba­fi­ka enka­nga­la ye­Zi­ni nge­nya­nga yo­ku­qa­la; la­ba­ntu ba­hla­la eKa­de­shia. UMi­ri­ya­mu wa­se­fe­la la­pho, wa­ngcwa­tshwa kho­nab.

2 Nja­lo kwa­ku­nge­la­ma­nzi enhla­nga­noc; nga­kho ba­hla­nga­na ba­me­la­na lo­Mo­zi­si ba­me­la­na loA­ro­nid.

3 Aba­ntu ba­phi­ki­sa­na lo­Mo­zi­si ba­khu­lu­ma be­si­thi: Ku­nga­thi nga­be sa­fae eku­fe­ni kwa­ba­fo­we­thu pha­mbi kwe­Nko­sif!

4 Li­le­the­le­ni iba­ndla le­Nko­si enka­nga­la le uku­ze si­fe­le la­pha, thi­na le­zi­fu­yo ze­thu?g

5 La­se­nyu­se­la­ni si­su­ka eGi­bhi­the uku­si­le­tha ku­li­nda­wo embi? Ka­ku­si­yo inda­wo ye­nhla­nye­lo le­mi­khi­wa la­ma­vi­ni la­ma­po­me­gra­na­ti*, fu­thi ka­ku­la­ma­nzi oku­na­tha.

6 UMo­zi­si loA­ro­ni ba­se­be­su­ka pha­mbi kwe­ba­ndla, ba­ya emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no, ba­thi mbo ngo­bu­so ba­bo pha­nsih. Inka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­si­bo­na­ka­la ku­boi.

7 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

8 Tha­tha into­nga, ubu­tha­ni­se inhla­nga­no, we­na loA­ro­ni umne­we­nu, li­khu­lu­me ku­lo idwa­la pha­mbi kwa­me­hlo abo, nja­lo li­za­ni­ka ama­nzi aloj; nga­lo­khu uza­ba­khu­phe­la ama­nzi edwa­le­ni, uku­ze uli­na­thi­se iba­ndla le­zi­fu­yo za­bok.

9 UMo­zi­si wa­se­tha­tha into­nga esu­ka pha­mbi kwe­Nko­si nje­ngo­ku­mla­ya kwa­yol.

10 UMo­zi­si loA­ro­ni ba­se­be­bu­tha­ni­sa iba­ndla pha­mbi kwe­dwa­la; wa­se­si­thi ku­bo: Zwa­ni­ni-ke, li­na ba­hla­mu­ki; si­za­li­khu­phe­la yi­ni ama­nzi edwa­le­ni le­li?m

11 UMo­zi­si wa­se­pha­ka­mi­sa isa­ndla sa­khe, wa­tsha­ya idwa­la ka­bi­li nge­nto­nga ya­khe; kwa­se­ku­mpo­mpo­za ama­nzi ama­ne­ngi, inhla­nga­no ya­si­na­tha, le­zi­fu­yo za­yon.

12 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni: Ngo­ba li­nga­ngi­kho­lwa­ngao, uku­ngi­ngcwe­li­sa eme­hlwe­ni aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, nga­kho ka­li­yi­ku­nge­ni­sa iba­ndla le­li eli­zwe­ni engi­ba­ni­ke lo­nap.

13 La nga­ma­nzi eMe­ri­ba, la­pho aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­phi­ki­sa­na kho­na le­Nko­si, ya­si­ngcwe­li­swa ku­boq.

Inko­si yeE­do­ma iva­le­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li indle­la

14 UMo­zi­si wa­se­thu­ma izi­thu­nywa enko­si­ni yeE­do­mar zi­su­ka eKa­de­shi wa­this: Utsho nja­lo umfo­we­nu uI­sra­ye­li: We­na uya­za­zi zo­nke inka­tha­zo ezi­se­hle­le­yot,

15 lo­ku­thi oba­ba be­hle­la eGi­bhi­theu, sa­se­si­hla­la eGi­bhi­the insu­ku ezi­ne­ngiv; la­ma­Gi­bhi­the asi­pha­tha ku­bi la­bo­ba­baw.

16 Sa­se­si­kha­la eNko­si­ni, ya­si­si­zwa ili­zwi le­thux, ya­thu­ma ingi­lo­si, ya­si­khu­pha eGi­bhi­the; kha­nge­la-ke si­se­Ka­de­shi, umu­zi ose­ku­ci­ne­ni ko­mngce­le wa­khoy.

17 Ake usi­ye­ke­le si­da­bu­le eli­zwe­ni la­kho. Ka­si­yi­ku­da­bu­la ensi­mi­ni lo­ba esi­vi­ni­ni, fu­thi ka­si­yi­ku­na­tha ama­nzi omtho­mbo. Si­za­ha­mba ngo­mgwa­qo we­nko­si, ka­si­yi­ku­pha­mbu­ke­la nga­kwe­so­ku­ne­ne la­nga­kwe­so­kho­hlo, si­ze se­dlu­le umngce­le wa­khoz.

18 Ko­dwa uE­do­ma wa­thi ku­ye: Ka­wu­yi­ku­da­bu­la ki­mi, hle­zi ngi­phu­me nge­nke­mba ngi­me­la­ne la­we.

19 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­si­thi ku­ye: Si­za­ha­mba ngo­mgwa­qo omkhu­lu. Uba-ke mi­na le­zi­fu­yo za­mi si­na­tha okwa­ma­nzi akhoa, si­za­wa­bha­da­le­lab; ku­phe­la ngi­za­da­bu­la nge­nya­wo za­mi nje.

20 Ko­dwa wa­thi: Ka­wu­yi­ku­da­bu­la. UE­do­ma wa­se­phu­ma wa­me­la­na la­ye ela­ba­ntu aba­ne­ngi, la­nge­sa­ndla esi­la­ma­ndla.

21 Nga­lo­khu uE­do­ma wa­la uku­vu­me­la uI­sra­ye­li uku­da­bu­la emngce­le­ni wa­khec. Nga­kho uI­sra­ye­li wa­pha­mbu­ka wa­su­ka ku­yed.

Uku­fa ku­kaA­ro­ni enta­be­ni ye­Ho­ri

22 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, inhla­nga­no yo­nke, ba­se­be­su­ka eKa­de­shie, ba­fi­ka enta­be­ni ye­Ho­rif.

23 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si la­kuA­ro­ni enta­be­ni ye­Ho­ri, emngce­le­ni we­li­zwe leE­do­ma, isi­thi:

24 UA­ro­ni uza­bu­the­lwa eba­ntwi­ni ba­ki­bo, ngo­ba ka­yi­ku­nge­na eli­zwe­ni engi­li­ni­ke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lig, ngo­ba la­hla­mu­ke­la ili­zwi la­mi ema­nzi­ni eMe­ri­bah.

25 Tha­tha uA­ro­ni loE­le­ya­za­re indo­da­na ya­khe, ube­nyu­se­le enta­be­ni ye­Ho­ri,

26 umhlu­bu­le uA­ro­ni ize­mba­tho za­khe, uzi­fa­ke kuE­le­ya­za­re indo­da­na ya­khe; ngo­ba uA­ro­ni uza­bu­the­lwa kwa­ba­ki­bo, afe­le la­phoi.

27 UMo­zi­si we­nza nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si. Ba­se­be­se­nyu­ke­la enta­be­ni ye­Ho­ri pha­mbi kwa­me­hlo enhla­nga­no yo­nke.

28 UMo­zi­si wa­se­mhlu­bu­la uA­ro­ni ize­mba­tho za­khe, wa­zi­fa­ka kuE­le­ya­za­re indo­da­na ya­khej. UA­ro­ni wa­se­fe­la la­pho engqo­nge­ni ye­nta­ba. UMo­zi­si loE­le­ya­za­re ba­se­be­se­hla enta­be­nik.

29 La­pho inhla­nga­no yo­nke ibo­na uku­thi uA­ro­ni use­phe­li­le, ba­li­le­la uA­ro­ni insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, indlu yo­nke kaI­sra­ye­lil.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­hla­se­lwa nga­ma­Kha­na­ni

21Kwa­thi inko­si yeA­ra­di, umKha­na­ni, eya­yi­hla­la eni­ngi­zi­mua, isi­zwa uku­thi uI­sra­ye­li uye­za nge­ndle­la ya­ba­hlo­li, ya­lwa ime­le­ne loI­sra­ye­li ya­thu­mba aba­nye ku­bob.

2 UI­sra­ye­li wa­the­mbi­sa isi­the­mbi­so eNko­si­ni wa­thic: Uba uni­ke­la lo­ku­ni­ke­la la­ba­ba­ntu esa­ndle­ni sa­mi, ngi­za­tsha­ba­la­li­sa imi­zi ya­bod.

3 INko­si ya­si­si­zwa ili­zwi li­kaI­sra­ye­li, ya­ni­ke­la ama­Kha­na­ni, wa­wa­tsha­ba­la­li­sa le­mi­zi ya­wo; nga­kho wa­bi­za ibi­zo la­le­yo­nda­wo ngo­ku­thi yi­Ho­rma.

Inyo­ka ezi­lo­ku­tshi­sa

4 Ba­se­be­su­ka enta­be­ni ye­Ho­ri, nge­ndle­la yo­Lwa­ndle olu­Bo­mvue uku­ze ba­ce­ze ili­zwe leE­do­ma; lo­mphe­fu­mu­lo wa­ba­ntu wa­di­nwa endle­le­nif.

5 Aba­ntu ba­se­be­khu­lu­ma be­me­le­ne lo­Nku­lu­nku­lu nja­lo be­me­le­ne lo­Mo­zi­sig ba­thi: La­se­nyu­se­la­ni li­si­khu­pha eGi­bhi­the uku­ze si­fe­le enka­nga­la? Ngo­ba ka­ku­la­si­nkwa nja­lo ka­ku­la­ma­nzih, fu­thi umphe­fu­mu­lo we­thu une­ngwa yi­le­si­si­nkwa esi­lu­lai.

6 INko­si ya­si­thu­ma inyo­ka ezi­lo­ku­tshi­sa pha­ka­thi kwa­ba­ntuj, za­se­zi­ba­lu­ma aba­ntu, nja­lo kwa­fa aba­ntu aba­ne­ngi koI­sra­ye­lik.

7 Nga­kho aba­ntu be­za ku­Mo­zi­si ba­thil: So­ni­le, ngo­ba si­khu­lu­me si­me­le­ne le­Nko­si nja­lo si­me­le­ne la­wem; khu­le­ka eNko­si­nin uku­ze isu­se izi­nyo­ka ki­thi. UMo­zi­si wa­se­ba­khu­le­ke­la aba­ntuo.

8 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ze­nze­le inyo­ka elo­mli­lo, uyi­be­ke esi­go­dwe­ni; nja­lo ku­za­ku­thi wo­nke olu­nyi­we­yo, nxa eyi­kha­nge­la, uza­phi­la.

9 UMo­zi­si wa­se­se­nza inyo­ka ye­thu­si, wa­yi­be­ka esi­go­dwe­ni; kwa­se­ku­si­thi la­pho inyo­ka ilu­me lo­ba ngu­wu­phi umu­ntu, uba ekha­nge­le inyo­ka ye­thu­si, wa­phi­lap.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­bho­da ili­zwe la­ko­Mo­wa­bi

10 Nja­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­su­ka ba­mi­sa inka­mba eO­bo­thiq.

11 Ba­su­ka eO­bo­thi, ba­mi­sa inka­mba eI­ye-A­ba­ri­mi enka­nga­la ema­qo­nda­na la­ko­Mo­wa­bi la­pho oku­phu­ma kho­na ila­ngar.

12 Ba­su­ka la­pho, ba­mi­sa inka­mba esi­go­di­ni se­Ze­re­dis.

13 Ba­su­ka la­pho, ba­mi­sa inka­mba nga­le kweA­ri­no­ni ese­nka­nga­la ephu­ma emi­ngce­le­ni ya­maA­mo­ri; ngo­ba iA­ri­no­ni li­ngu­mngce­le wa­ko­Mo­wa­bi, pha­ka­thi kwe­Mo­wa­bi la­maA­mo­rit.

14 Nga­kho ku­thi­wa egwa­lwe­ni lwe­zi­mpi ze­Nko­si: IWa­he­bi ese­Su­fa, le­zi­fu­la zeA­ri­no­ni,

15 le­li­wa le­zi­fu­la ele­hle­la enda­we­ni yeA­ri, li­se­ke­le umngce­le wa­ko­Mo­wa­biu.

16 Ba­se­be­su­ka la­pho ba­ya eBe­ri; lo ngu­mtho­mbo iNko­si eya­khu­lu­ma nga­wo ku­Mo­zi­si ya­thi: Bu­tha­ni­sa aba­ntu, ngi­za­ba­ni­ka-ke ama­nziv.

17 Kho­na uI­sra­ye­li wa­hla­be­la li­ngo­ma ethi:

Mpo­mpo­za, mtho­mbo! Hla­be­le­la­ni ku­wow,

18 umtho­mbo eza­wu­ge­bha­yo izi­pha­tha­ma­ndla, eza­wu­ge­bha­yo izi­khu­lu za­ba­ntu, ngo­mni­ku­mthe­tho, nge­ndo­ndo­lo za­zox.

Ba­se­be­su­ka enka­nga­la ba­ya eMa­tha­na.

19 Be­su­ka eMa­tha­na ba­ya eNa­ha­li­ye­li; be­su­ka eNa­ha­li­ye­li ba­ya eBa­mo­thi;

20 be­su­ka eBa­mo­thi esi­go­di­ni esi­se­mhla­be­ni wa­ko­Mo­wa­bi, engqo­nge­ni ye­Pi­si­ga ekha­nge­le inka­nga­lay.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­nqo­ba uSi­ho­ni loO­gi

21 UI­sra­ye­li wa­se­thu­ma izi­thu­nywa ku­Si­ho­ni inko­si ya­maA­mo­ri, esi­thiz:

22 Ake ngi­da­bu­le eli­zwe­ni la­kho; ka­si­yi­ku­pha­mbu­ke­la ema­si­mi­ni lo­ba ezi­vi­ni­ni; ka­si­yi­ku­na­tha ama­nzi omtho­mbo; si­za­ha­mba ngo­mgwa­qo we­nko­si, si­ze se­dlu­le imi­ngce­le ya­khoa.

23 Ko­dwa uSi­ho­ni ka­mvu­me­la­nga uI­sra­ye­li uku­da­bu­la umngce­le wa­khe, ko­dwa uSi­ho­ni wa­bu­tha­ni­sa bo­nke aba­ntu ba­khe, wa­phu­ma uku­me­la­na loI­sra­ye­li enka­nga­lab, wa­fi­ka eJa­ha­zi, wa­lwa eme­le­ne loI­sra­ye­lic.

24 UI­sra­ye­li wa­mtsha­ya ngo­bu­kha­li be­nke­mba, wa­ba ngu­mni­ka­zi we­li­zwe la­khe ku­su­ke­la eA­ri­no­ni ku­ze ku­be se­Ja­bo­ki, ku­ze ku­be se­ba­ntwa­ne­ni ba­koA­mo­nid, ngo­ba umngce­le wa­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni wa­wu­qi­ni­lee.

25 UI­sra­ye­li wa­se­tha­tha yo­nke le imi­zi; uI­sra­ye­li wa­se­hla­la emi­zi­ni yo­nke ya­maA­mo­ri, eHe­shi­bo­ni la­yo yo­nke imi­za­na ya­lo.

26 Ngo­ba iHe­shi­bo­ni ya­yi­ngu­mu­zi ka­Si­ho­ni inko­si ya­maA­mo­ri, owa­ye­lwe eme­le­ne le­nko­si ya­ma­ndu­lo ya­ko­Mo­wa­bi, wa­ye­the­the ili­zwe lo­nke la­yo esa­ndle­ni sa­yo, kwa­ze kwa­fi­ka eA­ri­no­ni.

27 Nga­kho aba­se­be­nzi­sa iza­ga ba­thi:

Wo­za­ni eHe­shi­bo­ni! Umu­zi ka­Si­ho­ni ka­wa­khi­we, umi­swef.

28 Ngo­ba umli­lo wa­phu­ma eHe­shi­bo­ni, ila­nga­bi emzi­ni ka­Si­ho­ni, la­qo­thu­la iA­ri lo­Mo­wa­bi, ama­kho­si enda­wo ezi­pha­ke­me­yo zeA­ri­no­nig.

29 Ma­ye ku­we, Mo­wa­bih! Se­li­bhu­ji­si­we, ba­ntu ba­ka­Ke­mo­shii! Uni­ke­le ama­do­da­na akhe aba nga­ba­ba­le­ki, la­ma­do­da­ka­zi akhe eku­thu­njwe­ni ku­Si­ho­ni, inko­si ya­maA­mo­ri.

30 Se­si­ba­tsho­ki­le; iHe­shi­bo­ni ibhu­bhi­le ku­ze ku­be se­Di­bo­nij; se­si­ba­chi­thi­le ku­ze ku­be se­No­fa, efi­ka eMe­de­bak.

31 UI­sra­ye­li wa­se­hla­la eli­zwe­ni la­maA­mo­ri.

32 UMo­zi­si wa­thu­ma uku­ya­hlo­la iJa­ze­ril; ba­se­be­thu­mba imi­za­na ya­lo, ba­xo­tsha amaA­mo­ri aye­hla­la kho­nam.

33 Ba­se­be­phe­ndu­ka, be­nyu­ka nge­ndle­la ye­Ba­sha­ni. UO­gi inko­si ye­Ba­sha­ni wa­se­phu­ma uku­me­la­na la­bo, ye­na la­ba­ntu ba­khe bo­nke, empi­ni eE­dre­yin.

34 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Unga­me­sa­bi; ngo­ba ngi­mni­ke­le esa­ndle­ni sa­kho, la­ba­ntu ba­khe bo­nke, le­li­zwe la­kheo; nja­lo uza­kwe­nza ku­ye nje­ngo­kwe­nza kwa­kho ku­Si­ho­ni inko­si ya­maA­mo­ri owa­ye­hla­la eHe­shi­bo­nip.

35 Ba­se­be­mtsha­ya, la­ma­do­da­na akhe, la­ba­ntu ba­khe bo­nke, akwa­ze kwa­sa­la ophi­la­yo ku­ye. Ba­dla ili­fa le­li­zwe la­kheq.

UBa­la­ki lo­Ba­la­mi

22Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­su­kaa, ba­mi­sa inka­mba ema­gce­ke­ni ako­Mo­wa­bi, nga­ne­no kwe­Jo­da­ni, eJe­ri­kob.

2 UBa­la­ki indo­da­na ka­Zi­po­ri wa­se­bo­na ko­nke uI­sra­ye­li aye­kwe­nze ku­maA­mo­ri.

3 UMo­wa­bi wa­se­se­sa­ba ka­khu­lu ubu­so ba­ba­ntu, ngo­ba ba­be­ba­ne­ngic. UMo­wa­bi wa­se­tsha­ywa lu­va­lo nge­nxa ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lid.

4 UMo­wa­bi wa­se­si­thi eba­da­le­ni be­Mi­di­ya­nie: Kha­the­si le­li­ba­ndla li­za­kho­tha ko­nke oku­si­ha­nqi­le­yo, nje­nge­nka­bi ikho­tha utsha­ni be­dle­lo. Nja­lo uBa­la­ki indo­da­na ka­Zi­po­ri wa­ye­yi­nko­si ya­ko­Mo­wa­bi nga­le­so­si­kha­thi.

5 Wa­se­thu­ma izi­thu­nywa ku­Ba­la­mi indo­da­na ka­Be­yo­rif ePe­tho­rig eli­se­du­ze lo­mfu­la we­li­zwe la­ba­ntwa­na ba­ba­ntu ba­khe, uku­mbi­za, esi­thi: Kha­nge­la, aba­ntu ba­phu­mi­le eGi­bhi­the. Kha­nge­la, ba­si­be­ke­le ubu­so bo­mhla­ba, fu­thi se­be­hla­la ma­qo­nda­na la­mi.

6 Kha­the­si-ke, ake uze, ngi­qa­le­ki­se­la la­ba­ba­ntuh, ngo­ba ba­la­ma­ndla ku­la­mi; mhla­wu­mbe ngi­nga­ba la­ma­ndla oku­thi si­ba­tsha­ye, lo­ku­thi ngi­ba­xo­tshe eli­zwe­ni, ngo­ba ngi­ya­zi uku­thi lo­wo ombu­si­sa­yo ubu­si­si­we, la­lo­wo omqa­le­ki­sa­yo uqa­le­ki­si­we.

7 Aba­da­la be­Mo­wa­bi la­ba­da­la be­Mi­di­ya­ni ba­se­be­ha­mba be­le­mba­da­lo yo­ku­vu­mi­sa esa­ndle­ni sa­bo; ba­fi­ka ku­Ba­la­mi, ba­khu­lu­ma ku­ye ama­zwi ka­Ba­la­kii.

8 Wa­se­si­thi ku­bo: La­la­ni la­pha lo­bu­bu­su­ku, nja­lo ngi­za­li­le­the­la ili­zwi, nje­nga­lo­khu iNko­si eza­ku­tsho ki­mij. Izi­pha­tha­ma­ndla za­ko­Mo­wa­bi za­se­zi­hla­la lo­Ba­la­mi.

9 UNku­lu­nku­lu wa­se­fi­ka ku­Ba­la­mi, wa­thi: Ngo­ba­ni la­ma­do­da ala­we?k

10 UBa­la­mi wa­se­si­thi ku­Nku­lu­nku­lu: UBa­la­ki, indo­da­na ka­Zi­po­ri, inko­si ya­ko­Mo­wa­bi, ungi­thu­me­le esi­thi:

11 Kha­nge­la, aba­ntu ba­phu­mi­le eGi­bhi­the ba­si­be­ke­le ubu­so bo­mhla­ba; wo­za kha­the­si, ungi­qa­le­ki­se­le bo­na; mhla­wu­mbe ngi­nga­ba la­ma­ndla oku­lwa la­bo, ngi­ba­xo­tshe.

12 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi ku­Ba­la­mi: Unga­ha­mbi la­bo; unga­ba­qa­le­ki­si la­bo­ba­ntu, ngo­ba ba­bu­si­si­wel.

13 UBa­la­mi wa­se­vu­ka eku­se­ni, wa­thi ku­zi­pha­tha­ma­ndla zi­ka­Ba­la­ki: Ya­ni­ni eli­zwe­ni la­ki­ni, ngo­ba iNko­si iya­la uku­ngi­vu­me­la uku­ha­mba la­ni.

14 Nga­kho izi­pha­tha­ma­ndla za­ko­Mo­wa­bi za­su­ku­ma, za­ya ku­Ba­la­ki, za­thi: UBa­la­mi uya­la uku­ha­mba la­thi.

15 UBa­la­ki wa­se­bu­ya wa­thu­ma nja­lo izi­pha­tha­ma­ndla, ezi­ne­ngi ezi­du­mi­le­yo ku­la­le­zo.

16 Za­se­zi­fi­ka ku­Ba­la­mi za­thi ku­ye: Utsho nja­lo uBa­la­ki indo­da­na ka­Zi­po­ri uthi: Ake unga­vi­njwa yi­lu­tho uku­za ki­mi.

17 Ngo­ba ngi­za­ku­hlo­ni­pha lo­ku­ku­hlo­ni­pha ka­khu­lu, la­kho ko­nke ongi­tshe­la kho­na ngi­za­kwe­nza. Nga­kho ake uze, ngi­qa­le­ki­se­la la­ba­ba­ntum.

18 Ko­dwa uBa­la­mi wa­phe­ndu­la wa­thi ence­kwi­ni zi­ka­Ba­la­ki: Uba uBa­la­ki ebe­za­ngi­pha indlu ya­khe igcwe­le isi­li­va le­go­li­den, be­ngi­nga­yi­kwe­qa umla­yo we­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­mi ukwe­nza oku­khu­lu ku­mbe oku­nci­nya­neo.

19 Kha­the­si-ke, ake li­hla­le la­pha la­ni lo­bu­bu­su­ku, uku­ze nga­zi uku­thi iNko­si iza­ku­thi­ni ki­mi fu­thip.

20 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­za ku­Ba­la­mi ebu­su­ku wa­thi ku­ye: Uba ama­do­da efi­ka uku­ku­bi­za, su­ku­ma uha­mbe la­woq; ko­dwa ku­phe­la le­lo­li­zwi engi­za­li­khu­lu­ma ku­we, lo­na uza­le­nzar.

21 UBa­la­mi wa­se­su­ku­ma eku­se­ni, wa­bo­phe­la isi­hla­lo ku­ba­bhe­mi­ka­zi wa­khes, wa­ha­mba le­zi­pha­tha­ma­ndla za­ko­Mo­wa­bi.

22 Ula­ka lu­ka­Nku­lu­nku­lu lwa­vu­tha ngo­ba wa­ha­mba; ingi­lo­si ye­Nko­si ya­ya­ku­ma endle­le­ni uku­ba yi­si­tha esi­me­la­ne la­yet. Nja­lo wa­ye­ga­de uba­bhe­mi­ka­zi wa­khe, le­nce­ku za­khe ezi­mbi­li zi­la­ye.

23 Uba­bhe­mi wa­se­yi­bo­na ingi­lo­si ye­Nko­si imi endle­le­ni, le­nke­mba ehwa­tshi­we­yo ise­sa­ndle­ni sa­yo; lo­ba­bhe­mi­ka­zi wa­pha­mbu­ka endle­le­ni, wa­nge­na ensi­mi­ni. UBa­la­mi wa­se­mtsha­ya uba­bhe­mi uku­mphe­ndu­le­la endle­le­ni.

24 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­si­ma endle­le­ni emi­nye­ne­yo ye­zi­vi­ni, umdu­li nga­pha lo­mdu­li nga­pha.

25 La­pho uba­bhe­mi­ka­zi ebo­na ingi­lo­si ye­Nko­si wa­zi­ba­nde­ze­la emdu­li­ni, wa­ba­nde­ze­la unya­wo lu­ka­Ba­la­mi emdu­li­ni; wa­se­mtsha­ya fu­thi.

26 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­qhu­be­ka, ye­ma enda­we­ni emi­nye­ne­yo, la­pho okwa­ku­nge­la­ndle­la yo­ku­phe­ndu­ke­la nga­kwe­so­ku­ne­ne ku­mbe nga­kwe­so­kho­hlo.

27 La­pho uba­bhe­mi­ka­zi ebo­na ingi­lo­si ye­Nko­si, wa­la­la nga­pha­nsi ku­ka­Ba­la­mi. Ula­ka lu­ka­Ba­la­mi lwa­se­lu­vu­tha, wa­se­mtsha­ya uba­bhe­mi nge­ndu­ku.

28 INko­si ya­si­vu­la umlo­mo ka­ba­bhe­mi­ka­ziu, wa­se­si­thi ku­Ba­la­mi: Nge­nze­ni ku­we uku­thi ungi­tsha­ye okwa­le­zi­zi­kha­thi ezi­nta­thu?v

29 UBa­la­mi wa­se­si­thi ku­ba­bhe­mi­ka­zi: Ngo­ba unge­nze inhle­ki­sa. Ku­nga­thi nga­be ku­le­nke­mba esa­ndle­ni sa­mi, ngo­ba be­ngi­za­ku­bu­la­la kha­the­si.

30 Uba­bhe­mi­ka­zi wa­se­si­thi ku­Ba­la­mi: Angi­su­ye yi­ni uba­bhe­mi wa­kho omga­de ku­su­ke­la ngi­se­ngo­wa­kho ku­ze ku­be la­mu­hla? Nga­ke nge­jwa­ye­la ukwe­nza ka­nje ku­we yi­ni? Wa­se­si­thi: Ha­tshi.

31 INko­si ya­si­vu­la ame­hlo ka­Ba­la­miw, wa­se­bo­na ingi­lo­si ye­Nko­si imi endle­le­ni, le­nke­mba ya­yo ihwa­tshi­we ise­sa­ndle­ni sa­yo; wa­kho­tha­ma wa­thi mbo ngo­bu­so ba­khe pha­nsix.

32 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­si­thi ku­ye: Umtsha­ye­le­ni uba­bhe­mi­ka­zi wa­kho okwa­le­zi­zi­kha­thi ezi­nta­thu?y Kha­nge­la, mi­na ngi­phu­mi­le uku­me­la­na la­we, ngo­ba indle­la ya­kho ipha­mbu­ki­le ki­miz;

33 nja­lo uba­bhe­mi­ka­zi wa­ngi­bo­na, wa­pha­mbu­ka pha­mbi kwa­mi le­zi­zi­kha­thi ezi­nta­thua. Nga­pha­ndle ko­ku­thi epha­mbu­ki­le pha­mbi kwa­mi, nge­qi­ni­so kha­the­si nga­be ngi­ku­bu­le­le la­we, nga­mgci­na ye­na ephi­la.

34 UBa­la­mi wa­se­si­thi engi­lo­si­ni ye­Nko­si: Ngo­ni­leb, ngo­ba be­ngi­nga­zi uku­thi umi endle­le­ni uku­me­la­na la­mi. Nga­kho-ke uba ku­ku­bi eme­hlwe­ni akho, ngi­za­bu­ye­la fu­thi.

35 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­si­thi ku­Ba­la­mi: Ha­mba la­la­wo­ma­do­da; ko­dwa ku­phe­la ili­zwi engi­za­li­khu­lu­ma ku­we, yi­lo oza­li­khu­lu­mac. UBa­la­mi wa­se­ha­mba le­zi­pha­tha­ma­ndla zi­ka­Ba­la­ki.

36 UBa­la­ki ese­zwi­le uku­thi uBa­la­mi uye­za, wa­phu­ma uku­ya­mhla­nga­be­za emzi­ni wa­ko­Mo­wa­bi, ose­mngce­le­ni weA­ri­no­nid, ose­ku­ci­ne­ni ko­mngce­le.

37 UBa­la­ki wa­se­si­thi ku­Ba­la­mi: Ka­ngi­thu­ma­nga yi­ni lo­ku­thu­ma ku­we uku­ku­bi­za? Ku­nga­ni unga­fi­ka­nga ki­mi? Isi­bi­li ka­ngi­la­ma­ndla oku­ku­ni­ka udu­mo yi­ni?e

38 UBa­la­mi wa­se­si­thi ku­Ba­la­ki: Kha­nge­la, ngi­fi­ki­le ku­we. Kha­the­si ngi­la­ma­ndla isi­bi­li oku­khu­lu­ma lo­ba yi­ni na? Ili­zwi uNku­lu­nku­lu ali­fa­ka emlo­nye­ni wa­mi, yi­lo engi­za­li­khu­lu­maf.

39 UBa­la­mi wa­se­ha­mba lo­Ba­la­ki, ba­se­be­fi­ka eKi­ri­ya­thi-Hu­zo­thi.

40 UBa­la­ki wa­se­hla­ba izi­nka­bi le­zi­mvu, wa­thu­me­la ku­Ba­la­mi la­ku­zi­pha­tha­ma­ndla eza­zi­la­ye.

41 Kwa­se­ku­si­thi eku­se­ni uBa­la­ki wa­mtha­tha uBa­la­mi, wa­me­nyu­se­la enda­we­ni ezi­pha­ke­me­yo zi­ka­Bha­lig, uku­thi abo­ne ela­pho uku­ci­na kwa­ba­ntu.

23UBa­la­mi wa­se­si­thi ku­Ba­la­ki: Nga­khe­la la­pha ama­la­thi ayi­si­kho­mbi­sa, ungi­lu­ngi­se­le la­pha ama­jo­ngo­si ayi­si­kho­mbi­sa le­nqa­ma ezi­yi­si­kho­mbi­saa.

2 UBa­la­ki we­nza nje­ngo­ku­tsho ku­ka­Ba­la­mi; uBa­la­ki lo­Ba­la­mi ba­se­be­ni­ke­la kule­lo la­le­lo ila­thi ijo­ngo­si le­nqa­mab.

3 UBa­la­mi wa­se­si­thi ku­Ba­la­ki: Ma­na emni­ke­lwe­ni wa­kho wo­ku­tshi­swac, ngi­za­ha­mba mi­na; mhla­wu­mbe iNko­si iza­fi­ka uku­ngi­hla­nga­be­za; le­nto eza­ngi­tshe­ngi­sa yo­na ngi­za­ku­tshe­lad. Wa­se­si­ya enda­we­ni epha­ke­me­yo.

4 UNku­lu­nku­lu wa­se­hla­nga­na lo­Ba­la­mie; wa­se­si­thi ku­ye: Se­ngi­lu­ngi­se ama­la­thi ayi­si­kho­mbi­sa, nga­ni­ke­la kule­lo la­le­lo ila­thi ijo­ngo­si le­nqa­ma.

5 INko­si ya­si­fa­ka ili­zwi emlo­nye­ni ka­Ba­la­mi, ya­thi: Bu­ye­la ku­Ba­la­ki, ukhu­lu­me ka­njef.

6 Wa­se­bu­ye­la ku­ye, kha­nge­la-ke, wa­ye­mi emni­ke­lwe­ni wa­khe wo­ku­tshi­swa, ye­na la­zo zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla za­ko­Mo­wa­bi.

7 Wa­se­pha­ka­mi­sa umze­ke­li­so wa­khe, wa­thi:

UBa­la­ki, inko­si ya­ko­Mo­wa­bi, ungi­la­ndi­le eSi­ri­ya1, ezi­nta­be­ni ze­mpu­ma­la­nga wa­thig: Wo­za, ungi­qa­le­ki­se­le uJa­ko­beh, wo­za, umthu­ke uI­sra­ye­lii.

8 Ngi­nga­mqa­le­ki­sa nja­nij uNku­lu­nku­lu angamqa­le­ki­si­yo?k Ku­mbe ngi­nga­mthu­ka nja­ni iNko­si engamthu­ka­nga?

9 Ngo­ba ngi­se­ngqo­nge­ni ya­ma­dwa­la ngi­ya­mbo­na, ngi­se­ma­qa­qe­ni ngi­ya­mkha­nge­la. Kha­nge­la, aba­ntu ba­za­hla­la bo­dwal, ka­ba­yi­ku­ba­le­lwa pha­ka­thi kwe­zi­zwem.

10 Ngu­ba­ni onga­ba­la uthu­li lu­ka­Ja­ko­ben, le­na­ni le­ngxe­nye ye­si­ne kaI­sra­ye­li? Umphe­fu­mu­lo wa­mi ka­wu­fe uku­fa kwa­ba­lu­ngi­le­yoo, lo­ku­phe­la kwa­mi ku­be nje­ngo­kwa­khe!

11 UBa­la­ki wa­se­si­thi ku­Ba­la­mi: We­nze­ni ki­mi? Ngi­ku­the­the uku­ze uqa­le­ki­se izi­tha za­mi, ko­dwa kha­nge­la, uzi­bu­si­si­le lo­kuzi­bu­si­sap.

12 Wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Lo­kho iNko­si eku­fa­ka emlo­nye­ni wa­mi, ka­ku­me­la­nga ngi­qa­phe­le yi­ni uku­ku­khu­lu­ma?q

13 UBa­la­ki wa­se­si­thi ku­ye: Ake uze la­mi si­ye kwe­nye inda­wo la­pho oza­ba­bo­na kho­na; uza­bo­na uku­ci­na kwa­bo ku­phe­la, unga­bo­ni bo­nke; nja­lo ungi­qa­le­ki­se­le bo­na ula­pho.

14 Nja­lo wa­mtha­tha wa­mu­sa ensi­mi­ni ye­Zo­fi­mu, engqo­nge­ni ye­Pi­si­ga; wa­kha ama­la­thi ayi­si­kho­mbi­sa, wa­ni­ke­la ijo­ngo­si le­nqa­ma phe­zu kwale­lo la­le­lo ila­thir.

15 Wa­se­si­thi ku­Ba­la­ki: Ma­na la­pha emni­ke­lwe­ni wa­kho wo­ku­tshi­swa, nja­lo mi­na ngi­za­hla­nga­na la­yo la­pha­ya­nas.

16 INko­si ya­si­hla­nga­na lo­Ba­la­mi, ya­fa­ka ili­zwi emlo­nye­ni wa­khet, ya­thi: Bu­ye­la ku­Ba­la­ki, ukhu­lu­me ka­nje.

17 Ese­fi­ki­le ku­ye, kha­nge­la-ke we­ma emni­ke­lwe­ni wa­khe wo­ku­tshi­swa le­zi­pha­tha­ma­ndla za­ko­Mo­wa­bi zi­la­ye. UBa­la­ki wa­se­si­thi ku­ye: INko­si ithe­ni?

18 Wa­se­pha­ka­mi­sa umfa­ne­ki­so wa­khe wa­thi:

Su­ku­ma, Ba­la­ki, uzwe, ube­ke indle­be, ndo­da­na ka­Zi­po­ri.

19 UNku­lu­nku­lu ka­su­mu­ntu uku­thi aqa­mbe ama­ngau, lo­ba indo­da­na yo­mu­ntu uku­thi azi­so­le. Utshi­lo, ka­nti ka­yi­ku­kwe­nza? Ku­mbe ukhu­lu­mi­le, ka­nti ka­yi­ku­ku­qi­ni­sa?

20 Kha­nge­la, nge­mu­ke­le uku­thi ngi­bu­si­se; ye­bo, ubu­si­si­le, nja­lo ngi­nge­ke ngi­ku­gu­qu­lev.

21 Ka­kha­nge­la­nga ubu­bi ku­Ja­ko­be, ka­bo­na­nga isi­pha­mbe­ko kuI­sra­ye­liw. INko­si uNku­lu­nku­lu wa­khe ila­ye, le­si­me­me­ze­lo se­nko­si si­pha­ka­thi kwa­khex.

22 UNku­lu­nku­lu wa­ba­khu­pha eGi­bhi­they, ulo­ku­nje­nga­ma­ndlaz enya­thia.

23 Isi­bi­li ka­ku­la­mli­ngo onga­me­la­na lo­Ja­ko­be, lo­ba uku­vu­mi­sa oku­nga­me­la­na loI­sra­ye­lib. Nga­le­si­si­kha­thi ku­za­tshi­wo ngo­Ja­ko­be la­ngoI­sra­ye­li uku­thi uNku­lu­nku­lu akwe­nzi­le­yoc!

24 Kha­nge­la, aba­ntu ba­za­su­ku­ma nje­nge­si­lwa­ne esi­si­ka­zid, ba­zi­su­ku­mi­se nje­nge­si­lwa­nee; ka­ba­la­li ba­ze ba­dle impa­ngo, nja­lo ba­na­the iga­zi la­ba­bu­le­we­yof.

25 UBa­la­ki wa­se­si­thi ku­Ba­la­mi: Fu­thi unga­ba­qa­le­ki­si lo­ku­ba­qa­le­ki­sa, nja­lo unga­ba­bu­si­si lo­ku­ba­bu­si­sa.

26 Ko­dwa uBa­la­mi wa­phe­ndu­la wa­thi ku­Ba­la­ki: Ka­ngi­ku­tshe­la­nga yi­ni ngi­si­thi: Ko­nke iNko­si eku­tsho­yo, lo­kho ngi­za­kwe­nza?g

27 UBa­la­ki wa­se­si­thi ku­Ba­la­mi: Ake uze, ngi­za­ku­sa kwe­nye inda­woh; mhla­wu­mbe ku­nga­qo­nda eme­hlwe­ni ka­Nku­lu­nku­lu uku­thi ungi­qa­le­ki­se­le bo­na ula­pho.

28 UBa­la­ki wa­mtha­tha wa­mu­sa uBa­la­mi engqo­nge­ni ye­Pe­yo­rii ekha­nge­le nga­se­nka­nga­laj.

29 UBa­la­mi wa­se­si­thi ku­Ba­la­ki: Nga­khe­la la­pha ama­la­thi ayi­si­kho­mbi­sa, ungi­lu­ngi­se­le la­pha ama­jo­ngo­si ayi­si­kho­mbi­sa le­nqa­ma ezi­yi­si­kho­mbi­sak.

30 UBa­la­ki wa­se­se­nza nje­ngo­ku­tsho ku­ka­Ba­la­mi, wa­ni­ke­la ijo­ngo­si le­nqa­ma kule­lo la­le­lo ila­thil.

24UBa­la­mi ese­bo­ni­le uku­thi ku­hle eme­hlwe­ni eNko­si uku­bu­si­sa uI­sra­ye­li, ka­ha­mba­nga nje­nge­zi­nye izi­kha­thi uku­ya­di­nga imi­li­ngoa; ko­dwa wa­kha­nge­li­sa ubu­so ba­khe enka­nga­la.

2 Kwa­thi uBa­la­mi epha­ka­mi­sa ame­hlo akhe, wa­bo­na uI­sra­ye­li ehle­zi ngo­kwe­zi­zwe za­kheb, lo­Mo­ya ka­Nku­lu­nku­lu wa­ba phe­zu kwa­khec.

3 Wa­se­pha­ka­mi­sa umfa­ne­ki­so wa­khe wa­thi: UBa­la­mi indo­da­na ka­Be­yo­rid uthi, le­ndo­da oli­hlo la­yo li­vu­le­ki­le ithi,

4 uthi ozwa­yo ama­zwi ka­Nku­lu­nku­lu, obo­na­yo umbo­no ka­So­ma­ndla, esi­wa, nja­lo kwe­mbu­lwe ame­hloe.

5 Ma­hle ka­nga­ka­na­ni ama­the­nte akho, Ja­ko­be, ama­kha­ya akho, Isra­ye­li!

6 Nje­nge­zi­go­di zi­sa­ba­le­le, nje­nge­zi­va­nde nga­se­mfu­le­ni, nje­nge­zi­nhla­baf iNko­si ezi­hla­nye­le­yo, nje­nge­zi­hla­hla ze­mi­se­da­ri nga­se­ma­nzi­nig!

7 Ama­nzi aza­ge­le­za eve­la embi­ze­ni za­khe, le­nhla­nye­lo ya­khe iza­ku­ba se­ma­nzi­ni ama­ne­ngih, le­nko­si ya­khe iza­ku­ba nku­lu ku­loA­ga­gii, lo­mbu­so wa­khe uza­pha­ka­maj.

8 UNku­lu­nku­lu wa­mkhu­pha eGi­bhi­the, ulo­ku­nje­nga­ma­ndla enya­thik, uza­ku­dla izi­zwe, izi­tha za­khel, nja­lo uza­kwe­phu­la ama­tha­mbo azom, nja­lo azi­tsho­ke nge­mi­tsho­ko ya­khen.

9 Wa­qu­tha, wa­la­la pha­nsi nje­nge­si­lwa­ne, la­nje­nge­si­lwa­ne esi­si­ka­zi; ngu­ba­ni oza­mvu­sa?o Oku­bu­si­sa­yo abu­si­swe, lo­ku­qa­le­ki­sa­yo aqa­le­ki­swe!p

10 Nja­lo ula­ka lu­ka­Ba­la­ki lwa­vu­the­la uBa­la­mi, wa­tsha­ya iza­ndla za­kheq, uBa­la­ki wa­se­si­thi ku­Ba­la­mi: Ngi­ku­bi­ze uku­ze uqa­le­ki­se izi­tha za­mi, ko­dwa kha­nge­la, uzi­bu­si­si­le lo­ku­zi­bu­si­sar okwa­le­zi­zi­kha­thi ezi­nta­thu.

11 Kha­the­si-ke zi­ba­le­ke­le uye enda­we­ni ya­kho. Be­ngi­the ngi­za­ku­hlo­ni­pha ngo­du­mo, ko­dwa kha­nge­la, iNko­si iku­vi­mbi­le ku­du­mos.

12 UBa­la­mi wa­se­si­thi ku­Ba­la­ki: Ka­ngi­khu­lu­ma­nga yi­ni la­ku­zi­thu­nywa obu­zi­thu­me ki­mi ngi­si­thi:

13 Uba uBa­la­ki ebe­za­ngi­pha indlu ya­khe igcwe­le isi­li­va le­go­li­de, be­ngi­nga­yi­kwe­qa umla­yo we­Nko­sit, ukwe­nza oku­hle ku­mbe oku­bi okwe­nhli­zi­yo ya­mi; lo­kho iNko­si eku­tsho­yo yi­lo­kho engi­za­ku­khu­lu­ma?u

14 Kha­the­si-ke, kha­nge­la, ngi­ya eba­ntwi­ni ba­ki­thi; wo­za ngi­ku­ce­bi­se uku­thi la­ba­ba­ntu ba­za­kwe­nza­ni eba­ntwi­ni ba­ki­niv ensu­kwi­ni zo­ku­ci­naw.

15 Wa­se­pha­ka­mi­sa umfa­ne­ki­so wa­khe wa­thix:

UBa­la­mi indo­da­na ka­Be­yo­riy uthi, le­ndo­da ela­me­hlo avu­le­ki­le­yo ithi,

16 uthi ozwa­yo ama­zwi ka­Nku­lu­nku­luz, lo­wa­zi ulwa­zi lo­Phe­zu­ko­nke, obo­na­yo umbo­no ka­So­ma­ndla, esi­wa, nja­lo ku­vu­le­ke ame­hlo.

17 Ngi­za­mbo­na, ko­dwa ha­tshi kha­the­sia, ngi­za­mkha­nge­la, ko­dwa ku­nge­se­du­zeb; ku­za­ve­lac inka­nye­zi ku­Ja­ko­bed, le­nto­nga yo­bu­kho­si iza­vu­ka koI­sra­ye­lie, itsha­ye ama­gu­mbi ako­Mo­wa­bi, nja­lo ichi­the bo­nke aba­ntwa­na ba­ka­She­thi.

18 Nja­lo uE­do­ma uza­ku­ba yi­mfu­yof, lo­Se­yi­ri abe yi­mfu­yo ye­zi­tha za­kheg, ko­dwa uI­sra­ye­li uza­kwe­nza ngo­bu­qha­weh,

19 ku­za­ve­la-ke ko­Ja­ko­be umbu­si, nja­lo uza­bhu­bhi­sa ose­le­yo emzi­ni.

20 Ese­bo­ne uA­ma­le­ki, wa­pha­ka­mi­sa umfa­ne­ki­so wa­khe wa­thi:

UA­ma­le­ki wa­ye­ngo­wo­ku­qa­la we­zi­zwe, ko­dwa uku­ci­na kwa­khe ku­yi­ku­bhu­bha oku­phe­le­le­yo.

21 Ese­bo­ne ama­Ke­ni, wa­pha­ka­mi­sa umfa­ne­ki­so wa­khe wa­thi:

Iqi­ni­le indlu ya­kho, isi­dle­ke sa­kho usi­mi­se edwa­le­ni.

22 Ka­nti-ke uKha­yi­ni uza­chi­thwa, aze aku­thu­mbe uA­shu­ri.

23 Wa­se­pha­ka­mi­sa umfa­ne­ki­so wa­khe wa­thi: Ma­ye, ngu­ba­ni oza­phi­la nxa uNku­lu­nku­lu ese­nza lo­khu?

24 Imi­khu­mbi iza­ve­la ekhu­nji­ni lwe­Ki­ti­mii, ihlu­phe uA­shu­ri, ihlu­phe uE­be­rij; nja­lo la­ye uza­bhu­bha okwe­si­kha­thi so­nkek.

25 UBa­la­mi wa­se­su­ku­ma wa­ha­mba wa­bu­ye­la enda­we­ni ya­khe; lo­Ba­la­ki la­ye wa­ha­mba nge­ndle­la ya­khel.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­du­mi­sa uBha­li-Pe­yo­ri

25UI­sra­ye­li wa­se­hla­la eShi­thi­mia. Aba­ntu ba­se­be­qa­la uku­phi­nga la­ma­do­da­ka­zi ako­Mo­wa­bib.

2 Ase­ba­bi­ze­lac aba­ntu emi­hla­tshe­lwe­ni ya­bo­nku­lu­nku­lu ba­wod, la­ba­ntu ba­dla, ba­kho­tha­me­la onku­lu­nku­lu ba­wo.

3 UI­sra­ye­li wa­se­zi­hla­nga­ni­sae lo­Bha­li-Pe­yo­rif; lo­la­ka lwe­Nko­si lwa­mvu­the­la uI­sra­ye­li.

4 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Tha­tha zo­nke inhlo­ko za­ba­ntug, uzi­pha­nye­ke pha­mbi kwe­Nko­si ma­qo­nda­na le­la­nga, uku­ze ula­ka lwe­Nko­si olu­vu­tha­yo lu­bu­ye lu­su­ke koI­sra­ye­lih.

5 UMo­zi­si wa­se­si­thi ku­ba­hlu­le­li ba­koI­sra­ye­lii: Bu­la­la­ni, ku­be ngu­lo­wo la­lo­wo ama­do­da akhej aba­be­zi­hla­nga­ni­se lo­Bha­li-Pe­yo­rik.

6 Kha­nge­la-ke, umu­ntu wa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li we­za wa­le­tha ku­ba­fo­wa­bo umMi­di­ya­ni­ka­zi pha­mbi kwa­me­hlo ka­Mo­zi­si la­pha­mbi kwa­me­hlo enhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, be­sa­kha­la inye­mbe­zi emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­nol.

7 Kwa­thi uPhi­ne­ha­sim, indo­da­na kaE­le­ya­za­ren, indo­da­na kaA­ro­ni umpri­sti, eku­bo­na, wa­su­ku­ma ephu­ma pha­ka­thi kwe­nhla­nga­no, wa­tha­tha umkho­nto esa­ndle­ni sa­khe,

8 wa­se­yi­la­nde­la indo­da ya­koI­sra­ye­li ethe­nte­ni, wa­ba­gwa­za bo­ba­bi­li, indo­da ya­koI­sra­ye­li lo­we­si­fa­za­na esi­swi­ni sa­khe. Ya­si­mi­swa inhlu­phe­ko ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lio.

9 La­la­bo aba­fa­yo nge­nhlu­phe­ko ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nep.

10 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

11 UPhi­ne­ha­si, indo­da­na kaE­le­ya­za­re indo­da­na kaA­ro­ni umpri­sti, uphe­ndu­le ula­ka lwa­mi lu­su­ka eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­liq, ngo­ba wa­ye­lo­bu­khwe­le ngo­bu­khwe­le ba­mi pha­ka­thi kwa­bo; nga­kho ka­ngi­ba­qo­thu­la­nga aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ngo­bu­khwe­le ba­mir.

12 Nga­kho utsho: Kha­nge­la, ngi­ya­mni­ka isi­vu­me­lwa­no sa­mi so­ku­thu­las.

13 Nja­lo uza­ku­ba la­so, le­nza­lo ya­khe emva kwa­khet, isi­vu­me­lwa­no so­bu­pri­sti obu­la­pha­ka­deu, nge­nxa yo­ku­thi elo­bu­khwe­le ngo­Nku­lu­nku­lu wa­khe, wa­be­nze­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li inhla­wu­lo yo­ku­thu­la.

14 Le­bi­zo le­ndo­da ya­koI­sra­ye­li eya­tsha­ywa­yo, eya­tsha­ywa ka­nye lo­mMi­di­ya­ni­ka­zi, la­li­ngu­Zi­mri indo­da­na ka­Sa­lu, isi­pha­tha­ma­ndla se­ndlu ka­yi­se pha­ka­thi kwa­ba­ko­Si­me­yo­ni.

15 Ibi­zo lo­we­si­fa­za­na owa­tsha­ywa­yo, umMi­di­ya­ni­ka­zi, la­li­ngu­Ko­zi­bi indo­da­ka­zi ka­Zu­riv, owa­ye­yi­nhlo­ko ye­si­zwe se­ndlu ka­yi­se eMi­di­ya­ni.

16 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

17 Hlu­pha­ni ama­Mi­di­ya­ni, li­wa­tsha­yew;

18 ngo­ba ali­phe­the nje­nge­zi­tha ngo­bu­qi­li ba­wox, ali­kho­hli­sa ngo­da­ba lu­ka­Pe­yo­riy la­ngo­da­ba lu­ka­Ko­zi­bi, indo­da­ka­zi ye­si­pha­tha­ma­ndla se­Mi­di­ya­ni, uda­de­wa­bo, owa­tsha­ywa ngo­su­ku lwe­nhlu­phe­ko nge­nxa yo­da­ba lu­ka­Pe­yo­riz.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­ba­lwa eli­zwe­ni la­ko­Mo­wa­bi

26Kwa­thi emva kwe­nhlu­phe­ko iNko­si ya­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si la­kuE­le­ya­za­re indo­da­na kaA­ro­ni umpri­sti, isi­thi:

2 Tha­tha­ni ina­ni lo­nke le­nhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lia, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lu, nge­zi­ndlu za­bo­yi­se, bo­nke abanga­phu­ma uku­ya empi­ni koI­sra­ye­lib.

3 UMo­zi­si loE­le­ya­za­re umpri­sti ba­se­be­khu­lu­ma la­bo ema­gce­ke­ni ako­Mo­wa­bic, eJo­da­ni eJe­ri­ko, be­si­thi:

4Ba­ba­le ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­lud, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lie aba­phu­ma eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

5 URu­be­ni, izi­bu­lo li­kaI­sra­ye­li. Ama­do­da­na ka­Ru­be­ni: UHa­no­ki, okwa­ve­la ku­ye use­ndo lwa­ba­ko­Ha­no­ki; ko­Pa­lu, use­ndo lwa­ba­ko­Pa­lu;

6 ko­He­zi­ro­ni, use­ndo lwa­ba­ko­He­zi­ro­ni; ko­Ka­ri­mi, use­ndo lwa­ba­ko­Ka­ri­mif.

7 Le­zi zi­nse­ndo za­ba­ko­Ru­be­ni; la­la­bo aba­ba­lwa­yo ba­bo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­nta­thu la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ama­tha­thug.

8 La­ma­do­da­na ka­Pa­lu; uE­li­ya­bi.

9 La­ma­do­da­na kaE­li­ya­bi; oNe­mu­we­li lo­Da­tha­ni loA­bi­ra­mu. Yi­bo oDa­tha­ni loA­bi­ra­mu, aba­bi­zwa yi­nhla­nga­noh, aba­phi­ki­sa­na lo­Mo­zi­si loA­ro­nii, eqe­nji­ni li­ka­Ko­ra, la­pho be­phi­ki­sa­na le­Nko­sij.

10 Lo­mhla­ba wa­vu­la umlo­mo wa­wo, wa­ba­gi­nya lo­Ko­ra eku­fe­ni kwa­le­lo­qe­mbuk, la­pho umli­lo wa­qo­thu­la ama­do­da anga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu; ase­si­ba yi­si­bo­ne­lol.

11 Ko­dwa aba­ntwa­na ba­ka­Ko­ra ka­ba­fa­ngam.

12 Ama­do­da­na ka­Si­me­yo­ni nge­nse­ndo za­won: Ko­Ne­mu­we­li, use­ndo lwa­ba­ko­Ne­mu­we­li; ko­Ja­mi­ni, use­ndo lwa­ba­ko­Ja­mi­ni; ko­Ja­ki­ni, use­ndo lwa­ba­ko­Ja­ki­ni;

13 ko­Ze­ra, use­ndo lwa­ba­ko­Ze­ra; ko­Sha­wu­li, use­ndo lwa­ba­ko­Sha­wu­li.

14 Le­zi zi­nse­ndo za­ba­ko­Si­me­yo­ni; izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li la­ma­khu­lu ama­bi­lio.

15 Ama­do­da­na ka­Ga­di nge­nse­ndo za­wop: Ko­Ze­fo­ni, use­ndo lwa­ba­ko­Ze­fo­ni; ko­Ha­gi, use­ndo lwa­ba­ko­Ha­gi; ko­Shu­ni, use­ndo lwa­ba­ko­Shu­ni;

16 koO­zi­ni, use­ndo lwa­ba­koO­zi­ni; koE­ri, use­ndo lwa­ba­koE­ri;

17 koA­ro­di, use­ndo lwa­ba­koA­ro­di; koA­re­li, use­ndo lwa­ba­koA­re­li.

18 Le­zi zi­nse­ndo za­ma­do­da­na ka­Ga­di, nje­nga­ba­ba­li­we­yo ba­bo, inku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­ma­khu­lu ama­hla­nuq.

19 Ama­do­da­na ka­Ju­dar aye­ngoE­ri loO­na­ni; oE­ri loO­na­ni ba­se­be­fe­la eli­zwe­ni le­Kha­na­ni.

20 Nja­lo ama­do­da­na ka­Ju­da nge­nse­ndo za­wo yi­la: Ko­She­la, use­ndo lwa­ba­ko­She­la; ko­Pe­re­zi, use­ndo lwa­ba­ko­Pe­re­zi; ko­Ze­ra, use­ndo lwa­ba­ko­Ze­ra.

21 La­ma­do­da­na ka­Pe­re­zi yi­la: Ko­He­zi­ro­ni, use­ndo lwa­ba­ko­He­zi­ro­ni; ko­Ha­mu­li, use­ndo lwa­ba­ko­Ha­mu­li.

22 Le­zi zi­nse­ndo zi­ka­Ju­da, nje­nga­ba­ba­li­we­yo ba­bo, inku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa le­si­thu­pha la­ma­khu­lu ama­hla­nus.

23 Ama­do­da­na kaI­sa­ka­ri nge­nse­ndo za­wot: Ko­Tho­la, use­ndo lwa­ba­ko­Tho­la; ko­Phu­wa, use­ndo lwa­ba­ko­Phu­wa;

24 ko­Ja­shu­bi, use­ndo lwa­ba­ko­Ja­shu­bi; ko­Shi­mro­ni, use­ndo lwa­ba­ko­Shi­mro­ni.

25 Le­zi zi­nse­ndo zi­kaI­sa­ka­ri, nje­nga­ba­ba­li­we­yo ba­bo, inku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­ne la­ma­khu­lu ama­tha­thuu.

26 Ama­do­da­na ka­Ze­bu­lu­ni nge­nse­ndo za­wov: Ko­Se­re­di, use­ndo lwa­ba­ko­Se­re­di; koE­lo­ni, use­ndo lwa­ba­koE­lo­ni; ko­Ja­le­li, use­ndo lwa­ba­ko­Ja­le­li.

27 Le­zi zi­nse­ndo za­ba­ko­Ze­bu­lo­ni, nje­nga­ba­ba­li­we­yo ba­bo, inku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­ma­khu­lu ama­hla­nuw.

28 Ama­do­da­na ka­Jo­se­fax nge­nse­ndo za­wo aye­ngo­Ma­na­se loE­fra­yi­mi.

29 Ama­do­da­na ka­Ma­na­se: Ko­Ma­ki­ri, use­ndo lwa­ba­ko­Ma­ki­riy; uMa­ki­ri wa­se­za­la uGi­le­ya­di; ko­Gi­le­ya­di, use­ndo lwa­ba­ko­Gi­le­ya­di.

30 La nga­ma­do­da­na ka­Gi­le­ya­di: KoI­ye­ze­ri, use­ndo lwa­ba­koI­ye­ze­ri; ko­He­le­ki, use­ndo lwa­ba­ko­He­le­ki;

31 lakoA­si­ri­ye­li, use­ndo lwa­ba­koA­si­ri­ye­li; lako­She­ke­ma, use­ndo lwa­ba­ko­She­ke­ma;

32 lako­She­mi­da, use­ndo lwa­ba­ko­She­mi­da; lako­He­fe­ri, use­ndo lwa­ba­ko­He­fe­ri.

33 Nja­lo uZe­lo­fe­ha­di indo­da­na ka­He­fe­riz wa­ye­nge­la­ma­do­da­na, ko­dwa ama­do­da­ka­zi. La­ma­bi­zo ama­do­da­ka­zi ka­Ze­lo­fe­ha­di aye­ngo­Ma­hla, lo­No­wa, uHo­gi­la, uMi­lka, lo­Ti­ri­za.

34 Le­zi zi­nse­ndo zi­ka­Ma­na­se, la­ba­ba­li­we­yo ba­bo, inku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­mbi­li la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­saa.

35 La nga­ma­do­da­na kaE­fra­yi­mi nge­nse­ndo za­wo: Ko­Shu­the­la, use­ndo lwa­ba­ko­Shu­the­la; ko­Be­ke­ri, use­ndo lwa­ba­ko­Be­ke­ri; ko­Ta­ha­ni, use­ndo lwa­ba­ko­Ta­ha­ni.

36 La­la nga­ma­do­da­na ka­Shu­the­la: KoE­ra­ni, use­ndo lwa­ba­koE­ra­ni.

37 Le­zi zi­nse­ndo za­ma­do­da­na kaE­fra­yi­mi, nje­nga­ba­ba­li­we­yo ba­bo, inku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li la­ma­khu­lu ama­hla­nub. La nga­ma­do­da­na ka­Jo­se­fa nge­nse­ndo za­wo.

38 Ama­do­da­na ka­Bhe­nja­mi­ni nge­nse­ndo za­woc: Ko­Bhe­la, use­ndo lwa­ba­ko­Bhe­la; koA­shi­be­li, use­ndo lwa­ba­koA­shi­be­li; koA­hi­ra­mu, use­ndo lwa­ba­koA­hi­ra­mu;

39 ko­She­fu­fa­mu, use­ndo lwa­ba­ko­She­fu­fa­mu; ko­Hu­fa­mu, use­ndo lwa­ba­ko­Hu­fa­mu.

40 La­ma­do­da­na ka­Bhe­la aye­nguA­ri­di lo­Na­ma­ni: KoA­ri­di, use­ndo lwa­ba­koA­ri­di; ko­Na­ma­ni, use­ndo lwa­ba­ko­Na­ma­ni.

41 La nga­ma­do­da­na ka­Bhe­nja­mi­ni nge­nse­ndo za­wo; la­ba­ba­li­we­yo ba­bo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­nhla­nu la­ma­khu­lu ayi­si­thu­phad.

42 La nga­ma­do­da­na ka­Da­ni nge­nse­ndo za­woe: Ko­Shu­ha­mu, use­ndo lwa­ba­ko­Shu­ha­mu. Le­zi zi­nse­ndo zi­ka­Da­ni nge­nse­ndo za­zo.

43 Zo­nke inse­ndo za­ba­ko­Shu­ha­mu, nje­nga­ba­ba­li­we­yo ba­bo, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­ne la­ma­khu­lu ama­ne.

44 Ama­do­da­na kaA­she­ri nge­nse­ndo za­wof: Ko­Ji­mna, use­ndo lwa­ba­ko­Ji­mna; koI­shi­vi, use­ndo lwa­ba­koI­shi­vi; ko­Be­ri­ya, use­ndo lwa­ba­ko­Be­ri­ya.

45 Ku­ma­do­da­na ka­Be­ri­ya: Ko­He­be­ri, use­ndo lwa­ba­ko­He­be­ri; ko­Ma­li­ki­ye­li, use­ndo lwa­ba­ko­Ma­li­ki­ye­li.

46 Le­bi­zo le­ndo­da­ka­zi kaA­she­ri la­li­ngu­Se­ra.

47 Le­zi zi­nse­ndo za­ma­do­da­na kaA­she­ri, nje­nga­ba­ba­li­we­yo ba­bo; inku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­nta­thu la­ma­khu­lu ama­neg.

48 Ama­do­da­na ka­Na­fi­tha­li nge­nse­ndo za­woh: Ko­Ja­ze­li, use­ndo lwa­ba­ko­Ja­ze­li; ko­Gu­ni, use­ndo lwa­ba­ko­Gu­ni;

49 ko­Je­ze­ri, use­ndo lwa­ba­ko­Je­ze­ri; ko­Shi­le­ma, use­ndo lwa­ba­ko­Shi­le­ma.

50 Le­zi zi­nse­ndo zi­ka­Na­fi­tha­li nge­nse­ndo za­zo; la­ba­ba­li­we­yo ba­bo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­nhla­nu la­ma­khu­lu ama­nei.

51 La­ba nga­ba­ba­li­we­yo ba­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, inku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha la­nye la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ama­tha­thuj.

Ili­zwe le­hlu­ka­ni­swa nge­nka­tho

52 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

53 Ku­la­ba ili­zwe li­za­kwe­hlu­ka­ni­swa li­be yi­li­fa nje­nge­na­ni la­ma­bi­zok.

54 Kwa­ba­ne­ngi uza­kwe­nge­za ili­fa la­bo, la­kwa­ba­lu­tshwa­na uza­nci­phi­sa ili­fa la­bo; ngu­lo­wo la­lo­wo uza­ni­kwa ili­fa la­khe nje­nga­ba­ba­li­we­yo ba­khe.

55 Lo­ba ku­nja­lo ili­zwe li­za­kwe­hlu­ka­ni­swa nge­nka­tho; ngo­kwa­ma­bi­zo ezi­zwe za­bo­yi­se ba­za­li­dla ili­fal.

56 Ngo­kwe­nka­tho ili­fa la­lo li­za­kwe­hlu­ka­ni­swa pha­ka­thi kwa­ba­ne­ngi la­ba­lu­tshwa­na.

Isi­zwe sa­ko­Le­vi

57 La­la­ba nga­ba­ba­lwa­yo ba­ma­Le­vi nge­nse­ndo za­wom; ko­Ge­ri­sho­ni, use­ndo lwa­ba­ko­Ge­ri­sho­ni; ko­Ko­ha­thi, use­ndo lwa­ba­ko­Ko­ha­thi; ko­Me­ra­ri, use­ndo lwa­ba­ko­Me­ra­ri.

58 La­ba zi­nse­ndo za­ba­ko­Le­vi; use­ndo lwa­ba­ko­Li­bi­ni, use­ndo lwa­ba­ko­He­bro­ni, use­ndo lwa­ba­ko­Ma­hli, use­ndo lwa­ba­ko­Mu­shi, use­ndo lwa­ba­ko­Ko­ra. UKo­ha­thi wa­se­za­la uA­mra­mu.

59 Le­bi­zo lo­mkaA­mra­mu la­li­ngu­Jo­ke­be­di, indo­da­ka­zi ka­Le­vin, uni­na owa­mza­le­la uLe­vi eGi­bhi­the; nja­lo wa­mza­le­la uA­mra­mu oA­ro­ni lo­Mo­zi­si lo­Mi­ri­ya­mu uda­de­wa­bo.

60 UA­ro­ni wa­za­le­lwa uNa­da­bi loA­bi­hu, uE­le­ya­za­re loI­tha­ma­rio.

61 Ko­dwa uNa­da­bi loA­bi­hu ba­fa la­pho ba­ni­ke­la umli­lo onge­jwa­ye­le­ka­nga pha­mbi kwe­Nko­sip.

62 La­ba­ba­lwa­yo ba­bo ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thu, bo­nke abe­si­li­sa ku­su­ke­la ko­le­nya­nga ku­si­ya phe­zu­luq; ngo­ba ba­be­nga­ba­le­lwa­nga pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lir, ngo­ba ba­be­nga­ni­kwa­nga ili­fa pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lis.

63 La­ba nga­ba­ba­lwa ngu­Mo­zi­si loE­le­ya­za­re umpri­sti, aba­ba­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ema­gce­ke­ni ako­Mo­wa­bi eJo­da­ni eJe­ri­kot.

64 Ko­dwa pha­ka­thi kwa­la­bo kwa­ku­nge­kho mu­ntu wa­ba­ba­lwa­yo ngu­Mo­zi­si loA­ro­ni umpri­sti, la­pho be­ba­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li enka­nga­la ye­Si­na­yiu;

65 ngo­ba iNko­si ya­yi­the nga­bo: Ba­za­ku­fa lo­ku­fa enka­nga­lav. Nja­lo ka­ku­sa­la­nga mu­ntu ku­bo nga­pha­ndle ku­ka­Ka­le­bi indo­da­na ka­Je­fu­ne, lo­Jo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­niw.

Isi­ce­lo sa­ma­do­da­ka­zi ka­Ze­lo­fe­ha­di

27Kwa­se­ku­so­nde­la ama­do­da­ka­zi ka­Ze­lo­fe­ha­dia indo­da­na ka­He­fe­ri indo­da­na ka­Gi­le­ya­di indo­da­na ka­Ma­ki­ri indo­da­na ka­Ma­na­se owe­nse­ndo zi­ka­Ma­na­se indo­da­na ka­Jo­se­fa; nja­lo la nga­ma­bi­zo ama­do­da­ka­zi akhe: UMa­hla, uNo­wa, lo­Ho­gi­la, lo­Mi­lka, lo­Ti­ri­za.

2 Ase­si­ma pha­mbi ku­ka­Mo­zi­si, la­pha­mbi ku­kaE­le­ya­za­re umpri­sti, la­pha­mbi kwe­zi­pha­tha­ma­ndla, le­nhla­nga­no yo­nke, emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no, esi­thi:

3 Uba­ba wa­fe­la enka­nga­lab; ko­dwa ye­na wa­ye­nge­kho pha­ka­thi kwe­qe­mbu la­la­bo aba­bu­tha­na uku­me­la­na le­Nko­si, eqe­nji­ni li­ka­Ko­ra, ko­dwa wa­fa eso­nwe­ni sa­khec, wa­ye­nge­la­ma­do­da­na.

4 Ku­nga­ni ibi­zo li­ka­ba­ba li­khu­tshwe pha­ka­thi ko­se­ndo lwa­khe ngo­ba enge­la­ndo­da­na? Si­phe ili­fa pha­ka­thi kwa­ba­fo­wa­bo ba­ka­ba­bad.

5 UMo­zi­si wa­se­lu­le­tha uda­ba lwa­wo pha­mbi kwe­Nko­sie.

6 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

7 Ama­do­da­ka­zi ka­Ze­lo­fe­ha­di akhu­lu­me iqi­ni­so; uza­wa­ni­ka lo­ku­wa­ni­ka isa­be­lo se­li­fa pha­ka­thi kwa­ba­fo­wa­bo ba­ka­yi­sef; uza­dlu­li­se­la ku­wo ili­fa li­ka­yi­se.

8 Nja­lo uza­khu­lu­ma eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li usi­thi: Uba indo­da isi­fa, inge­la­ndo­da­na, li­za­dlu­li­se­la ili­fa la­yo ku­ndo­da­ka­zi ya­yo.

9 Nja­lo uba inge­la­ndo­da­ka­zi, li­za­ni­ka aba­fo­wa­bo ili­fa la­yo.

10 Uba-ke inge­la­ba­fo­wa­bo, li­za­ni­ka ili­fa la­yo ku­ba­fo­wa­bo ba­ka­yi­se.

11 Nja­lo uba uyi­se enge­la­ba­fo­wa­bo, li­za­ni­ka ili­fa la­yo esi­hlo­tshe­ni sa­yo esi­se­du­ze la­yo so­se­ndo lwa­yog, si­li­dle. Nja­lo ku­za­ku­ba yi­si­mi­so se­sa­hlu­le­lo eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­sih.

UMo­zi­si ukhe­tha uJo­shu­wa uku­ba ngu­mkho­khe­li

12 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Ye­nyu­ke­la ku­le inta­ba yeA­ba­ri­mii, ubo­ne ili­zwe engi­li­ni­ke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

13 La­pho usu­li­bo­ni­le, la­we uza­bu­the­lwa eba­ntwi­ni ba­ki­nij, nje­ngoA­ro­ni umne­we­nu wa­bu­thwa;

14 nje­ngo­ku­ba la­vu­ke­la umla­yo wa­mi enka­nga­la ye­Zi­ni, eku­phi­ki­sa­ne­ni kwe­nhla­nga­nok, uku­ngi­ngcwe­li­sa pha­mbi kwa­me­hlo abo. La nga­ma­nzi eMe­ri­bal eKa­de­shi enka­nga­la ye­Zi­ni.

15 UMo­zi­si wa­se­khu­lu­ma eNko­si­ni esi­thi:

16 INko­si, uNku­lu­nku­lu we­mi­mo­ya ye­nya­ma yo­nke, ka­yi­mi­se indo­da enhla­nga­nwe­nim,

17 enga­phu­ma pha­mbi kwa­bo, le­nga­nge­na pha­mbi kwa­bo, le­nga­ba­kho­khe­la ba­phu­me, le­nga­ba­nge­ni­san, uku­ze inhla­nga­no ye­Nko­si inga­bi nje­nge­zi­mvu ezi­nge­la­me­lu­sio.

18 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Zi­tha­the­le uJo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­ni, indo­da oku­ku­yo umo­yap, ube­ke isa­ndla sa­kho phe­zu kwa­yoq,

19 uyi­mi­se pha­mbi ku­kaE­le­ya­za­re umpri­sti la­pha­mbi kwe­nhla­nga­no yo­nke, uyi­la­ye pha­mbi kwa­me­hlo abor,

20 ubu­su­be­ka oko­du­mo lwa­kho phe­zu kwa­yo, uku­ze inhla­nga­no yo­nke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ila­le­les.

21 Nja­lo iza­ku­ma pha­mbi ku­kaE­le­ya­za­re umpri­sti oza­yi­bu­ze­lat nje­ngo­kwe­sa­hlu­le­lo si­kaU­ri­mi pha­mbi kwe­Nko­si; ngo­mlo­mo wa­yo ba­za­phu­ma, la­ngo­mlo­mo wa­yo ba­za­nge­na, yo­na la­ba­ntwa­na bo­nke ba­koI­sra­ye­li ka­nye la­yo, ngi­tsho inhla­nga­no yo­nke.

22 UMo­zi­si wa­se­se­nza nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­ye. Wa­tha­tha uJo­shu­wa, wa­mmi­sa pha­mbi ku­kaE­le­ya­za­re umpri­sti la­pha­mbi kwe­nhla­nga­no yo­nke,

23 wa­be­ka iza­ndla za­khe phe­zu kwa­khe, wa­mla­ya, nje­ngo­ku­khu­lu­ma kwe­Nko­si nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si.

Imi­ni­ke­lo eni­ke­lwa insu­ku nge­nsu­ku, le­ni­ke­lwa izi­nya­nga nge­zi­nya­nga, le­ni­ke­lwa emi­kho­si­ni

28INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 La­ya aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uthi ku­bo: Umni­ke­lo wa­mi, isi­nkwa sa­mi se­mi­ni­ke­lo eye­nzi­we ngo­mli­loa, uqha­tshi lwa­mi olu­mna­ndi, li­za­ku­qa­phe­la uku­ku­ni­ke­la ki­mi nge­si­kha­thi sa­kho esi­mi­si­we­yo.

3 Uza­ku­thi ki­bo: Lo ngu­mni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­lo eli­za­wu­ni­ke­la eNko­si­nib; ama­wu­ndlu ama­bi­li alo­mnya­ka owo­dwa, ange­la­si­ci, insu­ku nge­nsu­ku, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa nja­lo­nja­lo.

4 Eli­nye iwu­ndlu uza­li­lu­ngi­sa eku­se­ni, le­li­nye iwu­ndlu uli­ni­ke­le ku­si­hlwa,

5 lo­kwe­tshu­mi kwe-e­fa* le­mpu­phu eco­le­ki­le­yoc ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dlad, ku­xu­be­ne le­ngxe­nye ye­si­ne ye­hi­ni* ya­ma­fu­tha agi­gi­we­yoe.

6 Ku­ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­zi­kha­thi zo­nkef owa­mi­swa enta­be­ni ye­Si­na­yi, ube lu­qha­tshi olu­mna­ndi, umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo.

7 Lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­na­thwa­yo uza­ku­ba yi­ngxe­nye ye­si­ne ye­hi­ni nge­wu­ndlu li­nye; uza­thu­lu­le­la eNko­si­ni umni­ke­lo wo­ku­na­thwa­yo ongo­wo­ku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndla enda­we­ni engcwe­leg.

8 Le­li­nye iwu­ndlu uza­li­lu­ngi­sa ku­si­hlwa; nje­ngo­mni­ke­lo wo­ku­dla we­ku­se­ni, la­nje­ngo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­na­thwa­yo uza­li­ni­ke­la, umni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­lo, olo­qha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­ni.

9 La­ngo­su­ku lwe­sa­ba­tha ama­wu­ndlu ama­bi­li, alo­mnya­ka owo­dwa, ange­la­si­ci, le­ngxe­nye ezi­mbi­li ze­tshu­mi le­mpu­phu eco­le­ki­le­yo, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla, ixu­be­ne la­ma­fu­tha, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­na­thwa­yo;

10 ku­ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa wa­ma­sa­ba­tha wo­nkeh, nga­pha­ndle ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­zi­kha­thi zo­nke, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­na­thwa­yo.

11 Eku­qa­le­ni kwe­nya­nga ze­nu li­za­ni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa eNko­si­nii, ama­jo­ngo­si ama­bi­li ama­tho­le enko­mo, le­nqa­ma eyo­dwa, la­ma­wu­ndlu ayi­si­kho­mbi­sa alo­mnya­ka owo­dwa, ange­la­si­ci,

12 le­ngxe­nye ezi­nta­thu ze­tshu­mi le­mpu­phu eco­le­ki­le­yo ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla, ixu­be­ne la­ma­fu­tha, nge­jo­ngo­si eli­lo­dwaj; lo­ku­bi­li kwe­tshu­mi kwe­mpu­phu eco­le­ki­le­yo ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla, ixu­be­ne la­ma­fu­tha, nge­nqa­ma eyo­dwa,

13 nja­lo yi­lo­kho la­lo­kho okwe­tshu­mi kwe­mpu­phu eco­le­ki­le­yo ku­xu­be­ne la­ma­fu­tha ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla nge­wu­ndlu eli­lo­dwa; ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa olo­qha­tshi olu­mna­ndi, umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo.

14 Le­mi­ni­ke­lo ya­yo yo­ku­na­thwa­yo iza­ku­ba yi­ngxe­nye ye­hi­ni le­wa­yi­ni nge­jo­ngo­si, le­ngxe­nye ye­si­tha­thu ye­hi­ni nge­nqa­ma, le­ngxe­nye ye­si­ne ye­hi­ni nge­wu­ndlu. Lo­khu ku­ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­zi­nya­nga zo­nke nge­zi­nya­nga zo­mnya­ka.

15 Fu­thi ku­za­lu­ngi­swa izi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no eNko­si­nik, nga­pha­ndle ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa nge­zi­kha­thi zo­nke, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­na­thwa­yo.

16 Fu­thi nge­nya­nga yo­ku­qa­la ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­ne lwe­nya­nga ku­li­pha­si­ka le­Nko­sil.

17 La­ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­nhla­nu lwe­nya­nga le ku­za­ku­ba kho­na umkho­sim; ku­za­dli­wa isi­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

18 Ngo­su­ku lo­ku­qa­la ku­za­ku­ba kho­na inhla­nga­no ebi­zi­we­yo engcwe­len; li­nge­nzi la­mse­be­nzi we­zi­se­be­nzi,

19 ko­dwa li­za­ni­ke­la umni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­lo, umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa eNko­si­ni, ama­jo­ngo­si ama­bi­li ama­tho­le enko­mo, le­nqa­ma eyo­dwa, la­ma­wu­ndlu ayi­si­kho­mbi­sa alo­mnya­ka owo­dwa; ku­za­ku­ba ngo­ku­nge­la­si­ci ki­nio.

20 Lo­mni­ke­lo wa­kho wo­ku­dla ku­za­ku­ba yi­mpu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha; oku­tha­thu kwe­tshu­mi li­za­ku­lu­ngi­sa nge­jo­ngo­si, lo­ku­bi­li kwe­tshu­mi nge­nqa­ma,

21 yi­lo­kho la­lo­kho okwe­tshu­mi uza­ku­lu­ngi­se­le­la iwu­ndlu eli­lo­dwa, ku­ma­wu­ndlu ayi­si­kho­mbi­sa;

22 le­mpo­ngo eyo­dwa ibe ngu­mni­ke­lo we­so­no, uku­le­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­lap.

23 Li­za­lu­ngi­sa lo­kho nga­pha­ndle ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­ku­se­ni, ongo­wo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­zi­kha­thi zo­nke.

24 Nga­li­ndle­la li­za­lu­ngi­sa insu­ku zo­nke, okwe­nsu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­saq, uku­dla ko­mni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­lo, uqha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­ni; ku­za­ni­ke­lwa nga­pha­ndle ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­zi­kha­thi zo­nke, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­na­thwa­yo.

25 La­ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa li­za­ku­ba le­nhla­nga­no ebi­zi­we­yo engcwe­ler; li­nge­nzi la­mse­be­nzi we­zi­se­be­nzi.

26 La­ngo­su­ku lwe­zi­the­lo zo­ku­qa­las, la­pho li­le­tha umni­ke­lo wo­ku­dla omu­tsha eNko­si­ni, ema­vi­ki­ni enu, li­za­ku­ba le­nhla­nga­no ebi­zi­we­yo engcwe­le; li­nge­nzi la­mse­be­nzi we­zi­se­be­nzi.

27 Ko­dwa li­za­ni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, ku­be lu­qha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­ni; ama­jo­ngo­si ama­bi­li ama­tho­le enko­mo, inqa­ma eyo­dwa, ama­wu­ndlu ayi­si­kho­mbi­sa alo­mnya­ka owo­dwat.

28 Lo­mni­ke­lo wa­kho wo­ku­dla we­mpu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, oku­tha­thu kwe­tshu­mi nge­jo­ngo­si eli­lo­dwa, lo­ku­bi­li kwe­tshu­mi nge­nqa­ma eyo­dwa,

29 yi­lo­kho la­lo­kho okwe­tshu­mi nge­wu­ndlu eli­lo­dwa, ku­ma­wu­ndlu ayi­si­kho­mbi­sa;

30 izi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa, uku­le­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­lau.

31 Li­za­lu­ngi­sa lo­kho nga­pha­ndle ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa nge­zi­kha­thi zo­nke, lo­mni­ke­lo wa­kho wo­ku­dla (ku­be ngo­ku­nge­la­si­ci ki­ni) le­mi­ni­ke­lo ya­kho yo­ku­na­thwa­yov.

29Nge­nya­nga ye­si­kho­mbi­sa, ngosu­ku lo­ku­qa­la lwe­nya­nga, li­za­ku­ba-ke le­nhla­nga­no ebi­zi­we­yo engcwe­le; li­nge­nzi la­mse­be­nzi we­zi­se­be­nzi. Ku­za­ku­ba lu­su­ku lo­ku­tsha­ywa kwe­mpo­ndo ki­nia.

2 Nja­lo li­za­lu­ngi­sa umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, ku­be lu­qha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­ni, ijo­ngo­si eli­lo­dwa itho­le le­nko­mo, inqa­ma eyo­dwa, ama­wu­ndlu ayi­si­kho­mbi­sa alo­mnya­ka owo­dwa, ange­la­si­ci.

3 Lo­mni­ke­lo wa­kho wo­ku­dla we­mpu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, oku­tha­thu kwe­tshu­mi nge­jo­ngo­si, oku­bi­li kwe­tshu­mi nge­nqa­ma,

4 lo­kwe­tshu­mi oku­ko­dwa ku­ma­wu­ndlu ayi­si­kho­mbi­sa;

5 le­zi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no, uku­le­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­la;

6 nga­pha­ndle ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­nya­ngab, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­dla, lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­zi­kha­thi zo­nkec, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­dla, le­mi­ni­ke­lo ya­yo yo­ku­na­thwa­yo, ngo­kwe­si­mi­so sa­yo, ku­be lu­qha­tshi olu­mna­ndi, umni­ke­lo owe­nze­lwe iNko­si ngo­mli­lo.

7dNgosu­ku lwe­tshu­mi lwa­le inya­nga ye­si­kho­mbi­sa li­za­ku­ba le­nhla­nga­no ebi­zi­we­yo engcwe­le, nja­lo li­za­tho­bi­sa imi­phe­fu­mu­lo ye­nu; li­nge­nzi la­mse­be­nzie,

8 ko­dwa li­ni­ke­le umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa eNko­si­ni, ku­be lu­qha­tshi olu­mna­ndi, ijo­ngo­si eli­lo­dwa itho­le le­nko­mo, inqa­ma eyo­dwa, ama­wu­ndlu ayi­si­kho­mbi­sa alo­mnya­ka owo­dwa; aza­ku­ba nga­nge­la­si­ci ki­nif.

9 Lo­mni­ke­lo wa­kho wo­ku­dla we­mpu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, oku­tha­thu kwe­tshu­mi nge­jo­ngo­si, oku­bi­li kwe­tshu­mi nge­nqa­ma eyo­dwa,

10 yi­lo­kho la­lo­kho okwe­tshu­mi nge­wu­ndlu eli­lo­dwa, ku­ma­wu­ndlu ayi­si­kho­mbi­sa;

11 izi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­nog, nga­pha­ndle ko­mni­ke­lo we­so­no we­nhla­wu­lo yo­ku­thu­la, lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­zi­kha­thi zo­nke, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­dla, le­mi­ni­ke­lo ya­yo yo­ku­na­thwa­yoh.

12 La­ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­nhla­nu lwe­nya­nga ye­si­kho­mbi­sa li­za­ku­ba le­nhla­nga­no ebi­zi­we­yo engcwe­lei; li­nge­nzi la­mse­be­nzi we­zi­se­be­nzi, li­yi­gci­ne­le iNko­si umkho­si insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa,

13 li­ni­ke­le umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, umni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­lo, ube lu­qha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­nij, ama­jo­ngo­si ali­tshu­mi la­nta­thu ama­tho­le enko­mo, inqa­ma ezi­mbi­li, ama­wu­ndlu ali­tshu­mi la­ne alo­mnya­ka owo­dwa, aza­ku­ba nga­nge­la­si­ci.

14 Lo­mni­ke­lo wa­kho wo­ku­dla we­mpu­phu eco­le­ki­le­yo ixu­be­ne la­ma­fu­tha, oku­tha­thu kwe­tshu­mi nge­jo­ngo­si eli­lo­dwa, ku­ma­jo­ngo­si ali­tshu­mi la­nta­thu, oku­bi­li kwe­tshu­mi nge­nqa­ma eyo­dwa, ku­nqa­ma ezi­mbi­li,

15 nja­lo yi­lo­kho la­lo­kho okwe­tshu­mi nge­wu­ndlu eli­lo­dwa, ku­ma­wu­ndlu ali­tshu­mi la­ne;

16 le­zi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no, nga­pha­ndle ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­zi­kha­thi zo­nke, umni­ke­lo wa­wo wo­ku­dla, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­na­thwa­yo.

17 La­ngo­su­ku lwe­si­bi­li: Ama­jo­ngo­si ali­tshu­mi la­mbi­li ama­tho­le enko­mo, inqa­ma ezi­mbi­li, ama­wu­ndlu ali­tshu­mi la­ne alo­mnya­ka owo­dwa, ange­la­si­ci,

18 lo­mni­ke­lo wa­kho wo­ku­dla le­mi­ni­ke­lo ya­kho yo­ku­na­thwa­yo nga­ma­jo­ngo­si, nge­zi­nqa­ma, la­nga­ma­wu­ndlu, ngo­kwe­na­ni la­kho, ngo­kwe­si­mi­sok,

19 le­zi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no, nga­pha­ndle ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­zi­kha­thi zo­nke, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­dla, le­mi­ni­ke­lo ya­yo yo­ku­na­thwa­yo.

20 La­ngo­su­ku lwe­si­tha­thu: Ama­jo­ngo­si ali­tshu­mi la­nye, inqa­ma ezi­mbi­li, ama­wu­ndlu ali­tshu­mi la­ne alo­mnya­ka owo­dwa, ange­la­si­ci,

21 lo­mni­ke­lo wa­kho wo­ku­dla le­mi­ni­ke­lo ya­kho yo­ku­na­thwa­yo nga­ma­jo­ngo­si, nge­zi­nqa­ma, la­nga­ma­wu­ndlu, ngo­kwe­na­ni la­kho, ngo­kwe­si­mi­sol,

22 le­mpo­ngo eyo­dwa ibe ngu­mni­ke­lo we­so­no, nga­pha­ndle ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­zi­kha­thi zo­nke, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­dla, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­na­thwa­yo.

23 La­ngo­su­ku lwe­si­ne: Ama­jo­ngo­si ali­tshu­mi, inqa­ma ezi­mbi­li, ama­wu­ndlu ali­tshu­mi la­ne alo­mnya­ka owo­dwa, ange­la­si­ci,

24 umni­ke­lo wa­kho wo­ku­dla le­mi­ni­ke­lo ya­kho yo­ku­na­thwa­yo nga­ma­jo­ngo­si, nge­zi­nqa­ma, la­nga­ma­wu­ndlu, ngo­kwe­na­ni la­kho, ngo­kwe­si­mi­so,

25 le­zi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no, nga­pha­ndle ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­zi­kha­thi zo­nke, umni­ke­lo wa­wo wo­ku­dla, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­na­thwa­yo.

26 La­ngo­su­ku lwe­si­hla­nu: Ama­jo­ngo­si ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye, inqa­ma ezi­mbi­li, ama­wu­ndlu ali­tshu­mi la­ne alo­mnya­ka owo­dwa, ange­la­si­ci,

27 lo­mni­ke­lo wa­kho wo­ku­dla le­mi­ni­ke­lo ya­kho yo­ku­na­thwa­yo nga­ma­jo­ngo­si, nge­zi­nqa­ma, la­nga­ma­wu­ndlu, ngo­kwe­na­ni la­kho, ngo­kwe­si­mi­so,

28 le­mpo­ngo eyo­dwa ibe ngu­mni­ke­lo we­so­no, nga­pha­ndle ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­zi­kha­thi zo­nke, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­dla, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­na­thwa­yo.

29 La­ngo­su­ku lwe­si­thu­pha: Ama­jo­ngo­si ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, inqa­ma ezi­mbi­li, ama­wu­ndlu ali­tshu­mi la­ne alo­mnya­ka owo­dwa, ange­la­si­ci,

30 lo­mni­ke­lo wa­kho wo­ku­dla le­mi­ni­ke­lo ya­kho yo­ku­na­thwa­yo, nga­ma­jo­ngo­si, nge­zi­nqa­ma, la­nga­ma­wu­ndlu, ngo­kwe­na­ni la­kho, ngo­kwe­si­mi­so,

31 le­mpo­ngo eyo­dwa ibe ngu­mni­ke­lo we­so­no, nga­pha­ndle ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­zi­kha­thi zo­nke, umni­ke­lo wa­wo wo­ku­dla, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­na­thwa­yo.

32 La­ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa: Ama­jo­ngo­si ayi­si­kho­mbi­sa, inqa­ma ezi­mbi­li, ama­wu­ndlu ali­tshu­mi la­ne alo­mnya­ka owo­dwa, ange­la­si­ci,

33 lo­mni­ke­lo wa­kho wo­ku­dla le­mi­ni­ke­lo ya­kho yo­ku­na­thwa­yo, nga­ma­jo­ngo­si, nge­zi­nqa­ma, la­nga­ma­wu­ndlu, ngo­kwe­na­ni la­kho, ngo­kwe­si­mi­so,

34 le­mpo­ngo eyo­dwa ibe ngu­mni­ke­lo we­so­no, nga­pha­ndle ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­zi­kha­thi zo­nke, umni­ke­lo wa­wo wo­ku­dla, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­na­thwa­yo.

35 Ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li li­za­ku­ba lo­mhla­nga­no omkhu­lu; li­nge­nzi la­mse­be­nzi we­zi­se­be­nzim,

36 ko­dwa li­ni­ke­le umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, umni­ke­lo owe­nzi­we ngo­mli­lo, uqha­tshi olu­mna­ndi eNko­si­ni: Ijo­ngo­si eli­lo­dwa, inqa­ma eyo­dwa, ama­wu­ndlu ayi­si­kho­mbi­sa alo­mnya­ka owo­dwa, ange­la­si­ci,

37 umni­ke­lo wa­kho wo­ku­dla, le­mi­ni­ke­lo ya­kho yo­ku­na­thwa­yo, nge­jo­ngo­si, nge­nqa­ma, la­nga­ma­wu­ndlu, ngo­kwe­na­ni la­kho, ngo­kwe­si­mi­so,

38 le­mpo­ngo eyo­dwa ibe ngu­mni­ke­lo we­so­no, nga­pha­ndle ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­zi­kha­thi zo­nke, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­dla, lo­mni­ke­lo wa­wo wo­ku­na­thwa­yo.

39 Le­zi­zi­nto li­za­ze­nze­la iNko­si emi­kho­si­ni ye­nu emi­si­we­yon, nga­pha­ndle kwe­zi­the­mbi­so ze­nu, le­mi­ni­ke­lo ye­nu ye­si­hle, le­mi­ni­ke­lo ye­nu yo­ku­tshi­swa, le­mi­ni­ke­lo ye­nu yo­ku­dla, le­mi­ni­ke­lo ye­nu yo­ku­na­thwa­yo, le­mi­ni­ke­lo ye­nu yo­ku­thu­lao.

40 UMo­zi­si wa­se­khu­lu­ma eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li nje­nga­kho ko­nke iNko­si emla­ye nga­kho uMo­zi­si.

Umla­yo ma­ye­la­na le­zi­fu­ngo za­be­si­fa­za­na

30UMo­zi­si wa­se­khu­lu­ma ku­nhlo­ko ze­zi­zwe za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lia esi­thi: Yi­le into iNko­si ela­ye nga­yo:

2 Nxa indo­da ithe­mbi­sa isi­the­mbi­so eNko­si­nib, lo­ba ifu­nga isi­fu­ngo, uku­bo­pha umphe­fu­mu­lo wa­yo nge­si­bo­phoc, ka­yi­nge­phu­li ili­zwi la­yo; iza­kwe­nza nje­nga­kho ko­nke oku­phu­ma emlo­nye­ni wa­yod.

3 Fu­thi nxa owe­si­fa­za­na ethe­mbi­sa isi­the­mbi­so eNko­si­ni, azi­bo­phe nge­si­bo­pho, ese­se­mzi­ni ka­yi­se ebu­tshe­ni ba­khe,

4 lo­yi­se esi­zwa isi­the­mbi­so sa­khe le­si­bo­pho sa­khe abo­phe nga­so umphe­fu­mu­lo wa­khe, lo­yi­se athu­le ku­ye, kho­na zo­nke izi­the­mbi­so za­khe zi­za­ku­ma, la­so so­nke isi­bo­pho abo­pha nga­so umphe­fu­mu­lo wa­khe si­za­ku­ma.

5 Ko­dwa uba uyi­se eme­nqa­be­la, ngo­su­ku ezwa nga­lo, ka­ku­yi­ku­ma le­si­so­dwa se­zi­the­mbi­so za­khe le­zi­bo­pho za­khe abo­phe nga­zo umphe­fu­mu­lo wa­khe; le­Nko­si iza­mthe­the­le­la, ngo­ba uyi­se emnqa­be­le.

6 Uba-ke ele­ndo­da si­bi­li, le­zi­the­mbi­so za­khe zi­phe­zu kwa­khe, ku­mbe ili­zwi lo­ku­nga­na­nze­le­li lo­mlo­mo wa­khe, abo­phe nga­lo umphe­fu­mu­lo wa­khe,

7 le­ndo­da ya­khe iku­zwa, ya­thu­la ku­ye ngo­su­ku ezwa nga­lo, kho­na izi­the­mbi­so za­khe zi­za­ku­ma, le­zi­bo­pho abo­phe nga­zo umphe­fu­mu­lo wa­khe zi­za­ku­ma.

8 Ko­dwa uba indo­da ya­khe ime­nqa­be­la ngo­su­ku eku­zwa nga­lo, iya­se­nza ize isi­the­mbi­so esi­phe­zu kwa­khe, le­li­zwi lo­ku­nga­na­nze­le­li lo­mlo­mo wa­khe, abo­phe nga­lo umphe­fu­mu­lo wa­khe; le­Nko­si iza­mthe­the­le­la.

9 Ko­dwa isi­the­mbi­so so­mfe­lo­ka­zi lo­ba eso­la­hli­we­yo, ko­nke abo­phe nga­kho umphe­fu­mu­lo wa­khe, ku­za­ku­ma phe­zu kwa­khe.

10 Uba-ke ethe­mbi­si­le endli­ni ye­ndo­da ya­khe, lo­ba ebo­phe umphe­fu­mu­lo wa­khe nge­si­bo­pho nge­si­fu­ngo,

11 le­ndo­da ya­khe izwi­le, ya­thu­la ku­ye, inga­me­nqa­be­la­nga, kho­na zo­nke izi­the­mbi­so za­khe zi­za­ku­ma, la­so so­nke isi­bo­pho abo­phe nga­so umphe­fu­mu­lo wa­khe si­za­ku­ma.

12 Ko­dwa uba indo­da ya­khe ize­nza ize si­bi­li ngo­su­ku izi­zwa, ko­nke oku­phu­ma ende­be­ni za­khe ma­ye­la­na le­zi­the­mbi­so za­khe la­ma­ye­la­na le­si­bo­pho so­mphe­fu­mu­lo wa­khe ka­ku­yi­ku­ma; indo­da ya­khe ize­nze ize; le­Nko­si iza­mthe­the­le­la.

13 So­nke isi­the­mbi­so la­so so­nke isi­fu­ngo se­si­bo­pho uku­tho­bi­sa umphe­fu­mu­lo, indo­da ya­khe inga­si­qi­ni­sa lo­ba indo­da ya­khe ise­nze ize.

14 Ko­dwa uba indo­da ya­khe ithu­la lo­ku­mthu­le­la insu­ku nge­nsu­ku, abe­se­qi­ni­sa zo­nke izi­the­mbi­so za­khe ku­mbe zo­nke izi­bo­pho za­khe ezi­phe­zu kwa­khe; iya­zi­qi­ni­sa, ngo­ba ya­thu­la ku­ye ngo­su­ku lo­ku­zwa kwa­yo.

15 Ko­dwa uba ize­nza ize si­bi­li emva ko­ku­zwa kwa­yo, iza­thwa­la ubu­bi ba­khee.

16 Le­zi yi­zi­mi­so iNko­si eya­mla­ya zo­na uMo­zi­si, pha­ka­thi kwe­ndo­da lo­mka­yo, pha­ka­thi ku­ka­yi­se le­ndo­da­ka­zi ya­khe ebu­tshe­ni ba­yo emzi­ni ka­yi­se.

Impi­ndi­se­lo ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ku­ma­Mi­di­ya­ni

31INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 Phi­ndi­se­la impi­ndi­se­lo ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ku­ma­Mi­di­ya­nia; emva kwa­lo­kho ubu­the­lwe eba­ntwi­ni ba­ki­nib.

3 UMo­zi­si wa­khu­lu­ma eba­ntwi­ni esi­thi: Aba­nye be­nu ka­ba­hlo­me­le impi uku­ze ba­me­la­ne la­ma­Mi­di­ya­ni, be­nze impi­ndi­se­lo ye­Nko­si ku­ma­Mi­di­ya­ni.

4 Thu­me­la­ni empi­ni aba­yi­nku­lu­ngwa­ne ku­le­so la­le­so­si­zwe, ku­zo zo­nke izi­zwe za­koI­sra­ye­li.

5 Kwa­se­ku­ni­ke­lwa ku­ve­la ezi­nku­lu­ngwa­ne­ni za­koI­sra­ye­li inku­lu­ngwa­ne nge­si­zwe, inku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li zi­hlo­me­le impic.

6 UMo­zi­si wa­se­zi­thu­me­la empi­ni, inku­lu­ngwa­ne nge­si­zwe, zo­na lo­Phi­ne­ha­si indo­da­na kaE­le­ya­za­re umpri­sti, uku­ya empi­ni, be­le­mpa­hla ezi­ngcwe­le le­mpo­ndo zo­ku­hla­ba umkho­si esa­ndle­ni sa­khed.

7 Ba­se­be­si­lwa be­me­le­ne la­ma­Mi­di­ya­ni, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si, ba­bu­la­la bo­nke abe­si­li­sae.

8 Ba­bu­la­la nja­lo ama­kho­si eMi­di­ya­ni, nga­pha­ndle kwa­ba­bu­le­we­yo, oE­vi lo­Re­ke­mif lo­Zu­ri lo­Hu­ri lo­Re­ba, ama­kho­si ama­hla­nu eMi­di­ya­nig; lo­Ba­la­mi indo­da­na ka­Be­yo­ri ba­mbu­la­la nge­nke­mbah.

9 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­thu­mba abe­si­fa­za­na ba­ma­Mi­di­ya­ni la­ba­ntwa­nya­na ba­bo, ba­pha­nga inko­mo za­wo zo­nke, le­zi­mvu za­wo zo­nke, la­yo yo­nke ino­tho ya­woi.

10 Ba­tshi­sa ngo­mli­lo yo­nke imi­zi aye­hla­la ki­yo, la­zo zo­nke izi­nqa­ba za­wo.

11 Ba­tha­tha yo­nke impa­ngo la­kho ko­nke oku­thu­nji­we­yo, kwa­ba­ntu lo­kwe­zi­fu­yoj,

12 ba­le­tha aba­thu­nji­we­yo le­mpa­ngo lo­ku­thu­nji­we­yo ku­Mo­zi­si la­kuE­le­ya­za­re umpri­sti, la­ku­nhla­nga­no ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, enka­mbe­ni ema­gce­ke­ni ako­Mo­wa­bik, ase­Jo­da­ni eJe­ri­ko.

13 UMo­zi­si loE­le­ya­za­re umpri­sti le­zi­pha­tha­ma­ndla zo­nke ze­nhla­nga­no ba­se­be­phu­ma uku­ba­hla­nga­be­za nga­pha­ndle kwe­nka­mbal.

14 UMo­zi­si wa­se­thu­ku­the­le­la indu­na ze­bu­thom, indu­na ze­zi­nku­lu­ngwa­ne le­ndu­na za­ma­khu­lu eza­zi­ve­la ebu­thwe­ni le­mpi.

15 UMo­zi­si wa­se­si­thi ku­zo: Li­ye­ke­le yi­ni abe­si­fa­za­na bo­nke uku­thi ba­phi­len?

16 Kha­nge­la­ni, yi­la­ba abe­nza aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lio, nge­se­lu­le­ko si­ka­Ba­la­mip, uku­thi be­nze isi­pha­mbe­ko eNko­si­ni enda­be­ni ye­Pe­yo­riq, kwa­ze kwa­ba le­nhlu­phe­ko pha­ka­thi kwe­nhla­nga­no ye­Nko­sir.

17 Nga­kho-ke bu­la­la­ni wo­nke owe­si­li­sa eba­ntwa­nya­ne­ni, li­bu­la­le wo­nke owe­si­fa­za­na owa­zi indo­da ngo­ku­la­la le­ndo­das;

18 ko­dwa bo­nke aba­ntwa­nya­na abe­si­fa­za­na aba­nga­za­nga indo­da ngo­ku­la­la la­yo, li­ba­ye­ke­le ba­phi­le, ba­be nga­be­nu.

19 Li­na-ke, mi­sa­ni inka­mba nga­pha­ndle kwe­nka­mba insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, lo­ba ngu­ba­ni obu­le­le umu­ntut, la­lo­ba ngu­ba­ni othi­nte obu­le­we­yo, li­zi­hla­mbu­lu­le li­na la­ba­thu­nji­we­yo be­nu ngo­su­ku lwe­si­tha­thu la­ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sau,

20 li­hla­mbu­lu­le so­nke ise­mba­tho, la­yo yo­nke into eye­nzi­we­yo nge­si­khu­mba, la­kho ko­nke okwe­nzi­we­yo ngo­bo­ya be­mbu­zi, la­yo yo­nke into eye­nzi­we­yo nge­si­hla­hlav.

21 UE­le­ya­za­re umpri­sti wa­se­si­thi ku­ma­do­da empi aye­phu­me impi: Le­si yi­si­mi­so so­mla­yo iNko­si emla­ye nga­so uMo­zi­si:

22 Ku­phe­la igo­li­de, le­si­li­va, ithu­si, insi­mbi, ithi­ni, lo­mnu­so,

23 yo­nke into enga­hla­la emli­lwe­ni li­za­yi­dlu­li­sa emli­lwe­ni, ihla­mbu­lu­ke; lo­ba ku­nja­lo iza­hla­nju­lu­lwaw nga­ma­nzi okwe­hlu­ka­ni­sax. La­kho ko­nke oku­nga­hla­li emli­lwe­ni li­za­ku­dlu­li­sa ema­nzi­ni.

24 Nja­lo li­za­wa­tsha ize­mba­tho ze­nu ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­say, li­hla­mbu­lu­ke, le­mva kwa­lo­kho li­nge­ne enka­mbe­ni.

Ukwe­hlu­ka­ni­swa kwe­mpa­ngo

25 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

26 Tha­tha ina­ni lo­nke le­mpa­ngo lo­ku­thu­nji­we­yo, okwa­ba­ntu lo­kwe­zi­fu­yo, we­na, loE­le­ya­za­re umpri­sti, le­nhlo­ko za­bo­yi­se ze­nhla­nga­no;

27 ye­hlu­ka­ni­sa impa­ngo ibe zi­ngxe­nye ezi­mbi­liz, pha­ka­thi kwa­ba­hla­nga­nye­la empi­ni ba­phu­ma impi le­nhla­nga­no yo­nke.

28 Nja­lo the­li­se­la iNko­si umthe­lo ema­do­de­ni empi aye­phu­me­le impi, umphe­fu­mu­lo owo­dwa pha­ka­thi kwa­ma­khu­lu ama­hla­nu, owa­ba­ntu, lo­we­nko­mo, lo­wa­bo­ba­bhe­mi, lo­we­zi­mvua,

29 li­ku­tha­the ku­ngxe­nye ya­wo eyo­dwa kwe­zi­mbi­li, nja­lo uku­ni­ke uE­le­ya­za­re umpri­sti ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa we­Nko­si.

30 Le­ngxe­nye­ni eyo­dwa kwe­zi­mbi­li ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li tha­tha isa­be­lo esi­so­dwa kwe­zi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, esa­ba­ntu, ese­zi­nko­mo, esa­bo­ba­bhe­mi, le­se­zi­mvu, ku­so so­nke isi­fu­yob, uku­ni­ke ama­Le­vi alo­ndo­lo­za imfa­ne­lo ye­tha­bha­ne­ke­le le­Nko­sic.

31 UMo­zi­si loE­le­ya­za­re umpri­sti ba­se­be­se­nza nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si.

32 Le­mpa­ngo eya­yi­se­le lo­ku­thu­nji­we­yo aba­ntu be­mpi aba­ku­thu­mba­yo ya­yi­yi­zi­mvu ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­nhla­nu,

33 le­nko­mo ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­mbi­li,

34 la­bo­ba­bhe­mi aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­nye,

35 le­mi­phe­fu­mu­lo ya­ba­ntu be­si­fa­za­na aba­nga­za­nga uku­la­la le­ndo­da, bo­nke aba­ntu ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li.

36 Le­ngxe­nye, isa­be­lo sa­ba­be­phu­me­le impi, nge­na­ni, ya­yi­yi­zi­mvu ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­kho­mbi­sa la­ma­khu­lu ama­hla­nu;

37 lo­mthe­lo eNko­si­ni we­zi­mvu wa­wu­nga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­nhla­nud.

38 Le­nko­mo za­zi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­thu­pha; lo­mthe­lo wa­zo eNko­si­ni wa­wu­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­mbi­lie.

39 La­bo­ba­bhe­mi ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­ma­khu­lu ama­hla­nu; lo­mthe­lo wa­bo eNko­si­ni wa­wu­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­nyef.

40 Le­mi­phe­fu­mu­lo ya­ba­ntu ya­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi le­si­thu­pha; lo­mthe­lo wa­yo eNko­si­ni wa­wu­nga­ba­ntu aba­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li.

41 UMo­zi­si wa­se­ni­ka umthe­lo, umni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa we­Nko­si, kuE­le­ya­za­re umpri­sti, nje­nga­lo­kho iNko­si ya­mla­ya uMo­zi­sig.

42 Lo­kwe­ngxe­nye ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, uMo­zi­si aye­hlu­ka­ni­se ive­la ema­do­de­ni aye­lwe impi.

43 Le­ngxe­nye enge­ye­nhla­nga­no, eye­zi­mvu, ya­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­kho­mbi­sa la­ma­khu­lu ama­hla­nu,

44 le­nko­mo ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­thu­pha,

45 la­bo­ba­bhe­mi aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­ma­khu­lu ama­hla­nu,

46 le­mi­phe­fu­mu­lo ya­ba­ntu aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi le­si­thu­pha.

47 La­ku­yo ingxe­nye ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uMo­zi­si wa­tha­tha isa­be­lo esi­so­dwa kwe­zi­nga­tshu­mi­ni ama­hla­nuh, esa­ba­ntu le­se­zi­fu­yo, wa­ku­ni­ka ama­Le­vi aye­lo­ndo­lo­za imfa­ne­lo ye­tha­bha­ne­ke­le le­Nko­si, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si.

48 Izi­pha­tha­ma­ndla eza­zi­phe­zu kwe­zi­nku­lu­ngwa­ne ze­bu­tho, izi­ndu­na ze­zi­nku­lu­ngwa­ne le­zi­ndu­na za­ma­khu­lu, za­se­zi­so­nde­la ku­Mo­zi­sii,

49 za­thi ku­Mo­zi­si: Izi­nce­ku za­kho se­zi­the­the ina­ni lo­nke la­ma­do­da empi aye­nga­pha­nsi kwe­sa­ndla se­thu; nja­lo ka­ku­la­mu­ntu onge­kho ki­thi.

50 Nga­kho si­le­thi­le umni­ke­lo we­Nko­si, ngu­lo­wo la­lo­wo awu­tho­li­le­yo, izi­nto ze­go­li­de, izi­gqi­zoj, la­ma­so­ngo, izi­nda­nda­thok, ama­ci­cil, le­zi­gqi­zo ze­nta­nye­nim, ukwe­nze­la imi­phe­fu­mu­lo ye­thu inhla­wu­lo yo­ku­thu­la pha­mbi kwe­Nko­sin.

51 UMo­zi­si loE­le­ya­za­re umpri­sti ba­se­be­se­mu­ke­la igo­li­de ku­zo, zo­nke izi­nto eze­nzi­we ngo­bu­ngci­tshi.

52 La­lo lo­nke igo­li­de lo­mni­ke­lo aba­li­ni­ke­la eNko­si­ni, li­ve­la ezi­ndu­ne­ni ze­zi­nku­lu­ngwa­ne le­ndu­ne­ni za­ma­khu­lu la­li­nga­ma­she­ke­li* azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi le­si­thu­pha la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ama­hla­nu.

53 Ama­do­da empi aye­the­the impa­ngo, yi­le­yo la­le­yo enge­ya­yoo.

54 UMo­zi­si loE­le­ya­za­re umpri­sti ba­se­be­se­mu­ke­la igo­li­de endu­ne­ni ze­zi­nku­lu­ngwa­ne le­za­ma­khu­lu, ba­li­le­tha ethe­nte­ni le­nhla­nga­no, ku­be yi­si­khu­mbu­zo ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li pha­mbi kwe­Nko­sip.

Uku­hla­li­swa kwa­ba­ko­Ru­be­ni la­ba­ko­Ga­di la­ba­nye aba­ko­Ma­na­se

32Ma­ye­la­na la­ba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni la­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di, ba­be­le­nko­mo ezi­ne­ngi, ezi­ne­ngi ka­khu­lu. Se­be­bo­ne ili­zwe le­Ja­ze­ria le­li­zwe le­Gi­le­ya­di, kha­nge­la-ke, inda­wo ya­yi­yi­nda­wo ye­nko­mo.

2 Nga­kho aba­ntwa­na ba­ko­Ga­di la­ba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni be­za ba­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si la­kuE­le­ya­za­re umpri­sti la­ku­zi­pha­tha­ma­ndla ze­nhla­nga­no, be­si­thi:

3 IA­ta­ro­thi le­Di­bo­nib le­Ja­ze­ri le­Ni­mra le­He­shi­bo­ni leE­le­ya­le le­Se­ba­mu le­Ne­boc le­Be­yo­ni,

4 ili­zwe iNko­si eya­li­tsha­ya­yo pha­mbi kwe­nhla­nga­no ya­koI­sra­ye­li, li­yi­li­zwe le­zi­nko­mo; fu­thi izi­nce­ku ze­nu zi­le­zi­nko­mod.

5 Ba­se­be­si­thi: Nxa si­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akho, ili­zwe le­li ka­li­phi­we ince­ku za­kho li­be yi­mfu­yo; unga­si­cha­phi­si iJo­da­ni.

6 UMo­zi­si wa­se­si­thi eba­ntwa­ne­ni ba­ko­Ga­di le­ba­ntwa­ne­ni ba­ko­Ru­be­ni: Aba­fo­we­nu ba­za­ku­ya empi­ni, li­na-ke li­hla­le la­pha yi­ni?

7 Nja­lo li­za­da­ni­se­la­ni inhli­zi­yo ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uku­ze ba­nga­cha­phi uku­ya eli­zwe­ni iNko­si eba­ni­ke lo­na?

8 Be­nza nja­lo oyi­hlo mhla ngi­ba­thu­ma be­su­ka eKa­de­shi-Bha­ne­ya uku­bo­na ili­zwee.

9 Eku­ha­mbe­ni kwa­bo uku­ya esi­ho­tshe­ni seE­shi­ko­li, ba­li­bo­na ili­zwe, ba­da­ni­sa inhli­zi­yo ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uku­ze ba­nga­nge­ni eli­zwe­ni iNko­si eya­yi­ba­ni­ke lo­na.

10 Ula­ka lwe­Nko­si lwa­se­lu­vu­thaf nga­lo­lu­su­ku, ya­si­fu­nga isi­thi:

11 Isi­bi­li ka­kho ku­ma­do­da enyu­ka esu­ka eGi­bhi­theg, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­phe­zu­luh oza­li­bo­na ili­zwe enga­li­fu­nge­la uA­bra­ha­ma, uI­sa­ka lo­Ja­ko­bei, ngo­ba ka­ba­ngi­la­nde­la­nga ngo­ku­phe­le­le­yo;

12 nga­pha­ndle ku­ka­Ka­le­bi indo­da­na ka­Je­fu­ne umKe­ni­zij, lo­Jo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­ni, ngo­ba ba­la­nde­le iNko­si ngo­ku­phe­le­le­yok.

13 Lo­la­ka lwe­Nko­si lwa­mvu­the­la uI­sra­ye­li, ya­si­ba­zu­li­sa enka­nga­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­nel, kwa­ze kwa­phe­la isi­zu­ku­lwa­na so­nke esa­se­nze oku­bi eme­hlwe­ni eNko­sim.

14 Kha­nge­la­ni-ke, se­li­vu­ki­le esi­khu­ndle­ni sa­bo­yi­hlo, inza­lo ya­ba­ntu abo­na­yo, ukwa­ndi­sa fu­thi intu­ku­the­lo ye­Nko­si evu­the­la uI­sra­ye­li.

15 Uba li­phe­ndu­ka eku­yi­la­nde­le­nin, iza­phi­nda nja­lo iba­tshi­ye enka­nga­la; nja­lo li­za­bhu­bhi­sa bo­nke la­ba­ba­ntu.

16 Ba­se­be­so­nde­la ku­ye ba­thi: Si­za­kwa­kha la­pha izi­ba­ya ze­zi­fu­yo ze­thu, le­mi­zi ya­ba­ntwa­nya­na be­thu;

17 ko­dwa thi­na si­za­hlo­mao si­lu­ngi­le pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lip, si­ze si­ba­fi­ki­se enda­we­ni ya­bo, la­ba­ntwa­nya­na be­thu ba­za­hla­la emi­zi­ni evi­ke­le­ki­le­yo, nge­nxa ya­ba­hla­li be­li­zwe.

18 Ka­si­yi­ku­bu­ye­la emi­zi­ni ye­thu, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­ze ba­dle, ngu­lo­wo la­lo­wo ili­fa la­kheq.

19 Ngo­ba ka­si­yi­ku­dla ili­fa ka­nye la­bo nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni la­nga­pha­mbi­li, ngo­ba ili­fa le­thu se­le­hle­le ki­thi nga­ne­no kwe­Jo­da­ni empu­ma­la­ngar.

20 UMo­zi­si wa­se­si­thi ku­bo: Nxa li­se­nza li­nto, nxa li­za­ha­mba li­hlo­me­le impi pha­mbi kwe­Nko­sis,

21 be­se­li­cha­pha iJo­da­ni, wo­nke ohlo­mi­le­yo ki­ni, pha­mbi kwe­Nko­sit, ize ixo­tshe izi­tha za­yo pha­mbi kwa­you,

22 le­li­zwe le­hli­se­lwe pha­nsi pha­mbi kwe­Nko­si, kho­na emva kwa­lo­kho li­za­bu­ya, li­nga­bi la­ca­la eNko­si­ni la­kuI­sra­ye­li; la­le­li­li­zwe li­za­ku­ba yi­li­fa le­nu pha­mbi kwe­Nko­si.

23 Ko­dwa nxa li­nge­nzi nja­lo, kha­nge­la­ni li­za­be lo­ni­le eNko­si­ni; nga­kho ya­zi­ni uku­thi iso­no se­nu si­za­li­tho­lav.

24 Za­khe­le­ni imi­zi ya­ba­ntwa­nya­na be­nu le­zi­ba­ya ze­zi­mvu ze­nuw, nja­lo ye­nza­ni lo­kho oku­phu­me emlo­nye­ni we­nu.

25 Aba­ntwa­na ba­ko­Ga­di la­ba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni ba­se­be­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si be­si­thi: Izi­nce­ku za­kho zi­za­kwe­nza nje­nga­lo­kho inko­si ya­mi ila­ya.

26 Aba­ntwa­nya­na be­thu, omke­thu, izi­mvu ze­thu, la­zo zo­nke izi­fu­yo ze­thu ku­za­ku­ba la­pho emi­zi­ni ye­Gi­le­ya­di;

27 ko­dwa ince­ku za­kho zi­za­cha­pha, ngu­lo­wo la­lo­wo ehlo­me­le impix, pha­mbi ku­ka­Je­ho­va empi­ni, nje­ngo­ku­tsho kwe­nko­si ya­mi.

28 UMo­zi­si wa­se­la­ye­ze­la nga­bo kuE­le­ya­za­re umpri­sti, lo­Jo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­niy, le­nhlo­ko za­bo­yi­se ze­zi­zwe za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

29 UMo­zi­si wa­se­si­thi ku­bo: Nxa aba­ntwa­na ba­ko­Ga­di la­ba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni be­cha­pha la­ni iJo­da­ni, wo­nke ehlo­me­le impi, pha­mbi kwe­Nko­si, le­li­zwe li­se­hli­se­lwa pha­nsi pha­mbi kwe­nu, kho­na li­za­ba­ni­ka ili­zwe le­Gi­le­ya­di li­be yi­mfu­yo.

30 Ko­dwa uba be­nga­cha­phi la­ni be­hlo­mi­le, ba­za­ku­ba le­mfu­yo pha­ka­thi kwe­nu eli­zwe­ni le­Kha­na­ni.

31 Aba­ntwa­na ba­ko­Ga­di la­ba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni ba­se­be­phe­ndu­la be­si­thi: Lo­khu iNko­si esi­ku­tshi­lo ku­nce­ku za­kho - si­za­kwe­nza nja­lo.

32 Thi­na si­za­cha­pha si­hlo­mi­le pha­mbi kwe­Nko­si si­ye eli­zwe­ni le­Kha­na­ni, uku­ze imfu­yo ye­li­fa le­thu ibe nge­ye­thu nga­ne­no kwe­Jo­da­ni.

33 Nja­lo uMo­zi­si wa­ba­ni­ka, ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di la­ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni la­ku­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se, indo­da­na ka­Jo­se­faz, umbu­so ka­Si­ho­ni inko­si ya­maA­mo­ri, lo­mbu­so kaO­gi inko­si ye­Ba­sha­ni, ili­zwe le­mi­zi ya­lo emi­ngce­le­ni, imi­zi ye­li­zwe inhla­ngo­thi zo­nkea.

34 La­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di ba­kha iDi­bo­nib leA­ta­ro­thic leA­ro­we­rid

35 leA­ti­ro­thi-Sho­fa­ni le­Ja­ze­ri le­Jo­gi­be­ha,

36 le­Be­ti-Ni­mra le­Be­ti-Ha­ra­ni, imi­zi evi­ke­lwe­yo, le­zi­ba­ya ze­zi­mvue.

37 La­ba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni ba­kha iHe­shi­bo­nif leE­le­ya­le le­Ki­ri­ya­tha­yi­mig

38 le­Ne­boh le­Bha­li-Me­yo­nii (se­ku­gu­qu­lwe ama­bi­zo) le­Si­bi­maj; ba­se­be­bi­za ama­bi­zo emi­zi aba­ya­kha­yo ngama­nye ama­bi­zo.

39 La­ba­ntwa­na ba­ko­Ma­ki­ri indo­da­na ka­Ma­na­sek ba­ya eGi­le­ya­di, ba­yi­thu­mba, ba­wa­khu­pha amaA­mo­ri emfu­ywe­ni ya­wo aye­ku­yo.

40 UMo­zi­si wa­se­ni­ka uMa­ki­ri indo­da­na ka­Ma­na­se iGi­le­ya­di, wa­se­hla­la ki­yo.

41 Lo­Ja­yi­ri indo­da­na ka­Ma­na­se wa­ya­thu­mba imi­za­na ya­yol, wa­yi­bi­za ngo­ku­thi yi­Ha­vo­thi-Ja­yi­rim.

42 Lo­No­ba wa­ya­thu­mba iKe­na­thi, le­mi­za­na ya­yo, wa­yi­bi­za ngo­ku­thi yi­No­ba nge­bi­zo la­khen.

Inha­mbo za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li

33Le­zi zi­nha­mbo za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­phu­ma eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the nga­ma­bu­tho abo, nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si loA­ro­ni.

2 UMo­zi­si wa­se­bha­la uku­phu­ma kwa­bo nge­zi­nha­mbo za­bo ngo­ko­mla­yo we­Nko­si. La­le­zi zi­nha­mbo za­bo nje­ngo­ku­phu­ma kwa­bo.

3 Ba­se­be­su­ka eRa­me­se­sia nge­nya­nga yo­ku­qa­la ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­nhla­nu lwe­nya­nga yo­ku­qa­lab; nga­ku­si­sa kwe­pha­si­ka aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­phu­ma nge­sa­ndla esi­pha­ke­me­yo pha­mbi kwa­me­hlo awo wo­nke ama­Gi­bhi­thec,

4 la­pho ama­Gi­bhi­the engcwa­ba la­bo iNko­si eya­ba­tsha­ya­yo pha­ka­thi kwa­wo, wo­nke ama­zi­bu­lod; la­phe­zu kwa­bo­nku­lu­nku­lu ba­wo iNko­si ye­nza isi­gwe­boe.

5 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­su­ka eRa­me­se­si, ba­mi­sa inka­mba eSu­ko­thif.

6 Ba­su­ka eSu­ko­thi, ba­mi­sa inka­mba eE­tha­mag eli­se­ku­ci­ne­ni kwe­nka­nga­la.

7 Ba­su­ka eE­tha­ma, ba­bu­ye­la ePi-Ha­hi­ro­thih epha­mbi kwe­Bha­li-Ze­fo­nii, ba­mi­sa inka­mba pha­mbi kwe­Mi­gi­do­lij.

8 Ba­su­ka ePi-Ha­hi­ro­thi, ba­da­bu­la pha­ka­thi ko­lwa­ndle be­si­ya enka­nga­lak; ba­ha­mba uha­mbo lwe­nsu­ku ezi­nta­thu enka­nga­la yeE­tha­ma, ba­mi­sa inka­mba eMa­ral.

9 Ba­su­ka eMa­ra, ba­ya­fi­ka eE­li­mim; nja­lo eE­li­mi kwa­ku­kho­na imi­tho­mbo ya­ma­nzi eli­tshu­mi la­mbi­li le­zi­hla­hla ze­la­la ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa; ba­se­be­mi­sa inka­mba la­pho.

10 Ba­su­ka eE­li­mi, ba­mi­sa inka­mba eLwa­ndle olu­Bo­mvu.

11 Ba­su­ka eLwa­ndle olu­Bo­mvu, ba­mi­sa inka­mba enka­nga­la ye­Si­nin.

12 Ba­su­ka enka­nga­la ye­Si­ni, ba­mi­sa inka­mba eDo­fi­ka.

13 Ba­su­ka eDo­fi­ka, ba­mi­sa inka­mba eA­lu­shi.

14 Ba­su­ka eA­lu­shi, ba­mi­sa inka­mba eRe­fi­di­mio la­pho okwa­ku­nge­la­ma­nzi kho­na oku­thi aba­ntu ba­na­the.

15 Ba­se­be­su­ka eRe­fi­di­mi, ba­mi­sa inka­mba enka­nga­la ye­Si­na­yip.

16 Ba­su­ka enka­nga­la ye­Si­na­yi, ba­mi­sa inka­mba eKi­bi­ro­thi-Ha­tha­vaq.

17 Ba­su­ka eKi­bi­ro­thi-Ha­tha­va, ba­mi­sa inka­mba eHa­ze­ro­thir.

18 Ba­su­ka eHa­ze­ro­thi, ba­mi­sa inka­mba eRi­thi­mas.

19 Ba­su­ka eRi­thi­ma, ba­mi­sa inka­mba eRi­mo­ni-Pe­re­zi.

20 Ba­su­ka eRi­mo­ni-Pe­re­zi, ba­mi­sa inka­mba eLi­bhi­na.

21 Ba­su­ka eLi­bhi­na, ba­mi­sa inka­mba eRi­sa.

22 Ba­su­ka eRi­sa, ba­mi­sa inka­mba eKe­he­la­tha.

23 Ba­su­ka eKe­he­la­tha, ba­mi­sa inka­mba enta­be­ni ye­She­fe­ri.

24 Ba­su­ka enta­be­ni ye­She­fe­ri, ba­mi­sa inka­mba eHa­ra­da.

25 Ba­su­ka eHa­ra­da, ba­mi­sa inka­mba eMa­ke­lo­thi.

26 Ba­su­ka eMa­ke­lo­thi, ba­mi­sa inka­mba eTa­ha­thi.

27 Ba­su­ka eTa­ha­thi, ba­mi­sa inka­mba eTe­ra.

28 Ba­su­ka eTe­ra, ba­mi­sa inka­mba eMi­thi­ka.

29 Ba­su­ka eMi­thi­ka, ba­mi­sa inka­mba eHa­shi­mo­na.

30 Ba­su­ka eHa­shi­mo­na, ba­mi­sa inka­mba eMo­se­ro­thit.

31 Ba­su­ka eMo­se­ro­thi, ba­mi­sa inka­mba eBe­ne-Ja­ka­niu.

32 Ba­su­ka eBe­ne-Ja­ka­niv, ba­mi­sa inka­mba eHo­ri-Ha­gi­di­ga­diw.

33 Ba­su­ka eHo­ri-Ha­gi­di­ga­di, ba­mi­sa inka­mba eJo­ti­ba­thax.

34 Ba­su­ka eJo­ti­ba­tha, ba­mi­sa inka­mba eA­bro­na.

35 Ba­su­ka eA­bro­na, ba­mi­sa inka­mba eE­zi­yo­ni-Ge­be­riy.

36 Ba­su­ka eE­zi­yo­ni-Ge­be­ri, ba­mi­sa inka­mba enka­nga­la ye­Zi­niz, eyi­Ka­de­shi.

37 Ba­su­ka eKa­de­shia, ba­mi­sa inka­mba enta­be­ni ye­Ho­ri eku­ci­ne­ni kwe­li­zwe leE­do­ma.

38 UA­ro­ni umpri­sti wa­se­se­nyu­ke­la enta­be­ni ye­Ho­ri ngo­ko­mla­yo we­Nko­sib, wa­fe­la kho­na, ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­ne emva ko­ku­phu­ma kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, nge­nya­nga ye­si­hla­nu, ngosu­ku lo­ku­qa­la lwe­nya­nga.

39 Nja­lo uA­ro­ni wa­ye­le­mi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thu eku­fe­ni kwa­khe enta­be­ni ye­Ho­ric.

40 UmKha­na­ni, inko­si yeA­ra­did, owa­ye­hla­la eni­ngi­zi­mu eli­zwe­ni le­Kha­na­ni, wa­se­si­zwa ngo­ku­za kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

41 Ba­se­be­su­ka enta­be­ni ye­Ho­rie, ba­mi­sa inka­mba eZa­li­mo­na.

42 Ba­su­ka eZa­li­mo­na, ba­mi­sa inka­mba ePu­no­ni.

43 Ba­su­ka ePu­no­ni, ba­mi­sa inka­mba eO­bo­thif.

44 Ba­su­ka eO­bo­thi, ba­mi­sa inka­mba eI­ye-A­ba­ri­mig, emngce­le­ni wa­ko­Mo­wa­bi.

45 Ba­su­ka eI­yi­mi, ba­mi­sa inka­mba eDi­bo­ni-Ga­dih.

46 Ba­su­ka eDi­bo­ni-Ga­dii, ba­mi­sa inka­mba eA­li­mo­ni-Di­bi­la­tha­yi­mi.

47 Ba­su­ka eA­li­mo­ni-Di­bi­la­tha­yi­mij, ba­mi­sa inka­mba enta­be­ni zeA­ba­ri­mi, pha­mbi kwe­Ne­bok.

48 Ba­su­ka enta­be­ni zeA­ba­ri­mi, ba­mi­sa inka­mba ema­gce­ke­ni ako­Mo­wa­bil eJo­da­ni eJe­ri­ko;

49 ba­mi­sa inka­mba eJo­da­ni ku­su­ke­la eBe­ti-Je­shi­mo­thi ku­si­ya eA­be­li-Shi­thi­mim, ema­gce­ke­ni ako­Mo­wa­bin.

Imi­ngce­le ye­Kha­na­ni le­zi­ga­ba za­yo

50 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si ema­gce­ke­ni ako­Mo­wa­bi, eJo­da­ni eJe­ri­ko, isi­thi:

51 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi ku­bo: La­pho se­li­cha­phe iJo­da­ni la­ya eli­zwe­ni le­Kha­na­nio,

52 li­za­xo­tshap bo­nke aba­khi­le­yo be­li­zwe li­ba­khu­phe emfu­ywe­ni ya­bo pha­mbi kwe­nuq, li­chi­the yo­nke imi­fa­ne­ki­so ya­bor, li­chi­the zo­nke izi­tho­mbe za­bo ezi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa, li­qe­de zo­nke inda­wo za­bo ezi­pha­ke­me­yos,

53 li­dlet ili­fa le­li­zweu, li­hla­le ki­lo, ngo­ba ngi­li­ni­ke ili­zwe uku­thi li­dle ili­fa la­lo.

54 Nja­lo li­za­ku­dla ili­fa le­li­zwe nge­nka­tho nge­nse­ndo ze­nuv; kwa­ba­ne­ngi li­za­kwe­nge­za ili­fa la­bo, la­kwa­ba­lu­tshwa­na li­za­nci­phi­sa ili­fa la­bo. La­pho inka­tho eza­mphu­me­la kho­na umu­ntu, ku­za­ku­ba ngo­kwa­khe. Nje­nge­zi­zwe za­bo­yi­hlo li­za­ku­dla ili­fa.

55 Ko­dwa nxa li­nga­ba­khu­phi aba­khi­le­yo eli­zwe­ni emfu­ywe­ni ya­bo pha­mbi kwe­nuw, kho­na ku­za­ku­thi eli­ba­tshi­ya­yo ba­bo ba­za­ku­ba zi­mva­va eme­hlwe­ni enux ba­be nga­me­va ezi­nhla­ngo­thi­ni ze­nuy, ba­li­hlu­phe eli­zwe­ni eli­hla­la ki­lo.

56 Ku­za­ku­thi-ke, ngi­za­kwe­nza ki­ni nje­nga­lo­khu ebe­ngi­ca­ba­nga uku­kwe­nza ku­bo.

34INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

2 La­ya aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uthi ku­bo: La­pho li­nge­na eli­zwe­ni le­Kha­na­nia, le­li li­za­ku­ba yi­li­zwe eli­za­we­la ki­ni li­be yi­li­fa, ili­zwe le­Kha­na­ni, ngo­kwe­mi­ngce­le ya­lo.

3 Le­gu­mbi le­nu le­ni­ngi­zi­mu li­za­ku­ba ku­su­ke­la enka­nga­la ye­Zi­ni, enhla­ngo­thi­ni zeE­do­mab. Nja­lo uza­ku­ba ngu­mngce­le we­nu we­ni­ngi­zi­mu ku­su­ke­la eku­ci­ne­ni ko­lwa­ndle lwe­tshwa­yi empu­ma­la­ngac.

4 Umngce­le we­nu uza­ji­ka uve­la eni­ngi­zi­mu usi­ya emqa­nswe­ni weA­ki­ra­bi­mi, we­dlu­le­le eZi­nid; lo­ku­phu­ma kwa­wo ku­za­ve­la eni­ngi­zi­mu ku­ye eKa­de­shi-Bha­ne­yae; uza­phu­ma uye eHa­za­ri-A­da­ri, we­dlu­le­le eA­zi­mo­nif.

5 Lo­mngce­le uza­ji­ka uve­la eA­zi­mo­ni uye esi­fu­le­ni se­Gi­bhi­theg; lo­ku­phu­ma kwa­wo ku­za­ku­ba se­lwa­ndle.

6 Ma­ye­la­na lo­mngce­le we­ntsho­na­la­nga, ulwa­ndle olu­khu­lu lu­za­ku­ba ngu­mngce­le we­nu; lo­na lu­za­ku­ba ngu­mngce­le we­nu nge­ntsho­na­la­nga.

7 La­lo­khu ku­za­ku­ba ngu­mngce­le we­nu we­nya­ka­tho: Ku­su­ke­la elwa­ndle olu­khu­lu li­za­zi­dwe­be­la inta­ba ye­Ho­ri;

8 ku­su­ke­la enta­be­ni ye­Ho­rih li­za­dwe­ba umngce­le oya eku­nge­ne­ni kwe­Ha­ma­thii, lo­ku­phu­ma ko­mngce­le ku­ye eZe­da­dij.

9 Lo­mngce­le uza­phu­ma uye eZi­fro­ni, lo­ku­phu­ma kwa­wo ku­za­ku­ba eHa­za­ri-E­na­nik. Lo uza­ku­ba ngu­mngce­le we­nu we­nya­ka­tho.

10 Nja­lo li­za­zi­dwe­be­la umngce­le we­nu we­mpu­ma­la­nga ku­su­ke­la eHa­za­ri-E­na­ni ku­si­ya eShe­fa­mu;

11 lo­mngce­le uza­kwe­hla uve­la eShe­fa­mu uye eRi­bi­la empu­ma­la­nga kweA­yi­nil, lo­mngce­le we­hle ufi­ke ece­le­ni ko­lwa­ndle lwe­Ki­ne­re­thi nge­mpu­ma­la­ngam.

12 Umngce­le uza­kwe­hle­la-ke eJo­da­ni, lo­ku­phu­ma kwa­wo ku­za­ku­ba so­lwa­ndle lwe­tshwa­yin. Le­li li­za­ku­ba yi­li­zwe le­nu nge­mi­ngce­le ya­lo inhla­ngo­thi zo­nke.

13 UMo­zi­si wa­se­la­ya aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li esi­thi: Le­li yi­li­zwe eli­za­ku­dla ili­fa la­lo nge­nka­thoo, iNko­si ela­ye nga­lo uku­li­ni­ka izi­zwe ezi­yi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye le­ngxe­nye ye­si­zwe.

14 Ngo­ba isi­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni nge­zi­ndlu za­bo­yi­sep, le­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di nge­zi­ndlu za­bo­yi­se ze­mu­ke­le, le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se ye­mu­ke­le ili­fa la­yo.

15 Izi­zwe ezi­mbi­li le­ngxe­nye ye­si­zwe ze­mu­ke­le ili­fa la­zo nga­ne­no kwe­Jo­da­ni, eJe­ri­ko, empu­ma­la­nga, la­pho oku­phu­ma kho­na ila­nga.

16 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

17 La nga­ma­bi­zo ama­do­da aza­la­be­la ili­zwe li­be yi­li­fa: UE­le­ya­za­re umpri­sti lo­Jo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­niq.

18 Nja­lo li­za­tha­tha isi­pha­tha­ma­ndla ku­le­so la­le­so­si­zwer ukwe­hlu­ka­ni­sa ili­zwe li­be yi­li­fa.

19 La­la nga­ma­bi­zo ama­do­da: Esi­zwe­ni sa­ko­Ju­da, uKa­le­bi indo­da­na ka­Je­fu­ne.

20 Le­si­zwe­ni sa­ba­ntwa­na ba­ko­Si­me­yo­ni, uShe­mu­we­li indo­da­na kaA­mi­hu­di.

21 Esi­zwe­ni sa­ko­Bhe­nja­mi­ni, uE­li­da­di indo­da­na ka­Ki­si­lo­ni.

22 Le­si­zwe­ni sa­ba­ntwa­na ba­ko­Da­ni, isi­pha­tha­ma­ndla uBu­ki indo­da­na ka­Jo­gi­li.

23 Eba­ntwa­ne­ni ba­ko­Jo­se­fa, esi­zwe­ni sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ma­na­se, isi­pha­tha­ma­ndla uHa­ni­ye­li indo­da­na kaE­fo­di.

24 Le­si­zwe­ni sa­ba­ntwa­na ba­koE­fra­yi­mi, isi­pha­tha­ma­ndla uKe­mu­we­li indo­da­na ka­Shi­fi­ta­ni.

25 Le­si­zwe­ni sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ze­bu­lu­ni, isi­pha­tha­ma­ndla uE­li­za­fa­ni indo­da­na ka­Pa­ri­na­ki.

26 Le­si­zwe­ni sa­ba­ntwa­na ba­koI­sa­ka­ri, isi­pha­tha­ma­ndla uPa­li­ti­ye­li indo­da­na kaA­za­ni.

27 Le­si­zwe­ni sa­ba­ntwa­na ba­koA­she­ri, isi­pha­tha­ma­ndla uA­hi­yu­di indo­da­na ka­She­lo­mi.

28 Le­si­zwe­ni sa­ba­ntwa­na ba­ko­Na­fi­tha­li, isi­pha­tha­ma­ndla uPe­da­he­li indo­da­na kaA­mi­hu­di.

29 Yi­bo la­bo iNko­si eya­ba­la­ya ukwe­hlu­ka­ni­se­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ili­fa eli­zwe­ni le­Kha­na­ni.

Imi­zi ya­ma­Le­vi

35INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si ema­gce­ke­ni ako­Mo­wa­bi, eJo­da­ni eJe­ri­koa, isi­thi:

2 La­ya aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uku­thi ba­ni­ke ama­Le­vi okwe­li­fa le­mfu­yo ya­bo imi­zi yo­ku­hla­lab; fu­thi li­ni­ke ama­Le­vi ama­dle­lo emi­zic inhla­ngo­thi zo­nke za­wo.

3 Nja­lo aza­ku­ba le­mi­zi yo­ku­hla­la, la­ma­dle­lo awod abe nga­we­nko­mo za­wo la­we­mpa­hla za­wo la­we­zi­fu­yo za­wo zo­nke.

4 La­ma­dle­lo emi­zie eli­za­wa­ni­ka ama­Le­vi aza­ku­ba ku­su­ke­la emtha­nga­le­ni wo­mu­zi la­nga­pha­ndle izi­nga­lo ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne inhla­ngo­thi zo­nke.

5 Nja­lo li­za­li­nga­ni­sa nga­pha­ndle ko­mu­zi inga­lo ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li ehla­ngo­thi­ni lwe­mpu­ma­la­nga, le­nga­lo ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li ehla­ngo­thi­ni lwe­ni­ngi­zi­mu, le­nga­lo ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li ehla­ngo­thi­ni lwe­ntsho­na­la­nga, le­nga­lo ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li ehla­ngo­thi­ni lwe­nya­ka­tho, lo­mu­zi ube pha­ka­thi. Lo­kho ku­za­ku­ba nga­ma­dle­lo awo emi­zif.

6 Le­mi­zi eli­za­yi­ni­ka ama­Le­vi iza­ku­ba yi­mi­zi eyi­si­thu­pha yo­ku­phe­phe­la eli­za­yi­ni­ka, uku­ze umbu­la­li aba­le­ke­le kho­nag; la­nga­phe­zu kwa­yo li­ni­ke imi­zi enga­ma­tshu­mi ama­ne la­mbi­li.

7 Yo­nke imi­zi eli­za­yi­ni­ka ama­Le­vi iza­ku­ba nga­ma­tshu­mi ama­ne le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lih, yi­le la­ma­dle­lo ayo.

8 Le­mi­zi eli­za­yi­ni­ka emfu­ywe­ni ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li; ko­le­mi­ne­ngi li­tha­the emi­ne­ngii, la­ko­le­mi­lu­tshwa­na li­tha­the emi­lu­tshwa­naj; ngu­lo­wo la­lo­wo nje­ngo­kwe­li­fa la­khe aza­li­dla, uza­ni­ka okwe­mi­zi ya­khe ku­ma­Le­vi.

Imi­zi yo­ku­phe­phe­la

9 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si isi­thi:

10 Tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uthi ki­bo: La­pho li­cha­pha iJo­da­ni li­nge­ne eli­zwe­ni le­Kha­na­nik,

11 zi­mi­se­le­ni imi­zi eza­ku­ba yi­mi­zi ye­nu yo­ku­phe­phe­lal, uku­ze umbu­la­li aba­le­ke­le kho­na, otsha­ye umu­ntu ku­nge­yi­si­kho nga­bo­mo.

12 Nja­lo iza­ku­ba yi­mi­zi ye­nu yo­ku­phe­phe­la ku­mphi­ndi­se­li, uku­thi umbu­la­li anga­fi aze eme pha­mbi kwe­nhla­nga­no uku­thi ahlu­le­lwe.

13 Le­mi­zi eli­za­yi­ni­ka iza­ku­ba yi­mi­zi ye­nu eyi­si­thu­pha yo­ku­phe­phe­lam.

14 Li­za­ni­ka imi­zi emi­tha­thu nga­ne­no kwe­Jo­da­ni, li­ni­ke imi­zi emi­tha­thu eli­zwe­ni le­Kha­na­ni, ibe yi­mi­zi yo­ku­phe­phe­lan.

15 Li­mi­zi eyi­si­thu­pha iza­ku­ba nge­yo­ku­phe­phe­la kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, la­ko­we­mzi­ni la­ko­we­zi­zwe­ni pha­ka­thi kwa­boo, uku­ze lo­ba ngu­ba­ni otsha­ya umu­ntu ku­nge­yi­si­kho nga­bo­mo aba­le­ke­le kho­na.

16 Nja­lo nxa emtsha­ya nge­si­kha­li se­nsi­mbi afe, ungu­mbu­la­li; umbu­la­li ka­bu­la­we lo­ku­bu­la­wap.

17 Nja­lo nxa emtsha­ya nge­li­tshe eli­se­sa­ndle­ni anga­fa nga­lo, abe­se­si­fa, ungu­mbu­la­li; umbu­la­li ka­bu­la­we lo­ku­bu­la­wa.

18 Ku­mbe uba emtsha­ya nge­si­kha­li se­si­go­do esi­se­sa­ndle­ni anga­fa nga­so, abe­se­si­fa, ungu­mbu­la­li; umbu­la­li ka­bu­la­we lo­ku­bu­la­wa.

19 Umphi­ndi­se­li we­ga­zi, ye­na uza­bu­la­la umbu­la­liq; la­pho ehla­nga­na la­ye, ye­na uza­mbu­la­la.

20 Nja­lo nxa emsu­ndu­za ngo­ku­zo­nda, lo­ba emji­ki­je­la ngo­ku­ca­tha­ma, afer,

21 lo­ba ngo­bu­tha emtsha­ya nge­sa­ndla sa­khe, afe, lo­wo otsha­ya­yo ka­bu­la­we lo­ku­bu­la­wa, ungu­mbu­la­li; umphi­ndi­se­li we­ga­zi uza­bu­la­la umbu­la­li la­pho ehla­nga­na la­ye.

22 Ko­dwa uba emsu­ndu­zi­le ma­si­nya­ne enge­la­bu­tha, lo­ba emji­ki­je­la lo­ba nga­si­phi isi­kha­lis enga­ca­tha­ma­ngat,

23 ku­mbe lo­ba nga­li­phi ili­tshe, anga­fa nga­lo, engambo­ni, ali­wi­se­le ku­ye, afe, la­nxa enge­yi­si­so isi­tha sa­khe, fu­thi enga­di­ngi ubu­bi ba­khe,

24 inhla­nga­no iza­kwa­hlu­le­la pha­ka­thi ko­mtsha­yi lo­mphi­ndi­se­li we­ga­zi ngo­kwe­za­hlu­le­lo le­ziu.

25 Le­nhla­nga­no iza­mo­phu­la umbu­la­li esa­ndle­ni so­mphi­ndi­se­li we­ga­zi; le­nhla­nga­no imbu­yi­se­le emzi­ni wo­ku­phe­phe­la kwa­khe, la­pho abe­ba­le­ke­le kho­na, ahla­le ku­wo, aze afe umpri­sti omkhu­luv owa­gco­tshwa nga­ma­fu­tha angcwe­lew.

26 Ko­dwa uba umbu­la­li ephu­ma nje umngce­le wo­mu­zi wo­ku­phe­phe­la kwa­khe, abe­ba­le­ke­le kho­na,

27 umphi­ndi­se­li we­ga­zi emfi­ca nga­pha­ndle ko­mngce­le wo­mu­zi wo­ku­phe­phe­la kwa­khe, umphi­ndi­se­li we­ga­zi uza­bu­la­la umbu­la­li; ka­yi­ku­ba le­ca­la le­ga­zi.

28 Ngo­ba nga­be uhla­le emzi­ni wo­ku­phe­phe­la kwa­khe, aze afe umpri­sti omkhu­lu; ko­dwa emva ko­ku­fa ko­mpri­sti omkhu­lu umbu­la­li uza­bu­ye­la eli­zwe­ni le­mfu­yo ya­khe.

29 Nja­lo le­zi­zi­nto zi­za­ku­ba ngu­mthe­tho we­sa­hlu­le­lo ki­ni, ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­nu, ku­yo yo­nke imi­zi ye­nux.

Umla­yo oma­ye­la­na la­ba­fa­ka­za­yo le­nhla­wu­lo

30 Lo­ba ngu­ba­ni otsha­ya umu­ntu, ngo­mlo­mo wa­ba­fa­ka­ziy umbu­la­li uza­bu­la­wa; ko­dwa umfa­ka­zi oye­dwa ka­yi­ku­fa­ka­za ngo­mu­ntu uku­thi afe.

31 Fu­thi ka­li­yi­ku­tha­tha inhla­wu­lo nge­mpi­lo yo­mbu­la­li oca­le­ke ngo­ku­fa; ngo­ba uza­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wa.

32 Nja­lo ka­li­yi­ku­tha­tha inhla­wu­lo ngo­ba­le­ke­le emzi­ni wo­ku­phe­phe­la kwa­khe, uku­ze abu­ye­le uku­ya­hla­la eli­zwe­ni, aze afe umpri­sti.

33 Nga­kho ka­li­yi­ku­ngco­li­sa ili­zwez eli­ki­lo; ngo­ba li­ga­zi eli­ngco­li­sa ili­zwea; nja­lo ka­ku­yi­kwe­nze­lwa ili­zwe uku­bu­yi­sa­na nge­ga­zi eli­chi­thwe ku­lo, nga­pha­ndle kwa­nge­ga­zi lo­li­chi­thi­le­yob.

34 Nga­kho li­nga­ngco­li­si ili­zwe eli­hla­la ki­lo, engi­hla­la pha­ka­thi kwa­loc; ngo­ba mi­na iNko­si ngi­hla­la pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lid.

Umla­yo oma­ye­la­na lo­kwe­nda kwe­ndla­li­fa ze­si­fa­za­na

36Kwa­se­ku­so­nde­la inhlo­ko za­bo­yi­se ze­nse­ndo za­ba­ntwa­na ba­ko­Gi­le­ya­di indo­da­na ka­Ma­ki­ri indo­da­na ka­Ma­na­sea, abo­se­ndo lwa­ba­ntwa­na ba­ko­Jo­se­fa, za­khu­lu­ma pha­mbi ku­ka­Mo­zi­si la­pha­mbi kwe­zi­pha­tha­ma­ndla, inhlo­ko za­bo­yi­se ba­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li,

2 za­thi: INko­si ya­la­ya inko­si ya­mi uku­thi iphe aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ili­zwe nje­nge­li­fa nge­nka­thob; fu­thi inko­si ya­mi ya­la­ywa yi­Nko­si uku­thi ini­ke ili­fa li­ka­Ze­lo­fe­ha­di umfo­we­thu ku­ma­do­da­ka­zi akhec.

3 Uba ese­nde­la kwe­nye ya­ma­do­da­na ezi­zwe za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ili­fa la­wo li­za­su­swa eli­fe­ni la­bo­ba­bad, le­nge­ze­le­lwe eli­fe­ni la­le­so­si­zwe aza­ku­ba nga­wa­so; nga­lo­kho li­za­su­swa ku­nka­tho ye­li­fa le­thue.

4 La­la­pho ku­za­ku­ba li­ju­bi­li* la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lif, ili­fa la­wo li­za­kwe­nge­ze­le­lwa eli­fe­ni la­le­so­si­zwe aza­ku­ba nga­wa­so; nga­lo­kho ili­fa la­wo li­za­su­swa eli­fe­ni le­si­zwe sa­bo­ba­bag.

5 UMo­zi­si wa­se­la­ya aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ngo­ko­mlo­mo we­Nko­si esi­thi: Isi­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Jo­se­fa si­khu­lu­me ku­hleh.

6 Le yi­nto iNko­si eyi­la­yi­le­yo ma­ye­la­na la­ma­do­da­ka­zi ka­Ze­lo­fe­ha­di isi­thi: Ka­we­nde­le ku­la­bo aba­hle eme­hlwe­ni awo, ko­dwa ka­we­nde­le ose­ndwe­ni lwe­si­zwe si­ka­yi­sei.

7 Nga­lo­kho ili­fa la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ka­li­nga­bho­di li­su­ke esi­zwe­ni li­ye esi­zwe­ni, ngo­ba aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­za­na­ma­the­la, ngu­lo­wo la­lo­wo eli­fe­ni le­si­zwe sa­bo­yi­sej.

8 La­yi­le­yo la­le­yo indo­da­ka­zi edla ili­fa esi­zwe­ni sa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lik iza­kwe­nde­la ko­mu­nye wo­se­ndo we­si­zwe si­ka­yi­se, uku­ze aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­dle ili­fa, omu­nye lo­mu­nye ili­fa la­bo­yi­se.

9 Nga­lo­kho ili­fa ka­li­yi­ku­bho­da li­su­ke esi­zwe­ni li­ye kwe­si­nye isi­zwe, ngo­ba izi­zwe za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li zi­za­na­ma­the­la, ngu­lo­wo la­lo­wo eli­fe­ni la­khe.

10 Nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si enza nja­lo ama­do­da­ka­zi ka­Ze­lo­fe­ha­di;

11 ngo­ba uMa­hla, uTi­ri­za, lo­Ho­gi­la, lo­Mi­lka, lo­No­wa, ama­do­da­ka­zi ka­Ze­lo­fe­ha­di, ende­la ema­do­da­ne­ni aba­fo­wa­bo ba­ka­yi­sel.

12 Ende­la ku­nse­ndo za­ba­ntwa­na ba­ko­Ma­na­se indo­da­na ka­Jo­se­fa, le­li­fa la­wo la­hla­la esi­zwe­ni so­se­ndo lu­ka­yi­se.

13 Le yi­mi­la­yo le­za­hlu­le­lo iNko­si eya­zi­la­ya aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si ema­gce­ke­ni ako­Mo­wa­bi eJo­da­ni eJe­ri­kom.

UGWA­LO LWE­SI­HLA­NU LU­KA­MO­ZI­SI OLU­THI­WA

UDU­TE­RO­NO­MI

UMo­zi­si ula­ndi­sa ngo­kwe­nza­ka­la­yo eku­ha­mbe­ni kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li enka­nga­la

1La nga­ma­zwi uMo­zi­si awa­khu­lu­ma kuI­sra­ye­li wo­nke nga­ne­no kwe­Jo­da­ni enka­nga­la, egce­ke­ni eli­qo­nde­ne le­Su­fi, pha­ka­thi kwe­Pa­ra­ni le­To­fe­li le­La­ba­nia le­Ha­ze­ro­thi le­Di­za­ha­bib.

2 Ku­le­nsu­ku ezi­li­tshu­mi la­nye ku­su­ke­la eHo­re­be nge­ndle­la ye­nta­ba ye­Se­yi­ri ku­si­ya eKa­de­shi-Bha­ne­yac.

3 Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­ne, nge­nya­nga ye­tshu­mi la­nye, ngo­lo­ku­qa­la lwe­nya­ngad, uMo­zi­si wa­khu­lu­ma ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li nje­nga­kho ko­nke iNko­si eya­mla­ya nga­kho ku­bo,

4 ese­mtsha­yi­le uSi­ho­ni inko­si ya­maA­mo­rie owa­ye­hla­la eHe­shi­bo­nif, loO­gi inko­si ye­Ba­sha­nig owa­ye­hla­la eA­shi­ta­ro­thi eE­dre­yi.

5 Nga­ne­no kwe­Jo­da­ni, eli­zwe­ni la­ko­Mo­wa­bi, uMo­zi­si wa­qa­la uku­cha­si­sa lu­mla­yo esi­thi:

6 INko­si uNku­lu­nku­lu we­thu ya­khu­lu­ma ki­thi eHo­re­be isi­thi: Se­li­hla­le isi­kha­thi ese­ne­le­yo ku­li­nta­bah.

7 Phe­ndu­ka­ni li­su­ke, li­ye enta­be­ni ya­maA­mo­ri, le­nda­we­ni eza­khe­le­ne la­wo, egce­ke­ni, enta­be­ni, le­si­ho­tshe­ni, le­ni­ngi­zi­mu, le­khu­nji­ni lo­lwa­ndle, ili­zwe la­ma­Kha­na­ni, le­Le­bha­no­ni, ku­ze ku­be se­mfu­le­ni omkhu­lu, umfu­la iYu­fra­thi.

8 Bo­na­ni, ngi­be­ke ili­zwe pha­mbi kwe­nu. Nge­na­ni, li­dle ili­fa le­li­zwe iNko­si eya­li­fu­nge­la oyi­hlo, oA­bra­ha­ma, uI­sa­ka, lo­Ja­ko­be, uku­ba­ni­ka lo­na le­nza­lo ya­bo emva kwa­boi.

9 Nja­lo nga­khu­lu­ma ki­ni nga­le­so­si­kha­thi ngi­si­thi: Ka­ngi­la­ku­li­thwa­la ngi­nge­dwaj.

10 INko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ila­ndi­si­lek, kha­nge­la­ni-ke, la­mu­hla li­nje­nge­nka­nye­zi za­ma­zu­lu ngo­bu­ne­ngi.

11 INko­si, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­hlo, ka­ya­ndi­se ki­ni, nje­ngo­ba li­nja­lo, ngo­ku­phi­ndwe ka­nku­lu­ngwa­ne, ili­bu­si­se, nje­ngo­ku­khu­lu­ma kwa­yo ki­nil.

12 Ngi­nge­dwa ngi­nga­thwa­la nja­nim ubu­nzi­ma be­nu lo­mthwa­lo we­nu le­nka­ni ye­nun?

13 Zi­tha­the­le­ni ama­do­da ahla­ka­ni­phi­le­yo, azwi­si­sa­yo, la­zi­wa­yo ezi­zwe­ni ze­nu, ngi­wa­be­ke-ke abe zi­nhlo­ko ze­nuo.

14 La­se­li­ngi­phe­ndu­la li­si­thi: Ili­zwi oli­khu­lu­mi­le­yo li­lu­ngi­le uku­le­nza.

15 Nga­se­ngi­tha­tha inhlo­ko ze­zi­zwe ze­nu, ama­do­da ahla­ka­ni­phi­le­yo, azi­wa­yo, nga­wa­be­ka aba zi­nhlo­ko phe­zu kwe­nu, indu­na ze­zi­nku­lu­ngwa­ne, le­ndu­na za­ma­khu­lu, le­ndu­na za­ma­tshu­mi ama­hla­nu, le­ndu­na za­ma­tshu­mip, le­zi­pha­tha­ma­ndla ze­zi­zwe ze­nuq.

16 Nga­se­ngi­la­ya aba­hlu­le­li be­nu nga­le­so­si­kha­thi ngi­si­thi: Zwa­ni­ni oku­pha­ka­thi kwa­ba­fo­we­nu, la­hlu­le­le ngo­ku­lu­nga pha­ka­thi ko­mu­ntu lo­mfo­wa­bo lo­we­zi­zwe­ni oku­yer.

17 Li­nga­kha­nge­li ubu­so ekwa­hlu­le­le­ni, zwa­ni­ni omnci­nya­ne nje­ngo­mkhu­lu; li­nge­sa­bi ubu­so bo­mu­ntus, ngo­ba ukwa­hlu­le­la ku­ngo­ku­ka­Nku­lu­nku­lu. Le­nda­ba elu­khu­ni ki­nit li­za­yi­le­tha ki­mi, be­se­ngi­yi­zwau.

18 La­nga­le­so­si­kha­thi nga­li­la­ya zo­nke izi­nto eli­fa­ne­le uku­ze­nza.

19 Sa­se­si­su­ka eHo­re­be, sa­ha­mba ku­yo yo­nke le­yo­nka­nga­la enku­lu le­ye­sa­be­ka­yo ela­yi­bo­na­yo nge­ndle­la ye­nta­ba ya­maA­mo­ri, nje­ngo­ku­si­la­ya kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thuv, sa­ze sa­fi­ka eKa­de­shi-Bha­ne­yaw.

20 Nga­se­ngi­si­thi ki­ni: Se­li­fi­ki­le enta­be­ni ya­maA­mo­ri iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu eza­si­ni­ka yo­na.

21 Bo­na, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ili­ni­ki­le ili­zwe pha­mbi kwa­kho; ye­nyu­ka udle ili­fa la­lo, nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­hlo ku­we; unge­sa­bi, unga­di­de­kix.

22 La­se­li­so­nde­la ki­mi lo­nke la­thi: Asi­thu­me ama­do­da pha­mbi kwe­thu uku­ze asi­hlo­le­le ili­zwe, abu­yi­se ili­zwi ki­thi, indle­la esi­za­kwe­nyu­ka nga­yo, le­mi­zi esi­za­nge­na ku­yo.

23 Le­nda­ba ya­yi­nhle eme­hlwe­ni ami; nga­kho nga­tha­tha ki­ni ama­do­da ali­tshu­mi la­mbi­li, indo­da­nye nge­si­zwey.

24 Wo­na aphe­ndu­ka, enyu­ke­la enta­be­niz aze afi­ka esi­ho­tshe­ni seE­shi­ko­li, asi­hlo­la.

25 Ase­tha­tha okwe­zi­the­lo ze­li­zwe esa­ndle­ni sa­bo, aze­hli­se­la ki­thi; abu­yi­sa ili­zwi ki­thi athi: Ili­zwe li­hle iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu esi­ni­ka lo­na.

26 Ka­nti ka­li­fu­na­nga ukwe­nyu­ka, ko­dwa la­vu­ke­la umlo­mo we­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nua,

27 la­ngu­ngu­na ema­the­nte­ni enu la­thib: Ngo­ba iNko­si ya­yi­si­zo­nda, ya­si­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the uku­si­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­maA­mo­ri uku­si­bhu­bhi­sac.

28 Si­za­kwe­nyu­ke­la nga­phi? Aba­fo­we­thu be­nze inhli­zi­yo ye­thu iphe­le ama­ndlad be­si­thi: Aba­ntu ba­khu­lu ba­de ku­la­thi; imi­zi mi­khu­lu, ibi­ye­lwe nge­mi­tha­nga­la efi­ka ema­zu­lwi­nie; fu­thi-ke si­bo­ni­le kho­na ama­do­da­na amaA­na­kif.

29 Nga­se­ngi­si­thi ki­ni: Li­nga­tsha­ywa lu­va­lo, li­be­sa­be.

30 INko­si uNku­lu­nku­lu we­nu eha­mba pha­mbi kwe­nu, yo­na iza­li­lwe­la nje­nga­kho ko­nke eya­le­nze­la kho­na eGi­bhi­the pha­mbi kwa­me­hlo enug,

31 le­nka­nga­la, la­pho obo­ne kho­na uku­thi iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ya­ku­thwa­la nje­nge­ndo­da ithwa­la indo­da­na ya­yo, endle­le­ni yo­nke ela­ha­mba nga­yo la­ze la­fi­ka ku­li­nda­woh.

32 Ko­dwa nga­le­li­li­zwi ka­li­kho­lwa­nga iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nui

33 eya­ha­mba pha­mbi kwe­nu endle­le­nij, uku­li­di­nge­la inda­wo uku­ze li­mi­se inka­mba, ngo­mli­lo ebu­su­ku, uku­li­tshe­ngi­sa indle­la eli­za­ha­mba nga­yo, la­nge­ye­zi emi­nik.

34 Kwa­thi iNko­si isi­zwi­le ili­zwi la­ma­zwi enu, ya­thu­ku­the­la ya­fu­nga ya­thil:

35 Isi­bi­li ka­kho ku­la­ma­do­da ale­si­si­zu­ku­lwa­na esi­bi oza­bo­na ili­zwe eli­hle enga­fu­nga uku­li­ni­ka oyi­hlom,

36 nga­pha­ndle ku­ka­Ka­le­bi indo­da­na ka­Je­fu­ne; ye­na uza­li­bo­na. Nja­lo ngi­za­ni­ka ku­ye ili­zwe anya­the­la ku­lo, la­ku­ba­ntwa­na ba­khe, ngo­ba ula­nde­le iNko­si ngo­ku­phe­le­le­yon.

37 La­mi iNko­si ya­ngi­thu­ku­the­le­la nge­nxa ye­nu, isi­thi: La­we ka­wu­yi­ku­nge­na kho­nao.

38 UJo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­nip oma pha­mbi kwa­kho, ye­na uza­nge­na kho­naq; mqi­ni­se, ngo­ba ye­na uza­kwe­nza uI­sra­ye­li adle ili­fa la­lor.

39 La­ba­ntwa­nya­na be­nu ela­li­si­thi ba­za­ku­ba yi­mpa­ngo, la­ba­ntwa­na be­nus, aba­nga­zi­yo la­mu­hla oku­hle lo­ku­bi, bo­na ba­za­nge­na kho­na; la­ku­bo ngi­za­li­ni­ka, bo­na-ke ba­za­ku­dla ili­fa la­lot.

40 Ko­dwa li­na zi­phe­ndu­ke­le­ni, li­su­ke li­ye enka­nga­la, indle­la yo­Lwa­ndle olu­Bo­mvuu.

41 La­se­li­phe­ndu­la li­si­thi ki­mi: So­ni­le eNko­si­ni; thi­na si­za­kwe­nyu­ka si­ye­ku­lwa, nje­nga­kho ko­nke iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu eya­si­la­ya kho­nav. Se­li­hlo­mi­le, ngu­lo­wo la­lo­wo isi­kha­li sa­khe se­mpi, la­ca­ba­nga uku­thi ku­lu­la ukwe­nyu­ke­la enta­be­ni.

42 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Tsho­no ku­bo: Li­nge­nyu­ki, li­nga­lwi, ngo­ba ka­ngi­kho pha­ka­thi kwe­nu, hle­zi li­tsha­ywe pha­mbi kwe­zi­tha ze­nuw.

43 Nga­se­ngi­khu­lu­ma ki­ni, ko­dwa ka­li­la­le­la­nga, la­vu­ke­la umlo­mo we­Nko­six, la­qho­lo­za le­nyu­ke­la enta­be­ni.

44 Kwa­thi amaA­mo­ri aye­hla­la enta­be­ni le­yo aphu­ma uku­me­la­na la­ni, ali­xo­tshay nje­ngo­kwe­nzi­wa zi­nyo­si, ali­hla­ka­za eSe­yi­ri, kwa­ze kwa­ba se­Ho­rmaz.

45 La­se­li­bu­ya, la­kha­la inye­mbe­zi pha­mbi kwe­Nko­si, ko­dwa iNko­si ka­yi­li­zwa­nga ili­zwi le­nu, ka­yi­be­ka­nga indle­be ki­ni.

46 La­se­li­hla­la eKa­de­shi insu­ku ezi­ne­ngi, nje­nge­nsu­ku ela­hla­la nga­zoa.

Inku­lu­mo ka­Mo­zi­si isa­qhu­be­ka

2Sa­se­si­phe­ndu­ka, sa­su­ka sa­ya enka­nga­la, indle­la yo­Lwa­ndle olu­Bo­mvu, nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si ki­mi; nja­lo sa­yi­bho­da inta­ba ye­Se­yi­ri insu­ku ezi­ne­ngia.

2 INko­si ya­si­khu­lu­ma ki­mi isi­thi:

3 Se­li­bho­de inta­ba le okwe­ne­le­yo; phe­ndu­ke­la­ni li­na enya­ka­thob.

4 Ba­la­ye-ke aba­ntu usi­thi: Li­da­bu­la umngce­le wa­ba­fo­we­nu, aba­ntwa­na ba­kaE­sa­wuc aba­hla­la eSe­yi­rid. Nja­lo ba­za­le­sa­ba, nga­kho li­zi­na­nze­le­le ka­khu­lu,

5 li­nga­lwi la­bo; ngo­ba ka­ngi­yi­ku­li­ni­ka okwe­li­zwe la­bo, le­li­nga­ngo­ku­nya­the­la kwa­nga­pha­nsi ko­nya­woe, ngo­ba ngi­mni­ki­le uE­sa­wu inta­ba ye­Se­yi­ri ibe yi­li­faf.

6 Li­za­the­nga uku­dla ku­bo nge­ma­li uku­ze li­dle, li­the­nge ku­bo la­ma­nzi nge­ma­li uku­ze li­na­the.

7 Ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iku­bu­si­si­le emse­be­nzi­ni wo­nke we­sa­ndla sa­kho; iya­zi uku­ha­mba kwa­kho ku­li­nka­nga­la enku­lu. Le imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ibi­la­we, ka­wu­swe­la­nga lu­thog.

8 Uba si­se­dlu­la si­su­ka ku­ba­fo­we­thu, aba­ntwa­na ba­kaE­sa­wu aba­hla­la eSe­yi­rih, nge­ndle­la ye­gce­ke si­su­ke eE­la­thii nja­lo si­su­ka eE­zi­yo­ni-Ge­be­rij, sa­phe­ndu­ka, sa­dlu­la nge­ndle­la ye­nka­nga­la ya­ko­Mo­wa­bi.

9 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Unga­hlu­ku­lu­zi uMo­wa­bi, unga­lwi la­bo empi­ni; ngo­ba ka­ngi­yi­ku­ku­ni­ka okwe­li­zwe la­bo ku­be yi­li­fak, ngo­ba ngi­ba­ni­ki­le aba­ntwa­na ba­ka­Lo­thi iA­ril ibe yi­li­fam.

10 Kwa­ku­hla­la kho­na endu­lo amaE­mi, aba­ntu aba­khu­lu, la­ba­ne­ngi, la­ba­den, nje­nga­maA­na­kio;

11 ba­be­ba­lwa nje­nge­zi­qhwa­ga la­bo nje­nga­maA­na­ki, ko­dwa ama­Mo­wa­bi aba­bi­za ngo­ku­thi nga­maE­mip.

12 La­ma­Ho­ri aye­hla­la eSe­yi­ri endu­loq, ko­dwa aba­ntwa­na ba­kaE­sa­wu ba­wa­khu­pha emfu­ywe­ni ya­bo, ba­wa­chi­tha pha­mbi kwa­bo, ba­hla­la enda­we­ni ya­wo, nje­ngo­kwe­nza ku­kaI­sra­ye­li eli­zwe­ni le­li­fa la­khe, iNko­si eya­ba­ni­ka lo­nar.

13 Kha­the­si, su­ku­ma­ni li­na li­cha­phe isi­fu­la iZe­re­di. Nga­kho sa­cha­pha isi­fu­la iZe­re­dis.

14 Le­nsu­ku esa­ha­mba nga­zo si­su­ka eKa­de­shi-Bha­ne­yat sa­ze sa­cha­pha isi­fu­la iZe­re­di za­zi­yi­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, kwa­ze kwa­phe­la isi­zu­ku­lwa­na so­nke sa­ma­do­da empi si­su­ka pha­ka­thi kwe­nka­mba, nje­ngo­ku­fu­nga kwe­Nko­si ku­wou.

15 Ngo­ba isi­bi­li isa­ndla se­Nko­si sa­si­me­le­ne la­wo, uku­wa­chi­tha esu­ka pha­ka­thi kwe­nka­mba, aze aphe­la.

16 Kwa­se­ku­si­thi la­pho wo­nke ama­do­da empi ese­phe­li­le esi­fa esu­ka pha­ka­thi kwa­ba­ntu,

17 INko­si ya­si­khu­lu­ma ki­mi isi­thi:

18 La­mu­hla uza­kwe­dlu­la iA­ri, umngce­le wa­ko­Mo­wa­bi,

19 la­pho usu­so­nde­le ma­qo­nda­na la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni, unga­ba­hlu­ku­lu­zi, unga­lwi la­bo, ngo­ba ka­ngi­yi­ku­ku­ni­ka okwe­li­zwe la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni ku­be yi­li­fav, ngo­ba ngi­li­ni­ke aba­ntwa­na ba­ka­Lo­thi li­be yi­li­faw.

20 La­le­lo la­ba­lwa nje­nge­li­zwe le­zi­qhwa­ga. Izi­qhwa­ga za­hla­la ku­lo endu­lo, ko­dwa amaA­mo­ni ba­zi­bi­za ngo­ku­thi nga­ma­Za­mu­zu­mux;

21 aba­ntu aba­khu­lu, la­ba­ne­ngi, la­ba­de, nje­nga­maA­na­ki; ko­dwa iNko­si ya­ba­chi­tha pha­mbi kwa­bo, ba­ba­khu­pha emfu­ywe­ni ya­bo, ba­hla­la enda­we­ni ya­boy,

22 nje­nga­lo­kho eya­kwe­nze­la aba­ntwa­na ba­kaE­sa­wu, aba­be­hla­la eSe­yi­ri, la­pho ya­wa­chi­tha ama­Ho­ri esu­ka pha­mbi kwa­bo, ba­wa­khu­pha emfu­ywe­ni ya­bo, ba­hla­la enda­we­ni ya­wo ku­ze ku­be la­mu­hlaz.

23 La­maA­vi, aye­hla­la eHa­ze­ri­mia ku­ze ku­be se­Ga­zab; ama­Ka­fi­to­ri, aphu­ma eKa­fi­to­ri, awa­chi­tha, ahla­la enda­we­ni ya­woc.

24 Su­ku­ma­ni, li­su­ked li­cha­phe isi­fu­la iA­ri­no­ni. Bo­na, ngi­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­kho uSi­ho­ni, inko­si ye­He­shi­bo­ni, umA­mo­ri, le­li­zwe la­khee; qa­la uku­dla ili­fa la­lo, ulwe la­ye empi­nif.

25 La­mu­hla ngi­za­qa­li­sa uku­fa­ka uva­lo nga­we lo­kwe­sa­be­ka kwa­kho phe­zu ko­bu­so be­zi­zwe, nga­pha­nsi kwa­ma­zu­lu wo­nke, ezi­za­ku­zwa umbi­ko nga­we, zi­thu­thu­me­le, zi­qha­qha­ze­le nge­nxa ya­khog.

26 Nga­se­ngi­thu­ma izi­thu­nywa zi­su­ka enka­nga­la ye­Ke­de­mo­thi ku­Si­ho­ni inko­si ye­He­shi­bo­ni, zi­la­ma­zwi oku­thu­la, zi­si­thih:

27iA­ke ngi­da­bu­le eli­zwe­ni la­khoj; ngi­za­ha­mba ngo­mgwa­qo ku­phe­la, ngi­nga­pha­mbu­ke­li nga­kwe­so­ku­ne­ne lo­ba nga­kwe­so­kho­hlo.

28 Uza­ngi­the­ngi­se­la uku­dla nge­ma­li uku­ze ngi­dle, ungi­phe ama­nzi nge­ma­li uku­ze ngi­na­the; ku­phe­la ngi­za­da­bu­la nge­nya­wo za­mi,

29 nje­nga­lo­khu aba­ntwa­na ba­kaE­sa­wu aba­hla­la eSe­yi­ri la­ma­Mo­wa­bi ahla­la eA­ri be­nza ki­mik, ngi­ze ngi­cha­phe iJo­da­ni, ngi­nge­ne eli­zwe­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu esi­ni­ka lo­na.

30 Ko­dwa uSi­ho­ni inko­si ye­He­shi­bo­ni ka­si­vu­me­la­nga uku­thi si­dlu­le ku­yel; ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ye­nza umo­ya wa­khe wa­ba lu­khu­ni, ye­nza le­nhli­zi­yo ya­khe ya­ba le­nka­ni, uku­ze imni­ke­le esa­ndle­ni sa­kho, nje­nga­la­mu­hlam.

31 INko­si ya­thi ki­mi: Bo­na, se­ngi­qa­li­si­le uku­ni­ke­la pha­mbi kwa­kho uSi­ho­ni le­li­zwe la­khe; qa­li­sa uku­dla ili­fa, uku­ze udle ili­fa le­li­zwe la­khen.

32 Kwa­se­ku­phu­ma uSi­ho­ni uku­me­la­na la­thi, ye­na la­ba­ntu ba­khe bo­nke, uku­lwa eJa­ha­zio.

33 INko­si uNku­lu­nku­lu we­thu ya­si­mni­ke­la pha­mbi kwe­thup; sa­se­si­mtsha­ya la­ma­do­da­na akhe la­ba­ntu ba­khe bo­nkeq.

34 Nga­le­so­si­kha­thi sa­se­si­thu­mba yo­nke imi­zi ya­khe, sa­tsha­ba­la­li­sa wo­nke umu­zi, abe­si­li­sa la­be­si­fa­za­na la­ba­ntwa­nya­na; ka­si­tshi­ya­nga insa­lir;

35 sa­zi­thu­mbe­la izi­fu­yo ku­phe­la, le­mpa­ngo ye­mi­zi esa­yi­thu­mba­yo.

36 Ku­su­ke­la eA­ro­we­ri ese­khu­nji­ni lwe­si­fu­la iA­ri­no­ni, lo­mu­zi ose­si­fu­le­ni, ku­ze ku­be se­Gi­le­ya­di kwa­ku­nge­kho mu­zi owa­wu­pha­ke­me ka­khu­lu ki­this. INko­si uNku­lu­nku­lu we­thu ya­yi­ni­ke­la yo­nke pha­mbi kwe­thut.

37 Ku­phe­la ka­wu­so­nde­la­nga eli­zwe­ni la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni, enda­we­ni yo­nke ye­si­fu­la iJa­bo­ki, le­mi­zi­ni ese­zi­nta­be­niu, la­ku­ku­phi iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu ese­nqa­be­la kho­nav.

Inku­lu­mo ka­Mo­zi­si iya­qhu­be­ka

3Sa­se­si­phe­ndu­ka si­se­nyu­ka nge­ndle­la ye­Ba­sha­ni. UO­gi inko­si ye­Ba­sha­ni wa­se­phu­ma uku­me­la­na la­thi, ye­na la­ba­ntu ba­khe bo­nkea, uku­lwa eE­dre­yib.

2 Ko­dwa iNko­si ya­thi ki­mi: Unga­me­sa­bi, ngo­ba ngi­za­mni­ke­la la­ba­ntu ba­khe bo­nke le­li­zwe la­khe esa­ndle­ni sa­kho; nja­lo uza­kwe­nza ku­ye nje­ngo­kwe­nza kwa­kho ku­Si­ho­ni inko­si ya­maA­mo­ri owa­ye­hla­la eHe­shi­bo­nic.

3 Nga­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu ya­ni­ke­la esa­ndle­ni se­thu loO­gi inko­si ye­Ba­sha­ni la­bo bo­nke aba­ntu ba­khe; sa­se­si­mtsha­ya, ka­kwa­ze kwa­sa­la la­nsa­li ku­yed.

4 Sa­se­si­thu­mba yo­nke imi­zi ya­khe nga­le­so­si­kha­thi; kwa­ku­nge­la­mu­zi esi­nga­wu­tha­tha­nga ki­bo; imi­zi enga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha, isa­be­lo so­nke seA­ri­go­bi, umbu­so kaO­gi eBa­sha­nie.

5 Yo­nke li­mi­zi ya­yi­vi­ke­lwe nge­mi­tha­nga­la epha­ke­me­yo, ama­sa­ngo le­mi­go­qo, nga­pha­ndle kwe­mi­za­na emi­ne­ngi ka­khu­lu enge­la­mi­tha­nga­laf.

6 Sa­se­si­yi­tsha­ba­la­li­sag, nje­ngo­kwe­nza kwe­thu ku­Si­ho­ni inko­si ye­He­shi­bo­nih, sa­tsha­ba­la­li­sa yo­nke imi­zi, abe­si­li­sa la­be­si­fa­za­na la­ba­ntwa­nya­nai.

7 Ko­dwa zo­nke izi­fu­yo le­mpa­ngo ye­mi­zi, sa­zi­pha­nge­la.

8 Nga­le­so­si­kha­thi sa­se­si­tha­tha esa­ndle­ni sa­ma­kho­si ama­bi­li amaA­mo­ri ili­zwe, ela­li­nga­ne­no kwe­Jo­da­ni, ku­su­ke­la esi­fu­le­ni iA­ri­no­ni ku­ze ku­be se­nta­be­ni ye­He­rmo­ni.

9 (A­ma­Si­do­ni ayi­bi­za iHe­rmo­nij ngo­ku­thi yi­Si­ri­yo­nik, la­maA­mo­ri ayi­bi­za ngo­ku­thi yi­Se­ni­ril.)

10 Yo­nke imi­zi ye­ma­gce­ke­ni, le­Gi­le­ya­di yo­nke, le­Ba­sha­ni yo­nkem, ku­ze ku­be se­Sa­le­ka leE­dre­yin, imi­zi yo­mbu­so kaO­gi eBa­sha­ni.

11 Ngo­ba nguO­gi ku­phe­la, inko­si ye­Ba­sha­ni, owa­sa­la­yo ku­nsa­li ye­zi­qhwa­gao; kha­nge­la, umbhe­da wa­khe wa­wu­ngu­mbhe­da we­nsi­mbi; ka­wu­kho yi­ni eRa­ba ya­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nip? Ubu­de ba­wo ba­bu­zi­nga­lo ezi­yi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye, lo­bu­ba­nzi ba­wo ba­bu­zi­nga­lo ezi­ne, ngo­kwe­nga­lo yo­mu­ntuq.

12 La­le­li­li­zwe sa­dla ili­fa la­lo nga­le­so­si­kha­thi; ku­su­ke­la eA­ro­we­ri, eli­se­si­fu­le­ni seA­ri­no­ni, le­ngxe­nye ye­nta­ba ye­Gi­le­ya­dir le­mi­zi ya­yo nga­yi­pha aba­ko­Ru­be­ni la­ba­ko­Ga­dis.

13 Lo­ku­se­le­yo kwe­Gi­le­ya­di le­Ba­sha­ni yo­nke, umbu­so kaO­gi, nga­ku­ni­ka ku­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­set; isa­be­lo so­nke seA­ri­go­bi, la­yo yo­nke iBa­sha­niu, eya­yi­thi­wa yi­li­zwe le­zi­qhwa­gav.

14 UJa­yi­ri indo­da­na ka­Ma­na­se wa­tha­tha isa­be­lo so­nke seA­ri­go­biw, ku­ze ku­be se­mngce­le­ni wa­ma­Ge­shu­ri lo­wa­ma­Ma­ha­ka­thi; wa­yi­bi­za imi­zi nge­bi­zo la­khex wa­thi yi­Ba­sha­ni-Ha­vo­thi-Ja­yi­ri, ku­ze ku­be yi­lo­lu­su­kuy.

15 Nga­se­ngi­mni­ka uMa­ki­ri iGi­le­ya­diz.

16 La­kwa­ba­ko­Ru­be­ni la­kwa­ba­ko­Ga­di nga­ni­ka ku­su­ke­la eGi­le­ya­di ngi­tsho ku­ze ku­fi­ke esi­fu­le­ni seA­ri­no­ni, pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwe­si­fu­la, lo­mngce­le, nja­lo ku­ze ku­be se­si­fu­le­ni iJa­bo­kia, umngce­le wa­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nib.

17 La­ma­gce­ke, le­Jo­da­ni, lo­mngce­le, ku­su­ke­la eKi­ne­re­thic nja­lo ku­ze ku­fi­ke elwa­ndle lwe­ma­gce­ke­nid, ulwa­ndle lwe­tshwa­yie, nga­pha­nsi kweA­shi­do­di-Pi­si­ga nga­se­mpu­ma­la­nga.

18 Nga­se­ngi­li­la­ya nga­le­so­si­kha­thi ngi­si­thi: INko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ili­ni­ki­le le­li­li­zwe li­be yi­li­fa le­nu. Li­za­cha­pha li­hlo­mi­le pha­mbi kwa­ba­fo­we­nu, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, wo­nke ama­do­da­na anga­ma­qha­wef.

19 Ku­phe­la omke­nu la­ba­ntwa­nya­na be­nu le­zi­fu­yo ze­nu - ngi­ya­zi uku­thi li­le­zi­fu­yo ezi­ne­ngi - ku­za­hla­la emi­zi­ni ye­nu engi­li­ni­ke yo­nag,

20 iNko­si ize iba­ni­ke uku­phu­mu­la aba­fo­we­nu nje­nga­ni, ba­ze ba­thi la­bo ba­dle ili­fa le­li­zwe iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu eba­phe lo­na, nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­nih; be­se­li­bu­ye­la, ngu­lo­wo la­lo­wo eli­fe­ni la­khe, engi­li­ni­ke lo­na.

21 Nja­lo nga­mla­ya uJo­shu­wa nga­le­so­si­kha­thi ngi­si­thi: Ame­hlo akho abo­ni­le ko­nke iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ekwe­nze ku­la­wo­ma­kho­si ama­bi­lii; iza­kwe­nza nja­lo iNko­si ku­yo yo­nke imi­bu­so oza­kwe­dlu­le­la ku­yo.

22 Li­nga­be­sa­bi, ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, yo­na iza­li­lwe­laj.

23 Nga­se­ngi­yi­nce­nga iNko­si nga­le­so­si­kha­thi ngi­si­thi:

24 Nko­si Je­ho­va, we­na usu­qa­li­le uku­tshe­ngi­sa ince­ku ya­kho ubu­khu­lu ba­kho le­sa­ndla sa­kho esi­la­ma­ndlak; ngo­ba ngu­wu­phi unku­lu­nku­lu ema­zu­lwi­ni le­mhla­be­ni onge­nza nje­nge­mi­se­be­nzi ya­kho la­nje­nga­ma­ndla akhol?

25 Ngi­ce­la ngi­cha­phe, ngi­bo­ne ili­zwe eli­hle eli­nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni, le­yo­nta­ba enhlem, le­Le­bha­no­nin.

26 Ko­dwa iNko­si ya­ngi­thu­ku­the­le­la nge­nxa ye­nu, ka­yi­ngi­zwa­ngao; iNko­si ya­si­si­thi ki­mi: Kwe­ne­le ku­we; unga­be usa­phi­nda uku­khu­lu­ma ki­mi nga­lo­lu­da­bap.

27 Ye­nyu­ke­la engqo­nge­ni ye­Pi­si­gaq, upha­ka­mi­se­le ame­hlo akho nge­ntsho­na­la­nga la­nge­nya­ka­tho la­nge­ni­ngi­zi­mu la­nge­mpu­ma­la­nga, ukha­nge­le nga­me­hlo akho; ngo­ba ka­wu­yi­ku­cha­pha le iJo­da­ni.

28 Ko­dwa la­ya uJo­shu­war, umkhu­tha­zes, umqi­ni­set; ngo­ba ye­na uza­cha­pha pha­mbi kwa­la­ba­ba­ntu, la­ye abe­nze ba­dle ili­fa le­li­zwe oza­li­bo­nau.

29 Sa­se­si­hla­la esi­go­di­ni ma­qo­nda­na le­Be­ti-Pe­yo­riv.

UMo­zi­si ula­ya aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uku­thi ba­gci­ne imi­la­yo

4Kha­the­si-ke, Isra­ye­li, zwa­na izi­mi­so le­za­hlu­le­lo engi­li­fu­ndi­sa zo­naa, uku­ze­nza, uku­ze li­phi­le, li­nge­ne li­dle ili­fa le­li­zwe iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­hlo eli­ni­ka lo­na.

2 Ka­li­yi­kwe­nge­ze­le­la eli­zwi­ni engi­li­la­ya lo­na, li­nga­phu­ngu­li lu­tho ku­lo, uku­ze li­gci­ne imi­la­yo ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu engi­li­la­ya yo­nab.

3 Ame­hlo enu abo­ni­le iNko­si eya­kwe­nza­yo nge­nxa ka­Bha­li-Pe­yo­ric; ngo­ba wo­nke umu­ntu owa­la­nde­la uBha­li-Pe­yo­ri, iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ya­mbhu­bhi­sa pha­ka­thi kwe­nu;

4 ko­dwa li­na ela­na­ma­the­la eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­nu li­ya­phi­la lo­nke la­mu­hla.

5 Bo­na­ni, ngi­li­fu­ndi­si­le izi­mi­so le­za­hlu­le­lo, nje­ngo­ku­ngi­la­ya kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­mi, uku­thi le­nze nja­lo pha­ka­thi kwe­li­zwe eli­ya ku­lo uku­dla ili­fa la­lo.

6 Nga­kho zi­gci­ne­ni, li­ze­nze; ngo­ba lo­khu ku­yi­nhla­ka­ni­pho ye­nu lo­ku­qe­di­si­sa kwe­nu eme­hlwe­ni ezi­zwed ezi­za­ku­zwa zo­nke le­zi­zi­mi­so zi­thi: Isi­bi­li le­si­si­zwe esi­khu­lu si­nga­ba­ntu aba­hla­ka­ni­phi­le­yo la­ba­qe­di­si­sa­yoe.

7 Ngo­ba yi­si­phi isi­zwe esi­khu­luf esi­la­bo­nku­lu­nku­lu aba­se­du­ze la­so nje­nge­Nko­si uNku­lu­nku­lu eku­mbi­ze­ni kwe­thu ko­nkeg?

8 Fu­thi yi­si­phi isi­zwe esi­khu­lu esi­le­zi­mi­so le­za­hlu­le­lo ezi­lu­ngi­le­yo nje­nga­lu­mla­yo wo­nke engi­wu­be­ka pha­mbi kwe­nu la­mu­hla?

Uku­khu­nju­lwa kwa­lo­kho okwe­nza­ka­la­yo eHo­re­be

9 Ku­phe­la zi­qa­phe­le, ugci­ne ka­khu­lu umphe­fu­mu­lo wa­kho, hle­zi ukho­hlwe izi­nto ame­hlo akho azi­bo­ni­le­yo, nja­lo hle­zi zi­su­ke enhli­zi­ywe­ni ya­kho, zo­nke izi­nsu­ku ze­mpi­lo ya­khoh. Nja­lo uza­zi­se aba­ntwa­na ba­kho la­ba­ntwa­na ba­ba­ntwa­na ba­khoi,

10uku­thi ngo­su­ku owe­ma nga­lo pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eHo­re­bej, la­pho iNko­si ya­thi ki­mi: Ngi­bu­tha­ni­se­la aba­ntu ngi­be se­ngi­ba­zwi­sa ama­zwi ami, uku­ze ba­fu­nde uku­nge­sa­ba zo­nke izi­nsu­ku aba­za­zi­phi­la emhla­be­ni, ba­fu­ndi­se nja­lo aba­ntwa­na ba­bo.

11 La­se­li­so­nde­la, le­ma nga­pha­nsi kwe­nta­ba, le­nta­ba ya­yi­vu­tha umli­lo kwa­ze kwa­ba pha­ka­thi kwa­ma­zu­luk, lo­mnya­ma, ama­ye­zi, lo­mnya­ma onzi­ma.

12 INko­si ya­si­khu­lu­ma ki­ni ipha­ka­thi ko­mli­lol; le­zwa ili­zwi la­ma­zwi, ko­dwa ka­li­bo­na­nga si­mom; ili­zwi ku­phe­lan.

13 Ya­me­me­ze­la ki­ni isi­vu­me­lwa­no sa­yo, eya­li­la­ya uku­thi li­se­nzeo, imi­la­yo eli­tshu­mip; nja­lo ya­yi­bha­la ezi­bhe­bhe­ni za­ma­tshe ezi­mbi­liq.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­xwa­yi­swa uku­thi ba­ngo­ni

14 INko­si ya­si­ngi­la­ya nga­le­so­si­kha­thi uku­thi ngi­li­fu­ndi­se izi­mi­so le­za­hlu­le­lor, uku­ze li­ze­nze eli­zwe­ni eli­dlu­le­la ku­lo uku­dla ili­fa la­lo.

15 Nga­kho-ke qa­phe­la­ni ka­khu­lus nge­nxa ye­mi­phe­fu­mu­lo ye­nut. Ngo­ba ka­li­bo­na­nga la­si­mo ngo­su­ku iNko­si ikhu­lu­ma ki­ni eHo­re­be ipha­ka­thi ko­mli­lou,

16 hle­zi li­zo­ne, li­ze­nze­le isi­tho­mbe esi­ba­zi­we­yov, isi­mo sa­lo­ba yi­wu­phi umfa­ne­ki­sow, isi­fa­ne­ki­so so­we­si­li­sa lo­ba so­we­si­fa­za­nax,

17 isi­fa­ne­ki­so sa­lo­ba yi­yi­phi inya­ma­za­na ese­mhla­be­niy, isi­fa­ne­ki­so sa­lo­ba yi­yi­phi inyo­ni ele­mpi­ko epha­pha ema­zu­lwi­niz,

18 isi­fa­ne­ki­so sa­lo­ba yi­ku­phi oku­hu­qu­ze­la­yo emhla­be­nia, isi­fa­ne­ki­so sa­lo­ba yi­yi­phi inhla­nzi ese­ma­nzi­ni nga­pha­nsi ko­mhla­bab.

19 Fu­thi hle­zi upha­ka­mi­se­le ame­hlo akho ema­zu­lwi­ni, la­pho ubo­na ila­nga le­nya­nga le­zi­nka­nye­zic, ibu­tho lo­nke la­ma­zu­lud, uye­ngwe, uku­kho­tha­me­le, uku­kho­nzee, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ekwa­be­le izi­zwe zo­nke nga­pha­nsi kwa­ma­zu­lu wo­nke.

20 Ko­dwa li­na iNko­si ya­li­tha­tha, ya­li­khu­pha esi­tha­ndwe­ni se­nsi­mbi, eGi­bhi­thef, uku­ze li­be ku­yo nga­ba­ntu be­li­fa, nje­nga­la­mu­hlag.

21 Fu­thi iNko­si ya­ngi­thu­ku­the­le­la nge­nxa ye­nu, ya­fu­nga uku­thi ka­ngi­yi­ku­cha­pha iJo­da­ni, lo­ku­thi ka­ngi­yi­ku­nge­na ku­le­lo­li­zwe eli­hle iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na li­be yi­li­fah.

22 Ngo­ba ngi­za­fe­la ku­le­li­li­zwei, ngi­nga­cha­phi iJo­da­nij; ko­dwa li­na li­za­cha­pha, li­dle ili­fa la­le­lo­li­zwe eli­hlek.

23 Zi­qa­phe­le­nil hle­zi li­kho­hlwe isi­vu­me­lwa­no se­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu eya­se­nza la­nim, li­ze­nze­le isi­tho­mbe esi­ba­zi­we­yo, umfa­ne­ki­so wa­lo­ba yi­ku­phi iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ekwe­nqa­be­le kho­na.

24 Ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ingu­mli­lo oqo­thu­la­yon, uNku­lu­nku­lu olo­bu­khwe­leo.

25 La­pho uza­la aba­ntwa­na la­ba­ntwa­na ba­ba­ntwa­na, nja­lo se­li­hla­le eli­zwe­ni isi­kha­thi esi­de, uba li­so­na­ka­la, le­nze isi­tho­mbe esi­ba­zi­we­yo, umfa­ne­ki­so wa­lo­ba yi­ku­phip, le­nze oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khoq uku­ze li­yi­thu­ku­the­li­ser,

26 ngi­bi­za ama­zu­lu lo­mhla­ba la­mu­hla uku­ze ku­fa­ka­ze ku­me­le­ne la­ni uku­thi li­za­bhu­bha lo­ku­bhu­bha ma­si­nya­ne li­su­ka eli­zwe­ni eli­cha­pha iJo­da­ni uku­ya ki­lo uku­ze li­be yi­li­fa le­nu; ka­li­yi­kwe­lu­la insu­ku ze­nu phe­zu kwa­lo, ngo­ba li­za­bhu­ji­swa lo­ku­bhu­ji­swas.

27 Nja­lo iNko­si iza­li­chi­tha­chi­tha pha­ka­thi kwe­zi­zwet, li­sa­le li­ba­lu­tshwa­na nge­na­ni pha­ka­thi kwe­zi­zwe, la­pho iNko­si eza­li­xo­tshe­la kho­nau.

28 La­pho li­za­kho­nza onku­lu­nku­lu, umse­be­nzi we­za­ndla za­ba­ntu, izi­go­do la­ma­tshev, aba­nga­bo­ni­yo, aba­nge­zwa­yo, aba­nga­dli­yo, la­ba­nga­nu­ki­yow.

29 Ko­dwa li­la­pho li­yi­di­nge iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, uza­yi­tho­la uba uyi­di­nga nge­nhli­zi­yo ya­kho yo­nke la­ngo­mphe­fu­mu­lo wa­kho wo­nkex.

30 La­pho use­ku­hlu­phe­ke­ni, le­zi­zi­nto zo­nke zi­kwe­hle­la, eku­phe­le­ni kwe­zi­nsu­kuy, uza­phe­ndu­ke­la eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho, ula­le­le ili­zwi la­yoz;

31 ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ingu­Nku­lu­nku­lu olo­mu­sa, ka­yi­yi­ku­ku­tshi­ya, ka­yi­yi­ku­ku­bhu­bhi­sa, ka­yi­yi­ku­kho­hlwa isi­vu­me­lwa­no sa­bo­yi­hlo, eya­si­fu­nga ku­boa.

32 Ngo­ba bu­za-ke nge­nsu­ku za­ma­ndu­lo eza­zi­nga­pha­mbi kwa­kho, ku­su­ke­la osu­kwi­ni uNku­lu­nku­lu ada­la nga­lo umu­ntu emhla­be­nib, ku­su­ke­la ko­mu­nye umkha­wu­lo wa­ma­zu­lu ku­ze ku­be ko­mu­nye umkha­wu­lo wa­ma­zu­lu, uku­thi kwa­ke kwa­ba kho­na yi­ni into enje nje­nga­le into enku­lu, ku­mbe kwe­zwa­ka­la enje­nga­yo yi­nic?

33 Aba­ntu ba­ke be­zwa yi­ni ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu li­khu­lu­ma li­ve­la pha­ka­thi ko­mli­lo, nje­nga­lo­khu uli­zwi­le we­na, wa­phi­lad?

34 Fu­thi uNku­lu­nku­lu wa­ke wa­za­ma yi­ni uku­ya­zi­tha­the­la isi­zwe pha­ka­thi kwe­si­zwe, nge­zi­li­ngoe, nge­zi­bo­na­ka­li­sof, la­nge­zi­ma­nga­li­sog, la­nge­mpi, la­nge­sa­ndla esi­la­ma­ndlah, la­nge­nga­lo eye­lu­li­we­yoi, la­nge­ze­sa­bi­so ezi­nku­luj, nje­nga­kho ko­nke iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu eya­le­nze­la kho­na eGi­bhi­the pha­mbi kwa­me­hlo akho?

35 We­na wa­ku­tshe­ngi­swa, uku­ze wa­zi uku­thi uJe­ho­va ungu­Nku­lu­nku­lu; ka­kho omu­nye nga­pha­ndle kwa­khek.

36 Ese­ma­zu­lwi­ni wa­ku­zwi­sa ili­zwi la­khe uku­ku­fu­ndi­sa; le­mhla­be­ni wa­ku­tshe­ngi­sa umli­lo wa­khe omkhu­lu, la­ma­zwi akhe wa­we­zwa eve­la pha­ka­thi ko­mli­lol.

37 Nja­lo ngo­ba wa­ba­tha­nda oyi­hlo, wa­khe­tha inza­lo ya­bo emva kwa­bo, wa­ku­khu­pha eGi­bhi­the ebu­swe­ni ba­khe nga­ma­ndla akhe ama­khu­lum,

38 uku­xo­tsha eli­fe­ni izi­zwe ezi­nku­lu le­zi­la­ma­ndla ku­la­we pha­mbi kwa­kho, uku­ku­nge­ni­sa, uku­ku­pha ili­zwe la­zo, li­be yi­li­fa, nje­nga­la­mu­hlan.

39 Nga­kho ya­zi la­mu­hla, uku­khu­mbu­le enhli­zi­ywe­ni ya­kho uku­thi iNko­si ingu­Nku­lu­nku­lu ema­zu­lwi­ni phe­zu­lu, le­mhla­be­ni pha­nsio; ka­kho omu­nyep.

40 Nga­kho uza­gci­na izi­mi­so za­khe le­mi­la­yo ya­khe engi­ku­la­ya yo­na la­mu­hlaq, uku­ze ku­ku­lu­nge­le la­ba­ntwa­na ba­kho emva kwa­kho, lo­ku­ze we­lu­le izi­nsu­ku phe­zu kwe­li­zwe iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na, zo­nke izi­nsu­kur.

Uku­khe­thwa kwe­mi­zi emi­tha­thu yo­ku­phe­phe­la

41 Kho­na uMo­zi­si we­hlu­ka­ni­sa imi­zi emi­tha­thu nga­ne­no kwe­Jo­da­ni nga­se­mpu­ma­la­ngas,

42 uku­thi aba­le­ke­le ku­yo umbu­la­li obu­le­le uma­khe­lwa­ne wa­khe ku­nge­yi­si­kho nga­bo­mot, obe­nga­mzo­ndi ma­ndu­lo, uku­ze aba­le­ke­le ko­mu­nye wa­le­yo­mi­zi aphi­leu;

43 iBe­ze­ri enka­nga­lav eli­zwe­ni la­ma­gce­ke, ela­ba­ko­Ru­be­niw; le­Ra­mo­thi eGi­le­ya­di, ela­ba­ko­Ga­di; le­Go­la­ni eBa­sha­ni, ela­ba­ko­Ma­na­se.

44 Nja­lo yi­lo umla­yo uMo­zi­si awu­be­ka pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

45 Lo­bu yi­bu­fa­ka­zi le­zi­mi­so le­za­hlu­le­lo uMo­zi­si aku­khu­lu­ma eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li eku­phu­me­ni kwa­bo eGi­bhi­the,

46 nga­ne­no kwe­Jo­da­ni, esi­go­di­ni ma­qo­nda­na le­Be­ti-Pe­yo­ri, eli­zwe­ni li­ka­Si­ho­ni inko­si ya­maA­mo­rix, owa­ye­hla­la eHe­shi­bo­ni, uMo­zi­si la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­mtsha­ya­yo eku­phu­me­ni kwa­bo eGi­bhi­they.

47 Ba­se­be­si­dla ili­fa le­li­zwe la­khe le­li­zwe li­kaO­gi inko­si ye­Ba­sha­ni, ama­kho­si ama­bi­li amaA­mo­ri, aye­nga­ne­no kwe­Jo­da­ni nga­se­mpu­ma­la­ngaz,

48 ku­su­ke­la eA­ro­we­ri ese­khu­nji­ni lwe­si­fu­la seA­ri­no­nia, ku­ze ku­fi­ke enta­be­ni ye­Si­yo­nib, eyi­He­rmo­nic,

49 la­ma­gce­ke wo­nke nga­ne­no kwe­Jo­da­ni nga­se­mpu­ma­la­nga, ku­ze ku­be se­lwa­ndle lwa­ma­gce­ked, nga­pha­nsi kweA­shi­do­di-Pi­si­gae.

Imi­la­yo eli­tshu­mi

5UMo­zi­si wa­se­bi­za uI­sra­ye­li wo­nke, wa­thi ku­bo: Zwa­na, Isra­ye­li, izi­mi­so le­za­hlu­le­lo engi­zi­khu­lu­ma endle­be­ni ze­nu la­mu­hla, uku­ze li­zi­fu­nde, li­na­nze­le­le uku­ze­nza.

2 INko­si uNku­lu­nku­lu we­thu ye­nza isi­vu­me­lwa­no la­thi eHo­re­bea.

3 INko­si ka­yi­se­nza­nga le­si­si­vu­me­lwa­no la­bo­ba­ba, ko­dwa la­thi, thi­na so­nke esi­la­pha si­phi­la la­mu­hlab.

4 INko­si ya­khu­lu­ma la­ni ubu­so lo­bu­so enta­be­ni, ipha­ka­thi ko­mli­loc,

5 (nge­ma pha­ka­thi kwe­Nko­si la­ni nga­le­so­si­kha­thi, uku­la­zi­sa ili­zwi le­Nko­sid; ngo­ba le­sa­ba nge­nxa yo­mli­lo, ka­le­nyu­ke­la­nga enta­be­ni)e isi­thi:

6 Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, eya­ku­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, endli­ni yo­bu­gqi­lif.

7 Unga­bi la­ba­nye onku­lu­nku­lu pha­mbi kwa­mi.

8 Unga­ze­nze­li isi­tho­mbe esi­ba­zi­we­yo, lo­ba yi­wu­phi umfa­ne­ki­so wo­ku­se­ma­zu­lwi­ni phe­zu­lu lo­ba wo­ku­se­mhla­be­ni pha­nsi, lo­ba wo­ku­se­ma­nzi­ni nga­pha­nsi ko­mhla­ba.

9 Unga­ku­kho­tha­me­li, unga­ku­kho­nzi; ngo­ba mi­na iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­kho, ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu olo­bu­khwe­le, ngi­phi­ndi­se­la ubu­bi ba­bo­yi­se phe­zu kwa­ba­ntwa­na, ku­ze ku­be sesi­zu­ku­lwa­ne­ni se­si­tha­thu le­se­si­ne sa­ba­ngi­zo­nda­yo,

10 nja­lo ngi­be­nze­la umu­sa aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne za­ba­ngi­tha­nda­yo le­za­ba­gci­na imi­la­yo ya­mig.

11 Unga­li­pha­thi nge­ze ibi­zo le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho; ngo­ba iNko­si ka­yi­yi­ku­mye­ke­la enge­la­ca­la opha­tha ibi­zo la­yo nge­ze.

12 Gci­na usu­ku lwe­sa­ba­tha, uku­lu­ngcwe­li­sa, nje­ngo­ku­ku­la­ya kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho.

13 Insu­ku ezi­yi­si­thu­pha uza­se­be­nza, uwe­nze wo­nke umse­be­nzi wa­kho;

14 ko­dwa usu­ku lwe­si­kho­mbi­sa lu­li­sa­ba­tha le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho; unge­nzi lo­ba yi­wu­phi umse­be­nzi nga­lo, we­na le­ndo­da­na ya­kho le­ndo­da­ka­zi ya­kho le­nce­ku ya­kho le­nce­ku­ka­zi ya­kho le­nka­bi ya­kho lo­ba­bhe­mi wa­kho lo­ba yi­si­phi se­zi­fu­yo za­kho, lo­we­mzi­ni wa­kho opha­ka­thi kwa­ma­sa­ngo akho, uku­ze iphu­mu­le ince­ku ya­kho le­nce­ku­ka­zi ya­kho, nje­nga­weh.

15 Nja­lo ukhu­mbu­le uku­thi wa­wu­yi­nce­ku eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thei, lo­ku­thi iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ya­ku­khu­pha kho­na nge­sa­ndla esi­la­ma­ndla la­nge­nga­lo eye­lu­li­we­yoj. Nga­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ya­ku­la­ya uku­thi ugci­ne usu­ku lwe­sa­ba­tha.

16 Hlo­ni­pha uyi­hlo lo­nyo­ko, nje­ngo­ku­ku­la­ya kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, uku­ze insu­ku za­kho ze­lu­lwe, lo­ku­thi ku­ku­lu­nge­le eli­zwe­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­nak.

17 Unga­bu­la­lil.

18 Nja­lo unga­fe­bim.

19 Nja­lo unge­bi.

20 Nja­lo unga­ni­ki ubu­fa­ka­zi ba­ma­nga ngo­ma­khe­lwa­ne wa­kho.

21 Nja­lo unga­fi­si umka­ma­khe­lwa­ne wa­kho; unga­ha­wu­ke­li indlu ka­ma­khe­lwa­ne wa­kho, insi­mu ya­khe, le­nce­ku ya­khe, le­nce­ku­ka­zi ya­khe, inka­bi ya­khe, lo­ba­bhe­mi wa­khe, nja­lo lo­ba yi­ni eka­ma­khe­lwa­ne wa­kho.

Ukwe­sa­ba kwa­ba­ntu

22 Ama­zwi la iNko­si ya­wa­khu­lu­ma eba­ndle­ni le­nu lo­nke enta­be­ni, ipha­ka­thi ko­mli­lo, eye­zi­ni, le­mnya­me­ni onzi­ma, nge­li­zwi eli­khu­lu; nja­lo ka­ye­nge­ze­le­la­nga. Ya­wa­bha­la ezi­bhe­bhe­ni ezi­mbi­li za­ma­tshe, ya­ngi­ni­ka zo­nan.

23 Kwa­se­ku­si­thi li­li­zwa ili­zwi li­ve­la pha­ka­thi ko­mnya­mao, le­nta­ba ivu­tha umli­lo, la­so­nde­la ki­mi, zo­nke inhlo­ko ze­zi­zwe ze­nu, la­ba­da­la be­nu,

24 la­thi: Kha­nge­la, iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu isi­tshe­ngi­si­le inka­zi­mu­lo ya­yo lo­bu­khu­lu ba­yop, le­li­zwi la­yo si­li­zwi­le li­ve­la pha­ka­thi ko­mli­loq; la­mu­hla si­bo­ni­le uku­thi uNku­lu­nku­lu uya­khu­lu­ma lo­mu­ntu aphi­ler.

25 Nga­kho-ke si­za­fe­la­ni? Ngo­ba lu­mli­lo omkhu­lu uza­si­qo­thu­la. Uba si­phi­nda si­li­zwa ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu fu­thi, si­za­ku­fa-kes.

26 Ngo­ba ngu­ba­ni enya­me­ni yo­nke owe­zwa ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yo li­khu­lu­ma li­ve­la pha­ka­thi ko­mli­lo, nje­nga­thi, wa­phi­lat?

27 So­nde­la we­na, uzwe ko­nke iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu eza­ku­tsho, usi­tshe­le we­na ko­nke iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu eza­ku­tsho ku­we, si­za­ku­zwa, si­kwe­nzeu.

28 INko­si ya­si­si­zwa ili­zwi la­ma­zwi enu eku­khu­lu­me­ni kwe­nu ki­mi; iNko­si ya­si­si­thi ki­mi: Ngi­zwi­le ili­zwi la­ma­zwi ala­ba­ba­ntu aba­wa­khu­lu­me ku­we; ku­lu­ngi­le ko­nke aba­ku­khu­lu­mi­le­yov.

29 O ku­nga­thi ba­nga­ba le­nhli­zi­yo enja­lo yo­ku­nge­sa­ba, ba­gci­ne yo­nke imi­la­yo ya­mi, insu­ku zo­nkew, uku­ze ku­ba­lu­nge­le la­ba­ntwa­na ba­bo ku­ze ku­be ni­ni­ni­nix!

30 Ha­mba uthi ki­bo: Zi­bu­ye­le­le­ni ema­the­nte­ni enu.

31 Ko­dwa we­na, ma­na la­pha pha­nsi kwa­mi, ke ngi­khu­lu­me ku­we yo­nke imi­la­yo le­zi­mi­so le­za­hlu­le­lo oza­ba­fu­ndi­sa zo­na, uku­ze ba­ze­nze eli­zwe­ni engi­ba­ni­ka lo­na uku­thi ba­dle ili­fa la­loy.

32 Nga­kho qa­phe­la­ni uku­thi le­nze nje­ngo­ku­li­la­ya kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu; li­nga­pha­mbu­ke­li nga­kwe­so­ku­ne­ne la­nga­kwe­so­kho­hloz.

33 Li­za­ha­mba endle­le­ni yo­nke iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu eli­la­ye yo­na, uku­ze li­phi­lea, nja­lo ku­li­lu­nge­le, li­be se­li­se­lu­la izi­nsu­ku eli­zwe­ni eli­za­ku­dla ili­fa la­lob.

Umla­yo omkhu­lu

6La­le yi­mi­la­yo, izi­mi­so, le­za­hlu­le­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ela­ya uku­li­fu­ndi­sa, uku­thi li­ze­nze eli­zwe­ni eli­cha­phe­la ku­lo uku­thi li­dle ili­fa la­loa,

2 uku­ze uye­sa­be iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, uku­gci­na zo­nke izi­mi­so za­yo le­mi­the­tho ya­yo engi­ku­la­ya yo­na, we­na le­ndo­da­na ya­kho le­ndo­da­na ye­ndo­da­na ya­kho, zo­nke izi­nsu­ku ze­mpi­lo ya­khob, uku­ze insu­ku za­kho ze­lu­lwec.

3 Nga­kho zwa­na, Isra­ye­li, una­nze­le­le uku­ze­nza, uku­ze ku­ku­lu­nge­le, uku­ze wa­nde ka­khu­lud, nje­ngo­ku­the­mbi­sa kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­hlo ku­wee, eli­zwe­ni eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­juf.

4 Zwa­na, Isra­ye­li, iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu, yi­Nko­si yi­nyeg.

5 Nja­lo wo­tha­nda iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho nge­nhli­zi­yo ya­kho yo­nkeh la­ngo­mphe­fu­mu­lo wa­kho wo­nke la­nga­ma­ndla akho wo­nke.i

6 Nja­lo ama­zwi la engi­ku­la­ya nga­wo la­mu­hla aza­ku­ba se­nhli­zi­ywe­ni ya­khoj;

7 nja­lo uza­wa­fu­ndi­sa aba­ntwa­na ba­kho ngo­ku­khu­tha­la, uza­khu­lu­ma nga­wo la­pho uhle­zi endli­ni ya­kho, la­la­pho uha­mba endle­le­ni, la­la­pho ula­la, la­la­pho uvu­kak.

8 Uza­wa­bo­phe­la esa­ndle­ni sa­kho abe lu­pha­wu, nja­lo abe nga­ma­fi­la­kte­ri­yu* pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwa­me­hlo akhol.

9 Nja­lo uza­wa­bha­la emi­gu­ba­zi­ni ye­ndlu ya­kho, le­ma­sa­ngwe­ni akhom.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­xwa­yi­swa ngo­ku­nga­la­le­li

10 Ku­za­ku­thi la­pho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iku­nge­ni­sa eli­zwe­ni eya­fu­nga ku­bo­yi­hlo, kuA­bra­ha­ma, kuI­sa­ka la­ku­Ja­ko­be, uku­ku­ni­ka imi­zi emi­khu­lu le­mi­hle, onga­ya­kha­ngan,

11 le­zi­ndlu ezi­gcwe­le zo­nke izi­nto ezi­nhle, onga­zi­gcwa­li­sa­nga, le­mi­tho­mbo eya­ge­jwa­yo onga­yi­ge­bha­nga, izi­vi­ni le­zi­hla­hla ze­mi­hlwa­thi onga­zi­hla­nye­la­nga, la­pho udli­le wa­su­thao,

12 zi­qa­phe­le, hle­zi uyi­kho­hlwe iNko­si eya­ku­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, endli­ni yo­bu­gqi­li.

13 Uza­ye­sa­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, uyi­kho­nzep, ufu­nge nge­bi­zo la­yoq.

14 Li­nga­la­nde­li aba­nye onku­lu­nku­lur, ba­bo­nku­lu­nku­lu be­zi­zwe ezi­li­zu­nge­le­ze­le­yos.

15 Ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ingu­Nku­lu­nku­lu olo­bu­khwe­le pha­ka­thi kwa­khot, hle­zi ula­ka lwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho lu­ku­vu­the­le, iku­chi­the usu­ke ebu­swe­ni bo­mhla­bau.

16 Li­nga­yi­li­ngi iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nuv nje­nga­lo­khu la­yi­li­nga eMa­saw.

17 Li­gci­ne lo­ku­gci­na imi­la­yo ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, lo­bu­fa­ka­zi ba­yo, le­zi­mi­so za­yo, eku­la­ye zo­nax.

18 Nja­lo we­nze oku­qo­ndi­le­yo lo­ku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si, uku­ze ku­ku­lu­nge­le, lo­ku­thi unge­ne udle ili­fa le­li­zwe eli­hle, iNko­si eya­li­fu­nge­la oyi­hloy,

19 uku­xo­tsha zo­nke izi­tha za­kho pha­mbi kwa­kho, nje­nga­lo­khu iNko­si ikhu­lu­mi­lez.

20 La­pho indo­da­na ya­kho iku­bu­za esi­kha­thi­ni esi­za­yo isi­thi: Bu­yi­ni ubu­fa­ka­zi le­zi­mi­so le­za­hlu­le­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu eli­la­ye zo­naa?

21 Kho­na uza­ku­thi endo­da­ne­ni ya­kho: Sa­si­yi­zi­gqi­li zi­ka­Fa­ro eGi­bhi­the, le­Nko­si ya­si­khu­pha eGi­bhi­the nge­sa­ndla esi­la­ma­ndlab.

22 Nja­lo iNko­si ye­nza izi­bo­na­ka­li­so le­zi­ma­nga­li­so ezi­nku­lu le­zi­mbi eGi­bhi­the, phe­zu ku­ka­Fa­ro la­phe­zu kwe­ndlu ya­khe yo­nke, pha­mbi kwa­me­hlo ethuc.

23 Ya­si­khu­pha kho­na uku­ze isi­nge­ni­se, uku­si­ni­ka ili­zwe eya­li­fu­nge­la oba­ba.

24 INko­si ya­si­si­la­ya ukwe­nza zo­nke le­zi­zi­mi­so, ukwe­sa­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thud, uku­ze ku­si­lu­nge­le insu­ku zo­nkee, uku­si­lo­ndo­lo­za si­phi­la nje­nga­la­mu­hlaf.

25 Ku­za­ku­ba yi­ku­lu­nga ki­thi, uba si­na­nze­le­la ukwe­nza li­mi­la­yo yo­nke pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu, nje­ngo­ku­si­la­ya kwa­yog.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­nga­ba­ntu aba­ngcwe­le eNko­si­ni

7La­pho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho isi­ku­nge­ni­sa eli­zwe­ni oya ku­lo uku­dla ili­fa la­lo, ixo­tshe izi­zwe ezi­ne­ngi pha­mbi kwa­khoa, ama­He­thi la­ma­Gi­ri­ga­shi la­maA­mo­ri la­ma­Kha­na­ni la­ma­Pe­ri­zi la­ma­Hi­vi la­ma­Je­bu­sib, izi­zwe ezi­yi­si­kho­mbi­sa ezi­nku­lu le­zi­la­ma­ndla ku­la­wec,

2 la­pho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho izi­ni­ke­la pha­mbi kwa­khod, uza­zi­tsha­ya, uzi­tsha­ba­la­li­se lo­ku­zi­tsha­ba­li­li­sae. Unge­nzi isi­vu­me­lwa­no la­zo, unga­bi la­si­ha­wu ku­zof.

3 Unga­tha­tha­ni la­zo, unga­ni­ki indo­da­ka­zi ya­kho ku­ndo­da­na ya­khe, nja­lo indo­da­ka­zi ya­khe unga­yi­tha­the­li indo­da­na ya­khog.

4 Ngo­ba iza­pha­mbu­la indo­da­na ya­kho eku­ngi­la­nde­le­ni, uku­ze ba­kho­nze aba­nye onku­lu­nku­lu; nga­kho ula­ka lwe­Nko­si lu­za­li­vu­the­la, lu­ku­bhu­bhi­se ma­si­nya­neh.

5 Ko­dwa-ke li­za­kwe­nza nja­lo ku­zo; li­za­di­li­za ama­la­thi azoi, li­pha­hla­ze insi­ka za­zo ezi­yi­zi­tho­mbej, li­ga­mu­le izi­xu­ku za­bo, li­tshi­se ngo­mli­lo izi­tho­mbe za­zo ezi­ba­zi­we­yo.

6 Ngo­ba uyi­si­zwe esi­ngcwe­le eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­khok; iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iku­khe­thi­le uku­thi ube yi­si­zwe sa­yo ka­nye, ku­zo zo­nke izi­zwe ezi­se­bu­swe­ni bo­mhla­bal.

7 INko­si ka­ye­hli­se­la­nga utha­ndo lwa­yo phe­zu kwe­nu, ku­mbe ili­khe­the, nge­nxa yo­ku­thi la­li­ba­ne­ngi ku­la­zi­phi izi­zwe; ngo­ba la­li­ba­lu­tshwa­na ku­la­zo zo­nke izi­zwem;

8 ko­dwa ku­nge­nxa yo­ku­thi iNko­si ya­li­tha­ndan, la­nge­nxa yo­ku­thi ya­yi­za­gci­na isi­fu­ngo eya­si­fu­nga ku­bo­yi­hloo, iNko­si ya­li­khu­pha nge­sa­ndla esi­la­ma­ndla, ya­ku­hle­nga endli­ni yo­bu­gqi­li, esa­ndle­ni si­ka­Fa­ro inko­si ye­Gi­bhi­thep.

9 Nga­kho ya­zi uku­thi iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ingu­Nku­lu­nku­lu, uNku­lu­nku­lu othe­mbe­ki­le­yoq, ogci­na isi­vu­me­lwa­no lo­mu­sa ku­bo aba­mtha­nda­yo la­ba­gci­na imi­la­yo ya­khe, ku­ze ku­be se­zi­zu­ku­lwa­ne­ni ezi­yi­nku­lu­ngwa­ner,

10 lo­phi­ndi­se­la aba­mzo­nda­yo ebu­swe­ni ba­bo, uku­ba­bhu­bhi­sas. Ka­yi­ku­phu­za ko­mzo­nda­yo, uza­mphi­ndi­se­la ebu­swe­ni ba­khet.

11 Nga­kho uza­gci­na imi­la­yo le­zi­mi­so le­za­hlu­le­lo engi­ku­la­ya zo­na la­mu­hla uku­ze­nza.

Izi­bu­si­so zo­ku­la­le­la

12 Ku­za­ku­thi ngo­ba li­si­zwa le­zi­za­hlu­le­lo, li­zi­gci­ne, li­ze­nzeu, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­ku­gci­ne­la isi­vu­me­lwa­no lo­mu­sa eya­ku­fu­nge­la oyi­hlov.

13 Nja­lo iza­ku­tha­nda, iku­bu­si­se, ikwa­ndi­sew. Fu­thi iza­bu­si­sa isi­the­lo se­si­za­lo sa­kho, le­si­the­lo se­li­zwe la­kho, ama­be­le akho, le­wa­yi­ni la­kho eli­tsha, la­ma­fu­tha akho, umqe­gu we­nko­mo za­kho, le­mi­hla­mbi ye­zi­mvu za­kho, eli­zwe­ni ali­fu­nge­la oyi­hlo uku­ku­ni­ka lo­nax.

14 Uza­bu­si­swa ku­la­zo zo­nke izi­zwe; ka­ku­yi­ku­ba kho­na pha­ka­thi kwa­kho owe­si­li­sa onga­za­li­yo lo­we­si­fa­za­na oyi­nyu­mba, lo­ba pha­ka­thi kwe­zi­fu­yo za­khoy.

15 Le­Nko­si iza­su­sa ku­we wo­nke umkhu­hla­ne; ka­yi­yi­ku­kwe­hli­se­la la­si­nye se­zi­fo ezi­mbi ze­Gi­bhi­the oza­zi­yo, ko­dwa iza­ze­hli­se­la phe­zu kwa­bo bo­nke aba­ku­zo­nda­yoz.

16 Nja­lo uza­ba­qo­thu­la bo­nke aba­ntu eza­ba­ni­ke­la ku­we iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khoa; ili­hlo la­kho li­nga­ba­zwe­li, unga­kho­nzi onku­lu­nku­lu ba­bob, ngo­ba lo­khu ku­za­ku­ba ngu­mji­bi­la ku­wec.

17 Nxa uza­ku­thi enhli­zi­ywe­ni ya­kho: Izi­zwe le­zi zi­ne­ngi ku­la­mi; ngi­nga­zi­xo­tsha nja­ni eli­fe­ni la­zod?

18 Unga­ze­sa­bie, khu­mbu­la ku­hle lo­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eya­kwe­nza ku­Fa­ro la­ku­Gi­bhi­the lo­nkef,

19 izi­li­ngo ezi­nku­lu ili­hlo la­kho ela­zi­bo­na­yo, le­zi­bo­na­ka­li­so, le­zi­ma­nga­li­so, le­sa­ndla esi­la­ma­ndla, le­nga­lo eye­lu­li­we­yo, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eya­ku­khu­pha nga­kho. INko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­kwe­nza nja­lo ku­zo zo­nke izi­zwe oze­sa­ba­yog.

20 Fu­thi-ke iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­thu­me­la olo­nyo­vu pha­ka­thi kwa­zo, zi­ze zi­bhu­ji­swe ezi­se­le­yo le­zi­ca­tshe­le ubu­so ba­khoh.

21 Ka­li­yi­ku­tsha­ywa lu­va­lo nga­zoi, ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ipha­ka­thi kwa­khoj, uNku­lu­nku­lu omkhu­lu lo­we­sa­be­ka­yok.

22 INko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­zi­ngco­thu­la le­zi­zi­zwe pha­mbi kwa­kho ka­nci­nya­ne ka­nci­nya­ne; unge­zi­qe­de ma­si­nya­ne, hle­zi izi­lo ze­ga­nga zi­kwa­nde­lel.

23 Ko­dwa iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­zi­ni­ke­la pha­mbi kwa­kho, izi­pha­za­mi­se ngo­ku­pha­za­mi­se­ka oku­khu­lu, zi­ze zi­chi­thwe.

24 Iza­ni­ke­la eza­ndle­ni za­kho ama­kho­si azom, nja­lo uza­ci­tsha ibi­zo la­wo li­su­ke nga­pha­nsi kwa­ma­zu­lun; ka­ku­la­mu­ntu oza­ku­ma pha­mbi kwa­kho uze uzi­bhu­bhi­seo.

25 Izi­tho­mbe ezi­ba­zi­we­yo za­bo­nku­lu­nku­lu ba­zo li­za­zi­tshi­sa ngo­mli­lop. Unga­fi­si isi­li­va le­go­li­de eli­ku­zo, unga­zi­tha­the­li lo­naq, hle­zi uba­njwe emji­bi­le­ni nga­lor, ngo­ba li­yi­si­ne­ngi­so eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­khos.

26 Nja­lo unga­si­nge­ni­si isi­ne­ngi­so endli­ni ya­kho, hle­zi ube yi­nto eqa­le­ki­si­we­yo nje­nga­so; use­nya­nye lo­ku­se­nya­nya, une­ngwe lo­ku­ne­ngwa yi­so, ngo­ba si­yi­nto eqa­le­ki­si­we­yot.

Ize­nzo ezi­nhle ze­Nko­si eya­ze­nza kuI­sra­ye­li enka­nga­la

8Yo­nke imi­the­tho engi­ku­la­ya yo­na la­mu­hla li­za­na­nze­le­la uku­ye­nza, uku­ze li­phi­le, la­nde, li­nge­ne li­dle ili­fa le­li­zwe, iNko­si eya­li­fu­nge­la oyi­hloa.

2 Nja­lo uza­khu­mbu­la indle­la yo­nke iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­kho­khe­le nga­yo li­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne enka­nga­la, uku­ze iku­tho­bi­seb, iku­hlo­lec, ukwa­zi oku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­kho, uba uza­gci­na imi­the­tho ya­yo, lo­ba ha­tshid.

3 Ya­si­ku­tho­bi­sa, ya­ku­la­mbi­sae, ya­ku­dli­sa ima­na owa­wu­nga­ya­zi, la­bo­yi­hlo ba­be­nga­ya­zif, uku­ze ikwa­zi­se uku­thi umu­ntu ka­phi­li nge­si­nkwa so­dwa, ko­dwa nga­kho ko­nke oku­phu­ma emlo­nye­ni we­Nko­si umu­ntu uya­phi­lag.

4 Ize­mba­tho za­kho ka­zi­gu­ga­nga phe­zu kwa­kho, lo­nya­wo lwa­kho ka­lu­vu­vu­ka­nga, le imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­neh.

5 Nga­kho ya­zi enhli­zi­ywe­ni ya­kho uku­thi nje­nge­ndo­da ila­ya indo­da­na ya­yo, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iya­ku­la­yai.

6 Nga­kho uza­gci­na imi­the­tho ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, uku­ha­mba endle­le­ni za­yo, lo­ku­ye­sa­baj.

7 Ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iku­nge­ni­sa eli­zwe­ni eli­hle, ili­zwe le­zi­fu­la za­ma­nzi, le­mi­tho­mbo lo­ku­ju­la oku­go­bho­za ezi­ho­tshe­ni le­zi­nta­be­nik;

8 ili­zwe le­ngqo­lo­yi, le­bha­li*, le­zi­vi­ni, le­mi­khi­wa, le­zi­the­lo ze­po­me­gra­na­ti*, ili­zwe le­zi­hla­hla ze­mi­hlwa­thi za­ma­fu­tha, lo­lu­jul,

9 ili­zwe oza­ku­dla ku­lo isi­nkwa ku­nge­kho uku­si­le­la, onga­yi­ku­swe­la lu­tho ku­lo; ili­zwe eli­la­ma­tshe ayi­nsi­mbi, le­li­le­zi­nta­ba eli­nga­ge­bha ku­zo ithu­sim.

10 Usu­dli­le wa­su­tha, uza­bu­si­sa iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho nge­li­zwe eli­hle eku­ni­ke lo­na.

11 Zi­qa­phe­le hle­zi ukho­hlwe iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ngo­ku­nga­gci­ni imi­la­yo ya­yo le­za­hlu­le­lo za­yo le­zi­mi­so za­yo, engi­ku­la­ya zo­na la­mu­hla.

12 Hle­zi la­pho usu­dli­le wa­su­tha, usu­wa­khe izi­ndlu ezi­nhle wa­hla­la ku­zon,

13 se­kwa­ndi­le inko­mo za­kho le­zi­mvu za­kho, le­si­li­va le­go­li­de kwa­kho se­kwa­ndi­le, la­kho ko­nke ola­kho se­kwa­ndi­le,

14 inhli­zi­yo ya­kho ibi­si­zi­pha­ka­mi­sao, ubu­su­kho­hlwa iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eya­ku­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, endli­ni yo­bu­gqi­lip,

15 eya­ku­kho­khe­la enka­nga­la enku­lu le­ye­sa­be­ka­yoq, okwa­ku­le­nyo­ka ezi­lo­ku­tshi­sar le­zi­nku­mes lo­mhla­ba­thi owo­mi­le­yo, la­pho okwa­ku­nge­la­ma­nzi kho­nat, eya­ku­ve­ze­la ama­nzi edwa­le­ni le­li­tshe eli­lu­khu­niu,

16 eya­ku­dli­sa ima­na enka­nga­la, oyi­hlo aba­be­nga­ya­zi, uku­ze iku­tho­bi­se, lo­ku­ze iku­hlo­lev, ikwe­nze­le oku­hle eku­ci­ne­ni kwa­khow,

17 ubu­su­si­thi enhli­zi­ywe­ni ya­kho: Ama­ndla ami lo­ku­qi­na kwe­sa­ndla sa­mi ku­ngi­zu­ze­le li­no­tho.

18 Ko­dwa uza­khu­mbu­la iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, ngo­ba yi­yo eku­ni­ka ama­ndla oku­zu­za ino­thox, uku­ze iqi­ni­se isi­vu­me­lwa­no sa­yo eya­si­fu­nge­la oyi­hlo nje­nga­la­mu­hlay.

19 Ku­za­ku­thi-ke, nxa ukho­hlwa lo­ku­kho­hlwa iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, ula­nde­le aba­nye onku­lu­nku­lu, uba­kho­nze, uba­kho­tha­me­lez, ngi­ya­li­fa­ka­ze­la la­mu­hla uku­thi li­za­bhu­bha lo­ku­bhu­bhaa.

20 Nje­nge­zi­zwe iNko­si ezi­chi­thi­le­yo pha­mbi kwe­nu, ngo­ku­nja­lo li­za­bhu­bha, ngo­ba li­nga­li­la­le­la­nga ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nub.

INko­si iza­chi­tha izi­zwe ze­Kha­na­ni

9Zwa­na, Isra­ye­li; uza­cha­pha iJo­da­ni la­mu­hla, uku­nge­ne­la uku­dla ili­fa le­zi­zwea ezi­nku­lu le­zi­la­ma­ndla ku­la­we, imi­zi emi­khu­lub ebi­ye­lwe nge­mi­tha­nga­la efi­ka ema­zu­lwi­nic.

2 Aba­ntu aba­khu­lu la­ba­de, aba­ntwa­na ba­maA­na­ki we­na oba­zi­yo, we­na osu­zwi­le nga­bo ku­thi­wa: Ngu­ba­ni onge­ma pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­kaA­na­kid?

3 Nga­kho ya­zi la­mu­hla uku­thi yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho echa­pha pha­mbi kwa­khoe, engu­mli­lo oqo­thu­la­yof; yo­na iza­ba­chi­tha, nja­lo yo­na iza­be­hli­se­la pha­nsi pha­mbi kwa­khog; nja­lo li­za­ba­xo­tsha ba­su­ke eli­fe­ni la­bo, li­ba­bhu­bhi­se ma­si­nya­ne, nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si ku­weh.

4 Unga­khu­lu­mi enhli­zi­ywe­ni ya­kho, la­pho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho isi­ba­xo­tshi­le pha­mbi kwa­kho, usi­thi: Nge­nxa yo­ku­lu­nga kwa­mi iNko­si ingi­nge­ni­se uku­dla ili­fa le­li­zwe le­lii. Ko­dwa nge­nxa yo­bu­bi ba­le­zi­zi­zwe iNko­sij izi­xo­tsha zi­su­ke eli­fe­ni la­zo pha­mbi kwa­khok.

5 Ka­ku­nge­nxa yo­ku­lu­nga kwa­kho ku­mbe nge­nxa yo­bu­qo­tho be­nhli­zi­yo ya­kho uku­thi unge­ne uku­dla ili­fa le­li­zwe la­zol; ko­dwa nge­nxa yo­bu­bi ba­le­zi­zi­zwe iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho izi­xo­tsha zi­su­ke eli­fe­ni la­zo pha­mbi kwa­khom, lo­ku­thi iqi­ni­se ili­zwi iNko­si eya­li­fu­nge­la oyi­hlo, uA­bra­ha­ma, uI­sa­ka lo­Ja­ko­ben.

6 Ya­zi-ke uku­thi ka­ku­nge­nxa yo­ku­lu­nga kwa­kho uku­thi iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iku­ni­ka le­li­li­zwe eli­hle uku­thi udle ili­fa la­lo; ngo­ba uyi­si­zwe esi­le­nta­mo elu­khu­nio.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­vu­ke­la iNko­si enka­nga­la

7 Khu­mbu­la, unga­kho­hlwa, uku­thi wa­yi­thu­ku­the­li­sa iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho enka­nga­la; ku­su­ke­la osu­kwi­ni owa­phu­ma nga­lo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the la­ze la­fi­ka ku­li­nda­wo, be­li­yi­vu­ke­la iNko­sip.

8 Le­Ho­re­be la­yi­thu­ku­the­li­sa iNko­si, ya­ze ya­li­thu­ku­the­le­la iNko­si uku­li­chi­thaq.

9 Se­nge­nyu­ke­le enta­be­ni ukwe­mu­ke­la izi­bhe­bhe za­ma­tshe, izi­bhe­bhe ze­si­vu­me­lwa­no iNko­si eya­se­nza la­nir, nga­se­ngi­hla­la enta­be­ni insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne lo­bu­su­ku obu­nga­ma­tshu­mi ama­ne, angi­dla­nga si­nkwa, angi­na­tha­nga ma­nzis.

10 INko­si ya­si­ngi­ni­ka le­zo­zi­bhe­bhe ezi­mbi­li za­ma­tshe zi­lo­tshwe ngo­mu­nwe ka­Nku­lu­nku­lu, la­phe­zu kwa­zo ku­lo­tshi­we ngo­kwa­ma­zwi wo­nke iNko­si eya­yi­wa­khu­lu­me la­ni enta­be­ni, ipha­ka­thi ko­mli­lot ngo­su­ku lo­ku­hla­nga­nau.

11 Kwa­se­ku­si­thi eku­phe­le­ni kwe­nsu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne lo­bu­su­ku obu­nga­ma­tshu­mi ama­ne, iNko­si ya­ngi­pha izi­bhe­bhe ezi­mbi­li za­ma­tshe, izi­bhe­bhe ze­si­vu­me­lwa­no.

12 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Su­ku­ma we­hle ngo­ku­pha­ngi­sa usu­ke la­pha, ngo­ba aba­ntu ba­kho owa­ba­khu­pha eGi­bhi­the bo­na­ka­li­si­lev, ba­pha­mbu­ki­le ngo­ku­pha­ngi­sa endle­le­ni enga­ba­la­ya yo­na, ba­ze­nze­la isi­tho­mbe esi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­saw.

13 INko­si ya­si­khu­lu­ma ki­mi isi­thi: Ngi­ba­bo­ni­le la­ba­ba­ntux, kha­nge­la-ke, ba­nga­ba­ntu aba­nta­mo zi­lu­khu­niy.

14 Ngi­ye­ke­la uku­ze ngi­ba­bhu­bhi­sez, nge­su­le ibi­zo la­bo li­su­ke nga­pha­nsi kwa­ma­zu­lua; nja­lo ngi­za­kwe­nza ube yi­si­zwe esi­la­ma­ndla le­si­khu­lu ku­la­bob.

15 Nga­se­ngi­phe­ndu­ka ngi­se­hla enta­be­nic, le­nta­ba ya­yi­vu­tha umli­lo; le­zi­bhe­bhe zo­mbi­li ze­si­vu­me­lwa­no za­zi­se­za­ndle­ni za­mi zo­mbi­lid.

16 Nga­se­ngi­bo­na, kha­nge­la­ni-ke, la­lo­ni­le eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­nu, la­li­ze­nze­le itho­le eli­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa, la­li­pha­mbu­ki­le ngo­ku­pha­ngi­sa endle­le­ni iNko­si eya­yi­li­la­yi­lee.

17 Nga­se­ngi­ba­mba izi­bhe­bhe zo­mbi­li, nga­zi­la­hla eza­ndle­ni za­mi zo­mbi­li, nga­zi­bu­la­la pha­mbi kwa­me­hlo enu.

18 Nga­se­ngi­zi­wi­se­la pha­nsi pha­mbi kwe­Nko­sif nje­nga­ku­qa­la, insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne lo­bu­su­ku obu­nga­ma­tshu­mi ama­neg, ngi­nga­dli si­nkwa, ngi­nga­na­thi ma­nzi, nge­nxa ya­so so­nke iso­no se­nu eli­so­ni­le­yo, li­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si, li­yi­thu­ku­the­li­sah.

19 Ngo­ba nga­ngi­se­sa­ba uku­thu­ku­the­la lo­la­ka iNko­si eya­yi­li­thu­ku­the­le­la nga­kho uku­li­bhu­bhi­sa; ko­dwa iNko­si ya­ngi­zwa la­nga­le­so­si­kha­thii.

20 INko­si ya­si­mthu­ku­the­le­la ka­khu­lu uA­ro­ni uku­ze imbhu­bhi­se; ko­dwa nga­mkhu­le­ke­la loA­ro­ni nga­le­so­si­kha­thij.

21 Nga­se­ngi­tha­tha iso­no se­nu, itho­le ela­li­le­nzi­le, nga­li­tshi­sa ngo­mli­lo, nga­li­cho­bo­za, nga­li­cho­li­si­sa la­ze la­ba li­nci­nya­ne nje­ngo­thu­li; nga­pho­sa uthu­li lwa­lo esi­fu­le­ni esa­si­se­hla enta­be­ni.

22 Le­Ta­be­rak, le­Ma­sal, le­Ki­ri­bo­thi-Ha­tha­vam la­li­yi­thu­ku­the­li­sa iNko­si.

23 La­la­pho iNko­si ya­li­thu­ma li­su­ka eKa­de­shi-Bha­ne­yan isi­thi: Ye­nyu­ka­ni, li­dle ili­fa le­li­zwe engi­li­ni­ke lo­na, la­se­li­hla­mu­ke­la umla­yo we­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, ka­li­yi­kho­lwa­nga, ka­li­la­le­la­nga ili­zwi la­yoo.

24 La­li­ve­le li­yi­vu­ke­le iNko­si ku­su­ke­la osu­kwi­ni enga­la­zi nga­lop.

25 Nga­se­ngi­zi­wi­se­la pha­nsi pha­mbi kwe­Nko­si insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne lo­bu­su­ku obu­nga­ma­tshu­mi ama­ne, enga­zi­wi­se­la pha­nsi nga­zoq, ngo­ba iNko­si ya­yi­the iza­li­chi­tha.

26 Nga­se­ngi­khu­le­ka eNko­si­ni nga­thi: Nko­si Je­ho­va, unga­ba­chi­thi aba­ntu ba­kho le­li­fa la­kho, oba­hle­nge ngo­bu­khu­lu ba­kho, owa­ba­khu­pha eGi­bhi­the nge­sa­ndla esi­la­ma­ndlar.

27 Khu­mbu­la ince­ku za­kho, uA­bra­ha­ma, uI­sa­ka, lo­Ja­ko­be; unga­kha­nge­li inka­ni ya­la­ba­ba­ntu lo­bu­bi ba­bo le­so­no sa­bo,

28 hle­zi ili­zwe owa­si­khu­pha ki­lo li­thi: Nge­nxa yo­ku­thi iNko­si ya­yi­nge­la­ma­ndla oku­ba­nge­ni­sa eli­zwe­ni eya­ba­the­mbi­sa lo­na, la­nge­nxa yo­ku­thi iba­zo­nda, ya­ba­khu­pha uku­ze iba­bu­la­le­le enka­nga­las.

29 Ku­be ka­nti ba­nga­ba­ntu ba­kho le­li­fa la­kho, owa­ba­khu­pha nga­ma­ndla akho ama­khu­lu la­nge­nga­lo ya­kho eye­lu­li­we­yot.

Izi­bhe­bhe za­ma­tshe ze­si­bi­li ze­mi­the­tho eli­tshu­mi

10Nga­le­so­si­kha­thi iNko­si ya­thi ki­mi: Zi­ba­ze­le izi­bhe­bhe ezi­mbi­li za­ma­tshe nje­nge­za­ku­qa­la, we­nyu­ke­le ki­mi enta­be­nia, uze­nze­le umtsho­ko­tsho we­zi­go­dob.

2 Ngi­za­bha­la-ke phe­zu kwe­zi­bhe­bhe ama­zwi aye­se­zi­bhe­bhe­ni za­ku­qa­la owa­zi­bu­la­la­yo, uzi­be­ke emtsho­ko­tshwe­nic.

3 Nga­se­ngi­se­nza umtsho­ko­tsho nge­si­hla­hla se­si­ngad, nga­ba­za izi­bhe­bhe ezi­mbi­li za­ma­tshe nje­nge­za­ku­qa­la, nge­nyu­ke­la enta­be­ni, le­zi­bhe­bhe ezi­mbi­li zi­se­sa­ndle­ni sa­mie.

4 Ya­si­bha­la ezi­bhe­bhe­ni nje­ngo­ku­bha­la kwa­ku­qa­la, imi­la­yo eli­tshu­mif iNko­si eya­yi­khu­lu­ma ki­ni enta­be­ni ipha­ka­thi ko­mli­log ngo­su­ku lo­ku­hla­nga­nah; nja­lo iNko­si ya­ngi­ni­ka zo­na.

5 Nga­se­ngi­phe­ndu­ka ngi­se­hla enta­be­nii, nga­zi­fa­ka izi­bhe­bhe emtsho­ko­tshwe­ni enga­ngi­we­nzi­lej. Nja­lo zi­kho­na la­pho, nje­ngo­ku­ngi­la­ya kwe­Nko­sik.

6 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­su­ka eBe­ye­ro­thi-Be­ne-Ja­ka­nil, ba­ya eMo­se­ram; uA­ro­ni wa­fe­la la­pho, wa­ngcwa­tshwa kho­nan; indo­da­na ya­khe uE­le­ya­za­re wa­se­be­nza nje­ngo­mpri­sti esi­khu­ndle­ni sa­khe.

7 Be­su­ka la­pho, ba­ya eGu­di­go­da; ba­su­ka eGu­di­go­da, ba­ya eJo­ti­ba­tha, ili­zwe le­zi­fu­la za­ma­nzio.

8 Nga­le­so­si­kha­thi iNko­si ye­hlu­ka­ni­sa isi­zwe sa­ko­Le­vip uku­thi si­thwa­le umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­siq, uku­thi si­me pha­mbi kwe­Nko­si, si­yi­kho­nzer, si­bu­si­se ebi­zwe­ni la­yo, ku­ze ku­be la­mu­hlas.

9 Nga­lo­khu uLe­vi ka­la­sa­be­lo le­li­fa ka­nye la­ba­fo­wa­bo; iNko­si iyi­li­fa la­khe, nje­ngo­ku­the­mbi­sa kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ku­yet.

10 Mi­na nga­se­ngi­hla­la enta­be­ni nje­nge­nsu­ku ze­ndu­lo, insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne lo­bu­su­ku obu­nga­ma­tshu­mi ama­neu; le­Nko­si ya­ngi­zwa la­nga­le­so­si­kha­thi; iNko­si ka­yi­tha­nda­nga uku­ku­bhu­bhi­sav.

11 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Su­ku­ma, uha­mbe pha­mbi kwa­ba­ntu, uku­ze ba­nge­ne ba­dle ili­fa le­li­zwe enga­fu­nga ku­bo­yi­se uku­ba­ni­ka lo­naw.

Lo­kho iNko­si eku­fu­na kuI­sra­ye­li

12 Kha­the­si-ke, Isra­ye­li, ku­yi­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­fu­na ku­wex, nga­pha­ndle ko­ku­ye­sa­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khoy, uku­ha­mba nge­ndle­la za­yo zo­nkez, lo­ku­yi­tha­nda, lo­ku­yi­kho­nza iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho nge­nhli­zi­yo ya­kho yo­nke la­ngo­mphe­fu­mu­lo wa­kho wo­nkea,

13 uku­gci­na imi­la­yo ye­Nko­si le­zi­mi­so za­yo engi­ku­la­ya zo­na la­mu­hla, uku­thi ku­ku­lu­nge­leb?

14 Kha­nge­la, ama­zu­lu, le­zu­lu la­ma­zu­lu nga­we­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khoc, umhla­ba la­kho ko­nke oku­ku­wod.

15 Ku­phe­la iNko­si ye­hli­se­la utha­ndo lwa­yo phe­zu kwa­bo­yi­hlo, uku­ba­tha­nda, ya­khe­tha inza­lo ya­bo emva kwa­bo, ngi­tsho li­na pha­ka­thi kwa­zo zo­nke izi­zwe, nje­nga­la­mu­hlae.

16 Nga­kho so­ka­ni ijwa­bu le­nhli­zi­yo ye­nuf, li­nga­be li­sa­ze­nza lu­khu­ni inta­mo ze­nug.

17 Ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ingu­Nku­lu­nku­lu wa­bo­nku­lu­nku­luh, le­Nko­si ya­ma­kho­sii, uNku­lu­nku­lu omkhu­lu, ola­ma­ndlaj, lo­we­sa­be­ka­yok, onge­mu­ke­li ubu­so bo­mu­ntu, onge­mu­ke­li umvu­zol.

18 Eye­nza isa­hlu­le­lo se­nta­nda­ne lo­mfe­lo­ka­zi, nja­lo etha­nda owe­zi­zwe­ni ngo­ku­mni­ka uku­dla le­ze­mba­thom.

19 Nga­kho li­za­mtha­nda owe­zi­zwe­ni, ngo­ba la­li­nga­be­zi­zwe­ni eli­zwe­ni le­Gi­bhi­then.

20 Uza­ye­sa­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, uyi­kho­nzeo, una­ma­the­le ku­yop, ufu­nge nge­bi­zo la­yoq.

21 Ilu­du­mo lwa­kho, nja­lo ingu­Nku­lu­nku­lu wa­khor, okwe­nze­le le­zi­zi­nto ezi­nku­lu le­ze­sa­be­ka­yo, ame­hlo akho azi­bo­ni­le­yos.

22 Oyi­hlo be­hle­la eGi­bhi­the be­la­ba­ntu aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sat; kha­the­si-ke iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ikwe­nzi­le wa­ba nje­nge­nka­nye­zi za­ma­zu­lu ngo­bu­ne­ngiu.

Ubu­khu­lu be­Nko­si

11Nga­kho wo­tha­nda iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khoa, ugci­ne umla­yo wa­yo le­zi­mi­so za­yo le­za­hlu­le­lo za­yo le­mi­the­tho ya­yo insu­ku zo­nkeb.

2 Ya­zi­ni la­mu­hla, ngo­ba ka­ngi­khu­lu­mi eba­ntwa­ne­ni be­nu aba­nga­kwa­zi­yo la­ba­nga­ku­bo­na­nga uku­la­ya kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nuc, ubu­khu­lu ba­yod, isa­ndla sa­yo esi­la­ma­ndla, le­nga­lo ya­yo eye­lu­li­we­yoe,

3 le­zi­bo­na­ka­li­so za­yo le­ze­nzo za­yo eya­ze­nza pha­ka­thi kwe­Gi­bhi­the ku­Fa­ro inko­si ye­Gi­bhi­the, le­li­zwe­ni la­khe lo­nkef,

4 la­lo­kho eya­kwe­nza ebu­thwe­ni le­Gi­bhi­the, ema­bhi­ze­ni ayo le­nqo­le­ni za­yo, lo­ku­thi ye­nza ama­nzi oLwa­ndle olu­Bo­mvu aba­khu­khu­le la­pho be­xo­tsha­na la­ni, lo­ku­thi iNko­si ya­ba­bhu­bhi­sa, ku­ze ku­be la­mu­hlag,

5 la­lo­kho eya­kwe­nza ki­ni enka­nga­la la­ze la­fi­ka ku­li­nda­wo,

6 la­lo­kho eya­kwe­nza ku­Da­tha­ni la­kuA­bi­ra­mu ama­do­da­na kaE­li­ya­bi indo­da­na ka­Ru­be­ni, uku­thi umhla­ba wa­kha­mi­sa umlo­mo wa­wo wa­ba­gi­nya bo­na la­be­zi­ndlu za­bo, la­ma­the­nte aboh, la­kho ko­nke okwa­ku­ngo­kwa­bo, pha­ka­thi ku­kaI­sra­ye­li wo­nkei.

7 Ko­dwa ame­hlo enu abo­ni­le zo­nke ize­nzo ezi­nku­lu ze­Nko­si eya­ze­nza­yo.

8 Nga­kho li­za­gci­na yo­nke imi­the­tho engi­ku­la­ya yo­na la­mu­hla, uku­ze li­be la­ma­ndla li­nge­ne li­dle ili­fa le­li­zwe, eli­cha­phe­la ku­lo uku­ya­ku­dla ili­fa la­loj,

9 lo­ku­thi le­lu­le izi­nsu­ku eli­zwe­nik iNko­si eya­li­fu­nge­la oyi­hlo uku­ba­ni­ka lo­na le­nza­lo ya­bol, ili­zwe eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­jum.

Izi­bu­si­so ze­li­zwe eli­the­nji­si­we­yo

10 Ngo­ba ili­zwe onge­na ki­lo uku­dla ili­fa la­lo ka­li­nje­nge­li­zwe le­Gi­bhi­the eli­phu­ma ki­lo, la­pho owa­hla­nye­la kho­na inhla­nye­lo ya­kho, wa­yi­the­le­la ngo­nya­wo lwa­kho, nje­nge­si­va­nde se­mi­bhi­dan;

11 ko­dwa ili­zwe eli­cha­phe­la ki­lo uku­dla ili­fa la­lo li­yi­li­zwe la­ma­qa­qa le­zi­go­di, li­na­tha ama­nzi nge­zu­lu la­ma­zu­luo;

12 ili­zwe iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eli­kha­tha­le­la­yo; ame­hlo eNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho aphe­zu kwa­lo nja­lo, ku­su­ke­la eku­qa­le­ni ko­mnya­ka ku­ze ku­be se­ku­phe­le­ni ko­mnya­kap.

13 Ku­za­ku­thi-ke, uba li­la­le­la lo­ku­la­le­la imi­the­tho ya­mi engi­li­la­ya yo­na la­mu­hla, uku­tha­nda iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, lo­ku­yi­kho­nza nge­nhli­zi­yo ye­nu yo­nke la­ngo­mphe­fu­mu­lo we­nu wo­nkeq,

14 ngi­za­ni­ka izu­lu le­li­zwe le­nu nge­si­kha­thi sa­lor, izu­lu elo­ku­qa­la le­zu­lu lo­ku­ci­na, uku­ze ubu­the ama­be­le akho le­wa­yi­ni la­kho eli­tsha la­ma­fu­tha akhos.

15 Ngi­za­ni­ka izi­fu­yo za­kho utsha­ni edle­lwe­ni la­khot, nja­lo uza­ku­dla, usu­theu.

16 Zi­qa­phe­le­ni, hle­zi inhli­zi­yo ye­nu ikho­hli­se­ke, li­pha­mbu­kev, li­kho­nze aba­nye onku­lu­nku­lu, li­ba­kho­tha­me­lew,

17 uku­ze ula­ka lwe­Nko­si lu­li­vu­the­lex, nja­lo iva­le ama­zu­lu, uku­ze ku­nga­bi kho­na izu­luy, le­li­zwe li­nga­the­li isi­vu­no sa­loz, li­bhu­bhe ma­si­nya­ne li­su­ke eli­zwe­ni eli­hle iNko­si eli­ni­ka lo­naa.

18 Nga­kho li­za­be­ka la­ma­zwi ami enhli­zi­ywe­ni ye­nu le­mphe­fu­mu­lwe­ni we­nub, li­wa­bo­phe­le esa­ndle­ni se­nu abe lu­pha­wu, uku­ze abe nga­ma­fi­la­kte­ri­yu* pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwa­me­hlo enuc.

19 Li­za­wa­fu­ndi­sa aba­ntwa­na be­nu, ukhu­lu­me nga­wo la­pho uhle­zi endli­ni ya­kho, la­la­pho uha­mba endle­le­ni, la­la­pho ula­la, la­la­pho uvu­kad.

20 Li­wa­bha­le emi­gu­ba­zi­ni ye­ndlu ya­kho le­ma­sa­ngwe­ni akhoe,

21 uku­ze za­nde insu­ku ze­nu le­nsu­ku za­ba­ntwa­na be­nu, eli­zwe­ni iNko­si eya­li­fu­nge­la oyi­hlo uku­ba­ni­ka lo­naf, nje­nge­nsu­ku za­ma­zu­lu phe­zu ko­mhla­bag.

22 Ngo­ba uba li­gci­na lo­ku­gci­na yo­nke imi­the­tho le engi­li­la­ya uku­thi li­ye­nze, uku­tha­nda iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, uku­ha­mba nge­ndle­la za­yo zo­nkeh, lo­ku­na­ma­the­la ku­yoi,

23 kho­na iNko­si iza­xo­tsha eli­fe­ni zo­nke le­zi­zi­zwe zi­su­ke pha­mbi kwe­nuj, li­dle ili­fa le­zi­zwe ezi­nku­lu le­zi­la­ma­ndla ku­la­nik.

24 Yo­nke inda­wo la­pho inga­pha­nsi yo­nya­wo lwe­nu eza­nya­the­la kho­na iza­ku­ba nge­ye­nul; ku­su­ke­la enka­nga­la, le­Le­bha­no­ni, ku­su­ke­la emfu­le­ni, umfu­la iYu­fra­thim, ku­ze ku­fi­ke elwa­ndle lo­ku­ci­na, ku­za­ku­ba ngu­mngce­le we­nun.

25 Ka­ku­la­mu­ntu oza­ku­ma pha­mbi kwe­nuo; iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu iza­be­ka ukwe­sa­be­ka kwe­nu lo­ku­tsha­ywa lu­va­lo nga­ni phe­zu kwa­lo lo­nke ili­zwe eli­za­nya­the­la ku­lop, nje­nga­lo­khu etshi­lo ki­niq.

26 Kha­nge­la­ni, la­mu­hla ngi­ya­be­ka pha­mbi kwe­nu isi­bu­si­so le­si­qa­le­ki­sor;

27 isi­bu­si­so, uba li­la­le­la imi­the­tho ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu engi­li­la­ya yo­na la­mu­hlas;

28 le­si­qa­le­ki­so, uba li­nga­la­le­li imi­the­tho ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, ko­dwa li­pha­mbu­ka endle­le­ni engi­li­la­ya yo­na la­mu­hlat, uku­la­nde­la aba­nye onku­lu­nku­lu eli­nga­ba­za­ngau.

29 Ku­za­ku­thi la­pho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ese­ku­nge­ni­si­le eli­zwe­ni oya ku­lo uku­dla ili­fa la­lo, uza­be­ka isi­bu­si­so phe­zu kwe­nta­ba ye­Ge­ri­zi­mi, le­si­qa­le­ki­so phe­zu kwe­nta­ba yeE­bha­liv.

30 Angi­thi zo­na zi­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni emva kwe­ndle­la ye­ku­tsho­ne­ni kwe­la­nga, eli­zwe­ni la­ma­Kha­na­ni ahla­la ema­gce­ke­ni ma­qo­nda­na le­Gi­li­ga­li, edu­ze le­zi­hla­hla za­ma-o­khi*w ze­Mo­rex?

31 Ngo­ba li­za­cha­pha iJo­da­ni uku­ze li­nge­ne li­dle ili­fa le­li­zwe iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu eli­ni­ka lo­na. Li­za­ku­dla ili­fa la­lo, li­hla­le ki­loy,

32 li­na­nze­le­le ukwe­nza zo­nke izi­mi­so le­za­hlu­le­lo engi­zi­be­ka pha­mbi kwe­nu la­mu­hlaz.

Uku­kho­nza iNko­si ku­me­le ku­be se­nda­we­ni eyo­dwa

12Le­zi yi­zi­mi­so le­za­hlu­le­lo eli­za­na­nze­le­la uku­ze­nza eli­zwe­ni iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­hlo, eku­ni­ka lo­na uku­thi udle ili­fa la­loa, zo­nke izi­nsu­ku eli­phi­la nga­zo emhla­be­nib.

2 Li­za­di­li­za lo­ku­di­li­za zo­nke inda­wo la­pho izi­zwe eli­za­zi­xo­tsha eli­fe­ni la­zo eza­zi­kho­nze­la kho­na onku­lu­nku­lu ba­zo, enta­be­ni ezi­pha­ke­me­yo le­ma­qa­qe­ni la­nga­pha­nsi kwa­so so­nke isi­hla­hla esi­lu­hla­zac;

3 li­za­di­li­za ama­la­thi azo, li­bu­la­le insi­ka za­zo ezi­yi­zi­tho­mbe, li­tshi­se izi­xu­ku za­zo ngo­mli­lod, li­qu­me­le pha­nsi izi­tho­mbe ezi­ba­zi­we­yo za­bo­nku­lu­nku­lu ba­zo, li­chi­the ibi­zo la­zo ku­le­yo­nda­woe.

4 Li­nge­nzi nja­lo eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­nuf.

5 Ko­dwa enda­we­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu eza­yi­khe­tha pha­ka­thi kwa­zo zo­nke izi­zwe ze­nu uku­be­ka ibi­zo la­yo kho­na, li­za­di­nga ku­nda­wo ya­yo yo­ku­hla­la; nja­lo uza­ku­ya kho­nag,

6 li­le­the kho­na imi­ni­ke­lo ye­nu yo­ku­tshi­swa, le­mi­hla­tshe­lo ye­nu, lo­kwe­tshu­mi kwe­nu, lo­mni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa we­sa­ndla se­nu, le­zi­the­mbi­so ze­nu, le­mi­ni­ke­lo ye­nu ye­si­hleh, la­ma­zi­bu­lo enko­mo ze­nu la­we­zi­mvu ze­nui;

7 li­dle kho­na pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nuj, li­tho­ko­zek nga­kho ko­nke eli­be­ke isa­ndla se­nu ku­kho, li­na la­be­ndlu ye­nu, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­bu­si­se nga­khol.

8 Ka­li­yi­kwe­nza nje­nga­kho ko­nke esi­kwe­nza­yo la­pha la­mu­hla, ngu­lo­wo la­lo­wo lo­ba yi­ku­phi oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni akhem.

9 Ngo­ba ka­li­ka­fi­ki eku­phu­mu­le­ni le­li­fe­ni, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na.

10 La­pho se­li­cha­phi­le iJo­da­ni, se­li­hle­zi eli­zwe­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu eli­ni­ka lo­na li­be yi­li­fa le­nu, isi­li­phu­mu­zi­le ezi­the­ni ze­nu zo­nke inhla­ngo­thi zo­nke, se­li­hle­zi li­vi­ke­le­ki­len,

11 kho­na ku­za­ku­ba le­nda­wo iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu eza­yi­khe­tha ukwe­nza ibi­zo la­yo li­hla­le la­phoo; li­za­le­tha la­pho ko­nke engi­li­la­ya kho­na, imi­ni­ke­lo ye­nu yo­ku­tshi­swa, le­mi­hla­tshe­lo ye­nu, lo­kwe­tshu­mi kwe­nu, lo­mni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa we­sa­ndla se­nu, le­zi­the­mbi­so ze­nu zo­nke ezi­khe­the­ki­le­yo eli­za­zi­the­mbi­sa eNko­si­ni.

12 Nja­lo li­za­tha­ba pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, li­na la­ma­do­da­na enu la­ma­do­da­ka­zi enu, le­nce­ku ze­nu le­nce­ku­ka­zi ze­nu, lo­mLe­vi opha­ka­thi kwa­ma­sa­ngo enup, ngo­ba enge­la­sa­be­lo le­li­fa la­niq.

13 Zi­qa­phe­le uku­thi unga­ni­ke­li imi­ni­ke­lo ya­kho yo­ku­tshi­swa ku­yo yo­nke inda­wo oyi­bo­na­yor;

14 ko­dwa enda­we­ni iNko­si eza­yi­khe­tha kwe­si­nye se­zi­zwe za­kho, la­pho uza­ni­ke­la imi­ni­ke­lo ya­kho yo­ku­tshi­swa, la­la­pho uza­kwe­nza ko­nke engi­ku­la­ya kho­nas.

15 Ka­nti unga­hla­ba udle inya­ma, pha­ka­thi kwa­wo wo­nke ama­sa­ngo akho, nje­nga­so so­nke isi­fi­so so­mphe­fu­mu­lo wa­kho, nje­ngo­kwe­si­bu­si­so se­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, eku­ni­ke so­nat; onga­hla­mbu­lu­ka­nga lo­hla­mbu­lu­ki­le­yo anga­ku­dlau, nje­ngo­mzi­ki la­nje­nge­ndlu­ze­lev.

16 Ku­phe­la li­nga­dli iga­zi; li­za­li­chi­the­la emhla­ba­thi­ni nje­nga­ma­nziw.

17 Awu­la­ku­dle­la ema­sa­ngwe­ni akho okwe­tshu­mi kwa­ma­be­le akho le­ye­wa­yi­ni la­kho eli­tsha, le­ya­ma­fu­tha akho, lo­ba ama­zi­bu­lo enko­mo za­kho la­we­zi­mvu za­kho, lo­ba yi­ku­phi kwe­si­the­mbi­so sa­kho osi­the­mbi­si­le­yo, lo­ba imi­ni­ke­lo ya­kho ye­si­hle, lo­ba umni­ke­lo wo­ku­pha­ka­nyi­swa we­sa­ndla sa­kho.

18 Ko­dwa pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho uza­dle­la lo­kho enda­we­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eza­yi­khe­tha, we­na le­ndo­da­na ya­kho le­ndo­da­ka­zi ya­kho, le­nce­ku ya­kho le­nce­ku­ka­zi ya­kho, lo­mLe­vi opha­ka­thi kwa­ma­sa­ngo akho; nja­lo uza­tha­ba pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khox ku­kho ko­nke obe­ka isa­ndla sa­kho ku­khoy.

19 Zi­qa­phe­le uku­thi unga­mkho­hlwa umLe­vi zo­nke izi­nsu­ku za­kho eli­zwe­ni la­khoz.

20 La­pho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iqhe­li­sa umngce­le wa­kho, nje­ngo­ku­khu­lu­ma kwa­yo ku­we, nja­lo uza­ku­thi: Ngi­za­ku­dla inya­ma, ngo­ba umphe­fu­mu­lo wa­kho ukha­nu­ka uku­dla inya­maa; nje­ngo­kwe­si­fi­so so­nke so­mphe­fu­mu­lo wa­kho uza­ku­dla inya­mab.

21 Uba inda­wo iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eza­yi­khe­tha uku­be­ka ibi­zo la­yo kho­na ikha­tsha­na la­we, uza­hla­ba enko­me­ni za­kho lo­ba ezi­mvi­ni za­kho iNko­si eku­ni­ke zo­na, nje­ngo­ku­ku­la­ya kwa­mi, uza­ku­dle­la pha­ka­thi kwa­ma­sa­ngo akho, nje­ngo­kwe­si­fi­so so­nke so­mphe­fu­mu­lo wa­khoc.

22 Ngi­tsho, nje­nga­lo­khu ku­dli­wa umzi­ki le­ndlu­ze­le, ngo­ku­nja­lo uza­zi­dla; onga­hla­mbu­lu­ka­nga lo­hla­mbu­lu­ki­le­yo anga­zi­dla ngo­ku­fa­na­na­yod.

23 Ku­phe­la qa­phe­la uku­thi unga­dli iga­zie, ngo­ba iga­zi li­yi­mpi­lo; nga­kho ka­wu­yi­ku­dla impi­lo ka­nye le­nya­maf.

24 Unga­li­dli, uza­li­chi­the­la emhla­ba­thi­ni nje­nga­ma­nzi.

25 Unga­li­dli, uku­ze ku­ku­lu­nge­le la­ba­ntwa­na ba­kho emva kwa­khog, la­pho use­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­sih.

26 Ku­phe­la izi­nto ezi­ngcwe­le ola­zoi, le­zi­the­mbi­so za­kho, uza­zi­tha­tha, uye enda­we­ni iNko­si eza­yi­khe­thaj.

27 Ulu­ngi­se imi­ni­ke­lo ya­kho yo­ku­tshi­swa, inya­ma le­ga­zi, phe­zu kwe­la­thi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho. Le­ga­zi le­mi­hla­tshe­lo ya­kho li­za­thu­lu­le­lwa phe­zu kwe­la­thi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, le­nya­ma unga­yi­dlak.

28 Qa­phe­la uzwe wo­nke ama­zwi la engi­ku­la­ya wo­na, uku­ze ku­ku­lu­nge­le la­ba­ntwa­na ba­kho emva kwa­kho ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, la­pho use­nza oku­lu­ngi­le­yo lo­ku­qo­ndi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khol.

Isi­xwa­yi­so ngo­ku­kho­nza aba­nye onku­lu­nku­lu

29 La­pho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­qu­ma izi­zwe zi­su­ke pha­mbi kwa­kho la­pho oya kho­na uku­dla ili­fa la­zo, la­pho usu­dle ili­fa la­zo wa­hla­la eli­zwe­ni la­zom,

30 zi­qa­phe­le uku­thi unga­thi­ywa uzi­la­nde­le, emva ko­ku­chi­thwa kwa­zo pha­mbi kwa­kho, lo­ku­thi unga­bu­zi ngo­nku­lu­nku­lu ba­zo usi­thi: Izi­zwe le­zi za­zi­kho­nza nja­ni onku­lu­nku­lu ba­zo? La­mi ngi­za­kwe­nza nja­lon.

31 Ka­wu­yi­kwe­nza nja­lo eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho; ngo­ba ko­nke oku­ne­nge­ka­yo eNko­si­ni, eku­zo­nda­yo, zi­kwe­nzi­le ku­bo­nku­lu­nku­lu ba­zoo; ngo­ba ngi­tsho ama­do­da­na azo la­ma­do­da­ka­zi azo zi­ba­tshi­si­le ngo­mli­lo ku­bo­nku­lu­nku­lu ba­zo.

32 Yo­nke into engi­li­la­ya nga­yo, qa­phe­la­ni uku­ye­nza; unge­nge­ze­le­li ku­yo, fu­thi unga­phu­ngu­li ku­yop.

13Uba ku­ve­la pha­ka­thi kwa­kho umpro­fe­thi ku­mbe umphu­phi wa­ma­phu­phoa, aku­ni­ke isi­bo­na­ka­li­so lo­ba isi­ma­nga­li­sob,

2 le­si­bo­na­ka­li­so lo­ba isi­ma­nga­li­so akhu­lu­me nga­so ku­we se­nza­ka­le, esi­thi: Asi­la­nde­le aba­nye onku­lu­nku­lu onga­ba­za­nga, si­ba­kho­nzec;

3 unga­la­le­li ama­zwi alo­wo­mpro­fe­thi lo­ba lo­wo­mphu­phi wa­ma­phu­pho; ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu iya­li­li­nga uku­ze ya­zi uku­thi li­ya­yi­tha­nda yi­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu nge­nhli­zi­yo ye­nu yo­nke la­ngo­mphe­fu­mu­lo we­nu wo­nked.

4 INko­si uNku­lu­nku­lu we­nu li­za­yi­la­nde­la, yo­na li­ye­sa­be, imi­the­tho ya­yo li­yi­gci­ne, ili­zwi la­yo li­li­la­le­le, yo­na li­yi­kho­nzee, ku­yo li­na­ma­the­lef.

5 La­lo­wo­mpro­fe­thi lo­ba lo­wo­mphu­phi wa­ma­phu­pho ka­bu­la­we, ngo­ba ukhu­lu­me uku­hla­mu­ke­la iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, eya­li­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, ya­ku­hle­nga endli­ni yo­bu­gqi­lig, uku­ku­fu­qa upha­mbu­ke endle­le­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eya­ku­la­ya uku­ha­mba nga­yoh. Nga­lo­khu uza­khu­pha ubu­bi pha­ka­thi kwa­khoi.

6 Uba umfo­we­nu, indo­da­na ka­nyo­ko, lo­ba indo­da­na ya­kho, lo­ba indo­da­ka­zi ya­khoj, lo­ba umfa­zi we­si­fu­ba sa­kho, ku­mbe umnga­ne wa­khok onje­ngo­mphe­fu­mu­lo wa­kho, eku­ye­nga ensi­tha esi­thi: Asi­ha­mbe, si­ye­kho­nza aba­nye onku­lu­nku­lu, onga­ba­za­nga, we­na la­bo­yi­hlol,

7 ba­bo­nku­lu­nku­lu ba­ba­ntu aba­li­zi­nge­le­ze­le­yo, aba­se­du­ze la­we lo­ba aba­kha­tsha­na la­we, ku­su­ke­la komu­nye umkha­wu­lo wo­mhla­ba ku­ze ku­fi­ke komu­nye umkha­wu­lo wo­mhla­bam,

8 unga­mvu­me­li, unga­mla­le­lin, fu­thi ili­hlo la­kho li­nga­mha­wu­ke­li, nja­lo ungamye­ke­li, unga­mfi­hlio,

9 ko­dwa umbu­la­le lo­ku­mbu­la­la; isa­ndla sa­kho si­za­ku­ba nge­so­ku­qa­la phe­zu kwa­khe uku­mbu­la­la, le­mva kwa­lo­kho isa­ndla sa­ba­ntu bo­nkep.

10 Nja­lo mkha­nde nga­ma­tshe aze afeq, ngo­ba ube­di­nga uku­ku­fu­qa upha­mbu­ke eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho, eya­ku­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, endli­ni yo­bu­gqi­lir.

11 LoI­sra­ye­li wo­nke uza­ku­zwa, esa­be, anga­be ese­nza ubu­bi obu­nje­nga­lo­bo pha­ka­thi kwa­khos.

12 Uba usi­zwa ko­mu­nye we­mi­zi ya­kho, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka yo­na, uku­thi uhla­le kho­na, ku­thi­wat:

13 Ku­phu­mi­le ama­do­da, aba­ntwa­na ba­ka­Bhe­li­ya­li, pha­ka­thi kwa­kho, afu­qa apha­mbu­la aba­khi­le­yo bo­mu­zi wa­wo esi­thi: Asi­ha­mbe si­ye­kho­nza aba­nye onku­lu­nku­lu eli­nga­ba­za­nga;

14 kho­na uza­bu­za, uhlo­li­si­se, udi­ngi­si­se; kha­nge­la, uba ku­li­qi­ni­so, le­yo­nto iqi­ni­se­ki­le, le­si­si­ne­ngi­so se­nzi­we pha­ka­thi kwa­khou,

15 uza­tsha­ya lo­ku­ba­tsha­ya aba­khi­le­yo ba­lo­wo­mu­zi ngo­bu­kha­li be­nke­mba, uwu­tsha­ba­la­li­se, la­kho ko­nke oku­ku­wo le­zi­fu­yo za­wo, ngo­bu­kha­li be­nke­mbav.

16 Uza­bu­the­la yo­nke impa­ngo ya­wo pha­ka­thi ko­mda­nga wa­wo, utshi­se ngo­mli­lo umu­zi le­mpa­ngo ya­wo yo­nke uphe­le du, eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­khow; nja­lo uza­ku­ba yi­nqu­mbi pha­ka­de, awu­yi­kwa­khi­wa fu­thix.

17 Ku­nga­na­ma­the­li lu­tho kwa­lo­kho oku­qa­le­ki­si­we­yo esa­ndle­ni sa­kho, uku­ze iNko­si iphe­ndu­ke eku­vu­the­ni kwe­ntu­ku­the­lo ya­yo, iku­phe umu­sa, ibe lo­bu­be­le ku­we, ikwa­ndi­sey, nje­nga­lo­khu ya­fu­nga ku­bo­yi­hloz,

18 uba ula­le­la ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, uku­gci­na yo­nke imi­the­tho ya­yo engi­ku­la­ya yo­na la­mu­hla, ukwe­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khoa.

Izi­nto ezi­thi­le ezi­nga­fa­ne­le ukwe­nzi­wa emngcwa­be­ni

14Li­nga­ba­ntwa­na be­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nua. Ka­li­yi­ku­zi­si­kab, li­nge­nzi impa­ba­nga pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwa­me­hlo enu nge­nxa ya­ba­fi­le­yoc.

2 Ngo­ba uyi­si­zwe esi­ngcwe­le eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho; le­Nko­si iku­khe­thi­led uku­thi ube yi­si­zwe esi­khe­the­ki­le­yo ku­yo, nga­phe­zu kwe­zi­zwe zo­nke ezi­se­bu­swe­ni bo­mhla­bae.

Inya­ma­za­na ezi­hla­mbu­lu­ki­le­yo le­zi­nga­hla­mbu­lu­ka­nga

3 Unga­dli lo­ba yi­ku­phi oku­ne­nge­ka­yof.

4 Yi­le­zi inya­ma­za­na eli­nga­zi­dla: Inka­bi, imvu, le­mbu­zig,

5 indlu­ze­leh, lo­mzi­kii, lo­mzi­ki ole­mpo­ndo ezi­le­mba­xa­mba­xaj, le­mbu­zi ye­ga­nga, lo­mtshwa­ye­li, le­nka­bi ye­ga­nga, le­go­gok,

6 la­yo yo­nke inya­ma­za­na eda­bu­la iso­ndo, eda­bu­la oku­da­bu­ki­le­yo ku­be zi­nkla­gu ezi­mbi­li, eye­tshi­sa­yo pha­ka­thi kwe­zi­nya­ma­za­na; le­yo li­nga­yi­dla.

7 Ko­dwa le­zi ka­li­yi­ku­zi­dla ku­zo eze­tshi­sa­yo, la­ku­zo ezi­da­bu­la iso­ndo eli­da­bu­ki­le­yo: Ika­me­la lo­mvu­ndla le­mbi­la, ngo­ba zi­ye­tshi­sa ko­dwa ka­zi­da­bu­la­nga iso­ndo; zi­ngco­li­le ki­ni.

8 Le­ngu­lu­be, ngo­ba ida­bu­la iso­ndo ko­dwa ka­ye­tshi­si; ingco­li­le ki­ni. Li­nga­dli okwe­nya­ma ya­zo, li­nga­thi­nti izi­du­mbu za­zol.

9 Le­zi li­nga­zi­dla ku­zo zo­nke ezi­se­ma­nzi­ni: Zo­nke ezi­le­mpi­ko la­ma­xo­lo li­nga­zi­dla.

10 Ko­dwa lo­ba yi­ku­phi oku­nge­la­mpi­ko la­ma­xo­lo li­nga­ku­dli; ku­ngco­li­le ki­ni.

11 Zo­nke inyo­ni ezi­hla­mbu­lu­ki­le­yo li­nga­zi­dla.

12 Ko­dwa yi­le­zi eli­nga­yi­ku­dla ku­zo: Ukho­zi le­li­nqe le­ngqu­ngqu­lu edla inhla­nzi,

13 lo­mzwa­zwa, lo­he­lwa­nem, le­li­nqe ngo­hlo­bo lwa­lon,

14 la­lo lo­nke iwa­ba­yi ngo­hlo­bo lwa­lo,

15 le­si­kho­va, lo­ma­ndu­ku­lo, le­nka­nku, lo­kho­zi ngo­hlo­bo lwa­lo,

16 isi­kho­va esi­nci­nya­ne, le­si­kho­va esi­khu­lu, le­si­kho­va esi­mhlo­phe,

17 le­wu­nkwe, le­li­nqe eli­khu­lu, le­tsha­ya­ma­nzi,

18 le­nga­bu­za­ne, le­he­mu ngo­hlo­bo lwa­lo, le­mve­ndu­na, lo­lu­lwa­ne.

19 La­zo zo­nke izi­bu­ngu ezi­le­mpi­ko zi­ngco­li­le ki­nio; ka­zi­nga­dli­wap.

20 Zo­nke izi­nyo­ni ezi­hla­mbu­lu­ki­le­yo li­nga­zi­dla.

21 Li­nga­bo­ku­dla la­ngcu­ba; unga­yi­ni­ka owe­mzi­ni opha­ka­thi kwa­ma­sa­ngo akho uku­thi ayi­dle, lo­ba uyi­the­ngi­se ko­we­zi­zweq; ngo­ba uyi­si­zwe esi­ngcwe­le eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­khor. Unga­phe­ki izi­nya­ne le­mbu­zi ngo­cha­go lu­ka­ni­nas.

Umthe­tho oma­ye­la­na lo­kwe­tshu­mi

22 Uza­ni­ke­la ngo­qo­tho okwe­tshu­mi kwe­si­the­lo so­nke se­nhla­nye­lo ya­kho, insi­mu eku­the­la­yo imi­nya­ka nge­mi­nya­kat.

23 Nja­lo uza­ku­dla pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, enda­we­ni eza­yi­khe­tha uku­thi ibe­ke ibi­zo la­yo kho­na, okwe­tshu­mi kwa­ma­be­le akho, okwe­wa­yi­ni la­kho eli­tsha, lo­kwa­ma­fu­tha akhou, la­ma­zi­bu­lo enko­mo za­kho la­we­zi­mvu za­kho, uku­ze ufu­nde uku­ye­sa­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho insu­ku zo­nkev.

24 Uba-ke indle­la inde ka­khu­lu ku­we, uze we­hlu­le­ke uku­ku­thwa­la, ngo­ba ikha­tsha­na ka­khu­lu la­we inda­wo iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eza­yi­khe­tha uku­thi ibe­ke ibi­zo la­yo kho­na, la­pho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iku­bu­si­si­lew,

25 uza­ku­gu­qu­la-ke ku­be yi­ma­li, ubo­phe­le ima­li esa­ndle­ni sa­kho, uye enda­we­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eza­yi­khe­thax,

26 uthe­nge nga­le­yo­ma­li lo­ba ku­yi­ni umphe­fu­mu­lo wa­kho oku­fi­sa­yo, izi­nka­bi lo­ba izi­mvu lo­ba iwa­yi­ni lo­ba oku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndla, lo­ba ku­yi­ni umphe­fu­mu­lo wa­kho oku­fi­sa­yo; udle kho­na pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, utha­be we­na le­ndlu ya­khoy.

27 Lo­mLe­vi opha­ka­thi kwa­ma­sa­ngo akho, unga­mde­liz, ngo­ba ka­la­sa­be­lo le­li­fa ka­nye la­wea.

28 Eku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka emi­tha­thu uza­khu­pha ko­nke okwe­tshu­mi kwe­zi­the­lo za­kho nga­lo­wo­mnya­ka, uku­gci­ne pha­ka­thi kwa­ma­sa­ngo akhob.

29 Lo­mLe­vic, lo­khu enge­la­sa­be­lo le­li­fa ka­nye la­wed, lo­we­mzi­ni, le­nta­nda­ne, lo­mfe­lo­ka­zi, aba­pha­ka­thi kwa­ma­sa­ngo akho, ba­za­ku­za, ba­dle, ba­su­the, uku­ze iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iku­bu­si­se emse­be­nzi­ni wo­nke we­sa­ndla sa­kho owe­nza­yoe.

Umnya­ka wo­ku­ye­ke­la imi­la­ndu

15Eku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka yo­nke eyi­si­kho­mbi­sa uza­kwe­nza inku­lu­le­koa.

2 Nja­lo le yi­ndle­la ye­nku­lu­le­ko: Wo­nke umkwe­le­di­si owe­bo­le­ka uma­khe­lwa­ne wa­khe uza­khu­lu­la isi­kwe­le­de; ka­yi­kusi­ba­mba nga­ma­ndla ku­ma­khe­lwa­ne

wa­khe ku­mbe ku­mfo­wa­bo, ngo­ba ku­me­nye­ze­lwe inku­lu­le­ko eNko­si­ni.

3 Ko­we­zi­zwe­ni uzasi­ba­mba nga­ma­ndla; ko­dwa lo­kho okwa­kho oku­ku­mfo­we­nu isa­ndla sa­kho si­za­ku­khu­lu­lab;

4 uku­ze ku­nga­bi lo­mya­nga pha­ka­thi kwa­kho; ngo­ba iNko­si iza­ku­bu­si­sa lo­ku­ku­bu­si­sa eli­zwe­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na uku­thi li­be yi­li­fa uku­dla ili­fa la­loc,

5 ku­phe­la uba ula­le­la lo­ku­la­le­la ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, ugci­ne uku­ye­nza li­mi­the­tho yo­nke engi­ku­la­ya yo­na la­mu­hlad.

6 Ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­ku­bu­si­sa nje­ngo­ku­the­mbi­sa kwa­yo ku­we. Nja­lo uza­kwe­bo­le­ka izi­zwe ezi­ne­ngi, ko­dwa we­na ka­wu­yi­kwe­bo­le­ka ku­zoe; uza­bu­sa izi­zwe ezi­ne­ngi, ko­dwa we­na ka­zi­yi­ku­ku­bu­saf.

7 Uba ku­kho­na pha­ka­thi kwa­kho umya­nga ongo­mu­nye wa­ba­fo­we­nu, kwe­li­nye la­ma­sa­ngo akho, eli­zwe­ni la­kho, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na, unge­nzi lu­khu­ni inhli­zi­yo ya­kho, unga­mva­le­li umfo­we­nu ongu­mya­nga isa­ndla sa­khog,

8 ko­dwa uza­mvu­le­la lo­ku­mvu­le­la isa­ndla sa­kho, ume­bo­le­ke lo­ku­me­bo­le­ka okwa­ne­la uku­swe­la kwa­khe, lo­kho aku­swe­la­yoh.

9 Zi­qa­phe­le hle­zi ku­be kho­na ili­zwi enhli­zi­ywe­ni ya­kho embi li­si­thi: Umnya­ka we­si­kho­mbi­sa, umnya­ka we­nku­lu­le­ko use­du­ze; le­li­hlo la­kho li­be li­bi li­me­la­ne lo­mfo­we­nu ongu­mya­nga, uku­ze unga­mni­kii, abe­se­kha­la nga­we eNko­si­nij, nja­lo ku­be yi­so­no ku­wek.

10 Umni­ke lo­ku­mni­ka, le­nhli­zi­yo ya­kho inga­da­ni nxa umni­kal; ngo­ba nge­nxa ya­li­nto iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­ku­bu­si­sa emse­be­nzi­ni wo­nke wa­khom la­ku­kho ko­nke obe­ka ku­kho isa­ndla sa­khon.

11 Ngo­ba umya­nga ka­yi­ku­phe­la pha­ka­thi kwe­li­zweo. Nga­kho ngi­ya­ku­la­ya ngi­thi: Uza­mvu­le­la ka­khu­lu isa­ndla sa­kho umfo­we­nu, umya­nga wa­kho, lo­swe­la­yo wa­kho, eli­zwe­ni la­khop.

Uku­pha­thwa kwe­zi­gqi­li

12 Uba umfo­we­nu, umHe­bhe­ru lo­ba umHe­bhe­ru­ka­zi, ethe­ngi­swa ku­we, aku­se­be­nze­le imi­nya­ka eyi­si­thu­pha, nga­kho ngo­mnya­ka we­si­kho­mbi­sa uza­mye­ke­la uku­thi aha­mbe ekhu­lu­le­ki­le asu­ke ku­weq.

13 La­la­pho umye­ke­la uku­thi aha­mbe ekhu­lu­le­ki­le esu­ka ku­we, unga­mye­ke­li uku­thi aha­mbe enga­pha­tha­nga lu­tho;

14 uza­mna­ke­ke­la lo­ku­mna­ke­ke­la ezi­mvi­ni za­kho, lo­kwe­ba­la lo­ku­bhu­le­la la­kho, lo­kwe­si­kha­me­lo sa­kho se­wa­yi­ni; ku­lo­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­bu­si­se nga­kho uza­mu­phar.

15 Nja­lo uza­khu­mbu­la uku­thi wa­wu­yi­si­gqi­li eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, lo­ku­thi iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ya­ku­hle­nga. Nga­lo­kho ngi­ya­ku­la­ya li­nto la­mu­hlas.

16 Ko­dwa ku­za­ku­thi, uba esi­thi ku­we: Ka­ngi­yi­ku­su­ka ku­we, ngo­ba etha­nda we­na le­ndlu ya­kho, ngo­ba ku­lu­ngi­le ku­ye ela­wet,

17 uza­tha­tha usu­ngu­lo, ubho­bo­ze­le indle­be ya­khe nga­lo esi­va­lwe­ni, uku­ze abe yi­si­gqi­li sa­kho la­pha­ka­de. La­ku­so isi­gqi­li­ka­zi sa­kho we­nze nja­lo.

18 Ka­ku­nga­bi lu­khu­ni eme­hlwe­ni akho nxa umye­ke­la eha­mba ekhu­lu­le­ki­le ku­we; ngo­ba ngo­ku­phi­ndwe ka­bi­li kwe­ho­lo le­si­qa­tshwa uku­se­be­nze­le imi­nya­ka eyi­si­thu­pha. Nga­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­ku­bu­si­sa ku­kho ko­nke okwe­nza­you.

Ama­zi­bu­lo ezi­fu­yo

19 Wo­nke ama­zi­bu­lo aza­za­lwa enko­me­ni za­kho le­zi­mvi­ni za­kho, ama­du­na, uza­wa­ngcwe­li­se­la iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khov; ka­wu­yi­ku­se­be­nza nge­zi­bu­lo le­jo­ngo­si la­kho, fu­thi ka­wu­yi­ku­gu­nda izi­bu­lo le­zi­mvu za­khow.

20 Pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho uza­li­dla, umnya­ka ngo­mnya­ka, enda­we­ni iNko­si eza­yi­khe­tha, we­na le­ndlu ya­khox.

21 Ko­dwa uba ku­le­si­ci ku­lo, li­qhu­la, lo­ba li­yi­si­pho­fu, lo­ba li­la­si­phi isi­ci esi­bi, unga­li­hla­be­li iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khoy.

22 Uza­li­dla pha­ka­thi kwa­ma­sa­ngo akho, onga­hla­mbu­lu­ka­nga lo­hla­mbu­lu­ki­le­yo ba­za­li­dla be­nda­wo­nye, nje­ngo­mzi­ki la­nje­nge­ndlu­ze­lez.

23 Ku­phe­la iga­zi la­lo unga­li­dli; uli­chi­the­le emhla­ba­thi­ni nje­nga­ma­nzia.

Imi­kho­si emi­tha­thu emi­khu­lu

16Gci­na inya­nga kaA­bhi­bhi, we­nze­le iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ipha­si­kaa, ngo­ba nge­nya­nga kaA­bhi­bhi iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ya­ku­khu­pha eGi­bhi­the ebu­su­kub.

2 Nga­kho uza­hla­be­la iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ipha­si­ka, le­zi­mvu le­nko­moc, enda­we­ni iNko­si eza­yi­khe­tha uku­thi ibe­ke ibi­zo la­yo kho­nad.

3 Unga­dli la­lo isi­nkwa esi­le­mvu­be­lo. Insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa uza­ku­dla la­lo isi­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo, isi­nkwa se­nhlu­phe­ko, ngo­ba wa­phu­ma eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the ngo­ku­pha­ngi­sa, uku­ze ukhu­mbu­le usu­ku lo­ku­phu­ma kwa­kho eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the zo­nke izi­nsu­ku ze­mpi­lo ya­khoe.

4 Nja­lo ka­ku­nga­bo­nwa ku­we imvu­be­lo emi­ngce­le­ni yo­nke ya­kho insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa; fu­thi okwe­nya­ma oyi­hla­ba ku­si­hlwaf ngo­su­ku lo­ku­qa­la ka­ku­nga­la­li ubu­su­ku bo­nke ku­ze ku­seg.

5 Awu­la­ku­hla­ba ipha­si­ka pha­ka­thi kwa­lo­ba yi­li­phi la­ma­sa­ngo akho, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka wo­na,

6 ko­dwa enda­we­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eza­yi­khe­tha uku­hla­li­sa ibi­zo la­yo kho­na, la­pho uza­hla­be­la ipha­si­ka ku­si­hlwa, eku­tsho­ne­ni kwe­la­nga, nge­si­kha­thi esi­mi­si­we­yo so­ku­phu­ma kwa­kho eGi­bhi­theh.

7 Nja­lo uza­li­phe­ka, uli­dle­le enda­we­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eza­yi­khe­tha. Le­ku­se­ni uza­phe­ndu­ka uye ema­the­nte­ni akhoi.

8 Insu­ku ezi­yi­si­thu­pha uza­ku­dla isi­nkwa esi­nge­la­mvu­be­loj; la­ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa ku­be lo­mhla­nga­no onzu­lu eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho; unge­nzi umse­be­nzik.

9 Uza­zi­ba­le­la ama­vi­ki ayi­si­kho­mbi­sal. Ku­su­ke­la be­qa­li­sa nge­si­ke­la ema­be­le­nim ami­le­yo uza­qa­la uku­ba­la ama­vi­ki ayi­si­kho­mbi­sa.

10 Kho­na uza­gci­ne­la iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho umkho­si wa­ma­vi­ki, umni­ke­lo we­si­hle we­sa­ndla sa­kho, oza­wu­ni­ke­la, nje­nga­lo­khu iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iku­bu­si­si­len.

11 Nja­lo uza­tho­ko­za pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, we­na le­ndo­da­na ya­kho le­ndo­da­ka­zi ya­kho, le­nce­ku ya­kho le­nce­ku­ka­zi ya­kho, lo­mLe­vi opha­ka­thi kwa­ma­sa­ngo akho, lo­we­zi­zwe­ni, le­nta­nda­ne, lo­mfe­lo­ka­zi, aba­pha­ka­thi kwa­kho, enda­we­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eza­yi­khe­tha uku­hla­li­sa ibi­zo la­yo kho­nao.

12 Uza­khu­mbu­la-ke uku­thi wa­wu­yi­si­gqi­li eGi­bhi­the. Nja­lo uza­gci­na nja­lo we­nze le­zi­zi­mi­sop.

13 Umkho­si wa­ma­du­mba uza­zi­gci­ne­la wo­na insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, eku­bu­the­le­ni kwa­kho eba­le­ni la­kho lo­ku­bhu­le­la le­si­kha­me­lwe­ni sa­kho se­wa­yi­niq.

14 Nja­lo uza­tha­ba emkho­si­ni wa­kho, we­na le­ndo­da­na ya­kho le­ndo­da­ka­zi ya­kho, le­nce­ku ya­kho le­nce­ku­ka­zi ya­kho, lo­mLe­vi, lo­we­zi­zwe­ni, le­nta­nda­ne, lo­mfe­lo­ka­zi, aba­pha­ka­thi kwa­ma­sa­ngo akhor.

15 Insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa uza­yi­gci­ne­la iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho umkho­si, enda­we­ni iNko­si eza­yi­khe­tha; ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­ku­bu­si­sa ku­zo zo­nke izi­the­lo za­kho le­mse­be­nzi­ni wo­nke we­za­ndla za­kho. Nga­kho uza­tho­ko­za ngo­qo­thos.

16 Ka­tha­thu ngo­mnya­ka wo­nke owe­si­li­sa wa­kho uza­bo­na­ka­la pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho enda­we­ni eza­yi­khe­tha, ngo­mkho­si we­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo, la­ngo­mkho­si wa­ma­vi­ki, la­ngo­mkho­si wa­ma­du­mbat. Nja­lo ka­yi­ku­bo­na­ka­la pha­mbi kwe­Nko­si enga­pha­tha­nga lu­thou;

17 ngu­lo­wo la­lo­wo ngo­kwe­si­pho se­sa­ndla sa­khe, nje­nge­si­bu­si­so se­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, eku­ni­ke so­nav.

Aba­hlu­le­li lo­mse­be­nzi wa­bo

18 Aba­hlu­le­liw le­zi­ndu­na uza­zi­be­ke­la bo­na ema­sa­ngwe­ni akho wo­nke, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka wo­na, pha­ka­thi kwe­zi­zwe za­kho, uku­thi ba­hlu­le­le aba­ntu nge­sa­hlu­le­lo esi­lu­ngi­le­yox.

19 Unga­pha­mbu­li isa­hlu­le­loy, unga­kha­nge­li ubu­soz, unge­mu­ke­li isi­pho, ngo­ba isi­pho si­phu­mpu­the­ki­sa ame­hlo aba­hla­ka­ni­phi­le­yo, si­pha­mbu­la ama­zwi aba­lu­ngi­le­yoa.

20 Uku­lu­nga, uku­lu­nga uza­ku­nxwa­ne­la, uku­ze uphi­le, udle ili­fa le­li­zwe iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na.

21 Unga­zi­hla­nye­le­li isi­xu­ku sa­lo­ba yi­si­phi isi­hla­hla edu­ze kwe­la­thi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khob, oza­ze­nze­la lo­nac.

22 Nja­lo unga­zi­mi­se­li insi­ka eyi­si­tho­mbe, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eyi­zo­nda­yo.

17Unga­hla­be­li iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho inka­bi ku­mbe imvu oku­ku­yo isi­ci, lo­ba yi­yi­phi into embi, ngo­ba ku­yi­si­ne­ngi­so eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­khoa.

2 Uba ku­tho­la­ka­la pha­ka­thi kwa­kho, lo­ba pha­ka­thi kwa­li­phi la­ma­sa­ngo akho, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka wo­na, owe­si­li­sa lo­ba owe­si­fa­za­na owe­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khob, ngo­kwe­qa isi­vu­me­lwa­no sa­yoc,

3 abe­se­si­ya­kho­nza aba­nye onku­lu­nku­lu, aba­kho­tha­me­le, lo­ba ila­nga ku­mbe inya­nga, ku­mbe enye ye­bu­tho la­ma­zu­lud, engi­nga­ku­la­ya­ngae,

4 ube usu­ku­bi­ke­lwa, uku­zwe, uza­ku­bu­zi­si­sa, kha­nge­la-ke, ku­li­qi­ni­so, inda­ba iqi­ni­se­ki­le, le­so­si­ne­ngi­so se­nzi­we koI­sra­ye­lif,

5 uza­yi­khu­pha le­yo­ndo­da ku­mbe lo­wo owe­si­fa­za­na, abe­nze le­yo­nto embi, ema­sa­ngwe­ni akho, le­yo­ndo­da ku­mbe lo­wo owe­si­fa­za­na, uba­kha­nde nga­ma­tshe ba­ze ba­feg.

6 Ngo­mlo­mo wa­ba­fa­ka­zi aba­bi­li lo­ba wa­ba­fa­ka­zi aba­tha­thu ofa­ne­le uku­fa uza­bu­la­wa; ka­yi­ku­bu­la­wa ngo­mlo­mo wo­mfa­ka­zi oye­dwah.

7 Isa­ndla sa­ba­fa­ka­zi si­za­ku­ba nge­so­ku­qa­la phe­zu kwa­khe uku­mbu­la­la, le­mva kwa­lo­kho isa­ndla sa­bo bo­nke aba­ntui. Nga­lo­khu uza­khu­pha ubu­bi pha­ka­thi kwa­khoj.

8 Uba ku­lo­da­ba olu­lu­khu­ni ka­khu­lu ku­we ekwa­hlu­le­le­nik, pha­ka­thi kwe­ga­zi le­ga­zi, pha­ka­thi kwe­sa­hlu­le­lo le­sa­hlu­le­lo, la­pha­ka­thi ko­ku­tsha­ya lo­ku­tsha­ya, inda­ba zo­ku­phi­ki­sa­na ema­sa­ngwe­ni akho, kho­na uza­su­ku­mal uye enda­we­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eza­yi­khe­tham,

9 uze ku­ba­pri­sti aba­nga­ma­Le­vin la­ku­ma­hlu­le­li oza­ku­ba ekho­na nga­le­zo­nsu­ku, uza­bu­zao; ba­be­se­be­ku­tshe­la isi­nqu­mo se­sa­hlu­le­lop.

10 Nja­lo uza­kwe­nza nje­ngo­kwe­si­nqu­mo aba­za­ku­tshe­la so­na ku­le­yo­nda­wo iNko­si eza­yi­khe­tha; nja­lo una­nze­le­le ukwe­nza nje­nga­kho ko­nke aba­za­ku­fu­ndi­sa kho­na.

11 Nje­ngo­ko­mthe­tho aba­za­ku­fu­ndi­sa wo­na, la­nje­ngo­kwe­sa­hlu­le­lo aba­za­ku­tshe­la so­na, uza­kwe­nza. Ka­wu­yi­ku­pha­mbu­ka ku­si­nqu­mo aba­za­ku­tshe­la so­na, uye nga­kwe­so­ku­ne­ne ku­mbe nga­kwe­so­kho­hlo.

12 Le­ndo­da eye­nza ngo­ku­zi­qhe­nya uku­ze inga­la­le­li umpri­stiq omi uku­kho­nza kho­na iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khor, ku­mbe uma­hlu­le­li, le­yo­ndo­da iza­ku­fa. Nga­lo­khu uza­khu­pha ubu­bi koI­sra­ye­lis.

13 Nja­lo bo­nke aba­ntu ba­za­ku­zwa, be­sa­be, ba­nga­phi­ndi uku­zi­qhe­nyat.

Imi­la­ye­zo nge­nko­si

14 La­pho usu­fi­ki­le eli­zwe­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na uku­thi udle ili­fa la­lo, uhla­le ki­lo, ubu­su­si­thi: Ngi­za­zi­mi­se­la inko­si nje­nga­zo zo­nke izi­zwe ezi­ngi­zi­nge­le­ze­le­you;

15 umbe­ke lo­ku­mbe­ka abe yi­nko­si phe­zu kwa­kho, ye­na iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eza­mkhe­thav. Eve­la pha­ka­thi kwa­ba­fo­we­nu umbe­ke abe yi­nko­si phe­zu kwa­khow; ka­wu­la­ku­mbe­ka owe­zi­zwe­ni phe­zu kwa­kho onge­su­mfo­we­nu.

16 Ko­dwa anga­za­ndi­se­li ama­bhi­zax, nja­lo anga­ba­bu­yi­se­li aba­ntu eGi­bhi­the uku­ze andi­se ama­bhi­zay, ngo­ba iNko­si ithe ki­ni: Ka­li­sa­yi­ku­bu­ye­la fu­thi nga­le­yo­ndle­laz.

17 Fu­thi anga­za­ndi­se­li aba­fa­zi, uku­ze inhli­zi­yo ya­khe inga­pha­mbu­ki; nja­lo anga­za­ndi­se­li ka­khu­lu isi­li­va le­go­li­dea.

18 Ku­za­ku­thi ese­hla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si so­mbu­so wa­khe, uza­zi­bha­le­la impi­nda ya­lu­mla­yo egwa­lwe­nib, oku­ve­la ku­lo­kho oku­pha­mbic kwa­ba­pri­sti aba­nga­ma­Le­vid.

19 Nja­lo lu­za­ku­ba la­ye, nja­lo aba­le ku­lo insu­ku zo­nke ze­mpi­lo ya­khee, uku­ze afu­nde uku­ye­sa­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khe, agci­ne wo­nke ama­zwi alu­mla­yo le­zi­mi­so le­zi, akwe­nzef,

20 uku­ze inhli­zi­yo ya­khe inga­zi­pha­ka­mi­si phe­zu kwa­ba­fo­wa­bo, lo­ku­ze anga­pha­mbu­ki emthe­thwe­ni aye nga­kwe­so­ku­ne­ne lo­ba nga­kwe­so­kho­hlog, uku­ze elu­le izi­nsu­ku embu­swe­ni wa­khe, ye­na la­ba­ntwa­na ba­khe, pha­ka­thi ku­kaI­sra­ye­lih.

Imi­vu­zo yo­bu­pri­sti

18Aba­pri­sti, ama­Le­vi, isi­zwe so­nke sa­ko­Le­vi, ka­si­yi­ku­ba le­sa­be­lo le­li­fa ka­nye loI­sra­ye­lia; ba­za­ku­dla imi­ni­ke­lo ye­Nko­si eye­nzi­we ngo­mli­lo, le­li­fa la­yob.

2 Nga­kho ka­ba­yi­ku­ba le­li­fa pha­ka­thi kwa­ba­fo­wa­bo; iNko­si iyi­li­fa la­bo, nje­ngo­ku­khu­lu­ma kwa­yo ki­bo.

3 La­lo­khu ku­za­ku­ba li­lu­nge­lo la­ba­pri­sti eli­ve­la eba­ntwi­ni, ku­la­bo aba­hla­ba umhla­tshe­lo, lo­ba inka­bi lo­ba imvu; nja­lo ba­za­ni­ka umpri­sti umkho­no le­mi­hla­thi yo­mi­bi­li lo­lu­suc.

4 Oko­ku­qa­la kwa­ma­be­le akho, ye­wa­yi­ni la­kho eli­tsha, le­ya­ma­fu­tha akho, le­ngqa­bu­tho yo­bo­ya be­zi­mvu za­kho, uza­mu­pha yo­nad.

5 Ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho imkhe­thi­le ku­zo zo­nke izi­zwe za­kho, uku­thi eme akho­nze ebi­zwe­ni le­Nko­si, ye­na la­ma­do­da­na akhe, zo­nke izi­nsu­kue.

6 Uba-ke umLe­vi esi­za eve­la lo­ba ku­ku­li­phi la­ma­sa­ngo akho kuI­sra­ye­li wo­nke la­pho ahla­la kho­na nje­ngo­we­zi­zwe, ezef nge­si­fi­so so­nke so­mphe­fu­mu­lo wa­kheg enda­we­ni iNko­si eza­yi­khe­thah,

7 kho­na eza­kho­nza ebi­zwe­ni le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khei nje­nga­bo bo­nke aba­fo­wa­bo ama­Le­vij, emi­yo kho­na pha­mbi kwe­Nko­sik.

8 Aza­ku­dla iza­be­lo ezi­li­nga­na­yo, nga­pha­ndle kwe­zi­nto za­khe eza­the­ngi­swa­yo za­bo­yi­sel.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­xwa­yi­swa uku­thi ba­nga­vu­mi­si

9 La­pho usu­fi­ki­le eli­zwe­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na, unga­fu­ndi ukwe­nza ngo­kwe­zi­ne­ngi­so za­le­zo­zi­zwem.

10 Ka­ku­yi­ku­tho­la­ka­la pha­ka­thi kwa­kho owe­nza indo­da­na ya­khe le­ndo­da­ka­zi ya­khe ida­bu­le emli­lwe­nin, owe­nza uku­vu­mi­sao, ocha­si­sa nge­mi­bo­nop, lo­we­nza imi­li­ngoq, lo­mtha­ka­thir,

11 lo­pho­sa­yos, lo­la­ma­dlo­zit, lo­lu­mba­you, lo­bu­za kwa­ba­fi­le­yov.

12 Ngo­ba wo­nke owe­nza le­zi­zi­nto uyi­si­ne­ngi­so eNko­si­ni. La­nge­nxa ya­le­zi­zi­ne­ngi­so iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iya­ba­xo­tsha eli­fe­ni pha­mbi kwa­khow.

13 Uza­ku­ba ngo­phe­le­le­yo eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho.

14 Ngo­ba izi­zwe le­zi, oza­ku­dla ili­fa la­zo, za­la­le­la aba­cha­si­sa nge­mi­bo­nox la­ba­vu­mi­siy; ko­dwa we­na, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ka­yi­ku­vu­me­la­nga oku­nja­lo.

UNku­lu­nku­lu uthe­mbi­sa uku­vu­se­la aba­ntu umpro­fe­thi

15 INko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­ku­vu­se­la uMpro­fe­thi ophu­ma pha­ka­thi kwa­kho ku­ba­fo­we­nu onje­nga­mi; ye­na li­mla­le­lez.

16 Nje­nga­kho ko­nke owa­ku­ce­la­yo eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho eHo­re­be ngo­su­ku lo­ku­hla­nga­naa, usi­thi: Ka­ngi­nga­phi­ndi ngi­li­zwe ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­mi, ngi­nga­be ngi­sa­wu­bo­na lu­mli­lo omkhu­lu, uku­ze ngi­nga­fib.

17 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Be­nze ku­hle kwa­ba­ku­khu­lu­mi­le­yoc.

18 Ngi­za­ba­vu­se­la uMpro­fe­thi ophu­ma pha­ka­thi kwa­ba­fo­wa­bo onje­nga­wed; ngi­za­be­ka ama­zwi ami emlo­nye­ni wa­khee, nja­lo akhu­lu­me ki­bo ko­nke engi­za­mla­ya kho­naf.

19 Ku­za­ku­thi-ke lo­ba ngu­ba­ni onga­yi­ku­la­le­la ama­zwi ami aza­wa­khu­lu­ma ebi­zwe­ni la­mi, ngi­za­ku­bu­za ku­yeg.

20 Ko­dwa umpro­fe­thi ozi­qhe­nyah ekhu­lu­ma ili­zwi ebi­zwe­ni la­mi engi­nga­mla­ya­nga uku­li­khu­lu­mai, lo­ba ekhu­lu­ma ebi­zwe­ni la­ba­nye onku­lu­nku­lu, lo­wo­mpro­fe­thi uza­ku­faj.

21 Nja­lo uba usi­thi enhli­zi­ywe­ni ya­kho: Si­za­kwa­zi nja­ni ili­zwi iNko­si enga­li­khu­lu­ma­nga?

22 La­pho umpro­fe­thi ekhu­lu­ma ebi­zwe­ni le­Nko­sik, uba le­yo­nto inge­nze­ki ku­mbe inga­fi­ki, le­lo yi­li­zwi iNko­si enga­li­khu­lu­ma­nga; umpro­fe­thi uli­khu­lu­me ngo­ku­zi­qhe­nya; unga­me­sa­bil.

Imi­zi yo­ku­phe­phe­la

19La­pho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho isi­qu­mi­le izi­zwea, oli­zwe la­zo iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ke lo­na, osu­si­dla ili­fa la­zo, osu­hla­la emi­zi­ni ya­zo le­zi­ndli­ni za­zo,

2 imi­zi emi­tha­thu uza­ze­hlu­ka­ni­se­la yo­na pha­ka­thi kwe­li­zwe iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na uku­dla ili­fa la­lob.

3 Uza­zi­lu­ngi­se­la indle­la, we­hlu­ka­ni­se umngce­le we­li­zwe la­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na uku­dla ili­fa la­lo, ube le­zi­ga­ba ezi­nta­thu, uku­ze wo­nke umbu­la­li aba­le­ke­le kho­na.

4 La­lo­lu lu­da­ba lo­mbu­la­li onga­ba­le­ke­la kho­na uku­ze aphi­le: Lo­wo otsha­ya uma­khe­lwa­ne wa­khe ku­nge­yi­si­kho nga­bo­mo, obe­nga­mzo­ndi ma­ndu­loc,

5 nje­ngo­nge­na ega­nge­ni lo­ma­khe­lwa­ne wa­khe uku­ya­ga­mu­la izi­hla­hla, le­sa­ndla sa­khe si­tsha­ya nge­hlo­ka uku­ga­mu­la isi­hla­hla, le­nsi­mbi ikhu­mu­ke emphi­ni­ni, imtsha­ye uma­khe­lwa­ne wa­khe aze afe, ye­na uza­ba­le­ke­la ko­mu­nye wa­le­yo­mi­zi uku­ze aphi­le.

6 Hle­zi umphi­ndi­se­li we­ga­zi axo­tsha­ne lo­mbu­la­li, inhli­zi­yo ya­khe isa­tshi­sa, amfi­ce ngo­ba indle­la inde, amtsha­ye ambu­la­le, la­nxa be­ku­nge­la­si­gwe­bo so­ku­fa ku­ye, ngo­ba ebe­nga­mzo­ndi ma­ndu­lod.

7 Nga­lo­khu ngi­ya­li­la­ya ngi­si­thi: Uza­ze­hlu­ka­ni­se­la imi­zi emi­tha­thu.

8 Uba-ke iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khoe iqhe­li­sa umngce­le wa­khof, nje­ngo­ku­fu­nga kwa­yo ku­bo­yi­hlo, iku­ni­ka ili­zwe lo­nke eya­khu­lu­ma nga­lo uku­ba­ni­ka oyi­hlog,

9 uba ugci­na yo­nke li­mi­the­tho uku­ye­nza engi­ku­la­ya yo­na la­mu­hla, uku­tha­nda iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, lo­ku­ha­mba endle­le­ni za­yo izi­nsu­ku zo­nke, kho­na uza­ze­nge­ze­le­le­la emi­nye imi­zi emi­tha­thu nga­pha­ndle kwa­le­yo emi­tha­thuh.

10 Uku­ze ku­nga­chi­thwa iga­zi eli­nge­la­ca­la pha­ka­thi kwe­li­zwe la­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na uku­ba yi­li­fa, ube le­ca­la le­ga­zi phe­zu kwa­kho.

11 Ko­dwa uba umu­ntu ele­nzo­ndo ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe, amca­tha­me­le, amvu­ke­le, amtsha­ye oko­ku­fa aze afe, aba­le­ke­le ko­mu­nye wa­li­mi­zii,

12 kho­na aba­da­la bo­mu­zi wa­khe ba­za­thu­me­la ba­mtha­the la­pho, ba­mni­ke­le esa­ndle­ni so­mphi­ndi­se­li we­ga­zi uku­thi afe.

13 Ili­hlo la­kho li­nga­mha­wu­ke­lij, ko­dwa uza­khu­pha iga­zi eli­nge­la­ca­la koI­sra­ye­li, uku­ze ku­ku­lu­nge­lek.

14 Unga­tshe­di­si isi­kho­nkwa­ne so­mngce­le wo­ma­khe­lwa­ne wa­kho abe­ndu­lo aba­si­be­the­la­yo eli­fe­ni la­kho, oza­ku­dla ili­fa la­lo eli­zwe­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na uku­dla ili­fa la­lol.

Umla­yo wo­bu­fa­ka­zi

15 Umfa­ka­zi oye­dwa ka­yi­ku­su­ku­me­la umu­ntu lo­ba nga­bu­phi ubu­bi lo­ba nga­si­phi iso­no, lo­ba ku­si­phi iso­no one nga­so. Ngo­mlo­mo wa­ba­fa­ka­zi aba­bi­li ku­mbe ngo­mlo­mo wa­ba­fa­ka­zi aba­tha­thu uda­ba lu­nga­qi­ni­swam.

16 Uba ku­su­ku­ma umfa­ka­zi wa­ma­nga ame­la­ne lo­mu­ntu emfa­ka­ze­la ngo­ku­bin,

17 kho­na aba­ntu bo­ba­bi­li, aba­lo­ku­xa­ba­na, ba­za­ku­ma pha­mbi kwe­Nko­si, pha­mbi kwa­ba­pri­sti la­ba­hlu­le­li aba­za­ku­ba be­kho­na nga­le­zo­nsu­kuo.

18 La­ba­hlu­le­li ba­za­chwa­yi­si­sa; kha­nge­la-ke umfa­ka­zi ngu­mfa­ka­zi wa­ma­nga, ufa­ka­ze ama­nga ngo­mfo­wa­bop,

19 kho­na li­za­kwe­nza ku­ye lo­kho abe­hlo­se uku­kwe­nza ku­mfo­wa­boq; nga­lo­khu uza­khu­pha ubu­bi pha­ka­thi kwa­khor.

20 La­la­bo aba­se­le­yo ba­za­ku­zwa, be­sa­be, ku­su­ke­la la­pho ba­nga­be be­se­nza ubu­bi obu­nje­nga­lo­bu pha­ka­thi kwa­khos.

21 Le­li­hlo la­kho li­nga­bi le­si­ha­wut; impi­lo nge­mpi­lo, ili­hlo nge­li­hlo, izi­nyo nge­zi­nyo, isa­ndla nge­sa­ndla, unya­wo ngo­nya­wou.

Imi­the­tho ye­mpi

20La­pho uphu­ma impi uku­me­la­na le­zi­tha za­kho, ube usu­bo­na ama­bhi­za le­zi­nqo­la, la­ba­ntu aba­ne­ngi ku­la­we, unga­be­sa­bia; ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ila­we, eya­ku­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­theb.

2 Nja­lo ku­za­ku­thi, nxa se­li­so­nde­la empi­ni, umpri­sti aso­nde­le akhu­lu­me la­ba­ntu,

3 athi ku­bo: Zwa­na, Isra­ye­li! Se­li­so­nde­la empi­ni la­mu­hla li­me­la­na le­zi­tha ze­nu; inhli­zi­yo ye­nu ka­yi­nga­phe­li ama­ndla; li­nge­sa­bi, li­nga­thu­thu­me­li, li­nga­tsha­ywa lu­va­lo nge­nxa yo­bu­kho­na ba­boc;

4 ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ngu­ye oha­mba la­ni, uku­li­lwe­la ezi­the­ni ze­nu, uku­li­si­ndi­sad.

5 Le­ndu­na zi­za­khu­lu­ma la­ba­ntu zi­thi: Ngu­ba­ni umu­ntu owa­khe indlu entshae onga­za­nga ayi­vu­le? Ka­ha­mbe abu­ye­le endli­ni ya­khe, hle­zi afe­le empi­ni, lo­mu­nye umu­ntu ayi­vu­lef.

6 Ngu­ba­ni-ke umu­ntu ohla­nye­le isi­vi­ni, onga­dla­nga okwa­so? Ka­ha­mbe abu­ye­le endli­ni ya­khe, hle­zi afe­le empi­ni, lo­mu­nye umu­ntu adle okwa­so.

7 Ngu­ba­ni-ke umu­ntu oga­ne umfa­zi, enga­ka­mtha­thi? Ka­ha­mbe abu­ye­le endli­ni ya­khe, hle­zi afe­le empi­ni, lo­mu­nye umu­ntu amtha­theg.

8 Le­zi­ndu­na zi­za­khu­lu­ma fu­thi la­ba­ntu, zi­thih: Ngu­ba­ni umu­ntu owe­sa­ba­yo ophe­le­lwa nga­ma­ndla enhli­zi­ywe­ni? Ka­ha­mbe abu­ye­le endli­ni ya­khe, uku­ze inhli­zi­yo za­ba­fo­wa­bo zi­nga­phe­le­lwa nga­ma­ndla nje­nge­nhli­zi­yo ya­khei.

9 Ku­za­ku­thi-ke la­pho izi­ndu­na se­zi­qe­di­le uku­khu­lu­ma la­ba­ntu, ba­za­be­ka izi­ndu­na ze­bu­tho epho­ndo lwa­ba­ntuj.

10 Eku­so­nde­le­ni kwa­kho emzi­ni uku­lwa ume­le­ne la­wo, uza­me­me­ze­la uku­thu­la ku­wok.

11 Ku­za­ku­thi-ke, uba uku­phe­ndu­la ngo­ku­thu­la, uku­vu­le­la, kho­na bo­nke aba­ntu aba­fi­cwa ku­wo ba­za­ku­ba yi­zi­bha­lwa ku­we, ba­ku­se­be­nze­le.

12 Ko­dwa uba unge­nzi uku­thu­la la­we, ko­dwa usi­lwa la­we, uza­wu­vi­mbe­ze­la.

13 Nxa iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iwu­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­kho, uza­tsha­ya wo­nke owe­si­li­sa wa­wo ngo­bu­kha­li be­nke­mbal.

14 Ko­dwa abe­si­fa­za­na la­ba­ntwa­nya­na, le­zi­fu­yo, la­kho ko­nke oku­se­mzi­ni, impa­ngo yo­nke ya­wo, uza­zi­pha­nge­la yo­na; uza­ku­dla impa­ngo ye­zi­tha za­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ke yo­nam.

15 Uza­kwe­nza nja­lo ku­yo yo­nke imi­zi ekha­tsha­na ka­khu­lu la­we, enge­yi­si­yo ye­mi­zi ya­le­zi­zi­zwe.

16 Ko­dwa emi­zi­ni ya­la­ba­ba­ntu iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka yo­na uku­ba yi­li­fa, ka­wu­yi­ku­tshi­ya lu­tho lu­phi­la olu­phe­fu­mu­la­yon;

17 ko­dwa uza­ba­tsha­ba­la­li­sa lo­ku­ba­tsha­ba­la­li­sa: Ama­He­thi la­maA­mo­ri, ama­Kha­na­ni la­ma­Pe­ri­zi, ama­Hi­vi la­ma­Je­bu­si, nje­ngo­ku­ku­la­ya kwa­yo iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho.

18 Uku­ze ba­nga­li­fu­ndi­si ukwe­nza nje­nga­zo zo­nke izi­ne­ngi­so za­bo, aba­ze­nze ku­bo­nku­lu­nku­lu ba­boo, uku­thi lo­ne eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­nup.

19 La­pho uvi­mbe­ze­la umu­zi isi­kha­thi esi­de, usi­lwa la­wo uku­wu­thu­mba, ungo­ni izi­hla­hla za­wo ngo­ku­zi­ga­mu­la nge­hlo­ka, ngo­ba unga­dla okwa­zo, ko­dwa unga­zi­ga­mu­liq (ngo­ba isi­hla­hla se­ga­nga si­nge­sa­ba­ntur) uku­za pha­mbi kwa­kho eku­vi­mbe­ze­le­ni.

20 Ku­phe­la izi­hla­hla eli­za­zi­yo uku­thi ka­yi­si­zo izi­hla­hla zo­ku­dla, yi­le­zo onga­zi­chi­tha lo­ku­zi­ga­mu­la uku­ze wa­khe inqa­ba yo­ku­vi­mbe­ze­la ma­qo­nda­na lo­mu­zi olwa impi la­we, uze we­hle­le pha­nsis.

Umla­yo ngo­mu­ntu obu­le­we­yo onga­zi­wa­yo

21Uba ku­tho­la­ka­la obu­le­we­yo eli­zwe­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na uku­dla ili­fa la­lo, ele­le ega­nge­ni, ku­nga­zi­wa uku­thi ngu­ba­ni omtsha­yi­le­yo,

2 aba­da­la ba­kho la­ba­hlu­le­li ba­kho ba­za­phu­ma, ba­li­nga­ni­se uku­ya emi­zi­ni ezi­nge­le­ze­le obu­le­we­yo.

3 Ku­za­ku­thi-ke umu­zi ose­du­ze lo­bu­le­we­yo, aba­da­la ba­lo­wo­mu­zi ba­za­tha­tha itho­ka­zi enko­me­ni, oku­nga­se­tshe­nzwa­nga nga­lo, eli­nga­do­nsa­nga ejo­gwe­ni.

4 La­ba­da­la ba­lo­wo­mu­zi ba­le­hli­se­le itho­ka­zi esi­go­di­ni esi­la­ma­nzi anga­ci­tshi­yo, esi­nga­li­nywa­nga le­si­nga­hla­nye­lwa­nga, be­phu­le inta­mo ye­tho­ka­zi la­pho esi­go­di­ni.

5 Aba­pri­sti, ama­do­da­na ka­Le­vi, ba­za­so­nde­la-ke; ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iba­khe­thi­le uku­yi­kho­nza lo­ku­bu­si­sa ebi­zwe­ni le­Nko­sia, la­ngo­mlo­mo wa­bo ku­za­qu­nywa ko­nke uku­xa­ba­na la­kho ko­nke uku­tsha­yab.

6 La­bo bo­nke aba­da­la ba­lo­wo­mu­zi ose­du­ze lo­bu­le­we­yo ba­za­ge­ze­la iza­ndla za­bo phe­zu kwe­tho­ka­zi ele­phu­lwe inta­mo esi­go­di­nic,

7 ba­phe­ndu­le ba­thi: Iza­ndla ze­thu ka­zi­chi­tha­nga le­li­ga­zi, la­me­hlo ethu ka­wa­ku­bo­na­nga.

8 Be­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­la aba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li owa­mhle­nga­yo, Nko­si, unga­be­ki iga­zi eli­nge­la­ca­la pha­ka­thi kwe­si­zwe sa­kho uI­sra­ye­li. Le­ga­zi ba­za­li­the­the­le­lwad.

9 Nga­lo­khu we­na uza­khu­pha iga­zi eli­nge­la­ca­la pha­ka­thi kwa­kho nxa use­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­sie.

Uku­pha­thwa kwa­be­si­fa­za­na aba­thu­nji­we­yo

10 La­pho uphu­ma impi uku­me­la­na le­zi­tha za­kho, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho isi­zi­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­kho, usu­thu­mbe aba­thu­njwa ba­zo,

11 ubu­su­bo­na pha­ka­thi kwa­ba­thu­nji­we­yo owe­si­fa­za­na omu­hle, umfi­se, uku­thi unga­mtha­tha abe ngu­mka­kho,

12 uza­mnge­ni­sa pha­ka­thi ko­mu­zi wa­kho, nja­lo aphu­ce ikha­nda la­khe, aqu­me inzi­pho za­khe,

13 akhu­lu­le ize­mba­tho zo­ku­thu­njwa kwa­khe, ahla­le emzi­ni wa­kho abe­se­li­le­la uyi­se lo­ni­na inya­nga yo­nke. Emva kwa­lo­kho ubu­su­nge­na ku­ye, ube yi­ndo­da ya­khe, la­ye abe ngu­mka­khof.

14 Ku­za­ku­thi-ke, uba unga­tho­ko­zi nga­ye, uza­mye­ke­la aha­mbe nje­ngo­ku­tha­nda kwa­khe; ko­dwa unga­mthe­ngi­si lo­ku­mthe­ngi­sa nge­ma­li, unga­mpha­thi nje­nge­si­gqi­lig, ngo­ba usu­mtho­bi­si­leh.

Ili­fa lo­bu­zi­bu­lo

15 Uba indo­da ila­ba­fa­zi aba­bi­li, omu­nye eyi­nta­ndo­ka­zi lo­mu­nye eyi­sa­li­wa­ka­zi, nja­lo ba­mza­le­le aba­ntwa­na, inta­ndo­ka­zi le­sa­li­wa­ka­zi, uba izi­bu­lo li­be yi­ndo­da­na ye­sa­li­wa­ka­zii,

16 ku­za­ku­thi, mhla ese­nza ama­do­da­na akhe uku­thi adle ili­fa la­lo­kho ala­kho, ka­nga­ye­nzi indo­da­na ye­nta­ndo­ka­zi ibe li­zi­bu­lo pha­mbi kwe­ndo­da­na ye­sa­li­wa­ka­zi, eli­zi­bu­loj.

17 Ko­dwa izi­bu­lo indo­da­na ye­sa­li­wa­ka­zi uza­li­vu­ma ngo­ku­li­ni­ka isa­be­lo esi­phi­ndwe ka­bi­li sa­kho ko­nke oku­fi­cwa­yo ku­ye, ngo­ba li­yi­ku­qa­la kwa­ma­ndla akhek; ilu­nge­lo lo­bu­zi­bu­lo nge­la­lol.

Uku­pha­thwa kwa­ba­ntwa­na aba­le­nka­ni

18 Uba indo­da ile­ndo­da­na ele­nka­ni le­nge­zwa­yo, enga­la­le­li ili­zwi li­ka­yi­se ku­mbe ili­zwi li­ka­ni­na, se­be­yi­je­zi­si­le, nja­lo inga­ba­la­le­li,

19 kho­na uyi­se lo­ni­na ba­za­yi­ba­mba, ba­yi­khu­phe­le eba­da­le­ni bo­mu­zi wa­yo, le­sa­ngwe­ni le­nda­wo ya­yo,

20 ba­thi eba­da­le­ni bo­mu­zi wa­yo: Li­ndo­da­na ye­thu ile­nka­ni, ka­yi­zwa, ka­yi­la­le­li ili­zwi le­thu; iyi­si­mi­nzi le­si­da­kwam.

21 Kho­na wo­nke ama­do­da omu­zi wa­yo aza­yi­kha­nda nga­ma­tshe ize ife; nga­lo­kho uza­khu­pha ubu­bi pha­ka­thi kwa­khon; nja­lo uI­sra­ye­li wo­nke uza­ku­zwa, esa­beo.

Umla­yo ngo­mu­ntu opha­nye­kwa­yo

22 Nja­lo uba ku­za­ku­ba le­so­no emu­ntwi­ni esi­fa­ne­le uku­fa, abu­la­we, uza­mpha­nye­ka esi­hla­hle­nip.

23 Isi­du­mbu sa­khe si­nga­hla­li esi­hla­hle­ni ubu­su­ku bo­nke, ko­dwa li­za­mngcwa­ba lo­ku­mngcwa­ba nga­lo­lo­su­kuq (ngo­ba opha­nye­ki­we­yo uqa­le­ki­si­we ngu­Nku­lu­nku­lur), uku­ze li­nga­ngco­li­swa ili­zwe la­kho, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na uku­ba yi­li­fas.

Imi­la­yo nge­zi­nye izi­nto

22Awu­yi­ku­bo­na inka­bi yo­mfo­we­nua lo­ba imvu ya­khe idu­ha, uzi­ca­tshe­le. Uza­zi­bu­yi­se­la lo­ku­zi­bu­yi­se­la ku­mfo­we­nub.

2 Nja­lo uba umfo­we­nu enge­kho edu­ze la­we, lo­ba unga­ma­zi, uza­yi­le­tha-ke pha­ka­thi ko­mu­zi wa­kho; nja­lo iza­ku­ba ku­we, umfo­we­nu aze ayi­di­nge, ubu­su­yi­bu­yi­se­la ku­ye.

3 We­nze nja­lo la­ngo­ba­bhe­mi wa­khe, we­nze nja­lo la­nge­se­mba­tho sa­khe, we­nze nja­lo la­nga­yo yo­nke into ela­hle­ki­le­yo yo­mfo­we­nu, ayi­la­hli­le­yo, oyi­tho­li­le­yo; awu­la­ku­yi­ca­tshe­la.

4 Awu­yi­ku­bo­na uba­bhe­mi wo­mfo­we­nu lo­ba inka­bi ya­khe ku­si­wa endle­le­ni, uku­ca­tshe­le; uza­ku­pha­ka­mi­sa lo­ku­ku­pha­ka­mi­sa ka­nye la­yec.

5 Owe­si­fa­za­na anga­gqo­ki okwe­ndo­da, le­ndo­da inga­gqo­ki isi­gqo­ko so­we­si­fa­za­na; ngo­ba wo­nke owe­nza le­zi­zi­nto uyi­si­ne­ngi­so eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho.

6 Uba ku­nga­ba le­si­dle­ke se­nyo­ni pha­mbi kwa­kho endle­le­ni lo­ba ku­si­phi isi­hla­hla lo­ba pha­nsi, ama­phu­phu ku­mbe ama­qa­nda, uni­na efu­ka­me­le ama­phu­phu lo­ba ama­qa­nda, unga­tha­thi uni­na la­ma­phu­phud;

7 uza­ye­ke­la lo­ku­ye­ke­la uni­na uku­ze aha­mbe, uzi­tha­the­le ama­phu­phu, uku­ze ku­ku­lu­nge­le, nja­lo we­lu­le insu­kue.

8 Nxa usa­kha indlu entsha, uza­kwe­nze­la upha­hla lwa­kho utha­ngo, uku­ze unga­ye­hli­se­li indlu ya­kho ica­la le­ga­zi, uba umu­ntu esi­wa awe ku­lo.

9 Unga­hla­nye­li inhlo­bo ezi­mbi­li esi­vi­ni­ni sa­kho, hle­zi isi­vu­no esi­gcwe­le­yo se­nhla­nye­lo ya­kho oyi­hla­nye­le­yo le­si­the­lo se­si­vi­ni si­ngco­li­swef.

10 Unga­li­mi nge­nka­bi lo­ba­bhe­mi nda­wo­nye.

11 Unga­gqo­ki isi­gqo­ko esi­xu­be­neg, ubo­ya be­zi­mvu le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo nda­wo­nyeh.

12 Uza­ze­nze­lai intsha­ka emi­phe­thwe­ni yo­mi­ne ye­se­mba­tho sa­kho oze­mbe­sa nga­soj.

Imi­la­yo ema­ye­la­na lo­ku­tha­tha umfa­zi

13 Uba indo­da itha­tha umfa­zi, inge­ne ku­ye, ibi­si­mzo­nda,

14 imbe­ke ica­la eli­le­hla­zo, imgco­ne nge­bi­zo eli­bi, ithi: Nga­tha­tha lo­we­si­fa­za­na; la­pho ngi­so­nde­la ku­ye ka­ngi­tho­la­nga ubu­nto­mbi ku­ye.

15 Uyi­se we­nto­mbi lo­ni­na ba­za­tha­tha ba­ve­ze ubu­fa­ka­zi bo­bu­nto­mbi be­nto­mbi eba­da­le­ni bo­mu­zi esa­ngwe­ni.

16 Lo­yi­se we­nto­mbi uza­ku­thi eba­da­le­ni: Nge­ndi­se­la indo­da­ka­zi ya­mi ku­li­ndo­da; ya­si­yi­zo­nda;

17 kha­nge­la­ni-ke, ibe­ke ica­la eli­le­hla­zo, isi­thi: Ka­ngi­tho­la­nga ubu­nto­mbi endo­da­ka­zi­ni ya­kho. Ka­nti lo­bu yi­bu­fa­ka­zi bo­bu­nto­mbi be­ndo­da­ka­zi ya­mi. Be­se­be­se­ndla­la ile­mbu pha­mbi kwa­ba­da­la bo­mu­zi.

18 Aba­da­la ba­lo­wo­mu­zi ba­be­se­be­tha­tha le­yo­ndo­da ba­yi­je­zi­se;

19 ba­mhla­wu­li­se inhla­mvu ze­si­li­va ezi­li­khu­lu, ba­zi­ni­ke uyi­se we­nto­mbi, ngo­ba ive­ze ibi­zo eli­bi phe­zu kwe­nto­mbi emsu­lwa ya­koI­sra­ye­li. Nja­lo iza­ku­ba ngu­mka­yo; ka­yi­la­ku­yi­la­hla zo­nke izi­nsu­ku za­yo.

20 Ko­dwa uba li­nto ili­qi­ni­so; ubu­fa­ka­zi bo­bu­nto­mbi ka­bu­tho­la­ka­la­nga ento­mbi­ni,

21 into­mbi ba­za­yi­khu­phe­la emnya­ngo we­ndlu ka­yi­sek, la­ma­do­da omu­zi wa­yo ayi­kha­nde nga­ma­tshe ize ife; ngo­ba ye­nzi­le ubu­phu­ku­phu­ku koI­sra­ye­li ngo­kwe­nza ubu­wu­le endli­ni ka­yi­se. Nga­lo­khu uza­khu­pha ubu­bi pha­ka­thi kwa­khol.

22 Uba indo­da ifi­cwa ile­le lo­mfa­zi owe­nde­le endo­de­ni, la­bo bo­ba­bi­li ba­za­ku­fa-ke, indo­da ebi­le­le lo­mfa­zi, la­lo­wo­mfa­zim. Nga­lo­khu uza­khu­pha ubu­bi koI­sra­ye­lin.

23 Uba ku­le­nto­mba­za­na eyi­nto­mbi emsu­lwa ega­ne indo­da, nja­lo indo­da iyi­tho­le pha­ka­thi ko­mu­zi, ila­le la­yoo,

24 li­za­ba­khu­phe­la esa­ngwe­ni la­lo­wo­mu­zi bo­ba­bi­li, li­ba­kha­nde nga­ma­tshe ba­ze ba­fe; into­mbi ngo­ba inga­hla­ba­nga umkho­si pha­ka­thi ko­mu­zi, le­ndo­da ngo­ba itho­bi­se umka­ma­khe­lwa­ne wa­khep. Nga­lo­khu uza­khu­pha ubu­bi pha­ka­thi kwa­khoq.

25 Ko­dwa uba indo­da ifi­ca into­mbi ega­ni­le­yo ega­nge­ni, indo­da iyi­ba­mbe, ila­le la­yo, nga­kho indo­da ku­phe­la ele­le la­yo iza­ku­fa.

26 Ko­dwa li­nge­nzi lu­tho ento­mbi­ni; ka­ku­la­so­no so­ku­fa ento­mbi­ni; ngo­ba nje­nge­ndo­da evu­ke­la uma­khe­lwa­ne wa­khe imbu­la­le, inja­lo li­nda­ba.

27 Ngo­ba iyi­fi­ce ega­nge­ni; into­mbi ega­ni­le­yo ibi­hla­be umkho­si, nja­lo be­ku­nge­la­mu­ntu wo­ku­yi­si­ndi­sa.

28 Uba indo­da ifi­ce into­mba­za­na eyi­nto­mbi emsu­lwa enga­ga­na­nga, iyi­ba­mbe, ila­le la­yo, ba­be­se­be­fi­cwar,

29 kho­na indo­da ebi­le­le la­yo iza­ni­ka uyi­se we­nto­mbi inhla­mvu ze­si­li­va ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, nja­lo ibe ngu­mka­yo, ngo­ba eyi­tho­bi­si­le; ka­yi­la­ku­yi­la­hla zo­nke izi­nsu­ku za­yos.

30 Indo­da ka­yi­nga­tha­thi umka­yi­set, ka­yi­nge­mbu­li umphe­tho we­se­mba­tho si­ka­yi­seu.

Aba­nga­vu­nye­lwa­yo uku­nge­na eba­ndle­ni le­Nko­si

23Oli­me­le ema­se­nde­ni, lo­ba oqu­nywe ama­pha­mbi­li, anga­nge­ni eba­ndle­ni le­Nko­si.

2 Oze­lwe ngo­bu­fe­be anga­nge­ni eba­ndle­ni le­Nko­si; ngi­tsho isi­zu­ku­lwa­na sa­khe se­tshu­mi ka­si­yi­ku­nge­na eba­ndle­ni le­Nko­sia.

3 UmA­mo­ni lo­mMo­wa­bi ka­nga­nge­ni eba­ndle­ni le­Nko­si; ngi­tsho isi­zu­ku­lwa­na sa­bo se­tshu­mi ka­si­yi­ku­nge­na eba­ndle­ni le­Nko­si, ku­ze ku­be la­pha­ka­deb;

4 nge­nxa yo­ku­thi ka­ba­li­hla­nga­be­za­nga endle­le­ni nge­si­nkwa la­nga­ma­nzi eku­phu­me­ni kwe­nu eGi­bhi­thec; fu­thi ngo­ba ba­qa­tsha uku­me­la­na la­we uBa­la­mi indo­da­na ka­Be­yo­ri owe­Pe­tho­ri owe­Me­so­po­ta­mi­ya uku­ze aku­qa­le­ki­sed.

5 Ko­dwa iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ka­yi­fu­na­nga uku­zwa uBa­la­mi; ko­dwa iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ya­phe­ndu­la isi­qa­le­ki­so sa­ba yi­si­bu­si­so ku­we, ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ya­ku­tha­ndae.

6 Ka­wu­yi­ku­di­nga uku­thu­la kwa­bo lo­ku­hle kwa­bo zo­nke izi­nsu­ku za­kho, ku­ze ku­be la­pha­ka­def.

7 Unga­ne­ngwa ngu­mE­do­ma, ngo­ba ungu­mfo­we­nu; unga­ne­ngwa ngu­mGi­bhi­theg, ngo­ba wa­wu­ngo­we­mzi­ni eli­zwe­ni la­kheh.

8 Aba­ntwa­na aba­za­lwa yi­bo, be­si­zu­ku­lwa­na se­si­tha­thu sa­bo, ba­nga­nge­na eba­ndle­ni le­Nko­si.

Uku­hla­mbu­lu­ka kwa­ma­the­nte

9 La­pho inka­mba iphu­ma uku­ya­me­la­na le­zi­tha za­kho, uza­zi­gci­na ku­yo yo­nke into embi.

10 Uba ekho­na pha­ka­thi kwe­nu umu­ntu onga­hla­mbu­lu­ka­nga nge­nxa yo­ku­ngco­la okwe­hla ebu­su­ku, uza­phu­me­la nga­pha­ndle kwe­nka­mba, anga­nge­ni pha­ka­thi kwe­nka­mbai.

11 Ko­dwa ku­za­ku­thi se­ku­za­ku­hlwa uza­ge­za nga­ma­nzi, la­la­pho ila­nga se­li­tsho­ni­le ange­ne aye pha­ka­thi kwe­nka­mbaj.

12 Nja­lo uza­ku­ba le­nda­wo nga­pha­ndle kwe­nka­mba la­pho oza­phu­me­la kho­na uku­ya nga­pha­ndlek,

13 ube le­si­kho­nkwa­ne ezi­kha­li­ni za­kho; nja­lo ku­za­ku­thi usu­ye1 nga­pha­ndle, uge­bhe nga­so, uphe­ndu­ke ugqi­be­le oku­phu­me ku­we.

14 Ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iya­ha­mba pha­ka­thi kwe­nka­mba ya­kho, uku­ku­khu­lu­lal, lo­ku­ni­ke­la izi­tha za­kho pha­mbi kwa­kho. Nga­kho inka­mba ya­kho iza­ku­ba ngcwe­le, uku­ze inga­bo­ni lu­tho olu­ya­ngi­sa­yo pha­ka­thi kwa­kho, iku­fu­la­the­lem.

Imi­la­yo ema­ye­la­na le­zi­gqi­li, la­ma­wu­le, lo­mvu­zo

15 Unga­ni­ke­li enko­si­ni ya­so isi­gqi­li esi­ba­le­ke­le ku­we si­su­ka enko­si­ni ya­son;

16 si­za­hla­la la­we pha­ka­thi kwa­kho, enda­we­ni esi­za­yi­khe­tha, kwe­li­nye la­ma­sa­ngo akho, la­pho oku­si­lu­nge­le kho­na; unga­si­ci­nde­ze­lio.

17 Ka­ku­nga­bi kho­na iwu­le ele­the­mpe­li pha­ka­thi kwa­ma­do­da­ka­zi akoI­sra­ye­lip, nja­lo ka­ku­nga­bi kho­na inko­tsha­na pha­ka­thi kwa­ma­do­da­na akoI­sra­ye­liq.

18 Unga­le­thi iho­lo le­wu­le le­ma­li ye­nja endli­ni ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ngo­kwa­lo­ba yi­si­phi isi­the­mbi­so; ngo­ba lo­kho ko­ku­bi­li ku­yi­si­ne­ngi­so eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho.

19 Unge­bo­le­ki umfo­we­nu nge­nza­lo, inza­lo ye­ma­li, inza­lo yo­ku­dla, inza­lo ya­lo­ba yi­yi­phi into ebo­le­kwa nge­nza­lor.

20 Unge­bo­le­ka owe­zi­zwe­ni nge­nza­lo, ko­dwa unge­bo­le­ki umfo­we­nu nge­nza­los, uku­ze iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iku­bu­si­se ku­kho ko­nket ofa­ka isa­ndla sa­kho ku­kho eli­zwe­ni oya ku­lo uku­dla ili­fa la­lou.

21 Nxa uthe­mbi­sa isi­the­mbi­so eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho, unga­phu­zi uku­si­kho­kha; ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­si­bi­za lo­ku­si­bi­za ku­we; nja­lo ku­za­ku­ba yi­so­no ku­wev.

22 Ko­dwa uba uye­ke­la uku­the­mbi­sa, ka­ku­yi­ku­ba yi­so­no ku­we.

23 Lo­kho oku­phu­ma ende­be­ni za­kho uza­ku­gci­na ukwe­nze; nje­ngo­ku­the­mbi­sa kwa­kho eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho, umni­ke­lo we­si­hle owu­khu­lu­me ngo­mlo­mo wa­kho.

24 Nxa unge­na esi­vi­ni­ni so­ma­khe­lwa­ne wa­kho, unga­dla izi­the­lo ze­vi­ni nje­ngo­ku­tha­nda kwa­kho usu­the; ko­dwa unga­fa­ki lu­tho esi­tshe­ni sa­kho.

25 Nxa unge­na ema­be­le­ni ami­le­yo ka­ma­khe­lwa­ne wa­khow, unga­kha izi­khwe­bu nge­sa­ndla sa­kho; ko­dwa unga­nge­ni­si isi­ke­la ema­be­le­ni ami­le­yox ka­ma­khe­lwa­ne wa­khoy.

Imi­la­yo yo­kwe­hlu­ka­na

24Uba indo­da itha­tha umfa­zi, imga­ne, ku­za­ku­thi nxa enga­tho­li umu­sa eme­hlwe­ni ayo, ngo­ba ifi­ce ku­ye into eli­hla­zo, ka­yi­mbha­le­le incwa­di ye­se­hlu­ka­ni­so, ifa­ke esa­ndle­ni sa­khe, imkhu­phe endli­ni ya­yoa.

2 Nxa ese­phu­mi­le endli­ni ya­yo, anga­ha­mba, aye­ku­ba ngo­we­nye indo­da.

3 Uba li­ndo­da ela­nde­la­yo imzo­nda, imbha­le­le incwa­di ye­se­hlu­ka­ni­so, iyi­fa­ke esa­ndle­ni sa­khe, imkhi­phe endli­ni ya­yo; lo­ba li­ndo­da ela­nde­la­yo isi­fa ebi­mthe­the wa­ba ngu­mka­yo,

4 indo­da ya­khe yo­ku­qa­la eya­mkhi­pha­yo inge­mtha­the fu­thi abe ngu­mka­yo, emva ko­ku­ba ese­ngco­li­si­we; ngo­ba ku­yi­si­ne­ngi­so pha­mbi kwe­Nko­si. Nga­kho ka­wu­yi­kwe­nza ili­zwe lo­ne iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na uku­ba yi­li­fab.

5 Nxa indo­da ithe­the umfa­zi omu­tsha ka­yi­yi­ku­phu­ma impi, fu­thi ka­yi­yi­ku­pha­thi­swa la­lo­ba yi­wu­phi umse­be­nzi; iza­ku­ba se­kha­ya ikhu­lu­le­ki­le umnya­ka owo­dwac uku­ze itho­ko­zi­se umka­yo emthe­the­yod.

Emi­nye imi­la­yo

6 Ka­ku­nga­bi kho­na oza­tha­tha ili­tshe lo­ku­cho­le­la lo­ba imbo­ko­do uku­ze ku­be yi­si­ba­mbi­so; ngo­ba utha­tha impi­lo ibe yi­si­ba­mbi­soe.

7 Uba umu­ntu efi­cwa ese­ba umu­ntu ku­ba­fo­wa­bo eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­lif, ampha­the nje­nge­si­gqi­li ku­mbe amthe­ngi­se, le­lo­se­la li­za­ku­fag. Nga­lo­khu uza­khu­pha ubu­bi pha­ka­thi kwa­khoh.

8 Qa­phe­la esi­fe­ni so­bu­le­phe­ro, uku­na­nze­le­li­si­sa we­nze nje­nga­kho ko­nke aba­pri­sti aba­nga­ma­Le­vi aba­ku­fu­ndi­sa kho­na; nje­nga­lo­khu nga­ba­la­ya, na­nze­le­la­ni uku­kwe­nzai.

9 Khu­mbu­la lo­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eya­kwe­nza ku­Mi­ri­ya­mu endle­le­ni eku­phu­me­ni kwe­nu eGi­bhi­thej.

10 Nxa use­bo­le­ka uma­khe­lwa­ne wa­kho ulu­tho, unga­nge­ni endli­ni ya­khe uku­thi utha­the isi­ba­mbi­so sa­khe.

11 Uza­ku­ma pha­ndle, lo­mu­ntu ome­bo­le­ka­yo aku­khu­phe­le isi­ba­mbi­so pha­ndle.

12 Nja­lo uba umu­ntu engu­mya­nga, unga­la­li le­si­ba­mbi­so sa­khe;

13 uza­bu­yi­se­la lo­ku­bu­yi­se­la isi­ba­mbi­so ku­ye la­pho ila­nga li­tsho­na, uku­ze ala­le nge­se­mba­tho sa­khek, aku­bu­si­sel; la­lo­kho ku­za­ku­ba yi­ku­lu­nga ku­we pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khom.

14 Unga­ci­nde­ze­li ince­ku eqa­tshi­we­yo engu­mya­nga le­swe­la­yo, ingo­wa­ba­fo­we­nu lo­ba ingo­we­zi­zwe­ni ose­li­zwe­ni la­ki­ni pha­ka­thi kwa­ma­sa­ngo akhon.

15 Uza­ni­ka iho­lo la­yo ngo­su­ku lwa­yo, le­la­nga ka­li­nga­tsho­ni phe­zu kwa­lo, ngo­ba ingu­mya­nga, ibe­ke inhli­zi­yo ya­yo ku­loo; uku­ze inga­kha­li eNko­si­ni nga­we, nja­lo ku­be yi­so­no ku­wep.

16 Oyi­se ka­ba­yi­ku­bu­la­wa nge­nxa ya­ba­ntwa­na, la­ba­ntwa­na ka­ba­yi­ku­bu­la­wa nge­nxa ya­bo­yi­se; ngu­lo­wo la­lo­wo uza­bu­la­wa nge­nxa ye­sa­khe iso­noq.

17 Unga­pha­mbu­li isa­hlu­le­lo so­we­mzi­ni le­nta­nda­ner; unga­tha­thi ise­mba­tho so­mfe­lo­ka­zi si­be yi­si­ba­mbi­sos;

18 ko­dwa ukhu­mbu­le uku­thi wa­wu­yi­si­gqi­li eGi­bhi­the, le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ya­ku­hle­nga kho­na; nga­kho ngi­ya­ku­la­ya uku­thi we­nze lo­lu­lu­thot.

19 Nxa uvu­na isi­vu­no sa­kho ensi­mi­ni ya­khou, ukho­hlwe isi­thu­ngo ensi­mi­ni, unga­bu­ye­li uku­si­tha­tha; si­za­ku­ba nge­so­we­mzi­ni, ese­nta­nda­ne le­so­mfe­lo­ka­ziv; uku­ze iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iku­bu­si­se emse­be­nzi­ni wo­nke we­za­ndla za­khow.

20 Nxa uvu­thu­za isi­hla­hla sa­kho so­mhlwa­thi, unga­yi­hlo­la izi­nga­tsha emva kwa­kho; ku­za­ku­ba ngo­ko­we­mzi­ni lo­kwe­nta­nda­ne lo­ko­mfe­lo­ka­zi.

21 Nxa usu­vu­ni­le izi­the­lo ze­si­vi­ni sa­kho, unga­kho­tho­zi emva kwa­kho; ku­za­ku­ba ngo­ko­we­mzi­ni lo­kwe­nta­nda­ne lo­ko­mfe­lo­ka­zix.

22 Uza­khu­mbu­la uku­thi wa­wu­yi­si­gqi­li eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the; nga­kho ngi­ya­ku­la­ya ukwe­nza lo­lu­lu­thoy.

25Uba ku­kho­na uku­xa­ba­na pha­ka­thi kwa­ba­ntu, ba­ye esa­hlu­le­lwe­ni, uku­thi ba­ba­hlu­le­lea, ba­za­lu­ngi­si­sa olu­ngi­le­yo, ba­la­hle ole­ca­lab.

2 Ku­za­ku­thi-ke uba ole­ca­la efa­ne­le uku­tsha­ywa, uma­hlu­le­li uza­mla­li­sa pha­nsi, atsha­ywe pha­mbi kwa­khe, nje­ngo­ku­li­nge­ne ica­la la­khe, ngo­kwe­na­ni.

3 Anga­tsha­ywa imi­vi­mvi­nya enga­ma­tshu­mi ama­ne, ange­nge­ze­le­li, hle­zi nxa ese­dlu­le uku­mtsha­ya okwe­dlu­la le nge­mi­vi­mvi­nya emi­ne­ngi, ku­ze ku­thi umfo­we­nu aya­nge­ke eme­hlwe­ni akhoc.

4 Unga­yi­fa­ki isa­ye­ke inka­bi nxa ibhu­lad.

Umla­yo wo­ku­nge­na ku­mfa­zi ofe­lwe­yo

5 Uba ize­la­ma­ni zi­hla­la nda­wo­nye, lo­mu­nye wa­zo esi­fa, enge­la­ndo­da­na, umfa­zi wo­fi­le­yo ka­nge­nde­li ko­we­mzi­ni onga­pha­ndle; umfo­wa­bo we­ndo­da ya­khe uza­nge­na ku­ye, amtha­the abe ngu­mka­khe, enze ku­ye imfa­ne­lo yo­mfo­wa­bo we­ndo­dae.

6 Ku­za­ku­thi-ke izi­bu­lo ali­za­la­yo li­za­ku­ma ebi­zwe­ni lo­mfo­wa­bo ofi­le­yof, uku­ze ibi­zo la­khe li­nga­ci­tshwa koI­sra­ye­lig.

7 Uba umu­ntu enga­tha­ndi uku­tha­tha umka­mfo­wa­bo, umka­mfo­wa­bo uza­kwe­nyu­ke­la esa­ngwe­ni ku­ba­da­la athi: Umfo­wa­bo we­ndo­da ya­mi uya­la uku­vu­se­la umfo­wa­bo ibi­zo koI­sra­ye­li; ka­fu­ni ukwe­nza ki­mi imfa­ne­lo yo­mfo­wa­bo we­ndo­dah.

8 Aba­da­la bo­mu­zi wa­khe ba­za­mbi­za-ke, ba­khu­lu­me la­ye. Uba eqi­ni­sa esi­thi: Ka­ngi­tha­ndi uku­mtha­thai;

9 umka­mfo­wa­bo uza­so­nde­la-ke ku­ye pha­mbi kwa­me­hlo aba­da­la, akhu­phe inya­the­la la­khe enya­we­ni lwa­khej, amkha­fu­le­le ebu­swe­nik, aphe­ndu­le, athi: Ku­za­kwe­nzi­wa nja­lo ku­lo­wo­mu­ntu onga­ya­khi­yo indlu yo­mfo­wa­bol.

10 Le­bi­zo la­khe li­za­ku­thi­wa koI­sra­ye­li: Indlu yo­le­nya­the­la ela­khu­tshwa­yo.

11 Nxa ama­do­da esi­lwa, omu­nye lo­mu­nye, ku­so­nde­le umfa­zi we­nye uku­thi ayi­khu­lu­le indo­da ya­khe esa­ndle­ni so­yi­tsha­ya­yo, elu­le isa­ndla sa­khe ayi­ba­mbe nga­ma­pha­mbi­li,

12 usi­qu­me isa­ndla sa­khe, ili­hlo la­kho li­nga­bi la­si­ha­wum.

Umthe­tho we­zi­li­nga­ni­so

13 Unga­bi la­ma­tshe oku­li­nga­ni­san ehlu­ke­ne­yo esi­khwa­me­ni sa­khoo, eli­khu­lu le­li­nci­nya­ne.

14 Unga­bi la­ma-e­fa ehlu­ke­ne­yo endli­ni ya­kho, esi­khu­lu le­si­nci­nya­nep.

15 Wo­ba le­li­tshe lo­ku­li­nga­ni­sa eli­phe­le­le­yo le­li­lu­ngi­le­yo, wo­ba le-e­fa ephe­le­le­yo le­lu­ngi­le­yo, uku­ze insu­ku za­kho ze­lu­lwe eli­zwe­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­naq.

16 Ngo­ba wo­nke owe­nza izi­nto ezi­nje, wo­nke owe­nza uku­nga­lu­ngi, uyi­si­ne­ngi­so eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­khor.

Ica­la la­maA­ma­le­ki

17 Khu­mbu­la lo­kho uA­ma­le­ki akwe­nza ku­wes endle­le­ni eku­phu­me­ni kwe­nu eGi­bhi­thet,

18 uku­thi wa­ku­hla­nga­be­za endle­le­ni, wa­tsha­ya pha­ka­thi kwa­kho aba­be­bu­tha­ka­tha­ka emva kwa­khou, usu­di­ni­we usu­phe­le ama­ndla; ka­nti ka­me­sa­ba­nga uNku­lu­nku­luv.

19 Nga­kho ku­za­ku­thi, nxa iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho isi­ku­phu­mu­zi­le ku­zo zo­nke izi­tha za­kho inhla­ngo­thi zo­nke, eli­zwe­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na li­be yi­li­fa uku­dla ili­fa la­low, uza­kwe­su­la uku­khu­nju­lwa ku­kaA­ma­le­ki nga­pha­nsi kwa­ma­zu­lu; unga­kho­hlwax.

Izi­the­lo zo­ku­qa­la

26Ku­za­ku­thi-ke la­pho usu­fi­ki­le eli­zwe­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na li­be yi­li­fa, udle ili­fa la­lo, uhla­le ku­lo,

2 utha­the oko­ku­qa­la kwe­zi­the­lo zo­nke zo­mhla­ba­thi oza­ku­le­tha ku­ve­la eli­zwe­ni la­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­naa, uku­fa­ke esi­tshe­nib, uye enda­we­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eza­yi­khe­tha uku­hla­li­sa ibi­zo la­yo kho­nac.

3 Uza­ku­ya ku­mpri­sti oza­ku­ba ekho­na nga­le­zo­nsu­ku uthi ku­ye: Ngi­ya­bi­ka la­mu­hla eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho uku­thi se­ngi­fi­ki­le eli­zwe­ni iNko­si eya­li­fu­nge­la oba­ba uku­si­ni­ka lo­na.

4 Nja­lo umpri­sti uza­tha­tha isi­tsha esa­ndle­ni sa­kho, asi­be­ke pha­mbi kwe­la­thi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho.

5 Kho­na uza­phe­ndu­la uthi pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho: Uba­ba wa­ye­ngu­mSi­ri­yad obhu­bha­yo, we­hle­la eGi­bhi­the, wa­hla­la kho­na nje­ngo­we­zi­zwee la­ba­ntu aba­lu­tshwa­na; ko­dwa la­pho wa­ba yi­si­zwe esi­khu­lu esi­la­ma­ndla le­si­la­ba­ne­ngif.

6 Ko­dwa ama­Gi­bhi­the asi­pha­tha ku­bi, asi­hlu­pha, ase­thwe­sa ubu­gqi­li obu­nzi­mag.

7 Sa­se­si­kha­la eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­bo­ba­ba; iNko­si ya­li­zwa ili­zwi le­thu, ya­bo­na inhlu­phe­ko ye­thu, lo­ku­tshi­ka­tshi­ka kwe­thu, lo­ci­nde­ze­lo lwe­thuh;

8 INko­si ya­si­khu­pha eGi­bhi­thei nge­sa­ndla esi­la­ma­ndla la­nge­nga­lo eye­lu­li­we­yoj, la­ngo­kwe­sa­be­ka oku­khu­lu, la­nge­zi­bo­na­ka­li­so, la­nge­zi­ma­nga­li­sok;

9 ya­si­le­tha ku­li­nda­wo, ya­si­ni­ka le­li­li­zwe, ili­zwe eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­jul.

10 Kha­the­si-ke, kha­nge­la, ngi­le­thi­le uku­qa­la kwe­zi­the­lo zo­mhla­ba­thi, Nko­si, ongi­ni­ke kho­na. Nja­lo uza­ku­be­ka pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, ukho­nze pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho;

11 utho­ko­ze nga­kho ko­nke oku­hle iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ke kho­na la­be­ndlu ya­kho, we­na lo­mLe­vi lo­we­mzi­ni opha­ka­thi kwa­khom.

Okwe­tshu­mi

12 La­pho usu­qe­di­le uku­ni­ka okwe­tshu­mi, ko­nke okwe­tshu­mi kwe­zi­the­lo za­kho ngo­mnya­ka we­si­tha­thun, umnya­ka wo­ku­ni­ka okwe­tshu­mi, usu­ku­ni­ke umLe­vi, owe­mzi­ni, inta­nda­ne lo­mfe­lo­ka­zi uku­ze ba­dle pha­ka­thi kwa­ma­sa­ngo akho ba­su­theo,

13 uza­ku­thi pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho: Se­ngi­khu­phi­le endli­ni ya­mi into engcwe­le, la­mi nja­lo nga­ku­ni­ka umLe­vi, lo­we­mzi­ni, inta­nda­ne, lo­mfe­lo­ka­zi, nje­nga­yo yo­nke imi­la­yo ya­kho ongi­la­ye yo­na; ka­nge­qa­nga okwe­mi­la­yo ya­kho, fu­thi ka­ngiyi­kho­hlwa­ngap.

14 Ka­ngi­dla­nga ku­kho eku­li­le­ni kwa­mi, ka­ngi­su­se­la­nga ku­kho uku­ngco­la, ka­ngi­ku­ni­ke­la­nga okwa­kho ko­fi­le­yo; ngi­li­la­le­le ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­mi, nge­nzi­le nje­nga­kho ko­nke ongi­la­ye kho­naq.

15 Kha­nge­la pha­nsi use­nda­we­ni ya­kho yo­ku­hla­la engcwe­le use­ma­zu­lwi­ni, ubu­si­se aba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li lo­mhla­ba osi­ni­ke wo­na, nje­ngo­ku­fu­nga kwa­kho ku­bo­ba­bar, ili­zwe eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­jus.

Aba­ntu be­Nko­si aba­khe­the­ki­le­yo

16 La­mu­hla iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iya­ku­la­ya uku­thi we­nze le­zi­zi­mi­so le­za­hlu­le­lo; nga­kho uza­zi­gci­na uze­nze nge­nhli­zi­yo ya­kho yo­nke la­ngo­mphe­fu­mu­lo wa­kho wo­nke.

17 La­mu­hla uvu­mi­le oba­la uku­thi iNko­si ingu­Nku­lu­nku­lu wa­kho, lo­ku­thi uza­ha­mba endle­le­ni za­yo, ugci­ne izi­mi­so za­yo le­mi­la­yo ya­yo le­za­hlu­le­lo za­yo, ula­le­le ili­zwi la­yot.

18 Fu­thi iNko­si ivu­mi­le oba­la la­mu­hla uku­thi uza­ku­ba yi­si­zwe sa­yo esi­khe­the­ki­le­yo nje­ngo­ku­ku­the­mbi­sa kwa­yo, lo­ku­thi ugci­ne yo­nke imi­la­yo ya­you,

19 uku­ze iku­pha­ka­mi­se phe­zu kwe­zi­zwe zo­nke eze­nzi­le­yo, eku­bo­ngwe­ni, le­bi­zwe­ni, le­nhlo­ni­phe­niv, lo­ku­thi ube yi­si­zwe esi­ngcwe­le eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho nje­ngo­ku­tsho kwa­yow.

Uku­bha­lwa kwe­mi­the­tho ema­tshe­ni enta­be­ni yeE­bha­li

27UMo­zi­si la­ba­da­la ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­la­ya aba­ntu be­si­thi: Gci­na yo­nke imi­the­tho engi­li­la­ya yo­na la­mu­hla.

2 Ku­za­ku­thi-ke mhla li­cha­pha iJo­da­ni li­si­ya eli­zwe­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­na, uza­zi­mi­se­la ama­tshe ama­khu­lu, uwa­hu­qe nge­ka­la­gaa,

3 ubha­le ku­wo wo­nke ama­zwi alu­mla­yo nxa usu­cha­phi­le, uku­ze unge­ne eli­zwe­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­nab, ili­zwe eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­ju, nje­nga­lo­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­hlo ikhu­lu­mi­le ku­wec.

4 Ku­za­ku­thi-ke se­li­cha­phi­le iJo­da­ni, li­mi­se la­ma­tshe engi­li­la­ya nga­wo la­mu­hla, enta­be­ni yeE­bha­li, li­wa­hu­qe nge­ka­la­gad.

5 Wa­khe­le kho­na iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ila­thi, ila­thi la­ma­tshe. Unga­se­be­nzi­si insi­mbi phe­zu kwa­woe.

6 Wa­khe­le iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ila­thi nga­ma­tshe aphe­le­le­yo. Uni­ke­le phe­zu kwa­lo imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­khof,

7 uhla­be imi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, udle la­pho, utho­ko­ze pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho.

8 Fu­thi ubha­le phe­zu kwa­ma­tshe wo­nke ama­zwi alu­mla­yo, ku­kha­nye ku­hle.

9 UMo­zi­si la­ba­pri­sti aba­nga­ma­Le­vi ba­se­be­khu­lu­ma kuI­sra­ye­li wo­nke be­si­thi: Thu­la ula­le­le, Isra­ye­li; la­mu­hla usu­yi­si­zwe se­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khog.

10 Nga­kho uza­la­le­la ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, we­nze imi­la­yo ya­yo le­zi­mi­so za­yo engi­ku­la­ya zo­na la­mu­hla.

Izi­qa­le­ki­so enta­be­ni yeE­bha­li

11 UMo­zi­si wa­se­ba­la­ya aba­ntu nga­lo­lo­su­ku esi­thi:

12 La­ba ba­za­ku­ma enta­be­ni ye­Ge­ri­zi­mi uku­bu­si­sa aba­ntu nxa se­li­cha­phe iJo­da­ni: OSi­me­yo­ni, lo­Le­vi, lo­Ju­da, loI­sa­ka­ri, lo­Jo­se­fa, lo­Bhe­nja­mi­nih.

13 La­la­ba ba­za­ku­ma enta­be­ni yeE­bha­li phe­zu kwe­si­qa­le­ki­so: ORu­be­ni, uGa­di, loA­she­ri, lo­Ze­bu­lu­ni, uDa­ni, lo­Na­fi­tha­lii.

14 La­ma­Le­vi aza­phe­ndu­la athi ku­wo wo­nke ama­do­da akoI­sra­ye­li nge­li­zwi eli­pha­ke­me­yoj:

15 Ka­qa­le­ki­swe umu­ntu owe­nza isi­tho­mbe esi­ba­zi­we­yo le­si­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa, isi­ne­ngi­so eNko­si­ni, umse­be­nzi we­za­ndla zo­mu­ntu oyi­ngci­tshi, asi­be­ke ensi­thak. La­bo bo­nke aba­ntu ba­za­phe­ndu­la ba­thi: Ame­nil.

16 Ka­qa­le­ki­swe ode­le­la uyi­se lo­ni­na. La­bo bo­nke aba­ntu ba­za­ku­thi: Ame­nim.

17 Ka­qa­le­ki­swe otshe­di­sa isi­kho­nkwa­ne so­mngce­le ka­ma­khe­lwa­ne wa­khe. La­bo bo­nke aba­ntu ba­za­ku­thi: Ame­nin.

18 Ka­qa­le­ki­swe odu­hi­sa isi­pho­fu endle­le­ni. La­bo bo­nke aba­ntu ba­za­ku­thi: Ame­nio.

19 Ka­qa­le­ki­swe opha­mbu­la isa­hlu­le­lo so­we­mzi­ni, inta­nda­ne, lo­mfe­lo­ka­zi. La­bo bo­nke aba­ntu ba­za­ku­thi: Ame­nip.

20 Ka­qa­le­ki­swe ola­la lo­mka­yi­seq, ngo­ba embu­le umphe­tho we­se­mba­tho si­ka­yi­ser. La­bo bo­nke aba­ntu ba­za­ku­thi: Ame­ni.

21 Ka­qa­le­ki­swe ola­la la­lo­ba yi­yi­phi inya­ma­za­na. La­bo bo­nke aba­ntu ba­za­ku­thi: Ame­nis.

22 Ka­qa­le­ki­swe ola­la lo­da­de­wa­bo, indo­da­ka­zi ka­yi­se lo­ba indo­da­ka­zi ka­ni­na. La­bo bo­nke aba­ntu ba­za­ku­thi: Ame­nit.

23 Ka­qa­le­ki­swe ola­la lo­ni­na­za­la. La­bo bo­nke aba­ntu ba­za­ku­thi: Ame­niu.

24 Ka­qa­le­ki­swe otsha­ya uma­khe­lwa­ne wa­khe ensi­tha. La­bo bo­nke aba­ntu ba­za­ku­thi: Ame­niv.

25 Ka­qa­le­ki­swe owe­mu­ke­la isi­va­la­mlo­mo so­ku­tsha­ya umu­ntu, iga­zi eli­nge­la­ca­la. La­bo bo­nke aba­ntu ba­za­ku­thi: Ame­niw.

26 Ka­qa­le­ki­swe onga­qi­ni­si ama­zwi alu­mla­yo uku­we­nza. La­bo bo­nke aba­ntu ba­za­ku­thi: Ame­nix.

Izi­bu­si­so zo­ku­la­le­la

28Ku­za­ku­thi-ke, uba ula­le­la lo­ku­la­le­la ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, uku­gci­na ukwe­nza yo­nke imi­la­yo ya­yo engi­ku­la­ya yo­na la­mu­hlaa, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­ku­mi­sa phe­zu­lu phe­zu kwa­zo zo­nke izi­zwe zo­mhla­bab.

2 La­le­zi­zi­bu­si­so zo­nke zi­za­ku­za phe­zu kwa­kho, zi­ku­fi­ce, nxa ula­le­la ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khoc.

3 Uza­bu­si­swa emzi­ni, ubu­si­swe fu­thi ensi­mi­nid.

4 Si­za­bu­si­swa isi­the­lo se­si­za­lo sa­kho, le­si­the­lo so­mhla­ba wa­kho, le­nza­lo ye­zi­fu­yo za­khoe, umqe­gu we­nko­mo za­kho, la­ma­zi­nya­ne ezi­mvu za­khof.

5 Ku­za­bu­si­swa isi­tsha sa­khog, lo­mga­nu wa­kho wo­ku­xo­ve­la izi­nkwa.

6 Uza­bu­si­swa eku­nge­ne­ni kwa­kho, ubu­si­swe eku­phu­me­ni kwa­khoh.

7 INko­si iza­kwe­nza izi­tha za­kho ezi­ku­vu­ke­la­yo zi­tsha­ywe pha­mbi kwa­kho; zi­za­phu­ma uku­me­la­na la­we nga­ndle­la­nye, zi­ba­le­ke pha­mbi kwa­kho nge­zi­ndle­la ezi­yi­si­kho­mbi­sai.

8 INko­si iza­la­ya isi­bu­si­so phe­zu kwa­kho, ezi­pha­le­ni za­khoj la­ku­kho ko­nke obe­ka ku­kho isa­ndla sa­kho, iku­bu­si­se eli­zwe­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ka lo­nak.

9 INko­si iza­zi­mi­se­la we­na ube yi­si­zwe esi­ngcwe­le, nje­ngo­ku­fu­nga kwa­yo ku­we, uba ugci­na imi­la­yo ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, uha­mbe endle­le­ni za­yol.

10 La­bo bo­nke aba­ntu ba­se­mhla­be­ni ba­za­bo­na uku­thi ibi­zo le­Nko­si li­bi­zwa phe­zu kwa­khom, ba­kwe­sa­ben.

11 Le­Nko­si iza­kwa­ndi­se­la oku­hle, esi­the­lwe­ni se­si­za­lo sa­kho, le­nza­lwe­ni ye­zi­fu­yo za­kho, le­si­the­lwe­ni so­mhla­ba wa­kho, eli­zwe­ni iNko­si eya­fu­nge­la oyi­hlo uku­ku­ni­ka lo­nao.

12 INko­si iza­ku­vu­le­la oku­li­gu­gu kwa­yo oku­lu­ngi­le­yo, ama­zu­lu, uku­ni­ka izu­lu eli­zwe­ni la­kho nge­si­kha­thi sa­lop, lo­ku­bu­si­sa umse­be­nzi wo­nke we­sa­ndla sa­khoq; nja­lo uza­kwe­bo­le­ka izi­zwe ezi­ne­ngi, ko­dwa we­na unge­bo­le­ki ku­zor.

13 INko­si iza­kwe­nza ube yi­nhlo­ko, unga­bi ngu­msi­la; uza­ku­ba nga­phe­zu­lu ku­phe­la, unga­bi nga­pha­nsi, uba ula­le­la imi­la­yo ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho engi­ku­la­ya yo­na la­mu­hla uku­yi­gci­na lo­ku­ye­nzas.

14 Unga­pha­mbu­ki la­kwe­li­lo­dwa la­ma­zwi engi­li­la­ya wo­na la­mu­hla, uku­ya nga­kwe­so­ku­ne­ne la­nga­kwe­so­kho­hlo, uku­la­nde­la aba­nye onku­lu­nku­lu uku­ba­kho­nzat.

Izi­qa­le­ki­so zo­ku­nga­la­le­li

15 Ko­dwa ku­za­ku­thi, uba unga­la­le­li ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, uku­gci­na ukwe­nza yo­nke imi­la­yo ya­yo le­zi­mi­so za­yo engi­ku­la­ya zo­na la­mu­hla, le­zi­zi­qa­le­ki­so zo­nke zi­ze phe­zu kwa­khou zi­ku­fi­cev.

16 Uza­qa­le­ki­swa emzi­ni, uqa­le­ki­swe fu­thi ensi­mi­niw.

17 Ku­za­qa­le­ki­swa isi­tsha sa­kho lo­mga­nu wa­kho wo­ku­xo­ve­la izi­nkwa.

18 Ku­za­qa­le­ki­swa isi­the­lo se­si­za­lo sa­kho, le­si­the­lo so­mhla­ba wa­kho, umqe­gu we­nko­mo za­kho, la­ma­zi­nya­ne ezi­mvu za­kho.

19 Uza­qa­le­ki­swa eku­nge­ne­ni kwa­kho, uqa­le­ki­swe eku­phu­me­ni kwa­kho.

20 INko­si iza­thu­me­la pha­ka­thi kwa­kho isi­qa­le­ki­sox, inhlu­phe­koy, lo­ku­khu­zaz, ku­kho ko­nke obe­ka isa­ndla sa­kho ku­kho uku­kwe­nza, uze uchi­thwe, nja­lo uze ubhu­bhe ma­si­nya­ne, nge­nxa yo­bu­bi be­ze­nzo za­kho, ongi­de­le nga­zoa.

21 INko­si iza­na­ma­the­li­sa ku­we uma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo, aze aku­qe­de usu­ke eli­zwe­ni oya ku­lo uku­dla ili­fa la­lob.

22 INko­si iza­ku­tsha­ya nge­si­fo esi­ca­ki­sa­yoc, la­ngo­qhu­qho, la­ngo­ku­vu­vu­ka ko­mzi­mba, la­ngo­ku­tshi­sa oku­khu­lu­ka­zi, la­nge­nke­mbad, la­ngo­ku­ha­ngu­kae, la­nge­ngu­ma­nef; nja­lo ku­za­ku­xo­tsha uze ubhu­bhe.

23 Le­si­bha­ka­bha­ka sa­kho esi­phe­zu kwe­kha­nda la­kho si­za­ku­ba li­thu­si, lo­mhla­ba onga­pha­nsi kwa­kho ube yi­nsi­mbig.

24 INko­si iza­kwe­nza izu­lu le­li­zwe la­kho li­be lu­bhu­qu lo­thu­li, kwe­hle­le phe­zu kwa­kho ku­ve­la ema­zu­lwi­ni, uze ubhu­ji­swe.

25 INko­si iza­kwe­nza utsha­ywe pha­mbi kwe­zi­tha za­kho; uza­phu­ma ume­la­ne la­zo nga­ndle­la­nye, nja­lo uza­ba­le­ka pha­mbi kwa­zo nge­zi­ndle­la ezi­yi­si­kho­mbi­sah; uza­ku­ba yi­nto eye­sa­be­ka­yo ku­yo yo­nke imi­bu­so yo­mhla­bai.

26 Le­si­du­mbu sa­kho si­za­ku­ba yi­ku­dla kwe­nyo­ni zo­nke za­ma­zu­lu lo­kwe­zi­nya­ma­za­na zo­mhla­baj, nja­lo ku­nga­bi kho­na oze­thu­sa­yok.

27 INko­si iza­ku­tsha­ya nga­ma­thu­mba eGi­bhi­thel, la­ma­qhu­bum, lo­qwe­qwe, le­nko­mo, onge­la­kwe­la­tshwa ku­khon.

28 INko­si iza­ku­tsha­ya ngo­bu­hla­nya la­ngo­bu­pho­fuo la­ngo­ku­di­de­ka kwe­nhli­zi­yop.

29 Nja­lo uza­phu­mpu­tha emi­ni nje­nge­si­pho­fu si­phu­mpu­tha emnya­me­ni, unge­nzi indle­la za­kho zi­phu­me­le­le; uci­nde­ze­lwe ku­phe­la, upha­ngwe insu­ku zo­nke, ku­nga­bi kho­na osi­ndi­sa­yoq.

30 Uza­ga­na umfa­zi, ko­dwa enye indo­da ila­le la­yer; uza­kwa­kha indlu, ko­dwa unga­hla­li ku­yo; uhla­nye­le isi­vi­ni, ko­dwa unga­khi izi­the­lo za­sos.

31 Inka­bi ya­kho iza­hla­tshwa pha­mbi kwa­me­hlo akho, unga­dli okwa­yo; uba­bhe­mi wa­kho atha­thwe ngo­dla­ke­la pha­mbi ko­bu­so ba­kho, anga­bu­yi­se­lwa ku­we; izi­mvu za­kho zi­za­ni­kwa izi­tha za­kho, ku­nga­bi kho­na oku­si­ndi­se­la­yo.

32 Ama­do­da­na akho la­ma­do­da­ka­zi akho aza­ni­ke­lwa kwe­si­nye isi­zwe, la­me­hlo akho aza­kha­nge­la aba­la­nga­the usu­ku lo­nket; ko­dwa ku­nga­bi la­ma­ndla esa­ndle­ni sa­khou.

33 Isi­the­lo so­mhla­ba wa­kho, lo­mse­be­nzi wa­kho wo­nke, isi­zwe onga­sa­zi­yo si­za­ku­dla. Uza­ci­nde­ze­lwa ku­phe­la, ucho­tsho­zwe insu­ku zo­nkev,

34 uze uhla­nye nge­nxa yo­ku­bo­na kwa­me­hlo akho oza­ku­bo­naw.

35 INko­si iza­ku­tsha­ya ema­do­lwe­ni le­mi­le­nze­ni nga­ma­thu­mba ama­bi ange­la­kwe­la­tshwa, ku­su­ke­la ku­nga­pha­nsi yo­nya­wo lwa­kho ku­ze ku­be se­nka­nda ya­khox.

36 INko­si iza­ku­sa we­na le­nko­si ya­kho owa­yi­be­ka phe­zu kwa­kho esi­zwe­ni onga­sa­zi­yo we­na la­bo­yi­hloy, ukho­nze la­pho aba­nye onku­lu­nku­lu, isi­go­do le­li­tshez.

37 Uza­ku­ba yi­nto eye­sa­be­ka­yoa, isa­gab, le­nhle­ki­sa pha­ka­thi kwa­zo zo­nke izi­zwec, la­pho iNko­si eza­ku­sa kho­na.

38 Uza­phu­ma le­nhla­nye­lo ene­ngi uye ensi­mi­ni, ko­dwa ubu­the­le­le oku­lu­tshwa­nad, ngo­ba isi­kho­nya­ne si­za­ku­dlae.

39 Uza­hla­nye­la izi­vi­ni, uzi­se­be­nze, ko­dwa ka­wu­yi­ku­na­tha iwa­yi­ni, ka­wu­yi­ku­bu­tha lu­tho, ngo­ba imi­ho­go­yi iza­zi­dla.

40 Uza­ku­ba le­zi­hla­hla ze­mi­hlwa­thi pha­ka­thi kwe­mi­ngce­le ya­kho yo­nke, ko­dwa ka­wu­yi­ku­gco­ba nga­ma­fu­tha, ngo­ba imi­hlwa­thi iza­wo­hlo­ka.

41 Uza­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi, ko­dwa ka­wa­yi­ku­ba nga­wa­kho, ngo­ba aza­ku­ya eku­thu­njwe­nif.

42 Zo­nke izi­hla­hla za­kho le­zi­the­lo zo­mhla­ba wa­kho zi­za­ku­ba nge­ze­si­kho­nya­ne.

43 Owe­mzi­ni opha­ka­thi kwa­kho uza­pha­ka­ma phe­zu kwa­kho aqo­nge phe­zu­lu, we­na-ke uza­kwe­hle­la pha­nsi pha­nsig.

44 Ye­na uza­kwe­bo­le­ka, ko­dwa we­na unga­me­bo­le­kih; ye­na uza­ku­ba yi­nhlo­ko, ko­dwa we­na ube ngu­msi­lai.

45 La­zo zo­nke le­zi­zi­qa­le­ki­so zi­za­kwe­hle­la, zi­xo­tsha­ne la­we, zi­ku­fi­ce, uze ubhu­ji­swe, ngo­ba unga­li­la­le­la­nga ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, uku­gci­na imi­la­yo ya­yo le­zi­mi­so za­yo eya­ku­la­ya zo­naj.

46 Nja­lo zi­za­ku­ba phe­zu kwa­kho uku­ba yi­si­bo­na­ka­li­so lo­ku­ba yi­si­ma­nga­li­so, la­phe­zu kwe­nza­lo ya­kho ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

47 Nje­ngo­ba unga­yi­kho­nza­ngak iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho nge­nto­ko­zo la­ngo­ku­hle kwe­nhli­zi­yol, nge­nxa yo­bu­ne­ngi ba­kho ko­nkem,

48 nga­kho uza­kho­nza izi­tha za­kho iNko­si eza­zi­thu­ma uku­me­la­na la­we, endla­le­ni, le­ko­me­ni, le­ku­ha­mbe­ni­ze, le­ku­swe­le­ni ko­nke. Nja­lo iza­be­ka ijo­gwe le­nsi­mbi enta­nye­ni ya­kho, ize iku­bhu­bhi­se.n

49 INko­si iza­ku­vu­se­la isi­zwe esi­ve­la kha­tsha­na, emkha­wu­lwe­ni wo­mhla­bao, nje­ngo­ku­pha­pha ko­kho­zi, isi­zwe oli­mi lwa­so onga­yi­ku­lu­zwap,

50 isi­zwe esi­lo­bu­so obe­sa­be­ka­yo, esi­nge­mu­ke­li ubu­so bo­mda­la, esi­nge­la­mu­sa ko­mu­tshaq.

51 Si­za­ku­dla isi­the­lo se­zi­fu­yo za­kho le­si­the­lo so­mhla­ba wa­kho, uze ubhu­ji­swe; oku­nga­yi­ku­ku­tshi­ye­la ama­be­le, iwa­yi­ni eli­tsha, la­ma­fu­tha, umqe­gu we­nko­mo za­kho, la­ma­zi­nya­ne ezi­mvu za­kho, si­ze si­ku­chi­ther.

52 Si­za­ku­vi­mbe­ze­la ema­sa­ngwe­ni akho wo­nke, ize idi­li­ke imi­du­li ya­kho epha­ke­me­yo le­bi­ye­lwe nge­mi­tha­nga­la obu­the­mbe­la ku­yo, eli­zwe­ni lo­nke la­kho; nja­lo si­za­ku­vi­mbe­ze­la ema­sa­ngwe­ni akho wo­nke eli­zwe­ni lo­nke la­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ke lo­nas.

53 Nja­lo uza­ku­dla isi­the­lo se­si­za­lo sa­kho, inya­ma ya­ma­do­da­na le­ya­ma­do­da­ka­zi akho, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­ni­ke wo­nat, eku­vi­nje­ze­lwe­ni le­ku­ci­nde­ze­lwe­ni, izi­tha za­kho ezi­za­ku­ci­nde­ze­la nga­khou.

54 Indo­da ebu­tha­ka­tha­ka pha­ka­thi kwa­kho le­to­to­zi­we­yo ka­khu­lu, ili­hlo la­yo li­za­ku­ba li­bi ku­mfo­wa­bov, la­ku­mkayo we­si­fu­ba sa­yo, la­ku­nsa­li ya­ba­ntwa­na ba­yo eza­ba­tshi­yaw;

55 uku­ze inga­ni­ki la­mu­nye wa­bo okwe­nya­ma ya­ba­ntwa­na ba­yo eba­dla­yo, ngo­ba inga­sa­le­lwa­nga lu­tho eku­vi­nje­ze­lwe­ni le­ku­ci­nde­ze­lwe­ni, izi­tha za­kho ezi­za­ku­ci­nde­ze­la nga­kho ema­sa­ngwe­ni akho wo­nkex.

56 Owe­si­fa­za­na obu­tha­ka­tha­ka lo­to­to­zi­we­yo pha­ka­thi kwa­kho onga­za­ma­nga uku­be­ka inga­pha­nsi yo­nya­wo lwa­khe emhla­ba­thi­ni nge­nxa yo­ku­to­to­zwa lo­bu­tha­ka­tha­kay, ili­hlo la­khe li­za­ku­ba li­bi endo­de­ni ye­si­fu­ba sa­khe, la­se­ndo­da­ne­ni ya­khe, la­se­ndo­da­ka­zi­ni ya­khez,

57 la­ku­mna­kwa­bo ophu­ma pha­ka­thi kwe­nya­wo za­khe, le­ba­ntwa­ne­ni aza­ba­za­laa; ngo­ba uza­ba­dla ensi­tha nge­nxa yo­ku­swe­la ko­nke, eku­vi­nje­ze­lwe­ni le­ku­ci­nde­ze­lwe­ni, isi­tha sa­kho esi­za­ku­ci­nde­ze­la nga­kho ema­sa­ngwe­ni akhob.

58 Uba unga­yi­ku­gci­na ukwe­nza wo­nke ama­zwi alu­mla­yo abha­li­we­yo egwa­lwe­ni lo­lu, ukwe­sa­ba le­li­bi­zo eli­lo­du­mo le­le­sa­be­ka­yo, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho,

59 iNko­si iza­kwe­nza-ke inhlu­phe­ko za­kho zi­ma­nga­li­se, le­nhlu­phe­ko ze­nza­lo ya­kho, inhlu­phe­ko ezi­nku­lu le­zi­qhu­be­ka­yo, le­mi­khu­hla­ne emi­bi le­qhu­be­ka­yoc.

60 Nja­lo iza­bu­yi­se­la ku­we zo­nke izi­fo ze­Gi­bhi­the owa­wu­ze­sa­ba, zi­za­na­ma­the­la ku­wed,

61 la­wo wo­nke umkhu­hla­ne la­yo yo­nke inhlu­phe­ko enga­bha­lwa­nga egwa­lwe­ni lwa­lu­mla­yo, iNko­si iza­kwe­hli­se­la zo­na uze ubhu­ji­swe.

62 Nja­lo li­za­sa­la li­la­ba­ntu aba­lu­tshwa­nae, enda­we­ni yo­ku­thi la­li­nje­nge­nka­nye­zi za­ma­zu­lu ngo­bu­ne­ngi, ngo­ba ka­wu­la­le­la­nga ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khof.

63 Ku­za­ku­thi-ke, nje­nga­lo­khu iNko­si ya­tho­ko­za nga­ni uku­le­nze­la oku­hle lo­ku­la­ndi­sag, ngo­ku­nja­lo iNko­si iza­ja­bu­la nga­ni uku­li­chi­tha lo­ku­li­qe­da, li­hlu­thu­nwe eli­zwe­ni onge­na ku­lo uku­dla ili­fa la­loh.

64 INko­si iza­ku­hla­ka­ze­la-ke pha­ka­thi kwe­zi­zwe zo­nke, ku­su­ke­la ko­mu­nye umkha­wu­lo wo­mhla­ba ku­ze ku­be ko­mu­nye umkha­wu­lo wo­mhla­bai, ukho­nze la­pho aba­nye onku­lu­nku­lu, we­na la­bo­yi­hlo eli­nga­ba­za­nga, isi­go­do le­li­tshej.

65 La­pha­ka­thi kwa­le­zo­zi­zwe ka­wu­yi­ku­phu­mu­la, le­nga­pha­nsi yo­nya­wo lwa­kho ka­yi­yi­ku­ba le­nda­wo yo­ku­phu­mu­lak; ko­dwa la­pho iNko­si iza­ku­pha inhli­zi­yo ethu­thu­me­la­yol, lo­ku­fi­pha­la kwa­me­hlom, lo­ku­da­nga­la ko­mphe­fu­mu­lon.

66 Le­mpi­lo ya­kho iza­hla­la ise­va­lwe­ni pha­mbi kwa­kho; uza­tsha­ywa lu­va­lo ebu­su­ku le­mi­ni, unga­bi le­the­mba le­mpi­lo ya­kho.

67 Eku­se­ni uza­ku­thi: Ku­nga­thi ku­nga­hlwa! La­ku­si­hlwa uza­ku­thi: Ku­nga­thi ku­nga­sa! nge­nxa yo­kwe­sa­ba kwe­nhli­zi­yo oza­kwe­sa­ba nga­khoo, la­nge­nxa yo­ku­bo­na kwa­me­hlo akho oza­ku­bo­nap.

68 Le­Nko­si iza­ku­bu­yi­se­la eGi­bhi­the nge­mi­khu­mbi, nge­ndle­la enga­tsho nga­yo ku­we uku­thiq: Ka­wu­sa­yi­ku­yi­bo­na fu­thi. La­pho li­za­zi­the­ngi­sa ezi­the­ni za­kho li­be yi­zi­gqi­li le­zi­gqi­li­ka­zi, ko­dwa ka­ku­yi­ku­ba lo­mthe­ngir.

Isi­vu­me­lwa­no se­Nko­si loI­sra­ye­li eli­zwe­ni la­ko­Mo­wa­bi

29La nga­ma­zwi esi­vu­me­lwa­no iNko­si eya­mla­ya uMo­zi­si uku­se­nza la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eli­zwe­ni la­ko­Mo­wa­bi, nga­pha­ndle kwe­si­vu­me­lwa­no eya­yi­se­nze la­bo eHo­re­bea.

2 UMo­zi­si wa­se­bi­za uI­sra­ye­li wo­nke, wa­thi ku­bo: Li­na li­bo­ni­le ko­nke iNko­si eya­kwe­nza pha­mbi kwa­me­hlo enu eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, ku­Fa­ro la­ku­zo zo­nke ince­ku za­khe la­ku­lo lo­nke ili­zwe la­kheb,

3 izi­li­ngo ezi­nku­lu ame­hlo akho azi­bo­ni­le­yo, izi­bo­na­ka­li­so la­le­zo­zi­ma­nga­li­so ezi­nku­luc.

4 Ko­dwa iNko­si ka­yi­li­ni­ka­nga inhli­zi­yo yo­ku­qe­di­si­sa la­me­hlo oku­bo­na le­ndle­be zo­ku­zwa ku­ze ku­be la­mu­hlad.

5 Ngi­li­ha­mbi­se imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne enka­nga­lae. Ize­mba­tho ze­nu ka­zi­gu­ga­nga phe­zu kwe­nu, le­nya­the­la la­kho ka­li­gu­ga­nga enya­we­ni lwa­khof;

6 ka­li­dla­nga si­nkwa, ka­li­na­tha­nga iwa­yi­ni lo­ku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndla, uku­ze la­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nug.

7 Eku­fi­ke­ni kwe­nu ku­li­nda­wo, uSi­ho­ni inko­si ye­He­shi­bo­ni loO­gi inko­si ye­Ba­sha­ni ba­phu­ma uku­me­la­na la­thi empi­ni, ko­dwa sa­ba­tsha­yah,

8 sa­tha­tha ili­zwe la­bo, sa­li­ni­ka la­ba yi­li­fa kwa­ba­ko­Ru­be­ni la­kwa­ba­ko­Ga­di la­ku­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­sei.

9 Nga­kho gci­na­ni ama­zwi ale­si­si­vu­me­lwa­no li­we­nzej, uku­ze li­phu­me­le­le ku­kho ko­nke eli­kwe­nza­yok.

10 Li­na lo­nke li­mi pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu la­mu­hla, inhlo­ko ze­nu, izi­zwe ze­nu, aba­da­la be­nu, le­zi­ndu­na ze­nu, wo­nke ama­do­da akoI­sra­ye­lil,

11 aba­ntwa­nya­na be­nu, omke­nu, lo­we­mzi­ni opha­ka­thi kwe­nka­mba ya­kho, ku­su­ke­la ku­mga­mu­li we­nku­ni za­kho ku­ze ku­be ku­mu­khi wa­ma­nzi akhom,

12 ukwe­dlu­le­la esi­vu­me­lwa­ne­ni se­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho le­si­fu­ngwe­ni sa­yo, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ese­nza la­we la­mu­hlan,

13 uku­ze iku­mi­se la­mu­hla ube yi­si­zwe sa­yo, lo­ku­thi yo­na ibe ngu­Nku­lu­nku­lu wa­khoo, nje­ngo­ku­tsho kwa­yo ku­wep la­nje­ngo­ku­fu­nga kwa­yo ku­bo­yi­hlo, kuA­bra­ha­ma, kuI­sa­ka la­ku­Ja­ko­beq.

14 Nja­lo ka­ngi­se­nzi la­ni lo­dwa le­si­si­vu­me­lwa­nor la­le­si­si­fu­ngos,

15 ko­dwa la­lo­wo ola­pha la­thi, omi­yo la­mu­hla pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu, nja­lo la­lo­wo onge­kho la­pha la­thi la­mu­hlat.

16 Ngo­ba li­na li­ya­zi uku­thi sa­hla­la nja­ni eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, lo­ku­thi sa­da­bu­la nja­ni pha­ka­thi kwe­zi­zwe ela­da­bu­la ku­zo;

17 nja­lo li­bo­ni­le izi­ne­ngi­so za­zo, le­zi­tho­mbe za­zo, isi­go­do le­li­tshe, isi­li­va le­go­li­de, eza­zi­la­zo.

18 Hle­zi ku­be kho­na pha­ka­thi kwe­nu indo­da ku­mbe owe­si­fa­za­na ku­mbe usa­pho ku­mbe isi­zwe, onhli­zi­yo ya­khe ipha­mbu­ka la­mu­hla isu­ka eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­thu uku­ya­kho­nza onku­lu­nku­lu ba­le­zi­zi­zwe. Hle­zi ku­be kho­na pha­ka­thi kwe­nu impa­nde ethe­la izi­the­lo ezi­lo­bu­hlu­nguu le­zi­ba­ba­yov.

19 Nja­lo ku­za­ku­thi nxa esi­zwa ama­zwi ale­si­si­qa­le­ki­so, azi­bu­si­se enhli­zi­ywe­ni ya­khe esi­thi: Ngi­za­ku­ba lo­ku­thu­la la­nxa ngi­ha­mba ebu­qho­lwe­ni be­nhli­zi­yo ya­mi; uku­ze ku­qe­dwe oku­ma­nziw ka­nye lo­ko­mi­le­yo.

20 INko­si ka­yi­yi­ku­vu­ma uku­mthe­the­le­la, ko­dwa kho­na intu­ku­the­lo ye­Nko­six lo­bu­khwe­le ba­yo ku­za­thu­nqe­la le­yo­ndo­da, nja­lo so­nke isi­qa­le­ki­so esi­bha­li­we­yo egwa­lwe­ni lo­lu si­za­la­la phe­zu kwa­yoy, le­Nko­si ici­tshe ibi­zo la­yo li­su­ke nga­pha­nsi kwa­ma­zu­lu.z

21 Le­Nko­si iza­ye­hlu­ka­ni­se­la ubu­bi iyi­khu­phe ku­zo zo­nke izi­zwe za­koI­sra­ye­li, nje­nga­zo zo­nke izi­qa­le­ki­so ze­si­vu­me­lwa­no ezi­bha­li­we­yo egwa­lwe­ni lwa­lu­mla­yo.

22 Kho­na si­za­ku­thi isi­zu­ku­lwa­na esi­za­yo, aba­ntwa­na be­nu, aba­za­ve­la emva kwe­nu, lo­we­zi­zwe ove­la eli­zwe­ni eli­kha­tsha­na, la­pho be­bo­na inhlu­phe­ko za­le­li­li­zwe le­zi­fo iNko­si eli­gu­li­se nga­zoa,

23 ili­zwe lo­nke la­lo li­za­ku­ba yi­si­ba­bu­le le­tshwa­yi lo­ku­tshi­swa, ali­hla­nye­lwa­nga, ka­li­mi­li­si, ka­ku­la­la­tsha­ni obu­mi­la ku­lob, nje­ngo­ku­bhu­ji­swa kwe­So­do­ma le­Go­mo­ra, iA­di­ma le­Ze­bo­yi­mi, iNko­si eya­yi­bhu­bhi­sa entu­ku­the­lwe­ni ya­yo le­la­ke­ni lwa­yoc,

24 la­zo zo­nke izi­zwe zi­za­ku­thid: Ku­nga­ni iNko­si ye­nze ka­nje ku­le­li­li­zwee? Ku­yi­ni uku­vu­tha kwa­lo­lu­la­ka olu­khu­luf?

25 Kho­na ba­za­ku­thi: Ngo­ba ba­tshi­yi­le isi­vu­me­lwa­no se­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­se, eya­se­nza la­bo eku­ba­khu­phe­ni kwa­yo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

26 Ba­ha­mba ba­kho­nza aba­nye onku­lu­nku­lu ba­ba­kho­tha­me­la, onku­lu­nku­lu aba­nga­ba­zi­yo, eya­yi­nga­ba­be­la­nga.

27 Le­ntu­ku­the­lo ye­Nko­si ya­li­vu­the­la le­li­li­zwe, ukwe­hli­se­la ku­lo zo­nke izi­qa­le­ki­so ezi­bha­li­we­yo egwa­lwe­ni lo­lu.

28 Nja­lo iNko­si ya­ba­si­phu­na eli­zwe­ni la­bo nge­ntu­ku­the­lo la­ngo­la­ka la­nge­nzo­ndo enku­lu, ya­ba­pho­se­la kwe­li­nye ili­zwe nje­nga­la­mu­hlag.

29 Imfi­hlo nge­ze­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu, ko­dwa izi­nto eze­mbu­li­we­yo zi­nge­ze­thu le­za­ba­ntwa­na be­thu ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, ukwe­nza wo­nke ama­zwi alu­mla­yo.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­za­bu­si­swa ngo­ku­phe­ndu­ka la­ngo­ku­la­le­la

30Ku­za­ku­thi-kea, zo­nke izi­nto le­zi se­zi­kwe­hle­le, isi­bu­si­so le­si­qa­le­ki­so, engi­zi­be­ki­le­yo pha­mbi kwa­khob, uzi­vu­se­le­le enhli­zi­ywe­ni ya­kho pha­ka­thi kwe­zi­zwe zo­nke la­pho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­xo­tshe­le kho­nac,

2 uza­bu­ye­la eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho, ula­le­le ili­zwi la­yo, nje­nga­kho ko­nke engi­ku­la­ya kho­na la­mu­hla, we­na la­ba­ntwa­na ba­kho, nge­nhli­zi­yo ya­kho yo­nke la­ngo­mphe­fu­mu­lo wa­kho wo­nked,

3 kho­na iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­bu­yi­sa uku­thu­njwa kwa­kho, iku­ha­wu­ke­lee, ibu­ye, iku­bu­the ezi­zwe­ni zo­nke la­pho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­hla­ka­ze­le kho­naf.

4 La­nxa aba­xo­tshi­we­yo ba­kho be­se­mkha­wu­lwe­ni wa­ma­zu­lu, ula­pho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­ku­bu­tha, ula­pho-ke iku­tha­theg.

5 Le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­ku­nge­ni­sa eli­zwe­ni oyi­hlo aba­li­fu­ya­yo, nja­lo uza­li­fu­ya, ikwe­nze­le oku­hle, ikwa­ndi­se ku­la­bo­yi­hloh.

6 Le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­so­ka inhli­zi­yo ya­kho le­nhli­zi­yo ye­nza­lo ya­kho, uku­tha­nda iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho nge­nhli­zi­yo ya­kho yo­nke la­ngo­mphe­fu­mu­lo wa­kho wo­nke, uku­ze uphi­lei.

7 Le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­kwe­hli­se­la zo­nke le­zi­zi­qa­le­ki­so ezi­the­ni za­kho la­kwa­ba­ku­zo­nda­yo aba­be­ku­zi­nge­la.

8 We­na-ke uza­bu­ya ula­le­le ili­zwi le­Nko­si, we­nze yo­nke imi­la­yo ya­yo engi­ku­la­ya yo­na la­mu­hla.

9 Nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­kwa­ndi­sa ku­wo wo­nke umse­be­nzi we­sa­ndla sa­kho, esi­the­lwe­ni se­si­za­lo sa­kho, le­si­the­lwe­ni se­zi­fu­yo za­kho, le­si­the­lwe­ni so­mhla­ba wa­kho, uku­thi ku­lu­ngej; ngo­ba iNko­si iza­bu­ya uku­ku­tha­be­la ku­be ku­hle, nje­nga­lo­khu ya­tha­be­la oyi­hlok,

10 uba uza­la­le­la ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, uku­gci­na imi­la­yo ya­yo le­zi­mi­so za­yo ezi­bha­lwe ku­lo­lu­gwa­lo lo­mla­yo, uba uphe­ndu­ke­la eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho nge­nhli­zi­yo ya­kho yo­nke la­ngo­mphe­fu­mu­lo wa­kho wo­nke.

11 Ngo­ba lu­mla­yo engi­ku­la­ya wo­na la­mu­hla ka­wu­fi­hlwa­nga ku­we, fu­thi ka­wu­kha­tsha­na la­we.

12 Ka­wu­kho ema­zu­lwi­ni uku­thi uthi: Ngu­ba­ni oza­se­nyu­ke­le­la ema­zu­lwi­ni, asi­tha­the­le wo­na uku­ze si­wu­zwe si­we­nzel?

13 Fu­thi ka­wu­nga­phe­tshe­ya ko­lwa­ndle uku­thi uthi: Ngu­ba­ni oza­si­cha­phe­la aye nga­phe­tshe­ya ko­lwa­ndle, asi­tha­the­le wo­na uku­ze si­wu­zwe si­we­nze?

14 Ko­dwa ili­zwi li­se­du­ze ka­khu­lu la­we, emlo­nye­ni wa­kho le­nhli­zi­ywe­ni ya­kho uku­le­nza.

15 Bo­na, ngi­be­ki­le pha­mbi kwa­kho la­mu­hla impi­lo lo­ku­lu­nga, lo­ku­fa lo­bu­bim.

16 Ngo­ba ngi­ya­ku­la­ya la­mu­hla uku­tha­nda iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, lo­ku­ha­mba endle­le­ni za­yo, lo­ku­gci­na imi­la­yo ya­yo le­zi­mi­so za­yo le­za­hlu­le­lo za­yo, uku­ze uphi­le wa­nden; le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­ku­bu­si­sa eli­zwe­ni oya ku­lo uku­dla ili­fa la­lo.

17 Ko­dwa uba inhli­zi­yo ya­kho iphe­ndu­ka uku­ze unga­la­le­lio, udu­hi­swe, ukho­tha­me­le aba­nye onku­lu­nku­lu, uba­kho­nzep,

18 ngi­ya­li­tshe­la la­mu­hla uku­thi li­za­bhu­bha lo­ku­bhu­bhaq; ka­li­yi­kwe­lu­la izi­nsu­ku eli­zwe­ni la­pho ocha­phe­la iJo­da­ni kho­na uku­nge­na ku­lo uku­dla ili­fa la­lor.

19 La­mu­hla ngi­ya­bi­za ama­zu­lu lo­mhla­ba uku­fa­ka­za nga­nis. Impi­lo lo­ku­fa ngi­ku­be­ki­le pha­mbi kwa­khot, isi­bu­si­so le­si­qa­le­ki­so. Nga­kho khe­tha impi­lo uku­ze uphi­le we­na le­nza­lo ya­khou,

20 uku­tha­nda iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, uku­la­le­la ili­zwi la­yo, lo­ku­na­ma­the­la ku­yov. Ngo­ba iyi­mpi­lo ya­kho lo­bu­de be­nsu­ku za­khow, uku­ze uhla­le eli­zwe­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eya­fu­nge­la oyi­hlo, uA­bra­ha­ma, uI­sa­ka, lo­Ja­ko­be, uku­ba­ni­ka lo­nax.

UJo­shu­wa uza­tha­tha isi­khu­ndla si­ka­Mo­zi­si

31UMo­zi­si wa­se­ha­mba wa­khu­lu­ma la­ma­zwi kuI­sra­ye­li wo­nke,

2 wa­thi ku­bo: Ngi­le­mi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mu­hlaa; ka­ngi­se­la­ma­ndla oku­phu­ma lo­ku­nge­nab. Le­Nko­si ya­thi ki­mi: Ka­wu­yi­ku­yi­cha­pha le iJo­da­nic.

3 INko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, yo­na iza­cha­pha pha­mbi kwa­kho, yo­na iza­chi­tha le­zi­zi­zwe zi­su­ke pha­mbi kwa­kho, uku­ze udle ili­fa la­zo. UJo­shu­wa, ye­na uza­cha­pha pha­mbi kwa­khod, nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­sie.

4 Le­Nko­si iza­kwe­nza ku­zof nje­ngo­kwe­nza kwa­yo ku­Si­ho­ni la­kuO­gi, ama­kho­si amaA­mo­ri, le­li­zwe­ni la­wo, ewa­chi­thi­le­yog.

5 INko­si iza­zi­ni­ke­la-ke pha­mbi kwe­nu, uku­ze le­nze ku­zo nje­ngo­kwe­mi­la­yo yo­nke engi­li­la­ye yo­nah.

6 Qi­na­ni, li­me isi­bi­ndii, li­nge­sa­bi, li­nga­tsha­ywa lu­va­lo nge­nxa ya­zoj; ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, yi­yo eha­mba la­wek; ka­yi­yi­ku­ku­la­hla, ka­yi­yi­ku­ku­de­lal.

7 UMo­zi­si wa­se­mbi­za uJo­shu­wa, wa­thi ku­ye pha­mbi kwa­me­hlo kaI­sra­ye­li wo­nke: Qi­na, ume isi­bi­ndi; ngo­ba we­na uza­nge­na la­la­ba­ba­ntu eli­zwe­ni iNko­si eya­li­fu­nge­la oyi­se uku­ba­ni­ka lo­na; uza­be­nza ba­dle ili­fa la­lom.

8 Nja­lo iNko­si, yi­yo eha­mba pha­mbi kwa­kho; yo­na iza­ku­ba la­wen, inga­ku­la­hli, inga­ku­de­li; unge­sa­bio, unga­kha­tha­ze­kip.

Umla­yo uza­ba­lwa eku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa

9 UMo­zi­si wa­se­wu­bha­la lu­mla­yo, wa­wu­ni­ka aba­pri­sti, ama­do­da­na ka­Le­viq, aba­be­thwa­la umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si, la­ku­bo bo­nke aba­da­la ba­koI­sra­ye­lir.

10 UMo­zi­si wa­se­ba­la­ya esi­thi: Eku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa, nge­si­kha­thi esi­mi­si­we­yo so­mnya­ka we­nku­lu­le­kos, emkho­si­ni wa­ma­du­mbat,

11 la­pho uI­sra­ye­li wo­nke ese­fi­ke uku­bo­na­ka­la pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho enda­we­ni eza­yi­khe­thau, uwu­ba­le lu­mla­yo pha­mbi ku­kaI­sra­ye­li wo­nke endle­be­ni za­bov.

12 Bu­tha­ni­sa aba­ntu, abe­si­li­sa la­be­si­fa­za­na la­ba­ntwa­na, lo­we­mzi­ni wa­kho opha­ka­thi kwa­ma­sa­ngo akho, uku­ze be­zwe, lo­ku­ze ba­fu­nde, ba­ye­sa­be iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, ba­gci­ne ukwe­nza wo­nke ama­zwi alu­mla­yow.

13 La­ba­ntwa­na ba­bo aba­nga­zi­yox be­zwe, ba­fu­nde uku­ye­sa­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, zo­nke izi­nsu­ku zo­ku­phi­la kwe­nu, eli­zwe­ni eli­cha­pha iJo­da­ni li­si­ya ku­lo uku­dla ili­fa la­loy.

Imi­la­ye­ze­lo yo­ku­ci­na ye­Nko­si ku­Mo­zi­si

14 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Kha­nge­la, insu­ku za­kho zo­ku­fa se­zi­so­nde­lez; bi­za uJo­shu­wa, zi­mi­se­ni ethe­nte­ni le­nhla­nga­no uku­ze ngi­mla­ye. UMo­zi­si lo­Jo­shu­wa ba­ha­mba-ke, ba­zi­mi­sa ethe­nte­ni le­nhla­nga­noa.

15 INko­si ya­si­bo­na­ka­la ethe­nte­ni ensi­ke­ni ye­ye­zi; le­nsi­ka ye­ye­zi ye­ma phe­zu ko­mnya­ngo we­the­nteb.

16 INko­si ya­si­si­thi ku­Mo­zi­si: Kha­nge­la, uza­la­la la­bo­yi­hlo; la­la­ba­ba­ntu ba­za­su­ku­mac ba­phi­nge ngo­ku­la­nde­la onku­lu­nku­lu be­zi­zwe­ni be­li­zwe, la­pho aba­ya kho­na pha­ka­thi kwa­bod, ba­ngi­tshi­yee, be­phu­le isi­vu­me­lwa­no sa­mi engi­se­nze la­bof.

17 Le­ntu­ku­the­lo ya­mi iza­ba­vu­the­la nga­lo­lo­su­ku, ngi­ba­tshi­yeg, ngi­ba­fi­hle­le ubu­so ba­mi, uku­ze ba­be yi­ku­dlah, be­hle­lwe ngo­ku­bi oku­ne­ngi le­zi­nhlu­phe­ko, ba­ze ba­thi nga­lo­lo­su­ku: Angi­thi lo­bu­bu­bi bu­se­hle­le ngo­ba uNku­lu­nku­lu we­thu ka­kho pha­ka­thi kwe­thui?

18 La­mi ngi­za­fi­hla lo­ku­fi­hla ubu­so ba­mi nga­lo­lo­su­ku nge­nxa yo­bu­bi bo­nke aba­be­nzi­le­yo, ngo­ba be­phe­ndu­ke­le kwa­ba­nye onku­lu­nku­luj.

19 Nga­kho-ke zi­bha­le­le­ni li­ngo­ma, uyi­fu­ndi­se aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li; uyi­fa­ke emlo­nye­ni wa­bo uku­ze li­ngo­ma ibe yi­bu­fa­ka­zi ki­mi obu­me­le­ne la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lik.

20 La­pho se­ngi­ba­nge­ni­si­le eli­zwe­ni enga­li­fu­nge­la oyi­se, eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­ju, se­be­dli­le ba­su­thal, ba­zi­mu­kam, ba­za­phe­ndu­ke­la kwa­ba­nye onku­lu­nku­lu, ba­ba­kho­nzen, ba­ngi­de­le­leo, be­phu­le isi­vu­me­lwa­no sa­mip.

21 Ku­za­ku­thi-ke, nxa se­be­hle­lwe ngo­ku­bi oku­ne­ngi le­zi­nhlu­phe­ko, li­ngo­ma iza­phe­ndu­la pha­mbi ko­bu­so ba­bo ibe yi­bu­fa­ka­zi; ngo­ba ka­yi­yi­ku­kho­hla­ka­la emlo­nye­ni we­nza­lo ya­boq. Ngo­ba ngi­ya­wa­zir ama­ce­bo abo aba­we­nza­yo la­mu­hla, ngi­nga­ka­ba­nge­ni­si eli­zwe­ni engi­fu­nge nga­los.

22 UMo­zi­si wa­se­bha­la li­ngo­ma nga­lo­lo­su­ku, wa­yi­fu­ndi­sa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

23 Ya­si­la­ya uJo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­ni ya­thit: Qi­na, ume isi­bi­ndi, ngo­ba we­na uza­ba­nge­ni­sa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eli­zwe­ni enga­ba­fu­nge­la lo­nau; la­mi ngi­za­ku­ba la­wev.

24 Kwa­se­ku­si­thi uMo­zi­si ese­qe­di­le uku­bha­la ama­zwi alu­mla­yo egwa­lwe­ni, aze aphe­law,

25 uMo­zi­si wa­la­ya ama­Le­vi aye­thwa­la umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si esi­thix:

26 Tha­tha­ni lo­lu­gwa­lo lo­mla­yo, li­lu­be­ke ece­le­ni ko­mtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, uku­ze lu­be kho­nay, ku­be yi­bu­fa­ka­zi obu­me­le­ne la­wez.

27 Ngo­ba mi­na ngi­ya­zi umvu­ke­la wa­kho, le­nta­mo ya­kho elu­khu­ni; kha­nge­la­ni, ngi­sa­phi­la la­ni la­mu­hlaa, be­li­nga­ba­vu­ke­li be­Nko­si; pho, ka­nga­ka­na­ni emva ko­ku­fa kwa­mib?

28 Bu­tha­ni­sa­ni ki­mi bo­nke aba­da­la be­zi­zwe ze­nu le­ndu­na ze­nu uku­ze ngi­khu­lu­me la­ma­zwi endle­be­ni za­boc, ngi­bi­ze ama­zu­lu lo­mhla­ba uku­ba nga­ba­fa­ka­zi ba­me­la­ne la­bod.

29 Ngo­ba ngi­ya­zi uku­thi emva ko­ku­fa kwa­mi li­za­ko­na lo­ko­na, li­pha­mbu­ke endle­le­ni engi­li­la­ye yo­nae; li­za­kwe­hle­lwa ngo­ku­bi nge­nsu­ku ezi­za­yo, ngo­ba li­za­kwe­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­sif, li­yi­thu­ku­the­li­se ngo­mse­be­nzi we­za­ndla ze­nug.

Ingo­ma ka­Mo­zi­si

30 UMo­zi­si wa­se­khu­lu­ma ama­zwi ali­ngo­ma endle­be­ni ze­ba­ndla lo­nke la­koI­sra­ye­li, aze aphe­la.

32Be­ka­ni indle­be, ma­zu­lu, ngi­za­khu­lu­ma, nja­lo zwa­na, mhla­ba, ama­zwi omlo­mo wa­mia.

2 Imfu­ndi­so ya­mib iza­tho­nta nje­nge­zu­lu, inku­lu­mo ya­mi iza­tho­nta nje­nga­ma­zo­lo, nje­ngo­mkhi­zo phe­zu ko­hla­zac, la­nje­nge­mi­fe­fe­zo emi­bhi­de­nid.

3 Ngo­ba ngi­za­me­me­ze­la ibi­zo le­Nko­si. Mni­ke­ni ubu­khu­lu uNku­lu­nku­lu we­thue.

4U­li­Dwa­la, umse­be­nzi wa­khe uphe­le­lef, ngo­ba zo­nke indle­la za­khe zi­yi­za­hlu­le­log. UNku­lu­nku­lu we­qi­ni­soh, onge­la­bu­bi, ulu­ngi­le, uqo­ndi­lei.

5 Bo­ni­le ku­ye, ka­ba­si­bo aba­ntwa­na ba­khe, isi­ci nge­sa­bo, ba­yi­si­zu­ku­lwa­na esi­go­bi­le­yoj le­si­pha­mbe­ne­yok.

6 Li­nga­hla­wu­la lo­kho eNko­si­ni yi­ni, ba­ntu aba­yi­zi­thu­tha la­ba­nga­hla­ka­ni­pha­ngal? Ka­yi­su­ye yi­ni uyi­hlom owa­ku­the­nga­yon, wa­kwe­nza, wa­ku­mi­sao?

7 Khu­mbu­la insu­ku ze­ndu­lo, una­ka­ne imi­nya­ka ye­si­zu­ku­lwa­na nge­si­zu­ku­lwa­na. Bu­za uyi­hlo, uza­ku­la­ndi­se­la, aba­da­la ba­kho, ba­za­ku­tshe­lap.

8 La­pho oPhe­zu­ko­nke eni­ka izi­zwe ili­faq, la­pho ese­hlu­ka­ni­sa ama­do­da­na kaA­da­mu, wa­mi­sa imi­ngce­le ye­zi­zwe nje­nge­na­ni la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lir.

9 Ngo­ba isa­be­lo se­Nko­si nga­ba­ntu ba­yo, uJa­ko­be uyi­nka­tho ye­li­fa la­yo.

10 Wa­mfi­ca eli­zwe­ni eli­yi­nka­nga­las, le­nka­nga­lat enge­la­lu­tho ebho­nga­you. Wa­mkho­khe­la wa­mbho­di­sa, wa­mfu­ndi­sa, wa­mgci­na nje­nge­nhla­mvu ye­li­hlo la­khev.

11 Nje­ngo­kho­zi olu­nya­ka­zi­sa isi­dle­ke sa­low, lu­ndi­za phe­zu kwa­ma­phu­phu alo, lu­se­lu­la impi­ko za­lo, lu­wa­tha­thax, lu­wa­thwa­le nge­zi­mpa­phe za­loy,

12 INko­si yo­dwa ya­mkho­khe­la, nja­lo kwa­ku­nge­kho la­yo unku­lu­nku­lu wa­be­zi­zwe.

13 Ya­mga­di­sa enda­we­ni ezi­pha­ke­me­yo zo­mhla­ba, uku­ze adle izi­the­lo ze­nsi­muz. Ya­mo­ndla ngo­lu­ju olu­ve­la edwa­le­nia, la­ma­fu­thab aphu­ma eli­tshe­ni eli­lu­khu­ni le­dwa­lac,

14 iza­nke­fu ze­nko­mo, lo­cha­go lwe­mbu­zi, ka­nye la­ma­fu­tha ama­wu­ndlu, le­zi­nqa­ma zo­hlo­bo lwe­Ba­sha­ni, le­zi­mpo­ngo, ka­nye la­ma­hwa­hwa ezi­nso ze­ngqo­lo­yid; we­na wa­su­na­tha iga­zi le­zi­the­lo ze­si­vi­ni, iwa­yi­nie.

15 Ko­dwa uJe­shu­ru­ni wa­zi­mu­kaf wa­kha­bag. Usu­zi­mu­ki­le, wa­khu­lu­pha­la, we­mbe­swa nga­ma­hwa­hwah. Ye­na wa­de­la uNku­lu­nku­lui owa­me­nza­yoj, wa­de­le­la iDwa­la lo­si­ndi­so lwa­khek.

16 Ba­mba­nge­la ubu­khwe­le ngo­kwe­zi­zwe, ba­mthu­ku­the­li­sa nge­zi­ne­ngi­sol.

17 Ba­hla­be­la ama­di­mo­ni, ha­tshi uNku­lu­nku­lu, onku­lu­nku­lu aba­be­nga­ba­zi, aba­tsha aba­ve­la edu­ze, oyi­hlo aba­nga­be­sa­ba­ngam.

18 IDwa­la ela­ku­za­la­yo uli­kho­hli­we, wa­mkho­hlwa uNku­lu­nku­lu owa­ku­za­la­yon.

19 Kwa­thi iNko­si iku­bo­na, ya­ne­ngwa yi­boo, nge­nxa ye­ntu­ku­the­lo ya­ma­do­da­na ayo la­ma­do­da­ka­zi ayop.

20 Ya­si­si­thi: Ngi­za­ba­fi­hle­la ubu­so ba­mi, ngi­bo­ne uku­thi uku­phe­la kwa­bo ku­za­ku­ba yi­niq; ngo­ba ba­yi­si­zu­ku­lwa­na esi­pha­mbe­ne­yo, aba­ntwa­na oku­nge­la­ku­the­mbe­ka ki­bor.

21 Bo­na ba­nge­nze nga­ba lo­bu­khwe­le ngo­ku­nge­su­ye uNku­lu­nku­lus; ba­ngi­thu­ku­the­li­si­le nge­zi­nto za­bo ezi­yi­zet. Nga­kho ngi­za­be­nza ba­be lo­bu­khwe­le nga­ba­nge­yi­si­bo aba­ntu; ngi­ba­thu­ku­the­li­se nge­si­zwe esi­yi­si­thu­thau.

22 Ngo­ba umli­lo usu­ba­si­we entu­ku­the­lwe­ni ya­mi, uya­vu­tha ku­ze ku­be se­si­ho­gwe­ni esi­nga­pha­nsi ka­khu­luv; uza­qe­da umhla­ba le­zi­the­lo za­wow, ulu­ma­thi­se izi­se­ke­lo ze­zi­nta­bax.

23 Ngi­za­bu­the­le­la ubu­bi phe­zu kwa­bo, ngi­qe­de­le imi­tsho­ko ya­mi ku­boy.

24 Ba­za­mu­nywa yi­ndla­la, ba­qe­dwe yi­ku­tshi­sa le­nci­tha­ka­lo eba­ba­yo; nja­lo ngi­za­thu­me­la pha­ka­thi kwa­bo ama­zi­nyo ezi­loz, lo­bu­hlu­ngu be­zi­hu­qu­ze­la­yo zo­thu­lia.

25 Nga­pha­ndle inke­mba iza­be­nza ba­fe­lwe, ngo­ku­nja­lo uva­lo ezi­ndli­ni ezi­nga­pha­ka­thi, ija­ha la­lo le­nto­mbi emsu­lwa, omu­nya­yo ka­nye le­ndo­da eyi­mpu­ngab.

26 Nga­thi: Ngi­za­ba­hla­ka­za, nge­nze uku­khu­nju­lwa kwa­bo ku­phe­le pha­ka­thi kwa­ba­ntuc;

27 uba be­ngi­nge­sa­bi intu­ku­the­lo ye­si­tha, hle­zi aba­zo­ndi ba­bo ba­hla­ne­ke­led, hle­zi ba­thi: Isa­ndla se­thu si­pha­ke­me; le­Nko­si ka­ku­si­yo eye­nze ko­nke lo­khue.

28 Ngo­ba ba­yi­si­zwe esi­nge­la­kwe­lu­le­kwa, nja­lo ka­ku­kho uku­qe­di­si­sa ku­bof.

29 Kwa­nga­thi nga­be be­be­hla­ka­ni­phi­le, be­be­nga­qe­di­si­sa lo­khug, ba­zwi­si­se isi­phe­tho sa­boh!

30 Oye­dwa anga­xo­tsha nja­ni aba­yi­nku­lu­ngwa­ne, la­ba­bi­li ba­ba­le­ki­se aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mii, nga­pha­ndle ko­ku­thi iDwa­la la­bo li­ba­the­ngi­si­le, le­Nko­si iba­ni­ke­lej?

31 Ngo­ba idwa­la la­bo ka­li­nje­nge­Dwa­la le­thuk; nje­ngo­ba izi­tha ze­thu zi­nga­ba­hlu­le­lil.

32 Ngo­ba ivi­ni la­bo li­ve­la evi­ni­ni le­So­do­ma, le­ma­si­mi­ni eGo­mo­ram; izi­the­lo ze­si­vi­ni sa­bo zi­yi­zi­the­lo ze­si­vi­ni ezi­lo­bu­hlu­ngu; zi­la­ma­hlu­ku­zo aba­ba­yon.

33 Iwa­yi­ni la­bo li­yi­bu­hlu­ngu be­mi­go­bhoo, lo­bu­hlu­ngu obu­le­si­hlu­kup ba­ma­bu­lu­luq.

34 Lo­kho ka­ku­be­ki­we ki­mi yi­ni, ku­na­nye­ki­we ema­gu­gwi­ni amir?

35 Nge­ya­mi impi­ndi­se­lo lo­ku­bu­yi­se­la, nge­si­kha­thi so­ku­tshe­le­la ko­nya­wo lwa­bos; ngo­ba usu­ku lwe­ngo­zi ya­bo se­lu­so­nde­le, le­zi­nto aba­zi­lu­ngi­se­lwe­yo zi­ya­pha­ngi­sat.

36 Ngo­ba iNko­si iza­ba­hlu­le­la aba­ntu ba­you, izi­so­le nge­nce­ku za­yo, la­pho ibo­na uku­thi ama­ndla ase­ha­mbi­lev, lo­ku­thi ka­kho ova­le­lwe­yo lo­khu­lu­le­ki­le­yow.

37 Kho­na iza­ku­thi: Ba­nga­phi onku­lu­nku­lu ba­bo, idwa­la aba­be­phe­phe­la ku­lox,

38 aba­dla ama­fu­tha emi­hla­tshe­lo ya­bo, ba­na­tha iwa­yi­ni lo­mni­ke­lo wa­bo wo­ku­thu­lu­lwa? Ka­ba­vu­ke, ba­li­si­ze, ba­be yi­si­vi­ke­lo se­nu.

39 Bo­na­ni kha­the­si uku­thi mi­na, ngi­ngu­ye, nja­lo ka­kho unku­lu­nku­lu ola­miy; mi­na ngi­ya­bu­la­la, nja­lo ngi­phi­li­sez; ngi­ya­tsha­ya, nja­lo mi­na nge­la­phe; nja­lo ka­kho onga­hlu­thu­na esa­ndle­ni sa­mia.

40 Ngo­ba ngi­pha­ka­mi­se­la isa­ndla sa­mi ema­zu­lwi­ni, ngi­thi: Ngi­ya­phi­la ku­ze ku­be pha­ka­deb,

41 nxa ngi­lo­la inke­mba ya­mi epha­zi­ma­yo, le­sa­ndla sa­mi si­ba­mbe­le­la ekwa­hlu­le­le­ni, ngi­za­bu­yi­se­la impi­ndi­se­lo ezi­the­ni za­mi, ngi­ba­vu­ze aba­ngi­zo­nda­yoc.

42 Ngi­za­da­ki­sa imi­tsho­ko ya­mi nge­ga­zi, le­nke­mba ya­mi iza­ku­dla inya­ma, nge­ga­zi la­ba­gwa­zi­we­yo la­ba­thu­nji­we­yod, eku­qa­li­se­ni kwe­zi­mpi­ndi­se­lo ngi­me­le­ne le­si­thae.

43 Tho­ko­za­ni zi­zwe, ba­ntu ba­yof; ngo­ba iza­phi­ndi­se­la iga­zi le­nce­ku za­yog, ibu­yi­se­le impi­ndi­se­lo ku­zi­tha za­yoh, ye­nze­le ili­zwe la­yo, aba­ntu ba­yo, inhla­wu­lo yo­ku­thu­lai.

44 UMo­zi­si wa­se­si­za, wa­khu­lu­ma wo­nke ama­zwi ali­ngo­ma endle­be­ni za­ba­ntu, ye­na lo­Ho­se­ya indo­da­na ka­Nu­ni.

45 UMo­zi­si ese­qe­di­le uku­khu­lu­ma wo­nke la­ma­zwi kuI­sra­ye­li wo­nke,

46 wa­thi ku­bo: Be­ka­ni inhli­zi­yo ye­nu ku­wo wo­nke ama­zwi engi­wa­fa­ka­za pha­ka­thi kwe­nu la­mu­hla, uku­thi li­ba­la­ye aba­ntwa­na be­nu ba­gci­ne uku­we­nza wo­nke ama­zwi alu­mla­yoj.

47 Ngo­ba ka­ku­si­yo into eyi­ze ki­ni, ngo­ba ku­yi­mpi­lo ye­nu; nga­li­nto li­za­kwe­lu­la izi­nsu­ku eli­zwe­ni eli­cha­pha iJo­da­ni uku­ya ku­lo uku­dla ili­fa la­lok.

UMo­zi­si uvu­nye­lwa uku­thi abo­ne ili­zwe le­Kha­na­ni

48 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Mo­zi­si nga­lo­na lo­lo­su­ku isi­thi:

49 Ye­nyu­ke­la ku­le inta­ba yeA­ba­ri­mi, inta­ba ye­Ne­bo, ese­li­zwe­ni la­ko­Mo­wa­bi ema­qo­nda­na le­Je­ri­ko, ubo­ne ili­zwe le­Kha­na­ni engi­li­ni­ka aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uku­ba yi­li­fal,

50 ufe­le enta­be­ni owe­nyu­ke­la ku­yo, ubu­the­lwe eba­ntwi­ni ba­ki­nim, nje­ngoA­ro­ni umne­we­nu efe­la enta­be­ni ye­Ho­ri, wa­bu­the­lwa eba­ntwi­ni ba­ki­bon.

51 Nge­nxa yo­ku­thi la­pha­mba­na la­mi pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ema­nzi­ni eMe­ri­ba-Ka­de­shi enka­nga­la ye­Zi­ni; ngo­ba ka­li­ngi­ngcwe­li­sa­nga pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lio.

52 Ngo­ba unga­ne­no uza­li­bo­na ili­zwe, ko­dwa ka­wu­yi­ku­nge­na kho­na, eli­zwe­ni engi­li­ni­ka aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lip.

UMo­zi­si ubu­si­sa izi­zwe za­koI­sra­ye­li

33La­le­si yi­si­bu­si­soa uMo­zi­si umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu abu­si­sa nga­so aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li enga­ka­fib.

2 Wa­se­si­thi:

INko­si ya­ve­la eSi­na­yi, ye­nyu­ke­la ku­bo ive­la eSe­yi­ri,c ya­kha­nya ise­nta­be­ni ye­Pa­ra­nid, ya­bu­ya le­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi za­ba­ngcwe­le; nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­yo kwa­ku­lo­mla­yo ovu­tha­yo ki­boe.

3 Ye­bo, ya­tha­nda aba­ntuf. Bo­nke aba­ngcwe­le ba­yo ba­be­se­sa­ndle­ni sa­kho; la­bo ba­hla­la enya­we­ni za­khog, nga­mu­nye emu­ke­le okwa­ma­zwi akhoh.

4 UMo­zi­si wa­si­la­ya umla­yoi, ili­fa le­ba­ndla li­ka­Ja­ko­bej.

5 Ya­ba yi­nko­sik eJe­shu­ru­nil, la­pho inhlo­ko za­ba­ntu zi­bu­the­ne, nda­wo­nye le­zi­zwe za­koI­sra­ye­li.

6 URu­be­ni ka­phi­le, anga­fim, la­ma­do­da akhe abe li­na­nin.

7 La­lo­khu ngo­ku­ka­Ju­da, wa­se­si­thi:

Zwa­na, Nko­si, ili­zwi li­ka­Ju­da, umle­the ku­ba­ntu ba­khe, iza­ndla za­khe ka­zi­mlwe­le, nja­lo ka­wu­be ngu­msi­zi ezi­the­ni za­kheo.

8 La­ku­Le­vi wa­thi:

IThu­mi­mi ya­kho leU­ri­mi ya­khop ngo­kwe­ndo­da, eyi­ngcwe­le ya­khoq, owa­yi­li­nga eMa­sa, wa­phi­ki­sa­na la­yo ema­nzi­ni eMe­ri­bar;

9 eya­thi ku­yi­se la­ku­ni­na: Ka­ngi­mbo­na­ngas; ka­ba­na­nza­nga aba­fo­wa­bo, ka­ba­za­nga aba­ntwa­na ba­khe. Ngo­ba ba­la­le­la ili­zwi la­kho, ba­gci­na isi­vu­me­lwa­no sa­khot.

10 Ba­za­mfu­ndi­sa uJa­ko­be iza­hlu­le­lo za­kho, loI­sra­ye­li umla­yo wa­khou; ba­za­be­ka impe­pha pha­mbi kwa­ma­kha­la akhov, lo­mni­ke­lo wo­nke phe­zu kwe­la­thi la­khow.

11 Bu­si­sa, Nko­si, ama­ndla akhe, we­mu­ke­le umse­be­nzi we­za­ndla za­khe; tsha­ya inka­lo za­la­bo aba­mvu­ke­la­yo le­za­ba­mzo­nda­yo, uku­ze ba­nga­su­ku­mix.

12 Ku­Bhe­nja­mi­ni wa­thi:

Otha­ndwa­yo we­Nko­si uza­hla­la evi­ke­le­ki­le nga­ki­yo; iza­msi­be­ke­la usu­ku lo­nke, uza­hla­la pha­ka­thi kwa­ma­hlo­mbe ayo.

13 La­ku­Jo­se­fa wa­thi:

Ili­zwe la­khe ka­li­bu­si­swe yi­Nko­si, ngo­ku­hle­ka­zi kwa­ma­zu­luy, nga­ma­zo­loz, la­ngo­ku­ju­la oku­le­le nga­pha­nsi,

14 la­ngo­ku­hle­ka­zi kwe­zi­the­lo ze­la­nga, la­ngo­ku­hle­ka­zi kwe­zi­nto ezi­ve­zwa zi­nya­nga,

15 la­nge­khe­the­lo le­nta­ba ezi­nda­la, la­ngo­ku­hle­ka­zi kwa­ma­qa­qa apha­ka­dea,

16 la­ngo­ku­hle­ka­zi ko­mhla­ba lo­ku­gcwa­la kwa­wob, lo­mu­sa wa­lo­wo owa­hla­lac esi­hla­hle­nid. Izi­nto le­zie ka­zi­ze ekha­nda li­ka­Jo­se­fa, le­nka­nda ya­lo­wo owe­hlu­ka­ni­swa la­ba­fo­wa­bof.

17 Ulo­bu­kho­si be­zi­bu­lo be­nku­nzi ya­kheg, le­mpo­ndo za­khe zi­mpo­ndo ze­nya­thih; uza­hla­ba nga­zo izi­zwe nda­wo­nye zi­ze zi­fi­ke emi­kha­wu­lwe­ni yo­mhla­bai. Le­zi zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi za­koE­fra­yi­mi, la­le­zi zi­nku­lu­ngwa­ne za­ko­Ma­na­sej.

18 La­ku­Ze­bu­lu­ni wa­thi:

Tho­ko­za, Ze­bu­lu­ni, eku­phu­me­ni kwa­kho, la­we Isa­ka­ri, ema­the­nte­ni akhok.

19 Ba­za­bi­ze­la izi­zwe enta­be­nil, la­pho ba­hla­be imi­ni­ke­lo yo­ku­lu­nga. Ngo­ba ba­za­mu­nya ina­la ye­zi­nlwa­ndle, la­ma­gu­gu afi­hlwe etshe­be­tshe­be­nim.

20 La­ku­Ga­di wa­thi:

Ka­bu­si­swe owa­ndi­sa uGa­di. Uhla­la nje­nge­si­lwa­ne, ukle­bhu­la inga­lo, ye­bo inka­ndan.

21 Wa­zi­na­ke­ke­la nge­khe­the­loo, ngo­ba la­pho isa­be­lo so­mni­ku­mthe­tho sa­lo­ndo­lo­zwap; we­za le­nhlo­ko za­ba­ntu, we­nza uku­lu­nga kwe­Nko­si, le­za­hlu­le­lo za­yo loI­sra­ye­liq.

22 La­ku­Da­ni wa­thi:

UDa­ni ngu­mdlwa­ne we­si­lwa­ner; uza­kwe­qa eve­la eBa­sha­nis.

23 La­ku­Na­fi­tha­li wa­thi:

Na­fi­tha­li, ene­li­swa ngo­mu­sa, ugcwe­le isi­bu­si­so se­Nko­sit, dla­na ili­fa le­ntsho­na­la­nga le­ni­ngi­zi­muu.

24 La­kuA­she­ri wa­thi:

UA­she­ri ka­bu­si­swe nga­ba­ntwa­na, abe ngo­we­mu­ke­le­ka­yo ku­ba­fo­wa­bov, agxa­mu­ze unya­wo lwa­khe ema­fu­the­niw.

25 Insi­mbi le­thu­si ku­za­ku­ba yi­zi­ca­thu­lo za­kho, la­nje­nge­nsu­ku za­kho aza­ku­ba nja­lo ama­ndla akho.

26 Ka­kho onje­ngo­Nku­lu­nku­lux, Je­shu­ru­niy, oga­de ama­zu­lu ku­si­zo lwa­kho, lo­mkha­thi ngo­bu­kho­si ba­khez.

27 UNku­lu­nku­lu wa­pha­ka­de uyi­si­phe­phe­loa, la­nga­pha­nsi ku­le­nga­lo ezi­nge­la­ku­phe­la. Uxo­tsha isi­tha pha­mbi kwa­kho, athi: Bhu­bhi­sa.

28 Nga­kho uI­sra­ye­li uza­hla­la evi­ke­le­ki­leb eye­dwac; ili­hlo li­ka­Ja­ko­bed li­za­ku­ba eli­zwe­ni la­ma­be­le le­wa­yi­ni eli­tshae; ye­bo, ama­zu­lu akhe aza­tho­nti­sa ama­zo­lof.

29 Ubu­si­si­we we­na, Isra­ye­lig! Ngu­ba­ni onje­nga­we, isi­zwe esi­si­ndi­swe yi­Nko­sih, isi­hla­ngu so­si­zo lwa­kho, lo­yi­nke­mba yo­bu­kho­si ba­kho? Le­zi­tha za­kho zi­za­ku­tho­be­la ngo­ku­ze­nzi­sai, la­we unya­the­le enda­we­ni za­zo ezi­pha­ke­me­yoj.

Uku­fa ku­ka­Mo­zi­si

34UMo­zi­si wa­se­se­nyu­ka esu­ka ema­gce­ke­ni ako­Mo­wa­bi, esi­ya enta­be­ni ye­Ne­bo, engqo­nge­ni ye­Pi­si­ga, ema­qo­nda­na le­Je­ri­koa. INko­si ya­si­mtshe­ngi­sa ili­zwe lo­nke, iGi­le­ya­di ku­ze ku­be ko­Da­nib,

2 la­yo yo­nke iNa­fi­tha­li, le­li­zwe la­koE­fra­yi­mi, le­Ma­na­se, le­li­zwe lo­nke la­ko­Ju­da, kwa­ze kwa­ba se­lwa­ndle lo­ku­ci­nac,

3 le­ni­ngi­zi­mu, le­gce­ke le­si­go­di se­Je­ri­kod, umu­zi wa­ma­la­lae, kwa­ze kwa­ba se­Zo­wa­rif.

4 INko­si ya­si­si­thi ku­ye: Le­li yi­li­zwe enga­li­fu­nge­la uA­bra­ha­ma, uI­sa­ka, lo­Ja­ko­be ngi­si­thi: Ngi­za­li­ni­ka inza­lo ya­khog. Se­ngi­kwe­nze wa­li­bo­na nga­me­hlo akho, ko­dwa ka­wu­yi­ku­cha­phe­la ki­loh.

5 UMo­zi­si ince­ku ye­Nko­si wa­se­fe­la kho­na eli­zwe­ni la­ko­Mo­wa­bi nje­ngo­ko­mla­yo we­Nko­si.

6 Ya­si­mngcwa­ba esi­go­di­ni eli­zwe­ni la­ko­Mo­wa­bi ma­qo­nda­na le­Be­ti-Pe­yo­rii; ko­dwa ka­ku­la­mu­ntu ola­zi­yo ingcwa­ba la­khe ku­ze ku­be la­mu­hlaj.

7 Nja­lo uMo­zi­si wa­ye­le­mi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li eku­fe­ni kwa­khek. Ame­hlo akhe aye­nga­fi­pha­la­nga, la­ma­ndla akhe aye­nga­nya­ma­la­la­ngal.

8 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­mli­le­la uMo­zi­si ema­gce­ke­ni ako­Mo­wa­bi insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu; za­phe­la-ke insu­ku zo­ku­kha­la zo­ku­mli­le­la uMo­zi­sim.

9 Nja­lo uJo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­ni wa­ye­gcwe­le umo­ya wo­ku­hla­ka­ni­phan, ngo­ba uMo­zi­si wa­ye­be­ki­le iza­ndla za­khe phe­zu kwa­khe. Nga­kho aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­mla­le­la, be­nza nje­nga­lo­khu iNko­si imla­yi­le uMo­zi­sio.

10 Ka­ku­sa­ve­la­nga-ke umpro­fe­thi koI­sra­ye­li onje­ngo­Mo­zi­sip, iNko­si eya­ma­zi ubu­so ngo­bu­soq,

11 nga­zo zo­nke izi­bo­na­ka­li­so le­zi­ma­nga­li­so iNko­si eya­mthu­ma uku­thi aze­nze eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, ku­Fa­ro la­ku­zo zo­nke ince­ku za­khe le­li­zwe­ni la­kher lo­nke,

12 la­nga­so so­nke le­so­sa­ndla esi­la­ma­ndlas la­nga­kho ko­nke okwe­sa­be­ka­yo oku­khu­lut uMo­zi­si akwe­nza­yo pha­mbi kwa­me­hlo kaI­sra­ye­li wo­nke.

UGWA­LO

LU­KA­JO­SHU­WA

Ama­lu­ngi­se­le­lo oku­nqo­ba ili­zwe la­ma­Kha­na­ni

1Kwa­se­ku­si­thi emva ko­ku­fa ku­ka­Mo­zi­si ince­ku ye­Nko­si, iNko­si ya­khu­lu­ma ku­Jo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­ni, ince­ku ka­Mo­zi­si, isi­thia:

2 UMo­zi­si ince­ku ya­mi use­fi­leb; nga­kho-ke su­ku­ma ucha­phe le iJo­da­ni, we­na la­bo bo­nke la­ba­ba­ntu, li­ye eli­zwe­ni engi­li­ni­ka bo­na, eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li.

3 Yo­nke inda­wo la­pho inga­pha­nsi yo­nya­wo lwe­nu eza­nya­the­la kho­na ngi­li­ni­ke yo­nac, nje­ngo­ku­tsho kwa­mi ku­Mo­zi­sid.

4 Ku­su­ke­la enka­nga­lae la­le iLe­bha­no­ni ku­ze ku­fi­ke emfu­le­ni omkhu­lu, umfu­la iYu­fra­thif, ili­zwe lo­nke la­ma­He­thi, nja­lo ku­fi­ke elwa­ndle olu­khu­lu la­pho oku­tsho­na kho­na ila­nga, ku­za­ku­ba ngu­mngce­le we­nu.

5 Ka­ku­la­mu­ntu oza­ku­ma pha­mbi kwa­kho zo­nke izi­nsu­ku ze­mpi­lo ya­khog. Nje­nga­lo­khu nga­ngi­lo­Mo­zi­sih, ngi­za­ku­ba la­wei; ka­ngi­yi­ku­ku­tshi­ya, ka­ngi­yi­ku­ku­la­hlaj.

6 Qi­na, ume isi­bi­ndi, ngo­ba we­na uza­kwe­nza la­ba­ba­ntu ba­dle ili­fa le­li­zwe enga­li­fu­nge­la oyi­se uku­ba­ni­ka lo­nak.

7 Ku­phe­la qi­na, ube le­si­bi­ndi esi­khu­lul, uku­gci­na ukwe­nza ngo­ko­mla­yo wo­nke uMo­zi­si ince­ku ya­mi aku­la­ya wo­nam; unga­pha­mbu­ki ku­wo uye nga­kwe­so­ku­ne­ne lo­ba nga­kwe­so­kho­hlo, uku­ze uphu­me­le­le lo­ba nga­phi la­pho oya kho­nan.

8 Ugwa­lo lwa­lu­mla­yo lu­nga­su­ki emlo­nye­ni wa­kho, ko­dwa uzi­ndle ku­wo emi­ni le­bu­su­ku, uku­ze uqa­phe­le ukwe­nza nje­nga­kho ko­nke oku­bha­li­we­yo ku­loo, ngo­ba kho­na uza­kwe­nza indle­la ya­kho iphu­me­le­le, ubu­su­phu­me­le­la.

9 Ka­ngi­ku­la­ya­nga yi­ni? Qi­na, ume isi­bi­ndip; unge­sa­biq, unga­tsha­ywa lu­va­lor, ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ila­we lo­ba nga­phi la­pho oya kho­nas.

10 UJo­shu­wa wa­se­la­ya izi­ndu­na za­ba­ntu, esi­thit:

11 Da­bu­la­ni pha­ka­thi kwe­nka­mba li­la­ye aba­ntu li­thi: Zi­lu­ngi­se­le­ni umpha­ko, ngo­ba ku­se­se­zi­nsu­ku ezi­nta­thu li­za­cha­pha le iJo­da­ni, uku­ze li­nge­ne li­dle ili­fa le­li­zwe iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu eli­ni­ka lo­na uku­thi li­dle ili­fa la­lou.

12 UJo­shu­wa wa­se­khu­lu­ma kwa­ba­ko­Ru­be­ni la­ba­ko­Ga­di le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se esi­thi:

13 Khu­mbu­la­ni ili­zwi uMo­zi­si ince­ku ye­Nko­si ali­la­ya nga­lo esi­thi: INko­si uNku­lu­nku­lu we­nu iya­li­phu­mu­za, ili­ni­ka le­li­li­zwev.

14 Omke­nu, aba­ntwa­nya­na be­nu, le­zi­fu­yo ze­nu ku­za­hla­la eli­zwe­ni uMo­zi­si ali­ni­ka lo­na nga­ne­no kwe­Jo­da­ni; ko­dwa li­na li­za­cha­pha li­hlo­mi­le pha­mbi kwa­ba­fo­we­nu, wo­nke ama­qha­we ala­ma­ndla, li­ba­si­ze,

15 INko­si ize iphu­mu­ze aba­fo­we­nu nje­nga­ni, la­bo nja­lo ba­dle ili­fa le­li­zwe iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu eba­ni­ka lo­naw. Li­za­bu­ye­la-ke eli­zwe­ni le­li­fa le­nu, li­dle ili­fa la­lo, uMo­zi­si ince­ku ye­Nko­si ali­ni­ka lo­na, nga­ne­no kwe­Jo­da­ni, empu­ma­la­ngax.

16 Ba­se­be­mphe­ndu­la uJo­shu­wa be­si­thi: Ko­nke osi­la­ya kho­na si­za­kwe­nza, la­lo­ba nga­phi la­pho oza­si­thu­ma kho­na si­za­ha­mba.

17 Nje­nga­kho ko­nke esa­mla­le­la uMo­zi­si nga­kho, ngo­ku­nja­lo si­za­ku­la­le­la. Ku­phe­la iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ibe la­we nje­ngo­ba ya­yi­lo­Mo­zi­siy.

18 Wo­nke umu­ntu oza­vu­ke­la umlo­mo wa­kho, anga­la­le­li ama­zwi akho, ku­kho ko­nke omla­ya kho­na, uza­bu­la­waz. Ku­phe­la qi­na, ume isi­bi­ndia.

UJo­shu­wa uthu­ma izi­nhlo­li eKha­na­ni

2UJo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­ni wa­se­thu­ma ese­Shi­thi­mi ama­do­da ama­bi­li aba zi­nhlo­li ensi­tha, esi­thi: Ha­mba­ni li­bo­ne ili­zwe, le­Je­ri­koa. Ase­ha­mba, aya­fi­ke­la endli­ni yo­mfa­zi, iwu­leb, obi­zo la­khe la­li­ngu­Ra­ha­bic, ala­la kho­na.

2 Kwa­tshe­lwa inko­si ye­Je­ri­ko kwa­thi­wa: Kha­nge­la, ku­fi­ke la­pha ebu­su­ku ama­do­da aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uku­hlo­la ili­zwe.

3 Inko­si ye­Je­ri­ko ya­si­thu­me­la ku­Ra­ha­bi isi­thi: Khu­pha la­wo ama­do­da afi­ke­le ku­we, ange­na endli­ni ya­kho, ngo­ba aze­hlo­la ili­zwe lo­nke.

4 Ko­dwa owe­si­fa­za­na wa­ye­the­the la­wo­ma­do­da ama­bi­li, wa­wa­fi­hla, wa­khu­lu­ma ka­nje: Afi­ki­le ki­mi ama­do­da, ko­dwa be­ngi­nga­zi la­pha ave­la kho­nad.

5 Kwa­se­ku­si­thi se­ku­za­va­lwa isa­ngo la­pho se­ku­mnya­ma ama­do­da aphu­ma. Ka­ngi­kwa­zi la­pho ama­do­da aye kho­na; axhu­me­ni ngo­ku­pha­ngi­sa li­wa­la­nde­le, ngo­ba li­za­wa­fi­ca.

6 Ko­dwa ye­na wa­ye­we­nyu­se­le epha­hle­ni, wa­wa­fi­hla pha­ka­thi kwa­ma­hla­nga efi­la­ki­si aye­cha­ye­lwe ye­na epha­hle­ni.

7 Ama­do­da ase­wa­xhu­ma nge­ndle­la ye­Jo­da­ni aze afi­ka ema­zi­bu­kwe­ni; ba­va­la ama­sa­ngo emva ko­ku­phu­ma kwa­ba­wa­xhu­ma­yo be­wa­la­nde­la.

8 Kwa­thi wo­na enga­ka­la­li, ye­na we­nyu­ke­la ku­wo epha­hle­ni

9 wa­se­si­thi ema­do­de­ni: Ngi­ya­zi uku­thi iNko­si ili­ni­ki­le ili­zwe, lo­ku­thi ukwe­sa­be­ka kwe­nu ku­we­le phe­zu kwe­thu, lo­ku­thi bo­nke aba­khi­le­yo eli­zwe­ni ba­ya­nci­bi­li­ka nge­nxa yo­bu­kho­na be­nue.

10 Ngo­ba si­zwi­le uku­thi iNko­si yo­mi­sa ama­nzi oLwa­ndle olu­Bo­mvu pha­mbi kwe­nu eku­phu­me­ni kwe­nu eGi­bhi­thef, la­lo­kho ela­kwe­nza ema­kho­si­ni ama­bi­li amaA­mo­ri aye­nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni, uSi­ho­ni loO­gig ela­ba­tsha­ba­la­li­sa­yoh.

11 Sa­thi si­ku­zwa lo­khoi inhli­zi­yo ye­thu ya­nci­bi­li­kaj, ka­ku­se­kho isi­bi­ndi emu­ntwi­ni nge­nxa ye­nuk. Ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, ngu­ye uNku­lu­nku­lu ema­zu­lwi­ni phe­zu­lu le­mhla­be­ni pha­nsil.

12 Nga­kho-ke ake li­fu­nge ki­mi nge­Nko­si, ngo­ba ngi­le­nze­le umu­sa, la­ni-ke li­za­ye­nze­la umu­sa indlu ka­ba­bam, li­ngi­ni­ke isi­bo­ni­so esi­qi­ni­le­yon,

13 uku­thi li­gci­ne be­phi­la uba­ba lo­ma­ma, la­ba­ne­we­thu la­bo­da­de­we­thu, la­kho ko­nke aba­la­kho, li­khu­lu­le impi­lo ye­thu eku­fe­ni.

14 La­ma­do­da athi ku­ye: Umphe­fu­mu­lo we­thu ufe esi­khu­ndle­ni se­nu, uba unga­ve­zi oba­la lo­lu­da­ba lwe­thu. Nja­lo ku­za­ku­thi la­pho iNko­si isi­si­ni­ki­le ili­zwe, si­za­kwe­nze­la umu­sa le­qi­ni­soo.

15 Wa­se­we­hli­sa nge­nta­mbo ewi­ndi­ni, ngo­ba indlu ya­khe ya­yi­se­mdu­li­ni wo­mu­zi, wa­ye­hla­la phe­zu ko­mdu­lip.

16 Wa­se­si­thi ku­wo: Ya­ni­ni enta­be­ni, hle­zi aba­xhu­mi ba­hla­nga­ne la­ni, li­ca­tshe kho­na insu­ku ezi­nta­thu, ba­ze ba­bu­ye aba­xhu­mi, le­mva kwa­lo­kho li­ha­mbe nge­ndle­la ye­nu.

17 Ama­do­da ase­si­thi ku­ye: Thi­na si­za­khu­lu­le­ka esi­fu­ngwe­ni sa­kho le­si osi­fu­ngi­se so­naq.

18 Kha­nge­la, eku­fi­ke­ni kwe­thu eli­zwe­ni uza­bo­phe­la li­nta­mbo yo­mnxe­bar obo­mvu ewi­ndi­ni ose­hli­se nga­los, nja­lo uzi­bu­tha­ni­se­le endli­ni ya­kho oyi­hlo lo­nyo­ko la­ba­ne­we­nu le­ndlu yo­nke ka­yi­hlot.

19 Ku­za­ku­thi-ke, lo­ba ngu­ba­ni ophu­me­la pha­ndle kwe­mi­nya­ngo ye­ndlu ya­kho, iga­zi la­khe li­za­ku­ba phe­zu kwe­kha­nda la­khe, thi­na-ke si­za­ku­ba si­nge­la­ca­la. Nja­lo lo­ba ngu­ba­ni oza­ku­ba la­we endli­ni, iga­zi la­khe li­za­ku­ba se­kha­nda le­thu, uba isa­ndla si­si­ba phe­zu kwa­kheu.

20 Ko­dwa uba ulu­ve­za oba­la lo­lu­da­ba lwe­thu, si­za­khu­lu­le­ka esi­fu­ngwe­ni sa­kho osi­fu­ngi­se so­nav.

21 Wa­se­si­thi: Nje­nga­ma­zwi enu, ka­ku­be nja­lo. Wa­se­wa­ye­ke­la eha­mba, aha­mba, wa­bo­phe­la inta­mbo ebo­mvu ewi­ndi­ni.

22 Ase­ha­mba afi­ka enta­be­ni, ahla­la kho­na insu­ku ezi­nta­thu, ba­ze ba­bu­ya aba­xhu­mi, ngo­ba aba­xhu­mi ba­wa­di­nga endle­le­ni yo­nke, ko­dwa ka­ba­wa­tho­la­nga.

23 Nga­kho ama­do­da wo­ma­bi­li aphe­ndu­ka ase­se­hla enta­be­ni, acha­pha, afi­ka ku­Jo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­niw, amtshe­la ko­nke oku­we­hle­le­yox.

24 Athi ku­Jo­shu­wa: Isi­bi­li iNko­si ili­ni­ke­le esa­ndle­ni se­thu ili­zwe lo­nke, fu­thi-ke bo­nke aba­khi­le­yo be­li­zwe ba­nci­bi­li­ki­le nge­nxa yo­bu­kho­na be­thuy.

UI­sra­ye­li ucha­pha iJo­da­ni

3UJo­shu­wa wa­se­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, ba­su­ka eShi­thi­mi, ba­fi­ka eJo­da­ni, ye­na la­bo bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li; ba­se­be­la­la kho­na be­nga­ka­cha­phia.

2 Kwa­se­ku­si­thi eku­phe­le­ni kwe­nsu­ku ezi­nta­thub indu­na za­da­bu­la pha­ka­thi kwe­nka­mbac

3 za­la­ya aba­ntu zi­si­thi: Nxa li­bo­na umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, la­ba­pri­sti, ama­Le­vi, be­wu­thwe­le, li­na-ke li­su­ke enda­we­ni ye­nu li­wu­la­nde­led.

4 Ko­dwa ku­za­ku­ba kho­na iba­nga pha­ka­thi kwe­nu la­wo, pho­se inga­lo ezi­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li nge­si­li­nga­ni­so; li­nga­so­nde­li ku­wo; uku­ze la­zi indle­la eli­za­ha­mba nga­yo, ngo­ba ka­li­dlu­la­nga nga­li­ndle­la ma­ndu­loe.

5 UJo­shu­wa wa­se­si­thi eba­ntwi­ni: Zi­ngcwe­li­se­ni, ngo­ba ku­sa­sa iNko­si iza­kwe­nza izi­ma­nga­li­so pha­ka­thi kwe­nuf.

6 UJo­shu­wa wa­se­khu­lu­ma ku­ba­pri­sti esi­thi: Pha­ka­mi­sa­ni umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no, le­dlu­le pha­mbi kwa­ba­ntu. Ba­se­be­wu­pha­ka­mi­sa umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no, ba­ha­mba pha­mbi kwa­ba­ntug.

7 INko­si ya­si­si­thi ku­Jo­shu­wa: La­mu­hla ngi­za­qa­la uku­ku­khu­li­sa eme­hlwe­ni kaI­sra­ye­li wo­nkeh uku­ze ba­zi uku­thi nje­nga­lo­kho nga­ngi­lo­Mo­zi­si, ngi­za­ku­ba la­wei.

8 We­na-ke uza­la­ya aba­pri­sti aba­thwe­le umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no uthi: Nxa se­li­fi­ki­le ekhu­nji­ni lwa­ma­nzi eJo­da­nij, li­za­ku­ma eJo­da­nik.

9 UJo­shu­wa wa­se­si­thi eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li: So­nde­la­ni la­pha, li­zwe ama­zwi eNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu.

10 UJo­shu­wa wa­se­si­thi: Nga­lo­khu li­za­kwa­zi uku­thi uNku­lu­nku­lu ophi­la­yo upha­ka­thi kwe­nul, lo­ku­thi uza­wa­xo­tsha lo­ku­wa­xo­tsham eli­fe­ni ama­Kha­na­ni la­ma­He­thi la­ma­Hi­vi la­ma­Pe­ri­zi la­ma­Gi­ri­ga­shi la­maA­mo­ri la­ma­Je­bu­si asu­ke nga­pha­mbi kwe­nun.

11 Kha­nge­la­ni, umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si yo­mhla­ba wo­nke uza­cha­pha pha­mbi kwe­nu eJo­da­nio.

12 Nga­kho-ke zi­tha­the­le­ni ama­do­da ali­tshu­mi la­mbi­li ezi­zwe­ni za­koI­sra­ye­lip, indo­da ibe­nye ku­le­so la­le­so­si­zweq.

13 Ku­za­ku­thi-ke la­pho inga­pha­nsi ye­nya­wo za­ba­pri­sti aba­thwe­le umtsho­ko­tsho we­Nko­sir, iNko­si yo­mhla­ba wo­nke, zi­za­ku­ma ema­nzi­ni eJo­da­ni, ama­nzi eJo­da­ni aza­qu­nywa, ama­nzi ehla­yo eve­la phe­zu­lus; aza­ku­ma abe yi­nqwa­ba eyo­dwat.

14 Kwa­se­ku­si­thi aba­ntu be­su­ka ema­the­nte­ni abo uku­cha­pha iJo­da­ni, aba­pri­sti ba­thwa­la umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no pha­mbi kwa­ba­ntuu.

15 La­la­pho aba­thwe­le umtsho­ko­tsho be­fi­ka eJo­da­ni, le­nya­wo za­ba­pri­sti aba­thwe­le umtsho­ko­tsho zi­gxa­nyu­zwa ephe­the­lwe­ni la­ma­nziv (ngo­ba iJo­da­ni li­ya­gcwa­la enku­nji­ni zo­nke za­low zo­nke izi­nsu­ku zo­ku­vu­nax),

16 ama­nzi ehla­yo eve­la phe­zu­lu ema, apha­ka­ma aba yi­nqwa­ba eyo­dwa, kha­tsha­na ka­khu­lu lo­mu­zi iA­da­mu, ose­ce­le­ni kwe­Za­re­tha­niy; la­la­wo ehle­la elwa­ndle lwa­ma­gce­kez, ulwa­ndle lwe­Tshwa­yi, aphe­la aqu­nywa. La­ba­ntu ba­cha­pha ma­qo­nda­na le­Je­ri­koa.

17 La­ba­pri­sti aba­thwe­le umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si be­ma emhla­ba­thi­ni owo­mi­le­yo pha­ka­thi kwe­Jo­da­ni be­qi­ni­le, loI­sra­ye­li wo­nke wa­cha­pha emhla­ba­thi­ni owo­mi­le­yo, isi­zwe so­nke sa­ze sa­qe­da uku­cha­pha iJo­da­nib.

Ama­tshe ali­tshu­mi la­mbi­li atha­thwa eJo­da­ni abe yi­si­khu­mbu­zo

4Kwa­se­ku­si­thi la­pho isi­zwe so­nke se­si­qe­de uku­cha­pha iJo­da­ni, iNko­si ya­khu­lu­ma ku­Jo­shu­wa isi­thia:

2 Zi­tha­the­le ama­do­da ali­tshu­mi la­mbi­li eba­ntwi­ni, indo­da ibe­nye ku­le­so la­le­so­si­zweb,

3 uwa­la­ye uthi: Zi­tha­the­le­ni oku­ve­la la­pha pha­ka­thi kwe­Jo­da­ni ku­le­yo­nda­wo, la­pho obe­ku­mi kho­na inya­wo za­ba­pri­sti zi­qi­ni­lec, ama­tshe ali­tshu­mi la­mbi­li, li­wa­thwa­le li­cha­phe la­wod, li­wa­be­ke enda­we­ni yo­ku­la­la la­pho eli­za­la­la kho­na ebu­su­kue.

4 UJo­shu­wa wa­se­bi­za ama­do­da ali­tshu­mi la­mbi­li aye­wa­lu­ngi­si­le eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li, indo­da ya­ba­nye ku­le­so la­le­so­si­zwe.

5 UJo­shu­wa wa­se­si­thi ku­wo: Dlu­la­ni pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho we­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, li­nge­ne pha­ka­thi kwe­Jo­da­ni, li­zi­tha­the­le, lo­wo la­lo­wo, ili­tshe eli­lo­dwa, ale­tsha­te ehlo­mbe, nje­ngo­kwe­na­ni le­zi­zwe za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li,

6 uku­ze lo­khu ku­be yi­si­bo­ni­so pha­ka­thi kwe­nu. Nxa aba­ntwa­na be­nu be­bu­za ku­sa­sa be­si­thi: Ayi­ni la­ma­tshe ki­nif?

7 Li­za­ba­tshe­la-ke: Ngo­ba ama­nzi eJo­da­ni aqu­nywa pha­mbi ko­mtsho­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si. La­pho ucha­pha iJo­da­ni, ama­nzi eJo­da­ni aqu­nywag. Nga­kho la­ma­tshe aza­ku­ba yi­si­khu­mbu­zo eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li ku­ze ku­be ni­ni­ni­nih.

8 La­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­nza nja­lo nje­ngo­ku­la­ya ku­ka­Jo­shu­wa, ba­tha­tha ama­tshe ali­tshu­mi la­mbi­li pha­ka­thi kwe­Jo­da­ni, nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si ku­Jo­shu­wa, ngo­kwe­na­ni le­zi­zwe za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li; ba­wa­thwa­la ba­cha­pha la­wo, ba­ya enda­we­ni la­pho aba­la­la kho­na, ba­wa­be­ka kho­na.

9 UJo­shu­wa wa­se­mi­sa ama­tshe ali­tshu­mi la­mbi­li pha­ka­thi kwe­Jo­da­ni enda­we­ni la­pho inya­wo za­ba­pri­sti aba­be­thwe­le umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no eza­zi­mi kho­na. Nja­lo ase­kho­na la­pho ku­ze ku­be la­mu­hlai.

10 Ngo­ba aba­pri­sti aba­be­thwe­le umtsho­ko­tsho be­ma pha­ka­thi kwe­Jo­da­ni kwa­ze kwa­phe­la yo­nke into iNko­si eya­yi­mla­ye yo­na uJo­shu­wa uku­yi­tshe­la aba­ntu, nje­nga­kho ko­nke uMo­zi­si aye­ku­la­ye uJo­shu­wa. La­ba­ntu ba­pha­ngi­sa ba­cha­pha.

11 Kwa­se­ku­si­thi bo­nke aba­ntu se­be­qe­di­le uku­cha­pha, umtsho­ko­tsho we­Nko­si wa­cha­pha, la­ba­pri­sti pha­mbi kwa­ba­ntu.

12 Nja­lo aba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni la­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se ba­cha­pha be­hlo­mi­le pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lij, nje­ngo­ku­ba­tshe­la ku­ka­Mo­zi­sik.

13 Pho­se izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne be­hlo­me­le impi, ba­cha­pha pha­mbi kwe­Nko­si uku­ya empi­ni, ema­gce­ke­ni eJe­ri­ko.

14 Nga­lo­lo­su­ku iNko­si ya­mkhu­li­sa uJo­shu­wa eme­hlwe­ni kaI­sra­ye­li wo­nke, nja­lo ba­me­sa­ba nje­nga­lo­khu ba­be­me­sa­ba uMo­zi­si insu­ku zo­nke ze­mpi­lo ya­khel.

15 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Jo­shu­wa isi­thi:

16 La­ya aba­pri­sti aba­thwa­la umtsho­ko­tsho wo­bu­fa­ka­zi uku­thi ba­khu­phu­ke eJo­da­nim.

17 UJo­shu­wa wa­se­ba­la­ya aba­pri­sti esi­thi: Khu­phu­ka­ni eJo­da­ni.

18 Kwa­se­ku­si­thi la­pho aba­pri­sti aba­be­thwe­le umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si se­be­khu­phu­ki­le pha­ka­thi kwe­Jo­da­ni, le­nga­pha­nsi ye­nya­wo za­ba­pri­sti isi­pha­ka­nyi­se­lwe emhla­ba­thi­ni owo­mi­le­yo, ama­nzi eJo­da­ni abu­ye­la enda­we­ni ya­wo, aha­mba nje­nga­ma­ndu­lo aphu­phu­ma enku­nji­ni zo­nke za­yon.

19 La­ba­ntu ba­khu­phu­ka be­su­ka eJo­da­ni ngo­lwe­tshu­mi lwe­nya­nga yo­ku­qa­la, ba­mi­sa inka­mba eGi­li­ga­li ephe­the­lwe­ni le­mpu­ma­la­nga ye­Je­ri­koo.

20 La­la­wo­ma­tshe ali­tshu­mi la­mbi­li aba­wa­tha­tha eJo­da­ni uJo­shu­wa wa­wa­mi­sa eGi­li­ga­lip.

21 Wa­khu­lu­ma ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li esi­thi: Nxa aba­ntwa­na be­nu be­bu­za ku­sa­sa ku­bo­yi­se be­si­thi: Ayi­ni la­ma­tsheq?

22 Li­za­ba­zi­sa-ke aba­ntwa­na be­nu li­si­thi: UI­sra­ye­li wa­yi­cha­pha le iJo­da­ni emhla­ba­thi­ni owo­mi­le­yor.

23 Ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ye­nza ama­nzi eJo­da­ni atsha pha­mbi kwe­nu la­ze la­cha­pha, nje­ngo­kwe­nza kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ku­Lwa­ndle olu­Bo­mvu eya­lo­mi­sa pha­mbi kwe­thu sa­ze sa­cha­phas,

24 uku­ze zo­nke izi­zwe zo­mhla­ba za­zi isa­ndla se­Nko­sit, uku­thi si­la­ma­ndlau, uku­ze li­ye­sa­be iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu zo­nke izi­nsu­kuv.

Uku­so­kwa kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li

5Kwa­se­ku­si­thi la­pho wo­nke ama­kho­si amaA­mo­ri aye­nga­ne­no kwe­Jo­da­ni nge­ntsho­na­la­nga la­wo wo­nke ama­kho­si ama­Kha­na­ni aye­nga­se­lwa­ndlea esi­zwa uku­thi iNko­si ye­nza ama­nzi eJo­da­ni atsha nga­pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lib sa­ze sa­cha­pha, inhli­zi­yo ya­wo ya­nci­bi­li­kac, ka­ku­sa­ba­nga kho­na mo­ya ki­wo, nge­nxa ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lid.

2 Nga­le­so­si­kha­thi iNko­si ya­thi ku­Jo­shu­wa: Ze­nze­le ingqa­mu ze­nse­nge­tshe, uba­so­ke fu­thi aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li okwe­si­bi­li.

3 UJo­shu­wa wa­se­ze­nze­la ingqa­mu ze­nse­nge­tshe, wa­ba­so­ka aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li oqa­qe­ni lwa­ma­jwa­bu.

4 Nja­lo yi­le­si­si­za­tho uJo­shu­wa aba­so­ke­la so­na; bo­nke aba­ntu aba­phu­ma eGi­bhi­the, abe­si­li­sa, ama­do­da wo­nke empi, afe­la enka­nga­la endle­le­ni ese­phu­mi­le eGi­bhi­thee.

5 Ngo­ba bo­nke aba­ntu aba­phu­ma­yo ba­be­so­ki­we, ko­dwa bo­nke aba­ntu aba­be­za­le­lwe enka­nga­la endle­le­ni se­be­phu­mi­le eGi­bhi­the ba­be­nga­ba­so­ka­nga.

6 Ngo­ba aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­ha­mba enka­nga­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne sa­ze sa­bhu­bha isi­zwe so­nke sa­ma­do­da empi aye­phu­me eGi­bhi­the, ngo­ba enga­li­la­le­la­nga ili­zwi le­Nko­sif; iNko­si eya­yi­fu­ngi­le ku­wo uku­thi ka­yi­yi­ku­wa­tshe­ngi­sa ili­zwe iNko­si eya­yi­fu­nge­le oyi­se uku­si­ni­ka lo­nag, ili­zwe eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­juh.

7 La­ba­ntwa­na ba­wo ya­ba­vu­sa esi­khu­ndle­ni sa­wo; bo­na uJo­shu­wa wa­ba­so­ka, ngo­ba ba­be­nga­so­kwa­nga, ngo­ba ba­be­nga­ba­so­ka­nga endle­le­nii.

8 Kwa­se­ku­si­thi se­be­qe­di­le uku­so­ka isi­zwe so­nke, ba­hla­la enda­we­ni ya­bo enka­mbe­ni ba­ze ba­pho­laj.

9 INko­si ya­si­si­thi ku­Jo­shu­wa: La­mu­hla ngi­gi­qi­le nga­su­sa ki­ni ihla­zo le­Gi­bhi­thek. Nga­kho ibi­zo la­le­yo­nda­wo la­thi­wa yi­Gi­li­ga­li ku­ze ku­be la­mu­hlal.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­gci­na ipha­si­ka eGi­li­ga­li

10 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­mi­sa inka­mba eGi­li­ga­li, ba­gci­na ipha­si­ka ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­ne lwe­nya­nga ku­si­hlwa ema­gce­ke­ni eJe­ri­kom.

11 Ba­se­be­si­dla izi­the­lo ze­li­zwe, nge­ku­se­ni eya­la­nde­la ipha­si­ka, izi­nkwa ezi­nge­la­mvu­be­lo la­ma­be­le akha­nzi­ngi­we­yo, nga­lo­na lo­lo­su­kun.

12 Ima­na ya­ci­na nge­la­nga ela­la­nde­la aba­dla nga­lo izi­the­lo ze­li­zwe; la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ka­ba­sa­ba­nga le­ma­na, ko­dwa ba­dla izi­the­lo ze­li­zwe le­Kha­na­ni nga­lo­wo­mnya­kao.

Indu­na le­bu­tho le­Nko­si

13 Kwa­se­ku­si­thi uJo­shu­wa ese­Je­ri­ko, wa­pha­ka­mi­sa ame­hlo akhe wa­bo­na, kha­nge­la-ke, indo­da imi ma­qo­nda­na la­yep ile­nke­mba ya­yo ehwa­tshi­we­yo ise­sa­ndle­ni sa­yoq. UJo­shu­wa wa­se­si­ya ku­yo wa­thi ku­yo: Ungo­wa­ki­thi yi­ni, ku­mbe ungo­we­zi­tha ze­thu?

14 Wa­se­si­thi: Ha­tshi; ko­dwa ngi­yi­ndu­na ye­bu­tho le­Nko­si; se­ngi­bu­yi­le. UJo­shu­wa wa­se­si­thi mbo ngo­bu­so ba­khe emhla­ba­thi­ni, wa­kho­nza esi­thi ku­ye: INko­si ya­mi ithi­ni ence­kwi­ni ya­yor?

15 Indu­na ye­bu­tho le­Nko­si ya­si­si­thi ku­Jo­shu­wa: Khu­lu­la inya­the­la la­kho enya­we­ni lwa­kho, ngo­ba inda­wo omi ki­yo ingcwe­le. UJo­shu­wa wa­se­se­nza nja­los.

Uku­chi­thwa kwe­Je­ri­ko

6IJe­ri­ko ya­yi­va­li­we-ke ngci nge­nxa ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li. Ka­kho owa­phu­ma­yo, nja­lo ka­kho owa­nge­na­yo.

2 INko­si ya­si­si­thi ku­Jo­shu­wa: Bo­na, ngi­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­kho iJe­ri­ko le­nko­si ya­yo la­ma­qha­wea ala­ma­ndlab.

3 Li­za­wu­bho­da-ke umu­zi, wo­nke ama­do­da empi, awu­bho­de umu­zi ka­nye. Uza­kwe­nza nja­lo insu­ku ezi­yi­si­thu­pha.

4 La­ba­pri­sti aba­yi­si­kho­mbi­sa ba­za­thwa­la impo­ndoc ze­nqa­ma ezi­yi­si­kho­mbi­sad pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho; ku­thi ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa li­za­wu­bho­da umu­zi ka­si­kho­mbi­sa, la­ba­pri­sti be­vu­the­la impo­ndoe.

5 Ku­za­ku­thi-ke la­pho be­kha­li­sa upho­ndo lwe­nqa­ma isi­kha­thi esi­def, nxa li­si­zwa uku­kha­la ko­pho­ndo, aba­ntu bo­nke ba­za­me­me­za ngo­ku­kla­ba­la­la oku­khu­lu, lo­mdu­li wo­mu­zi uza­di­li­ke­la pha­nsi; la­ba­ntu ba­za­kwe­nyu­ka, ngu­lo­wo la­lo­wo ma­qo­nda­na la­ye.

6 Nga­kho uJo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­ni wa­bi­za aba­pri­sti wa­thi ki­bo: Thwa­la­ni umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no, la­ba­pri­sti aba­yi­si­kho­mbi­sa ba­thwa­le impo­ndo ze­zi­nqa­ma ezi­yi­si­kho­mbi­sa pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho we­Nko­si.

7 Wa­se­si­thi eba­ntwi­ni: Dlu­la­ni li­wu­zi­nge­le­ze­le umu­zi, lo­hlo­mi­le­yo ka­dlu­le pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho we­Nko­si.

8 Kwa­se­ku­si­thi uJo­shu­wa ese­khu­lu­me eba­ntwi­ni, aba­pri­sti aba­yi­si­kho­mbi­sa be­thwe­le impo­ndo ezi­yi­si­kho­mbi­sa ze­nqa­ma ba­kho­khe­la pha­mbi kwe­Nko­si, ba­vu­the­la impo­ndo, lo­mtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si wa­ba­la­nde­la.

9 Aba­hlo­mi­le­yo ba­se­be­ha­mba pha­mbi kwa­ba­pri­sti aba­be­vu­the­la izi­mpo­ndo, le­si­ga­ba sa­se­mu­va sa­la­nde­la umtsho­ko­tsho, ba­ha­mba be­vu­the­la izi­mpo­ndo.

10 UJo­shu­wa wa­ye­la­ye-ke aba­ntu esi­thi: Li­nga­me­me­zi, lo­ba li­zwa­ka­li­se ili­zwi le­nu; ku­nga­phu­mi li­zwi emlo­nye­ni we­nu ku­ze ku­be lu­su­ku engi­za­li­tshe­la nga­lo uku­thi li­me­me­ze; be­se­li­me­me­za.

11 Nga­kho umtsho­ko­tsho we­Nko­si wa­wu­bho­da umu­zi, uzi­nge­le­ze­la ka­nye; ba­se­be­si­za enka­mbe­ni, ba­la­la enka­mbe­ni ebu­su­ku.

12 UJo­shu­wa wa­se­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, la­ba­pri­sti ba­thwa­la umtsho­ko­tsho we­Nko­sig.

13 La­ba­pri­sti aba­yi­si­kho­mbi­sa be­phe­the impo­ndo ze­zi­nqa­ma ezi­yi­si­kho­mbi­sa pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho we­Nko­si ba­qhu­be­ka be­ha­mba, be­vu­the­la izi­mpo­ndo, la­ba­hlo­mi­le­yo ba­ha­mba pha­mbi kwa­bo, le­si­ga­ba sa­se­mu­va sa­la­nde­la umtsho­ko­tsho we­Nko­si, ba­ha­mba be­vu­the­la izi­mpo­ndo.

14 La­ngo­su­ku lwe­si­bi­li ba­wu­zi­nge­le­ze­la umu­zi ka­nye, ba­bu­ye­la enka­mbe­ni. Be­nza nja­lo insu­ku ezi­yi­si­thu­pha.

15 Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa ba­vu­ka ngo­vi­vi ema­da­bu­ka­ku­sa, ba­wu­bho­da umu­zi ka­si­kho­mbi­sa nge­ndle­la efa­na­na­yo. Ku­phe­la nga­lo­lo­su­ku ba­wu­bho­da umu­zi ka­si­kho­mbi­sa.

16 Kwa­se­ku­si­thi nge­si­kha­thi se­si­kho­mbi­sa, aba­pri­sti ba­vu­the­la impo­ndo, uJo­shu­wa wa­se­si­thi eba­ntwi­ni: Me­me­za­ni, ngo­ba iNko­si ili­ni­ki­le umu­zi.

17 Ko­dwa umu­zi wo­na la­kho ko­nke oku­ku­wo ku­za­kwe­hlu­ka­ni­se­lwa eNko­si­ni; ngu­Ra­ha­bi iwu­le ku­phe­la oza­phi­la, ye­na la­bo bo­nke ala­bo endli­ni ya­khe, ngo­ba wa­fi­hla izi­thu­nywa esa­zi­thu­ma­yoh.

18 Ko­dwa li­na si­bi­li zi­gci­ne­ni ko­ku­qa­le­ki­si­we­yo, hle­zi li­ze­nze aba­qa­le­ki­si­we­yo nxa li­tha­tha ko­ku­qa­le­ki­si­we­yo, le­nze inka­mba ya­koI­sra­ye­li ibe yi­nto eqa­le­ki­si­we­yoi, li­yi­hlu­phej.

19 Ko­dwa so­nke isi­li­va le­go­li­de, le­zi­tsha ze­thu­si le­ze­nsi­mbi, ku­ngcwe­le eNko­si­ni. Ku­za­ku­za endli­ni yo­ku­li­gu­gu kwe­Nko­si.

20 Aba­ntu ba­se­be­me­me­za, kwa­vu­the­lwa izi­mpo­ndo. Kwa­se­ku­si­thi aba­ntu be­si­zwa uku­kha­la kwe­mpo­ndo, aba­ntu ba­me­me­za ngo­ku­kla­ba­la­la oku­khu­lu, umdu­li wa­di­li­ke­la pha­nsi, la­ba­ntu be­nyu­ke­la emzi­ni, ngu­lo­wo la­lo­wo ma­qo­nda­na la­ye, ba­wu­thu­mba umu­zik.

21 Ba­tsha­ba­la­li­sa ko­nke oku­se­mzi­ni, ku­su­ke­la ko­we­si­li­sa ku­si­ya ko­we­si­fa­za­na, ku­su­ke­la ko­mu­tsha ku­si­ya ko­mda­la, ku­ze ku­be se­nka­bi­ni le­mvi­ni lo­ba­bhe­mi, ngo­bu­kha­li be­nke­mbal.

22 La­ku­la­wo­ma­do­da ama­bi­li aye­ye­hlo­la ili­zwe uJo­shu­wa wa­thi: Nge­na­ni endli­ni yo­we­si­fa­za­na oli­wu­le, li­khu­phe ku­yo owe­si­fa­za­na la­kho ko­nke ala­kho, nje­ngo­ku­fu­nga kwe­nu ku­yem.

23 La­ma­ja­ha izi­nhlo­li ange­na akhu­pha uRa­ha­bi lo­yi­se lo­ni­na la­ba­ne­wa­bo la­kho ko­nke aye­la­kho; akhu­pha zo­nke izi­hlo­bo za­khe, azi­be­ka nga­pha­ndle kwe­nka­mba ya­koI­sra­ye­lin.

24 Ba­se­be­wu­tshi­sa umu­zi ngo­mli­lo la­kho ko­nke okwa­ku­ki­wo; ku­phe­la isi­li­va le­go­li­de le­zi­tsha ze­thu­si le­ze­nsi­mbi ba­ku­fa­ka ko­ku­li­gu­gu kwe­ndlu ye­Nko­sio.

25 Nga­kho uRa­ha­bi iwu­le, le­ndlu ka­yi­se, la­bo bo­nke aye­la­bo, uJo­shu­wa wa­ba­ye­ke­la be­phi­la; wa­hla­la pha­ka­thi koI­sra­ye­li ku­ze ku­be la­mu­hla, ngo­ba wa­fi­hla izi­thu­nywa uJo­shu­wa aye­zi­thu­me uku­hlo­la iJe­ri­kop.

26 UJo­shu­wa waba­fu­ngi­sa esi­thiq: Uqa­le­ki­si­we umu­ntu pha­mbi kwe­Nko­si osu­ku­ma akhe lu­mu­zi iJe­ri­ko. Uza­wu­se­ke­la nge­zi­bu­lo la­khe, ami­se ama­sa­ngo awo nge­ci­na­thu­nja­na la­kher.

27 Ngo­ku­nja­lo iNko­si ya­ba lo­Jo­shu­was, lo­du­mo lwa­khe lwa­ba se­li­zwe­ni lo­nket.

Ica­la li­kaA­ka­ni

7Ko­dwa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­pha­mbu­ka nge­si­pha­mbe­ko ngo­ku­qa­le­ki­si­we­yo. Ngo­ba uA­ka­ni indo­da­na ka­Ka­rmi indo­da­na ka­Za­bi­di indo­da­na ka­Ze­ra owe­si­zwe sa­ko­Ju­da wa­tha­tha ko­ku­qa­le­ki­si­we­yo; ula­ka lwe­Nko­si lwa­se­lu­ba­vu­the­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lia.

2 UJo­shu­wa wa­se­thu­ma aba­ntu be­su­ka eJe­ri­ko be­si­ya eA­yi eli­se­du­ze le­Be­ti-A­ve­nib empu­ma­la­nga kwe­Bhe­the­li, wa­khu­lu­ma ki­bo esi­thi: Ye­nyu­ka­ni li­ye­hlo­la ili­zwe. Aba­ntu ba­se­be­se­nyu­ka ba­yi­hlo­la iA­yic.

3 Ba­se­be­bu­ye­la ku­Jo­shu­wa ba­thi ku­ye: Ka­ku­nge­nyu­ki bo­nke aba­ntu; ka­kwe­nyu­ke pho­se ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li lo­ba pho­se ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu uku­tsha­ya iA­yi. Unga­di­ni­si bo­nke aba­ntu ngo­ku­ya kho­na, ngo­ba ba­lu­tshwa­na.

4 Kwa­se­ku­se­nyu­ke­la kho­na aba­ve­la eba­ntwi­ni ama­do­da apho­sa abe zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu; aba­le­ka pha­mbi kwa­ma­do­da eA­yid.

5 La­ma­do­da eA­yi atsha­ya pho­se ama­do­da anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­thu­pha, axo­tsha­na la­wo pha­mbi kwe­sa­ngo aze afi­ka eShe­ba­ri­mi, awa­tsha­ye­la ekwe­hle­ni. Nga­kho inhli­zi­yo ya­ba­ntu ya­nci­bi­li­ka ya­ba nga­ma­nzie.

6 UJo­shu­wa wa­se­da­bu­la izi­gqo­ko za­khe, wa­thi mbo ngo­bu­so emhla­ba­thi­ni pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho we­Nko­si kwa­ze kwa­hlwa, ye­na la­ba­da­la ba­koI­sra­ye­lif, ba­the­la uthu­li ema­kha­nda abog.

7 UJo­shu­wa wa­se­si­thi: Ma­ye Nko­si Je­ho­va! Uba­cha­phi­se­le­ni lo­ku­ba­cha­phi­sa la­ba­ba­ntu iJo­da­ni uku­si­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­maA­mo­ri uku­si­bhu­bhi­sa? Ku­nga­thi nga­be se­ne­li­swa sa­hla­la nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­nih!

8 O Nko­si, ngi­za­ku­thi­ni, emva ko­ku­thi uI­sra­ye­li ese­phe­ndu­le inta­mo ezi­the­ni za­khe?

9 Ngo­ba ama­Kha­na­ni la­bo bo­nke aba­khi­le­yo eli­zwe­ni ba­za­ku­zwa, ba­si­ha­nqe, ba­li­qu­me ibi­zo le­thu li­su­ke emhla­be­nii. Pho, uza­le­nze­la­ni ibi­zo la­kho eli­khu­luj?

10 INko­si ya­si­si­thi ku­Jo­shu­wa: Su­ku­ma we­na, uwe­le­ni ka­nje ngo­bu­so ba­kho?

11 UI­sra­ye­li wo­ni­le; nja­lo ba­se­qi­le isi­vu­me­lwa­no sa­mi enga­ba­la­ya so­nak, ba­the­the fu­thi ko­ku­qa­le­ki­si­we­yo, nja­lo be­bi­le, ba­qa­mba ama­nga fu­thi, ye­bo ba­ku­be­ki­le empa­hle­ni za­bol.

12 Nga­lo­kho aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­be­nge­la­ku­ma pha­mbi kwe­zi­tha za­bom, ba­phe­ndu­la umhla­na pha­mbi kwe­zi­tha za­bon, ngo­ba be­qa­le­ki­si­weo. Ka­ngi­sa­yi­ku­ba la­ni uba li­nga­bhu­bhi­si oku­qa­le­ki­si­we­yo pha­ka­thi kwe­nup.

13 Su­ku­ma, ngcwe­li­sa aba­ntu, uthi: Zi­ngcwe­li­se­le­le­ni iku­sa­saq; ngo­ba itsho nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Ku­kho­na oku­qa­le­ki­si­we­yo pha­ka­thi kwa­kho, rI­sra­ye­li; unge­ke ume pha­mbi kwe­zi­tha za­kho li­ze li­khu­phe oku­qa­le­ki­si­we­yo pha­ka­thi kwe­nus.

14 Nga­kho eku­se­ni li­za­so­nde­zwa nge­zi­zwe ze­nu; ku­za­ku­thi-ke isi­zwe iNko­si eza­si­ba­mba si­za­so­nde­la nge­nse­ndo, lo­se­ndo iNko­si eza­lu­ba­mba lu­za­so­nde­la nge­zi­ndlu, le­ndlu iNko­si eza­yi­ba­mba iza­so­nde­la nga­ba­ntut.

15 Ku­za­ku­thi-ke lo­wo oza­ba­njwa lo­ku­qa­le­ki­si­we­yo uza­tshi­swa ngo­mli­lo, ye­na la­kho ko­nke ala­khou, ngo­ba eqe isi­vu­me­lwa­no se­Nko­si, la­ngo­ba enze ubu­phu­ku­phu­ku koI­sra­ye­liv.

16 UJo­shu­wa wa­se­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, we­nza uI­sra­ye­li wa­so­nde­la nge­zi­zwe za­khe; le­si­zwe sa­ko­Ju­da sa­ba­njwa;

17 wa­se­se­nza use­ndo lwa­ko­Ju­da lu­so­nde­le, wa­ba­mba use­ndo lwa­ko­Ze­raw; we­nza use­ndo lwa­ko­Ze­ra lu­so­nde­le nga­ba­ntu; uZa­bi­di wa­se­ba­njwa;

18 wa­se­se­nza indlu ya­khe iso­nde­le nga­ba­ntu; uA­ka­nix, indo­da­na ka­Ka­rmi, indo­da­na ka­Za­bi­di, indo­da­na ka­Ze­ra, owe­si­zwe sa­ko­Ju­da, wa­se­ba­njway.

19 UJo­shu­wa wa­se­si­thi kuA­ka­ni: Ndo­da­na ya­mi, ake uni­ke iNko­si udu­mo, uNku­lu­nku­lu wa­koI­sra­ye­liz, uvu­me ku­yea; ake ungi­tshe­le lo­kho okwe­nzi­le­yo, unga­ngi­fi­hle­lib.

20 UA­ka­ni wa­se­phe­ndu­la uJo­shu­wa wa­thi: Isi­bi­li mi­na ngo­ni­le eNko­si­ni, uNku­lu­nku­lu wa­koI­sra­ye­li. Ngo­ku­nje la­ngo­ku­nje ngi­kwe­nzi­le.

21 Kwa­thi ngi­bo­na pha­ka­thi kwe­mpa­ngo ise­mba­tho se­Bha­bhi­lo­ni esi­hle esi­so­dwa, la­ma­she­ke­li esi­li­va anga­ma­khu­lu ama­bi­li, lo­li­mi lwe­go­li­de olu­lo­dwa osi­si­ndo sa­lo si­nga­ma­she­ke­li anga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, nga­ku­ha­wu­ke­la, nga­ku­tha­tha, kha­nge­la-ke, ku­thu­ku­zi­we emhla­ba­thi­ni pha­ka­thi kwe­the­nte la­mi, le­si­li­va si­nga­pha­nsi kwa­khoc.

22 UJo­shu­wa wa­se­thu­ma izi­thu­nywa, za­gi­ji­ma za­ya ethe­nte­ni, kha­nge­la-ke, kwa­ku­fi­hli­we ethe­nte­ni la­khe, le­si­li­va si­nga­pha­nsi kwa­kho.

23 Ba­ku­khu­pha pha­ka­thi kwe­the­nte, ba­ku­le­tha ku­Jo­shu­wa le­ba­ntwa­ne­ni bo­nke ba­koI­sra­ye­li, ba­ku­thu­lu­le­la pha­mbi kwe­Nko­si.

24 UJo­shu­wa loI­sra­ye­li wo­nke eka­nye la­ye ba­se­be­mtha­tha uA­ka­ni indo­da­na ka­Ze­ra, le­si­li­va, le­se­mba­tho, lo­li­mi lwe­go­li­de, la­ma­do­da­na akhe, la­ma­do­da­ka­zi akhe, le­nka­bi za­khe, la­bo­ba­bhe­mi ba­khe, le­zi­mvu za­khe, le­the­nte la­khe, la­kho ko­nke aye­la­kho, ba­kwe­nyu­se­la esi­ho­tshe­ni seA­ko­rid.

25 UJo­shu­wa wa­se­si­thi: Usi­hlu­phe­le­ni? INko­si iza­ku­hlu­pha la­mu­hlae. LoI­sra­ye­li wo­nke wa­mkha­nda nga­ma­tshe; ba­ba­tshi­sa ngo­mli­lo, ba­ba­kha­nda nga­ma­tshef.

26 Ba­mi­sa phe­zu kwa­khe inqwa­ba enku­lu ya­ma­tshe ku­ze ku­be la­mu­hlag. Nga­lo­kho iNko­si ya­phe­ndu­ka eku­vu­the­ni ko­la­ka lwa­yoh. Nga­kho ibi­zo la­le­yo­nda­wo la­bi­zwa ngo­ku­thi yi­si­ho­tsha seA­ko­ri, ku­ze ku­be la­mu­hlai.

Uku­chi­thwa kweA­yi

8INko­si ya­si­si­thi ku­Jo­shu­wa: Unge­sa­bi, unga­tsha­ywa lu­va­lo; tha­tha ka­nye la­we bo­nke aba­ntu be­mpi, usu­ku­me we­nyu­ke­le eA­yia; bo­na, ngi­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­kho inko­si yeA­yi, la­ba­ntu ba­yo, lo­mu­zi wa­yo, le­li­zwe la­yob.

2 Uza­kwe­nza-ke eA­yi le­nko­si­ni ya­yo nje­ngo­kwe­nza kwa­kho eJe­ri­ko le­nko­si­ni ya­yoc. Ku­phe­la impa­ngo ya­yo le­zi­fu­yo za­yo li­za­zi­pha­nge­la. Uzi­be­ke­le aba­ca­tha­me­li nga­se­mzi­ni emva kwa­wod.

3 UJo­shu­wa wa­se­su­ku­ma la­bo bo­nke aba­ntu be­mpi ukwe­nyu­ke­la eA­yi; uJo­shu­wa wa­se­khe­tha ama­qha­we ala­ma­ndla ayi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, wa­wa­thu­ma ebu­su­ku.

4 Wa­wa­la­ya esi­thi: Bo­na­ni, li­za­wu­ca­tha­me­la umu­zi nge­mva ko­mu­zi. Li­nga­bi kha­tsha­na ka­khu­lu lo­mu­zi, ko­dwa lu­nga­ni lo­nkee.

5 Mi­na-ke la­bo bo­nke aba­ntu aba­la­mi si­za­so­nde­la emzi­ni. Ku­za­ku­thi-ke la­pho be­phu­ma uku­me­la­na la­thi nje­nga­ku­qa­la si­ba­le­ke pha­mbi kwa­bo.

6 Nja­lo ba­za­phu­ma emva kwe­thu si­ze si­ba­do­nse ba­su­ke emzi­ni. Ngo­ba ba­za­ku­thi: Ba­ya­ba­le­ka pha­mbi kwe­thu nje­nga­ku­qa­la. Nga­kho si­za­ba­le­ka pha­mbi kwa­bof.

7 Li­na-ke li­za­su­ku­ma eku­ca­tha­me­ni, li­wu­thu­mbe umu­zi; ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu iza­wu­ni­ke­la esa­ndle­ni se­nu.

8 Ku­za­ku­thi-ke se­li­wu­thu­mbi­le umu­zi, li­wu­tshi­se umu­zi ngo­mli­lo, li­za­kwe­nza nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­si. Bo­na­ni, ngi­li­la­yi­leg.

9 UJo­shu­wa wa­se­ba­thu­ma, ba­ya eku­ca­tha­me­ni, ba­hla­la pha­ka­thi kwe­Bhe­the­li leA­yi, entsho­na­la­nga kweA­yi, ko­dwa uJo­shu­wa wa­la­la pha­ka­thi kwa­ba­ntu nga­lo­bo­bu­su­kuh.

10 UJo­shu­wa wa­se­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, wa­ba­la aba­ntu, we­nyu­ka, ye­na la­ba­da­la ba­koI­sra­ye­li, pha­mbi kwa­ba­ntu, wa­ya eA­yi.

11 La­bo bo­nke aba­ntu be­mpi aba­be­la­ye be­nyu­ka, ba­so­nde­la, be­za ma­qo­nda­na lo­mu­zi, ba­mi­sa inka­mba enya­ka­tho kweA­yi. Nja­lo kwa­ku­le­si­ho­tsha pha­ka­thi kwa­bo leA­yi.

12 Wa­se­tha­tha pho­se ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nu, wa­wa­ca­tha­mi­sa pha­ka­thi kwe­Bhe­the­li leA­yi entsho­na­la­nga ko­mu­zi.

13 La­pho se­be­mi­sa aba­ntu, lo­nke ibu­tho ela­li­se­nya­ka­tho ko­mu­zi, la­ba­ca­tha­mi nga­se­ntsho­na­la­nga ko­mu­zi, uJo­shu­wa wa­ya pha­ka­thi kwe­si­ho­tsha nga­lo­bo­bu­su­ku.

14 Kwa­se­ku­si­thi inko­si yeA­yi iku­bo­na, apha­ngi­sa avu­ka ngo­vi­vi; la­ma­do­da omu­zi aphu­ma impi eme­la­ne loI­sra­ye­li, yo­na la­ba­ntu ba­yo bo­nke, nge­si­kha­thi esi­mi­si­we­yo, pha­mbi kwa­ma­gce­ke; ko­dwa yo­na ya­yi­nga­zi uku­thi ku­kho­na aba­yi­ca­tha­me­le­yo emva ko­mu­zii.

15 UJo­shu­wa loI­sra­ye­li ba­se­be­tsha­ywa pha­mbi kwa­wo, ba­ba­le­ka nge­ndle­la ye­nka­nga­laj.

16 Kwa­se­ku­bi­zwa bo­nke aba­ntu aba­be­se­mzi­ni uku­xo­tsha­na la­bo. Nxa be­xo­tsha­na lo­Jo­shu­wa ba­do­nswa ba­su­ka emzi­nik.

17 Nja­lo ka­ku­sa­la­nga mu­ntu eA­yi ku­mbe eBhe­the­li, aba­nga­phu­ma­nga uku­la­nde­la uI­sra­ye­li; ba­wu­tshi­ya umu­zi ukha­mi­si­le, ba­xo­tsha­na loI­sra­ye­li.

18 INko­si ya­si­si­thi ku­Jo­shu­wa: Ye­lu­le­la umkho­nto ose­sa­ndle­ni sa­kho eA­yi, ngo­ba ngi­za­yi­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­kho. UJo­shu­wa wa­se­se­lu­le­la umkho­nto ose­sa­ndle­ni sa­khe emzi­ni.

19 Aba­ca­the­me­yo ba­se­be­su­ku­ma ma­si­nya­ne enda­we­ni ya­bo; ba­gi­ji­ma esa­nda ukwe­lu­la isa­ndla sa­khe, ba­nge­na emzi­ni, ba­wu­thu­mba, ba­pha­ngi­sa, ba­wu­tshi­sa umu­zi ngo­mli­lo.

20 Kwa­thi la­pho ama­do­da eA­yi enye­mu­ku­la abo­na, kha­nge­la-ke, intu­thu yo­mu­zi ye­nyu­ke­la ema­zu­lwi­ni, nja­lo aye­nge­la­nda­wo yo­ku­ba­le­ke­la nga­pha la­nga­pha, ngo­ba aba­ntu aba­be­ba­le­ke­le enka­nga­la ba­phe­ndu­ke­la ababa­xo­tsha­yol.

21 Kwa­thi uJo­shu­wa loI­sra­ye­li wo­nke be­bo­na uku­thi aba­ca­the­me­yo se­be­wu­thu­mbi­le umu­zi lo­ku­thi intu­thu yo­mu­zi ye­nyu­ka, ba­phe­ndu­ka ba­tsha­ya ama­do­da eA­yi.

22 La­la­ba ba­phu­ma emzi­ni uku­me­la­na la­wo, aze aba pha­ka­thi ku­kaI­sra­ye­li, aba­nye nga­pha la­ba­nye nga­le; ba­se­be­wa­tsha­ya, ka­kwa­ze kwa­sa­la mu­ntu ku­wo, owa­si­la­yo ku­mbe owa­phu­nyu­ka­yom.

23 Ko­dwa inko­si yeA­yi ba­yi­ba­mba iphi­la, ba­yi­so­nde­za ku­Jo­shu­wa.

24 Kwa­se­ku­si­thi la­pho uI­sra­ye­li ese­qe­di­le uku­bu­la­la bo­nke aba­hla­li beA­yi ega­nge­ni, enka­nga­la la­pho aba­be­ba­xo­tshe­le kho­na, ba­be­wi­le bo­nke ngo­bu­kha­li be­nke­mba, ba­ze ba­qe­dwa, uI­sra­ye­li wo­nke wa­bu­ye­la eA­yi, ba­yi­tsha­ya ngo­bu­kha­li be­nke­mba.

25 Kwa­se­ku­si­thi, bo­nke aba­wa­yo mhla­lo­kho, ku­su­ke­la kwa­be­si­li­sa ku­si­ya kwa­be­si­fa­za­na, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li, bo­nke aba­ntu beA­yi.

26 Nja­lo uJo­shu­wa ka­si­fi­nye­za­nga isa­ndla sa­khe aye­lu­le umkho­nto nga­so ba­ze ba­tsha­ba­la­li­sa bo­nke aba­hla­li beA­yi.

27 Ku­phe­la izi­fu­yo le­mpa­ngo ya­lo­wo­mu­zi uI­sra­ye­li wa­zi­pha­nge­la, nje­nge­li­zwi le­Nko­si eya­li­la­ya uJo­shu­wan.

28 UJo­shu­wa wa­se­yi­tshi­sa iA­yi, wa­yi­mi­sa ya­ba yi­nqwa­ba pha­ka­de, unxi­wa, ku­ze ku­be la­mu­hlao.

29 Le­nko­si yeA­yi wa­yi­pha­nye­ka esi­hla­hle­ni kwa­ze kwa­ba yi­si­kha­thi sa­nta­mba­map. Le­ku­tsho­ne­ni kwe­la­nga uJo­shu­wa wa­la­ya uku­thi be­thu­le isi­du­mbu sa­yo esi­hla­hle­ni, ba­si­pho­se­le emnya­ngo we­sa­ngo lo­mu­ziq, ba­mi­sa phe­zu kwa­so inqwa­ba enku­lu ya­ma­tshe, ekho­na ku­ze ku­be la­mu­hlar.

Umla­yo ufu­ndwa ngu­Jo­shu­wa enta­be­ni yeE­bha­li

30 Kho­na uJo­shu­wa wa­ya­khe­la iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ila­thi enta­be­ni yeE­bha­lis.

31 Nje­ngo­ku­la­ya ku­ka­Mo­zi­si ince­ku ye­Nko­si ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, nje­nga­lo­khu ubha­lwe egwa­lwe­ni lo­mla­yo ka­Mo­zi­si, ila­thi la­ma­tshe aphe­le­le­yo, oku­nga­za­nge ku­se­tshe­nzi­swe nsi­mbi phe­zu kwa­lot. Ba­se­be­ni­ke­la phe­zu kwa­lo eNko­si­ni imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa, ba­hla­ba imi­ni­ke­lo yo­ku­thu­lau.

32 Wa­se­bha­la la­pho ema­tshe­ni impi­nda yo­mla­yo ka­Mo­zi­si, ayi­bha­la pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­liv.

33 UI­sra­ye­li wo­nke-ke, la­ba­da­la ba­bo, le­zi­ndu­na, la­ba­hlu­le­li ba­bo, be­ma nga­pha la­nga­pha ko­mtsho­ko­tsho, be­qo­nde­ne la­ba­pri­sti, ama­Le­viw, aba­thwa­la umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­six, owe­zi­zwe nje­ngo­wo­ku­za­lwa. Ingxe­nye ya­bo ima­qo­nda­na le­nta­ba ye­Ge­ri­zi­mi, le­ngxe­nye ya­bo ma­qo­nda­na le­nta­ba yeE­bha­liy, nje­ngo­ku­la­ya ku­ka­Mo­zi­si ince­ku ye­Nko­si, uku­bu­si­sa aba­ntu ba­koI­sra­ye­li ku­qa­laz.

34 La­nge­mva kwa­lo­kho wa­me­me­ze­la wo­nke ama­zwi omla­yoa, isi­bu­si­sob le­si­qa­le­ki­soc, nje­nga­kho ko­nke oku­bha­li­we­yo egwa­lwe­ni lo­mla­yo.

35 Akwa­ba­kho ili­zwi ku­kho ko­nke uMo­zi­si aku­la­ya­yo uJo­shu­wa anga­li­me­me­ze­la­nga pha­mbi kwe­ba­ndla lo­nke la­koI­sra­ye­li la­be­si­fa­za­na la­ba­ntwa­nya­nad la­be­zi­zwe­ni aba­be­ha­mba pha­ka­thi kwa­boe.

Ubu­qi­li ba­be­Gi­be­yo­ni

9Kwa­se­ku­si­thi la­pho wo­nke ama­kho­si aye­nga­ne­no kwe­Jo­da­ni, enta­be­ni, le­si­ho­tshe­nia, le­khu­nji­ni lo­lwa­ndle olu­khu­lu, ma­qo­nda­na le­Le­bha­no­nib, ama­He­thi la­maA­mo­ri, ama­Kha­na­ni, ama­Pe­ri­zi, ama­Hi­vi la­ma­Je­bu­si ezwac,

2 abu­tha­na nda­wo­nye uku­lwa lo­Jo­shu­wa loI­sra­ye­li nga­nhli­zi­yo­nye.

3 Kwa­thi aba­hla­li be­Gi­be­yo­nid se­be­zwi­le lo­kho uJo­shu­wa aye­kwe­nzi­le eJe­ri­ko la­seA­yie,

4 la­bo ba­se­be­se­nza ngo­bu­qi­li; ba­ha­mba ba­ze­nza izi­thu­nywa, ba­thwa­li­sa oba­bhe­mi ba­bo ama­sa­ka agu­gi­le­yo le­mi­go­dla ye­wa­yi­ni egu­gi­le­yo le­da­bu­ki­le­yo le­be­ke­lwe­yo,

5 la­ma­nya­the­la agu­gi­le­yo la­be­ke­lwe­yo enya­we­ni za­bof, le­zi­gqo­ko ezi­gu­gi­le­yo be­zi­gqo­ki­le, le­zi­nkwa zo­nke zo­mpha­ko wa­bo se­zo­mi­le zi­khu­nti­leg.

6 Ba­se­be­si­ya ku­Jo­shu­wa enka­mbe­ni eGi­li­ga­lih, ba­thi ku­ye le­ma­do­de­ni akoI­sra­ye­li: Si­ve­la eli­zwe­ni eli­kha­tsha­na, nga­kho-ke ye­nza­ni isi­vu­me­lwa­no la­thi.

7 Ko­dwa ama­do­da akoI­sra­ye­li athi ku­ma­Hi­vii: Mhla­wu­mbe li­hla­la pha­ka­thi kwe­thu; pho, si­nge­nza nja­ni isi­vu­me­lwa­no le­nuj?

8 Ase­si­thi ku­Jo­shu­wa: Si­zi­nce­ku za­khok. UJo­shu­wa wa­se­si­thi ki­wo: Li­ngo­ba­ni? Nja­lo li­ve­la nga­phi?

9 Ase­si­thi ku­ye: Izi­nce­ku za­kho zi­ve­la eli­zwe­ni eli­kha­tsha­na ka­khu­lu, nge­nxa ye­bi­zo le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khol, ngo­ba si­zwi­le indu­me­la ya­yo la­kho ko­nke eya­kwe­nza eGi­bhi­them,

10 la­kho ko­nke eya­kwe­nza ema­kho­si­ni ama­bi­li amaA­mo­ri aye­nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni, uSi­ho­ni inko­si ye­He­shi­bo­ni, loO­gi inko­si ye­Ba­sha­ni, eya­yi­seA­shi­ta­ro­thin.

11 Nga­kho aba­da­la be­thu la­bo bo­nke aba­khi­le­yo eli­zwe­ni la­ki­thi ba­khu­lu­ma ki­thi be­si­thi: Tha­tha­ni umpha­ko we­ndle­la esa­ndle­ni se­nu, li­ha­mbe li­ye­hla­nga­na la­bo, li­thi ki­bo: Si­zi­nce­ku ze­nu; nga­kho-ke ye­nza­ni isi­vu­me­lwa­no la­thi.

12 Le­si­si­nkwa se­thu sa­si­tha­tha si­tshi­sa si­ngu­mpha­ko we­thu ezi­ndli­ni ze­thu mhla si­phu­ma­yo si­si­za ki­ni; ko­dwa kha­the­si, kha­nge­la, se­so­mi­le sa­khu­nta.

13 La­li­mi­go­dla ye­wa­yi­ni esa­yi­gcwa­li­sa­yo ya­yi­mi­tsha; ko­dwa kha­nge­la, isi­da­bu­ki­le. La­le­zi­zi­gqo­ko ze­thu la­ma­nya­the­la ethu se­ku­gu­gi­swe lu­ha­mbo olu­de ka­khu­lu.

14 Nga­kho ama­do­da atha­tha ko­ko­mpha­ko wa­bo, enga­bu­za­nga umlo­mo we­Nko­sio.

15 UJo­shu­wa wa­se­se­nza uku­thu­la la­bo, we­nza isi­vu­me­lwa­no la­bo so­ku­ba­ye­ke­la ba­phi­le, le­zi­ndu­na ze­nhla­nga­no za­fu­nga ki­bop.

16 Kwa­se­ku­si­thi eku­phe­le­ni kwe­nsu­ku ezi­nta­thu emva ko­ku­thi se­be­nzi­le isi­vu­me­lwa­no la­bo, be­zwa uku­thi ba­ngo­ma­khe­lwa­ne ba­bo, lo­ku­thi ba­be­hla­la pha­ka­thi kwa­bo.

17 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­su­ka ba­fi­ka emi­zi­ni ya­bo ngo­su­ku lwe­si­tha­thu. Nja­lo imi­zi ya­bo ya­yi­yi­Gi­be­yo­ni le­Ke­fi­ra le­Bhe­ro­thiq le­Ki­ri­ya­thi-Je­ya­ri­mir.

18 Nja­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ka­ba­ba­tsha­ya­nga ngo­ba izi­ndu­na ze­ba­ndla za­zi­ba­fu­nge­le nge­Nko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li; inhla­nga­no yo­nke ya­si­ngu­ngu­ne­la izi­ndu­na.

19 Ko­dwa zo­nke izi­ndu­na za­thi enhla­nga­nwe­ni yo­nke: Thi­na si­fu­ngi­le ki­bo nge­Nko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, nga­kho-ke ka­si­la­ku­ba­thi­nta.

20 Si­za­kwe­nza lo­khu ki­bo, si­ba­ye­ke­le ba­phi­le, uku­ze ku­nga­bi kho­na ula­ka phe­zu kwe­thus nge­nxa ye­si­fu­ngo esa­si­fu­nga ki­bot.

21 Le­zi­ndu­na za­thi ku­bo: Ba­ye­ke­le­ni ba­phi­le, ko­dwa ka­ba­be nga­ba­ga­mu­li be­nku­ni la­ba­khi ba­ma­nzi enhla­nga­nwe­ni yo­nkeu, nje­ngo­ku­tsho kwe­zi­ndu­na ku­bov.

22 UJo­shu­wa wa­se­ba­bi­za, wa­khu­lu­ma la­bo esi­thi: Li­si­kho­hli­se­le­ni, li­si­thi: Si­kha­tsha­na ka­khu­lu la­niw; ka­nti li­na li­hla­la pha­ka­thi kwe­thux?

23 Nga­kho-ke li­qa­le­ki­si­wey, nja­lo ka­ku­yi­ku­qu­nywa pha­ka­thi kwe­nu izi­gqi­liz la­ba­ga­mu­li be­nku­ni la­ba­khi ba­ma­nzi be­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu wa­mia.

24 Ba­se­be­phe­ndu­la uJo­shu­wa ba­thi: Ngo­ba kwa­tshe­lwa lo­ku­tshe­lwa ezi­nce­kwi­ni za­kho uku­thi iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ya­la­ya uMo­zi­si ince­ku ya­yo uku­li­ni­ka ili­zwe lo­nke lo­ku­chi­tha bo­nke aba­khi­le­yo be­li­zwe pha­mbi kwe­nub. Nga­kho se­sa­ba ka­khu­lu nge­mpi­lo ye­thu nge­nxa ye­nu. Yi­kho se­nze le intoc.

25 Kha­the­si-ke, kha­nge­la, se­si­se­sa­ndle­ni sa­kho; ye­nza nje­ngo­ku­lu­ngi­le­yo la­nje­ngo­ku­qo­ndi­le­yo eme­hlwe­ni akho uku­kwe­nza ki­thid.

26 Nga­kho we­nza nja­lo ku­bo, wa­bo­phu­la esa­ndle­ni sa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, uku­ze ba­nga­ba­bu­la­li.

27 UJo­shu­wa wa­se­be­nza nga­lo­lo­su­ku ba­ba nga­ba­ga­mu­li be­nku­ni la­ba­khi ba­ma­nzi be­nhla­nga­no, la­be­la­thi le­Nko­si, ku­ze ku­be la­mu­hlae, enda­we­ni eza­yi­khe­thaf.

Uku­nqo­tshwa kwa­maA­mo­ri

10Kwa­se­ku­si­thi la­pho uA­do­ni­ze­de­ki inko­si ye­Je­ru­sa­le­ma ese­zwi­le uku­thi uJo­shu­wa uyi­thu­mbi­le iA­yi, wa­yi­tsha­ba­la­li­sa, nje­nga­lo­kho akwe­nza eJe­ri­ko le­nko­si­ni ya­yoa, we­nze nja­lo eA­yi le­nko­si­ni ya­yob, lo­ku­thi aba­hla­li be­Gi­be­yo­ni be­nza uku­thu­la loI­sra­ye­li, ba­be­pha­ka­thi kwa­boc,

2 be­sa­ba ka­khu­lu, ngo­ba iGi­be­yo­ni ya­yi­ngu­mu­zi omkhu­lu nje­ngo­mu­nye we­mi­zi ye­nko­si, la­ngo­ba ya­yi­nku­lu ku­leA­yi, la­ma­do­da ayo wo­nke enga­ma­qha­wed.

3 Nga­kho uA­do­ni­ze­de­ki inko­si ye­Je­ru­sa­le­ma ya­thu­me­la ku­Ho­ha­mu inko­si ye­He­bro­nie, la­ku­Pi­ra­mu inko­si ye­Ja­ri­mu­thif, la­ku­Ja­fi­ya inko­si ye­La­ki­shig, la­ku­De­bi­ri inko­si yeE­gi­lo­nih, esi­thi:

4 Ye­nyu­ke­la­ni ki­mi li­ngi­si­ze, uku­ze si­yi­tsha­ye iGi­be­yo­ni; ngo­ba ye­nzi­le uku­thu­la lo­Jo­shu­wa la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

5 Nga­kho ama­kho­si ama­hla­nu amaA­mo­ri, inko­si ye­Je­ru­sa­le­ma, inko­si ye­He­bro­ni, inko­si ye­Ja­ri­mu­thi, inko­si ye­La­ki­shi, inko­si yeE­gi­lo­ni, ahla­nga­na enyu­ka, wo­na la­ma­bu­tho awo wo­nke, ami­sa inka­mba ma­qo­nda­na le­Gi­be­yo­ni, alwa la­yoi.

6 Ama­do­da eGi­be­yo­ni ase­thu­me­la ku­Jo­shu­wa enka­mbe­ni ye­Gi­li­ga­li esi­thi: Isa­ndla sa­kho si­nga­tshi­yi izi­nce­ku za­kho; ye­nyu­ke­la ki­thi ma­si­nya­ne usi­si­ndi­se usi­si­ze, ngo­ba ama­kho­si wo­nke amaA­mo­ri ahla­la ezi­nta­be­ni ase­si­hla­nga­nye­le.

7 Nga­kho uJo­shu­wa we­nyu­ka esu­ka eGi­li­ga­li, ye­na la­bo bo­nke aba­ntu be­mpi ka­nye la­ye, la­wo wo­nke ama­qha­we ala­ma­ndlaj.

8 INko­si ya­si­si­thi ku­Jo­shu­wa: Unga­be­sa­bi, ngo­ba ngi­ba­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­kho; ka­ku­la­mu­ntu wa­bo oza­ku­ma pha­mbi kwa­khok.

9 UJo­shu­wa wa­se­ba­ju­ma, enyu­ke ubu­su­ku bo­nke esu­ka eGi­li­ga­li.

10 INko­si ya­ba­sa­nga­ni­sa pha­mbi ku­kaI­sra­ye­li, ya­ba­tsha­ya ngo­ku­tsha­ya oku­khu­lu eGi­be­yo­nil, ya­xo­tsha­na la­bo endle­le­ni enyu­ke­la eBhe­thi-Ho­ro­ni, ya­ba­tsha­yam kwa­ze kwa­ba seA­se­kan kwa­ze kwa­ba se­Ma­ke­dao.

11 Kwa­se­ku­si­thi be­sa­ba­le­ka pha­mbi ku­kaI­sra­ye­li ekwe­hle­ni kwe­Bhe­thi-Ho­ro­nip, iNko­si ya­pho­se­la phe­zu kwa­bo ama­tshe ama­khu­lu eve­la ema­zu­lwi­ni, kwa­ze kwa­ba seA­ze­ka, nja­lo ba­fa. Ba­be­ba­ne­ngi aba­fa nge­si­qho­tho okwe­dlu­la la­bo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­ba­bu­la­la nge­nke­mbaq.

12 Nga­le­so­si­kha­thi uJo­shu­wa wa­khu­lu­ma eNko­si­ni mhla iNko­si ini­ke­la amaA­mo­ri pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, wa­thi pha­mbi kwa­me­hlo kaI­sra­ye­li: La­nga, ma­na eGi­be­yo­nir, la­we nya­nga, esi­ho­tshe­ni seA­ja­lo­nis.

13 Le­la­nga la­thi mpo le­nya­nga ye­ma, aba­ntu ba­ze ba­zi­phi­ndi­se­la ezi­the­ni za­bo. Lo­khu ka­ku­bha­li­we yi­ni egwa­lwe­ni lu­ka­Ja­sha­ri? Nga­kho ila­nga le­ma pha­ka­thi ko­mkha­thi, ka­la­ze la­pha­ngi­sa uku­tsho­na pho­se oko­su­ku olu­phe­le­le­yot.

14 Ka­lu­za­nga lu­be kho­na usu­ku olu­nja­lo nga­pha­mbi kwa­lo lo­ba emva kwa­lo la­pho iNko­si eya­li­zwa kho­na ili­zwi lo­mu­ntuu, ngo­ba iNko­si ya­mlwe­la uI­sra­ye­liv.

15 UJo­shu­wa wa­se­bu­ye­la enka­mbe­ni eGi­li­ga­li loI­sra­ye­li wo­nke ka­nye la­yew.

16 Ko­dwa la­wo­ma­kho­si ama­hla­nu aba­le­ka, aca­tsha ebha­lwi­ni eMa­ke­da.

17 Kwa­se­ku­bi­kwa ku­Jo­shu­wa uku­thi: Ama­kho­si ama­hla­nu atho­lwe eca­tshi­le ebha­lwi­ni eMa­ke­dax.

18 UJo­shu­wa wa­se­si­thi: Gi­qe­la­ni ama­tshe ama­khu­lu emlo­nye­ni wo­bha­lu, li­mi­se ama­do­da ku­lo uku­wa­li­nda.

19 Ko­dwa li­na li­nga­mi; xo­tsha­na­ni le­zi­tha ze­nu, li­zi­tsha­ye nge­mu­va kwa­zo, li­nga­zi­ye­ke­li zi­nge­ne emi­zi­ni ya­zo, ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu izi­ni­ke­le esa­ndle­ni se­nu.

20 Kwa­se­ku­si­thi la­pho uJo­shu­wa la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li se­be­qe­di­le uku­zi­tsha­ya ngo­ku­tsha­ya oku­khu­lu­ka­zi za­ze za­qe­dwa, insa­li eya­sa­la­yo ya­zo ya­nge­na emi­zi­ni evi­ke­lwe­yoy.

21 La­ba­ntu bo­nke ba­bu­ye­la enka­mbe­ni ku­Jo­shu­wa eMa­ke­da ngo­ku­thu­la; ka­kho owa­nyi­ki­nya uli­mi lwa­khe eme­la­na la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­liz.

22 UJo­shu­wa wa­se­si­thi: Vu­la­ni umlo­mo wo­bha­lu, li­khu­phe­le ki­mi la­wo­ma­kho­si ama­hla­nu eve­la ebha­lwi­ni.

23 Ba­se­be­se­nza nja­lo, ba­wa­khu­phe­la ku­ye la­wo­ma­kho­si ama­hla­nu eve­la ebha­lwi­ni: Inko­si ye­Je­ru­sa­le­ma, inko­si ye­He­bro­ni, inko­si ye­Ja­ri­mu­thi, inko­si ye­La­ki­shi, inko­si yeE­gi­lo­ni.

24 Kwa­se­ku­si­thi se­be­wa­khu­phe­le ku­Jo­shu­wa la­wo­ma­kho­si, uJo­shu­wa wa­bi­za wo­nke ama­do­da akoI­sra­ye­li, wa­thi ezi­ndu­ne­ni za­ma­do­da empi eza­zi­ha­mbe la­ye: So­nde­la­ni, li­be­ke inya­wo ze­nu enta­nye­ni za­la­ma­kho­si. Za­se­zi­so­nde­la, za­be­ka inya­wo za­zo enta­nye­ni za­wo.

25 UJo­shu­wa wa­se­si­thi ku­zo: Li­nge­sa­bi li­nga­tsha­ywa lu­va­loa; qi­na­ni li­me isi­bi­ndib, ngo­ba iNko­si iza­kwe­nza nja­lo ku­zo zo­nke izi­tha ze­nu eli­lwa li­me­le­ne la­zoc.

26 Emva kwa­lo­kho uJo­shu­wa wa­se­wa­tsha­ya wa­wa­bu­la­la, wa­wa­le­ngi­sa ezi­hla­hle­ni ezi­nhla­nu; nja­lo aye­le­nga ezi­hla­hle­ni kwa­ze kwa­hlwad.

27 Kwa­se­ku­si­thi nge­si­kha­thi so­ku­tsho­na kwe­la­nga uJo­shu­wa wa­la­ya uku­thi ba­we­thu­le ezi­hla­hle­ni, ba­wa­pho­se­le ebha­lwi­ni aye­ca­tshe kho­na; ba­se­be­fa­ka ama­tshe ama­khu­lu emlo­nye­ni wo­bha­lu, akho­na ku­ze ku­be yi­lo­na lo­lu­su­kue.

28 UJo­shu­wa wa­thu­mba la­yo iMa­ke­da nga­lo­lo­su­ku, wa­yi­tsha­ya ngo­bu­kha­li be­nke­mba, wa­tsha­ba­la­li­sa le­nko­si ya­yo, bo­na, la­yo yo­nke imi­phe­fu­mu­lo eya­yi­ki­yo, ka­tshi­ya­nga insa­lif. Wa­se­se­nza enko­si­ni ye­Ma­ke­da nje­nga­lo­kho akwe­nza enko­si­ni ye­Je­ri­kog.

29 UJo­shu­wa, loI­sra­ye­li wo­nke la­ye, wa­se­dlu­la esu­ka eMa­ke­da wa­ya eLi­bhi­na, wa­lwa eme­le­ne le­Li­bhi­nah.

30 INko­si ya­si­yi­ni­ke­la la­yo le­nko­si ya­yo esa­ndle­ni si­kaI­sra­ye­li; wa­se­yi­tsha­ya ngo­bu­kha­li be­nke­mba le­mi­phe­fu­mu­lo yo­nke eya­yi­ki­yo; ka­tshi­ya­nga insa­li ki­yo; we­nza enko­si­ni ya­yo nje­nga­lo­kho akwe­nza enko­si­ni ye­Je­ri­ko.

31 UJo­shu­wa wa­se­se­dlu­la esu­ka eLi­bhi­na, loI­sra­ye­li wo­nke ka­nye la­ye, wa­ya eLa­ki­shi, wa­mi­sa inka­mba ma­qo­nda­na la­yo, wa­lwa eme­le­ne la­yo.

32 INko­si ya­si­yi­ni­ke­la iLa­ki­shi esa­ndle­ni si­kaI­sra­ye­li; wa­se­yi­thu­mba ngo­su­ku lwe­si­bi­li, wa­yi­tsha­ya ngo­bu­kha­li be­nke­mba la­yo yo­nke imi­phe­fu­mu­lo eya­yi­ki­yo, nje­nga­kho ko­nke akwe­nza eLi­bhi­na.

33 Nga­le­so­si­kha­thi uHo­ra­mu inko­si ye­Ge­ze­ri we­nyu­ka uku­si­za iLa­ki­shi; ko­dwa uJo­shu­wa wa­mtsha­ya la­ba­ntu ba­khe, kwa­ze kwa­thi ka­mtshi­ye­la­nga insa­lii.

34 UJo­shu­wa wa­se­se­dlu­la esu­ka eLa­ki­shi, loI­sra­ye­li wo­nke ka­nye la­ye, ba­ya eE­gi­lo­ni, ba­mi­sa inka­mba ma­qo­nda­na la­yo, ba­lwa be­me­le­ne la­yo.

35 Ba­yi­thu­mba nga­lo­lo­su­ku, ba­yi­tsha­ya ngo­bu­kha­li be­nke­mba, le­mi­phe­fu­mu­lo yo­nke eya­yi­ki­yo ba­yi­tsha­ba­la­li­sa nga­lo­lo­su­ku, nje­nga­kho ko­nke akwe­nza eLa­ki­shi.

36 UJo­shu­wa wa­se­se­nyu­ka esu­ka eE­gi­lo­ni loI­sra­ye­li wo­nke ka­nye la­ye, ba­ya eHe­bro­ni, ba­lwa be­me­le­ne la­yo,

37 ba­yi­thu­mba, ba­yi­tsha­ya ngo­bu­kha­li be­nke­mba, le­nko­si ya­yo le­mi­zi ya­yo yo­nke la­wo wo­nke umphe­fu­mu­lo owa­wu­ki­yo; ka­tshi­ya­nga insa­li, nje­nga­kho ko­nke akwe­nza eE­gi­lo­ni, wa­wu­tsha­ba­la­li­sa la­wo wo­nke umphe­fu­mu­lo owa­wu­ki­yo.

38 UJo­shu­wa wa­se­bu­ye­la eDe­bi­rij loI­sra­ye­li wo­nke ka­nye la­ye, ba­lwa be­me­le­ne la­yo,

39 ba­yi­thu­mba le­nko­si ya­yo la­yo yo­nke imi­zi ya­yo, ba­yi­tsha­ya ngo­bu­kha­li be­nke­mba, ba­tsha­ba­la­li­sa wo­nke umphe­fu­mu­lo owa­wu­ki­yo; ka­tshi­ya­nga insa­li. Nje­ngo­kwe­nza kwa­khe eHe­bro­ni we­nza nja­lo eDe­bi­ri le­nko­si­ni ya­yo, la­nje­ngo­kwe­nza kwa­khe eLi­bhi­na le­nko­si­ni ya­yo.

40 Nga­kho uJo­shu­wa wa­li­tsha­ya ili­zwe lo­nke le­zi­nta­ba le­le­ni­ngi­zi­mu le­le­si­ho­tsha le­la­ma­wa­tha la­wo wo­nke ama­kho­si abok; ka­tshi­ya­nga insa­li, ko­dwa wa­tsha­ba­la­li­sa ko­nke oku­phe­fu­mu­la­yo, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lil.

41 UJo­shu­wa wa­se­ba­tsha­ya ku­su­ke­la eKa­de­shi-Bha­ne­yam kwa­ze kwa­ba se­Ga­zan, le­li­zwe lo­nke le­Go­she­ni, kwa­ze kwa­ba se­Gi­be­yo­nio.

42 UJo­shu­wa wa­se­thu­mba wo­nke la­ma­kho­si le­li­zwe la­wo nga­si­kha­thi si­nye, ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ya­mlwe­la uI­sra­ye­lip.

43 UJo­shu­wa wa­se­bu­ye­la, loI­sra­ye­li wo­nke ka­nye la­ye, enka­mbe­ni eGi­li­ga­liq.

UJo­shu­wa unqo­ba ili­zwe lo­nke

11Kwa­se­ku­si­thi la­pho uJa­bi­nia inko­si ye­Ha­zo­rib eku­zwa, wa­thu­me­la ku­Jo­ba­bic inko­si ye­Ma­do­nid, le­nko­si­ni ye­Shi­mi­ro­nie, le­nko­si­ni yeA­ki­sha­fif,

2 le­ma­kho­si­ni aye­nge­nya­ka­tho ezi­nta­be­ni, le­ma­gce­ke­ni, eni­ngi­zi­mu kwe­Ki­ne­ro­thig, le­si­ho­tshe­ni, le­ma­qa­qe­ni eDo­ri entsho­na­la­ngah,

3 ama­Kha­na­ni empu­ma­la­nga le­ntsho­na­la­nga, la­maA­mo­ri la­ma­He­thi la­ma­Pe­ri­zi la­ma­Je­bu­si enta­be­nii, la­ma­Hi­vij nga­pha­nsi kwe­He­rmo­nik eli­zwe­ni le­Mi­zi­pal.

4 Ase­phu­ma, wo­na la­wo wo­nke ama­bu­tho awo ka­nye la­wo, aba­ntu aba­ne­ngi, nje­nge­tshe­be­tshe­be eli­se­khu­nji­ni lo­lwa­ndle ngo­bu­ne­ngi, la­ma­bhi­za le­nqo­la oku­ne­ngi ka­khu­lum.

5 Wo­nke la­ma­kho­si ase­hla­nga­na, eza ami­sa inka­mba nda­wo­nye ema­nzi­ni eMe­ro­ma, uku­lwa eme­le­ne loI­sra­ye­li.

6 INko­si ya­si­si­thi ku­Jo­shu­wa: Unge­sa­bi nge­nxa ya­bo, ngo­ba ku­sa­sa pho­se nga­le­si­si­kha­thi ngi­za­wa­ni­ke­la wo­nke ese­bu­le­we pha­mbi ku­kaI­sra­ye­lin; uza­qu­ma imi­si­pha ya­ma­bhi­za awoo, utshi­se inqo­la za­wo ngo­mli­lop.

7 UJo­shu­wa wa­se­si­za, la­bo bo­nke aba­ntu be­mpi ka­nye la­ye, be­me­le­ne la­wo ema­nzi­ni eMe­ro­ma ba­wa­ju­maq, ba­wa­du­me­la.

8 INko­si ya­si­wa­ni­ke­la esa­ndle­ni si­kaI­sra­ye­li, owa­wa­tsha­ya wa­xo­tsha­na la­wo kwa­ze kwa­ba se­Si­do­ni enku­lu, kwa­ze kwa­ba se­Mi­si­re­fo­thi-Ma­yi­mi, kwa­ze kwa­ba se­si­ho­tshe­ni se­Mi­zi­pa empu­ma­la­ngar. Ba­wa­tsha­ya, ka­ba­ze ba­tshi­ya insa­li ku­bo.

9 UJo­shu­wa wa­se­se­nza ki­wo nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si ku­ye; wa­qu­ma imi­si­pha ya­ma­bhi­za awo, wa­tshi­sa inqo­la za­wo ngo­mli­los.

10 UJo­shu­wa wa­se­bu­ya nga­le­so­si­kha­thi, wa­thu­mba iHa­zo­ri, wa­tsha­ya inko­si ya­yo nge­nke­mba. Ngo­ba ku­qa­la iHa­zo­ri ya­yi­yi­nhlo­ko ya­yo yo­nke le­yo­mi­bu­so.

11 Ba­tsha­ya yo­nke imi­phe­fu­mu­lo eya­yi­ki­yo ngo­bu­kha­li be­nke­mba, ba­yi­tsha­ba­la­li­sa; ka­ku­sa­la­nga lo­ku­ko­dwa oku­phe­fu­mu­la­yo; wa­se­tshi­sa iHa­zo­ri ngo­mli­lo.

12 Yo­nke-ke imi­zi ya­la­wo­ma­kho­si la­ma­kho­si ayo wo­nke uJo­shu­wa wa­ku­thu­mba, wa­ku­tsha­ya ngo­bu­kha­li be­nke­mba, wa­ku­tsha­ba­la­li­sa, nje­ngo­ku­la­ya ku­ka­Mo­zi­si ince­ku ye­Nko­sit.

13 Ku­phe­la imi­zi yo­nke eya­yi­mi ema­du­ndu­lwi­ni ayo uI­sra­ye­li ka­yi­tshi­sa­nga, nga­pha­ndle kwe­Ha­zo­ri ku­phe­la uJo­shu­wa ayi­tshi­sa­yo.

14 La­yo yo­nke impa­ngo ya­li­mi­zi le­zi­fu­yo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­zi­pha­nge­la. Ku­phe­la bo­nke aba­ntu ba­ba­tsha­ya ngo­bu­kha­li be­nke­mba ba­ze ba­ba­chi­tha; ka­ba­tshi­ya­nga lo­ye­dwa ophe­fu­mu­la­yo.

15 Nje­nga­lo­khu iNko­si ya­yi­mla­yi­le uMo­zi­si ince­ku ya­you, ngo­ku­nja­lo uMo­zi­si wa­mla­ya uJo­shu­wav, la­ngo­ku­nja­lo uJo­shu­wa wa­kwe­nza; ka­su­sa­nga lu­tho ku­kho ko­nke iNko­si eya­ku­la­ya uMo­zi­siw.

16 Nga­kho uJo­shu­wa wa­li­tha­tha le­lo­li­zwe lo­nke, izi­nta­ba, le­ni­ngi­zi­mu yo­nkex, le­li­zwe lo­nke le­Go­she­ni, le­si­ho­tsha, la­ma­gce­key, le­nta­ba za­koI­sra­ye­li, le­si­go­di sa­khez,

17 ku­su­ke­la enta­be­ni ye­Ha­la­kia eye­nyu­ke­la eSe­yi­rib, ku­ze ku­be se­Bha­li-Ga­di esi­ho­tshe­ni se­Le­bha­no­nic nga­pha­nsi kwe­nta­ba ye­He­rmo­nid. Wa­wa­thu­mba wo­nke ama­kho­si abo, wa­wa­tsha­ya wa­wa­bu­la­la.

18 UJo­shu­wa wa­yi­lwa-ke impi insu­ku ezi­ne­ngi la­wo wo­nke la­wo­ma­kho­si.

19 Ka­ku­ba­nga la­mu­zi owe­nza uku­thu­la la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li nga­pha­ndle kwa­ma­Hi­vi aba­hla­li be­Gi­be­yo­nie; ba­yi­tha­tha yo­nke nge­mpi.

20 Ngo­ba kwa­ku­ve­la eNko­si­ni ukwe­nza lu­khu­ni inhli­zi­yo za­bo uku­ze ba­hla­nga­be­za­ne loI­sra­ye­li empi­ni, uku­ze aba­tsha­ba­la­li­sef, uku­ze ba­nga­zu­zi umu­sa, ko­dwa uku­ze aba­bhu­bhi­se, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­sig.

21 UJo­shu­wa wa­se­si­za nga­le­so­si­kha­thi, wa­qu­ma amaA­na­ki asu­ke ezi­nta­be­nih, eHe­bro­nii, eDe­bi­rij, eA­na­bi, le­nta­be­ni zo­nke za­ko­Ju­da, la­ku­zo zo­nke inta­ba za­koI­sra­ye­li; uJo­shu­wa wa­wa­tsha­ba­la­li­sa le­mi­zi ya­wo.

22 Ka­ku­sa­la­nga amaA­na­ki eli­zwe­ni la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li; ku­phe­la eGa­zak, eGa­thil, leA­shi­do­di, asa­lam.

23 UJo­shu­wa wa­se­tha­tha ili­zwe lo­nke nje­nga­kho ko­nke iNko­si eya­ku­khu­lu­ma ku­Mo­zi­sin. UJo­shu­wa wa­se­li­ni­ka la­ba yi­li­fa kuI­sra­ye­lio, nje­ngo­kwe­hlu­ka­ni­swa kwa­bo nge­zi­zwe za­bop. Ili­zwe la­se­li­phu­mu­la empi­niq.

Ama­kho­si anqo­tshwa ngu­Mo­zi­si

12La­la nga­ma­kho­si eli­zwe aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­wa­tsha­ya­yo, ba­dla ili­fa le­li­zwe la­wo nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni nge­mpu­ma­la­nga, ku­su­ke­la esi­fu­le­ni seA­ri­no­nia ku­si­ya enta­be­ni ye­He­rmo­ni, la­ma­gce­ke wo­nke nge­mpu­ma­la­ngab:

2 USi­ho­ni inko­si ya­maA­mo­ri owa­ye­hla­la eHe­shi­bo­nic, ebu­sa ku­su­ke­la eA­ro­we­ri ese­khu­nji­ni lwe­si­fu­la seA­ri­no­ni la­pha­ka­thi kwe­si­fu­la, le­ngxe­nye ye­Gi­le­ya­did ku­ze ku­fi­ke esi­fu­le­ni iJa­bo­ki, umngce­le wa­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nie,

3 la­ma­gce­ke ku­ze ku­fi­ke elwa­ndle lwe­Ki­ne­ro­thi, ku­ze ku­be se­lwa­ndle lwa­ma­gce­ke, uLwa­ndle lwe­Tshwa­yi, empu­ma­la­ngaf, indle­la ye­Be­ti-Je­shi­mo­thi, nja­lo ku­su­ke­la eni­ngi­zi­mu nga­pha­nsi kweA­shi­do­di-Pi­si­gag;

4 lo­mngce­le kaO­gi inko­si ye­Ba­sha­nih owe­nsa­li ze­zi­qhwa­gai owa­ye­hla­la eA­shi­ta­ro­thi leE­dre­yij,

5 wa­bu­sa enta­be­ni ye­He­rmo­nik le­Sa­le­ka le­Ba­sha­ni lo­nkel, ku­ze ku­be se­mngce­le­ni wa­ma­Ge­shu­ri la­ma­Ma­ha­ka­thi, le­ngxe­nye ye­Gi­le­ya­di, umngce­le ka­Si­ho­ni inko­si ye­He­shi­bo­nim.

6 UMo­zi­si ince­ku ye­Nko­si la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­ba­tsha­yan. UMo­zi­si ince­ku ye­Nko­si wa­se­li­ni­ka aba­ko­Ru­be­ni la­ba­ko­Ga­di le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se uku­ba yi­li­fao.

Ama­kho­si anqo­tshwa ngu­Jo­shu­wa

7 La­la nga­ma­kho­si eli­zwe uJo­shu­wa la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­wa­tsha­ya­yo nga­ne­no kwe­Jo­da­ni entsho­na­la­nga, ku­su­ke­la eBha­li-Ga­di esi­ho­tshe­ni se­Le­bha­no­ni ku­si­ya enta­be­ni elu­gwa­du­lep eye­nyu­ke­la eSe­yi­riq. UJo­shu­wa wa­li­ni­ka-ke izi­zwe za­koI­sra­ye­li la­ba yi­li­fa nje­ngo­kwe­hlu­ka­ni­swa kwa­zor:

8 Ezi­nta­be­ni, le­zi­ho­tshe­ni, le­ma­gce­ke­ni, le­ma­wa­the­ni, le­nka­nga­la, le­ni­ngi­zi­mus: Ama­He­thi, amaA­mo­ri, la­ma­Kha­na­ni, ama­Pe­ri­zi, ama­Hi­vi, la­ma­Je­bu­sit.

9 Inko­si ye­Je­ri­ko, eyo­dwau; inko­si yeA­yi, ese­ce­le­ni kwe­Bhe­the­li, eyo­dwav;

10 inko­si ye­Je­ru­sa­le­ma, eyo­dwa; inko­si ye­He­bro­ni, eyo­dwa;

11wi­nko­si ye­Ja­ri­mu­thi, eyo­dwax; inko­si ye­La­ki­shi, eyo­dway;

12 inko­si yeE­gi­lo­ni, eyo­dwaz; inko­si ye­Ge­ze­ri, eyo­dwaa;

13 inko­si ye­De­bi­ri, eyo­dwab; inko­si ye­Ge­de­ri, eyo­dwac;

14 inko­si ye­Ho­rma, eyo­dwad; inko­si yeA­ra­di, eyo­dwae;

15 inko­si ye­Li­bhi­na, eyo­dwaf; inko­si yeA­du­la­mu, eyo­dwag;

16 inko­si ye­Ma­ke­da, eyo­dwah; inko­si ye­Bhe­the­li, eyo­dwai;

17 inko­si ye­Ta­pu­wa, eyo­dwaj; inko­si ye­He­fe­ri, eyo­dwak;

18 inko­si yeA­fe­ki, eyo­dwa; inko­si ye­La­sha­ro­ni, eyo­dwal;

19 inko­si ye­Ma­do­ni, eyo­dwam; inko­si ye­Ha­zo­ri, eyo­dwan;

20 inko­si ye­Shi­mi­ro­ni-Me­ro­ni, eyo­dwao; inko­si yeA­ki­sha­fi, eyo­dwap;

21 inko­si ye­Tha­ha­na­khi, eyo­dwaq; inko­si ye­Me­gi­do, eyo­dwar;

22 inko­si ye­Ke­de­shi, eyo­dwas; inko­si ye­Jo­ki­ne­ya­mut eKha­rme­li, eyo­dwau;

23 inko­si ye­Do­ri emngce­le­ni we­Do­ri, eyo­dwav; inko­si ye­zi­zwew ze­Gi­li­ga­li, eyo­dwax;

24 inko­si ye­Ti­ri­za, eyo­dway; wo­nke ama­kho­si anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nye.

INko­si ila­ya uJo­shu­wa uku­thi abe­le izi­zwe za­koI­sra­ye­li ili­zwe eli­nqo­tshi­we­yo

13UJo­shu­wa wa­ye­se­mda­la ele­mi­nya­ka emi­ne­ngi. INko­si ya­si­si­thi ku­ye: Usu­mda­la, ule­mi­nya­ka emi­ne­ngi, ku­sa­se­le ili­zwe eli­khu­lu ka­khu­lu uku­dla ili­fa la­loa.

2 Yi­le­li ili­zwe eli­se­le­yob: Yo­nke imi­ngce­le ya­ma­Fi­li­stic, le­Ge­shu­ri yo­nked,

3 ku­su­ke­la eShi­ho­ri eli­pha­mbi kwe­Gi­bhi­the, ku­si­ya emngce­le­ni weE­khi­ro­ni enya­ka­tho, eli­ba­le­lwa ku­ma­Kha­na­nie; aba­bu­si aba­hla­nu ba­ma­Fi­li­stif, abe­Ga­za, la­beA­shi­do­di, abeA­shi­ke­lo­ni, abe­Ga­thi, la­beE­khi­ro­nig, la­beA­vih,

4 ku­su­ke­la eni­ngi­zi­mu, ili­zwe lo­nke la­ma­Kha­na­ni, le­Me­ya­ra eli­nge­la­ma­Si­do­ni, ku­ze ku­fi­ke eA­fe­kii, ku­ze ku­be se­mngce­le­ni wa­maA­mo­rij,

5 le­li­zwe la­ma­Ge­ba­li, le­Le­bha­no­ni lo­nke, ku­si­ya empu­ma­la­ngak, ku­su­ke­la eBha­li-Ga­di nga­pha­nsi kwe­nta­ba ye­He­rmo­nil, ku­si­ya eku­nge­ne­ni kwe­Ha­ma­thim.

6 Bo­nke aba­khi­le­yo ezi­nta­be­ni, ku­su­ke­la eLe­bha­no­ni ku­si­ya eMi­si­re­fo­thi-Ma­yi­mi, wo­nke ama­Si­do­nin, mi­na ngi­za­ba­xo­tsha eli­fe­ni pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lio. Ku­phe­la ula­be­le uI­sra­ye­li nge­nka­tho li­be yi­li­fa, nje­ngo­ba ngi­ku­la­yi­lep.

7 Nga­kho-ke ye­hlu­ka­ni­sa ili­zwe le­li li­be yi­li­fa ezi­zwe­ni ezi­yi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se.

Ili­zwe ela­ni­kwa isi­zwe sa­ko­Ru­be­ni le­sa­ko­Ga­di le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se

8 Ka­nye la­bo aba­ko­Ru­be­ni la­ba­ko­Ga­di be­mu­ke­la ili­fa la­bo, uMo­zi­si owa­ba­ni­ka lo­na, nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni nge­mpu­ma­la­nga, nje­nga­lo­kho uMo­zi­si ince­ku ye­Nko­si wa­ba­ni­kaq:

9 Ku­su­ke­la eA­ro­we­ri ese­khu­nji­ni lwe­si­fu­la seA­ri­no­ni, lo­mu­zi opha­ka­thi kwe­si­fu­lar, la­ma­gce­ke wo­nkes eMe­de­bat ku­ze ku­be se­Di­bo­niu,

10 le­mi­zi yo­nke ka­Si­ho­ni inko­si ya­maA­mo­ri owa­bu­sa eHe­shi­bo­niv, ku­ze ku­be se­mngce­le­ni wa­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni,

11 le­Gi­le­ya­diw lo­mngce­le wa­ma­Ge­shu­ri la­ma­Ma­ha­ka­thix le­nta­ba yo­nke ye­He­rmo­niy le­Ba­sha­ni lo­nke ku­ze ku­be se­Sa­le­kaz,

12 umbu­so wo­nke kaO­gi eBa­sha­ni owa­bu­sa eA­shi­ta­ro­thi leE­dre­yia. Ngu­ye owa­sa­la ku­nsa­li ye­zi­qhwa­gab. UMo­zi­si wa­ye­ba­tsha­ye-ke wa­ba­xo­tsha eli­fe­ni la­bo.

13 Ko­dwa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ka­ba­wa­xo­tsha­nga eli­fe­ni ama­Ge­shu­ri la­ma­Ma­ha­ka­thi; ko­dwa ama­Ge­shu­ri la­ma­Ma­ha­ka­thi ahla­la pha­ka­thi ku­kaI­sra­ye­li ku­ze ku­be la­mu­hlac.

14 Ku­phe­la esi­zwe­ni sa­ko­Le­vi ka­ni­ka­nga ili­fa; imi­ni­ke­lo ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li eye­nzi­we ngo­mli­lo iyi­li­fa la­sod, nje­ngo­ku­tsho kwa­yo ku­soe.

15 UMo­zi­si wa­se­ni­ka isi­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni ngo­kwe­nse­ndo za­bo.

16 Lo­mngce­le wa­so wa­su­ke­la eA­ro­we­rif ese­khu­nji­ni lwe­si­fu­la seA­ri­no­ni, lo­mu­zi opha­ka­thi kwe­si­fu­la, la­ma­gce­keg wo­nke eMe­de­bah,

17 iHe­shi­bo­ni, le­mi­zi ya­yo yo­nke ese­ma­gce­ke­nii, iDi­bo­nij le­Ba­mo­thi-Bha­li le­Be­ti-Bha­li-Me­yo­ni,

18 le­Ja­ha­zak le­Ke­de­mo­thil le­Me­fa­ha­thim,

19 le­Ki­ri­ya­tha­yi­min le­Si­bi­ma le­Ze­re­thi-Sha­ha­ri enta­be­ni ye­si­go­dio,

20 le­Be­ti-Pe­yo­rip leA­shi­do­di-Pi­si­ga le­Be­ti-Je­shi­mo­thiq,

21 le­mi­zi yo­nke ya­ma­gce­ke, lo­mbu­so wo­nke ka­Si­ho­ni inko­si ya­maA­mo­ri, owa­ye­bu­sa eHe­shi­bo­nir, uMo­zi­si amtsha­yas le­zi­pha­tha­ma­ndla ze­Mi­di­ya­nit, oE­vi lo­Re­ke­mi lo­Zu­ri lo­Hu­ri lo­Re­ba, ama­kho­sa­na ka­Si­ho­ni, aba­khi­le­yo be­li­zweu.

22 Lo­Ba­la­mi indo­da­na ka­Pe­yo­riv, ovu­mi­sa­yo, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­mbu­la­la nge­nke­mba pha­ka­thi kwa­ba­bu­le­we­yo ba­bo.

23 Lo­mngce­le wa­ba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni wa­wu­yi­Jo­da­ni lo­mngce­le wa­yo. Lo­khu kwa­ku­yi­li­fa la­ba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni ngo­kwe­nse­ndo za­bo, imi­zi le­mi­za­na ya­yo.

24 UMo­zi­si wa­se­ni­ka isi­zwe sa­ko­Ga­di, ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di ngo­kwe­nse­ndo za­bo.

25 Lo­mngce­le wa­bo wa­wu­yi­Ja­ze­riw la­yo yo­nke imi­zi ye­Gi­le­ya­di le­ngxe­nye ye­li­zwe la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nix, ku­si­ya eA­ro­we­ri, epha­mbi kwe­Ra­bay,

26 nja­lo ku­su­ke­la eHe­shi­bo­ni ku­si­ya eRa­ma­thi-Mi­zi­pa le­Be­to­ni­miz, nja­lo ku­su­ke­la eMa­ha­na­yi­mia ku­ze ku­be se­mngce­le­ni we­De­bhi­rib;

27 le­si­go­di­ni, iBe­ti-Ha­ra­mac le­Be­ti-Ni­mi­rad le­Su­ko­thi le­Za­fo­ni, insa­li yo­mbu­so ka­Si­ho­ni inko­si ye­He­shi­bo­ni, iJo­da­ni lo­mngce­lee, ku­ze ku­be se­ku­phe­le­ni ko­lwa­ndle lwe­Ki­ne­re­thi nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni empu­ma­la­ngaf.

28 Le­li yi­li­fa la­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di ngo­kwe­nse­ndo za­bo, imi­zi le­mi­za­na ya­bo.

29 UMo­zi­si wa­se­ni­ka ingxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se ili­fa; nja­lo ya­yi­nge­ye­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ma­na­se ngo­kwe­nse­ndo za­bo.

30 Lo­mngce­le wa­bo wa­su­ke­la eMa­ha­na­yi­mi, iBa­sha­ni lo­nke, umbu­so wo­nke kaO­gi inko­si ye­Ba­sha­ni, la­yo yo­nke imi­za­na ye­Ja­yi­ri ese­Ba­sha­ni, imi­zi enga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­phag.

31 Le­ngxe­nye ye­Gi­le­ya­di, leA­shi­ta­ro­thi, leE­dre­yi, imi­zi yo­mbu­so kaO­gi eBa­sha­ni, ya­yi­nge­ya­ba­ntwa­na ba­ko­Ma­ki­ri indo­da­na ka­Ma­na­seh, ngi­tsho eye­ngxe­nye ya­ba­ntwa­na ba­ko­Ma­ki­ri ngo­kwe­nse­ndo za­boi.

32 La yi­wo uMo­zi­si awa­ni­ka aba yi­li­fa ema­gce­ke­ni ako­Mo­wa­bi nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni eJe­ri­ko empu­ma­la­ngaj.

33 Ko­dwa esi­zwe­ni sa­ko­Le­vi uMo­zi­si ka­ni­ka­nga ili­fak; iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, iyi­li­fa la­bo, nje­ngo­ku­tsho kwa­yo ku­bol.

Ili­zwe le­Kha­na­ni la­bi­wa nge­nka­tho

14La­la nga­ma­zwe aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­wa­dla abe yi­li­fa eli­zwe­ni le­Kha­na­ni, uE­le­ya­za­re umpri­sti lo­Jo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­ni le­nhlo­ko za­bo­yi­se be­zi­zwe za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­ba­ni­ka wo­na aba yi­li­faa,

2 nge­nka­tho ye­li­fa la­bo, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si, nge­zi­zwe ezi­yi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye le­ngxe­nye ye­si­zweb.

3 Ngo­ba uMo­zi­si wa­ye­se­ni­ke ili­fa izi­zwe ezi­mbi­li le­ngxe­nye ye­si­zwe nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni; ko­dwa ku­ma­Le­vi ka­ni­ka­nga ili­fa pha­ka­thi kwa­zoc.

4 Ngo­ba aba­ntwa­na ba­ko­Jo­se­fa ba­be­yi­zi­zwe ezi­mbi­li, uMa­na­se loE­fra­yi­mid. Nja­lo ka­ba­wa­ni­ka­nga ama­Le­vi isa­be­lo eli­zwe­ni, nga­pha­ndle kwe­mi­zi yo­ku­hla­la, la­ma­dle­lo ayo ezi­fu­yo za­bo le­mpa­hla za­boe.

5 Nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si ku­Mo­zi­si, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­nza nja­lo, ba­la­ba ili­zwef.

UKa­le­bi uni­kwa iHe­bro­ni

6 Kho­na aba­ntwa­na ba­ko­Ju­da ba­so­nde­la ku­Jo­shu­wa eGi­li­ga­li; uKa­le­bi indo­da­na ka­Je­fu­ne umKe­ni­zi wa­se­si­thi ku­yeg: We­na uya­la­zi ili­zwi iNko­si eya­li­khu­lu­ma ku­Mo­zi­sih umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu ma­ye­la­na la­we la­ma­ye­la­na la­mi eKa­de­shi-Bha­ne­yai.

7 Nga­ngi­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne la­pho uMo­zi­si ince­ku ye­Nko­si ingi­thu­ma ngi­su­ka eKa­de­shi-Bha­ne­ya uku­hlo­la ili­zwe. Nga­se­ngi­bu­yi­se­la ku­ye umbi­ko nje­ngo­ku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­mij.

8 Ko­dwa aba­za­lwa­ne ba­mi aba­be­nyu­ke la­mik be­nza inhli­zi­yo za­ba­ntu za­nci­bi­li­kal; ko­dwa mi­na nga­yi­la­nde­la ngo­ku­phe­le­le­yo iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­mim.

9 UMo­zi­si wa­se­fu­nga mhla­lo­kho esi­thi: Isi­bi­li umhla­ban olu­nya­the­le ku­wo unya­wo lwa­kho uza­ku­ba ngo­wa­kho ube yi­li­fa, le­ba­ntwa­ne­ni ba­kho ku­ze ku­be ni­ni­ni­nio, ngo­ba uyi­la­nde­le ngo­ku­phe­le­le­yo iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­mip.

10 Kha­the­si-ke kha­nge­la, iNko­si ingi­lo­ndo­lo­ze ngi­phi­la nje­ngo­ku­tsho kwa­yo okwa­le imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne la­nhla­nu, ku­su­ke­la esi­kha­thi­ni iNko­si eya­khu­lu­ma nga­so le­li­li­zwi ku­Mo­zi­si, uI­sra­ye­li esa­ha­mba enka­nga­laq. Kha­the­si-ke kha­nge­la, la­mu­hla ngi­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­nhla­nur.

11 Ngi­sa­qi­ni­le la­la­mu­hla nje­nga­so­su­kwi­ni uMo­zi­si angi­thu­ma nga­los. Nje­nga­ma­ndla ami nga­le­so­si­kha­thi, ase­nja­lo ama­ndla ami kha­the­si, awe­mpi la­wo­ku­phu­ma la­wo­ku­nge­nat.

12 Nga­kho-ke ngi­ni­ka li­nta­ba iNko­si eya­khu­lu­ma nga­yo nga­lo­lo­su­ku, ngo­ba we­na we­zwa mhla­lo­kho uku­thi amaA­na­ki aye­kho­na la­pho le­mi­zi emi­khu­lu ebi­ye­lwe nge­mi­tha­nga­lau. Alu­ba iNko­si ila­mi, ngi­za­wa­xo­tsha eli­fe­ni, nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si.

13 UJo­shu­wa wa­se­mbu­si­sav wa­ni­ka uKa­le­bi indo­da­na ka­Je­fu­ne iHe­bro­ni ibe yi­li­faw.

14 Nga­lo­kho-ke iHe­bro­ni ya­ba nge­ka­Ka­le­bi indo­da­na ka­Je­fu­ne umKe­ni­zi ya­ba yi­li­fa ku­ze ku­be la­mu­hla, ngo­ba wa­yi­la­nde­la ngo­ku­phe­le­le­yo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lix.

15 Le­bi­zo le­He­bro­ni ku­qa­la la­li­yi­Ki­ri­ya­thi-A­rba, owa­ye­ngu­mu­ntu omkhu­lu pha­ka­thi kwa­maA­na­kiy. Ili­zwe la­se­li­phu­mu­la empi­niz.

Ili­zwe ela­ni­kwa isi­zwe sa­ko­Ju­da

15Le­nka­tho ye­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da ngo­kwe­nse­ndo za­bo ya­yi­se­mngce­le­ni weE­do­maa, inka­nga­la ye­Zi­ni nge­ni­ngi­zi­mub ephe­the­lwe­ni eni­ngi­zi­muc.

2 Lo­mngce­le wa­bo we­ni­ngi­zi­mu wa­wu­su­ka ephe­the­lwe­ni lo­Lwa­ndle lwe­Tshwa­yi, ku­su­ke­la ethe­kwi­ni eli­kha­nge­la eni­ngi­zi­mud.

3 Wa­phu­ma wa­ya eni­ngi­zi­mu emqa­nswe­ni weA­ki­ra­bi­mi, we­dlu­le­la eZi­ni, we­nyu­ka usu­ka eni­ngi­zi­mu ku­si­ya eKa­de­shi-Bha­ne­ya, we­dlu­le­le eHe­zi­ro­ni, we­nyu­ke­le eA­da­ri, uphe­ndu­ke­le eKa­ri­kae,

4 we­dlu­le­le eA­zi­mo­nif, uphu­me­le esi­fu­le­ni se­Gi­bhi­the; lo­ku­phu­ma ko­mngce­le kwa­ku­se­lwa­ndle. Lo uza­ku­ba ngu­mngce­le we­nu eni­ngi­zi­mu.

5 Nja­lo umngce­le we­mpu­ma­la­nga wa­wu­lu­Lwa­ndle lwe­Tshwa­yi, ku­si­ya ephe­the­lwe­ni le­Jo­da­ni. Lo­mngce­le ehla­ngo­thi­ni lwe­nya­ka­tho wa­su­ke­la ethe­kwi­ni lo­lwa­ndle, ku­su­ke­la ephe­the­lwe­ni le­Jo­da­ni.

6 Lo­mngce­le we­nyu­ke­la eBe­ti-Ho­gi­lag, we­dlu­la ku­su­ka enya­ka­tho ku­si­ya eBe­ti-A­ra­bah; lo­mngce­le we­nyu­ke­la eli­tshe­ni li­ka­Bo­ha­ni indo­da­na ka­Ru­be­nii.

7 Lo­mngce­le we­nyu­ke­la eDe­bi­rij ku­su­ka esi­ho­tshe­ni seA­ko­rik, usi­ya enya­ka­tho ukha­nge­le eGi­li­ga­li, oma­qo­nda­na lo­mqa­nso weA­du­mi­mil, onge­ni­ngi­zi­mu kwe­si­fu­la. Lo­mngce­le we­dlu­la usi­ya ema­nzi­ni eE­ni-She­me­shim, lo­ku­phu­ma kwa­wo kwa­ku­seE­ni-Ro­ge­lin.

8 Lo­mngce­le we­nyu­ka nge­si­ho­tsha se­ndo­da­na ka­Hi­no­muo usi­ya ehla­ngo­thi­ni lwa­ma­Je­bu­si eni­ngi­zi­mu, oku­yi­Je­ru­sa­le­map. Lo­mngce­le we­nyu­ke­la engqo­nge­ni ye­nta­ba epha­mbi kwe­si­ho­tsha se­Hi­no­mu entsho­na­la­ngaq, eli­se­phe­the­lwe­ni le­si­ho­tsha se­zi­qhwa­ga enya­ka­thor.

9 Lo­mngce­le wa­go­ba usu­ka engqo­nge­ni ye­nta­ba ku­ze ku­be se­mtho­nje­ni wa­ma­nzi eNe­fi­to­was, wa­phu­me­la emi­zi­ni ye­nta­ba yeE­fro­ni. Lo­mngce­le wa­go­ba usi­ya eBha­ha­lat, oku­yi­Ki­ri­ya­thi-Je­ya­ri­miu.

10 Lo­mngce­le wa­bho­da usu­ka eBha­ha­la nge­ntsho­na­la­nga wa­ya enta­be­ni ye­Se­yi­ri, we­dlu­le­le ece­le­ni kwe­nta­ba ye­Je­ya­ri­mi, eyi­Ke­sa­lo­ni, we­hle­le eBe­ti-She­me­shiv, we­dlu­le eThi­mi­na­thiw.

11 Lo­mngce­le wa­phu­ma uye ece­le­ni kweE­khi­ro­ni enya­ka­thox; lo­mngce­le wa­go­ba uye eShi­ke­ro­ni, we­dlu­la inta­ba ye­Bha­ha­lay, wa­phu­me­la eJa­bi­ne­li; lo­ku­phu­ma ko­mngce­le kwa­ku­se­lwa­ndle.

12 Lo­mngce­le we­ntsho­na­la­nga wa­wu­lu­lwa­ndle olu­khu­lu lo­khu­mbiz. Lo ngu­mngce­le wa­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da inhla­ngo­thi zo­nke ngo­kwe­nse­ndo za­bo.

UKa­le­bi unqo­ba iHe­bro­ni le­De­bi­ri

13 Wa­se­mu­pha uKa­le­bi indo­da­na ka­Je­fu­nea isa­be­lo pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da, ngo­ko­mla­yo we­Nko­si ku­Jo­shu­wa, iKi­ri­ya­thi-A­rba, uyi­se kaA­na­ki, eyi­He­bro­ni.

14 UKa­le­bi wa­se­xo­tsha eli­fe­ni ama­do­da­na ama­tha­thu kaA­na­ki asu­ke la­pho, uShe­sha­yi loA­hi­ma­ni lo­Ta­li­ma­yi, aba­ntwa­na ba­kaA­na­ki.b

15 Wa­se­se­nyu­ka esu­ka la­pho wa­ya kwa­ba­hla­li be­De­bi­ric. Le­bi­zo le­De­bi­ri ku­qa­la la­li­yi­Ki­ri­ya­thi-Se­fe­ri.

16 UKa­le­bi wa­se­si­thid: Lo­wo otsha­ya iKi­ri­ya­thi-Se­fe­ri, ayi­thu­mbe, ngi­za­mu­pha uA­ki­sa indo­da­ka­zi ya­mi abe ngu­mkakhe.

17 UO­thi­ni­ye­li indo­da­na ka­Ke­na­zie, umna­wa­khe ka­Ka­le­bi, wa­se­yi­thu­mba; wa­se­mni­ka uA­ki­sa indo­da­ka­zi ya­khe uku­ba ngu­mkakhe.

18 Kwa­se­ku­si­thi eku­fi­ke­ni kwa­khe wa­mkhu­tha­za uku­thi ace­le ku­yi­se insi­mu; wa­se­se­hla ku­ba­bhe­mif, uKa­le­bi wa­se­si­thi ku­ye: Ukha­la nga­ni?

19 Wa­se­si­thi: Ngi­pha isi­bu­si­sog. Nje­ngo­ba ungi­phe ili­zwe elo­mi­le­yo, ngi­pha nja­lo imi­tho­mbo ya­ma­nzi. Wa­se­mni­ka imi­tho­mbo enga­phe­zu­lu le­mi­tho­mbo enga­pha­nsih.

Imi­zi ye­si­zwe sa­ko­Ju­da

20 Le­li yi­li­fa le­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da ngo­kwe­nse­ndo za­bo.

21 Le­mi­zi esu­ke­la eku­ci­ne­ni kwe­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da ku­si­ya emngce­le­ni weE­do­ma yi­le: IKa­bhi­se­ye­lii leE­de­rij le­Ja­gu­ri

22 le­Ki­na le­Di­mo­na leA­da­da

23 le­Ke­de­shik le­Ha­zo­ri leI­thi­na­ni,

24 iZi­fil le­Te­le­ma le­Be­ya­lo­thim

25 le­Ha­zo­ri-Ha­da­tha le­Ke­ri­yo­thi, iHe­zi­ro­ni oku­yi­Ha­zo­ri,

26 iA­ma­ma le­She­ma le­Mo­la­danop

27 le­Ha­za­ri-Ga­da le­He­shi­mo­ni le­Be­ti-Pe­le­tiq

28 le­Ha­za­ri-Shu­wa­lirs le­Bhe­ri­she­bha le­Bi­zi­yo­thi­yatu,

29 iBha­ha­lav leI­yi­mi leE­ze­mawx

30 leE­li­to­la­diyz le­Ke­si­li le­Ho­rmaab

31 le­Zi­ki­la­gicd le­Ma­di­ma­na le­Sa­nsa­na

32 le­Le­ba­yo­thi le­Shi­li­hi­mie leE­nifg le­Ri­mo­nihi. Yo­nke imi­zi inga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye le­mi­za­na ya­yoj.

33 Esi­ho­tshe­ni: IE­shi­ta­wo­lik le­Zo­ral leA­shi­na

34 le­Za­no­wa leE­ni-Ga­ni­mi, iTa­pu­wa leE­na­mam,

35 iJa­ri­mu­thin leA­du­la­muo, iSo­kop leA­ze­kaq

36 le­Sha­ha­ra­yi­mir leA­di­tha­yi­mi le­Ge­de­ras le­Ge­de­ro­tha­yi­mi; imi­zi eli­tshu­mi la­ne le­mi­za­na ya­yo.

37 IZe­na­ni le­Ha­da­sha le­Mi­gi­da­li-Ga­dit

38 le­Di­le­ya­ni le­Mi­zi­pa le­Jo­khi­the­ye­liu,

39 iLa­ki­shiv le­Bho­zi­kha­thiw leE­gi­lo­nix

40 le­Kha­bho­ni le­La­hi­ma­sa le­Ki­ti­li­shi

41 le­Ge­de­ro­thi, iBe­ti-Da­go­ni, le­Na­ha­ma, le­Ma­ke­day; imi­zi eli­tshu­mi le­si­thu­pha le­mi­za­na ya­yo.

42 ILi­bhi­naz leE­the­ria leA­sha­nib

43 le­Ji­fi­tha leA­shi­na le­Ne­zi­bhi

44 le­Ke­yi­lac leA­ki­zi­bid le­Ma­re­shae; imi­zi eyi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye le­mi­za­na ya­yo.

45 IE­khi­ro­nif le­mi­zi ya­yo le­mi­za­na ya­yog.

46 Ku­su­ke­la eE­khi­ro­ni ku­si­ya elwa­ndle, yo­nke ese­ce­le­ni kweA­shi­do­di le­mi­za­na ya­yoh:

47 IA­shi­do­di, imi­zi ya­yo le­mi­za­na ya­yoi; iGa­zaj, imi­zi ya­yo le­mi­za­na ya­yok; ku­si­ya esi­fu­le­ni se­Gi­bhi­thel, lo­lwa­ndle olu­khu­lu, lo­mngce­lem.

48 Le­zi­nta­be­ni: ISha­mi­ri le­Ja­ti­rin le­So­koo

49 le­Da­na le­Ki­ri­ya­thi-Sa­na oku­yi­De­bi­rip,

50 leA­na­bi leE­shi­the­mo leA­ni­miq

51 le­Go­she­nir le­Ho­lo­nis le­Gi­lot; imi­zi eli­tshu­mi la­nye le­mi­za­na ya­yo.

52 IA­ra­bi le­Du­ma leE­sha­niu

53 le­Ja­ni­mi le­Be­ti-Ta­pu­wav leA­fe­ka

54 le­Hu­mta le­Ki­ri­ya­thi-A­rbaw, oku­yi­He­bro­ni, le­Zi­yo­ri; imi­zi eyi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye le­mi­za­na ya­yo.

55 IMa­yo­nix, iKha­rme­liy le­Zi­fiz le­Ju­taa

56 le­Ji­ze­re­ye­li le­Jo­ki­de­ya­ma le­Za­no­yab,

57 iKa­yi­ni, iGi­be­ya le­Ti­mi­nac; imi­zi eli­tshu­mi le­mi­za­na ya­yo.

58 IHa­li­hu­li, iBe­ti-Zu­ri le­Ge­do­rid

59 le­Ma­ra­thi le­Be­ti-A­no­thi leE­li­te­ko­ni; imi­zi eyi­si­thu­pha le­mi­za­na ya­yo.

60 iKi­ri­ya­thi-Bha­li, oku­yi­Ki­ri­ya­thi-Je­ya­ri­mi, le­Ra­ba; imi­zi emi­bi­li le­mi­za­na ya­yoe.

61 Enka­nga­la: IBe­ti-A­ra­ba, iMi­di­ni le­Se­ka­kaf

62 le­Ni­bi­sha­ni, lo­mu­zi we­tshwa­yi, leE­nge­di; imi­zi eyi­si­thu­pha le­mi­za­na ya­yog.

63 Ko­dwa ama­Je­bu­si, aba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma, aba­ntwa­na ba­ko­Ju­da ba­be­nge­la­kho uku­wa­xo­tsha eli­fe­ni; nga­kho ama­Je­bu­si ahla­la la­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da eJe­ru­sa­le­ma ku­ze ku­be la­mu­hla.h

Ili­zwe ela­ni­kwa isi­zwe sa­koE­fra­yi­mi

16Kwa­se­ku­phu­ma inka­tho ya­ba­ntwa­na ba­ko­Jo­se­fa ku­su­ke­la eJo­da­ni eJe­ri­ko, ku­si­ya ema­nzi­ni eJe­ri­ko nge­mpu­ma­la­nga, inka­nga­la ise­nyu­ka isu­ka eJe­ri­ko enta­be­ni ye­Bhe­the­lia;

2 ya­si­phu­ma eBhe­the­li isi­ya eLu­zib, ya­dlu­le­la emngce­le­ni wa­maA­ri­ki eA­ta­ro­thic,

3 ye­hle­la entsho­na­la­nga emngce­le­ni wa­ma­Ja­fi­le­thi, isi­ya emngce­le­ni we­Bhe­thi-Ho­ro­ni nga­pha­nsid, kwa­ze kwa­ba se­Ge­ze­rie; lo­ku­phu­ma kwa­yo kwa­ku­se­lwa­ndle.

4 Nga­kho aba­ntwa­na ba­ko­Jo­se­fa, uMa­na­se loE­fra­yi­mi, ba­li­dla ili­faf.

5 Lo­mngce­le wa­ba­ntwa­na ba­koE­fra­yi­mi ngo­kwe­nse­ndo za­bo wa­wunje: Ngi­tsho umngce­le we­li­fa la­bo empu­ma­la­nga wa­wu­yiA­ta­ro­thi-A­da­rig ku­ze ku­fi­ke eBhe­thi-Ho­ro­ni nga­phe­zu­luh.

6 Umngce­le wa­su­phu­me­la elwa­ndle, eMi­ki­me­tha­thi enya­ka­thoi; lo­mngce­le wa­phe­ndu­ke­la empu­ma­la­nga eTa­na­thi-Shi­loj, we­dlu­la empu­ma­la­nga usi­ya eJa­no­wa;

7 wa­su­se­hla usu­ka eJa­no­wa usi­ya eA­ta­ro­thi le­Na­ha­ra, wa­gu­dla iJe­ri­ko, wa­phu­me­la eJo­da­nik.

8 Ku­su­ke­la eTa­pu­wa umngce­le wa­ya entsho­na­la­ngal esi­fu­le­ni iKa­nam, lo­ku­phu­ma kwa­wo wa­ba se­lwa­ndle. Le­li yi­li­fa le­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­koE­fra­yi­mi ngo­kwe­nse­ndo za­bo.

9 Le­mi­zi eya­ye­hlu­ka­ni­se­lwe aba­ntwa­na ba­koE­fra­yi­mi ya­yi­pha­ka­thi kwe­li­fa la­ba­ntwa­na ba­ko­Ma­na­se, yo­nke imi­zi le­mi­za­na ya­yon.

10 Ko­dwa ka­ba­wa­xo­tsha­nga eli­fe­ni ama­Kha­na­ni aye­hla­la eGe­ze­rio. Nga­kho ama­Kha­na­ni ahla­la pha­ka­thi kwa­ba­koE­fra­yi­mi ku­ze ku­be la­mu­hla, aye­se­be­nza nje­nge­zi­bha­lwap.

Ili­zwe ela­ni­kwa isi­zwe sa­ko­Ma­na­se

17Kwa­se­ku­si­ba le­nka­tho ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se, ngo­ba wa­ye­li­zi­bu­lo li­ka­Jo­se­faa, enge­ka­Ma­ki­ri izi­bu­lo li­ka­Ma­na­se uyi­se ka­Gi­le­ya­dib; ngo­ba ye­na wa­ye­ngu­mu­ntu we­mpi; nga­kho wa­ba le­Gi­le­ya­di le­Ba­sha­nic.

2 Ya­yi­kho­na nja­lo eya­ba­se­le­yo ba­ba­ntwa­na ba­ko­Ma­na­se ngo­kwe­nse­ndo za­bod, eya­ba­ntwa­na ba­koA­bi­ye­ze­ri, le­ya­ba­ntwa­na ba­ko­He­le­ki, le­ya­ba­ntwa­na ba­koA­si­ri­ye­li, le­ya­ba­ntwa­na ba­ko­She­ke­mae, le­ya­ba­ntwa­na ba­ko­He­fe­rif, le­ya­ba­ntwa­na ba­ko­She­mi­dag. La­ba nga­ba­ntwa­na be­si­li­sa ba­ka­Ma­na­se indo­da­na ka­Jo­se­fa ngo­kwe­nse­ndo za­bo.

3 Ko­dwa uZe­lo­fe­ha­di indo­da­na ka­He­fe­ri indo­da­na ka­Gi­le­ya­di indo­da­na ka­Ma­ki­ri indo­da­na ka­Ma­na­se wa­ye­nge­la­ma­do­da­na, ko­dwa ama­do­da­ka­zi. La­la nga­ma­bi­zo ama­do­da­ka­zi akhe: OMa­hla lo­No­wa, uHo­gi­la, uMi­lka lo­Ti­ri­zah.

4 Ase­so­nde­la pha­mbi ku­kaE­le­ya­za­re umpri­sti la­pha­mbi ku­ka­Jo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­nii la­pha­mbi kwe­zi­pha­tha­ma­ndla, esi­thi: INko­si ya­la­ya uMo­zi­si uku­si­ni­ka ili­fa pha­ka­thi kwa­ba­fo­we­thuj. Nga­kho wa­wa­ni­ka ngo­ko­mla­yo we­Nko­si ili­fa pha­ka­thi kwa­ba­fo­wa­bo ba­ka­yi­se.

5 Nga­kho kwa­we­la inka­tho ezi­li­tshu­mi ku­Ma­na­sek, nga­pha­ndle kwe­li­zwe le­Gi­le­ya­di le­Ba­sha­ni, eli­nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­nil.

6 Ngo­ba ama­do­da­ka­zi ka­Ma­na­se adla ili­fa pha­ka­thi kwa­ma­do­da­na akhe. Le­li­zwe le­Gi­le­ya­di la­ba nge­la­ba­se­le­yo ba­ma­do­da­na ako­Ma­na­se.

7 Umngce­le wa­ko­Ma­na­se wa­su­su­ke­la eA­she­ri usi­ya eMi­ki­me­tha­thim epha­mbi kwe­She­ke­man; lo­mngce­le wa­ya nga­kwe­so­ku­ne­ne ku­ba­hla­li beE­ni-Ta­pu­wao.

8 UMa­na­se wa­ba le­li­zwe le­Ta­pu­wap, ko­dwa iTa­pu­wa emngce­le­ni ka­Ma­na­se ya­yi­nge­ya­ba­ntwa­na ba­koE­fra­yi­mi.

9 Lo­mngce­le we­hle­la esi­fu­le­ni iKa­na eni­ngi­zi­mu kwe­si­fu­la. Imi­zi le nge­ya­koE­fra­yi­mi pha­ka­thi kwe­mi­zi ya­ko­Ma­na­seq. Lo­mngce­le wa­ko­Ma­na­se use­nya­ka­tho kwe­si­fu­la, lo­ku­phu­ma kwa­wo ku­se­lwa­ndle.

10 Eni­ngi­zi­mu la­li­nge­la­koE­fra­yi­mi, le­nya­ka­tho la­li­nge­la­ko­Ma­na­se, lo­lwa­ndle lu­ngu­mngce­le wa­khe. LeA­she­ri ba­hla­nga­na enya­ka­tho, leI­sa­ka­ri empu­ma­la­nga.

11 Ngo­ba koI­sa­ka­ri loA­she­ri uMa­na­ser wa­ye­le­Be­ti-She­ya­ni le­mi­za­na ya­yos, leI­bi­le­ya­mu le­mi­za­na ya­yot, la­ba­hla­li be­Do­ri le­mi­za­na ya­yo, la­ba­hla­li beE­ni-Do­ri le­mi­za­na ya­you, la­ba­hla­li be­Tha­ha­na­khi le­mi­za­na ya­yov, la­ba­hla­li be­Me­gi­do le­mi­za­na ya­yow: Ama­du­ndu­lu ama­tha­thu.

12 Ko­dwa aba­ntwa­na ba­ko­Ma­na­se ba­be­nge­la­kho uku­xo­tsha eli­fe­ni le­yo­mi­zix, ko­dwa ama­Kha­na­ni aye­fu­na uku­hla­la ku­le­lo­li­zwe.

13 Ko­dwa kwa­thi la­pho aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li se­be­la­ma­ndla ba­wa­se­be­nzi­sa ama­Kha­na­ni nje­nge­zi­bha­lwa, ko­dwa ka­ba­wa­xo­tsha­nga lo­ku­wa­xo­tsha eli­fe­niy.

14 Aba­ntwa­na ba­ko­Jo­se­faz ba­se­be­khu­lu­ma ku­Jo­shu­waa be­si­thi: Ungi­ni­ke­le­ni inka­tho eyo­dwa le­sa­be­lo esi­so­dwa uku­ba yi­li­fab, ku­be ka­nti ngi­yi­si­zwe esi­khu­lu, nje­ngo­ba iNko­si ingi­bu­si­si­le ku­ze ku­be la­phac?

15 UJo­shu­wa wa­se­si­thi ku­bo: Uba uyi­si­zwe esi­khu­lu, we­na ye­nyu­ke­la egu­swi­nid, uzi­ce­nte­le kho­na eli­zwe­ni la­ma­Pe­ri­zi le­le­zi­qhwa­gae, nxa inta­ba ya­koE­fra­yi­mi imi­nye­ne ku­wef.

16 Aba­ntwa­na ba­ko­Jo­se­fa ba­se­be­si­thi: Inta­ba ka­yi­sa­ne­la­nga, nja­lo ku­le­nqo­la ze­nsi­mbig la­ma­Kha­na­ni wo­nke ahla­la eli­zwe­ni le­si­ho­tsha, la­wa­se­Be­ti-She­ya­ni le­mi­za­na ya­yo, la­wa­se­si­go­di­ni se­Ji­ze­re­ye­lih.

17 UJo­shu­wa wa­se­khu­lu­ma ku­ndlu ka­Jo­se­fa, kuE­fra­yi­mi la­ku­Ma­na­se esi­thi: Uyi­si­zwe esi­khu­lu, fu­thi ula­ma­ndla ama­khu­lu; ka­wu­yi­ku­ba le­nka­tho eyo­dwa,

18 ko­dwa inta­ba iza­ku­ba nge­ya­kho; ngo­ba ili­gu­su, uza­li­ce­nta, lo­ku­phu­ma kwa­lo ku­be ngo­kwa­kho, ngo­ba uza­wa­xo­tsha eli­fe­ni ama­Kha­na­ni, la­nxa ele­nqo­la ze­nsi­mbi, la­nxa ela­ma­ndlaij.

Ukwa­bi­wa kwe­li­zwe eShi­lo

18Inhla­nga­no yo­nke-ke ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ya­bu­tha­na eShi­loa, ya­mi­sa kho­na ithe­nte le­nhla­nga­no. Le­li­zwe la­le­hli­se­lwe pha­nsi pha­mbi kwa­bo.

2 Kwa­se­ku­se­le pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li izi­zwe ezi­yi­si­kho­mbi­sa eza­zi­nga­be­lwa­nga ili­fa la­zo.

3 UJo­shu­wa wa­se­si­thi ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li: Ko­ze ku­be ni­ni li­do­nda uku­ya­ku­dla ili­fa le­li­zweb iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­hlo eli­ni­ke lo­na?

4 Zi­ni­ke­ni ama­do­da ama­tha­thu nge­si­zwe, ngi­wa­thu­me, asu­ku­me aha­mbe ada­bu­le ili­zwe, ali­bha­le ngo­kwe­li­fa la­zo, abu­ye ki­mi.

5 Aza­le­hlu­ka­ni­sa li­be yi­za­be­lo ezi­yi­si­kho­mbi­sa; uJu­dac uza­hla­la emngce­le­ni wa­khe eni­ngi­zi­mu, la­be­ndlu ka­Jo­se­fad ba­hla­le emngce­le­ni wa­bo enya­ka­tho.

6 La­ni li­za­bha­la ili­zwe nge­zi­ga­ba ezi­yi­si­kho­mbi­sa, be­se­li­le­tha ki­mi la­pha, uku­thi ngi­li­pho­se­le inka­tho la­pha pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thue.

7 Ngo­ba ama­Le­vi ka­wa­la­sa­be­lo pha­ka­thi kwe­nuf, ngo­ba ubu­pri­sti be­Nko­si bu­yi­li­fa la­bo. Lo­Ga­dig lo­Ru­be­ni le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se se­be­the­the ili­fa la­bo nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni empu­ma­la­nga, uMo­zi­si ince­ku ye­Nko­si eya­ba­ni­ka lo­na.

8 Ase­su­ka ama­do­da aha­mba. UJo­shu­wa wa­wa­la­ya aha­mba­yo uku­bha­la ili­zwe esi­thi: Ha­mba­ni li­da­bu­le ili­zwe li­li­bha­le, li­bu­ye­le ki­mi, uku­ze ngi­li­pho­se­le inka­tho la­pha pha­mbi kwe­Nko­si eShi­lo.

9 Nga­kho ama­do­da aha­mba ada­bu­la pha­ka­thi kwe­li­zwe, ali­bha­la nge­mi­zi nge­zi­ga­ba ezi­yi­si­kho­mbi­sa egwa­lwe­ni; ase­bu­ya ku­Jo­shu­wa enka­mbe­ni eShi­lo.

10 UJo­shu­wa wa­se­ba­pho­se­la inka­tho eShi­lo pha­mbi kwe­Nko­si; uJo­shu­wa wa­se­ba­be­la la­pho ili­zwe aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ngo­kwe­zi­ga­ba za­boh.

Ili­zwe ela­ni­kwa isi­zwe sa­ko­Bhe­nja­mi­ni

11 Inka­tho ye­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni ya­ve­la ngo­kwe­nse­ndo za­bo. Lo­mngce­le we­nka­tho ya­bo wa­phu­ma pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da la­ba­ntwa­na ba­ko­Jo­se­fa.

12 Lo­mngce­le wa­bo nge­nya­ka­tho wa­su­ke­la eJo­da­nii, lo­mngce­le we­nyu­ka ewa­the­ni le­Je­ri­ko enya­ka­tho, wa­su­se­nyu­ka uda­bu­la enta­be­ni usi­ya entsho­na­la­nga, lo­ku­phu­ma kwa­wo wa­ba se­nka­nga­laj ye­Be­ti-A­ve­nik.

13 Lo­mngce­le we­dlu­la usu­ka la­pho wa­ya eLu­zi, ewa­the­ni le­Lu­zi, eyi­Bhe­the­lil, nge­ni­ngi­zi­mu; lo­mngce­le we­hle­la eA­ta­ro­thi-A­da­rim, edu­ze le­nta­ba enge­ni­ngi­zi­mu kwe­Bhe­thi-Ho­ro­nin enga­pha­nsi.

14 Umngce­le wa­go­ba-ke, wa­phe­ndu­ka wa­ya ece­le­ni le­ntsho­na­la­nga nge­ni­ngi­zi­mu, ku­su­ke­la enta­be­ni ema­qo­nda­na le­Bhe­thi-Ho­ro­nio eni­ngi­zi­mu; lo­ku­phu­ma kwa­wo kwa­ba eKi­ri­ya­thi-Bha­li, eyi­Ki­ri­ya­thi-Je­ya­ri­mip, umu­zi wa­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da. Lo­lu lu­hla­ngo­thi lwe­ntsho­na­la­nga.

15 Lo­hla­ngo­thi lwe­ni­ngi­zi­mu lu­se­phe­the­lwe­ni le­Ki­ri­ya­thi-Je­ya­ri­mi; lo­mngce­le wa­phu­ma wa­ya entsho­na­la­nga, wa­phu­ma wa­ya emtho­nje­ni wa­ma­nzi we­Ne­fi­to­waq.

16 Umngce­le wa­su­se­hla usi­ya ephe­the­lwe­ni le­nta­ba ema­qo­nda­na le­si­ho­tsha se­ndo­da­na ka­Hi­no­mu esi­se­si­ho­tshe­ni se­zi­qhwa­ga enya­ka­thor, wa­su­se­hle­la esi­ho­tshe­ni se­Hi­no­mus ewa­the­ni la­ma­Je­bu­si eni­ngi­zi­mu, we­hle­la eE­ni-Ro­ge­lit;

17 wa­go­ba usu­ke­la enya­ka­tho wa­phu­ma eE­ni-She­me­shiu, wa­phu­me­la eGe­li­lo­thi ema­qo­nda­na lo­mqa­nso weA­du­mi­miv, we­hle­la eli­tshe­ni li­ka­Bo­ha­ni indo­da­na ka­Ru­be­niw;

18 wa­dlu­le­la ewa­the­ni ma­qo­nda­na leA­ra­ba enya­ka­tho, we­hle­la eA­ra­ba.

19 Umngce­le wa­su­se­dlu­le­la ewa­the­ni le­Be­ti-Ho­gi­la enya­ka­thox, lo­ku­phu­ma ko­mngce­le kwa­ku­se­the­kwi­ni lo­Lwa­ndle lwe­Tshwa­yi enya­ka­tho, ephe­the­lwe­ni le­Jo­da­ni nge­ni­ngi­zi­mu. Lo ngu­mngce­le we­ni­ngi­zi­mu.

20 Le­Jo­da­ni ingu­mngce­le wa­lo ehla­ngo­thi­ni lwe­mpu­ma­la­nga. Le­li yi­li­fa la­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni nge­mi­ngce­le ya­lo inhla­ngo­thi zo­nke, ngo­kwe­nse­ndo za­bo.

21 Le­mi­zi ye­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni ngo­kwe­nse­ndo za­bo yi­le: IJe­ri­koy le­Be­ti-Ho­gi­laz leE­me­ki-Ke­zi­zi

22 le­Be­ti-A­ra­baa le­Ze­ma­ra­yi­mib le­Bhe­the­lic

23 leA­vi­mi le­Pa­ra leO­fi­rad

24 le­Ke­fa­ri-A­mo­ni leO­fi­ni le­Ge­bae; imi­zi eli­tshu­mi la­mbi­li le­mi­za­na ya­yo.

25 IGi­be­yo­nif le­Ra­mag le­Be­ye­ro­thih

26 le­Mi­zi­pai le­Ke­fi­raj le­Mo­za

27 le­Re­ke­mi leI­ri­phe­ye­li le­Ta­ra­la

28 le­Ze­lak, iE­le­fi, le­Je­bu­sil, oku­yi­Je­ru­sa­le­ma, iGi­be­ya­thim, iKi­ri­ya­thin; imi­zi eli­tshu­mi la­ne le­mi­za­na ya­yo. Le­li yi­li­fa la­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni ngo­kwe­nse­ndo za­bo.

Ili­zwe ela­ni­kwa isi­zwe sa­ko­Si­me­yo­ni

19Inka­tho ye­si­bi­li ya­si­ve­la ya­ya ku­Si­me­yo­ni, eye­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Si­me­yo­ni, ngo­kwe­nse­ndo za­bo. Le­li­fa la­bo la­li­pha­ka­thi kwe­li­fa la­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­daa.

2 Eli­fe­nib la­bo-ke ba­be­le­Bhe­ri­she­bhac le­She­bhad le­Mo­la­da

3 le­Ha­za­ri-Shu­wa­lie le­Ba­la leE­ze­maf

4 leE­li­to­la­dig le­Be­thu­li le­Ho­rmah

5 le­Zi­ki­la­gii le­Be­ti-Ma­ri­ka­bo­thi le­Ha­za­ri-Su­sa

6 le­Be­ti-Le­ba­wo­thij le­Sha­ru­he­ni; imi­zi eli­tshu­mi la­nta­thu le­mi­za­na ya­yo.

7 IE­nik, iRi­mo­nil leE­the­rim leA­sha­nin; imi­zi emi­ne le­mi­za­na ya­yo.

8 La­yo yo­nke imi­za­na ezi­nge­le­ze­le imi­zi le, ku­ze ku­fi­ke eBa­ha­la­thi-Be­rio, iRa­ma ye­ni­ngi­zi­mup. Le­li yi­li­fa le­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Si­me­yo­ni ngo­kwe­nse­ndo za­bo.

9 Ili­fa la­ba­ntwa­na ba­ko­Si­me­yo­ni la­ve­la enka­thwe­ni ya­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da; ngo­ba isi­ga­ba sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da sa­si­si­khu­lu ka­khu­lu ki­bo; nga­kho aba­ntwa­na ba­ko­Si­me­yo­ni ba­dla ili­fa pha­ka­thi kwe­li­fa la­boq.

Ili­zwe ela­ni­kwa isi­zwe sa­ko­Ze­bu­lu­ni

10 Inka­tho ye­si­tha­thu ya­si­ve­la ya­ya ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ze­bu­lu­ni ngo­kwe­nse­ndo za­bo. Lo­mngce­le we­li­fa la­bo wa­fi­ka eSa­ri­di.

11 Umngce­le wa­bo-ke we­nyu­ke­la entsho­na­la­nga le­Ma­ra­la, wa­fi­nye­le­la eDa­be­she­thi wa­fi­nye­le­la esi­fu­le­nir esi­pha­mbi kwe­Jo­ki­ne­ya­mus;

12 wa­phe­ndu­ka uve­la eSa­ri­di usi­ya empu­ma­la­nga la­pho oku­phu­ma kho­na ila­nga emngce­le­ni we­Ki­si­lo­thi-Tha­bho­rit, wa­phu­ma wa­ya eDa­be­ra­thiu, we­nyu­ke­la eJa­fi­ya;

13 usu­su­ka la­pho we­dlu­le­la empu­ma­la­nga, enda­we­ni yo­ku­phu­ma kwe­la­nga, usi­ya eGi­thav-He­fe­riw leI­tha-Ka­zi­ni, wa­phu­me­la eRi­mo­ni, uphe­ndu­ke­la eNe­ya.

14 Lo­mngce­le wa­yi­zi­nge­le­ze­la enya­ka­tho eHa­na­tho­ni; lo­ku­phu­ma kwa­wo kwa­ba se­si­ho­tshe­ni se­Ji­fi­ta­he­li.

15 Le­Ka­ta­thi le­Na­ha­la­lix le­Shi­mi­ro­niy le­Ji­da­la le­Bhe­the­le­he­maz, imi­zi eli­tshu­mi la­mbi­li le­mi­za­na ya­yoa.

16 Le­li yi­li­fa la­ba­ntwa­na ba­ko­Ze­bu­lu­ni ngo­kwe­nse­ndo za­bo: Imi­zi le le­mi­za­na ya­yo.

Ili­zwe ela­ni­kwa isi­zwe sa­koI­sa­ka­ri

17 Inka­tho ye­si­ne ya­ve­la ya­ya ku­ba­ntwa­na ba­koI­sa­ka­ri ngo­kwe­nse­ndo za­bo.

18 Umngce­le wa­bo-ke wa­wu­yi­Ji­ze­re­ye­lib le­Ke­su­lo­thic le­Shu­ne­mid

19 le­Ha­fa­ra­yi­mi le­Shi­yo­ni leA­na­ha­ra­thi

20 le­Ra­bi­thi le­Ki­shi­yo­nie leA­be­zi

21 le­Re­me­thi leE­ni-Ga­ni­mif leE­ni-Ha­da le­Be­ti-Pa­ze­zi.

22 Lo­mngce­le wa­fi­nye­le­la eTha­bho­rig le­Sha­ha­zi­ma le­Be­ti-She­me­shih; lo­ku­phu­ma ko­mngce­le wa­bo kwa­ku­se­Jo­da­ni; imi­zi eli­tshu­mi le­si­thu­pha le­mi­za­na ya­yo.

23 Le­li yi­li­fa le­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­koI­sa­ka­ri ngo­kwe­nse­ndo za­bo, imi­zi le­mi­za­na ya­yo.

Ili­zwe ela­ni­kwa isi­zwe sa­koA­she­ri

24 Inka­tho ye­si­hla­nu ya­si­ve­la ya­ya esi­zwe­ni sa­ba­ntwa­na ba­koA­she­ri ngo­kwe­nse­ndo za­bo.

25 Umngce­le wa­bo-ke wa­wu­yi­He­lka­thii le­Ha­li le­Be­te­ni leA­ki­sha­fij

26 leA­la­me­le­ki leA­ma­di le­Mi­sha­lik; wa­su­fi­nye­le­la eKha­rme­lil entsho­na­la­nga le­Shi­ho­ri-Li­bhi­na­thi,

27 wa­phe­ndu­ke­la la­pho oku­phu­ma kho­na ila­nga usi­ya eBe­ti-Da­go­ni, wa­fi­nye­le­la eZe­bu­lu­ni le­si­ho­tsha se­Ji­fi­ta­he­lim enya­ka­tho wa­ya eBe­ti-E­me­ki le­Ne­yi­ye­li, wa­phu­me­la eKa­bu­lin kwe­so­kho­hlo,

28 leE­bro­ni le­Re­ho­bio le­Ha­mo­ni le­Ka­na, kwa­ze kwa­ba se­Si­do­ni enku­lup.

29 Umngce­le wa­su­phe­ndu­ke­la eRa­ma, wa­ya emzi­ni obi­ye­lwe­yo we­Ti­re; lo­mngce­le wa­phe­ndu­ke­la eHo­sa; lo­ku­phu­ma kwa­wo kwa­ku­se­lwa­ndle, uve­la esi­ga­be­ni usi­ya eA­ki­zi­biq

30 leU­ma leA­fe­kir le­Re­ho­bis; imi­zi enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li le­mi­za­na ya­yot.

31 Le­li yi­li­fa le­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­koA­she­ri ngo­kwe­nse­ndo za­bo, imi­zi le le­mi­za­na ya­yo.

Ili­zwe ela­ni­kwa isi­zwe sa­ko­Na­fi­tha­li

32 Inka­tho ye­si­thu­pha ya­ve­la ya­ya ku­ba­ntwa­na ba­ko­Na­fi­tha­li, eya­ba­ntwa­na ba­ko­Na­fi­tha­li ngo­kwe­nse­ndo za­bo.

33 Umngce­le wa­bo wa­su­su­ka eHe­le­fi, esi­hla­hle­ni se-o­khi*u eZa­ha­na­ni­mi leA­da­mi-Ne­ke­bi le­Ja­bi­ne­li, kwa­ze kwa­ba se­La­ku­mi; lo­ku­phu­ma kwa­wo wa­wu­se­Jo­da­ni.

34 Umngce­le wa­su­phe­ndu­ke­la entsho­na­la­ngav usi­ya eA­zi­no­thi-Tha­bho­riw, wa­phu­ma la­pho wa­ya eHu­ko­ki, wa­fi­nye­le­la eZe­bu­lu­ni nge­ni­ngi­zi­mu, leA­she­ri wa­fi­nye­le­la entsho­na­la­nga, le­Ju­da eJo­da­ni la­pho oku­phu­ma kho­na ila­nga.

35 Nja­lo imi­zi ebi­ye­lwe­yo yi­le: IZi­di­mi, iZe­ri, le­Ha­ma­thix, iRa­ka­thi, le­Ki­ne­re­thiy,

36 leA­da­ma, le­Ra­ma, le­Ha­zo­riz,

37 le­Ke­de­shia, leE­dre­yi, leE­ni-Ha­zo­ri,

38 le­Yi­ro­ni, le­Mi­gi­da­li-E­lib, iHo­re­ma, le­Be­ti-A­na­thic, le­Be­ti-She­me­shid; imi­zi eli­tshu­mi le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye le­mi­za­na ya­yoe.

39 Le­li yi­li­fa le­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Na­fi­tha­li ngo­kwe­nse­ndo za­bo, imi­zi le­mi­za­na ya­yo.

Ili­zwe ela­ni­kwa isi­zwe sa­ko­Da­ni

40 Inka­tho ye­si­kho­mbi­sa ya­ve­la ya­ya esi­zwe­ni sa­ba­ntwa­na ba­ko­Da­ni ngo­kwe­nse­ndo za­bo.

41 Lo­mngce­le we­li­fa la­bo wa­wu­yi­Zo­raf leE­shi­ta­wo­lig leI­ri-She­me­shi

42 le­Sha­ha­la­bi­nih leA­ja­lo­nii le­Ji­thi­la

43 leE­lo­ni le­Ti­mi­na­thaj leE­khi­ro­nik

44 leE­li­te­ke le­Gi­be­tho­nil le­Ba­ha­la­thim

45 le­Je­hu­di le­Be­ne-Be­ra­ki le­Ga­thi-Ri­mo­nin

46 le­Me-Ja­rko­ni le­Ra­ko­ni ka­nye lo­mngce­le oqo­nde­ne le­Ja­fo.

47 Lo­mngce­le wa­ba­ntwa­na ba­ko­Da­ni wa­ve­la umnci­nya­ne ka­khu­lu ku­boo. Nga­kho aba­ntwa­na ba­ko­Da­ni be­nyu­ka uku­ya­ku­lwa be­me­le­ne le­Le­she­map; se­be­yi­thu­mbi­le ba­yi­tsha­ya ngo­bu­kha­li be­nke­mba, ba­dla ili­fa la­yo, ba­hla­la ki­yo, ba­yi­bi­za iLe­she­ma ngo­ku­thi yi­Da­ni, nge­bi­zo li­ka­Da­ni uyi­se.

48 Le­li yi­li­fa le­si­zwe sa­ba­ntwa­na ba­ko­Da­ni ngo­kwe­nse­ndo za­bo, imi­zi le le­mi­za­na ya­yo.

Ili­zwe ela­ni­kwa uJo­shu­wa

49 Kwa­thi se­be­qe­di­le ukwa­ba ili­zwe li­be yi­li­fa ngo­kwe­mi­ngce­le ya­lo, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­mni­ka uJo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­ni ili­fa pha­ka­thi kwa­bo.

50 Ngo­ko­mla­yo we­Nko­si ba­mni­ka umu­zi awu­ce­la­yo, iThi­mi­na­thi-Se­raq enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mi, wa­se­sa­kha umu­zi, wa­hla­la ki­wo.

51 La nga­ma­fa uE­le­ya­za­re umpri­sti lo­Jo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­ni le­nhlo­ko za­bo­yi­se ze­zi­zwe za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lir aba­wa­ba aba yi­li­fa nge­nka­tho eShi­los pha­mbi kwe­Nko­si, emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no. Ba­qe­da-ke uku­la­ba ili­zwe.

Imi­zi yo­ku­phe­phe­la

20INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Jo­shu­wa isi­thi:

2 Khu­lu­ma ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uthi: Zi­khe­the­le­ni imi­zi yo­ku­phe­phe­laa enga­khu­lu­ma nga­yo ki­ni nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si,

3 uku­ze umbu­la­li obu­la­la umu­ntu ku­nge­yi­si­kho nga­bo­mob enga­zic aba­le­ke­le kho­na. Nja­lo iza­ku­ba yi­si­phe­phe­lo ki­ni ku­mphi­ndi­se­li we­ga­zi.

4 Nxa eba­le­ke­la ko­mu­nye wa­li­mi­zi uza­ku­ma emnya­ngo we­sa­ngo lo­mu­zid, akhu­lu­me uda­ba lwa­khe ezi­ndle­be­ni za­ba­da­la ba­lo­wo­mu­zi; ba­be­se­be­me­mu­ke­la ku­bo emzi­ni, ba­mni­ke inda­wo uku­thi ahla­le la­bo.

5 Uba-ke umphi­ndi­se­li we­ga­zi exo­tsha­na la­ye, ka­ba­yi­ku­ni­ke­lae umbu­la­li esa­ndle­ni sa­khe, ngo­ba utsha­ye uma­khe­lwa­ne wa­khe enga­zif, ebe­nga­mzo­ndi ma­ndu­lo.

6 Uza­hla­la ku­lo­wo­mu­zi aze eme pha­mbi kwe­nhla­nga­no ku­se­nze­lwa ukwa­hlu­le­lwag, ku­ze ku­be lo­ku­fa ko­mpri­sti omkhu­luh oya­be ekho­na nga­le­zo­nsu­ku. Umbu­la­li use­nga­bu­ye­la eze emzi­ni wa­ki­bo le­ndli­ni ya­khe, aye emzi­ni aba­le­ke kho­na.

7 Ba­se­be­ngcwe­li­sa iKe­de­shii eGa­li­li enta­be­ni ya­ko­Na­fi­tha­li, le­She­ke­maj enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mik, le­Ki­ri­ya­thi-A­rbal oku­yi­He­bro­ni enta­be­ni ya­ko­Ju­da.

8 La­nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni eJe­ri­ko empu­ma­la­nga ba­ni­ka iBe­ze­rim enka­nga­la ema­gce­ke­nin esi­zwe­ni sa­ko­Ru­be­ni, le­Ra­mo­thi eGi­le­ya­di esi­zwe­ni sa­ko­Ga­dio, le­Go­la­ni eBa­sha­ni esi­zwe­ni sa­ko­Ma­na­sep.

9 Le yi­mi­zi eya­yi­mi­se­lwe bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li lo­we­zi­zwe ohla­la nje­ngo­we­zi­zwe pha­ka­thi kwa­boq, uku­ze lo­ba ngu­ba­ni obu­la­la umu­ntu ku­nge­yi­si­kho nga­bo­mo aba­le­ke­le kho­nar, uku­ze anga­fi nge­sa­ndla so­mphi­ndi­se­li we­ga­zi, aze eme pha­mbi kwe­nhla­nga­nos.

Imi­zi ya­ma­Le­vi

21Kwa­se­ku­so­nde­la inhlo­ko za­bo­yi­se ba­ma­Le­vi kuE­le­ya­za­re umpri­stia la­ku­Jo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­ni la­ku­zo inhlo­ko za­bo­yi­se be­zi­zwe za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li,

2 ba­khu­lu­ma ku­bo eShi­lob eli­zwe­ni le­Kha­na­ni, be­si­thi: INko­si ya­la­ya nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si uku­si­ni­ka imi­zi yo­ku­hla­lac, la­ma­dle­lo ayo ezi­fu­yo ze­thu.

3 Nga­kho aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­ni­ka ama­Le­vi okwe­li­fa la­bo ngo­ko­mla­yo we­Nko­si, li­mi­zi la­ma­dle­lo ayo.

4 Kwa­se­ku­ve­la inka­tho ye­nse­ndo za­ma­Ko­ha­thi. Aba­ntwa­na ba­koA­ro­ni umpri­stid, aba­ve­la ku­ma­Le­vi, nge­nka­tho esi­zwe­ni sa­ko­Ju­dae le­si­zwe­ni sa­ko­Si­me­yo­ni le­si­zwe­ni sa­ko­Bhe­nja­mi­ni, ba­se­be­si­ba le­mi­zi eli­tshu­mi la­nta­thu.

5 La­ba­se­le­yo ku­ba­ntwa­na ba­ka­Ko­ha­thif, nge­nka­tho ense­ndwe­ni ze­si­zwe sa­koE­fra­yi­mi le­si­zwe­ni sa­ko­Da­ni le­ngxe­nye­ni eyo­dwa kwe­zi­mbi­li ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se, ba­ba le­mi­zi eli­tshu­mi.

6 La­ba­ntwa­na ba­ko­Ge­ri­sho­nig, nge­nka­tho ense­ndwe­ni ze­si­zwe sa­koI­sa­ka­ri le­si­zwe­ni sa­koA­she­ri le­si­zwe­ni sa­ko­Na­fi­tha­li le­ngxe­nye­ni eyo­dwa kwe­zi­mbi­li ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se eBa­sha­ni, ba­ba le­mi­zi eli­tshu­mi la­nta­thu.

7 Aba­ntwa­na ba­ko­Me­ra­rih ngo­kwe­nse­ndo za­bo, esi­zwe­ni sa­ko­Ru­be­ni le­si­zwe­ni sa­ko­Ga­di le­si­zwe­ni sa­ko­Ze­bu­lu­ni, ba­ba le­mi­zi eli­tshu­mi la­mbi­li.

8 La­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­ni­ka ama­Le­vi le imi­zi la­ma­dle­lo ayo nge­nka­thoi, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si.

9 Ba­se­be­ni­ka esi­zwe­ni sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da le­si­zwe­ni sa­ba­ntwa­na ba­ko­Si­me­yo­ni le imi­zi, eqa­njwa nge­bi­zo,

10 eya­yi­nge­ya­ba­ntwa­na ba­koA­ro­nij, be­ve­la ku­nse­ndo za­ma­Ko­ha­thi eba­ntwa­ne­ni ba­ko­Le­vi, ngo­ba ba­ba le­nka­tho yo­ku­qa­la.

11 Ba­se­be­ba­ni­kak iKi­ri­ya­thi-A­rba, uyi­se kaA­no­kil, oku­yi­He­bro­ni, ezi­nta­be­ni za­ko­Ju­dam la­ma­dle­lo inhla­ngo­thi za­yo zo­nke.

12 Ko­dwa insi­mu yo­mu­zi le­mi­za­na ya­wo ba­ku­ni­ka uKa­le­bi indo­da­na ka­Je­fu­nen uku­ba nge­ya­khe.

13 Nga­kho ba­ni­ka aba­ntwa­na ba­koA­ro­ni umpri­sti umu­zi wo­ku­phe­phe­la wo­mbu­la­li, iHe­bro­nio, la­ma­dle­lo ayo, le­Li­bhi­nap la­ma­dle­lo ayo,

14 le­Ja­ti­riq la­ma­dle­lo ayo, leE­shi­the­mo­war la­ma­dle­lo ayo,

15 le­Ho­lo­ni la­ma­dle­lo ayo, le­De­bi­ris la­ma­dle­lo ayo,

16 leA­yi­ni la­ma­dle­lo ayo, le­Ju­tat la­ma­dle­lo ayo, le­Be­ti-She­me­shiu la­ma­dle­lo ayo; imi­zi eyi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye ku­le­zi­zi­zwe ezi­mbi­liv.

17 Le­si­zwe­ni sa­ko­Bhe­nja­mi­ni: IGi­be­yo­niw la­ma­dle­lo ayo, iGe­ba la­ma­dle­lo ayo,

18 iA­na­tho­thix la­ma­dle­lo ayo, leA­li­mo­ni la­ma­dle­lo ayo: Imi­zi emi­ne.

19 Yo­nke imi­zi ya­ba­ntwa­na ba­koA­ro­ni, aba­pri­sti, ya­yi­le­mi­zi eli­tshu­mi la­nta­thu la­ma­dle­lo ayo.

20 Le­nse­ndo za­ba­ntwa­na ba­ko­Ko­ha­thiy, ama­Le­vi, asa­la­yo eba­ntwa­ne­ni ba­ko­Ko­ha­thi, ba­ba le­mi­zi ye­nka­tho ya­bo esi­zwe­ni sa­koE­fra­yi­mi.

21 Ba­se­be­ba­ni­ka umu­zi wo­ku­phe­phe­la umbu­la­li, iShe­ke­maz la­ma­dle­lo ayo enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mi, le­Ge­ze­ria la­ma­dle­lo ayo,

22 le­Ki­bi­za­yi­mi la­ma­dle­lo ayo, le­Bhe­thi-Ho­ro­nib la­ma­dle­lo ayo: Imi­zi emi­ne.

23 Le­si­zwe­ni sa­ko­Da­ni iE­li­te­kec la­ma­dle­lo ayo, iGi­be­tho­nid la­ma­dle­lo ayo,

24 iA­ja­lo­nie la­ma­dle­lo ayo, iGa­thi-Ri­mo­nif la­ma­dle­lo ayo: Imi­zi emi­ne.

25 Le­ngxe­nye­ni eyo­dwa kwe­zi­mbi­li ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se, iTha­ha­na­khig la­ma­dle­lo ayo, le­Ga­thi-Ri­mo­nih la­ma­dle­lo ayo: Imi­zi emi­bi­li.

26 Yo­nke imi­zi ye­nse­ndo za­ba­ntwa­na ba­ko­Ko­ha­thi aba­se­le­yo ya­yi­li­tshu­mi la­ma­dle­lo ayo.

27 La­ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ge­ri­sho­nii, be­nse­ndo za­ma­Le­vi, ku­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se, iGo­la­ni eBa­sha­nij, umu­zi wo­ku­phe­phe­la umbu­la­li, la­ma­dle­lo ayo, le­Bhe­ye­shi­the­rak la­ma­dle­lo ayo: Imi­zi emi­bi­li.

28 Le­si­zwe­ni sa­koI­sa­ka­ri, iKi­shi­yo­nil la­ma­dle­lo ayo, iDa­be­ra­thim la­ma­dle­lo ayo,

29 iJa­ri­mu­thin la­ma­dle­lo ayo, iE­ni-Ga­ni­mio la­ma­dle­lo ayo: Imi­zi emi­ne.

30 Le­si­zwe­ni sa­koA­she­ri, iMi­sha­lip la­ma­dle­lo ayo, iA­bi­do­ni la­ma­dle­lo ayo,

31 iHe­lka­thiq la­ma­dle­lo ayo, le­Re­ho­bir la­ma­dle­lo ayo: Imi­zi emi­ne.

32 Le­si­zwe­ni sa­ko­Na­fi­tha­li, iKe­de­shis eGa­li­li, umu­zi wo­ku­phe­phe­la umbu­la­li, la­ma­dle­lo ayo, le­Ha­mo­thi-Do­rit la­ma­dle­lo ayo, le­Ka­ri­ta­niu la­ma­dle­lo ayo: Imi­zi emi­tha­thu.

33 Yo­nke imi­zi ya­ma­Ge­ri­sho­ni ngo­kwe­nse­ndo za­wo ya­yi­yi­mi­zi eli­tshu­mi la­nta­thu la­ma­dle­lo ayo.

34 Le­nse­ndo za­ba­ntwa­na ba­ko­Me­ra­riv, ama­Le­vi ase­le­yo, za­ba le­Jo­ki­ne­ya­muw esi­zwe­ni sa­ko­Ze­bu­lu­ni la­ma­dle­lo ayo, le­Ka­ri­ta la­ma­dle­lo ayo,

35 iDi­mi­na la­ma­dle­lo ayo, iNa­ha­la­lix la­ma­dle­lo ayo: Imi­zi emi­ne.

36 Le­si­zwe­ni sa­ko­Ru­be­ni, iBe­ze­riy la­ma­dle­lo ayo, le­Ja­ha­zaz la­ma­dle­lo ayo,

37 iKe­de­mo­thia la­ma­dle­lo ayo, le­Me­fa­ha­thib la­ma­dle­lo ayo: Imi­zi emi­ne.

38 Le­si­zwe­ni sa­ko­Ga­di, iRa­mo­thi eGi­le­ya­dic, umu­zi wo­ku­phe­phe­la umbu­la­li, la­ma­dle­lo ayo, le­Ma­ha­na­yi­mid la­ma­dle­lo ayo,

39 iHe­shi­bo­nie la­ma­dle­lo ayo, iJa­ze­rif la­ma­dle­lo ayo: Imi­zi emi­ne isi­yo­nke.

40 Yo­nke imi­zi ya­yi­nge­ya­ba­ntwa­na ba­ko­Me­ra­ri, ngo­kwe­nse­ndo za­bo, aba­se­le­yo ense­ndwe­ni za­ma­Le­vi. Le­nka­tho ya­bo ya­yi­yi­mi­zi eli­tshu­mi la­mbi­li.

41 Yo­nke imi­zi ya­ma­Le­vi pha­ka­thi kwe­li­fa la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ya­yi­yi­mi­zi enga­ma­tshu­mi ama­ne le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­ma­dle­lo ayog.

42 Le imi­zi, lo­wo la­lo­wo wa­wu­la­ma­dle­lo awo inhla­ngo­thi za­wo zo­nke. Kwa­ku­nja­lo ku­le­yo yo­nke imi­zi.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­tha­tha ili­zwe

43 INko­si ya­si­ni­ka uI­sra­ye­li ili­zwe lo­nke eya­fu­nga uku­ba­ni­ka lo­na oyi­seh; ba­se­be­si­dla ili­fa la­lo ba­hla­la ku­lo.

44 INko­si ya­si­ba­ni­ka uku­phu­mu­la inhla­ngo­thi zo­nkei nje­ngo­ku­fu­nga kwa­yo ko­nke ku­bo­yi­se. Ka­ku­ma­nga mu­ntu pha­mbi kwa­bo ku­zo zo­nke izi­tha za­boj. INko­si ya­zi­ni­ke­la izi­tha zo­nke za­bo esa­ndle­ni sa­bok.

45 Ka­kwe­hlu­le­ka­nga la­lu­tho lwa­yo yo­nke into enhle iNko­si eya­yi­khu­lu­ma ku­yo indlu kaI­sra­ye­lil; ko­nke kwe­nze­ka.

Ila­thi nga­se­Jo­da­ni

22Nga­le­so­si­kha­thi uJo­shu­wa wa­bi­za aba­ko­Ru­be­ni la­ba­ko­Ga­di le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ba­ko­Ma­na­se,

2 wa­thi ku­bo: Li­na li­gci­ni­le ko­nke uMo­zi­si ince­ku ye­Nko­si eya­li­la­ya kho­naa, la­li­la­le­la ili­zwi la­mi ku­kho ko­nke enga­li­la­ya kho­na.

3 Ka­li­ba­tshi­ya­nga aba­fo­we­nu ku­le­zi­nsu­ku ezi­ne­ngi, ku­ze ku­be la­mu­hla; ko­dwa li­gci­ni­le imfa­ne­lo yo­mla­yo we­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu.

4 Kha­the­si-ke, iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu iba­ni­ki­le aba­fo­we­nu uku­phu­mu­lab, nje­nga­lo­kho aku­khu­lu­ma ku­bo. Nga­kho-ke bu­ye­la­ni li­na li­ye ema­the­nte­ni enu eli­zwe­ni le­li­fa le­nu, ali­ni­ka lo­na uMo­zi­si ince­ku ye­Nko­si nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­nic.

5 Ku­phe­la li­qa­phe­li­si­se ukwe­nza umla­yo lo­mthe­thod uMo­zi­si ince­ku ye­Nko­si ali­la­ya wo­na, uku­tha­ndae iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, lo­ku­ha­mba endle­le­ni za­yo zo­nke, lo­ku­gci­na imi­la­yo ya­yo, lo­ku­na­ma­the­laf ku­yo, lo­ku­yi­kho­nza nge­nhli­zi­yo ye­nu yo­nke la­ngo­mphe­fu­mu­lo we­nu wo­nke.

6 Wa­se­ba­bu­si­sag uJo­shu­wa eba­ye­ke­la be­ha­mba, ba­ya ema­the­nte­ni abo.

7 Nja­lo ku­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se uMo­zi­si wa­ye­yi­ni­ke inda­wo eBa­sha­ni; ko­dwa ku­ngxe­nye ya­yo uJo­shu­wa wa­yi­ni­ka inda­wo la­ba­fo­wa­bo nga­ne­no kwe­Jo­da­nih entsho­na­la­nga. Nja­lo-ke nxa uJo­shu­wa eba­ye­ke­la be­ha­mba be­si­ya ema­the­nte­ni abo, wa­ba­bu­si­sa.

8 Wa­khu­lu­ma la­bo esi­thi: Bu­ye­la­ni ema­the­nte­ni enu li­le­no­thoi ene­ngi le­zi­fu­yo ezi­ne­ngi ka­khu­lu li­le­si­li­va le­go­li­de le­thu­si le­nsi­mbi le­zi­gqo­ko ezi­ne­ngi ka­khu­lu; le­hlu­ka­ni­se­la­nej impa­ngo ye­zi­tha ze­nu la­ba­fo­we­nu.

9 Aba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni la­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se ba­se­be­bu­ye­la, be­su­ka eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li be­phu­ma eShi­lok ese­li­zwe­ni le­Kha­na­ni, uku­ya eli­zwe­ni le­Gi­le­ya­dil, eli­zwe­ni le­li­fa la­bo aba­be­li­zu­zi­le, ngo­ko­mla­yo we­Nko­si nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si.

10 Kwa­thi se­be­fi­ki­le emi­ngce­le­ni ye­Jo­da­ni ese­li­zwe­ni le­Kha­na­ni, aba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni la­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se ba­kha kho­na ila­thi nga­se­Jo­da­ni, ila­thi eli­khu­lu ngo­ku­bo­na­ka­la.

11 Kwa­thi aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­si­zwa ku­thi­wam: Kha­nge­la­ni, aba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni la­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se ba­khi­le ila­thi ma­qo­nda­na le­li­zwe le­Kha­na­ni emi­ngce­le­ni eJo­da­ni ehla­ngo­thi­ni lwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

12 Kwa­thi aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li beku­zwa, inhla­nga­no yo­nken ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ya­bu­tha­na eShi­lo ukwe­nyu­ke­la ku­bo empi­ni.

13 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­thu­ma ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­nio la­ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di le­ngxe­nye­ni eyo­dwa kwe­zi­mbi­li ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se eli­zwe­ni le­Gi­le­ya­di uPhi­ne­ha­si indo­da­na kaE­le­ya­za­rep umpri­sti,

14 le­zi­ndu­na ezi­li­tshu­mi la­ye, indu­na eyo­dwa nge­ndlu nga­yi­nye ya­bo­yi­se ive­la ku­zo zo­nke izi­zwe za­koI­sra­ye­li; nga­yi­nye ya­yi­yi­nhlo­ko ye­ndlu ya­bo­yi­seq, ku­nku­lu­ngwa­ne za­koI­sra­ye­li.

15 Ba­se­be­fi­ka ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni la­ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di le­ngxe­nye­ni eyo­dwa kwe­zi­mbi­li ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se eli­zwe­ni le­Gi­le­ya­di, ba­khu­lu­ma la­bo be­si­thi:

16 Itsho nja­lo inhla­nga­no yo­nke ye­Nko­si: Ku­yi­si­pha­mbe­ko ba­ni ese­li­pha­mbe­ke nga­so li­me­la­ne lo­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, li­pha­mbu­ka la­mu­hla eku­yi­la­nde­le­ni iNko­si, eku­za­khe­le­ni ila­thi, uku­ze li­hla­mu­ke­ler iNko­si la­mu­hla?

17 Nga­be isi­pha­mbe­ko se­Pe­yo­ris si­nci­nya­ne ka­khu­lu ki­thi yi­ni, esi­nga­hla­nju­lu­lwa­nga ku­so ku­ze ku­be la­mu­hla, la­nxa inhlu­phe­ko ya­yi­pha­ka­thi kwe­nhla­nga­no ye­Nko­si,

18 uku­ze li­na li­phe­ndu­ke la­mu­hla eku­yi­la­nde­le­ni iNko­si? Ku­za­ku­thi uba li­na li­yi­hla­mu­kat iNko­si la­mu­hla, ku­sa­sa iza­yi­thu­ku­the­le­la inhla­nga­no yo­nkeu ya­koI­sra­ye­li.

19 Ko­dwa nge­qi­ni­so, uba ili­zwe le­mfu­yo ye­nu li­ngco­li­le, cha­phe­la­ni li­na eli­zwe­ni le­mfu­yo ye­Nko­si la­pho itha­bha­ne­ke­le le­Nko­si eli­hla­la kho­nav, li­zi­zu­ze­le imfu­yo pha­ka­thi kwe­thu; ko­dwa li­nga­yi­hla­mu­ke­liw iNko­si nja­lo li­nga­si­hla­mu­ke­li eku­za­khe­le­ni kwe­nu ila­thi nga­pha­ndle kwe­la­thi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu.

20 UA­ka­ni indo­da­na ka­Ze­ra ka­pha­mbe­ka­nga yi­ni nge­si­pha­mbe­ko entwe­ni eqa­le­ki­si­we­yox, kwa­se­ku­si­ba lo­la­ka phe­zu kwe­nhla­nga­no yo­nke ya­koI­sra­ye­li? Le­yo­ndo­da ka­yi­bhu­bha­nga-ke yo­dwa esi­pha­mbe­kwe­ni sa­yo.

21 Aba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni la­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se ba­se­be­phe­ndu­la ba­thi ku­nhlo­ko ze­zi­nku­lu­ngwa­ne za­koI­sra­ye­li:

22 UNku­lu­nku­lu wa­bo­nku­lu­nku­luy, iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­bo­nku­lu­nku­lu, iNko­si, uya­ziz, loI­sra­ye­li ka­kwa­zi; uba be­ku­ngo­ku­hla­mu­ka ku­mbe uba ngo­ku­pha­mbu­ka eNko­si­ni, li­nga­si­si­ndi­si la­mu­hla,

23 uku­thi si­za­khe­le ila­thi uku­pha­mbu­ka eku­yi­la­nde­le­ni iNko­si, lo­ba si­ni­ke­le­le phe­zu kwa­lo umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa lo­ba umni­ke­lo wo­ku­dla, lo­ba ukwe­nza phe­zu kwa­lo imi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, iNko­si uqo­bo ka­yi­ku­di­ngea.

24 Ko­dwa nge­qi­ni­so si­kwe­nze ngo­ku­nqi­ne­ka ngalo­lu­da­ba si­si­thi: Ku­sa­sa aba­ntwa­na be­nu ba­za­khu­lu­ma ku­ba­ntwa­na be­thu ba­thi: Li­la­ni le­Nko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li?

25 Ngo­ba iNko­si iye­nzi­le iJo­da­ni ya­ba ngu­mngce­le pha­ka­thi kwe­thu la­ni, li­na ba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni la­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di, ka­li­la­sa­be­lo eNko­si­ni. Nga­lo­kho aba­ntwa­na be­nu be­nze aba­ntwa­na be­thu uku­thi ba­ye­ke­le uku­ye­sa­ba iNko­si.

26 Nga­kho sa­thi: Ka­si­zi­lu­ngi­se­le­ni kha­the­si ukwa­kha ila­thi, li­nga­bi nge­lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, nja­lo li­nga­bi nge­lo­mhla­tshe­lo,

27 ko­dwa li­be yi­bu­fa­ka­zib pha­ka­thi kwe­thu la­ni le­zi­zu­ku­lwa­na ze­thu emva kwe­thu, uku­thi si­kho­nze inko­nzo ye­Nko­si pha­mbi kwa­yo nge­mi­ni­ke­lo ye­thu yo­ku­tshi­swac la­nge­mi­hla­tshe­lo ye­thu la­nge­mi­ni­ke­lo ye­thu yo­ku­thu­la, uku­ze aba­ntwa­na be­nu ba­nga­thi eba­ntwa­ne­ni be­thu ku­sa­sa: Ka­li­la­sa­be­lo eNko­si­ni.

28 Sa­se­si­si­thi: Ku­za­ku­thi-ke, nxa be­khu­lu­ma lo­khu ki­thi le­si­zu­ku­lwa­ne­ni se­thu ku­sa­sa, si­za­ku­thi: Bo­na­ni umfa­ne­ki­sod we­la­thi le­Nko­si oba­ba aba­la­kha­yo, ku­nge­yi­si­lo lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa li­nge­yi­si­lo lo­mhla­tshe­lo, ko­dwa li­yi­bu­fa­ka­zi pha­ka­thi kwe­thu la­ni.

29 Ka­ku­be kha­tsha­na la­thi uku­thi si­yi­hla­mu­ke iNko­sie, lo­ku­thi si­phe­ndu­ke la­mu­hla eku­yi­la­nde­le­ni iNko­si, ukwa­kha ila­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa le­lo­mni­ke­lo wo­ku­dla le­lo­mhla­tshe­lo, nga­pha­ndle kwe­la­thi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu eli­pha­mbi kwe­tha­bha­ne­ke­le la­yo.

30 Kwa­thi uPhi­ne­ha­sif umpri­sti le­ndu­na ze­nhla­nga­no le­nhlo­ko ze­zi­nku­lu­ngwa­ne za­koI­sra­ye­li eza­zi­la­ye be­we­zwa ama­zwi aba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni la­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di la­ba­ntwa­na ba­ko­Ma­na­se aba­wa­khu­lu­ma­yo, kwa­ku­ku­hle eme­hlwe­ni abo.

31 UPhi­ne­ha­si indo­da­na kaE­le­ya­za­re umpri­sti wa­se­si­thi ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni la­ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di la­ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ma­na­se: La­mu­hla si­ya­zi uku­thi iNko­si ipha­ka­thi kwe­thug, ngo­ba ka­li­pha­mbe­ka­nga le­si­si­pha­mbe­ko eNko­si­ni; kha­the­si li­khu­lu­le aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li esa­ndle­ni se­Nko­si.

32 UPhi­ne­ha­si indo­da­na kaE­le­ya­za­re umpri­sti le­zi­ndu­na ba­se­be­bu­ye­la be­ve­la eba­ntwa­ne­ni ba­ko­Ru­be­ni le­ba­ntwa­ne­ni ba­ko­Ga­di eli­zwe­ni le­Gi­le­ya­dih, be­si­ya eli­zwe­ni le­Kha­na­ni eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li, ba­bu­yi­se­la ili­zwi ku­bo.

33 Lo­da­ba lwa­lu­lu­hle eme­hlwe­ni aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li; aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­mbu­si­sa uNku­lu­nku­lui, ka­ba­sa­khu­lu­ma­nga ngo­kwe­nyu­ke­la ku­bo empi­ni uku­chi­tha ili­zwe aba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni la­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di aba­be­hla­la ku­lo.

34 Aba­ntwa­na ba­ko­Ru­be­ni la­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di ba­li­bi­za ila­thi ngo­ku­thi: Li­yi­bu­fa­ka­zi pha­ka­thi kwe­thu bo­ku­thi iNko­si ingu­Nku­lu­nku­luj.

UJo­shu­wa ula­ya aba­ntu uku­thi ba­the­mbe­ke

23Kwa­se­ku­si­thi emva kwe­nsu­ku ezi­ne­ngi emva ko­ku­thi iNko­si isi­mphu­mu­zi­lea uI­sra­ye­li ezi­the­ni zo­nke za­bo inhla­ngo­thi zo­nke, lo­Jo­shu­wa wa­ye­se­mda­lab ele­nsu­ku ezi­ne­ngi,

2 uJo­shu­wa wa­bi­za uI­sra­ye­li wo­nkec, aba­da­la ba­bo, le­nhlo­ko za­bo, la­ba­hlu­le­li ba­bo, le­ndu­na za­bod, wa­thi ku­bo: Mi­na se­ngi­mda­la ngi­le­nsu­ku ezi­ne­ngi.

3 Li­na se­li­bo­ni­le ko­nke iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ekwe­nzi­le­yo ku­le­zi­zi­zwe zo­nke nge­nxa ye­nu, ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu yi­yo eli­lwe­le­yoe.

4 Bo­na­ni, ngi­la­be­le nge­nka­thof le­zi­zi­zwe ezi­se­le­yo zi­be yi­li­fa le­zi­zwe ze­nu, ku­su­ke­la eJo­da­ni, la­zo zo­nke izi­zwe engi­zi­qu­mi­le­yo, ngi­tsho ku­ze ku­be se­lwa­ndle olu­khu­lu gla­pho oku­tsho­na kho­na ila­nga.

5 INko­si uNku­lu­nku­lu we­nu iza­zi­xo­tsha-keh pha­mbi kwe­nu, izi­xo­tshe eli­fe­ni pha­mbi kwe­nu, nja­lo li­za­ku­dla ili­fa le­li­zwe, nje­nga­lo­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ikhu­lu­mi­le ki­nii.

6 Nga­kho qi­na­ni ka­khu­lu uku­gci­na lo­kwe­nza ko­nke oku­bha­li­we­yo egwa­lwe­ni lo­mla­yo ka­Mo­zi­sij, uku­ze li­nga­pha­mbu­ki ku­wo li­ye nga­kwe­so­ku­ne­ne lo­ba nga­kwe­so­kho­hlok,

7 uku­ze li­nga­nge­ni ku­le­zi izi­zwel, le­zi ezi­se­le la­ni, li­nga­pha­thi ibi­zo la­bo­nku­lu­nku­lu ba­zom, li­nga­fu­ngi­si nga­bon, li­nga­ba­kho­nzi, li­nga­kho­tha­mi ku­bo,

8 ko­dwa li­na­ma­the­leo eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­nu nje­ngo­ba le­nzi­le ku­ze ku­be la­mu­hla.

9 Ngo­ba iNko­si ixo­tshi­le eli­fe­ni pha­mbi kwe­nu izi­zwe ezi­nku­lu le­zi­la­ma­ndlap; li­na-ke ka­ku­la­mu­ntu ome pha­mbi kwe­nuq ku­ze ku­be la­mu­hla.

10 Umu­ntu oye­dwa ki­ni uza­xo­tsha inku­lu­ngwa­ner, ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu yi­yo eli­lwe­la­yo, nje­nga­lo­kho ikhu­lu­mi­le ki­nis.

11 Nga­kho zi­qa­phe­li­si­se­nit uku­tha­nda iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu.

12 Ngo­ba uba li­bu­ye­la lo­ku­bu­ye­lau, li­na­ma­the­le ku­nsa­li ya­le­zi­zi­zwe, le­zi ezi­se­le la­ni, li­tha­tha­ne la­zov, li­nge­ne ku­zo, la­zo ki­ni,

13 ya­zi­ni lo­kwa­zi uku­thi iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ka­yi­yi­ku­qhu­be­ka ngo­ku­zi­xo­tsha eli­fe­ni le­zi­zi­zwe pha­mbi kwe­nuw; ko­dwa zi­za­ku­ba yi­si­fu lo­mji­bi­la ki­nix, zi­be lu­swa­zi enhla­ngo­thi­ni ze­nu, la­me­va eme­hlwe­ni enu, li­ze li­bhu­bhe li­phe­le ku­le­li­li­zwe eli­hle, iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu eli­ni­ke lo­na.

14 Kha­nge­la­ni-ke, ngi­ha­mba la­mu­hla nge­ndle­la yo­mhla­ba wo­nkey. Nja­lo li­ya­zi enhli­zi­ywe­ni ye­nu yo­nke le­mphe­fu­mu­lwe­ni we­nu wo­nke uku­thi aku­kho le­li­zwi eli­lo­dwa ele­hlu­le­ka­yo ku­wo wo­nke ama­zwi ama­hle iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ewa­khu­lu­mi­le­yo phe­zu kwe­nuz; wo­nke ezi­le ki­ni, aku­kho le­li­zwi eli­lo­dwa ele­hlu­le­ka­yo ku­wo.

15 Ku­za­ku­thi-ke, nje­nga­lo­khu zo­nke izi­nto ezi­nhle iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu eya­zi­khu­lu­ma ki­ni se­zi­le­hle­le, ngo­ku­nja­lo iNko­si iza­le­hli­se­la zo­nke izi­nto ezi­mbia, ize ili­bhu­bhi­se li­phe­le ku­le­li­li­zwe eli­hle iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu eli­ni­ke lo­na.

16 Uba li­se­qa isi­vu­me­lwa­nob se­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu eya­li­la­ya so­na, li­su­ke li­ye­kho­nza aba­nye onku­lu­nku­lu, li­kho­tha­me ki­bo, kho­na ula­ka lwe­Nko­si lu­za­li­vu­the­la, li­bhu­bhe ma­si­nya­ne li­phe­le ku­le­li­li­zwe eli­hle eli­ni­ke lo­na.

Inku­lu­mo yo­ku­ci­na ka­Jo­shu­wa

24UJo­shu­wa wa­se­bu­tha­ni­sa zo­nke izi­zwe za­koI­sra­ye­li eShe­ke­maa, wa­bi­za aba­da­la ba­koI­sra­ye­lib le­nhlo­ko za­bo la­ba­hlu­le­li ba­bo le­ndu­na za­boc, ba­zi­mi­sa pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lud.

2 UJo­shu­wa wa­se­si­thi ku­bo bo­nke aba­ntu: Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Endu­lo oyi­hlo ba­be­hla­la nga­phe­tshe­ya ko­mfu­lae, uTe­ra uyi­se kaA­bra­ha­ma lo­yi­se ka­Na­ho­ri, ba­be­kho­nza aba­nye onku­lu­nku­lu.

3 Nga­se­ngi­mtha­tha uyi­hlo uA­bra­ha­ma ngi­msu­sa nga­phe­tshe­ya ko­mfu­laf, nga­mha­mbi­sa wa­da­bu­la eli­zwe­ni lo­nke le­Kha­na­ni, nga­ya­ndi­sa inza­lo ya­khe, nga­mni­ka uI­sa­kag.

4 La­kuI­sa­ka nga­ni­ka uJa­ko­be loE­sa­wuh. La­kuE­sa­wu nga­ni­ka inta­ba ye­Se­yi­rii uku­dla ili­fa la­yo, ko­dwa uJa­ko­be la­ba­ntwa­na ba­khe be­hle­la eGi­bhi­thej.

5 Nga­se­ngi­thu­ma uMo­zi­si loA­ro­nik, nga­tsha­ya iGi­bhi­thel, nje­nga­lo­kho enga­kwe­nza­yo pha­ka­thi kwa­yo; le­mva kwa­lo­kho nga­li­khu­pha.

6 Nga­se­ngi­ba­khu­pha oyi­hlo eGi­bhi­them, la­fi­ka elwa­ndlen, ama­Gi­bhi­the ase­xo­tsha­na la­ni nge­nqo­la la­nga­ma­bhi­za aze afi­ka eLwa­ndle olu­Bo­mvuo.

7 Kwa­thi be­kha­la eNko­si­nip, ya­be­ka umnya­ma pha­ka­thi kwe­nu la­ma­Gi­bhi­theq, ya­le­tha ulwa­ndle phe­zu kwa­bor, ya­ba­si­be­ke­la. La­me­hlo enu abo­na enga­kwe­nza eGi­bhi­thes. La­hla­la enka­nga­la insu­ku ezi­ne­ngit.

8 Nga­se­ngi­li­le­tha eli­zwe­ni la­maA­mo­ri aye­hla­la nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni, ase­si­lwa la­niu, nga­wa­ni­ke­la esa­ndle­ni se­nu, la­li­dla ili­fa le­li­zwe la­wo, nga­wa­chi­tha pha­mbi kwe­nu.

9 UBa­la­ki indo­da­na ka­Zi­po­riv inko­si ya­ko­Mo­wa­bi wa­se­su­ku­ma wa­lwa loI­sra­ye­li, wa­thu­ma wa­bi­za uBa­la­mi indo­da­na ka­Be­yo­ri uku­thi ali­qa­le­ki­sew.

10 Ko­dwa ka­ngi­tha­nda­nga uku­la­le­la uBa­la­mix; nga­kho wa­li­bu­si­sa lo­ku­li­bu­si­say, nga­se­ngi­li­khu­lu­la esa­ndle­ni sa­khe.

11 La­cha­pha iJo­da­niz, la­fi­ka eJe­ri­ko, iza­kha­mi­zia ze­Je­ri­ko za­lwa zi­me­le­ne la­nib, amaA­mo­ri, la­ma­Pe­ri­zi, la­ma­Kha­na­ni, la­ma­He­thi, la­ma­Gi­ri­ga­shi, ama­Hi­vi, la­ma­Je­bu­si; nga­wa­ni­ke­la esa­ndle­ni se­nu.

12 Nga­thu­ma olo­nyo­vu pha­mbi kwe­nuc aba­wa­xo­tsha pha­mbi kwe­nu, ama­kho­si ama­bi­li amaA­mo­ri; ha­tshi nge­nke­mba ya­khod nja­lo ha­tshi nge­da­ndi­li la­kho.

13 Nga­se­ngi­li­ni­ka ili­zwe eli­nga­li­se­be­nze­la­nga, le­mi­zi eli­nga­ya­kha­ngae, li­hla­la ki­yo. Li­dla okwe­zi­vi­ni le­zi­va­nde ze­mi­hlwa­thi eli­nga­ku­hla­nye­la­nga.

14 Kha­the­si-ke ye­sa­be­ni iNko­sif, li­yi­kho­nze ngo­bu­qo­tho la­nge­qi­ni­sog, li­su­se onku­lu­nku­lu oyi­hlo aba­ba­kho­nza nga­phe­tshe­ya ko­mfu­lah le­Gi­bhi­thei, nja­lo li­kho­nze iNko­si.

15 Uba-ke ku­ku­bi eme­hlwe­ni enu uku­yi­kho­nza iNko­si, zi­khe­the­le­ni la­mu­hla lo­wo eli­za­mkho­nzaj; ku­mbe onku­lu­nku­lu aba­ba­kho­nza­yo oyi­hlo aba­be­nga­phe­tshe­ya ko­mfu­lak, lo­ba onku­lu­nku­lu ba­maA­mo­ril eli­hla­la eli­zwe­ni la­wo. Ko­dwa mi­na le­ndlu ya­mi si­za­yi­kho­nza iNko­sim.

16 Ba­se­be­phe­ndu­la aba­ntu be­si­thi: Ka­ku­be kha­tsha­na la­thi uku­thi si­tshi­ye iNko­si, si­kho­nze aba­nye onku­lu­nku­lu.

17 Ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu iyi­yo eya­se­nyu­sa­yo la­bo­ba­ba si­ve­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, endli­ni yo­bu­gqi­lin, eye­nza pha­mbi kwa­me­hlo ethu le­zi­zi­bo­na­ka­li­so ezi­nku­lu, ya­si­lo­ndo­lo­za endle­le­ni yo­nke esa­ha­mba ki­yo, la­pha­ka­thi kwa­bo bo­nke aba­ntu ese­dlu­le pha­ka­thi kwa­bo.

18 INko­si ya­si­xo­tsha pha­mbi kwe­thu zo­nke izi­zwe, la­maA­mo­ri aye­hla­la eli­zwe­ni. Thi­na la­thi si­za­yi­kho­nza iNko­si, ngo­ba ingu­Nku­lu­nku­lu we­thu.

19 UJo­shu­wa wa­se­si­thi eba­ntwi­ni: Ka­li­la­ku­yi­kho­nza iNko­sio, ngo­ba ingu­Nku­lu­nku­lu ongcwe­lep, ingu­Nku­lu­nku­lu olo­bu­khwe­leq. Ka­yi­yi­ku­the­the­le­la izi­pha­mbe­ko ze­nu le­zo­no ze­nur.

20 Uba li­yi­tshi­ya iNko­sis li­kho­nze onku­lu­nku­lu abe­zi­zwe, iza­phe­ndu­ka ye­nze oku­bi ki­nit, ili­qe­de, emva ko­ku­thi ile­nze­le oku­hle.

21 Aba­ntu ba­se­be­si­thi ku­Jo­shu­wa: Ha­tshi, ko­dwa si­za­yi­kho­nza iNko­si.

22 UJo­shu­wa wa­se­si­thi eba­ntwi­ni: Li­nga­ba­fa­ka­zi nga­ni uku­thi li­na li­zi­khe­the­le iNko­siu uku­yi­kho­nza. Ba­se­be­si­thi: Si­nga­ba­fa­ka­zi.

23 Kha­the­si-ke, su­sa­niv onku­lu­nku­lu abe­zi­zwe aba­pha­ka­thi kwe­nu, li­tho­be­le inhli­zi­yo ye­nu eNko­si­ni, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li.

24 Aba­ntu ba­se­be­si­thi ku­Jo­shu­wa: INko­si uNku­lu­nku­lu we­thu si­za­yi­kho­nza, le­li­zwi la­yo si­li­la­le­le.

25 Nga­kho uJo­shu­wa wa­se­be­nze­la aba­ntu isi­vu­me­lwa­no nga­lo­lo­su­kuw, wa­ba­be­ke­la isi­mi­so le­si­mi­se­lox eShe­ke­ma.

26 UJo­shu­wa wa­se­bha­la la­wo­ma­zwi egwa­lwe­ni lo­mla­yo ka­Nku­lu­nku­luy; wa­tha­tha ili­tshe eli­khu­luz, wa­li­mi­sa la­pho nga­pha­nsi kwe­si­hla­hla se-o­khia eli­nga­se­ndli­ni engcwe­le ye­Nko­si.

27 UJo­shu­wa wa­se­si­thi eba­ntwi­ni bo­nke: Kha­nge­la­ni, le­li­li­tshe li­za­ku­ba yi­bu­fa­ka­zi nga­thib, ngo­ba li­we­zwi­le wo­nke ama­zwi eNko­si eya­wa­khu­lu­ma ki­thic; nga­kho li­za­ku­ba yi­bu­fa­ka­zi nga­ni, hle­zi le­nze inko­hli­so ku­Nku­lu­nku­lu we­nud.

28 UJo­shu­wa wa­se­ba­ye­ke­la aba­ntu uku­thi ba­ha­mbee, ngu­lo­wo la­lo­wo wa­ya eli­fe­ni la­khe.

Uku­fa ku­ka­Jo­shu­wa lo­ku­kaE­le­ya­za­re

29 Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­le­zi­zi­nto uJo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­ni, ince­ku ye­Nko­si, wa­fa ele­mi­nya­ka eli­khu­lu le­tshu­mi.

30 Ba­se­be­mngcwa­be­la emngce­le­ni we­li­fa la­khe eThi­mi­na­thi-Se­raf ese­nta­be­ni ya­koE­fra­yi­mi enya­ka­tho kwe­nta­ba iGa­ha­shig.

31 Nja­lo uI­sra­ye­li wa­yi­kho­nza iNko­si zo­nke izi­nsu­ku zi­ka­Jo­shu­wa la­zo zo­nke izi­nsu­ku za­ba­da­la abe­lu­la insu­ku emva ku­ka­Jo­shu­wa, nja­lo aba­be­wa­zi wo­nke umse­be­nzi we­Nko­sih eya­we­nze­la uI­sra­ye­li.

32 La­ma­tha­mbo ka­Jo­se­fai aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­be­nyu­ke la­wo be­ve­la eGi­bhi­the ba­wa­ngcwa­ba eShe­ke­ma, esi­qi­nti­ni se­nsi­mu uJa­ko­be asi­the­nga ku­ba­ntwa­na ba­ka­Ha­mo­ri uyi­se ka­She­ke­maj nge­nhla­mvu ze­si­li­va ezi­li­khu­lu; sa­ba-ke yi­li­fa la­ba­ntwa­na ba­ko­Jo­se­fa.

33 UE­le­ya­za­re indo­da­na kaA­ro­ni wa­se­si­fa, ba­mngcwa­ba eqa­qe­ni lu­ka­Phi­ne­ha­si indo­da­na ya­khek, aye­lu­phi­we enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mil.

UGWA­LO

LWA­BA­HLU­LE­LI

Uku­lwa kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li la­ma­Kha­na­ni

1Kwa­se­ku­si­thi emva ko­ku­fa ku­ka­Jo­shu­wa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­bu­za iNko­sia be­si­thi: Ngu­ba­ni oza­se­nyu­ke­le­la uku­ya­me­la­na la­ma­Kha­na­ni ku­qa­lab uku­lwa eme­le­ne la­bo?

2 INko­si ya­si­si­thi: UJu­da uza­kwe­nyu­ka; kha­nge­la­ni, ngi­li­ni­ke­le ili­zwe esa­ndle­ni sa­khe.

3 UJu­da wa­se­si­thi ku­Si­me­yo­ni umfo­wa­bo: Ye­nyu­ka la­mi enka­thwe­ni ya­mi uku­ze si­lwe si­me­le­ne la­ma­Kha­na­ni; la­mi-ke ngi­za­ha­mba la­we enka­thwe­ni ya­khoc. USi­me­yo­ni wa­se­ha­mba la­ye.

4 UJu­da wa­se­se­nyu­ka, nja­lo iNko­si ya­ni­ke­la ama­Kha­na­ni la­ma­Pe­ri­zi esa­ndle­ni sa­bo; ba­wa­tsha­ya eBe­ze­kid, ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi.

5 Ba­se­be­fi­ca uA­do­ni-Be­ze­ki eBe­ze­ki, ba­lwa be­me­le­ne la­ye, ba­wa­tsha­ya ama­Kha­na­ni la­ma­Pe­ri­zi.

6 Ko­dwa uA­do­ni-Be­ze­ki wa­ba­le­ka, ba­xo­tsha­na la­ye, ba­mba­mba, ba­qu­ma izi­thu­pha ze­za­ndla za­khe la­ma­zwa­ne akhe ama­khu­lu.

7 UA­do­ni-Be­ze­ki wa­se­si­thi: Ama­kho­si anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa aqu­nywe izi­thu­pha ze­za­ndla za­wo le­ze­nya­wo za­wo aye­do­bha nga­pha­nsi kwe­ta­fu­la la­mi. Nje­ngo­kwe­nza kwa­mie, ngo­ku­nja­lo uNku­lu­nku­lu ungi­phi­ndi­se­le. Ba­se­be­mu­sa eJe­ru­sa­le­ma, wa­fe­la kho­na.

8 Aba­ntwa­na ba­ko­Ju­da ba­lwa-ke be­me­le­ne le­Je­ru­sa­le­maf, ba­yi­thu­mba, ba­yi­tsha­ya ngo­bu­kha­li be­nke­mba, lo­mu­zi ba­wu­thu­nge­la ngo­mli­lo.

9 Emva kwa­lo­kho-ke aba­ntwa­na ba­ko­Ju­da be­hla uku­ya­ku­lwa be­me­le­ne la­ma­Kha­na­ni aye­hla­la enta­be­ni le­ni­ngi­zi­mu le­si­ho­tshe­ni.

10 UJu­da wa­se­ha­mba wa­me­la­na la­ma­Kha­na­ni aye­hla­la eHe­bro­nig; le­bi­zo le­He­bro­ni ku­qa­la kwa­ku­yi­Ki­ri­ya­thi-A­rba; ba­tsha­ya uShe­sha­yih loA­hi­ma­ni lo­Ta­li­ma­yi.

11 Ba­su­ka la­pho ba­ya ba­me­la­na la­ba­hla­li be­De­bi­rii. Le­bi­zo le­De­bi­ri ku­qa­la kwa­ku­yi­Ki­ri­ya­thi-Se­fe­ri.

12 UKa­le­bij wa­se­si­thi: Oza­tsha­ya iKi­ri­ya­thi-Se­fe­ri, ayi­thu­mbe, ngi­za­mni­ka uA­ki­sa indo­da­ka­zi ya­mi ibe ngu­mkakhe.

13 UO­thi­ni­ye­li indo­da­na ka­Ke­na­zi umfo­wa­bo ka­Ka­le­bi, owa­ye­mnca­ne ku­la­yek, wa­se­yi­thu­mba; wa­se­mni­ka uA­ki­sa indo­da­ka­zi ya­khe uku­ba ngu­mkakhe.

14 Kwa­se­ku­si­thi eku­fi­ke­ni kwa­khe wa­mkhu­tha­za uku­thi ace­le ku­yi­se insi­mu; wa­se­se­hla ku­ba­bhe­mi, uKa­le­bi wa­se­si­thi ku­ye: Ula­ni?

15 Wa­se­si­thi ku­ye: Ngi­pha isi­bu­si­so. Nje­ngo­ba ungi­phe ili­zwe le­ni­ngi­zi­mu, ngi­pha nja­lo imi­tho­mbo ya­ma­nzi. UKa­le­bi wa­se­mni­ka imi­tho­mbo enga­phe­zu­lu le­mi­tho­mbo enga­pha­nsi.

16 Aba­ntwa­na bo­mKe­nil, uyi­se­za­la ka­Mo­zi­si, ba­se­be­se­nyu­ka be­su­ka emzi­ni wa­ma­la­lam, be­la­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da, ba­ya enka­nga­la ya­ko­Ju­da, ese­ni­ngi­zi­mu kweA­ra­din; ba­ya ba­hla­la pha­ka­thi kwa­ba­ntuo.

17 UJu­da wa­se­ha­mba lo­Si­me­yo­ni umfo­wa­bop, ba­wa­tsha­ya ama­Kha­na­ni aye­hla­la eZe­fa­thiq, ba­yi­tsha­ba­la­li­sa. Nga­kho ibi­zo lo­mu­zi la­thi­wa yi­Ho­rmar.

18 UJu­da wa­se­thu­mba iGa­zas lo­mngce­le wa­yo, leA­shi­ke­lo­nit lo­mngce­le wa­yo, leE­khi­ro­niu lo­mngce­le wa­yo.

19 INko­si ya­si­si­ba lo­Ju­dav, wa­dla ili­fa le­zi­nta­ba, ko­dwa we­ye­nge­la­ku­ba­xo­tsha eli­fe­ni aba­hla­li be­si­go­di, ngo­ba ba­be­le­zi­nqo­la ze­nsi­mbiw.

20 Ba­se­be­ni­ka uKa­le­bix iHe­bro­ni, nje­ngo­ku­tsho ku­ka­Mo­zi­si; wa­se­xo­tsha eli­fe­ni esu­ka la­pho ama­do­da­na ama­tha­thu kaA­na­ki.

21 Ko­dwa aba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni ka­ba­wa­xo­tsha­nga eli­fe­ni ama­Je­bu­si aye­hla­la eJe­ru­sa­le­may; nga­kho ama­Je­bu­si ahla­la la­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni eJe­ru­sa­le­ma ku­ze ku­be la­mu­hlaz.

22 Le­ndlu ka­Jo­se­fa, la­bo be­nyu­ke­la eBhe­the­li; nja­lo iNko­si ya­yi­la­bo.

23 Indlu ka­Jo­se­fa ya­si­thu­ma inhlo­li eBhe­the­lia; le­bi­zo lo­mu­zi ku­qa­la la­li­yi­Lu­zib.

24 Aba­li­ndi ba­se­be­bo­na umu­ntu ephu­ma emzi­ni, ba­thi ku­ye: Aku­si­tshe­ngi­se indle­la yo­ku­nge­na emzi­ni, be­se­si­kwe­nze­la umu­sac.

25 Ese­ba­tshe­ngi­se indle­la yo­ku­nge­na emzi­ni, ba­wu­tsha­ya umu­zi ngo­bu­kha­li be­nke­mba, ko­dwa lo­wo­mu­ntu lo­sa­pho lwa­khe lo­nke ba­ba­ye­ke­la ba­ha­mba.

26 Lo­wo­mu­ntu wa­se­si­ya eli­zwe­ni la­ma­He­thid, wa­kha umu­zi, wa­bi­za ibi­zo la­wo ngo­ku­thi yi­Lu­zi; yi­le­lo ibi­zo la­wo ku­ze ku­be la­mu­hla.

27 UMa­na­se ka­xo­tsha­nga-ke iBe­ti-She­ya­ni le­mi­za­na ya­yoe, le­Tha­ha­na­khi le­mi­za­na ya­yo, la­ba­hla­li be­Do­ri le­mi­za­na ya­yo, la­ba­hla­li beI­bi­le­ya­mu le­mi­za­na ya­yo, la­ba­hla­li be­Me­gi­do le­mi­za­na ya­yo; ko­dwa ama­Kha­na­ni afu­na uku­hla­la ku­le­lo­li­zwe.

28 Kwa­se­ku­si­thi uI­sra­ye­li ese­la­ma­ndla wa­wa­mi­sa ama­Kha­na­ni ku­si­bha­lo, ko­dwa ka­wa­xo­tsha­nga lo­ku­wa­xo­tsha eli­fe­ni.

29 UE­fra­yi­mi ka­wa­xo­tsha­nga-ke eli­fe­ni ama­Kha­na­ni aye­hla­la eGe­ze­rif, ko­dwa ama­Kha­na­ni ahla­la eGe­ze­ri pha­ka­thi kwa­bog.

30 UZe­bu­lu­ni ka­ba­xo­tsha­nga eli­fe­ni aba­hla­li be­Ki­tro­ni la­ba­hla­li be­Na­ha­lo­lih, ko­dwa ama­Kha­na­ni ahla­la pha­ka­thi kwa­bo, aba yi­zi­bha­lwa.

31 UA­she­ri ka­ba­xo­tsha­nga eli­fe­ni aba­hla­li beA­ko la­ba­hla­li be­Si­do­nii leA­hi­la­bi leA­ki­zi­bij le­He­li­ba leA­fi­kik le­Re­ho­bil;

32 ko­dwa aba­koA­she­ri ba­hla­la pha­ka­thi kwa­ma­Kha­na­nim aba­hla­li be­li­zwe, ngo­ba ka­ba­wa­xo­tsha­nga eli­fe­ni.

33 UNa­fi­tha­li ka­ba­xo­tsha­nga eli­fe­ni aba­hla­li be­Be­ti-She­me­shin la­ba­hla­li be­Be­ti-A­na­thio, ko­dwa wa­hla­la pha­ka­thi kwa­ma­Kha­na­nip, aba­hla­li be­li­zwe; ko­dwa aba­hla­li be­Be­ti-She­me­shi la­be­Be­ti-A­na­thi ba­ba yi­zi­bha­lwa ku­boq.

34 AmaA­mo­ri ase­ba­fu­qe­la aba­ntwa­na ba­ko­Da­ni enta­be­nir, ngo­ba ka­wa­ba­vu­me­la­nga ukwe­hle­la esi­go­di­ni.

35 Ko­dwa amaA­mo­ri aye­fu­na uku­hla­la enta­be­ni ye­He­re­sis eA­ja­lo­nit le­Sha­ha­li­bi­miu, ko­dwa isa­ndla se­ndlu ka­Jo­se­fa sa­ba nzi­ma, aba yi­zi­bha­lwa.

36 Umngce­le wa­maA­mo­ri wa­wu­su­ke­la emqa­nswe­ni weA­ki­ra­bi­mi, uve­la edwa­le­ni usi­ya phe­zu­lu.

Ingi­lo­si ye­Nko­si eBo­ki­mi

2Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­se­nyu­ka isu­ka eGi­li­ga­li isi­ya eBo­ki­mia, ya­thi: Nga­le­nyu­sa li­su­ka eGi­bhi­the, nga­li­le­tha eli­zwe­ni enga­li­fu­nge­la oyi­hlo, nja­lo nga­thi: Ka­ngi­yi­kwe­phu­la isi­vu­me­lwa­no sa­mib la­ni ku­ze ku­be se­pha­ka­de­ni.

2 La­ni-ke ka­li­yi­kwe­nza isi­vu­me­lwa­no la­ba­hla­li ba­le­li­li­zwec, li­za­di­li­za ama­la­thi abod. Ko­dwa ka­li­li­la­le­la­nga ili­zwi la­mie. Ku­yi­ni lo­khu eli­kwe­nzi­le­yo?

3 Nga­kho la­mi nga­thi: Ka­ngi­yi­ku­zi­xo­tsha eli­fe­ni pha­mbi kwe­nu, ko­dwa zi­za­ku­ba nje­nga­me­va enhla­ngo­thi­nif ze­nu, la­bo­nku­lu­nku­lu ba­zog ba­be ngu­mji­bi­la ki­nih.

4 Kwa­se­ku­si­thi la­pho ingi­lo­si ye­Nko­si isi­khu­lu­me la­ma­zwi ku­bo bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, aba­ntu ba­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­bo ba­kha­la inye­mbe­zi.

5 Ba­se­be­bi­za ibi­zo la­le­yo­nda­wo ngo­ku­thi yi­Bo­ki­mi, ba­yi­hla­be­la iNko­si la­pho.

Uku­fa ku­ka­Jo­shu­wa

6 Kwa­thi uJo­shu­wa ese­ba­ye­ke­le aba­ntu ba­ha­mbai, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­ha­mba, ngu­lo­wo la­lo­wo wa­ya eli­fe­ni la­khe uku­dla ili­fa le­li­zwe.

7 Aba­ntu ba­se­be­yi­kho­nza iNko­si ku­zo zo­nke izi­nsu­ku zi­ka­Jo­shu­wa, la­zo zo­nke izi­nsu­ku za­ba­da­la aba­sa­la be­phi­la emva ku­ka­Jo­shu­wa, aba­be­wu­bo­ni­le wo­nke umse­be­nzi omkhu­lu we­Nko­si eya­yi­we­nze­le uI­sra­ye­li.

8 UJo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­ni, ince­ku ye­Nko­si, wa­fa-ke, ele­mi­nya­ka eli­khu­lu le­tshu­mi.

9 Ba­se­be­mngcwa­be­la emngce­le­ni we­li­fa la­khe eThi­mi­na­thi-He­re­si enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mij, enya­ka­tho kwe­nta­ba iGa­ha­shi.

10 Nja­lo la­le­so­si­zu­ku­lwa­na sa­bu­the­lwa ku­bo­yi­se. Kwa­se­ku­su­ku­ma esi­nye isi­zu­ku­lwa­na emva kwa­bo esa­si­nga­ya­zi iNko­sik nja­lo lo­mse­be­nzi eya­yi­we­nze­le uI­sra­ye­li.

Oku­bi ku­kaI­sra­ye­li

11 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si, ba­kho­nza oBha­li.

12 Ba­tshi­ya iNko­sil, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­se, eya­ba­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, ba­la­nde­la aba­nye onku­lu­nku­lum, ku­bo­nku­lu­nku­lu be­zi­zwe eza­zi­ba­zi­nge­le­ze­le, ba­kho­tha­man ki­bo, ba­yi­thu­ku­the­li­sao iNko­si.

13 Ba­yi­de­la iNko­si, ba­kho­nza uBha­li la­boA­shi­ta­ro­thi*p.

14 Nga­kho ula­ka lwe­Nko­si lwa­vu­tha kuI­sra­ye­liq, ya­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­ba­pha­ngi aba­ba­pha­nga­yor; ya­ba­the­ngi­sa esa­ndle­ni se­zi­tha za­bo inhla­ngo­thi zo­nkes, uku­ze ba­nga­be be­sa­ba la­kho uku­ma pha­mbi kwa­zot.

15 Lo­ba be­phu­ma be­si­ya nga­phi, isa­ndla se­Nko­si sa­me­la­na la­bo ngo­ku­bi, nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si la­nje­ngo­ku­fu­nga kwe­Nko­si ki­bou, nja­lo ba­ci­nde­ze­le­ka ka­khu­lu.

Uku­mi­swa kwa­ba­hlu­le­li

16 INko­si ya­si­mi­sa aba­hlu­le­liv aba­bo­phu­la esa­ndle­ni sa­la­bo aba­ba­pha­nga­yo.

17 Ka­nti ka­ba­ba­la­le­la­nga la­ba­hlu­le­li ba­bo, ko­dwa ba­phi­nga ngo­ku­la­nde­la aba­nye onku­lu­nku­luw, ba­kho­tha­ma ki­bo; ba­pha­mbu­ka ma­si­nya­ne endle­le­ni oyi­se aba­be­ha­mba ku­yox, be­la­le­la imi­la­yo ye­Nko­si. Bo­na ka­be­nza­nga nja­lo.

18 La­la­pho iNko­si iba­mi­se­la aba­hlu­le­li, iNko­si ya­yi­lo­ma­hlu­le­liy, ya­bo­phu­la esa­ndle­ni se­zi­tha za­bo zo­nke izi­nsu­ku zi­ka­ma­hlu­le­li; ngo­ba iNko­si ya­zi­so­laz nge­nxa yo­ku­bu­bu­la kwa­bo nge­nxa ya­la­bo aba­ba­ci­nde­ze­la­yo la­ba­ba­hlu­ku­lu­za­yoa.

19 Kwa­se­ku­si­thi eku­fe­ni ku­ka­ma­hlu­le­lib, ba­bu­ye­la emu­va ba­xhwa­la okwe­dlu­la oyi­se, ngo­ku­la­nde­la aba­nye onku­lu­nku­lu, ngo­ku­ba­kho­nza la­ngo­ku­ba­kho­tha­me­la; ka­ba­la­hla­nga okwe­mi­se­be­nzi ya­bo lo­kwe­ndle­la ya­bo ye­nka­ni.

20 Nga­kho ula­ka lwe­Nko­si lwa­vu­tha kuI­sra­ye­lic, ya­thi: Ngo­ba le­si­si­zwe se­qe isi­vu­me­lwa­no sa­mi enga­si­la­ya oyi­sed, ka­si­la­le­la­nga ili­zwi la­mi,

21 la­mi ka­ngi­sa­yi­ku­xo­tsha lo­ba ngu­ba­ni eli­fe­ni pha­mbi kwa­bo ezi­zwe­ni uJo­shu­wa azi­tshi­ya eku­fe­ni kwa­khee,

22 uku­ze ngi­hlo­le nga­zo uI­sra­ye­lifg uku­thi ba­za­gci­na yi­ni indle­la ye­Nko­si uku­ha­mba ku­yo nje­nga­bo­yi­se bayi­gci­na, ku­mbe ha­tshi.

23 Nga­kho iNko­si ya­zi­ye­ke­la le­zo­zi­zwe, uku­ze inga­zi­xo­tshi eli­fe­ni ma­si­nya­ne, nja­lo ka­yi­zi­ni­ke­la­nga esa­ndle­ni si­ka­Jo­shu­wa.

INko­si itshi­ya izi­zwe ezi­thi­le uku­ze ihlo­le uI­sra­ye­li nga­zo

3La­le­zi yi­zi­zwe iNko­si eya­zi­tshi­ya­yoa uku­ze ihlo­le uI­sra­ye­li nga­zo, bo­nke aba­nga­za­za­nga zo­nke izi­mpi ze­Kha­na­ni;

2 ku­phe­la uku­ze izi­zu­ku­lwa­na za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li za­zi, uku­zi­fu­ndi­sa impi, ku­phe­la aba­nga­za­za­nga pha­mbi­li:

3 Ama­kho­si ama­hla­nu ama­Fi­li­stib, la­wo wo­nke ama­Kha­na­ni, la­ma­Si­do­ni, la­ma­Hi­vi aye­hla­la enta­be­ni ye­Le­bha­no­nic, ku­su­ke­la enta­be­ni ye­Bha­li-He­rmo­ni ku­ze ku­be se­ku­nge­ne­ni kwe­Ha­ma­thi.

4 Za­zi­nge­zo­ku­hlo­la uI­sra­ye­li nga­zod ukwa­zi uku­thi ba­za­yi­la­le­la yi­ni imi­la­yo ye­Nko­si eya­ba­la­ya yo­na oyi­se nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si.

5 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­hla­la-ke pha­ka­thi kwa­ma­Kha­na­nie, ama­He­thi, la­maA­mo­ri, la­ma­Pe­ri­zi, la­ma­Hi­vi, la­ma­Je­bu­si.

6 Ba­se­be­tha­tha ama­do­da­ka­zi awo uku­ba ngo­mka­bof, la­ma­do­da­ka­zi abo ba­wa­ni­ka ama­do­da­na awo, ba­kho­nza onku­lu­nku­lu ba­wo.

7 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­sig, ba­yi­kho­hlwa iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo, ba­kho­nza oBha­lih le­zi­xu­kui.

UO­thi­ni­ye­li

8 Nga­kho ula­ka lwe­Nko­si lwa­vu­tha kuI­sra­ye­lij, ya­ba­the­ngi­sa esa­ndle­nik si­ka­Ku­sha­ni-Ri­sha­tha­yi­mil inko­si ye­Me­so­po­ta­mi­ya. Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­yi­se­be­nze­la inko­si uKu­sha­ni-Ri­sha­tha­yi­mi imi­nya­ka eyi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li.

9 Kwa­thi aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­kha­la eNko­si­nim, iNko­si ya­ba­vu­se­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li umkhu­lu­lin owa­ba­khu­lu­la­yo, uO­thi­ni­ye­li indo­da­na ka­Ke­na­zio umfo­wa­bo ka­Ka­le­bi ongu­mna­wa­khe.

10 Nja­lo uMo­ya we­Nko­si wa­ye­phe­zu kwa­khep, wa­hlu­le­la uI­sra­ye­li, wa­phu­ma impi, iNko­si ya­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­khe uKu­sha­ni-Ri­sha­tha­yi­mi inko­si ye­Si­ri­ya, le­sa­ndla sa­khe sa­ba la­ma­ndla phe­zu ku­ka­Ku­sha­ni-Ri­sha­tha­yi­mi.

11 Le­li­zwe la­ba lo­ku­thu­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­neq. UO­thi­ni­ye­li indo­da­na ka­Ke­na­zi wa­se­si­fa.

UE­hu­di

12 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­bu­ya be­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­sir. INko­si ya­si­mqi­ni­sa uE­gi­lo­ni inko­si ya­ko­Mo­wa­bi uku­me­la­na loI­sra­ye­lis, nge­nxa yo­ku­thi ba­be­nzi­le oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si.

13 Wa­se­zi­bu­the­la aba­ntwa­na ba­koA­mo­nit loA­ma­le­kiu, wa­ya wa­mtsha­ya uI­sra­ye­li, ba­dla ili­fa lo­mu­zi wa­ma­la­lav.

14 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­se­be­nze­la uE­gi­lo­ni inko­si ya­ko­Mo­wa­biw imi­nya­ka eli­tshu­mi le­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li.

15 Kwa­thi aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­kha­la eNko­si­nix, iNko­si ya­ba­vu­se­la umkhu­lu­li, uE­hu­di indo­da­na ka­Ge­ra, umBhe­nja­mi­ni owa­ye­li­nxe­le. Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­thu­me­la nge­sa­ndla sa­khe isi­pho kuE­gi­lo­ni inko­si ya­ko­Mo­wa­biy.

16 UE­hu­di wa­se­ze­nze­la inke­mba ebu­kha­li inhla­ngo­thi ezi­mbi­li, ubu­de ba­yo bu­yi­nga­lo, wa­yi­bo­phe­la nga­pha­nsi kwe­zi­gqo­ko za­khe etha­nga­zi­ni la­khe lo­ku­ne­ne.

17 Wa­so­nde­za isi­pho kuE­gi­lo­ni inko­si ya­ko­Mo­wa­bi. Nja­lo uE­gi­lo­ni wa­ye­ngu­mu­ntu okhu­lu­phe­le­yo ka­khu­lu.

18 Kwa­se­ku­si­thi ese­qe­di­le uku­so­nde­za isi­pho, wa­se­phe­le­ke­ze­la aba­ntu aba­be­thwe­le isi­phoz.

19 Ko­dwa ye­na wa­bu­ye­la emu­va ezi­tho­mbe­ni ezi­ba­zi­we­yo eza­zi­se­Gi­li­ga­lia, wa­thi: Nko­si, ngi­le­nda­ba eyi­mfi­hlo ku­we. Ya­si­si­thi: Thu­la. Bo­nke aba­be­mi la­ye ba­se­be­phu­ma.

20 UE­hu­di wa­se­si­za ku­ye ehle­zi endli­ni ephe­zu­lu epho­li­le­yo eya­yi­nge­ya­khe ye­dwa. UE­hu­di wa­thi: Ngi­le­nda­ba ka­Nku­lu­nku­lu ku­we. Wa­se­su­ku­ma esi­hla­lwe­ni.

21 UE­hu­di wa­se­se­lu­la isa­ndla sa­khe so­kho­hlo, wa­tha­tha inke­mba etha­nga­zi­ni la­khe lo­ku­ne­ne, wa­yi­the­la esi­swi­ni sa­khe,

22 kwa­ze kwa­nge­na le­si­la­nda emva ko­bu­kha­li, ama­hwa­hwa agu­bu­ze­la ubu­kha­li, ngo­ba ka­yi­ngco­thu­la­nga inke­mba esi­swi­ni sa­khe, kwa­se­ku­phu­ma umswa­ne.

23 UE­hu­di wa­se­phu­ma ekhu­lu­si­ni, wa­va­la imi­nya­ngo ye­ndlu ephe­zu­lu emva kwa­kheb, wa­yi­khi­yac.

24 Ye­na ese­phu­mi­le, kwa­fi­ka izi­nce­ku za­khe; kwa­thi zi­bo­na, kha­nge­la-ke, imi­nya­ngo ye­ndlu ephe­zu­lu ya­yi­khi­yi­we, za­thi: Si­bi­li we­mbe­se inya­wo za­khe endli­ni epho­li­le­yo.

25 Nja­lo za­li­nda za­ze za­ba le­nhlo­ni; kha­nge­la-ke ka­vu­la­nga imi­nya­ngo ye­ndlu ephe­zu­lu; nga­kho za­tha­tha isi­hlu­thu­le­lo za­vu­la, kha­nge­la-ke, inko­si ya­zo ya­yi­we­le pha­nsi ifi­le.

26 UE­hu­di wa­se­phu­nyu­ka zi­sa­li­be­led, ye­na we­dlu­la ezi­tho­mbe­ni ezi­ba­zi­we­yoe, wa­phu­nyu­ka wa­ya eSe­yi­ra.

27 Kwa­se­ku­si­thi eku­fi­ke­ni kwa­khe wa­vu­the­la upho­ndof enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mig. Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­se­hla la­ye ezi­nta­be­ni, ye­na epha­mbi kwa­bo.

28 Wa­se­si­thi ki­bo: La­nde­la­ni emva kwa­mi, ngo­ba iNko­si ini­ke­le izi­tha ze­nu ama­Mo­wa­bi esa­ndle­ni se­nuh. Nga­kho be­hla ba­mla­nde­la, ba­thu­mba ama­zi­bu­ko eJo­da­ni aye ko­Mo­wa­bii, ka­ba­vu­me­la­nga mu­ntu uku­cha­pha.

29 Ba­se­be­bu­la­la ama­Mo­wa­bi nga­le­so­si­kha­thi anga­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi, ama­do­da wo­nke aqa­tha la­wo wo­nke ama­do­da ala­ma­ndla, nja­lo ka­ku­phu­nyu­ka­nga mu­ntu.

30 Nga­lo­kho uMo­wa­bi we­hli­se­lwa pha­nsi mhla­lo­kho nga­pha­nsi kwe­sa­ndla si­kaI­sra­ye­li. Le­li­zwe la­ba lo­ku­thu­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lij.

USha­mi­ga­ri

31 Le­mva kwa­khe kwa­ba lo­Sha­mi­ga­ri indo­da­na kaA­na­thi, owa­tsha­ya ama­Fi­li­sti ama­do­da anga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha ngo­ci­jo lwe­nka­bi; la­ye wa­se­mkhu­lu­la uI­sra­ye­lik.

UDe­bo­ra lo­Ba­ra­ki ba­nqo­ba uSi­se­ra

4Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­bu­ya be­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­sia ese­fi­le uE­hu­di.

2 INko­si ya­si­ba­the­ngi­sab esa­ndle­ni si­ka­Ja­bi­ni inko­si ye­Kha­na­nic owa­ye­bu­sa eHa­zo­rid. Le­ndu­na ye­bu­tho la­khe ya­yi­ngu­Si­se­ra, owa­ye­hla­la eHa­ro­she­thie la­be­zi­zwe.

3 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­kha­la eNko­si­nif, ngo­ba wa­ye­le­zi­nqo­la ze­nsi­mbig ezi­nga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye, wa­ba­ci­nde­ze­la nga­ma­ndla aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lih imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li.

4 UDe­bo­ra umfa­zi owa­ye­ngu­mpro­fe­thi­ka­zi umka­La­pi­do­thi ye­na wa­hlu­le­la uI­sra­ye­li nga­le­so­si­kha­thi.

5 Wa­ye­hla­la nga­pha­nsi kwe­si­hla­hla se­la­la si­ka­De­bo­ra pha­ka­thi kwe­Ra­mai le­Bhe­the­li enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mij. Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­se­nyu­ke­la ku­ye ukwa­hlu­le­lwa.

6 Wa­se­thu­ma wa­bi­za uBa­ra­ki indo­da­na kaA­bi­no­wa­ma eKe­de­shik ko­Na­fi­tha­li, wa­thi ku­ye: INko­si uNku­lu­nku­lu wa­koI­sra­ye­li ka­yi­la­ya­nga yi­ni isi­thi: Ha­mba uso­nde­le enta­be­ni ye­Tha­bho­ril, uzi­tha­the­le ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi eba­ntwa­ne­ni ba­ko­Na­fi­tha­li le­ba­ntwa­ne­ni ba­ko­Ze­bu­lu­ni?

7 Nja­lo ngi­za­do­nse­la ku­we esi­fu­le­ni iKi­sho­ni uSi­se­ram indu­na ye­bu­tho li­ka­Ja­bi­ni le­nqo­la za­khe le­xu­ku la­khe, ngi­mni­ke­le esa­ndle­ni sa­khon.

8 UBa­ra­ki wa­se­si­thi ku­ye: Uba uha­mba la­mio, ngi­za­ha­mba; ko­dwa uba unga­ha­mbi la­mi, ka­ngi­yi­ku­ha­mba.

9 Wa­se­si­thi: Ngi­za­ha­mba lo­ku­ha­mba la­we, ko­dwa udu­mo ka­lu­yi­ku­ba ngo­lwa­kho nge­ndle­la oha­mba nga­yo, ngo­ba iNko­si iza­the­ngi­sa uSi­se­ra esa­ndle­ni so­we­si­fa­za­nap. Wa­se­su­ku­ma uDe­bo­ra, wa­ha­mba lo­Ba­ra­ki wa­ya eKe­de­shi.

10 UBa­ra­ki wa­se­bi­ze­la oZe­bu­lu­ni lo­Na­fi­tha­liq eKe­de­shi. Kwa­se­ku­se­nyu­ka ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi amla­nde­lar, lo­De­bo­ra we­nyu­ka la­ye.

11 UHe­be­ri umKe­nis wa­ze­hlu­ka­ni­sa-ke la­ma­Ke­ni, aba­ntwa­na ba­ka­Ho­ba­bi uyi­se­za­la ka­Mo­zi­sit, wa­mi­sa ithe­nte la­khe kwa­ze kwa­ba se­si­hla­hle­ni se-o­khi* eZa­ha­na­ni­miu ese­du­ze le­Ke­de­shi.

12 Ba­se­be­bi­ke­la uSi­se­ra uku­thi uBa­ra­ki indo­da­na kaA­bi­no­wa­ma use­nyu­ke­le enta­be­ni ye­Tha­bho­riv.

13 USi­se­ra wa­se­bi­za zo­nke izi­nqo­law za­khe, inqo­la ezi­nga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye ze­nsi­mbi, la­bo bo­nke aba­ntu aba­be­la­ye, ku­su­ke­la eHa­ro­she­thi la­be­zi­zwe ku­ze ku­fi­ke esi­fu­le­ni iKi­sho­ni.

14 UDe­bo­ra wa­se­si­thi ku­Ba­ra­ki: Vu­ka! Ngo­ba yi­lo lo­lu­su­ku iNko­si eni­ke­le nga­lo uSi­se­ra esa­ndle­ni sa­khox. Ka­yi­ha­mba­nga yi­ni iNko­si pha­mbi kwa­khoy? Nga­kho uBa­ra­ki we­hla enta­be­ni iTha­bho­riz la­ma­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi nge­mva kwa­khe.

15 INko­si ya­si­msa­nga­ni­sa uSi­se­raa la­zo zo­nke izi­nqo­la le­bu­tho lo­nke ngo­bu­kha­li be­nke­mba pha­mbi ku­ka­Ba­ra­ki, kwa­ze kwa­thi uSi­se­ra we­hla enqo­le­ni wa­ba­le­ka nge­nya­wo za­khe.

16 UBa­ra­ki wa­se­xo­tsha­na le­zi­nqo­la le­bu­tho, wa­ze wa­fi­ka eHa­ro­she­thi la­be­zi­zwe; ibu­tho lo­nke li­ka­Si­se­ra la­se­li­si­wa ngo­bu­kha­li be­nke­mba; ka­ku­sa­la­nga lo­ye­dwa.

17 Ko­dwa uSi­se­ra wa­ba­le­ka nge­nya­wo za­khe wa­ya ethe­nte­ni li­ka­Ja­ye­li umka­He­be­ri umKe­ni, ngo­ba kwa­ku­lo­ku­thu­la pha­ka­thi ku­ka­Ja­bi­ni inko­si ye­Ha­zo­ri le­ndlu ka­He­be­ri umKe­ni.

18 UJa­ye­li wa­se­phu­ma uku­hla­nga­be­za uSi­se­ra, wa­thi ku­ye: Pha­mbu­ka, nko­si ya­mi, pha­mbu­ke­la ki­mi, unge­sa­bi. Wa­se­pha­mbu­ke­la ku­ye ethe­nte­ni, wa­me­mbe­sa nge­ngu­bo.

19 Wa­se­si­thi ku­ye: Aku­ngi­na­thi­se ama­nzi ama­lu­tshwa­na ngo­ba ngo­mi­le. Wa­se­si­bu­ku­la igu­la lo­cha­gob, wa­mna­thi­sa, wa­me­mbe­sa.

20 Wa­se­si­thi ku­ye: Ma­na emnya­ngo we­the­nte; ku­za­ku­thi-ke, uba ku­fi­ka umu­ntu ku­we eku­bu­za esi­thi: Ku­lo­mu­ntu la­pha yi­ni? Uza­ku­thi: Ka­ku­la­mu­ntu.

21 Ko­dwa uJa­ye­li umka­He­be­ri wa­tha­tha isi­kho­nkwa­ne se­the­ntec, wa­fa­ka isa­ndo esa­ndle­ni sa­khe, wa­mnye­nye­la, wa­be­the­la isi­kho­nkwa­ne enhla­fu­nwe­ni ya­khe sa­nge­na emhla­ba­thi­ni, ngo­ba ye­na wa­ye­le­le ubu­tho­ngo obu­khu­lu, edi­ni­we, wa­se­si­fa.

22 Kha­nge­la-ke, uBa­ra­ki wa­xo­tsha uSi­se­ra; uJa­ye­li wa­se­phu­ma uku­mhla­nga­be­za wa­thi ku­ye: Wo­za, ngi­za­ku­tshe­ngi­sa umu­ntu omdi­nga­yo. Wa­se­nge­na ethe­nte­ni la­khe, kha­nge­la-ke, uSi­se­ra wa­ye­le­le efi­le, le­si­kho­nkwa­ne sa­si­se­nhla­fu­nwe­ni ya­khe.

23 Nga­kho nga­lo­lo­su­ku uNku­lu­nku­lu wa­me­hli­se­la pha­nsi uJa­bi­ni inko­si ye­Kha­na­ni pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lid.

24 Isa­ndla sa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li sa­qhu­be­ka-ke sa­ba nzi­ma phe­zu ku­ka­Ja­bi­ni inko­si ye­Kha­na­ni, ba­ze ba­mchi­tha uJa­bi­ni inko­si ye­Kha­na­ni.

Ihu­bo li­ka­De­bo­ra lo­Ba­ra­ki

5UDe­bo­ra lo­Ba­ra­ki indo­da­na kaA­bi­no­wa­ma ba­se­be­hla­be­laa nga­lo­lo­su­ku be­si­thi:

2 Nge­nxa yo­ku­phi­ndi­se­la kwe­zi­mpi­ndi­se­lo koI­sra­ye­lib, nxa aba­ntu be­zi­ni­ke­la ngo­ku­zi­tha­nde­lac, bu­si­sa­ni iNko­si!

3 Zwa­ni­ni ma­kho­si, li­be­ke indle­be zi­pha­tha­ma­ndlad, mi­na, mi­na ngi­za­hla­be­la eNko­si­ni, ngi­hu­be­le iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li.

4 Nko­si, eku­phu­me­ni kwa­kho eSe­yi­rie, eku­nya­the­le­ni kwa­kho usu­ka ensi­mi­ni yeE­do­maf, umhla­ba wa­za­ma­za­mag, la­ma­zu­lu atho­nta, la­ma­ye­zi atho­nti­sa ama­nzi.

5 Izi­nta­ba za­ge­le­za pha­mbi kwe­Nko­sih, iSi­na­yii le pha­mbi kwe­Nko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li.

6 Ensu­kwi­ni zi­ka­Sha­mi­ga­ri indo­da­na kaA­na­thij, ensu­kwi­ni zi­ka­Ja­ye­lik, izi­ndle­la za­phe­lal, la­ba­be­ha­mba ezi­ndle­dla­ne­ni ba­ha­mba nge­zi­ndle­la ezi­ma­zo­mba­zo­mbe.

7 Iza­kha­mi­zi ze­ma­kha­ya za­phe­lam koI­sra­ye­li, za­phe­la, nga­ze nga­su­ku­ma mi­na De­bo­ra, nga­su­ku­ma, uni­na koI­sra­ye­li.

8 Wa­khe­tha onku­lu­nku­lu aba­tshan, kho­na kwa­ba le­mpi ema­sa­ngwe­ni. Sa­bo­nwa yi­ni isi­hla­ngu lo­mkho­ntoo pha­ka­thi kwa­ba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne koI­sra­ye­li?

9 Inhli­zi­yo ya­mi iku­ba­ni­ki­mi­the­tho ba­koI­sra­ye­li, aba­zi­ni­ke­la ngo­ku­zi­tha­nde­la pha­ka­thi kwa­ba­ntup. Bu­si­sa­ni iNko­si!

10 Ba­ga­di ba­bo­ba­bhe­mi aba­mhlo­pheq, ba­hla­li be­si­gca­bhar, la­ba­ha­mbi endle­le­ni, khu­lu­ma­ni.

11 Eli­zwi­ni la­ba­tsho­ki, pha­ka­thi kwe­zi­nda­wo zo­ku­kha ama­nzis, la­pho ba­ya­la­ndi­sa nge­mi­se­be­nzi elu­ngi­le­yo ye­Nko­si, imi­se­be­nzi elu­ngi­le­yo ye­za­kha­mi­zi ze­ma­kha­ya za­koI­sra­ye­lit. Nga­le­so­si­kha­thi aba­ntu be­Nko­si be­hle­la ema­sa­ngwe­ni.

12 Vu­kau, vu­ka, De­bo­ra! Vu­ka, vu­ka, khu­lu­ma ingo­ma! Su­ku­ma Ba­ra­ki, uthu­mbe aba­thu­nji­we­yo ba­khov, ndo­da­na kaA­bi­no­wa­ma.

13 Kho­na ya­ye­nza insa­li ya­bu­sa phe­zu kwe­zi­ndu­na eba­ntwi­niw; iNko­si ya­nge­nza nga­bu­sa phe­zu kwa­ba­la­ma­ndla.

14 Ku­ve­la koE­fra­yi­mix impa­nde ya­bo ya­yi­me­le­ne loA­ma­le­kiy; emva kwa­kho, Bhe­nja­mi­ni, pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­kho; ku­ve­la ku­Ma­ki­riz kwe­hla aba­ni­ku­mthe­thoa, la­ko­Ze­bu­lu­ni aba­do­nsa nge­nto­nga yo­mbha­li.

15 Le­zi­pha­tha­ma­ndla za­koI­sa­ka­ri za­zi­lo­De­bo­ra; lanje­ngoI­sa­ka­ri, wa­ba nja­lo uBa­ra­kib; wa­thu­njwa esi­go­di­ni nge­nya­wo za­khe. Ekwe­hlu­ka­ne­ni ku­ka­Ru­be­ni izi­nqu­mo ze­nhli­zi­yo za­zi­zi­nku­lu.

16 Wa­hla­le­la­ni pha­ka­thi kwe­zi­ba­yac uku­zwa umhla­nga wo­ku­kha­li­se­lwad izi­mvue? Izi­fu­nda za­ko­Ru­be­ni za­ba lo­ku­hlo­lwa oku­khu­lu kwe­nhli­zi­yo.

17 UGi­le­ya­di wa­hla­la nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­nif. Lo­Da­ni wa­hla­le­la­ni emi­khu­nji­nig? UA­she­ri wa­hla­la ekhu­nji­ni lo­lwa­ndleh, wa­hla­la ethe­kwi­ni.

18 UZe­bu­lu­nii uyi­si­zwe esa­de­la umphe­fu­mu­lo wa­so kwa­ze kwa­ba se­ku­fe­ni, lo­Na­fi­tha­li, emi­qo­lwe­ni ye­nsi­mu.

19 Ama­kho­si afi­ka alwa; kho­na ama­kho­si eKha­na­ni alwa eTha­ha­na­khij nga­se­ma­nzi­ni eMe­gi­dok; ka­wa­tha­tha­nga impa­ngo ye­si­li­val.

20 Zi­se­ma­zu­lwi­ni za­lwa, inka­nye­zi zi­se­ndle­le­ni za­zo za­lwa lo­Si­se­ra.

21 Isi­fu­la iKi­sho­ni sa­ba­khu­khu­lam, isi­fu­la se­ndu­lo, isi­fu­la iKi­sho­ni. Mphe­fu­mu­lo wa­mi, unya­the­la nga­ma­ndla!

22 Kho­na atsha­ya pha­nsi ama­so­ndo ama­bhi­za, ngo­ku­ma­tha, uku­ma­tha kwa­ba­la­ma­ndlan ba­khe.

23 Qa­le­ki­sa­ni iMe­ro­zi, ku­tsho ingi­lo­si ye­Nko­si, qa­le­ki­sa­ni ngo­ku­qa­le­ki­sa aba­khi­le­yo ku­yo, ngo­ba ka­be­za­ngao ku­nce­do lwe­Nko­sip, ku­nce­do lwe­Nko­si, la­ma­qha­we.

24 Uza­bu­si­swa phe­zu kwa­be­si­fa­za­na uJa­ye­li umka­He­be­ri umKe­niq; ubu­si­si­we phe­zu kwa­be­si­fa­za­na ethe­nte­ni.

25 Wa­ce­la ama­nzir, wamni­ka ucha­go, wa­le­tha ama­si ngo­mga­nu wo­bu­kho­si.

26 We­lu­le­la isa­ndla sa­khe esi­kho­nkwa­ne­nis, le­sa­ndla sa­khe so­ku­ne­ne esa­ndwe­ni se­zi­se­be­nzi, wa­mtsha­ya uSi­se­ra, wa­cho­bo­za ikha­nda la­khe, wa­hla­ba wa­bho­bo­za inhla­fu­no ya­khe.

27 Pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwe­nya­wo za­khe wa­kho­tha­ma wa­wa wa­la­la; pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwe­nya­wo za­khe wa­kho­tha­ma wa­wa, la­pho akho­tha­me­la kho­na, wa­wa la­pho efi­le echi­the­ki­le.

28 Uni­na ka­Si­se­ra wa­lu­ngu­za nge­wi­ndit, wa­nqo­lo­nga nge­mi­nxi­bo ye­wi­ndiu wa­thi: Ku­nga­ni inqo­la ya­khe iphu­za uku­zav? Ku­nga­ni ephu­zi­le ama­vi­li ezi­nqo­la za­khe?

29 Izi­hla­ka­ni­phi za­ma­kho­sa­za­na akhe za­phe­ndu­la, ye­bo ye­na wa­zi­bu­yi­se­la impe­ndu­lo ya­khe wa­thi:

30 Ka­ba­tho­la­nga yi­ni ba­ya­ba impa­ngow, into­mba­za­na, ama­nto­mba­za­na ama­bi­li ku­le­yo la­le­yo­ndo­da, impa­ngo ya­ma­le­mbu aco­nji­we­yo ka­Si­se­ra, impa­ngo ya­ma­le­mbu aco­nji­we­yo afe­ke­thi­si­we­yo nge­na­li­thi, ama­le­mbu ama­bi­li aco­nji­we­yo afe­ke­thi­si­we­yo nge­na­li­thi, awe­nta­mo zo­mpha­ngi?

31 Ngo­ku­nja­lo ka­zi­bhu­bhe zo­nke izi­tha za­khox, Nko­si. Ko­dwa aba­yi­tha­nda­yo ka­ba­be nje­ngo­ku­phu­ma kwe­la­ngay nga­ma­ndla aloz.

Le­li­zwe la­thu­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­nea.

Ubi­zo lu­ka­Gi­di­yo­ni

6Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­sia; iNko­si ya­si­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni si­ka­Mi­di­ya­nib imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa.

2 Le­sa­ndla si­ka­Mi­di­ya­ni sa­ba la­ma­ndla phe­zu ku­kaI­sra­ye­li. Nge­nxa ka­Mi­di­ya­nic aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­ze­nze­la imi­hu­me ese­zi­nta­be­ni, le­mba­lud, le­zi­nqa­ba.

3 Kwa­se­ku­si­thi uI­sra­ye­li ese­hla­nye­le, enyu­ka ama­Mi­di­ya­nie la­maA­ma­le­kif la­ba­ntwa­na be­mpu­ma­la­ngag, be­nyu­ka ba­me­la­na la­bo,

4 ba­mi­sa inka­mba ma­qo­nda­na la­bo, ba­chi­tha izi­the­lo ze­li­zweh, uze ufi­ke eGa­zai, nja­lo ka­ba­tshi­ya­nga oko­ndla­yo koI­sra­ye­li lo­ba imvu lo­ba inka­bi lo­ba uba­bhe­mi.

5 Ngo­ba bo­na be­nyu­ka le­zi­fu­yo za­bo la­ma­the­nte abo, ba­fi­ka nje­ngo­ku­gcwa­la kwe­nte­the ngo­bu­ne­ngij, oko­ku­thi bo­na la­ma­ka­me­la abo ba­be­nge­la­na­ni; ba­se­be­nge­na eli­zwe­ni uku­li­chi­tha.

6 UI­sra­ye­li wa­se­si­ba ngu­mya­nga ka­khu­lu nge­nxa ya­ma­Mi­di­ya­ni, la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­kha­la eNko­si­nik.

7 Kwa­se­ku­si­thi la­pho aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­kha­la eNko­si­nil nge­nxa ya­ma­Mi­di­ya­nim,

8 iNko­si ya­thu­ma umpro­fe­thi ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, owa­thi ki­bo: Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­koI­sra­ye­li: Mi­na nga­le­nyu­sa li­su­ka eGi­bhi­then nga­li­khu­pha endli­ni yo­bu­gqi­li,

9 nga­li­hlu­thu­na esa­ndle­ni sa­ma­Gi­bhi­the, le­sa­ndle­ni sa­bo bo­nke aba­li­ci­nde­ze­la­yo, nga­ba­xo­tsha pha­mbi kwe­nuo, nga­li­ni­ka ili­zwe la­bo,

10 nga­thi ki­ni: Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu; li­nge­sa­bi onku­lu­nku­lu ba­maA­mo­rip eli­hla­la eli­zwe­ni la­wo. Ko­dwa ka­li­li­la­le­la­nga ili­zwi la­mi.

11 Kwa­se­ku­fi­ka ingi­lo­si ye­Nko­si, ya­hla­la nga­pha­nsi kwe­si­hla­hla se-o­khi esi­seO­fi­ra, esa­si­nge­si­ka­Jo­wa­shi umA­bi­ye­ze­riq, le­ndo­da­na ya­khe uGi­di­yo­ni ya­yi­bhu­la ingqo­lo­yi esi­kha­me­lwe­ni se­wa­yi­ni, uku­ze iyi­fi­hle­le ama­Mi­di­ya­nir.

12 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­bo­na­ka­la ku­yes, ya­thi ku­ye: INko­si ila­wet, qha­we eli­la­ma­ndla.

13 UGi­di­yo­ni wa­se­si­thi ku­yo: Ha­wu Nko­si ya­mi, uba iNko­si ila­thi, ku­nga­ni ko­nke lo­khu ku­se­hle­leu? Ka­nti zi­nga­phi zo­nke izi­ma­nga­li­sov za­yo aba­si­tshe­la zo­na oba­baw be­si­thi: INko­si ka­yi­se­nyu­sa­nga si­phu­ma eGi­bhi­the yi­ni? Ko­dwa kha­the­si iNko­si isi­de­li­le, ya­si­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­ma­Mi­di­ya­nix.

14 INko­si ya­si­phe­ndu­ke­la ku­ye ya­thi: Ha­mba nga­la­ma­ndla akhoy, ukhu­lu­le uI­sra­ye­li esa­ndle­ni sa­ma­Mi­di­ya­niz. Ka­ngi­ku­thu­ma­nga yi­nia?

15 Wa­se­si­thi ku­yo: Ha­wu Nko­si ya­mi, ngi­za­mkhu­lu­la nga­ni uI­sra­ye­li? Kha­nge­la, use­ndo lwa­mi lu­ngu­mya­nga ko­Ma­na­seb, nja­lo ngi­ngo­mnci­nya­ne endli­ni ka­ba­ba.

16 INko­si ya­si­si­thi ku­ye: Ngo­ba ngi­za­ku­ba la­wec, uza­wa­tsha­ya-ke ama­Mi­di­ya­nid nje­nge­ndo­da­nye.

17 Wa­se­si­thi ku­yo: Uba kha­the­si ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akhoe, nge­nze­la isi­bo­na­ka­li­sof so­ku­thi ngu­we okhu­lu­ma la­mi.

18 Ake unga­su­kig la­pha, ngi­ze ngi­bu­ye ku­we, ngi­khu­phe isi­pho sa­mi, ngi­si­be­ke pha­mbi kwa­kho. Ya­si­si­thi: Mi­na ngi­za­hla­la uze uphe­ndu­ke.

19 UGi­di­yo­ni wa­se­nge­nah, wa­lu­ngi­sa izi­nya­ne le­mbu­zi, le­zi­nkwa ezi­nge­la­mvu­be­lo nge-e­fa* le­mpu­phu, inya­ma wa­yi­fa­ka esi­tshe­ni, lo­mhlu­zi wa­wu­fa­ka embi­ze­ni, wa­ku­khu­phe­la ku­yo nga­pha­nsi kwe­si­hla­hla se-o­khi, wa­ku­so­nde­za.

20 Ingi­lo­si ka­Nku­lu­nku­lu ya­si­si­thi ku­ye: Tha­tha inya­ma le­zi­nkwa ezi­nge­la­mvu­be­lo, uku­be­ke phe­zu kwa­le­li­dwa­lai, ubu­su­the­la umhlu­zij. Wa­se­se­nza nja­lo.

21 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­se­lu­la isi­hlo­ko so­mqwa­yi owa­wu­se­sa­ndle­ni sa­yo, ya­thi­nta inya­ma le­zi­nkwa ezi­nge­la­mvu­be­lo; kwa­se­ku­se­nyu­ka umli­lo uphu­ma edwa­le­nik, wa­dla inya­ma le­zi­nkwa ezi­nge­la­mvu­be­lo. Le­ngi­lo­si ye­Nko­si ya­su­ka eme­hlwe­ni akhe.

22 UGi­di­yo­ni wa­se­bo­na uku­thi ya­yi­yi­ngi­lo­si ye­Nko­sil. UGi­di­yo­ni wa­thi: Ma­ye, Nko­si Je­ho­va! Nge­nxa yo­ku­thi ngi­bo­ne ingi­lo­si ye­Nko­si ubu­so ngo­bu­som.

23 Ko­dwa iNko­si ya­thi ku­ye: Uku­thu­la ka­ku­be ku­wen, unge­sa­bi, ka­wu­yi­ku­fa.

24 UGi­di­yo­ni wa­se­ya­khe­la iNko­si ila­thi la­pho, wa­li­bi­za ngo­ku­thi uJe­ho­va-sha­lo­mi. Ku­ze ku­be la­mu­hla li­se­se­kho­na eO­fi­ra la­maA­bi­ye­ze­rio.

25 Kwa­se­ku­si­thi nga­lo­bo­bu­su­ku iNko­si ya­thi ku­ye: Tha­tha ijo­ngo­si le­nku­nzi enge­ka­yi­hlo, ngi­tsho ijo­ngo­si le­si­bi­li eli­le­mi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa, udi­li­ze ila­thi li­ka­Bha­li eli­nge­li­ka­yi­hlo, le­si­xu­ku esi­pha­nsi kwa­lo usi­ga­mu­lep;

26 wa­khe­le iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ila­thi phe­zu kwe­ngqo­nga ya­li­nqa­ba, nje­ngo­kwe­jwa­ye­le­ki­le­yo; ubu­su­tha­tha ijo­ngo­si le­si­bi­li, uni­ke­le umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa nge­nku­ni ze­si­xu­ku oza­si­ga­mu­la.

27 UGi­di­yo­ni wa­se­tha­tha ama­do­da ali­tshu­mi ezi­nce­kwi­ni za­khe, we­nza nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si ku­ye; ko­dwa kwa­thi nge­nxa yo­ku­thi wa­ye­se­sa­ba indlu ka­yi­se la­ma­do­da omu­zi uku­kwe­nza emi­ni, wa­kwe­nza ebu­su­ku.

28 La­pho ama­do­da omu­zi evu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, kha­nge­la, ila­thi li­ka­Bha­li la­li­di­li­zi­we, le­si­xu­ku esa­si­pha­nsi kwa­lo se­si­ga­nyu­li­we, le­jo­ngo­si le­si­bi­li la­ni­ke­lwa phe­zu kwe­la­thi ela­se­la­khi­we.

29 Ba­se­be­si­thi omu­nye ko­mu­nye: Ngu­ba­ni owe­nze lo­lu­da­ba? Nxa se­be­di­ngi­le be­bu­za ba­thi: UGi­di­yo­ni indo­da­na ka­Jo­wa­shi we­nze lo­lu­da­ba.

30 Ama­do­da omu­zi ase­si­thi ku­Jo­wa­shi: Khu­pha indo­da­na ya­kho uku­ze ife, ngo­ba idi­li­zi­le ila­thi li­ka­Bha­li, la­ngo­ba iga­mu­le isi­xu­ku esa­si­pha­nsi kwa­lo.

31 Ko­dwa uJo­wa­shi wa­thi ku­bo bo­nke aba­be­mi nga­ku­ye: Li­na li­za­mlwe­la uBha­li yi­ni, ku­mbe li­na li­msi­ndi­se? Omlwe­la­yo uza­bu­la­wa ku­se­se­ku­se­ni. Uba engu­nku­lu­nku­lu, ka­zi­lwe­le, ngo­ba ila­thi la­khe li­di­li­zi­we.

32 Nga­kho nga­lo­lo­su­ku wa­mbi­za ngo­ku­thi ngu­Je­ru­ba­li, esi­thi: UBha­li ka­lwe la­ye, ngo­ba uli­di­li­zi­le ila­thi la­khe.

33 La­wo wo­nke ama­Mi­di­ya­ni la­maA­ma­le­ki la­ba­ntwa­na be­mpu­ma­la­ngaq ba­bu­tha­na nda­wo­nye, ba­cha­pha, ba­mi­sa inka­mba esi­go­di­ni se­Ji­ze­re­ye­lir.

34 Lo­Mo­ya we­Nko­si we­mbe­sa uGi­di­yo­nis; wa­vu­the­la upho­ndot, la­maA­bi­ye­ze­ri abi­zwa emva kwa­khe.

35 Wa­se­thu­ma izi­thu­nywa ku­ye wo­nke uMa­na­se, la­bo fu­thi ba­bi­zwa emva kwa­khe. Wa­se­thu­ma izi­thu­nywa koA­she­ri la­ko­Ze­bu­lu­ni la­ko­Na­fi­tha­li; ba­se­be­si­za uku­ba­hla­nga­be­za.

36 UGi­di­yo­ni wa­se­si­thi ku­Nku­lu­nku­lu: Uba uza­si­ndi­sa uI­sra­ye­li nge­sa­ndla sa­mi nje­ngo­ku­tsho kwa­kho,

37 kha­nge­lau, ngi­za­be­ka ubo­ya be­zi­mvu obu­gu­ndi­we­yo eba­le­ni lo­ku­bhu­le­la; uba ama­zo­lo eza­ku­ba phe­zu ko­bo­ya obu­gu­ndi­we­yo ku­phe­la, lo­ko­ma emhla­ba­thi­ni wo­nke, ngi­za­kwa­zi-ke uku­thi uza­msi­ndi­sa uI­sra­ye­li nge­sa­ndla sa­mi, nje­ngo­ku­tsho kwa­kho.

38 Kwa­se­ku­si­ba nja­lo. La­pho evu­ka ngo­vi­vi ku­si­sa, wa­ci­nde­ze­la ubo­ya obu­gu­ndi­we­yo, wa­kha­ma ama­zo­lo ebo­ye­ni obu­gu­ndi­we­yo, umga­nu ogcwe­le ama­nziv.

39 UGi­di­yo­ni wa­se­si­thi ku­Nku­lu­nku­lu: Ula­ka lwa­kho lu­nga­ngi­vu­the­liw, ngi­za­khu­lu­ma kha­the­si ku­phe­la; ake ngi­hlo­le kha­the­si ku­phe­la ngo­bo­ya obu­gu­ndi­we­yo; ake ku­be lo­ko­ma ebo­ye­ni obu­gu­ndi­we­yo ku­phe­la, le­mhla­ba­thi­ni wo­nke ka­ku­be la­ma­zo­lo.

40 UNku­lu­nku­lu wa­se­se­nza nja­lo nga­lo­bo­bu­su­ku; ngo­ba kwa­ba lo­ko­ma ebo­ye­ni obu­gu­ndi­we­yo ku­phe­la, ko­dwa emhla­ba­thi­ni wo­nke kwa­ba la­ma­zo­lo.

UGi­di­yo­ni unqo­ba ama­Mi­di­ya­ni

7UJe­ru­ba­lia, ongu­Gi­di­yo­ni, la­bo bo­nke aba­ntu aba­be­la­ye ba­se­be­vu­ka ngo­vi­vi, ba­mi­sa inka­mba nga­se­mtho­nje­ni we­Ha­ro­dib, oko­ku­thi wa­ba le­nka­mba ya­ma­Mi­di­ya­ni enya­ka­tho, nga­se­qa­qe­ni lwe­Mo­rec esi­go­di­nid.

2 INko­si ya­si­si­thi ku­Gi­di­yo­ni: Aba­ntu aba­la­we ba­ne­ngi ka­khu­lu uku­thi ngi­ni­ke­le ama­Mi­di­ya­ni esa­ndle­ni sa­bo, hle­zi uI­sra­ye­li azi­du­mi­se eme­le­ne la­mie, esi­thi: Isa­ndla sa­mi si­ngi­si­ndi­si­le.

3 Nga­kho kha­the­si me­me­ze­la-ke endle­be­ni za­ba­ntu usi­thi: Lo­ba ngu­ba­ni owe­sa­ba­yof lo­thu­thu­me­la­yog ka­phe­ndu­ke asu­ke ma­si­nya­ne enta­be­ni ye­Gi­le­ya­di. Nga­kho kwa­phe­ndu­ka eba­ntwi­ni aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li, le­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi za­sa­la.

4 INko­si ya­si­si­thi ku­Gi­di­yo­ni: Aba­ntu ba­se­se­ba­ne­ngi ka­khu­lu; be­hli­se­le ema­nzi­ni, ngi­za­ku­hlo­le­lah bo­na kho­na; ku­za­ku­thi-ke lo­wo engi­za­ku­thi nga­ye ku­we: Lo uza­ha­mba la­we, ye­na uza­ha­mba la­we; ko­dwa lo­ba ngu­ba­ni engi­za­ku­thi nga­ye ku­we: Lo ka­yi­ku­ha­mba la­we, ye­na ka­yi­ku­ha­mba.

5 Wa­se­be­hli­se­la aba­ntu ema­nzi­ni. INko­si ya­si­si­thi ku­Gi­di­yo­ni: Wo­nke oxha­pha ema­nzi­ni ngo­li­mi lwa­khe nje­nge­nja ixha­pha, uza­mbe­ka ye­dwa, la­ye wo­nke ogu­qa nga­ma­do­lo akhe uku­na­tha.

6 Le­na­ni la­la­bo aba­xha­pha­yo nge­sa­ndla sa­bo be­si­sa emlo­nye­ni wa­bo ba­be­nga­ma­do­da anga­ma­khu­lu ama­tha­thu, ko­dwa bo­nke aba­se­le­yo ba­ba­ntu ba­gu­qa nga­ma­do­lo abo uku­na­tha ama­nzi.

7 INko­si ya­si­si­thi ku­Gi­di­yo­ni: Nga­ma­do­da anga­ma­khu­lu ama­tha­thu axha­phi­le­yo ngi­za­li­si­ndi­sai, ngi­ni­ke­le ama­Mi­di­ya­ni esa­ndle­ni sa­kho; ba­ye­ke­le-ke bo­nke aba­ntu ba­ha­mbe, ngu­lo­wo la­lo­wo enda­we­ni ya­khe.

8 Nga­kho aba­ntu ba­tha­tha umpha­ko esa­ndle­ni sa­bo, le­mpo­ndo za­bo. Wa­se­wa­ye­ke­la wo­nke ama­do­da akoI­sra­ye­li aha­mba, ngu­lo­wo ethe­nte­ni la­khe, ko­dwa wa­gci­na ama­do­da anga­ma­khu­lu ama­tha­thu. Le­nka­mba ya­ma­Mi­di­ya­ni ya­ba nga­pha­nsi kwa­khe esi­go­di­nij.

9 Kwa­se­ku­si­thi nga­lo­bo­bu­su­kuk iNko­si ya­thi ku­ye: Su­ku­ma, we­hle­le enka­mbe­ni, ngo­ba ngi­yi­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­khol.

10 Ko­dwa uba use­sa­ba ukwe­hla, ye­hla we­na lo­Pu­ra ince­ku ya­kho uye enka­mbe­ni.

11 Uza­ku­zwa aba­ku­khu­lu­ma­yom; le­mva kwa­lo­kho iza­ndla za­kho zi­za­qi­ni­swa uku­ze we­hle­le enka­mbe­ni. Wa­se­se­hla ye­na lo­Pu­ra ija­ha la­khe, ba­ya ephe­the­lwe­ni la­ba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu aba­be­se­nka­mbe­ni.

12 Nja­lo ama­Mi­di­ya­ni la­maA­ma­le­ki la­bo bo­nke aba­ntwa­na be­mpu­ma­la­ngan ba­be­le­le esi­go­di­nio nje­nge­nte­the ngo­bu­ne­ngip, la­ma­ka­me­la abo aye­nge­la­na­ni, nje­nge­tshe­be­tshe­be eli­se­khu­nji­ni lo­lwa­ndle ngo­bu­ne­ngiq.

13 Kwa­thi uGi­di­yo­ni efi­ka, kha­nge­la umu­ntu ela­ndi­se­la umnga­ne wa­khe iphu­pho, wa­thi: Kha­nge­la, ngi­phu­phe iphu­pho, kha­nge­la-ke, iqe­be­le­ngwa­na le­si­nkwa se­bha­li* li­gi­qi­ke­la enka­mbe­ni ya­ma­Mi­di­ya­ni, la­fi­ka ethe­nte­ni, la­li­tsha­ya la­wa la­li­ge­nqu­la la­kha­nge­la phe­zu­lu, oko­ku­thi ithe­nte la­wa.

14 Umnga­ne wa­khe wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Lo­khu ka­ku­si­lu­tho nga­pha­ndle kwe­nke­mba ka­Gi­di­yo­ni indo­da­na ka­Jo­wa­shi, indo­da ya­koI­sra­ye­li. UNku­lu­nku­lu uni­ke­le esa­ndle­ni sa­khe iMi­di­ya­ni le­nka­mba yo­nke.

15 Kwa­se­ku­si­thi uGi­di­yo­ni ese­zwe uku­la­ndi­swa kwe­phu­pho le­ngca­ze­lo ya­lo, wa­kho­nza, wa­bu­ye­la enka­mbe­ni ya­koI­sra­ye­li, wa­thi: Vu­ka­ni, ngo­ba iNko­si ini­ke­le esa­ndle­ni se­nu inka­mba ya­ma­Mi­di­ya­ni.

16 Wa­se­se­hlu­ka­ni­sa ama­do­da anga­ma­khu­lu ama­tha­thu, aba yi­zi­ga­ba ezi­nta­thu, wa­ni­ka impo­ndo esa­ndle­ni sa­wo wo­nke, le­nqa­yi ezi­nge­la­lu­tho, le­zi­hla­nti pha­ka­thi kwe­zi­nqa­yi.

17 Wa­se­si­thi ku­wo: Ngi­kha­nge­la­ni, le­nze nja­lo. Kha­nge­la­ni-ke, nxa ngi­fi­ka ephe­the­lwe­ni le­nka­mba, ku­za­ku­thi nje­ngo­kwe­nza kwa­mi le­nze nja­lo.

18 Nxa ngi­vu­the­la impo­ndo, mi­na la­bo bo­nke aba­la­mi, la­pho la­ni li­za­vu­the­la izi­mpo­ndo, li­ha­nqe inka­mba yo­nke, li­thi: Owe­Nko­sir lo­ka­Gi­di­yo­ni!

19 Nga­kho uGi­di­yo­ni la­ma­do­da ali­khu­lu aye­la­yes ba­fi­ka ephe­the­lwe­ni le­nka­mba eku­qa­le­ni ko­mli­ndo wo­bu­su­ku wa­pha­ka­thi, se­be­sa­nda uku­mi­sa nje aba­li­ndi; ba­se­be­vu­the­la impo­ndo, ba­bu­la­la izi­nqa­yi eza­zi­se­sa­ndle­ni sa­bo.

20 Le­zi­ga­ba ezi­nta­thu za­vu­the­la izi­mpo­ndo, za­bu­la­la izi­nqa­yi, za­pha­tha esa­ndle­ni sa­zo se­kho­hlo izi­hla­nti le­sa­ndle­ni sa­zo so­ku­ne­ne impo­ndo zo­ku­vu­the­lwa, za­me­me­za zi­si­thi: Inke­mba ye­Nko­si le­ka­Gi­di­yo­ni!

21 Za­se­zi­si­mat, ngu­lo­wo enda­we­ni ya­kheu, be­ha­nqe inka­mba, le­nka­mba yo­nke ya­gi­ji­mav ya­me­me­za ya­ba­le­ka.

22 La­pho aba­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu be­vu­the­la impo­ndow, iNko­si ya­mi­sax inke­mba yo­mu­nye ko­mu­nyey, le­nka­mbe­ni yo­nke; le­nka­mba ya­ba­le­ka kwa­ze kwa­ba se­Be­ti-Shi­ta eZe­re­raz, kwa­ze kwa­ba se­mngce­le­ni weA­be­li-Me­ho­laa edu­ze kwe­Ta­ba­thi.

23 La­ma­do­da akoI­sra­ye­li abi­ze­lwa nda­wo­nyeb eve­la ko­Na­fi­tha­lic la­koA­she­ri la­ko­Ma­na­se wo­nke, axo­tsha­na la­ma­Mi­di­ya­ni.

24 UGi­di­yo­ni wa­se­thu­ma izi­thu­nywa ku­yo yo­nke inta­ba ya­koE­fra­yi­mid esi­thi: Ye­hla­ni li­hla­nga­be­ze ama­Mi­di­ya­ni, li­thu­mbe ama­nzi pha­mbi kwa­wo ku­ze ku­be se­Be­ti-Ba­ra le­Jo­da­ni. Nga­kho wo­nke ama­do­da akoE­fra­yi­mi abi­ze­lwa nda­wo­nyee, athu­mba ama­nzif ku­ze ku­be se­Be­ti-Ba­ra le­Jo­da­nig.

25 Athu­mba izi­pha­tha­ma­ndla ezi­mbi­li eMi­di­ya­nih, uO­re­bi lo­Ze­bi; abu­la­la uO­re­bi edwa­le­ni leO­re­bii, lo­Ze­bi ambu­la­la esi­kha­me­lwe­ni se­wa­yi­ni se­Ze­bi, axo­tsha­na la­ma­Mi­di­ya­ni; ale­tha ama­kha­nda aboO­re­bi lo­Ze­bi ku­Gi­di­yo­ni nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni.

8Ama­do­da akoE­fra­yi­mia ase­si­thi ku­ye: Iyi­ni li­nto oye­nze ki­thi uku­thi awu­si­bi­za­nga nxa usi­ya uku­lwa la­ma­Mi­di­ya­ni? Amso­la nga­ma­ndla.

2 Wa­se­si­thi ki­wo: Nge­nze­ni kha­the­si nje­nga­ni? Uku­do­jwa kwe­zi­the­lo ezi­se­le­yo koE­fra­yi­mi ka­ku­ku­hle yi­ni ku­le­si­vu­no se­vi­ni sa­koA­bi­ye­ze­rib?

3 UNku­lu­nku­lu uni­ke­le esa­ndle­ni se­nu izi­pha­tha­ma­ndla ze­Mi­di­ya­nic, uO­re­bi lo­Ze­bi; nga­ngi­nge­nza­ni nje­nga­ni? Kwa­se­ku­de­da ku­ye uku­thu­ku­the­la kwa­bod la­pho ekhu­lu­ma le­li­li­zwi.

UGi­di­yo­ni uthu­mba ama­kho­si eMi­di­ya­ni

4 La­pho uGi­di­yo­ni efi­ka eJo­da­ni wa­cha­pha, ye­na la­ma­do­da anga­ma­khu­lu ama­tha­thue aye­la­ye, be­di­ni­we ko­dwa be­xo­tsha.

5 Wa­se­si­thi ema­do­de­ni eSu­ko­thif: Ake li­phe aba­ntu aba­ngi­la­nde­la­yog ama­qe­be­le­ngwa­na ezi­nkwa, ngo­ba ba­di­ni­we, ngi­xo­tsha­na lo­Ze­ba lo­Za­li­mu­na ama­kho­si eMi­di­ya­ni.

6 Le­ndu­na ze­Su­ko­thi za­thi: Inte­nde ye­sa­ndla si­ka­Ze­ba lo­Za­li­mu­na isi­se­sa­ndle­ni sa­kho yi­nih, uku­thi si­phe ibu­tho la­kho isi­nkwa?

7 UGi­di­yo­ni wa­se­si­thi: Nga­kho nxa iNko­si isi­ni­ke­le uZe­ba lo­Za­li­mu­na esa­ndle­ni sa­mi, ngi­za­bhu­la inya­ma ye­nu nga­me­va enka­nga­la la­ngo­khu­la olu­hla­ba­yoi.

8 Wa­se­se­nyu­ka la­pho wa­ya ePe­nu­we­lij, wa­khu­lu­ma la­bo ngo­ku­fa­na­na­yo; la­ma­do­da ePe­nu­we­li amphe­ndu­la nje­nga­ma­do­da eSu­ko­thi abe­phe­ndu­li­le.

9 Wa­se­khu­lu­ma fu­thi ema­do­de­ni ePe­nu­we­li esi­thi: Eku­bu­ye­ni kwa­mi ngo­ku­thu­lak ngi­za­di­li­za lo umpho­tsho­ngol.

10 Nja­lo uZe­ba lo­Za­li­mu­na ba­be­se­Ka­ri­ko­ri le­nka­mba ya­bo ila­bo, pho­se inku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­nhla­nu, bo­nke aba­be­se­le ebu­thwe­nim lo­nke la­ba­ntwa­na be­mpu­ma­la­ngan, ngo­ba aba­be­wi­le ba­be­nga­ma­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li aba­hwa­tsha inke­mba.

11 UGi­di­yo­ni wa­se­se­nyu­ka nge­ndle­la ya­ba­hla­la ema­the­nte­ni empu­ma­la­nga kwe­No­ba le­Jo­gi­be­hao, wa­yi­tsha­ya inka­mba, ngo­ba inka­mba ya­yi­li­be­lep.

12 UZe­ba lo­Za­li­mu­na ba­se­be­ba­le­ka, wa­se­xo­tsha­na la­bo, wa­thu­mba ama­kho­si ama­bi­li eMi­di­ya­niq, uZe­ba lo­Za­li­mu­na, we­thu­sa inka­mba yo­nke.

13 La­pho uGi­di­yo­ni indo­da­na ka­Jo­wa­shi ese­bu­ya eve­la empi­ni pha­mbi ko­ku­phu­ma kwe­la­nga,

14 wa­ba­mba ija­ha ema­do­de­ni eSu­ko­thi, wa­li­bu­za; la­se­li­mbha­le­la izi­pha­tha­ma­ndla ze­Su­ko­thi la­ba­da­la ba­yo, ama­do­da anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa le­si­kho­mbi­sa.

15 Wa­se­fi­ka ema­do­de­ni eSu­ko­thi, wa­thi: Kha­nge­la­ni oZe­ba lo­Za­li­mu­na ela­li­ngi­klo­lo­de­la nga­bo li­si­thi: Inte­nde ye­sa­ndla si­ka­Ze­ba lo­Za­li­mu­na isi­se­sa­ndle­ni sa­kho yi­nir, uku­thi si­phe ama­do­da akho ase­di­ni­we isi­nkwa?

16 Wa­se­tha­tha aba­da­la bo­mu­zis, la­me­va enka­nga­la lo­khu­la olu­hla­ba­yo, we­nza ama­do­da eSu­ko­thi aqe­di­si­se nga­wo.

17 Lo­mpho­tsho­ngo we­Pe­nu­we­lit wa­wu­di­li­za, wa­bu­la­la ama­do­da omu­zi.

18 Wa­se­si­thi ku­Ze­ba la­ku­Za­li­mu­na: Nga­ma­do­da anja­ni ela­wa­bu­la­la eTha­bho­riu? Ba­se­be­si­thi: Nje­nga­we ba­be­nja­lo, ngu­lo­wo nje­nge­si­mo se­ndo­da­na ye­nko­si.

19 Wa­se­si­thi: Ba­be­nga­ba­fo­we­thu, aba­ntwa­na ba­ka­ma­ma. Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­vav, uba be­li­ba­ye­ke­le ba­phi­la, be­ngi­nga­yi­ku­li­bu­la­la.

20 Wa­se­si­thi ku­Je­the­ri izi­bu­lo la­khe: Su­ku­ma uba­bu­la­le. Ko­dwa umfa­na ka­yi­hwa­tsha­nga inke­mba ya­khe, ngo­ba wa­ye­se­sa­ba ngo­ba ese­se­ngu­mfa­na.

21 UZe­ba lo­Za­li­mu­na ba­se­be­si­thi: Su­ku­ma we­na uwe­le phe­zu kwe­thu, ngo­ba nje­ngo­ba inja­lo indo­da, anja­lo ama­ndla ayo. Wa­se­su­ku­ma uGi­di­yo­ni wa­bu­la­la uZe­ba lo­Za­li­mu­naw. Wa­se­tha­tha izi­nya­nga­na eza­zi­se­nta­nye­ni za­ma­ka­me­la abo.

UGi­di­yo­ni wa­la uku­be­kwa inko­si

22 Ama­do­da akoI­sra­ye­li ase­si­thi ku­Gi­di­yo­ni: Si­bu­se, we­na-ke, le­ndo­da­na ya­kho, le­ndo­da­na ye­ndo­da­na ya­kho, ngo­ba usi­si­ndi­si­le esa­ndle­ni sa­ma­Mi­di­ya­ni.

23 Ko­dwa uGi­di­yo­ni wa­thi ki­bo: Mi­na ka­ngi­yi­ku­li­bu­sa, le­ndo­da­na ya­mi ka­yi­yi­ku­li­bu­sa; iNko­si iza­li­bu­sax.

24 UGi­di­yo­ni wa­se­si­thi ki­bo: Ake ngi­ce­le isi­ce­lo ki­ni; ngi­ni­ka­ni nga­mu­nye ici­ci le­mpa­ngoy ya­khe. Ngo­ba ba­be­la­ma­ci­ci ego­li­de, ngo­ba ba­be­nga­maI­shma­ye­liz.

25 Ba­se­be­si­thi: Si­za­ni­ka lo­ku­ni­ka. Ba­se­be­se­ndla­la ise­mba­tho, ba­pho­se­la la­pho nga­mu­nye ici­ci le­mpa­ngo ya­khe.

26 Le­si­si­ndo sa­ma­ci­ci ego­li­de aye­wa­ce­li­le sa­si­nga­mashe­ke­li* ego­li­de ayi­nku­lu­ngwa­ne la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa, nga­pha­ndle kwe­zi­nya­nga­naa, le­zi­ce­ci­so ezi­le­nga­yo, le­ze­mba­tho ezi­yi­bu­be­nde eza­zi­se­ma­kho­si­ni eMi­di­ya­nib, la­nga­pha­ndle kwa­ma­ke­ta­ne aye­se­zi­nta­nye­ni za­ma­ka­me­la awoc.

27 UGi­di­yo­ni wa­se­se­nza i-e­fo­di*d nga­kho, wa­yi­be­ka emzi­ni wa­khe, eO­fi­rae. LoI­sra­ye­li wo­nke wa­phi­nga la­pho ngo­ku­yi­la­nde­laf; ya­si­si­ba ngu­mji­bi­la ku­Gi­di­yo­nig le­ndlu ya­khe.

Uku­fa ku­ka­Gi­di­yo­ni

28 Ngo­ku­nja­lo ama­Mi­di­ya­ni ehli­se­lwa pha­nsi pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ka­wa­phi­nda­nga apha­ka­mi­sa ikha­nda la­wo. Le­li­zwe la­ba lo­ku­thu­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­neh ensu­kwi­ni zi­ka­Gi­di­yo­ni.

29 UJe­ru­ba­li indo­da­na ka­Jo­wa­shi wa­ya­hla­la-ke endli­ni ya­khe.

30 Nja­lo uGi­di­yo­ni wa­ye­la­ma­do­da­na anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa aphu­ma okha­lwe­ni lwa­khei, ngo­ba wa­ye­la­ba­fa­zi aba­ne­ngi.

31 Lo­mfa­zi wa­khe omnca­ne owa­ye­se­She­ke­maj la­ye wa­mza­le­la indo­da­na, wa­yi­tha ibi­zo lo­ku­thi nguA­bhi­me­le­ki.

32 UGi­di­yo­ni indo­da­na ka­Jo­wa­shi wa­se­si­fa ese­lu­phe­le ku­hlek, wa­ngcwa­tshe­lwa engcwa­be­ni li­ka­Jo­wa­shi uyi­se, eO­fi­ra ya­maA­bi­ye­ze­ril.

33 Kwa­se­ku­si­thi la­pho uGi­di­yo­ni ese­fi­lem, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­phe­ndu­ka, ba­phi­nga ngo­ku­la­nde­la oBha­lin, ba­zi­mi­se­la uBha­li-Be­ri­thio wa­ba ngu­nku­lu­nku­lu.

34 Nja­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ka­ba­yi­khu­mbu­la­nga iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bop eya­bo­phu­la esa­ndle­ni se­zi­tha za­bo zo­nke inhla­ngo­thi zo­nke.

35 Ka­be­nza­nga umu­sa endli­ni ka­Je­ru­ba­liq, ongu­Gi­di­yo­ni, nje­nga­kho ko­nke oku­hle akwe­nza kuI­sra­ye­li.

Uku­bu­sa ku­kaA­bhi­me­le­ki

9UA­bhi­me­le­ki indo­da­na ka­Je­ru­ba­li wa­se­si­ya eShe­ke­ma ku­ba­fo­wa­bo ba­ka­ni­naa, wa­khu­lu­ma ki­bo la­ku­se­ndo lo­nke lwe­ndlu ka­yi­se ka­ni­na, esi­thi:

2 Ake li­khu­lu­me endle­be­ni za­bo bo­nke aba­hla­li be­She­ke­mab li­thi: Yi­ku­phi oku­ngco­no ki­ni uku­thi wo­nke ama­do­da­na ka­Je­ru­ba­li ama­do­da anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sac ali­bu­se, ku­mbe indo­da eyo­dwa ili­bu­se? Khu­mbu­la­ni fu­thi uku­thi ngi­li­tha­mbo le­nu le­nya­ma ye­nud.

3 La­ba­fo­wa­bo ba­ka­ni­na ba­mkhu­lu­me­la ezi­ndle­be­ni za­bo bo­nke aba­hla­li be­She­ke­ma wo­nke la ama­zwie. Inhli­zi­yo ya­bo ye­ya­me­la uku­mla­nde­la uA­bhi­me­le­ki, ngo­ba ba­thi: Ungu­mfo­we­thuf.

4 Ba­mni­ka inhla­mvu ze­si­li­va ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa eza­ve­la endli­ni ka­Bha­li-Be­ri­thig; uA­bhi­me­le­ki wa­se­qa­tsha nga­zo aba­ntu aba­yi­zeh la­ba­nga­kha­tha­li­yoi aba­mla­nde­la­yo.

5 Wa­se­si­ya endli­ni ka­yi­se eO­fi­raj, wa­bu­la­la aba­fo­wa­bo ama­do­da­na ka­Je­ru­ba­lik, ama­do­da anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, phe­zu kwe­dwa­la eli­lo­dwa; ko­dwa uJo­tha­mu indo­da­na eli­ci­na­thu­nja­na ka­Je­ru­ba­li wa­sa­la, ngo­ba wa­ca­tsha.

6 La­bo bo­nke aba­hla­li be­She­ke­mal la­bo bo­nke abe­Be­ti-Mi­lom ba­bu­tha­na, ba­ha­mba ba­me­nza wa­bu­sa uA­bhi­me­le­ki abe yi­nko­si, esi­hla­hle­ni se-o­khi* esa­mi­swa si­se­She­ke­man.

7 La­pho be­mtshe­la uJo­tha­mu, wa­ya­ku­ma phe­zu kwe­ngqo­nga ye­nta­ba ye­Ge­ri­zi­mio, wa­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­khe wa­me­me­za wa­thi ki­bo: Ngi­zwa­ni ba­hla­li be­She­ke­map uku­ze uNku­lu­nku­lu ali­zwe.

8 Izi­hla­hla za­ha­mba lo­ku­ha­mba uku­zi­gco­be­la inko­siq. Za­thi esi­hla­hle­ni so­mhlwa­thi: Si­bu­ser.

9 Ko­dwa isi­hla­hla so­mhlwa­thi sa­thi ku­zo: Ka­mbe ngi­za­tshi­ya ama­fu­tha ami aba­du­mi­sa nga­wo uNku­lu­nku­lu la­ba­ntus nga­mi, uku­ze ngi­ye­zu­ngu­za phe­zu kwe­zi­hla­hla?

10 Izi­hla­hla za­se­zi­si­thi esi­hla­hle­ni so­mkhi­wa: Wo­za we­na usi­bu­se.

11 Ko­dwa isi­hla­hla so­mkhi­wa sa­thi ku­zo: Ka­mbe ngi­za­tshi­ya ubu­mna­ndi ba­mi le­zi­the­lo za­mi ezi­nhle, uku­ze ngi­ye­zu­ngu­za phe­zu kwe­zi­hla­hla?

12 Izi­hla­hla za­se­zi­si­thi esi­hla­hle­ni se­vi­ni: Wo­za we­na usi­bu­se.

13 Ko­dwa isi­hla­hla se­vi­ni sa­thi ku­zo: Ka­mbe ngi­za­tshi­ya iwa­yi­ni la­mi eli­tsha eli­tho­ko­zi­sa uNku­lu­nku­lu la­ba­ntut, uku­ze ngi­ye­zu­ngu­za phe­zu kwe­zi­hla­hla?

14 Izi­hla­hla zo­nke za­se­zi­si­thi emba­ba­za­ne­ni: Wo­za we­na usi­bu­se.

15 Imba­ba­za­ne ya­si­si­thi ezi­hla­hle­ni: Uba nge­qi­ni­so li­ngi­gco­ba ngi­be yi­nko­si phe­zu kwe­nu, wo­za­ni li­di­nge uku­vi­ke­lwa emthu­nzi­niu wa­mi; uba ku­nge­nja­lo-ke, umli­lo uza­phu­ma emba­ba­za­ne­niv udle izi­hla­hla ze­mi­se­da­ri ze­Le­bha­no­niw.

16 Nga­kho kha­the­si, uba li­kwe­nzi­le nge­qi­ni­so la­ngo­ku­the­mbe­kax uku­thi li­be­ki­le uA­bhi­me­le­ki abe yi­nko­si, lo­ku­thi uba le­nzi­le oku­hle ngo­Je­ru­ba­li la­nge­ndlu ya­khe, lo­ku­thi uba le­nze ku­ye ngo­ku­fa­ne­le iza­ndla za­khey;

17 ngo­ba uba­ba wa­li­lwe­la, wa­la­hle­la kha­tsha­na impi­lo ya­khe, wa­lo­phu­la esa­ndle­ni sa­ma­Mi­di­ya­ni;

18 ko­dwa li­na se­li­yi­vu­ke­le indlu ka­ba­ba la­mu­hla, la­bu­la­la ama­do­da­na akhez, ama­do­da anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, phe­zu kwe­dwa­la eli­lo­dwa, la­be­ka uA­bhi­me­le­ki indo­da­na ye­nce­ku­ka­zia ya­khe uku­thi abe yi­nko­si ya­ba­hla­li be­She­ke­ma, ngo­ba engu­mfo­we­nub;

19 uba-ke nge­qi­ni­so la­ngo­ku­the­mbe­kac le­nzi­le ngo­Je­ru­ba­li la­nge­ndlu ya­khe nga­lo­lu­su­ku, tho­ko­za­ni ngoA­bhi­me­le­kid, la­ye atho­ko­ze nga­ni;

20 Ko­dwa uba ku­nge­nja­lo, ka­ku­phu­me umli­lo kuA­bhi­me­le­kie udle aba­hla­li be­She­ke­maf le­Be­ti-Mi­lo, nja­lo ka­ku­phu­me umli­lo ku­ba­hla­li be­She­ke­ma le­Be­ti-Mi­lo udle uA­bhi­me­le­ki.

21 UJo­tha­mu wa­se­phu­nyu­ka wa­ba­le­ka, wa­ya eBe­rig, wa­hla­la kho­na, nge­nxa kaA­bhi­me­le­ki umfo­wa­bo.

22 Kwa­thi uA­bhi­me­le­ki ese­bu­se uI­sra­ye­li imi­nya­ka emi­tha­thu,

23 uNku­lu­nku­lu wa­thu­ma umo­ya omu­bi pha­ka­thi ku­kaA­bhi­me­le­ki la­ba­hla­li be­She­ke­mah, nja­lo aba­hla­li be­She­ke­ma ba­zi­pha­tha ngo­ku­nga­the­mbe­ki kuA­bhi­me­le­kii,

24 uku­ze udla­ke­la olwe­nzi­wa ku­ma­do­da­na ka­Je­ru­ba­li anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa lu­bu­ye­lej, le­ga­zi li­be­kwe phe­zu ku­kaA­bhi­me­le­ki umfo­wa­bo owa­wa­bu­la­la­yo, la­phe­zu kwa­ba­hla­li be­She­ke­ma aba­be­qi­ni­se iza­ndla za­khe uku­bu­la­la aba­fo­wa­bo.

25 Aba­hla­li be­She­ke­ma ba­se­be­mbe­ke­la aba­ca­tha­me­li ezi­ngqo­nge­ni ze­zi­nta­ba, ba­pha­nga bo­nke aba­be­be­dlu­la nga­le­yo­ndle­la; uA­bhi­me­le­ki wa­se­ku­bi­ke­lwa.

26 UGa­ha­li indo­da­na kaE­be­di wa­se­si­za la­ba­fo­wa­bo, be­dlu­le­la eShe­ke­ma; nja­lo aba­hla­li be­She­ke­ma ba­mthe­mba.

27 Ba­se­be­phu­ma ba­ya ema­si­mi­ni, ba­kha izi­the­lo za­ma­vi­ni ezi­vi­ni­ni za­bo, ba­zi­nya­the­la, be­nza indu­mi­so, ba­nge­na endli­ni ka­nku­lu­nku­lu wa­bok, ba­dla ba­na­tha, ba­mthu­ka uA­bhi­me­le­ki.

28 UGa­ha­li indo­da­na kaE­be­di wa­se­si­thi: Ungu­ba­ni uA­bhi­me­le­kil nja­lo ungu­ba­ni uShe­ke­ma uku­thi si­mse­be­nze­le? Ka­si­ndo­da­na ka­Je­ru­ba­li yi­ni, lo­Ze­bu­li indu­na ya­yo? Se­be­nze­la­ni ama­do­da ka­Ha­mo­ri uyi­se ka­She­ke­mam. Ngo­ba thi­na si­za­mse­be­nze­le­la­ni?

29 Se­nga­thi nga­be la­ba­ba­ntu be­be­se­sa­ndle­ni sa­min, be­ngi­za­mkhu­pha-ke uA­bhi­me­le­ki. Wa­se­si­thi kuA­bhi­me­le­ki: Ya­ndi­sa ibu­tho la­kho, uphu­me.

30 Kwa­thi uZe­bu­li umbu­si wo­mu­zi esi­zwa ama­zwi ka­Ga­ha­li indo­da­na kaE­be­di, ula­ka lwa­khe lwa­vu­tha.

31 Wa­thu­ma izi­thu­nywa kuA­bhi­me­le­ki ngo­bu­qi­li, esi­thi: Kha­nge­la, uGa­ha­li indo­da­na kaE­be­di la­ba­fo­wa­bo ba­fi­ki­le eShe­ke­ma, kha­nge­la-ke, se­be­qi­ni­sa umu­zi uku­me­la­na la­we.

32 Kha­the­si-ke su­ku­ma ebu­su­ku we­na la­ba­ntu aba­la­we, uye­ca­tha­ma ega­nge­ni.

33 Ku­za­ku­thi-ke eku­se­ni eku­phu­me­ni kwe­la­nga, uvu­ke ngo­vi­vi uwu­hla­se­le umu­zi; kha­nge­la, la­pho ye­na la­ba­ntu aba­la­ye be­phu­ma uku­me­la­na la­we, uza­kwe­nza ku­ye nje­nga­lo­kho isa­ndla sa­kho esi­ku­tho­la­yo.

34 UA­bhi­me­le­ki wa­se­su­ku­ma la­bo bo­nke aba­ntu aba­be­la­ye, ebu­su­ku, ba­se­be­yi­ca­tha­me­la iShe­ke­ma nge­zi­ga­ba ezi­ne.

35 UGa­ha­li indo­da­na kaE­be­di wa­se­phu­ma we­ma esi­kha­le­ni se­sa­ngo lo­mu­zi. UA­bhi­me­le­ki wa­se­su­ku­ma la­ba­ntu aba­be­la­ye eku­ca­tha­me­ni.

36 Kwa­thi uGa­ha­li ebo­na aba­ntu, wa­thi ku­Ze­bu­li: Kha­nge­la, aba­ntu ba­ye­hla ezi­ngqo­nge­ni ze­zi­nta­bao. Ko­dwa uZe­bu­li wa­thi ku­ye: Ubo­na ama­thu­nzi ezi­nta­ba ku­nga­thi nga­ba­ntu.

37 UGa­ha­li wa­qhu­be­ka fu­thi ekhu­lu­ma wa­thi: Kha­nge­la, aba­ntu ba­ye­hla be­ve­la pha­ka­thi kwe­li­zwe, le­li­nye ixu­ku li­ve­la endle­le­ni ya­ma­gce­ke aba­vu­mi­sip.

38 UZe­bu­li wa­se­si­thi ku­ye: Usu­nga­phi umlo­mo wa­kho owa­thi nga­wo: Ungu­ba­ni uA­bhi­me­le­kiq uku­thi si­mkho­nze? La­ba ka­yi­si­bo aba­ntu oba­de­le­le­yo yi­ni? Ake uphu­me kha­the­si uye­ku­lwa la­bo.

39 UGa­ha­li wa­se­phu­ma pha­mbi kwa­ba­hla­li be­She­ke­ma, wa­lwa loA­bhi­me­le­ki.

40 UA­bhi­me­le­ki wa­mxo­tsha, wa­se­ba­le­ka pha­mbi kwa­khe; aba­ne­ngi ba­wa be­li­me­le kwa­ze kwa­ba se­ku­nge­ne­ni kwe­sa­ngo.

41 UA­bhi­me­le­ki wa­se­hla­la eA­ru­ma. UZe­bu­li wa­se­mxo­tsha uGa­ha­li la­ba­fo­wa­bo, uku­ze ba­nga­hla­li eShe­ke­ma.

42 Kwa­se­ku­si­thi ku­si­sa aba­ntu ba­phu­ma ba­ya ega­nge­ni; ba­mtshe­la uA­bhi­me­le­ki.

43 Wa­se­tha­tha aba­ntu, wa­be­hlu­ka­ni­sa ba­ba nga­ma­xu­ku ama­tha­thu, wa­ca­tha­ma ega­nge­ni, wa­bo­na, kha­nge­la-ke, aba­ntu be­phu­ma emzi­ni, wa­ba­su­ke­la wa­ba­tsha­ya.

44 UA­bhi­me­le­ki le­xu­ku ela­li­la­ye ba­se­be­ba­hla­se­lar be­ma eku­nge­ne­ni kwe­sa­ngo lo­mu­zi, la­ma­xu­ku ama­bi­li ahla­se­la bo­nke aba­be­se­ga­nge­nis, aba­tsha­ya.

45 UA­bhi­me­le­ki wa­se­si­lwa eme­le­ne lo­mu­zi lo­lo­su­ku lo­nke, wa­wu­thu­mba umu­zi, wa­bu­la­la aba­ntu aba­be­ki­wo, wa­di­li­ze­la pha­nsi umu­zit, wa­wu­hla­nye­la nge­tshwa­yiu.

46 La­pho bo­nke aba­hla­li bo­mpho­tsho­ngo we­She­ke­ma be­ku­zwav, ba­nge­na enqa­be­ni ye­ndluw kaE­li-Be­ri­thix.

47 Kwa­bi­ke­lwa uA­bhi­me­le­ki uku­thi bo­nke aba­hla­li be­mpho­tsho­ngwe­ni we­She­ke­ma ba­bu­the­ne nda­wo­nyey.

48 UA­bhi­me­le­ki wa­se­se­nyu­ke­la enta­be­ni ye­Za­li­mo­niz, ye­na la­bo bo­nke aba­ntu aba­be­la­ye; uA­bhi­me­le­ki wa­tha­tha ihlo­ka esa­ndle­ni sa­khe, wa­ga­mu­la uga­tsha lwe­zi­hla­hla, wa­lu­tha­tha wa­lwe­tsha­ta ehlo­mbe la­khe, wa­thi eba­ntwi­ni aba­be­la­ye: Lo­khu eli­bo­na ngi­kwe­nza, pha­ngi­sa­ni li­kwe­nze nje­nga­mi.

49 Nga­kho bo­nke aba­ntu la­bo ba­ga­mu­la, ngu­lo­wo uga­tsha lwa­khe, ba­mla­nde­la uA­bhi­me­le­ki ba­zi­be­ka enqa­be­nia, ba­thu­nge­la inqa­ba ngo­mli­lo phe­zu kwa­bo, kwa­ze kwa­thi bo­nke aba­ntu bo­mpho­tsho­ngo we­She­ke­ma la­bo ba­fab, pho­se abe­si­li­sa la­be­si­fa­za­na aba­yi­nku­lu­ngwa­ne.

50 UA­bhi­me­le­ki wa­se­si­ya eThe­be­zi, wa­mi­sa inka­mba ma­qo­nda­na le­The­be­zi wa­yi­thu­mba.

51 Ko­dwa kwa­ku­lo­mpho­tsho­ngo oqi­ni­le­yo pha­ka­thi ko­mu­zi, la­bo bo­nke abe­si­li­sa la­be­si­fa­za­na ba­ba­le­ke­la ku­yo, la­bo bo­nke aba­hla­li bo­mu­zi, ba­ba­va­le­la pha­ka­thic; be­nyu­ke­la epha­hle­ni lo­mpho­tsho­ngo.

52 UA­bhi­me­le­ki wa­se­fi­ka empho­tsho­ngwe­ni, wa­lwa la­wo, wa­so­nde­la emnya­ngo wo­mpho­tsho­ngo uku­ze awu­tshi­se ngo­mli­lo.

53 Owe­si­fa­za­na othi­le wa­se­pho­sad uce­zue lwe­li­tshe lo­ku­cho­laf ekha­nda li­kaA­bhi­me­le­ki, wa­da­bu­la ukha­kha­yi lwa­khe.

54 Wa­se­bi­za ma­si­nya­ne ija­ha ela­li­thwa­la izi­kha­li za­kheg, wa­thi ki­lo: Hwa­tsha inke­mba ya­kho ungi­bu­la­le, hle­zi ba­thi nga­mi: Owe­si­fa­za­na wa­mbu­la­la. Ija­ha la­khe la­se­li­mgwa­za, wa­fa-ke.

55 Kwa­thi ama­do­da akoI­sra­ye­li ebo­na uku­thi uA­bhi­me­le­ki use­fi­le, aha­mba, ngu­lo­wo wa­ya enda­we­ni ya­khe.

56 Ngo­ku­nja­lo uNku­lu­nku­lu wa­bu­yi­se­la ubu­bi bu­kaA­bhi­me­le­kih aye­be­nze ku­yi­se, ngo­ku­bu­la­la aba­fo­wa­bo aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa.

57 La­bo bo­nke ubu­bi ba­ma­do­da eShe­ke­ma uNku­lu­nku­lu wa­bu­bu­yi­se­la phe­zu kwa­ma­kha­nda awo; kwa­se­ku­se­hle­la phe­zu kwa­bo isi­qa­le­ki­so si­ka­Jo­tha­mu indo­da­na ka­Je­ru­ba­lii.

UTho­la lo­Ja­yi­ri

10Emva ku­kaA­bhi­me­le­ki kwa­se­ku­ve­la uTho­la indo­da­na ka­Phu­wa indo­da­na ka­Do­do, indo­da ya­koI­sa­ka­ri uku­khu­lu­la uI­sra­ye­li; wa­ye­hla­la eSha­mi­ri enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mia.

2 Wa­se­sa­hlu­le­la uI­sra­ye­li imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thu. Wa­fa, wa­ngcwa­tshe­lwa eSha­mi­ri.

3 Le­mva kwa­khe kwa­ve­la uJa­yi­ri umGi­le­ya­di, wa­hlu­le­la uI­sra­ye­li imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li.

4 Wa­ye­la­ma­do­da­na anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu aga­da ama­tho­le abo­ba­bhe­mib anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, ele­mi­zi enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, aba­yi­thi yi­Ha­vo­thi-Ja­yi­ri ku­ze ku­be la­mu­hlac, ese­li­zwe­ni le­Gi­le­ya­di.

5 UJa­yi­ri wa­se­si­fa, wa­ngcwa­tshe­lwa eKa­mo­ni.

6 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­bu­ya be­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­sid, ba­kho­nza oBha­li la­boA­shi­ta­ro­thi*e, la­bo­nku­lu­nku­lu be­Si­ri­ya la­bo­nku­lu­nku­lu be­Si­do­nif la­bo­nku­lu­nku­lu ba­ko­Mo­wa­bi la­bo­nku­lu­nku­lu ba­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni la­bo­nku­lu­nku­lu ba­ma­Fi­li­stig; ba­yi­tshi­ya iNko­sih, ka­ba­ze ba­yi­kho­nza.

7 Ula­ka lwe­Nko­si lwa­se­lu­mvu­the­la uI­sra­ye­li, ya­ba­the­ngi­sa eza­ndle­ni za­ma­Fi­li­stii le­za­ndle­ni za­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nij.

8 Ase­ba­chi­tha aba­ci­nde­ze­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lik nga­lo­wo­mnya­kal - imi­nya­ka eli­tshu­mi le­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­be­nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni eli­zwe­ni la­maA­mo­ri eli­se­Gi­le­ya­di.

9 Nja­lo aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni ba­cha­pha iJo­da­ni uku­ze ba­lwe ngi­tsho be­me­le­ne lo­Ju­dam nja­lo be­me­le­ne lo­Bhe­nja­mi­ni be­me­le­ne le­ndlu kaE­fra­yi­mi; nga­lo­kho uI­sra­ye­li wa­ci­nde­ze­le­kan ka­khu­lu.

10 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­kha­la eNko­si­nio be­si­thi: So­ni­le ku­we, nja­lo ngo­ba si­tshi­yi­le uNku­lu­nku­lu we­thup, sa­se­si­kho­nza oBha­li.

11 INko­si ya­si­si­thi eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li: Ka­ngili­khu­lu­la­nga yi­ni ku­ma­Gi­bhi­theq la­ku­maA­mo­rir la­ku­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nis la­ku­ma­Fi­li­stit?

12 Ama­Si­do­ni la­wo la­maA­ma­le­kiu la­ma­Ma­ho­niv ali­ci­nde­ze­law, la­se­li­kha­la ki­mi, nga­li­khu­lu­la esa­ndle­ni sa­wo.

13 Ka­nti li­na li­ngi­tshi­yi­lex la­kho­nza aba­nye onku­lu­nku­lu; nga­kho ka­ngi­sa­yi­ku­li­khu­lu­la.

14 Ha­mba­ni li­ye­kha­la ku­bo­nku­lu­nku­lu eli­ba­khe­thi­le­yoy; ka­ba­li­khu­lu­le bo­na nge­si­kha­thi so­ku­hlu­phe­ka kwe­nu.

15 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li-ke ba­thi eNko­si­ni: So­ni­le; ye­nza we­na ki­thi nje­nga­kho ko­nke oku­hle eme­hlwe­ni akho; ku­phe­la si­khu­lu­le, si­ya­ku­nce­nga, la­mu­hla.

16 Ba­se­be­su­sa onku­lu­nku­lu be­zi­zwe­ni pha­ka­thi kwa­bo, ba­kho­nza iNko­si; umphe­fu­mu­lo wa­yoz wa­su­da­bu­ka ngo­hlu­pho lu­kaI­sra­ye­lia.

17 Kwa­se­ku­bi­ze­lwa nda­wo­nye aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni, ba­mi­sa inka­mba eGi­le­ya­di, la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­bu­tha­na ba­mi­sa inka­mba eMi­zi­pab.

18 La­ba­ntu, izi­pha­tha­ma­ndla ze­Gi­le­ya­di, ba­thi omu­nye ko­mu­nye: Ngu­ba­ni umu­ntu oza­qa­la uku­lwa eme­le­ne la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni? Uza­ku­ba yi­nhlo­ko phe­zu kwa­bo bo­nke aba­hla­li be­Gi­le­ya­dic.

UJe­fi­tha ukhu­lu­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ku­maA­mo­ni

11Nja­lo uJe­fi­tha umGi­le­ya­di wa­ye­li­qha­we eli­la­ma­ndlaa, wa­ye­yi­ndo­da­na ye­wu­le; uGi­le­ya­di wa­se­za­la uJe­fi­tha.

2 Umka­Gi­le­ya­di wa­se­mza­le­la ama­do­da­na; kwa­thi ama­do­da­na omka­khe ese­khu­li­le amxo­tsha uJe­fi­tha, athi ku­ye: Ka­wu­yi­ku­dla ili­fa endli­ni ka­ba­ba, ngo­ba uyi­ndo­da­na yo­mu­nye umfa­zi.

3 UJe­fi­tha wa­se­ba­le­ke­la aba­fo­wa­bo, wa­hla­la eli­zwe­ni le­To­bib. Ama­do­da ayi­ze ase­bu­tha­na ku­Je­fi­tha, aphu­ma la­yec.

4 Kwa­se­ku­si­thi emva kwe­zi­nsu­ku aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni ba­lwa loI­sra­ye­li.

5 Kwa­se­ku­si­thi la­pho aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni be­si­lwa loI­sra­ye­li, aba­da­la be­Gi­le­ya­di ba­ha­mba uku­ya­tha­tha uJe­fi­tha eli­zwe­ni le­To­bi,

6 ba­thi ku­Je­fi­tha: Wo­za ube ngu­mkho­khe­li we­thu uku­ze si­lwe la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni.

7 Ko­dwa uJe­fi­tha wa­thi ku­ba­da­la be­Gi­le­ya­di: Li­na ka­li­ngi­zo­nda­nga yi­ni, la­ngi­xo­tsha endli­ni ka­ba­ba? Pho, li­ze­la­ni ki­mi kha­the­si nxa se­li­se­nhlu­phe­kwe­nid?

8 Aba­da­la be­Gi­le­ya­di ba­se­be­si­thi ku­Je­fi­tha: Nga­kho kha­the­si si­ya­bu­ye­la ku­we uku­ze uha­mbe la­thi uye­ku­lwa ume­le­ne la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni, ube yi­nhlo­ko ye­thu phe­zu kwa­bo bo­nke aba­khi be­Gi­le­ya­die.

9 UJe­fi­tha wa­se­si­thi ku­ba­da­la be­Gi­le­ya­di: Uba li­ngi­bu­yi­sa uku­lwa ngi­me­le­ne la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni, iNko­si iba­ni­ke­le pha­mbi kwa­mi, mi­na ngi­za­ku­ba yi­nhlo­ko ye­nu yi­ni?

10 Aba­da­la be­Gi­le­ya­di ba­se­be­si­thi ku­Je­fi­tha: INko­si iye­zwa pha­ka­thi kwe­thu, uba si­nge­nzi nja­lo nje­ngo­kwa­ma­zwi akhof.

11 UJe­fi­tha wa­se­ha­mba la­ba­da­la be­Gi­le­ya­di, aba­ntu ba­se­be­me­nza wa­ba yi­nhlo­ko lo­mkho­khe­li phe­zu kwa­bog. UJe­fi­tha wa­se­khu­lu­ma wo­nke ama­zwi akhe pha­mbi kwe­Nko­sih eMi­zi­pai.

12 UJe­fi­tha wa­se­thu­ma izi­thu­nywa enko­si­ni ya­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni esi­thi: Ngi­la­ni la­we uku­thi uze ki­mi uku­lwa eli­zwe­ni la­mi?

13 Inko­si ya­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni ya­si­si­thi ku­zi­thu­nywa zi­ka­Je­fi­tha: Ngo­ba uI­sra­ye­li wa­tha­tha ili­zwe la­mi ekwe­nyu­ke­ni kwa­khe eGi­bhi­thej ku­su­ke­la eA­ri­no­nik ku­ze ku­be se­Ja­bo­ki ku­ze ku­be se­Jo­da­nil; nga­kho-ke li­bu­yi­se­ni ngo­ku­thu­la.

14 UJe­fi­tha wa­se­phi­nda ethu­ma izi­thu­nywa fu­thi enko­si­ni ya­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni

15 wa­thi ku­ye: Utsho nja­lo uJe­fi­tha: UI­sra­ye­li ka­li­tha­tha­nga ili­zwe la­ko­Mo­wa­bi le­li­zwe la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nim,

16 ko­dwa ekwe­nyu­ke­ni kwa­bo be­su­ka eGi­bhi­the uI­sra­ye­li wa­ha­mba eda­bu­la enka­nga­la wa­ya eLwa­ndle olu­Bo­mvun, wa­fi­ka eKa­de­shio.

17 UI­sra­ye­li wa­se­thu­ma izi­thu­nywa enko­si­ni yeE­do­ma esi­thi: Ake se­dlu­le si­da­bu­le eli­zwe­ni la­khop; ko­dwa inko­si yeE­do­ma ka­yi­la­le­la­nga. Wa­thu­me­la nja­lo enko­si­ni ya­ko­Mo­wa­bi, ko­dwa ka­yi­vu­ma­ngaq. Nga­kho uI­sra­ye­li wa­hla­la eKa­de­shir.

18 Ba­se­be­da­bu­la enka­nga­la, ba­li­bho­da ili­zwe leE­do­ma le­li­zwe la­ko­Mo­wa­bis, ba­fi­ka la­pho eli­phu­ma kho­na ila­nga kwe­li­zwe la­ko­Mo­wa­bit. Ba­mi­sa inka­mba nga­phe­tshe­ya kweA­ri­no­ni, ko­dwa ka­ba­nge­na­nga emngce­le­ni wa­ko­Mo­wa­bi, ngo­ba iA­ri­no­ni ya­yi­ngu­mngce­le wa­ko­Mo­wa­biu.

19 UI­sra­ye­li wa­se­thu­ma izi­thu­nywa ku­Si­ho­ni inko­si ya­maA­mo­ri, inko­si ye­He­shi­bo­niv; uI­sra­ye­li wa­thi ku­ye: Ake se­dlu­le eli­zwe­ni la­kho si­ye enda­we­ni ya­miw.

20 Ko­dwa uSi­ho­ni ka­mthe­mba­nga uI­sra­ye­li uku­thi adlu­le emngce­le­ni wa­khe; ko­dwa uSi­ho­ni wa­bu­tha bo­nke aba­ntu ba­khex, wa­mi­sa inka­mba eJa­ha­zi, wa­lwa loI­sra­ye­liy.

21 Ko­dwa iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ya­ni­ke­la uSi­ho­ni la­bo bo­nke aba­ntu ba­khe esa­ndle­ni si­kaI­sra­ye­li, ba­ba­tsha­ya. Nga­kho uI­sra­ye­li wa­dla ili­fa le­li­zwe lo­nke la­maA­mo­ri, aba­hla­li ba­le­lo­li­zwez.

22 Ba­dla ili­fa la­yo yo­nke imi­ngce­le ya­maA­mo­ri ku­su­ke­la eA­ri­no­ni ku­ze ku­be se­Ja­bo­ki, nja­lo ku­su­ke­la enka­nga­la ku­ze ku­be se­Jo­da­nia.

23 Kha­the­si-ke iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ya­wa­xo­tsha eli­fe­ni amaA­mo­ri pha­mbi kwa­ba­ntu ba­yo uI­sra­ye­li; ka­nti we­na uza­ku­dla ili­fa la­lo yi­ni?

24 Ka­wu­yi­ku­dla yi­ni ili­fa la­lo­khu uKe­mo­shi unku­lu­nku­lu wa­kho aku­ni­ka uku­dla ili­fa la­khob? Nga­kho lo­ba ngu­ba­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu eza­mxo­tsha eli­fe­ni pha­mbi kwe­thu, lo­khu si­za­ku­dla ili­fa la­khoc.

25 Pho-ke we­na ungco­no yi­ni okwe­dlu­la uBa­la­ki indo­da­na ka­Zi­po­ri inko­si ya­ko­Mo­wa­bi? Wa­ke wa­xa­ba­na loI­sra­ye­li; ku­mbe wa­ke wa­lwa la­bo yi­nid;

26 la­pho uI­sra­ye­li ese­hla­la eHe­shi­bo­ni le­mi­za­ne­ni ya­yoe, leA­ro­we­ri le­mi­za­ne­ni ya­yo, la­ku­yo yo­nke imi­zi ese­khu­nji­ni lweA­ri­no­nif, imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­tha­thu? Ku­nga­ni-ke unga­yo­phu­la­nga nga­le­so­si­kha­thig?

27 Nga­kho mi­na ka­ngo­na­nga ku­we, ko­dwa we­na we­nza oku­bi ki­mi ngo­ku­lwa la­mi; iNko­si uMa­hlu­le­li ka­hlu­le­le la­mu­hla pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nih.

28 Ko­dwa inko­si ya­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni ka­yi­la­le­la­nga ama­zwi ka­Je­fi­tha awa­thu­me­la ku­yo.

29 UMo­ya we­Nko­si wa­se­si­za phe­zu ku­ka­Je­fi­tha, we­dlu­la eGi­le­ya­di le­Ma­na­se, we­dlu­la eMi­zi­pa ye­Gi­le­ya­di; esu­ka eMi­zi­pa we­dlu­le­la ku­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nii.

30 UJe­fi­tha wa­fu­nga isi­fu­ngo eNko­si­ni wa­thi: Uba uza­ni­ke­la lo­ku­ni­ke­la aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni esa­ndle­ni sa­mij,

31 ku­za­ku­thi lo­ba yi­ku­phi oku­phu­ma emi­nya­ngo ye­ndlu ya­mi uku­ngi­hla­nga­be­za eku­bu­ye­ni kwa­mi ngo­ku­thu­la ngi­ve­la ku­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni, ku­za­ku­ba ngo­kwe­Nko­sik, ngi­za­ku­ni­ke­la ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swal.

32 Nga­kho uJe­fi­tha wa­se­se­dlu­le­la eba­ntwa­ne­ni ba­koA­mo­ni uku­lwa eme­le­ne la­bo; iNko­si ya­si­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­khe.

33 Wa­se­ba­tsha­ya ku­su­ke­la eA­ro­we­rim uze ufi­ke eMi­ni­thin, imi­zi enga­ma­tshu­mi ama­bi­li, ku­ze ku­be seA­be­li-Ke­ra­mi­mi, uku­tsha­ya oku­khu­lu­ka­zi. Ngo­ku­nja­lo aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni be­hli­se­lwa pha­nsi pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

Indo­da­ka­zi ka­Je­fi­tha

34 UJe­fi­tha wa­se­fi­ka eMi­zi­pa endli­ni ya­kheo. Kha­nge­la-ke, indo­da­ka­zi ya­khe ya­phu­ma uku­mhla­nga­be­zap, ile­zi­gu­ja­na, le­mi­gi­do; ya­yi­yi­yo yo­dwa eya­khe; nga­pha­ndle kwa­yo wa­ye­nge­la­ndo­da­na le­ndo­da­ka­ziq.

35 Kwa­se­ku­si­thi la­pho eyi­bo­na wa­da­bu­la izi­gqo­ko za­khe wa­thir: Ma­ye ndo­da­ka­zi ya­mi! Ungi­tho­bi­si­le ka­khu­lu, nja­lo we­na upha­ka­thi kwa­ba­ngi­hlu­pha­yo, ngo­ba mi­na ngi­vu­le umlo­mo wa­mi eNko­si­ni, ngi­nge­ke ngi­bu­ye­le emu­vas.

36 Ya­si­si­thi ku­ye: Ba­ba, uvu­li­le umlo­mo wa­kho eNko­si­ni, ye­nza ki­mi nje­nga­lo­kho oku­phu­me emlo­nye­ni wa­kho, lo­khu iNko­si iku­phi­ndi­se­le ezi­the­ni za­kho, eba­ntwa­ne­ni ba­koA­mo­ni.

37 Ya­si­si­thi ku­yi­se: Ka­ku­nge­nze­le li­nto: Ngi­ye­ke­la inya­nga ezi­mbi­li, ngi­ye nge­hle ezi­nta­be­ni, ngi­li­le­le ubu­nto­mbi ba­mi, mi­na la­ba­nga­ne ba­mit.

38 Wa­se­si­thi: Ha­mba. Wa­se­yi­ye­ke­la iha­mba inya­nga ezi­mbi­li. Ya­si­ha­mba, yo­na la­ba­nga­ne ba­yo, ya­li­le­la ubu­nto­mbi ba­yo ezi­nta­be­ni.

39 Kwa­se­ku­si­thi eku­phe­le­ni kwe­nya­nga ezi­mbi­li ya­bu­ye­la ku­yi­se, owe­nza ku­yo isi­fu­ngo sa­khe asi­fu­nga­yo; yo­na ka­yi­ya­za­nga indo­da. Kwa­se­ku­si­ba ngu­mkhu­ba koI­sra­ye­li:

40 Imi­nya­ka nge­mi­nya­ka ama­do­da­ka­zi akoI­sra­ye­li aye­ha­mba ukuya­khu­mbu­la indo­da­ka­zi ka­Je­fi­tha umGi­le­ya­di insu­ku ezi­ne ngo­mnya­kau.

UJe­fi­tha la­ba­koE­fra­yi­mi

12Aba­ntu ba­koE­fra­yi­mi ba­se­be­bi­ze­lwa nda­wo­nye, ba­cha­phe­la enya­ka­tho, ba­thi ku­Je­fi­tha: Wa­cha­phe­la­ni uku­ya­ku­lwa ume­le­ne la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni, la­thi unga­si­bi­za­nga uku­thi si­ha­mbe la­we? Si­za­tshi­sa ngo­mli­lo indlu ya­kho phe­zu kwa­khoa.

2 UJe­fi­tha wa­thi ki­bo: Mi­na la­ba­ntu ba­mi sa­si­le­ngxa­ba­no enku­lu la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni; sa­thi si­li­bi­za, ka­li­ngi­khu­lu­la­nga esa­ndle­ni sa­bo.

3 Kwa­thi la­pho ngi­bo­na uku­thi ka­li­si­za­nga, nga­be­ka impi­lo ya­mi esa­ndle­ni sa­mi, nga­cha­phe­la eba­ntwa­ne­ni ba­koA­mo­ni, iNko­si ya­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­mi. Pho, le­nyu­ke­le­le­ni ki­mi la­mu­hla uku­lwa li­me­le­ne la­mib?

4 UJe­fi­tha wa­se­bu­tha wo­nke ama­do­da eGi­le­ya­di wa­lwa loE­fra­yi­mi; ama­do­da eGi­le­ya­di ase­mtsha­ya uE­fra­yi­mi, ngo­ba athi: Li­nga­ba­ba­le­ki­le­yo ba­koE­fra­yi­mi, li­na be­Gi­le­ya­di, pha­ka­thi ku­kaE­fra­yi­mi lo­Ma­na­sec.

5 Abe­Gi­le­ya­di ba­se­be­thu­mba ama­zi­bu­ko eJo­da­ni aya koE­fra­yi­mi. Kwa­ku­si­thi la­pho izi­phe­phe­li za­koE­fra­yi­mi zi­si­thi: Ake ngi­cha­phe; ama­do­da eGi­le­ya­di athi ku­ye: Ungu­mE­fra­yi­mi yi­ni? La­pho esi­thi: Ha­tshi;

6 ba­se­be­si­thi ku­ye: Ake uthi: Shi­bo­le­thi. Athi: Si­bo­le­thi; ngo­ba enge­la­ku­li­khu­lu­ma ku­hle. Ba­se­be­mba­mba, be­mhla­ba ema­zi­bu­kwe­ni eJo­da­ni. Kwa­se­ku­si­wa nga­le­so­si­kha­thi kwa­ba­koE­fra­yi­mi aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­mbi­li.

7 UJe­fi­tha wa­se­sa­hlu­le­la uI­sra­ye­li imi­nya­ka eyi­si­thu­pha. Wa­se­si­fa uJe­fi­tha umGi­le­ya­di, wa­ngcwa­tshe­lwa komu­nye we­mi­zi ye­Gi­le­ya­did.

UI­bi­za­ni loE­lo­ni loA­bi­do­ni

8 Emva kwa­khe-ke uI­bi­za­ni we­Bhe­the­le­he­ma wa­hlu­le­la uI­sra­ye­lie.

9 Nja­lo wa­ye­la­ma­do­da­na anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, wa­thu­me­la nga­pha­ndle ama­do­da­ka­zi anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, wa­nge­ni­se­la ama­do­da­na akhe ama­do­da­ka­zi anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu eve­la nga­pha­ndle; wa­hlu­le­la uI­sra­ye­li imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa.

10 Wa­se­si­fa uI­bi­za­ni, wa­ngcwa­tshe­lwa eBhe­the­le­he­maf.

11 Nja­lo emva kwa­khe uE­lo­ni umZe­bu­lo­ni wa­hlu­le­la uI­sra­ye­li; wa­hlu­le­la uI­sra­ye­li imi­nya­ka eli­tshu­mi.

12 Wa­se­si­fa uE­lo­ni umZe­bu­lo­ni, wa­ngcwa­tshe­lwa eA­ja­lo­ni, eli­zwe­ni la­ko­Ze­bu­lu­ni.

13 Emva kwa­khe-ke uA­bi­do­ni indo­da­na ka­Hi­le­li umPi­ra­tho­ni wa­hlu­le­la uI­sra­ye­lig.

14 Wa­ye­la­ma­do­da­na anga­ma­tshu­mi ama­ne, la­ma­do­da­na ama­do­da­na anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, aye­ga­da ama­tho­le abo­ba­bhe­mih anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sai; wa­hlu­le­la uI­sra­ye­li imi­nya­ka eyi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li.

15 Wa­se­si­fa uA­bi­do­ni indo­da­na ka­Hi­le­li umPi­ra­tho­ni, wa­ngcwa­tshe­lwa ePi­ra­tho­ni eli­zwe­ni la­koE­fra­yi­mi enta­be­ni za­maA­ma­le­kij.

Uku­za­lwa ku­ka­Sa­mso­ni

13Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­bu­ya-ke be­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­sia. INko­si ya­si­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­ma­Fi­li­sti imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­neb.

2 Kwa­ku­kho­na-ke umu­ntu othi­le we­Zo­ra, owo­se­ndo lwa­ko­Da­ni, obi­zo la­khe la­li­ngu­Ma­no­wac; lo­mka­khe wa­ye­yi­nyu­mba enga­za­lid.

3 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­bo­na­ka­la ko­we­si­fa­za­na ya­thi ku­ye: Kha­nge­la-ke, uyi­nyu­mba, ka­wu­za­li, ko­dwa uza­tha­tha isi­su uza­le indo­da­nae.

4 Nga­kho-ke ake uqa­phe­li­se, unga­na­thi wa­yi­ni lo­ku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndla, unga­dli la­lu­tho olu­ngco­li­le­yof,

5 ngo­ba kha­nge­la, uza­tha­tha isi­su uza­le indo­da­na. Impu­co ka­yi­yi­ku­dlu­la1 ekha­nda la­yog, ngo­ba umfa­na uza­ku­ba ngu­mNa­zi­ri ka­Nku­lu­nku­lu ku­su­ke­la esi­za­lwe­nih; ye­na uza­qa­la uku­si­ndi­sa uI­sra­ye­li esa­ndle­ni sa­ma­Fi­li­stii.

6 Owe­si­fa­za­na wa­se­si­za wa­bi­ke­la indo­da ya­khe esi­thi: Ku­fi­ki­le ki­mi umu­ntu ka­Nku­lu­nku­luj, uku­bo­na­ka­la kwa­khe kwa­ku­nje­ngo­ku­bo­na­ka­la kwe­ngi­lo­si ka­Nku­lu­nku­lu, ku­se­sa­be­ka ka­khu­luk; ko­dwa ka­ngi­mbu­za­ngal uku­thi uve­la nga­phim, fu­thi ka­ngi­tshe­la­nga ibi­zo la­khen.

7 Ko­dwa uthe ki­mi: Kha­nge­la, uza­tha­tha isi­su, uza­le indo­da­na; kha­the­si-ke unga­na­thi wa­yi­ni lo­ku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndla, unga­dli la­lu­tho olu­ngco­li­le­yo, ngo­ba umfa­na uza­ku­ba ngu­mNa­zi­ri ka­Nku­lu­nku­lu ku­su­ke­la esi­za­lwe­ni ku­ze ku­be so­su­kwi­ni lo­ku­fa kwa­kheo.

8 UMa­no­wa wa­se­yi­nce­nga iNko­si wa­thi: Ha­wu Nko­si ya­mi, umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu omthu­mi­le­yo ake abu­ye fu­thi ki­thi, asi­fu­ndi­se uku­thi si­za­kwe­nza nja­ni emfa­ne­ni oza­za­lwa.

9 UNku­lu­nku­lu wa­se­li­zwa ili­zwi li­ka­Ma­no­wa, le­ngi­lo­si ka­Nku­lu­nku­lu ya­fi­ka fu­thi ko­we­si­fa­za­na ehle­zi ega­nge­ni; ko­dwa uMa­no­wa umka­khe wa­ye­nge­la­ye.

10 Owe­si­fa­za­na wa­se­ha­lu­ze­la wa­gi­ji­ma wa­bi­ke­la umka­khe wa­thi: Kha­nge­la, lo­wo­mu­ntu ubo­na­ke­le ki­mi owa­fi­ka ki­mi mhlalo­khu­ya­na.

11 UMa­no­wa wa­se­su­ku­ma wa­la­nde­la umka­khe, wa­fi­ka ku­lo­wo­mu­ntu wa­thi ku­ye: Ungu­ye yi­ni lo­wo­mu­ntu owa­khu­lu­ma ku­lo­we­si­fa­za­na? Wa­se­si­thi: Ngingu­ye.

12 UMa­no­wa wa­se­si­thi: Ka­we­ze-ke ama­zwi akho; iza­ku­ba yi­ni indle­la yo­mfa­na, lo­mse­be­nzi wa­khe?

13 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­si­thi ku­Ma­no­wa: Ku­kho ko­nke enga­ku­tsho­yo ko­we­si­fa­za­na aku­qa­phe­li­se;

14 anga­dli oko­lu­tho olu­phu­ma evi­ni­ni le­wa­yi­ni, anga­na­thi wa­yi­ni lo­ku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndla, anga­dli lu­tho olu­ngco­li­le­yo; ko­nke enga­mla­ya kho­na aku­gci­nep.

15 UMa­no­wa wa­se­si­thi engi­lo­si­ni ye­Nko­si: Ake si­ku­ba­mbe­le­le, si­lu­ngi­se pha­mbi kwa­kho izi­nya­ne le­mbu­zi.

16 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­si­thi ku­Ma­no­wa: Uba ungi­ba­mbe­le­la, ka­ngi­yi­ku­dla okwe­si­nkwa sa­kho; nja­lo uba ulu­ngi­sa umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, uni­ke­le eNko­si­ni. Ngo­ba uMa­no­wa wa­ye­nga­zi uku­thi ya­yi­yi­ngi­lo­si ye­Nko­siq.

17 UMa­no­wa wa­se­si­thi ku­yo ingi­lo­si ye­Nko­si: Ungu­ba­ni ibi­zo la­kho, uku­ze ku­thi la­pho ama­zwi akho esi­za si­ku­hlo­ni­pher.

18 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­si­thi ku­ye: Ubu­ze­la­ni ka­nje nge­bi­zo la­mi lo­khu li­ya­ma­nga­li­sas?

19 UMa­no­wa wa­se­tha­tha izi­nya­ne le­mbu­zit lo­mni­ke­lo wo­ku­dla, wa­ku­ni­ke­la eNko­si­ni phe­zu kwe­dwa­la, ya­si­se­nza ngo­ku­ma­nga­li­sa­yo, nja­lo uMa­no­wa lo­mka­khe be­kha­nge­leu.

20 Kwa­se­ku­si­thi la­pho ila­nga­bi li­se­nyu­ka ela­thi­ni li­qo­nde ema­zu­lwi­ni, ingi­lo­si ye­Nko­si ye­nyu­ka nge­la­nga­bi le­la­thiv, uMa­no­wa lo­mka­khe be­kha­nge­le, ba­thi mbo ngo­bu­so ba­bo emhla­ba­thi­niw.

21 Ko­dwa ingi­lo­si ye­Nko­si ka­yi­phi­nda­nga isa­bo­na­ka­la ku­Ma­no­wa lo­mka­khe. Kho­na uMa­no­wa wa­zi uku­thi kwa­ku­yi­ngi­lo­si ye­Nko­six.

22 UMa­no­wa wa­se­si­thi ku­mka­khe: Si­za­ku­fa lo­ku­fa ngo­ba si­bo­ne uNku­lu­nku­luy.

23 Ko­dwa umka­khe wa­thi ku­ye: Uba iNko­si ibi­tha­nda uku­si­bu­la­la, ibi­nga­yi­kwe­mu­ke­la esa­ndle­ni se­thu umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa lo­mni­ke­lo wo­ku­dla, nja­lo ibi­nga­yi­ku­si­tshe­ngi­sa zo­nke le­zi­zi­nto, nja­lo ibi­nga­yi­ku­si­zwi­sa nga­le­si­si­kha­thi izi­nto ezi­nje­nga­le­ziz.

24 Owe­si­fa­za­na wa­se­be­le­tha indo­da­na, wa­yi­tha ibi­zo la­yo wa­thi ngu­Sa­mso­nia; umfa­na wa­se­khu­la, le­Nko­si ya­mbu­si­sab.

25 UMo­ya we­Nko­si wa­se­qa­lac uku­mvu­sa enka­mbe­ni ka­Da­nid pha­ka­thi kwe­Zo­ra leE­shi­ta­wo­lie.

USa­mso­ni lo­we­si­fa­za­na we­Thi­mi­na­thi

14USa­mso­ni wa­se­se­hle­la eThi­mi­na­thi, wa­bo­na owe­si­fa­za­na eThi­mi­na­thi wa­ma­do­da­ka­zi ama­Fi­li­stia.

2 We­nyu­ka wa­ba­tshe­la oyi­se lo­ni­na wa­thi: Ngi­bo­ne owe­si­fa­za­na eThi­mi­na­thi wa­ma­do­da­ka­zi ama­Fi­li­sti. Nga­kho-ke ngi­tha­the­le­ni ye­na abe ngu­mkamib.

3 Ko­dwa uyi­se lo­ni­na ba­thi ku­ye: Ka­ku­la owe­si­fa­za­na yi­ni pha­ka­thi kwa­ma­do­da­ka­zi aba­fo­we­nu lo­ba pha­ka­thi kwa­bo bo­nke aba­ntu ba­ki­thic uku­thi uye­tha­tha umfa­zi ku­ma­Fi­li­sti anga­so­ka­ngad? USa­mso­ni wa­se­si­thi ku­yi­se: Ngi­tha­the­le ye­na ngo­ba ye­na uya­tha­nde­ka eme­hlwe­ni ami.

4 Ko­dwa uyi­se lo­ni­na ba­be­nga­zi uku­thi lo­kho ku­ve­la eNko­si­ni, uku­thi wa­ye­di­nga ithu­ba lo­ku­me­la­na la­ma­Fi­li­stie; ngo­ba nga­le­so­si­kha­thi ama­Fi­li­sti aye­bu­sa phe­zu ku­kaI­sra­ye­lif.

5 USa­mso­ni wa­se­se­hla lo­yi­se lo­ni­na esi­ya eThi­mi­na­thi, ba­fi­ka ezi­vi­ni­ni eThi­mi­na­thi, kha­nge­la-ke, ibho­ngo le­si­lwa­ne la­mbho­nge­lag.

6 UMo­ya we­Nko­si wa­se­fi­ka nga­ma­ndla phe­zu kwa­kheh; wa­li­da­bu­la nje­ngo­da­bu­la izi­nya­ne; nja­lo kwa­ku­nge­la­lu­tho esa­ndle­ni sa­khe; ko­dwa ka­ba­tshe­la­nga oyi­se lo­ni­na lo­kho akwe­nzi­le­yo.

7 Wa­se­se­hla, wa­khu­lu­ma lo­we­si­fa­za­na, nja­lo wa­ye­tha­nde­ka eme­hlwe­ni ka­Sa­mso­ni.

8 Le­mva kwe­zi­nsu­ku wa­bu­ye­la uku­ya­mtha­tha; wa­pha­mbu­ka uku­thi abo­ne isi­du­mbu se­si­lwa­ne, kha­nge­la-ke, kwa­ku­lo­mtshi­tshi we­nyo­si lo­lu­ju esi­du­nji­ni se­si­lwa­ne.

9 Wa­zi­tha­pha nge­za­ndla za­khe, wa­ha­mba, eha­mba esi­dla, wa­fi­ka ku­yi­se la­ku­ni­na, wa­ba­ni­ka, ba­dla. Ko­dwa ka­ba­tshe­la­nga uku­thi wa­ye­tha­phe ulu­ju esi­du­nji­ni se­si­lwa­ne.

10 Uyi­se wa­se­se­hla wa­ya ko­we­si­fa­za­na, lo­Sa­mso­ni we­nza idi­li kho­na, ngo­ba aye­se­nza nja­lo ama­ja­ha.

11 Kwa­se­ku­si­thi la­pho be­mbo­na ba­tha­tha aba­na­kwa­bo aba­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu uku­ze ba­be la­ye.

12 USa­mso­ni wa­se­si­thi ki­bo: Ake ngi­li­li­bhe nge­li­bhoi; uba li­nga­ngi­tshe­la lo­na ku­hle ensu­kwi­ni ezi­yi­si­kho­mbi­sa ze­di­lij, li­li­tho­le, ngi­za­li­ni­ka ize­mba­tho ze­le­mbu eli­hle ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­ze­mba­tho zo­ku­ntshi­ntsha ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thuk.

13 Ko­dwa uba li­nge­la­kho uku­ngi­tshe­la, kho­na li­na li­za­ngi­ni­ka ize­mba­tho ze­le­mbu eli­hle ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­ze­mba­tho zo­ku­ntshi­ntsha ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thul. Ba­se­be­si­thi ku­ye: Li­bha ili­bho la­kho uku­ze si­li­zwe.

14 Wa­se­si­thi ku­bo: Ko­dla­yo kwa­phu­ma uku­dla, la­ko­la­ma­ndla kwa­phu­ma oku­mna­ndi. Ko­dwa ba­be­nge­la­ku­li­cha­si­sa ili­bho ensu­kwi­ni ezi­nta­thu.

15 Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa ba­thi ku­mka­Sa­mso­ni: Hu­ga umka­kho uku­thi asi­cha­si­se­le ili­bhom, hle­zi si­ku­tshi­se le­ndlu ka­yi­hlo ngo­mli­lon. Li­si­nxu­se­le uku­thi li­si­tha­the­le esi­la­kho yi­ni? Akunja­lo yi­ni?

16 Umka­Sa­mso­ni wa­se­kha­la inye­mbe­zi pha­mbi kwa­khe wa­thi: Uya­ngi­zo­nda nje, ka­wu­ngi­tha­ndi; uwa­li­bhi­le ili­bho ama­do­da­na aba­ntu ba­ki­thi, ko­dwa mi­na ka­wu­ngi­tshe­la­ngao. Wa­se­si­thi ku­ye: Kha­nge­la uba­ba lo­ma­ma ka­ngi­ba­tshe­la­nga, we­na-ke ngi­za­ku­tshe­la yi­ni?

17 Wa­kha­la inye­mbe­zi pha­mbi kwa­khe insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa be­se­le­di­li. Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa wa­mtshe­la ngo­ba wa­mci­nde­ze­la ka­khu­lu. Wa­se­wa­tshe­la ama­do­da­na aba­ntu ba­ki­bop.

18 Ama­do­da omu­zi ase­si­thi ku­ye ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa ila­nga li­nga­ka­tsho­ni: Ku­yi­ni oku­mna­ndi okwe­dlu­la ulu­ju? Nja­lo ku­yi­ni oku­la­ma­ndla ku­le­si­lwa­ne? Wa­se­si­thi ki­wo: Uba be­li­nga­li­ma­nga nge­tho­ka­zi la­mi, be­li­nga­yi­ku­li­tho­la ili­bho la­mi.

19 UMo­ya we­Nko­si wa­se­fi­ka nga­ma­ndla phe­zu kwa­kheq, we­hle­la eA­shi­ke­lo­nir, wa­tsha­ya ku­wo ama­do­da anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, wa­tha­tha ize­mba­tho za­wo, wa­ni­ka ize­mba­tho zo­ku­ntshi­ntsha la­bo aba­be­cha­si­se ili­bhos. Intu­ku­the­lo ya­khe ya­si­vu­tha wa­se­se­nyu­ke­la endli­ni ka­yi­se.

20 Ko­dwa umka­Sa­mso­ni wa­ba ngo­wo­mna­kwa­bot, owa­ye­ngu­mnga­ne wa­kheu.

15Kwa­thi emva kwe­zi­nsu­ku ezi­thi­le, nge­si­kha­thi so­ku­vu­na ingqo­lo­yi, uSa­mso­ni we­the­ke­le­la umka­khe ele­zi­nya­ne le­mbu­zia. Wa­thi: Ka­ngi­nge­ne ku­mka­mi endli­ni. Ko­dwa uyi­se ka­mvu­me­la­nga uku­nge­na.

2 Uyi­se wa­se­si­thi: Isi­bi­li nga­khu­lu­ma uku­thi usu­mzo­nda lo­ku­mzo­nda; nga­kho nga­mni­ka umkha­phi wa­kho. Umna­wa­khe ka­mu­hle ku­la­ye yi­ni? Ngi­ya­ce­la, ka­be ngo­wa­kho esi­khu­ndle­ni sa­khe.

3 USa­mso­ni wa­se­si­thi ku­bo: Kha­the­si angi­la­ca­la ma­ye­la­na la­ma­Fi­li­sti nxa ngi­we­nze­la oku­bi.

4 Nga­kho uSa­mso­ni wa­ha­mba, wa­ba­mba ama­kha­nka anga­ma­khu­lu ama­tha­thu, wa­tha­tha izi­hla­nti, wa­fu­la­the­li­sa umsi­la uqo­nda­na lo­msi­la, wa­fa­ka isi­hla­nti pha­ka­thi kwe­mi­si­la emi­bi­li pha­ka­thi la­pha­ka­thi.

5 Kwa­thi ese­thu­nge­le umli­lo ezi­hla­nti­ni, wa­wa­ye­ke­la aha­mba ema­be­le­ni emi­yo ama­Fi­li­sti, wa­tshi­sa ku­su­ke­la ezi­nqu­nji­ni za­ma­be­leb ku­si­ya ema­be­le­ni emi­yo ku­si­ya le­zi­vi­ni­ni le­zi­hla­hla ze­mi­hlwa­thic.

6 Ama­Fi­li­sti ase­si­thi: Ngu­ba­ni owe­nze lo­khu? Ba­thi: USa­mso­ni, umkhwe­nya­na wo­mThi­mi­na; ngo­ba uthe­the umka­khe, wa­mni­ka umkha­phi wa­khe. Ama­Fi­li­sti ase­se­nyu­ka, amtshi­sa ye­na lo­yi­se ngo­mli­lod.

7 USa­mso­ni wa­se­si­thi ku­wo: La­nxa le­nze nja­lo, ka­nti ngi­za­phi­ndi­se­la ki­ni, emva kwa­lo­kho ngi­ye­ke­le.

8 Wa­se­ba­tsha­ya, umle­nze phe­zu kwe­tha­nga­zi, uku­bu­la­la oku­khu­lu. Wa­se­se­hla wa­hla­la ebha­lwi­ni lwe­dwa­lae leE­ta­muf.

USa­mso­ni unqo­ba ama­Fi­li­sti eLe­hi

9 Ama­Fi­li­sti ase­se­nyu­ka ami­sa inka­mba ko­Ju­da, asa­ba­la­lag eLe­hih.

10 Ama­do­da ako­Ju­da ase­si­thi: Le­nyu­ke­le­le­ni uku­me­la­na la­thi? Athi: Se­nyu­ke­le­le uku­bo­pha uSa­mso­ni, uku­ze se­nze ku­ye nje­nga­lo­kho akwe­nze ki­thi.

11 Kwa­se­ku­se­hla ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu ako­Ju­da aya ebha­lwi­ni lwe­dwa­la leE­ta­mui, athi ku­Sa­mso­ni: Ka­wa­zi yi­ni uku­thi ama­Fi­li­sti aya­si­bu­sa? Pho, ku­yi­ni lo­khu okwe­nze ki­thij? Wa­se­si­thi ki­bo: Nje­ngo­kwe­nza kwa­wo ki­mi nge­nze nja­lo ku­wo.

12 Ba­se­be­si­thi ku­ye: Se­hle­le uku­ku­bo­pha uku­ze si­ku­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­ma­Fi­li­sti. USa­mso­ni wa­se­si­thi ki­bo: Fu­nga­ni ki­mi uku­thi li­na ka­li­yi­ku­ngi­hla­se­la.

13 Ba­se­be­khu­lu­ma ku­ye ba­thi: Ha­tshi, ko­dwa si­za­ku­bo­pha lo­ku­ku­bo­pha, si­ku­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­wo, ko­dwa oqo­tho ka­si­yi­ku­ku­bu­la­la. Ba­se­be­mbo­pha nga­ma­go­da ama­bi­li ama­tshak, ba­me­nyu­sa edwa­le­ni.

14 Kwa­thi ese­fi­ki­le eLe­hi, ama­Fi­li­sti akla­ba­la­la emhla­nga­be­za. UMo­ya we­Nko­si wa­se­fi­ka nga­ma­ndla phe­zu kwa­khel, la­ma­go­da aye­se­nga­lwe­ni za­khe aba nje­nge­fi­la­ki­si etshi­swe ngo­mli­lo, le­zi­bo­pho za­khe za­nci­bi­li­ka za­su­ka eza­ndle­ni za­khem.

15 Wa­se­tho­la umhla­thi omu­tsha ka­ba­bhe­mi, we­lu­la isa­ndla sa­khe wa­wu­tha­tha, wa­tsha­ya nga­wo ama­do­da ayi­nku­lu­ngwa­nen.

16 USa­mso­ni wa­se­si­thi: Ngo­mhla­thi ka­ba­bhe­mi, inqu­mbi phe­zu kwe­zi­nqu­mbi, ngo­mhla­thi ka­ba­bhe­mi ngi­tsha­ye ama­do­da ayi­nku­lu­ngwa­ne.

17 Kwa­se­ku­si­thi ese­qe­di­le uku­khu­lu­ma wa­wu­la­hla umhla­thi esa­ndle­ni sa­khe, wa­yi­bi­za le­yo­nda­wo ngo­ku­thi iRa­ma­thi-Le­hi.

18 Wa­ye­so­mi­le ka­khu­lu, wa­kha­la eNko­si­ni wa­thi: We­na uni­ki­le lo­khu­ku­khu­lu­lwa oku­khu­lu nge­sa­ndla se­nce­ku ya­kho; kha­the­si-ke se­ngi­za­ku­fa ngo­ko­ma, ngi­we­le esa­ndle­ni sa­ba­nga­so­ka­nga yi­ni?

19 UNku­lu­nku­lu wa­se­qhe­ke­za igo­di ela­li­se­Le­hi, kwa­phu­ma ama­nzi ki­loo. Kwa­thi ese­na­thi­le, umo­ya wa­khe wa­bu­ya wa­qa­qa­bu­kap. Nga­lo­kho wa­bi­za ibi­zo la­wo ngo­ku­thi yiE­ni-Ha­ko­re, ose­Le­hi ku­ze ku­be la­mu­hla.

20 Wa­se­sa­hlu­le­la uI­sra­ye­li ensu­kwi­ni za­ma­Fi­li­sti imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­liq.

USa­mso­ni uya eGa­za

16USa­mso­ni wa­se­si­ya eGa­zaa, wa­bo­na kho­na umfa­zi, iwu­le, wa­nge­na ku­lo.

2Kwa­bi­kwa kwa­be­Ga­za ku­thi­wa: USa­mso­ni ufi­ki­le la­pha. Bamzi­nge­le­ze­la, ba­mca­tha­me­la ubu­su­ku bo­nke esa­ngwe­ni lo­mu­zi; ba­thu­la ubu­su­ku bo­nke be­si­thi: Ku­ze ku­kha­nye eku­se­ni, kho­na si­za­mbu­la­lab.

3 USa­mso­ni wa­se­la­la kwa­ze kwa­ba pha­ka­thi ko­bu­su­ku; wa­vu­ka pha­ka­thi ko­bu­su­ku, wa­ba­mba izi­va­lo ze­sa­ngo lo­mu­zi, le­nsi­ka zo­mbi­li, wa­zi­si­phu­na lo­mgo­qo, wa­kwe­tsha­ta ema­hlo­mbe akhe, wa­kwe­nyu­se­la engqo­nge­ni ye­nta­ba epha­mbi kwe­He­bro­ni.

USa­mso­ni lo­De­li­la

4 Kwa­thi emva kwa­lo­kho wa­tha­nda owe­si­fa­za­na esi­ho­tshe­ni se­So­re­kic, obi­zo la­khe li­ngu­De­li­la.

5 Nja­lo izi­pha­tha­ma­ndla za­ma­Fi­li­sti ze­nyu­ke­la ku­ye za­thi ku­yed: Mye­nge ubo­ne uku­thi aku­ku­phi ama­ndla akhe ama­khu­lue, lo­ku­thi si­nga­me­hlu­la nga­ni, uku­thi si­mbo­phe uku­ze si­mnqo­be. Thi­na-ke si­za­ku­ni­ka nga­mu­nye izi­nhla­mvu ze­si­li­va ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne le­khu­lu.

6 UDe­li­la wa­se­si­thi ku­Sa­mso­ni: Ake ungi­tshe­le uku­thi aku­ku­phi ama­ndla akho ama­khu­lu, lo­ku­thi unga­bo­tshwa nga­ni uku­ku­nqo­ba.

7 USa­mso­ni wa­se­si­thi ku­ye: Uba be­ngi­bo­pha nge­nta­mbo ezi­yi­si­kho­mbi­sa ezi­ntsha ezi­ngo­ma­nga, ngi­za­ku­ba bu­tha­ka­tha­ka ngi­be nje­ngo­mu­nye umu­ntu.

8 Izi­pha­tha­ma­ndla za­ma­Fi­li­sti za­se­zi­se­nyu­se­la ku­ye inta­mbo ezi­yi­si­kho­mbi­sa ezi­ntsha ezi­ngo­ma­nga; wa­se­mbo­pha nga­zo.

9 Aba­ca­the­me­yo-ke ba­hla­la la­ye endli­ni enga­pha­ka­thi; wa­se­si­thi ku­ye: Ama­Fi­li­sti aphe­zu kwa­kho, Sa­mso­ni! Wa­zi­qa­mu­la inta­mbo nje­nge­nta­mbo ye­fi­la­ki­si iqa­mu­ka nxa isi­zwa umli­lo. Nga­kho ama­ndla akhe ka­wa­zi­wa­nga.

10 UDe­li­la wa­se­si­thi ku­Sa­mso­ni: Kha­nge­la, udla­le nga­mi wa­ngi­tshe­la ama­nga. Kha­the­si ake ungi­tshe­le uku­thi unga­bo­tshwa nga­ni.

11 Wa­se­si­thi ku­ye: Uba be­nga­ngi­bo­pha lo­ku­ngi­bo­pha nga­ma­go­da ama­tsha oku­nge­nzi­wa­nga mse­be­nzi nga­wof, ngi­za­ku­ba bu­tha­ka­tha­ka ngi­be nje­ngo­mu­nye umu­ntug.

12 Nga­kho uDe­li­la wa­tha­tha ama­go­da ama­tsha, wa­mbo­pha nga­woh, wa­thi ku­ye: Ama­Fi­li­sti aphe­zu kwa­kho, Sa­mso­ni! Aba­ca­the­me­yo ba­be­hle­zi endli­ni enga­pha­ka­thi. Ko­dwa wa­wa­qa­mu­la asu­ka enga­lwe­ni za­khe nje­ngo­mnxe­ba.

13 UDe­li­la wa­se­si­thi ku­Sa­mso­ni: Ku­ze ku­be kha­the­si udla­le nga­mi, wa­ngi­tshe­la ama­nga; ngi­tshe­la uku­thi unga­bo­tshwa nga­ni. Wa­se­si­thi ku­ye: Uba use­lu­ka ama­xha enwe­le ze­kha­nda la­mi ayi­si­kho­mbi­sa nge­zi­nta­mbo eze­lu­ki­we­yoi.

14 Wa­se­wa­qi­ni­sa nge­si­kho­nkwa­ne; wa­thi ku­ye: Ama­Fi­li­sti aphe­zu kwa­kho, Sa­mso­ni! Wa­se­vu­ka ebu­tho­ngwe­ni ba­khe, wa­su­sa isi­kho­nkwa­ne se­se­lu­ki­so le­nta­mbo eze­lu­ki­we­yo.

15 Wa­se­si­thi ku­ye: Unga­tsho nja­ni uku­thi: Ngi­ya­ku­tha­nda; nxa inhli­zi­yo ya­kho inge­la­mi? Le­zi­zi­kha­thi ezi­nta­thu udla­le nga­mi, ka­wu­ngi­tshe­la­nga uku­thi aku­ku­phi ama­ndla akho ama­khu­luj.

16 Kwa­se­ku­si­thi la­pho emci­nde­ze­la nga­ma­zwi akhe insu­ku zo­nke, wa­mkha­tha­za, kwa­ze kwa­thi umphe­fu­mu­lo wa­khe wa­da­bu­ka kwa­ze kwa­ba se­ku­fe­nik.

17 Nga­kho wa­mtshe­la inhli­zi­yo ya­khe yo­nke wa­thi ku­ye: Impu­co ka­yi­za­nga ize phe­zu kwe­kha­nda la­mi, ngo­ba ngi­ngu­mNa­zi­ri ka­Nku­lu­nku­lu ku­su­ke­la esi­za­lwe­ni si­ka­ma­ma. Uba ngi­phu­cwa, ama­ndla ami aza­su­ka ki­mi, ngi­be bu­tha­ka­tha­ka ngi­be nje­nga­ye wo­nke umu­ntul.

18 La­pho uDe­li­la ebo­na uku­thi umtshe­le inhli­zi­yo ya­khe yo­nke, wa­thu­ma wa­bi­za izi­pha­tha­ma­ndla za­ma­Fi­li­sti esi­thi: Ye­nyu­ka­ni nga­le­si­si­kha­thi, ngo­ba ungi­tshe­le inhli­zi­yo ya­khe yo­nke. Izi­pha­tha­ma­ndla za­ma­Fi­li­sti za­se­zi­se­nyu­ke­la ku­ye, za­le­tha ima­li esa­ndle­ni sa­zom.

19 Wa­se­mla­li­sa ubu­tho­ngo ema­do­lwe­ni akhe, wa­bi­za umu­ntu, wa­mge­li­sa ama­xha ayi­si­kho­mbi­sa enwe­le ze­kha­nda la­khe. Wa­se­qa­la uku­mhlu­pha, la­ma­ndla akhe asu­ka ku­yen.

20 Wa­se­si­thi: Ama­Fi­li­sti aphe­zu kwa­kho, Sa­mso­ni! Wa­se­vu­ka ebu­tho­ngwe­ni ba­khe wa­thi: Ngi­za­phu­ma nje­nga­kwe­zi­nye izi­kha­thi, ngi­zi­nyi­ki­nyeo. Ko­dwa ye­na wa­ye­nga­zi uku­thi iNko­si isu­ki­le ku­yep.

21 Kho­na ama­Fi­li­sti amba­mba, amko­po­la ame­hlo, ame­hli­se­la eGa­za, ambo­pha nge­zi­bo­pho ze­thu­siq; nja­lo wa­ye­cho­la ento­lo­ngwe­ni.

22 Ko­dwa inwe­le ze­kha­nda la­khe za­qa­la uku­khu­la emva ko­ku­phu­cwa kwa­kher.

Uku­fa ku­ka­Sa­mso­ni

23 Kho­na izi­pha­tha­ma­ndla za­ma­Fi­li­sti za­bu­tha­na uku­ze zi­hla­be­le uDa­go­ni unku­lu­nku­lu wa­zo umhla­tshe­lo omkhu­lus, zi­tho­ko­ze, za­thi: Unku­lu­nku­lu we­thu uni­ke­le uSa­mso­ni isi­tha se­thu esa­ndle­ni se­thu.

24 La­pho aba­ntu be­mbo­na ba­du­mi­sa unku­lu­nku­lu wa­bo, ngo­ba ba­thi: Unku­lu­nku­lu we­thu uni­ke­le esa­ndle­ni se­thu isi­tha se­thu, ngi­tsho umchi­thi we­li­zwe la­ki­thi, nja­lo owe­nza ba­ba ba­ne­ngi aba­bu­le­we­yo be­thut.

25 Kwa­se­ku­si­thi la­pho inhli­zi­yo za­bo zi­tho­ko­zau ba­thi: Bi­za­ni uSa­mso­ni uku­ze aze­si­dla­le­la. Ba­se­be­mbi­za uSa­mso­ni eve­la ento­lo­ngwe­ni, wa­dla­la pha­mbi kwa­bo. Ba­se­be­mmi­sa pha­ka­thi kwe­zi­nsi­ka.

26 USa­mso­ni wa­se­si­thi emfa­ne­ni owa­ye­mba­mbe nge­sa­ndla: Ngi­ye­ke­la ngi­thi­nte izi­nsi­ka indlu emi phe­zu kwa­zo uku­ze nge­ya­me ku­zo.

27 Indlu ya­yi­gcwe­le-ke abe­si­li­sa la­be­si­fa­za­na; la­zo zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla za­ma­Fi­li­sti za­zi­kho­na, la­phe­zu­lu epha­hle­ni kwa­ku­kho­na abe­si­li­sa la­be­si­fa­za­na aba­nga­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu aba­be­bu­ke­le uSa­mso­ni edla­la.

28 USa­mso­ni wa­se­kha­la eNko­si­ni wa­thi: Nko­si Je­ho­va, ngi­khu­mbu­le ngi­ya­ku­nce­nga, ungi­qi­ni­se ngi­ya­ku­nce­nga, ku­phe­la nga­le­si­si­kha­thi, Nku­lu­nku­lu, uku­ze ngi­zi­phi­ndi­se­le ngo­ku­phi­ndi­se­la oku­ko­dwa ku­ma­Fi­li­sti nge­nxa ya­me­hlo ami ama­bi­liv.

29 USa­mso­ni wa­se­ba­mba insi­ka ezi­mbi­li ezi­pha­ka­thi, indlu eya­yi­mi ku­zo, wa­qi­na nga­zo, enye nge­sa­ndla sa­khe so­ku­ne­ne le­nye nge­sa­ndla sa­khe so­kho­hlow.

30 USa­mso­ni wa­se­si­thi: Mi­na ka­ngi­fe la­ma­Fi­li­sti. Wa­se­kho­tha­ma nga­ma­ndla; nja­lo indlu ya­we­la phe­zu kwe­zi­pha­tha­ma­ndla la­phe­zu kwa­bo bo­nke aba­ntu aba­be­ku­yo. Nga­kho aba­fa­yo aba­bu­la­la eku­fe­ni kwa­khe ba­be ba­ne­ngi okwe­dlu­la la­bo aba­bu­la­la empi­lwe­ni ya­khe.

31 Kwa­se­ku­se­hla aba­fo­wa­bo la­be­ndlu yo­nke ka­yi­se, ba­mtha­tha, ba­me­nyu­sa, ba­ya­mngcwa­be­la pha­ka­thi kwe­Zo­ra leE­shi­ta­wo­li engcwa­be­ni li­ka­Ma­no­wa uyi­sex. Ye­na wa­hlu­le­la uI­sra­ye­li imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­liy.

UMi­ka le­ndlu ya­khe ye­zi­tho­mbe

17Kwa­ku­kho­na-ke umu­ntu we­nta­be­ni ya­koE­fra­yi­mia, obi­zo la­khe la­li­ngu­Mi­kab.

2 Wa­se­si­thi ku­ni­na: Izi­nhla­mvu ze­si­li­va ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne le­khu­lu eza­tha­thwa ku­we, owa­qa­le­ki­sa nga­zo, nja­lo wa­khu­lu­ma endle­be­ni za­mi, kha­nge­la, le­yo­ma­li iki­mi, mi­na nga­yi­tha­tha. Uni­na wa­se­si­thi: Ka­wu­bu­si­swe eNko­si­ni, ndo­da­na ya­mic.

3 Wa­thi ese­zi­bu­yi­se­le ku­ni­na izi­nhla­mvu ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne le­khu­lu ze­si­li­va, uni­na wa­thi: Nga­se­ngi­se­hlu­ka­ni­si­le lo­ku­se­hlu­ka­ni­se­la iNko­si isi­li­va sa­mi si­ve­la esa­ndle­ni sa­mi si­be nge­se­ndo­da­na ya­mi, uku­ze nge­nze isi­tho­mbe esi­ba­zi­we­yod le­si­tho­mbe esi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sae. Kha­the­si-ke ngi­za­si­bu­yi­se­la ku­we.

4 Ko­dwa wa­yi­bu­yi­se­la ima­li ku­ni­na. Uni­na wa­se­tha­tha izi­nhla­mvu ze­si­li­va ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li, wa­zi­ni­ka umkha­ndif, owe­nza nga­zo isi­tho­mbe esi­ba­zi­we­yog le­si­tho­mbe esi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sah; za­se­zi­si­ba se­ndli­ni ka­Mi­kai.

5 Nja­lo lo­wo­mu­ntu uMi­ka wa­ye­le­ndlu ya­bo­nku­lu­nku­lu, we­nza i-e­fo­di*j la­ma­the­ra­fik, we­hlu­ka­ni­sa omu­nye wa­ma­do­da­na akhe, uku­ze abe ngu­mpri­sti wa­khe.

6 Nga­le­zo­nsu­ku kwa­ku­nge­la­nko­si koI­sra­ye­lil; wo­nke umu­ntu wa­ye­se­nza okwa­ku­lu­ngi­le eme­hlwe­ni akhem.

7 Nja­lo kwa­ku­kho­na ija­ha le­Bhe­the­le­he­ma-Ju­dan, elo­se­ndo lu­ka­Ju­da, ela­li­ngu­mLe­vi, nja­lo la­hla­la nje­ngo­we­zi­zwe kho­na.

8 Lo­wo­mu­ntu wa­se­su­ka emzi­ni, eBhe­the­le­he­ma-Ju­da, uku­ya­hla­la nje­ngo­we­zi­zwe la­pho aye­nga­tho­la kho­na inda­wo. Wa­fi­ka enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mi, endli­ni ka­Mi­kao, eha­mba nge­ndle­la ya­khe.

9 UMi­ka wa­se­si­thi ku­ye: Uve­la nga­phi? Wa­se­si­thi ku­ye: Ngi­ngu­mLe­vi we­Bhe­the­le­he­ma-Ju­da, ngi­ya uku­ya­hla­la nje­ngo­we­zi­zwe la­pho engi­nga­tho­la kho­na inda­wo.

10 UMi­ka wa­se­si­thi ku­ye: Hla­la la­mi, ube ki­mip ngu­ba­ba lo­mpri­stiq, mi­na ngi­za­ku­ni­ka izi­nhla­mvu ze­si­li­va ezi­li­tshu­mi ngo­mnya­kar, le­zi­gqo­ko zo­ku­gqo­ka, lo­ku­dla kwa­kho. UmLe­vi wa­se­nge­na.

11 UmLe­vi wa­vu­ma uku­hla­la la­lo­wo­mu­ntu; nja­lo ija­ha la­ba ku­ye nje­ngo­mu­nye wa­ma­do­da­na akhes.

12 UMi­ka wa­me­hlu­ka­ni­sa umLe­vit, ija­ha la­se­li­si­ba ngu­mpri­sti wa­kheu, la­ba se­ndli­ni ka­Mi­ka.

13 UMi­ka wa­se­si­thi: Kha­the­si ngi­ya­zi uku­thi iNko­si iza­nge­nze­la oku­hle, ngo­ba ngi­lo­mLe­vi ongu­mpri­sti.

UMi­ka la­ba­ko­Da­ni

18Nga­le­zo­nsu­ku kwa­ku­nge­la­nko­si koI­sra­ye­lia; la­nga­le­zo­nsu­ku isi­zwe sa­ko­Da­ni sa­zi­di­nge­la ili­fa lo­ku­hla­la, ngo­ba ku­ze ku­be nga­lo­lo­su­ku ba­be­nga­we­lwa­nga yi­li­fa pha­ka­thi kwe­zi­zwe za­koI­sra­ye­lib.

2 Aba­ntwa­na ba­ko­Da­ni ba­se­be­thu­ma ama­do­da ama­hla­nu ave­la ku­se­ndo lwa­bo esu­ka ema­phe­the­lwe­ni abo, ama­qha­we, eve­la eZo­ra leE­shi­ta­wo­lic, uku­hlo­la ili­zwe lo­ku­li­phe­nyad. Ba­se­be­si­thi ku­wo: Ha­mba­ni li­phe­nye ili­zwe. Ase­fi­ka enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mi, endli­ni ka­Mi­ka, ala­la kho­nae.

3 Ese­ndli­ni ka­Mi­ka wo­na ala­zi ili­zwi le­ja­ha umLe­vi; ase­phe­ndu­ke­la kho­na athi ku­ye: Ngu­ba­ni owa­ku­le­tha la­pha? Nja­lo we­nza­ni la­pha? Nja­lo ula­ni la­pha?

4 Wa­se­si­thi ki­wo: UMi­ka unge­nze­le ka­nje la­ka­nje; ungi­qa­tshi­le, se­ngi­ngu­mpri­sti wa­khef.

5 Ase­si­thi ku­ye: Ake ubu­zeg uNku­lu­nku­lu uku­ze sa­zi uku­thi indle­la ye­thu esi­ha­mba nga­yo iza­phu­me­le­la yi­nih.

6 Umpri­sti wa­se­si­thi ki­bo: Ha­mba­ni ngo­ku­thu­la. Indle­la ye­nu eli­ha­mba nga­yo ipha­mbi kwe­Nko­sii.

7 Ase­ha­mba la­wo­ma­do­da ama­hla­nu, aya­fi­ka eLa­yi­shi, abo­na aba­ntu aba­pha­ka­thi kwa­yo, be­hle­zi bo­nwa­bi­le, ngo­kwe­ndle­la ya­ma­Si­do­ni, be­lo­ku­thu­la, be­nge­thu­ki lu­thoj, kwa­ku­nge­la­ma­hlu­le­li eli­zwe­ni uku­ba­thi­ba, ba­be­kha­tsha­na la­ma­Si­do­ni, be­nga­se­be­nze­la­ni la­mu­ntu.

8 Ase­fi­ka ku­ba­fo­wa­bo eZo­ra leE­shi­ta­wo­lik, aba­fo­wa­bo ba­se­be­si­thi ku­wo: Lithi­ni?

9 Ase­si­thi: Su­ku­ma­ni ase­nyu­ke si­me­la­ne la­bo, ngo­ba si­bo­ni­le ili­zwel, kha­nge­la­ni-ke, li­hle ka­khu­lu; pho li­na li­thu­le? Li­nga­vi­la­phi uku­ya­nge­na uku­dla ili­fa le­li­zwem.

10 Eku­fi­ke­ni kwe­nu kho­na li­za­fi­ka eba­ntwi­ni abo­nwa­bi­le­yo le­li­zwe­ni eli­ba­nzin inhla­ngo­thi zo­mbi­li, ngo­ba uNku­lu­nku­lu uli­ni­ke­le esa­ndle­ni se­nu; inda­wo la­pho oku­nga­swe­le­ki lu­tho kho­na eli­zwe­nio.

11 Ase­su­ka la­pho eve­la ku­se­ndo lwa­ba­ko­Da­ni eZo­ra leE­shi­ta­wo­lip ama­do­da anga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha ehlo­mi­le izi­kha­li ze­mpi,

12 enyu­ka ami­sa inka­mba eKi­ri­ya­thi-Je­ya­ri­mi ko­Ju­daq. Nge­nxa ya­lo­kho ayi­bi­za le­yo­nda­wo ngo­ku­thi yi­Ma­ha­ne-Da­nir ku­ze ku­be la­mu­hla; kha­nge­la ise­mu­va kwe­Ki­ri­ya­thi-Je­ya­ri­mis.

13 Ase­se­dlu­la esu­ka la­pho, aya enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mi, afi­ka endli­ni ka­Mi­kat.

14 Kho­na ama­do­da ama­hla­nu aye­ha­mbi­le uku­hlo­la ili­zwe iLa­yi­shi aphe­ndu­la athi ku­ba­fo­wa­bou: Li­ya­zi yi­ni uku­thi ku­le­zi­zi­ndlu ku­kho­na i-e­fo­di* la­ma­the­ra­fi le­si­tho­mbe esi­ba­zi­we­yo le­si­tho­mbe esi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa? Nga­kho-ke ca­ba­nga­ni eli­za­kwe­nzav.

15 Ase­pha­mbu­ke­la kho­na, aya endli­ni ye­ja­ha umLe­vi endli­ni ka­Mi­ka, ambu­za impi­lo.

16 Ama­do­da anga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha aye­hlo­mi­le nge­zi­kha­li ze­mpi, aye­nga­ba­ntwa­na ba­ko­Da­ni, ase­si­ma eku­nge­ne­ni kwe­sa­ngow.

17 La­wo­ma­do­da ama­hla­nu aye­ha­mbi­le uku­hlo­la ili­zwe enyu­ka ange­na la­phox atha­tha isi­tho­mbe esi­ba­zi­we­yo, le-e­fo­di, la­ma­the­ra­fi, le­si­tho­mbe esi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­say, umpri­sti ese­mi eku­nge­ne­ni kwe­sa­ngo la­ma­do­da anga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha aye­bhi­nce izi­kha­li ze­mpi.

18 La-ke ese­nge­ni­le endli­ni ka­Mi­ka atha­tha isi­tho­mbe esi­ba­zi­we­yo, i-e­fo­di, la­ma­the­ra­fi, le­si­tho­mbe esi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa, umpri­sti wa­thi ki­wo: Le­nza­ni?

19 Ase­si­thi ku­ye: Thu­la, ba­mba umlo­mo wa­kho, uha­mbe la­thiz, ube ngu­ba­ba ki­thi lo­mpri­sti. Ku­ngco­no yi­ni uku­thi ube ngu­mpri­sti we­ndlu yo­mu­ntu oye­dwa ku­mbe uku­thi ube ngu­mpri­sti we­si­zwe lo­se­ndo lwa­koI­sra­ye­lia?

20 Le­nhli­zi­yo yo­mpri­sti ya­tho­ko­za, wa­se­tha­tha i-e­fo­di la­ma­the­ra­fi le­si­tho­mbe esi­ba­zi­we­yo, wa­nge­na pha­ka­thi kwa­ba­ntub.

21 Ba­se­be­phe­ndu­ka be­ha­mba, ba­be­ka aba­ntwa­nya­na le­zi­fu­yo le­mpa­hla pha­mbi kwa­boc.

22 Se­be­kha­tsha­na lo­mu­zi ka­Mi­ka, ama­do­da aye­se­zi­ndli­ni eza­zi­se­du­ze le­ndlu ka­Mi­ka abi­ze­lwa nda­wo­nye aba­fi­ca aba­ntwa­na ba­ko­Da­ni.

23 Ame­me­za aba­ntwa­na ba­ko­Da­ni. Ba­se­be­phe­ndu­la ubu­so ba­bo ba­thi ku­Mi­ka: Ula­ni uku­ze li­bu­tha­ne?

24 Wa­se­si­thi: Li­the­the onku­lu­nku­lu ba­mi enga­be­nza­yo, lo­mpri­sti, la­ha­mba; pho ngi­se­se­la­ni? Ku­yi­ni lo­kho eli­ku­tsho ki­mi: Uhlu­tshwa yi­nid?

25 Aba­ntwa­na ba­ko­Da­ni ba­se­be­si­thi ku­ye: Ili­zwi la­kho ka­li­nge­zwa­ka­li pha­ka­thi kwe­thu, hle­zi ama­do­da alo­la­ka aku­hla­se­le, ula­hle­ke­lwe yi­mpi­lo ya­kho le­mpi­lo ya­be­ndlu ya­kho.

26 Ba­se­be­zi­ha­mbe­la nge­ndle­la ya­bo aba­ntwa­na ba­ko­Da­ni. La­pho uMi­ka ese­bo­ni­le uku­thi ba­la­ma­ndla ku­la­ye, wa­phe­ndu­ka wa­bu­ye­la endli­ni ya­khe.

27 Bo­na ba­se­be­tha­tha lo­kho uMi­ka aye­kwe­nzi­le lo­mpri­sti owa­ye­la­ye, ba­fi­ka eLa­yi­shi eba­ntwi­ni aba­be­lo­ku­thu­la be­nge­thu­ki lu­thoe, ba­ba­tsha­ya ngo­bu­kha­li be­nke­mba, ba­tshi­sa umu­zi ngo­mli­lof.

28 Nja­lo kwa­ku­nge­kho umkhu­lu­li, ngo­ba wa­wu­kha­tsha­na le­Si­do­nig, be­nga­se­be­nze­la­ni la­mu­ntu. Wa­wu­se­si­ho­tshe­ni esa­si­nga­se­Be­ti-Re­ho­bih. Ba­se­be­sa­kha umu­zi, ba­hla­la ki­wo.

29 Ba­se­be­bi­za ibi­zo lo­mu­zi ngo­ku­thi yi­Da­nii nge­bi­zo li­ka­Da­ni uyi­se owa­za­le­lwa uI­sra­ye­lij. Ko­dwa ibi­zo lo­mu­zi la­li­yi­La­yi­shi ku­qa­lak.

30 Aba­ntwa­na ba­ko­Da­ni ba­se­be­zi­mi­se­la isi­tho­mbe esi­ba­zi­we­yo. Nja­lo uJo­na­tha­ni indo­da­na ka­Ge­re­sho­ma, indo­da­na ka­Ma­na­sel, ye­na la­ma­do­da­na akhe ba­be­nga­ba­pri­sti be­si­zwe sa­ko­Da­ni kwa­ze kwa­ba lu­su­ku lo­ku­thu­njwa kwe­li­zwem.

31 Ba­se­be­zi­mi­se­la isi­tho­mbe esi­ba­zi­we­yo si­ka­Mi­ka aye­se­nzi­le, zo­nke izi­nsu­ku indlu ka­Nku­lu­nku­lu ise­Shi­lon.

UmLe­vi othi­le lo­mfa­zi wa­khe

19Kwa­se­ku­si­thi nga­le­zo­nsu­ku, ku­nge­la­nko­si koI­sra­ye­lia, kwa­ku­lo­mLe­vi othi­le owa­ye­hla­la nje­ngo­we­zi­zwe ece­le­ni eli­kha­tsha­na le­nta­ba ya­koE­fra­yi­mib, owa­zi­tha­the­la umfa­zi, umfa­zi omnci­nya­ne eBhe­the­le­he­ma-Ju­dac.

2 Lo­wo­mfa­zi wa­khe omnci­nya­ne wa­phi­nga eme­le­ne la­ye, wa­su­ka ku­ye wa­ya endli­ni ka­yi­se eBhe­the­le­he­ma-Ju­da, wa­ba la­pho izi­nya­nga ezi­ne ezi­gcwe­le­yo.

3 Umka­khe wa­se­su­ku­ma wa­mla­nde­la uku­ya­khu­lu­ma enhli­zi­ywe­ni ya­khe uku­thi ambu­yi­se, le­ja­ha la­khe li­la­ye la­bo­ba­bhe­mi aba­bi­li. Umfa­zi wa­se­mnge­ni­sa endli­ni ka­yi­se; kwa­thi uyi­se we­nto­mbi embo­na wa­tho­ko­za uku­hla­nga­na la­ye.

4 Uyi­se­za­la, uyi­se we­nto­mba­za­na, wa­mli­ba­zi­sa; wa­se­hla­la la­ye insu­ku ezi­nta­thu; ba­se­be­si­dla ba­na­tha ba­la­la kho­na ubu­su­ku.

5 Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­ne, la­pho be­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, wa­su­ku­ma uku­thi aha­mbe; ko­dwa uyi­se we­nto­mba­za­na wa­thi ku­mkhwe­nya­na wa­khe: Qi­ni­sa inhli­zi­yo ya­kho ngo­ce­zu lwe­si­nkwa; le­mva kwa­lo­kho li­za­ha­mba.

6 Nga­kho ba­hla­la ba­dla ba­na­tha bo­ba­bi­li nda­wo­nye. Uyi­se we­nto­mba­za­na wa­se­si­thi endo­de­ni: Ake wa­ne­le ula­le ubu­su­ku utho­ko­zi­se inhli­zi­yo ya­khod.

7 Indo­da isi­su­ku­ma uku­thi iha­mbe, ko­dwa uyi­se­za­la wa­yi­ci­nde­ze­la ya­ze ya­bu­ya ya­la­la la­pho ubu­su­kue.

8 Ya­si­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu ngo­su­ku lwe­si­hla­nu uku­ze iha­mbe. Uyi­se we­nto­mba­za­na wa­se­si­thi: Ake uqi­ni­se inhli­zi­yo ya­kho. Ba­se­be­li­ba­la ila­nga la­ze la­kho­tha­ma, ba­dla bo­ba­bi­lif.

9 La­pho indo­da isu­ku­ma uku­thi iha­mbe, yo­na lo­mfa­zi wa­yo omnci­nya­ne le­ja­ha la­yo, uyi­se­za­la, uyi­se we­nto­mba­za­na, wa­thi ku­yo: Kha­nge­la, kha­the­si ila­nga se­li­tsho­na, se­ku­za­ku­hlwa; ake ula­le ubu­su­ku; kha­nge­la, ila­nga se­li­kho­the­me, la­la ubu­su­ku la­pha, uku­ze inhli­zi­yo ya­kho itho­ko­ze. Ku­sa­sa-ke li­za­vu­ka ngo­vi­vi ngo­ha­mbo lwe­nu, uye ethe­nte­ni la­kho.

10 Ko­dwa indo­da ka­yi­tha­nda­nga uku­la­la ubu­su­ku, ko­dwa ya­su­ku­ma ya­ha­mba, ya­fi­ka ma­qo­nda­na le­Je­bu­si eyi­Je­ru­sa­le­ma. Ya­yi­la­bo­ba­bhe­mi aba­bi­li aba­bo­tshe­lwe izi­hla­lo; lo­mfa­zi wa­yo omnci­nya­ne wa­ye­la­yog.

11 Se­be­se­du­ze le­Je­bu­si ila­nga la­se­li­tsho­ni­le ka­khu­lu, ija­ha la­se­li­si­thi enko­si­ni ya­lo: Ake uha­mbe, si­pha­mbu­ke­le ku­lo umu­zi wa­ma­Je­bu­si, si­la­le kho­na ubu­su­ku.

12 Inko­si ya­yo ya­si­si­thi ku­yo: Ka­si­yi­ku­pha­mbu­ke­la emzi­ni we­si­zwe onge­yi­si­wo wa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ko­dwa si­za­dlu­le­la eGi­be­yah.

13 Ya­si­si­thi ence­kwi­ni ya­yo: Wo­za si­so­nde­le kwe­nye ya­le­zo­zi­nda­wo, si­ye­la­la ubu­su­ku eGi­be­ya ku­mbe eRa­mai.

14 Ba­se­be­se­dlu­la be­ha­mba; ila­nga la­ba­tsho­ne­la edu­ze le­Gi­be­ya eya­ko­Bhe­nja­mi­ni.

15 Ba­se­be­pha­mbu­ka la­pho uku­ze ba­nge­ne ba­la­le ubu­su­ku eGi­be­ya. Ese­nge­ni­le wa­hla­la pha­nsi emda­nge­ni wo­mu­zi, ngo­ba kwa­ku­nge­kho mu­ntu owa­be­mu­ke­la endli­ni ya­khe uku­ze ba­la­le ubu­su­kuj.

16 Kha­nge­la-ke, kwa­fi­ka ixhe­gu li­ve­la emse­be­nzi­ni wa­lo ensi­mi­ni ku­si­hlwa. Lo­wo­mu­ntu la­ye wa­ye­ve­la enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mi; ye­na-ke wa­hla­la nje­ngo­we­zi­zwe eGi­be­yak. Ko­dwa aba­ntu ba­le­yo­nda­wo ba­be­nga­ba­ko­Bhe­nja­mi­nil.

17 Ese­pha­ka­mi­se ame­hlo akhe wa­bo­na lo­wo­mu­ntu, isi­ha­mbi, emda­nge­ni wo­mu­zi, nja­lo ixhe­gu la­thi: Uya nga­phi, nja­lo uve­la nga­phi?

18 Wa­se­si­thi ku­lo: Si­ye­dlu­la si­ve­la eBhe­the­le­he­ma-Ju­da, si­ya ece­le­ni eli­kha­tsha­na le­nta­ba ya­koE­fra­yi­mi; ngi­ve­la la­pho. Be­ngi­ye eBhe­the­le­he­ma-Ju­da, ko­dwa se­ngi­si­ya endli­ni ye­Nko­si; ko­dwa ka­ku­la­mu­ntu onge­mu­ke­la endli­nim.

19 Ku­be ka­nti ku­la­ma­hla­nga lo­ku­dla kwa­bo­ba­bhe­mi be­thu, nja­lo ku­le­si­nkwa fu­thi le­wa­yi­ni la­mi lo­kwe­nce­ku­ka­zi ya­kho lo­kwe­ja­ha eli­le­nce­ku za­khon; ka­ku­swe­le­ka­nga lu­thoo.

20 Le­lo­xhe­gu la­se­li­si­thi: Uku­thu­la ka­ku­be ku­we. Ko­dwa zo­nke inswe­lo za­kho zi­phe­zu kwa­mip. Ku­phe­la unga­la­li emda­nge­niq.

21 Nga­kho la­se­li­mnge­ni­sa endli­ni ya­lo, la­ni­ka oba­bhe­mi uku­dla. Ba­se­be­ge­za inya­wo za­bo, ba­dla ba­na­thar.

22 Be­sa­tho­ko­zi­sa inhli­zi­yo ya­bo, kha­nge­la, ama­do­da omu­zi, aba­ntwa­na aba­thi­le ba­ka­Bhe­li­ya­lis, ayi­zi­nge­le­ze­la indlu, etsha­ya esi­va­lwe­ni, akhu­lu­ma ku­mni­ni­ndlu, ixhe­gu, esi­thi: Khu­pha lo­wo­mu­ntu onge­ne endli­ni ya­kho, uku­ze si­ma­zit.

23 Umu­ntu, umni­ni­ndlu, wa­se­phu­ma wa­ya ki­wo, wa­thi ki­wo: Ha­tshi, ba­fo­we­thu, ngi­ya­li­ce­la, li­nge­nzi oku­bi; lo­khu lu­mu­ntu enge­ni­le endli­ni ya­miu, li­nge­nzi lo­bu­bu­thu­thav.

24 Kha­nge­la­ni, indo­da­ka­zi ya­mi eyi­nto­mbi emsu­lwa, lo­mfa­zi wa­khe omnca­new. Ake ngi­ba­khu­phe­le ki­ni. Li­ba­tho­bi­sex, le­nze ki­bo oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni enu; ko­dwa ku­lu­mu­ntu li­nge­nzi li­nto yo­bu­thu­thay.

25 Ko­dwa la­wo­ma­do­da ka­wa­tha­nda­nga uku­mla­le­la. Nga­kho lo­wo­mu­ntu wa­se­ba­mba umfa­zi wa­khe omnca­ne, wa­mkhu­phe­la ki­bo pha­ndle. Nja­lo ama­zi amdlo­va ubu­su­ku bo­nke kwa­ze kwa­saz. Kwa­thi ema­da­bu­ka­ku­sa amye­ke­la wa­ha­mba.

26 Ngo­vi­vi lo­ku­sa owe­si­fa­za­na we­za wa­we­la pha­nsi emnya­ngo we­ndlu yo­mu­ntu la­pho okwa­ku­kho­na inko­si ya­khe, kwa­ze kwa­kha­nyaa.

27 Inko­si ya­khe ya­si­vu­ka eku­se­ni, ya­vu­la imi­nya­ngo ye­ndlu, ya­phu­ma uku­ze iha­mbe nge­ndle­la ya­yo; kha­nge­la-ke, umfa­zi, umfa­zi wa­khe omnca­ne wa­ye­we­le emnya­ngo we­ndlu, le­za­ndla za­khe zi­phe­zu ko­mbu­ndub.

28 Ya­si­si­thi ku­ye: Su­ku­ma, si­ha­mbe. Ko­dwa ka­ku­phe­ndu­la­nga mu­ntu. Ya­si­mkhwe­za ku­ba­bhe­mi; indo­da ya­su­ka ya­ya enda­we­ni ya­yoc.

29 La­pho isi­fi­ki­le endli­ni ya­yo ya­tha­tha ingqa­mu, ya­mba­mba umfa­zi wa­yo omnca­ne ya­mqu­ma­qu­ma la­ma­tha­mbo akhe izi­qa ezi­li­tshu­mi la­mbi­li; ya­mthu­me­la ku­yo yo­nke imi­ngce­le ya­koI­sra­ye­lid.

30 Kwa­se­ku­si­thi bo­nke aba­ku­bo­na­yo ba­thi: Ka­ku­ka­ze kwe­nze­ke nja­lo ka­ku­ka­ze ku­bo­nwe oku­nje ku­su­ke­la ngo­su­ku aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li abe­nyu­ka nga­lo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the ku­ze ku­be la­mu­hla. Na­ka­na­ni nga­lo­kho, le­lu­le­ke, li­khu­lu­mee.

Aba­nye aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­lwa la­ba­ko­Bhe­nja­mi­ni

20Kho­na bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­phu­ma, inhla­nga­no yo­nke ya­bu­tha­na nje­nga­mu­ntu mu­nyea, ku­su­ke­la eDa­ni ku­si­ya eBhe­ri­she­bha le­li­zwe le­Gi­le­ya­dib, eNko­si­ni eMi­zi­pac.

2 Nja­lo indu­na za­bo bo­nke aba­ntu, za­zo zo­nke izi­zwe za­koI­sra­ye­li, za­zi­mi­sa eba­ndle­ni la­ba­ntu ba­ka­Nku­lu­nku­lud, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­ne za­ma­do­da aha­mba nge­nya­wo, ahwa­tsha inke­mbae.

3 (A­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni ba­se­be­si­zwa uku­thi aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­be­nyu­ke­le eMi­zi­pa.) Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­si­thi: Tsho­no, lo­bu­bu­bi be­nzi­wa nja­ni?

4 Indo­da engu­mLe­vi, indo­da ya­lo­wo owe­si­fa­za­na owa­ye­bu­le­we, ya­si­phe­ndu­la ya­thi: Nga­fi­ka eGi­be­ya enge­ya­ko­Bhe­nja­mi­ni, mi­na lo­mfa­zi wa­mi omnca­ne, uku­ze si­la­le kho­naf.

5 Aba­hla­lig be­Gi­be­ya ba­se­be­ngi­vu­ke­la, ba­zi­nge­le­ze­la indlu be­me­le­ne la­mi ebu­su­ku, be­fu­na uku­ngi­bu­la­la, ba­mdlo­va umfa­zi wa­mi omnca­ne, wa­ze wa­fah.

6 Nga­se­ngi­mba­mba umfa­zi wa­mi omnca­ne, nga­mqu­ma izi­qa, nga­mthu­me­la eli­zwe­ni lo­nke le­li­fa la­koI­sra­ye­lii, ngo­ba be­nza ama­nya­la lo­bu­wu­la koI­sra­ye­lij.

7 Kha­nge­la­ni, li­na lo­nke li­nga­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, pha­ni­ni ili­zwi le­se­lu­le­ko se­nu la­phak.

8 Aba­ntu bo­nke ba­se­be­su­ku­ma nje­nga­mu­ntu mu­nye be­si­thi: Asi­yi­ku­ya, ngu­lo­wo ethe­nte­ni la­khe, nja­lo asi­yi­ku­pha­mbu­ke­la, ngu­lo­wo endli­ni ya­khe.

9 Ko­dwa kha­the­si, na­nsi into esi­za­ye­nza ku­yo iGi­be­ya. Siza­me­la­na la­yo nge­nka­thol,

10 si­tha­the aba­ntu aba­li­tshu­mi pha­ka­thi kwe­khu­lu ezi­zwe­ni zo­nke za­koI­sra­ye­li, le­khu­lu pha­ka­thi kwe­nku­lu­ngwa­ne, le­nku­lu­ngwa­ne pha­ka­thi kwe­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi, uku­ze ba­tha­the­le aba­ntu umpha­ko, uku­ze, nxa se­be­fi­ke eGi­be­ya ko­Bhe­nja­mi­ni, be­nze ngo­ko­bu­wu­la bo­nke aba­be­nze koI­sra­ye­li.

11 Nga­kho wo­nke ama­do­da akoI­sra­ye­li ahla­nga­nye­la umu­zi, nje­nga­mu­ntu mu­nye emo­ya mu­nye.

12 Izi­zwe za­koI­sra­ye­li za­se­zi­thu­ma ama­do­da esi­zwe­ni so­nke sa­ko­Bhe­nja­mi­ni zi­si­thi: Yi­bu­bi ba­ni lo­bu obe­nze­ke pha­ka­thi kwe­num?

13 Nga­kho-ke ani­ke­le­ni la­wo­ma­do­da, aba­ntwa­na ba­ka­Bhe­li­ya­li, aba­se­Gi­be­ya uku­ze si­wa­bu­la­len, si­su­se ubu­bi koI­sra­ye­lio. Ko­dwa aba­ko­Bhe­nja­mi­ni ka­ba­fu­na­nga uku­la­le­la ili­zwi la­ba­fo­wa­bo, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

14 Ko­dwa aba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni ba­bu­tha­na be­ve­la emi­zi­ni ba­ya eGi­be­ya, uku­ze ba­phu­me uku­ya empi­ni la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

15 Aba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni ba­se­be­ba­lwa nga­lo­lo­su­ku be­ve­la emi­zi­ni, ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­thu­phap ahwa­tsha inke­mbaq, nga­pha­ndle kwa­ba­hla­li be­Gi­be­ya, aba­ba­lwa ba­ba nga­ma­do­da anga­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa akhe­thi­we­yo.

16 Pha­ka­thi kwa­bo bo­nke la­ba­ba­ntu kwa­ku­la­ma­do­da akhe­thi­we­yo anga­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa anga­ma­nxe­le; wo­nke la aye­ji­ki­je­la ili­tshe nge­sa­vu­tha enwe­le­ni enga­khu­thir.

17 Ama­do­da akoI­sra­ye­li ase­ba­lwa, nga­pha­ndle ku­ka­Bhe­nja­mi­ni, ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­nes ahwa­tsha inke­mbat; wo­nke la aye­nga­ma­do­da empi.

18 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­su­ku­ma be­nyu­ke­la eBhe­the­liu, ba­bu­za uNku­lu­nku­lu ba­thi: Ngu­ba­ni pha­ka­thi kwe­thu oza­kwe­nyu­ke­la ku­qa­la empi­ni la­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­niv? INko­si ya­si­si­thi: Ngu­Ju­da ku­qa­law.

19 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­vu­ka eku­se­ni, ba­mi­sa inka­mba ma­qo­nda­na le­Gi­be­ya.

20 Ama­do­da akoI­sra­ye­li ase­phu­ma uku­ya empi­ni lo­Bhe­nja­mi­ni; ama­do­da akoI­sra­ye­li azi­hle­le­la uku­me­le­na la­bo empi­ni eGi­be­ya.

21 Aba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni ba­se­be­phu­ma eGi­be­ya, ba­bhu­bhi­se­la emhla­ba­thi­ni koI­sra­ye­li nga­lo­lo­su­ku ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li.

22 Aba­ntu, ama­do­da akoI­sra­ye­li, ba­se­be­zi­qi­ni­sa ba­hle­la fu­thi impi ku­le­yo­nda­wo aba­be­zi­hle­le­le kho­na ngo­su­ku lo­ku­qa­la.

23 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­se­nyu­ka ba­kha­la inye­mbe­zi pha­mbi kwe­Nko­si kwa­ze kwa­hlwa. Ba­bu­za eNko­si­ni ba­thi: Ngi­so­nde­le yi­ni fu­thi empi­ni ngi­me­la­ne la­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni umfo­we­thu? INko­si ya­si­si­thi: Ye­nyu­ka­ni li­me­la­ne la­yex.

24 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­so­nde­la eba­ntwa­ne­ni ba­ko­Bhe­nja­mi­ni ngo­su­ku lwe­si­bi­li.

25 UBhe­nja­mi­ni wa­se­phu­ma eGi­be­ya eme­le­ne la­bo ngo­su­ku lwe­si­bi­li, ba­bu­ya ba­bhu­bhi­se­la emhla­ba­thi­ni eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi le­zi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li; bo­nke la­bo ba­hwa­tsha inke­mbay.

26 Nga­kho bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li la­bo bo­nke aba­ntu be­nyu­ka ba­fi­ka eBhe­the­li, ba­kha­la inye­mbe­zi ba­hla­la la­pho pha­mbi kwe­Nko­si, ba­zi­la uku­dla nga­lo­lo­su­ku kwa­ze kwa­hlwa, ba­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa le­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la pha­mbi kwe­Nko­siz.

27 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­bu­za eNko­si­ni (ngo­ba umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no si­ka­Nku­lu­nku­lu wa­wu­la­pho nga­le­zo­nsu­kua,

28 lo­Phi­ne­ha­si indo­da­na kaE­le­ya­za­re indo­da­na kaA­ro­nib we­ma pha­mbi kwa­wo nga­le­zo­nsu­kuc) be­si­thi: Ngi­bu­ye ngi­phi­nde yi­ni uku­phu­ma impi ngi­me­le­ne la­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni umfo­we­thu, lo­ba ngi­ye­ke­le? INko­si ya­si­si­thi: Ye­nyu­ka­ni, ngo­ba ku­sa­sa ngi­za­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­kho.

29 Nga­kho uI­sra­ye­li wa­mi­sa aba­ca­tha­mi ma­qo­nda­na le­Gi­be­ya inhla­ngo­thi zo­nked.

30 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­se­nyu­ka uku­me­la­na la­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni ngo­su­ku lwe­si­tha­thu, ba­zi­hle­le­la uku­me­la­na le­Gi­be­ya nje­nga­kwe­zi­nye izi­kha­thi.

31 Aba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni ba­se­be­phu­ma uku­me­la­na la­ba­ntu, ba­do­nswa be­su­ka emzi­ni, ba­qa­la uku­tsha­ya eba­ntwi­ni, uku­bu­la­la nje­nga­kwe­zi­nye izi­kha­thi, emi­gwa­qwe­ni emi­khu­lu, enye ya­zo eye­nyu­ke­la eBhe­the­li le­nye eya eGi­be­ya ema­gce­ke­ni, pho­se ama­do­da anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu akoI­sra­ye­li.

32 Aba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni ba­se­be­si­thi: Se­be­tsha­yi­we pha­mbi kwe­thu nje­nga­ku­qa­lae. Ko­dwa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­thi: Asi­ba­le­ke­ni, si­ba­do­nse be­su­ka emzi­ni ba­ye emi­gwa­qwe­ni emi­khu­lu.

33 Wo­nke ama­do­da akoI­sra­ye­li ase­vu­ka enda­we­ni za­wo, azi­hle­la eBha­li-Ta­ma­ri, la­ba­ca­tha­mi ba­koI­sra­ye­li ba­vu­mbu­lu­ka enda­we­ni ya­bo ema­dle­lwe­ni eGi­be­ya.

34 Kwa­se­ku­si­za ku­ve­la ma­qo­nda­na le­Gi­be­ya ama­do­da akhe­thi­we­yo azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi eve­la kuI­sra­ye­li wo­nke; le­mpi ya­ba nzi­ma. Ko­dwa bo­na ba­be­nga­zi uku­thi ubu­bi bu­za­tsha­ya phe­zu kwa­bof.

35 INko­si ya­si­mtsha­ya uBhe­nja­mi­ni pha­mbi ku­kaI­sra­ye­li. Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­bhu­bhi­sa ko­Bhe­nja­mi­ni ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu le­khu­lu eli­lo­dwa nga­lo­lo­su­ku; bo­nke la­ba ba­hwa­tsha inke­mba.

36 Aba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni ba­se­be­bo­na uku­thi se­be­tsha­yi­we, ngo­ba ama­do­da akoI­sra­ye­li amde­de­la uBhe­nja­mi­ni, ngo­ba be­the­mbe aba­ca­tha­mi aba­be­ba­mi­se ma­qo­nda­na le­Gi­be­ya.

37 La­ba­ca­tha­mi ba­pha­ngi­sag ba­hla­se­la iGi­be­ya ba­qhu­be­ka ba­tsha­ya umu­zi wo­nke ngo­bu­kha­li be­nke­mbah.

38 Kwa­se­ku­si­ba le­si­bo­ni­so esi­mi­si­we­yo pha­ka­thi kwa­ma­do­da akoI­sra­ye­li la­ba­ca­tha­mi so­ku­thu­nqi­sa insi­ka ye­ntu­thu enku­lu eve­la emzi­ni.

39 Kwa­thi ama­do­da akoI­sra­ye­li aphe­ndu­ka empi­ni, uBhe­nja­mi­ni wa­qa­li­sa uku­wa­tsha­ya uku­bu­la­la ema­do­de­ni akoI­sra­ye­li pho­se ama­do­da anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, ngo­ba ba­thi: Isi­bi­li atsha­yi­we lo­ku­tsha­ywa pha­mbi kwe­thu nje­nge­mpi­ni ya­ku­qa­lai.

40 Kwa­thi iye­zi li­qa­li­sa uku­thu­nqa li­phu­ma emzi­ni, insi­ka ye­ntu­thuj, uBhe­nja­mi­ni enye­mu­ku­la, kha­nge­la-ke ila­nga­bi lo­mu­zi le­nyu­ke­la ema­zu­lwi­nik.

41 La­pho ama­do­da akoI­sra­ye­li etshi­bi­li­ka, ama­do­da ako­Bhe­nja­mi­ni atsha­ywa lu­va­lo, ngo­ba abo­na uku­thi ubu­bi se­bu­we­hle­le.

42 Nga­kho afu­la­the­la pha­mbi kwa­ma­do­da akoI­sra­ye­li esi­ya endle­le­ni ye­nka­nga­la; ko­dwa impi ya­wa­na­ma­the­la, la­la­bo aba­phu­ma emi­zi­ni ba­wa­bhu­bhi­sa pha­ka­thi kwa­bol.

43 Ba­mha­nqa uBhe­nja­mi­ni, ba­xo­tsha­na la­bo, ba­ba­nya­the­le­la pha­nsi lu­la, kwa­ze kwa­ba ma­qo­nda­na le­Gi­be­ya la­pho oku­phu­ma kho­na ila­ngam.

44 Kwa­se­ku­si­wa ko­Bhe­nja­mi­ni ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi le­zi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li; wo­nke la aye­nga­ma­qha­we.

45 Ba­se­be­phe­ndu­ka ba­ba­le­ke­la enka­nga­lan edwa­le­ni le­Ri­mo­nio. Ba­kho­tho­za ki­bo emi­gwa­qwe­ni emi­khu­lu aba­ntu aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nu, ba­ba­na­ma­the­la kwa­ze kwa­ba se­Gi­de­yo­mu, ba­tsha­ya fu­thi ki­bo aba­ntu aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­lip.

46 Nga­kho bo­nke aba­wa­yo ko­Bhe­nja­mi­ni mhla­lo­kho ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu, ama­do­da ahwa­tsha inke­mba; bo­nke la­bo ba­be­nga­ma­qha­weq.

47 Ko­dwa ama­do­da anga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha aphe­ndu­ka aba­le­ke­lar enka­nga­la edwa­le­ni le­Ri­mo­ni; ahla­la edwa­le­ni le­Ri­mo­ni inya­nga ezi­nes.

48 Ama­do­da akoI­sra­ye­li ase­bu­ye­la eba­ntwa­ne­ni ba­ko­Bhe­nja­mi­ni, aba­tsha­ya ngo­bu­kha­li be­nke­mba, ku­su­ke­la emzi­ni wo­nke ku­si­ya ezi­nya­ma­za­ne­ni, nja­lo ku­si­ya ku­kho ko­nke okwa­fi­cwa­yo. La­yo yo­nke imi­zi aba­yi­fi­ca­yo ba­yi­thu­nge­la ngo­mli­lo.

Aba­ko­Bhe­nja­mi­ni ba­zi­tha­the­la aba­fa­zi

21Ama­do­da akoI­sra­ye­li aye­fu­ngi­le-ke eMi­zi­paa esi­thi: Ka­ku­kho la­mu­nye we­thu oza­ni­ka indo­da­ka­zi ya­khe ku­Bhe­nja­mi­ni ibe ngu­mkakhe.

2 Aba­ntu ba­se­be­si­za eBhe­the­li, ba­hla­la la­pho pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu kwa­ze kwa­hlwa, ba­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­bo ba­kha­la inye­mbe­zi ngo­ku­kha­la oku­khu­lu.

3 Ba­se­be­si­thi: Ku­nga­ni, O Nko­si, Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, kwe­nze­ke lo­khu koI­sra­ye­li uku­thi ku­si­le­le la­mu­hla isi­zwe esi­so­dwa koI­sra­ye­lib?

4 Kwa­se­ku­si­thi ku­si­sa aba­ntu ba­vu­ka ngo­vi­vi, ba­kha ila­thi la­pho, ba­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa le­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­lac.

5 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­si­thi: Ngu­ba­ni ezi­zwe­ni zo­nke za­koI­sra­ye­li onge­nyu­ke­la­nga eba­ndle­ni eNko­si­ni? Ngo­ba kwe­nzi­wa isi­fu­ngo esi­khu­lu nga­lo­wo onge­nyu­ke­la­nga eNko­si­ni eMi­zi­pa ku­thi­wa: Uza­bu­la­wa lo­ku­bu­la­wad.

6 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­zi­so­la nge­nxa ka­Bhe­nja­mi­ni umfo­wa­bo, ba­thi: Ku­qu­nyi­we la­mu­hla isi­zwe esi­so­dwa si­su­ke koI­sra­ye­li.

7 Si­za­be­nze­la­ni aba­se­le­yo nga­ba­fa­zi, ngo­ba thi­na si­fu­ngi­le nge­Nko­si uku­thi ka­si­yi­ku­ba­ni­ka ema­do­da­ka­zi­ni ethu abe ngo­mkabo?

8 Ba­se­be­si­thi: Yi­si­phi ezi­zwe­ni za­koI­sra­ye­li esi­nge­nyu­ke­la­nga eNko­si­ni eMi­zi­pa? Kha­nge­la-ke ka­ku­za­nga lo­ye­dwa enka­mbe­ni ove­la eJa­be­shi-Gi­le­ya­di uku­ya eba­ndle­nie.

9 Ngo­ba aba­ntu ba­be­ba­li­we, kha­nge­la-ke, kwa­ku­nge­kho mu­ntu ku­ba­hla­li be­Ja­be­shi-Gi­le­ya­di la­pho.

10 Nga­kho inhla­nga­no ya­thu­ma kho­na ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li awa­ma­qha­we ama­khu­lu, ba­wa­la­ya ba­thi: Ha­mba­ni li­ye­tsha­ya aba­hla­li be­Ja­be­shi-Gi­le­ya­di ngo­bu­kha­li be­nke­mba, la­be­si­fa­za­na la­ba­ntwa­nya­naf.

11 Yi­le into eli­za­ye­nza: Li­za­tsha­ba­la­li­sa wo­nke owe­si­li­sa la­ye wo­nke owe­si­fa­za­na owa­zi uku­la­la lo­we­si­li­sag.

12 Ba­se­be­tho­la pha­ka­thi kwa­ba­hla­li be­Ja­be­shi-Gi­le­ya­di ama­nka­za­na anga­ma­khu­lu ama­ne izi­nto­mbi ezi­msu­lwa ezi­nga­ya­za­nga indo­da ngo­ku­la­la lo­we­si­li­sa; ba­se­be­wa­le­tha enka­mbe­ni eShi­lo, ese­li­zwe­ni le­Kha­na­nih.

13 Inhla­nga­no yo­nke ya­si­thu­me­la ya­khu­lu­ma la­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni aba­be­se­dwa­le­ni le­Ri­mo­ni; ba­me­me­ze­la uku­thu­la ki­boi.

14 UBhe­nja­mi­ni wa­se­bu­ya nga­le­so­si­kha­thi, ba­ba­ni­ka abe­si­fa­za­na aba­be­ba­gci­ne be­phi­la kwa­be­si­fa­za­na be­Ja­be­shi-Gi­le­ya­di, ko­dwa ngo­ku­nja­lo ka­ba­ba­ne­la­ngaj.

15 Aba­ntu ba­se­be­zi­so­la nge­nxa ka­Bhe­nja­mi­ni ngo­ba iNko­si ya­ye­nze ukwe­hlu­ka­na ezi­zwe­ni za­koI­sra­ye­lik.

16 Aba­da­la be­nhla­nga­no ba­se­be­si­thi: Si­za­be­nze­la­ni aba­se­le­yo nga­ba­fa­zi, ngo­ba abe­si­fa­za­na ba­chi­thi­we ko­Bhe­nja­mi­nil?

17 Ba­se­be­si­thi: Ku­me­le ku­be le­li­fa la­ba­phu­nyu­ki­le­yo ba­ko­Bhe­nja­mi­ni, uku­ze isi­zwe si­nga­tsha­ba­la­li­swa koI­sra­ye­li.

18 Ko­dwa thi­na ka­si­la­kho uku­ba­ni­ka aba­fa­zi ema­do­da­ka­zi­ni ethu, ngo­ba aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­fu­ngi­le be­si­thi: Ka­qa­le­ki­swe lo­wo oni­ka uBhe­nja­mi­ni umfa­zim.

19 Ba­se­be­si­thi: Kha­nge­la­ni, ku­lo­mkho­si we­Nko­si eShi­lo imi­nya­ka nge­mi­nya­ka enge­nya­ka­tho kwe­Bhe­the­lin, la­pho oku­phu­ma kho­na ila­nga ko­mgwa­qo omkhu­luo owe­nyu­ka usu­ka eBhe­the­lip ku­si­ya eShe­ke­maq, la­nge­ni­ngi­zi­mu kwe­Le­bo­na.

20 Nga­kho ba­la­ya aba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni be­si­thi: Ha­mba­ni li­ye­ca­tha­ma ezi­vi­ni­ni,

21 li­bo­ne, nja­lo kha­nge­la­ni, nxa ama­do­da­ka­zi eShi­lo ese­phu­ma uku­gi­da imi­gi­do, kho­na li­za­phu­ma ezi­vi­ni­ni li­zi­ba­mbe­le ngu­lo­wo la­lo­wo umfa­zi wa­khe ema­do­da­ka­zi­ni eShi­lo, li­ye eli­zwe­ni la­ko­Bhe­nja­mi­nir.

22 Ku­za­ku­thi nxa oyi­se lo­ba aba­ne­wa­bo be­fi­ka be­so­la ki­thi, si­za­ku­thi ki­bo: Se­nze­le­ni umu­sa nge­nxa ya­bo, ngo­ba ka­si­ba­tha­the­la­nga ngu­lo­wo la­lo­wo umfa­zi wa­khe empi­ni, ngo­ba li­na ka­li­ba­ni­ka­nga wo­na nga­le­si­si­kha­thi uku­thi li­ca­le­ke.

23 Nga­kho aba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni be­nza nja­lo, ba­thu­mba aba­fa­zi ngo­kwe­na­ni la­bo kwa­ba­gi­da­yo aba­ba­hlwi­tha­yo; ba­ha­mba ba­bu­ye­la eli­fe­ni la­bo, ba­kha imi­zi, ba­hla­la ki­yos.

24 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­chi­the­ka be­su­ka la­pho nga­le­so­si­kha­thi, ngu­lo­wo la­lo­wo wa­ya esi­zwe­ni sa­khe la­ku­se­ndo lwa­khe; ba­se­be­phu­ma be­su­ka la­pho, ngu­lo­wo la­lo­wo wa­ya eli­fe­ni la­khe.

25 Nga­le­zo­nsu­ku kwa­ku­nge­la­nko­si koI­sra­ye­li. Wo­nke umu­ntu wa­ye­se­nza okwa­ku­lu­ngi­le eme­hlwe­ni akhet.

UGWA­LO

LU­KA­RU­THE

URu­the lo­Na­wo­mi

1Kwa­se­ku­si­thi ensu­kwi­ni aba­hlu­le­lia aba­hlu­le­la nga­zo kwa­ba kho­na indla­lab eli­zwe­ni. Umu­ntu we­Bhe­the­le­he­ma-Ju­dac wa­se­ha­mba uku­ya­hla­la nje­ngo­we­zi­zwe eli­zwe­ni la­ko­Mo­wa­bi, ye­na lo­mka­khe la­ma­do­da­na akhe ama­bi­li.

2 Nja­lo ibi­zo la­lo­wo­mu­ntu la­li­nguE­li­me­le­ki, le­bi­zo lo­mka­khe la­li­ngu­Na­wo­mi, le­bi­zo la­ma­do­da­na akhe ama­bi­li la­li­ngu­Ma­he­lo­ni lo­Ki­li­yo­ni, amaE­fra­thad eBhe­the­le­he­ma-Ju­da. Ba­se­be­si­za eli­zwe­ni la­ko­Mo­wa­bie, ba­ba kho­na.

3 UE­li­me­le­ki umka­Na­wo­mi wa­se­si­fa, wa­se­tshi­ywa ye­na la­ma­do­da­na akhe wo­ma­bi­li.

4 Ase­zi­tha­the­la aba­fa­zi ama­Mo­wa­bi­ka­zi, ibi­zo lo­mu­nye la­li­nguO­pha, le­bi­zo lo­mu­nye la­li­ngu­Ru­the. Ba­se­be­hla­la kho­na pho­se imi­nya­ka eli­tshu­mi.

5 Ba­se­be­si­fa la­bo bo­ba­bi­li oMa­he­lo­ni lo­Ki­li­yo­ni; owe­si­fa­za­na wa­se­tshi­ywa nga­ba­ntwa­na ba­khe bo­ba­bi­li la­yi­ndo­da ya­khe.

6 Wa­se­su­ku­ma ye­na la­bo­ma­lo­ka­za­na ba­khe wa­bu­ye­la esu­ka ese­li­zwe­ni la­ko­Mo­wa­bi, ngo­ba wa­ye­se­zwi­le eli­zwe­ni la­ko­Mo­wa­bi uku­thi iNko­si iha­mbe­le aba­ntu ba­yof ngo­ku­ba­ni­ka uku­dlag.

7 Nga­kho wa­phu­ma enda­we­ni la­pho aye­kho­na la­bo­ma­lo­ka­za­na ba­khe bo­ba­bi­li ka­nye la­ye, ba­ha­mba endle­le­ni uku­bu­ye­la eli­zwe­ni la­ko­Ju­da.

8 UNa­wo­mi wa­se­si­thi ku­bo­ma­lo­ka­za­na ba­khe bo­ba­bi­li: Ha­mba­ni li­bu­ye­le ngu­lo­wo la­lo­wo endli­ni ka­ni­na; iNko­si ka­yi­le­nze­le umu­sah nje­ngo­ba le­nza kwa­ba­fi­le­yoi la­ki­mi.

9 INko­si ka­yi­li­ni­ke uku­thi li­tho­le uku­phu­mu­laj, ngu­lo­wo la­lo­wo endli­ni yo­mka­khe. Wa­se­ba­nga, ba­se­be­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­bo ba­kha­la inye­mbe­zi.

10 Ba­se­be­si­thi ku­ye: Isi­bi­li, si­za­bu­ye­la la­we eba­ntwi­ni ba­ki­ni.

11 Ko­dwa uNa­wo­mi wa­thi: Bu­ye­la­ni, ma­do­da­ka­zi ami, li­za­ha­mbe­la­ni la­mi? Ka­mbe ngi­se­la­ma­do­da­na esi­swi­ni sa­mi uku­thi abe ngo­mke­nuk?

12 Bu­ye­la­ni, ma­do­da­ka­zi ami, zi­ha­mbe­le­ni, ngo­ba se­ngi­mda­la ka­khu­lu uku­thi ngi­be le­ndo­da. Lo­ba ngi­nga­thi ngi­le­the­mba lo­ku­thi la­mi nga­lo­bu­bu­su­ku ngi­be le­ndo­da, nja­lo ngi­za­le ama­do­da­na,

13 be­li­nga­wa­li­nde­la yi­ni aze akhu­le? Be­li­nga­zi­vi­mbe­la li­nga­bi le­ndo­da yi­ni? Ha­tshi, ma­do­da­ka­zi ami, ngo­ba ku­ya­ba­ba ka­khu­lu ki­mi ku­la­ki­ni uku­thi isa­ndla se­Nko­si si­phu­me uku­me­la­na la­mil.

14 Ba­se­be­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­bo ba­kha­la inye­mbe­zi fu­thi. UO­pha wa­se­ma­nga uni­na­za­la, ko­dwa uRu­the wa­na­ma­the­la ku­ye.

15 Wa­se­si­thi: Kha­nge­la, umka­mfo­we­nu use­bu­ye­le eba­ntwi­ni ba­ki­bo la­ku­bo­nku­lu­nku­lu ba­khe; bu­ye­la umla­nde­le umka­mfo­we­num.

16 Ko­dwa uRu­the wa­thi: Unga­ngi­nce­ngi uku­thi ngi­ku­tshi­ye, ngi­bu­ye­le ngi­ye­ke­le uku­ku­la­nde­la; ngo­ba la­pho oya kho­na, ngi­za­ku­ya kho­na, la­la­pho ola­la kho­na, ngi­za­la­la kho­na. Aba­ntu ba­kho ba­nga­ba­ntu ba­min, lo­Nku­lu­nku­lu wa­kho ungu­Nku­lu­nku­lu wa­mi;

17 la­pho oza­fe­la kho­na, ngi­za­fe­la kho­na, ngi­ngcwa­tshe­lwe la­pho. INko­si ka­ye­nze nja­lo ki­mio ngo­ku­nja­lo ye­nge­ze­le­le, ngo­ba yi­ku­fa ku­phe­la oku­za­kwe­hlu­ka­ni­sa pha­ka­thi kwa­mi la­we.

18 Kwa­thi ese­bo­ni­le uku­thi uzi­mi­se­lep uku­ha­mba la­ye wa­se­ye­ke­la uku­khu­lu­ma ku­ye.

19 Ba­se­be­ha­mba bo­ba­bi­li ba­ze ba­fi­ka eBhe­the­le­he­ma. Kwa­se­ku­si­thi se­be­fi­ki­le eBhe­the­le­he­ma umu­zi wo­nke wa­ya­lu­ze­la nge­nxa ya­boq, ba­thi: Lo ngu­Na­wo­mi yi­ni?

20 Wa­se­si­thi ki­bo: Li­nga­ngi­bi­zi ngo­ku­thi Na­wo­mi, li­ngi­bi­ze ngo­ku­thi Ma­ra; ngo­ba uSo­ma­ndla ungi­phe­the ngo­ku­ba­ba oku­khu­lur.

21 Mi­na nga­su­ka ngi­gcwe­le, nja­lo iNko­si ingi­bu­yi­se ngi­nge­la­lu­thos. Li­ngi­bi­ze­la­ni ngo­ku­thi Na­wo­mi lo­khu iNko­si ifa­ka­ze ime­la­ne la­mi, lo­So­ma­ndla ungi­hlu­phi­le?

22 Wa­bu­ye­la ngo­ku­nja­lo uNa­wo­mi lo­Ru­the umMo­wa­bi­ka­zi uma­lo­ka­za­na wa­khe ka­nye la­ye, owa­bu­ye­la eve­la eli­zwe­ni la­ko­Mo­wa­bi. Bo­na-ke ba­fi­ka eBhe­the­le­he­ma eku­qa­li­se­ni kwe­si­vu­no se­bha­li*t.

URu­the ukho­tho­za ema­si­mi­ni ka­Bho­wa­zi

2Nja­lo uNa­wo­mi wa­ye­le­si­hlo­bo so­mka­khea, umu­ntu oli­qha­we ono­thi­le­yo owo­se­ndo lu­kaE­li­me­le­ki, le­bi­zo la­khe la­li­ngu­Bho­wa­zib.

2 URu­the umMo­wa­bi­ka­zi wa­se­si­thi ku­Na­wo­mi: Ake ngi­ye ema­si­mi­ni, ngi­ye­kho­tho­za okwe­zi­khwe­bu nge­mva kwa­lo­wo engi­za­tho­la umu­sa eme­hlwe­ni akhec. Wa­se­si­thi ku­ye: Ha­mba, ndo­da­ka­zi ya­mi.

3 Wa­se­ha­mba wa­fi­ka wa­kho­tho­za ensi­mi­ni nge­mva kwa­ba­vu­ni. Wa­qa­bu­ka efi­ka ku­ngxe­nye ye­nsi­mu ka­Bho­wa­zi owa­ye­ngo­wo­se­ndo lu­kaE­li­me­le­ki.

4 Kha­nge­la-ke, uBho­wa­zi wa­fi­ka eve­la eBhe­the­le­he­ma, wa­se­si­thi ku­ba­vu­ni: INko­si ibe la­nid. Ba­se­be­si­thi ku­ye: INko­si iku­bu­si­se.

5 UBho­wa­zi wa­se­si­thi ence­kwi­ni ya­khe eya­yi­be­kwe phe­zu kwa­ba­vu­ni: Le yi­nto­mbi ka­ba­ni?

6 Ince­ku eya­yi­be­kwe phe­zu kwa­ba­vu­ni ya­si­phe­ndu­la ya­thi: Yi­nto­mbi umMo­wa­bi­ka­zi eya­bu­ya lo­Na­wo­mi eve­la eli­zwe­ni la­ko­Mo­wa­bie.

7 Ya­si­si­thi: Ake ngi­kho­tho­ze ngi­bu­the pha­ka­thi kwe­zi­thu­ngo nge­mva kwa­ba­vu­ni. Nga­kho ifi­ki­le, iqhu­be­ki­le ku­su­ke­la eku­se­ni ku­ze ku­be kha­the­si; lo­ku­hla­la kwa­yo endli­ni ku­nci­nya­ne.

8 UBho­wa­zi wa­se­si­thi ku­Ru­the: Ka­wu­zwa yi­ni, ndo­da­ka­zi ya­mi? Unga­yi­kho­tho­za kwe­nye insi­mu, fu­thi unge­dlu­li usu­ke la­pha, ko­dwa una­ma­the­le la­pha ema­nto­mba­za­ne­ni ami.

9 Ame­hlo akho ka­wa­be se­nsi­mi­ni ayi­vu­na­yo, uwa­la­nde­le. Angi­thi ngi­wa­la­yi­le ama­ja­ha uku­thi anga­ku­thi­nti. Nxa usu­wo­mi­le uye ezi­mbi­ze­ni, una­the ku­lo­khu ama­ja­ha aku­khi­le­yo.

10 Kho­na wa­thi mbo ngo­bu­sof ba­khe wa­kho­tha­me­la emhla­ba­thi­ni, wa­thi ku­ye: Ngi­tho­le­la­ni umu­sa eme­hlwe­ni akho uku­thi ungi­na­nze lo­khu ngi­ngo­we­zi­zwe­ni?

11 UBho­wa­zi wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Ku­tshe­ngi­si­we lo­ku­tshe­ngi­swa ki­mi ko­nke owa­kwe­nze­la unyo­ko­za­la emva ko­ku­fa kwe­ndo­da ya­khog, uku­thi utshi­ye uyi­hlo lo­nyo­ko le­li­zwe lo­ku­za­lwa kwa­kho, we­za eba­ntwi­ni owa­wu­nga­ba­zi nga­pha­mbi­li.

12 INko­si ka­yi­wu­vu­ze umse­be­nzi wa­khoh, se­nga­thi umvu­zo wa­kho ophe­le­le­yo ka­wu­ve­le eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, oze nga­pha­nsi kwe­mpi­ko za­yo uku­phe­phe­lai.

13 Wa­se­si­thi: Ake ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akhoj, nko­si ya­mi, ngo­ba ungi­du­du­zi­le, nja­lo ngo­ba ukhu­lu­me enhli­zi­ywe­ni ye­nce­ku­ka­zi ya­kho, la­nxa mi­na ngi­nge­nje­nge­nye ye­nce­ku­ka­zi za­khok.

14 UBho­wa­zi wa­thi ku­ye: Nge­si­kha­thi so­ku­dla so­nde­la la­pha, udle okwe­si­nkwa, utshe­be uce­zu lwa­kho ku­vi­ni­gal. Nga­kho wa­hla­la ece­le­ni kwa­ba­vu­ni, wa­se­mkha­nge­za ama­be­le akha­nzi­ngi­we­yo; wa­dla wa­su­tham wa­tshi­ya.

15 Kwa­thi esu­ku­ma uku­kho­tho­za, uBho­wa­zi wa­la­ya ama­ja­ha akhe esi­thi: Mye­ke­le­ni uku­thi akho­tho­ze la­pha­ka­thi kwe­zi­thu­ngo, li­nga­mya­ngi­si,

16 la­ye li­mhwa­tshe­le-ke nga­bo­mu oku­nye ezi­nya­nde­ni, li­ku­tshi­ye uku­ze aku­kho­tho­ze, li­nga­mkhu­zi.

17 Wa­kho­tho­za-ke ensi­mi­ni kwa­ze kwa­hlwa. Wa­bhu­la lo­kho aye­ku­kho­tho­zi­le, kwa­ba pho­se yi-e­fan ye­bha­li*.

18 Wa­ku­thwa­la wa­nge­na emzi­ni, lo­ni­na­za­la wa­bo­na aku­kho­tho­zi­le­yo; wa­khu­pha wa­mni­ka aku­tshi­ya ese­su­thio.

19 Uni­na­za­la wa­se­si­thi ku­ye: Ubu­kho­tho­za nga­phi la­mu­hla? Use­be­nze nga­phi? Ka­bu­si­swe lo­wo oku­na­nze­le­le­yop. Wa­se­mtshe­la uni­na­za­la uku­thi use­be­nze ko­ba­ni, wa­thi: Ibi­zo la­lo­wo­mu­ntu engi­se­be­nze ku­ye la­mu­hla ngu­Bho­wa­zi.

20 UNa­wo­mi wa­se­si­thi ku­ma­lo­ka­za­na wa­khe: Ka­bu­si­swe yi­Nko­siq enga­ye­ke­la­nga umu­sa wa­yo kwa­ba­phi­la­yo la­kwa­ba­fi­le­yor. UNa­wo­mi wa­thi ku­ye: Lo­wo­mu­ntu uyi­si­hlo­bo se­thu esi­se­du­ze ki­thi, ongo­mu­nye wa­ba­hle­ngi be­thu.

21 URu­the umMo­wa­bi­ka­zi wa­se­si­thi: Ngo­ba la­ye uthe ki­mi: Uza­na­ma­the­la ema­ja­he­nis engi­la­wo aze aqe­de so­nke isi­vu­no engi­la­so.

22 UNa­wo­mi wa­se­si­thi ku­Ru­the uma­lo­ka­za­na wa­khe: Ku­hle, ndo­da­ka­zi ya­mi, uku­thi uphu­me la­ma­nto­mba­za­nat akhe, hle­zi ba­ku­hla­nga­be­ze kwe­nye insi­mu.

23 Wa­se­na­ma­the­la ema­nto­mba­za­ne­ni ka­Bho­wa­zi, ekho­tho­za kwa­ze kwa­phe­la isi­vu­no se­bha­li* le­si­vu­no se­ngqo­lo­yi. Wa­se­hla­la lo­ni­na­za­la.

UBho­wa­zi uvu­ma uku­ba ngu­mhle­ngi

3UNa­wo­mi uni­na­za­la wa­se­si­thi ku­ye: Ndo­da­ka­zi ya­mi, ngi­nga­ku­di­nge­li uku­phu­mu­laa yi­ni uku­ze ku­be ku­hle ku­we?

2 Nga­kho-ke uBho­wa­zi ayi­su­ye we­zi­hlo­bob ze­thu yi­ni, obu­la­ma­nto­mba­za­na akhec? Kha­nge­la, we­la ibha­li* eba­le­ni lo­ku­bhu­le­la nga­lo­bu­bu­su­ku.

3 Nga­kho ge­za uzi­gco­bed, ugqo­ke ise­mba­tho sa­kho, we­hle­le eba­le­ni lo­ku­bhu­le­la; unga­zi­ve­zi endo­de­ni ize iqe­de uku­dla lo­ku­na­tha.

4 Ku­za­ku­thi-ke la­pho ese­la­la, uqa­phe­li­se inda­wo ala­la ki­yo, unge­ne, ubu­su­se­mbu­la inya­wo za­khe, ula­le pha­nsi; ye­na-ke uza­ku­tshe­la oza­kwe­nza.

5 Wa­se­si­thi ku­ye: Ko­nke oku­tsho­yo ki­mi ngi­za­kwe­nza.

6 Wa­se­se­hle­la eba­le­ni lo­ku­bhu­le­la, we­nza nje­nga­kho ko­nke aye­mla­ye kho­na uni­na­za­la.

7 Kwa­thi uBho­wa­zi ese­dli­le wa­na­tha, le­nhli­zi­yo ya­khe ya­tho­ko­zae, wa­ya­la­la pha­nsi eku­ci­ne­ni kwe­nqu­mbi ya­ma­be­le. URu­the wa­se­nye­nyaf, we­mbu­la inya­wo za­khe, wa­la­la pha­nsi.

8 Kwa­se­ku­si­thi pha­ka­thi ko­bu­su­ku indo­da ye­thu­ka, ya­phe­ndu­ka, kha­nge­la-ke owe­si­fa­za­na ele­le enya­we­ni za­yo.

9 Ya­thi: Ungu­ba­ni? Wa­se­si­thi: Ngi­ngu­Ru­the ince­ku­ka­zi ya­kho; nga­kho ye­ndla­la umphe­tho we­se­mba­tho sa­kho phe­zu kwe­nce­ku­ka­zi ya­khog, ngo­ba ungu­mhle­ngi.

10 Ya­si­si­thi: Ka­wu­bu­si­swe yi­Nko­sih, ndo­da­ka­zi ya­mi, usu­we­nze umu­sa wa­kho ube mkhu­lu eku­ci­ne­ni ku­lo­wo­ku­qa­lai, nje­ngo­ba unga­la­nde­la­nga ama­ja­ha lo­ba anga­ba­ya­nga lo­ba ano­thi­le­yo.

11 Nga­kho-ke, ndo­da­ka­zi ya­mi, unge­sa­bi, ngi­za­kwe­nze­la ko­nke oku­tsho­yo, ngo­ba umu­zi wo­nke wa­ba­ntu ba­ki­thi uya­zi uku­thi ungo­we­si­fa­za­na oqo­thoj.

12 Ye­bo-ke, si­bi­li, ku­li­qi­ni­so uku­thi ngi­yi­si­hlo­bo esi­ngu­mhle­ngik, ka­nti-ke ku­kho­na isi­hlo­bo esi­ngu­mhle­ngi esi­se­du­ze ku­la­mil.

13 Hla­la lo­bu­bu­su­ku; ku­za­ku­thi-ke eku­se­ni uba eza­kwe­nza imfa­ne­lo ye­si­hlo­bo esi­ngu­mhle­ngim, ku­lu­ngi­le, ka­ku­hle­nge; ko­dwa uba enga­tha­ndi uku­ku­hle­nga, mi­na-ke ngi­za­ku­hle­nga, ku­phi­la ku­ka­Je­ho­van. La­la ku­ze ku­se.

14 Wa­se­la­la enya­we­ni za­yo kwa­ze kwa­sao; wa­vu­ka omu­nye enga­ka­na­nze­le­li omu­nye. Ya­si­si­thi: Ka­ku­nga­zi­wa uku­thi owe­si­fa­za­na ufi­ki­le eba­le­ni lo­ku­bhu­le­la.

15 Ya­si­si­thi: Le­tha ise­mba­tho osi­gqo­ki­le­yo, usi­ba­mbe; wa­se­si­ba­mba, ya­si­li­nga­ni­sa izi­li­nga­ni­so ezi­yi­si­thu­pha ze­bha­li*, ya­me­the­sa; wa­se­nge­na emzi­ni.

16 Kwa­thi ese­fi­ke ku­ni­na­za­la, wa­thi: Ungu­ba­ni, ndo­da­ka­zi ya­mi? Wa­se­mtshe­la ko­nke indo­da eya­yi­me­nze­le kho­na.

17 Wa­thi: Ingi­phe le­zizi­li­nga­ni­so ezi­yi­si­thu­pha ze­bha­li, ngo­ba ithe ki­mi: Unga­yi ku­nyo­ko­za­la unge­la­lu­tho.

18 Wa­se­si­thi: Hla­lap, ndo­da­ka­zi ya­mi, uze wa­zi uku­thi uda­ba lu­za­phe­tha nja­ni, ngo­ba indo­da ka­yi­yi­ku­phu­mu­la ize ilu­qe­de uda­ba la­mu­hla.

UBho­wa­zi utha­tha uRu­the abe ngu­mka­khe

4UBho­wa­zi wa­se­se­nyu­ke­la esa­ngwe­nia, wa­hla­la pha­nsi la­pho. Kha­nge­la-ke, kwe­dlu­la isi­hlo­bo esi­ngu­mhle­ngi le­so uBho­wa­zi aye­khu­lu­me nga­sob. Wa­se­si­thi: Pha­mbu­ka uhla­le pha­nsi la­pha, we zi­ba­ni­ba­ni. Wa­se­pha­mbu­ka, wa­hla­la pha­nsi.

2 Wa­se­tha­tha ama­do­da ali­tshu­mi eba­da­le­ni bo­mu­zic, wa­thi: Hla­la­ni pha­nsi la­pha. Ase­hla­la pha­nsi.

3 Wa­se­si­thi ku­le­so­si­hlo­bo esi­ngu­mhle­ngi: Isi­qi­nti se­nsi­mu esa­si­nge­so­mfo­we­thu uE­li­me­le­ki, uya­si­the­ngi­sa uNa­wo­mi, ose­bu­yi­le eve­la eli­zwe­ni la­ko­Mo­wa­bi.

4 Nga­kho mi­na ngi­the: Ngi­kwe­mbu­le e­ndle­beni ya­kho ngi­si­thi: Si­the­nged pha­mbi kwa­ba­hla­lie la­pha­mbi kwa­ba­da­la ba­ba­ntu ba­ki­thi. Uba uza­si­hle­nga, si­hle­nge. Ko­dwa uba enge­kho onga­si­hle­nga, ungi­tshe­le, uku­ze nga­zi; ngo­ba enge­kho nga­pha­ndle kwa­kho onga­si­hle­nga, mi­na-ke ngi­la­nde­la we­na. Wa­se­si­thi: Mi­na ngi­za­si­hle­nga.

5 UBho­wa­zi wa­se­si­thi: Mhla uthe­nga insi­mu esa­ndle­ni si­ka­Na­wo­mi, uza­yi­the­nga la­ku­Ru­the umMo­wa­bi­ka­zi, umfa­zi wo­mu­yi, uku­ze umi­se ibi­zo lo­mu­yi eli­fe­ni la­khef.

6 Le­so­si­hlo­bo esi­ngu­mhle­ngi sa­se­si­si­thig: Ngi­nge­ke nga­zi­hle­nge­la so­na, hle­zi ngo­ne ili­fa la­mi. Zi­hle­nge­le we­na ilu­nge­lo la­mi lo­ku­hle­nga, ngo­ba ka­ngi­la­ma­ndla oku­hle­nga.

7 Lo­khu-ke kwa­ku­kho­na ma­ndu­lo koI­sra­ye­li ma­ye­la­na lo­ku­hle­ngah lo­ku­ntshi­ntshai, uku­qi­ni­sa lo­nke uda­ba: umu­ntu akhi­phe inya­the­la la­khe, ali­ni­ke uma­khe­lwa­ne wa­khe; lo­khu-ke kwa­ku­yi­bu­fa­ka­zi koI­sra­ye­li.

8 Nga­kho isi­hlo­bo esi­ngu­mhle­ngi sa­thi ku­Bho­wa­zi: Zi­the­nge­le yo­na; sa­se­si­khi­pha inya­the­la la­so.

9 UBho­wa­zi wa­se­si­thi ku­ba­da­la la­ku­bo bo­nke aba­ntu: Li­nga­ba­fa­ka­zi la­mu­hla bo­ku­thi ngi­the­ngi­le ko­nke okwa­ku­ngo­ku­kaE­li­me­le­ki la­kho ko­nke okwa­ku­ngo­ku­ka­Ki­li­yo­ni lo­ku­ka­Ma­he­lo­nij esa­ndle­ni si­ka­Na­wo­mi.

10 Lo­Ru­the la­ye umMo­wa­bi­ka­zi, umka­Ma­he­lo­nik, ngi­zi­the­nge­le uku­ze abe ngu­mkami, uku­ze ngi­mi­se ibi­zo li­ka­mu­yi eli­fe­ni la­khel, uku­ze ibi­zo lo­mu­yi li­nga­qu­nywa li­su­ke pha­ka­thi kwa­ba­fo­wa­bo le­sa­ngwe­ni le­nda­wo ya­khe. Li­nga­ba­fa­ka­zi la­mu­hla.

11 Bo­nke aba­ntu aba­be­se­sa­ngwe­ni la­ba­da­la ba­se­be­si­thi: Si­nga­ba­fa­ka­zi; ku­nga­thi iNko­si inga­me­nza lo owe­si­fa­za­na onge­na endli­ni ya­kho abe nje­ngo­Ra­she­li la­nje­ngo­Le­ya aba­kha bo­ba­bi­li indlu kaI­sra­ye­lim. Nja­lo we­nze nga­ma­ndla eE­fra­than, uze­nze­le ibi­zo eBhe­the­le­he­ma,

12 le­ndlu ya­kho ibe nje­nge­ndlu ka­Pe­re­zi uTa­ma­ri amza­le­la uJu­dao, nge­nza­lo iNko­si eza­ku­ni­ka yo­na nga­lo owe­si­fa­za­na omu­tshap.

13 Nga­kho uBho­wa­zi wa­mtha­tha uRu­theq, wa­ba ngu­mka­khe; wa­se­nge­na ku­ye, iNko­si ya­mni­ka uku­thi atha­the isi­sur, wa­za­la indo­da­na.

14 Abe­si­fa­za­na ba­se­be­si­thi ku­Na­wo­mi: Ka­yi­bu­si­swe iNko­sis enga­ku­tshi­ya­nga unge­la­so isi­hlo­bo esi­ngu­mhle­ngi la­mu­hla, uku­thi ibi­zo la­so li­me­nye­ze­lwe koI­sra­ye­li!

15 Uza­ku­ba ku­we ngu­mbu­yi­si we­mpi­lo lo­mo­ndli wo­bu­da­la ba­kho, ngo­ba umze­le uma­lo­ka­za­na wa­kho oku­tha­nda­yo, ongco­no ku­we ku­la­ma­do­da­na ayi­si­kho­mbi­sat.

16 UNa­wo­mi wa­se­mtha­tha umntwa­na, wa­mfa­ka esi­fu­be­ni sa­khe, wa­ba ngu­mli­za­ne wa­khe.

17 Oma­khe­lwa­ne­ka­zi ba­se­be­mu­tha ibi­zou be­si­thi: Ku­le­ndo­da­na eza­le­lwe uNa­wo­miv. Ba­bi­za ibi­zo la­yo uO­be­di; ngu­yi­se ka­Je­se, uyi­se ka­Da­vi­da.

18 La­le­zi yi­zi­zu­ku­lwa­na zi­ka­Pe­re­zi. UPe­re­zi wa­za­la uHe­zi­ro­niw,

19 uHe­zi­ro­ni wa­se­za­la uRa­mu, uRa­mu wa­se­za­la uA­mi­na­da­ba,

20 uA­mi­na­da­ba wa­se­za­la uNa­sho­nix, uNa­sho­ni wa­se­za­la uSa­li­mo­ni,

21 uSa­li­mo­ni wa­se­za­la uBho­wa­zi, uBho­wa­zi wa­se­za­la uO­be­di,

22 uO­be­di wa­se­za­la uJe­se, uJe­se wa­se­za­la uDa­vi­da.

UGWA­LO LO­KU­QA­LA

LU­KA­SA­MU­WE­LI

Uku­za­lwa ku­ka­Sa­mu­we­li

1Kwa­ku­kho­na-ke indo­da ethi­le ye­Ra­ma­tha­yi­mi-Zo­fi­mu enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mia; le­bi­zo la­yo la­li­nguE­lka­na indo­da­na ka­Je­ro­ha­mu, indo­da­na kaE­li­hu, indo­da­na ka­To­hu, indo­da­na ka­Zu­fib umE­fra­yi­mic.

2 Nja­lo ya­yi­la­ba­fa­zi aba­bi­li; ibi­zo lo­mu­nye la­li­ngu­Ha­na, le­bi­zo lo­mu­nye la­li­ngu­Pe­ni­na. Nja­lo uPe­ni­na wa­ye­la­ba­ntwa­na, ko­dwa uHa­na wa­ye­nge­la­ba­ntwa­nad.

3 Le­yo­ndo­da ye­nyu­ka-ke isu­ka emzi­ni wa­yo imi­nya­ka nge­mi­nya­kae uku­ya­kho­nza lo­ku­hla­be­la iNko­si ya­ma­ba­ndlaf eShi­log, nja­lo kwa­ku­kho­na la­pho ama­do­da­na ama­bi­li kaE­li, uHo­fi­ni lo­Phi­ne­ha­si, aba­pri­sti be­Nko­si.

4 Kwa­ku­si­thi mhla uE­lka­na ehla­ba, wa­ni­ka uPe­ni­na umka­khe la­wo wo­nke ama­do­da­na akhe la­ma­do­da­ka­zi akhe iza­be­lo;

5 ko­dwa uHa­na wa­mni­ka isa­be­lo esi­phi­ndwe ka­bi­li, ngo­ba wa­ye­mtha­nda uHa­na; ko­dwa iNko­si ya­yi­si­va­li­le isi­za­lo sa­kheh.

6 Le­si­tha sa­khe la­so sa­mca­phu­la nge­ntu­ku­the­lo uku­ze si­mkha­tha­ze, ngo­ba iNko­si ya­yi­si­va­li­le isi­za­lo sa­khei.

7 Wa­ye­se­nza nja­lo-ke imi­nya­ka nge­mi­nya­ka; ku­su­ke­la la­pho ese­nyu­ke­la endli­ni ye­Nko­si, ngo­ku­nja­lo sa­mca­phu­la. Nga­kho wa­li­la, ka­dla­nga.

8 UE­lka­na umka­khe wa­se­si­thi ku­ye: Ha­na, uli­le­la­ni? Nja­lo ka­wu­dli nga­ni? Ku­nga­ni-ke inhli­zi­yo ya­kho ida­bu­ki­le? Mi­na ka­ngi­ngco­no ku­we ku­la­ma­do­da­na ali­tshu­mi yi­nij?

9 Nga­kho uHa­na wa­su­ku­ma emva ko­ku­dla eShi­lok la­nge­mva ko­ku­na­tha. UE­li umpri­sti wa­ye­hle­zi-ke esi­hla­lwe­ni pha­nsi kwe­nsi­ka ye­the­mpe­li le­Nko­sil.

10 Nja­lo wa­ye­lo­ku­ba­ba emphe­fu­mu­lwe­ni, wa­se­khu­le­ka eNko­si­ni ekha­la lo­ku­kha­la inye­mbe­zim.

11 Wa­se­fu­nga isi­fu­ngon wa­thi: Nko­si ya­ma­ba­ndla, uba unga­bo­na lo­ku­bo­na uku­hlu­phe­ka kwe­nce­ku­ka­zi ya­khoo, ungi­khu­mbu­le, unga­kho­hlwa ince­ku­ka­zi ya­kho, ko­dwa uni­ke ince­ku­ka­zi ya­kho inza­lo ye­si­li­sa, ngi­za­mni­ka iNko­si insu­ku zo­nke ze­mpi­lo ya­khep, le­mpu­co ka­yi­yi­kwe­dlu­la ekha­nda la­kheq.

12 Kwa­se­ku­si­thi esa­qhu­be­ka uku­khu­le­ka pha­mbi kwe­Nko­si, uE­li wa­qa­phe­li­sa umlo­mo wa­khe.

13 UHa­na wa­ye­khu­lu­me­la-ke enhli­zi­ywe­ni ya­khe, kwa­nyi­ki­nye­ka inde­be za­khe ku­phe­la, ko­dwa ili­zwi la­khe la­li­nge­zwa­ka­li; nga­kho uE­li wa­ca­ba­nga uku­thi uda­ki­we.

14 UE­li wa­se­si­thi ku­ye: Ko­ze ku­be ni­ni uda­kwa? Su­sa iwa­yi­ni la­kho ku­we.

15 UHa­na wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Ha­tshi, nko­si ya­mi, ngi­ngo­we­si­fa­za­na oda­bu­ki­le­yo emo­ye­ni; ka­ngi­na­tha­nga wa­yi­ni lo­ba oku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndla, ko­dwa be­ngi­thu­lu­la umphe­fu­mu­lo wa­mi pha­mbi kwe­Nko­sir.

16 Unga­yi­tha­thi ince­ku­ka­zi ya­kho nje­nge­ndo­da­ka­zi ka­Bhe­li­ya­lis, ngo­ba ebu­ne­ngi­ni bo­si­zi lwa­mi le­nka­tha­zo ya­mi se­ngi­khu­lu­me kwa­ze kwa­ba kha­the­si.

17 UE­li wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Ha­mba ngo­ku­thu­lat; uNku­lu­nku­lu wa­koI­sra­ye­li aku­ni­ke isi­ce­lo sa­kho osi­ce­le ku­yeu.

18 Wa­se­si­thi: Ince­ku­ka­zi ya­kho ka­yi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akhov. Nga­kho owe­si­fa­za­na wa­ha­mba nge­ndle­la ya­khe, wa­dla; lo­bu­so ba­khe aba­ze bu­sanyu­ku­ma­la nga­khow.

19 Ba­se­be­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, ba­kho­nza pha­mbi kwe­Nko­si, ba­se­be­bu­ye­la ba­fi­ka emzi­ni wa­bo eRa­max. UE­lka­na wa­se­ma­zi uHa­na umka­khe, le­Nko­si ya­mkhu­mbu­lay.

20 Kwa­se­ku­si­thi eku­qhu­be­ke­ni kwe­si­kha­thi uHa­na wa­khu­le­lwa, wa­be­le­tha indo­da­na, wa­yi­tha ibi­zo la­yo uSa­mu­we­li; ngo­ba wa­thi: Ngi­mce­li­le eNko­si­niz.

21 Le­ndo­da uE­lka­na le­ndlu ya­khe yo­nke be­nyu­ke­la uku­ya­hla­be­la iNko­si umhla­tshe­lo we­mi­nya­ka nge­mi­nya­ka, le­si­fu­ngo sa­khea.

22 Ko­dwa uHa­na ke­nyu­ka­nga, ngo­ba wa­thi ku­mka­khe: Ka­ngi­yi­ku­ha­mba aze alu­nyu­lwe umfa­na; kho­na ngi­za­mle­tha uku­ze abo­na­ka­le pha­mbi kwe­Nko­si, abe­se­hla­la kho­na ku­ze ku­be ni­ni­ni­nib.

23 UE­lka­na umka­khe wa­se­si­thi ku­ye: Ye­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni akho; hla­la uze umlu­mu­lec; ku­phe­la, iNko­si ka­yi­qi­ni­se ili­zwi la­khod. Ngo­ku­nja­lo owe­si­fa­za­na wa­hla­la, wa­yi­mu­nyi­sa indo­da­na ya­khe wa­ze wa­yi­lu­mu­la.

24 Wa­se­se­nyu­ka la­yo ese­yi­lu­mu­le, ela­ma­jo­ngo­si ama­tha­thu, le-e­fa* eli­lo­dwa le­mpu­phu, le­mbo­dle­la ye­wa­yi­nie, wa­yi­le­tha endli­ni ye­Nko­si eShi­lof; lo­mfa­na wa­ye­mnci­nya­ne.

25 Ba­li­hla­ba ijo­ngo­si, ba­mle­tha umntwa­na kuE­li.

26 Wa­se­si­thi: Ha­wu nko­si ya­mi, ku­phi­la ko­mphe­fu­mu­lo wa­kho, nko­si ya­mi, yi­mi owe­si­fa­za­na owa­ye­mi la­we la­pha, ekhu­le­ka eNko­si­nig.

27 Nga­khu­le­ke­la lo umfa­na, nja­lo iNko­si ingi­ni­ki­le isi­ce­lo sa­mi enga­si­ce­la ku­yoh.

28 Nga­kho la­mi ngi­mni­ke­le eNko­si­ni, zo­nke izi­nsu­ku ekho­na; wa­ce­lwa eNko­si­nii. Wa­se­kho­nza iNko­si la­phoj.

Indu­mi­so ka­Ha­na

2UHa­na wa­se­khu­le­ka esi­thi:

Inhli­zi­yo ya­mi iya­tho­ko­za eNko­si­nia. Upho­ndo lwa­mi lu­pha­ka­nyi­si­we eNko­si­nib. Umlo­mo wa­mi we­nzi­we ba­nzi phe­zu kwe­zi­tha za­mi, ngo­ba ngi­ya­ja­bu­la ngo­si­ndi­so lwa­khoc.

2 Ka­kho ongcwe­le nje­nge­Nko­sid, ngo­ba ka­kho nga­pha­ndle kwa­khoe; fu­thi ka­li­kho idwa­la eli­nje­ngo­Nku­lu­nku­lu we­thuf.

3 Li­nga­be li­sa­khu­lu­ma ngo­ku­zi­gqa­ja lo­ku­zi­gqa­ja, ku­nga­phu­mi uku­zi­qa­ki­sa emlo­nye­ni we­nu; ngo­ba iNko­si ingu­Nku­lu­nku­lu wo­lwa­zi, le­ze­nzo zi­li­nga­ni­swa yi­yog.

4 Ida­ndi­li la­ma­qha­we le­phu­ki­le, ko­dwa aba­khu­be­ki­le­yo ba­bhi­nce ama­ndlah.

5 Aba­be­su­thi ba­zi­qa­tshi­si­le nge­si­nkwa, la­ba­be­la­mbi­le ka­ba­senja­loi, kwa­ze kwa­thi oyi­nyu­mba uze­le aba­yi­si­kho­mbi­saj, lo­la­ba­ntwa­na aba­ne­ngi uphe­le ama­ndlak.

6 INko­si iya­bu­la­la nja­lo iya­phi­li­sa, iye­hli­se­la engcwa­be­ni nja­lo ye­nyu­sel.

7 INko­si ipha ubu­ya­nga, nja­lo iya­no­thi­sam; iye­hli­se­la pha­nsi, nja­lo ipha­ka­mi­sen.

8 Iya­mpha­ka­mi­sa umya­nga ethu­li­ni, impha­ka­mi­sa oswe­la­yo enqu­nji­ni yo­mqu­bao, uku­ze iba­hla­li­se le­zi­pha­tha­ma­ndla, iba­dli­se ili­fa le­si­hla­lo so­bu­kho­si so­du­mop; ngo­ba insi­ka zo­mhla­ba zi­nge­ze­Nko­si, ibe­ki­le ili­zwe phe­zu kwa­zoq.

9 Iza­gci­na inya­wo za­ba­ngcwe­le ba­yor, ko­dwa aba­bi ba­za­thu­li­swa emnya­me­ni; ngo­ba umu­ntu ka­yi­ku­nqo­ba nga­ma­ndla.

10 Aba­lwa le­Nko­si ba­za­pha­hla­zwas; iza­du­ma phe­zu kwa­bo ise­ma­zu­lwi­nit; iNko­si iza­kwa­hlu­le­la imi­kha­wu­lo yo­mhla­ba, ini­ke inko­si ya­yo ama­ndlau, ipha­ka­mi­se upho­ndo lo­gco­tshi­we­yo wa­yov.

11 UE­lka­na wa­ya eRa­ma endli­ni ya­khew. Lo­mfa­na wa­ye­kho­nza iNko­si pha­mbi ku­kaE­li umpri­stix.

Ubu­bi ba­ma­do­da­na kaE­li

12 Ama­do­da­na kaE­li aye­nga­ba­ntwa­na ba­ka­Bhe­li­ya­liy; ka­wa­ya­za­nga-ke iNko­siz.

13 Nja­lo umkhu­ba wa­ba­pri­sti la­ba­ntu wa­wunje; wo­nke umu­ntu ohla­ba umhla­tshe­lo, ku­be se­ku­fi­ka ince­ku yo­mpri­sti, inya­ma isa­phe­ki­we, ile­fo­lo­gwe ele­nci­jo ezi­nta­thu esa­ndle­ni sa­yo,

14 ihla­be nga­yo ede­nge­zi­ni, lo­ba ege­dle­le­ni, lo­ba ebho­dwe­ni, lo­ba embi­ze­ni; ko­nke ifo­lo­gwe eku­khu­pha­yo umpri­sti wa­ye­zi­tha­the­la kho­naa. Be­nze nja­lo kuI­sra­ye­li wo­nke ofi­ka la­pho eShi­lo.

15 Nja­lo enga­ka­tshi­si ama­hwa­hwa, ince­ku yo­mpri­sti ifi­ke ithi emu­ntwi­ni ohla­ba­yo: Le­tha inya­ma yo­ko­se­la umpri­sti, ngo­ba ka­yi­ku­tha­tha ku­we inya­ma ephe­ki­we­yo, ko­dwa elu­hla­zab.

16 Uba lo­wo­mu­ntu esi­thi ku­yo: Ka­ba­tshi­se lo­ku­tshi­sa ama­hwa­hwa kha­the­si, ubu­su­zi­tha­the­la nje­ngo­ku­tha­nda ko­mphe­fu­mu­lo wa­kho; ibi­si­si­thi ku­ye: Ha­tshi, ngi­ni­ka kha­the­si; uba ku­nge­nja­lo, ngi­za­yi­tha­tha nga­ma­ndla.

17 Nga­kho iso­no sa­ma­ja­ha sa­ba si­khu­lu ka­khu­lu pha­mbi kwe­Nko­sic; ngo­ba aba­ntu ba­de­le­la umni­ke­lo we­Nko­sid.

18 Ko­dwa uSa­mu­we­li wa­ye­kho­nza pha­mbi kwe­Nko­si engu­mfa­nae ebhi­nce i-e­fo­di* ye­le­mbu eli­co­le­ki­le­yof.

19 Fu­thi uni­na wa­ye­me­nze­la ija­za­na, ampha­the­le lo­na umnya­ka ngo­mnya­ka ekwe­nyu­ke­ni kwa­khe lo­mka­khe uku­ya­hla­ba umhla­tshe­lo wo­mnya­kag.

20 UE­li wa­se­ba­bu­si­sa oE­lka­na lo­mka­khe, wa­thi: INko­si iku­ni­ke inza­lo nga­lo­we­si­fa­za­na enda­we­ni ye­si­ce­lo esi­ce­lwe eNko­si­ni. Ba­se­be­si­ya enda­we­ni ya­boh.

21 INko­si isi­mha­mbe­le uHa­na, wa­se­tha­tha isi­su, wa­za­la ama­do­da­na ama­tha­thu la­ma­do­da­ka­zi ama­bi­lii. Umfa­na uSa­mu­we­li wa­se­khu­la ele­Nko­sij.

22 Ko­dwa uE­li wa­ye­se­mda­la ka­khu­lu; wa­ku­zwa ko­nke ama­do­da­na akhe akwe­nza kuI­sra­ye­li wo­nkek, lo­ku­thi aye­la­la la­be­si­fa­za­na aba­bu­tha­na emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­no.

23 Wa­se­si­thi ku­wo: Le­nze­la­ni izi­nto ezi­nje? Ngo­ba ngi­ye­zwa nga­bo bo­nke aba­ntu nge­ze­nzo ze­nu ezi­mbi.

24 Ha­tshi, ma­do­da­na ami; ngo­ba ka­ku­su­mbi­ko omu­hle engi­wu­zwa­yo uku­thi le­nza aba­ntu be­Nko­si ba­pha­mbu­ke.

25 Uba umu­ntu eso­na ko­mu­nye, aba­hlu­le­li ba­za­ma­hlu­le­lal; ko­dwa uba umu­ntu eso­na eNko­si­ni, ngu­ba­ni oza­mla­mu­le­la? Ko­dwa ka­wa­la­le­la­nga ili­zwi li­ka­yi­se; ngo­ba iNko­si ya­yi­fu­na uku­wa­bu­la­lam.

26 Umfa­na uSa­mu­we­li wa­se­qhu­be­ka ekhu­lan, etha­nde­ka ku­bo bo­ba­bi­li iNko­si la­ba­ntuo.

Ili­zwi le­Nko­si lo­ku­gwe­tshwa kwe­ndlu kaE­li

27 Kwa­se­ku­fi­ka umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu kuE­lip, wa­thi ku­ye: Itsho nja­lo iNko­si: Nga­bo­na­ka­li­swa lo­ku­bo­na­ka­li­swa yi­ni ku­yo indlu ka­yi­hlo be­se­Gi­bhi­the endli­ni ka­Fa­roq?

28 Nga­mkhe­tha yi­ni ku­zo zo­nke izi­zwe za­koI­sra­ye­li uku­thi abe ngu­mpri­sti wa­mir, ani­ke­le ela­thi­ni la­mi, atshi­se impe­pha, agqo­ke i-e­fo­di pha­mbi kwa­mis? Nga­yi­ni­ka yi­ni indlu ka­yi­hlo yo­nke imi­ni­ke­lo ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eye­nzi­we ngo­mli­lot?

29 Ku­nga­ni li­kha­hle­la imi­hla­tshe­lo ya­mi le­mi­ni­ke­lo ya­miu engi­yi­la­yi­le­yo e­ndlini ya­miv, nja­lo uhlo­ni­pha ama­do­da­na akho okwe­dlu­la mi­na, ngo­ku­zi­khu­lu­pha­li­sa nge­khe­the­lo le­mi­ni­ke­lo yo­nke kaI­sra­ye­li, aba­ntu ba­mi?

30 Nga­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ithi: Nga­thi lo­ku­thi: Indlu ya­kho le­ndlu ka­yi­hlo zi­za­ha­mba pha­mbi kwa­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­niw; ko­dwa kha­the­si ithi iNko­si: Ka­ku­be kha­tsha­na la­mix; ngo­ba aba­ngi­hlo­ni­pha­yo ngi­za­ba­hlo­ni­phay, la­ba­ngi­de­le­la­yo ba­za­kwe­yi­swaz.

31 Kha­nge­la, insu­ku zi­ye­za engi­za­qu­ma nga­zo inga­lo ya­kho le­nga­lo ye­ndlu ka­yi­hlo, ku­nga­bi kho­na ixhe­gu endli­ni ya­khoa.

32 Nja­lo uza­bo­na uku­hlu­phe­ka kwe­ndlu ya­mi, ku­yo yo­nke impu­me­le­lo eza­ye­nze­la uI­sra­ye­li; nja­lo ka­ku­yi­ku­ba le­xhe­gu endli­ni ya­kho zo­nke izi­nsu­kub.

33 Lo­wo-ke owa­kho engi­nga­yi­ku­mqu­ma asu­ke ela­thi­ni la­mi uza­ku­ba ngo­wo­ku­qe­da ame­hlo akho, lo­ku­da­bu­la umphe­fu­mu­lo wa­kho; la­kho ko­nke ukwa­nda kwe­ndlu ya­kho ku­za­ku­fa ku­se­bu­do­de­ni.

34 La­lo­khu ku­za­ku­ba yi­si­bo­ni­so ku­we oku­za­kwe­hle­la ama­do­da­na akho wo­ma­bi­li, ku­Ho­fi­ni lo­Phi­ne­ha­sic; bo­ba­bi­li ba­za­ku­fa nga­su­ku lu­nyed.

35 Ngi­za­zi­mi­se­la umpri­sti othe­mbe­ki­le­yo; uza­kwe­nza nje­ngo­ku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­mi le­mphe­fu­mu­lwe­ni wa­mie. Nja­lo ngi­za­ma­khe­la indlu eqi­ni­le­yof; uza­ha­mba-ke pha­mbi ko­gco­tshi­we­yo wa­mi zo­nke izi­nsu­kug.

36 Ku­za­ku­thi-ke wo­nke ose­le­yo endli­ni ya­kho uza­ku­za akho­tha­me ku­ye nge­nxa ye­mba­da­lo ye­si­li­va le­qe­be­le­ngwa­na le­si­nkwa, athi: Ake ungi­be­ke kwe­si­nye se­zi­khu­ndla zo­mpri­sti uku­ze ngi­dle uce­zu lwe­si­nkwah.

Ubi­zo lu­ka­Sa­mu­we­li

3Umfa­na uSa­mu­we­li wa­ye­se­be­nze­la iNko­si pha­mbi ku­kaE­lia. Le­li­zwi le­Nko­si la­li­li­gu­gu nga­le­zo­nsu­ku; kwa­ku­nge­kho lo­mbo­no osa­ba­le­le­yob.

2 Kwa­se­ku­si­thi nga­lo­lo­su­ku uE­li ele­le enda­we­ni ya­khe, la­me­hlo akhe ese­qa­la uku­fi­pha­la enge­la­ku­bo­nac,

3 le­si­ba­ne si­ka­Nku­lu­nku­lu sa­si­nga­ka­ci­tshwad, nja­lo uSa­mu­we­li wa­ye­le­le ethe­mpe­li­ni le­Nko­si, la­pho okwa­ku­kho­na umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lue,

4 iNko­si ya­mbi­za uSa­mu­we­li, owa­thi: Kha­nge­la ngila­pha.

5 Wa­se­gi­ji­me­la kuE­li, wa­thi: Kha­nge­la ngila­pha, ngo­ba ungi­bi­zi­le. Wa­se­si­thi: Ka­ngi­bi­za­nga, bu­ye­la ula­le. Wa­se­si­ya­la­la.

6 INko­si ya­si­bu­ya imbi­za uSa­mu­we­li fu­thi. USa­mu­we­li wa­se­vu­ka wa­ya kuE­li, wa­thi: Kha­nge­la ngila­pha, ngo­ba ungi­bi­zi­le. Ko­dwa wa­thi: Ka­ngi­bi­za­nga, ndo­da­na ya­mi; bu­ye­la ula­le.

7 Ko­dwa uSa­mu­we­li wa­ye­nga­ka­ya­zi iNko­si, le­li­zwi le­Nko­si la­li­nga­ke­mbu­lwa ku­ye.

8 INko­si ya­si­mbi­za fu­thi uSa­mu­we­li ngo­kwe­si­tha­thu. Wa­se­vu­ka wa­ya kuE­li wa­thi: Kha­nge­la ngila­pha, ngo­ba ungi­bi­zi­le. UE­li wa­se­qe­di­si­sa uku­thi iNko­si imbi­zi­le umfa­na.

9 Nga­kho uE­li wa­thi ku­Sa­mu­we­li: Ha­mba uye­la­la; ku­za­ku­thi-ke nxa iku­bi­za uza­ku­thi: Khu­lu­ma Nko­si, ngo­ba ince­ku ya­kho iye­zwa. Wa­se­ha­mba uSa­mu­we­li, wa­la­la enda­we­ni ya­khe.

10 INko­si ya­si­si­za, ye­ma, ya­bi­za nje­nga­kwe­zi­nye izi­kha­thi: Sa­mu­we­li, Sa­mu­we­li! Wa­se­si­thi uSa­mu­we­li: Khu­lu­ma, ngo­ba ince­ku ya­kho iye­zwa.

11 INko­si ya­si­si­thi ku­Sa­mu­we­li: Kha­nge­la, ngi­za­kwe­nza into koI­sra­ye­li eza­khe­nce­za indle­be zo­mbi­li za­lo­wo wo­nke oyi­zwa­yof.

12 Nga­lo­lo­su­ku ngi­za­kwe­nza ngi­me­le­ne loE­li ko­nke enga­ku­khu­lu­ma nge­ndlu ya­khe; ngi­qa­li­se ngi­qe­deg.

13 Ngo­ba ngi­mtshe­li­leh uku­thi ngi­za­gwe­ba indlu ya­khe ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni nge­si­pha­mbe­ko asa­zi­yoi, ngo­ba ama­do­da­na akhe aze­nza aqa­le­ki­swaj, ko­dwa ka­wa­khu­za­ngak.

14 Nga­kho-ke ngi­fu­ngi­le ku­yo indlu kaE­li uku­thi ubu­bi be­ndlu kaE­li ka­bu­yi­ku­hla­ngu­lwa ngo­mhla­tshe­lo la­ngo­mni­ke­lo ku­ze ku­be pha­ka­del.

15 USa­mu­we­li wa­se­la­la kwa­ze kwa­sa; wa­vu­la imi­nya­ngo ye­ndlu ye­Nko­si, ko­dwa uSa­mu­we­li we­sa­ba uku­mtshe­la uE­li umbo­no.

16 UE­li wa­se­mbi­za uSa­mu­we­li, wa­thi: Sa­mu­we­li, ndo­da­na ya­mi. Wa­se­si­thi: Kha­nge­la ngila­pha.

17 Wa­se­si­thi: Yi­nto ba­ni eyi­khu­lu­me ku­we? Ake unga­ngi­fi­hle­li; ke­nze nja­lo uNku­lu­nku­lu ku­we, ngo­ku­nja­lo enge­ze­le­le, uba ungi­fi­hle­la ulu­tho lwa­zo zo­nke izi­nto aku­tshe­le zo­na.

18 Nga­kho uSa­mu­we­li wa­se­mtshe­la zo­nke izi­nto, ka­mfi­hle­la­nga lu­tho. Wa­se­si­thi: Yi­Nko­si, ka­ye­nze lo­kho oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni ayom.

19 Wa­khu­la-ke uSa­mu­we­lin, le­Nko­si ya­yi­la­yeo, ka­yi­ye­ke­la­nga le­li­lo­dwa la­ma­zwi ayo li­we­le emhla­ba­thi­nip.

20 UI­sra­ye­li wo­nke-ke ku­su­ke­la ko­Da­ni ku­ze ku­be se­Bhe­ri­she­bha wa­zi uku­thi uSa­mu­we­li uqi­ni­si­we uku­thi abe ngu­mpro­fe­thi we­Nko­siq.

21 INko­si ya­phi­nda ya­bo­na­ka­la eShi­lo, ngo­ba iNko­si ya­zi­bo­na­ka­li­sa ku­Sa­mu­we­li eShi­lor nge­li­zwi le­Nko­sis.

Ama­Fi­li­sti anqo­ba aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li; atha­tha umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no

4Ili­zwi li­ka­Sa­mu­we­li la­fi­ka kuI­sra­ye­li wo­nke. UI­sra­ye­li wa­se­phu­ma uku­ya­me­la­na la­ma­Fi­li­sti empi­ni, ba­mi­sa inka­mba nga­seE­be­ni-E­ze­ria, la­ma­Fi­li­sti ami­sa inka­mba eA­fe­kib.

2 Ama­Fi­li­sti ase­zi­hle­la uku­me­la­na loI­sra­ye­li; kwa­thi impi isa­ba­la­la, uI­sra­ye­li wa­tsha­ywa pha­mbi kwa­ma­Fi­li­sti; nja­lo atsha­ya ema­vi­ywe­ni ega­nge­ni pho­se ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne.

3 Kwa­thi aba­ntu be­fi­ka enka­mbe­ni, aba­da­la ba­koI­sra­ye­li ba­thi: INko­si isi­tsha­ye­le­ni la­mu­hla pha­mbi kwa­ma­Fi­li­sti? Asi­zi­tha­the­le­ni eShi­loc umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­sid; nxa usi­za pha­ka­thi kwe­thu uza­si­si­ndi­sa esa­ndle­ni se­zi­tha ze­thu.

4 Nga­kho aba­ntu ba­thu­me­la eShi­loe, uku­thi ba­tha­the kho­na umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si ya­ma­ba­ndla, ehla­la pha­ka­thi kwa­ma­khe­ru­bhi*f; la­ma­do­da­na ama­bi­li kaE­li, uHo­fi­ni lo­Phi­ne­ha­si, aye­la­pho lo­mtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no si­ka­Nku­lu­nku­lu.

5 Kwa­se­ku­si­thi la­pho umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si ufi­ka enka­mbe­ni, uI­sra­ye­li wo­nke wa­hlo­ko­ma ngo­ku­hlo­ko­ma oku­khu­lug kwa­ze kwa­du­ma umhla­bah.

6 La­pho ama­Fi­li­sti esi­zwa umsi­ndo wo­ku­hlo­ko­ma athi: Utsho­ni umsi­ndo wa­lo­khu­ku­hlo­ko­ma oku­khu­lu enka­mbe­ni ya­ma­He­bhe­ru? Ase­sa­zi uku­thi umtsho­ko­tsho we­Nko­si ufi­ki­le enka­mbe­ni.

7 Ama­Fi­li­sti ase­se­sa­ba, ngo­ba athi: UNku­lu­nku­lu ufi­ki­le enka­mbe­ni. Athi-ke: Ma­ye ki­thi! Ngo­ba ka­ku­za­nga kwe­nze­ke oku­nje ma­ndu­lo.

8 Ma­ye ki­thi! Ngu­ba­ni oza­so­phu­la esa­ndle­ni sa­la­ba onku­lu­nku­lu aba­la­ma­ndla? La­ba ngo­nku­lu­nku­lu aba­tsha­ya ama­Gi­bhi­the nga­zo zo­nke inhlu­phe­ko enka­nga­la.

9 Qi­na­ni, li­be nga­ma­do­da, ma­Fi­li­sti, hle­zi li­se­be­nze­le ama­He­bhe­rui nje­ngo­ba ali­se­be­nze­la. Nga­kho ba­ni­ni nga­ma­do­da, li­lwej.

10 Nga­kho ama­Fi­li­sti alwa, loI­sra­ye­li wa­tsha­ywak, ba­ba­le­ke­la, ngu­lo­wo la­lo­wo ethe­nte­ni la­khe. Nja­lo kwa­ba lo­ku­bu­la­wa oku­khu­lu ka­khu­lu, ngo­ba kwa­wa koI­sra­ye­li aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu aba­ha­mba nge­nya­wol.

11 Umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu wa­su­tha­thwam, la­ma­do­da­na wo­ma­bi­li kaE­li, uHo­fi­ni lo­Phi­ne­ha­si, abu­la­wan.

12 Kwa­se­ku­gi­ji­ma umu­ntu wa­ko­Bhe­nja­mi­ni eve­la ema­vi­ywe­ni, wa­fi­ka eShi­lo nga­lo­lo­su­kuo, le­zi­gqo­ko za­khe zi­da­tshu­li­wep ele­nhla­ba­thi ekha­nda la­kheq.

13 Eku­fi­ke­ni kwa­khe, kha­nge­la-ke, uE­li wa­ye­hle­zi esi­hla­lwe­ni ece­le­ni kwe­ndle­la eli­ndi­le, ngo­ba inhli­zi­yo ya­khe ya­yi­thu­thu­me­le­la umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lur. Kwa­thi lo­wo­mu­ntu ese­nge­ni­le emzi­ni uku­bi­ka, kwa­kha­la umu­zi wo­nke.

14 La­pho uE­li esi­zwa umsi­ndo wo­ku­kha­la wa­thi: Uyi­ni umsi­ndo wa­le inhlo­ko­mo? Lo­wo­mu­ntu wa­se­pha­ngi­sa we­za wa­mtshe­la uE­li.

15 Nja­lo uE­li wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye le­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, la­me­hlo akhe ema uku­thi aye­nge­la­kho uku­bo­nas.

16 Lo­wo­mu­ntu wa­se­si­thi kuE­li: Ngi­ngu­ye ove­la ema­vi­ywe­ni; ngi­ba­le­ke ema­vi­ywe­ni la­mu­hla. Wa­se­si­thi: Kwe­nzi­we­ni, ndo­da­na ya­mi?

17 Owa­le­tha umbi­ko wa­se­phe­ndu­la wa­thi: UI­sra­ye­li uba­le­ki­le pha­mbi kwa­ma­Fi­li­sti, fu­thi ku­be lo­ku­bu­la­wa oku­khu­lu eba­ntwi­ni, nja­lo la­ma­do­da­na akho wo­ma­bi­li, uHo­fi­ni lo­Phi­ne­ha­si, afi­le, lo­mtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu uthe­thwe.

18 Kwa­se­ku­si­thi ese­khu­lu­me ngo­mtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu, wa­wa nyo­va­ne esi­hla­lwe­ni ece­le­ni kwe­sa­ngo, kwe­phu­ka inta­mo ya­khe, wa­fa, ngo­ba lo­wo­mu­ntu wa­ye­mda­la, enzi­ma. Nja­lo wa­ya­hlu­le­le uI­sra­ye­li imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne.

19 Lo­ma­lo­ka­za­na wa­khe, umka­Phi­ne­ha­si, wa­ye­khu­le­lwe, ese­za­be­le­tha; ese­zwi­le umbi­ko wo­ku­thi umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu uthe­thwe, lo­ku­thi uyi­se­za­la lo­mka­khe ba­fi­le, wa­kho­tha­ma wa­be­le­tha, ngo­ba wa­fi­ke­lwa yi­mi­he­lo.

20 Nja­lo pho­se nge­si­kha­thi so­ku­fa kwa­khe abe­si­fa­za­na aba­be­mi be­la­ye ba­thi: Unge­sa­bi, ngo­ba ube­le­the indo­da­nat. Ko­dwa ka­phe­ndu­la­nga nja­lo ka­za­nge aku­na­nze.

21 Wa­mbi­za umfa­na ngo­ku­thi nguI­ka­bo­diu, esi­thi: Inka­zi­mu­lo isu­ki­le koI­sra­ye­li; ngo­ba umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu uthe­thwe, la­nge­nxa ka­yi­se­za­la lo­mka­khe.

22 Wa­se­si­thi: Inka­zi­mu­lo isu­ki­le koI­sra­ye­li ngo­ba umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu uthe­thwev.

Umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no usa­la eli­zwe­ni la­ma­Fi­li­sti

5Ama­Fi­li­sti ase­wu­tha­tha umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu awu­su­sa eE­be­ni-E­ze­ria awu­sa eA­shi­do­dib.

2 Ama­Fi­li­sti ase­tha­tha umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu, awu­nge­ni­sa endli­ni ka­Da­go­ni, awu­be­ka nga­ku­Da­go­nic.

3 Kwa­thi abeA­shi­do­di be­vu­ka ku­si­sa ngo­vi­vi, kha­nge­la, uDa­go­ni ese­wi­le ngo­bu­so ba­khe emhla­ba­thi­ni pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho we­Nko­sid. Ba­se­be­mtha­tha uDa­go­ni, ba­mbu­yi­se­la enda­we­ni ya­khe.

4 Se­be­vu­ki­le ku­si­sa eku­se­ni ka­khu­lu, kha­nge­la, uDa­go­ni wa­ye­se­wi­le ngo­bu­so ba­khe emhla­ba­thi­ni pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho we­Nko­si, le­kha­nda li­ka­Da­go­ni le­mpa­ma zo­mbi­li ze­za­ndla za­khe kwa­ku­qu­nyi­we embu­ndwi­ni; kwa­sa­la ku­ye isi­tho­mbo ku­phe­lae.

5 Nga­kho aba­pri­sti ba­ka­Da­go­ni la­bo bo­nke aba­nge­na endli­ni ka­Da­go­ni ka­ba­nya­the­li embu­ndwi­ni ka­Da­go­ni eA­shi­do­di ku­ze ku­be la­mu­hlaf.

6 Ko­dwa isa­ndla se­Nko­si sa­ba nzi­ma phe­zu kwa­beA­shi­do­dig, ya­ba­chi­thah, ya­ba­tsha­ya nga­ma­thu­mba opha­yo, iA­shi­do­di le­mi­ngce­le ya­yoi.

7 Kwa­thi aba­ntu beA­shi­do­di se­be­bo­na uku­thi ku­nja­lo, ba­thi: Umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ka­wu­nga­hla­li ki­thi, ngo­ba isa­ndla sa­khe si­nzi­ma phe­zu kwe­thu la­phe­zu ku­ka­Da­go­ni unku­lu­nku­lu we­thu.

8 Nga­kho ba­thu­ma ba­bu­tha­ni­sa zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla za­ma­Fi­li­sti ki­bo, ba­thi: Si­za­kwe­nza­ni ngo­mtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lij? Za­se­zi­si­thi: Umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ka­wu­bho­de uye eGa­thik. Ba­se­be­wu­bho­di­sa be­wu­sa kho­na umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li.

9 Kwa­se­ku­si­thi se­be­wu­bho­di­se be­wu­thwe­le, isa­ndla se­Nko­si sa­si­me­le­ne lo­mu­zil ngo­mo­na­ka­lo omkhu­lu ka­khu­lu, ya­tsha­ya aba­ntu bo­mu­zi, ku­su­ke­la ko­mnci­nya­ne ku­si­ya ko­mkhu­lu; kwa­se­ku­qha­mu­ka ama­thu­mba opha­yo ku­bom.

10 Ba­se­be­wu­thu­me­la umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu eE­khi­ro­nin. Kwa­se­ku­si­thi eku­fi­ke­ni ko­mtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu eE­khi­ro­nio, abeE­khi­ro­ni ba­kha­la be­si­thi: Ba­bho­di­se ba­le­tha umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu wa­koI­sra­ye­li ki­thi uku­si­bu­la­la la­ba­ntu ba­ki­thi.

11 Nga­kho ba­thu­ma ba­bu­tha­ni­sa zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla za­ma­Fi­li­stip, ba­thi: Thu­ma­ni li­su­se umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu wa­koI­sra­ye­li uku­thi ubu­ye­le enda­we­ni ya­wo, uku­ze unga­si­bu­la­li la­ba­ntu ba­ki­thi, ngo­ba kwa­ku­lo­mo­na­ka­lo wo­ku­fa emzi­ni wo­nke, le­sa­ndla si­ka­Nku­lu­nku­lu sa­si­nzi­ma ka­khu­lu kho­na.

12 La­ba­ntu aba­nga­fa­nga ba­tsha­ywa nga­ma­thu­mba opha­yo; lo­ku­kha­la ko­mu­zi kwe­nyu­ke­la ema­zu­lwi­niq.

Umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no ubu­yi­se­lwa koI­sra­ye­li

6Lo­mtsho­ko­tsho we­Nko­si wa­wu­se­li­zwe­ni la­ma­Fi­li­sti inya­nga ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

2 Ama­Fi­li­sti ase­bi­za aba­pri­sti la­ba­vu­mi­sia, esi­thi: Si­za­we­nze­la­ni umtsho­ko­tsho we­Nko­si? Sa­zi­se­ni uku­thi si­nga­wu­thu­me­za la­ni enda­we­ni ya­wo.

3 Ba­se­be­si­thi: Uba li­nga­wu­thu­me­za umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu wa­koI­sra­ye­li, li­nga­wu­thu­me­zi uzeb, ko­dwa li­bu­yi­se­le lo­ku­bu­yi­se­la ku­ye umni­ke­lo we­ca­lac. Kho­na-ke li­za­si­li­swa, nja­lo ku­za­kwa­zi­wa ki­ni uku­thi ku­nga­ni isa­ndla sa­khe si­nga­su­ki ki­nid.

4 Ba­se­be­si­thi: Uza­ku­ba yi­ni umni­ke­lo we­ca­la esi­za­wu­bu­yi­se­la ku­ye? Ba­se­be­si­thi: Ama­thu­mba opha­yo ego­li­de ama­hla­nu la­ma­gu­ndwa­ne ama­hla­nu ego­li­dee, nje­ngo­kwe­na­ni le­zi­pha­tha­ma­ndla za­ma­Fi­li­stif; ngo­ba be­ku­le­nhlu­phe­ko eyo­dwa ki­ni lo­nke la­ku­zi­pha­tha­ma­ndla ze­nu.

5 Nga­kho li­za­kwe­nza imi­fa­ne­ki­so ya­ma­thu­mba enu opha­yo le­mi­fa­ne­ki­so ya­ma­gu­ndwa­ne enu alo­na­yo ili­zweg, li­mni­ke udu­mo uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lih; mhla­wu­mbe ange­nza lu­la isa­ndla sa­khe si­su­ke phe­zu kwe­nui si­su­ke la­phe­zu kwa­bo­nku­lu­nku­lu be­nu si­su­ke la­phe­zu kwe­li­zwe le­nuj.

6 Le­nze­la­ni-ke inhli­zi­yo ze­nu zi­be lu­khu­ni nje­nga­ma­Gi­bhi­the lo­Fa­ro be­nza inhli­zi­yo za­bo za­ba lu­khu­nik? Emva ko­ku­thi ese­nze ka­bu­hlu­ngu ku­bo ka­ba­vu­me­la­nga yi­ni uku­thi ba­ha­mbe, ba­se­be­ha­mbal?

7 Nga­kho-ke tha­tha­ni li­lu­ngi­se inqo­la entsha la­ma­nko­mo­ka­zi ama­bi­li amu­nyi­sa­yom oku­nge­za­nga jo­gwe phe­zu kwa­wo, li­wa­bo­phe­le ama­nko­mo­ka­zi enqo­le­ni, li­wa­bu­yi­se­le ekha­ya ama­nko­nya­na awo asu­ke emva kwa­won.

8 Li­tha­the umtsho­ko­tsho we­Nko­si, li­wu­be­ke enqo­le­ni, le­mpa­hla ze­go­li­de eli­zi­bu­yi­se­la ku­ye zi­be ngu­mni­ke­lo we­ca­la, li­zi­fa­ke ebho­ki­si­ni ece­le­ni kwa­wo; li­yi­thu­me­ze iha­mbeo.

9 Li­bo­ne alu­ba ise­nyu­ka nge­ndle­la yo­mngce­le wa­wo eya eBe­ti-She­me­ship, yi­yo ese­nze­le lo­bu­bu­bi obu­khu­lu; ko­dwa uba ku­nge­nja­lo, si­za­kwa­zi uku­thi ka­ku­si­so isa­ndla sa­yo esi­si­tsha­yi­le­yo, se­hle­lwe yi­ngo­zi njeq.

10 Aba­ntu ba­se­be­se­nza nja­lo, ba­tha­tha ama­nko­mo­ka­zi ama­bi­li amu­nyi­sa­yo, ba­wa­bo­phe­la enqo­le­ni, ba­wa­va­le­la ama­nko­nya­na awo ekha­ya.

11 Ba­wu­be­ka umtsho­ko­tsho we­Nko­si enqo­le­ni le­bho­ki­si eli­la­ma­gu­ndwa­ne ego­li­de le­zi­tho­mbe za­ma­thu­mba abo opha­yo.

12 Ama­nko­mo­ka­zi ase­qo­nda endle­le­ni, nge­ndle­la eya eBe­ti-She­me­shir, aha­mba ngo­mgwa­qo omkhu­lus eha­mba ebho­nsa, enga­pha­mbu­ke­li nga­kwe­so­ku­ne­ne lo­ba nga­kwe­so­kho­hlo, le­zi­pha­tha­ma­ndla za­ma­Fi­li­sti za­wa­la­nde­la kwa­ze kwa­ba se­mngce­le­ni we­Be­ti-She­me­shi.

13 Abe­Be­ti-She­me­shi ba­be­vu­na isi­vu­no se­ngqo­lo­yi esi­go­di­ni; la­pho be­pha­ka­mi­sa ame­hlo abo, ba­wu­bo­na umtsho­ko­tsho, ba­tho­ko­za ukuwu­bo­na.

14 Inqo­la ya­si­nge­na ensi­mi­ni ka­Jo­shu­wa we­Be­ti-She­me­shi, ye­ma kho­na, la­pho okwa­ku­le­li­tshe eli­khu­lu kho­na; ba­se­be­ba­nda izi­go­do ze­nqo­la, ba­se­be­ni­ke­la ama­nko­mo­ka­zi aba ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa eNko­si­ni.

15 Ama­Le­vi ase­we­thu­la umtsho­ko­tsho we­Nko­si le­bho­ki­si ela­li­la­wot, okwa­ku­ku­lo impa­hla ze­go­li­de, aku­be­ka phe­zu kwe­li­tshe eli­khu­lu. La­ba­ntu be­Be­ti-She­me­shi ba­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa, ba­yi­hla­be­la iNko­si imi­hla­tshe­lo nga­lo­lo­su­ku.

16 Izi­pha­tha­ma­ndla ezi­nhla­nu za­ma­Fi­li­sti se­zi­ku­bo­ni­leu, za­bu­ye­la eE­khi­ro­ni nga­lo­lo­su­kuv.

17 La­la nga­ma­thu­mba opha­yo ego­li­de ama­Fi­li­sti awa­bu­yi­se­la abe ngu­mni­ke­lo we­ca­la eNko­si­ni, eleA­shi­do­di eli­lo­dwaw, ele­Ga­za eli­lo­dwax, eleA­shi­ke­lo­ni eli­lo­dway, ele­Ga­thi eli­lo­dwaz, eleE­khi­ro­ni eli­lo­dwaa.

18 La­ma­gu­ndwa­ne ego­li­de nje­ngo­kwe­na­ni le­mi­zi yo­nke ya­ma­Fi­li­sti ye­zi­pha­tha­ma­ndla ezi­nhla­nu, ku­su­ke­la emi­zi­ni ebi­ye­lwe­yo ku­ze ku­be se­mi­za­ne­ni ye­ma­pha­ndle­nib ku­ze ku­be seli­tshe­ni eli­khu­lu li­kaA­be­li, la­pho aba­be­ka kho­na umtsho­ko­tsho we­Nko­si, eli­se­nsi­mi­ni ka­Jo­shu­wa umBe­ti-She­me­shi ku­ze ku­be la­mu­hlac.

19 Ya­si­tsha­ya ama­do­da eBe­ti-She­me­shi ngo­ba aye­kha­nge­le pha­ka­thi ko­mtsho­ko­tsho we­Nko­si; ye­bo, ya­tsha­ya pha­ka­thi kwa­ba­ntu ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sad. Aba­ntu ba­se­be­li­la ngo­ba iNko­si ya­yi­tsha­ye ngo­ku­tsha­ya oku­khu­lu pha­ka­thi kwa­ba­ntue.

20 Nga­kho aba­ntu be­Be­ti-She­me­shi ba­thi: Ngu­ba­ni ola­kho uku­maf pha­mbi kwe­Nko­si, lo uNku­lu­nku­lu ongcwe­leg? Uza­kwe­nyu­ke­la ku­ba­ni esu­ka ki­thi?

21 Ba­se­be­thu­ma izi­thu­nywa ku­ba­hla­li be­Ki­ri­ya­thi-Je­ya­ri­mi be­si­thi: Ama­Fi­li­sti ase­wu­bu­yi­si­le umtsho­ko­tsho we­Nko­si; ye­hla­ni li­we­nyu­se­le ki­nih.

7Nja­lo aba­ntu be­Ki­ri­ya­thi-Je­ya­ri­mi be­zaa, be­nyu­sa umtsho­ko­tsho we­Nko­si, ba­wu­nge­ni­sa endli­ni kaA­bi­na­da­ba phe­zu kwa­lo­lo­qa­qa, ba­ngcwe­li­sa uE­le­ya­za­re indo­da­na ya­khe uku­thi agci­ne umtsho­ko­tsho we­Nko­sib.

USa­mu­we­li wa­hlu­le­la uI­sra­ye­li

2 Kwa­se­ku­si­thi ku­su­ke­la ngo­su­ku umtsho­ko­tsho uhla­la eKi­ri­ya­thi-Je­ya­ri­mi, insu­ku za­nda; ngo­ba kwa­ba yi­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li; le­ndlu yo­nke ya­koI­sra­ye­li ya­kha­la ila­nde­la iNko­si.

3 USa­mu­we­li wa­se­khu­lu­ma endli­ni yo­nke kaI­sra­ye­li esi­thi: Uba li­bu­ye­la eNko­si­ni nge­nhli­zi­yo ye­nu yo­nkec, su­sa­ni onku­lu­nku­lu be­zi­zwe­ni pha­ka­thi kwe­nud la­boA­shi­ta­ro­thie, li­qo­ndi­se inhli­zi­yo ye­nu eNko­si­nif, li­kho­nze yo­na yo­dwa, nga­kho iza­lo­phu­la esa­ndle­ni sa­ma­Fi­li­stig.

4 Nga­kho aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­su­sa oBha­li la­boA­shi­ta­ro­thi, ba­kho­nza iNko­si yo­dwah.

5 USa­mu­we­li wa­se­si­thi: Bu­tha­ni­sa­ni uI­sra­ye­li wo­nke eMi­zi­pai; nja­lo ngi­za­li­khu­le­ke­la eNko­si­nij.

6 Ba­se­be­bu­tha­na eMi­zi­pa, ba­kha ama­nzi, ba­wa­the­la pha­mbi kwe­Nko­sik, ba­zi­la uku­dla mhla­lo­khol, ba­thi la­pho: So­ni­le eNko­si­nim. USa­mu­we­li wa­se­sa­hlu­le­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eMi­zi­pa.

7 Kwa­thi ama­Fi­li­sti ese­zwi­le uku­thi aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­bu­the­ne eMi­zi­pa, izi­pha­tha­ma­ndla za­ma­Fi­li­sti ze­nyu­ka za­me­la­na loI­sra­ye­li. Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li se­be­ku­zwi­le ba­we­sa­ba ama­Fi­li­sti.

8 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­si­thi ku­Sa­mu­we­li: Unga­thu­li uku­si­kha­le­la eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­thu uku­ze asi­si­ndi­se esa­ndle­ni sa­ma­Fi­li­stin.

9 USa­mu­we­li wa­se­tha­tha iwu­ndlu eli­mu­nya­yo, wa­li­ni­ke­la lo­nke eNko­si­ni la­ba ngu­mni­ke­lo otshi­swa­yo. USa­mu­we­li wa­kha­le­la uI­sra­ye­li eNko­si­ni, iNko­si ya­si­mphe­ndu­lao.

10 Kwa­thi uSa­mu­we­li esa­ni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, ama­Fi­li­sti aso­nde­la empi­ni loI­sra­ye­li; ko­dwa iNko­si ya­du­ma nge­li­zwi eli­khu­lu phe­zu kwa­ma­Fi­li­sti nga­lo­lo­su­kup, ya­wa­chi­tha­chi­tha, ase­tsha­ywa pha­mbi ku­kaI­sra­ye­liq.

11 Ama­do­da akoI­sra­ye­li ase­phu­ma eMi­zi­pa axo­tsha­na la­ma­Fi­li­sti, awa­tsha­ya, kwa­ze kwa­ba nga­pha­nsi kwe­Be­ti­ka­ri.

12 USa­mu­we­li wa­se­tha­tha ili­tshe, wali­mi­sa pha­ka­thi kwe­Mi­zi­pa le­She­ni, wa­bi­za ibi­zo la­lo iE­be­ni-E­ze­rir, wa­thi: Ku­ze ku­be kha­the­si iNko­si isi­si­zi­les.

13 Nga­kho ama­Fi­li­sti ehli­se­lwa pha­nsit, ka­wa­be esa­phi­nda uku­nge­na emngce­le­ni wa­koI­sra­ye­liu. Nja­lo isa­ndla se­Nko­si sa­me­la­na la­ma­Fi­li­sti zo­nke izi­nsu­ku zi­ka­Sa­mu­we­liv.

14 Imi­zi ama­Fi­li­sti aye­yi­the­the-ke koI­sra­ye­li ya­bu­yi­se­lwa kuI­sra­ye­li ku­su­ke­la eE­khi­ro­niw ku­ze ku­fi­ke eGa­thix; lo­mngce­le wa­yo uI­sra­ye­li wa­wu­khu­lu­la esa­ndle­ni sa­ma­Fi­li­sti. Nja­lo kwa­ba lo­ku­thu­la pha­ka­thi ku­kaI­sra­ye­li la­maA­mo­riy.

15 USa­mu­we­li wa­se­sa­hlu­le­la uI­sra­ye­li insu­ku zo­nke ze­mpi­lo ya­khez.

16 Wa­ha­mba imi­nya­ka nge­mi­nya­ka wa­bho­da eBhe­the­lia, le­Gi­li­ga­lib, le­Mi­zi­pac; wa­hlu­le­la uI­sra­ye­li ku­zo zo­nke le­zo­zi­nda­wo.

17 Lo­ku­bu­ye­la kwa­khe kwa­ku­yi­ku­ya eRa­mad, ngo­ba indlu ya­khe ya­yi­la­pho; wa­hlu­le­la uI­sra­ye­li kho­na, wa­ya­khe­la la­pho iNko­si ila­thie.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­fu­na inko­si

8Kwa­se­ku­si­thi uSa­mu­we­li ese­mda­la wa­be­kaa ama­do­da­na akhe uku­ze abe nga­ba­hlu­le­li koI­sra­ye­lib.

2 Le­bi­zo le­ndo­da­na ya­khe eli­zi­bu­lo la­li­ngu­Jo­we­li, le­bi­zo le­ye­si­bi­li li­nguA­bhi­ya; aye­nga­ba­hlu­le­li eBhe­ri­she­bhac.

3 Ko­dwa ama­do­da­na akhe aye­nga­ha­mbi nge­ndle­la za­khe, ko­dwa apha­mbu­ke­la enzu­zwe­ni embid, emu­ke­la isi­va­la­mlo­mo, apha­mbu­la isa­hlu­le­loe.

4 Kwa­se­ku­bu­tha­na aba­da­la bo­nke ba­koI­sra­ye­li, be­za ku­Sa­mu­we­li eRa­maf,

5 ba­thi ku­ye: Kha­nge­la, we­na usu­mda­la, la­ma­do­da­na akho ka­wa­ha­mbi nge­ndle­la za­kho; nga­kho si­be­ke­le inko­si uku­ze isa­hlu­le­le nje­nga­zo zo­nke izi­zweg.

6 Ko­dwa le­yo­nto ya­yi­mbi eme­hlwe­ni ka­Sa­mu­we­li la­pho be­si­thi: Si­ni­ke inko­si uku­sa­hlu­le­la. USa­mu­we­li wa­se­khu­le­ka eNko­si­ni.

7 INko­si ya­si­si­thi ku­Sa­mu­we­li: La­le­la ili­zwi la­ba­ntu ku­kho ko­nke aba­ku­tsho­yo ku­we, ngo­ba ka­ku­su­we aba­kwa­la­yoh, ko­dwa ba­la mi­na uku­ze ngi­nga­bu­si phe­zu kwa­boi.

8 Ngo­kwe­ze­nzo zo­nke aba­ze­nzi­le­yo ku­su­ke­la ngo­su­ku enga­be­nyu­sa nga­lo eGi­bhi­the ku­ze ku­be la­mu­hla, ba­ngi­tshi­yi­le ba­kho­nza aba­nye onku­lu­nku­lu; be­nza nja­lo la­ku­we.

9 Nga­kho kha­the­si, la­le­la ili­zwi la­bo; ko­dwa nxa uba­fa­ka­ze­le ka­khu­lu, uba­zi­se indle­la ye­nko­si eza­bu­sa phe­zu kwa­boj.

10 USa­mu­we­li wa­se­tshe­la aba­ntu aba­ce­la ku­ye inko­si wo­nke ama­zwi eNko­si.

11 Wa­se­si­thi: Le iza­ku­ba yi­ndle­la ye­nko­si eza­bu­sa phe­zu kwe­nuk; iza­tha­tha ama­do­da­na enu izi­be­ke­le wo­na enqo­le­ni za­yo la­ku­ba­ga­di ba­ma­bhi­za ayo, agi­ji­me pha­mbi kwe­zi­nqo­la za­yol.

12 Iza­zi­be­ke­la wo­na abe yi­zi­ndu­na ze­zi­nku­lu­ngwa­ne le­zi­ndu­na za­ma­tshu­mi ama­hla­nu, lo­ku­li­ma ama­si­mu ayo, lo­ku­vu­na isi­vu­no sa­yo, lo­kwe­nza izi­kha­li za­yo ze­mpi, le­zi­kha­li ze­zi­nqo­la za­yom.

13 Iza­tha­tha ama­do­da­ka­zi enu iwe­nze abe nga­be­nzi ba­ma­kha, la­ba­phe­ki, la­ba­phe­ki­zi­nkwan.

14 Iza­tha­tha ama­si­mu enu, le­zi­vi­ni ze­nu le­zi­va­nde ze­nu ze­mi­hlwa­thi, ezi­nhle, iku­ni­ke ince­ku za­yo.

15 Iza­tha­tha okwe­tshu­mi ye­nhla­nye­lo ye­nu le­ye­zi­vi­ni ze­nu, iyi­ni­ke indu­na za­yo le­nce­ku za­yoo.

16 Iza­tha­tha ince­ku ze­nu le­nce­ku­ka­zi ze­nu la­ma­ja­ha enu angco­no la­bo­ba­bhe­mi be­nu, iku­se­be­nzi­se emse­be­nzi­ni wa­yo.

17 Iza­tha­tha okwe­tshu­mi kwe­mi­hla­mbi ye­nu; li­na-ke li­be yi­zi­nce­ku za­yo.

18 Nja­lo li­za­kha­la nga­lo­lo­su­ku nge­nxa ye­nko­si ye­nu eli­zi­khe­the­le yo­na; ko­dwa iNko­si ka­yi­yi­ku­li­phe­ndu­la mhla­lo­khop.

19 Ko­dwa aba­ntu ba­la uku­li­la­le­la ili­zwi li­ka­Sa­mu­we­li, ba­thi: Ha­tshi, ko­dwa ku­za­ku­ba le­nko­si phe­zu kwe­thu,

20 uku­ze la­thi si­be nje­nge­zi­zwe zo­nkeq, le­nko­si ye­thu isa­hlu­le­le, iphu­me pha­mbi kwe­thu, ilwe izi­mpi ze­thu.

21 USa­mu­we­li ese­wa­zwi­le wo­nke ama­zwi aba­ntu, wa­wa­la­ndi­sa endle­be­ni ze­Nko­si.

22 INko­si ya­si­si­thi ku­Sa­mu­we­li: La­le­la ili­zwi la­bo, uba­be­ke­le inko­sir. USa­mu­we­li wa­se­si­thi ema­do­de­ni akoI­sra­ye­li: Ha­mba­ni li­ye ngu­lo­wo la­lo­wo emzi­ni wa­khe.

USa­wu­li ukhe­thwa uku­thi abe yi­nko­si

9Kwa­ku­kho­na-ke indo­da ya­ko­Bhe­nja­mi­ni obi­zo la­yo li­ngu­Ki­shi, indo­da­na kaA­bi­ye­li, indo­da­na ka­Ze­ro­ri, indo­da­na ka­Be­ko­ra­thi, indo­da­na kaA­fi­ya, umBhe­nja­mi­ni, iqha­we eli­la­ma­ndlaa.

2 Nja­lo ya­yi­le­ndo­da­na, obi­zo la­yo la­li­ngu­Sa­wu­li, ija­ha eli­hle; kwa­ku­nge­la­mu­ntu omu­hle ku­la­lo pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lib; ku­su­ke­la ema­hlo­mbe alo ku­si­ya phe­zu­lu la­li­li­de ku­la­bo bo­nke aba­ntuc.

3 Oba­bhe­mi­ka­zi ba­ka­Ki­shi, uyi­se ka­Sa­wu­li, ba­la­hle­ka-ke. Nga­kho uKi­shi wa­thi ku­Sa­wu­li indo­da­na ya­khe: Ake utha­the enye ye­zi­nce­ku la­we, usu­ku­me uha­mbe uye­di­nga oba­bhe­mi­ka­zi.

4 Wa­se­da­bu­la inta­ba za­koE­fra­yi­mid, wa­da­bu­la ili­zwe le­Sha­li­shae, ko­dwa ka­ba­ba­tho­la­nga. Ba­se­be­da­bu­la ili­zwe le­Sha­li­maf, ko­dwa ba­be­nge­kho. Ba­se­be­da­bu­la ili­zwe la­ko­Bhe­nja­mi­ni, ko­dwa ka­ba­ba­tho­la­nga.

5 Bo­na se­be­fi­ki­le eli­zwe­ni le­Zu­fig, uSa­wu­li wa­thi ence­kwi­ni ya­khe eya­yi­la­ye: Wo­za si­bu­ye­le, hle­zi uba­ba aye­ke­le oba­bhe­mi­ka­zi abe­se­nqi­ne­ke­la thi­nah.

6 Ya­si­si­thi ku­ye: Kha­nge­la-ke, ku­lo­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu ku­lu­mu­zi, ungu­mu­ntu ohlo­ni­phe­ka­yoi; ko­nke aku­tsho­yo ku­ye­nze­ka si­bi­li. Kha­the­si asi­ye kho­na; mhla­wu­mbe anga­si­tshe­la indle­la esi­za­ha­mba nga­yoj.

7 USa­wu­li wa­se­si­thi ence­kwi­ni ya­khe: Ko­dwa kha­nge­la, uba si­si­ya, si­za­mpha­the­la­ni lo­wo­mu­ntuk? Ngo­ba isi­nkwa ka­si­se­kho ezi­tshe­ni ze­thu; fu­thi ka­ku­la­si­pho so­ku­sa emu­ntwi­ni ka­Nku­lu­nku­lu. Si­la­nil?

8 Ince­ku ya­si­bu­ya ya­mphe­ndu­la uSa­wu­li ya­thi: Kha­nge­la, ku­tho­la­ka­la esa­ndle­ni sa­mi ingxe­nye ye­si­ne ye­she­ke­li* le­si­li­va; ngi­za­mni­ka yo­na lo­wo­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu uku­ze asi­tshe­le indle­la ye­thu.

9 (E­ndu­lo koI­sra­ye­li la­pho umu­ntu esi­ya­bu­za ku­Nku­lu­nku­lum, wa­ye­si­tsho ka­nje: Wo­za si­ye ku­mbo­ni; ngo­ba lo ongu­mpro­fe­thi la­mu­hla ku­qa­la wa­ye­bi­zwa ngo­ku­thi ngu­mbo­nin.)

10 USa­wu­li wa­se­si­thi ence­kwi­ni ya­khe: Li­hle ili­zwi la­kho; wo­za si­ha­mbe. Ba­se­be­si­ya emzi­ni la­pho okwa­ku­kho­na lo­wo­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu.

11 Be­se­nyu­ka ngo­mqa­nso wo­mu­zi, bo­na ba­fi­ca ama­nto­mba­za­na ephu­ma uku­ya­ku­kha ama­nzi, ba­thi ku­wo: Umbo­ni ula­pha yi­nio?

12 Ase­ba­phe­ndu­la athi: Ukho­na; kha­nge­la­ni, upha­mbi kwe­nu. Pha­ngi­sa­ni kha­the­si; ngo­ba ufi­ke la­mu­hla emzi­ni, ngo­ba aba­ntu ba­lo­mhla­tshe­lo la­mu­hla enda­we­ni epha­ke­me­yop.

13 Eku­nge­ne­ni kwe­nu emzi­ni, li­za­hle li­mtho­le enga­ke­nyu­ke­li enda­we­ni epha­ke­me­yo uku­ya­ku­dlaq; ngo­ba aba­ntu ka­ba­yi­ku­dla aze afi­ke, ngo­ba ngu­ye obu­si­sa umhla­tshe­lo, emva kwa­lo­kho aba­nxu­si­we­yo ba­dle. Nga­kho-ke ye­nyu­ka­ni, ngo­ba ye­na, pho­se nga­le­si­si­kha­thi, li­za­mtho­la.

14 Ba­se­be­se­nyu­ke­la emzi­ni; be­sa­nge­na pha­ka­thi ko­mu­zi, kha­nge­la, uSa­mu­we­li wa­phu­ma uku­ba­hla­nga­be­za ukwe­nyu­ke­la enda­we­ni epha­ke­me­yo.

15 INko­si ya­si­bo­na­ka­li­sa e­ndle­beni ka­Sa­mu­we­li ngo­su­ku pha­mbi ko­ku­fi­ka ku­ka­Sa­wu­lir, isi­thi:

16 Ku­sa­sa pho­se nga­le­si­si­kha­thi ngi­za­thu­ma ku­we umu­ntu ove­la eli­zwe­ni la­ko­Bhe­nja­mi­ni; fu­thi umgco­be abe ngu­mbu­si phe­zu kwa­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­li, uku­ze asi­ndi­se aba­ntu ba­mi esa­ndle­ni sa­ma­Fi­li­stis, ngo­ba ngi­bo­ni­le aba­ntu ba­mi, ngo­ba uku­kha­la kwa­bo ku­fi­ki­le ki­mit.

17 Kwa­thi uSa­mu­we­li ebo­na uSa­wu­li, iNko­si ya­mphe­ndu­lau: Kha­nge­la, umu­ntu ebe­ngi­khu­lu­ma nga­ye ku­we. Lo uza­bu­sa phe­zu kwa­ba­ntu ba­miv.

18 USa­wu­li wa­se­so­nde­la ku­Sa­mu­we­li pha­ka­thi kwe­sa­ngo wa­thi: Aku­ngi­tshe­le, inga­phi la­pha indlu yo­mbo­ni?

19 USa­mu­we­li wa­se­mphe­ndu­la uSa­wu­li wa­thi: Yi­mi umbo­ni; ye­nyu­ka pha­mbi kwa­mi uye enda­we­ni epha­ke­me­yo, ngo­ba la­mu­hla uza­ku­dla la­mi; le­ku­se­ni ngi­za­ku­ye­ke­la uha­mbe, ngi­ku­tshe­le ko­nke oku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­kho.

20 La­ma­ye­la­na la­bo­ba­bhe­mi­ka­zi ba­kho ase­be­le­nsu­ku ezi­nta­thu be­la­hle­ki­le, unga­fa­ki inhli­zi­yo ya­kho ku­bo, ngo­ba se­be­tho­li­wew. Ko­dwa zi­ku­ba­ni izi­lo­yi­so zo­nke zi­kaI­sra­ye­li? Ka­zi­kho ku­we yi­ni le­ndli­ni yo­nke ka­yi­hlo?

21 USa­wu­li wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Ka­ngi­su­ye umBhe­nja­mi­ni yi­ni, owe­si­nci­nya­ne se­zi­zwe za­koI­sra­ye­lix, lo­se­ndo lwe­thu lu­nci­nya­ne ku­la­zo zo­nke inse­ndo ze­si­zwe sa­ko­Bhe­nja­mi­ni? Pho-ke, ukhu­lu­me­la­ni ki­mi nga­li­ndle­lay?

22 USa­mu­we­li wa­se­tha­tha uSa­wu­li le­nce­ku ya­khe, wa­ba­nge­ni­sa eka­me­lwe­ni lo­ku­dle­laz, wa­ba­hla­li­sa enda­we­ni enga­phe­zu­lu ya­ba­nxu­si­we­yo, aba­be­nga­pho­se ba­be nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu.

23 USa­mu­we­li wa­se­si­thi ku­mphe­ki: Le­tha isa­be­lo engi­ku­ni­ke so­na, engi­the ku­we nga­so: Si­be­ke nga­ku­we.

24 Umphe­ki wa­se­pha­ka­mi­sa umle­nze lo­kwa­ku­phe­zu kwa­wo, wa­ku­be­ka pha­mbi ku­ka­Sa­wu­lia. USa­mu­we­li wa­se­si­thi: Kha­nge­la, oku­se­le­yo; ku­be­ke pha­mbi kwa­kho, dla­na; ngo­ba be­ku­be­ke­lwe we­na ku­ze ku­fi­ke le­si­si­kha­thi esi­mi­si­we­yo, nje­ngo­ba ngi­tshi­lo: Ngi­nxu­se aba­ntu. USa­wu­li wa­se­si­dla lo­Sa­mu­we­li nga­lo­lo­su­ku.

25 Se­be­hli­le enda­we­ni epha­ke­me­yo ba­ya emzi­ni, wa­khu­lu­ma lo­Sa­wu­li epha­hle­nib.

26 Ba­se­be­vu­ka ngo­vi­vi; kwa­se­ku­si­thi pho­se ema­da­bu­ka­ku­sa, uSa­mu­we­li wa­mbi­za uSa­wu­li epha­hle­ni esi­thi: Su­ku­ma uku­ze ngi­ku­ye­ke­le uha­mbe. Wa­se­su­ku­ma uSa­wu­li, ba­phu­ma bo­ba­bi­li, ye­na lo­Sa­mu­we­li, ba­ya pha­ndle.

27 Se­be­se­hle­la eku­ci­ne­ni ko­mu­zi, uSa­mu­we­li wa­thi ku­Sa­wu­li: Tshe­la ince­ku uku­thi ye­dlu­le pha­mbi kwe­thu (ya­si­se­dlu­la), ko­dwa we­na ma­na okwa­kha­the­si, uku­thi ngi­ku­zwi­se ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu.

USa­mu­we­li ugco­ba uSa­wu­li

10USa­mu­we­li wa­se­tha­tha umfu­ma wa­ma­fu­tha, wa­wa­the­la ekha­nda la­khea, wa­ma­ngab, wa­thi: Angi­thi ku­ngo­ba iNko­si iku­gco­be­le uku­thi ube ngu­mbu­si phe­zu kwe­li­fa la­yoc?

2 Eku­su­ke­ni kwa­kho ki­mi la­mu­hla uza­fi­ca aba­ntu aba­bi­li engcwa­be­ni li­ka­Ra­she­li emngce­le­ni wa­ko­Bhe­nja­mi­ni eZe­li­zad; nja­lo ba­za­ku­thi ku­we: Oba­bhe­mi­ka­zi obu­ye­ba­di­nga se­be­tho­li­we, kha­nge­la-ke, uyi­hlo use­ye­ke­le uda­ba la­bo­ba­bhe­mi­ka­zi, use­nqi­ne­ke­la li­nae esi­thi: Ngi­za­ye­nze­la­ni indo­da­na ya­mi?

3 Nxa usu­dlu­le la­pho wa­ya pha­mbi­li, uza­fi­ka esi­hla­hle­ni se-o­khi* se­Tha­bho­rif; la­la­pho uza­hla­nga­na la­ba­ntu aba­tha­thu be­se­nyu­ka be­si­ya ku­Nku­lu­nku­lu eBhe­the­lig, omu­nye ephe­the ama­zi­nya­ne ama­tha­thu, lo­mu­nye ephe­the ama­qe­be­le­ngwa­na ezi­nkwa ama­tha­thu, lo­mu­nye ephe­the imbo­dle­la ye­wa­yi­ni.

4 Ba­za­ku­bu­za nge­mpi­lo, ba­ku­ni­ke izi­nkwa ezi­mbi­li, oza­zi­tha­tha esa­ndle­ni sa­bo.

5 Emva kwa­lo­kho uza­fi­ka eqa­qe­ni lu­ka­Nku­lu­nku­luh la­pho oku­hla­la kho­na ibu­tho le­nqa­ba ya­ma­Fi­li­stii; ku­za­ku­thi-ke, nxa ufi­ka la­pho emzi­ni uza­hla­nga­na le­xu­ku la­ba­pro­fe­thi be­se­hla enda­we­ni epha­ke­me­yo, la­pha­mbi kwa­bo ku­lo­gu­bhu lwe­zi­nta­mboj, le­si­gu­bhu, lo­mhla­ngak, le­cha­cho, be­pro­fe­thal.

6 Lo­Mo­ya ka­Nku­lu­nku­lu uza­fi­ka nga­ma­ndla phe­zu kwa­khom, upro­fe­the ka­nye la­bo, uphe­ndu­lwe ube ngo­mu­nye umu­ntun.

7 Ku­za­ku­thi-ke la­pho le­zi­zi­bo­na­ka­li­so zi­ku­fi­ke­la, we­na we­nze lo­kho isa­ndla sa­kho esi­za­ku­tho­lao, ngo­ba uNku­lu­nku­lu ula­wep.

8 Uza­kwe­hla pha­mbi kwa­mi uye eGi­li­ga­liq; kha­nge­la-ke, ngi­za­kwe­hle­la ku­we uku­ze ngi­ni­ke­le imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa, ngi­hla­be imi­hla­tshe­lo ye­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la. Uza­li­nda insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa ngi­ze ngi­fi­ke ku­we, ngi­ku­tshe­le lo­kho oza­kwe­nzar.

9 Kwa­se­ku­si­thi la­pho ese­fu­la­the­le uku­thi asu­ke ku­Sa­mu­we­li, uNku­lu­nku­lu wa­mni­ka enye inhli­zi­yo; la­zo zo­nke le­zi­zi­bo­na­ka­li­so ze­za mhla­lo­kho.

10 La­pho se­be­fi­ki­le kho­na eqa­qe­nis, kha­nge­la, ixu­ku la­ba­pro­fe­thi la­mhla­nga­be­zat; uMo­ya ka­Nku­lu­nku­lu wa­se­fi­ka nga­ma­ndla phe­zu kwa­khe, wa­pro­fe­tha pha­ka­thi kwa­bou.

11 Kwa­se­ku­si­thi bo­nke aba­be­ma­zi ma­ndu­lo be­bo­na uku­thi, kha­nge­la, upro­fe­tha la­ba­pro­fe­thi, aba­ntu ba­thi, omu­nye ko­mu­nye: Ku­yi­ni lo­khu okwe­hle­le indo­da­na ka­Ki­shi? Ka­nti uSa­wu­li la­ye upha­ka­thi kwa­ba­pro­fe­thiv?

12 Kwa­se­ku­phe­ndu­la umu­ntu owa­kho­na wa­thi: Ka­nti ngu­ba­ni uyi­se wa­bow? Nga­kho kwa­se­ku­si­ba yi­sa­ga uku­thi: Ka­nti uSa­wu­li la­ye upha­ka­thi kwa­ba­pro­fe­thix?

13 Ese­qe­di­le uku­pro­fe­tha wa­fi­ka enda­we­ni epha­ke­me­yo.

14 Uyi­se omnci­nya­ne ka­Sa­wu­li wa­thi ku­ye le­nce­kwi­ni ya­khe: Be­li­ye nga­phi? Wa­se­si­thi: Uku­ya­di­nga oba­bhe­mi­ka­zi; la­pho se­si­bo­na uku­thi ka­ba­kho sa­se­si­fi­ka ku­Sa­mu­we­liy.

15 Uyi­se omnci­nya­ne ka­Sa­wu­li wa­thi: Ake ungi­tshe­le uku­thi uthe­ni ki­ni uSa­mu­we­li?

16 USa­wu­li wa­se­si­thi ku­yi­se omnci­nya­ne: Usi­tshe­li­le si­bi­li uku­thi oba­bhe­mi­ka­zi se­be­tho­la­ke­le. Ko­dwa uda­ba lo­mbu­so akhu­lu­ma nga­lo uSa­mu­we­li ka­mtshe­la­ngaz.

17 USa­mu­we­li wa­se­bi­ze­la aba­ntu nda­wo­nye eNko­si­nia eMi­zi­pab;

18 wa­thi ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li: Itsho nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Mi­na nga­me­nyu­sa uI­sra­ye­li eGi­bhi­the, nga­li­khu­lu­la esa­ndle­ni sa­ma­Gi­bhi­the le­sa­ndle­ni sa­yo yo­nke imi­bu­so eya­li­ci­nde­ze­la­yoc.

19 Ko­dwa la­mu­hla li­na li­ma­li­le uNku­lu­nku­lu we­nu, ye­na ngo­kwa­khe owa­li­si­ndi­sa­yo engo­zi­ni zo­nke ze­nu le­nsi­zi­ni ze­nu; la­se­li­si­thi ku­ye: Ha­tshi, be­ka inko­si phe­zu kwe­thud. Nga­kho-ke ma­ni­ni pha­mbi kwe­Nko­si nge­zi­zwe ze­nu la­nge­zi­nku­lu­ngwa­ne ze­nue.

20 USa­mu­we­li wa­se­so­nde­za zo­nke izi­zwe za­koI­sra­ye­li; nja­lo isi­zwe sa­ko­Bhe­nja­mi­ni sa­ba­njwaf.

21 Wa­se­so­nde­za isi­zwe sa­ko­Bhe­nja­mi­ni nge­nse­ndo za­so, lo­se­ndo lwa­ko­Ma­ti­ri lwa­ba­njwa, lo­Sa­wu­li indo­da­na ka­Ki­shi wa­ba­njwa. Ku­the be­mdi­nga ka­tho­la­ka­la­nga.

22 Nga­kho ba­bu­ya ba­bu­za eNko­si­ni uku­thi lo­wo­mu­ntu use­za­fi­ka la­pha yi­ni? INko­si ya­si­si­thi: Kha­nge­la­ni, uca­tshi­le empa­hle­nig.

23 Ba­se­be­gi­ji­ma ba­mla­nda kho­na; la­pho ese­mi pha­ka­thi kwa­ba­ntu, wa­ye­mu­de ku­la­bo bo­nke aba­ntu ku­su­ke­la ehlo­mbe la­khe ku­si­ya phe­zu­luh.

24 USa­mu­we­li wa­se­si­thi ku­bo bo­nke aba­ntu: Li­ya­mbo­na yi­ni lo­wo iNko­si emkhe­thi­le­yo, uku­thi ka­kho lo­ye­dwa onje­nga­ye ku­bo bo­nke aba­ntu? Bo­nke aba­ntu ba­se­be­me­me­za ba­thi: Ka­yi­phi­le inko­sii!

25 USa­mu­we­li wa­se­ba­tshe­la aba­ntu indle­la yo­mbu­so, wa­wu­bha­la egwa­lwe­ni, wa­lu­be­ka pha­mbi kwe­Nko­si. USa­mu­we­li wa­se­ba­ye­ke­la bo­nke aba­ntu ba­ha­mba, wo­nke wa­ya endli­ni ya­khej.

26 USa­wu­li la­ye wa­se­si­ya endli­ni ya­khe eGi­be­yak; kwa­se­ku­ha­mba la­ye ama­qha­we onhli­zi­yo za­wo uNku­lu­nku­lu wa­ye­zi­thi­nti­le.

27 Ko­dwal aba­ntwa­na ba­ka­Bhe­li­ya­li ba­thi: Uza­si­si­ndi­sa nja­ni lom? Ba­se­be­mde­le­la, ka­ba­mpha­the­la­nga si­pho; ko­dwa wa­zi­thu­le­lan.

USa­wu­li unqo­ba amaA­mo­ni

11Kwa­se­ku­se­nyu­ka uNa­ha­shi umA­mo­nia, wa­mi­sa inka­mba ma­qo­nda­na le­Ja­be­shi-Gi­le­ya­dib; wo­nke ama­do­da eJa­be­shi ase­si­thi ku­Na­ha­shi: Ye­nza isi­vu­me­lwa­no la­thi, si­za­ku­se­be­nze­lac.

2 Ko­dwa uNa­ha­shi umA­mo­ni wa­thi ki­bo: Ngi­za­se­nza phe­zu kwa­lo­khu isi­vu­me­lwa­no la­nid, uku­ze ngi­li­ko­po­le wo­nke ame­hlo awe­so­ku­ne­nee nja­lo nge­hli­se­le uI­sra­ye­li wo­nke ihla­zof.

3 Aba­da­la be­Ja­be­shi ba­se­be­si­thi ku­ye: Si­ye­ke­le okwe­nsu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa uku­ze si­thu­me izi­thu­nywa ku­wo wo­nke umngce­le wa­koI­sra­ye­li. Uba-ke ku­nge­kho onga­si­si­ndi­sa, si­za­phu­ma si­ze ku­we.

4 Izi­thu­nywa za­se­zi­fi­ka eGi­be­ya ka­Sa­wu­lig, za­la­ndi­sa ama­zwi endle­be­ni za­ba­ntu, la­ba­ntu bo­nke ba­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­bo ba­kha­la inye­mbe­zih.

5 Kha­nge­la-ke, uSa­wu­li we­za emva kwe­zi­nka­bi eve­la ema­si­mi­ni, uSa­wu­li wa­thi: Kwe­nze nja­ni eba­ntwi­ni uku­thi ba­kha­le? Ba­se­be­mtshe­la ama­zwi ama­do­da eJa­be­shi.

6 UMo­ya ka­Nku­lu­nku­lu wa­se­fi­ka nga­ma­ndla phe­zu ku­ka­Sa­wu­li la­pho esi­zwa la­wo­ma­zwi, lo­la­ka lwa­khe lwa­vu­tha ka­khu­lui.

7 Wa­se­tha­tha inka­bi ezi­mbi­li, wa­zi­qu­ma za­ba yi­zi­qa, wa­zi­thu­me­la ku­wo wo­nke umngce­le wa­koI­sra­ye­li nge­sa­ndla se­zi­thu­nywa esi­thij: Onga­phu­mi ala­nde­le uSa­wu­li ala­nde­le lo­Sa­mu­we­li, ku­za­kwe­nzi­wa­nje enka­bi­ni za­khe. Ukwe­sa­ba iNko­si kwa­se­ku­se­hle­la phe­zu kwa­ba­ntu, ba­phu­ma nje­nga­mu­ntu mu­nyek.

8 La­pho eba­ba­la eBe­ze­kil, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­be yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu, la­ma­do­da ako­Ju­da eyi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thum.

9 Ba­se­be­si­thi ku­zo izi­thu­nywa eza­zi­fi­ki­le: Li­za­wa­tshe­la nja­lo ama­do­da eJa­be­shi-Gi­le­ya­di li­thi: Ku­sa­sa li­za­ku­ba lo­si­ndi­so nxa ila­nga se­li­tshi­sa. La­pho izi­thu­nywa zi­fi­ka za­wa­tshe­la ama­do­da eJa­be­shi, atho­ko­za.

10 Nga­kho ama­do­da eJa­be­shi athi: Ku­sa­sa si­za­phu­me­la ki­ni, le­nze ki­thi nje­nga­kho ko­nke oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni enun.

11 Kwa­se­ku­si­thi ku­si­sa, uSa­wu­lio wa­mi­sa aba­ntu nge­zi­ga­ba ezi­nta­thup; ba­fi­ka pha­ka­thi kwe­nka­mba ngo­mli­ndo we­ku­se­niq; ba­mtsha­ya uA­mo­ni lwa­ze lwa­tshi­sa usu­ku; kwa­se­ku­si­thi aba­se­le­yo ba­hla­ka­ze­ka, kwa­ze kwa­thi ka­ku­sa­la­nga ki­bo aba­bi­li be­nda­wo­nye.

12 Aba­ntu ba­se­be­si­thi ku­Sa­mu­we­li: Ngu­ba­ni othe: USa­wu­li uza­bu­sa yi­ni phe­zu kwe­thur? Ba­le­the­ni la­bo­ba­ntu uku­ze si­ba­bu­la­les.

13 Ko­dwa uSa­wu­li wa­thi: Ka­ku­yi­ku­bu­la­wa mu­ntu nga­lo­lu­su­kut, ngo­ba la­mu­hla iNko­si ye­nze inku­lu­le­ko koI­sra­ye­liu.

14 USa­mu­we­li wa­se­si­thi eba­ntwi­ni: Wo­za­ni si­ye eGi­li­ga­liv, si­vu­se­le­le umbu­so kho­na.

15 Bo­nke aba­ntu ba­se­be­si­ya eGi­li­ga­li, ba­mbe­ka kho­na uSa­wu­li wa­ba yi­nko­si pha­mbi kwe­Nko­si eGi­li­ga­liw. Ba­hla­ba kho­na imi­hla­tshe­lo ye­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la pha­mbi kwe­Nko­si, la­la­pho uSa­wu­li la­wo wo­nke ama­do­da akoI­sra­ye­li ba­tho­ko­za ka­khu­lu­ka­zix.

USa­mu­we­li ukhu­lu­ma ngo­ku­the­mbe­ka kwa­khe

12USa­mu­we­li wa­se­si­thi kuI­sra­ye­li wo­nke: Kha­nge­la­ni, ngi­li­la­le­le ili­zwi le­nu ku­kho ko­nke ela­ku­tsho ki­mia, se­ngi­be­ke inko­si phe­zu kwe­nub.

2 Kha­the­si-ke, kha­nge­la­ni, inko­si iya­ha­mba pha­mbi kwe­nuc; mi­na se­ngi­mda­la, se­ngi­yi­mpu­nga, kha­nge­la­ni, la­ma­do­da­na ami aki­ni; mi­na-ke ngi­ha­mbi­le pha­mbi kwe­nu ku­su­ke­la ebu­tshe­ni ba­mi ku­ze ku­be la­mu­hlad.

3 Kha­nge­la­ni, ngila­pha; fa­ka­za­ni li­me­la­ne la­mi pha­mbi kwe­Nko­si la­pha­mbi ko­gco­tshi­we­yo wa­yoe: Ngi­the­the inka­bi ka­ba­ni? Lo­ba ngi­the­the uba­bhe­mi ka­ba­nif? Ngi­qi­li­be­ze­le ba­nig? Ngi­ci­nde­ze­le ba­nih? Nge­mu­ke­le ku­ba­ni isi­va­la­mlo­mo uku­ze ngi­pho­fu­ze ame­hlo ami nga­wo? Nja­lo ngi­za­ku­bu­yi­se­la ki­nii.

4 Ba­se­be­si­thi: Ka­wu­si­qi­li­be­ze­la­ngaj, ka­wu­si­ci­nde­ze­la­ngak, nja­lo ka­we­mu­ke­la­nga la­lu­tho esa­ndle­ni sa­mu­ntu.

5 Wa­se­si­thi ki­bo: INko­si ingu­mfa­ka­zi ime­le­ne la­ni lo­gco­tshi­we­yo wa­yo ungu­mfa­ka­zi la­mu­hlal uku­thi ka­li­tho­la­nga lu­tho esa­ndle­ni sa­mi. Ba­thi: Ingu­mfa­za­kim.

Indle­la uNku­lu­nku­lu ampha­tha nga­yo uI­sra­ye­li

6 USa­mu­we­li wa­se­si­thi eba­ntwi­ni: Ku­yi­Nko­si eye­nza uMo­zi­si loA­ro­ni, eye­nyu­sa oyi­hlo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­then.

7 Kha­the­si-ke, ma­ni­ni nja­lo nga­hlu­le­la­ne la­ni pha­mbi kwe­Nko­si nge­ze­nzo zo­nke ezi­lu­ngi­le­yo ze­Nko­si eya­ze­nza ki­ni la­ku­bo­yi­hloo.

8 La­pho uJa­ko­be ese­fi­ki­le eGi­bhi­thep, oyi­hlo ba­kha­la eNko­si­niq, iNko­si ya­si­thu­ma oMo­zi­si loA­ro­ni, aba­khu­pha oyi­hlo eGi­bhi­the, ba­be­nza ba­hla­la ku­li­nda­wor.

9 Se­be­yi­kho­hli­we iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bos, ya­ba­the­ngi­sa esa­ndle­ni si­ka­Si­se­ra indu­na ye­bu­tho le­Ha­zo­rit, le­sa­ndle­ni sa­ma­Fi­li­stiu, le­sa­ndle­ni se­nko­si ya­ko­Mo­wa­biv; ba­se­be­si­lwa be­me­le­ne la­bo.

10 Ba­se­be­kha­la eNko­si­ni ba­thi: So­ni­le, ngo­ba si­yi­la­hli­le iNko­siw, sa­kho­nza oBha­li la­boA­shi­ta­ro­thix. Ko­dwa kha­the­si so­phu­le esa­ndle­ni se­zi­tha ze­thu, si­za­ku­kho­nzay.

11 INko­si ya­si­thu­ma uJe­ru­ba­liz, lo­Bhe­da­nia, lo­Je­fi­thab, lo­Sa­mu­we­lic, ya­li­khu­lu­la esa­ndle­ni se­zi­tha ze­nu inhla­ngo­thi zo­nke, la­se­li­hla­la li­vi­ke­le­ki­le.

12 La­pho li­bo­na uku­thi uNa­ha­shi inko­si ya­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni ye­za uku­me­la­na la­nid, la­thi ki­mi: Ha­tshi, ko­dwa inko­si iza­si­bu­sae; ka­nti iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ya­yi­yi­nko­si ye­nuf.

13 Kha­the­si-ke, kha­nge­la­nig, inko­si ela­yi­khe­tha­yo, ela­yi­ce­la­yoh; kha­nge­la­ni-ke, iNko­si imi­si­le inko­si phe­zu kwe­nui.

14 Uba li­ye­sa­ba iNko­si li­yi­kho­nza li­la­le­la ili­zwi la­yo, li­nga­wu­vu­ke­li umlo­mo we­Nko­si, kho­na li­na, la­ni ka­nye le­nko­si eza­bu­sa phe­zu kwe­nu li­za­la­nde­la iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nuj.

15 Ko­dwa uba li­nga­li­la­le­li ili­zwi le­Nko­si, ko­dwa li­vu­ke­la umlo­mo we­Nko­sik, isa­ndla se­Nko­si si­za­me­la­na la­nil, nje­ngo­ba sa­me­la­na la­bo­yi­hlom.

16 La­kha­the­si ma­ni­ni, li­bo­ne li­nto enku­lu iNko­si eza­ye­nza pha­mbi kwa­me­hlo enun.

17 Angi­thi la­mu­hla ku­yi­si­vu­no se­ngqo­lo­yio? Ngi­za­kha­la eNko­si­ni nja­lo iza­ni­ka umdu­mo le­zu­lup, uku­ze la­zi li­bo­ne uku­thi ubu­bi be­nu bu­khu­lu eli­be­nze eme­hlwe­ni eNko­si ngo­ku­zi­ce­le­la inko­siq.

18 USa­mu­we­li wa­se­kha­la eNko­si­ni, iNko­si ya­si­ni­ka umdu­mo le­zu­lu mhla­lo­kho; nga­kho bo­nke aba­ntu ba­ye­sa­ba ka­khu­lu iNko­si lo­Sa­mu­we­lir.

19 Bo­nke aba­ntu ba­se­be­si­thi ku­Sa­mu­we­li: Khu­le­ke­la izi­nce­ku za­kho eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho, uku­ze si­nga­fi; ngo­ba se­nge­ze­le­le ezo­nwe­ni ze­thu zo­nke lo­bu­bu­bi bo­ku­zi­ce­le­la inko­sis.

20 USa­mu­we­li wa­se­si­thi eba­ntwi­ni: Li­nge­sa­bi; li­na le­nze bo­nke lo­bu­bu­bi, ko­dwa li­nga­pha­mbu­ki eku­yi­la­nde­le­ni iNko­si, ko­dwa li­kho­nze iNko­si nge­nhli­zi­yo ye­nu yo­nke.

21 Nja­lo li­nga­pha­mbu­ki ngo­ba li­nga­la­nde­la izi­nto ezi­yi­zet ezi­nga­si­zi lu­tho ezi­nga­khu­lu­li­yo, ngo­ba zi­yi­zeu.

22 Ngo­ba iNko­si ka­yi­yi­ku­ba­tshi­ya aba­ntu ba­yov nge­nxa ye­bi­zo la­yo eli­khu­luw, ngo­ba iNko­si ya­tho­ko­za uku­le­nza li­be nga­ba­ntu ba­yox.

23 Mi­na-ke ka­ku­be kha­tsha­na la­mi uku­thi ngo­ne eNko­si­ni ngo­ku­ye­ke­la uku­li­khu­le­ke­lay; ko­dwa ngi­za­li­fu­ndi­saz indle­la enhle le­lu­ngi­le­yoa.

24 Ku­phe­la ye­sa­ba­ni iNko­si, li­yi­kho­nze nge­qi­ni­so nge­nhli­zi­yo ye­nu yo­nkeb, ngo­ba bo­na­nic oku­khu­lu ele­nze­le kho­nad.

25 Ko­dwa uba li­phi­ke­le­la li­se­nza oku­bi, li­na ka­nye le­nko­si ye­nue li­za­chi­thwaf.

UI­sra­ye­li ulwa la­ma­Fi­li­sti

13USa­wu­li wa­ye­lo­mnya­ka embu­swe­ni wa­khe. Ese­bu­se uI­sra­ye­li okwe­mi­nya­ka emi­bi­li,

2 uSa­wu­li wa­se­zi­khe­the­la aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu kwa­maI­sra­ye­li; nja­lo aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li ba­be­lo­Sa­wu­li eMi­ki­ma­shi le­nta­be­ni ye­Bhe­the­lia, le­nku­lu­ngwa­ne ya­ba lo­Jo­na­tha­ni eGi­be­ya ya­ko­Bhe­nja­mi­nib; la­ba­se­le­yo ba­ba­ntu wa­ba­ye­ke­la ba­ha­mba, ngu­lo­wo la­lo­wo ethe­nte­ni la­khe.

3 UJo­na­tha­ni wa­se­tsha­ya ibu­tho le­nqa­ba ya­ma­Fi­li­sti eya­yi­se­Ge­bac, la­ma­Fi­li­sti aku­zwa. USa­wu­li wa­se­vu­the­la upho­ndo eli­zwe­ni lo­nke esi­thi: Ama­He­bhe­ru ka­we­zwed.

4 UI­sra­ye­li wo­nke we­zwa ku­thi­wa uSa­wu­li utsha­yi­le ibu­tho le­nqa­ba ya­ma­Fi­li­sti lo­ku­thi uI­sra­ye­li la­ye wa­ba le­vu­mba ku­ma­Fi­li­sti. Aba­ntu ba­se­be­bi­ze­lwa nda­wo­nye uku­la­nde­la uSa­wu­li ba­ye eGi­li­ga­lie.

5 Ama­Fi­li­sti ase­bu­tha­na uku­thi alwe loI­sra­ye­li, inqo­la ezi­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­thu­pha, la­ba­ntu aba­li­nga­na le­tshe­be­tshe­be eli­se­khu­nji­ni lo­lwa­ndle ngo­bu­ne­ngi; enyu­ka ami­sa inka­mba eMi­ki­ma­shif, empu­ma­la­nga kwe­Be­ti-A­ve­nig.

6 Kwa­thi ama­do­da akoI­sra­ye­li ebo­na uku­thi ase­ku­mi­nye­ze­lwe­ni, ngo­ba aba­ntu ba­ci­nde­ze­lwah, aba­ntu ba­ca­tsha emba­lwi­ni le­zi­xu­kwi­ni za­me­va, le­ma­dwa­le­nii, le­zi­nqa­be­ni, le­mi­go­di­nij.

7 La­ma­He­bhe­ru acha­pha iJo­da­ni, aya eli­zwe­ni le­Ga­di le­Gi­le­ya­di. Ko­dwa uSa­wu­li wa­ye­lo­khu ese­Gi­li­ga­li, la­ba­ntu bo­nke ba­thu­thu­me­la be­mla­nde­la.

8 Wa­se­li­nda insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, nje­nge­si­kha­thi esa­mi­swa ngu­Sa­mu­we­li; ko­dwa uSa­mu­we­li ka­fi­ka­nga eGi­li­ga­li, la­ba­ntu ba­hla­ka­ze­ka be­su­ka ku­yek.

9 USa­wu­li wa­se­si­thi: So­nde­za­ni ki­mi umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa le­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la. Wa­se­ni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa.

10 Kwa­se­ku­si­thi ese­qe­de uku­ni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, kha­nge­la, uSa­mu­we­li wa­fi­ka; uSa­wu­li wa­se­phu­ma uku­mhla­nga­be­za uku­ze ambi­nge­le­le.

11 USa­mu­we­li wa­se­si­thi: We­nze­ni? USa­wu­li wa­se­si­thi: Ngo­ba ngi­bo­ne uku­thi aba­ntu ba­be­hla­ka­ze­ka be­su­ka ki­mi, la­we unga­fi­ka­nga nge­si­kha­thi esi­mi­si­we­yo se­zi­nsu­ku, lo­ku­thi ama­Fi­li­sti ase­bu­the­ne eMi­ki­ma­shi.

12 Nga­kho nga­thi: Kha­the­si ama­Fi­li­sti aza­nge­hle­la eGi­li­ga­li, ngi­nga­nce­nga­nga ubu­so be­Nko­si. Nga­se­ngi­zi­ba­mba nga­ma­ndla, nga­ni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­tshi­swal.

13 USa­mu­we­li wa­se­si­thi ku­Sa­wu­li: We­nze ngo­bu­wu­lam; ka­wu­wu­gci­na­nga umla­yo we­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eya­ku­la­ya wo­na; ngo­ba kha­the­si iNko­si ibi­za­wu­mi­sa umbu­so wa­kho koI­sra­ye­li ku­ze ku­be ni­ni­ni­nin.

14 Ko­dwa kha­the­si umbu­so wa­kho ka­wu­yi­ku­mao. INko­si isi­zi­di­nge­le umu­ntu ngo­kwe­nhli­zi­yo ya­yo, nja­lo iNko­si isi­mla­yi­le uku­thi abe ngu­mbu­si phe­zu kwa­ba­ntu ba­yo, ngo­ba ka­wu­gci­na­nga lo­kho iNko­si eku­la­ye kho­nap.

15 USa­mu­we­li wa­se­su­ku­ma we­nyu­ka esu­ka eGi­li­ga­li wa­ya eGi­be­ya ya­ko­Bhe­nja­mi­niq. USa­wu­li wa­se­ba­la aba­ntu aba­fi­cwa be­la­ye, pho­se aba­nga­ma­khu­lu ayi­si­thu­phar.

16 Nja­lo uSa­wu­li lo­Jo­na­tha­ni indo­da­na ya­khe la­ba­ntu aba­fi­cwa be­la­bo ba­hla­la eGi­be­ya ya­ko­Bhe­nja­mi­ni, ko­dwa ama­Fi­li­sti ami­sa inka­mba eMi­ki­ma­shis.

17 Aba­chi­thi ba­se­be­phu­ma enka­mbe­ni ya­ma­Fi­li­sti nge­zi­ga­ba ezi­nta­thut; esi­nye isi­ga­ba sa­phe­ndu­ke­la endle­le­ni yeO­fi­rau, sa­ya eli­zwe­ni le­Shu­wa­liv;

18 le­si­nye isi­ga­ba sa­phe­ndu­ke­la endle­le­ni ye­Bhe­thi-Ho­ro­niw; le­si­nye isi­ga­ba sa­phe­ndu­ke­la endle­le­ni yo­mngce­le okha­nge­le esi­ho­tshe­ni se­Ze­bo­yi­mi nga­se­nka­nga­lax.

19 Nja­lo kwa­ku­nga­tho­la­ka­li mkha­ndi eli­zwe­ni lo­nke la­koI­sra­ye­li, ngo­ba ama­Fi­li­sti athi: Hle­zi ama­He­bhe­ru enze izi­nke­mba lo­ba imi­kho­ntoy.

20 UI­sra­ye­li wo­nke-ke we­hle­la ku­ma­Fi­li­sti uku­lo­la, ngu­lo­wo la­lo­wo isi­ka­li sa­khe se­khu­ba, le­ma­ta­ka ya­khe, le­hlo­ka la­khe, le­si­ke­la ya­khez.

21 Imba­da­lo ye­zi­ka­li ze­khu­ba la­ma­ma­ta­ka la­ma­fo­lo­gwe ale­nci­jo ezi­nta­thu la­ma­hlo­ka lo­ku­lu­ngi­sa izi­nci­jo ya­yi­yi­pi­mi*a.

22 Nga­kho kwa­thi ngo­su­ku lwe­mpi ka­ku­tho­la­ka­la­nga inke­mba lo­ba umkho­nto esa­ndle­ni sa­lo­ba ngu­ba­ni wa­ba­ntu aba­be­lo­Sa­wu­li la­ba­be­lo­Jo­na­tha­ni; ko­dwa kwa­tho­la­ka­la ku­Sa­wu­li lo­Jo­na­tha­ni indo­da­na ya­kheb.

23 Le­bu­tho le­nqa­ba ya­ma­Fi­li­sti la­phu­ma la­ya emkha­ndlwe­ni we­Mi­ki­ma­shic.

Ubu­qha­we bu­ka­Jo­na­tha­ni

14Kwa­se­ku­si­thi ngo­lu­nye usu­ku, uJo­na­tha­ni indo­da­na ka­Sa­wu­li wa­thi emfa­ne­ni othwa­la izi­kha­li za­khe: Wo­za si­cha­phe­le ebu­thwe­ni le­nqa­ba ya­ma­Fi­li­sti eli­nga­phe­tshe­ya nga­le. Ko­dwa ka­mtshe­la­nga uyi­se.

2 USa­wu­li wa­ye­hla­la-ke ephe­the­lwe­ni le­Gi­be­yaa nga­pha­nsi kwe­si­hla­hla se­po­me­gra­na­ti*b esi­se­Mi­gi­ro­nic; la­ba­ntu aba­be­la­ye ba­be­nga­pho­se ba­be nga­ma­do­da anga­ma­khu­lu ayi­si­thu­phad;

3 loA­hi­ya, indo­da­na kaA­hi­tu­bi, umfo­wa­bo kaI­ka­bo­di, indo­da­na ka­Phi­ne­ha­si, indo­da­na kaE­lie, umpri­sti we­Nko­si eShi­lof, wa­ye­mbe­the i-e­fo­di*. Ko­dwa aba­ntu ba­be­nga­zi uku­thi uJo­na­tha­ni uha­mbi­leg.

4 La­pha­ka­thi kwe­mi­kha­ndlo, la­pho uJo­na­tha­ni aye­za­ma uku­cha­pha kho­na uku­ya ebu­thwe­ni le­nqa­ba ya­ma­Fi­li­sti, kwa­ku­le­dwa­la eli­ci­ji­le­yo nga­ne­no, le­dwa­la eli­ci­ji­le­yo nga­phe­tshe­ya; nja­lo ibi­zo le­li­nye la­li­yi­Bo­ze­zi, le­bi­zo le­li­nye la­li­yi­Se­neh.

5 Eli­nye ili­wa la­li­gxi­le enya­ka­tho ma­qo­nda­na le­Mi­ki­ma­shii, le­li­nye nge­ni­ngi­zi­mu ma­qo­nda­na le­Ge­baj.

6 UJo­na­tha­ni wa­se­si­thi emfa­ne­ni othwa­la izi­kha­li za­khe: Wo­za si­cha­phe­le ebu­thwe­ni le­nqa­ba e­la­la­ba aba­nga­so­ka­ngak; mhla­wu­mbe iNko­si iza­si­se­be­nze­la, ngo­ba ka­ku­la­se­nqa­be­lo eNko­si­ni uku­si­ndi­sa nga­ba­ne­ngi lo­ba nga­ba­lu­tshwa­nal.

7 Umthwa­li we­zi­kha­li za­khe wa­se­si­thi ku­ye: Ye­nza ko­nke oku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­kho; pha­mbu­ka, kha­nge­la ngi­la­we nje­ngo­kwe­nhli­zi­yo ya­kho.

8 UJo­na­tha­ni wa­se­si­thi: Kha­nge­la, si­za­cha­phe­la ku­la­bo­ba­ntu si­zi­bo­na­ka­li­se ki­bo.

9 Uba be­khu­lu­ma nja­lo ki­thi be­si­thi: Ma­ni­ni mpo, si­ze si­fi­ke ki­ni; si­za­ku­ma-ke enda­we­ni ye­thu, si­nge­nyu­ke­li ki­bo.

10 Ko­dwa uba be­khu­lu­ma nja­lo ki­thi be­si­thi: Ye­nyu­ke­la­ni ki­thi; si­za­kwe­nyu­ka-ke, ngo­ba iNko­si iba­ni­ke­le esa­ndle­ni se­thum; la­lo­khu ku­za­ku­ba yi­si­bo­na­ka­li­so ki­thin.

11 Nga­kho bo­ba­bi­li ba­zi­bo­na­ka­li­sa ebu­thwe­ni le­nqa­ba ya­ma­Fi­li­sti; ama­Fi­li­sti ase­si­thi: Kha­nge­la­ni, ama­He­bhe­ru ase­phu­ma emi­li­ndi­ni abe­ca­tshe ki­yoo.

12 Ama­do­da ebu­tho le­nqa­ba ase­phe­ndu­la oJo­na­tha­ni lo­mthwa­li we­zi­kha­li za­khe athi: Ye­nyu­ke­la­ni ki­thi, si­za­li­tshe­ngi­sa ulu­tho. UJo­na­tha­ni wa­se­si­thi ku­mthwa­li we­zi­kha­li za­khe: Ye­nyu­ka ungi­la­nde­le, ngo­ba iNko­si iwa­ni­ke­le esa­ndle­ni si­kaI­sra­ye­li.

13 UJo­na­tha­ni wa­se­khwe­la nge­za­ndla za­khe la­nge­nya­wo za­khe, lo­mthwa­li we­zi­kha­li za­khe emva kwa­khe. Ase­si­wa pha­mbi ku­ka­Jo­na­tha­ni, lo­mthwa­li we­zi­kha­li za­khe wa­wa­bu­la­la emva kwa­khe.

14 Uku­tsha­ya ko­ku­qa­la atsha­ya nga­kho uJo­na­tha­ni lo­mthwa­li we­zi­kha­li za­khe kwa­ku­nga­ba pho­se nga­ma­do­da anga­ma­tshu­mi ama­bi­li, ensi­mi­ni eli­nga­na le­ngxe­nye ye­ndi­ma ye­si­pa­ni.

15 Kwa­se­ku­si­ba kho­na uku­thu­thu­me­la enka­mbe­ni, ega­nge­ni, la­pha­ka­thi kwa­ba­ntu bo­nke; ibu­tho le­nqa­ba la­ba­chi­thi la­bo ba­thu­thu­me­la, lo­mhla­ba wa­nyi­ki­nye­ka, kwa­se­ku­si­ba yi­ku­thu­thu­me­la oku­khu­lup.

16 Aba­li­ndi ba­ka­Sa­wu­li eGi­be­ya ya­ko­Bhe­nja­mi­niq ba­se­be­bo­na uku­thi, kha­nge­la, ixu­ku la­nci­bi­li­kar li­ha­mba li­tsha­ye­lana pha­nsis.

17 USa­wu­li wa­se­si­thi eba­ntwi­ni aba­be­la­ye: Ake li­ba­le, li­bo­ne uku­thi ngu­ba­ni osu­ke ki­thi. Kwa­thi se­be­ba­li­le, kha­nge­la, uJo­na­tha­ni lo­mthwa­li we­zi­kha­li za­khe ba­be­nge­kho.

18 USa­wu­li wa­se­si­thi kuA­hi­ya: Le­tha la­pha umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu. Ngo­ba umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu nga­lo­lo­su­ku wa­wu­ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

19 Kwa­se­ku­si­thi uSa­wu­li esa­khu­lu­ma lo­mpri­sti, umsi­ndo owa­wu­se­nka­mbe­ni ya­ma­Fi­li­sti wa­qhu­be­ka wa­nda. USa­wu­li wa­se­si­thi ku­mpri­sti: Bu­yi­se­la isa­ndla sa­khot.

20 USa­wu­li la­bo bo­nke aba­ntu aba­be­la­ye ba­se­be­bi­ze­lwa nda­wo­nye ba­fi­ka empi­ni, kha­nge­la-ke, inke­mba ya­lo­wo la­lo­wo ya­yi­me­le­ne lo­ma­khe­lwa­ne wa­kheu, isi­ya­lu­ya­lu esi­khu­lu ka­khu­luv.

21 La­ma­He­bhe­ru aye­la­ma­Fi­li­sti nje­nga­ku­qa­la, enyu­ke­la la­wo enka­mbe­ni inhla­ngo­thi zo­nke, ngi­tsho la­wo aphe­ndu­ka uku­thi abe loI­sra­ye­li owa­ye­lo­Sa­wu­li lo­Jo­na­tha­niw.

22 Kwa­thi ama­do­da wo­nke akoI­sra­ye­li aye­ca­tshex enta­be­ni ya­koE­fra­yi­miy ese­zwi­le uku­thi ama­Fi­li­sti aya­ba­le­ka, ngi­tsho la­wo awa­na­ma­the­la ewa­la­nde­la empi­ni.

23 Ngo­ku­nja­lo iNko­si ya­msi­ndi­sa uI­sra­ye­li nga­lo­lo­su­kuz; le­mpi ye­dlu­le­la eBe­ti-A­ve­nia.

24 Ama­do­da akoI­sra­ye­li ase­kha­tha­la nga­lo­lo­su­kub, ngo­ba uSa­wu­li wa­fu­ngi­sa aba­ntu esi­thi: Ka­qa­le­ki­swe umu­ntu odla uku­dla ku­ze ku­be nta­mba­ma, uku­ze ngi­zi­phi­ndi­se­le­le ezi­the­ni za­mi. Nga­kho ka­kho eba­ntwi­ni owa­na­mbi­tha uku­dlac.

25 Bo­nke abe­li­zwe ba­se­be­fi­ka ehla­thi­nid; nja­lo kwa­ku­lo­lu­ju phe­zu ko­bu­so bo­mhla­ba­thie.

26 La­pho aba­ntu be­nge­na ehla­thi­ni, kha­nge­la, ulu­ju lwa­tho­nta; ko­dwa ka­kho lo­ye­dwa owa­sa isa­ndla sa­khe emlo­nye­ni wa­khe, ngo­ba aba­ntu be­sa­ba isi­fu­ngof.

27 Ko­dwa uJo­na­tha­ni wa­ye­nge­zwa­nga la­pho uyi­se efu­ngi­sa aba­ntu; nga­kho we­lu­la isi­hlo­ko so­mqwa­yi owa­wu­se­sa­ndle­ni sa­khe, wa­si­gxa­mu­za ehla­nge­ni lwe­nyo­si, wa­se­si­sa isa­ndla sa­khe emlo­nye­ni wa­khe, la­me­hlo akhe aqa­qa­bu­ka.

28 Omu­nye wa­ba­ntu wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Uyi­hlo uba­fu­ngi­si­le lo­ku­ba­fu­ngi­sa aba­ntu esi­thi: Uqa­le­ki­si­we umu­ntu odla uku­dla la­mu­hla. Aba­ntu ba­se­be­phe­le ama­ndlag.

29 UJo­na­tha­ni wa­se­si­thi: Uba­ba uli­hlu­phi­le ili­zwe; ake li­bo­ne uku­thi ame­hlo ami ase­qa­qa­bu­ke nja­ni, ngo­ba ngi­na­mbi­the ingco­sa­na ya­lo­lu­lu­ju.

30 Ku­dlu­la ka­nga­ka­na­ni alu­ba aba­ntu be­be­dli­le lo­ku­dla la­mu­hla okwe­mpa­ngo ye­zi­tha za­bo aba­yi­tho­la­yo? Ngo­ba kha­the­si uku­bu­la­la ka­ku­ba­nga ku­khu­lu pha­ka­thi kwa­ma­Fi­li­sti.

31 Ba­se­be­tsha­ya ama­Fi­li­sti nga­lo­lo­su­ku ku­su­ke­la eMi­ki­ma­shih ku­ze ku­be seA­ja­lo­nii. Aba­ntu ba­se­be­phe­le ama­ndla ka­khu­lu.

32 Aba­ntu ba­se­be­the­le­ka empa­ngwe­ni; ba­tha­tha izi­mvu, le­zi­nka­bi, la­ma­tho­le enko­mo, ba­ku­hla­be­la emhla­ba­thi­nij; aba­ntu ba­ku­dla ka­nye le­ga­zik.

33 Ba­se­be­mtshe­la uSa­wu­li be­si­thi: Kha­nge­la, aba­ntu ba­yo­na eNko­si­ni ngo­ku­dla ka­nye le­ga­zi. Wa­se­si­thi: Le­nze ngo­ku­nga­the­mbe­ki; gi­qe­la­ni ki­mi ili­tshe eli­khu­lu la­mu­hla.

34 USa­wu­li wa­se­si­thi: Zi­hla­ka­ze­ni pha­ka­thi kwa­ba­ntu li­thi ki­bo: So­nde­za­ni ki­mi, ngu­lo­wo la­lo­wo inka­bi ya­khe, la­ngu­lo­wo la­lo­wo imvu ya­khe, li­zi­hla­be­le la­pha, li­dle; nja­lo li­ngo­ni eNko­si­ni ngo­ku­dla ka­nye le­ga­zil. Nga­kho bo­nke aba­ntu ba­so­nde­za, ngu­lo­wo la­lo­wo inka­bi ya­khe nge­sa­ndla sa­khe nga­lo­bo­bu­su­ku, ba­zi­hla­ba kho­na.

35 USa­wu­li wa­se­ya­khe­la iNko­si ila­thi; kwa­ku­li­la­thi lo­ku­qa­la ala­khe­la iNko­sim.

36 USa­wu­li wa­se­si­thi: Ase­hle­ni si­la­nde­le ama­Fi­li­sti ebu­su­ku, si­wa­pha­nge ku­ze ku­be yi­ku­kha­nya ko­ku­sa, si­nga­tshi­yi la­mu­ntu ki­wo. Ba­se­be­si­thi: Ye­nza ko­nke oku­hle eme­hlwe­ni akho. Ko­dwa umpri­sti wa­thi: Asi­so­nde­le­ni la­pha ku­Nku­lu­nku­lun.

37 USa­wu­li wa­se­bu­za ku­Nku­lu­nku­lu wa­thi: Nge­hle ngi­la­nde­le ama­Fi­li­sti yi­ni? Uza­wa­ni­ke­la esa­ndle­ni si­kaI­sra­ye­li yi­ni? Ko­dwa ka­mphe­ndu­la­nga nga­lo­lo­su­kuo.

38 USa­wu­li wa­se­si­thi: So­nde­la­ni la­pha lo­nke ba­kho­khe­li ba­ba­ntu, la­zi li­bo­ne uku­thi le­si­so­no si­ku­ku­phi la­mu­hlap.

39 Ngo­ba ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va owa­si­ndi­sa uI­sra­ye­liq, la­nxa ku­nga­ba ku­Jo­na­tha­ni indo­da­na ya­mi, isi­bi­li uza­ku­fa lo­ku­fa. Ko­dwa ka­kho lo­ye­dwa owa­mphe­ndu­la­yo eba­ntwi­ni bo­nke.

40 Wa­se­si­thi kuI­sra­ye­li wo­nke: Ba­ni­ni nga­nxa­nye li­na, mi­na-ke lo­Jo­na­tha­ni indo­da­na ya­mi si­za­ku­ba nga­nxa­nye. Aba­ntu ba­se­be­si­thi ku­Sa­wu­li: Ye­nza oku­hle eme­hlwe­ni akho.

41 Nga­kho uSa­wu­li wa­thi eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Pha­na ophe­le­le­yor. UJo­na­tha­ni lo­Sa­wu­li ba­se­be­ba­njwa, ko­dwa aba­ntu ba­phu­nyu­kas.

42 USa­wu­li wa­se­si­thi: Ye­nza­ni inka­tho yo­ku­pho­sa pha­ka­thi kwa­mi lo­Jo­na­tha­ni indo­da­na ya­mi. UJo­na­tha­ni wa­se­ba­njwa.

43 USa­wu­li wa­se­si­thi ku­Jo­na­tha­ni: Ngi­tshe­la okwe­nzi­le­yot. UJo­na­tha­ni wa­se­mtshe­la wa­thi: Oqo­tho ngi­na­mbi­the nge­si­hlo­ko so­mqwa­yi obu­se­sa­ndle­ni sa­mi imbi­ja­na yo­lu­ju; kha­nge­la ngila­pha, se­ngi­za­ku­fau!

44 USa­wu­li wa­se­si­thi: UNku­lu­nku­lu ke­nze nja­lo la­ngo­ku­nja­lo enge­ze­le­lev; ngo­ba uza­ku­fa lo­ku­fa, Jo­na­tha­niw.

45 Ko­dwa aba­ntu ba­thi ku­Sa­wu­li: Uza­ku­fa yi­ni uJo­na­tha­ni, owe­nze lo­lu­si­ndi­so olu­khu­lu koI­sra­ye­li? Ka­ku­be kha­tsha­na! Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­vax, ka­ku­yi­ku­we­la emhla­ba­thi­ni lo­lu­lo­dwa unwe­le lwe­kha­nda la­khe, ngo­ba use­be­nze lo­Nku­lu­nku­lu la­mu­hla. Nga­kho aba­ntu ba­mhle­nga uJo­na­tha­ni uku­thi anga­fiy.

46 USa­wu­li wa­se­se­nyu­ka esu­ka eku­la­nde­le­ni ama­Fi­li­sti; ama­Fi­li­sti ase­si­ya enda­we­ni ya­wo.

47 USa­wu­li wa­se­tha­tha ubu­kho­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li, wa­lwa eme­le­ne le­zi­tha za­khe zo­nke inhla­ngo­thi zo­nke, eme­le­ne lo­Mo­wa­bi, nja­lo eme­le­ne la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­niz, nja­lo eme­le­ne loE­do­ma, nja­lo eme­le­ne la­ma­kho­si eZo­baa, nja­lo eme­le­ne la­ma­Fi­li­sti; la­lo­ba nga­phi la­pho aphe­ndu­ke­la kho­na wa­ye­je­zi­sa.

48 We­nza ngo­bu­qha­we wa­se­tsha­ya amaA­ma­le­kib, wa­khu­lu­la uI­sra­ye­li esa­ndle­ni so­mpha­ngi wa­khe.

49 La­ma­do­da­na ka­Sa­wu­li aye­ngo­Jo­na­tha­ni loI­shi­vi, lo­Ma­li­ki-Shu­wac; la­ma­bi­zo ama­do­da­ka­zi akhe ama­bi­li yi­la: Ibi­zo le­zi­bu­lo la­li­ngu­Me­ra­bid, le­bi­zo le­nci­nya­ne li­ngu­Mi­kha­lie.

50 Le­bi­zo lo­mka­Sa­wu­li la­li­nguA­hi­no­wa­ma indo­da­ka­zi kaA­hi­ma­ha­zi; le­bi­zo le­ndu­na ye­bu­tho la­khe la­li­nguA­bhi­ne­ri indo­da­na ka­Ne­rif, uyi­se omnci­nya­ne ka­Sa­wu­lig.

51 Nja­lo uKi­shi wa­ye­ngu­yi­se ka­Sa­wu­lih, lo­Ne­ri uyi­se kaA­bhi­ne­ri wa­ye­yi­ndo­da­na kaA­bi­ye­lii.

52 Nja­lo kwa­ku­kho­na impi enzi­ma la­ma­Fi­li­sti zo­nke izi­nsu­ku zi­ka­Sa­wu­li; la­pho uSa­wu­li ebo­na indo­da ela­ma­ndla lo­ba iqha­we, wa­ye­zi­bu­the­la yo­naj.

Uku­nga­la­le­li ku­ka­Sa­wu­li, lo­ku­la­hlwa kwa­khe

15USa­mu­we­li wa­se­si­thi ku­Sa­wu­li: INko­si ya­ngi­thu­ma uku­thi ngi­ku­gco­be ube yi­nko­si phe­zu kwa­ba­ntu ba­yo, phe­zu ku­kaI­sra­ye­li; nga­kho-ke la­le­la ili­zwi la­ma­zwi eNko­sia.

2 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla ithi: Ngi­za­na­nze­le­la lo­kho uA­ma­le­ki akwe­nza kuI­sra­ye­lib, uku­thi we­ma nja­ni eme­le­ne la­ye endle­le­ni ekwe­nyu­ke­ni kwa­khe eGi­bhi­thec.

3 Ha­mba-ke uye­tsha­ya uA­ma­le­ki, utsha­ba­la­li­se ko­nke ala­kho; unga­mye­ke­lid, ko­dwa ubu­la­le ku­su­ke­la ko­we­si­li­sa ku­si­ya ko­we­si­fa­za­na, ku­su­ke­la ku­sa­ne ku­si­ya ko­mu­nya­yo, ku­su­ke­la enka­bi­ni ku­si­ya emvi­ni, ku­su­ke­la eka­me­lwe­ni ku­si­ya ku­ba­bhe­mie.

4 USa­wu­li wa­se­bi­za aba­ntuf, wa­ba­ba­la eTe­la­yi­mi, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li aba­ha­mba nge­nya­wo, la­ma­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi ako­Ju­dag.

5 USa­wu­li wa­se­fi­ka emzi­ni kaA­ma­le­ki, wa­ca­tha­ma esi­go­di­ni.

6 USa­wu­li wa­se­si­thi ku­ma­Ke­nih: Ha­mba­ni, li­su­ke, le­hle li­phu­me pha­ka­thi kwa­maA­ma­le­ki, hle­zi ngi­li­bhu­bhi­se ka­nye la­wo; ngo­ba li­na le­nza umu­sa ku­bo bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ekwe­nyu­ke­ni kwa­bo be­phu­ma eGi­bhi­thei. Nga­kho ama­Ke­ni asu­ka aphu­ma pha­ka­thi kwa­maA­ma­le­ki.

7 USa­wu­li wa­se­tsha­ya amaA­ma­le­kij, ku­su­ke­la eHa­vi­lak uze uye­fi­ka eShu­ri epha­mbi kwe­Gi­bhi­thel.

8 Wa­mba­mba uA­ga­gi inko­si ya­maA­ma­le­ki ephi­la; la­bo bo­nke aba­ntu wa­ba­tsha­ba­la­li­sa ngo­bu­kha­li be­nke­mbam.

9 Ko­dwa uSa­wu­li la­ba­ntu ba­mye­ke­la uA­ga­gi, lo­ku­hle ka­khu­lu kwe­zi­mvu lo­kwe­nko­mo, lo­ku­no­ni­si­we­yo, la­ma­wu­ndlu, la­kho ko­nke oku­hle; ka­ba­tha­nda­nga uku­ku­tsha­ba­la­li­sa, ko­dwa yo­nke into ede­le­le­ka­yo le­ca­ki­le­yo ba­yi­tsha­ba­la­li­san.

10 Kwa­se­ku­fi­ka ili­zwi le­Nko­si ku­Sa­mu­we­li li­si­thi:

11 Se­ngi­zi­so­la ngo­ku­thi nga­mbe­ka uSa­wu­li wa­ba yi­nko­si; ngo­ba ubu­ye­le emu­va eku­ngi­la­nde­le­ni, ka­qi­ni­sa­nga ama­zwi ami. USa­mu­we­li wa­se­thu­ku­the­la, wa­kha­la eNko­si­ni ubu­su­ku bo­nke.

12 USa­mu­we­li wa­se­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu uku­hla­nga­be­za uSa­wu­li; kwa­se­ku­tshe­lwa uSa­mu­we­li ku­thi­wa: USa­wu­li use­fi­ki­le eKha­rme­li; kha­nge­la-ke, uzi­mi­se­le insi­ka, wa­bho­da, we­dlu­la, we­hle­la eGi­li­ga­li.

13 USa­mu­we­li wa­se­fi­ka ku­Sa­wu­li; uSa­wu­li wa­thi ku­ye: Ka­wu­bu­si­swe yi­Nko­si; ngi­li­qi­ni­si­le ili­zwi le­Nko­si.

14 USa­mu­we­li wa­se­si­thi: Ku­yi­ni pho lo­khu­ku­kha­la kwe­zi­mvu endle­be­ni za­mi, lo­ku­bho­nsa kwe­nko­mo engi­ku­zwa­yo?

15 USa­wu­li wa­se­si­thi: Ba­bu­ye la­zo ku­maA­ma­le­ki; ngo­ba aba­ntu ba­ye­ke­le oku­hle ka­khu­lu kwe­zi­mvu lo­kwe­nko­mo uku­ze ba­hla­be­le iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho; ko­dwa oku­se­le­yo si­ku­tsha­ba­la­li­si­le.

16 USa­mu­we­li wa­se­si­thi ku­Sa­wu­li: Ye­ke­la, ngi­ku­tshe­le uku­thi iNko­si ithe­ni ki­mi ku­lo­bu­bu­su­ku. Wa­se­si­thi ku­ye: Khu­lu­ma.

17 USa­mu­we­li wa­se­si­thi: Angi­thi, la­pho use­mnci­nya­ne eme­hlwe­ni akho, wa­ba yi­nhlo­ko ye­zi­zwe za­koI­sra­ye­li, le­Nko­si ya­ku­gco­ba wa­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li?

18 INko­si iku­thu­mi­le-ke nge­ndle­la ya­thi: Ha­mba uye­tsha­ba­la­li­sa izo­ni, amaA­ma­le­ki, ulwe la­wo aze aphe­leo.

19 Pho, ku­nga­ni unga­li­la­le­la­nga ili­zwi le­Nko­si, ko­dwa wa­pha­phe­la impa­ngo, we­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­sip?

20 USa­wu­li wa­se­si­thi ku­Sa­mu­we­li: Isi­bi­li ngi­li­la­le­le ili­zwi le­Nko­si, ngi­ha­mbi­le nge­ndle­la iNko­si ebi­ngi­thu­me nga­yo, ngi­bu­yi­le loA­ga­gi inko­si ya­koA­ma­le­ki, nja­lo ngi­tsha­ba­la­li­si­le amaA­ma­le­kiq.

21 Ko­dwa aba­ntu ba­the­the okwe­mpa­ngo, izi­mvu le­nko­mor, oku­hle kwe­zi­nto ebe­zi­za­tsha­ba­la­li­swa, uku­ze ba­hla­be­le iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eGi­li­ga­lis.

22 Ko­dwa uSa­mu­we­li wa­thi: Ka­mbe iNko­si iya­tho­ko­za nge­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa le­mi­hla­tshe­lo, nje­nge­ku­la­le­le­ni ili­zwi le­Nko­sit? Kha­nge­la, uku­la­le­la ku­ngco­no ku­lo­mhla­tshe­lo, lo­ku­qa­phe­li­sa ku­la­ma­hwa­hwa ezi­nqa­mau.

23 Ngo­ba umvu­ke­la unje­nge­so­no so­ku­vu­mi­sa, lo­bu­qho­lo bu­yi­si­pha­mbe­ko lo­ku­kho­nza izi­tho­mbev. Ngo­ba ula­li­le ili­zwi le­Nko­si, la­yo ikwa­li­le uku­thi unga­bi yi­nko­siw.

24 USa­wu­li wa­se­si­thi ku­Sa­mu­we­li: Ngo­ni­le; ngo­ba nge­qi­le umla­yo we­Nko­si la­ma­zwi akhox; ngo­ba nge­sa­ba aba­ntu, nga­kho nga­la­le­la ili­zwi la­boy.

25 Nga­kho-ke ake uthe­the­le­le iso­no sa­mi, ubu­ye­le la­mi, uku­ze ngi­kho­nze iNko­si.

26 Ko­dwa uSa­mu­we­li wa­thi ku­Sa­wu­li: Ka­ngi­yi­ku­bu­ye­la la­we ngo­ba ula­li­le ili­zwi le­Nko­si, la­yo iNko­si ikwa­li­le uku­thi unga­bi yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­liz.

27 Ku­the uSa­mu­we­li etshi­bi­li­ka uku­thi aha­mbe, wa­ba­mba umphe­tho we­se­mba­tho sa­khe, sa­se­si­da­bu­kaa.

28 USa­mu­we­li wa­se­si­thi ku­ye: INko­si iwu­da­bu­le ku­we la­mu­hla umbu­so wa­koI­sra­ye­li, ya­wu­ni­ka uma­khe­lwa­ne wa­kho ongco­no ku­la­web.

29 Fu­thi-ke aMa­ndla kaI­sra­ye­li ka­wa­qa­mbi ma­nga, ka­wa­zi­so­li, ngo­ba ka­wa­si­mu­ntu uku­thi azi­so­lec.

30 Wa­se­si­thi: Ngo­ni­le, ake ungi­hlo­ni­phe kha­the­si pha­mbi kwa­ba­da­la ba­ba­ntu ba­ki­thi la­pha­mbi ku­kaI­sra­ye­li, ubu­ye­le la­mi, uku­thi ngi­kho­nze iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho.

31 Nga­kho uSa­mu­we­li wa­bu­ye­la ela­nde­la uSa­wu­li; uSa­wu­li wa­yi­kho­nza-ke iNko­sid.

32 USa­mu­we­li wa­se­si­thi: Mso­nde­ze­ni ki­mi uA­ga­gi inko­si ya­koA­ma­le­ki. UA­ga­gi wa­se­si­ya ku­ye etho­ko­zi­le; uA­ga­gi wa­thi: Isi­bi­li uku­ba­ba ko­ku­fa se­ku­dlu­li­le.

33 USa­mu­we­li wa­se­si­thi: Nje­ngo­ba inke­mba ya­kho ye­mu­ke abe­si­fa­za­na aba­ntwa­na, ngo­ku­nja­lo unyo­ko uza­kwe­mu­kwa aba­ntwa­na pha­ka­thi kwa­be­si­fa­za­nae. USa­mu­we­li wa­se­mhla­hle­la uA­ga­gi pha­mbi kwe­Nko­sif eGi­li­ga­lig.

34 USa­mu­we­li wa­se­si­ya eRa­mah, lo­Sa­wu­li we­nyu­ke­la endli­ni ya­khe eGi­be­ya ka­Sa­wu­lii.

35 USa­mu­we­li ka­phi­nda­nga wa­mbo­na uSa­wu­li kwa­ze kwa­ba lu­su­ku lo­ku­fa kwa­khej, ko­dwa uSa­mu­we­li wa­mli­le­la uSa­wu­lik; le­Nko­si ya­zi­so­la ngo­ku­thi ya­yi­mbe­ki­le uSa­wu­li abe yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­lil.

Uku­gco­tshwa ku­ka­Da­vi­da abe yi­nko­si

16INko­si ya­si­si­thi ku­Sa­mu­we­li: Ko­ze ku­be ni­ni umli­le­la uSa­wu­lia lo­khu mi­na ngi­ma­li­le eku­be­ni yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­lib? Gcwa­li­sa upho­ndo lwa­kho nga­ma­fu­tha, uha­mbe; ngi­za­ku­thu­ma ku­Je­se umBhe­the­le­he­mac, ngo­ba ngi­zi­bo­ne­le ema­do­da­ne­ni akhe inko­sid.

2 USa­mu­we­li wa­se­si­thi: Ngi­za­ha­mba nja­ni? Uba uSa­wu­li eku­zwa, uza­ngi­bu­la­la. INko­si ya­si­si­thi: Tha­tha itho­ka­zi le­nko­mo esa­ndle­ni sa­kho uthi: Ngi­ze­hla­be­la iNko­sie.

3 Ubi­ze­le uJe­se emhla­tshe­lwe­ni; mi­na ngi­za­kwa­zi­sa oza­kwe­nzaf; uza­ngi­gco­be­la lo­wo engi­za­mu­tsho ku­weg.

4 USa­mu­we­li wa­se­se­nza lo­kho iNko­si eku­tshi­lo­yo, wa­fi­ka eBhe­the­le­he­ma. Aba­da­la bo­mu­zi ba­se­be­thu­thu­me­la uku­mhla­nga­be­zah ba­thi: Uku­fi­ka kwa­kho ku­lo­ku­thu­la yi­ni?

5 Wa­se­si­thi: Uku­thu­la; ngi­ze uku­hla­be­la iNko­sii; zi­ngcwe­li­se­ni, li­ze la­mi emhla­tshe­lwe­ni. Wa­se­ngcwe­li­sa uJe­se la­ma­do­da­na akhe, wa­ba­bi­ze­la emhla­tshe­lwe­nij.

6 Kwa­se­ku­si­thi eku­fi­ke­ni kwa­bo, wa­kha­nge­la uE­li­ya­bi wa­thi: Isi­bi­li ogco­tshi­we­yo wa­yo upha­mbi kwe­Nko­sik.

7 Ko­dwa iNko­si ya­thi ku­Sa­mu­we­li: Unga­kha­nge­li isi­mo sa­khe lo­bu­de be­si­tho­mbo sa­khe, ngo­ba ngi­ma­li­le, ngo­ba ka­ku­nje­ngo­ku­bo­na ko­mu­ntu, ngo­ba umu­ntu ubo­na oku­pha­mbi kwa­me­hlol, ko­dwa iNko­si ibo­na enhli­zi­ye­nim.

8 UJe­se wa­se­bi­za uA­bi­na­da­ban, wa­me­dlu­li­sa pha­mbi ku­ka­Sa­mu­we­li, ko­dwa wa­thi: La­ye lo iNko­si ka­yi­mkhe­tha­nga.

9 UJe­se wa­se­dlu­li­sa uSha­mao, ko­dwa wa­thi: La­ye lo iNko­si ka­yi­mkhe­tha­nga.

10 UJe­se wa­se­dlu­li­sa ama­do­da­na akhe ayi­si­kho­mbi­sa pha­mbi ku­ka­Sa­mu­we­lip. Ko­dwa uSa­mu­we­li wa­thi ku­Je­se: INko­si ka­yi­ba­khe­tha­nga la­ba.

11 USa­mu­we­li wa­se­si­thi ku­Je­se: Aba­fa­na se­be­phe­li­le yi­ni? Wa­se­si­thi: Ku­sa­se­le ici­na­thu­nja­na; kha­nge­la-ke, li­ye­lu­sa izi­mvuq. USa­mu­we­li wa­se­si­thi ku­Je­se: Thu­ma uli­tha­the, ngo­ba ka­si­yi­ku­hla­la pha­nsi li­ze li­fi­ke la­phar.

12 Wa­se­thu­ma wa­li­nge­ni­sa. Lo­na-ke la­li­bo­mva­na li­la­me­hlo ama­hle lo­ku­kha­nge­le­ka oku­hles. INko­si ya­si­si­thi: Su­ku­ma, uli­gco­be, ngo­ba yi­lo le­lit.

13 USa­mu­we­li wa­se­tha­tha upho­ndo lwa­ma­fu­thau, wa­li­gco­ba pha­ka­thi kwa­ba­fo­wa­bov; uMo­ya we­Nko­si wa­se­fi­ka nga­ma­ndla phe­zu ku­ka­Da­vi­da ku­su­ke­la ku­lo­lo­su­ku ku­si­ya pha­mbi­liw. USa­mu­we­li wa­se­su­ku­ma wa­ya eRa­max.

UDa­vi­da utsha­ye­la uSa­wu­li icha­cho

14 Ko­dwa uMo­ya we­Nko­si wa­su­ka ku­Sa­wu­liy, lo­mo­ya omu­bi ove­la eNko­si­ni wa­mhlu­ku­lu­zaz.

15 Izi­nce­ku zi­ka­Sa­wu­li za­se­zi­si­thi ku­ye: Ake ukha­nge­le, umo­ya omu­bi ka­Nku­lu­nku­lu uya­kwe­sa­bi­sa.

16 Ake itsho inko­si ye­thu ku­nce­ku za­kho ezi­pha­mbi kwa­kho uku­thi zi­di­nge umu­ntu okwa­zi­yo uku­tsha­ya icha­choa; ku­za­ku­thi-ke la­pho umo­ya omu­bi ove­la ku­Nku­lu­nku­lu uphe­zu kwa­kho, uza­tsha­ya nge­sa­ndla sa­khe uku­ze ku­be ku­hle ku­web.

17 Nga­kho uSa­wu­li wa­thi ezi­nce­kwi­ni za­khe: Ake li­ngi­bo­ne­le umu­ntu otsha­ya ku­hle, li­mle­the ki­mi.

18 Omu­nye wa­ma­ja­ha wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Kha­nge­la, ngi­bo­ne indo­da­na ka­Je­se umBhe­the­le­he­ma, ekwa­zi­yo uku­tsha­ya, fu­thi eli­qha­we eli­la­ma­ndla, le­ndo­da ye­mpi, le­hla­ka­ni­phi­le­yo enda­be­ni, fu­thi indo­da ebu­ke­ka­yoc, le­Nko­si ila­yod.

19 Nga­kho uSa­wu­li wa­thu­ma izi­thu­nywa ku­Je­se, wa­thi: Thu­ma ki­mi uDa­vi­da indo­da­na ya­kho ose­zi­mvi­nie.

20 UJe­se wa­se­tha­tha uba­bhe­mi, ethwe­le isi­nkwa, le­mbo­dle­la ye­wa­yi­ni, le­zi­nya­ne le­mbu­zi eli­lo­dwa, wa­ku­thu­me­la nge­sa­ndla si­ka­Da­vi­da indo­da­na ya­khe ku­Sa­wu­lif.

21 UDa­vi­da wa­se­fi­ka ku­Sa­wu­li, we­ma pha­mbi kwa­khe; wa­se­mtha­nda ka­khu­lu, wa­se­si­ba ngu­mthwa­li we­zi­kha­li za­kheg.

22 USa­wu­li wa­se­thu­me­la ku­Je­se esi­thi: UDa­vi­da ake eme pha­mbi kwa­mi, ngo­ba utho­le umu­sa eme­hlwe­ni ami.

23 Kwa­ku­si­thi-ke la­pho umo­ya ove­la ku­Nku­lu­nku­lu uphe­zu ku­ka­Sa­wu­li, uDa­vi­da atha­the icha­cho atsha­ye nge­sa­ndla sa­kheh, uku­ze uSa­wu­li avu­se­le­le­ke abe ngco­no, lo­mo­ya omu­bi usu­ke ku­yei.

UDa­vi­da ubu­la­la uGo­li­ya­thi

17Ama­Fi­li­sti ase­bu­the­la ama­bu­tho awo impia; abu­tha­na eSo­kob enge­ya­ko­Ju­da, ami­sa inka­mba pha­ka­thi kwe­So­ko leA­ze­kac, eE­fe­si-Da­mi­mi.

2 USa­wu­li la­ma­do­da akoI­sra­ye­li ba­bu­tha­na, ba­mi­sa inka­mba esi­go­di­ni seE­lad, ba­hle­la impi uku­me­la­na la­ma­Fi­li­sti.

3 Ama­Fi­li­sti ase­si­ma enta­be­ni nga­pha, loI­sra­ye­li we­ma enta­be­ni nga­le, le­si­go­di sa­si­pha­ka­thi kwa­bo.

4 Kwa­se­ku­phu­ma enka­mbe­ni ya­ma­Fi­li­sti iqha­we; ibi­zo la­lo la­li­ngu­Go­li­ya­thie we­Ga­thif; ubu­de ba­lo ba­bu­yi­zi­nga­lo ezi­yi­si­thu­pha lo­kwe­lu­lwa kwe­mi­nwe.

5 Kwa­ku­le­kho­wa le­thu­si ekha­nda la­lo; la­li­gqo­ke ibha­tshi le­nsi­mbi eli­la­ma­xo­lo; nja­lo isi­si­ndo se­bha­tshi le­nsi­mbi sa­si­nga­ma­she­ke­li* ethu­si ayi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nu.

6 Nja­lo kwa­ku­le­mi­gwa­ma­zi ye­thu­si emi­ba­le­ni ya­lo, lo­mkho­nto we­thu­si pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwa­ma­hlo­mbe alo.

7 Lo­lu­thi lo­mkho­nto wa­lo lwa­lu­nje­ngo­go­do lo­ma­lu­ki, le­ngqa­mu yo­mkho­nto wa­lo ya­yi­nga­ma­she­ke­li ensi­mbi anga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha; lo­pha­tha isi­hla­ngu esi­khu­lu wa­ye­ha­mba pha­mbi kwa­lo.

8 Le­ma, la­me­me­za ema­vi­ywe­ni akoI­sra­ye­li la­thi ku­wo: Li­phu­me­la­ni uku­za­hle­la impi? Ka­ngi­su­ye umFi­li­sti yi­ni, la­ni izi­nce­ku zi­ka­Sa­wu­li? Zi­khe­the­le­ni umu­ntu ehle­le ki­mig.

9 Uba ela­kho uku­lwa la­mi angi­bu­la­le, si­za­ku­ba yi­zi­gqi­li ze­nu; ko­dwa uba mi­na ngi­me­hlu­la ngi­mbu­la­le, li­za­ku­ba yi­zi­gqi­li ze­thu, li­si­se­be­nze­leh.

10 UmFi­li­sti wa­se­si­thi: Mi­na ngi­ya­we­yi­sa ama­vi­yo akoI­sra­ye­li la­mu­hla; ngi­ni­ka­ni indo­da uku­ze si­lwi­sa­nei.

11 La­pho uSa­wu­li loI­sra­ye­li wo­nke be­si­zwa la­ma­zwi omFi­li­sti, ba­tsha­ywa lu­va­lo, be­sa­ba ka­khu­lu.

12 UDa­vi­da wa­ye­yi­ndo­da­naj ya­lo­wo­mE­fra­thi we­Bhe­the­le­he­ma-Ju­dak, obi­zo la­khe la­li­ngu­Je­se; wa­ye­la­ma­do­da­na ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lil. Nja­lo lo­wo­mu­ntu wa­ha­mba nje­ngo­mu­ntu omda­la pha­ka­thi kwa­ma­do­da ensu­kwi­ni zi­ka­Sa­wu­li.

13 Ase­ha­mba ama­do­da­na ama­tha­thu ka­Je­se ama­da­la, amla­nde­la uSa­wu­li empi­ni. La­ma­bi­zo ama­do­da­na akhe ama­tha­thu aye­yi­le empi­ni aye­nguE­li­ya­bi izi­bu­lo, lo­we­si­bi­li wa­khe uA­bi­na­da­ba, lo­we­si­tha­thu uSha­mam.

14 Nja­lo uDa­vi­da ngu­ye owa­ye­li­ci­na­thu­nja­na; la­ma­tha­thu ama­da­la ala­nde­la uSa­wu­li.

15 Ko­dwa uDa­vi­da wa­ha­mba wa­bu­ye­la esu­ka ku­Sa­wu­li uku­ya­kwe­lu­sa izi­mvu zi­ka­yi­se eBhe­the­le­he­man.

16 UmFi­li­sti wa­ye­so­nde­la-ke eku­se­ni ka­khu­lu la­nta­mba­ma ezi­mi­sa okwe­nsu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne.

17 UJe­se wa­se­si­thi ku­Da­vi­da indo­da­na ya­khe: Ake utha­the­le aba­fo­we­nu i-e­fa* la­ma­be­le akha­nzi­ngi­we­yo, la­le­zi­zi­nkwa ezi­li­tshu­mi, ugi­ji­me­le enka­mbe­ni ku­ba­fo­we­nu.

18 La­le­zi­zi­qa ze­tshi­zi ezi­li­tshu­mi uzi­pha­the­le indu­na ye­nku­lu­ngwa­neo; ubo­ne impi­la­ka­hle ya­ba­fo­we­nu, utha­the isi­ba­mbi­so ki­bop.

19 Nja­lo uSa­wu­li, la­bo, la­wo wo­nke ama­do­da akoI­sra­ye­li ba­be­se­si­go­di­ni seE­la be­si­lwa la­ma­Fi­li­sti.

20 UDa­vi­da wa­se­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, wa­tshi­ya izi­mvu ku­mli­ndi, wa­ku­tha­tha wa­ha­mba nje­ngo­ku­la­ywa kwa­khe ngu­Je­se. Wa­fi­ka enqa­be­ni ye­zi­nqo­la la­pho ibu­tho li­phu­ma nga­ma­vi­yo, be­me­me­ze­la impi.

21 Nja­lo uI­sra­ye­li la­ma­Fi­li­sti ba­hle­la ivi­yo la­qo­nda­na le­vi­yo.

22 UDa­vi­da wa­se­tshi­ya impa­hla ezi­su­ka ku­ye nga­pha­nsi kwe­sa­ndla so­mli­ndi we­mpa­hla, wa­gi­ji­me­la evi­ywe­ni wa­fi­ka wa­bu­za aba­fo­wa­bo impi­la­ka­hle.

23 Esa­khu­lu­ma la­bo, kha­nge­la, iqha­we le­nyu­ka, ibi­zo la­lo la­li­ngu­Go­li­ya­thi, umFi­li­sti we­Ga­thi, la­phu­ma ema­vi­ywe­ni ama­Fi­li­stiq, la­khu­lu­ma nje­ngo­kwa­la­wo­ma­zwi; lo­Da­vi­da wa­we­zwar.

24 Nja­lo wo­nke ama­do­da akoI­sra­ye­li athi embo­na lo­wo­mu­ntu amba­le­ke­la, esa­ba ka­khu­lu.

25 Ama­do­da akoI­sra­ye­li athi-ke: Li­mbo­ni­le lo­wa­na umu­ntu owe­nyu­ki­le­yo yi­ni? Ngo­ba we­nyu­ke­le ukwe­yi­sa uI­sra­ye­li. Ku­za­ku­thi-ke indo­da eza­mbu­la­la, inko­si iza­yi­no­thi­sa nge­no­tho enku­lu, iyi­ni­ke le­ndo­da­ka­zi ya­yo, le­ndlu ka­yi­se iza­ye­nza ikhu­lu­le­ke koI­sra­ye­lis.

26 UDa­vi­da wa­se­khu­lu­ma ema­do­de­ni aye­mi la­ye esi­thi: Ku­za­kwe­nzi­wa­ni endo­de­ni ebu­la­la lu­mFi­li­sti, isu­se ihla­zo koI­sra­ye­lit? Ngo­ba ungu­ba­ni lu­mFi­li­sti onga­so­ka­ngau uku­thi awe­yi­se ama­vi­yo ka­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yov?

27 Aba­ntu ba­se­be­mphe­ndu­la nje­nga­le­lo­li­zwi be­si­thi: Ku­za­kwe­nzi­wa nja­lo endo­de­ni embu­la­la­yow.

28 UE­li­ya­bi umne­wa­bo omda­la we­zwa-ke la­pho ekhu­lu­ma la­ma­do­da; le­ntu­ku­the­lo kaE­li­ya­bi ya­vu­the­la uDa­vi­da, wa­thi: We­hle­le­le­ni la­pha? Izi­mvu le­zi­ya­na ezi­nlu­tshwa­na uzi­tshi­ye lo­ba­ni ega­nge­ni? Mi­na ngi­ya­kwa­zi uku­zi­qhe­nya kwa­kho lo­bu­bi be­nhli­zi­yo ya­kho; ngo­ba we­hle­le uku­bo­na impi.

29 Ko­dwa uDa­vi­da wa­thi: Se­nge­nze­ni? Be­ku­nga­si­li­zwi nje yi­nix?

30 Wa­se­mfu­la­the­la, wa­ya ko­mu­nye, wa­khu­lu­ma la­ye nje­ngo­kwa­le­lo­li­zwi; aba­ntu ba­se­be­bu­yi­se­la impe­ndu­lo ku­ye nje­nge­li­zwi la­ku­qa­lay.

31 La­pho se­be­we­zwi­le ama­zwi uDa­vi­da awa­khu­lu­ma­yo, ba­wa­khu­lu­ma pha­mbi ku­ka­Sa­wu­li; wa­se­me­mu­ke­la.

32 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­Sa­wu­li: Ka­ku­nge­hlu­le­ki inhli­zi­yo yo­mu­ntu nge­nxa ya­khez; ince­ku ya­kho iza­ha­mba iye­ku­lwa la­lo­wo­mFi­li­stia.

33 Ko­dwa uSa­wu­li wa­thi ku­Da­vi­da: Unge­ke wa­ya ku­lu­mFi­li­sti uku­lwa la­ye; ngo­ba we­na ungu­mfa­na, ye­na-ke uyi­ndo­da ye­mpi ku­su­ke­la ebu­tshe­ni ba­khe.

34 Ko­dwa uDa­vi­da wa­thi ku­Sa­wu­li: Ince­ku ya­kho ya­yi­se­lu­sa izi­mvu zi­ka­yi­se; la­pho kwa­fi­ka isi­lwa­ne le­bhe­re, kwa­tha­tha imvu emhla­nji­ni,

35 nga­phu­ma nga­ku­la­nde­la, nga­ku­tsha­ya, nga­yi­khu­lu­la emlo­nye­ni wa­kho; la­pho ku­ngi­vu­ke­la, nga­ku­ba­mba nge­nde­vu, nga­ku­tsha­ya, nga­ku­bu­la­la.

36 Ince­ku ya­kho ya­bu­la­la ko­ku­bi­li isi­lwa­ne le­bhe­re; la­lo umFi­li­sti onga­so­ka­nga uza­ku­ba nje­ngo­ku­nye kwa­khob, lo­khu eyi­se ama­vi­yo ka­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yoc.

37 UDa­vi­da wa­thi fu­thi: INko­si eya­ngo­phu­la ku­zi­pho lwe­si­lwa­ne la­ku­zi­pho lwe­bhe­re, yo­na iza­ngo­phu­la esa­ndle­ni sa­lo umFi­li­stid. USa­wu­li wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Ha­mba, le­Nko­si ka­yi­be la­wee.

38 USa­wu­li wa­se­gqo­ki­sa uDa­vi­da izi­gqo­ko za­khe, wa­fa­ka ikho­wa le­thu­si ekha­nda la­khe, wa­mgqo­ki­sa ibha­tshi le­nsi­mbi.

39 UDa­vi­da wa­se­bhi­nca inke­mba ya­khe phe­zu kwe­zi­gqo­ko za­khe, wa­li­nga uku­ha­mba, ngo­ba wa­ye­nga­ku­za­ma­nga. UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­Sa­wu­li: Ka­ngi­la­kho uku­ha­mba ngi­la­le­zi­zi­nto ngo­ba ka­ngi­zi­za­ma­nga. UDa­vi­da wa­se­zi­khu­mu­la ku­ye.

40 Wa­se­tha­tha umqwa­yi wa­khe esa­ndle­ni sa­khe, wa­zi­khe­the­la ama­tshe ama­hla­nu abu­tshe­le­zi esi­fu­le­ni, wa­wa­fa­ka esi­khwa­me­ni si­ka­me­lu­si aye­la­so, ngi­tsho emxha­ke­ni, le­sa­vu­tha sa­khe sa­si­se­sa­ndle­ni sa­khe, wa­se­so­nde­la ku­mFi­li­sti.

41 UmFi­li­sti wa­se­ha­mba wa­ya wa­so­nde­la ku­Da­vi­da; lo­mu­ntu ophe­the isi­hla­ngu esi­khu­lu wa­ye­pha­mbi kwa­khef.

42 Kwa­thi umFi­li­sti ekha­nge­la ebo­na uDa­vi­da, wa­me­yi­sa; ngo­ba wa­ye­ngu­mfa­na nja­lo ebo­mva­na elo­bu­so obu­bu­ke­ka­yog.

43 UmFi­li­sti wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Ngi­yi­nja yi­ni uku­thi we­na uze ki­mi ule­zi­ndu­kuh? UmFi­li­sti wa­se­mqa­le­ki­sa uDa­vi­da nga­bo­nku­lu­nku­lu ba­khe.

44 UmFi­li­sti wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Wo­za ki­mi, ngi­za­ni­ka inyo­ni za­ma­zu­lu le­nya­ma­za­na ze­ga­nga inya­ma ya­kho.

45 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­mFi­li­sti: We­na uza ki­mi ule­nke­mba, lo­mkho­nto, lo­mdi­ka­di­kai; ko­dwa mi­na ngi­za ku­we nge­bi­zo le­Nko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu wa­ma­vi­yo akoI­sra­ye­li ome­yi­si­le­yoj.

46 La­mu­hla iNko­si iza­ku­va­le­la esa­ndle­ni sa­mi, ngi­za­ku­tsha­ya, ngi­su­se ikha­nda la­kho ku­we; ngi­ni­ke la­mu­hla inyo­ni za­ma­zu­lu le­nya­ma­za­na zo­mhla­bak izi­du­mbu ze­bu­tho la­ma­Fi­li­stil, uku­ze umhla­ba wo­nke wa­zi uku­thi ku­kho­na uNku­lu­nku­lu koI­sra­ye­lim.

47 La­le­li­ba­ndla lo­nke li­za­kwa­zi uku­thi iNko­si ka­yi­si­ndi­si nge­nke­mba la­ngo­mkho­nton; ngo­ba impi nge­ye­Nko­sio, nja­lo iza­li­ni­ke­la esa­ndle­ni se­thup.

48 Kwa­se­ku­si­thi la­pho umFi­li­sti esu­ku­ma eha­mba eso­nde­la uku­hla­nga­be­za uDa­vi­da, uDa­vi­da wa­se­pha­ngi­sa wa­gi­ji­me­la nga­se­vi­ywe­ni uku­hla­nga­na lo­mFi­li­sti.

49 UDa­vi­da wa­se­fa­ka isa­ndla sa­khe esi­khwa­me­ni, wa­khu­pha kho­na ili­tshe, wa­li­ji­ki­je­la, wa­mtsha­ya umFi­li­sti ebu­nzi­ni la­khe ili­tshe la­ze la­tsho­na ebu­nzi­ni la­khe, wa­we­la emhla­ba­thi­ni ngo­bu­so ba­khe.

50 Nga­lo­kho uDa­vi­da wa­me­hlu­la umFi­li­sti nge­sa­vu­tha la­nge­li­tshe, wa­mtsha­ya umFi­li­sti, wa­mbu­la­la; ko­dwa kwa­ku­nge­la­nke­mba esa­ndle­ni si­ka­Da­vi­da.

51 Nga­kho uDa­vi­da wa­gi­ji­ma we­ma phe­zu ko­mFi­li­sti, wa­tha­tha inke­mba ya­khe, wa­yi­hwa­tsha esi­khwa­me­ni sa­yoq, wa­mbu­la­la, wa­qu­ma ikha­nda la­khe nga­yor. La­pho ama­Fi­li­sti ebo­na uku­thi iqha­we la­wo se­li­fi­le, aba­le­ka.

52 La­ma­do­da akoI­sra­ye­li la­wa­ko­Ju­da asu­ku­ma ame­me­za, axo­tsha­na la­ma­Fi­li­sti uze uye­fi­ka esi­go­di­ni le­ma­sa­ngwe­ni eE­khi­ro­nis. La­ba­li­me­le­yo ba­ma­Fi­li­sti ba­we­la endle­le­ni ye­Sha­ha­ra­yi­mit ku­ze ku­be se­Ga­thi nja­lo ku­ze ku­be seE­khi­ro­niu.

53 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­phe­ndu­ka eku­xo­tsha­ne­ni nga­ma­ndla la­ma­Fi­li­sti, ba­pha­nga inka­mba za­wo.

54 UDa­vi­da wa­se­tha­tha ikha­nda lo­mFi­li­sti, wa­li­le­tha eJe­ru­sa­le­mav; ko­dwa wa­be­ka izi­kha­li za­khe ethe­nte­ni la­khe.

55 La­pho uSa­wu­li ebo­na uDa­vi­da ephu­ma uku­ya­hla­nga­be­za umFi­li­sti, wa­thi kuA­bhi­ne­ri indu­na ye­bu­thow: Uyi­ndo­da­na ka­ba­ni lu­mfa­na Abhi­ne­rix? UA­bhi­ne­ri wa­se­si­thi: Ku­phi­la ko­mphe­fu­mu­lo wa­kho, nko­si, ka­nga­ziy.

56 Inko­si ya­si­si­thi: Bu­za we­na uku­thi li­yi­ndo­da­na ka­ba­ni le­li­ja­haz.

57 La­pho uDa­vi­da ese­phe­ndu­ki­le eku­bu­la­le­ni umFi­li­sti, uA­bhi­ne­ri wa­mtha­tha, wa­mu­sa pha­mbi ku­ka­Sa­wu­li ele­kha­nda lo­mFi­li­sti esa­ndle­ni sa­khea.

58 USa­wu­li wa­se­si­thi ku­ye: Uyi­ndo­da­na ka­ba­ni, ja­ha? UDa­vi­da wa­se­si­thi: Ngi­yi­ndo­da­na ye­nce­ku ya­kho uJe­se umBhe­the­le­he­ma.

UDa­vi­da utha­ndwa ngu­Jo­na­tha­ni, uzo­ndwa ngu­Sa­wu­li

18Kwa­se­ku­si­thi ese­qe­di­le uku­khu­lu­ma lo­Sa­wu­li, umphe­fu­mu­lo ka­Jo­na­tha­ni wa­bo­tshe­lwa emphe­fu­mu­lwe­ni ka­Da­vi­daa; uJo­na­tha­ni wa­se­mtha­nda nje­ngo­mphe­fu­mu­lo wa­kheb.

2 USa­wu­li wa­se­mtha­tha nga­lo­lo­su­ku, ka­ze amvu­me­la uku­bu­ye­la endli­ni ka­yi­sec.

3 UJo­na­tha­ni lo­Da­vi­da ba­se­be­se­nza isi­vu­me­lwa­no ngo­ba wa­mtha­nda nje­ngo­mphe­fu­mu­lo wa­khe.

4 UJo­na­tha­ni wa­se­zi­khu­lu­la ibha­tshi aye­li­gqo­ki­le, wa­li­ni­ka uDa­vi­da, le­ze­mba­tho za­khe, ku­ze ku­be se­nke­mbe­ni ya­khe, ku­ze ku­be se­da­ndi­li­ni la­khe, nja­lo ku­ze ku­be se­bha­nti­ni la­khe.

5 UDa­vi­da wa­se­phu­ma wa­ya lo­ba nga­phi la­pho uSa­wu­li amthu­ma kho­na, wa­zi­pha­tha nge­nhla­ka­ni­pho, uSa­wu­li wa­ze wa­mbe­ka phe­zu kwa­ma­do­da empi. Nja­lo wa­ye­lu­ngi­le eme­hlwe­ni aba­ntu bo­nke nja­lo le­me­hlwe­ni ezi­nce­ku zi­ka­Sa­wu­li.

6 Kwa­se­ku­si­thi eku­fi­ke­ni kwa­bo, uDa­vi­da ese­bu­ye eku­bu­la­le­ni umFi­li­sti, abe­si­fa­za­na ba­phu­ma emi­zi­ni yo­nke ya­koI­sra­ye­li, be­hla­be­la, be­gi­da, uku­hla­nga­be­za uSa­wu­li inko­sid nge­zi­gu­bhu, nge­nto­ko­zo, la­nga­ma­cha­choe.

7 Abe­si­fa­za­na ba­se­be­vu­mela­na be­dla­la ba­thif: USa­wu­li utsha­yi­le izi­nku­lu­ngwa­ne za­kheg, ko­dwa uDa­vi­da izi­nku­lu­ngwa­ne za­khe ezi­nga­ma­tshu­mi.

8 USa­wu­li wa­se­thu­ku­the­la ka­khu­lu, la­le­lo­li­zwi la­li­li­bi eme­hlwe­ni akhe, wa­thi: Ba­ni­ke uDa­vi­da izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi, ko­dwa mi­na ba­ngi­ni­ka izi­nku­lu­ngwa­ne; use­sa­le­lwe ngu­mbu­so ku­phe­lah.

9 USa­wu­li wa­se­mqa­phe­la uDa­vi­da ku­su­ke­la ku­lo­lo­su­ku ku­si­ya pha­mbi­li.

10 Kwa­se­ku­si­thi ku­si­sa umo­ya omu­bi ove­la ku­Nku­lu­nku­lu wa­fi­ka nga­ma­ndla phe­zu ku­ka­Sa­wu­lii, wa­pro­fe­tha pha­ka­thi kwe­ndluj; uDa­vi­da wa­se­tsha­ya icha­cho nge­sa­ndla sa­khe nje­nge­nsu­ku nge­nsu­kuk; nja­lo kwa­ku­lo­mkho­nto esa­ndle­ni si­ka­Sa­wu­lil.

11 USa­wu­li wa­se­wu­pho­sa umkho­nto wa­thi: Ngi­za­mmba­nda­ka­nya uDa­vi­da ngi­tsho emdu­li­nim. Ko­dwa uDa­vi­da wa­vi­ka ka­bi­li esu­ka pha­mbi kwa­khe.

12 USa­wu­li wa­ye­me­sa­ba-ke uDa­vi­dan ngo­ba iNko­si ya­yi­la­yeo, ko­dwa ya­yi­si­su­ki­le ku­Sa­wu­lip.

13 Nga­kho uSa­wu­li wa­se­msu­sa ku­ye, wa­mbe­ka wa­ba yi­ndu­na ya­khe ya­ba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne; nja­lo wa­ye­phu­ma enge­na pha­mbi kwa­ba­ntuq.

14 UDa­vi­da wa­se­zi­pha­tha nge­nhla­ka­ni­pho endle­le­ni za­khe zo­nke, le­Nko­si ya­yi­la­yer.

15 La­pho uSa­wu­li ebo­na uku­thi wa­zi­pha­tha nge­nhla­ka­ni­pho enku­lu, wa­me­sa­ba.

16 Ko­dwa uI­sra­ye­li wo­nke lo­Ju­da ba­mtha­nda uDa­vi­da, ngo­ba wa­ye­phu­ma enge­na pha­mbi kwa­bos.

17 USa­wu­li wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Kha­nge­la, indo­da­ka­zi ya­mi enda­la uMe­ra­bit, ngi­za­ku­ni­ka yo­na ibe ngu­mkakhou; ku­phe­la ba­na li­qha­we ki­mi, ulwe izi­mpi ze­Nko­siv. Ngo­ba uSa­wu­li wa­thi: Isa­ndla sa­mi ka­si­nga­bi phe­zu kwa­khe, ko­dwa isa­ndla sa­ma­Fi­li­sti ka­si­be phe­zu kwa­khew.

18 Ko­dwa uDa­vi­da wa­thi ku­Sa­wu­li: Ngi­ngu­ba­ni mi­na? Le­mpi­lo ya­mi iyi­ni, lo­se­ndo lu­ka­ba­ba koI­sra­ye­li, uku­thi ngi­be ngu­mkhwe­nya­na we­nko­six?

19 Ko­dwa kwa­thi nge­si­kha­thi uMe­ra­bi indo­da­ka­zi ka­Sa­wu­li aye­za­ni­kwa nga­so uDa­vi­da, wa­ye­se­ni­kwe uA­dri­ye­liy umMe­ho­la uku­ba ngu­mkakhez.

20 UMi­kha­li indo­da­ka­zi ka­Sa­wu­li wa­mtha­nda-ke uDa­vi­da; ba­se­be­mtshe­la uSa­wu­li, la­lo­lo­da­ba lwa­lu­qo­ndi­le eme­hlwe­ni akhea.

21 USa­wu­li wa­se­si­thi: Ngi­za­mni­ka ye­na uku­ze abe ngu­mji­bi­la ku­yeb, lo­ku­ze isa­ndla sa­ma­Fi­li­sti si­me­la­ne la­yec. Nga­kho uSa­wu­li wa­thi ku­Da­vi­da: Ngo­kwe­si­bi­li uza­ku­ba ngu­mkhwe­nya­na wa­mi la­mu­hlad.

22 USa­wu­li wa­se­la­ya ince­ku za­khe wa­thi: Khu­lu­ma­ni lo­Da­vi­da nge­nsi­tha li­thi: Kha­nge­la, inko­si iya­tho­ko­za nga­we, la­zo zo­nke ince­ku za­yo zi­ya­ku­tha­nda; nga­kho-ke wo­ba ngu­mkhwe­nya­na we­nko­si.

23 Izi­nce­ku zi­ka­Sa­wu­li za­se­zi­khu­lu­ma la­wo­ma­zwi endle­be­ni zi­ka­Da­vi­da. UDa­vi­da wa­se­si­thi: Ku­yi­nto elu­la yi­ni eme­hlwe­ni enu uku­ba ngu­mkhwe­nya­na we­nko­si, lo­khu mi­na ngi­ngu­mu­ntu ongu­mya­nga lo­de­le­le­ka­yoe?

24 Le­nce­ku zi­ka­Sa­wu­li za­mtshe­la zi­si­thi: UDa­vi­da wa­khu­lu­ma nga­li­ndle­la.

25 USa­wu­li wa­se­si­thi: Li­za­ku­tsho nja­lo ku­Da­vi­da li­thi: Inko­si ka­yi­lo­yi­si lo­bo­lo, ko­dwa ama­jwa­bu ali­khu­lu ama­Fi­li­stif, uku­ze ku­phi­ndi­se­lwe ezi­the­ni ze­nko­sig. Ko­dwa uSa­wu­li wa­ca­ba­nga ukwe­nza uDa­vi­da awe nge­sa­ndla sa­ma­Fi­li­stih.

26 La­pho ince­ku za­khe zi­mtshe­la uDa­vi­da la­wo­ma­zwi, uda­ba lwa­lu­lu­ngi­le eme­hlwe­ni ka­Da­vi­da uku­thi abe ngu­mkhwe­nya­na we­nko­sii. Ko­dwa insu­ku za­zi­nga­ka­gcwa­li­se­kij.

27 Nga­kho uDa­vi­da wa­su­ku­ma wa­ha­mba, ye­na la­ba­ntu ba­khe, ba­se­be­tsha­ya pha­ka­thi kwa­ma­Fi­li­sti ama­do­da anga­ma­khu­lu ama­bi­lik; uDa­vi­da wa­se­le­tha ama­jwa­bu awo, wa­wa­sa enko­si­ni ephe­le­le uku­ze abe ngu­mkhwe­nya­na we­nko­si. USa­wu­li wa­se­mni­ka uMi­kha­li indo­da­ka­zi ya­khe uku­thi abe ngu­mkakhel.

28 USa­wu­li wa­se­bo­na wa­zi uku­thi iNko­si ilo­Da­vi­da, lo­Mi­kha­li indo­da­ka­zi ya­khe ya­mtha­ndam.

29 Nja­lo uSa­wu­li wa­ya lo­khu eme­sa­ba ka­khu­lu uDa­vi­dan; nja­lo uSa­wu­li wa­ba yi­si­tha si­ka­Da­vi­da zo­nke izi­nsu­kuo.

30 Izi­pha­tha­ma­ndla za­ma­Fi­li­sti za­se­zi­phu­map; kwa­se­ku­si­thi se­zi­phu­mi­le uDa­vi­da wa­zi­pha­tha nge­nhla­ka­ni­pho okwe­dlu­la zo­nke izi­nce­ku zi­ka­Sa­wu­li, la­ze la­du­ma ka­khu­lu ibi­zo la­kheq.

USa­wu­li ufu­na uku­bu­la­la uDa­vi­da

19USa­wu­li wa­se­khu­lu­ma ku­Jo­na­tha­ni indo­da­na ya­khe la­ku­zo zo­nke ince­ku za­khe uku­thi ba­bu­la­le uDa­vi­da. Ko­dwa uJo­na­tha­ni indo­da­na ka­Sa­wu­li wa­ye­mtha­nda ka­khu­lu­ka­zi uDa­vi­daa.

2 UJo­na­tha­ni wa­se­mtshe­la uDa­vi­da esi­thi: USa­wu­li uba­ba udi­nga uku­ku­bu­la­la; nga­kho-ke ake uzi­na­nze­le­le eku­se­ni, uhla­le eku­si­the­ke­ni, uca­tshe.

3 Mi­na-ke ngi­za­phu­ma ngi­me ece­le­ni ku­ka­ba­ba emma­ngwe­ni la­pho okho­na, mi­na ngi­za­khu­lu­ma nga­we ku­ba­ba; le­ngi­ku­bo­na­yo ngi­za­ku­tshe­la.

4 UJo­na­tha­ni wa­se­khu­lu­ma oku­hle ngo­Da­vi­da ku­Sa­wu­li uyi­se, wa­thi ku­ye: Inko­si ka­yi­nga­yo­ni ince­ku ya­yo, ime­la­ne lo­Da­vi­da, ngo­ba ka­ko­na­nga we­na, la­ngo­ku­nja­lo imi­se­be­nzi ya­khe ilu­ngi­le ka­khu­lu ku­web.

5 Ngo­ba wa­fa­ka impi­lo ya­khe esa­ndle­ni sa­khec wa­tsha­ya umFi­li­stid; le­Nko­si ye­nze­la uI­sra­ye­li wo­nke usi­ndi­so olu­khu­lu. Wa­ku­bo­na, wa­tho­ko­zae. Pho, uza­lo­ne­la­ni iga­zi eli­nge­la­ca­la ngo­ku­bu­la­la uDa­vi­da ku­nge­la­si­za­thof?

6 USa­wu­li wa­se­li­la­le­la ili­zwi li­ka­Jo­na­tha­ni, uSa­wu­li wa­fu­nga wa­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va, ka­yi­ku­bu­la­wag.

7 UJo­na­tha­ni wa­se­mbi­za uDa­vi­da, uJo­na­tha­ni wa­mtshe­la wo­nke la­wo­ma­zwi. UJo­na­tha­ni wa­se­mle­tha uDa­vi­da ku­Sa­wu­li, nja­lo wa­ye­pha­mbi kwa­khe nje­nga­ku­qa­lah.

8 Kwa­bu­ya kwa­ba kho­na impi; uDa­vi­da wa­se­phu­ma wa­lwa la­ma­Fi­li­sti, wa­wa­tsha­ya ngo­ku­tsha­ya oku­khu­lu aze amba­le­ke­la.

9 Nja­lo umo­ya omu­bi ove­la eNko­si­ni wa­wu­phe­zu ku­ka­Sa­wu­li ehle­zi endli­ni ya­khe, lo­mkho­nto use­sa­ndle­ni sa­khei; lo­Da­vi­da wa­ye­tsha­ya icha­cho nge­sa­ndla sa­khej.

10 USa­wu­li wa­se­di­nga uku­mmba­nda­ka­nya uDa­vi­da ngi­tsho emdu­li­ni ngo­mkho­nto; ko­dwa wa­phu­nyu­ka ebu­kho­ne­ni bu­ka­Sa­wu­li, owa­hla­ba umkho­nto emdu­li­ni. UDa­vi­da wa­ba­le­ka wa­phe­pha nga­lo­bo­bu­su­ku.

11 USa­wu­li wa­se­thu­ma izi­thu­nywa endli­ni ka­Da­vi­da uku­ze zi­mqa­phe­le zi­mbu­la­le eku­se­ni. UMi­kha­li umka­khe wa­se­mtshe­la uDa­vi­da esi­thi: Uba unga­si­ndi­si impi­lo ya­kho nga­lo­bu­bu­su­ku, ku­sa­sa uza­bu­la­wak.

12 Nga­kho uMi­kha­li wa­se­me­hli­sa uDa­vi­da nge­wi­ndi, wa­se­ha­mba wa­ba­le­ka wa­phe­phal.

13 UMi­kha­li wa­se­tha­tha isi­tho­mbe, wa­si­fa­ka embhe­de­ni, wa­be­ka umqa­me­lo wo­bo­ya be­mbu­zi enda­we­ni ye­kha­nda la­so, wa­se­mbe­sa nge­le­mbu.

14 La­pho uSa­wu­li ethu­ma izi­thu­nywa uku­tha­tha uDa­vi­da, wa­thi: Uya­gu­la.

15 USa­wu­li wa­se­thu­ma izi­thu­nywa uku­mbo­na uDa­vi­da esi­thi: Me­nyu­se­le­ni ki­mi ngo­mbhe­da uku­ze ngi­mbu­la­le.

16 La­pho izi­thu­nywa zi­nge­na, kha­nge­la-ke, kwa­ku­le­si­tho­mbe embhe­de­ni, lo­mqa­me­lo wo­bo­ya be­mbu­zi enda­we­ni ye­kha­nda la­so.

17 USa­wu­li wa­se­si­thi ku­Mi­kha­li: Ungi­kho­hli­se­le­ni ka­nje, wa­ye­ke­la isi­tha sa­mi sa­ha­mba sa­phe­pha? UMi­kha­li wa­se­si­thi ku­Sa­wu­li: Ye­na uthe ki­mi: Ngi­ye­ke­la ngi­ha­mbe; ngi­za­ku­bu­la­le­la­nim?

18 Ngo­ku­nja­lo uDa­vi­da wa­ba­le­ka wa­phu­nyu­ka, wa­fi­ka ku­Sa­mu­we­li eRa­man; wa­mtshe­la ko­nke uSa­wu­li aye­kwe­nze ku­ye. Ye­na lo­Sa­mu­we­li ba­se­be­si­ya­hla­la eNa­yo­thi.

19 USa­wu­li wa­se­bi­ke­lwa kwa­thi­wa: Kha­nge­la, uDa­vi­da use­Na­yo­thi eRa­mao.

20 USa­wu­li wa­se­thu­ma izi­thu­nywa uku­mtha­tha uDa­vi­da; la­pho zi­bo­na ixu­ku la­ba­pro­fe­thi be­pro­fe­tha, lo­Sa­mu­we­li emi engu­mkho­khe­li phe­zu kwa­bo, uMo­ya ka­Nku­lu­nku­lu wa­ba phe­zu kwe­zi­thu­nywa zi­ka­Sa­wu­lip, la­zo za­se­zi­pro­fe­thaq.

21 La­pho ebi­ke­lwa uSa­wu­li, wa­thu­ma ezi­nye izi­thu­nywa, zo­na la­zo za­pro­fe­tha. USa­wu­li wa­se­phi­nda ethu­ma izi­thu­nywa ngo­kwe­si­tha­thu, zo­na la­zo za­pro­fe­tha.

22 La­ye wa­se­si­ya eRa­ma, wa­fi­ka emtho­nje­ni omkhu­lu ose­Se­ku, wa­bu­za wa­thi: Ba­nga­phi oSa­mu­we­li lo­Da­vi­da? Kwa­thi­wa: Kha­nge­la, eNa­yo­thi eRa­mar.

23 Wa­se­si­ya kho­na eNa­yo­thi eRa­mas; lo­Mo­ya ka­Nku­lu­nku­lu wa­ba phe­zu kwa­khe la­ye; wa­ha­mba eha­mba epro­fe­that wa­ze wa­fi­ka eNa­yo­thi eRa­mau.

24 La­ye wa­se­khu­lu­la izi­gqo­ko za­khe, la­ye wa­pro­fe­tha pha­mbi ku­ka­Sa­mu­we­liv, wa­la­la pha­nsi enqu­nu lo­nke lo­lo­su­ku la­bo bo­nke lo­bo­bu­su­kuw. Yi­kho be­si­thi: USa­wu­li la­ye upha­ka­thi kwa­ba­pro­fe­thi yi­nix?

Ubu­nga­ne bu­ka­Da­vi­da lo­Jo­na­tha­ni

20UDa­vi­da wa­se­ba­le­ka esu­ka eNa­yo­thi eRa­maa, wa­fi­ka wa­thi pha­mbi ku­ka­Jo­na­tha­ni: Nge­nze­ni? Isi­pha­mbe­ko sa­mi si­yi­ni? Le­so­no sa­mi si­yi­ni pha­mbi ku­ka­yi­hlo uku­ze adi­nge umphe­fu­mu­lo wa­mi?

2 Wa­se­si­thi ku­ye: Ka­ku­be kha­tsha­na! Ka­wu­so­ze ufe; kha­nge­la, uba­ba ke­nzi ulu­tho olu­khu­lu lo­ba ulu­tho olu­nci­nya­ne enga­ku­ve­zi e­ndle­beni ya­mi. Pho, uba­ba uza­yi­fi­hle­la­ni ki­mi li­nto? Ka­yi­si­kho.

3 UDa­vi­da wa­se­fu­nga fu­thi wa­thi: Uyi­hlo uya­kwa­zi lo­kwa­zi uku­thi ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akhob; nga­kho uthi: UJo­na­tha­ni ka­nga­kwa­zi hle­zi abe lo­si­zi. Ko­dwa nge­qi­ni­so, ku­phi­la ku­ka­Je­ho­vac nja­lo ku­phi­la ko­mphe­fu­mu­lo wa­khod, ku­kho­na inya­the­lo nje pha­ka­thi kwa­mi lo­ku­fa.

4 UJo­na­tha­ni wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Lo­kho umphe­fu­mu­lo wa­kho oku­lo­yi­sa­yo, ngi­za­kwe­nze­la kho­na.

5 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­Jo­na­tha­ni: Kha­nge­la, ku­sa­sa yi­ku­thwa­sa kwe­nya­nga; mi­na-ke ngi­fa­ne­le uku­hla­la lo­ku­hla­la uku­thi ngi­dle le­nko­sie; ko­dwa ngi­ye­ke­la ngi­ha­mbe ngi­ye­ca­tsha ega­nge­ni ku­ze ku­be lu­su­ku lwe­si­tha­thu ku­si­hlwaf.

6 Uba uyi­hlo engi­swe­la lo­ku­ngi­swe­la, uza­ku­thi: UDa­vi­da ungi­ce­li­le lo­ku­ngi­ce­la uku­thi agi­ji­me­le eBhe­the­le­he­ma umu­zi wa­ki­bog; ngo­ba ku­kho­na la­pho umhla­tshe­lo we­mi­nya­ka nge­mi­nya­ka owe­nze­lwe use­ndo lo­nkeh.

7 Uba esi­tsho nja­lo: Ku­lu­ngi­le; ince­ku ya­kho iza­ku­ba lo­ku­thu­la. Ko­dwa uba ethu­ku­the­la lo­ku­thu­ku­the­la, ya­zi uku­thi ubu­bi bu­qo­ndwe ngu­yei.

8 Nga­kho ye­nze­la ince­ku ya­kho umu­saj, ngo­ba ule­the ince­ku ya­kho esi­vu­me­lwa­ne­ni se­Nko­si la­wek. Ko­dwa uba ku­le­si­pha­mbe­ko ki­mi, ngi­bu­la­la we­na; ngo­ba uza­ngi­se­la­ni ku­yi­hlol?

9 UJo­na­tha­ni wa­se­si­thi: Ka­ku­be kha­tsha­na la­mi! Ngo­ba uba be­ngi­sa­zi lo­kwa­zi uku­thi ubu­bi bu­qo­ndwe ngu­ba­ba uku­thi bu­kwe­hle­le, mi­na be­ngi­nga­yi­ku­ku­tshe­la yi­ni?

10 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­Jo­na­tha­ni: Ngu­ba­ni oza­ngi­tshe­la uba uyi­hlo eku­phe­ndu­la ngo­la­ka?

11 UJo­na­tha­ni wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Wo­za si­phu­me si­ye emma­ngwe­ni. Ba­se­be­phu­ma bo­ba­bi­li be­si­ya emma­ngwe­ni.

12 UJo­na­tha­ni wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: INko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, la­pho se­ngi­mhlo­li­le uba­ba pho­se nga­le­si­si­kha­thi ku­sa­sa lo­ba ngo­mhlo­mu­nye, uba, kha­nge­la, ku­ku­hle ku­Da­vi­da, uba ngi­nga­thu­me­li ku­we nga­le­so­si­kha­thi ngi­ku­ve­ze e­ndle­beni ya­kho,

13 ka­ye­nze nja­lo iNko­si ku­Jo­na­tha­ni, la­ngo­ku­nja­lo ye­nge­ze­le­le. Uba ubu­bi phe­zu kwa­kho bu­lu­ngi­le ku­ba­ba, ngi­za­ku­ve­za e­ndle­beni ya­kho, ngi­ku­ye­ke­le uha­mbe uku­ze uha­mbe ngo­ku­thu­lam. Nja­lo iNko­si ibe la­we nje­ngo­ba ya­yi­lo­ba­ban.

14 Ka­wu­yi­ku­nge­nze­la yi­ni umu­sa we­Nko­si, ngi­tsho, nxa ngi­sa­phi­la, uku­ze ngi­nga­fi,

15 ko­dwa ka­wu­yi­ku­qu­ma umu­sa wa­kho usu­ke endli­ni ya­mi ku­ze ku­be pha­ka­de, nja­lo ha­tshi la­pho iNko­si isi­zi­qu­mi­le izi­tha zi­ka­Da­vi­da, zi­su­ke ngu­lo­wo la­lo­wo ebu­swe­ni bo­mhla­bao.

16 Ngo­ku­nja­lo uJo­na­tha­ni we­nza isi­vu­me­lwa­no le­ndlu ka­Da­vi­da, esi­thi: INko­si ka­yi­ku­bi­ze esa­ndle­ni se­zi­tha zi­ka­Da­vi­dap.

17 UJo­na­tha­ni wa­se­phi­nda wa­mfu­ngi­sa uDa­vi­da nge­nxa yo­ku­mtha­nda kwa­khe; ngo­ba wa­ye­mtha­nda nje­ngo­ba etha­nda umphe­fu­mu­lo wa­kheq.

18 UJo­na­tha­ni wa­se­si­thi ku­ye: Ku­sa­sa yi­ku­thwa­sa kwe­nya­nga, nja­lo uza­swe­lwa ngo­ba isi­hla­lo sa­kho si­za­ku­ba si­zer.

19 Usu­hla­le insu­ku ezi­nta­thu uza­kwe­hla ma­si­nya­ne, uze enda­we­ni owa­ca­tsha kho­na ngo­su­ku lwe­nda­ba le­yo, uza­hla­la edu­ze la­ma­tshe e-E­ze­lis.

20 Mi­na-ke ngi­za­tsho­ka imi­tsho­ko emi­tha­thu ece­le­ni, ku­nga­thi ngi­tsho­ka iba­lat.

21 Kha­nge­la-ke, ngi­za­thu­ma umfa­na ngi­thi: Ha­mba uye­yi­di­nga imi­tsho­ko. Uba ngi­si­thi lo­ku­thi emfa­ne­ni: Kha­nge­la, imi­tsho­ko inga­ne­no kwa­kho, itha­the, ubu­ye; ngo­ba ku­lo­ku­thu­la ku­we, nja­lo ka­ku­la­nda­ba, ku­phi­la ku­ka­Je­ho­vau!

22 Ko­dwa uba ngi­si­tsho nja­lo eja­he­ni: Kha­nge­la, imi­tsho­ko inga­le kwa­kho; ha­mba ngo­ba iNko­si iku­ye­ke­le uha­mbe.

23 Ma­ye­la­na le­nda­ba esi­khu­lu­me nga­yo mi­na la­we, kha­nge­la, iNko­si ipha­ka­thi kwa­mi la­we ku­ze ku­be ni­ni­ni­niv.

24 Nga­kho uDa­vi­da wa­se­ca­tsha emma­ngwe­ni. Isi­thwa­si­le inya­nga, inko­si ya­hla­la eku­dle­ni uku­ze idle.

25 Inko­si ya­si­hla­la esi­hla­lwe­ni sa­yo nje­nge­zi­kha­thi nge­zi­kha­thi, esi­hla­lwe­ni edu­ze lo­mdu­li; uJo­na­tha­ni wa­se­su­ku­ma, loA­bhi­ne­ri wa­hla­la ece­le­ni ku­ka­Sa­wu­li; ko­dwa inda­wo ka­Da­vi­da ya­yi­ze.

26 Ko­dwa uSa­wu­li ka­tsho­ngo lu­tho nga­lo­lo­su­ku; ngo­ba wa­thi: Oku­thi­le ku­me­hle­le; ka­hla­mbu­lu­ka­nga, isi­bi­li ka­hla­mbu­lu­ka­ngaw.

27 Kwa­se­ku­si­thi ku­si­sa, ngo­lwe­si­bi­li lo­ku­thwa­sa kwe­nya­nga, inda­wo ka­Da­vi­da ya­yi­ze. USa­wu­li wa­se­si­thi ku­Jo­na­tha­ni indo­da­na ya­khe: Ku­nga­ni indo­da­na ka­Je­se inge­za­nga eku­dle­ni ngi­tsho izo­lo la­la­mu­hlax?

28 UJo­na­tha­ni wa­se­phe­ndu­la uSa­wu­li wa­thi: UDa­vi­da wa­ngi­ce­la lo­ku­ngi­ce­la uku­thi aye eBhe­the­le­he­ma.

29 Wa­se­si­thi: Aku­ngi­vu­me­le uku­thi ngi­ha­mbe; ngo­ba use­ndo lwa­kwe­thu lu­lo­mhla­tshe­lo emzi­ni, lo­mfo­we­thu ungi­la­yi­le. Kha­the­si-ke uba ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akho, ake ngi­khu­lu­le­ke uku­thi ngi­ye­bo­na aba­fo­we­thu. Nge­nxa ya­lo­kho ke­za­nga eta­fu­le­ni le­nko­siy.

30 Kho­na intu­ku­the­lo ka­Sa­wu­li ya­mvu­the­la uJo­na­tha­ni, wa­thi ku­ye: Ndo­da­na yo­mfa­zi owo­na­ke­le­yo lo­vu­ke­la­yo! Ka­nga­zi yi­ni uku­thi uyi­khe­thi­le indo­da­na ka­Je­se, ku­be li­hla­zo la­kho, nja­lo ku­be li­hla­zo lo­bu­nqu­nu bu­ka­nyo­ko?

31 Ngo­ba zo­nke izi­nsu­ku indo­da­na ka­Je­se iphi­la emhla­be­ni, ka­wu­yi­ku­ma we­na lo­mbu­so wa­kho. Nga­kho-ke thu­ma umle­the ki­mi, ngo­ba uyi­ndo­da­na yo­ku­fa.

32 UJo­na­tha­ni wa­se­phe­ndu­la uSa­wu­li uyi­se wa­thi ku­ye: Uza­bu­la­we­lwa­ni? We­nze­niz?

33 USa­wu­li wa­se­pho­sa umkho­nto ku­ye uku­mtsha­ya. Nga­lo­kho uJo­na­tha­ni wa­kwa­zi uku­thi kwa­ku­qo­ndwe ngu­yi­se uku­mbu­la­la uDa­vi­daa.

34 Nga­kho uJo­na­tha­ni wa­su­ka eta­fu­le­ni eku­vu­the­ni kwe­ntu­ku­the­lo, nja­lo ka­dla­nga uku­dla ngo­su­ku lwe­si­bi­li lo­ku­thwa­sa kwe­nya­nga, ngo­ba wa­ye­da­bu­ki­le ngo­Da­vi­da, ngo­ba uyi­se emya­ngi­si­leb.

35 Kwa­se­ku­si­thi eku­se­ni uJo­na­tha­ni wa­phu­ma wa­ya emma­ngwe­ni nge­si­kha­thi esi­mi­si­we­yo lo­Da­vi­da, lo­mfa­nya­na ela­ye.

36 Wa­se­si­thi emfa­ne­ni wa­khe: Gi­ji­ma, ake udi­nge imi­tsho­ko engi­yi­tsho­ka­yo. Umfa­na wa­gi­ji­ma, ye­na wa­se­tsho­ka umtsho­ko uku­ze ume­dlu­le.

37 La­pho umfa­na ese­fi­ki­le enda­we­ni yo­mtsho­ko uJo­na­tha­ni awu­tsho­ki­le­yo, uJo­na­tha­ni wa­me­me­za emva ko­mfa­na wa­thi: Umtsho­ko ka­wu­pha­mbi kwa­kho yi­ni?

38 Nja­lo uJo­na­tha­ni wa­me­me­za emva ko­mfa­na wa­thi: Pha­ngi­sa, ukha­wu­le­ze, unge­mi. Umfa­na ka­Jo­na­tha­ni wa­se­yi­qo­qa imi­tsho­ko, wa­bu­ya enko­si­ni ya­khec.

39 Ko­dwa umfa­na wa­ye­nga­zi lu­tho, ku­phe­la uJo­na­tha­ni lo­Da­vi­da ba­be­lwa­zi uda­ba.

40 UJo­na­tha­ni wa­se­ni­ka umfa­na owa­ye­la­ye izi­kha­li za­khe, wa­thi ku­ye: Ha­mba, uzi­se emzi­ni.

41 Ese­ha­mbi­le umfa­na, uDa­vi­da wa­su­ku­ma nga­se­ni­ngi­zi­mu, wa­thi mbo ngo­bu­so ba­khe emhla­ba­thi­ni, wa­kho­tha­ma ka­tha­thu; ba­se­be­sa­nga­na, ba­kha­la inye­mbe­zi omu­nye lo­mu­nye, uDa­vi­da wa­ze we­dlu­li­sa.

42 UJo­na­tha­ni wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Ha­mba ngo­ku­thu­la; lo­khu esi­ku­fu­nge so­ba­bi­li nge­bi­zo le­Nko­si, si­si­thi: INko­si ibe pha­ka­thi kwa­mi la­we, la­pha­ka­thi kwe­nza­lo ya­mi le­nza­lo ya­kho, ka­ku­be ku­ze ku­be ni­ni­ni­nid. Wa­se­su­ku­ma wa­ha­mba, lo­Jo­na­tha­ni wa­ya emzi­nie.

UDa­vi­da uba­le­ke­la uSa­wu­li

21UDa­vi­da wa­se­si­za eNo­bi kuA­hi­me­le­ki umpri­stia; uA­hi­me­le­ki wa­se­se­sa­ba uku­hla­nga­be­za uDa­vi­da, wa­thi ku­ye: Ku­nga­ni we­na uwe­dwa, nja­lo ku­nge­la­mu­ntu ola­web?

2 UDa­vi­da wa­se­si­thi kuA­hi­me­le­ki umpri­sti: Inko­si ingi­la­ye uda­ba, ya­thi ki­mi: Ka­ku­nga­bi la­mu­ntu owa­zi la­lu­tho nga­lo­lu­da­ba engi­ku­thu­ma lo­na, le­ngi­ku­la­ya kho­na; la­ma­ja­ha ngi­wa­zi­si­le nge­nda­wo enje le­nje.

3 Kha­the­si-ke ku­yi­ni oku­nga­pha­nsi kwe­sa­ndla sa­kho? Ni­ka esa­ndle­ni sa­mi izi­nkwa ezi­nhla­nu lo­ba oku­nga­tho­la­ka­la.

4 Umpri­sti wa­se­phe­ndu­la uDa­vi­da wa­thi: Ka­ku­la­si­nkwa ese­jwa­ye­le­ki­le­yo nga­pha­nsi kwe­sa­ndla sa­mi, ko­dwa ku­le­si­nkwa esi­ngcwe­lec, nxa ama­ja­ha ezi­gci­ni­le esi­fa­za­ne­ni ku­phe­lad.

5 UDa­vi­da wa­se­mphe­ndu­la umpri­sti wa­thi ku­ye: Isi­bi­li abe­si­fa­za­na ba­vi­nje­lwe ki­thi pho­se le­zi­nsu­ku ezi­nta­thu eku­phu­me­ni kwa­mi; le­zi­tsha za­ma­ja­ha zi­ngcwe­le; ko­dwa nga­ndle­la thi­ze se­jwa­ye­le­ki­lee, la­phe­zu kwa­lo­kho, ngo­ba la­mu­hla si­ngcwe­li­swe ezi­tshe­ni.

6 Nga­kho umpri­sti wa­mni­ka esi­ngcwe­le; ngo­ba kwa­ku­nge­la­si­nkwa la­pho, nga­pha­ndle kwe­si­nkwa so­ku­bu­ki­swa, ebe­si­su­swe pha­mbi kwe­Nko­si uku­thi ku­be­kwe isi­nkwa esi­tshi­sa­yo mhla si­tha­thwaf.

7 Nja­lo kwa­ku­lo­mu­ntu la­pho owe­nce­ku zi­ka­Sa­wu­li mhla­lo­kho, eba­mbe­ki­le pha­mbi kwe­Nko­sig, le­bi­zo la­khe la­li­ngu­Do­we­gi umE­do­ma, indu­na ya­be­lu­si uSa­wu­li aye­la­boh.

8 UDa­vi­da wa­se­si­thi kuA­hi­me­le­ki: Ka­nti ka­ku­la­mkho­nto lo­ba inke­mba la­pha nga­pha­nsi kwe­sa­ndla sa­kho? Ngo­ba ko­ku­bi­li inke­mba ya­mi le­zi­kha­li za­mi ka­ngi­ku­tha­tha­nga esa­ndle­ni sa­mi, ngo­ba uda­ba lwe­nko­si lwa­lu­ngo­lu­phu­thu­nywa­yo.

9 Umpri­sti wa­se­si­thi: Inke­mba ka­Go­li­ya­thi umFi­li­stii, owa­mbu­la­la esi­go­di­ni seE­laj, nja­lo kha­nge­la, igo­qe­lwe nge­le­mbu nge­mva kwe-e­fo­di; uba uzi­tha­the­la yo­na, itha­the, ngo­ba ka­yi­kho enye la­pha nga­pha­ndle kwa­yo. UDa­vi­da wa­se­si­thi: Ka­yi­kho enje­nga­yo; ngi­ni­ka yo­nak.

10 Wa­se­su­ku­ma uDa­vi­da wa­ba­le­ka nga­lo­lo­su­ku esu­ka ebu­swe­ni bu­ka­Sa­wu­li, wa­ya kuA­ki­shi inko­si ye­Ga­thil.

11 Izi­nce­ku zi­kaA­ki­shi za­se­zi­si­thi ku­ye: Lo ka­yi­su­ye uDa­vi­da yi­ni inko­si ye­li­zwe? Ka­ba­hla­be­la­nga yi­ni nga­yem emi­gi­dwe­ni be­si­thi: USa­wu­li utsha­yi­le izi­nku­lu­ngwa­ne za­khe, ko­dwa uDa­vi­da inku­lu­ngwa­ne za­khe ezi­nga­ma­tshu­min?

12 UDa­vi­da wa­se­wa­fa­ka la­ma­zwi enhli­zi­ywe­ni ya­khe, wa­me­sa­ba ka­khu­lu uA­ki­shi inko­si ye­Ga­thio.

13 Nga­kho wa­gu­qu­la uku­zi­pha­tha kwa­khe eme­hlwe­ni abo, wa­zi­tsha­ya uhla­nya eza­ndle­ni za­bo, wa­dwe­ba ezi­va­lwe­ni za­ma­sa­ngo, wa­gxo­zi­se­la inde­nda esi­le­vi­ni sa­khep.

14 UA­ki­shi wa­se­si­thi ezi­nce­kwi­ni za­khe: Kha­nge­la­ni, li­ya­bo­na uku­thi lu­mu­ntu uya­hla­nya; li­mle­the­le­ni ki­mi?

15 Ngi­swe­le inhla­nya yi­ni uku­thi li­le­the lo uku­thi ahla­nye pha­mbi kwa­mi? Lo uza­nge­na endli­ni ya­mi yi­ni?

22UDa­vi­da wa­se­su­ka la­pho, wa­phe­phe­la ebha­lwi­nia lweA­du­la­mub. La­pho aba­fo­wa­bo le­ndlu yo­nke ka­yi­se be­ku­zwa lo­kho, be­hle­la ku­ye la­pho.

2 Kwa­se­ku­bu­tha­na ku­ye wo­nke umu­ntu oci­nde­ze­lwe­yo, la­ye wo­nke umu­ntu owa­ye­le­si­kwe­le­de, la­ye wo­nke umu­ntu owa­ye­bu­hlu­ngu emphe­fu­mu­lwe­ni, wa­se­si­ba yi­ndu­na phe­zu kwa­boc, kwa­ze kwa­ba la­ye pho­se aba­ntu aba­nga­ma­khu­lu ama­ned.

3 UDa­vi­da wa­se­su­ka la­pho wa­ya eMi­zi­pa ya­ko­Mo­wa­bi, wa­thi enko­si­ni ya­ko­Mo­wa­bie: Ngi­ya­ce­la uku­thi uba­ba lo­ma­ma ba­phu­me la­ni, ngi­ze nga­zi uku­thi uNku­lu­nku­lu uza­nge­nze­la­ni.

4 Wa­se­ba­le­tha pha­mbi kwe­nko­si ya­ko­Mo­wa­bi, ba­se­be­hla­la la­yo insu­ku zo­nke uDa­vi­da ese­nqa­be­ni.

5 Umpro­fe­thi uGa­di wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Unga­hla­li enqa­be­ni; ha­mba we­na nge­na eli­zwe­ni la­ko­Ju­da. UDa­vi­da wa­se­ha­mba wa­nge­na egu­swi­ni le­He­re­thif.

USa­wu­li ubu­la­la aba­pri­sti be­No­bi

6 USa­wu­li wa­se­si­zwa uku­thi uDa­vi­da uya­zi­wa la­ba­ntu aba­be­la­ye. USa­wu­li wa­ye­hle­zi eGi­be­ya nga­pha­nsi kwe­si­hla­hlag se­ta­ma­ri­si­ki* eRa­mah, elo­mkho­nto esa­ndle­ni sa­khe, la­zo zo­nke ince­ku za­khe za­zi­mi la­ye.

7 USa­wu­li wa­se­si­thi ezi­nce­kwi­ni za­khe eza­zi­mi la­ye: Ake li­zwe, ba­ko­Bhe­nja­mi­ni: Ka­mbe indo­da­na ka­Je­se iza­li­ni­ka lo­nke ama­si­mu le­zi­vi­ni, ili­be­ke lo­nke li­be zi­ndu­na ze­zi­nku­lu­ngwa­ne le­zi­ndu­na za­ma­khu­lui,

8 ngo­ku­thi lo­nke li­nge­nze­le ugo­be, nja­lo ka­kho owe­mbu­le e­ndle­beni ya­mi uku­thi indo­da­na ya­mi ye­nza isi­vu­me­lwa­no le­ndo­da­na ka­Je­sej; ka­kho lo­ye­dwa ki­ni ongi­zwe­la­yo, lo­we­mbu­la e­ndle­beni ya­mi, uku­thi indo­da­na ya­mi ingi­vu­se­la ince­ku ya­mi uku­thi ica­tha­me nje­nga­la­mu­hlak?

9 Kwa­se­ku­phe­ndu­la uDo­we­gi umE­do­ma owa­ye­mi le­nce­ku zi­ka­Sa­wu­lil, wa­thi: Nga­yi­bo­na indo­da­na ka­Je­se isi­za eNo­bim kuA­hi­me­le­ki indo­da­na kaA­hi­tu­bin.

10 Wa­se­mbu­ze­la eNko­si­nio, wa­mni­ka umpha­ko, le­nke­mba ka­Go­li­ya­thi umFi­li­sti wa­mni­ka yo­nap.

11 Inko­si uSa­wu­li ya­si­thu­ma uku­bi­za uA­hi­me­le­ki umpri­sti, indo­da­na kaA­hi­tu­bi, le­ndlu yo­nke ka­yi­se, aba­pri­sti aba­be­se­No­biq; bo­nke ba­se­be­si­za enko­si­ni.

12 USa­wu­li wa­se­si­thi: Ake ula­le­le, ndo­da­na kaA­hi­tu­bi. Wa­se­si­thi: Kha­nge­la ngila­pha, nko­si ya­mi.

13 USa­wu­li wa­se­si­thi ku­ye: Ku­nga­ni li­nge­nze­la ugo­be, we­na le­ndo­da­na ka­Je­se, nje­ngo­ba wa­yi­ni­ka isi­nkwa le­nke­mba, wa­yi­bu­ze­la ku­Nku­lu­nku­lur, uku­thi ingi­vu­ke­le ica­tha­me nje­nga­la­mu­hlas?

14 UA­hi­me­le­ki wa­se­yi­phe­ndu­la inko­si wa­thi: Pho, ngu­ba­ni ku­zo zo­nke ince­ku za­kho othe­mbe­ki­le­yo nje­ngo­Da­vi­da, ongu­mkhwe­nya­na we­nko­si, oqhu­be­ka eku­ku­la­le­le­ni, lo­hlo­ni­phe­ka­yo endli­ni ya­kho?

15 Ngi­ya­qa­li­sa la­mu­hla yi­ni uku­mbu­ze­la ku­Nku­lu­nku­lu? Ka­ku­be kha­tsha­na la­mi! Inko­si ka­yi­nga­be­ki uda­ba ence­kwi­ni ya­yo le­ndli­ni yo­nke ka­ba­ba; ngo­ba ince­ku ya­kho ya­yi­nga­zi lu­tho nga­lo­lu­da­ba, olu­nci­nya­ne ku­mbe olu­khu­lut.

16 Inko­si ya­si­si­thi: Ahi­me­le­ki, uza­ku­fa lo­ku­fa, we­na le­ndlu yo­nke ka­yi­hlo.

17 Inko­si ya­si­si­thi ku­zi­gi­ji­mi eza­zi­mi la­yo: Phe­ndu­ka­ni, li­bu­la­le aba­pri­sti be­Nko­si; ngo­ba isa­ndla sa­bo la­so si­lo­Da­vi­da, fu­thi ngo­ba ba­be­sa­zi uku­thi uba­le­ki­le, ko­dwa ka­be­mbu­la­nga e­ndle­beni ya­mi. Ko­dwa ince­ku ze­nko­si ka­zi­tha­nda­nga ukwe­lu­la isa­ndla sa­zo uku­thi zi­hla­se­le aba­pri­sti be­Nko­si.

18 Inko­si ya­si­si­thi ku­Do­we­gi: Phe­ndu­ka we­na, uhla­se­le aba­pri­sti. UDo­we­gi umE­do­ma wa­se­phe­ndu­ka, ye­na wa­hla­se­la aba­pri­sti, wa­bu­la­la nga­lo­lo­su­ku aba­ntu aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­nhla­nuu aba­be­gqo­ke i-e­fo­di* ye­le­mbu eli­co­le­ki­le­yov.

19 Le­No­bi, umu­zi wa­ba­pri­sti, wa­yi­tsha­ya ngo­bu­kha­li be­nke­mbaw, ku­su­ke­la endo­de­ni ku­si­ya ko­we­si­fa­za­na, ku­su­ke­la emntwa­ne­ni ku­si­ya ko­mu­nya­yo, le­zi­nka­bi la­bo­ba­bhe­mi le­zi­mvu, ngo­bu­kha­li be­nke­mbax.

20 Ko­dwa omu­nye wa­ma­do­da­na kaA­hi­me­le­ki indo­da­na kaA­hi­tu­bi wa­phe­phay, obi­zo la­khe la­li­nguA­bhi­ya­thaz, wa­ba­le­ka wa­la­nde­la uDa­vi­da.

21 UA­bhi­ya­tha wa­se­tshe­la uDa­vi­da uku­thi uSa­wu­li ubu­le­le aba­pri­sti be­Nko­si.

22 UDa­vi­da wa­se­si­thi kuA­bhi­ya­tha: Nga­kwa­zi nga­lo­lo­su­ku la­pho uDo­we­gi umE­do­ma ela­pho uku­thi uza­mtshe­la lo­ku­mtshe­la uSa­wu­li. Yi­mi engi­ba­nge­le uku­fa kwa­wo wo­nke umphe­fu­mu­lo we­ndlu ka­yi­hlo.

23 Hla­la la­mi, unge­sa­bi, ngo­ba lo­wo odi­nga umphe­fu­mu­lo wa­mi udi­nga umphe­fu­mu­lo wa­kho; ko­dwa uza­lo­ndo­lo­ze­ka ula­mia.

UDa­vi­da uya eKe­yi­la le­nka­nga­la ye­Zi­fi

23Ba­se­be­bi­ka ku­Da­vi­da be­si­thi: Kha­nge­la, ama­Fi­li­sti alwa eme­le­ne le­Ke­yi­la, apha­nga ama­ba­la oku­bhu­le­laa.

2 UDa­vi­da wa­se­bu­za eNko­si­ni esi­thi: Ngi­ha­mbe yi­ni ngi­tsha­ye la­ma­Fi­li­stib? INko­si ya­si­si­thi ku­Da­vi­da: Ha­mba uye­tsha­ya ama­Fi­li­sti, usi­ndi­se iKe­yi­la.

3 Ko­dwa aba­ntu ba­ka­Da­vi­da ba­thi ku­ye: Kha­nge­la, si­ye­sa­ba kho­na­pha ko­Ju­da; pho, ka­nga­ka­na­ni uba si­si­ya eKe­yi­la ema­vi­ywe­ni ama­Fi­li­sti?

4 UDa­vi­da wa­se­phi­nda fu­thi uku­bu­za eNko­si­ni. INko­si ya­si­mphe­ndu­la ya­thi: Su­ku­ma we­hle­le eKe­yi­la, ngo­ba ngi­za­ni­ke­la ama­Fi­li­sti esa­ndle­ni sa­khoc.

5 Nga­kho uDa­vi­da la­ba­ntu ba­khe ba­ya eKe­yi­la, ba­lwa la­ma­Fi­li­sti, ba­qhu­ba inko­mo za­wo, ba­wa­tsha­ya ngo­ku­tsha­ya oku­khu­lu. Nga­lo­kho uDa­vi­da wa­si­ndi­sa aba­hla­li be­Ke­yi­la.

6 Kwa­se­ku­si­thi la­pho uA­bhi­ya­tha indo­da­na kaA­hi­me­le­ki eba­le­ke­la ku­Da­vi­da eKe­yi­la, we­hla ele-e­fo­di* esa­ndle­ni sa­khed.

7 Kwa­se­ku­bi­kwa ku­Sa­wu­li uku­thi uDa­vi­da unge­ni­le eKe­yi­la. USa­wu­li wa­se­si­thi: UNku­lu­nku­lu umni­ke­le esa­ndle­ni sa­mi, ngo­ba uva­le­lwe ngo­ku­nge­na emzi­ni ola­ma­sa­ngo le­mi­go­qo.

8 USa­wu­li wa­se­bi­ze­la bo­nke aba­ntu empi­ni ukwe­hle­la eKe­yi­la, uku­vi­mbe­ze­la uDa­vi­da la­ba­ntu ba­khee.

9 UDa­vi­da wa­se­sa­zi uku­thi uSa­wu­li we­nza iqhi­nga eli­bi nga­se­se nga­ye, wa­thi kuA­bhi­ya­tha umpri­sti: Le­tha la­pha i-e­fo­dif.

10 UDa­vi­da wa­se­si­thi: Nko­si, Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ince­ku ya­kho izwi­le lo­ku­zwa uku­thi uSa­wu­li udi­nga uku­za eKe­yi­la uku­chi­tha umu­zi nge­nxa ya­mig.

11 Aba­hla­li be­Ke­yi­la ba­za­ngi­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­khe yi­ni? USa­wu­li uza­kwe­hla yi­ni nje­ngo­ku­zwa kwe­nce­ku ya­kho? Nko­si, Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, aku­yi­tshe­le ince­ku ya­kho. INko­si ya­si­si­thi: Uza­kwe­hlah.

12 UDa­vi­da wa­se­si­thi: Aba­hla­li be­Ke­yi­la ba­za­ngi­ni­ke­la mi­na la­ba­ntu ba­mi esa­ndle­ni si­ka­Sa­wu­li yi­ni? INko­si ya­si­si­thi: Ba­zali­ni­ke­lai.

13 Wa­se­su­ku­ma uDa­vi­da la­ba­ntu ba­khe, pho­se aba­nga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha, ba­phu­ma eKe­yi­laj, ba­ya la­pho aba­be­nga­ya kho­nak. La­pho uSa­wu­li ese­tshe­lwa uku­thi uDa­vi­da use­phe­phi­le eKe­yi­la, wa­ye­ke­la uku­phu­ma.

14 UDa­vi­da wa­se­hla­la enka­nga­la ezi­nqa­be­ni, wa­hla­la ezi­nta­be­ni enka­nga­la ye­Zi­fil. Lo­Sa­wu­li wa­ye­mdi­nga insu­ku zo­nke, ko­dwa uNku­lu­nku­lu ka­mni­ke­la­nga esa­ndle­ni sa­khe.

15 UDa­vi­da wa­se­bo­na uku­thi uSa­wu­li wa­ye­phu­me­le uku­di­nga impi­lo ya­khe. UDa­vi­da wa­ye­se­nka­nga­la ye­Zi­fi egu­swi­nim.

16 UJo­na­tha­ni, indo­da­na ka­Sa­wu­li, wa­se­su­ku­ma wa­ya ku­Da­vi­da egu­swi­ni, wa­qi­ni­sa isa­ndla sa­khe ku­Nku­lu­nku­lun.

17 Wa­thi ku­ye: Unge­sa­bi, ngo­ba isa­ndla si­ka­Sa­wu­li uba­ba ka­si­yi­ku­ku­tho­la, nja­lo uza­ku­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li, mi­na-ke ngi­be ngo­we­si­bi­li ku­we, lo­Sa­wu­li la­ye uba­ba ukwa­zi ku­nja­loo.

18 Ba­se­be­se­nza isi­vu­me­lwa­nop bo­ba­bi­li pha­mbi kwe­Nko­siq; uDa­vi­da wa­se­hla­la egu­swi­ni, lo­Jo­na­tha­ni wa­ya endli­ni ya­khe.

19 Abe­Zi­fir ba­se­be­se­nyu­ke­las ku­Sa­wu­li eGi­be­yat ba­thi: UDa­vi­da ka­ca­tsha­nga la­thi yi­ni ezi­nqa­be­ni egu­swi­ni, eqa­qe­ni lwe­Ha­ki­lau enge­ni­ngi­zi­mu kwe­Je­shi­mo­ni?

20 Nga­kho-ke, ngo­kwe­si­fi­so so­nke so­mphe­fu­mu­lo wa­kho so­kwe­hla, nko­si, ye­hla; nja­lo ku­ngo­kwe­thu uku­mni­ke­la esa­ndle­ni se­nko­siv.

21 USa­wu­li wa­se­si­thi: Li­bu­si­si­we yi­Nko­siw ngo­ba li­ya­ngi­zwe­lax.

22 Ake li­ha­mbe, li­be li­lu­ngi­sa, la­zi li­bo­ne inda­wo ya­khe la­pho unya­wo lwa­khe lu­kho­na, ngu­ba­ni ombo­ne la­pho, ngo­ba ngi­tshe­li­we uku­thi we­nza ngo­bu­qi­li isi­bi­li.

23 Bo­na­ni-ke, li­za­zi zo­nke inda­wo zo­ku­ca­tsha la­pho aca­tsha kho­na, li­bu­ye ki­mi li­le­qi­ni­so, ngi­za­ha­mba-ke la­ni; ku­za­ku­thi-ke nxa ekho­na eli­zwe­ni, ngi­za­mdi­nga pha­ka­thi kwa­zo zo­nke inku­lu­ngwa­ne za­ko­Ju­day.

24 Ba­se­be­su­ku­ma ba­ya eZi­fi pha­mbi ku­ka­Sa­wu­liz; ko­dwa uDa­vi­da la­ba­ntu ba­khe ba­be­se­nka­nga­la ye­Ma­ho­nia, ema­gce­ke­ni, nge­ni­ngi­zi­mu kwe­Je­shi­mo­nib.

25 USa­wu­li la­ba­ntu ba­khe ba­se­be­si­yamdi­nga. Ba­se­be­mtshe­la uDa­vi­da, wa­se­se­hla edwa­le­ni, wa­hla­la enka­nga­la ye­Ma­ho­ni. Kwa­thi uSa­wu­li ese­ku­zwi­le, wa­xo­tsha­na lo­Da­vi­da enka­nga­la ye­Ma­ho­ni.

26 USa­wu­li wa­se­ha­mba nga­ne­no ku­lo­lu­hla­ngo­thi lwe­nta­ba, lo­Da­vi­da la­ba­ntu ba­khe ba­ha­mba nga­ko­lu­nye uhla­ngo­thi lwe­nta­ba. Kwa­se­ku­si­thi uDa­vi­da wa­pha­ngi­sa uku­su­ka ebu­swe­ni bu­ka­Sa­wu­li, ngo­ba uSa­wu­li la­ba­ntu ba­khe ba­ha­nqa uDa­vi­da la­ba­ntu ba­khe uku­ba­ba­mbac.

27 Ko­dwa kwa­fi­ka isi­thu­nywa ku­Sa­wu­li si­si­thi: Pha­ngi­sa ubu­ye, ngo­ba ama­Fi­li­sti ase­hla­se­le ili­zwed.

28 Nga­kho uSa­wu­li wa­phe­ndu­ka eku­xo­tsha­ne­ni lo­Da­vi­da, wa­ya­me­la­na la­ma­Fi­li­sti. Nga­kho ba­yi­bi­za le­yo­nda­wo ba­thi yi­Se­la-Ha­ma­le­ko­ti.

29 UDa­vi­da wa­se­se­nyu­ka esu­ka la­pho, wa­hla­la ezi­nqa­be­ni zeE­nge­die.

UDa­vi­da uye­ke­la uSa­wu­li uku­thi aphi­le

24Kwa­se­ku­si­thi uSa­wu­li ese­bu­yi­le eku­la­nde­le­ni ama­Fi­li­sti, ba­mbi­ke­la be­si­thi: Kha­nge­la, uDa­vi­da use­nka­nga­la yeE­nge­dia.

2 USa­wu­li wa­se­tha­tha ama­do­da ayi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu akhe­thi­we­yo kuI­sra­ye­li wo­nke, wa­ya­di­nga uDa­vi­da la­ba­ntu ba­khe phe­zu kwa­ma­dwa­la ama­go­gob.

3 Wa­se­fi­ka ezi­ba­ye­ni ze­zi­mvu endle­le­ni, la­pho okwa­ku­lo­bha­lu kho­nac; uSa­wu­li wa­se­nge­na ukwe­mbe­sa inya­wo za­khed; uDa­vi­da la­ba­ntu ba­khe ba­be­hle­zi-ke enhla­ngo­thi­ni zo­bha­lu.

4 Aba­ntu ba­ka­Da­vi­da ba­se­be­si­thi ku­ye: Kha­nge­la, usu­ku iNko­si ethi nga­lo ku­we: Kha­nge­la, ngi­za­ni­ke­la isi­tha sa­kho esa­ndle­ni sa­kho, uku­thi we­nze ku­so nje­ngo­ku­hle eme­hlwe­ni akhoe. UDa­vi­da wa­se­su­ku­ma, wa­si­ka ensi­tha umphe­tho we­se­mba­tho uSa­wu­li aye­la­so.

5 Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­lo­kho inhli­zi­yo ka­Da­vi­da ya­mtsha­ya, nge­nxa yo­ku­thi wa­ye­si­ke umphe­tho we­se­mba­tho uSa­wu­li aye­la­sof.

6 Wa­se­si­thi eba­ntwi­ni ba­khe: Ka­ku­be kha­tsha­na la­mi nge­Nko­si uku­thi nge­nze li­nto enko­si­ni ya­mig, ogco­tshi­we­yo we­Nko­sih, ukwe­lu­le­la isa­ndla sa­mi ku­ye, ngo­ba engo­gco­tshi­we­yo we­Nko­si.

7 UDa­vi­da wa­ba­nqa­nda aba­ntu ba­khe nga­la­wo­ma­zwi, ka­ba­vu­me­la­nga uku­thi ba­mvu­ke­le uSa­wu­lii. USa­wu­li wa­se­su­ku­ma wa­phu­ma ebha­lwi­ni, wa­ha­mba endle­le­ni.

8 Emva kwa­lo­kho uDa­vi­da la­ye wa­su­ku­ma wa­phu­ma ebha­lwi­ni, wa­me­me­za emva ku­ka­Sa­wu­li esi­thi: Nko­si ya­mi nko­si! La­pho uSa­wu­li enye­mu­ku­la, uDa­vi­da wa­kho­tha­ma ngo­bu­so emhla­ba­thi­ni, wa­kho­nza.

9 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­Sa­wu­li: Ula­le­le­la­ni ama­zwi aba­ntu be­si­thi: Kha­nge­la, uDa­vi­da udi­nga uku­li­nya­zwa kwa­khoj?

10 Kha­nge­la, la­mu­hla ame­hlo akho abo­ni­le uku­thi iNko­si ibi­ku­ni­ke­le la­mu­hla esa­ndle­ni sa­mi ebha­lwi­ni; nja­lo be­si­thi kangi­ku­bu­la­lek, ko­dwa nga­ku­ha­wu­ke­la, nga­thi: Ka­ngi­yi­kwe­lu­le­la isa­ndla sa­mi enko­si­ni ya­mi, ngo­ba ingo­gco­tshi­we­yo we­Nko­si.

11 Fu­thi-ke, ba­ba, bo­na, ye­bo bo­na umphe­tho we­se­mba­tho sa­kho esa­ndle­ni sa­mi; ngo­ba eku­si­ke­ni kwa­mi umphe­tho we­se­mba­tho sa­kho, lo­ku­thi ka­ngi­ku­bu­la­la­nga, ya­zi ubo­ne uku­thi ka­ku­kho ubu­bi le­si­pha­mbe­ko esa­ndle­ni sa­mi, nja­lo ka­ngo­na­nga ku­we, ka­nti we­na uzi­nge­la umphe­fu­mu­lo wa­mi uku­wu­tha­thal.

12 INko­si ka­ya­hlu­le­le pha­ka­thi kwa­mi la­we, nja­lo iNko­si ingi­phi­ndi­se­le­le ku­we, ko­dwa isa­ndla sa­mi ka­si­yi­ku­me­la­na la­wem.

13 Nje­ngo­ku­tsho kwe­sa­ga sa­be­ndu­lo esi­thi: Kwa­ba­bi ku­ve­la oku­bi; ko­dwa isa­ndla sa­mi ka­si­yi­ku­me­la­na la­we.

14 Inko­si ya­koI­sra­ye­li iphu­me uku­la­nde­la ba­ni? Uxo­tsha­na lo­ba­ni? Emva kwe­nja efi­le­yon, emva kwe­ndwe­bu­ndwe­bu eyo­dwao!

15 Nga­kho iNko­si ka­yi­be ngu­ma­hlu­le­li, ya­hlu­le­le pha­ka­thi kwa­mi la­wep, ibo­neq, ilu­me­le uda­ba lwa­mir, ingi­khu­lu­le esa­ndle­ni sa­kho.

16 Kwa­se­ku­si­thi uDa­vi­da ese­qe­di­le uku­khu­lu­ma la­ma­zwi ku­Sa­wu­li, uSa­wu­li wa­thi: Yi­li­zwi la­kho le­lo yi­ni, ndo­da­na ya­mi, Da­vi­da? USa­wu­li wa­se­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­khe, wa­kha­la inye­mbe­zis.

17 Wa­se­si­thi ku­Da­vi­dat: Ulu­ngi­le ku­la­mi, ngo­ba we­na ungi­vu­ze ngo­ku­hle, ko­dwa mi­na ngi­ku­vu­ze ngo­ku­bi.

18 We­na-ke utshe­ngi­si­le la­mu­hla uku­thi we­nze oku­hle nga­mi, ngo­ba la­pho iNko­si ibi­ngi­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­kho, ka­wu­ngi­bu­la­la­ngau.

19 Ngo­ba nxa umu­ntu efi­ca isi­tha sa­khe, uza­si­ye­ke­la si­ha­mbe nge­ndle­la enhle yi­ni? Nga­kho iNko­si iku­vu­ze ngo­ku­hle ngo­kwe­nze ki­mi la­mu­hla.

20 Ma­nje-ke, kha­nge­la, ngi­ya­zi uku­thi uza­ku­ba yi­nko­si isi­bi­li, lo­ku­thi umbu­so wa­koI­sra­ye­li uza­qi­ni­swa esa­ndle­ni sa­khov.

21 Nga­kho kha­the­si fu­nga ki­mi nge­Nko­siw uku­thi ka­wu­yi­ku­yi­qu­ma inza­lo ya­mi emva kwa­mi, lo­ku­thi ka­wu­yi­ku­li­ci­tsha ibi­zo la­mi endli­ni ka­ba­bax.

22 UDa­vi­da wa­se­fu­nga ku­Sa­wu­li, lo­Sa­wu­li wa­ya endli­ni ya­khe, ko­dwa uDa­vi­da la­ba­ntu ba­khe be­nyu­ke­la enqa­be­niy.

UDa­vi­da loA­bi­ga­yi­li

25USa­mu­we­li wa­se­si­faa; loI­sra­ye­li wo­nke wa­hla­nga­na, ba­mli­le­lab, ba­mngcwa­be­la endli­ni ya­khec eRa­mad. UDa­vi­da wa­se­su­ku­ma we­hle­la enka­nga­la ye­Pa­ra­nie.

2 Kwa­ku­kho­na-ke indo­da eMa­ho­nifg, lo­mse­be­nzi wa­yo wa­wu­se­Kha­rme­lih; li­ndo­da-ke ya­yi­yi­si­khu­lu esi­khu­lu, ya­yi­le­zi­mvu ezi­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu le­mbu­zi ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne, ya­yi­gu­nda izi­mvu za­yo eKha­rme­li.

3 Nja­lo ibi­zo la­le­yo­ndo­da la­li­ngu­Na­ba­li, le­bi­zo lo­mka­yo la­li­nguA­bi­ga­yi­li. Nja­lo owe­si­fa­za­na wa­ye­lo­ku­qe­di­si­sa oku­hle, ele­si­mo esi­hle, ko­dwa indo­da ya­yi­lu­khu­ni ile­ze­nzo ezi­mbi; ya­yi­nge­ya­ko­Ka­le­bii.

4 UDa­vi­da wa­se­si­zwa ese­nka­nga­la uku­thi uNa­ba­li ugu­nda izi­mvu za­khej.

5 UDa­vi­da wa­se­thu­ma ama­ja­ha ali­tshu­mi, uDa­vi­da wa­thi ema­ja­he­ni: Ye­nyu­ke­la­ni eKha­rme­li, li­ye ku­Na­ba­li, li­mbu­ze impi­lo ebi­zwe­ni la­mi,

6 li­za­ku­tsho nja­lo: Impi­la­ka­hle ka­yi­be ku­we, uku­thu­la ka­ku­be ku­we, lo­ku­thu­la ka­ku­be se­ndli­ni ya­kho, lo­ku­thu­la ka­ku­be ku­kho ko­nke ola­khok!

7 Se­ngi­zwi­le-ke uku­thi ula­ba­gu­ndi; abe­lu­si ola­bo-ke ba­be­la­thi, ka­si­ba­li­ma­za­nga, fu­thi ka­ba­swe­la­nga lu­tho zo­nke izi­nsu­ku be­se­Kha­rme­lil.

8 Bu­za ama­ja­ha akho, aza­ku­tshe­la. Nga­kho ama­ja­ha ka­wa­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akhom, ngo­ba si­fi­ke ngo­su­ku olu­hlen. Aku­ni­ke ince­ku za­kho le­ndo­da­na ya­kho uDa­vi­da lo­kho isa­ndla sa­kho esi­za­ku­tho­lao.

9 Kwa­thi ama­ja­ha ka­Da­vi­da ese­fi­ki­le, akhu­lu­ma ku­Na­ba­li ngo­kwa­la­wo­ma­zwi wo­nke ebi­zwe­ni li­ka­Da­vi­da, ase­li­nda.

10 UNa­ba­li wa­se­zi­phe­ndu­la izi­nce­ku zi­ka­Da­vi­da, wa­thi: Ngu­ba­ni uDa­vi­da? Nja­lo ngu­ba­ni indo­da­na ka­Je­sep? La­mu­hla zi­ne­ngi ince­ku ezi­ba­le­ka­yo, ile­yo la­le­yo enko­si­ni ya­yoq.

11 Pho, ngi­tha­the isi­nkwa sa­mi, la­ma­nzi ami, le­nya­ma ya­mi engi­yi­hla­be­le aba­gu­ndi ba­mi, ngi­ku­phe aba­ntu engi­nga­zi uku­thi ba­ve­la nga­phir?

12 Ama­ja­ha ka­Da­vi­da ase­phe­ndu­ke­la endle­le­ni ya­wo, abu­ye­la, eza, ambi­ke­la nje­nga­wo wo­nke la­ma­zwi.

13 UDa­vi­da wa­se­si­thi eba­ntwi­ni ba­khe: Bhi­nca­ni, ngu­lo­wo la­lo­wo inke­mba ya­khe! Ba­bhi­nca, ngu­lo­wo la­lo­wo inke­mba ya­khe, lo­Da­vi­da la­ye wa­bhi­nca inke­mba ya­khe; kwa­se­ku­se­nyu­ka emva ku­ka­Da­vi­da pho­se ama­do­da anga­ma­khu­lu ama­nes, ko­dwa anga­ma­khu­lu ama­bi­lit ahla­la empa­hle­niu.

14 Ko­dwa eli­nye ija­ha la­ma­ja­ha la­mtshe­la uA­bi­ga­yi­li umka­Na­ba­li la­thi: Kha­nge­la, uDa­vi­da uthu­me izi­thu­nywa zi­ve­la enka­nga­la uku­bi­nge­le­la inko­si ye­thu, ko­dwa ya­zi­the­thi­sav.

15 Ka­nti la­bo­ba­ntu ba­si­pha­tha ku­hle ka­khu­lu, ka­si­li­ma­la­nga, ka­si­swe­la­nga lu­tho zo­nke izi­nsu­ku si­ha­mbi­sa­na la­bo, si­se­mma­ngwe­ni.

16 Ba­be­ngu­mdu­li ki­thi ebu­su­ku ka­nye le­mi­ni, zo­nke izi­nsu­ku si­la­bo se­lu­se izi­mvuw.

17 Kha­the­si-ke, ya­zi ubo­ne uku­thi uza­kwe­nza­ni; ngo­ba ubu­bi bu­qu­nye­lwe inko­si ye­thu le­ndlu ya­yo yo­nkex; ngo­ba uyi­ndo­da­na ka­Bhe­li­ya­li oku­nga­ngo­ku­thi ka­kho onga­khu­lu­ma la­yey.

18 UA­bi­ga­yi­li wa­se­pha­ngi­sa wa­tha­tha izi­nkwa ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li, le­mbo­dle­la ezi­mbi­li ze­wa­yi­ni, le­zi­mvu ezi­nhla­nu ezi­lu­ngi­si­we­yo, la­ma­se­ya* ama­ne ama­be­le akha­nzi­ngi­we­yo, la­ma­hlu­ku­zo ali­khu­lu ezi­the­lo ze­vi­ni ezo­nyi­si­we­yo, le­zi­nkwa ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li zo­mkhi­wa, wa­ku­thwa­li­sa oba­bhe­miz.

19 Wa­se­si­thi ema­ja­he­ni akhe: Dlu­la­ni pha­mbi kwa­mi; kha­nge­la­ni, ngi­ya­li­la­nde­la. Ko­dwa ka­mtshe­la­nga umka­khe uNa­ba­lia.

20 Kwa­se­ku­si­thi esa­ga­de uba­bhe­mi ese­hle­la enda­we­ni esi­the­ki­le­yo ye­nta­ba, kha­nge­la-ke, uDa­vi­da la­ba­ntu ba­khe be­hla be­hla­nga­be­za­na la­ye; wa­se­hla­nga­na la­bo.

21 Nja­lo uDa­vi­da wa­ye­the: Isi­bi­li ngi­gci­ne nge­ze ko­nke lo aye­la­kho enka­nga­la, ka­kwa­ze kwa­swe­le­ka lu­tho ku­kho ko­nke aye­la­kho. Use­ngi­bu­yi­se­le oku­bi ngo­ku­hleb.

22 UNku­lu­nku­lu ake­nze nja­lo ezi­the­ni zi­ka­Da­vi­dac, enge­ze­le­le ngo­ku­nja­lo, uba ngi­tshi­ya lo­ye­dwa ku­bo bo­nke ala­bo ku­ze ku­be se­ku­se­ni aba­cha­me­la emdu­li­nid.

23 La­pho uA­bi­ga­yi­li ebo­na uDa­vi­da, wa­pha­ngi­sa we­hla ku­ba­bhe­mie, wa­thi mbo ngo­bu­so ba­khe pha­nsi pha­mbi ku­ka­Da­vi­da, wa­kho­tha­me­la emhla­ba­thi­nif.

24 Wa­we­la enya­we­ni za­khe wa­thi: Lo­bu­bu­bi ka­bu­be phe­zu kwa­mi mi­na, nko­si ya­mi; ince­ku­ka­zi ya­kho ake ikhu­lu­me endle­be­ni za­kho, uzwe ama­zwi ence­ku­ka­zi ya­khog.

25 Inko­si ya­mi ake inga­na­ki lo­wo­mu­ntu ka­Bhe­li­ya­li, uNa­ba­li; ngo­ba nje­nge­bi­zo la­khe unja­lo; uNa­ba­li li­bi­zo la­khe, lo­bu­thu­tha bu­ku­yeh. Ko­dwa mi­na, ince­ku­ka­zi ya­kho, ka­ngi­wa­bo­na­nga ama­ja­ha enko­si ya­mi owa­wa­thu­ma­yo.

26 Nga­kho-ke, nko­si ya­mi, ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va, lo­ku­phi­la ko­mphe­fu­mu­lo wa­khoi, nje­ngo­ba iNko­si iku­nqa­ndi­le uku­nge­na ngo­ku­chi­tha iga­zi, lo­ku­zi­phi­ndi­se­la nge­sa­ndla sa­khoj, nga­lo­kho-ke ka­zi­be nje­ngo­Na­ba­li izi­tha za­kho la­la­bo aba­di­nga ubu­bi enko­si­ni ya­mik.

27 Ma­nje-ke, le­si­si­bu­si­so ince­ku­ka­zi ya­kho esi­le­the enko­si­ni ya­mi ka­si­ni­kwe ama­ja­ha aha­mba esi­ya le la­le ema­nya­the­lwe­ni enko­si ya­mi.

28 Aku­the­the­le­le isi­pha­mbe­ko se­nce­ku­ka­zi ya­kho; ngo­ba iNko­si iza­kwe­nze­la lo­kwe­nze­la inko­si ya­mi indlu eqi­ni­le­yol, ngo­ba inko­si ya­mi ilwa izi­mpi ze­Nko­si, lo­bu­bi ka­bu­tho­lwa­nga ku­we ku­su­ke­la ensu­kwi­ni za­khom.

29 Lo­ba ku­su­ku­ma umu­ntu uku­ku­xo­tsha lo­ku­di­nga impi­lo ya­kho, ko­dwa umphe­fu­mu­lo we­nko­si ya­mi uza­bo­tshe­lwa emqu­lwi­ni wa­ba­phi­la­yo le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho; ko­dwa umphe­fu­mu­lo we­zi­tha za­kho iza­wu­ji­ki­je­la ku­nga­thi uphu­me pha­ka­thi kwe­sa­vu­than.

30 Kwa­se­ku­si­thi, la­pho iNko­si isi­kwe­nzi­le enko­si­ni ya­mi nje­nga­kho ko­nke oku­hle eku­khu­lu­me nga­we, isi­ku­mi­si­le wa­ba ngu­mbu­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li,

31 ka­ku­nga­bi yi­si­khu­be­ki­so ku­we lo­ku­khu­be­ki­swa kwe­nhli­zi­yo enko­si­ni ya­mi, ngo­ku­thi uchi­the iga­zi nge­ze, lo­ku­thi inko­si ya­mi izi­phi­ndi­se­le. La­pho iNko­si isi­ye­nze­le oku­hle inko­si ya­mi, khu­mbu­la ince­ku­ka­zi ya­kho.

32 UDa­vi­da wa­se­si­thi kuA­bi­ga­yi­li: Ka­yi­bu­si­swe iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, eku­thu­mi­le­yo la­mu­hla uku­ngi­hla­nga­be­zao.

33 Fu­thi ka­ku­bu­si­swe uku­qe­di­si­sa kwa­kho, ubu­si­swe la­we ongi­nqa­ndi­le­yo la­mu­hla uku­ze ngi­nga­nge­ni eku­chi­the­ni iga­zi lo­ku­zi­phi­ndi­se­la nge­sa­ndla sa­mip.

34 Ngo­ba nge­qi­ni­so, ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­liq, ongi­nqa­ndi­le­yo uku­ze ngi­nge­nzi ubu­bi ku­wer, ngo­ba uba ubu­nga­pha­ngi­sa­nga we­za uku­ngi­hla­nga­be­za, si­bi­li, be­ku­nga­yi­ku­sa­la lo­ye­dwa ku­Na­ba­li ku­ze ku­be se­ku­kha­nye­ni kwe­ku­se­ni ocha­me­la emdu­li­nis.

35 UDa­vi­da wa­se­se­mu­ke­la esa­ndle­ni sa­khe lo­kho amle­the­le kho­na. Wa­se­si­thi ku­ye: Ye­nyu­ke­la ngo­ku­thu­la endli­ni ya­kho; bo­na, ngi­li­la­le­le ili­zwi la­khot, ngi­be­mu­ke­le ubu­so ba­khou.

36 UA­bi­ga­yi­li wa­se­fi­ka ku­Na­ba­li, kha­nge­la-ke, wa­ye­le­di­li endli­ni ya­khe, nje­nge­di­li le­nko­siv. Le­nhli­zi­yo ka­Na­ba­li ya­tho­ko­za pha­ka­thi kwa­khe, nja­lo wa­ye­da­kwe kwe­dlu­li­saw; nga­kho ka­mtshe­la­nga lu­tho, olu­nci­nya­ne lo­ba olu­khu­lu, kwa­ze kwa­ba se­ku­kha­nye­ni kwe­ku­se­nix.

37 Kwa­se­ku­si­thi eku­se­ni la­pho iwa­yi­ni se­li­phu­mi­le ku­Na­ba­li, lo­mka­khe ese­mtshe­le le­zi­zi­nto, inhli­zi­yo ya­khe ya­fa pha­ka­thi kwa­khe, wa­se­si­ba nje­nge­li­tshe.

38 Kwa­se­ku­si­thi pho­se emva kwe­nsu­ku ezi­li­tshu­mi iNko­si ya­mtsha­ya uNa­ba­li, wa­se­si­fa.

39 UDa­vi­da ese­zwi­le uku­thi uNa­ba­li use­fi­le wa­thi: Ka­yi­bu­si­swe iNko­siy eme­le uda­ba lwe­hla­zo la­mi esa­ndle­ni si­ka­Na­ba­liz, ya­vi­mbe­la ince­ku ya­yo ebu­bi­nia; iNko­si ya­bu­yi­se­la-ke ubu­bi bu­ka­Na­ba­li ekha­nda la­kheb. UDa­vi­da wa­se­thu­ma, wa­khu­lu­ma loA­bi­ga­yi­li uku­thi amtha­the abe ngu­mka­khe.

40 La­pho izi­nce­ku zi­ka­Da­vi­da zi­fi­ka kuA­bi­ga­yi­li eKha­rme­li, za­khu­lu­ma la­ye zi­si­thi: UDa­vi­da usi­thu­mi­le ku­we uku­ku­tha­tha ube ngu­mka­khe.

41 Wa­se­su­ku­ma, wa­kho­tha­ma ngo­bu­so emhla­ba­thi­ni, wa­thi: Kha­nge­la, ince­ku­ka­zi ya­kho ka­yi­be yi­si­gqi­li so­ku­ge­zi­sa inya­wo ze­nce­ku ze­nko­si ya­mic.

42 UA­bi­ga­yi­li wa­se­pha­ngi­sa esu­ku­ma, wa­ga­da uba­bhe­mi, le­nto­mbi za­khe ezi­nhla­nu eza­zi­mphe­le­ke­ze­la, wa­la­nde­la izi­thu­nywa zi­ka­Da­vi­da, wa­ba ngu­mka­khe.

43 UDa­vi­da wa­tha­tha loA­hi­no­wa­ma we­Ji­ze­re­ye­lid, la­bo bo­ba­bi­li ba­ba ngo­mka­khee.

44 Ngo­ba uSa­wu­li wa­ye­ni­ke uMi­kha­li indo­da­ka­zi ya­khe, umka­Da­vi­daf, ku­Pa­li­ti indo­da­na ka­La­yi­shi owa­ye­ngo­we­Ga­li­mig.

UDa­vi­da uye­ke­la uSa­wu­li ngo­kwe­si­bi­li uku­thi aphi­le

26Abe­Zi­fi ba­se­be­si­za ku­Sa­wu­li eGi­be­yaa be­si­thi: UDa­vi­da ka­ca­tshi yi­ni oqa­qe­ni lwe­Ha­ki­la pha­mbi kwe­Je­shi­mo­ni?

2 USa­wu­li wa­se­su­ku­ma we­hle­la enka­nga­la ye­Zi­fi ela­ba­ntu aba­khe­thi­we­yo ba­koI­sra­ye­li aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu, uku­ze adi­nge uDa­vi­da enka­nga­la ye­Zi­fib.

3 USa­wu­li wa­se­mi­sa inka­mba oqa­qe­ni lwe­Ha­ki­lac olu­pha­mbi kwe­Je­shi­mo­ni endle­le­ni, ko­dwa uDa­vi­da wa­hla­la enka­nga­la. Kwa­thi ese­bo­ni­le uku­thi uSa­wu­li uya­mla­nde­la enka­nga­lad,

4 uDa­vi­da wa­se­thu­ma izi­nhlo­li uku­ze azi uku­thi uSa­wu­li ufi­ki­le isi­bi­li.

5 UDa­vi­da wa­se­su­ku­ma wa­ya­fi­ka enda­we­ni la­pho uSa­wu­li ami­se kho­na inka­mba; uDa­vi­da wa­yi­bo­na inda­wo la­pho uSa­wu­li ala­la kho­na, loA­bhi­ne­ri indo­da­na ka­Ne­ri, indu­na ye­bu­tho la­khe. Nja­lo uSa­wu­li wa­ye­le­le enqa­be­ni ye­zi­nqo­la, le­si­zwe sa­si­mi­se ama­the­nte si­mha­nqi­lee.

6 UDa­vi­da wa­se­phe­ndu­la wa­khu­lu­ma kuA­hi­me­le­ki umHe­thif, la­kuA­bi­sha­yig indo­da­na ka­Ze­ru­yah, umfo­wa­bo ka­Jo­wa­bi, esi­thi: Ngu­ba­ni oza­kwe­hle­la la­mi ku­Sa­wu­li enka­mbe­ni? UA­bi­sha­yi wa­se­si­thi: Mi­na ngi­za­kwe­hla la­wei.

7 Nga­kho uDa­vi­da loA­bi­sha­yi ba­fi­ka eba­ntwi­ni ebu­su­ku; kha­nge­la-ke, uSa­wu­li wa­ye­le­le ubu­tho­ngo enqa­be­ni ye­zi­nqo­la, lo­mkho­nto wa­khe wa­wu­gxu­nye­ki­we emhla­ba­thi­ni nga­se­kha­nda la­khe, loA­bhi­ne­ri la­ba­ntu ba­be­le­le be­mha­nqi­lej.

8 UA­bi­sha­yi wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: UNku­lu­nku­lu uva­le­le isi­tha sa­kho esa­ndle­ni sa­kho la­mu­hla; nga­kho-ke ake ngi­mtsha­ye­le ngi­tsho emhla­ba­thi­ni ka­nye ngo­mkho­nto, ngi­nga­ku­phi­ndi ku­ye.

9 Ko­dwa uDa­vi­da wa­thi kuA­bi­sha­yi: Unga­mchi­thi; ngo­ba ngu­ba­ni onge­lu­le­la isa­ndla sa­khe ko­gco­tshi­we­yo we­Nko­si anga­bi la­ca­lak?

10 UDa­vi­da wa­thi fu­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­val, ko­dwa iNko­si iza­mtsha­yam, lo­ba ku­fi­ke usu­ku lwa­khe uku­thi afen, ku­mbe ehle­le empi­ni abhu­ji­sweo.

11 Ka­ku­be kha­tsha­na la­mi nge­Nko­sip ukwe­lu­le­la isa­ndla sa­mi ko­gco­tshi­we­yo we­Nko­siq; ko­dwa kha­the­si ake utha­the umkho­nto ose­mqa­me­lwe­ni wa­khe, le­si­gxi­ngi sa­ma­nzi, si­ha­mbe.

12 UDa­vi­da wa­se­tha­tha umkho­nto le­si­gxi­ngi sa­ma­nzi eku­su­sa emqa­me­lwe­ni ka­Sa­wu­li, ba­ha­mba. Nja­lo ka­kho owa­ku­bo­na­yo, ka­kho owa­kwa­zi­yo, ka­kho owa­vu­ka­yo, ngo­ba bo­nke ba­be­le­le, ngo­ba ubu­tho­ngo obu­nzi­ma be­Nko­si ba­bu­be­hle­ler.

13 La­pho uDa­vi­da ese­cha­phe­le nga­phe­tshe­ya, we­ma engqo­nge­ni ye­nta­ba kha­tsha­na; kwa­ku­kho­na umma­ngo omkhu­lu pha­ka­thi kwa­bo.

14 UDa­vi­da wa­se­me­me­za eba­ntwi­ni la­kuA­bhi­ne­ri indo­da­na ka­Ne­ri, esi­thi: Ka­wu­phe­ndu­li yi­ni, Abhi­ne­ri? UA­bhi­ne­ri wa­se­phe­ndu­la esi­thi: Ungu­ba­ni okha­la enko­si­ni?

15 UDa­vi­da wa­se­si­thi kuA­bhi­ne­ri: Ka­wu­si­ndo­da yi­ni? Nja­lo ngu­ba­ni onje­nga­we koI­sra­ye­li? Ku­nga­ni-ke unga­yi­li­nda­nga inko­si ya­kho inko­si? Ngo­ba ku­fi­ke omu­nye wa­ba­ntu uku­chi­tha inko­si, inko­si ya­kho.

16 Ka­yi­nhle into oye­nzi­le­yo. Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­vas, li­nga­ba­ntwa­na bo­ku­fa, ngo­ba ka­li­yi­li­nda­nga inko­si ye­nu, ogco­tshi­we­yo we­Nko­sit. Kha­the­si-ke bo­na uku­thi unga­phi umkho­nto we­nko­si le­si­gxi­ngi sa­ma­nzi ebe­si­nga­se­mqa­me­lwe­ni wa­yo.

17 USa­wu­li wa­se­li­na­nze­le­la ili­zwi li­ka­Da­vi­da wa­thi: Yi­li­zwi la­kho le­lo yi­ni, ndo­da­na ya­mi, Da­vi­da? UDa­vi­da wa­se­si­thi: Yi­li­zwi la­mi, nko­si ya­mi, nko­siu.

18 Wa­thi nja­lo: Inko­si ya­mi ixo­tsha­ne­la­ni le­nce­ku ya­yo? Ngo­ba nge­nze­ni? Ku­lo­bu­bi ba­ni esa­ndle­ni sa­miv?

19 Nga­kho-ke, ake izwe inko­si ya­mi, inko­si, ama­zwi ence­ku ya­yo. Uba iNko­si iku­qu­bu­la uku­me­la­na la­mi, ka­ye­mu­ke­le umni­ke­lo; ko­dwa uba ku­nga­ba­ntwa­na ba­ba­ntu, ka­ba­qa­le­ki­swe pha­mbi kwe­Nko­siw; ngo­ba ba­ngi­xo­tshi­le la­mu­hlax uku­thi ngi­nga­zi­hla­nga­ni­si le­li­fa le­Nko­si, be­si­thi: Ha­mba, ukho­nze aba­nye onku­lu­nku­luy.

20 Nga­kho-ke iga­zi la­mi ka­li­nga­we­li emhla­ba­thi­ni li­su­ke pha­mbi ko­bu­so be­Nko­si; ngo­ba inko­si ya­koI­sra­ye­li iphu­me­le uku­di­nga indwe­bu­ndwe­bu eyo­dwaz, nje­ngo­zi­nge­la ithe­nde­le ezi­nta­be­nia.

21 USa­wu­li wa­se­si­thi: Ngo­ni­le; bu­ya, ndo­da­na ya­mi Da­vi­da, ngo­ba ka­ngi­sa­yi­kwe­nza ubu­bi ku­web, nge­nxa yo­ku­thi umphe­fu­mu­lo wa­mi ubu­li­gu­gu eme­hlwe­ni akho la­mu­hlac. Kha­nge­la, nge­nze ngo­bu­phu­ku­phu­ku, nga­du­ha ka­khu­lu si­bi­lid.

22 UDa­vi­da wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Kha­nge­la, umkho­nto we­nko­si! Ka­li­cha­phe eli­nye la­ma­ja­ha, li­wu­tha­the.

23 INko­si ka­yi­bu­yi­se­le ku­lo­wo la­lo­wo uku­lu­nga kwa­khe lo­ku­the­mbe­ka kwa­khe; ngo­ba iNko­si ibi­ku­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­mi la­mu­hla, ko­dwa ka­ngi­tha­nda­nga ukwe­lu­le­la isa­ndla sa­mi ko­gco­tshi­we­yo we­Nko­sie.

24 Kha­nge­la-ke, nje­ngo­ba impi­lo ya­kho ibi­nku­lu eme­hlwe­ni ami la­mu­hla, ngo­ku­nja­lo impi­lo ya­mi ayi­be nku­lu eme­hlwe­ni eNko­si, ka­yi­ngo­phu­le eku­hlu­phe­ke­ni ko­nke.

25 USa­wu­li wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Ka­wu­bu­si­swe we­na, ndo­da­na ya­mi Da­vi­da. La­we uza­kwe­nza isi­bi­lif, la­we uza­nqo­ba lo­ku­nqo­bag. UDa­vi­da wa­se­ha­mba nge­ndle­la ya­khe, lo­Sa­wu­li wa­bu­ye­la enda­we­ni ya­khe.

UDa­vi­da uhla­la pha­ka­thi kwa­ma­Fi­li­sti

27UDa­vi­da wa­se­si­thi enhli­zi­ywe­ni ya­khe: Se­ngi­za­bhu­bha ngo­lu­nye usu­ku nge­sa­ndla si­ka­Sa­wu­li. Ka­ku­la­lu­tho olu­ngco­no ki­mi nga­pha­ndle ko­ku­phe­pha lo­ku­phe­pha ngi­ye eli­zwe­ni la­ma­Fi­li­sti, lo­Sa­wu­li uza­de­la nga­mi uku­ngi­di­nga fu­thi ku­wo wo­nke umngce­le wa­koI­sra­ye­li; ngo­ku­nja­lo ngi­phe­phe esa­ndle­ni sa­khe.

2 Wa­se­su­ku­ma uDa­vi­da wa­cha­pha, ye­na la­ba­ntu aba­nga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha aye­la­boa, wa­ya kuA­ki­shi indo­da­na ka­Ma­ho­kib, inko­si ye­Ga­thic.

3 UDa­vi­da wa­se­hla­la loA­ki­shi eGa­thi, ye­na la­ba­ntu ba­khe, ngu­lo­wo la­lo­wo le­ndlu ya­khe; uDa­vi­da la­bo­mka­khe bo­ba­bi­li, uA­hi­no­wa­ma umJi­ze­re­ye­li­ka­zi loA­bi­ga­yi­li umKha­rme­li­ka­zi umka­Na­ba­lid.

4 Kwa­thi ku­bi­kwa ku­Sa­wu­li uku­thi uDa­vi­da uba­le­ke­le eGa­thi, ka­be esa­mdi­nga fu­thi.

5 UDa­vi­da wa­se­si­thi kuA­ki­shi: Uba kha­the­si ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akho, ka­ba­ngi­phe inda­wo ko­mu­nye we­mi­zi ema­pha­ndle­ni uku­thi ngi­hla­le kho­nae; ngo­ba ince­ku ya­kho iza­hla­le­la­ni la­we emzi­ni we­nko­sif?

6 UA­ki­shi wa­se­mni­ka iZi­ki­la­gi nga­lo­lo­su­ku. Nga­kho iZi­ki­la­gi inge­ya­ma­kho­si ako­Ju­da ku­ze ku­be la­mu­hlag.

7 Le­na­ni le­nsu­ku uDa­vi­da azi­hla­la eli­zwe­ni la­ma­Fi­li­sti la­li­ngu­mnya­ka le­nya­nga ezi­ne.

8 UDa­vi­da la­ba­ntu ba­khe ba­se­be­se­nyu­kah ba­hla­se­la ama­Ge­shu­ri la­ma­Gi­ri­zii, la­maA­ma­le­kij, ngo­ba la­wo aye­nga­ba­hla­li ba­le­lo­li­zwe kwa­se­ndu­lo, la­pho usi­ya eShu­ri, nja­lo ku­ze ku­be se­li­zwe­ni le­Gi­bhi­thek.

9 UDa­vi­da wa­se­li­tsha­ya ili­zwe, ka­za­tshi­ya ophi­la­yo, owe­si­li­sa lo­we­si­fa­za­na, wa­tha­tha izi­mvu le­nko­mo la­bo­ba­bhe­mi la­ma­ka­me­la le­zi­gqo­ko, wa­bu­ye­la wa­fi­ka kuA­ki­shil.

10 La­pho uA­ki­shi esi­thi: Be­li­hla­se­la nga­phi la­mu­hla? UDa­vi­da wa­ye­si­thi: Nga­se­ni­ngi­zi­mu ya­ko­Ju­da, la­nga­se­ni­ngi­zi­mu ya­ma­Je­ra­me­lim, la­nga­se­ni­ngi­zi­mu ya­ma­Ke­nin.

11 UDa­vi­da ka­tshi­ya­nga owe­si­li­sa ku­mbe owe­si­fa­za­na ophi­la­yo, uku­le­tha ili­zwi eGa­thi, esi­thi: Hle­zi ba­khu­lu­me nga­thi, be­si­thi: We­nze nja­lo uDa­vi­da. Wa­wu­nja­lo-ke umkhu­ba wa­khe zo­nke izi­nsu­ku azi­hla­la eli­zwe­ni la­ma­Fi­li­stio.

12 UA­ki­shi wa­se­mkho­lwa uDa­vi­da esi­thi: Uze­nze wa­ba le­vu­mba ka­khu­lu eba­ntwi­ni ba­ki­bo koI­sra­ye­li. Nga­kho uza­ku­ba yi­nce­ku ya­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

28Kwa­se­ku­si­thi nga­le­zo­nsu­ku ama­Fi­li­sti abu­tha­ni­se­la impi ama­bu­tho awo uku­ze alwe loI­sra­ye­li. UA­ki­shi wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Ya­zi lo­kwa­zi uku­thi uza­phu­ma impi la­mi, we­na la­ba­ntu ba­khoa.

2 UDa­vi­da wa­se­si­thi kuA­ki­shi: Si­bi­li, we­na uza­kwa­zi uku­thi ince­ku ya­kho inge­nza­ni. UA­ki­shi wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Nga­kho, ngi­za­ku­be­ka ube ngu­mli­ndi we­kha­nda la­mi zo­nke izi­nsu­ku.

USa­wu­li lo­we­si­fa­za­na ole­dlo­zi eE­ndo­ri

3 USa­mu­we­li wa­ye­se­fi­le, loI­sra­ye­li wo­nke wa­ye­mli­le­leb, ba­mngcwa­be­la eRa­mac, ngi­tsho emzi­ni wa­ki­bo. USa­wu­li wa­ye­ba­su­si­le-ke eli­zwe­ni aba­la­ma­dlo­zi la­ba­lu­mba­yod.

4 Ama­Fi­li­sti ase­bu­tha­na afi­ka ami­sa inka­mba eShu­ne­mie. USa­wu­li wa­se­bu­tha­ni­sa uI­sra­ye­li wo­nke, ba­mi­sa inka­mba eGi­li­bo­waf.

5 La­pho uSa­wu­li ebo­na inka­mba ya­ma­Fi­li­sti, we­sa­ba, le­nhli­zi­yo ya­khe ya­thu­thu­me­la ka­khu­lu.

6 La­pho uSa­wu­li ebu­za eNko­si­ni, iNko­si ka­yi­mphe­ndu­la­ngag la­nga­ma­phu­phoh la­ngeU­ri­mi la­nga­ba­pro­fe­thii.

7 USa­wu­li wa­se­si­thi ezi­nce­kwi­ni za­khe: Ngi­di­nge­la­ni owe­si­fa­za­na ole­dlo­zi uku­ze ngi­ye ku­ye, ngi­bu­ze ku­yej. Ince­ku za­khe za­se­zi­si­thi ku­ye: Kha­nge­la, ku­lo­we­si­fa­za­na ole­dlo­zik eE­ndo­ril.

8 USa­wu­li wa­se­zi­fi­hla isi­mo, wa­gqo­ka ezi­nye izi­gqo­ko, wa­ha­mba, ye­na la­ma­do­da ama­bi­li la­ye; ba­se­be­fi­ka ko­we­si­fa­za­na ebu­su­kum. Wa­thi: Aku­ngi­vu­mi­se­le nge­dlo­zi, unge­nyu­se­le engi­za­mu­tsho ku­wen.

9 Ko­dwa owe­si­fa­za­na wa­thi ku­ye: Kha­nge­la, we­na uya­zi uku­thi uSa­wu­li we­nze­ni, uku­thi uba­qu­mi­le eli­zwe­ni aba­la­ma­dlo­zi la­ba­lu­mba­yo. Pho, uwu­thi­ye­la­ni umphe­fu­mu­lo wa­mi uku­ngi­bu­la­lao?

10 Ko­dwa uSa­wu­li wa­fu­nga ku­ye nge­Nko­si, esi­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­vap, isi­je­zi­so ka­si­yi­ku­za ku­we nga­lo­lu­da­baq.

11 Owe­si­fa­za­na wa­se­si­thi: Ngi­kwe­nyu­se­le ba­ni? Wa­se­si­thi: Nge­nyu­se­la uSa­mu­we­li.

12 La­pho owe­si­fa­za­na ebo­na uSa­mu­we­li, wa­kha­la nge­li­zwi eli­khu­lu; owe­si­fa­za­na wa­se­khu­lu­ma ku­Sa­wu­li esi­thi: Ungi­kho­hli­se­le­ni? Ngo­ba ungu­Sa­wu­li.

13 Inko­si ya­si­si­thi ku­ye: Unge­sa­bi; ko­dwa ubo­na­ni? Owe­si­fa­za­na wa­se­si­thi ku­Sa­wu­li: Ngi­bo­na onku­lu­nku­lu be­se­nyu­ka emhla­ba­thi­nir.

14 Wa­se­si­thi ku­ye: Si­nja­ni isi­mo sa­khe? Wa­se­si­thi: Kwe­nyu­ka ixhe­gu ele­mbe­the ise­mba­thos. La­pho uSa­wu­li ese­sa­zi uku­thi ngu­Sa­mu­we­li, wa­kho­tha­ma ngo­bu­so emhla­ba­thi­ni, wa­kho­nza.

15 USa­mu­we­li wa­se­si­thi ku­Sa­wu­li: Ungi­kha­tha­ze­le­ni ngo­ku­nge­nyu­sa? USa­wu­li wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Ngi­ba­nde­ze­le­ki­le ka­khu­lu, ngo­ba ama­Fi­li­sti alwa la­mi, lo­Nku­lu­nku­lu usu­ki­le ki­mit, ka­sa­ngi­phe­ndu­li, la­nge­sa­ndla sa­ba­pro­fe­thi la­nga­ma­phu­pho. Nga­kho ngi­ku­bi­zi­le uku­thi unga­zi­se uku­thi nge­nze­niu.

16 USa­mu­we­li wa­se­si­thi: Pho, ubu­ze­la­ni ki­mi, lo­khu iNko­si isi­su­ki­le ku­we, ya­ba yi­si­tha sa­kho?

17 INko­si isi­ze­nze­le nje­ngo­ku­khu­lu­ma kwa­yo nge­sa­ndla sa­miv; iNko­si isi­da­bu­le umbu­so usu­ka esa­ndle­ni sa­kho, ya­wu­ni­ka uma­khe­lwa­ne wa­kho, uDa­vi­daw.

18 Nje­ngo­ba unga­li­la­le­la­nga ili­zwi le­Nko­si, fu­thi unge­nza­nga uku­vu­tha ko­la­ka lwa­yo ku­maA­ma­le­ki, nga­kho iNko­si ye­nzi­le li­nto ku­we la­mu­hlax.

19 Fu­thi iNko­si iza­ni­ke­la uI­sra­ye­li la­ye ka­nye la­we esa­ndle­ni sa­ma­Fi­li­sti; ku­sa­sa-ke we­na la­ma­do­da­na akho li­za­ku­ba la­mi. Le­nka­mba ya­koI­sra­ye­li iNko­si iza­yi­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­ma­Fi­li­stiy.

20 USa­wu­li wa­se­hle edi­li­ke­la emhla­ba­thi­ni, ngo­ku­phe­le­la ko­bu­de ba­khe, we­sa­ba ka­khu­lu nge­nxa ya­ma­zwi ka­Sa­mu­we­li, nja­lo kwa­ku­nge­la­ma­ndla ku­ye, ngo­ba wa­ye­nga­dla­nga ku­dla usu­ku lo­nke lo­bu­su­ku bo­nke.

21 Owe­si­fa­za­na wa­se­si­za ku­Sa­wu­li, wa­bo­na uku­thi we­thu­ki­le ka­khu­lu, wa­thi ku­ye: Kha­nge­la, ince­ku­ka­zi ya­kho ili­la­le­le ili­zwi la­kho, ngi­fa­ki­le umphe­fu­mu­lo wa­mi esa­ndle­ni sa­mi, nga­la­le­la ama­zwi owa­khu­lu­me ki­mi.

22 Nga­kho-ke la­we aku­la­le­le ili­zwi le­nce­ku­ka­zi ya­kho, ngi­fa­ke pha­mbi kwa­kho uce­zwa­na lwe­si­nkwa uku­ze udle, uku­ze ama­ndla abe ku­we nxa uha­mba indle­la ya­khoz.

23 Ko­dwa wa­la wa­thi: Ka­ngi­yi­ku­dla. Ko­dwa ince­ku za­khe ka­nye lo­we­si­fa­za­na ba­mci­nde­ze­la; wa­se­la­le­la ili­zwi la­bo. Wa­se­su­ku­ma emhla­ba­thi­ni, wa­hla­la embhe­de­nia.

24 Nja­lo owe­si­fa­za­na wa­ye­le­tho­le eli­no­ni­le­yo endli­ni; wa­pha­ngi­sa wa­li­hla­bab; wa­tha­tha impu­phu, wa­yi­xo­va, wa­bha­ka isi­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo nga­yoc;

25 wa­si­so­nde­za pha­mbi ku­ka­Sa­wu­li la­pha­mbi kwe­nce­ku za­khe; ba­dla. Ba­su­ku­ma ba­ha­mba nga­lo­bo­bu­su­ku.

UDa­vi­da uxo­tshwa nga­ma­Fi­li­sti

29Ama­Fi­li­sti aye­bu­tha­ni­se-ke wo­nke ama­bu­tho awoa eA­fe­kib; la­maI­sra­ye­li aye­mi­se inka­mba nga­se­mtho­nje­nic ose­Ji­ze­re­ye­lid.

2 Izi­pha­tha­ma­ndla za­ma­Fi­li­sti za­se­zi­dlu­la nga­ma­khu­lu la­nge­zi­nku­lu­ngwa­nee, ko­dwa uDa­vi­da la­ba­ntu ba­khe be­dlu­la emu­va loA­ki­shif.

3 Indu­na za­ma­Fi­li­sti za­se­zi­si­thi: Ayi­ni la­ma­He­bhe­ru? UA­ki­shi wa­se­si­thi ku­zo indu­na za­ma­Fi­li­sti: Lo ka­yi­su­ye uDa­vi­da yi­ni, ince­ku ka­Sa­wu­li inko­si ya­koI­sra­ye­li, obe­la­mi le­zi­nsu­ku ku­mbe li­mi­nya­kag? Nja­lo ka­ngi­tho­la­nga lu­tho ku­yeh ku­su­ke­la ku­su­ku lo­ku­wa kwa­khe ku­ze ku­be la­mu­hlai.

4 Ko­dwa indu­na za­ma­Fi­li­sti za­mthu­ku­the­le­la; izi­ndu­na za­ma­Fi­li­sti za­thi ku­ye: Mbu­yi­se­le lu­mu­ntu uku­thi abu­ye­le enda­we­ni ya­khe owa­mbe­ka kho­naj. Nja­lo ka­nge­hle­li empi­ni la­thi, uku­ze anga­bi yi­si­tha se­thu empi­ni. Ngo­ba lo anga­ze­nza atha­nde­ke nga­ni enko­si­ni ya­khe? Ha­tshi nga­ma­kha­nda ala­ma­do­da yi­nik?

5 Lo ka­yi­su­ye uDa­vi­da yi­ni aba­be­vu­me­la­na nga­ye emi­gi­dwe­ni be­si­thi: USa­wu­li utsha­ye izi­nku­lu­ngwa­ne za­khe, ko­dwa uDa­vi­da inku­lu­ngwa­ne za­khe ezi­nga­ma­tshu­mil?

6 UA­ki­shi wa­se­bi­za uDa­vi­da wa­thi ku­ye: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va, isi­bi­li we­na uqo­ndi­lem, lo­ku­phu­ma kwa­kho lo­ku­nge­na kwa­kho la­mi enka­mbe­ni ku­hle eme­hlwe­ni amin; ngo­ba ka­ngi­tho­la­nga ubu­bi ku­we ku­su­ke­la osu­kwi­ni lo­ku­fi­ka kwa­kho ki­mi ku­ze ku­be la­mu­hlao; ko­dwa eme­hlwe­ni ezi­pha­tha­ma­ndla ka­wu­mu­hlep.

7 Nga­kho-ke bu­ye­la uha­mbe ngo­ku­thu­laq, uku­ze unge­nzi ubu­bi eme­hlwe­ni ezi­pha­tha­ma­ndla za­ma­Fi­li­stir.

8 UDa­vi­da wa­se­si­thi kuA­ki­shi: Ko­dwa nge­nze­ni? Ufi­ce­ni ence­kwi­ni ya­kho, ku­su­ke­la osu­kwi­ni enga­ngi­pha­mbi kwa­kho nga­lo ku­ze ku­be la­mu­hla, uku­thi ngi­nga­yi­ku­lwa le­zi­tha ze­nko­si ya­mi, inko­si?

9 UA­ki­shi wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­Da­vi­da: Ngi­ya­zi uku­thi ulu­ngi­le eme­hlwe­ni ami nje­nge­ngi­lo­si ka­Nku­lu­nku­lus; ko­dwa izi­ndu­na za­ma­Fi­li­sti zi­the: Ka­yi­kwe­nyu­ke­la empi­ni la­thit.

10 Nga­kho-ke ubo­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu ka­nye le­nce­ku ze­nko­si ya­kho ezi­fi­ke la­we; se­li­vu­ke eku­se­ni ka­khu­lu se­ku­kha­nya ki­ni, li­ha­mbeu.

11 Nga­kho uDa­vi­da wa­vu­ka ngo­vi­vi, ye­na la­ba­ntu ba­khe, uku­ha­mba eku­se­ni, uku­thi ba­bu­ye­le eli­zwe­ni la­ma­Fi­li­sti. Ama­Fi­li­sti ase­se­nyu­ke­la eJi­ze­re­ye­liv.

UDa­vi­da uchi­tha amaA­ma­le­ki

30Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­tha­thu, la­pho uDa­vi­da la­ba­ntu ba­khe be­fi­ka eZi­ki­la­gia, amaA­ma­le­ki aye­hla­se­le ini­ngi­zi­mub, le­Zi­ki­la­gi, ayi­tsha­ya iZi­ki­la­gi, ayi­tshi­sa ngo­mli­lo,

2 athu­mba abe­si­fa­za­na aba­be­pha­ka­thi kwa­yo; ku­su­ke­la ko­mnci­nya­ne ku­ze ku­be ko­mkhu­lu ka­wa­bu­la­la­nga mu­ntu, ko­dwa aba­qhu­ba, aha­mba nge­ndle­la ya­wo.

3 La­pho uDa­vi­da la­ba­ntu ba­khe be­fi­ka emzi­ni, kha­nge­la, wa­wu­tshi­si­we ngo­mli­lo, la­bo­mka­bo, la­ma­do­da­na abo la­ma­do­da­ka­zi abo se­be­thu­nji­we.

4 UDa­vi­da la­ba­ntu aba­be­la­ye ba­se­be­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­bo ba­kha­la inye­mbe­zi aka­ze aba kho­na ku­bo ama­ndla oku­kha­la.

5 Omka­Da­vi­da bo­ba­bi­li la­bo ba­be­thu­nji­we, uA­hi­no­wa­ma umJi­ze­re­ye­li­ka­zi loA­bi­ga­yi­li umka­Na­ba­li we­Kha­rme­lic.

6 UDa­vi­da wa­se­ci­nde­ze­le­ka ka­khu­lu, ngo­ba aba­ntu ba­be­khu­lu­ma ngo­ku­mkha­nda nga­ma­tshe, ngo­ba umphe­fu­mu­lo wa­ba­ntu bo­nke wa­wu­bu­hlu­ngu, ngu­lo­wo la­lo­wo nge­nxa ya­ma­do­da­na la­nge­nxa ya­ma­do­da­ka­zi akhed. Ko­dwa uDa­vi­da wa­zi­qi­ni­sa nge­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khee.

7 UDa­vi­da wa­se­si­thi kuA­bhi­ya­tha umpri­sti indo­da­na kaA­hi­me­le­ki: Aku­ngi­le­the­le la­pha i-e­fo­di*f. UA­bhi­ya­tha wa­se­yi­le­tha i-e­fo­di ku­Da­vi­da.

8 UDa­vi­da wa­se­bu­za eNko­si­ni esi­thig: Ngi­xo­tsha­ne la­le­li­vi­yo yi­ni? Ngi­za­li­fi­ca yi­ni? Ya­si­si­thi ku­ye: Xo­tsha­na lalo, ngo­ba uza­li­fi­ca lo­ku­li­fi­ca, uba­khu­lu­le lo­kuba­khu­lu­lah.

9 Nga­kho uDa­vi­da wa­ha­mba, ye­na la­ba­ntu aba­nga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha aba­be­la­yei, ba­fi­ka esi­fu­le­ni iBe­so­ri la­pho aba­sa­la­yo ba­hla­la kho­naj.

10 Ko­dwa uDa­vi­da wa­xo­tsha­na labo, ye­na la­ba­ntu aba­nga­ma­khu­lu ama­ne; ngo­ba aba­nga­ma­khu­lu ama­bi­li ba­sa­la, aba­be­kha­the­le ka­khu­lu uku­thi ba­be­nge­la­ku­cha­pha isi­fu­la iBe­so­rik.

11 Ba­se­be­fi­ca umGi­bhi­the emma­ngwe­ni, ba­mle­tha ku­Da­vi­da, ba­mni­ka uku­dla, wa­dla, ba­mna­thi­sa ama­nzi;

12 ba­mni­ka uce­zu lwe­si­nkwa so­mkhi­wa la­ma­hlu­ku­zo ama­bi­li ezi­the­lo ze­vi­ni ezo­nyi­si­we­yol. Kwa­thi ese­dli­le umo­ya wa­bu­ye­la ku­ye, ngo­ba wa­ye­nga­dla­nga ku­dla, enga­na­tha­nga ma­nzi, insu­ku ezi­nta­thu lo­bu­su­ku obu­tha­thum.

13 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­ye: Ungo­ka­ba­ni? Uve­la nga­phi? Wa­se­si­thi: Ngi­li­ja­ha le­Gi­bhi­the, ince­ku yo­mA­ma­le­ki, le­nko­si ya­mi ingi­tshi­yi­le ngo­ba be­ngi­gu­la okwe­nsu­ku ezi­nta­thu.

14 Thi­na be­si­hla­se­la ini­ngi­zi­mu ya­ma­Ke­re­thin, la­kwe­la­ko­Ju­da, le­ni­ngi­zi­mu ya­ko­Ka­le­bio, le­Zi­ki­la­gi sa­yi­tshi­sa ngo­mli­lo.

15 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­lo: Unga­nge­hli­se­la ku­le­lo­vi­yo yi­ni? La­se­li­si­thi: Fu­nga ki­mi ngo­Nku­lu­nku­lu uku­thi ka­wu­yi­ku­ngi­bu­la­la, nja­lo ka­wu­yi­ku­ngi­ni­ke­la esa­ndle­ni se­nko­si ya­mi, be­se­ngi­kwe­hli­se­la ku­le­lo­vi­yo.

16 Se­li­me­hli­si­le, kha­nge­la, ba­be­hla­ka­ze­ki­le ebu­swe­ni bo­mhla­ba wo­nke, be­si­dla, be­na­tha, be­gi­de­la impa­ngo enku­lu aba­be­yi­the­the eli­zwe­ni la­ma­Fi­li­sti le­li­zwe­ni la­ko­Ju­da.

17 UDa­vi­da wa­se­ba­tsha­ya ku­su­ke­la li­ba­ntu­ba­hle kwa­ze kwa­ba ku­si­hlwa ko­su­ku olu­la­nde­la­yo lwa­bo. Nja­lo ka­ku­phu­nyu­ka­nga mu­ntu ku­bo, nga­pha­ndle kwa­ma­ja­ha anga­ma­khu­lu ama­ne, aga­da ama­ka­me­la, aba­le­kap.

18 UDa­vi­da wa­se­khu­lu­la ko­nke amaA­ma­le­ki aye­ku­the­theq, la­bo­mka­khe bo­ba­bi­li uDa­vi­da wa­ba­khu­lu­la.

19 Nja­lo ka­ku­si­le­la­nga lu­tho ku­bo ku­su­ke­la ko­mnci­nya­ne ku­ze ku­be ko­mkhu­lu, ku­ze ku­be se­ma­do­da­ne­ni le­ma­do­da­ka­zi­ni, le­mpa­ngwe­ni, ngi­tsho la­ku­phi aba­be­zi­tha­the­le kho­na; uDa­vi­da wa­ku­bu­yi­sa ko­nke.

20 UDa­vi­da wa­se­tha­tha zo­nke izi­mvu le­nko­mo. Ba­zi­qhu­ba pha­mbi kwe­nko­mo le­zo, ba­thi: Le yi­mpa­ngo ka­Da­vi­dar.

21 UDa­vi­da wa­se­fi­ka ku­la­bo­ba­ntu aba­nga­ma­khu­lu ama­bi­li aba­be­kha­the­le ka­khu­lu uku­thi ba­be­nge­la­ku­la­nde­la uDa­vi­das, aba­thi ka­ba­hla­le esi­fu­le­ni se­Be­so­rit; ba­se­be­phu­ma uku­mhla­nga­be­za uDa­vi­da lo­ku­hla­nga­be­za aba­ntu aba­be­la­ye. La­pho uDa­vi­da eso­nde­la ku­ba­ntu, wa­ba­bu­za impi­la­ka­hle.

22 Ba­se­be­phe­ndu­la bo­nke aba­ntu aba­bi la­ba­ka­Bhe­li­ya­li pha­ka­thi kwa­ba­ntu aba­be­ha­mbe lo­Da­vi­da ba­thiu: Nje­ngo­ba be­nga­ha­mba­nga la­thi, ka­si­yi­ku­ba­ni­ka empa­ngwe­ni esi­yi­khu­lu­li­le­yo, nga­pha­ndle kwa­ku­le­yo la­le­yo­ndo­da umka­yo la­ba­ntwa­na ba­yo, uku­thi ba­ba­kho­khe­le ba­ha­mbe.

23 Ko­dwa uDa­vi­da wa­thi: Ka­li­yi­kwe­nza nja­lo, ba­fo­we­thu, nga­lo­kho iNko­si esi­phe kho­na, esi­lo­ndo­lo­zi­le­yo, ya­ni­ke­la esa­ndle­ni se­thu ivi­yo ele­za la­me­la­na la­thi.

24 Pho, ngu­ba­ni oza­li­la­le­la ku­lo­lu­da­ba? Ngo­ba nje­nge­sa­be­lo sa­lo­wo owe­hle­la empi­niv si­nja­lo isa­be­lo sa­lo­wo ohla­la le­mpa­hla; ba­za­kwa­be­lana ngo­ku­li­nga­na­yow.

25 Kwa­se­ku­si­ba nja­lo ku­su­ke­la mhla­lo­kho ku­si­ya pha­mbi­li, uku­thi wa­kwe­nza kwa­ba yi­si­mi­so le­si­mi­se­lo koI­sra­ye­li ku­ze ku­be la­mu­hla.

26 UDa­vi­da ese­fi­ki­le eZi­ki­la­gi, wa­thu­me­la okwe­mpa­ngo ku­ba­da­la ba­ko­Ju­da, ku­bo aba­nga­ne ba­khe, esi­thi: Kha­nge­la, isi­bu­si­so se­nu esi­ve­la empa­ngwe­ni ye­zi­tha ze­Nko­si.

27 Kwa­be­se­Bhe­the­lix, la­kwa­ba­se­Ra­mo­thi ye­ni­ngi­zi­muy, la­kwa­ba­se­Ja­ti­riz,

28 la­kwa­ba­seA­ro­we­ria, la­kwa­ba­se­Si­fi­mo­thib, la­kwa­ba­seE­shi­the­mo­wac,

29 la­kwa­ba­se­Ra­ka­li, la­kwa­ba­se­mi­zi­ni ya­ma­Je­ra­me­lid, la­kwa­ba­se­mi­zi­ni ya­ma­Ke­nie,

30 la­kwa­ba­se­Ho­rmaf, la­kwa­ba­se­Bo­ra­sha­nig, la­kwa­ba­seA­tha­ki,

31 la­kwa­ba­se­He­bro­nih, le­nda­we­ni zo­nke la­pho uDa­vi­da aha­mba kho­na be­si­ya le la­le, ye­na la­ba­ntu ba­khe.

Uku­fa ku­ka­Sa­wu­li la­ma­do­da­na akhe

31Ama­Fi­li­sti alwa-ke loI­sra­ye­lia; la­ma­do­da akoI­sra­ye­li aba­le­ka pha­mbi kwa­ma­Fi­li­sti, awa efi­le enta­be­ni ye­Gi­li­bo­wab.

2 Ama­Fi­li­sti ase­na­ma­the­la ku­Sa­wu­li la­ma­do­da­na akhe; ama­Fi­li­sti abu­la­la uJo­na­tha­ni, loA­bi­na­da­ba, lo­Ma­li­ki-Shu­wa, ama­do­da­na ka­Sa­wu­lic.

3 Le­mpi ya­ba nzi­ma ku­Sa­wu­li, aba­tsho­ki ba­mfi­ca, ama­do­da eda­ndi­li; wa­se­si­ba lo­bu­hlu­ngu ka­khu­lu nga­ba­tsho­kid.

4 USa­wu­li wa­se­si­thi ku­mthwa­li we­zi­kha­li za­khe: Hwa­tsha inke­mba ya­kho, ungi­gwa­ze nga­yoe, hle­zi la­ba aba­nga­so­ka­nga ba­fi­ke ba­ngi­gwa­ze, ba­dla­le ku­bi nga­mif. Ko­dwa umthwa­li we­zi­kha­li za­khe ka­vu­ma­nga, ngo­ba we­sa­ba ka­khu­lug. Nga­kho uSa­wu­li wa­tha­tha inke­mba, wa­zi­wi­se­la phe­zu kwa­yoh.

5 La­pho umthwa­li we­zi­kha­li za­khe ebo­na uku­thi uSa­wu­li use­fi­le, la­ye wa­zi­wi­se­la phe­zu kwe­nke­mba ya­khe, wa­fa ka­nye la­ye.

6 Wa­fa-ke uSa­wu­li la­ma­do­da­na akhe ama­tha­thu lo­mthwa­li we­zi­kha­li za­khe la­bo bo­nke aba­ntu ba­khe nga­lo­lo­su­ku nda­wo­nyei.

7 La­pho ama­do­da akoI­sra­ye­li aye­nga­phe­tshe­ya kwe­si­go­di la­ye­nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni ebo­na uku­thi ama­do­da akoI­sra­ye­li aba­le­ki­le, lo­ku­thi uSa­wu­li la­ma­do­da­na akhe se­be­fi­le, atshi­ya imi­zi, aba­le­ka; ama­Fi­li­sti ase­fi­ka, ahla­la ki­yoj.

8 Kwa­se­ku­si­thi ku­si­sa la­pho ama­Fi­li­sti efi­ka uku­hlu­bu­la aba­bu­le­we­yo, afi­ca uSa­wu­li la­ma­do­da­na akhe ama­tha­thu be­wi­le enta­be­ni ye­Gi­li­bo­wa.

9 Ase­qu­ma ikha­nda la­khe, ahlu­bu­la izi­kha­li za­khek, athu­me­la eli­zwe­ni la­ma­Fi­li­sti inhla­ngo­thi zo­nke uku­me­me­ze­la imi­bi­ko endli­ni ye­zi­tho­mbe za­bo le­ba­ntwi­nil.

10 Abe­ka izi­kha­li za­khem endli­ni kaA­shi­ta­ro­thin. Abo­phe­la isi­du­mbu sa­kheo emdu­li­ni we­Be­ti-Sha­nip.

11 Kwa­thi aba­hla­li be­Ja­be­shi-Gi­le­ya­diq se­be­zwi­le nga­lo­kho ama­Fi­li­sti akwe­nze ku­Sa­wu­li,

12 asu­ku­ma wo­nke ama­qha­we, aha­mba ubu­su­ku bo­nke, atha­tha isi­du­mbu si­ka­Sa­wu­li le­zi­du­mbu za­ma­do­da­na akhe emdu­li­ni we­Be­ti-Sha­nir, eza eJa­be­shi, azi­tshi­sa kho­nas.

13 Ase­tha­tha ama­tha­mbo abo, awa­ngcwa­bat nga­pha­nsi kwe­si­hla­hla se­ta­ma­ri­si­ki* eJa­be­shiu, azi­la uku­dlav insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­saw.

UGWA­LO LWE­SI­BI­LI

LU­KA­SA­MU­WE­LI

Umbi­ko wo­ku­fa ku­ka­Sa­wu­li

1Kwa­se­ku­si­thi emva ko­ku­fa ku­ka­Sa­wu­li, uDa­vi­da ese­phe­ndu­ki­le eku­tsha­ye­ni amaA­ma­le­ki, uDa­vi­da wa­hla­la insu­ku ezi­mbi­li eZi­ki­la­gia.

2 Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­tha­thu, kha­nge­la, kwa­fi­ka umu­ntu eve­la enka­mbe­ni eve­la ku­Sa­wu­lib, ozi­gqo­ko za­khe za­zi­da­tshu­li­wec, e­le­nhla­ba­thi ekha­nda la­khe. Kwa­se­ku­si­thi efi­ka ku­Da­vi­da wa­we­la emhla­ba­thi­ni, wa­kho­nzad.

3 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­ye: Uve­la nga­phi? Wa­se­si­thi ku­ye: Ngi­phe­phi­le enka­mbe­ni ya­koI­sra­ye­lie.

4 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­ye: Lu­nja­ni uda­ba? Aku­ngi­tshe­le. Wa­se­si­thi: Aba­ntu ba­ba­le­ki­le empi­ni, la­ba­ne­ngi ba­ba­ntu la­bo ba­wi­le nja­lo ba­fi­le, uSa­wu­li la­ye lo­Jo­na­tha­ni indo­da­na ya­khe la­bo ba­fi­le.

5 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­le­lo­ja­ha ela­li­mbi­ke­la: Wa­zi nja­ni uku­thi uSa­wu­li lo­Jo­na­tha­ni indo­da­na ya­khe ba­fi­le?

6 Le­lo­ja­ha ela­li­mbi­ke­la la­se­li­si­thi: Ku­the ngi­si­thi thu­tshu enta­be­ni ye­Gi­li­bo­wa, kha­nge­la, uSa­wu­li eye­me emkho­ntwe­ni wa­khe, kha­nge­la-ke, inqo­la la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za kwa­ku­mna­ma­the­lef.

7 La­pho enye­mu­ku­la, wa­se­ngi­bo­na, wa­ngi­bi­za; nga­se­ngi­si­thi: Kha­nge­la ngila­pha.

8 Wa­se­si­thi ki­mi: Ungu­ba­ni? Nga­se­ngi­si­thi ku­ye: Ngi­ngu­mA­ma­le­ki.

9 Wa­se­si­thi ki­mi: Ake ume phe­zu kwa­mi ungi­bu­la­le; ngo­ba ubu­hlu­ngu obu­khu­lu bu­nge­hle­le, ngo­ba impi­lo ya­mi isa­phe­le­le ki­mi.

10 Nga­kho nge­ma phe­zu kwa­khe nga­mbu­la­la, ngo­ba nga­zi uku­thi ange­ke aphi­le emva ko­ku­wa kwa­khe. Nga­se­ngi­tha­tha umqhe­le owa­wu­se­kha­nda la­kheg, le­so­ngo ela­li­se­nga­lwe­ni ya­khe, ngi­ku­le­thi­le la­pha enko­si­ni ya­mih.

11 UDa­vi­da wa­se­ba­mba izi­gqo­ko za­khe wa­zi­da­bu­la, nja­lo la­wo wo­nke ama­do­da aye­la­yei.

12 Ba­se­be­li­la, ba­kha­la inye­mbe­zi, ba­zi­la uku­dla kwa­ze kwa­hlwa nge­nxa ka­Sa­wu­li, la­nge­nxa ka­Jo­na­tha­ni indo­da­na ya­khe, la­nge­nxa ya­ba­ntu be­Nko­si, la­nge­nxa ye­ndlu kaI­sra­ye­li, ngo­ba ba­be­we nge­nke­mba.

13 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­le­lo­ja­ha ela­li­mbi­ke­le: Uve­la nga­phi? La­se­li­si­thi: Ngi­yi­ndo­da­na yo­mu­ntu we­zi­zwe­ni, umA­ma­le­ki.

14 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­lo: Ka­we­sa­ba­nga nja­nij ukwe­lu­la isa­ndla sa­kho uku­bhu­bhi­sak ogco­tshi­we­yo we­Nko­sil?

15 UDa­vi­da wa­se­bi­za eli­nye la­ma­ja­ha, wa­thi: So­nde­la uli­du­me­le. La­se­li­li­tsha­ya la­ze la­fam.

16 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­lo: Iga­zi la­kho ka­li­be phe­zu kwe­kha­nda la­khon; ngo­ba umlo­mo wa­kho ufa­ka­ze ume­le­ne la­weo, usi­thi: Mi­na ngi­mbu­le­le ogco­tshi­we­yo we­Nko­sip.

Isi­li­lo si­ka­Da­vi­da ngo­Sa­wu­li lo­Jo­na­tha­ni

17 UDa­vi­da wa­se­li­la le­si­si­li­lo nge­nxa ka­Sa­wu­li lo­Jo­na­tha­ni indo­da­na ya­kheq

18 (la­pho wa­thi ku­fu­ndi­swe aba­ntwa­na ba­ko­Ju­da "I­Da­ndi­li"; kha­nge­la, ku­bha­li­we egwa­lwe­ni lu­ka­Ja­sha­ri)r:

19 Ubu­hle bu­kaI­sra­ye­li bu­bu­le­we ezi­nda­we­ni za­kho ezi­pha­ke­me­yo. Awe nja­ni ama­qha­wes!

20 Li­nga­ku­khu­lu­mi eGa­thit, li­nga­ku­me­me­ze­li ezi­ta­la­de­ni zeA­shi­ke­lo­niu, hle­zi atho­ko­ze ama­do­da­ka­zi ama­Fi­li­stiv, hle­zi aja­bu­le ama­do­da­ka­zi aba­nga­so­kwa­ngaw.

21 Zi­nta­ba ze­Gi­li­bo­wa, ka­ku­nga­bi kho­na ama­zo­lo ku­mbe izu­lu phe­zu kwe­nux, ku­mbe ama­si­mu emi­ni­ke­lo. Ngo­ba izi­hla­ngu za­ma­qha­we za­ngco­li­swa kho­na; isi­hla­ngu si­ka­Sa­wu­li si­nga­gco­tshwa­nga nga­ma­fu­thay

22 ega­zi­ni la­ba­bu­le­we­yo, ema­hwa­hwe­ni ama­qha­we ida­ndi­li li­ka­Jo­na­tha­ni ka­li­phe­ndu­ka­nga, le­nke­mba ka­Sa­wu­li ka­yi­bu­ye­la­nga izez.

23 USa­wu­li lo­Jo­na­tha­ni ba­be­tha­nde­ka be­ba­hle empi­lwe­ni za­bo, le­ku­fe­ni kwa­bo ka­be­hlu­ka­ni­swa­nga; ba­be­le­si­qu­bu ku­le­zi­nko­zia, be­la­ma­ndla ku­le­zi­lwa­neb.

24 Ma­do­da­ka­zi akoI­sra­ye­li, mkha­le­le­ni inye­mbe­zi uSa­wu­li, owa­li­gqo­ki­sa ngo­ku­bo­mvu le­nto­ko­zo, owa­fa­ka imi­ce­ci­so ye­go­li­de phe­zu kwe­zi­gqo­ko ze­nuc.

25 Awe nja­ni ama­qha­we pha­ka­thi kwe­mpi! Jo­na­tha­ni, u­bu­le­we enda­we­ni za­kho ezi­pha­ke­me­yo!

26 Ngi­da­bu­ki­le nga­we, mfo­we­thu Jo­na­tha­ni; ubu­mna­ndi ka­khu­lu ki­mi, utha­ndo lwa­kho be­lu­ma­nga­li­sa ki­mi lu­se­dlu­la utha­ndo lwa­be­si­fa­za­nad.

27 Awe nja­ni ama­qha­we, za­bhu­bha le­zi­kha­li ze­mpie!

UDa­vi­da ube­kwa abe yi­nko­si ya­ko­Ju­da

2Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­lo­kho uDa­vi­da wa­bu­za eNko­si­ni esi­thi: Nge­nyu­ke­le yi­ni ko­mu­nye we­mi­zi ya­ko­Ju­daa? INko­si ya­si­si­thi ku­ye: Ye­nyu­ka. UDa­vi­da wa­se­si­thi: Ngi­ye nga­phi? Ya­si­si­thi: EHe­bro­nib.

2 Nga­kho uDa­vi­da we­nyu­ke­la la­pho, ka­nye la­ba­fa­zi ba­khe bo­ba­bi­li, uA­hi­no­wa­ma umJi­ze­re­ye­li­ka­zi loA­bi­ga­yi­li umka­Na­ba­li umKha­rme­lic.

3 UDa­vi­da wa­se­se­nyu­sa aba­ntu ba­khe aba­be­la­ye, ngu­lo­wo la­lo­wo la­be­ndlu ya­khe; ba­se­be­hla­la emi­zi­ni ye­He­bro­nid.

4 Kwa­se­ku­fi­ka aba­ntu ba­ko­Ju­da, ba­mgco­ba kho­na uDa­vi­da wa­ba yi­nko­si phe­zu kwe­ndlu ya­ko­Ju­dae. Ba­se­be­mtshe­la uDa­vi­da be­si­thi: Aba­ntu be­Ja­be­shi-Gi­le­ya­di yi­bo aba­ngcwa­ba uSa­wu­lif.

5 UDa­vi­da wa­se­thu­me­la izi­thu­nywa eba­ntwi­ni be­Ja­be­shi-Gi­le­ya­dig, wa­thi ki­bo: Ka­li­bu­si­swe yi­Nko­si, ngo­ba le­nze lu­mu­sa enko­si­ni ye­nu, ku­Sa­wu­li, la­mngcwa­bah.

6 Kha­the­si-ke, iNko­si ka­yi­le­nze­le umu­sa le­qi­ni­so; mi­na la­mi ngi­za­le­nze­la lo­khu oku­hle, ngo­ba le­nze lo­lu­da­bai.

7 Kha­the­si-ke ka­zi­qi­ne iza­ndla ze­nu li­be nga­ma­do­da­na ama­qha­we; ngo­ba inko­si ye­nu uSa­wu­li ifi­le; nja­lo le­ndlu ya­ko­Ju­da ingi­gco­bi­le mi­na uku­ba yi­nko­si phe­zu kwa­bo.

UDa­vi­da ulwa la­be­ndlu ka­Sa­wu­li

8 Ko­dwa uA­bhi­ne­ri indo­da­na ka­Ne­rij, indu­na ye­bu­tho uSa­wu­li aye­la­lo, wa­tha­tha uI­shi­bo­she­thi indo­da­na ka­Sa­wu­li, wa­mcha­phi­se­la eMa­ha­na­yi­mik,

9 wa­mbe­ka wa­ba yi­nko­si phe­zu kwe­Gi­le­ya­dil, la­phe­zu kwa­maA­shu­rim, la­phe­zu kwe­Ji­ze­re­ye­lin, la­phe­zu ku­kaE­fra­yi­mio, la­phe­zu ku­ka­Bhe­nja­mi­nip, la­phe­zu ku­kaI­sra­ye­li wo­nke.

10 UI­shi­bo­she­thi, indo­da­na ka­Sa­wu­li, wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne esi­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li, wa­bu­sa imi­nya­ka emi­bi­li. Ko­dwa indlu ya­ko­Ju­da ya­la­nde­la uDa­vi­da.

11 Le­na­ni le­nsu­ku uDa­vi­da owa­ba yi­nko­si nga­zo eHe­bro­ni phe­zu kwe­ndlu ya­ko­Ju­da la­li­yi­mi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa le­nya­nga ezi­yi­si­thu­phaq.

12 UA­bhi­ne­ri indo­da­na ka­Ne­ri wa­se­phu­ma, le­nce­ku zi­kaI­shi­bo­she­thi indo­da­na ka­Sa­wu­li, ba­su­ka eMa­ha­na­yi­mi ba­ya eGi­be­yo­nir.

13 UJo­wa­bi indo­da­na ka­Ze­ru­ya le­nce­ku zi­ka­Da­vi­da ba­se­be­phu­ma ba­hla­nga­na nda­wo­nye echi­bi­ni le­Gi­be­yo­nis; ba­hla­la, aba­nye nga­pha kwe­chi­bi la­ba­nye nga­le kwe­chi­bi.

14 UA­bhi­ne­ri wa­se­si­thi ku­Jo­wa­bi: Ama­ja­ha ake asu­ku­me adla­le pha­mbi kwe­thu. UJo­wa­bi wa­se­si­thi: Ka­wa­su­ku­me.

15 Kwa­se­ku­su­ku­ma kwe­dlu­la nge­na­ni aba­li­tshu­mi la­mbi­li ko­Bhe­nja­mi­ni la­koI­shi­bo­she­thi indo­da­na ka­Sa­wu­li, le­tshu­mi la­mbi­li le­nce­ku zi­ka­Da­vi­da.

16 Ba­se­be­ba­mba ngu­lo­wo la­lo­wo ikha­nda lo­mu­nye, wa­gwa­za nge­nke­mba ya­khe ehla­ngo­thi­ni lo­mu­nye; ngo­ku­nja­lo ba­wa nda­wo­nye. Nga­kho le­yo­nda­wo ba­yi­bi­za ngo­ku­thi yi­He­le­ka­ti-Ha­su­ri­mi ese­Gi­be­yo­ni.

17 Nja­lo kwa­ba le­mpi enzi­ma ka­khu­lu nga­lo­lo­su­ku, loA­bhi­ne­ri we­hlu­lwa la­ma­do­da akoI­sra­ye­li pha­mbi kwe­nce­ku zi­ka­Da­vi­da.

18 Aye­kho­na-ke la­pho ama­do­da­na ama­tha­thu ka­Ze­ru­ya, oJo­wa­bi, loA­bi­sha­yi loA­sa­he­lit. Nja­lo uA­sa­he­li wa­ye­le­si­qu­bu ezi­nya­we­niu nje­ngo­mu­nye we­mi­zi­ki ye­ga­ngav.

19 UA­sa­he­li wa­se­xo­tsha­na loA­bhi­ne­ri; nja­lo eku­ha­mbe­ni kwa­khe ka­pha­mbu­ke­la­nga nga­kwe­so­ku­ne­ne la­nga­kwe­so­kho­hlo eku­la­nde­le­ni uA­bhi­ne­ri.

20 UA­bhi­ne­ri wa­se­nye­mu­ku­la, wa­thi: Ngu­we uA­sa­he­li yi­ni? Wa­se­si­thi: Yi­mi.

21 UA­bhi­ne­ri wa­se­si­thi ku­ye: Pha­mbu­ke­la we­na nga­kwe­so­ku­ne­ne lo­ba nga­kwe­so­kho­hlo, uzi­ba­mbe­le eli­nye la­ma­ja­ha, uzi­tha­the­le izi­kha­li za­lo. Ko­dwa uA­sa­he­li ka­vu­ma­nga uku­pha­mbu­ka eku­mla­nde­le­ni.

22 UA­bhi­ne­ri wa­se­bu­ya fu­thi esi­thi kuA­sa­he­li: Pha­mbu­ka we­na eku­ngi­la­nde­le­ni; ngi­za­ku­tsha­ye­le­la­ni emhla­ba­thi­ni? Pho, ngi­nga­pha­ka­mi­sa nja­ni ubu­so ba­mi ku­Jo­wa­bi umfo­we­nuw?

23 Ko­dwa wa­la uku­pha­mbu­ka; nga­kho uA­bhi­ne­ri wa­mtsha­ya nge­si­di­ndi so­mkho­nto ku­ba­mbo lwe­si­hla­nu, umkho­nto wa­ze wa­phu­ma emu­va kwa­khe; wa­se­we­la pha­nsi la­pho, wa­fe­la ku­le­yo­nda­wo. Kwa­se­ku­si­thi bo­nke aba­fi­ka enda­we­ni la­pho uA­sa­he­li awe­la wa­fa kho­na, be­max.

24 UJo­wa­bi la­ye loA­bi­sha­yi ba­xo­tsha­na loA­bhi­ne­ri; ila­nga la­se­li­tsho­na, bo­na be­fi­ka eqa­qe­ni lweA­ma, olu­nga­pha­mbi kwe­Gi­ya endle­le­ni ye­nka­nga­la ye­Gi­be­yo­ni.

25 Aba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni ba­se­be­bu­tha­na nge­mva ku­kaA­bhi­ne­ri, ba­ba li­xu­ku li­nye, be­ma phe­zu ko­qa­qa olu­thi­le.

26 UA­bhi­ne­ri wa­se­me­me­za ku­Jo­wa­bi wa­thi: Inke­mba iza­ku­dla nja­lo­nja­lo yi­ni? Ka­wa­zi yi­ni uku­thi ku­za­ku­ba yi­ku­ba­ba eku­ci­ne­ni? Ko­ze ku­be ni­ni unga­ba­tshe­li aba­ntu uku­thi ba­bu­ye eku­la­nde­le­ni aba­fo­wa­bo?

27 UJo­wa­bi wa­se­si­thi: Ku­phi­la ku­ka­Nku­lu­nku­lu, nga­pha­ndle ko­ku­thi ubu­khu­lu­mi­le, isi­bi­li nga­le­so­si­kha­thi ku­su­ke­la eku­se­ni aba­ntu nga­be be­nyu­ki­le, ngu­lo­wo la­lo­wo esu­ka eku­la­nde­le­ni umfo­wa­boy.

28 UJo­wa­bi wa­se­vu­the­la upho­ndo, bo­nke aba­ntu ba­se­be­si­ma, ka­ba­be be­sa­xo­tsha­na loI­sra­ye­li, fu­thi ka­ba­be be­sa­lwa nja­lo.

29 UA­bhi­ne­ri la­ba­ntu ba­khe ba­ha­mba be­da­bu­la ama­gce­ke bo­nke lo­bo­bu­su­ku, ba­cha­pha iJo­da­ni, ba­da­bu­la iBhi­thi­ro­ni yo­nke, ba­fi­ka eMa­ha­na­yi­miz.

30 UJo­wa­bi wa­se­bu­ya eku­la­nde­le­ni uA­bhi­ne­ri; ese­bu­tha­ni­si­le bo­nke aba­ntu, ence­kwi­ni zi­ka­Da­vi­da kwa­si­le­la aba­li­tshu­mi la­ba­yi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye, loA­sa­he­li.

31 Ko­dwa izi­nce­ku zi­ka­Da­vi­da za­zi­tsha­yi­le ko­Bhe­nja­mi­ni le­ma­do­de­ni akaA­bhi­ne­ri; ama­do­da anga­ma­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha afa.

32 Ba­se­be­mtha­tha uA­sa­he­li, ba­mngcwa­ba engcwa­be­ni li­ka­yi­se ela­li­se­Bhe­the­le­he­ma. UJo­wa­bi la­ba­ntu ba­khe ba­se­be­ha­mba ubu­su­ku bo­nke, kwa­sa be­se­He­bro­nia.

3Kwa­ku­kho­na-ke impi isi­kha­thi esi­de pha­ka­thi kwe­ndlu ka­Sa­wu­li le­ndlu ka­Da­vi­da; ko­dwa uDa­vi­da wa­ya eqi­na, ko­dwa indlu ka­Sa­wu­li ya­ya isi­ba bu­tha­ka­tha­ka.

Ama­do­da­na ka­Da­vi­da

2 Kwa­se­ku­za­le­lwa uDa­vi­da ama­do­da­na eHe­bro­nia; le­zi­bu­lo la­khe la­li­nguA­mno­ni kaA­hi­no­wa­ma umJi­ze­re­ye­li­ka­zib;

3 le­ye­si­bi­li ya­khe ya­yi­ngu­Ki­le­ya­bi kaA­bi­ga­yi­li umka­Na­ba­li umKha­rme­li; eye­si­tha­thu ya­yi­nguA­bi­sa­lo­mu indo­da­na ka­Ma­ha­ka indo­da­ka­zi ka­Ta­li­ma­yi, inko­si ye­Ge­shu­ric;

4 le­ye­si­ne ya­yi­nguA­do­ni­ja indo­da­na ka­Ha­gi­thid; le­ye­si­hla­nu ya­yi­ngu­She­fa­thi­ya indo­da­na kaA­bi­tha­li;

5 le­ye­si­thu­pha ya­yi­nguI­the­re­ya­mu kaE­gi­la, umka­Da­vi­da. La­ba ba­za­le­lwa uDa­vi­da eHe­bro­ni.

Uku­vu­me­la­na ku­ka­Da­vi­da loA­bhi­ne­ri

6 Kwa­se­ku­si­thi ku­se­le­mpi pha­ka­thi kwe­ndlu ka­Sa­wu­li le­ndlu ka­Da­vi­da, uA­bhi­ne­ri wa­zi­qi­ni­sa endli­ni ka­Sa­wu­li.

7 Nja­lo uSa­wu­li wa­ye­lo­mfa­zi omnca­ne, obi­zo la­khe la­li­ngu­Ri­zi­pha indo­da­ka­zi kaA­yae; uI­shi­bo­she­thi wa­se­si­thi kuA­bhi­ne­ri: Unge­ne­le­ni emfa­zi­ni omnca­ne ka­ba­baf?

8 UA­bhi­ne­ri wa­se­thu­ku­the­la ka­khu­lu nge­nxa ya­ma­zwi kaI­shi­bo­she­thi, wa­thi: Ngi­li­kha­nda le­nja yi­ni mi­na ongo­ka­Ju­da? La­mu­hla nge­nze­la indlu ka­Sa­wu­li uyi­hlo umu­sa, ku­ba­fo­wa­bo, la­ku­ba­nga­ne ba­khe, ka­ngi­ku­ni­ke­la­nga esa­ndle­ni si­ka­Da­vi­da, uku­thi ungi­be­ka ica­la ngo­we­si­fa­za­na la­mu­hlag?

9 UNku­lu­nku­lu enze nja­lo kuA­bhi­ne­rih, enge­ze­le­le ngo­ku­nja­lo ku­ye, nge­qi­ni­so, nje­ngo­ba iNko­si ifu­ngi­le ku­Da­vi­da, qo­tho, ngi­za­kwe­nza nja­lo ku­yei,

10 uku­dlu­li­sa umbu­so usu­ka endli­ni ka­Sa­wu­li, lo­ku­mi­sa isi­hla­lo so­bu­kho­si si­ka­Da­vi­da phe­zu ku­kaI­sra­ye­li la­phe­zu ku­ka­Ju­da, ku­su­ke­la ko­Da­ni ku­ze ku­fi­ke eBhe­ri­she­bhaj.

11 Nja­lo wa­ye­nge­la­ku­mphe­ndu­la uA­bhi­ne­ri nga­li­zwi fu­thi, ngo­ba wa­ye­me­sa­ba.

12 UA­bhi­ne­ri wa­se­thu­ma izi­thu­nywa ku­Da­vi­da esi­khu­ndle­ni sa­khe, esi­thi: Nge­li­ka­ba­ni ili­zwe? Esi­thi: Ye­nza isi­vu­me­lwa­no sa­kho la­mi; kha­nge­la-ke, isa­ndla sa­mi si­za­ku­ba la­we uku­phe­ndu­le­la uI­sra­ye­li wo­nke ku­we.

13 Wa­se­si­thi: Ku­lu­ngi­le; mi­na ngi­za­kwe­nza isi­vu­me­lwa­no la­we, ko­dwa yi­nye into engi­yi­fu­na ku­we, nge­yo­ku­thi ka­wu­yi­ku­bo­na ubu­so ba­mik, nga­pha­ndle ko­ku­thi ule­the ku­qa­la uMi­kha­li indo­da­ka­zi ka­Sa­wu­li, la­pho usi­za­bo­na ubu­so ba­mil.

14 UDa­vi­da wa­se­thu­ma izi­thu­nywa kuI­shi­bo­she­thi indo­da­na ka­Sa­wu­li, esi­thi: Ngi­ni­ka umka­mi uMi­kha­li enga­mga­na nga­ma­jwa­bu ali­khu­lu ama­Fi­li­stim.

15 UI­shi­bo­she­thi wa­se­thu­me­la, wa­mtha­tha endo­de­ni ya­khe, ku­Pa­li­ti­ye­li indo­da­na ka­La­yi­shin.

16 Ko­dwa indo­da ya­khe ya­ha­mba la­ye, iha­mba ikha­la inye­mbe­zi nge­mva kwa­khe kwa­ze kwa­ba se­Ba­hu­ri­mio. UA­bhi­ne­ri wa­se­si­thi ku­yo: Ha­mba, bu­ye­la. Ya­si­bu­ye­la.

17 UA­bhi­ne­ri wa­se­si­ba le­nku­lu­mo la­ba­da­la ba­koI­sra­ye­li esi­thi: Nge­zi­kha­thi ezi­dlu­li­le­yo la­li­fu­na uDa­vi­da uku­thi abe yi­nko­si phe­zu kwe­nu.

18 Kha­the­si-ke, kwe­nze­ni, ngo­ba iNko­si ikhu­lu­mi­le ngo­Da­vi­da uku­thi: Nge­sa­ndla se­nce­ku ya­mi uDa­vi­da ngi­za­khu­lu­la aba­ntu ba­mi uI­sra­ye­li esa­ndle­ni sa­ma­Fi­li­sti le­sa­ndle­ni sa­zo zo­nke izi­tha za­bop.

19 UA­bhi­ne­ri wa­se­khu­lu­ma fu­thi endle­be­ni za­ko­Bhe­nja­mi­niq; uA­bhi­ne­ri nja­lo wa­se­si­ya­khu­lu­ma endle­be­ni zi­ka­Da­vi­da eHe­bro­ni ko­nke okwa­ku­ku­hle eme­hlwe­ni akoI­sra­ye­li le­me­hlwe­ni endlu yo­nke ya­ko­Bhe­nja­mi­ni.

20 Nga­kho uA­bhi­ne­ri wa­fi­ka ku­Da­vi­da eHe­bro­ni ela­ma­do­da anga­ma­tshu­mi ama­bi­li; uDa­vi­da wa­se­se­nze­la uA­bhi­ne­ri la­ma­do­da aye­la­ye idi­li.

21 UA­bhi­ne­ri wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Ngi­za­su­ku­ma ngi­ha­mbe, ngi­bu­tha­ni­se uI­sra­ye­li wo­nke enko­si­ni ya­mi, inko­si, uku­ze be­nze isi­vu­me­lwa­no la­wer, lo­ku­thi ubu­se ku­kho ko­nke umphe­fu­mu­lo wa­kho oku­fi­sa­yos. UDa­vi­da wa­se­ye­ke­la uA­bhi­ne­ri uku­thi aha­mbe, wa­se­ha­mba ngo­ku­thu­la.

UJo­wa­bi ubu­la­la uA­bhi­ne­ri

22 Kha­nge­la-ke, izi­nce­ku zi­ka­Da­vi­da lo­Jo­wa­bi ba­fi­ka be­ve­la eku­hla­se­le­ni be­za be­le­mpa­ngo enku­lu. Ko­dwa uA­bhi­ne­ri wa­ye­nge­kho ku­Da­vi­da eHe­bro­ni, ngo­ba wa­ye­mye­ke­le uku­thi aha­mbe, wa­ha­mba ngo­ku­thu­la.

23 Ese­fi­ki­le uJo­wa­bi le­bu­tho lo­nke ela­li­la­ye, ba­mtshe­la uJo­wa­bi be­si­thi: UA­bhi­ne­ri indo­da­na ka­Ne­ri ube­fi­ki­le enko­si­ni, imye­ke­le wa­ha­mba; wa­ha­mba ngo­ku­thu­la.

24 UJo­wa­bi wa­se­si­ya enko­si­ni, wa­thi: We­nze­ni? Kha­nge­la, uA­bhi­ne­ri ube­fi­ki­le ku­we; pho, umye­ke­le­le­ni uku­thi aha­mbe, wa­ha­mba lo­ku­ha­mba?

25 Uya­ma­zi uA­bhi­ne­ri indo­da­na ka­Ne­ri uku­thi ula­nde uku­ku­kho­hli­sa, lo­kwa­zi uku­phu­ma kwa­kho lo­ku­nge­na kwa­kho, lo­kwa­zi ko­nke okwe­nza­yot.

26 Ese­phu­mi­le uJo­wa­bi ku­Da­vi­da wa­thu­ma izi­thu­nywa uku­la­nde­la uA­bhi­ne­ri, eza­mbu­yi­sa emtho­nje­ni we­Si­ra; ko­dwa uDa­vi­da wa­ye­ngakwa­zi lo­kho.

27 UA­bhi­ne­ri ese­bu­yi­le eHe­bro­ni, uJo­wa­bi wa­mpha­mbu­le­la ece­le­ni pha­ka­thi kwe­sa­ngo uku­ze akhu­lu­me la­ye nga­se­seu; wa­se­mtsha­ya la­pho ku­ba­mbo lwe­si­hla­nu wa­ze wa­fa, nge­nxa ye­ga­zi li­kaA­sa­he­li umfo­wa­bov.

28 Kwa­thi uDa­vi­da ese­ku­zwi­le emva kwa­lo­kho wa­thi: Mi­na lo­mbu­so wa­mi ka­si­la­ca­la pha­mbi kwe­Nko­si ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni nge­ga­zi li­kaA­bhi­ne­ri indo­da­na ka­Ne­ri.

29 Ka­li­hla­le phe­zu kwe­kha­nda li­ka­Jo­wa­bi le­ndli­ni yo­nke ka­yi­sew. Ka­ku­nga­qu­nywa endli­ni ka­Jo­wa­bi ogo­bho­za­yox, ku­mbe umle­phe­roy, ku­mbe odo­ndo­lo­ze­la­yo, ku­mbe owa nge­nke­mba, ku­mbe oswe­la uku­dlaz.

30 Ngo­ku­nja­lo uJo­wa­bi loA­bi­sha­yi umfo­wa­bo ba­mbu­la­la uA­bhi­ne­ri, ngo­ba wa­ye­bu­le­le umfo­wa­bo uA­sa­he­li eGi­be­yo­ni empi­nia.

31 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­Jo­wa­bi la­ku­bo bo­nke aba­ntu aba­be­la­ye: Da­bu­la­ni izi­gqo­ko ze­nub, li­bhi­nce ama­sa­ka, li­li­le pha­mbi ku­kaA­bhi­ne­ric. Inko­si uDa­vi­da ya­si­la­nde­la itha­la.

32 UA­bhi­ne­ri ba­se­be­mngcwa­be­la eHe­bro­ni; inko­si ya­si­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­yo ya­kha­la inye­mbe­zi engcwa­be­ni li­kaA­bhi­ne­ri, la­ba­ntu bo­nke ba­kha­la inye­mbe­zi.

33 Inko­si ya­me­nze­la uA­bhi­ne­ri isi­li­lod ya­thi: Afe uA­bhi­ne­ri nje­ngo­ku­fa kwe­si­thu­tha yi­nie?

34 Iza­ndla za­kho be­zi­nga­bo­tshwa­nga, le­nya­wo za­kho be­zi­nga­fa­kwa­nga ema­ke­ta­ne­ni; nje­ngo­we­la pha­mbi kwa­ba­ntu aba­bi uwi­le. Bo­nke aba­ntu ba­se­be­phi­nda be­mkha­le­la inye­mbe­zi.

35 Bo­nke aba­ntu ba­se­be­si­za uku­me­nza uDa­vi­da uku­thi adle uku­dla ku­se­se­mi­nif; ko­dwa uDa­vi­da wa­fu­nga esi­thi: Ke­nze nja­lo uNku­lu­nku­lu ki­mi enge­ze­le­le ngo­ku­nja­log, uba ngi­na­mbi­tha uku­dla lo­ba oku­nye nje li­nga­ka­tsho­ni ila­ngah.

36 Kwa­thi bo­nke aba­ntu be­ku­na­nze­le­la, kwa­ba ku­hle eme­hlwe­ni abo; nje­nga­kho ko­nke eya­kwe­nza­yo inko­si, kwa­ba ku­hle eme­hlwe­ni abo bo­nke aba­ntu.

37 Ngo­ba bo­nke aba­ntu loI­sra­ye­li wo­nke ba­zi nga­lo­lo­su­ku uku­thi kwa­ku­nge­yi­si­kho okwe­nko­si uku­bu­la­la uA­bhi­ne­ri indo­da­na ka­Ne­ri.

38 Inko­si ya­si­si­thi ence­kwi­ni za­yo: Ka­la­zi yi­ni uku­thi ku­we indu­na lo­mkhu­lu koI­sra­ye­li la­mu­hla?

39 La­mi la­mu­hla ngi­bu­tha­ka­tha­ka, nja­lo ngi­gco­tshwe nga­ba yi­nko­si; la­la­ma­do­da, ama­do­da­na ka­Ze­ru­yai, alu­khu­ni ku­la­mij. INko­si iza­vu­za ume­nzi wo­bu­bi nje­ngo­bu­bi ba­khek.

Uku­bu­la­wa ku­kaI­shi­bo­she­thi

4La­pho isi­zwi­le indo­da­na ka­Sa­wu­li uku­thi uA­bhi­ne­ri ufe­le eHe­bro­ni, iza­ndla za­khe za­ba bu­tha­ka­tha­ka, loI­sra­ye­li wo­nke wa­kha­tha­ze­kaa.

2 Nja­lo indo­da­na ka­Sa­wu­li ya­yi­la­ma­do­da ama­bi­li aye­yi­zi­ndu­na za­ma­vi­yo; ibi­zo le­nye la­li­ngu­Ba­ha­na, le­bi­zo le­nye li­ngu­Re­ka­bi, ama­do­da­na ka­Ri­mo­ni, umBhe­ro­thi, wa­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­nib. Ngo­ba iBhe­ro­thi la­yo ya­yi­ba­le­lwa ko­Bhe­nja­mi­ni;

3 la­ma­Bhe­ro­thi aba­le­ke­lac eGi­tha­yi­mid, aba nga­ba­hla­li nje­nga­be­zi­zwe kho­na ku­ze ku­be la­mu­hla.

4 UJo­na­tha­ni indo­da­na ka­Sa­wu­li wa­ye­le­ndo­da­na eya­yi­yi­si­li­ma enya­we­nie. Ya­yi­le­mi­nya­ka emi­hla­nu eku­fi­ke­ni ko­mbi­ko ngo­Sa­wu­li lo­Jo­na­tha­ni uve­la eJi­ze­re­ye­lif; lo­mli­za­ne wa­yo wa­yi­tha­tha, wa­ba­le­ka; kwa­se­ku­si­thi eku­pha­ngi­se­ni kwa­khe uku­ba­le­ka, ya­wa ya­ba yi­si­li­ma. Le­bi­zo la­yo la­li­ngu­Me­fi­bo­she­thi.

5 La­ma­do­da­na ka­Ri­mo­ni, umBhe­ro­thi, uRe­ka­bi lo­Ba­ha­na, aha­mba, eku­tshi­se­ni kwe­la­nga afi­ka endli­ni kaI­shi­bo­she­thi, owa­ye­le­le embhe­de­ni emi­ni enku­lu.

6 Bo­na ba­nge­na endli­ni pha­ka­thi ku­nga­thi ba­tha­tha ingqo­lo­yi, ba­mtsha­ya ku­ba­mbo lwe­si­hla­nug; uRe­ka­bi lo­Ba­ha­na umfo­wa­bo ba­se­be­ba­le­ka.

7 Ngo­ba be­nge­na endli­ni, wa­ye­le­le embhe­de­ni wa­khe endli­ni ya­khe yo­ku­la­la, ba­mtsha­ya, ba­mbu­la­la, ba­mqu­ma ikha­nda; ba­tha­tha ikha­nda la­khe, ba­ha­mba nge­ndle­la ya­ma­gce­ke ubu­su­ku bo­nkeh.

8 Ba­se­be­li­sa ikha­nda li­kaI­shi­bo­she­thi ku­Da­vi­da eHe­bro­ni. Ba­thi enko­si­ni: Kha­nge­la, ikha­nda li­kaI­shi­bo­she­thi indo­da­na ka­Sa­wu­li, isi­tha sa­kho ebe­si­di­nga impi­lo ya­kho; iNko­si ini­ke impi­ndi­se­lo la­mu­hla enko­si­ni ya­mi, inko­si, ku­Sa­wu­li la­ku­yo inza­lo ya­khei.

9 Ko­dwa uDa­vi­da wa­ba­phe­ndu­la uRe­ka­bi lo­Ba­ha­na umfo­wa­bo, ama­do­da­na ka­Ri­mo­ni umBhe­ro­thi, wa­thi ku­bo: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­vaj, ohle­nge umphe­fu­mu­lo wa­mi ku­yo yo­nke inhlu­phe­kok,

10 la­pho owa­ngi­bi­ke­la­yo esi­thi: Kha­nge­la, uSa­wu­li ufi­le; nja­lo enje­ngo­mthwa­li we­nda­ba ezi­nhle eme­hlwe­ni akhe, nga­mxha­ka­la­za, nga­mbu­la­la eZi­ki­la­gi, ku­lo­ku­thi ngi­mvu­ze­le inda­ba ezi­nhlel.

11 Pho ka­nga­ka­na­ni, la­pho aba­ntu aba­bi be­bu­le­le umu­ntu olu­ngi­le­yo endli­ni ya­khe ese­mbhe­de­ni wa­khe; nga­kho-ke angi­yi­ku­bi­za yi­ni iga­zi la­khe esa­ndle­ni se­nu, ngi­li­su­se emhla­be­nim?

12 UDa­vi­da wa­se­la­ya ama­ja­han, aba­bu­la­la, aqu­ma iza­ndla za­bo le­nya­wo za­bo, aba­pha­nye­ka echi­bi­ni le­He­bro­ni. Ko­dwa atha­tha ikha­nda li­kaI­shi­bo­she­thi, ali­ngcwa­ba engcwa­be­ni li­kaA­bhi­ne­ri eHe­bro­nio.

UDa­vi­da ubu­sa ili­zwe lo­nke la­koI­sra­ye­li

5Kho­na zo­nke izi­zwe za­koI­sra­ye­li ze­za ku­Da­vi­da eHe­bro­nia, za­khu­lu­ma zi­si­thi: Kha­nge­la, thi­na si­li­tha­mbo la­kho le­nya­ma ya­khob.

2 Le­si­kha­thi­ni esi­dlu­li­le­yo, uSa­wu­li ese­yi­nko­si phe­zu kwe­thu, ngu­we owa­khu­pha lo­wa­nge­ni­sa uI­sra­ye­lic, le­Nko­si ya­thi ku­we: We­na uza­kwe­lu­sa aba­ntu ba­mi uI­sra­ye­li, la­we uza­ku­ba ngu­mbu­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­lid.

3 Nga­kho kwa­fi­ka bo­nke aba­da­la ba­koI­sra­ye­li enko­si­ni uDa­vi­da eHe­bro­nie; inko­si uDa­vi­da ya­si­se­nza isi­vu­me­lwa­no la­bo eHe­bro­nif pha­mbi kwe­Nko­sig; ba­se­be­mgco­ba uDa­vi­da, wa­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li.

4 UDa­vi­da wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu eku­be­ni kwa­khe yi­nko­si; wa­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­neh.

5 EHe­bro­ni wa­bu­sa phe­zu ku­ka­Ju­da imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa le­nya­nga ezi­yi­si­thu­pha; le­Je­ru­sa­le­ma wa­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nta­thu phe­zu ku­kaI­sra­ye­li wo­nke lo­Ju­dai.

UDa­vi­da utha­tha inqa­ba ye­Zi­yo­ni

6 Inko­si la­ba­ntu ba­yo ba­se­be­si­ya eJe­ru­sa­le­maj ku­ma­Je­bu­si, aba­hla­li be­li­zwek; akhu­lu­ma ku­Da­vi­da athi: Ka­wu­yi­ku­nge­na la­pha, nga­pha­ndle ko­ku­thi usu­se izi­pho­fu la­ba­qhu­la­yo; be­si­thi uDa­vi­da ka­yi­ku­nge­na la­pho.

7 Ko­dwa uDa­vi­da wa­yi­thu­mba inqa­ba ye­Zi­yo­ni; le ngu­mu­zi ka­Da­vi­dal.

8 UDa­vi­da wa­se­si­thi nga­lo­lo­su­ku: Ngu­lo­wo la­lo­wo otsha­ya umJe­bu­si, ka­tsha­ye emge­lwe­ni wa­ma­nzi aba­qhu­la­yo le­zi­pho­fu, aba­zo­ndwa ngu­mphe­fu­mu­lo ka­Da­vi­dam. Nga­kho ba­thi: Isi­pho­fu lo­qhu­la­yo ka­ba­yi­ku­nge­na endli­nin.

9 Nga­kho uDa­vi­da wa­hla­la enqa­be­ni, wa­yi­bi­za ngo­ku­thi ngu­mu­zi ka­Da­vi­da. UDa­vi­da wa­kha inhla­ngo­thi zo­nke, ku­su­ke­la eMi­lo ku­si­ya pha­ka­thio.

10 UDa­vi­da wa­qhu­be­ka nja­lo esi­ba la­ma­ndla, nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndla, ya­yi­la­ye.

11 UHi­ra­mu inko­si ye­Ti­re wa­se­thu­ma izi­thu­nywa ku­Da­vi­dapq, le­zi­go­do ze­mi­se­da­ri, la­ba­ba­zi be­zi­go­do la­ba­ba­zi ba­ma­tshe; ba­se­be­ma­khe­la uDa­vi­da indlu.

12 UDa­vi­da wa­se­kwa­zi uku­thi iNko­si ya­yi­mmi­si­le uku­thi abe yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li, lo­ku­thi iwu­pha­ka­mi­si­le umbu­so wa­khe nge­nxa ya­ba­ntu ba­yo uI­sra­ye­lir.

Aba­ntwa­na ba­ka­Da­vi­da aba­za­le­lwa eJe­ru­sa­le­ma

13 UDa­vi­da wa­se­tha­thas aba­nye aba­fa­zi aba­nca­ne la­ba­fa­zi be­ve­la eJe­ru­sa­le­ma, ese­ve­la eHe­bro­nit, nja­lo kwa­ku­la­ma­nye ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi aza­le­lwa uDa­vi­da.

14 Nja­lo la nga­ma­bi­zo ala­bo aba­za­le­lwa ye­na eJe­ru­sa­le­ma: OSha­mu­wa, lo­Sho­ba­bi, lo­Na­tha­ni, lo­So­lo­mo­ni,

15 loI­bi­ha­ri, loE­li­shu­wa, lo­Ne­fe­gi, lo­Ja­fi­ya,

16 loE­li­sha­ma, loE­li­ya­da, loE­li­fe­le­ti.

UDa­vi­da unqo­ba ama­Fi­li­sti

17 Kwa­thi ama­Fi­li­sti ese­zwi­le uku­thi ba­mgco­bi­le uDa­vi­da uku­thi abe yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li, wo­nke ama­Fi­li­sti enyu­ka uku­ya­mdi­nga uDa­vi­da; uDa­vi­da wa­ku­zwa, we­hle­la enqa­be­niu.

18 Ama­Fi­li­sti ese­fi­ki­le asa­ba­la­lav esi­ho­tshe­ni se­Re­fa­yi­miw.

19 UDa­vi­da wa­se­bu­za eNko­si­ni esi­thi: Ngi­nge­nyu­ke­la yi­ni ku­ma­Fi­li­sti? Uza­wa­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­mi yi­ni? INko­si ya­si­si­thi ku­Da­vi­da: Ye­nyu­ka, ngo­ba isi­bi­li ngi­za­wa­ni­ke­la ama­Fi­li­sti esa­ndle­ni sa­khox.

20 UDa­vi­da wa­se­fi­ka eBha­li-Pe­ra­zi­miy, uDa­vi­da wa­wa­tsha­ya kho­na, wa­thi: INko­si izi­fo­hle­le izi­tha za­mi pha­mbi kwa­mi nje­ngo­ku­fo­hla kwa­ma­nzi. Nga­kho wa­bi­za ibi­zo la­le­yo­nda­wo ngo­ku­thi yi­Bha­li-Pe­ra­zi­mi.

21 Ase­tshi­ya izi­tho­mbe za­wo la­pho, lo­Da­vi­da la­ba­ntu ba­khe ba­zi­su­saz.

22 Ama­Fi­li­sti ase­bu­ya enyu­ka fu­thi, asa­ba­la­la esi­ho­tshe­ni se­Re­fa­yi­mia.

23 La­pho uDa­vi­da ebu­za iNko­si, ya­thi: Unge­nyu­ki; bho­da nge­mu­va kwa­wo, uwa­su­ke­le usu­ka ma­qo­nda­na le­zi­hla­hla ze­bha­li­sa­mub.

24 Ku­za­ku­thi-ke la­pho usi­zwa isi­si­nde so­ku­ha­mba ezi­hlo­kwe­ni ze­zi­hla­hla ze­bha­li­sa­mu, la­pho upha­ngi­sec, ngo­ba nga­le­so­si­kha­thi iNko­si iza­phu­ma pha­mbi kwa­kho uku­tsha­ya ibu­tho la­ma­Fi­li­stid.

25 UDa­vi­da wa­se­se­nza nja­lo, nje­ngo­ku­mla­ya kwa­yo iNko­si, wa­wa­tsha­ya ama­Fi­li­sti ku­su­ke­la eGe­ba uze ufi­ke eGe­ze­rie.

Umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si ule­thwa eJe­ru­sa­le­ma

6UDa­vi­da wa­bu­ya wa­bu­tha­ni­sa bo­nke aba­khe­thi­we­yo koI­sra­ye­li, inku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu.

2 UDa­vi­da wa­se­su­ku­ma wa­ha­mba la­bo bo­nke aba­ntu aba­be­la­ye, be­su­ka eBa­ha­la-Ju­da uku­ze be­nyu­se umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu usu­ka la­pho, obi­zo la­wo li­bi­zwa nge­bi­zo le­Nko­si ya­ma­ba­ndlaa, ehla­la pha­ka­thi kwa­ma­khe­ru­bhi*b phe­zu kwa­wo.

3 Ba­se­be­wu­khwe­za umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu enqo­le­ni entshac, be­wu­khu­pha endli­ni kaA­bi­na­da­ba eya­yi­se­qa­qe­ni; nja­lo uU­za loA­hi­yo ama­do­da­na kaA­bi­na­da­ba ba­tsha­ye­la le­yo­nqo­la entshad.

4 Ba­yi­khi­pha-ke endli­ni kaA­bi­na­da­ba eya­yi­se­qa­qe­ni ka­nye lo­mtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu, nja­lo uA­hi­yo eha­mba pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho.

5 UDa­vi­da le­ndlu yo­nke ya­koI­sra­ye­li ba­se­be­tsha­ya pha­mbi kwe­Nko­si nga­zo zo­nke izi­nto zo­ku­tsha­ya ze­si­hla­hla se­fi­ri*, la­nga­ma­cha­cho, la­nge­zi­gu­bhu ze­zi­nta­mboe, la­nge­zi­gu­ja­na, la­nga­ma­hlwa­yif, la­nge­zi­nsi­mbi ezi­nce­nce­tha­yog.

6 Ba­thi be­fi­ka esi­ze­ni si­ka­Na­ko­ni, uU­za we­lu­le­lah isa­ndla sa­khe emtsho­ko­tshwe­ni ka­Nku­lu­nku­lu, wa­wu­ba­mba, ngo­ba inka­bi za­khu­be­kai.

7 Intu­ku­the­lo ye­Nko­si ya­si­mvu­the­la uU­za; uNku­lu­nku­lu wa­mtsha­ya kho­na­pho nge­nxa ya­le­si­si­pha­mbe­ko; wa­se­fe­la kho­na­pho pha­nsi ko­mtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­luj.

8 UDa­vi­da wa­se­thu­ku­the­la ngo­ba iNko­si imfo­hle­le uU­za nge­si­kha­la; wa­se­yi­bi­za le­yo­nda­wo ngo­ku­thi yi­Pe­re­zi-U­za, ku­ze ku­be la­mu­hla.

9 UDa­vi­da wa­se­ye­sa­ba iNko­si nga­lo­lo­su­ku, wa­thi: Umtsho­ko­tsho we­Nko­si uza­ku­za nja­ni ki­mik?

10 Nga­kho uDa­vi­da ka­vu­ma­nga uku­wu­dlu­li­se­la ku­ye umtsho­ko­tsho we­Nko­si emzi­ni ka­Da­vi­da; ko­dwa uDa­vi­da wa­wu­pha­mbu­le­la endli­ni kaO­be­di-E­do­ma umGi­thil.

11 Umtsho­ko­tsho we­Nko­si wa­su­hla­la endli­ni kaO­be­di-E­do­ma umGi­thi inya­nga ezi­nta­thu. INko­si ya­si­mbu­si­sa uO­be­di-E­do­ma le­ndlu ya­khe yo­nkem.

12 Kwa­se­ku­bi­ke­lwa inko­si uDa­vi­da kwa­thi­wa: INko­si ibu­si­si­le indlu kaO­be­di-E­do­ma la­kho ko­nke okwa­khe nge­nxa yo­mtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu. Nga­kho uDa­vi­da wa­se­ha­mba we­nyu­sa umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu ewu­su­sa endli­ni kaO­be­di-E­do­ma, ewu­sa emzi­ni ka­Da­vi­da nge­nto­ko­zon.

13 Kwa­se­ku­si­thi la­pho la­bo aba­thwe­le umtsho­ko­tsho we­Nko­si se­be­ha­mbe izi­nya­the­lo ezi­yi­si­thu­phao, wa­hla­ba inka­bi lo­ku­no­ni­si­we­yop.

14 UDa­vi­da wa­se­gi­da nga­ma­ndla wo­nke pha­mbi kwe­Nko­siq; uDa­vi­da wa­ye­bhi­nce i-e­fo­di* ye­le­mbu eli­co­le­ki­le­yor.

15 Ngo­ku­nja­lo uDa­vi­da le­ndlu yo­nke ya­koI­sra­ye­li ba­we­nyu­sa umtsho­ko­tsho we­Nko­si ngo­ku­me­me­za la­ngo­ku­kha­la ko­pho­ndo.

16 Kwa­se­ku­si­thi la­pho umtsho­ko­tsho we­Nko­si unge­na emzi­ni ka­Da­vi­da, uMi­kha­li indo­da­ka­zi ka­Sa­wu­li wa­lu­ngu­za nge­wi­ndi, wa­bo­na inko­si uDa­vi­da ese­qa egi­da pha­mbi kwe­Nko­si; wa­me­yi­sa enhli­zi­ywe­ni ya­khes.

17 Ba­se­be­wu­nge­ni­sa umtsho­ko­tsho we­Nko­sit, ba­wu­be­ka enda­we­ni ya­wou pha­ka­thi kwe­the­nte uDa­vi­da aye­li­mi­se­le wo­nav; uDa­vi­da wa­se­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa pha­mbi kwe­Nko­si le­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­law.

18 Kwa­thi uDa­vi­da ese­qe­di­le uku­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa le­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, wa­bu­si­sa aba­ntu ebi­zwe­ni le­Nko­si ya­ma­ba­ndlax.

19 Wa­ba­be­la bo­nke aba­ntu, ixu­ku lo­nke la­koI­sra­ye­li, ku­su­ke­la kwa­be­si­li­sa ku­si­ya kwa­be­si­fa­za­na, ngu­lo­wo la­lo­wo iqe­be­le­ngwa­na le­si­nkwa, le­qa­tha le­nya­ma, le­si­nkwa se­zi­the­lo ze­vi­ni ezo­nyi­si­we­yo. Ba­se­be­ha­mba aba­ntu bo­nke, ngu­lo­wo la­lo­wo emzi­ni wa­khey.

20 UDa­vi­da wa­se­bu­ye­la uku­bu­si­sa indlu ya­khez. UMi­kha­li indo­da­ka­zi ka­Sa­wu­li wa­se­phu­ma uku­hla­nga­be­za uDa­vi­da, wa­thi: Idu­nyi­swe ka­nga­ka­na­ni inko­si ya­koI­sra­ye­li la­mu­hla, eze­mbu­le la­mu­hla pha­mbi kwa­me­hlo ence­ku­ka­zi ze­nce­ku za­yoa nje­ngo­mu­nye wa­ba­yi­ze eze­mbu­la lo­ku­ze­mbu­lab!

21 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­Mi­kha­li: Nga­pha­mbi kwe­Nko­si, eya­ngi­khe­tha pha­mbi ku­ka­yi­hlo la­pha­mbi kwe­ndlu ya­khe yo­nke, ya­ngi­mi­sa uku­thi ngi­be ngu­mbu­si phe­zu kwa­ba­ntu be­Nko­si, phe­zu ku­kaI­sra­ye­lic; nga­kho ngi­za­dla­la pha­mbi kwe­Nko­sid.

22 Ngi­sa­za­de­le­le­ka-ke ka­khu­lu ku­la­lo­khu, nge­hli­se­lwe pha­nsi eme­hlwe­ni ami; ko­dwa nge­zi­nce­ku­ka­zi okhu­lu­me nga­zo, ngi­za­du­nyi­swa yi­zo.

23 Nja­lo uMi­kha­li indo­da­ka­zi ka­Sa­wu­li ka­ba­nga la­mntwa­na kwa­ze kwa­ba lu­su­ku lo­ku­fa kwa­khe.

Isi­vu­me­lwa­no si­ka­Nku­lu­nku­lu lo­Da­vi­da

7Kwa­se­ku­si­thi la­pho inko­si ya­yi­hle­zi endli­ni ya­yo, le­Nko­si isi­yi­phu­mu­zi­le inhla­ngo­thi zo­nke ezi­the­ni za­yo zo­nkea,

2 inko­si ya­thi ku­Na­tha­ni umpro­fe­thib: Aku­bo­ne, mi­na ngi­hla­la endli­ni ye­mi­se­da­ric, ko­dwa umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu uhla­la pha­ka­thi kwa­ma­khe­the­nid.

3 UNa­tha­ni wa­se­si­thi enko­si­ni: Ha­mba we­nze ko­nke oku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­kho, ngo­ba iNko­si ila­wee.

4 Ko­dwa kwa­thi nga­lo­bo­bu­su­ku, ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ku­Na­tha­ni li­si­thi:

5 Ha­mba uthi ence­kwi­ni ya­mi, ku­Da­vi­da: Itsho nja­lo iNko­si: We­na uza­nga­khe­la yi­ni indlu uku­ze ngi­hla­le ki­yof?

6 Ngo­ba ka­ngi­za­nge ngi­hla­le endli­ni ku­su­ke­la osu­kwi­ni enge­nyu­sa nga­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eGi­bhi­the ku­ze ku­be la­mu­hlag, ko­dwa be­ngi­ha­mba ethe­nte­ni le­tha­bha­ne­ke­le­nih.

7 Ku­zo zo­nke izi­nda­wo engi­ha­mbe ku­zo la­bo bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, nga­ke nga­khu­lu­ma ili­zwi yi­ni kwe­si­nye se­zi­zwe za­koI­sra­ye­lii, enga­si­la­ya ukwe­lu­sa aba­ntu ba­mi uI­sra­ye­li ngi­si­thij: Ku­nga­ni li­nga­nga­khe­la­nga indlu ye­mi­se­da­ri?

8 Nga­kho-ke uza­ku­tsho nja­lo ence­kwi­ni ya­mi, ku­Da­vi­da, uthi: Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Mi­na nga­ku­tha­thak esi­ba­ye­ni se­zi­mvu, eku­la­nde­le­ni izi­mvu, uku­ba ngu­mbu­si phe­zu kwa­ba­ntu ba­mi, phe­zu ku­kaI­sra­ye­lil;

9 nga­ngi­la­we lo­ba nga­phi la­pho oya kho­na, nga­qu­ma zo­nke izi­tha za­kho nga­pha­mbi kwa­khom; nga­kwe­nze­la ibi­zo eli­khu­lu nje­nge­bi­zo la­ba­khu­lu aba­se­mhla­be­nin.

10 Nja­lo ngi­za­ba­mi­se­la inda­wo aba­ntu ba­mi uI­sra­ye­li, ngi­ba­gxu­me­ke uku­ze ba­hla­le enda­we­ni ya­boo, ba­nga­be be­sa­nyi­ki­nye­kap; la­ba­ntwa­na be­nko­hla­ka­lo ka­ba­sa­yi­ku­ba­hlu­pha, nje­nga­ku­qa­la,

11 nja­lo ku­su­ke­la osu­kwi­ni enga­la­ya nga­lo aba­hlu­le­li phe­zu kwa­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­liq; ngi­ku­phu­mu­ze ezi­the­ni za­kho zo­nker. Fu­thi iNko­si iya­ku­tshe­la uku­thi iNko­si iza­kwe­nze­la indlus.

12 La­pho insu­ku za­kho se­zi­gcwa­li­se­ki­let, usu­le­le la­bo­yi­hlou, ngi­za­mi­sa inza­lo ya­kho emva kwa­kho, eza­phu­ma emi­bi­li­ni ya­kho, ngi­qi­ni­se umbu­so wa­yov.

13 Yo­na iza­kwa­khe­la ibi­zo la­mi indluw; nja­lo ngi­za­qi­ni­sa isi­hla­lo so­bu­kho­si so­mbu­so wa­yo ku­ze ku­be ni­ni­ni­nix.

14 Mi­na ngi­za­ku­ba ngu­yi­se, la­yo ibe yi­ndo­da­na ya­miy; eza­ku­thi uba ise­nza oku­bi, ngi­za­yi­je­zi­sa nge­nto­nga ya­ba­ntu, la­nge­mi­vi­mvi­nya ya­ba­ntwa­na ba­ba­ntuz.

15 Ko­dwa umu­sa wa­mi ka­wu­yi­ku­su­ka ki­yo nje­nga­lo­kho ngawu­su­sa ku­Sa­wu­li enga­msu­sa nga­pha­mbi kwa­khoa.

16 Le­ndlu ya­kho lo­mbu­so wa­kho ku­za­qi­ni­swa ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni pha­mbi kwa­mi; isi­hla­lo sa­kho so­bu­kho­si si­za­qi­ni­swa ku­ze ku­be ni­ni­ni­nib.

17 Nje­ngo­kwa­la­ma­zwi wo­nke la­nje­ngo­kwa­lo wo­nke lo umbo­no, ngo­ku­nja­lo uNa­tha­ni wa­khu­lu­ma ku­Da­vi­dac.

18 Ya­si­nge­na inko­si uDa­vi­da, ya­hla­la pha­mbi kwe­Nko­si, ya­thi: Ngi­ngu­ba­ni mi­na, Nko­si Je­ho­va, le­ndlu ya­mi iyi­ni, uku­thi ungi­fi­ki­se ku­ze ku­be la­phad?

19 Ka­nti lo­khu ku­se­ku­nci­nya­ne eme­hlwe­ni akho, Nko­si Je­ho­va; usu­khu­lu­mi­le fu­thi nge­ndlu ye­nce­ku ya­kho ngo­kwe­si­kha­thi esi­kha­tsha­na; la­lo­khu yi­ndle­la ya­ba­ntu, Nko­si Je­ho­vae.

20 Pho, uDa­vi­da anga­be ese­nge­ze­le­la ngo­ku­thi­ni ku­we? Ngo­ba we­na uya­ya­zi ince­ku ya­kho, Nko­si Je­ho­vaf.

21 Nge­nxa ye­li­zwi la­kho la­nje­ngo­kwe­nhli­zi­yo ya­kho we­nzi­le zo­nke le­zi­zi­nto ezi­nku­lu uku­ze uza­zi­se ince­ku ya­kho.

22 Nga­kho umkhu­lu, Nko­si Je­ho­vag; ngo­ba ka­kho onje­nga­we, nja­lo ka­kho uNku­lu­nku­lu nga­pha­ndle kwa­khoh, nje­nga­kho ko­nke esi­ku­zwi­le­yo nge­ndle­be ze­thu.

23 Yi­si­phi-ke isi­zwe esi­so­dwa emhla­be­ni esi­nje­nga­ba­ntu ba­kho, nje­ngoI­sra­ye­li, uNku­lu­nku­lu owa­ya uku­zi­hle­nge­la so­na uku­ba nga­ba­ntui, nja­lo wa­ze­nze­la ibi­zo, wa­le­nze­la izi­nto ezi­nku­lu le­ze­sa­be­ka­yoj, ku­se­nze­lwa ili­zwe la­kho, pha­mbi kwa­ba­ntu ba­kho, owa­zi­hle­nge­la bo­na eGi­bhi­the, e­zi­zweni laku­bo­nku­lu­nku­lu ba­zok?

24 Wa­su­zi­qi­ni­se­la aba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li uku­ze ba­be nga­ba­ntu ku­we ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni; la­we Nko­si usu­be ngu­Nku­lu­nku­lu wa­bol.

25 Kha­the­si-ke, Nko­si Nku­lu­nku­lu, ili­zwi oli­khu­lu­me nge­nce­ku ya­kho la­nge­ndlu ya­yo li­qi­ni­se ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, we­nze nje­ngo­ku­khu­lu­ma kwa­khom.

26 Nja­lo ka­li­be li­khu­lu ibi­zo la­kho ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, ku­thi­we: INko­si ya­ma­ba­ndla ingu­Nku­lu­nku­lu phe­zu ku­kaI­sra­ye­li; le­ndlu ye­nce­ku ya­kho uDa­vi­da imi­swe pha­mbi kwa­kho.

27 Ngo­ba we­na, Nko­si ya­ma­ba­ndla, Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, we­mbu­le e­ndle­beni ye­nce­ku ya­kho, usi­thi: Ngi­za­kwa­khe­la indlu. Nga­kho ince­ku ya­kho itho­le enhli­zi­ywe­ni ya­yo uku­thi ikhu­le­ke lu­mkhu­le­ko ku­wen.

28 Kha­the­si-ke, Nko­si Je­ho­va, we­na ungu­lo­wo­Nku­lu­nku­lu, la­ma­zwi akho ali­qi­ni­so; ukhu­lu­me ence­kwi­ni ya­kho lo­khu oku­hle.

29 Nga­kho-ke aku­vu­me ubu­si­se indlu ye­nce­ku ya­kho uku­ze ibe pha­mbi kwa­kho ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni; ngo­ba we­na, Nko­si Je­ho­va, ukhu­lu­mi­le; la­nge­si­bu­si­so sa­kho indlu ye­nce­ku ya­kho iza­bu­si­swa ku­ze ku­be ni­ni­ni­nio.

UDa­vi­da unqo­ba izi­zwe

8Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­lo­kho uDa­vi­da wa­tsha­ya ama­Fi­li­sti, wa­we­hli­se­la pha­nsia; uDa­vi­da wa­se­tha­tha iMe­the­ga­ma esa­ndle­ni sa­ma­Fi­li­sti.

2 Wa­se­tsha­ya ama­Mo­wa­bib, wa­wa­li­nga­ni­sa nge­nta­mbo, ewa­la­li­sa emhla­ba­thi­ni; wa­li­nga­ni­sa inta­mbo ezi­mbi­li uku­bu­la­la, le­nta­mbo ephe­le­le­yo ukuwa­ye­ke­la e­phi­la. Ngo­ku­nja­lo ama­Mo­wa­bi aba zi­nce­ku zi­ka­Da­vi­dac, ele­tha izi­phod.

3 UDa­vi­da wa­se­tsha­ya uHa­da­de­ze­ri indo­da­na ka­Re­ho­bi inko­si ye­Zo­bae, eku­ha­mbe­ni kwa­khe uku­bu­yi­se­la ama­ndla akhe emfu­le­ni iYu­fra­thif.

4 UDa­vi­da wa­se­thu­mba ku­ye inqo­la ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne, la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za aba­nga­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa, la­ma­do­da aha­mba nge­nya­wo ayi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li; wa­qu­ma imi­si­pha ya­wo wo­nke ama­bhi­za enqo­la, ko­dwa wa­tshi­ya ku­wo izi­nqo­la ezi­li­khu­lug.

5 La­pho ama­Si­ri­ya awe­Da­ma­se­ko efi­ka uku­si­za uHa­da­de­ze­ri inko­si ye­Zo­ba, uDa­vi­da wa­tsha­ya ama­do­da ayi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li ku­ma­Si­ri­yah.

6 UDa­vi­da wa­se­be­ka ama­bu­tho enqa­ba eSi­ri­yai ye­Da­ma­se­koj; nja­lo ama­Si­ri­ya aba zi­nce­ku zi­ka­Da­vi­da, ele­tha izi­pho. INko­si ya­si­mlo­ndo­lo­za uDa­vi­da lo­ba nga­phi la­pho aya kho­nak.

7 UDa­vi­da wa­se­tha­tha izi­hla­ngu ze­go­li­de eza­zi­se­zi­nce­kwi­ni zi­ka­Ha­da­de­ze­ri, wa­zi­le­tha eJe­ru­sa­le­mal.

8 Inko­si uDa­vi­da ya­si­tha­tha ithu­si eli­ne­ngi ka­khu­lu eBe­ta le­Be­ro­tha­yi, imi­zi ka­Ha­da­de­ze­ri.

9 La­pho uTo­yi inko­si ye­Ha­ma­thi esi­zwa uku­thi uDa­vi­da wa­ye­tsha­ye ibu­tho lo­nke li­ka­Ha­da­de­ze­ri,

10 uTo­yi wa­se­thu­ma uJo­ra­mu indo­da­na ya­khe enko­si­ni uDa­vi­da uku­yi­bu­za impi­lo lo­ku­yi­bu­si­sa, ngo­ba ya­yi­lwe lo­Ha­da­de­ze­ri ya­mtsha­ya (ngo­ba uHa­da­de­ze­ri wa­ba le­zi­mpi lo­To­yi); nja­lo esa­ndle­ni sa­khe kwa­ku­le­zi­tsha ze­si­li­va le­zi­tsha ze­go­li­de le­zi­tsha ze­thu­sim.

11 La­zo inko­si uDa­vi­da ya­ze­hlu­ka­ni­se­la iNko­si ka­nye le­si­li­va le­go­li­de eya­yi­le­hlu­ka­ni­si­le li­ve­la ezi­zwe­ni zo­nke eya­yi­ze­hli­se­le pha­nsin,

12 eSi­ri­ya, la­ko­Mo­wa­bi, la­ku­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nio, la­ku­ma­Fi­li­stip, leA­ma­le­kiq, le­mpa­ngwe­ni ka­Ha­da­de­ze­ri indo­da­na ka­Re­ho­bi, inko­si ye­Zo­ba.

13 UDa­vi­da wa­seze­nze­la ibi­zo eku­bu­ye­ni kwa­khe eku­tsha­ye­ni ama­Si­ri­ya, esi­ho­tshe­ni se­Tshwa­yir, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lis.

14 Wa­se­be­ka ama­bu­tho enqa­ba eE­do­ma lo­nket; ku­yo yo­nke iE­do­ma wa­be­ka ama­bu­tho enqa­bau, la­bo bo­nke abeE­do­ma ba­ba zi­nce­ku zi­ka­Da­vi­dav. INko­si ya­si­mlo­ndo­lo­za uDa­vi­da lo­ba nga­phi la­pho aya kho­naw.

15 UDa­vi­da wa­bu­sa-ke phe­zu ku­kaI­sra­ye­li wo­nke; uDa­vi­da wa­ye­se­nza ukwa­hlu­le­la lo­ku­lu­nga ku­bo bo­nke aba­ntu ba­khex.

16 Nja­lo uJo­wa­bi indo­da­na ka­Ze­ru­ya wa­ye­phe­zu kwe­bu­thoyz; lo­Je­ho­sha­fa­thi indo­da­na kaA­hi­lu­di wa­ye­ngu­ma­bha­la­nea;

17 lo­Za­do­ki indo­da­na kaA­hi­tu­bi loA­hi­me­le­ki indo­da­na kaA­bhi­ya­tha ba­be­nga­ba­pri­stib; lo­Se­ra­ya wa­ye­ngu­mbha­li;

18 lo­Bhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­dac wa­ye­phe­zud kwa­ma­Ke­re­thie la­ma­Pe­le­thif; la­ma­do­da­na ka­Da­vi­da aye­yi­zi­pha­tha­ma­ndla.

UDa­vi­da uba lo­mu­sa ku­Me­fi­bo­she­thi

9UDa­vi­da wa­se­si­thi: Ku­se­kho­na yi­ni ose­le­yo endli­ni ka­Sa­wu­li uku­ze ngi­me­nze­le umu­sa nge­nxa ka­Jo­na­tha­nia?

2 Nja­lo indlu ka­Sa­wu­li ya­yi­le­nce­ku obi­zo la­yo la­li­ngu­Zi­bab. Se­be­mbi­ze­le ku­Da­vi­da, inko­si ya­thi ku­ye: Ungu­Zi­ba yi­ni? Wa­se­si­thi: Ngi­yi­nce­ku ya­kho.

3 Inko­si ya­si­si­thi: Ka­ku­se­la­mu­ntu yi­ni we­ndlu ka­Sa­wu­li, engi­nga­me­nze­la umu­sa ka­Nku­lu­nku­luc? UZi­ba wa­se­si­thi enko­si­ni: UJo­na­tha­ni use­le­ndo­da­na eyi­si­li­ma inya­wo zo­mbi­lid.

4 Inko­si ya­si­si­thi ku­ye: Inga­phi? UZi­ba wa­se­si­thi enko­si­ni: Kha­nge­la, ise­ndli­ni ka­Ma­ki­ri indo­da­na kaA­mi­ye­li eLo­de­ba­rie.

5 Inko­si uDa­vi­da ya­si­thu­ma ya­mla­nda endli­ni ka­Ma­ki­ri indo­da­na kaA­mi­ye­li eLo­de­ba­rif.

6 La­pho uMe­fi­bo­she­thi indo­da­na ka­Jo­na­tha­ni indo­da­na ka­Sa­wu­li ese­fi­ka ku­Da­vi­da, wa­thi mbo ngo­bu­so ba­khe, wa­kho­tha­ma. UDa­vi­da wa­se­si­thi: Me­fi­bo­she­thi! Wa­se­si­thi: Kha­nge­la, ince­ku ya­kho.

7 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­ye: Unge­sa­bi, ngo­ba ngi­za­kwe­nze­la lo­ku­kwe­nze­la umu­sa nge­nxa ka­Jo­na­tha­ni uyi­hlo; ngi­za­ku­bu­yi­se­la ili­zwe lo­nke li­ka­Sa­wu­li uyi­hlo, we­na-ke uza­ku­dla isi­nkwa eta­fu­le­ni la­mi nja­lo­nja­log.

8 Wa­se­kho­tha­ma, wa­thi: Iyi­ni ince­ku ya­kho uku­thi ukha­nge­le inja efi­le­yo enje­nga­mih?

9 Inko­si ya­si­bi­za uZi­ba, ince­ku ka­Sa­wu­li, ya­thi ku­ye: Ko­nke okwa­ku­ngo­ku­ka­Sa­wu­li, le­ndlu ya­khe yo­nke ngi­ku­ni­ke indo­da­na ye­nko­si ya­kho.

10 Uza­yi­li­me­la-ke umhla­ba, we­na la­ma­do­da­na akho le­nce­ku za­kho, li­le­the izi­the­lo uku­ze indo­da­na ye­nko­si ya­kho ibe le­si­nkwa enga­si­dla; ko­dwa uMe­fi­bo­she­thi indo­da­na ye­nko­si ya­kho uza­ku­dla isi­nkwa eta­fu­le­ni la­mi nja­lo­nja­loi. Nja­lo uZi­ba wa­ye­la­ma­do­da­na ali­tshu­mi la­nhla­nu, le­nce­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­lij.

11 UZi­ba wa­se­si­thi enko­si­ni: Nje­nga­kho ko­nke inko­si ya­mi, inko­si, eku­la­ya ince­ku ya­yo, iza­kwe­nza nja­lo ince­ku ya­kho. Ngo­Me­fi­bo­she­thi, uza­ku­dla eta­fu­le­ni la­mi, nje­ngo­mu­nye wa­ma­do­da­na enko­sik.

12 Nja­lo uMe­fi­bo­she­thi wa­ye­le­ndo­da­na enci­nya­ne, obi­zo la­yo la­li­ngu­Mi­kal. La­bo bo­nke aba­be­hla­la endli­ni ka­Zi­ba ba­ba zi­nce­ku zi­ka­Me­fi­bo­she­thi.

13 UMe­fi­bo­she­thi wa­se­hla­la eJe­ru­sa­le­ma, ngo­ba wa­dla eta­fu­le­ni le­nko­si nja­lo­nja­lo. Wa­ye­yi­si­li­ma inya­wo za­khe zo­mbi­li.

Ukwe­hlu­lwa kwa­maA­mo­ni la­ma­Si­ri­ya

10Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­lo­khoa inko­si ya­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni ya­fa, uHa­nu­ni indo­da­na ya­yo wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­yob.

2 UDa­vi­da wa­se­si­thi: Ngi­za­me­nze­la umu­sa uHa­nu­ni indo­da­na ka­Na­ha­shi nje­ngo­ba uyi­se wa­nge­nze­la umu­sa. UDa­vi­da wa­se­thu­ma nge­sa­ndla se­nce­ku za­khe uku­ya­mdu­du­za ngo­yi­sec. Za­fi­ka-ke izi­nce­ku zi­ka­Da­vi­da eli­zwe­ni la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni.

3 Izi­pha­tha­ma­ndla za­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni za­se­zi­si­thi ku­Ha­nu­ni inko­si ya­zo: Ka­mbe uDa­vi­da uya­mhlo­ni­pha uyi­hlo eme­hlwe­ni akho ngo­ba ethu­me aba­du­du­zi ku­we? UDa­vi­da ka­zi­thu­ma­nga yi­ni ince­ku za­khe ku­we uku­ze zi­phe­nye umu­zi, zi­wu­hlo­le, zi­wu­chi­the?

4 UHa­nu­ni wa­se­ba­mba izi­nce­ku zi­ka­Da­vi­da, wa­ge­la ingxe­nye ye­nde­vu za­zo, wa­qu­ma ize­mba­tho za­zo pha­ka­thi ku­ze ku­be se­zi­bu­nu za­zo, wa­zi­ye­ke­la za­ha­mbad.

5 Se­be­mbi­ke­le uDa­vi­da wa­thu­me­la uku­zi­hla­nga­be­za ngo­ba ama­do­da aye­le­nhlo­ni ka­khu­lu; inko­si ya­si­si­thi: Hla­la­ni eJe­ri­ko zi­ze zi­hlu­me inde­vu ze­nu, be­se­li­bu­ya.

6 La­pho aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni se­be­bo­ni­le uku­thi ba­ba le­vu­mba ku­Da­vi­dae, aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni ba­thu­me­la ba­qa­tsha ku­ma­Si­ri­yaf eBe­ti-Re­ho­big la­ku­ma­Si­ri­ya eZo­ba, ama­do­da aha­mba nge­nya­wo azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­lih, le­nko­si­ni ye­Ma­ha­kai, ama­do­da ayi­nku­lu­ngwa­ne, le­ba­ntwi­ni be­To­bi, ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li.

7 Kwa­thi uDa­vi­da ese­ku­zwi­le wa­thu­ma uJo­wa­bi le­bu­tho lo­nke la­ma­qha­wej.

8 Aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni ba­se­be­phu­ma ba­hle­la impi emnya­ngo we­sa­ngo; la­ma­Si­ri­ya eZo­ba le­Re­ho­bi, la­ba­ntu be­To­bi le­Ma­ha­ka ba­be­bo­dwa ega­nge­ni.

9 La­pho uJo­wa­bi ebo­na uku­thi impi ikha­nge­le ku­ye nga­pha­mbi­li la­nge­mu­va, wa­khe­tha ku­bo bo­nke aba­khe­thi­we­yo koI­sra­ye­li, wa­ba­hle­la uku­thi ba­me­la­ne la­ma­Si­ri­ya.

10 Aba­se­le­yo ba­ba­ntu wa­se­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni si­kaA­bi­sha­yi umfo­wa­bo, owa­ba­hle­la uku­thi ba­me­la­ne la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni.

11 Wa­se­si­thi: Uba ama­Si­ri­ya ela­ma­ndla ka­khu­lu ku­la­mi, kho­na uza­ku­ba lu­si­zo ki­mi; ko­dwa uba aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni be­la­ma­ndla ka­khu­lu ku­la­we, kho­na ngi­za­ku­za uku­ku­si­za.

12 Qi­nak, asi­zi­qi­ni­se nge­nxa ya­ba­ntu ba­ki­thi, la­nge­nxa ye­mi­zi ka­Nku­lu­nku­lu we­thul; iNko­si ka­ye­nze oku­hle eme­hlwe­ni ayom.

13 UJo­wa­bi wa­se­so­nde­la, la­ba­ntu aba­be­la­ye, empi­ni la­ma­Si­ri­ya; ase­ba­le­ka pha­mbi kwa­khe.

14 La­pho aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni be­bo­na uku­thi ama­Si­ri­ya aya­ba­le­ka, la­bo ba­ba­le­ka pha­mbi ku­kaA­bi­sha­yi, ba­nge­na emzi­nin. UJo­wa­bi wa­se­bu­ye­la esu­ka eba­ntwa­ne­ni ba­koA­mo­ni, we­za eJe­ru­sa­le­ma.

15 Ama­Si­ri­ya ese­bo­ni­le uku­thi atsha­yi­we pha­mbi ku­kaI­sra­ye­li, abu­tha­na nda­wo­nye.

16 UHa­da­de­ze­ri wa­se­thu­me­la, wa­khu­pha ama­Si­ri­ya aye­nga­phe­tshe­ya ko­mfu­la, afi­ka eHe­la­mu, lo­Sho­ba­ki indu­na ye­bu­tho li­ka­Ha­da­de­ze­ri pha­mbi kwa­woo.

17 La­pho ku­bi­ke­lwa uDa­vi­da, wa­bu­tha­ni­sa uI­sra­ye­li wo­nke, wa­cha­pha iJo­da­ni, wa­fi­ka eHe­la­mu. Ama­Si­ri­ya ase­zi­hle­le­la uku­me­la­na lo­Da­vi­da, alwa la­ye.

18 Ama­Si­ri­ya ase­ba­le­ka pha­mbi ku­kaI­sra­ye­li; uDa­vi­da wa­se­tsha­ya ku­ma­Si­ri­ya izi­nqo­la ezi­nga­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sap, la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne, wa­tsha­ya uSho­ba­ki indu­na ye­bu­tho, owa­fe­la la­phoq.

19 La­pho wo­nke ama­kho­si, izi­nce­ku zi­ka­Ha­da­de­ze­ri, ebo­na uku­thi atsha­ywa pha­mbi ku­kaI­sra­ye­li, enza uku­thu­la loI­sra­ye­lir, aba­kho­nza. Nga­kho ama­Si­ri­ya esa­ba uku­si­za aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni fu­this.

UDa­vi­da lo­Ba­thi­she­ba

11Kwa­se­ku­si­thi eku­thwa­se­ni ko­mnya­ka nge­si­kha­thi ama­kho­si aphu­ma nga­so impi, uDa­vi­da wa­thu­ma uJo­wa­bi le­nce­ku za­khe ka­nye la­ye loI­sra­ye­li wo­nke; ba­se­be­chi­tha aba­ntwa­na ba­koA­mo­nia, ba­vi­mbe­ze­la iRa­bab. Ko­dwa uDa­vi­da wa­hla­la eJe­ru­sa­le­ma.

2 Kwa­se­ku­si­thi nge­si­kha­thi sa­ku­si­hlwa uDa­vi­da wa­vu­ka embhe­de­ni wa­khe, wa­ha­mba­ha­mba phe­zu ko­pha­hla lwe­ndlu ye­nko­si; ese­pha­hle­ni wa­se­bo­na owe­si­fa­za­na ege­zac; nja­lo owe­si­fa­za­na wa­ye­mu­hle ka­khu­lu, ebu­ke­kad.

3 UDa­vi­da wa­se­thu­ma wa­bu­za nga­lo­wo­we­si­fa­za­na. Kwa­se­ku­thi­wa: Lo ka­ku­su­ye uBa­thi­she­ba yi­ni, indo­da­ka­zi kaE­li­ya­mu, umkaU­ri­ya umHe­thi?

4 UDa­vi­da wa­se­thu­ma izi­thu­nywa wa­mtha­tha, owe­si­fa­za­na we­za ku­ye, wa­la­la la­yee (ngo­ba wa­ye­hla­nju­lu­li­we eku­ngco­le­ni kwa­khef), wa­se­bu­ye­la endli­ni ya­khe.

5 Owe­si­fa­za­na wa­se­tha­tha isi­su, wa­thu­me­la wa­tshe­la uDa­vi­da wa­thi: Se­ngi­le­si­su.

6 UDa­vi­da wa­se­thu­me­la ku­Jo­wa­bi wa­thi: Thu­me­la ki­mi uU­ri­ya umHe­thig. UJo­wa­bi wa­se­thu­me­la uU­ri­ya ku­Da­vi­da.

7 Ese­fi­ki­le ku­ye uU­ri­ya, uDa­vi­da wa­mbu­za nge­mpi­la­ka­hle ka­Jo­wa­bi la­nge­mpi­la­ka­hle ya­ba­ntu la­nge­mpu­me­le­lo ye­mpi.

8 UDa­vi­da wa­se­si­thi kuU­ri­ya: Ye­hle­la endli­ni ya­kho, uge­ze inya­wo za­khoh. U-U­ri­ya wa­se­phu­ma endli­ni ye­nko­si; kwa­se­ku­la­nde­la emva kwa­khe isi­pho esi­ve­la enko­si­nii.

9 Ko­dwa uU­ri­ya wa­la­la emnya­ngo we­ndlu ye­nko­si ka­nye le­nce­ku zo­nke ze­nko­si ya­khe, ke­hle­la­nga endli­ni ya­khe.

10 Kwa­thi se­be­mtshe­li­le uDa­vi­da be­si­thi: U-U­ri­ya ke­hle­la­nga endli­ni ya­khe, uDa­vi­da wa­thi kuU­ri­ya: Ka­wu­ve­li eku­ha­mbe­ni yi­ni? Ku­nga­ni unge­hle­la­nga endli­ni ya­kho?

11 U-U­ri­ya wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Umtsho­ko­tsho, loI­sra­ye­li, lo­Ju­da ku­hla­la ema­the­nte­nij; le­nko­si ya­mi uJo­wa­bi le­nce­ku ze­nko­si ya­mi ba­mi­si­le inka­mba endle; mi­na-ke ngi­za­nge­na endli­ni ya­mi yi­ni uku­ya­ku­dla lo­ku­ya­na­tha lo­ku­ya­la­la lo­mka­mik? Ku­phi­la kwa­kho lo­ku­phi­la ko­mphe­fu­mu­lo wa­kho, ka­ngi­so­ze ngi­ye­nze le­yo­ntol.

12 UDa­vi­da wa­se­si­thi kuU­ri­ya: Hla­la la­pha la­la­mu­hla, ku­sa­sa-ke ngi­za­ku­vu­me­la uku­thi uha­mbe. U-U­ri­ya wa­se­hla­la eJe­ru­sa­le­ma nga­lo­lo­su­ku la­ngo­su­ku olu­la­nde­la­yo.

13 UDa­vi­da wa­se­mbi­za uku­thi adle ana­the pha­mbi kwa­khe, wa­mda­ki­sam; nja­lo ku­si­hlwa wa­phu­ma uku­ya­la­la embhe­de­ni wa­khe ka­nye le­nce­ku ze­nko­si ya­khe, ko­dwa ke­hle­la­nga endli­ni ya­khe.

14 Kwa­se­ku­si­thi eku­se­ni uDa­vi­da wa­bha­le­la uJo­wa­bi incwa­di, wayi­thu­me­la nge­sa­ndla si­kaU­ri­ya.

15 Wa­se­bha­la encwa­di­ni esi­thi: Mi­sa­ni uU­ri­ya pha­mbi­li eqo­nde­ne lo­ku­lwa oku­tshi­sa­yo ka­khu­lu, be­se­li­hle­hle­la nyo­va­ne li­su­ka ku­ye, uku­ze atsha­ywe afen.

16 Kwa­se­ku­si­thi la­pho uJo­wa­bi ese­wu­kha­nge­li­si­si­le umu­zi, wa­mi­sa uU­ri­ya enda­we­ni azi uku­thi ku­la­ma­qha­we kho­na.

17 Ama­do­da omu­zi ase­phu­ma alwa lo­Jo­wa­bi; kwa­wa aba­nye ba­ba­ntu, be­nce­ku zi­ka­Da­vi­da; wa­fa la­ye uU­ri­ya umHe­thi.

18 UJo­wa­bi wa­se­thu­ma wa­mbi­ke­la uDa­vi­da zo­nke inda­ba ze­mpi;

19 wa­si­la­ya isi­thu­nywa esi­thi: La­pho usu­qe­di­le uku­yi­bi­ke­la inko­si zo­nke izi­nda­ba ze­mpi,

20 ku­za­ku­thi-ke uba ula­ka lwe­nko­si lu­vu­ka, isi­thi ku­we: Be­li­so­nde­le­la­ni ka­nga­ka emzi­ni uku­lwa? Be­li­nga­zi yi­ni uku­thi be­be­za­ci­ba be­se­mdu­li­ni?

21 Ngu­ba­ni owa­tsha­ya uA­bhi­me­le­ki indo­da­na ka­Je­ru­be­she­thio? Angi­thi owe­si­fa­za­na wa­mwi­se­la ngo­ce­zu lwe­li­tshe lo­ku­cho­la ephe­zu ko­mdu­li, wa­ze wa­fa eThe­be­zi? Li­so­nde­le­le­ni edu­ze lo­mdu­li? Ubu­su­si­thi: Ince­ku ya­kho uU­ri­ya umHe­thi la­ye ufi­le.

22 Sa­se­si­ha­mba isi­thu­nywa, sa­fi­ka sa­mbi­ke­la uDa­vi­da ko­nke uJo­wa­bi aye­si­thu­me kho­na.

23 Isi­thu­nywa sa­se­si­si­thi ku­Da­vi­da: Isi­bi­li, aba­ntu ba­se­hlu­la, ba­si­phu­me­la ega­nge­ni; ko­dwa sa­ba phe­zu kwa­bo kwa­ze kwa­ba se­mnya­ngo we­sa­ngo.

24 Aba­tsho­ki ba­se­be­tsho­ka ezi­nce­kwi­ni za­kho be­phe­zu ko­mdu­li; zi­fi­le lezi­nye ze­nce­ku ze­nko­si; le­nce­ku ya­kho uU­ri­ya umHe­thi ifi­le la­yo.

25 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­so isi­thu­nywa: Uza­ku­tsho nja­lo ku­Jo­wa­bi uthi: Le into ka­yi­nga­bi­mbi eme­hlwe­ni akho, ngo­ba inke­mba idla omu­nye nje­ngo­mu­nye; qi­ni­sa impi ya­kho ime­la­ne lo­mu­zi, uwu­chi­the; ubu­su­mqi­ni­sa.

26 La­pho umkaU­ri­ya ese­zwi­le uku­thi uU­ri­ya indo­da ya­khe ufi­le, wa­yi­li­le­la indo­da ya­khe.

27 Se­kwe­dlu­li­le uku­li­la, uDa­vi­da wa­thu­ma, wa­mle­tha endli­ni ya­khe; wa­se­si­ba ngu­mka­khe, wa­mza­le­la indo­da­na. Ko­dwa le­yo­nto uDa­vi­da aye­nza­yo ya­yi­mbi eme­hlwe­ni eNko­sip.

UNa­tha­ni ukhu­za uDa­vi­da

12INko­si ya­si­thu­ma uNa­tha­ni ku­Da­vi­daa. Wa­se­fi­ka ku­ye wa­thi ku­ye: Kwa­ku­kho­na ama­do­da ama­bi­li emzi­ni owo­dwa; enye ino­thi­le, le­nye ingu­mya­nga.

2 Eno­thi­le­yo ya­yi­le­zi­mvu le­nko­mo ezi­ne­ngi ka­khu­lu.

3 Ko­dwa engu­mya­nga ya­yi­nge­la­lu­tho nga­pha­ndle kwe­wu­ndlu eli­nci­nya­ne eli­lo­dwa eli­si­ka­zi eya­yi­li­the­ngi­le, ya­lo­ndla; la­khu­la la­yo, nja­lo la­ba­ntwa­na ba­yo nda­wo­nye. La­dla oko­ce­zu lwa­yo, la­na­tha okwe­nke­zo ya­yo; la­la­la esi­fu­be­ni sa­yo, la­li­nje­nge­ndo­da­ka­zi ki­yo.

4 Kwa­se­ku­fi­ka isi­ha­mbi endo­de­ni eno­thi­le­yo; ya­si­ye­ke­la uku­tha­tha ezi­mvi­ni za­yo le­nko­me­ni za­yo uku­lu­ngi­se­la isi­ha­mbi esa­si­fi­ke ki­yo, ko­dwa ya­tha­tha iwu­ndlu eli­si­ka­zi le­ndo­da engu­mya­nga, ya­li­lu­ngi­se­la umu­ntu owa­ye­fi­ke ki­yob.

5 Ula­ka lu­ka­Da­vi­da lwa­se­lu­vu­the­la lo­wo­mu­ntu ka­khu­lu, wa­thi ku­Na­tha­ni: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va, isi­bi­li umu­ntu owe­nze lo­kho uyi­ndo­da­na yo­ku­fac.

6 Nja­lo uza­li­bu­yi­se­la iwu­ndlu eli­si­ka­zi li­phi­ndwe ka­ne, nge­nxa yo­ku­thi enze le into la­nge­nxa yo­ku­thi enga­ba­nga lo­zwe­lod.

7 UNa­tha­ni wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Ngu­we lo­wo­mu­ntu! Itsho nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Nga­ku­gco­ba wa­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li, nga­ku­khu­lu­la esa­ndle­ni si­ka­Sa­wu­lie.

8 Nga­ku­ni­ka indlu ye­nko­si ya­kho la­ba­fa­zi be­nko­si ya­kho esi­fu­be­ni sa­kho, nga­ku­ni­ka indlu kaI­sra­ye­li le­ka­Ju­da; uba-ke be­ku­ku­nci­nya­ne, be­ngi­nga­kwe­nge­ze­le­la oku­nje lo­ku­njef.

9 Ude­le­le­le­ni ili­zwi le­Nko­si uku­thi we­nze oku­bi eme­hlwe­ni ayog? U-U­ri­ya umHe­thi umtsha­yi­le nge­nke­mba, lo­mka­khe wa­mtha­tha wa­ba ngu­mka­kho, la­ye umbu­le­le nge­nke­mba ya­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nih.

10 Nga­kho-ke inke­mba ka­yi­yi­ku­su­ka endli­ni ya­kho ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, nge­nxa yo­ku­thi ungi­de­le­le, wa­tha­tha umkaU­ri­ya umHe­thi uku­thi abe ngu­mka­khoi.

11 Itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, ngi­za­ku­vu­se­la oku­bi ku­ve­la endli­ni ya­kho, ngi­tha­the omka­kho pha­mbi kwa­me­hlo akho, ngi­ba­ni­ke uma­khe­lwa­ne wa­kho, ala­le la­bo­mka­kho pha­mbi kwa­le­li­la­ngaj.

12 Ngo­ba we­na wa­kwe­nza ensi­tha, ko­dwa mi­na ngi­za­kwe­nza le into pha­mbi ku­kaI­sra­ye­li wo­nke la­pha­mbi kwe­la­nga.

13 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­Na­tha­nik: Ngo­ni­le eNko­si­nil. UNa­tha­ni wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Le­Nko­si isu­si­le iso­no sa­kho; ka­wu­yi­ku­fam.

14 Lo­ba ku­nja­lo, ngo­ba we­nze izi­tha ze­Nko­si zi­de­le­le lo­ku­de­le­la nga­li­nda­ba, la­ye umntwa­na oza­le­lwe we­na uza­ku­fa lo­ku­fan.

15 UNa­tha­ni wa­se­si­ya endli­ni ya­khe. INko­si ya­si­mtsha­ya umntwa­na umkaU­ri­ya amza­le­la uDa­vi­da, wa­gu­la ka­khu­lu.

16 Nga­kho uDa­vi­da wa­mnce­nge­la umntwa­na ku­Nku­lu­nku­lu; uDa­vi­da wa­se­zi­la izi­lo lo­ku­dla, wa­nge­na, wa­la­la emhla­ba­thi­ni ubu­su­ku bo­nkeo.

17 Aba­da­la be­ndlu ya­khe ba­se­be­su­ku­ma ba­ya ku­ye uku­mvu­sa emhla­ba­thi­ni; ko­dwa ka­fu­na­nga, fu­thi ka­dla­nga uku­dla la­bo.

18 Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa umntwa­na wa­fa. Izi­nce­ku zi­ka­Da­vi­da za­se­zi­se­sa­ba uku­mtshe­la uku­thi umntwa­na ufi­le; ngo­ba za­thi: Kha­nge­la, umntwa­na esa­phi­la sa­khu­lu­ma la­ye, ka­la­le­la­nga ili­zwi le­thu; pho, si­nga­mtshe­la nja­ni uku­thi umntwa­na ufi­le? Angazi­li­ma­za.

19 Ko­dwa uDa­vi­da ebo­na uku­thi ince­ku za­khe zi­ya­nye­nye­ze­la­na, uDa­vi­da wa­qe­di­si­sa uku­thi umntwa­na use­fi­le; nga­kho uDa­vi­da wa­thi ezi­nce­kwi­ni za­khe: Umntwa­na use­fi­le yi­ni? Za­se­zi­si­thi: Use­fi­le.

20 UDa­vi­da wa­se­vu­ka emhla­ba­thi­ni, wa­ge­za, wa­gco­ba, wa­ntshi­ntsha izi­gqo­ko za­khe, wa­nge­na endli­ni ye­Nko­sip, wa­kho­nzaq; wa­se­si­ya endli­ni ya­khe, wa­ce­la, ba­be­ka uku­dla pha­mbi kwa­khe, wa­dla.

21 Ince­ku za­khe za­se­zi­si­thi ku­ye: Iyi­ni le into oye­nzi­le­yo? Nge­nxa yo­mntwa­na ophi­la­yo uzi­le uku­dla wa­kha­la inye­mbe­zi; ko­dwa la­pho umntwa­na ese­fi­le, uvu­ki­le wa­dla isi­nkwa.

22 Wa­se­si­thi: Umntwa­na esa­phi­la, ngi­zi­le uku­dla, nga­kha­la inye­mbe­zi, ngo­ba nga­thi: Ngu­ba­ni owa­zi­yo iNko­si inga­ngi­ha­wu­ke­la uku­thi umntwa­na aphi­le.

23 Ko­dwa kha­the­si use­fi­le, ngi­za­zi­le­la­ni? Ngi­la­kho uku­mbu­yi­sa yi­ni fu­thir? Ngi­za­ku­ya ku­ye, ko­dwa ye­na ka­yi­ku­bu­ye­la ki­mis.

24 UDa­vi­da wa­se­mdu­du­za uBa­thi­she­ba umka­khe, wa­nge­na ku­ye, wa­la­la la­ye; wa­za­la indo­da­nat, wa­bi­za ibi­zo la­yo wa­thi ngu­So­lo­mo­ni. UJe­ho­va wa­se­mtha­ndau.

25 Wa­se­thu­ma nge­sa­ndla si­ka­Na­tha­ni umpro­fe­thi, wa­bi­za ibi­zo la­yo wa­thi ngu­Je­di­di­ya, nge­nxa ka­Je­ho­va.

UDa­vi­da unqo­ba iRa­ba

26 UJo­wa­bi wa­lwa-kev le­Ra­ba eya­ba­ntwa­na ba­koA­mo­niw, wa­thu­mba umu­zi wo­bu­kho­si.

27 UJo­wa­bi wa­se­thu­ma izi­thu­nywa ku­Da­vi­da wa­thi: Ngi­lwe le­Ra­ba, nja­lo nga­thu­mba umu­zi wa­ma­nzi.

28 Nga­kho-ke bu­tha­ni­sa aba­ntu aba­se­le­yo, umi­se inka­mba ma­qo­nda­na lo­mu­zi, uwu­thu­mbe, hle­zi mi­na ngi­wu­thu­mbe umu­zi, le­bi­zo la­mi li­bi­zwe phe­zu kwa­wo.

29 UDa­vi­da wa­se­bu­tha­ni­sa bo­nke aba­ntu, wa­ya eRa­ba, wa­lwa la­yo, wa­yi­thu­mba.

30 Wa­se­tha­tha umqhe­le we­nko­si ekha­nda la­khe, osi­si­ndo sa­wo sa­si­li­tha­le­nta le­go­li­de le­li­tshe eli­li­gu­gu, wa­ba se­kha­nda li­ka­Da­vi­dax. Wa­se­khi­pha impa­ngo yo­mu­zi ene­ngi ka­khu­lu.

31 Wa­khu­pha la­ba­ntu aba­be­pha­ka­thi kwa­wo, wa­ba­be­kay ema­sa­he­ni, le­zi­kha­li­ni ezi­ci­ji­le­yo ze­nsi­mbi, le­ma­hlo­ke­ni ensi­mbiz, wa­ba­dlu­li­sa ema­ho­ndwe­ni ezi­ti­na; we­nza nja­lo ku­yo yo­nke imi­zi ya­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni. UDa­vi­da la­bo bo­nke aba­ntu ba­se­be­bu­ye­la eJe­ru­sa­le­maa.

UA­mno­ni lo­Ta­ma­ri

13Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­lo­kho uA­bi­sa­lo­mu indo­da­na ka­Da­vi­da wa­ye­lo­da­de­wa­bo omu­hlea, obi­zo la­khe la­li­ngu­Ta­ma­rib; uA­mno­ni indo­da­na ka­Da­vi­da wa­se­mtha­nda.

2 UA­mno­ni wa­se­hlu­phe­ka ka­khu­lu wa­ze wa­gu­la nge­nxa ka­Ta­ma­ri uda­de­wa­bo; ngo­ba wa­ye­yi­nto­mbi emsu­lwa, kwa­se­ku­si­ba nzi­ma eme­hlwe­ni kaA­mno­ni ukwe­nza ulu­tho ku­ye.

3 Ko­dwa uA­mno­ni wa­ye­lo­mnga­ne, obi­zo la­khe la­li­ngu­Jo­na­da­bi indo­da­na ka­Shi­me­ya umfo­wa­bo ka­Da­vi­da; nja­lo uJo­na­da­bi wa­ye­ngu­mu­ntu olo­bu­qi­li ka­khu­lu.

4 Wa­se­si­thi ku­ye: Ku­nga­ni we­na, indo­da­na ye­nko­si, uca­ka ka­nga­ka uku­sa ngo­ku­sa? Unge­ngi­tshe­le yi­ni? UA­mno­ni wa­se­si­thi ku­ye: Ngi­ya­mtha­nda uTa­ma­ri uda­de­wa­bo kaA­bi­sa­lo­mu umfo­we­thu.

5 UJo­na­da­bi wa­se­si­thi ku­ye: La­la embhe­de­ni wa­kho, uzi­tsha­ye ogu­la­yo; la­pho uyi­hlo efi­ka uku­ku­bo­na, uza­ku­thi ku­ye: Ake ku­ze uTa­ma­ri uda­de­we­thu, angi­ni­ke uku­dla, aku­lu­ngi­se uku­dla pha­mbi kwa­me­hlo ami, uku­ze ngi­ku­bo­ne, ngi­dle esa­ndle­ni sa­khe.

6 Wa­se­la­la pha­nsi uA­mno­ni, wa­zi­tsha­ya ogu­la­yo; la­pho inko­si ifi­ka uku­za­mbo­na, uA­mno­ni wa­thi enko­si­ni: Ake ku­ze uTa­ma­ri uda­de­we­thu, enze ama­qe­be­le­ngwa­na ama­bi­li pha­mbi kwa­me­hlo ami uku­thi ngi­dle esa­ndle­ni sa­khec.

7 UDa­vi­da wa­se­thu­me­la endli­ni ku­Ta­ma­ri esi­thi: Ya­na kha­the­si endli­ni yo­mfo­we­nu uA­mno­ni, ume­nze­le uku­dla.

8 Nga­kho uTa­ma­ri wa­ya endli­ni kaA­mno­ni umfo­wa­bo, owa­ye­le­le pha­nsi. Wa­tha­tha inhla­ma, wa­yi­xo­va, we­nza ama­qe­be­le­ngwa­na pha­mbi kwa­me­hlo akhe, wa­phe­ka ama­qe­be­le­ngwa­na.

9 Wa­se­tha­tha ipa­ni, wawa­thu­lu­la pha­mbi kwa­khe, ko­dwa wa­la uku­dla; uA­mno­ni wa­se­si­thi: Khu­pha wo­nke umu­ntu ki­mi. Ba­se­be­phu­ma, wo­nke umu­ntu ku­yed.

10 UA­mno­ni wa­se­si­thi ku­Ta­ma­ri: Le­tha uku­dla eka­me­lwe­ni uku­ze ngi­dle esa­ndle­ni sa­kho. UTa­ma­ri wa­se­tha­tha ama­qe­be­le­ngwa­na aye­we­nzi­le, wa­wa­nge­ni­sa eka­me­lwe­ni kuA­mno­ni umne­wa­bo.

11 La­pho ewa­so­nde­za ku­ye uku­thi adle, wa­mba­mba, wa­thi ku­ye: Wo­za ula­le la­mi, da­de­we­thu.

12 Wa­se­si­thi ku­ye: Ha­tshi mne­we­thu, unga­ngi­bhi­nyi, ngo­ba oku­nje ka­kwe­nzi­wa koI­sra­ye­lie, unge­nzi lo­bu­bu­wu­laf.

13 Mi­na-ke ngi­nga­li­sa nga­phi ihla­zo la­mi? La­we uza­ku­ba nje­ngo­mu­nye we­zi­phu­ku­phu­ku koI­sra­ye­lig. Nga­lo­kho-ke, ake ukhu­lu­me le­nko­si, ngo­ba ka­yi­yi­ku­ngi­go­dla ku­we.

14 Ko­dwa ka­fu­na­nga uku­la­le­la ili­zwi la­khe; ko­dwa ela­ma­ndla ku­la­ye, wa­mbhi­nya wa­la­la la­yeh.

15 UA­mno­ni wa­se­mzo­nda nge­nzo­ndo enku­lu ka­khu­lu; ngo­ba inzo­ndo amzo­nda nga­yo ya­yi­nku­lu ku­lo­tha­ndo aye­mtha­nde nga­lo. UA­mno­ni wa­se­si­thi ku­ye: Vu­ka uha­mbe.

16 Ye­na wa­se­si­thi ku­ye: Ka­ku­la­zi­za­tho; lo­bu­bu­bi bo­ku­ngi­xo­tsha bu­khu­lu okwe­dlu­la obu­nye obe­nze ki­mi. Ko­dwa ka­fu­na­nga uku­mla­le­lai.

17 Wa­se­bi­za ince­ku ya­khe eya­yi­se­be­nza ku­ye, wa­thi: Umkhu­phe­le pha­ndle lo kha­the­si asu­ke ki­mi, unxi­be umnya­ngo emva kwa­khej.

18 Nja­lo wa­ye­gqo­ke isi­gqo­ko esi­le­mi­ba­la­ba­la, ngo­ba ama­do­da­ka­zi enko­si ayi­zi­nto­mbi ezi­msu­lwa aye­gqo­ka izi­gqo­ko ezi­nja­lok. Ince­ku ya­si­mkhu­phe­la pha­ndle, ya­nxi­ba umnya­ngo emva kwa­khel.

19 UTa­ma­ri wa­se­zi­the­la ngo­mlo­tha ekha­nda, wa­da­bu­la isi­gqo­ko sa­khe esi­le­mi­ba­la­ba­la aye­si­gqo­ki­lem, wa­thwa­la imi­kho­no ekha­nda1, wa­ha­mba, eha­mba ekha­lan.

20 UA­bi­sa­lo­mu umne­wa­bo wa­se­si­thi ku­ye: UA­mi­no­ni umne­we­nu ka­de ela­we yi­ni? Nga­kho-ke, thu­la, da­de­we­thu, ungu­mne­we­nu; unga­be­ki inhli­zi­yo ya­kho ku­li­nda­ba. Nga­kho uTa­ma­ri wa­hla­la eye­dwa endli­ni kaA­bi­sa­lo­mu umne­wa­bo.

21 Inko­si uDa­vi­da isi­zwi­le zo­nke le­zi­zi­nto ya­thu­ku­the­la ka­khu­lu.

22 UA­bi­sa­lo­mu ka­khu­lu­ma­nga loA­mno­ni oku­hle ku­mbe oku­bi, ngo­ba uA­bi­sa­lo­mu wa­mzo­nda uA­mno­ni, nge­nxa yo­ku­thi wa­ye­bhi­nye uTa­ma­ri uda­de­wa­boo.

UA­bi­sa­lo­mu ubu­la­la uA­mno­ni, abe­se­ba­le­ka

23 Kwa­se­ku­si­thi emva kwe­mi­nya­ka emi­bi­li ephe­le­le­yo uA­bi­sa­lo­mu wa­ye­la­ba­gu­ndi be­zi­mvu eBha­li-Ha­zo­ri eli­se­ce­le­ni kweE­fra­yi­mip; uA­bi­sa­lo­mu wa­se­nxu­sa wo­nke ama­do­da­na enko­si.

24 UA­bi­sa­lo­mu wa­se­si­za enko­si­ni wa­thi: Kha­nge­la kha­the­si, ince­ku ya­kho ila­ba­gu­ndi; inko­si ake iha­mbe le­nce­ku za­yo le­nce­ku ya­kho.

25 Ko­dwa inko­si ya­thi kuA­bi­sa­lo­mu: Ha­tshi, ndo­da­na ya­mi, ake si­nga­ha­mbi so­nke, hle­zi si­be ngu­mthwa­lo ku­we. Wa­yi­ba­mba nga­ma­ndla ko­dwa ka­yi­vu­ma­nga uku­ha­mba, ko­dwa ya­mbu­si­saq.

26 UA­bi­sa­lo­mu wa­se­si­thi: Uba ku­nge­nja­lo, ake aha­mbe la­thi uA­mno­ni umfo­we­thu. Inko­si ya­si­si­thi ku­ye: Uza­ha­mbe­la­ni la­we?

27 UA­bi­sa­lo­mu ese­yi­ci­nde­ze­le, ya­ba­ye­ke­la oA­mno­ni la­wo wo­nke ama­do­da­na enko­si aha­mba la­ye.

28 UA­bi­sa­lo­mu wa­se­la­ya ince­ku za­khe esi­thi: Kha­nge­la­ni-ke, nxa inhli­zi­yo kaA­mno­ni isi­tho­ko­za nge­wa­yi­ni, la­pho ngi­si­thi ki­ni: Tsha­ya­ni uA­mno­ni, be­se­li­mbu­la­la; li­nge­sa­bi; angi­thi ngo­ba mi­na ngi­li­la­yi­le? Qi­na­ni, li­be nga­ma­qha­wer.

29 Izi­nce­ku zi­kaA­bi­sa­lo­mu za­se­zi­se­nza kuA­mno­ni nje­ngo­ku­la­ya ku­kaA­bi­sa­lo­mu. Ama­do­da­na wo­nke enko­si ase­su­ku­ma, aga­da, ngu­lo­wo la­lo­wo imbo­ngo­lo ya­khe, aba­le­ka.

30 Kwa­se­ku­si­thi be­se­se­ndle­le­ni, kwa­fi­ka umbi­ko ku­Da­vi­da usi­thi: UA­bi­sa­lo­mu utsha­ye wo­nke ama­do­da­na enko­si, ka­ku­sa­la­nga le­yo­dwa ya­wo.

31 Inko­si ya­si­su­ku­ma ya­da­bu­la izi­gqo­ko za­yos, ya­la­la emhla­ba­thi­nit; la­zo zo­nke ince­ku za­yo za­zi­mi izi­gqo­ko zi­da­tshu­li­we.

32 UJo­na­da­bi indo­da­na ka­Shi­me­ya, umfo­wa­bo ka­Da­vi­da, wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Inko­si ya­mi ka­yi­nga­thi ba­bu­le­le wo­nke ama­ja­ha, ama­do­da­na enko­si, ngo­ba nguA­mno­ni ye­dwa ofi­le­yo; ngo­ba ngo­mlo­mo kaA­bi­sa­lo­mu kwa­nqu­nywa ku­su­ke­la osu­kwi­ni abhi­nya nga­lo uda­de­wa­bo uTa­ma­riu.

33 Nga­kho-ke inko­si ya­mi, inko­si, ka­yi­nga­yi­be­ki inda­ba enhli­zi­ywe­ni ya­yo, uku­thi wo­nke ama­do­da­na enko­si afi­le, ngo­ba nguA­mno­ni ye­dwa ofi­le­yov.

34 Ko­dwa uA­bi­sa­lo­mu wa­ba­le­kaw. Ija­ha eli­li­nda­yo la­se­li­pha­ka­mi­sa ame­hlo alo, la­bo­na, kha­nge­la-ke, aba­ntu aba­ne­ngi ba­be­si­za nge­ndle­la emva kwa­lo ehla­ngo­thi­ni lwe­nta­ba.

35 UJo­na­da­bi wa­se­si­thi enko­si­ni: Kha­nge­la, ama­do­da­na enko­si aye­za; nje­ngo­kwe­li­zwi le­nce­ku ya­kho, ku­nja­lo.

36 Kwa­se­ku­si­thi eku­qe­de­ni kwa­khe uku­khu­lu­ma, kha­nge­la, afi­ka ama­do­da­na enko­si, apha­ka­mi­sa ili­zwi la­wo, akha­la inye­mbe­zi; le­nko­si la­yo la­zo zo­nke ince­ku za­yo ba­kha­la inye­mbe­zi ngo­ku­kha­la oku­khu­lu­ka­zi.

37 Ko­dwa uA­bi­sa­lo­mu wa­ba­le­ka wa­ya ku­Ta­li­ma­yi indo­da­na kaA­mi­hu­di inko­si ye­Ge­shu­rix. UDa­vi­da wa­se­li­le­la indo­da­na ya­khe insu­ku zo­nke.

38 Wa­ba­le­ka-ke uA­bi­sa­lo­mu, wa­ya eGe­shu­ri, wa­ba la­pho imi­nya­ka emi­tha­thuy.

39Inhli­zi­yo ka­Da­vi­da inko­si ya­si­kha­nu­ka ka­khu­lu uku­phu­ma iye kuA­bi­sa­lo­mu, ngo­ba wa­ye­se­du­du­ze­ki­le ngoA­mno­ni uku­thi ufi­lez.

UJo­wa­bi we­nza ice­bo lo­ku­bu­yi­sa uA­bi­sa­lo­mu

14UJo­wa­bi indo­da­na ka­Ze­ru­ya wa­se­na­nze­le­la uku­thi inhli­zi­yo ye­nko­si ikuA­bi­sa­lo­mua.

2 UJo­wa­bi wa­se­thu­me­la eThe­kho­wab uku­thi ala­nde kho­na owe­si­fa­za­na ohla­ka­ni­phi­le­yo, wa­thi ku­ye: Ake uzi­tsha­ye oli­la­yo, ake ugqo­ke izi­gqo­ko zo­ku­li­la, unga­zi­gco­bi nga­ma­fu­tha, ko­dwa ube nje­ngo­we­si­fa­za­na ose­li­le­le ofi­le­yo insu­ku ezi­ne­ngic.

3 Unge­ne enko­si­ni, ukhu­lu­me ku­yo nga­li­ndle­la. UJo­wa­bi wa­se­fa­ka ama­zwi emlo­nye­ni wa­khed.

4 La­pho owe­si­fa­za­na umThe­kho­wa ekhu­lu­ma enko­si­ni, wa­thi mbo ngo­bu­so ba­khe emhla­ba­thi­ni, wa­kho­tha­ma, wa­thi: Si­za, nko­sie!

5 Inko­si ya­si­si­thi ku­ye: Ula­ni? Ye­na wa­se­si­thi: Si­bi­lif, ngi­ngu­mfa­zi ongu­mfe­lo­ka­zi, le­ndo­da ya­mi ya­fa.

6 Nja­lo ince­ku­ka­zi ya­kho ya­yi­la­ma­do­da­na ama­bi­li, alwa wo­ma­bi­li ega­nge­ni; kwa­ku­nge­la­mla­mu­li pha­ka­thi kwa­wo; enye ya­si­tsha­ya enye, ya­yi­bu­la­lag.

7 Kha­nge­la-ke, use­ndo lo­nke se­lu­vu­ke­le ince­ku­ka­zi ya­kho, ba­thi: Ni­ke­la lo­wo owa­tsha­ya umfo­wa­bo wa­mbu­la­la, uku­thi si­mbu­la­le nge­nxa ye­mpi­lo yo­mfo­wa­bo ambu­la­la­yoh, si­chi­the le­ndla­li­fa. Nga­lo­kho ba­ci­tshe ila­hle la­mi eli­se­le­yoi, uku­ze ba­nga­tshi­ye­li indo­da ya­mi ibi­zo le­nsa­li ebu­swe­ni bo­mhla­baj.

8 Inko­si ya­si­si­thi ko­we­si­fa­za­na: Ya­na endli­ni ya­kho; mi­na-ke ngi­za­la­ya nga­we.

9 Owe­si­fa­za­na umThe­kho­wa wa­se­si­thi enko­si­ni: Nko­si ya­mi, nko­si, ica­la ka­li­be phe­zu kwa­mi la­phe­zu kwe­ndlu ka­ba­bak; ko­dwa inko­si le­si­hla­lo sa­yo so­bu­kho­si ku­be msu­lwal.

10 Inko­si ya­si­si­thi: Okhu­lu­ma ulu­tho ku­we, umle­the ki­mi, nja­lo ka­yi­ku­phi­nda aku­thi­nte fu­thi.

11 Wa­se­si­thi: Inko­si ake ikhu­mbu­le iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­yo uku­thi umphi­ndi­se­li we­ga­zi anga­be esa­chi­tha, hle­zi ba­chi­the indo­da­na ya­mim. Ya­si­si­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­van, ka­ku­yi­ku­we­la emhla­ba­thi­ni olu­lo­dwa unwe­le lwe­ndo­da­na ya­khoo.

12 Owe­si­fa­za­na wa­se­si­thi: Ince­ku­ka­zi ya­kho ake ikhu­lu­me ili­zwi enko­si­ni ya­mi inko­si. Ya­si­si­thi: Khu­lu­ma.

13 Owe­si­fa­za­na wa­se­si­thi: Pho, una­ka­ne­le­ni oku­nje nga­ba­ntu ba­ka­Nku­lu­nku­lup? Ngo­ku­khu­lu­ma li­nda­ba inko­si inje­ngo­le­ca­la, ngo­ku­thi inko­si ka­yi­bu­yi­sa­nga oxo­tshi­we­yo wa­yoq.

14 Ngo­ba ku­me­le si­fe, si­nje­nga­ma­nzi achi­the­ke­le emhla­ba­thi­ni anga­bu­thwa­ngar; ko­dwa uNku­lu­nku­lu ka­yi­ku­su­sa impi­lo, ko­dwa uza­ca­ba­nga ama­ce­bo uku­thi anga­la­hli ku­ye oxo­tshi­we­yos.

15 Nga­kho-ke, nje­ngo­ba ngi­zi­le uku­khu­lu­ma li­nto enko­si­ni, inko­si ya­mi, ku­ngo­ba aba­ntu ba­nge­sa­bi­si­le; ince­ku­ka­zi ya­kho ya­si­si­thi: Kha­the­si ngi­za­khu­lu­ma le­nko­si; mhla­wu­mbe inko­si iza­kwe­nza ili­zwi le­nce­ku­ka­zi ya­yo.

16 Ngo­ba inko­si iza­ku­zwa, uku­khu­lu­la ince­ku­ka­zi ya­yo esa­ndle­ni so­mu­ntu ofu­na uku­chi­tha mi­na ka­nye le­ndo­da­na ya­mi eli­fe­ni li­ka­Nku­lu­nku­lut.

17 Ince­ku­ka­zi ya­kho ya­si­si­thi: Aku­thi ili­zwi le­nko­si ya­mi, inko­si, li­be nge­lo­ku­thu­la, ngo­ba nje­nge­ngi­lo­si ka­Nku­lu­nku­lu, inja­lo inko­si ya­mi, inko­si, uku­zwa oku­bi lo­ku­hle. Nga­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ka­yi­be la­weu.

18 Inko­si ya­si­phe­ndu­la ya­thi ko­we­si­fa­za­na: Ake unga­ngi­fi­hle­li inda­ba engi­za­yi­bu­za ku­we. Owe­si­fa­za­na wa­se­si­thi: Ake ikhu­lu­me inko­si ya­mi, inko­si.

19 Inko­si ya­si­si­thi: Isa­ndla si­ka­Jo­wa­bi si­la­we yi­ni ku­kho ko­nke lo­khu? Owe­si­fa­za­na wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Ku­phi­la ko­mphe­fu­mu­lo wa­kho, nko­si ya­miv, nko­si, isi­bi­li ka­kho onga­ya nga­kwe­so­ku­ne­ne la­nga­kwe­so­kho­hlo asu­ke la­ku­yi­phi into inko­si ya­mi, inko­si, eyi­khu­lu­mi­le­yow; ngo­ba ince­ku ya­kho uJo­wa­bi, yo­na ya­ngi­la­ya, yi­yo eya­fu­nza ince­ku­ka­zi ya­kho wo­nke la­ma­zwi.

20 Ince­ku ya­kho uJo­wa­bi iye­nzi­le li­nto uku­thi iphe­ndu­le uku­ma kwe­nda­ba. Nja­lo inko­si ya­mi ihla­ka­ni­phi­le nje­nge­nhla­ka­ni­pho ye­ngi­lo­si ka­Nku­lu­nku­lu, ukwa­zi ko­nke oku­se­mhla­be­nix.

21 Inko­si ya­si­si­thi ku­Jo­wa­bi: Kha­nge­la kha­the­si, nge­nzi­le li­nda­ba; nga­kho ha­mba ubu­yi­se umfa­na uA­bi­sa­lo­mu.

22 UJo­wa­bi wa­se­si­thi mbo ngo­bu­so emhla­ba­thi­ni, wa­kho­tha­ma, wa­yi­bu­si­sa inko­si; uJo­wa­bi wa­se­si­thi: La­mu­hla ince­ku ya­kho iya­zi uku­thi ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akho, nko­si ya­mi, nko­si, ngo­ku­thi inko­si ye­nzi­le inda­ba ye­nce­ku ya­yo.

23 Wa­se­su­ka uJo­wa­bi, wa­ya eGe­shu­ri, wa­mle­tha uA­bi­sa­lo­mu eJe­ru­sa­le­may.

24 Inko­si ya­si­si­thi: Ka­phe­ndu­ke­le endli­ni ya­khe, anga­bo­ni ubu­so ba­mi. Nga­kho uA­bi­sa­lo­mu wa­phe­ndu­ke­la endli­ni ya­khe, ka­bo­na­nga ubu­so be­nko­si.

25 KoI­sra­ye­li wo­nke-ke kwa­ku­nge­la­mu­ntu onje­ngoA­bi­sa­lo­mu uku­du­nyi­swa ka­khu­lu ngo­bu­hle; kwa­ku­nge­la­si­ci ku­ye ku­su­ke­la ku­nga­pha­nsi yo­nya­wo lwa­khe ku­ze ku­fi­ke enka­nda ya­khez.

26 Nxa ephu­ca ikha­nda la­khea - ngo­ba kwa­ku­si­thi eku­phe­le­ni kwa­wo wo­nke umnya­ka ali­phu­ce, ngo­ba za­zi­nzi­ma ku­ye, nga­kho wa­li­phu­cab - wa­li­nga­ni­sa inwe­le ze­kha­nda la­khe, ama­she­ke­li anga­ma­khu­lu ama­bi­li nge­si­li­nga­ni­so se­nko­si.

27 Kwa­se­ku­za­le­lwa uA­bi­sa­lo­mu ama­do­da­na ama­tha­thu le­ndo­da­ka­zi eyo­dwa, obi­zo la­yo la­li­ngu­Ta­ma­ric; wa­ye­ngo­we­si­fa­za­na omu­hle ebu­ke­kad.

28 UA­bi­sa­lo­mu wa­se­hla­la eJe­ru­sa­le­ma imi­nya­ka emi­bi­li ephe­le­le­yo, ka­bo­na­nga ubu­so be­nko­sie.

29 UA­bi­sa­lo­mu wa­se­thu­me­la ku­Jo­wa­bi uku­thi amthu­me enko­si­ni; ko­dwa ka­vu­ma­nga uku­za ku­ye. Wa­phi­nda wa­thu­me­la ngo­kwe­si­bi­li, ko­dwa ka­vu­ma­nga uku­za.

30 Wa­se­si­thi ezi­nce­kwi­ni za­khe: Bo­na­ni, isa­be­lo si­ka­Jo­wa­bi si­se­ce­le­ni kwe­sa­mi, nja­lo ule­bha­li* la­pho; ha­mba­ni li­si­thu­nge­le ngo­mli­lo. Izi­nce­ku zi­kaA­bi­sa­lo­mu za­se­zi­thu­nge­la isa­be­lo ngo­mli­lo.

31 Wa­se­su­ka uJo­wa­bi we­za kuA­bi­sa­lo­mu endli­ni, wa­thi ku­ye: Izi­nce­ku za­kho zi­thu­nge­le­le­ni isa­be­lo esi­nge­sa­mi ngo­mli­lo?

32 UA­bi­sa­lo­mu wa­se­si­thi ku­Jo­wa­bi: Kha­nge­la, ngi­thu­me­le ku­we ngi­si­thi: Wo­za la­pha, uku­ze ngi­ku­thu­me enko­si­ni, uku­thi: Ngi­bu­ye­le­ni ngi­su­ka eGe­shu­ri? Be­ku­ku­hle ki­mi uku­thi nga­be ngi­lo­khu ngi­kho­na­le. Nga­kho-ke ka­ngi­bo­ne ubu­so be­nko­si; nja­lo uba ku­le­ca­la ki­mi, ka­yi­ngi­bu­la­lef.

33 Nga­kho uJo­wa­bi we­za enko­si­ni, wa­yi­tshe­la; isi­mbi­zi­le uA­bi­sa­lo­mu we­za enko­si­ni, wa­yi­kho­tha­me­la ngo­bu­so ba­khe emhla­ba­thi­ni, pha­mbi kwe­nko­si; inko­si ya­si­ma­nga uA­bi­sa­lo­mug.

UA­bi­sa­lo­mu uvu­ke­la uDa­vi­da

15Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­lo­khu uA­bi­sa­lo­mu wa­zi­lu­ngi­se­la izi­nqo­la la­ma­bhi­za, la­ba­ntu aba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu be­gi­ji­ma pha­mbi kwa­khea.

2 UA­bi­sa­lo­mu wa­ye­se­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu eme ece­le­ni kwe­ndle­la ye­sa­ngo; kwa­ku­si­thi wo­nke umu­ntu ole­ca­la lo­mthe­tho eli­ya enko­si­ni ukwa­hlu­le­lwa, uA­bi­sa­lo­mu ambi­ze athi: Ungo­wa­wu­phi umu­zi? La­pho esi­thi: Ince­ku ya­kho ingo­we­si­nye se­zi­zwe za­koI­sra­ye­li;

3 uA­bi­sa­lo­mu abe­se­si­thi ku­ye: Bo­na, inda­ba za­kho zi­nhle zi­lu­ngi­le, ko­dwa ka­kho owe­nko­si uku­thi aku­zwe.

4 UA­bi­sa­lo­mu abe­se­si­thi: Ku­nga­thi nga­be ngi­be­kwe uma­hlu­le­li eli­zwe­ni, uku­thi wo­nke umu­ntu ole­ca­la lo­mthe­tho lo­da­ba ange­za ki­mi, nja­lo be­ngi­za­mlu­ngi­se­lab.

5 Kwa­ku­si­thi la­pho ku­so­nde­la umu­ntu uku­mkho­tha­me­la, elu­le isa­ndla sa­khe, amba­mbe, ama­nge.

6 UA­bi­sa­lo­mu wa­se­se­nza nga­li­ndle­la kuI­sra­ye­li wo­nke, bo­na abe­za enko­si­ni ukwa­hlu­le­lwa; nga­lo­kho uA­bi­sa­lo­mu wa­thu­mba1 inhli­zi­yo ya­ma­do­da akoI­sra­ye­li.

7 Kwa­se­ku­si­thi eku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne uA­bi­sa­lo­mu wa­thi enko­si­ni: Ake ngi­ye­kho­kha isi­the­mbi­so sa­mi enga­si­the­mbi­sa eNko­si­ni eHe­bro­nic.

8 Ngo­ba ince­ku ya­kho ya­the­mbi­sa isi­the­mbi­sod ngi­sa­hla­la eGe­shu­ri eSi­ri­ya ngi­si­thi: Uba iNko­si ingi­bu­yi­se­la lo­ku­ngi­bu­yi­se­la eJe­ru­sa­le­ma, ngi­za­yi­kho­nza iNko­sie.

9 Inko­si ya­si­si­thi ku­ye: Ha­mba ngo­ku­thu­la. Wa­se­su­ku­ma wa­ya eHe­bro­nif.

10 Ko­dwa uA­bi­sa­lo­mu wa­thu­ma izi­nhlo­li ezi­zwe­ni zo­nke za­koI­sra­ye­li esi­thi: La­pho li­si­zwa uku­kha­la ko­pho­ndo, li­za­ku­thi: UA­bi­sa­lo­mu uyi­nko­si eHe­bro­ni!

11 Kwa­se­ku­ha­mba loA­bi­sa­lo­mu ama­do­da anga­ma­khu­lu ama­bi­li esu­ka eJe­ru­sa­le­ma, anxu­si­we­yog, aha­mba ebu­qo­thwe­ni ba­wo, nja­lo enga­zi lu­thoh.

12 UA­bi­sa­lo­mu wa­se­thu­me­la wa­bi­za uA­hi­tho­fe­li we­Gi­loi, ume­lu­le­ki ka­Da­vi­daj, esu­ka emzi­ni wa­khe, eGi­lok, esa­hla­ba imi­hla­tshe­lo. Nja­lo ugo­be lwa­qi­na, la­ba­ntu ba­ha­mba ba­ndal kuA­bi­sa­lo­mum.

13 Kwa­se­ku­fi­ka isi­thu­nywa ku­Da­vi­da, si­si­thi: Inhli­zi­yo ya­ba­ntu ba­koI­sra­ye­li ila­nde­la uA­bi­sa­lo­mun.

14 Wa­se­si­thi uDa­vi­da ezi­nce­kwi­ni za­khe zo­nke eza­zi­la­ye eJe­ru­sa­le­ma: Su­ku­ma­ni, si­ba­le­ke, ngo­ba ka­si­la­ku­phe­pha ebu­swe­ni bu­kaA­bi­sa­lo­muo. Pha­ngi­sa­ni uku­ha­mba, hle­zi apha­ngi­se asi­fi­ce, ase­hli­se­le2 oku­bi, atsha­ye umu­zi ngo­bu­kha­li be­nke­mba.

15 Izi­nce­ku ze­nko­si za­se­zi­si­thi enko­si­ni: Nje­nga­kho ko­nke inko­si, inko­si ya­mi, eku­khe­tha­yo, kha­nge­la, na­nzi ince­ku za­kho.

16 Ya­si­phu­ma inko­si, la­yo yo­nke indlu ya­yo iyi­la­nde­la. Inko­si ya­si­tshi­ya aba­fa­zi aba­li­tshu­mi, aba­fa­zi aba­nca­ne, uku­ze ba­li­nde indlup.

17 Ya­si­phu­ma inko­si, la­bo bo­nke aba­ntu be­yi­la­nde­la; be­ma endli­ni ekha­tsha­na.

18 La­zo zo­nke ince­ku za­yo ze­dlu­la ece­le­ni kwa­yo, nja­lo wo­nke ama­Ke­re­thiq la­wo wo­nke ama­Pe­le­thir la­wo wo­nke ama­Gi­ti, ama­do­da anga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha, eza amla­nde­la eve­la eGa­tis, edlu­la pha­mbi kwe­nko­si.

19 Inko­si ya­si­si­thi kuI­tha­yi umGi­tit: La­we uha­mbe­la­ni la­thi? Bu­ye­la uhla­le le­nko­si, ngo­ba ungo­we­zi­zwe­ni nja­lo ungu­mxo­tshwa enda­we­ni ya­khou.

20 Ufi­ke izo­lo; pho, la­mu­hla ngi­ku­zu­la­zu­li­se ngo­ku­ha­mba la­thi, nje­ngo­ba ngi­ya la­pho engi­ya kho­na? Bu­ye­la ubu­yi­se­le aba­fo­we­nu. Umu­sa le­qi­ni­so ka­ku­be la­wev.

21 Ko­dwa uI­tha­yi wa­yi­phe­ndu­la inko­si wa­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va, nja­lo ku­phi­la kwe­nko­si ya­miw, inko­si, isi­bi­li ku­le­yo­nda­wo la­pho inko­si ya­mi, inko­si, eza­ku­ba ki­yo, lo­ba ku­se­ku­fe­ni lo­ba ku­se­ku­phi­le­ni, la­la­pho iza­ku­ba kho­na ince­ku ya­kho.

22 UDa­vi­da wa­se­si­thi kuI­tha­yi: Ha­mba, ucha­phex. UI­tha­yi umGi­ti wa­se­cha­pha ka­nye la­ba­ntu ba­khe bo­nke la­ba­ntwa­nya­na aba­be­la­ye.

23 Ili­zwe lo­nke la­kha­la inye­mbe­zi nge­li­zwi eli­khu­lu, nja­lo aba­ntu bo­nke ba­cha­pha. Inko­si ya­si­cha­pha isi­fu­la iKi­dro­niy, la­ba­ntu bo­nke ba­cha­pha, nga­se­ndle­le­ni ye­nka­nga­laz.

24 Nja­lo kha­nge­la, uZa­do­ki la­ye la­wo wo­nke ama­Le­vi ela­yea, be­thwe­le umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no si­ka­Nku­lu­nku­lub, ba­wu­be­ka pha­nsi umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­luc; uA­bhi­ya­tha wa­se­se­nyu­kad, aba­ntu bo­nke ba­ze ba­phe­la uku­dlu­la be­phu­ma emzi­ni.

25 Inko­si ya­si­si­thi ku­Za­do­ki: Bu­yi­se­la umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu emzi­ni. Uba ngi­za­tho­la umu­sa eme­hlwe­ni eNko­si, iza­ngi­bu­yi­sae ingi­tshe­ngi­se wo­na ka­nye le­nda­wo ya­yo yo­ku­hla­laf.

26 Ko­dwa uba isi­tsho nja­lo, ithi: Ka­ngi­tho­ko­zi nga­weg; kha­nge­la ngila­pha, ka­ye­nze ki­mi nje­ngo­ku­hle eme­hlwe­ni ayoh.

27 Inko­si ya­si­si­thi ku­Za­do­ki umpri­sti: Ungu­mbo­ni yi­nii? Bu­ye­la emzi­ni ngo­ku­thu­la, loA­hi­ma­ha­zi indo­da­na ya­kho lo­Jo­na­tha­ni indo­da­na kaA­bhi­ya­tha, ama­do­da­na enu wo­ma­bi­li ela­nij.

28 Bo­na, ngi­za­li­nda ema­zi­bu­kwe­ni enka­nga­la, ku­ze ku­fi­ke ili­zwi eli­ve­la ki­ni lo­ku­ngi­bi­ke­lak.

29 Nga­kho uZa­do­ki loA­bhi­ya­tha ba­wu­bu­yi­se­la umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu eJe­ru­sa­le­ma, ba­hla­la kho­na.

30 UDa­vi­da wa­se­se­nyu­ka ngo­mqa­nso we­mi­hlwa­thi, ese­nyu­ka ekha­la inye­mbe­zi, embo­mbo­ze ikha­nda la­khel, wa­ha­mba enge­la­ma­nya­the­lam; la­bo bo­nke aba­ntu aba­be­la­ye ba­mbo­mbo­za, ngu­lo­wo la­lo­wo ikha­nda la­khe, be­nyu­ka, be­se­nyu­ka be­kha­la inye­mbe­zin.

31 Kwa­se­ku­bi­kwa ku­Da­vi­da kwa­thi­wa: UA­hi­tho­fe­li upha­ka­thi kwa­ba­ku­go­be loA­bi­sa­lo­mu. UDa­vi­da wa­se­si­thi: Nko­si, ake enze ice­bo li­kaA­hi­tho­fe­lio li­be yi­bu­thu­tha.

32 Kwa­se­ku­si­thi uDa­vi­da ese­fi­ke engqo­nge­ni la­pho aye­kho­nza kho­na uNku­lu­nku­lu, kha­nge­la, uHu­sha­yi umA­rki wa­mhla­nga­be­zap, ise­mba­tho sa­khe si­da­tshu­li­weq, le­nhla­ba­thi ise­kha­nda la­kher.

33 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­ye: Uba use­dlu­la la­mi, uza­ku­ba ngu­mthwa­lo ki­mis.

34 Ko­dwa uba ubu­ye­la emzi­ni uthi kuA­bi­sa­lo­mu: Ngi­za­ku­ba yi­nce­ku ya­kho, nko­sit; ka­de ngi­yi­nce­ku ka­yi­hlo, ko­dwa kha­the­si se­ngi­za­ku­ba yi­nce­ku ya­kho; kho­na uza­ngi­chi­the­la ice­bo li­kaA­hi­tho­fe­liu.

35 Nja­lo ka­ba­kho yi­ni ka­nye la­we la­pho oZa­do­ki loA­bhi­ya­tha aba­pri­sti? Nga­kho ku­za­ku­thi yo­nke inda­ba oyi­zwa­yo endli­ni ye­nko­si, uyi­tshe­le oZa­do­ki loA­bhi­ya­tha aba­pri­stiv.

36 Kha­nge­la, ku­kho­na la­pho ka­nye la­bo ama­do­da­na abo ama­bi­li, uA­hi­ma­ha­zi oka­Za­do­ki, lo­Jo­na­tha­ni okaA­bhi­ya­tha; nja­lo uza­thu­me­la nge­sa­ndla sa­bo ki­mi yo­nke into oza­yi­zwaw.

37 UHu­sha­yi umnga­ne ka­Da­vi­da wa­se­fi­ka emzi­nix, loA­bi­sa­lo­mu wa­fi­ka eJe­ru­sa­le­may.

16Kwa­thi uDa­vi­da ese­dlu­le ka­nci­nya­ne engqo­nge­nia, kha­nge­la, uZi­ba ince­ku ka­Me­fi­bo­she­thi wa­mhla­nga­be­za ela­bo­ba­bhe­mi aba­bi­li be­le­zi­hla­lob, be­thwe­le izi­nkwa ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li, la­ma­hlu­ku­zo ali­khu­lu ezi­the­lo ezo­nyi­si­we­yo ze­vi­nic, le­zi­the­lo ze­hlo­bo ezi­li­khu­lu, lo­mgo­dla we­wa­yi­nid.

2 Inko­si ya­si­si­thi ku­Zi­ba: Uthi­ni nga­le­zi­zi­nto? UZi­ba wa­se­si­thi: Oba­bhe­mi nga­be­ndlu ye­nko­si uku­thi ba­ga­de, le­zi­nkwa le­zi­the­lo ze­hlo­bo nge­za­ma­ja­ha uku­thi adlee, le­wa­yi­ni nge­la­ba­phe­le­lwa nga­ma­ndla enka­nga­la uku­thi ba­na­thef.

3 Inko­si ya­si­si­thi: Pho, inga­phi indo­da­na ye­nko­si ya­kho? UZi­ba wa­se­si­thi enko­si­ni: Kha­nge­la, uhle­zi eJe­ru­sa­le­ma, ngo­ba uthe: La­mu­hla uI­sra­ye­li uza­bu­yi­se­la ki­mi umbu­so ka­ba­bag.

4 Inko­si ya­si­si­thi ku­Zi­ba: Kha­nge­la, ngo­kwa­kho ko­nke oku­ka­Me­fi­bo­she­thi. UZi­ba wa­se­si­thi: Ngi­ya­kho­tha­ma; ka­ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akho, nko­si ya­mi, nko­si.

5 Kwa­thi inko­si uDa­vi­da ifi­ka eBa­hu­ri­mih, kha­nge­la, kwa­phu­ma kho­na umu­ntu wo­se­ndo lwe­ndlu ka­Sa­wu­li, obi­zo la­khe li­ngu­Shi­me­yi indo­da­na ka­Ge­rai; wa­phu­ma, eha­mba1 ethu­ka.

6 Wa­se­ji­ki­je­la uDa­vi­da nga­ma­tshe ka­nye le­nce­ku zo­nke ze­nko­si uDa­vi­da, la­bo bo­nke aba­ntu la­ma­qha­we wo­nke nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­khe la­nga­kwe­so­kho­hlo sa­khe.

7 Wa­se­si­tsho nja­lo uShi­me­yi eku­thu­ke­ni kwa­khe: Phu­ma, phu­ma, mu­ntu we­ga­zi, mu­ntu ka­Bhe­li­ya­lij!

8 INko­si ibu­yi­se­le phe­zu kwa­khok lo­nke iga­zi le­ndlu ka­Sa­wu­li obu­bu­sa esi­khu­ndle­ni sa­khe; iNko­si ini­ke­le umbu­so esa­ndle­ni si­kaA­bi­sa­lo­mu indo­da­na ya­kho. Kha­nge­la, use­bu­bi­ni ba­kho, ngo­ba ungu­mu­ntu ome­le iga­zil.

9 UA­bi­sha­yi indo­da­na ka­Ze­ru­ya wa­se­si­thi enko­si­ni: Li­nja efi­le­yo iyi­thu­ke­la­ni inko­si ya­mi, inko­si? Ake nge­dlu­le ngi­su­se ikha­nda la­yom.

10 Ko­dwa inko­si ya­thi: Ngi­la­ni la­nin, ma­do­da­na ka­Ze­ru­yao? Nga­kho ka­thu­ke, ngo­ba iNko­si ithe ku­ye: Thu­ka uDa­vi­da; pho, ngu­ba­ni oza­ku­thi: We­nze­le­ni nja­lo?

11 UDa­vi­da wa­se­si­thi kuA­bi­sha­yi la­ku­zo zo­nke ince­ku za­khe: Kha­nge­la, indo­da­na ya­mi, ephu­me emi­bi­li­ni ya­mi, idi­nga impi­lo ya­mi; ka­nga­ka­na­ni-ke lu­mBhe­nja­mi­ni? Mye­ke­le­ni, athu­ke, ngo­ba iNko­si ikhu­lu­mi­le ku­yep.

12 Mhla­wu­mbe iNko­siq iza­bo­na usi­zi lwa­mi, iNko­si ingi­bu­yi­se­le oku­hle esi­khu­ndle­ni so­ku­thu­ka kwa­khe la­mu­hlar.

13 UDa­vi­da la­ba­ntu ba­khe ba­se­be­ha­mba nge­ndle­la; lo­Shi­me­yi eha­mba ece­le­ni kwe­nta­ba ma­qo­nda­na la­ye, eha­mba ethu­ka, emji­ki­je­la nga­ma­tshe, emthe­la ngo­thu­li.

14 Inko­si la­bo bo­nke aba­ntu aba­be­la­yo ba­fi­ka se­be­kha­the­le; ya­si­hlu­me­le­la kho­na.

15 UA­bi­sa­lo­mu la­ba­ntu bo­nke, ama­do­da akoI­sra­ye­li, ba­se­be­fi­ka eJe­ru­sa­le­ma, loA­hi­tho­fe­li ela­yes.

16 Kwa­se­ku­si­thi la­pho uHu­sha­yi umA­rkit, umnga­ne ka­Da­vi­da, ese­fi­ke kuA­bi­sa­lo­mu, uHu­sha­yi wa­thi kuA­bi­sa­lo­mu: Ka­yi­phi­le inko­si! Ka­yi­phi­le inko­si!

17 UA­bi­sa­lo­mu wa­se­si­thi ku­Hu­sha­yi: Yi­wo umu­sa wa­kho ku­mnga­ne wa­kho yi­ni? Ku­nga­ni unga­ha­mba­nga lo­mnga­ne wa­khou?

18 UHu­sha­yi wa­se­si­thi kuA­bi­sa­lo­mu: Ha­tshi, ko­dwa lo­wo emkhe­tha­yo iNko­si, la­la­ba­ba­ntu, la­wo wo­nke ama­do­da akoI­sra­ye­li, ngi­za­ku­ba ngo­wa­khe, nja­lo ngi­hla­le la­ye.

19 Ngo­kwe­si­bi­li, mi­na ngi­za­kho­nza ba­ni? Ku­nga­bi pha­mbi ko­bu­so be­ndo­da­na ya­khe na? Nje­ngo­ba nga­kho­nza pha­mbi ku­ka­yi­hlo, ngo­ku­nja­lo ngi­za­ku­ba pha­mbi kwa­khov.

20 UA­bi­sa­lo­mu wa­se­si­thi kuA­hi­tho­fe­li: Pha­ni­ni ise­lu­le­ko se­nu uku­thi si­za­kwe­nza nja­ni?

21 UA­hi­tho­fe­li wa­se­si­thi kuA­bi­sa­lo­mu: Nge­na ku­ba­fa­zi aba­nca­ne ba­ka­yi­hlo aba­tshi­ye uku­li­nda indluw; loI­sra­ye­li wo­nke uza­ku­zwa uku­thi ule­vu­mba ku­yi­hlox; kho­na iza­ndla za­bo bo­nke aba­la­we zi­za­qi­nay.

22 Ba­se­be­me­ndla­le­la uA­bi­sa­lo­mu ithe­nte phe­zu ko­pha­hlaz; uA­bi­sa­lo­mu wa­se­nge­na ku­ba­fa­zi aba­nca­ne ba­ka­yi­se pha­mbi kwa­me­hlo kaI­sra­ye­li wo­nkea.

23 Ise­lu­le­ko si­kaA­hi­tho­fe­li ase­lu­le­ka nga­le­zo­nsu­ku sa­si­nje­ngo­mu­ntu ebu­za ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu; sa­si­nja­lo so­nke ise­lu­le­ko si­kaA­hi­tho­fe­li ku­bo bo­ba­bi­li uDa­vi­da loA­bi­sa­lo­mub.

Ise­lu­le­ko si­kaA­hi­tho­fe­li

17UA­hi­tho­fe­li wa­se­si­thi kuA­bi­sa­lo­mu: Ake ngi­khe­the ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li, ngi­su­ku­me ngi­xo­tsha­ne lo­Da­vi­da nga­lo­bu­bu­su­ku.

2 Ngi­za­me­hle­la esa­kha­the­le ebu­tha­ka­tha­ka eza­ndle­ni, ngi­me­thu­se; la­bo bo­nke aba­ntu aba­la­ye ba­za­ba­le­ka; ngi­za­tsha­ya inko­si ku­phe­laa.

3 Ngi­za­bu­yi­se­la aba­ntu bo­nke ku­we. Umu­ntu omdi­nga­yo ufa­na­na lo­ku­bu­ya kwa­bo bo­nke. Bo­nke aba­ntu ba­za­ku­ba se­ku­thu­le­ni.

4 La­le­li­li­zwi la­li­lu­ngi­le eme­hlwe­ni kaA­bi­sa­lo­mu le­me­hlwe­ni abo bo­nke aba­da­la ba­koI­sra­ye­li.

5 UA­bi­sa­lo­mu wa­se­si­thi: Bi­za­ni-ke lo­Hu­sha­yi umA­rki, si­zwe uku­thi la­ye uthi­ni ngo­mlo­mob.

6 UHu­sha­yi ese­fi­ki­le kuA­bi­sa­lo­mu, uA­bi­sa­lo­mu wa­khu­lu­ma ku­ye esi­thi: UA­hi­tho­fe­li ukhu­lu­me nga­li­ndle­la: Se­nze ili­zwi la­khe yi­ni? Uba ku­nge­nja­lo, khu­lu­ma we­na.

7 UHu­sha­yi wa­se­si­thi kuA­bi­sa­lo­mu: Ise­lu­le­ko uA­hi­tho­fe­li ase­lu­le­ki­le­yo nga­le­si­si­kha­thi ka­si­si­hle.

8 UHu­sha­yi wa­thi fu­thi: We­na uya­ma­zi uyi­hlo la­ba­ntu ba­khe uku­thi ba­nga­ma­qha­we, uku­thi ba­thu­ku­the­le enhli­zi­ywe­ni, nje­nge­bhe­re eli­tha­the­lwe imi­dlwa­ne ega­nge­nic. Fu­thi uyi­hlo yi­ndo­da ye­mpi; ka­yi­ku­la­la la­ba­ntu ebu­su­ku.

9 Kha­nge­la, kha­the­si­nje uca­tshi­le ko­mu­nye we­mi­go­di, lo­ba kwe­nye ye­zi­nda­wo. Ku­za­ku­thi la­pho aba­nye ba­bo be­wi­le eku­qa­le­ni, ku­thi lo­ba ngu­ba­ni ozwa­yo athi: Be­ku­lo­ku­bu­la­wa eba­ntwi­ni aba­la­nde­la uA­bi­sa­lo­mu.

10 Ku­thi la­ye olo­bu­qha­we, onhli­zi­yo ya­khe inje­nge­nhli­zi­yo ye­si­lwa­ne, anci­bi­li­ke lo­ku­nci­bi­li­ka; ngo­ba uI­sra­ye­li wo­nke uya­zi uku­thi uyi­hlo uli­qha­we, la­la­bo aba­la­ye ba­lo­bu­qha­wed.

11 Nga­kho ngi­ye­lu­le­ka uku­thi uI­sra­ye­li wo­nke abu­tha­ne, abu­tha­ne ku­we ku­su­ke­la ko­Da­ni ku­ze ku­fi­ke eBhe­ri­she­bhae, nga­nge­tshe­be­tshe­be eli­se­lwa­ndle ngo­bu­ne­ngif, we­na ngo­kwa­kho ubu­su­si­ya empi­ni.

12 Nga­kho si­za­me­hle­la kwe­nye ye­zi­nda­wo la­pho anga­tho­la­ka­la kho­na, si­me­hle­le nje­nga­ma­zo­lo ewe­la emhla­ba­thi­ni; nja­lo ku­nga­sa­li ku­ye le­ba­ntwi­ni bo­nke aba­la­ye lo­ye­dwa.

13 Uba-ke enge­na emzi­ni, uI­sra­ye­li wo­nke uza­le­tha ama­go­da ku­lo­wo­mu­zi, si­wu­hu­du­le­le esi­fu­le­ni, ku­nga­be ku­sa­tho­lwa la­li­tsha­na kho­nag.

14 UA­bi­sa­lo­mu la­wo wo­nke ama­do­da akoI­sra­ye­li ba­se­be­si­thi: Ise­lu­le­ko si­ka­Hu­sha­yi umA­rki si­ngco­no ku­le­se­lu­le­ko si­kaA­hi­tho­fe­li. Ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu ya­yi­la­yi­le uku­thi ku­fu­tshi­swe ise­lu­le­ko esi­hle si­kaA­hi­tho­fe­li uku­ze iNko­si ime­hli­se­le oku­bi uA­bi­sa­lo­muh.

15 UHu­sha­yi wa­se­si­thi ku­Za­do­ki la­kuA­bhi­ya­tha aba­pri­sti: UA­hi­tho­fe­li we­lu­le­ke uA­bi­sa­lo­mu la­ba­da­la ba­koI­sra­ye­li ka­nje la­ka­nje; mi­na-ke nge­lu­le­ka ka­nje la­ka­njei.

16 Nga­kho-ke thu­ma­ni ma­si­nya­ne li­tshe­le uDa­vi­da li­thi: Unga­la­li ema­gce­ke­ni enka­nga­la ku­lo­bu­bu­su­ku, fu­thi cha­pha lo­ku­cha­pha, hle­zi inko­si igi­nywe la­ba­ntu bo­nke aba­la­yoj.

17 OJo­na­tha­ni loA­hi­ma­ha­zi ba­be­mi­le-ke eE­ni­ro­ge­lik; ince­ku­ka­zi ye­za ya­ba­tshe­la, bo­na-ke ba­ha­mba ba­bi­ke­la inko­si uDa­vi­da; ngo­ba ba­be­nge­la­ku­bo­nwa be­nge­na emzi­ni.

18 Ko­dwa umfa­na othi­le wa­ba­bo­na, wa­bi­ke­la uA­bi­sa­lo­mu; ko­dwa ba­ha­mba ma­si­nya­ne bo­ba­bi­li, ba­ya­fi­ka endli­ni yo­mu­ntu eBa­hu­ri­mil, owa­ye­lo­mtho­mbo egu­me­ni la­khe; be­hle­la kho­na.

19 Owe­si­fa­za­na wa­se­tha­tha we­ndla­la isi­mbo­mbo­zo phe­zu ko­mlo­mo wo­mtho­mbom, wa­cha­ya ama­be­le agi­gi­we­yo phe­zu kwa­so; nga­kho li­nto ka­ya­zi­wa­ngan.

20 La­pho zi­fi­ka izi­nce­ku zi­kaA­bi­sa­lo­mu ko­we­si­fa­za­na endli­ni, za­thi: Ba­nga­phi oA­hi­ma­ha­zi lo­Jo­na­tha­ni? Owe­si­fa­za­na wa­se­si­thi ki­zo: Ba­cha­phe isi­fu­la sa­ma­nzi. Se­zi­di­ngi­le, zi­ngaba­tho­la­nga, za­bu­ye­la eJe­ru­sa­le­mao.

21 Kwa­se­ku­si­thi se­zi­ha­mbi­le, be­nyu­ka emtho­nje­ni ba­ya ba­yi­tshe­la inko­si uDa­vi­da, ba­thi ku­Da­vi­da: Su­ka­ni li­cha­phe ama­nzi ma­si­nya­ne, ngo­ba uA­hi­tho­fe­li we­lu­le­ke nja­lo eme­le­ne la­nip.

22 UDa­vi­da wa­se­su­ka, la­bo bo­nke aba­ntu aba­be­la­ye, ba­cha­pha iJo­da­ni; ku­ze ku­be se­ku­kha­nye­ni ko­ku­sa kwa­ku­nga­sa­la­nga lo­ye­dwa, onga­yi­cha­pha­nga iJo­da­ni.

23 La­pho uA­hi­tho­fe­li ebo­na uku­thi ise­lu­le­ko sa­khe asi­la­nde­lwa­nga, wa­bo­phe­la isi­hla­lo ku­ba­bhe­mi, wa­su­ka wa­ya endli­ni ya­khe emzi­ni wa­khe, wa­la­ya indlu ya­kheq, wa­zi­pha­nye­ka, wa­fa, wa­ngcwa­tshe­lwa engcwa­be­ni li­ka­yi­ser.

UDa­vi­da use­Ma­ha­na­yi­mi

24 UDa­vi­da wa­se­fi­ka eMa­ha­na­yi­mis; uA­bi­sa­lo­mu wa­se­cha­pha iJo­da­ni, ye­na la­ma­do­da wo­nke akoI­sra­ye­li ka­nye la­ye.

25 UA­bi­sa­lo­mu wa­ye­be­ke-ke uA­ma­sa phe­zu kwe­bu­tho esi­khu­ndle­ni si­ka­Jo­wa­bit. Nja­lo uA­ma­sa wa­ye­yi­ndo­da­na yo­mu­ntu obi­zo la­khe la­li­nguI­thi­ra umI­sra­ye­li, owa­nge­na kuA­bi­ga­li indo­da­ka­zi ka­Na­ha­shi, uda­de­wa­bo ka­Ze­ru­ya, una­ka­Jo­wa­bi.

26 Nga­kho uI­sra­ye­li loA­bi­sa­lo­mu ba­mi­sa inka­mba eli­zwe­ni le­Gi­le­ya­di.

27 Kwa­se­ku­si­thi uDa­vi­da ese­fi­ki­le eMa­ha­na­yi­mi, uSho­bi indo­da­na ka­Na­ha­shi we­Ra­ba ya­ba­ntwa­na ba­koA­mo­niu, lo­Ma­ki­ri indo­da­na kaA­mi­ye­liv we­Lo­de­ba­riw, lo­Ba­ri­zi­la­yi umGi­le­ya­di we­Ro­ge­li­mix,

28 ba­le­tha ama­ca­nsi, le­mi­ga­nu, le­ndi­wo ze­bu­mba, le­ngqo­lo­yi, le­bha­li*, le­mpu­phu, la­ma­be­le akha­nzi­ngi­we­yo, le­ndu­mba, la­ma­le­nti­li, lo­ku­nye oku­kha­nzi­ngi­we­yo,

29 le­nyo­si, la­ma­si, le­zi­mvu, le­tshi­zi ye­nko­mo, ku­se­nze­lwa uDa­vi­da la­ba­ntu aba­be­la­ye uku­ze ba­dle; ngo­ba ba­thi: Aba­ntu ba­la­mbi­le ba­di­ni­we bo­mi­ley enka­nga­laz.

Uku­fa ku­kaA­bi­sa­lo­mu

18UDa­vi­da wa­se­ba­la aba­ntu aba­be­la­ye, wa­be­ka phe­zu kwa­bo izi­ndu­na ze­zi­nku­lu­ngwa­ne le­ndu­na za­ma­khu­lu.

2 UDa­vi­da wa­se­thu­ma ingxe­nye ye­si­tha­thu ya­ba­ntu nga­pha­nsi kwe­sa­ndla si­ka­Jo­wa­bi, le­ngxe­nye ye­si­tha­thu nga­pha­nsi kwe­sa­ndla si­kaA­bi­sha­yi indo­da­na ka­Ze­ru­ya, umfo­wa­bo ka­Jo­wa­bi, le­ngxe­nye ye­si­tha­thu nga­pha­nsi kwe­sa­ndla si­kaI­tha­yi umGi­tia. Inko­si ya­si­si­thi eba­ntwi­ni: La­mi ngi­za­phu­ma lo­ku­phu­ma ka­nye la­nib.

3 Ko­dwa aba­ntu ba­thi: Ka­wu­yi­ku­phu­ma. Ngo­ba uba si­ba­le­ka lo­ku­ba­le­ka, ka­ba­yi­ku­si­na­ka; ku­mbe uba ku­si­fa ingxe­nye ye­thu, ka­ba­yi­ku­ba la­nda­ba la­thi. Ka­nti kha­the­si we­na u­li­nga­na le­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi ze­thu; nga­kho-ke ku­ngco­no uku­thi ube lu­si­zo lwe­thu use­mzi­nic.

4 Inko­si ya­si­si­thi ki­bo: Lo­kho oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni enu ngi­za­kwe­nza. Inko­si ya­si­si­ma ece­le­ni kwe­sa­ngo; bo­nke aba­ntu ba­se­be­phu­ma nga­ma­khu­lu la­nge­zi­nku­lu­ngwa­ne.

5 Inko­si ya­si­ba­la­ya oJo­wa­bi loA­bi­sha­yi loI­tha­yi, isi­thi: Li­li­pha­the ka­hle ija­ha, uA­bi­sa­lo­mu, nge­nxa ya­mi. Nja­lo bo­nke aba­ntu be­zwa la­pho inko­si ila­ya zo­nke izi­ndu­na inda­ba kaA­bi­sa­lo­mu.

6 Aba­ntu ba­se­be­phu­me­la ega­nge­ni uku­ya­ku­lwa be­me­le­ne loI­sra­ye­li; nja­lo impi ya­yi­se­gu­swi­ni la­koE­fra­yi­mid.

7 Aba­ntu ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­tsha­ywa la­pho pha­mbi kwe­nce­ku zi­ka­Da­vi­da, kwa­se­ku­si­ba kho­na uku­bu­la­la oku­khu­lu nga­lo­lo­su­ku - aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li.

8 Ngo­ba impi ya­hla­ka­ze­ka kho­na ebu­swe­ni be­li­zwe lo­nke, nja­lo igu­su la­dla aba­ntu aba­ne­ngi nga­lo­lo­su­ku okwe­dlu­la la­bo inke­mba eya­ba­dla­yo.

9 UA­bi­sa­lo­mu wa­se­hla­nga­na le­nce­ku zi­ka­Da­vi­da. Nja­lo uA­bi­sa­lo­mu wa­ye­ga­de imbo­ngo­lo; kwa­thi imbo­ngo­lo ifi­ka nga­pha­nsi kwe­nga­tsha ezi­hla­nge­ne­yo ze­si­hla­hla se-o­khi eli­khu­lu, ikha­nda la­khe la­se­li­ba­mbe­le­la esi­hla­hle­ni se-o­khi; wa­se­le­nga pha­ka­thi kwa­ma­zu­lu lo­mhla­ba, nja­lo imbo­ngo­lo enga­pha­nsi kwa­khe ye­dlu­lae.

10 Umu­ntu othi­le wa­se­bo­na, wa­tshe­la uJo­wa­bi wa­thi: Kha­nge­la, ngi­bo­ne uA­bi­sa­lo­mu ele­nga esi­hla­hle­ni se-o­khi.

11 UJo­wa­bi wa­se­si­thi ku­lo­wo­mu­ntu omtshe­la­yo: Kha­nge­la-ke, umbo­ni­le, ku­nga­ni-ke unga­mtsha­ye­la­nga emhla­ba­thi­ni kho­na­pho? Be­ngi­za­ku­ni­ka inhla­mvu ezi­li­tshu­mi ze­si­li­vaf le­bha­ntig eli­lo­dwa.

12 Ko­dwa lo­wo­mu­ntu wa­thi ku­Jo­wa­bi: Lo­ba be­ngi­nge­mu­ke­la1 eza­ndle­ni za­mi inhla­mvu ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne ze­si­li­va, be­ngi­nga­yi­kwe­lu­le­la isa­ndla sa­mi endo­da­ne­ni ye­nko­sih, ngo­ba ezi­ndle­be­ni ze­thu inko­si ya­ku­la­ya we­na loA­bi­sha­yi loI­tha­yi isi­thi: Na­nze­le­la­ni, lo­ba ngu­ba­ni, anga­thi­nti ija­ha uA­bi­sa­lo­mui.

13 Uba be­nge­nze inko­hli­so nge­mpi­lo ya­mi, ngo­ba ka­ku­la­lu­tho olu­ca­tshe­la inko­si, la­we ubu­za­zi­mi­sa ume­le­ne la­mi.

14 UJo­wa­bi wa­se­si­thi: Ka­ngi­yi­ku­li­ba­la ngo­ku­nja­lo la­we. Wa­se­tha­tha imi­kho­nto emi­tha­thu esa­ndle­ni sa­khe, wa­mgwa­za uA­bi­sa­lo­mu enhli­zi­ywe­ni esa­phi­la, pha­ka­thi kwe­si­hla­hla se-o­khi.

15 Nja­lo ama­ja­ha ali­tshu­mi aye­thwa­la izi­kha­li zi­ka­Jo­wa­bi, amzi­nge­le­ze­la amtsha­ya uA­bi­sa­lo­mu ambu­la­la.

16 UJo­wa­bi wa­se­vu­the­la upho­ndo, aba­ntu ba­se­be­bu­ya eku­xo­tsha­ne­ni loI­sra­ye­li, ngo­ba uJo­wa­bi wa­ba­mi­sa aba­ntu.

17 Ba­se­be­mtha­tha uA­bi­sa­lo­mu, ba­mpho­se­la emgo­di­ni omkhu­lu egu­swi­ni, ba­be­ka phe­zu kwa­khe inqwa­ba enku­lu ka­khu­lu ya­ma­tshej; uI­sra­ye­li wo­nke wa­se­ba­le­ka, ngu­lo­wo la­lo­wo wa­ya ethe­nte­ni la­khek.

18 UA­bi­sa­lo­mu esa­phi­la wa­ye­the­the wa­zi­mi­se­la insi­kal ese­si­go­di­ni se­nko­sim, ngo­ba wa­thi: Angi­la­ndo­da­na yo­kwe­nza uku­thi ibi­zo la­mi li­khu­nju­lwe. Wa­bi­za le­yo­nsi­ka nge­bi­zo la­khe. Ya­bi­zwa ngo­ku­thi, isi­khu­mbu­zo si­kaA­bi­sa­lo­mu, ku­ze ku­be la­mu­hlan.

19 UA­hi­ma­ha­zi indo­da­na ka­Za­do­kio wa­se­si­thi: Ake ngi­gi­ji­me, ngi­yi­bi­ke­le inko­si uku­thi iNko­si iyi­phi­ndi­se­le esa­ndle­ni se­zi­tha za­yo.

20 Ko­dwa uJo­wa­bi wa­thi ku­ye: Ka­wu­su­mbi­ki we­nda­ba la­mu­hla, ko­dwa uza­zi­bi­ka izi­nda­ba ngo­lu­nye usu­ku; la­mu­hla ka­wu­yi­ku­bi­ka izi­nda­ba, nge­nxa yo­ku­thi indo­da­na ye­nko­si ifi­le.

21 UJo­wa­bi wa­se­si­thi ku­mKhu­shi: Ha­mba uye­bi­ke­la inko­si oku­bo­ni­le­yo. UmKhu­shi wa­mkho­tha­me­la uJo­wa­bi, wa­gi­ji­map.

22 UA­hi­ma­ha­zi indo­da­na ka­Za­do­ki wa­bu­ya wa­se­phi­nda wa­thi ku­Jo­wa­bi: Lo­ba ku­nja­ni, ake ngi­gi­ji­me la­mi ngi­mla­nde­le umKhu­shi. Ko­dwa uJo­wa­bi wa­thi: Uza­gi­ji­me­la­ni, mnta­na­mi, lo­khu unge­la­mbi­ko onga­wu­le­tha?

23 Ko­dwa lo­ba ku­nja­ni, ka­ngi­gi­ji­me. Wa­se­si­thi ku­ye: Gi­ji­maq. Wa­se­gi­ji­ma uA­hi­ma­ha­zi nge­ndle­la ye­ma­gce­ke­ni, wa­mdlu­la umKhu­shir.

24 UDa­vi­da wa­ye­hle­zi-ke pha­ka­thi kwa­ma­sa­ngo wo­ma­bi­li; umli­ndi wa­se­si­ya epha­hle­ni lwe­sa­ngo emdu­li­ni, wa­pha­ka­mi­sa ame­hlo akhe, wa­bo­na, kha­nge­la-ke, umu­ntu egi­ji­ma ye­dwas.

25 Umli­ndi wa­se­me­me­za wa­tshe­la inko­si. Ya­si­si­thi inko­si: Uba eye­dwa ulo­mbi­ko emlo­nye­ni wa­khe. Wa­se­ha­mba we­za eso­nde­la.

26 Umli­ndi wa­se­bo­na omu­nye umu­ntu egi­ji­ma; umli­ndi wa­bi­za umli­ndi­sa­ngo wa­thi: Kha­nge­la, omu­nye umu­ntu ugi­ji­ma ye­dwa. Inko­si ya­si­si­thi: La­ye lo ule­tha izi­nda­ba.

27 Umli­ndi wa­se­si­thi: Ngi­bo­na uku­gi­ji­ma ko­wo­ku­qa­la ku­nje­ngo­ku­gi­ji­ma ku­kaA­hi­ma­ha­zi indo­da­na ka­Za­do­kit. Inko­si ya­si­si­thi: Lo ngu­mu­ntu olu­ngi­le­yo, uza le­nda­ba ezi­nhleu.

28 UA­hi­ma­ha­zi wa­se­me­me­za wa­thi enko­si­ni: Uku­thu­la! Wa­se­kho­tha­me­la inko­si ngo­bu­so ba­khe emhla­ba­thi­ni wa­thi: Ka­yi­bu­si­swe iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­kho, eni­ke­le aba­ntu aba­pha­ka­mi­sa isa­ndla sa­bo enko­si­ni ya­mi, inko­si.

29 Inko­si ya­si­si­thi: Ku­hle yi­ni nge­ja­ha, ngoA­bi­sa­lo­mu? UA­hi­ma­ha­zi wa­se­si­thi: Ngi­bo­ne isi­phi­thi­phi­thi esi­khu­lu la­pho uJo­wa­bi ethu­ma ince­ku ye­nko­si le­nce­ku ya­kho, ko­dwa ka­nga­za­nga uku­thi ku­yi­ni.

30 Inko­si ya­si­si­thi: Bu­ye­la ece­le­ni, ume la­pho. Wa­se­bu­ye­la ece­le­ni we­ma.

31 Kha­nge­la-ke, umKhu­shi wa­fi­ka, umKhu­shi wa­thi: Ye­mu­ke­la imi­bi­ko, nko­si ya­mi, nko­si! Ngo­ba iNko­si iku­phi­ndi­se­le la­mu­hla esa­ndle­ni sa­la­bo bo­nke aba­ku­vu­ke­la­yov.

32 Inko­si ya­si­si­thi ku­mKhu­shi: Ku­hle yi­ni nge­ja­ha, ngoA­bi­sa­lo­mu? UmKhu­shi wa­se­si­thi: Ku­nga­thi izi­tha ze­nko­si ya­mi, inko­si, la­bo bo­nke aba­ku­vu­ke­la­yo ngo­bu­bi ba­nga­ba nje­nga­le­lo­ja­haw.

33 Ya­si­kha­tha­ze­ka ka­khu­lu inko­si, ye­nyu­ke­la endli­ni ephe­zu­lu ye­sa­ngo, ya­kha­la inye­mbe­zix, isa­ha­mba ya­khu­lu­ma ka­nje: Ndo­da­na ya­mi Abi­sa­lo­mu, ndo­da­na ya­mi, ndo­da­na ya­mi, Abi­sa­lo­mu! Ku­nga­thi nga­be ku­fe mi­na enda­we­ni ya­kho, Abi­sa­lo­mu, ndo­da­na ya­mi, ndo­da­na ya­miy!

19Kwa­se­ku­bi­kwa ku­Jo­wa­bi kwa­thi­wa: Kha­nge­la, inko­si uDa­vi­da iya­kha­la inye­mbe­zi, ili­le­la uA­bi­sa­lo­mu.

2 Uku­nqo­ba nga­lo­lo­su­ku kwa­se­ku­si­ba yi­si­li­lo eba­ntwi­ni bo­nke, ngo­ba aba­ntu be­zwa nga­lo­lo­su­ku ku­thi­wa: Inko­si ida­bu­ki­le nge­nxa ye­ndo­da­na ya­yo.

3 Aba­ntu ba­se­be­nge­na ngo­ku­nye­nya emzi­ni nga­lo­lo­su­kua nje­nga­ba­ntu be­nye­nya be­le­nhlo­ni be­ba­le­ka empi­nib.

4 Ko­dwa inko­si ya­gu­bu­ze­la ubu­so ba­yo, inko­si ya­kha­la nge­li­zwi eli­khu­lu ya­thi: Ndo­da­na ya­mi Abi­sa­lo­mu, Abi­sa­lo­mu, ndo­da­na ya­mi, ndo­da­na ya­mic!

5 UJo­wa­bi wa­se­nge­na endli­ni enko­si­ni wa­thi: La­mu­hla uya­ngi­si­le ubu­so be­nce­ku za­kho zo­nke ezi­si­ndi­se impi­lo ya­kho la­mu­hla le­mpi­lo ya­ma­do­da­na akho le­ya­ma­do­da­ka­zi akho le­mpi­lo ya­bo­mka­kho le­mpi­lo ya­ba­fa­zi ba­kho aba­nca­ne.

6 Uya­ba­tha­nda aba­ku­zo­nda­yo, uzo­nde aba­ku­tha­nda­yo. Ngo­ba uku­ve­ze oba­la la­mu­hla uku­thi izi­ndu­na le­zi­nce­ku ka­zi­si­lu­tho ku­we; ngo­ba ngi­ya­na­nze­le­la la­mu­hla uku­thi uba uA­bi­sa­lo­mu ube­phi­la, nja­lo thi­na so­nke be­si­fi­le la­mu­hla, uku­thi be­ku­nga­be ku­lu­ngi­le eme­hlwe­ni akhod.

7 Nga­kho-ke su­ku­ma, uphu­me uye­khu­lu­ma enhli­zi­ywe­ni ye­zi­nce­ku za­kho; ngo­ba ngi­fu­nga nge­Nko­si, uba unga­phu­mi, si­bi­li ka­ku­la­mu­ntu oza­hla­la la­we nga­lo­bu­bu­su­ku. La­lo­khu ku­za­ku­ba ku­bi ku­we ku­la­kho ko­nke oku­bi oku­kwe­hle­le ku­su­ke­la ebu­tshe­ni ba­kho ku­ze ku­be kha­the­si.

8 Inko­si ya­si­su­ku­ma, ya­hla­la esa­ngwe­ni. Ba­tshe­la bo­nke aba­ntu ba­thi: Kha­nge­la, inko­si ihle­zi esa­ngwe­ni; ba­se­be­si­za aba­ntu bo­nke pha­mbi kwe­nko­si. UI­sra­ye­li wa­ye­ba­le­ke-ke, ngu­lo­wo la­lo­wo wa­ya ema­the­nte­ni akhee.

UDa­vi­da ubu­ye­la eJe­ru­sa­le­ma

9 Nja­lo aba­ntu bo­nke ba­be­phi­ki­sa­na ezi­zwe­ni zo­nke za­koI­sra­ye­li be­si­thi: Inko­si ya­si­khu­lu­la esa­ndle­ni se­zi­tha ze­thu, nja­lo yo­na ya­so­phu­la esa­ndle­ni sa­ma­Fi­li­sti; ko­dwa kha­the­si isi­ba­le­ki­le eli­zwe­ni nge­nxa kaA­bi­sa­lo­mu.

10 Ko­dwa uA­bi­sa­lo­mu esa­mgco­ba uku­thi abe phe­zu kwe­thu ufe­le empi­ni. Pho-ke, li­thu­le­le­ni ngo­ku­bu­yi­sa inko­si?

11 Inko­si uDa­vi­da ya­si­thu­ma ku­Za­do­ki la­kuA­bhi­ya­tha aba­pri­stif, isi­thi: Khu­lu­ma­ni la­ba­da­la ba­ko­Ju­da li­thi: Ku­nga­ni li­nga­bo­ku­ci­na uku­bu­yi­se­la inko­si endli­ni ya­yo? (Ngo­ba inku­lu­mo kaI­sra­ye­li wo­nke ifi­ke enko­si­ni endli­ni ya­yo.)

12 Li­nga­ba­fo­we­thu, li­li­tha­mbo la­mi le­nya­ma ya­mig; nga­kho ku­nga­ni li­nga­bo­ku­ci­na uku­bu­yi­sa inko­si?

13 Li­thi-ke kuA­ma­sah: Angi­thi uli­tha­mbo la­mi le­nya­ma ya­mi? UNku­lu­nku­lu ke­nze nja­lo ki­mi enge­ze­le­le ngo­ku­nja­loi, uba unga­yi­ku­ba yi­ndu­na ye­bu­tho pha­mbi kwa­mi zo­nke izi­nsu­ku esi­khu­ndle­ni si­ka­Jo­wa­bij.

14 Wa­se­tho­bi­sa inhli­zi­yo ya­ba­ntu bo­nke ba­ko­Ju­da, nje­nga­mu­ntu mu­nye; ba­se­be­thu­ma enko­si­ni be­si­thi: Bu­ye­la we­na la­zo zo­nke ince­ku za­khok.

15 Inko­si ya­si­bu­ye­la ya­fi­ka eJo­da­ni; uJu­da wa­se­si­za eGi­li­ga­li uku­ya­hla­nga­be­za inko­si, uku­cha­phi­sa inko­si iJo­da­nil.

16 UShi­me­yi indo­da­na ka­Ge­ra umBhe­nja­mi­nim, owa­se­Ba­hu­ri­min, wa­se­pha­ngi­sa we­hla la­ba­ntu ba­ko­Ju­da uku­hla­nga­be­za inko­si uDa­vi­da,

17 la­ba­ntu aba­yi­nku­lu­ngwa­ne ba­ko­Bhe­nja­mi­ni be­la­ye, lo­Zi­ba ince­ku ye­ndlu ka­Sa­wu­lio, la­ma­do­da­na akhe ali­tshu­mi la­nhla­nu, le­nce­ku za­khe ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li be­la­ye. Ba­se­be­pha­ngi­sa ba­ya eJo­da­ni pha­mbi kwe­nko­si.

18 Kwa­se­ku­cha­pha isi­ke­pe so­ku­cha­pha uku­cha­phi­sa abe­ndlu ye­nko­si lo­kwe­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni ayo. UShi­me­yi indo­da­na ka­Ge­ra wa­se­we­la pha­nsi pha­mbi kwe­nko­si eku­cha­phe­ni kwa­yo iJo­da­ni.

19 Wa­se­si­thi enko­si­ni: Inko­si ya­mi inga­ngi­ba­le­li isi­pha­mbe­ko, fu­thi unga­khu­mbu­li lo­kho ince­ku ya­kho eya­pha­mbe­ka nga­kho mhla inko­si ya­mi, inko­si, iphu­ma eJe­ru­sa­le­map, uku­thi inko­si iku­be­ke enhli­zi­ywe­ni ya­yoq.

20 Ngo­ba ince­ku ya­kho iya­zi uku­thi mi­na ngo­ni­le; kha­nge­la-ke, ngi­fi­ki­le la­mu­hla ngi­ngo­wo­ku­qa­la we­ndlu yo­nke ka­Jo­se­fa ukwe­hla uku­hla­nga­be­za inko­si ya­mi, inko­sir.

21 Ko­dwa uA­bi­sha­yi indo­da­na ka­Ze­ru­ya wa­phe­ndu­la wa­thi: UShi­me­yi ka­yi­ku­bu­la­wa yi­ni nga­lo­khu, ngo­ba wa­thu­ka ogco­tshi­we­yo we­Nko­sis?

22 UDa­vi­da wa­se­si­thi: Ngi­la­ni la­ni, ma­do­da­na ka­Ze­ru­ya, uku­thi li­be yi­si­tha ki­mi la­mu­hlat? Ku­za­bu­la­wa umu­ntu la­mu­hla koI­sra­ye­li yi­ni? Ngo­ba ka­nga­zi yi­ni uku­thi la­mu­hla ngi­yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­liu?

23 Inko­si ya­si­si­thi ku­Shi­me­yi: Ka­wu­yi­ku­fa. Inko­si ya­si­fu­nga ku­yev.

24 UMe­fi­bo­she­thi indo­da­na ka­Sa­wu­li wa­se­se­hla uku­hla­nga­be­za inko­siw. Wa­ye­nga­lu­ngi­sa­nga inya­wo za­khe, enga­lu­ngi­sa­nga le­nde­vu za­khe, enga­wa­tsha­nga le­zi­gqo­ko za­khe, ku­su­ke­la mhla inko­si iha­mba kwa­ze kwa­ba mhla ibu­ya ngo­ku­thu­la.

25 Kwa­se­ku­si­thi ese­fi­ki­le eJe­ru­sa­le­ma uku­hla­nga­be­za inko­si, inko­si ya­thi ku­ye: Ku­nga­ni unga­ha­mba­nga la­mi, Me­fi­bo­she­thix?

26 Wa­se­si­thi: Nko­si ya­mi, nko­si, ince­ku ya­mi ya­ngi­kho­hli­sa; ngo­ba ince­ku ya­kho ya­thi: Ngi­za­zi­bo­phe­le­la isi­hla­lo ku­ba­bhe­mi uku­ze ngi­mga­de, ngi­ha­mbe le­nko­si, ngo­ba ince­ku ya­kho iya­qhu­la.

27 Nja­lo iyi­hle­bi­le ince­ku ya­kho enko­si­ni ya­mi, inko­siy; ko­dwa inko­si ya­mi, inko­si, inje­nge­ngi­lo­si ka­Nku­lu­nku­luz; nga­kho ye­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni akho.

28 Ngo­ba yo­nke indlu ka­ba­ba ibi­nge­si­lu­tho nga­pha­ndle ko­ku­ba nga­ba­ntu bo­ku­fa pha­mbi kwe­nko­si ya­mi, inko­si; lo­ba ku­nja­lo wa­yi­be­ka ince­ku ya­kho pha­ka­thi kwa­ba­dla eta­fu­le­ni la­kho. Pho, ngi­se­la­lu­nge­lo ba­ni uku­thi ngi­bu­ye ngi­kha­le enko­si­nia?

29 Inko­si ya­si­si­thi ku­ye: Usa­khu­lu­me­la­ni nge­nda­ba za­kho? Ngi­the: We­na lo­Zi­ba li­za­kwe­hlu­ka­ni­se­la­na insi­mu.

30 UMe­fi­bo­she­thi wa­se­si­thi enko­si­ni: Ye­bo, ka­yi­tha­the yo­nke, lo­khu inko­si ya­mi, inko­si, isi­bu­yi­le endli­ni ya­yo ngo­ku­thu­la.

31 UBa­ri­zi­la­yi umGi­le­ya­dib wa­se­se­hla eve­la eRo­ge­li­mic, wa­cha­pha iJo­da­ni ka­nye le­nko­si uku­yi­phe­le­ke­ze­la phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni.

32 UBa­ri­zi­la­yi wa­ye­se­mda­la ka­khu­lu, ele­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li; ye­na wa­yi­se­ke­la inko­si eku­hla­le­ni kwa­yo eMa­ha­na­yi­mid, ngo­ba wa­ye­ngu­mu­ntu omkhu­lu ka­khu­lu.

33 Inko­si ya­si­si­thi ku­Ba­ri­zi­la­yi: Cha­pha ka­nye la­mi we­na, ngi­za­ku­se­ke­la la­mi eJe­ru­sa­le­ma.

34 Ko­dwa uBa­ri­zi­la­yi wa­se­si­thi enko­si­ni: Zi­nga­ki insu­ku ze­mi­nya­ka ye­mpi­lo ya­mi uku­thi nge­nyu­ke­le eJe­ru­sa­le­ma le­nko­si?

35 La­mu­hla ngi­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li; ngi­nge­hlu­ka­ni­sa pha­ka­thi ko­ku­hle lo­ku­bi yi­ni? Ince­ku ya­kho inga­na­mbi­tha engi­ku­dla­yo le­ngi­ku­na­tha­yo yi­ni? Ngi­nga­be ngi­sa­we­zwa yi­ni ama­zwi ama­do­da ahla­be­la­yo la­wa­be­si­fa­za­na aba­hla­be­la­yo? Ku­nga­ni-ke ince­ku ya­kho isi­za­ku­ba ngu­mthwa­lo enko­si­ni ya­mi, inko­sie?

36 Ince­ku ya­kho iza­ke icha­phe iJo­da­ni ingco­sa­na nje ka­nye le­nko­si; ku­nga­ni-ke inko­si iza­nge­na­ni­sa ngo­mvu­zo onga­ka?

37 Ngi­ya­ku­nce­nga, ye­ke­la ince­ku ya­kho ibu­ye­le, uku­ze ngi­fe­le emzi­ni wa­mi edu­ze le­ngcwa­ba li­ka­ba­ba le­li­ka­ma­ma. Ko­dwa kha­nge­la, ince­ku ya­kho uKhi­mi­ha­muf, ka­yi­cha­phe le­nko­si ya­mi, inko­si, uye­nze­le oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni akho.

38 Inko­si ya­si­si­thi: UKhi­mi­ha­mu uza­cha­pha la­mi; nja­lo mi­na ngi­za­me­nze­la oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni ami, la­kho ko­nke oku­fu­na­yo ki­mi ngi­za­kwe­nze­la kho­na.

39 Bo­nke aba­ntu ba­se­be­cha­pha iJo­da­ni, le­nko­si ya­cha­pha, inko­si ya­ma­nga uBa­ri­zi­la­yi, ya­mbu­si­sa, wa­se­bu­ye­la enda­we­ni ya­kheg.

40 Inko­si ya­si­se­dlu­le­la eGi­li­ga­li, lo­Khi­mi­ha­mu we­dlu­la la­yo; la­bo bo­nke aba­ntu ba­ko­Ju­da ba­yi­dlu­li­se­la pha­mbi­li inko­si, fu­thi le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­koI­sra­ye­li.

41 Kha­nge­la-ke, bo­nke aba­ntu ba­koI­sra­ye­li be­za enko­si­ni ba­thi enko­si­ni: Aba­fo­we­thu, aba­ntu ba­ko­Ju­da, ba­ku­ntsho­ntshe­le­ni, ba­cha­phi­sa inko­si le­ndlu ya­yo iJo­da­ni la­bo bo­nke aba­ntu ba­ka­Da­vi­da be­la­yeh?

42 Bo­nke aba­ntu ba­ko­Ju­da ba­se­be­phe­ndu­la ama­do­da akoI­sra­ye­li ba­thi: Ngo­ba inko­si iyi­si­hlo­bo se­thui; pho-ke, li­thu­ku­the­le­la­ni nga­li­nda­ba? Si­ke sa­dla­ni okwe­nko­si? Ku­mbe isi­ni­ke isi­pho yi­ni?

43 Nja­lo ama­do­da akoI­sra­ye­li aphe­ndu­la ama­do­da ako­Ju­da, athi: Si­le­ngxe­nye ezi­li­tshu­mi enko­si­ni, fu­thi la­ku­Da­vi­da sile­lu­nge­lo okwe­dlu­la li­na. Pho, la­si­de­le­le­la­ni uku­thi ili­zwi le­thu li­nga­bi nge­lo­ku­qa­la uku­bu­yi­sa inko­si ye­thu? Ko­dwa ili­zwi la­ma­do­da ako­Ju­da la­li­lu­khu­ni ku­le­li­zwi la­ma­do­da akoI­sra­ye­lij.

Uku­hla­mu­ka ku­ka­She­bha

20Kwa­se­ku­se­nza­ka­la uku­thi ku­be kho­na la­pho umu­ntu ka­Bhe­li­ya­li, obi­zo la­khe li­ngu­She­bha indo­da­na ka­Bi­ki­ri umBhe­nja­mi­nia; wa­se­vu­the­la upho­ndo wa­thi: Ka­si­la­sa­be­lo ku­Da­vi­da, ka­si­la­li­fa endo­da­ne­ni ka­Je­seb; wo­nke umu­ntu ema­the­nte­ni akhe, Isra­ye­lic!

2 Nga­kho wo­nke umu­ntu wa­koI­sra­ye­li we­nyu­ka wa­su­ka emva ku­ka­Da­vi­da, ela­nde­la uShe­bha indo­da­na ka­Bi­ki­ri; ko­dwa aba­ntu ba­ko­Ju­da ba­na­ma­the­la enko­si­ni ya­bo, ku­su­ke­la eJo­da­ni kwa­ze kwa­ba se­Je­ru­sa­le­ma.

3 UDa­vi­da wa­se­fi­ka endli­ni ya­khe eJe­ru­sa­le­ma; inko­si ya­tha­tha aba­fa­zi aba­li­tshu­mi, aba­fa­zi aba­nca­ne, eya­yi­ba­tshi­ye uku­ze ba­li­nde indlu, ya­ba­be­ka endli­ni eli­ndi­we­yo, ya­ba­ni­ka uku­dla, ko­dwa ka­yi­nge­na­nga ku­bod. Ba­se­be­va­le­lwa kwa­ze kwa­ba lu­su­ku lo­ku­fa kwa­bo, be­phi­la ebu­fe­lo­ka­zi­ni.

4 Inko­si ya­si­si­thi kuA­ma­sae: Bi­za aba­ntu ba­ko­Ju­da ba­bu­tha­ne ki­mi nge­nsu­ku ezi­nta­thu, la­we ube kho­na la­pha.

5 UA­ma­sa wa­se­ha­mba uku­bu­tha­ni­sa uJu­da, ko­dwa wa­phu­za phe­zu kwe­si­kha­thi esi­mi­si­we­yo aye­mmi­se­le so­na.

6 UDa­vi­da wa­se­si­thi kuA­bi­sha­yi: Kha­the­si uShe­bha indo­da­na ka­Bi­ki­ri uza­se­nze­la oku­bi okwe­dlu­la uA­bi­sa­lo­mu; we­na tha­tha ince­ku ze­nko­si ya­kho, uxo­tsha­ne la­ye, hle­zi azi­tho­le­le imi­zi ebi­ye­lwe nge­mi­tha­nga­la, asi­phu­nyu­kef.

7 Kwa­se­ku­phu­ma emva kwa­khe ama­do­da ka­Jo­wa­bi la­ma­Ke­re­thi la­ma­Pe­le­thi la­ma­qha­we wo­nke, ba­se­be­phu­ma eJe­ru­sa­le­ma uku­xo­tsha­na lo­She­bha indo­da­na ka­Bi­ki­rig.

8 Se­be­se­li­tshe­ni eli­khu­lu eli­se­Gi­be­yo­ni, uA­ma­sa we­za pha­mbi kwa­bo. UJo­wa­bi wa­ye­bhi­nce isi­gqo­ko aye­si­gqo­ki­le, la­phe­zu kwa­so ku­le­bha­nti eli­le­nke­mba ebo­tshe­lwe ekha­lwe­ni lwa­khe ise­si­khwa­me­ni sa­yo; esa­qhu­be­ka inke­mba ya­wa.

9 UJo­wa­bi wa­se­si­thi kuA­ma­sa: Uya­phi­la yi­ni, mfo­we­thu? UJo­wa­bi wa­se­ba­mba uA­ma­sa nge­si­le­vu nge­sa­ndla so­ku­ne­ne uku­ze ama­ngeh.

10 Ko­dwa uA­ma­sa wa­ye­nga­yi­na­nze­le­li inke­mba eya­yi­se­sa­ndle­ni si­ka­Jo­wa­bi; wa­se­mtsha­ya nga­yoi ku­ba­mbo lwe­si­hla­nu, wa­thu­lu­le­la imi­bi­li­ni ya­khe emhla­ba­thi­ni, ka­mphi­nda­nga, wa­faj. UJo­wa­bi loA­bi­sha­yi umfo­wa­bo ba­se­be­xo­tsha­na lo­She­bha indo­da­na ka­Bi­ki­ri.

11 Omu­nye wa­ma­ja­ha ka­Jo­wa­bi we­ma pha­nsi kwa­khe, wa­thi: Omtha­nda­yo uJo­wa­bi, lo­ngo­ka­Da­vi­da, la­nde­la uJo­wa­bi.

12 UA­ma­sa wa­se­gi­qi­ka ega­zi­ni pha­ka­thi ko­mgwa­qo omkhu­luk. La­pho lo­wo­mu­ntu ebo­na uku­thi bo­nke aba­ntu ba­ye­ma, wa­msu­sa uA­ma­sa emgwa­qwe­ni omkhu­lu wa­mu­sa ega­nge­ni, wa­pho­se­la ise­mba­tho phe­zu kwa­khe, la­pho ebo­na uku­thi wo­nke ofi­ka nga­ku­ye we­ma.

13 Ese­su­si­we emgwa­qwe­ni omkhu­lul, bo­nke aba­ntu ba­dlu­la ba­mla­nde­la uJo­wa­bi uku­ze ba­xo­tsha­ne lo­She­bha indo­da­na ka­Bi­ki­ri.

14 Wa­se­da­bu­la ku­zo zo­nke izi­zwe za­koI­sra­ye­li, wa­ya eA­be­lim ngi­tsho iBe­ti-Ma­ha­kan, la­wo wo­nke ama­Be­rio; ba­se­be­bu­tha­na ba­mla­nde­la la­bo.

15 Ba­se­be­fi­ka, ba­mgo­mbo­lo­ze­la eA­be­li-Be­ti-Ma­ha­kap; ba­bu­the­le­la idu­ndu­lu ma­qo­nda­na lo­mu­ziq, le­ma emtha­nga­le­ni; bo­nke aba­ntu aba­be­lo­Jo­wa­bi ba­se­be­wo­na umdu­li uku­wu­wi­se­la pha­nsi.

16 Kwa­se­ku­me­me­za owe­si­fa­za­na ohla­ka­ni­phi­le­yo pha­ka­thi ko­mu­zi wa­thi: Zwa­ni­ni, zwa­ni­ni! Ake li­thi ku­Jo­wa­bi: So­nde­la la­pha, uku­ze ngi­khu­lu­me la­we.

17 Ese­so­nde­le ku­ye, owe­si­fa­za­na wa­thi: Ngu­we uJo­wa­bi yi­ni? Ye­na wa­thi: Ngi­ngu­ye. Wa­se­si­thi ku­ye: Zwa­na ama­zwi ence­ku­ka­zi ya­kho. Wa­se­si­thi: Ngi­ye­zwa.

18 Wa­se­khu­lu­ma esi­thi: Endu­lo ba­be­jwa­ye­le uku­khu­lu­ma be­si­thi: Ka­ba­bu­ze lo­ku­bu­za eA­be­lir; ba­se­be­qe­da ngo­ku­nja­lo.

19 Ngi­ngo­wa­bo­ku­thu­la, owa­ba­the­mbe­ki­le­yo ba­koI­sra­ye­li; udi­nga uku­chi­tha umu­zi lo­ni­na koI­sra­ye­li. Ugi­nye­la­nis ili­fa le­Nko­sit?

20 UJo­wa­bi wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Ka­ku­be kha­tsha­na, ka­ku­be kha­tsha­na la­mi uku­thi ngi­gi­nye lo­ba ngi­chi­theu.

21 Uda­ba ka­lu­nja­lo; ko­dwa umu­ntu wa­se­nta­be­ni ya­koE­fra­yi­mi, ngu­She­bha indo­da­na ka­Bi­ki­ri ibi­zo la­khe, upha­ka­mi­si­le isa­ndla sa­khe eme­le­ne le­nko­si, eme­le­ne lo­Da­vi­da; ni­ke­la­ni ye­na ku­phe­la, ngi­za­su­ka emzi­niv. Owe­si­fa­za­na wa­se­si­thi ku­Jo­wa­bi: Kha­nge­la, ikha­nda la­khe li­za­pho­se­lwa ku­we nga­phe­zu ko­mdu­li.

22 Owe­si­fa­za­na wa­se­si­ya nge­nhla­ka­ni­pho ya­khe eba­ntwi­ni bo­nke. Ba­se­be­qu­ma ikha­nda li­ka­She­bha indo­da­na ka­Bi­ki­ri, ba­li­pho­se­la ku­Jo­wa­biw. Wa­se­vu­the­la upho­ndo, ba­hla­ka­ze­ka be­su­ka ku­lo­wo­mu­zi, ngu­lo­wo la­lo­wo wa­ya ema­the­nte­ni akhe. UJo­wa­bi wa­se­bu­ye­la eJe­ru­sa­le­ma enko­si­ni.

23 Nja­lo uJo­wa­bi wa­ye­phe­zu kwe­bu­tho lo­nke la­koI­sra­ye­lix; lo­Bhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­day wa­ye­phe­zu kwa­ma­Ke­re­thi la­phe­zu kwa­ma­Pe­le­thiz;

24 loA­do­ni­ra­mu wa­ye­phe­zu kwe­zi­bha­lwaa; lo­Je­ho­sha­fa­thi indo­da­na kaA­hi­lu­di wa­ye­ngu­ma­bha­la­neb;

25 lo­She­va wa­ye­ngu­mbha­li; lo­Za­do­ki loA­bhi­ya­tha ba­be­nga­ba­pri­stic;

26 loI­ra la­yed umJa­yi­ri wa­ye­ngu­mpri­sti ka­Da­vi­dae.

Abe­Gi­be­yo­ni ba­ya­phi­ndi­se­la

21Kwa­se­ku­si­ba kho­na indla­la ensu­kwi­ni zi­ka­Da­vi­da imi­nya­ka emi­tha­thu, umnya­ka ngo­mnya­ka ila­nde­la­na; uDa­vi­da wa­di­nga ubu­so be­Nko­si. INko­si ya­si­si­thi: Ku­nge­nxa ka­Sa­wu­li la­nge­nxa ye­ndlu ya­khe ye­ga­zi, ngo­ba wa­bu­la­la ama­Gi­be­yo­nia.

2 Nga­kho inko­si ya­bi­za ama­Gi­be­yo­ni ya­thi ku­wo: (A­ma­Gi­be­yo­ni-ke aye­nge­yi­si­wo awa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ko­dwa aye­nga­we­nsa­li ya­maA­mo­ri; nja­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­be­fu­ngi­le ku­wo; uSa­wu­li wa­se­di­nga uku­wa­tsha­ya eku­tshi­se­ke­le­ni kwa­khe aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li lo­Ju­dab.)

3 Nga­kho uDa­vi­da wa­thi ku­ma­Gi­be­yo­ni: Ngi­nga­le­nze­la­ni? Ngi­nga­ye­nza nga­ni inhla­wu­lo yo­ku­thu­la uku­ze li­bu­si­se ili­fa le­Nko­sic?

4 Ama­Gi­be­yo­ni ase­si­thi ku­ye: Ka­yi­si­nda­ba ye­si­li­va ku­mbe igo­li­de lo­Sa­wu­li le­ndlu ya­khe; fu­thi ka­ku­si­kwe­thu uku­bu­la­la umu­ntu koI­sra­ye­li. Wa­se­si­thi: Lo­kho eli­ku­tsho­yo ngi­za­le­nze­la kho­na.

5 Ba­se­be­si­thi enko­si­ni: Umu­ntu owa­si­qe­da­yo, owa­ce­ba eme­le­ne la­thi uku­thi si­chi­thwe si­nga­sa­li la­ku­wu­phi umngce­le wa­koI­sra­ye­li,

6 ka­si­ni­kwe ama­do­da ayi­si­kho­mbi­sa ema­do­da­ne­ni akhed, nja­lo si­wa­pha­nye­ke­le iNko­si eGi­be­ya ka­Sa­wu­li, okhe­thi­we­yo we­Nko­sie. Inko­si ya­si­si­thi: Mi­na ngi­zali­pha.

7 Ko­dwa inko­si ya­mye­ke­la uMe­fi­bo­she­thi indo­da­na ka­Jo­na­tha­ni indo­da­na ka­Sa­wu­li nge­nxa ye­si­fu­ngo se­Nko­si esa­si­pha­ka­thi kwa­bo, pha­ka­thi ku­ka­Da­vi­da lo­Jo­na­tha­ni indo­da­na ka­Sa­wu­lif.

8 Ko­dwa inko­si ya­tha­tha ama­do­da­na ama­bi­li ka­Ri­zi­pa indo­da­ka­zi kaA­ya aye­wa­za­le­le uSa­wu­lig, uA­ri­mo­ni lo­Me­fi­bo­she­thi, la­ma­do­da­na ama­hla­nu ka­da­de­wa­bo ka­Mi­kha­li indo­da­ka­zi ka­Sa­wu­li aye­wa­za­le­le uA­dri­ye­li indo­da­na ka­Ba­ri­zi­la­yi umMe­ho­la,

9 ya­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­ma­Gi­be­yo­ni, ase­ba­pha­nye­ka enta­be­ni pha­mbi kwe­Nko­si, nja­lo aba­yi­si­kho­mbi­sa ba­wa ka­nye­ka­nye. Ba­bu­la­wa ensu­kwi­ni zo­ku­vu­na, ensu­kwi­ni za­ku­qa­la eku­qa­le­ni ko­ku­vu­nwa kwe­bha­li*h.

10 URi­zi­pa indo­da­ka­zi kaA­ya wa­se­tha­tha isa­ka, wa­ze­ndla­le­la lo­na phe­zu kwe­dwa­la, ku­su­ke­la eku­qa­le­ni ko­ku­vu­na kwa­ze kwa­tho­nta ama­nzi phe­zu kwa­bo eve­la ema­zu­lwi­ni; ka­vu­me­la­nga inyo­ni za­ma­zu­lu uku­thi zi­hla­le phe­zu kwa­bo emi­ni, le­zi­lo ze­ga­nga ebu­su­kui.

11 Kwa­se­ku­bi­ke­lwa uDa­vi­da lo­kho uRi­zi­pa indo­da­ka­zi kaA­ya, umfa­zi omnca­ne ka­Sa­wu­li, aye­kwe­nzi­le.

12 UDa­vi­da wa­se­ha­mba waya­tha­tha ama­tha­mbo ka­Sa­wu­li la­ma­tha­mbo ka­Jo­na­tha­ni indo­da­na ya­khe ku­ba­hla­li be­Ja­be­shi-Gi­le­ya­dij aba­be­we­bi­lek emda­nge­ni we­Be­ti-Sha­ni, la­pho ama­Fi­li­sti aye­ba­pha­nye­ke kho­na mhla ama­Fi­li­sti etsha­ya uSa­wu­li eGi­li­bo­wal.

13 Wa­se­se­nyu­sa esu­ka la­pho ama­tha­mbo ka­Sa­wu­li la­ma­tha­mbo ka­Jo­na­tha­ni indo­da­na ya­khe; ba­se­be­qo­qa ama­tha­mbo awa­ba­be­pha­nye­ki­we.

14 Ba­se­be­wa­ngcwa­ba ama­tha­mbo ka­Sa­wu­li la­ka­Jo­na­tha­ni indo­da­na ya­khe eli­zwe­ni la­ko­Bhe­nja­mi­ni eZe­lam, engcwa­be­ni li­ka­Ki­shi uyi­se. Be­nza ko­nke inko­si eya­yi­ba­la­ye kho­na. Nja­lo emva kwa­lo­kho uNku­lu­nku­lu wa­nce­nge­ka nge­nxa ye­li­zwen.

Aba­ntu ba­ka­Da­vi­da ba­bu­la­la isi­qhwa­ga

15 Ama­Fi­li­sti abu­ye aba le­mpi fu­thi loI­sra­ye­li; uDa­vi­da wa­se­se­hla le­nce­ku za­khe ka­nye la­ye, nja­lo ba­lwa la­ma­Fi­li­sti; uDa­vi­da wa­se­di­nwa.

16 UI­shi­bi-Be­no­bi owa­ye­ngo­wa­ba­ntwa­na be­si­qhwa­ga, osi­si­ndo so­mkho­nto wa­khe sa­si­ngama­she­ke­li anga­ma­khu­lu ama­tha­thu ethu­si, wa­ye­bhi­nce inke­mba entsha, wa­thi uza­mtsha­ya uDa­vi­dao.

17 Ko­dwa uA­bi­sha­yi indo­da­na ka­Ze­ru­ya wa­msi­za, wa­mtsha­ya umFi­li­sti wa­mbu­la­lap. Kho­na aba­ntu ba­ka­Da­vi­da ba­fu­nga ku­ye be­si­thi: Ka­wu­sa­yi­ku­phu­ma impi la­thi, hle­zi uci­tshe isi­ba­ne si­kaI­sra­ye­liq.

18 Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­lo­khu kwa­ba le­mpi fu­thi la­ma­Fi­li­sti eGo­bir; kho­na uSi­be­ka­yis umHu­sha wa­tsha­ya uSa­fi, owa­ye­ngo­wa­ba­ntwa­na be­si­qhwa­gat.

19 Kwa­se­ku­si­ba le­mpi fu­thi la­ma­Fi­li­sti eGo­bi; uE­li­ha­na­ni indo­da­na ka­Ja­ha­ri-O­re­gi­mi umBhe­the­le­he­mau, wa­tsha­ya umfo­wa­bo ka­Go­li­ya­thi umGi­tiv, olu­thi lo­mkho­nto wa­khe lwa­lu­nje­ngo­go­do lo­ma­lu­kiw.

20 Nja­lo kwa­bu­ye kwa­ba le­mpi eGa­thix, la­pho okwa­ku­lo­mu­ntu omu­de, owa­ye­le­mi­nwe eyi­si­thu­pha eza­ndle­ni za­khe, la­ma­zwa­ne ayi­si­thu­pha ezi­nya­we­ni za­khe, ku­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne nge­na­ni; la­ye-ke wa­ye­za­le­lwe isi­qhwa­ga.

21 La­pho ese­yi­sa uI­sra­ye­li, uJo­na­tha­ni indo­da­na ka­Shi­me­ya, umfo­wa­bo ka­Da­vi­da, wa­mtsha­yay.

22 La­ba aba­ne ba­be­za­le­lwe isi­qhwa­ga eGa­thi; nja­lo ba­wa nge­sa­ndla si­ka­Da­vi­da la­nge­sa­ndla se­nce­ku za­khez.

Ihu­bo lo­ku­bo­nga ku­ka­Da­vi­da

22UDa­vi­da wa­se­khu­lu­ma eNko­si­ni ama­zwi ale­li­hu­bo mhla iNko­si imkhu­lu­la esa­ndle­ni se­zi­tha za­khe zo­nke le­sa­ndle­ni si­ka­Sa­wu­lia.

2 Wa­se­si­thib:

INko­si ili­dwa­la la­mic, le­nqa­ba ya­mi, lo­mkhu­lu­li wa­mid;

3 uNku­lu­nku­lu we­dwa­la la­mie, ngi­za­phe­phe­la ku­yef, isi­hla­ngu sa­mig, lo­pho­ndo lo­si­ndi­so lwa­mih, inqa­ba ya­mi epha­ke­me­yoi, le­si­phe­phe­lo sa­mij, umsi­ndi­si wa­mi; ungi­si­ndi­si­le odla­ke­le­ni.

4 Ngi­za­bi­za iNko­si edu­mi­se­ka­yok, nga­kho ngi­za­si­ndi­swa ezi­the­ni za­mi.

5 Ngo­ba izi­nsi­zi zo­ku­fa zi­ngi­zi­nge­le­ze­le, le­zi­khu­khu­la zo­bu­bi za­nge­thu­sa.

6 Izi­bo­pho ze­si­ho­go za­ngi­go­mbo­lo­ze­la, imi­ji­bi­la yo­ku­fa ya­yi­pha­mbi kwa­mi.

7 Eku­hlu­phe­ke­ni kwa­mi nga­yi­bi­za iNko­si, nga­kha­la ku­Nku­lu­nku­lu wa­mil; wa­se­li­zwa ili­zwi la­mi ese­the­mpe­li­ni la­khe, lo­ku­kha­la kwa­mi kwa­fi­nye­le­la endle­be­ni za­khem.

8 Kho­na umhla­ba wa­za­ma­za­ma, wa­nyi­ki­nye­kan, izi­se­ke­lo za­ma­zu­lu za­qha­qha­ze­la, za­za­ma­za­ma, ngo­ba wa­ye­thu­ku­the­leo.

9 Kwe­nyu­ka intu­thu ema­kha­le­ni akhe, lo­mli­lo ophu­ma emlo­nye­ni wa­khe wa­qo­thu­la; ama­la­hle avu­thi­swa yi­wo.

10 Wa­se­kho­tha­mi­sa ama­zu­lu, we­hle­la pha­nsip; lo­mnya­ma onzi­ma wa­wu­nga­pha­nsi kwe­nya­wo za­kheq.

11 Wa­se­ga­da ikhe­ru­bhi*, wa­pha­pha, wa­bo­na­ka­la phe­zu kwe­mpi­ko zo­mo­yar.

12 Wa­se­mi­sa umnya­ma wa­ba nga­ma­du­mba inhla­ngo­thi zo­nke za­khes, lo­ku­qo­qa­na kwa­ma­nzi, ama­ye­zi amnya­ma omkha­thi.

13 Eku­kha­zi­mu­le­ni oku­pha­mbi kwa­khe kwa­vu­thi­swa ama­la­hle omli­lo.

14 INko­si ya­du­ma ise­ma­zu­lwi­nit, lo­Phe­zu­ko­nke wa­li­khu­pha ili­zwi la­khe.

15 Ya­thu­ma imi­tsho­kou, ya­ba­chi­tha; imi­ba­ne, ya­ba­pha­pha­the­ki­sav.

16 Kho­na kwa­bo­na­ka­la imi­se­le yo­lwa­ndle, kwe­mbu­lwa izi­se­ke­lo zo­mhla­ba, eku­so­le­ni kwe­Nko­siw, eku­vu­the­le­ni ko­mo­ya wa­ma­kha­la ayo.

17 Iphe­zu­lu ya­thu­ma, ya­ngi­ba­mbax, ya­nge­nyu­la ema­nzi­ni ama­ne­ngiy.

18 Ya­ngo­phu­la esi­the­ni sa­mi esi­la­ma­ndla, kwa­ba­ngi­zo­nda­yo, ngo­ba ba­be­la­ma­ndla ku­la­miz.

19 Ba­be­pha­mbi kwa­mi osu­kwi­ni lwe­nhlu­phe­ko ya­mi, ko­dwa iNko­si ya­ba yi­si­se­ke­lo sa­mia.

20 Ya­ngi­khu­phe­la enda­we­ni eba­nzib, ya­ngi­khu­lu­la, ngo­ba ya­yi­tho­ko­za nga­mic.

21 INko­si ya­ngi­vu­za nje­ngo­ku­lu­nga kwa­mid, ya­ngi­bu­yi­se­la nje­ngo­ku­hla­nze­ka kwe­za­ndla za­mie.

22 Ngo­ba ngi­zi­lo­ndo­lo­zi­le indle­la ze­Nko­sif, ka­ngi­su­ka­nga ku­Nku­lu­nku­lu wa­mi nge­nko­hla­ka­lo.

23 Ngo­ba zo­nke iza­hlu­le­lo za­yo za­zi­pha­mbi kwa­mig, le­zi­mi­so za­yo, ka­ngi­pha­mbu­ka­nga ku­zo.

24 Nja­lo nga­ngi­qo­ndi­le pha­mbi kwa­yoh, ngi­zi­nqa­ndi­le ebu­bi­ni ba­mi.

25 Nga­kho iNko­si ingi­bu­yi­se­le nje­ngo­ku­lu­nga kwa­mii, nje­ngo­ku­hla­nze­ka kwa­mi pha­mbi kwa­me­hlo ayo.

26 Ko­le­si­ha­wu uza­zi­ve­za ule­si­ha­wu; ko­qo­tho uza­zi­ve­za uqo­thoj;

27 ko­hla­nze­ki­le­yo uza­zi­ve­za uhla­nze­ki­le; la­ko­pha­mbu­ki­le­yo uza­zi­ve­za upha­mbu­ki­le.

28 La­ba­ntu aba­hlu­tshwa­yo uza­ba­si­ndi­sak, ko­dwa ame­hlo akho aphe­zu kwa­ba­zi­pha­ka­mi­sa­yo, uza­be­hli­se­la pha­nsi.

29 Ngo­ba uyi­si­ba­ne sa­mi, Nko­si, iNko­si iza­kha­nyi­sa-ke ubu­mnya­ma ba­mi.

30 Ngo­ba nga­we ngi­gi­ji­mi­le nga­da­bu­la pha­ka­thi kwe­bu­tho, ngo­Nku­lu­nku­lu wa­mi nge­qe umtha­nga­la.

31 UNku­lu­nku­lu; indle­la ya­khe iphe­le­le; ili­zwi le­Nko­si li­hlo­li­wel; uyi­si­hla­ngu ku­bo bo­nke aba­phe­phe­la ku­yem.

32 Ngo­ba ngu­ba­ni ongu­Nku­lu­nku­lu nga­pha­ndle kwe­Nko­si? Nja­lo ngu­ba­ni oli­dwa­la nga­pha­ndle ku­ka­Nku­lu­nku­lu we­thun?

33 UNku­lu­nku­lu uyi­nqa­ba ya­mi la­ma­ndlao, owe­nza indle­la ya­mi iphe­le­lep.

34 Owe­nza inya­wo za­mi zi­be nje­ngeze­zi­mpa­laq, wa­ngi­mi­sa ezi­ngqo­nge­ni za­mir.

35 Ofu­ndi­se­la iza­ndla za­mi impi, uku­ze ida­ndi­li le­thu­si li­go­tshi­swe zi­nga­lo za­mis.

36 Ungi­ni­ki­le le­si­hla­ngu so­si­ndi­so lwa­kho, lo­ku­zi­tho­ba kwa­kho ku­ngi­khu­li­si­le.

37 We­nze la­ba ba­nzi inya­the­lo la­mi nga­pha­nsi kwa­mi, uku­ze inqa­ga­la za­mi zi­nga­tshe­le­lit.

38 Ngi­xo­tshe­ne le­zi­tha za­mi nga­zi­bhu­bhi­sa, ka­ngi­bu­ya­nga nga­ze nga­zi­qe­da.

39 Nga­zi­qe­da, nga­zi­gwa­za, uku­ze zi­nga­vu­ki; ko­dwa za­wa nga­pha­nsi kwe­nya­wo za­mi.

40 Ngo­ba ungi­bhi­nci­se ama­ndla ku­se­nze­lwa impiu, wa­ba­kho­tha­mi­se­la pha­nsi kwa­mi aba­ngi­vu­ke­la­yov.

41 Ungi­ni­ke inta­mo ye­zi­tha za­mi, la­bo aba­ngi­zo­nda­yo nga­ba­bhu­bhi­saw.

42 Ba­kha­nge­la, ko­dwa enge­kho umsi­ndi­si; eNko­si­ni, ko­dwa ka­yi­ba­phe­ndu­la­ngax.

43 Nga­se­ngi­ba­cho­li­si­say nje­ngo­thu­li lo­mhla­baz, nga­ba­gxo­ba nje­ngo­da­ka lwe­zi­ta­la­daa, nga­ba­tsa­ha­zab.

44 Wa­su­ngi­khu­lu­la eku­phi­ki­se­ni kwa­ba­ntu ba­mic, wa­ngi­gci­na ngi­yi­nhlo­ko ye­zi­zwed; aba­ntu enga­ngi­ngaba­zi ba­ngi­se­be­nze­lae.

45 Abe­zi­zwe­ni ba­za­ze­hli­se­la pha­nsi ki­mi; ba­nge­ne­la uku­zwa nge­ndle­be ba­za­ngi­la­le­la.

46 Abe­zi­zwe­ni ba­za­bu­na, ba­phu­me ezi­nqa­be­ni za­bof be­thu­thu­me­lag.

47 INko­si iya­phi­la; nja­lo ka­li­bu­si­swe idwa­la la­mi, ka­pha­ka­nyi­swe uNku­lu­nku­lu, idwa­la lo­si­ndi­so lwa­mih;

48 uNku­lu­nku­lu ongi­ni­ka impi­ndi­se­lo, lo­we­hli­se­la izi­zwe nga­pha­nsi kwa­mii;

49 lo­ngi­khu­pha ezi­the­ni za­mi; la­phe­zu kwa­ba­ngi­vu­ke­la­yo we­na wa­ngi­pha­ka­mi­saj; le­mu­ntwi­ni wo­dla­ke­la wa­ngi­khu­lu­lak.

50 Nge­nxa ya­lo­khu ngi­za­ku­du­mi­sa, Nko­si, pha­ka­thi kwe­zi­zwe, ngi­hu­be­le ibi­zo la­kho indu­mi­sol.

51 Ingu­mpho­tsho­ngo wo­si­ndi­so ku­yo inko­si ya­yom, ise­nze­la ogco­tshi­we­yo wa­yo umu­san, ku­Da­vi­da, le­nza­lwe­ni ya­khe ku­ze ku­be ni­ni­ni­nio.

Ama­zwi oku­ci­na ka­Da­vi­da

23La-ke nga­ma­zwi oku­ci­na ka­Da­vi­da.

UDa­vi­da indo­da­na ka­Je­se wa­thia, lo­mu­ntu opha­ka­nyi­se­lwe phe­zu­lub, ogco­tshi­we­yo ka­Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­bec, lo­mhla­be­le­li omna­ndi wa­koI­sra­ye­li, wa­thi:

2 UMo­ya we­Nko­si wa­khu­lu­ma nga­mi, le­li­zwi la­khe li­so­li­mi­ni lwa­mid.

3 UNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li wa­thi, iDwa­la li­kaI­sra­ye­li la­khu­lu­ma ki­mi la­thie: Obu­sa aba­ntu uza­ku­ba ngo­lu­ngi­le­yo, ebu­sa ngo­ku­me­sa­ba uNku­lu­nku­luf.

4 Nja­lo uza­ku­ba nje­ngo­ku­kha­nya kwe­ku­se­ni e­ku­phu­meni kwe­la­ngag, iku­se­ni enge­la­ma­ye­zi, nje­ngo­hla­za emhla­ba­thi­ni ngo­ku­kha­nya emva kwe­zu­lu.

5 La­nxa indlu ya­mi inge­nja­lo ku­Nku­lu­nku­lu, ku­be ka­nti we­nzi­le la­mi isi­vu­me­lwa­no esi­la­pha­ka­de, esi­mi­swe ku­hle ezi­ntwe­ni zo­nke, le­si­gci­ne­ki­le­yoh, ngo­ba lo­nke usi­ndi­so lwa­mi le­si­lo­yi­so si­ku­so, la­nxa enga­si­khu­li­sii.

6 Ko­dwa aba­ka­Bhe­li­ya­li bo­nke ba­nje­nga­me­va ala­hli­we­yoj, ngo­ba enge­la­ku­tha­thwa nge­sa­ndla;

7 ko­dwa umu­ntu owa­thi­nta­yo uza­zi­hlo­mi­sa nge­nsi­mbi la­ngo­lu­thi lo­mkho­ntok, aza­tshi­swa lo­ku­tshi­swa ngo­mli­lo ku­le­yo­nda­wo.

Ama­qha­we ka­Da­vi­da

8 La nga­ma­bi­zo ama­qha­we uDa­vi­da aye­la­wol: UJo­she­bi-Ba­she­be­ti umTa­he­ke­mo­ni, inhlo­ko ye­zi­ndu­na; ngu­ye uA­di­no umE­zi­ni, nge­nxa ya­ba­nga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li aba­bu­la­wa nga­si­kha­thi si­nyem.

9 Le­mva kwa­khe kwa­ku­loE­le­ya­za­re indo­da­na ka­Do­do indo­da­na kaA­ho­hi, owa­ma­qha­we ama­tha­thu aye­lo­Da­vi­dan, eku­de­le­le­ni kwa­bo ama­Fi­li­sti aye­bu­tha­ne­le kho­na impi, la­pho ama­do­da akoI­sra­ye­li ese­nyu­ki­leo,

10 ye­na wa­su­ku­ma wa­tsha­ya ama­Fi­li­sti sa­ze sa­di­nwa isa­ndla sa­khe, le­sa­ndla sa­khe sa­na­ma­the­la enke­mbe­ni. INko­si ya­si­se­nza usi­ndi­so olu­khu­lu nga­lo­lo­su­ku; aba­ntu ba­se­be­bu­ya emva kwa­khe uku­za­pha­nga ku­phe­lap.

11 Le­mva kwa­khe kwa­ku­lo­Sha­ma indo­da­na kaA­ge umHa­ra­riq. Ama­Fi­li­sti aye­bu­the­ne aba li­xu­ku, la­pho okwa­ku­kho­na isi­qi­nti se­nsi­mu si­gcwe­le ama­le­nti­li; nja­lo aba­ntu ba­ba­le­ka ebu­swe­ni ba­ma­Fi­li­sti,

12 ko­dwa wa­ja­ma pha­ka­thi kwe­si­qi­nti, wa­si­vi­ke­la, wa­wa­tsha­ya ama­Fi­li­sti. INko­si ye­nza-ke usi­ndi­so olu­khu­lur.

13 Aba­tha­thu ezi­nhlo­kwe­ni ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu ba­se­be­se­hla, ba­fi­ka ku­Da­vi­da ebha­lwi­ni lweA­du­la­mus nge­si­kha­thi so­ku­vu­na; le­xu­ku la­ma­Fi­li­sti la­li­mi­se inka­mba esi­ho­tshe­ni se­Re­fa­yi­mit.

14 La­nga­le­so­si­kha­thi uDa­vi­da wa­ye­se­nqa­be­niu, le­bu­tho le­nqa­ba la­ma­Fi­li­sti la­lise­Bhe­the­le­he­ma nga­le­so­si­kha­thiv.

15 UDa­vi­da wa­se­nxwa­ne­la, wa­thi: Ha­wu, ku­nga­thi omu­nye ube­nga­ngi­na­thi­sa ama­nzi omtho­mbo we­Bhe­the­le­he­ma onga­se­sa­ngwe­ni!

16 La­wo­ma­qha­we ama­tha­thu ase­fo­hla ada­bu­la enka­mbe­ni ya­ma­Fi­li­sti, akha ama­nzi emtho­nje­ni we­Bhe­the­le­he­ma owa­wu­nga­se­sa­ngwe­ni, awa­tha­tha awa­le­tha ku­Da­vi­da. Ku­be ka­nti ka­tha­nda­nga uku­wa­na­tha, ko­dwa wa­wa­thu­lu­le­la iNko­si.

17 Wa­se­si­thi: Ka­ku­be kha­tsha­na la­mi, Nko­si, uku­thi nge­nze lo­kho; ka­ku­si­ga­zi yi­ni la­ba­ntu aba­ha­mbe le­mpi­lo ya­bo engo­zi­ni? Nga­lo­kho ka­tha­nda­nga uku­wa­na­tha. Le­zi­zi­nto aze­nza la­ma­qha­we ama­tha­thuw.

18 Nja­lo uA­bi­sha­yi, umfo­wa­bo ka­Jo­wa­bi indo­da­na ka­Ze­ru­ya, wa­ye­yi­nhlo­ko ya­ba­tha­thu. Ye­na wa­se­gi­ye­la aba­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu ngo­mkho­nto wa­khe, aba­bu­le­we­yo, wa­se­si­ba le­bi­zo pha­ka­thi kwa­ba­tha­thu.

19 Ka­hlo­ni­tshwa­nga ka­khu­lu yi­ni ku­la­ba­tha­thu? Nga­kho wa­ba yi­ndu­na ya­bo; ko­dwa ka­fi­ka­nga kwa­ba­tha­thu abo­ku­qa­lax.

20 UBhe­na­ya-ke, indo­da­na ka­Je­ho­ya­da, indo­da­na ye­qha­wey, omkhu­lu nge­ze­nzo, we­Ka­bhi­se­ye­liz. Ye­na wa­tsha­ya aba­bi­li aba­nje­nge­zi­lwa­ne ba­ko­Mo­wa­bia; fu­thi we­hla wa­tsha­ya isi­lwa­ne pha­ka­thi ko­mgo­di mhla we­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo.

21 Ye­na wa­se­tsha­ya indo­da engu­mGi­bhi­the, umu­ntu obu­ke­ka­yo; nja­lo umGi­bhi­the wa­ye­lo­mkho­nto esa­ndle­ni sa­khe; ko­dwa we­hle­la ku­ye ele­ndu­ku, wa­wu­hlu­thu­na umkho­nto esa­ndle­ni so­mGi­bhi­the, wa­mbu­la­la ngo­mkho­nto wa­khe.

22 Le­zi­zi­nto wa­ze­nza uBhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­da, wa­ba le­bi­zo pha­ka­thi kwa­ma­qha­we ama­tha­thu.

23 Wa­ye­hlo­ni­phe­ka ku­la­ba­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, ko­dwa ka­fi­ka­nga kwa­ba­tha­thub. UDa­vi­da wa­se­mbe­ka phe­zu kwa­ba­li­ndi ba­khe.

24 UA­sa­he­li umfo­wa­bo ka­Jo­wa­bi wa­ye­pha­ka­thi kwa­ba­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thuc, uE­li­ha­na­ni indo­da­na ka­Do­do we­Bhe­the­le­he­ma,

25 uSha­ma umHa­ro­di, uE­li­ka umHa­ro­did,

26 uHe­le­zi umPa­li­tie, uI­ra indo­da­na kaI­khe­shi umThe­kho­waf,

27 uA­bi­ye­ze­ri umA­ne­tho­thig, uMe­bu­na­yi umHu­shah,

28 uZa­li­mo­ni umA­ho­hii, uMa­ha­ra­yi umNe­to­faj,

29 uHe­le­bi indo­da­na ka­Ba­ha­na umNe­to­fak, uI­tha­yi indo­da­na ka­Ri­ba­yi we­Gi­be­ya wa­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­nil,

30 uBhe­na­ya umPi­ra­tho­nim, uHi­da­yi we­zi­fu­le­ni ze­Ga­ha­shin,

31 uA­bi-A­li­bo­ni umA­ra­bao, uA­zi­ma­ve­thi umBa­hu­ri­mip,

32 uE­li­ya­bha umSha­ha­li­bo­niq, wa­ma­do­da­na ka­Ja­she­ni, uJo­na­tha­ni,

33 uSha­ma umHa­ra­ri, uA­hi­ya­mu indo­da­na ka­Sha­ra­ri umHa­ra­rir,

34 uE­li­fe­le­ti indo­da­na kaA­ha­si­ba­yi indo­da­na yo­mMa­ha­kas, uE­li­ya­mu indo­da­na kaA­hi­tho­fe­li umGi­lot,

35 uHe­zi­ra­yi umKha­rme­liu, uPa­ha­ra­yi umA­ra­bi,

36 uI­ga­li indo­da­na ka­Na­tha­ni we­Zo­bav, uBa­ni umGa­di,

37 uZe­le­ki umA­mo­niw, uNa­ha­ra­yi umBhe­ro­thix, umthwa­li we­zi­kha­li zi­ka­Jo­wa­bi indo­da­na ka­Ze­ru­ya,

38 uI­ray umI­thi­riz, uGa­re­bi umI­thi­ri,

39 uU­ri­ya umHe­thia; be­bo­nke ba­be­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­kho­mbi­sa.

UDa­vi­da uba­la aba­ntu

24Lwa­se­lu­bu­ya lwa­mvu­the­la uI­sra­ye­li ula­ka lu­ka­Je­ho­vaab, wa­ba­vu­se­la uDa­vi­da, esi­thi: Ha­mba uba­le uI­sra­ye­li lo­Ju­dac.

2 Nga­kho inko­si ya­thi ku­Jo­wa­bi indu­na ye­bu­tho eya­yi­la­ye: Ha­mba kha­the­si ubho­de ezi­zwe­ni zo­nke za­koI­sra­ye­li, ku­su­ke­la ko­Da­ni ku­ze ku­be se­Bhe­ri­she­bha, li­ba­le aba­ntu uku­ze nga­zi ina­ni la­ba­ntud.

3 UJo­wa­bi wa­se­si­thi enko­si­ni: Alu­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho inga­ndi­sa eba­ntwi­ni, lo­ba be­ba­ne­ngi ka­nga­ka­na­ni, ku­phi­ndwe ngo­ku­li­khu­lu, uku­thi ame­hlo enko­si ya­mi, inko­si, aku­bo­ne. Ko­dwa inko­si ya­mi, inko­si, itho­ko­ze­la­ni ku­li­ntoe?

4 Ko­dwa ili­zwi le­nko­si la­li­la­ma­ndla phe­zu ku­ka­Jo­wa­bi la­phe­zu kwe­zi­ndu­na ze­bu­tho. Nga­kho uJo­wa­bi le­ndu­na ze­bu­tho ba­phu­ma pha­mbi kwe­nko­si uku­ze ba­ba­le aba­ntu, uI­sra­ye­li.

5 Ba­se­be­cha­pha iJo­da­ni, ba­mi­sa inka­mba eA­ro­we­rif, nga­kwe­so­ku­ne­ne ko­mu­zi opha­ka­thi kwe­si­fu­la se­Ga­di, la­ma­qo­nda­na le­Ja­ze­rig.

6 Ba­se­be­fi­ka eGi­le­ya­di le­li­zwe­ni le­Ta­he­ti­mi-Ho­di­shi; ba­fi­ka eDa­ni-Ja­ha­nih, ba­bho­da nga­se­Si­do­nii,

7 ba­fi­ka enqa­be­ni ye­Ti­rej le­mi­zi­ni yo­nke ya­ma­Hi­vik le­ya­ma­Kha­na­nil; ba­phu­ma ba­ya eni­ngi­zi­mu ya­ko­Ju­da, eBhe­ri­she­bha.

8 Se­be­bho­de ba­da­bu­la ili­zwe lo­nke, ba­fi­ka eJe­ru­sa­le­ma eku­phe­le­ni kwe­nya­nga ezi­yi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye le­nsu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li.

9 UJo­wa­bi wa­se­yi­ni­ka inko­si ina­ni lo­ku­ba­lwa kwa­ba­ntu; nja­lo kwa­ku­kho­na koI­sra­ye­li ama­qha­we ayi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lim ahwa­tsha inke­mban; la­ma­do­da ako­Ju­da aye­nga­ma­do­da ayi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­hla­nu.

10 Inhli­zi­yo ka­Da­vi­da ya­si­mtsha­ya emva ko­ku­thi ese­ba­le aba­ntuo. UDa­vi­da wa­se­si­thi eNko­si­ni: Ngo­ni­le ka­khu­lu nga­lo­kho engi­kwe­nzi­le­yo. Nga­kho-ke, Nko­si, ngi­ya­ku­nce­nga, su­sa ubu­bi be­nce­ku ya­khop, ngo­ba nge­nze ngo­bu­thu­tha obu­khu­luq.

11 Kwa­thi uDa­vi­da ese­vu­ki­le eku­se­ni, kwa­fi­ka ili­zwi le­Nko­si ku­Ga­di umpro­fe­thir, umbo­ni ka­Da­vi­das, li­si­thi:

12 Ha­mba uthi ku­Da­vi­da: Itsho nja­lo iNko­si ithi: Ngi­ku­be­ke­la oku­tha­thu; zi­khe­the­le oku­ko­dwa ku­kho, uku­thi ngi­kwe­nze ku­we.

13 UGa­di wa­se­fi­ka ku­Da­vi­da, wa­mtshe­la wa­thi ku­ye: Ku­fi­ke ku­we yi­ni imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa ye­ndla­la eli­zwe­ni la­ki­ni? Lo­ba uba­le­ke­le izi­tha za­kho inya­nga ezi­nta­thu zi­xo­tsha­na la­we? Inga­be ku­be kho­na uma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo okwe­nsu­ku ezi­nta­thu eli­zwe­ni la­ki­ni? Kha­the­si ca­ba­nga, ubo­ne uku­thi yi­mpe­ndu­lo ba­ni engi­za­yi­bu­yi­se­la ko­ngi­thu­mi­le­yot.

14 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­Ga­di: Ngi­ci­nde­ze­le­ki­le ka­khu­lu; ake si­we­le esa­ndle­ni se­Nko­si, ngo­ba izi­sa za­yo zi­nku­lu, ko­dwa ka­ngi­nga­we­li esa­ndle­ni so­mu­ntu.

15 Nga­kho iNko­si ya­si­be­ka uma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo kuI­sra­ye­li, ku­su­ke­la eku­se­ni kwa­ze kwa­ba se­si­kha­thi­ni esi­mi­si­we­yo; kwa­se­ku­si­fa eba­ntwi­ni aba­ntu aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa ku­su­ke­la ko­Da­ni kwa­ze kwa­ba se­Bhe­ri­she­bhau.

16 La­pho ingi­lo­si ise­lu­le­la isa­ndla sa­yo eJe­ru­sa­le­ma uku­yi­bhu­bhi­sa, iNko­si ya­zi­so­la nga­lo­bo­bu­biv, ya­thi engi­lo­si­niw eya­yi­bhu­bhi­sa aba­ntux: Se­kwa­ne­le. Kha­the­si fi­nye­za isa­ndla sa­kho. Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­yi­se­ba­le­ni lo­ku­bhu­le­la li­kaA­ra­wu­na umJe­bu­si.

17 UDa­vi­da wa­se­khu­lu­ma eNko­si­ni la­pho ebo­na ingi­lo­si eya­yi­tsha­ya aba­ntu, wa­thi: Kha­nge­la, mi­na ngo­ni­le, nja­lo mi­na nge­nze oku­bi; pho, le­zi­zi­mvu ze­nze­ni? Isa­ndla sa­kho ake si­me­la­ne la­mi nja­lo si­me­la­ne le­ndlu ka­ba­bay.

18 UGa­di wa­se­fi­ka ku­Da­vi­da nga­lo­lo­su­ku, wa­thi ku­ye: Ye­nyu­ka, umi­se­le iNko­si ila­thi eba­le­ni lo­ku­bhu­le­la li­kaA­ra­wu­na umJe­bu­si.

19 UDa­vi­da wa­se­se­nyu­ka nje­ngo­ku­tsho ku­ka­Ga­di, nje­ngo­ku­la­ya kwe­Nko­si.

20 UA­ra­wu­na wa­se­lu­ngu­za, wa­bo­na inko­si le­nce­ku za­yo be­qhu­be­ka be­si­za ku­ye; uA­ra­wu­na wa­se­phu­ma wa­kho­tha­ma pha­mbi kwe­nko­si ngo­bu­so ba­khe emhla­ba­thi­ni.

21 UA­ra­wu­na wa­se­si­thi: Ku­nga­ni inko­si ya­mi, inko­si, ize ence­kwi­ni ya­yo? UDa­vi­da wa­se­si­thi: Uku­thi ngi­the­nge ku­we iba­la lo­ku­bhu­le­la, uku­thi nga­khe­le iNko­si ila­thiz, uku­ze inhlu­phe­ko ithi­nte­ke inga­fi­ki eba­ntwi­nia.

22 UA­ra­wu­na wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Inko­si ya­mi, inko­si, ka­yi­tha­the ini­ke­le lo­kho oku­hle eme­hlwe­ni ayob; bo­na, na­nzi inka­bi zo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, le­zi­mbu­loc le­zi­nto ze­nka­bi ku­be zi­nku­nid.

23 Ko­nke lo­khu, nko­si, uA­ra­wu­na wa­ku­ni­ka inko­si; uA­ra­wu­na wa­se­si­thi enko­si­ni: INko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ka­yi­kwe­mu­ke­lee.

24 Inko­si ya­si­si­thi kuA­ra­wu­na: Ha­tshi, ko­dwa ngi­za­ku­the­nga lo­ku­ku­the­nga ku­we nge­nte­ngo; nja­lo ka­ngi­yi­ku­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa enga­ngi­bi­za­nga lu­tho eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­mi. UDa­vi­da wa­se­li­the­nga iba­la lo­ku­bhu­le­la le­zi­nka­bi nga­ma­she­ke­li* esi­li­va anga­ma­tshu­mi ama­hla­nuf.

25 UDa­vi­da wa­se­sa­khe­la kho­na iNko­si ila­thi, wa­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa le­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­lag. Nga­kho iNko­si ya­nce­nge­ka nge­li­zweh, inhlu­phe­ko ya­si­thi­nte­ka phe­zu ku­kaI­sra­ye­lii.

UGWA­LO LO­KU­QA­LA

LWA­MA­KHO­SI

Uku­zi­be­ka ku­kaA­do­ni­ja uku­thi abe yi­nko­si

1Inko­si uDa­vi­da ya­yi­si­nda­la ile­nsu­ku ezi­ne­ngi; ba­se­be­ye­mbe­sa nge­ze­mba­tho, ko­dwa ka­yi­khu­du­ma­la­nga.

2 Ince­ku za­yo za­se­zi­si­thi ku­yo: Inko­si ya­mi, inko­si, ka­yi­di­nge­lwe into­mba­za­na emsu­lwa, uku­thi ime pha­mbi kwe­nko­si, iyo­nge, ila­le esi­fu­be­ni sa­kho, uku­ze inko­si ya­mi, inko­si, ikhu­du­ma­le.

3 Za­se­zi­di­nga into­mba­za­na enhle emi­ngce­le­ni yo­nke ya­koI­sra­ye­li, za­tho­la uA­bi­sha­gi umShu­na­mi, za­mle­tha enko­si­nia.

4 Into­mba­za­na ya­yi­yi­nhle ka­khu­lu si­bi­li, ya­ba ngu­mo­ngi we­nko­si, ya­yi­se­be­nze­la; ko­dwa inko­si ka­yi­ya­za­nga.

5 UA­do­ni­ja indo­da­na ka­Ha­gi­thib wa­se­zi­pha­ka­mi­sa esi­thi: Mi­na ngi­za­ku­ba yi­nko­si. Wa­se­zi­lu­ngi­se­la inqo­la la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za, la­ma­do­da anga­ma­tshu­mi ama­hla­nu uku­gi­ji­ma pha­mbi kwa­khec.

6 Uyi­se wa­ye­nga­za­nga amda­ni­se la­ka­nye esi­thi: We­nze­le­ni ka­nje? La­ye fu­thi wa­ye­le­si­mo esi­hle ka­khu­lu, loni­na wa­mza­la emva ku­kaA­bi­sa­lo­mud.

7 La­ma­zwi akhe aye­lo­Jo­wa­bi indo­da­na ka­Ze­ru­ya nja­lo loA­bhi­ya­tha umpri­stie, ba­se­be­nce­di­sa, ba­mla­nde­la uA­do­ni­jaf.

8 Ko­dwa uZa­do­ki umpri­stig, lo­Bhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­dah, lo­Na­tha­ni umpro­fe­thii, lo­Shi­me­yij, lo­Re­yi, la­ma­qha­we uDa­vi­da aye­la­wo, ba­be­nge­kho kuA­do­ni­jak.

9 UA­do­ni­ja wa­hla­ba izi­mvu le­zi­nka­bi lo­ku­no­ni­si­we­yo eli­tshe­ni le­Zo­he­le­thi eli­se­ce­le­ni kweE­ni-Ro­ge­li, wa­nxu­sa bo­nke aba­fo­wa­bo, ama­do­da­na enko­si, la­wo wo­nke ama­do­da ako­Ju­da, ince­ku ze­nko­si;

10 ko­dwa oNa­tha­ni umpro­fe­thi lo­Bhe­na­ya la­ma­qha­we lo­So­lo­mo­ni umfo­wa­bo ka­ba­nxu­sa­ngal.

11 Nga­kho uNa­tha­ni wa­khu­lu­ma ku­Ba­thi­she­ba uni­na ka­So­lo­mo­ni esi­thi: Ka­wu­zwa­nga yi­ni uku­thi uA­do­ni­ja indo­da­na ka­Ha­gi­thi uya­bu­sa, le­nko­si ye­thu uDa­vi­da ka­yi­kwa­zi?

12 Nga­kho-ke wo­za, ake ngi­ku­phe ise­lu­le­ko, uku­ze usi­ndi­se impi­lo ya­kho le­mpi­lo ye­ndo­da­na ya­kho uSo­lo­mo­ni.

13 Ha­mba unge­ne enko­si­ni uDa­vi­da uthi ku­yo: We­na nko­si ya­mi, nko­si, ka­wu­fu­nga­nga yi­ni ku­nce­ku­ka­zi ya­kho usi­thi: Qo­tho, uSo­lo­mo­ni indo­da­na ya­mi uza­bu­sa emva kwa­mi, nja­lo ye­na uza­hla­la esi­hla­lwe­ni sa­mi so­bu­kho­si? Pho, ku­nga­ni ku­bu­sa uA­do­ni­jam?

14 Kha­nge­la, ulo­khu usa­khu­lu­ma la­pho le­nko­si, ngi­nge­ne la­mi emva kwa­kho, ngi­qi­ni­se ama­zwi akho.

15 UBa­thi­she­ba wa­se­nge­na enko­si­ni eka­me­lwe­ni. Inko­si ya­yi­si­nda­la ka­khu­lu, loA­bi­sha­gi umShu­na­mi wa­ye­yi­se­be­nze­la inko­sin.

16 UBa­thi­she­ba wa­se­gu­qa wa­kho­tha­me­la inko­si; inko­si ya­si­si­thi: Ula­ni?

17 Wa­se­si­thi ku­yo: Nko­si ya­mi, we­na wa­fu­nga ngo­Je­ho­va uNku­lu­nku­lu wa­kho ku­nce­ku­ka­zi ya­kho usi­thi: Qo­tho uSo­lo­mo­ni indo­da­na ya­kho uza­bu­sa emva kwa­mi, nja­lo ye­na uza­hla­la esi­hla­lwe­ni sa­mi so­bu­kho­si.

18 Ko­dwa kha­the­si kha­nge­la, uA­do­ni­ja uya­bu­sa, kha­the­si-ke, nko­si ya­mi, nko­si, ka­wu­kwa­zio.

19 Use­hla­be izi­nka­bi lo­ku­no­ni­si­we­yo le­zi­mvu ezi­ne­ngi, wa­nxu­sa wo­nke ama­do­da­na enko­si loA­bhi­ya­tha umpri­sti lo­Jo­wa­bi indu­na ye­bu­tho; ko­dwa uSo­lo­mo­ni ince­ku ya­kho ka­mnxu­sa­ngap.

20 We­na-ke, nko­si ya­mi, nko­si, ame­hlo kaI­sra­ye­li wo­nke aphe­zu kwa­kho uku­thi uba­tshe­le uku­thi ngu­ba­ni oza­hla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si se­nko­si ya­mi, inko­si, emva kwa­yo,

21 hle­zi ku­za­ku­thi la­pho inko­si ya­mi, inko­si, iza­la­la la­bo­yi­se, mi­na le­ndo­da­na ya­mi uSo­lo­mo­ni si­za­ku­ba yi­zo­niq.

22 Kha­nge­la-ke, elo­khu esa­khu­lu­ma le­nko­si, lo­Na­tha­ni umpro­fe­thi wa­nge­na.

23 Ba­se­be­yi­bi­ke­la inko­si be­si­thi: Kha­nge­la uNa­tha­ni umpro­fe­thi. Ese­nge­ne pha­mbi kwe­nko­si wa­kho­tha­ma pha­mbi kwe­nko­si ngo­bu­so ba­khe emhla­ba­thi­ni.

24 UNa­tha­ni wa­se­si­thi: Nko­si ya­mi, nko­si, we­na utshi­lo yi­ni uku­thi: UA­do­ni­ja uza­bu­sa emva kwa­mi, nja­lo ye­na uza­hla­la esi­hla­lwe­ni sa­mi so­bu­kho­si?

25 Ngo­ba we­hli­le la­mu­hla, uhla­bi­le izi­nka­bi lo­ku­no­ni­si­we­yo le­zi­mvu ezi­ne­ngi, wa­nxu­sa wo­nke ama­do­da­na enko­si, le­ndu­na ze­bu­tho, loA­bhi­ya­tha umpri­sti; kha­nge­la-ke, ba­ya­dla ba­ya­na­tha pha­mbi kwa­khe, nja­lo ba­thi: Ka­yi­phi­le inko­si uA­do­ni­jar!

26 Ko­dwa mi­na, mi­na ince­ku ya­kho lo­Za­do­ki umpri­sti lo­Bhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­da lo­So­lo­mo­ni ince­ku ya­kho, kasi­nxu­sa­ngas.

27 Li­nda­ba ye­nzi­we yi­nko­si ya­mi, inko­si, yi­ni? Nja­lo ka­wa­zi­sa­nga ince­ku ya­kho uku­thi ngu­ba­ni oza­hla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si se­nko­si ya­mi, inko­si, emva kwa­yo?

28 Inko­si uDa­vi­da ya­si­phe­ndu­la ya­thi: Ngi­bi­ze­la­ni uBa­thi­she­ba. Wa­se­nge­na pha­mbi ko­bu­so be­nko­si, we­ma pha­mbi kwe­nko­si.

29 Inko­si ya­si­fu­nga ya­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va ohle­nge umphe­fu­mu­lo wa­mi ku­zo zo­nke inhlu­phe­kot,

30 ngi­tsho, nje­ngo­ba nga­fu­nga ku­we nge­Nko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ngi­si­thi: Qo­tho, uSo­lo­mo­ni indo­da­na ya­kho uza­bu­sa emva kwa­mi, nja­lo ye­na uza­hla­la esi­hla­lwe­ni sa­mi so­bu­kho­si esi­khu­ndle­ni sa­mi; qo­tho ngi­za­kwe­nza nja­lo la­mu­hlau.

31 UBa­thi­she­ba wa­se­kho­tha­ma ngo­bu­so emhla­ba­thi­ni, wa­gu­qe­la inko­si wa­thi: Ka­yi­phi­le inko­si ya­mi, inko­si uDa­vi­da ku­ze ku­be ni­ni­ni­niv!

Uku­be­kwa ku­ka­So­lo­mo­ni abe yi­nko­si

32 Inko­si uDa­vi­da ya­si­si­thi: Ngi­bi­ze­la­ni uZa­do­ki umpri­sti, lo­Na­tha­ni umpro­fe­thi, lo­Bhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­da. Ba­se­be­nge­na pha­mbi kwe­nko­siw.

33 Inko­si ya­si­si­thi ki­bo: Tha­tha­ni ka­nye la­ni ince­ku ze­nko­si ye­nu, li­ga­di­se uSo­lo­mo­ni indo­da­na ya­mi imbo­ngo­lo enge­ya­mix, li­me­hli­se­le eGi­ho­niy.

34 Ka­ku­thi-ke uZa­do­ki umpri­sti lo­Na­tha­ni umpro­fe­thi ba­mgco­be kho­na abe yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­liz; be­se­li­vu­the­la upho­ndo li­thi: Ka­yi­phi­le inko­si uSo­lo­mo­ni!

35 Be­se­li­se­nyu­ka emva kwa­khe, nja­lo uza­ku­za ahla­le esi­hla­lwe­ni sa­mi so­bu­kho­si, ngo­ba uza­ku­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­mi, nja­lo ye­na ngi­mbe­ki­le uku­thi abe ngu­mbu­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li la­phe­zu ku­ka­Ju­daa.

36 UBhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­da wa­se­yi­phe­ndu­la inko­si wa­thi: Ame­ni. Ka­yi­tsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu we­nko­si ya­mi, inko­si!

37 Nje­ngo­ba uJe­ho­va ube­le­nko­si ya­mi, inko­si, ka­be nja­lo lo­So­lo­mo­nib, ase­nze isi­hla­lo sa­khe so­bu­kho­si si­be si­khu­lu ku­le­si­hla­lo so­bu­kho­si se­nko­si ya­mi, inko­si uDa­vi­dac.

38 Nga­kho uZa­do­ki umpri­sti, lo­Na­tha­ni umpro­fe­thi, lo­Bhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­da, la­ma­Ke­re­thid, la­ma­Pe­le­thie be­hla ba­mga­di­sa uSo­lo­mo­ni imbo­ngo­lo ye­nko­si uDa­vi­da, ba­mu­sa eGi­ho­ni.

39 UZa­do­ki umpri­sti wa­se­tha­tha upho­ndo lwa­ma­fu­tha ethe­nte­nif, wa­mgco­ba uSo­lo­mo­nig. Ba­se­be­vu­the­la upho­ndo, bo­nke aba­ntu ba­thi: Ka­yi­phi­le inko­si uSo­lo­mo­nih!

40 Bo­nke aba­ntu ba­se­be­se­nyu­ka emva kwa­khe, bo­nke aba­ntu ba­se­be­vu­the­la imi­hla­nga1 be­tho­ko­za nge­nto­ko­zo enku­lu, wa­ze wa­qhe­ke­ze­ka umhla­ba ngo­msi­ndo wa­bo.

41 UA­do­ni­ja la­bo bo­nke aba­nxu­si­we­yo aba­be­la­ye ba­se­be­wu­zwa se­be­qe­de uku­dla. La­pho uJo­wa­bi esi­zwa uku­kha­la ko­pho­ndo wa­thi: Ngo­wa­ni umsi­ndo wo­mu­zi oxo­ko­ze­la­yo?

42 La­pho esa­khu­lu­ma, kha­nge­la, kwa­fi­ka uJo­na­tha­ni indo­da­na kaA­bhi­ya­tha umpri­stii; uA­do­ni­ja wa­thi: Nge­na, ngo­ba uli­qha­we, ule­tha imi­bi­ko emi­hlej.

43 UJo­na­tha­ni wa­se­phe­ndu­la wa­thi kuA­do­ni­ja: Qo­tho, inko­si ye­thu, inko­si uDa­vi­da, imbe­ki­le uSo­lo­mo­ni wa­ba yi­nko­si;

44 nja­lo inko­si ithu­me ka­nye la­ye uZa­do­ki umpri­sti, lo­Na­tha­ni umpro­fe­thi, lo­Bhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­da, la­ma­Ke­re­thik, la­ma­Pe­le­thi, ba­mga­di­sa imbo­ngo­lo ye­nko­si.

45 Nja­lo uZa­do­ki umpri­sti lo­Na­tha­ni umpro­fe­thi ba­mgco­bi­le wa­ba yi­nko­si eGi­ho­ni, be­nyu­ka kho­na be­tho­ko­za; yi­kho umu­zi uxo­ko­ze­la. Yi­wo lo­wo­msi­ndo eli­wu­zwi­le­yol.

46 Fu­thi uSo­lo­mo­ni use­hle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si so­mbu­som.

47 Fu­thi le­nce­ku ze­nko­si zi­fi­ki­le uku­bu­si­sa inko­si ye­thu, inko­si uDa­vi­da, zi­si­thi: UNku­lu­nku­lu wa­kho ka­le­nze ibi­zo li­ka­So­lo­mo­ni li­be ngco­no ku­le­bi­zo la­kho, enze isi­hla­lo sa­khe so­bu­kho­si si­be si­khu­lu ku­le­si­hla­lo sa­kho so­bu­kho­sin. Inko­si ya­si­kho­tha­ma embhe­de­nio.

48 Fu­thi-ke ya­tsho nja­lo inko­si: Ka­yi­bu­si­swe iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, eni­ke la­mu­hla ohla­la esi­hla­lwe­ni sa­mi so­bu­kho­si, ame­hlo ami eku­bo­nap.

49 Bo­nke aba­nxu­si­we­yo aba­be­loA­do­ni­ja ba­se­be­thu­thu­me­la, ba­su­ku­ma, ba­ha­mba ngu­lo­wo la­lo­wo nge­ndle­la ya­khe.

50 UA­do­ni­ja wa­se­se­sa­ba nge­nxa ka­So­lo­mo­ni, wa­su­ku­ma wa­ha­mba, wa­ba­mba impo­ndo ze­la­thiq.

51 Wa­se­bi­ke­lwa uSo­lo­mo­ni uku­thi: Kha­nge­la, uA­do­ni­ja uya­ye­sa­ba inko­si uSo­lo­mo­ni; ngo­ba kha­nge­la, use­ba­mbe impo­ndo ze­la­thi esi­thi: Inko­si uSo­lo­mo­ni ka­yi­fu­nge ki­mi la­mu­hla uku­thi ka­yi­yi­ku­yi­bu­la­la ince­ku ya­yo nge­nke­mba.

52 USo­lo­mo­ni wa­se­si­thi: Uba eyi­ndo­da uqo­bo, ka­ku­yi­ku­wa oko­nwe­le lwa­khe emhla­ba­thi­ni. Ko­dwa uba ubu­bi bu­tho­la­ka­la ku­ye, uza­ku­far.

53 Inko­si uSo­lo­mo­ni ya­si­thu­ma, ba­me­hli­sa ela­thi­ni. Wa­se­si­za wa­kho­tha­ma enko­si­ni uSo­lo­mo­ni; uSo­lo­mo­ni wa­se­si­thi ku­ye: Ya­na endli­ni ya­kho.

Uku­la­ywa ku­ka­So­lo­mo­ni ngu­Da­vi­da

2Insu­ku zi­ka­Da­vi­da zo­ku­thi afe za­se­zi­so­nde­laa, wa­se­la­ya uSo­lo­mo­ni indo­da­na ya­khe esi­thi:

2Se­ngi­ha­mba indle­la yo­mhla­ba wo­nkeb. Nga­kho qi­na, ube yi­ndo­dac,

3 ugci­ne imfa­ne­lo ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, uku­ha­mba nge­zi­ndle­la za­yo, uku­gci­na izi­mi­so za­yo, imi­the­tho ya­yo, le­za­hlu­le­lo za­yo, lo­bu­fa­ka­zi ba­yo, nje­ngo­ku­bha­li­we­yo emla­ywe­ni ka­Mo­zi­si, uku­ze uphu­me­le­le ku­kho ko­nke okwe­nza­yo, la­lo­ba nga­phi la­pho ophe­ndu­ke­la kho­nad,

4 uku­ze iNko­si iqi­ni­se ili­zwi la­yo eya­li­khu­lu­ma ma­ye­la­na la­mie isi­thi: Uba ama­do­da­na akho eqa­phe­li­sa indle­la ya­wof, uku­ha­mba ngo­bu­qo­tho pha­mbi kwa­mi nge­nhli­zi­yo yo­nke ya­wo la­ngo­mphe­fu­mu­lo wo­nke wa­wog, (i­si­thi) ka­ku­yi­ku­swe­le­ka1 ku­we indo­da esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si si­kaI­sra­ye­lih.

5 Fu­thi-ke we­na uya­kwa­zi uku­thi uJo­wa­bi indo­da­na ka­Ze­ru­ya we­nza­ni ki­mi, uku­thi we­nza­ni ku­zi­ndu­na ezi­mbi­li za­ma­bu­tho akoI­sra­ye­lii, kuA­bhi­ne­ri indo­da­na ka­Ne­rij, la­kuA­ma­sa indo­da­na ka­Je­the­ri, owa­ba­bu­la­la wa­chi­tha iga­zi le­mpi eku­thu­le­ni, wa­fa­ka iga­zi le­mpi ebha­nti­ni la­khe ela­li­se­kha­lwe­ni lwa­khe le­ma­nya­the­lwe­ni ase­nya­we­ni za­khek.

6 Nga­kho ye­nza nje­nge­nhla­ka­ni­pho ya­kho, unga­ye­ke­li ikha­nda la­khe eli­le­zi­mvu le­hle­le engcwa­be­ni ngo­ku­thu­lal.

7 Ko­dwa ku­ma­do­da­na ka­Ba­ri­zi­la­yi umGi­le­ya­di we­nze umu­sam, nja­lo ka­wa­be pha­ka­thi kwa­ba­dla eta­fu­le­ni la­khon, ngo­ba ngo­ku­nja­lo aso­nde­la ki­mi eku­ba­le­ke­le­ni kwa­mi ubu­so bu­kaA­bi­sa­lo­mu umfo­we­nuo.

8 Fu­thi kha­nge­la, ku­kho­na ku­we uShi­me­yi indo­da­na ka­Ge­ra umBhe­nja­mi­ni we­Ba­hu­ri­mip, owa­ngi­thu­ka nge­se­thu­ko esi­bu­hlu­ngu mhla ngi­si­ya eMa­ha­na­yi­miq; ko­dwa we­hla uku­ngi­hla­nga­be­za eJo­da­nir, nga­se­ngi­fu­nga ku­ye nge­Nko­si nga­thi: Ka­ngi­yi­ku­ku­bu­la­la nge­nke­mbas.

9 Nga­kho-ke unga­mye­ke­li abe ngo­nge­la­ca­la, ngo­ba ungu­mu­ntu ohla­ka­ni­phi­le­yo, ngo­ba uya­kwa­zi oza­kwe­nza ku­yet, nja­lo uza­kwe­hli­se­la ikha­nda la­khe eli­yi­mpu­nga li­le­ga­zi engcwa­be­niu.

Uku­fa ku­ka­Da­vi­da

10 UDa­vi­da wa­se­la­la la­bo­yi­sev, wa­ngcwa­tshe­lwa emzi­ni ka­Da­vi­daw.

11 Nja­lo insu­ku uDa­vi­da abu­sa nga­zo phe­zu ku­kaI­sra­ye­li za­zi­yi­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne; eHe­bro­ni wa­bu­sa imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa, le­Je­ru­sa­le­ma wa­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nta­thux.

12 USo­lo­mo­ni wa­se­hla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si si­ka­Da­vi­da uyi­se, lo­mbu­so wa­khe wa­qi­ni­swa ka­khu­luy.

USo­lo­mo­ni uqi­ni­sa umbu­so wa­khe

13 UA­do­ni­ja indo­da­na ka­Ha­gi­thi wa­se­si­za ku­Ba­thi­she­ba uni­na ka­So­lo­mo­ni; wa­se­si­thi: Uku­za kwa­kho ku­yi­ku­thu­la yi­ni? Wa­se­si­thi: Uku­thu­laz.

14 Wa­thi: Ngi­le­li­zwi ku­we. Wa­se­si­thi: Khu­lu­ma.

15 Wa­se­si­thi: We­na uya­kwa­zi uku­thi umbu­so wa­wu­ngo­wa­mi, lo­ku­thi uI­sra­ye­li wo­nke ba­be­be­ke ubu­so ba­bo ki­mi uku­thi ngi­za­bu­sa; ko­dwa umbu­so wa­phe­ndu­lwa, wa­ba ngo­wo­mfo­we­thua, ngo­ba wa­ba ngo­wa­khe uve­la eNko­si­nib.

16 Kha­the­si-ke, ngi­ce­la isi­ce­lo esi­so­dwa ku­we, unga­fu­la­the­li­si ubu­so ba­mi. Wa­se­si­thi ku­ye: Khu­lu­ma.

17 Wa­se­si­thi: Ake ukhu­lu­me lo­So­lo­mo­ni inko­si (ngo­ba ka­yi­ku­fu­la­the­li­sa ubu­so ba­kho) uku­thi angi­ni­ke uA­bi­sha­gic umShu­na­mi abe ngu­mkamid.

18 UBa­thi­she­ba wa­se­si­thi: Ku­lu­ngi­le; mi­na ngi­za­ku­khu­lu­me­la enko­si­ni.

19 Nga­kho uBa­thi­she­ba wa­se­si­ya enko­si­ni uSo­lo­mo­ni uku­khu­lu­me­la uA­do­ni­ja ku­yo. Inko­si ya­si­su­ku­ma uku­mhla­nga­be­za, ya­kho­tha­ma ku­ye, ya­hla­la esi­hla­lwe­ni sa­yo so­bu­kho­si, ya­thi ku­be­ke­lwe uni­na we­nko­si isi­hla­lo so­bu­kho­si; wa­se­hla­la nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­yoe.

20 Wa­se­si­thi: Ngi­ce­la isi­ce­lo esi­so­dwa esi­nci­nya­ne ku­we, unga­fu­la­the­li­si ubu­so ba­mi. Inko­si ya­si­si­thi ku­ye: Ce­la, ma­ma, ngo­ba ka­ngi­yi­ku­fu­la­the­li­sa ubu­so ba­kho.

21 Wa­se­si­thi: UA­bi­sha­gi umShu­na­mi ka­ni­kwe uA­do­ni­ja umfo­we­nu abe ngu­mkakhef.

22 Inko­si uSo­lo­mo­ni ya­si­phe­ndu­la ya­thi ku­ni­na: Usu­mce­le­le­la­ni uA­do­ni­ja uA­bi­sha­gi umShu­na­mi? Umce­le­le lo­mbu­sog, ngo­ba ungu­mfo­we­thu omda­la ku­la­mih, ye­bo ye­na loA­bhi­ya­tha umpri­sti lo­Jo­wa­bi indo­da­na ka­Ze­ru­yai.

23 Inko­si uSo­lo­mo­ni ya­si­fu­nga nge­Nko­si isi­thi: Ke­nze nja­lo uNku­lu­nku­lu ki­mi lo­ku­nja­lo enge­ze­le­le, uba uA­do­ni­ja enga­khu­lu­manga le­li­li­zwi eme­le­ne le­mpi­lo ya­khej.

24 Nga­kho-ke, ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va ongi­mi­si­le­yo wa­ngi­be­ka esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si si­ka­Da­vi­da uba­bak, wa­nge­nze­la indlu nje­ngo­ku­khu­lu­ma kwa­khe, isi­bi­li la­mu­hla uA­do­ni­ja uza­bu­la­wal.

25 Inko­si uSo­lo­mo­ni ya­si­thu­ma nge­sa­ndla si­ka­Bhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­da, owa­msu­ke­la­yo, wa­se­si­fam.

26 La­kuA­bhi­ya­tha umpri­sti inko­si ya­thi: Ya­na eA­na­tho­thi ema­si­mi­ni akhon, ngo­ba ungu­mu­ntu wo­ku­fa; ko­dwa la­mu­hla ka­ngi­yi­ku­ku­bu­la­la ngo­ba wa­wu­thwa­la umtsho­ko­tsho we­Nko­si uJe­ho­va pha­mbi ku­ka­Da­vi­da uba­bao, la­ngo­ba wa­hlu­phe­ka ku­kho ko­nke uba­ba ahlu­phe­ka nga­khop.

27 Nga­kho uSo­lo­mo­ni wa­mxo­tsha uA­bhi­ya­tha eku­be­ni ngu­mpri­sti we­Nko­si, uku­gcwa­li­sa ili­zwi le­Nko­si eya­li­khu­lu­ma ma­ye­la­na le­ndlu kaE­liq eShi­lor.

28 Kwa­thi umbi­ko ufi­ka ku­Jo­wa­bi, ngo­ba uJo­wa­bi wa­ye­phe­ndu­ke wa­la­nde­la uA­do­ni­jas la­nxa wa­ye­nga­phe­ndu­ka­nga wa­la­nde­la uA­bi­sa­lo­mut, uJo­wa­bi wa­ba­le­ke­la ethe­nte­ni le­Nko­siu, wa­ba­mba impo­ndo ze­la­thiv.

29 Kwa­se­ku­bi­ke­lwa inko­si uSo­lo­mo­ni uku­thi uJo­wa­bi use­ba­le­ke­le ethe­nte­ni le­Nko­si, kha­nge­la-ke, use­ce­le­ni kwe­la­thi. USo­lo­mo­ni wa­se­thu­ma uBhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­da esi­thi: Ha­mba umsu­ke­le.

30 Nga­kho uBhe­na­ya wa­ya ethe­nte­ni le­Nko­si, wa­thi ku­ye: Itsho nja­lo inko­si: Phu­ma! Ko­dwa wa­thi: Ha­tshi, ko­dwa ngi­za­fe­la la­pha. UBhe­na­ya wa­se­bu­yi­se­la ili­zwi enko­si­ni, esi­thi: Utsho nja­lo uJo­wa­bi, ungi­phe­ndu­le nja­lo.

31 Inko­si ya­si­si­thi ku­ye: Ye­nza nje­ngo­ku­tsho kwa­khe, umsu­ke­le, umngcwa­bew; uku­ze usu­se ki­mi le­ndli­ni ka­ba­ba iga­zi eli­nge­la­ca­la uJo­wa­bi ali­chi­tha­yox.

32 Nja­lo iNko­si iza­bu­yi­se­la iga­zi la­khe ekha­nda la­khey, owa­su­ke­la ama­do­da ama­bi­li aye­lu­ngi­le engco­no ku­la­ye, wa­wa­bu­la­la nge­nke­mba, uba­ba uDa­vi­da enga­ziz: UA­bhi­ne­ri indo­da­na ka­Ne­ri indu­na ye­bu­tho la­koI­sra­ye­lia, loA­ma­sa indo­da­na ka­Je­the­ri indu­na ye­bu­tho la­ko­Ju­dab.

33 Nga­kho iga­zi la­bo li­za­bu­ye­la ekha­nda li­ka­Jo­wa­bi le­kha­nda le­nza­lo ya­khe ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni; ko­dwa ku­Da­vi­da le­nza­lwe­ni ya­khe, le­ndli­ni ya­khe, le­mbu­swe­ni wa­khe, ku­za­ku­ba lo­ku­thu­la ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni oku­ve­la eNko­si­nic.

34 UBhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­da wa­se­se­nyu­ka, wa­msu­ke­la wa­mbu­la­lad; wa­se­ngcwa­tshe­lwa endli­ni ya­khe enka­nga­lae.

35 Inko­si ya­si­be­ka uBhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­da esi­khu­ndle­ni sa­khe phe­zu kwe­bu­tho, lo­Za­do­ki umpri­stif inko­si ya­mbe­ka esi­khu­ndle­ni si­kaA­bhi­ya­thag.

36 Inko­si ya­si­thu­ma ya­bi­za uShi­me­yih, ya­thi ku­ye: Za­khe­le indlu eJe­ru­sa­le­ma, uhla­le kho­na, unga­phu­mi la­pho uye nga­phi la­nga­phi.

37 Ngo­ba ku­za­ku­thi mhla uphu­ma­yo, ucha­phe isi­fu­la iKi­dro­nii, ya­zi lo­kwa­zi uku­thi uza­ku­fa lo­ku­fa; iga­zi la­kho li­za­ku­ba phe­zu kwe­kha­nda la­khoj.

38 UShi­me­yi wa­se­si­thi enko­si­ni: Le­lo­li­zwi li­hle; nje­ngo­ku­tsho kwe­nko­si ya­mi, inko­si, ince­ku ya­kho iza­kwe­nza nja­lo. UShi­me­yi wa­se­hla­la eJe­ru­sa­le­ma insu­ku ezi­ne­ngi.

39 Kwa­se­ku­si­thi eku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka emi­tha­thu ince­ku ezi­mbi­li zi­ka­Shi­me­yi za­ba­le­ke­la kuA­ki­shi indo­da­na ka­Ma­ha­kak inko­si ye­Ga­thil. Ba­se­be­bi­ke­la uShi­me­yi be­si­thi: Kha­nge­la, ince­ku za­kho zi­se­Ga­thi.

40 Wa­se­su­ku­ma uShi­me­yi, wa­bo­phe­la isi­hla­lo ku­ba­bhe­mi wa­khe, wa­ya eGa­thi kuA­ki­shi uku­di­nga ince­ku za­khe; uShi­me­yi wa­ha­mba wa­le­tha ince­ku za­khe zi­ve­la eGa­thi.

41 Kwa­se­ku­bi­ke­lwa uSo­lo­mo­ni uku­thi uShi­me­yi wa­ye­su­ki­le eJe­ru­sa­le­ma wa­ya eGa­thi, nja­lo wa­bu­ye­la.

42 Inko­si ya­si­thu­ma ya­bi­za uShi­me­yi ya­thi ku­ye: Ka­ngi­ku­fu­ngi­sa­nga yi­ni nge­Nko­si, nga­fa­ka­za ku­we nga­thi: Mhla uphu­ma­yo uku­ya nga­phi la­nga­phi ya­zi lo­kwa­zi uku­thi uza­ku­fa lo­ku­fa? Wa­su­si­thi ki­mi: Li­hle ili­zwi e­ngi­li­zwi­le­yo.

43 Pho, ku­nga­ni unga­si­gci­na­nga isi­fu­ngo se­Nko­si lo­mla­yo enga­ku­la­ya nga­wo?

44 Inko­si ya­si­si­thi ku­Shi­me­yi: We­na uya­zi bo­nke ubu­bi inhli­zi­yo ya­kho eba­zi­yo owa­be­nza ku­Da­vi­da uba­bam; nga­kho iNko­si iza­bu­yi­se­la ubu­bi ba­kho phe­zu kwe­kha­nda la­khon.

45 Ko­dwa inko­si uSo­lo­mo­ni ibu­si­si­we, le­si­hla­lo so­bu­kho­si si­ka­Da­vi­da si­za­qi­ni­swa pha­mbi kwe­Nko­si ku­ze ku­be ni­ni­ni­nio.

46 Nga­kho inko­si ya­la­ya uBhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­da, owa­phu­ma wa­msu­ke­la wa­ze wa­fap. Nga­kho umbu­so wa­qi­ni­swa esa­ndle­ni si­ka­So­lo­mo­niq.

USo­lo­mo­ni utha­tha indo­da­ka­zi ka­Fa­ro

3USo­lo­mo­ni wa­se­hla­nga­na ngo­mtsha­do lo­Fa­ro inko­si ye­Gi­bhi­the, wa­tha­tha indo­da­ka­zi ka­Fa­roa, wa­yi­le­tha emzi­ni ka­Da­vi­dab wa­ze wa­qe­da ukwa­kha indlu ya­khec le­ndlu ye­Nko­si lo­mdu­li we­Je­ru­sa­le­ma ozi­nge­le­ze­le­yod.

2 Ku­be ka­nti aba­ntu ba­be­ni­ke­la umhla­tshe­lo enda­we­ni ezi­pha­ke­me­yo, ngo­ba kwa­ku­nga­khe­lwa­nga ibi­zo le­Nko­si indlu kwa­ze kwa­ba yi­le­zo­nsu­ku.

3 USo­lo­mo­ni wa­yi­tha­nda-ke iNko­sie, eha­mba ezi­mi­swe­ni zi­ka­Da­vi­da uyi­sef; ku­be ka­nti wa­ni­ke­la umhla­tshe­lo wa­tshi­sa impe­pha enda­we­ni ezi­pha­ke­me­yo.

4 Inko­si ya­si­si­ya eGi­be­yo­ni uku­hla­ba kho­nag, ngo­ba le­yo ya­yi­yi­nda­wo epha­ke­me­yoh enku­lui. Imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa eyi­nku­lu­ngwa­ne uSo­lo­mo­ni wa­yi­ni­ke­la phe­zu kwa­le­lo­la­thij.

USo­lo­mo­ni uce­la ingqo­ndo yo­ku­qe­di­si­sa

5 EGi­be­yo­ni iNko­si ya­bo­na­ka­la ku­So­lo­mo­nik ephu­tshe­ni ebu­su­ku. UNku­lu­nku­lu wa­thi: Ce­la engi­nga­ku­ni­ka kho­nal.

6 USo­lo­mo­ni wa­se­si­thi: We­na we­nze­le ince­ku ya­kho uDa­vi­da uba­ba umu­sa omkhu­lu, nje­ngo­ku­ha­mba kwa­khe pha­mbi kwa­kho eqi­ni­swe­ni le­ku­lu­nge­ni le­bu­qo­thwe­ni be­nhli­zi­yo ku­we; wa­mgci­ne­la lo umu­sa omkhu­lum uku­thi wa­mni­ka indo­da­na ehle­zi esi­hla­lwe­ni sa­khe so­bu­kho­si nje­nga­la­mu­hlan.

7 Nga­kho-ke, Nko­si Nku­lu­nku­lu wa­mi, we­na we­nzi­le ince­ku ya­kho ya­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni si­ka­Da­vi­da uba­bao; ngi­ngu­mntwa­nya­na njep, angi­kwa­zi uku­phu­ma lo­ku­nge­naq.

8 Le­nce­ku ya­kho ipha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­kho oba­khe­thi­le­yo, aba­ntu aba­ne­ngir, aba­nge­la­ku­ba­lwa la­ba­nge­la­ku­na­ni­swa ngo­bu­ne­ngis.

9 Nga­kho ni­ka ince­ku ya­kho inhli­zi­yo eqe­di­si­sa­yot ukwa­hlu­le­la aba­ntu ba­khou, uku­ze nge­hlu­ka­ni­se pha­ka­thi ko­ku­hle lo­ku­bi; ngo­ba ngu­ba­ni ola­ma­ndla ukwa­hlu­le­la le­si­si­zwe sa­kho esi­khu­luv?

10 La­lo­lu­da­ba lwa­ba lu­hle eme­hlwe­ni eNko­si uku­thi uSo­lo­mo­ni uce­le lo­lu­lu­thow.

11 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi ku­ye: Nge­nxa yo­ku­thi uce­le lo­lu­lu­tho, unga­zi­ce­le­la­nga insu­ku ezi­ne­ngi, unga­zi­ce­le­la­nga ino­tho, unga­ce­la­nga umphe­fu­mu­lo we­zi­tha za­kho, ko­dwa uzi­ce­le­le uku­qe­di­si­sa uku­zwa ukwa­hlu­le­la,

12 kha­nge­la, se­nge­nze nje­nga­ma­zwi akhox. Kha­nge­la, ngi­ku­ni­ke inhli­zi­yo ehla­ka­ni­phi­le­yo le­qe­di­si­sa­yo, uku­thi ku­nga­bi kho­na onje­nga­we nga­pha­mbi kwa­kho, le­mva kwa­kho ku­nga­ve­li onje­nga­wey.

13 Fu­thi lo­nga­ku­ce­la­nga ngi­ku­ni­ki­lez, ngi­tsho ino­tho lo­du­mo, uku­ze ku­nga­bi kho­na umu­ntu onje­nga­we ema­kho­si­ni zo­nke izi­nsu­ku za­khoa.

14 Nja­lo uba uza­ha­mba endle­le­ni za­mi, uku­gci­na izi­mi­so za­mi le­mi­la­yo ya­mi nje­ngo­Da­vi­da uyi­hlo wa­ha­mbab, ngi­za­kwe­lu­la insu­ku za­khoc.

15 USo­lo­mo­ni wa­se­pha­pha­ma; kha­nge­la-ke kwa­ku­li­phu­phod. Wa­se­si­za eJe­ru­sa­le­ma, we­ma pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­sie, wa­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa, wa­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, we­nze­la ince­ku za­khe zo­nke idi­lif.

Uku­hla­ka­ni­pha ku­ka­So­lo­mo­ni ekwa­hlu­le­le­ni

16 Nga­le­so­si­kha­thi kwa­fi­ka abe­si­fa­za­na aba­bi­li, ama­wu­le, enko­si­ni, be­ma pha­mbi kwa­yog.

17 Omu­nye owe­si­fa­za­na wa­se­si­thi: Ha­wu nko­si ya­mi, mi­na la­lu­mfa­zi si­hla­la ndlu­nye; nga­se­ngi­be­le­tha ngi­la­ye endli­ni.

18 Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­tha­thu ngi­be­le­thi­le, la­ye lu­mfa­zi wa­be­le­tha; nja­lo sa­si­nda­wo­nye, ku­nge­kho owe­mzi­ni ka­nye la­thi endli­ni, nga­pha­ndle kwe­thu so­ba­bi­li endli­ni.

19 Umntwa­na wa­lu­mfa­zi wa­se­si­fa ebu­su­ku, ngo­ba wa­la­la phe­zu kwa­khe.

20 Wa­se­vu­ka pha­ka­thi ko­bu­su­ku, wa­tha­tha indo­da­na ya­mi ece­le­ni kwa­mi, ince­ku­ka­zi ya­kho isa­le­le, wa­yi­la­li­sa esi­fu­be­ni sa­khe, lo­mnta­na­khe ofi­le­yo wa­mla­li­sa esi­fu­be­ni sa­mi.

21 La­pho ngi­vu­ka eku­se­ni uku­mu­nyi­sa umnta­na­mi, kha­nge­la-ke wa­ye­se­fi­le; se­ngi­mkha­nge­li­si­sa eku­se­ni, kha­nge­la-ke, kwa­ku­nge­yi­su­ye umnta­na­mi enga­mza­la­yo.

22 Ko­dwa lo­wo omu­nye owe­si­fa­za­na wa­thi: Ha­tshi, ko­dwa indo­da­na ya­mi nge­phi­la­yo, le­ndo­da­na ya­kho nge­fi­le­yo. La­lo­wo wa­thi: Ha­tshi, ko­dwa indo­da­na ya­kho nge­fi­le­yo, le­ndo­da­na ya­mi nge­phi­la­yo. Ba­tsho nja­lo pha­mbi kwe­nko­si.

23 Inko­si ya­si­si­thi: Lo uthi: Le yi­ndo­da­na ya­mi ephi­la­yo, le­ndo­da­na ya­kho nge­fi­le­yo; lo­mu­nye uthi: Ha­tshi, ko­dwa indo­da­na ya­kho nge­fi­le­yo, le­ndo­da­na ya­mi nge­phi­la­yo.

24 Inko­si ya­si­si­thi: Ngi­tha­the­la­ni inke­mba. Ba­se­be­yi­le­tha inke­mba pha­mbi kwe­nko­si.

25 Inko­si ya­si­si­thi: Da­bu­la­ni ka­bi­li umntwa­na ophi­la­yo, li­ni­ke omu­nye ingxe­nye, lo­mu­nye ingxe­nye.

26 Owe­si­fa­za­na okwa­ku­ngo­wa­khe umntwa­na ophi­la­yo wa­khu­lu­ma enko­si­ni, ngo­ba imi­bi­li­ni ya­khe ya­vu­tha nge­ndo­da­na ya­khe, wa­thi: Ha­wu nko­si ya­mi, mni­ke­ni ye­na umntwa­na ophi­la­yo, li­nga­mbu­la­li lo­ba ku­nja­ni. Ko­dwa omu­nye wa­thi: Ka­nga­bi ngo­wa­mi ku­mbe ngo­wa­kho, da­bu­la­ni.

27 Inko­si ya­si­phe­ndu­la ya­thi: Ni­ka­ni ye­na umntwa­na ophi­la­yo, li­nga­mbu­la­li lo­ba ku­nja­ni; ngu­ye uni­na.

28 UI­sra­ye­li wo­nke wa­se­si­zwa isa­hlu­le­lo inko­si eya­yi­sa­hlu­le­le, be­sa­ba pha­mbi kwe­nko­si, ngo­ba ba­bo­na uku­thi inhla­ka­ni­pho ka­Nku­lu­nku­lu ya­yi­ku­ye ukwe­nza isa­hlu­le­loh.

Izi­pha­tha­ma­ndla zi­ka­So­lo­mo­ni

4Nga­kho inko­si uSo­lo­mo­ni ya­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li wo­nke.

2 La­le­zi yi­zi­pha­tha­ma­ndla aye­la­zo: UA­za­ri­ya indo­da­na ka­Za­do­ki wa­ye­ngu­mpri­sti;

3 uE­li­ho­re­fi loA­hi­ya ama­do­da­na ka­Shi­shaa ba­be­nga­ba­bha­li; uJe­ho­sha­fa­thi indo­da­na kaA­hi­lu­di wa­ye­ngu­ma­bha­la­ne;

4 lo­Bhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­da wa­ye­phe­zu kwe­bu­thob; lo­Za­do­ki loA­bhi­ya­tha ba­be­nga­ba­pri­stic;

5 loA­za­ri­ya indo­da­na ka­Na­tha­ni wa­ye­phe­zu kwa­ba­pha­thid; uZa­bu­di indo­da­na ka­Na­tha­ni wa­ye­ngu­mpha­thi omkhu­lue, umnga­ne we­nko­sif;

6 loA­hi­sha­ri wa­ye­ngu­mla­wu­li we­ndlu; loA­do­ni­ra­mu indo­da­na kaA­bi­da wa­ye­phe­zu kwe­mi­the­log.

7 USo­lo­mo­ni wa­ye­la­ba­pha­thi aba­li­tshu­mi la­mbi­li phe­zu ku­kaI­sra­ye­li wo­nke, aba­be­di­nge­la inko­si le­ndlu ya­yo uku­dla, ngu­lo­wo la­lo­wo nge­nya­nga ya­khe ngo­mnya­ka wa­di­nga uku­dlah.

8 La­la nga­ma­bi­zo abo: UBe­ni-Hu­ri enta­be­ni za­koE­fra­yi­mii.

9 UBe­ni-De­ke­ri eMa­ka­zi le­Sha­ha­li­bi­mij le­Be­ti-She­me­shik leE­lo­ni-Be­ti-Ha­na­ni.

10 UBe­ni-He­se­di eA­ru­bo­thi, ele­So­kol le­li­zwe lo­nke le­He­fe­rim.

11 UBe­ni-A­bi­na­da­ba wa­ye­le­li­zwe lo­nke le­Do­rin; uTa­fa­thi indo­da­ka­zi ka­So­lo­mo­ni wa­ye­ngu­mka­khe.

12 UBa­ha­na indo­da­na kaA­hi­lu­dio wa­ye­le­Tha­ha­na­khip le­Me­gi­doq la­yo yo­nke iBe­ti-She­ya­nir, ese­ce­le­ni kwe­Za­re­tha­nis nga­pha­nsi kwe­Ji­ze­re­ye­lit, ku­su­ke­la eBe­ti-She­ya­niu ku­ze ku­be seA­be­li-Me­ho­lav, ku­ze ku­be nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­ki­me­ya­maw.

13 UBe­ni-Ge­be­ri eRa­mo­thi-Gi­le­ya­dix wa­ye­le­mi­zi ka­Ja­yi­ri indo­da­na ka­Ma­na­se, ese­Gi­le­ya­diy, wa­ye­le­li­zwe leA­ri­go­biz, eli­se­Ba­sha­ni, imi­zi enga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha emi­khu­lu ele­mi­du­li le­mi­go­qo ye­thu­sia.

14 UA­hi­na­da­ba indo­da­na kaI­do eMa­ha­na­yi­mib.

15 UA­hi­ma­ha­zi wa­ye­ko­Na­fi­tha­lic; la­ye wa­tha­tha uBa­se­ma­thi indo­da­ka­zi ka­So­lo­mo­ni abe ngu­mkakhe.

16 UBa­ha­na indo­da­na ka­Hu­sha­yi wa­ye­koA­she­ri leA­lo­thid.

17 UJe­ho­sha­fa­thi indo­da­na ka­Pa­ru­wa wa­ye­koI­sa­ka­ri.

18 UShi­me­yi indo­da­na kaE­la wa­ye­ko­Bhe­nja­mi­nie.

19 UGe­be­ri indo­da­na kaU­ri wa­ye­se­li­zwe­ni le­Gi­le­ya­di, ili­zwe li­ka­Si­ho­ni inko­si ya­maA­mo­ri, le­li­kaO­gi inko­si ye­Ba­sha­ni. Nja­lo wa­ye­ngu­ye ye­dwa umpha­thi ku­le­lo­li­zwef.

Uku­hla­ka­ni­pha lo­ku­phu­me­le­la ku­ka­So­lo­mo­ni

20 UJu­da loI­sra­ye­li ba­be­ba­ne­ngi nje­nge­tshe­be­tshe­be eli­nga­se­lwa­ndle ngo­bu­ne­ngi, be­si­dla, be­na­tha, be­tho­ko­zag.

21 USo­lo­mo­ni wa­ye­se­bu­sa phe­zu kwa­yo yo­nke imi­bu­soh ku­su­ke­la emfu­le­ni ku­ze ku­fi­ke eli­zwe­ni la­ma­Fi­li­stii ku­ze ku­fi­ke emngce­le­ni we­Gi­bhi­the; ba­be­le­tha izi­pho, ba­be­mse­be­nze­la uSo­lo­mo­ni zo­nke izi­nsu­ku ze­mpi­lo ya­khej.

22 Nja­lo uku­dla ku­ka­So­lo­mo­ni ngo­su­ku olu­lo­dwa kwa­ku­nga­ma­kho­ri* anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu empu­phu eco­le­ki­le­yo, la­ma­ko­ri anga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha empu­phu,

23 inka­bi ezi­li­tshu­mi ezi­no­ni­si­we­yo, le­nka­bi ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li ze­ma­dle­lwe­ni, le­zi­mvu ezi­li­khu­lu, nga­pha­ndle kwe­ndlu­ze­lek, le­mi­zi­kil, le­mi­zi­ki ele­mpo­ndo ezi­le­mba­xa­mba­xam, le­nyo­ni ezi­no­ni­si­we­yo.

24 Ngo­ba wa­ye­bu­sa phe­zu kwa­lo lo­nke nga­ne­no ko­mfu­la, ku­su­ke­la eTi­fi­san ku­si­ya eGa­zao, la­phe­zu kwa­wo wo­nke ama­kho­si nga­ne­no ko­mfu­la, nja­lo wa­ye­lo­ku­thu­la ku­zo zo­nke inhla­ngo­thi za­khe ezi­zi­nge­le­ze­le­yop.

25 UJu­da loI­sra­ye­li ba­hla­la-ke be­vi­ke­le­ki­le, ngu­lo­wo la­lo­wo nga­pha­nsi kwe­si­vi­ni sa­kheq la­nga­pha­nsi ko­mkhi­wa wa­khe, ku­su­ke­la ko­Da­ni ku­ze ku­fi­ke eBhe­ri­she­bha, zo­nke izi­nsu­ku zi­ka­So­lo­mo­nir.

26 Nja­lo uSo­lo­mo­ni wa­ye­le­zi­ndlwa­na za­ma­bhi­za enqo­la za­khe ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne, la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­lis.

27 La­la­bo­ba­pha­thi ba­di­nge­la inko­si uSo­lo­mo­ni uku­dla, la­ye wo­nke oso­nde­la eta­fu­le­ni le­nko­si uSo­lo­mo­ni, ngu­lo­wo la­lo­wo nge­nya­nga ya­khe; ka­ba­tshi­ya­nga ku­swe­le­ke lu­thot.

28Le­bha­li* la­ma­hla­nga awa­ma­bhi­za la­wa­ma­bhi­za ale­ju­ba­ne ba­ku­le­tha enda­we­ni la­pho eya­yi­fa­ne­le ku­be kho­na, ngu­lo­wo la­lo­wo nje­nge­mfa­ne­lo ya­khe.

29 UNku­lu­nku­lu wa­se­mni­ka uSo­lo­mo­ni inhla­ka­ni­pho lo­ku­qe­di­si­sa oku­khu­lu ka­khu­luu, lo­bu­ba­nzi be­nhli­zi­yo, nje­nge­tshe­be­tshe­be eli­se­khu­nji­ni lo­lwa­ndlev.

30 Le­nhla­ka­ni­pho ka­So­lo­mo­ni ya­yi­nku­lu ku­le­nhla­ka­ni­pho ya­wo wo­nke ama­do­da­na empu­ma­la­ngaw, la­ku­le­nhla­ka­ni­pho yo­nke ye­Gi­bhi­thex.

31 Ngo­ba wa­ye­hla­ka­ni­phi­le ku­la­bo bo­nke aba­ntuy, okwe­dlu­la uE­tha­niz umE­zi­raa lo­He­ma­nib lo­Ka­li­ko­lic lo­Da­ri­da ama­do­da­na ka­Ma­ho­li; le­bi­zo la­khe la­li­se­zi­zwe­ni zo­nke inhla­ngo­thi zo­nke.

32 Wa­se­qa­mba iza­ga ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thud, le­ngo­ma za­khe za­zi­yi­nku­lu­ngwa­ne la­nhla­nu.

33 Wa­se­khu­lu­ma nge­zi­hla­hla, ku­su­ke­la esi­hla­hle­ni so­mse­da­ri ose­Le­bha­no­nie ku­ze ku­fi­ke ku­hi­so­pe* emi­la iphu­ma emdu­li­nif; wa­khu­lu­ma la­nge­zi­nya­ma­za­na la­nge­zi­nyo­ni la­nge­zi­hu­qu­ze­la­yo la­nge­zi­nhla­nzi.

34 Kwa­se­ku­fi­ka aba­ve­la ezi­zwe­ni zo­nke uku­zwa inhla­ka­ni­pho ka­So­lo­mo­ni, be­ve­la ema­kho­si­ni wo­nke omhla­ba aye­zwe nge­nhla­ka­ni­pho ya­kheg.

Isi­vu­me­lwa­no si­ka­So­lo­mo­ni lo­Hi­ra­mu

5UHi­ra­mu inko­si ye­Ti­re wa­se­thu­ma ince­ku za­khe ku­So­lo­mo­nia, ngo­ba wa­ye­zwi­le uku­thi ba­mgco­bi­le uku­thi abe yi­nko­si esi­khu­ndle­ni si­ka­yi­se, ngo­ba uHi­ra­mu wa­ye­mtha­nda uDa­vi­da insu­ku zo­nkeb.

2 USo­lo­mo­ni wa­se­thu­me­la ku­Hi­ra­mu esi­thic:

3 We­na uya­zi uku­thi uDa­vi­da uba­ba wa­ye­nge­la­kwa­khe­la ibi­zo le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khe indlu nge­nxa ye­zi­mpi eza­zi­mzi­nge­le­ze­le, iNko­si ya­ze ya­zi­fa­ka nga­pha­nsi kwe­nga­pha­nsi ye­nya­wo za­khed.

4 Ko­dwa kha­the­si iNko­si uNku­lu­nku­lu ingi­ni­ki­le uku­phu­mu­la inhla­ngo­thi zo­nkee; ka­ku­la­si­tha, nja­lo ka­ku­la­bu­bi obe­nza­ka­la­yof.

5 Kha­nge­la-ke, ngi­zi­mi­se­le ukwa­khe­la ibi­zo le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­mi indlu nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si ku­Da­vi­da uba­ba isi­thi: Indo­da­na ya­kho engi­za­yi­be­ka esi­hla­lwe­ni sa­kho so­bu­kho­si esi­khu­ndle­ni sa­kho, yo­na iza­kwa­khe­la ibi­zo la­mi indlug.

6 Nga­kho-ke la­ya uku­thi ba­ngi­ga­mu­le­le imi­se­da­ri eLe­bha­no­ni, le­nce­ku za­mi zi­za­ku­ba le­nce­ku za­kho; le­ho­lo le­nce­ku za­kho ngi­za­ku­ni­ka nje­nga­kho ko­nke oku­tsho­yo. Ngo­ba we­na uya­kwa­zi uku­thi ka­kho pha­ka­thi kwe­thu okwa­zi­yo uku­ga­mu­la izi­hla­hla nje­nga­be­Si­do­nih.

7 Kwa­se­ku­si­thi uHi­ra­mu esi­zwa ama­zwi ka­So­lo­mo­ni wa­tho­ko­za ka­khu­lu wa­thi: Ka­yi­bu­si­swe iNko­si la­mu­hla emni­ki­le­yo uDa­vi­da indo­da­na ehla­ka­ni­phi­le­yo phe­zu kwa­le­si­si­zwe esi­khu­lui.

8 UHi­ra­mu wa­se­thu­me­la ku­So­lo­mo­ni esi­thi: Ngi­zwi­le lo­kho ongi­thu­me­le nga­kho; mi­na ngi­za­kwe­nza zo­nke izi­lo­yi­so za­kho ma­ye­la­na le­zi­go­do ze­mi­se­da­ri la­ma­ye­la­na le­zi­go­do za­ma­fi­ri*j.

9 Ince­ku za­mi zi­za­ze­hli­sa zi­su­ka eLe­bha­no­ni zi­si­ya elwa­ndle; mi­na-ke ngi­za­ze­nza oku­nde­nda­yo olwa­ndle uku­ya enda­we­ni oza­yi­qa­mba ki­mi, ngi­zi­thu­ku­lu­le la­pho; we­na-ke uza­zi­tha­the­la kho­na, we­na uza­kwe­nza isi­fi­so sa­mi ngo­ku­pha abe­ndlu ya­mi uku­dlak.

10 Nga­kho uHi­ra­mu wa­mni­ka uSo­lo­mo­ni izi­go­do ze­mi­se­da­ri le­zi­go­do za­ma­fi­ri nje­ngo­kwe­zi­fi­so za­khe zo­nke.

11 Lo­So­lo­mo­ni wa­ni­ka uHi­ra­mu ama­kho­ri* engqo­lo­yi azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li, uku­dla kwa­be­ndlu ya­khe, la­ma­kho­ri* anga­ma­tshu­mi ama­bi­li ama­fu­tha akha­nyi­we­yo. Ngo­ku­nja­lo uSo­lo­mo­ni wa­mu­pha uHi­ra­mu imi­nya­ka nge­mi­nya­kal.

12 INko­si ya­si­mni­ka uSo­lo­mo­ni inhla­ka­ni­pho nje­ngo­ku­tsho kwa­yo ku­ye. Kwa­se­ku­si­ba kho­na uku­thu­la pha­ka­thi ku­ka­Hi­ra­mu lo­So­lo­mo­ni; be­nza isi­vu­me­lwa­no bo­ba­bi­lim.

13 Inko­si uSo­lo­mo­ni ya­bu­tha izi­bha­lwa kuI­sra­ye­li wo­nke; le­zi­bha­lwa za­zi­nga­ba­ntu aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu.

14 Ya­si­ba­thu­ma eLe­bha­no­ni, aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi nge­nya­nga nga­ma­zo­pho, inya­nga be­se­Le­bha­no­ni, inya­nga ezi­mbi­li be­se­kha­ya. LoA­do­ni­ra­mu wa­ye­phe­zu kwe­zi­bha­lwan.

15 Fu­thi uSo­lo­mo­ni wa­ye­la­ba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa aba­thwa­la imi­thwa­lo, la­ba­ba­zi aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li ezi­nta­be­nio,

16 nga­pha­ndle kwe­zi­ndu­na za­ba­pha­thi ba­ka­So­lo­mo­ni, aba­be­phe­the umse­be­nzip, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu la­ma­khu­lu ama­tha­thuq, eza­zi­bu­sa aba­ntu aba­be­se­nza umse­be­nzir.

17 Inko­si ya­si­la­ya, ba­le­tha ama­tshe ama­khu­lu, ama­tshe ali­gu­gu, oku­be­ka isi­se­ke­lo se­ndlu, ama­tshe aba­zi­we­yos.

18 Aba­khi ba­ka­So­lo­mo­ni la­ba­khi ba­ka­Hi­ra­mu la­ma­Ge­bha­li ba­se­be­ba­za, ba­lu­ngi­sa izi­go­do la­ma­tshe ukwa­kha indlu.

USo­lo­mo­ni wa­kha ithe­mpe­li

6Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka wa­ma­khu­lu ama­ne la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li emva ko­ku­phu­ma kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thea, ngo­mnya­ka we­si­ne wo­ku­bu­sa ku­ka­So­lo­mo­ni koI­sra­ye­lib, nge­nya­nga ka­Zi­vi, eyi­nya­nga ye­si­bi­li, wa­qa­la ukwa­kha indlu ye­Nko­sic.

2 Nja­lo indlu inko­si uSo­lo­mo­ni eya­ya­khe­la uJe­ho­va, ubu­de ba­yo ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha, lo­bu­ba­nzi ba­yo ba­bu­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, lo­ku­pha­ka­ma kwa­yo kwa­ku­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thud.

3 Le­khu­lu­si pha­mbi kwe­the­mpe­li le­ndlu, ubu­de ba­lo ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, nje­ngo­bu­ba­nzi be­ndlu, ubu­ba­nzi ba­lo ba­bu­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi pha­mbi kwe­ndlu.

4 Nja­lo wa­ye­nze­la indlu ama­wi­ndi aba­nzi nga­pha­ndle ku­la­nga­pha­ka­thi.

5 Fu­thi emdu­li­ni we­ndlu wa­kha ama­ka­me­lo inhla­ngo­thi zo­nke, imi­du­li ye­ndlu inhla­ngo­thi zo­nke, ese­nze­la ithe­mpe­li le­nda­wo ye­li­zwie. We­nza le­zi­ndlwa­na ezi­se­ce­le­ni inhla­ngo­thi zo­nke.

6 Ika­me­lo eli­nga­pha­nsi kwa­wo wo­nke, ubu­ba­nzi ba­lo ba­bu­zi­nga­lo ezi­nhla­nu, le­li­pha­ka­thi, ubu­ba­nzi ba­lo bu­zi­nga­lo ezi­yi­si­thu­pha, le­le­si­tha­thu, ubu­ba­nzi ba­lo bu­zi­nga­lo ezi­yi­si­kho­mbi­sa. Ngo­ba nga­pha­ndle kwe­ndlu we­nza izi­nci­phi­so inhla­ngo­thi zo­nke, uku­ze imi­ja­bo inga­gxu­nye­kwa emi­du­li­ni ye­ndluf.

7 Nja­lo indlu, isa­khi­wa, ya­khi­wa nga­ma­tshe aye­phe­le­li­swe enkwa­li­ni, uku­ze ku­nge­zwa­ka­li isa­ndo le­hlo­ka, lo­ba yi­si­phi isi­kha­li se­nsi­mbi endli­ni nxa isa­khi­wag.

8 Umnya­ngo we­ndlwa­na ese­ce­le­ni epha­ka­thi wa­wu­se­hla­ngo­thi­ni lwe­so­ku­ne­ne lwe­ndlu; nja­lo ba­khwe­la nge­si­khwe­lo esi­bho­da­yo uku­ya kwe­nga­pha­ka­thi, lo­ku­su­ka kwe­nga­pha­ka­thi ku­si­ya kwe­ye­si­tha­thu.

9 Wa­ya­kha-ke indlu, wa­yi­qe­da; wa­gu­bu­ze­la indlu nge­ntu­ngo la­ma­pu­la­nka emi­se­da­rih.

10 Wa­se­sa­kha izi­ndlwa­na ece­le­ni kwe­ndlu yo­nke, ubu­de ba­zo bu­zi­nga­lo ezi­nhla­nu, wa­ku­xhu­ma endli­ni nge­zi­go­do ze­mi­se­da­ri.

11 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ku­So­lo­mo­ni la­thi:

12Ma­ye­la­na la­le indlu oya­kha­yo, uba uha­mba nge­zi­mi­so za­mi, use­nza iza­hlu­le­lo za­mi, nja­lo ugci­na yo­nke imi­la­yo ya­mi uku­ha­mba nga­yoi, ngi­za­kwe­nza ili­zwi la­mi ku­we enga­li­khu­lu­ma ku­Da­vi­da uyi­hloj;

13 ngi­za­hla­la pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lik, ngi­nga­ba­tshi­yi aba­ntu ba­mi uI­sra­ye­lil.

14 Wa­ya­kha-ke uSo­lo­mo­ni indlu, wa­yi­qe­dam.

15 Wa­se­sa­kha imi­du­li ye­ndlu nga­pha­ka­thi nga­ma­pu­la­nka emi­se­da­ri, ku­su­ke­la ku­pha­nsi le­ndlu ku­ze ku­fi­ke emi­du­li­ni yo­pha­hlan, wa­ye­mbe­sa nga­pha­ka­thi nge­zi­go­do, we­ndla­la ipha­nsi le­ndlu nga­ma­pu­la­nka ama­fi­rio.

16 Wa­se­sa­kha izi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li ema­ce­le­ni endlu, nga­ma­pu­la­nka emi­se­da­ri, ku­su­ke­la ku­pha­nsi kwa­ze kwa­fi­ka emi­du­li­ni; wa­ya­khe­la nga­pha­ka­thi, ese­nze­la inda­wo ye­li­zwi, ese­nze­la ingcwe­le ye­zi­ngcwe­lep.

17 Le­ndlu, eli­the­mpe­li, nga­pha­mbi­li, ya­yi­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne.

18 Nja­lo umse­da­ri we­ndlu nga­pha­ka­thi wa­wu­ba­zwe wa­ba zi­ndu­ku la­ma­lu­ba avu­le­ki­le­yo; ko­nke kwa­ku­ngu­mse­da­ri, ku­nga­bo­na­ka­li li­tshe.

19 Wa­se­lu­ngi­sa inda­wo ye­li­zwi pha­ka­thi endli­ni uku­be­ka kho­na umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si.

20 Le­nda­wo ye­li­zwi epha­mbi­li, ubu­de ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, lo­bu­ba­nzi bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, lo­ku­pha­ka­ma kwa­yo ku­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li; wa­yi­hu­qa nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo; wa­se­se­mbe­sa ila­thi ngo­mse­da­ri.

21 USo­lo­mo­ni wa­se­yi­hu­qa indlu nga­pha­ka­thi nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo, we­nza ise­hlu­ka­ni­so nga­ma­ke­ta­ne ego­li­de pha­mbi kwe­nda­wo ye­li­zwi, wa­se­si­hu­qa nge­go­li­de.

22 Le­ndlu yo­nke wa­yi­hu­qa nge­go­li­de ya­ze ya­phe­le­la yo­nke indlu; le­la­thi lo­nke eli­se­nda­we­ni ye­li­zwi wa­li­hu­qa nge­go­li­deq.

23 Enda­we­ni ye­li­zwi wa­se­se­nza ama­khe­ru­bhi* ama­bi­li nge­si­hla­hla so­mhlwa­thir, uku­pha­ka­ma kwa­ku­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi nga­li­nye.

24 Olu­nye uphi­ko lwe­khe­ru­bhi lwa­lu­zi­nga­lo ezi­nhla­nu, lo­lu­nye uphi­ko lwe­khe­ru­bhi lwa­lu­zi­nga­lo ezi­nhla­nu; ku­su­ke­la eku­ci­ne­ni kolu­nye uphi­ko ku­si­ya eku­ci­ne­ni kolu­nye uphi­ko kwa­ku­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi.

25 Le­li­nye ikhe­ru­bhi la­li­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi; wo­ma­bi­li ama­khe­ru­bhi aye­yi­si­li­nga­ni­so si­nye le­si­mo si­nye.

26 Uku­pha­ka­ma kwe­li­nye ikhe­ru­bhi kwa­ku­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi, le­li­nye ikhe­ru­bhi la­li­nja­lo.

27 Wa­se­wa­be­ka ama­khe­ru­bhi pha­ka­thi kwe­ndlu enga­pha­ka­thi; nja­lo ama­khe­ru­bhi elu­la impi­ko, ku­ze ku­thi olu­nye uphi­ko lwa­thi­nta umdu­li, lo­phi­ko lwe­li­nye ikhe­ru­bhi lwa­thi­nta omu­nye umdu­li, le­mpi­ko za­wo za­thi­nta­na uphi­ko lo­phi­ko nga­pha­ka­thi kwe­ndlus.

28 Wa­se­wa­hu­qa ama­khe­ru­bhi nge­go­li­de.

29 Wa­ba­za imi­du­li yo­nke ye­ndlu inhla­ngo­thi zo­nke nge­mi­fa­ne­ki­so eba­zi­we­yo ya­ma­khe­ru­bhi le­zi­hla­hla za­ma­la­la la­ma­lu­ba avu­le­ki­le­yo nga­pha­ka­thi la­nga­pha­ndle.

30 Ipha­nsi le­ndlu wa­se­li­hu­qa nge­go­li­de nga­pha­ka­thi la­nga­pha­ndle.

31 Emnya­ngo we­nda­wo ye­li­zwi we­nza izi­va­lo ze­si­hla­hla so­mhlwa­thi, ikho­tha­mo le­mi­gu­ba­zi ku­le­zi­nhla­ngo­thi ezi­nhla­nu.

32 Le­zi­va­lo zo­mbi­li za­zi­nge­ze­si­hla­hla so­mhlwa­thi, wa­ba­za ku­zo imi­ba­zo ya­ma­khe­ru­bhi le­zi­hla­hla za­ma­la­la la­ma­lu­ba avu­le­ki­le­yo, wa­zi­hu­qa nge­go­li­de, wa­kha­nde­la igo­li­de phe­zu kwa­ma­khe­ru­bhi le­zi­hla­hla za­ma­la­la.

33 Ngo­ku­nja­lo wa­se­se­nze­la umnya­ngo we­the­mpe­li imi­gu­ba­zi ye­si­hla­hla so­mhlwa­thi, ezi­nhla­ngo­thi­ni ezi­ne.

34 Le­zi­va­lo ezi­mbi­li za­zi­nge­ze­zi­hla­hla za­ma­fi­rit; impi­ko zo­mbi­li ze­si­va­lo esi­so­dwa za­zi­go­qe­ka, le­zi­le­nge ezi­mbi­li ze­si­va­lo se­si­bi­li za­zi­go­qe­kau.

35 Wa­se­ba­za ku­zo ama­khe­ru­bhi le­zi­hla­hla za­ma­la­la la­ma­lu­ba avu­le­ki­le­yo, wa­ku­hu­qa nge­go­li­de ele­ndla­la ku­hle phe­zu ko­ku­ba­zi­we­yo.

36 Wa­se­sa­kha igu­ma eli­nga­pha­ka­thi nge­mi­zi­la emi­tha­thu ya­ma­tshe aba­zi­we­yo, lo­mzi­la we­mi­ja­bo ye­mi­se­da­riv.

37 Ngo­mnya­ka we­si­ne isi­se­ke­lo se­ndlu ye­Nko­si sa­be­kwa, nge­nya­nga ka­Zi­vi.

38 Kwa­thi ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­nye, enya­nge­ni ka­Bu­li, oku­yi­nya­nga ye­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, ya­phe­la indlu ezi­ntwe­ni za­yo zo­nke la­nje­nga­kho ko­nke uku­mi­swa kwa­yo. Nga­kho wa­ya­kha imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­saw.

Ezi­nye iza­khi­wo zi­ka­So­lo­mo­ni

7Ko­dwa indlu ya­khe uSo­lo­mo­ni wa­ya­kha imi­nya­ka eli­tshu­mi la­nta­thu, wa­yi­qe­da yo­nke indlu ya­khea.

2 Wa­se­sa­kha indlu ye­gu­su le­Le­bha­no­ni; ubu­de ba­yo ba­bu­zi­nga­lo ezi­li­khu­lu, lo­bu­ba­nzi ba­yo bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, lo­ku­pha­ka­ma kwa­yo ku­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, phe­zu kwe­mi­zi­la emi­ne ye­nsi­ka ze­mi­se­da­ri, le­mi­ja­bo ye­mi­se­da­ri phe­zu kwe­zi­nsi­kab.

3 Ya­yi­fu­le­lwe nge­mi­se­da­ri phe­zu­lu, phe­zu kwe­mi­ja­bo, eya­yi­phe­zu kwe­nsi­ka ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­nhla­nu, ezi­li­tshu­mi la­nhla­nu emzi­le­ni.

4 Nja­lo kwa­ku­le­mi­zi­la emi­tha­thu ya­ma­wi­ndi, uku­kha­nya ku­qo­nde­ne lo­ku­kha­nya, ka­tha­thu.

5 La­yo yo­nke imi­nya­ngo le­mi­gu­ba­zi ya­yi­li­nga­na inhla­ngo­thi zo­zi­ne, la­ma­wi­ndi, nja­lo uku­kha­nya ku­qo­nde­ne lo­ku­kha­nya, ka­tha­thu.

6 Wa­se­se­nza ikhu­lu­si le­zi­nsi­ka, ubu­de ba­lo ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, lo­bu­ba­nzi ba­lo bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu; le­khu­lu­si la­li­pha­mbi kwa­zo, le­zi­nsi­ka lo­mbu­ndu pha­mbi kwa­zo.

7 Wa­se­se­nza ikhu­lu­si ele­si­hla­lo so­bu­kho­si la­pho ahlu­le­la kho­na, ikhu­lu­si le­sa­hlu­le­lo, la­le­mbe­swe nge­mi­se­da­ri ku­su­ke­la ku­pha­nsi ku­si­ya ku­pha­nsi.

8 Le­ndlu ya­khe la­pho aye­hla­la kho­na ya­yi­le­li­nye igu­ma nga­pha­ka­thi kwe­khu­lu­si, ese­tshe­nzwe ngo­ku­fa­na­na­yo. We­nze­la nja­lo indo­da­ka­zi ka­Fa­ro, uSo­lo­mo­ni aye­yi­the­the, indlu, nje­nga­le­li­khu­lu­sic.

9 Zo­nke le­zi za­zi­nge­za­ma­tshe ali­gu­gu aba­zwe ngo­kwe­si­li­nga­ni­so, asa­hwe nge­sa­ha nga­pha­ka­thi la­nga­pha­ndle, ngi­tsho ku­su­ke­la esi­se­ke­lwe­ni ku­si­ya ema­tshe­ni aphe­zu­lu, nja­lo nga­pha­ndle ku­ze ku­be se­gu­me­ni eli­khu­lu.

10 Nja­lo ya­yi­se­ke­lwe nga­ma­tshe ali­gu­gu, ama­tshe ama­khu­lu, ama­tshe enga­lo ezi­li­tshu­mi, la­ma­tshe enga­lo ezi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li;

11 la­nga­phe­zu­lu kwa­ku­la­ma­tshe ali­gu­gu, aba­zwe ngo­kwe­si­li­nga­ni­so, le­mi­se­da­ri.

12 Le­gu­ma eli­khu­lu inhla­ngo­thi zo­nke la­li­le­mi­zi­la emi­tha­thu ya­ma­tshe aba­zi­we­yo, lo­mzi­la we­mi­ja­bo ye­mi­se­da­rid. Kwa­ku­nja­lo nge­gu­ma eli­nga­pha­ka­thi le­ndlu ye­Nko­sie, la­nge­khu­lu­si le­ndluf.

Umse­be­nzi ka­Hi­ra­mu ethe­mpe­li­ni

13 Inko­si uSo­lo­mo­ni ya­si­thu­ma ya­tha­tha uHi­ra­mu eve­la eTi­re.

14 Ye­na wa­ye­yi­ndo­da­na yo­we­si­fa­za­na umfe­lo­ka­zi, we­si­zwe sa­ko­Na­fi­tha­lig, lo­yi­se wa­ye­ngu­mu­ntu we­Ti­re, ingci­tshi eku­ba­ze­ni ithu­sih; nja­lo wa­ye­gcwe­le inhla­ka­ni­pho lo­ku­qe­di­si­sa elo­lwa­zi ukwe­nza wo­nke umse­be­nzi nge­thu­sii; we­za enko­si­ni uSo­lo­mo­ni, we­nza wo­nke umse­be­nzi wa­khe.

15 Wa­se­bu­mba insi­ka ezi­mbi­li ze­thu­sij; ubu­de be­nye insi­ka ba­bu­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, le­nta­mbo ezi­nga­lo ezi­li­tshu­mi la­mbi­li ya­go­mbo­lo­ze­la insi­ka ye­si­bi­lik.

16 We­nza fu­thi izi­du­ku ezi­mbi­li ze­thu­si eli­nci­bi­li­ki­si­we­yo uku­be­ka phe­zu kwe­zi­hlo­ko ze­zi­nsi­ka; uku­pha­ka­ma kwe­si­du­ku esi­so­dwa kwa­ku­zi­nga­lo ezi­nhla­nu, lo­ku­pha­ka­ma kwe­si­nye isi­du­ku kwa­ku­zi­nga­lo ezi­nhla­nu.

17 Ama­mbu­le angu­mse­be­nzi oyi­si­xho­be­xho­be, inta­mbo ezi­pho­thi­we­yo za­zi­ngu­mse­be­nzi wa­ma­ke­ta­ne, ku­se­nze­la izi­du­ku ezi­phe­zu kwe­zi­hlo­ko ze­zi­nsi­ka; ezi­yi­si­kho­mbi­sa esi­du­kwi­ni esi­so­dwa, le­zi­yi­si­kho­mbi­sa kwe­si­nye isi­du­kul.

18 We­nza-ke insi­ka zo­mbi­li, imi­zi­la emi­bi­li izi­nge­le­ze­la phe­zu kwe­mbu­le eyo­dwa, ukwe­mbe­sa izi­du­ku ezi­se­si­hlo­kwe­ni sa­ma­po­me­gra­na­ti*; we­nza nja­lo la­kwe­si­nye isi­du­ku.

19 Le­zi­du­ku eza­zi­se­si­hlo­kwe­ni se­nsi­ka za­zi­ngu­mse­be­nzi wo­mdu­ze ekhu­lu­si­ni, inga­lo ezi­nem.

20 Nja­lo izi­du­ku za­zi­se­zi­nsi­ke­ni ezi­mbi­li, la­nga­phe­zu­lu ma­qo­nda­na le­si­su, esi­nga­se­ma­mbu­le­ni; la­ma­po­me­gra­na­ti anga­ma­khu­lu ama­bi­li aye­se­mi­zi­le­ni ezi­nge­le­ze­le­yo, phe­zu kwe­si­nye isi­du­kun.

21 Wa­se­mi­sa izi­nsi­ka ekhu­lu­si­ni le­the­mpe­li; ese­mi­se insi­ka ya­nga­kwe­so­ku­ne­ne wa­bi­za ibi­zo la­yo ngo­ku­thi ngu­Ja­ki­ni; ese­mi­se insi­ka ya­nga­kwe­so­kho­hlo wa­bi­za ibi­zo la­yo ngo­ku­thi ngu­Bho­wa­zi.

22 La­phe­zu kwe­si­hlo­ko se­zi­nsi­ka kwa­ku­lo­mse­be­nzi wo­mdu­ze. Wa­phe­la-ke umse­be­nzi we­zi­nsi­ka.

23 Wa­se­se­nza ulwa­ndle olu­nci­bi­li­ki­si­we­yo, lu­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi ku­su­ke­la emphe­thwe­ni ku­si­ya emphe­thwe­ni, lu­zi­nge­le­ze­le lu­yi­si­go­mbo­lo­zi, lo­ku­pha­ka­ma kwa­lo lu­zi­nga­lo ezi­nhla­nu, lo­mzi­la ozi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu wa­lu­zi­nge­le­ze­la ulu­go­mbo­lo­ze­lao.

24 Nga­pha­nsi ko­mphe­tho wa­lo kwa­ku­kho­na ama­qha­ga elu­zi­nge­le­ze­le alu­go­mbo­lo­ze­la, ali­tshu­mi enga­lwe­ni, ezi­nge­le­ze­le ulwa­ndle alu­go­mbo­lo­ze­la; imi­zi­la emi­bi­li ya­ma­qha­ga ya­bu­njwa ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa eku­bu­njwe­ni kwa­lo ngo­ku­nci­bi­li­ki­sap.

25 Lwe­ma phe­zu kwe­nka­bi ezi­li­tshu­mi la­mbi­li; ezi­nta­thu zi­kha­nge­le enya­ka­tho, le­zi­nta­thu zi­kha­nge­le entsho­na­la­nga, le­zi­nta­thu zi­kha­nge­le eni­ngi­zi­mu, le­zi­nta­thu zi­kha­nge­le empu­ma­la­nga, lo­lwa­ndle lwa­lu­phe­zu kwa­zo phe­zu­lu, la­zo zo­nke inge­mu­va za­zo za­zi­nga­pha­ka­thiq.

26 Nja­lo ubu­ba­nzi ba­lo ba­bu­yi­bu­ba­nzi be­sa­ndla, lo­mphe­tho wa­lo wa­wu­nje­ngo­mphe­tho we­nke­zo, nje­nge­lu­ba lo­mdu­ze; lwa­lu­mu­me­the ama­bha­thi* azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­lir.

27 We­nza le­zi­se­ke­lo ezi­li­tshu­mi ze­thu­si; ubu­de be­si­se­ke­lo esi­so­dwa ba­bu­zi­nga­lo ezi­ne, lo­bu­ba­nzi ba­so bu­zi­nga­lo ezi­ne, lo­ku­pha­ka­ma kwa­so ku­zi­nga­lo ezi­nta­thus.

28 La­lo­khu kwa­ku­ngu­mse­be­nzi we­si­se­ke­lo: Za­zi­le­mi­phe­tho, nja­lo imi­phe­tho ya­yi­pha­ka­thi kwe­zi­nhla­nga­ni­so;

29 le­mi­phe­thwe­ni epha­ka­thi kwe­zi­nhla­nga­ni­so kwa­ku­le­zi­lwa­ne, izi­nka­bi, la­ma­khe­ru­bhi*. La­phe­zu kwe­zi­nhla­nga­ni­so kwa­ku­le­si­se­ke­lo nga­phe­zu­lu, nja­lo nga­pha­nsi kwe­zi­lwa­ne le­zi­nka­bi kwa­ku­le­zi­nka­tha zo­mse­be­nzi okha­ndi­we­yo.

30 Le­si­se­ke­lo si­nye sa­si­la­ma­vi­li ethu­si ama­ne la­ma­phi­ni ethu­si; la­ma­gu­mbi aso ama­ne aye­la­ma­hlo­mbe; nga­pha­nsi kwe­ndi­tshi yo­ku­ge­ze­la kwa­ku­la­ma­hlo­mbe abu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa, ece­le­ni kwa­le­yo la­le­yo inka­tha.

31 Lo­mlo­mo wa­so pha­ka­thi kwe­si­du­ku la­nga­phe­zu­lu wa­wu­yi­nga­lo, lo­mlo­mo wa­wo wa­wu­yi­si­go­mbo­lo­zi, nje­ngo­mse­be­nzi we­si­se­ke­lo, uyi­nga­lo le­ngxe­nye; fu­thi la­phe­zu ko­mlo­mo wa­wo kwa­ku­lo­ku­ba­zi­we­yo; nja­lo imi­phe­tho ya­yo ya­yi­zi­nhla­ngo­thi ezi­ne ezi­li­nga­na­yo, ha­tshi isi­go­mbo­lo­zi.

32 La­ma­vi­li ama­ne aye­nga­pha­nsi kwe­mi­phe­tho, la­ma-e­kse­li ama­vi­li aye­se­si­se­ke­lwe­ni; lo­ku­pha­ka­ma kwe­vi­li eli­lo­dwa kwa­ku­yi­nga­lo le­ngxe­nye ye­nga­lo.

33 Nja­lo umse­be­nzi wa­ma­vi­li wa­wu­nje­ngo­mse­be­nzi we­vi­li le­nqo­la: Ama-e­kse­li awo la­ma­so­ngo awo le­zi­po­ki­si za­wo la­ma­ha­bha awo kwa­ku­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sat.

34 Nja­lo kwa­ku­la­ma­hlo­mbe ama­ne ema­gu­mbi­ni wo­ma­ne esi­se­ke­lo esi­so­dwa; ama­hlo­mbe aso ave­la esi­se­ke­lwe­ni.

35 La­phe­zu kwe­si­hlo­ko se­si­se­ke­lo kwa­ku­lo­ku­pha­ka­ma oku­yi­si­go­mbo­lo­zi oku­yi­ngxe­nye ye­nga­lo inhla­ngo­thi zo­nke; la­phe­zu kwe­si­hlo­ko se­si­se­ke­lo kwa­ku­le­zi­se­ke­lo za­so le­mi­phe­tho ya­so, ku­ve­la ku­so.

36 La­phe­zu kwe­zi­bhe­bhe ze­zi­se­ke­lo za­so la­phe­zu kwe­mi­phe­tho ya­so wa­ba­za ama­khe­ru­bhi le­zi­lwa­ne le­zi­hla­hla za­ma­la­la, nje­nge­nda­wo ya­kho yo­nke enge­la­lu­tho, le­zi­nka­tha inhla­ngo­thi zo­nke.

37 Wa­ze­nza ngo­ku­nja­lo izi­se­ke­lo ezi­li­tshu­mi; zo­nke za­zi­lo­ku­bu­njwa ku­nye, isi­li­nga­ni­so si­nye, isi­mo si­nye.

38 Wa­se­se­nza indi­tshi zo­ku­ge­ze­la ze­thu­si ezi­li­tshu­mi; indi­tshi yo­ku­ge­ze­la eyo­dwa ya­yi­mu­me­the ama­bha­thi anga­ma­tshu­mi ama­ne; indi­tshi yo­ku­ge­ze­la eyo­dwa ya­yi­zi­nga­lo ezi­ne; indi­tshi yo­ku­ge­ze­la eyo­dwa ya­yi­phe­zu kwe­si­se­ke­lo nga­si­nye se­zi­se­ke­lo ezi­li­tshu­miu.

39 Wa­se­be­ka izi­se­ke­lo ezi­nhla­nu ece­le­ni lo­ku­ne­ne le­ndlu, le­zi­nhla­nu ece­le­ni lo­kho­hlo le­ndlu; lo­lwa­ndle wa­lu­be­ka ece­le­ni lo­ku­ne­ne le­ndlu, nga­se­mpu­ma­la­nga ma­qo­nda­na le­ni­ngi­zi­muv.

40 UHi­ra­mu wa­se­se­nza indi­tshi zo­ku­ge­ze­law la­ma­fo­tsho­lo le­mi­ga­nu yo­ku­fa­fa­zax. UHi­ra­mu wa­se­qe­da ukwe­nza umse­be­nzi wo­nke aye­we­nze­la inko­si uSo­lo­mo­ni endli­ni ka­Je­ho­va:

41 Insi­ka zo­mbi­li, le­ndi­tshi ze­zi­du­ku eza­zi­phe­zu kwe­zi­nsi­ka zo­mbi­liy, la­ma­mbu­le ama­bi­liz okwe­mbe­sa indi­tshi ezi­mbi­li ze­zi­du­ku ezi­phe­zu kwe­zi­nsi­kaa,

42la­ma­po­me­gra­na­ti* anga­ma­khu­lu ama­neb awa­ma­mbu­le wo­ma­bi­li, imi­zi­la emi­bi­li ya­ma­po­me­gra­na­ti ye­mbu­le eli­lo­dwac, okwe­mbe­sa indi­tshi ezi­mbi­li ze­zi­du­ku eza­zi­phe­zu kwe­zi­nsi­kad,

43 le­zi­se­ke­lo ezi­li­tshu­mi, le­ndi­tshi zo­ku­ge­ze­la ezi­li­tshu­mi phe­zu kwe­zi­se­ke­lo,

44 lo­lwa­ndle olu­lo­dwa, le­nka­bi ezi­li­tshu­mi la­mbi­li nga­pha­nsi ko­lwa­ndlee;

45 le­zi­mbi­za la­ma­fo­tsho­lo le­mi­ga­nu yo­ku­fa­fa­za, la­zo zo­nke le­zi­zi­tsha uHi­ra­mu aze­nze­la inko­si uSo­lo­mo­ni endli­ni ka­Je­ho­va, za­zi­nge­ze­thu­si eli­kha­zi­mu­li­si­we­yof.

46 Inko­si ya­zi­bu­mbe­la ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa ema­gce­ke­ni eJo­da­ni, emhla­ba­thi­ni we­bu­mba pha­ka­thi kwe­Su­ko­thig le­Za­re­tha­nih.

47 USo­lo­mo­ni wa­se­tshi­ya zo­nke le­zi­zi­tsha zi­nga­li­nga­ni­swa­nga, nge­nxa yo­bu­ne­ngi obu­khu­lu­ka­zi; isi­si­ndo se­thu­si ka­si­hlo­lwa­nga.

48 USo­lo­mo­ni we­nza-ke zo­nke izi­tsha eza­zi­nge­ze­ndlu ye­Nko­si; ila­thi le­go­li­dei, le­ta­fu­la le­go­li­dej, okwa­ku­phe­zu kwa­lo izi­nkwa zo­ku­bu­ki­swak,

49 le­zi­nti ze­zi­ba­ne ze­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo, ezi­nhla­nu nga­kwe­so­ku­ne­ne, le­zi­nhla­nu nga­kwe­so­kho­hlo, pha­mbi kwe­nda­wo ye­li­zwil, la­ma­lu­bam, le­zi­ba­nen, le­zi­ndla­wu, kwe­go­li­deo;

50 le­mi­ga­nup, le­zi­ndla­wuq, le­mi­ga­nu yo­ku­fa­fa­zar, le­zi­nke­zo, le­zi­tsha zo­ku­thwa­la umli­lo, kwe­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yos; la­ma­bha­nti ego­li­de ezi­va­lo ze­ndlu enga­pha­ka­thi, ze­ngcwe­le ye­zi­ngcwe­let, ezi­va­lo ze­ndlu ye­the­mpe­li.

51 Wa­phe­la nja­lo umse­be­nzi wo­nke inko­si uSo­lo­mo­ni eya­we­nza endli­ni ye­Nko­si. USo­lo­mo­ni wa­se­nge­ni­sa izi­nto ezi­ngcwe­li­si­we­yo zi­ka­Da­vi­da uyi­se; isi­li­va le­go­li­de le­zi­tsha wa­ku­be­ka eno­thwe­ni ye­ndlu ye­Nko­siu.

Uku­nge­ni­swa ko­mtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no ethe­mpe­li­ni

8Kho­na uSo­lo­mo­ni wa­bu­tha­ni­sa aba­da­la ba­koI­sra­ye­lia, zo­nke inhlo­ko ze­zi­zwe, izi­pha­tha­ma­ndla za­bo­yi­se ba­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, uku­ya enko­si­ni uSo­lo­mo­ni eJe­ru­sa­le­ma, uku­ze be­nyu­se umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no si­ka­Je­ho­vab be­wu­khu­pha emzi­ni ka­Da­vi­da, oyi­Zi­yo­nic.

2 Wo­nke ama­do­da akoI­sra­ye­li ase­bu­tha­na enko­si­ni uSo­lo­mo­ni emkho­si­ni enya­nge­ni kaE­tha­ni­mi eyi­nya­nga ye­si­kho­mbi­sad.

3 La­bo bo­nke aba­da­la ba­koI­sra­ye­li be­za, aba­pri­sti ba­wu­pha­ka­mi­sa umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­noe,

4 ba­we­nyu­sa umtsho­ko­tsho we­Nko­si le­the­nte le­nhla­nga­no, la­zo zo­nke izi­tsha ezi­ngcwe­le eza­zi­se­the­nte­ni; aba­pri­sti la­ma­Le­vi ba­kwe­nyu­sa-kef.

5 Nja­lo inko­si uSo­lo­mo­ni le­nhla­nga­no yo­nke ya­koI­sra­ye­li eya­yi­bu­the­ne ba­be­la­yo pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho be­hla­ba izi­mvu le­zi­nka­bi ezi­nge­la­na­ni le­zi­nge­la­ku­ba­lwa ngo­bu­ne­ngig.

6 Aba­pri­sti ba­se­be­wu­nge­ni­sa umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­sih enda­we­ni ya­woi enda­we­ni ye­li­zwi ye­ndluj, engcwe­le­ni ye­zi­ngcwe­le, nga­pha­nsi kwe­mpi­ko za­ma­khe­ru­bhi*k.

7 Ngo­ba ama­khe­ru­bhi elu­le­la impi­ko za­wo phe­zu kwe­nda­wo yo­mtsho­ko­tsho, ama­khe­ru­bhi embe­sa umtsho­ko­tsho le­mi­ja­bo ya­wo, ku­ve­la phe­zu­lu.

8 Ba­se­be­se­lu­la imi­ja­bo uku­ze izi­hlo­ko ze­mi­ja­bo zi­bo­na­ka­le enda­we­ni engcwe­lel pha­mbi kwe­nda­wo ye­li­zwi, ko­dwa ya­yi­nga­bo­na­ka­li nga­pha­ndle; nja­lo ikho­na la­pho ku­ze ku­be la­mu­hlam.

9 Kwa­ku­nge­la­lu­tho emtsho­ko­tshwe­ni, nga­pha­ndle kwe­zi­bhe­bhe za­ma­tshe ezi­mbi­li uMo­zi­si azi­fa­ka kho­na eHo­re­ben mhla iNko­sio ise­nza kho­na isi­vu­me­lwa­no la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eku­phu­me­ni kwa­bo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thep.

10 Kwa­se­ku­si­thi eku­phu­me­ni kwa­ba­pri­sti enda­we­ni engcwe­le iye­zi la­yi­gcwa­li­sa indlu ye­Nko­si;

11 nga­kho aba­pri­sti ba­be­nge­la­kho uku­ma uku­thi ba­kho­nze nge­nxa ye­ye­zi, ngo­ba inka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­yi­gcwa­li­se indlu ye­Nko­siq.

12 Nga­le­so­si­kha­thi uSo­lo­mo­ni wa­thir: INko­si ya­thi iza­hla­la emnya­me­ni onzi­mas.

13 Ngi­kwa­khe­le lo­ku­kwa­khe­la indlut, inda­wo yo­ku­hla­la, inda­wo emi­si­we­yo yo­ku­hla­la kwa­kho la­pha­ka­deu.

14 Inko­si ya­si­tshi­bi­li­ki­sa ubu­so ba­yo, ya­li­bu­si­sa iba­ndla lo­nke la­koI­sra­ye­li; le­ba­ndla lo­nke la­koI­sra­ye­li la­li­miv.

15 Ya­si­si­thi: Ka­yi­bu­si­swe iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­liw, eya­khu­lu­ma ngo­mlo­mo wa­yo ku­Da­vi­da uba­ba, nja­lo ya­gcwa­li­sa nge­sa­ndla sa­yox, isi­thi:

16 Ku­su­ke­la ngo­su­ku enga­khu­pha nga­lo aba­ntu ba­mi uI­sra­ye­li eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the ka­ngi­khe­tha­nga mu­zi ezi­zwe­ni zo­nke za­koI­sra­ye­li ukwa­kha indlu, uku­thi ibi­zo la­mi li­be la­phoy, ko­dwa nga­khe­tha uDa­vi­da uku­thi abe phe­zu kwa­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­liz.

17 Nja­lo kwa­ku­se­nhli­zi­ywe­ni ka­Da­vi­da uba­ba ukwa­khe­la ibi­zo le­Nko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li indlua.

18 Ko­dwa iNko­si ya­thi ku­Da­vi­da uba­ba: Nje­ngo­ba kwa­ku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­kho ukwa­khe­la ibi­zo la­mi indlu, we­nze ku­hle uku­thi kwa­ku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­kho;

19 lo­ba ku­nja­lo ka­wu­yi­ku­ya­kha indlu we­nab, ko­dwa indo­da­na ya­kho eza­phu­ma ekha­lwe­ni lwa­kho, yo­na iza­la­khe­la ibi­zo la­mi indluc.

20 INko­si isi­qi­ni­si­le ili­zwi la­yo eya­li­khu­lu­ma­yo, ngo­ba ngi­vu­ki­le esi­khu­ndle­ni si­ka­Da­vi­da uba­ba, ngi­hla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si si­kaI­sra­ye­li nje­ngo­ku­ba iNko­si ikhu­lu­mi­le, se­ngi­la­khe­le ibi­zo le­Nko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li indlud.

21 Nja­lo ngi­mi­si­le la­pho inda­wo yo­mtsho­ko­tsho, la­pho oku­le­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si kho­na, eya­se­nza la­bo­ba­ba eku­ba­khu­phe­ni kwa­yo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thee.

Umkhu­le­ko ka­So­lo­mo­ni

22 USo­lo­mo­ni wa­se­si­ma pha­mbi kwe­la­thi le­Nko­si ma­qo­nda­na le­ba­ndla lo­nke la­koI­sra­ye­lif, we­lu­le­la iza­ndla za­khe ema­zu­lwi­nig

23 wa­thi: Nko­si, Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ka­kho unku­lu­nku­lu onje­nga­we ema­zu­lwi­ni phe­zu­lu le­mhla­be­ni pha­nsih ogci­na isi­vu­me­lwa­no lo­mu­sa ezi­nce­kwi­ni za­khoi ezi­ha­mba pha­mbi kwa­kho nge­nhli­zi­yo ya­zo yo­nkej.

24 Ogci­ne­le ince­ku ya­kho uDa­vi­da uba­ba lo­kho owa­ku­tsho ku­ye; nja­lo wa­khu­lu­ma ngo­mlo­mo wa­kho, wa­ku­gcwa­li­sa nge­sa­ndla sa­kho, nje­nga­la­mu­hla.

25 Nga­kho-ke, Nko­si, Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, gci­ne­la ince­ku ya­kho uDa­vi­da uba­ba owa­ku­khu­lu­ma ku­ye, usi­thi: Ka­ku­yi­ku­swe­le­ka1 mu­ntu ku­we pha­mbi kwa­mi oza­hla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si si­kaI­sra­ye­li, ku­phe­la uba ama­do­da­na akho egci­na indle­la ya­wo uku­ha­mba pha­mbi kwa­mi nje­ngo­ba uha­mbi­le pha­mbi kwa­mik.

26 Kha­the­si-ke, Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ake li­qi­ni­se­ke ili­zwi la­kho owa­li­khu­lu­ma ence­kwi­ni ya­kho uDa­vi­da uba­bal.

27 Ko­dwa isi­bi­li uNku­lu­nku­lu uza­hla­la yi­ni emhla­be­ni? Kha­nge­la, ama­zu­lum, la­ma­zu­lu ama­zu­lu ange­kwa­ne­le; inci­nya­ne ka­nga­ka­na­ni-ke li­ndlu engi­ya­khi­le­yon?

28 Ku­be ka­nti phe­ndu­ke­la emkhu­le­kwe­ni we­nce­ku ya­kho le­ku­nce­nge­ni kwa­yo, Nko­si Nku­lu­nku­lu wa­mi, uku­ze uzwe uku­kha­la lo­mkhu­le­ko ince­ku ya­kho eku­khu­le­ka­yo pha­mbi kwa­kho la­mu­hla.

29 Uku­thi ame­hlo akho avu­le­ke­le li­ndlu ebu­su­ku le­mi­ni, inda­wo owa­tsho nga­yoo uku­thi: Ibi­zo la­mi li­za­ku­ba la­pho; uku­ze uzwe umkhu­le­ko we­nce­ku ya­kho eza­wu­khu­le­ka ku­li­nda­wop.

30 Zwa­na-ke uku­nce­nga kwe­nce­ku ya­kho lo­kwa­ba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li la­pho be­za­khu­le­ka ku­li­nda­wo; ye­bo, uzwe we­na, use­nda­we­ni ya­kho yo­ku­hla­la ema­zu­lwi­ni; la­pho usi­zwa, uthe­the­le­leq.

31 Uba lo­ba ngu­wu­phi umu­ntu one uma­khe­lwa­ne wa­khe, abe­ke phe­zu kwa­khe isi­fu­ngo, ame­nze afu­nge, le­si­fu­ngo si­ze pha­mbi kwe­la­thi la­kho ku­li­ndlur,

32 zwa­na-ke we­na use­ma­zu­lwi­ni, we­nze wa­hlu­le­le ince­ku za­kho, ula­hle omu­bi, uku­ni­ke­la indle­la ya­khe ekha­nda la­khe, uku­lu­ngi­si­sa olu­ngi­le­yo, uku­mni­ka nje­ngo­ku­lu­nga kwa­khes.

33 La­pho aba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li be­tsha­ywe pha­mbi kwe­si­tha ngo­ba bo­ni­le ku­wet, ba­be­se­be­phe­ndu­ke­la ku­we, ba­li­vu­me ibi­zo la­kho, ba­khu­le­ke ba­nce­nge ku­we ku­li­ndlu,

34 zwa­na-ke we­na use­ma­zu­lwi­ni, uthe­the­le­le iso­no sa­ba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li, uba­bu­yi­se­le eli­zwe­ni owa­li­ni­ka oyi­seu.

35 La­pho ama­zu­lu eva­li­we, ku­nge­la­zu­lu ngo­ba bo­ni­le ku­we, uba be­khu­le­ka ku­li­nda­wo be­li­vu­ma ibi­zo la­kho, ba­phe­ndu­ke eso­nwe­ni sa­bo la­pho uba­hlu­phi­lev,

36 zwa­na-ke we­na use­ma­zu­lwi­ni, uthe­the­le­le iso­no se­nce­ku za­kho le­sa­ba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li, la­pho usu­ba­fu­ndi­si­lew indle­la elu­ngi­le­yo aba­nga­ha­mba nga­yo, uni­ke izu­lu eli­zwe­ni la­kho owa­li­ni­ka aba­ntu ba­kho li­be yi­li­fax.

37 Uba ku­kho­na indla­la eli­zwe­ni, uba ku­kho­na uma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo, uku­tshi­sa, ingu­ma­ne, isi­kho­nya­ne, uba ku­le­mi­ho­go­yi; uba isi­tha sa­bo si­ba­vi­mbe­ze­le eli­zwe­ni le­mi­zi ya­bo, lo­ba yi­yi­phi inhlu­phe­ko, lo­ba yi­wu­phi umkhu­hla­ney,

38 wo­nke umkhu­le­ko, ko­nke uku­nce­nga, okwe­nzi­wa yi­lo­ba ngu­wu­phi umu­ntu, nga­ba­ntu ba­kho bo­nke ba­koI­sra­ye­li, aba­za­kwa­zi ngu­lo­wo inhlu­phe­ko ye­nhli­zi­yo ya­khe, ese­lu­la iza­ndla za­khe ku­li­ndluz,

39 zwa­na-ke we­na use­ma­zu­lwi­ni, inda­wo ya­kho yo­ku­hla­la emi­si­we­yoa, uthe­the­le­le, we­nze, uni­ke ngu­lo­wo nje­nge­zi­ndle­la za­khe zo­nke, onhli­zi­yo ya­khe uya­ya­zi, ngo­ba ngu­we we­dwa owa­zi­yo inhli­zi­yo ya­bo bo­nke aba­ntwa­na ba­ba­ntub,

40 uku­ze ba­kwe­sa­be zo­nke izi­nsu­ku aba­zi­phi­la ebu­swe­ni be­li­zwe owa­li­ni­ka oba­bac.

41 Fu­thi-ke ma­ye­la­na lo­we­zi­zwe­ni onge­su­ye wa­ba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li ko­dwa eve­la eli­zwe­ni eli­kha­tsha­na nge­nxa ye­bi­zo la­kho,

42 (ngo­ba ba­za­ku­zwa nge­bi­zo la­kho eli­khu­lu la­nge­sa­ndla sa­kho esi­la­ma­ndla la­nge­nga­lo ya­kho eye­lu­li­we­yod) uba esi­za akhu­le­ke ku­li­ndlu,

43 zwa­na we­na use­ma­zu­lwi­ni, inda­wo ya­kho yo­ku­hla­la emi­si­we­yoe, we­nze nje­nga­kho ko­nke owe­zi­zwe­ni aku­bi­ze­la kho­na, uku­ze izi­zwe zo­nke zo­mhla­ba za­zi ibi­zo la­khof, zi­kwe­sa­be, nje­nga­ba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li, uku­ze za­zi uku­thi ibi­zo la­kho li­bi­zi­we phe­zu kwa­le indlu engi­ya­khi­le­yog.

44 Uba aba­ntu ba­kho be­phu­ma impi be­me­le­ne le­si­tha sa­bo nge­ndle­la oba­thu­ma nga­yo, ba­be­se­be­khu­le­ka eNko­si­ni be­kha­nge­le emzi­ni owu­khe­thi­le­yo le­ndli­ni engi­ya­khe­le ibi­zo la­kho,

45 zwa­na-ke use­ma­zu­lwi­ni umkhu­le­ko wa­bo lo­ku­nce­nga kwa­bo, we­nze uda­ba lwa­bo.

46 Uba be­so­na ku­we, ngo­ba ka­ku­la­mu­ntu ongo­ni­yoh, ubu­su­ba­thu­ku­the­le­la, uba­ni­ke­le esi­the­ni, uku­ze aba­thu­mbi ba­bo ba­ba­thu­mbe­le eli­zwe­ni le­si­tha, kha­tsha­na ku­mbe edu­zei,

47 ko­dwa ba­bu­ye enhli­zi­ywe­ni ya­bo eli­zwe­ni aba­thu­nje­lwe ki­lo, ba­phe­ndu­ke, ba­nce­nge ku­we eli­zwe­ni la­ba­ba­thu­mbi­le­yoj, be­si­thi: So­ni­lek, sa­pha­mbe­ka, se­nza oku­bil;

48 ba­bu­ye­le ku­we nge­nhli­zi­yo yo­nke ya­bo la­ngo­mphe­fu­mu­lo wo­nke wa­bo eli­zwe­ni le­zi­tha za­bo ezi­ba­thu­mbi­le­yom, ba­khu­le­ke ku­we be­kha­nge­le eli­zwe­ni la­bo owa­li­ni­ka oyi­se, umu­zi owa­wu­khe­tha­yo, le­ndlu engi­ya­khe­le ibi­zo la­khon,

49 zwa­na-ke use­ma­zu­lwi­ni umkhu­le­ko wa­bo lo­ku­nce­nga kwa­bo, enda­we­ni ya­kho yo­ku­hla­lao, uba­me­le.

50 Uthe­the­le­le aba­ntu ba­kho abo­ne ku­we, le­zi­pha­mbe­ko za­bo zo­nke, aba­pha­mbe­ke nga­zo ku­we, uba­phe isi­ha­wu pha­mbi kwa­ba­ba­thu­mbi­le­yo, uku­thi ba­be le­si­ha­wu ki­bop,

51 ngo­ba ba­yi­si­zwe sa­kho, le­li­fa la­kho owa­ba­khu­pha eGi­bhi­theq, pha­ka­thi kwe­si­tha­ndo se­nsi­mbir.

52 Uku­ze ame­hlo akho avu­le­ke­le uku­nce­nga kwe­nce­ku ya­kho lo­ku­nce­nga kwa­ba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li, uku­be­zwa ku­kho ko­nke uku­kha­la kwa­bo ku­wes.

53 Ngo­ba we­na wa­ze­hlu­ka­ni­se­la bo­na ba­be yi­li­fa be­ve­la ku­zo zo­nke izi­zwe zo­mhla­ba, nje­ngo­ku­khu­lu­ma kwa­kho nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si, ince­ku ya­kho, eku­khu­phe­ni kwa­kho oba­ba eGi­bhi­the, Nko­si Je­ho­vat.

USo­lo­mo­ni ubu­si­sa iba­ndla

54 Kwa­se­ku­si­thi ese­qe­di­le uSo­lo­mo­ni uku­khu­le­ka wo­nke lo umkhu­le­ko lo­ku­nce­nga eNko­si­ni, wa­su­ku­ma esu­ka nga­pha­mbi kwe­la­thi le­Nko­si eku­gu­qe­ni nga­ma­do­lo akhe le­za­ndla za­khe ze­lu­le­ke­le ema­zu­lwi­niu,

55 wa­se­si­ma wa­bu­si­sa iba­ndla lo­nke la­koI­sra­ye­li nge­li­zwi eli­khu­lu esi­thi:

56 Ka­yi­bu­si­swe iNko­si eni­ke aba­ntu ba­yo uI­sra­ye­li uku­phu­mu­la nje­nga­kho ko­nke eya­ku­khu­lu­ma­yo; ka­ku­wa­nga le­li­lo­dwa ili­zwi ku­wo wo­nke ama­zwi ayo eya­wa­khu­lu­ma nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si ince­ku ya­yov.

57 INko­si uNku­lu­nku­lu we­thu ka­yi­be la­thi nje­nga­lo­khu ya­yi­la­bo­ba­ba, inga­si­tshi­yiw inga­si­de­lix,

58 uku­ze itho­be­le inhli­zi­yo ye­thu ku­yo, uku­ha­mba nga­zo zo­nke indle­la za­yo, lo­ku­gci­na imi­la­yo ya­yo le­zi­mi­so za­yo le­za­hlu­le­lo za­yo, eya­ku­la­ya oba­bay.

59 La­la ama­zwi ami, engi­nce­nga nga­wo pha­mbi kwe­Nko­si, abe se­du­za­ne le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu emi­ni le­bu­su­ku, uku­ze ime­le uda­ba lwe­nce­ku ya­yo lo­da­ba lwa­ba­ntu ba­yo uI­sra­ye­li, uda­ba lo­su­ku ngo­su­ku lwa­loz,

60 uku­ze izi­zwe zo­nke zo­mhla­ba za­zia uku­thi iNko­si ingu­Nku­lu­nku­lu, ka­kho omu­nyeb.

61 Nga­kho inhli­zi­yo ye­nu ka­yi­be nge­phe­le­le­yo ku­Je­ho­va uNku­lu­nku­lu we­thu, uku­ha­mba ezi­mi­swe­ni za­yo, lo­ku­gci­na imi­la­yo ya­yo nje­nga­la­mu­hlac.

USo­lo­mo­ni uni­ke­la imi­ni­ke­lo emi­ne­ngi

62 Inko­si loI­sra­ye­li wo­nke ela­yo ba­se­be­hla­ba umhla­tshe­lo pha­mbi ku­ka­Je­ho­vad.

63 USo­lo­mo­ni wa­se­hla­ba umhla­tshe­lo we­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la awu­hla­be­la uJe­ho­va, inka­bi ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li, le­zi­mvu ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li. Ngo­ku­nja­lo inko­si la­bo bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­ye­hlu­ka­ni­sa indlu ka­Je­ho­va.

64 Nga­lo­na lo­lo­su­ku inko­si ya­ngcwe­li­sa ipha­ka­thi le­gu­ma ela­li­nga­pha­mbi kwe­ndlu ka­Je­ho­va, ngo­ba la­pho ya­ni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa lo­mni­ke­lo wo­ku­dla, la­ma­hwa­hwa emi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, ngo­ba ila­thi le­thu­si ela­li­pha­mbi ku­ka­Je­ho­va la­li­li­nci­nya­ne ka­khu­lu ukwa­ne­la umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa lo­mni­ke­lo wo­ku­dla la­ma­hwa­hwa emi­ni­ke­lo yo­ku­thu­lae.

65 Nga­le­so­si­kha­thi uSo­lo­mo­ni wa­se­se­nza idi­li, loI­sra­ye­li wo­nke la­yef, iba­ndla eli­khu­lu, ku­su­ke­la eku­nge­ne­ni kwe­Ha­ma­thig ku­si­ya esi­fu­le­ni se­Gi­bhi­theh, pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu, insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa le­nsu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, insu­ku ezi­li­tshu­mi la­nei.

66 Ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li wa­ba­ye­ke­la aba­ntu ba­ha­mbaj; ba­yi­bu­si­sa inko­si, ba­ya ema­the­nte­ni abo be­tho­ko­zak be­ja­bu­la enhli­zi­ywe­ni nga­kho ko­nke oku­hle iNko­si eya­yi­kwe­nze­le uDa­vi­da ince­ku ya­yo loI­sra­ye­li aba­ntu ba­yol.

INko­si izi­bo­na­ka­li­sa ku­So­lo­mo­ni

9Kwa­se­ku­si­thi uSo­lo­mo­ni ese­qe­di­le ukwa­kha indlu ka­Je­ho­vaa le­ndlu ye­nko­sib la­so so­nke isi­fi­so si­ka­So­lo­mo­ni aye­tho­ko­za uku­se­nzac,

2 iNko­si ya­bo­na­ka­la ku­So­lo­mo­ni ngo­kwe­si­bi­li nje­ngo­ku­bo­na­ka­la kwa­yo ku­yed eGi­be­yo­nie.

3 INko­si ya­thi ku­ye: Ngi­zwi­le umkhu­le­ko wa­kho lo­ku­nce­nga kwa­kho oku­nce­nge pha­mbi kwa­mi. Ngi­yi­ngcwe­li­si­le li­ndlu oya­khi­le­yo uku­be­ka ibi­zo la­mi la­pho ku­ze ku­be ni­ni­ni­nif; la­me­hlo ami le­nhli­zi­yo ya­mi ku­za­ku­ba la­pho zo­nke izi­nsu­kug.

4 We­na-ke, uba uha­mba pha­mbi kwa­mih, nje­ngo­Da­vi­da uyi­hlo wa­ha­mba, ngo­ku­phe­le­la kwe­nhli­zi­yo la­ngo­ku­qo­nda, ukwe­nza nje­nga­kho ko­nke engi­ku­la­ye kho­na, ugci­ne izi­mi­so za­mi le­za­hlu­le­lo za­mii,

5 kho­na ngi­za­mi­sa isi­hla­lo so­bu­kho­si so­mbu­so wa­kho phe­zu ku­kaI­sra­ye­li ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, nje­ngo­ku­khu­lu­ma kwa­mi ku­Da­vi­da uyi­hlo, ngi­si­thi: Ka­ku­yi­ku­swe­le­ka ku­we umu­ntu phe­zu kwe­si­hla­lo so­bu­kho­si si­kaI­sra­ye­lij.

6 Uba li­za­phe­ndu­ka lo­ku­phe­ndu­ka, li­na la­ba­ntwa­na be­nu, eku­ngi­la­nde­le­ni, li­nga­yi­gci­ni imi­la­yo ya­mi, izi­mi­so za­mi, engi­ku­be­ke pha­mbi kwe­nu, ko­dwa li­ye­kho­nza aba­nye onku­lu­nku­lu, li­ba­kho­tha­me­lek,

7 kho­na ngi­za­qu­ma uI­sra­ye­li ebu­swe­ni be­li­zwe engi­ba­ni­ke lo­nal, le­ndlu engi­yi­ngcwe­li­se­le ibi­zo la­mim ngi­za­yi­la­hla pha­mbi kwa­mi; loI­sra­ye­li uza­ku­ba yi­sa­ga le­nto yo­ku­ho­zwa pha­ka­thi kwe­zi­zwe zo­nken.

8 La­li­ndlu, epha­ke­me­yo, wo­nke oye­dlu­la­yo uza­ma­nga­la ka­khu­lu anci­feo, ba­thi: INko­si ikwe­nze­le­ni oku­nje ku­le­li­li­zwe la­ku­li­ndlu?

9 Nja­lo ba­za­ku­thi: Nge­nxa yo­ku­thi ba­yi­tshi­yi­le iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo eya­khu­pha oyi­se eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, ba­ba­mbe­le­la kwa­ba­nye onku­lu­nku­lu, ba­ba­kho­nza ba­ba­se­be­nze­la; nga­lo­kho iNko­si ibe­hli­se­le bo­nke lo­bu­bu­bi.

Ezi­nye ize­nzo zi­ka­So­lo­mo­ni

10 Kwa­se­ku­si­thip eku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li uSo­lo­mo­ni esa­khi­le izi­ndlu zo­mbi­li, indlu ka­Je­ho­va le­ndlu ye­nko­siq,

11 (u­Hi­ra­mu inko­si ye­Ti­re wa­ye­mse­ke­le uSo­lo­mo­ni nge­zi­go­do ze­mi­se­da­ri la­nge­zi­go­do za­ma­fi­ri la­nge­go­li­de, nje­nge­si­lo­yi­so sa­khe so­nke) nga­le­so­si­kha­thi inko­si uSo­lo­mo­ni ya­mni­ka uHi­ra­mu imi­zi enga­ma­tshu­mi ama­bi­li eli­zwe­ni le­Ga­li­li.

12 UHi­ra­mu wa­se­phu­ma eTi­re uku­bo­na imi­zi uSo­lo­mo­ni aye­mni­ke yo­na, ko­dwa ya­yi­nga­lu­nga­nga eme­hlwe­ni akhe.

13 Wa­se­si­thi: Yi­mi­zi ba­ni le ongi­ni­ke yo­na, mfo­we­thu? Wa­se­yi­bi­za ngo­ku­thi ili­zwe le­Ka­bu­li, ku­ze ku­be la­mu­hlar.

14 UHi­ra­mu wa­ye­thu­me­le enko­si­ni ama­tha­le­nta* ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li ego­li­de.

15 Na­ntu-ke uda­ba lwe­zi­bha­lwa inko­si uSo­lo­mo­ni eya­zi­bu­the­la ukwa­kha indlu ye­Nko­si, le­ndlu ya­yos, le­Mi­lot, lo­mdu­li we­Je­ru­sa­le­ma, le­Ha­zo­riu, le­Me­gi­dov, le­Ge­ze­riw:

16 UFa­ro inko­si ye­Gi­bhi­the wa­ye­nyu­ki­le wa­thu­mba iGe­ze­ri wa­yi­tshi­sa ngo­mli­lo, wa­bu­la­la ama­Kha­na­ni aye­hla­la emzi­nix, wa­khu­nga nga­yo indo­da­ka­zi ya­khe, umka­So­lo­mo­niy.

17 USo­lo­mo­ni wa­se­sa­kha iGe­ze­ri, le­Bhe­thi-Ho­ro­ni enga­pha­nsiz,

18 le­Ba­ha­la­thia, le­Ta­ma­ri enka­nga­la eli­zwe­ni,

19 le­mi­zi yo­nke yo­ku­gci­ne­la impa­hla uSo­lo­mo­ni aye­la­yob, le­mi­zic ye­zi­nqo­lad, le­mi­zi ya­ba­ga­di ba­ma­bhi­za, le­si­lo­yi­so si­ka­So­lo­mo­ni aye­lo­yi­sa nga­so ukwa­kha eJe­ru­sa­le­ma le­Le­bha­no­ni le­li­zwe­ni lo­nke lo­mbu­so wa­khe.

20 Bo­nke aba­ntu aba­be­se­le ku­maA­mo­ri, ama­He­thi, ama­Pe­ri­zi, ama­Hi­vi, la­ma­Je­bu­si, aba­be­nge­yi­si­bo ba­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li,

21 aba­ntwa­na ba­bo aba­be­se­le emva kwa­bo eli­zwe­nie, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­nge­ne­li­sa­nga uku­ba­tsha­ba­la­li­saf, uSo­lo­mo­ni wa­ba­bu­tha izi­bha­lwag ezi­yi­zi­gqi­li, ku­ze ku­be la­mu­hlah.

22 Ko­dwa eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uSo­lo­mo­ni ke­nza­nga si­gqi­lii, ko­dwa ba­be­nga­ma­do­da empi, le­nce­ku za­khe, le­zi­pha­tha­ma­ndla za­khe, le­zi­ndu­na za­khe, la­ba­pha­thi be­zi­nqo­la za­khe, la­ba­ga­di ba­khe ba­ma­bhi­za.

23 La­ba ba­be­zi­ndu­na za­ba­pha­thi aba­phe­zu ko­mse­be­nzi ka­So­lo­mo­nij, ama­khu­lu ama­hla­nu la­ma­tshu­mi ama­hla­nuk, aba­be­bu­sa aba­ntu aba­be­se­be­nza emse­be­nzi­nil.

24 Ko­dwa indo­da­ka­zi ka­Fa­ro ye­nyu­ka iphu­ma emzi­ni ka­Da­vi­dam isi­ya endli­ni ya­yo aye­ya­khe­le yo­nan. Nga­le­so­si­kha­thi wa­kha iMi­loo.

25 Nja­lo ka­tha­thu ngo­mnya­ka uSo­lo­mo­ni wa­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa le­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la phe­zu kwe­la­thi aye­la­khe­le iNko­si, wa­tshi­sa impe­pha ku­le­lo ela­li­pha­mbi kwe­Nko­si. Wa­qe­da nja­lo indlu.

26 Inko­si uSo­lo­mo­ni ya­si­se­nza imi­khu­mbi eE­zi­yo­ni-Ge­be­rip eseE­lo­thiq ekhu­nji­ni lo­Lwa­ndle olu­Bo­mvu eli­zwe­ni leE­do­ma.

27 UHi­ra­mu wa­se­thu­ma emi­khu­nji­ni ince­ku za­khe, ama­do­da emi­khu­mbi, aba­zi ulwa­ndle, ka­nye le­nce­ku zi­ka­So­lo­mo­ni.

28 Ba­fi­ka eO­fi­rir, ba­tha­tha kho­na igo­li­de, ama­tha­le­nta* anga­ma­khu­lu ama­ne la­ma­tshu­mi ama­bi­li, ba­li­le­tha enko­si­ni uSo­lo­mo­nis.

Indlo­vu­ka­zi ye­She­bha

10Kwa­thi indlo­vu­ka­zia ye­She­bhab isi­zwi­le udu­mo lu­ka­So­lo­mo­ni nge­bi­zo le­Nko­si ye­za uku­mhlo­la nge­mi­bu­zo enzi­mac.

2 Ya­si­fi­ka eJe­ru­sa­le­ma lo­dwe­ndwe olu­khu­lu ka­khu­lu, la­ma­ka­me­la ethwe­le ama­kha le­go­li­de eli­ne­ngi ka­khu­lu la­ma­tshe ali­gu­gu; isi­fi­ki­le ku­So­lo­mo­ni ya­mtshe­la ko­nke okwa­ku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­yo.

3 USo­lo­mo­ni wa­se­yi­cha­si­se­la zo­nke inda­ba za­yo; kwa­ku­nge­la­lu­tho olwa­yi­ca­tshe­la­yo inko­si enga­yi­cha­si­se­la­nga lo­na.

4 Indlo­vu­ka­zi ye­She­bha isi­bo­ni­le yo­nke inhla­ka­ni­pho ka­So­lo­mo­ni, le­ndlu aye­ya­khi­le,

5 lo­ku­dla kwe­ta­fu­la la­khe, lo­ku­hla­la kwe­zi­nce­ku za­khe, lo­ku­ma kwe­zi­se­be­nzi za­khe, le­zi­gqo­ko za­zo, la­ba­pha­thi­nke­zo ba­khe, lo­kwe­nyu­ka kwa­khe enyu­ka nga­kho endli­ni ye­Nko­sid, ka­ku­sa­ba­nga la­mo­ya ku­yoe.

6 Ya­si­si­thi enko­si­ni: Umbi­ko wa­wu­li­qi­ni­so enga­wu­zwa eli­zwe­ni la­mi nga­ma­zwi akho la­nge­nhla­ka­ni­pho ya­kho.

7 Ko­dwa ka­ngi­yi­kho­lwa­nga le­yo­mi­bi­ko nga­ze nga­fi­ka la­me­hlo ami abo­na. Kha­nge­la, be­ngi­nga­tshe­lwa­nga ingxe­nye; we­nge­ze­le­le inhla­ka­ni­pho lo­ku­lu­nga embi­kwe­ni engi­wu­zwi­le­yo.

8 Ba­ya­tho­ko­za aba­ntu ba­kho, zi­ya­tho­ko­za le­zi­zi­nce­ku za­kho ezi­mi nja­lo pha­mbi kwa­kho zi­si­zwa inhla­ka­ni­pho ya­khof!

9 Ka­yi­bu­si­swe iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eya­tho­ko­za nga­we, uku­ku­be­ka phe­zu kwe­si­hla­lo so­bu­kho­si si­kaI­sra­ye­lig. Ngo­ba iNko­si ya­mtha­nda uI­sra­ye­li ku­ze ku­be pha­ka­deh, nga­kho iku­be­ki­le wa­ba yi­nko­si uku­ze we­nze isa­hlu­le­lo lo­ku­lu­ngai.

10 Ya­si­ni­ka inko­si ama­tha­le­nta* ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li ego­li­de, la­ma­kha ama­ne­ngi ka­khu­lu, la­ma­tshe ali­gu­gu. Ka­ku­za­nge ku­sa­bu­ya ama­kha ngo­bu­ne­ngi nje­nga­la­wo indlo­vu­ka­zi ye­She­bha eya­wa­ni­ka inko­si uSo­lo­mo­nij.

11 Fu­thi le­mi­khu­mbi ka­Hi­ra­muk eya­yi­thwa­la igo­li­de li­ve­la eO­fi­ril ya­le­tha izi­go­do ezi­ne­ngi ka­khu­lu zo­mka­mpa, la­ma­tshe ali­gu­gu, ku­ve­la eO­fi­ri.

12 Nge­zi­go­do zo­mka­mpa inko­si ya­si­se­nza insi­ka ze­ndlu ka­Je­ho­va le­ze­ndlu ye­nko­si, la­ma­cha­cho le­zi­gu­bhu ze­zi­nta­mbo kwa­ba­hla­be­le­li; ka­ku­za­nga ku­le­thwe ku­mbe ku­bo­nwe ngo­ku­nja­lo izi­go­do zo­mka­mpa ku­ze ku­be la­mu­hla.

13 Inko­si uSo­lo­mo­ni ya­si­ni­ka indlo­vu­ka­zi ye­She­bha so­nke isi­lo­yi­so sa­yo, eya­ku­ce­la­yo, nga­pha­ndle kwa­lo­kho eya­yi­ni­ka kho­na nje­ngo­ku­pha­na kwe­nko­si uSo­lo­mo­ni. Ya­si­phe­ndu­ka ya­ya eli­zwe­ni la­yo, yo­na le­nce­ku za­yo.

Ino­tho ka­So­lo­mo­ni lo­du­mo lwa­khe

14 Nja­lo isi­si­ndo se­go­li­de ela­li­fi­ka ku­So­lo­mo­ni ngo­mnya­ka owo­dwa sa­si­nga­ma­tha­le­nta* anga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha le­si­thu­pham,

15 nga­pha­ndle ko­ku­ve­la ku­ba­the­ngi­si, le­mpa­hle­ni za­ba­the­ngi­si be­zi­no­ngo, le­ma­kho­si­ni wo­nke eA­ra­bhi­ya, la­ku­ba­bu­si be­li­zwen.

16 Inko­si uSo­lo­mo­ni ya­si­se­nza izi­hla­ngu ezi­nku­lu ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li nge­go­li­de eli­kha­ndi­we­yo, ama­she­ke­li anga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha ego­li­de esi­hla­ngwi­ni esi­so­dwa esi­khu­lu.

17 La­ma­ha­wu anga­ma­khu­lu ama­tha­thu ego­li­de eli­kha­ndi­we­yoo; ama­ma­ne* ama­tha­thu ego­li­de eha­wi­ni eli­lo­dwap. Inko­si ya­si­wa­fa­ka endli­ni ye­gu­su le­Le­bha­no­niq.

18 Inko­si ye­nza le­si­hla­lo so­bu­kho­si esi­khu­lu nge­mpo­ndo ze­ndlo­vu, ya­si­hu­qa nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yor.

19 Isi­hla­lo so­bu­kho­si sa­si­le­zi­khwe­lo ezi­yi­si­thu­pha, le­si­hlo­ko se­si­hla­lo so­bu­kho­si sa­si­yi­si­go­mbo­lo­zi emu­va, le­ze­ya­me­lo ze­nga­lo nga­pha la­nga­pha ku­ze ku­be se­nda­we­ni yo­ku­hla­la, le­zi­lwa­ne ezi­mbi­li zi­mi ece­le­ni kwe­ze­ya­me­lo ze­zi­nga­lo.

20 Le­zi­lwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li za­zi­mi la­pho ezi­khwe­lwe­ni ezi­yi­si­thu­pha, nga­pha la­nga­pha. Ka­kwe­nzi­wa­nga oku­nja­lo ku­wo wo­nke umbu­so.

21 La­zo zo­nke inke­zo zo­ku­na­tha ze­nko­si uSo­lo­mo­ni za­zi­nge­ze­go­li­de, la­zo zo­nke izi­tsha ze­ndlu ye­gu­su le­Le­bha­no­ni za­zi­nge­ze­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo; kwa­ku­nge­la­si­li­va, la­li­nga­ba­lwa sa­nto ensu­kwi­ni zi­ka­So­lo­mo­nis.

22 Ngo­ba inko­si ya­yi­le­mi­khu­mbi ye­Tha­shi­shi olwa­ndle ka­nye le­mi­khu­mbi ka­Hi­ra­mu; ka­nye nge­mi­nya­ka emi­tha­thu li­mi­khu­mbi ye­Tha­shi­shi ye­za ithwe­le igo­li­de le­si­li­vat, impo­ndo ze­zi­ndlo­vu le­zi­nka­wu la­ma­phi­ga­ga.

23 Nga­kho inko­si uSo­lo­mo­ni ya­ba nku­lu ku­la­wo wo­nke ama­kho­si omhla­ba eno­thwe­ni le­nhla­ka­ni­phe­niu.

24 Umhla­ba wo­nke wa­su­di­nga ubu­so bu­ka­So­lo­mo­ni uku­zwa inhla­ka­ni­pho ya­khe uNku­lu­nku­lu aye­yi­ni­ke enhli­zi­ywe­ni ya­khe.

25 Ba­se­be­le­tha, ngu­lo­wo isi­pho sa­khe, izi­tsha ze­si­li­va, le­zi­tsha ze­go­li­de, le­ze­mba­tho, le­zi­kha­li, la­ma­kha, ama­bhi­za, le­zi­mbo­ngo­lo; into yo­mnya­ka ngo­mnya­ka wa­yov.

26 USo­lo­mo­ni wa­se­bu­tha­ni­sa izi­nqo­la la­ba­ga­di ba­ma­bhi­zaw; wa­ye­le­zi­nqo­la ezi­nga­ma­khu­lu ali­tshu­mi la­ne, la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li; wa­ku­be­ka emi­zi­ni ye­zi­nqo­la nja­lo ku­le­nko­si eJe­ru­sa­le­max.

27 Inko­si ya­si­se­nza isi­li­va eJe­ru­sa­le­ma la­ba nje­nga­ma­tshey, le­mi­se­da­ri wa­ye­nza ya­ba nje­nge­mi­khi­wa ye­si­kha­mo­re ese­si­ho­tshe­ni, ngo­bu­ne­ngiz.

28 Wa­se­nge­ni­sa ngo­ku­the­nga ama­bhi­za ave­la eGi­bhi­the, aye­nge­ka­So­lo­mo­ni, le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo; la­ba­the­ngi be­nko­si ba­be­li­tha­tha ile­mbu eli­co­le­ki­le­yo nge­nte­ngoa.

29 Inqo­la ya­si­se­nyu­ka ya­phu­ma eGi­bhi­the ngama­she­ke­li esi­li­va anga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha, le­bhi­za nge­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­hla­nu. La­ngo­ku­nja­lo bawa­khu­phe­la wo­nke ama­kho­si ama­He­thi la­ma­kho­si eSi­ri­ya nge­sa­ndla sa­bob.

Uku­du­ha ku­ka­So­lo­mo­ni

11Inko­si uSo­lo­mo­nia ya­yi­tha­nda-ke aba­fa­zi aba­ne­ngi be­zi­zwe­nib, ka­nye le­ndo­da­ka­zi ka­Fa­ro, ama­Mo­wa­bi­ka­zi, amaA­mo­ni­ka­zi, amaE­do­mi­ka­zi, ama­Si­do­ni­ka­zi, ama­He­thi­ka­zic,

2 aba­be­ve­la ezi­zwe­ni iNko­si eya­yi­the nga­zo ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li: Ka­li­yi­ku­nge­na ki­bo, la­bo ka­ba­yi­ku­nge­na ki­ni; isi­bi­li ba­za­phe­ndu­la inhli­zi­yo ye­nu ila­nde­le onku­lu­nku­lu ba­bo. Bo­na uSo­lo­mo­ni wa­ba­na­ma­the­la ngo­tha­ndod.

3 Wa­ye­la­ba­fa­zi aba­nga­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa, ama­kho­sa­za­na, la­ba­fa­zi aba­nca­ne aba­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu; aba­fa­zi ba­khe ba­se­be­pha­mbu­la inhli­zi­yo ya­khe.

4 Ngo­ba kwa­thi esi­kha­thi­ni so­ku­lu­pha­la ku­ka­So­lo­mo­ni, aba­fa­zi ba­khe ba­pha­mbu­le­la inhli­zi­yo ya­khe eku­la­nde­le­ni aba­nye onku­lu­nku­lue, le­nhli­zi­yo ya­khe ya­yi­nga­phe­le­la­nga ku­Je­ho­va uNku­lu­nku­lu wa­khef, nje­nge­nhli­zi­yo ka­Da­vi­da uyi­seg.

5 Ngo­ba uSo­lo­mo­ni wa­ha­mba emva ku­kaA­shi­ta­ro­thi unku­lu­nku­lu wa­ma­Si­do­ni le­mva ku­ka­Mi­lko­mu isi­ne­ngi­so sa­maA­mo­nih.

6 USo­lo­mo­ni wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si, ka­yi­la­nde­la­nga ngo­ku­phe­le­le­yo iNko­si nje­ngo­Da­vi­da uyi­se.

7 Nga­le­so­si­kha­thi uSo­lo­mo­ni wa­khe­la uKe­mo­shii isi­ne­ngi­so sa­ko­Mo­wa­bi inda­wo epha­ke­me­yoj enta­be­ni epha­mbi kwe­Je­ru­sa­le­mak, lo­Mo­le­ki isi­ne­ngi­so sa­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nil.

8 La­ngo­ku­nja­lo wa­be­nze­la bo­nke aba­fa­zi ba­khe be­zi­zwe­ni aba­tshi­sa impe­pha ba­hla­be­la onku­lu­nku­lu ba­bo.

9 INko­si ya­si­mthu­ku­the­le­la uSo­lo­mo­ni, ngo­ba inhli­zi­yo ya­khe ya­yi­pha­mbu­ki­le eNko­si­ni, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lim, eya­yi­bo­na­ke­le ku­ye ka­bi­lin,

10 ya­mla­ya ma­ye­la­na la­li­nto, uku­thi anga­la­nde­li aba­nye onku­lu­nku­lu; ko­dwa ka­gci­na­nga lo­kho iNko­si eya­mla­ya kho­nao.

11 Nga­kho iNko­si ya­thi ku­So­lo­mo­ni: Nge­nxa yo­ku­thi lo­khu kwe­nzi­we ngu­we, unga­gci­na­nga isi­vu­me­lwa­no sa­mi le­zi­mi­so za­mi, enga­ku­la­ya kho­na, ngi­za­wu­da­bu­la lo­ku­wu­da­bu­la umbu­so ku­we, ngi­wu­ni­ke ince­ku ya­khop.

12 Ka­nti ka­ngi­yi­ku­kwe­nza ensu­kwi­ni za­kho nge­nxa ka­Da­vi­da uyi­hlo; ngi­za­wu­da­bu­la usu­ke esa­ndle­ni se­ndo­da­na ya­kho.

13 Lo­ba ku­nja­lo ka­ngi­yi­ku­da­bu­la wo­nke umbu­soq; ngi­za­ni­ka indo­da­na ya­kho isi­zwe esi­so­dwa nge­nxa ka­Da­vi­da ince­ku ya­mi la­nge­nxa ye­Je­ru­sa­le­mar engi­yi­khe­thi­le­yos.

Izi­tha zi­ka­So­lo­mo­ni

14 INko­si ya­si­mvu­se­la uSo­lo­mo­ni isi­tha, uHa­da­di umE­do­ma; wa­ye­ngo­we­nza­lo ye­nko­si eE­do­ma.

15 Ngo­ba kwa­thi uDa­vi­da eseE­do­ma, uJo­wa­bi indu­na ye­bu­tho wa­ye­nyu­ke­le uku­ngcwa­ba aba­bu­le­we­yo, wa­tsha­ya wo­nke owe­si­li­sa eE­do­ma.

16 Ngo­ba uJo­wa­bi wa­hla­la la­pho inya­nga ezi­yi­si­thu­pha, loI­sra­ye­li wo­nke, wa­ze wa­qu­ma wo­nke owe­si­li­sa eE­do­ma.

17 Ko­dwa uHa­da­di wa­ba­le­ka, ye­na la­maE­do­ma athi­le ave­la ence­kwi­ni zi­ka­yi­se ka­nye la­ye, uku­nge­na eGi­bhi­the; nja­lo uHa­da­di wa­ye­ngu­mfa­nya­nat.

18 Ba­se­be­su­ka eMi­di­ya­niu, ba­fi­ka ePa­ra­niv, ba­tha­tha ama­do­da la­bo ePa­ra­ni, ba­fi­ka eGi­bhi­the, ku­Fa­ro inko­si ye­Gi­bhi­the, owa­mni­ka indlu, wa­mmi­se­la uku­dla, wa­mni­ka umhla­ba­thi.

19 UHa­da­di wa­se­tho­la umu­sa omkhu­lu eme­hlwe­ni ka­Fa­ro, wa­ze wa­me­ndi­se­la uda­de­wa­bo wo­mka­khe, uda­de­wa­bo ka­Ta­pe­ne­si indlo­vu­ka­ziw.

20 Uda­de­wa­bo ka­Ta­pe­ne­si wa­se­mza­le­la uGe­nu­ba­thi indo­da­na ya­khe, uTa­pe­ne­si amlu­mu­le­la pha­ka­thi kwe­ndlu ka­Fa­ro; nja­lo uGe­nu­ba­thi wa­ye­se­ndli­ni ka­Fa­ro pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­ka­Fa­ro.

21 Kwa­thi uHa­da­di ese­zwi­le ese­Gi­bhi­the uku­thi uDa­vi­da ule­le la­bo­yi­se lo­ku­thi uJo­wa­bi indu­na ye­bu­tho use­fi­le, uHa­da­di wa­thi ku­Fa­ro: Ngi­vu­me­la ngi­su­ke uku­thi ngi­ye eli­zwe­ni la­ki­thix.

22 UFa­ro wa­se­si­thi ku­ye: Ko­dwa uswe­le­ni ula­mi uku­thi, kha­nge­la, udi­nge uku­ya eli­zwe­ni la­ki­ni? Wa­se­si­thi: Aku­la­lu­tho1, lo­ba ku­nja­lo ngi­vu­me­la lo­ku­ngi­vu­me­la ngi­ha­mbe.

23 UNku­lu­nku­lu wa­se­mvu­se­la isi­tha, uRe­zo­ni indo­da­na kaE­li­ya­da owa­ye­ba­le­ki­le enko­si­ni ya­khe uHa­da­de­ze­ri inko­si ye­Zo­bay.

24 Wa­se­zi­bu­the­la ama­do­da, wa­ba ngu­mkho­khe­li we­vi­yo, la­pho uDa­vi­da eba­bu­la­laz; ba­se­be­si­ya eDa­ma­se­koa, ba­hla­la ku­yo, ba­bu­sa eDa­ma­se­ko.

25 Wa­se­si­ba yi­si­tha kuI­sra­ye­li insu­ku zo­nke zi­ka­So­lo­mo­ni, phe­zu ko­bu­bi uHa­da­di abe­nza­yo; nja­lo wa­ne­ngwa nguI­sra­ye­li, wa­bu­sa phe­zu ku­ka­Si­ri­ya.

26 Lo­Je­ro­bho­wa­mu, indo­da­na ka­Ne­ba­tib, umE­fra­yi­mic we­Ze­re­dad, ince­ku ka­So­lo­mo­ni, obi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Ze­ru­wa, owe­si­fa­za­na ongu­mfe­lo­ka­zi, la­ye wa­pha­ka­mi­sa isa­ndla eme­le­ne le­nko­sie.

27 Yi­lo­lu-ke uda­ba lo­ku­thi apha­ka­mi­se isa­ndla eme­le­ne le­nko­sif. USo­lo­mo­ni wa­kha iMi­log, wa­va­la isi­kha­la so­mu­zi ka­Da­vi­da uyi­se.

28 UJe­ro­bho­wa­mu wa­ye­li­qha­we eli­la­ma­ndla. Kwa­thi uSo­lo­mo­ni ebo­na le­li­ja­ha uku­thi li­khu­the­le emse­be­nzi­ni, wa­li­be­ka phe­zu kwa­wo wo­nke umthwa­lo we­ndlu ka­Jo­se­fa.

29 Kwa­se­ku­si­thi nga­le­so­si­kha­thi la­pho uJe­ro­bho­wa­mu ephu­ma eJe­ru­sa­le­ma, uA­hi­yah umShi­loi umpro­fe­thi wa­mfi­ca endle­le­ni. Nja­lo wa­ye­zi­gqo­ki­se isi­gqo­ko esi­tsha; bo­ba­bi­li ba­be­bo­dwa ega­nge­ni.

30 UA­hi­ya wa­se­si­ba­mba isi­gqo­ko esi­tsha esa­si­ku­ye, wa­si­da­bu­la izi­qa ezi­li­tshu­mi la­mbi­lij,

31 wa­thi ku­Je­ro­bho­wa­mu: Zi­tha­the­le izi­qa ezi­li­tshu­mi, ngo­ba itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Kha­nge­la, ngi­za­da­bu­la umbu­so usu­ke esa­ndle­ni si­ka­So­lo­mo­ni, ngi­ku­ni­ke izi­zwe ezi­li­tshu­mik.

32 Ko­dwa ye­na uza­ku­ba le­si­zwe esi­so­dwa nge­nxa ye­nce­ku ya­mi uDa­vi­da la­nge­nxa ye­Je­ru­sa­le­ma, umu­zi engi­wu­khe­thi­le­yo ezi­zwe­ni zo­nke za­koI­sra­ye­li.

33 Nge­nxa yo­ku­thi ba­ngi­tshi­yi­le, ba­kho­nza uA­shi­ta­ro­thi unku­lu­nku­lu wa­ma­Si­do­nil, uKe­mo­shi unku­lu­nku­lu wa­ma­Mo­wa­bim, lo­Mi­lko­mu unku­lu­nku­lu wa­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nin, ka­ba­ha­mba­nga nge­ndle­la za­mi, ukwe­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni ami, loku­lo­ndo­lo­za izi­mi­so za­mi le­za­hlu­le­lo za­mi, nje­ngo­Da­vi­da uyi­se.

34 Lo­ba ku­nja­lo ka­ngi­yi­ku­wu­su­sa umbu­so wo­nke esa­ndle­ni sa­khe; ko­dwa ngi­za­me­nza abe ngu­mbu­si zo­nke izi­nsu­ku ze­mpi­lo ya­khe nge­nxa ka­Da­vi­da ince­ku ya­mi, enga­mkhe­tha­yo, owa­gci­na imi­la­yo ya­mi le­zi­mi­so za­mio.

35 Ko­dwa ngi­za­wu­su­sa umbu­so esa­ndle­ni se­ndo­da­na ya­khe, ngi­wu­ni­ke we­na, izi­zwe ezi­li­tshu­mip.

36 Le­ndo­da­na ya­khe ngi­za­yi­ni­ka isi­zwe si­be si­nye uku­ze uDa­vi­da ince­ku ya­mi abe le­si­ba­ne zo­nke izi­nsu­ku pha­mbi kwa­mi eJe­ru­sa­le­maq, umu­zi engi­zi­khe­the­le wo­na uku­ze ngi­be­ke ibi­zo la­mi kho­nar.

37 We­na-ke ngi­za­ku­tha­tha, uza­bu­sa phe­zu kwa­kho ko­nke umphe­fu­mu­lo wa­kho oku­lo­yi­sa­yo, ube yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li.

38 Ku­za­ku­thi-ke, uba ula­le­la ko­nke engi­ku­la­ya kho­na, uha­mbe nge­zi­ndle­la za­mi, we­nze oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni ami, uku­gci­na izi­mi­so za­mi le­mi­la­yo ya­mi, nje­ngo­kwe­nza ku­ka­Da­vi­da ince­ku ya­mi, ngi­za­ku­ba la­wes, ngi­kwa­khe­le indlu eqi­ni­le­yo, nje­nge­nga­ya­khe­la uDa­vi­da, ngi­za­ku­ni­ka uI­sra­ye­lit,

39 nja­lo ngi­hlu­phe inza­lo ka­Da­vi­da nge­nxa ya­lo­khu, ko­dwa ku­nga­bi ko­ku­phe­la.

40 Nga­kho uSo­lo­mo­ni wa­di­nga uku­mbu­la­la uJe­ro­bho­wa­mu, ko­dwa uJe­ro­bho­wa­mu wa­su­ka wa­ba­le­ke­la eGi­bhi­the, ku­Shi­sha­ki inko­si ye­Gi­bhi­the, wa­ye­se­Gi­bhi­the wa­ze wa­fa uSo­lo­mo­niu.

Uku­fa ku­ka­So­lo­mo­ni

41 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­So­lo­mo­ni, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, le­nhla­ka­ni­pho ya­khe, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­nda­ba zi­ka­So­lo­mo­niv?

42 Isi­kha­thi-ke uSo­lo­mo­ni abu­sa nga­so eJe­ru­sa­le­ma phe­zu ku­kaI­sra­ye­li wo­nke sa­ba yi­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne.

43 USo­lo­mo­ni wa­se­la­la la­bo­yi­sew, wa­ngcwa­tshe­lwa emzi­ni ka­Da­vi­da uyi­sex. URe­ho­bho­wa­mu indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khey.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­vu­ke­la indlu ka­Da­vi­da

12URe­ho­bho­wa­mua wa­se­si­ya eShe­ke­mab ngo­ba uI­sra­ye­li wo­nke wa­ye­fi­ke eShe­ke­ma uku­mbe­ka abe yi­nko­si.

2 Kwa­se­ku­si­thi uJe­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­tic, owa­ye­lo­khu ese­Gi­bhi­thed, eku­zwa lo­khu (ngo­ba wa­ye­ba­le­ke esu­ka pha­mbi ku­ka­So­lo­mo­ni inko­si, uJe­ro­bho­wa­mu wa­hla­la eGi­bhi­the),

3 ba­thu­ma ba­mbi­za. UJe­ro­bho­wa­mu le­ba­ndla lo­nke la­koI­sra­ye­li ba­se­be­si­za ba­khu­lu­ma lo­Re­ho­bho­wa­mu be­si­thi:

4 Uyi­hlo we­nza ijo­gwe le­thu la­ba lu­khu­ni; nga­kho-ke we­na ye­nza ku­be lu­la umse­be­nzi olu­khu­ni ka­yi­hlo, le­jo­gwe la­khe eli­nzi­ma abe­si­thwa­li­se lo­na, nja­lo si­za­ku­kho­nzae.

5 Wa­se­si­thi ki­bo: Ha­mba­ni fu­thi okwe­nsu­ku ezi­nta­thu, li­be se­li­bu­ya ki­mi. Ba­se­be­ha­mba aba­ntu.

6 Inko­si uRe­ho­bho­wa­mu ya­si­ce­bi­sa­na la­ba­da­la aba­be­si­ma pha­mbi ku­ka­So­lo­mo­ni uyi­se esa­phi­la, isi­thi: Li­ce­bi­sa nja­ni uku­bu­yi­se­la impe­ndu­lo ku­la­ba­ba­ntuf?

7 Ba­se­be­khu­lu­ma ku­yo be­si­thi: Uba uza­ku­ba yi­nce­ku ya­la­ba­ba­ntu la­mu­hla uba­se­be­nze­le, uba­phe­ndu­le, ukhu­lu­me ki­bo ama­zwi ama­hle, kho­na be­za­ku­ba zi­nce­ku za­kho zo­nke izi­nsu­kug.

8 Ko­dwa wa­si­tshi­ya ise­lu­le­ko sa­ba­da­la aba­be­me­lu­le­ke nga­so, wa­ce­bi­sa­na la­ma­ja­ha aye­yi­nta­nga ya­khe, aye­mi pha­mbi kwa­kheh.

9 Wa­se­si­thi ku­wo: Li­pha se­lu­le­ko ba­ni uku­thi si­bu­yi­se­le impe­ndu­lo ku­la­ba­ba­ntu aba­khu­lu­me la­mi be­si­thi: Ye­nza li­be lu­la­nya­na ijo­gwe uyi­hlo ali­be­ka phe­zu kwe­thu?

10 Ama­ja­ha aye­yi­nta­nga ya­khe ase­khu­lu­ma ku­ye esi­thi: Uza­ku­tsho nja­lo ku­la­ba­ba­ntu aba­khu­lu­ma ku­we be­si­thi: Uyi­hlo we­nza ijo­gwe le­thu la­ba nzi­ma, ko­dwa we­na ye­nza li­be lu­la­nya­na ki­thi; uza­ku­tsho nja­lo ki­bo: Uci­ki­li­ca­ne wa­mi uqa­tha ku­lo­kha­lo lu­ka­ba­ba.

11 Uba-ke uba­ba wa­le­thwe­sa ijo­gwe eli­nzi­ma, mi­na-ke ngi­za­kwe­nge­ze­le­la ejo­gwe­ni le­nu. Uba­ba wa­li­je­zi­sa nge­zi­swe­pui, ko­dwa mi­na ngi­za­li­je­zi­sa nga­bo­fe­ze­laj.

12 Nga­kho uJe­ro­bho­wa­mu la­bo bo­nke aba­ntu be­za ku­Re­ho­bho­wa­mu ngo­su­ku lwe­si­tha­thu nje­ngo­ku­tsho kwe­nko­si isi­thi: Li­bu­ye ki­mi fu­thi ngo­su­ku lwe­si­tha­thuk.

13 Inko­si ya­si­ba­phe­ndu­la aba­ntu ka­lu­khu­ni, ya­tshi­ya ise­lu­le­ko sa­ba­da­la aba­be­ye­lu­le­ke nga­so.

14 Ya­khu­lu­ma ku­bo nje­ngo­kwe­se­lu­le­ko sa­ma­ja­ha isi­thi: Uba­ba we­nza ijo­gwe le­nu la­ba nzi­ma, ko­dwa mi­na ngi­za­kwe­nge­ze­le­la ejo­gwe­ni le­nu; uba­ba wa­li­je­zi­sa nge­zi­swe­pu, ko­dwa mi­na ngi­za­li­je­zi­sa nga­bo­fe­ze­lal.

15 Nga­lo­kho inko­si ka­yi­ba­la­le­la­nga aba­ntu; ngo­ba ingu­qu­ko ya­yi­ve­la eNko­si­ni uku­ze iqi­ni­se ili­zwi la­yom eya­yi­li­khu­lu­me nge­sa­ndla si­kaA­hi­ya umShi­lo ku­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­tin.

16 La­pho uI­sra­ye­li wo­nke ebo­na uku­thi inko­si ka­yi­ba­la­le­la­nga, aba­ntu ba­bu­yi­se­la impe­ndu­lo enko­si­ni be­si­thi: Si­le­sa­be­lo ba­ni ku­Da­vi­da? Ye­bo, kasi­la­li­fa endo­da­ne­ni ka­Je­seo. Ema­the­nte­ni akho, Isra­ye­li! Kha­the­si, zi­bo­ne­le indlu ya­kho, Da­vi­dap. Nga­kho uI­sra­ye­li wa­ya ema­the­nte­ni akhe.

17 Ma­ye­la­na la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­be­hla­la emi­zi­ni ya­ko­Ju­da, uRe­ho­bho­wa­mu wa­bu­sa phe­zu kwa­boq.

18 Kho­na inko­si uRe­ho­bho­wa­mu ya­thu­ma uA­do­ni­ra­mur owa­ye­phe­zu kwe­zi­bha­lwa; uI­sra­ye­li wo­nke wa­se­mkha­nda nga­ma­tshe wa­ze wa­fa. Nga­kho inko­si uRe­ho­bho­wa­mu ya­khwe­la ma­si­nya­ne inqo­la ya­yo, uku­ba­le­ke­la eJe­ru­sa­le­ma.

19 Ngo­ku­nja­lo uI­sra­ye­li wa­yi­hla­mu­ke­la indlu ka­Da­vi­da ku­ze ku­be la­mu­hlas.

20 Kwa­se­ku­si­thi uI­sra­ye­li wo­nke ese­zwi­le uku­thi uJe­ro­bho­wa­mu ubu­yi­le, ba­thu­ma ba­mbi­ze­la enhla­nga­nwe­ni, ba­me­nza inko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li wo­nke; ka­ku­ba­nga kho­na ola­nde­la indlu ka­Da­vi­da nga­pha­ndle kwe­si­zwe sa­ko­Ju­da so­dwat.

21 Kwa­thi uRe­ho­bho­wa­mu ese­fi­ki­le eJe­ru­sa­le­ma wa­bu­tha­ni­sa yo­nke indlu ya­ko­Ju­da le­si­zwe sa­ko­Bhe­nja­mi­ni, aba­khe­thi­we­yo aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, aba­lwa impi, uku­lwa le­ndlu ya­koI­sra­ye­li, uku­bu­yi­se­la umbu­so ku­Re­ho­bho­wa­mu indo­da­na ka­So­lo­mo­ni.

22 Ko­dwa ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu la­fi­ka ku­She­ma­yau umu­ntu ka­Nku­lu­nku­luv li­si­thi:

23 Khu­lu­ma ku­Re­ho­bho­wa­mu indo­da­na ka­So­lo­mo­ni, inko­si ya­ko­Ju­da, la­ku­yo yo­nke indlu ya­ko­Ju­da le­ya­ko­Bhe­nja­mi­ni, le­nsa­li ya­ba­ntu, uthi:

24 Itsho nja­lo iNko­si: Li­nge­nyu­ki nja­lo li­nga­lwi la­ba­fo­we­nu, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li. Bu­ye­la­ni, ngu­lo­wo la­lo­wo endli­ni ya­khe; ngo­ba li­nto ive­la ki­mi. Ba­se­be­li­la­le­la ili­zwi le­Nko­si, ba­bu­ye­la uku­ha­mba, nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­siw.

UJe­ro­bho­wa­mu udu­hi­sa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li

25 UJe­ro­bho­wa­mu wa­se­sa­kha iShe­ke­max enta­be­ni ya­koE­fra­yi­miy, wa­hla­la ku­yo; wa­se­phu­ma la­pho wa­kha iPe­nu­we­liz.

26 UJe­ro­bho­wa­mu wa­se­si­thi enhli­zi­ywe­ni ya­khe: Kha­the­si umbu­so uza­bu­ye­la endli­ni ka­Da­vi­da.

27 Uba le­si­si­zwe si­se­nyu­ke­la ukwe­nza imi­hla­tshe­lo endli­ni ye­Nko­si eJe­ru­sa­le­ma, kho­na inhli­zi­yo ya­le­si­si­zwe iza­bu­ye­la enko­si­ni ya­bo, ku­Re­ho­bho­wa­mu inko­si ya­ko­Ju­da, nja­lo ba­za­ngi­bu­la­la ba­bu­ye­le ku­Re­ho­bho­wa­mu inko­si ya­ko­Ju­daa.

28 Nga­kho inko­si ya­tha­tha ice­bo, ye­nza ama­tho­le ama­bi­li ego­li­deb, ya­thi ku­bo: Ku­nzi­ma ka­khu­lu ki­ni ukwe­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­ma; kha­nge­la, onku­lu­nku­lu ba­kho, Isra­ye­li, aba­ku­khu­phu­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thec.

29 Wa­se­mi­sa eli­nye eBhe­the­lid, le­li­nye wa­li­fa­ka eDa­nie.

30 Lo­lu­da­ba lwa­se­lu­si­ba yi­so­nof; ngo­ba aba­ntu ba­ya pha­mbi kwe­li­nyeg ku­ze ku­be se­Da­nih uku­ya­kho­nza.

31 Wa­se­se­nza indlu ye­zi­nda­wo ezi­pha­ke­me­yoi, we­nza aba­pri­sti nga­ba­pha­nsi ka­khu­lu ba­ba­ntu, aba­be­nge­yi­si­wo ba­ma­do­da­na ama­Le­vij.

32 UJe­ro­bho­wa­mu wa­se­se­nza umkho­si nge­nya­nga ye­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­nhla­nu lwe­nya­nga nje­ngo­mkho­si owa­wu­ko­Ju­dak, wa­ni­ke­la phe­zu kwe­la­thi. We­nza nja­lo eBhe­the­li, ehla­be­la ama­tho­le aye­we­nzi­le. Wa­be­ka eBhe­the­li aba­pri­sti be­zi­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo aye­ze­nzi­lel.

33 Wa­se­ni­ke­la phe­zu kwe­la­thi aye­le­nzi­le eBhe­the­li ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­nhla­nu enya­nge­ni ye­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, enya­nge­ni aye­yi­qa­mbi­le eve­la enhli­zi­ywe­ni ya­khe. We­nze­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li umkho­si, wa­ni­ke­la phe­zu kwe­la­thi etshi­sa impe­pham.

Umpro­fe­thi othi­le wa­ko­Ju­da uxwa­yi­sa uJe­ro­bho­wa­mu

13Kha­nge­la-ke, kwa­fi­kaa umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu eve­la ko­Ju­da nge­li­zwi le­Nko­si wa­ya eBhe­the­lib, nja­lo uJe­ro­bho­wa­mu wa­ye­mi edu­ze le­la­thi uku­tshi­sa impe­pha.

2 Wa­se­me­me­za eme­le­ne le­la­thi nge­li­zwi le­Nko­si wa­thi: La­thi, la­thi, itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, indo­da­na iza­za­le­lwa indlu ka­Da­vi­da, ngu­Jo­si­ya ibi­zo la­yoc; iza­hla­be­la phe­zu kwa­kho aba­pri­sti be­zi­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo aba­tshi­sa impe­pha phe­zu kwa­kho, la­ma­tha­mbo aba­ntu aza­tshi­se­lwa phe­zu kwa­kho.

3 Wa­se­ni­ka isi­bo­na­ka­li­so nga­lo­lo­su­ku esi­thi: Le­si yi­si­bo­na­ka­li­so iNko­si esi­khu­lu­mi­le­yo ya­thi: Kha­nge­la, ila­thi li­za­da­tshu­lwa lo­mlo­tha ophe­zu kwa­lo uza­chi­thwad.

4 Kwa­se­ku­si­thi inko­si isi­zwi­le ili­zwi lo­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu owa­me­me­za eme­le­ne le­la­thi eBhe­the­li, uJe­ro­bho­wa­mu we­lu­la isa­ndla sa­khe wa­si­su­sa ela­thi­ni, esi­thi: Mba­mbe­ni! Isa­ndla sa­khe-ke aye­se­lu­le­le ku­ye so­ma, wa­ze we­hlu­le­ka uku­si­bu­yi­se­la ku­ye.

5 Le­la­thi la­da­tshu­lwa, lo­mlo­tha wa­chi­the­ka ela­thi­ni, nje­ngo­kwe­si­bo­na­ka­li­so umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu aye­si­ni­ki­le nge­li­zwi le­Nko­si.

6 Inko­si ya­si­phe­ndu­la ya­thi emu­ntwi­ni ka­Nku­lu­nku­lu: Ake unce­nge ubu­so bu­ka­Je­ho­va uNku­lu­nku­lu wa­khoe, ungi­khu­le­ke­le, uku­thi isa­ndla sa­mi si­bu­ye­le ki­mi. Umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu wa­se­nce­nga ubu­so bu­ka­Je­ho­va, le­sa­ndla se­nko­si sa­bu­ye­la ku­yo, sa­ba nje­nga­ku­qa­laf.

7 Inko­si ya­si­si­thi emu­ntwi­ni ka­Nku­lu­nku­lu: Wo­za la­mi si­ye ekha­ya, uzi­vu­se­le­leg, ngi­za­ku­ni­ka umvu­zoh.

8 Ko­dwa umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu wa­thi enko­si­ni: Lo­ba unga­ngi­ni­ka ingxe­nye ye­ndlu ya­kho, ka­ngi­yi­ku­ha­mba la­we; ka­ngi­yi­ku­dla isi­nkwa, nja­lo ka­ngi­yi­ku­na­tha ama­nzi ku­li­nda­wo;

9 ngo­ba ngo­ku­nja­lo ya­ngi­la­ya nge­li­zwi le­Nko­si isi­thi: Unga­dli isi­nkwa, nja­lo unga­na­thi ama­nzi, nja­lo unga­bu­ye­li nge­ndle­la oze nga­yo.

10 Nga­kho wa­ha­mba nge­nye indle­la, ka­bu­ye­la­nga nge­ndle­la owe­za nga­yo eBhe­the­li.

11 Kwa­ku­hla­la-ke umpro­fe­thi othi­le omda­la eBhe­the­lii. Ama­do­da­na akhe eza amtshe­la so­nke ise­nzo umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu aye­se­nzi­le mhla­lo­kho eBhe­the­li; ama­zwi aye­wa­khu­lu­me enko­si­ni, la­wo awa­tshe­la uyi­se.

12 Uyi­se wa­se­si­thi ki­wo: Uha­mbe nga­yi­phi indle­la? Ngo­ba ama­do­da­na akhe aye­bo­ni­le indle­la umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu owa­ye­ve­le ko­Ju­da aha­mbe nga­yo.

13 Wa­se­si­thi ema­do­da­ne­ni akhe: Ngi­bo­phe­le­la­ni isi­hla­lo ku­ba­bhe­mi. Ba­se­be­mbo­phe­le­la isi­hla­lo ku­ba­bhe­mi, wa­se­ga­da ku­ye.

14 Wa­se­mla­nde­la umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu, wa­mfi­ca ehle­zi nga­pha­nsi kwe­si­hla­hla se-o­khi, wa­thi ku­ye: Ngu­we umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu ove­le ko­Ju­da yi­ni? Wa­se­si­thi: Yi­mi.

15 Wa­se­si­thi ku­ye: Wo­za la­mi si­ye ekha­ya, udle isi­nkwa.

16 Wa­se­si­thi: Ngi­nge­ke ngi­bu­ye­le la­we, ku­mbe ngi­nge­ne la­we, angi­yi­ku­dla isi­nkwa, nja­lo angi­yi­ku­na­tha la­we ama­nzi ku­li­nda­woj,

17 ngo­ba ili­zwi la­thi ki­mi nge­li­zwi le­Nko­si: Ka­wu­yi­ku­dla isi­nkwa, unga­na­thi ama­nzi kho­na, unga­bu­ye­li uha­mbe nge­ndle­la oze nga­yok.

18 Wa­se­si­thi ku­ye: La­mi ngi­ngu­mpro­fe­thi nje­nga­we, nja­lo ingi­lo­si ikhu­lu­me ki­mi nge­li­zwi le­Nko­si isi­thi: Umbu­yi­se endli­ni ya­kho la­we uku­ze adle isi­nkwa ana­the ama­nzi. Ko­dwa wa­qa­mba ama­nga ku­ye.

19 Wa­se­bu­ye­la la­ye, wa­dla isi­nkwa endli­ni ya­khe, wa­na­tha ama­nzi.

20 Kwa­se­ku­si­thi be­hle­zi eta­fu­le­ni, ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ku­mpro­fe­thi owa­ye­mbu­yi­si­le;

21 wa­se­me­me­za ku­lo­wo­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu owa­ye­ve­la ko­Ju­da, esi­thi: Itsho nja­lo iNko­si: Nge­nxa yo­ku­thi ka­wu­la­le­la­nga umlo­mo we­Nko­si, unga­gci­na­nga umla­yo iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eya­ku­la­ya wo­na,

22 ko­dwa ubu­yi­le, wa­dla isi­nkwa, wa­na­tha ama­nzi enda­we­ni eya­thi nga­yo ku­we: Unga­dli isi­nkwa, nja­lo unga­na­thi ama­nzi; isi­du­mbu sa­kho ka­si­yi­ku­ya engcwa­be­ni la­bo­yi­hlo.

23 Kwa­se­ku­si­thi emva ko­ku­dla kwa­khe isi­nkwa le­mva ko­ku­na­tha kwa­khe, wa­se­mbo­phe­le­la isi­hla­lo ku­ba­bhe­mi lo­wo­mpro­fe­thi aye­mbu­yi­si­le.

24 Kwa­thi ese­ha­mbi­le, isi­lwa­ne sa­mfi­ca endle­le­ni, sa­mbu­la­la; isi­du­mbu sa­khe sa­se­si­pho­se­lwa endle­le­ni, uba­bhe­mi we­ma ece­le­ni kwa­so, isi­lwa­ne la­so se­ma ece­le­ni kwe­si­du­mbul.

25 Kha­nge­la-ke, aba­ntu be­dlu­la ba­bo­na isi­du­mbu si­pho­se­lwe endle­le­ni le­si­lwa­ne si­mi ece­le­ni kwe­si­du­mbu; ba­fi­ka ba­ku­bi­ka emzi­ni la­pho lo­wo­mpro­fe­thi omda­la aye­hla­la kho­nam.

26 Kwa­thi lo­wo­mpro­fe­thi owa­ye­mbu­yi­si­le esi­zwa wa­thi: Ngu­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu onga­la­le­la­nga umlo­mo we­Nko­si; nga­kho iNko­si imni­ke­le esi­lwa­ne­ni esi­mpho­qo­ze sa­mbu­la­la, nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­si ela­khu­lu­ma ku­ye.

27 Wa­se­khu­lu­ma ema­do­da­ne­ni akhe esi­thi: Ngi­bo­phe­le­la­ni isi­hla­lo ku­ba­bhe­mi. Ba­se­be­bo­phe­la isi­hla­lo.

28 Wa­se­ha­mba wa­tho­la isi­du­mbu sa­khe si­pho­se­lwe endle­le­ni, lo­ba­bhe­mi le­si­lwa­ne ku­mi ece­le­ni kwe­si­du­mbu. Isi­lwa­ne sa­si­nga­si­dla­nga isi­du­mbu, si­nge­phu­la­nga uba­bhe­mi.

29 Umpro­fe­thi wa­se­si­pha­ka­mi­sa isi­du­mbu so­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu, wa­si­pha­nye­ka ku­ba­bhe­mi, wa­si­bu­yi­sa; umpro­fe­thi omda­la wa­fi­ka emzi­ni uku­li­la lo­ku­mngcwa­ba.

30 Wa­si­la­li­sa isi­du­mbu engcwa­be­ni la­khe, ba­mli­le­la ba­thi: Ma­ye mfo­we­thun!

31 Kwa­se­ku­si­thi emva ko­ku­mngcwa­ba kwa­khe wa­khu­lu­ma ema­do­da­ne­ni akhe esi­thi: Eku­fe­ni kwa­mi li­ngi­ngcwa­be engcwa­be­ni oku­ngcwa­tshe­lwe kho­na umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu; li­la­li­se ama­tha­mbo ami ece­le­ni kwa­ma­tha­mbo akheo.

32 Ngo­ba uda­ba lu­za­kwe­nze­ka si­bi­li, alu­me­me­za nge­li­zwi le­Nko­si eme­le­ne le­la­thi eli­se­Bhe­the­lip, nja­lo eme­le­ne le­zi­ndlu zo­nke ze­zi­nda­wo ezi­pha­ke­me­yoq ezi­se­mi­zi­ni ye­Sa­ma­ri­yar.

33 Emva kwa­lo­lu­da­ba uJe­ro­bho­wa­mu ka­phe­ndu­ka­nga endle­le­ni ya­khe embi, ko­dwa wa­bu­ya we­nza aba­pri­sti be­zi­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo eba­ntwi­ni aba­pha­nsi ka­khu­lu; ofu­na­yo wa­me­hlu­ka­ni­sa wa­ba ngo­wa­ba­pri­sti be­nda­wo ezi­pha­ke­me­yos.

34 La­nga­le into kwa­ba le­so­no ku­yo indlu ka­Je­ro­bho­wa­mut, ngi­tsho ukuyi­qu­ma lo­kuyi­chi­tha isu­ke ebu­swe­ni bo­mhla­bau.

Ili­zwi li­kaA­hi­ya ngo­Je­ro­bho­wa­mu

14Nga­le­so­si­kha­thi uA­bhi­ya indo­da­na ka­Je­ro­bho­wa­mu wa­gu­la.

2 UJe­ro­bho­wa­mu wa­se­si­thi ku­mka­khe: Aku­su­ke uzi­fi­hle isi­mo uku­ze ba­nga­kwa­zi uku­thi ungu­mka­Je­ro­bho­wa­mu, uye eShi­loa; kha­nge­la, ku­kho­na la­pho uA­hi­ya umpro­fe­thib owa­ngi­tshe­la uku­thi ngi­za­ku­ba yi­nko­si phe­zu kwa­la­ba­ba­ntuc.

3 Utha­the izi­nkwa ezi­li­tshu­mi esa­ndle­ni sa­kho la­ma­qe­be­le­ngwa­na alu­khu­ni lo­di­wo lo­lu­ju, uye ku­ye, ye­na uza­ku­tshe­la oku­za­kwe­nze­ka ku­lu­mntwa­nad.

4 Umka­Je­ro­bho­wa­mu wa­se­se­nza nja­lo, wa­su­ka wa­ya eShi­loe, wa­fi­ka emzi­ni kaA­hi­ya. Ko­dwa uA­hi­ya wa­ye­nge­la­ku­bo­na ngo­ba ame­hlo akhe aye­se­nqu­nde­ki­le nge­nxa yo­bu­da­la ba­khe.

5 INko­si ya­si­si­thi kuA­hi­ya: Kha­nge­la, umka­Je­ro­bho­wa­mu uye­za uku­bu­za ulu­tho ku­we nge­ndo­da­na ya­khe, ngo­ba iya­gu­la. Uza­mtshe­la uku­thi lo­ku­thi. Ngo­ba ku­za­ku­thi eku­nge­ne­ni kwa­khe, uza­zi­tsha­ya omu­nye.

6 Kwa­se­ku­si­thi uA­hi­ya esi­zwa izi­si­nde ze­nya­wo za­khe la­pho enge­na emnya­ngo wa­thi: Nge­na mka­Je­ro­bho­wa­mu; uzi­tsha­ye­la­ni omu­nye? Ngo­ba ngi­thu­nywe ku­we nge­nto enzi­ma.

7 Ha­mba uthi ku­Je­ro­bho­wa­mu: Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ithi: Nje­ngo­ba nga­ku­pha­ka­mi­sa upha­ka­thi kwa­ba­ntu, nga­kwe­nza umbu­si phe­zu kwa­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­lif,

8 nga­da­bu­la umbu­so nga­wu­su­sa endli­ni ka­Da­vi­da, nga­wu­ni­ka we­na; ko­dwa ka­wu­ba­nga nje­nge­nce­ku ya­mi uDa­vi­da, owa­gci­na imi­la­yo ya­mig, lo­wa­ngi­la­nde­la nge­nhli­zi­yo ya­khe yo­nke, ukwe­nza oku­hle ku­phe­la eme­hlwe­ni amih;

9 ko­dwa we­nzi­le ubu­bi okwe­dlu­la bo­nke aba­be­kho­na pha­mbi kwa­kho, ko­dwa uha­mbe wa­ze­nze­la aba­nye onku­lu­nku­lui le­zi­tho­mbe ezi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa, uku­ze ungi­thu­ku­the­li­sej, wa­ngi­la­hla emva ko­mhla­na wa­khok.

10 Nga­kho, kha­nge­la, ngi­za­kwe­hli­se­la ubu­bi endli­ni ka­Je­ro­bho­wa­mul, ngi­qu­me asu­ke ku­Je­ro­bho­wa­mu ocha­me­la emdu­li­nim, ova­le­lwe­yo lo­khu­lu­le­ki­le­yo koI­sra­ye­lin, ngi­hu­gu­le oku­la­nde­la­yo kwe­ndlu ka­Je­ro­bho­wa­mu, nje­ngo­mu­ntu ehu­gu­la umqu­ba uze uphe­leo.

11 Oka­Je­ro­bho­wa­mu ofe­la pha­ka­thi ko­mu­zi zi­za­mu­dla izi­nja, lo­fe­la ega­nge­ni zi­za­mu­dla inyo­ni za­ma­zu­lu; ngo­ba iNko­si ikhu­lu­mi­lep.

12 Nga­kho we­na su­ka, uye endli­ni ya­kho; eku­nge­ne­ni kwe­nya­wo za­kho emzi­ni umntwa­na uza­ku­fa.

13 Nja­lo uI­sra­ye­li wo­nke uza­mli­le­la amngcwa­be; ngo­ba ngu­ye ku­phe­la ko­Je­ro­bho­wa­mu oza­ku­za engcwa­be­ni, ngo­ba ku­tho­la­ka­la ku­ye into elu­ngi­le­yo nga­se­Nko­si­ni uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li endli­ni ka­Je­ro­bho­wa­muq.

14 Fu­thi uJe­ho­va uza­zi­vu­se­la inko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li, eza­qu­ma indlu ka­Je­ro­bho­wa­mu nga­lo­lo­su­kur. Ko­dwa ku­yi­ni? La­kha­the­sis.

15 Nja­lo iNko­si iza­mtsha­ya uI­sra­ye­li nje­ngo­mhla­nga uzu­ngu­ze­ka ema­nzi­ni, iqu­phu­le uI­sra­ye­lit eli­zwe­ni le­li eli­hleu, eya­li­ni­ka oyi­se, iba­chi­tha­chi­the nga­phe­tshe­ya ko­mfu­lav, nge­nxa yo­ku­thi ba­ze­nze­la izi­xu­kuw, ba­yi­thu­ku­the­li­sa iNko­six.

16 Nja­lo iza­ni­ke­la uI­sra­ye­li nge­nxa ye­zo­no zi­ka­Je­ro­bho­wa­mu, owo­na­yo, we­nza uI­sra­ye­li oney.

17 Umka­Je­ro­bho­wa­mu wa­se­su­ka wa­ha­mba, wa­fi­ka eTi­ri­zaz. La­pho efi­ka embu­ndwi­ni we­ndlua, umfa­na wa­fa.

18 Ba­se­be­mngcwa­ba; loI­sra­ye­li wo­nke wa­mli­le­la, nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­si eya­li­khu­lu­ma nge­sa­ndla se­nce­ku ya­yo uA­hi­ya umpro­fe­thib.

Uku­fa ku­ka­Je­ro­bho­wa­mu

19 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Je­ro­bho­wa­mu, uku­thi wa­lwa nja­nic, lo­ku­thi wa­bu­sa nja­ni, kha­nge­la, zi­bha­li­we egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­li.

20 Le­nsu­ku uJe­ro­bho­wa­mu abu­sa nga­zo za­zi­yi­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li, wa­la­la la­bo­yi­se, nja­lo uNa­da­bi indo­da­na ya­khe wa­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

Uku­bu­sa ku­ka­Re­ho­bho­wa­mu

21 URe­ho­bho­wa­mu indo­da­na ka­So­lo­mo­ni wa­bu­sa-ke ko­Ju­da. URe­ho­bho­wa­mu wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne la­nye la­pho esi­ba yi­nko­si, wa­bu­sa imi­nya­ka eli­tshu­mi le­si­kho­mbi­sa eJe­ru­sa­le­mad, umu­zi iNko­si eya­yi­wu­khe­thi­le ku­zo zo­nke izi­zwe za­koI­sra­ye­li, uku­be­ka kho­na ibi­zo la­yoe. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Na­ha­ma umA­mo­ni­ka­zif.

22 UJu­da wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­sig; ba­yi­vu­sa ubu­khwe­le, nge­zo­no za­bo aba­zo­na­yoh, okwe­dlu­la ko­nke oyi­se aba­be­kwe­nzi­le, nge­zo­no za­bo aba­zo­na­yoi.

23 Ngo­ba la­bo ba­za­khe­la izi­nda­wo ezi­pha­ke­me­yoj, le­zi­nsi­ka ezi­yi­zi­tho­mbe, le­zi­xu­kuk, phe­zu kwa­lo lo­nke uqa­qa olu­pha­ke­me­yol, la­nga­pha­nsi kwa­so so­nke isi­hla­hla esi­lu­hla­zamn.

24 Kwa­ku­kho­na-ke eli­zwe­ni le­zi­nko­tsha­na. Be­nza nje­ngo­kwe­zi­ne­ngi­so ze­zi­zwe iNko­si eya­yi­zi­xo­tshi­le eli­fe­ni pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lio.

25 Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­si­hla­nu we­nko­si uRe­ho­bho­wa­mup uShi­sha­ki inko­si ye­Gi­bhi­the we­nyu­ka wa­me­la­na le­Je­ru­sa­le­maq.

26 Wa­tha­tha ama­gu­gu endlu ka­Je­ho­va la­ma­gu­gu endlu ye­nko­si, ye­bo wa­ku­tha­tha ko­nke, wa­tha­tha zo­nke izi­hla­ngu ze­go­li­de uSo­lo­mo­ni aye­ze­nzi­ler.

27 Inko­si uRe­ho­bho­wa­mu ya­si­se­nza enda­we­ni ya­zo izi­hla­ngu ze­thu­si, ya­zi­ni­ke­la esa­ndle­ni se­ndu­na ya­ba­li­ndi aba­be­gci­na umnya­ngo we­ndlu ye­nko­si.

28 Nja­lo kwa­ku­si­thi la­pho inko­si inge­na endli­ni ka­Je­ho­va aba­li­ndi ba­be­zi­thwa­la, ba­zi­bu­yi­se­le endli­ni ya­ba­li­ndis.

29 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Re­ho­bho­wa­mu, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si ako­Ju­dat?

30 Kwa­ku­kho­na-ke impi pha­ka­thi ku­ka­Re­ho­bho­wa­mu lo­Je­ro­bho­wa­mu zo­nke izi­nsu­kuu.

31 URe­ho­bho­wa­mu wa­se­la­la la­bo­yi­sev, wa­ngcwa­tshe­lwa ku­bo­yi­se emzi­ni ka­Da­vi­da. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Na­ha­ma umA­mo­ni­ka­ziw. UA­bhi­ya­mu indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

Uku­bu­sa ku­kaA­bhi­ya­mu

15Ngo­mnya­ka we­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li we­nko­si uJe­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­ti uA­bhi­ya­mu wa­se­si­ba yi­nko­si phe­zu ku­ka­Ju­daa.

2 Wa­bu­sa imi­nya­ka emi­tha­thu eJe­ru­sa­le­ma. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Ma­ha­ka indo­da­ka­zi kaA­bi­sha­lo­mub.

3 Wa­se­ha­mba ezo­nwe­ni zo­nke zi­ka­yi­se aye­ze­nze pha­mbi kwa­khe, le­nhli­zi­yo ya­khe ya­yi­nga­phe­le­la­nga ku­Je­ho­va uNku­lu­nku­lu wa­khe, nje­nge­nhli­zi­yo ka­Da­vi­da uyi­sec.

4 Ko­dwa nge­nxa ka­Da­vi­da iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khe ya­mni­ka isi­ba­ne eJe­ru­sa­le­ma, ngo­ku­be­ka indo­da­na ya­khe emva kwa­khe, la­ngo­ku­qi­ni­sa iJe­ru­sa­le­ma.

5 Ngo­ba uDa­vi­da we­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si, ka­pha­mbu­ka­nga ku­kho ko­nke eya­mla­ya kho­na insu­ku zo­nke ze­mpi­lo ya­khed, nga­pha­ndle kwe­da­be­ni lu­kaU­ri­ya umHe­thie.

6 Kwa­ku­kho­na-ke impi pha­ka­thi ku­ka­Re­ho­bho­wa­mu lo­Je­ro­bho­wa­mu zo­nke izi­nsu­ku ze­mpi­lo ya­khef.

7 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­kaA­bhi­ya­mu, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si ako­Ju­dag? Nja­lo kwa­ba le­mpi pha­ka­thi ku­kaA­bhi­ya­mu lo­Je­ro­bho­wa­muh.

8 UA­bhi­ya­mu wa­se­la­la la­bo­yi­se, ba­mngcwa­be­la emzi­ni ka­Da­vi­da. UA­sa indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khei.

Uku­bu­sa ku­kaA­sa

9 Ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­bi­li ka­Je­ro­bho­wa­mu inko­si ya­koI­sra­ye­li uA­sa wa­se­si­ba yi­nko­si ya­ko­Ju­da.

10 Wa­se­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne la­nye eJe­ru­sa­le­ma. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Ma­ha­ka indo­da­ka­zi kaA­bi­sha­lo­mu.

11 UA­sa wa­se­se­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si nje­ngo­Da­vi­da uyi­sej.

12 Wa­su­sa izi­nko­tsha­na eli­zwe­nik, wa­su­sa zo­nke izi­tho­mbe oyi­se aba­be­ze­nzi­lel.

13 La­ye-ke uMa­ha­ka uni­nam wa­msu­sa eku­be­ni yi­ndlo­vu­ka­zin, ngo­ba wa­ye­nze into ene­nge­ka­yo ibe yiA­she­ra; uA­sa wa­se­yi­ga­mu­la into ya­khe ene­nge­ka­yo, wa­yi­tshi­se­la esi­fu­le­nio iKi­dro­nip.

14 Ka­nti inda­wo ezi­pha­ke­me­yo ka­zi­su­swa­ngaq; la­nxa ku­nja­lo inhli­zi­yo kaA­sa ya­yi­phe­le­le ku­Je­ho­va insu­ku za­khe zo­nke.

15 Wa­se­nge­ni­sa izi­nto eze­hlu­ka­ni­si­we­yo zi­ka­yi­se ka­nye le­za­khe izi­nto eze­hlu­ka­ni­si­we­yo endli­ni ye­Nko­si, isi­li­va le­go­li­de le­zi­tsha.

Isi­vu­me­lwa­no si­kaA­sa lo­Be­ni­ha­da­di

16 Kwa­ku­kho­na-ke impi pha­ka­thi ku­kaA­sa lo­Ba­ha­sha inko­si ya­koI­sra­ye­li zo­nke izi­nsu­ku za­bo.

17 UBa­ha­sha inko­si ya­koI­sra­ye­li wa­se­se­nyu­ka wa­me­la­na lo­Ju­dar, wa­kha iRa­mas, uku­ze anga­vu­me­li mu­ntu uku­phu­ma lo­ku­nge­na kuA­sa inko­si ya­ko­Ju­dat.

18 UA­sa wa­se­tha­tha so­nke isi­li­va le­go­li­de okwa­ku­se­le ema­gu­gwi­ni endlu ka­Je­ho­va la­ma­gu­gu endlu ye­nko­si, wa­ku­ni­ke­la esa­ndle­ni se­nce­ku za­kheu; inko­si uA­sa ya­ku­thu­me­la ku­Be­ni­ha­da­di indo­da­na ka­Ta­bi­ri­mo­ni indo­da­na ka­He­zi­yo­ni, inko­si ye­Si­ri­yav, owa­ye­hla­la eDa­ma­se­kow, esi­thi:

19 Ku­le­si­vu­me­lwa­no pha­ka­thi kwa­mi la­we, pha­ka­thi ku­ka­ba­ba lo­yi­hlo; kha­nge­la, ngi­ku­thu­me­ze­la isi­pho, isi­li­va le­go­li­dex. Ha­mba, ye­phu­la isi­vu­me­lwa­no sa­kho lo­Ba­ha­sha inko­si ya­koI­sra­ye­li, uku­ze enyu­ke asu­ke ki­mi.

20 UBe­ni­ha­da­di wa­se­yi­la­le­la inko­si uA­sa, wa­thu­ma indu­na za­ma­bu­tho aye­la­wo eme­le­ne le­mi­zi ya­koI­sra­ye­li, wa­tsha­ya iI­jo­niy le­Da­niz leA­be­li-Be­ti-Ma­ha­kaa la­yo yo­nke iKi­ne­ro­thi le­li­zwe lo­nke la­ko­Na­fi­tha­lib.

21 Kwa­se­ku­si­thi uBa­ha­sha eku­zwa wa­ye­ke­la ukwa­kha iRa­mac, wa­hla­la eTi­ri­zad.

22 Inko­si uA­sa ya­si­se­nza isi­me­me­ze­lo ku­yo yo­nke iJu­da; ka­kho owa­ye­tshi­ywe nga­pha­ndle; uku­ze ba­su­se ama­tshe eRa­ma le­zi­go­do za­yo, uBa­ha­sha aye­sa­kha nga­kho. Inko­si uA­sa wa­se­sa­kha nga­kho iGe­ba ya­ko­Bhe­nja­mi­nie le­Mi­zi­paf.

23 Ezi­nye-ke za­zo zo­nke inda­ba zi­kaA­sa, la­wo wo­nke ama­ndla akhe, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, le­mi­zi aya­kha­yo, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si ako­Ju­dag? Ko­dwa esi­kha­thi­ni so­bu­da­la ba­khe wa­ye­lo­mkhu­hla­ne ezi­nya­we­nih.

24 UA­sa wa­se­la­la la­bo­yi­se, wa­ngcwa­tshe­lwa ku­bo­yi­se emzi­ni ka­Da­vi­da uyi­se. UJe­ho­sha­fa­thi indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khei.

Uku­bu­sa ku­ka­Na­da­bi

25 UNa­da­bi indo­da­na ka­Je­ro­bho­wa­mu wa­se­si­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li ngo­mnya­ka we­si­bi­li kaA­sa inko­si ya­ko­Ju­daj; wa­bu­sa phe­zu ku­kaI­sra­ye­li imi­nya­ka emi­bi­li.

26 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si, wa­ha­mba nge­ndle­la ka­yi­se, le­so­nwe­ni sa­khe, enza uI­sra­ye­li one nga­sok.

27 UBa­ha­sha indo­da­na kaA­hi­ya, owe­ndlu kaI­sa­ka­ri, wa­se­me­nze­la ugo­bel; uBa­ha­sha wa­mtsha­ya eGi­be­tho­ni enge­ya­ma­Fi­li­stim, la­pho uNa­da­bi loI­sra­ye­li wo­nke be­vi­mbe­ze­le iGi­be­tho­ni.

28 UBa­ha­sha wa­mbu­la­la-ke ngo­mnya­ka we­si­tha­thu kaA­sa inko­si ya­ko­Ju­da, wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

29 Kwa­se­ku­si­thi eku­bu­se­ni kwa­khe wa­tsha­ya yo­nke indlu ka­Je­ro­bho­wa­mu, ka­tshi­ya­nga lo­ye­dwa ophe­fu­mu­la­yo ku­Je­ro­bho­wa­mu, wa­ze wa­mqe­da, nje­nge­li­zwi le­Nko­sin eya­li­khu­lu­ma nge­sa­ndla se­nce­ku ya­yo uA­hi­ya umShi­loo.

30 Nge­nxa ye­zo­no zi­ka­Je­ro­bho­wa­mu azo­na­yo, lo­we­nza uI­sra­ye­li azo­ne, nge­ntu­ku­the­lo ya­khe athu­ku­the­li­sa nga­yo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lip.

31 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Na­da­bi, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­li?

Uku­bu­sa ku­ka­Ba­ha­sha

32 Nja­lo kwa­ku­le­mpi pha­ka­thi ku­kaA­sa lo­Ba­ha­sha inko­si ya­koI­sra­ye­li insu­ku za­bo zo­nkeq.

33 Ngo­mnya­ka we­si­tha­thu kaA­sa inko­si ya­ko­Ju­da uBa­ha­sha indo­da­na kaA­hi­ya wa­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li wo­nke eTi­ri­zar; imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne.

34 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si, wa­ha­mba nge­ndle­la ka­Je­ro­bho­wa­mu, le­so­nwe­ni sa­khe, enza uI­sra­ye­li one nga­sos.

16Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ku­Je­hua indo­da­na ka­Ha­na­ni li­me­le­ne lo­Ba­ha­shab li­si­thi:

2 Nge­nxa yo­ku­thi nga­ku­pha­ka­mi­sa ethu­li­ni, nga­kwe­nza umpha­thi phe­zu kwa­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­lic, ko­dwa uha­mbe nge­ndle­la zi­ka­Je­ro­bho­wa­mud, we­nza uku­thi aba­ntu ba­mi uI­sra­ye­li bo­ne, uku­ngi­thu­ku­the­li­sa nge­zo­no za­bo;

3 kha­nge­la, ngi­za­qo­thu­la inza­lo ka­Ba­ha­sha le­nza­lo ye­ndlu ya­khee, nge­nze indlu ya­kho nje­nge­ndlu ka­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­tif.

4 Ofa­yo ka­Ba­ha­sha pha­ka­thi ko­mu­zi izi­nja zi­za­mu­dla, lo­wa­khe ofe­la ega­nge­ni inyo­ni za­ma­zu­lu zi­za­mu­dlag.

5 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Ba­ha­sha la­kwe­nza­yo la­ma­ndla akhe, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­li?

6 UBa­ha­sha wa­se­la­la la­bo­yi­se, wa­ngcwa­tshe­lwa eTi­ri­zah. UE­la indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

7 Nja­lo nge­sa­ndla si­ka­Je­hu umpro­fe­thi indo­da­na ka­Ha­na­nii ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka li­me­le­ne lo­Ba­ha­sha nja­lo li­me­le­le­ne le­ndlu ya­khe, la­nge­nxa ya­bo bo­nke ubu­bi abe­nza eme­hlwe­ni eNko­si, uku­yi­thu­ku­the­li­sa ngo­mse­be­nzi we­za­ndla za­khe, uku­ba nje­nge­ndlu ka­Je­ro­bho­wa­mu, la­nge­nxa yo­ku­thi wa­mbu­la­laj.

Uku­bu­sa ku­kaE­la

8 Ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­thu­pha kaA­sa inko­si ya­ko­Ju­da uE­la indo­da­na ka­Ba­ha­sha wa­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li eTi­ri­za, imi­nya­ka emi­bi­li.

9 Ko­dwa ince­ku ya­khe uZi­mrik, indu­na ye­ngxe­nye ye­zi­nqo­la, ya­me­nze­la ugo­be, ese­Ti­ri­za ena­the wa­da­kwa endli­ni kaA­ri­za, umpha­thi we­ndlu eTi­ri­za.

10 UZi­mri wa­se­nge­na wa­mtsha­ya wa­mbu­la­la ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­kho­mbi­sa kaA­sa inko­si ya­ko­Ju­da, wa­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

11 Kwa­se­ku­si­thi ese­be yi­nko­si eku­hla­le­ni kwa­khe esi­hla­lwe­ni sa­khe so­bu­kho­si wa­yi­tsha­ya indlu yo­nke ka­Ba­ha­sha; ka­mtshi­ye­la­nga ocha­me­la emdu­li­ni, lo­ba izi­hlo­bo za­khe, ku­mbe aba­nga­ne ba­khel.

12 Nga­kho uZi­mri wa­yi­chi­tha indlu yo­nke ka­Ba­ha­sha, nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­sim eya­li­khu­lu­ma ime­le­ne lo­Ba­ha­sha nge­sa­ndla si­ka­Je­hu umpro­fe­thin,

13 nge­nxa ya­zo zo­nke izo­no zi­ka­Ba­ha­sha le­zo­no zi­kaE­la indo­da­na ya­khe, abo­na nga­zo, la­be­nza nga­zo uI­sra­ye­li uku­thi one, uku­thu­ku­the­li­sa iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li nge­zi­nto za­bo ezi­yi­zeo.

14 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­kaE­la, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­li?

Uku­bu­sa ku­ka­Zi­mri

15 Ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­kho­mbi­sa kaA­sa inko­si ya­ko­Ju­da uZi­mri wa­bu­sa insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa eTi­ri­za. Aba­ntu ba­be­mi­se-ke inka­mba be­me­le­ne le­Gi­be­tho­ni eya­yi­nge­ya­ma­Fi­li­stip.

16 Aba­ntu-ke aba­be­mi­se inka­mba be­zwa uku­thi: UZi­mri we­nzi­le ugo­be fu­thi wa­tsha­ya inko­si. Nga­kho uI­sra­ye­li wo­nke wa­be­ka uO­mri indu­na ye­bu­tho uku­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li mhla­lo­kho enka­mbe­ni.

17 U-O­mri loI­sra­ye­li wo­nke ka­nye la­ye ba­se­be­se­nyu­ka be­su­ka eGi­be­tho­ni, ba­vi­mbe­ze­la iTi­ri­za.

18 Kwa­se­ku­si­thi uZi­mri ese­bo­ni­le uku­thi umu­zi usu­thu­nji­we, wa­nge­na esi­go­dlwe­ni se­ndlu ye­nko­si, wa­tshi­sa indlu ye­nko­si phe­zu kwa­khe ngo­mli­lo, wa­fa.

19 Nge­nxa ye­zo­no za­khe azo­na­yo, ngo­kwe­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si, ngo­ku­ha­mba nge­ndle­la ka­Je­ro­bho­wa­mu le­so­nwe­ni sa­khe ase­nza­yo, ukwe­nza uI­sra­ye­li uku­thi oneq.

20 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Zi­mri, lo­go­be lwa­khe alwe­nza­yo, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­lir?

Uku­bu­sa ku­kaO­mri

21 Kho­na aba­ntu ba­koI­sra­ye­li ba­da­bu­ka­na ba­ba zi­ngxe­nye ezi­mbi­li; ingxe­nye ya­ba­ntu ya­la­nde­la uTi­bi­ni indo­da­na ka­Gi­na­thi uku­ze ba­me­nze inko­si, le­ngxe­nye ya­la­nde­la uO­mri.

22 Ko­dwa aba­ntu aba­la­nde­la uO­mri ba­be­hlu­la aba­ntu aba­la­nde­la uTi­bi­ni indo­da­na ka­Gi­na­thi; nga­kho uTi­bi­ni wa­fa, uO­mri wa­se­bu­sa.

23 Ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nye kaA­sa inko­si ya­ko­Ju­da uO­mri wa­bu­sa phe­zu ku­kaI­sra­ye­li, imi­nya­ka eli­tshu­mi la­mbi­li; eTi­ri­za wa­bu­sa imi­nya­ka eyi­si­thu­phas.

24 Wa­the­nga inta­ba ye­Sa­ma­ri­ya ku­She­me­ri nga­ma­tha­le­nta* esi­li­va ama­bi­li, wa­kha enta­be­ni, wa­bi­za ibi­zo lo­mu­zi awa­kha­yo nge­bi­zo li­ka­She­me­ri umni­ka­zi we­nta­ba, wa­thi yi­Sa­ma­ri­yat.

25 Ko­dwa uO­mri we­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­siu, we­nza oku­bi okwe­dlu­la bo­nke aba­be­nga­pha­mbi kwa­khev.

26 Ngo­ba wa­ha­mba nga­yo yo­nke indle­la ka­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­ti, le­so­nwe­ni sa­khe, enza nga­so uku­thi uI­sra­ye­li one, uku­yi­thu­ku­the­li­sa iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li nge­zi­nto za­bo ezi­yi­zew.

27 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­kaO­mri aze­nza­yo la­ma­ndla akhe awe­nza­yo, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­li?

28 U-O­mri wa­se­la­la la­bo­yi­se, wa­ngcwa­tshe­lwa eSa­ma­ri­ya. UA­ha­bi indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

Uku­bu­sa ku­kaA­ha­bi

29 UA­ha­bi indo­da­na kaO­mri wa­se­si­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li kaA­sa inko­si ya­ko­Ju­da; uA­ha­bi indo­da­na kaO­mri wa­bu­sa phe­zu ku­kaI­sra­ye­li eSa­ma­ri­ya imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li.

30 UA­ha­bi indo­da­na kaO­mri wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si okwe­dlu­la bo­nke aba­be­kho­na pha­mbi kwa­khex.

31 Kwa­se­ku­si­thi, nje­ngo­ku­nga­thi ku­yi­nto elu­la uku­ha­mba ezo­nwe­ni zi­ka­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­ti, wa­tha­tha uJe­ze­be­li indo­da­ka­zi kaE­thi­ba­liy inko­si ya­ma­Si­do­ni wa­ba ngu­mkakhez. Wa­se­ha­mba wa­kho­nza uBha­li, wa­mkho­tha­me­laa.

32 Wa­se­mi­se­la uBha­li ila­thi endli­ni ka­Bha­li aye­ya­khi­le eSa­ma­ri­yab.

33 UA­ha­bi wa­se­se­nza isi­xu­kuc. UA­ha­bi we­nza okwe­nge­ze­le­lwe­yo uku­yi­thu­ku­the­li­sa iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ku­la­wo wo­nke ama­kho­si akoI­sra­ye­li aye­nga­pha­mbi kwa­khed.

34 Ensu­kwi­ni za­khe uHi­ye­li umBhe­the­li wa­kha iJe­ri­koe; wa­be­ka isi­se­ke­lo sa­yo ngoA­bi­ra­mu izi­bu­lo la­khe, wa­mi­sa ama­sa­ngo ayo ngo­Se­gu­bi ici­na­thu­nja­na la­khe, nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­si eya­li­khu­lu­ma nge­sa­ndla si­ka­Jo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­nif.

Ili­zwi le­Nko­si li­fi­ka kuE­li­ja umpro­fe­thi

17UE­li­ja umTi­shi­bi wa­ba­hla­li be­Gi­le­ya­di wa­se­si­thi kuA­ha­bi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lia, engi­mi pha­mbi kwa­kheb, ka­ku­yi­ku­ba kho­na la­ma­zo­lo le­zu­luc ku­li­mi­nya­ka, ku­phe­la nje­ngo­kwe­li­zwi la­mid.

2 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ku­ye li­si­thi:

3 Su­ka la­pha, we­na uphe­ndu­ke­le empu­ma­la­nga, uzi­ca­tshi­se esi­fu­le­ni iKe­ri­thi, esi­pha­mbi kwe­Jo­da­ni.

4 Ku­za­ku­thi-ke una­the esi­fu­le­ni; se­ngi­la­ye ama­wa­ba­yi uku­thi ako­ndle kho­na.

5 Wa­se­ha­mba we­nza nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­si, ngo­ba wa­ya­hla­la esi­fu­le­ni iKe­ri­thi esi­pha­mbi kwe­Jo­da­ni.

6 Ama­wa­ba­yi ase­mle­the­la isi­nkwa le­nya­ma eku­se­ni, le­si­nkwa le­nya­ma nta­mba­ma; wa­na­tha esi­fu­le­ni.

7 Kwa­se­ku­si­thi emva kwe­si­kha­thi isi­fu­la sa­tsha, ngo­ba kwa­ku­nge­la­zu­lu eli­zwe­ni.

UE­li­ja lo­mfe­lo­ka­zi we­Za­re­fa­thi

8 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ku­ye li­si­thi:

9 Su­ku­ma uye eZa­re­fa­thi enge­ye­Si­do­ni, uhla­le kho­nae. Kha­nge­la, ngi­la­yi­le owe­si­fa­za­na ongu­mfe­lo­ka­zi kho­na uku­thi ako­ndle.

10 Wa­su­ku­ma-ke wa­ya eZa­re­fa­thif. La­pho efi­ka esa­ngwe­ni lo­mu­zi, kha­nge­la, owe­si­fa­za­na ongu­mfe­lo­ka­zi wa­ye­la­pho ethe­za inku­nig; wa­se­mbi­za wa­thi: Ake ungi­khe­le ama­nzi ama­lu­tshwa­na nge­nke­zo uku­ze ngi­na­the.

11 Kwa­thi esa­ha­mba uku­yawa­tha­tha, wa­mbi­za wa­thi: Ake ungi­pha­the­le uce­zu lwe­si­nkwa esa­ndle­ni sa­kho.

12 Wa­se­si­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va uNku­lu­nku­lu wa­khoh, ka­ngi­la­qe­be­le­ngwa­na, ku­phe­la impu­phu egcwa­la isa­ndla embi­ze­ni la­ma­fu­tha ayi­ngco­sa­na esi­phi­swe­ni; kha­nge­la-ke ngi­the­zai izi­nku­ni ezi­mbi­li uku­ze ngi­nge­ne ngi­zi­lu­ngi­se­le kho­na mi­na le­ndo­da­na ya­mi, uku­ze si­dle si­fej.

13 UE­li­ja wa­se­si­thi ku­ye: Unge­sa­bi; ha­mba we­nze nje­ngo­kwe­li­zwi la­kho, ko­dwa nge­nze­la ku­qa­la iqe­be­le­ngwa­na eli­nci­nya­ne nga­kho, uli­le­the la­pha ki­mi, nge­mva kwa­lo­kho-ke we­nze­le we­na le­ndo­da­na ya­kho.

14 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­koI­sra­ye­li: Imbi­za ye­mpu­phu ka­yi­yi­ku­phe­la, le­si­phi­so sa­ma­fu­tha ka­si­yi­ku­swe­la, ku­ze ku­be lu­su­ku iNko­si eza­ni­sa nga­lo izu­lu ebu­swe­ni bo­mhla­ba.

15 Wa­se­ha­mba we­nza nje­ngo­kwe­li­zwi li­kaE­li­ja. Nja­lo ye­na ka­nye la­ye le­ndlu ya­khe ba­dla okwe­nsu­ku ezi­ne­ngi.

16 Imbi­za ye­mpu­phu ka­yi­phe­la­nga le­si­phi­so sa­ma­fu­tha ka­si­swe­la­nga, nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­si eya­li­khu­lu­ma nge­sa­ndla si­kaE­li­ja.

17 Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­le­zi­zi­nto, indo­da­na yo­we­si­fa­za­na, inko­si­ka­zi ye­ndlu, ya­gu­la; lo­mkhu­hla­ne wa­yo wa­wu­la­ma­ndla ka­nga­ngo­ku­thi akwa­ze kwa­sa­la umphe­fu­mu­lo ku­yo.

18 Wa­se­si­thi kuE­li­ja: Ngi­la­ni la­wek, mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lul? Uze ki­mi uku­ze ku­khu­mbu­le­ke iso­no sa­mi lo­ku­bu­la­la indo­da­na ya­mi nam?

19 Wa­se­si­thi ku­ye: Ngi­ni­ka indo­da­na ya­kho. Wa­se­yi­tha­tha esi­fu­be­ni sa­khe, wa­ye­nyu­se­la endli­ni ephe­zu­lu la­pho aye­hla­la kho­na, wa­yi­la­li­sa embhe­de­ni wa­khen.

20 Wa­se­kha­la eNko­si­ni wa­thi: Nko­si Nku­lu­nku­lu wa­mi, ume­hli­se­le ubu­bi la­lo umfe­lo­ka­zi engi­nge­ni­se kwa­khe ngo­ku­bu­la­la indo­da­na ya­khe nao?

21 Wa­se­ze­lu­le­la phe­zu ko­mntwa­na ka­tha­thu, wa­kha­la eNko­si­ni wa­thi: Nko­si Nku­lu­nku­lu wa­mi, ake ubu­ye­le umphe­fu­mu­lo wa­lu­mntwa­na pha­ka­thi kwa­khep.

22 INko­si ya­si­li­zwa ili­zwi li­kaE­li­ja, umphe­fu­mu­lo wo­mntwa­na wa­su­bu­ye­la pha­ka­thi kwa­khe, wa­se­bu­ya ephi­laq.

23 UE­li­ja wa­se­mtha­tha umntwa­na, wa­me­hli­sa esu­ka endli­ni ephe­zu­lu wa­ya endli­ni, wa­mni­ka uni­na; uE­li­ja wa­se­si­thi: Bo­na, indo­da­na ya­kho iya­phi­lar.

24 Owe­si­fa­za­na wa­se­si­thi kuE­li­ja: Kha­the­si se­ngi­sa­zis lo­khu, uku­thi ungu­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu, uku­thi ili­zwi le­Nko­si eli­se­mlo­nye­ni wa­kho li­li­qi­ni­sot.

UE­li­ja uthu­ma uO­bha­di­ya kuA­ha­bi

18Kwa­se­ku­si­thi emva kwe­nsu­ku ezi­ne­ngi ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka kuE­li­ja ngo­mnya­ka we­si­tha­thu li­si­thi: Ha­mba, uzi­ve­ze kuA­ha­bia, se­ngi­za­ni­sa izu­lu ebu­swe­ni bo­mhla­bab.

2 UE­li­ja wa­se­si­ya uku­zi­ve­za kuA­ha­bi. Nja­lo indla­la ya­yi­la­ma­ndla eSa­ma­ri­ya.

3 UA­ha­bi wa­se­bi­za uO­bha­di­ya owa­ye­phe­zu kwe­ndlu ya­khe. UO­bha­di­ya wa­ye­ye­sa­ba-ke ka­khu­lu iNko­si.

4 Ngo­ba kwa­thi la­pho uJe­ze­be­li ebhu­bhi­sa1 aba­pro­fe­thi be­Nko­si, uO­bha­di­ya wa­tha­tha aba­pro­fe­thi aba­li­khu­lu, wa­ba­fi­hla nga­ma­do­da anga­ma­tshu­mi ama­hla­nu ebha­lwi­ni, wa­bo­ndla nge­si­nkwa la­nga­ma­nzi.

5 UA­ha­bi wa­se­si­thi kuO­bha­di­ya: Ha­mba eli­zwe­ni uye emi­tho­nje­ni yo­nke ya­ma­nzi le­zi­fu­le­ni zo­nke; mhla­wu­mbe si­nga­tho­la utsha­ni, si­lo­ndo­lo­ze ama­bhi­za le­zi­mbo­ngo­lo ku­phi­la, uku­ze si­nga­bhu­bhi­si okwe­zi­fu­yo.

6 Ba­se­be­se­hlu­ka­ni­se­la­na ili­zwe uku­thi ba­da­bu­le pha­ka­thi kwa­lo; uA­ha­bi wa­ha­mba nge­nye indle­la ye­dwa, uO­bha­di­ya la­ye wa­ha­mba nge­nye indle­la ye­dwa.

7 Kwa­se­ku­si­thi uO­bha­di­ya ese­ndle­le­ni, kha­nge­la-ke, uE­li­ja wa­mhla­nga­be­za; wa­mna­nze­le­la, wa­wa ngo­bu­so ba­khe wa­thi: Ngu­we yi­ni, nko­si ya­mi, Eli­ja?

8 Wa­se­si­thi ku­ye: Yi­mi. Ha­mba uye­tshe­la inko­si ya­kho uku­thi: Kha­nge­la, uE­li­ja ula­pha.

9 Wa­se­si­thi: Ngo­ne­ni uku­thi uni­ke­le ince­ku ya­kho esa­ndle­ni si­kaA­ha­bi uku­thi angi­bu­la­le?

10 Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va uNku­lu­nku­lu wa­kho, ka­ku­la­si­zwe lo­mbu­so inko­si ya­mi enga­thu­me­la­nga ku­kho uku­ku­di­nga. La­pho be­si­thi: Ka­kho; ya­fu­ngi­sa lo­wo­mbu­so la­le­so­si­zwe uku­thi ka­ba­ku­tho­la­nga.

11 Kha­the­si-ke uthi: Ha­mba utshe­le inko­si ya­kho uku­thi: Kha­nge­la, uE­li­ja ula­pha.

12 Ku­za­ku­thi-ke se­ngi­su­ki­le ku­we, uMo­ya we­Nko­si aku­thwa­le aku­se la­pho engi­nga­zi kho­nac; la­pho se­ngi­fi­ke nga­tshe­la uA­ha­bi, anga­ku­tho­li, uza­ngi­bu­la­la; ko­dwa mi­na ince­ku ya­kho ngi­ya­ye­sa­ba iNko­si ku­su­ke­la ebu­tshe­ni ba­mi.

13 Ka­ku­tshe­lwa­nga inko­si ya­mi yi­ni enga­kwe­nza­yo la­pho uJe­ze­be­li ebu­la­la aba­pro­fe­thi be­Nko­si, uku­thi nga­fi­hla ama­do­da ali­khu­lu ku­ba­pro­fe­thi be­Nko­si, nga­ma­do­da anga­ma­tshu­mi ama­hla­nu ebha­lwi­ni, nga­bo­ndla nge­si­nkwa la­nga­ma­nzi?

14 Kha­the­si-ke uthi: Ha­mba uye­tshe­la inko­si ya­kho uku­thi: Kha­nge­la uE­li­ja ula­pha. Abe­se­ngi­bu­la­la.

15 UE­li­ja wa­se­si­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va wa­ma­ba­ndla engi­mi pha­mbi kwa­khed, oqo­tho la­mu­hla ngi­za­zi­ve­za ku­ye.

16 Nga­kho uO­bha­di­ya wa­ha­mba uku­hla­nga­be­za uA­ha­bi, wa­mtshe­la; loA­ha­bi wa­ya­hla­nga­be­za uE­li­ja.

17 Kwa­se­ku­si­thi uA­ha­bi ebo­na uE­li­ja, uA­ha­bi wa­thi ku­ye: Ngu­we yi­nie ongu­mhlu­phi kaI­sra­ye­lif?

18 Wa­se­si­thi: Ka­ngi­mhlu­pha­nga uI­sra­ye­li, ko­dwa ngu­we le­ndlu ka­yi­hlog, ngo­ku­yi­tshi­ya kwe­nu imi­la­yo ye­Nko­sih, la­la­nde­la oBha­lii.

19 Nga­kho-ke thu­ma, ubu­tha­ni­se­le ki­mi uI­sra­ye­li wo­nke enta­be­ni iKha­rme­lij, la­ba­pro­fe­thi ba­ka­Bha­li aba­nga­ma­khu­lu ama­ne la­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­ba­pro­fe­thi be­zi­xu­ku aba­nga­ma­khu­lu ama­nek aba­dla eta­fu­le­ni li­ka­Je­ze­be­lil.

20 Nga­kho uA­ha­bi wa­thu­ma pha­ka­thi kwa­bo bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, wa­bu­tha­ni­sa aba­pro­fe­thim enta­be­ni iKha­rme­lin.

UE­li­ja la­ba­pro­fe­thi ba­ka­Bha­li eKha­rme­li

21 UE­li­ja wa­se­so­nde­la eba­ntwi­ni bo­nke wa­thi: Ko­ze ku­be ni­ni li­qhu­la emi­ca­ba­ngwe­ni emi­bi­li? Uba iNko­si ingu­Nku­lu­nku­lu, la­nde­la­ni yo­nao; ko­dwa uba ku­ngu­Bha­li, mla­nde­le­ni. Ko­dwa aba­ntu ka­ba­mphe­ndu­la­nga nga­li­zwi.

22 UE­li­ja wa­se­si­thi eba­ntwi­ni: Mi­na nge­dwa ngi­ngu­mpro­fe­thi we­Nko­si ose­le­yop; ko­dwa aba­pro­fe­thi ba­ka­Bha­li nga­ma­do­da anga­ma­khu­lu ama­ne la­ma­tshu­mi ama­hla­nuq.

23 Nga­kho ka­ba­si­ni­ke ama­jo­ngo­si ama­bi­li, ba­zi­khe­the­le ijo­ngo­si eli­lo­dwa, ba­li­qu­me izi­qa, ba­zi­be­ke phe­zu kwe­nku­ni, ba­nga­fa­ki mli­lo; la­mi ngi­za­lu­ngi­sa eli­nye ijo­ngo­si, ngi­li­be­ke phe­zu kwe­nku­ni, ngi­nga­fa­ki mli­lo.

24 Nja­lo bi­za­ni ibi­zo li­ka­nku­lu­nku­lu we­nu, la­mi ngi­za­bi­za ibi­zo le­Nko­si; uNku­lu­nku­lu oza­phe­ndu­la ngo­mli­lo ngu­ye uNku­lu­nku­lur. Bo­nke aba­ntu ba­se­be­phe­ndu­la ba­thi: Le­li­li­zwi li­lu­ngi­le.

25 UE­li­ja wa­se­si­thi ku­ba­pro­fe­thi ba­ka­Bha­li: Zi­khe­the­le­ni ijo­ngo­si eli­lo­dwa, li­li­lu­ngi­se ku­qa­la, ngo­ba li­ba­ne­ngi, li­bi­ze ibi­zo li­ka­nku­lu­nku­lu we­nu, ko­dwa li­nga­fa­ki mli­lo.

26 Ba­se­be­tha­tha ijo­ngo­si aba­be­li­ni­ki­we, ba­li­lu­ngi­sa, ba­bi­za ibi­zo li­ka­Bha­li ku­su­ke­la eku­se­ni kwa­ze kwa­ba se­mi­ni, be­si­thi: Bha­li, si­phe­ndu­le! Ko­dwa ka­ku­ba­nga la­li­zwi, ka­ku­ba­nga lo­phe­ndu­la­yo. Ba­se­be­se­qa phe­zu kwe­la­thi ela­le­nzi­we.

27 Kwa­se­ku­si­thi emi­ni uE­li­ja wa­dla­la nga­bo wa­thi: Me­me­za­ni nge­li­zwi eli­khu­lu, ngo­ba ungu­nku­lu­nku­lu; ngo­ba uya­na­ka­na, lo­ba umo­nyu­ki­le, ku­mbe use­ku­ha­mbe­ni, mhla­wu­mbe ule­le, nja­lo ku­di­nge­ka uku­thi avu­swe.

28 Ba­se­be­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu, ba­zi­si­ka nje­ngo­ko­mkhu­ba wa­bo nge­zi­nke­mba la­nge­mi­kho­nto, kwa­ze kwa­ntsha­za iga­zi ku­bos.

29 Kwa­se­ku­si­thi se­kwe­dlu­li­le imi­ni, ba­pro­fe­tha kwa­ze kwa­ba se­ku­ni­ke­lwe­ni ko­mni­ke­lot, ka­ku­ba­nga le­li­zwi, nja­lo ka­ku­ba­nga lo­phe­ndu­la­yo, nja­lo ka­ku­ba­nga lo­na­ke­ke­la­you.

30 UE­li­ja wa­se­si­thi eba­ntwi­ni bo­nke: So­nde­la­ni ki­mi. Bo­nke aba­ntu ba­se­be­so­nde­la ku­ye. Wa­se­lu­ngi­sa ila­thi le­Nko­si ela­se­li­di­li­ki­lev.

31 UE­li­ja wa­se­tha­tha ama­tshe ali­tshu­mi la­mbi­li, ngo­kwe­na­ni le­zi­zwe za­ma­do­da­na ka­Ja­ko­be, okwa­fi­ka ku­ye ili­zwi le­Nko­si li­si­thi: Ibi­zo la­kho li­za­ku­ba nguI­sra­ye­liw.

32 Nga­la­wo­ma­tshe wa­se­sa­kha ila­thi ebi­zwe­ni le­Nko­si, we­nza umge­lo ozi­nge­le­ze­la ila­thi, ngo­kwe­si­li­nga­ni­so sa­ma­se­ya* ama­bi­li enhla­nye­lo.

33 Wa­se­lu­ngi­sa inku­ni, wa­li­qu­ma izi­qa ijo­ngo­si, wali­be­ka phe­zu kwe­nku­nix, wa­se­si­thi: Gcwa­li­sa­ni izi­mbi­za ezi­ne nga­ma­nzi, li­wa­the­le phe­zu ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa la­phe­zu kwe­nku­niy.

34 Wa­se­si­thi: Kwe­nze­ni okwe­si­bi­li. Ba­kwe­nza okwe­si­bi­li. Wa­thi: Kwe­nze­ni okwe­si­tha­thu. Ba­se­be­kwe­nza okwe­si­tha­thu.

35 Ama­nzi ase­ha­mba azi­nge­le­ze­la ila­thi, lo­mge­lo la­wo wa­wu­gcwa­li­sa nga­ma­nziz.

36 Kwa­se­ku­si­thi eku­ni­ke­lwe­ni ko­mni­ke­lo uE­li­ja umpro­fe­thi wa­so­nde­la wa­thi: Nko­si, Nku­lu­nku­lu kaA­bra­ha­ma, uI­sa­ka, loI­sra­ye­lia, ka­kwa­zi­we la­mu­hla uku­thi ungu­Nku­lu­nku­lu koI­sra­ye­lib, la­mi ngi­yi­nce­ku ya­kho, lo­ku­thi ngi­ze­nzi­le zo­nke le­zi­zi­nto nje­ngo­kwe­li­zwi la­khoc.

37 Ngi­phe­ndu­le, Nko­si, ungi­phe­ndu­le, uku­ze la­ba­ba­ntu ba­zi uku­thi we­na uyi­Nko­si uNku­lu­nku­lu, lo­ku­thi uyi­phe­ndu­li­le fu­thi inhli­zi­yo ya­bo.

38 Wa­su­se­hla umli­lo we­Nko­si, wa­qo­thu­la umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa le­nku­ni la­ma­tshe lo­thu­li, wa­kho­tha la­ma­nzi ase­mge­lwe­nid.

39 Kwa­thi aba­ntu bo­nke be­ku­bo­na ba­thi mbo ngo­bu­so ba­bo, ba­thi: UJe­ho­va ngu­ye ongu­Nku­lu­nku­lu; uJe­ho­va ngu­ye ongu­Nku­lu­nku­lue.

40 UE­li­ja wa­se­si­thi ki­bo: Ba­ba­mbe­ni aba­pro­fe­thi ba­ka­Bha­li, ku­nga­phu­nyu­ki la­mu­nye wa­bo. Ba­se­be­ba­ba­mba. UE­li­ja wa­se­be­hli­se­la esi­fu­le­ni iKi­sho­nif, wa­ba­bu­la­le­la kho­nag.

Uku­phe­la kwe­ndla­la

41 UE­li­ja wa­se­si­thi kuA­ha­bi: Ye­nyu­ka, udle una­the, ngo­ba ku­lo­msi­ndo wo­bu­ne­ngi be­zu­lu.

42 UA­ha­bi wa­se­se­nyu­ka uku­ya­ku­dla lo­ku­na­tha. UE­li­ja wa­se­se­nyu­ke­la engqo­nge­ni ye­Kha­rme­lih; wa­kho­tha­me­la pha­nsi emhla­ba­thi­ni, wa­fa­ka ubu­so ba­khe pha­ka­thi kwa­ma­do­lo akhei.

43 Wa­se­si­thi ence­kwi­ni ya­khe: Ye­nyu­ka kha­the­si, ukha­nge­le nga­se­lwa­ndle. Ya­si­se­nyu­ka, ya­kha­nge­la, ya­thi: Ka­ku­la­lu­tho. Wa­se­si­thi: Bu­ye­la, ka­si­kho­mbi­sa.

44 Kwa­se­ku­si­thi nge­si­kha­thi se­si­kho­mbi­sa ya­thi: Kha­nge­la, iye­za­na eli­nga­nge­sa­ndla so­mu­ntu li­se­nyu­ka olwa­ndlej. Wa­se­si­thi: Ye­nyu­ka uye­tshe­la uA­ha­bi: Bo­phe­la inqo­la, we­hle, hle­zi izu­lu li­ku­va­le­lek.

45 Kwa­se­ku­si­thi ku­nga­ka­fi­ki le­so­si­kha­thi isi­bha­ka­bha­ka sa­se­si­si­ba mnya­ma nga­ma­ye­zi la­ngo­mo­ya, kwa­ba le­zu­lu eli­khu­lu. UA­ha­bi wa­se­ga­da, wa­ya eJi­ze­re­ye­lil.

46 Le­sa­ndla se­Nko­si sa­si­phe­zu ku­kaE­li­jam; wa­bo­pha ukha­lo lwa­khe, wa­gi­ji­ma pha­mbi ku­kaA­ha­bin, uze ufi­ke eJi­ze­re­ye­lio.

UE­li­ja uba­le­ke­la eHo­re­be

19UA­ha­bi wa­se­tshe­la uJe­ze­be­li ko­nke uE­li­ja aye­kwe­nzi­le, la­bo bo­nke aba­bu­la­la­yo, bo­nke aba­pro­fe­thi, nge­nke­mbaa.

2 Kho­na uJe­ze­be­li wa­thu­ma isi­thu­nywa kuE­li­ja esi­thi: Ka­be­nze nja­lo onku­lu­nku­lu, be­nge­ze­le­le nja­lo, uba nga­le­si­si­kha­thi ku­sa­sa ngi­nge­nzi impi­lo ya­kho ibe nje­nge­mpi­lo yo­mu­nye wa­bob.

3 Eseku­bo­ni­le, wa­su­ku­ma, wa­ha­mba nge­nxa ye­mpi­lo ya­khe, wa­fi­ka eBhe­ri­she­bha enge­ya­ko­Ju­dac, wa­tshi­ya kho­na ince­ku ya­khe.

4 Ko­dwa ye­na wa­ha­mba uha­mbo lo­su­ku enka­nga­la, wa­fi­ka wa­hla­la nga­pha­nsi kwe­si­hla­hla se­ro­te­mu*, wa­ce­la uku­thi umphe­fu­mu­lo wa­khe ufe, wa­thi: Kwa­ne­le, kha­the­si, Nko­si, tha­tha impi­lo ya­mi, ngo­ba ka­ngi­ngco­no ku­la­bo­ba­bad.

5 Ese­ca­mba­le­le ele­le nga­pha­nsi kwe­si­hla­hla esi­thi­le se­ro­te­mu, kha­nge­la-ke, kho­no­kho ingi­lo­si ya­mthi­nta, ya­thi ku­ye: Vu­ka udle.

6 Wa­se­tha­la­za, kha­nge­la-ke, ekha­nda la­khe iqe­be­le­ngwa­na lo­si­we ema­la­hle­ni, le­si­gxi­ngi sa­ma­nzi; wa­se­si­dla wa­na­tha, wa­phi­nda wa­la­la.

7 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­fi­ka ngo­kwe­si­bi­li, ya­mthi­nta ya­thi: Vu­ka udle; ngo­ba uha­mbo lwa­kho lu­khu­lu ka­khu­lu ku­we.

8 Wa­se­vu­ka wa­dla wa­na­tha, wa­ha­mba nga­ma­ndla alo­kho­ku­dla insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne lo­bu­su­ku obu­nga­ma­tshu­mi ama­nee, wa­ze wa­fi­ka eHo­re­be inta­ba ka­Nku­lu­nku­luf.

9 Wa­se­nge­na la­pho ebha­lwi­ni, wa­la­la kho­na ubu­su­ku. Kha­nge­la-ke, ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ku­ye la­thi ku­ye: We­nza­ni la­pha, Eli­ja?

10 Wa­thi: Be­ngi­tshi­se­ka lo­ku­tshi­se­ke­la iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndlag, ngo­ba aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­si­tshi­yi­le isi­vu­me­lwa­no sa­kho, ba­di­li­za ama­la­thi akhoh, ba­bu­la­la aba­pro­fe­thi ba­kho nge­nke­mbai; yi­mi nge­dwa engi­se­le­yo, nja­lo ba­di­nga impi­lo ya­mi uku­yi­su­saj.

11 Wa­se­si­thi: Phu­ma ume enta­be­ni pha­mbi kwe­Nko­si. Kha­nge­la-ke, iNko­si ya­dlu­lak. Umo­ya omkhu­lu ola­ma­ndla wa­su­da­bu­la izi­nta­ba, wa­qhe­ke­za ama­dwa­la pha­mbi kwe­Nko­si; ko­dwa iNko­si ya­yi­nge­kho emo­ye­ni. Le­mva ko­mo­ya uku­nyi­ki­nye­ka ko­mhla­ba; ko­dwa iNko­si ya­yi­nge­kho eku­nyi­ki­nye­ke­ni ko­mhla­ba.

12 Le­mva ko­ku­nyi­ki­nye­ka ko­mhla­ba umli­lo; ko­dwa iNko­si ya­yi­nge­kho emli­lwe­nil. Nja­lo emva ko­mli­lo ili­zwi eli­nci­nya­ne eli­nye­nye­za­yom.

13 Kwa­se­ku­thi uE­li­ja eli­zwa, wa­tha­nde­la ubu­so ba­khe nge­se­mba­tho sa­khe, wa­phu­ma we­ma emlo­nye­ni wo­bha­lun. Kha­nge­la-ke, le­za ku­ye ili­zwi la­thi: We­nza­ni la­pha, Eli­jao?

14 Wa­thi: Be­ngi­tshi­se­ke­la lo­ku­tshi­se­ke­la iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndla, ngo­ba aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­si­tshi­yi­le isi­vu­me­lwa­no sa­kho, ba­di­li­za ama­la­thi akho, ba­bu­la­la aba­pro­fe­thi ba­kho nge­nke­mba; yi­mi nge­dwa engi­se­le­yo, nja­lo ba­di­nga impi­lo ya­mi uku­yi­su­sap.

15 INko­si ya­si­si­thi ku­ye: Ha­mba, ubu­ye­le nge­ndle­la ya­kho uye enka­nga­la ye­Da­ma­se­koq; la­pho usu­fi­ki­le ugco­be uHa­za­ye­li abe yi­nko­si phe­zu kwe­Si­ri­yar,

16 lo­Je­hu indo­da­na ka­Ni­mshi umgco­be abe yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­lis, loE­li­sha indo­da­na ka­Sha­fa­ti weA­be­li-Me­ho­la umgco­be abe ngu­mpro­fe­thi esi­khu­ndle­ni sa­khot.

17 Ku­za­ku­thi-ke oza­phe­pha enke­mbe­ni ka­Ha­za­ye­liu uJe­hu uza­mbu­la­lav, lo­za­phe­pha enke­mbe­ni ka­Je­hu uE­li­sha uza­mbu­la­law.

18 Ko­dwa ngi­tshi­yi­le koI­sra­ye­li aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sa, wo­nke ama­do­lo anga­za­nga agu­qe ku­Bha­lix, la­wo wo­nke umlo­mo onga­za­nga uma­ngey.

Ubi­zo lu­kaE­li­sha

19 Wa­se­su­ka la­pho, wa­fi­ca uE­li­sha indo­da­na ka­Sha­fa­ti; wa­ye­li­ma nge­zi­pa­ni ze­nka­bi za­ma­jo­gwe ali­tshu­mi la­mbi­li pha­mbi kwa­khe, ye­na wa­ye­le­se­tshu­mi la­mbi­li. UE­li­ja we­se­se­dlu­la ece­le­ni kwa­khe, wa­pho­se­la ise­mba­tho sa­khe phe­zu kwa­khez.

20 Wa­se­tshi­ya izi­nka­bi, wa­gi­ji­ma ela­nde­la uE­li­ja, wa­thi: Ake nga­nge uba­ba lo­ma­ma, be­se­ngi­ku­la­nde­la. Wa­se­si­thi ku­ye: Ha­mba ubu­ye­le, ngo­ba nge­nze­ni ku­wea?

21 Wa­se­bu­ye­la eku­mla­nde­le­ni, wa­tha­tha isi­pa­ni se­nka­bi, wa­si­hla­ba, la­nge­zi­kha­li ze­nka­bi wa­phe­ka inya­ma ya­zo, wa­yi­ni­ka aba­ntu, ba­yi­dlab. Wa­se­su­ka ela­nde­la uE­li­jac, wa­mse­be­nze­lad.

UA­ha­bi unqo­ba ama­Si­ri­ya

20UBe­ni­ha­da­di inko­si ye­Si­ri­ya wa­se­bu­tha ibu­tho la­khe lo­nkea, ela­ma­kho­si anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li, la­ma­bhi­za le­zi­nqo­la. We­nyu­ka wa­ya­vi­mbe­ze­la iSa­ma­ri­ya, wa­lwa la­yob.

2 Wa­thu­ma izi­thu­nywa kuA­ha­bi inko­si ya­koI­sra­ye­li, emzi­ni, wa­thi ku­ye: Utsho nja­lo uBe­ni­ha­da­di:

3 Isi­li­va sa­kho le­go­li­de la­kho ngo­kwa­mi, la­ba­fa­zi ba­kho la­ba­ntwa­na ba­kho aba­hle nga­ba­mi.

4 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­phe­ndu­la ya­thi: Nje­ngo­kwe­li­zwi la­kho, nko­si ya­mi, nko­si, ngi­ngo­wa­kho, la­kho ko­nke engi­la­kho.

5 Izi­thu­nywa za­se­zi­bu­ye­la za­thi: Utsho nja­lo uBe­ni­ha­da­di uthi: La­nxa ngi­thu­me­le ku­we ngi­si­thi: Isi­li­va sa­kho le­go­li­de la­kho la­ba­fa­zi ba­kho la­ba­ntwa­na ba­kho, ku­ni­ke mi­na;

6 ku­be ka­nti pho­se nga­le­si­si­kha­thi ku­sa­sa ngi­za­thu­ma ku­we izi­nce­ku za­mi, zi­za­gu­du­za indlu ya­kho le­zi­ndlu ze­zi­nce­ku za­kho; ku­za­ku­thi-ke, yo­nke into etha­nde­ka­yo eme­hlwe­ni akho, zi­za­yi­fa­ka esa­ndle­ni sa­zo zi­yi­tha­the.

7 Nga­kho inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­bi­za bo­nke aba­da­la be­li­zwe ya­thic: Ake li­na­nze­le­le li­bo­ne uku­thi lo udi­nga ubu­bi, ngo­ba uthu­me­le ki­mi nga­ba­fa­zi ba­mi la­nga­ba­ntwa­na ba­mi la­nge­si­li­va sa­mi la­nge­go­li­de la­mi, nja­lo ka­ngi­ma­le­la­ngad.

8 Bo­nke aba­da­la la­bo bo­nke aba­ntu ba­se­be­si­thi ku­yo: Unga­la­le­li, nja­lo unga­vu­mi.

9 Wa­se­si­thi ku­zo izi­thu­nywa zi­ka­Be­ni­ha­da­di: Tshe­la­ni inko­si ya­mi, inko­si uku­thi: Ko­nke eya­ku­thu­me­la ence­kwi­ni ya­yo ku­qa­la ngi­za­kwe­nza; ko­dwa li­nto ka­ngi­la­ma­ndla oku­ye­nza. Izi­thu­nywa za­se­zi­ha­mba, za­yi­bu­yi­se­la ili­zwi.

10 UBe­ni­ha­da­di wa­se­thu­me­la ku­ye wa­thi: Ka­be­nze nja­lo onku­lu­nku­lu ki­mi, be­nge­ze­le­le nja­loe, uba ubhu­qu lwe­Sa­ma­ri­ya lu­nge­ne­la iza­ndla ezi­gcwe­le­yo za­bo bo­nke aba­ntu aba­ngi­la­nde­la­yo.

11 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­phe­ndu­la ya­thif: Mtshe­le­ni: Lo­wo obhi­nca izi­kha­li ka­nga­zi­qa­ki­si nje­ngo­zi­khu­lu­la­yog.

12 Kwa­se­ku­si­thi esi­zwa le­li­li­zwi esa­na­thah, ye­na la­ma­kho­si ema­du­mbe­ni, wa­thi ezi­nce­kwi­ni za­khe: Zi­mi­se­ni! Za­se­zi­zi­mi­sa uku­me­la­na lo­mu­zi.

13 Kha­nge­la-ke, umpro­fe­thi othi­le wa­so­nde­la kuA­ha­bi inko­si ya­koI­sra­ye­li, wa­thi: Itsho nja­lo iNko­si: Uya­li­bo­na le­li­xu­ku lo­nke eli­khu­lu yi­ni? Kha­nge­la, ngi­za­li­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­kho la­mu­hlai, nja­lo uza­kwa­zi uku­thi mi­na ngi­yi­Nko­sij.

14 UA­ha­bi wa­se­si­thi: Ngo­ba­ni? Wa­se­si­thi: Itsho nja­lo iNko­si: Nga­ma­ja­ha aba­pha­thi be­za­be­lo. Wa­se­si­thi: Ngu­ba­ni uza­qa­li­sa impi? Wa­se­si­thi: We­na.

15 Wa­se­ba­la ama­ja­ha aba­pha­thi be­za­be­lo, aye­nga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li; le­mva kwa­wo wa­ba­la bo­nke aba­ntu, bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

16 Ba­se­be­phu­ma emi­ni, uBe­ni­ha­da­di ese­na­the wa­da­kwa ema­du­mbe­ni, ye­na la­ma­kho­si, ama­kho­si anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li aye­msi­zak.

17 Ama­ja­ha aba­pha­thi be­za­be­lo ase­phu­ma ku­qa­la. UBe­ni­ha­da­di wa­se­thu­ma, ba­se­be­mtshe­la be­si­thi: Ku­phu­me ama­do­da eSa­ma­ri­ya.

18 Wa­se­si­thi: Lo­ba ephu­me­le uku­thu­la, aba­mbe­ni ephi­la; lo­ba-ke ephu­me­le impi, aba­mbe­ni ephi­la.

19 La­la aphu­ma emzi­ni, ama­ja­ha aba­pha­thi be­za­be­lo, le­bu­tho ela­wa­la­nde­la­yo.

20 Ba­bu­la­la, ngu­lo­wo la­lo­wo umu­ntu wa­khe. Ama­Sa­ma­ri­ya ase­ba­le­ka, uI­sra­ye­li wa­se­xo­tsha­na la­wo, ko­dwa uBe­ni­ha­da­di inko­si ye­Si­ri­ya wa­phu­nyu­ka nge­bhi­za ka­nye la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za.

21 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­phu­ma, ya­tsha­ya ama­bhi­za le­nqo­la, ya­tsha­ya pha­ka­thi kwa­ma­Si­ri­ya ngo­ku­bu­la­la oku­khu­lul.

22 Lo­wo­mpro­fe­thi wa­se­so­nde­lam enko­si­ni ya­koI­sra­ye­lin wa­thi ku­yo: Ha­mba, uzi­qi­ni­se, una­nze­le­le nja­lo ubo­ne okwe­nza­yo; ngo­ba eku­thwa­se­ni ko­mnya­ka inko­si ye­Si­ri­ya iza­kwe­nyu­ka ime­la­ne la­weo.

23 Le­zi­nce­ku ze­nko­si ye­Si­ri­ya za­thi ku­yo: Onku­lu­nku­lu ba­bo ba­ngo­nku­lu­nku­lu be­zi­nta­ba, yi­kho be­la­ma­ndla ku­la­thi; ku­be ka­nti asi­lwe la­bo ema­gce­ke­ni, si­bi­li si­za­be­hlu­lap.

24 Nga­kho ye­nza li­nto: Su­sa ama­kho­si, ngu­lo­wo la­lo­wo enda­we­ni ya­khe, ube­ke izi­ndu­na esi­khu­ndle­ni sa­wo;

25 nja­lo we­na zi­ba­le­le ibu­tho nje­nge­bu­tho eli­wi­le­yo ku­we, le­bhi­za nje­nge­bhi­za, le­nqo­la nje­nge­nqo­la; nja­lo si­za­ku­lwa la­bo ema­gce­ke­ni, isi­bi­li si­za­be­hlu­laq. Ya­si­la­le­la ili­zwi la­bo, ye­nza nja­lo.

26 Kwa­se­ku­si­thi eku­thwa­se­ni ko­mnya­ka uBe­ni­ha­da­di wa­ba­la ama­Si­ri­ya, we­nyu­ke­la eA­fe­ki eku­lwe­ni loI­sra­ye­lir.

27 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­ba­lwa-ke, ba­ni­kwa imi­pha­ko, ba­se­be­phu­ma uku­me­la­na la­wo; aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­mi­sa inka­mba pha­mbi kwa­wo nje­nge­mi­hla­nja­na ye­mbu­zi emi­bi­li, ko­dwa ama­Si­ri­ya agcwa­la ili­zwe.

28 Kwa­se­ku­so­nde­la umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lus, wa­khu­lu­ma enko­si­ni ya­koI­sra­ye­li wa­thi: Itsho nja­lo iNko­si: Nge­nxa yo­ku­thi ama­Si­ri­ya athe: INko­si ingu­Nku­lu­nku­lu we­zi­nta­ba, ko­dwa ka­yi­su­ye uNku­lu­nku­lu we­zi­ho­tshat, nga­kho ngi­za­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­kho le­li­xu­ku lo­nke eli­khu­lu, nja­lo li­za­kwa­zi uku­thi mi­na ngi­yi­Nko­siu.

29 Ba­se­be­mi­sa inka­mba, enye iqo­nde­ne le­nye, insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa. Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa impi ya­di­ba­na; aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­tsha­ya ngo­su­ku lu­nye ama­Si­ri­ya azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu aha­mba nge­nya­wo.

30 La­ba­se­le­yo ba­ba­le­ke­la eA­fe­ki emzi­niv; lo­mdu­li wa­we­la phe­zu kwa­ma­do­da ayi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­kho­mbi­sa aye­se­le. UBe­ni­ha­da­di la­ye wa­ba­le­ka, wa­nge­na emzi­ni eka­me­lwe­ni eli­nga­pha­ka­thi.

31 Le­zi­nce­ku za­khe za­thi ku­ye: Kha­nge­la-ke, si­zwi­le uku­thi ama­kho­si endlu ya­koI­sra­ye­li anga­ma­kho­si ale­si­ha­wu; ake si­fa­ke ama­sa­ka enka­lwe­ni ze­thu, la­ma­go­da ema­kha­nda ethuw, si­phu­me­le enko­si­ni ya­koI­sra­ye­li; mhla­wu­mbe iza­gci­na umphe­fu­mu­lo wa­kho uphi­lex.

32 Ba­se­be­tha­nde­la ama­sa­ka enka­lwe­ni za­bo, la­ma­go­da ema­kha­nda abo, ba­fi­ka enko­si­ni ya­koI­sra­ye­liy, ba­thi: Ince­ku ya­kho uBe­ni­ha­da­di ithi: Ake ungi­ye­ke­le ngi­phi­le. Ya­si­si­thi: Usa­phi­la yi­ni? Ungu­mfo­we­thu.

33 La­ma­do­da aqa­phe­la ngo­ku­khu­tha­la apha­ngi­sa uku­ku­hlu­thu­na ku­yo, athi: Umfo­we­nu uBe­ni­ha­da­di. Ya­si­si­thi: Ha­mba­ni li­ye­mtha­tha. UBe­ni­ha­da­di wa­se­phu­me­la ku­yo, ya­mkhwe­za enqo­le­niz.

34 Wa­se­si­thi ku­yo: Imi­zi uba­ba ayi­tha­tha ku­yi­hlo ngi­za­yi­bu­yi­se­laa; fu­thi unga­ze­nze­la izi­ta­la­da eDa­ma­se­kob nje­ngo­kwe­nza ku­ka­ba­ba eSa­ma­ri­ya. Kho­na uA­ha­bi wa­thi: Mi­na ngi­za­ku­ye­ke­la uha­mbe nga­le­si­si­vu­me­lwa­no. Ya­si­se­nza la­ye isi­vu­me­lwa­no ya­mye­ke­la eha­mbac.

35 Umu­ntu othi­le wa­ma­do­da­na aba­pro­fe­thid wa­se­si­thi ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe nge­li­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu: Ake ungi­tsha­ye. Ko­dwa lo­wo­mu­ntu wa­la uku­mtsha­yae.

36 Wa­se­si­thi ku­ye: Nge­nxa yo­ku­thi unga­li­la­le­la­nga ili­zwi le­Nko­si, kha­nge­la, eku­su­ke­ni kwa­kho ki­mi isi­lwa­ne si­za­ku­tsha­yaf. Wa­se­su­ka ku­ye, le­si­lwa­ne sa­mfi­ca, sa­mbu­la­la.

37 Wa­se­tho­la omu­nye umu­ntu wa­thi: Ake ungi­tsha­ye. La­lo­wo­mu­ntu wa­mtsha­ya lo­ku­mtsha­ya emli­ma­za.

38 Nga­kho umpro­fe­thi wa­su­ka, wa­me­le­la inko­si endle­le­ni, ezi­fi­hle isi­mo nge­le­mbu eme­hlwe­nig.

39 Kwa­se­ku­si­thi inko­si idlu­la, ye­na wa­me­me­za enko­si­ni wa­thi: Ince­ku ya­kho ya­phu­ma pha­ka­thi kwe­mpi; kha­nge­la-ke, umu­ntu wa­pha­mbu­ka, wa­le­tha umu­ntu ki­mi, wa­thi: Lo­ndo­lo­za lu­mu­ntu; uba ela­hle­ka lo­ku­la­hle­ka, kho­na impi­lo ya­kho iza­ku­ba se­si­khu­ndle­ni se­mpi­lo ya­khe, ku­mbe uhla­wu­le nge­tha­le­nta* le­si­li­vah.

40 Kwa­se­ku­si­thi ince­ku ya­kho isa­pha­the­ki­le la­pha la­la­pha­ya, ye­na wa­ye­nge­kho. Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­si­thi ku­ye: Si­nja­lo isa­hlu­le­lo sa­kho, ususi­qu­mi­le we­nai.

41 Wa­se­pha­ngi­sa wa­li­su­sa ile­mbu eme­hlwe­ni akhe. Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­ma­zi uku­thi ungo­wa­ba­pro­fe­thij.

42 Wa­se­si­thi ku­yo: Itsho nja­lo iNko­si: Ngo­ba umye­ke­le uku­thi aphu­me esa­ndle­ni umu­ntu engi­mmi­se­le uku­mtsha­ba­la­li­sa, nga­kho impi­lo ya­kho iza­ku­ba se­si­khu­ndle­ni se­mpi­lo ya­khe, la­ba­ntu ba­kho esi­khu­ndle­ni sa­ba­ntu ba­khek.

43 Inko­si ya­koI­sra­ye­lil ya­si­si­ya endli­ni ya­yo inyu­ku­me­le, ithu­ku­the­le, ya­fi­ka eSa­ma­ri­yam.

UA­ha­bi le­si­vi­ni si­ka­Na­bo­thi

21Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­le­zi­zi­nto uNa­bo­thi umJi­ze­re­ye­li wa­ye­le­si­vi­ni esa­si­se­Ji­ze­re­ye­lia pha­nsi kwe­si­go­dlo si­kaA­ha­bi inko­si ye­Sa­ma­ri­ya.

2 UA­ha­bi wa­se­khu­lu­ma lo­Na­bo­thi esi­thi: Ngi­pha isi­vi­ni sa­kho uku­ze si­be ki­mi yi­si­va­nde se­mi­bhi­da, ngo­ba si­se­du­ze pha­nsi kwe­ndlu ya­mi; ngi­za­ku­ni­ka isi­vi­ni esi­ngco­no ku­la­so esi­khu­ndle­ni sa­so; uba ku­ku­hle eme­hlwe­ni akho, ngi­za­ku­ni­ka ima­li nge­nte­ngo ya­sob.

3 Ko­dwa uNa­bo­thi wa­thi kuA­ha­bi: Ka­ku­be kha­tsha­na la­mi nge­Nko­si uku­thi ngi­ku­ni­ke ili­fa la­bo­ba­bac.

4 UA­ha­bi wa­se­nge­na endli­ni ya­khe enyu­ku­me­le ethu­ku­the­le nge­nxa ye­li­zwi uNa­bo­thi umJi­ze­re­ye­li aye­li­khu­lu­me ku­ye, ngo­ba wa­ye­the: Ka­ngi­yi­ku­ku­ni­ka ili­fa la­bo­ba­ba. Wa­se­ca­mba­la­la embhe­de­ni wa­khe, wa­phe­ndu­la ubu­so ba­khe, ka­dla­nga uku­dlad.

5 UJe­ze­be­li umka­khe wa­se­si­za ku­ye wa­thi ku­ye: Ku­nga­ni umo­ya wa­kho usi­ne­me uku­ze unga­dli uku­dla?

6 Wa­se­si­thi ku­ye: Ngo­ba ngi­khu­lu­me lo­Na­bo­thi umJi­ze­re­ye­li ngi­the ku­ye: Ngi­ni­ke isi­vi­ni sa­kho nge­ma­li, lo­ba uba utha­nda ngi­za­ku­ni­ka isi­vi­ni esi­khu­ndle­ni sa­so; wa­se­si­thi: Ka­ngi­yi­ku­ku­ni­ka isi­vi­ni sa­mi.

7 UJe­ze­be­li umka­khe wa­se­si­thi ku­ye: Kha­the­si ngu­we obu­sa umbu­so wa­koI­sra­ye­li? Vu­ka udle isi­nkwa, le­nhli­zi­yo ya­kho itho­ko­ze; ngi­za­ku­ni­ka mi­na isi­vi­ni si­ka­Na­bo­thi umJi­ze­re­ye­lie.

8 Wa­se­bha­la izi­ncwa­di nge­bi­zo li­kaA­ha­bi, wa­zi­di­nda ngo­pha­wu lwa­khef, wa­zi­thu­me­la izi­ncwa­di eba­da­le­ni la­ku­zi­khu­lu, aba­be­se­mzi­ni wa­khe, be­hla­la lo­Na­bo­thig.

9 Wa­se­bha­la ezi­ncwa­di­ni esi­thi: Me­me­ze­la­ni izi­lo lo­ku­dla, li­mhla­li­se uNa­bo­thi nga­phe­zu­lu kwa­ba­ntu;

10 be­se­li­hla­li­sa ama­do­da ama­bi­li, ama­do­da­na ka­Bhe­li­ya­li, ma­qo­nda­na la­ye uku­thi afa­ka­ze eme­le­ne la­yeh esi­thi: Uthu­kei uNku­lu­nku­lu le­nko­sij. Be­se­li­mkhu­phe­la pha­ndle li­mkha­nde nga­ma­tshe aze afe.

11 La­ma­do­da alu­mu­zi wa­khe, aba­da­la le­zi­khu­lu aba­be­hla­la emzi­ni wa­khe, be­nza nje­ngo­ku­thu­me­la ku­ka­Je­ze­be­li ku­wo, nje­ngo­ku­bha­lwe ezi­ncwa­di­ni aye­wa­thu­me­le zo­na.

12 Ame­me­ze­la izi­lo lo­ku­dla, ahla­li­sa uNa­bo­thi phe­zu­lu kwa­ba­ntuk.

13 Ase­nge­na ama­do­da ama­bi­li, ama­do­da­na ka­Bhe­li­ya­li, ahla­la ma­qo­nda­na la­ye; la­ma­do­da ka­Bhe­li­ya­li afa­ka­za eme­le­ne la­ye, eme­le­ne lo­Na­bo­thi, pha­mbi kwa­ba­ntul, esi­thi: UNa­bo­thi uthu­ke uNku­lu­nku­lu le­nko­sim. Ba­se­be­mkhu­phe­la nga­pha­ndle ko­mu­zi, ba­mkha­nda nga­ma­tshe wa­ze wa­fa.

14 Ba­se­be­thu­me­la ku­Je­ze­be­li be­si­thi: UNa­bo­thi use­kha­ndwe nga­ma­tshe wa­fa.

15 Kwa­se­ku­si­thi uJe­ze­be­li ese­zwi­le uku­thi uNa­bo­thi use­kha­ndwe nga­ma­tshe wa­fa, uJe­ze­be­li wa­thi kuA­ha­bi: Vu­ka utha­the isi­vi­ni si­ka­Na­bo­thi umJi­ze­re­ye­li si­be nge­sa­kho, ala uku­ku­ni­ka so­na nge­ma­li, ngo­ba uNa­bo­thi ka­phi­li, ko­dwa ufi­le.

16 Kwa­se­ku­si­thi uA­ha­bi ese­zwi­le uku­thi uNa­bo­thi ufi­le, uA­ha­bi wa­su­ku­ma ukwe­hle­la esi­vi­ni­ni si­ka­Na­bo­thi umJi­ze­re­ye­li, uku­si­tha­tha si­be nge­sa­khe.

17 Kwa­se­ku­fi­ka ili­zwi le­Nko­si kuE­li­jan umTi­shi­bio li­si­thi:

18 Su­ku­ma we­hle uku­hla­nga­be­za uA­ha­bi inko­si ya­koI­sra­ye­li, ose­Sa­ma­ri­yap; kha­nge­la, use­si­vi­ni­ni si­ka­Na­bo­thi, ehle­le kho­na uku­ze asi­tha­the si­be nge­sa­khe.

19 Uza­khu­lu­ma ku­ye uthi: Itsho nja­lo iNko­si: Ubu­le­le fu­thi wa­tha­tha yi­ni kwa­ba ngo­kwa­kho? Nja­lo uza­khu­lu­ma ku­ye uthi: Itsho nja­lo iNko­si: Enda­we­ni la­pho izi­nja ezi­kho­the kho­na iga­zi li­ka­Na­bo­thi, izi­nja zi­za­kho­tha iga­zi la­kho, ngi­tsho ela­khoq.

20 UA­ha­bi wa­se­si­thi kuE­li­ja: Ungi­fi­ci­le yi­ni, si­tha sa­mir? Wa­se­si­thi: Ngiku­tho­li­le, ngo­ba uzi­the­ngi­si­le ukwe­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­sis.

21 Kha­nge­la, ngi­za­kwe­hli­se­la ubu­bit, ngi­qo­thu­le inza­lo ya­khou, ngi­qu­me asu­ke kuA­ha­bi ocha­me­la emdu­li­niv, lo­va­le­lwe­yo lo­khu­lu­le­ki­le­yo koI­sra­ye­liw.

22 Nja­lo ngi­za­kwe­nza indlu ya­kho ibe nje­nge­ndlu ka­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­tix la­nje­nge­ndlu ka­Ba­ha­sha indo­da­na kaA­hi­yay, nge­nxa ye­si­cu­nu­lo ongi­cu­nu­le nga­so, we­nza uI­sra­ye­li onez.

23 La­ngo­Je­ze­be­li la­ye iNko­si ya­khu­lu­ma isi­thi: Izi­nja zi­za­mu­dla uJe­ze­be­li emtha­nga­le­ni we­Ji­ze­re­ye­lia.

24 Oka­Je­ro­bho­wa­mu ofe­la pha­ka­thi ko­mu­zi zi­za­mu­dla izi­nja, lo­fe­la ega­nge­ni zi­za­mu­dla inyo­ni za­ma­zu­lub.

25 Ko­dwa ka­ku­ba­nga kho­na onje­ngoA­ha­bic owa­zi­the­ngi­sa ukwe­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­sid, uJe­ze­be­li umka­khe amkhu­tha­za­yo.

26 We­nza ama­nya­la ka­khu­lu ngo­ku­la­nde­la izi­tho­mbee, nje­nga­kho ko­nke amaA­mo­ri akwe­nza­yof, iNko­si eya­wa­xo­tsha eli­fe­ni pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

27 Kwa­se­ku­si­thi uA­ha­bi esi­zwa la­ma­zwi wa­da­bu­la izi­gqo­ko za­kheg, wa­fa­ka isa­ka phe­zu ko­mzi­mba wa­kheh, wa­zi­la uku­dlai, wa­la­la nge­sa­ka, wa­ha­mba bu­tha­ka­tha­ka.

28 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka kuE­li­ja umTi­shi­bi li­si­thi:

29 Ubo­ni­le yi­ni uku­thi uA­ha­bi uzi­tho­be pha­mbi kwa­mi? Nge­nxa yo­ku­thi ezi­tho­bi­le pha­mbi kwa­mi ka­ngi­yi­ku­le­tha ubu­bi ensu­kwi­ni za­khe; ensu­kwi­ni ze­ndo­da­na ya­khe ngi­za­le­tha lo­bu­bu­bi endli­ni ya­khej.

UMi­kha­ya ukhu­lu­ma ngo­ku­nqo­tshwa ku­kaA­ha­bi lo­Je­ho­sha­fa­thi

22Ba­hla­la-ke imi­nya­ka emi­tha­thu ku­nge­kho impi pha­ka­thi kwe­Si­ri­ya loI­sra­ye­li.

2 Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­si­tha­thua uJe­ho­sha­fa­thi inko­si ya­ko­Ju­dab we­hle­la enko­si­ni ya­koI­sra­ye­lic.

3 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­si­thi ence­kwi­ni za­yo: Li­ya­zi yi­ni uku­thi iRa­mo­thi-Gi­le­ya­di inge­ye­thud? Ko­dwa si­thu­le, si­nga­yi­tha­thi esa­ndle­ni se­nko­si ye­Si­ri­ya.

4 Ya­si­si­thi ku­Je­ho­sha­fa­thi: Uza­ha­mba la­mi empi­ni eRa­mo­thi-Gi­le­ya­di yi­ni? UJe­ho­sha­fa­thi wa­se­si­thi enko­si­ni ya­koI­sra­ye­li: Ngi­nje­nga­we, nje­nga­ba­ntu ba­mi ba­nja­lo aba­ntu ba­kho, nje­nga­ma­bhi­za ami anja­lo ama­bhi­za akhoe.

5 UJe­ho­sha­fa­thi wa­se­si­thi enko­si­ni ya­koI­sra­ye­li: Aku­bu­ze la­mu­hla ili­zwi le­Nko­si.

6 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­bu­tha­ni­sa aba­pro­fe­thi aba­nga­ba nga­ma­do­da anga­ma­khu­lu ama­ne, ya­thi ku­bo: Ngi­ha­mbe yi­ni uku­ya­me­la­na le­Ra­mo­thi-Gi­le­ya­di empi­ni ku­mbe ngi­ye­ke­le? Ba­se­be­si­thi: Ye­nyu­ka, ngo­ba iNko­si iza­yi­ni­ke­la esa­ndle­ni se­nko­sif.

7 UJe­ho­sha­fa­thi wa­se­si­thi: Ka­ku­se­kho yi­ni la­pha umpro­fe­thi we­Nko­si esi­nga­mbu­zag?

8 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­si­thi ku­Je­ho­sha­fa­thi: Ku­se­kho­na indo­da eyo­dwa, uMi­kha­ya indo­da­na kaI­mla, esi­nga­bu­za nga­ye eNko­si­ni, ko­dwa mi­na ngi­ya­mzo­nda, ngo­ba ka­pro­fe­thi oku­hle nga­mi, ko­dwa oku­bi. UJe­ho­sha­fa­thi wa­se­si­thi: Inko­si inga­tsho nja­lo.

9 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­bi­za indu­na ya­thi: La­nda ma­si­nya­ne uMi­kha­ya indo­da­na kaI­mla.

10 Inko­si ya­koI­sra­ye­li lo­Je­ho­sha­fa­thi inko­si ya­ko­Ju­da ba­be­hle­zi, ngu­lo­wo la­lo­wo esi­hla­lwe­ni sa­khe so­bu­kho­si, be­gqo­ke ize­mba­tho za­bo, be­se­ba­le­ni lo­ku­bhu­le­la eku­nge­ne­ni kwe­sa­ngo le­Sa­ma­ri­yah, nja­lo bo­nke aba­pro­fe­thi ba­be­pro­fe­tha pha­mbi kwa­bo.

11 UZe­de­khi­ya indo­da­na ka­Khe­na­ha­na wa­se­ze­nze­la izi­mpo­ndo ze­nsi­mbii, wa­thi: Itsho nja­lo iNko­si: Nga­le­zi uza­hla­ba ama­Si­ri­ya uze uwa­qe­dej.

12 La­bo bo­nke aba­pro­fe­thi ba­pro­fe­tha nja­lo, be­si­thi: Ye­nyu­ke­la eRa­mo­thi-Gi­le­ya­di, uphu­me­le­le; ngo­ba uJe­ho­va uza­yi­ni­ke­la esa­ndle­ni se­nko­si.

13 Isi­thu­nywa esa­si­ye­bi­za uMi­kha­ya sa­khu­lu­ma la­ye sa­thi: Kha­nge­la-ke, ama­zwi aba­pro­fe­thi nga­mlo­mo mu­nye ma­hle enko­si­ni; ake ili­zwi la­kho li­fa­na­ne le­li­zwi lo­mu­nye wa­bo, ukhu­lu­me oku­hle.

14 Ko­dwa uMi­kha­ya wa­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­vak, lo­kho iNko­si eku­tsho­yo ki­mi lo­kho ngi­za­ku­khu­lu­mal.

15 Ese­fi­ki­le enko­si­ni, inko­si ya­thi ku­ye: Mi­kha­ya, si­ye eRa­mo­thi-Gi­le­ya­di empi­ni ku­mbe si­ye­ke­le? Wa­se­si­thi ku­yo: Ye­nyu­ka, uphu­me­le­le; ngo­ba uJe­ho­va uza­yi­ni­ke­la esa­ndle­ni se­nko­si.

16 Inko­si ya­si­si­thi ku­ye: Ngi­za­ku­fu­ngi­sa ku­ze ku­be ka­nga­ki uku­thi unga­ngi­tshe­li lu­tho nga­pha­ndle kwe­qi­ni­so ebi­zwe­ni le­Nko­si?

17 Wa­se­si­thi: Nga­bo­na uI­sra­ye­li wo­nke ehla­ka­ze­ki­le phe­zu kwe­zi­nta­ba nje­nge­zi­mvu ezi­nge­la­me­lu­si; uJe­ho­va wa­thi: La­ba ka­ba­la­nko­si, ka­ba­bu­ye­le, ngu­lo­wo la­lo­wo endli­ni ya­khe ngo­ku­thu­lam.

18 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­si­thi ku­Je­ho­sha­fa­thi: Ka­ngi­ku­tshe­la­nga yi­ni uku­thi ka­yi­ku­pro­fe­tha oku­hle nga­mi ko­dwa oku­bin?

19 Wa­se­si­thi: Nga­kho zwa­na ili­zwi le­Nko­si: Ngi­bo­ne iNko­si ihle­zi esi­hla­lwe­ni sa­yo so­bu­kho­sio, la­ma­bu­tho wo­nke ama­zu­lu emi pha­nsi kwa­yo nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­yo la­nga­kwe­so­kho­hlo sa­yop.

20 INko­si ya­si­si­thi: Ngu­ba­ni oza­hu­ga uA­ha­bi uku­thi enyu­ke aye­we­la eRa­mo­thi-Gi­le­ya­di? Omu­nye-ke wa­tsho nja­lo, lo­mu­nye wa­tsho nja­lo.

21 Kwa­se­ku­phu­ma umo­ya, we­ma pha­mbi kwe­Nko­si wa­thi: Mi­na ngi­za­mhu­ga.

22 INko­si ya­si­si­thi ku­ye: Nga­ni? Wa­se­si­thi: Ngi­za­phu­ma ngi­be ngu­mo­ya wa­ma­nga emlo­nye­ni wa­bo bo­nke aba­pro­fe­thi ba­kheq. Ya­si­si­thi: Uzamhu­ga, nja­lo uza­phu­me­le­la; phu­ma we­nze nja­lo.

23 Nga­kho-ke, kha­nge­la, iNko­si ifa­ke umo­ya wa­ma­nga emlo­nye­ni wa­la­ba­ba­pro­fe­thi ba­kho bo­nke, nja­lo iNko­si ikhu­lu­me oku­bi nga­we.

24 UZe­de­khi­ya indo­da­na ka­Khe­na­ha­na wa­se­so­nde­la, wa­tsha­ya uMi­kha­ya esi­hla­thi­nir, wa­thi: UMo­ya we­Nko­si we­dlu­la nga­ni esu­ka ki­mi uku­ya­khu­lu­ma la­we?

25 UMi­kha­ya wa­se­si­thi: Kha­nge­la, uza­ku­bo­na mhla­lo­kho la­pho uza­nge­na eka­me­lwe­ni eli­nga­pha­ka­thi uku­ya­ca­tsha.

26 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­si­thi: Tha­tha uMi­kha­ya, mbu­yi­se­le kuA­mo­ni umbu­si wo­mu­zi la­ku­Jo­wa­shi indo­da­na ye­nko­si,

27 uthi: Itsho nja­lo inko­si: Fa­ka­ni lo ento­lo­ngwe­ni, li­mdli­se isi­nkwa so­hlu­pho la­ma­nzi ohlu­phos ngi­ze ngi­bu­ye ngo­ku­thu­la.

28 UMi­kha­ya wa­se­si­thi: Uba uphe­ndu­ka isi­bi­li ngo­ku­thu­lat, iNko­si ka­yi­khu­lu­ma­nga nga­mi. Wa­se­si­thi: Zwa­ni­ni, ba­ntu, li­na lo­nkeu.

29 Inko­si ya­koI­sra­ye­li lo­Je­ho­sha­fa­thi inko­si ya­ko­Ju­da ba­se­be­se­nyu­ke­la eRa­mo­thi-Gi­le­ya­di.

30 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­si­thi ku­Je­ho­sha­fa­thi: Ngi­za­zi­fi­hla isi­mo, ngi­nge­ne empi­ni, ko­dwa we­na gqo­ka ize­mba­tho za­khov. Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­zi­fi­hla isi­mo, ya­nge­na empi­niw.

31 Inko­si ye­Si­ri­ya ya­yi­la­ye indu­na ze­zi­nqo­la ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li aye­la­zox, esi­thi: Li­nga­lwi lo­mnci­nya­ne lo­ba lo­mkhu­lu, ko­dwa le­nko­si ya­koI­sra­ye­li ku­phe­lay.

32 Kwa­se­ku­si­thi indu­na ze­zi­nqo­la zi­bo­na uJe­ho­sha­fa­thi zo­na za­thi: Isi­bi­li yi­yo inko­si ya­koI­sra­ye­li. Za­se­zi­pha­mbu­ka uku­lwa zi­me­le­ne la­yoz; uJe­ho­sha­fa­thi wa­se­kla­ba­la­laa.

33 Kwa­se­ku­si­thi indu­na ze­zi­nqo­la zi­bo­na uku­thi kwa­ku­nge­yi­si­yo inko­si ya­koI­sra­ye­li, za­phe­ndu­ka eku­yi­la­nde­le­ni.

34 Umu­ntu othi­le wa­se­do­nsa ida­ndi­li la­khe enga­na­nze­le­li, wa­hla­ba inko­si ya­koI­sra­ye­li pha­ka­thi kwe­nhla­nga­no le­bha­tshi le­nsi­mbi; ya­si­si­thi ku­mtsha­ye­li we­nqo­la ya­yo: Phe­ndu­la isa­ndla sa­kho, ungi­khu­phe pha­ka­thi kwe­bu­tho, ngo­ba ngi­li­me­le ka­khu­lu.

35 Impi ya­si­khu­la mhla­lo­kho; nja­lo inko­si ya­yi­se­ke­lwe enqo­le­ni ya­yo iqo­nde­ne la­ma­Si­ri­ya, ya­fa nta­mba­ma; iga­zi le­nxe­ba la­ge­le­ze­la nga­pha­nsi kwe­nqo­la.

36 Eku­tsho­ne­ni kwe­la­nga kwa­da­bu­la isi­me­me­ze­lo ebu­thwe­ni si­si­thi: Wo­nke ka­ye emzi­ni wa­ki­bo, la­ye wo­nke eli­zwe­ni la­ki­bo.

37 Nga­kho inko­si ya­fa, ya­le­thwa eSa­ma­ri­ya; ba­se­be­yi­ngcwa­ba inko­si eSa­ma­ri­ya.

38Omu­nye wa­se­ge­zi­sa inqo­la echi­bi­ni le­Sa­ma­ri­ya, le­zi­nja za­kho­tha iga­zi la­yo, la­pho ama­wu­le aye­ge­za kho­na, nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­si eya­li­khu­lu­ma­yob.

39 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­kaA­ha­bi, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, le­ndlu ye­mpo­ndo ze­ndlo­vu aya­kha­yoc, le­mi­zi yo­nke aya­kha­yo, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­li?

40 UA­ha­bi wa­se­la­la la­bo­yi­se. UA­ha­zi­ya indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

Uku­bu­sa ku­ka­Je­ho­sha­fa­thi

41 UJe­ho­sha­fa­thi indo­da­na kaA­sa wa­ba-ke yi­nko­si phe­zu ku­ka­Ju­da ngo­mnya­ka we­si­ne kaA­ha­bi inko­si ya­koI­sra­ye­li.

42 Nja­lo uJe­ho­sha­fa­thi wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nhla­nu la­pho esi­ba yi­nko­si; wa­bu­sa eJe­ru­sa­le­ma imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­nguA­zu­ba indo­da­ka­zi ka­Shi­le­hid.

43 Nja­lo wa­ha­mba nga­yo yo­nke indle­la kaA­sa uyi­see, ka­pha­mbu­ka­nga ku­yo, ukwe­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si. Lo­ba ku­nja­lo inda­wo ezi­pha­ke­me­yo ka­zi­su­swa­nga; aba­ntu ba­be­lo­khu be­ni­ke­la imi­hla­tshe­lo, be­tshi­sa impe­pha enda­we­ni ezi­pha­ke­me­yof.

44 UJe­ho­sha­fa­thi wa­se­se­nza uku­thu­la le­nko­si ya­koI­sra­ye­lig.

45 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Je­ho­sha­fa­thi, lo­bu­qha­we abe­nza­yo, lo­ku­thi wa­lwa nja­ni, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si ako­Ju­dah?

46 Le­nsa­li ye­zi­nko­tsha­na eza­zi­se­le ensu­kwi­ni zi­kaA­sa uyi­se wa­yi­khu­pha eli­zwe­nii.

47 Nja­lo eE­do­ma kwa­ku­nge­la­nko­sij, umba­mbe­li wa­ye­yi­nko­sik.

48 UJe­ho­sha­fa­thil we­nza imi­khu­mbi ye­Tha­shi­shim uku­ya eO­fi­ri ukula­nda igo­li­den; ko­dwa ka­yi­ya­nga, ngo­ba imi­khu­mbi ye­phu­ke­la eE­zi­yo­ni-Ge­be­rio.

49 Nga­le­so­si­kha­thi uA­ha­zi­ya indo­da­na kaA­ha­bi wa­thi ku­Je­ho­sha­fa­thi: Ince­ku za­mi ka­zi­ha­mbe le­nce­ku za­kho emi­khu­nji­ni. Ko­dwa uJe­ho­sha­fa­thi ka­fu­na­nga.

50 UJe­ho­sha­fa­thi wa­se­la­la la­bo­yi­se, wa­ngcwa­tshe­lwa ku­bo­yi­se emzi­ni ka­Da­vi­da uyi­se. UJo­ra­mu indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khep.

Uku­bu­sa ku­kaA­ha­zi­ya koI­sra­ye­li

51 UA­ha­zi­ya indo­da­na kaA­ha­bi wa­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li eSa­ma­ri­ya ngo­mnya­ka we­tshu­mi le­si­kho­mbi­sa ka­Je­ho­sha­fa­thi inko­si ya­ko­Ju­da; wa­bu­sa phe­zu ku­kaI­sra­ye­li imi­nya­ka emi­bi­liq.

52 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si, wa­ha­mba nge­ndle­la ka­yi­se, la­nge­ndle­la ka­ni­na, la­nge­ndle­la ka­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­tir owe­nza uI­sra­ye­li ones.

53 Wa­se­kho­nza uBha­li, wa­kho­tha­me­la ku­ye, wa­yi­thu­ku­the­li­sa iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, nje­nga­kho ko­nke aye­kwe­nzi­le uyi­set.

UGWA­LO LWE­SI­BI­LI

LWA­MA­KHO­SI

Uku­fa ku­kaA­ha­zi­ya

1UMo­wa­bi wa­se­vu­ke­laa uI­sra­ye­li emva ko­ku­fa ku­kaA­ha­bib.

2 UA­ha­zi­ya wa­se­si­wa emi­nxi­be­ni ye­wi­ndi eka­me­lwe­ni la­khe eli­phe­zu­lu eli­se­Sa­ma­ri­ya, wa­gu­lac. Wa­thu­ma izi­thu­nywa, wa­thi ku­zo: Ha­mba­ni liye­bu­za ku­Bha­li-Ze­bhu­bid unku­lu­nku­lu weE­khi­ro­nie uku­thi ngi­za­si­la yi­ni emkhu­hla­ne­ni lof.

3 Ko­dwa ingi­lo­si ye­Nko­si ya­thi kuE­li­ja umTi­shi­big: Su­ku­ma, we­nyu­ke uku­hla­nga­be­za izi­thu­nywa ze­nko­si ye­Sa­ma­ri­ya, uthi ki­zo: Ku­nge­nxa yo­ku­thi ka­ku­la­Nku­lu­nku­lu yi­ni koI­sra­ye­li uku­thi li­ha­mbe liye­bu­za ku­Bha­li-Ze­bhu­bih unku­lu­nku­lu weE­khi­ro­nii?

4 Nga­kho-ke itsho nja­lo iNko­si: Umbhe­da owe­nyu­ke­le ku­wo ka­wu­yi­kwe­hla ku­wo, ngo­ba uza­ku­fa lo­ku­fa. UE­li­ja wa­se­ha­mba.

5 La­pho izi­thu­nywa se­zi­bu­ye­le ku­yo, wa­thi ku­zo: Ku­nga­ni se­li­bu­yi­le?

6 Za­se­zi­si­thi ku­yo: Umu­ntu we­nyu­ki­le uku­si­hla­nga­be­za, wa­thi ki­thi: Ha­mba­ni li­bu­ye­le enko­si­ni eli­thu­mi­le­yo, li­thi ku­yo: Itsho nja­lo iNko­si: Ku­nge­nxa yo­ku­thi ka­ku­la­Nku­lu­nku­lu koI­sra­ye­li yi­ni uku­thi uthu­me­le uku­bu­za ku­Bha­li-Ze­bhu­bij unku­lu­nku­lu weE­khi­ro­nik? Nga­kho umbhe­da owe­nyu­ke­le ku­wo ka­wu­yi­kwe­hla ku­wo, ngo­ba si­bi­li uza­ku­fa.

7 Ya­si­si­thi ku­zo: Be­si­nja­ni isi­mo sa­lo­wo­mu­ntu owe­nyu­ke­le uku­li­hla­nga­be­za, wa­khu­lu­ma ki­ni la­ma­zwi?

8 Ba­se­be­si­thi ku­yo: Ube­yi­ndo­da elo­bo­ya, ebo­phe ngo­zwe­zwe lwe­si­khu­mba ekha­lwe­ni lwa­yol. Ya­si­si­thi: NguE­li­ja umTi­shi­bim.

9 Inko­si ya­si­thu­ma ku­ye indu­na ya­ba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­ba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu ba­yo. Ya­si­se­nyu­ke­la ku­ye; kha­nge­la-ke, wa­ye­hle­zi engqo­nge­ni ye­nta­ba; ya­thi ku­ye: Mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu, inko­si ithe: Ye­hlan.

10 UE­li­ja wa­se­phe­ndu­la wa­thi endu­ne­ni ya­ba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu: Uba-ke ngi­ngu­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu, ka­kwe­hle umli­lo ove­la ema­zu­lwi­ni uqo­thu­le we­na la­ba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu ba­kho. Wa­su­se­hla umli­lo uve­la ema­zu­lwi­ni, wa­yi­qo­thu­la yo­na la­ba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu ba­yoo.

11 Ya­si­bu­ya ithu­ma ku­ye enye indu­na ya­ba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­ba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu ba­yo. Ya­si­phe­ndu­la ya­thi ku­ye: Mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu, itsho nja­lo inko­si: Ye­hla ma­si­nya­ne.

12 UE­li­ja wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Uba ngi­ngu­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu, ka­kwe­hle umli­lo ove­la ema­zu­lwi­ni uqo­thu­le we­na la­ba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu ba­kho. Wa­su­se­hla umli­lo ka­Nku­lu­nku­lu uve­la ema­zu­lwi­ni, wa­yi­qo­thu­la yo­na la­ba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu ba­yop.

13 Ya­si­thu­ma fu­thi indu­na ya­ba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu be­si­tha­thu la­ba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu ba­yo. Le­yo­ndu­na ye­si­tha­thu ya­ba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu ya­si­se­nyu­ka ye­za ya­wa nga­ma­do­lo ayo pha­mbi ku­kaE­li­ja, ya­mnce­nga ya­thi ku­ye: Mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu, ake ibe li­gu­gu impi­lo ya­mi le­mpi­lo ya­le­zi ince­ku za­kho ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu eme­hlwe­ni akhoq.

14 Kha­nge­la, we­hla umli­lo uve­la ema­zu­lwi­ni, wa­qo­thu­la indu­na ezi­mbi­li za­ba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu zo­ku­qa­la la­ba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu azo; nga­kho-ke ka­yi­be li­gu­gu impi­lo ya­mi eme­hlwe­ni akho.

15 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­si­thi kuE­li­ja: Ye­hla la­ye, unga­me­sa­bi. Wa­se­su­ku­ma, we­hla la­ye wa­ya enko­si­ni;

16 wa­thi ku­yo: Itsho nja­lo iNko­si: Nge­nxa yo­ku­thi uthu­me izi­thu­nywa uku­ya­bu­za ku­Bha­li-Ze­bhu­bir, unku­lu­nku­lu weE­khi­ro­nis, ku­nge­nxa yo­ku­thi ka­ku­la­Nku­lu­nku­lu koI­sra­ye­li yi­ni, uku­bu­za ili­zwi la­khe? Nga­kho-ke umbhe­da owe­nyu­ke­le ku­wo ka­wu­yi­kwe­hla ku­wo, ngo­ba uza­ku­fa lo­ku­fa.

17 Wa­se­si­fa nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­si uE­li­ja aye­li­khu­lu­mi­le. UJe­ho­ra­mu wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe, ngo­mnya­ka we­si­bi­li ka­Jo­ra­mu indo­da­na ka­Je­ho­sha­fa­thi inko­si ya­ko­Ju­da, ngo­ba wa­ye­nge­la­ndo­da­na.

18 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­kaA­ha­zi­ya, aze­nza­yo, ka­zi­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­li?

UE­li­ja we­nyu­ke­la ezu­lwi­ni

2Kwa­se­ku­si­thi iNko­si isi­za­me­nyu­se­la uE­li­ja ema­zu­lwi­ni nge­si­vu­ngu­za­nea, uE­li­ja wa­ha­mba loE­li­shab be­ve­la eGi­li­ga­lic.

2 UE­li­ja wa­se­si­thi kuE­li­sha: Aku­hla­le la­phad, ngo­ba iNko­si ingi­thu­mi­le eBhe­the­lie. Ko­dwa uE­li­sha wa­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va lo­ku­phi­la ko­mphe­fu­mu­lo wa­kho, ka­ngi­yi­ku­ku­tshi­yaf. Ba­se­be­se­hle­la eBhe­the­li.

3 La­ma­do­da­na aba­pro­fe­thi aye­se­Bhe­the­li aphu­ma eza kuE­li­shag, athi ku­ye: Uya­zi yi­ni uku­thi iNko­si iza­yi­su­sa inko­si ya­kho la­mu­hla ekha­nda la­khoh? Wa­se­si­thi: Ye­bo, mi­na ngi­ya­zi; thu­la­ni.

4 UE­li­ja wa­se­si­thi ku­ye: Eli­sha, aku­hla­le la­pha, ngo­ba iNko­si ingi­thu­mi­le eJe­ri­koi. Ko­dwa wa­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va lo­ku­phi­la ko­mphe­fu­mu­lo wa­kho, ka­ngi­yi­ku­ku­tshi­yaj. Ba­se­be­fi­ka eJe­ri­ko.

5 Ama­do­da­na aba­pro­fe­thi ase­Je­ri­ko ase­so­nde­la kuE­li­sha, athi ku­ye: Uya­zi yi­ni uku­thi la­mu­hla iNko­si iza­su­sa inko­si ya­kho ekha­nda la­khok? Wa­se­si­thi: Ye­bo, mi­na ngi­ya­zi; thu­la­ni.

6 UE­li­ja wa­se­si­thi ku­ye: Aku­hla­le la­pha, ngo­ba iNko­si ingi­thu­mi­le eJo­da­ni. Ko­dwa wa­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va lo­ku­phi­la ko­mphe­fu­mu­lo wa­kho, ka­ngi­yi­ku­ku­tshi­yal. Ba­se­be­ha­mba bo­ba­bi­li.

7 Ama­do­da anga­ma­tshu­mi ama­hla­nu awa­ma­do­da­na aba­pro­fe­thi ase­si­ya­ku­ma kha­tsha­na ma­qo­nda­na la­bo; bo­na bo­ba­bi­li ba­se­be­si­ma eJo­da­ni.

8 UE­li­ja wa­se­tha­tha ise­mba­tho sa­khe, wasi­go­qa, wa­tsha­ya ama­nzim, ase­da­bu­ka nga­pha la­nga­pha; bo­ba­bi­li ba­se­be­cha­pha emhla­ba­thi­ni owo­mi­le­yon.

9 Kwa­se­ku­si­thi se­be­cha­phi­le uE­li­ja wa­thi kuE­li­sha: Ce­la engi­za­kwe­nze­la kho­na ngi­nga­ka­su­swa ku­we. UE­li­sha wa­thi: Ake ku­thi isa­be­lo esi­phi­ndwe ka­bi­li so­mo­ya wa­kho si­be phe­zu kwa­mio.

10 Wa­se­si­thi: Uce­le ulu­tho olu­lu­khu­ni; uba ungi­bo­na la­pha ngi­su­swa ku­we, ku­za­ku­ba nja­lo ku­we; ko­dwa uba ku­nge­nja­lo, ka­ku­yi­ku­ba nja­lo.

11 Kwa­se­ku­si­thi be­sa­ha­mba, be­ha­mba be­khu­lu­ma, kha­nge­la-ke, kwa­ba le­nqo­la yo­mli­lo la­ma­bhi­za omli­lop, kwa­be­hlu­ka­ni­sa bo­ba­bi­li1. UE­li­ja wa­se­se­nyu­ke­la ema­zu­lwi­ni nge­si­vu­ngu­za­ne.

12 UE­li­sha wa­se­ku­bo­na wa­me­me­za wa­thi: Ba­ba wa­mi! Ba­ba wa­mi! Inqo­la ya­koI­sra­ye­li la­ba­ma­bhi­za ba­yoq! Nja­lo ka­za­be esa­mbo­na. Wa­se­ba­mba izi­gqo­ko za­khe, wa­zi­da­bu­la za­ba yi­zi­qa ezi­mbi­lir.

13 Wa­se­do­bha ise­mba­tho si­kaE­li­ja esa­wa ku­ye, wa­bu­ye­la, we­ma ekhu­nji­ni lwe­Jo­da­ni.

14 Wa­se­tha­tha ise­mba­tho si­kaE­li­ja esa­wa ku­ye, wa­tsha­ya ama­nzi esi­thi: Inga­phi iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaE­li­ja? Ye­na-ke ese­wa­tsha­yi­le ama­nzi, ehlu­ka­na nga­pha la­nga­pha; uE­li­sha wa­se­cha­phas.

15 Kwa­thi ama­do­da­na aba­pro­fe­thi aye­se­Je­ri­ko ma­qo­nda­na la­ye embo­na athi: Umo­ya kaE­li­ja uhle­zi phe­zu ku­kaE­li­sha. Ase­si­za uku­mhla­nga­be­za, akho­tha­me­la emhla­ba­thi­ni pha­mbi kwa­khet.

UE­li­sha ungu­mpro­fe­thi

16 Ase­si­thi ku­ye: Kha­nge­la kha­the­si, ku­la­ma­do­da aqi­ni­le­yo anga­ma­tshu­mi ama­hla­nu ka­nye le­nce­ku za­kho; aku­wa­ye­ke­le aha­mbe adi­nge inko­si ya­kho; mhla­wu­mbe uMo­ya we­Nko­si uye­nyu­si­le wa­yi­pho­se­la kwe­nye ye­zi­nta­ba, lo­ba kwe­si­nye se­zi­ho­tsha. Wa­se­si­thi: Li­nga­thu­miu.

17 Se­be­mphi­ke­le­le wa­ze wa­ba le­nhlo­ni, wa­thi: Thu­ma­ni. Ba­se­be­thu­ma ama­do­da anga­ma­tshu­mi ama­hla­nu; adi­nga insu­ku ezi­nta­thu, ko­dwa awa­mtho­la­ngav.

18 Ase­bu­ye­la ku­ye ehle­zi eJe­ri­ko, wa­thi ku­wo: Ka­ngi­tsho­ngo yi­ni ki­ni uku­thi: Li­nga­ha­mbi?

19 Ama­do­da omu­zi ase­si­thi kuE­li­sha: Ake ukha­nge­le, inda­wo ya­lu­mu­zi inhle nje­ngo­ba inko­si ya­mi ibo­na; ko­dwa ama­nzi ma­bi, lo­mhla­ba­thi ka­wu­vu­nda­nga.

20 Wa­se­si­thi: Ngi­le­the­la­ni umga­nu omu­tsha, li­fa­ke itshwa­yi ku­wo. Ba­se­bewu­le­tha ku­ye.

21 Wa­se­phu­ma wa­ya emtho­nje­ni wa­ma­nzi, wa­pho­se­la itshwa­yi ku­wow, wa­thi: Itsho nja­lo iNko­si: Ngi­we­la­phi­le ama­nzi la; ka­ku­sa­yi­ku­ba kho­na uku­fa lo­ku­nga­the­li oku­ve­la la­phox.

22 Ama­nzi ase­se­la­tshwa ku­ze ku­be la­mu­hla, nje­nge­li­zwi li­kaE­li­sha ali­khu­lu­ma­yo.

23 Wa­se­se­nyu­ka esu­ka la­pho wa­ya eBhe­the­li; kwa­thi ese­nyu­ka endle­le­ni kwa­phu­may aba­ntwa­nya­na emzi­ni, ba­mklo­lo­de­la ba­thi ku­ye: Ye­nyu­ka, mpa­ba­nga ndi­ni! Ye­nyu­ka, mpa­ba­nga ndi­ni!

24 Wa­se­nye­mu­ku­la, wa­ba­bo­na wa­ba­qa­le­ki­sa nge­bi­zo le­Nko­si. Kwa­phu­ma ama­bhe­re ama­bi­li ama­si­ka­zi ehla­thi­ni, ada­bu­la aba­fa­na aba­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­mbi­li ku­bo.

25 Wa­se­su­ka la­pho, wa­ya enta­be­ni iKha­rme­li, esu­ka la­pho wa­bu­ye­la eSa­ma­ri­ya.

Uku­bu­sa ku­ka­Je­ho­ra­mu koI­sra­ye­li

3UJe­ho­ra­mu indo­da­na kaA­ha­bia wa­ba-ke yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li eSa­ma­ri­ya ngo­mnya­ka we­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li ka­Je­ho­sha­fa­thi inko­si ya­ko­Ju­da; wa­bu­sa imi­nya­ka eli­tshu­mi la­mbi­li.

2 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si, ko­dwa ku­nge­nje­ngo­yi­se la­nje­ngo­ni­na, ngo­ba wa­su­sa insi­ka ka­Bha­li eyi­si­tho­mbe uyi­se aye­ye­nzi­leb.

3 Lo­ba ku­nja­lo wa­na­ma­the­la ezo­nwe­ni zi­ka­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­tic owe­nza uI­sra­ye­li one, ka­su­ka­nga ku­khod.

UE­li­sha uthi uMo­wa­bi uza­nqo­tshwa

4 Nja­lo uMe­sha inko­si ya­ko­Mo­wa­bi wa­ye­ngu­mfu­yi we­zi­mvue, wa­ye­the­la enko­si­ni ya­koI­sra­ye­li ama­wu­ndlu azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­luf, le­zi­nqa­ma ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu, lo­bo­ya be­zi­mvu.

5 Ko­dwa kwa­thi uA­ha­bi ese­fi­le, inko­si ya­ko­Mo­wa­bi ya­vu­ke­la inko­si ya­koI­sra­ye­lig.

6 Inko­si uJe­ho­ra­mu ya­si­phu­ma nga­le­so­si­kha­thi eSa­ma­ri­ya, ya­ba­la uI­sra­ye­li wo­nke.

7 Ya­si­ha­mba ya­thu­me­la ku­Je­ho­sha­fa­thi inko­si ya­ko­Ju­da isi­thi: Inko­si ya­ko­Mo­wa­bi isi­ngi­vu­ke­le; uza­ha­mba la­mi yi­ni si­ye ko­Mo­wa­bi empi­ni? Wa­se­si­thi: Ngi­za­kwe­nyu­ka. Ngi­nje­nga­we, nje­nga­ba­ntu ba­mi ba­nja­lo aba­ntu ba­kho, nje­nga­ma­bhi­za ami anja­lo ama­bhi­za akhoh.

8 Ya­si­si­thi: Si­za­kwe­nyu­ka nga­yi­phi indle­la? Wa­se­si­thi: Nge­ndle­la ye­nka­nga­la yeE­do­ma.

9 Ya­si­ha­mba inko­si ya­koI­sra­ye­li, le­nko­si ya­ko­Ju­da, le­nko­si yeE­do­mai; se­be­bho­de uha­mbo lwe­nsu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, kwa­ku­nge­la­ma­nzi ebu­tho la­we­zi­fu­yo ezi­ba­la­nde­la­yo.

10 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­si­thi: Ma­ye, ngo­ba uJe­ho­va ubi­ze la ama­kho­si ama­tha­thu uku­wa­ni­ke­la esa­ndle­ni si­ka­Mo­wa­bij!

11 Ko­dwa uJe­ho­sha­fa­thi wa­thi: Ka­ku­la­mpro­fe­thi we­Nko­si la­pha yi­ni esi­nga­bu­za nga­ye iNko­sik? Enye ye­nce­ku ze­nko­si ya­koI­sra­ye­lil ya­si­phe­ndu­la ya­thi: Ku­kho­na la­pha uE­li­sha indo­da­na ka­Sha­fa­ti owa­the­la ama­nzi eza­ndle­ni zi­kaE­li­jam.

12 UJe­ho­sha­fa­thi wa­se­si­thi: Ili­zwi le­Nko­si li­ku­ye. Nga­kho inko­si ya­koI­sra­ye­li lo­Je­ho­sha­fa­thi le­nko­si yeE­do­ma be­hle­la ku­ye.

13 UE­li­sha wa­se­si­thi enko­si­ni ya­koI­sra­ye­li: Ngi­la­ni la­wen? Ha­mba ku­ba­pro­fe­thi ba­ka­yi­hloo la­ku­ba­pro­fe­thi ba­ka­nyo­kop. Ko­dwa inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­thi ku­ye: Ha­tshi, ngo­ba iNko­si ibi­ze la­ma­kho­si ama­tha­thu uku­wa­ni­ke­la esa­ndle­ni si­ka­Mo­wa­bi.

14 UE­li­sha wa­se­si­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va wa­ma­ba­ndla engi­mi pha­mbi kwa­kheq, si­bi­li, uba be­ngi­nga­pha­ka­mi­si ubu­kho­na bu­ka­Je­ho­sha­fa­thi inko­si ya­ko­Ju­da, be­ngi­nga­yi­ku­ku­kha­nge­la nja­lo ngi­nga­ku­bo­nir.

15 Nga­kho-ke ngi­le­the­la­ni umtsha­yi we­cha­chos. Kwa­thi umtsha­yi we­cha­cho ese­li­tsha­ya, isa­ndla se­Nko­si sa­ba phe­zu kwa­khet.

16 Wa­se­si­thi: Itsho nja­lo iNko­si: Ye­nza­ni le­si­si­ho­tsha si­be yi­mi­ge­lo­ge­lou.

17 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si: Ka­li­yi­ku­bo­na umo­ya nja­lo ka­li­yi­ku­bo­na izu­lu, ko­dwa le­si­si­ho­tsha si­za­gcwa­li­swa nga­ma­nzi, uku­ze li­na­the li­na, le­nko­mo ze­nu le­zi­fu­yo ze­nu.

18 Ko­dwa lo­khu ku­lu­la eme­hlwe­ni eNko­si: Iza­ni­ke­la la­ma­Mo­wa­bi esa­ndle­ni se­nuv.

19 Nja­lo li­za­tsha­ya wo­nke umu­zi obi­ye­lwe­yo, la­wo wo­nke umu­zi okhe­the­ki­le­yo, li­ga­mu­le so­nke isi­hla­hla esi­hle, li­gqi­be­le yo­nke imi­tho­mbo ya­ma­nzi, lo­ne yo­nke insi­mu enhle nga­ma­tshe.

20 Kwa­se­ku­si­thi eku­se­ni eku­ni­ke­lwe­ni ko­mni­ke­lo wo­ku­dla, kha­nge­la-ke, kwa­fi­ka ama­nzi eve­le­la endle­le­ni yeE­do­ma, ili­zwe la­se­li­gcwa­li­swa nga­ma­nziw.

21 Wo­nke ama­Mo­wa­bi ese­zwi­le uku­thi ama­kho­si enyu­ki­le uku­lwa eme­le­ne la­wo, abi­ze­lwa nda­wo­nye, ku­su­ke­la ku­ye wo­nke obhi­nca izi­kha­li ku­si­ya phe­zu­lu, ase­si­ma emngce­le­ni.

22 Ase­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu; ila­nga se­li­kha­nya phe­zu kwa­ma­nzi, ama­Mo­wa­bi abo­na ama­nzi ema­qo­nda­na la­wo ebo­mvu nje­nge­ga­zi.

23 Ase­si­thi: Li­ga­zi le­li; ama­kho­si achi­thi­we lo­ku­chi­thwa, ase­tsha­ye­ne. Nga­kho-ke, empa­ngwe­ni, Mo­wa­bi!

24 Kwa­thi efi­ka enka­mbe­ni ya­koI­sra­ye­li, amaI­sra­ye­li asu­ku­ma atsha­ya ama­Mo­wa­bi, aze aba­le­ka esu­ka pha­mbi kwa­wo; ko­dwa ange­na eli­zwe­ni atsha­ya ama­Mo­wa­bi.

25 Ase­di­li­za imi­zi; ngu­lo­wo wa­se­pho­sa ili­tshe la­khe ku­yo yo­nke insi­mu enhle, ayi­gcwa­li­sa, agqi­be­la yo­nke imi­tho­mbo ya­ma­nzi, aga­mu­la zo­nke izi­hla­hla ezi­nhlex, kwa­ze kwa­sa­la ama­tshe ayo eKi­ri-Ha­re­se­thi ku­phe­lay; ko­dwa aba­pho­sa nge­za­vu­tha ba­yi­go­mbo­lo­ze­la, ba­yi­tsha­ya.

26 Inko­si ya­ko­Mo­wa­bi isi­bo­ni­le uku­thi impi ilu­khu­ni ka­khu­lu ku­yo, ya­tha­tha aba­ntu aba­nga­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa aba­hwa­tsha inke­mba ka­nye la­yo, uku­ze ifo­hle­le enko­si­ni yeE­do­ma, ko­dwa be­hlu­le­kaz.

27 Ya­si­tha­tha indo­da­na ya­yo eli­zi­bu­lo eya­yi­za­ku­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­yo, ya­yi­ni­ke­la ya­ba ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa phe­zu ko­mdu­lia. Kwa­se­ku­si­ba lo­la­ka olu­khu­lu olu­me­le­ne loI­sra­ye­li; ba­se­be­su­ka ku­yo ba­bu­ye­la eli­zwe­ni la­ki­bob.

Ama­fu­tha omfe­lo­ka­zi

4Kwa­se­ku­kha­la kuE­li­sha umfa­zi othi­le wa­ba­fa­zi ba­ma­do­da­na aba­pro­fe­thia esi­thi: Ince­ku ya­kho umka­mi se­wa­fa; la­we uya­zi uku­thi ince­ku ya­kho ya­yi­ye­sa­ba iNko­si; se­ku­fi­ki­le umkwe­le­di­si uku­zi­tha­the­la aba­ntwa­na ba­mi aba­bi­li ba­be yi­zi­gqi­lib.

2 UE­li­sha wa­se­si­thi ku­ye: Nginga­kwe­nze­la­ni? Ngi­tshe­la, ula­ni endli­ni? Wa­se­si­thi: Ince­ku­ka­zi ya­kho ka­yi­la­lu­tho endli­ni, nga­pha­ndle kwe­si­phi­so sa­ma­fu­tha.

3 Wa­se­si­thi: Ha­mba uye­ze­bo­le­ke­la izi­tsha ezi­ve­la pha­ndle, ko­bo­ma­khe­lwa­ne ba­kho bo­nke, izi­tsha ezi­nge­la­lu­tho, zi­nga­bi nlu­tshwa­nac.

4 Nxa usu­nge­ni­le uzi­va­le­le we­na la­ma­do­da­na akho umnya­ngo, uthe­le ku­le­zi­zi­tsha zo­nke; lo­ku­gcwe­le­yo uku­be­ke ece­le­ni.

5 Wa­se­su­ka-ke ku­ye wa­zi­va­le­la ye­na la­ma­do­da­na akhe umnya­ngo; ba­zi­so­nde­za ku­ye, wa­thu­lu­la.

6 Kwa­se­ku­si­thi izi­tsha se­zi­gcwe­le wa­thi endo­da­ne­ni ya­khe: Ngi­le­the­la nja­lo isi­tsha. Ya­si­si­thi ku­ye: Ka­ku­se­la­si­tsha. Ama­fu­tha ase­si­ma.

7 Wa­se­si­za wa­ma­zi­sa umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu; wa­se­si­thi: Ha­mba uye­the­ngi­sa ama­fu­tha, uhla­wu­le isi­kwe­le­de sa­kho; we­na-ke la­ma­do­da­na akho li­phi­le nga­se­le­yod.

UE­li­sha lo­we­si­fa­za­na we­Shu­ne­mi

8 Kwa­se­ku­si­thi ngolu­nye usu­ku uE­li­sha we­dlu­le­la eShu­ne­mie la­pho okwa­ku­lo­we­si­fa­za­na oyi­si­khu­luf owa­mci­nde­ze­la uku­thi adle isi­nkwa. Kwa­ku­si­thi-ke la­ni­ni ese­dlu­la, apha­mbu­ke­le kho­na uku­thi adle isi­nkwa.

9 Wa­se­si­thi ku­mka­khe: Kha­nge­la-ke, ngi­ya­zi uku­thi lo ungu­mu­ntu ongcwe­le ka­Nku­lu­nku­lu, owe­dlu­la ki­thi nja­lo­nja­log.

10 Ake se­nze ika­me­lo eli­nci­nya­ne eli­phe­zu­lu emdu­li­nih, si­mfa­ke­le la­pho umbhe­da le­ta­fu­la le­si­hla­lo le­si­qo­ba­ne se­si­ba­ne; ku­za­ku­thi-ke la­pho efi­ka ki­thi apha­mbu­ke­le kho­na.

11 Kwa­se­ku­si­thi ngolu­nye usu­ku wa­fi­ka kho­na, wa­pha­mbu­ke­la eka­me­lwe­ni eli­phe­zu­lu, wa­la­la kho­nai.

12 Wa­se­si­thi ku­Ge­ha­zi ince­ku ya­khej: Bi­za lo umShu­na­mi­ka­zik. Ese­mbi­zi­le, we­ma pha­mbi kwa­khe.

13 Wa­se­si­thi ku­yo: Tsho­no ku­ye-ke uthi: Kha­nge­la, usi­na­ke­ke­le nga­kho ko­nke lo­khu­ku­na­kal; ku­yi­ni onga­kwe­nze­lwa? Ku­kho­na onga­ku­khu­lu­nye­lwa enko­si­ni ku­mbe endu­ne­ni ye­bu­tho yi­nim? Wa­se­si­thi: Ngi­hla­la pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­ki­thi.

14 Wa­se­si­thi: Ku­yi­ni-ke anga­kwe­nze­lwa? UGe­ha­zi wa­se­si­thi: Qi­ni­so, ka­la­mntwa­na, lo­mka­khe use­mda­la.

15 Wa­se­si­thi: Mbi­ze. Ese­mbi­zi­le, we­ma emnya­ngo.

16 Wa­se­si­thi: Nga­le­si­si­kha­thi esi­mi­si­we­yo nje­ngo­kwe­si­kha­thi se­mpi­lon uza­go­na umntwa­nao. Ko­dwa wa­thi: Ha­tshi, nko­si ya­mi, mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lup, unga­yi­qa­mbe­li ama­nga ince­ku­ka­zi ya­khoq.

17 Owe­si­fa­za­na wa­se­khu­le­lwa, wa­be­le­tha umntwa­na nga­le­so­si­kha­thi esi­mi­si­we­yo nje­ngo­kwe­si­kha­thi se­mpi­lo uE­li­sha aye­si­tshi­lo ku­ye.

18 Ese­khu­li­le umntwa­na, kwa­thi ngo­su­ku olu­thi­le wa­phu­ma wa­ya ku­yi­se ku­ba­vu­ni.

19 Wa­se­si­thi ku­yi­se: Ikha­nda la­mi! Ikha­nda la­mi! Wa­se­si­thi ence­kwi­ni: Mthwa­le umu­se ku­ni­nar.

20 Isi­mthwe­le ya­mu­sa ku­ni­na, wa­hla­la ema­do­lwe­ni akhe kwa­ze kwa­ba se­mi­ni, wa­se­si­fa.

21 Wa­se­se­nyu­ka, wa­mla­li­sa embhe­de­nis wo­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lut, wa­mva­le­la, wa­phu­mau.

22 Wa­se­me­me­za umka­khe wa­thi: Ake uthu­me ki­mi enye ye­zi­nce­ku lo­mu­nye wa­bo­ba­bhe­mi, uku­ze ngi­gi­ji­me ngi­ye emu­ntwi­ni ka­Nku­lu­nku­lu, ngi­bu­ye fu­thiv.

23 Wa­se­si­thi. Uye­la­ni ku­ye la­mu­hla? Ka­ku­si­ku­thwa­sa kwe­nya­nga nja­lo ka­ku­si­sa­ba­thaw. Owe­si­fa­za­na wa­se­si­thi: Ku­lu­ngi­le.

24 Ese­mbo­phe­le­le isi­hla­lo uba­bhe­mi, wa­thi ence­kwi­ni ya­khe: Tsha­ya uha­mbe, unga­ngi­ba­mbe­le­li eku­ha­mbe­ni, nga­pha­ndle ngi­ku­tshe­le.

25 Wa­ha­mba-ke, we­za emu­ntwi­ni ka­Nku­lu­nku­lu enta­be­ni iKha­rme­lix. Kwa­se­ku­si­thi umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu embo­na esi­zay, wa­thi ku­Ge­ha­zi ince­ku ya­khe: Kha­nge­la, na­ngu­ya­na umShu­na­mi­ka­ziz.

26 Kha­the­si aku­gi­ji­me umhla­nga­be­ze, uthi ku­ye: Ku­lu­ngi­le yi­ni ku­we? Ku­lu­ngi­le yi­ni ngo­mka­kho? Ku­lu­ngi­le yi­ni ngo­mntwa­na? Wa­se­si­thi: Ku­lu­ngi­le.

27 Ese­fi­ki­le enta­be­nia ku­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu wa­ba­mba inya­wo za­khe. Ko­dwa uGe­ha­zi wa­so­nde­la uku­msu­ndu­za asu­keb. Ko­dwa umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu wa­thi: Mye­ke­le, ngo­ba umphe­fu­mu­lo wa­khe umu­nyu ku­ye, le­Nko­si ingi­fi­hle­le lo­khu, ka­yi­ngi­tshe­la­nga.

28 Wa­se­si­thi: Nga­ngi­ce­li­le indo­da­na enko­si­ni ya­mi yi­ni? Ka­ngi­tsho­ngo yi­ni uku­thi: Unga­ngi­kho­hli­sic?

29UE­li­sha wa­se­si­thi ku­Ge­ha­zi: Bo­pha ukha­lo lwa­kho, utha­the udo­ndo­lo lwa­mi esa­ndle­ni sa­kho, uha­mbed. Uba uhla­nga­na lo­mu­ntu unga­mbi­nge­le­li, nja­lo uba umu­ntu eku­bi­nge­le­la unga­mphe­ndu­lie; ube­ke udo­ndo­lo lwa­mi ebu­swe­ni bo­mntwa­naf.

30 Uni­na wo­mntwa­na wa­se­si­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va lo­ku­phi­la ko­mphe­fu­mu­lo wa­kho, ka­ngi­yi­ku­ku­tshi­yag. Wa­se­su­ku­ma wa­mla­nde­la.

31 UGe­ha­zi we­dlu­le­la pha­mbi kwa­bo, wa­lu­be­ka udo­ndo­lo ebu­swe­ni bo­mntwa­na, ko­dwa ka­ku­ba­nga kho­na ili­zwi nja­lo kwa­ku­nge­la­ku­na­ka. Wa­se­bu­ye­la uku­mhla­nga­be­za, wa­mtshe­la esi­thi: Umntwa­na ka­vu­ka­ngah.

32 UE­li­sha ese­nge­ni­le endli­ni, kha­nge­la, umntwa­na wa­ye­fi­le, ela­li­swe embhe­de­ni wa­khe.

33 Wa­se­nge­na, wa­va­la umnya­ngo emva kwa­bo bo­ba­bi­lii, wa­khu­le­ka eNko­si­nij.

34 We­nyu­ka wa­la­la phe­zu ko­mntwa­na, wa­be­ka umlo­mo wa­khe phe­zu ko­mlo­mo wa­khe la­me­hlo akhe phe­zu kwa­me­hlo akhe le­za­ndla za­khe phe­zu kwe­za­ndla za­khe, wa­ca­mba­la­la phe­zu kwa­khe; inya­ma yo­mntwa­na ya­si­khu­du­ma­lak.

35 Wa­se­bu­ye­la, wa­ha­mba­ha­mba endli­ni wa­ya ka­nye nga­pha la­ka­nye le, wa­se­se­nyu­ka wa­ca­mba­la­la phe­zu kwa­khe; umntwa­na wa­se­thi­mu­la kwa­ze kwa­ba ka­si­kho­mbi­sa, umntwa­na wa­se­vu­la ame­hlo akhel.

36 Wa­se­bi­za uGe­ha­zi wa­thi: Mbi­ze lo umShu­na­mi­ka­zim. Wa­se­mbi­za. Ese­fi­ki­le ku­ye, wa­thi ku­ye: Tha­tha umnta­na­kho.

37 Wa­se­nge­na, wa­we­la ezi­nya­we­ni za­khe, wa­kho­tha­me­la emhla­ba­thi­ni, wa­pha­ka­mi­sa umnta­na­khe, wa­phu­man.

Izi­ma­nga­li­so zi­kaE­li­sha

38 UE­li­sha wa­se­bu­ye­la eGi­li­ga­lio, nja­lo kwa­ku­kho­na indla­la eli­zwe­nip, ama­do­da­na aba­pro­fe­thiq aye­hle­zi-ke pha­mbi kwa­kher, wa­thi ence­kwi­ni ya­khe: Be­ka imbi­za enku­lu ezi­ko, uphe­ke­le aba­pro­fe­thi uku­dla oku­phe­ki­we­yos.

39 Omu­nye wa­se­phu­ma wa­ya ega­nge­ni uku­kha imi­bhi­da, wa­tho­la inta­nde­la ye­ga­nga, wa­kha ama­jo­dwa­na ayo ega­nga, ise­mba­tho sa­khe sa­gcwa­la, we­za wa­wa­qo­be­le­la embi­ze­ni yo­ku­dla oku­phe­ki­we­yo, ngo­ba aye­nga­wa­zi.

40 Ba­se­be­thu­lu­le­la aba­ntu uku­ze ba­dle; kwa­se­ku­si­thi be­sa­dla oko­ku­dla oku­phe­ki­we­yo bo­na ba­me­me­za ba­thi: Uku­fa embi­ze­ni, mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu! Nja­lo ba­be­nge­la­ku­ku­dla.

41 Wa­se­si­thi: Le­tha­ni-ke impu­phu. Wa­se­yi­the­la embi­ze­ni wa­thi: Thu­lu­le­la aba­ntu, uku­ze ba­dle. Kwa­ku­nga­se­la­lu­tho olu­yi­ngo­zi embi­ze­nit.

42 Kwa­se­ku­fi­ka umu­ntu eve­la eBha­li-Sha­li­shau, wa­le­the­la umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu uku­dla kwe­zi­the­lo zo­ku­qa­la, izi­nkwa ze­bha­li* ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­liv, le­zi­khwe­bu za­ma­be­le ama­tsha emgo­dle­ni wa­khew. Wa­se­si­thi: Ba­ni­ke aba­ntu uku­ze ba­dlex.

43 Ko­dwa ince­ku ya­khe ya­thi: Ini, ngi­be­ke lo­khu pha­mbi kwa­ba­ntu aba­li­khu­luy? Wa­se­si­thi: Ba­ni­ke aba­ntu uku­ze ba­dle, ngo­ba itsho nja­lo iNko­si: Ba­za­ku­dla, ba­tshi­yez.

44 Ya­si­ku­be­ka pha­mbi kwa­bo, ba­dla, ba­tshi­ya, nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­sia.

UE­li­sha usi­li­sa uNa­ma­ni

5Nja­lo uNa­ma­ni indu­na ye­bu­tho le­nko­si ye­Si­ri­ya wa­ye­ngu­mu­ntu omkhu­lu pha­mbi kwe­nko­si ya­khe, lo­hlo­ni­phe­ka­yo, ngo­ba nga­ye uJe­ho­va wa­ye­ni­ki­le iSi­ri­ya uku­khu­lu­lwa. Nja­lo li­ndo­da ya­yi­li­qha­we eli­la­ma­ndla, ko­dwa ya­yi­ngu­mle­phe­roa.

2 Nja­lo ama­Si­ri­ya aye­phu­mi­le nga­ma­vi­yo athu­mba into­mba­za­na eli­zwe­ni la­koI­sra­ye­lib, eya­yisi­ma pha­mbi ko­mka­Na­ma­ni.

3 Ya­si­si­thi enko­si­ka­zi­ni ya­yo: Se­nga­thi inko­si ya­mi inga­ba pha­mbi ko­mpro­fe­thi ose­Sa­ma­ri­ya; kho­na ube­za­yi­phi­li­sa ku­bu­le­phe­ro ba­yo.

4 Wa­se­nge­na wa­tshe­la inko­si ya­khe esi­thi: Into­mba­za­na eve­la eli­zwe­ni la­koI­sra­ye­li itsho uku­thi lo­ku­thi.

5 Inko­si ye­Si­ri­ya ya­si­si­thi: Su­ka, uha­mbe, ngi­za­thu­me­la incwa­di enko­si­ni ya­koI­sra­ye­li. Wa­se­ha­mba wa­tha­tha esa­ndle­ni sa­khe ama­tha­le­nta* esi­li­va ali­tshu­mi le­nhla­mvu ze­go­li­dec ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­thu­pha le­zi­gqo­ko zo­ku­ntshi­ntsha ezi­li­tshu­mid.

6 Wa­se­le­tha incwa­di enko­si­ni ya­koI­sra­ye­li isi­thi: Kha­the­si-ke, la­pho le incwa­di isi­fi­ki­le ku­we, kha­nge­la, ngi­thu­me ku­we uNa­ma­ni ince­ku ya­mi uku­ze umphi­li­se ku­bu­le­phe­ro ba­khee.

7 Kwa­se­ku­si­thi inko­si ya­koI­sra­ye­li isi­yi­ba­li­le le­yo­ncwa­dif ya­da­bu­la izi­gqo­ko za­yog ya­thi: Ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu yi­ni uku­thi ngi­bu­la­le lo­ba ngi­phi­li­se, uku­thi lo athu­me­le ki­mi uku­thi ngi­phi­li­se umu­ntu ku­bu­le­phe­ro ba­kheh? Nga­kho-ke, ake li­na­nze­le­le li­bo­ne uku­thi udi­nga ithu­ba lo­ku­me­la­na la­mii.

8 Kwa­se­ku­si­thi la­pho uE­li­sha umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu esi­zwa uku­thi inko­si ya­koI­sra­ye­li ida­bu­le izi­gqo­ko za­yo, wa­thu­me­la enko­si­ni esi­thi: Uda­bu­le­le­ni izi­gqo­ko za­kho? Ake­ze ki­mi uku­ze azi uku­thi ku­kho­na umpro­fe­thi koI­sra­ye­lij.

9 Nga­kho uNa­ma­ni we­za la­ma­bhi­za akhe le­nqo­la ya­khe, we­ma emnya­ngo we­ndlu kaE­li­sha.

10 UE­li­sha wa­se­thu­ma isi­thu­nywa ku­ye esi­thi: Ha­mba uye­ge­za ka­si­kho­mbi­sa eJo­da­ni, inya­ma ya­kho iza­bu­ye­la ku­we, uhla­mbu­lu­kek.

11 Ko­dwa uNa­ma­ni wa­thu­ku­the­la, wa­ha­mba, wa­thi: Kha­nge­la, be­ngi­si­thi uza­phu­ma si­bi­li eze ki­mi, eme, abi­ze ibi­zo le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khe, aha­mba­ha­mbi­se isa­ndla sa­khe phe­zu kwe­nda­wo, aphi­li­se umle­phe­ro.

12 IA­ba­na le­Fa­ri­pa­ri imi­fu­la ye­Da­ma­se­kol ka­yi­ngco­no yi­ni ku­la­wo wo­nke ama­nzi akoI­sra­ye­li? Be­ngi­nge­ge­ze ki­yo ngi­hla­mbu­lu­ke yi­ni? Wa­se­tshi­bi­li­ka wa­ha­mba ngo­la­ka olu­vu­tha­yo.

13 Ko­dwa ince­ku za­khe za­so­nde­la za­khu­lu­ma la­ye za­thi: Ba­ba, alu­ba umpro­fe­thi ube­khu­lu­me la­we ulu­tho olu­khu­lu, ubu­nga­yi­kulwe­nza yi­ni? Pho, ka­khu­lu ka­nga­ka­na­ni uba ethe ku­we: Ge­za uhla­mbu­lu­kem?

14 Wa­se­se­hla, wa­zi­gxa­mu­za eJo­da­ni ka­si­kho­mbi­sa nje­ngo­kwe­li­zwi lo­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu, le­nya­ma ya­khe ya­bu­ye­la ya­fa­na­na le­nya­ma yo­mntwa­na omnci­nya­nen, wa­hla­mbu­lu­ka-keo.

15 Wa­se­bu­ye­la ku­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu, ye­na la­lo lo­nke ixu­ku la­khe, wa­fi­ka we­ma pha­mbi kwa­khe, wa­thi: Kha­nge­la se­ngi­sa­zi uku­thi ka­ku­la­Nku­lu­nku­lu emhla­be­ni wo­nke, nga­pha­ndle kwa­koI­sra­ye­lip; kha­the­si-ke ake we­mu­ke­le isi­pho1 ence­kwi­ni ya­khoq.

16 Ko­dwa wa­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va engi­mi pha­mbi kwa­kher, ka­ngi­yi­ku­tha­tha lu­thos. Wa­se­mnce­nga uku­thi atha­the, ko­dwa wa­la.

17 UNa­ma­ni wa­se­si­thi: Uba ku­nge­nja­lo, aku­ni­kwe ince­ku ya­kho umthwa­lo we­mbo­ngo­lo ezi­mbi­li we­nhla­ba­thi. Ngo­ba ince­ku ya­kho ka­yi­sa­yi­kwe­nza umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa lo­mhla­tshe­lo kwa­ba­nye onku­lu­nku­lu, ko­dwa eNko­si­ni.

18 Ku­li­nto iNko­si ka­yi­the­the­le­le ince­ku ya­kho: Nxa inko­si ya­mi inge­na endli­ni ka­Ri­mo­ni uku­kho­nza la­phot, ye­ya­me esa­ndle­ni sa­mi, la­mi ngi­kho­nze endli­ni ka­Ri­mo­ni, la­pho ngi­kho­nza endli­ni ka­Ri­mo­ni, iNko­si ake ithe­the­le­le ince­ku ya­kho ku­li­ntou.

19 Wa­se­si­thi ku­ye: Ha­mba ngo­ku­thu­lav. Wa­se­su­ka ku­ye umma­ngo omfi­tsha­ne.

20 Ko­dwa uGe­ha­zi ince­ku kaE­li­sha umu­ntu ka­Nku­lu­nku­luw wa­thi: Kha­nge­la, inko­si ya­mi imye­ke­le uNa­ma­ni umSi­ri­ya lo ngo­ku­nge­mu­ke­li esa­ndle­ni sa­khe lo­kho aku­le­thi­le­yo. Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­vax, ngi­za­gi­ji­ma ngi­mla­nde­le, ngi­tha­the ku­ye oku­thi­le.

21 UGe­ha­zi wa­se­gi­ji­ma wa­mla­nde­la uNa­ma­ni. Kwa­thi uNa­ma­ni ebo­na ogi­ji­ma­yo emva kwa­khe, we­hla enqo­le­ni uku­ze amhla­nga­be­zey, wa­thi: Ku­lu­ngi­le yi­ni?

22 Wa­se­si­thi: Ku­lu­ngi­le. Inko­si ya­mi ingi­thu­mi­le, isi­thi: Kha­nge­la, ngi­tsho kha­the­si ku­fi­ki­le ki­mi ama­ja­ha ama­bi­li eve­la enta­be­ni ya­koE­fra­yi­miz awa­ma­do­da­na aba­pro­fe­thia; ake uwa­ni­ke itha­le­nta le­si­li­va le­zi­gqo­ko ezi­mbi­li zo­ku­ntshi­ntsha.

23 UNa­ma­ni wa­se­si­thi: Vu­ma, utha­the ama­tha­le­nta ama­bi­lib. Wa­se­mci­nde­ze­la, wa­bo­phe­la ama­tha­le­nta ama­bi­lic emi­go­dle­ni emi­bi­li, le­ze­mba­tho zo­ku­ntshi­ntsha ezi­mbi­li, waku­ni­ka aba­bi­li be­nce­ku za­khe, ba­ku­thwa­la pha­mbi kwa­khed.

24 Ese­fi­ke oqa­qe­ni, waku­tha­tha esa­ndle­ni sa­zo, waku­be­ka endli­ni; wa­se­ye­ke­la ama­do­da aha­mba, ase­su­ka.

25 Ye­na wa­se­nge­na we­ma pha­mbi kwe­nko­si ya­khe; uE­li­sha wa­se­si­thi ku­ye: Uve­la nga­phi, Ge­ha­zi? Wa­se­si­thi: Ince­ku ya­kho ibi­nga­ya­nga le la­le.

26 Wa­se­si­thi ku­ye: Inhli­zi­yo ya­mi ayi­ha­mba­nga yi­ni la­pho lo­wo­mu­ntu etshi­bi­li­ka enqo­le­ni ya­khe uku­ku­hla­nga­be­za? Ku­yi­si­kha­thi so­kwe­mu­ke­la ima­li yi­ni, lo­kwe­mu­ke­la izi­gqo­ko, le­zi­va­nde ze­mi­hlwa­thi, le­zi­vi­ni, le­zi­mvu, le­zi­nka­bi, le­zi­nce­ku, le­zi­nce­ku­ka­zi?

27 Nga­kho ubu­le­phe­ro bu­ka­Na­ma­ni bu­za­na­ma­the­la ku­we le­nza­lwe­ni ya­kho ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni. Wa­se­phu­ma ebu­kho­ne­ni ba­khe engu­mle­phe­ro emhlo­phe nje­nge­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yoe.

UE­li­sha we­nza isi­ma­nga­li­so nge­hlo­ka

6Ama­do­da­na aba­pro­fe­thi ase­si­thi kuE­li­shaa: Kha­nge­la-ke, inda­wo esi­hla­la ki­yo la­we imi­nye­ne ka­khu­lu ki­thi.

2 Aku­si­ye­ke­le si­ha­mbe si­ye eJo­da­ni, si­tha­the kho­na, ngu­lo­wo la­lo­wo isi­go­do esi­so­dwa, si­ze­nze­le kho­na inda­wo yo­ku­hla­la ki­yo. Wa­se­si­thi: Ha­mba­ni.

3 Omu­nye wa­se­si­thi: Aku­vu­me, uha­mbe le­nce­ku za­kho. Wa­se­si­thi: Mi­na ngi­za­ha­mba.

4 Wa­se­ha­mba la­bo; se­be­fi­ki­le eJo­da­ni ba­ga­mu­la izi­hla­hla.

5 Ko­dwa omu­nye esa­ga­mu­la ugo­do, insi­mbi ya­we­la ema­nzi­ni. Wa­se­me­me­za esi­thi: Ma­ye, nko­si ya­mi! Ngo­ba be­le­bo­le­ki­web.

6 Umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu wa­se­si­thi: Iwe­le nga­phi? Wa­se­mtshe­ngi­sa inda­wo. Wa­se­ga­mu­la uswa­zi, walu­pho­se­la kho­na, we­nza insi­mbi ya­nde­ndac.

7 Wa­se­si­thi: Ze­nyu­le­le yo­na. Wa­se­se­lu­la isa­ndla sa­khe, wa­yi­tha­tha.

UE­li­sha le­bu­tho la­ma­Si­ri­ya

8 Kwa­thi inko­si ye­Si­ri­ya isi­lwa loI­sra­ye­li ya­ce­bi­sa­na le­nce­ku za­yo isi­thi: Eku­tha­na­tha­ne­ni iza­ku­ba yi­nka­mba ya­mi.

9 Umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu wa­se­thu­me­la enko­si­ni ya­koI­sra­ye­li esi­thi: Qa­phe­la unge­dlu­li ku­li­nda­wo, ngo­ba ama­Si­ri­ya ehle­le kho­nad.

10 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­thu­me­la ku­le­yo­nda­wo umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu ayi­tshe­la yo­na wa­yi­xwa­yi­sa nga­yo. Ya­si­zi­lo­ndo­lo­za kho­na, ku­nge­ka­nye, nja­lo ku­nge­ka­bi­lie.

11 Inhli­zi­yo ye­nko­si ye­Si­ri­ya ya­si­kha­tha­ze­ka ka­khu­lu nge­nxa ya­li­nto. Ya­si­bi­za ince­ku za­yo ya­thi ku­zo: Ka­li­yi­ku­ngi­tshe­la yi­ni uku­thi ngu­ba­ni ki­thi ongo­we­nko­si ya­koI­sra­ye­li?

12 Omu­nye we­nce­ku za­khe wa­se­si­thi: Ha­tshi, nko­si ya­mi, nko­si; ko­dwa uE­li­sha umpro­fe­thi okoI­sra­ye­li uya­yi­tshe­la inko­si ya­koI­sra­ye­li ama­zwi owa­khu­lu­ma pha­ka­thi kwe­ka­me­lo la­kho lo­ku­la­la.

13 Ya­si­si­thi: Ha­mba­ni liye­bo­na la­pho akho­na, uku­ze ngi­thu­me ngi­mtha­the. Wa­se­tshe­lwa kwa­thi­wa: Kha­nge­la, use­Do­tha­nif.

14 Ya­si­thu­ma kho­na ama­bhi­za le­zi­nqo­la le­bu­tho eli­nzi­ma; ba­se­be­fi­ka ebu­su­ku, ba­wu­zi­nge­le­ze­la umu­zi.

15 Kwa­thi ince­ku yo­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu isi­vu­ki­le ngo­vi­vi ya­phu­ma, kha­nge­la-ke, ibu­tho li­zi­nge­le­ze­le umu­zi ka­nye la­ma­bhi­za le­zi­nqo­la. Ince­ku ya­khe ya­si­si­thi ku­ye: Ma­ye, nko­si ya­mi! Si­za­kwe­nza nja­ni?

16 Wa­se­si­thi: Unge­sa­bi, ngo­ba la­bo aba­la­thi ba­ne­ngi okwe­dlu­la la­bo aba­la­bog.

17 UE­li­sha wa­se­khu­le­ka wa­thi: Nko­si, aku­vu­le ame­hlo ayo uku­ze ibo­ne. INko­si ya­si­wa­vu­la ame­hlo ale­lo­ja­ha, la­se­li­bo­na, kha­nge­la-ke, inta­ba igcwe­le ama­bhi­za le­nqo­la zo­mli­lo zi­ha­nqe uE­li­shah.

18 Se­be­hle­le ku­ye, uE­li­sha wa­khu­le­ka eNko­si­ni wa­thi: Aku­tsha­ye la­ba­ba­ntu ngo­bu­pho­fui. Ya­si­ba­tsha­ya ngo­bu­pho­fu nje­ngo­kwe­li­zwi li­kaE­li­sha.

19 UE­li­sha wa­se­si­thi ki­bo: Ka­yi­si­yo le indle­la, fu­thi ka­yi­si­wo lo umu­zi; ngi­la­nde­la­ni, ngi­za­li­sa ku­lo­wo­mu­ntu eli­mdi­nga­yo. Ko­dwa wa­ba­sa eSa­ma­ri­ya.

20 Kwa­se­ku­si­thi se­be­nge­ne eSa­ma­ri­ya, uE­li­sha wa­thi: Nko­si, vu­la ame­hlo ala­ba uku­ze ba­bo­ne. INko­si ya­si­vu­la ame­hlo abo, ba­se­be­bo­na; kha­nge­la-ke, ba­be­pha­ka­thi kwe­Sa­ma­ri­yaj.

21 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­si­thi kuE­li­sha iba­bo­na: Ba­ba, ngiba­tsha­ye, ngiba­tsha­ye yi­nik?

22 Wa­se­si­thi: Unga­tsha­yi. Unga­tsha­ya yi­ni la­bo oba­thu­mbe nge­nke­mba ya­kho la­nge­da­ndi­li la­khol? Be­ka isi­nkwa la­ma­nzi pha­mbi kwa­bo uku­ze ba­dle ba­na­the, ba­ye enko­si­ni ya­bom.

23 Ya­si­ba­lu­ngi­se­la idi­li eli­khu­lu; se­be­dli­le ba­na­tha, ya­ba­ye­ke­la ba­ha­mba, ba­ya enko­si­ni ya­bo. Nga­kho ama­vi­yo ama­Si­ri­ya ka­wa­be­sa­phi­nda uku­bu­ya eli­zwe­ni la­koI­sra­ye­lin.

UE­li­sha lo­ku­vi­nje­ze­lwa kwe­Sa­ma­ri­ya

24 Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­lo­kho uBe­ni­ha­da­di inko­si ye­Si­ri­ya wa­bu­tha ibu­tho la­khe lo­nke, we­nyu­ka wa­vi­mbe­ze­la iSa­ma­ri­yao.

25 Kwa­se­ku­si­ba le­ndla­la enku­lu eSa­ma­ri­ya; kha­nge­la-ke, ba­yi­vi­mbe­la, kwa­ze kwa­thi inhlo­ko ka­ba­bhe­mi ya­the­ngi­swa ngenhla­mvu ze­si­li­va ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, le­ngxe­nye eyo­dwa kwe­zi­ne ye­ga­ja­na lo­bu­do­li­lo be­ju­ba ngenhla­mvu ze­si­li­va ezi­nhla­nu.

26 Kwa­se­ku­si­thi inko­si ya­koI­sra­ye­li idlu­la phe­zu ko­mdu­li, owe­si­fa­za­na wa­me­me­za ki­yo esi­thi: Si­za, nko­si ya­mi, nko­si!

27 Ya­si­si­thi: Uba iNko­si inga­ku­si­zi, ngi­ku­si­ze ngo­ku­ve­la nga­phi? Eba­le­ni lo­ku­bhu­le­la ku­mbe esi­kha­me­lwe­ni se­wa­yi­ni yi­nip?

28 Inko­si ya­si­si­thi ku­ye: Ula­ni? Wa­se­si­thi: Lo owe­si­fa­za­na uthe: Le­tha indo­da­na ya­kho uku­ze si­yi­dle la­mu­hla; ku­sa­sa-ke si­za­ku­dla indo­da­na ya­mi.

29 Sa­se­si­yi­phe­ka indo­da­na ya­mi, sa­yi­dla. Nga­se­ngi­si­thi ku­ye ngo­su­ku olu­la­nde­la­yo: Le­tha indo­da­na ya­kho uku­ze si­yi­dle. Ko­dwa wa­yi­fi­hla indo­da­na ya­kheq.

30 Kwa­se­ku­si­thi inko­si isi­zwa ama­zwi alo­wo owe­si­fa­za­na ya­da­bu­la izi­gqo­ko za­yor. Ye­dlu­la phe­zu ko­mdu­li; aba­ntu ba­se­be­bo­na, kha­nge­la-ke, kwa­ku­le­sa­ka emzi­mbe­ni wa­yo, nga­pha­ka­this.

31 Ya­si­si­thi: UNku­lu­nku­lu ke­nze nja­lo ki­mi la­ngo­ku­nja­lo enge­ze­le­le, uba ikha­nda li­kaE­li­sha indo­da­na ka­Sha­fa­ti li­za­hla­la ku­ye la­mu­hlat.

32 Ko­dwa uE­li­sha wa­ye­hle­zi endli­ni ya­khe la­ba­da­la ba­be­hle­zi la­yeu. Inko­si ya­si­thu­ma umu­ntu esu­ka pha­mbi kwa­yo; isi­thu­nywa si­nga­ka­fi­ki ku­ye, ye­na wa­thi ku­ba­da­la: Li­ya­bo­na yi­ni uku­thi indo­da­na le yo­mbu­la­li ithu­me uku­su­sa ikha­nda la­miv? Bo­na­ni, la­pho isi­thu­nywa si­fi­ka, li­va­le umnya­ngo, li­si­ba­nde­ze­le emnya­ngo. Ka­ku­si­zi­si­nde ze­nko­si ya­so yi­ni emva kwa­sow?

33 Kwa­thi esa­khu­lu­ma la­bo, kha­nge­la-ke, inko­si ye­hle­la ku­ye, ya­thi: Kha­nge­la, lo­bu­bu­bi bu­ve­la eNko­si­ni. Ngi­nga­be ngi­sa­yi­li­nde­le­la­ni iNko­six?

7UE­li­sha wa­se­si­thi: Zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si; itsho nja­lo iNko­si: Nga­le­si­si­kha­thi ku­sa­sa ise­ya* le­mpu­phu eco­le­ki­le­yo li­za­the­ngi­swa nge­she­ke­li*, la­ma­se­ya ama­bi­li ebha­li* nge­she­ke­li, esa­ngwe­ni le­Sa­ma­ri­yaa.

2 Indu­na inko­si eya­ye­ye­me esa­ndle­ni sa­yob ya­si­phe­ndu­la umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu, ya­thi: Kha­nge­la, uba iNko­si ibi­nge­nza ama­wi­ndi ema­zu­lwi­ni, ku­nge­nze­ka li­nto yi­ni? Wa­se­si­thi: Kha­nge­la, uza­ku­bo­na nga­me­hlo akho, ko­dwa ka­wu­yi­ku­dla okwa­khoc.

3 Nja­lo kwa­ku­la­ma­do­da ama­ne aye­nga­ma­le­phe­ro eku­nge­ne­ni kwe­sa­ngod, athi omu­nye ko­mu­nye: Si­hla­le­le­ni la­pha si­ze si­fe?

4 Uba si­si­thi: Si­za­nge­na emzi­ni, le­ndla­la ise­mzi­ni, si­za­fe­la kho­na. Nja­lo uba si­hla­la la­pha, si­za­ku­fa fu­thi. Nga­kho-ke, wo­za­ni, siye­we­la enka­mbe­ni ya­ma­Si­ri­ya; uba esi­ye­ke­la si­phi­le, si­za­phi­la; uba-ke esi­bu­la­la, si­za­ku­fa nje.

5 Ase­su­ku­ma ku­sa­hwa­la­la uku­ya enka­mbe­ni ya­ma­Si­ri­ya; ese­fi­ke eku­ci­ne­ni kwe­nka­mba ya­ma­Si­ri­ya, kha­nge­la-ke, kwa­ku­nge­la­mu­ntu kho­na.

6 Ngo­ba iNko­si ye­nza ibu­tho la­ma­Si­ri­ya li­zwe umsi­ndo we­zi­nqo­la, umsi­ndo wa­ma­bhi­za, umsi­ndo we­bu­tho eli­khu­lu; athi omu­nye ko­mu­nye: Kha­nge­la, inko­si ya­koI­sra­ye­li isi­si­qa­tshe­le ama­kho­si ama­He­thi la­ma­kho­si ama­Gi­bhi­the uku­za­me­la­na la­thi.

7 Ase­su­ku­ma aba­le­ka ku­sa­hwa­la­la, atshi­ya ama­the­nte awo la­ma­bhi­za awo la­bo­ba­bhe­mi ba­wo, inka­mba nje­ngo­ba inja­lo, aba­le­ka nge­nxa ye­mpi­lo ya­wo.

8 Ama­le­phe­ro la ese­fi­ke eku­ci­ne­ni kwe­nka­mba, ange­na kwe­li­nye ithe­nte, adla ana­tha, atha­tha la­pho isi­li­va le­go­li­de le­zi­gqo­ko, aya­ku­fi­hla; abu­ye­la ange­na kwe­li­nye ithe­nte, atha­tha la­pho, aya­ku­fi­hla.

9 Ase­si­thi omu­nye ko­mu­nye: Ka­se­nzi ku­hle. Lo­lu­su­ku lu­su­ku lwe­mi­bi­ko emi­hle, ko­dwa si­zi­thu­le­le thi­na. Uba si­li­nda ku­ze ku­be yi­ku­kha­nya kwe­ku­se­ni, isi­je­zi­so si­za­si­fi­ca. Kha­the­si-ke, wo­za­ni si­ye­bi­ke­la indlu ye­nko­si.

10 Ase­si­za, ame­me­za ku­mli­ndi we­sa­ngo wo­mu­zi, aba­tshe­la esi­thi: Si­fi­ke enka­mbe­ni ya­ma­Si­ri­ya, kha­nge­la-ke, be­ku­nge­la­mu­ntu kho­na ku­mbe ili­zwi lo­mu­ntu, ko­dwa ama­bhi­za ebo­tshe­lwe la­bo­ba­bhe­mi be­bo­tshe­lwe, la­ma­the­nte enje­ngo­ba enja­loe.

11 Wa­se­bi­za aba­li­ndi ba­ma­sa­ngo, ba­se­be­bi­ke­la indlu ye­nko­si pha­ka­thi.

12 Inko­si ya­si­vu­ka ebu­su­ku, ya­thi ence­kwi­ni za­yo: Se­ngi­za­li­tshe­la uku­thi ama­Si­ri­ya enze­ni ki­thi. Aya­zi uku­thi si­la­mbi­le, nga­kho aphu­mi­le enka­mbe­ni ukuya­ca­tsha ega­nge­ni esi­thi: Nxa be­phu­ma emzi­ni, si­za­ba­ba­mba be­phi­la, be­se­si­nge­na emzi­ni.

13 Enye ye­nce­ku za­yo ya­si­phe­ndu­la ya­thi: Ake ba­tha­the ama­hla­nu ema­bhi­ze­ni ase­le­yo, ase­le­yo pha­ka­thi komu­zi, (kha­nge­la, afa­na­na le­xu­ku lo­nke la­koI­sra­ye­li eli­tshi­ywe ku­wo, kha­nge­la, afa­na­na le­xu­ku lo­nke la­koI­sra­ye­li eli­qo­thu­li­we­yo), ka­si­thu­me, si­bo­ne.

14 Ba­se­be­tha­tha ama­bhi­za ama­bi­li enqo­la; inko­si ya­si­thu­ma emva kwe­bu­tho la­ma­Si­ri­ya isi­thi: Ha­mba­ni, li­bo­ne.

15 Ba­se­be­wa­la­nde­la kwa­ze kwa­ba se­Jo­da­ni; kha­nge­la-ke, indle­la yo­nke ya­yi­gcwe­le ize­mba­tho le­mpa­hla ama­Si­ri­ya aye­ku­la­hli­le eku­pha­ngi­se­ni kwa­wo. Izi­thu­nywa za­se­zi­bu­ye­la, za­yi­bi­ke­la inko­si.

16 Aba­ntu ba­se­be­phu­ma ba­yi­pha­nga inka­mba ya­ma­Si­ri­ya. Nga­kho ise­ya le­mpu­phu eco­le­ki­le­yo la­se­li­the­ngi­swa nge­she­ke­li, la­ma­se­ya ama­bi­li ebha­li nge­she­ke­li, nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­sif.

17 Inko­si ya­si­be­ka indu­na eya­ye­ye­me esa­ndle­ni sa­yo uku­ba ngu­mli­ndi phe­zu kwe­sa­ngo. Aba­ntu ba­yi­nya­the­la esa­ngwe­ni ya­ze ya­fag, nje­ngo­ku­tsho ko­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu owa­khu­lu­ma eku­fi­ke­ni kwe­nko­si ku­yeh.

18 Kwa­se­ku­si­thi nje­ngo­ku­tsho ko­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu enko­si­ni esi­thi: Ama­se­ya ama­bi­li ebha­li nge­she­ke­li, le­se­ya le­mpu­phu eco­le­ki­le­yo nge­she­ke­li pho­se nga­le­si­si­kha­thi ku­sa­sa aza­ku­ba se­sa­ngwe­ni le­Sa­ma­ri­yai.

19 Indu­na ya­si­mphe­ndu­la umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu ya­thi: Kha­nge­la-ke, uba iNko­si ibi­nge­nza ama­wi­ndi ema­zu­lwi­ni, ku­nge­nze­ka li­nto yi­ni? Ko­dwa wa­thi: Kha­nge­la, uza­ku­bo­na nga­me­hlo akho, ko­dwa ka­wu­yi­ku­dla okwa­kho.

20 Kwa­ba nja­lo-ke ku­ye, ngo­ba aba­ntu ba­mnya­the­la esa­ngwe­ni wa­ze wa­faj.

Inda­ba yo­we­si­fa­za­na we­Shu­ne­mi

8UE­li­sha wa­se­khu­lu­ma ko­we­si­fa­za­na ondo­da­na ya­khe aye­ye­nze ya­phi­laa, esi­thi: Su­ku­ma, uha­mbe we­na le­ndlu ya­kho, uye­hla­la nje­ngo­we­zi­zwe la­pho onga­hla­la kho­na nje­ngo­we­zi­zwe, ngo­ba iNko­si ibi­ze indla­la, eza­fi­ka nja­lo eli­zwe­ni imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sab.

2 Owe­si­fa­za­na wa­su­ku­ma-ke, we­nza nje­ngo­ku­tsho ko­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu; wa­ha­mba ye­na le­ndlu ya­khe, wa­hla­la nje­ngo­we­zi­zwe eli­zwe­ni la­ma­Fi­li­sti imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa.

3 Kwa­se­ku­si­thi eku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa, owe­si­fa­za­na wa­phe­ndu­ka eve­la eli­zwe­ni la­ma­Fi­li­sti; wa­phu­ma ukuya­kha­la enko­si­ni nge­ndlu ya­khe la­nge­nsi­mu ya­khe.

4 Inko­si ya­yi­khu­lu­ma-ke lo­Ge­ha­zi ince­ku yo­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­luc isi­thi: Aku­ngi­la­ndi­se­le izi­nto zo­nke ezi­nku­lu uE­li­sha ase­ze­nzi­le.

5 Kwa­se­ku­si­thi esa­tshe­la inko­si uku­thi wa­vu­sa nja­ni ofi­le­yod, kha­nge­la-ke, owe­si­fa­za­na ondo­da­na ya­khe aye­yi­vu­se eku­fe­ni wa­kha­la enko­si­ni nge­ndlu ya­khe la­nge­nsi­mu ya­khe. UGe­ha­zi wa­se­si­thi: Nko­si ya­mi, nko­si, ngu­ye lo owe­si­fa­za­na, nja­lo yi­yo le indo­da­na ya­khe uE­li­sha ayi­phi­li­sa­yo.

6 La­pho inko­si ibu­za owe­si­fa­za­na, wa­yi­la­ndi­se­la. Inko­si ya­si­mmi­se­la indu­na ethi­le, isi­thi: Bu­yi­se­la ko­nke okwa­ku­ngo­kwa­khe, la­so so­nke isi­vu­no se­nsi­mu ku­su­ke­la mhla esu­ka eli­zwe­ni ku­ze ku­be la­mu­hla.

UHa­za­ye­li uba yi­nko­si ye­Si­ri­ya

7 UE­li­sha wa­se­fi­ka eDa­ma­se­koe, nja­lo uBe­ni­ha­da­di inko­si ye­Si­ri­ya wa­ye­gu­laf. Wa­se­tshe­lwa kwa­thi­wa: Umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu ufi­ki­le la­pha.

8 Inko­si ya­si­si­thi ku­Ha­za­ye­lig: Tha­tha esa­ndle­ni sa­kho isi­pho, uye­hla­nga­be­za umu­ntu ka­Nku­lu­nku­luh, ubu­su­bu­za eNko­si­ni nga­ye usi­thi: Ngi­za­si­la yi­ni ku­lu­mkhu­hla­ne?

9 UHa­za­ye­li wa­se­si­ya­mhla­nga­be­za, wa­tha­tha isi­pho esa­ndle­ni sa­khe, ngi­tsho esa­kho ko­nke oku­hle kwe­Da­ma­se­ko, imi­thwa­lo ya­ma­ka­me­la enga­ma­tshu­mi ama­ne, we­za we­ma pha­mbi kwa­khe, wa­thi: Indo­da­na ya­kho uBe­ni­ha­da­di inko­si ye­Si­ri­ya ingi­thu­mi­le ku­we isi­thi: Ngi­za­si­la yi­ni ku­lu­mkhu­hla­nei?

10 UE­li­sha wa­se­si­thi ku­ye: Ha­mba uthi ku­ye: Unga­si­la lo­ku­si­la, ko­dwa iNko­si ingi­bo­ni­si­le uku­thi uza­ku­fa lo­ku­faj.

11 Wa­semjo­lo­zela wa­ze wa­ba le­nhlo­ni. Umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu wa­se­li­lak.

12 UHa­za­ye­li wa­se­si­thi: Inko­si ya­mi ili­le­la­ni? Wa­se­si­thi: Ngo­ba ngi­ya­zi ubu­bi oza­be­nza eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li; uza­thu­nge­la inqa­ba za­bo ngo­mli­lo, ubu­la­le ama­ja­ha abo nge­nke­mbal, upha­hla­ze aba­ntwa­nya­na ba­bom, uqha­qhe abe­si­fa­za­na ba­bo aba­khu­le­lwe­yon.

13 Ko­dwa uHa­za­ye­li wa­thi: Ko­dwa iyi­ni ince­ku ya­kho eyi­nja nje, uku­thi ye­nze li­nto enku­luo? UE­li­sha wa­se­si­thi: INko­si ingi­bo­ni­si­le uku­thi uza­ku­ba yi­nko­si phe­zu kwe­Si­ri­yap.

14 Wa­se­su­ka kuE­li­sha we­za enko­si­ni ya­khe eya­thi ku­ye: UE­li­sha uthe­ni ku­we? Wa­se­si­thi: Ungi­tshe­le uku­thi uza­si­la lo­ku­si­laq.

15 Kwa­se­ku­si­thi ku­si­sa wa­tha­tha ingu­bo, wa­yi­gxa­mu­za ema­nzi­ni, wa­ye­ndla­la phe­zu ko­bu­so ba­khe wa­ze wa­fa. UHa­za­ye­li wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

Uku­bu­sa ku­ka­Jo­ra­mu ko­Ju­da

16 Nja­lo ngo­mnya­ka we­si­hla­nu ka­Jo­ra­mu indo­da­na kaA­ha­bi inko­si ya­koI­sra­ye­lir, la­pho uJe­ho­sha­fa­thi eyi­nko­si ya­ko­Ju­da, uJe­ho­ra­mu indo­da­na ka­Je­ho­sha­fa­thi inko­si ya­ko­Ju­da wa­ba yi­nko­sis.

17 Wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li la­pho esi­ba yi­nko­si, wa­bu­sa imi­nya­ka eyi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li eJe­ru­sa­le­mat.

18 Wa­se­ha­mba ezi­ndle­le­ni za­ma­kho­si akoI­sra­ye­li nje­ngo­kwe­nza kwe­ndlu kaA­ha­bi, ngo­ba indo­da­ka­zi kaA­ha­bi ya­yi­ngu­mka­khe; we­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­siu.

19 Ko­dwa iNko­si ka­yi­tha­nda­nga uku­chi­tha uJu­da nge­nxa ka­Da­vi­da ince­ku ya­yo, nje­ngo­ku­the­mbi­sa kwa­yo ku­ye uku­thi iza­ni­ka isi­ba­ne ku­ye zo­nke izi­nsu­kuv, le­ma­do­da­ne­ni akhew.

20 Ensu­kwi­ni za­khe iE­do­ma ya­hla­mu­ka isu­ka pha­nsi kwe­sa­ndla sa­ko­Ju­da, ya­be­ka inko­si phe­zu kwa­yox.

21 UJo­ra­mu wa­se­we­le­la eZa­yi­ri la­zo zo­nke inqo­la zi­la­ye; ye­na wa­vu­ka ebu­su­ku wa­tsha­ya amaE­do­ma aye­mzi­nge­le­ze­le, le­ndu­na ze­zi­nqo­la; la­ba­ntu ba­ba­le­ke­la ema­the­nte­ni aboy.

22 Nga­kho iE­do­ma ya­hla­mu­ka isu­ka pha­nsi kwe­sa­ndla sa­ko­Ju­da ku­ze ku­be la­mu­hla. Kho­na iLi­bhi­na ya­hla­mu­ka nga­le­so­si­kha­thiz.

23 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Jo­ra­mu, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si ako­Ju­da?

24 UJo­ra­mu wa­se­la­la la­bo­yi­se, wa­ngcwa­tshe­lwa ku­bo­yi­se emzi­ni ka­Da­vi­daa. UA­ha­zi­ya indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­kheb.

Uku­bu­sa ku­kaA­ha­zi­ya ko­Ju­da

25 Ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­mbi­li ka­Jo­ra­mu indo­da­na kaA­ha­bi inko­si ya­koI­sra­ye­li uA­ha­zi­ya indo­da­na ka­Je­ho­ra­mu, inko­si ya­ko­Ju­da, wa­ba yi­nko­sic.

26 UA­ha­zi­ya wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li la­pho esi­ba yi­nko­si, wa­bu­sa umnya­ka owo­dwa eJe­ru­sa­le­ma. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­nguA­tha­li­ya, indo­da­ka­zi kaO­mri inko­si ya­koI­sra­ye­lid.

27 Wa­se­ha­mba nge­ndle­la ye­ndlu kaA­ha­bi, we­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si, nje­nge­ndlu kaA­ha­bi, ngo­ba wa­ye­ngu­mkhwe­nya­na we­ndlu kaA­ha­bie.

28 Wa­se­ha­mba lo­Jo­ra­mu indo­da­na kaA­ha­bi uku­lwa lo­Ha­za­ye­li inko­si ye­Si­ri­yaf eRa­mo­thi-Gi­le­ya­dig; ama­Si­ri­ya ase­li­ma­za uJo­ra­mu.

29 UJo­ra­mu inko­si wa­bu­ye­la ukwe­la­tshwah eJi­ze­re­ye­li ama­nxe­ba ama­Si­ri­ya aye­mtsha­ye wo­nai eRa­ma eku­lwe­ni kwa­khe lo­Ha­za­ye­li inko­si ye­Si­ri­ya. UA­ha­zi­ya indo­da­na ka­Je­ho­ra­mu inko­si ya­ko­Ju­da wa­se­se­hla uku­bo­na uJo­ra­mu indo­da­na kaA­ha­bi eJi­ze­re­ye­li, ngo­ba wa­ye­gu­laj.

UJe­hu ugco­tshwa uku­thi abe yi­nko­si ya­koI­sra­ye­li

9UE­li­sha umpro­fe­thi wa­se­bi­za omu­nye wa­ma­do­da­na aba­pro­fe­thia wa­thi ku­ye: Bo­pha ukha­lo lwa­khob, utha­the lu­mfu­ma wa­ma­fu­tha esa­ndle­ni sa­khoc, uye eRa­mo­thi-Gi­le­ya­did.

2 Nxa ufi­ka kho­na udi­nge la­pho uJe­hu indo­da­na ka­Je­ho­sha­fa­thi indo­da­na ka­Ni­mshie, unge­ne, umsu­ku­mi­se pha­ka­thi kwa­ba­fo­wa­bof, umnge­ni­se eka­me­lwe­ni eli­nga­pha­ka­thi.

3 Ubu­su­tha­tha umfu­ma wa­ma­fu­tha, uwa­the­le ekha­nda la­khe uthi: Itsho nja­lo iNko­si: Ngi­ku­gco­bi­le ube yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li. Ubu­su­vu­la umnya­ngo, uba­le­ke, unga­phu­zig.

4 La­ha­mba-ke ija­ha le­lo, ija­ha umpro­fe­thi, la­ya eRa­mo­thi-Gi­le­ya­dih.

5 Eku­fi­ke­ni kwa­lo, kha­nge­la, indu­na ze­bu­tho za­zi­hle­zi, la­thi: Ngi­lo­mbi­ko ku­we, ndu­na. UJe­hu wa­se­si­thi: Ku­ba­ni pha­ka­thi kwe­thu so­nke? La­se­li­si­thi: Ku­we, ndu­na.

6 Wa­se­su­ku­ma, wa­nge­na endli­ni; la­se­li­the­la ama­fu­tha ekha­nda la­khe, la­thi ku­ye: Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Ngi­ku­gco­bi­le uku­thi ube yi­nko­si phe­zu kwa­ba­ntu be­Nko­si, phe­zu ku­kaI­sra­ye­li.

7 Nja­lo uza­tsha­ya indlu kaA­ha­bi inko­si ya­kho, uku­ze ngi­phi­ndi­se­le iga­zi le­nce­ku za­mi aba­pro­fe­thi, le­ga­zi la­zo zo­nke ince­ku ze­Nko­si, esa­ndle­ni si­ka­Je­ze­be­lii.

8 Yo­nke-ke indlu kaA­ha­bi iza­bhu­bha; nja­lo ngi­za­qu­ma asu­ke kuA­ha­bij ocha­me­la emdu­li­nik, lo­va­le­lwe­yo lo­khu­lu­le­ki­le­yo koI­sra­ye­lil.

9 Nja­lo ngi­za­kwe­nza indlu kaA­ha­bi nje­nge­ndlu ka­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­tim la­nje­nge­ndlu ka­Ba­ha­sha indo­da­na kaA­hi­yan.

10 Le­zi­nja zi­za­ku­dla uJe­ze­be­lio esa­be­lwe­ni se­Ji­ze­re­ye­lip, nja­lo ka­ku­yi­ku­ba lomngcwa­ba­yo. La­se­li­vu­la umnya­ngo, la­ba­le­ka.

11 Kwa­thi uJe­hu ese­phu­me­le ence­kwi­ni ze­nko­si ya­khe, omu­nye wa­thi ku­ye: Ku­lu­ngi­le yi­niq? Lu­ze­le­ni lo­lu­hla­nya ku­wer? Wa­se­si­thi ku­zo: Li­ya­ma­zi lu­mu­ntu le­nku­lu­mo ya­khes.

12 Za­se­zi­si­thi: Ma­nga! Si­tshe­le kha­the­si. Wa­se­si­thi: Ukhu­lu­me uku­thi lo­ku­thi ki­mi esi­thi: Itsho nja­lo iNko­si: Ngi­ku­gco­bi­le ube yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li.

13 Za­se­zi­pha­ngi­sa, za­tha­tha, ngu­lo­wo la­lo­wo ise­mba­tho sa­khe, za­zi­be­ka nga­pha­nsi kwa­khe engqo­nge­ni ye­zi­khwe­lot, za­vu­the­la upho­ndo, za­thi: UJe­hu uyi­nko­siu!

UJe­hu ubu­la­la uJe­ho­ra­mu

14 Ngo­ku­nja­lo uJe­hu indo­da­na ka­Je­ho­sha­fa­thi indo­da­na ka­Ni­mshi wa­me­nze­la ugo­be uJo­ra­mu. (U­Jo­ra­mu wa­gci­na-ke iRa­mo­thi-Gi­le­ya­div, ye­na loI­sra­ye­li wo­nke, nge­nxa ka­Ha­za­ye­li inko­si ye­Si­ri­yaw;

15 ko­dwa uJe­ho­ra­mu inko­si wa­ye­se­bu­ye­le­le ukwe­la­tshwa eJi­ze­re­ye­li nga­ma­nxe­ba ama­Si­ri­ya aye­mtsha­ye wo­na eku­lwe­ni kwa­khe lo­Ha­za­ye­li inko­si ye­Si­ri­yax.) UJe­hu wa­se­si­thi: Alu­ba ku­yi­nta­ndo ye­nu, ka­ku­nga­phu­mi ophu­nyu­ki­le­yo emzi­ni uku­ya­bi­ka lo­khu eJi­ze­re­ye­liy.

16 UJe­hu wa­se­khwe­la inqo­la, wa­ya eJi­ze­re­ye­li, ngo­ba uJo­ra­mu wa­ye­le­le kho­na, loA­ha­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­da wa­ye­hle uku­thi abo­ne uJo­ra­muz.

17 Umli­ndi wa­ye­mi-ke empho­tsho­ngwe­ni eJi­ze­re­ye­li, wa­bo­na ixu­ku li­ka­Je­hu, ye­na esi­za, wa­thi: Ngi­bo­na ixu­ku. UJe­ho­ra­mu wa­thi: Tha­tha umga­di we­bhi­za umthu­me uku­ba­hla­nga­be­za, athi: Yi­ku­thu­la yi­ni?

18 Wa­se­ha­mba umga­di we­bhi­za uku­mhla­nga­be­za, wa­thi: Itsho nja­lo inko­si: Yi­ku­thu­la yi­ni? UJe­hu wa­se­si­thi: Ula­ni lo­ku­thu­la? Phe­ndu­ke­la nge­mva kwa­mi. Umli­ndi wa­se­bi­ka esi­thi: Isi­thu­nywa se­si­fi­ki­le ki­bo, ko­dwa ka­si­phe­ndu­ki.

19 Ya­si­thu­ma umga­di we­bhi­za we­si­bi­li, wa­fi­ka ki­bo wa­thi: Itsho nja­lo inko­si: Yi­ku­thu­la yi­ni? UJe­hu wa­se­si­thi: Ula­ni lo­ku­thu­la? Phe­ndu­ke­la nge­mva kwa­mi.

20 Umli­ndi wa­se­bi­ka wa­thi: Use­fi­ki­le ki­bo, ko­dwa ka­phe­ndu­ki. Lo­ku­tsha­ye­la ku­fa­na­na lo­ku­tsha­ye­la ku­ka­Je­hua indo­da­na ka­Ni­mshi, ngo­ba utsha­ye­la oko­hla­nyab.

21 UJe­ho­ra­mu wa­se­si­thi: Bo­phe­la­ni. Ba­se­be­bo­phe­la inqo­la ya­khe. UJe­ho­ra­mu inko­si ya­koI­sra­ye­li loA­ha­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­da ba­se­be­phu­ma, ngu­lo­wo la­lo­wo enqo­le­ni ya­khe, ba­phu­ma uku­hla­nga­be­za uJe­huc, ba­mtho­la esi­qi­nti­ni si­ka­Na­bo­thi umJi­ze­re­ye­lid.

22 Kwa­se­ku­si­thi uJe­ho­ra­mu ebo­na uJe­hu wa­thi: Yi­ku­thu­la yi­ni, Je­hu? Wa­se­si­thi: Uku­thu­la ba­ni, se­lo­khu uku­wu­la ku­ka­Je­ze­be­li unyo­koe lo­ku­tha­ka­tha kwa­khe ku­ku­ne­ngi ka­nga­kaf?

23 UJe­ho­ra­mu wa­se­phe­ndu­la iza­ndla za­khe wa­ba­le­ka, wa­thi kuA­ha­zi­ya: Yi­nko­hli­so, Aha­zi­ya!

24 UJe­hu wa­se­do­nsi­si­sa ida­ndi­li, wa­tsha­ya uJe­ho­ra­mu pha­ka­thi kwe­zi­pha­nga za­khe, lo­mtsho­ko wa­phu­ma enhli­zi­ywe­ni ya­khe, wa­se­kho­tha­ma enqo­le­ni ya­khe.

25 Wa­se­si­thi ku­Bi­di­ka­ri indu­na ya­kheg: Mpha­ka­mi­se, umpho­se­le esi­qi­nti­ni se­nsi­mu ka­Na­bo­thi umJi­ze­re­ye­li; ngo­ba khu­mbu­la mi­na la­we si­ga­de so­ba­bi­li nge­mva ku­kaA­ha­bi uyi­seh, iNko­si ya­me­the­sai lu­mthwa­loj:

26 Ngi­bo­ni­le isi­bi­li izo­lo iga­zi li­ka­Na­bo­thi le­ga­zi la­ma­do­da­na akhe, itsho iNko­si, ngi­za­phi­ndi­se­la ku­we ku­le­si­si­qi­nti, itsho iNko­si. Nga­kho-ke mpha­ka­mi­se umpho­se­le ku­le­si­si­qi­nti, nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­sik.

UJe­hu ubu­la­la uA­ha­zi­ya

27 UA­ha­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­da ese­bo­ni­le lo­khu wa­ba­le­ka, nge­ndle­la ye­ndlu ye­si­va­nde. UJe­hu wa­se­xo­tsha­na la­ye, wa­thi: Mtsha­ye­ni la­ye enqo­le­ni, emqa­nswe­ni we­Gu­ril eli­nga­seI­bi­le­ya­mum. Wa­se­ba­le­ke­la eMe­gi­do, wa­fe­la kho­na.

28 Ince­ku za­khe za­se­zi­mthwa­la za­mu­sa eJe­ru­sa­le­ma, za­mngcwa­ba engcwa­be­ni la­khe ku­bo­yi­se emzi­ni ka­Da­vi­dan.

29 Ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­nye ka­Jo­ra­mu indo­da­na kaA­ha­bi, uA­ha­zi­ya wa­ba yi­nko­si phe­zu ku­ka­Ju­da.

Uku­bu­la­wa ku­ka­Je­ze­be­li

30 UJe­hu ese­fi­ki­le eJi­ze­re­ye­li, uJe­ze­be­li waku­zwa. Wa­se­co­mba ame­hlo akhe, wa­ce­ci­sa ikha­nda la­kheo, wa­lu­ngu­za nge­wi­ndip.

31 La­pho-ke uJe­hu enge­na esa­ngwe­ni, wa­se­si­thi: Yi­ku­thu­la yi­ni, Zi­mri, mbu­la­li we­nko­si ya­khoq?

32 Wa­se­pha­ka­mi­se­la ubu­so ba­khe ewi­ndi­ni, wa­thi: Ngu­ba­ni onga­ki­mi? Ngu­ba­ni? Kwa­se­ku­lu­ngu­za ku­ye aba­the­nwa aba­bi­li, aba­tha­thu.

33 Wa­se­si­thi: Mpho­se­le­ni pha­nsi. Ba­se­be­mpho­se­la pha­nsi; leli­nye le­ga­zi la­khe la­cha­pha­ke­la emdu­li­ni le­ma­bhi­ze­ni; wa­se­mnya­the­le­la pha­nsi.

34 Wa­se­nge­na wa­dla wa­na­tha, wa­thi: Ake li­bo­ne lo umqa­le­ki­swa­ka­zi li­mngcwa­be, ngo­ba uyi­ndo­da­ka­zi ye­nko­sir.

35 Ba­se­be­si­ya­mngcwa­ba, ko­dwa ka­ba­fi­ca­nga lu­tho olwa­khe nga­pha­ndle ko­kha­kha­yi le­nya­wo le­mpa­ma ze­za­ndla.

36 Nga­kho ba­bu­ye­la ba­mtshe­la; wa­se­si­thi: Le­li yi­li­zwi le­Nko­si eya­li­khu­lu­ma nge­sa­ndla se­nce­ku ya­yo uE­li­ja umTi­shi­bi li­si­thi: Esi­qi­nti­ni se­Ji­ze­re­ye­li izi­nja zi­za­ku­dla inya­ma ka­Je­ze­be­lis;

37 le­si­du­mbu si­ka­Je­ze­be­li si­za­ku­ba nje­ngo­mqu­ba ebu­swe­ni bo­mhla­ba­thi esi­qi­nti­ni se­Ji­ze­re­ye­li, uku­ze ba­nga­thi: Lo ngu­Je­ze­be­lit.

UJe­hu uchi­tha indlu kaA­ha­bi

10Nja­lo uA­ha­bi wa­ye­la­ma­do­da­na anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa eSa­ma­ri­yaa. UJe­hu wa­se­bha­la izi­ncwa­di, wa­zi­thu­me­la eSa­ma­ri­ya ku­ba­bu­si be­Ji­ze­re­ye­li, aba­da­la, la­ku­bo­ndli bama­do­da­na kaA­ha­bi, esi­thi:

2 Nga­kho-ke nxa li­ncwa­di ifi­ka ki­ni, lo­khu ama­do­da­na enko­si ye­nu aki­ni, fu­thi izi­nqo­la la­ma­bhi­za ku­ki­ni, lo­mu­zi obi­ye­lwe­yo, le­zi­kha­li,

3 zi­bo­ne­le­ni-ke ongco­no ka­khu­lu lo­fa­ne­le­yo ku­la­bo bo­nke eba­ntwa­ne­ni be­nko­si ye­nu, li­mbe­ke esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si si­ka­yi­se, li­lwe­le indlu ye­nko­si ye­nu.

4 Ko­dwa be­sa­ba ka­khu­lu­ka­zi ba­thi: Kha­nge­la­ni, ama­kho­si ama­bi­li ka­we­ma­nga pha­mbi kwa­khe; thi­na-ke si­za­ku­ma nja­ni?

5 Umpha­thi we­ndlu lo­mpha­thi wo­mu­zi la­ba­da­la la­bo­ndli ba­ba­ntwa­na ba­thu­me­la ku­Je­hu be­si­thi: Si­yi­zi­nce­ku za­kho, si­za­kwe­nza ko­nke oku­tsho­yo ki­thi. Ka­si­yi­ku­be­ka mu­ntu abe yi­nko­si. Ye­nza oku­hle eme­hlwe­ni akhob.

6 Wa­se­ba­bha­le­la incwa­di okwe­si­bi­li esi­thi: Uba li­nga­ba­mi, li­la­le­la ili­zwi la­mi, tha­tha­ni ama­kha­nda ala­wo­ma­do­da, ama­do­da­na enko­si ye­nu, li­ze ki­mi eJi­ze­re­ye­li nga­le­si­si­kha­thi ku­sa­sa. La­ma­do­da­na enko­si, aba­ntu aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, aye­le­zi­khu­lu zo­mu­zi eza­zi­wa­khu­li­sa.

7 Kwa­se­ku­si­thi eku­fi­ke­ni kwe­ncwa­di ku­bo, ba­tha­tha ama­do­da­na enko­si, ba­bu­la­la aba­ntu aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, ba­fa­ka ama­kha­nda awo ezi­tshe­ni, bawe­sa ku­ye eJi­ze­re­ye­lic.

8 Kwa­se­ku­si­za isi­thu­nywa sa­mbi­ke­la si­si­thi: Se­be­wa­le­thi­le ama­kha­nda ama­do­da­na enko­si. Wa­se­si­thi: Abe­ke­ni abe zi­nqu­mbi ezi­mbi­li eku­nge­ne­ni kwe­sa­ngo ku­ze ku­be se­ku­se­ni.

9 Kwa­se­ku­si­thi eku­se­ni wa­phu­ma we­ma wa­thi eba­ntwi­ni bo­nke: Li­na li­lu­ngi­le. Kha­nge­la­ni, mi­na nge­nze­la inko­si ya­mi ugo­be, nga­yi­bu­la­la; pho, ngu­ba­ni obu­le­le bo­nke la­bad?

10 Ya­zi­ni kha­the­si uku­thi ka­ku­yi­ku­we­la lu­tho emhla­ba­thi­ni okwe­li­zwi le­Nko­si, iNko­si eya­li­khu­lu­ma nge­ndlu kaA­ha­bie, ngo­ba iNko­si ye­nzi­le eya­ku­khu­lu­ma­yo nge­sa­ndla se­nce­ku ya­yo uE­li­jaf.

11 UJe­hu wa­se­tsha­ya bo­nke aba­be­se­le endli­ni kaA­ha­bi eJi­ze­re­ye­li, la­zo zo­nke izi­khu­lu za­khe, la­ba­za­na la­ye, la­ba­pri­sti ba­kheg, aka­ze amtshi­ye­la ose­le­yoh.

12 Wa­se­su­ku­ma wa­ha­mba wa­ya eSa­ma­ri­ya. Endli­ni yo­ku­gu­nda ya­be­lu­si endle­le­ni,

13 uJe­hu wa­hla­nga­na la­ba­fo­wa­bo ba­kaA­ha­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­dai, wa­thi: Li­ngo­ba­ni? Ba­se­be­si­thi: Si­nga­ba­fo­wa­bo ba­kaA­ha­zi­ya, se­hle­la uku­bi­nge­le­la aba­ntwa­na be­nko­si, la­ba­ntwa­na be­ndlo­vu­ka­zij.

14 Wa­se­si­thi: Ba­ba­mbe­ni be­phi­la. Ba­se­be­ba­ba­mba be­phi­la, ba­ba­bu­la­le­la emgo­di­ni we­Be­ti-E­ke­di, ama­do­da anga­ma­tshu­mi ama­ne la­mbi­li, ka­tshi­ya­nga lo­ye­dwa wa­bo.

15 Ese­su­ki­le la­pho wa­hla­nga­na lo­Je­ho­na­da­bik indo­da­na ka­Re­ka­bi eze­mhla­nga­be­zal; wa­mbi­nge­le­la wa­thi ku­ye: Inhli­zi­yo ya­kho iqo­ndi­le yi­ni, nje­ngo­ba inhli­zi­yo ya­mi ika­nye le­nhli­zi­yo ya­kho? UJe­ho­na­da­bi wa­se­si­thi: Inja­lo. Uba ku­nja­lo, ngi­pha isa­ndla sa­kho. Wa­semni­ka isa­ndla sa­khe; wa­se­mkhwe­za enqo­le­ni ku­yem.

16 Wa­se­si­thi: Ha­mba la­mi, ubo­ne uku­yi­tshi­se­ke­la kwa­mi iNko­sin. Ba­se­be­mga­di­sa enqo­le­ni ya­khe.

17 Eku­fi­ke­ni kwa­khe eSa­ma­ri­ya wa­ba­tsha­ya bo­nke aba­be­se­le kuA­ha­bi eSa­ma­ri­ya wa­ze wa­mqe­da, nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­sio eya­li­khu­lu­ma kuE­li­jap.

UJe­hu uqe­da inko­nzo ka­Bha­li koI­sra­ye­li

18 UJe­hu wa­se­bu­tha­ni­sa bo­nke aba­ntu, wa­thi ki­bo: UA­ha­bi wa­kho­nza ka­nci­nya­ne uBha­li: UJe­hu uza­mkho­nza ka­khu­luq.

19 Nga­kho-ke ngi­bi­ze­la­ni aba­pro­fe­thi ba­ka­Bha­li bo­nke, izi­nce­ku za­khe zo­nke la­bo bo­nke aba­pri­sti ba­khe, ku­nga­bi la­mu­ntu onge­kho, ngo­ba ngi­lo­mhla­tshe­lo omkhu­lu ku­Bha­li; lo­ba ngu­ba­ni onga­yi­ku­ba kho­na ka­yi­ku­phi­la. Ko­dwa uJe­hu wa­kwe­nza ngo­bu­qi­li uku­ze abu­la­le izi­nce­ku zi­ka­Bha­lir.

20 UJe­hu wa­se­si­thi: Me­hlu­ka­ni­se­le­ni umhla­nga­no onzu­lu uBha­lis. Ba­se­be­wu­me­me­ze­lat.

21 UJe­hu wa­se­thu­me­la ku­ye wo­nke uI­sra­ye­li; zo­nke izi­nce­ku zi­ka­Bha­li za­se­zi­si­za, ka­kwa­ze kwa­sa­la lo­ye­dwa onga­bu­ya­nga. Ba­nge­na endli­ni ka­Bha­li, ya­ze ya­gcwa­la indlu ka­Bha­li ku­su­ke­la emsa­mo ku­si­ya emnya­ngou.

22 Wa­se­si­thi ku­lo­wo owa­ye­phe­the indlu ye­ze­mba­tho: Khu­phe­la bo­nke aba­kho­nzi ba­ka­Bha­li ize­mba­tho. Wa­se­ba­khu­phe­la ize­mba­thov.

23 Wa­se­nge­na uJe­hu elo­Je­ho­na­da­bi indo­da­na ka­Re­ka­bi endli­ni ka­Bha­li, wa­thi ku­zi­nce­ku zi­ka­Bha­li: Hlo­la­ni li­bo­ne uku­thi ka­ku­kho ki­ni abe­zi­nce­ku ze­Nko­si la­pha, ko­dwa izi­nce­ku zi­ka­Bha­li ku­phe­la.

24 Se­be­nge­ne ukwe­nza imi­hla­tshe­lo le­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa, uJe­hu wa­zi­mi­se­la ama­do­da anga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li nga­pha­ndle, wa­se­si­thi: Umu­ntu oye­ke­la ku­ma­do­da engi­wa­be­ka eza­ndle­ni ze­nu iphu­nyu­ke, impi­lo ya­khe iza­ku­ba se­nda­we­ni ye­mpi­lo ya­yow.

25 Kwa­se­ku­si­thi ese­qe­di­le ukwe­nza imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa, uJe­hu wa­se­si­thi ku­ba­li­ndi le­zi­ndu­ne­nix: Nge­na­ni li­ba­tsha­ye, ku­nga­phu­mi mu­ntu. Ba­se­be­ba­tsha­ya ngo­bu­kha­li be­nke­mbay; aba­li­ndi le­zi­ndu­na ba­se­beba­pho­se­la pha­ndle, ba­ya emzi­ni we­ndlu ka­Bha­liz.

26 Ba­khu­pha endli­ni ka­Bha­li insi­ka ezi­yi­zi­tho­mbe, ba­zi­tshi­sa.

27 Ba­di­li­za insi­ka ka­Bha­li eyi­si­tho­mbe, ba­di­li­za indlu ka­Bha­li, ba­ye­nza ya­ba yi­ndlu yo­ku­ye­la nga­pha­ndle ku­ze ku­be la­mu­hlaa.

28 Ngo­ku­nja­lo uJe­hu wa­chi­tha uBha­li wa­mkhu­pha koI­sra­ye­li.

29 Ko­dwa e­zo­nweni zi­ka­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­ti owe­nza uI­sra­ye­li one, uJe­hu ka­su­ka­nga eku­zi­la­nde­le­nib, ama­tho­le ego­li­de aye­se­Bhe­the­li la­wa­ye­ko­Da­nic.

30 INko­si ya­si­si­thi ku­Je­hu: Ngo­ba we­nze ku­hle ngo­kwe­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni ami, we­nza endli­ni kaA­ha­bi nje­nga­kho ko­nke okwa­ku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­mi, ama­do­da­na akho ku­ze ku­be se­si­zu­ku­lwa­ne­ni se­si­ne aza­hla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si sa­koI­sra­ye­lid.

31 Ko­dwa uJe­hu ka­qa­phe­li­sa­nga uku­ha­mba emla­ywe­ni we­Nko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, nge­nhli­zi­yo ya­khe yo­nke; ka­su­ka­nga ezo­nwe­ni zi­ka­Je­ro­bho­wa­mu owe­nza uI­sra­ye­li onee.

32 Nga­le­zo­nsu­ku iNko­si ya­qa­la uku­qu­ma isu­sa koI­sra­ye­lif. UHa­za­ye­li wa­se­ba­tsha­ya ku­yo yo­nke imi­ngce­le ya­koI­sra­ye­lig,

33 ku­su­ke­la eJo­da­ni empu­ma­la­nga, ili­zwe lo­nke le­Gi­le­ya­di, aba­ko­Ga­di la­ba­ko­Ru­be­ni la­ba­ko­Ma­na­se, ku­su­ke­la eA­ro­we­ri enga­se­si­fu­le­ni seA­ri­no­nih, le­Gi­le­ya­di le­Ba­sha­nii.

34 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Je­hu, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, la­ma­ndla akhe wo­nke, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­lij?

35 UJe­hu wa­se­la­la la­bo­yi­se, ba­mngcwa­be­la eSa­ma­ri­ya. UJe­ho­wa­ha­zi indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

36 Le­si­kha­thi uJe­hu abu­sa nga­so phe­zu ku­kaI­sra­ye­li eSa­ma­ri­ya sa­si­yi­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li.

UA­tha­li­ya uzi­be­ka abe ngu­mbu­si

11UA­tha­li­ya uni­na kaA­ha­zi­yaa ese­bo­ni­le uku­thi indo­da­na ya­khe ifi­le, wa­su­ku­ma wa­chi­tha yo­nke inza­lo ye­si­kho­si­nib.

2 Ko­dwa uJe­ho­she­ba indo­da­ka­zi ye­nko­si uJo­ra­mu, uda­de­wa­bo kaA­ha­zi­ya, wa­tha­tha uJo­wa­shi indo­da­na kaA­ha­zi­ya, wa­me­ba pha­ka­thi kwa­ma­do­da­na enko­si abu­la­wa­yo, ye­na lo­mli­za­ne wa­khe eka­me­lwe­ni lo­ku­la­la. Ba­se­be­mfi­hla ebu­swe­ni bu­kaA­tha­li­ya uku­ze anga­bu­la­wa.

3 Wa­ye­la­ye-ke efi­hli­we endli­ni ye­Nko­si imi­nya­ka eyi­si­thu­pha; uA­tha­li­ya wa­se­bu­sa phe­zu kwe­li­zwe.

4 Ngo­mnya­ka we­si­kho­mbi­sa uJe­ho­ya­da wa­se­thu­ma wa­tha­tha izi­ndu­na za­ma­khu­luc, la­ma­Ka­ri­tid ka­nye la­ba­li­ndie, wa­ba­le­tha ku­ye endli­ni ye­Nko­si. We­nza isi­vu­me­lwa­no la­bo, wa­ba­fu­ngi­sa endli­ni ye­Nko­si, wa­ba­tshe­ngi­sa indo­da­na ye­nko­si.

5 Wa­se­ba­la­ya esi­thi: Na­nsi into eli­za­ye­nza: Ingxe­nye eyo­dwa kwe­zi­nta­thu ye­nu eli­nge­na nge­sa­ba­tha iza­ku­ba nga­ba­li­ndi bo­mli­ndo we­ndlu ye­nko­sif,

6 le­ngxe­nye eyo­dwa kwe­zi­nta­thu iza­ku­ba se­sa­ngwe­ni le­Su­rig, le­ngxe­nye eyo­dwa kwe­zi­nta­thu esa­ngwe­ni nge­mva kwa­ba­li­ndih; ngo­ku­nja­lo li­za­li­nda umli­ndo we­ndlu, inga­fo­hle­lwa.

7 Le­ngxe­nye ezi­mbi­li ze­nu lo­nke eli­phu­ma nge­sa­ba­tha, bo­na ba­za­gci­na umli­ndo we­ndlu ye­Nko­si ma­ye­la­na le­nko­sii.

8 Li­za­zi­nge­le­ze­la inko­si inhla­ngo­thi zo­nke, ngu­lo­wo la­lo­wo ele­zi­kha­li esa­ndle­ni sa­khej; lo­za­nge­na ko­ku­hle­li­we­yo uza­bu­la­wak. Li­be le­nko­si eku­phu­me­ni kwa­yo le­ku­nge­ne­ni kwa­yol.

9 Indu­na za­ma­khu­lu za­se­zi­se­nza nje­nga­kho ko­nke uJe­ho­ya­da umpri­sti aku­la­ya­yo; za­tha­tha, yi­le­yo la­le­yo aba­ntu ba­yo aba­nge­na nge­sa­ba­tha la­la­bo aba­phu­ma nge­sa­ba­tha, za­fi­ka ku­Je­ho­ya­da umpri­stim.

10 Umpri­sti wa­se­ni­ka izi­ndu­na za­ma­khu­lu imi­kho­nto le­zi­hla­ngu eza­zi­nge­ze­nko­si uDa­vi­da eza­zi­se­ndli­ni ye­Nko­sin.

11 Aba­li­ndi ba­se­be­si­ma, ngu­lo­wo la­lo­wo ele­zi­kha­li esa­ndle­ni sa­khe, ku­su­ke­la kwe­so­ku­ne­ne se­ndlu ku­si­ya kwe­so­kho­hlo se­ndlu, nga­se­la­thi­ni la­nga­se­ndli­ni, enko­si­ni inhla­ngo­thi zo­nkeo.

12 Wa­se­yi­khu­pha indo­da­na ye­nko­si, wa­ye­the­sa umqhe­lep, wa­yi­ni­ka ubu­fa­ka­zi; ba­yi­be­ka ya­ba yi­nko­si, ba­yi­gco­ba, ba­tsha­ya iza­ndla, ba­se­be­si­thi: Ka­yi­phi­le inko­siq!

13 UA­tha­li­ya esi­zwa umsi­ndo wa­ba­li­ndi lo­wa­ba­ntu wa­ya eba­ntwi­ni endli­ni ye­Nko­si;

14 wa­bo­na, kha­nge­la-ke, inko­si ya­yi­mi nga­se­nsi­ke­ni nje­ngo­mkhu­ba, le­zi­ndu­na la­ba­vu­the­li be­zi­mpo­ndo be­nga­se­nko­si­nir, la­ba­ntu bo­nke be­li­zwe be­tho­ko­za ba­vu­the­la izi­mpo­ndos. UA­tha­li­ya wa­se­da­bu­la izi­gqo­ko za­khe, wa­me­me­za wa­thi: Ugo­be! Ugo­bet!

15 UJe­ho­ya­da umpri­sti wa­se­la­ya indu­na za­ma­khu­lu, aba­pha­thi be­bu­thou, wa­thi ku­bo: Mkhu­phe­le­ni nga­pha­ndle ko­ku­hle­li­we­yov, lo­mla­nde­la­yo li­mbu­la­le nge­nke­mba. Ngo­ba umpri­sti wa­thi: Ka­nga­bu­la­we­lwa endli­ni ka­Je­ho­va.

16 Ba­se­be­mba­mba nge­za­ndla, wa­se­ha­mba nge­ndle­la yo­ku­nge­na kwa­ma­bhi­za endli­ni ye­nko­si, wa­bu­la­we­lwa kho­na­phow.

17 UJe­ho­ya­da wa­se­se­nza isi­vu­me­lwa­no pha­ka­thi ku­ka­Je­ho­va le­nko­si la­ba­ntu uku­thi ba­be nga­ba­ntu ba­ka­Je­ho­vax; la­pha­ka­thi kwe­nko­si la­ba­ntuy.

18 Bo­nke aba­ntu be­li­zwe ba­se­be­nge­na endli­ni ka­Bha­li, ba­yi­di­li­ze­la pha­nsiz; ama­la­thi akhe le­zi­tho­mbe za­khe ba­zi­pha­hla­za ngo­ku­phe­le­le­yo, lo­Ma­tha­ni umpri­sti ka­Bha­li ba­mbu­la­la pha­mbi kwa­ma­la­thia. Umpri­sti wa­se­be­ka aba­pha­thi phe­zu kwe­ndlu ye­Nko­si.

19 Wa­se­tha­tha izi­ndu­na za­ma­khu­lu la­ma­Ka­ri­ti la­ba­li­ndi la­bo bo­nke aba­ntu be­li­zwe, ba­ye­hli­sa inko­si isu­ka endli­ni ka­Je­ho­vab, be­za nge­ndle­la ye­sa­ngo la­ba­li­ndi endli­ni ye­nko­si. Ya­si­hla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si sa­ma­kho­sic.

20 Bo­nke aba­ntu be­li­zwe ba­se­be­tho­ko­za. Umu­zi wa­su­si­ba lo­ku­thu­la, se­be­mbu­le­le uA­tha­li­ya nge­nke­mba nga­se­ndlini ye­nko­si.

21 UJe­ho­wa­shi wa­ye­le­mi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa la­pho esi­ba yi­nko­si.

Uku­bu­sa ku­ka­Jo­wa­shi ko­Ju­da

12Ngo­mnya­ka we­si­kho­mbi­sa ka­Je­hu uJe­ho­wa­shi wa­ba yi­nko­si; wa­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne eJe­ru­sa­le­maa. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Zi­bi­ya we­Bhe­ri­she­bhab.

2 UJe­ho­wa­shi wa­se­se­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si zo­nke izi­nsu­ku za­khe uJe­ho­ya­da umpri­sti amfu­ndi­sa nga­zo.

3 Ko­dwa inda­wo ezi­pha­ke­me­yo ka­zi­su­swa­nga; aba­ntu ba­be­lo­khu be­ni­ke­la imi­hla­tshe­lo be­tshi­sa impe­pha enda­we­ni ezi­pha­ke­me­yoc.

4 UJe­ho­wa­shi wa­se­si­thi ku­ba­pri­sti: Yo­nke ima­li ye­zi­nto eze­hlu­ka­ni­si­we­yo ele­thwa endli­ni ka­Je­ho­vad, ima­li ya­lo­wo la­lo­wo odlu­la­yo kwa­ba­ba­li­we­yo, ima­li ya­lo­wo la­lo­wo umu­ntu ayi­li­nga­ni­si­le­yo, yo­nke ima­li, oku­ve­la enhli­zi­ywe­ni ya­lo­ba ngu­wu­phi umu­ntu uku­yi­le­tha endli­ni ye­Nko­sie;

5 aba­pri­sti ka­ba­yi­tha­the ku­bo, ngu­lo­wo la­lo­wo ko­me­jwa­ye­le­yo, ba­lu­ngi­se izi­kha­la ze­ndluf, lo­ba ku­nga­phi la­pho oku­tho­lwa kho­na izi­kha­lag.

6 Ko­dwa kwa­thi ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thu we­nko­si uJe­ho­wa­shi aba­pri­sti ba­be­ngaka­lu­ngi­si izi­kha­la ze­ndluh.

7 Inko­si uJe­ho­wa­shi ya­si­bi­za uJe­ho­ya­da umpri­sti la­ba­pri­sti, ya­thi ki­bo: Ku­nga­ni li­nga­lu­ngi­si izi­kha­la ze­ndlu? Nga­kho-ke li­nga­tha­thi ima­li kwe­li­be­jwa­ye­le­yo ko­dwa li­yi­ni­ke­le izi­kha­la ze­ndlu.

8 Aba­pri­sti ba­se­be­vu­ma uku­thi ka­basa­yi­ku­tha­tha ima­li eba­ntwi­ni lo­ku­thi ka­ba­yi­ku­lu­ngi­sa izi­kha­la ze­ndlu.

9 UJe­ho­ya­da umpri­sti wa­se­tha­tha ibho­ki­si eli­lo­dwa, wa­bho­bo­za isi­kha­la esi­va­lwe­ni sa­lo, wa­li­be­ka ece­le­ni kwe­la­thi nga­kwe­so­ku­ne­ne nxa umu­ntu enge­na endli­ni ye­Nko­si. Aba­pri­sti-ke aba­li­nda umbu­ndu ba­fa­ka ku­lo yo­nke ima­li eya­le­thwa endli­ni ye­Nko­sii.

10 Kwa­ku­si­thi se­be­bo­na uku­thi ima­li isi­ne­ngi ebho­ki­si­ni, uma­bha­la­ne we­nko­si, lo­mpri­sti omkhu­lu be­nyu­kej, ba­yi­bo­phe ba­yi­ba­le ima­li eya­tho­lwa endli­ni ye­Nko­sik.

11 Ba­se­be­ni­ke­la ima­li eli­nga­ni­si­we­yo eza­ndle­ni za­be­nzi bo­mse­be­nzi, za­ba­bo­ni­si be­ndlu ye­Nko­si, ba­yi­khu­phe­la ku­ba­ba­zi be­zi­go­do la­ku­ba­khi aba­be­se­be­nza endli­ni ye­Nko­sil,

12 la­kwa­ba­kha nga­ma­tshe la­ku­ba­ba­zi ba­ma­tshe, lo­ku­the­nga izi­go­do la­ma­tshe aba­zi­we­yo uku­lu­ngi­sa izi­kha­la ze­ndlu ye­Nko­si, la­ku­kho ko­nke okwa­khu­tshe­lwa indlu uku­yi­lu­ngi­sam.

13 Ko­dwa ka­ye­nze­lwa­nga indlu ye­Nko­sin imi­ga­nu ye­si­li­va, izi­ndla­wu, imi­ga­nu yo­ku­fa­fa­za, izi­mpo­ndo zo­ku­kha­li­swa, la­zi­phi izi­tsha ze­go­li­de le­zi­tsha ze­si­li­va ze­ma­li eya­le­thwa endli­ni ye­Nko­sio,

14 ko­dwa ba­yi­ni­ka abe­nzi bo­mse­be­nzi, ba­se­be­lu­ngi­sa nga­yo indlu ye­Nko­si.

15 Nja­lo ka­ba­ba­le­la­na­nga la­ba­ntu aba­ni­ke­la ima­li esa­ndle­ni sa­bo, uku­pha abe­nzi bo­mse­be­nzi, ngo­ba be­nza ngo­ku­the­mbe­kap.

16 Ima­li yo­mni­ke­lo we­ca­laq le­ma­li ye­mi­ni­ke­lo ye­so­no ka­yi­le­thwa­nga endli­ni ye­Nko­sir; ya­yi­nge­ya­ba­pri­stis.

17 Nga­le­so­si­kha­thi uHa­za­ye­li inko­si ye­Si­ri­yat we­nyu­ka wa­lwa eme­le­ne le­Ga­thiu, wa­yi­thu­mba. UHa­za­ye­li wa­se­kha­nge­li­sa ubu­so ba­khe ukwe­nyu­ka ame­la­ne le­Je­ru­sa­le­mav.

18 Ko­dwa uJe­ho­wa­shi inko­si ya­ko­Ju­da wa­tha­tha zo­nke izi­nto ezi­ngcwe­li­si­we­yo uJe­ho­sha­fa­thi lo­Jo­ra­mu loA­ha­zi­ya oyi­se, ama­kho­si ako­Ju­da, aba­be­zi­ngcwe­li­si­lew, le­za­khe izi­nto ezi­ngcwe­li­si­we­yo, le­go­li­de lo­nke ela­tho­lwa eno­thwe­ni ye­ndlu ka­Je­ho­va le­ndlu ye­nko­si, wa­ku­thu­me­la ku­Ha­za­ye­li inko­si ye­Si­ri­yax. Wa­se­se­nyu­ka wa­su­ka eJe­ru­sa­le­may.

19 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Jo­wa­shi, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si ako­Ju­da?

20 Ince­ku za­khe za­se­zi­su­ku­ma ze­nza ugo­be, za­mtsha­ya uJo­wa­shi endli­ni ye­Mi­loz eye­hle­la eSi­laa.

21 Ngo­ba oJo­za­ka­ri indo­da­na ka­Shi­me­ya­thi lo­Je­ho­za­ba­di indo­da­na ka­Sho­me­ri, ince­ku za­khe, ba­mtsha­ya, wa­fa; ba­se­be­mngcwa­ba ku­bo­yi­se emzi­ni ka­Da­vi­da. UA­ma­zi­ya indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

Uku­bu­sa ku­ka­Je­ho­wa­ha­zi

13Ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thu ka­Jo­wa­shi indo­da­na kaA­ha­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­da uJe­ho­wa­ha­zi indo­da­na ka­Je­hu wa­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li eSa­ma­ri­ya, wa­bu­sa imi­nya­ka eli­tshu­mi le­si­kho­mbi­sa.

2 We­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si, wa­la­nde­la izo­no zi­ka­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­ti owe­nza uI­sra­ye­li one, ka­su­ka­nga ku­zoa.

3 Ula­ka lwe­Nko­si lwa­se­lu­mvu­the­la uI­sra­ye­lib, ya­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni si­ka­Ha­za­ye­li inko­si ye­Si­ri­yac le­sa­ndle­ni si­ka­Be­ni­ha­da­di indo­da­na ka­Ha­za­ye­lid, zo­nke le­zo­nsu­kue.

4 UJe­ho­wa­ha­zi wa­se­nce­nga ubu­so be­Nko­si, iNko­si ya­mu­zwaf, ngo­ba ya­bo­na inci­nde­ze­lo kaI­sra­ye­li, ngo­ba inko­si ye­Si­ri­ya ya­ba­ci­nde­ze­lag.

5 (I­Nko­si ya­si­si­pha uI­sra­ye­lih umsi­ndi­si uku­ze ba­phu­me nga­pha­nsi kwe­sa­ndla sa­ma­Si­ri­yai; aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­hla­la ema­the­nte­ni abo nje­nga­ku­qa­laj.

6 Lo­ba ku­nja­lo ka­ba­su­ka­nga ezo­nwe­ni ze­ndlu ka­Je­ro­bho­wa­mu owe­nza uI­sra­ye­li one, ba­ha­mba ku­zok; le­si­xu­ku la­so sa­si­lo­khu si­se­Sa­ma­ri­yal.)

7 Ngo­ba ka­yi­mtshi­ye­la­nga uJe­ho­wa­ha­zi aba­ntu, ku­phe­la aba­ga­di ba­ma­bhi­za aba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, le­nqo­la ezi­li­tshu­mi, la­ba­ha­mba nge­nya­wo aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi; ngo­ba inko­si ye­Si­ri­ya ya­yi­ba­bhu­bhi­si­le, ya­be­nza ba­ba nje­ngo­thu­li ngo­ku­bhu­lam.

8 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Je­ho­wa­ha­zi, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, la­ma­ndla akhe, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­li?

9 UJe­ho­wa­ha­zi wa­se­la­la la­bo­yi­se, ba­mngcwa­be­la eSa­ma­ri­ya; uJo­wa­shi indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

Uku­bu­sa ku­ka­Jo­wa­shi koI­sra­ye­li

10 Ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­kho­mbi­sa ka­Jo­wa­shi inko­si ya­ko­Ju­da uJe­ho­wa­shi indo­da­na ka­Je­ho­wa­ha­zi wa­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li eSa­ma­ri­ya; wa­bu­sa imi­nya­ka eli­tshu­mi le­si­thu­pha.

11 La­ye we­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si, ka­su­ka­nga ezo­nwe­ni zo­nke zi­ka­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­ti owe­nza uI­sra­ye­li one; wa­ha­mba ku­zon.

12 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Jo­wa­shio, la­kho ko­nke akwe­nza­yop, la­ma­ndla akhe alwa nga­wo loA­ma­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­da, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­liq?

13 UJo­wa­shi wa­se­la­la la­bo­yi­se, uJe­ro­bho­wa­mu wa­se­hla­la esi­hla­lwe­ni sa­khe so­bu­kho­si. UJo­wa­shi wa­ngcwa­tshe­lwa eSa­ma­ri­ya la­ma­kho­si akoI­sra­ye­li.

Uku­gu­la lo­ku­fa ku­kaE­li­sha

14 UE­li­sha wa­se­gu­la umkhu­hla­ne wa­khe afa nga­wor; uJo­wa­shi inko­si ya­koI­sra­ye­li wa­se­se­hle­la ku­ye, wa­kha­la inye­mbe­zi phe­zu ko­bu­so ba­khe, wa­thi: Ba­ba wa­mi! Ba­ba wa­mi! Nqo­la ya­koI­sra­ye­li la­ma­bhi­za ayos!

15 UE­li­sha wa­se­si­thi ku­ye: Tha­tha ida­ndi­li le­mi­tsho­ko. Wa­se­zi­tha­the­la ida­ndi­li le­mi­tsho­ko.

16 Wa­se­si­thi enko­si­ni ya­koI­sra­ye­li: Be­ka isa­ndla sa­kho eda­ndi­li­ni. Wa­se­si­be­ka isa­ndla sa­khe. UE­li­sha wa­se­be­ka iza­ndla za­khe phe­zu kwe­za­ndla ze­nko­si.

17 Wa­se­si­thi: Vu­la iwi­ndi nge­mpu­ma­la­nga. Ya­sili­vu­la. UE­li­sha wa­se­si­thi: Tsho­ka! Ya­si­tsho­ka. Wa­se­si­thi: Umtsho­ko we­nku­lu­le­ko ye­Nko­si, lo­mtsho­ko we­nku­lu­le­ko ku­Si­ri­ya. Ngo­ba uza­tsha­ya ama­Si­ri­ya eA­fe­ki uze uwa­qe­det.

18 Wa­se­si­thi: Tha­tha imi­tsho­ko. Ya­si­yi­tha­tha. Wa­se­si­thi enko­si­ni ya­koI­sra­ye­li: Tsha­ya emhla­ba­thi­ni. Ya­si­tsha­ya ka­tha­thu, ya­si­si­ma.

19 Umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu wa­se­yi­thu­ku­the­le­lau, wa­thi: Nga­be utsha­ye ka­hla­nu ku­mbe ka­si­thu­pha, nga­kho ubu­za­yi­tsha­ya iSi­ri­ya uze uyi­qe­de; kha­the­si-ke uza­tsha­ya iSi­ri­ya ka­tha­thu ku­phe­lav.

20 UE­li­sha wa­se­si­fa, ba­se­be­mngcwa­ba. Ama­vi­yo ama­Mo­wa­bi ase­nge­na eli­zwe­ni eku­thwa­se­ni ko­mnya­kaw.

21 Kwa­se­ku­si­thi be­ngcwa­ba umu­ntu, kha­nge­la-ke, ba­bo­na ivi­yo, ba­pho­se­la lo­wo­mu­ntu engcwa­be­ni li­kaE­li­sha. Kwa­thi umu­ntu esi­ya­thi­nta ama­tha­mbo kaE­li­sha wa­phi­la, wa­su­ku­ma we­ma nge­nya­wo.

22 UHa­za­ye­li inko­si ye­Si­ri­ya wa­se­ci­nde­ze­la uI­sra­ye­li insu­ku zo­nke zi­ka­Je­ho­wa­ha­zix.

23 INko­si ya­si­si­ba lo­mu­sa ki­bo, ya­ba le­si­ha­wu ku­boy, ya­phe­ndu­ke­la ki­boz nge­nxa ye­si­vu­me­lwa­no sa­yo loA­bra­ha­ma, uI­sa­ka, lo­Ja­ko­be, ka­yi­tha­nda­nga uku­ba­bhu­bhi­sa, ka­yi­ba­xo­tsha­nga ebu­swe­ni ba­yo ku­ze ku­be kha­the­sia.

24 UHa­za­ye­li inko­si ye­Si­ri­ya wa­se­si­fa; uBe­ni­ha­da­di indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

25 UJe­ho­wa­shi indo­da­na ka­Je­ho­wa­ha­zi wa­se­bu­ya wa­tha­tha imi­zi esa­ndle­ni si­ka­Be­ni­ha­da­di indo­da­na ka­Ha­za­ye­li owa­ye­yi­the­the esa­ndle­ni si­ka­Je­ho­wa­ha­zi uyi­se nge­mpi. UJo­wa­shi wa­mtsha­ya ka­tha­thu, wa­se­yi­bu­yi­se­la imi­zi ya­koI­sra­ye­lib.

Uku­bu­sa ku­kaA­ma­zi­ya

14Ngo­mnya­ka we­si­bi­li ka­Jo­wa­shi indo­da­na ka­Je­ho­wa­zi, inko­si ya­koI­sra­ye­lia, uA­ma­zi­ya indo­da­na ka­Jo­wa­shi inko­si ya­ko­Ju­da wa­ba yi­nko­sib.

2 Wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu la­pho esi­ba yi­nko­si; wa­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye eJe­ru­sa­le­ma. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Je­ho­wa­da­ni we­Je­ru­sa­le­ma.

3 Wa­se­se­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si, ko­dwa ku­nge­nje­ngo­Da­vi­da uyi­se; we­nza nje­nga­kho ko­nke uJo­wa­shi uyi­se akwe­nza­yo.

4 Lo­ba ku­nja­lo inda­wo ezi­pha­ke­me­yo ka­zi­su­swa­nga; aba­ntu ba­be­lo­khu be­ni­ke­la imi­hla­tshe­lo be­tshi­sa impe­pha enda­we­ni ezi­pha­ke­me­yoc.

5 Kwa­se­ku­si­thi umbu­so wa­khe usu­qi­ni­si­we esa­ndle­ni sa­khe, wa­tsha­ya ince­ku za­khe eza­zi­tsha­ye inko­si uyi­sed.

6 Ko­dwa aba­ntwa­na ba­ba­bu­la­li ka­ba­bu­la­la­nga, nje­ngo­ku­bha­li­we­yo ogwa­lwe­ni lo­mla­yo ka­Mo­zi­si la­pho iNko­si eya­la­ya kho­na isi­thi: Oyi­se ka­ba­yi­ku­bu­la­wa nge­nxa ya­ba­ntwa­na, la­ba­ntwa­na ka­ba­yi­ku­bu­la­wa nge­nxa ya­bo­yi­se, ko­dwa wo­nke umu­ntu uza­bu­la­we­lwa iso­no sa­khee.

7 Ye­na wa­se­tsha­ya amaE­do­maf azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi esi­ho­tshe­ni se­tshwa­yi, wa­thu­mba iSe­la nge­mpig, wa­bi­za ibi­zo la­yo ngo­ku­thi yi­Jo­khi­the­ye­li, ku­ze ku­be la­mu­hlah.

8 Kho­na uA­ma­zi­ya wa­thu­ma izi­thu­nywa ku­Je­ho­wa­shi indo­da­na ka­Je­ho­wa­ha­zi indo­da­na ka­Je­hu, inko­si ya­koI­sra­ye­lii, esi­thi: Wo­za si­kha­nge­la­ne ubu­so ngo­bu­soj.

9 UJe­ho­wa­shi inko­si ya­koI­sra­ye­li wa­se­thu­me­la kuA­ma­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­da esi­thi: Ukhu­la olu­hla­ba­yo olu­se­Le­bha­no­nik lwa­thu­me­la emse­da­ri­ni ose­Le­bha­no­nil lu­si­thi: Ni­ka indo­da­ka­zi ya­kho endo­da­ne­ni ya­mi ibe ngu­mkayo; kwa­se­ku­se­dlu­la isi­lo se­ga­nga esi­se­Le­bha­no­ni, sa­lu­gxo­ba ukhu­la olu­hla­ba­yo.

10 Uyi­tsha­yi­le lo­ku­yi­tsha­ya iE­do­ma, inhli­zi­yo ya­kho isi­ku­pha­ka­mi­si­lem; du­mi­se­ka, uhla­le endli­ni ya­kho; ngo­ba ku­nga­ni uzi­vu­se­la ubu­bi uku­ze uwe we­na lo­Ju­da ka­nye la­wen?

11 Ko­dwa uA­ma­zi­ya ke­zwa­nga. Nga­kho uJe­ho­wa­shi inko­si ya­koI­sra­ye­li we­nyu­ka, ye­na-ke loA­ma­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­da ba­kha­nge­la­na ubu­so ngo­bu­so eBe­ti-She­me­shi eya­ko­Ju­dao.

12 UJu­da wa­se­tsha­ywa pha­mbi ku­kaI­sra­ye­li; ba­se­be­ba­le­ka, ngu­lo­wo la­lo­wo wa­ya ethe­nte­ni la­khep.

13 UJe­ho­wa­shi inko­si ya­koI­sra­ye­li wa­se­mba­mba uA­ma­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­da, indo­da­na ka­Je­ho­wa­shi indo­da­na kaA­ha­zi­ya, eBe­ti-She­me­shiq; wa­fi­ka eJe­ru­sa­le­ma, wa­di­li­ze­la pha­nsi umdu­li we­Je­ru­sa­le­ma, ku­su­ke­la esa­ngwe­ni la­koE­fra­yi­mir ku­si­ya esa­ngwe­ni le­ngo­nsi, inga­lo ezi­nga­ma­khu­lu ama­nes.

14 Wa­se­tha­tha lo­nke igo­li­de le­si­li­va, le­zi­tsha zo­nke eza­tho­la­ka­la endli­ni ka­Je­ho­va le­ze­ndli­ni ze­no­tho ze­ndlu ye­nko­si, ka­nye la­ba­yi­si­ba­mbi­so, wa­se­bu­ye­la eSa­ma­ri­yat.

15 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Je­ho­wa­shi aze­nza­yo, la­ma­ndla akhe, lo­ku­thi wa­lwa nja­ni loA­ma­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­da, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­liu?

16 UJe­ho­wa­shi wa­se­la­la la­bo­yi­se, wa­ngcwa­tshe­lwa eSa­ma­ri­ya ema­kho­si­ni akoI­sra­ye­li. UJe­ro­bho­wa­mu indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

17 UA­ma­zi­ya indo­da­na ka­Jo­wa­shi, inko­si ya­ko­Ju­da, wa­se­phi­la imi­nya­ka eli­tshu­mi la­nhla­nu emva ko­ku­fa ku­ka­Je­ho­wa­shi indo­da­na ka­Je­ho­wa­ha­zi inko­si ya­koI­sra­ye­liv.

18 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­kaA­ma­zi­ya, ka­zi­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si ako­Ju­da?

19 Ba­se­be­me­nze­la ugo­be eJe­ru­sa­le­maw, wa­ba­le­ke­la eLa­ki­shi; ko­dwa ba­thu­ma ba­mla­nde­la eLa­ki­shi, ba­mbu­la­le­la kho­nax.

20 Ba­se­be­mthwa­la nga­ma­bhi­za, wa­ngcwa­tshe­lwa eJe­ru­sa­le­ma ku­bo­yi­se emzi­ni ka­Da­vi­da.

21 Bo­nke aba­ntu ba­ko­Ju­da ba­se­be­tha­tha uA­za­ri­ya, owa­ye­le­mi­nya­ka eli­tshu­mi le­si­thu­pha, ba­mbe­ka wa­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni si­ka­yi­se uA­ma­zi­ya.

22 Ye­na wa­kha iE­la­thiy, wa­yi­bu­yi­se­la ko­Ju­da emva ko­ku­la­la kwe­nko­si la­bo­yi­se.

Uku­bu­sa ku­ka­Je­ro­bho­wa­mu

23 Ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­nhla­nu kaA­ma­zi­ya indo­da­na ka­Jo­wa­shi inko­si ya­ko­Ju­da uJe­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Jo­wa­shi inko­si ya­koI­sra­ye­li wa­ba yi­nko­si eSa­ma­ri­ya; wa­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne la­nye.

24 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si; ka­su­ka­nga ezo­nwe­ni zo­nke zi­ka­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­ti owe­nza uI­sra­ye­li onez.

25 Ye­na wa­bu­yi­se­la umngce­le wa­koI­sra­ye­li ku­su­ke­la eku­nge­ne­ni kwe­Ha­ma­thia ku­ze ku­fi­ke elwa­ndle lwa­ma­gce­ke, nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lib, eya­li­khu­lu­ma nge­sa­ndla se­nce­ku ya­yo uJo­na indo­da­na kaA­mi­tha­yi umpro­fe­thic, owa­ye­ve­la eGa­thi-He­fe­rid.

26 Ngo­ba iNko­si ya­bo­na uku­hlu­phe­ka ku­kaI­sra­ye­li, kwa­ku­ba­ba ka­khu­lue, ngo­ba kwa­ku­nge­kho ova­le­lwe­yo, nja­lo enge­kho okhu­lu­le­ki­le­yo, nja­lo ku­nge­la­msi­zi kaI­sra­ye­lif.

27 INko­si ya­yi­nga­tsho­ngo-ke uku­thi iza­le­su­la ibi­zo li­kaI­sra­ye­li nga­pha­nsi kwa­ma­zu­lu; ko­dwa ya­ba­si­ndi­sa nge­sa­ndla si­ka­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Jo­wa­shig.

28 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Je­ro­bho­wa­mu, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, la­ma­ndla akhe, uku­thi wa­lwa nja­ni, lo­ku­thi wa­yi­bu­yi­se­la nja­ni koI­sra­ye­li iDa­ma­se­ko le­Ha­ma­thih, enge­ye­Ju­dai, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­li?

29 UJe­ro­bho­wa­mu wa­se­la­la la­bo­yi­se, ema­kho­si­ni akoI­sra­ye­li. UZe­kha­ri­ya indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

Uku­bu­sa ku­kaA­za­ri­ya

15Ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­kho­mbi­sa ka­Je­ro­bho­wa­mu, inko­si ya­koI­sra­ye­li, uA­za­ri­ya indo­da­na kaA­ma­zi­ya, inko­si ya­ko­Ju­da, wa­ba yi­nko­sia.

2 Wa­ye­le­mi­nya­ka eli­tshu­mi le­si­thu­pha la­pho esi­ba yi­nko­si; wa­se­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­mbi­li eJe­ru­sa­le­ma. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Je­ko­li­ya we­Je­ru­sa­le­mab.

3 Wa­se­se­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si nje­nga­kho ko­nke uA­ma­zi­ya uyi­se akwe­nza­yoc.

4 Ko­dwa inda­wo ezi­pha­ke­me­yo ka­zi­su­swa­nga; aba­ntu ba­be­lo­khu be­ni­ke­la imi­hla­tshe­lo be­tshi­sa impe­pha enda­we­ni ezi­pha­ke­me­yod.

5 UJe­ho­va wa­yi­tsha­ya inko­si, ya­si­si­ba ngu­mle­phe­ro kwa­ze kwa­ba lu­su­ku lo­ku­fa kwa­yoe. Ya­hla­la endli­ni eye­hlu­ka­ni­si­we­yof. UJo­tha­mu indo­da­na ye­nko­si wa­se­pha­tha indlu, esa­hlu­le­la aba­ntu be­li­zwe.

6 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­kaA­za­ri­ya, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si ako­Ju­da?

7 UA­za­ri­ya wa­se­la­la la­bo­yi­se, ba­mngcwa­ba ku­bo­yi­se emzi­ni ka­Da­vi­da. UJo­tha­mu indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­kheg.

Uku­bu­sa ku­ka­Ze­kha­ri­ya

8 Ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li kaA­za­ri­ya inko­si ya­ko­Ju­da uZe­kha­ri­ya indo­da­na ka­Je­ro­bho­wa­mu wa­bu­sa phe­zu ku­kaI­sra­ye­li eSa­ma­ri­ya inya­nga ezi­yi­si­thu­pha.

9 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si nje­ngo­kwe­nza kwa­bo­yi­se; ka­su­ka­nga ezo­nwe­ni zi­ka­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­ti owe­nza uI­sra­ye­li oneh.

10 USha­lu­ma indo­da­na ka­Ja­be­shi wa­se­me­nze­la ugo­be, wa­mtsha­ya pha­mbi kwa­ba­ntu wa­mbu­la­la, wa­se­bu­sa esi­khu­ndle­ni sa­khe.

11 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Ze­kha­ri­ya, kha­nge­la, zi­bha­li­we egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­li.

12 Le­li yi­li­zwi le­Nko­si eya­li­khu­lu­ma ku­Je­hu isi­thi: Ama­do­da­na akho aza­hla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si si­kaI­sra­ye­li ku­ze ku­be sesi­zu­ku­lwa­ne­ni se­si­ne. Kwa­ba nja­lo-kei.

Uku­bu­sa ku­ka­Sha­lu­ma

13 USha­lu­ma indo­da­na ka­Ja­be­shi wa­ba yi­nko­si ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye kaU­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­da; wa­bu­sa inya­nga egcwe­le­yo eSa­ma­ri­ya.

14 Ngo­ba uMe­na­he­ma indo­da­na ka­Ga­di we­nyu­ka esu­ka eTi­ri­zaj, we­za eSa­ma­ri­ya, wa­mtsha­ya uSha­lu­ma indo­da­na ka­Ja­be­shi eSa­ma­ri­ya wa­mbu­la­la; wa­bu­sa esi­khu­ndle­ni sa­khe.

15 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Sha­lu­ma, lo­go­be lwa­khe alwe­nza­yo, kha­nge­la, ku­bha­li­we egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­li.

Uku­bu­sa ku­ka­Me­na­he­ma

16 Kho­na uMe­na­he­ma wa­se­tsha­ya iThi­fi­sak, la­kho ko­nke okwa­ku­ki­yo, le­mi­ngce­le ya­yo ku­su­ke­la eTi­ri­zal, ngo­ba be­ngamvu­lela­nga. Nga­kho wayi­tsha­ya; bo­nke abe­si­fa­za­na ba­yo aba­khu­le­lwe­yo wa­ba­qha­qham.

17 Ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye kaA­za­ri­ya inko­si ya­ko­Ju­da uMe­na­he­ma indo­da­na ka­Ga­di wa­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li; wa­bu­sa imi­nya­ka eli­tshu­mi eSa­ma­ri­ya.

18 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si; ka­su­ka­nga ezo­nwe­ni zi­ka­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­ti owe­nza uI­sra­ye­li onen, insu­ku za­khe zo­nke.

19 UPhu­lio inko­si yeA­si­ri­ya we­za wa­me­la­na le­li­zwep; uMe­na­he­ma wa­se­ni­ka uPhu­li ama­tha­le­nta* esi­li­va ayi­nku­lu­ngwa­neq uku­ze isa­ndla sa­khe si­be la­ye uku­qi­ni­sa umbu­so esa­ndle­ni sa­kher.

20 UMe­na­he­ma wa­se­khu­phi­sa uI­sra­ye­li ima­li, ya­bo bo­nke aba­ntu aba­la­ma­ndla eno­thwe­nis, uku­pha inko­si yeA­si­ri­ya; ama­she­ke­li esi­li­va anga­ma­tshu­mi ama­hla­nu ku­le­yo la­le­yo­ndo­dat. Inko­si yeA­si­ri­ya ya­si­bu­ye­la, ka­ya­ze ya­hla­la la­pho eli­zwe­ni.

21 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Me­na­he­ma, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­li?

22 UMe­na­he­ma wa­se­la­la la­bo­yi­se; uPhe­ka­hi­ya indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

Uku­bu­sa ku­ka­Phe­ka­hi­ya

23 Ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­hla­nu kaA­za­ri­ya inko­si ya­ko­Ju­da uPhe­ka­hi­ya indo­da­na ka­Me­na­he­ma wa­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li eSa­ma­ri­ya, wa­bu­sa imi­nya­ka emi­bi­li.

24 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si; ka­su­ka­nga ezo­nwe­ni zi­ka­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­ti owe­nza uI­sra­ye­li oneu.

25 Ko­dwa uPhe­ka indo­da­na ka­Re­ma­li­ya, indu­na ya­khe, wa­me­nze­la ugo­be wa­mtsha­ya eSa­ma­ri­yav enqa­be­ni ye­ndlu ye­nko­si, ka­nye loA­ri­go­bi loA­ri­ye, nja­lo ka­nye la­ye aba­ntu aba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu ba­ma­Gi­le­ya­di. Wa­mbu­la­la, wa­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khew.

26 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Phe­ka­hi­ya, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, kha­nge­la, ku­bha­li­we egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­li.

Uku­bu­sa ku­ka­Phe­ka

27 Ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­mbi­li kaA­za­ri­ya inko­si ya­ko­Ju­da uPhe­ka indo­da­na ka­Re­ma­li­ya wa­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li eSa­ma­ri­ya; wa­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li.

28 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si; ka­su­ka­nga ezo­nwe­ni zi­ka­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­ti owe­nza uI­sra­ye­li onex.

29 Ensu­kwi­ni zi­ka­Phe­ka inko­si ya­koI­sra­ye­li kwa­fi­ka uTi­gi­la­thi Pi­le­se­ri inko­si yeA­si­ri­yay, wa­tha­tha iI­jo­niz, leA­be­li-Be­ti-Ma­ha­kaab, le­Ja­no­wac, le­Ke­de­shid, le­Ha­zo­ri, le­Gi­le­ya­di, le­Ga­li­li, ili­zwe lo­nke la­ko­Na­fi­tha­li; wa­ba­thu­mbe­la eA­si­ri­yae.

30 UHo­she­ya indo­da­na kaE­la wa­se­se­nza ugo­be eme­le­ne lo­Phe­ka indo­da­na ka­Re­ma­li­ya, wa­mtsha­ya wa­mbu­la­la, wa­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­bi­li ka­Jo­tha­mu, indo­da­na kaU­zi­ya.

31 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Phe­ka, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, kha­nge­la, ku­bha­li­we egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­li.

Uku­bu­sa ku­ka­Jo­tha­mu

32 Ngo­mnya­ka we­si­bi­li ka­Phe­ka indo­da­na ka­Re­ma­li­ya inko­si ya­koI­sra­ye­li uJo­tha­mu indo­da­na kaU­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­da wa­ba yi­nko­sif.

33 Wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu la­pho esi­ba yi­nko­si; wa­bu­sa imi­nya­ka eli­tshu­mi le­si­thu­pha eJe­ru­sa­le­ma. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Je­ru­sha indo­da­ka­zi ka­Za­do­ki.

34 Wa­se­se­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si; we­nza nje­nga­kho ko­nke uU­zi­ya uyi­se aye­kwe­nzi­leg.

35 Ko­dwa inda­wo ezi­pha­ke­me­yo ka­zi­su­swa­nga; aba­ntu ba­be­lo­khu be­ni­ke­la imi­hla­tshe­lo be­tshi­sa impe­pha enda­we­ni ezi­pha­ke­me­yoh. Ye­na wa­kha isa­ngo eli­nga­phe­zu­lu endli­ni ye­Nko­sii.

36 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Jo­tha­mu, aze­nza­yo, ka­zi­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si ako­Ju­daj?

37 Nga­le­zo­nsu­ku iNko­si ya­qa­la uku­thu­me­la ko­Ju­da uRe­zi­ni inko­si ye­Si­ri­yak lo­Phe­ka indo­da­na ka­Re­ma­li­yal.

38 UJo­tha­mu wa­se­la­la la­bo­yi­se, wa­ngcwa­tshe­lwa ku­bo­yi­se emzi­ni ka­Da­vi­da uyi­se. UA­ha­zi indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khem.

Uku­bu­sa ku­kaA­ha­zi

16Ngo­mnya­ka we­tshu­mi le­si­kho­mbi­sa ka­Phe­ka indo­da­na ka­Re­ma­li­ya uA­ha­zi indo­da­na ka­Jo­tha­mu inko­si ya­ko­Ju­da wa­ba yi­nko­si.

2 UA­ha­zi wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­pho esi­ba yi­nko­si; wa­bu­sa imi­nya­ka eli­tshu­mi le­si­thu­pha eJe­ru­sa­le­ma. Ke­nza­nga-ke oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khe, nje­ngo­Da­vi­da uyi­sea.

3 Ko­dwa wa­ha­mba nge­ndle­la ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­li, ye­bo, fu­thi we­nza indo­da­na ya­khe ida­bu­le emli­lwe­nib, nje­nge­zi­ne­ngi­so ze­zi­zwe iNko­si eya­zi­xo­tsha eli­fe­ni pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lic.

4 Wa­ni­ke­la imi­hla­tshe­lo wa­tshi­sa impe­pha enda­we­ni ezi­pha­ke­me­yod la­phe­zu kwa­ma­qa­qa la­nga­pha­nsi kwa­so so­nke isi­hla­hla esi­lu­hla­zae.

5 Kho­na uRe­zi­ni inko­si ye­Si­ri­ya lo­Phe­ka indo­da­na ka­Re­ma­li­ya, inko­si ya­koI­sra­ye­li, be­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­ma uku­lwa, ba­mvi­mbe­ze­la uA­ha­zif ko­dwa ka­ba­ba­nga la­kho uku­nqo­bag.

6 Nga­le­so­si­kha­thi uRe­zi­ni inko­si ye­Si­ri­ya wa­bu­yi­se­la iE­la­thi eSi­ri­ya, wa­xo­tsha ama­Ju­da eE­la­thi; ama­Si­ri­ya ase­si­za eE­la­thi ahla­la kho­na ku­ze ku­be la­mu­hla.

7 UA­ha­zi wa­se­thu­ma izi­thu­nywa ku­Ti­gi­la­thi Pi­le­se­ri inko­si yeA­si­ri­ya esi­thi: Ngi­yi­nce­ku ya­kho le­ndo­da­na ya­kho; ye­nyu­ka ungi­si­ndi­se esa­ndle­ni se­nko­si ye­Si­ri­ya le­sa­ndle­ni se­nko­si ya­koI­sra­ye­li aba­ngi­vu­ke­la­yoh.

8 UA­ha­zii wa­se­tha­tha isi­li­va le­go­li­de okwa­ku­tho­lwa endli­ni ka­Je­ho­va le­no­thwe­ni ye­ndlu ye­nko­sij, wa­thu­me­la isi­pho enko­si­ni yeA­si­ri­yak.

9 Inko­si yeA­si­ri­ya ya­si­mla­le­la, ngo­ba inko­si yeA­si­ri­ya ye­nyu­ka ime­le­ne le­Da­ma­se­ko ya­yi­thu­mba, yaba­thu­mbe­la eKi­ri aba­ntu ba­yo, ya­bu­la­la uRe­zi­nil.

10 Inko­si uA­ha­zi ya­si­si­ya eDa­ma­se­ko uku­hla­nga­na lo­Ti­gi­la­thi Pi­le­se­ri inko­si yeA­si­ri­ya, ya­bo­na ila­thi ela­li­se­Da­ma­se­ko. Inko­si uA­ha­zi ya­si­thu­me­la kuU­ri­ya umpri­stim isi­mo se­la­thi lo­mfa­ne­ki­so wa­lo nje­ngo­kwe­nzi­wa kwa­lo ko­nke.

11 U-U­ri­ya umpri­sti wa­se­sa­kha ila­thi nje­nga­kho ko­nke uA­ha­zi aku­thu­me­la ku­ve­la eDa­ma­se­ko; uU­ri­ya umpri­sti we­nza nja­lo, ya­ze ya­fi­ka inko­si uA­ha­zi ive­la eDa­ma­se­ko.

12 Inko­si isi­bu­yi­le eDa­ma­se­ko inko­si ya­li­bo­na ila­thi. Inko­si ya­so­nde­la ela­thi­ni, ya­ni­ke­la phe­zu kwa­lon.

13 Ya­si­tshi­sa umni­ke­lo wa­yo wo­ku­tshi­swa lo­mni­ke­lo wa­yo wo­ku­dla, ya­the­la umni­ke­lo wa­yo wo­ku­na­thwa­yo, ya­fa­fa­za iga­zi le­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la eya­yi­la­yo phe­zu kwe­la­thi.

14 Ko­dwa ila­thi le­thu­si ela­li­pha­mbi kwe­Nko­sio ya­li­le­tha li­su­ka pha­mbi kwe­ndlup, li­su­ka pha­ka­thi kwe­la­thi le­ndlu ye­Nko­siq, ya­li­fa­ka ehla­ngo­thi­ni lwe­nya­ka­tho lwe­la­thir.

15 Inko­si uA­ha­zi ya­si­mla­ya uU­ri­ya umpri­sti isi­thi: Phe­zu kwe­la­thi eli­khu­lus tshi­sa umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­ku­se­ni, lo­mni­ke­lo wo­ku­dla wa­nta­mba­ma, lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­nko­si, lo­mni­ke­lo wa­yo wo­ku­dla, lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa wa­bo bo­nke aba­ntu be­li­zwe, lo­mni­ke­lo wa­bo wo­ku­dla, le­mi­ni­ke­lo ya­bo yo­ku­na­thwa­yo; ufa­fa­ze phe­zu kwa­lo lo­nke iga­zi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa la­lo lo­nke iga­zi lo­mhla­tshe­lot. Ko­dwa ila­thi le­thu­si li­za­ku­ba nge­la­mi uku­bu­za nga­lou.

16 U-U­ri­ya umpri­sti wa­se­se­nza nje­nga­kho ko­nke inko­si uA­ha­zi eya­yi­ku­la­yi­le.

17 Inko­si uA­ha­zi ya­si­qu­mav imi­phe­tho ye­zi­se­ke­lo, ya­su­sa indi­tshi yo­ku­ge­ze­la ku­zow, ye­thu­la ulwa­ndle phe­zu kwe­nka­bi ze­thu­si eza­zi­nga­pha­nsi kwa­lox, ya­lu­be­ka phe­zu ko­ku­ga­nde­lwe nga­ma­tshe.

18 Lo­kwe­mbe­si­we­yo kwe­sa­ba­tha aba­be­kwa­khe endli­ni, le­ntu­ba ye­nko­si pha­ndle, ya­ku­su­sa endli­ni ye­Nko­si, nge­nxa ye­nko­si yeA­si­ri­ya.

19 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­kaA­ha­zi aze­nza­yo, ka­zi­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si ako­Ju­day?

20 UA­ha­zi wa­se­la­la la­bo­yi­se, wa­ngcwa­tshe­lwa ku­bo­yi­se emzi­ni ka­Da­vi­da. UHe­ze­khi­ya indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khez.

Uku­nqo­tshwa kwe­Sa­ma­ri­ya lo­ku­chi­thwa kwe­la­koI­sra­ye­li

17Ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­mbi­li kaA­ha­zi inko­si ya­ko­Ju­da uHo­she­ya indo­da­na kaE­la wa­ba yi­nko­si eSa­ma­ri­ya phe­zu ku­kaI­sra­ye­li; wa­bu­sa imi­nya­ka eyi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye.

2 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si, lo­ba ku­nja­lo ku­nge­nje­nga­ma­kho­si akoI­sra­ye­li aye­nga­pha­mbi kwa­khe.

3 USha­li­ma­ne­se­ri inko­si yeA­si­ri­ya we­nyu­ka wa­me­la­na la­ye; uHo­she­ya wa­se­si­ba yi­nce­ku ya­khe, wa­the­la umthe­lo ku­ye.

4 Ko­dwa inko­si yeA­si­ri­ya ya­fi­ca ugo­be ku­Ho­she­ya, ngo­ba wa­ye­thu­me izi­thu­nywa ku­So inko­si ye­Gi­bhi­the, kaza­be ese­nyu­sa umthe­lo enko­si­ni yeA­si­ri­ya umnya­ka ngo­mnya­ka. Nga­kho inko­si yeA­si­ri­ya ya­mva­le­la ya­mbo­pha ento­lo­ngwe­ni.

5 Inko­si yeA­si­ri­ya ya­si­se­nyu­ke­la ku­lo lo­nke ili­zwe, ye­nyu­ke­la eSa­ma­ri­ya, ya­yi­vi­mbe­ze­la imi­nya­ka emi­tha­thu.

6 Ngo­mnya­ka we­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye ka­Ho­she­ya, inko­si yeA­si­ri­ya ya­thu­mba iSa­ma­ri­ya ya­thu­mbe­la uI­sra­ye­li eA­si­ri­ya, ya­ba­hla­li­sa eHa­la le­Ha­bo­ri, umfu­la we­Go­za­ni, le­mi­zi­ni ya­ma­Me­de.

7 Lo­khu-ke kwe­nze­ka ngo­ba aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­bo­ni­le eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­bo eya­yi­be­nyu­se eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the iba­su­sa nga­pha­nsi kwe­sa­ndla si­ka­Fa­ro inko­si ye­Gi­bhi­the, ba­be­sa­be aba­nye onku­lu­nku­lu,

8 ba­ha­mba ezi­mi­swe­ni ze­zi­zwe iNko­si eya­yi­zi­xo­tshe eli­fe­ni pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, le­za­ma­kho­si akoI­sra­ye­li, aye­ze­nzi­le.

9 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­nza ensi­tha izi­nto ezi­nga­lu­nga­nga be­me­le­ne le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo. Ba­be­za­khe­le inda­wo ezi­pha­ke­me­yo ku­yo yo­nke imi­zi ya­bo, ku­su­ke­la enqa­be­ni ya­ba­li­ndi ku­ze ku­be se­mzi­ni obi­ye­lwe­yo.

10 Ba­se­be­zi­mi­se­la insi­ka ezi­yi­zi­tho­mbe le­zi­xu­ku phe­zu kwa­wo wo­nke ama­qa­qa apha­ke­me­yo la­nga­pha­nsi kwa­so so­nke isi­hla­hla esi­lu­hla­za.

11 Ba­se­be­tshi­sa la­pho impe­pha enda­we­ni zo­nke ezi­pha­ke­me­yo, nje­nge­zi­zwe iNko­si eya­zi­kho­khe­le­la eku­thu­njwe­ni pha­mbi kwa­bo; be­nza izi­nto ezi­mbi uku­yi­thu­ku­the­li­sa iNko­si.

12 Ngo­ba ba­kho­nza izi­tho­mbe, iNko­si eya­yi­the nga­zo ku­bo: Ka­li­yi­ku­ye­nza li­nto.

13 Ka­nti iNko­si ya­fa­ka­za ime­le­ne loI­sra­ye­li nja­lo ime­le­ne lo­Ju­da nge­sa­ndla sa­bo bo­nke aba­pro­fe­thi la­ba­bo­ni bo­nke isi­thi: Phe­ndu­ka­ni endle­le­ni ze­nu ezi­mbi, li­gci­ne imi­the­tho ya­mi, izi­mi­so za­mi, nje­ngo­ko­mla­yo wo­nke enga­wu­la­ya oyi­hlo le­nga­wu­thu­me­la ki­ni nge­sa­ndla se­nce­ku za­mi aba­pro­fe­thi.

14 Lo­ba ku­nja­lo ka­ba­la­le­la­nga, ko­dwa be­nza lu­khu­ni inta­mo ya­bo, nje­nge­nta­mo ya­bo­yi­se, aba­nga­kho­lwa­nga eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­bo.

15 Nja­lo ba­la izi­mi­so za­yo le­si­vu­me­lwa­no sa­yo eya­se­nza la­bo­yi­se le­zi­fa­ka­ze­lo za­yo eya­zi­fa­ka­za ime­le­ne la­bo, ba­la­nde­la ize, ba­ba yi­ze, ba­la­nde­la izi­zwe eza­zi­ba­ha­nqi­le, iNko­si eya­yi­ba­la­ye nga­zo uku­thi ba­nge­nzi nje­nga­zo.

16 Ba­yi­tshi­ya yo­nke imi­la­yo ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo, ba­ze­nze­la izi­tho­mbe ezi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa, ama­tho­le ama­bi­li, be­nza isi­xu­ku, ba­kho­tha­me­la lo­nke ibu­tho la­ma­zu­lu, ba­kho­nza uBha­li.

17 Be­nza ama­do­da­na abo la­ma­do­da­ka­zi abo ada­bu­le emli­lwe­ni, be­nza uku­vu­mi­sa, be­nza imi­li­ngo, ba­zi­the­ngi­se­la ukwe­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si uku­yi­thu­ku­the­li­sa.

18 Nga­kho iNko­si ya­mthu­ku­the­le­la ka­khu­lu uI­sra­ye­li, ya­ba­su­sa ebu­swe­ni ba­yo; ka­ku­sa­la­nga lo­ye­dwa nga­pha­ndle kwe­si­zwe sa­ko­Ju­da ku­phe­la.

19 La­ye uJu­da ka­yi­gci­na­nga imi­la­yo ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo, ko­dwa ba­ha­mba nge­zi­mi­so zi­kaI­sra­ye­li aba­ze­nza­yo.

20 INko­si ya­si­ya­la yo­nke inza­lo ya­koI­sra­ye­li, ya­yi­hlu­pha, ya­yi­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­ba­pha­ngi, ya­ze ya­ba­la­hla ya­ba­su­sa pha­mbi kwa­yo.

21 Ngo­ba ya­mda­bu­la uI­sra­ye­li imsu­sa endli­ni ka­Da­vi­da, ba­se­be­be­ka uJe­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­ti uku­thi abe yi­nko­si. UJe­ro­bho­wa­mu wa­mqhu­ba wa­mpha­mbu­la uI­sra­ye­li eku­la­nde­le­ni iNko­si, wa­be­nza bo­na iso­no esi­khu­lu.

22 Ngo­ba aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­ha­mba nga­zo zo­nke izo­no zi­ka­Je­ro­bho­wa­mu aze­nza­yo, ka­ba­su­ka­nga ku­zo,

23 iNko­si ya­ze ya­msu­sa uI­sra­ye­li pha­mbi kwa­yo nje­ngo­ku­tsho kwa­yo nge­sa­ndla sa­zo zo­nke ince­ku za­yo aba­pro­fe­thia. Nga­kho uI­sra­ye­li wa­thu­njwa wa­su­swa eli­zwe­ni la­khe wa­si­wa eA­si­ri­ya ku­ze ku­be la­mu­hlab.

Aba­ntu be­zi­zwe­ni ba­hla­li­swa eSa­ma­ri­ya

24 Inko­si yeA­si­ri­ya ya­si­le­tha aba­ntuc aba­ve­la eBha­bhi­lo­nid la­ba­ve­la eKu­tha la­ba­ve­la eA­va la­ba­ve­la eHa­ma­thie la­ba­ve­la eSe­fa­va­yi­mif, ya­ba­hla­li­sa emi­zi­ni ye­Sa­ma­ri­ya esi­khu­ndle­ni sa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ba­dla ili­fa le­Sa­ma­ri­ya, ba­hla­la emi­zi­ni ya­yo.

25 Kwa­se­ku­si­thi eku­qa­le­ni ko­ku­hla­la kwa­bo kho­na ka­ba­ye­sa­ba­nga iNko­si; nga­kho iNko­si ya­thu­me­la izi­lwa­ne pha­ka­thi kwa­bo eza­bu­la­la aba­nye ba­bo.

26 Nga­kho ba­khu­lu­ma enko­si­ni yeA­si­ri­ya be­si­thi: Izi­zwe owa­zi­su­sa­yo wa­zi­hla­li­sa emi­zi­ni ye­Sa­ma­ri­ya ka­zi­wa­zi umkhu­ba ka­Nku­lu­nku­lu wa­le­lo­li­zwe; nga­kho uthu­me­le izi­lwa­ne pha­ka­thi kwa­zo, kha­nge­la-ke zi­ya­zi­bu­la­la, ngo­ba ka­zi­wa­zi umkhu­ba ka­Nku­lu­nku­lu wa­le­lo­li­zwe.

27 Inko­si yeA­si­ri­ya ya­si­la­ya isi­thi: Yi­sa­ni kho­na omu­nye wa­ba­pri­sti ela­ba­thu­mba­yo be­su­ka la­pho; ka­ba­ye­hla­la kho­na, ka­ba­fu­ndi­se umkhu­ba ka­Nku­lu­nku­lu wa­le­lo­li­zwe.

28 Nga­kho omu­nye wa­ba­pri­sti aba­be­ba­thu­mbe be­su­ka eSa­ma­ri­ya we­za wa­hla­la eBhe­the­lig, wa­ba­fu­ndi­sa uku­thi ba­nga­ye­sa­ba nja­ni iNko­si.

29 Lo­ba ku­nja­lo zo­nke izi­zwe ze­nza onku­lu­nku­lu ba­zo, za­ba­fa­ka ezi­ndli­ni ze­zi­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo ama­Sa­ma­ri­ya aze­nza­yo, yi­le­so la­le­so isi­zwe emi­zi­ni ya­zo ezi­hla­la ku­yo.

30 La­ba­ntu be­Bha­bhi­lo­ni be­nza uSu­ko­thi-Be­no­thi, la­ba­ntu be­Ku­thi be­nza uNe­ri­ga­li, la­ba­ntu be­Ha­ma­thi be­nza uA­shi­ma,

31 la­maA­vi enza uNi­ba­zi lo­Ta­ri­ta­ki, la­ma­Se­fa­va­yi­mi aye­tshi­sa aba­ntwa­na ba­wo emli­lwe­ni ese­nze­la uA­dra­me­le­ki loA­na­me­le­ki onku­lu­nku­lu be­Se­fa­va­yi­mi.

32 Ba­be­ye­sa­ba le­Nko­si, ba­ze­nze­la aba­pri­sti be­zi­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo kwa­ba­pha­nsi ka­khu­lu ba­bo, aba­be­ba­se­be­nze­la ezi­ndli­ni ze­zi­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo.

33 Ba­be­ye­sa­ba iNko­si, nja­lo ba­be­kho­nza onku­lu­nku­lu ba­bo nje­ngo­mkhu­ba we­zi­zwe eza­ba­thu­mba­yo be­su­ka la­pho.

34 Ku­ze ku­be la­mu­hla be­nza nje­nge­mi­khu­ba ya­ku­qa­la. Ka­ba­ye­sa­bi iNko­si, ka­be­nzi nje­nge­zi­mi­so za­bo la­nje­nge­zi­mi­se­lo za­bo la­nje­ngo­mla­yo la­nje­ngo­mthe­tho iNko­si eya­ku­la­ya aba­ntwa­na ba­ka­Ja­ko­be, owa­mu­tha ibi­zo eli­thi uI­sra­ye­li.

35 INko­si eye­nza isi­vu­me­lwa­no la­bo, ya­ba­la­ya isi­thi: Ka­li­yi­kwe­sa­ba aba­nye onku­lu­nku­lu, li­nga­ba­kho­tha­me­li, li­nga­ba­se­be­nze­li, li­nga­ba­hla­be­li.

36 Ko­dwa iNko­si eya­le­nyu­sa eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the nga­ma­ndla ama­khu­lu la­nge­nga­lo eye­lu­li­we­yo, yo­na li­za­ye­sa­ba nja­lo yo­na li­za­yi­kho­tha­me­la nja­lo yo­na li­za­yi­hla­be­la.

37 Le­zi­mi­so le­zi­mi­se­lo lo­mla­yo lo­mthe­tho eya­li­bha­le­la kho­na, li­za­qa­phe­li­sa uku­kwe­nza zo­nke izi­nsu­ku, li­nge­sa­bi aba­nye onku­lu­nku­lu.

38 Le­si­vu­me­lwa­no enga­se­nza la­ni li­nga­si­kho­hlwa, li­nge­sa­bi aba­nye onku­lu­nku­lu.

39 Ko­dwa iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu li­za­ye­sa­ba; yo­na-ke iza­li­khu­lu­la esa­ndle­ni se­zi­tha ze­nu zo­nke.

40 Lo­ba ku­nja­lo ka­ba­la­le­la­nga, ko­dwa be­nza nje­ngo­mkhu­ba wa­bo wa­ku­qa­la.

41 Le­zi­zi­zwe za­ye­sa­ba-ke iNko­si, ko­dwa za­kho­nza izi­tho­mbe za­zo ezi­ba­zi­we­yo; bo­ba­bi­li aba­ntwa­na ba­zo la­ba­ntwa­na ba­ba­ntwa­na ba­zo, nje­ngo­kwe­nza kwa­bo­yi­se be­nza la­bo ku­ze ku­be la­mu­hlah.

Uku­bu­sa ku­ka­He­ze­khi­ya

18Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­si­tha­thu ka­Ho­she­ya indo­da­na kaE­laa, inko­si ya­koI­sra­ye­li, uHe­ze­khi­ya indo­da­na kaA­ha­zi inko­si ya­ko­Ju­da wa­ba yi­nko­sib.

2 Wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu la­pho esi­ba yi­nko­si; wa­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye eJe­ru­sa­le­ma. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­nguA­bhi indo­da­ka­zi ka­Ze­kha­ri­ya.

3 Wa­se­se­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si nje­nga­kho ko­nke uDa­vi­da uyi­se akwe­nza­yoc.

4 Ye­na wa­su­sa inda­wo ezi­pha­ke­me­yo, wa­bhi­dli­za insi­ka ezi­yi­zi­tho­mbed, wa­ga­mu­la izi­xu­kue, wa­cho­bo­za inyo­ka ye­thu­si uMo­zi­si aye­ye­nzi­le, ngo­ba ku­ze ku­be yi­le­zo­nsu­ku aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­be­yi­tshi­se­la impe­phaf; wa­yi­bi­za ngo­ku­thi ngu­Ne­hu­shi­ta­ni.

5 Wa­the­mbe­la eNko­si­ni, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lig; okwa­thi emva kwa­khe ka­ku­ba­nga kho­na onje­nga­ye ema­kho­si­ni wo­nke ako­Ju­da, lo­ba aye­nga­pha­mbi kwa­kheh.

6 Ngo­ba wa­na­ma­the­la eNko­si­ni, ka­pha­mbu­ka­nga eku­yi­la­nde­le­ni, ko­dwa wa­gci­na imi­la­yo ya­yo iNko­si eya­yi­la­ya uMo­zi­sii.

7 Le­Nko­si ya­ba la­yej; lo­ba nga­phi la­pho aphu­me­la kho­na wa­phu­me­le­lak. Wa­vu­ke­la inko­si yeA­si­ri­ya, ka­yi­se­be­nze­la­ngal.

8 Ye­na wa­tsha­ya ama­Fi­li­sti wa­ze wa­fi­ka eGa­za le­mi­ngce­le ya­yom, ku­su­ke­la empho­tsho­ngwe­ni wa­ba­li­ndi ku­ze ku­be se­mzi­ni obi­ye­lwe­yon.

Uku­nqo­tshwa kwe­Sa­ma­ri­ya

9 Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­si­ne we­nko­si uHe­ze­khi­ya, owa­wu­ngu­mnya­ka we­si­kho­mbi­sa ka­Ho­she­ya indo­da­na kaE­la, inko­si ya­koI­sra­ye­li, uSha­li­ma­ne­se­ri inko­si yeA­si­ri­ya we­nyu­ka wa­me­la­na le­Sa­ma­ri­ya, wa­yi­vi­mbe­ze­lao.

10 Ba­se­be­yi­thu­mba eku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka emi­tha­thu. Ngo­mnya­ka we­si­thu­pha ka­He­ze­khi­ya, owa­wu­ngu­mnya­ka we­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye ka­Ho­she­ya inko­si ya­koI­sra­ye­li, iSa­ma­ri­ya ya­thu­njwa.

11 Inko­si yeA­si­ri­ya ya­thu­mbe­la uI­sra­ye­li eA­si­ri­ya, ya­ba­be­ka eHa­la le­Ha­bo­ri umfu­la we­Go­za­ni, le­mi­zini ya­ma­Me­de.

12 Ngo­ba be­nga­li­la­le­la­nga ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bop, ko­dwa ba­se­qa isi­vu­me­lwa­no sa­yo, ko­nke uMo­zi­si ince­ku ye­Nko­si eya­yi­ku­la­yi­le; ka­ba­la­le­la­nga, ka­be­nza­ngaq.

Uku­hla­se­lwa kwe­li­zwe la­ko­Ju­da ngu­Se­na­khe­ri­bi

13 La­ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­ne we­nko­si uHe­ze­khi­ya, uSe­na­khe­ri­bi inko­si yeA­si­ri­ya we­nyu­ka wa­me­la­na la­yo yo­nke imi­zi ya­ko­Ju­da ebi­ye­lwe­yo, wa­yi­thu­mbar.

14 UHe­ze­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da wa­se­thu­me­la enko­si­ni yeA­si­ri­ya eLa­ki­shis esi­thi: Ngo­ni­le; bu­ye­la usu­ke ki­mi; oku­be­ka phe­zu kwa­mi ngi­za­ku­thwa­la. Inko­si yeA­si­ri­ya ya­si­be­ka phe­zu ku­ka­He­ze­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da ama­tha­le­nta* esi­li­va anga­ma­khu­lu ama­tha­thu, la­ma­tha­le­nta anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu ego­li­det.

15 UHe­ze­khi­ya wa­semni­ka so­nke isi­li­va esa­tho­la­ka­la endli­ni ka­Je­ho­va le­no­thwe­ni ye­ndlu ye­nko­siu.

16 Nga­le­so­si­kha­thi uHe­ze­khi­ya wa­qu­ma igo­li­de e­zi­va­lweni ze­the­mpe­li le­Nko­si, le­mi­gu­ba­zini uHe­ze­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da aye­ku­na­ma­thi­se­le, wa­li­ni­ka inko­si yeA­si­ri­ya.

17 Inko­si yeA­si­ri­yav ya­si­thu­ma uTha­ri­tha­ni lo­Ra­bi-Sa­ri­si lo­Ra­bi-Sha­ke be­su­ka eLa­ki­shi be­si­ya enko­si­ni uHe­ze­khi­ya be­le­bu­tho eli­nzi­ma eJe­ru­sa­le­maw. Be­nyu­ka-ke ba­fi­ka eJe­ru­sa­le­ma. Se­be­nyu­ke ba­fi­ka be­ma emge­lwe­ni we­chi­bi eli­phe­zu­lu, eli­se­mgwa­qwe­ni omkhu­lu we­nsi­mu yo­mwa­tshix.

18 Se­be­bi­ze inko­si, kwa­phu­me­la ki­bo uE­li­ya­khi­mi indo­da­na ka­Hi­li­khi­ya owa­ye­ngu­mpha­thi we­ndluy, lo­She­bi­na umbha­liz, lo­Jo­wa indo­da­na kaA­sa­fi uma­bha­la­nea.

19 URa­bi-Sha­ke wa­se­si­thi ki­bo: Khu­lu­ma­ni kha­the­si ku­He­ze­khi­ya: Itsho nja­lo inko­si enku­lu, inko­si yeA­si­ri­ya ithi: Yi­si­bi­ndi ba­ni le­si, othe­mbe­la ku­sob?

20 Uthi, ko­dwa yi­li­zwi le­nde­be nje: Ku­le­ce­bo la­ma­ndla empi. Usu­the­mbe ba­ni uku­thi ungi­vu­ke­le?

21 Kha­nge­la-ke, we­na uthe­mbe­le odo­ndo­lwe­ni lo­mhla­nga owe­phu­ki­le­yo, olu­yi­Gi­bhi­the, uba umu­ntu ese­ya­ma phe­zu kwa­lo, lu­za­nge­na esa­ndle­ni sa­khe lu­si­hla­be. Unja­lo uFa­ro inko­si ye­Gi­bhi­the ku­bo bo­nke aba­the­mbe­la ku­ye.

22 Ko­dwa uba li­si­thi ki­mi: ENko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­thu si­ya­the­mba; angi­thi yi­yo ele­zi­nda­wo za­yo ezi­pha­ke­me­yo la­ma­la­thi ayo uHe­ze­khi­ya awa­su­si­le­yo, wa­thi ku­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma: Pha­mbi kwa­le­li­la­thi li­za­kho­nza eJe­ru­sa­le­ma?

23 Nga­kho-ke, aku­ni­ke isi­ba­mbi­so enko­si­ni ya­mi, inko­si yeA­si­ri­ya, nja­lo ngi­za­ku­ni­ka ama­bhi­za azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li, uba we­na ula­kho uku­ni­ka aba­ga­di ba­wo.

24 Pho, uza­bu­yi­se­la emu­va nja­ni ubu­so be­ndu­na eyo­dwa ya­ba­nci­nya­ne nje be­nce­ku ze­nko­si ya­mi; we­na-ke uthe­mbe­le eGi­bhi­the nge­zi­nqo­la la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za?

25 Ka­mbe nge­nyu­ki­le yi­ni uku­me­la­na la­li­nda­wo ngi­nge­la­Je­ho­va uku­yi­chi­tha? UJe­ho­va uthe ki­mi: Ye­nyu­ka ume­la­ne la­le­li­li­zwe, uli­chi­the.

26 UE­li­ya­khi­mi indo­da­na ka­Hi­li­khi­ya lo­She­bi­na lo­Jo­wa ba­se­be­si­thi ku­Ra­bi-Sha­ke: Aku­khu­lu­me le­nce­ku za­kho nge­si­Si­ri­ya, ngo­ba si­ya­si­zwa; unga­khu­lu­mi la­thi nge­si­Ju­da endle­be­ni za­ba­ntu aba­se­mdu­li­nic.

27 Ko­dwa uRa­bi-Sha­ke wa­thi ku­bo: Inko­si ya­mi ingi­thu­mi­le yi­ni enko­si­ni ya­kho la­ku­we uku­khu­lu­ma la­ma­zwi? Ka­ku­se­ba­ntwi­ni yi­ni aba­hle­zi phe­zu ko­mdu­li uku­ze ba­dle ubu­lo­ngwe ba­bo, ba­na­the umcha­mo wa­bo ka­nye la­ni?

28 URa­bi-Sha­ke wa­se­si­ma wa­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu nge­si­Ju­da, wa­khu­lu­ma esi­thi: Zwa­ni­ni ili­zwi le­nko­si enku­lu, inko­si yeA­si­ri­yad.

29 Itsho nja­lo inko­si: UHe­ze­khi­yae ka­nga­li­kho­hli­sif, ngo­ba ka­yi­ku­ba la­kho uku­li­khu­lu­la esa­ndle­ni sa­yo.

30 Nja­lo uHe­ze­khi­ya anga­le­nzi li­the­mbe­le eNko­si­ni esi­thi: INko­si iza­si­khu­lu­la lo­ku­si­khu­lu­la, la­lu­mu­zi ka­wu­yi­ku­ni­ke­lwa esa­ndle­ni se­nko­si yeA­si­ri­ya.

31 Li­nga­mla­le­li uHe­ze­khi­ya, ngo­ba itsho nja­lo inko­si yeA­si­ri­ya: Ye­nza­ni isi­vu­me­lwa­no so­ku­thu­la la­mi, li­phu­me li­ze ki­mi; dla­ni­ni-ke, ngu­lo­wo la­lo­wo okwe­vi­ni la­khe la­ngu­lo­wo la­lo­wo oko­mkhi­wa wa­khe, li­na­the, ngu­lo­wo la­lo­wo ama­nzi omtho­mbo wa­kheg;

32 ngi­ze ngi­fi­ke ngi­li­tha­the ngi­li­se eli­zwe­ni eli­fa­na­na le­li­zwe la­ki­ni, ili­zwe la­ma­be­le le­wa­yi­ni eli­tsha, ili­zwe le­si­nkwa le­zi­vi­nih, ili­zwe la­ma­fu­tha emi­hlwa­thi lo­lu­jui, uku­ze li­phi­le li­nga­fi. Li­nga­mla­le­li uHe­ze­khi­ya ngo­ba eli­ye­nga esi­thi: INko­si iza­si­khu­lu­la.

33 Onku­lu­nku­lu be­zi­zwe se­ba­ke ba­wa­khu­lu­la yi­ni ngu­lo­wo la­lo­wo ili­zwe la­khe esa­ndle­ni se­nko­si yeA­si­ri­yaj?

34 Ba­nga­phi onku­lu­nku­luk be­Ha­ma­thil leA­rpa­dim? Ba­nga­phi onku­lu­nku­lu be­Se­fa­va­yi­mi, be­He­na, leI­va? Ka­mbe ba­yi­khu­lu­le yi­ni iSa­ma­ri­ya esa­ndle­ni sa­mi?

35 Ngo­ba­ni ku­bo bo­nke onku­lu­nku­lu ba­la­wo­ma­zwe aba­khu­lu­le ili­zwe la­bo esa­ndle­ni sa­mi, uku­thi iNko­si ikhu­lu­le iJe­ru­sa­le­ma esa­ndle­ni sa­min?

36 Ko­dwa aba­ntu ba­thu­la, ka­ba­ze ba­mphe­ndu­la la­li­zwi, ngo­ba umla­yo we­nko­si wa­wu­yi­ku­thi: Li­nga­mphe­ndu­li.

37 UE­li­ya­khi­mi indo­da­na ka­Hi­li­khi­yao owa­ye­ngu­mpha­thi we­ndlu, lo­She­bi­na umbha­li, lo­Jo­wa indo­da­na kaA­sa­fi uma­bha­la­ne, ba­se­be­si­za ku­He­ze­khi­ya izi­gqo­ko zi­da­tshu­li­we, ba­mtshe­la ama­zwi ka­Ra­bi-Sha­kep.

Uku­khu­lu­lwa kwe­li­zwe la­ko­Ju­da

19Kwa­se­ku­si­thi la­pho inko­si uHe­ze­khi­ya isi­zwi­le, ya­da­bu­la izi­gqo­ko za­yoa, ya­ze­mbe­sa nge­sa­kab, ya­nge­na endli­ni ye­Nko­sic.

2 Ya­si­thu­ma uE­li­ya­khi­mi owa­ye­phe­zu kwe­ndlu, lo­She­bi­na uma­bha­la­ne, la­ba­da­la ba­ba­pri­sti, be­mbe­swe nga­ma­sa­kad kuI­sa­ya umpro­fe­thi indo­da­na kaA­mo­zie.

3 Ba­se­be­si­thi ku­ye: Utsho nja­lo uHe­ze­khi­ya: Lo­lu­su­ku lu­su­ku lo­hlu­pho lo­lo­ku­so­lwa lo­lo­kwe­yi­swa; ngo­ba aba­ntwa­na se­be­fi­ki­le emlo­nye­ni we­si­za­lo, ka­nti ka­ku­la­ma­ndla oku­be­le­tha.

4 Mhla­wu­mbe iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho iza­ku­zwa wo­nke ama­zwi ka­Ra­bi-Sha­kef, inko­si yeA­si­ri­ya inko­si ya­khe eya­mthu­ma­yo, uku­thi aklo­lo­de­le uNku­lu­nku­lu ophi­la­yog; nja­lo iza­so­la ama­zwih iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ewe­zwi­le­yoi: Nga­kho pha­ka­mi­se­la­ni insa­li etho­la­ke­le­yo umkhu­le­koj.

5 Izi­nce­ku ze­nko­si uHe­ze­khi­ya za­se­zi­fi­ka kuI­sa­ya.

6 UI­sa­ya wa­se­si­thi ku­zo: Li­za­ku­tsho nja­lo enko­si­ni ye­nu: Utsho nja­lo uJe­ho­va: Unge­sa­bi ama­zwi owe­zwi­le­yo ince­ku ze­nko­si yeA­si­ri­ya ezi­ngi­thu­ke nga­wok.

7 Kha­nge­la, ngi­za­fa­kal umo­ya ku­yom, nja­lo iza­ku­zwa ihu­nga­hu­nga, ibu­ye­le eli­zwe­ni la­yo; ngi­za­ye­nza uku­thi iwe nge­nke­mba eli­zwe­ni la­yon.

8 URa­bi-Sha­ke wa­se­bu­ye­la, wa­fi­ca inko­si yeA­si­ri­ya isi­lwa ime­le­ne le­Li­bhi­nao; ngo­ba wa­ye­zwi­le uku­thi isi­su­ki­le eLa­ki­ship.

9 Kwa­thi isi­zwa ngo­Ti­ri­ha­kaq inko­si yeE­thi­yo­phi­yar ku­thi­wa: Kha­nge­la, uphu­mi­le ukuya­ku­lwa eme­le­ne la­we, ya­bu­ya ya­thu­ma izi­thu­nywa ku­He­ze­khi­ya, isi­thi:

10 Li­za­khu­lu­ma ka­nje ku­He­ze­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da, li­thi: UNku­lu­nku­lu wa­kho omthe­mbi­le­yos ka­nga­ku­kho­hli­si esi­thi: IJe­ru­sa­le­ma ka­yi­yi­ku­ni­ke­lwa esa­ndle­ni se­nko­si yeA­si­ri­yat.

11 Kha­nge­la, we­na usu­zwi­le uku­thi ama­kho­si eA­si­ri­ya enze­ni ku­wo wo­nke ama­zwe, ngo­ku­wa­tsha­ba­la­li­sa. We­na-ke uza­khu­lu­lwa yi­ni?

12 Onku­lu­nku­lu be­zi­zwe ba­zi­khu­lu­li­le yi­ni, oba­ba aba­zi­chi­tha­you, iGo­za­niv le­Ha­ra­niwx le­Re­ze­fi la­ba­ntwa­na ba­kaE­de­niy aba­be­se­Te­la­sa­riz?

13 Inga­phi inko­si ye­Ha­ma­thia, le­nko­si yeA­rpa­dib, le­nko­si yo­mu­zi we­Se­fa­va­yi­mi, iHe­na, leI­va?

14 UHe­ze­khi­ya wa­se­ye­mu­ke­la incwa­di esa­ndle­ni se­zi­thu­nywa, wa­yi­ba­la, wa­se­se­nyu­ke­la endli­ni ye­Nko­si, uHe­ze­khi­ya wa­yi­cha­ya pha­mbi kwe­Nko­sic.

15 UHe­ze­khi­ya wa­se­khu­le­ka pha­mbi kwe­Nko­sid, wa­thi: Nko­si, Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ohla­la pha­ka­thi kwa­ma­khe­ru­bhi*e, we­na ungu­Nku­lu­nku­lu, we­na we­dwa, wa­yo yo­nke imi­bu­so yo­mhla­ba; we­na we­nze ama­zu­lu lo­mhla­baf.

16 Nko­si, tho­ba indle­be ya­kho, uzweg, Nko­si, vu­la ame­hlo akho, ubo­neh; uzwe ama­zwi ka­Se­na­khe­ri­bi amthu­me nga­wo uku­klo­lo­de­la uNku­lu­nku­lu ophi­la­yoi.

17 Qi­ni­so, Nko­si, ama­kho­si eA­si­ri­ya azi­chi­thi­le izi­zwe le­li­zwe la­zo,

18 apho­se­la onku­lu­nku­lu ba­zo emli­lwe­ni; ngo­ba ba­be­nge­yi­si­bo onku­lu­nku­lu, ko­dwa umse­be­nzi we­za­ndla za­ba­ntu, izi­go­do la­ma­tshe; nga­kho ba­ba­bhu­bhi­saj.

19 Nga­kho-ke, Nko­si Nku­lu­nku­lu we­thu, ngi­ce­la usi­si­ndi­se esa­ndle­ni sa­khe, uku­ze yo­nke imi­bu­so yo­mhla­ba ya­zi uku­thi we­na uyi­Nko­si uNku­lu­nku­lu, we­na we­dwak.

20 UI­sa­ya indo­da­na kaA­mo­zi wa­se­thu­me­la ku­He­ze­khi­ya esi­thi: Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­koI­sra­ye­li: Lo­kho oku­khu­le­ke ki­mi ma­ye­la­na lo­Se­na­khe­ri­bi inko­si yeA­si­ri­ya ngi­ku­zwi­lel.

21 Yi­le­li ili­zwi iNko­si eli­khu­lu­me ma­ye­la­na la­ye: Into­mbi emsu­lwa, indo­da­ka­zi ye­Zi­yo­ni, iya­ku­de­le­la, iya­ku­klo­lo­de­lam; indo­da­ka­zi ye­Je­ru­sa­le­ma ini­ki­na ikha­nda nge­mva kwa­khon.

22 Ngu­ba­ni ome­yi­si­le­yoo wa­mhla­mba­zap? Nja­lo upha­ka­mi­se­le ba­ni ili­zwi, wa­pha­ka­mi­se­la ame­hlo akho phe­zu­lu? Ume­le­ne lo­Ngcwe­le kaI­sra­ye­liq.

23 Nge­sa­ndla se­zi­thu­nywa za­kho uye­yi­si­le iNko­sir, wa­thi: Ngo­bu­ne­ngi be­zi­nqo­la za­mi nge­nyu­ke inda­wo ephe­zu­lu ye­zi­nta­bas, inhla­ngo­thi ze­Le­bha­no­nit. Ngi­za­ga­mu­la imi­se­da­ri ya­yo emi­de, la­ma­fi­ri ayo akhe­the­ki­le­you. Ngi­za­nge­na enda­we­ni yo­ku­hla­la ya­ma­phe­the­lo ayo, igu­su eli­mi­nye­ne­yov.

24 Mi­na nga­ge­bha nga­na­tha ama­nzi anga­zi­wa­yo, la­nge­nga­pha­nsi ye­nya­wo za­mi ngo­mi­sa yo­nke imi­fu­la ye­zi­nda­wo ezi­vi­nje­lwe­yo.

25 Ka­wu­zwa­nga yi­ni uku­thi nga­kwe­nza endu­low, nga­ku­bu­mba ensu­kwi­ni ze­ndu­lo. Kha­the­si ngi­ku­fi­ki­si­le, uku­thi ube ngo­wo­ku­di­li­za imi­zi evi­ke­lwe­yo ibe zi­nqu­mbi za­ma­nxi­wax.

26 Nga­kho aba­hla­li ba­yo ba­be­le­sa­ndla esi­fi­tsha­ne, be­sa­ba ba­be le­nhlo­ni, ba­ba nje­ngo­tsha­ni be­ga­nga le­mi­bhi­da elu­hla­zay, utsha­ni be­mpa­hla, la­ma­be­le aha­ngu­li­we­yo enga­ka­miz.

27 Ko­dwa ngi­ya­kwa­zi uku­hla­la kwa­kho lo­ku­phu­ma kwa­kho lo­ku­nge­na kwa­kho lo­ku­ngi­thu­ku­the­le­la kwa­khoa.

28 Nge­nxa yo­ku­ngi­thu­ku­the­le­la kwa­kho, lo­ku­thi umsi­ndo wa­kho we­nyu­ke­le endle­be­ni za­mi, ngi­za­fa­ka umkha­la wa­mi ema­kha­le­ni akho, le­to­mu la­mi ende­be­ni za­khob, ngi­kwe­nze ubu­ye­le nge­ndle­la owe­za nga­yoc.

29 Lo­khu-ke ku­za­ku­ba yi­si­bo­na­ka­li­so ku­wed; lo­nya­ka uza­ku­dla oku­zi­khu­le­la­yoe, la­ngo­mnya­ka we­si­bi­li umkhu­khu­ze­la, ku­thi ngo­mnya­ka we­si­tha­thu li­hla­nye­le li­vu­ne, li­hla­nye­le izi­vi­ni li­dle izi­the­lo za­zo.

30 Lo­ku­phe­phi­le­yo kwe­ndlu ya­ko­Ju­daf oku­se­le­yo ku­za­phi­nda ku­gxu­me­ke impa­nde pha­nsi, ku­the­le izi­the­lo nga­phe­zu­lu.

31 Ngo­ba ku­za­phu­ma eJe­ru­sa­le­ma insa­li, lo­ku­phe­phi­le­yo enta­be­ni ye­Zi­yo­ni. Uku­tshi­se­ka kwe­Nko­si ya­ma­ba­ndla ku­za­kwe­nza lo­khug.

32 Nga­kho utsho nja­lo uJe­ho­va nge­nko­si yeA­si­ri­ya: Ka­yi­yi­ku­nge­na ku­lu­mu­zi, ka­yi­yi­ku­tsho­ka umtsho­ko kho­na, ka­yi­yi­ku­za pha­mbi kwa­wo ile­si­hla­ngu, ka­yi­yi­ku­bu­the­le­la idu­ndu­lu ma­qo­nda­na la­woh.

33 Nge­ndle­la eye­za nga­yo, nga­yo iza­bu­ye­lai, ka­yi­yi­ku­nge­na ku­lo umu­zi, itsho iNko­si.

34 Ngo­ba ngi­za­wu­vi­ke­la lu­mu­zi uku­wu­si­ndi­saj, nge­nxa ya­mi, la­nge­nxa ka­Da­vi­da ince­ku ya­mik.

35 Kwa­se­ku­si­thi nga­lo­bo­bu­su­kul ingi­lo­si ye­Nko­si ya­phu­mam ya­tsha­ya enka­mbe­ni ya­maA­si­ri­ya izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­nhla­nu. La­pho be­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, kha­nge­la, bo­nke ba­be­yi­zi­du­mbu ezi­fi­le­yon.

36 Nga­kho uSe­na­khe­ri­bi inko­si yeA­si­ri­ya wa­su­ka wa­ha­mba wa­bu­ye­la, wa­hla­la eNi­ne­veo.

37 Kwa­se­ku­si­thi ekho­nza endli­ni ka­Ni­si­ro­ki unku­lu­nku­lu wa­khe, oA­dra­me­le­ki lo­Sha­re­ze­rip ama­do­da­na akhe ba­mtsha­ya nge­nke­mba, bo­na ba­phe­phe­la eli­zwe­ni leA­ra­ra­thiq. UE­sa­ri­ha­do­ni indo­da­na ya­khe wa­se­bu­sa esi­khu­ndle­ni sa­kher.

Uku­gu­la ku­ka­He­ze­khi­ya

20Nga­le­zo­nsu­ku uHe­ze­khi­ya wa­gu­la oko­ku­faa. UI­sa­ya indo­da­na kaA­mo­zi umpro­fe­thi wa­se­fi­ka ku­ye wa­thi ku­ye: Itsho nja­lo iNko­si: La­ya indlu ya­kho, ngo­ba uza­ku­fa, ka­wu­yi­ku­phi­la.

2 Wa­se­phe­ndu­le­la ubu­so ba­khe emdu­li­ni, wa­khu­le­ka eNko­si­nib esi­thi:

3 Ngi­ya­ku­nce­nga Nko­si, ake ukhu­mbu­le uku­thi ngi­ha­mbe pha­mbi kwa­kho ngo­bu­qo­thoc la­nge­nhli­zi­yo ephe­le­le­yod, nge­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni akhoe. UHe­ze­khi­ya wa­se­kha­la inye­mbe­zi ngo­ku­kha­la oku­khu­luf.

4 Kwa­se­ku­si­thi uI­sa­ya enga­ka­phu­mi egu­me­ni eli­nga­pha­ka­thi, ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ku­ye li­si­thi:

5 Bu­ye­la uthi ku­He­ze­khi­ya umbu­si wa­ba­ntu ba­mig: Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu ka­Da­vi­da uyi­hlo: Ngi­wu­zwi­le umkhu­le­ko wa­khoh, nga­bo­na inye­mbe­zi za­khoi; kha­nge­la, ngi­za­ku­si­li­sa; ngo­su­ku lwe­si­tha­thu uza­kwe­nyu­ke­la endli­ni ye­Nko­si.

6 Nja­lo ngi­za­kwe­nge­ze­le­la imi­nya­ka eli­tshu­mi la­nhla­nu ensu­kwi­ni za­kho; ngi­ku­khu­lu­le we­na la­lu­mu­zi esa­ndle­ni se­nko­si yeA­si­ri­ya; ngi­wu­vi­ke­le lu­mu­zi nge­nxa ya­mi la­nge­nxa ye­nce­ku ya­mi uDa­vi­daj.

7 UI­sa­ya wa­se­si­thi: Tha­tha­ni isi­ga­qa so­mkhi­wak. Ba­se­be­si­tha­tha, ba­si­fa­ka phe­zu kwe­thu­mba, ya­si­si­lal.

8 UHe­ze­khi­ya wa­se­si­thi kuI­sa­ya: Yi­si­phi isi­bo­na­ka­li­so so­ku­thi iNko­si iza­ngi­si­li­sa, lo­ku­thi ngi­za­kwe­nyu­ke­la endli­ni ye­Nko­si ngo­su­ku lwe­si­tha­thum?

9 UI­sa­ya wa­se­si­thi: Le­si yi­si­bo­na­ka­li­so ku­we esi­ve­la eNko­si­ni eso­ku­thi iNko­si iza­ye­nza into eyi­khu­lu­mi­le­yo: Isi­thu­nzi si­za­ku­ya pha­mbi­li izi­nya­the­lo ezi­li­tshu­mi, lo­ba si­ye emu­va izi­nya­the­lo ezi­li­tshu­mi yi­ni?

10 UHe­ze­khi­ya wa­se­si­thi: Ku­lu­lan esi­thu­nzi­ni uku­thi se­lu­le izi­nya­the­lo ezi­li­tshu­mi; ha­tshi, ko­dwa isi­thu­nzi ka­si­bu­ye­le emu­va izi­nya­the­lo ezi­li­tshu­mio.

11 UI­sa­ya umpro­fe­thi wa­se­kha­la eNko­si­ni, ya­si­bu­yi­se­la emu­va isi­thu­nzi, nge­zi­nya­the­lo esa­se­hle nga­zo esi­khwe­lwe­ni si­kaA­ha­zi, izi­nya­the­lo ezi­li­tshu­mi emu­va.

Inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ithu­ma izi­thu­nywa ku­He­ze­khi­ya

12 Nga­le­so­si­kha­thi uMe­ro­da­ki-Ba­la­da­ni indo­da­na ka­Ba­la­da­ni, inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, wa­thu­me­la izi­ncwa­di le­si­pho ku­He­ze­khi­ya, ngo­ba wa­ye­zwi­le uku­thi uHe­ze­khi­ya ube­ka­de egu­lap.

13 UHe­ze­khi­ya wa­ba­la­le­laq, wa­ba­tshe­ngi­sa yo­nke indlu ya­khe ye­zi­nto ezi­li­gu­gu, isi­li­va le­go­li­de la­ma­kha la­ma­fu­tha ama­hle le­ndlu ye­zi­kha­li za­khe, la­kho ko­nke okwa­ku­tho­la­ka­la endli­ni ya­khe yo­ku­li­gu­gu; ka­ku­la­lu­tho endli­ni ya­khe le­mbu­swe­ni wo­nke wa­khe uHe­ze­khi­ya anga­ba­tshe­ngi­sa­nga lo­na.

14 UI­sa­ya umpro­fe­thi wa­se­si­za enko­si­ni uHe­ze­khi­ya wa­thi ki­yo: Ba­the­ni la­ba­ba­ntu? Fu­thi be­be­ve­la nga­phi be­si­za ku­we? UHe­ze­khi­ya wa­se­si­thi: Be­be­ve­la eli­zwe­ni eli­kha­tsha­na, eBha­bhi­lo­ni.

15 Wa­se­si­thi: Ba­bo­ne­ni endli­ni ya­kho? UHe­ze­khi­ya wa­se­si­thi: Ba­bo­ne ko­nke oku­se­ndli­ni ya­mi; ka­ku­la­lu­tho pha­ka­thi ko­ku­li­gu­gu kwa­mi engi­nga­ba­tshe­ngi­sa­nga kho­nar.

16 UI­sa­ya wa­se­si­thi ku­He­ze­khi­ya: Zwa­na ili­zwi le­Nko­si.

17 Kha­nge­la, insu­ku zi­ye­za la­pho ko­nke oku­se­ndli­ni ya­kho la­lo­kho oyi­hlo aba­ku­be­ke­le­la­yo ku­ze ku­be la­mu­hla ku­za­thwa­le­lwa eBha­bhi­lo­ni; ka­ku­yi­ku­sa­la lu­tho, itsho iNko­sis.

18 Nja­lo ba­za­tha­tha ema­do­da­ne­ni akho aza­phu­ma ku­we, oza­wa­za­la, abe nga­ba­the­nwa esi­go­dlwe­ni se­nko­si ye­Bha­bhi­lo­nit.

19 UHe­ze­khi­ya wa­se­si­thi kuI­sa­ya: Li­hle ili­zwi le­Nko­si oli­khu­lu­mi­le­yo. Wa­se­si­thi: Ka­kunja­lo yi­ni, uba ku­za­ku­ba kho­na uku­thu­la lo­ku­vi­ke­le­ka ensu­kwi­ni za­miu?

Uku­fa ku­ka­He­ze­khi­ya

20 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­He­ze­khi­ya, la­wo wo­nke ama­ndla akhev, lo­ku­thi we­nza ichi­bi, lo­mge­low, wa­nge­ni­sa ama­nzi pha­ka­thi ko­mu­zi, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si ako­Ju­dax?

21 UHe­ze­khi­ya wa­se­la­la la­bo­yi­se. UMa­na­se indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khey.

Uku­bu­sa ku­ka­Ma­na­se

21UMa­na­se wa­ye­le­mi­nya­ka eli­tshu­mi la­mbi­li la­pho esi­ba yi­nko­si; wa­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­nhla­nu eJe­ru­sa­le­ma. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­He­fi­zi­baa.

2 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si nje­ngo­kwa­ma­nya­la ezi­zwe iNko­si eya­zi­xo­tsha eli­fe­ni pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lib.

3 Ngo­ba wa­bu­ya wa­kha inda­wo ezi­pha­ke­me­yo uyi­se uHe­ze­khi­ya aye­zi­chi­thi­lec, wa­mi­se­la uBha­li ama­la­thi, we­nza isi­xu­ku, nje­ngo­kwe­nza ku­kaA­ha­bi inko­si ya­koI­sra­ye­lid, wa­kho­tha­me­la ibu­tho lo­nke la­ma­zu­lu, wa­li­kho­nzae.

4 Wa­se­sa­kha ama­la­thi endli­ni ye­Nko­sif, iNko­si eya­thi nga­yo: EJe­ru­sa­le­ma ngi­za­be­ka ibi­zo la­mig.

5 Wa­se­sa­khe­la ibu­tho lo­nke la­ma­zu­lu ama­la­thih ema­gu­me­ni wo­ma­bi­li endli­ni ye­Nko­sii.

6 Wa­se­da­bu­li­sa indo­da­na ya­khe emli­lwe­nij, wa­cha­si­sa nge­mi­bo­nok, we­nza imi­li­ngol, wa­se­be­nza la­ba­la­ma­dlo­zi la­ba­lu­mba­yom. We­nza oku­bi ka­khu­lu eme­hlwe­ni eNko­si ukuyi­thu­ku­the­li­san.

7 Wa­se­mi­sa isi­tho­mbe esi­ba­zi­we­yo se­si­xu­ku aye­se­nzi­le endli­ni, iNko­si eya­khu­lu­ma nga­yo ku­Da­vi­da la­ku­So­lo­mo­ni indo­da­na ya­khe ya­thi: Ku­li­ndlu, le­Je­ru­sa­le­ma engi­yi­khe­the ku­zo zo­nke izi­zwe za­koI­sra­ye­li, ngi­za­be­ka ibi­zo la­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nio.

8 Ka­ngi­sa­yi­ku­zu­li­sa unya­wo lu­kaI­sra­ye­li lu­phu­me fu­thi eli­zwe­ni enga­li­ni­ka oyi­se, ku­phe­la uba be­za­na­nze­le­la ukwe­nza nje­nga­kho ko­nke enga­ba­la­ya kho­na la­ngo­ko­mla­yo wo­nke ince­ku ya­mi uMo­zi­si eya­ba­la­ya wo­nap.

9 Ko­dwa ka­ba­la­le­la­nga; uMa­na­se wa­se­ba­pha­mbu­ki­sa uku­thi be­nze oku­bi okwe­dlu­la izi­zwe iNko­si eya­zi­chi­tha pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

10 INko­si ya­si­khu­lu­ma nge­zi­nce­ku za­yo aba­pro­fe­thi isi­thi:

11 Nge­nxa yo­ku­thi uMa­na­se inko­si ya­ko­Ju­da we­nzi­le la­ma­nya­laq, we­nze oku­bi okwe­dlu­la ko­nke amaA­mo­ri akwe­nza­yor, aye­pha­mbi kwa­khe, wo­ni­sa lo­Ju­das nge­zi­tho­mbe za­khet.

12 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Kha­nge­la, ngi­le­tha oku­bi phe­zu kwe­Je­ru­sa­le­ma lo­Ju­da ku­thi la­ye wo­nke ozwa­yo indle­be za­khe zo­mbi­li zi­za­khe­nce­za nga­khou.

13 Ngi­za­kwe­lu­la phe­zu kwe­Je­ru­sa­le­ma inta­mbo ye­Sa­ma­ri­yav, le­nta­mbo yo­ku­li­nga­ni­sa ye­ndlu kaA­ha­bi, ngi­ye­su­le iJe­ru­sa­le­ma nje­ngo­we­su­la umga­nu, awe­su­le awu­mbo­ko­the.

14 Nja­lo ngi­za­tshi­ya insa­li ye­li­fa la­mi, ngi­ba­ni­ke­le esa­ndle­ni se­zi­tha za­bo, ba­be ngo­ku­ba­nji­we­yo le­mpa­ngo kwe­zi­tha za­bo zo­nke,

15 nge­nxa yo­ku­thi be­nzi­le oku­bi eme­hlwe­ni ami, ba­ya­ngi­thu­ku­the­li­sa, ku­su­ke­la osu­kwi­ni oyi­se aba­phu­ma nga­lo eGi­bhi­the ngi­tsho ku­ze ku­be la­mu­hla.

16 Fu­thi-ke uMa­na­se uchi­thi­le iga­zi eli­ne­ngi ka­khu­lu eli­nge­la­ca­la wa­ze wa­yi­gcwa­li­sa iJe­ru­sa­le­ma ku­su­ke­la eku­qa­le­ni ku­ze ku­be se­ku­ci­ne­ni, nga­pha­ndle kwe­so­no sa­khe enza nga­so uJu­da uku­thi one, ukwe­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si.

17 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Ma­na­se, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, le­so­no sa­khe aso­na­yo, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si ako­Ju­daw?

18 UMa­na­se wa­se­la­la la­bo­yi­se, wa­ngcwa­tshe­lwa esi­va­nde­ni se­ndlu ya­khex, esi­va­nde­ni si­kaU­zay. UA­mo­ni indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

Uku­bu­sa ku­kaA­mo­ni

19 UA­mo­ni wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li la­pho esi­ba yi­nko­si; wa­bu­sa imi­nya­ka emi­bi­li eJe­ru­sa­le­maz. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Me­shu­le­me­thi indo­da­ka­zi ka­Ha­ru­zi we­Jo­ti­baa.

20 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si nje­ngo­kwe­nza ku­ka­Ma­na­se uyi­seb.

21 Wa­ha­mba nge­ndle­la yo­nke uyi­se aha­mba nga­yo, wa­kho­nza izi­tho­mbe uyi­se azi­kho­nza­yo, wa­kho­tha­ma ku­zo.

22 Wa­yi­de­la iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­se, ka­ha­mba­nga nge­ndle­la ye­Nko­sic.

23 Izi­nce­ku zi­kaA­mo­ni za­se­zi­me­nze­la ugo­be, za­bu­la­la inko­si endli­ni ya­yo.

24 Ko­dwa aba­ntu be­li­zwe ba­ba­tsha­ya bo­nke la­bo aba­be­nze­le inko­si uA­mo­ni ugo­be; aba­ntu be­li­zwe ba­se­be­be­ka uJo­si­ya indo­da­na ya­khe uku­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

25 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­kaA­mo­ni aze­nza­yo ka­zi­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si ako­Ju­da?

26 Wa­se­ngcwa­tshe­lwa engcwa­be­ni la­khe esi­va­nde­ni si­kaU­zad. UJo­si­ya indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

UJo­si­ya le­ncwa­di yo­mla­yo

22UJo­si­ya wa­ye­le­mi­nya­ka eyi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­pho esi­ba yi­nko­si; wa­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nye eJe­ru­sa­le­maa. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Je­di­da indo­da­ka­zi kaA­da­ya we­Bho­zi­kha­thib.

2 Wa­se­se­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si, wa­ha­mba nga­yo yo­nke indle­la ka­Da­vi­da uyi­se, ka­ze apha­mbu­ke­la nga­kwe­so­ku­ne­ne la­nga­kwe­so­kho­hloc.

3 Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li we­nko­si uJo­si­ya, inko­si ya­thu­ma uSha­fa­ni indo­da­na kaA­za­li­ya indo­da­na ka­Me­shu­la­mu, uma­bha­la­ne, endli­ni ye­Nko­sid, esi­thi:

4 Ye­nyu­ke­la ku­Hi­li­khi­ya umpri­sti omkhu­lue uku­thi ahla­nga­ni­se ima­li ele­thwe endli­ni ye­Nko­si, aba­li­ndi bo­mbu­ndu wo­mnya­ngo aba­be­yi­qo­qe eba­ntwi­nif.

5 Ka­ba­yi­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­be­nzi bo­mse­be­nzi aba­mi­swe phe­zu kwe­ndlu ye­Nko­si, ka­ba­yi­ni­ke abe­nzi bo­mse­be­nzi ose­ndli­ni ye­Nko­si, uku­lu­ngi­sa izi­kha­la ze­ndlu,

6 ku­ba­ba­zi, la­ku­ba­khi, la­ku­ba­ba­zi ba­ma­tshe, lo­ku­the­nga ama­pu­la­nka la­ma­tshe aba­zi­we­yo uku­lu­ngi­sa indlu.

7 Ko­dwa aku­ba­le­lwa­na­nga la­bo ima­li eya­yi­ni­ke­lwe esa­ndle­ni sa­bo ngo­ba be­nza ngo­ku­the­mbe­kag.

8 UHi­li­khi­ya umpri­sti omkhu­lu wa­se­si­thi ku­Sha­fa­ni uma­bha­la­ne: Se­ngi­fi­ce ugwa­lo lo­mla­yo endli­ni ye­Nko­sih. UHi­li­khi­ya wa­se­ni­ka uSha­fa­ni ugwa­lo, wa­se­lu­fu­nda.

9 USha­fa­ni uma­bha­la­ne wa­se­fi­ka enko­si­ni, wa­bu­yi­se­la ili­zwi enko­si­ni wa­thi: Izi­nce­ku za­kho se­zi­yi­thu­lu­le ima­li efi­cwe endli­ni, za­yi­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­be­nzi bo­mse­be­nzi aba­mi­swe phe­zu kwe­ndlu ye­Nko­si.

10 USha­fa­ni uma­bha­la­ne wa­se­bi­ka enko­si­ni esi­thi: UHi­li­khi­ya umpri­sti ungi­ni­ke ugwa­lo. USha­fa­ni wa­se­lu­fu­nda pha­mbi kwe­nko­si.

11 Kwa­se­ku­si­thi inko­si isi­zwi­le ama­zwi ogwa­lo lo­mla­yo, ya­da­bu­la izi­gqo­ko za­yoi.

12 Inko­si ya­si­la­ya uHi­li­khi­ya umpri­sti loA­hi­kha­mu indo­da­na ka­Sha­fa­ni loA­khi­bho­ri indo­da­na ka­Mi­kha­ya lo­Sha­fa­ni uma­bha­la­ne loA­sa­ya ince­ku ye­nko­sij, isi­thi:

13 Ha­mba­ni li­ye­ngi­bu­ze­la eNko­si­ni mi­na la­ba­ntu lo­Ju­da wo­nke ma­ye­la­na la­ma­zwi alo­lu­gwa­lo olu­fi­ci­we­yo; ngo­ba yi­nku­lu intu­ku­the­lo ye­Nko­si ese­si­yi­ba­se­lwe, ngo­ba oba­ba ka­ba­wa­la­le­la­nga ama­zwi alo­lu­gwa­lo, ukwe­nza ko­nke oku­bha­li­we­yo ma­ye­la­na la­thik.

14 Nga­kho uHi­li­khi­ya umpri­sti loA­hi­kha­mu loA­khi­bho­ri lo­Sha­fa­ni loA­sa­ya ba­ya ku­Hu­li­da umpro­fe­thi­ka­zi umka­Sha­lu­ma indo­da­na ka­Ti­ki­va indo­da­na ka­Ha­ri­ha­si, umgci­ni we­zi­gqo­ko. Wa­ye­hla­la-ke eJe­ru­sa­le­ma esi­Ga­be­ni se­Si­bi­li. Ba­se­be­khu­lu­ma la­ye.

15 Wa­se­si­thi ki­bo: Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Mtshe­le­ni lo­wo­mu­ntu oli­thu­me ki­mi:

16 Itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, ngi­za­kwe­hli­se­la oku­bi ku­li­nda­wo la­phe­zu kwa­ba­khi­le­yo ba­yo, wo­nke ama­zwi ogwa­lo inko­si ya­ko­Ju­da elu­fu­ndi­le­yo.

17 Nge­nxa yo­ku­thi ba­ngi­de­li­le, ba­tshi­se­la aba­nye onku­lu­nku­lu impe­phal, uku­ze ba­ngi­thu­ku­the­li­se nga­wo wo­nke umse­be­nzi we­za­ndla za­bom. Nga­kho intu­ku­the­lo ya­mi iza­vu­tha ime­le­ne la­le inda­wo, inga­ci­tshwan.

18 Ko­dwa enko­si­ni ya­ko­Ju­da eli­thu­mi­le­yo uku­bu­za eNko­si­ni, li­za­ku­tsho nja­lo ku­yo: Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Ma­ye­la­na la­ma­zwi eli­we­zwi­le­yo:

19 Ngo­ba inhli­zi­yo ya­kho ibi­tha­mbi­leo, wa­zi­tho­ba pha­mbi kwe­Nko­si, la­pho usi­zwa engi­ku­khu­lu­me ngi­me­le­ne la­li­nda­wo la­ba­khi­le­yo ba­yop, uku­thi ba­za­ku­ba yi­nci­tha­ka­loq le­si­qa­le­ki­sor, wa­da­bu­la izi­gqo­ko za­kho, wa­kha­la inye­mbe­zi pha­mbi kwa­mi, la­mi-ke ngi­zwi­le, ku­tsho iNko­sis.

20 Nga­kho, kha­nge­la, ngi­za­ku­bu­the­la ku­bo­yi­hlo, nja­lo uza­bu­the­lwa engcwa­be­ni la­kho ngo­ku­thu­la, la­me­hlo akho ka­wa­yi­ku­bo­na bo­nke ubu­bi engi­za­be­hli­se­la phe­zu kwa­li­nda­wot. Ba­se­be­bu­yi­se­la ili­zwi enko­si­ni.

Imvu­se­le­lo ka­Jo­si­ya

23Inko­si ya­si­thu­me­la, ba­se­be­bu­tha­ni­sa ku­ye bo­nke aba­da­la ba­ko­Ju­da la­be­Je­ru­sa­le­maa.

2 Inko­si ya­si­se­nyu­ke­la endli­ni ka­Je­ho­va, la­wo wo­nke ama­do­da ako­Ju­da la­bo bo­nke aba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma ka­nye la­ye, la­ba­pri­sti la­ba­pro­fe­thi, la­bo bo­nke aba­ntu ku­su­ke­la ko­mnci­nya­ne ku­si­ya ko­mkhu­lu, ya­si­fu­nda endle­be­ni za­bo wo­nke ama­zwi ogwa­lo lwe­si­vu­me­lwa­nob olwa­fi­cwa endli­ni ye­Nko­sic.

3 Inko­si ye­ma-ke nga­se­nsi­ke­ni, ye­nza isi­vu­me­lwa­no pha­mbi kwe­Nko­sid, so­ku­ha­mba emva kwe­Nko­si, lo­ku­gci­na imi­la­yo ya­yo le­mi­the­tho ya­yo le­zi­mi­so za­yo nge­nhli­zi­yo yo­nke la­ngo­mphe­fu­mu­lo wo­nke, uku­qi­ni­sa ama­zwi ale­si­si­vu­me­lwa­no abha­li­we­yo ku­lo­lu­gwa­lo. Bo­nke aba­ntu ba­se­be­si­ma esi­vu­me­lwa­ne­nie.

4 Inko­si ya­si­la­ya uHi­li­khi­ya umpri­sti omkhu­luf la­ba­pri­sti be­si­ga­ba se­si­bi­lig la­ba­li­ndi bo­mbu­ndu wo­mnya­ngo uku­thi ba­khu­phe ethe­mpe­li­ni le­Nko­si zo­nke izi­tsha eza­ze­nze­lwe uBha­lih le­si­xu­ku le­bu­tho lo­nke la­ma­zu­lu, wa­zi­tshi­se­la nga­pha­ndle kwe­Je­ru­sa­le­ma ezi­qi­nti­ni ze­Ki­dro­nii, wa­thwa­le­la umlo­tha wa­zo eBhe­the­li.

5 Wa­se­su­sa aba­pri­sti be­zi­tho­mbe ama­kho­si ako­Ju­da aye­ba­be­ki­le uku­thi ba­tshi­se impe­pha enda­we­ni ezi­pha­ke­me­yo, emi­zi­ni ya­ko­Ju­da, le­nda­wo ezi­zi­nge­le­ze­le iJe­ru­sa­le­ma, la­la­bo aba­be­tshi­sa impe­pha ku­Bha­li, ela­nge­ni, le­nya­nge­ni, le­zi­nka­nye­zi­ni, le­bu­thwe­ni lo­nke la­ma­zu­luj.

6 Wa­khu­pha isi­xu­ku endli­ni ye­Nko­si, nga­pha­ndle kwe­Je­ru­sa­le­mak, wa­si­sa esi­fu­le­ni iKi­dro­nil, wa­si­tshi­sa esi­fu­le­ni iKi­dro­ni, wa­si­cho­la sa­ba lu­thu­lim, wa­pho­se­la uthu­li lwa­so ema­ngcwa­be­ni aba­ntwa­na ba­ba­ntun.

7 Wa­di­li­za izi­ndlu ze­zi­nko­tsha­na eza­zi­nga­se­ndli­ni ye­Nko­sio la­pho abe­si­fa­za­na aba­be­se­lu­ke­la kho­na ama­ve­yi­li esi­xu­kup.

8 Wa­khu­pha bo­nke aba­pri­sti emi­zi­ni ya­ko­Ju­da, wa­ngco­li­sa inda­wo ezi­pha­ke­me­yo la­pho aba­pri­sti aba­be­tshi­se­la kho­na impe­pha, ku­su­ke­la eGe­baq ku­si­ya eBhe­ri­she­bhar. Wa­di­li­za inda­wo ezi­pha­ke­me­yo za­ma­sa­ngo ezi­se­ku­nge­ne­ni kwe­sa­ngo li­ka­Jo­shu­wa umbu­si wo­mu­zi, eza­zi­nga­kwe­so­kho­hlo so­mu­ntu esa­ngwe­ni lo­mu­zi.

9 Lo­ba ku­nja­lo aba­pri­sti be­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo ka­be­nyu­ke­la­nga ela­thi­ni le­Nko­si eJe­ru­sa­le­ma, ko­dwa ba­dla izi­nkwa ezi­nge­la­mvu­be­lo pha­ka­thi kwa­ba­fo­wa­bos.

10 Wa­se­ngco­li­sa iTo­fe­thit eli­se­si­ho­tshe­ni se­ndo­da­na ka­Hi­no­muu uku­ze ku­nga­bi kho­na umu­ntu oda­bu­li­sa indo­da­na ya­khe ku­mbe indo­da­ka­zi ya­khe emli­lwe­niv ku­Mo­le­kiw.

11 Wa­se­su­sa ama­bhi­za ama­kho­si ako­Ju­da aye­wa­ni­ke­le ela­nge­ni eku­nge­ne­ni kwe­ndlu ye­Nko­six, nga­se­ka­me­lwe­ni li­ka­Na­tha­ni-Me­le­ki umthe­nwa ela­li­se­khu­lu­si­niy, wa­zi­tshi­sa inqo­la ze­la­nga ngo­mli­loz.

12 La­ma­la­thi aye­se­pha­hle­ni lwe­ndlu kaA­ha­zia enga­phe­zu­lub awe­nza­yo ama­kho­si ako­Ju­da, la­ma­la­thi uMa­na­se aye­we­nzi­le ema­gu­me­ni wo­ma­bi­li endlu ye­Nko­sic, inko­si ya­wa­di­li­za ya­wa­cho­bo­za iwa­su­sa la­pho, ya­lu­pho­se­la uthu­li lwa­wo esi­fu­le­ni iKi­dro­nid.

13 Le­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo, eza­zi­pha­mbi kwe­Je­ru­sa­le­ma, eza­zi­nga­kwe­so­ku­ne­ne se­nta­ba yo­ku­bo­la, uSo­lo­mo­ni inko­si ya­koI­sra­ye­li eya­yi­za­khe­le uA­shi­ta­ro­thi isi­ne­ngi­so sa­ma­Si­do­nie, lo­Ke­mo­shi isi­ne­ngi­so sa­ma­Mo­wa­bif, lo­Mi­lko­mu isi­ne­ngi­so sa­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nig, inko­si ya­zi­ngco­li­sa.

14 Wa­se­pha­hla­za insi­ka ezi­yi­zi­tho­mbe, wa­ga­mu­la izi­xu­ku, wa­gcwa­li­sa izi­nda­wo za­zo nga­ma­tha­mbo aba­ntu.

15 Le­la­thi la­lo ela­li­se­Bhe­the­li, le­nda­wo epha­ke­me­yo, aye­nza­yo uJe­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­tih owe­nza uI­sra­ye­li uku­thi onei, ko­ku­bi­li le­lo­la­thi le­nda­wo epha­ke­me­yo wa­ku­di­li­za, wa­tshi­sa inda­wo epha­ke­me­yo, wa­yi­cho­bo­za ya­ba lu­thu­li, wa­tshi­sa isi­xu­ku.

16 La­pho uJo­si­ya ephe­ndu­ka wa­bo­na ama­ngcwa­ba aye­la­pho enta­be­ni, wa­thu­ma wa­se­khu­pha ama­tha­mbo ema­ngcwa­be­ni, wa­wa­tshi­se­la phe­zu kwe­la­thi, wa­li­ngco­li­sa, nje­nge­li­zwi le­Nko­si umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu aye­li­me­me­ze­le, owa­me­me­ze­la la­ma­zwij.

17 Wa­se­si­thi: Yi­si­khu­mbu­zo sa­ni le­si­ya­na engi­si­bo­na­yok? Aba­ntu bo­mu­zi ba­se­be­si­thi ku­ye: Li­ngcwa­ba lo­mu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu owa­ve­la ko­Ju­da wa­me­me­ze­la le­zi­zi­nto oze­nzi­le­yo ume­le­ne le­la­thi le­Bhe­the­lil.

18 Wa­se­si­thi: Mye­ke­le­ni, ka­ku­nga­bi la­mu­ntu othi­nta ama­tha­mbo akhe. Ba­se­be­wa­ye­ke­la ama­tha­mbo akhe ka­nye la­ma­tha­mbo ompro­fe­thi owa­ve­la eSa­ma­ri­yam.

19 Nja­lo la­zo zo­nke izi­ndlu ze­zi­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo ezi­se­mi­zi­ni ye­Sa­ma­ri­ya, ama­kho­si akoI­sra­ye­li aye­ze­nzi­le uku­thu­ku­the­li­sa, uJo­si­ya wa­zi­su­sa, we­nza ki­zo nje­nga­yo yo­nke imi­se­be­nzi aye­ye­nze eBhe­the­lin.

20 Wa­se­bu­la­la bo­nke aba­pri­sti be­zi­nda­wo ezi­pha­ke­me­yoo, aba­be­kho­na­pho, phe­zu kwa­ma­la­thi, wa­tshi­sa ama­tha­mbo aba­ntu phe­zu kwa­wo. Wa­se­bu­ye­la eJe­ru­sa­le­map.

Uku­gci­nwa kwe­pha­si­ka

21 Inko­si ya­si­la­ya bo­nke aba­ntu isi­thi: Gci­na­ni ipha­si­ka eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­nuq, nje­nga­lo­khu ku­bha­li­wer ku­lo­lu­gwa­lo lwe­si­vu­me­lwa­nos.

22 Ngo­ba kwa­ku­nga­gci­nwa­nga eli­nje­nga­le­li ipha­si­ka ku­su­ke­la ensu­kwi­ni za­be­hlu­le­li abe­hlu­le­la uI­sra­ye­li, ku­mbe ku­zo zo­nke izi­nsu­ku za­ma­kho­si akoI­sra­ye­li, ku­mbe za­ma­kho­si ako­Ju­dat.

23 Ko­dwa ngo­mnya­ka we­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li we­nko­si uJo­si­ya la­gci­nwa le­li­pha­si­ka eNko­si­ni eJe­ru­sa­le­ma.

24 Nga­phe­zu kwa­lo­kho-ke aba­la­ma­dlo­ziu, la­ba­lu­mba­yo, la­ma­the­ra­fi*, le­zi­tho­mbev, la­wo wo­nke ama­nya­la abo­na­ka­la eli­zwe­ni la­ko­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma, uJo­si­ya wa­ku­su­sa, uku­ze aqi­ni­se ama­zwi omla­yo aye­bha­lwe ogwa­lwe­ni uHi­li­khi­ya umpri­sti alu­fi­ca endli­ni ye­Nko­siw.

25 La­nga­pha­mbi kwa­khe ka­ku­ba­nga kho­na inko­si eya­fa­na­na la­ye eya­phe­ndu­ke­la eNko­si­ni nge­nhli­zi­yo ya­yo yo­nke la­ngo­mphe­fu­mu­lo wa­yo wo­nkex la­nga­ma­ndla ayo wo­nke, nje­ngo­ko­mla­yo wo­nke ka­Mo­zi­si. Fu­thi emva kwa­khe ka­ku­ve­la­nga eya­fa­na­na la­yey.

26 Ka­nti iNko­si ka­yi­phe­ndu­ka­nga eku­vu­the­ni ko­la­ka lwa­yo olu­khu­lu, ola­ka lwa­yo eya­vu­the­la nga­lo uJu­da, nge­nxa ya­zo zo­nke intu­ku­the­li­so uMa­na­se ayi­thu­ku­the­li­sa nga­zoz.

27 INko­si ya­si­si­thi: Ngi­za­msu­sa lo­Ju­da pha­mbi kwa­mi, nje­ngo­ba nga­su­sa uI­sra­ye­lia, ngi­wu­la­hle lu­mu­zi we­Je­ru­sa­le­ma enga­wu­khe­tha­yob, le­ndlu enga­thi nga­yo: Ibi­zo la­mi li­za­ku­ba la­phoc.

Uku­fa ku­ka­Jo­si­ya

28 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Jo­si­ya, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si ako­Ju­da?

29 Ensu­kwi­ni za­khe uFa­ro Ne­ko inko­si ye­Gi­bhi­the we­nyu­ka wa­me­la­na le­nko­si yeA­si­ri­ya emfu­le­ni iYu­fra­thi. Inko­si uJo­si­ya ya­si­si­ya­hla­nga­be­za­na la­ye; wa­yi­bu­la­le­la eMe­gi­do ese­yi­bo­ni­le.

30 Ince­ku za­khe za­se­zi­mthwa­la efi­le nge­nqo­la, zi­su­ka eMe­gi­do, za­mu­sa eJe­ru­sa­le­ma, za­mngcwa­ba engcwa­be­ni la­khe. Aba­ntu be­li­zwe ba­se­be­tha­tha uJe­ho­wa­ha­zi indo­da­na ka­Jo­si­ya, ba­mgco­ba, ba­mbe­ka wa­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni si­ka­yi­se.

Uku­bu­sa ku­ka­Je­ho­wa­ha­zi

31 UJe­ho­wa­ha­zi wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thu la­pho esi­ba yi­nko­si; wa­bu­sa inya­nga ezi­nta­thu eJe­ru­sa­le­ma. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Ha­mu­tha­lid indo­da­ka­zi ka­Je­re­mi­ya we­Li­bhi­nae.

32 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si nje­nga­kho ko­nke oyi­se aba­kwe­nza­yo.

33 UFa­ro Ne­ko wa­se­mbo­pha eRi­bi­laf eli­zwe­ni le­Ha­ma­thig uku­thi anga­bu­si eJe­ru­sa­le­ma, wa­hla­wu­li­sa ili­zwe ama­tha­le­nta* esi­li­va ali­khu­lu le­tha­le­nta le­go­li­deh.

Uku­bu­sa ku­ka­Je­ho­ya­khi­mi

34 UFa­ro Ne­ko wa­se­be­ka uE­li­ya­khi­mi indo­da­na ka­Jo­si­ya uku­thi abe yi­nko­si esi­khu­ndle­ni si­ka­Jo­si­ya uyi­se, wa­phe­ndu­la ibi­zo la­khe wa­thi ngu­Je­ho­ya­khi­mi. Wa­se­tha­tha uJe­ho­wa­ha­zi; wa­se­si­za eGi­bhi­the, wa­fe­la kho­na.

35 UJe­ho­ya­khi­mi wa­se­mni­ka uFa­ro isi­li­va le­go­li­de, ko­dwa wa­the­li­sa ili­zwe uku­ze ani­ke le­yo­ma­li nje­ngo­ko­mla­yo ka­Fa­ro. Wa­khu­phi­sa aba­ntu be­li­zwe isi­li­va le­go­li­de, ngu­lo­wo la­lo­wo ngo­ko­mthe­lo wa­khe, yo­ku­ni­ka uFa­ro Ne­ko.

36 UJe­ho­ya­khi­mi wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu la­pho esi­ba yi­nko­si; wa­bu­sa imi­nya­ka eli­tshu­mi la­nye eJe­ru­sa­le­ma. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Ze­bi­da indo­da­ka­zi ka­Phe­da­ya we­Ru­ma.

37 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si nje­nga­kho ko­nke oyi­se aba­kwe­nza­yo.

24Nge­nsu­ku za­khe uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni we­nyu­kaa, nja­lo uJe­ho­ya­khi­mi wa­ba yi­si­kho­nzi sa­khe imi­nya­ka emi­tha­thu; wa­se­phe­ndu­ka wa­mvu­ke­lab.

2 INko­si ya­si­thu­ma uku­me­la­na la­yec ama­vi­yo ama­Kha­la­di­yad la­ma­vi­yo ama­Si­ri­yaef la­ma­vi­yo ama­Mo­wa­bigh la­ma­vi­yo aba­ntwa­na ba­koA­mo­nii, ya­si­wa­thu­ma uku­me­la­na lo­Ju­da uku­mchi­tha, nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­si eya­li­khu­lu­ma nge­sa­ndla se­zi­nce­ku za­yo aba­pro­fe­thij.

3 Si­bi­li ngo­ko­mla­yo we­Nko­si lo­kho kwe­hle­la ko­Ju­da uku­ba­su­sa ebu­swe­ni ba­yo nge­nxa ye­zo­no zi­ka­Ma­na­sek, nje­nga­kho ko­nke akwe­nza­yo,

4 nja­lo lange­ga­zi eli­nge­la­ca­la ali­chi­tha­yo; ngo­ba wa­gcwa­li­sa iJe­ru­sa­le­ma nge­ga­zi eli­nge­la­ca­la, iNko­si enga­vu­ma­nga uku­li­the­the­le­lal.

5 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Je­ho­ya­khi­mi, la­kho ko­nke akwe­nza­yo, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si ako­Ju­da?

6 UJe­ho­ya­khi­mi wa­se­la­la la­bo­yi­se. UJe­ho­ya­khi­ni indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

7 Inko­si ye­Gi­bhi­the ka­yi­sa­phi­nda­nga fu­thi uku­phu­ma eli­zwe­ni la­yo, ngo­ba inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ya­yi­the­the ku­su­ke­la emfu­le­ni we­Gi­bhi­the ku­si­ya emfu­le­ni iYu­fra­thi, ko­nke okwa­ku­ngo­kwe­nko­si ye­Gi­bhi­the.

UJe­ho­ya­khi­ni la­be­Je­ru­sa­le­ma ba­thu­nje­lwa eBha­bhi­lo­ni

8 UJe­ho­ya­khi­ni wa­ye­le­mi­nya­ka eli­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­pho esi­ba yi­nko­si; wa­bu­sa inya­nga ezi­nta­thu eJe­ru­sa­le­ma. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Ne­hu­shi­ta indo­da­ka­zi kaE­li­na­tha­ni we­Je­ru­sa­le­mam.

9 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si nje­ngo­kwe­nza ko­nke ku­ka­yi­sen.

10 Nga­le­so­si­kha­thi izi­nce­ku zi­ka­Ne­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ze­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­ma, umu­zi wa­su­nge­na eku­vi­nje­ze­lwe­ni.

11 UNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni wa­se­fi­ka wa­me­la­na lo­mu­zi, izi­nce­ku za­khe zi­sa­wu­vi­mbe­ze­la.

12 UJe­ho­ya­khi­ni inko­si ya­ko­Ju­da wa­se­phu­ma wa­ya enko­si­ni ye­Bha­bhi­lo­nio, ye­na lo­ni­na le­nce­ku za­khe le­ndu­na za­khe la­ba­the­nwa ba­khe. Inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ya­si­mtha­tha ngo­mnya­ka we­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li wo­ku­bu­sa kwa­khe.

13 Ya­si­khu­pha la­pho wo­nke ama­gu­gu endlu ka­Je­ho­va la­ma­gu­gu endlu ye­nko­sip; ya­qu­ma zo­nke izi­tsha ze­go­li­deq uSo­lo­mo­ni inko­si ya­koI­sra­ye­li aye­ze­nzi­le ethe­mpe­li­ni li­ka­Je­ho­var, nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­sis.

14 Ya­si­thu­mba iJe­ru­sa­le­ma yo­nke, le­zi­pha­tha­ma­ndla zo­nke, la­wo wo­nke ama­qha­we ala­ma­ndlat, aba­thu­njwa aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­miu, la­zo zo­nke ingci­tshi ze­mi­se­be­nzi la­ba­kha­ndiv; ka­ku­sa­la­nga lo­ye­dwa nga­pha­ndle kwa­ba­ntu­ka­za­na eba­ntwi­ni be­li­zwew.

15 Ya­si­mthu­mbe­la uJe­ho­ya­khi­ni eBha­bhi­lo­nix; lo­ni­na we­nko­si, la­ma­kho­si­ka­zi enko­si, la­ba­the­nwa ba­khe, la­ma­qha­we eli­zwe, ya­ba­thu­mbe­la eBha­bhi­lo­ni be­su­ka eJe­ru­sa­le­may.

16 La­wo wo­nke ama­do­da anga­ma­qha­wez, azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sa, le­zi­ngci­tshi ze­mi­se­be­nzi la­ba­kha­ndi, aba­yi­nku­lu­ngwa­ne, bo­nke aba­qi­ni­le­yo aba­nga­phu­ma impi, inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ya­si­ba­le­tha be­nga­ba­thu­njwa eBha­bhi­lo­nia.

Uku­bu­sa ku­ka­Ze­de­khi­ya

17 Inko­si ye­Bha­bhi­lo­nib ya­si­be­ka uMa­tha­ni­ya uyi­se omnci­nya­ne uku­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khec, ya­gu­qu­la ibi­zo la­khe ya­thi ngu­Ze­de­khi­yad.

18 UZe­de­khi­ya wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nye la­pho esi­ba yi­nko­si; wa­bu­sa imi­nya­ka eli­tshu­mi la­nye eJe­ru­sa­le­mae. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Ha­mu­ta­li indo­da­ka­zi ka­Je­re­mi­ya we­Li­bhi­naf.

19 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si nje­ngo­kwe­nza ko­nke ku­ka­Je­ho­ya­khi­mig.

20 Ngo­ba nge­nxa ye­ntu­ku­the­lo ye­Nko­si lo­khu kwe­nze­ka eJe­ru­sa­le­ma la­ko­Ju­da ya­ze ya­ba­xo­tsha pha­mbi kwa­yo. UZe­de­khi­ya wa­se­yi­vu­ke­la inko­si ye­Bha­bhi­lo­nih.

Uku­chi­thwa kwe­Je­ru­sa­le­ma

25Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye wo­ku­bu­sa kwa­khea, nge­nya­nga ye­tshu­mi, ngo­lwe­tshu­mi lwe­nya­ngab, uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni wa­fi­ka, ye­na le­bu­tho la­khe lo­nke eme­le­ne le­Je­ru­sa­le­ma, wa­mi­sa inka­mba ma­qo­nda­na la­yo; ba­ya­khe­la imi­du­li yo­ku­vi­mbe­ze­la eme­le­ne la­yo inhla­ngo­thi zo­nkec.

2 Umu­zi wa­nge­na eku­vi­nje­ze­lwe­ni kwa­ze kwa­ba ngu­mnya­ka we­tshu­mi la­nye we­nko­si uZe­de­khi­ya.

3 Ngo­lwe­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye lwe­nya­nga ye­si­ned indla­la ya­si­si­ba la­ma­ndla pha­ka­thi ko­mu­zi, nja­lo kwa­ku­nge­la­ku­dla kwa­ba­ntu be­li­zwee.

4 Umu­zi wa­su­fo­hle­lwaf. Wo­nke ama­do­da empig aseba­le­ka ebu­su­ku nge­ndle­la ye­sa­ngo pha­ka­thi kwe­mi­du­li emi­bi­lih eya­yi­se­du­ze le­si­va­nde se­nko­sii, (a­ma­Kha­la­di­ya aye­me­le­ne-ke lo­mu­zi inhla­ngo­thi zo­nkej); inko­si ya­si­ha­mbak nge­ndle­la ya­ma­gce­kel.

5 Ibu­tho la­ma­Kha­la­di­ya la­se­li­xo­tsha­na le­nko­si, la­yi­fi­ca ema­gce­ke­ni eJe­ri­kom; ibu­tho la­yo lo­nke la­se­li­hla­ka­ze­ka li­su­ka ku­yo.

6 Ase­yi­ba­mba inko­si, aye­nyu­se­la enko­si­ni ye­Bha­bhi­lo­nin eRi­bi­lao, akhu­lu­ma ukwa­hlu­le­la kwa­yo.

7 Abu­la­la ama­do­da­na ka­Ze­de­khi­ya pha­mbi kwa­me­hlo akhe, akhu­pha ame­hlo ka­Ze­de­khi­yap, ambo­pha nga­ma­ke­ta­ne ethu­si ama­bi­li, amu­sa eBha­bhi­lo­niq.

Uku­thu­njwa kwe­la­ko­Ju­da

8 La­nge­nya­nga ye­si­hla­nur ngo­lwe­si­kho­mbi­sa lwe­nya­ngas (o­ku­ngu­mnya­ka we­tshu­mi le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye we­nko­si uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­nit) kwa­fi­ka uNe­bu­za­ra­da­ni indu­na ya­ba­li­ndi, ince­ku ye­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, eJe­ru­sa­le­ma.

9 Wa­se­tshi­sa indlu ka­Je­ho­va le­ndlu ye­nko­siu la­zo zo­nke izi­ndlu ze­Je­ru­sa­le­mav; la­yo yo­nke indlu ye­si­khu­lu wa­yi­tshi­sa ngo­mli­lo.

10 Le­bu­tho lo­nke la­ma­Kha­la­di­ya ela­li­le­ndu­na ya­ba­li­ndiw la­di­li­ze­la pha­nsi imi­du­li ye­Je­ru­sa­le­ma inhla­ngo­thi zo­nkex.

11 Nja­lo insa­li ya­ba­ntu aba­be­se­le emzi­ni, la­ba­hla­mu­ki aba­be­hla­mu­ke­le enko­si­ni ye­Bha­bhi­lo­ni, le­nsa­li ye­xu­ku, uNe­bu­za­ra­da­ni indu­na ya­ba­li­ndi ya­ba­thu­mbay.

12 Ko­dwa indu­na ya­ba­li­ndi ya­tshi­ya eba­ya­nge­ni be­li­zwe uku­ba nga­ba­pha­thi be­zi­vi­ni la­ba­li­miz.

13 Le­nsi­ka ze­thu­si eza­zi­se­ndli­ni ye­Nko­siab, le­zi­se­ke­loc, lo­lwa­ndle lwe­thu­si olwa­lu­se­ndli­ni ye­Nko­si, ama­Kha­la­di­ya aku­pha­hla­zad, athwa­le­la ithu­si la­kho eBha­bhi­lo­ni.

14 Le­zi­mbi­zae, la­ma­fo­tsho­lof, le­zi­ndla­wug, le­nke­zo, le­zi­tsha zo­nke ze­thu­si, aba­se­be­nza nga­zo, aku­tha­thah.

15 Le­zi­tsha zo­ku­thwa­la umli­loi le­mi­ga­nu yo­ku­fa­fa­za, okwa­ku­li­go­li­de go­li­de lo­kwa­ku­yi­si­li­va si­li­va, indu­na ya­ba­li­ndi ya­ku­tha­thaj.

16 Insi­ka zo­mbi­lik, ulwa­ndle olu­lo­dwa, le­zi­se­ke­lo, uSo­lo­mo­ni aye­kwe­nze­le indlu ye­Nko­sil, ithu­si la­zo zo­nke le­zi­zi­tsha la­li­nge­laku­li­nga­ni­swa nge­si­si­ndom.

17 Ubu­de be­nsi­ka eyo­dwa ba­bu­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, le­si­du­ku phe­zu kwa­yo sa­si­li­thu­sin, lo­ku­pha­ka­ma kwe­si­du­ku ku­zi­nga­lo ezi­nta­thuo, lo­mse­be­nzi opho­thi­we­yo, la­ma­po­me­gra­na­ti* phe­zu kwe­si­du­ku inhla­ngo­thi zo­nke, ko­nke ku­ngo­kwe­thu­si. Le­nsi­ka ye­si­bi­li ya­yi­lo­ku­nje, ilo­mse­be­nzi opho­thi­we­yo.

18 Indu­na ya­ba­li­ndi ya­si­tha­tha uSe­ra­ya umpri­sti oyi­nhlo­ko lo­Ze­fa­ni­ya umpri­sti we­si­bi­li, la­ba­li­ndi bo­mbu­ndu wo­mnya­ngo aba­tha­thu.

19 Le­mzi­ni ya­si­tha­tha indu­na eya­yi­mi­swe phe­zu kwa­ma­do­da empi, la­ma­do­da ama­hla­nu aye­se­bu­swe­ni be­nko­si aye­fi­cwe emzi­ni, lo­ma­bha­la­ne omkhu­lu we­bu­tho eya­yi­bu­the­la aba­ntu be­li­zwe ema­bu­thwe­ni, la­ma­do­da anga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha aba­ntu be­li­zwe aye­fi­cwe pha­ka­thi ko­mu­zi.

20 UNe­bu­za­ra­da­ni indu­na ya­ba­li­ndi wa­se­ba­tha­tha la­ba wa­ba­sa enko­si­ni ye­Bha­bhi­lo­ni eRi­bi­la.

21 Inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ya­si­ba­tsha­ya ya­ba­bu­la­le­la eRi­bi­la eli­zwe­ni le­Ha­ma­thi. Ngo­ku­nja­lo uJu­da wa­thu­njwa esu­swa eli­zwe­ni la­khe.

Aba­ntu aba­se­le­yo ba­ba­le­ke­la eGi­bhi­the

22 Aba­ntu aba­sa­la-ke eli­zwe­ni la­ko­Ju­da, uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni owa­ye­ba­tshi­yi­le, wa­be­ka phe­zu kwa­bo uGe­da­li­yap indo­da­na kaA­hi­kha­mu indo­da­na ka­Sha­fa­niq.

23 Kwa­thi zo­nke indu­na za­ma­bu­tho, zo­na la­ba­ntu ba­zo, se­zi­zwi­le uku­thi inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ibe­ke uGe­da­li­ya abe ngu­mbu­sir, ze­za ku­Ge­da­li­ya eMi­zi­pas: Ngi­tsho oI­shma­ye­li indo­da­na ka­Ne­tha­ni­ya lo­Jo­ha­na­ni indo­da­na ka­Ka­re­ya lo­Se­ra­ya indo­da­na ka­Ta­ni­hu­me­thi umNe­to­fatu lo­Ja­ha­za­ni­ya indo­da­na yo­mMa­ha­ka­thiv, zo­na la­ba­ntu ba­zo.

24 UGe­da­li­ya wa­se­fu­nga ku­zo la­ku­ba­ntu ba­zo wa­thi ku­zo: Li­nge­sa­bi uku­ba zi­nce­ku za­ma­Kha­la­di­ya; hla­la­ni eli­zwe­ni, li­kho­nze inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, nja­lo ku­za­ku­ba ku­hle ki­ni.

25 Ko­dwa kwa­thi nge­nya­nga ye­si­kho­mbi­sa, kwa­fi­ka uI­shma­ye­li indo­da­na ka­Ne­tha­ni­ya indo­da­na kaE­li­sha­ma, owe­nza­lo ye­si­kho­si­ni, la­ma­do­da ali­tshu­mi ela­ye, ba­se­be­mtsha­ya uGe­da­li­ya wa­ze wa­fa, la­ma­Ju­da la­ma­Kha­la­di­ya aye­la­ye eMi­zi­pa.

26 Aba­ntu bo­nke-ke, ku­su­ke­la ko­mnci­nya­ne ku­ze ku­ye ko­mkhu­lu, le­ndu­na za­ma­bu­tho, ba­se­be­su­ka ba­ya eGi­bhi­the, ngo­ba be­sa­ba ama­Kha­la­di­ya.

Uku­khu­lu­lwa lo­ku­pha­ka­nyi­swa ku­ka­Je­ho­ya­khi­ni

27 Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­kho­mbi­saw wo­ku­thu­njwa ku­ka­Je­ho­ya­khi­ni inko­si ya­ko­Ju­dax, nge­nya­nga ye­tshu­mi la­mbi­li, ngo­lwa­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­kho­mbi­sa lwe­nya­ngay, uE­vi­li Me­ro­da­ki inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, ngo­mnya­ka aba yi­nko­si nga­wo, wa­pha­ka­mi­sa ikha­nda li­ka­Je­ho­ya­khi­ni inko­si ya­ko­Ju­da emkhu­pha ento­lo­ngwe­niz.

28 Wa­se­khu­lu­ma ku­hle la­ye, wa­mi­sa isi­hla­lo sa­khe so­bu­kho­si phe­zu kwe­si­hla­lo so­bu­kho­si sa­ma­kho­si aye­la­ye eBha­bhi­lo­ni.

29 Wa­se­ntshi­ntsha izi­gqo­ko zo­ku­bo­tshwa kwa­khe; wa­se­si­dla isi­nkwa nja­lo­nja­lo pha­mbi kwa­khe insu­ku zo­nke ze­mpi­lo ya­khea.

30 Le­sa­be­lo esi­mi­yo, isa­be­lo esi­mi­yo esi­qhu­be­ka­yo sa­ni­kwa ye­na yi­nko­si, into yo­su­ku ngo­su­ku lwa­yo, zo­nke izi­nsu­ku ze­mpi­lo ya­kheb.

UGWA­LO LO­KU­QA­LA

LWE­MI­LA­NDO

YA­MA­KHO­SI

Inza­lo kaA­da­mu

1UA­da­mu, uSe­ti, uE­no­si,

2 uKe­na­ni, uMa­ha­la­le­li, uJa­re­di,

3 uE­no­ki, uMe­thu­se­la, uLa­me­ki,

4 uNo­wa, uShe­mu, uHa­mu, lo­Ja­fe­thia.

Inza­lo ya­ma­do­da­na ka­No­wa

5 Ama­do­da­na ka­Ja­fe­thi: OGo­me­ri lo­Ma­go­gib lo­Ma­da­yi lo­Ja­va­ni lo­Thu­bha­li lo­Me­she­ki lo­Ti­ra­sic.

6 La­ma­do­da­na ka­Go­me­ri: OA­shi­ke­na­zi lo­Ri­fa­thi lo­To­ga­rmad.

7 La­ma­do­da­na ka­Ja­va­ni: OE­li­sha lo­Ta­rshi­shi, ama­Ki­ti la­ma­Do­da­nie.

8 Ama­do­da­na ka­Ha­mu: OKu­shi lo­Mi­zi­ra­yi­mi, uPu­ti lo­Kha­na­ni.

9 La­ma­do­da­na ka­Ku­shi: OSe­ba lo­Ha­vi­la lo­Sa­bi­tha lo­Ra­ha­ma lo­Sa­bi­the­ka. La­ma­do­da­na ka­Ra­ha­ma: OShe­bha lo­De­da­ni.

10 UKu­shi wa­se­za­la uNi­mro­di; ye­na wa­qa­la uku­ba li­qha­we emhla­be­ni.

11 UMi­zi­ra­yi­mi wa­se­za­la ama­Lu­di la­maA­na­mi la­ma­Le­ha­bi la­ma­Na­fe­thu­hi

12 la­ma­Pa­tru­si la­ma­Ka­se­lu­hi (o­kwa­phu­ma ki­wo ama­Fi­li­sti), la­ma­Ka­fi­to­ri.

13 UKha­na­ni wa­se­za­la uSi­do­ni izi­bu­lo la­khe, lo­He­thi,

14 lo­mJe­bu­si lo­mA­mo­ri lo­mGi­ri­ga­shi

15 lo­mHi­vi lo­mA­rki lo­mSi­ni

16 lo­mA­rva­di lo­mZe­ma­ri lo­mHa­ma­thif.

17 Ama­do­da­na ka­She­mu: OE­la­mu loA­shu­ri loA­rpa­ki­sha­di lo­Lu­di loA­ra­mug loU­zi lo­Hu­li lo­Ge­the­ri lo­Me­she­kih.

18 UA­rpa­ki­sha­di wa­se­za­la uShe­la; uShe­la wa­se­za­la uE­be­rii.

19 UE­be­ri wa­se­za­le­lwa ama­do­da­na ama­bi­li. Ibi­zo le­nye la­li­ngu­Pe­le­gi, ngo­ba ensu­kwi­ni za­yo umhla­ba wa­da­tshu­lwa; le­bi­zo lo­mfo­wa­bo la­li­ngu­Jo­ki­tha­ni.

20 UJo­ki­tha­ni wa­se­za­la oA­li­mo­da­di lo­She­le­fi lo­Ha­za­ma­ve­thi lo­Je­ra

21 lo­Ha­do­ra­mu loU­za­li lo­Di­ki­la

22 loE­bha­li loA­bhi­ma­ye­li lo­She­bhaj

23 loO­fi­ri lo­Ha­vi­la lo­Jo­ba­bi. Bo­nke la­bo ba­be­nga­ma­do­da­na ka­Jo­ki­tha­ni.

Inza­lo ka­She­mu

24 UShe­muk, uA­rpa­ki­sha­di, uShe­lal,

25 uE­be­ri, uPe­le­gi, uRe­wu,

26 uSe­ru­gi, uNa­ho­ri, uTe­ra,

27 uA­bra­ma; onguA­bra­ha­mam.

28 Ama­do­da­na kaA­bra­ha­ma: OI­sa­kan loI­shma­ye­lio.

Inza­lo kaI­shma­ye­li

29 La­ba yi­zi­zu­ku­lwa­na za­bo: Izi­bu­lo li­kaI­shma­ye­lip, uNe­ba­yo­thiq, lo­Ke­da­ri, loA­di­be­li, lo­Mi­bi­sa­ma,

30 uMi­shi­ma, lo­Du­ma, uMa­sa, uHa­da­di, lo­Te­ma,

31 uJe­tu­ri, uNa­fi­shi, lo­Ke­de­ma; la nga­ma­do­da­na kaI­shma­ye­lir.

Inza­lo kaA­bra­ha­ma ku­Ke­tu­ra

32 Nja­lo ama­do­da­na ka­Ke­tu­ra, umfa­zi omnci­nya­ne kaA­bra­ha­mas: Wa­za­la oZi­mra­ni lo­Jo­ki­sha­ni lo­Me­da­ni lo­Mi­di­ya­ni loI­shi­ba­ki lo­Shu­wat. Ama­do­da­na-ke ka­Jo­ki­sha­ni: OShe­bha lo­De­da­niu.

33 La­ma­do­da­na ka­Mi­di­ya­niv: OE­fa loE­fe­riw lo­Ha­no­ki loA­bi­da loE­li­da­ha. Bo­nke la­ba nga­ma­do­da­na ka­Ke­tu­rax.

34 UA­bra­ha­ma wa­se­za­la uI­sa­kay. Ama­do­da­na kaI­sa­ka: OE­sa­wu loI­sra­ye­liz.

Inza­lo kaE­sa­wu

35 Ama­do­da­na kaE­sa­wu: OE­li­fa­zi, uRe­hu­we­li, lo­Je­wu­shi, lo­Ja­la­mu, lo­Ko­raa.

36 Ama­do­da­na kaE­li­fa­zi: OThe­ma­ni, loO­ma­ri, uZe­fi, lo­Ga­ta­ma, uKe­na­zi, lo­Ti­mi­na, loA­ma­le­kib.

37 Ama­do­da­na ka­Re­hu­we­li: ONa­ha­thi, uZe­ra, uSha­ma, lo­Mi­za.

38 La­ma­do­da­na ka­Se­yi­ri: OLo­ta­ni lo­Sho­bha­li lo­Zi­be­yo­ni loA­na lo­Di­sho­ni loE­ze­ri lo­Di­sha­ni.

39 La­ma­do­da­na ka­Lo­ta­ni: OHo­ri lo­Ho­ma­ma; lo­da­de­wa­bo ka­Lo­ta­ni wa­ye­ngu­Ti­mi­na.

40 Ama­do­da­na ka­Sho­bha­li: OA­li­ya­ni, lo­Ma­na­ha­thi, loE­bha­li, uShe­fi, loO­na­mac.

La­ma­do­da­na ka­Zi­be­yo­ni: OA­ya loA­na.

41 Ama­do­da­na kaA­na: UDi­sho­ni. La­ma­do­da­na ka­Di­sho­ni: OHa­mra­ni loE­shi­bha­ni lo­Ji­ti­ra­ni lo­Ke­ra­nid.

42 Ama­do­da­na kaE­ze­ri: OBi­li­ha­ni lo­Za­ha­va­nae, uJa­ha­kha­nif. Ama­do­da­na ka­Di­sha­ni: OU­zi loA­ra­ni.

43 Nja­lo la nga­ma­kho­si abu­sa eli­zwe­ni leE­do­ma, ku­nga­ka­bu­si inko­si phe­zu kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li: UBhe­la indo­da­na ka­Be­yo­ri; le­bi­zo lo­mu­zi wa­khe la­li­yi­Di­ni­ha­ba.

44 UBhe­la wa­se­si­fa, uJo­ba­bi indo­da­na ka­Ze­ra we­Bho­zi­ra wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

45 UJo­ba­bi wa­se­si­fa, uHu­sha­ma owe­li­zwe­ni la­ma­The­ma­ni wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

46 UHu­sha­ma wa­se­si­fa, uHa­da­di indo­da­na ka­Be­da­di, owa­tsha­ya ama­Mi­di­ya­ni ema­gce­ke­ni ako­Mo­wa­bi, wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe; le­bi­zo lo­mu­zi wa­khe la­li­yiA­vi­thi.

47 UHa­da­di wa­se­si­fa, uSa­mi­la we­Ma­si­re­ka wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

48 USa­mi­la wa­se­si­fa, uSha­wu­li we­Re­ho­bo­thi emfu­le­ni wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­kheg.

49 USha­wu­li wa­se­si­fa, uBha­li-Ha­na­ni indo­da­na kaA­khi­bho­ri wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­kheh.

50 UBha­li-Ha­na­ni wa­se­si­fa, uHa­da­di wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe; le­bi­zo lo­mu­zi wa­khe la­li­yi­Pha­yi; le­bi­zo lo­mka­khe la­li­ngu­Me­he­tha­bhe­li indo­da­ka­zi ka­Ma­ti­re­di indo­da­ka­zi ka­Me­za­ha­bhi.

51 UHa­da­di wa­se­si­fa.

Le­zi­ndu­na zeE­do­ma za­zi­yile­zi: Indu­na uTi­mi­na, indu­na uA­li­ya, indu­na uJe­the­thi,

52 indu­na uA­ho­li­ba­ma, indu­na uE­la, indu­na uPi­no­ni,

53 indu­na uKe­na­zi, indu­na uThe­ma­ni, indu­na uMi­bhi­za­ri,

54 indu­na uMa­gi­di­ye­li, indu­na uI­ra­ma; le­zi yi­zi­ndu­na zeE­do­ma.

Ama­do­da­na kaI­sra­ye­li

2La nga­ma­do­da­na kaI­sra­ye­li: ORu­be­ni, uSi­me­yo­ni, uLe­vi, lo­Ju­da, uI­sa­ka­ri, lo­Ze­bu­lu­ni,

2 uDa­ni, uJo­se­fa, lo­Bhe­nja­mi­ni, uNa­fi­tha­li, uGa­di, loA­she­ria.

Inza­lo ka­Ju­da

3 Ama­do­da­na ka­Ju­da: OE­ri loO­na­ni lo­She­lab; ama­tha­thu wa­wa­za­le­lwa yi­ndo­da­ka­zi ka­Shu­wa umKha­na­ni­ka­zic. Ko­dwa uE­ri izi­bu­lo li­ka­Ju­da wa­ye­mu­bi eme­hlwe­ni eNko­si; ya­si­mbu­la­lad.

4 UTa­ma­ri, uma­lo­ko­za­na wa­khe, wa­se­mza­le­la uPe­re­zi lo­Ze­ra. Wo­nke ama­do­da­na ka­Ju­da aye­ma­hla­nue.

5 Ama­do­da­na ka­Pe­re­zi: OHe­zi­ro­ni lo­Ha­mu­lif.

6 Nja­lo ama­do­da­na ka­Ze­ra: OZi­mri loE­tha­nig lo­He­ma­nih lo­Ka­li­ko­lii lo­Da­ra; wo­nke aye­ma­hla­nu.

7 Nja­lo ama­do­da­na ka­Ka­ri­mij: UA­ka­rik, umhlu­phi kaI­sra­ye­li, owe­nza isi­pha­mbe­ko ngo­ku­qa­le­ki­si­we­yol.

8 Nja­lo ama­do­da­na kaE­tha­ni: UA­za­ri­ya.

9 Nja­lo ama­do­da­na ka­He­zi­ro­ni awa­za­le­lwa­yo: OJe­ra­me­lim lo­Ra­mun lo­Ka­le­bi.

10 URa­mu wa­se­za­la uA­mi­na­da­bao; uA­mi­na­da­ba wa­se­za­la uNa­hi­sho­nipq indu­na ya­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­dar.

11 UNa­hi­sho­ni wa­se­za­la uSa­li­ma; uSa­li­ma wa­se­za­la uBho­wa­zis;

12 uBho­wa­zi wa­se­za­la uO­be­di; uO­be­di wa­se­za­la uJe­set.

13 UJe­se wa­se­za­la izi­bu­lo la­khe uE­li­ya­biu, loA­bi­na­da­ba owe­si­bi­li, lo­Shi­me­ya owe­si­tha­thuv,

14 uNe­tha­ne­li owe­si­ne, uRa­da­yi owe­si­hla­nu,

15 uO­ze­ma owe­si­thu­pha, uDa­vi­da owe­si­kho­mbi­saw.

16 Oda­de­wa­bo ba­be­ngo­Ze­ru­ya loA­bi­ga­yi­li. La­ma­do­da­na ka­Ze­ru­ya: OA­bi­sha­yi lo­Jo­wa­bi loA­sa­he­li; aba­tha­thux.

17 UA­bi­ga­yi­li wa­se­za­la uA­ma­sa; lo­yi­se kaA­ma­sa wa­ye­ngu­Je­the­ri umI­shma­ye­liy.

18 UKa­le­bi indo­da­na ka­He­zi­ro­ni wa­se­za­la kuA­zu­ba umkakhe la­ku­Je­ri­yo­thi; la­la nga­ma­do­da­na akhe: OJe­she­ri lo­Sho­ba­bi loA­ri­do­niz.

19 UA­zu­ba ese­fi­le uKa­le­bi wa­zi­tha­the­la uE­fra­thi owa­mza­le­la uHu­ria.

20 UHu­ri wa­se­za­la uU­rib; uU­ri wa­se­za­la uBhe­za­le­lic.

21 Emva kwa­lo­kho uHe­zi­ro­ni wa­se­nge­na ku­ndo­da­ka­zi ka­Ma­ki­ri uyi­se ka­Gi­le­ya­di; wa­yi­tha­tha ese­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha. Ya­si­mza­le­la uSe­gu­bid.

22 USe­gu­bi wa­se­za­la uJa­yi­ri owa­ye­le­mi­zi enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thu eli­zwe­ni le­Gi­le­ya­di.

23 Wa­se­tha­tha ki­bo iGe­shu­ri leA­ra­mu ka­nye le­mi­za­na ye­Ja­yi­ri, ka­nye le­Ke­na­thi le­mi­za­na ya­yo; imi­zi enga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha. Bo­nke la­bo ba­be­nga­ma­do­da­na ka­Ma­ki­ri uyi­se ka­Gi­le­ya­die.

24 Le­mva ko­ku­fa ku­ka­He­zi­ro­ni eKa­le­bi-E­fra­thaf, uA­bhi­ya umka­He­zi­ro­ni wa­mza­le­la uA­shu­rig uyi­se ka­The­kho­wah.

25 Nja­lo ama­do­da­na ka­Je­ra­me­li izi­bu­lo li­ka­He­zi­ro­ni aye­ngo­Ra­mu izi­bu­lo, lo­Bu­na, loO­re­ni, loO­ze­ma, uA­hi­yai.

26 UJe­ra­me­li la­ye wa­ye­lo­mu­nye umfa­zi obi­zo la­khe la­li­nguA­tha­ra; wa­ye­ngu­ni­na kaO­na­ma.

27 Nja­lo ama­do­da­na ka­Ra­mu izi­bu­lo li­ka­Je­ra­me­li aye­ngo­Ma­ha­zi lo­Ja­mi­ni loE­ke­ri.

28 La­ma­do­da­na kaO­na­ma aye­ngo­Sha­ma­yi lo­Ja­da. La­ma­do­da­na ka­Sha­ma­yi: ONa­da­bi loA­bhi­shu­ri.

29 Le­bi­zo lo­mkaA­bhi­shu­ri la­li­nguA­bi­ha­yi­li, owa­mza­le­la oA­hi­ba­ni lo­Mo­li­di.

30 Nja­lo ama­do­da­na ka­Na­da­bi: OSe­le­di loA­pha­yi­mi; ko­dwa uSe­le­di wa­fa enge­la­ba­ntwa­na.

31 Nja­lo ama­do­da­na kaA­pha­yi­mi: UI­shi. La­ma­do­da­na kaI­shi: UShe­sha­ni. La­ma­do­da­na ka­She­sha­ni: UA­hi­la­yij.

32 Nja­lo ama­do­da­na ka­Ja­da umfo­wa­bo ka­Sha­ma­yi: OJe­the­ri lo­Jo­na­tha­ni; ko­dwa uJe­the­ri wa­fa enge­la­ba­ntwa­nak.

33 Nja­lo ama­do­da­na ka­Jo­na­tha­ni: OPe­le­thi lo­Za­za. La­ba ba­be­nga­ba­ntwa­na ba­ka­Je­ra­me­li.

34 Nja­lo uShe­sha­ni wa­ye­nge­la­ma­do­da­na, ko­dwa ama­do­da­ka­zi; nja­lo uShe­sha­ni wa­ye­le­nce­ku, umGi­bhi­the, obi­zo la­yo la­li­ngu­Ja­ri­ha.

35 UShe­sha­ni wa­se­ni­ka uJa­ri­ha ince­ku ya­khe indo­da­ka­zi ya­khe ya­ba ngu­mkakhe; ya­si­mza­le­la uA­tha­yil.

36 UA­tha­yi wa­se­za­la uNa­tha­ni, uNa­tha­ni wa­se­za­la uZa­ba­dim,

37 uZa­ba­di wa­se­za­la uE­fi­la­li, uE­fi­la­li wa­se­za­la uO­be­din,

38 uO­be­di wa­se­za­la uJe­hu, uJe­hu wa­se­za­la uA­za­ri­yao,

39 uA­za­ri­ya wa­se­za­la uHe­le­zi, uHe­le­zi wa­se­za­la uE­le­ya­sa,

40 uE­le­ya­sa wa­se­za­la uSi­si­ma­yi, uSi­si­ma­yi wa­se­za­la uSha­lu­ma,

41 uSha­lu­ma wa­se­za­la uJe­ka­mi­ya, uJe­ka­mi­ya wa­se­za­la uE­li­sha­map.

42 Nja­lo ama­do­da­na ka­Ka­le­bi umfo­wa­bo ka­Je­ra­me­liq: OMe­sha, izi­bu­lo la­khe, ongu­yi­se ka­Zi­fir, la­ma­do­da­na ka­Ma­re­shas uyi­se ka­He­bro­nit.

43 Nja­lo ama­do­da­na ka­He­bro­ni: OKo­ra lo­Ta­pu­wa lo­Re­ke­mi lo­She­mau.

44 UShe­ma wa­se­za­la uRa­ha­ma uyi­se ka­Jo­ri­ke­ya­mu; uRe­ke­mi wa­se­za­la uSha­ma­yi.

45 Le­ndo­da­na ka­Sha­ma­yi: UMa­wo­niv; lo­Ma­wo­ni wa­ye­ngu­yi­se ka­Be­ti-Zu­riw.

46 UE­fa umfa­zi omnci­nya­ne ka­Ka­le­bi wa­se­za­la oHa­ra­ni lo­Mo­za lo­Ga­ze­zi; uHa­ra­ni wa­se­za­la uGa­ze­zi.

47 Nja­lo ama­do­da­na ka­Ja­hi­da­yi: ORe­ge­ma lo­Jo­tha­mu lo­Ge­sha­ni lo­Pe­le­ti loE­fa lo­Sha­ha­fix.

48 UMa­ha­ka umfa­zi omnci­nya­ne ka­Ka­le­bi wa­za­la oShe­be­ri lo­Ti­ri­ha­na.

49 Wa­se­za­la uSha­ha­fi uyi­se ka­Ma­di­ma­nay, uShe­va uyi­se ka­Ma­ki­be­na, lo­yi­se ka­Gi­be­yaz. Le­ndo­da­ka­zi ka­Ka­le­bi ya­yi­nguA­ki­saa.

50 La­ba ba­be­nga­ba­ntwa­na ba­ka­Ka­le­bi, indo­da­na ka­Hu­rib, izi­bu­lo li­kaE­fra­tha: OSho­bha­li, uyi­se ka­Ki­ri­ya­thi-Je­ya­ri­mic,

51 uSa­li­ma uyi­se ka­Bhe­the­le­he­mad, uHa­re­fi uyi­se ka­Be­ti-Ga­de­ri.

52 USho­bha­li uyi­se ka­Ki­ri­ya­thi-Je­ya­ri­mi wa­ye­la­ma­do­da­na: UHa­ro­we, ingxe­nye ya­ma­Me­nu­ho­thi.

53 Nja­lo inse­ndo zi­ka­Ki­ri­ya­thi-Je­ya­ri­mi: AmaI­thi­rie la­ma­Pu­ti la­ma­Shu­ma­thi la­ma­Mi­shra­yi; kwa­phu­ma ku­wo ama­Zo­ra­thif la­maE­shi­ta­wo­lig.

54 Ama­do­da­na ka­Sa­li­mah: OBhe­the­le­he­mai, la­ma­Ne­to­faj, uA­ta­ro­thi, uBe­ti-Jo­wa­bi, le­ngxe­nye ya­ma­Ma­na­he­thik, ama­Zo­ril.

55 Le­nse­ndo za­ba­bha­li aba­be­hla­la eJa­be­zim, ama­Ti­ra­thi, ama­Shi­me­ya­thi, ama­Su­ka­thi. La­bo ba­be­nga­ma­Ke­ni ave­la ku­Ha­ma­thin uyi­se we­ndlu ka­Re­ka­bio.

Ama­do­da­na ka­Da­vi­da

3Nja­lo la aye­nga­ma­do­da­na ka­Da­vi­da awa­za­le­lwa eHe­bro­ni: Izi­bu­lo nguA­mno­ni kuA­hi­no­wa­ma umJi­ze­re­ye­li­ka­zi; eye­si­bi­li ngu­Da­ni­ye­li kuA­bi­ga­yi­li umKha­rme­li­ka­zi;

2 eye­si­tha­thu nguA­bi­sa­lo­mu indo­da­na ka­Ma­ha­ka indo­da­ka­zi ka­Ta­li­ma­yi inko­si ye­Ge­shu­ri; eye­si­ne nguA­do­ni­ja indo­da­na ka­Ha­gi­thi;

3 eye­si­hla­nu ngu­She­fa­thi­ya kuA­bi­tha­li; eye­si­thu­pha nguI­the­re­ya­mu kuE­gi­la umka­khea.

4 Aba­yi­si­thu­pha ba­za­le­lwa ye­na eHe­bro­ni, la­pho abu­sa kho­na imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa le­zi­nya­nga ezi­yi­si­thu­phab; le­Je­ru­sa­le­ma wa­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nta­thucd.

5 La­la­ba ba­za­le­lwa ye­na eJe­ru­sa­le­ma: OShi­me­ya lo­Sho­ba­bi lo­Na­tha­nie lo­So­lo­mo­nif, bo­ba­ne, ku­Ba­thi­shu­wa indo­da­ka­zi kaA­mi­ye­li;

6 loI­bi­ha­ri loE­li­sha­ma loE­li­fe­le­thi

7 lo­No­ga lo­Ne­fe­gi lo­Ja­fi­ya

8 loE­li­sha­ma loE­li­ya­da loE­li­fe­le­thi, aba­yi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye.

9 Bo­nke ba­be­nga­ma­do­da­na ka­Da­vi­da, nga­pha­ndle kwa­ma­do­da­na aba­fa­zi aba­nca­ne, lo­Ta­ma­ri uda­de­wa­bog.

Inza­lo ka­So­lo­mo­ni

10 Le­ndo­da­na ka­So­lo­mo­ni ya­yi­ngu­Re­ho­bho­wa­muh, uA­bhi­ya indo­da­na ya­khe, uA­sa indo­da­na ya­khei, uJe­ho­sha­fa­thi indo­da­na ya­khej,

11 uJo­ra­mu indo­da­na ya­khek, uA­ha­zi­ya indo­da­na ya­khel, uJo­wa­shi indo­da­na ya­khem,

12 uA­ma­zi­ya indo­da­na ya­khen, uA­za­ri­ya indo­da­na ya­khe, uJo­tha­mu indo­da­na ya­kheo,

13 uA­ha­zi indo­da­na ya­khep, uHe­ze­khi­ya indo­da­na ya­kheq, uMa­na­se indo­da­na ya­kher,

14 uA­mo­ni indo­da­na ya­khes, uJo­si­ya indo­da­na ya­khet.

15 Nja­lo ama­do­da­na ka­Jo­si­ya: Izi­bu­lo uJo­ha­na­ni, eye­si­bi­li uJe­ho­ya­khi­mi, eye­si­tha­thu uZe­de­khi­ya, eye­si­ne uSha­lu­ma.

16 La­ma­do­da­na ka­Je­ho­ya­khi­mi: UJe­ko­ni­ya indo­da­na ya­khe, uZe­de­khi­ya indo­da­na ya­kheu.

17 Nja­lo ama­do­da­na ka­Je­ko­ni­ya: UA­si­ri, uShe­ya­li­ti­ye­li indo­da­na ya­khe,

18 lo­Ma­li­ki­ra­mu, lo­Phe­da­ya, lo­She­na­za­ri, uJe­ka­mi­ya, uHo­sha­ma, lo­Ne­da­bi­ya.

19 Nja­lo ama­do­da­na ka­Phe­da­ya: OZe­ru­bha­bhe­li lo­Shi­me­yi. La­ma­do­da­na ka­Ze­ru­bha­bhe­li: OMe­shu­la­mu, lo­Ha­na­ni­ya, lo­She­lo­mi­thi uda­de­wa­bo;

20 lo­Ha­shu­ba, loO­he­li, lo­Be­re­ki­ya, lo­Ha­sa­di­ya, uJu­sha­bi-He­se­di, ama­hla­nu.

21 La­ma­do­da­na ka­Ha­na­ni­ya: OPe­la­ti­ya lo­Je­sha­ya; ama­do­da­na ka­Re­fa­ya, ama­do­da­na kaA­ri­na­ni, ama­do­da­na kaO­bha­di­ya, ama­do­da­na ka­She­ka­ni­ya.

22 La­ma­do­da­na ka­She­ka­ni­ya: UShe­ma­ya. La­ma­do­da­na ka­She­ma­ya: OHa­thu­shi loI­ga­li lo­Ba­ri­ya lo­Ne­ya­ri­ya lo­Sha­fa­ti, ayi­si­thu­pha.

23 Nja­lo ama­do­da­na ka­Ne­ya­ri­ya: OE­li­yo­he­na­yi lo­Hi­zi­ki­ya loA­zi­ri­ka­mu, ama­tha­thu.

24 Nja­lo ama­do­da­na kaE­li­yo­he­na­yi: OHo­da­vi­ya loE­li­ya­shi­bi lo­Pe­la­ya loA­ku­bi lo­Jo­ha­na­ni lo­De­la­ya loA­na­ni, ayi­si­kho­mbi­sa.

Inza­lo ka­Ju­da

4Ama­do­da­na ka­Ju­daa: OPe­re­zi, uHe­zi­ro­ni, lo­Ka­rmi, lo­Hu­rib, lo­Sho­bha­lic.

2 URe­ya­ya indo­da­na ka­Sho­bha­li wa­se­za­la uJa­ha­thi; uJa­ha­thi wa­se­za­la uA­hu­ma­yi lo­La­ha­di. La­ba ba­be­zi­nse­ndo za­ma­Zo­ra­thid.

3 La­ba ba­be­nga­ba­ka­yi­se kaE­ta­mu: OJi­ze­re­ye­lie loI­shma loI­di­bha­shi; le­bi­zo li­ka­da­de­wa­bo la­li­ngu­Ha­ze­le­li­po­ni.

4 Lo­Pe­nu­we­li uyi­se ka­Ge­do­rif, loE­ze­ri uyi­se ka­Hu­sha. La­ba ba­be­nga­ma­do­da­na ka­Hu­rig, izi­bu­lo li­kaE­fra­tha, uyi­se ka­Bhe­the­le­he­mah.

5 Nja­lo uA­shu­ri uyi­se ka­The­kho­wa wa­ye­la­ba­fa­zi aba­bi­li, oHe­la lo­Na­ha­rai.

6 UNa­ha­ra wa­se­mza­le­la uA­hu­za­ma lo­He­fe­ri lo­Te­me­ni lo­Ha­ha­shi­ta­ri. La­ba ba­be­nga­ma­do­da­na ka­Na­ha­ra.

7 La­ma­do­da­na ka­He­la: OZe­re­thi loI­zo­ha­ri loE­thi­na­ni.

8 UKho­zi wa­se­za­la uA­nu­bi lo­Zo­be­ba, le­nse­ndo zi­kaA­ha­ri­he­li indo­da­na ka­Ha­ru­mi.

9 Nja­lo uJa­be­zij wa­ye­lo­du­mo ku­la­ba­fo­wa­bok; uni­na wa­se­mu­tha ibi­zo wa­thi ngu­Ja­be­zi, esi­thi: Ngo­ba nga­mza­la ngi­so­si­zi­nil.

10 UJa­be­zi wa­se­bi­za uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li esi­thi: Ku­nga­thi unga­ngi­bu­si­sa lo­ku­ngi­bu­si­sa, uqhe­li­se umngce­le wa­mi, le­sa­ndla sa­kho si­be la­mi, ungi­vi­ke­le ebu­bi­ni uku­ze bu­nga­ngi­da­bu­li! UNku­lu­nku­lu we­nza kwe­nza­ka­la lo­kho aku­ce­la­yo.

11 UKe­lu­bi umfo­wa­bo ku­Shu­ha wa­se­za­la uMe­hi­ri, ongu­yi­se kaE­shi­to­ni.

12 UE­shi­to­ni wa­se­za­la uBe­ti-Ra­fa lo­Pha­se­ya lo­Te­hi­na uyi­se kaI­ri-Na­ha­shi. La­ba ba­be­nga­ba­ntu ba­ka­Re­ka.

13 La­ma­do­da­na ka­Ke­na­zim: O-O­thi­ni­ye­lin lo­Se­ra­ya. La­ma­do­da­na kaO­thi­ni­ye­li: UHa­tha­thi.

14 UMe­yo­no­tha­yi wa­se­za­la uO­fi­ra. USe­ra­ya wa­se­za­la uJo­wa­bi uyi­se we­si­go­di se­Ha­ra­shi, ngo­ba ba­be­zi­ngci­tshio.

15 La­ma­do­da­na ka­Ka­le­bi indo­da­na ka­Je­fu­nep: OI­ru, uE­la, lo­Na­ha­mu; la­ma­do­da­na kaE­la, ngi­tsho uKe­na­zi.

16 La­ma­do­da­na ka­Je­ha­le­le­li: OZi­fi, lo­Zi­faq, uTi­ri­ya, loA­sa­re­li.

17 La­ma­do­da­na kaE­zra: OJe­the­ri lo­Me­re­di loE­fe­ri lo­Ja­lo­ni. Wa­se­za­la oMi­ri­ya­mu lo­Sha­ma­yi loI­shi­ba uyi­se kaE­shi­the­mo­war.

18 Umka­khe umJu­da­ka­zi wa­se­za­la uJe­re­di uyi­se ka­Ge­do­ris, lo­He­be­ri uyi­se ka­So­kot, lo­Je­ku­thi­ye­li uyi­se ka­Za­no­wau. La­la­bo ba­be­nga­ma­do­da­na ka­Bi­thi­ya indo­da­ka­zi ka­Fa­ro, uMe­re­di amtha­tha­yo.

19 La­ma­do­da­na omka­Ho­di­ya, uda­de­wa­bo ka­Na­ha­ma, uyi­se ka­Ke­yi­la umGa­rmiv, loE­shi­the­mo­wa umMa­ha­ka­thiw.

20 Nja­lo ama­do­da­na ka­Shi­mo­ni: OA­mno­ni, lo­Ri­na, uBhe­ni-Ha­na­ni, lo­Thi­lo­ni. La­ma­do­da­na kaI­shi: OZo­he­thi lo­Bhe­ni-Zo­he­thi.

21 Ama­do­da­na ka­She­la indo­da­na ka­Ju­dax: OE­ri uyi­se ka­Le­ka, lo­La­ha­da uyi­se ka­Ma­re­shay, le­nse­ndo ze­ndlu ya­be­nzi be­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo be­ndlu kaA­shi­be­yaz,

22 lo­Jo­ki­mi, la­ma­do­da ako­Kho­ze­baa, lo­Jo­wa­shi, lo­Sa­ra­fi aba­be­bu­sa ama­Mo­wa­bi, lo­Ja­shu­bi-Le­he­ma. La­le­zi­zi­nda­ba zi­nda­la.

23 La­bo ba­be­nga­ba­bu­mbi, la­ba­khi­le­yo ezi­li­me­ni le­zi­nta­ngwe­ni; ba­hla­la la­pho le­nko­si emse­be­nzi­ni wa­yo.

Inza­lo ka­Si­me­yo­ni

24 Ama­do­da­na ka­Si­me­yo­ni: ONe­mu­we­li, lo­Ja­mi­ni, lo­Ja­ri­bi, uZe­ra, uSha­wu­li,

25 uSha­lu­ma indo­da­na ya­khe, uMi­bhi­sa­mu indo­da­na ya­khe, uMi­shi­ma indo­da­na ya­khe.

26 La­ma­do­da­na ka­Mi­shi­ma: UHa­mu­we­li indo­da­na ya­khe, uZa­ku­ri indo­da­na ya­khe, uShi­me­yi indo­da­na ya­khe.

27 Nja­lo uShi­me­yi wa­ye­la­ma­do­da­na ali­tshu­mi le­si­thu­pha la­ma­do­da­ka­zi ayi­si­thu­pha; ko­dwa aba­fo­wa­bo ba­be­nge­la­ba­ntwa­na aba­ne­ngi, lo­se­ndo lo­nke lwa­bo ka­lwa­nda­nga nje­nga­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­dab.

28 Ba­se­be­hla­la eBhe­ri­she­bhac le­Mo­la­da le­Ha­za­ri-Shu­wa­li

29 le­Bi­li­had leE­ze­mae le­To­la­dif

30 le­Be­thu­we­lig le­Ho­rmah le­Zi­ki­la­gi

31 le­Be­ti-Ma­ri­ka­bo­thi le­Ha­za­ri-Su­si­mi le­Be­ti-Bi­rii le­Sha­ha­ra­yi­mij. Le ya­yi­yi­mi­zi ya­bo kwa­ze kwa­ba se­ku­bu­se­ni ku­ka­Da­vi­da.

32 Le­mi­za­na ya­bo: IE­ta­mu, leA­yi­nik, iRi­mo­nil, le­To­ke­ni, leA­sha­ni, imi­zi emi­hla­nu,

33 la­yo yo­nke imi­za­na ya­yo, eya­yi­yi­zi­nge­le­ze­le le­yo­mi­zi, ku­ze ku­be se­Ba­ha­li. Le­zi zi­nda­wo za­bo zo­ku­hla­la, nja­lo ba­ba lo­mbha­lo wo­se­ndo lwa­bo.

34 Lo­Me­sho­ba­bi lo­Ja­mi­le­ki lo­Jo­sha indo­da­na kaA­ma­zi­ya,

35 lo­Jo­we­li lo­Je­hu indo­da­na ka­Jo­shi­bhi­ya indo­da­na ka­Se­ra­ya indo­da­na kaA­si­ye­li,

36 loE­li­yo­he­na­yi lo­Ja­ha­ko­ba lo­Je­sho­ha­ya loA­sa­ya loA­di­ye­li lo­Je­si­mi­ye­li lo­Bhe­na­ya,

37 lo­Zi­za indo­da­na ka­Shi­fi indo­da­na kaA­lo­ni indo­da­na ka­Je­da­ya indo­da­na ka­Shi­mi­ri indo­da­na ka­She­ma­ya.

38 La­ba aba­qa­njwe nga­ma­bi­zo ba­be­yi­zi­khu­lu ense­ndwe­ni za­bo, le­zi­ndlu za­bo­yi­sem za­nda ka­khu­lu ngo­bu­ne­ngin.

39 Ba­se­be­si­ya eku­nge­ne­ni kwe­Ge­do­rio, ba­ya nge­mpu­ma­la­nga kwe­si­ho­tsha, uku­di­nge­la imi­hla­mbi ya­bo idle­lo.

40 Ba­fi­ca idle­lo eli­vu­ndi­le­yo le­li­hle, lo­mma­ngo oba­nzi ema­ce­le­nip, lo­lo­ku­zo­la, lo­lo­ku­thu­laq; ngo­ba aba­ko­Ha­mu ba­be­hla­la kho­na endu­lo.

41 La­la­bo aba­be­bha­lwe nga­ma­bi­zo ba­fi­ka ensu­kwi­ni zi­ka­He­ze­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­dar, ba­tsha­ya ama­the­nte le­nda­wo zo­ku­hla­la eza­zi­tho­la­ka­la kho­na, ba­ba­tsha­ba­la­li­sa ku­ze ku­be la­mu­hlas; ba­hla­la enda­we­ni za­bo, ngo­ba kwa­ku­kho­na la­pho idle­lo le­zi­mvu za­bot.

42 Kwa­se­ku­phu­ma ku­bo, eba­ntwa­ne­ni ba­ko­Si­me­yo­ni, ama­do­da anga­ma­khu­lu ama­hla­nu, aya enta­be­ni ye­Se­yi­riu. Lo­Pe­la­ti­ya lo­Ne­ya­ri­ya lo­Re­fa­ya loU­zi­ye­li ama­do­da­na kaI­shi ba­be­zi­nhlo­ko za­bo.

43 Ba­se­be­tsha­ya insa­li ya­ba­phe­pha­yo ba­maA­ma­le­ki, ba­hla­la kho­na ku­ze ku­be la­mu­hlav.

Inza­lo ka­Ru­be­ni

5Nja­lo ama­do­da­na ka­Ru­be­ni, izi­bu­lo li­kaI­sra­ye­li (ngo­ba wa­ye­le­zi­bu­loa, ko­dwa nje­ngo­ba wa­ye­ngco­li­se umbhe­da ka­yi­seb, ubu­zi­bu­lo ba­khe ba­ni­kwa ama­do­da­na ka­Jo­se­fa indo­da­na kaI­sra­ye­lic; fu­thi wa­ye­nga­bha­lwa­nga nje­nge­zi­bu­lo;

2 ngo­ba uJu­da wa­ye­la­ma­ndla ku­la­ba­fo­wa­bo, lo­wa­ye­ngu­mbu­si wa­ve­la ku­ye, ko­dwa ubu­zi­bu­lo ba­bu­ngo­bu­ka­Jo­se­fad).

3 Ama­do­da­na ka­Ru­be­ni, izi­bu­lo li­kaI­sra­ye­li: OHa­no­ki, lo­Pa­lu, uHe­zi­ro­ni, lo­Ka­rmie.

4 Ama­do­da­na ka­Jo­we­li: UShe­ma­ya indo­da­na ya­khe, uGo­gi indo­da­na ya­khe, uShi­me­yi indo­da­na ya­khe,

5 uMi­ka indo­da­na ya­khe, uRe­ya­ya indo­da­na ya­khe, uBha­li indo­da­na ya­khe,

6 uBe­he­ra indo­da­na ya­khe, uTi­li­ga­thi-Pi­li­ne­se­ri inko­si yeA­si­ri­ya eya­mthu­mba­yo; wa­ye­yi­si­pha­tha­ma­ndla sa­ba­ko­Ru­be­ni.

7 Nja­lo aba­fo­wa­bo nge­nse­ndo za­bo, la­pho be­bha­lwa ngo­kwe­zi­zu­ku­lwa­na za­bof, ba­yi­zi­nhlo­ko: OJe­yi­ye­li, lo­Ze­kha­ri­ya,

8 lo­Bhe­la indo­da­na kaA­za­zi indo­da­na ka­She­ma indo­da­na ka­Jo­we­li, owa­ye­hla­la eA­ro­we­rig, nja­lo kwa­ze kwa­ba se­Ne­boh le­Bha­li-Me­yo­nii.

9 La­nge­mpu­ma­la­nga wa­hla­la kwa­ze kwa­ba se­ku­nge­ne­ni kwe­nka­nga­la ku­su­ke­la emfu­le­ni iYu­fra­thi, ngo­ba izi­fu­yo za­bo za­se­za­ndi­le eli­zwe­ni le­Gi­le­ya­dij.

10 Ensu­kwi­ni zi­ka­Sa­wu­li ba­la­wu­la-ke impi la­ma­Ha­ga­rik, awa nge­sa­ndla sa­bo; ba­hla­la ema­the­nte­ni awo eli­zwe­ni lo­nke le­mpu­ma­la­nga ye­Gi­le­ya­di.

Inza­lo ka­Ga­di

11 La­ba­ntwa­na ba­ko­Ga­di ba­hla­la ma­qo­nda­na la­bo eli­zwe­ni le­Ba­sha­ni kwa­ze kwa­ba se­Sa­le­kal.

12 UJo­we­li inhlo­ko, lo­Sha­fa­mu owe­si­bi­li, lo­Ja­na­yi lo­Sha­fa­ti eBa­sha­ni.

13 La­ba­fo­wa­bo nge­ndlu ya­bo­yi­se: OMi­ka­ye­li lo­Me­shu­la­mu lo­She­bha lo­Jo­ra­yi lo­Ja­ka­ni lo­Zi­ya loE­be­ri, be­yi­si­kho­mbi­sa.

14 La­ba ba­be­nga­ma­do­da­na kaA­bi­ha­yi­li indo­da­na ka­Hu­ri indo­da­na ka­Ja­ro­wa indo­da­na ka­Gi­le­ya­di indo­da­na ka­Mi­ka­ye­li indo­da­na ka­Je­shi­sha­yi indo­da­na ka­Ja­hi­do indo­da­na ka­Bu­zi.

15 UA­hi indo­da­na kaA­bi­di­ye­li indo­da­na ka­Gu­ni wa­ye­yi­nhlo­ko ye­ndlu ya­bo­yi­se.

16 Ba­se­be­hla­la eGi­le­ya­di, eBa­sha­ni, le­mi­za­ne­ni ya­yo, la­ku­wo wo­nke ama­dle­lo eSha­ro­nim, kwa­ze kwa­ba se­ku­phu­me­ni kwa­wo.

17 Bo­nke la­ba ba­bha­lwa nge­zi­zu­ku­lwa­na za­bo ezi­nsu­kwi­ni zi­ka­Jo­tha­mu inko­si ya­ko­Ju­dan le­nsu­kwi­ni zi­ka­Je­ro­bho­wa­mu inko­si ya­koI­sra­ye­lio.

Isi­zwe sa­ko­Ru­be­ni le­sa­ko­Ga­di le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se

18 Ama­do­da­na ka­Ru­be­ni la­ba­ko­Ga­di le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se, ema­do­de­ni anga­ma­qha­we, athwa­la isi­hla­ngu le­nke­mba, anya­the­la ida­ndi­li, le­zi­ngci­tshi empi­nip, aye­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­ne la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha, ephu­me­la ebu­thwe­niq.

19 Ba­se­be­la­wu­la impi la­ma­Ha­ga­rir lo­Je­tu­ris lo­Na­fi­shi lo­No­da­bit.

20 Ba­nce­di­swa be­me­le­ne la­bo, ama­Ha­ga­ri ase­ni­ke­lwa esa­ndle­ni sa­bo, la­bo bo­nke aba­be­la­wo; ngo­ba ba­kha­la ku­Nku­lu­nku­lu be­se­mpi­ni, wa­se­nce­nge­ka nga­bou, ngo­ba ba­mthe­mbav.

21 Ba­thu­mba izi­fu­yo za­bo, ama­ka­me­la azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, le­zi­mvu ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu, la­bo­ba­bhe­mi aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li, le­mi­phe­fu­mu­lo ya­ba­ntu ezi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu.

22 Ngo­ba kwa­wa aba­ne­ngi aba­bu­le­we­yo, ngo­ba impi ya­yi­nge­ka­Nku­lu­nku­lu. Ba­se­be­hla­la ezi­nda­we­ni za­bow kwa­ze kwa­fi­ka uku­thu­njwax.

23 Aba­ntwa­na be­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se ba­se­be­hla­la eli­zwe­ni; ku­su­ke­la eBa­sha­ni ku­si­ya eBha­li-He­rmo­ni le­Se­ni­riy le­nta­be­ni ye­He­rmo­ni bo­na ba­ndaz.

24 La­le­zi zi­nhlo­ko ze­ndlu ya­bo­yi­se, ngi­tsho oE­fe­ri loI­shi loE­li­ye­li loA­zi­ri­ye­li lo­Je­re­mi­ya lo­Ho­da­vi­ya lo­Ja­hi­di­ye­li, ama­do­da anga­ma­qha­we ala­ma­ndla, ama­do­da ala­ma­bi­zo, inhlo­ko ze­ndlu ya­bo­yi­se.

25 Ko­dwa bo­na ku­Nku­lu­nku­lu wa­bo­yi­se, ba­phi­nga ngo­ku­la­nde­la onku­lu­nku­lu ba­ba­ntu ba­le­lo­li­zwe, uNku­lu­nku­lu aba­chi­tha­yo pha­mbi kwa­boa.

26 Nga­kho uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li wa­vu­sa umo­ya ka­Phu­li inko­si yeA­si­ri­yab, lo­mo­ya ka­Ti­li­ga­thi-Pi­li­ne­se­ri inko­si yeA­si­ri­yac, wa­ba­thu­mba, ngi­tsho aba­ko­Ru­be­ni la­ba­ko­Ga­di le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se, wa­ba­sa eHa­lad le­Ha­bo­rie le­Ha­ra le­mfu­le­ni iGo­za­nif, ku­ze ku­be la­mu­hla.

Inza­lo ka­Le­vi

6Ama­do­da­na ka­Le­vi: OGe­ri­sho­ni, uKo­ha­thi, lo­Me­ra­ria.

2 La­ma­do­da­na ka­Ko­ha­thi: OA­mra­mu, uI­zi­ha­ri, lo­He­bro­ni, loU­zi­ye­lib.

3 La­ba­ntwa­na ba­kaA­mra­mu: OA­ro­ni lo­Mo­zi­si lo­Mi­ri­ya­mu. La­ma­do­da­na kaA­ro­ni: ONa­da­bi, loA­bi­hu, uE­le­ya­za­re, loI­tha­ma­ric.

4 UE­le­ya­za­red wa­za­la uPhi­ne­ha­si; uPhi­ne­ha­si wa­za­la uA­bi­shu­wae;

5 uA­bi­shu­wa wa­se­za­la uBu­ki; uBu­ki wa­se­za­la uU­zi;

6 uU­zi wa­se­za­la uZe­ra­hi­ya; uZe­ra­hi­ya wa­se­za­la uMe­ra­yo­thif;

7 uMe­ra­yo­thi wa­za­la uA­ma­ri­ya; uA­ma­ri­ya wa­se­za­la uA­hi­tu­big;

8 uA­hi­tu­bi wa­se­za­la uZa­do­kih; uZa­do­kii wa­se­za­la uA­hi­ma­ha­zij;

9 uA­hi­ma­ha­zi wa­se­za­la uA­za­ri­ya; uA­za­ri­ya wa­se­za­la uJo­ha­na­ni;

10 uJo­ha­na­nik wa­se­za­la uA­za­ri­yal (ngu­ye owa­se­be­nza nje­ngo­mpri­sti endli­ni uSo­lo­mo­ni aya­kha eJe­ru­sa­le­ma);

11 uA­za­ri­ya wa­se­za­la uA­ma­ri­ya; uA­ma­ri­ya wa­se­za­la uA­hi­tu­bi;

12 uA­hi­tu­bi wa­se­za­la uZa­do­ki; uZa­do­ki wa­se­za­la uSha­lu­ma;

13 uSha­lu­ma wa­se­za­la uHi­li­khi­yam; uHi­li­khi­ya wa­se­za­la uA­za­ri­yan;

14 uA­za­ri­ya wa­se­za­la uSe­ra­yao; uSe­ra­ya wa­se­za­la uJe­ho­za­da­kip.

15 UJe­ho­za­da­ki la­ye wa­ha­mba la­pho iNko­si ya­thu­mba uJu­da le­Je­ru­sa­le­ma nge­sa­ndla si­ka­Ne­bhu­ka­di­ne­za­riq.

16 Ama­do­da­na ka­Le­vi: OGe­ri­sho­ni, uKo­ha­thi, lo­Me­ra­rir.

17 La­la nga­ma­bi­zo ama­do­da­na ka­Ge­ri­sho­ni: OLi­bi­ni lo­Shi­me­yis.

18 Nja­lo ama­do­da­na ka­Ko­ha­thit: OA­mra­mu loI­zi­ha­ri lo­He­bro­ni loU­zi­ye­liu.

19 Ama­do­da­na ka­Me­ra­riv: OMa­hliw lo­Mu­shix. La­le­zi zi­nse­ndo za­ma­Le­vi nje­ngo­kwa­bo­yi­se.

20 Ko­Ge­ri­sho­niy: ULi­bi­ni indo­da­na ya­khe, uJa­ha­thi indo­da­na ya­khe, uZi­ma indo­da­na ya­khe,

21 uJo­wa indo­da­na ya­khe, uI­do indo­da­na ya­khe, uZe­ra indo­da­na ya­khe, uJe­ya­the­ra­yi indo­da­na ya­khe.

22 Ama­do­da­na ka­Ko­ha­thiz: UA­mi­na­da­ba indo­da­na ya­khe, uKo­ra indo­da­na ya­khea, uA­si­ri indo­da­na ya­kheb,

23 uE­lka­na indo­da­na ya­khe, loE­bi­ya­sa­fi indo­da­na ya­khec, loA­si­ri indo­da­na ya­khe,

24 uTa­ha­thi indo­da­na ya­khe, uU­ri­ye­li indo­da­na ya­khe, uU­zi­ya indo­da­na ya­khe, lo­Sha­wu­li indo­da­na ya­khe.

25 Nja­lo ama­do­da­na kaE­lka­na: OA­ma­sa­yi loA­hi­mo­thid.

26 UE­lka­na; ama­do­da­na kaE­lka­na: UZo­fa­yi indo­da­na ya­khe, lo­Na­ha­thi indo­da­na ya­khe,

27 uE­li­ya­bi indo­da­na ya­khe, uJe­ro­ha­mu indo­da­na ya­khe, uE­lka­na indo­da­na ya­khe.

28 Ama­do­da­na ka­Sa­mu­we­li: Izi­bu­lo uVa­shi­ni, loA­bhi­ya.

29 Ama­do­da­na ka­Me­ra­ri: UMa­hli, uLi­bi­ni indo­da­na ya­khe, uShi­me­yi indo­da­na ya­khe, uU­za indo­da­na ya­khee,

30 uShi­me­ya indo­da­na ya­khe, uHa­gi­ya indo­da­na ya­khe, uA­sa­ya indo­da­na ya­khe.

Aba­hla­be­le­li be­the­mpe­li aba­mi­swa ngu­Da­vi­da

31 La­la­ba yi­bo uDa­vi­da aba­mi­sa­yo phe­zu kwe­nko­nzo ye­ngo­ma endli­ni ye­Nko­si umtsho­ko­tsho usu­phu­mu­lef.

32 Nja­lo ba­be­kho­nza pha­mbi kwe­tha­bha­ne­ke­le le­the­nte le­nhla­nga­no nge­ngo­ma, uSo­lo­mo­ni wa­ze wa­kha indlu ye­Nko­si eJe­ru­sa­le­ma. Be­ma ngo­kwe­si­mi­so sa­bo enko­nzwe­ni ya­bo.

33 La­la­ba yi­bo abe­ma la­ma­do­da­na abo: Ku­ma­do­da­na ama­Ko­ha­thi: UHe­ma­ni umhla­be­le­li indo­da­na ka­Jo­we­lig indo­da­na ka­Sa­mu­we­lih

34 indo­da­na kaE­lka­na indo­da­na ka­Je­ro­ha­mu indo­da­na kaE­li­ye­li indo­da­na ka­To­wa

35 indo­da­na ka­Zu­fi indo­da­na kaE­lka­na indo­da­na ka­Ma­ha­thi indo­da­na kaA­ma­sa­yii

36 indo­da­na kaE­lka­na indo­da­na ka­Jo­we­li indo­da­na kaA­za­ri­ya indo­da­na ka­Ze­fa­ni­ya

37 indo­da­na ka­Ta­ha­thi indo­da­na kaA­si­ri indo­da­na kaE­bhi­ya­sa­fi indo­da­na ka­Ko­ra

38 indo­da­na kaI­zi­ha­ri indo­da­na ka­Ko­ha­thi indo­da­na ka­Le­vi indo­da­na kaI­sra­ye­li.

39 Lo­mfo­wa­bo uA­sa­fij owe­ma nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­khe: UA­sa­fi indo­da­na ka­Be­re­ki­ya indo­da­na ka­Shi­me­yak

40 indo­da­na ka­Mi­ka­ye­li indo­da­na ka­Ba­ha­se­ya indo­da­na ka­Ma­li­ki­ya

41 indo­da­na kaE­thi­nil indo­da­na ka­Ze­ra indo­da­na kaA­da­ya

42 indo­da­na kaE­tha­ni indo­da­na ka­Zi­ma indo­da­na ka­Shi­me­yi

43 indo­da­na ka­Ja­ha­thi indo­da­na ka­Ge­ri­sho­ni indo­da­na ka­Le­vi.

44 La­ma­do­da­na ka­Me­ra­ri, aba­fo­wa­bo, emam nga­kwe­so­kho­hlon: UE­tha­ni indo­da­na ka­Ki­shio indo­da­na kaA­bi­di indo­da­na ka­Ma­lu­ki

45 indo­da­na ka­Ha­sha­bhi­ya indo­da­na kaA­ma­zi­ya indo­da­na ka­Hi­li­khi­ya

46 indo­da­na kaA­mi­zi indo­da­na ka­Ba­ni indo­da­na ka­She­me­ri

47 indo­da­na ka­Ma­hlip indo­da­na ka­Mu­shi indo­da­na ka­Me­ra­ri indo­da­na ka­Le­vi.

48 La­ba­fo­wa­bo, ama­Le­vi, ba­mi­swa ku­yo yo­nke inko­nzo ye­tha­bha­ne­ke­le le­ndlu ka­Nku­lu­nku­luq.

Inza­lo kaA­ro­ni

49 Ko­dwa uA­ro­ni la­ma­do­da­na akhe ba­ni­ke­la phe­zu kwe­la­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swar la­phe­zu kwe­la­thi le­mpe­phas, ku­se­nze­lwa wo­nke umse­be­nzi we­ngcwe­le ye­zi­ngcwe­le, lo­kwe­nze­la uI­sra­ye­li inhla­wu­lo yo­ku­thu­la, nje­nga­kho ko­nke uMo­zi­si ince­ku ka­Nku­lu­nku­lu eya­ku­la­ya­yot.

50 La­la nga­ma­do­da­na kaA­ro­ni: OE­le­ya­za­re indo­da­na ya­khe, uPhi­ne­ha­si indo­da­na ya­khe, uA­bi­shu­wa indo­da­na ya­khe,

51 uBu­ki indo­da­na ya­khe, uU­zi indo­da­na ya­khe, uZe­ra­hi­ya indo­da­na ya­khe,

52 uMe­ra­yo­thi indo­da­na ya­khe, uA­ma­ri­ya indo­da­na ya­khe, uA­hi­tu­bi indo­da­na ya­khe,

53 uZa­do­ki indo­da­na ya­khe, uA­hi­ma­ha­zi indo­da­na ya­kheu.

Imi­zi ya­ma­Le­vi

54 Le­zi-ke zi­nda­wo za­wo zo­ku­hla­la ezi­nqa­be­ni za­wo emi­ngce­le­ni ya­wo, za­ma­do­da­na kaA­ro­ni, ze­zi­nse­ndo za­ma­Ko­ha­thiv; ngo­ba inka­tho ya­yi­nge­ya­wow.

55 Ba­se­be­wa­ni­ka iHe­bro­ni eli­zwe­ni la­ko­Ju­da, la­ma­dle­lo ayo ayi­zi­nge­le­ze­le­yox.

56 Ko­dwa insi­mu yo­mu­zi le­mi­za­na ya­wo ba­ku­ni­ka uKa­le­bi indo­da­na ka­Je­fu­ne.

57 Ba­se­be­ni­ka ama­do­da­na kaA­ro­ni imi­zi yo­ku­phe­phe­la: IHe­bro­ni, le­Li­bhi­na la­ma­dle­lo ayo, le­Ja­thi­ri, leE­shi­the­mo­wa la­ma­dle­lo ayoy,

58 le­Hi­le­ni la­ma­dle­lo ayo, iDe­bi­ri la­ma­dle­lo ayo,

59 leA­sha­ni la­ma­dle­lo ayo, le­Be­ti-She­me­shi la­ma­dle­lo ayoz.

60 Le­si­zwe­ni sa­ko­Bhe­nja­mi­ni: IGe­ba la­ma­dle­lo ayo, leA­le­me­thi la­ma­dle­lo ayoa, leA­na­tho­thi la­ma­dle­lo ayob. Yo­nke imi­zi ya­wo, nge­nse­ndo za­wo, ya­yi­yi­mi­zi eli­tshu­mi la­nta­thuc.

61 La­ma­do­da­na ka­Ko­ha­thi, ase­le­yod ku­se­ndo lwe­si­zwe, ave­la ku­ngxe­nye ye­si­zwee, ingxe­nye ya­ko­Ma­na­se, aba le­mi­zi eli­tshu­mi, nge­nka­thof.

62 Nja­lo ama­do­da­na ka­Ge­ri­sho­ni, nge­nse­ndo za­wo, esi­zwe­ni sa­koI­sa­ka­ri le­si­zwe­ni sa­koA­she­ri le­si­zwe­ni sa­ko­Na­fi­tha­li le­si­zwe­ni sa­ko­Ma­na­se eBa­sha­ni, aba le­mi­zi eli­tshu­mi la­nta­thug.

63 Ama­do­da­na ka­Me­ra­ri, nge­nse­ndo za­wo, esi­zwe­ni sa­ko­Ru­be­ni le­si­zwe­ni sa­ko­Ga­di le­si­zwe­ni sa­ko­Ze­bu­lu­ni, aba le­mi­zi eli­tshu­mi la­mbi­li, nge­nka­thoh.

64 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­ni­ka ama­Le­vi li­mi­zi ka­nye la­ma­dle­lo ayoi.

65 Ba­se­be­ni­ka le imi­zi nge­nka­tho esi­zwe­ni sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da le­si­zwe­ni sa­ba­ntwa­na ba­ko­Si­me­yo­ni le­si­zwe­ni sa­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­nij, aba­yi­bi­za nga­ma­bi­zok.

66 Lezi­nye ze­nse­ndo za­ma­do­da­na ka­Ko­ha­thi za­ba le­mi­zi ye­mi­ngce­le ya­zo esi­zwe­ni sa­koE­fra­yi­mil.

67 Ba­se­be­wa­ni­ka imi­zi yo­ku­phe­phe­la, iShe­ke­ma la­ma­dle­lo ayo enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mi, le­Ge­ze­ri la­ma­dle­lo ayo,

68 le­Jo­ki­me­ya­mu la­ma­dle­lo ayo, le­Bhe­thi-Ho­ro­ni la­ma­dle­lo ayom,

69 leA­ja­lo­ni la­ma­dle­lo ayo, le­Ga­thi-Ri­mo­ni la­ma­dle­lo ayo.

70 Le­ngxe­nye­ni eyo­dwa kwe­zi­mbi­li ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se: IA­ne­ri la­ma­dle­lo ayon, le­Bi­le­ya­mu la­ma­dle­lo ayo, yo­se­ndo lwa­ma­do­da­na ka­Ko­ha­thi ase­le­yoo.

71 Ama­do­da­na ka­Ge­ri­sho­ni ense­ndwe­ni ze­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se aba le­Go­la­ni eBa­sha­ni la­ma­dle­lo ayop, leA­shi­ta­ro­thi la­ma­dle­lo ayoq.

72 Le­si­zwe­ni sa­koI­sa­ka­ri: IKe­de­shi la­ma­dle­lo ayor, le­Da­be­ra­thi la­ma­dle­lo ayos,

73 le­Ra­mo­thi la­ma­dle­lo ayot, leA­ne­ma la­ma­dle­lo ayou.

74 Le­si­zwe­ni sa­koA­she­ri: IMa­sha­li la­ma­dle­lo ayo, leA­bi­do­ni la­ma­dle­lo ayov,

75 le­Hu­ko­ki la­ma­dle­lo ayo, le­Re­ho­bi la­ma­dle­lo ayow.

76 Le­si­zwe­ni sa­ko­Na­fi­tha­li: IKe­de­shi eGa­li­li la­ma­dle­lo ayo, le­Ha­mo­ni la­ma­dle­lo ayox, le­Ki­ri­ya­tha­yi­mi la­ma­dle­lo ayoy.

77 Nja­loz ama­do­da­na ka­Me­ra­ri ase­le­yo, esi­zwe­ni sa­ko­Ze­bu­lu­nia, aba le­Ri­mo­no la­ma­dle­lo ayob, le­Tha­bho­ri la­ma­dle­lo ayoc;

78 la­nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni, eJe­ri­ko, nge­mpu­ma­la­nga kwe­Jo­da­ni, esi­zwe­ni sa­ko­Ru­be­ni: IBe­ze­ri enka­nga­la la­ma­dle­lo ayod, le­Ja­ha­za la­ma­dle­lo ayoe,

79 le­Ke­de­mo­thi la­ma­dle­lo ayo, le­Me­fa­ha­thi la­ma­dle­lo ayo;

80 le­si­zwe­ni sa­ko­Ga­di: IRa­mo­thi eGi­le­ya­di la­ma­dle­lo ayo, le­Ma­ha­na­yi­mi la­ma­dle­lo ayo,

81 le­He­shi­bo­ni la­ma­dle­lo ayof, le­Ja­ze­ri la­ma­dle­lo ayog.

Inza­lo kaI­sa­ka­ri

7Le­ma­do­da­ne­ni kaI­sa­ka­ri: OTho­la, lo­Phu­wa, uJa­shu­bi, lo­Shi­mro­ni; be­ba­nea.

2 Nja­lo ama­do­da­na ka­Tho­la: OU­zi, lo­Re­fa­ya, lo­Je­ri­ye­li, lo­Ja­hi­ma­yi, loI­bi­sa­mu, lo­She­mu­we­li, izi­nhlo­ko ze­ndlu ya­bo­yi­seb, aba­ko­Tho­la, ama­qha­we ala­ma­ndla ezi­zu­ku­lwa­ne­ni za­bo; ina­ni la­bo ensu­kwi­ni zi­ka­Da­vi­da la­li­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li la­ma­khu­lu ayi­si­thu­phac.

3 La­ma­do­da­na kaU­zi: UI­zra­hi­ya. La­ma­do­da­na kaI­zra­hi­ya: OMi­ka­ye­li, loO­bha­di­ya, lo­Jo­we­li, uI­shi­ya, be­ba­hla­nu; be­yi­zi­nhlo­ko bo­nke.

4 Ka­nye la­bo-ke, nge­nse­ndo za­bo, nge­ndlu ya­bo­yi­se, kwa­ku­kho­na ama­vi­yo ebu­tho le­mpi, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­thu­pha, ngo­ba ba­be­la­ba­fa­zi la­ba­ntwa­na aba­ne­ngi.

5 La­ba­fo­wa­bo, pha­ka­thi kwe­nse­ndo zo­nke za­koI­sa­ka­ri, ama­qha­we ala­ma­ndla, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li le­si­kho­mbi­sa, be­bha­lwe bo­nke nge­zi­zu­ku­lwa­na.

Inza­lo ka­Bhe­nja­mi­ni

6Ama­do­da­na ka­Bhe­nja­mi­ni: OBhe­la, lo­Be­ke­ri lo­Je­di­ya­ye­li, be­ba­tha­thud.

7 La­ma­do­da­na ka­Bhe­la: OE­zi­bo­ni, loU­zi, loU­zi­ye­li, lo­Je­ri­mo­thi, loI­ri, be­ba­hla­nu; izi­nhlo­ko ze­ndlu za­bo­yi­se, ama­qha­we ala­ma­ndla; be­bha­lwe nge­zi­zu­ku­lwa­na, ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li la­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­ne.

8 Nja­lo ama­do­da­na ka­Be­ke­ri: OZe­mi­ra, lo­Jo­wa­shi, loE­li­ye­ze­ri, loE­li­yo­he­na­yi, loO­mri, lo­Je­re­mo­thi, loA­bhi­ya, loA­na­tho­thie, loA­le­me­thif; bo­nke la­ba ba­be­nga­ma­do­da­na ka­Be­ke­ri.

9 Be­bha­lwe nge­nse­ndo nge­zi­zu­ku­lwa­na za­bo, izi­nhlo­ko ze­zi­ndlu za­bo­yi­se, ama­qha­we ala­ma­ndla, ba­be­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ma­khu­lu ama­bi­li.

10 Nja­lo ama­do­da­na ka­Je­di­ya­ye­li: UBi­li­ha­ni. La­ma­do­da­na ka­Bi­li­ha­ni: OJe­wu­shi, lo­Bhe­nja­mi­ni, loE­hu­di, lo­Ke­na­ha­na, lo­Ze­tha­ni, lo­Ta­rshi­shi, loA­hi­sha­ha­ri.

11 Bo­nke la­ba ba­be­nga­ma­do­da­na ka­Je­di­ya­ye­li, nge­zi­nhlo­ko za­bo­yi­se, ama­qha­we ala­ma­ndla; ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi le­si­kho­mbi­sa la­ma­khu­lu ama­bi­li, anga­phu­ma ebu­thwe­ni uku­ya empi­ni.

12 Lo­Shu­pi­mi lo­Hu­pi­mi ba­be­nga­ma­do­da­na kaI­ri, lo­Hu­shi­mi ama­do­da­na kaA­he­ri.

Inza­lo ka­Na­fi­tha­li

13 Ama­do­da­na ka­Na­fi­tha­li: OJa­ha­zi­ye­li, lo­Gu­ni, lo­Je­ze­ri, lo­Sha­lu­ma, ama­do­da­na ku­Bi­li­ha.

Inza­lo ka­Ma­na­se

14 Ama­do­da­na ka­Ma­na­seg: UA­si­ri­ye­li umka­khe amza­la­yo. (U­mfa­zi wa­khe omnci­nya­ne umA­ra­mu­ka­zi wa­za­la uMa­ki­ri uyi­se ka­Gi­le­ya­dih.

15 UMa­ki­ri wa­tha­tha uda­de­wa­bo ka­Hu­pi­mi lo­Shu­pi­mi, wa­ba ngu­mkakhe, obi­zo la­khe ngu­Ma­ha­kai.) Le­bi­zo le­ye­si­bi­li la­li­ngu­Ze­lo­fe­ha­di; nja­lo uZe­lo­fe­ha­di wa­ye­la­ma­do­da­ka­zij.

16 UMa­ha­ka umka­Ma­ki­ri wa­se­za­la indo­da­na, wa­yi­tha ibi­zo wa­thi ngu­Pe­re­shi; le­bi­zo lo­mfo­wa­bo la­li­ngu­She­re­shi, la­ma­do­da­na akhe aye­ngoU­la­mu lo­Ra­ke­mak.

17 Nja­lo ama­do­da­na kaU­la­mu: UBe­da­nil. La aye­nga­ma­do­da­na ka­Gi­le­ya­di indo­da­na ka­Ma­ki­ri indo­da­na ka­Ma­na­se.

18 Uda­de­wa­bo uHa­mo­le­ke­thi wa­se­za­la oI­sho­di loA­bi­ye­ze­ri lo­Ma­hla.

19 La­ma­do­da­na ka­She­mi­da aye­ngoA­hi­ya­ni lo­She­ke­ma lo­Li­khi loA­ni­ya­mum.

Inza­lo kaE­fra­yi­mi

20 Nja­lo ama­do­da­na kaE­fra­yi­mi: OShu­the­la, lo­Be­re­di indo­da­na ya­khe, lo­Ta­ha­thi indo­da­na ya­khe, loE­le­ya­da indo­da­na ya­khe, lo­Ta­ha­thi indo­da­na ya­khen,

21 lo­Za­ba­di indo­da­na ya­khe, lo­Shu­the­la indo­da­na ya­khe, loE­ze­ri loE­le­ya­di, ama­do­da eGa­thi aza­le­lwa ku­le­lo­li­zwe aba­ba­bu­la­la­yo, ngo­ba be­hle­la uku­tha­tha izi­fu­yo za­boo.

22 UE­fra­yi­mi uyi­se wa­li­la insu­ku ezi­ne­ngi; aba­fo­wa­bo ba­se­be­si­za ukuza­mdu­du­za.

23 Wa­se­nge­na ku­mka­khe; wa­tha­tha isi­su, wa­za­la indo­da­na; wa­se­yi­tha ibi­zo wa­thi ngu­Be­ri­ya, ngo­ba wa­ye­se­bu­bi­ni endli­ni ya­khe.

24 Le­ndo­da­ka­zi ya­khe ya­yi­ngu­She­ra, owa­kha iBe­thi-Ho­ro­ni enga­pha­nsi le­nga­phe­zu­lu, leU­ze­ni-She­rap.

25 Nja­lo uRe­fa wa­ye­yi­ndo­da­na ya­khe, lo­Re­she­fi, lo­Te­la indo­da­na ya­khe, lo­Ta­ha­ni indo­da­na ya­khe,

26 uLa­da­ni indo­da­na ya­khe, uA­mi­hu­di indo­da­na ya­khe, uE­li­sha­ma indo­da­na ya­kheq,

27 uNo­ni indo­da­na ya­khe, uJo­shu­wa indo­da­na ya­kher.

28 Le­mfu­yo ya­wo le­nda­wo za­wo zo­ku­hla­la kwa­ku­yi­Bhe­the­li le­mi­za­na ya­yos, la­nge­mpu­ma­la­nga iNa­ha­ra­ni, la­nge­ntsho­na­la­nga iGe­ze­ri le­mi­za­na ya­yot, le­She­ke­ma le­mi­za­na ya­yo, kwa­ze kwa­ba seA­ya le­mi­za­na ya­yo.

29 La­se­mi­ngce­le­ni ya­ba­ntwa­na ba­ko­Ma­na­seu, iBe­ti-She­ya­ni le­mi­za­na ya­yo, iTha­ha­na­khi le­mi­za­na ya­yo, iMe­gi­do le­mi­za­na ya­yo, iDo­ri le­mi­za­na ya­yo. Ku­le kwa­hla­la aba­ntwa­na ba­ko­Jo­se­fa indo­da­na kaI­sra­ye­li.

Inza­lo kaA­she­ri

30 Aba­ntwa­na ba­kaA­she­ri: OI­mi­nav, loI­shi­vaw, loI­shi­vix, lo­Be­ri­ya, lo­Se­ra uda­de­wa­bo.

31 Nja­lo ama­do­da­na ka­Be­ri­ya: OHe­be­ri, lo­Ma­li­ki­ye­li ongu­yi­se ka­Bi­ri­za­yi­thi.

32 UHe­be­ri wa­se­za­la oJa­fi­le­thi lo­Sho­me­ri lo­Ho­tha­mu lo­Shu­wa uda­de­wa­bo.

33 La­ma­do­da­na ka­Ja­fi­le­thi: OPa­sa­ki lo­Bi­mi­ha­li loA­shi­va­thi; la nga­ma­do­da­na ka­Ja­fi­le­thi.

34 La­ma­do­da­na ka­She­me­ri: OA­hi, lo­Ro­hi­ga, uJe­hu­ba, loA­ra­mu.

35 Nja­lo ama­do­da­na ka­He­le­mu umfo­wa­bo: OZo­fa loI­mi­na lo­She­le­shi loA­ma­li.

36 Nja­lo ama­do­da­na ka­Zo­fa: OSu­wa, lo­Ha­ri­ne­fe­ri, lo­Shu­wa­li, lo­Be­ri, loI­mra,

37 uBe­ze­ri, lo­Ho­di, lo­Sha­ma, lo­Shi­li­sha, loI­thi­ra­niy, lo­Be­he­ra.

38 Nja­lo ama­do­da­na ka­Je­the­riz: OJe­fu­ne lo­Pi­si­pa loA­ra.

39 Nja­lo ama­do­da­na kaU­la: OA­ra lo­Ha­ni­ye­li lo­Ri­zi­ya.

40 Bo­nke la­ba ba­be­nga­ba­ntwa­na ba­kaA­she­ri, izi­nhlo­ko ze­ndlu ya­bo­yi­se, aba­khe­thi­we­yo, ama­qha­we ala­ma­ndla, izi­nhlo­ko ze­zi­pha­tha­ma­ndla. Ba­se­be­bha­lwa nge­zi­zu­ku­lwa­na ebu­thwe­ni empi­ni; ina­ni la­bo la­li­nga­ma­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­thu­phaa.

Inza­lo ka­Bhe­nja­mi­ni

8UBhe­nja­mi­ni wa­se­za­la uBhe­la izi­bu­lo la­khe, uA­shi­be­li owe­si­bi­lia, loA­ha­ra owe­si­tha­thub,

2 uNo­ha owe­si­ne, lo­Ra­fa owe­si­hla­nu.

3 Nja­lo uBhe­la wa­ye­la­ma­do­da­na: OA­da­ri lo­Ge­ra loA­bhi­hu­dic

4 loA­bi­shu­wa lo­Na­ma­nid loA­ho­wae

5 lo­Ge­ra lo­She­fu­fa­ni lo­Hu­ra­mu.

6 La­la nga­ma­do­da­na kaE­hu­di; le­zi zi­nhlo­ko za­bo­yi­se za­ba­hla­li be­Ge­baf; wa­se­ba­thu­mbe­la eMa­na­ha­thig;

7 lo­Na­ma­nih, loA­hi­yai, lo­Ge­raj; ye­na wa­ba­thu­mba; wa­se­za­la oU­za loA­hi­hu­di.

8 USha­ha­ra­yi­mi wa­se­za­la aba­ntwa­na eli­zwe­ni la­ko­Mo­wa­bi, ese­ba­xo­tshi­le; oHu­shi­mi lo­Ba­ha­ra ba­be­ngo­mka­khe.

9 Wa­se­za­la ku­Ho­de­shi umka­khe oJo­ba­bi lo­Zi­bi­ya lo­Me­sha lo­Ma­li­ka­mu

10 lo­Je­wu­zi lo­Sa­ki­ya lo­Mi­ri­ma. La­ba ba­be­nga­ma­do­da­na akhe, izi­nhlo­ko za­bo­yi­se.

11 Ku­Hu­shi­mi wa­se­za­la oA­bi­tu­bi loE­li­pha­ha­li.

12 Ama­do­da­na kaE­li­pha­ha­li: OE­be­ri, lo­Mi­sha­mu, lo­She­me­di owa­kha iO­nokl le­Lo­di le­mi­za­na ya­yomno,

13 lo­Be­ri­ya, lo­She­map, aba­be­zi­nhlo­ko za­bo­yi­se za­ba­hla­li beA­ja­lo­niq, aba­be­xo­tshe aba­hla­li be­Ga­thir,

14 loA­hi­yo, uSha­sha­ki, lo­Je­re­mo­thi,

15 lo­Ze­bha­di­ya, loA­ra­di, loE­de­ri,

16 lo­Mi­ka­ye­li, loI­shi­pa, lo­Jo­ha, ama­do­da­na ka­Be­ri­yas.

17 Lo­Ze­bha­di­ya, lo­Me­shu­la­mu, lo­Hi­zi­ki, lo­He­be­ri,

18 loI­shme­ra­yi, loI­zi­li­ya, lo­Jo­ba­bi, ama­do­da­na kaE­li­pha­ha­lit.

19 Lo­Ja­ki­mi, lo­Zi­ki­ri, lo­Za­bi­di,

20 loE­li­ye­na­yi, lo­Zi­le­tha­yi, loE­li­ye­li,

21 loA­da­ya, lo­Be­ra­ya, lo­Shi­mi­ra­thi, ama­do­da­na ka­Shi­me­yi.

22 LoI­shi­pa­ni, loE­be­ri, loE­li­ye­li,

23 loA­bi­do­ni, lo­Zi­ki­ri, lo­Ha­na­ni,

24 lo­Ha­na­ni­ya, loE­la­mu, loA­ni­tho­thi­ya,

25 loI­fi­de­ya, lo­Pe­nu­we­li, ama­do­da­na ka­Sha­sha­kiu.

26 Lo­Sha­mi­she­ra­yi, lo­She­ka­ri­ya, loA­tha­li­ya,

27 lo­Ja­ha­re­shi­ya, loE­li­ya, lo­Zi­ki­ri, ama­do­da­na ka­Je­ro­ha­mu.

28 La­ba ba­be­zi­nhlo­ko za­bo­yi­se, izi­nhlo­ko nge­zi­zu­ku­lwa­na za­bo; la­ba ba­hla­la eJe­ru­sa­le­ma.

Inza­lo ka­Sa­wu­li

29 EGi­be­yo­niv kwa­se­ku­hla­la uyi­se ka­Gi­be­yo­ni; le­bi­zo lo­mka­khe la­li­ngu­Ma­ha­kaw.

30 Le­ndo­da­na ya­khe, izi­bu­lo la­khe, nguA­bhi­do­ni, lo­Zu­ri, lo­Ki­shi, lo­Bha­li, lo­Na­da­bi,

31 lo­Ge­do­ri, loA­hi­yo, lo­Ze­ke­ri.

32 UMi­ki­lo­thi wa­se­za­la uShi­me­yax. La­la­ba ba­be­hla­la ma­qo­nda­na la­ba­fo­wa­bo eJe­ru­sa­le­ma, ka­nye la­ba­fo­wa­bo.

33 UNe­riy wa­se­za­la uKi­shi; uKi­shi wa­se­za­la uSa­wu­li; uSa­wu­li wa­se­za­la oJo­na­tha­ni lo­Ma­li­ki-Shu­waz loA­bi­na­da­ba loE­shi­bha­lia.

34 Nja­lo indo­da­na ka­Jo­na­tha­ni ya­yi­ngu­Me­ri­bi-Bha­li; uMe­ri­bi-Bha­li wa­se­za­la uMi­kab.

35 Nja­lo ama­do­da­na ka­Mi­ka: OPi­tho­ni lo­Me­le­ki lo­Ta­re­ya loA­ha­zi.

36 UA­ha­zi wa­se­za­la uJe­ho­ya­da; uJe­ho­ya­da wa­se­za­la oA­le­me­thi loA­zi­ma­ve­thi lo­Zi­mri; uZi­mri wa­se­za­la uMo­za;

37 uMo­za wa­se­za­la uBi­ne­ya; uRa­fa wa­ye­yi­ndo­da­na ya­khe, uE­le­ya­sa indo­da­na ya­khe, uA­ze­li indo­da­na ya­khe.

38 Nja­lo uA­ze­li wa­ye­la­ma­do­da­na ayi­si­thu­pha; la­la nga­ma­bi­zo awo: OA­zi­ri­ka­mu, uBho­ke­ru, loI­shma­ye­li, lo­She­ya­ri­ya, loO­bha­di­ya, lo­Ha­na­ni. Wo­nke la nga­ma­do­da­na kaA­ze­li.

39 Nja­lo ama­do­da­na kaE­she­ki umfo­wa­bo: OU­la­mu izi­bu­lo la­khe, uJe­wu­shi eye­si­bi­li, loE­li­fe­le­ti eye­si­tha­thu.

40 Nja­lo ama­do­da­na kaU­la­mu aye­nga­ma­do­da, ama­qha­we ala­ma­ndla, anya­the­la ida­ndi­li, ela­ma­do­da­na ama­ne­ngi la­ma­do­da­na ama­do­da­na, ikhu­lu la­ma­tshu­mi ama­hla­nu. Bo­nke la­ba ba­be­nga­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­nic.

Aba­be­hla­la eJe­ru­sa­le­ma

9UI­sra­ye­li wo­nke wa­se­ba­lwa nge­zi­zu­ku­lwa­na; kha­nge­la-ke, zi­bha­li­we egwa­lwe­ni lwa­ma­kho­si akoI­sra­ye­lia; ko­dwa aba­ko­Ju­da ba­thu­nje­lwa eBha­bhi­lo­ni nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko za­bob.

2 Nja­lo aba­hla­li bo­ku­qa­la aba­be­se­li­zwe­ni la­bo emi­zi­ni ya­bo kwa­ku­nguI­sra­ye­li, aba­pri­sti, ama­Le­vic, la­ma­Ne­thi­nid.

3 Nja­lo eJe­ru­sa­le­ma kwa­hla­la aba­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da la­ba­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni la­ba­ba­ntwa­na ba­koE­fra­yi­mi lo­Ma­na­see:

4 U-U­tha­yi indo­da­na kaA­mi­hu­di indo­da­na kaO­mri indo­da­na kaI­mri indo­da­na ka­Ba­ni, wa­ba­ntwa­na ba­ka­Pe­re­zi indo­da­na ka­Ju­daf.

5 La­ku­ma­Shi­lo­nig: UA­sa­ya izi­bu­lo, la­ma­do­da­na akhe.

6 La­ku­ma­do­da­na ka­Ze­rah: UJe­yu­we­li la­ba­fo­wa­bo, ama­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye.

7 La­ku­ma­do­da­na ako­Bhe­nja­mi­ni: USa­lu indo­da­na ka­Me­shu­la­mu indo­da­na ka­Ho­da­vi­ya indo­da­na ka­Ha­se­nu­wai;

8 loI­bi­ne­ya indo­da­na ka­Je­ro­ha­mu, loE­la indo­da­na kaU­zi indo­da­na ka­Mi­ki­ri, lo­Me­shu­la­mu indo­da­na ka­She­fa­thi­ya indo­da­na ka­Re­hu­we­li indo­da­na kaI­bi­ni­ya;

9 la­ba­fo­wa­bo nge­zi­zu­ku­lwa­na za­bo, ama­khu­lu ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­ma­tshu­mi ama­hla­nu le­si­thu­phaj. Wo­nke la­ma­do­da aye­yi­zi­nhlo­ko za­bo­yi­se endli­ni ya­bo­yi­sek.

10 La­ku­ba­pri­sti: OJe­da­ya, lo­Je­ho­ya­ri­bi, lo­Ja­ki­nil,

11 loA­za­ri­ya indo­da­na ka­Hi­li­khi­ya indo­da­na ka­Me­shu­la­mum indo­da­na ka­Za­do­kin indo­da­na ka­Me­ra­yo­thio indo­da­na kaA­hi­tu­bip, umpha­thi we­ndlu ka­Nku­lu­nku­luq,

12 loA­da­yar indo­da­na ka­Je­ro­ha­mus indo­da­na ka­Pa­shu­rit indo­da­na ka­Ma­li­ki­ya, lo­Ma­ha­sa­yi indo­da­na kaA­di­ye­liu indo­da­na ka­Ja­hi­ze­ra indo­da­na ka­Me­shu­la­mu indo­da­na ka­Me­shi­le­mi­thi indo­da­na kaI­me­riv,

13 la­ba­fo­wa­bo, izi­nhlo­ko ze­ndlu ya­bo­yi­se, inku­lu­ngwa­ne la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha, aba­la­ma­ndla ngo­bu­ngcwe­thi emse­be­nzi­ni we­nko­nzo ye­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu.

14 La­ku­ma­Le­vi: UShe­ma­ya indo­da­na ka­Ha­shu­bi indo­da­na kaA­zi­ri­ka­mu indo­da­na ka­Ha­sha­bhi­ya, owa­ma­do­da­na ka­Me­ra­riw,

15 lo­Ba­ki­ba­ka­ri, uHe­re­shi, lo­Ga­la­lix, lo­Ma­tha­ni­ya indo­da­na ka­Mi­kay indo­da­na ka­Zi­ki­ri indo­da­na kaA­sa­fiz,

16 loO­bha­di­yaa indo­da­na ka­She­ma­yab indo­da­na ka­Ga­la­li indo­da­na ka­Je­du­thu­nic, lo­Be­re­ki­ya indo­da­na kaA­sa indo­da­na kaE­lka­na owa­hla­la emi­zi­ni ya­ma­Ne­to­fad.

17 La­ba­gci­ni ba­ma­sa­ngo oSha­lu­ma loA­ku­bi lo­Ta­li­mo­ni loA­hi­ma­ni; lo­mfo­wa­bo uSha­lu­ma wa­ye­yi­nhlo­koe;

18 nja­lo ku­ze ku­be le­si­si­kha­thi, ba­be­sa­ngwe­ni le­nko­si nge­mpu­ma­la­nga, la­ba ba­be­nga­ba­gci­ni ba­ma­sa­ngo enka­mbe­ni ya­ba­ntwa­na ba­ko­Le­vif.

19 USha­lu­ma indo­da­na ka­Ko­re indo­da­na kaE­bi­ya­sa­fi indo­da­na ka­Ko­ra, la­ba­fo­wa­bo, abe­ndlu ka­yi­seg, ama­Ko­ra, ba­se­be­pha­tha umse­be­nzi we­nko­nzo, aba­li­ndi be­mi­nya­ngo ye­the­nte; la­bo­yi­se ba­pha­tha iba­ndla le­Nko­si, aba­li­ndi be­ntu­bah.

20 UPhi­ne­ha­si indo­da­na kaE­le­ya­za­re wa­ye­ngu­mbu­si phe­zu kwa­bo nga­pha­mbi­li; iNko­si ya­yi­la­yei.

21 UZe­kha­ri­ya indo­da­na ka­Me­she­le­mi­ya wa­ye­ngu­mgci­ni­sa­ngo emnya­ngo we­the­nte le­nhla­nga­noj.

22 Bo­nke la­bo aba­khe­thwa­yo ba­ba­nga­ba­gci­ni­ma­sa­ngo emi­bu­ndwi­ni, ba­be­nga­ma­khu­lu ama­bi­li le­tshu­mi la­mbi­lik; ba­bha­lwa nge­zi­zu­ku­lwa­na za­bo emi­zi­ni ya­bo; oDa­vi­da lo­Sa­mu­we­lil umbo­ni aba­ba­mi­sa esi­khu­ndle­ni sa­bom.

23 Nga­kho bo­na la­ma­do­da­na abo ba­pha­tha ama­sa­ngo endli­ni ye­Nko­si, indlu ye­the­nte, nge­mi­li­ndo.

24 Aba­li­ndi ba­ma­sa­ngo ba­be­kho­na emi­mo­ye­ni yo­mi­ne, empu­ma­la­nga, entsho­na­la­nga, enya­ka­tho, le­ni­ngi­zi­mu.

25 La­ba­fo­wa­bo aba­be­se­mi­zi­ni ya­bon ba­be­fa­ne­le be­ze okwe­nsu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa izi­kha­thi nge­zi­kha­thi ka­nye la­boo.

26 Ngo­ba ama­Le­vi la, aba­gci­ni ba­ma­sa­ngo aba­khu­lu bo­ba­ne, ba­be­se­si­khu­ndle­ni, ba­be­phe­the ama­ka­me­lo be­phe­zu kwe­zi­ndlu ze­no­tho ze­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu.

27 Nja­lo ba­be­hla­la ebu­su­ku be­zi­nge­le­ze­le indlu ka­Nku­lu­nku­lu, ngo­ba umli­ndo wa­wu­phe­zu kwa­bo, nja­lo be­phe­the uku­vu­lwa kwa­yo, ngi­tsho iku­se­ni nge­ku­se­nip.

28 Nja­lo aba­nye ba­bo ba­be­phe­the izi­tsha ze­nko­nzo, ngo­ba nge­na­ni ba­zi­nge­ni­sa, la­nge­na­ni ba­zi­khu­pha.

29 Laba­nye ba­bo ba­be­mi­swe phe­zu kwe­zi­tsha, la­phe­zu kwa­zo zo­nke izi­tsha ezi­ngcwe­le, la­phe­zu kwe­mpu­phu eco­le­ki­le­yo le­wa­yi­ni la­ma­fu­tha le­mpe­pha la­ma­khaq.

30Aba­nye ema­do­da­ne­ni aba­pri­sti ba­be­hla­nga­ni­sa-ke ama­fu­tha ama­khar.

31 Lo­Ma­thi­thi­ya ku­ma­Le­vi, owa­ye­li­zi­bu­lo li­ka­Sha­lu­ma umKo­ras, wa­ye­pha­thi­swe umse­be­nzi wa­ma­qe­be­le­ngwa­na abha­kwe ema­pa­ni­ni.

32 Laba­nye ba­ba­ntwa­na ba­ma­Ko­ha­thi ku­ba­fo­wa­bo ba­be­phe­the isi­nkwa so­ku­bu­ki­swa ukusi­lu­ngi­sa isa­ba­tha nge­sa­ba­that.

33 La­la­ba nga­ba­hla­be­le­li, izi­nhlo­ko za­bo­yi­se ba­ma­Le­viu, ema­ka­me­lwe­ni, be­khu­lu­le­ki­lev, ngo­ba emi­ni le­bu­su­ku kwa­ku­phe­zu kwa­bo uku­ba se­mse­be­nzi­niw.

34 La­ba ba­zi­nhlo­ko za­bo­yi­se ba­ma­Le­vi, izi­nhlo­ko nge­zi­zu­ku­lwa­na za­bo; la­ba ba­hla­la eJe­ru­sa­le­ma.

Izi­zu­ku­lwa­na zi­ka­Sa­wu­li

35 EGi­be­yo­ni kwa­ku­hla­la-ke uyi­se ka­Gi­be­yo­ni, uJe­hi­ye­li; le­bi­zo lo­mka­khe la­li­ngu­Ma­ha­kax.

36 Le­ndo­da­na ya­khe eli­zi­bu­lo uA­bi­do­ni, lo­Zu­ri lo­Ki­shi lo­Bha­li lo­Ne­ri lo­Na­da­bi

37 lo­Ge­do­ri loA­hi­yo lo­Ze­kha­ri­ya lo­Mi­ki­lo­thi.

38 UMi­ki­lo­thi wa­se­za­la uShi­me­ya­mu; la­ba la­bo ba­hla­la eJe­ru­sa­le­ma ma­qo­nda­na la­ba­fo­wa­bo ka­nye la­ba­fo­wa­bo.

39 UNe­ri wa­se­za­la uKi­shi; uKi­shi wa­se­za­la uSa­wu­li; uSa­wu­li wa­se­za­la oJo­na­tha­ni lo­Ma­li­ki-Shu­wa loA­bi­na­da­ba loE­shi­bha­liy.

40 Nja­lo indo­da­na ka­Jo­na­tha­ni ya­yi­ngu­Me­ri­bi-Bha­liz; uMe­ri­bi-Bha­li wa­se­za­la uMi­ka.

41 Nja­lo ama­do­da­na ka­Mi­ka: OPi­tho­ni lo­Me­le­ki lo­Ta­re­yaa.

42 UA­ha­zi wa­se­za­la uJa­rab; uJa­ra wa­se­za­la oA­le­me­thi loA­zi­ma­ve­thi lo­Zi­mri. UZi­mri wa­se­za­la uMo­za.

43 UMo­za wa­se­za­la uBi­ne­ya, lo­Re­fa­ya indo­da­na ya­khe, uE­le­ya­sa indo­da­na ya­khe, uA­ze­li indo­da­na ya­khec.

44 Nja­lo uA­ze­li wa­ye­la­ma­do­da­na ayi­si­thu­pha; la­la nga­ma­bi­zo awo: OA­zi­ri­ka­mu, uBho­ke­ru, loI­shma­ye­li, lo­She­ya­ri­ya, loO­bha­di­ya, lo­Ha­na­ni. La aye­nga­ma­do­da­na kaA­ze­li.

Uku­fa ku­ka­Sa­wu­li la­ma­do­da­na akhe

10Ama­Fi­li­sti ase­si­lwa eme­le­ne loI­sra­ye­li; la­ma­do­da akoI­sra­ye­li aba­le­ka pha­mbi kwa­ma­Fi­li­sti, awa abu­la­wa enta­be­ni ye­Gi­li­bo­waa.

2 Ama­Fi­li­sti ase­na­ma­the­la nge­mva ku­ka­Sa­wu­li la­nge­mva kwa­ma­do­da­na akhe; ama­Fi­li­sti atsha­ya uJo­na­tha­ni loA­bi­na­da­ba lo­Ma­li­ki-Shu­wa, ama­do­da­na ka­Sa­wu­li.

3 Impi ya­si­si­ba nzi­ma ime­le­ne lo­Sa­wu­li; aba­tsho­ka nga­ma­da­ndi­li ba­se­be­mfi­ca; wa­se­li­nya­zwa nga­ba­tsho­ki.

4 USa­wu­li wa­se­si­thi ku­mthwa­li we­zi­kha­li za­khe: Hwa­tsha inke­mba ya­kho, ungi­gwa­ze nga­yo, hle­zi la­ba aba­nga­so­ka­nga ba­fi­ke, ba­dla­le ku­bi nga­mi. Ko­dwa umthwa­li we­zi­kha­li za­khe ka­vu­ma­nga, ngo­ba we­sa­ba ka­khu­lu. USa­wu­li wa­se­tha­tha inke­mba, wazi­wi­se­la phe­zu kwa­yo.

5 La­pho umthwa­li we­zi­kha­li za­khe ebo­na uku­thi uSa­wu­li use­fi­le, la­ye wazi­wi­se­la phe­zu kwe­nke­mba, wa­fa.

6 Wa­fa-ke uSa­wu­li, la­ma­do­da­na akhe ama­tha­thu, le­ndlu ya­khe yo­nke; ba­fa nda­wo­nyeb.

7 Kwa­thi wo­nke ama­do­da akoI­sra­ye­li aye­se­si­go­di­ni ebo­na uku­thi aba­le­ki­le, lo­ku­thi uSa­wu­li la­ma­do­da­na akhe ba­fi­le, atshi­ya imi­zi ya­wo, aba­le­ka; ama­Fi­li­sti ase­fi­ka, ahla­la ki­yoc.

8 Kwa­se­ku­si­thi ku­si­sa la­pho ama­Fi­li­sti efi­ka uku­hlu­bu­la aba­bu­le­we­yo, afi­ca uSa­wu­li la­ma­do­da­na akhe be­wi­le enta­be­ni ye­Gi­li­bo­wa.

9 Amhlu­bu­la, atha­tha ikha­nda la­khe le­zi­kha­li za­khe, athu­me­la eli­zwe­ni la­ma­Fi­li­sti inhla­ngo­thi zo­nke, uku­me­me­ze­la imi­bi­ko ezi­tho­mbe­ni za­wo le­ba­ntwi­nid.

10 Ase­be­ka izi­kha­li za­khe endli­ni ya­bo­nku­lu­nku­lu ba­wo, abe­the­la ukha­kha­yi lwa­khe endli­ni ka­Da­go­nie.

11 Kwa­thi iJa­be­shi-Gi­le­ya­di yo­nke isi­zwi­le ko­nke ama­Fi­li­sti akwe­nze ku­Sa­wu­li,

12 wo­nke ama­qha­we asu­ka, atha­tha isi­du­mbu si­ka­Sa­wu­li le­zi­du­mbu za­ma­do­da­na akhe, azi­le­tha eJa­be­shi, angcwa­ba ama­tha­mbo abo nga­pha­nsi kwe­si­hla­hla se-o­khi* eJa­be­shi, azi­la uku­dla insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­saf.

13 Nga­kho uSa­wu­li wa­fa nge­nxa ye­si­pha­mbe­ko sa­khe apha­mbu­ka nga­so eme­le­ne le­Nko­si, eme­le­ne le­li­zwi le­Nko­si aye­nga­li­gci­na­ngag, nja­lo la­ngo­ku­bu­za ko­le­dlo­zi uku­di­nga ku­yeh,

14 nja­lo ka­ku­di­nga­nga eNko­si­nii. Nga­kho ya­mbu­la­la, ya­gu­qu­le­la umbu­so ku­Da­vi­da indo­da­na ka­Je­sej.

UDa­vi­da uba yi­nko­si koI­sra­ye­li

11UI­sra­ye­li wo­nke wa­se­bu­tha­na ku­Da­vi­da eHe­bro­ni esi­thi: Kha­nge­la, thi­na si­li­tha­mbo la­kho le­nya­ma ya­khoa.

2 Ngi­tsho ma­ndu­lo, ngi­tsho uSa­wu­li eyi­nko­si, ngu­we owa­khu­pha lo­wa­nge­ni­sa uI­sra­ye­li; iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ya­si­si­thi ku­we: We­na uza­kwe­lu­sa aba­ntu ba­mi uI­sra­ye­li, nja­lo we­na uza­ku­ba ngu­mbu­si phe­zu kwa­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­li.

3 Kwa­se­ku­fi­ka bo­nke aba­da­la ba­koI­sra­ye­li enko­si­ni eHe­bro­ni. UDa­vi­da wa­se­se­nza isi­vu­me­lwa­no la­bo eHe­bro­ni pha­mbi kwe­Nko­si. Ba­se­be­mgco­ba uDa­vi­da uku­ba yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li, nje­nge­li­zwi le­Nko­si nge­sa­ndla si­ka­Sa­mu­we­lib.

UDa­vi­da utha­tha inqa­ba ye­Zi­yo­ni

4 UDa­vi­da loI­sra­ye­li wo­nke ba­se­be­si­ya eJe­ru­sa­le­ma, eyi­Je­bu­si, ngo­ba la­pho kwa­ku­la­ma­Je­bu­si, aba­hla­li ba­le­lo­li­zwe.

5 Aba­hla­li be­Je­bu­si ba­se­be­si­thi ku­Da­vi­da: Ka­wu­yi­ku­nge­na la­pha. Ko­dwa uDa­vi­da wa­yi­thu­mba inqa­ba ye­Zi­yo­ni, engu­mu­zi ka­Da­vi­dac.

6 UDa­vi­da wa­se­si­thi: Lo­ba ngu­ba­ni oza­tsha­ya ama­Je­bu­si ku­qa­la uza­ku­ba yi­nhlo­ko le­ndu­nad. Nga­kho uJo­wa­bi indo­da­na ka­Ze­ru­ya we­nyu­ka ku­qa­la, wa­ba yi­nhlo­ko.

7 UDa­vi­da wa­se­hla­la enqa­be­ni; nga­lo­kho-ke ba­yi­bi­za ngo­ku­thi ngu­mu­zi ka­Da­vi­da.

8 Wa­se­wa­kha umu­zi inhla­ngo­thi zo­nke, ku­su­ke­la eMi­lo wa­ze wa­wu­hla­nga­ni­sa. UJo­wa­bi wa­se­vu­se­le­la oku­se­le­yo ko­mu­zi.

9 UDa­vi­da wa­se­si­ya eqhu­be­ka esi­ba mkhu­lu, ngo­ba iNko­si ya­ma­ba­ndla ya­yi­la­ye.

Ama­qha­we ka­Da­vi­da

10 La­le­zi zi­nhlo­ko za­ma­qha­we uDa­vi­da aye­la­zo, eza­zi­qi­ni­sa ka­nye la­ye embu­swe­ni wa­khe, loI­sra­ye­li wo­nke, uku­me­nza inko­sie, nje­nge­li­zwi le­Nko­si ma­ye­la­na loI­sra­ye­lif.

11 La­le­li li­na­ni la­ma­qha­we uDa­vi­da aye­la­wo: UJa­sho­be­ya­mu indo­da­na yo­mHa­ki­mo­nig inhlo­ko ya­ma­tshu­mi ama­tha­thu; ye­na wa­pha­ka­mi­sa umkho­nto wa­khe eme­le­ne la­ba­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu, waba­bu­la­la nga­si­kha­thi si­nyeh.

12 Le­mva kwa­khe kwa­ku­loE­le­ya­za­re indo­da­na ka­Do­do umA­ho­hi; wa­ye­pha­ka­thi kwa­ma­qha­we ama­tha­thu.

13 Ye­na wa­ye­lo­Da­vi­da ePa­si-Da­mi­mi la­pho ama­Fi­li­sti aye­bu­tha­ne­le impi kho­na. Le­si­qi­nti se­nsi­mu sa­si­gcwe­le ibha­li*; aba­ntu ba­se­be­ba­le­ka pha­mbi kwa­ma­Fi­li­stii.

14 Bo­na ba­zi­mi­sa pha­ka­thi kwe­si­qi­nti, ba­si­khu­lu­la, ba­tsha­ya ama­Fi­li­sti, iNko­si ya­si­si­ndi­sa ngo­ku­khu­lu­la oku­khu­luj.

15 Aba­tha­thu ezi­ndu­ne­ni ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu ba­se­be­se­hle­la edwa­le­ni ku­Da­vi­da, ebha­lwi­ni lweA­du­la­mu; le­bu­tho la­ma­Fi­li­sti la­li­mi­se inka­mba esi­ho­tshe­ni se­Re­fa­yi­mik.

16 UDa­vi­da nga­le­so­si­kha­thi wa­ye­se­nqa­be­ni, le­bu­tho le­nqa­ba la­ma­Fi­li­sti nga­le­so­si­kha­thi la­li­se­Bhe­the­le­he­mal.

17 UDa­vi­da wa­se­la­nga­tha wa­thi: Ha­wu, ku­nga­thi1 omu­nye ube­nga­ngi­na­thi­sa ama­nzi omtho­mbo we­Bhe­the­le­he­ma ose­sa­ngwe­ni!

18 La­bo aba­tha­thu ba­fo­hle­la enka­mbe­ni ya­ma­Fi­li­sti, ba­kha ama­nzi emtho­nje­ni we­Bhe­the­le­he­ma owa­wu­se­sa­ngwe­ni, ba­wa­thwa­la ba­wa­le­tha ku­Da­vi­da; ko­dwa uDa­vi­da ka­fu­na­nga uku­wa­na­tha, ko­dwa wa­wa­thu­lu­le­la iNko­si.

19 Wa­se­si­thi: Ka­ku­be kha­tsha­na la­mi, ngo­Nku­lu­nku­lu wa­mi, ukwe­nza lo­kho. Ngi­nga­na­tha yi­ni iga­zi la­la­ma­do­da abe­ke impi­lo ya­wo engo­zi­ni? Ngo­ba ngo­ku­be­ka impi­lo ya­wo engo­zi­ni, awa­le­thi­le. Nga­kho ka­fu­na­nga uku­wa­na­tha. Le­zi­zi­nto aze­nza la­wo­ma­qha­we ama­tha­thu.

20 UA­bi­sha­yi umfo­wa­bo ka­Jo­wa­bi, ye­na-ke wa­ye­yi­nhlo­ko ya­ba­tha­thu. Ye­na epha­ka­mi­sa umkho­nto wa­khe eme­le­ne la­ba­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu wa­ba­bu­la­la; wa­se­si­ba le­bi­zo pha­ka­thi kwa­ba­tha­thum.

21 Kwa­ba­tha­thu wa­ye­hlo­ni­tshwa ku­la­ba­bi­li, wa­se­si­ba yi­ndu­na ya­bo; ko­dwa ka­fi­nye­le­la­nga kwa­ba­tha­thu abo­ku­qa­la.

22 UBhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­da, indo­da­na ye­qha­we le­Ka­bhi­se­ye­li, wa­ye­mkhu­lu nge­ze­nzo: Ngu­ye owa­tsha­ya aba­ko­Mo­wa­bi aba­bi­li aba­be­nje­nge­zi­lwa­ne; fu­thi ye­na we­hla wa­bu­la­la isi­lwa­ne pha­ka­thi ko­mgo­di mhla we­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo.

23 Ye­na wa­se­tsha­ya indo­da engu­mGi­bhi­the, umu­ntu omu­de, ozi­nga­lo ezi­nhla­nu. Le­sa­ndle­ni so­mGi­bhi­the kwa­ku­lo­mkho­nto onje­ngo­go­do lo­me­lu­ki; ko­dwa we­hle­la ku­ye nge­ndu­ku, wa­hlu­thu­na umkho­nto esa­ndle­ni so­mGi­bhi­the, wa­mbu­la­la ngo­wa­khe umkho­nton.

24 Le­zi­zi­nto wa­ze­nza uBhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­da, wa­ba le­bi­zo pha­ka­thi kwa­ma­qha­we ama­tha­thuo.

25 Kha­nge­la, wa­hlo­ni­tshwa pha­ka­thi kwa­ba­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, ko­dwa ka­fi­nye­le­la­nga kwa­ba­tha­thu. UDa­vi­da wa­se­mbe­ka phe­zu kwa­ba­li­ndi ba­khep.

26 La­ma­qha­we ama­bu­tho: OA­sa­he­li umfo­wa­bo ka­Jo­wa­bi, uE­li­ha­na­ni indo­da­na ka­Do­do we­Bhe­the­le­he­maq,

27 uSha­mo­thi umHa­ro­di, uHe­le­zi umPhe­lo­nir,

28 uI­ra indo­da­na kaI­khe­shi umThe­kho­wa, uA­bi­ye­ze­ri umA­na­tho­this,

29 uSi­be­ka­yi umHu­sha­thit, uI­la­yi umA­ho­hi,

30 uMa­ha­ra­yi umNe­to­fa, uHe­le­bi indo­da­na ka­Ba­ha­na umNe­to­fa,

31 uI­tha­yi indo­da­na ka­Ri­ba­yi we­Gi­be­ya ya­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni, uBhe­na­ya umPi­ra­tho­ni,

32 uHu­ra­yi we­zi­fu­la ze­Ga­ha­shi, uA­bi­ye­li umA­rba,

33 uA­zi­ma­ve­thi umBa­ha­ru­mi, uE­li­ya­bha umSha­ha­li­bo­ni,

34 ama­do­da­na ka­Ha­she­ma umGi­zo­ni, uJo­na­tha­ni indo­da­na ka­Sha­ge umHa­ra­ri,

35 uA­hi­ya­mu indo­da­na ka­Sa­ka­ri umHa­ra­ri, uE­li­fa­li indo­da­na kaU­ri,

36 uHe­fe­ri umMe­ke­rau, uA­hi­ya umPhe­lo­niv,

37 uHe­zi­ro umKha­rme­li, uNa­ha­ra­yi indo­da­na kaE­zi­ba­yi,

38 uJo­we­li umfo­wa­bo ka­Na­tha­ni, uMi­bha­ri indo­da­na ka­Ha­gi­ri,

39 uZe­le­ki umA­mo­ni, uNa­ha­ra­yi umBhe­ro­thi, umthwa­li we­zi­kha­li zi­ka­Jo­wa­bi indo­da­na ka­Ze­ru­ya,

40 uI­ra umI­thi­ri, uGa­re­bi umI­thi­ri,

41 uU­ri­ya umHe­thi, uZa­ba­di indo­da­na kaA­hi­la­yiw,

42 uA­di­na indo­da­na ka­Shi­za umRu­be­ni, inhlo­ko kwa­ba­ko­Ru­be­ni, la­ba­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu be­la­ye,

43 uHa­na­ni indo­da­na ka­Ma­ha­ka, lo­Jo­sha­fa­ti umMi­thi­ni,

44 uU­zi­ya umA­shi­te­ra­thix, uSha­ma lo­Je­hi­ye­li ama­do­da­na ka­Ho­tha­mu umA­ro­we­riy,

45 uJe­di­ya­ye­li indo­da­na ka­Shi­mri, lo­Jo­ha umfo­wa­bo umTi­zi,

46 uE­li­ye­li umMa­ha­vi, lo­Je­ri­ba­yi lo­Jo­sha­vi­ya ama­do­da­na kaE­li­na­ha­mu, loI­thi­ma umMo­wa­bi,

47 loE­li­ye­li, loO­be­di, lo­Ja­ha­si­ye­li umMe­zo­ba­ya.

Aba­si­zi ba­ka­Da­vi­da eZi­ki­la­gi

12La­ba-ke yi­la­bo abe­za ku­Da­vi­da eZi­ki­la­gi, la­pho esa­va­le­lwe nge­nxa ka­Sa­wu­li indo­da­na ka­Ki­shi; nja­lo ba­be­pha­ka­thi kwa­ma­qha­we, aba­si­zi be­mpia.

2 Be­hlo­mi­le nga­ma­da­ndi­lib, be­se­be­nzi­sa isa­ndla so­ku­ne­ne le­so­kho­hlo nga­ma­tshe, la­nge­mi­tsho­ko nge­da­ndi­li; ba­be­nga­ba­ba­fo­wa­bo ba­ka­Sa­wu­li ko­Bhe­nja­mi­nic.

3 Inhlo­ko ya­yi­nguA­hi­ye­ze­ri, lo­Jo­wa­shi, ama­do­da­na ka­She­ma­ha umGi­be­yad; lo­Je­zi­ye­li lo­Pe­le­ti ama­do­da­na kaA­zi­ma­ve­thi, lo­Be­ra­ka, lo­Je­hu umA­na­tho­thie,

4 loI­shma­ya umGi­be­yo­nif, iqha­we pha­ka­thi kwa­ba­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu nja­lo ephe­zu kwa­ba­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu; lo­Je­re­mi­ya, lo­Ja­ha­zi­ye­li, lo­Jo­ha­na­ni, lo­Jo­za­ba­di umGe­de­rag,

5 uE­lu­za­yi, lo­Je­ri­mo­thi, lo­Be­ya­li­ya, lo­She­ma­ri­ya, lo­She­fa­thi­ya umHa­ru­fi,

6 uE­lka­na, loI­shi­ya, loA­za­re­li, lo­Jo­we­ze­ri, lo­Ja­sho­be­ya­mu, ama­Ko­rah,

7 lo­Jo­we­la, lo­Ze­bha­di­ya, ama­do­da­na ka­Je­ho­ra­mu we­Ge­do­rii.

8 La­kwa­ba­ko­Ga­di ba­ze­hlu­ka­ni­se­la ku­Da­vi­da enqa­be­ni enka­nga­la, ama­qha­we ala­ma­ndla, ama­do­da ebu­tho empi, epha­tha isi­hla­ngu esi­khu­lu lo­mkho­nto, obu­so ba­wo ba­bu­yi­bu­so be­zi­lwa­nej, enje­nge­mi­zi­ki ezi­nta­be­ni nge­si­qu­buk.

9 UE­ze­ri wa­ye­yi­nhlo­ko, uO­bha­di­ya owe­si­bi­li, uE­li­ya­bi owe­si­tha­thu,

10 uMi­shi­ma­na owe­si­ne, uJe­re­mi­ya owe­si­hla­nu,

11 uA­tha­yi owe­si­thu­pha, uE­li­ye­li owe­si­kho­mbi­sa,

12 uJo­ha­na­ni owe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, uE­li­za­ba­di owe­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye,

13 uJe­re­mi­ya owe­tshu­mi, uMa­ki­ba­na­yi owe­tshu­mi la­nye.

14 La­ba ba­be­nga­ba­ma­do­da­na ako­Ga­di, izi­nhlo­ko ze­bu­tho; omu­nye wa­ba­nci­nya­ne wa­ye­phe­the ikhu­lu, lo­mkhu­lu wa­ye­phe­the inku­lu­ngwa­ne.

15 La­ba yi­bo aba­cha­pha iJo­da­ni nge­nya­nga yo­ku­qa­la la­pho ya­yi­gcwe­le iphu­phu­ma inku­mbi zo­nke za­yo, ba­xo­tsha bo­nke aba­be­se­zi­go­di­ni nge­mpu­ma­la­nga la­nge­ntsho­na­la­ngal.

16 Ba­se­be­fi­ka be­ve­la eba­ntwa­ne­ni ba­ko­Bhe­nja­mi­ni la­ba­ko­Ju­da enqa­be­ni ku­Da­vi­da.

17 UDa­vi­da wa­se­phu­ma uku­ba­hla­nga­be­za, wa­phe­ndu­la wa­thi ki­bo: Uba li­si­za ki­mi ngo­ku­thu­la uku­ngi­si­za, ngi­le­nhli­zi­yo ehla­nge­ne la­nim; ko­dwa uba ku­yi­ku­ngi­ni­ke­la nge­nko­hli­so ezi­the­ni za­mi, ku­nge­la­bu­bi eza­ndle­ni za­mi, uNku­lu­nku­lu wa­bo­ba­ba ka­ku­bo­ne, aje­zi­sen.

18 UMo­ya wa­se­se­hle­la kuA­ma­sa­yi inhlo­ko ye­zi­ndu­nao, wa­se­si­thi: Si­nga­ba­kho, Da­vi­da, si­la­we, ndo­da­na ka­Je­se! Uku­thu­la, uku­thu­la ku­be ku­we, lo­ku­thu­la ku­be ku­ba­si­zi ba­kho, ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­kho uya­ku­si­zap! UDa­vi­da wa­se­be­mu­ke­la, wa­be­nza indu­na ze­vi­yo.

19 Aba­ve­la ko­Ma­na­se ba­hla­mu­ke­la ku­Da­vi­da eku­fi­ke­ni kwa­khe la­ma­Fi­li­sti eme­le­ne lo­Sa­wu­li empi­ni. Ko­dwa ka­ba­ba­si­za­nga, ngo­ba aba­bu­si ba­ma­Fi­li­sti ba­mxo­tsha nge­ce­bo be­si­thi: Nga­ma­kha­nda ethu uza­hla­mu­ke­la enko­si­ni ya­khe uSa­wu­liq.

20 Eku­ye­ni kwa­khe eZi­ki­la­gi kwa­ba­le­ke­la ku­ye aba­ve­la ko­Ma­na­se: OA­di­na lo­Jo­za­ba­di lo­Je­di­ya­ye­li lo­Mi­kha­ye­li lo­Jo­za­ba­di loE­li­hu lo­Zi­le­tha­yi, inhlo­ko ze­zi­nku­lu­ngwa­ne aba­be­nga­ba­ko­Ma­na­se.

21 Bo­na ba­se­be­si­za ka­nye lo­Da­vi­da be­me­le­ne le­vi­yo eli­hla­se­la­yo, ngo­ba bo­nke ba­be­nga­ma­qha­we ala­ma­ndla, be­zi­ndu­na ebu­thwe­nir.

22 Ngo­ba nge­si­kha­thi insu­ku nge­nsu­ku be­za ku­Da­vi­da uku­mnce­da ba­ze ba­be li­bu­tho eli­khu­lu nje­nge­bu­tho li­ka­Nku­lu­nku­lus.

Ibu­tho li­ka­Da­vi­da eHe­bro­ni

23 La­la nga­ma­na­ni ezi­nhlo­ko eza­zi­hlo­me­le impit; ze­za ku­Da­vi­da eHe­bro­niu uku­phe­ndu­le­la umbu­so ka­Sa­wu­li ku­yev, ngo­ko­mlo­mo we­Nko­siw.

24 Aba­ntwa­na ba­ko­Ju­da be­thwe­le isi­hla­ngu esi­khu­lu lo­mkho­nto ba­be­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­thu­pha la­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, be­hlo­me­le impix.

25 Eba­ntwa­ne­ni ba­ko­Si­me­yo­ni, ama­qha­we ala­ma­ndla empi, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sa le­khu­lu.

26 Eba­ntwa­ne­ni ba­ko­Le­vi, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne la­ma­khu­lu ayi­si­thu­phay.

27 Lo­Je­ho­ya­da wa­ye­yi­si­pha­tha­ma­ndla sa­ba­koA­ro­ni; ka­nye la­ye kwa­ku­le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa.

28 Lo­Za­do­ki ija­ha, iqha­we eli­la­ma­ndla; le­ndli­ni ka­yi­se izi­ndu­na ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­liz.

29 Le­ba­ntwa­ne­ni ba­ko­Bhe­nja­mi­ni, aba­fo­wa­bo ba­ka­Sa­wu­li, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu; ngo­ba ku­ze ku­be kha­the­si ubu­ne­ngi ba­bo ba­gci­na uthe­mbe­ko endli­ni ka­Sa­wu­lia.

30 Le­ba­ntwa­ne­ni ba­koE­fra­yi­mi, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, ama­qha­we ala­ma­ndla, ama­do­da ala­ma­bi­zo endli­ni ya­bo­yi­seb.

31 Le­ngxe­nye­ni eyo­dwa kwe­zi­mbi­li ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi le­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, aba­be­qa­njwe nga­ma­bi­zo uku­thi be­ze ba­be­ke uDa­vi­da abe yi­nko­sic.

32 Le­ba­ntwa­ne­ni ba­koI­sa­ka­ri, aba­be­lo­kwa­zi be­qe­di­si­sa izi­kha­thi ukwa­zi uku­thi uI­sra­ye­li ufa­ne­le enze­ni, izi­nhlo­ko za­bo za­zi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li, la­ba­fo­wa­bo bo­nke ba­be­se­mla­ywe­ni wa­zod.

33 Ko­Ze­bu­lu­ni, aba­phu­ma impi, be­hle­la impi nga­zo zo­nke izi­kha­li ze­mpi, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, uku­gci­na ivi­yo ku­nge­nge­nhli­zi­yo­mbi­lie.

34 La­ko­Na­fi­tha­li, izi­ndu­na ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne, la­ba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­kho­mbi­sa ka­nye la­zo, be­le­si­hla­ngu esi­khu­lu lo­mkho­nto.

35 La­kwa­ba­ko­Da­ni, aba­hle­la impi, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha.

36 La­koA­she­rif, aba­phu­ma ebu­thwe­ni, uku­hle­la impi, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­neg.

37 La­ba­be­ve­la nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni, kwa­ba­ko­Ru­be­ni la­ba­ko­Ga­di le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se, be­le­zi­kha­li zo­nke ze­mpi uku­ya­ku­lwa, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­lih.

38 Wo­nke la­ma­do­da empi, anga­gci­na ivi­yo, afi­ka eHe­bro­ni nge­nhli­zi­yo ephe­le­le­yo uku­be­ka uDa­vi­da abe yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li wo­nke; nja­lo loI­sra­ye­li wo­nke ose­le­yo wa­ye­nhli­zi­yo­nye uku­be­ka uDa­vi­da abe yi­nko­sii.

39 Nja­lo ba­ba la­pho lo­Da­vi­da insu­ku ezi­nta­thu be­si­dla be­na­tha, ngo­ba aba­fo­wa­bo ba­be­ba­lu­ngi­se­le.

40 Fu­thi la­ba­be­se­du­ze la­bo ku­ze ku­be koI­sa­ka­ri la­ko­Ze­bu­lu­ni la­ko­Na­fi­tha­li ba­le­tha isi­nkwa nga­bo­ba­bhe­mi la­nga­ma­ka­me­la la­nge­zi­mbo­ngo­lo la­nge­zi­nka­bij, uku­dla, impu­phu, izi­nkwa zo­mkhi­wak, la­ma­hlu­ku­zo ezi­the­lo ze­vi­ni ezo­nyi­si­we­yo, le­wa­yi­ni, la­ma­fu­tha, le­zi­nka­bi, le­zi­mvu, ngo­bu­ne­ngi, ngo­ba kwa­ku­le­nto­ko­zo koI­sra­ye­lil.

UDa­vi­da ufi­sa uku­le­tha umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no eJe­ru­sa­le­ma

13UDa­vi­da wa­se­ce­bi­sa­na le­zi­ndu­na ze­zi­nku­lu­ngwa­ne le­za­ma­khu­lu la­ye wo­nke umpha­thi.

2 UDa­vi­da wa­se­si­thi eba­ndle­ni lo­nke la­koI­sra­ye­li: Uba ku­lu­ngi­le ki­ni, nja­lo ku­ve­la eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­thu, ka­si­sa­ba­la­le si­thu­me­le ku­ba­fo­we­thu aba­se­le­yo ema­zwe­ni wo­nke akoI­sra­ye­li la­ku­ba­pri­sti la­ma­Le­vi ala­bo emi­zi­ni, ema­dle­lwe­ni, uku­ze ba­bu­tha­ne ki­thia.

3 Be­se­si­bu­yi­sa ki­thi umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no si­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu, ngo­ba ka­si­wu­di­nga­nga ensu­kwi­ni zi­ka­Sa­wu­lib.

4 Iba­ndla lo­nke la­se­li­si­thi kwe­nzi­we nja­lo, ngo­ba uda­ba lwa­lu­lu­ngi­le eme­hlwe­ni abo bo­nke aba­ntu.

5 UDa­vi­da wa­se­bu­tha­ni­sa uI­sra­ye­li wo­nkec ku­su­ke­la eShi­ho­ri ye­Gi­bhi­thed ku­ze ku­be se­ku­nge­ne­ni kwe­Ha­ma­thie uku­le­tha umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu usu­ka eKi­ri­ya­thi-Je­ya­ri­mif.

6 UDa­vi­da loI­sra­ye­li wo­nke ba­se­be­se­nyu­ke­lag eBha­ha­lah, eKi­ri­ya­thi-Je­ya­ri­mi eya­ko­Ju­da, uku­ze be­nyu­se la­pho umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu iNko­si, ehla­la pha­ka­thi kwa­ma­khe­ru­bhi* phe­zu kwa­wo, la­pho ibi­zo eli­bi­zwa kho­nai.

7 Ba­se­be­wu­thwa­la umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu nge­nqo­la entsha be­wu­su­sa endli­ni kaA­bi­na­da­ba; nja­lo oU­za loA­hi­yo ba­be­tsha­ye­la le­yo­nqo­la.

8 UDa­vi­da loI­sra­ye­li wo­nke ba­be­dla­la-ke pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu nga­ma­ndla wo­nke, la­nge­ngo­ma, la­nga­ma­cha­choj, la­nge­zi­gu­bhu ze­zi­nta­mbok, la­nge­zi­ngu­ngu, la­nge­zi­nsi­mbi ezi­nce­nce­tha­yo, la­nge­zi­mpo­ndol.

9 La­pho be­fi­ka eba­le­ni lo­ku­bhu­le­la li­ka­Ki­do­ni, uU­za we­lu­la isa­ndla sa­khe uku­ba­mba umtsho­ko­tsho, ngo­ba inka­bi za­khu­be­ka.

10 Ula­ka lwe­Nko­si lwa­se­lu­mvu­the­la uU­za, ya­mtsha­ya, nge­nxa yo­ku­thi we­lu­le­la isa­ndla sa­khe emtsho­ko­tshwe­ni; wa­se­fe­la kho­na­pho pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lum.

11 UDa­vi­da wa­se­thu­ku­the­la ngo­ba iNko­si imfo­hle­le ngo­ku­fo­hla uU­za; wa­se­yi­bi­za le­yo­nda­wo ngo­ku­thi yi­Pe­re­zi-U­za, ku­ze ku­be la­mu­hla.

12 UDa­vi­da wa­se­me­sa­ba uNku­lu­nku­lu nga­lo­lo­su­ku, esi­thi: Ngi­za­wu­le­tha nja­ni ki­mi umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu?

13 Nga­kho uDa­vi­da ka­wu­le­tha­nga umtsho­ko­tsho ku­ye emzi­ni ka­Da­vi­da, ko­dwa wa­wu­pha­mbu­le­la endli­ni kaO­be­di-E­do­ma umGi­thi.

14 Nga­kho umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu wa­hla­la kwa­be­ndlu kaO­be­di-E­do­ma endli­ni ya­khe inya­nga ezi­nta­thu. INko­si ya­si­bu­si­sa indlu kaO­be­di-E­do­ma la­kho ko­nke aye­la­khon.

14UHi­ra­mu inko­si ye­Ti­re wa­se­thu­ma izi­thu­nywa ku­Da­vi­da, le­zi­go­do ze­mi­se­da­ri la­ba­ba­zi ba­ma­tshe la­ba­ba­zi be­zi­go­do uku­ma­khe­la indlua.

2 UDa­vi­da wa­se­sa­zi uku­thi iNko­si ya­yi­mmi­si­le uku­thi abe yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li, ngo­ba umbu­so wa­khe wa­wu­pha­ka­nyi­se­lwe phe­zu­lu nge­nxa ya­ba­ntu ba­yo uI­sra­ye­li.

Aba­ntwa­na ba­ka­Da­vi­da aba­za­le­lwa eJe­ru­sa­le­ma

3 UDa­vi­da wa­se­tha­tha aba­nye aba­fa­zi eJe­ru­sa­le­ma; uDa­vi­da wa­se­za­la ama­nye ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi.

4 La­la nga­ma­bi­zo aba­ntwa­na aba la­bo eJe­ru­sa­le­ma: OSha­mu­wa, lo­Sho­ba­bi, uNa­tha­ni, lo­So­lo­mo­ni,

5 loI­bi­ha­ri, loE­li­shu­wa, loE­li­pha­le­ti,

6 lo­No­ga, lo­Ne­fe­gi, lo­Ja­fi­ya,

7 loE­li­sha­ma, lo­Be­ye­li­ya­da, loE­li­fa­le­tib.

UDa­vi­da unqo­ba ama­Fi­li­sti

8 Ama­Fi­li­sti ese­zwi­le uku­thi uDa­vi­da ugco­tshi­we uku­thi abe yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li wo­nke, wo­nke ama­Fi­li­sti enyu­ka uku­di­nga uDa­vi­da; uDa­vi­da eku­zwa wa­phu­ma ukuya­me­la­na la­woc.

9 Ama­Fi­li­sti ase­fi­ka azi­sa­ba­la­li­sa esi­ho­tshe­ni se­Re­fa­yi­mid.

10 UDa­vi­da wa­se­bu­za ku­Nku­lu­nku­lu esi­thi: Nge­nyu­ke­le yi­ni ku­ma­Fi­li­sti? Uza­wa­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­mi yi­ni? INko­si ya­si­si­thi ku­ye: Ye­nyu­ka, ngo­ba ngi­za­wa­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­kho.

11 Ba­se­be­se­nyu­ke­la eBha­li-Pe­ra­zi­mi, uDa­vi­da wa­wa­tsha­ya la­pho; uDa­vi­da wa­se­si­thi: UNku­lu­nku­lu ufo­hle­le ezi­the­ni za­mi nge­sa­ndla sa­mi nje­ngo­ku­fo­hla kwa­ma­nzi. Nge­nxa ya­lo­khu ba­bi­za le­yo­nda­wo ngo­ku­thi yi­Bha­li-Pe­ra­zi­mi.

12 Ase­tshi­ya onku­lu­nku­lu ba­wo la­pho, uDa­vi­da wa­se­si­thi ka­ba­tshi­swe ngo­mli­loe.

13 Ama­Fi­li­sti ase­bu­ya ezi­sa­ba­la­li­sa esi­ho­tshe­ni fu­thi.

14 La­pho uDa­vi­da ebu­za fu­thi ku­Nku­lu­nku­lu, uNku­lu­nku­lu wa­thi ku­ye: Unge­nyu­ke­li nge­mva kwa­wo, ago­mbo­lo­ze­le usu­ka ki­wo, uze ku­wo ma­qo­nda­na le­zi­hla­hla ze­bha­li­sa­mu.

15 Ku­za­ku­thi-ke la­pho usi­zwa umsi­ndo wo­ku­ha­mba ezi­hlo­kwe­ni ze­zi­hla­hla ze­bha­li­sa­mu, ubu­su­phu­me­la empi­ni, ngo­ba uNku­lu­nku­lu uza­be ese­phu­me pha­mbi kwa­kho uku­tsha­ya ibu­tho la­ma­Fi­li­sti.

16 Nga­kho uDa­vi­da we­nza nje­ngo­ba uNku­lu­nku­lu emla­yi­le; ba­se­be­tsha­ya ibu­tho la­ma­Fi­li­sti ku­su­ke­la eGi­be­yo­ni kwa­ze kwa­ba se­Ge­ze­ri.

17 Nja­lo ibi­zo li­ka­Da­vi­da la­phu­me­la ku­wo wo­nke ama­zwef; iNko­si ya­si­be­ka ukwe­sa­be­ka kwa­khe phe­zu kwa­zo zo­nke izi­zweg.

Umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si ule­thwa eJe­ru­sa­le­ma

15Wa­se­ze­nze­la izi­ndlu emzi­ni ka­Da­vi­da, wa­lu­ngi­se­la umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu inda­wo, wa­wu­mi­se­la ithe­ntea.

2 Nga­le­so­si­kha­thi uDa­vi­da wa­thi: Ka­kho onga­thwa­la umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu nga­pha­ndle kwa­ma­Le­vi, ngo­ba yi­wo iNko­si eya­wa­khe­the­la uku­thwa­la umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu, lo­ku­yi­kho­nza ku­ze ku­be ni­ni­ni­nib.

3 UDa­vi­da wa­se­bu­tha­ni­sa uI­sra­ye­li wo­nke eJe­ru­sa­le­mac uku­ze be­nyu­se umtsho­ko­tsho we­Nko­si enda­we­ni ya­wo aye­yi­lu­ngi­se­le wo­nad.

4 UDa­vi­da wa­se­bu­tha­ni­sa ama­do­da­na kaA­ro­ni la­ma­Le­vi.

5 Ku­ma­do­da­na ka­Ko­ha­thie, uU­ri­ye­li indu­na, la­ba­fo­wa­bo, ikhu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li.

6 Ku­ma­do­da­na ka­Me­ra­ri, uA­sa­ya indu­na, la­ba­fo­wa­bo, ama­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­bi­lif.

7 Ku­ma­do­da­na ka­Ge­ri­sho­ni, uJo­we­li indu­na, la­ba­fo­wa­bo, ikhu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thug.

8 Ku­ma­do­da­na kaE­li­za­fa­ni, uShe­ma­ya indu­na, la­ba­fo­wa­bo, ama­khu­lu ama­bi­lih.

9 Ku­ma­do­da­na ka­He­bro­nii, uE­li­ye­li indu­na, la­ba­fo­wa­bo, ama­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li.

10 Ku­ma­do­da­na kaU­zi­ye­li, uA­mi­na­da­ba indu­na, la­ba­fo­wa­bo, ikhu­lu le­tshu­mi la­mbi­lij.

11 UDa­vi­da wa­se­bi­za oZa­do­kik loA­bhi­ya­tha aba­pri­stil, la­ma­Le­vi, oU­ri­ye­li, uA­sa­ya, lo­Jo­we­li, uShe­ma­ya, loE­li­ye­li, loA­mi­na­da­bam.

12 Wa­se­si­thi ku­bo: Li­zi­nhlo­ko za­bo­yi­se ba­ma­Le­vi; zi­ngcwe­li­se­ni li­na la­ba­fo­we­nu uku­ze le­nyu­se umtsho­ko­tsho we­Nko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lin enda­we­ni engi­yi­lu­ngi­se­le wo­nao.

13 Ngo­ba li­na la­li­nge­kho ku­qa­lap, iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu ya­fo­hle­la ki­thi, ngo­ba si­nga­yi­di­nga­nga ngo­kwe­si­mi­soq.

14 Nga­kho aba­pri­sti la­ma­Le­vi ba­zi­ngcwe­li­sa ukwe­nyu­sa umtsho­ko­tsho we­Nko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li.

15 Aba­ntwa­na ba­ma­Le­vi ba­se­be­thwa­la umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu, nje­ngo­ku­la­ya ku­ka­Mo­zi­si ngo­kwe­li­zwi le­Nko­sir, ema­hlo­mbe abo nge­mi­ja­bo phe­zu kwa­bos.

16 UDa­vi­da wa­se­si­thi ezi­ndu­ne­ni za­ma­Le­vi zi­mi­se aba­fo­wa­bo, aba­hla­be­le­li, le­zi­nto zo­ku­hla­be­le­lat le­zi­gu­bhu ze­zi­nta­mbou la­ma­cha­cho le­zi­nsi­mbi ezi­nce­nce­tha­yo, ba­zi­zwa­ka­li­se, ngo­ku­pha­ka­mi­sa ili­zwi nge­nto­ko­zov.

17 Ama­Le­vi ase­mi­sa uHe­ma­ni indo­da­na ka­Jo­we­liw, la­ku­ba­fo­wa­bo uA­sa­fi indo­da­na ka­Be­re­ki­ya, le­ma­do­da­ne­ni ka­Me­ra­ri aba­fo­wa­box uE­tha­ni indo­da­na ka­Ku­sha­yay.

18 Nja­lo ka­nye la­bo aba­fo­wa­bo be­si­ga­ba se­si­bi­li: OZe­kha­ri­ya, uBe­ni, lo­Ja­ha­zi­ye­li, lo­She­mi­ra­mo­thi, lo­Je­hi­ye­li, loU­ni, uE­li­ya­bi, lo­Bhe­na­yaz, lo­Ma­ha­se­ya, lo­Ma­thi­thi­ya, loE­li­fe­le­hu, lo­Mi­ki­ne­ya, loO­be­di-E­do­ma, lo­Je­yi­ye­li, aba­li­ndi ba­ma­sa­ngo.

19 Aba­hla­be­le­li oHe­ma­ni, uA­sa­fi, loE­tha­ni ba­zi­zwa­ka­li­sa-ke nge­nsi­mbi ezi­nce­nce­tha­yo ze­thu­sia.

20 Lo­Ze­kha­ri­ya loA­zi­ye­li lo­She­mi­ra­mo­thi lo­Je­hi­ye­li loU­ni loE­li­ya­bi lo­Ma­ha­se­ya lo­Bhe­na­ya be­le­zi­gu­bhu ze­zi­nta­mbob ngeA­la­mo­thic.

21 Lo­Ma­thi­thi­ya loE­li­fe­le­hu lo­Mi­ki­ne­ya loO­be­di-E­do­ma lo­Je­yi­ye­li loA­za­zi­yad be­la­ma­cha­choe nge­She­mi­ni­thi uku­kho­khe­laf.

22 Lo­Ke­na­ni­ya indu­na ya­ma­Le­vi emthwa­lwe­ni, wa­fu­ndi­sa ngo­ku­hla­be­le­la ngo­ba wa­ye­yi­ngci­tshi.

23 Lo­Be­re­ki­ya loE­lka­na ba­be­nga­ba­gci­ni ba­ma­sa­ngo omtsho­ko­tsho.

24 Lo­She­ba­ni­ya lo­Jo­sha­fa­ti lo­Ne­tha­ne­li loA­ma­sa­yi lo­Ze­kha­ri­ya lo­Bhe­na­ya loE­li­ye­ze­ri aba­pri­sti ba­kha­li­sa izi­mpo­ndo pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu. LoO­be­di-E­do­ma lo­Je­hi­ya ba­be­nga­ba­gci­ni­ma­sa­ngo bo­mtsho­ko­tshog.

25 Kwa­se­ku­si­thi uDa­vi­da la­ba­da­la ba­koI­sra­ye­li le­ndu­na ze­zi­nku­lu­ngwa­ne ba­ha­mba ukwe­nyu­sa umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si uve­la endli­ni kaO­be­di-E­do­ma nge­nto­ko­zoh.

26 Kwa­se­ku­si­thi uNku­lu­nku­lu ewa­si­za ama­Le­vi aye­wu­thwe­le umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si, ba­ni­ke­la umhla­tshe­lo wa­ma­jo­ngo­si ayi­si­kho­mbi­sa le­nqa­ma ezi­yi­si­kho­mbi­sai.

27 Nja­lo uDa­vi­da wa­ye­gqo­ke ise­mba­tho se­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu, la­wo wo­nke ama­Le­vi aye­wu­thwe­le umtsho­ko­tsho la­ba­hla­be­le­li lo­Ke­na­ni­ya indu­na yo­mthwa­lo wa­ba­hla­be­le­li; uDa­vi­da-ke wa­ye­gqo­ke i-e­fo­di* ye­le­mbu eli­co­le­ki­le­yoj.

28 Nga­kho uI­sra­ye­li wo­nke wa­we­nyu­sa umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si ngo­ku­me­me­za la­ngo­ku­kha­la ko­pho­ndo lwe­nqa­mak, la­nge­zi­mpo­ndol, la­nge­zi­nsi­mbi ezi­nce­nce­tha­yom, be­se­nza umsi­ndo nge­zi­gu­bhu ze­zi­nta­mbon la­ma­cha­choo.

29 Kwa­se­ku­si­thi la­pho umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si ufi­ka emzi­ni ka­Da­vi­da, uMi­kha­li indo­da­ka­zi ka­Sa­wu­li wa­lu­ngu­za nge­wi­ndi wa­bo­na inko­si uDa­vi­da esi­na edla­la, wa­mde­le­la enhli­zi­ywe­ni ya­khep.

16Ba­se­be­wu­le­tha umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lu, ba­wu­mi­sa pha­ka­thi kwe­the­nte uDa­vi­da aye­li­mi­se­le wo­na; ba­se­be­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa le­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu.

2 UDa­vi­da ese­qe­di­le uku­ni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa le­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la wa­ba­bu­si­sa aba­ntu ebi­zwe­ni le­Nko­si.

3 Wa­se­sa­be­la wo­nke umu­ntu wa­koI­sra­ye­li ku­su­ke­la ko­we­si­li­sa ku­ze ku­be ko­we­si­fa­za­na, kwa­ba ngu­lo­wo la­lo­wo isi­nkwa esi­so­dwa, le­qa­tha le­nya­ma, le­si­nkwa se­zi­the­lo ze­vi­ni ezo­nyi­si­we­yo.

4 Wa­se­mi­sa izi­kho­nzi ku­ma­Le­vi pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho we­Nko­si, ngi­tsho uku­khu­mbu­la lo­ku­bo­nga lo­ku­du­mi­sa iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li.

5 UA­sa­fi inhlo­koa, lo­we­si­bi­li ku­ye uZe­kha­ri­yab, uJe­yi­ye­li, lo­She­mi­ra­mo­thi, lo­Je­hi­ye­li, lo­Ma­thi­thi­ya, loE­li­ya­bi, lo­Bhe­na­ya, loO­be­di-E­do­ma, lo­Je­yi­ye­li be­le­zi­nto ze­zi­gu­bhu ze­zi­nta­mboc nja­lo la­ma­cha­chod; uA­sa­fi wa­se­zi­zwa­ka­li­sa nge­zi­nsi­mbi ezi­nce­nce­tha­yoe;

6 lo­Bhe­na­ya lo­Ja­ha­zi­ye­li aba­pri­sti nge­zi­mpo­ndo nja­lo­nja­lo pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no si­ka­Nku­lu­nku­luf.

Ihu­bo li­ka­Da­vi­da lo­ku­bo­nga

7 Nga­le­so­si­kha­thi nga­lo­lo­su­ku uDa­vi­da wa­ni­ka ku­qa­la le­si­si­hla­be­le­lo uku­du­mi­sa iNko­sig nge­sa­ndla si­kaA­sa­fi la­ba­fo­wa­boh:

8 Bo­nga­ni iNko­sii, li­bi­ze ibi­zo la­yoj, la­zi­se pha­ka­thi kwa­ba­ntu ize­nzo za­yok.

9 Hla­be­le­la­ni ku­yo, li­yi­hu­be­le ama­hu­bo, li­la­ndi­se nge­ze­nzo za­yo ezi­ma­nga­li­sa­yol.

10 Zi­nco­me­ni ebi­zwe­ni la­yo eli­ngcwe­le, ka­yi­tho­ko­ze inhli­zi­yo ya­bo aba­di­nga iNko­si.

11 Di­nga­ni iNko­si la­ma­ndla ayo, li­di­nge ubu­so ba­yo nja­lo­nja­lom.

12 Khu­mbu­la­ni izi­ma­nga­li­so za­yo eya­ze­nza­yon, izi­bo­na­ka­li­so za­yo, le­za­hlu­le­lo zo­mlo­mo wa­yoo,

13 nza­lo kaI­sra­ye­li ince­ku ya­yo, ba­ntwa­na ba­ka­Ja­ko­be, aba­khe­thi­we­yo ba­yo.

14 Iyi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu; iza­hlu­le­lo za­yo zi­se­mhla­be­ni wo­nkep.

15 Khu­mbu­la­ni isi­vu­me­lwa­no sa­yo ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, ili­zwi e­ya­li­la­ya ku­zi­nku­lu­ngwa­ne ze­zi­zu­ku­lwa­na,

16 eya­se­nza loA­bra­ha­maq, le­si­fu­ngo sa­khe kuI­sa­kar,

17 eya­si­qi­ni­sa la­ku­Ja­ko­be sa­ba yi­si­mi­so, kuI­sra­ye­li sa­ba yi­si­vu­me­lwa­no esi­la­pha­ka­de,

18 isi­thi: Ngi­za­ku­ni­ka ili­zwe le­Kha­na­ni, inka­tho ye­li­fa la­khos.

19 La­pho la­li­ba­lu­tshwa­na nge­na­ni, ye­bo li­ba­lu­tshwa­nat, nja­lo li­yi­zi­ha­mbi ku­lou.

20 Ba­se­be­zu­la be­su­ka esi­zwe­ni be­si­ya esi­zwe­ni, be­su­ka embu­swe­ni be­si­ya kwa­ba­nye aba­ntu.

21 Ka­yi­vu­me­la­nga mu­ntu uku­ba­ci­nde­ze­lav; ye­bo ya­khu­za ama­kho­si nge­nxa ya­bow:

22 Li­nga­thi­nti aba­gco­tshi­we­yo ba­mi, li­ngo­ni aba­pro­fe­thi ba­mix.

23 Hla­be­le­la­ni eNko­si­ni, mhla­ba wo­nke, li­tshu­ma­ye­le insu­ku nge­nsu­ku usi­ndi­so lwa­yoy.

24 La­ndi­sa­ni udu­mo lwa­yo pha­ka­thi kwe­zi­zwe, izi­ma­nga­li­so za­yo pha­ka­thi kwa­ba­ntu bo­nke.

25 Ngo­ba yi­nku­lu iNko­si, ifa­ne­le uku­du­nyi­swa ka­khu­luz, iye­sa­be­ka phe­zu kwa­bo­nku­lu­nku­lu bo­nkea.

26 Ngo­ba bo­nke onku­lu­nku­lu be­zi­zwe ba­yi­zi­tho­mbeb; ko­dwa iNko­si ye­nza ama­zu­luc.

27 Udu­mo le­nka­zi­mu­lo ku­pha­mbi kwa­yo, ama­ndla le­nto­ko­zo ku­se­nda­we­ni ya­yod.

28 Ini­ke­ni iNko­si, zi­zu­ku­lwa­na ze­zi­zwe, ini­ke­ni iNko­si udu­mo la­ma­ndlae.

29 Ini­ke­ni iNko­si udu­mo lwe­bi­zo la­yof, le­tha­ni umni­ke­lo li­ze pha­mbi kwa­yo. Ikho­nze­ni iNko­si ebu­hle­ni bo­bu­ngcwe­leg.

30 Li­thu­thu­me­le pha­mbi kwa­yo, mhla­ba wo­nke; nja­lo umhla­ba uza­qi­ni­swa, ka­wu­yi­ku­nyi­ki­nye­ka.

31 Ka­wa­tho­ko­ze ama­zu­lu, lo­mhla­ba uja­bu­leh, ka­ba­tsho pha­ka­thi kwe­zi­zwe uku­thi: INko­si iya­bu­sai.

32 Ka­lu­hlo­ko­me ulwa­ndle lo­ku­gcwa­la kwa­lo, iga­nga ka­li­tha­be la­kho ko­nke oku­ku­loj.

33 Kho­na zi­za­hla­be­le­la nge­nto­ko­zo izi­hla­hla ze­hla­thi pha­mbi kwe­Nko­si, ngo­ba iye­za ukwa­hlu­le­la umhla­ba.

34 Bo­nga­ni iNko­si ngo­ba ilu­ngi­le, ngo­ba umu­sa wa­yo umi ku­ze ku­be pha­ka­dek.

35 Li­thi fu­thi: Si­si­ndi­se, Nku­lu­nku­lu wo­si­ndi­so lwe­thu, usi­bu­the usi­khu­lu­le ezi­zwe­ni, uku­ze si­bo­nge ibi­zo la­kho eli­ngcwe­le, si­zi­nco­me ku­du­mo lwa­khol.

36 Ka­yi­bu­si­swe iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ku­su­ke­la pha­ka­de ku­ze ku­be pha­ka­dem.

Bo­nke aba­ntu ba­se­be­si­thi: Ame­ni. Ba­se­be­yi­du­mi­sa iNko­sin.

La­bo aba­khe­the­lwa uku­lo­ndo­lo­za umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no

37 Wa­se­tshi­ya la­pho pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si oA­sa­fi la­ba­fo­wa­bo uku­kho­nza pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho nja­lo­nja­loo nje­ngo­da­ba lo­su­ku ngo­su­ku lwa­lop.

38 LoO­be­di-E­do­ma ka­nye la­ba­fo­wa­bo, aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li; uO­be­di-E­do­ma indo­da­na ka­Je­du­thu­ni lo­Ho­sa ba­be­nga­ba­gci­ni ba­ma­sa­ngoq.

39 Lo­Za­do­ki umpri­sti la­ba­fo­wa­bo aba­pri­stir pha­mbi kwe­tha­bha­ne­ke­le le­Nko­si enda­we­ni epha­ke­me­yo eya­yi­se­Gi­be­yo­nis,

40 uku­ze ba­ni­ke­le imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa eNko­si­ni phe­zu kwe­la­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swat nja­lo­nja­lo eku­se­ni la­ku­si­hlwa, la­nje­nga­kho ko­nke oku­bha­li­we­yo emla­ywe­ni we­Nko­si, eya­wu­la­ya uI­sra­ye­liu.

41 Nja­lo ka­nye la­bo oHe­ma­niv lo­Je­du­thu­niw la­ba­nye aba­be­khe­thi­we aba­mi­swa nga­ma­bi­zo uku­bo­nga iNko­six, ngo­ba umu­sa wa­yo umi ku­ze ku­be pha­ka­dey.

42 Nja­lo ka­nye la­bo oHe­ma­niz lo­Je­du­thu­nia ba­bele­zi­mpo­ndo le­zi­nsi­mbi ezi­nce­nce­tha­yob za­la­bo aba­zi­zwa­ka­li­sa­yo, le­zi­nto zo­ku­hla­be­le­la zi­ka­Nku­lu­nku­luc. La­ma­do­da­na ka­Je­du­thu­ni aye­se­sa­ngwe­nid.

43 Ba­se­be­ha­mba bo­nke aba­ntu, ngu­lo­wo la­lo­wo wa­ya endli­ni ya­khe. UDa­vi­da wa­se­bu­ye­la uku­bu­si­sa indlu ya­khee.

Isi­vu­me­lwa­no si­ka­Nku­lu­nku­lu lo­Da­vi­da

17Kwa­se­ku­si­thi uDa­vi­da ese­hle­zi endli­ni ya­khe, uDa­vi­da wa­thi ku­Na­tha­ni umpro­fe­thi: Kha­nge­la, mi­na ngi­hla­la endli­ni ye­mi­se­da­ri, ko­dwa umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si unga­pha­nsi kwa­ma­khe­the­nia.

2 UNa­tha­ni wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Ye­nza ko­nke oku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­kho, ngo­ba uNku­lu­nku­lu ula­we.

3 Ko­dwa kwa­thi nga­bo­na lo­bo­bu­su­ku ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu la­fi­ka ku­Na­tha­ni, li­si­thi:

4 Ha­mba utshe­le uDa­vi­da ince­ku ya­mi: Itsho nja­lo iNko­si: We­na ka­wu­yi­ku­nga­khe­la indlu yo­ku­hla­la.

5 Ngo­ba ka­ngi­hla­la­nga endli­ni ku­su­ke­la osu­kwi­ni enge­nyu­sa nga­lo uI­sra­ye­li ku­ze ku­be la­mu­hla, ko­dwa nga­su­ka ethe­nte­ni nga­ya ethe­nte­ni nja­lo nga­su­ka etha­bha­ne­ke­le­ni nga­ya kwe­li­nye.

6 Lo­ba nga­phi engi­ha­mbe kho­na loI­sra­ye­li wo­nke nga­ke nga­khu­lu­ma ili­zwi yi­ni ko­mu­nye wa­ba­hlu­le­li ba­koI­sra­ye­li, enga­ba­la­ya ukwe­lu­sa aba­ntu ba­mi ngi­si­thi: Yi­ni li­nga­nga­khe­la­nga indlu ye­mi­se­da­rib?

7 Nga­kho-ke uza­ku­tsho nja­lo ence­kwi­ni ya­mi uDa­vi­da uthi: Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Mi­na nga­ku­tha­tha esi­ba­ye­ni se­zi­mvu eku­la­nde­le­ni izi­mvu uku­ze ube ngu­mbu­si phe­zu kwa­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­li.

8 Nja­lo nga­ba la­we lo­ba nga­phi oya kho­na, nga­qu­ma zo­nke izi­tha za­kho za­su­ka pha­mbi kwa­kho, nga­kwe­nze­la ibi­zo nje­nge­bi­zo la­ba­khu­lu aba­se­mhla­be­ni.

9 Nja­lo ngi­za­ba­mi­se­la inda­wo aba­ntu ba­mi uI­sra­ye­li, ngi­ba­gxu­me­ke uku­ze ba­hla­le enda­we­ni ya­bo, ba­nga­be be­sa­nyi­ki­nywa; la­ba­ntwa­na bo­bu­bi ka­ba­sa­yi­ku­ba­mo­tsha nje­nga­ku­qa­lac,

10 nja­lo ku­su­ke­la ku­le­zo­nsu­ku enga­la­ya aba­hlu­le­li uku­thi ba­be phe­zu kwa­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­li; nga­ze­hli­se­la pha­nsi zo­nke izi­tha za­kho; nja­lo ngi­ya­ku­tshe­la uku­thi iNKO­SI iza­kwa­khe­la indlu.

11 Ku­za­ku­thi-ke la­pho insu­ku za­kho se­zi­gcwa­li­se­ki­le uku­thi uha­mbe la­bo­yi­hlo, ngi­za­vu­sa inza­lo ya­kho emva kwa­kho, eza­ve­la ema­do­da­ne­ni akho, ngi­qi­ni­se umbu­so wa­yo.

12 Ye­na uza­nga­khe­la indlu, ngi­za­qi­ni­sa isi­hla­lo sa­khe so­bu­kho­si ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

13 Mi­na ngi­za­ku­ba ngu­yi­se, ye­na abe yi­ndo­da­na ya­mi; nja­lo ka­ngi­yi­ku­su­sa utha­ndo­lo­mu­sa wa­mi ku­yed nje­nga­lo­kho nga­lu­su­sa ku­lo­wo owa­ye­nga­pha­mbi kwa­khoe.

14 Ko­dwa ngi­za­mqi­ni­sa endli­ni ya­mi le­mbu­swe­ni wa­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, le­si­hla­lo sa­khe so­bu­kho­si si­za­qi­ni­swa ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

15 Nje­nga­wo wo­nke la­ma­zwi la­nje­nga­wo wo­nke lu­mbo­no, ngo­ku­nja­lo uNa­tha­ni wa­khu­lu­ma ku­Da­vi­da.

16 Inko­si uDa­vi­da ya­si­nge­na ya­hla­la pha­mbi kwe­Nko­si, ya­thi: Mi­na ngi­ngu­ba­ni, Nko­si Nku­lu­nku­lu, le­ndlu ya­mi iyi­ni, uku­thi ungi­le­the ku­ze ku­be la­pha?

17 Lo­khu be­ku­ku­nci­nya­ne eme­hlwe­ni akho, Nku­lu­nku­luf; usu­khu­lu­mi­le nge­ndlu ye­nce­ku ya­kho ku­se­se­kha­tsha­nag, wa­ngi­bo­nah ngo­kwe­si­khu­ndla so­mu­ntu opha­ke­me­yo, Nko­si Nku­lu­nku­lui.

18 UDa­vi­da ange­nza­ni oku­nye ku­we ngo­du­mo lwe­nce­ku ya­kho? Ngo­ba we­na uya­ya­zi ince­ku ya­kho.

19 Nko­si, nge­nxa ye­nce­ku ya­kho la­ngo­kwe­nhli­zi­yo ya­kho we­nzi­le zo­nke le­zi­zi­nto ezi­nku­lu ukwa­zi­sa zo­nke le­zi­zi­nto ezi­nku­luj.

20 Nko­si, ka­kho onje­nga­we, nja­lo ka­kho uNku­lu­nku­lu nga­pha­ndle kwa­kho, nje­nga­kho ko­nke esi­ku­zwi­le­yo nge­ndle­be ze­thu.

21 Nja­lo ngu­ba­ni onje­nga­ba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li, isi­zwe esi­so­dwa emhla­be­ni, uNku­lu­nku­lu owa­ya­zi­hle­nge­la so­na si­be nga­ba­ntu, uku­ze­nze­la ibi­zo nge­ze­nzo ezi­nku­lu le­ze­sa­be­ka­yo, ngo­ku­xo­tsha eli­fe­ni izi­zwe uku­zi­su­sa pha­mbi kwa­ba­ntu ba­kho owa­ba­hle­nga eGi­bhi­the?

22 Ngo­ba we­nza aba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li uku­thi ba­be nga­ba­ntu ba­kho ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni; la­we Nko­si wa­ba ngu­Nku­lu­nku­lu wa­bo.

23 Kha­the­si-ke, Nko­si, ili­zwi owa­li­khu­lu­ma nge­nce­ku ya­kho la­nge­ndlu ya­yo ka­li­qi­ni­swe ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, we­nze nje­ngo­ku­khu­lu­ma kwa­kho.

24 Ye­bo ka­li­qi­ni­swe, le­bi­zo la­kho ka­li­be li­khu­lu ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, ku­thi­wa: INko­si ya­ma­ba­ndla ingu­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ngu­Nku­lu­nku­lu koI­sra­ye­li; le­ndlu ka­Da­vi­da ince­ku ya­kho ka­yi­mi­swe pha­mbi kwa­kho.

25 Ngo­ba we­na, Nku­lu­nku­lu wa­mi, we­mbu­le endle­be­ni ye­nce­ku ya­kho uku­thi uza­ya­khe­la indlu; nge­nxa ya­lo­kho ince­ku ya­kho itho­le enhli­zi­ywe­ni u­ku­khu­le­ka pha­mbi kwa­khok.

26 Kha­the­si-ke, Nko­si, we­na ungu­ye uNku­lu­nku­lu, ukhu­lu­me lo­khu oku­hle nge­nce­ku ya­kho.

27 Kha­the­si-ke, ku­ku­tho­ko­zi­si­le uku­bu­si­sa indlu ye­nce­ku ya­kho uku­ze ibe pha­mbi kwa­kho ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni; ngo­ba, we­na Nko­si, uya­bu­si­sa, nja­lo iza­bu­si­swa ku­ze ku­be ni­ni la­ni­ni.

UDa­vi­da unqo­ba izi­zwe

18Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­lo­kho uDa­vi­da wa­tsha­ya ama­Fi­li­sti, wa­we­hli­se­la pha­nsia, wa­tha­tha iGa­thib le­mi­za­na ya­yo eku­su­sa esa­ndle­ni sa­ma­Fi­li­stic.

2 Wa­tsha­ya lo­Mo­wa­bi; ama­Mo­wa­bi ase­si­ba zi­nce­ku zi­ka­Da­vi­da, ale­tha umthe­lo.

3 UDa­vi­da wa­tsha­ya lo­Ha­da­de­ze­ri inko­si ye­Zo­ba ku­ze ku­be se­Ha­ma­thi la­pho esi­ya­mi­sa ama­ndla akhe emfu­le­ni iYu­fra­thid.

4 UDa­vi­da wa­se­thu­mba ku­ye inqo­la ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne, la­ba­ma­bhi­za aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sa, la­ma­do­da aha­mba nge­nya­wo azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li; uDa­vi­da wa­se­qu­ma imi­si­pha ya­wo wo­nke ama­bhi­za enqo­la, ko­dwa wa­tshi­ya ku­wo ama­bhi­za enqo­la ali­khu­lu.

5 La­pho ama­Si­ri­ya eDa­ma­se­ko eza uku­si­za uHa­da­de­ze­ri inko­si ye­Zo­ba, uDa­vi­da wa­tsha­ya ku­ma­Si­ri­ya ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li.

6 UDa­vi­da wa­se­be­ka ama­bu­tho enqa­ba eSi­ri­ya ye­Da­ma­se­koe; ama­Si­ri­ya ase­si­ba zi­nce­ku zi­ka­Da­vi­da, ale­tha umthe­lo. Ngo­ku­nja­lo iNko­si ya­msi­ndi­sa uDa­vi­da lo­ba nga­phi aya kho­na.

7 UDa­vi­da wa­se­tha­tha izi­hla­ngu ze­go­li­de eza­zi­phe­zu kwe­nce­ku zi­ka­Ha­da­de­ze­ri, wa­zi­le­tha eJe­ru­sa­le­ma.

8 Nja­lo eTi­bha­thi le­Ku­ni, imi­zi ka­Ha­da­de­ze­ri, uDa­vi­da wa­tha­tha ithu­si eli­ne­ngi ka­khu­lu; uSo­lo­mo­ni enza nga­lo ulwa­ndle lwe­thu­si, le­zi­nsi­ka, le­zi­tsha ze­thu­sif.

9 UTo­wu inko­si ye­Ha­ma­thig esi­zwa uku­thi uDa­vi­da utsha­yi­le ibu­tho lo­nke li­ka­Ha­da­de­ze­ri inko­si ye­Zo­ba,

10 wa­thu­ma uHa­do­ra­mu indo­da­na ya­khe enko­si­ni uDa­vi­da uku­yi­bu­za impi­la­ka­hle lo­ku­yi­bu­si­sa, nge­nxa yo­ku­thi ilwe lo­Ha­da­de­ze­ri ya­mtsha­ya, (ngo­ba uHa­da­de­ze­ri wa­ye­ngu­mu­ntu we­zi­mpi esi­lwa lo­To­wu), e­le­zi­tsha zo­nke ze­go­li­de le­ze­si­li­va le­ze­thu­sih.

11 La­le­zo inko­si uDa­vi­da ya­ze­hlu­ka­ni­se­la uJe­ho­va ka­nye le­si­li­va le­go­li­de eya­ku­le­tha ku­ve­la ezi­zwe­ni zo­nke, eE­do­ma, la­ko­Mo­wa­bi, le­ba­ntwa­ne­ni ba­koA­mo­ni, la­ku­ma­Fi­li­sti, la­ku­maA­ma­le­ki.

12 UA­bi­sha­yi indo­da­na ka­Ze­ru­ya wa­se­tsha­ya amaE­do­ma esi­ho­tshe­ni se­tshwa­yi, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li.

13 Wa­se­be­ka ama­bu­tho enqa­ba eE­do­ma; wo­nke amaE­do­ma ase­si­ba zi­nce­ku zi­ka­Da­vi­da. Ngo­ku­nja­lo iNko­si ya­msi­ndi­sa uDa­vi­da lo­ba nga­phi aya kho­na.

14 UDa­vi­da wa­bu­sa-ke phe­zu ku­kaI­sra­ye­li wo­nke, wa­ye­se­nza isa­hlu­le­lo lo­ku­lu­nga ku­bo bo­nke aba­ntu ba­khe.

15 Nja­lo uJo­wa­bi indo­da­na ka­Ze­ru­ya wa­ye­phe­zu kwe­bu­tho; lo­Je­ho­sha­fa­thi indo­da­na kaA­hi­lu­di wa­ye­ngu­ma­bha­la­ne;

16 lo­Za­do­ki indo­da­na kaA­hi­tu­bi loA­bhi­me­le­ki indo­da­na kaA­bhi­ya­tha ba­be­nga­ba­pri­sti; lo­Sha­vi­sha wa­ye­ngu­mbha­li;

17 lo­Bhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­da wa­ye­phe­zu kwa­ma­Ke­re­thi la­ma­Pe­le­thi; la­ma­do­da­na ka­Da­vi­da aye­zi­nhlo­ko ece­le­ni kwe­nko­si.

Ukwe­hlu­lwa kwa­maA­mo­ni la­ma­Si­ri­ya

19Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­lo­kho uNa­ha­shi inko­si ya­maA­mo­ni wa­fa, indo­da­na ya­khe ya­si­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

2 UDa­vi­da wa­se­si­thi: Ngi­za­me­nze­la umu­sa uHa­nu­ni indo­da­na ka­Na­ha­shi, ngo­ba uyi­se wa­nge­nze­la umu­sa. UDa­vi­da wa­se­thu­ma izi­thu­nywa ukuya­mdu­du­za ngo­yi­se. Izi­nce­ku zi­ka­Da­vi­da za­se­zi­fi­ka eli­zwe­ni la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni ku­Ha­nu­ni uku­mdu­du­zaa.

3 Ko­dwa izi­pha­tha­ma­ndla za­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni za­thi ku­Ha­nu­ni: Ka­mbe uDa­vi­da uya­mhlo­ni­pha uyi­hlo eme­hlwe­ni akho, ngo­ba ethu­me aba­du­du­zi ku­we? Izi­nce­ku za­khe ka­zi­za­nga ku­we yi­ni uku­phe­nya lo­ku­chi­tha lo­ku­hlo­la ili­zwe?

4 Nga­kho uHa­nu­ni wa­tha­tha izi­nce­ku zi­ka­Da­vi­da wa­zi­ge­la wa­qu­ma ize­mba­tho za­zo ku­ngxe­nye ku­ze ku­be se­zi­bu­nu za­zo, wa­zi­ye­ke­la za­ha­mba.

5 Ba­se­be­ha­mba ba­mtshe­la uDa­vi­da nga­la­wo­ma­do­da; wa­se­thu­ma uku­wa­hla­nga­be­za, ngo­ba ama­do­da aye­le­nhlo­ni ka­khu­lu; inko­si ya­si­si­thi: Hla­la­ni eJe­ri­ko zi­ze zi­hlu­me izi­nde­vu ze­nu, be­se­li­bu­ya.

6 Aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni se­be­bo­ni­le uku­thi se­be­le­vu­mba ku­Da­vi­da, uHa­nu­ni la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni ba­thu­me­la ama­tha­le­nta* esi­li­va ayi­nku­lu­ngwa­ne uku­zi­qa­tshe­la izi­nqo­la la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za eMe­so­po­ta­mi­yab le­Si­ri­ya-Ma­ha­ka le­Zo­bac.

7 Ba­se­be­zi­qa­tshe­la inqo­la ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li le­nko­si ye­Ma­ha­ka la­ba­ntu ba­yod; ba­se­be­si­za ba­mi­sa inka­mba pha­mbi kwe­Me­de­bae; aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni ba­se­be­bu­tha­na be­ve­la emi­zi­ni ya­bo, be­za empi­ni.

8 UDa­vi­da ese­zwi­le wa­thu­ma uJo­wa­bi le­bu­tho lo­nke la­ma­qha­we.

9 Aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni ba­se­be­phu­ma ba­hle­la impi esa­ngwe­ni lo­mu­zi, la­ma­kho­si aye­zi­le aye­wo­dwa ega­nge­ni.

10 UJo­wa­bi ese­bo­ni­le uku­thi impo­ndo ze­bu­tho zi­me­le­ne la­ye nga­pha­mbi­li la­nge­mu­va, wa­khe­tha ku­wo wo­nke umkhe­thwa koI­sra­ye­li, wa­ba­hle­la uku­me­la­na la­ma­Si­ri­ya.

11 La­ba­se­le­yo ba­ba­ntu wa­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni si­kaA­bi­sha­yi umfo­wa­bo; ba­se­bezi­hle­la uku­me­la­na la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni.

12 Wa­se­si­thi: Uba ama­Si­ri­ya engi­khu­le­la, uza­ku­ba lu­si­zo lwa­mi; ko­dwa uba aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni be­ku­khu­le­la, ngi­za­ku­si­za.

13 Ba­na le­si­bi­ndi, si­zi­qi­ni­se nge­nxa ya­ba­ntu ba­ki­thi la­nge­nxa ye­mi­zi ka­Nku­lu­nku­lu we­thu; le­Nko­si ka­ye­nze oku­hle eme­hlwe­ni ayo.

14 UJo­wa­bi la­ba­ntu aba­be­la­ye ba­se­be­so­nde­la pha­mbi kwa­ma­Si­ri­ya uku­ya empi­ni; ase­ba­le­ka pha­mbi kwa­khe.

15 Aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni se­be­bo­na uku­thi ama­Si­ri­ya aya­ba­le­ka, ba­ba­le­ka la­bo pha­mbi ku­kaA­bi­sha­yi umfo­wa­bo, ba­nge­na emzi­ni. UJo­wa­bi wa­se­nge­na eJe­ru­sa­le­ma.

16 Ama­Si­ri­ya ese­bo­ni­le uku­thi atsha­yi­we pha­mbi ku­kaI­sra­ye­li athu­ma izi­thu­nywa akhu­pha ama­Si­ri­ya aye­nga­phe­tshe­ya ko­mfu­la. Lo­Sho­fa­ki indu­na ye­bu­tho li­ka­Ha­da­de­ze­ri wa­ye­pha­mbi kwa­wo.

17 Ese­tshe­li­we uDa­vi­da, wa­bu­tha­ni­sa uI­sra­ye­li wo­nke, wa­cha­pha iJo­da­ni, wa­fi­ka ki­bo, wa­hle­la ibu­tho li­me­le­ne la­wo. UDa­vi­da ese­hle­le impi uku­me­la­na la­ma­Si­ri­ya, alwa la­ye.

18 Ko­dwa ama­Si­ri­ya aba­le­ka pha­mbi ku­kaI­sra­ye­li; uDa­vi­da wa­se­bu­la­la ku­ma­Si­ri­ya abe­zi­nqo­la aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­kho­mbi­saf, la­ma­do­da aha­mba nge­nya­wo azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne, wa­bu­la­la lo­Sho­fa­ki indu­na ye­bu­thog.

19 Izi­nce­ku zi­ka­Ha­da­de­ze­ri se­zi­bo­ni­le uku­thi zi­tsha­yi­we pha­mbi ku­kaI­sra­ye­li, ze­nza uku­thu­la lo­Da­vi­da, za­mse­be­nze­la. Nga­kho ama­Si­ri­ya ka­wa­fu­na­nga uku­si­za aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni fu­thi.

UDa­vi­da unqo­ba iRa­ba

20Kwa­se­ku­si­thi nge­si­kha­thi so­ku­thwa­sa ko­mnya­ka, nge­si­kha­thi ama­kho­si aphu­ma nga­so, uJo­wa­bi wa­kho­khe­la ama­qha­we ebu­tho, wa­chi­tha ili­zwe la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni, we­za wa­vi­mbe­ze­la iRa­ba. Ko­dwa uDa­vi­da wa­sa­la eJe­ru­sa­le­maa. UJo­wa­bi wa­se­yi­tsha­ya iRa­ba, wa­yi­chi­thab.

2 UDa­vi­da wa­tha­tha umqhe­le we­nko­si ya­bo wa­wu­su­sa ekha­nda la­yo, wa­wu­tho­la ule­si­si­ndo se­tha­le­nta le­go­li­de, la­pha­ka­thi kwa­wo ku­le­li­tshe eli­li­gu­gu, wa­sube­kwa ekha­nda li­ka­Da­vi­da. Wa­se­khu­pha impa­ngo ene­ngi ka­khu­lu emzi­nic.

3 Wa­khu­pha aba­ntu aba­be­pha­ka­thi kwa­wo, waba­qu­ma nge­sa­ha, la­nga­ma­pi­ki ensi­mbi, la­nga­ma­hlo­ka. We­nza nja­lo-ke uDa­vi­da ku­yo yo­nke imi­zi ya­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nid; uDa­vi­da wa­se­bu­ye­la eJe­ru­sa­le­ma la­bo bo­nke aba­ntu.

Aba­ntu ba­ka­Da­vi­da ba­bu­la­la izi­qhwa­ga

4 Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­lo­kho kwa­vu­ka impie la­ma­Fi­li­sti eGe­ze­rif; nga­le­so­si­kha­thi uSi­be­ka­yi umHu­sha­thi wa­tsha­ya uSi­pha­yi owa­ba­ntwa­na be­si­qhwa­ga; ase­se­hli­se­lwa pha­nsi.

5 Kwa­se­ku­si­ba kho­na impi fu­thi la­ma­Fi­li­sti; uE­li­ha­na­ni indo­da­na ka­Ja­yi­ri wa­se­tsha­ya uLa­hi­mi umfo­wa­bo ka­Go­li­ya­thi umGi­thi, olu­thi lo­mkho­nto wa­khe lwa­lu­nga­ngo­go­do lwa­be­lu­ki.

6 Kwa­bu­ye kwa­ba kho­na fu­thi impi eGa­thi la­pho okwa­ku­kho­na umu­ntu omu­de owa­ye­le­mi­nwe la­ma­zwa­ne ku­yi­si­thu­pha le­si­thu­pha, ama­tshu­mi ama­bi­li la­ne; la­ye fu­thi wa­za­lwa yi­si­qhwa­ga.

7 Ese­yi­sa uI­sra­ye­li, uJo­na­tha­ni indo­da­na ka­Shi­me­ya, umfo­wa­bo ka­Da­vi­da, wa­mtsha­ya.

8 La­ba ba­za­le­lwa isi­qhwa­ga eGa­thi; ba­se­be­si­wa nge­sa­ndla si­ka­Da­vi­da la­nge­sa­ndla se­zi­nce­ku za­khe.

UDa­vi­da uba­la aba­ntu

21USa­tha­ne wa­se­su­ku­ma eme­la­na loI­sra­ye­lia, wa­vu­sa uDa­vi­da uku­thi aba­le uI­sra­ye­lib.

2 Nga­kho uDa­vi­da wa­thi ku­Jo­wa­bi la­ku­ba­bu­si ba­ba­ntu: Ha­mba­ni li­ba­le uI­sra­ye­li ku­su­ke­la eBhe­ri­she­bha ku­ze ku­fi­ke ko­Da­ni, li­le­the ki­mi uku­ze nga­zi ina­ni la­bo.

3 UJo­wa­bi wa­se­si­thi: INko­si ka­ya­ndi­se eba­ntwi­ni ba­yo nje­ngo­ba be­nja­lo ngo­ku­li­khu­lu. Nko­si ya­mi, nko­si, aba­si­zo bo­nke yi­ni izi­nce­ku ze­nko­si ya­mi? Inko­si ya­mi iku­fu­ne­la­ni lo­khu? Iza­ku­ba li­ca­la nga­ni kuI­sra­ye­lic?

4 Ko­dwa ili­zwi le­nko­si la­ba la­ma­ndla phe­zu ku­ka­Jo­wa­bi. Nga­kho uJo­wa­bi wa­phu­ma, wa­ha­mba­ha­mba pha­ka­thi ku­kaI­sra­ye­li wo­nke; wa­fi­ka eJe­ru­sa­le­ma.

5 UJo­wa­bi wa­se­ni­ka uDa­vi­da ina­ni lo­ku­ba­lwa kwa­ba­ntu. Nja­lo wo­nke uI­sra­ye­li wa­ye­nga­ma­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu ahwa­tsha inke­mbad; lo­Ju­da wa­ye­nga­ma­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa ahwa­tsha inke­mbae.

6 Ko­dwa uLe­vi lo­Bhe­nja­mi­ni ka­ba­ba­la­nga pha­ka­thi kwa­bo, ngo­ba ili­zwi le­nko­si la­li­ne­nge­ka ku­Jo­wa­bif.

7 Nja­lo kwa­ba ku­bi eme­hlwe­ni ka­Nku­lu­nku­lu ma­ye­la­na la­li­nda­ba; nga­kho wa­mtsha­ya uI­sra­ye­li.

8 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­Nku­lu­nku­lu: Ngo­ni­le ka­khu­lu ngo­ba nge­nze li­nto. Ko­dwa kha­the­si, ake we­dlu­li­se ubu­bi be­nce­ku ya­kho, ngo­ba nge­nze ngo­bu­thu­tha obu­khu­lu.

9 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Ga­di umbo­ni ka­Da­vi­da isi­thi:

10 Ha­mba ukhu­lu­me ku­Da­vi­da uthi: Itsho nja­lo iNko­si: Mi­na ngi­ku­be­ke­la oku­tha­thu; zi­khe­the­le oku­nye ku­kho engi­za­kwe­nza ku­we.

11 UGa­di wa­se­fi­ka ku­Da­vi­da wa­thi ku­ye: Itsho nja­lo iNko­si: Zi­khe­the­le:

12 Ku­mbe imi­nya­ka emi­tha­thu ye­ndla­la; lo­ba inya­nga ezi­nta­thu uqe­dwa ebu­swe­ni be­zi­tha za­kho le­nke­mba ye­zi­tha za­kho iku­fi­ce; ku­mbe insu­ku ezi­nta­thu inke­mba ye­Nko­si, ngi­tsho uma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo, eli­zwe­ni, le­ngi­lo­si ye­Nko­si ichi­tha ku­wo wo­nke umngce­le wa­koI­sra­ye­li. Nga­kho-ke bo­na uku­thi yi­mpe­ndu­lo ba­ni engi­za­yi­bu­yi­se­la ko­ngi­thu­mi­le­yog.

13 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­Ga­di: Ngi­ci­nde­ze­lwe ka­khu­lu; ake ngi­we­le esa­ndle­ni se­Nko­si, ngo­ba izi­sa za­yo zi­ne­ngi ka­khu­lu; ko­dwa ka­ngi­nga­we­li esa­ndle­ni so­mu­ntu.

14 Nga­kho iNko­si ya­thu­ma uma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo koI­sra­ye­li; kwa­se­ku­si­wa aba­ntu aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa.

15 UNku­lu­nku­lu wa­se­thu­ma ingi­lo­si eJe­ru­sa­le­ma uku­yi­bhu­bhi­sa; nja­lo isa­yi­bhu­bhi­sa, iNko­si ya­bo­na ya­zi­so­la nga­lo­bo­bu­bi, ya­si­si­thi ku­yo ingi­lo­si ebhu­bhi­sa­yo: Kwa­ne­le, kha­the­si bu­yi­sa isa­ndla sa­kho. Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­yi­mi-ke eba­le­ni lo­ku­bhu­le­la li­kaO­ri­na­ni umJe­bu­si.

16 UDa­vi­da wa­se­pha­ka­mi­sa ame­hlo akhe, wa­bo­na ingi­lo­si ye­Nko­si imi pha­ka­thi ko­mhla­ba la­ma­zu­lu le­nke­mba ya­yo ehwa­tshi­we­yo esa­ndle­ni sa­yo iye­lu­le­le phe­zu kwe­Je­ru­sa­le­ma. UDa­vi­da la­ba­da­la be­gqo­ke-ke ama­sa­ka ba­thi mbo ngo­bu­so ba­boh.

17 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­Nku­lu­nku­lu: Ka­ku­si­mi yi­ni othe ka­ba­ba­le aba­ntu? Ye­bo yi­mi owo­ni­le­yo owe­nze oku­bi si­bi­li. Ko­dwa le­zi­zi­mvu ze­nze­ni? Nko­si Nku­lu­nku­lu wa­mi, isa­ndla sa­kho ake si­be phe­zu kwa­mi la­phe­zu kwe­ndlu ka­ba­ba, ko­dwa ha­tshi phe­zu kwa­ba­ntu ba­kho uku­thi ba­hlu­tshwe.

18 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­si­thi ku­Ga­di ka­tshe­le uDa­vi­da uku­thi uDa­vi­da ke­nyu­ke aye­kwa­khe­la iNko­si ila­thi eba­le­ni lo­ku­bhu­le­la li­kaO­ri­na­ni umJe­bu­sii.

19 UDa­vi­da wa­se­se­nyu­ka nge­li­zwi li­ka­Ga­di ali­khu­lu­ma nge­bi­zo le­Nko­si.

20 UO­ri­na­ni enye­mu­ku­la wa­bo­na ingi­lo­si; la­ma­do­da­na akhe ama­ne aye­la­ye aca­tsha. UO­ri­na­ni wa­ye­bhu­la-ke ingqo­lo­yi.

21 UDa­vi­da ese­fi­ka kuO­ri­na­ni, uO­ri­na­ni wa­kha­nge­la wa­mbo­na uDa­vi­da, wa­phu­ma eba­le­ni lo­ku­bhu­le­la, wa­kho­tha­me­la uDa­vi­da ngo­bu­so emhla­ba­thi­ni.

22 UDa­vi­da wa­se­si­thi kuO­ri­na­ni: Ngi­ni­ka inda­wo ye­ba­la lo­ku­bhu­le­la uku­ze nga­khe­le iNko­si ila­thi ku­yo; ngi­ni­ke yo­na nge­ma­li egcwe­le­yo, uku­ze inhlu­phe­ko imi­swe eba­ntwi­ni.

23 UO­ri­na­ni wa­se­si­thi ku­Da­vi­da: Zi­tha­the­le, inko­si ya­mi inko­si ka­ye­nze oku­hle eme­hlwe­ni ayo; kha­nge­la, ngi­ya­ni­ka inka­bi zi­be yi­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa, le­zi­mbu­lo zi­be zi­nku­ni, le­ngqo­lo­yi ibe ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla. Ngi­ya­ni­ka ko­nkej.

24 Ko­dwa inko­si uDa­vi­da ya­thi kuO­ri­na­ni: Ha­tshi, ko­dwa ngi­za­the­nga lo­ku­the­nga nge­ma­li egcwe­le­yo; ngo­ba ka­ngi­yi­ku­tha­the­la iNko­si okwa­kho, lo­ba ngi­ni­ke­le imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa nga­pha­ndle kwe­nte­ngo.

25 UDa­vi­da wa­se­mni­ka uO­ri­na­ni nga­le­yo­nda­wo ama­she­ke­li* anga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha ego­li­de nge­si­si­ndok.

26 UDa­vi­da wa­se­ya­khe­la kho­na iNko­si ila­thi, wa­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa le­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, wa­yi­bi­za iNko­si; ya­si­mphe­ndu­la ngo­mli­lo ove­la ema­zu­lwi­ni phe­zu kwe­la­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swal.

27 INko­si ya­si­la­ya ingi­lo­si; ya­si­bu­yi­se­la inke­mba ya­yo esi­khwa­me­ni sa­yo.

Uku­khe­thwa kwe­nda­wo ye­the­mpe­li

28 Nga­le­so­si­kha­thi uDa­vi­da ese­bo­ni­le uku­thi iNko­si imphe­ndu­le eba­le­ni lo­ku­bhu­le­la li­kaO­ri­na­ni umJe­bu­si, wa­ni­ke­la kho­na imi­hla­tshe­lo.

29 Ngo­ba itha­bha­ne­ke­le le­Nko­si uMo­zi­si aye­le­nze enka­nga­la le­la­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa nga­le­so­si­kha­thi kwa­ku­se­nda­we­ni epha­ke­me­yo eGi­be­yo­nim.

30 Ko­dwa uDa­vi­da wa­ye­nge­la­kho uku­ha­mba pha­mbi kwa­lo uku­di­nga uNku­lu­nku­lun, ngo­ba we­thu­swa yi­nke­mba ye­ngi­lo­si ye­Nko­sio.

22UDa­vi­da wa­se­si­thi: Le yi­ndlu ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu, la­le­li li­la­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa kaI­sra­ye­lia.

UDa­vi­da ulu­ngi­se­le­la ukwa­khi­wa kwe­the­mpe­li

2 UDa­vi­da wa­se­la­ya uku­bu­tha­ni­sa abe­zi­zwe­ni aba­be­se­li­zwe­ni la­koI­sra­ye­lib; wa­mi­sa aba­ba­zi ba­ma­tshe uku­thi ba­ba­ze ama­tshe alu­ngi­si­we­yo okwa­kha indlu ka­Nku­lu­nku­luc.

3 UDa­vi­da wa­se­lu­ngi­sa insi­mbi ene­ngi ka­khu­lu ye­zi­pi­ki­li ze­zi­va­lo za­ma­sa­ngo le­yo­ku­hla­nga­ni­sad; le­thu­si eli­ne­ngi ka­khu­lu ela­li­nge­laku­li­nga­ni­swa nge­si­si­ndoe;

4 le­zi­go­do ze­mi­se­da­ri ezi­nge­la­ku­ba­lwa; ngo­ba ama­Si­do­ni la­ma­Ti­re amle­the­la uDa­vi­da izi­go­do ze­mi­se­da­ri ezi­ne­ngi ka­khu­luf.

5 UDa­vi­da wa­se­si­thi: USo­lo­mo­ni indo­da­na ya­mi ungu­mfa­na, ubu­tha­ka­tha­ka, le­ndlu eza­kwa­khe­lwa iNko­si ku­me­le ye­nzi­we ibe nku­lu ka­khu­lu, ibe le­bi­zo ibe lo­du­mo ema­zwe­ni wo­nke. Nga­kho ngi­za­yi­lu­ngi­se­le­la. UDa­vi­da wa­se­lu­ngi­se­le­la ka­khu­lu pha­mbi ko­ku­fa kwa­kheg.

6 Wa­se­bi­za uSo­lo­mo­ni indo­da­na ya­khe, wa­mla­ya uku­thi akhe­le iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li indlu.

7 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­So­lo­mo­ni: Ndo­da­na ya­mi, mi­na-ke, kwa­ku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­mih ukwa­khe­la ibi­zo le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­mi indlui.

8 Ko­dwa ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi li­si­thi: Uchi­the iga­zi eli­ne­ngij, wa­la­wu­la izi­mpi ezi­nku­lu; ka­wu­yi­kwa­khe­la ibi­zo la­mi indlu, ngo­ba uchi­the iga­zi eli­ne­ngi emhla­be­ni pha­mbi kwa­mik.

9 Kha­nge­la, uza­za­le­lwa indo­da­na eza­ku­ba ngu­mu­ntu wo­ku­phu­mu­lal; nja­lo ngi­za­yi­phu­mu­za ezi­the­ni za­yo zo­nke inhla­ngo­thi zo­nke: Ngo­ba ibi­zo la­yo li­za­ku­ba ngu­So­lo­mo­ni, nja­lo ngi­za­ni­ka uku­thu­la lo­ku­phu­mu­la phe­zu ku­kaI­sra­ye­li ensu­kwi­ni za­khe.

10 Ye­na uza­kwa­khe­la ibi­zo la­mi indlum. Ye­na-ke uza­ku­ba yi­ndo­da­na ya­mi, la­mi ngi­be ngu­yi­se; ngi­qi­ni­se isi­hla­lo sa­khe so­bu­kho­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li ku­ze ku­be ni­ni­ni­nin.

11 Kha­the­si, ndo­da­na ya­mi, iNko­si ibe la­we, nja­lo uphu­me­le­le wa­khe indlu ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, nje­ngo­ku­tsho kwa­yo nga­weo.

12 Ku­phe­la iNko­si iku­ni­ke inhla­ka­ni­pho lo­ku­qe­di­si­sa, iku­la­ye ngoI­sra­ye­li, uku­ze ulo­ndo­lo­ze umla­yo we­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khop.

13 Kho­na uza­phu­me­le­la, uba una­nze­le­la ukwe­nza izi­mi­so le­za­hlu­le­lo iNko­si eya­ku­la­ya uMo­zi­si ngoI­sra­ye­liq; qi­na, ube le­si­bi­ndir; unge­sa­bi, unga­tsha­ywa lu­va­los.

14 Kha­nge­la-ke, eku­hlu­phe­ke­ni kwa­mi ngi­lu­ngi­se­le indlu ye­Nko­si ama­tha­le­nta* ego­li­de ayi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu, la­ma­tha­le­nta esi­li­va ayi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­nku­lu­ngwa­net, le­thu­si le­nsi­mbi oku­nge­laku­li­nga­ni­swa nge­si­si­ndou, ngo­ba ku­ne­ngi ka­khu­lu; ngi­lu­ngi­se le­zi­go­do la­ma­tshe. Uza­kwe­nge­ze­le­la-ke ku­kho.

15 Nja­lo ule­zi­se­be­nzi ezi­ne­ngi, aba­ba­zi ba­ma­tshe, le­zi­ngci­tshi za­ma­tshe le­ze­zi­go­do, la­yo yo­nke indo­da ehla­ka­ni­phi­le­yo ku­wo wo­nke umse­be­nzi.

16 Ka­ku­la­na­ni le­go­li­de, le­le­si­li­va, le­le­thu­si, le­le­nsi­mbiv. Su­ku­ma use­be­nze; nja­lo iNko­si ibe la­wew!

17 UDa­vi­da wa­se­la­ya zo­nke indu­na za­koI­sra­ye­li uku­si­za uSo­lo­mo­ni indo­da­na ya­khex, esi­thi:

18 INko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ka­yi­la­ni yi­niy? Ka­mbe ka­yi­li­ni­kanga yi­ni uku­phu­mu­la inhla­ngo­thi zo­nkez? Ngo­ba ini­ke­le aba­hla­li be­li­zwe esa­ndle­ni sa­mi, le­li­zwe le­hli­se­lwe pha­nsi pha­mbi kwe­Nko­si la­pha­mbi kwa­ba­ntu ba­yo.

19 Kha­the­si mi­sa­ni inhli­zi­yo ye­nu lo­mphe­fu­mu­lo we­nu uku­di­nga iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nua. Su­ku­ma­ni-ke la­khe inda­wo engcwe­le ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu, uku­nge­ni­sa umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si le­zi­tsha ezi­ngcwe­le zi­ka­Nku­lu­nku­lu endli­ni eya­khe­lwe ibi­zo le­Nko­sib.

23UDa­vi­da ese­mda­la esa­ne­le nge­nsu­kua wa­mi­sa uSo­lo­mo­ni indo­da­na ya­khe uku­thi abe yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­lib.

Izi­ga­ba za­ba­pri­sti le­za­ma­Le­vi le­mi­se­be­nzi ya­zo

2 Wa­se­bu­tha­ni­sa zo­nke indu­na za­koI­sra­ye­li la­ba­pri­sti la­ma­Le­vi.

3 Ama­Le­vi ase­ba­lwa ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu ku­si­ya phe­zu­luc; le­na­ni la­wo, nga­ma­kha­nda awod, nga­ma­do­da, la­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lie.

4 Ku­la kwa­ku­le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne oku­qo­ndi­sa umse­be­nzi we­ndlu ye­Nko­si; le­zi­ndu­na la­ba­hlu­le­li aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­thu­phaf;

5 la­ba­gci­ni ba­ma­sa­ngo aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne; la­ba­du­mi­si be­Nko­si aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne nge­zi­nto engi­ze­nze­le uku­du­mi­sag, wa­tsho uDa­vi­dah.

6 UDa­vi­da wa­se­we­hlu­ka­ni­sa nge­zi­ga­bai, ngo­kwa­ma­do­da­na ka­Le­vi, oGe­ri­sho­ni, uKo­ha­thi, lo­Me­ra­rij.

7 Ku­ma­Ge­ri­sho­ni kwa­ku­ngo­La­da­ni lo­Shi­me­yik.

8 Ama­do­da­na ka­La­da­ni: OJe­hi­ye­li inhlo­kol, lo­Ze­tha­mum, lo­Jo­we­li, ema­tha­thun.

9 Ama­do­da­na ka­Shi­me­yi: OShe­lo­mi­thi lo­Ha­zi­ye­li lo­Ha­ra­ni, ema­tha­thu. La aye­zi­nhlo­ko za­bo­yi­se ko­La­da­ni.

10 La­ma­do­da­na ka­Shi­me­yio: OJa­ha­thi, uZi­za, lo­Je­wu­shi, lo­Be­ri­ya. La aye­nga­ma­do­da­na ka­Shi­me­yi, ema­ne.

11 Lo­Ja­ha­thi wa­ye­yi­nhlo­ko, lo­Zi­za engo­we­si­bi­li; ko­dwa uJe­wu­shi lo­Be­ri­ya ba­be­nge­la­ba­ntwa­na aba­ne­ngi, nga­kho ba­be­se­ndli­ni ya­bo­yi­se ngo­ku­ba­lwa ka­nye.

12 Ama­do­da­na ka­Ko­ha­thi: OA­mra­mu, uI­zi­ha­ri, uHe­bro­ni, loU­zi­ye­li, ema­nep.

13 Ama­do­da­na kaA­mra­mu: OA­ro­ni lo­Mo­zi­siq. UA­ro­ni we­hlu­ka­ni­se­lwa-ker uku­ngcwe­li­sa izi­nto ezi­ngcwe­le­ngcwe­le, ye­na la­ma­do­da­na akhe, ku­ze ku­be ni­ni­ni­nis, uku­tshi­sa impe­pha pha­mbi kwe­Nko­sit, uku­yi­kho­nzau, lo­ku­bu­si­sa nge­bi­zo la­yo ku­ze ku­be ni­ni­ni­nivw.

14 Ngo­Mo­zi­si umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lux, ama­do­da­na akhe abi­zwa nga­pha­nsi kwe­si­zwe sa­ko­Le­viy.

15 Ama­do­da­na ka­Mo­zi­si: OGe­re­sho­ma loE­li­ye­ze­riz.

16 Ama­do­da­na ka­Ge­re­sho­ma: UShe­bu­we­li inhlo­koa.

17 La­ma­do­da­na kaE­li­ye­ze­ri aye­ngu­Re­ha­bhi­ya inhlo­kob; uE­li­ye­ze­ri wa­ye­nge­la­wo-ke ama­nye ama­do­da­na, ko­dwa ama­do­da­na ka­Re­ha­bhi­ya aye­ma­ne­ngi okwe­dlu­li­sa­yo.

18 Ama­do­da­na kaI­zi­ha­ri: UShe­lo­mi­thi inhlo­ko.

19 Ama­do­da­na ka­He­bro­ni: OJe­ri­ya inhlo­ko, uA­ma­ri­ya owe­si­bi­li, uJa­ha­zi­ye­li owe­si­tha­thu, uJe­ka­me­ya­mu owe­si­nec.

20 Ama­do­da­na kaU­zi­ye­li: OMi­ka inhlo­kod, loI­shi­ya owe­si­bi­lie.

21 Ama­do­da­na ka­Me­ra­ri: OMa­hli lo­Mu­shif. Ama­do­da­na ka­Ma­hli: OE­le­ya­za­re lo­Ki­shig.

22 UE­le­ya­za­re wa­se­si­fa, wa­ye­nge­la­ma­do­da­na ko­dwa ama­do­da­ka­zih; ama­do­da­na ka­Ki­shi, aba­fo­wa­bo, ase­wa­tha­thai.

23 Ama­do­da­na ka­Mu­shi: OMa­hli loE­de­ri lo­Je­re­mo­thi, ema­tha­thuj.

24 La nga­ma­do­da­na ka­Le­vi nge­ndlu ya­bo­yi­sek, inhlo­ko za­bo­yi­se, ngo­ku­ba­lwa kwa­wo, nge­na­ni la­ma­bi­zo, nga­ma­kha­nda awo, ese­nza umse­be­nzi we­nko­nzo ye­ndlu ye­Nko­sil, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li ku­si­ya phe­zu­lum.

25 Ngo­ba uDa­vi­da wa­thi: INko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, iba­ni­ki­le aba­ntu ba­yo uku­phu­mu­la, ba­za­hla­la eJe­ru­sa­le­ma ku­ze ku­be se­pha­ka­de­nin.

26 Ngo­ku­nja­lo-ke ku­ma­Le­vi; ka­ku­la­mu­ntu oza­thwa­la itha­bha­ne­ke­le la­lo­ba yi­zi­phi izi­tsha za­lo ze­nko­nzo ya­loo.

27 Ngo­ba nga­ma­zwi ka­Da­vi­da oku­ci­na ama­do­da­na ka­Le­vi abha­lwa ku­su­ke­la kwa­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li ku­si­ya phe­zu­lu.

28 Ngo­ba inda­wo ya­wo ya­yi­nga­se­sa­ndle­ni sa­ma­do­da­na kaA­ro­ni enko­nzwe­ni ye­ndlu ye­Nko­si, phe­zu kwa­ma­gu­ma, la­phe­zu kwa­ma­ka­me­lo, la­phe­zu ko­ku­hla­mbu­lu­la zo­nke izi­nto ezi­ngcwe­le, lo­mse­be­nzi we­nko­nzo ye­ndlu ka­Nku­lu­nku­lup,

29 lo­we­zi­nkwa zo­ku­bu­ki­swaq, lo­we­mpu­phu eco­le­ki­le­yo yo­mni­ke­lo wo­ku­dlar, lo­we­zi­nkwa­na ezi­yi­zi­pa­ta­la­la ezi­nge­la­mvu­be­lo, lo­woku­bha­kwe nge­pa­nis, lo­wo­ku­kha­nzi­ngi­we­yot, lo­we­si­li­nga­ni­so so­nkeu lo­bu­khu­luv;

30 lo­ku­ma uku­sa ngo­ku­sa uku­bo­nga lo­ku­du­mi­sa iNko­si, ka­nja­lo la­nta­mba­ma,

31 lo­ku­ni­ke­la ko­nke kwe­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa eNko­si­ni nga­ma­sa­ba­thaw, ngo­ku­thwa­sa kwe­nya­ngax, la­nge­mi­kho­si emi­si­we­yoy, nge­na­ni, ngo­kwe­si­mi­so ku­kho, nja­lo­nja­lo pha­mbi kwe­Nko­si.

32 Nja­lo aza­gci­na umli­ndo we­the­nte le­nhla­nga­no, lo­mli­ndo we­ndlu engcwe­lez, lo­mli­ndo wa­ma­do­da­na kaA­ro­ni, aba­fo­wa­bo, enko­nzwe­ni ye­ndlu ye­Nko­sia.

24Nja­lo izi­ga­ba za­ma­do­da­na kaA­ro­ni. Ama­do­da­na kaA­ro­ni: ONa­da­bi, loA­bi­hu, uE­le­ya­za­re, loI­tha­ma­ria.

2 Ko­dwa oNa­da­bi loA­bi­hu ba­fa ma­ndu­lo ku­lo­yi­se, nja­lo be­nge­la­ba­ntwa­na; nga­kho oE­le­ya­za­re loI­tha­ma­ri ba­se­be­nza nje­nga­ba­pri­stib.

3 UDa­vi­da wa­se­be­hlu­ka­ni­sa, lo­Za­do­ki ema­do­da­ne­ni kaE­le­ya­za­rec, loA­hi­me­le­ki ema­do­da­ne­ni kaI­tha­ma­ri, ngo­kwe­si­khu­ndla sa­bo enko­nzwe­ni ya­bod.

4 Kwa­tho­la­ka­la ema­do­da­ne­ni kaE­le­ya­za­re inhlo­ko za­ma­qha­we ama­ne­ngi okwe­dlu­la ema­do­da­ne­ni kaI­tha­ma­ri mhla be­we­hlu­ka­ni­sa; ema­do­da­ne­ni kaE­le­ya­za­re kwa­ku­le­nhlo­ko ezi­li­tshu­mi le­si­thu­pha ze­ndlu ya­bo­yi­see, le­ma­do­da­ne­ni kaI­tha­ma­ri ngo­kwe­ndlu ya­bo­yi­sef, ezi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li.

5 Ba­se­be­ze­hlu­ka­ni­sa nge­zi­nka­tho, le­zi la­le­zi­ya­na, ngo­ba izi­ndu­na ze­ndlu engcwe­le le­zi­ndu­na zi­ka­Nku­lu­nku­lu za­zi­ve­la ema­do­da­ne­ni kaE­le­ya­za­re le­ma­do­da­ne­ni kaI­tha­ma­rig.

6 UShe­ma­ya indo­da­na ka­Ne­tha­ne­li umbha­li, ove­la ku­ma­Le­vi, wa­se­zi­bha­la pha­mbi kwe­nko­si le­zi­pha­tha­ma­ndla lo­Za­do­ki umpri­stih loA­hi­me­le­kii indo­da­na kaA­bhi­ya­thaj, le­nhlo­ko za­bo­yi­se za­ba­pri­sti le­za­ma­Le­vi; indlu ka­yi­se eyo­dwa ya­tha­the­lwa uE­le­ya­za­re, le­yo­dwa ya­tha­the­lwa uI­tha­ma­ri.

7 Inka­tho yo­ku­qa­la ya­si­phu­me­la uJe­ho­ya­ri­bi, eye­si­bi­li uJe­da­yak,

8 eye­si­tha­thu uHa­ri­mi, eye­si­ne uSe­wo­ri­mil,

9 eye­si­hla­nu uMa­li­ki­ya, eye­si­thu­pha uMi­ja­mi­nim,

10 eye­si­kho­mbi­sa uHa­kho­zi, eye­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li uA­bhi­yan,

11 eye­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye uJe­shu­wa, eye­tshu­mi uShe­ka­ni­ya,

12 eye­tshu­mi la­nye uE­li­ya­shi­bi, eye­tshu­mi la­mbi­li uJa­ki­mi,

13 eye­tshu­mi la­nta­thu uHu­pha, eye­tshu­mi la­ne uJe­she­be­ya­bi,

14 eye­tshu­mi la­nhla­nu uBi­li­ga, eye­tshu­mi le­si­thu­pha uI­me­rio,

15 eye­tshu­mi le­si­kho­mbi­sa uHe­zi­ri, eye­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li uHa­phi­ze­zi,

16 eye­tshu­mi le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye uPhe­tha­hi­ya, eya­ma­tshu­mi ama­bi­li uJe­he­ze­ke­li,

17 eya­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nye uJa­ki­ni, eya­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li uGa­mu­li,

18 eya­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thu uDe­la­ya, eya­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne uMa­ha­zi­ya.

19 Isi­khu­ndla sa­la­ba enko­nzwe­ni ya­bo sa­si­yi­ku­nge­na endli­ni ye­Nko­si ngo­kwe­si­mi­so sa­bo nge­sa­ndla si­kaA­ro­ni uyi­se, nje­nga­lo­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ya­yi­mla­yi­lep.

20 La­ba­se­le­yo ema­do­da­ne­ni ka­Le­vi: Ema­do­da­ne­ni kaA­mra­mu: Ngu­Shu­ba­ye­li; ema­do­da­ne­ni ka­Shu­ba­ye­li: Ngu­Je­hi­de­yaq.

21 Ngo­Re­ha­bhi­ya: Ema­do­da­ne­ni ka­Re­ha­bhi­ya, inhlo­ko kwa­ku­nguI­shi­yar;

22 kwa­ba­koI­zi­ha­ri, uShe­lo­mo­thi; ema­do­da­ne­ni ka­She­lo­mo­thi, uJa­ha­thi.

23 La­ma­do­da­na ka­He­bro­nis, uJe­ri­ya owo­ku­qa­la, uA­ma­ri­ya owe­si­bi­li, uJa­ha­zi­ye­li owe­si­tha­thu, uJe­ka­me­ya­mu owe­si­net.

24 Ama­do­da­na kaU­zi­ye­li, uMi­kau; ema­do­da­ne­ni ka­Mi­ka, uSha­mi­riv.

25 Umfo­wa­bo ka­Mi­ka nguI­shi­ya; ema­do­da­ne­ni kaI­shi­ya, uZe­kha­ri­ya.

26 Ama­do­da­na ka­Me­ra­ri: OMa­hli lo­Mu­shiw; ama­do­da­na ka­Ja­ha­zi­ya: UBhe­no.

27 Ama­do­da­na ka­Me­ra­ri: Ku­Ja­ha­zi­ya: OBhe­no lo­Sho­ha­ma lo­Za­ku­ri loI­bi­ri.

28 Ku­Ma­hli: UE­le­ya­za­re, owa­ye­nge­la­ma­do­da­nax.

29 Ngo­Ki­shi: Ama­do­da­na ka­Ki­shi: UJe­ra­me­liy.

30 La­ma­do­da­na ka­Mu­shiz: OMa­hli loE­de­ri lo­Je­ri­mo­thia. La nga­ma­do­da­na ama­Le­vi ngo­kwe­ndlu ya­bo­yi­se.

31 La­la­ba la­bo be­nza inka­tho yo­ku­pho­sa nje­nga­ba­fo­wa­bob, ama­do­da­na kaA­ro­ni, pha­mbi ku­ka­Da­vi­da inko­sic lo­Za­do­kid loA­hi­me­le­kie le­nhlo­ko za­bo­yi­se ba­ba­pri­sti la­ba­ma­Le­vi, inhlo­ko ya­bo­yi­se nje­ngo­mfo­wa­bo omnci­ya­ne.

Izi­ga­ba za­ba­tsha­yi be­zi­nto zo­ku­hla­be­le­la

25UDa­vi­da le­ndu­na ze­bu­thoa be­hlu­ka­ni­se­la-ke inko­nzo ema­do­da­ne­ni kaA­sa­fib la­ka­He­ma­nic la­ka­Je­du­thu­nid, aba­pro­fe­thae nga­ma­cha­chof, nge­zi­gu­bhu ze­zi­nta­mbog, la­nge­nsi­mbi ezi­nce­nce­tha­yoh. Le­na­ni la­ma­do­da omse­be­nzi la­li­nje­ngo­kwe­nko­nzo ya­wo:

2 Ema­do­da­ne­ni kaA­sa­fii: OZa­ku­ri lo­Jo­se­fa lo­Ne­tha­ni­ya loA­sa­re­la, ama­do­da­na kaA­sa­fij, pha­nsi kwe­sa­ndla si­kaA­sa­fi, owa­pro­fe­tha ngo­kwe­sa­ndla se­nko­sik.

3 Ngo­Je­du­thu­ni: Ama­do­da­na ka­Je­du­thu­ni: OGe­da­li­ya, lo­Ze­ri, lo­Je­sha­ya, uHa­sha­bhi­ya, lo­Ma­thi­thi­ya, be­yi­si­thu­pha, eza­ndle­ni zi­ka­yi­se uJe­du­thu­nil, owa­ye­pro­fe­tha nge­cha­cho, uku­bo­nga lo­ku­du­mi­sa iNko­sim.

4 Ngo­He­ma­ni: Ama­do­da­na ka­He­ma­ni: OBu­khi­ya, uMa­tha­ni­ya, uU­zi­ye­li, uShe­bu­we­li, lo­Je­ri­mo­thi, uHa­na­ni­ya, uHa­na­ni, uE­li­ya­tha, uGi­da­li­ti, lo­Ro­ma­mi­ti-E­ze­ri, uJo­shi­be­ka­sha, uMa­lo­ti, uHo­thi­ri, uMa­ha­zi­yo­thin.

5 Bo­nke la­ba ba­be­nga­ma­do­da­na ka­He­ma­ni umbo­ni we­nko­si ema­zwi­ni ka­Nku­lu­nku­lu uku­pha­ka­mi­sa upho­ndo. Nja­lo uNku­lu­nku­lu wa­mni­ka uHe­ma­ni ama­do­da­na ali­tshu­mi la­ne la­ma­do­da­ka­zi ama­tha­thuo.

6 Bo­nke la­ba ba­be­se­za­ndle­ni zi­ka­yi­se eku­hla­be­le­le­ni endli­ni ye­Nko­si nge­nsi­mbi ezi­nce­nce­tha­yop, izi­gu­bhu ze­zi­nta­mboq, la­ma­cha­chor enko­nzwe­ni ye­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu, pha­nsi kwe­sa­ndla se­nko­si, oA­sa­fis lo­Je­du­thu­nit lo­He­ma­niu.

7 Le­na­ni la­bo ka­nye la­ba­fo­wa­bo aba­be­fu­ndi­swe nge­zi­ngo­ma ze­Nko­si, bo­nke aba­be­lo­lwa­ziv, la­li­nga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­liw.

8 Ba­se­be­se­nza inka­tho yo­ku­pho­sa ngo­mli­ndox, omnci­nya­ne nje­ngo­mkhu­lu, ofu­ndi­sa­yo lo­fu­nda­yoy.

9 Inka­tho yo­ku­qa­la ya­si­phu­me­la uA­sa­fiz ku­Jo­se­faa; eye­si­bi­li ku­Ge­da­li­yab, ye­na la­ba­fo­wa­bo la­ma­do­da­na akhe, be­li­tshu­mi la­mbi­lic;

10 eye­si­tha­thu ku­Za­ku­rid, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­lie;

11 eye­si­ne kuI­zi­ri, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­lif;

12 eye­si­hla­nu ku­Ne­tha­ni­ya, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­lig;

13 eye­si­thu­pha ku­Bu­khi­ya, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­lih;

14 eye­si­kho­mbi­sa kuA­sa­re­la, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­lii;

15 eye­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li ku­Je­sha­ya, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­lij;

16 eye­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye ku­Ma­tha­ni­ya, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­lik;

17 eye­tshu­mi ku­Shi­me­yi, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­lil;

18 eye­tshu­mi la­nye kuA­za­re­li, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­lim;

19 eye­tshu­mi la­mbi­li ku­Ha­sha­bhi­ya, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­lin;

20 eye­tshu­mi la­nta­thu ku­She­bu­we­li, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­lio;

21 eye­tshu­mi la­ne ku­Ma­thi­thi­ya, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­lip;

22 eye­tshu­mi la­nhla­nu ku­Je­re­mo­thi, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­liq;

23 eye­tshu­mi le­si­thu­pha ku­Ha­na­ni­ya, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­lir;

24 eye­tshu­mi le­si­kho­mbi­sa ku­Jo­shi­be­ka­sha, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­lis;

25 eye­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li ku­Ha­na­ni, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­lit;

26 eye­tshu­mi le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye ku­Ma­lo­thi, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­liu;

27 eya­ma­tshu­mi ama­bi­li kuE­li­ya­tha, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­liv;

28 eya­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nye ku­Ho­thi­ri, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­liw;

29 eya­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li ku­Gi­da­li­ti, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­lix;

30 eya­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thu ku­Ma­ha­zi­yo­thi, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­liy;

31 eya­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne ku­Ro­ma­mi­ti-E­ze­ri, ama­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, be­li­tshu­mi la­mbi­liz.

Izi­ga­ba za­ba­li­ndi ba­ma­sa­ngo le­za­ba­pha­thi be­mi­se­be­nzi

26Nge­zi­ga­ba za­ba­li­ndi ba­ma­sa­ngo. Kwa­ba­ko­Ko­ra kwa­ku­ngu­Me­she­le­mi­ya indo­da­na ka­Ko­re wa­ma­do­da­na kaA­sa­fi.

2 Lo­Me­she­le­mi­ya wa­ye­la­ma­do­da­naa, uZe­kha­ri­ya izi­bu­lo, uJe­di­ya­ye­li owe­si­bi­li, uZe­bha­di­ya owe­si­tha­thu, uJa­thi­ni­ye­li owe­si­ne,

3 uE­la­mu owe­si­hla­nu, uJe­ho­ha­na­ni owe­si­thu­pha, uE­li­yo­he­na­yi owe­si­kho­mbi­sab.

4 UO­be­di-E­do­ma la­ye wa­ye­la­ma­do­da­na, uShe­ma­ya izi­bu­lo, uJe­ho­za­ba­di owe­si­bi­li, uJo­wa owe­si­tha­thu, uSa­ka­ri owe­si­ne, lo­Ne­tha­ne­li owe­si­hla­nuc,

5 uA­mi­ye­li owe­si­thu­pha, uI­sa­ka­ri owe­si­kho­mbi­sa, uPhe­wu­le­tha­yi owe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li; ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­ye­mbu­si­si­le.

6 La­ku­She­ma­ya indo­da­na ya­khe kwa­za­lwa ama­do­da­na abu­sa ji­ke­le­le endli­ni ka­yi­se, ngo­ba aye­nga­ma­qha­we ala­ma­ndlad.

7 Ama­do­da­na ka­She­ma­ya: O-O­thi­ni, lo­Re­fa­ye­li, loO­be­di, uE­li­za­ba­di, aba­fo­wa­bo, ama­do­da­na ala­ma­ndla, oE­li­hu lo­Se­ma­khi­yae.

8 Bo­nke la­ba ba­be­nga­ba­ma­do­da­na kaO­be­di-E­do­ma, bo­na la­ma­do­da­na abo la­ba­fo­wa­bo, ama­do­da ene­li­sa­yo nga­ma­ndla omse­be­nzi, be­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­mbi­li ba­koO­be­di-E­do­ma.

9 Nja­lo uMe­she­le­mi­yaf wa­ye­la­ma­do­da­na la­ba­fo­wa­bo, ama­do­da­na ala­ma­ndla, eli­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lig.

10 UHo­sha la­ye ema­do­da­ne­ni ka­Me­ra­ri wa­ye­la­ma­do­da­na, uShi­mi­ri inhlo­ko (la­nxa wa­ye­nge­yi­si­lo izi­bu­lo, ko­dwa uyi­se wa­me­nza wa­ba yi­nhlo­koh);

11 uHi­li­khi­ya owe­si­bi­li, uTe­ba­li­ya owe­si­tha­thu, uZe­kha­ri­ya owe­si­ne; wo­nke ama­do­da­na la­ba­fo­wa­bo ba­ka­Ho­sa ba­be­li­tshu­mi la­nta­thu.

12 Pha­ka­thi kwa­la­bo kwa­ku­le­zi­ga­ba za­ba­li­ndi ba­ma­sa­ngo; izi­nhlo­ko za­ma­do­da zi­le­mi­la­ndu nje­nga­ba­fo­wa­bo, uku­kho­nza endli­ni ye­Nko­si.

13 Ba­se­be­se­nza inka­tho yo­ku­pho­sa, omnci­nya­ne la­ye nje­ngo­mkhu­lu, ngo­kwe­ndlu ya­bo­yi­se, be­se­nze­la isa­ngo le­sa­ngoi.

14 Inka­tho ye­mpu­ma­la­nga ya­we­la-ke phe­zu ku­ka­She­le­mi­ya; ba­se­be­se­nza inka­tho yo­ku­pho­sa ngo­Ze­kha­ri­ya indo­da­na ya­khe, ume­lu­le­ki ohla­ka­ni­phi­le­yo; inka­tho ya­khe ya­si­phu­ma nge­nya­ka­thoj.

15 KuO­be­di-E­do­ma nge­ni­ngi­zi­mu; la­ku­ma­do­da­na akhe, indlu yo­ku­lo­ndo­lo­za.

16 Ku­Shu­pi­mi la­ku­Ho­sa nge­ntsho­na­la­nga, le­sa­ngo iSha­le­ke­thik eli­se­mgwa­qwe­nil omkhu­lu oya phe­zu­lu, umli­ndi ngo­mli­ndim.

17 Nge­mpu­ma­la­nga kwa­ku­la­ma­Le­vi ayi­si­thu­pha, nge­nya­ka­tho aba­ne ngo­su­ku, nge­ni­ngi­zi­mu aba­ne ngo­su­ku, le­zi­pha­le­ni aba­bi­li nga­ba­bi­li;

18 ePa­ri­ba­ri nge­ntsho­na­la­ngan, aba­ne emgwa­qwe­ni omkhu­lu, aba­bi­li ePa­ri­ba­rio.

19 Le­zi yi­zi­ga­ba za­ba­li­ndi ba­ma­sa­ngo ba­ma­do­da­na ama­Ko­rap la­ba­ma­do­da­na ka­Me­ra­riq.

20 La­ku­ma­Le­vi, uA­hi­ya wa­ye­phe­the izi­nto ezi­li­gu­gu ze­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu, nja­lo wa­ye­phe­the izi­nto ezi­li­gu­gu ze­zi­nto ezi­ngcwe­ler.

21 Ama­do­da­na ka­La­da­ni, aba­ntwa­na bo­mGe­ri­sho­ni uLa­da­ni, ka­La­da­ni umGe­ri­sho­ni, inhlo­ko za­bo­yi­se za­zi­ngo­Je­hi­ye­li.

22 Ama­do­da­na ka­Je­hi­ye­li: UZe­tha­mu, lo­Jo­we­li umfo­wa­bo, ba­be­phe­the izi­nto ezi­li­gu­gu ze­ndlu ye­Nko­sis

23 ku­maA­mra­mu, ku­maI­zi­ha­ri, ku­ma­He­bro­ni, ku­maU­zi­ye­lit.

24 Lo­She­bu­we­li indo­da­na ka­Ge­re­sho­ma indo­da­na ka­Mo­zi­si wa­ye­yi­si­pha­tha­ma­ndla phe­zu kwe­zi­nto ezi­li­gu­guu.

25 La­ba­fo­wa­bo aba­kaE­li­ye­ze­ri: ORe­ha­bhi­ya indo­da­na ya­khev, lo­Je­sha­ya indo­da­na ya­khe, lo­Jo­ra­mu indo­da­na ya­khe, lo­Zi­ki­ri indo­da­na ya­khe, lo­She­lo­mi­thi indo­da­na ya­khew.

26 UShe­lo­mi­thi lo la­ba­fo­wa­bo ba­be­phe­the zo­nke izi­nto ezi­li­gu­gu ze­zi­nto ezi­ngcwe­le uDa­vi­da inko­si aye­zi­ngcwe­li­si­le, le­nhlo­ko za­bo­yi­se, le­ndu­na ze­zi­nku­lu­ngwa­ne le­za­ma­khu­lu, la­ba­la­wu­li­ma­bu­thox.

27 Ko­kwe­mpi lo­kwe­mpa­ngwe­ni ba­ku­ngcwe­li­se­la uku­lu­ngi­sa indlu ye­Nko­siy.

28 La­kho ko­nke uSa­mu­we­li umbo­ni aye­ku­ngcwe­li­si­lez, lo­Sa­wu­li indo­da­na ka­Ki­shi loA­bhi­ne­ri indo­da­na ka­Ne­ria lo­Jo­wa­bi indo­da­na ka­Ze­ru­yab; ko­nke okwa­ku­ngcwe­li­si­we kwa­ku­nga­pha­nsi kwe­sa­ndla si­ka­She­lo­mi­thi la­ba­fo­wa­bo.

29 Ku­maI­zi­ha­ri uKe­na­ni­ya la­ma­do­da­na akhe ba­be­nga­bo­mse­be­nzi wa­nga­pha­ndle phe­zu ku­kaI­sra­ye­lic, be­yi­zi­ndu­na be­nga­ba­hlu­le­lid.

30 Ku­ma­He­bro­ni uHa­sha­bhi­ya la­ba­fo­wa­bo, ama­do­da ala­ma­ndla, ayi­nku­lu­ngwa­ne la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa, ba­be­phe­the izi­pha­tha­ma­ndla za­koI­sra­ye­li nga­ne­no kwe­Jo­da­ni nge­ntsho­na­la­nga, emse­be­nzi­ni wo­nke ka­Je­ho­va le­nko­nzwe­ni ye­nko­sie.

31 Ku­ma­He­bro­ni uJe­ri­ya wa­ye­yi­nhlo­kof, ku­ma­He­bro­ni, ngo­kwe­zi­zu­ku­lwa­na za­bo­yi­se. Ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­ne wo­ku­bu­sa ku­ka­Da­vi­da adi­ngwa, kwa­se­ku­tho­lwa pha­ka­thi kwa­wo ama­qha­we ala­ma­ndla eJa­ze­re ye­Gi­le­ya­dig.

32 La­ba­fo­wa­bo ama­do­da ala­ma­ndla aye­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa, inhlo­ko ze­zi­ndlu. UDa­vi­da inko­si wa­se­be­nza aba­pha­thi phe­zu kwa­ba­ko­Ru­be­ni la­ba­ko­Ga­di le­ngxe­nye ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se ezi­ntwe­ni zo­nke zi­ka­Nku­lu­nku­lu le­zi­nto ze­nko­sih.

Indu­na za­ba­ntu

27Nja­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li nge­na­ni la­bo, inhlo­ko za­bo­yi­se, le­zi­ndu­na ze­zi­nku­lu­ngwa­ne le­za­ma­khu­lu, le­zi­pha­tha­ma­ndla za­bo eza­zi­se­be­nze­la inko­si ezi­nda­be­ni zo­nke ze­zi­ga­ba, eza­zi­nge­na zi­phu­ma inya­nga nge­nya­nga enya­nge­ni zo­nke zo­mnya­ka; le­so la­le­so­si­ga­ba sa­si­le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne.

2 Phe­zu kwe­si­ga­ba so­ku­qa­la nge­nya­nga yo­ku­qa­la kwa­ku­ngu­Ja­sho­be­ya­mu indo­da­na ka­Za­bi­di­ye­li; le­si­ga­be­ni sa­khe kwa­ku­le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nea.

3 Wa­ye­ngo­wa­ma­do­da­na ka­Pe­re­zi, inhlo­ko ya­bo bo­nke aba­pha­thi be­bu­tho nge­nya­nga yo­ku­qa­lab.

4 La­phe­zu kwe­si­ga­ba se­nya­nga ye­si­bi­li kwa­ku­ngu­Do­da­yi umA­ho­hi; le­si­ga­beni sa­khe uMi­ki­lo­thi la­ye wa­ye­yi­ndu­na; le­si­ga­be­ni sa­khe kwa­ku­le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne.

5 Indu­na ye­si­tha­thu ye­bu­tho nge­nya­nga ye­si­tha­thu ya­yi­ngu­Bhe­na­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­da umpri­sti omkhu­lu; le­si­ga­be­ni sa­khe kwa­ku­le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nec.

6 UBhe­na­ya lo wa­ye­li­qha­we la­ba­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, la­phe­zu kwa­ba­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu. Laku­si­ga­ba sa­khe kwa­ku­loA­mi­za­ba­di indo­da­na ya­khed.

7 Eye­si­ne nge­nya­nga ye­si­ne ya­yi­nguA­sa­he­li umfo­wa­bo ka­Jo­wa­bie, lo­Ze­bha­di­ya indo­da­na ya­khe emva kwa­khe; le­si­ga­be­ni sa­khe kwa­ku­le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nfe.

8 Eye­si­hla­nu nge­nya­nga ye­si­hla­nu ya­yi­ngu­mpha­thi uSha­mi­hu­thig umI­zi­rah; le­si­ga­be­ni sa­khe kwa­ku­le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne.

9 Eye­si­thu­pha nge­nya­nga ye­si­thu­pha ya­yi­nguI­ra indo­da­na kaI­khe­shi umThe­kho­wa; le­si­ga­be­ni sa­khe kwa­ku­le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nei.

10 Eye­si­kho­mbi­sa nge­nya­nga ye­si­kho­mbi­sa ya­yi­ngu­He­le­zi umPhe­lo­ni wa­ma­do­da­na akoE­fra­yi­mi; le­si­ga­be­ni sa­khe kwa­ku­le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nej.

11 Eye­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li nge­nya­nga ye­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li ya­yi­ngu­Si­be­ka­yik umHu­sha­thil wa­ba­ko­Ze­ram; le­si­ga­be­ni sa­khe kwa­ku­le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nen.

12 Eye­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye nge­nya­nga ye­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye ya­yi­nguA­bi­ye­ze­ri umA­na­tho­thi wa­ba­ko­Bhe­nja­mi­ni; le­si­ga­be­ni sa­khe kwa­ku­le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne.

13 Eye­tshu­mi nge­nya­nga ye­tshu­mi ya­yi­ngu­Ma­ha­ra­yi umNe­to­fao wa­ba­ko­Ze­rap; le­si­ga­be­ni sa­khe kwa­ku­le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne.

14 Eye­tshu­mi la­nye nge­nya­nga ye­tshu­mi la­nye ya­yi­ngu­Bhe­na­ya umPi­ra­tho­ni wa­ba­ntwa­na ba­koE­fra­yi­mi; le­si­ga­be­ni sa­khe kwa­ku­le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­neq.

15 Eye­tshu­mi la­mbi­li nge­nya­nga ye­tshu­mi la­mbi­li ya­yi­ngu­He­li­da­yi umNe­to­fa wa­koO­thi­ni­ye­li; le­si­ga­be­ni sa­khe kwa­ku­le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ner.

16 La­phe­zu kwe­zi­zwe za­koI­sra­ye­li: Umbu­si wa­ba­ko­Ru­be­ni kwa­ku­nguE­li­ye­ze­ri indo­da­na ka­Zi­ki­ri. Kwa­ba­ko­Si­me­yo­ni, uShe­fe­thi­ya indo­da­na ka­Ma­ha­ka.

17 Kwa­ba­ko­Le­vi, uHa­sha­bhi­ya indo­da­na ka­Ke­mu­we­lis; kwa­ba­koA­ro­ni, uZa­do­kit.

18 Ko­Ju­da, uE­li­hu wa­ba­fo­wa­bo ba­ka­Da­vi­da. KoI­sa­ka­ri, uO­mri indo­da­na ka­Mi­ka­ye­li.

19 Ko­Ze­bu­lu­ni, uI­shma­ya indo­da­na kaO­bha­di­ya. Ko­Na­fi­tha­li, uJe­ri­mo­thi indo­da­na kaA­zi­ri­ye­li.

20 Eba­ntwa­ne­ni ba­koE­fra­yi­mi, uHo­she­ya indo­da­na kaA­za­zi­ya. Engxe­nye­ni eyo­dwa kwe­zi­mbi­li ye­si­zwe sa­ko­Ma­na­se, uJo­we­li indo­da­na ka­Phe­da­ya.

21 Engxe­nye­ni eyo­dwa kwe­zi­mbi­li ya­ko­Ma­na­se eGi­le­ya­di, uI­do indo­da­na ka­Ze­kha­ri­yau. Ko­Bhe­nja­mi­ni, uJa­ha­si­ye­li indo­da­na kaA­bhi­ne­riv.

22 Ko­Da­ni, uA­za­re­li indo­da­na ka­Je­ro­ha­mu. La­ba ba­be­yi­zi­pha­tha­ma­ndla ze­zi­zwe za­koI­sra­ye­liw.

23 Ko­dwa uDa­vi­da ka­tha­tha­nga ina­ni la­la­bo aba­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nga­pha­nsi, ngo­ba iNko­si ya­yi­the iza­kwe­nge­za uI­sra­ye­li nje­nge­zi­nka­nye­zi za­ma­zu­lux.

24 UJo­wa­bi indo­da­na ka­Ze­ru­ya wa­qa­li­sa uku­ba­la, ko­dwa ka­qe­da­ngay; ngo­ba kwa­ba kho­na ula­ka phe­zu ku­kaI­sra­ye­li nge­nxa ya­lo­kho; nga­kho ina­ni ka­li­fa­kwa­nga1 eku­la­ndi­se­ni kwe­mi­la­ndo ye­nko­si uDa­vi­daz.

25 La­phe­zu kwe­zi­nto ezi­li­gu­gu ze­nko­si kwa­ku­loA­zi­ma­ve­thi indo­da­na kaA­di­ye­lia; la­phe­zu kwe­zi­nto ezi­li­gu­gu ensi­mi­ni, emi­zi­ni, le­mi­za­ne­ni, le­zi­nqa­be­ni kwa­ku­lo­Jo­na­tha­ni indo­da­na kaU­zi­ya.

26 La­phe­zu kwa­be­nza umse­be­nzi we­nsi­mu, wo­ku­li­nywa ko­mhla­ba­thi, kwa­ku­loE­zi­ri indo­da­na ka­Ke­lu­bi.

27 La­phe­zu kwe­zi­vi­ni kwa­ku­lo­Shi­me­yi umRa­mab. La­phe­zu ko­kwe­zi­vi­ni ezi­pha­le­ni ze­wa­yi­ni kwa­ku­lo­Za­bi­di umShe­fa­mac.

28 La­phe­zu kwe­zi­hla­hla ze­mi­hlwa­thi le­mi­khi­wa ye­si­kha­mo­red ezi­se­si­ho­tshe­ni kwa­ku­lo­Bha­li-Ha­na­ni umGe­de­ri. La­phe­zu kwe­zi­pha­la za­ma­fu­tha kwa­ku­lo­Jo­wa­shie.

29 La­phe­zu kwe­zi­nko­mo eza­zi­si­dla eSha­ro­ni kwa­ku­lo­Shi­ti­ra­yi umSha­ro­ni. La­phe­zu kwe­zi­nko­mo eza­zi­se­zi­go­di­ni kwa­ku­lo­Sha­fa­ti indo­da­na kaA­di­la­yif.

30 La­phe­zu kwa­ma­ka­me­la kwa­ku­loO­bi­li umI­shma­ye­lig. La­phe­zu kwa­bo­ba­bhe­mi­ka­zi kwa­ku­lo­Je­hi­de­yah umMe­ro­no­thii.

31 La­phe­zu kwe­mi­hla­mbi kwa­ku­lo­Ja­zi­ri umHa­gi­rij. Bo­nke la­bo ba­be­nga­ba­pha­thi be­mpa­hla inko­si uDa­vi­da aye­la­yo.

32 UJo­na­tha­ni, uyi­se omda­la ka­Da­vi­da, wa­ye­ngu­me­lu­le­ki, indo­da ehla­ka­ni­phi­le­yo, nja­lo wa­ye­ngu­mbha­li; lo­Je­hi­ye­li indo­da­na ka­Ha­ki­mo­ni wa­ye­la­ba­ntwa­na be­nko­si.

33 Nja­lo uA­hi­tho­fe­li wa­ye­ngu­me­lu­le­ki we­nko­sik, lo­Hu­sha­yil umA­rkim wa­ye­ngu­mnga­ne we­nko­sin.

34 Le­mva ku­kaA­hi­tho­fe­li kwa­ku­lo­Je­ho­ya­da indo­da­na ka­Bhe­na­yao loA­bhi­ya­thap. Lo­mpha­thi we­bu­tho le­nko­si kwa­ku­ngu­Jo­wa­biq.

USo­lo­mo­ni ukhe­thwa uku­thi akhe ithe­mpe­li

28UDa­vi­da wa­se­bu­tha­ni­sa zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla za­koI­sra­ye­lia, izi­pha­tha­ma­ndla ze­zi­zweb, le­zi­pha­tha­ma­ndla ze­zi­ga­ba eza­zi­se­be­nze­la inko­sic, la­ba­pha­thi be­zi­nku­lu­ngwa­ne, la­ba­pha­thi ba­ma­khu­lu, la­ba­pha­thi be­mpa­hla yo­nke la­be­zi­fu­yo ze­nko­si la­be­za­ma­do­da­na ayod, le­zi­ndu­na, la­ma­qha­we, la­wo wo­nke ama­qha­we ala­ma­ndla, eJe­ru­sa­le­mae.

2 UDa­vi­da inko­si wa­se­si­ma nge­nya­wo za­khe wa­thi: Ngi­la­le­la­ni, ba­fo­we­thu la­ba­ntu ba­mi. Mi­na, kwa­ku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­mi ukwa­khe­la umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si indlu yo­ku­phu­mu­laf, le­yi­si­gca­bha se­nya­wo zi­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu, nge­nza ama­lu­ngi­se­le­lo okwa­khag.

3 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu wa­thi ki­mi: Ka­wu­yi­ku­la­khe­la ibi­zo la­mi indlu, ngo­ba we­na ungu­mu­ntu we­mpi, uchi­the iga­zi eli­ne­ngih.

4 Ka­nti iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ya­ngi­khe­tha ku­yo yo­nke indlu ka­ba­ba uku­thi ngi­be yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­lii ku­ze ku­be ni­ni­ni­nij; ngo­ba ya­khe­tha uJu­da uku­ba ngu­mbu­sik, le­ndli­ni ya­ko­Ju­da indlu ka­ba­bal; la­pha­ka­thi kwa­ma­do­da­na ka­ba­ba ya­ngi­tha­nda ukunge­nza ngi­be yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li wo­nkem.

5 La­ku­wo wo­nke ama­do­da­na ami (ngo­ba iNko­si ya­ngi­ni­ka ama­do­da­na ama­ne­ngin) ya­khe­tha uSo­lo­mo­ni indo­da­na ya­mio uku­thi ahla­le esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si so­mbu­so we­Nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­lip.

6 Ya­si­si­thi ki­mi: USo­lo­mo­ni indo­da­na ya­kho ngu­ye oza­kwa­kha indlu ya­mi la­ma­gu­ma ami, ngo­ba ngi­mkhe­thi­le uku­ba yi­ndo­da­na ya­mi, la­mi ngi­za­ku­ba ngu­yi­seq.

7 Nja­lo ngi­za­wu­qi­ni­sa umbu­so wa­khe ku­ze ku­be ni­ni­ni­nir uba eqi­na ukwe­nza imi­la­yo ya­mi le­za­hlu­le­lo za­mi nje­nga­la­mu­hlas.

8 Nga­kho-ke pha­mbi kwa­me­hlo kaI­sra­ye­li wo­nke, iba­ndla le­Nko­si, le­ndle­be­ni zi­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu, gci­na­ni li­di­nge yo­nke imi­la­yo ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, uku­ze li­dle ili­fa la­le­li­li­zwe eli­hle, le­nze aba­ntwa­na be­nu ba­dle ili­fa la­lo emva kwe­nu ku­ze ku­be ni­ni­ni­nit.

9 We­na-ke, So­lo­mo­ni ndo­da­na ya­mi, ma­zi uNku­lu­nku­lu ka­yi­hlou, umkho­nze nge­nhli­zi­yo ephe­le­le­yo la­nge­ngqo­ndo evu­ma­yov; ngo­ba iNko­si iya­zi­hlo­la zo­nke inhli­zi­yow, iqe­di­si­se ko­nke uku­zi­ndla kwe­mi­ca­ba­ngo. Uba uyi­di­nga, iza­tho­lwa ngu­wex; ko­dwa uba uyi­tshi­yay, iza­ku­la­hla ko­ku­phe­laz.

10 Bo­na-ke, ngo­ba iNko­si iku­khe­thi­le uku­thi wa­khe indlu ibe yi­ndlu engcwe­le; qi­na, ukwe­nzea.

11 UDa­vi­da wa­se­ni­ka uSo­lo­mo­ni indo­da­na ya­khe umdwe­bob we­khu­lu­sic, lo­we­zi­ndlu za­lo, lo­we­zi­pha­la ze­zi­nto ezi­li­gu­gu, lo­wa­ma­ka­me­lo aphe­zu­lud, lo­wa­ma­ka­me­lo apha­ka­thi, lo­we­ndlu ye­si­hla­lo so­mu­sae.

12 Lo­mdwe­bo wa­kho ko­nke aye­la­kho ngo­Mo­ya, lo­wa­ma­gu­ma endlu ye­Nko­si, lo­wa­ma­ka­me­lo wo­nke azi­nge­le­ze­le­yof, lo­we­zi­pha­la ze­zi­nto ezi­li­gu­gu ze­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu, lo­we­zi­pha­la zo­ku­li­gu­gu ze­zi­nto ezi­ngcwe­leg,

13 lo­we­zi­ga­ba za­ba­pri­stih le­za­ma­Le­vii, lo­wo­mse­be­nzi wo­nke we­nko­nzo ye­ndlu ye­Nko­si, lo­we­zi­tsha zo­nke ze­nko­nzo ye­ndlu ye­Nko­si.

14Wa­pha igo­li­de nge­si­si­ndo ngezi­nto ze­go­li­de, nge­mpa­hla yo­nke ye­nko­nzo nge­nko­nzo, nge­mpa­hla yo­nke ye­si­li­va nge­si­si­ndo, nge­mpa­hla yo­nke ye­nko­nzo nge­nko­nzo,

15 le­si­si­ndo se­zi­nti ze­si­ba­ne ze­go­li­dej, le­zi­ba­ne za­zo ze­go­li­dek, nge­si­si­ndo so­lu­thi lwe­si­ba­ne nga­lu­nye le­zi­ba­ne za­lo, la­nge­zi­nti ze­si­ba­ne ze­si­li­va, nge­si­si­ndo so­lu­thi lwe­si­ba­ne le­zi­ba­ne za­lo, nje­ngo­mse­be­nzi wo­lu­thi lwe­si­ba­ne nga­lu­nye.

16Wa­seni­ka igo­li­de nge­si­si­ndo la­ma­ta­fu­la ezi­nkwa zo­ku­bu­ki­swa, nga­le­lo la­le­lo­ta­fu­la, le­si­li­va sa­ma­ta­fu­la esi­li­va.

17 La­ma­fo­lo­gwel le­mi­ga­nu yo­ku­fa­fa­zam le­zi­nke­zon ze­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo, la­nge­zi­tsha ze­go­li­de nge­si­si­ndo sa­le­so la­le­so­si­tshao, la­nge­zi­tsha ze­si­li­va nge­si­si­ndo sa­le­so la­le­so­si­tsha.

18 La­nge­la­thi le­mpe­phap igo­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo nge­si­si­ndoq, la­ngo­mdwe­bo we­nqo­la ya­ma­khe­ru­bhi*r ego­li­de elu­le impi­kos agu­bu­ze­la umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si.

19UDa­vi­da wa­thi: Ko­nke lo­khu iNko­si ye­nza ngi­ku­qe­di­si­se ngo­mbha­lot nge­sa­ndla sa­yo phe­zu kwa­miu, yo­nke imi­se­be­nzi yo­mdwe­bo.

20 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­So­lo­mo­ni indo­da­na ya­khe: Qi­na, ube le­si­bi­ndi, use­be­nze; unge­sa­bi, unga­tsha­ywa lu­va­lov; ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu, uNku­lu­nku­lu wa­mi, ila­wew. Ka­yi­so­ze ya­ku­la­hla, ka­yi­so­ze ya­ku­tshi­ya, uze uqe­de umse­be­nzi wo­nke we­nko­nzo ye­ndlu ye­Nko­six.

21 Kha­nge­la-ke, izi­ga­ba za­ba­pri­sti le­za­ma­Le­vi, ze­nko­nzo yo­nke ye­ndlu ka­Nku­lu­nku­luy; nja­lo ku­za­ku­ba la­we ku­wo wo­nke umse­be­nzi, wo­nke oyi­ngci­tshi ovu­ma­yo ku­yo yo­nke inko­nzo, la­ba­pha­thi la­bo bo­nke aba­ntu ba­za­ku­ba nje­ngo­ku­la­ya kwa­kho ko­nkez.

29UDa­vi­da inko­si wa­se­si­thi eba­ndle­ni lo­nke: USo­lo­mo­ni indo­da­na ya­mi, ye­na ye­dwa uNku­lu­nku­lu amkhe­thi­le­yo, use­ngu­mfa­na ubu­tha­ka­tha­kaa, lo­mse­be­nzi mkhu­lu; ngo­ba isi­go­dlo ka­yi­si­so so­mu­ntu, ko­dwa nge­se­Nko­si uNku­lu­nku­lub.

2 Nga­kho ngi­yi­lu­ngi­se­le indlu ka­Nku­lu­nku­lu wa­mi nga­ma­ndla ami wo­nke, igo­li­de lokwe­go­li­de, le­si­li­va lokwe­si­li­va, le­thu­si lokwe­thu­si, insi­mbi lokwe­nsi­mbi, le­zi­go­do lokwe­zi­go­do, ama­tshe e-o­ni­kse*c la­wo­ku­be­kwad, ama­tshe akha­zi­mu­la­yo la­le­mi­ba­lae, le­nhlo­bo zo­nke za­ma­tshe ali­gu­guf, la­ma­tshe e-a­li­ba­sta* ngo­bu­ne­ngig.

3 La­phe­zu kwa­kho, nge­nxa yo­ku­tha­nda kwa­mi indlu ka­Nku­lu­nku­lu wa­mi, nga­ni­ke­la indlu ka­Nku­lu­nku­lu wa­mi ino­tho ye­go­li­de le­ye­si­li­va, engi­la­kho, phe­zu kwa­kho ko­nke engi­ku­lu­ngi­se­le indlu ye­nda­wo engcwe­le,

4ama­tha­le­nta* ego­li­de azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu ego­li­de­nih leO­fi­rii, la­ma­tha­le­nta* esi­li­va eli­cwe­nge­ki­le­yoj azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sa, uku­hu­qa imi­du­li ye­zi­ndlu.

5 Igo­li­de ku­se­nze­lwa okwe­go­li­de, le­si­li­va ku­se­nze­lwa okwe­si­li­va, la­nga­wo wo­nke umse­be­nzi nge­sa­ndla se­zi­ngci­tshi. Ngu­ba­ni-ke ovu­ma­yo uku­ze­hlu­ka­ni­se­la iNko­si la­mu­hla?

6 Inhlo­ko za­bo­yi­se za­se­zi­ni­ke­la nge­si­hle, le­zi­ndu­na ze­zi­zwe za­koI­sra­ye­lik, la­ba­pha­thi be­zi­nku­lu­ngwa­ne la­ba­ma­khu­lu, la­ba­pha­thi bo­mse­be­nzi we­nko­sil.

7 Ba­se­be­ni­ke­la emse­be­nzi­ni we­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu ama­tha­le­nta* azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nu ego­li­de, le­nhla­mvu ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi, la­ma­tha­le­nta* esi­li­va azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi, la­ma­tha­le­nta* ethu­si azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, la­ma­tha­le­nta* ensi­mbi azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lum.

8 La­la­bo okwa­tho­lwa ki­bo ama­tshe ali­gu­gu ba­wa­ni­ka indlu yo­ku­li­gu­gu ye­ndlu ye­Nko­sin nga­pha­nsi kwe­sa­ndlao si­ka­Je­hi­ye­li umGe­ri­sho­nip.

9 Ba­se­be­tho­ko­za aba­ntu ngo­ku­ni­ke­la kwa­bo nge­si­hle, ngo­ba nge­nhli­zi­yo ephe­le­le­yo ba­be­ni­ke­le ngo­tha­ndo ku­Nku­lu­nku­lu; lo­Da­vi­da inko­si la­ye wa­tho­ko­za nge­nto­ko­zo enku­luq.

UDa­vi­da ubo­nga iNko­si

10 UDa­vi­da wa­se­yi­bu­si­sa iNko­si pha­mbi kwa­me­hlo eba­ndla lo­nke; uDa­vi­da wa­thi: Ka­wu­bu­si­swe we­na Nko­si Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li uba­ba, ku­su­ke­la epha­ka­de­ni ku­ze ku­be se­pha­ka­de­nir.

11 Ku­ngo­kwa­kho, Nko­si, ubu­khu­lus la­ma­ndlat lo­du­mou lo­ku­nqo­ba lo­bu­kho­si; ngo­ba ko­nke oku­se­ma­zu­lwi­ni lo­ku­se­mhla­be­ni ku­ngo­kwa­kho; umbu­so ungo­wa­kho, Nko­si; we­na uzi­pha­ka­mi­si­le wa­ba yi­nhlo­ko phe­zu kwa­kho ko­nkev.

12 Le­no­tho lo­du­mo ku­ve­la pha­mbi kwa­kho, we­na-ke ubu­sa phe­zu kwa­kho ko­nkew; le­sa­ndle­ni sa­kho ku­kho­na uku­qi­na la­ma­ndla, le­sa­ndle­ni sa­kho ku­kho­na uku­khu­li­sa lo­ku­pha ama­ndla ku­bo bo­nkex.

13 Nga­kho-ke Nku­lu­nku­lu we­thu, si­ya­ku­bo­nga, si­li­du­mi­se ibi­zo la­kho eli­lo­du­mo.

14 Ngo­ba mi­na-ke ngi­ngu­ba­ni, la­ba­ntu ba­mi ba­ngo­ba­ni, uku­thi si­tho­le ama­ndla oku­ni­ka ngo­tha­ndo ngo­ku­nje? Ngo­ba ko­nke ku­ve­la ku­we, si­ni­ke­le ku­we oku­ve­la esa­ndle­ni sa­kho.

15 Ngo­ba si­nga­be­mzi­ni pha­mbi kwa­kho la­ba­hla­la nje­nga­be­zi­zwe nje­nga­bo bo­nke oba­bay; insu­ku ze­thu emhla­be­ni zi­nje­nge­si­thu­nzi, nja­lo ka­li­kho ithe­mbaz.

16 Nko­si Nku­lu­nku­lu we­thu, ko­nke lo­khu oku­ne­ngi, esi­ku­lu­ngi­se­le ukwa­khe­la we­na indlu, ku­se­nze­lwa ibi­zo la­kho eli­ngcwe­le, ku­ve­la esa­ndle­ni sa­kho, nja­lo ko­nke ku­ngo­kwa­kho.

17 Ngi­ya­zi-ke, Nku­lu­nku­lu wa­mi, uku­thi we­na uhlo­la inhli­zi­yoa, uya­bu­tha­nda ubu­qo­thob. Mi­na, ebu­qo­thwe­ni be­nhli­zi­yo ya­mi ngi­ni­ke­le nge­si­hle zo­nke le­zi­zi­nto; kha­the­si se­ngi­bo­ni­le nge­nto­ko­zo aba­ntu ba­kho aba­tho­la­ka­la la­pha uku­thi ba­ni­ke­la ku­we nge­si­hlec.

18 Nko­si, Nku­lu­nku­lu kaA­bra­ha­ma, uI­sa­ka, loI­sra­ye­li, oba­ba, gci­na lo­kho la­pha­ka­de eku­zi­ndle­ni kwe­mi­na­ka­no ye­nhli­zi­yo ya­ba­ntu ba­kho, ulu­ngi­se inhli­zi­yo ya­bo ku­wed.

19 Nja­lo uni­ke uSo­lo­mo­ni indo­da­na ya­mi inhli­zi­yo ephe­le­le­yo uku­gci­na imi­la­yo ya­kho, ubu­fa­ka­zi ba­kho, le­zi­mi­so za­khoe, lo­kwe­nza ko­nke, lo­kwa­kha isi­go­dlof engi­si­lu­ngi­sele­le­yog.

Aba­ntu ba­be­ka uSo­lo­mo­ni uku­ba yi­nko­si

20 UDa­vi­da wa­se­si­thi ku­lo lo­nke iba­ndla: Kha­the­si bu­si­sa­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu. Iba­ndla lo­nke la­se­li­bu­si­sa iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­seh; ba­kho­tha­ma ba­mkho­nza uJe­ho­va, le­nko­sii.

21 Ba­se­be­hla­be­la imi­hla­tshe­lo eNko­si­ni, ba­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa eNko­si­ni, ngo­ku­sa kwa­lo­lo­su­ku, ama­jo­ngo­si azi­nku­lu­ngwa­ne, izi­nqa­ma ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne, ama­wu­ndlu ayi­nku­lu­ngwa­ne, ka­nye le­mi­ni­ke­lo ya­bo yo­ku­na­thwa­yo, le­mi­hla­tshe­lo ngo­bu­ne­ngi ku­se­nze­lwa uI­sra­ye­li wo­nkej.

22 Ba­se­be­si­dla ba­na­tha pha­mbi kwe­Nko­si nga­lo­lo­su­ku nge­nto­ko­zo enku­lu. Ba­se­be­mbe­ka okwe­si­bi­lik uSo­lo­mo­ni indo­da­na ka­Da­vi­da uku­thi abe yi­nko­si, bamgco­be­la iNko­si wa­ba ngu­mkho­khe­lil, lo­Za­do­ki wa­ba ngu­mpri­stim.

23 USo­lo­mo­nin wa­se­hla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si si­ka­Je­ho­va nje­nge­nko­si esi­khu­ndle­ni si­ka­Da­vi­da uyi­se, wa­phu­me­le­la; loI­sra­ye­li wo­nke wa­mla­le­lao.

24 La­zo zo­nke izi­ndu­na la­ma­qha­we ka­nye la­wo wo­nke ama­do­da­na enko­si uDa­vi­da ba­ze­hli­se­la1 nga­pha­nsi ku­ka­So­lo­mo­ni inko­si.

25 INko­si ya­si­mpha­ka­mi­sa uSo­lo­mo­ni ka­khu­lu pha­mbi kwa­me­hlo kaI­sra­ye­li wo­nkep, ya­mni­ka ubu­kho­si bo­mbu­so obu­nga­za­nga bu­be kho­na la­ku­yi­phi inko­si nga­pha­mbi kwa­khe koI­sra­ye­liq.

26 Ngo­ku­nja­lo uDa­vi­da indo­da­na ka­Je­se wa­ye­bu­se phe­zu ku­kaI­sra­ye­li wo­nke.

27 Nja­lo insu­ku abu­sa nga­zo phe­zu ku­kaI­sra­ye­li za­zi­yi­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ner; eHe­bro­ni wa­bu­sa imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa, le­Je­ru­sa­le­ma wa­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nta­thus.

28 Wa­se­si­fa ese­lu­phe­le ku­hlet, ene­le nge­zi­nsu­ku, ino­tho lo­du­mo; uSo­lo­mo­ni indo­da­na ya­khe wa­se­bu­sa esi­khu­ndle­ni sa­kheu.

29 Nja­lo izi­nda­ba zi­ka­Da­vi­da inko­si, ezo­ku­qa­la le­zo­ku­ci­nav, kha­nge­la, zi­bha­li­we egwa­lwe­ni lwe­zi­nda­ba zi­ka­Sa­mu­we­li umbo­niw le­gwa­lwe­ni lwe­zi­nda­ba zi­ka­Na­tha­ni umpro­fe­thix le­gwa­lwe­ni lwe­zi­nda­ba zi­ka­Ga­diy umbo­niz,

30 ka­nye la­kho ko­nke uku­bu­sa kwa­khe la­ma­ndla akhe, le­zi­kha­thi eze­dlu­la phe­zu kwa­khe la­phe­zu ku­kaI­sra­ye­li la­phe­zu kwa­yo yo­nke imi­bu­so ya­ma­zwea.

UGWA­LO LWE­SI­BI­LI

LWE­MI­LA­NDO

YA­MA­KHO­SI

USo­lo­mo­ni uce­la uku­thi ani­kwe ingqo­ndo yo­ku­qe­di­si­sa

1USo­lo­mo­ni indo­da­na ka­Da­vi­da wa­se­qi­na embu­swe­ni wa­khea, le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khe ya­yi­la­yeb, ya­me­nza wa­ba mkhu­lu ka­khu­luc.

2 USo­lo­mo­ni wa­se­khu­lu­ma kuI­sra­ye­li wo­nke, ku­ba­pha­thi be­zi­nku­lu­ngwa­ne la­ba­ma­khu­lu, la­ku­ba­hlu­le­li, la­ku­zo zo­nke indu­na kuI­sra­ye­li wo­nke, inhlo­ko za­bo­yi­sed.

3 USo­lo­mo­ni le­ba­ndla lo­nke la­ye ba­se­be­si­ya enda­we­ni epha­ke­me­yo eya­yi­se­Gi­be­yo­nie; ngo­ba kwa­ku­kho­na la­pho ithe­nte le­nhla­nga­no ka­Nku­lu­nku­lu uMo­zi­si ince­ku ye­Nko­si ale­nza­yo enka­nga­laf.

4 Ko­dwa uDa­vi­da wa­ye­we­nyu­si­le umtsho­ko­tsho ka­Nku­lu­nku­lug uve­la eKi­ri­ya­thi-Je­ya­ri­mih, wa­wu­sa la­pho uDa­vi­da aye­wu­lu­ngi­se­le kho­na, ngo­ba wa­ye­wu­mi­se­le ithe­nte eJe­ru­sa­le­ma.

5 Le­la­thi le­thu­sii, uBhe­za­le­li indo­da­na kaU­ri indo­da­na ka­Hu­ri aye­le­nzi­le, wa­li­be­ka pha­mbi kwe­tha­bha­ne­ke­le le­Nko­sij; uSo­lo­mo­ni le­ba­ndla ba­di­nga-ke ku­lok.

6 USo­lo­mo­ni wa­se­se­nyu­ke­la la­pho ela­thi­ni le­thu­si pha­mbi kwe­Nko­si ela­li­se­the­nte­ni le­nhla­nga­no, wa­ni­ke­la phe­zu kwa­lo imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa eyi­nku­lu­ngwa­nel.

7 Nga­lo­bo­bu­su­ku uNku­lu­nku­lu wa­bo­na­ka­la ku­So­lo­mo­ni, wa­thi ku­ye: Ce­la engi­nga­ku­pha kho­nam.

8 USo­lo­mo­ni wa­se­si­thi ku­Nku­lu­nku­lu: We­na we­nze­le uDa­vi­da uba­ba umu­sa omkhu­lu, wa­nge­nza nga­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

9 Kha­the­si, Nko­si Nku­lu­nku­lu, ka­li­qi­ni­swe ili­zwi la­kho ku­Da­vi­da uba­ban, ngo­ba we­na unge­nze nga­ba yi­nko­si phe­zu kwa­ba­ntu aba­ne­ngi nga­ngo­thu­li lo­mhla­ba­thi.

10 Kha­the­si ngi­pha inhla­ka­ni­pho lo­lwa­zi uku­ze ngi­phu­me ngi­nge­ne pha­mbi kwa­la­ba­ba­ntu; ngo­ba ngu­ba­ni onge­hlu­le­la la­ba­ba­ntu ba­kho aba­khu­lu ka­nga­ka?

11 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi ku­So­lo­mo­ni: Nge­nxa yo­ku­thi lo­khu be­ku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­kho, nja­lo unga­ce­la­nga ino­tho, ingce­bo, lo­du­mo, le­mpi­lo ye­zi­tha za­kho, fu­thi unga­ce­la­nga insu­ku ezi­ne­ngi, ko­dwa uzi­ce­le­le inhla­ka­ni­pho lo­lwa­zi uku­ze wa­hlu­le­le aba­ntu ba­mi engi­kwe­nze wa­ba yi­nko­si phe­zu kwa­boo:

12 Inhla­ka­ni­pho lo­lwa­zi uku­phi­we; ngi­za­ku­ni­ka fu­thi ino­tho le­ngce­bo lo­du­mop, anga­za­nge abe la­kho oku­nja­lo ama­kho­si aye­nga­pha­mbi kwa­kho, la­nge­mva kwa­kho ka­ku­yi­ku­ba kho­na oku­nja­loq.

13 Wa­se­bu­ya uSo­lo­mo­ni eve­la enda­we­ni epha­ke­me­yo ese­Gi­be­yo­ni wa­ya eJe­ru­sa­le­ma, eve­la pha­mbi kwe­the­nte le­nhla­nga­no; wa­se­bu­sa phe­zu ku­kaI­sra­ye­lir.

14 USo­lo­mo­ni wa­se­bu­tha­ni­sa izi­nqo­la la­ba­ga­di ba­ma­bhi­zas; wa­ye­le­zi­nqo­la ezi­nga­ma­khu­lu ali­tshu­mi la­ne, la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­lit; wa­se­ku­be­ka emi­zi­ni ye­zi­nqo­la, nja­lo ka­nye le­nko­si eJe­ru­sa­le­mau.

15 Inko­si ya­si­se­nza isi­li­va le­go­li­de eJe­ru­sa­le­ma kwa­ba nje­nga­ma­tshe, nja­lo we­nza imi­se­da­ri ya­ba nje­nge­mi­khi­wa ye­si­kha­mo­re ese­si­ho­tshe­ni, ngo­bu­ne­ngi.

16 Wa­se­nge­ni­sa ngo­ku­the­nga ama­bhi­za ave­la eGi­bhi­the, aye­nge­ka­So­lo­mo­ni, le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo; la­ba­the­ngi be­nko­si ba­be­li­tha­tha ile­mbu eli­co­le­ki­le­yo nge­nte­ngo.

17 Ba­se­be­se­nyu­sa be­khu­pha inqo­la eGi­bhi­the ngama­she­ke­li* esi­li­va anga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha, le­bhi­za ngama­she­ke­li ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­hla­nu. Ngo­ku­nja­lo baku­khu­phe­la wo­nke ama­kho­si ama­He­thi la­ma­kho­si eSi­ri­ya nge­sa­ndla sa­bo.

Isi­vu­me­lwa­no si­ka­So­lo­mo­ni lo­Hu­ra­mu

2USo­lo­mo­ni wa­se­zi­mi­se­la ukwa­khe­la ibi­zo le­Nko­si indlu, le­ndlu yo­mbu­so wa­khea.

2 USo­lo­mo­ni wa­se­ba­la ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sab uku­thwa­la imi­thwa­lo, la­ma­do­da ayi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li uku­ba­za enta­be­nic, la­ba­bo­ni­si aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu la­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha phe­zu kwa­wod.

3 USo­lo­mo­ni wa­se­thu­me­la ku­Hu­ra­mu inko­si ye­Ti­re esi­thi: Nje­ngo­kwe­nza kwa­kho ku­Da­vi­da uba­ba umthu­me­la imi­se­da­ri uku­ma­khe­la indlu yo­ku­hla­la ku­yo, ye­nza nja­lo la­ki­mi.

4 Kha­nge­la, mi­na nga­khe­la ibi­zo le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­mi indlu, ukuye­hlu­ka­ni­se­la yo­na, uku­tshi­sa pha­mbi kwa­yo impe­pha ele­phu­nga eli­mna­ndi, le­zi­nkwa zo­ku­bu­ki­swa nja­lo­nja­lo, le­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa eku­se­ni la­nta­mba­ma, nga­ma­sa­ba­tha, le­ku­thwa­se­ni kwe­zi­nya­nga, la­nge­mi­kho­si emi­si­we­yo ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu. Le­si yi­si­mi­so sa­pha­ka­de kuI­sra­ye­li.

5 Le­ndlu engi­ya­kha­yo inku­lu, ngo­ba uNku­lu­nku­lu we­thu mkhu­lu ku­la­bo­nku­lu­nku­lu bo­nke.

6 Ko­dwa ngu­ba­ni onga­ba la­ma­ndla oku­ma­khe­la indlu, ngo­ba ama­zu­lu, ye­bo, ama­zu­lu ama­zu­lu, ange­ma­ne­le? Mi­na-ke ngi­ngu­ba­ni uku­thi ngi­ma­khe­le indlu, nga­pha­ndle ko­ku­tshi­sa impe­pha pha­mbi kwa­khe?

7 Nga­kho-ke thu­ma ki­mi umu­ntu oyi­ngci­tshi eku­se­be­nze­ni nge­go­li­de la­nge­si­li­va la­nge­thu­si la­nge­nsi­mbi la­ngo­ku­yi­bu­be­nde la­ngo­ku­bo­mvu la­ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka, lo­kwa­zi­yo uku­ba­za oku­ba­zwe ngo­ku­gu­jwa, la­ba­zi­ngci­tshi aba­la­mi ko­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma, uDa­vi­da uba­ba aba­mi­sa­yo.

8 Ngi­thu­me­la nja­lo izi­go­do ze­mi­se­da­ri, ama­fi­ri, la­ma-a­li­gu­mi* ezi­ve­la eLe­bha­no­ni; ngo­ba mi­na ngi­ya­zi uku­thi ince­ku za­kho zi­ya­kwa­zi uku­ga­mu­la izi­hla­hla ze­Le­bha­no­ni; kha­nge­la-ke, ince­ku za­mi ziza­ku­ba le­nce­ku za­kho;

9 ngi­tsho uku­ngi­lu­ngi­se­la izi­go­do ezi­ne­ngi, ngo­ba indlu engi­ya­kha­yo iza­ku­ba nku­lu ima­nga­li­se.

10 Kha­nge­la-ke, ince­ku za­kho, aba­ga­mu­li aba­ga­mu­la izi­hla­hla, ngi­za­zi­ni­ka ama­kho­ri* engqo­lo­yi echo­li­we­yo azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, la­ma­kho­ri ebha­li* azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, la­ma­bha­thi* ewa­yi­ni azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, la­ma­bha­thi ama­fu­tha azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li.

11 UHu­ra­mu inko­si ye­Ti­re wa­se­phe­ndu­la ngo­ku­bha­la aku­thu­me­la ku­So­lo­mo­ni: Ngo­ba uJe­ho­va utha­nda aba­ntu ba­khe, uku­be­ke wa­ba yi­nko­si phe­zu kwa­bo.

12 UHu­ra­mu wa­bu­ya wa­thi: Ka­yi­bu­si­swe iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li eye­nza ama­zu­lu lo­mhla­ba, eni­ke uDa­vi­da inko­si indo­da­na ehla­ka­ni­phi­le­yo, eya­zi inhla­ka­ni­pho lo­ku­qe­di­si­sa, eza­ya­khe­la iNko­si indlu, le­ndlu yo­mbu­so wa­yo.

13 Kha­the­si se­ngi­thu­ma indo­da eyi­ngci­tshi eya­zi uku­qe­di­si­sa, uHu­ra­mu Abhi,

14 indo­da­na yo­we­si­fa­za­na ema­do­da­ka­zi­ni ako­Da­ni, oyi­se wa­ye­yi­ndo­da ye­Ti­re; uya­kwa­zi uku­se­be­nza nge­go­li­de, la­nge­si­li­va, nge­thu­si, nge­nsi­mbi, nga­ma­tshe, la­nge­zi­go­do, ngo­ku­yi­bu­be­nde, ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka, la­nga­ma­le­mbu aco­le­ki­le­yo ka­khu­lu, la­ngo­ku­bo­mvu, lo­ku­ba­za la­ku­phi oku­ba­zi­we­yo ngo­ku­gu­bha, lo­ku­qa­mba la­ku­phi oku­qa­nji­we­yo anga­ku­ni­kwa, ka­nye le­zi­ngci­tshi za­kho le­zi­ngci­tshi ze­nko­si ya­mi uDa­vi­da uyi­hlo.

15 Nga­kho-ke ingqo­lo­yi, le­bha­li*, ama­fu­tha, le­wa­yi­ni, inko­si ya­mi ekhu­lu­me nga­kho, ka­yi­ku­thu­me­le ezi­nce­kwi­ni za­yo.

16 Thi­na-ke si­za­ga­mu­la izi­hla­hla eLe­bha­no­ni, nje­ngo­ku­swe­la kwa­kho ko­nke, si­zi­le­the ku­we ngo­ku­nde­nda­yo phe­zu ko­lwa­ndle eJo­pha1, nja­lo we­na uza­ze­nyu­se­la eJe­ru­sa­le­ma.

17 USo­lo­mo­ni wa­se­ba­la wo­nke ama­do­da ezi­zwe­ni aye­se­li­zwe­ni la­koI­sra­ye­lie emva ko­ku­ba­lwa uDa­vi­da uyi­se aye­wa­ba­le nga­khof; ase­tho­la­ka­la ezi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­nta­thu la­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha.

18 Wa­se­se­nza ku­wo aba­thwa­li be­mi­thwa­lo aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, la­ba­ba­zi enta­be­ni aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, la­ba­bo­ni­si aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu la­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha bo­kwe­nza aba­ntu ba­se­be­nzeg.

USo­lo­mo­ni wa­kha indlu ye­Nko­si

3USo­lo­mo­ni wa­se­qa­la ukwa­kha indlu ye­Nko­si eJe­ru­sa­le­maa enta­be­ni ye­Mo­ri­yab la­pho eya­bo­na­ka­la kho­na ku­Da­vi­da uyi­se, enda­we­ni uDa­vi­da ayi­lu­ngi­sa­yo eba­le­ni lo­ku­bhu­le­la li­kaO­ri­na­ni umJe­bu­sic.

2 Wa­se­qa­li­sa ukwa­kha nge­nya­nga ye­si­bi­li ngo­lwe­si­bi­li ngo­mnya­ka we­si­ne wo­ku­bu­sa kwa­khe.

3 La­le­zi yi­zi­se­ke­lo zi­ka­So­lo­mo­ni zo­kwa­kha indlu ka­Nku­lu­nku­lu. Ubu­de nge­zi­nga­lo nge­si­li­nga­ni­so esi­da­la ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha, lo­bu­ba­nzi bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li.

4 Le­khu­lu­si ela­li­pha­mbi­li, ubu­de nje­ngo­bu­ba­nzi be­ndlu ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, lo­ku­pha­ka­ma kwa­ku­zi­nga­lo ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li. Wa­yi­hu­qa nga­pha­ka­thi nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo.

5 Le­ndlu enku­lu wa­ye­mbe­sa nge­zi­go­do ze­fi­ri*, wa­yi­hu­qa nge­go­li­de eli­hle, wa­mi­sa phe­zu kwa­yo ama­la­la la­ma­ke­ta­ne.

6 Wa­ye­mbe­se­la ubu­hle indlu nga­ma­tshe ali­gu­gu; nja­lo igo­li­de la­li­li­go­li­de le­Pa­ri­va­yi­mi.

7 Wa­se­yi­hu­qa indlu, imi­ja­bo, imi­gu­ba­zi, le­mi­du­li ya­yo, le­mi­nya­ngo ya­yo nge­go­li­de, wa­ba­za ngo­ku­gu­bha ama­khe­ru­bhi* emi­du­li­ni.

8 Wa­se­se­nza indlu ye­ngcwe­le ye­zi­ngcwe­le; ubu­de ba­yo nje­ngo­bu­ba­nzi be­ndlu ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, lo­bu­ba­nzi ba­yo bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li; wa­yi­hu­qa nge­go­li­de eli­hle kwa­ze kwa­ba nga­ma­tha­le­nta* anga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha.

9 Le­si­si­ndo se­zi­pi­ki­li sa­ze sa­ba nga­ma­she­ke­li* ego­li­de anga­ma­tshu­mi ama­hla­nu. Wa­wa­hu­qa ama­ka­me­lo aphe­zu­lu nge­go­li­de.

10 Wa­se­se­nza endli­ni ye­ngcwe­le ye­zi­ngcwe­led ama­khe­ru­bhi* ama­bi­li ngo­mse­be­nzi oba­zi­we­yoe, wa­wa­hu­qa nge­go­li­de.

11 Le­mpi­ko za­ma­khe­ru­bhi, ubu­de ba­zo ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li. Uphi­ko lwe­li­lo­dwa lwa­lu­zi­nga­lo ezi­nhla­nu lu­fi­nye­le­la emdu­li­ni we­ndlu, lo­lu­nye uphi­ko lwa­lu­zi­nga­lo ezi­nhla­nu lu­fi­nye­le­la ophi­kwe­ni lwe­li­nye ikhe­ru­bhi.

12 Ngo­ku­nja­lo uphi­ko lwe­li­nye ikhe­ru­bhi lwa­lu­zi­nga­lo ezi­nhla­nu lu­fi­nye­le­la emdu­li­ni we­ndlu; lo­lu­nye uphi­ko lwa­lu­zi­nga­lo ezi­nhla­nu lu­na­ma­the­le ephi­kwe­ni lwe­li­nye ikhe­ru­bhi.

13 Impi­ko za­la­ma­khe­ru­bhi* ze­lu­le­ka inga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li; nja­lo ema nge­nya­wo za­wo, lo­bu­so ba­wo bu­kha­nge­le nga­se­ndli­ni.

14 Wa­se­se­nza ive­yi­li ngo­ku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka lo­ku­yi­bu­be­nde lo­ku­bo­mvuf la­nge­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lug, wa­be­ka ku­lo ama­khe­ru­bhi*.

15 Wa­se­se­nza pha­mbi kwe­ndlu insi­ka ezi­mbi­lih, ubu­de ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nhla­nu, le­si­du­ku phe­zu kwe­ngqo­nga ya­yo bu­zi­nga­lo ezi­nhla­nui.

16 Wa­se­se­nza ama­ke­ta­ne nje­nge­nda­we­ni ye­li­zwi, wa­wa­fa­ka esi­hlo­kwe­ni se­zi­nsi­kaj; we­nza la­ma­po­me­gra­na­ti* ali­khu­luk, wawa­fa­ka ema­ke­ta­ne­ni.

17 Wa­se­mi­sa izi­nsi­ka nga­pha­mbi kwe­the­mpe­li, enye nga­kwe­so­ku­ne­ne, le­nye nga­kwe­so­kho­hlo; wa­se­bi­za ibi­zo le­nga­kwe­so­ku­ne­ne uJa­ki­ni, le­bi­zo le­nga­kwe­so­kho­hlo uBho­wa­zi.

4Wa­se­se­nza ila­thi le­thu­si, ubu­de ba­lo bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, lo­bu­ba­nzi ba­lo bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, lo­ku­pha­ka­ma kwa­lo ku­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mia.

2 Wa­se­se­nza ulwa­ndle olu­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa, lu­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi ku­su­ke­la okhu­nji­ni lwa­lo ku­si­ya okhu­nji­ni lwa­lo, lwa­lu­go­mbo­lo­ze­le inhla­ngo­thi zo­nke, lo­ku­pha­ka­ma kwa­lo ku­zi­nga­lo ezi­nhla­nu, lo­mzi­la we­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu ulu­go­mbo­lo­ze­le inhla­ngo­thi zo­nkeb.

3 Lo­ku­fa­na­na kwe­nka­bi kwa­ku­nga­pha­nsi kwa­lo, ku­bho­da­bho­da inhla­ngo­thi zo­nke za­lo, ezi­li­tshu­mi enga­lwe­ni, lu­go­mbo­lo­ze­la ulwa­ndle inhla­ngo­thi zo­nke; imi­zi­la emi­bi­li ye­nka­bi ya­bu­njwa ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa eku­bu­njwe­ni kwa­loc.

4 Lwa­lu­mi phe­zu kwe­nka­bi ezi­li­tshu­mi la­mbi­li; ezi­nta­thu zi­kha­nge­le enya­ka­tho, le­zi­nta­thu zi­kha­nge­le entsho­na­la­nga, le­zi­nta­thu zi­kha­nge­le eni­ngi­zi­mu, le­zi­nta­thu zi­kha­nge­le empu­ma­la­nga; lo­lwa­ndle lwa­lu­phe­zu kwa­zo phe­zu­lu, la­zo zo­nke inge­mu­va za­zo za­zi­nga­pha­ka­thi.

5 Uhlo­nzi lwa­lo lwa­lu­yi­bu­ba­nzi be­sa­ndla, lo­mphe­tho wa­lo wa­wu­nje­ngo­mse­be­nzi wo­mphe­tho we­nke­zo, nje­nge­lu­ba lo­mdu­ze, lwa­lu­mu­me­the ama­bha­thi*, lu­mu­me­the azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thud.

6 Wa­se­se­nza indi­tshi zo­ku­ge­ze­la ezi­li­tshu­mi, wa­be­ka ezi­nhla­nu nga­kwe­so­ku­ne­ne, le­zi­nhla­nu nga­kwe­so­kho­hlo, uku­ge­zi­se­la ki­zo; ba­be­ge­zi­se­la ki­zo oko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa; ko­dwa ulwa­ndle lwa­lu­ngo­lwa­ba­pri­sti uku­ge­ze­la ku­lo.

7 Wa­se­se­nza izi­nti ze­zi­ba­ne ze­go­li­de ezi­li­tshu­mi nje­ngo­ku­mi­swa kwa­zo, wa­zi­be­ka ethe­mpe­li­ni, ezi­nhla­nu nga­kwe­so­ku­ne­ne, le­zi­nhla­nu nga­kwe­so­kho­hlo.

8 We­nza la­ma­ta­fu­la ali­tshu­mi, wa­wa­be­ka ethe­mpe­li­ni, ama­hla­nu nga­kwe­so­ku­ne­ne, la­ma­hla­nu nga­kwe­so­kho­hlo. We­nza le­mi­ga­nu eli­khu­lu ye­go­li­de.

9 We­nza le­gu­ma la­ba­pri­sti le­gu­ma eli­khu­lu, le­zi­va­lo ze­gu­ma, wa­zi­hu­qa izi­va­lo za­lo nge­thu­si.

10 Wa­se­be­ka ulwa­ndle ehla­ngo­thi­ni lo­ku­ne­ne nga­se­mpu­ma­la­nga ma­qo­nda­na le­ni­ngi­zi­mu.

11 UHu­ra­mu wa­se­se­nza izi­mbi­za la­ma­fo­tsho­lo le­mi­ga­nu yo­ku­fa­fa­zae. UHu­ra­mu wa­qe­da ukwe­nza umse­be­nzi aye­we­nze­la inko­si uSo­lo­mo­ni endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu.

12 Insi­ka ezi­mbi­li, le­mi­ga­nu, le­zi­du­ku phe­zu kwe­ngqo­nga ye­zi­nsi­ka ezi­mbi­li, la­ma­mbu­le ama­bi­li okwe­mbe­sa imi­ga­nu emi­bi­li ye­zi­du­ku eza­zi­phe­zu kwe­ngqo­nga ye­zi­nsi­kaf,

13la­ma­po­me­gra­na­ti* anga­ma­khu­lu ama­ne ema­mbu­le­ni wo­ma­bi­li, imi­zi­la emi­bi­li ya­ma­po­me­gra­na­ti ku­le­lo la­le­lo­mbu­leg, okwe­mbe­sa imi­ga­nu emi­bi­li ye­zi­du­ku eza­zi­phe­zu1 kwe­ngqo­nga ye­zi­nsi­kah.

14 We­nza le­zi­se­ke­lo, we­nza le­zi­ndi­tshi zo­ku­ge­ze­la phe­zu kwe­zi­se­ke­loi;

15 ulwa­ndle olu­lo­dwa, le­zi­nka­bi ezi­li­tshu­mi la­mbi­li nga­pha­nsi kwa­lo.

16 Le­zi­mbi­za, la­ma­fo­tsho­lo, la­ma­fo­lo­gwej, la­zo zo­nke izi­tsha za­kho uHu­ra­mu Abhi wa­ze­nze­la inko­si uSo­lo­mo­ni ese­nze­la indlu ye­Nko­si nge­thu­si eli­kha­zi­mu­la­yok.

17 Inko­si ya­zi­bu­mbe­la ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa ema­gce­ke­ni eJo­da­ni emhla­ba­thi­ni oli­bu­mba pha­ka­thi kwe­Su­ko­thi le­Ze­re­da­thal.

18 USo­lo­mo­ni wa­se­ze­nza zo­nke le­zi­zi­tsha ngo­bu­ne­ngi obu­khu­lu, ngo­ba isi­si­ndo se­thu­si sa­si­nge­hlo­lwem.

19 USo­lo­mo­ni wa­ze­nza-ke zo­nke izi­tsha eza­zi­nge­ze­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu, le­la­thi le­go­li­de, la­ma­ta­fu­la okwa­ku­kho­na ku­wo izi­nkwa zo­ku­bu­ki­swan,

20 le­zi­nti ze­zi­ba­ne le­zi­ba­ne za­zo nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yoo, uku­thi zi­bhe­bhe ngo­kwe­si­mi­sop pha­mbi kwe­nda­wo ye­li­zwiq;

21 la­ma­lu­ba le­zi­ba­ne le­zi­ndla­wu, nge­go­li­de, kwa­ku­li­go­li­de eli­phe­le­le­yo;

22 le­zi­ndla­wu, le­mi­ga­nu yo­ku­fa­fa­za, le­zi­nke­zo, le­zi­tsha zo­ku­thwa­la umli­lo, nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yor; nja­lo imi­nya­ngo ye­ndlu, izi­va­lo za­yo ezi­nga­pha­ka­thi, eze­ngcwe­le ye­zi­ngcwe­le, le­zi­va­lo ze­ndlu ye­the­mpe­li za­zi­nge­ze­go­li­des.

5Usu­phe­li­le umse­be­nzi wo­nke uSo­lo­mo­ni aye­we­nze­la indlu ye­Nko­si, wa­nge­ni­sa izi­nto ezi­ngcwe­li­si­we­yo zi­ka­Da­vi­da uyi­se, le­si­li­va le­go­li­de la­zo zo­nke izi­tsha wa­zi­be­ka esi­pha­le­ni se­no­tho se­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu.

Uku­nge­ni­swa ko­mtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no ethe­mpe­li­ni

2 Nga­le­so­si­kha­thi uSo­lo­mo­ni wa­bu­tha­ni­sa eJe­ru­sa­le­ma aba­da­la ba­koI­sra­ye­li, la­zo zo­nke inhlo­ko ze­zi­zwe, izi­ndu­na za­bo­yi­se ba­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, uku­thi be­nyu­se umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si usu­ke emzi­ni ka­Da­vi­da oyi­Zi­yo­ni.

3 Wo­nke ama­do­da akoI­sra­ye­li ase­bu­tha­na enko­si­ni emkho­si­ni owe­nya­nga ye­si­kho­mbi­saa.

4 La­bo bo­nke aba­da­la ba­koI­sra­ye­li be­za, ama­Le­vi ase­wu­thwa­la umtsho­ko­tshob,

5 awu­le­tha umtsho­ko­tsho le­the­nte le­nhla­nga­no la­zo zo­nke izi­tsha ezi­ngcwe­le eza­zi­se­the­nte­ni; aba­pri­sti la­ma­Le­vi ba­se­be­kwe­nyu­sac.

6 Inko­si uSo­lo­mo­ni le­nhla­nga­no yo­nke ya­koI­sra­ye­li eya­yi­bu­the­ne pha­mbi ko­mtsho­ko­tsho ba­se­be­ni­ke­la imi­hla­tshe­lo ye­zi­mvu le­zi­nka­bi ezi­nge­la­ku­bha­lwa le­zi­nge­la­ku­ba­lwa ngo­bu­ne­ngi.

7 Aba­pri­sti ba­se­be­wu­nge­ni­sa umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si enda­we­ni ya­wo, enda­we­ni ye­li­zwi ye­ndlu, ku­ngcwe­le ye­zi­ngcwe­le, kwa­ze kwa­ba nga­pha­nsi kwe­mpi­ko za­ma­khe­ru­bhi*.

8 Ngo­ba ama­khe­ru­bhi* elu­le­la impi­ko za­wo phe­zu kwe­nda­wo yo­mtsho­ko­tsho; ama­khe­ru­bhi awe­mbe­sa umtsho­ko­tsho le­mi­ja­bo ya­wo nga­phe­zu­lu.

9 Ba­se­be­se­lu­la imi­ja­bo, izi­hlo­ko ze­mi­ja­bo za­ze za­bo­na­ka­la emtsho­ko­tshwe­ni pha­mbi kwe­nda­wo ye­li­zwid, ko­dwa zi­nga­bo­na­ka­li nga­pha­ndle; ukho­na la­pho-ke ku­ze ku­be la­mu­hla.

10 Kwa­ku­nge­la­lu­tho emtsho­ko­tshwe­ni, nga­pha­ndle kwe­zi­bhe­bhe ezi­mbi­li uMo­zi­si azi­fa­ka kho­na eHo­re­be la­pho iNko­si eye­nza kho­na isi­vu­me­lwa­no la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eku­phu­me­ni kwa­bo eGi­bhi­the.

11 Kwa­se­ku­si­thi aba­pri­sti be­phu­ma enda­we­ni engcwe­le, ngo­ba bo­nke aba­pri­sti aba­tho­la­ka­la­yo ba­be­zi­hla­mbu­lu­le be­nga­gci­na­nga izi­ga­ba,

12 la­ma­Le­vi anga­ba­hla­be­le­li ba­bo bo­nke - akoA­sa­fi, ako­He­ma­ni, ako­Je­du­thu­ni, la­ku­ma­do­da­na abo la­ku­ba­fo­wa­bo - be­gqo­ke ama­le­mbu aco­le­ki­le­yo amhlo­phe, be­le­zi­nsi­mbi ezi­nce­nce­tha­yo le­zi­gu­bhu ze­zi­nta­mbo la­ma­cha­cho, be­ma nge­mpu­ma­la­nga kwe­la­thi; nja­lo ka­nye la­bo ku­la­ba­pri­sti aba­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li be­kha­li­sa izi­mpo­ndo.

13 Kwa­se­ku­si­thi be­kha­li­sa izi­mpo­ndo be­hla­be­le­la ka­nye­ka­nye uku­zwa­ka­li­sa umsi­ndo owo­dwa, uku­du­mi­sa lo­ku­bo­nga iNko­si, la­la­pho be­pha­ka­mi­sa ili­zwi nge­zi­mpo­ndo la­nge­zi­nsi­mbi ezi­nce­nce­tha­yo le­zi­nto zo­ku­hla­be­le­la, la­la­pho be­du­mi­sa iNko­si uku­thi ilu­ngi­le lo­ku­thi umu­sa wa­yo umi ku­ze ku­be pha­ka­de, indlu ya­gcwa­li­swa li­ye­zi, indlu ye­Nko­si,

14 aba­pri­sti ka­ba­ze ba­ba la­kho uku­ma uku­kho­nza nge­nxa ye­ye­zi, ngo­ba inka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­gcwa­li­sa indlu ka­Nku­lu­nku­lu.

Umkhu­le­ko ka­So­lo­mo­ni

6Nga­le­so­si­kha­thi uSo­lo­mo­ni wa­thi: UJe­ho­va wa­thi uza­hla­la emnya­me­ni onzi­ma.

2 Ko­dwa mi­na ngi­kwa­khe­le indlu yo­ku­hla­la, le­nda­wo yo­ku­hla­la kwa­kho ku­ze ku­be ni­ni la­ni­ni.

3 Inko­si ya­si­phe­ndu­la ubu­so ba­yo, ya­bu­si­sa iba­ndla lo­nke la­koI­sra­ye­li; iba­ndla lo­nke-ke la­koI­sra­ye­li la­li­mi.

4 Ya­si­si­thi: Ka­yi­bu­si­swe iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, eya­khu­lu­ma ngo­mlo­mo wa­yo ku­Da­vi­da uba­ba ya­ku­gcwa­li­sa nge­za­ndla za­yo, isi­thi:

5 Ku­su­ke­la ngo­su­ku enga­khu­pha nga­lo aba­ntu ba­mi eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the ka­ngi­khe­tha­nga mu­zi ezi­zwe­ni zo­nke za­koI­sra­ye­li ukwa­kha indlu, uku­thi ibi­zo la­mi li­be la­pho, ka­ngi­khe­tha­nga mu­ntu uku­ba ngu­mkho­khe­li phe­zu kwa­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­lia.

6 Ko­dwa nga­khe­tha iJe­ru­sa­le­ma uku­thi ibi­zo la­mi li­be la­pho, nga­khe­tha uDa­vi­da uku­thi abe phe­zu kwa­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­lib.

7 Nja­lo kwa­ku­se­nhli­zi­ywe­ni ka­Da­vi­da uba­ba ukwa­khe­la ibi­zo le­Nko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, indlu.

8 Ko­dwa iNko­si ya­thi ku­Da­vi­da uba­ba: Nje­ngo­ba kwa­ku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­kho ukwa­khe­la ibi­zo la­mi indlu, we­nze ku­hle ngo­ku­thi kwa­ku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­kho.

9 La­nxa ku­nja­lo ka­wu­yi­ku­ya­kha indlu we­na, ko­dwa indo­da­na ya­kho eza­phu­ma ekha­lwe­ni lwa­kho, yi­yo eza­kwa­khe­la ibi­zo la­mi indlu.

10 INko­si isi­qi­ni­si­le ili­zwi la­yo eya­li­khu­lu­ma­yo, ngo­ba ngi­ve­li­le esi­khu­ndle­ni si­ka­Da­vi­da uba­ba, ngi­hle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si si­kaI­sra­ye­li, nje­ngo­ku­khu­lu­ma kwe­Nko­si; se­ngi­la­khe­le ibi­zo le­Nko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, indlu.

11 Ngi­wu­be­ke kho­na umtsho­ko­tsho la­pho oku­le­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si kho­na eya­se­nza la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

12 Wa­se­si­ma pha­mbi kwe­la­thi le­Nko­si ma­qo­nda­na le­ba­ndla lo­nke la­koI­sra­ye­li, we­lu­la iza­ndla za­khe.

13 Ngo­ba uSo­lo­mo­ni wa­ye­nze isi­tu­bhu se­thu­sic, ubu­de ba­so bu­zi­nga­lo ezi­nhla­nu, lo­bu­ba­nzi ba­so bu­zi­nga­lo ezi­nhla­nu, lo­ku­pha­ka­ma kwa­so ku­zi­nga­lo ezi­nta­thu, wa­si­mi­sa pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwe­gu­mad. We­ma phe­zu kwa­so, wa­gu­qa nga­ma­do­lo akhe pha­mbi kwe­ba­ndla lo­nke la­koI­sra­ye­li, we­lu­le­la iza­ndla za­khe ema­zu­lwi­nie,

14 wa­thi: Nko­si, Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ka­kho uNku­lu­nku­lu onje­nga­we ema­zu­lwi­ni le­mhla­be­ni, ogci­na isi­vu­me­lwa­no lo­mu­sa ezi­nce­kwi­ni za­kho ezi­ha­mba pha­mbi kwa­kho nga­yo yo­nke inhli­zi­yo ya­zo,

15 ogci­ne­le ince­ku ya­kho uDa­vi­da uba­ba lo­kho owa­ku­tsho ku­yo; ngo­ba wa­khu­lu­ma ngo­mlo­mo wa­kho usu­ku­gcwa­li­si­le nge­sa­ndla sa­kho nje­nga­la­mu­hla.

16 Nga­kho-ke, Nko­si, Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, gci­ne­la ince­ku ya­kho uDa­vi­da uba­ba lo­kho owa­ku­tsho ku­yo usi­thi: Ka­ku­yi­ku­swe­le­ka umu­ntu ku­we pha­mbi ko­bu­so ba­mi oza­hla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si si­kaI­sra­ye­li; ku­phe­la uba aba­ntwa­na ba­kho be­qa­phe­la indle­la ya­bo pha­mbi kwa­mi, uku­thi ba­ha­mbe ngo­mla­yo wa­mi, nje­nga­lo­kho uha­mbi­le pha­mbi kwa­mi.

17 Nga­kho-ke, Nko­si, Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ka­li­qi­ni­se­ke ili­zwi la­kho owa­li­khu­lu­ma ence­kwi­ni ya­kho, ku­Da­vi­da.

18 Ka­mbe nge­qi­ni­so uNku­lu­nku­lu anga­hla­la la­ba­ntu emhla­be­ni? Kha­nge­la, ama­zu­lu, ye­bo, ama­zu­lu ama­zu­lu ange­kwa­ne­le; ka­nga­ka­na­ni-ke li­ndlu engi­ya­khi­le­yo?

19 Ko­dwa phe­ndu­ke­la emkhu­le­kwe­ni we­nce­ku ya­kho le­ku­nce­nge­ni kwa­yo, Nko­si Nku­lu­nku­lu wa­mi, uku­zwa uku­kha­la lo­mkhu­le­ko ince­ku ya­kho eku­khu­le­ka­yo pha­mbi kwa­kho.

20 Uku­ze ame­hlo akho avu­le­ke­le li­ndlu emi­ni le­bu­su­kuf, enda­we­ni owa­tsho nga­yo uku­thi uza­be­ka ibi­zo la­kho kho­na, uku­thi uwu­zwe umkhu­le­ko ince­ku ya­kho ewu­khu­le­ka­yo ikha­nge­le ku­li­nda­wo.

21 Nga­kho zwa­na uku­nce­nga kwe­nce­ku ya­kho lo­kwa­ba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li aba­za­ku­khu­le­ka be­kha­nge­le ku­li­nda­wo; ye­bo, uzwe we­na, use­nda­we­ni ya­kho yo­ku­hla­la, use­ma­zu­lwi­ni; la­pho usi­zwa, uthe­the­le­leg.

22 Uba umu­ntu eso­na ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe, ame­the­se isi­fu­ngo uku­me­nza afu­nge, nja­lo isi­fu­ngo si­ze pha­mbi kwe­la­thi la­kho ku­li­ndlu,

23 zwa­na-ke we­na use­ma­zu­lwi­ni, nja­lo ye­nza wa­hlu­le­le ince­ku za­kho, ngo­ku­phi­ndi­se­la okho­hla­ke­le­yo, ngo­ku­ni­ka indle­la ya­khe ekha­nda la­khe, la­ngo­ku­lu­ngi­si­sa olu­ngi­le­yo, ngo­ku­mni­ka nje­ngo­ku­lu­nga kwa­khe.

24 La­la­pho aba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li be­tsha­ywa pha­mbi kwe­si­tha, ngo­ba bo­ni­le ku­we, uba be­phe­ndu­ka, ba­li­vu­me ibi­zo la­kho, ba­khu­le­ke be­nce­nga pha­mbi kwa­kho ku­li­ndlu,

25 zwa­na-ke we­na use­ma­zu­lwi­ni, uthe­the­le­le iso­no sa­ba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li, uba­bu­yi­se­le eli­zwe­ni owa­li­ni­ka bo­na la­bo­yi­se.

26 La­pho ama­zu­lu eva­li­we, nja­lo ku­nge­la­zu­lu, ngo­ba bo­ni­le ku­we, uba be­khu­le­ka be­kha­nge­le ku­li­nda­wo be­li­vu­ma ibi­zo la­kho, ba­phe­ndu­ke eso­nwe­ni sa­bo, nxa uba­hlu­phi­le,

27 zwa­na-ke we­na use­ma­zu­lwi­ni, uthe­the­le­le iso­no se­nce­ku za­kho le­sa­ba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li, usu­ba­fu­ndi­se indle­la enhle aba­za­ha­mba nga­yo; uni­se izu­lu eli­zwe­ni la­kho owa­li­ni­ka aba­ntu ba­kho li­be yi­li­fa la­boh.

28 Uba ku­le­ndla­la eli­zwe­ni, uba ku­lo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo, uba ku­lo­ku­tshi­sa, le­ngu­ma­ne, isi­kho­nya­ne, le­mi­ho­go­yi; uba izi­tha za­bo zi­ba­vi­mbe­ze­la eli­zwe­ni le­sa­ngo la­bo, lo­ba yi­yi­phi inhlu­phe­ko la­lo­ba yi­wu­phi umkhu­hla­ne;

29 la­wu­phi umkhu­le­ko, la­ku­phi uku­nce­nga, oku­za­kwe­nzi­wa la­ngu­wu­phi umu­ntu, ku­mbe yi­bo bo­nke aba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li, la­pho be­sa­zi, ngu­lo­wo la­lo­wo inhlu­phe­ko ya­khe lo­si­zi lwa­khe, ese­lu­le­la iza­ndla za­khe ku­li­ndlu;

30 zwa­na-ke we­na use­ma­zu­lwi­ni, inda­wo ya­kho yo­ku­hla­la, uthe­the­le­le, uphe ngu­lo­wo la­lo­wo ngo­kwe­zi­ndle­la za­khe zo­nke, onhli­zi­yo ya­khe uya­ya­zi, ngo­ba ngu­we we­dwa owa­zi inhli­zi­yo ya­ba­ntwa­na ba­ba­ntu,

31 uku­ze ba­kwe­sa­be ba­ha­mbe endle­le­ni za­kho insu­ku zo­nke aba­zi­phi­la ebu­swe­ni bo­mhla­ba owa­wu­pha oba­ba.

32 Nja­lo ma­ye­la­na lo­we­zi­zwe­ni onge­su­ye owa­ba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li, ko­dwa eve­la eli­zwe­ni eli­kha­tsha­na nge­nxa ye­bi­zo la­kho eli­khu­lu le­sa­ndla sa­kho esi­la­ma­ndla le­nga­lo ya­kho eye­lu­li­we­yo; la­pho be­si­za­khu­le­ka ku­li­ndlu,

33 zwa­na-ke we­na use­ma­zu­lwi­ni, use­nda­we­ni ya­kho yo­ku­hla­la, we­nze nje­nga­kho ko­nke owe­zi­zwe­ni akha­la nga­kho ku­we, uku­ze bo­nke aba­ntu bo­mhla­ba ba­zi ibi­zo la­kho, ba­kwe­sa­be, nje­nga­ba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li, lo­ku­thi ba­zi uku­thi ibi­zo la­kho li­ya­bi­zwa phe­zu kwa­li­ndlu engi­ya­khi­le­yoi.

34 Uba aba­ntu ba­kho be­phu­ma uku­ya­ku­lwa be­me­le­ne le­zi­tha za­bo nge­ndle­la oba­thu­me nga­yo, ba­khu­le­ke ku­we endle­le­ni yo­mu­zi owu­khe­thi­le­yo le­ndlu engi­ya­khe­le ibi­zo la­kho,

35 zwa­na-ke use­ma­zu­lwi­ni umkhu­le­ko wa­bo lo­ku­nce­nga kwa­bo, we­nze ilu­nge­lo la­bo.

36 Uba be­so­na ku­we, ngo­ba ka­ku­la­mu­ntu ongo­ni­yo, ubu­su­ba­thu­ku­the­le­la, uba­ni­ke­le pha­mbi kwe­si­tha, uku­ze aba­ba­thu­mbi­le­yo ba­ba­thu­mbe­le eli­zwe­ni eli­kha­tsha­na ku­mbe eli­se­du­ze,

37 uba be­na­ka­na nga­kho enhli­zi­ywe­ni ya­bo eli­zwe­ni aba­thu­nje­lwe ki­lo, ba­phe­ndu­ke ba­nce­nge ku­we eli­zwe­ni lo­ku­thu­njwa kwa­bo ba­thi: So­ni­le, se­nze oku­bi, se­nza nge­nko­hla­ka­lo;

38 uba be­phe­ndu­ke­la ku­we nga­yo yo­nke inhli­zi­yo ya­bo la­nga­wo wo­nke umphe­fu­mu­lo wa­bo eli­zwe­ni lo­ku­thu­njwa kwa­bo, la­pho aba­ba­thu­mbe­le kho­na, ba­khu­le­ke nga­se­ndle­le­ni ye­li­zwe la­bo owa­li­ni­ka oyi­se, lo­mu­zi owu­khe­thi­le­yo, la­nga­se­ndli­ni engi­ya­khe­le ibi­zo la­kho,

39 zwa­na-ke use­ma­zu­lwi­ni, use­nda­we­ni ya­kho yo­ku­hla­la, umkhu­le­ko wa­bo lo­ku­nce­nga kwa­bo, we­nze ilu­nge­lo la­bo, uthe­the­le­le aba­ntu ba­kho aba­ko­ni­le­yo.

40 Nga­kho, Nku­lu­nku­lu wa­mi, ake ame­hlo akho avu­le­kej le­ndle­be za­kho zi­la­le­le umkhu­le­ko wa­li­nda­wok.

41 Kha­the­si-ke, su­ku­ma, Nko­si Nku­lu­nku­lul, uze enda­we­ni ya­kho yo­ku­phu­mu­lam, we­na lo­mtsho­ko­tsho wa­ma­ndla akho. Aba­pri­sti ba­kho, Nko­si Nku­lu­nku­lu, ka­be­mba­the usi­ndi­so, la­ba­ngcwe­le ba­kho ba­tho­ko­ze ngo­ku­hlen.

42 Nko­si Nku­lu­nku­lu, unga­fu­la­the­li­si ubu­so bo­gco­tshi­we­yo wa­khoo. Khu­mbu­lap izi­sa zi­ka­Da­vi­da ince­ku ya­khoq.

7Kwa­thi uSo­lo­mo­ni ese­qe­di­le uku­khu­le­kaa, umli­lo we­hla uve­la ema­zu­lwi­ni, wa­dla umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa le­mi­hla­tshe­lob, le­nka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­gcwa­li­sa indluc.

2 Nja­lo aba­pri­sti ba­be­nge­la­kho uku­nge­na endli­ni ye­Nko­si, ngo­ba inka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­yi­gcwa­li­se indlu ye­Nko­sid.

3 La­pho bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­bo­na ukwe­hla ko­mli­lo le­nka­zi­mu­lo ye­Nko­si phe­zu kwe­ndlu, ba­kho­tha­ma ngo­bu­so ba­bo emhla­ba­thi­ni enda­we­ni ega­nde­lwe­yo, ba­kho­nza be­du­mi­sa iNko­si, uku­thi ilu­ngi­le, uku­thi umu­sa wa­yo umi pha­ka­dee.

4 Inko­si la­bo bo­nke aba­ntu ba­ni­ke­la-ke imi­hla­tshe­lo pha­mbi kwe­Nko­si.

5 Inko­si uSo­lo­mo­ni ya­si­ni­ke­la imi­hla­tshe­lo ye­zi­nka­bi ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, le­zi­mvu ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li. Ngo­ku­nja­lo inko­si la­bo bo­nke aba­ntu ba­ye­hlu­ka­ni­sa indlu ka­Nku­lu­nku­lu.

6 Aba­pri­sti ba­se­be­si­ma ezi­khu­ndle­ni za­bo; la­ma­Le­vi ele­zi­nto zo­ku­hla­be­le­la zi­ka­Je­ho­va inko­si uDa­vi­da aye­ze­nze­le uku­du­mi­sa uJe­ho­va, ngo­ba umu­sa wa­khe umi pha­ka­de, la­pho uDa­vi­da edu­mi­sa nge­nko­nzo ya­bo; la­ba­pri­sti ba­kha­li­sa impo­ndo pha­mbi kwa­bo, loI­sra­ye­li wo­nke we­ma.

7 USo­lo­mo­ni wa­se­ngcwe­li­sa ipha­ka­thi le­gu­ma ela­li­pha­mbi kwe­ndlu ye­Nko­si, ngo­ba we­nza la­pho imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa la­ma­hwa­hwa emi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, ngo­ba ila­thi le­thu­si uSo­lo­mo­ni aye­le­nzi­le la­li­nge­ne­le umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, lo­mni­ke­lo wo­ku­dla, la­ma­hwa­hwa.

8 La­nga­le­so­si­kha­thi uSo­lo­mo­ni we­nza umkho­si okwe­nsu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, loI­sra­ye­li wo­nke ka­nye la­ye, iba­ndla eli­khu­lu ka­khu­lu, ku­su­ke­la eku­nge­ne­ni kwe­Ha­ma­thi ku­si­ya esi­fu­le­ni se­Gi­bhi­the.

9 La­ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li be­nza umhla­nga­no onzu­lu, ngo­ba be­nza ukwe­hlu­ka­ni­swa kwe­la­thi okwe­nsu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, lo­mkho­si okwe­nsu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

10 Ngo­su­ku lwa­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thu lwe­nya­nga ye­si­kho­mbi­sa wa­se­ye­ke­la aba­ntu ba­ha­mba ba­ya ema­the­nte­ni abo, be­tho­ko­za be­ja­bu­la enhli­zi­ywe­ni ngo­ku­hle iNko­si eya­yi­kwe­nze­le uDa­vi­da lo­So­lo­mo­ni loI­sra­ye­li aba­ntu ba­yo.

INko­si izi­bo­na­ka­li­sa ku­So­lo­mo­ni

11 Ngo­ku­nja­lo uSo­lo­mo­ni wa­qe­da indlu ka­Je­ho­va le­ndlu ye­nko­si; la­kho ko­nke okwa­ku­ve­la enhli­zi­ywe­ni ka­So­lo­mo­ni uku­kwe­nza endli­ni ye­Nko­si le­ndli­ni ya­khe wa­ku­phu­me­le­li­saf.

12 INko­si ya­si­bo­na­ka­la ku­So­lo­mo­ni ebu­su­ku ya­thi ku­ye: Ngi­zwi­le umkhu­le­ko wa­kho, se­ngi­zi­khe­the­le li­nda­wo uku­ba yi­ndlu yo­mhla­tshe­log.

13 Uba ngi­va­la ama­zu­lu uku­ze ku­nga­bi la­zu­luh, ku­mbe uba ngi­la­ya inte­the uku­qe­da ili­zwe, ku­mbe uba ngi­thu­me­la uma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­mii,

14 uba aba­ntu ba­mi ibi­zo la­mi eli­bi­zwa phe­zu kwa­bo be­zi­tho­ba, ba­khu­le­ke ba­di­nge ubu­so ba­mi, ba­phe­ndu­ke ezi­ndle­le­ni za­bo ezi­mbij, mi­na-ke ngi­za­ku­zwa ngi­se­ma­zu­lwi­ni, ngi­the­the­le­le iso­no sa­bo, nge­la­phe ili­zwe la­bok.

15 Kha­the­si ame­hlo ami aza­vu­le­ka, le­ndle­be za­mi zi­la­le­le umkhu­le­ko wa­li­nda­wol.

16 Ngo­ba se­ngi­yi­khe­thi­le nga­yi­ngcwe­li­sa li­ndlu uku­ze ibi­zo la­mi li­be kho­na ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni; la­me­hlo ami le­nhli­zi­yo ya­mi ku­za­ku­ba la­pho zo­nke izi­nsu­kum.

17 We­na-ke, uba uha­mba pha­mbi kwa­mi nje­ngo­ku­ha­mba ku­ka­Da­vi­da uyi­hlo, we­nze nje­nga­kho ko­nke engi­ku­la­ye kho­na, ugci­ne izi­mi­so za­mi le­za­hlu­le­lo za­mi,

18 ngi­za­qi­ni­sa-ke isi­hla­lo so­bu­kho­si so­mbu­so wa­kho, nje­ngo­kwe­nza kwa­mi isi­vu­me­lwa­no lo­Da­vi­da uyi­hlo ngi­si­thi: Ka­ku­yi­ku­swe­le­ka1 mu­ntu ku­we obu­sa koI­sra­ye­li.

19 Ko­dwa uba li­bu­ye­la emu­va li­na, li­tshi­ya izi­mi­so za­mi le­mi­la­yo ya­mi engi­ku­be­ke pha­mbi kwe­nu, li­ha­mbe li­kho­nze aba­nye onku­lu­nku­lu li­ba­kho­tha­me­len,

20 ngi­za­ba­si­phu­na-ke eli­zwe­ni engi­ba­ni­ke lo­na, la­li­ndlu engi­yi­ngcwe­li­se­le ibi­zo la­mi ngi­za­yi­la­hla isu­ke pha­mbi kwa­mi, ngi­ye­nze ibe yi­si­ga le­nto yo­ku­ho­zwa pha­ka­thi kwe­zi­zwe zo­nkeo.

21 La­li­ndlu epha­ke­me­yo iza­ku­ba yi­si­ma­nga­li­so ku­lo­wo la­lo­wo odlu­la ku­yo, aze athi: INko­si ikwe­nze­le­ni oku­nje ku­le­li­li­zwe la­ku­li­ndlu?

22 Ba­za­ku­thi-ke: Ku­ngo­ba be­yi­de­li­le iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­se eya­ba­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, ba­ba­mbe­le­la kwa­ba­nye onku­lu­nku­lu, ba­ba­kho­nza ba­ba­se­be­nze­la; nge­nxa ya­lo­kho ibe­hli­se­le bo­nke lo­bu­bu­bi.

Ezi­nye ize­nzo zi­ka­So­lo­mo­ni

8Kwa­se­ku­si­thi eku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li uSo­lo­mo­ni akha nga­yo indlu ye­Nko­si le­ndlu ya­khea,

2 imi­zi uHu­ra­mu aye­yi­ni­ke uSo­lo­mo­ni, uSo­lo­mo­ni wa­ya­kha, wa­hla­li­sa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li kho­nab.

3 USo­lo­mo­ni wa­se­si­ya eHa­ma­thic-Zo­ba, wa­yi­nqo­bad.

4 Wa­kha iTa­di­mo­ri enka­nga­la la­yo yo­nke imi­zi e­yi­zi­pha­la aya­kha eHa­ma­thi.

5 Wa­kha le­Bhe­thi-Ho­ro­ni enga­phe­zu­lu le­Bhe­thi-Ho­ro­ni enga­pha­nsi, imi­zi ebi­ye­lwe­yo ele­mi­tha­nga­la, ama­sa­ngo, le­mi­go­qo,

6 le­Ba­ha­la­thi, le­mi­zi yo­nke e­yi­zi­pha­la uSo­lo­mo­ni aye­la­yo, la­yo yo­nke imi­zi ye­zi­nqo­la, le­mi­zi ya­ba­ga­di ba­ma­bhi­za, la­so so­nke isi­fi­so si­ka­So­lo­mo­ni aye­fi­sa nga­so ukwa­kha eJe­ru­sa­le­ma le­Le­bha­no­ni le­li­zwe­ni lo­nke lo­mbu­so wa­khe.

7 Aba­ntu bo­nke aba­be­se­le ku­ma­He­thi la­maA­mo­ri la­ma­Pe­ri­zi la­ma­Hi­vi la­ma­Je­bu­si, aba­be­nge­yi­si­bo ba­koI­sra­ye­li,

8 eba­ntwa­ne­ni ba­bo aba­be­se­le emva kwa­bo eli­zwe­ni aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­nga­ba­qe­da­nga uSo­lo­mo­ni wa­be­nyu­sa ba­ba yi­zi­bha­lwa ku­ze ku­be la­mu­hla.

9 Ko­dwa eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li uSo­lo­mo­ni ka­be­nza­nga izi­gqi­li zo­mse­be­nzi wa­khe, ko­dwa ba­ba nga­ma­do­da empi, le­zi­ndu­na za­ba­la­wu­li­ma­bu­tho akhe, la­ba­pha­thi be­zi­nqo­la za­khe la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za akhe.

10 La­la­ba ba­be­zi­ndu­na ze­zi­pha­tha­ma­ndla inko­si uSo­lo­mo­ni aye­la­zo, ama­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu, be­bu­sa aba­ntue.

11 USo­lo­mo­ni wa­se­se­nyu­sa indo­da­ka­zi ka­Fa­ro emzi­ni ka­Da­vi­da, wa­yi­sa endli­ni aye­ya­khe­le yo­na, ngo­ba wa­thi: Umka­mi ka­yi­ku­hla­la endli­ni ka­Da­vi­da inko­si ya­koI­sra­ye­li, ngo­ba izi­nda­wo zi­ngcwe­le umtsho­ko­tsho we­Nko­si oze ki­zo.

12 Nga­le­so­si­kha­thi uSo­lo­mo­ni wa­ni­ke­la eNko­si­ni imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa phe­zu kwe­la­thi le­Nko­si aye­la­khi­le pha­mbi kwe­khu­lu­sif.

13 Ngi­tsho nje­ngo­ku­mi­se­lweg usu­ku ngo­su­kuh, eni­ke­la nje­ngo­ko­mla­yo ka­Mo­zi­si nga­ma­sa­ba­tha, la­ngo­ku­thwa­sa kwe­zi­nya­nga, la­nge­mi­kho­si emi­si­we­yoi, ka­tha­thu ngo­mnya­ka, ngo­mkho­si we­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo, la­ngo­mkho­si wa­ma­vi­ki, la­ngo­mkho­si wa­ma­du­mbaj.

14 Nje­nge­si­mi­so si­ka­Da­vi­da uyi­se wa­se­mi­sa izi­ga­ba za­ba­pri­sti phe­zu kwe­nko­nzo ya­bok, la­ma­Le­vil emi­li­ndwe­ni ya­wo uku­du­mi­sa lo­ku­kho­nza pha­mbi kwa­ba­pri­stim nje­ngo­da­ba lo­su­ku ngo­su­ku lwa­lon, la­ba­li­ndi­ma­sa­ngo ezi­ga­be­ni za­bo ku­sa­ngo nge­sa­ngoo; ngo­ba wa­ye­la­ye nja­lo uDa­vi­da umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lup.

15 Nja­lo ka­ba­pha­mbu­ka­nga emla­ywe­ni we­nko­si ku­ba­pri­sti la­ma­Le­vi ma­ye­la­na la­lu­phi uda­ba ku­mbe ma­ye­la­na lo­ku­li­gu­gu.

16 Wa­lu­ngi­swa-ke umse­be­nzi wo­nke ka­So­lo­mo­ni ku­ze ku­be lu­su­ku lo­ku­be­kwa kwe­si­se­ke­lo se­ndlu ye­Nko­si, nja­lo ya­ze ya­phe­la: Indlu ye­Nko­si ya­phe­le­la.

17 Nga­le­so­si­kha­thi uSo­lo­mo­ni wa­ya eE­zi­yo­ni-Ge­be­ri leE­lo­thi okhu­nji­ni lo­lwa­ndle eli­zwe­ni leE­do­ma.

18 UHu­ra­mu wa­se­thu­me­la ku­ye imi­khu­mbi nge­sa­ndla se­zi­nce­ku za­khe, le­nce­ku eza­zi ulwa­ndle, za­ya eO­fi­ri ka­nye le­nce­ku zi­ka­So­lo­mo­ni, za­la­nda kho­na igo­li­de eli­nga­ma­tha­le­nta* anga­ma­khu­lu ama­ne la­ma­tshu­mi ama­hla­nu, za­li­le­tha enko­si­ni uSo­lo­mo­niq.

Indlo­vu­ka­zi ye­She­bha

9Indlo­vu­ka­zi ye­She­bha isi­zwi­le udu­mo lu­ka­So­lo­mo­ni ye­za eJe­ru­sa­le­ma uku­hlo­la uSo­lo­mo­ni nge­mi­bu­zo enzi­ma, ile­xu­ku eli­khu­lu ka­khu­lu, la­ma­ka­me­la ethwe­le ama­kha le­go­li­de ngo­bu­ne­ngi la­ma­tshe ali­gu­gu; isi­fi­ki­le ku­So­lo­mo­ni ya­khu­lu­ma la­ye ko­nke okwa­ku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­yo.

2 USo­lo­mo­ni wa­yi­cha­si­se­la zo­nke inda­ba za­yo, nja­lo kwa­ku­nge­kho lu­tho olwa­mca­tshe­la­yo uSo­lo­mo­ni anga­lu­cha­si­sa­nga ku­yo.

3 Indlo­vu­ka­zi ye­She­bha isi­bo­ni­le inhla­ka­ni­pho ka­So­lo­mo­ni, le­ndlu aye­ya­khi­le,

4 lo­ku­dla kwe­ta­fu­la la­khe, lo­ku­hla­la kwe­nce­ku za­khe, lo­ku­ma kwe­zi­kho­nzi za­khe, le­zi­gqo­ko za­zo, la­ba­pha­thi­nke­zo ba­khe, le­zi­gqo­ko za­bo, lo­kwe­nyu­ka kwa­khe enyu­ka nga­kho endli­ni ye­Nko­si, ka­ku­sa­ba­nga la­mo­ya ku­yo.

5 Ya­si­si­thi enko­si­ni: Wa­wu­li­qi­ni­so umbi­ko enga­wu­zwa eli­zwe­ni la­mi nge­nda­ba za­kho la­nge­nhla­ka­ni­pho ya­kho.

6 Ko­dwa ka­ngi­wa­kho­lwa­nga ama­zwi abo nga­ze nge­za la­me­hlo ami aku­bo­na. Kha­nge­la-ke, be­ngi­nga­tshe­lwa­nga ingxe­nye yo­bu­khu­lu be­nhla­ka­ni­pho ya­kho; uye­dlu­la umbi­ko enga­wu­zwa­yo.

7 Aya­ja­bu­la ama­do­da akho, nja­lo zi­ya­ja­bu­la le­zi­zi­nce­ku za­kho ezi­mi pha­mbi kwa­kho nja­lo­nja­lo zi­si­zwa inhla­ka­ni­pho ya­khoa.

8 Ka­bu­si­swe uJe­ho­va uNku­lu­nku­lu wa­kho otho­ko­ze nga­we uku­ku­be­ka esi­hla­lwe­ni sa­khe so­bu­kho­si uku­thi ube yi­nko­si ku­Je­ho­va uNku­lu­nku­lu wa­kho. Ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­kho wa­mtha­nda uI­sra­ye­li uku­mqi­ni­sa ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, nga­kho uku­be­ki­le wa­ba yi­nko­si phe­zu kwa­bo uku­ze we­nze isa­hlu­le­lo lo­ku­lu­ngab.

9 Ya­si­ni­ka inko­si igo­li­de eli­nga­ma­tha­le­nta* ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li, la­ma­kha ngo­bu­ne­ngi obu­khu­lu, la­ma­tshe ali­gu­gu. Ka­ku­za­nga ku­be kho­na anje­nga­la­wo ama­kha indlo­vu­ka­zi ye­She­bha eya­wa­ni­ka inko­si uSo­lo­mo­ni.

10 Fu­thi izi­nce­ku zi­ka­Hu­ra­mu le­nce­ku zi­ka­So­lo­mo­ni eza­zi­le­tha igo­li­de li­ve­la eO­fi­ri, za­se­zi­le­tha izi­go­do za­ma-a­li­gu­mi* la­ma­tshe ali­gu­gu.

11 Inko­si ya­si­se­nza nge­zi­go­do za­ma-a­li­gu­mi izi­khwe­lo ze­ndlu ka­Je­ho­va le­ze­ndlu ye­nko­si, la­ma­cha­cho le­zi­gu­bhu ze­zi­nta­mbo kwa­ba­hla­be­le­li. Ka­ku­za­nga ku­bo­nwe fu­thi oku­nje­nga­lo­kho ma­ndu­lo eli­zwe­ni la­ko­Ju­da.

12 Inko­si uSo­lo­mo­ni ya­si­ni­ka indlo­vu­ka­zi ye­She­bha so­nke isi­fi­so sa­yo eya­si­ce­la­yo, nga­pha­ndle kwa­lo­kho aye­ku­le­the enko­si­ni. Ya­si­phe­ndu­ka ya­ya eli­zwe­ni la­yo yo­na le­nce­ku za­yoc.

Ino­tho ka­So­lo­mo­ni lo­du­mo lwa­khe

13 Isi­si­ndo se­go­li­de ela­li­fi­ka-ke ku­So­lo­mo­ni ngo­mnya­ka owo­dwa sa­si­nga­ma­tha­le­nta* ego­li­de anga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha le­si­thu­phad,

14 nga­pha­ndle kwa­lo­kho aba­ku­le­tha ku­ve­la ku­ba­the­ngi­si la­ba­the­ngi; la­wo wo­nke ama­kho­si eA­ra­bhi­ya la­ba­bu­si be­li­zwe ba­le­tha igo­li­de le­si­li­va ku­So­lo­mo­ni.

15 Inko­si uSo­lo­mo­ni ya­si­se­nza izi­hla­ngu ezi­nku­lu ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li nge­go­li­de eli­kha­ndi­we­yo; ya­se­be­nzi­sa ama­she­ke­li anga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha ego­li­de eli­kha­ndi­we­yo esi­hla­ngwi­ni esi­so­dwa esi­khu­lu.

16 La­ma­ha­wu anga­ma­khu­lu ama­tha­thu ego­li­de eli­kha­ndi­we­yo; ya­se­be­nzi­se­la iha­wu eli­lo­dwa ama­she­ke­li anga­ma­khu­lu ama­tha­thu. Inko­si ya­ku­be­ka endli­ni ye­gu­su le­Le­bha­no­nie.

17 Inko­si ya­si­se­nza isi­hla­lo so­bu­kho­si esi­khu­lu nge­mpo­ndo ze­ndlo­vu, ya­si­na­me­ka nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yof.

18 Nja­lo isi­hla­lo so­bu­kho­si sa­si­le­zi­khwe­lo ezi­yi­si­thu­pha ze­si­hla­lo le­se­na­be­lo se­go­li­de sa­si­xhu­nywe esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si, le­ze­ya­me­lo ze­nga­lo nga­pha la­nga­pha enda­we­ni yo­ku­hla­la, le­zi­lwa­ne ezi­mbi­li zi­mi ece­le­ni kwe­ze­ya­me­lo ze­nga­lo.

19 Nja­lo kwa­ku­mi izi­lwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li kho­na nga­pha la­nga­pha ezi­khwe­lwe­ni ezi­yi­si­thu­pha. Ka­ku­za­nga kwe­nzi­we oku­nja­lo la­ku­wu­phi umbu­so.

20 La­zo zo­nke izi­tsha zo­ku­na­tha ze­nko­si uSo­lo­mo­ni za­zi­nge­ze­go­li­de, le­zi­tsha zo­nke ze­ndlu ye­gu­su le­Le­bha­no­ni za­zi­nge­ze­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo; isi­li­va sa­si­nga­ba­lwa nje­ngo­lu­tho ensu­kwi­ni zi­ka­So­lo­mo­nig.

21 Ngo­ba imi­khu­mbi ye­nko­si ya­ya eTa­rshi­shi le­zi­nce­ku zi­ka­Hu­ra­mu; ka­nye nge­mi­nya­ka emi­tha­thu imi­khu­mbi ye­Ta­rshi­shi ye­za ithwe­le igo­li­de, le­si­li­va, impo­ndo ze­zi­ndlo­vu, le­zi­ndwa­ngu, la­ma­phi­ga­ga.

22 Inko­si uSo­lo­mo­ni ya­ba nku­lu ku­la­wo wo­nke ama­kho­si omhla­ba nge­no­tho la­nge­nhla­ka­ni­pho.

23 La­wo wo­nke ama­kho­si omhla­ba adi­nga ubu­so bu­ka­So­lo­mo­ni uku­zwa inhla­ka­ni­pho ya­khe uNku­lu­nku­lu aye­yi­fa­ke enhli­zi­ywe­ni ya­khe.

24 Ase­le­tha, ngu­lo­wo la­lo­wo isi­pho sa­khe, izi­tsha ze­si­li­va, le­zi­tsha ze­go­li­de, le­ze­mba­tho, izi­kha­li, la­ma­kha, ama­bhi­za, le­zi­mbo­ngo­lo; into yo­mnya­ka ngo­mnya­ka wa­yoh.

25 Nja­lo uSo­lo­mo­nii wa­ye­le­zi­ndlwa­na za­ma­bhi­za le­zi­nqo­la ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne, la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li; wa­se­ku­be­ka emi­zi­ni ye­zi­nqo­la, nja­lo le­nko­si­ni eJe­ru­sa­le­maj.

26 Wa­se­bu­sa phe­zu kwa­wo wo­nke ama­kho­si ku­su­ke­la eMfu­le­ni ku­ze ku­be se­li­zwe­ni la­ma­Fi­li­sti, nja­lo ku­ze ku­be se­mngce­le­ni we­Gi­bhi­thek.

27 Inko­si ya­si­se­nza isi­li­va eJe­ru­sa­le­ma la­ba nje­nga­ma­tshe, le­mi­se­da­ri wa­ye­nza ya­ba nje­nge­mi­khi­wa ye­si­kha­mo­re ese­si­ho­tshe­ni, ngo­bu­ne­ngil.

28 Ba­se­be­khu­phe­la uSo­lo­mo­ni ama­bhi­za eGi­bhi­the le­ma­zwe­ni wo­nke.

Uku­fa ku­ka­So­lo­mo­ni

29 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­So­lo­mo­nim, ezo­ku­qa­la le­zo­ku­ci­nan, ka­zi­bha­lwa­nga yi­ni ema­zwi­ni ka­Na­tha­ni umpro­fe­thio, la­ku­si­pro­fe­thop si­kaA­hi­ya umShi­loq, le­mi­bo­nwe­ni ka­Ye­dir umbo­ni ma­ye­la­na lo­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­tis?

30 USo­lo­mo­ni wa­se­bu­sa eJe­ru­sa­le­ma phe­zu ku­kaI­sra­ye­li wo­nke imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne.

31 USo­lo­mo­ni wa­se­la­la la­bo­yi­se, ba­se­be­mngcwa­ba emzi­ni ka­Da­vi­da uyi­se. URe­ho­bho­wa­mu indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­vu­ke­la indlu ka­Da­vi­da

10URe­ho­bho­wa­mu wa­se­si­ya eShe­ke­ma ngo­ba uI­sra­ye­li wo­nke wa­ye­ze eShe­ke­ma uku­mbe­ka abe yi­nko­sia.

2 Kwa­se­ku­si­thi uJe­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­ti esi­zwa, owa­ye­se­Gi­bhi­the la­pho aye­ba­le­ke­le kho­na ubu­so bu­ka­So­lo­mo­ni inko­si, uJe­ro­bho­wa­mu wa­bu­ya eve­la eGi­bhi­theb.

3 Ba­se­be­thu­me­la ba­mbi­za; uJe­ro­bho­wa­mu loI­sra­ye­li wo­nke ba­se­be­si­za, ba­khu­lu­ma ku­Re­ho­bho­wa­mu be­si­thi:

4 Uyi­hlo we­nza ijo­gwe le­thu la­ba lu­khu­ni; nga­kho-ke ye­nza ube lu­la­nya­na umse­be­nzi ka­yi­hlo olu­khu­ni, le­jo­gwe la­khe eli­nzi­ma abe­si­thwa­li­se lo­na, nja­lo si­za­ku­kho­nza.

5 Wa­se­si­thi ki­bo: Bu­ya­ni ki­mi emva kwe­nsu­ku ezi­nta­thu. Aba­ntu ba­se­be­ha­mba.

6 Inko­si uRe­ho­bho­wa­mu ya­si­ce­bi­sa­na la­ba­da­la aba­be­si­ma pha­mbi ku­ka­So­lo­mo­ni uyi­se esa­phi­la, isi­thi: Li­ce­bi­sa uku­bu­yi­se­la mpe­ndu­lo ba­ni ku­la­ba­ba­ntu?

7 Ba­se­be­khu­lu­ma ku­ye be­si­thi: Uba uza­lu­nga ku­la­ba­ba­ntu, uba­tho­ko­zi­se, ukhu­lu­me ki­bo ama­zwi ama­hle, ba­za­ku­ba zi­nce­ku za­kho insu­ku zo­nkec.

8 Ko­dwa wa­de­la ise­lu­le­ko sa­ba­da­la aba­mce­bi­sa nga­so, wa­ce­bi­sa­na la­ma­ja­ha aye­yi­nta­nga ya­khe, aye­si­ma pha­mbi kwa­khe.

9 Wa­se­si­thi ku­wo: Li­ce­bi­sa uku­thi si­bu­yi­se­le mpe­ndu­lo ba­ni ku­la­ba­ba­ntu, aba­khu­lu­me ki­mi be­si­thi: Ye­nza li­be lu­la­nya­na ijo­gwe uyi­hlo ali­be­ka phe­zu kwe­thu?

10 Ama­ja­ha aye­yi­nta­nga ya­khe ase­khu­lu­ma la­ye esi­thi: Uza­ku­tsho nja­lo eba­ntwi­ni aba­khu­lu­ma ku­we be­si­thi: Uyi­hlo we­nza ijo­gwe le­thu la­ba nzi­ma, ko­dwa we­na le­nze li­be lu­la­nya­na ki­thi; uza­ku­tsho nja­lo ku­bo: Uci­ki­li­ca­ne wa­mi uqa­tha ku­lo­kha­lo lu­ka­ba­ba.

11 Nga­kho-ke uba­ba wa­le­thwe­sa ijo­gwe eli­nzi­ma, ko­dwa mi­na ngi­za­kwe­nge­ze­le­la ejo­gwe­ni le­nu. Uba­ba wa­li­je­zi­sa nge­zi­swe­pu, ko­dwa mi­na nga­bo­fe­ze­lad.

12 Nga­kho uJe­ro­bho­wa­mu la­bo bo­nke aba­ntu be­za ku­Re­ho­bho­wa­mu ngo­su­ku lwe­si­tha­thu nje­ngo­ku­tsho kwe­nko­si isi­thi: Li­bu­ye ki­mi fu­thi ngo­su­ku lwe­si­tha­thu.

13 Inko­si ya­si­ba­phe­ndu­la ka­lu­khu­ni; inko­si uRe­ho­bho­wa­mu ya­si­de­la ise­lu­le­ko sa­ba­da­la,

14 ya­khu­lu­ma ku­bo nje­nge­se­lu­le­ko sa­ma­ja­ha isi­thi: Uba­ba we­nza ijo­gwe le­nu la­ba nzi­ma, ko­dwa mi­na ngi­za­kwe­nge­ze­le­la ku­lo; uba­ba wa­li­je­zi­sa nge­zi­swe­pu, ko­dwa mi­na nga­bo­fe­ze­lae.

15 Ngo­ku­nja­lo inko­si ka­yi­ba­la­le­la­nga aba­ntu; ngo­ba ingu­qu­ko ya­yi­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu uku­ze iNko­si iqi­ni­se ili­zwi la­yo eya­yi­li­khu­lu­me nge­sa­ndla si­kaA­hi­ya umShi­lo ku­Je­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­tif.

16 La­pho uI­sra­ye­li wo­nke ebo­na uku­thi inko­si ka­yi­ba­la­le­la­nga, aba­ntu ba­yi­phe­ndu­la inko­si be­si­thi: Si­le­sa­be­lo ba­ni ku­Da­vi­da? Nja­lo kasi­la­li­fa endo­da­ne­ni ka­Je­se. Ngu­lo­wo ema­the­nte­ni akho, Isra­ye­li; kha­the­si, zi­bo­ne­le indlu ya­kho, Da­vi­da. Nga­kho uI­sra­ye­li wo­nke wa­ya ema­the­nte­ni akhe.

17 Ko­dwa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­be­hla­la emi­zi­ni ya­ko­Ju­da, uRe­ho­bho­wa­mu wa­bu­sa phe­zu kwa­bo.

18 Inko­si uRe­ho­bho­wa­mu ya­si­thu­ma uA­do­ra­mu owa­ye­ngu­mpha­thi we­zi­bha­lwag; aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­mkha­nda nga­ma­tshe, wa­se­si­fa. Inko­si uRe­ho­bho­wa­mu ya­pha­ngi­sa uku­khwe­la enqo­le­ni uku­ba­le­ke­la eJe­ru­sa­le­ma.

19 Nga­lo­kho uI­sra­ye­li wa­yi­hla­mu­ka indlu ka­Da­vi­da ku­ze ku­be la­mu­hla.

11URe­ho­bho­wa­mu ese­fi­ki­le eJe­ru­sa­le­ma wa­bu­tha­ni­sa indlu ya­ko­Ju­da le­ya­ko­Bhe­nja­mi­ni, aba­khe­thi­we­yo aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, aba­lwa impi, uku­ze ba­lwe loI­sra­ye­li uku­bu­yi­se­la umbu­so ku­Re­ho­bho­wa­mu.

2 Ko­dwa ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ku­She­ma­ya umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu li­si­thi:

3 Khu­lu­ma ku­Re­ho­bho­wa­mu indo­da­na ka­So­lo­mo­ni, inko­si ya­ko­Ju­da, la­kuI­sra­ye­li wo­nke ko­Ju­da la­ko­Bhe­nja­mi­nia, uthi:

4 Itsho nja­lo iNko­si: Ka­li­yi­kwe­nyu­ka nja­lo li­nga­lwi la­ba­fo­we­nu. Bu­ye­la­ni ngu­lo­wo endli­ni ya­khe, ngo­ba li­nto ye­nzi­we yi­mi. Ba­se­be­li­la­le­la ili­zwi le­Nko­si, ba­phe­ndu­ka eku­ye­ni­me­la­na lo­Je­ro­bho­wa­mub.

Uku­phu­me­le­la ku­ka­Re­ho­bho­wa­mu

5 URe­ho­bho­wa­mu wa­se­hla­la eJe­ru­sa­le­ma, wa­kha imi­zi eyi­zi­nqa­ba ko­Ju­dac.

6 Wa­se­sa­kha iBhe­the­le­he­mad leE­ta­mue le­The­kho­waf

7 le­Be­ti-Zu­rig le­So­koh leA­du­la­mui

8 le­Ga­thij le­Ma­re­shak le­Zi­fil

9 leA­do­ra­yi­mi le­La­ki­shim leA­ze­kan

10 le­Zo­rao leA­ja­lo­nip le­He­bro­niq, eya­yi­ko­Ju­da la­ko­Bhe­nja­mi­ni, imi­zi ebi­ye­lwe­yo.

11 Wa­se­qi­ni­sa izi­nqa­ba, wa­be­ka aba­la­wu­li­ma­bu­tho ki­zo, le­zi­pha­la zo­ku­dla la­ma­fu­tha le­wa­yi­ni.

12 La­ku­wo wo­nke umu­zi lo­mu­zi wa­be­ka izi­hla­ngu ezi­nku­lu le­mi­kho­nto, wa­yi­qi­ni­sa ka­khu­lu­ka­zi. Nja­lo uJu­da lo­Bhe­nja­mi­ni ba­be­nga­ba­khe.

13 La­ba­pri­sti la­ma­Le­vi aba­be­koI­sra­ye­li wo­nke ba­zi­mi­sa ku­ye be­ve­la ku­yo yo­nke imi­ngce­le ya­bo.

14 Ngo­ba ama­Le­vi atshi­ya ama­dle­lo awo le­mfu­yo ya­bo, aya ko­Ju­da le­Je­ru­sa­le­mar, ngo­ba uJe­ro­bho­wa­mu la­ma­do­da­na akhe ba­wa­la eku­se­be­nze­le­ni iNko­si nje­nga­ba­pri­stis;

15 wa­se­zi­be­ke­la aba­pri­sti be­nda­wo ezi­pha­ke­me­yot, la­ba­ma­di­mo­niu, la­ba­ma­tho­le aye­we­nzi­lev.

16 Le­mva kwa­wo kwe­za eJe­ru­sa­le­ma la­bo aba­be­ni­ke­le inhli­zi­yo ya­bo uku­yi­di­nga iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, be­ve­la ku­zo zo­nke izi­zwe za­koI­sra­ye­li, uku­ya­hla­be­la iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­sew.

17 Ngo­ku­nja­lo ba­wu­qi­ni­sa umbu­so wa­ko­Ju­da, be­nza uRe­ho­bho­wa­mu indo­da­na ka­So­lo­mo­ni wa­ba la­ma­ndla imi­nya­ka emi­tha­thu; ngo­ba ba­ha­mba endle­le­ni ka­Da­vi­da lo­So­lo­mo­ni imi­nya­ka emi­tha­thux.

18 URe­ho­bho­wa­mu wa­se­zi­tha­the­la uMa­ha­la­thi indo­da­ka­zi ka­Je­ri­mo­thi indo­da­na ka­Da­vi­da wa­ba ngu­mkakhe, loA­bi­ha­yi­li indo­da­ka­zi kaE­li­ya­bi indo­da­na ka­Je­sey,

19 owa­mza­le­la ama­do­da­na, oJe­wu­shi lo­She­ma­ri­ya lo­Za­ha­mu.

20 La­nge­mva kwa­khe wa­tha­tha uMa­ha­kaz indo­da­ka­zi kaA­bi­sa­lo­mua, owa­mza­le­la oA­bhi­yab loA­tha­yi lo­Zi­za lo­She­lo­mi­thi.

21 URe­ho­bho­wa­mu wa­se­mtha­nda uMa­ha­ka indo­da­ka­zi kaA­bi­sa­lo­mu okwe­dlu­la bo­nke omka­khe la­ba­fa­zi ba­khe aba­nci­nya­ne - ngo­ba wa­tha­tha aba­fa­zi aba­li­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, la­ba­fa­zi aba­nci­nya­ne aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha, wa­za­la ama­do­da­na anga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­ma­do­da­ka­zi anga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha.

22 URe­ho­bho­wa­muc wa­se­be­ka uA­bhi­ya indo­da­na ka­Ma­ha­ka wa­ba yi­nhlo­ko uku­bu­sa pha­ka­thi kwa­ba­fo­wa­bo, ngo­ba kwa­ku­yi­ku­me­nza inko­sid.

23 We­nza ngo­ku­hla­ka­ni­pha, wa­sa­ba­la­li­sa ku­wo wo­nke ama­do­da­na akhe ema­zwe­ni wo­nke ako­Ju­da la­ko­Bhe­nja­mi­ni, ku­wo wo­nke umu­zi obi­ye­lwe­yo, wa­wa­ni­ka uku­dla ngo­bu­ne­ngie, wa­di­nga ine­ngi la­ba­fa­zif.

UShi­sha­ki uhla­se­la ili­zwe la­ko­Ju­da

12Kwa­se­ku­si­thi uRe­ho­bho­wa­mu ese­qi­ni­se umbu­so, ese­zi­qi­ni­si­lea, wa­tshi­ya umla­yo we­Nko­si, loI­sra­ye­li wo­nke la­yeb.

2 Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­si­hla­nu we­nko­si uRe­ho­bho­wa­mu, uShi­sha­ki inko­si ye­Gi­bhi­the we­nyu­ka wa­me­la­na le­Je­ru­sa­le­ma, ngo­ba ba­be­pha­mbu­ki­le eNko­si­nic,

3 ele­zi­nqo­la ezi­nga­ma­khu­lu ali­tshu­mi la­mbi­li la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha; la­ba­ntu ba­be­nge­la­ku­ba­lwa abe­za la­ye be­phu­ma eGi­bhi­the, ama­Li­bi­yad, ama­Su­khi, la­maE­thi­yo­phi­yae.

4 Wa­se­thu­mba imi­zi ebi­ye­lwe­yo eya­yi­nge­ya­ko­Ju­da we­za eJe­ru­sa­le­maf.

5 UShe­ma­ya umpro­fe­thi wa­se­fi­ka ku­Re­ho­bho­wa­mug le­zi­khu­lu za­ko­Ju­da eza­zi­bu­the­ne eJe­ru­sa­le­ma nge­nxa ka­Shi­sha­ki, wa­thi ku­bo: Itsho nja­lo iNko­si: Li­na li­ngi­la­hli­le, nga­kho la­mi ngi­li­la­hle­le esa­ndle­ni si­ka­Shi­sha­kih.

6 Izi­pha­tha­ma­ndla za­koI­sra­ye­li ka­nye le­nko­si ba­se­be­zi­tho­bai ba­thi: INko­si ilu­ngi­lej.

7 INko­si isi­bo­na uku­thi ba­zi­tho­bi­lek, ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ku­She­ma­ya li­si­thi: Ba­zi­tho­bi­le; ka­ngi­yi­ku­ba­bhu­bhi­sa, ko­dwa ngi­za­ba­ni­ka isi­li­nga­ni­so so­ku­khu­lu­lwa, lo­la­ka lwa­mi ka­lu­yi­ku­thu­lu­le­lwa eJe­ru­sa­le­ma nge­sa­ndla si­ka­Shi­sha­kil.

8 Ko­dwa ba­za­ku­ba zi­nce­ku za­khe uku­ze ba­zi inko­nzo ya­mi le­nko­nzo ye­mi­bu­so ya­ma­zwem.

9 Nga­kho uShi­sha­ki inko­si ye­Gi­bhi­the we­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­ma, wa­tha­tha oku­li­gu­gu kwe­ndlu ka­Je­ho­va lo­ku­li­gu­gu kwe­ndlu ye­nko­sin, wa­tha­tha ko­nke; wa­tha­tha le­zi­hla­ngu ze­go­li­de uSo­lo­mo­ni aye­ze­nzi­leo.

10 Inko­si uRe­ho­bho­wa­mu ya­si­se­nza izi­hla­ngu ze­thu­si enda­we­ni ya­zo, yazi­ni­ke­la nga­pha­nsi kwe­sa­ndla se­ndu­na za­ba­li­ndi aba­be­gci­na umnya­ngo we­ndlu ye­nko­si.

11 Kwa­se­ku­si­thi la­pho inko­si inge­na endli­ni ka­Je­ho­va ba­fi­ka aba­li­ndi be­zi­thwe­le, ba­zi­bu­yi­se­la eka­me­lwe­ni la­ba­li­ndi.

12 Isi­zi­tho­bi­le, ula­ka lwe­Nko­si lwa­phe­ndu­ka lwa­su­ka ku­yo uku­ze ingayi­bhu­bhi­si ngo­ku­phe­le­le­lyo; fu­thi la­ko­Ju­da kwa­ku­le­zi­nto ezi­nhle.

13 Inko­si uRe­ho­bho­wa­mu ya­si­zi­qi­ni­sa eJe­ru­sa­le­ma, ya­bu­sap. Ngo­ba uRe­ho­bho­wa­mu wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne la­nye la­pho esi­ba yi­nko­siq, wa­bu­sa imi­nya­ka eli­tshu­mi le­si­kho­mbi­sa eJe­ru­sa­le­ma, umu­zi iNko­si eya­yi­wu­khe­thi­le pha­ka­thi kwa­zo zo­nke izi­zwe za­koI­sra­ye­li, uku­be­ka ibi­zo la­yo kho­na. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Na­ha­ma umA­mo­ni­ka­zir.

14 Wa­se­se­nza oku­bi ngo­ba enga­lu­ngi­sa­nga inhli­zi­yo ya­khe uku­di­nga iNko­si.

15 Le­nda­ba zi­ka­Re­ho­bho­wa­mus, ezo­ku­qa­la le­zo­ku­ci­nat, ka­zi­bha­lwa­nga yi­ni ezi­nda­be­ni zi­ka­She­ma­ya umpro­fe­thiu le­zi­kaI­dov umbo­niw ma­ye­la­na le­mi­bha­lo yo­se­ndox, le­zi­mpi zi­ka­Re­ho­bho­wa­mu lo­Je­ro­bho­wa­mu zo­nke izi­nsu­ku?

16 URe­ho­bho­wa­mu wa­se­la­la la­bo­yi­se, wa­ngcwa­tshe­lwa emzi­ni ka­Da­vi­da. UA­bhi­ya indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

Uku­bu­sa ku­kaA­bhi­ya

13Ngo­mnya­ka we­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li we­nko­si uJe­ro­bho­wa­mu uA­bhi­ya wa­se­si­ba yi­nko­si phe­zu ku­ka­Ju­daa.

2 Wa­bu­sa imi­nya­ka emi­tha­thu eJe­ru­sa­le­ma. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Mi­kha­ya indo­da­ka­zi kaU­ri­ye­lib we­Gi­be­yac. Kwa­se­ku­si­ba kho­na impi pha­ka­thi ku­kaA­bhi­ya lo­Je­ro­bho­wa­mud.

3 UA­bhi­ya wa­se­hle­la impi ele­bu­tho la­ma­qha­we empi, ama­do­da akhe­thi­we­yo azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­ne. UJe­ro­bho­wa­mu wa­se­hle­la impi uku­me­la­na la­ye ela­ma­do­da akhe­thi­we­yo azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, ama­qha­we ala­ma­ndlae.

4 UA­bhi­ya wa­se­si­ma enta­be­ni iZe­ma­ra­yi­mif ese­nta­be­ni ya­koE­fra­yi­mig wa­thi: Ngi­zwa Je­ro­bho­wa­mu, loI­sra­ye­li wo­nke!

5 Ka­ku­si­kwe­nu yi­ni ukwa­zi uku­thi iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ya­ni­ka uDa­vi­da umbu­so phe­zu ku­kaI­sra­ye­li pha­ka­deh, ku­ye la­ku­ma­do­da­na akhe nge­si­vu­me­lwa­no se­tshwa­yii?

6 Ko­dwa uJe­ro­bho­wa­mu indo­da­na ka­Ne­ba­ti, ince­ku ka­So­lo­mo­ni indo­da­na ka­Da­vi­da, wa­su­ku­ma wa­vu­ke­la inko­si ya­khej.

7 Kwa­se­ku­bu­tha­na ku­ye aba­ntu aba­yi­zek, aba­ntwa­na ba­ka­Bhe­li­ya­lil, ba­zi­qi­ni­sa uku­me­la­na lo­Re­ho­bho­wa­mu indo­da­na ka­So­lo­mo­ni, uRe­ho­bho­wa­mu ese­se­ngu­mfa­na nja­lo ebu­tha­ka­tha­ka nge­nhli­zi­yo enge­me­la­ne la­bom.

8 Kha­the­si-ke li­na li­thi li­za­me­la­na lo­mbu­so we­Nko­si esa­ndle­ni sa­ma­do­da­na ka­Da­vi­dan; fu­thi li­li­xu­ku eli­khu­lu, ko­dwa li­la­ma­tho­le ego­li­deo uJe­ro­bho­wa­mu ale­nze­la wo­na abe ngo­nku­lu­nku­lu.

9 Ka­li­ba­xo­tsha­nga yi­ni aba­pri­sti be­Nko­si, ama­do­da­na kaA­ro­ni, la­ma­Le­vi, la­ze­nze­la aba­pri­sti nje­nge­zi­zwe ze­li­zwep? Lo­ba ngu­ba­ni oze­gcwa­li­sa isa­ndla sa­khe nge­jo­ngo­si, itho­le le­nko­mo, le­zi­nqa­ma ezi­yi­si­kho­mbi­saq uba ngu­mpri­sti wa­ba­nge­yi­si­bo onku­lu­nku­lur.

10 Ko­dwa thi­na, iNko­si ingu­Nku­lu­nku­lu we­thu, ka­si­yi­de­la­nga; la­ba­pri­sti aba­yi­kho­nza­yo iNko­si ba­nga­ma­do­da­na kaA­ro­ni, la­ma­Le­vi ase­mse­be­nzi­nis.

11 Nja­lo ba­ya­hla­be­la iNko­si iku­se­ni nge­ku­se­ni le­nta­mba­ma nge­nta­mba­ma imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swat le­mpe­pha ele­phu­nga eli­mna­ndiu; lo­ku­lu­ngi­sa izi­nkwa eta­fu­le­ni eli­hla­mbu­lu­ki­le­yovw, lo­ku­lu­ma­thi­sa ulu­thi lwe­si­ba­ne lwe­go­li­de le­zi­ba­ne za­lox ku­si­hlwa nga­ku­si­hlway. Ngo­ba thi­na si­gci­na umli­ndo we­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thuz, ko­dwa li­na li­yi­de­li­le.

12 Nga­kho kha­nge­la­ni, uNku­lu­nku­lu ula­thi eyi­nhlo­ko, la­ba­pri­sti ba­khe be­le­mpo­ndo zo­ku­kha­li­sa uku­hla­ba umkho­si be­me­le­ne la­nia. Ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, li­nga­lwi le­Nko­si, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­hlo, ngo­ba ka­li­yi­ku­phu­me­le­lab.

13 Ko­dwa uJe­ro­bho­wa­mu wa­ye­bho­di­se aba­ca­tha­me­li uku­thi be­ze be­nga­se­mva kwa­bo. Nga­kho ba­be­pha­mbi ku­ka­Ju­da, la­ba­ca­tha­me­li be­nge­mva kwa­boc.

14 La­pho uJu­da ephe­ndu­ka, kha­nge­la-ke, impi ya­yi­me­le­ne la­bo nga­pha­mbi­li la­nge­mu­va; ba­se­be­kha­la eNko­si­ni, la­ba­pri­sti ba­kha­li­sa izi­mpo­ndod,

15 la­ba­ntu ba­ko­Ju­da ba­me­me­za; kwa­se­ku­si­thi eku­me­me­ze­ni kwa­ba­ntu ba­ko­Ju­da uNku­lu­nku­lu wa­tsha­ya oJe­ro­bho­wa­mu loI­sra­ye­li wo­nke pha­mbi ku­kaA­bhi­ya lo­Ju­dae.

16 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­ba­le­ka pha­mbi ko­bu­so bu­ka­Ju­da, uNku­lu­nku­lu wa­se­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­bof.

17 UA­bhi­ya la­ba­ntu ba­khe ba­se­be­ba­tsha­ya ngo­ku­tsha­ya oku­khu­lu; kwa­se­ku­si­wa aba­bu­le­we­yo koI­sra­ye­li, ama­do­da akhe­thi­we­yo azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­hla­nu.

18 Ngo­ku­nja­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­tho­tshi­swa nga­le­so­si­kha­thi, la­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da ba­ba la­ma­ndla ngo­ba be­ya­ma eNko­si­ni, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­seg.

19 UA­bhi­ya wa­se­xo­tsha­na lo­Je­ro­bho­wa­mu, wa­thu­mba imi­zi ku­ye, iBhe­the­li le­mi­za­na ya­yoh, le­Je­sha­na le­mi­za­na ya­yo, leE­fro­ni le­mi­za­na ya­yoi.

20 UJe­ro­bho­wa­mu aka­be esa­ba la­ma­ndla ensu­kwi­ni zi­kaA­bhi­yaj. INko­si ya­si­mtsha­yak, wa­fal.

21 Ko­dwa uA­bhi­ya wa­zi­qi­ni­sa, wa­zi­tha­the­la aba­fa­zi aba­li­tshu­mi la­ne, wa­za­la ama­do­da­na anga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li, la­ma­do­da­ka­zi ali­tshu­mi le­si­thu­pham.

22 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­kaA­bhi­ya, le­zi­ndle­la za­khe, la­ma­zwi akhe, ku­bha­li­we ezi­nda­be­ni zo­mpro­fe­thi uI­don.

Uku­bu­sa ku­kaA­sa

14UA­bhi­ya wa­se­la­la la­bo­yi­se, ba­mngcwa­be­la emzi­ni ka­Da­vi­da. UA­sa indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe. Ensu­kwi­ni za­khe ili­zwe la­ba lo­ku­thu­la imi­nya­ka eli­tshu­mia.

2 UA­sa wa­se­se­nza oku­hle lo­ku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khe.

3 Ngo­ba wa­su­sa ama­la­thi owe­mzi­ni le­nda­wo ezi­pha­ke­me­yob, wa­di­li­za insi­ka ezi­yi­zi­tho­mbe, wa­ga­mu­la izi­xu­kuc.

4 Wa­se­si­thi ku­Ju­da ka­ba­yi­di­nge iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­se, lo­ku­thi ba­gci­ne umthe­tho lo­mla­yo.

5 Wa­se­su­sa ku­yo yo­nke imi­zi ya­ko­Ju­da inda­wo ezi­pha­ke­me­yo la­ma­la­thi oku­tshi­se­la impe­pha. Lo­mbu­so wa­ba lo­ku­thu­la pha­mbi kwa­khed.

6 Wa­se­sa­kha imi­zi ebi­ye­lwe­yo ko­Ju­da, ngo­ba ili­zwe la­li­lo­ku­thu­lae, nja­lo ku­nge­la­mpi la­ye nga­le­yo­mi­nya­ka, ngo­ba iNko­si ya­mphu­mu­zaf.

7 Wa­se­si­thi ku­Ju­da: Asi­ya­khe­ni li­mi­zi, siyi­zi­nge­le­ze­le nge­mi­du­li, le­mi­pho­tsho­ngo, ama­sa­ngo, le­mi­go­qo, ili­zwe li­se­se­pha­mbi kwe­thug; ngo­ba si­yi­di­ngi­le iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu, siyi­di­ngi­le, ya­si­ni­ka uku­thu­la inhla­ngo­thi zo­nke. Ba­se­be­sa­kha, ba­phu­me­le­lah.

8 Nja­lo uA­sa wa­ye­le­bu­tho la­ba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu aba­ve­la ko­Ju­da, be­thwe­le iha­wu lo­mkho­nto, la­ba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li aba­ve­la ko­Bhe­nja­mi­nii be­thwe­le isi­hla­ngu esi­khu­lu be­nya­the­la ida­ndi­li; bo­nke la­ba ba­be­nga­ma­qha­we ala­ma­ndlaj.

9 UZe­ra umE­thi­yo­phi­yak wa­se­phu­ma uku­me­la­na la­bo ele­bu­tho eli­yi­nku­lu­ngwa­ne ye­zi­nku­lu­ngwa­ne le­zi­nqo­la ezi­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu, wa­se­fi­ka eMa­re­shal.

10 UA­sa wa­se­phu­ma uku­me­la­na la­ye, ba­hle­la impi esi­ho­tshe­ni se­Ze­fa­tham eMa­re­shan.

11 UA­sa wa­se­kha­la eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kheo wa­thi: Nko­si, ka­ku­si­lu­tho ku­we uku­nce­da, lo­ba kwa­ba­ne­ngi lo­ba kwa­ba­nge­la­ma­ndla; si­si­ze, Nko­si Nku­lu­nku­lu we­thup, ngo­ba se­ye­me ku­weq; nja­lo nge­bi­zo la­kho si­ze­me­la­na la­le­li­xu­ku; Nko­si, we­na ungu­Nku­lu­nku­lu we­thur; umu­ntu ka­nga­kwe­hlu­lis.

12 Nga­kho iNko­si ya­wa­tsha­ya amaE­thi­yo­phi­ya1 pha­mbi ku­kaA­sa la­pha­mbi ku­ka­Ju­da; amaE­thi­yo­phi­ya ase­ba­le­kat.

13 UA­sa la­ba­ntu aba­be­la­ye ba­xo­tsha­na la­wo kwa­ze kwa­ba se­Ge­ra­riu; kwa­se­ku­si­wa ku­maE­thi­yo­phi­ya oko­ku­thi ka­kwa­ze kwa­ba lo­ku­vu­se­le­le­ka ki­wo, ngo­ba aco­tsho­di­swa pha­mbi kwe­Nko­si la­pha­mbi kwe­bu­tho la­yo. Ba­se­be­mu­ka le­mpa­ngo ene­ngi ka­khu­luv.

14 Ba­se­be­tsha­ya yo­nke imi­zi ezi­nge­le­ze­le iGe­ra­riw, ngo­ba uva­lo lwe­Nko­si lwa­lu­phe­zu kwa­yo. Ba­se­be­pha­nga yo­nke imi­zi, ngo­ba kwa­ku­le­mpa­ngo ene­ngi ki­yox.

15 Ba­se­be­tsha­ya la­ma­the­nte ezi­fu­yo, ba­thu­mba izi­mvu ezi­ne­ngi la­ma­ka­me­la, ba­bu­ye­la eJe­ru­sa­le­ma.

Imvu­se­le­lo kaA­sa

15UMo­ya ka­Nku­lu­nku­lua wa­se­se­hle­la phe­zu ku­kaA­za­ri­ya indo­da­na kaO­de­dib.

2 Wa­se­phu­ma uku­hla­nga­be­za­na loA­sa, wa­thi ku­ye: Ngi­la­le­la, Asa lo­Ju­da wo­nke lo­Bhe­nja­mi­ni; iNko­si ila­ni li­se­la­yo. Uba-ke li­yi­di­nga, iza­fu­nya­nwa yi­nic; ko­dwa uba li­yi­la­hla, iza­li­la­hlad.

3 Okwe­nsu­ku ezi­ne­ngi uI­sra­ye­li wa­ye­nge­la­ye uNku­lu­nku­lu we­qi­ni­soe, nja­lo enge­la­ye umpri­sti ofu­ndi­sa­yo, nja­lo enge­la­wo umla­yof.

4 Ko­dwa eku­ba­nde­ze­lwe­ni kwa­khe wa­phe­ndu­ke­la eNko­si­ni, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ba­se­be­mdi­nga, wa­se­fu­nya­nwa yi­bog.

5 La­nga­le­zo­zi­kha­thi kwa­ku­nge­la­ku­thu­la ko­phu­ma­yo la­ko­nge­na­yo, ngo­ba inhlu­phe­ko ezi­ne­ngi za­zi­phe­zu kwa­bo bo­nke aba­khi ba­ma­zweh.

6 Ba­se­be­pha­hla­zwa, isi­zwe nge­si­zwe, lo­mu­zi ngo­mu­zi, ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­ba­hlu­pha nga­yo yo­nke imba­nde­ze­lo.

7 Nga­kho li­na qi­na­nii, zi­nga­da­nga­li iza­ndla ze­nuj, ngo­ba ku­lo­mvu­zo ngo­mse­be­nzi we­nuk.

8 La­pho uA­sa esi­zwa la­ma­zwi le­si­pro­fe­tho si­kaO­de­di umpro­fe­thi, wa­zi­qi­ni­sal, wa­su­sa izi­ne­ngi­so eli­zwe­ni lo­nke la­ko­Ju­da lo­Bhe­nja­mi­nim le­mi­zi­ni aye­yi­thu­mbi­le enta­be­ni ya­koE­fra­yi­min, wa­vu­se­le­la ila­thi le­Nko­si ela­li­nga­pha­mbi kwe­khu­lu­si le­Nko­sio.

9 Wa­se­bu­tha­ni­sa wo­nke uJu­da lo­Bhe­nja­mi­ni la­be­mzi­ni la­bo aba­be­ve­la koE­fra­yi­mi lo­Ma­na­se la­ko­Si­me­yo­ni; ngo­ba ba­we­le­la ku­ye be­ve­la koI­sra­ye­li ngo­bu­ne­ngi la­pho be­bo­na uku­thi iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khe ya­yi­la­yep.

10 Ba­se­be­bu­tha­na eJe­ru­sa­le­ma nge­nya­nga ye­si­tha­thu ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­nhla­nu wo­ku­bu­sa ku­kaA­saq.

11 Ba­se­be­hla­be­la iNko­si nga­lo­lo­su­ku okwe­mpa­ngo aba­beyi­le­thi­le, inka­bi ezi­nga­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa le­zi­mvu ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sar.

12 Ba­se­be­nge­na esi­vu­me­lwa­ne­ni so­ku­di­nga iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­se, nge­nhli­zi­yo ya­bo yo­nke la­ngo­mphe­fu­mu­lo wa­bo wo­nkes.

13 Nja­lo wo­nke onga­di­ngi iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li uza­bu­la­wa, ku­su­ke­la ko­mnci­nya­ne ku­si­ya ko­mkhu­lu, ku­su­ke­la ko­we­si­li­sa ku­si­ya ko­we­si­fa­za­nat.

14 Ba­se­be­fu­nga eNko­si­ni nge­li­zwi eli­khu­lu la­ngo­ku­me­me­za la­nge­zi­mpo­ndo la­nge­mpo­ndo ze­zi­nqa­mau.

15 Aba­ko­Ju­da bo­nke ba­tho­ko­za-ke nge­si­fu­ngo, ngo­ba ba­be­fu­ngi­le nge­nhli­zi­yo ya­bo yo­nke, be­yi­di­ngi­le nga­so so­nke isi­fi­so sa­bov, ya­si­fu­nya­nwa yi­bow; nga­kho iNko­si ya­ba­phu­mu­za inhla­ngo­thi zo­nkex.

16 Nja­lo ma­ye­la­na lo­Ma­ha­ka uni­na kaA­sa inko­si, ya­msu­sa eku­be­ni yi­ndlo­vu­ka­zi, ngo­ba wa­ye­nze­le isi­xu­ku into ene­nge­ka­yoy. UA­sa wa­se­ga­mu­la into ya­khe ene­nge­ka­yo, wa­yi­cho­la, wa­yi­tshi­se­la esi­fu­le­ni iKi­dro­niz.

17 Ka­nti inda­wo ezi­pha­ke­me­yo ka­zi­su­swa­nga koI­sra­ye­li; la­nxa ku­nja­lo inhli­zi­yo kaA­sa ya­yi­phe­le­le insu­ku za­khe zo­nkea.

18 Wa­se­nge­ni­sa endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu izi­nto ezi­ngcwe­le zi­ka­yi­se, le­zi­nto za­khe ezi­ngcwe­le, isi­li­va le­go­li­de le­zi­tsha.

19 Ka­ku­sa­ba­nga kho­na impi kwa­ze kwa­ba ngu­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nhla­nu wo­ku­bu­sa ku­kaA­sa.

Isi­vu­me­lwa­no si­kaA­sa lo­Be­ni­ha­da­di

16Ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­thu­pha wo­ku­bu­sa ku­kaA­saa uBa­ha­sha inko­si ya­koI­sra­ye­li we­nyu­ka eme­la­na lo­Ju­dab, wa­kha iRa­ma uku­ze anga­vu­me­li ophu­ma­yo lo­nge­na­yo kuA­sa inko­si ya­ko­Ju­da.

2 UA­sa wa­se­khu­pha isi­li­va le­go­li­de esi­pha­le­ni se­no­tho se­ndlu ka­Je­ho­va le­ndlu ye­nko­si, wa­thu­me­la ku­Be­ni­ha­da­di inko­si ye­Si­ri­ya owa­ye­hla­la eDa­ma­se­ko, esi­thi:

3 Ku­le­si­vu­me­lwa­no pha­ka­thi kwa­mi la­we la­pha­ka­thi ku­ka­ba­ba lo­yi­hlo; kha­nge­la, ngi­ya­ku­thu­me­la isi­li­va le­go­li­de; ha­mba, ye­phu­la isi­vu­me­lwa­no sa­kho lo­Ba­ha­sha inko­si ya­koI­sra­ye­li uku­ze enyu­ke asu­ke ki­mi.

4 UBe­ni­ha­da­di wa­se­yi­la­le­la inko­si uA­sa, wa­thu­ma indu­na za­ma­bu­tho aye­la­wo uku­ya­me­la­na le­mi­zi ya­koI­sra­ye­li, za­se­zi­tsha­ya iI­jo­ni le­Da­ni leA­be­li-Ma­yi­mic, le­mi­zi yo­nke e­yi­zi­pha­la ya­ko­Na­fi­tha­lid.

5 Kwa­se­ku­si­thi uBa­ha­sha esi­zwa wa­ye­ke­la ukwa­kha iRa­ma, wa­wu­mi­sa umse­be­nzi wa­khe.

6 UA­sa inko­si wa­se­tha­tha uJu­da wo­nke, ba­thu­tha ama­tshe eRa­ma le­zi­go­do za­yo uBa­ha­sha aye­sa­kha nga­kho; wa­se­sa­kha nga­kho iGe­ba le­Mi­zi­pa.

7 Nga­le­so­si­kha­thi uHa­na­ni umbo­ni wa­se­fi­ka kuA­sa inko­si ya­ko­Ju­da, wa­thi ku­ye: Ngo­ba we­ye­me enko­si­ni ye­Si­ri­ya, unge­ya­ma­nga eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho, nga­lo­kho ibu­tho le­nko­si ye­Si­ri­ya li­phu­nyu­ki­le esa­ndle­ni sa­kho.

8 AmaE­thi­yo­phi­ya la­ma­Li­bi­ya aye­nge­yi­si­lo ibu­tho eli­khu­lu, ele­zi­nqo­la la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za aba­ne­ngi ka­khu­lu yi­ni? Ka­nti la­pho we­ye­me eNko­si­ni, ya­wa­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­kho.

9 Ngo­ba iNko­si, ame­hlo ayo agi­ji­ma aye le la­le emhla­be­ni wo­nke uku­thi izi­tshe­ngi­se ila­ma­ndla nga­la­bo aba­nhli­zi­yo ya­bo iphe­le­le ku­yo. We­nze ngo­bu­thu­tha ku­lo­khu, ngo­ba ku­su­ke­la kha­the­si ku­za­ku­ba le­zi­mpi ku­we.

10 UA­sa wa­se­mcu­nu­ke­la umbo­ni, wa­mfa­ka ento­lo­ngwe­ni, ngo­ba wa­mthu­ku­the­le­la nga­lo­khu. UA­sa wa­se­ci­nde­ze­la aba­nye eba­ntwi­ni nga­le­so­si­kha­thi.

11 Kha­nge­la-ke, izi­nda­ba zi­kaA­sae, ezo­ku­qa­la le­zo­ku­ci­na, kha­nge­la, zi­bha­li­we egwa­lwe­ni lwa­ma­kho­si ako­Ju­da la­koI­sra­ye­lif.

12 UA­sa wa­ba lo­mkhu­hla­ne enya­we­ni za­khe, ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye wo­ku­bu­sa kwa­khe, umkhu­hla­ne wa­khe wa­ze wa­khu­la ka­khu­lu; ka­nti le­ku­gu­le­ni kwa­khe ka­yi­di­nga­nga iNko­si, ko­dwa izi­nya­ngag.

13 UA­sa wa­se­la­la la­bo­yi­se wa­fa ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­ne la­nye wo­ku­bu­sa kwa­kheh.

14 Ba­se­be­mngcwa­ba ema­ngcwa­be­ni akhe aye­zi­ge­bhe­le wo­na emzi­ni ka­Da­vi­dai; ba­mbe­ka embhe­de­ni aye­wu­gcwa­li­se ama­phu­nga amna­ndij le­zi­nhlo­bo­nhlo­bo za­ma­khak, aye­nzi­we ngo­ku­hla­ka­ni­pha kwe­zi­ngci­tshi za­ma­khal; ba­se­be­mba­se­la umli­lo omkhu­lu, omkhu­lu­ka­zim.

Uku­qi­ni­swa ko­mbu­so ka­Je­ho­sha­fa­thi

17UJe­ho­sha­fa­thi indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe; wa­zi­qi­ni­sa uku­me­la­na loI­sra­ye­lia.

2 Wa­se­be­ka ama­bu­tho ku­yo yo­nke imi­zi ebi­ye­lwe­yo ya­ko­Ju­dab; wa­be­ka la­ma­bu­tho enqa­ba eli­zwe­ni la­ko­Ju­dac, le­mi­zi­ni ya­koE­fra­yi­mi uyi­se uA­sa aye­yi­thu­mbi­led.

3 INko­si ya­si­si­ba lo­Je­ho­sha­fa­thi, ngo­ba wa­ha­mba nge­ndle­la za­ku­qa­la zi­ka­Da­vi­da uyi­se, ka­ba­di­nga­nga oBha­li;

4 ko­dwa wa­di­nga ku­Nku­lu­nku­lu ka­yi­se, wa­ha­mba nge­mi­la­yo ya­khee, nja­lo ku­nge­nje­ngo­kwe­nza ku­kaI­sra­ye­lif.

5 Nga­kho iNko­si ya­wu­qi­ni­sa umbu­so esa­ndle­ni sa­khe, lo­Ju­da wo­nke wa­le­tha izi­pho ku­Je­ho­sha­fa­thig; wa­se­si­ba le­no­tho lo­du­mo ngo­bu­ne­ngih.

6 Inhli­zi­yo ya­khe ya­si­pha­ka­ma ezi­ndle­le­ni ze­Nko­si; fu­thi-ke wa­su­sa inda­wo ezi­pha­ke­me­yoi le­zi­xu­ku ko­Ju­daj.

7 La­ngo­mnya­ka we­si­tha­thu wo­ku­bu­sa kwa­khe wa­thu­ma ku­zi­pha­tha­ma­ndla za­khe, ku­Be­ni-Ha­yi­li la­kuO­bha­di­ya la­ku­Ze­kha­ri­ya la­ku­Ne­tha­ne­li la­ku­Mi­kha­ya, uku­fu­ndi­sa emi­zi­ni ya­ko­Ju­da.

8 Ka­nye la­zo-ke ama­Le­vi, oShe­ma­ya lo­Ne­tha­ni­ya lo­Ze­bha­di­ya loA­sa­he­li lo­She­mi­ra­mo­thi lo­Je­ho­na­tha­ni loA­do­ni­ja lo­To­bi­ja lo­To­bi-A­do­ni­ja, ama­Le­vik; ka­nye la­bo-ke oE­li­sha­ma lo­Je­ho­ra­mu, aba­pri­stil.

9 Ba­se­be­fu­ndi­sa ko­Ju­da, be­lo­gwa­lo lo­mla­yo we­Nko­si; ba­bho­da ku­yo yo­nke imi­zi ya­ko­Ju­da, ba­fu­ndi­sa aba­ntu.

10 Kwa­se­ku­si­ba lo­ku­ye­sa­ba iNko­si phe­zu kwa­yo yo­nke imi­bu­so ya­ma­zwe aye­ha­nqe uJu­da, oko­ku­thi ka­yi­lwa­nga lo­Je­ho­sha­fa­thim.

11 Laba­nye ba­ma­Fi­li­stin ba­mle­the­la uJe­ho­sha­fa­thio izi­phop, le­si­li­va lo­ku­the­la; amaA­ra­bhi­ya la­wo amle­the­la imi­hla­mbi, inqa­ma ezi­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sa la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa, le­zi­mpo­ngo ezi­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sa la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­saq.

12 UJe­ho­sha­fa­thi wa­ye­lo­khu ekhu­la nja­lor, wa­ze wa­ba se­ngqo­nge­ni. Wa­se­sa­kha ko­Ju­da izi­nqa­ba le­mi­zi ye­zi­pha­las.

13 Wa­ye­lo­mse­be­nzi omne­ngi emi­zi­ni ya­ko­Ju­da, la­ma­do­da empi, ama­qha­we ala­ma­ndla, eJe­ru­sa­le­ma.

14 La­la nga­ma­na­ni awo nge­zi­ndlu za­bo­yi­se: Ko­Ju­da, indu­na ze­zi­nku­lu­ngwa­ne, uA­di­na engu­mpha­thi, nja­lo ka­nye la­ye ama­qha­we ala­ma­ndla azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu;

15 le­ce­le­ni kwa­khe uJo­ha­na­ni umpha­thi, nja­lo ka­nye la­ye izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li;

16 le­ce­le­ni kwa­khe uA­ma­si­ya indo­da­na ka­Zi­ki­ri, owa­zi­ni­ke­la nge­si­hle eNko­si­ni, nja­lo ka­nye la­ye ama­qha­we ala­ma­ndla azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­lit.

17 La­ko­Bhe­nja­mi­ni: UE­li­ya­da iqha­we eli­la­ma­ndla, nja­lo ka­nye la­ye izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li, ezi­hlo­me nge­da­ndi­li la­nge­si­hla­nguu;

18 le­ce­le­ni kwa­khe uJe­ho­za­ba­di, nja­lo ka­nye la­ye izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, aba­hlo­me­le impiv.

19 La­ba ba­be­se­be­nze­la inko­si nga­pha­ndle kwa­la­bo inko­si eya­yi­ba­be­ke emi­zi­ni ebi­ye­lwe­yo ku­ye wo­nke uJu­daw.

UMi­kha­ya ukhu­lu­ma ngo­ku­nqo­tshwa ku­kaA­ha­bi lo­Je­ho­sha­fa­thi

18Nja­lo uJe­ho­sha­fa­thi wa­ye­le­no­tho lo­du­mo ngo­bu­ne­ngia; wa­hla­nga­na ngo­bu­hlo­bo loA­ha­bib.

2 Eku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka wa­se­se­hle­la kuA­ha­bic eSa­ma­ri­yad. UA­ha­bi wa­mhla­be­la izi­mvu le­nka­bi ngo­bu­ne­ngi, la­ba­ntu aba­be­la­ye, wa­mnce­nga uku­thi enyu­ke­lee eRa­mo­thi-Gi­le­ya­dif.

3 UA­ha­bi inko­si ya­koI­sra­ye­li wa­se­si­thi ku­Je­ho­sha­fa­thi inko­si ya­ko­Ju­da: Uza­ha­mba la­mi eRa­mo­thi-Gi­le­ya­di yi­ni? Wa­se­si­thi ku­ye: Nje­nga­mi unja­lo we­na, la­ba­ntu ba­mi ba­nje­nga­ba­ntu ba­kho. Si­za­ku­ba la­we empi­ni.

4 UJe­ho­sha­fa­thi wa­se­si­thi enko­si­ni ya­koI­sra­ye­li: Aku­bu­ze la­mu­hla ili­zwi le­Nko­si.

5 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­bu­tha­ni­sa aba­pro­fe­thi, ama­do­da anga­ma­khu­lu ama­ne, ya­thi ku­bo: Si­ha­mbe yi­ni eRa­mo­thi-Gi­le­ya­di empi­ni ku­mbe ngi­ye­ke­le? Ba­se­be­si­thi: Ye­nyu­ka, ngo­ba uNku­lu­nku­lu uzayi­ni­ke­la esa­ndle­ni se­nko­si.

6 Ko­dwa uJe­ho­sha­fa­thi wa­thi: Ka­se­kho yi­ni la­pha umpro­fe­thi we­Nko­si uku­thi si­bu­ze ku­ye?

7 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­si­thi ku­Je­ho­sha­fa­thi: Ku­se­kho­na indo­da eyo­dwa esi­nga­bu­za nga­yo eNko­si­ni, ko­dwa mi­na ngi­ya­mzo­nda ngo­ba ka­pro­fe­thi lu­tho olu­hle nga­mi, ko­dwa oku­bi zo­nke izi­nsu­ku za­khe; lo ngu­Mi­kha­ya indo­da­na kaI­mla. UJe­ho­sha­fa­thi wa­se­si­thi: Inko­si inga­tsho nja­lo.

8 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­bi­za umthe­nwa othi­le ya­thi: La­nda ma­si­nya­ne uMi­kha­ya indo­da­na kaI­mla.

9 Nja­lo inko­si ya­koI­sra­ye­li lo­Je­ho­sha­fa­thi inko­si ya­ko­Ju­da ba­be­hle­zi ngu­lo­wo la­lo­wo esi­hla­lwe­ni sa­khe so­bu­kho­si, be­gqo­ke ize­mba­tho, be­hle­zi eba­le­ni enge­ne­lwe­ni le­sa­ngo le­Sa­ma­ri­ya, bo­nke aba­pro­fe­thi be­pro­fe­tha-ke pha­mbi kwa­bo.

10 UZe­de­khi­ya indo­da­na ka­Khe­na­ha­na wa­se­ze­nze­la impo­ndo ze­nsi­mbi, wa­thi: Itsho nja­lo iNko­si: Nga­le­zi uza­hla­ba ama­Si­ri­ya uze uwa­qe­de.

11 La­bo bo­nke aba­pro­fe­thi ba­pro­fe­tha nja­lo, be­si­thi: Ye­nyu­ke­la eRa­mo­thi-Gi­le­ya­di uphu­me­le­le, ngo­ba iNko­si izayi­ni­ke­la esa­ndle­ni se­nko­si.

12 Isi­thu­nywa esa­si­ye­bi­za uMi­kha­ya sa­khu­lu­ma ku­ye si­si­thi: Kha­nge­la, ama­zwi aba­pro­fe­thi nga­mlo­mo mu­nye ma­hle enko­si­ni; nga­kho ili­zwi la­kho ake li­fa­na­ne le­lo­mu­nye wa­bo, ukhu­lu­me oku­hle.

13 Ko­dwa uMi­kha­ya wa­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va, nge­qi­ni­so lo­kho uNku­lu­nku­lu wa­mi aku­tsho­yo, lo­kho ngi­za­ku­khu­lu­ma.

14 Ese­fi­ki­le enko­si­ni, inko­si ya­thi ku­ye: Mi­kha­ya, si­ye eRa­mo­thi-Gi­le­ya­di empi­ni ku­mbe ngi­ye­ke­le yi­ni? Wa­se­si­thi: Ye­nyu­ka­ni, li­phu­me­le­le, ngo­ba ba­za­ni­ke­lwa esa­ndle­ni se­nu.

15 Inko­si ya­si­si­thi ku­ye: Ngi­za­ku­fu­ngi­sa ku­ze ku­be yi­zi­kha­thi ezi­nga­ki uku­ze unga­khu­lu­mi ki­mi nga­pha­ndle kwe­qi­ni­so ebi­zwe­ni le­Nko­si?

16 Wa­se­si­thi: Nga­bo­na uI­sra­ye­li wo­nke echi­the­ki­le phe­zu kwe­zi­nta­ba nje­nge­zi­mvu ezi­nge­la­me­lu­si; iNko­si ya­si­si­thi: La­ba ka­ba­la­ma­kho­si, ka­ba­bu­ye­le ngu­lo­wo endli­ni ya­khe ngo­ku­thu­la.

17 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­si­thi ku­Je­ho­sha­fa­thi: Ka­ngi­ku­tshe­la­nga yi­ni: Ka­yi­ku­pro­fe­tha oku­hle nga­mi ko­dwa oku­bi ku­phe­la?

18 Wa­se­si­thi: Nga­kho zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si. Nga­bo­na iNko­si ihle­zi esi­hla­lwe­ni sa­yo so­bu­kho­si, le­xu­ku lo­nke la­ma­zu­lu li­mi nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­yo la­nga­kwe­so­kho­hlo sa­yo.

19 INko­si ya­si­si­thi: Ngu­ba­ni oza­hu­ga uA­ha­bi inko­si ya­koI­sra­ye­li uku­ze enyu­ke awe eRa­mo­thi-Gi­le­ya­dig? Omu­nye wa­se­khu­lu­ma esi­tsho ngo­ku­nja­lo, lo­mu­nye esi­tsho ngo­ku­nja­lo.

20 Kwa­se­ku­phu­ma umo­ya, we­ma pha­mbi kwe­Nko­si wa­thi: Mi­na ngi­za­mhu­gah. INko­si ya­si­si­thi ku­wo: Nga­ni?

21 Wa­su­si­thi: Ngi­za­phu­ma ngi­be ngu­mo­ya wa­ma­nga emlo­nye­ni wa­bo bo­nke aba­pro­fe­thi ba­khe. Ya­si­si­thi: Uzamhu­ga, nja­lo uza­ku­ba la­ma­ndla; phu­ma we­nze nja­loi.

22 Nga­kho-ke, kha­nge­la, iNko­si ifa­ke umo­ya wa­ma­nga emlo­nye­ni wa­la­ba­ba­pro­fe­thi ba­kho, nja­lo iNko­si ikhu­lu­me oku­bi nga­we.

23 UZe­de­khi­ya indo­da­na ka­Khe­na­ha­na wa­se­so­nde­la, wa­tsha­ya uMi­kha­ya esi­hla­thi­ni, wa­thi: UMo­ya we­Nko­si we­dlu­la nga­ndle­la ba­ni esu­ka ki­mi uku­thi akhu­lu­me la­we?

24 UMi­kha­ya wa­se­si­thi: Kha­nge­la, uza­bo­na nga­lo­lo­su­ku mhla uza­nge­na eka­me­lwe­ni pha­ka­thi kwe­ka­me­lo uku­thi uca­tshe.

25 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­si­thi: Tha­tha­ni uMi­kha­ya, li­mbu­yi­se­le kuA­mo­ni umbu­si wo­mu­zi la­ku­Jo­wa­shi indo­da­na ye­nko­si,

26 li­thi: Itsho nja­lo inko­si: Fa­ka­ni lo ento­lo­ngwe­ni, li­mdli­se isi­nkwa se­nhlu­pho la­ma­nzi enhlu­pho ngi­ze ngi­bu­ye ngo­ku­thu­la.

27 UMi­kha­ya wa­se­si­thi: Uba ubu­ya lo­ku­bu­ya ngo­ku­thu­la, iNko­si iza­be inga­khu­lu­ma­nga nga­mi. Wa­thi: La­le­la­ni, ba­ntu lo­nke.

28 Nga­kho inko­si ya­koI­sra­ye­li lo­Je­ho­sha­fa­thi inko­si ya­ko­Ju­da be­nyu­ke­la eRa­mo­thi-Gi­le­ya­di.

29 Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­si­thi ku­Je­ho­sha­fa­thi: Ngi­za­zi­fi­hla isi­mo, ngi­nge­ne empi­ni, ko­dwa we­na gqo­ka ize­mba­tho za­kho. Inko­si ya­koI­sra­ye­li ya­si­zi­fi­hla isi­mo, ba­se­be­nge­na empi­ni.

30 Inko­si ye­Si­ri­ya ya­yi­la­yi­le-ke izi­ndu­na ze­nqo­la eya­yi­la­zo isi­thi: Li­nga­lwi lo­mnca­ne lo­ba omkhu­lu, ko­dwa le­nko­si ya­koI­sra­ye­li ku­phe­la.

31 Kwa­se­ku­si­thi indu­na ze­zi­nqo­la zi­bo­na uJe­ho­sha­fa­thi zo­na za­thi: Ye­na uyi­nko­si ya­koI­sra­ye­li. Nga­kho za­mha­nqe­la uku­lwaj. Ko­dwa uJe­ho­sha­fa­thi wa­hla­ba umkho­si; iNko­si ya­si­msi­zakl. UNku­lu­nku­lu wa­zi­hu­ga za­su­ka ku­yem.

32 Ngo­ba kwa­thi la­pho indu­na ze­zi­nqo­la zi­bo­na uku­thi kwa­ku­nga­yi­si­yo inko­si ya­koI­sra­ye­li, za­phe­ndu­ka eku­yi­la­nde­le­ni.

33 Umu­ntu othi­le wa­se­do­nsa ida­ndi­li enga­na­nze­le­le, wa­hla­ba inko­si ya­koI­sra­ye­li pha­ka­thi kwe­nhla­nga­no le­bha­tshi le­nsi­mbi; ya­si­si­thi ku­mtsha­ye­li we­nqo­la: Phe­ndu­la isa­ndla sa­kho, ungi­khu­phe ebu­thwe­ni, ngo­ba ngi­li­me­le.

34 Impi ya­si­khu­la mhla­lo­kho; inko­si ya­yi­se­ke­lwe enqo­le­ni iqo­nde­ne la­ma­Si­ri­ya kwa­ze kwa­ba nta­mba­ma; ya­fa nge­si­kha­thi so­ku­tsho­na kwe­la­nga.

Ama­zwi ompro­fe­thi uJe­hu

19UJe­ho­sha­fa­thi inko­si ya­ko­Ju­da wa­se­bu­ye­la endli­ni ya­khe ngo­ku­thu­la eJe­ru­sa­le­maa.

2 UJe­hu indo­da­na ka­Ha­na­nib umbo­ni wa­se­phu­ma uku­mhla­nga­be­zac, wa­thi enko­si­ni uJe­ho­sha­fa­thi: Unga­nce­da yi­ni omu­bi, utha­nde la­bo aba­zo­nda iNko­sid? Nge­nxa ya­lo­khu-ke ku­lo­la­ka phe­zu kwa­kho olu­ve­la ebu­swe­ni be­Nko­sie.

3 Lo­ba ku­nja­lo izi­nto ezi­nhle zi­tho­lwe ku­wef, ngo­ba usu­si­le izi­xu­ku eli­zwe­nig, wa­lu­ngi­sa inhli­zi­yo ya­kho uku­mdi­nga uNku­lu­nku­luh.

4 UJe­ho­sha­fa­thi wa­se­hla­la eJe­ru­sa­le­ma; wa­bu­ya wa­phu­ma wa­ha­mba pha­ka­thi kwa­ba­ntu, ku­su­ke­la eBhe­ri­she­bhai ku­si­ya enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mi, wa­ba­bu­yi­se­la eNko­si­ni, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­sej.

UJe­ho­sha­fa­thi umi­sa aba­hlu­le­li

5 Wa­se­mi­sa aba­hlu­le­li eli­zwe­nik ku­yo yo­nke imi­zi ebi­ye­lwe­yo ya­ko­Ju­da, ku­mu­zi ngo­mu­zil.

6 Wa­se­si­thi ku­ba­hlu­le­li: Bo­na­ni eli­kwe­nza­yo, ngo­ba ka­le­hlu­le­le­li umu­ntu ko­dwa iNko­si, ela­ni enda­be­ni yo­kwa­hlu­le­lam.

7 Nga­kho-ke uva­lo nge­Nko­si ka­lu­be phe­zu kwe­nu, li­na­nze­le­le li­kwe­nze, ngo­ba eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­thu ka­ku­la­bu­bin lo­ku­kha­nge­la ubu­so lo­kwe­mu­ke­la izi­va­la­mlo­moo.

8 Fu­thi le­Je­ru­sa­le­ma uJe­ho­sha­fa­thi wa­se­mi­sa aba­nye ku­ma­Le­vi la­ba­pri­sti la­ku­nhlo­ko za­bo­yi­se za­koI­sra­ye­lip ku­sa­hlu­le­lo se­Nko­si la­ku­mi­ba­ngo, se­be­bu­ye­le eJe­ru­sa­le­maq.

9 Wa­se­ba­la­ya esi­thi: Li­za­kwe­nza nja­lo eku­ye­sa­be­ni iNko­sir, ngo­bu­qo­tho la­nge­nhli­zi­yo ephe­le­le­yos.

10 La­wu­phi umba­ngo oza ki­ni ove­la ku­ba­fo­we­nu aba­hla­la emi­zi­ni ya­bo, pha­ka­thi kwe­ga­zi le­ga­zi, pha­ka­thi ko­mthe­tho lo­mla­yo, izi­mi­so le­za­hlu­le­lot, li­za­ba­xwa­yi­sa uku­ze ba­nga­bi le­ca­la eNko­si­niu, lo­la­ka lwe­hle­le phe­zu kwe­nu la­phe­zu kwa­ba­fo­we­nuv. Li­za­kwe­nza nja­lo, fu­thi li­nga­bi la­ca­law.

11 Kha­nge­la­ni-ke, uA­ma­ri­ya umpri­sti oyi­nhlo­ko uphe­zu kwe­nux ku­lo lo­nke uda­ba lu­ka­Je­ho­vay, lo­Ze­bha­di­ya indo­da­na kaI­shma­ye­li, umbu­si we­ndlu ya­ko­Ju­da, ku­lo lo­nke uda­ba lwe­nko­si; la­ba­pha­thi ama­Le­vi ba­pha­mbi kwe­nu. Qi­na­ni li­kwe­nze; iNko­si-ke iza­ku­ba lo­lu­ngi­le­yoz.

UJe­ho­sha­fa­thi unqo­ba ama­Mo­wa­bi la­maA­mo­ni

20Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­lo­kho aba­ntwa­na ba­ko­Mo­wa­bia la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nib be­laba­nye nga­pha­ndle kwa­maA­mo­ni be­za ba­me­la­na lo­Je­ho­sha­fa­thi empi­nic.

2 Kwa­se­ku­si­za aba­nye ba­bi­ke­la uJe­ho­sha­fa­thi be­si­thi: Ku­ye­za ixu­ku eli­khu­lu uku­me­la­na la­we eli­ve­la phe­tshe­ya ko­lwa­ndle, eSi­ri­ya; kha­nge­la-ke, li­se­Ha­za­zo­ni-Ta­ma­rid, eyiE­nge­die.

3 UJe­ho­sha­fa­thi wa­se­se­sa­ba, wa­mi­sa ubu­so ba­khe uku­di­nga iNko­sif, wa­me­me­ze­la uku­zi­la uku­dla ku­ye wo­nke uJu­dag.

4 UJu­da wa­se­zi­bu­tha­ni­sa uku­di­nga eNko­si­ni; la­se­mi­zi­ni yo­nke ya­ko­Ju­da ba­phu­ma be­za uku­di­nga iNko­si.

5 UJe­ho­sha­fa­thi wa­se­si­ma eba­ndle­ni la­ko­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma endli­ni ye­Nko­si pha­mbi kwe­gu­ma eli­tsha.

6 Wa­se­si­thi: Nko­si, Nku­lu­nku­lu wa­bo­ba­ba, we­na ka­wu­su­ye yi­ni uNku­lu­nku­lu ema­zu­lwi­nih? Ye­bo, ka­wu­bu­si yi­ni ku­yo yo­nke imi­bu­so ye­zi­zwe? Le­sa­ndle­ni sa­kho ku­kho­na ama­ndla le­nga­lo, uku­ze ku­nga­bi kho­na onga­me­la­na la­wei.

7 Ka­wu­si­Nku­lu­nku­lu we­thu yi­nij? Uxo­tshi­le aba­hla­li ba­le­li­li­zwe eli­fe­ni pha­mbi kwa­ba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li, wa­li­ni­ka inza­lo kaA­bra­ha­mak umnga­ne wa­kho ku­ze ku­be pha­ka­del.

8 Ba­se­be­hla­la ki­lo, ba­kwa­khe­la inda­wo engcwe­le ku­lo eye­bi­zo la­kho, be­si­thi:

9 Uba ku­se­hle­la phe­zu kwe­thu ubu­bi, inke­mba, isa­hlu­le­lo, lo­ba uma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo, lo­ba indla­lam, si­za­ku­ma pha­mbi kwa­li­ndlu la­pha­mbi kwa­khon (ngo­ba ibi­zo la­kho li­ku­li­ndluo), si­kha­le ku­we eku­ba­nde­ze­le­ke­ni kwe­thu, uza­ku­zwa-ke usi­ndi­se.

10 Nga­kho-ke, kha­nge­la, aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni la­ba­ko­Mo­wa­bip la­be­nta­be­ni iSe­yi­riq onga­vu­ma­nga uku­thi uI­sra­ye­li adlu­le pha­ka­thi kwa­bo la­pho be­su­ka eli­zwe­ni le­Gi­bhi­ther, ko­dwa ba­ba­fu­la­the­la ka­ba­ba­bhu­bhi­sa­ngas;

11 kha­nge­la-ke, ba­si­vu­za be­za ukuza­si­xo­tsha eli­fe­ni la­kho owe­nze uku­thi si­li­dlet.

12 Nku­lu­nku­lu we­thu, ka­wu­yi­ku­ba­hlu­le­la yi­niu? Ngo­ba ama­ndla ka­wa­kho ki­thi oku­me­la­na la­le­li­xu­ku eli­khu­lu eli­ze uku­me­la­na la­thi; nja­lo thi­na ka­si­kwa­zi esi­nga­kwe­nza, ko­dwa ame­hlo ethu aku­wev.

13 UJu­da wo­nke wa­se­si­ma pha­mbi kwe­Nko­si, le­nsa­ne za­bo, omka­bo la­ba­ntwa­na ba­bo.

14 Kho­na uJa­ha­zi­ye­li indo­da­na ka­Ze­kha­ri­ya indo­da­na ka­Bhe­na­ya indo­da­na ka­Je­yi­ye­li indo­da­na ka­Ma­tha­ni­ya, umLe­vi ema­do­da­ne­ni kaA­sa­fiw, uMo­ya we­Nko­si wa­fi­ka phe­zu kwa­khe pha­ka­thi kwe­ba­ndlax.

15 Wa­se­si­thi: La­le­la­ni lo­nke ba­ko­Ju­da la­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma, la­we nko­si Je­ho­sha­fa­thi; itsho nja­lo iNko­si ki­ni: Li­na li­nge­sa­bi li­nga­tsha­ywa lu­va­lo nge­nxa ya­le­li­xu­ku eli­khu­luy, ngo­ba impi ka­yi­si­yo ye­nu, ko­dwa nge­ka­Nku­lu­nku­luz.

16 Ku­sa­sa ye­hla­ni li­me­la­ne la­bo; kha­nge­la, ba­ye­nyu­ka ngo­mqa­nso we­Zi­zi; li­za­ba­tho­la eku­ci­ne­ni kwe­si­ho­tsha pha­mbi kwe­nka­nga­la ye­Je­ru­we­li.

17 Ka­ku­si­kwe­nu uku­lwa ku­le impi; zi­mi­se­ni li­me, li­bo­ne usi­ndi­so lwe­Nko­si la­nia, Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma. Li­nge­sa­bi li­nga­tsha­ywa lu­va­lob; ku­sa­sa phu­ma­ni li­me­le­ne la­bo, ngo­ba iNko­si iza­ku­ba la­nic.

18 UJe­ho­sha­fa­thi wa­se­kho­tha­mi­sa ikha­nda emhla­ba­thi­ni, la­ye wo­nke uJu­da la­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma ba­wa pha­mbi kwe­Nko­si, be­yi­kho­nza iNko­sid.

19 Ama­Le­vi ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ko­ha­thie la­ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ko­ra ase­su­ku­ma uku­du­mi­sa iNko­sif, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, nge­li­zwi eli­khu­lu eli­phe­zu­lu.

20 Ba­se­be­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, ba­phu­ma ba­ya enka­nga­la ye­The­kho­wag; le­ku­phu­me­ni kwa­bo uJe­ho­sha­fa­thi we­ma wa­thi: Ngi­la­le­la­ni Ju­da la­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma. Kho­lwa­ni eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­nu, li­za­qi­ni­swa; li­kho­lwe ku­ba­pro­fe­thi ba­yo, li­za­phu­me­le­lah.

21 Ese­ce­bi­se­ne la­ba­ntu wa­mi­se­la iNko­si aba­hla­be­le­li, aba­za­du­mi­sa ubu­hle bo­bu­ngcwe­lei, eku­phu­me­ni pha­mbi kwa­ba­hlo­mi­le­yo, be­si­thi: Du­mi­sa­ni iNko­si, ngo­ba umu­sa wa­yo umi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nij.

22 Kwa­thi la­pho be­qa­li­sa uku­hla­be­le­la lo­ku­du­mi­sa, iNko­si ya­be­ka aba­ca­tha­me­lik uku­me­la­na la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nil, uMo­wa­bi, le­nta­ba iSe­yi­ri, aba­be­ze­me­la­na lo­Ju­da; ba­se­be­tsha­ywa.

23 Ngo­ba aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni la­ba­ko­Mo­wa­bi ba­su­ku­ma ba­me­la­na la­ba­hla­li be­nta­ba ye­Se­yi­ri uku­tsha­ba­la­li­sa lo­ku­chi­tham; nja­lo se­be­ba­qe­di­le aba­hla­li be­Se­yi­ri, ba­nce­di­sa ngu­lo­wo uma­khe­lwa­ne wa­khe enci­tha­ka­lwe­nin.

24 UJu­da ese­fi­ki­le enqa­be­ni yo­ku­li­nda enka­nga­la ba­kha­nge­la nga­se­xu­kwi­ni, kha­nge­la-ke, kwa­ku­le­zi­du­mbu ezi­we­le emhla­ba­thi­ni; nja­lo ku­nge­kho ophe­phi­le­yo.

25 UJe­ho­sha­fa­thi la­ba­ntu ba­khe se­be­fi­ki­le uku­pha­nga impa­ngo ba­tho­la pha­ka­thi kwa­bo ngo­bu­ne­ngi, impa­hla la­zo, le­zi­du­mbu, le­zi­nto ezi­li­gu­gu, ba­zi­pha­nge­la ba­ze be­hlu­le­ka ukuzi­thwa­la. Nja­lo ba­ba le­nsu­ku ezi­nta­thu be­pha­nga impa­ngo ngo­ba ya­yi­ne­ngio.

26 Nja­lo ngo­su­ku lwe­si­ne ba­bu­tha­na esi­ho­tshe­ni se­Be­ra­ka, ngo­ba la­pho ba­yi­bu­si­sa iNko­si; nge­nxa ya­lo­kho ba­bi­za ibi­zo la­le­yo­nda­wo ngo­ku­thi yi­si­ho­tsha se­Be­ra­ka ku­ze ku­be la­mu­hla.

27 Ba­se­be­bu­ye­la, wo­nke umu­ntu wa­ko­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma, lo­Je­ho­sha­fa­thi enhlo­kwe­ni ya­bo, uku­thi ba­bu­ye­le eJe­ru­sa­le­ma be­le­nto­ko­zo, ngo­ba iNko­si ya­ba­tho­ko­zi­sa phe­zu kwe­zi­tha za­bop.

28 Ba­se­be­nge­na eJe­ru­sa­le­ma be­le­zi­gu­bhu ze­zi­nta­mbo la­ma­cha­cho le­zi­mpo­ndo, ba­ya endli­ni ye­Nko­siq.

29 Uva­lo ngo­Nku­lu­nku­lu lwa­se­lu­si­ba phe­zu kwa­yo yo­nke imi­bu­so ya­ma­zwe la­pho be­si­zwa uku­thi iNko­si ya­lwa le­zi­tha zi­kaI­sra­ye­lir.

30 Nga­kho umbu­so ka­Je­ho­sha­fa­thi wa­ba lo­ku­thu­la, ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­khe wa­mphu­mu­za inhla­ngo­thi zo­nkes.

Uku­bu­sa ku­ka­Je­ho­sha­fa­thi

31 UJe­ho­sha­fa­thi wa­bu­sa-ke phe­zu ku­ka­Ju­da; wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nhla­nu la­pho esi­ba yi­nko­si, wa­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu eJe­ru­sa­le­ma. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­nguA­zu­ba indo­da­ka­zi ka­Shi­le­hi.

32 Wa­se­ha­mba nge­ndle­la ka­yi­se uA­sa, ka­pha­mbu­ka­nga ku­yo, ese­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­sit.

33 La­nxa ku­nja­lo inda­wo ezi­pha­ke­me­yo ka­zi­su­swa­ngau; ngo­ba aba­ntu ba­be­lo­khu be­nga­lu­ngi­sa­nga inhli­zi­yo ya­bo ku­Nku­lu­nku­lu wa­bo­yi­sev.

34 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Je­ho­sha­fa­thi, ezo­ku­qa­la le­zo­ku­ci­na, kha­nge­la, zi­bha­li­we ezi­nda­be­ni zi­ka­Je­hu indo­da­na ka­Ha­na­niw eza­go­qe­lwa egwa­lwe­ni lwa­ma­kho­si akoI­sra­ye­lix.

35 Le­mva kwa­lo­kho uJe­ho­sha­fa­thi inko­si ya­ko­Ju­da wa­zi­hla­nga­ni­sa loA­ha­zi­ya inko­si ya­koI­sra­ye­li owe­nza nge­nko­hla­ka­lo ekwe­nze­niy.

36 Wa­se­zi­hla­nga­ni­sa la­ye ukwe­nza imi­khu­mbi yo­ku­ya eTa­rshi­shi; ba­se­be­ye­nza imi­khu­mbi eE­zi­yo­ni-Ge­be­ri.

37 UE­li­ye­ze­ri indo­da­na ka­Do­da­va­hu we­Ma­re­sha wa­se­pro­fe­tha eme­le­ne lo­Je­ho­sha­fa­thiz esi­thi: Ngo­ba uzi­hla­nga­ni­se loA­ha­zi­ya, iNko­si ye­phu­li­le imi­se­be­nzi ya­khoa. Nga­kho imi­khu­mbi ye­phu­ka, aya­ze ye­ne­li­sa uku­ya eTa­rshi­shib.

Uku­bu­sa ku­ka­Jo­ra­mu ko­Ju­da

21UJe­ho­sha­fa­thi wa­se­la­la la­bo­yi­se, wa­ngcwa­tshe­lwa ku­bo­yi­se emzi­ni ka­Da­vi­da. UJo­ra­mu indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

2 Nja­lo wa­ye­la­ba­fo­wa­bo, ama­do­da­na ka­Je­ho­sha­fa­thi, oA­za­ri­ya, lo­Je­hi­ye­li, lo­Ze­kha­ri­ya, loA­za­ri­ya, lo­Mi­ka­ye­li, lo­She­fa­thi­ya. Bo­nke la­ba ba­be­nga­ma­do­da­na ka­Je­ho­sha­fa­thi inko­si ya­koI­sra­ye­lia.

3 Uyi­se wa­se­ba­ni­ka izi­pho ezi­ne­ngi ze­si­li­va le­ze­go­li­de le­ze­mpa­hla ezi­li­gu­gub ka­nye le­mi­zi ebi­ye­lwe­yo ko­Ju­dac; ko­dwa umbu­so wa­wu­ni­ka uJe­ho­ra­mu ngo­ba wa­ye­li­zi­bu­lo.

4 UJe­ho­ra­mu ese­pha­ke­me embu­swe­ni ka­yi­se wa­zi­qi­ni­sa, wa­bu­la­la bo­nke aba­fo­wa­bo nge­nke­mba nja­lo lezi­nye ze­zi­pha­tha­ma­ndla za­koI­sra­ye­lid.

5 UJe­ho­ra­mu wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li esi­ba yi­nko­si, wa­bu­sa imi­nya­ka eyi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li eJe­ru­sa­le­mae.

6 Wa­se­ha­mba nge­ndle­la ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­li, nje­ngo­kwe­nza kwe­ndlu kaA­ha­bi, ngo­ba indo­da­ka­zi kaA­ha­bi ya­yi­ngu­mka­khe; wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­sif.

7 Ko­dwa iNko­si ka­yi­tha­nda­nga uku­chi­tha indlu ka­Da­vi­da nge­nxa ye­si­vu­me­lwa­no eya­yi­se­nze lo­Da­vi­da, la­nje­ngo­ba ya­yi­the iza­ni­ka ye­na la­ma­do­da­na akhe isi­ba­ne insu­ku zo­nke.

8 Ensu­kwi­ni za­khe uE­do­ma wa­hlu­bu­ka wa­su­ka pha­nsi kwe­sa­ndla sa­ko­Ju­da, ba­se­be­zi­be­ke­la inko­si.

9 UJe­ho­ra­mu wa­se­cha­pha le­ndu­na za­khe le­nqo­la zo­nke la­ye, wa­vu­ka ebu­su­ku, wa­wa­tsha­ya amaE­do­ma aye­zi­nge­le­ze­le ye­na le­ndu­na ze­nqo­lag.

10 UE­do­ma wa­hlu­bu­ka-ke wa­su­ka pha­nsi kwe­sa­ndla sa­ko­Ju­da ku­ze ku­be la­mu­hla. Kho­na iLi­bhi­na ya­hlu­bu­ka nga­le­so­si­kha­thi ya­su­ka pha­nsi kwe­sa­ndla sa­khe, ngo­ba wa­ye­de­li­le iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­se.

11 Fu­thi ye­na we­nza inda­wo ezi­pha­ke­me­yo enta­be­ni za­ko­Ju­da, we­nza aba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma ba­phi­ngeh, wa­du­hi­sa uJu­dai.

12 Kwa­se­ku­fi­ka ku­ye incwa­di ive­la kuE­li­ja umpro­fe­thi isi­thi: Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu ka­Da­vi­da uyi­hlo: Nge­nxa yo­ku­thi unga­ha­mba­nga ezi­ndle­le­ni zi­ka­Je­ho­sha­fa­thi uyi­hloj le­zi­ndle­le­ni zi­kaA­sa inko­si ya­ko­Ju­dak,

13 ko­dwa uha­mbe nge­ndle­la ya­ma­kho­si akoI­sra­ye­lil, we­nza uJu­da la­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma ba­phi­ngem nje­ngo­bu­wu­le be­ndlu kaA­ha­bin, fu­thi-ke ubu­le­le aba­fo­we­nu be­ndlu ka­yi­hloo aba­be­ngco­no ku­la­wep,

14 kha­nge­la, iNko­si iza­tsha­ya ngo­ku­tsha­ya oku­khu­lu eba­ntwi­ni ba­kho le­ba­ntwa­ne­ni ba­kho la­ku­bo­mka­kho, la­ku­yo yo­nke impa­hla ya­kho.

15 La­we uza­ku­ba se­mi­khu­hla­ne­ni emi­khu­lu nge­si­fo sa­ma­thu­mbu akho, ama­thu­mbu akho aze aphu­me nge­nxa ye­si­fo usu­ku ngo­su­kuq.

16 INko­si ya­si­mvu­se­la uJe­ho­ra­mu umo­ya wa­ma­Fi­li­sti la­maA­ra­bhi­ya aye­se­ce­le­ni kwa­maE­thi­yo­phi­ya.

17 Ase­se­nyu­ke­la ko­Ju­da ayi­fo­hle­la athu­mba yo­nke impa­hla eya­tho­la­ka­la endli­ni ye­nko­si ka­nye la­ma­do­da­na ayo la­ba­fa­zi ba­yo; ka­kwa­ze kwa­sa­la indo­da­na ku­yo nga­pha­ndle ku­ka­Je­ho­wa­ha­zi, ici­na­thu­nja­na la­ma­do­da­na ayo.

18 La­nge­mva kwa­kho ko­nke lo­kho iNko­si ya­mtsha­ya ema­thu­nji­ni akhe ngo­mkhu­hla­ne onge­la­se­la­phor.

19 Kwa­se­ku­si­thi umnya­ka ngo­mnya­ka, la­nge­si­kha­thi so­ku­phu­ma ko­ku­ci­na kwe­mi­nya­ka emi­bi­li, ama­thu­mbu akhe aphu­ma ngo­mkhu­hla­ne wa­khe; nga­kho wa­fa nge­mi­khu­hla­ne emi­bis. Ko­dwa aba­ntu ba­khe ka­ba­mba­se­la­nga umli­lo nje­ngo­mli­lo wa­bo­yi­set.

20 Wa­ye­lemi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li esi­ba yi­nko­si, wa­bu­sa imi­nya­ka eyi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li eJe­ru­sa­le­ma; wa­ha­mba enga­lo­yi­se­kiu. Ba­se­be­mngcwa­be­la emzi­ni ka­Da­vi­da, ko­dwa ha­tshi ema­ngcwa­be­ni ama­kho­siv.

Uku­bu­sa ku­kaA­ha­zi­ya ko­Ju­da

22Aba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma ba­se­be­be­ka uA­ha­zi­yaa indo­da­na ya­khe eli­ci­na­thu­nja­na wa­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­kheb; ngo­ba ivi­yo ela­fi­kac la­maA­ra­bhi­ya enka­mbe­ni la­li­bu­le­le bo­nke aba­da­lad. Nga­kho uA­ha­zi­ya indo­da­na ka­Je­ho­ra­mu inko­si ya­ko­Ju­da wa­ba yi­nko­sie.

2 UA­ha­zi­ya wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne la­mbi­li esi­ba yi­nko­si, wa­bu­sa umnya­ka owo­dwa eJe­ru­sa­le­maf. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­nguA­tha­li­ya indo­da­ka­zi kaO­mrig.

3 La­ye wa­ha­mba nge­zi­ndle­la ze­ndlu kaA­ha­bi, ngo­ba uni­na wa­ye­ngu­me­lu­le­ki­ka­zi wa­khe ukwe­nza oku­bi.

4 Nga­kho we­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si nje­nge­ndlu kaA­ha­bi, ngo­ba bo­na ba­be­nga­be­lu­le­ki ba­khe emva ko­ku­fa ku­ka­yi­se, kwa­ba yi­ku­chi­the­ka kwa­khe.

5 Fu­thi wa­ha­mba nge­se­lu­le­ko sa­bo, wa­ha­mba lo­Je­ho­ra­mu indo­da­na kaA­ha­bi inko­si ya­koI­sra­ye­li wa­ya empi­ni eme­le­ne lo­Ha­za­ye­li inko­si ye­Si­ri­ya eRa­mo­thi-Gi­le­ya­di. Ama­Si­ri­ya ase­mtsha­ya uJo­ra­mu.

6 Wa­se­bu­ye­la ukuya­kwe­la­tshwa eJi­ze­re­ye­li nge­nxa ya­ma­nxe­ba aye­wa­tsha­ywe eRa­ma, eku­lwe­ni kwa­khe lo­Ha­za­ye­li inko­si ye­Si­ri­ya. UA­za­ri­ya indo­da­na ka­Je­ho­ra­mu inko­si ya­ko­Ju­da we­hle­la uku­bo­na uJe­ho­ra­mu indo­da­na kaA­ha­bi eJi­ze­re­ye­li, ngo­ba wa­ye­gu­la.

7 Lo­ku­bhu­ji­swa ku­kaA­ha­zi­ya kwa­ku­ve­le ku­Nku­lu­nku­lu ngo­ku­thi eze ku­Jo­ra­muh. Ngo­ba eku­fi­ke­ni kwa­khe wa­phu­ma lo­Je­ho­ra­mu esi­ya ku­Je­hu indo­da­na ka­Ni­mshii, iNko­si eya­yi­mgco­be­le uku­thi aqu­me indlu kaA­ha­bij.

8 Kwa­se­ku­si­thi la­pho uJe­hu ese­nza isa­hlu­le­lo ku­ndlu kaA­ha­bik, wa­fi­ca izi­pha­tha­ma­ndla za­ko­Ju­da la­ma­do­da­na aba­fo­wa­bo ba­kaA­ha­zi­ya aba­be­se­be­nze­la uA­ha­zi­ya, wa­ba­bu­la­lal.

9 Wa­se­di­nga uA­ha­zi­ya, ba­se­be­mba­mba, ngo­ba wa­ye­ca­tshi­le eSa­ma­ri­ya, ba­mle­tha ku­Je­hum, ba­mbu­la­la, ba­mngcwa­ban, ngo­ba ba­thi: Uyi­ndo­da­na ka­Je­ho­sha­fa­thi owa­di­nga iNko­si nge­nhli­zi­yo ya­khe yo­nkeo. Nga­kho indlu kaA­ha­zi­ya ya­yi­nge­la­mu­ntu wo­ku­gci­na ama­ndla ombu­sop.

UA­tha­li­ya uzi­be­ka abe ngu­mbu­si

10 Kwa­thi uA­tha­li­ya uni­na kaA­ha­zi­ya ebo­ne uku­thi indo­da­na ya­khe ifi­le, wa­su­ku­ma wa­bhu­bhi­sa yo­nke inza­lo yo­bu­kho­si ye­ndlu ya­ko­Ju­da.

11 Ko­dwa uJe­ho­sha­be­ya­thi indo­da­ka­zi ye­nko­si wa­tha­tha uJo­wa­shi indo­da­na kaA­ha­zi­ya, wa­me­ba emsu­sa pha­ka­thi kwa­ma­do­da­na enko­si aye­bu­la­wa, wa­mbe­ka lo­mli­za­ne wa­khe endli­ni yo­ku­la­la. Ngo­ku­nja­lo uJe­ho­sha­be­ya­thi indo­da­ka­zi ye­nko­si uJe­ho­ra­mu, umka­Je­ho­ya­da umpri­sti, ngo­ba ye­na wa­ye­ngu­da­de­wa­bo kaA­ha­zi­ya, wa­mfi­hla ebu­swe­ni bu­kaA­tha­li­ya uku­ze anga­mbu­la­li.

12 Wa­se­ca­tsha la­bo endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu imi­nya­ka eyi­si­thu­pha; uA­tha­li­ya wa­bu­sa-ke phe­zu kwe­li­zweq.

23Nja­lo ngo­mnya­ka we­si­kho­mbi­sa uJe­ho­ya­da wa­zi­qi­ni­saa, wa­tha­tha indu­na za­ma­khu­lu nda­wo­nye la­ye esi­vu­me­lwa­ne­ni, oA­za­ri­ya indo­da­na ka­Je­ro­ha­mu, loI­shma­ye­li indo­da­na ka­Je­ho­ha­na­ni, loA­za­ri­yab indo­da­na kaO­be­dic, lo­Ma­ha­se­ya indo­da­na kaA­da­ya, loE­li­sha­fa­ti indo­da­na ka­Zi­ki­ri.

2 Ba­se­be­bho­da­bho­da ko­Ju­da, ba­qo­qa ama­Le­vi ku­yo yo­nke imi­zi ya­ko­Ju­da le­nhlo­ko za­bo­yi­se ba­koI­sra­ye­li, be­za eJe­ru­sa­le­mad.

3 Iba­ndla lo­nke la­se­li­se­nza isi­vu­me­lwa­no le­nko­si endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu. Wa­se­si­thi ku­bo: Kha­nge­la­ni indo­da­na ye­nko­si iza­bu­sa nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si ma­ye­la­na la­ma­do­da­na ka­Da­vi­dae.

4 Yi­lo­lu ulu­tho eli­za­lwe­nza; ingxe­nye ye­si­tha­thu ye­nu eli­nge­na nge­sa­ba­tha, ku­ba­pri­sti la­ku­ma­Le­vi, ba­za­ku­ba nga­ba­li­ndi be­mi­bu­ndu;

5 le­ngxe­nye ye­si­tha­thu iza­ku­ba se­ndli­ni ye­nko­si, le­ngxe­nye ye­si­tha­thu esa­ngwe­ni le­si­se­ke­lo; la­bo bo­nke aba­ntu ba­za­ku­ba se­ma­gu­me­ni endlu ka­Je­ho­vaf.

6 Ko­dwa ka­ku­nga­nge­ni mu­ntu endli­ni ye­Nko­si nga­pha­ndle kwa­ba­pri­sti la­la­bo aba­se­be­nza­yo ba­ma­Le­vig; bo­na ba­za­nge­na ngo­ba be­ngcwe­le, ko­dwa bo­nke aba­ntu ba­za­gci­na umli­ndo we­Nko­sih.

7 La­ma­Le­vi aza­pha­hla inko­si inhla­ngo­thi zo­nke, ngu­lo­wo la­lo­wo ele­zi­kha­li za­khe esa­ndle­ni sa­khe; la­lo­wo onge­na­yo endli­ni uza­bu­la­wa. Ko­dwa yi­ba­ni le­nko­si eku­nge­ne­ni kwa­yo le­ku­phu­me­ni kwa­yo.

8 Nga­kho ama­Le­vi lo­Ju­da wo­nke be­nza nje­nga­kho ko­nke uJe­ho­ya­da umpri­sti aye­ku­la­yi­le. Za­se­zi­tha­tha, yi­le­yo la­le­yo ama­do­da ayo ange­na nge­sa­ba­tha ka­nye la­la­wo aphu­ma nge­sa­ba­tha; ngo­ba uJe­ho­ya­da umpri­sti wa­ye­nga­zi­khu­lu­la­ngai izi­ga­ba.

9 UJe­ho­ya­da umpri­sti wa­se­ni­ka izi­ndu­na za­ma­khu­lu imi­kho­nto le­zi­hla­ngu ezi­nku­lu le­zi­hla­ngu eza­zi­nge­ze­nko­si uDa­vi­da eza­zi­se­ndli­ni ka­Nku­lu­nku­lu.

10 Wa­se­mi­sa bo­nke aba­ntu, la­ngu­lo­wo ele­si­kha­li sa­khe esa­ndle­ni sa­khe, ku­su­ke­la ku­ce­le la­nga­kwe­so­ku­ne­ne le­ndlu ku­si­ya ku­ce­le la­nga­kwe­so­kho­hlo le­ndlu, nga­se­la­thi­ni la­nga­se­ndli­ni, enko­si­ni inhla­ngo­thi zo­nke.

11 Ba­se­be­khu­phe­la pha­ndle indo­da­na ye­nko­si, ba­yi­thwa­li­sa umqhe­le, ba­yi­pha ubu­fa­ka­zi, ba­yi­be­ka ya­ba yi­nko­si. UJe­ho­ya­da la­ma­do­da­na akhe ba­se­be­yi­gco­ba ba­thi: Ka­yi­phi­le inko­si!

12 UA­tha­li­ya esi­zwa ili­zwi la­ba­ntu be­gi­ji­ma be­du­mi­sa inko­si, we­za eba­ntwi­ni endli­ni ka­Je­ho­vaj.

13 Wa­se­bo­na, kha­nge­la-ke, inko­si ya­yi­mi nga­se­nsi­ke­ni ya­yo enge­ne­lwe­ni, le­zi­ndu­na, le­zi­mpo­ndo nga­se­nko­si­ni; la­bo bo­nke aba­ntu be­li­zwe ba­tho­ko­za ba­vu­the­la izi­mpo­ndo, la­ba­hla­be­le­li be­le­zi­nto zo­ku­hla­be­le­la la­ba­fu­ndi­sa uku­du­mi­sa. UA­tha­li­ya wa­se­da­bu­la izi­gqo­ko za­khe, wa­thi: Umvu­ke­la! Umvu­ke­la!

14 UJe­ho­ya­da umpri­sti wa­se­khu­pha izi­ndu­na za­ma­khu­lu eza­zi­be­kwe phe­zu kwe­bu­tho, wa­thi ku­zo: Mkhu­phe­ni li­msu­se pha­ka­thi kwa­ma­vi­yo; lo­mla­nde­la­yo uza­bu­la­wa nge­nke­mba. Ngo­ba umpri­sti wa­ye­the: Li­nga­mbu­la­le­li endli­ni ka­Je­ho­va.

15 Za­se­zi­mba­mba nge­za­ndla, wa­se­si­ya enge­ne­lwe­ni le­sa­ngo la­ma­bhi­za endli­ni ye­nko­si, za­mbu­la­le­la kho­nak.

16 UJe­ho­ya­da wa­se­se­nza isi­vu­me­lwa­no pha­ka­thi kwa­khe la­ba­ntu bo­nke le­nko­si uku­thi ba­be nga­ba­ntu ba­ka­Je­ho­va.

17 Bo­nke aba­ntu ba­se­be­si­ya endli­ni ka­Bha­li, ba­yi­di­li­za, ba­pha­hla­za la­ma­la­thi akhe le­zi­tho­mbe za­khe, ba­bu­la­la uMa­tha­ni umpri­sti ka­Bha­li pha­mbi kwa­ma­la­thil.

18 UJe­ho­ya­da wa­se­mi­sa izi­khu­ndla ze­ndlu ye­Nko­si nge­sa­ndla sa­ba­pri­sti, ama­Le­vim, uDa­vi­da aye­ba­hlu­ka­ni­si­le endli­ni ye­Nko­si uku­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa ye­Nko­sin, nje­ngo­ku­bha­li­we­yo emla­ywe­ni ka­Mo­zi­sio, nge­nja­bu­lo la­ngo­ku­hla­be­la, nje­ngo­ku­mi­sa1 ku­ka­Da­vi­da.

19 Wa­se­be­ka aba­li­ndi ba­ma­sa­ngo ema­sa­ngwe­ni endlu ye­Nko­si uku­ze ku­nga­nge­ni mu­ntu ongco­li­le­yo ngo­lu­tho lo­ba lu­phip.

20 Wa­se­tha­tha izi­ndu­na za­ma­khu­lu le­zi­pha­tha­ma­ndla la­ba­bu­si pha­ka­thi kwa­ba­ntu la­bo bo­nke aba­ntu be­li­zwe, wa­ye­hli­sa inko­si isu­ka endli­ni ka­Je­ho­va; ba­se­be­nge­na endli­ni ye­nko­si nga­pha­ka­thi kwe­sa­ngo eli­nga­phe­zu­lu, ba­yi­hla­li­sa inko­si esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si so­mbu­soq.

21 La­bo bo­nke aba­ntu be­li­zwe ba­tho­ko­za; lo­mu­zi wa­ba lo­ku­thu­la se­be­mbu­le­le uA­tha­li­ya nge­nke­mba.

Uku­bu­sa ku­ka­Jo­wa­shi ko­Ju­da

24UJo­wa­shi wa­ye­le­mi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa esi­ba yi­nko­si, wa­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne eJe­ru­sa­le­ma. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Zi­bi­ya we­Bhe­ri­she­bhaa.

2 UJo­wa­shi wa­se­se­nza oku­qo­ndi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­sib insu­ku zo­nke zi­ka­Je­ho­ya­da umpri­stic.

3 UJe­ho­ya­da wa­se­mtha­the­la aba­fa­zi aba­bi­li; wa­se­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zid.

4 Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­lo­kho kwa­ba se­nhli­zi­ywe­ni ka­Jo­wa­shi uku­vu­se­le­la indlu ye­Nko­sie.

5 Wa­se­bu­tha­ni­sa aba­pri­sti la­ma­Le­vi, wa­thi ki­bo: Phu­ma­ni li­ye emi­zi­ni ya­ko­Ju­da, li­qo­qe kuI­sra­ye­li wo­nke ima­li yo­ku­lu­ngi­sa indlu ka­Nku­lu­nku­lu we­nu umnya­ka ngo­mnya­ka; li­na-ke, lu­pha­ngi­se­le­ni uda­baf. Ko­dwa ama­Le­vi ka­wa­pha­ngi­sa­ngag.

6 Inko­si ya­si­bi­za uJe­ho­ya­da inhlo­ko, ya­thi ku­ye: Ku­nga­ni unga­bi­za­nga ku­ma­Le­vi uku­thi ale­the esu­sa ko­Ju­da la­se­Je­ru­sa­le­ma umthe­lo ka­Mo­zi­si ince­ku ye­Nko­sih, lo­we­ba­ndla la­koI­sra­ye­li okwe­the­nte lo­bu­fa­ka­zii?

7 Ngo­ba ama­do­da­na kaA­tha­li­ya okho­hla­ke­le­yo afo­hle­la endli­ni ka­Nku­lu­nku­luj, fu­thi-ke aye­se­be­nzi­se­le oBha­li zo­nke izi­nto ezi­ngcwe­le ze­ndlu ye­Nko­sik.

8 Inko­si ya­si­la­ya, ase­se­nza ibho­ki­si eli­lo­dwa, ali­be­ka esa­ngwe­ni le­ndlu ka­Je­ho­va pha­ndlel.

9 Ase­se­nza isi­me­me­ze­lo ko­Ju­da la­se­Je­ru­sa­le­ma uku­thi ba­le­the eNko­si­ni umthe­lo ka­Mo­zi­si ince­ku ka­Nku­lu­nku­lu owa­be­kwa phe­zu ku­kaI­sra­ye­li enka­nga­lam.

10 Zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla la­bo bo­nke aba­ntu ba­se­be­tho­ko­za, ba­le­tha ba­pho­se­la ebho­ki­si­ni ba­ze ba­qe­da.

11 Kwa­ku­si­thi-ke nge­si­kha­thi ele­tha ibho­ki­si ku­mhlo­li we­nko­si nge­sa­ndla sa­ma­Le­vi, la­la­pho ebo­na uku­thi ku­le­ma­li ene­ngi, uma­bha­la­ne we­nko­si le­ndu­na yo­mpri­sti oyi­nhlo­ko be­ze ba­li­thu­lu­le ibho­ki­si, ba­li­tha­the ba­li­bu­yi­se­le enda­we­ni ya­lo. Be­nza nja­lo-ke insu­ku nge­nsu­ku, ba­qo­qa ima­li ngo­bu­ne­ngi.

12 Inko­si lo­Je­ho­ya­da ba­se­be­yi­ni­ka abe­nzi bo­mse­be­nzi we­nko­nzo we­ndlu ka­Je­ho­va, ba­qa­tsha aba­kha nga­ma­tshe la­ba­ba­zi uku­vu­se­le­la indlu ka­Je­ho­va, nja­lo la­ba­kha­ndi be­nsi­mbi le­thu­si uku­qi­ni­sa indlu ka­Je­ho­van.

13 Nga­kho abe­nzi bo­mse­be­nzi ba­se­be­nza, kwa­ze kwa­thi uku­vu­se­le­lwa ko­mse­be­nzi kwa­qhu­be­ka nge­sa­ndla sa­bo, ba­yi­mi­sa indlu ka­Nku­lu­nku­lu nge­si­li­nga­ni­so sa­yo, ba­yi­qi­ni­sa.

14 Kwa­thi se­be­qe­di­le ba­le­tha ima­li ese­le­yo pha­mbi kwe­nko­si lo­Je­ho­ya­da, abe­nza nga­yo izi­tsha ze­ndlu ka­Je­ho­va, izi­tsha ze­nko­nzo le­zo­ku­ni­ke­la, le­zi­nke­zo, le­zi­tsha ze­go­li­de le­ze­si­li­vao. Ba­se­be­ni­ke­la nja­lo­nja­lo imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa endli­ni ka­Je­ho­va zo­nke izi­nsu­ku zi­ka­Je­ho­ya­dap.

15 UJe­ho­ya­da wa­se­gu­ga we­ne­la nge­zi­nsu­ku, wa­fa; wa­ye­le­mi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu eku­fe­ni kwa­kheq.

16 Ba­se­be­mngcwa­be­la emzi­ni ka­Da­vi­da la­ma­kho­si, ngo­ba wa­ye­nze oku­lu­ngi­le­yo koI­sra­ye­li la­ku­Nku­lu­nku­lu le­ndlu ya­kher.

17 Emva ko­ku­fa ku­ka­Je­ho­ya­da izi­pha­tha­ma­ndla za­ko­Ju­da za­se­zi­si­za za­kho­tha­ma pha­mbi kwe­nko­si; kho­na inko­si ya­zi­la­le­la.

18 Ba­se­be­yi­tshi­ya indlu ye­Nko­si, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­se, ba­kho­nza izi­xu­kus le­zi­tho­mbet. Kwa­se­ku­se­hle­la ula­ka phe­zu ku­ka­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma nge­nxa ya­le­li­ca­la la­bou.

19 Ko­dwa ya­thu­ma aba­pro­fe­thi pha­ka­thi kwa­bo uku­ba­bu­yi­se­la eNko­si­niv; ba­se­be­fa­ka­za be­me­le­ne la­bo, ko­dwa ka­ba­be­ka­nga indle­bew.

20 UMo­ya ka­Nku­lu­nku­lu wa­se­se­mbe­sa uZe­kha­ri­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­da umpri­sti owe­ma nga­phe­zu kwa­ba­ntu, wa­thi ki­bo: Utsho nja­lo uNku­lu­nku­lu: Ku­nga­ni li­se­qa imi­la­yo ye­Nko­si uku­ze li­nga­phu­me­le­lix? Ngo­ba li­yi­tshi­yi­le iNko­si, la­yo ili­tshi­yi­ley.

21 Ba­se­be­me­nze­la ugo­be, ba­mkha­nda nga­ma­tshe ngo­mla­yo we­nko­siz, egu­me­ni le­ndlu ka­Je­ho­vaa.

22 Ngo­ku­nja­lo uJo­wa­shi inko­si ka­wu­khu­mbu­la­nga umu­sa uJe­ho­ya­da uyi­se aye­me­nze­le wo­na, ko­dwa wa­bu­la­la indo­da­na ya­kheb. La­la­pho esi­fa wa­thi: INko­si ka­yi­bo­nec iku­fu­ned.

23 Kwa­se­ku­si­thi eku­thwa­se­ni ko­mnya­ka ibu­tho le­Si­ri­ya le­nyu­ka la­me­la­na la­yee; ba­se­be­fi­ka ko­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma, ba­bhu­bhi­sa zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla za­ba­ntu eba­ntwi­ni, ba­thu­me­la yo­nke impa­ngo ya­zo enko­si­ni ye­Da­ma­se­kof.

24 La­nxa ibu­tho la­ma­Si­ri­ya le­za li­la­ma­do­da ama­lu­tshwa­na, ka­nti iNko­si ya­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­wo ibu­tho eli­khu­lu ka­khu­lu, ngo­ba ba­be­yi­tshi­yi­le iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­seg. Nga­lo­kho be­nza izi­gwe­bo ku­Jo­wa­shih.

25 Kwa­thi se­be­su­ki­le ku­ye, ngo­ba be­mtshi­ye ese­mi­khu­hla­ne­ni emi­khu­lui, ince­ku za­khe za­me­nze­la ugo­bej nge­nxa ye­ga­zi la­ma­do­da­na ka­Je­ho­ya­da umpri­sti, za­mbu­la­le­la embhe­de­ni wa­khe, wa­se­si­fa; ba­se­be­mngcwa­be­la emzi­ni ka­Da­vi­dak, ko­dwa ka­ba­mngcwa­ba­nga ema­ngcwa­be­ni ama­kho­sil.

26 La­la­ba yi­bo aba­be­me­nze­le ugo­be: OZa­ba­di indo­da­na ka­Shi­me­ya­thi umA­mo­ni­ka­zi, lo­Je­ho­za­ba­di indo­da­na ka­Shi­mi­ri­thi umMo­wa­bi­ka­zi.

27 Ma­ye­la­na la­ma­do­da­na akhe, lo­bu­khu­lu bo­mthwa­lo phe­zu kwa­khe, lo­ku­mi­swa kwe­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu, kha­nge­la, ku­bha­li­we enda­be­ni yo­gwa­lo lwa­ma­kho­si. UA­ma­zi­ya indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khem.

Uku­bu­sa ku­kaA­ma­zi­ya

25UA­ma­zi­ya ese­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu wa­ba yi­nko­si; wa­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye eJe­ru­sa­le­ma. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Je­ho­wa­da­ni we­Je­ru­sa­le­maa.

2 Wa­se­se­nza oku­qo­ndi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si, ko­dwa ku­nge­yi­si­kho nge­nhli­zi­yo ephe­le­le­yob.

3 Kwa­se­ku­si­thi umbu­so usu­qi­ni­si­we ku­ye, wa­bu­la­la ince­ku za­khe eza­zi­bu­le­le inko­si uyi­se.

4 Ko­dwa ka­ba­bu­la­la­nga aba­ntwa­na ba­zo, ko­dwa we­nza nje­ngo­ku­bha­li­we­yo emla­ywe­ni wo­gwa­lo lu­ka­Mo­zi­si la­pho iNko­si eya­la­ya kho­na isi­thi: Oyi­se ka­ba­yi­ku­fa nge­nxa ya­ba­ntwa­na, la­ba­ntwa­na ka­ba­yi­ku­fa nge­nxa ya­bo­yi­se, ko­dwa wo­nke uza­fe­la iso­no sa­khe.

5 UA­ma­zi­ya wa­se­bu­tha­ni­sa uJu­da, wa­ba­mi­sa ngo­kwe­ndlu ya­bo­yi­se ba­ba zi­ndu­na ze­zi­nku­lu­ngwa­ne le­zi­ndu­na za­ma­khu­lu, ku­ye wo­nke uJu­da lo­Bhe­nja­mi­ni. Wa­ba­ba­la ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li ku­si­ya phe­zu­luc, wa­ba­tho­la be­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu za­ba­khe­thi­we­yo, aba­phu­ma impid, aba­ba­mba umkho­nto le­si­hla­ngu esi­khu­lue.

6 Wa­bu­ya wa­qa­tsha koI­sra­ye­li ama­qha­we ala­ma­ndla azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu nga­ma­tha­le­nta* esi­li­va ali­khu­lu.

7 Ko­dwa kwa­fi­ka umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu ku­ye, esi­thi: Nko­si, ibu­tho la­koI­sra­ye­li ka­li­nga­ha­mbi la­we, ngo­ba iNko­si ka­yi­la­ye uI­sra­ye­li, ku­si­tsho bo­nke aba­ntwa­na ba­koE­fra­yi­mif.

8 Ko­dwa uba uha­mba, kwe­nze, qi­ne­la impi; uNku­lu­nku­lu uza­kwe­nza ukhu­be­ke pha­mbi kwe­si­thag; ngo­ba ku­la­ma­ndla ku­Nku­lu­nku­lu oku­si­zah lo­ku­khu­be­ki­sai.

9 UA­ma­zi­ya wa­se­si­thi emu­ntwi­ni ka­Nku­lu­nku­lu: Pho, se­nze­ni nga­ma­tha­le­nta* ali­khu­lu engi­wa­ni­ke ivi­yo la­koI­sra­ye­li? Umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu wa­se­si­thi: INko­si ilo­ku­ne­ngi ku­la­lo­khu oko­ku­ku­ni­ka.

10 UA­ma­zi­ya wa­se­be­hlu­ka­ni­sa, ku­si­tsho ivi­yo ela­li­fi­ke ku­ye li­ve­la koE­fra­yi­mi, uku­ze ba­ye enda­we­ni ya­bo. Nga­kho ula­ka lwa­bo lwa­mvu­the­la ka­khu­lu uJu­da, ba­bu­ye­la enda­we­ni ya­bo be­vu­tha ula­ka.

11 UA­ma­zi­ya wa­se­zi­qi­ni­sa, wa­kho­khe­la aba­ntu ba­khe, wa­ya esi­ho­tshe­ni se­tshwa­yi, wa­tsha­ya aba­ntwa­na be­Se­yi­ri, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi.

12 Aba­ntwa­na ba­ko­Ju­da ba­se­be­thu­mba aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi aba­phi­la­yo, ba­ba­sa engqo­nge­ni ye­li­wa, ba­ba­pho­sa be­se­ngqo­nge­ni ye­li­wa, ba­ze ba­pha­hla­ze­ka bo­nke.

13 Ko­dwa aba­ntu be­vi­yo uA­ma­zi­ya aye­li­bu­yi­se­le emu­va uku­thi ba­nga­ha­mbi la­ye empi­ni, ba­hla­se­la imi­zi ya­ko­Ju­da, ku­su­ke­la eSa­ma­ri­ya ku­ze ku­be se­Bhe­thi-Ho­ro­ni, ba­tsha­ya aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu za­bo, ba­pha­nga impa­ngo ene­ngi.

14 Kwa­se­ku­si­thi emva ko­ku­bu­ya ku­kaA­ma­zi­ya eku­tsha­ye­ni amaE­do­ma, wa­le­tha onku­lu­nku­luj ba­ba­ntwa­na be­Se­yi­rik, wa­ba­mi­sa ba­ba ngo­nku­lu­nku­lu ba­khe, wa­ba­kho­tha­me­la, wa­ba­tshi­se­la impe­pha.

15 Nga­lo­khu ula­ka lwe­Nko­si lwa­mvu­the­la uA­ma­zi­ya, ya­thu­ma ku­ye umpro­fe­thi owa­thi ku­ye: Uba­di­nge­la­ni onku­lu­nku­lu ba­ba­ntu aba­ngo­phu­la­nga aba­ntu ba­bo esa­ndle­ni sa­khol?

16 Ko­dwa kwa­thi ekhu­lu­ma la­ye, wa­thi ku­ye: Si­ku­be­ki­le yi­ni uku­thi ube ngu­me­lu­le­ki we­nko­si? Zi­ye­ke­le­le! Ku­nga­ni be­za­ku­tsha­yam? Umpro­fe­thi wa­se­ye­ke­la wa­thi: Ngi­ya­zi uku­thi uNku­lu­nku­lu unqu­me uku­ku­bhu­bhi­sa, ngo­ba we­nze lo­khu, ka­wu­la­le­la­nga ise­lu­le­ko sa­min.

17 UA­ma­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­da wa­se­tha­tha ise­lu­le­ko, wa­thu­me­la ku­Jo­wa­shi indo­da­na ka­Je­ho­wa­ha­zi indo­da­na ka­Je­hu, inko­si ya­koI­sra­ye­li, esi­thi: Wo­za, si­kha­nge­la­ne ubu­soo.

18 UJo­wa­shi inko­si ya­koI­sra­ye­li wa­se­thu­me­la kuA­ma­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­da esi­thi: Ukhu­la olu­hla­ba­yo olu­se­Le­bha­no­ni lwa­thu­me­la emse­da­ri­ni ose­Le­bha­no­ni lu­si­thi: Pha­na indo­da­na ya­mi indo­da­ka­zi ya­kho ibe ngu­mkayo; ko­dwa isi­lo se­ga­nga esa­si­se­Le­bha­no­ni se­dlu­la, sa­lu­gxo­ba ukhu­la olu­hla­ba­yo.

19 Uthi: Kha­nge­la, uyi­tsha­yi­le iE­do­ma; nga­kho inhli­zi­yo ya­kho iya­ku­pha­ka­mi­sa uku­thi uzi­nco­me; kha­the­si hla­la endli­ni ya­kho; ku­nga­ni uza­zi­nge­ni­sa ebu­bi­ni uku­ze uwe, we­na lo­Ju­da ela­we?

20 Ko­dwa uA­ma­zi­ya ka­la­le­la­nga; ngo­ba kwa­ku­ngo­ku­ka­Nku­lu­nku­lu uku­ze aba­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­bop, ngo­ba ba­be­di­nge onku­lu­nku­lu beE­do­maq.

21 UJo­wa­shi inko­si ya­koI­sra­ye­li wa­se­se­nyu­ka, ba­kha­nge­la­na ubu­so, ye­na loA­ma­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­da, eBe­ti-She­me­shi enge­ya­ko­Ju­da.

22 UJu­da wa­se­tsha­ywa pha­mbi ku­kaI­sra­ye­li, ba­ba­le­ka, ngu­lo­wo wa­ya ethe­nte­ni la­khe.

23 UJo­wa­shi inko­si ya­koI­sra­ye­li wa­se­mba­mba uA­ma­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­da, indo­da­na ka­Jo­wa­shi, indo­da­na ka­Je­ho­wa­ha­zi, eBe­ti-She­me­shir, wa­mle­tha eJe­ru­sa­le­ma, wa­di­li­ze­la pha­nsi oko­mdu­li we­Je­ru­sa­le­ma, ku­su­ke­la esa­ngwe­ni la­koE­fra­yi­mi ku­ze ku­be se­sa­ngwe­ni le­ngo­nsi, izi­nga­lo ezi­nga­ma­khu­lu ama­nes.

24 Wa­setha­tha lo­nke igo­li­de le­si­li­va, le­zi­tsha zo­nke eza­tho­la­ka­la endli­ni ka­Nku­lu­nku­lut kuO­be­di-E­do­ma, lo­ku­li­gu­gu kwe­ndlu ye­nko­si, la­ba­yi­si­ba­mbi­so, wa­bu­ye­la eSa­ma­ri­yau.

25 UA­ma­zi­ya indo­da­na ka­Jo­wa­shi inko­si ya­ko­Ju­da wa­se­phi­la imi­nya­ka eli­tshu­mi la­nhla­nu emva ko­ku­fa ku­ka­Jo­wa­shi indo­da­na ka­Je­ho­wa­ha­zi inko­si ya­koI­sra­ye­liv.

26 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­kaA­ma­zi­ya, ezo­ku­qa­la le­zo­ku­ci­na, kha­nge­la, ka­zi­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwa­ma­kho­si ako­Ju­da la­wa­koI­sra­ye­liw?

27 Nja­lo ku­su­ke­la esi­kha­thi­ni uA­ma­zi­ya apha­mbu­ka nga­so eku­la­nde­le­ni iNko­si ba­me­nze­la ugo­be eJe­ru­sa­le­ma; wa­se­ba­le­ke­la eLa­ki­shi; ko­dwa ba­thu­me­la emva kwa­khe eLa­ki­shi, ba­mbu­la­le­la kho­na.

28 Ba­se­be­mthwa­la nga­ma­bhi­za, ba­mngcwa­ba ku­bo­yi­se emzi­ni ka­Ju­da.

Uku­bu­sa ku­kaU­zi­ya

26Bo­nke aba­ntu ba­ko­Ju­da ba­se­be­tha­tha uU­zi­ya owa­ye­le­mi­nya­ka eli­tshu­mi le­si­thu­pha, ba­mbe­ka wa­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni si­ka­yi­se uA­ma­zi­ya.

2 Ye­na wa­kha iE­lo­thi, wa­yi­bu­yi­se­la ko­Ju­da emva ko­ku­la­la kwe­nko­si la­bo­yi­se.

3 U-U­zi­ya wa­ye­le­mi­nya­ka eli­tshu­mi le­si­thu­pha la­pho esi­ba yi­nko­si; wa­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­mbi­li eJe­ru­sa­le­maa. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Je­ko­li­ya we­Je­ru­sa­le­ma.

4 Wa­se­se­nza oku­qo­ndi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si nje­nga­kho ko­nke uA­ma­zi­ya uyi­se aye­kwe­nzi­leb.

5 Nja­lo wa­ye­mdi­nga uNku­lu­nku­lu ensu­kwi­ni zi­ka­Ze­kha­ri­yac owa­ye­lo­ku­qe­di­si­sa emi­bo­nwe­ni ka­Nku­lu­nku­lu; la­nge­zi­nsu­ku zo­ku­di­nga kwa­khe iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­mphu­me­le­li­sad.

6 Wa­se­phu­ma wa­lwa la­ma­Fi­li­stie, wa­di­li­ze­la pha­nsi umdu­li we­Ga­thif lo­mdu­li we­Ja­bi­neg lo­mdu­li weA­shi­do­dih, wa­kha imi­zi eA­shi­do­di la­pha­ka­thi kwa­ma­Fi­li­sti.

7 UNku­lu­nku­lu wa­se­msi­za uku­me­la­na la­ma­Fi­li­stii, lo­ku­me­la­na la­maA­ra­bhi­ya aye­hla­la eGu­ri-Bha­lij, la­ma­Me­wu­nik.

8 AmaA­mo­nil ase­si­pha umthe­lo kuU­zi­yam, le­bi­zo la­khe la­ha­mba la­ze la­fi­ka enge­ne­lwe­ni le­Gi­bhi­the, ngo­ba wa­zi­qi­ni­sa wa­ze wa­ba se­ngqo­nge­ni.

9 Fu­thi uU­zi­ya wa­kha imi­pho­tsho­ngo eJe­ru­sa­le­ma esa­ngwe­ni le­ngo­nsin le­sa­ngwe­ni le­si­go­dio le­ngo­nsi­ni, wa­yi­qi­ni­sap.

10 Wa­kha le­mi­pho­tsho­ngo enka­nga­la, wa­ge­bha imi­tho­mbo emi­ne­ngi, ngo­ba wa­ye­le­nko­mo ezi­ne­ngi esi­ho­tshe­ni ka­nye le­ma­gce­ke­niq, aba­li­mir le­zi­se­be­nzi ze­zi­vi­ni ezi­nta­be­nis le­Kha­rme­lit, ngo­ba wa­ye­ngo­tha­nda umhla­ba­thi.

11 Fu­thi uU­zi­ya wa­ye­le­bu­tho eli­lwa­yo eli­phu­ma impi nga­ma­vi­you ngo­kwe­na­ni lo­ku­ba­lwa kwa­bo nge­sa­ndla si­ka­Je­yi­ye­li uma­bha­la­ne lo­Ma­ha­se­ya umbu­si pha­nsi kwe­sa­ndla si­ka­Ha­na­ni­ya, omu­nye we­zi­ndu­na ze­nko­siv.

12 Ina­ni lo­nke le­zi­nhlo­ko za­bo­yi­se la­ma­qha­we ala­ma­ndla la­li­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li la­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha.

13 La­pha­nsi kwe­sa­ndla sa­zo kwa­ku­la­ma­ndla ebu­tho eli­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu le­si­kho­mbi­sa la­ma­khu­lu ama­hla­nu ela­li­si­lwa nga­ma­ndla obu­qha­we uku­si­za inko­si li­me­le­ne le­si­thaw.

14 U-U­zi­ya wa­se­ba­lu­ngi­se­la, ibu­tho lo­nke, izi­hla­ngux le­mi­kho­ntoy la­ma­kho­waz la­ma­bha­tshi ensi­mbiab la­ma­da­ndi­li la­ma­tshe eza­vu­thac.

15 EJe­ru­sa­le­ma wa­se­se­nza imi­tshi­na, eya­qa­njwa ngo­hla­ka­ni­phi­le­yod, uku­thi ibe phe­zu kwe­mi­pho­tsho­ngo la­phe­zu kwe­zi­ngo­nsi uku­pho­sa nge­mi­tsho­ko la­nga­ma­tshe ama­khu­lu. Le­bi­zo la­khe la­phu­ma la­ze la­ba kha­tsha­na, ngo­ba wa­si­zwa ngo­ku­ma­nga­li­sa­yo wa­ze wa­qi­nae.

16 Ko­dwa ese­qi­ni­lef, inhli­zi­yo ya­khe ya­zi­pha­ka­mi­se­la enci­tha­ka­lwe­ni. Ngo­ba wa­pha­mbu­ka eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kheg, wa­se­nge­na ethe­mpe­li­ni le­Nko­sih uku­ze atshi­se impe­phai phe­zu kwe­la­thi le­mpe­phaj.

17 UA­za­ri­ya umpri­sti wa­se­nge­na emva kwa­khe ela­ba­pri­sti be­Nko­si aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lik, ama­do­da ala­ma­ndlal.

18 Ba­se­be­me­la­na loU­zi­ya inko­si, ba­thi ku­ye: Ka­ku­si­kho okwa­kho, Uzi­ya, uku­tshi­se­la iNko­si impe­pham, ko­dwa ngo­kwa­ba­pri­sti, ama­do­da­na kaA­ro­ni abe­hlu­ka­ni­se­lwe uku­tshi­sa impe­pha. Phu­ma enda­we­ni engcwe­le, ngo­ba upha­mbu­ki­le; nja­lo ka­ku­si­kho ko­du­mo lwa­kho olu­ve­la eNko­si­ni uNku­lu­nku­lun.

19 Wa­se­thu­ku­the­la uU­zi­ya, nja­lo kwa­ku­lo­de­nge­zi esa­ndle­ni sa­khe uku­ze atshi­se impe­pha; ese­ba­thu­ku­the­le­le aba­pri­sti, kwa­bo­na­ka­la ubu­le­phe­ro ebu­nzi­ni la­khe pha­mbi kwa­ba­pri­sti endli­ni ye­Nko­si, nga­phe­zu kwe­la­thi le­mpe­phao.

20 UA­za­ri­ya umpri­sti oyi­nhlo­ko la­bo bo­nke aba­pri­sti ba­se­be­mkha­nge­la, kha­nge­la-ke, wa­ye­lo­bu­le­phe­ro ebu­nzi­ni la­khe; ba­se­be­mkhu­pha la­pho ma­si­nya­nep, ye­bo la­ye uqo­bo wa­pha­ngi­sa uku­phu­maq, ngo­ba iNko­si ya­yi­mtsha­yi­ler.

21 U-U­zi­ya inko­si wa­ba ngu­mle­phe­ro kwa­ze kwa­ba lu­su­ku lo­ku­fa kwa­khe; wa­hla­la endli­ni eye­hlu­ka­ni­si­we­yo engu­mle­phe­ro, ngo­ba wa­qu­nywa wa­su­ka endli­ni ka­Je­ho­va. Nja­lo uJo­tha­mu indo­da­na ya­khe wa­ye­phe­zu kwe­ndlu ye­nko­si, esa­hlu­le­la aba­ntu be­li­zwe.

22 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­kaU­zi­ya, ezo­ku­qa­la le­zo­ku­ci­nas, uI­sa­ya umpro­fe­thi, indo­da­na kaA­mo­zi, wa­zi­bha­lat.

23 U-U­zi­ya wa­se­la­la la­bo­yi­se; ba­se­be­mngcwa­ba ku­bo­yi­se ensi­mi­ni yo­ku­ngcwa­ba eya­yi­nge­ya­ma­kho­si, ngo­ba ba­thi: Ungu­mle­phe­ro. UJo­tha­mu indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­kheu.

Uku­bu­sa ku­ka­Jo­tha­mu

27UJo­tha­mu wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu esi­ba yi­nko­si; wa­se­bu­sa imi­nya­ka eli­tshu­mi le­si­thu­pha eJe­ru­sa­le­ma. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Je­ru­sha, indo­da­ka­zi ka­Za­do­kia.

2 Wa­se­se­nza oku­qo­ndi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si nje­ngo­kwe­nza ko­nke ku­kaU­zi­ya uyi­se; ko­dwa ka­nge­na­nga ethe­mpe­li­ni le­Nko­si; la­ba­ntu ba­be­lo­khu be­se­nza ngo­ko­na­ka­lab.

3 Ye­na wa­kha isa­ngo eli­phe­zu­lu le­ndlu ye­Nko­sic, wa­kha oku­ne­ngi emdu­li­ni weO­fe­lid.

4 Fu­thi wa­kha imi­zi enta­be­ni za­ko­Ju­da, le­ma­gu­swi­ni wa­kha izi­nqa­ba le­mi­pho­tsho­ngoe.

5 Ye­na we­se­si­lwa le­nko­si ya­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nif, wa­ba­nqo­ba; aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni ba­se­be­mni­ka nga­lo­wo­mnya­ka ama­tha­le­nta esi­li­va ali­khu­lu, la­ma­kho­ri* engqo­lo­yi azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi, le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi ze­bha­li*. Lo­khu aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni ba­ku­bu­yi­se­la ku­ye, la­ngo­mnya­ka we­si­bi­li la­ngo­we­si­tha­thug.

6 Ngo­ku­nja­lo uJo­tha­mu wa­zi­qi­ni­sa, ngo­ba wa­lu­ngi­sa izi­ndle­la za­khe pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kheh.

7 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Jo­tha­mu, la­zo zo­nke izi­mpi za­khe, le­zi­ndle­la za­khe, kha­nge­la, zi­bha­li­we egwa­lwe­ni lwa­ma­kho­si akoI­sra­ye­li la­wa­ko­Ju­dai.

8 Wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu esi­ba yi­nko­si, wa­bu­sa imi­nya­ka eli­tshu­mi le­si­thu­pha eJe­ru­sa­le­maj.

9 UJo­tha­mu wa­se­la­la la­bo­yi­se, ba­se­be­mngcwa­be­la emzi­ni ka­Da­vi­da; uA­ha­zi indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khek.

Uku­bu­sa ku­kaA­ha­zi

28UA­ha­zi wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li esi­ba yi­nko­si; wa­bu­sa imi­nya­ka eli­tshu­mi le­si­thu­pha eJe­ru­sa­le­ma. Ko­dwa ke­nza­nga oku­qo­ndi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si, nje­ngo­Da­vi­da uyi­sea.

2 Ngo­ba wa­ha­mba ezi­ndle­le­ni za­ma­kho­si akoI­sra­ye­li, wa­se­se­nze­la oBha­lib izi­tho­mbe ezi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sac.

3 Ye­na wa­tshi­sa impe­pha esi­ho­tshe­ni se­ndo­da­na ka­Hi­no­mud, wa­tshi­sa la­ma­do­da­na akhe emli­lwe­ni, nje­ngo­kwa­ma­nya­la ezi­zwe iNko­si eya­zi­xo­tsha eli­fe­ni pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lie.

4 Wa­ni­ke­la imi­hla­tshe­lo wa­tshi­sa impe­pha enda­we­ni ezi­pha­ke­me­yo la­phe­zu kwa­ma­qa­qa la­nga­pha­nsi kwa­so so­nke isi­hla­hla esi­lu­hla­za.

5 Nga­kho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khe ya­mni­ke­la esa­ndle­ni se­nko­si ye­Si­ri­ya; ase­mtsha­ya, athu­mba ku­ye aba­thu­nji­we­yo aba­ne­ngi, aba­sa eDa­ma­se­kof. Fu­thi wa­ni­ke­lwa esa­ndle­ni se­nko­si ya­koI­sra­ye­li eya­mtsha­ya ngo­ku­tsha­ya oku­khu­lu.

6 Ngo­ba uPhe­ka indo­da­na ka­Re­ma­li­yag wa­bu­la­la ko­Ju­da aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li nga­su­ku lu­nye, bo­nke be­nga­ma­do­da ala­ma­ndla, ngo­ba ba­be­yi­de­li­le iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­se.

7 UZi­ki­ri iqha­we la­koE­fra­yi­mi wa­se­bu­la­la uMa­ha­se­ya indo­da­na ye­nko­sih loA­zi­ri­ka­mu umpha­thi we­ndlu loE­lka­na owe­si­bi­li enko­si­nii.

8 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­thu­mba ku­ba­fo­wa­bo aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li, abe­si­fa­za­na, ama­do­da­na, la­ma­do­da­ka­zi; ba­pha­nga le­mpa­ngo ene­ngi ki­bo, ba­yi­le­tha impa­ngo eSa­ma­ri­yaj.

9 Ko­dwa kwa­ku­kho­na la­pho umpro­fe­thi we­Nko­si obi­zo la­khe la­li­nguO­de­di; wa­se­phu­ma pha­mbi kwe­bu­tho ela­li­si­za eSa­ma­ri­ya, wa­thi ki­bo: Kha­nge­la­ni, nge­nxa yo­la­ka lwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­hlo phe­zu ku­ka­Ju­dak, iba­ni­ke­le esa­ndle­ni se­nu; li­ba­bu­le­le-ke ngo­la­ka olu­fi­nye­le­le ema­zu­lwi­nil.

10 Kha­the­si-ke li­na li­thi le­hli­se­la nga­pha­nsi kwe­nu aba­ntwa­na ba­ko­Ju­da la­be­Je­ru­sa­le­ma ba­be yi­zi­gqi­li le­zi­gqi­li­ka­zi. Ko­dwa li­na ka­ku­la­ma­ca­la yi­ni ki­ni ame­le­ne le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu?

11 Nga­kho-ke ngi­la­le­la­ni; li­bu­yi­se­le aba­thu­nji­we­yo eli­ba­thu­mbe ku­ba­fo­we­nu, ngo­ba uku­vu­tha ko­la­ka lwe­Nko­si ku­phe­zu kwe­nu.

12 Kwa­se­ku­su­ku­ma ama­do­da ku­nhlo­ko za­ba­ntwa­na ba­koE­fra­yi­mi, oA­za­ri­ya indo­da­na ka­Jo­ha­na­ni, uBe­re­ki­ya indo­da­na ka­Me­shi­le­mo­thi, lo­Je­hi­zi­ki­yam indo­da­na ka­Sha­lu­man, loA­ma­sa indo­da­na ka­Ha­di­la­yi, ba­me­la­na la­la­bo aba­be­nge­na be­ve­la ebu­thwe­ni.

13 Ba­se­be­si­thi ki­bo: Ka­li­yi­ku­nge­ni­sa aba­thu­nji­we­yo la­pha ku­be li­ca­la eNko­si­ni li­me­le­ne la­thi; ngo­ba li­na li­thi li­za­kwe­nge­za ezo­nwe­ni ze­thu le­ma­ca­le­ni ethu, ngo­ba isi­pha­mbe­ko se­thu si­khu­lu, lo­ku­vu­tha ko­la­ka ku­phe­zu ku­kaI­sra­ye­li.

14 Nga­kho aba­hlo­mi­le­yo ba­tshi­ya aba­thu­nji­we­yo le­mpa­ngo pha­mbi kwe­zi­pha­tha­ma­ndla le­ba­ndla lo­nkeo.

15 La­ma­do­da abi­zwa nga­ma­bi­zo asu­ku­ma, aba­mba aba­thu­nji­we­yop, agqo­ki­sa bo­nke aba­be­nqu­nu ba­bo ngo­ku­ve­la empa­ngwe­ni; ye­bo aba­gqo­ki­sa, aba­fa­ka ama­nya­the­la, aba­ni­ka uku­dla, aba­na­thi­saq, aba­gco­ba, athwa­la bo­nke aba­bu­tha­ka­tha­ka nga­bo­ba­bhe­mir, aba­sa eJe­ri­ko, umu­zi wa­ma­la­la, du­ze la­ba­fo­wa­bo; ba­se­be­bu­ye­la eSa­ma­ri­yas.

16 Nga­le­so­si­kha­thi inko­si uA­ha­zi ya­thu­ma ema­kho­si­ni eA­si­ri­ya uku­mnce­di­sa.

17 Ngo­ba amaE­do­ma aye­se­bu­ye atsha­ya uJu­da, athu­mba aba­thu­njwat.

18 La­ma­Fi­li­stiu aye­hla­se­le imi­ziv ye­si­ho­tshaw le­ni­ngi­zi­mu ya­ko­Ju­da, athu­mba iBe­ti-She­me­shix, leA­ja­lo­niy, le­Ge­de­ro­thiz, le­So­koa le­mi­za­na ya­yob, le­Ti­mi­nac le­mi­za­na ya­yod, le­Gi­mi­zo le­mi­za­na ya­yoe; ahla­la kho­na.

19 Ngo­ba iNko­si ya­mtho­bi­sa uJu­da nge­nxa kaA­ha­zi inko­si ya­koI­sra­ye­lif, ngo­ba wa­me­nza ze uJu­da, wa­se­pha­mbu­ka ka­khu­lu eNko­si­nig.

20 Nga­kho uTi­li­ga­thi-Pi­le­se­ri inko­si yeA­si­ri­yah wa­fi­ka ku­ye, wa­mhlu­pha, ko­dwa ka­mqi­ni­sa­nga.

21 Ngo­ba uA­ha­zi wa­tha­tha isa­be­lo se­ndlu ka­Je­ho­va le­se­ndlu ye­nko­si le­se­zi­pha­tha­ma­ndla, wa­si­pha inko­si yeA­si­ri­ya; ko­dwa ka­yi­msi­za­ngai.

22 Nge­si­kha­thi so­hlu­pho lwa­khe we­nge­za-ke eku­pha­mbe­ke­ni eme­le­ne lo­Je­ho­va. Le yi­nko­si uA­ha­zi.

23 Ngo­ba wa­hla­be­la onku­lu­nku­lu be­Da­ma­se­ko aba­be­mtsha­yi­lej, wa­thi: Ngo­ba onku­lu­nku­lu ba­ma­kho­si eSi­ri­ya ba­ya­wa­si­za, ngi­za­hla­be­la bo­na uku­ze ba­ngi­si­zek. Ko­dwa bo­na ba­ba yi­mba­nge­la yo­ku­wa kwa­khel, ku­ye la­kuI­sra­ye­li wo­nkem.

24 UA­ha­zi wa­se­qo­qa izi­tsha ze­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu, wa­zi­qu­ma izi­qa izi­tsha ze­ndlu ka­Nku­lu­nku­lun, wa­va­la imi­nya­ngo ye­ndlu ye­Nko­sio, wa­ze­nze­la ama­la­thi ku­yo yo­nke ingo­nsi eJe­ru­sa­le­map.

25 La­ku­wo wo­nke umu­zi ngo­mu­zi wa­ko­Ju­da we­nza inda­wo ezi­pha­ke­me­yo zo­ku­tshi­se­la aba­nye onku­lu­nku­lu impe­pha, wa­yi­thu­ku­the­li­sa iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­seq.

26 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba za­khe la­zo zo­nke indle­la za­kher, ezo­ku­qa­la le­zo­ku­ci­na, kha­nge­la, zi­bha­li­we egwa­lwe­ni lwa­ma­kho­si ako­Ju­da la­wa­koI­sra­ye­lis.

27 UA­ha­zi wa­se­la­la la­bo­yi­se, ba­se­be­mngcwa­be­la emzi­ni, eJe­ru­sa­le­ma; ko­dwa ka­ba­mle­tha­nga ema­ngcwa­be­ni ama­kho­sit akoI­sra­ye­liu. UHe­ze­khi­ya indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

Uku­bu­sa ku­ka­He­ze­khi­ya

29UHe­ze­khi­ya wa­ba yi­nko­si ele­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu; wa­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye eJe­ru­sa­le­maa. Le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­nguA­bhi­ya indo­da­ka­zi ka­Ze­kha­ri­yab.

2 Wa­se­se­nza oku­qo­ndi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si nje­ngo­kwe­nza ko­nke ku­ka­Da­vi­da uyi­se.

3 Ye­na, ngo­mnya­ka wo­ku­qa­la wo­ku­bu­sa kwa­khe nge­nya­nga yo­ku­qa­la, wa­vu­la imi­nya­ngo ye­ndlu ye­Nko­si, wa­yi­lu­ngi­sac.

4 Wa­se­nge­ni­sa aba­pri­sti la­ma­Le­vi, wa­ba­bu­tha­ni­sa egu­me­ni eli­nga­se­mpu­ma­la­nga.

5 Wa­se­si­thi ku­bo: Ngi­la­le­la­ni, ma­Le­vi; kha­the­si zi­ngcwe­li­se­ni, nja­lo li­ngcwe­li­se indlu ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­hlo, li­khu­phe ingce­ke­za enda­we­ni engcwe­led.

6 Ngo­ba oba­ba ba­be­pha­mbu­ki­le, be­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu, ba­yi­tshi­ya, ba­phe­ndu­la ubu­so ba­bo be­bu­su­sa enda­we­ni yo­ku­hla­la ye­Nko­sie, ba­fu­la­the­la1.

7 Ba­va­la le­mi­nya­ngo ye­khu­lu­si, ba­ci­tsha izi­ba­ne, ka­ba­tshi­sa­nga impe­pha, ka­ba­ni­ke­la­nga umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa ku­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lif enda­we­ni engcwe­le.

8 Nga­kho ula­ka lwe­Nko­si lwa­ba phe­zu ku­ka­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma, ya­ba­ni­ke­la eva­lwe­nig, eku­chi­the­ke­ni, le­ku­nci­fe­lwe­ni, nje­ngo­ba li­bo­na nga­me­hlo enuh.

9 Ngo­ba kha­nge­la­ni, oba­ba ba­wi­le nge­nke­mba, la­ma­do­da­na ethu la­ma­do­da­ka­zi ethu la­bo­mke­thu ba­se­ku­thu­njwe­ni nge­nxa ya­lo­khui.

10 Kha­the­si ku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­mij ukwe­nza isi­vu­me­lwa­no le­Nko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, uku­ze uku­vu­tha ko­la­ka lwa­yo ku­phe­ndu­ke ku­su­ke ki­thik.

11 Ma­do­da­na ami, kha­the­si li­ngo­nwa­bi, ngo­ba iNko­si ili­khe­thi­le uku­thi li­me pha­mbi kwa­yo, li­yi­kho­nzel, li­be zi­nce­ku za­yo la­ba­tshi­si be­mpe­pha.

12 Ase­su­ku­ma ama­Le­vi, oMa­ha­thi indo­da­na kaA­ma­sa­yim lo­Jo­we­li indo­da­na kaA­za­ri­ya ema­do­da­ne­ni ama­Ko­ha­thin; le­ma­do­da­ne­ni ka­Me­ra­rio oKi­shi indo­da­na kaA­bi­dip loA­za­ri­ya indo­da­na ka­Je­ha­le­le­liq; la­ku­ma­Ge­ri­sho­nir oJo­wa indo­da­na ka­Zi­mas loE­de­ni indo­da­na ka­Jo­wat;

13 le­ma­do­da­ne­ni kaE­li­za­fa­ni oShi­mi­ri lo­Je­hi­ye­liu; le­ma­do­da­ne­ni kaA­sa­fi oZe­kha­ri­ya lo­Ma­tha­ni­yav;

14 le­ma­do­da­ne­ni ka­He­ma­niw oJe­hi­ye­lix lo­Shi­me­yiy; le­ma­do­da­ne­ni ka­Je­du­thu­niz oShe­ma­ya loU­zi­ye­lia.

15 Ba­se­be­bu­tha­ni­sa aba­fo­wa­bo, ba­zi­ngcwe­li­sa, be­za nje­ngo­mla­yo we­nko­si nga­ma­zwi ka­Je­ho­vab, uku­hla­nza indlu ka­Je­ho­vac.

16 Aba­pri­sti ba­se­be­nge­na nga­pha­ka­thi kwe­ndlu ye­Nko­si ukuyi­hla­nza, ba­khu­pha ko­nke uku­ngco­la aba­ku­tho­la ethe­mpe­li­ni le­Nko­si egu­me­ni le­ndlu ye­Nko­si; la­ma­Le­vi aku­tha­tha, aku­khu­phe­la esi­fu­le­ni iKi­dro­ni nga­pha­ndled.

17 Ba­se­be­qa­la uku­ngcwe­li­sa ngo­lo­ku­qa­la lwe­nya­nga yo­ku­qa­la, nja­lo ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li lwe­nya­nga ba­fi­ka ekhu­lu­si­ni le­Nko­si; ba­ngcwe­li­sa indlu ye­Nko­si nge­nsu­ku ezi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li; kwa­thi ngo­su­ku lwe­tshu­mi le­si­thu­pha lwe­nya­nga yo­ku­qa­la ba­qe­dae.

18 Ba­se­be­nge­na pha­ka­thi ku­He­ze­khi­ya inko­si ba­thi: Se­si­yi­hla­nzi­le yo­nke indlu ye­Nko­si, le­la­thi lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, le­zi­tsha za­lo zo­nke, le­ta­fu­la le­zi­nkwa zo­ku­bu­ki­swa, le­zi­tsha za­lo zo­nkef.

19 La­zo zo­nke izi­tsha inko­si uA­ha­zi eya­yi­zi­la­hli­le eku­bu­se­ni kwa­yo, esi­pha­mbe­kwe­ni sa­yo, si­zi­lu­ngi­si­le sa­zi­ngcwe­li­sa, kha­nge­la-ke, zi­pha­mbi kwe­la­thi le­Nko­sig.

20 UHe­ze­khi­ya inko­si wa­se­vu­ka ngo­vi­vi, wa­bu­tha­ni­sa izi­ndu­na zo­mu­zi, we­nyu­ke­la endli­ni ka­Je­ho­va.

21 Ba­se­be­le­tha ama­jo­ngo­si ayi­si­kho­mbi­sa le­nqa­ma ezi­yi­si­kho­mbi­sa la­ma­wu­ndlu ayi­si­kho­mbi­sah le­mpo­ngo ezi­yi­si­kho­mbi­sai, kwa­ba ngu­mni­ke­lo we­so­no so­mbu­so le­se­ndlu engcwe­le le­sa­ko­Ju­daj. Wa­se­si­thi ema­do­da­ne­ni kaA­ro­ni, aba­pri­sti, aku­ni­ke­le phe­zu kwe­la­thi le­Nko­si.

22 Ba­se­be­hla­ba izi­nka­bi, la­ba­pri­sti be­mu­ke­la iga­zi ba­li­fa­fa­za ela­thi­nik; ba­hla­ba le­zi­nqa­ma ba­fa­fa­za iga­zi ela­thi­ni; ba­hla­ba la­ma­wu­ndlu ba­fa­fa­za iga­zi ela­thi­ni.

23 Ba­se­be­so­nde­za impo­ngo zo­mni­ke­lo we­so­no pha­mbi kwe­nko­si le­ba­ndla, ba­be­ka iza­ndla za­bo phe­zu kwa­zol.

24 Aba­pri­sti ba­se­be­zi­hla­ba, be­nza uku­bu­yi­sa­na nge­ga­zi la­zo phe­zu kwe­la­thi ukwe­nze­la uI­sra­ye­li wo­nke inhla­wu­lo yo­ku­thu­la. Ngo­ba inko­si ya­la­ya: Umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa lo­mni­ke­lo we­so­no ngo­kaI­sra­ye­li wo­nkem.

25 Wa­se­be­ka ama­Le­vi endli­ni ka­Je­ho­va ele­nsi­mbi ezi­nce­nce­tha­yo, le­zi­gu­bhu ze­zi­nta­mbo, nja­lo la­ma­cha­chon, nje­ngo­mla­yo ka­Da­vi­dao lo­ka­Ga­dip umbo­ni we­nko­siq lo­ka­Na­tha­ni umpro­fe­thir; ngo­ba lu­mla­yo wa­wu­nge­sa­ndla si­ka­Je­ho­va nge­sa­ndla sa­ba­pro­fe­thi ba­khe.

26 La­ma­Le­vi ema ele­zi­nto zo­ku­hla­be­le­la zi­ka­Da­vi­das la­ba­pri­sti be­le­mpo­ndot.

27 UHe­ze­khi­ya wa­se­la­ya uku­ni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa phe­zu kwe­la­thi; kwa­thi nge­si­kha­thi umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa uqa­li­sa, ingo­ma ye­Nko­si ya­qa­li­sa ka­nye le­zi­mpo­ndou, la­nge­za­ndla ze­zi­nto zo­ku­hla­be­le­la zi­ka­Da­vi­da inko­si ya­koI­sra­ye­li.

28 Le­ba­ndla lo­nke la­kho­nza, la­ba­hla­be­le­li ba­hla­be­le­la, la­ba­kha­li­si be­mpo­ndo ba­kha­li­sav; ko­nke lo­khu, kwa­ze kwa­phe­la umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa.

29 Le­ku­phe­le­le­ni ko­ku­ni­ke­la inko­si la­bo bo­nke aba­tho­la­ka­la la­yo ba­kho­tha­ma ba­kho­nzaw.

30 Kho­na uHe­ze­khi­ya inko­si le­zi­pha­tha­ma­ndla ba­thi ku­ma­Le­vi ka­wa­yi­du­mi­se iNko­si nga­ma­zwi ka­Da­vi­da la­kaA­sa­fi umbo­nix. Ase­du­mi­sa kwa­ze kwa­ba yi­nto­ko­zo, akho­tha­ma akho­nzay.

31 UHe­ze­khi­ya wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Se­li­ze­hlu­ka­ni­se­le iNko­si; so­nde­la­ni li­le­the imi­hla­tshe­lo le­mi­ni­ke­lo yo­ku­bo­nga endli­ni ye­Nko­siz. Iba­ndla la­se­li­le­tha imi­hla­tshe­lo le­mi­ni­ke­lo yo­ku­bo­ngaa, la­ye wo­nke ole­nhli­zi­yo ekhu­lu­le­ki­le­yo, imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swab.

32 Le­na­ni le­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa iba­ndla ela­yi­le­tha­yo la­li­zi­nku­nzi ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, inqa­ma ezi­li­khu­lu, ama­wu­ndlu anga­ma­khu­lu ama­bi­li; ko­nke lo­khu kwa­ku­ngo­ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa eNko­si­ni.

33 Izi­nto eza­zi­ngcwe­li­si­we kwa­ku­zi­nku­nzi ezi­nga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha le­zi­mvu ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu.

34 Ko­dwa aba­pri­sti ba­be­ba­lu­tshwa­na, oko­ku­thi ba­be­nge­la­kho uku­hli­nza yo­nke imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa; nga­kho aba­fo­wa­bo ama­Le­vi ba­ba­nce­di­sac wa­ze wa­phe­la umse­be­nzi, la­ba­pri­sti ba­ze ba­zi­ngcwe­li­sad, ngo­ba ama­Le­vi aye­qo­ndi­le nge­nhli­zi­yo ku­la­ba­pri­sti uku­zi­ngcwe­li­sae.

35 Le­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa la­yo ya­yi­mi­ne­ngi, la­ma­hwa­hwa emi­ni­ke­lo yo­ku­thu­laf ka­nye le­mi­ni­ke­lo yo­ku­na­thwa­yo ye­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swag. Ngo­ku­nja­lo inko­nzo ye­ndlu ye­Nko­si ya­mi­swa.

36 UHe­ze­khi­ya la­ba­ntu bo­nke ba­se­be­tho­ko­za nga­lo­kho uNku­lu­nku­lu aye­ku­lu­ngi­se­le aba­ntu, ngo­ba into ya­hle ye­nze­ka.

Aba­ntu ba­gci­na ipha­si­ka

30UHe­ze­khi­ya wa­se­thu­me­la kuI­sra­ye­li wo­nke lo­Ju­da, wa­se­bha­le­la loE­fra­yi­mi lo­Ma­na­se izi­ncwa­di, uku­thi be­ze endli­ni ye­Nko­si eJe­ru­sa­le­ma ukwe­nze­la iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ipha­si­ka.

2 Ngo­ba inko­si ye­lu­le­ka­na le­zi­khu­lu za­yo le­ba­ndla lo­nke eJe­ru­sa­le­ma ukwe­nza ipha­si­ka nge­nya­nga ye­si­bi­lia.

3 Ngo­ba ba­be­nge­la­ku­kwe­nza nga­le­so­si­kha­thib ngo­ba aba­pri­sti ba­be­nga­zi­ngcwe­li­sa­nga ngo­kwe­ne­le­yo, la­ba­ntu ba­be­nga­bu­tha­na­nga eJe­ru­sa­le­mac.

4 Lo­da­ba lwa­lu­qo­ndi­le eme­hlwe­ni enko­si le­me­hlwe­ni eba­ndla lo­nke.

5 Ba­se­be­mi­sa ili­zwi ukwe­dlu­li­se­la isi­me­me­ze­lo kuI­sra­ye­li wo­nked ku­su­ke­la eBhe­ri­she­bha ku­si­ya ko­Da­nie, uku­thi ba­ze­kwe­nze­la iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ipha­si­ka eJe­ru­sa­le­ma; ngo­ba okwe­si­kha­thi esi­de ba­be­nge­nza­nga nje­ngo­ku­bha­li­we­yo.

6 Nga­kho izi­gi­ji­mi za­ha­mba kuI­sra­ye­li wo­nke lo­Ju­da zi­le­zi­ncwa­di ezi­ve­la esa­ndle­ni se­nko­si le­zi­pha­tha­ma­ndla za­yo, la­ngo­ko­mla­yo we­nko­sif zi­si­thi: Ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, bu­ye­la­ni eNko­si­ni, uNku­lu­nku­lu kaA­bra­ha­ma, uI­sa­ka, loI­sra­ye­lig, nja­lo iza­bu­ye­la kwa­ba­phu­nyu­ki­le­yo aba­se­le ki­ni esa­ndle­ni sa­ma­kho­si eA­si­ri­yah.

7 Nja­lo li­nga­bi nje­nga­bo­yi­hlo la­nje­nga­ba­fo­we­nu aba­be­pha­mbu­ka eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­sei, ya­ze ya­ba­ni­ke­la eku­chi­thwe­ni nje­ngo­ba li­bo­naj.

8 Kha­the­si li­nga­qi­ni­si inta­mo ye­nu nje­nga­bo­yi­hlo; zi­ni­ke­le­ni1 eNko­si­ni, li­nge­ne endli­ni ya­yo engcwe­le eyi­ngcwe­li­se ku­ze ku­be ni­ni­ni­nik, li­kho­nze iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, uku­ze uku­vu­tha ko­la­ka lwa­yo ku­bu­ye­le emu­va ku­su­ke ki­nil.

9 Ngo­ba eku­bu­ye­le­ni kwe­nu eNko­si­ni, aba­fo­we­nu la­ba­ntwa­na be­nu ba­za­tho­la izi­ha­wu pha­mbi kwa­ba­ba­thu­mbi­le­yo, uku­ze ba­bu­ye ku­le­li­li­zwem. Ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ilo­mu­san le­si­ha­wuo, ka­yi­yi­ku­phe­ndu­la ubu­so bu­su­ke ki­ni uba li­bu­ye­la ku­yop.

10 Ngo­ku­nja­lo izi­gi­ji­mi ze­dlu­la zi­su­ka emzi­ni zi­si­ya emzi­ni eli­zwe­niq la­koE­fra­yi­mi le­la­ko­Ma­na­se ku­ze ku­be ko­Ze­bu­lu­nir; ko­dwa ba­zi­hle­ka ba­zi­klo­lo­de­las.

11 Ku­be ka­nti aba­nye ba­koA­she­ri la­ba­ko­Ma­na­se la­ba­ko­Ze­bu­lu­ni ba­zi­tho­ba, be­za eJe­ru­sa­le­mat.

12 La­ko­Ju­da isa­ndla si­ka­Nku­lu­nku­lu sa­si­kho­na uku­ba­ni­ka inhli­zi­yo­nye ukwe­nza umla­yo we­nko­si le­zi­pha­tha­ma­ndla nge­li­zwi li­ka­Je­ho­vau.

13 Kwa­se­ku­bu­tha­na eJe­ru­sa­le­ma aba­ntu aba­ne­ngi ukwe­nza umkho­si we­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo nge­nya­nga ye­si­bi­li, iba­ndla eli­khu­lu ka­khu­luv.

14 Ba­se­be­su­ku­ma ba­su­sa ama­la­thi aye­se­Je­ru­sa­le­ma, la­wo wo­nke ama­la­thi oku­tshi­se­la impe­pha ba­wa­su­saw, ba­wa­pho­se­la esi­ho­tshe­ni iKi­dro­nix.

15 Ba­se­be­hla­ba ipha­si­ka ngo­lwe­tshu­mi la­ne lwe­nya­nga ye­si­bi­liy; aba­pri­sti la­ma­Le­vi ba­se­be­ya­nge­kaz, ba­zi­ngcwe­li­sa, ba­le­tha imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa endli­ni ye­Nko­sia.

16 Ba­se­be­si­ma enda­we­ni ya­bo ejwa­ye­le­ki­le­yo nje­nge­ndle­la ya­bo ngo­ko­mla­yo ka­Mo­zi­si umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lub; aba­pri­sti ba­fa­fa­za iga­zi ela­li­ve­la esa­ndle­ni sa­ma­Le­vi.

17 Ngo­ba ba­be­ba­ne­ngi eba­ndle­ni aba­be­nga­zi­ngcwe­li­sa­nga; nga­kho ama­Le­vi aye­phe­zu ko­ku­hla­tshwa kwa­ma­pha­si­ka kwa­lo­wo la­lo­wo owa­ye­nga­hla­mbu­lu­ka­nga ukuba­ngcwe­li­se­la iNko­si.

18 Ngo­ba ixu­ku la­ba­ntu, aba­ne­ngi ba­koE­fra­yi­mi, lo­Ma­na­se, uI­sa­ka­ri, lo­Ze­bu­lu­ni ba­be­nga­zi­hla­mbu­lu­la­ngac, ku­be ka­nti ba­dla ipha­si­ka ku­nge­nje­ngo­ku­bha­li­we­yo. Ko­dwa uHe­ze­khi­ya wa­ba­khu­le­ke­la wa­thi: INko­si elu­ngi­le­yo ka­yi­me­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­lad

19 wo­nke olu­ngi­se inhli­zi­yo ya­khe uku­di­nga uNku­lu­nku­lu, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­se, la­nxa ku­nge­nje­ngo­ku­hla­nju­lu­lwa kwe­nda­wo engcwe­lee.

20 INko­si ya­si­mu­zwa uHe­ze­khi­ya, ya­be­la­pha aba­ntu.

21 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­tho­la­ka­la eJe­ru­sa­le­ma ba­se­be­se­nza umkho­si we­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa nge­nto­ko­zo enku­lu; la­ma­Le­vi la­ba­pri­sti ba­yi­du­mi­sa iNko­si insu­ku nge­nsu­ku, nge­zi­nto zo­ku­hla­be­le­la nga­ma­ndla eNko­si­nif.

22 UHe­ze­khi­ya wa­se­khu­lu­ma ngo­mu­sa ku­ma­Le­vi wo­nke aye­lo­ku­qe­di­si­sa elwa­zi­ni olu­hle lwe­Nko­si. Ba­dla-ke oko­mkho­si omi­si­we­yo insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa be­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­thu­lag, be­yi­du­mi­sa iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­seh.

23 Iba­ndla lo­nke la­se­li­ce­bi­sa­na ukwe­nza ezi­nye insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa; be­nza ezi­nye insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa nge­nto­ko­zoi.

24 Ngo­ba uHe­ze­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da wa­ni­ka iba­ndla ama­jo­ngo­si azi­nku­lu­ngwa­ne le­zi­mvu ezi­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sa, le­zi­pha­tha­ma­ndla za­ni­ka iba­ndla ama­jo­ngo­si azi­nku­lu­ngwa­ne le­zi­mvu ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi; la­ba­pri­sti ba­zi­ngcwe­li­sa ngo­bu­ne­ngij.

25 Iba­ndla lo­nke la­ko­Ju­da, la­ba­pri­sti la­ma­Le­vi, le­ba­ndla lo­nke eli­ve­la koI­sra­ye­li, la­be­zi­zwe­ni aba­be­ve­la eli­zwe­ni la­koI­sra­ye­li, la­ba­be­hla­la ko­Ju­da, ba­se­be­tho­ko­zak.

26 Kwa­se­ku­si­ba kho­na into­ko­zo enku­lu eJe­ru­sa­le­ma, ngo­ba ku­su­ke­la ensu­kwi­ni zi­ka­So­lo­mo­ni indo­da­na ka­Da­vi­da inko­si ya­koI­sra­ye­li ka­ku­za­nga ku­be kho­na oku­nja­lo eJe­ru­sa­le­mal.

27 Ba­se­be­su­ku­ma aba­pri­sti la­ma­Le­vim, ba­bu­si­sa aba­ntun; ili­zwi la­bo la­se­li­zwa­ka­la, lo­mkhu­le­ko wa­bo wa­fi­ka enda­we­ni ya­khe yo­ku­hla­la engcwe­le ema­zu­lwi­ni.

31Kwa­thi ko­nke lo­kho se­ku­phe­li­le, wo­nke amaI­sra­ye­li atho­la­ka­la­yo aphu­ma aya emi­zi­ni ya­ko­Ju­da, adi­li­za izi­nsi­ka ezi­yi­zi­tho­mbe, aga­mu­le­la pha­nsi izi­xu­ku, apho­se­la pha­nsi inda­wo ezi­pha­ke­me­yo la­ma­la­thi, aku­khu­pha ku­ye wo­nke uJu­da lo­Bhe­nja­mi­ni la­koE­fra­yi­mi lo­Ma­na­se, aze aqe­da. Bo­nke aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­bu­ye­la, ngu­lo­wo la­lo­wo emfu­ywe­ni ya­khe, emi­zi­ni ya­boa.

UHe­ze­khi­ya wo­ndla aba­pri­sti la­ma­Le­vi

2 UHe­ze­khi­ya wa­se­mi­sa izi­ga­ba za­ba­pri­sti la­ma­Le­vi ngo­kwe­zi­ga­ba za­bo, ngu­lo­wo la­lo­wo ngo­ko­mse­be­nzi wa­kheb, aba­pri­sti la­ma­Le­vi emni­ke­lwe­ni wo­ku­tshi­swa le­mi­ni­ke­lwe­ni yo­ku­thu­la, uku­kho­nza lo­ku­bo­nga lo­ku­du­mi­sa ema­sa­ngwe­ni ezi­nka­mba ze­Nko­sic.

3 Le­sa­be­lo se­nko­si esi­ve­la emfu­ywe­ni ya­yo se­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa, se­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa ye­ku­se­ni la­nta­mba­mad, le­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa ya­ma­sa­ba­thae, le­ye­ku­thwa­se­ni kwe­zi­nya­ngaf, le­ye­mi­kho­si emi­si­we­yo, nje­ngo­ku­bha­li­we­yo emla­ywe­ni ka­Je­ho­vag.

4 Wa­se­si­thi eba­ntwi­ni, ku­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma, ba­ni­ke isa­be­lo sa­ba­pri­sti la­ma­Le­vih, uku­ze ba­qi­ni­swei emla­ywe­ni we­Nko­sij.

5 Le­ku­sa­tsha­la­li­swe­ni kwe­li­zwi aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­nge­za izi­the­lo zo­ku­qa­la za­ma­be­le, iwa­yi­ni eli­tsha, la­ma­fu­tha, lo­lu­ju, la­ku­zo zo­nke izi­the­lo ze­nsi­mu; lo­kwe­tshu­mi kwa­kho ko­nke ba­ku­le­tha ngo­bu­ne­ngik.

6 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li lo­Ju­da aba­be­hla­la emi­zi­ni ya­ko­Ju­da la­bo ba­se­be­le­tha okwe­tshu­mi kwe­nko­mo lo­kwe­zi­mvu lo­kwe­tshu­mi kwe­zi­nto ezi­ngcwe­le eza­ze­hlu­ka­ni­se­lwe iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo, ba­be­ka izi­nqu­mbi­nqu­mbil.

7 Nge­nya­nga ye­si­tha­thu ba­qa­li­sa uku­be­ka isi­se­ke­lo se­zi­nqu­mbi, la­nge­nya­nga ye­si­kho­mbi­sa ba­qe­da.

8 UHe­ze­khi­ya le­zi­pha­tha­ma­ndla se­be­fi­ka be­bo­na izi­nqu­mbi, ba­yi­bu­si­sa iNko­si la­ba­ntu ba­yo uI­sra­ye­li.

9 UHe­ze­khi­ya wa­se­bu­za aba­pri­sti la­ma­Le­vi nga­le­zi­nqu­mbi.

10 UA­za­ri­ya umpri­sti oyi­nhlo­kom ye­ndlu ka­Za­do­kin wa­khu­lu­ma la­ye wa­thi: Ku­su­ke­la eku­qa­le­ni ko­ku­le­thwa kwe­mi­ni­ke­lo endli­ni ye­Nko­si, kwa­ku­lo­ko­ku­dla lo­ko­ku­su­tha lo­ko­ku­tshi­ya oku­ne­ngi­ne­ngi; ngo­ba iNko­si iba­bu­si­si­le aba­ntu ba­yo ku­ze ku­sa­le lo­khu oku­ne­ngio.

11 UHe­ze­khi­ya wa­se­si­thi ku­lu­ngi­swe ama­ka­me­lo endli­ni ye­Nko­si; ba­se­be­wa­lu­ngi­sa.

12 Ba­se­be­nge­ni­sa imi­ni­ke­lo le­zi­ngxe­nye ze­tshu­mip le­zi­nto ezi­ngcwe­li­si­we­yo ngo­bu­qo­thoq. La­phe­zu kwa­lo­khu uKo­na­ni­ya umLe­vi wa­ye­yi­ndu­nar, lo­Shi­me­yi umfo­wa­bo engo­we­si­bi­lis.

13 Lo­Je­hi­ye­li loA­za­zi­ya lo­Na­ha­thi loA­sa­he­li lo­Je­ri­mo­thi lo­Jo­za­ba­di loE­li­ye­li loI­si­ma­khi­yat lo­Ma­ha­thi lo­Bhe­na­ya ba­be­nga­ba­bo­ni­si nga­pha­nsi kwe­sa­ndla si­ka­Ko­na­ni­yau lo­Shi­me­yi umfo­wa­bov, ngo­mla­yo ka­He­ze­khi­ya inko­si loA­za­ri­ya umbu­si we­ndlu ka­Nku­lu­nku­luw.

14 Nja­lo uKo­re indo­da­na kaI­mna umLe­vi, umgci­ni we­sa­ngo nga­se­mpu­ma­la­nga, wa­ye­phe­zu kwe­mi­ni­ke­lo ye­si­hle ka­Nku­lu­nku­lu uku­pha imi­ni­ke­lo ye­Nko­six le­zi­nto ezi­ngcwe­le­ngcwe­ley.

15 La­nga­se­sa­ndle­ni sa­khe kwa­ku­loE­de­ni, lo­Mi­ni­ya­mi­ni, lo­Je­shu­waz, lo­She­ma­ya, uA­ma­ri­ya, lo­She­ka­ni­yaa emi­zi­ni ya­ba­pri­sti uku­pha aba­fo­wa­bo ngo­ku­the­mbe­ka ezi­ga­be­ni za­bo, nje­nga­kwa­ba­khu­lu kwa­ba nja­lo kwa­ba­nca­neb.

16 Nga­pha­ndle kwa­ba­ba­lwe nge­zi­zu­ku­lwa­na za­be­si­li­sa, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka emi­tha­thu ku­si­ya phe­zu­lu, wo­nke onge­na endli­ni ye­Nko­si, ngo­mse­be­nzi wo­su­ku ngo­su­ku lwa­wo, enko­nzwe­ni ya­bo, ku­mfa­ne­lo za­bo, nge­zi­ga­ba za­boc.

17 La­la­bo aba­ba­lwa nge­zi­zu­ku­lwa­na za­ba­pri­sti nge­ndlu ya­bo­yi­se, la­ma­Le­vi, ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li ku­si­ya phe­zu­lu, ku­mfa­ne­lo za­bo, nge­zi­ga­ba za­bod.

18 Le­ku­ba­lwe­ni nge­zi­zu­ku­lwa­na, la­bo bo­nke aba­nci­nya­ne ba­bo, omka­bo, la­ma­do­da­na abo, la­ma­do­da­ka­zi abo, eba­ndle­ni lo­nke, ngo­ba eku­the­mbe­ke­ni kwa­bo ba­zi­ngcwe­li­sa ngo­bu­ngcwe­le.

19 Le­ma­do­da­ne­ni kaA­ro­ni, aba­pri­sti, ema­si­mi­ni ama­dle­lo emi­zi ya­bo, ku­wo wo­nke umu­zi ngo­mu­zie, ama­do­da aye­bi­zwe nga­ma­bi­zo, uku­ni­ka iza­be­lo ku­bo bo­nke abe­si­li­sa pha­ka­thi kwa­ba­pri­sti, la­bo bo­nke aba­ba­lwe nge­zi­zu­ku­lwa­na pha­ka­thi kwa­ma­Le­vif.

20 Wa­se­se­nza nja­lo uHe­ze­khi­ya ku­Ju­da wo­nke; we­nza oku­hle lo­ku­lu­ngi­le­yo lo­ku­qo­tho pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khe.

21 Emse­be­nzi­ni wo­nke-ke awu­qa­li­sa­yo enko­nzwe­ni ye­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu, le­mla­ywe­ni le­mthe­thwe­ni, uku­di­nga uNku­lu­nku­lu wa­khe, wa­kwe­nza nge­nhli­zi­yo ya­khe yo­nke, wa­phu­me­le­lag.

Uku­hla­se­lwa kwe­li­zwe la­ko­Ju­da ngu­Se­na­khe­ri­bi

32Emva kwa­le­zi­ze­nzo zo­bu­qo­tho uSe­na­khe­ri­bi inko­si yeA­si­ri­ya wa­fi­ka wa­nge­na ko­Ju­da, wa­mi­sa inka­mba ma­qo­nda­na le­mi­zi ebi­ye­lwe­yo eqo­nde uku­zi­fo­hle­le­la yo­naa.

2 UHe­ze­khi­ya ese­bo­ni­le uku­thi uSe­na­khe­ri­bi use­fi­ki­le lo­ku­thi ubu­so ba­khe bu­kha­nge­le impi eme­le­ne le­Je­ru­sa­le­ma,

3 wa­ce­bi­sa­na le­zi­ndu­na za­khe la­ma­qha­we akhe uku­vi­mba ama­nzi emi­tho­mbo eya­yi­nga­pha­ndle ko­mu­zi; ba­se­be­msi­za.

4 Kwa­se­ku­bu­tha­ni­swa aba­ntu aba­ne­ngi, aba­vi­mba yo­nke imi­tho­mbo le­si­fu­la esa­si­ge­le­za pha­ka­thi kwe­li­zwe, be­si­thi: Ku­nga­ni ama­kho­si eA­si­ri­ya eza­fi­ka afi­ce ama­nzi ama­ne­ngib.

5 Wa­se­zi­qi­ni­sa, wa­kha umdu­li wo­nke owa­wu­di­li­ki­le, wa­wu­khwe­za emi­pho­tsho­ngwe­ni, lo­mu­nye umdu­li nga­pha­ndlec; wa­qi­ni­sa iMi­lo emzini ka­Da­vi­dad; we­nza le­zi­kha­li le­zi­hla­ngu ngo­bu­ne­ngi.

6 Wa­se­be­ke­la aba­ntu indu­na ze­zi­mpi, wa­zi­bu­tha­ni­se­la bo­na egce­ke­ni le­sa­ngo lo­mu­zi, wa­khu­lu­ma ku­nhli­zi­yo ya­bo esi­thi:

7 Qi­na­ni li­me isi­bi­ndie; li­nge­sa­bi li­nga­tsha­ywa lu­va­lo pha­mbi kwe­nko­si yeA­si­ri­ya la­pha­mbi kwe­xu­ku lo­nke eli­la­yof; ngo­ba ku­kho­na ki­thi omkhu­lu ku­la­yeg.

8 Ku­ye ku­le­nga­lo ye­nya­mah, ko­dwa ki­thi ku­le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu uku­si­si­za lo­ku­lwa izi­mpi ze­thui. Aba­ntu ba­se­be­se­ya­ma phe­zu kwa­ma­zwi ka­He­ze­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da.

9 Emva kwa­lo­kho uSe­na­khe­ri­bi inko­si yeA­si­ri­ya wa­thu­ma ince­ku za­khe eJe­ru­sa­le­ma (ko­dwa ye­na wa­ye­pha­mbi kwe­La­ki­shi la­wo wo­nke ama­ndla akhe ela­ye) ku­He­ze­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da la­ku­Ju­da wo­nke ose­Je­ru­sa­le­maj, esi­thi:

10 Utsho nja­lo uSe­na­khe­ri­bi inko­si yeA­si­ri­yak: Li­the­mbe­ni uku­thi li­hla­le eku­vi­nje­ze­lwe­ni eJe­ru­sa­le­mal?

11 UHe­ze­khi­ya ka­li­kho­hli­si yi­ni uku­thi ali­ni­ke­le uku­thi li­fe yi­ndla­la la­ngo­ko­mam esi­thi: INko­si uNku­lu­nku­lu we­thu iza­si­khu­lu­la esa­ndle­ni se­nko­si yeA­si­ri­yan?

12 Ka­su­ye yi­ni lo uHe­ze­khi­ya owa­su­sa inda­wo za­yo ezi­pha­ke­me­yo la­ma­la­thi ayo, wa­tshe­la uJu­da le­Je­ru­sa­le­ma esi­thi: Li­za­kho­nza pha­mbi kwe­la­thi eli­lo­dwa, li­tshi­se impe­pha ku­loo?

13 Ka­la­zi yi­ni enga­kwe­nza­yo mi­na la­bo­ba­ba ku­bo bo­nke aba­ntu ba­ma­zwe? Onku­lu­nku­lu be­zi­zwe za­la­wo­ma­zwe ba­be­la­kho lo­ku­ba la­kho yi­ni uku­khu­lu­la ama­zwe abo esa­ndle­ni sa­mip?

14 Ngu­wu­phi ku­bo bo­nke onku­lu­nku­lu ba­le­zo­zi­zwe oba­ba aba­zi­tsha­ba­la­li­sa­yo owa­ba la­kho uku­khu­lu­la aba­ntu ba­khe esa­ndle­ni sa­mi, uku­thi uNku­lu­nku­lu we­nu abe la­kho uku­li­khu­lu­la esa­ndle­ni sa­miq?

15 Nga­lo­kho-ke uHe­ze­khi­ya ka­nga­li­kho­hli­sir, ka­nga­li­du­hi­si ngo­ku­nja­lo, li­nga­mkho­lwa; ngo­ba ka­kho unku­lu­nku­lu owa­si­phi isi­zwe lo­mbu­so owa­ba la­kho uku­khu­lu­la aba­ntu ba­khe esa­ndle­ni sa­mi le­sa­bo­ba­ba. La­ye si­bi­li uNku­lu­nku­lu we­nu ka­yi­ku­li­khu­lu­la esa­ndle­ni sa­mi yi­ni?s yi­ni?

16 Ince­ku za­khe za­tsho lo­ku­nye zi­me­le­ne le­Nko­si uNku­lu­nku­lu nja­lo zi­me­le­ne lo­He­ze­khi­ya ince­ku ya­yot.

17 Wa­bha­la le­zi­ncwa­di zo­ku­thu­ka iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li lo­ku­khu­lu­ma zi­me­le­ne la­you zi­si­thi: Nje­nga­bo­nku­lu­nku­lu be­zi­zwe za­la­wo­ma­zwe aba­nga­khu­lu­la­nga aba­ntu ba­bo esa­ndle­ni sa­mi, ngo­ku­nja­lo uNku­lu­nku­lu ka­He­ze­khi­ya ka­yi­ku­khu­lu­la aba­ntu ba­khe esa­ndle­ni sa­miv.

18 Za­se­zi­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu nge­si­Ju­da eba­ntwi­ni be­Je­ru­sa­le­maw aba­be­phe­zu ko­mdu­li uku­be­thu­sa lo­ku­ba­hlu­pha uku­ze zi­wu­thu­mbe umu­zix.

19 Za­se­zi­khu­lu­ma ngo­Nku­lu­nku­lu we­Je­ru­sa­le­may nje­nga­bo­nku­lu­nku­lu be­zi­zwe zo­mhla­ba, umse­be­nzi we­za­ndla zo­mu­ntuz.

20 Ko­dwa uHe­ze­khi­ya inko­sia loI­sa­ya umpro­fe­thi indo­da­na kaA­mo­zib ba­khu­le­ka nge­nxa ya­lo­khu, ba­kha­la ema­zu­lwi­ni.

Uku­khu­lu­lwa kwe­li­zwe la­ko­Ju­da

21 INko­si ya­si­thu­ma ingi­lo­si eya­qu­ma wo­nke ama­qha­we ala­ma­ndla la­ba­pha­thi le­zi­ndu­na enka­mbe­ni ye­nko­si yeA­si­ri­yac. Nga­kho ya­bu­ye­la eli­zwe­ni la­yo ilo­bu­so obu­le­nhlo­ni. Isi­nge­ni­le endli­ni ka­nku­lu­nku­lu wa­yo, aba­phu­ma ema­thu­nji­ni ayo ba­me­nza wa­wa la­pho nge­nke­mbad.

22 Ngo­ku­nja­lo iNko­si ya­msi­ndi­sa uHe­ze­khi­ya la­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma esa­ndle­ni si­ka­Se­na­khe­ri­bi inko­si yeA­si­ri­ya le­sa­ndle­ni sa­bo bo­nke; ya­si­ba­kho­khe­la inhla­ngo­thi zo­nke.

23 Aba­ne­ngi ba­se­be­le­tha izi­pho eNko­si­ni eJe­ru­sa­le­mae, le­zi­nto ezi­li­gu­gu ku­He­ze­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da; wa­se­pha­ka­nyi­swa eme­hlwe­ni ezi­zwe zo­nke emva kwa­lo­khuf.

Uku­gu­la ku­ka­He­ze­khi­ya

24 Nga­le­zo­nsu­ku uHe­ze­khi­ya wa­gu­le­la uku­fa; wa­se­khu­le­ka eNko­si­nig; ya­si­khu­lu­ma la­ye ya­mni­ka isi­bo­na­ka­li­soh.

25 Ko­dwa uHe­ze­khi­ya ka­bu­yi­se­la­nga nje­ngo­kwe­nzu­zo aye­yenze­lwei, ngo­ba inhli­zi­yo ya­khe ya­yi­pha­ke­mej. Nga­kho kwa­ba lo­la­ka phe­zu kwa­khe la­phe­zu ku­ka­Ju­da le­Je­ru­sa­le­mak.

26 Ko­dwa uHe­ze­khi­ya wa­zi­tho­ba nge­nxa yo­ku­pha­ka­ma kwe­nhli­zi­yo ya­khel, ye­na la­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma; nga­kho ula­ka lwe­Nko­si ka­lwe­hle­la­nga phe­zu kwa­bo ensu­kwi­ni zi­ka­He­ze­khi­yam.

Inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ithu­ma izi­thu­nywa ku­He­ze­khi­ya

27 Nja­lo uHe­ze­khi­ya wa­ye­le­no­tho lo­du­mo ka­khu­lu­ka­zi, wa­ze­nze­la izi­pha­la ze­si­li­va le­ze­go­li­de le­za­ma­tshe ali­gu­gu le­za­ma­kha le­ze­zi­hla­ngu le­ze­zi­nto zo­nke ezi­lo­yi­se­ka­yo.

28 Le­zi­pha­la ze­si­vu­no sa­ma­be­le le­wa­yi­ni eli­tsha la­ma­fu­than, le­zi­ba­ya ze­nhlo­bo zo­nke ze­zi­fu­yo, le­zi­ba­ya ze­mi­hla­mbio.

29 Wa­ze­nze­la le­mi­zi, le­mfu­yo ye­zi­mvu le­nko­mo ngo­bu­ne­ngi, ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­ye­mni­ki­le impa­hla ene­ngi ka­khu­lu.

30 UHe­ze­khi­ya lop wa­se­vi­mba umtho­mbo wa­ma­nziq anga­phe­zu­lu eGi­ho­nir, wa­wa­qo­ndi­sa ehla nge­ntsho­na­la­nga ko­mu­zi ka­Da­vi­da. UHe­ze­khi­ya wa­phu­me­le­la ku­yo yo­nke imi­se­be­nzi ya­khe.

31 Ko­dwa kwa­ku­nja­lo, ma­ye­la­na le­zi­thu­nywa ze­zi­pha­tha­ma­ndla ze­Bha­bhi­lo­ni, eza­thu­me­la ku­yes uku­bu­za nge­si­bo­na­ka­li­so ese­nza­ka­la­yo eli­zwe­nit, uNku­lu­nku­lu wa­mtshi­ya uku­ze amhlo­le uku­thi azi ko­nke oku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­kheu.

Uku­fa ku­ka­He­ze­khi­ya

32 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­He­ze­khi­ya lo­mu­sa wa­khe, kha­nge­la, ku­bha­li­we embo­nwe­ni kaI­sa­ya umpro­fe­thi indo­da­na kaA­mo­ziv, egwa­lwe­ni lwa­ma­kho­si ako­Ju­da la­wa­koI­sra­ye­liw.

33 UHe­ze­khi­ya wa­se­la­la la­bo­yi­se; ba­se­be­mngcwa­be­la kwe­li­phe­zu­lu ka­khu­lu la­ma­ngcwa­ba ama­do­da­na ka­Da­vi­da; uJu­da wo­nke la­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma ba­se­be­me­nze­la inhlo­ni­pho eku­fe­ni kwa­khex. UMa­na­se indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

Uku­bu­sa ku­ka­Ma­na­se

33UMa­na­se wa­ye­le­mi­nya­ka eli­tshu­mi la­mbi­li esi­ba yi­nko­si; wa­se­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­nhla­nu eJe­ru­sa­le­maa.

2 Ko­dwa we­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si, nje­nga­ma­nya­la ezi­zwe iNko­si eya­zi­xo­tsha eli­fe­ni pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

3 Ngo­ba wa­bu­ya wa­kha inda­wo ezi­pha­ke­me­yo uyi­se uHe­ze­khi­ya aye­zi­di­li­zi­le, wa­mi­se­la oBha­li ama­la­thi, we­nza izi­xu­ku, wa­kho­tha­me­la ibu­tho lo­nke la­ma­zu­lu, wa­li­kho­nza.

4 Wa­se­sa­kha ama­la­thi endli­ni ye­Nko­si, iNko­si eya­yi­the nga­yo: EJe­ru­sa­le­ma ibi­zo la­mi li­za­ku­ba kho­na pha­ka­de.

5 Wa­se­sa­khe­la ibu­tho lo­nke la­ma­zu­lu ama­la­thi ema­gu­me­ni wo­ma­bi­li endlu ye­Nko­si.

6 Ye­na we­nza aba­ntwa­na ba­khe ba­da­bu­le emli­lwe­ni esi­ho­tshe­ni se­ndo­da­na ka­Hi­no­mub; wa­se­cha­si­sa izi­bo­na­ka­li­so, we­nza imi­li­ngo, we­nza ubu­tha­ka­thi, wa­se­be­nza la­ba­la­ma­dlo­zi la­ba­lu­mba­yo. We­nza oku­bi ka­khu­lu eme­hlwe­ni eNko­si, uku­yi­thu­ku­the­li­sac.

7 Wa­se­be­ka isi­fa­ne­ki­so esi­ba­zi­we­yo se­si­tho­mbe aye­se­nzi­le endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu, uNku­lu­nku­lu owa­ye­the nga­yo ku­Da­vi­da la­ku­So­lo­mo­ni indo­da­na ya­khe: Ku­li­ndlu, le­Je­ru­sa­le­ma engi­yi­khe­the ku­zo zo­nke izi­zwe za­koI­sra­ye­li, ngi­za­be­ka ibi­zo la­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nid.

8 Ka­ngi­sa­yi­ku­su­sa unya­wo lu­kaI­sra­ye­li lu­phu­me eli­zwe­ni enga­li­mi­se­la oyi­hlo, ku­phe­la uba be­za­na­nze­le­la ukwe­nza ko­nke engi­ba­la­ya kho­na, ngo­ko­mla­yo wo­nke le­zi­mi­so le­zi­mi­se­lo nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si.

9 Nga­kho uMa­na­se wa­du­hi­sa uJu­da la­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma, ukwe­nza oku­bi okwe­dlu­la izi­zwe iNko­si eya­zi­chi­tha pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

10 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­Ma­na­se le­ba­ntwi­ni ba­khe, ko­dwa ka­ba­la­le­la­nga.

11 Nga­kho iNko­si ya­be­hli­se­la aba­pha­thi be­bu­tho inko­si yeA­si­ri­ya eya­yi­la­boe; ba­se­be­thu­mba uMa­na­se nga­me­vaf, ba­mbo­pha nga­ma­ke­ta­ne ethu­si, ba­mu­sa eBha­bhi­lo­nig.

12 Kwa­thi ese­ci­nde­ze­lwe wa­nce­nga ubu­so be­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kheh, wa­zi­tho­ba ka­khu­lu pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu wa­bo­yi­sei.

13 Wa­se­khu­le­ka ku­ye, nja­lo wa­nce­nge­ka nga­ye, we­zwa uku­nce­nga kwa­khe, wa­mbu­yi­se­la eJe­ru­sa­le­ma embu­swe­ni wa­khej. Nga­kho uMa­na­se wa­zi uku­thi iNko­si yi­yo engu­Nku­lu­nku­luk.

14 Le­mva kwa­lo­kho wa­kha umdu­li onga­pha­ndle ko­mu­zi ka­Da­vi­da nge­ntsho­na­la­nga kwe­Gi­ho­ni esi­ho­tshe­nil, kwa­ze kwa­ba se­ku­nge­ne­ni kwe­sa­ngo le­nhla­nzim, wa­bho­da iO­fe­li, wa­we­nza wa­pha­ka­ma ka­khu­lu. Wa­be­ka la­ba­pha­thi ba­ma­bu­tho ku­yo yo­nke imi­zi ebi­ye­lwe­yo ko­Ju­da.

15 Wa­se­su­sa onku­lu­nku­lu be­zi­zwe­nin le­si­tho­mbe endli­ni ye­Nko­si, la­wo wo­nke ama­la­thi aye­wa­khi­le enta­be­ni ye­ndlu ye­Nko­si, la­se­Je­ru­sa­le­ma, wa­ku­pho­se­la nga­pha­ndle ko­mu­zio.

16 Wa­se­sa­kha ila­thi le­Nko­si, wa­hla­be­la phe­zu kwa­lo imi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la le­mi­ni­ke­lo yo­ku­bo­nga. Wa­thi ku­Ju­da ka­kho­nze iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lip.

17 Lo­ba ku­nja­lo aba­ntu ba­be­lo­khu be­hla­ba enda­we­ni ezi­pha­ke­me­yo, ku­phe­la eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­boq.

18 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Ma­na­se, lo­mkhu­le­ko wa­khe ku­Nku­lu­nku­lu wa­kher, la­ma­zwi aba­bo­ni aba­wa­khu­lu­ma ku­ye nge­bi­zo le­Nko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lis, kha­nge­la, ku­se­zi­nda­be­ni za­ma­kho­si akoI­sra­ye­lit.

19 Umkhu­le­ko wa­khe-keu, lo­ku­nce­nga kwa­khe ku­Nku­lu­nku­lu, le­so­no sa­khe so­nke, le­si­pha­mbe­ko sa­khev, le­zi­nda­wo akha ku­zo inda­wo ezi­pha­ke­me­yo, nja­lo wa­mi­sa izi­xu­ku le­zi­tho­mbe ezi­ba­zi­we­yow, enga­ka­zi­tho­bix, kha­nge­la, ku­bha­li­we ema­zwi­ni aba­bo­niy.

20 UMa­na­se wa­se­la­la la­bo­yi­se; ba­se­be­mngcwa­ba endli­ni ya­khe. UA­mo­ni indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khez.

Uku­bu­sa ku­kaA­mo­ni

21 UA­mo­ni wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li esi­ba yi­nko­si; wa­se­bu­sa imi­nya­ka emi­bi­li eJe­ru­sa­le­maa.

22 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si nje­ngo­kwe­nza ku­ka­Ma­na­se uyi­se; ngo­ba uA­mo­ni wa­hla­be­la zo­nke izi­tho­mbe ezi­ba­zi­we­yo uMa­na­se uyi­se aye­ze­nzi­le, wa­zi­kho­nzab.

23 Ko­dwa ka­zi­tho­ba­nga pha­mbi kwe­Nko­si nje­ngo­ku­zi­tho­ba ku­ka­Ma­na­se uyi­sec, ko­dwa uA­mo­ni lo wa­ndi­sa ica­la.

24 Ince­ku za­khe za­se­zi­me­nze­la ugo­be, za­mbu­la­la endli­ni ya­khe.

25 Ko­dwa aba­ntu be­li­zwe ba­tsha­ya bo­nke la­bo aba­be­nze­le inko­si uA­mo­ni ugo­be; aba­ntu be­li­zwe ba­se­be­be­ka uJo­si­ya indo­da­na ya­khe uku­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

Imvu­se­le­lo ka­Jo­si­ya

34UJo­si­ya wa­ye­le­mi­nya­ka eyi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li esi­ba yi­nko­si; wa­se­bu­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nye eJe­ru­sa­le­ma.

2 Wa­se­se­nza oku­qo­ndi­le­yo eme­hlwe­ni eNko­si, wa­ha­mba nge­zi­ndle­la zi­ka­Da­vi­da uyi­se, ka­pha­mbu­ke­la­nga nga­kwe­so­ku­ne­ne lo­ba kwe­so­kho­hloa.

3 Ngo­ba ngo­mnya­ka we­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li wo­ku­bu­sa kwa­khe ese­se­ngu­mfa­na wa­qa­la uku­mdi­nga uNku­lu­nku­lu ka­Da­vi­da uyi­seb; la­ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­mbi­li wa­qa­la uku­hla­mbu­lu­la uJu­da le­Je­ru­sa­le­ma ku­zi­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo, le­zi­xu­ku, le­zi­tho­mbe ezi­ba­zi­we­yoc, le­zi­tho­mbe ezi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sad.

4 Ba­se­be­di­li­za ama­la­thi abo­Bha­li pha­mbi kwa­khee, la­ma­la­thi oku­tshi­se­la impe­pha aye­nga­phe­zu kwa­wo wa­wa­ga­mu­le­la pha­nsi, le­zi­xu­ku le­zi­tho­mbe ezi­ba­zi­we­yo le­zi­tho­mbe ezi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa wa­zi­pha­hla­za, wa­zi­cho­la, wa­zi­chi­the­la phe­zu kwa­ma­ngcwa­ba ala­bo aba­be­ni­ke­le imi­hla­tshe­lo ki­zof.

5 Wa­se­tshi­se­la ama­tha­mbo aba­pri­sti phe­zu kwa­ma­la­thi abo, wa­hla­mbu­lu­la uJu­da le­Je­ru­sa­le­mag.

6 Le­mi­zi­ni ya­ko­Ma­na­se loE­fra­yi­mi lo­Si­me­yo­ni ku­ze ku­fi­ke ko­Na­fi­tha­li le­ma­nxi­we­ni ayo inhla­ngo­thi zo­nkeh

7 wa­di­li­za la­ma­la­thi, le­zi­xu­ku, wa­cho­la izi­tho­mbe ezi­ba­zi­we­yo za­ze za­ba yi­mpu­phui, wa­ga­mu­le­la pha­nsi wo­nke ama­la­thi oku­tshi­se­la impe­pha eli­zwe­ni lo­nke la­koI­sra­ye­li, wa­se­bu­ye­la eJe­ru­sa­le­maj.

UJo­si­ya le­ncwa­di yo­mla­yo

8 Kwa­thi ngo­mnya­ka we­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li wo­ku­bu­sa kwa­khe, ese­hla­mbu­lu­le ili­zwe le­ndluk, wa­thu­ma uSha­fa­ni indo­da­na kaA­za­li­yal lo­Ma­ha­se­yam umbu­si wo­mu­zin lo­Jo­wa indo­da­na ka­Jo­wa­ha­zi uma­bha­la­ne uku­thi ba­qi­ni­se indlu ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kheo.

9 Ba­se­be­fi­ka ku­Hi­li­khi­ya umpri­sti omkhu­lup, ba­pha ima­li eya­yi­le­thwe endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu, ama­Le­vi aye­lo­ndo­lo­za umbu­ndu aye­yi­qo­qe esa­ndle­ni sa­ko­Ma­na­se loE­fra­yi­mi la­ku­yo yo­nke insa­li kaI­sra­ye­li la­ku­ye wo­nke uJu­da lo­Bhe­nja­mi­ni; ba­se­be­bu­ye­la eJe­ru­sa­le­maq.

10 Ba­se­be­yi­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­be­nzi bo­mse­be­nzi aba­be­khe­the­lwe indlu ye­Nko­si aba­yi­pha abe­nzi bo­mse­be­nzi aba­be­se­be­nza endli­ni ye­Nko­si uku­thi ba­lu­ngi­se ba­qi­ni­se indlu.

11 Ba­yi­ni­ka aba­ba­zi la­ba­khi uku­ze ba­the­nge ama­tshe aba­zi­we­yo le­zi­go­do ze­ntu­ngo le­zo­ku­fu­le­la izi­ndlu ama­kho­si ako­Ju­da aye­zi­di­li­zi­ler.

12 Ama­do­da ase­se­be­nza ngo­bu­qo­tho emse­be­nzi­ni; la­ba­bo­ni­si phe­zu kwa­wo ba­be­ngo­Ja­ha­thi loO­bha­di­ya ama­Le­vi, eba­ntwa­ne­ni ba­ko­Me­ra­ris, lo­Ze­kha­ri­ya lo­Me­shu­la­mut, eba­ntwa­ne­ni ba­ma­Ko­ha­thiu, uku­qo­ndi­sa; la­ma­Le­vi, wo­nke aqe­di­si­sa nge­zi­nto zo­ku­hla­be­le­lav.

13 Nja­lo aye­phe­zu kwa­ba­thwa­li be­mi­thwa­low nja­lo ba­be­nga­ba­bo­ni­si phe­zu kwa­khe wo­nke owe­nza umse­be­nzi we­nko­nzo nge­nko­nzox; la­ku­ma­Le­vi kwa­ku­la­ba­bha­liy la­ba­pha­thi la­ba­gci­ni ba­ma­sa­ngoz.

14 Kwa­se­ku­si­thi be­khu­pha ima­li eya­yi­le­thwe endli­ni ye­Nko­si, uHi­li­khi­ya umpri­sti wa­fi­ca ugwa­lo lo­mla­yo we­Nko­si owa­wu­ni­kwe nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si.

15 UHi­li­khi­ya wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­Sha­fa­ni uma­bha­la­ne: Ngi­fi­ce ugwa­lo lo­mla­yo endli­ni ye­Nko­si. UHi­li­khi­ya wa­se­ni­ka uSha­fa­ni ugwa­lo.

16 USha­fa­ni wa­se­le­tha ugwa­lo enko­si­ni, fu­thi wa­bu­yi­se­la ili­zwi enko­si­ni esi­thi: Ko­nke okwa­ku­ni­ke­lwe esa­ndle­ni se­nce­ku za­kho zi­ya­kwe­nza.

17 Se­zi­yi­qo­qi­le ima­li eya­tho­la­ka­la endli­ni ye­Nko­si, za­yi­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­ba­pha­thi le­sa­ndle­ni sa­be­nzi bo­mse­be­nzi.

18 USha­fa­ni uma­bha­la­ne wa­se­tshe­la inko­si esi­thi: UHi­li­khi­ya umpri­sti ungi­ni­ke ugwa­lo. USha­fa­ni wa­se­fu­nda ku­lo pha­mbi kwe­nko­si.

19 Kwa­se­ku­si­thi inko­si isi­zwi­le ama­zwi omla­yo ya­da­bu­la izi­gqo­ko za­yo.

20 Inko­si ya­si­la­ya oHi­li­khi­ya loA­hi­kha­mu indo­da­na ka­Sha­fa­ni loA­bi­do­ni indo­da­na ka­Mi­ka lo­Sha­fa­ni uma­bha­la­ne loA­sa­ya ince­ku ye­nko­si, isi­thi:

21 Ha­mba­ni liye­bu­za eNko­si­ni nge­nxa ya­mi la­nge­nxa ye­nsa­li ekoI­sra­ye­li la­ko­Ju­da ma­ye­la­na la­ma­zwi ogwa­lo olu­tho­la­ke­le­yo; ngo­ba lu­khu­lu ula­ka lwe­Nko­si olu­thu­lu­le­lwe phe­zu kwe­thu, nge­nxa yo­ku­thi oba­ba ka­ba­li­gci­na­nga ili­zwi le­Nko­si ukwe­nza nje­nga­kho ko­nke oku­bha­li­we­yo ku­lo­lu­gwa­loa.

22 Nga­kho uHi­li­khi­ya la­la­bo aba­be­nga­be­nko­si ba­ya ku­Hu­li­da umpro­fe­thi­ka­zi, umka­Sha­lu­ma indo­da­na ka­To­kha­thi indo­da­na ka­Ha­si­ra, umgci­ni we­zi­gqo­ko. (Ye­na-ke wa­ye­hla­la eJe­ru­sa­le­ma esi­Ga­be­ni se­Si­bi­li.) Ba­se­be­khu­lu­ma ku­ye ka­nje.

23 Wa­se­si­thi ki­bo: Itsho nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Tshe­la­ni umu­ntu oli­thu­me ki­mi:

24 Itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, ngi­za­kwe­hli­se­la ubu­bi ku­li­nda­wo la­phe­zu kwa­ba­hla­li ba­yo, zo­nke izi­qa­le­ki­so ezi­bha­li­we­yo egwa­lwe­ni aba­lu­ba­li­le­yo pha­mbi kwe­nko­si ya­ko­Ju­da.

25 Nge­nxa yo­ku­thi be­ngi­tshi­yi­le, ba­tshi­se­la aba­nye onku­lu­nku­lu impe­pha, uku­ze ba­ngi­thu­ku­the­li­se nga­yo yo­nke imi­se­be­nzi ye­za­ndla za­bo; nga­kho ula­ka lwa­mi lu­za­thu­lu­le­lwa phe­zu kwa­li­nda­wo, ka­lu­yi­ku­ci­tshwab.

26 Ko­dwa enko­si­ni ya­ko­Ju­da eli­thu­mi­le­yo uku­bu­za eNko­si­ni, li­za­ku­tsho nja­lo ku­yo: Itsho nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Ma­ye­la­na la­ma­zwi owa­zwi­le­yo,

27 ngo­ba inhli­zi­yo ya­kho ibu­tha­ka­tha­ka, wa­zi­tho­ba pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu usu­zwe ama­zwi akhe ame­le­ne la­li­nda­wo la­me­le­ne la­ba­hla­li ba­yo, wa­zi­tho­ba pha­mbi kwa­mi, wa­da­bu­la izi­gqo­ko za­kho, wa­kha­la inye­mbe­zi pha­mbi kwa­mi, ngi­tsho la­mi ngi­zwi­le, itsho iNko­si.

28 Kha­nge­la, ngi­za­ku­bu­the­la ku­bo­yi­hlo, nja­lo uza­bu­the­lwa ema­ngcwa­be­ni akho ngo­ku­thu­la, la­me­hlo akho ka­wa­yi­ku­bo­na ko­nke oku­bi engi­za­kwe­hli­se­la ku­li­nda­wo la­phe­zu kwa­ba­hla­li ba­yo. Ba­se­be­bu­yi­se­la ili­zwi enko­si­ni.

29 Inko­si ya­si­thu­ma ya­qo­qa bo­nke aba­da­la ba­ko­Ju­da la­be­Je­ru­sa­le­ma.

30 Inko­si ya­si­se­nyu­ke­la endli­ni ka­Je­ho­va, ka­nye la­ba­ntu bo­nke ba­ko­Ju­da la­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma la­ba­pri­sti la­ma­Le­vi, la­bo bo­nke aba­ntu ku­su­ke­la ko­mkhu­lu ku­si­ya ko­mnci­nya­ne; ya­si­ba­la endle­be­ni za­bo wo­nke ama­zwi ogwa­lo lwe­si­vu­me­lwa­no olwa­lu­tho­la­ke­le endli­ni ka­Je­ho­vac.

31 Inko­si ya­si­si­ma enda­we­ni ya­yo, ye­nza isi­vu­me­lwa­no pha­mbi ku­ka­Je­ho­va uku­la­nde­la uJe­ho­va, lo­ku­gci­na imi­la­yo ya­khe le­zi­fa­ka­ze­lo za­khe le­zi­mi­so za­khe nga­yo yo­nke inhli­zi­yo ya­yo la­nga­wo wo­nke umphe­fu­mu­lo wa­yo, ukwe­nza ama­zwi esi­vu­me­lwa­no abha­lwe ku­lo­lu­gwa­lod.

32 Ya­si­ba­mi­sa bo­nke aba­tho­la­ka­la eJe­ru­sa­le­ma lo­Bhe­nja­mi­ni. La­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma be­nza nje­ngo­kwe­si­vu­me­lwa­no si­ka­Nku­lu­nku­lu, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­see.

33 UJo­si­ya wa­se­su­sa zo­nke izi­ne­ngi­so ku­wo wo­nke ama­zwe aye­nga­wa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, we­nza wo­nke owa­fi­cwa koI­sra­ye­li uku­thi akho­nze, akho­nze iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo. Insu­ku za­khe zo­nke ka­ba­pha­mbu­ka­nga eku­yi­la­nde­le­ni iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­se.

Uku­gci­nwa kwe­pha­si­ka

35UJo­si­ya wa­se­se­nze­la iNko­si ipha­si­ka eJe­ru­sa­le­maa; ba­se­be­hla­ba ipha­si­ka ngo­lwe­tshu­mi la­ne lwe­nya­nga yo­ku­qa­lab.

2 Wa­se­mi­sa aba­pri­sti ku­mfa­ne­lo za­bo, wa­ba­qi­ni­se­la inko­nzo ye­ndlu ye­Nko­sic.

3 Wa­se­si­thi ku­ma­Le­vi aye­fu­ndi­sa uI­sra­ye­li wo­nke aye­ngcwe­le eNko­si­nid: Fa­ka­ni umtsho­ko­tsho ongcwe­lee endli­ni uSo­lo­mo­ni indo­da­na ka­Da­vi­da inko­si ya­koI­sra­ye­li aya­kha­yof; ka­kuse­ngu­mthwa­lo ki­ni ema­hlo­mbe. Kha­the­si kho­nza­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu la­ba­ntu ba­yo uI­sra­ye­lig.

4 Nja­lo lizi­lu­ngi­se ngo­kwe­ndlu ya­bo­yi­hlo nge­zi­ga­ba ze­nuh, nje­ngo­mbha­lo ka­Da­vi­da inko­si ya­koI­sra­ye­lii la­nje­ngo­mbha­lo ka­So­lo­mo­ni indo­da­na ya­khej.

5 Li­me enda­we­ni engcwe­lek ngo­kwe­zi­ga­ba ze­ndlu ya­bo­yi­se ba­ba­fo­we­nu, aba­ntwa­na be­si­zwe, le­si­ga­ba se­ndlu ka­yi­se wa­ma­Le­vil.

6 Li­hla­be ipha­si­ka, li­zi­ngcwe­li­se, li­lu­ngi­se­le aba­fo­we­nu, ukwe­nza nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­si nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­sim.

7 UJo­si­ya wa­se­ni­ka aba­ntwa­na ba­ba­ntu umhla­mbi wa­ma­wu­ndlu la­ma­zi­nya­ne embu­zi, ko­nke ku­ngo­kwa­ma­pha­si­kan, kwa­bo bo­nke aba­tho­la­ka­la­yo, nge­na­ni eli­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, le­nku­nzi ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu; lo­khu kwa­ku­ve­la empa­hle­ni ye­nko­sio.

8 Izi­pha­tha­ma­ndla za­khe za­se­zi­ni­ka aba­ntu, aba­pri­sti la­ma­Le­vi ngo­ku­khu­lu­le­ka. OHi­li­khi­yap lo­Ze­kha­ri­ya lo­Je­hi­ye­liq, izi­ndu­na ze­ndlu ye­Nko­si, ba­ni­ke­le­la ama­pha­si­kar ku­ba­pri­sti ama­zi­nya­ne azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li la­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha, le­nku­nzi ezi­nga­ma­khu­lu ama­tha­thus.

9 OKo­na­ni­yat lo­She­ma­ya lo­Ne­tha­ne­li, aba­fo­wa­bou, lo­Ha­sha­bhi­ya lo­Je­yi­ye­li lo­Jo­za­ba­di, izi­ndu­na za­ma­Le­vi, ba­se­be­ni­ke­le­la ama­pha­si­kav ku­ma­Le­vi ama­zi­nya­ne azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nu, le­nku­nzi ezi­nga­ma­khu­lu ama­hla­nuw.

10 Ngo­ku­nja­lo inko­nzo ya­lu­ngi­swa; aba­pri­sti ba­se­be­si­ma enda­we­ni ya­box, la­ma­Le­vi nge­zi­ga­ba za­wo, nje­ngo­ko­mla­yo we­nko­siy.

11 Ba­se­be­hla­ba ipha­si­kaz, aba­pri­sti ba­fa­fa­za ku­ve­la eza­ndle­ni za­boa, la­ma­Le­vi ahli­nzab.

12 Ba­se­be­su­sa i­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa uku­yi­ni­ka nje­ngo­kwe­zi­ga­ba ze­ndlu ya­bo­yi­se ku­ba­ntwa­na ba­ba­ntu uku­ze ba­ni­ke­le eNko­si­ni, nje­ngo­ku­bha­li­we­yo egwa­lwe­ni lu­ka­Mo­zi­si. Ngo­ku­nja­lo la­nge­zi­nku­nzi.

13 Ba­se­be­so­sa ipha­si­ka ngo­mli­lo nje­ngo­kwe­si­mi­soc; ko­dwa izi­nto ezi­ngcwe­le ba­zi­phe­kad nga­ma­bho­doe la­nge­zi­mbi­zaf la­nge­zi­nde­nge­zig, ba­ku­sa ma­si­nya­ne ku­bo bo­nke aba­ntwa­na ba­ba­ntu.

14 Le­mva kwa­lo­kho ba­se­be­zi­lu­ngi­se­la bo­na la­ba­pri­sti, ngo­ba aba­pri­sti ama­do­da­na kaA­ro­ni ba­be­se­ku­ni­ke­le­ni imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa la­ma­hwa­hwa kwa­ze kwa­ba se­bu­su­kuh; nga­kho ama­Le­vi azi­lu­ngi­se­la wo­na la­ba­pri­sti ama­do­da­na kaA­ro­ni.

15 La­ba­hla­be­le­li ama­do­da­na kaA­sa­fi ba­be­se­nda­we­ni ya­bo nje­ngo­ko­mla­yo ka­Da­vi­dai, loA­sa­fi, lo­He­ma­ni, lo­Je­du­thu­ni umbo­ni we­nko­sij; la­ba­gci­ni ba­ma­sa­ngo ba­be­se­sa­ngwe­ni lo­nkek; kwa­ku­nge­si­kwa­bo uku­su­ka enko­nzwe­ni ya­bo, ngo­ba aba­fo­wa­bo ama­Le­vi aba­lu­ngi­se­lal.

16 Ya­si­lu­ngi­swa yo­nke inko­nzo ye­Nko­si nga­lo­lo­su­ku ukwe­nza ipha­si­ka lo­ku­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa phe­zu kwe­la­thi le­Nko­si, nje­ngo­ko­mla­yo we­nko­si uJo­si­ya.

17 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­be­kho­na ba­se­be­se­nza ipha­si­ka nga­le­so­si­kha­thi, lo­mkho­si we­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo, insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sam.

18 Nja­lo ka­le­nzi­wa­nga ipha­si­ka eli­nje­nga­le­lin koI­sra­ye­li ku­su­ke­la ensu­kwi­ni zi­ka­Sa­mu­we­li umpro­fe­thio; la­wo wo­nke ama­kho­si akoI­sra­ye­li ka­we­nza­nga ipha­si­ka eli­nje uJo­si­ya ale­nza­yo, la­ba­pri­sti la­ma­Le­vi, lo­Ju­da loI­sra­ye­li wo­nke aba­be­kho­na, la­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma.

19 Ngo­mnya­ka we­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li wo­ku­bu­sa ku­ka­Jo­si­ya ipha­si­ka le­li le­nzi­wap.

Uku­fa ku­ka­Jo­si­ya

20 Emva kwa­kho ko­nke lo­kho, uJo­si­ya ese­yi­lu­ngi­si­le indlu, uNe­ko inko­si ye­Gi­bhi­theq we­nyu­ka ukuya­ku­lwa le­Ka­ri­ke­me­shi eYu­fra­thir; lo­Jo­si­ya wa­phu­ma ukuya­me­la­na la­ye.

21 Ko­dwa wa­thu­ma izi­thu­nywa ku­ye esi­thi: Ngi­la­ni la­we, nko­si ya­ko­Ju­da? Ka­nge­nyu­ke­la­nga uku­me­la­na la­we we­na la­mu­hla, ko­dwa ngi­me­le­ne le­ndlu elwa la­mis. Ngo­ba uNku­lu­nku­lu uthe ngi­pha­ngi­se; ye­ke­la we­na uku­phi­ki­sa­na lo­Nku­lu­nku­lu, ola­mi, uku­ze anga­ku­bhu­bhi­sit.

22 Ko­dwa uJo­si­ya ka­phe­ndu­la­nga ubu­so ba­khe ku­yeu, ko­dwa wa­zi­fi­hla isi­mo uku­ze alwe la­yev; nja­lo ka­wa­la­le­la­nga ama­zwi ka­Ne­ko ave­la emlo­nye­ni ka­Nku­lu­nku­luw, ko­dwa we­za uku­lwa esi­ho­tshe­nix se­Me­gi­doy.

23 Aba­tsho­ki be­mi­tsho­ko ba­se­be­mci­ba uJo­si­ya; inko­si ya­si­si­thi ence­kwi­ni za­yo: Ngi­su­sa­ni ngo­ba ngi­zwa ubu­hlu­ngu obu­khu­lu.

24 Ince­ku za­khe za­se­zi­mkhu­pha enqo­le­ni, za­mga­di­sa enqo­le­ni ye­si­bi­li aye­la­yo, za­mle­tha eJe­ru­sa­le­ma. Wa­se­si­fa, wa­ngcwa­tshe­lwa ema­ngcwa­be­ni abo­yi­sez; wo­nke uJu­da le­Je­ru­sa­le­ma ba­se­be­mli­le­la uJo­si­yaa.

25 Lo­Je­re­mi­ya we­nza isi­li­lo ngo­Jo­si­yab. La­bo bo­nke aba­hla­be­le­li la­ba­hla­be­le­li­ka­zi ba­khu­lu­ma ngo­Jo­si­ya ezi­li­lwe­ni za­bo ku­ze ku­be la­mu­hlac. Ba­ze­nza za­ba yi­si­mi­so koI­sra­ye­li; kha­nge­la-ke, zi­bha­li­we ezi­li­lwe­nid.

26 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Jo­si­ya, le­zi­sa za­khe nje­ngo­ku­bha­li­we­yo emla­ywe­ni we­Nko­si,

27 izi­nda­ba za­khe-ke, ezo­ku­qa­la le­zo­ku­ci­na, kha­nge­la, zi­bha­li­we egwa­lwe­ni lwa­ma­kho­si akoI­sra­ye­li la­wa­ko­Ju­dae.

Uku­bu­sa ku­ka­Je­ho­wa­ha­zi

36Aba­ntu be­li­zwe ba­se­be­tha­tha uJe­ho­wa­ha­zi indo­da­na ka­Jo­si­ya, ba­mbe­ka wa­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni si­ka­yi­se eJe­ru­sa­le­maa.

2 UJe­ho­wa­ha­zi wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thu esi­ba yi­nko­si; wa­se­bu­sa inya­nga ezi­nta­thu eJe­ru­sa­le­ma.

3 Inko­si ye­Gi­bhi­the ya­si­msu­sa ese­Je­ru­sa­le­ma, ya­hla­wu­li­sa ili­zwe ama­tha­le­nta* esi­li­va ali­khu­lu le­tha­le­nta le­go­li­de.

4 Inko­si ye­Gi­bhi­the ya­si­be­ka uE­li­ya­khi­mi umfo­wa­bo abe yi­nko­si phe­zu ku­ka­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma, ya­gu­qu­la ibi­zo la­khe ya­thi ngu­Je­ho­ya­khi­mi. UNe­ko wa­se­tha­tha uJe­ho­wa­ha­zi umfo­wa­bo wa­mle­tha eGi­bhi­the.

Uku­bu­sa ku­ka­Je­ho­ya­khi­mi

5 UJe­ho­ya­khi­mi wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu esi­ba yi­nko­si; wa­se­bu­sa imi­nya­ka eli­tshu­mi la­nye eJe­ru­sa­le­ma. We­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kheb.

6 Kwe­nyu­ke­la ku­ye uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­nic, wa­mbo­pha nga­ma­ke­ta­ne ethu­si, uku­mu­sa eBha­bhi­lo­nid.

7 UNe­bhu­ka­di­ne­za­ri wa­se­le­tha okwe­zi­tsha ze­ndlu ye­Nko­si eBha­bhi­lo­ni, wa­ku­fa­ka ethe­mpe­li­ni la­khe eBha­bhi­lo­nie.

8 Ezi­nye-ke ze­zi­nda­ba zi­ka­Je­ho­ya­khi­mi, la­ma­nya­la akhe awe­nza­yo, lo­kwa­tho­la­ka­la ku­ye, kha­nge­la, ku­bha­li­we egwa­lwe­ni lwa­ma­kho­si akoI­sra­ye­li lo­Ju­daf. UJe­ho­ya­khi­ni indo­da­na ya­khe wa­se­si­ba yi­nko­si esi­khu­ndle­ni sa­khe.

UJe­ho­ya­khi­ni uthu­nje­lwa eBha­bhi­lo­ni

9 UJe­ho­ya­khi­nig wa­ye­le­mi­nya­ka eyi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li esi­ba yi­nko­si; wa­se­bu­sa inya­nga ezi­nta­thu le­nsu­ku ezi­li­tshu­mi eJe­ru­sa­le­ma. We­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­sih.

10 Le­ku­thwa­se­ni ko­mnya­ka inko­si uNe­bhu­ka­di­ne­za­rii ya­thu­ma ya­mle­tha eBha­bhi­lo­ni, ka­nye le­zi­tsha ezi­lo­yi­se­ka­yo ze­ndlu ye­Nko­sij; ya­si­be­ka uZe­de­khi­ya umfo­wa­bo abe yi­nko­si phe­zu ku­ka­Ju­da le­Je­ru­sa­le­mak.

Uku­bu­sa ku­ka­Ze­de­khi­ya

11 UZe­de­khi­ya wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nye esi­ba yi­nko­si; wa­se­bu­sa imi­nya­ka eli­tshu­mi la­nye eJe­ru­sa­le­mal.

12 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khe; ka­zi­tho­ba­nga pha­mbi ku­ka­Je­re­mi­ya umpro­fe­thi, ekhu­lu­ma oko­mlo­mo we­Nko­sim.

13 La­ye wa­se­vu­ke­la inko­si uNe­bhu­ka­di­ne­za­rin eya­yi­mfu­ngi­se ngo­Nku­lu­nku­luo, we­nza ya­ba lu­khu­ni inta­mo ya­khep, wa­qi­ni­sa inhli­zi­yo ya­khe, oko­ku­thi ka­phe­ndu­ke­la­nga eNko­si­ni, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­liq.

14 Fu­thi zo­nke indu­na za­ba­pri­sti la­ba­ntu ba­nda eku­pha­mbu­ke­ni nge­zi­pha­mbe­ko nje­nga­wo wo­nke ama­nya­la ezi­zwe, ba­yi­ngco­li­sa indlu ye­Nko­si eya­yi­yi­ngcwe­li­si­le eJe­ru­sa­le­mar.

15 INko­si, uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­se, ya­si­thu­ma ku­bo nge­sa­ndla se­zi­thu­nywa za­yos, ivu­ka ngo­vi­vi ithu­ma, ngo­ba ya­yi­le­si­ha­wu eba­ntwi­ni ba­yo le­nda­we­ni ya­yo yo­ku­hla­la.

16 Ko­dwa ba­be­zi­hle­ka usu­lu izi­thu­nywa zi­ka­Nku­lu­nku­lut, be­de­le­la ama­zwi akheu, be­klo­lo­de­la aba­pro­fe­thi ba­khev, lwa­ze lwa­vu­ka ula­ka lwe­Nko­si lwa­me­la­na la­ba­ntu ba­yo ka­kwa­ze kwa­ba le­se­la­phow.

17 Nga­kho ya­be­nyu­se­la inko­si ya­ma­Kha­la­di­yax eya­bu­la­la ama­ja­ha abo nge­nke­mba endli­ni ye­ndlu ya­bo engcwe­le, inga­ha­wu­ke­li ija­ha le­nto­mbi, omda­la le­xhe­guy; ya­ba­ni­ke­la bo­nke esa­ndle­ni sa­yoz.

18 La­zo zo­nke izi­tsha ze­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu, ezi­nku­lu le­zi­nci­nya­ne, le­zi­nto ezi­li­gu­gu ze­ndlu ka­Je­ho­va, le­zi­nto ezi­li­gu­gu ze­nko­si le­ze­zi­pha­tha­ma­ndla za­yo, ko­nke lo­khu ya­ku­le­tha eBha­bhi­lo­nia.

19 Ba­se­be­tshi­sa indlu ka­Nku­lu­nku­lu, ba­di­li­za umdu­li we­Je­ru­sa­le­mab, ba­tshi­sa zo­nke izi­go­dlo za­yo ngo­mli­loc, ba­tsha­ba­la­li­sa zo­nke izi­tsha za­yo ezi­lo­yi­se­ka­yod.

20 Ya­si­thu­mbe­la eBha­bhi­lo­ni aba­se­le enke­mbe­nie; ba­se­be­si­ba zi­nce­ku za­yo le­za­ba­ntwa­na ba­yof kwa­ze kwa­ba yi­ku­bu­sa ko­mbu­so we­Pe­ri­si­yag;

21 uku­gcwa­li­sa ili­zwi le­Nko­si ngo­mlo­mo ka­Je­re­mi­yah, ili­zwe li­ze li­kho­li­se ama­sa­ba­tha aloi; la­gci­na isa­ba­tha zo­nke izi­nsu­ku ze­nci­tha­ka­lo, kwa­ze kwa­gcwa­li­se­ka imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­saj.

Isi­me­me­ze­lo si­ka­Ko­re­si

22 Kwa­thi ngo­mnya­ka wo­ku­qa­la ka­Ko­re­si inko­si ye­Pe­ri­si­ya, eku­gcwa­li­se­ke­ni kwe­li­zwi le­Nko­si ngo­mlo­mo ka­Je­re­mi­ya, iNko­si ya­vu­sa umo­ya ka­Ko­re­si inko­si ye­Pe­ri­si­ya uku­thi edlu­li­se isi­me­me­ze­lo embu­swe­ni wa­khe wo­nke, nja­lo la­ngo­mbha­lo, esi­thi:

23 Utsho nja­lo uKo­re­si inko­si ye­Pe­ri­si­ya: INko­si, uNku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lu, ingi­ni­ki­le yo­nke imi­bu­so yo­mhla­ba; la­yo ingi­la­yi­le uku­ya­khe­la indlu eJe­ru­sa­le­ma eko­Ju­da. Ngu­ba­ni opha­ka­thi kwe­nu ku­bo bo­nke aba­ntu ba­yo? INko­si uNku­lu­nku­lu wa­khe ka­yi­be la­ye, enyu­kek.

UE­ZRA

Isi­me­me­ze­lo si­ka­Ko­re­si

1Kwa­thi ngo­mnya­ka wo­ku­qa­la ka­Ko­re­si inko­si ye­Pe­ri­si­ya, eku­gcwa­li­se­ke­ni1 kwe­li­zwi le­Nko­si ngo­mlo­mo ka­Je­re­mi­yaa, iNko­si ya­vu­sa umo­ya ka­Ko­re­si inko­si ye­Pe­ri­si­ya uku­thi edlu­li­se isi­me­me­ze­lo embu­swe­ni wa­khe wo­nke, nja­lo la­ngo­mbha­lob, esi­thi:

2 Utsho nja­lo uKo­re­si inko­si ye­Pe­ri­si­ya: INko­si, uNku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lu, ingi­ni­ki­le yo­nke imi­bu­so yo­mhla­ba; la­yo ingi­la­yi­le uku­ya­khe­la indlu eJe­ru­sa­le­ma eko­Ju­dac.

3 Ngu­ba­ni opha­ka­thi kwe­nu ku­bo bo­nke aba­ntu ba­yo? UNku­lu­nku­lu wa­khe ka­be la­ye, enyu­ke­le eJe­ru­sa­le­ma eko­Ju­da, akhe indlu ye­Nko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li (u­ngu­Nku­lu­nku­lu) ose­Je­ru­sa­le­mad.

4 La­lo­ba ngu­ba­ni ose­le­yo la­ku­yi­phi ye­zi­nda­wo la­pho ahla­la nje­ngo­we­zi­zwe kho­na, ka­ku­thi aba­ntu be­nda­wo ya­ki­bo ba­mse­ke­le nge­si­li­va, la­nge­go­li­de, la­nge­mpa­hla, la­nge­zi­fu­yo, ka­nye lo­mni­ke­lo we­si­hle we­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu ese­Je­ru­sa­le­ma.

Uku­bu­ye­la kwa­ma­Ju­da eJe­ru­sa­le­ma

5 Kwa­se­ku­su­ku­ma inhlo­ko za­bo­yi­se ba­ko­Ju­da lo­Bhe­nja­mi­ni, la­ba­pri­sti la­ma­Le­vi, la­ye wo­nke uNku­lu­nku­lue aye­vu­se umo­ya wa­khe, uku­thi be­nyu­ke­le ukwa­kha indlu ye­Nko­si ese­Je­ru­sa­le­maf.

6 La­bo bo­nke aba­be­ba­pha­hli­le ba­qi­ni­sa iza­ndla za­bo nge­zi­tsha ze­si­li­va, nge­go­li­de, nge­mpa­hla, la­nge­zi­fu­yo, la­nge­zi­nto ezi­li­gu­gu, nga­pha­ndle kwa­kho ko­nke okwa­ku­ni­ke­lwe nge­si­hleg.

7 UKo­re­si inko­si la­ye wa­khu­pha izi­tsha ze­ndlu ye­Nko­sih, uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri aye­zi­khu­phe eJe­ru­sa­le­ma wa­zi­fa­ka endli­ni ya­bo­nku­lu­nku­lu ba­khei.

8 UKo­re­si inko­si ye­Pe­ri­si­ya wa­se­zi­khu­pha nge­sa­ndlaj si­ka­Mi­thi­re­da­thik umpha­thi­si­khwa­ma owa­zi­ba­le­la uShe­shi­ba­za­ri isi­pha­tha­ma­ndla sa­ko­Ju­dal.

9 Le­li-ke li­na­ni la­zo: Imi­ga­nu ye­go­li­de enga­ma­tshu­mi ama­tha­thum, imi­ga­nu ye­si­li­va eyi­nku­lu­ngwa­ne, izi­ngqa­mu ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye,

10 inke­zo ze­go­li­de ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, ezi­nye inke­zo ze­si­li­va ezi­nga­ma­khu­lu ama­ne le­tshu­mi, ezi­nye izi­tsha ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne.

11 Zo­nke izi­tsha ze­go­li­de le­ze­si­li­va za­zi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nu la­ma­khu­lu ama­ne. Zo­nke le­zi uShe­shi­ba­za­ri wa­ze­nyu­sa la­la­bo aba­be­nyu­swe eku­thu­njwe­ni be­ve­la eBha­bhi­lo­ni be­si­ya eJe­ru­sa­le­ma.

Ama­bi­zo aba­bu­ya eku­thu­njwe­ni

2La­ba-ke nga­ba­ntwa­na be­sa­be­lo abe­nyu­ka be­su­ka eku­thu­njwe­ni kwa­la­bo aba­be­thu­nji­wea uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni aye­ba­thu­mbe­le eBha­bhi­lo­ni, aba­bu­ye­la eJe­ru­sa­le­ma lo­Ju­da, ngu­lo­wo la­lo­wo emzi­ni wa­ki­bob;

2 aba­fi­ka lo­Ze­ru­bha­bhe­lic, uJe­shu­wa, uNe­he­mi­ya, uSe­ra­ya, uRe­he­la­ya, uMo­de­kha­yid, uBi­li­sha­ni, uMi­si­pa­ri, uBi­gi­va­yi, uRe­hu­ma, uBa­ha­na. Ina­ni la­ma­do­da esi­zwe sa­koI­sra­ye­li:

3 Aba­ntwa­na ba­ko­Pa­ro­shie, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li le­khu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­mbi­li.

4 Aba­ntwa­na ba­ko­She­fa­thi­ya, ama­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­mbi­lif.

5 Aba­ntwa­na ba­koA­rag, ama­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­nhla­nuh.

6 Aba­ntwa­na ba­ko­Pa­ha­thi-Mo­wa­bii, a­ba­ba­ntwa­na ba­ka­Je­shu­wa-Jo­wa­bij, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li la­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li le­tshu­mi la­mbi­lik.

7 Aba­ntwa­na ba­koE­la­mu, inku­lu­ngwa­ne la­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­nel.

8 Aba­ntwa­na ba­ko­Za­thu, ama­khu­lu ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­ma­tshu­mi ama­ne la­nhla­num.

9 Aba­ntwa­na ba­ko­Za­ka­yi, ama­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­phan.

10 Aba­ntwa­na ba­ko­Ba­ni, ama­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ama­ne la­mbi­lio.

11 Aba­ntwa­na ba­ko­Be­ba­yip, ama­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thuq.

12 Aba­ntwa­na ba­koA­zi­ga­dir, inku­lu­ngwa­ne la­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­lis.

13 Aba­ntwa­na ba­koA­do­ni­ka­mut, ama­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha le­si­thu­phau.

14 Aba­ntwa­na ba­ko­Bi­gi­va­yiv, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu le­si­thu­phaw.

15 Aba­ntwa­na ba­koA­di­nix, ama­khu­lu ama­ne la­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­ney.

16 Aba­ntwa­na ba­koA­te­ri, ba­ko­He­ze­khi­ya, ama­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­liz.

17 Aba­ntwa­na ba­ko­Be­za­yia, ama­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thub.

18 Aba­ntwa­na ba­ko­Jo­ra, ikhu­lu le­tshu­mi la­mbi­li.

19 Aba­ntwa­na ba­ko­Ha­shu­mac, ama­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thud.

20 Aba­ntwa­na ba­ko­Gi­ba­ri, ama­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­nhla­nu.

21 Aba­ntwa­na be­Bhe­the­le­he­mae, ikhu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thuf.

22 Ama­do­da eNe­to­fag, ama­tshu­mi ama­hla­nu le­si­thu­phah.

23 Ama­do­da eA­na­tho­thii, ikhu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li.

24 Aba­ntwa­na beA­zi­ma­ve­thi, ama­tshu­mi ama­ne la­mbi­li.

25 Aba­ntwa­na be­Ki­ri­ya­tha­ri­mijk, iKe­fi­ral, le­Bhe­ro­thim, ama­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ama­ne la­nta­thu.

26 Aba­ntwa­na be­Ra­man le­Ga­bao, ama­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nye.

27 Ama­do­da eMi­ki­ma­sip, ikhu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li.

28 Ama­do­da eBhe­the­li leA­yiq, ama­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thur.

29 Aba­ntwa­na be­Ne­bo, ama­tshu­mi ama­hla­nu la­mbi­lis.

30 Aba­ntwa­na ba­ko­Ma­gi­bi­shi, ikhu­lu la­ma­tshu­mi ama­hla­nu le­si­thu­phat.

31 Aba­ntwa­na bo­mu­nye uE­la­mu, inku­lu­ngwa­ne la­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­neu.

32 Aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ri­mi, ama­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ama­bi­li.

33 Aba­ntwa­na be­Lo­div, iHa­di­diw, leO­nox, ama­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nuy.

34 Aba­ntwa­na be­Je­ri­ko, ama­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ama­ne la­nhla­nuz.

35 Aba­ntwa­na be­Se­na­haa, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu la­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ama­tha­thub.

36 Aba­pri­sti. Aba­ntwa­na ba­ko­Je­da­yac be­ndlu ka­Je­shu­wa: Ama­khu­lu ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­nta­thud.

37 Aba­ntwa­na ba­koI­me­ri: Inku­lu­ngwa­ne la­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­mbi­lie.

38 Aba­ntwa­na ba­ko­Pa­shu­ri: Inku­lu­ngwa­ne la­ma­tshu­mi ama­ne le­si­kho­mbi­saf.

39 Aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ri­mi: Inku­lu­ngwa­ne le­tshu­mi le­si­kho­mbi­sag.

40 Ama­Le­vi. Aba­ntwa­na ba­ko­Je­shu­wah lo­Ka­di­mi­ye­lii, ba­ba­ntwa­na ba­ka­Ho­da­vi­ya: Ama­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­ne.

41 Aba­hla­be­le­li. Aba­ntwa­na ba­koA­sa­fij: Ikhu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lik.

42 Aba­ntwa­na ba­ba­li­ndi ba­ma­sa­ngol. Aba­ntwa­na ba­ko­Sha­lu­ma, aba­ntwa­na ba­koA­te­ri, aba­ntwa­na ba­ko­Ta­li­mo­ni, aba­ntwa­na ba­koA­ku­bi, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ti­ta, aba­ntwa­na ba­ko­Sho­ba­yi, bo­nke ba­be­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nyem.

43 Ama­Ne­thi­nin. Aba­ntwa­na ba­ko­Zi­hao, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­su­fa, aba­ntwa­na ba­ko­Ta­bha­wo­thi,

44 aba­ntwa­na ba­ko­Ke­ro­si, aba­ntwa­na ba­ko­Si­ya­ha, aba­ntwa­na ba­ko­Pa­do­ni,

45 aba­ntwa­na ba­ko­Le­ba­na, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ga­ba, aba­ntwa­na ba­koA­ku­bi,

46 aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ga­bi, aba­ntwa­na ba­ko­Sha­mi­la­yi, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­na­ni,

47 aba­ntwa­na ba­ko­Gi­de­li, aba­ntwa­na ba­ko­Ga­ha­ri, aba­ntwa­na ba­ko­Re­ya­ya,

48 aba­ntwa­na ba­ko­Re­zi­ni, aba­ntwa­na ba­ko­Ne­ko­da, aba­ntwa­na ba­ko­Ga­za­ma,

49 aba­ntwa­na ba­koU­za, aba­ntwa­na ba­ko­Pha­se­yap, aba­ntwa­na ba­ko­Bhe­sa­yi,

50 aba­ntwa­na ba­koA­si­na, aba­ntwa­na ba­ko­Me­wu­ni­mi, aba­ntwa­na ba­ko­Ne­fu­si­mi,

51 aba­ntwa­na ba­ko­Ba­ki­bu­ki, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ku­fa, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ri­hu­ri,

52 aba­ntwa­na ba­ko­Ba­zi­lu­thi, aba­ntwa­na ba­ko­Me­hi­da, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ri­sha,

53 aba­ntwa­na ba­ko­Ba­rko­si, aba­ntwa­na ba­ko­Si­se­ra, aba­ntwa­na ba­ko­Tha­ma,

54 aba­ntwa­na ba­ko­Ne­zi­ya, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ti­fa.

55 Aba­ntwa­na be­zi­nce­ku zi­ka­So­lo­mo­niq. Aba­ntwa­na ba­ko­So­ta­yi, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­so­fe­re­thi, aba­ntwa­na ba­ko­Pe­ru­da,

56 aba­ntwa­na ba­ko­Ja­ha­la, aba­ntwa­na ba­ko­Da­rko­ni, aba­ntwa­na ba­ko­Gi­de­li,

57 aba­ntwa­na ba­ko­She­fa­thi­ya, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­thi­li, aba­ntwa­na ba­ko­Po­ke­re­thi-Ha­ze­ba­yi­mir, aba­ntwa­na ba­koA­mi.

58 Wo­nke ama­Ne­thi­ni la­ba­ntwa­na be­zi­nce­ku zi­ka­So­lo­mo­ni ba­be­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­mbi­li.

59 La­la­ba yi­la­bo abe­nyu­ka be­ve­la eTe­li-Me­la, iTe­li-Ha­ri­sha, iKe­ru­bi, iA­da­ni, iI­me­ris, ko­dwa ba­be­nge­la­ku­tsho indlu ya­bo­yi­se, le­nza­lo ya­bo, uku­thi ba­ve­la koI­sra­ye­lit:

60 Aba­ntwa­na ba­ko­De­la­ya, aba­ntwa­na ba­ko­To­bi­ya, aba­ntwa­na ba­ko­Ne­ko­da: Ama­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­mbi­liu.

61 Le­ba­ntwa­ne­ni ba­ba­pri­sti, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ba­ya, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ko­ziv, aba­ntwa­na ba­ko­Ba­ri­zi­la­yi, owa­tha­tha umfa­zi ema­do­da­ka­zi­ni ka­Ba­ri­zi­la­yi umGi­le­ya­di, wa­se­bi­zwa nge­bi­zo la­wow.

62 La­ba ba­di­nga uku­bha­lwa kwa­bo olu­hlwi­ni lwa­ba­bha­li­we­yo nge­zi­zu­ku­lwa­na, ko­dwa ka­ba­tho­la­ka­la­nga; ba­se­be­khu­tshwa ebu­pri­sti­ni nje­nga­ba­ngco­li­le­yo.

63 Umbu­si wa­se­si­tsho ku­bo uku­thi ba­nga­dli okwe­zi­nto ezi­ngcwe­le­ngcwe­lex, ku­ze ku­su­ku­me umpri­sti oleU­ri­mi le­Thu­mi­miy.

64 Iba­ndla lo­nke li­nda­wo­nye la­li­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­mbi­li la­ma­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha,

65 nga­pha­ndle kwe­nce­ku za­bo le­nce­ku­ka­zi za­bo; le­zi za­zi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sa la­ma­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­kho­mbi­sa; ba­be­la­ba­hla­be­le­li la­ba­hla­be­le­li­ka­zi aba­nga­ma­khu­lu ama­bi­liz.

66 Ama­bhi­za abo aye­nga­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­thu­pha; imbo­ngo­lo za­bo zi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­ne la­nhla­nu;

67 ama­ka­me­la abo enga­ma­khu­lu ama­ne la­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nhla­nu; oba­bhe­mi be­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­thu­pha la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ama­bi­li.

68 Le­nhlo­kwe­ni za­bo­yi­se, eku­fi­ke­ni kwa­bo endli­ni ye­Nko­si ese­Je­ru­sa­le­ma, za­ni­ke­le­la indlu ka­Nku­lu­nku­lu nge­si­hle uku­yi­mi­sa enda­we­ni ya­yo.

69 Za­ni­ke­la ngo­kwa­ma­ndla azo esi­khwa­me­ni so­mse­be­nzia inhla­mvu ze­go­li­deb ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­nyec, la­ma­ma­ne* esi­li­va azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu, le­zi­gqo­ko za­ba­pri­sti ezi­li­khu­lud.

70 Aba­pri­sti la­ma­Le­vi lengxe­nye ya­ba­ntu la­ba­hla­be­le­li la­ba­li­ndi ba­ma­sa­ngo la­ma­Ne­thi­ni ba­se­be­hla­la emi­zi­ni ya­bo, loI­sra­ye­li wo­nke emi­zi­ni ya­khe.

Ukwa­khi­wa kwe­la­thi lo­ku­ni­ke­lwa kwe­mi­ni­ke­lo

3Isi­fi­ki­le inya­nga ye­si­kho­mbi­sa, la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li se­be­se­mi­zi­ni, aba­ntu ba­bu­tha­na nje­nga­mu­ntu mu­nye eJe­ru­sa­le­maa.

2 Kwa­se­ku­su­ku­ma uJe­shu­wa indo­da­na ka­Jo­za­da­ki la­ba­fo­wa­bo aba­pri­sti, lo­Ze­ru­bha­bhe­li indo­da­na ka­Sa­la­ti­ye­li la­ba­fo­wa­bo, ba­kha ila­thi li­ka­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li uku­ze ba­ni­ke­le imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa phe­zu kwa­lo, nje­ngo­ku­bha­li­we­yo emla­ywe­ni ka­Mo­zi­sib umu­ntu ka­Nku­lu­nku­luc.

3 Ba­se­be­mi­sa ila­thi ezi­se­ke­lwe­ni za­lo, ngo­ba ukwe­sa­ba kwa­ku­phe­zu kwa­bo nge­nxa ya­ba­ntu be­li­zwe, ba­se­be­ni­ke­la eNko­si­ni imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa phe­zu kwa­lo, imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa eku­se­ni la­nta­mba­mad.

4 Ba­se­be­se­nza umkho­si wa­ma­du­mbae nje­ngo­ku­bha­li­we­yof, ba­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa insu­ku nge­nsu­ku nge­na­ni, nje­ngo­mkhu­ba, uda­ba lo­su­ku ngo­su­ku lwa­log.

5 La­nge­mva kwa­lo­kho umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa nja­lo­nja­loh, lo­we­ku­thwa­se­ni kwe­zi­nya­ngai, lo­we­mi­kho­si yo­nke emi­si­we­yo ye­Nko­si eya­yi­ngcwe­li­si­we, lo­wa­khe wo­nke owa­ni­ke­la nge­si­hle umni­ke­lo we­si­hle eNko­si­nij.

6 Ngo­su­ku lo­ku­qa­la lwe­nya­nga ye­si­kho­mbi­sa ba­qa­li­sa uku­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa eNko­si­ni, ko­dwa isi­se­ke­lo se­the­mpe­li le­Nko­si sa­si­ngaka­be­kwak.

7 Ba­se­be­ni­ka ima­li ku­ba­ba­zi ba­ma­tshe la­ku­ba­ba­zi be­zi­go­do, lo­ku­dla lo­ku­na­thwa­yo la­ma­fu­tha ku­ma­Si­do­ni la­ku­ma­Ti­rel uku­ze ba­le­the izi­go­do ze­mi­se­da­ri zi­ve­la eLe­bha­no­ni be­zi­sa elwa­ndle eJo­pham, ngo­kwe­mvu­mo ka­Ko­re­si inko­si ye­Pe­ri­si­ya ku­bon.

Ukwa­khi­wa kwe­the­mpe­li ku­ya­qa­li­swa

8 La­ngo­mnya­ka we­si­bi­li wo­ku­fi­ka kwa­bo endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu eJe­ru­sa­le­ma, nge­nya­nga ye­si­bi­li, ba­qa­li­sa oZe­ru­bha­bhe­li indo­da­na ka­Sa­la­ti­ye­lio lo­Je­shu­wa indo­da­na ka­Jo­za­da­kip, le­nsa­li ya­ba­fo­wa­bo, aba­pri­sti la­ma­Le­vi, la­bo bo­nke aba­be­bu­yi­le eJe­ru­sa­le­ma be­ve­la eku­thu­njwe­ni; ba­se­be­mi­sa ama­Le­vi ku­su­ke­la ko­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li ku­si­ya phe­zu­luq uko­nga­me­la umse­be­nzi we­ndlu ye­Nko­sir.

9 Kwa­se­ku­su­ku­ma oJe­shu­wa, ama­do­da­na akhe, la­ba­fo­wa­bos, uKa­di­mi­ye­li la­ma­do­da­na akhet, aba­ntwa­na ba­ko­Ju­da, nje­ngomu­ntu mu­nye uko­nga­me­la abe­nzi bo­mse­be­nzi endli­ni ka­Nku­lu­nku­luu, ama­do­da­na ka­He­na­da­div, ama­do­da­na abo la­ba­fo­wa­bo ama­Le­vi.

10 Aba­khi se­be­be­ki­le isi­se­ke­lo se­the­mpe­li le­Nko­si, ba­mi­sa aba­pri­sti be­gqo­ki­lew be­le­zi­mpo­ndox, la­ma­Le­vi, ama­do­da­na kaA­sa­fi, ele­nsi­mbi ezi­nce­nce­tha­yo, uku­du­mi­sa iNko­siy, nje­ngo­kwe­za­ndla zi­ka­Da­vi­da inko­si ya­koI­sra­ye­liz.

11 Ba­phe­ndu­la­na ngo­ku­hla­be­la be­du­mi­sa be­bo­nga iNko­sia, ngo­ba ilu­ngi­le, ngo­ba umu­sa wa­yo umi ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni kuI­sra­ye­lib. Bo­nke aba­ntu ba­se­be­me­me­za ngo­ku­me­me­za oku­khu­lu eku­yi­du­mi­se­ni iNko­si, ngo­ba isi­se­ke­lo se­ndlu ye­Nko­si sa­se­si­be­ki­we.

12 Ko­dwa aba­ne­ngi ba­ba­pri­sti la­ma­Le­vi le­nhlo­ko za­bo­yi­se, aba­da­la aba­be­yi­bo­ni­le indlu yo­ku­qa­la, isi­se­ke­lo sa­li­ndlu se­si­be­ki­we eme­hlwe­ni abo, ba­kha­la inye­mbe­zi nge­li­zwi eli­khu­lu; ko­dwa aba­ne­ngi ba­pha­ka­mi­sa ili­zwi ngo­ku­me­me­za nge­nto­ko­zoc.

13 Ngo­ku­nja­lo aba­ntu ka­be­hlu­ka­ni­sa­nga umsi­ndo wo­ku­me­me­za kwe­nto­ko­zo lo­msi­ndo wo­ku­kha­la kwa­ba­ntu, ngo­ba aba­ntu ba­kla­ba­la­la ngo­ku­kla­ba­la­la oku­khu­lu, umsi­ndo wa­ze we­zwa­ka­la kha­tsha­na.

Izi­tha za­ba­ko­Ju­da zi­ya­ba­hlu­pha ekwa­khe­ni kwa­bo

4Kwa­thi izi­tha za­ko­Ju­da lo­Bhe­nja­mi­ni se­zi­zwi­le uku­thi aba­ntwa­na bo­ku­thu­njwa ba­be­sa­khe­la iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ithe­mpe­lia,

2 ba­se­be­so­nde­la ku­Ze­ru­bha­bhe­li le­nhlo­kwe­ni za­bo­yi­se ba­thi ki­bo: Ka­sa­khe la­ni, ngo­ba si­ya­mdi­nga uNku­lu­nku­lu we­nu nje­nga­ni, sa­mhla­be­la ku­su­ke­la ensu­kwi­ni zi­kaE­sa­ri­ha­do­ni inko­si yeA­si­ri­ya owa­se­nyu­se­la la­phab.

3 Ko­dwa uZe­ru­bha­bhe­li lo­Je­shu­wa le­zi­nye inhlo­ko za­bo­yi­se za­koI­sra­ye­li ba­thi ki­bo: Ka­yi­si­kho kwe­nu la­thic ukwa­khe­la uNku­lu­nku­lu we­thu indlud, ko­dwa yi­thi so­dwa esi­za­kwa­khe­la iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li nje­ngo­ku­si­la­ya kwe­nko­si uKo­re­si inko­si ye­Pe­ri­si­yae.

4 Kwa­se­ku­si­thi aba­ntu ba­le­lo­li­zwef ba­do­ndi­sa iza­ndla za­ba­ntu ba­ko­Ju­da, ba­be­sa­bi­sa ekwa­khe­nig.

5 Ba­se­be­ba­qa­tshe­la abe­lu­le­ki uku­fu­bi­sa ice­bo la­bo zo­nke izi­nsu­ku zi­ka­Ko­re­si inko­si ye­Pe­ri­si­ya, kwa­ze kwa­ba se­ku­bu­se­ni ku­ka­Da­ri­yu­si inko­si ye­Pe­ri­si­yah.

6 Eku­bu­se­ni-ke ku­kaA­ha­su­we­ru­si, eku­qa­le­ni ko­ku­bu­sa kwa­khe, ba­bha­la isi­ma­nga­le­lo be­me­le­ne la­ba­hla­li ba­ko­Ju­da le­Je­ru­sa­le­mai.

7 Nja­lo ensu­kwi­ni zi­kaA­tha­ki­se­ki­si oBi­shi­la­mu, uMi­thi­re­da­thi, uTa­be­ye­li la­ba­nye aba­ki­bo ba­bha­le­la uA­tha­ki­se­ki­si inko­si ye­Pe­ri­si­yaj; lo­mbha­lo we­ncwa­dik wa­wu­bha­lwe nge­si­Si­ri­ya, uhu­nyu­tshwe nge­si­Si­ri­yal.

8 URe­hu­ma umla­wu­li lo­Shi­mi­sha­yi umbha­li ba­bha­la incwa­di be­me­le­ne le­Je­ru­sa­le­ma kuA­tha­ki­se­ki­si inko­si, nga­li­ndle­la:

9 Kho­no­kho uRe­hu­ma umla­wu­li lo­Shi­mi­sha­yi umbha­li la­ba­nye ba­ba­nga­ne ba­bo, ama­Di­na­yim, amaA­fa­ri­sa­thi­ki, ama­Tha­ri­phe­lin, amaA­fa­ri­sio, amaA­ri­khe­vi, ama­Bha­bhi­lo­ni, ama­Shu­sha­ni­kip, ama­De­ha­vi, amaE­la­muq,

10 le­zi­nye izi­zwe uA­si­na­pha­rir omkhu­lu lo­du­mi­le­yo azi­thu­mba­yo wa­zi­hla­li­sa emzi­ni ongo­we­Sa­ma­ri­yas, le­zi­nye phe­tshe­ya ko­mfu­la, la­kha­the­sit.

11 Le yi­kho­phi ye­ncwa­di aba­yi­thu­me­za ku­ye, kuA­tha­ki­se­ki­si inko­si:

Izi­nce­ku, ama­do­da anga­ne­no ko­mfu­la, la­nge­si­kha­thi esi­nje.

12 Ka­kwa­zi­we enko­si­ni uku­thi ama­Ju­da enyu­ka eve­la ku­we esi­za ki­thi ase­fi­ki­le eJe­ru­sa­le­ma, aya­wa­kha lo­wo­mu­zi ovu­ke­la­yo lo­mu­bi, ase­qe­di­sa imi­du­li, avu­se­le­la izi­se­ke­lo.

13 Kha­the­si ka­kwa­zi­we enko­si­ni uku­thi uba lu­mu­zi usa­khi­wa le­mi­du­li iphe­le, ka­ba­yi­ku­pha umthe­lo, ima­li eyi­mfa­ne­lo, le­ma­li ye­ndle­la, fu­thi uza­li­ma­za isi­khwa­ma sa­ma­kho­siu.

14 Kha­the­si nje­ngo­ba si­si­dla itshwa­yi etshwa­yi­ni le­si­go­dlo nja­lo ka­ku­si­fa­ne­la­nga uku­thi si­bo­ne ihla­zo le­nko­si, nga­kho si­thu­me­le sa­ya­zi­sa inko­si;

15 uku­ze ku­hlo­lwe egwa­lwe­ni lwe­zi­nda­ba za­bo­yi­hlo. Nga­kho uza­tho­la egwa­lwe­ni lwe­zi­nda­ba, wa­zi uku­thi lu­mu­zi ungu­mu­zi ovu­ke­la­yo, oli­ma­za­yo ema­kho­si­ni le­ma­zwe­ni, be­nza uku­hla­mu­ka pha­ka­thi kwa­wo kwa­se­zi­nsu­kwi­ni ze­ka­de­ni. Nga­kho lu­mu­zi wa­chi­thwa.

16 Si­ya­ya­zi­sa inko­si uku­thi uba lu­mu­zi usa­khi­wa, le­mi­du­li ya­wo iphe­le, nga­lo­kho ka­wu­yi­ku­ba le­sa­be­lo nga­ne­no ko­mfu­la.

17 Inko­si ya­thu­ma impe­ndu­lo ku­Re­hu­ma umla­wu­li lo­Shi­mi­sha­yi umbha­li la­ba­nye ba­ba­nga­ne ba­bo aba­hla­la eSa­ma­ri­ya la­ba­nye aba­phe­tshe­ya ko­mfu­la:

Uku­thu­la, la­nge­si­kha­thi esi­njev.

18 Incwa­di ela­yi­thu­me­la ki­thi ifu­ndi­we ngo­ku­ca­ci­le­yo pha­mbi kwa­miw.

19 Umla­yo wa­su­be­kwa yi­mi, ba­se­be­di­nga ba­tho­la uku­thi ku­su­ke­la ensu­kwi­ni ze­ndu­lo lu­mu­zi uzi­pha­ka­mi­se­le ama­kho­si, lo­mvu­ke­la lo­ku­hla­mu­ka kwe­nzi­we pha­ka­thi kwa­wo.

20 Kwa­ke kwa­ba kho­na ama­kho­si ala­ma­ndla phe­zu kwe­Je­ru­sa­le­ma aye­bu­sa phe­zu kwa­kho ko­nke nga­phe­tshe­ya ko­mfu­lax; lo­mthe­lo, ima­li eyi­mfa­ne­lo, le­ma­li ye­ndle­la kwa­phi­wa wo­nay.

21 Kha­the­si be­ka­ni umthe­tho ukwe­nza uku­thi la­ba­ba­ntu ba­ye­ke­le uku­ze lu­mu­zi unga­khi­wa ku­ze kwe­nzi­we umthe­tho yi­mi.

22 Nja­lo qa­phe­la­ni uku­thi li­nga­ye­ke­thi­si ekwe­nze­ni lo­khu. Ku­nga­ni uko­na­ka­la ku­za­khu­la ku­kho uku­li­nya­zwa kwa­ma­kho­si?

23 Kho­no­kho, ku­su­ke­la ikho­phi ye­ncwa­di kaA­tha­ki­se­ki­si inko­si isi­fu­ndi­we pha­mbi kwa­bo­Re­hu­ma lo­Shi­mi­sha­yi umbha­li la­ba­nga­ne ba­bo, ba­ya ma­si­nya­ne eJe­ru­sa­le­ma ku­ma­Ju­da, ba­be­nza ba­ye­ke­la nge­nga­lo la­ma­ndla.

24 Kho­no­kho we­ma umse­be­nzi we­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu ese­Je­ru­sa­le­ma; wa­su­si­ma kwa­ze kwa­ba ngu­mnya­ka we­si­bi­li wo­ku­bu­sa ku­ka­Da­ri­yu­si inko­si ye­Pe­ri­si­ya.

Uku­qhu­be­ka ko­mse­be­nzi wo­kwa­kha ithe­mpe­li

5Aba­pro­fe­thi, oHa­ga­yi umpro­fe­thia lo­Ze­kha­ri­ya indo­da­na kaI­dob, ba­se­be­pro­fe­tha ku­ma­Ju­da aye­ko­Ju­da la­se­Je­ru­sa­le­ma, ebi­zwe­ni li­ka­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li phe­zu kwa­wo.

2 Kho­no­kho kwa­su­ka oZe­ru­bha­bhe­li indo­da­na ka­Sa­la­ti­ye­lic lo­Je­shu­wa indo­da­na ka­Jo­za­da­kid, ba­qa­la ukwa­kha indlu ka­Nku­lu­nku­lu ese­Je­ru­sa­le­ma, nja­lo ka­nye la­bo aba­pro­fe­thi ba­ka­Nku­lu­nku­lu be­ba­se­ke­la.

3 Nga­le­so­si­kha­thi kwa­fi­ka ki­bo oTa­the­na­yi umbu­si nga­ne­no ko­mfu­la lo­She­tha­ri-Bo­ze­na­yie, la­ba­nga­ne ba­bo, ba­khu­lu­ma ka­nje ki­bo: Ngu­ba­ni obe­ke umthe­tho ki­ni wo­kwa­kha li­ndlu lo­ku­qe­di­sa lu­mdu­lif?

4 Sa­se­si­ba­tshe­la ngo­ku­nja­lo: Ngo­ba­ni ama­bi­zo aba­ntu aba­kha le­si­sa­khi­wog?

5 Ko­dwa ili­hlo li­ka­Nku­lu­nku­lu wa­bo la­li­phe­zu kwa­ba­da­la ba­ma­Ju­da, uku­thi ka­ba­be­nza­nga be­me, ize ifi­ke le­yo­nda­ba ku­Da­ri­yu­sih, ba­ze ba­bu­yi­se­le-ke incwa­di nga­yoi.

6 Ikho­phi ye­ncwa­di oTa­the­na­yi umbu­si nga­ne­no ko­mfu­la lo­She­tha­ri-Bo­ze­na­yi la­ba­nga­ne ba­khe amaA­fa­ri­sa­thi­ki aye­nga­ne­no ko­mfu­la aba­yi­thu­me­la ku­Da­ri­yu­si inko­sij;

7 ba­thu­me­za incwa­di ku­ye, nja­lo kwa­bha­lwa ka­nje ku­yo:

Ku­Da­ri­yu­si inko­si, uku­thu­la ko­nke.

8 Ka­kwa­zi­we enko­si­ni uku­thi sa­ya esa­be­lwe­ni sa­ko­Ju­da, endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu omkhu­lu, eya­khi­we nga­ma­tshe ama­khu­lu, izi­go­do se­zi­fa­ki­we emi­du­li­ni; nja­lo lu­mse­be­nzi uye­nzi­wa ngo­ku­pha­ngi­sa, uphu­me­le­la esa­ndle­ni sa­bo.

9 Sa­se­si­ba­bu­za la­bo­ba­da­la sa­khu­lu­ma ka­nje ku­bo: Ngu­ba­ni obe­ke umthe­tho ki­ni wo­kwa­kha li­ndlu lo­ku­qe­di­sa lu­mdu­lik?

10 Nja­lo sa­ba­bu­za ama­bi­zo abo uku­ze si­kwa­zi­se, uku­ze si­bha­le ama­bi­zo aba­ntu aba­zi­nhlo­ko za­bo.

11 La­ngo­ku­nja­lo ba­bu­yi­se­la ili­zwi ki­thi be­si­thi: Thi­na si­yi­zi­nce­ku zi­ka­Nku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lu lo­mhla­ba, sa­kha indlu eya­ya­khi­we imi­nya­ka emi­ne­ngi pha­mbi kwa­lo­khu, inko­si enku­lu ya­koI­sra­ye­li eya­ya­kha ya­yi­qe­dal.

12 Ko­dwa emva kwa­lo­kho oba­ba ba­mthu­ku­the­li­sa uNku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lum, wa­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni si­ka­Ne­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, umKha­la­di­yan, owa­chi­tha li­ndlu, wa­thu­mbe­la aba­ntu eBha­bhi­lo­ni.

13 Ko­dwa ngo­mnya­ka wo­ku­qa­la ka­Ko­re­si inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, uKo­re­si inko­si wa­mi­sa umthe­tho wo­kwa­kha li­ndlu ka­Nku­lu­nku­luo.

14 Nja­lo le­zi­tsha ze­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu ezi­nge­ze­go­li­de le­si­li­va uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri aye­zi­the­the wa­zi­su­sa ethe­mpe­li­ni eli­se­Je­ru­sa­le­ma wa­zi­le­tha ethe­mpe­li­ni le­Bha­bhi­lo­ni, le­zo uKo­re­si inko­si wa­zi­khu­pha ethe­mpe­li­ni le­Bha­bhi­lo­nip, za­ni­kwa ole­bi­zo eli­ngu­She­shi­ba­za­ri aye­mbe­ke uku­thi abe ngu­mbu­siq.

15 Wa­se­si­thi ku­ye: Tha­tha le­zi­zi­tsha, uye­zi­be­ka ethe­mpe­li­ni eli­se­Je­ru­sa­le­ma, le­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu ka­ya­khi­we enda­we­ni ya­yo.

16 Nga­kho uShe­shi­ba­za­ri lo wa­fi­ka wa­be­ka izi­se­ke­lo ze­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu ese­Je­ru­sa­le­mar; nja­lo ku­su­ke­la ku­le­so­si­kha­thi ku­ze ku­be kha­the­si ilo­khu isa­khi­wa, ka­yi­ka­phe­lis.

17 Nga­kho-ke uba ku­lu­ngi­le enko­si­ni ka­ku­hlo­li­si­swe endli­ni yo­ku­li­gu­gu kwe­nko­si ekho­na eBha­bhi­lo­ni uku­thi ku­nga­ba yi­ku­thi umthe­tho we­nzi­wa yi­ni ngu­Ko­re­si inko­si wo­kwa­kha li­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu eJe­ru­sa­le­ma. Ka­yi­thu­me­le-ke inta­ndo ye­nko­si ki­thi ma­ye­la­na la­li­ntot.

Ukwa­khi­wa lo­ku­hla­nju­lu­lwa kwe­the­mpe­li

6UDa­ri­yu­si inko­si wa­se­mi­sa umthe­tho, ba­se­be­phe­nya endli­ni ye­zi­ngwa­lo la­pho okwa­ku­be­kwe kho­na oku­li­gu­gu eBha­bhi­lo­nia.

2 Kwa­se­ku­tho­la­ka­la eA­ki­me­tha, esi­go­dlwe­nib esi­se­si­ga­be­ni sa­ma­Me­dec, incwa­di ego­qwa­yo, okwa­ku­bha­lwe pha­ka­thi kwa­yo isi­khu­mbu­zo nga­li­ndle­la:

3 Ngo­mnya­ka wo­ku­qa­la ka­Ko­re­si inko­si, uKo­re­si inko­si wa­mi­sa umthe­tho: Indlu ka­Nku­lu­nku­lu ese­Je­ru­sa­le­ma, ka­ya­khi­we li­ndlu enda­we­ni la­pho aba­ni­ke­la kho­na imi­ni­ke­lo, le­zi­se­ke­lo za­yo zi­za­be­kwa ngo­ku­qi­ni­le­yo; uku­pha­ka­ma kwa­yo ku­be zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha, ubu­ba­nzi ba­yo bu­be zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha;

4ibe le­mi­zi­la emi­tha­thu ya­ma­tshe ama­khu­lu lo­mzi­la we­zi­go­do ezi­ntsha. Izi­ndle­ko zi­za­phi­wa-ke zi­ve­la endli­ni ye­nko­sid.

5 Fu­thi le­zi­tsha ze­go­li­de le­ze­si­li­va ze­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri azi­khu­pha ethe­mpe­li­ni eli­se­Je­ru­sa­le­ma wa­zi­le­tha eBha­bhi­lo­ni, ka­zi­bu­yi­se­lwe zi­si­we ethe­mpe­li­ni eli­se­Je­ru­sa­le­ma, enda­we­ni ya­yo, uzi­be­ke endli­ni ka­Nku­lu­nku­lue.

6 Kha­the­si, Ta­the­na­yi, mbu­si wa­phe­tshe­ya ko­mfu­la, She­tha­ri-Bo­ze­na­yif, la­ba­nga­ne be­nu amaA­fa­ri­sa­thi­kig, aba­phe­tshe­ya ko­mfu­la, ba­ni­ni kha­tsha­na la­la­pho.

7 Uye­ke­le­ni umse­be­nzi wa­li­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu; umbu­si wa­ma­Ju­da la­ba­da­la ba­ma­Ju­da ka­ba­khe li­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu enda­we­ni ya­yo.

8 Fu­thi umthe­tho umi­swa yi­mi nge­li­za­kwe­nze­la aba­da­la ba­la­ma­Ju­da ekwa­khi­we­ni kwa­li­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu, uku­thi empa­hle­ni ze­nko­sih ezi­ve­la emthe­lwe­ni wa­nga­phe­tshe­ya ko­mfu­la, izi­ndle­ko zi­phi­we la­ma­do­da ma­si­nya­ne uku­ze anga­mii.

9 Lo­ku­swe­la­ka­la­yo, ko­ku­bi­li ama­jo­ngo­si le­zi­nqa­ma la­ma­wu­ndlu ko­mni­ke­lo wo­ku­tshi­se­lwa uNku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lu, ingqo­lo­yi, itshwa­yi, iwa­yi­ni, la­ma­fu­tha, nje­ngo­ku­tsho kwa­ba­pri­sti aba­se­Je­ru­sa­le­ma, ka­ba­ku­ni­kwe insu­ku nge­nsu­ku ku­nga­phu­thi,

10 uku­ze ba­ni­ke­le imi­ni­ke­lo ye­phu­nga eli­mna­ndi ku­Nku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lu, ba­khu­le­ke­le impi­lo ye­nko­si le­ya­ma­do­da­na ayoj.

11 Fu­thi umthe­tho umi­swe yi­mi wo­ku­thi lo­ba ngu­ba­ni ogu­qu­la le­li­li­zwi, ka­ku­hwa­tshwe ugo­do endli­ni ya­khe, apha­ka­nyi­swe abe­the­lwe phe­zu kwa­lo; le­ndlu ya­khe ye­nzi­we inqu­mbi yo­mqu­ba nge­nxa ya­lo­khuk.

12 Lo­Nku­lu­nku­lu owe­nze ibi­zo la­khe li­hla­le la­pho ka­chi­the lo­ba yi­yi­phi inko­si lo­ba aba­ntu aba­za­kwe­lu­la isa­ndla sa­bo uku­gu­qu­la lo­ku­chi­tha li­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu ese­Je­ru­sa­le­ma. Mi­na Da­ri­yu­si ngi­mi­se umthe­tho, ka­kwe­nzi­we ma­si­nya­nel.

13 Kho­no­kho uTa­the­na­yi umbu­si nga­ne­no ko­mfu­la, uShe­tha­ri-Bo­ze­na­yi, la­ba­nga­ne ba­bo be­nza nja­lo ma­si­nya­ne nje­nga­lo­kho uDa­ri­yu­si inko­si aye­ku­thu­me­le.

14 Aba­da­la ba­ma­Ju­da ba­se­be­sa­kha nja­lo ba­phu­me­le­la nge­si­pro­fe­tho si­ka­Ha­ga­yi umpro­fe­thi lo­Ze­kha­ri­ya indo­da­na kaI­dom. Ba­kha ba­qe­da nje­ngo­ko­mla­yo ka­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li la­ngo­ko­mla­yo ka­Ko­re­sin, lo­Da­ri­yu­sio, loA­tha­ki­se­ki­si inko­si ye­Pe­ri­si­yap.

15 Li­ndlu ya­si­phe­la ngo­su­ku lwe­si­tha­thu enya­nge­ni kaA­da­ri, okwa­ku­ngu­mnya­ka we­si­thu­pha wo­ku­bu­sa ku­ka­Da­ri­yu­si inko­siq.

16 Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, aba­pri­sti la­ma­Le­vi la­ba­nye aba­ntwa­na bo­ku­thu­njwa, ba­se­be­se­nza ukwe­hlu­ka­ni­se­lwa kwa­li­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu nge­nto­ko­zor.

17 Ba­ni­ke­le­la ukwe­hlu­ka­ni­se­lwa kwa­li­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu inku­nzi ezi­li­khu­lu, inqa­ma ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li, ama­wu­ndlu anga­ma­khu­lu ama­ne; le­zi­mpo­ngo ze­mbu­zi ezi­li­tshu­mi la­mbi­li zi­ngu­mni­ke­lo we­so­no kaI­sra­ye­li wo­nke, ngo­kwe­na­ni le­zi­zwe za­koI­sra­ye­lis.

18 Ba­se­be­mi­sa aba­pri­sti nge­zi­ga­ba za­bot, la­ma­Le­vi nga­ma­qe­mbu awou, enko­nzwe­ni ka­Nku­lu­nku­lu ese­Je­ru­sa­le­ma, nje­ngo­ku­bha­li­we­yo egwa­lwe­ni lu­ka­Mo­zi­siv.

19 Aba­ntwa­na bo­ku­thu­njwa be­nza le­pha­si­ka ngo­lwe­tshu­mi la­ne lwe­nya­nga yo­ku­qa­law.

20 Ngo­ba aba­pri­sti la­ma­Le­vi ba­be­zi­hla­mbu­lu­le nda­wo­nye, bo­nke ba­be­hla­mbu­lu­ki­lex. Ba­hla­be­la bo­nke aba­ntwa­na bo­ku­thu­njwa ipha­si­ka, la­ba­fo­wa­bo aba­pri­sti, la­bo ngo­kwa­boy.

21 Ngo­ku­nja­lo ba­dla aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­be­bu­yi­le eku­thu­njwe­ni, la­bo bo­nke aba­be­ze­hlu­ka­ni­se­le ku­boz lo­ku­ngco­li­le­yo kwe­zi­zwe ze­li­zwe, uku­di­nga iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lia.

22 Be­nza umkho­si we­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa nge­nto­ko­zo; ngo­ba iNko­si ya­yi­be­nze ba­tho­ko­zab, ya­phe­ndu­le­la ki­bo inhli­zi­yoc ye­nko­si yeA­si­ri­ya, uku­qi­ni­sa iza­ndla za­bo emse­be­nzi­ni we­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lid.

UE­zra uya eJe­ru­sa­le­ma

7Le­mva kwa­le­zi­zi­nto, eku­bu­se­ni ku­kaA­tha­ki­se­ki­si inko­si ye­Pe­ri­si­yaa, uE­zra indo­da­na ka­Se­ra­ya, indo­da­na kaA­za­ri­ya, indo­da­na ka­Hi­li­khi­ya,

2 indo­da­na ka­Sha­lu­ma, indo­da­na ka­Za­do­ki, indo­da­na kaA­hi­tu­bi,

3 indo­da­na kaA­ma­ri­ya, indo­da­na kaA­za­ri­ya, indo­da­na ka­Me­ra­yo­thi,

4 indo­da­na ka­Ze­ra­hi­ya, indo­da­na kaU­zi, indo­da­na ka­Bu­ki,

5 indo­da­na kaA­bi­shu­wa, indo­da­na ka­Phi­ne­ha­si, indo­da­na kaE­le­ya­za­re, indo­da­na kaA­ro­ni umpri­sti oyi­nhlo­kob.

6 UE­zra lo we­nyu­ka esu­ka eBha­bhi­lo­ni; nja­lo wa­ye­ngu­mbha­li oyi­ngci­tshi emla­ywe­ni ka­Mo­zi­si, uJe­ho­va uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li aye­wu­ni­ki­lec. Inko­si ya­si­mni­ka so­nke isi­ce­lo sa­khe, nje­ngo­kwe­sa­ndla si­ka­Je­ho­va uNku­lu­nku­lu wa­khe esi­phe­zu kwa­khed.

7 Kwa­se­ku­se­nyu­ka aba­nye ba­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li la­ba­ba­pri­stie la­ma­Le­vi la­ba­hla­be­le­li la­ba­li­ndi­ma­sa­ngo la­ma­Ne­thi­nif ba­ya eJe­ru­sa­le­ma ngo­mnya­ka we­si­kho­mbi­sa kaA­tha­ki­se­ki­si inko­si.

8 Wa­se­fi­ka eJe­ru­sa­le­ma nge­nya­nga ye­si­hla­nu okwa­ku­ngu­mnya­ka we­si­kho­mbi­sa we­nko­si.

9 Ngo­ba ngo­lo­ku­qa­la lwe­nya­nga yo­ku­qa­la wa­qa­la ukwe­nyu­ka esu­ka eBha­bhi­lo­ni, la­ngo­lo­ku­qa­la lwe­nya­nga ye­si­hla­nu wa­fi­ka eJe­ru­sa­le­ma, ngo­kwe­sa­ndla esi­hle si­ka­Nku­lu­nku­lu wa­khe phe­zu kwa­kheg.

10 Ngo­ba uE­zra wa­ye­lu­ngi­se inhli­zi­yo ya­khe uku­di­nga umla­yo we­Nko­si lo­ku­we­nzah, lo­ku­fu­ndi­sa umthe­tho le­si­mi­so koI­sra­ye­lii.

11 Le-ke yi­kho­phi ye­ncwa­di inko­si uA­tha­ki­se­ki­si ayi­ni­ka uE­zra umpri­sti, umbha­li, umbha­li wa­ma­zwi emi­la­yo ye­Nko­si lo­we­zi­mi­so za­yo kuI­sra­ye­li.

12 UA­tha­ki­se­ki­si inko­si ya­ma­kho­sij kuE­zra umpri­sti, umbha­li wo­mla­yo ka­Nku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lu, uku­thu­la oku­phe­le­le­yo, la­nge­si­kha­thi esi­njek:

13 Umthe­tho umi­swa yi­mi wo­ku­thi wo­nke ozi­tha­nde­la­yo embu­swe­ni wa­mi esi­zwe­ni sa­koI­sra­ye­li la­ba­pri­sti ba­so la­ma­Le­vi uku­ya eJe­ru­sa­le­ma anga­ha­mba la­wel.

14 Ngo­ba uthu­nyi­we yi­nko­si la­ba­ce­bi­si ba­yo aba­yi­si­kho­mbi­sa ukuya­hlo­li­si­sa ngo­Ju­da la­nge­Je­ru­sa­le­ma ngo­ko­mla­yo ka­Nku­lu­nku­lu wa­kho ose­sa­ndle­ni sa­khom,

15 lo­ku­thwa­la isi­li­va le­go­li­de inko­si la­ba­ce­bi­si ba­yo aba­ku­ni­ke­le nge­si­hle ku­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lin onda­wo ya­khe yo­ku­hla­la ise­Je­ru­sa­le­mao,

16 la­lo lo­nke isi­li­va le­go­li­de onga­ku­tho­la esi­ga­be­ni so­nke se­Bha­bhi­lo­ni lo­mni­ke­lo we­si­hle wa­ba­ntu la­ba­pri­stip aba­ni­ke­le­la indlu ka­Nku­lu­nku­lu wa­bo ese­Je­ru­sa­le­ma nge­si­hleq,

17 uku­thi uthe­nge ma­si­nya­ne nga­li­ma­li izi­nku­nzi, izi­nqa­ma, ama­wu­ndlu, le­mi­ni­ke­lo ya­kho yo­ku­dlar, le­mi­ni­ke­lo ya­kho yo­ku­na­thwa­yos, uku­ni­ke­le phe­zu kwe­la­thi le­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu we­nu ese­Je­ru­sa­le­mat.

18 Lo­ku­ku­lu­nge­le­yo we­na la­ba­fo­we­nu uku­kwe­nza nge­si­li­va le­go­li­de eli­se­le­yo, kwe­nze­ni lo­khu ngo­kwe­nta­ndo ka­Nku­lu­nku­lu we­nu.

19 Le­zi­tsha ezi­ni­ke­lwe ku­we zo­mse­be­nzi we­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu wa­kho, zi­ni­ke­le ngo­ku­phe­le­le­yo pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu we­Je­ru­sa­le­ma.

20 Lo­ku­nye oku­swe­le­ka­yo endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu wa­kho oku­fa­ne­le uku­phe, uza­ku­ni­ka ku­ve­la endli­ni ye­no­tho ye­nko­si.

21 Mi­na-ke Atha­ki­se­ki­si inko­si, umla­yo umi­swe yi­mi ku­bo bo­nke aba­pha­thi be­zi­khwa­ma aba­nga­phe­tshe­ya ko­mfu­la uku­thi ko­nke uE­zra umpri­sti, umbha­li wo­mla­yo ka­Nku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lu, aza­ku­ce­la ki­ni, kwe­nzi­we ma­si­nya­neu,

22 ku­ze ku­fi­ke ku­ma­tha­le­nta* esi­li­va ali­khu­lu, nja­lo ku­ze ku­fi­ke ku­ma­kho­ri* engqo­lo­yi ali­khu­lu, nja­lo ku­ze ku­fi­ke ku­ma­bha­thi* ali­khu­lu ewa­yi­ni, nja­lo ku­ze ku­fi­ke ku­ma­bha­thi ali­khu­lu ama­fu­tha, le­tshwa­yi eli­nge­la­si­mi­sov.

23 Ko­nke oku­ngo­ko­mla­yo ka­Nku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lu ka­kwe­nze­lwe indlu ka­Nku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lu ngo­ku­khu­tha­la, ngo­ba ku­nga­ni ku­za­ku­ba lo­la­ka phe­zu ko­mbu­so we­nko­si la­ma­do­da­na ayow?

24 Fu­thi si­ya­la­zi­sa ma­ye­la­na la­bo bo­nke aba­pri­sti, la­ma­Le­vi, aba­hla­be­le­li, aba­li­ndi­ma­sa­ngo, ama­Ne­thi­ni, le­nce­ku za­li­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu, ka­ku­la­gu­nya uku­be­ka phe­zu kwa­bo umthe­lo, ima­li eyi­mfa­ne­lo, le­ma­li ye­ndle­lax.

25 We­na-ke Ezra, ngo­kwe­nhla­ka­ni­pho ka­Nku­lu­nku­lu wa­kho ese­sa­ndle­ni sa­khoy, be­ka oma­ntshi la­ba­hlu­le­li aba­za­kwa­hlu­le­la bo­nke aba­ntu aba­nga­phe­tshe­ya ko­mfu­la, bo­nke aba­ya­zi­yo imi­la­yo ka­Nku­lu­nku­lu wa­khoz; lo­nga­ya­zi­yo li­mfu­ndi­sea.

26 Wo­nke-ke onga­we­nzi­yo umla­yo ka­Nku­lu­nku­lu wa­kho lo­mla­yo we­nko­si, isi­gwe­bo ka­se­nzi­we ngo­ku­khu­tha­la phe­zu kwa­khe, ku­nga­ba ngo­ku­fa, lo­ba ngo­ku­xo­tshwa, lo­ba ngo­ku­tha­the­lwa impa­hla, lo­ba nge­zi­bo­pho.

27 Ka­yi­bu­si­swe iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo­ba­bab eya­ku­fa­ka ka­nje enhli­zi­ywe­ni ye­nko­si uku­ce­ci­sa indlu ye­Nko­si ese­Je­ru­sa­le­mac,

28 eye­lu­le umu­sa ki­mi pha­mbi kwe­nko­sid la­ba­ce­bi­si ba­yo la­pha­mbi kwa­zo zo­nke izi­ndu­na ezi­la­ma­ndla ze­nko­sie. Mi­na-ke nga­qi­ni­swa ngo­kwe­sa­ndla se­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­mi phe­zu kwa­mi, nga­bu­tha koI­sra­ye­li inhlo­ko ukwe­nyu­ka la­mif.

Aba­ha­mba loE­zra

8La­ba-ke zi­nhlo­ko za­bo­yi­se, lo­mbha­lo wo­se­ndo lwa­bo abe­nyu­ka la­mi be­su­ka eBha­bhi­lo­ni eku­bu­se­ni ku­kaA­tha­ki­se­ki­si inko­si.

2 Ku­ma­do­da­na ka­Phi­ne­ha­si: UGe­ri­sho­mua. Ku­ma­do­da­na kaI­tha­ma­rib: UDa­ni­ye­lic. Ku­ma­do­da­na ka­Da­vi­da: UHa­thu­shid.

3 Ku­ma­do­da­na ka­She­ka­ni­yae, ku­ma­do­da­na ka­Pa­ro­shif: UZe­kha­ri­ya, nja­lo ka­nye la­ye kwa­bha­lwa ngo­mbha­lo wo­se­ndo, kwa­be­si­li­sa, ikhu­lu la­ma­tshu­mi ama­hla­nu.

4 Ku­ma­do­da­na ka­Pa­ha­thi-Mo­wa­bi: UE­li­yo­we­na­yi, indo­da­na ka­Ze­ra­hi­ya, nja­lo ka­nye la­ye abe­si­li­sa aba­nga­ma­khu­lu ama­bi­lig.

5 Ku­ma­do­da­na ka­She­ka­ni­ya: Indo­da­na ka­Ja­ha­zi­ye­li, nja­lo ka­nye la­ye abe­si­li­sa aba­nga­ma­khu­lu ama­tha­thuh.

6 Nja­lo ku­ma­do­da­na kaA­di­ni: UE­be­di indo­da­na ka­Jo­na­tha­ni, nja­lo ka­nye la­ye abe­si­li­sa aba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nui.

7 La­ku­ma­do­da­na kaE­la­mu: UJe­sha­ya indo­da­na kaA­tha­li­ya, nja­lo ka­nye la­ye abe­si­li­sa aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­saj.

8 La­ku­ma­do­da­na ka­She­fa­thi­ya: UZe­bha­di­ya indo­da­na ka­Mi­ka­ye­li, nja­lo ka­nye la­ye abe­si­li­sa aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lik.

9 Ku­ma­do­da­na ka­Jo­wa­bi: UO­bha­di­ya indo­da­na ka­Je­hi­ye­li, nja­lo ka­nye la­ye abe­si­li­sa aba­nga­ma­khu­lu ama­bi­li le­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lil.

10 La­ku­ma­do­da­na ka­She­lo­mi­thi: Indo­da­na ka­Jo­si­fi­ya, nja­lo ka­nye la­ye abe­si­li­sa aba­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha.

11 La­ku­ma­do­da­na ka­Be­ba­yi: UZe­kha­ri­ya indo­da­na ka­Be­ba­yi, nja­lo ka­nye la­ye abe­si­li­sa aba­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lim.

12 La­ku­ma­do­da­na kaA­zi­ga­di: UJo­ha­na­ni indo­da­na ka­Ha­ka­ta­ni, nja­lo ka­nye la­ye abe­si­li­sa aba­li­khu­lu le­tshu­min.

13 La­ku­ma­do­da­na oku­ci­na kaA­do­ni­ka­mu, oma­bi­zo abo yi­la: OE­li­fe­le­ti, uJe­hi­ye­li, lo­She­ma­ya, nja­lo ka­nye la­bo abe­si­li­sa aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­phao.

14 La­ku­ma­do­da­na ka­Bi­gi­va­yi: OU­tha­yi lo­Za­bu­di, nja­lo ka­nye la­bo abe­si­li­sa aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sap.

15 Nga­se­ngi­ba­bu­tha­ni­sa nga­se­mfu­le­ni oya eA­ha­vaq, sa­mi­sa inka­mba kho­na insu­ku ezi­nta­thu. Nga­na­nze­le­la aba­ntu la­ba­pri­sti, nja­lo ka­ngi­tho­la­nga la­pho aba­ma­do­da­na ka­Le­vir.

16 Nga­se­ngi­thu­ma kuE­li­ye­ze­ri, kuA­ri­ye­li, ku­She­ma­ya, la­kuE­li­na­tha­ni, la­ku­Ja­ri­bi, la­kuE­li­na­tha­ni, la­ku­Na­tha­ni, la­ku­Ze­kha­ri­yas, la­ku­Me­shu­la­mu, izi­nhlo­ko, la­ku­Jo­ya­ri­bi, la­kuE­li­na­tha­ni, aba­qe­di­si­sa­yot,

17 nga­se­ngi­ba­la­ye­la kuI­do, inhlo­ko enda­we­ni iKa­si­fi­ya, nga­fa­ka ama­zwi emlo­nywe­ni wa­bo uku­thi ba­thi kuI­do, la­ba­fo­wa­bo, ama­Ne­thi­ni enda­we­ni iKa­si­fi­ya, uku­thi ba­si­le­the­le izi­kho­nzi ze­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu we­thu.

18 Ba­se­be­si­le­the­la ngo­kwe­sa­ndla esi­hle si­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu phe­zu kwe­thu umu­ntu oqe­di­si­sa­you ema­do­da­ne­ni ka­Ma­hli indo­da­na ka­Le­vi indo­da­na kaI­sra­ye­liv; lo­She­re­bi­ya la­ma­do­da­na akhe la­ba­fo­wa­bo, itshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­liw;

19 lo­Ha­sha­bhi­yax, nja­lo ka­nye la­ye uJe­sha­ya ema­do­da­ne­ni ka­Me­ra­ri, aba­fo­wa­bo la­ma­do­da­na abo, ama­tshu­mi ama­bi­liy;

20 la­ku­ma­Ne­thi­niz, uDa­vi­da le­zi­pha­tha­ma­ndla aba­be­wa­ni­ke­le emse­be­nzi­ni wa­ma­Le­vi, ama­Ne­thi­ni anga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­bi­li, wo­nke awo abi­zwa nga­ma­bi­zoa.

21 Nga­se­ngi­me­me­ze­la uku­zi­la uku­dla kho­nab emfu­le­ni iA­ha­vac uku­ze si­zi­tho­be pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu we­thud, si­zi­di­nge­le ku­ye indle­la eqo­ndi­le­yo thi­na la­ba­ntwa­nya­na be­thu la­zo zo­nke impa­hla ze­thue.

22 Ngo­ba nga­ba le­nhlo­ni uku­ce­la enko­si­ni ibu­tho la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za uku­si­nce­da ezi­the­ni endle­le­ni; ngo­ba sa­si­yi­tshe­li­le inko­si si­si­thi: Isa­ndla si­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu si­phe­zu kwa­bo bo­nkef aba­mdi­nga ku­be oku­hleg, ko­dwa ama­ndla akhe lo­la­ka lwa­khe ku­phe­zu kwa­bo bo­nke aba­mde­la­yoh.

23 Nga­kho sa­zi­la uku­dla sa­di­nga ku­Nku­lu­nku­lu we­thu nge­nxa ya­lo­khu; wa­se­nce­nge­ka nga­thii.

24 Nga­se­ngi­se­hlu­ka­ni­sa aba­li­tshu­mi la­mbi­li ku­nhlo­ko za­ba­pri­sti, oShe­re­bi­yaj, uHa­sha­bhi­ya, la­ba­li­tshu­mi ku­ba­fo­wa­bo ka­nye la­bok.

25 Nga­se­ngi­ba­li­nga­ni­se­la isi­li­va le­go­li­de le­zi­tshal, umni­ke­lo we­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu we­thum, inko­si la­ba­ce­bi­si ba­yo le­zi­pha­tha­ma­ndla za­yo loI­sra­ye­li wo­nke owa­ye­kho­na aba­be­ku­ni­ke­len;

26 nga­se­ngi­li­nga­ni­sa esa­ndle­ni sa­bo ama­tha­le­nta* esi­li­va anga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ama­hla­nu, la­ma­tha­le­nta ali­khu­lu ezi­tsha ze­si­li­va, la­ma­tha­le­nta ego­li­de ali­khu­lu,

27 le­mi­ga­nu ye­go­li­de enga­ma­tshu­mi ama­bi­lio ku­ze ku­be zi­nhla­mvu ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne, le­zi­tsha ezi­mbi­li ze­thu­si eli­kha­zi­mu­la­yo eli­hle eli­lo­yi­se­ka nje­nge­go­li­dep.

28 Nga­se­ngi­si­thi ki­bo: Li­ngcwe­le eNko­si­niq, le­zi­tsha zi­ngcwe­ler; le­si­li­va le­go­li­de ku­ngu­mni­ke­lo we­si­hle eNko­si­ni, uNku­lu­nku­lu wa­bo­ba­bas.

29 Ku­lo­ndo­lo­ze­ni li­ku­gci­ne li­ze li­ku­li­nga­ni­se pha­mbi kwe­ndu­na ya­ba­pri­sti la­ma­Le­vi le­nhlo­ko za­bo­yi­se ba­koI­sra­ye­li eJe­ru­sa­le­ma, ema­ka­me­lwe­ni endlu ye­Nko­sit.

30 Aba­pri­sti la­ma­Le­vi ba­se­be­se­mu­ke­la isi­si­ndo se­si­li­va le­go­li­de le­zi­tsha, uku­ze ba­ku­se eJe­ru­sa­le­ma, endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu we­thu.

31 Sa­su­ka-ke emfu­le­ni iA­ha­vau ngo­lwe­tshu­mi la­mbi­li lwe­nya­nga yo­ku­qa­la uku­ya eJe­ru­sa­le­mav. Le­sa­ndla si­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu sa­si­phe­zu kwe­thu, wa­si­khu­lu­la esa­ndle­ni se­si­tha lo­mca­tha­mi endle­le­niw.

32 Sa­fi­ka-ke eJe­ru­sa­le­ma, sa­hla­la kho­na insu­ku ezi­nta­thux.

33 Kwa­thi ngo­su­ku lwe­si­ne isi­li­va le­go­li­de le­zi­tsha kwa­li­nga­ni­swa endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu we­thuy nge­sa­ndla si­ka­Me­re­mo­thiz indo­da­na kaU­ri­ya umpri­stia, nja­lo ka­nye la­ye uE­le­ya­za­re indo­da­na ka­Phi­ne­ha­si, nja­lo ka­nye la­bo oJo­za­ba­di indo­da­na ka­Je­shu­wab, lo­No­wa­di­ya indo­da­na ka­Bi­nu­wi, ama­Le­vic,

34 nge­na­ni nge­si­si­ndo sa­kho ko­nke; la­so so­nke isi­si­ndo sa­bha­lwa nga­le­so­si­kha­thi.

35 Aba­ntwa­na bo­ku­thu­njwa aba­be­bu­yi­le eku­thu­njwe­ni ba­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa ku­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lid, ama­jo­ngo­si ali­tshu­mi la­mbi­li nge­nxa kaI­sra­ye­li wo­nke, izi­nqa­ma ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye le­si­thu­pha, ama­wu­ndlu anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa le­si­kho­mbi­sa, izi­mpo­ngo ezi­li­tshu­mi la­mbi­li za­ba ngu­mni­ke­lo we­so­no; ko­nke kwa­ku­ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa eNko­si­nie.

36 Ba­se­be­ni­ka imi­the­tho ye­nko­sif ku­zi­pha­tha­ma­ndla ze­nko­sig la­ku­ba­bu­sih nga­ne­no ko­mfu­la; ba­se­ke­la aba­ntu le­ndlu ka­Nku­lu­nku­lui.

UE­zra we­nza umkhu­le­ko wo­ku­vu­ma izo­no za­ba­ntu

9Kwa­thi eku­phe­le­ni kwa­le­zi­zi­nto, izi­pha­tha­ma­ndla za­so­nde­la ki­mi zi­si­thi: Aba­ntu ba­koI­sra­ye­li la­ba­pri­sti la­ma­Le­vi ka­ba­ze­hlu­ka­ni­sa­nga le­zi­zwe za­ma­zwea ngo­kwe­zi­ne­ngi­so za­zob, eza­ma­Kha­na­ni, ama­He­thi, ama­Pe­ri­zi, ama­Je­bu­sic, amaA­mo­ni, ama­Mo­wa­bi, ama­Gi­bhi­the, la­maA­mo­rid.

2 Ngo­ba ba­zi­tha­the­le ema­do­da­ka­zi­ni azo bo­na la­ma­do­da­na aboe, ya­ze ya­xu­ba­na inza­lo engcwe­lef le­zi­zwe za­ma­zweg; ye­bo, isa­ndla se­zi­pha­tha­ma­ndla la­ba­bu­si sa­si­nge­so­ku­qa­la ku­le­si­si­pha­mbe­koh.

3 Kwa­thi ngi­si­zwa lo­lu­da­ba nga­da­bu­la ise­mba­tho sa­mi le­bha­tshi la­mi, nga­ngco­thu­la okwe­nwe­le ze­kha­nda la­mi le­nde­vu za­mii, nga­hla­la pha­nsi nga­thi­thi­ba­laj.

4 Kwa­se­ku­bu­tha­na ki­mi wo­nke othu­thu­me­la nga­ma­zwi ka­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li nge­nxa ye­si­pha­mbe­ko sa­ba­thu­njwak; nga­se­ngi­hla­la ngi­thi­thi­be­lel kwa­ze kwa­ba ngu­mni­ke­lo wa­ku­si­hlwam.

5 Kwa­thi ngo­mni­ke­lo wa­ku­si­hlwa nga­su­ku­ma eku­tho­tshi­swe­ni kwa­mi, le­ku­da­bu­le­ni kwa­mi ise­mba­tho sa­mi le­bha­tshi la­mi, nga­gu­qa nga­ma­do­lo amin, nge­lu­le­la iza­ndla za­mi eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­mio,

6 nga­thi: Nku­lu­nku­lu wa­mi, ngi­le­nhlo­ni, ngi­ya­nge­ki­le uku­pha­ka­mi­se­la ubu­so ba­mi ku­we, Nku­lu­nku­lu wa­mi, ngo­ba ubu­bi be­thu ba­ndi­le nga­phe­zu kwe­kha­ndap, le­ca­la le­thu se­li­khu­le kwa­ze kwa­ba se­ma­zu­lwi­niq.

7 Ku­su­ke­la ensu­kwi­ni za­bo­ba­ba be­si­pha­ka­thi kwe­ca­la eli­khu­lu ku­ze ku­be la­mu­hlar, la­nge­nxa yo­bu­bi be­thu thi­na, ama­kho­si ethu, aba­pri­sti be­thu, si­ni­ke­lwe esa­ndle­ni sa­ma­kho­si ama­zwe, enke­mbe­ni, eku­thu­njwe­nis, le­ku­pha­ngwe­ni, le­hla­zwe­ni lo­bu­so, nje­nga­la­mu­hlat.

8 Kha­the­si-ke ngo­kwe­si­kha­tsha­na umu­sa we­nzi­we yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu, uku­si­tshi­ye­la uku­phe­pha, lo­ku­si­ni­ka isi­kho­nkwa­ne enda­we­ni ya­yo engcwe­leu, uku­ze uNku­lu­nku­lu we­thu akha­nyi­se­le ame­hlo ethu, nja­lo asi­ni­ke imvu­se­le­lo enci­nya­ne ebu­gqi­li­ni be­thuv.

9 Ngo­ba si­yi­zi­gqi­li, ka­nti ebu­gqi­li­ni be­thu uNku­lu­nku­lu we­thu ka­si­tshi­ya­ngaw, ko­dwa use­lu­le­le umu­sa pha­mbi kwa­ma­kho­si ePe­ri­si­ya, uku­si­ni­ka imvu­se­le­lo, uku­pha­ka­mi­sa indlu ka­Nku­lu­nku­lu we­thux, lo­ku­mi­sa ama­nxi­wa ayo, lo­ku­si­ni­ka umdu­li ko­Ju­da la­se­Je­ru­sa­le­may.

10 Kha­the­si-ke, Nku­lu­nku­lu we­thu, si­za­ku­thi­ni emva kwa­lo­khu? Ngo­ba si­yi­tshi­yi­le imi­la­yo ya­kho,

11 owa­si­la­ya yo­na nge­sa­ndla se­nce­ku za­kho aba­pro­fe­thi, usi­thi: Ili­zwe eli­nge­na ku­lo uku­dla ili­fa la­lo li­yi­li­zwe eli­ngco­li­le­yo ngo­ku­ngco­la kwe­zi­zwe za­ma­zwe, ngo­ku­ne­nge­ka­yo kwa­zo ezi­li­gcwa­li­se nga­kho ku­su­ke­la ephe­the­lwe­ni ku­si­ya ephe­the­lwe­ni, ngo­ku­ngco­la kwa­zoz.

12 Nga­kho-ke li­nga­ni­ki ama­do­da­na azo ama­do­da­ka­zi enu, fu­thi li­nga­tha­the­li ama­do­da­na enu ama­do­da­ka­zi azoa, li­nga­di­ngi uku­thu­la kwa­zo lo­ku­hle kwa­zo ku­ze ku­be pha­ka­de uku­ze li­qi­ne li­dle oku­hle kwe­li­zweb, li­li­tshi­ye­le aba­ntwa­na be­nu li­be yi­li­fa ku­ze ku­be pha­ka­dec.

13 Le­mva kwa­kho ko­nke oku­se­hle­le­yo nge­nxa ye­ze­nzo ze­thu ezi­mbi la­nge­nxa ye­ca­la le­thu eli­khu­lud, ngo­ba we­na Nku­lu­nku­lu we­thu uzi­ba­mbi­le eku­si­je­zi­se­ni ka­nca­ne ku­le­zo­no ze­thue, wa­si­ni­ka uku­phe­pha oku­njef;

14 si­za­ye­phu­la fu­thi yi­ni imi­la­yo ya­kho, si­tha­tha­ne le­si­zwe sa­le­zi­zi­ne­ngi­sog? Ka­wu­yi­ku­si­thu­ku­the­le­la yi­ni uze usi­qe­deh, ku­ze ku­nga­bi le­nsa­li ku­mbe uku­phe­phai?

15 Nko­si, Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ulu­ngi­lej; ngo­ba si­tshi­ye­lwe uku­phu­nyu­ka nje­nga­la­mu­hlak. Kha­nge­la, si­pha­mbi kwa­kho eca­le­ni le­thul, ngo­ba ka­kho onge­ma pha­mbi kwa­kho nge­nxa ya­lo­khum.

Abe­si­fa­za­na la­ba­ntwa­na ba­be­zi­zwe ba­ya­la­hlwa

10Kwa­thi uE­zra esa­khu­le­ka esa­vu­maa, ekha­la inye­mbe­zi ezi­wi­se­la pha­nsib pha­mbi kwe­ndlu ka­Nku­lu­nku­luc, kwa­bu­tha­na ku­ye iba­ndla eli­khu­lu ka­khu­lu la­ma­do­da la­be­si­fa­za­na la­ba­ntwa­na, li­ve­la kuI­sra­ye­li, ngo­ba aba­ntu ba­kha­la inye­mbe­zi ngo­ku­kha­la oku­khu­lu.

2 UShe­ka­ni­ya indo­da­na ka­Je­hi­ye­lid owa­ma­do­da­na kaE­la­mu wa­se­phe­ndu­la wa­thi kuE­zra: Thi­na si­pha­mbu­ki­le ku­Nku­lu­nku­lu we­thue, sa­tha­tha aba­fa­zi be­zi­zwe­ni aba­ve­la ezi­zwe­ni ze­li­zwe; ko­dwa kha­the­si ku­kho­na ithe­mba koI­sra­ye­li ma­ye­la­na la­lo­khu.

3 Nga­kho-ke ase­nze isi­vu­me­lwa­no lo­Nku­lu­nku­lu we­thu uku­ze si­khu­phe bo­nke aba­fa­zi lo­ku­ze­lwe yi­bo ngo­kwe­se­lu­le­ko se­nko­si ya­mi le­sa­ba­thu­thu­me­la emla­ywe­ni ka­Nku­lu­nku­lu we­thuf; ka­kwe­nzi­we-ke ngo­ko­mla­yog.

4 Su­ku­ma, ngo­ba uda­ba lu­phe­zu kwa­kho, la­thi si­la­we. Qi­na, we­nzeh.

5 Wa­se­su­ku­ma uE­zra, wa­fu­ngi­sa indu­na za­ba­pri­sti, ama­Le­vi, loI­sra­ye­li wo­nke, uku­thi be­nze ngo­kwa­le­li­li­zwi. Ba­se­be­fu­ngai.

6 UE­zra wa­se­su­ku­ma esu­ka pha­mbi kwe­ndlu ka­Nku­lu­nku­luj, wa­ya endli­nik ka­Je­ho­ha­na­nil indo­da­na kaE­li­ya­shi­bim; wa­thi efi­ka la­pho ka­dla­nga si­nkwa ka­na­tha­nga ma­nzi, ngo­ba eli­le­la ubu­bi ba­ba­thu­nji­we­yon.

7 Ba­se­be­se­nza isi­me­me­ze­lo se­dlu­le ko­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma ku­bo bo­nke aba­ntwa­na bo­ku­thu­njwa uku­thi ba­bu­tha­ne eJe­ru­sa­le­mao,

8 lo­ku­thi lo­ba ngu­ba­ni onga­fi­ka­nga nge­nsu­ku ezi­nta­thu, ngo­kwe­se­lu­le­ko se­zi­pha­tha­ma­ndla la­ba­da­la, impa­hla ya­khe yo­nke iza­dli­wa, ye­na ehlu­ka­ni­swe le­ba­ndla la­ba­thu­nji­we­yo.

9 Wo­nke ama­do­da ako­Ju­da lo­Bhe­nja­mi­ni ase­bu­tha­na eJe­ru­sa­le­ma nge­nsu­ku ezi­nta­thu. Kwa­ku­yi­nya­nga ye­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye ngo­lwa­ma­tshu­mi ama­bi­li lwe­nya­nga. Bo­nke aba­ntu ba­se­be­hla­la egu­me­ni le­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu be­qha­qha­ze­la nge­nxa ya­lo­lu­da­ba la­nge­nxa ye­zu­lu eli­khu­lup.

10 UE­zra umpri­sti wa­su­ku­ma wa­thi ki­bo: Li­na li­pha­mbu­ki­le la­tha­tha aba­fa­zi be­zi­zwe­ni, ukwa­ndi­sa isi­pha­mbe­ko si­kaI­sra­ye­li.

11 Nga­kho-ke ye­nza­ni uvu­mo eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­bo­yi­hlo, le­nze inta­ndo ya­yoq, li­ze­hlu­ka­ni­se le­zi­zwe ze­li­zwe, la­ku­ba­fa­zi be­zi­zwe­nir.

12 Iba­ndla lo­nke la­se­li­phe­ndu­la la­thi nge­li­zwi eli­khu­lu: Nje­nga­ma­zwi akho, ngo­ku­nja­lo ku­phe­zu kwe­thu uku­thi si­kwe­nze.

13 Ko­dwa aba­ntu ba­ne­ngi, nja­lo ku­yi­si­kha­thi se­zu­lu eli­ne­ngi, nja­lo si­nge­me pha­ndle. Fu­thi ka­ku­si­mse­be­nzi wo­su­ku olu­lo­dwa nja­lo ha­tshi owe­zi­mbi­li, ngo­ba si­ba­ne­ngi esi­pha­mbu­ki­le­yo ku­lo­lu­da­ba.

14 Ake zi­me izi­pha­tha­ma­ndla ze­thu ze­ba­ndla lo­nke, la­bo bo­nke aba­se­mi­zi­ni ye­thu aba­the­the aba­fa­zi be­zi­zwe­ni be­ze nge­zi­kha­thi ezi­mi­si­we­yo, nja­lo ka­nye la­bo aba­da­la bo­mu­zi ngo­mu­zi la­ba­hlu­le­li ba­wos, si­ze si­de­di­se uku­vu­tha ko­la­ka lu­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu ma­ye­la­na la­lo­lu­da­bat.

15 Ngo­Jo­na­tha­ni indo­da­na kaA­sa­he­li lo­Ja­ha­ze­ya indo­da­na ka­Ti­ki­va ku­phe­la aba­me­la­na la­lo­kho; lo­Me­shu­la­muu lo­Sha­be­tha­yi umLe­vi ba­ba­nce­di­sav.

16 Aba­ntwa­na bo­ku­thu­njwa be­se­be­se­nza nja­lo. UE­zra umpri­sti, ama­do­da, inhlo­ko za­bo­yi­se nge­ndlu ya­bo­yi­se, la­bo bo­nke nga­ma­bi­zo, ba­se­be­se­hlu­ka­ni­swa; ba­se­be­hla­la ngo­su­ku lo­ku­qa­la lwe­nya­nga ye­tshu­mi uku­hlo­la lo­lu­da­baw.

17 Ba­se­be­qe­da la­wo wo­nke ama­do­da aye­the­the aba­fa­zi be­zi­zwe­ni kwa­ze kwa­ba lu­su­ku lo­ku­qa­la lwe­nya­nga yo­ku­qa­lax.

18 Kwa­se­ku­tho­la­ka­la pha­ka­thi kwa­ma­do­da­na aba­pri­sti aye­the­the aba­fa­zi be­zi­zwe­ni: Ema­do­da­ne­ni ka­Je­shu­wa indo­da­na ka­Jo­za­da­ki la­ba­fo­wa­bo: OMa­ha­se­ya loE­li­ye­ze­ri lo­Ja­ri­bi lo­Ge­da­li­yay.

19 Ba­se­be­ni­ka isa­ndla sa­bo uku­thi ba­za­khu­pha aba­fa­zi ba­boz; ngo­ba be­le­ca­la ba­ni­ke­la inqa­ma yo­mhla­mbi nge­ca­la la­boa.

20 Le­ma­do­da­ne­ni kaI­me­ri: OHa­na­ni lo­Ze­bha­di­yab.

21 Le­ma­do­da­ne­ni ka­Ha­ri­mic: OMa­ha­se­yad loE­li­ya lo­She­ma­yae lo­Je­hi­ye­li loU­zi­ya.

22 Le­ma­do­da­ne­ni ka­Pa­shu­rif: OE­li­yo­we­na­yig, uMa­ha­se­ya, uI­shma­ye­li, uNe­tha­ne­li, uJo­za­ba­di, loE­la­sah.

23 La­ku­ma­Le­vi: OJo­za­ba­dii, lo­Shi­me­yi, lo­Ke­la­ya ongu­Ke­li­taj, uPe­tha­hi­ya, uJu­da, loE­li­ye­ze­rik.

24 La­ku­ba­hla­be­le­li: UE­li­ya­shi­bi. La­ku­ba­li­ndi­ma­sa­ngo: OSha­lu­ma lo­Te­le­ma loU­ri.

25 La­kuI­sra­ye­li: Ema­do­da­ne­ni ka­Pa­ro­shil: ORa­mi­ya loI­zi­ya lo­Ma­li­ki­yam lo­Mi­ja­mi­ni loE­le­ya­za­re lo­Ma­li­ki­yan lo­Bhe­na­ya.

26 Le­ma­do­da­ne­ni kaE­la­mu: OMa­tha­ni­ya, uZe­kha­ri­ya, lo­Je­hi­ye­li, loA­bi­di, lo­Je­re­mo­thi, loE­li­yao.

27 Le­ma­do­da­ne­ni ka­Za­thu: OE­li­yo­we­na­yi, uE­li­ya­shi­bi, uMa­tha­ni­ya, lo­Je­re­mo­thi, lo­Za­ba­di, loA­zi­zap.

28 Le­ma­do­da­ne­ni ka­Be­ba­yiq: OJe­ho­ha­na­ni, uHa­na­ni­ya, uZa­ba­yi, uA­thi­la­yir.

29 Le­ma­do­da­ne­ni ka­Ba­nis: OMe­shu­la­mu, uMa­lu­kit, loA­da­ya, uJa­shu­bi, lo­She­ya­li, lo­Ra­mo­thi.

30 Le­ma­do­da­ne­ni ka­Pa­ha­thi-Mo­wa­biu: OA­di­na, lo­Ke­la­li, uBhe­na­ya, uMa­ha­se­yav, uMa­tha­ni­ya, uBhe­za­le­li, lo­Bi­nu­wi, lo­Ma­na­se.

31 La­ma­do­da­na ka­Ha­ri­miw: OE­li­ye­ze­ri, uI­shi­ya, uMa­li­ki­yax, uShe­ma­ya, uShi­me­yo­ni,

32 uBhe­nja­mi­niy, uMa­lu­kiz, uShe­ma­ri­ya.

33 Ema­do­da­ne­ni ka­Ha­shu­ma: OMa­the­na­yi, uMa­tha­tha, uZa­ba­di, uE­li­fe­le­ti, uJe­re­ma­yi, uMa­na­se, uShi­me­yia.

34 Ema­do­da­ne­ni ka­Ba­ni: OMa­ha­da­yi, uA­mra­mu, loU­we­li,

35 uBhe­na­ya, uBe­de­ya, uKe­lu­hi,

36 uVa­ni­ya, uMe­re­mo­thi, uE­li­ya­shi­bi,

37 uMa­tha­ni­ya, uMa­the­na­yi, lo­Ja­ha­sa,

38 lo­Ba­ni, lo­Bi­nu­wi, uShi­me­yib,

39 lo­She­le­mi­ya, lo­Na­tha­ni, loA­da­yac,

40 uMa­ki­na­de­ba­yi, uSha­sha­yi, uSha­ra­yi,

41 uA­za­re­li, uShe­le­mi­ya, uShe­ma­ri­ya,

42 uSha­lu­ma, uA­ma­ri­ya, uJo­se­fa.

43 Le­ma­do­da­ne­ni ka­Ne­bod: OJe­yi­ye­li, uMa­thi­thi­ya, uZa­ba­di, uZe­bi­na, uJa­da­yi, lo­Jo­we­li, uBhe­na­yae.

44 Bo­nke la­ba ba­be­the­the aba­fa­zi be­zi­zwe­ni; nja­lo kwa­ku­kho­na pha­ka­thi kwa­bo aba­fa­zi aba­be­ze­le aba­ntwa­naf.

UGWA­LO

LU­KA­NE­HE­MI­YA

Umkhu­le­ko ka­Ne­he­mi­ya nga­be­Je­ru­sa­le­ma

1Ama­zwi ka­Ne­he­mi­ya indo­da­na ka­Ha­ka­li­yaa. Kwa­se­ku­si­thi nge­nya­nga ka­Ki­si­le­vib ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­bi­lic, la­pho mi­na ngi­se­Shu­sha­nid isi­go­dloe,

2 uHa­na­ni omu­nye wa­ba­fo­we­thu wa­fi­ka ye­na la­ma­do­da ave­la ko­Ju­daf. Nga­se­ngi­ba­bu­za ma­ye­la­na la­ma­Ju­da aye­phu­nyu­ki­le asa­la eku­thu­njwe­ni, la­nge­Je­ru­sa­le­ma.

3 Ba­se­be­si­thi ki­mi: La­bo aba­sa­la­yo aba­sa­la eku­thu­njwe­ni la­pho esa­be­lwe­ni ba­pha­ka­thi ko­ku­hlu­phe­ka oku­khu­lu le­hla­zo, lo­mdu­li we­Je­ru­sa­le­ma wa­di­li­kag, la­ma­sa­ngo ayo atshi­swa ngo­mli­loh.

4 Kwa­se­ku­si­thi se­ngi­zwe la­ma­zwi nga­hla­la pha­nsi nga­kha­la inye­mbe­zi, nga­li­la okwe­zi­nsu­ku, ngi­zi­la uku­dla, ngi­khu­le­ka pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lui.

5 Nga­thi: Ngi­ya­nce­nga, Nko­si, Nku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lu, Nku­lu­nku­lu omkhu­lu lo­we­sa­be­ka­yoj, ogci­na isi­vu­me­lwa­no lo­mu­sa ku­la­bo aba­mtha­nda­yo la­ba­gci­na imi­la­yo ya­khek,

6 indle­be ya­kho ake ila­le­lel, la­me­hlo akho avu­le­ke, uku­zwa umkhu­le­ko we­nce­ku ya­kho engi­wu­khu­le­ka pha­mbi kwa­kho la­mu­hla emi­ni le­bu­su­kumn nga­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ince­ku za­kho, nja­lo ngi­vu­ma nge­nxa ye­zo­no za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li esi­zo­ne ku­weo. Ye­bo, mi­na le­ndlu ka­ba­ba so­ni­lep;

7 se­nze ku­bi lo­kwe­nza ku­bi ku­we, ka­si­gci­na­nga imi­la­yo le­zi­mi­so le­za­hlu­le­loq owa­la­ya nga­kho uMo­zi­si ince­ku ya­khor.

8 Ake ukhu­mbu­le ili­zwi owa­la­ya nga­lo uMo­zi­si ince­ku ya­kho usi­thi: Uba li­na li­pha­mbu­ka, mi­na ngi­za­li­chi­tha­chi­tha pha­ka­thi kwe­zi­zwes;

9 uba li­na li­phe­ndu­ke­la ki­mi, li­lo­ndo­lo­za imi­la­yo ya­mi, li­ye­nzet, la­nxa aba­xo­tshi­we­yo be­nu be­se­phe­the­lwe­ni la­ma­zu­lu, ngi­za­ba­bu­tha be­su­ka la­phou ngi­ba­le­tha enda­we­ni engi­yi­khe­thi­le­yo uku­be­ka ibi­zo la­mi kho­nav.

10 La­ba-ke ba­zi­nce­ku za­kho la­ba­ntu ba­kho owa­ba­hle­nga nga­ma­ndla akho ama­khu­lu la­nge­sa­ndla sa­kho esi­qi­ni­le­yow.

11 Ngi­ya­ce­la, Nko­si, indle­be ya­kho ake ila­le­le umkhu­le­ko we­nce­ku ya­khox, lo­mkhu­le­ko we­zi­nce­ku za­kho ezi­lo­yi­sa ukwe­sa­ba ibi­zo la­kho, ake uphu­me­le­li­se ince­ku ya­kho la­mu­hla, uyi­ni­ke izi­ha­wu pha­mbi kwa­lu­mu­ntuy.

Nja­lo nga­ngi­ngu­mpha­thi we­zi­tsha ze­nko­siz.

UNe­he­mi­ya uvu­nye­lwa uku­ya eJe­ru­sa­le­ma

2Kwa­se­ku­si­thi nge­nya­nga ka­Ni­sa­nia, ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­bi­li kaA­tha­ki­se­ki­si inko­sib, iwa­yi­ni la­li­pha­mbi kwa­khe, nga­pha­ka­mi­sa iwa­yi­ni nga­ni­ka inko­sic. Nja­lo nga­ngi­nga­ka­ze ngi­da­ne pha­mbi kwa­yo.

2 Inko­si ya­si­si­thi ki­mi: Ku­nga­ni ubu­so ba­kho bu­da­ni­le lo­khu unga­gu­lid? Ka­ku­si­lu­tho nga­pha­ndle ko­ku­da­na kwe­nhli­zi­yo. Nga­se­ngi­se­sa­ba ka­khu­lu­ka­zie,

3 nga­thi enko­si­ni: Ka­yi­phi­le inko­si ku­ze ku­be ni­ni­ni­nif! Ubu­so ba­mi bu­nge­da­ne nga­ni nxa umu­zi, inda­wo ya­ma­ngcwa­ba abo­ba­ba, ulu­nxi­wag, la­ma­sa­ngo awo eqe­dwe ngo­mli­loh?

4 Inko­si ya­si­si­thi ki­mi: Ku­yi­ni oku­di­nga­yo? Nga­se­ngi­khu­le­ka ku­Nku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lui.

5 Nga­thi enko­si­ni: Uba ku­ku­hle enko­si­ni, nja­lo uba ince­ku ya­kho itho­le umu­sa pha­mbi kwa­kho, ngi­ce­la uku­thi ungi­thu­me ko­Ju­da emzi­ni wa­ma­ngcwa­ba abo­ba­ba, uku­ze ngi­wa­khe.

6 Inko­si ya­si­si­thi ki­mi, le­ndlo­vu­ka­zi ihle­zi ece­le­ni kwa­yo: Uha­mbo lwa­kho lu­za­ku­ba ngo­lwe­si­kha­thi esi­nga­ka­na­ni, ubu­ye ni­ni? Nga­kho kwa­ba ku­hle pha­mbi kwe­nko­si uku­thi ingi­thu­me; nga­se­ngi­yi­ni­ka isi­kha­thi esi­mi­si­we­yoj.

7 Nga­se­ngi­si­thi enko­si­ni: Uba ku­lu­ngi­le enko­si­ni ka­yi­ngi­ni­ke izi­ncwa­di ezi­ya ku­ba­bu­si ba­nga­phe­tshe­ya ko­mfu­la uku­ze ba­ngi­vu­me­le uku­dlu­la, ngi­ze ngi­fi­ke ko­Ju­dak;

8 le­ncwa­di eya kuA­sa­fi, umpha­thi we­gu­su inko­si ela­lol, uku­thi angi­ni­ke izi­go­do zo­kwe­nza imi­gu­ba­zi ya­ma­sa­ngo le­si­go­dlo esi­se­du­ze le­ndlu, le­zo­mdu­li wo­mu­zim, le­ze­ndlu engi­za­nge­na ki­yon. Inko­si ya­ngi­ni­ka nje­ngo­kwe­sa­ndla esi­hle si­ka­Nku­lu­nku­lu wa­mi phe­zu kwa­mio.

9 Nga­se­ngi­fi­ka ku­ba­bu­si nga­phe­tshe­ya ko­mfu­la, nga­ba­ni­ka incwa­di ze­nko­sip. Inko­si ya­yi­thu­me-ke la­mi indu­na ze­bu­tho la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za.

10 La­pho uSa­ni­bha­la­thiq umHo­ro­nir lo­To­bi­ya ince­kus, umA­mo­nit, be­si­zwa, kwa­ba­cu­nu­la ngo­ku­cu­nu­la oku­khu­lu uku­thi umu­ntu ufi­ki­le uku­di­nge­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li oku­hleu.

11 Nga­fi­ka-ke eJe­ru­sa­le­ma, nga­ba la­pho insu­ku ezi­nta­thu.

UNe­he­mi­ya ukhu­tha­za abe­Je­ru­sa­le­ma ukwa­kha imi­du­li yo­mu­zi

12 Nga­se­ngi­su­ku­ma ebu­su­ku, mi­na la­ma­do­da ama­lu­tshwa­na ela­mi; ka­ngi­tshe­la­nga mu­ntu lo­kho uNku­lu­nku­lu wa­mi aye­ku­fa­ke enhli­zi­ywe­ni ya­mi uku­thi ngi­kwe­nze­le iJe­ru­sa­le­ma. Fu­thi kwa­ku­nge­la­nya­ma­za­na ka­nye la­mi nga­pha­ndle kwe­nya­ma­za­na enga­ngi­yi­ga­di­lev.

13 Nga­se­ngi­phu­ma ebu­su­ku nge­sa­ngo le­si­go­di, nga­qo­nda emtho­nje­ni wo­mgo­bhow le­sa­ngwe­ni lo­mqu­bax, ngi­hlo­la imi­du­li ye­Je­ru­sa­le­ma eya­yi­di­li­ki­ley la­ma­sa­ngo ayo aye­qe­dwe ngo­mli­loz.

14 Nga­se­ngi­se­dlu­le­la esa­ngwe­ni lo­mtho­mboa le­chi­bi­ni le­nko­sib; ko­dwa kwa­ku­nge­la­nda­wo ye­nya­ma­za­na ukwe­dlu­la nga­pha­nsi kwa­mi.

15 Nga­se­ngi­se­nyu­ka nge­si­fu­la ebu­su­ku ngi­hlo­la umdu­lic; nga­phe­ndu­ka, nga­nge­na nge­sa­ngo le­si­go­did, nga­bu­ye­la.

16 La­ba­bu­si ba­be­nga­zi la­pho enga­ngi­ye kho­na lo­ku­thi nge­nza­ni. Ku­ze ku­be kha­the­si-ke nga­ngi­nga­tshe­la­nga ama­Ju­da la­ba­pri­sti le­zi­pha­tha­ma­ndlae le­zi­ndu­na la­ba­nye aba­be­se­nza umse­be­nzif.

17 Nga­se­ngi­si­thi ki­bo: Li­ya­bo­na inhlu­phe­ko esi­ki­yo uku­thi iJe­ru­sa­le­ma ilu­nxi­wag la­ma­sa­ngo ayo atshi­swe ngo­mli­loh. Wo­za­ni sa­khe umdu­li we­Je­ru­sa­le­ma uku­ze si­nga­be si­sa­ba li­hla­zoi.

18 Nga­se­ngi­ba­tshe­la isa­ndla si­ka­Nku­lu­nku­lu wa­mi esa­si­si­hle phe­zu kwa­mi, fu­thi la­ma­zwi enko­si eya­yi­wa­khu­lu­me ki­mi. Ba­se­be­si­thi: Asi­su­ku­me­ni, sa­khej. Nga­kho ba­qi­ni­sa iza­ndla za­bo ngo­ku­hlek.

19 La­pho uSa­ni­bha­la­thi umHo­ro­ni lo­To­bi­ya ince­ku, umA­mo­ni, lo­Ge­she­ma umA­ra­bhi­yal be­si­zwa ba­si­hle­ka usu­lu, ba­se­yi­sam ba­thi: Iyi­ni li­nto eli­ye­nza­yo? Li­ya­yi­vu­ke­la inko­si yi­nin?

20 Nga­se­ngi­ba­bu­yi­se­la impe­ndu­lo nga­thi ki­bo: UNku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lu ye­na uza­si­phu­me­le­li­sa; la­thi ince­ku za­khe si­za­su­ku­ma sa­khe; ko­dwa li­na ka­li­la­sa­be­lo le­lu­nge­lo le­si­khu­mbu­zo eJe­ru­sa­le­mao.

Uku­lu­ngi­swa kwe­mi­du­li ye­Je­ru­sa­le­ma

3Kwa­se­ku­su­ku­ma eE­li­ya­shi­bi umpri­sti omkhu­lu la­ba­fo­wa­bo aba­pri­stia, ba­kha isa­ngo le­zi­mvub, ba­li­ngcwe­li­sa, ba­mi­sa izi­va­lo za­lo; ngi­tsho, ku­ze ku­be se­mpho­tsho­ngwe­ni we­Me­ya ba­wu­ngcwe­li­sac, ku­ze ku­be se­mpho­tsho­ngwe­ni we­Ha­na­ne­lid.

2 Le­ce­le­ni1 kwa­khe kwa­kha ama­do­da eJe­ri­koe; le­ce­le­ni kwa­khe kwa­kha uZa­ku­ri indo­da­na kaI­mrif.

3 Le­sa­ngo le­nhla­nzig ala­kha ama­do­da­na ka­Ha­se­na­yah; ami­sa imi­gu­ba­zi ya­loi, ami­sa izi­va­lo za­lo, ama­bha­wu­do alo, le­mi­nxi­bo ya­loj.

4 Le­ce­le­ni kwa­wo kwa­lu­ngi­sa uMe­re­mo­thik indo­da­na kaU­ri­yal indo­da­na ka­Ha­ko­zim; le­ce­le­ni kwa­bo kwa­lu­ngi­sa uMe­shu­la­mu indo­da­na ka­Be­re­ki­yan indo­da­na ka­Me­she­za­be­lio; le­ce­le­ni kwa­bo kwa­lu­ngi­sa uZa­do­ki indo­da­na ka­Ba­ha­nap;

5 le­ce­le­ni kwa­bo kwa­lu­ngi­sa ama­The­kho­waq; ko­dwa izi­khu­lu za­bo ka­zi­le­tha­nga inta­mo ya­zo emse­be­nzi­ni we­Nko­si ya­zor.

6 Le­sa­ngo eli­da­la ba­li­lu­ngi­sa oJo­ya­das indo­da­na ka­Pha­se­yat lo­Me­shu­la­mu indo­da­na ka­Be­so­de­ya; ba­mi­sa imi­gu­ba­zi ya­lo, ba­mi­sa izi­va­lo za­lo, la­ma­bha­wu­do alo, le­mi­nxi­bo ya­lou.

7 Ece­le­ni kwa­bo-ke kwa­lu­ngi­sa uMe­la­ti­ya umGi­be­yo­ni lo­Ja­do­ni umMe­ro­no­thiv, ama­do­da eGi­be­yo­niw la­we­Mi­zi­pax, ku­ze ku­be se­si­hla­lwe­ni so­bu­kho­si so­mbu­si wa­nga­ne­no ko­mfu­lay.

8 Ece­le­ni kwa­khe kwa­lu­ngi­sa uU­zi­ye­li indo­da­na ka­Ha­ri­ha­ya, wa­ba­kha­ndi be­go­li­dez; le­ce­le­ni kwa­khe kwa­lu­ngi­sa uHa­na­ni­yaa, indo­da­na ya­be­nzi ba­ma­khab; ba­tshi­ya iJe­ru­sa­le­ma kwa­ze kwa­ba se­mdu­li­ni oba­nzic.

9 Ece­le­ni kwa­bo-ke kwa­lu­ngi­sa uRe­fa­ya indo­da­na ka­Hu­ri, umbu­si we­ngxe­nye ye­si­ga­ba se­Je­ru­sa­le­mad.

10 Ece­le­ni kwa­bo-ke kwa­lu­ngi­sa uJe­da­ya indo­da­na ka­Ha­ru­ma­fi la­ma­qo­nda­na le­ndlu ya­khe; le­ce­le­ni kwa­khe kwa­lu­ngi­sa uHa­thu­shie indo­da­na ka­Ha­sha­bi­ne­yaf.

11 Isi­li­nga­ni­so se­si­bi­li ba­si­lu­ngi­sa oMa­li­ki­yag indo­da­na ka­Ha­ri­mih lo­Ha­shu­bii indo­da­na ka­Pa­ha­thi-Mo­wa­bij, ka­nye lo­mpho­tsho­ngo we­zi­tha­ndo zo­mli­lok.

12 Le­ce­le­ni kwa­khe kwa­lu­ngi­sa uSha­lu­ma indo­da­na ka­Ha­lo­he­shil, umbu­si we­ngxe­nye ye­si­ga­ba se­Je­ru­sa­le­ma, ye­na la­ma­do­da­ka­zi akhem.

13 Isa­ngo le­si­go­di wa­li­lu­ngi­san uHa­nu­nio la­ba­hla­li be­Ha­no­wap; ba­la­kha, ba­mi­sa izi­va­lo za­lo, ama­bha­wu­do alo, le­mi­nxi­bo ya­loq, le­zi­nga­lo ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne emdu­li­ni kwa­ze kwa­ba se­sa­ngwe­ni lo­mqu­bar.

14 Le­sa­ngo lo­mqu­bas wa­li­lu­ngi­sa uMa­li­ki­ya indo­da­na ka­Re­ka­bit, umbu­si we­sa­be­lo se­Bhe­thi-Ha­ke­re­mau; wa­la­kha, wa­mi­sa izi­va­lo za­lo, ama­bha­wu­do alo, le­mi­nxi­bo ya­lov.

15 Le­sa­ngo lo­mtho­mbow wa­li­lu­ngi­sa uSha­lu­na indo­da­na ka­Ko­li­ho­zex, umbu­si we­si­ga­ba se­Mi­zi­pay; ye­na wa­la­kha, wa­li­fu­le­la, wa­mi­sa izi­va­lo za­lo, ama­bha­wu­do alo, le­mi­nxi­bo ya­loz, lo­mdu­li we­chi­bi le­She­laa nga­se­si­va­nde­ni se­nko­sib, nja­lo kwa­ze kwa­ba se­zi­khwe­lwe­ni eze­hla zi­su­ka emzi­ni ka­Da­vi­dac.

16 Nge­mva kwa­khe kwa­lu­ngi­sa uNe­he­mi­ya indo­da­na kaA­zi­bu­ki, umbu­si we­ngxe­nye ye­si­ga­ba se­Be­ti-Zu­rid, kwa­ze kwa­ba ma­qo­nda­na la­ma­ngcwa­ba ka­Da­vi­dae, nja­lo kwa­ze kwa­ba se­chi­bi­ni ela­le­nzi­we, nja­lo kwa­ze kwa­ba se­ndli­ni ya­ma­qha­wef.

17 Nge­mva kwa­khe kwa­lu­ngi­sa ama­Le­vi, uRe­hu­ma indo­da­na ka­Ba­nig; le­ce­le­ni kwa­khe kwa­lu­ngi­sa uHa­sha­bhi­yah, umbu­si we­ngxe­nye ye­si­ga­ba se­Ke­yi­lai, esi­ga­be­ni sa­khe.

18 Nge­mva kwa­khe kwa­lu­ngi­sa aba­fo­wa­bo, uBa­va­yi indo­da­na ka­He­na­da­dij, umbu­si we­ngxe­nye ye­si­ga­ba se­Ke­yi­lak.

19 Nja­lo kwa­lu­ngi­sa ece­le­ni kwa­khe uE­ze­ril indo­da­na ka­Je­shu­wam, umbu­si we­Mi­zi­pan, esi­nye isi­li­nga­ni­so ma­qo­nda­na lo­mqa­nso we­ndlu ye­zi­kha­lio, engo­nsi­nip.

20 Nge­mva kwa­khe kwa­lu­ngi­sa nge­si­vu­vu uBha­ru­khiq indo­da­na ka­Za­ba­yir esi­nye isi­li­nga­ni­so ku­su­ke­la engo­nsi­nis ku­si­ya emnya­ngo we­ndlu kaE­li­ya­shi­bi umpri­sti omkhu­lut.

21 Nge­mva kwa­khe uMe­re­mo­thi indo­da­na kaU­ri­ya indo­da­na ka­Ha­ko­ziu wa­lu­ngi­sa esi­nye isi­li­nga­ni­so ku­su­ke­la emnya­ngo we­ndlu kaE­li­ya­shi­bi ku­ze ku­be se­ku­ci­ne­ni kwe­ndlu kaE­li­ya­shi­biv.

22 La­nge­mva kwa­khe kwa­lu­ngi­sa aba­pri­sti, ama­do­da enda­wo ezi­go­mbo­lo­ze­le­yow.

23 Nge­mva kwa­khe kwa­lu­ngi­sa oBhe­nja­mi­nix lo­Ha­shu­bi ma­qo­nda­na le­ndlu ya­boy; nge­mva kwa­khe kwa­lu­ngi­sa uA­za­ri­yaz indo­da­na ka­Ma­ha­se­ya indo­da­na kaA­na­ni­ya du­ze le­ndlu ya­khea.

24 Nge­mva kwa­khe uBi­nu­wib indo­da­na ka­He­na­da­dic wa­lu­ngi­sa esi­nye isi­li­nga­ni­so ku­su­ke­la endli­ni kaA­za­ri­yad ku­si­ya engo­nsi­nie nja­lo ku­ze ku­be se­ji­kwe­nif.

25 UPa­la­li indo­da­na kaU­za­yi, ma­qo­nda­na le­ngo­nsig lo­mpho­tsho­ngo othu­tsha endli­ni ye­nko­sih ephe­zu­lu ese­gu­me­ni la­ba­li­ndii. Nge­mva kwa­khe uPhe­da­yaj indo­da­na ka­Pa­ro­shik.

26 Ama­Ne­thi­nil aye­hle­zi eO­fe­li kwa­ze kwa­ba ma­qo­nda­na le­sa­ngo la­ma­nzi nga­se­mpu­ma­la­nga lo­mpho­tsho­ngo othu­tsha­yom.

27 Nge­mva kwa­khe abe­The­kho­wa ba­lu­ngi­sa esi­nye isi­li­nga­ni­so ma­qo­nda­na lo­mpho­tsho­ngo omkhu­lu othu­tsha­yo, nja­lo kwa­ze kwa­ba se­mdu­li­ni weO­fe­lin.

28 Ku­su­ke­la phe­zu kwe­sa­ngo la­ma­bhi­za kwa­lu­ngi­sa aba­pri­sti, ngu­lo­wo ma­qo­nda­na le­ndlu ya­kheo.

29 Nge­mva kwa­khe kwa­lu­ngi­sa uZa­do­ki indo­da­na kaI­me­ri ma­qo­nda­na le­ndlu ya­khep. Nja­lo nge­mva kwa­khe kwa­lu­ngi­sa uShe­ma­ya indo­da­na ka­She­ka­ni­yaq, umgci­ni we­sa­ngo le­mpu­ma­la­ngar.

30 Nge­mva kwa­khe kwa­lu­ngi­sa oHa­na­ni­yas indo­da­na ka­She­le­mi­yat lo­Ha­nu­ni indo­da­na ye­si­thu­pha ka­Za­la­fi esi­nye isi­li­nga­ni­sou. Nge­mva kwa­khe kwa­lu­ngi­sa uMe­shu­la­mu indo­da­na ka­Be­re­ki­yav ma­qo­nda­na le­ka­me­lo la­khew.

31 Nge­mva kwa­khe kwa­lu­ngi­sa uMa­li­ki­yax indo­da­na yo­mkha­ndi we­go­li­dey kwa­ze kwa­ba se­ndli­ni ya­ma­Ne­thi­niz le­ya­ba­the­ngia ma­qo­nda­na le­sa­ngo le­Mi­fi­kha­dib, nja­lo ku­si­ya endli­ni ye­ngo­nsi enga­phe­zu­lu.

32 Nja­lo pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwe­ndlu ye­ngo­nsi enga­phe­zu­lu ku­ze ku­be se­sa­ngwe­ni le­zi­mvuc kwa­lu­ngi­sa aba­kha­ndi be­go­li­de la­ba­the­ngid.

Izi­tha zi­hlu­pha aba­kha­yo

4Kwa­se­ku­si­thi uSa­ni­bha­la­thi ese­zwi­le uku­thi si­ya­wa­kha umdu­lia, wa­thu­ku­the­la wa­cu­nu­ka ka­khu­lu, wa­wa­hle­ka usu­lu ama­Ju­dab.

2 Wa­se­khu­lu­ma pha­mbi kwa­ba­fo­wa­bo le­bu­tho le­Sa­ma­ri­yac wa­thi: La ama­Ju­da abu­tha­ka­tha­ka enza­ni? Aza­zi­qi­ni­sa yi­ni? Aza­hla­ba yi­ni? Aza­qe­da ngo­su­ku yi­ni? Aza­vu­se­le­la ama­tshe yi­ni ezi­nqwa­be­ni ze­ngce­ke­za, ezi­tshi­le­yo?

3 Lo­To­bi­ya umA­mo­ni wa­ye­la­yed, wa­thi: La­lo­kho akwa­kha­yo, uba ikha­nka li­khwe­la phe­zu­lu, li­nga­wu­di­li­za umdu­li wa­wo wa­ma­tshee.

4 Zwa­na, Nku­lu­nku­lu we­thu, ngo­ba si­ye­yi­swaf; ubu­yi­se­le uku­klo­lo­da kwa­bo ekha­nda la­bo, uba­ni­ke­le ba­be yi­mpa­ngo eli­zwe­ni lo­ku­thu­njwag;

5 unga­li­gu­bu­ze­li ica­la la­boh, le­so­no sa­bo si­nga­ci­tshwa pha­mbi kwa­kho, ngo­ba ba­thu­ku­the­li­si­le ma­qo­nda­na la­ba­khii.

6 Sa­wa­kha-ke umdu­li, wa­ze wa­hla­nga­na wo­nke umdu­li ku­ze ku­be yi­ngxe­nye ya­wo, ngo­ba aba­ntu ba­be­le­nhli­zi­yo yo­ku­se­be­nza.

7 Ko­dwa kwa­thi oSa­ni­bha­la­thi lo­To­bi­ya la­maA­ra­bhi­yaj la­maA­mo­nik la­beA­shi­do­dil se­be­zwi­le uku­thi uku­lu­ngi­swa kwe­mi­du­li ye­Je­ru­sa­le­ma ku­ye­nyu­ka, uku­thi izi­kha­la se­zi­qa­la uku­va­le­ka, ba­thu­ku­the­la ka­khu­lum.

8 Ba­se­be­se­nza ugo­be bo­nke nda­wo­nye uku­thi be­ze ba­lwe le­Je­ru­sa­le­ma, lo­ku­thi ba­du­nge pha­ka­thi kwa­yo.

9 Ko­dwa sa­khu­le­ka ku­Nku­lu­nku­lu we­thu, sa­be­ka aba­li­ndi uku­me­la­na la­bo emi­ni le­bu­su­ku, nge­nxa ya­bo.

10 Ko­dwa uJu­da wa­thi: Ama­ndla aba­thwa­li bo­mthwa­lo ade­di­le, le­zi­bi zi­ne­ngi, nga­kho thi­na ka­si­la­kho ukwa­kha umdu­li.

11 Le­zi­tha ze­thu za­thi: Ka­ba­yi­kwa­zi, ka­ba­yi­ku­bo­na, si­ze si­nge­ne pha­ka­thi kwa­bo si­ba­bu­la­le, si­wu­mi­se umse­be­nzi.

12 Kwa­se­ku­si­thi ama­Ju­da aye­hla­la du­ze la­zo ese­fi­kan athi ki­thi ka­tshu­mi: Li­ve­la enda­we­ni zo­nke ku­me­le li­bu­ye­le ki­thio.

13 Nga­se­ngi­mi­sa enda­we­ni ezi­pha­nsi ka­khu­lu nge­mva ko­mdu­li enda­we­ni ezi­so­ba­la, nga­mi­sa aba­ntu nge­nsa­pho be­le­zi­nke­mba za­bo, imi­kho­nto ya­bo, la­ma­da­ndi­li abo.

14 Nga­se­ngi­kha­nge­la nga­su­ku­ma nga­thi ku­zi­khu­lu la­ku­ba­bu­si la­kwa­ba­nye aba­ntu: Li­nga­be­sa­bi. Khu­mbu­la­ni iNko­sip enku­lu le­ye­sa­be­ka­yoq, li­lwe­le aba­fo­we­nu, ama­do­da­na enu, la­ma­do­da­ka­zi enu, omke­nu, le­zi­ndlu ze­nur.

15 Kwa­se­ku­si­thi izi­tha ze­thu se­zi­zwi­le uku­thi se­ku­sa­zi­wa yi­thi lo­ku­thi uNku­lu­nku­lu ufu­bi­si­le ice­bo la­bo, sa­bu­ye­la so­nke emdu­li­ni, wo­nke emse­be­nzi­ni wa­khes.

16 Kwa­se­ku­si­thi ku­su­ke­la mhla­lo­kho ingxe­nye ye­zi­se­be­nzi za­mi ya­yi­se­be­nza emse­be­nzi­ni, le­ngxe­nye ya­zo ya­ba­mba imi­kho­nto, izi­hla­ngu, la­ma­da­ndi­lit, la­ma­bha­tshi ensi­mbiu. La­ba­bu­si ba­be­nge­mu­va kwe­ndlu yo­nke ya­ko­Ju­da

17 Aba­be­sa­kha emdu­li­ni, la­ba­be­thwa­la imi­thwa­lo, aba­be­la­yi­tshe­la, nge­si­nye se­za­ndla za­khe wa­ye­se­be­nza emse­be­nzi­ni, le­si­nye si­ba­mbe­le­le isi­kha­li.

18 La­ba­khi, ngu­lo­wo wa­ye­bhi­nce inke­mba ya­khe ekha­lwe­ni lwa­khe, be­sa­kha. Lo­vu­the­la upho­ndo wa­ye­se­ce­le­ni kwa­mi.

19 Nga­se­ngi­si­thi ku­zi­khu­lu la­ku­ba­bu­si la­kwa­ba­nye aba­ntu: Umse­be­nzi mkhu­lu fu­thi uba­nzi; la­thi se­hlu­ke­ne phe­zu ko­mdu­li, omu­nye ukha­tsha­na lo­mu­nyev.

20 Enda­we­ni eli­za­ku­zwa kho­na uku­kha­la ko­pho­ndo, li­za­bu­tha­na la­pho ki­thi; uNku­lu­nku­lu we­thu uza­si­lwe­law.

21 Ngo­ku­nja­lo sa­se­be­nza emse­be­nzi­ni; ingxe­nye ya­bo ya­yi­ba­mbe imi­kho­nto ku­su­ke­la ema­da­bu­ka­ku­sa ku­ze ku­phu­me izi­nka­nye­zix.

22 La­nga­le­so­si­kha­thi nga­thi eba­ntwi­ni: Ngu­lo­wo le­nce­ku ya­khe ka­ba­la­le pha­ka­thi kwe­Je­ru­sa­le­ma uku­ze ba­be nga­ba­li­ndi be­thu ebu­su­ku, le­mi­ni emse­be­nzi­ni.

23 Nga­kho ka­kho, mi­na, la­ba­fo­we­thu, le­nce­ku za­mi, la­ma­do­da omli­ndo aba­nge­mva kwa­mi, ka­kho ki­thi owa­khu­lu­la izi­gqo­ko ze­thu, ngu­lo­wo wa­zi­khu­lu­le­la ukuzi­hla­nza.

UNe­he­mi­ya ula­ya uku­thi uku­ce­la izi­ba­mbi­so ku­ye­ke­lwe

5Kwa­se­ku­si­ba kho­na uku­kha­la oku­khu­lu kwa­ba­ntu la­bo­mka­boa be­me­le­ne la­ba­fo­wa­bo ama­Ju­dab.

2 Ngo­ba kwa­ba kho­na aba­thi: Thi­na, ama­do­da­na ethu la­ma­do­da­ka­zi ethu si­ba­ne­ngi; nga­kho si­the­the ama­be­le uku­ze si­dle si­phi­le.

3 Nja­lo kwa­ba kho­na aba­thi: Si­ba­mbi­sa ama­si­mu ethu le­zi­vi­ni ze­thu le­zi­ndlu ze­thu uku­ze si­the­nge ama­be­le endla­le­ni.

4 Nja­lo kwa­ba kho­na aba­thi: Se­bo­le­ke ima­li yo­mthe­lo we­nko­si nga­ma­si­mu ethu le­zi­vi­ni ze­thuc.

5 Kha­the­si-ke, inya­ma ye­thu inje­nge­nya­ma ya­ba­fo­we­thud, aba­ntwa­na be­thu ba­nje­nga­ba­ntwa­na ba­bo; kha­nge­la-ke se­hli­se­le pha­nsi ama­do­da­na ethue la­ma­do­da­ka­zi ethu abe yi­zi­gqi­lif; ku­kho­na-ke ema­do­da­ka­zi­ni ethu ase­hli­se­lwe pha­nsi, nja­lo isa­ndla se­thu ka­si­la­ma­ndla, ngo­ba aba­nye ba­la­ma­si­mu ethu le­zi­vi­ni ze­thu.

6 Nga­thu­ku­the­la ka­khu­lu nxa ngi­si­zwa uku­kha­la kwa­bo la­la­ma­zwi.

7 Inhli­zi­yo ya­mi isi­ca­ba­ngi­le pha­ka­thi kwa­mi, nga­se­ngi­lwi­sa­na le­zi­khu­lu la­ba­bu­si, nga­thi ku­bo: Li­bha­da­li­sa inzu­zo, ngu­lo­wo ku­mfo­wa­bo. Nga­ba­mi­se­la umhla­nga­no omkhu­lug.

8 Nga­se­ngi­si­thi ki­bo: Thi­na nga­ma­ndla aki­thi si­hle­nge aba­fo­we­thu ama­Ju­da aba­be­the­ngi­swe ezi­zwe­ni; la­ni se­li­za­the­ngi­sa aba­fo­we­thu, ku­mbe ba­za­the­ngi­swa ki­thi yi­ni? Ba­se­be­thu­la, ka­ba­tho­la­nga mpe­ndu­loh.

9 Nga­se­ngi­si­thi: Into eli­ye­nza­yo ka­yi­lu­nga­nga. Be­li­nge­ha­mbe yi­ni ngo­kwe­sa­ba uNku­lu­nku­lu we­thui nge­nxa ye­hla­zo le­zi­zwe, izi­tha ze­thuj?

10 Ngi­tsho la­mi, aba­fo­we­thu, le­nce­ku za­mi, be­si­kwe­le­di­sa ima­li la­ma­be­le. Asi­ye­ke­le­ni inzu­zo le­zi.

11 Ake li­ba­bu­yi­se­le la­la­mu­hla ama­si­mu abo, izi­vi­ni za­bo, izi­hla­hla za­bo ze­mi­hlwa­thi, le­zi­ndlu za­bo, lo­kwe­khu­lu kwe­ma­li lo­kwa­ma­be­le lo­kwe­wa­yi­ni eli­tsha lo­kwa­ma­fu­tha eli­ba­bha­da­li­sa kho­na.

12 Ba­se­be­si­thi: Si­za­bu­yi­se­la, si­nga­bi­zi lu­tho ku­bo. Si­za­kwe­nza nja­lo nje­ngo­ku­tsho kwa­kho. Nga­se­ngi­bi­za aba­pri­sti, nga­ba­fu­ngi­sak uku­thi be­nze nje­nga­le­li­li­zwil.

13 Nga­se­ngi­thi­nti­tha itha­nga­zi la­mim nga­thi: Ngo­ku­nja­lo uNku­lu­nku­lu ka­thi­nti­the wo­nke umu­ntu asu­ke endli­ni ya­khen le­mse­be­nzi­ni wa­khe onga­so­ze ami­se le­li­li­zwio; la­ngo­ku­nja­lo ka­thi­nti­thwe anga­bi la­lu­tho. Le­ba­ndla lo­nke la­thi: Ame­ni. Ba­yi­du­mi­sa iNko­si. Aba­ntu ba­se­be­se­nza nje­nga­le­li­li­zwip.

14 Fu­thi ku­su­ke­la ngo­su­ku angi­la­ya nga­lo uku­thi ngi­be ngu­mbu­si wa­bo eli­zwe­ni la­ko­Ju­daq, ku­su­ke­la emnya­ke­ni wa­ma­tshu­mi ama­bi­lir ku­ze ku­be se­mnya­ke­ni wa­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li kaA­tha­ki­se­ki­si inko­sis, imi­nya­ka eli­tshu­mi la­mbi­li, mi­na la­ba­fo­we­thu ka­si­dla­nga isi­nkwat so­mbu­siu.

15 Ko­dwa aba­bu­si ba­ma­ndu­lo aba­be­nga­pha­mbi kwa­mi ba­ba­thwa­li­sa nzi­ma aba­ntu, be­tha­tha ki­bo isi­nkwa le­wa­yi­ni, emva kwa­lo­khu ama­she­ke­li* esi­li­va anga­ma­tshu­mi ama­ne; le­nce­ku za­bo za­bu­sa nzi­ma phe­zu kwa­ba­ntuv; ko­dwa mi­na ka­nge­nza­nga nja­lo nge­nxa yo­kwe­sa­ba uNku­lu­nku­luw.

16 Phe­zu kwa­lo­kho-ke nga­qi­na emse­be­nzi­ni wa­lu­mdu­li, nja­lo ka­si­the­nga­nga insi­mu; le­nce­ku za­mi zo­nke za­bu­tha­na la­pho emse­be­nzi­ni.

17 La­ma­do­da ali­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­hla­nu ku­ma­Ju­da la­ku­ba­bu­si, la­la­bo abe­za ki­thi be­ve­la ezi­zwe­ni ezi­si­ha­nqi­le­yo, ba­be­se­ta­fu­le­ni la­mix.

18 La­lo­khu okwa­ku­lu­ngi­se­lwe usu­ku olu­lo­dwa kwa­ku­yi­nka­bi eyo­dwa, izi­mvu ezi­khe­thi­we­yo ezi­yi­si­thu­pha, le­zi­nyo­ni za­zi­lu­ngi­se­lwe mi­na, nja­lo pha­ka­thi kwe­nsu­ku ezi­li­tshu­mi okwa­lo lo­nke iwa­yi­ni ngo­bu­ne­ngiy. La­nga­lo­khu ka­ngi­za­nga ngi­di­nge isi­nkwaz so­mbu­sia, ngo­ba ubu­gqi­li ba­bu­nzi­ma phe­zu kwa­la­ba­ba­ntu.

19 Ngi­khu­mbu­le, Nku­lu­nku­lu wa­mi, ngo­ku­hle, ko­nke engi­kwe­nze­le la­ba­ba­ntub.

Ugo­be lwe­zi­tha zi­ka­Ne­he­mi­ya

6Kwa­se­ku­si­thi oSa­ni­bha­la­thia lo­To­bi­ya lo­Ge­she­ma umA­ra­bhi­yab le­zi­nye izi­tha ze­thu se­zi­zwi­le uku­thi ngi­wa­khi­le umdu­li lo­ku­thi ka­ku­sa­la­nga si­kha­la ku­wo, la­nxa ku­ze ku­be yi­le­so­si­kha­thi nga­ngi­nga­mi­sa­nga izi­va­lo ema­sa­ngwe­nic,

2 oSa­ni­bha­la­thi lo­Ge­she­ma ba­thu­ma ki­mi be­si­thi: Wo­za si­hla­nga­ne nda­wo­nye emi­zi­nid ema­gce­ke­ni eO­noe. Ko­dwa ba­be­ca­ba­nge ukwe­nza oku­bi ki­mi.

3 Nga­se­ngi­thu­ma izi­thu­nywa ku­bo ngi­si­thi: Nge­nza umse­be­nzi omkhu­lu, nga­kho ka­ngi­la­kho ukwe­hla. Ku­nga­ni umse­be­nzi uza­ku­ma, ngi­wu­tshi­ye, nge­hle­le ki­ni?

4 Ba­se­be­thu­ma ki­mi ka­ne nga­le­yo­ndle­la, nga­ba­phe­ndu­la nga­le­yo­ndle­la.

5 Nga­kho uSa­ni­bha­la­thi wa­thu­ma ki­mi ince­ku ya­khe nga­le­yo­ndle­la ngo­kwe­si­hla­nu ile­ncwa­di evu­le­ki­le­yo esa­ndle­ni sa­yo.

6 Kwa­ku­bha­lwe ku­yo uku­thi: Ku­zwa­ke­le ezi­zwe­ni, lo­Ga­shi­mu uthi: We­na la­ma­Ju­da li­na­ka­na uku­hla­mu­ka; nge­nxa ya­lo­kho wa­kha umdu­li, uku­ze we­na ube yi­nko­si ya­bo, nje­nga­la­ma­zwi.

7 Fu­thi umi­si­le la­ba­pro­fe­thi uku­ze ba­me­me­ze­le nga­we eJe­ru­sa­le­ma, be­si­thi: Ku­kho­na inko­si ko­Ju­da. Kha­the­si-ke ku­za­zwa­ka­la enko­si­ni nje­nga­la­ma­zwi. Nga­kho-ke wo­za, si­ce­bi­sa­nef.

8 Nga­se­ngi­thu­ma ku­ye ngi­si­thi: Ka­zi­kho izi­nto ezi­nje­nga­le­zo ozi­tsho­yo, ko­dwa uya­zi­bu­mba zi­ve­la enhli­zi­ywe­ni ya­khog.

9 Ngo­ba bo­nke ba­se­thu­sa be­si­thi: Iza­ndla za­bo zi­za­da­nga­la emse­be­nzi­ni, uku­thi unge­nzi­wa. Nga­kho-ke qi­ni­sa iza­ndla za­mih.

10 Mi­na se­ngi­nge­ni­le endli­ni ka­She­ma­ya indo­da­na ka­De­la­ya indo­da­na ka­Me­he­tha­bhe­li owa­ye­zi­va­le­le, wa­se­si­thi: Asi­hla­nga­ne endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu pha­ka­thi kwe­the­mpe­li, si­va­le imi­nya­ngo ye­the­mpe­li, ngo­ba ba­ye­za uku­ku­bu­la­la, ye­bo, ba­ye­za ebu­su­ku uku­ku­bu­la­lai.

11 Ko­dwa nga­thi: Ka­mbe umu­ntu onje­nga­mi anga­ba­le­ka? Pho, ngu­wu­phi umu­ntu onje­nga­mi onga­nge­na ethe­mpe­li­ni aphi­le? Ka­ngi­yi­ku­nge­na.

12 Nga­se­ngi­na­nze­le­la, kha­nge­la-ke, uNku­lu­nku­lu wa­ye­nga­mthu­ma­nga, ko­dwa wa­khu­lu­ma isi­pro­fe­tho esi­me­le­ne la­mi ngo­ba oTo­bi­ya lo­Sa­ni­bha­la­thi ba­be­mqa­tshi­lej.

13 Nga­kho wa­ye­qa­tshi­we uku­ze nge­sa­be, nge­nze nja­lo, ngo­ne, uku­ze ba­be le­bi­zo eli­bi nga­mi, uku­ze ba­ngi­gco­nek.

14 Khu­mbu­la, Nku­lu­nku­lu wa­mi, uTo­bi­ya lo­Sa­ni­bha­la­thi nje­ngo­kwa­le imi­se­be­nzi ya­khel, nja­lo lo­No­wa­di­ya umpro­fe­thi­ka­zi la­ba­nye aba­pro­fe­thi aba­be­nge­thu­sam.

15 Wa­phe­la-ke umdu­li ngo­lwa­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu kaE­lu­li nge­nsu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­mbi­lin.

16 Kwa­se­ku­si­thi zo­nke izi­tha ze­thu zi­si­zwa, la­zo zo­nke izi­zwe ezi­si­zi­nge­le­ze­le­yo zi­bo­na, za­wa ka­khu­lu eme­hlwe­ni azoo; ngo­ba za­na­nze­le­la uku­thi lu­mse­be­nzi we­nzi­we ngu­Nku­lu­nku­lu we­thup.

17 Nja­lo nga­le­zo­nsu­ku izi­khu­lu za­ko­Ju­da za­ndi­sa incwa­di za­zo ezi­ya ku­To­bi­ya, le­zi­ka­To­bi­ya ze­za ku­zo.

18 Ngo­ba aba­ne­ngi ko­Ju­da ba­be­fu­ngi­le ku­yeq ngo­ba wa­ye­ngu­mkhwe­nya­na ka­She­ka­ni­ya indo­da­na kaA­rar, lo­Je­ho­ha­na­ni indo­da­na ya­khe wa­ye­the­the indo­da­ka­zi ka­Me­shu­la­mu indo­da­na ka­Be­re­ki­yas.

19 Nja­lo ba­be­khu­lu­ma ize­nzo za­khe ezi­nhle pha­mbi kwa­mi, la­ma­zwi ami be­wa­khu­phe­la ku­ye. UTo­bi­ya wa­thu­me­la incwa­di zo­ku­nge­thu­sa.

Uku­mi­swa kwa­ba­pha­thi be­Je­ru­sa­le­ma

7Kwa­se­ku­si­thi umdu­li usu­wa­khi­we, se­ngi­mi­si­le izi­va­lo, aba­li­ndi ba­ma­sa­ngo la­ba­hla­be­le­li la­ma­Le­vi se­be­be­ki­wea,

2 nga­la­ya uHa­na­ni umfo­we­thub lo­Ha­na­ni­yac umbu­si we­nqa­ba ma­ye­la­na le­Je­ru­sa­le­mad, ngo­ba wa­ye­nje­ngo­mu­ntu othe­mbe­ki­le­yoe lo­we­sa­ba uNku­lu­nku­lu okwe­dlu­la aba­ne­ngif.

3 Nga­se­ngi­si­thi ki­bo: Ama­sa­ngo eJe­ru­sa­le­ma ka­nga­vu­lwa li­ze li­tshi­se ila­nga; be­se­mi ka­ba­va­le izi­va­lo ba­nxi­be. Nja­lo umi­se aba­li­ndi ku­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma, ngu­lo­wo la­lo­wo emli­ndwe­ni wa­khe, nja­lo ngu­lo­wo ma­qo­nda­na le­ndlu ya­khe.

4 Nja­lo umu­zi wa­wu­ba­nzi inhla­ngo­thi zo­mbi­li, umkhu­lu, ko­dwa aba­ntu ba­be­ba­lu­tshwa­na pha­ka­thi kwa­wo, izi­ndlu zi­nga­ka­khi­wa.

Ama­bi­zo aba­bu­ya eku­thu­njwe­ni

5 UNku­lu­nku­lu wa­mi wa­se­ni­ka enhli­zi­ywe­ni ya­mi uku­thi ngi­bu­tha­ni­se izi­khu­lu la­ba­bu­si la­ba­ntu uku­thi ba­bha­lwe nge­zi­zu­ku­lwa­na. Nga­se­ngi­tho­la ugwa­lo lwe­zi­zu­ku­lwa­na za­la­bo abe­nyu­ka ku­qa­la, nga­tho­la ku­bha­lwe ku­log:

6 La­ba nga­ba­ntwa­na be­sa­be­lo abe­nyu­ka be­ve­la eku­thu­njwe­ni kwa­ba­thu­nji­we­yo uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni aba­thu­mba­yo; ba­se­be­bu­ye­la eJe­ru­sa­le­ma la­ko­Ju­da, ngu­lo­wo la­lo­wo emzi­ni wa­ki­bo,

7 aba­fi­ka lo­Ze­ru­bha­bhe­li, uJe­shu­wa, uNe­he­mi­ya, uA­za­ri­ya, uRa­ha­mi­ya, uNa­ha­ma­ni, uMo­de­kha­yi, uBi­li­sha­ni, uMi­si­pe­re­thi, uBi­gi­va­yi, uNe­hu­ma, uBa­ha­nah.

Ina­ni la­ma­do­da esi­zwe sa­koI­sra­ye­li:

8 Aba­ntwa­na ba­ko­Pa­ro­shi: Izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li le­khu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­mbi­li.

9 Aba­ntwa­na ba­ko­She­fa­thi­ya: Ama­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­mbi­li.

10 Aba­ntwa­na ba­koA­ra: Ama­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­mbi­lii.

11 Aba­ntwa­na ba­ko­Pa­ha­thi-Mo­wa­bi, ba­ba­ntwa­na ba­ko­Je­shu­wa lo­Jo­wa­bi: Izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li la­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li le­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lij.

12 Aba­ntwa­na ba­koE­la­mu: Inku­lu­ngwa­ne la­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­ne.

13 Aba­ntwa­na ba­ko­Za­thu: Ama­khu­lu ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­ma­tshu­mi ama­ne la­nhla­nuk.

14 Aba­ntwa­na ba­ko­Za­ka­yi: Ama­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha.

15 Aba­ntwa­na ba­ko­Bi­nu­wi: Ama­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ama­ne le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lil.

16 Aba­ntwa­na ba­ko­Be­ba­yi: Ama­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lim.

17 Aba­ntwa­na ba­koA­zi­ga­di: Izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li la­ma­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­lin.

18 Aba­ntwa­na ba­koA­do­ni­ka­mu: Ama­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha le­si­kho­mbi­sao.

19 Aba­ntwa­na ba­ko­Bi­gi­va­yi: Izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha le­si­kho­mbi­sap.

20 Aba­ntwa­na ba­koA­di­ni: Ama­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­nhla­nuq.

21 Aba­ntwa­na ba­koA­te­ri, ba­ko­He­ze­khi­ya: Ama­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li.

22 Aba­ntwa­na ba­ko­Ha­shu­ma: Ama­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lir.

23 Aba­ntwa­na ba­ko­Be­za­yi: Ama­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nes.

24 Aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ri­fi: Ikhu­lu le­tshu­mi la­mbi­li.

25 Aba­ntwa­na ba­ko­Gi­be­yo­ni: Ama­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­nhla­nu.

26 Ama­do­da eBhe­the­le­he­ma le­Ne­to­fa: Ikhu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lit.

27 Ama­do­da eA­na­tho­thi: Ikhu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li.

28 Ama­do­da eBe­ti-A­zi­ma­ve­thi: Ama­tshu­mi ama­ne la­mbi­li.

29 Ama­do­da eKi­ri­ya­thi-Je­ya­ri­mi, iKe­fi­ra, le­Bhe­ro­thi: Ama­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ama­ne la­nta­thu.

30 Ama­do­da eRa­ma le­Ge­ba: Ama­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nye.

31 Ama­do­da eMi­ki­ma­si: Ikhu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li.

32 Ama­do­da eBhe­the­li leA­yi: Ikhu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thuu.

33 Ama­do­da enye iNe­bo: Ama­tshu­mi ama­hla­nu la­mbi­liv.

34 Aba­ntwa­na be­nye iE­la­mu: Inku­lu­ngwa­ne la­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­new.

35 Aba­ntwa­na be­Ha­ri­mi: Ama­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ama­bi­li.

36 Aba­ntwa­na be­Je­ri­ko: Ama­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ama­ne la­nhla­nu.

37 Aba­ntwa­na be­Lo­di, iHa­di­di, leO­no: Ama­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nyex.

38 Aba­ntwa­na be­Se­na­ha: Izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu la­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­ma­tshu­mi ama­tha­thuy.

39 Aba­pri­sti. Aba­ntwa­na ba­ko­Je­da­ya, be­ndlu ka­Je­shu­wa: Ama­khu­lu ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­nta­thu.

40 Aba­ntwa­na ba­koI­me­ri: Inku­lu­ngwa­ne la­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­mbi­li.

41 Aba­ntwa­na ba­ko­Pa­shu­ri: Inku­lu­ngwa­ne la­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­ne le­si­kho­mbi­sa.

42 Aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ri­mi: Inku­lu­ngwa­ne le­tshu­mi le­si­kho­mbi­sa.

43 Ama­Le­vi. Aba­ntwa­na ba­ko­Je­shu­wa, ba­ko­Ka­di­mi­ye­li, ba­ba­ntwa­na ba­ko­Ho­de­va: Ama­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­ne.

44 Aba­hla­be­le­li. Aba­ntwa­na ba­koA­sa­fi: Ikhu­lu la­ma­tshu­mi ama­ne le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­liz.

45 Aba­li­ndi­ma­sa­ngo. Aba­ntwa­na ba­ko­Sha­lu­ma, aba­ntwa­na ba­koA­te­ri, aba­ntwa­na ba­ko­Ta­li­mo­ni, aba­ntwa­na ba­koA­ku­bi, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ti­ta, aba­ntwa­na ba­ko­Sho­ba­yi: Ikhu­lu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lia.

46 Ama­Ne­thi­ni. Aba­ntwa­na ba­ko­Zi­ha, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­su­fa, aba­ntwa­na ba­ko­Ta­bha­wo­thib,

47 aba­ntwa­na ba­ko­Ke­ro­si, aba­ntwa­na ba­ko­Si­ya, aba­ntwa­na ba­ko­Pa­do­ni,

48 aba­ntwa­na ba­ko­Le­ba­na, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ga­ba, aba­ntwa­na ba­ko­Sha­li­ma­yi,

49 aba­ntwa­na ba­ko­Ha­na­ni, aba­ntwa­na ba­ko­Gi­de­li, aba­ntwa­na ba­ko­Ga­ha­ri,

50 aba­ntwa­na ba­ko­Re­ya­ya, aba­ntwa­na ba­ko­Re­zi­ni, aba­ntwa­na ba­ko­Ne­ko­da,

51 aba­ntwa­na ba­ko­Ga­za­ma, aba­ntwa­na ba­koU­za, aba­ntwa­na ba­ko­Pha­se­ya,

52 aba­ntwa­na ba­ko­Bhe­sa­yi, aba­ntwa­na ba­ko­Me­wu­ni­mi, aba­ntwa­na ba­ko­Ne­fu­she­si­mi,

53 aba­ntwa­na aba­ko­Ba­ki­bu­ki, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ku­fa, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ri­hu­ri,

54 aba­ntwa­na ba­ko­Ba­zi­li­thi, aba­ntwa­na ba­ko­Me­hi­da, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ri­sha,

55 aba­ntwa­na ba­ko­Ba­rko­si, aba­ntwa­na ba­ko­Si­se­ra, aba­ntwa­na ba­ko­Tha­ma,

56 aba­ntwa­na ba­ko­Ne­zi­ya, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ti­fa.

57 Aba­ntwa­na be­nce­ku zi­ka­So­lo­mo­ni. Aba­ntwa­na ba­ko­So­ta­yi, aba­ntwa­na ba­ko­So­fe­re­thi, aba­ntwa­na ba­ko­Pe­ri­da,

58 aba­ntwa­na ba­ko­Ja­ha­la, aba­ntwa­na ba­ko­Da­rko­ni, aba­ntwa­na ba­ko­Gi­de­li,

59 aba­ntwa­na ba­ko­She­fa­thi­ya, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­thi­li, aba­ntwa­na ba­ko­Po­ke­re­thi ka­Ha­ze­ba­yi­mi, aba­ntwa­na ba­koA­mo­ni.

60 Wo­nke ama­Ne­thi­ni la­ba­ntwa­na be­nce­ku zi­ka­So­lo­mo­ni: Ama­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­mbi­li.

61 La­ba nga­be­nyu­ka be­ve­la eTe­li-Me­la, iTe­li-Ha­ri­sha, iKe­ru­bi, iA­do­ni, leI­me­ri, ko­dwa ba­be­nge­la­ku­tshe­ngi­sa indlu ya­bo­yi­se le­nza­lo ya­bo, uba ba­ve­la koI­sra­ye­li yi­ni.

62 Aba­ntwa­na ba­ko­De­la­ya, aba­ntwa­na ba­ko­To­bi­ya, aba­ntwa­na ba­ko­Ne­ko­da: Ama­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ama­ne la­mbi­lic.

63 La­ku­ba­pri­sti: Aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ba­ya, aba­ntwa­na ba­ko­Ha­ko­zi, aba­ntwa­na ba­ko­Ba­ri­zi­la­yi, owa­ye­the­the ema­do­da­ka­zi­ni ka­Ba­ri­zi­la­yi umGi­le­ya­di uku­ba ngu­mkakhe, wa­se­bi­zwa nge­bi­zo la­wo.

64 La­ba ba­di­nga uku­bha­lwa kwa­bo olu­hlwi­ni lwa­ba­bha­li­we­yo nge­zi­zu­ku­lwa­na, ko­dwa ka­ku­tho­la­ka­la­nga; ba­se­be­khu­tshwa ebu­pri­sti­ni nje­nga­ba­ngco­li­le­yo.

65 Umbu­si wa­se­si­thi ku­bo ba­nga­dli okwe­zi­ngcwe­le­ngcwe­le, ku­ze ku­su­ku­me umpri­sti oleU­ri­mi le­Thu­mi­mi.

66 Iba­ndla lo­nke li­nda­wo­nye la­li­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­mbi­li la­ma­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha,

67 nga­pha­ndle kwe­nce­ku za­bo le­nce­ku­ka­zi za­bo; le­zi za­zi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sa la­ma­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­kho­mbi­sa; nja­lo ba­be­la­ba­hla­be­le­li la­ba­hla­be­le­li­ka­zi aba­nga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­ne la­nhla­nud.

68 Ama­bhi­za abo, ama­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­thu­pha; imbo­ngo­lo za­bo, ama­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­ne la­nhla­nu;

69 ama­ka­me­la, ama­khu­lu ama­ne la­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nhla­nu; oba­bhe­mi, inku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­thu­pha la­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ama­bi­li.

70 Ezi­nye-ke ze­nhlo­ko za­bo­yi­se za­ni­ke­la emse­be­nzi­ni. Umbu­si wa­ni­ke­la ko­ku­li­gu­gu inhla­mvu ze­go­li­de ezi­yi­nku­lu­ngwa­nee, imi­ga­nu yo­ku­fa­fa­za enga­ma­tshu­mi ama­hla­nuf, izi­gqo­ko za­ba­pri­sti ezi­nga­ma­khu­lu ama­hla­nu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu.

71 Lezi­nye ze­zi­nhlo­ko za­bo­yi­se za­ni­ke­la ko­ku­li­gu­gu ko­mse­be­nzi inhla­mvu ze­go­li­de ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ma­ma­ne* esi­li­va azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu le­tshu­mig.

72 La­lo­kho aba­se­le­yo ba­ba­ntu aba­ku­ni­ke­la­yo kwa­ku­zi­nhla­mvu ze­go­li­de ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ma­ma­ne* esi­li­va azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu le­zi­gqo­ko za­ba­pri­sti ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha le­si­kho­mbi­sah.

73 Aba­pri­sti la­ma­Le­vi la­ba­li­ndi­ma­sa­ngo la­ba­hla­be­le­li laba­nye ba­ba­ntu la­ma­Ne­thi­ni loI­sra­ye­li wo­nke ba­se­be­hla­la emi­zi­ni ya­bo.

Kwa­thi inya­nga ye­si­kho­mbi­sa isi­fi­ki­le, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­be­se­mi­zi­ni ya­boi.

UE­zra ufu­nde­la aba­ntu umla­yo

8Bo­nke aba­ntu ba­se­be­bu­tha­na nje­nga­mu­ntu mu­nyea egce­ke­ni eli­pha­mbi kwe­sa­ngo la­ma­nzib; ba­khu­lu­ma kuE­zra umbha­li uku­le­tha ugwa­lo lo­mla­yo ka­Mo­zi­si, iNko­si eya­yi­wu­la­ye uI­sra­ye­lic.

2 UE­zra umpri­sti wa­se­wu­le­tha umla­yo pha­mbi kwe­ba­ndla, ku­su­ke­la ko­we­si­li­sa ku­si­ya ko­we­si­fa­za­nad, la­ye wo­nke owa­qe­di­si­sa uku­zwa, ngo­su­ku lo­ku­qa­la lwe­nya­nga ye­si­kho­mbi­sae.

3 Wa­se­ba­la ku­wo pha­mbi kwe­gce­kef eli­pha­mbi kwe­sa­ngo la­ma­nzi ku­su­ke­la ema­da­bu­ka­ku­sa kwa­ze kwa­ba se­mi­ni enku­lu, pha­mbi kwa­be­si­li­sa la­be­si­fa­za­na la­ba­qe­di­si­sa­yo; le­ndle­be za­bo bo­nke aba­ntu za­zi­nga­se­gwa­lwe­ni lo­mla­yog.

4 UE­zra umbha­li wa­se­si­ma phe­zu kwe­nda­wo epha­ke­me­yo ya­ma­pu­la­nka aba­be­ye­nze­le lo­lu­da­ba. Le­ce­le­ni kwa­khe kwa­ku­mi oMa­thi­thi­ya lo­She­mah loA­na­yai loU­ri­yaj lo­Hi­li­khi­ya lo­Ma­ha­se­ya nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­khek; la­nga­kwe­so­kho­hlo sa­khe oPhe­da­ya, lo­Mi­sha­ye­li, lo­Ma­li­ki­yal, lo­Ha­shu­mam, lo­Ha­shi­ba­da­na, uZe­kha­ri­yan, uMe­shu­la­muo.

5 UE­zra wa­se­vu­la ugwa­lo pha­mbi kwa­me­hlo abo bo­nke aba­ntu; ngo­ba wa­ye­nga­phe­zu kwa­ba­ntu bo­nkep; la­pho elu­vu­la, bo­nke aba­ntu ba­su­ku­ma.

6 UE­zra wa­se­yi­bu­si­sa iNko­si, uNku­lu­nku­lu omkhu­luq. Bo­nke aba­ntu ba­se­be­phe­ndu­la ba­thi: Ame­ni, ame­nir, ngo­ku­pha­ka­mi­sa iza­ndla za­bos; ba­se­be­kho­tha­ma, ba­yi­kho­nza iNko­si ngo­bu­so emhla­ba­thi­nit.

7 OJe­shu­wau, lo­Ba­niv, lo­She­re­bi­yaw, uJa­mi­ni, uA­ku­bi, uSha­be­tha­yix, uHo­di­yay, uMa­ha­se­yaz, uKe­li­taa, uA­za­ri­yab, uJo­za­ba­dic, uHa­na­nid, uPe­la­yae, la­ma­Le­vi ba­se­be­se­nza aba­ntu ba­qe­di­si­se umla­yof, aba­ntu be­se­nda­we­ni ya­bog.

8 Ba­se­be­ba­la egwa­lwe­ni, emla­ywe­ni ka­Nku­lu­nku­lu, ngo­ku­ca­ci­le­yo, be­cha­si­sa, bebe­nza ba­zwi­si­se eku­ba­le­nih.

9 UNe­he­mi­ya owa­ye­ngu­mbu­si, lo­mpri­sti uE­zra umbha­li, la­ma­Le­vi aye­fu­ndi­sa aba­ntui, ba­se­be­si­thi eba­ntwi­ni bo­nke: Lo­lu­su­ku lu­ngcwe­le eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­nuj; li­nga­li­li nja­lo li­nga­kha­li inye­mbe­zi. Ngo­ba bo­nke aba­ntu ba­kha­la inye­mbe­zi la­pho be­si­zwa ama­zwi omla­yok.

10 Wa­se­si­thi ki­bo: Ha­mba­ni, li­dle oku­no­ni­le­yo, li­na­the oku­mna­ndi, li­thu­me­le iza­be­lo ko­nga­lu­ngi­se­lwa­nga lu­tho; ngo­ba lo­lu­su­ku lu­ngcwe­le eNko­si­ni ye­thu, nja­lo li­nga­da­bu­ki, ngo­ba into­ko­zo ye­Nko­si inga­ma­ndla enu.

11 Ama­Le­vi ase­ba­thu­li­sa bo­nke aba­ntu esi­thi: Thu­la­ni, ngo­ba lo­lu­su­ku lu­ngcwe­le, li­nga­da­bu­ki.

12 Bo­nke aba­ntu ba­se­be­ha­mba ukuya­ku­dla, lo­ku­na­tha, lo­ku­thu­me­la iza­be­lol, lo­kwe­nza into­ko­zo enku­lu, ngo­ba ba­be­wa­qe­di­si­si­le ama­zwi aba­be­ba­zi­se wo­nam.

13 La­ngo­su­ku lwe­si­bi­li kwa­bu­tha­na inhlo­ko za­bo­yi­se za­bo bo­nke aba­ntu, aba­pri­sti, la­ma­Le­vi, kuE­zra umbha­lin, uku­ze ba­qe­di­si­se ama­zwi omla­yo.

14 Ba­se­be­tho­la ku­bha­li­we emla­ywe­ni iNko­si eya­yi­wu­la­yi­le nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si uku­thi aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­hla­le ema­du­mbe­ni ngo­mkho­si nge­nya­nga ye­si­kho­mbi­sao,

15 lo­ku­thi ba­zwa­ka­li­se be­dlu­li­se isi­me­me­ze­lo ku­yo yo­nke imi­zi ya­bop la­se­Je­ru­sa­le­maq be­si­thi: Phu­me­la­ni enta­be­ni li­le­the inga­tsha ze­zi­hla­hla ze­mi­hlwa­thi, le­nga­tsha ze­zi­hla­hla za­ma­fu­tha, le­nga­tsha ze­zi­hla­hla za­ma­mi­te­li*r, le­nga­tsha za­ma­la­las, le­nga­tsha ze­zi­hla­hla ezi­la­ma­hla­mvu ami­nye­ne­yo, ukwe­nza ama­du­mba, nje­ngo­ku­bha­li­we­yot.

16 Ba­se­be­phu­ma aba­ntu, ba­zi­le­tha, ba­ze­nze­la ama­du­mba, ngu­lo­wo la­lo­wo epha­hle­ni lwa­khe, le­ma­gu­me­ni abo, le­ma­gu­me­ni endlu ka­Nku­lu­nku­luu, le­gce­ke­ni le­sa­ngo la­ma­nziv, le­gce­ke­ni le­sa­ngo la­koE­fra­yi­miw.

17 Iba­ndla lo­nke la­la­bo aba­be­bu­yi­le eku­thu­njwe­ni ba­se­be­se­nza ama­du­mba, ba­hla­la ema­du­mbe­ni. Ngo­ba ku­su­ke­la ensu­kwi­ni zi­ka­Jo­shu­wa indo­da­na ka­Nu­ni kwa­ze kwa­ba yi­lo­lo­su­ku aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­be­nge­nza­nga nja­lox. Kwa­se­ku­si­ba le­nto­ko­zo enku­lu ka­khu­luy.

18 Nja­lo usu­ku ngo­su­ku ku­su­ke­la osu­kwi­ni lo­ku­qa­la kwa­ze kwa­ba lu­su­ku lo­ku­ci­na wa­ba­la egwa­lwe­ni lo­mla­yo ka­Nku­lu­nku­lu. Ba­we­nza-ke umkho­si insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa; kwa­thi ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li kwa­ba le­nhla­nga­no enzu­lu, nje­nge­si­mi­soz.

UE­zra uya­ku­vu­ma uko­na kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li

9Ngo­su­ku lwa­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne lwa­le­yo­nya­ngaa aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­se­be­bu­tha­na ngo­ku­zi­la uku­dlab, la­nga­ma­sa­kac, le­nhla­ba­thi phe­zu kwa­bod.

2 Inza­lo ya­koI­sra­ye­li ya­si­ze­hlu­ka­ni­sa la­bo bo­nke abe­zi­zwe­ni; ba­se­be­si­ma ba­vu­ma izo­no za­bo lo­bu­bi ba­bo­yi­see.

3 Ba­se­be­su­ku­ma enda­we­ni ya­bo yo­ku­maf, ba­fu­nda egwa­lwe­ni lo­mla­yo we­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo ingxe­nye ye­si­ne yo­su­ku; nja­lo nge­ngxe­nye ye­si­ne ba­vu­ma fu­thi ba­kho­nza iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bog.

4 Le­zi­khwe­lwe­ni za­ma­Le­vi kwa­ku­mi oJe­shu­wah, lo­Ba­nii, uKa­di­mi­ye­lij, uShe­ba­ni­yak, uBu­nil, uShe­re­bi­yam, uBa­nin, uKe­na­ni; ba­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­bo.

5 Ama­Le­vi, oJe­shu­wao, lo­Ka­di­mi­ye­lip, uBa­niq, uHa­sha­bi­ne­yar, uShe­re­bi­yas, uHo­di­yat, uShe­ba­ni­yau, uPe­tha­hi­yav ba­se­be­si­thi: Su­ku­ma­ni li­bu­si­se iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu ku­su­ke­la epha­ka­de­ni ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni; ka­li­bu­si­swe ibi­zo la­kho eli­lo­du­mo eli­pha­ka­nyi­swe phe­zu kwa­so so­nke isi­bu­si­so le­ndu­mi­sow.

6 Ngu­we oyi­Nko­si we­na we­dwax, we­na we­nza ama­zu­luy, izu­lu la­ma­zu­luz la­lo lo­nke ibu­tho la­wo, umhla­ba la­kho ko­nke oku­ku­wo, izi­nlwa­ndle la­kho ko­nke oku­ku­zoa, we­na uya­gci­na ko­nke ku­phi­la; le­bu­tho la­ma­zu­lu li­ya­ku­kho­nzab.

7 We­na uyi­Nko­si uNku­lu­nku­lu, owa­khe­tha uA­bra­ma wa­mkhu­pha eU­ri ya­ma­Kha­la­di­yac, we­nza ibi­zo la­khe la­ba nguA­bra­ha­mad;

8 wa­fi­ca inhli­zi­yo ya­khe ithe­mbe­ki­le pha­mbi kwa­khoe, we­nza la­ye isi­vu­me­lwa­nof so­ku­ni­ka ili­zwe la­ma­Kha­na­ni, ama­He­thi, amaA­mo­ri, la­ma­Pe­ri­zi, la­ma­Je­bu­si, la­ma­Gi­ri­ga­shi, uku­li­ni­ka inza­lo ya­kheg; uwa­mi­si­le ama­zwi akho, ngo­ba ulu­ngi­leh.

9 Wa­bo­na uku­hlu­phe­ka kwa­bo­ba­ba eGi­bhi­thei, we­zwa uku­kha­la kwa­bo nga­so­Lwa­ndle olu­Bo­mvuj,

10 we­nza izi­bo­na­ka­li­so le­zi­ma­nga­li­so ku­Fa­ro la­ku­zo zo­nke ince­ku za­khe la­ku­bo bo­nke aba­ntu be­li­zwe la­khek, ngo­ba wa­zi uku­thi ba­zi­pha­tha ngo­ku­zi­gqa­ja ku­bol; nja­lo wa­ze­nze­la ibi­zo nje­nga­la­mu­hlam.

11 We­hlu­ka­ni­sa ulwa­ndle pha­mbi kwa­bo uku­ze ba­cha­phe pha­ka­thi ko­lwa­ndle emhla­ba­thi­ni owo­mi­le­yon; wa­su­pho­se­la aba­ba­xo­tsha­yo ezi­nzi­ki­ni nje­nge­li­tshe ema­nzi­ni ala­ma­ndlao.

12 Wa­su­ba­kho­khe­la nge­nsi­ka ye­ye­zi emi­ni la­nge­nsi­ka yo­mli­lo ebu­su­ku uku­ba­kha­nyi­se­la indle­la aba­za­ha­mba nga­yop.

13 We­hle­la phe­zu kwe­nta­ba ye­Si­na­yi, wa­khu­lu­ma la­bo use­ma­zu­lwi­niq, wa­ba­ni­ka iza­hlu­le­lo ezi­qo­ndi­le­yo, le­mi­la­yo eqo­tho, izi­mi­so le­mi­la­ye­ze­lo elu­ngi­le­yor,

14 wa­ba­zi­sa isa­ba­tha la­kho eli­ngcwe­le, wa­ba­la­ya imi­la­yo, le­zi­mi­so, lo­mthe­tho, nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si ince­ku ya­khos.

15 Wa­ba­ni­ka isi­nkwa esi­ve­la ema­zu­lwi­ni eku­la­mbe­ni kwa­bot, la­ma­nzi edwa­le­ni wa­ba­khu­phe­la wo­na eko­me­ni kwa­bou; wa­ba­tshe­la uku­thi ba­za­nge­na ba­dle ili­fa le­li­zwe owa­pha­ka­mi­sa isa­ndla sa­kho uku­ba­ni­ka lo­nav.

16 Ko­dwa bo­na la­bo­ba­ba ba­zi­pha­tha ngo­ku­zi­gqa­jaw, be­nza lu­khu­ni inta­mo ya­bo, ka­ba­yi­la­le­la­nga imi­la­yo ya­khox.

17 Ye­bo, ba­la uku­la­le­la, ka­ba­khu­mbu­la­nga izi­ma­nga­li­so za­kho owa­ze­nza ku­boy; ko­dwa ba­ze­nza lu­khu­ni inta­mo ya­boz, le­ku­vu­ke­le­ni kwa­bo ba­mi­sa indu­na uku­ze ba­bu­ye­le ebu­gqi­li­ni ba­boa. Ko­dwa we­na ungu­Nku­lu­nku­lu we­zi­nte­the­le­lo, olo­mu­sa, le­si­ha­wub, ophu­za uku­thu­ku­the­lac, lo­wa­nde ngo­tha­ndo, ka­wu­ba­tshi­ya­ngad.

18 La­la­pho se­be­ze­nze­le itho­le eli­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa ba­thi: Lo ngu­Nku­lu­nku­lu wa­kho, owa­kwe­nyu­sa eGi­bhi­thee, be­nza uku­hla­mba­za oku­khu­luf,

19 ko­dwa we­na nge­zi­ha­wu za­kho ezi­ne­ngi ka­wu­ba­tshi­ya­nga enka­nga­lag; insi­ka ye­ye­zi ka­yi­su­ka­nga ku­bo emi­ni, uku­ba­kho­khe­la endle­le­ni, le­nsi­ka yo­mli­lo ebu­su­ku, uku­ba­kha­nyi­se­la le­ndle­la aba­za­ha­mba nga­yoh.

20 Wa­ba­ni­ka umo­ya wa­kho omu­hle uku­ba­fu­ndi­sai, le­ma­na ya­kho ka­wu­yi­go­dla­nga emlo­nye­ni wa­boj, wa­ba­ni­ka ama­nzi eko­me­ni kwa­bok.

21 Ye­bo, imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne wa­bo­ndla enka­nga­la, ka­ba­swe­la­nga lu­thol; izi­gqo­ko za­bo ka­zi­gu­ga­nga, le­nya­wo za­bo ka­zi­vu­vu­ka­ngam.

22 Wa­se­ba­ni­ka imi­bu­so le­zi­zwe, wa­ba­be­la kwa­ze kwa­ba se­ma­gu­mbi­nin; nja­lo ba­dla ili­fa le­li­zwe li­ka­Si­ho­nio le­li­zwe le­nko­si ye­He­shi­bo­nip le­li­zwe li­kaO­gi inko­si ye­Ba­sha­niq.

23 Wa­ndi­sa aba­ntwa­na ba­bo nje­nge­nka­nye­zi za­ma­zu­lu, wa­ba­nge­ni­sa eli­zwe­ni owa­wu­tshe­le oyi­se uku­thi ba­za­nge­na ba­dle ili­fa la­lor.

24 Se­be­nge­ni­le aba­ntwa­na ba­bo ba­dla ili­fa le­li­zwes; we­hli­se­la pha­nsi pha­mbi kwa­bo aba­hla­li be­li­zwe, ama­Kha­na­ni, wa­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­bo, la­ma­kho­si abo, la­ba­ntu be­li­zwe, uku­ze be­nze nga­bo ngo­kwe­nta­ndo ya­bot.

25 Ba­se­be­thu­mba imi­zi ebi­ye­lwe­yo, le­li­zwe eli­vu­ndi­le­you, ba­dla ili­fa le­zi­ndlu ezi­gcwe­le ko­nke oku­hle, imi­tho­mbo ege­ji­we­yo, izi­vi­ni, le­zi­va­nde ze­mi­hlwa­thi, le­zi­hla­hla ze­zi­the­lo ngo­bu­ne­ngiv. Ba­dla-ke ba­su­tha, ba­zi­mu­kaw, ba­zi­tho­ko­zi­sa ngo­ku­hle kwa­kho oku­khu­lux.

26 Ku­be ka­nti ka­ba­la­le­la­nga, ba­ku­vu­ke­la we­nay, ba­wu­pho­se­la umla­yo wa­kho emva ko­mhla­na wa­boz, ba­bu­la­la aba­pro­fe­thi ba­kho aba­fa­ka­za be­me­le­ne la­bo uku­ba­phe­ndu­le­la ku­wea, be­nza uku­hla­mba­za oku­khu­lub.

27 Nga­kho wa­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni se­zi­tha za­bo eza­ba­hlu­pha­yoc; kwa­thi nge­si­kha­thi so­ku­hlu­phe­ka kwa­bo ba­kha­la ku­we, we­na-ke we­zwa use­ma­zu­lwi­ni; la­ngo­kwe­zi­sa za­kho ezi­ne­ngid wa­ba­ni­ka aba­si­ndi­si aba­ba­si­ndi­sa esa­ndle­ni se­zi­tha za­boe.

28 Ko­dwa se­be­phu­mu­li­le be­nza oku­bi fu­thi pha­mbi kwa­kho; nga­kho wa­ba­tshi­ya esa­ndle­ni se­zi­tha za­bo za­ze za­ba­bu­sa; se­be­bu­yi­le ba­kha­la ku­we, we­na we­zwa use­ma­zu­lwi­nif; wa­ba­khu­lu­la ngo­kwe­zi­sa za­kho izi­kha­thi ezi­ne­ngig.

29 Wa­fa­ka­za ume­le­ne la­bo uku­ze ube­nze ba­bu­ye­le emla­ywe­ni wa­kho; ku­be ka­nti bo­na ba­zi­pha­tha ngo­ku­zi­gqa­ja, ka­ba­yi­la­le­la­nga imi­la­yo ya­khoh, ko­dwa be­me­le­ne le­za­hlu­le­lo za­kho bo­na be­me­le­ne la­zo (o­ku­thi umu­ntu eze­nza uza­phi­la nga­zoi), ba­ni­ka ihlo­mbe lo­bu­qho­lo, be­nza lu­khu­ni inta­mo ya­bo, ka­ba­ze ba­la­le­laj.

30 Wa­ba­be­ke­ze­le­la1 imi­nya­ka emi­ne­ngi, wa­fa­ka­za ume­le­ne la­bo ngo­mo­ya wa­khok nge­sa­ndla sa­ba­pro­fe­thi ba­kho, ko­dwa ka­ba­be­ka­nga indle­bel. Nga­kho wa­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­ba­ntu be­zi­zwem.

31 Ka­nti nge­zi­sa za­kho ezi­ne­ngin ka­wu­ba­qe­da­nga, ka­wu­ba­tshi­ya­ngao; ngo­ba ungu­Nku­lu­nku­lu olo­mu­sap le­si­ha­wuq.

32 Nga­kho kha­the­si, Nku­lu­nku­lu we­thu, uNku­lu­nku­lu omkhu­lu, ola­ma­ndla lo­we­sa­be­ka­yor, ogci­na isi­vu­me­lwa­no lo­mu­sas, ka­ku­nga­bi ku­nci­nya­ne pha­mbi kwa­kho uku­hlu­phe­ka ko­nke, oku­si­fi­ci­le­yo, ama­kho­si ethu, izi­pha­tha­ma­ndla ze­thu, la­ba­pri­sti be­thu, la­ba­pro­fe­thi be­thu, la­bo­ba­ba, la­bo bo­nke aba­ntu ba­kho, ku­su­ke­la ensu­kwi­ni za­ma­kho­si eA­si­ri­ya ku­ze ku­be la­mu­hlat.

33 Ko­dwa ubu­lu­ngi­le ma­ye­la­na la­kho ko­nke oku­se­hle­le­yo, ngo­ba we­nzi­le ngo­ku­qo­ndau, ko­dwa thi­na se­nze ngo­bu­biv.

34 La­ma­kho­si ethu, izi­pha­tha­ma­ndla ze­thu, aba­pri­sti be­thu, la­bo­ba­ba be­thu ka­ba­we­nza­nga umla­yo wa­kho, ka­ba­la­le­la­nga imi­the­tho ya­kho le­zi­fa­ka­ze­lo za­kho owa­zi­fa­ka­za ume­le­ne la­bo.

35 Ngo­ba bo­na ka­ba­ku­kho­nza­nga embu­swe­ni wa­bow le­ku­lu­nge­ni kwa­kho oku­ne­ngi owa­ba­ni­ka kho­nax le­ma­zwe­ni aba­nzi la­vu­ndi­le­yo owa­wa­be­ka pha­mbi kwa­bo; nja­lo ka­ba­phe­ndu­ka­nga eze­nzwe­ni za­bo ezi­mbiy.

36 Kha­nge­la, si­yi­zi­gqi­li la­mu­hla, ye­bo, ili­zwe owa­li­ni­ka oba­ba uku­thi ba­dle isi­the­lo sa­lo lo­ku­hle kwa­lo, kha­nge­la, si­yi­zi­gqi­li ku­loz.

37 Nja­lo isi­vu­no sa­lo li­sa­ndi­se­la ama­kho­si owa­be­ke phe­zu kwe­thu nge­nxa ye­zo­no ze­thu; nja­lo abu­sa phe­zu kwe­mi­zi­mba ye­thu la­phe­zu kwe­zi­fu­yo ze­thu ngo­kwe­nta­ndo ya­wo; se­si­se­si­zi­ni olu­khu­lua.

38 La­nge­nxa ya­kho ko­nke lo­khu se­nza isi­vu­me­lwa­no esi­qi­ni­le­yo, si­si­bha­la; izi­pha­tha­ma­ndla ze­thu, ama­Le­vi ethu, aba­pri­sti be­thu, ba­se­be­fa­ka upha­wu phe­zu kwa­sob.

10Eku­fa­ke­ni-ke upha­wu kwa­ku­lo­Ne­he­mi­ya umbu­si indo­da­na ka­Ha­ka­li­yaa, lo­Ze­de­khi­ya,

2 uSe­ra­yab, uA­za­ri­yac, uJe­re­mi­yad,

3 uPa­shu­rie, uA­ma­ri­ya, uMa­li­ki­yaf,

4 uHa­thu­shig, uShe­ba­ni­ya, uMa­lu­ki,

5 uHa­ri­mih, uMe­re­mo­thi, uO­bha­di­yai,

6 uDa­ni­ye­lij, uGi­ne­tho­nik, uBha­ru­khil,

7 uMe­shu­la­mu, uA­bhi­yam, uMi­ja­mi­nin,

8 uMa­ha­zi­ya, uBi­li­ga­yio, uShe­ma­yap; la­ba ba­be­nga­ba­pri­sti.

9 La­ma­Le­vi: Ngi­tsho uJe­shu­wa indo­da­na kaA­za­ni­yaq, uBi­nu­wir wa­ma­do­da­na ka­He­na­da­dis, uKa­di­mi­ye­lit,

10 la­ba­fo­wa­bo, oShe­ba­ni­yau, uHo­di­yav, uKe­li­taw, uPe­la­yax, uHa­na­niy,

11 uMi­ka, uRe­ho­biz, uHa­sha­bhi­yaa,

12 uZa­ku­rib, uShe­re­bi­yac, uShe­ba­ni­yad,

13 uHo­di­yae, uBa­nif, uBe­ni­nu.

14 Inhlo­ko za­ba­ntu: OPa­ro­shig, uPa­ha­thi-Mo­wa­bih, uE­la­mui, uZa­thuj, uBa­nik,

15 uBu­nil, uA­zi­ga­dim, uBe­ba­yin,

16 uA­do­ni­ja, uBi­gi­va­yio, uA­di­nip,

17 uA­te­riq, uHe­ze­khi­yar, uA­zu­ri,

18 uHo­di­ya, uHa­shu­mas, uBe­za­yit,

19 uHa­ra­fi, uA­na­tho­thi, uNe­ba­yiu,

20 uMa­gi­pi­ya­shiv, uMe­shu­la­mu, uHe­zi­riw,

21 uMe­she­za­be­lix, uZa­do­ki, uJa­du­way,

22 uPe­la­ti­ya, uHa­na­niz, uA­na­yaa,

23 uHo­she­ya, uHa­na­ni­yab, uHa­shu­bic,

24 uHa­lo­he­shi, uPi­li­ha, uSho­be­kid,

25 uRe­hu­mae, uHa­sha­bi­naf, uMa­ha­se­yag,

26 uA­hi­ya, uHa­na­ni, uA­na­nih,

27 uMa­lu­kii, uHa­ri­mij, uBa­ha­nak.

28 La­ba­ntu aba­se­le­yo, aba­pri­sti, ama­Le­vil, aba­li­ndi­ma­sa­ngo, aba­hla­be­le­li, ama­Ne­thi­ni, la­bo bo­nke aba­ze­hlu­ka­ni­se la­ba­ntu ba­ma­zwe ba­ya emla­ywe­ni ka­Nku­lu­nku­lu, omka­bo, ama­do­da­na abo, la­ma­do­da­ka­zi abo, wo­nke owa­zi­yo, oqe­di­si­sa­yom,

29 ba­ba­mbe­le­la ku­ba­fo­wa­bo, izi­khu­lu za­bo, ba­nge­na ku­si­qa­le­ki­so le­si­fu­ngon so­ku­ha­mba emla­ywe­ni ka­Nku­lu­nku­lu owa­ni­kwa nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­sio ince­ku ka­Nku­lu­nku­lup, lo­ku­yi­gci­na lo­ku­ye­nza yo­nke imi­la­yo ka­Je­ho­va iNko­si ye­thu, le­za­hlu­le­lo za­yo le­zi­mi­so za­yo.

30 Lo­ku­thi ka­si­yi­ku­ni­ka ama­do­da­ka­zi ethu eba­ntwi­ni be­li­zwe lo­ba si­nga­tha­the­li ama­do­da­na ethu ama­do­da­ka­zi aboq.

31 Uba aba­ntu be­li­zwe be­le­tha izi­mpa­hla lo­ba yi­wa­phi ama­be­le uku­ku­the­ngi­sa ngo­su­ku lwe­sa­ba­tha, ka­si­yi­ku­the­nga ki­bo nge­sa­ba­tha la­ngo­su­ku olu­ngcwe­ler. Nja­lo si­za­ye­ke­la umnya­ka we­si­kho­mbi­sas, le­si­kwe­le­de so­nke1t.

32 Fu­thi si­za­zi­mi­se­la imi­la­yo yo­ku­be­ka phe­zu kwe­thu ingxe­nye ye­si­tha­thu ye­she­ke­li* emnya­ke­ni ibe nge­yo­mse­be­nzi we­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu we­thu,

33 eye­si­nkwa so­ku­bu­ki­swau, le­yo­mni­ke­lo wo­ku­dla we­nsu­ku zo­nkev, le­yo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa we­nsu­ku zo­nkew, eya­ma­sa­ba­tha, eyo­ku­thwa­sa kwe­zi­nya­ngax, eye­mi­kho­si emi­si­we­yoy, le­ye­zi­nto ezi­ngcwe­le, le­ye­mi­ni­ke­lo ye­so­no ukwe­nze­la uI­sra­ye­li inhla­wu­lo yo­ku­thu­la, lo­mse­be­nzi wo­nke we­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu we­thuz.

34 Sa­se­si­se­nza inka­tho yo­ku­pho­saa ma­ye­la­na lo­mni­ke­lo we­nku­nib, aba­pri­sti, ama­Le­vi, la­ba­ntu, uku­zi­le­tha endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu we­thu, ngo­kwe­ndlu ya­bo­ba­ba, nge­zi­kha­thi ezi­mi­si­we­yo umnya­ka ngo­mnya­kac, zi­tshi­swe phe­zu kwe­la­thi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu, nje­ngo­ku­bha­li­we­yo emla­ywe­nid.

35 Lo­ku­le­tha izi­the­lo zo­ku­qa­la zo­mhla­ba­thi we­thu le­zi­the­lo zo­ku­qa­la ze­si­the­lo so­nke se­si­hla­hla so­nke umnya­ka ngo­mnya­ka endli­ni ye­Nko­sie;

36 lo­ku­le­tha ama­zi­bu­lo ama­do­da­na ethu la­we­zi­fu­yo ze­thu, nje­ngo­ku­bha­lwe emla­ywe­nif, la­ma­zi­bu­lo ezi­nko­mo ze­thu la­we­zi­mvu ze­thu, endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu we­thu, ku­ba­pri­sti aba­se­be­nza endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu we­thu;

37 lo­ko­ku­qa­lag kwe­nhla­ma ye­thu, le­mi­ni­ke­lo ye­thu, le­zi­the­lo ze­zi­hla­hla zo­nke, iwa­yi­ni eli­tsha, la­ma­fu­tha, si­ku­le­the ku­ba­pri­stih ema­ka­me­lwe­ni endlu ka­Nku­lu­nku­lu we­thui, lo­kwe­tshu­mi ko­mhla­ba­thi we­thu ku­ma­Le­vi, uku­ze la­wo­ma­Le­vi emu­ke­le okwe­tshu­mi ku­yo yo­nke imi­zi yo­mse­be­nzi we­thuj.

38 Umpri­sti-ke indo­da­na kaA­ro­ni uza­ku­ba ka­nye la­ma­Le­vi la­pho ama­Le­vi ese­mu­ke­la okwe­tshu­mi. La­ma­Le­vi aza­kwe­nyu­sa okwe­tshu­mi ko­kwe­tshu­mi endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu we­thuk ema­ka­me­lwe­ni endlul yo­ku­li­gu­gum.

39 Ngo­ba aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li la­ba­ntwa­na ba­ma­Le­vi ba­za­le­tha umni­ke­lo wa­ma­be­len, iwa­yi­ni eli­tsha, la­ma­fu­thao, ema­ka­me­lwe­nip, ngo­ba la­pho ku­le­zi­tsha ze­nda­wo engcwe­le la­ba­pri­sti aba­se­be­nza­yo la­ba­li­ndi­ma­sa­ngo la­ba­hla­be­le­li. Nja­lo ka­si­yi­ku­yi­tshi­ya indlu ka­Nku­lu­nku­lu we­thuq.

Aba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma

11Nga­kho aba­bu­si ba­ba­ntu ba­hla­la eJe­ru­sa­le­maa; aba­ntu aba­se­le­yo ba­se­be­se­nza inka­tho yo­ku­pho­sa uku­ze ba­le­the oye­dwa kwa­ba­li­tshu­mi uku­hla­la eJe­ru­sa­le­mab umu­zi ongcwe­lec, le­ngxe­nye ezi­yi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye kwe­mi­nye imi­zi.

2 Aba­ntu ba­se­be­bu­si­sa wo­nke ama­do­da azi­ni­ke­la nge­si­hle ukuya­hla­la eJe­ru­sa­le­mad.

3 Le­zi-ke zi­nhlo­ko ze­sa­be­lo eza­hla­la eJe­ru­sa­le­ma. Ko­dwa emi­zi­ni ya­ko­Ju­da ba­hla­la, ngu­lo­wo ku­mfu­yo ya­khe, emi­zi­ni ya­bo: UI­sra­ye­li, aba­pri­sti, la­ma­Le­vi, la­ma­Ne­thi­nie, la­ba­ntwa­na be­nce­ku zi­ka­So­lo­mo­nif.

4 EJe­ru­sa­le­mag kwa­hla­la-ke aba­nye ba­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da la­ba­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni. Eba­ntwa­ne­ni ba­ko­Ju­da: OA­tha­ya indo­da­na kaU­zi­ya indo­da­na ka­Ze­kha­ri­ya indo­da­na kaA­ma­ri­ya indo­da­na ka­She­fa­thi­ya indo­da­na ka­Ma­ha­la­le­li, owa­ba­ntwa­na ba­ko­Pe­re­zi,

5 lo­Ma­ha­se­ya indo­da­na ka­Bha­ru­khih indo­da­na ka­Ko­li­ho­zei indo­da­na ka­Ha­za­ya indo­da­na kaA­da­ya indo­da­na ka­Jo­ya­ri­bi indo­da­na ka­Ze­kha­ri­ya indo­da­na ka­Shi­lo­nij.

6 Wo­nke ama­do­da­na ka­Pe­re­zi aye­hla­la eJe­ru­sa­le­ma aye­nga­ma­khu­lu ama­ne la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, ama­do­da ala­ma­ndla.

7 La­la nga­ma­do­da­na ka­Bhe­nja­mi­ni: USa­lu indo­da­na ka­Me­shu­la­mu indo­da­na ka­Jo­we­di indo­da­na ka­Phe­da­ya indo­da­na ka­Ko­la­ya indo­da­na ka­Ma­ha­se­ya indo­da­na kaI­thi­ye­li indo­da­na ka­Je­sha­yak,

8 la­nge­mva kwa­khe oGa­ba­yi, uSa­la­yi, ama­khu­lu ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lil.

9 Lo­Jo­we­li indo­da­na ka­Zi­ki­ri wa­ye­ngu­mbo­ni phe­zu kwa­bo, lo­Ju­da indo­da­na ka­Ha­se­nu­wa engo­we­si­bi­li phe­zu ko­mu­zi.

10 Ku­ba­pri­stim: OJe­da­yan indo­da­na ka­Jo­ya­ri­bi, uJa­ki­nio,

11 uSe­ra­ya indo­da­na ka­Hi­li­khi­ya indo­da­na ka­Me­shu­la­mu indo­da­na ka­Za­do­ki indo­da­na ka­Me­ra­yo­thi indo­da­na kaA­hi­tu­bi, umpha­thi we­ndlu ka­Nku­lu­nku­lup,

12 la­ba­fo­wa­bo aba­be­se­nza umse­be­nzi we­ndlu ba­be­nga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­mbi­li; loA­da­ya indo­da­na ka­Je­ro­ha­muq indo­da­na ka­Pe­la­li­ya indo­da­na kaA­mzi indo­da­na ka­Ze­kha­ri­ya indo­da­na ka­Pa­shu­ri indo­da­na ka­Ma­li­ki­yar,

13 la­ba­fo­wa­bo, inhlo­ko za­bo­yi­se, ba­be­nga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­ne la­mbi­li; loA­ma­sha­yi indo­da­na kaA­za­re­li indo­da­na kaA­hi­za­yi indo­da­na ka­Me­shi­le­mo­thi indo­da­na kaI­me­ris,

14 la­ba­fo­wa­bo, ama­qha­we ala­ma­ndla, ikhu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li; lo­mbo­ni phe­zu kwa­bo wa­ye­ngu­Za­bi­di­ye­li indo­da­na yomu­nye wa­ba­khu­lu.

15 La­ku­ma­Le­vit: OShe­ma­ya indo­da­na ka­Ha­shu­bi indo­da­na kaA­zi­ri­ka­mu indo­da­na ka­Ha­sha­bhi­ya indo­da­na ka­Bu­niu;

16 lo­Sha­be­tha­yiv lo­Jo­za­ba­diw be­zi­nhlo­ko za­ma­Le­vi ba­be­phe­zu ko­mse­be­nzi wa­nga­pha­ndle kwe­ndlu ka­Nku­lu­nku­lux;

17 lo­Ma­tha­ni­yay indo­da­na ka­Mi­kaz indo­da­na ka­Za­bi­dia indo­da­na kaA­sa­fi owa­ye­yi­nhlo­ko yo­ku­qa­li­sa uku­bo­nga emkhu­le­kwe­nib; lo­Ba­ki­bu­ki­ya owe­si­bi­li ku­ba­fo­wa­boc; loA­bi­da indo­da­na ka­Sha­mu­wade indo­da­na ka­Ga­la­li indo­da­na ka­Je­du­thu­ni.

18 Wo­nke ama­Le­vi emzi­ni ongcwe­le aye­nga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­nef.

19 La­ba­li­ndi­ma­sa­ngo, oA­ku­bi, uTa­li­mo­ni, la­ba­fo­wa­bo aba­be­li­nda ama­sa­ngo ba­be­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­mbi­li.

20 Le­nsa­li ya­koI­sra­ye­li, aba­ba­pri­sti, ama­Le­vi, ba­be­se­mi­zi­ni yo­nke ya­ko­Ju­da, ngu­lo­wo eli­fe­ni la­kheg.

21 La­ma­Ne­thi­ni aye­hla­la eO­fe­lih; lo­Zi­ha lo­Gi­shi­pa ba­be­phe­zu kwa­ma­Ne­thi­nii.

22 Nja­lo umbo­ni wa­ma­Le­vi eJe­ru­sa­le­ma wa­ye­nguU­zi indo­da­na ka­Ba­nij indo­da­na ka­Ha­sha­bhi­ya indo­da­na ka­Ma­tha­ni­yak indo­da­na ka­Mi­kal. Owa­ma­do­da­na kaA­sa­fi, aba­hla­be­le­li ba­be­qo­nde­ne lo­mse­be­nzi we­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu.

23 Ngo­ba kwa­ku­ngu­mla­yo we­nko­si nga­bom, nje­ngo­ku­fu­ne­ka­yo ku­ba­hla­be­le­li, uda­ba lo­su­ku ngo­su­ku lwa­lon.

24 Nja­lo uPe­tha­hi­ya indo­da­na ka­Me­she­za­be­lio, owa­ba­ntwa­na ba­ko­Ze­ra indo­da­na ka­Ju­da, wa­ye­se­sa­ndle­ni se­nko­si ku­lo lo­nke uda­ba lwa­ba­ntup.

25 Le­mi­za­ne­ni la­ma­si­mu ayo, kwa­hla­la aba­nye ba­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da eKi­ri­ya­thi-A­rbaq le­mi­za­na ya­yor, la­se­Di­bo­nis le­mi­za­na ya­yot, la­se­Je­ka­bi­se­ye­li le­mi­za­na ya­you,

26 la­se­Je­shu­wa, la­se­Mo­la­dav, la­se­Be­ti-Pe­le­tiw,

27 la­se­Ha­za­ri-Shu­wa­lix, la­se­Bhe­ri­she­bhay le­mi­za­na ya­yoz,

28 la­se­Zi­ki­la­gia, la­se­Me­ko­na le­mi­za­ne­ni ya­yob,

29 la­seE­ni-Ri­mo­nic, la­se­Zo­rad, la­se­Ja­ri­mu­thie,

30 iZa­no­waf, iA­du­la­mug le­mi­za­na ya­yo, iLa­ki­shi la­ma­si­mu ayoh, iA­ze­kai le­mi­za­na ya­yoj. Ba­se­be­mi­sa inka­mba ku­su­ke­la eBhe­ri­she­bhak ku­si­ya esi­ho­tshe­ni se­Hi­no­mul.

31 La­ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni ku­su­ke­la eGe­ba ba­be­se­Mi­ki­ma­shi, leA­yi­jam, le­Bhe­the­lin le­mi­za­na ya­yoo,

32 iA­na­tho­thip, iNo­biq, iA­na­ni­ya,

33 iHa­zo­rir, iRa­mas, iGi­tha­yi­mit,

34 iHa­di­diu, iZe­bo­yi­miv, iNe­ba­la­ti,

35 iLo­diw, leO­nox, isi­go­di se­zi­ngci­tshiy.

36 La­ku­ma­Le­vi kwa­ku­le­zi­ga­ba za­ko­Ju­da lo­Bhe­nja­mi­niz.

Aba­pri­sti la­ma­Le­vi aba­fi­ka lo­Ze­ru­bha­bhe­li

12La­la­ba nga­ba­pri­sti la­ma­Le­via abe­nyu­ka lo­Ze­ru­bha­bhe­li indo­da­na ka­Sa­la­ti­ye­lib, lo­Je­shu­wa: OSe­ra­ya, uJe­re­mi­ya, uE­zrac,

2 uA­ma­ri­ya, uMa­lu­ki, uHa­thu­shi,

3 uShe­ka­ni­ya, uRe­hu­ma, uMe­re­mo­thi,

4 uI­do, uGi­ne­tho­yi, uA­bhi­ya,

5 uMi­ja­mi­ni, uMa­ha­di­ya, uBi­li­gad,

6 uShe­ma­yae, lo­Jo­ya­ri­bi, uJe­da­yaf,

7 uSa­lu, uA­mo­ki, uHi­li­khi­ya, uJe­da­yag. La­ba ba­be­zi­nhlo­ko za­ba­pri­sti la­ba­fo­wa­bo ensu­kwi­ni zi­ka­Je­shu­wah.

8 La­ma­Le­vi: OJe­shu­wai, uBi­nu­wij, uKa­di­mi­ye­li, uShe­re­bi­ya, uJu­dak, uMa­tha­ni­yal, ba­be­phe­zu ko­ku­bo­nga, ye­na la­ba­fo­wa­bom.

9 Lo­Ba­ki­bu­ki­ya loU­ni, aba­fo­wa­bo, ba­be­qo­nde­ne la­bo emi­li­ndwe­nin.

10 UJe­shu­wa wa­se­za­la uJo­ya­ki­mio, uJo­ya­ki­mi wa­se­za­la uE­li­ya­shi­bip, uE­li­ya­shi­bi wa­se­za­la uJo­ya­daq,

11 uJo­ya­da wa­se­za­la uJo­na­tha­nir, uJo­na­tha­ni wa­se­za­la uJa­du­was.

12 Le­nsu­kwi­ni zi­ka­Jo­ya­ki­mi aba­pri­sti, inhlo­ko za­bo­yi­se, ba­be­ngo: Oka­Se­ra­ya ngu­Me­ra­ya; oka­Je­re­mi­ya ngu­Ha­na­ni­ya;

13 okaE­zra ngu­Me­shu­la­mu; okaA­ma­ri­ya ngu­Je­ho­ha­na­ni;

14 oka­Me­li­ku ngu­Jo­na­tha­ni; oka­She­ba­ni­ya ngu­Jo­se­fa;

15 oka­Ha­ri­mi nguA­di­na; oka­Me­ra­yo­thi ngu­He­li­ka­yit;

16 okaI­do ngu­Ze­kha­ri­ya; oka­Gi­ne­tho­ni ngu­Me­shu­la­mu;

17 okaA­bhi­ya ngu­Zi­ki­ri; oka­Mi­ni­ya­mi­ni, oka­Mo­wa­di­ya ngu­Pi­li­ta­yi;

18 oka­Bi­li­ga ngu­Sha­mu­wa; oka­She­ma­ya ngu­Je­ho­na­tha­ni;

19 lo­ka­Jo­ya­ri­bi ngu­Ma­the­na­yi; oka­Je­da­ya nguU­ziu;

20 oka­Sa­la­yi ngu­Ka­la­yi; okaA­mo­ki nguE­be­ri;

21 oka­Hi­li­khi­ya ngu­Ha­sha­bhi­ya; oka­Je­da­ya ngu­Ne­tha­ne­liv.

22 Ama­Le­vi ensu­kwi­ni zi­kaE­li­ya­shi­biw, oJo­ya­dax lo­Jo­ha­na­niy lo­Ja­du­wa, ba­bha­lwa ba­ba zi­nhlo­ko za­bo­yi­se, la­ba­pri­sti kwa­ze kwa­ba ngu­mbu­so ka­Da­ri­yu­si umPe­ri­si­ya.

23 Ama­do­da­na ka­Le­vi, inhlo­ko za­bo­yi­se, abha­lwa egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo, kwa­ze kwa­ba se­nsu­kwi­ni zi­ka­Jo­ha­na­ni indo­da­na kaE­li­ya­shi­biz.

24 Le­nhlo­ko za­ma­Le­vi: OHa­sha­bhi­yaa, uShe­re­bi­yab, lo­Je­shu­wac indo­da­na ka­Ka­di­mi­ye­lid, la­ba­fo­wa­bo ma­qo­nda­na la­boe, uku­du­mi­saf lo­ku­bo­ngag, nje­ngo­mla­yo ka­Da­vi­dah umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lui, umli­ndo ma­qo­nda­na lo­mli­ndoj.

25 OMa­tha­ni­yak, lo­Ba­ki­bu­ki­yal, uO­bha­di­yam, uMe­shu­la­mun, uTa­li­mo­nio, uA­ku­bip, ba­be­nga­ba­li­ndi­ma­sa­ngo be­li­nda umli­ndo ezi­pha­le­ni za­ma­sa­ngo.

26 La­bo ba­be­kho­na ensu­kwi­ni zi­ka­Jo­ya­ki­mi indo­da­na ka­Je­shu­wa indo­da­na ka­Jo­za­da­kiq, le­nsu­kwi­ni zi­ka­Ne­he­mi­ya umbu­sir, loE­zra umpri­sti, umbha­lis.

Inko­nzo yo­ku­bo­nge­la ukwa­khi­wa ko­mdu­li

27 Le­kwe­hlu­ka­ni­se­lwe­ni ko­mdu­li we­Je­ru­sa­le­mat ba­di­nga ama­Le­vi eve­la ezi­nda­we­ni za­wo zo­nke uku­wa­le­tha eJe­ru­sa­le­ma ukwe­nza ukwe­hlu­ka­ni­swau, la­nge­nto­ko­zo, la­ngo­ku­bo­nga, la­ngo­ku­hla­be­la, nge­nsi­mbi ezi­nce­nce­tha­yo, izi­gu­bhu ze­zi­nta­mbo, la­nga­ma­cha­chov.

28 Ama­do­da­na aba­hla­be­le­li ase­bu­tha­na, nja­lo eve­la ema­gce­ke­ni azi­nge­le­ze­le iJe­ru­sa­le­maw, le­mi­zi­ni ya­ma­Ne­to­fax,

29 le­Be­ti-Gi­li­ga­liy, le­li­zwe­ni le­Ge­baz leA­zi­ma­ve­thia, ngo­ba aba­hla­be­le­li ba­be­za­khe­le imi­zi ezi­nge­le­ze­le iJe­ru­sa­le­ma.

30 La­ba­pri­sti la­ma­Le­vi ba­zi­hla­mbu­lu­la, ba­hla­mbu­lu­la la­ba­ntu la­ma­sa­ngo lo­mdu­lib.

31 Nga­se­ngi­se­nza izi­pha­tha­ma­ndla za­ko­Ju­da ze­nyu­ke­le emdu­li­ni, nga­mi­sa ama­xu­ku ama­khu­lu ama­bi­li oku­bo­nga le­zi­ndwe­ndwe, eli­nye kwe­so­ku­ne­nec phe­zu ko­mdu­li ku­si­ya esa­ngwe­ni lo­mqu­bad.

32 Le­mva kwa­wo kwa­ha­mba oHo­sha­ya, le­ngxe­nye ye­zi­pha­tha­ma­ndla za­ko­Ju­da,

33 loA­za­ri­yae, uE­zraf, lo­Me­shu­la­mug,

34 uJu­da, lo­Bhe­nja­mi­ni, lo­She­ma­yah, lo­Je­re­mi­yai.

35 La­ku­ma­do­da­na aba­pri­sti ele­zi­mpo­ndoj: OZe­kha­ri­ya indo­da­na ka­Jo­na­tha­ni indo­da­na ka­She­ma­ya indo­da­na ka­Ma­tha­ni­ya indo­da­na ka­Mi­kha­yak indo­da­na ka­Za­ku­ril indo­da­na kaA­sa­fi,

36 la­ba­fo­wa­bo, oShe­ma­ya, loA­za­re­li, uMi­la­la­yi, uGi­la­la­yi, uMa­ha­yi, uNe­tha­ne­li, lo­Ju­da, uHa­na­ni, be­le­zi­nto zo­ku­hla­be­le­la zi­ka­Da­vi­dam umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lun, loE­zra umbha­li epha­mbi kwa­bo.

37 La­nga­se­sa­ngwe­ni lo­mtho­mboo, nja­lo ma­qo­nda­na la­bo, be­nyu­ka nge­zi­nya­the­lo zo­mu­zi ka­Da­vi­da, emqa­nswe­ni wo­mdu­li, nga­phe­zu kwe­ndlu ka­Da­vi­dap, ku­si­ya esa­ngwe­ni la­ma­nzi nge­mpu­ma­la­ngaq.

38 Le­xu­ku le­si­bi­li lo­ku­bo­nga la­ha­mba ma­qo­nda­na la­lo, la­mi ngi­li­la­nde­la, le­ngxe­nye ya­ba­ntu phe­zu ko­mdu­lir, ku­su­ke­la nga­phe­zu ko­mpho­tsho­ngo we­si­tha­ndos ku­si­ya emdu­li­ni oba­nzit,

39 nja­lo ku­su­ke­la nga­phe­zu kwe­sa­ngo la­koE­fra­yi­miu, la­nga­phe­zu kwe­sa­ngo eli­da­lav, la­nga­phe­zu kwe­sa­ngo le­nhla­nziw, lo­mpho­tsho­ngo ka­Ha­na­ne­lix, lo­mpho­tsho­ngo ka­Ha­me­hay, ku­si­ya esa­ngwe­ni le­zi­mvuz; be­ma-ke esa­ngwe­ni la­ba­li­ndia.

40 Wo­ma­bi­li ama­xu­ku oku­bo­nga ase­si­ma endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu, la­mi, le­ngxe­nye ya­ba­bu­si ila­mi.

41 La­ba­pri­sti: OE­li­ya­khi­mi, uMa­ha­se­ya, uMi­ni­ya­mi­ni, uMi­kha­yab, uE­li­yo­we­na­yic, uZe­kha­ri­yad, uHa­na­ni­yae, be­le­zi­mpo­ndo,

42 lo­Ma­ha­se­yaf, lo­She­ma­yag, loE­le­ya­za­re, loU­zih, lo­Je­ho­ha­na­nii, lo­Ma­li­ki­yaj, loE­la­mu, loE­ze­rik. Aba­hla­be­le­li ba­se­be­zi­zwa­ka­li­sa, lo­Je­ze­ra­hi­ya umbo­ni.

43 Ba­se­be­hla­ba mhla­lo­kho imi­hla­tshe­lo emi­khu­lu, ba­tho­ko­za, ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­be­nza ba­tho­ko­za nge­nto­ko­zo enku­lu; la­be­si­fa­za­na la­ba­ntwa­na la­bo ba­tho­ko­za; kwa­ze kwa­thi into­ko­zo ye­Je­ru­sa­le­ma ye­zwa­ka­la kha­tsha­nal.

Iza­be­lo za­ba­pri­sti le­za­ma­Le­vi

44 Nga­lo­lo­su­ku kwa­mi­swa-kem ama­do­da phe­zu kwa­ma­ka­me­lo oku­li­gu­gu, awe­mi­ni­ke­lo, awe­zi­the­lo zo­ku­qa­la, la­wo­kwe­tshu­mi, uku­qo­qe­la ku­wo oku­ve­la ema­si­mi­ni emi­zi iza­be­lo zo­mla­yo za­ba­pri­sti le­za­ma­Le­vi. Ngo­ba uJu­da wa­tho­ko­za nga­ba­pri­sti la­ma­Le­vi aye­mi­len.

45 Aba­hla­be­le­li la­ba­li­ndi­ma­sa­ngo ba­se­be­gci­na imfa­ne­lo ka­Nku­lu­nku­lu wa­bo, le­mfa­ne­lo yo­ku­hla­mbu­lu­la, nje­ngo­mla­yo ka­Da­vi­da lo­So­lo­mo­ni indo­da­na ya­kheo.

46 Ngo­ba ensu­kwi­ni za­ma­ndu­lo zi­ka­Da­vi­da loA­sa­fip kwa­ku­le­zi­nhlo­ko za­ba­hla­be­le­li le­zi­ngo­ma zo­ku­du­mi­sa lo­ku­bo­nga ku­Nku­lu­nku­lu.

47 LoI­sra­ye­li wo­nke ensu­kwi­ni zi­ka­Ze­ru­bha­bhe­liq le­nsu­kwi­ni zi­ka­Ne­he­mi­ya ba­ni­ka iza­be­lo za­ba­hla­be­le­li la­ba­li­ndi­ma­sa­ngo, uda­ba lo­su­ku ngo­su­ku lwa­lor; ba­se­beku­ngcwe­li­se­la ama­Le­vis, la­ma­Le­vi aku­ngcwe­li­se­la aba­ntwa­na ba­koA­ro­nit.

Emi­nye imi­se­be­nzi ka­Ne­he­mi­ya

13Nga­lo­lo­su­ku ba­ba­la egwa­lwe­ni lu­ka­Mo­zi­si endle­be­ni za­ba­ntua; kwa­se­ku­tho­lwa ku­bha­li­we ku­lo uku­thi umA­mo­ni lo­mMo­wa­bi ka­ba­so­ze ba­nge­ne eba­ndle­ni li­ka­Nku­lu­nku­lu pha­ka­deb;

2 ngo­ba be­nga­hla­nga­be­za­nga aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li nge­si­nkwa la­nga­ma­nzi, ko­dwa ba­qa­tsha be­me­le­ne la­bo uBa­la­mi, uku­ba­qa­le­ki­sac; ko­dwa uNku­lu­nku­lu we­thu wa­phe­ndu­la isi­qa­le­ki­so sa­ba yi­si­bu­si­sod.

3 Kwa­se­ku­si­thi se­be­wu­zwi­le umla­yo be­hlu­ka­ni­sa koI­sra­ye­lie yo­nke ingxu­be ye­zi­zwef.

4 Nga­pha­mbi kwa­lo­kho-ke uE­li­ya­shi­bi umpri­sti owa­ye­mi­swe phe­zu kwe­ka­me­lo li­ka­Nku­lu­nku­lu we­thug, wa­ye­yi­si­hlo­bo si­ka­To­bi­yah.

5 Wa­ye­mlu­ngi­se­le ika­me­lo eli­khu­lu la­pho aba­be­ka­de be­fa­ka kho­na umni­ke­lo wo­ku­dla, impe­pha, le­zi­tsha, lo­kwe­tshu­mi kwa­ma­be­le, iwa­yi­ni eli­tsha, la­ma­fu­tha, okwa­ku­la­ye­lwe ama­Le­vi la­ba­hla­be­le­li la­ba­li­ndi­ma­sa­ngo, lo­mni­ke­lo wa­ba­pri­stii.

6 Ko­dwa ku­kho ko­nke lo­khu nga­ngi­nge­kho eJe­ru­sa­le­ma, ngo­ba ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li kaA­tha­ki­se­ki­sij inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni nge­za enko­si­nik; le­ku­phe­le­ni kwe­zi­nsu­ku nga­ce­la imvu­mo enko­si­ni,

7 nge­za eJe­ru­sa­le­ma, nga­qe­di­si­sa ngo­ku­bi uE­li­ya­shi­bil aye­kwe­nze­le uTo­bi­yam ngo­ku­mlu­ngi­se­lan ika­me­lo ema­gu­me­ni endlu ka­Nku­lu­nku­luo.

8 Kwa­se­ku­si­ba ku­bi ka­khu­lu ki­mi; nga­kho nga­pho­se­la pha­ndle zo­nke impa­hla ze­ndlu ka­To­bi­ya pha­ndle kwe­ka­me­lo.

9 Nga­se­ngi­la­ya, ba­hla­mbu­lu­la ama­ka­me­lop; nga­bu­yi­se­la kho­na izi­tsha ze­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu lo­mni­ke­lo wo­ku­dla le­mpe­phaq.

10 Nga­se­ngi­sa­zi uku­thi iza­be­lo za­ma­Le­vi za­zi­nga­ni­kwa­ngar, lo­ku­thi ama­Le­vi la­ba­hla­be­le­li aba­be­se­nza umse­be­nzi ba­ba­le­ke­la ngu­lo­wo ensi­mi­ni ya­khes.

11 Nga­se­ngi­phi­ki­sa­na la­ba­bu­sit nga­thi: Ku­nga­ni indlu ka­Nku­lu­nku­lu itshi­yi­weu? Nga­ba­bu­tha­ni­sa, nga­ba­mi­sa enda­we­ni ya­bo.

12 Kho­na wo­nke uJu­da wa­le­tha okwe­tshu­mi kwa­ma­be­le le­wa­yi­ni eli­tsha la­ma­fu­tha ezi­pha­le­niv.

13 Nga­se­ngi­be­ka aba­gci­ni­zi­pha­la phe­zu kwe­zi­pha­law, oShe­le­mi­ya umpri­stix, lo­Za­do­ki umbha­liy, lo­Phe­da­ya ku­ma­Le­viz, le­ce­le­ni kwa­bo uHa­na­nia indo­da­na ka­Za­ku­rib indo­da­na ka­Ma­tha­ni­ya, ngo­ba kwa­thi­wa ba­the­mbe­ki­lec; nja­lo kwa­ku­phe­zu kwa­bo ukwa­be­la aba­fo­wa­bo.

14 Ngi­khu­mbu­le, Nku­lu­nku­lu wa­mi, ma­ye­la­na la­lo­kho, unga­yi­ci­tshi imi­se­be­nzi ya­mi yo­mu­sa engi­ye­nze­le indlu ka­Nku­lu­nku­lu wa­mi le­zi­nko­nzo za­yod.

15 Nga­le­zo­nsu­ku nga­bo­na ko­Ju­da aba­nya­the­la izi­kha­me­lo ze­wa­yi­ni nge­sa­ba­thae, la­ba­nge­ni­sa izi­thu­ngo, aba­thwa­li­sa oba­bhe­mi, le­wa­yi­ni fu­thi, izi­the­lo ze­si­vi­ni, le­mi­khi­wa, la­wo wo­nke umthwa­lo, aba­ku­nge­ni­sa eJe­ru­sa­le­ma ngo­su­ku lwe­sa­ba­thaf. Nga­fa­ka­za mhla be­the­ngi­sa uku­dlag.

16 La­be­Ti­re ba­hla­la ku­yoh, be­le­tha inhla­nzi le­mpa­hla yo­nke ethe­ngi­swa­yo, ba­ku­the­ngi­sa nge­sa­ba­tha ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da la­se­Je­ru­sa­le­ma.

17 Kho­na nga­phi­ki­sa­na le­zi­khu­lu za­ko­Ju­dai, nga­thi ku­zo: Iyi­ni le into embi eli­ye­nza­yo li­ngco­li­sa usu­ku lwe­sa­ba­tha?

18 Ka­be­nza­nga nja­lo yi­ni oyi­hlo, lo­Nku­lu­nku­lu we­thu we­hli­se­la phe­zu kwe­thu bo­nke lo­bu­bu­bi la­phe­zu kwa­lu­mu­zi? Ka­nti li­na la­ndi­sa ula­ka phe­zu ku­kaI­sra­ye­li ngo­ku­ngco­li­sa isa­ba­thaj.

19 Kwa­se­ku­si­thi la­pho ama­sa­ngo eJe­ru­sa­le­ma ese­qa­la uku­ba mnya­ma ma­ndu­lo kwe­sa­ba­tha, nga­la­ya uku­thi imi­nya­ngo ka­yi­va­lwe, nja­lo nga­la­ya uku­thi ba­nga­yi­vu­li ku­ze ku­be nge­mva kwe­sa­ba­tha. Nga­be­ka ezi­nye ze­nce­ku za­mi ema­sa­ngwe­ni uku­ze ku­nga­nge­ni mthwa­lo ngo­su­ku lwe­sa­ba­thak.

20 Nga­kho aba­the­ngi la­ba­the­ngi­si be­mpa­hla yo­nke ba­la­la nga­pha­ndle kwe­Je­ru­sa­le­ma ka­nye lo­ba ka­bi­li.

21 Kho­na nga­fa­ka­za ngi­me­le­ne la­bo nga­thi ki­bo: Li­la­le­la­ni ma­qo­nda­na lo­mdu­li? Uba li­kwe­nza fu­thi, ngi­za­li­du­me­la nge­sa­ndla. Ku­su­ke­la ku­le­so­si­kha­thi ka­ba­bu­ya­nga nge­sa­ba­tha.

22 Nga­se­ngi­tshe­la ama­Le­vi uku­thi azi­hla­mbu­lu­lel, eze ali­nde ama­sa­ngo, uku­ngcwe­li­sa usu­ku lwe­sa­ba­tha. Langa­lo­kho ungi­khu­mbu­le, Nku­lu­nku­lu wa­mi, ungi­ha­wu­ke­le ngo­ko­bu­ne­ngi bo­mu­sa wa­khom.

23 Fu­thi, nga­le­zo­nsu­ku nga­bo­na ama­Ju­da aye­the­the a­ba­fa­zin, aba­nga­maA­shi­do­di­ka­zio, amaA­mo­nip, ama­Mo­wa­biq.

24 La­ba­ntwa­na ba­bo, ingxe­nye ba­be­khu­lu­ma isiA­shi­do­di nja­lo be­nge­la­ku­khu­lu­ma isi­Ju­da, ko­dwa ngo­ko­li­mi lwe­zi­zwe nge­zi­zwer.

25 Nga­se­ngi­phi­ki­sa­na la­wo, nga­wa­qa­le­ki­sa, nga­tsha­ya ama­nye awo, nga­wa­ngco­thu­la inwe­les; nga­wa­fu­ngi­sa ngo­Nku­lu­nku­lut: Ka­li­yi­ku­ni­ka ama­do­da­ka­zi enu ku­ma­do­da­na abo, nja­lo ka­li­yi­ku­tha­the­la ama­do­da­na enu ema­do­da­ka­zi­ni abo, ku­mbe li­na ngo­kwe­nu.

26 USo­lo­mo­ni inko­si ya­koI­sra­ye­li ko­na­nga yi­ni nga­le­zo­zi­ntou? Ku­be ka­nti pha­ka­thi kwe­zi­zwe ezi­ne­ngi kwa­ku­nge­la­nko­si enje­nga­yev, owa­ye­tha­nde­ka ku­Nku­lu­nku­lu wa­khe, lo­Nku­lu­nku­lu wa­me­nza inko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li wo­nke; la­ye aba­fa­zi be­zi­zwe­ni ba­me­nza uku­thi onew.

27 Pho, si­za­li­la­le­la yi­ni ukwe­nza bo­nke lo­bo­bu­bi obu­khu­lu, ngo­ko­na ku­Nku­lu­nku­lu we­thu ngo­ku­tha­tha aba­fa­zi be­zi­zwe­nix?

28 Lenye ya­ma­do­da­na ka­Je­ho­ya­day indo­da­na kaE­li­ya­shi­bi umpri­sti omkhu­luz, ya­yi­ngu­mkhwe­nya­na ka­Sa­ni­bha­la­thi umHo­ro­nia; nga­kho nga­yi­xo­tsha ya­su­ka ki­mi.

29 Ba­khu­mbu­le, Nku­lu­nku­lu wa­mi, ngo­ba ba­ngco­li­si­le ubu­pri­stib le­si­vu­me­lwa­no so­bu­pri­sti le­sa­ma­Le­vic.

30 Ngo­ku­nja­lo nga­ba­hla­mbu­lu­la ku­bo bo­nke abe­zi­zwe­ni, nga­mi­sa imfa­ne­lo ku­ba­pri­sti la­ku­ma­Le­vi, ngu­lo­wo la­lo­wo emse­be­nzi­ni wa­khed,

31 le­yo­mni­ke­lo we­nku­nie nge­zi­kha­thi ezi­mi­si­we­yof, le­ye­zi­the­lo zo­ku­qa­la. Ngi­khu­mbu­le, Nku­lu­nku­lu wa­mi, ngo­ku­hleg.

UGWA­LO

LU­KAE­STA

Indlo­vu­ka­zi uVa­shi­ti iya­la uku­la­le­la inko­si uA­ha­su­we­ru­si

1Kwa­se­ku­si­thi nge­nsu­ku zi­kaA­ha­su­we­ru­sia, uA­ha­su­we­ru­si lo owa­bu­sa ku­su­ke­la eI­ndi­yab ku­ze ku­be seE­thi­yo­phi­yac, iza­be­lod ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­kho­mbi­sae,

2 nga­le­zo­nsu­ku la­pho inko­si uA­ha­su­we­ru­si wa­hla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si so­mbu­so wa­khef esa­si­se­Shu­sha­ni isi­go­dlog,

3 ngo­mnya­ka we­si­tha­thu wo­ku­bu­sa kwa­khe we­nze­la izi­pha­tha­ma­ndla za­khe le­nce­ku za­khe zo­nke idi­lih. Ama­ndla ePe­ri­si­ya le­Me­de, izi­ndu­na la­ba­bu­si be­za­be­lo ba­be­pha­mbi kwa­khei,

4 la­pho etshe­ngi­sa ino­tho ye­nka­zi­mu­lo yo­mbu­so wa­khe lo­bu­gu­gu bo­bu­hle bo­bu­khu­lu ba­khe insu­ku ezi­ne­ngi, insu­ku ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li.

5 Kwa­thi le­zo­nsu­ku se­zi­gcwa­li­se­ki­le, inko­si ye­nze­la bo­nke aba­ntu aba­tho­la­ka­la eShu­sha­ni isi­go­dlo idi­li, ku­su­ke­la ko­mkhu­lu ku­si­ya ko­mnci­nya­ne, insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, egu­me­ni le­si­va­nde se­si­go­dlo se­nko­sij.

6 Kwa­ku­la­ma­le­mbu amhlo­phe, ama­le­mbu aco­le­ki­le­yo, la­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka, ebo­tshe­lwe nge­nta­mbo ze­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu le­zi­yi­bu­be­nde ema­so­ngwe­ni esi­li­vak le­zi­nsi­ke­ni ze­li­tshe le-a­li­ba­sta*. Imi­bhe­da ya­yi­nge­ye­go­li­de le­si­li­va phe­zu kwe­nda­wo ega­nde­lwe nga­ma­tshe abo­mvu, le-a­li­ba­sta, la­ma­pha­re­le*, la­mnya­mal.

7 Ba­se­be­na­thi­sa nge­zi­tsha ze­go­li­de, le­zi­tsha za­zi­yi­zi­tsha eze­hlu­ke­ne­yo, le­wa­yi­ni le­si­kho­si­ni la­ba li­ne­ngi nje­ngo­kwe­sa­ndla se­nko­si.

8 Lo­ku­na­tha kwa­ku­ngo­ko­mthe­tho, ku­nge­kho oba­mba nga­ma­ndla; ngo­ba ngo­ku­nja­lo inko­si ya­yi­la­yi­le kwa­ba­khu­lu bo­nke be­ndlu ya­yo uku­thi be­nze nje­ngo­ku­fi­sa ko­mu­ntu lo­mu­ntu.

9 UVa­shi­ti indlo­vu­ka­zi la­ye we­nze­la abe­si­fa­za­na idi­li endli­ni ye­si­kho­si­ni inko­si uA­ha­su­we­ru­si aye­la­yo.

10 Ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa, inhli­zi­yo ye­nko­si isi­tho­ko­zi­le nge­wa­yi­nim, ya­thi ku­bo­Me­hu­ma­ni, uBhi­zi­tha, uHa­ri­bo­nan, uBhi­gi­tha, loA­bha­gi­tha, uZe­tha­ri, lo­Ka­ri­ka­sio, aba­the­nwa aba­yi­si­kho­mbi­sa aba­be­se­be­nza pha­mbi kwe­nko­si uA­ha­su­we­ru­si,

11 uku­thi ba­le­the uVa­shi­ti indlo­vu­ka­zi pha­mbi kwe­nko­si elo­mqhe­le we­si­kho­si­nip, uku­tshe­ngi­sa aba­ntu le­zi­pha­tha­ma­ndla ubu­hle ba­khe, ngo­ba wa­ye­kha­nge­le­ka ku­hle.

12 Ko­dwa indlo­vu­ka­zi uVa­shi­ti ya­la uku­bu­ya nge­li­zwi le­nko­si ela­li­nge­sa­ndla sa­ba­the­nwa. Nga­kho inko­si ya­thu­ku­the­la ka­khu­lu, lo­la­ka lwa­yo lwa­vu­tha pha­ka­thi kwa­yo.

13 Inko­si ya­si­si­thi kwa­ba­hla­ka­ni­phi­le­yoq aba­be­sa­zi izi­kha­thi (ngo­ba la­li­nja­lo ili­zwi le­nko­si pha­mbi kwa­bo bo­nke aba­zi­yo umthe­tho le­sa­hlu­le­lor,

14 la­la­bo aba­be­se­du­ze la­yo ba­be­ngo­Ka­ri­she­na, uShe­tha­ri, uA­di­ma­tha, uTa­rshi­shi, uMe­re­si, uMa­ri­se­na, uMe­mu­ka­nis, izi­pha­tha­ma­ndla ezi­yi­si­kho­mbi­sa ze­Pe­ri­si­ya le­Me­det, eza­zi­bo­na ubu­so be­nko­si, eza­zi­hla­la pha­mbi­li embu­swe­ni)u:

15 Ngo­ko­mthe­tho ku­nge­nzi­wa­ni nge­ndlo­vu­ka­zi uVa­shi­ti nge­nxa yo­ku­thi ka­ye­nza­nga ili­zwi le­nko­si uA­ha­su­we­ru­si nge­sa­ndla sa­ba­the­nwa?

16 UMe­mu­ka­ni wa­se­si­thi pha­mbi kwe­nko­si le­zi­pha­tha­ma­ndla: UVa­shi­ti indlo­vu­ka­zi wo­ni­le ku­nge­yi­si­kho enko­si­ni ku­phe­la, ko­dwa la­ku­zi­pha­tha­ma­ndla zo­nke le­ba­ntwi­ni bo­nke aba­se­za­be­lwe­ni zo­nke ze­nko­si uA­ha­su­we­ru­si.

17 Ngo­ba ise­nzo se­ndlo­vu­ka­zi si­za­phu­me­la ku­bo bo­nke abe­si­fa­za­na, ku­ze ku­thi ba­de­le­le omka­bo eme­hlwe­ni abo, nxa be­si­thi: Inko­si uA­ha­su­we­ru­si wa­tshe­la uku­thi ku­le­thwe uVa­shi­ti indlo­vu­ka­zi pha­mbi kwa­yo, ko­dwa ka­yi­za­nga.

18 Ye­bo mhla­lo­kho ama­kho­si­ka­zi ePe­ri­si­ya le­Me­de ezwe ise­nzo se­ndlo­vu­ka­zi aza­ku­thi ku­zo zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla ze­nko­si, ku­be kho­na uku­de­le­la lo­ku­thu­ku­the­la okwe­dlu­li­sa­yo.

19 Uba ku­lu­ngi­le enko­si­ni ka­ku­phu­me umthe­tho we­si­kho­si­ni ku­yo, ka­ku­bha­lwe emi­the­thwe­ni ya­ma­Pe­ri­si­ya la­ma­Me­dev, onge­gu­qu­lwe, uku­thi uVa­shi­ti ka­yi­ku­nge­na pha­mbi kwe­nko­si uA­ha­su­we­ru­si; inko­si ini­ke-ke ubu­kho­si­ka­zi ba­khe ko­mu­nye onje­nga­ye ongco­no ku­la­ye.

20 Usu­zwa­ke­le umthe­tho we­nko­si eza­we­nza embu­swe­ni wa­yo wo­nke (ngo­ba mkhu­lu) bo­nke abe­si­fa­za­na ba­za­ni­ka inhlo­ni­pho ku­bo­mka­bow, ku­su­ke­la ko­mkhu­lu ku­si­ya ko­mnci­nya­nex.

21 Nja­lo inda­ba ya­yi­lu­ngi­le eme­hlwe­ni enko­si le­zi­pha­tha­ma­ndla; inko­si ya­si­se­nza nje­ngo­kwe­li­zwi li­ka­Me­mu­ka­ni.

22 Ya­si­thu­me­la izi­ncwa­di ku­zo zo­nke iza­be­lo ze­nko­siy, ku­sa­be­lo le­sa­be­lo nje­ngo­mbha­lo wa­so, la­ku­bo aba­ntu la­ba­ntu nje­ngo­ko­li­mi lwa­bo, uku­thi ile­yo la­le­yo­ndo­da ibe ngu­mbu­si endli­ni ya­yo, ikhu­lu­me nje­ngo­ko­li­mi lwa­ba­ntu ba­ki­bo.

UE­sta uba yi­ndlo­vu­ka­zi

2Emva kwa­le­zi­zi­nto, ula­ka lwe­nko­si uA­ha­su­we­ru­si se­lu­de­di­le, wa­mkhu­mbu­la uVa­shi­ti, la­lo­kho aye­kwe­nzi­le, la­lo­kho okwa­qu­nywa nga­yea.

2 Izi­nce­ku ze­nko­si eza­zi­yi­se­be­nze­la za­se­zi­si­thi: Ka­ku­di­nge­lwe inko­si ama­nto­mba­za­na, izi­nto­mbi ezi­kha­nge­le­ka ku­hle.

3 Inko­si imi­se-ke aba­bo­ni­si ku­zo zo­nke iza­be­lo zo­mbu­so, uku­ze ba­bu­tha­ni­se wo­nke ama­nto­mba­za­na, izi­nto­mbi ezi­kha­nge­le­ka ku­hle, eShu­sha­ni isi­go­dlo, endli­ni ya­be­si­fa­za­na, esa­ndle­ni si­ka­He­ga­yi, umthe­nwa we­nko­si, umlo­ndo­lo­zi wa­be­si­fa­za­na, lo­ku­ni­ka oko­ku­qho­la kwa­wo.

4 Ku­thi into­mba­za­na enhle eme­hlwe­ni enko­si ibe yi­ndlo­vu­ka­zi esi­khu­ndle­ni si­ka­Va­shi­ti. Inda­ba ya­yi­lu­ngi­le-ke eme­hlwe­ni enko­si, ye­nza nja­lob.

5 Kwa­ku­kho­na indo­da engu­mJu­da eShu­sha­ni isi­go­dlo, obi­zo la­yo la­li­ngu­Mo­de­kha­yi indo­da­na ka­Ja­yi­ri indo­da­na ka­Shi­me­yic indo­da­na ka­Ki­shi, umBhe­nja­mi­nid,

6 owa­ye­thu­njwe eJe­ru­sa­le­ma ka­nye la­ba­thu­njwa aba­be­thu­njwe lo­Je­ko­ni­ya inko­si ya­ko­Ju­da, uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni owa­ye­ba­thu­mbi­lee.

7 Nja­lo wa­ye­so­ndla uHa­da­sa, onguE­sta, umnta­ka­ma­lu­ma­khe, ngo­ba wa­ye­nge­la­yi­se ku­mbe uni­na; nja­lo into­mbi ya­yi­yi­nhle nge­si­mo nja­lo ikha­nge­le­ka ku­hle; eku­fe­ni-ke ku­ka­yi­se lo­ni­na uMo­de­kha­yi wa­yi­tha­tha ya­ba yi­ndo­da­ka­zi ya­khef.

8 Kwa­se­ku­si­thi se­ku­zwa­ke­le ili­zwi le­nko­si lo­mthe­tho wa­yo, la­pho se­ku­bu­tha­ni­swe izi­nto­mbi ezi­ne­ngi eShu­sha­ni isi­go­dlo esa­ndle­ni si­ka­He­ga­yi, uE­sta la­ye wa­tha­thwa wa­si­wa endli­ni ye­nko­si esa­ndle­ni si­ka­He­ga­yi, umlo­ndo­lo­zi wa­be­si­fa­za­nag.

9 Le­nto­mbi ya­yi­yi­nhle eme­hlwe­ni akhe, ya­zu­za umu­sa pha­mbi kwa­kheh; wa­se­hle eyi­ni­ka ama­kha ayo le­za­be­lo za­yo, la­ma­nto­mba­za­na akhe­thi­we­yo ayi­si­kho­mbi­sa uku­yi­ni­ka ave­la endli­ni ye­nko­si; wa­yi­su­sa wa­yi­fa­ka yo­na la­ma­nto­mba­za­na ayo enda­we­ni enhle ye­ndlu ya­be­si­fa­za­nai.

10 UE­sta wa­ye­nga­khu­lu­ma­nga aba­ntu ba­kwa­bo lo­mhlo­bo wa­khe, ngo­ba uMo­de­kha­yi wa­ye­mla­yi­le uku­thi anga­ku­khu­lu­mij.

11 La­nga­lo lo­nke usu­ku ngo­su­ku uMo­de­kha­yi wa­ye­ha­mba­ha­mba pha­mbi kwe­gu­ma le­ndlu ya­be­si­fa­za­na ukwa­zi impi­la­ka­hle kaE­sta lo­ku­thi ku­yi­ni oku­za­kwe­nze­ka ku­ye.

12 Le­ku­fi­ke­ni kwe­zo­pha le­nto­mbi nge­nto­mbi uku­nge­na enko­si­ni uA­ha­su­we­ru­si eku­ci­ne­ni se­kwe­nzi­we ku­ye nje­ngo­mthe­tho wa­be­si­fa­za­na, inya­nga ezi­li­tshu­mi la­mbi­li, ngo­ba ngo­ku­nja­lo kwa­gcwa­li­se­ka insu­ku za­ma­kha awo, inya­nga ezi­yi­si­thu­pha nga­ma­fu­tha emu­re*, le­nya­nga ezi­yi­si­thu­pha nga­ma­kha oku­qho­la, la­ngama­nye ama­kha abe­si­fa­za­na.

13 Nga­lo­kho-ke into­mbi ya­nge­na enko­si­ni; lo­ba ku­yi­ni eku­tsho­yo iza­ku­ni­kwa uku­thi iha­mbe la­kho isu­ka endli­ni ya­be­si­fa­za­na isi­ya endli­ni ye­nko­si.

14 Nta­mba­ma ya­nge­na, le­ku­se­ni ibu­ye­le endli­ni ye­si­bi­li ya­be­si­fa­za­na, esa­ndle­ni si­ka­Sha­shi­ga­zi umthe­nwa we­nko­si umlo­ndo­lo­zi wa­ba­fa­zi aba­nci­nya­ne; ka­yi­nge­na­nga fu­thi enko­si­ni nga­pha­ndle ko­ku­thi inko­si itho­ko­ze nga­yo, ibi­zwe nge­bi­zo.

15 Kwa­thi se­li­fi­ki­le izo­pho li­kaE­sta, indo­da­ka­zi kaA­bi­ha­yi­li uma­lu­ma­khe ka­Mo­de­kha­yi owa­ye­mthe­the wa­ba yi­ndo­da­ka­zi ya­khek, lo­ku­thi ange­ne enko­si­ni, ka­ce­la­nga lu­tho nga­pha­ndle kwa­lo­kho uHe­ga­yi umthe­nwa we­nko­si umlo­ndo­lo­zi wa­be­si­fa­za­na aku­tsho­yo. UE­sta wa­ye­se­mu­ke­la-ke umu­sa eme­hlwe­ni abo bo­nke aba­mbo­na­yo.

16 Ngo­ku­nja­lo uE­sta wa­si­wa enko­si­ni uA­ha­su­we­ru­si endli­ni ya­yo ye­si­kho­si­ni nge­nya­nga ye­tshu­mi, eyi­nya­nga ka­Te­be­thi, ngo­mnya­ka we­si­kho­mbi­sa wo­ku­bu­sa kwa­yo.

17 Inko­si ya­si­mtha­nda uE­sta okwe­dlu­la bo­nke abe­si­fa­za­na, we­mu­ke­la umu­sa le­si­he pha­mbi kwa­yo okwe­dlu­la zo­nke into­mbi, ya­si­be­ka umqhe­le wo­bu­kho­si ekha­nda la­khe, ya­me­nza indlo­vu­ka­zi esi­khu­ndle­ni si­ka­Va­shi­ti.

18 Inko­si ya­si­se­nze­la zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla za­yo le­nce­ku za­yo idi­li eli­khu­lu, idi­li li­kaE­sta. Ye­nze­la iza­be­lo ikhe­ful, ya­pha izi­phom nje­ngo­kwa­ma­ndla enko­sin.

19 Kwa­thi into­mbi se­zi­bu­tha­ni­si­we okwe­si­bi­lio, uMo­de­kha­yi wa­ye­hle­zi esa­ngwe­ni le­nko­sip.

20 UE­sta wa­ye­nga­khu­lu­ma­nga umhlo­bo wa­khe la­ba­ntu ba­ki­bo, nje­ngo­ba uMo­de­kha­yi wa­mla­yaq, ngo­ba uE­sta we­nza umla­yo ka­Mo­de­kha­yi nje­nga­la­pho eso­ndli­wa ela­yer.

UMo­de­kha­yi utshe­la uE­sta uku­thi ku­kho­na abe­nza ugo­be nge­nko­si

21 Nga­le­zo­zi­nsu­ku uMo­de­kha­yi ehle­zi esa­ngwe­ni le­nko­si, oBi­gi­tha­ni lo­Te­re­shi aba­the­nwa aba­bi­li be­nko­sis, aba­li­ndi bo­mbu­ndu, ba­thu­ku­the­la, ba­di­nga uku­yi­the­la isa­ndla inko­si uA­ha­su­we­ru­si.

22 Nja­lo uda­ba lwa­zi­wa ku­Mo­de­kha­yi, wa­se­lu­tshe­la uE­sta indlo­vu­ka­zi; nja­lo uE­sta wa­yi­tshe­la inko­si ebi­zwe­ni li­ka­Mo­de­kha­yit.

23 Lo­lo­da­ba se­lu­hlo­lwa, lwa­tho­la­ka­la lu­nja­lo; nga­kho bo­ba­bi­li ba­pha­nye­kwa esi­hla­hle­ni. Kwa­se­ku­bha­lwa egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo pha­mbi kwe­nko­siu.

Ugo­be lu­ka­Ha­ma­ni lo­ku­bu­la­la ama­Ju­da

3Emva kwa­le­zi­zi­nda­ba inko­si uA­ha­su­we­ru­si ya­mkhu­li­sa uHa­ma­ni indo­da­na ka­Ha­me­da­thaa umA­ga­gib, ya­mpha­ka­mi­sa, ya­be­ka isi­hla­lo sa­khe phe­zu kwa­zo zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla eza­zi­la­yec.

2 Nga­kho zo­nke ince­ku ze­nko­si eza­zi­se­sa­ngwe­ni le­nko­si za­kho­tha­ma za­mkho­nza uHa­ma­ni, ngo­ba inko­si ya­yi­la­ye ngo­ku­nja­lo nga­ye. Ko­dwa uMo­de­kha­yi ka­kho­tha­ma­nga ka­kho­nza­ngad.

3 Izi­nce­ku ze­nko­si eza­zi­se­sa­ngwe­ni le­nko­sie za­se­zi­si­thi ku­Mo­de­kha­yi: Ku­nga­ni use­qa umla­yo we­nko­sif?

4 Kwa­se­ku­si­thi zi­khu­lu­ma la­ye insu­ku nge­nsu­ku, ko­dwa enga­zi­zwa­nga, za­mtshe­la uHa­ma­ni uku­ze zi­bo­ne uku­thi ama­zwi ka­Mo­de­kha­yi aza­ku­ma yi­ni; ngo­ba wa­ye­zi­tshe­li­le uku­thi ungu­mJu­da.

5 UHa­ma­ni ese­bo­ni­le uku­thi uMo­de­kha­yi ka­kho­tha­ma­nga nja­lo ka­kho­nza­nga ku­yeg, uHa­ma­ni wa­gcwa­la intu­ku­the­loh.

6 We­se­de­le­la eme­hlwe­ni akhe uku­mthe­la isa­ndla uMo­de­kha­yi ye­dwa, ngo­ba ba­be­mtshe­li­le aba­ntu ba­ki­bo ka­Mo­de­kha­yi, nga­kho uHa­ma­ni wa­di­nga uku­chi­tha wo­nke ama­Ju­da, aye­se­mbu­swe­ni wo­nke kaA­ha­su­we­ru­si, aba­ntu ba­ki­bo ka­Mo­de­kha­yi.

7 Nge­nya­nga yo­ku­qa­la, eyi­nya­nga uNi­sa­nii, ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­mbi­li we­nko­si uA­ha­su­we­ru­si, ba­pho­sa iPu­rij, eli­yi­nka­tho, pha­mbi ku­ka­Ha­ma­ni, ku­su­ke­la osu­kwi­ni ku­si­ya osu­kwi­ni, nja­lo ku­su­ke­la enya­nge­ni ku­si­ya enya­nge­ni ye­tshu­mi la­mbi­lik, eyi­nya­nga uA­da­ril.

8 UHa­ma­ni wa­se­si­thi enko­si­ni uA­ha­su­we­ru­si: Ku­kho­na aba­ntu aba­thi­le aba­hla­ka­ze­ke ba­sa­ba­la­la pha­ka­thi kwa­ba­ntu eza­be­lwe­ni zo­nke zo­mbu­so wa­kho; le­mi­la­yo ya­bom ye­hlu­ki­le kwe­ya­bo bo­nke aba­ntun, le­mi­la­yo ye­nko­si ka­ba­ye­nzi; nga­kho ka­ku­fa­ne­la­nga enko­si­ni uku­thi iba­ye­ke­le ba­hla­le.

9 Uba ku­lu­ngi­le enko­si­ni, ka­ku­bha­lwe uku­thi ba­chi­thwe, nja­lo ngi­za­li­nga­ni­sa ama­tha­le­nta* esi­li­va azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi eza­ndle­ni za­be­nzi bo­mse­be­nzi, uku­ze afa­kwe ko­ku­li­gu­gu kwe­nko­si.

10 Inko­si ya­si­khu­pha inda­nda­tho yo­pha­wu lwa­yo esa­ndle­ni sa­yo, ya­yi­ni­ka uHa­ma­ni indo­da­na ka­Ha­me­da­thao umA­ga­gip, isi­tha sa­ma­Ju­da.

11 Inko­si ya­si­si­thi ku­Ha­ma­ni: Isi­li­va usi­ni­ki­we, la­ba­ntu, ukwe­nza nga­bo nje­ngo­ku­hle eme­hlwe­ni akho.

12 Kwa­se­ku­bi­zwa aba­bha­li be­nko­siq nge­nya­nga yo­ku­qa­la ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­nta­thu lwa­yor; kwa­se­ku­bha­lwa nje­nga­kho ko­nke uHa­ma­ni aye­ku­la­yi­le, ezi­khu­lwi­ni ze­nko­sis la­ku­ba­bu­si aba­be­phe­zu kwe­sa­be­lo le­sa­be­lot, la­ku­zi­pha­tha­ma­ndla ze­si­zwe le­si­zwe se­sa­be­lo le­sa­be­lo, nje­ngo­ko­mbha­lo wa­sou, la­ba­ntu nga­ba­ntu ngo­ko­li­mi lwa­bo; kwa­bha­lwa ebi­zwe­ni le­nko­si uA­ha­su­we­ru­siv, kwa­na­nya­thi­se­lwa nge­nda­nda­tho yo­pha­wu lwe­nko­si.

13 Incwa­di za­thu­nye­lwa nge­sa­ndla se­zi­gi­ji­miw ku­zo zo­nke iza­be­lo ze­nko­si uku­chi­tha, uku­bu­la­la, lo­ku­bhu­bhi­sa wo­nke ama­Ju­da, ku­su­ke­la ko­mu­tsha ku­si­ya ko­mda­la, aba­ntwa­nya­na la­be­si­fa­za­nax, nga­su­ku lu­nyey, ngo­lwe­tshu­mi la­nta­thu lwe­nya­nga ye­tshu­mi la­mbi­li, eyi­nya­nga uA­da­riz, lo­ku­thi ku­pha­ngwe impa­hla ya­woa.

14 Ikho­phi yo­mbha­lo yo­ku­thi umla­yo uni­kwe ku­so so­nke isa­be­lo nge­sa­be­lo ya­yi­so­ba­la ku­bo bo­nke aba­ntu uku­ze ba­lu­nge­le lo­lo­su­kub.

15 Izi­gi­ji­mi za­phu­ma zi­pha­ngi­si­swa yi­li­zwi le­nko­sic, lo­mthe­tho wa­ni­kwa eShu­sha­ni isi­go­dlo. Inko­si lo­Ha­ma­ni ba­se­be­hla­le­la uku­na­tha, ko­dwa umu­zi iShu­sha­ni wa­wu­sa­nga­ni­se­ki­led.

UE­sta uvu­ma uku­khu­lu­me­la aba­ntu ba­ki­bo

4UMo­de­kha­yi ese­kwa­zi­le ko­nke okwe­nzi­we­yo, uMo­de­kha­yi wa­da­bu­la izi­gqo­ko za­khea, wa­gqo­ka isa­kab lo­mlo­thac, wa­phu­ma wa­nge­na pha­ka­thi ko­mu­zi, wa­kha­la uku­kha­la oku­khu­lu lo­ku­ba­ba­yo,

2 we­za wa­ze wa­ba pha­mbi kwe­sa­ngo le­nko­si, ngo­ba kwa­ku­nge­kho onga­nge­na esa­ngwe­ni le­nko­si egqo­ke isa­ka.

3 La­ku­so so­nke isa­be­lo le­sa­be­lo, inda­wo la­pho ili­zwi le­nko­si lo­mthe­tho okwa­ku­fi­ka kho­na, kwa­ba lo­ku­li­la oku­khu­lu ku­ma­Ju­da, lo­ku­zi­la uku­dla, lo­ku­kha­la inye­mbe­zi, lo­ku­li­la; ama­ne­ngi ala­la ema­sa­ke­ni le­mlo­the­ni.

4 Kwa­se­ku­fi­ka ama­nto­mba­za­na kaE­sta la­ba­the­nwa ba­khe ba­mtshe­la; indlo­vu­ka­zi ya­si­da­bu­ka ka­khu­lu, ya­thu­me­la ize­mba­tho zo­ku­gqo­ki­sa uMo­de­kha­yi, lo­ku­su­sa ku­ye isa­ka la­khe, ko­dwa ka­ze­mu­ke­la­nga.

5 UE­sta wa­se­bi­za uHa­tha­ki omu­nye wa­ba­the­nwa be­nko­si eya­yi­mmi­se­le ye­nad, wa­mla­ya ngo­Mo­de­kha­yi uku­thi azi uku­thi ku­yi­ni lo­ku­thi ku­nga­ni.

6 UHa­tha­ki wa­se­phu­ma wa­ya ku­Mo­de­kha­yi egce­ke­ni lo­mu­zi ela­li­pha­mbi kwe­sa­ngo le­nko­si.

7 UMo­de­kha­yi wa­mtshe­la ko­nke okwe­nze­ke ku­ye, le­ngca­ze­lo ye­ma­li uHa­ma­ni athi uza­yi­li­nga­ni­se­la ko­ku­li­gu­gu kwe­nko­si nga­ma­Ju­da uku­wa­chi­thae.

8 Wa­se­mni­ka ikho­phi yo­mbha­lo wo­mthe­tho eya­ni­kwa eShu­sha­ni uku­wa­chi­tha uku­thi ayi­tshe­ngi­se uE­sta, lo­ku­thi amtshe­le, lo­ku­thi amla­ye uku­thi ange­ne enko­si­ni, uku­mnce­nge­la, lo­ku­ce­le­la aba­ntu ba­ki­bo pha­mbi kwa­khef.

9 UHa­tha­ki wa­se­si­za wa­mtshe­la uE­sta ama­zwi ka­Mo­de­kha­yi.

10 UE­sta wa­se­khu­lu­ma lo­Ha­tha­ki, wa­mni­ka umla­yo usi­ya ku­Mo­de­kha­yi wo­ku­thi:

11 Zo­nke ince­ku ze­nko­si la­ba­ntu be­za­be­lo ze­nko­si ba­ya­kwa­zi uku­thi, lo­ba ngu­ba­ni, owe­si­li­sa lo­ba owe­si­fa­za­na, onge­na esi­ya enko­si­ni egu­me­ni eli­nga­pha­ka­thi, enga­bi­zwa­nga, ku­lo­mthe­tho owo­dwa nga­ye wo­kumbu­la­la, nga­pha­ndle ko­ku­thi inko­si ime­lu­le­le into­nga yo­bu­kho­si ye­go­li­de, uku­ze aphi­le; ko­dwa mi­na ka­ngi­bi­zwa­nga uku­nge­na enko­si­ni le­zi­nsu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu.

12 Ba­se­be­mtshe­la uMo­de­kha­yi ama­zwi kaE­sta.

13 UMo­de­kha­yi wa­se­si­thi ephe­ndu­la uE­sta: Unga­ca­ba­ngi engqo­ndwe­ni ya­kho uku­thi uza­phe­pha endli­ni ye­nko­si okwe­dlu­la wo­nke ama­Ju­da.

14 Ngo­ba uba uthu­la lo­ku­thu­la nga­le­si­si­kha­thi, usi­zo le­nku­lu­le­ko ku­za­me­la ama­Ju­da ku­ve­la kwe­nye inda­wo, ko­dwa we­na le­ndlu ka­yi­hlo li­za­bhu­bha. Ngu­ba­ni ka­mbe owa­zi­yo uku­thi ufi­ki­le embu­swe­ni nge­nxa ye­si­kha­thi esi­nje?

15 UE­sta wa­se­si­thi ephe­ndu­la uMo­de­kha­yi:

16 Ha­mba ubu­tha­ni­se wo­nke ama­Ju­da atho­la­ka­la eShu­sha­ni, li­ngi­zi­le­le uku­dla, li­nga­dli li­nga­na­thi insu­ku ezi­nta­thu ubu­su­ku le­mi­ni; la­mi la­ma­nto­mba­za­na ami si­za­zi­la uku­dla ngo­ku­fa­na­na­yo; ngo­ku­nja­lo-ke ngi­za­nge­na enko­si­ni, oku­nga­nje­ngo­ko­mthe­thog; nja­lo uba ngi­bhu­bha, ngi­za­bhu­bhah.

17 UMo­de­kha­yi wa­se­qhu­be­ka we­nza nje­nga­kho ko­nke uE­sta amla­ye kho­na.

UE­sta we­nze­la inko­si lo­Ha­ma­ni idi­li

5Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­tha­thu uE­sta wa­gqo­ka ezo­bu­ndlo­vu­ka­zia, we­ma egu­me­ni eli­nga­pha­ka­thi le­ndlu ye­nko­si, ma­qo­nda­na le­ndlu ye­nko­si. Inko­si ya­yi­hle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si so­mbu­so wa­yo endli­ni ye­si­kho­si­ni iqo­nde­ne lo­mnya­ngo we­ndlub.

2 Kwa­se­ku­si­thi inko­si ibo­na uE­sta indlo­vu­ka­zi emi egu­me­ni, wa­zu­za umu­sa eme­hlwe­ni ayoc; inko­si ya­si­me­lu­le­la uE­sta into­nga yo­bu­kho­si ye­go­li­de eya­yi­se­sa­ndle­ni sa­yo. Wa­se­so­nde­la uE­sta wa­thi­nta isi­hlo­ko se­nto­nga yo­bu­kho­sid.

3 Inko­si ya­si­si­thi ku­ye: Ula­ni, ndlo­vu­ka­zi Esta? Le­si­ce­lo sa­kho si­yi­ni? Uza­si­ni­kwa ngi­tsho ku­ze ku­be yi­ngxe­nye yo­mbu­soe.

4 UE­sta wa­se­si­thi: Uba ku­ku­hle enko­si­ni, ka­yi­ze inko­si lo­Ha­ma­ni edi­li­ni engi­ye­nze­le lo­na.

5 Inko­si ya­si­si­thi: Pha­ngi­si­sa­ni uHa­ma­ni uku­thi enze ili­zwi li­kaE­sta. Nga­kho ye­za inko­si lo­Ha­ma­ni edi­li­ni uE­sta aye­le­nzi­le.

6 Inko­si ya­si­si­thi kuE­sta edi­li­ni le­wa­yi­nif: Si­yi­ni isi­ce­lo sa­kho? Nja­lo uza­si­ni­kwa. Si­yi­ni-ke isi­fi­so sa­khog? Ku­za­kwe­nzi­wa ngi­tsho ku­ze ku­be yi­ngxe­nye yo­mbu­soh.

7 UE­sta wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Isi­ce­lo sa­mi le­si­fi­so sa­mi yi­lo­khu:

8 Uba ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni enko­si, fu­thi uba ku­ku­hle enko­si­ni uku­pha isi­ce­lo sa­mi lo­kwe­nza isi­fi­so sa­mi, inko­si lo­Ha­ma­ni ka­be­ze edi­li­ni engi­za­le­nze­la bo­na. Ku­sa­sa-ke ngi­za­kwe­nza nje­ngo­kwe­li­zwi le­nko­sii.

Uku­zi­pha­ka­mi­sa ku­ka­Ha­ma­ni lo­ku­thu­ku­the­la kwa­khe

9 UHa­ma­ni wa­se­phu­ma mhla­lo­kho etho­ko­za ele­nhli­zi­yo enhlej. Ko­dwa uHa­ma­ni ebo­na uMo­de­kha­yi esa­ngwe­ni le­nko­si uku­thi ka­su­ku­ma­nga lo­ku­thi ka­mthu­thu­me­le­la­nga, uHa­ma­ni wa­gcwa­la ula­ka ngo­Mo­de­kha­yik.

10 Ko­dwa uHa­ma­ni wa­zi­thi­nta, wa­fi­ka endli­ni ya­khe; wa­se­thu­ma wa­la­nda aba­nga­ne ba­khel lo­Ze­re­shi umka­khem.

11 UHa­ma­ni wa­se­ba­la­ndi­se­la udu­mo lwe­no­tho ya­khe, lo­bu­ne­ngi ba­ma­do­da­na akhen, la­kho ko­nke inko­si eya­yi­mkhu­li­se nga­khoo, le­ya­mpha­ka­mi­sa nga­kho phe­zu kwe­zi­pha­tha­ma­ndla le­nce­ku ze­nko­sip.

12 UHa­ma­ni wa­se­si­thi: Ye­bo, uE­sta indlo­vu­ka­zi ka­nge­ni­sa­nga mu­ntu ka­nye le­nko­si edi­li­ni ale­nzi­le­yo nga­pha­ndle kwa­mi; nja­lo la­ku­sa­sa ngi­nxu­se­lwe ku­ye le­nko­siq.

13 Ka­nti ko­nke lo­khu ka­ku­nge­ne­li­si nga­lu­tho nga­so so­nke isi­kha­thi ngi­bo­na uMo­de­kha­yi umJu­da ehle­zi esa­ngwe­ni le­nko­si.

14 UZe­re­shi umka­khe la­bo bo­nke aba­nga­ne ba­khe ba­se­be­si­thi ku­ye: Ka­kwe­nzi­we ugo­do ubu­de obu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu; ku­sa­sa-ke uthi enko­si­ni ka­ba­le­ngi­se uMo­de­kha­yi ku­lo, ubu­su­nge­na le­nko­si edi­li­ni utho­ko­zi­le. Nja­lo lo­lu­da­ba lwa­lu­lu­ngi­le pha­mbi ku­ka­Ha­ma­ni, wa­se­lwe­nza ugo­dor.

UHa­ma­ni ula­ywa uku­thi ani­ke uMo­de­kha­yi udu­mo

6Nga­lo­bo­bu­su­ku ubu­tho­ngo be­nko­si ba­ba­le­ka; ya­si­si­thi ka­ku­le­thwe ugwa­lo lwe­zi­khu­mbu­zo lwe­mi­la­ndo; ya­si­ba­lwa pha­mbi kwe­nko­sia.

2 Kwa­se­ku­tho­la­ka­la ku­bha­li­we uku­thi uMo­de­kha­yi wa­bi­ka ngo­Bi­gi­tha­na lo­Te­re­shi, aba­the­nwa aba­bi­li be­nko­si, aba­li­ndi bo­mbu­ndu, aba­be­di­nge ukwe­lu­le­la isa­ndla enko­si­ni uA­ha­su­we­ru­sib.

3 Inko­si ya­si­si­thi: Du­moc lo­bu­khu­lu ba­ni obe­nzi­wa ku­Mo­de­kha­yi nga­lo­khud? Izi­nce­ku ze­nko­si eza­zi­yi­kho­nza za­se­zi­si­thi: Ka­kwe­nzi­wa­nga lu­tho ku­ye.

4 Inko­si ya­si­si­thi: Ngu­ba­ni ose­gu­me­ni? UHa­ma­ni wa­ye­se­nge­ne egu­me­ni eli­nga­pha­ndle le­ndlu ye­nko­sie uku­khu­lu­ma enko­si­ni uku­thi ile­ngi­se uMo­de­kha­yi ego­dwe­ni aye­mlu­ngi­se­le lo­naf.

5 Izi­nce­ku ze­nko­si za­se­zi­si­thi ku­yo: Kha­nge­la, uHa­ma­ni umi egu­me­ni. Inko­si ya­si­si­thi: Ka­nge­ne.

6 UHa­ma­ni wa­se­nge­na; inko­si ya­si­si­thi ku­ye: Kwe­nzi­we­ni ku­mu­ntu inko­si etho­ko­za ku­du­mo lwa­khe? UHa­ma­ni wa­se­si­thi enhli­zi­ywe­ni ya­khe: Ngu­ba­ni inko­si enga­tho­ko­za ukumni­ka udu­mo okwe­dlu­la mi­na?

7 UHa­ma­ni wa­se­si­thi enko­si­ni: Umu­ntu inko­si etho­ko­za ku­du­mo lwa­khe,

8 ka­ku­le­thwe ise­mba­tho so­bu­kho­si inko­si uqo­bo esi­gqo­ka­yo, le­bhi­za inko­si eli­ga­da­yo, lo­ku­thi umqhe­le wo­bu­kho­si ube­kwe enhlo­kwe­ni ya­log;

9 le­se­mba­tho le­bhi­za ku­ni­kwe esa­ndle­ni so­mu­nye we­zi­pha­tha­ma­ndla ze­nko­si ezi­hlo­ni­phe­ka­yo, lo­ku­thi ba­gqo­ki­se lo­wo­mu­ntu inko­si etho­ko­za ku­du­mo lwa­khe, ba­mga­di­se ibhi­za ada­bu­le igce­ke lo­mu­zi, ba­me­me­ze pha­mbi kwa­khe ba­thi: Kwe­nzi­wa nje emu­ntwi­ni inko­si etho­ko­za ngo­du­mo lwa­kheh.

10 Inko­si ya­si­si­thi ku­Ha­ma­ni: Pha­ngi­sa tha­tha ise­mba­tho le­bhi­za nje­ngo­ku­tsho kwa­kho, we­nze nja­lo ku­Mo­de­kha­yi umJu­da ohla­la esa­ngwe­ni le­nko­si; ku­nga­wi la­li­zwi ku­kho ko­nke oku­khu­lu­mi­le­yo.

11 UHa­ma­ni wa­se­tha­tha ise­mba­tho le­bhi­za, wa­gqo­ki­sa uMo­de­kha­yi, wa­mga­di­sa wa­da­bu­la igce­ke lo­mu­zi, wa­me­me­za pha­mbi kwa­khe wa­thi: Kwe­nzi­wa nje emu­ntwi­ni inko­si etho­ko­za ku­du­mo lwa­khe.

12 Wa­se­bu­ye­la uMo­de­kha­yi esa­ngwe­ni le­nko­si, ko­dwa uHa­ma­ni wa­ha­lu­ze­la wa­ya endli­ni ya­khe eli­lai embo­mbo­ze ikha­ndaj.

13 UHa­ma­ni wa­se­tshe­la uZe­re­shi umka­khe la­bo bo­nke aba­nga­ne ba­khek ko­nke oku­me­hle­le­yo. Aba­hla­ka­ni­phi­le­yo ba­khe lo­Ze­re­shi umka­khe ba­se­be­si­thi ku­ye: Uba uMo­de­kha­yi engo­we­nza­lo ya­ma­Ju­da, osu­qa­li­se uku­wa pha­mbi kwa­khe, ka­wu­yi­ku­me­la­na la­ye, ko­dwa uza­ku­wa lo­ku­wa pha­mbi kwa­khel.

14 Be­sa­khu­lu­ma lo­Ha­ma­ni, aba­the­nwa be­nko­si ba­so­nde­la, ba­ha­lu­ze­la uku­le­tha uHa­ma­nim edi­li­ni uE­sta aye­le­nzi­len.

Uku­chi­thwa lo­ku­le­ngi­swa ku­ka­Ha­ma­ni

7Ba­fi­ka-ke inko­si lo­Ha­ma­ni ukuya­ku­ba le­di­li loE­sta indlo­vu­ka­zi.

2 Inko­si ya­si­si­thi kuE­sta la­ngo­su­ku lwe­si­bi­li edi­li­ni le­wa­yi­ni: Si­yi­ni isi­ce­lo sa­kho, Esta ndlo­vu­ka­zi? nja­lo uza­si­ni­kwa. Si­yi­ni-ke isi­fi­so sa­kho? ku­za­kwe­nzi­wa ngi­tsho ku­ze ku­be yi­ngxe­nye yo­mbu­soa.

3 UE­sta indlo­vu­ka­zi wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Uba ngi­tho­le umu­sa eme­hlwe­ni akho, nko­si, nja­lo uba ku­ku­hle enko­si­ni, impi­lo ya­mi ka­ngi­yi­ni­kwe nge­si­ce­lo sa­mi la­ba­ntu ba­ki­thi nge­si­fi­so sa­mib.

4 Ngo­ba si­the­ngi­si­we, mi­na la­ba­ntu ba­ki­thi, uku­thi si­bhu­ji­swe si­bu­la­we nja­lo si­chi­thwe; ko­dwa uba be­si­the­ngi­swe uku­ba yi­zi­gqi­li le­zi­gqi­li­ka­zi nga­be ngi­thu­le; la­nxa isi­tha be­si­nge­li­nga­ni­se uko­ni­wa kwe­nko­sic.

5 Inko­si uA­ha­su­we­ru­si ya­si­khu­lu­ma ya­thi kuE­sta indlo­vu­ka­zi: Ngu­ba­ni lo, fu­thi unga­phi lo ogcwa­li­se inhli­zi­yo ya­khe ukwe­nza nja­lo?

6 UE­sta wa­se­si­thi: Umu­ntu, umba­nde­ze­li le­si­tha, ngu­Ha­ma­ni lo okho­hla­ke­le­yo. UHa­ma­ni wa­se­qha­qha­ze­la pha­mbi kwe­nko­si le­ndlo­vu­ka­zid.

7 Inko­si ya­si­su­ku­ma edi­li­ni le­wa­yi­ni ola­ke­ni lwa­yo, ya­ya esi­va­nde­ni se­si­go­dloe; uHa­ma­ni wa­se­su­ku­ma uku­nce­nge­la impi­lo ya­khe kuE­sta indlo­vu­ka­zi, ngo­ba wa­bo­na uku­thi oku­bi se­ku­qu­nywef yi­nko­si nga­yeg.

8 Inko­si isi­phe­ndu­ki­le ive­la esi­va­nde­ni se­si­go­dlo isi­ya endli­ni ye­di­li le­wa­yi­nih, uHa­ma­ni wa­ye­we­le phe­zu ko­mbhe­da uE­sta aye­ku­wo. Inko­si ya­si­si­thi: Usu­za­dlo­va indlo­vu­ka­zi ila­mi endli­ni yi­ni? Ili­zwi la­phu­ma emlo­nye­ni we­nko­si; ba­se­be­mbo­mbo­za ubu­so bu­ka­Ha­ma­nii.

9 UHa­ri­bo­na omu­nye wa­ba­the­nwa wa­se­si­thi pha­mbi kwe­nko­sij: Kha­nge­la-ke, ugo­do uHa­ma­ni alwe­nze­le uMo­de­kha­yi, owa­ye­yi­khu­lu­me­le oku­hle inko­si, lu­mi endli­ni ka­Ha­ma­ni, ubu­de bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu. Inko­si ya­si­si­thi: Umle­ngi­se­ni ku­lok.

10 Ba­se­be­mle­ngi­sa uHa­ma­ni ku­lo­lo­go­do aye­lu­lu­ngi­se­le uMo­de­kha­yi. Lwa­se­lu­de­da ula­ka lwe­nko­sil.

Ama­Ju­da avu­nye­lwa uku­zi­lwe­la

8Nga­lo­lo­su­ku inko­si uA­ha­su­we­ru­si ya­ni­ka uE­sta indlo­vu­ka­zi indlu ka­Ha­ma­ni isi­tha sa­ma­Ju­da. UMo­de­kha­yi wa­se­si­za pha­mbi kwe­nko­si ngo­ba uE­sta wa­yese­la­ndi­si­le uku­thi wa­ye­yi­ni ku­yea.

2 Inko­si ya­si­khu­pha inda­nda­tho yo­pha­wu lwa­yo eya­yi­yi­tha­the­le uHa­ma­ni, ya­yi­ni­ka uMo­de­kha­yib. UE­sta wa­se­be­ka uMo­de­kha­yi phe­zu kwe­ndlu ka­Ha­ma­ni.

3 UE­sta wa­se­bu­ya ekhu­lu­ma pha­mbi kwe­nko­si, wa­wa pha­mbi kwe­nya­wo za­yo wa­kha­la inye­mbe­zi wa­yi­nce­nga uku­thi isu­se ubu­bi bu­ka­Ha­ma­ni umA­ga­gi, lo­go­be lwa­khe aye­lu­ce­be nga­ma­Ju­da.

4 Inko­si ya­si­se­lu­le­la into­nga yo­bu­kho­si ye­go­li­de kuE­sta. UE­sta wa­se­su­ku­ma we­ma pha­mbi kwe­nko­si,

5 wa­se­si­thi: Uba ku­ku­hle enko­si­ni, uba-ke ngi­tho­le umu­sa pha­mbi kwa­yo, lo­da­ba lu­lu­ngi­le pha­mbi kwe­nko­si, la­mi ngi­lu­ngi­le eme­hlwe­ni ayo, ka­ku­bha­lwe uku­bu­yi­se­la emu­va izi­ncwa­di, ugo­be lu­ka­Ha­ma­ni indo­da­na ka­Ha­me­da­tha umA­ga­gi, aye­lu­bha­le­le uku­bhu­bhi­sa ama­Ju­da ase­za­be­lwe­ni zo­nke ze­nko­si.

6 Ngo­ba ngi­nga­ba la­kho nja­ni uku­bo­na ubu­bi obu­za­tho­la isi­zwe sa­ki­thi? Ku­mbe ngi­nga­ba la­kho nja­ni uku­bo­na uku­bhu­ji­swa kwe­zi­hlo­bo za­mi?

7 Inko­si uA­ha­su­we­ru­si ya­si­si­thi kuE­sta indlo­vu­ka­zi la­ku­Mo­de­kha­yi umJu­da: Kha­nge­la­ni, indlu ka­Ha­ma­ni ngi­yi­ni­ke uE­sta, ye­na-ke ba­mle­ngi­se ego­dwe­ni, nge­nxa yo­ku­thi we­lu­le­la isa­ndla sa­khe ku­ma­Ju­da.

8 Nga­kho li­na bha­le­la­ni ama­Ju­da ebi­zwe­ni le­nko­si, nje­ngo­ku­hle eme­hlwe­ni enu, li­ku­na­me­ke ngo­pha­wu lwe­nda­nda­tho ye­nko­si, ngo­ba umbha­lo obha­lwe nge­bi­zo le­nko­si wa­na­nye­kwa ngo­pha­wu lwe­nda­nda­tho ye­nko­si, ka­kho onga­wu­bu­yi­se­la emu­va.

9 Kwa­se­ku­bi­zwa aba­bha­li be­nko­si nga­le­so­si­kha­thi nge­nya­nga ye­si­tha­thu, eyi­nya­nga uSi­va­ni, ngo­lwa­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thu lwa­yo; kwa­se­ku­bha­lwa nje­nga­kho ko­nke uMo­de­kha­yi aku­la­ya ku­ma­Ju­da, le­zi­khu­lwi­ni la­ku­ba­bu­si la­ku­zi­pha­tha­ma­ndla ze­za­be­lo ezi­su­ke­la eI­ndi­ya ku­ze ku­fi­ke eE­thi­yo­phi­ya, iza­be­lo ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­kho­mbi­sa, isa­be­lo le­sa­be­lo nje­ngo­ko­mbha­lo wa­so, le­si­zwe nge­si­zwe nje­ngo­ko­li­mi lwa­so, la­ku­ma­Ju­da nje­ngo­ko­mbha­lo wa­wo la­nje­ngo­ko­li­mi lwa­wo.

10 Wa­se­bha­la ebi­zwe­ni le­nko­si uA­ha­su­we­ru­si, wa­na­me­ka ngo­pha­wu lwe­nda­nda­tho ye­nko­si, wa­thu­me­la izi­ncwa­di nge­sa­ndla se­zi­gi­ji­mi ezi­ga­de ama­bhi­za, ezi­ga­de ama­bhi­za ale­ju­ba­ne awe­si­kho­si­ni, ama­bhi­za­ka­zi ama­tsha.

11 Uku­thi inko­si ya­vu­me­la ama­Ju­da aye­se­mzi­ni ngo­mu­zi wo­nke uku­thi ahla­nga­ne ame­le impi­lo ya­wo uku­bhu­bhi­sa abu­la­le aqe­de wo­nke ama­ndla aba­ntu le­sa­be­lo aba­wa­hla­se­le­yo, aba­ntwa­nya­na la­be­si­fa­za­na, lo­ku­pha­nga impa­ngo ya­bo,

12 nga­su­ku lu­nye ku­zo zo­nke iza­be­lo ze­nko­si uA­ha­su­we­ru­si, ngo­lwe­tshu­mi la­nta­thu lwe­nya­nga ye­tshu­mi la­mbi­li, eyi­nya­nga uA­da­ri.

13 Ikho­phi yo­mbha­lo yo­mthe­tho oza­mi­swa ku­so so­nke isa­be­lo nge­sa­be­lo ya­yi­so­ba­la ku­bo bo­nke aba­ntu, uku­thi ama­Ju­da azi­lu­ngi­se­le lo­lu­su­ku uku­zi­phi­ndi­se­le­la ezi­the­ni za­wo.

14 Izi­gi­ji­mi zi­ga­de ama­bhi­za esi­kho­si­ni ale­ju­ba­ne za­phu­ma, zi­pha­ngi­si­swa zi­ci­nde­ze­lwa yi­li­zwi le­nko­si, lo­mthe­tho wa­ni­kwa eShu­sha­ni isi­go­dlo.

15 UMo­de­kha­yi wa­se­phu­ma pha­mbi kwe­nko­si eku­se­mba­tho so­bu­kho­si so­bu­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka le­si­mhlo­phe, lo­mqhe­le omkhu­lu we­go­li­de, le­se­mba­tho se­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu le­li­yi­bu­be­nde. Umu­zi we­Shu­sha­ni wa­su­tho­ko­za wa­tha­ba.

16 Ama­Ju­da aye­lo­ku­kha­nya le­nto­ko­zo le­nja­bu­lo lo­du­mo.

17 La­ku­so so­nke isa­be­lo nge­sa­be­lo la­ku­wo wo­nke umu­zi ngo­mu­zi enda­we­ni la­pho ili­zwi le­nko­si lo­mthe­tho wa­yo okwa­fi­ka kho­na ama­Ju­da aba le­nto­ko­zo, le­nja­bu­lo, idi­li, lo­su­ku olu­hle. La­ba­ne­ngi ba­ba­ntu be­li­zwe ba­ba nga­ma­Ju­da, ngo­ba ukwe­sa­ba ama­Ju­da kwa­be­hle­la.

Ama­Ju­da abu­la­la izi­tha za­wo

9Kwa­thi nge­nya­nga ye­tshu­mi la­mbi­li, eyi­nya­nga uA­da­ri, ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­nta­thu lwa­yo, se­ku­so­nde­le ili­zwi le­nko­si lo­mla­yo wa­yo uku­thi kwe­nzi­we, ngo­su­ku izi­tha za­ma­Ju­da eza­zi­the­mba uku­wa­bu­sa nga­lo, kwa­gu­qu­ka, ngo­ba ama­Ju­da ngo­kwa­wo abu­sa kwa­ba­be­wa­zo­nda.

2 Ama­Ju­da abu­tha­na emi­zi­ni ya­wo ku­zo zo­nke iza­be­lo ze­nko­si uA­ha­su­we­ru­si ukwe­lu­le­la isa­ndla ku­la­bo aba­be­di­nge uku­li­nya­zwa kwa­wo; nja­lo ka­kho owa­ye­nge­ma pha­mbi kwa­wo, ngo­ba ukwe­sa­be­ka kwa­wo kwa­kwe­hle­le bo­nke aba­ntu.

3 Zo­nke-ke izi­pha­tha­ma­ndla ze­za­be­lo, le­zi­khu­lu, la­ba­bu­si, la­be­nzi bo­mse­be­nzi inko­si eya­yi­la­bo, ba­si­za ama­Ju­da, ngo­ba ukwe­sa­be­ka ku­ka­Mo­de­kha­yi kwa­ku­be­hle­le.

4 Ngo­ba uMo­de­kha­yi wa­ye­mkhu­lu endli­ni ye­nko­si, lo­du­mo lwa­khe lwa­ha­mba ku­zo zo­nke iza­be­lo, ngo­ba li­ndo­da uMo­de­kha­yi ya­qhu­be­ka ikhu­la.

5 Nga­kho ama­Ju­da atsha­ya pha­ka­thi kwe­zi­tha za­wo zo­nke ngo­ku­tsha­ya kwe­nke­mba lo­ku­bu­la­la lo­ku­bhu­bhi­sa, enza nga­ba­zo­ndi ba­wo ngo­kwe­nta­ndo ya­wo.

6 EShu­sha­ni isi­go­dlo ama­Ju­da ase­bu­la­la abhu­bhi­sa aba­ntu aba­nga­ma­khu­lu ama­hla­nu,

7 lo­Pa­ri­sha­ni­da­tha, lo­Da­li­fo­ni, loA­si­pha­tha,

8 lo­Po­ra­tha, loA­da­li­ya, loA­ri­da­tha,

9 lo­Pa­ri­ma­shi­ta, loA­ri­sa­yi, loA­ri­da­yi, lo­Va­yi­za­tha.

10 Ama­do­da­na ali­tshu­mi ka­Ha­ma­ni indo­da­na ka­Ha­me­da­tha, isi­tha sa­ma­Ju­da, awa­bu­la­laa; ko­dwa ka­we­lu­le­la­nga isa­ndla sa­wo empa­ngwe­nib.

11 Nga­lo­lo­su­ku ina­ni la­ba­bu­la­wa­yo eShu­sha­ni isi­go­dlo la­fi­ka pha­mbi kwe­nko­si.

12 Inko­si ya­si­si­thi kuE­sta indlo­vu­ka­zi: EShu­sha­ni isi­go­dlo ama­Ju­da abu­le­le abhu­bhi­sa aba­ntu aba­nga­ma­khu­lu ama­hla­nu la­ma­do­da­na ali­tshu­mi ka­Ha­ma­ni. Enze­ni kwe­zi­nye iza­be­lo ze­nko­si? Si­yi­ni-ke isi­ce­lo sa­kho? Nja­lo uza­si­ni­kwa. Si­yi­ni-ke isi­fi­so sa­kho fu­thi? Nja­lo si­za­kwe­nzi­wa.

13 UE­sta wa­se­si­thi: Uba ku­lu­ngi­le enko­si­ni ka­wa­vu­nye­lwe ama­Ju­da ase­Shu­sha­ni ukwe­nza la­ku­sa­sa nje­ngo­ko­mthe­tho wa­la­mu­hla; la­ma­do­da­na ali­tshu­mi ka­Ha­ma­ni ka­ba­wa­le­ngi­se ego­dwe­ni.

14 Inko­si ya­si­si­thi kwe­nzi­we nja­lo; kwa­se­ku­ni­kwa umthe­tho eShu­sha­ni, la­ma­do­da­na ali­tshu­mi ka­Ha­ma­ni ba­wa­le­ngi­sa.

15 Ama­Ju­da eye­se­Shu­sha­ni ase­bu­tha­na fu­thi ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­ne lwe­nya­nga uA­da­ric, abu­la­la aba­ntu aba­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu eShu­sha­ni; ko­dwa ka­we­lu­le­la­nga isa­ndla sa­wo empa­ngwe­nid.

Umkho­si we­Pu­ri­mi

16 Ama­nye ku­ma­Ju­da aye­se­za­be­lwe­ni ze­nko­si abu­tha­na-ke ame­la impi­lo ya­bo, aphu­mu­la ezi­the­ni za­wo, abu­la­la kwa­ba­wa­zo­nda­yo izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­nhla­nu; ko­dwa ka­we­lu­le­la­nga isa­ndla sa­wo empa­ngwe­ni.

17Kwa­ku­ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­nta­thu lwe­nya­nga uA­da­ri. Ase­phu­mu­la ngo­lwe­tshu­mi la­ne lwa­yo, alwe­nza lwa­ba lu­su­ku lwe­di­li le­nto­ko­zo.

18 Ko­dwa ama­Ju­da ase­Shu­sha­ni abu­tha­na ngo­lwe­tshu­mi la­nta­thu lwa­yo la­ngo­lwe­tshu­mi la­ne lwa­yo; ase­phu­mu­la ngo­lwe­tshu­mi la­nhla­nu lwa­yo, alwe­nza lwa­ba lu­su­ku lwe­di­li le­nto­ko­zoe.

19 Nge­nxa ya­lo­khu ama­Ju­da ema­pha­ndle­nif ahla­la emi­zi­ni ema­pha­ndle­ni enza usu­ku lwe­tshu­mi la­ne lwe­nya­nga uA­da­ri lwa­ba ngo­lwe­nto­ko­zo le­di­lig, lo­su­ku olu­hleh, lo­lo­ku­thu­me­la­na iza­be­loi.

20 UMo­de­kha­yi wa­se­zi­bha­la le­zi­zi­nto, wa­thu­me­la izi­ncwa­di ku­wo wo­nke ama­Ju­da aye­ku­zo zo­nke iza­be­lo ze­nko­si uA­ha­su­we­ru­si, ase­du­ze la­kha­tsha­na,

21 uku­mi­sa pha­ka­thi kwa­bo ukwe­nza usu­ku lwe­tshu­mi la­ne lwe­nya­nga uA­da­ri lo­su­ku lwe­tshu­mi la­nhla­nu lwa­yo ku­wo wo­nke umnya­ka ngo­mnya­ka,

22 nje­ngo­kwe­nsu­ku ama­Ju­da aphu­mu­la nga­zo ezi­the­ni za­wo, le­nya­nga eya­phe­ndu­lwa ku­wo ku­su­ka osi­zi­ni ku­si­ya ku­nto­ko­zo, le­ku­li­le­ni ku­be lu­su­ku olu­hle, aze­nze zi­be zi­nsu­ku ze­di­li le­nto­ko­zo, le­zo­ku­thu­me­la­na iza­be­lo, le­zi­pho ku­ba­ya­nga.

23 Ama­Ju­da emu­ke­la lo­kho aye­se­ku­qa­li­le uku­kwe­nza, la­lo­kho uMo­de­kha­yi aye­wa­bha­le­le kho­na.

24 Ngo­ba uHa­ma­ni indo­da­na ka­Ha­me­da­tha umA­ga­gi, isi­tha sa­wo wo­nke ama­Ju­da, wa­ye­ce­be ma­ye­la­na la­ma­Ju­da uku­wa­chi­tha, wa­pho­sa iPu­ri, eyi­nka­tho, uku­wa­cho­bo­za lo­ku­wa­bhu­bhi­sa.

25 Ko­dwa la­pho uE­sta efi­ka pha­mbi kwe­nko­si, ya­la­ya nge­ncwa­di uku­thi ice­bo la­khe eli­bi aye­li­ce­be nga­ma­Ju­da li­bu­ye­le ekha­nda la­khe; ba­se­be­ba­le­ngi­sa ye­na la­ma­do­da­na akhe ego­dwe­ni.

26 Nge­nxa ya­lo­khu ba­bi­za le­zo­zi­nsu­ku ngo­ku­thi iPu­ri­mi nge­bi­zo le­Pu­ri. Nge­nxa ya­lo­khu, nge­nxa ya­wo wo­nke ama­zwi ale­yo­ncwa­di, la­ba­be­ku­bo­ni­le ma­ye­la­na la­lo­kho, lo­kwa­ku­be­hle­le,

27 ama­Ju­da ami­sa aze­mu­ke­le­la wo­na le­nza­lo ya­wo la­bo bo­nke aba­zi­hla­nga­ni­sa la­wo, uku­ze ba­nge­qi, uku­gci­na le­zi­nsu­ku ezi­mbi­li, nje­ngo­ko­mbha­lo wa­zo, la­nje­ngo­kwe­si­kha­thi sa­zo esi­mi­si­we­yo, ku­wo wo­nke umnya­ka lo­mnya­ka,

28 uku­thi le­zi­nsu­ku zi­khu­nju­lwe zi­gci­nwe ku­so so­nke isi­zu­ku­lwa­na le­si­zu­ku­lwa­na, usa­pho lo­sa­pho, isa­be­lo nge­sa­be­lo, lo­mu­zi ngo­mu­zi, uku­thi le­zi­nsu­ku ze­Pu­ri­mi zi­nge­qi­wa pha­ka­thi kwa­ma­Ju­da, le­si­khu­mbu­zo sa­zo si­nga­phe­li enza­lwe­ni ya­wo.

29 UE­sta indlo­vu­ka­zi, indo­da­ka­zi kaA­bi­ha­yi­li, lo­Mo­de­kha­yi umJu­da, ba­se­be­bha­la nga­ma­ndla wo­nke uku­qi­ni­sa li­ncwa­di ye­si­bi­li ye­Pu­ri­mi.

30 Wa­se­thu­me­la izi­ncwa­di ku­wo wo­nke ama­Ju­da eza­be­lwe­ni ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­kho­mbi­sa zo­mbu­so kaA­ha­su­we­ru­si, ama­zwi oku­thu­la le­qi­ni­so,

31 uku­qi­ni­sa le­zi­nsu­ku ze­Pu­ri­mi nge­zi­kha­thi za­zo ezi­mi­si­we­yo nje­ngo­ku­mi­sa phe­zu kwa­wo ku­ka­Mo­de­kha­yi umJu­da loE­sta indlo­vu­ka­zi, la­nje­ngo­ku­zi­mi­se­la kwa­wo wo­na le­nza­lo ya­wo, inda­ba zo­ku­zi­la uku­dla lo­ku­kha­la kwa­wo.

32 Ili­zwi li­kaE­sta la­se­li­qi­ni­sa le­zi­zi­nda­ba ze­Pu­ri­mi; kwa­se­ku­bha­lwa egwa­lwe­ni.

Ubu­khu­lu bu­ka­Mo­de­kha­yi

10Inko­si uA­ha­su­we­ru­si ya­si­be­ka umthe­lo eli­zwe­ni le­zi­hle­ngeni zo­lwa­ndlea.

2 Zo­nke-ke ize­nzo za­ma­ndla ayo la­we­nga­lo za­yob, lo­mla­ndo wo­bu­khu­lu bu­ka­Mo­de­kha­yic, inko­si eya­mkhu­li­sa­yod, ka­ku­bha­lwa­nga yi­ni egwa­lwe­ni lwe­mi­la­ndo ya­ma­kho­si eMe­de le­Pe­ri­si­yae?

3 Ngo­ba uMo­de­kha­yi umJu­da wa­ye­ngo­we­si­bi­li enko­si­ni uA­ha­su­we­ru­sif, emkhu­lu pha­ka­thi kwa­ma­Ju­da, etha­nde­ka ku­lo ine­ngi la­ba­fo­wa­bog, edi­nge­la isi­zwe sa­ki­bo oku­hle, ekhu­lu­ma uku­thu­la ku­yo yo­nke inza­lo ya­kheh.

UGWA­LO

LU­KA­JO­BE

Uku­li­ngwa ku­ka­Jo­be lo­ku­be­ke­ze­la kwa­khe

1Kwa­ku­kho­na indo­da eli­zwe­ni leU­zia, ibi­zo la­yo la­li­ngu­Jo­beb. Le­yo­ndo­da ya­yi­phe­le­le-ke, iqo­ndi­lec, ime­sa­ba uNku­lu­nku­lud, ixwa­ya oku­bie.

2 Ya­si­za­le­lwa ama­do­da­na ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­do­da­ka­zi ama­tha­thu.

3 Le­mfu­yo ya­yo ya­yi­yi­zi­mvu ezi­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sa, la­ma­ka­me­la ayi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu, le­zi­pa­ne ze­nka­bi ezi­nga­ma­khu­lu ama­hla­nu, la­bo­ba­bhe­mi aba­si­ka­zi aba­nga­ma­khu­lu ama­hla­nu, le­nce­ku ezi­ne­ngi ka­khu­lu. Nga­kho lo­wo­mu­ntu wa­ye­mkhu­lu okwe­dlu­la bo­nke aba­ntu be­mpu­ma­la­nga.

4 Nja­lo ama­do­da­na akhe aha­mba enza idi­li endli­ni ya­le­yo la­le­yo ngo­su­ku lwa­yof; athu­ma abi­za oda­de­wa­bo aba­tha­thu uku­ze ba­dle ba­na­the la­wog.

5 Kwa­ku­si­thi la­pho ese­phe­li­le ama­zo­pha ensu­ku ze­di­li, uJo­be athu­me, awa­ngcwe­li­se, avu­ke eku­se­ni ka­khu­lu, ani­ke­le imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa ngo­kwe­na­ni la­wo wo­nkeh, ngo­ba uJo­be wa­thi: Mhla­wu­mbe ama­do­da­na ami oni­le, amthu­ka1 uNku­lu­nku­lu enhli­zi­ywe­ni ya­woi. We­nza nja­lo uJo­be zo­nke izi­nsu­ku.

6 Kwa­se­ku­si­ba lo­su­kuj la­pho ama­do­da­na ka­Nku­lu­nku­lu eza uku­zi­mi­sa pha­mbi kwe­Nko­si, lo­Sa­tha­ne la­ye wa­fi­ka pha­ka­thi kwa­wok.

7 INko­si ya­si­si­thi ku­Sa­tha­ne: Uve­la nga­phi? USa­tha­ne wa­se­phe­ndu­la iNko­si wa­thi: Eku­zu­la­zu­le­ni emhla­be­ni le­ku­ha­mba­ha­mbe­ni ku­wol.

8 INko­si ya­si­si­thi ku­Sa­tha­ne: Ube­ki­le yi­ni inhli­zi­yo ya­kho ence­kwi­ni ya­mi uJo­be, ngo­ba ka­kho onje­nga­yo emhla­be­ni, umu­ntu ophe­le­le­yo lo­qo­ndi­le­yo, owe­sa­ba uNku­lu­nku­lu lo­xwa­ya ubu­bim?

9 USa­tha­ne wa­se­phe­ndu­la iNko­si wa­thi: UJo­be ume­sa­be­la ize uNku­lu­nku­lu yi­ni?

10 Ka­wu­mbi­ye­la­nga yi­ni ye­na le­ndlu ya­khe la­kho ko­nke ala­kho inhla­ngo­thi zo­nken? Ubu­si­si­le umse­be­nzi we­za­ndla za­kheo, le­zi­fu­yo za­khe za­nda ka­khu­lu eli­zwe­nip.

11 Ko­dwa isi­bi­li ye­lu­la isa­ndla sa­kho kha­the­si, uthi­nte ko­nke ala­khoq; si­bi­li uza­ku­thu­ka2 ebu­swe­ni ba­khor.

12 INko­si ya­si­si­thi ku­Sa­tha­ne: Kha­nge­la ko­nke ala­kho ku­se­sa­ndle­ni sa­kho; ku­phe­la ku­ye unge­lu­le­li isa­ndla sa­kho. Wa­se­phu­ma uSa­tha­ne pha­mbi kwe­Nko­si.

13 Kwa­se­ku­si­ba lo­su­kus la­pho ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi akhe aye­si­dla ena­tha iwa­yi­ni endli­ni yo­mfo­wa­bo oli­zi­bu­lot.

14 Kwa­se­ku­fi­ka isi­thu­nywa ku­Jo­be sa­thi: Inka­bi be­zi­li­ma la­bo­ba­bhe­mi be­si­dla ema­ce­le­ni azo;

15 kwa­se­ku­the­le­ka ama­She­bha, aku­tha­tha, atsha­ya izi­nce­ku ngo­bu­kha­li be­nke­mba, nja­lo yi­mi nge­dwa ku­phe­la engi­phe­phi­le­yo uku­ze ngi­ku­bi­ke­leu.

16 Le­si si­sa­khu­lu­ma, kwa­fi­ka le­si­nye, sa­thi: Umli­lo ka­Nku­lu­nku­lu uwi­le uve­la ema­zu­lwi­ni, wa­tshi­sa izi­mvu le­zi­nce­ku, wa­zi­qe­da; nja­lo yi­mi nge­dwa ku­phe­la engi­phe­phi­le­yo uku­ze ngi­ku­bi­ke­le.

17 Le­si si­sa­khu­lu­ma, kwa­fi­ka le­si­nye, sa­thi: Ama­Kha­la­di­yav ami­se ama­xu­kuw ama­tha­thux athe­le­ka phe­zu kwa­ma­ka­me­la, awa­tha­tha, atsha­ya izi­nce­ku ngo­bu­kha­li be­nke­mba, nja­lo yi­mi nge­dwa ku­phe­la engi­phe­phi­le­yo uku­ze ngi­ku­bi­ke­le.

18 Le­si si­sa­khu­lu­ma, kwa­fi­ka le­si­nye, sa­thi: Ama­do­da­na akho la­ma­do­da­ka­zi akho be­be­si­dla be­na­tha iwa­yi­ni endli­ni yo­mfo­wa­bo, izi­bu­loy.

19 Kha­nge­la-ke, umo­ya omkhu­lu wa­fi­ka uve­la nga­phe­tshe­ya kwe­nka­nga­la, wa­tsha­ya ama­gu­mbi wo­ma­ne endlu, ya­we­la phe­zu kwa­ma­ja­ha, afa; nja­lo yi­mi nge­dwa ku­phe­la engi­phe­phi­le­yo uku­ze ngi­ku­bi­ke­lez.

20 UJo­be wa­se­su­ku­maa, wa­da­bu­la ibha­tshi la­kheb, wa­phu­ca ikha­nda la­khe, wa­wa emhla­ba­thi­ni, wa­kho­nzac;

21 wa­se­si­thi: Nga­phu­ma ngi­ze esi­swi­ni si­ka­ma­ma, nja­lo ngi­za­bu­ye­la kho­na ngi­zed; iNko­sie ya­phaf, iNko­si ithe­the; ka­li­bu­si­swe ibi­zo le­Nko­sig.

22 Ku­kho ko­nke lo­khu uJo­be ko­na­nga, ka­mba­le­la­nga ubu­wu­la uNku­lu­nku­luh.

2Kwa­ku­lo­su­ku fu­thi la­pho ama­do­da­na ka­Nku­lu­nku­lu afi­ka uku­zi­mi­sa pha­mbi kwe­Nko­si, uSa­tha­ne la­ye wa­fi­ka pha­ka­thi kwa­wo uku­zi­mi­sa pha­mbi kwe­Nko­si.

2 INko­si ya­si­si­thi ku­Sa­tha­ne: Uve­la nga­phi? USa­tha­ne wa­se­phe­ndu­la iNko­si wa­thi: Eku­zu­la­zu­le­ni emhla­be­ni le­ku­ha­mba­ha­mbe­ni ku­wo.

3 INko­si ya­si­si­thi ku­Sa­tha­ne: Ube­ki­le yi­ni inhli­zi­yo ya­kho ence­kwi­ni ya­mi uJo­be? Ngo­ba ka­kho onje­nga­ye emhla­be­ni, umu­ntu ophe­le­le­yo lo­qo­ndi­le­yo, owe­sa­ba uNku­lu­nku­lu, lo­xwa­ya ubu­bi? Usa­ba­mbe­le­le ku­bo ubu­qo­tho ba­khe, la­nxa ungi­vu­se uku­ze ngi­mchi­the1 ku­nge­la­si­za­tho.

4 USa­tha­ne wa­se­phe­ndu­la iNko­si wa­thi: Isi­khu­mba nge­si­khu­mba, ye­bo, ko­nke umu­ntu ala­kho uza­ku­ni­ke­le­la impi­lo ya­khe.

5 Ko­dwa kha­the­si ye­lu­la isa­ndla sa­kho, uthi­nte itha­mbo la­khe le­nya­ma ya­khea; isi­bi­li uza­ku­thu­ka2 ebu­swe­ni ba­khob.

6 INko­si ya­si­si­thi ku­Sa­tha­ne: Kha­nge­la, use­sa­ndle­ni sa­kho; ko­dwa gci­na impi­lo ya­khec.

7 USa­tha­ne wa­se­phu­ma pha­mbi kwe­Nko­si, wa­mtsha­ya uJo­be nga­ma­thu­mba ama­bid, ku­su­ke­la nga­pha­nsi ko­nya­wo lwa­khe ku­ze ku­be enka­nda ya­khee.

8 Wa­se­zi­tha­the­la ude­nge­zi uku­zi­pha­la nga­lo, wa­hla­la pha­ka­thi kwe­si­lo­thaf.

9 Umka­khe wa­se­si­thi ku­ye: Usa­ba­mbe­le­le yi­nig ku­bu­qo­tho ba­khoh? Thu­ka uNku­lu­nku­lu, ufei.

10 Ko­dwa wa­thi ku­ye: Ukhu­lu­ma nje­ngo­ku­khu­lu­ma ko­mu­nye wa­be­si­fa­za­na aba­yi­zi­wu­laj. Ka­mbe, si­za­kwe­mu­ke­la oku­hle ku­Nku­lu­nku­lu, si­nge­mu­ke­li lo­ku­bi yi­nik? Ku­kho ko­nke lo­khul uJo­be ko­na­nga nge­nde­be za­khem.

11 Aba­nga­ne aba­tha­thu ba­ka­Jo­be se­be­zwi­le nga­kho ko­nke lo­khu oku­bi oku­me­hle­le­yo, be­za, lo­wo la­lo­wo eve­la enda­we­ni ya­khe, uE­li­fa­zi umThe­ma­nin, lo­Bi­li­da­di umShu­hio, lo­Zo­fa­ri umNa­ha­ma; ba­vu­me­la­na nda­wo­nyep uku­thi be­ze ba­mkha­le­le ba­mdu­du­zeq.

12 La­pho be­pha­ka­mi­sa ame­hlo abo be­kha­tsha­na, ka­ba­ma­za­nga, ba­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­bo, ba­kha­la inye­mbe­zi, ba­da­bu­la ngu­lo­wo ibha­tshi la­kher, ba­vu­vu­ze­la uthu­li ema­kha­nda abo nga­se­ma­zu­lwi­nis.

13 Ba­se­be­hla­la la­ye emhla­ba­thi­ni insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa lo­bu­su­ku obu­yi­si­kho­mbi­sa, nja­lo ka­kho owa­khu­lu­ma ili­zwi ku­ye, ngo­ba ba­bo­na uku­thi ubu­hlu­ngu bu­khu­lu ka­khu­lut.

UJo­be uthu­ka usu­ku lo­ku­za­lwa kwa­khe

3Emva kwa­lo­kho uJo­be wa­vu­la umlo­mo wa­khe, wa­qa­le­ki­sa usu­ku lwa­khe.

2 UJo­be wa­se­phe­ndu­la wa­thi:

3 Ka­lu­bhu­bhe usu­ku enga­za­lwa nga­lo, lo­bu­su­ku okwa­thi­wa nga­lo: Ku­khu­le­lwe umntwa­na we­si­li­saa.

4 Lo­lo­su­ku ka­lu­be ngu­mnya­ma, uNku­lu­nku­lu anga­lu­na­nzi ephe­zu­lu, lo­ku­kha­nya ku­nga­lu­kha­nyi­sib.

5 Umnya­ma le­thu­nzi lo­ku­fac ka­ku­lu­hle­nged, iye­zi li­hla­le phe­zu kwa­lo, umnya­ma we­la­nga ule­sa­bi­se.

6 Lo­bo­bu­su­ku, umnya­ma ubu­ba­mbe, lu­nga­tho­ko­zi ensu­kwi­ni zo­mnya­ka, lu­nge­zi ku­na­ni le­zi­nya­nga.

7 Kha­nge­la, lo­bo­bu­su­ku ka­bu­be yi­nyu­mbae, umsi­ndo we­nto­ko­zo unga­nge­ni ku­bof.

8 Ka­ba­bu­qa­le­ki­se aba­qa­le­ki­si bo­su­ku, aba­lu­nge­le uku­vu­sa uLe­vi­ya­tha­ni*.

9 Zi­be mnya­ma inka­nye­zi zo­ku­sa kwa­bo, bu­li­nde­le uku­kha­nya, ko­dwa ku­nga­bi kho­na, bu­nga­bo­ni inko­phe zo­ku­sa.

10 Ngo­ba bu­nga­va­la­nga imi­nya­ngo ye­si­su si­kama­ma wa­mi, bu­nga­fi­hla­nga usi­zi eme­hlwe­ni ami.

11 Ku­nga­ni ngi­nga­fa­nga ku­su­ke­la esi­za­lwe­nig, ngi­phe­le eku­phu­me­ni kwa­mi esi­swi­nih?

12 Ku­nga­ni ama­do­lo anga­ndu­le­la? Ku­nga­ni la­ma­be­le uku­thi ngi­mu­nyei?

13 Ngo­ba kha­the­si nga­be nga­ca­mba­la­la nga­thu­la, nga­la­la, kho­na nga­ba lo­ku­phu­mu­la,

14 ka­nye la­ma­kho­si la­be­lu­le­ki bo­mhla­ba aba­za­khe­la ama­nxi­wa,

15 ku­mbe ka­nye le­zi­pha­tha­ma­ndla eza­zi­le­go­li­de eza­gcwa­li­sa izi­ndlu za­zo nge­si­li­va.

16 Ku­mbe nje­ngo­mphu­nzo ofi­hli­we­yo ngi­nga­bi kho­na, nje­nge­nsa­ne e­zi­nga­bo­na­nga uku­kha­nyaj.

17 La­pho aba­bi ba­ye­ke­la uku­hlu­pha, la­pho aba­kha­the­le nga­ma­ndla be­phu­mu­la.

18 Izi­bo­tshwa zi­ya­phu­mu­la nda­wo­nyek, ka­zi­zwa ili­zwi lo­mci­nde­ze­lil.

19 Omnci­nya­ne lo­mkhu­lu ba­la­pho, le­si­gqi­li si­khu­lu­le­ki­le enko­si­ni ya­so.

20 Ku­nga­ni eni­ka uku­kha­nya ko­hlu­phe­ka­yo, le­mpi­lo kwa­ba­lo­ku­ba­ba ko­mphe­fu­mu­lom;

21 aba­li­nde­le uku­fa, ko­dwa ku­nge­khon, be­ku­ge­bha ku­le­no­tho efi­hli­we­yoo,

22 aba­tha­ba­yo ka­khu­lu nge­nto­ko­zo1, ba­ja­bu­le la­pho be­tho­la ingcwa­bap?

23 Emu­ntwi­ni yi­niq, ondle­la ya­khe ifi­hli­wer, uNku­lu­nku­lu ambi­ye­le­yos?

24 Ngo­ba uku­bu­bu­la kwa­mi ku­za pha­mbi ko­ku­dla kwa­mi, lo­ku­bho­nga kwa­mi ku­thu­lu­le­ka nje­nga­ma­nzi.

25 Ngo­ba engi­kwe­sa­ba­yo ngo­kwe­sa­ba2 se­ku­nge­hle­le, le­ngi­lo­va­lo nga­kho ku­fi­ki­le ki­mi.

26 Nga­ngi­nga­hla­li­se­ka­nga, ngi­nga­phu­mu­li, ngi­nge­la­ku­thu­la, lo­hlu­pho lwe­za.

Inku­lu­mo yo­ku­qa­la kaE­li­fa­zi. Uthi uNku­lu­nku­lu ulu­ngi­le

4UE­li­fa­zi umThe­ma­ni wa­se­phe­ndu­la wa­thia:

2Uba si­za­ma ili­zwi ku­we, uza­da­bu­ka yi­nib? Ko­dwa ngu­ba­ni onga­zi­ba­mba ema­zwi­ni?

3 Kha­nge­la, uqo­ndi­si­le aba­ne­ngi, wa­qi­ni­sa iza­ndla ezi­bu­tha­ka­tha­kac.

4 Ama­zwi akho amvu­si­le okhu­be­ka­yod, wa­qi­ni­sa ama­do­lo axe­ga­yoe.

5 Ko­dwa kha­the­si ku­fi­ki­le ku­we, uya­di­nwa; ku­ya­ku­thi­nta we­na, utsha­ywa lu­va­lof.

6 Ukwe­sa­ba kwa­kho uNku­lu­nku­lug ka­ku­si­so isi­bi­ndi sa­kho yi­nih, lo­bu­qo­tho be­ndle­la za­kho ithe­mba la­khoi?

7 Aku­khu­mbu­le, ngu­ba­ni owa­ke wa­chi­thwa enge­la­ca­la? Ku­mbe aba­lu­ngi­le­yo ba­ke ba­qu­nywa nga­phi?

8 Nje­nge­ngi­ku­bo­ni­le­yo, aba­li­ma ubu­bij be­hla­nye­la udu­bo, ba­vu­na kho­nak.

9 Ngo­ku­phe­phe­tha ku­ka­Nku­lu­nku­lu ba­ya­bhu­bha, la­ngo­ku­phe­fu­mu­la kwa­ma­kha­la akhe ba­ya­phe­la.

10 Uku­bho­nga kwe­si­lwa­ne, le­li­zwi le­si­lwa­ne ese­sa­be­ka­yol, la­ma­zi­nyo ama­bho­ngo esi­lwa­ne, kwe­phu­ki­lem.

11 Isi­lwa­ne esi­da­la si­ya­bhu­bha ngo­ku­swe­la impa­ngon, le­mi­dlwa­ne ye­si­lwa­ne­ka­zi isa­ba­la­leo.

12 Nga­se­ngi­nye­nye­ze­lwa ili­zwi, le­ndle­be ya­mi ye­mu­ke­la oku­nci­nya­ne kwa­lop.

13 Pha­ka­thi kwe­mi­ca­ba­ngo ye­mi­bo­no ye­bu­su­kuq, la­pho ubu­tho­ngo obu­khu­lu bu­se­hle­la aba­ntur,

14 ukwe­sa­ba kwa­ngi­fi­ke­la lo­ku­thu­thu­me­la okwe­nza ubu­ne­ngi ba­ma­tha­mbo ami ba­qha­qha­ze­las.

15 Kwa­se­ku­se­dlu­la umo­ya ebu­swe­ni ba­mit, lo­bo­ya be­nya­ma ya­mi ba­vu­kau.

16 We­ma, ko­dwa angi­ku­qo­nda­nga uku­bo­na­ka­la kwa­wo; isi­mo sa­si­pha­mbi kwa­me­hlo amiv; kwa­thu­la, nga­se­ngi­si­zwa ili­zwi li­si­thi:

17 Ka­mbe umu­ntu anga­lu­nga okwe­dlu­la uNku­lu­nku­lu? Umu­ntu anga­hla­mbu­lu­ka okwe­dlu­la uMe­nzi wa­khe yi­niw?

18 Kha­nge­la, ka­zi­the­mbi ince­ku za­khex, le­ngi­lo­si za­khe uthi zi­nga­ba­pho­si­siy.

19 Ka­nga­ka­na­ni aba­hla­laz endli­ni ze­bu­mbaa, aba­si­se­ke­lo sa­bo si­se­thu­li­nib, a­ba­cho­tsho­zwa pha­mbi kwe­nu­nduc.

20 Ba­kha­ndwa ku­su­ke­la eku­se­ni ku­ze ku­be ku­si­hlwad, ku­nge­la­ku­na­nzwa ba­ya­bhu­bha ku­ze ku­be ni­ni­ni­nie.

21 Ubu­hle ba­bo ka­bu­su­swa la­bo yi­nif? Ba­ya­fa ko­dwa be­nga­la­nhla­ka­ni­phog.

5Ake ume­me­ze, ukho­na onga­ku­phe­ndu­la yi­ni? Uza­phe­ndu­ke­la ku­wu­phi wa­ba­ngcwe­lea?

2 Ngo­ba ula­ka lu­ya­si­bu­la­la isi­wu­la, lo­mha­wu ubu­la­le isi­phu­ku­phu­kub.

3 Mi­na ngi­bo­ne isi­wu­la si­gxi­la, ko­dwa nga­hle nga­qa­le­ki­sa inda­wo ya­so yo­ku­hla­lac.

4 Aba­ntwa­na ba­so ba­kha­tsha­na lo­si­ndi­sod, ba­cho­tho­zwa esa­ngwe­nie, nja­lo ku­nge­kho umkhu­lu­lif.

5 Osi­vu­no sa­so ola­mbi­le­yo uya­si­dla, esi­tha­tha le­me­ve­nig, lo­mpha­ngi ugi­nya ino­tho ya­soh.

6 Ngo­ba usi­zi ka­lu­ve­li ethu­li­ni, le­nhlu­phe­ko ka­yi­hlu­mi emhla­ba­thi­ni.

7 Ku­be ka­nti umu­ntu uza­le­lwe inhlu­phe­ko nje­ngo­ba inhla­nsi zi­qha­tshe­la phe­zu­lui.

8 Ko­dwa mi­na be­ngi­za­di­nga uNku­lu­nku­lu, la­ku­Nku­lu­nku­lu be­ngi­za­be­ka uda­ba lwa­mi.

9 Owe­nza izi­nto ezi­nku­lu le­zi­nge­la­ku­hlo­lwa, imi­ma­nga­li­so enge­la­ku­ba­lwaj.

10 Oni­ka izu­lu ebu­swe­ni bo­mhla­ba, athu­me­le ama­nzi ebu­swe­ni ba­ma­pha­ndlek,

11 uku­ze aba­mi­se phe­zu­lu aba­pha­nsil, uku­ze aba­li­la­yo ba­pha­ka­nyi­se­lwe e­ku­vi­ke­le­kenim.

12 Uchi­tha ama­ce­bo aba­lo­bu­qi­li, uku­ze iza­ndla za­bo zi­nge­nzi ce­bon.

13 Uba­mba aba­hla­ka­ni­phi­le­yo ebu­qi­li­ni ba­boo, uku­ze ice­bo la­ba­nga­qo­nda­nga li­wi­se­lwe pha­nsip.

14 Ba­hla­nga­na lo­mnya­ma emi­ni, ba­phu­mpu­the pha­ka­thi kwe­mi­ni nje­nge­bu­su­kuq.

15 Ko­dwa ukhu­lu­la umya­nga enke­mbe­ni, emlo­nye­ni wa­bo, le­sa­ndle­ni so­la­ma­ndlar.

16 Nga­kho umya­nga ule­the­mba, lo­bu­bi bu­za­va­la umlo­mo wa­bos.

17 Kha­nge­la, ubu­si­si­we lo­wo­mu­ntu uNku­lu­nku­lu amla­ya­yot; nga­kho unga­de­le­liu uku­khu­za ku­ka­So­ma­ndlav.

18 Ngo­ba ye­na uzwi­sa ubu­hlu­ngu, abu­ye abo­phe; uya­li­ma­za, le­za­ndla za­khe zi­ya­pho­li­saw.

19 Uza­ku­khu­lu­lax enhlu­phe­kwe­ni ezi­yi­si­thu­phay, la­kwe­zi­yi­si­kho­mbi­saz ubu­bi ka­bu­yi­ku­ku­thi­ntaa.

20 Endla­le­ni uza­ku­hle­nga eku­fe­ni, le­mpi­ni ema­ndle­ni enke­mbab.

21 Uza­fi­hle­lwa isi­swe­pu so­li­mi, nja­lo ka­wu­yi­kwe­sa­ba inci­tha­ka­lo la­pho ifi­kac.

22 Uza­hle­kad inci­tha­ka­lo le­ndla­lae, nja­lo ka­wu­yi­kwe­sa­ba izi­lo zo­mhla­baf.

23 Ngo­ba uza­ku­ba le­si­vu­me­lwa­no la­ma­tshe ega­ngag, le­zi­lo ze­ga­nga zi­za­ku­ba lo­ku­thu­la la­weh.

24 Nja­lo uza­kwa­zi uku­thi ithe­nte la­kho li­lo­ku­thu­la, uza­kwe­the­ke­la inda­wo ya­kho yo­ku­hla­la unga­swe­li lu­tho.

25 Uza­kwa­zi fu­thi uku­thi inza­lo ya­kho iza­ku­ba ne­ngi, le­mbe­wu ya­kho nje­ngo­tsha­ni bo­mhla­ba.

26 Uza­fi­ka engcwa­be­ni la­kho usu­lu­phe­le, nje­nge­nqu­mbi za­ma­be­le zi­se­nyu­ka nge­si­kha­thi sa­wo.

27 Kha­nge­la lo­khu, se­si­ku­hlo­li­le; ku­nja­lo. Ku­zwe, uza­ze­le we­na.

Impe­ndu­lo ka­Jo­be. Uso­la aba­nga­ne ba­khe

6UJo­be wa­se­phe­ndu­la wa­thi:

2 Ku­nga­thi uku­da­bu­ka kwa­mi be­ku­nga­li­nga­ni­swa lo­ku­li­nga­ni­swa, le­nhlu­phe­ko ya­mi ibe­kwe nda­wo­nye esi­ka­li­ni!

3 Ngo­ba kha­the­si ku­nga­ba nzi­ma ku­le­tshe­be­tshe­be lo­lwa­ndle. Nge­nxa ya­lo­kho ama­zwi ami anga­wa­ma­wa­la.

4 Ngo­ba imi­tsho­ko ka­So­ma­ndla ipha­ka­thi kwa­mi, obu­hlu­ngu ba­yo umo­ya wa­mi uya­bu­na­tha; ize­sa­bi­so zi­ka­Nku­lu­nku­lu zi­ya­zi­hle­la zi­me­le­ne la­mi.

5 Uba­bhe­mi we­ga­nga uya­kha­la yi­ni eso­hla­ze­ni, ku­mbe inka­bi iya­kho­nya yi­ni eku­dle­ni kwa­yo?

6 Ka­mbe oku­du­ma ku­nga­dli­wa ku­nge­la­tshwa­yi? Ku­lo­ku­hla­bu­sa ko­ku­mhlo­phe kwe­qa­nda yi­ni?

7 Umphe­fu­mu­lo wa­mi uya­la uku­ku­thi­nta, ku­nje­ngo­ku­dla kwa­mi oku­ne­nge­ka­yo.

8 Ku­nga­thi isi­ce­lo sa­mi si­nga­fi­kaa, nja­lo uNku­lu­nku­lu angi­ni­ke ithe­mba la­mi,

9 uku­thi ku­mtho­ko­zi­se uNku­lu­nku­lub uku­ngi­cho­bo­zac, aye­ke­le isa­ndla sa­khe, angi­qu­med.

10 Kho­na ku­nga­hla­la ku­be yi­ndu­du­zo ya­mi, be­ngi­nga­ja­bu­la ebu­hlu­ngwi­ni obu­nga­ye­ke­li­yoe; ngo­ba ka­ngi­wa­fi­hla­ngaf ama­zwig oNgcwe­leh.

11 Ayi­ni ama­ndla ami uku­ze ngi­the­mbe? Lo­ku­phe­la kwa­mi ku­yi­ni uku­ze nge­lu­le impi­lo ya­mii?

12 Ama­ndla ami anga­ma­ndla ama­tshe yi­ni? Inya­ma ya­mi ili­thu­si yi­ni?

13 Usi­zo lwa­mi ka­lu­ki­mi yi­ni? Le­nhla­ka­ni­pho iya­xo­tshwa ki­mi yi­nij?

14 Ohlu­phe­ka­yo nga eha­wu­ke­lwa ngu­mnga­ne wa­khe, ko­dwa ude­la ukwe­sa­be­ka ku­ka­So­ma­ndla.

15 Aba­fo­we­thu ka­be­nza­nga ngo­ku­the­mbe­ka nje­nge­si­fu­la, nje­nge­mpo­pho­ma ye­zi­fu­la ba­ye­dlu­la,

16 ezi­mnya­ma nge­nxa yo­ngqwa­qwa­ne, oku­ca­tsha ki­zo ili­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo.

17 Nge­si­kha­thi so­ku­fu­du­ma­la kwa­zo zi­ya­nya­ma­la­la, se­ku­tshi­sa zi­ci­tshe enda­we­ni ya­zo.

18 Imi­kho­ndo ye­ndle­la ya­zo iya­ji­kak, ye­nyu­ke­le enka­nga­la ibhu­bhel.

19 Izi­ha­mbi ze­Te­ma za­kha­nge­lam, indwe­ndwe ze­zi­ha­mbi ze­She­bha za­li­nde­la ku­yon.

20 Za­ba le­nhlo­ni ngo­ba za­zi­the­mbi­leo, za­fi­ka ku­yo za­ya­nge­kap.

21 Ngo­ba kha­the­si ka­li­si­lu­tho; li­ya­bo­na ise­sa­bi­so, li­ye­sa­ba.

22 Ngi­tshi­lo yi­ni uku­thi: Le­tha­ni ki­mi? Ku­mbe: Pha­ni­ni isi­pho nge­nxa ya­mi empa­hle­ni ye­nuq?

23 Ku­mbe: Ngi­khu­lu­la­ni esa­ndle­ni se­si­tha? Ku­mbe: Li­ngi­hle­nge esa­ndle­ni sa­ba­le­si­hlu­kur?

24 Ngi­fu­ndi­sa­ni, kho­na mi­na ngi­za­thu­la; li­nge­nze ngi­qe­di­si­se engi­du­he kho­na.

25 Ala­ma­ndla anga­ka­na­ni ama­zwi aqo­tho; ko­dwa uku­so­la oku­ve­la ki­ni ku­so­la­nis?

26 Li­khu­mbu­la ama­zwi oku­so­la yi­ni, le­zi­nku­lu­mo zo­phe­le­lwe li­the­mba zi­ngu­mo­yat?

27 Ye­bo, lizi­wi­se­la phe­zu kwe­nta­nda­ne, li­ge­bhe­le umnga­ne we­nu umgo­diu.

28 Nga­kho-ke, vu­ma­ni li­ngi­kha­nge­le, ngo­ba ku­pha­mbi ko­bu­so be­nu nxa ngi­qa­mba ama­ngav.

29 Ake li­phe­ndu­ke, ku­nga­bi lo­bu­bi, ye­bo, li­bu­ye li­phe­ndu­ke, uku­lu­nga kwa­mi ku­ku­khow.

30 Ka­mbe ku­kho­na ubu­bi oli­mi­ni lwa­mi? Uku­na­mbi­tha kwa­mi be­ku­nge­hlu­ka­ni­se yi­ni izi­nto ezi­mbix?

UJo­be ukha­la ku­Nku­lu­nku­lu ngo­bu­nzi­ma bo­ku­ha­mba ko­mu­ntu

7Ka­ku­kho yi­ni imfa­zo ku­mu­ntu emhla­be­ni, le­nsu­ku za­khe ka­zi­nje­nge­nsu­ku zo­qa­tshi­we­yo yi­nia?

2 Nje­nge­si­gqi­li si­khe­fu­ze­le­la umthu­nzib, la­nje­nge­si­qa­tshwa si­li­nde­le iho­lo la­soc,

3 ngo­ku­nja­lo mi­na ngi­dli­swe ili­fa le­nya­ngad ze­zee, lo­bu­su­ku be­zi­nhlu­phe­ko bu­ba­le­lwe mi­na.

4 La­pho ngi­la­la pha­nsi ngi­thi: Ngi­za­vu­ka ni­ni? Ngo­ba ubu­su­ku1 bu­de, nja­lo ngi­gcwe­le uku­tshu­ku­ma ku­ze ku­sef.

5 Inya­ma ya­mi ye­mbe­the impe­thu la­ma­ga­de othu­lig; isi­khu­mba sa­mi si­ya­da­bu­ka si­ye­nya­nye­kah.

6 Insu­ku za­mi zi­ya­pha­ngi­sa ku­le­se­lu­ki­so so­me­lu­ki, zi­phe­le ku­nge­la­the­mbai.

7 Khu­mbu­la uku­thi impi­lo ya­mi ingu­mo­ya; ili­hlo la­mi ka­li­yi­ku­phi­nda li­bo­ne oku­hlej.

8 Ili­hlo lo­ngi­bo­na­yo ka­li­yi­ku­ngi­bo­na fu­thi; ame­hlo akho aphe­zu kwa­mi, ko­dwa ngi­za­ku­ba ngi­ngase­khok.

9 Iye­zi li­ya­phe­la li­nya­ma­la­le; ngo­ku­nja­lo owe­hle­la engcwa­be­ni ka­yi­kwe­nyu­kal.

10 Ka­phi­ndi abu­ye­le emzi­ni wa­khem, le­nda­wo ya­khen ka­yi­sa­yi­ku­ma­zio.

11 Nga­kho mi­na ka­ngi­yi­ku­ba­mba umlo­mo wa­mi; ngi­za­khu­lu­ma eku­ci­nde­ze­lwe­ni ko­mo­ya wa­mi, ngi­so­lep eku­ba­be­ni ko­mphe­fu­mu­lo wa­miq.

12 Ngi­lu­lwa­ndle yi­ni, ku­mbe isi­lo so­lwa­ndle, uku­ze li­ngi­be­ke­le aba­li­ndi?

13 La­pho ngi­si­thi: Umbhe­da wa­mi uza­ngi­du­du­zar, ica­nsi la­mi li­phu­ngu­les uku­so­la kwa­mit;

14 ubu­su­ngi­qha­qha­ze­li­sa nga­ma­phu­pho, ange­thu­se nge­mi­bo­nou;

15 uku­ze umphe­fu­mu­lo wa­mi ukhe­the uku­kli­nywa, uku­fa ku­la­ma­tha­mbo ami.

16 Ngi­ya­ne­ngwa yi­kho, ka­ngi­yi­ku­phi­la nja­lo­nja­lov; ngi­ye­ke­lew, ngo­ba insu­ku za­mi zi­yi­zex.

17 Uyi­ni umu­ntu uku­thi umkhu­li­sey, lo­ku­thi ube­ke inhli­zi­yo ya­kho ku­yez,

18 lo­ku­thi umha­mbe­le iku­se­ni yo­nkea, umli­nge so­nke isi­kha­thib?

19 Ko­ze ku­be ni­ni unga­ye­ke­li uku­ngi­qa­phe­la, unga­ngi­ye­ke­li ngi­ze ngi­gi­nye ama­the ami yi­nic?

20 Ngo­ni­le, ngi­za­kwe­nza­ni ku­we, we­na mli­ndi wa­ba­ntud? Ungi­mi­se­le­ni ngi­be yi­nto ya­kho yo­ku­ne­njwa, ngi­ze ngi­be ngu­mthwa­lo ki­mie?

21 Nja­lo ka­wu­the­the­le­li nga­ni isi­pha­mbe­ko sa­mi, usu­se iso­no sa­mi? Ngo­ba se­ngi­za­la­la pha­nsi othu­li­ni; uza­ngi­di­nga ngo­vi­vi, ko­dwa ka­ngi­yi­ku­ba kho­naf.

Inku­lu­mo yo­ku­qa­la ka­Bi­li­da­di: Uthi uNku­lu­nku­lu upha­tha aba­ntu ngo­ku­fa­ne­le­yo

8Wa­se­phe­ndu­la uBi­li­da­di umShu­hi wa­thia:

2 Ko­ze ku­be ni­ni ukhu­lu­ma le­zi­zi­nto, la­ma­zwi omlo­mo wa­kho abe ngu­mo­ya ola­ma­ndlab?

3 UNku­lu­nku­lu uya­hla­ne­ke­la isa­hlu­le­lo yi­nic? Ku­mbe uSo­ma­ndla uya­hla­ne­ke­la uku­lu­nga yi­nid?

4 Uba aba­ntwa­na ba­kho bo­ni­le ku­ye, ye­na use­ba­la­hli­le ema­ndle­ni esi­pha­mbe­ko sa­boe;

5 uba we­naf umdi­nga uNku­lu­nku­lu ngo­vi­vi, unce­nge ku­So­ma­ndlag;

6 uba uhla­mbu­lu­ki­le, uqo­tho; isi­bi­li kha­the­si ube­za­vu­ka nge­nxa ya­kho, aphu­me­le­li­se inda­wo yo­ku­hla­la yo­ku­lu­nga kwa­kho.

7 La­nxa uku­qa­la kwa­kho be­ku­ku­nci­nya­ne, ku­be ka­nti isi­phe­tho sa­kho si­za­kwa­nda ka­khu­lu.

8 Ngo­ba ake ubu­ze esi­zu­ku­lwa­ne­ni sa­ku­qa­la, uzi­lu­ngi­se­le isi­di­ngo sa­bo­yi­seh.

9 Ngo­ba si­nga­be­zo­lo, nja­lo ka­sa­zii, ngo­ba insu­ku ze­thu emhla­be­ni zi­yi­si­thu­nzij.

10 Ka­ba­yi­ku­ku­fu­ndi­sa yi­ni, ba­ku­tshe­le, ba­khu­phe ama­zwi enhli­zi­ywe­ni ya­bo?

11 Imi­hla­nga inga­khu­la la­pho oku­nge­la­xha­pho­zi kho­na yi­nik? Ibhu­ma li­khu­le la­pho oku­nge­la­ma­nzi kho­nal?

12 Nxa li­se­bu­lu­hla­ze­ni ba­lo li­ngaka­khi­wa, ku­be ka­nti li­bu­na ku­qa­la kwa­zo zo­nke izi­hla­hla­ka­za­nam.

13 Zi­nja­lo indle­la za­bo bo­nke aba­mkho­hlwa­yo uNku­lu­nku­lu, le­the­mba lo­mze­nzi­si li­za­bhu­bhan.

14 Othe­mba la­khe li­za­qu­nywa, lo­ku­the­mba kwa­khe ku­yi­bu­le­mbu1 be­sa­yo­be.

15 Uye­ya­ma endli­ni ya­khe, ko­dwa ka­yi­mi; uba­mbe­le­la ki­yo, ko­dwa ka­yi­hla­lio.

16 Ulu­hla­za pha­mbi kwe­la­ngap, la­ma­hlu­me­la akhe aphu­ma esi­va­nde­ni sa­kheq.

17 Impa­nde za­khe zi­tha­nde­le enqu­nji­ni; ubo­na inda­wo ya­ma­tsher.

18 Uba emchi­tha enda­we­ni ya­khes, iza­mphi­ka ithi: Ka­ngi­za­nge ngi­ku­bo­net.

19 Kha­nge­la, le yi­nto­ko­zo ye­ndle­la ya­khe; nja­lo ku­za­khu­la aba­nye emhla­ba­thi­niu.

20 Kha­nge­la, uNku­lu­nku­lu ka­yi­ku­mla­hla ophe­le­le­yo, ka­ba­mbi isa­ndla sa­be­nzi bo­bu­bi.

21 Aze agcwa­li­se umlo­mo wa­kho ngo­hle­ko, le­zi­nde­be za­kho ngo­ku­me­me­za kwe­nto­ko­zov.

22 Aba­ku­zo­nda­yo ba­za­kwe­mbe­swa nge­nhlo­niw, le­the­nte la­ba­bi li­nga­bi kho­nax.

Impe­ndu­lo ka­Jo­be. We­hlu­le­ka uku­mphe­ndu­la uNku­lu­nku­lu

9UJo­be wa­se­phe­ndu­la wa­thi:

2 Nge­qi­ni­soa ngi­ya­zi uku­thi ku­nja­lob. Ko­dwa umu­ntu anga­lu­nga nja­ni ku­Nku­lu­nku­luc?

3 Uba efi­sa uku­phi­ki­sa­na la­ye, ka­yi­ku­mphe­ndu­la oku­ko­dwa pha­ka­thi kwe­nku­lu­ngwa­ne.

4 Uhla­ka­ni­phi­le enhli­zi­ywe­ni, uqi­ni­le ema­ndle­nid: Ngu­ba­ni ozi­qi­ni­si­le­yo wa­me­la­na la­ye wa­phu­me­le­lae?

5 Osu­sa izi­nta­ba nja­lo zi­nga­zi, ozi­ge­nqu­la entu­ku­the­lwe­ni ya­khe.

6 Onyi­ki­nya umhla­ba awu­su­se enda­we­ni ya­wof, le­nsi­ka za­wo zi­za­ma­za­meg.

7 Ola­ya ila­nga uku­thi li­nga­phu­mi, ava­le­le inka­nye­zi ngo­pha­wu.

8 Owe­ndla­la ama­zu­lu eye­dwa, anya­the­le phe­zu kwe­zi­ngqo­nga zo­lwa­ndleh.

9 Owe­nzai iBhe­rej, izi­Njak, le­si­Li­me­la, la­ma­ka­me­lo eni­ngi­zi­mul.

10 Owe­nza izi­nto ezi­nku­lu ezi­nge­la­ku­hlo­lwa, le­zi­ma­nga­li­sa­yo ezi­nge­la­ku­ba­lwam.

11 Kha­nge­la, uye­dlu­la pha­nsi kwa­mi ngi­ngambo­nin, edlu­le­le pha­mbi­li ngi­nga­mu­zwao.

12 Kha­nge­la, uya­hlu­thu­na, ngu­ba­ni onga­mnqa­nda1? Ngu­ba­ni onga­thi ku­ye: We­nza­nip?

13 UNku­lu­nku­lu ka­yi­nqa­ndi intu­ku­the­lo ya­khe. Aba­si­zi ba­ka­Ra­ha­bi2 ba­ya­kho­tha­ma pha­nsi kwa­khe.

14 Pho-ke, mi­na ngi­nga­mphe­ndu­la ngi­thi­niq, ngi­khe­the ama­zwi ami oku­qo­nda­na la­yer?

15 Ebe­ngi­nge­ke nga­mphe­ndu­la lo­ba be­ngi­lu­ngi­le; ngi­za­ce­la isi­ha­wu ku­ma­hlu­le­li wa­mis.

16 Uba be­ngi­bi­zi­le, wa­ngi­phe­ndu­la, be­ngi­nga­yi­ku­kho­lwa uku­thi ube­ki­le indle­be eli­zwi­ni la­mi.

17 Ngo­ba uya­ngi­hli­fi­za nge­si­phe­phot, andi­se ama­nxe­ba ami ku­nge­la­si­za­thou.

18 Ka­ngi­vu­me­li uku­kho­kha umo­ya, ko­dwa engi­gcwa­li­sa nge­zi­nto ezi­ba­ba­yov.

19 Uba ku­nga­ma­ndla, kha­nge­la, ula­ma­ndlaw. Nja­lo uba ku­nge­sa­hlu­le­lo, ngu­ba­ni oza­ngi­bi­zax?

20 Alu­ba ngi­lu­ngi­le, umlo­mo wa­mi uza­ngi­la­hla; uba ngi­phe­le­le, uza­ku­thi ngo­na­ke­ley.

21 Ngi­phe­le­le, angi­kha­tha­le­li umphe­fu­mu­lo wa­mi, ngi­de­le­la impi­lo ya­miz.

22 Ku­nye lo­kho, nge­nxa ya­lo­kho ngi­thi: Uya­bhu­bhi­sa olu­ngi­le­yo lo­mu­bia.

23 La­pho isi­swe­pu si­bu­la­la ngo­ku­ju­ma­yo, uza­hle­ka uku­da­nga­la kwa­ba­nge­la­ca­lab.

24 Umhla­ba uni­ke­lwe esa­ndle­ni so­mu­bi; we­mbe­sa ubu­so ba­be­hlu­le­li ba­woc. Uba ku­nge­nja­lo, pho, ngu­ba­nid?

25 Nja­lo insu­ku za­mi zi­le­ju­ba­nee ku­le­si­gi­ji­mif; zi­ya­ba­le­ka, ka­zi­bo­ni oku­hleg.

26 Zi­ye­dlu­la nje­nge­zi­ke­pe zo­mhla­nga, nje­ngo­kho­zi olu­the­le­ka empa­ngwe­nih.

27 Uba ngi­si­thi: Ngi­za­kho­hlwa uku­so­la kwa­mii, ngi­tshi­ye uku­nyu­ku­ma­la kwa­mi, ngi­tho­ko­zej,

28 ngi­ye­sa­ba zo­nke insi­zi za­mi, ngi­ya­zi uku­thi ka­wu­yi­ku­ngi­pha­tha nje­ngo­nge­la­ca­lak.

29 Ngi­le­ca­la mi­na, pho, ngi­za­tshi­ka­tshi­ke­le­la­ni ize?

30 Uba ngi­zi­ge­zi­sa nga­ma­nzi eli­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo, ngi­hla­mbu­lu­le iza­ndla za­mi nge­se­pa,

31 kho­na uza­ngi­pho­se­la emgo­di­ni, be­se­ngi­se­nya­nywa yi­zi­gqo­ko za­mi.

32 Ngo­ba ka­su­ye umu­ntu nje­nga­mi uku­ze ngi­mphe­ndu­le, uku­ze si­ye nda­wo­nye ku­sa­hlu­le­lol.

33 Ka­ku­kho umqa­mu­li pha­ka­thi kwe­thum o­nga­be­kan isa­ndla sa­khe phe­zu kwe­thu so­ba­bi­lio.

34 Ka­su­sep uswa­zi lwa­khe ki­miq, nja­lo uva­lo nga­ye lu­nga­nge­thu­sir.

35 Be­ngi­nga­khu­lu­ma ngi­nga­me­sa­bi, ko­dwa angi­nja­lo ngo­kwa­mi.

UJo­be ukha­la ngo­ku­phi­la kwa­khe

10Umphe­fu­mu­lo wa­mi ukha­the­le yi­mpi­lo ya­mia; ngi­za­tshi­ya inso­lo ya­mi phe­zu kwa­mib; ngi­za­khu­lu­ma eku­ba­be­ni ko­mphe­fu­mu­lo wa­mic.

2 Ngi­za­ku­thi ku­Nku­lu­nku­lu: Unga­ngi­la­hli; nga­zi­sa uku­thi ku­nga­ni uphi­ki­sa­na la­mid.

3 Ku­hle yi­ni ku­we uku­thi uci­nde­ze­lee, uku­thi ude­le­le umse­be­nzi we­za­ndla za­kho, ukha­nye phe­zu kwe­ce­bo la­ba­bif?

4 Ula­me­hlo enya­ma yi­nig? Ubo­nah nje­ngo­ku­bo­na ko­mu­ntui?

5 Insu­ku za­kho zi­nje­nge­nsu­ku zo­mu­ntu na? Imi­nya­ka ya­kho inje­nge­nsu­ku zo­mu­ntu yi­nij,

6 uku­thi udi­nge ngo­bu­bi ba­mi, uhlo­li­si­se nge­so­no sa­mi?

7 Ngo­ba usa­zi uku­thi ka­ngi­kho­hla­ka­la­nga, lo­ku­thi ka­kho onga­khu­lu­la esa­ndle­ni sa­kho.

8 Iza­ndla za­kho za­ngi­bu­mbak za­nge­nza ka­nye­ka­nye inhla­ngo­thi zo­nke, ka­nti uya­ngi­chi­thal.

9 Ake ukhu­mbu­le uku­thi wa­nge­nza nje­nge­bu­mbam. Pho, uza­ngi­bu­yi­se­la ethu­li­nin?

10 Ka­wu­ngi­thu­lu­la­nga nje­ngo­cha­go, wa­ngi­ji­yi­sa nje­nga­ma­si yi­nio?

11 Ungi­gqo­ki­se isi­go­go le­nya­ma, wa­ngi­hla­nga­ni­sa nda­wo­nye nga­ma­tha­mbo la­nge­mi­si­pha.

12 Unge­nze­le impi­lo lo­mu­sa, lo­ku­na­ke­ke­la kwa­kho ku­lo­ndo­lo­zi­le umo­ya wa­mi.

13 Ka­nti le­zi­zi­nto uzi­fi­hli­le enhli­zi­ywe­ni ya­kho; ngi­ya­zi uku­thi lo­khu ku­ku­wep.

14 Uba ngi­so­na, ungi­qa­phe­leq, ka­wu­yi­ku­ngi­ye­ke­la ngi­nge­la­ca­la eso­nwe­ni sa­mir.

15 Uba ngi­mu­bi, ma­ye ki­mis! Uba ngi­lu­ngi­let, be­ngi­nga­yi­ku­pha­ka­mi­sa ikha­nda la­mui. Ngi­gcwe­le ihla­zo, nga­kho bo­na inhlu­phe­ko ya­miv.

16 Ngo­ba ku­ya­zi­pha­ka­mi­sa; uya­ngi­zi­nge­la nje­nge­si­lwa­ne; ubu­ye uze­nze oku­ma­nga­li­sa­yo ki­miw.

17 Uya­vu­se­le­la aba­fa­ka­zi ba­kho aba­me­le­ne la­mi, wa­ndi­se ula­ka lwa­kho ki­mi; izi­ngu­qu­ko le­mpi ku­la­mix.

18 Pho ku­nga­ni wa­ngi­khu­pha esi­za­lwe­niy? Ku­nga­thi nga­be nga­phe­la, le­li­hlo li­nga­ngi­bo­na­nga!

19 Nga­ngi­za­ku­ba nje­ngo­ku­nga­thi ka­ngi­khoz; nga­ngi­za­thwa­lwa ngi­su­swe esi­za­lwe­ni ngi­si­we engcwa­be­nia.

20 Insu­ku za­mi ka­zi­nlu­tshwa­na yi­nib? Kha­wu­la phe­lac, ungi­ye­ke­le uku­ze ngi­tho­ko­ze ka­nci­nya­ned,

21 ngi­nga­ka­yi - ngi­nga­bu­yi e- eli­zwe­ni lo­mnya­maf le­thu­nzi lo­ku­fag,

22 ili­zwe lo­mnya­mah, nje­ngo­bu­mnya­mai, ithu­nzi lo­ku­faj, eli­nge­la­hle­lo, lo­ku­kha­nya ku­nje­ngo­bu­mnya­mak.

Inku­lu­mo yo­ku­qa­la ka­Zo­fa­ri. Uthi uJo­be wo­ni­le

11Wa­se­phe­ndu­la uZo­fa­ri umNa­ha­ma wa­thia:

2 Ka­mbe ka­bu­phe­ndu­lwa yi­ni ubu­ne­ngi ba­ma­zwi? Nja­lo isi­la­wu­li si­nga­lu­ngi­si­swa yi­nib?

3 Uku­la­wu­la kwa­kho ku­za­thu­li­sa aba­ntu yi­ni? La­pho uklo­lo­da, ka­kho ongaku­ya­ngi­sa yi­ni?

4 Ngo­ba uthec: Imfu­ndi­so ya­mi ihla­nze­ki­le, ngi­hla­mbu­lu­ki­le eme­hlwe­ni akhod.

5 Ko­dwa-ke ku­nga­thi uNku­lu­nku­lu anga­khu­lu­ma, avu­le inde­be za­khe ku­we,

6 uku­ze akwa­zi­se imfi­hla­ka­lo ze­nhla­ka­ni­pho, uku­thi zi­phi­ndwe ka­bi­lie nge­nhla­ka­ni­pho eqo­thof. Ya­zi-ke uku­thi uNku­lu­nku­lu ubi­za ku­we oku­lu­tshwa­na ku­le­ca­la la­khog.

7 Unga­fu­ma­na uku­ju­la ku­ka­Nku­lu­nku­lu nah? Unga­mfu­ma­na yi­ni uSo­ma­ndla ku­ze ku­be se­ku­phe­le­le­nii?

8 Ku­pha­ke­me nje­nga­ma­zu­lu, unge­nza­ni? Ku­tsho­ni­le ku­le­si­ho­go, unga­zi­nij?

9 Isi­li­nga­ni­so sa­kho si­de ku­lo­mhla­ba, si­ba­nzi ku­lo­lwa­ndle.

10 Uba ese­dlu­la ava­le­lek ku­mbe abu­tha­ni­sel, ngu­ba­ni-ke onga­mnqa­nda1?

11 Ngo­ba ye­na uya­ba­zi aba­ntu aba­yi­ze, uya­bo­na ubu­bi; nga­kho ka­yi­kuku­qa­phe­li­sa yi­nim?

12 Ngo­ba umu­ntu oyi­si­phu­ku­phu­ku anga­ba lo­ku­qe­di­si­sa, la­nxa umu­ntun enga­za­lwa nje­nge­tho­le li­ka­ba­bhe­mi we­ga­ngao.

13 Uba we­na ulu­ngi­sa inhli­zi­yo ya­khop, we­lu­le­le iza­ndla za­kho ku­yeq,

14 uba ubu­bi bu­se­sa­ndle­ni sa­kho, bu­be­ke kha­tsha­na, lo­bu­bi ka­bu­nga­hla­li ema­the­nte­ni akhor.

15 Ngo­ba ng'kho­na uza­pha­ka­mi­sa ubu­so ba­kho unge­la­si­cis, nja­lo uqi­ne, unge­sa­bit.

16 Ngo­ba we­na uza­kho­hlwa usi­zi lwa­kho, ulu­khu­mbu­le nje­nga­ma­nzi ase­dlu­li­leu.

17 Lo­bu­de be­mpi­lo ya­khov bu­za­kha­nya2 ku­le­mi­ni enku­lu; lo­ba ku­lo­mnya­ma ku­za­ku­ba nje­nge­ku­se­niw.

18 Nja­lo uza­ku­ba le­the­mba ngo­ba ku­le­the­mba; uza­ge­bha, uza­la­la ngo­ku­vi­ke­le­kax.

19 Uza­la­la, nja­lo ka­kho ozakwe­thu­sa, la­ba­ne­ngi ba­za­nce­nga pha­mbi kwa­khoy.

20 Ko­dwa ame­hlo aba­bi aza­fi­pha­laz, le­si­phe­phe­lo si­za­chi­the­ka ku­bo, le­the­mba la­boa li­za­ku­ba yi­ku­phe­la ko­mphe­fu­mu­lob.

Impe­ndu­lo ka­Jo­be. Ukhu­lu­ma nga­ma­ndla la­ngo­ku­hla­ka­ni­pha ku­ka­Nku­lu­nku­lu

12Wa­se­phe­ndu­la uJo­be wa­thi:

2 Ngo­ba isi­bi­lia li­nga­ba­ntub, le­nhla­ka­ni­pho iza­ku­fa la­ni.

3 La­mi ngi­le­ngqo­ndo nje­nga­ni, ka­ngi­pha­nsi ku­la­ni. Nja­lo ngu­ba­ni onge­la­zo izi­nto ezi­nje?

4 Ngi­yi­nhle­ki­sa ku­mnga­ne wa­mic, obi­za ku­Nku­lu­nku­lu amphe­ndu­le; olu­ngi­le­yo oqo­ndi­le­yo uyi­nhle­ki­sad.

5 Uyi­si­ba­ne esi­de­le­le­ka­yo emna­ka­nwe­ni wo­wo­nwa­bi­le­yoe; ulu­nge­le uku­tshe­le­la ngo­nya­wof.

6 Ama­the­nte aba­pha­ngi alo­ku­thu­la, la­ba­mthu­ku­the­li­sa­yo uNku­lu­nku­lu ba­vi­ke­le­ki­le, ku­lo­wo ole­tha uNku­lu­nku­lu esa­ndle­ni sa­kheg.

7 Ko­dwa-ke bu­za kha­the­si inya­ma­za­na, zi­za­ku­fu­ndi­sa, le­nyo­ni za­ma­zu­lu, zi­za­ku­tshe­la.

8 Ku­mbe khu­lu­ma lo­mhla­ba, uza­ku­fu­ndi­sa, le­nhla­nzi zo­lwa­ndle zi­za­ku­la­ndi­se­la.

9 Ngu­ba­ni onga­zi­yo pha­ka­thi kwa­kho ko­nke lo­khu uku­thi isa­ndla si­ka­Je­ho­vah si­kwe­nzi­le lo­khui?

10 Oku­se­sa­ndle­ni sa­khej umphe­fu­mu­lo wa­kho ko­nke oku­phi­la­yok, lo­mo­ya wa­yo yo­nke inya­ma yo­mu­ntul.

11 Indle­be ka­yi­hlo­li yi­ni ama­zwi, nje­ngo­lwa­nga lu­zi­na­mbi­the­la uku­dlam?

12 Kwa­ba­da­la ka­khu­lu ku­le­nhla­ka­ni­pho, le­bu­deni be­zi­nsu­ku ku­lo­ku­qe­di­si­san.

13 Ku­ye ku­kho­na inhla­ka­ni­pho la­ma­ndlao, ule­se­lu­le­ko lo­ku­qe­di­si­sap.

14 Kha­nge­la, udi­li­za, ku­nga­be ku­sa­khi­wa; uva­le­la umu­ntu, ku­nga­be ku­sa­vu­lwaq.

15 Kha­nge­la, uvi­mbe­la ama­nzi, atsher; abe­se­wa­thu­ma, age­nqu­le umhla­bas.

16 Ku­ye ku­kho­na ama­ndla le­nhla­ka­ni­phot; okho­hli­si­we­yo lo­mkho­hli­si ba­nga­ba­khe.

17 Ukhu­pha abe­lu­le­ki ba­ha­mbe be­hlu­tshu­lweu, enze abe­hlu­le­li ba­be yi­zi­thu­thav.

18 Uthu­ku­lu­la isi­bo­pho sa­ma­kho­si, abo­phe umbhi­nco enka­lwe­ni za­wow.

19 Ukhu­pha aba­pri­stix ba­ha­mbe be­hlu­tshu­lwe, awi­se aba­la­ma­ndlay.

20 Upha­mbu­la inku­lu­mo ya­ba­the­mbe­ki­le­yoz, asu­se uku­qe­di­si­sa kwa­ba­se­be­khu­li­lea.

21 Uthe­la uku­de­le­la phe­zu kwe­zi­pha­tha­ma­ndla, axe­gi­se umbhi­nco wa­ba­la­ma­ndlab.

22 We­mbu­la izi­nto ezi­ju­li­le­yo ezi­se­mnya­me­nic, akhu­phe­le eku­kha­nye­ni ithu­nzi lo­ku­fad.

23 Enze izi­zwe zi­be zi­nku­lu, abe­se­zi­chi­thae; andi­se izi­zwe, abe­se­zi­su­sa1.

24 Usu­sa inhli­zi­yo ye­nhlo­ko za­ba­ntu bo­mhla­baf, azi­du­hi­seg enka­nga­la e­nge­la­ndle­lah.

25 Zi­phu­mpu­the emnya­me­ni ku­nge­la­ku­kha­nyai, uze­nza zi­di­ya­ze­le nje­ngo­da­ki­we­yoj.

UJo­be uca­ba­nga uku­thi ulu­ngi­le

13Kha­nge­la, ko­nke ili­hlo la­mi li­ku­bo­ni­le, indle­be ya­mi izwi­le ya­ku­qe­di­si­sa.

2 Nje­ngo­ko­lwa­zi lwe­nu la­mi ngi­ya­kwa­zi; ka­ngi­pha­nsi ku­la­nia.

3 Ko­dwa mi­na ngi­za­khu­lu­ma lo­So­ma­ndlab, ngi­fi­sa uku­qo­ndi­sa­na lo­Nku­lu­nku­luc.

4 Ko­dwa li­na-ke li­gco­na nga­ma­ngad, lo­nke li­nga­be­la­phie aba­nge­la­mse­be­nzif.

5 Ku­nga­thi nga­be li­ya­thu­la li­thi zwi; lo­khu ku­be yi­nhla­ka­ni­pho ki­nig!

6 Ake li­zwe uku­zi­vi­ke­la kwa­mi, li­la­le­le impi­ki­so ze­nde­be za­mih.

7 Li­za­mkhu­lu­me­la uNku­lu­nku­lu ngo­ku­bii, li­mkhu­lu­me­le nge­nko­hli­so yi­nij?

8 Li­za­kwe­mu­ke­la ubu­so ba­khek, li­za­mme­la yi­ni uNku­lu­nku­lul?

9 Ku­za­ku­ba ku­hle yi­nim la­pho eli­hlo­lan? Li­za­mkho­hli­sa yi­ni nje­ngo­kho­hli­sa umu­ntuo?

10 Isi­bi­li uza­li­so­lap, uba li­se­mu­ke­la ubu­so ensi­thaq.

11 Ubu­khu­lu ba­khe ka­bu­le­thu­si yi­ni, lo­kwe­sa­be­ka kwa­khe ku­le­hle­ler?

12 Izi­khu­mbu­zo ze­nus zi­yi­za­gat zo­mlo­thau, izi­vi­ke­lo ze­nu zi­yi­zi­vi­ke­lo ze­bu­mba.

13 Thu­la­ni li­ngi­ye­ke­le, uku­ze ngi­khu­lu­me mi­na; ku­nge­hle­lev lo­ba ku­yi­niw.

14 Ngi­za­yi­tha­the­la­ni inya­ma ya­mi nga­ma­zi­nyo ami, ngi­be­ke impi­lo ya­mi esa­ndle­ni sa­mix?

15 La­nxa eza­ngi­bu­la­lay, ngi­za­the­mba ku­yez. Ka­nti ngi­za­zi­me­la indle­la za­mi pha­mbi kwa­khea.

16 Nja­lo uza­ku­ba lu­si­ndi­so lwa­mi; ngo­ba umze­nzi­si ka­yi­ku­za pha­mbi kwa­khe.

17 Zwi­si­sa­ni ili­zwi la­mib, le­ngca­ze­lo ya­mi nge­ndle­be ze­nuc.

18 Kha­nge­la­ni-ke, se­ngi­lu­be­ke ku­hle uda­ba lwa­mi, ngi­ya­zi uku­thi mi­na ngi­za­lu­ngi­si­swad.

19 Ngu­ba­ni lo­wo oza­phi­ki­sa­na la­mi? Nxa kha­the­si ngi­thu­la ngi­za­phe­lae.

20 Ku­phe­la unge­nzi izi­nto ezi­mbi­li ki­mi; kho­na ngi­nga­yi­ku­ca­tshe­la ubu­so ba­khof.

21 Su­se­la kha­tsha­na la­mi isa­ndla sa­khog, lo­kwe­sa­be­ka kwa­kho ku­nga­nge­thu­sih.

22 Ubu­su­ngi­bi­za, mi­na ngi­za­phe­ndu­lai; ku­mbe ngi­khu­lu­me, ungi­phe­ndu­lej.

23 Zi­nga­ki izi­pha­mbe­ko le­zo­no engi­la­zo? Nga­zi­sa isi­pha­mbe­ko sa­mi le­so­no sa­mik.

24 Ufi­hle­la­ni ubu­so ba­khol, ungi­pha­the nje­nge­si­tha sa­khom?

25 Uza­kwe­thu­sa yi­ni ihla­mvu eli­phe­phe­the­ka­yon? Nja­lo uza­xo­tsha­na lo­mu­le owo­mi­le­yo yi­ni?

26 Ngo­ba uba­le izi­nto ezi­ba­ba­yo ume­le­ne la­mio, wa­nge­nza nga­dla ili­fa le­zi­pha­mbe­ko zo­bu­tsha ba­mip.

27 Ufa­ke le­nya­wo za­mi esi­go­dwe­niq, wa­qa­phe­la zo­nke indle­la za­mi, wa­zi­dwe­ba ulu­pha­wu empa­nde­ni ze­zi­nya­wo za­mir.

28 Ye­na-ke nje­ngo­ku­bo­li­le­yo uya­gu­gas, nje­nge­se­mba­tho inu­ndu esi­dla­yot.

UJo­be ukhu­lu­ma ngo­ku­hlu­phe­ka ko­mu­ntu

14Umu­ntu, oze­lwe ngo­we­si­fa­za­naa ule­nsu­ku ezi­mfi­tsha­ne, ezi­gcwe­le inhlu­phe­kob.

2 Uya­ve­la nje­nge­lu­bac, abu­ned, aba­le­ke nje­nge­si­thu­nzi, ake­mie.

3 Ka­mbe onja­lo umvu­le­la ame­hlo akho, ungi­nge­ni­se ekwa­hlu­le­lwe­ni ka­nye la­wef.

4 Ngu­ba­ni onga­ve­za oku­hla­mbu­lu­ki­le­yo ko­ku­ngco­li­le­yog? Ka­kho lo­ye­dwah.

5 Lo­khu insu­ku za­khe zi­mi­si­we, ina­ni le­nya­nga za­khe li­ku­we, ummi­se­le imi­ngce­le ya­khe ange­ye­dlu­lei;

6 unga­mkha­nge­li, uku­ze aphu­mu­lej, aze atho­ko­zek ngo­su­ku lwa­khe nje­nge­si­qa­tshwal.

7 Ngo­ba ku­kho­na ithe­mba esi­hla­hle­ni uba si­ga­nyu­lwam uku­thi si­za­bu­ya si­hlu­men, lo­ku­thi ihlu­me­la la­so ka­li­yi­ku­phe­lao.

8 La­nxa impa­nde ya­so isi­ba nda­la emhla­be­ni, le­si­phu­nzi sa­so si­fe­le emhla­ba­thi­nip,

9 nge­phu­nga la­ma­nzi si­za­hlu­ma, se­nze inga­tsha nje­nge­si­tho­mboq.

10 Ko­dwa umu­ntu uya­fa ala­li­swe pha­nsir, ye­bo, umu­ntu uya­phe­la, unga­phi-kes?

11 Ama­nzi aye­mu­ka elwa­ndlet, lo­mfu­la uyo­ma utsheu,

12 ngo­ku­nja­lo umu­ntu uya­la­la pha­nsi anga­vu­ki; ku­ze ku­thi ama­zu­lu anga­bi­kho, ba­nga­vu­ki, ku­mbe ba­nga­pha­tsha­nyi­swa ebu­tho­ngwe­ni ba­bov.

13 Ku­nga­thi unga­ngi­fi­hla engcwa­be­niw, ungi­thu­ku­zex, ize iphe­ndu­ke intu­ku­the­lo ya­khoy, ungi­mi­se­le isi­kha­thi esi­mi­si­we­yo, ungi­khu­mbu­lez!

14 Uba umu­ntu esi­fa, uza­bu­ya aphi­le yi­nia? Zo­nke insu­ku ze­mfa­zo ya­mib ngi­za­li­ndac, ku­ze ku­fi­ke uku­khu­lu­lwa kwa­mid.

15 Uza­bi­za, mi­na-ke ngi­za­sa­be­lae, uza­la­nga­tha umse­be­nzi we­za­ndla za­khof.

16 Ka­nti kha­the­si uya­zi­ba­la izi­nya­the­lo za­mig; ka­wu­yi­ku­qa­phe­li­sa nge­so­no sa­mih yi­ni?

17 Isi­pha­mbe­ko sa­mi si­na­nye­kwe esi­khwa­me­nii, wa­su­si­be­ke­la iso­no sa­mij.

18 Isi­bi­li-ke inta­ba ewa­yo iya­bhi­dli­ka, le­dwa­la li­ya­su­swa enda­we­ni ya­lok.

19 Ama­nzi aya­gu­gu­da ama­tshel, impo­pho­ma za­wo zi­ya­khu­khu­la ubhu­qu lo­mhla­ba. Uya­chi­tha-ke ithe­mba lo­mu­ntum.

20 Uya­me­hlu­lan pha­ka­deo, adlu­lep; uya­gu­qu­la ubu­so ba­khe, umxo­tsheq.

21 Ama­do­da­na akhe aya­du­nyi­swar, ko­dwa enga­kwa­zis; ku­mbe aye­hli­se­lwa pha­nsi, ko­dwa anga­ku­na­nze­le­lit.

22 Ko­dwa inya­ma ya­khe ku­ye ise­bu­hlu­ngwi­ni, lo­mphe­fu­mu­lo wa­khe ku­ye uya­li­la.

Inku­lu­mo ye­si­bi­li kaE­li­fa­zi. Uthi uJo­be uzi­pha­ka­mi­si­le

15Wa­se­phe­ndu­la uE­li­fa­zi umThe­ma­ni wa­thia:

2 Ohla­ka­ni­phi­le­yo anga­phe­ndu­la yi­ni ulwa­zi olu­ngu­mo­yab, agcwa­li­se isi­su sa­khec ngo­mo­ya we­mpu­ma­la­ngad?

3 Aphi­ki­se nga­ma­zwi anga­si­zi lu­thoe, la­nge­nku­lu­mo ezi­nge­la­nzu­zo yi­nif?

4 Ye­bo, we­na uya­chi­tha ukwe­sa­bag, uvi­mbe­la umkhu­le­ko pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu.

5 Ngo­ba umlo­mo wa­kho ufu­ndi­sa ubu­bi ba­kho, ukhe­the uli­mi lwa­ma­qi­li.

6 Umlo­mo wa­kho uya­ku­la­hla, ka­yi­si­mih; ye­bo, inde­be za­kho zi­ya­fa­ka­za nga­wei.

7 Ungu­mu­ntu wo­ku­qa­la owa­za­lwa­yo yi­ni? Ku­mbe wa­za­lwa ma­ndu­loj kwa­ma­qa­qa yi­nik?

8 Uzwi­le yi­ni ice­bo la­nga­se­se li­ka­Nku­lu­nku­lul? Ku­mbe uzi­go­dle­le inhla­ka­ni­pho yi­nim?

9 Ku­yi­ni okwa­zi­yo esi­nga­kwa­zi­yo? Ku­yi­ni oku­qe­di­si­sa­yo oku­nge­kho ki­thin?

10 Ku­kho­na pha­ka­thi kwe­thu le­mpu­ngao le­khe­hla, omda­la nge­nsu­ku ku­lo­yi­hlop.

11 Zi­nci­nya­ne yi­ni ku­we indu­du­zo zi­ka­Nku­lu­nku­lu, le­li­zwi eli­khu­lu­nywa ku­hle la­we?

12 Ku­nga­ni inhli­zi­yo ya­kho iku­mu­ki­sa? Nja­lo ku­nga­ni ame­hlo akho epha­yi­za,

13 uku­thi uphe­ndu­le umo­ya wa­kho ume­la­ne lo­Nku­lu­nku­lu, ukhu­phe ama­zwi anje emlo­nye­ni wa­khoq?

14 Umu­ntu uyi­ni uku­thi abe ngo­hla­mbu­lu­ki­le­yor, lo­ze­lwe ngo­we­si­fa­za­na uku­thi abe ngo­lu­ngi­le­yos?

15 Kha­nge­la, ka­the­mbe­lit kwa­ba­ngcwe­le ba­kheu, la­ma­zu­lu ka­wa­hla­mbu­lu­ka­nga eme­hlwe­ni akhe.

16 Ku­ka­nga­ka­na­ni umu­ntu one­nge­ka­yov lo­wo­na­ke­le­yow, ona­tha ubu­bi nje­nga­ma­nzix!

17 Ngi­za­ku­tshe­ngi­sa, ungi­la­le­le, le­ngi­ku­bo­ni­le­yo ngi­za­ku­la­ndi­sa,

18 lo­kho izi­hla­ka­ni­phiy ezi­ku­khu­lu­mi­le­yo ku­su­ke­la ku­bo­yi­sez, nja­lo ka­zi­ku­fi­hla­ngaa,

19 okwa­ni­kwa ku­zo zo­dwa ili­zwe, lo­ku­nga­dlu­la­nga izi­ha­mbi pha­ka­thi kwa­zob.

20 Insu­ku zo­nke zo­kho­hla­ke­le­yo uzi­zwi­sa ubu­hlu­ngu, le­na­ni le­mi­nya­ka ebe­ke­le­lwec umci­nde­ze­lid.

21 Umsi­ndo we­ze­thu­so use­ndle­be­ni za­khe; empu­me­le­lwe­ni umchi­thi uza­mfi­ke­lae.

22 Ka­kho­lwa uku­thi uza­phe­ndu­ka emnya­me­ni, ko­dwa uku­thi uli­nde­lwe yi­nke­mba.

23 Uzu­le­la uku­dlaf. Ku­nga­phig? Uya­zi uku­thi usu­ku lo­bu­mnya­ma lu­lu­ngi­si­we esa­ndle­ni sa­kheh.

24 Uhlu­pho lo­si­zi ku­ya­me­thu­sa, ku­me­hlu­lei nje­nge­nko­si elu­nge­le impij.

25 Ngo­ba we­lu­le isa­ndla sa­khe eme­le­ne lo­Nku­lu­nku­lu, we­nza nga­ma­ndla uku­me­la­na lo­So­ma­ndla.

26 Wa­gi­ji­ma eme­le­ne la­yek nge­nta­mol, ngo­hlo­nzi lwa­ma­qhu­bu ezi­hla­ngu za­khe.

27 Ngo­ba wa­mbo­za ubu­so ba­khe nga­ma­fu­tha akhe, we­nza ukha­lo lwa­khu­khu­ma­la nga­ma­fu­tham.

28 Uhla­la emi­zi­ni echi­the­ki­le­yo, izi­ndlu aba­nga­hla­li ku­zo, ezi­lu­nge­le uku­ba zi­nqu­mbi.

29 Ka­yi­ku­no­tha, le­no­tho ya­khe ka­yi­yi­ku­ma, le­nzu­zo ya­khe ka­yi­yi­ku­sa­ba­la­la emhla­be­ni.

30 Ka­yi­ku­su­ka emnya­me­ni; ila­nga­bi li­za­ko­mi­sa ihlu­me­la la­khen, nja­lo uza­su­ka ngo­ku­phe­fu­mu­la ko­mo­ya wa­kheo.

31 Odu­hi­si­we­yo ka­nga­the­mbe­li eze­ni­ni, ngo­ba ize li­za­ku­ba ngu­mvu­zo wa­khe.

32 Ku­za­fe­zwa ku­nga­ka­bi lu­su­ku lwa­khep, lo­ga­tsha lwa­khe alu­yi­ku­ba lu­hla­zaq.

33 Uza­wo­hlo­zar izi­the­lo za­khe ezi­nga­vu­thwa­nga nje­nge­vi­nis, athi­nti­the impo­ko za­khe nje­nge­si­hla­hla so­mhlwa­thit.

34 Ngo­ba inhla­nga­no ya­ba­ze­nzi­siu iza­ku­ba nge­nge­la­zi­the­lov, lo­mli­lo uza­qo­thu­la ama­the­nte ezi­va­la­mlo­mow.

35 Ba­mi­thax uhlu­phoy, ba­za­le iso­noz, le­si­za­lo sa­bo si­lu­ngi­sa inko­hli­soa.

Impe­ndu­lo ka­Jo­be. Uso­la ngo­ku­pha­thwa kwa­khe ngu­Nku­lu­nku­lu

16Wa­se­phe­ndu­la uJo­be wa­thi:

2 Ngi­zwi­le izi­nto ezi­ne­ngi ezi­njea; li­nga­ba­du­du­zi aba­kha­tha­za­yo li­na lo­nkeb.

3 Ku­za­ku­ba le­si­phe­tho yi­ni ema­zwi­ni angu­mo­ya? Ku­mbe ku­yi­ni oku­li­cu­nu­la­yo uku­thi li­phe­ndu­lec?

4 La­mi be­ngi­nga­khu­lu­ma nje­nga­ni uba umphe­fu­mu­lo we­nu ubu­se­nda­we­ni yo­mphe­fu­mu­lo wa­mi; be­ngi­nga­bu­the­le­la ama­zwi phe­zu kwe­nu, ngi­li­ni­ki­ne­le ikha­nda la­mid.

5 Be­ngi­nga­li­qi­ni­sa ngo­mlo­mo wa­mi, lo­ku­nyi­ki­nye­ka kwe­nde­be za­mi be­ku­nga­de­di­sae ubu­hlu­ngu be­nu.

6 Uba ngi­khu­lu­ma, ubu­hlu­ngu ba­mi ka­bu­de­di; uba ngi­ye­ke­la, ku­yi­ni oku­su­ka ki­mi?

7 Ko­dwa kha­the­si ungi­di­ni­si­le ye­na, we­na uchi­thi­le yo­nke inhla­nga­no ya­mif.

8 Ungi­tshwa­bha­ni­si­leg, ku­be yi­bu­fa­ka­zih, lo­ku­ca­ka kwa­mii ku­ngi­vu­ke­lej, ku­ya­fa­ka­za ebu­swe­ni ba­mi.

9 Ula­ka lwa­khe lu­yangi­dwe­ngu­lak, nja­lo uya­ngi­zo­ndal; ungi­ge­dle­la ama­zi­nyo akhem; isi­tha sa­mi si­ngi­ci­ji­se­la ame­hlo ason.

10 Ba­ngi­kha­mi­se­la umlo­mo wa­boo, ba­ngi­wa­ka­la esi­hla­thi­ni ngo­ku­ya­ngi­sap, be­ngi­hla­nga­nye­la nda­wo­nye.

11 UNku­lu­nku­lu ungi­ni­ke­le ko­kho­hla­ke­le­yoq, wa­ngi­pho­se­la eza­ndle­ni za­ba­bir.

12 Nga­ngo­nwa­bi­le, ko­dwa wa­ngi­cho­bo­zas, wa­ngi­du­me­la nge­nta­mo, wa­ngi­pha­hla­zat, wa­ngi­mi­sa nga­ba yi­nto ya­khe yo­ku­ne­njwau.

13 Aba­tsho­ki ba­khe ba­ngi­go­mbo­lo­ze­lav; uqhe­ke­ze izi­nso za­mi, enga­ye­ke­li, wa­chi­the­la emhla­ba­thi­ni inyo­ngo ya­miw.

14 Wa­ngi­vo­dlo­za ngo­ku­vo­dlo­vo­dlo­za1, wa­gi­ji­me­la ki­mi nje­nge­qha­wex.

15 Nga­thu­nga isa­kay phe­zu kwe­si­khu­mba sa­miz, nga­thu­ku­za upho­ndo lwa­mi othu­li­nia.

16 Ubu­so ba­mi bu­bo­mvu ngo­ku­kha­lab, le­nko­tshe­ni za­mi ku­le­thu­nzi lo­ku­fac,

17 la­nxa ku­nge­kho isi­hlu­ku eza­ndle­ni za­mi, lo­mkhu­le­ko wa­mi uhla­nze­ki­led.

18 Mhla­ba, unga­li­gqi­be­li iga­zi la­mie, lo­ku­kha­la kwa­mi ka­ku­nga­bi la­nda­wof.

19 La­kha­the­si, kha­nge­la­ni, ubu­fa­ka­zi ba­mi bu­se­ma­zu­lwi­ni, lo­mfa­ka­zi wa­mi use­zi­nda­we­ni ezi­pha­ke­me­yog.

20 Aba­nga­ne ba­mi ba­ya­ngi­klo­lo­de­la; ili­hlo la­mi li­ya­tho­nta ku­Nku­lu­nku­lu.

21 Ku­nga­thi ku­nga­ba kho­na onga­mla­mu­le­la umu­ntu ku­Nku­lu­nku­lu, nje­nge­ndo­da­na yo­mu­ntu ku­mnga­ne wa­yoh.

22 Ngo­ba imi­nya­ka emi­lu­tshwa­na iza­fi­ka, ng'kho­na ngi­za­ha­mba nge­ndle­la engi­nga­yi­ku­bu­ya nga­yo.

17Umo­ya wa­mi wo­na­ke­le, insu­ku za­mi zi­ci­tshi­wea, ama­ngcwa­ba nga­wa­mib.

2 Ka­ba­kho la­mi yi­ni aba­klo­lo­da­yo, le­li­hlo la­mi li­chi­tha ubu­su­ku eku­vu­ke­le­ni kwa­bo?

3 Aku­be­ke isi­ba­mbi­so sa­mi ku­wec; ngu­ba­ni ye­na o­za­tsha­ya esa­ndle­ni sa­mid?

4 Ngo­ba inhli­zi­yo ya­bo uyi­fi­hle­le uku­qe­di­si­sa; nge­nxa ya­lo­khu ka­wu­yi­ku­ba­pha­ka­mi­sa.

5 Okhu­lu­ma ngo­ku­ye­nga ku­ba­nga­ne, la­me­hlo aba­ntwa­na ba­khe aza­fi­pha­lae.

6 Nja­lo ungi­mi­se nga­ba yi­sa­ga se­zi­zwef, nga­ze nga­ba ngo­kha­fu­le­lwa­yo pha­mbi kwa­zo.

7 Nja­lo ili­hlo la­mi li­fi­phe­le ngo­si­zig, la­ma­lu­nga ami anje­nge­si­thu­nzi wo­nkeh.

8 Aba­qo­tho ba­za­kwe­thu­swa yi­khoi, lo­nge­la­ca­la uvu­ke­la onga­me­sa­bi­yo uNku­lu­nku­luj.

9 Lo­lu­ngi­le­yo uza­ba­mbe­le­la endle­le­ni ya­khe, lo­le­za­ndla ezi­hla­mbu­lu­ki­le­yo uza­kwe­nge­za ama­ndlak.

10 Ko­dwa-ke li­na lo­nke, phe­ndu­ka­ni ake li­bu­ye, ngo­ba ka­ngi­tho­li ohla­ka­ni­phi­le­yo pha­ka­thi kwe­nul.

11 Insu­ku za­mi ze­dlu­lem, la­ma­ce­bo ami ada­bu­ke pha­ka­thin, izi­fi­so ze­nhli­zi­yo ya­mi.

12 Ba­mi­sa ubu­su­ku bu­be yi­mi­nio; uku­kha­nya ku­se­du­zep pha­mbi ko­bu­mnya­maq.

13 Uba ngi­li­nda, ingcwa­ba li­za­ku­ba yi­ndlu ya­mir; nge­ndla­la umbhe­da wa­mi emnya­me­ni.

14 Ngi­bi­za ingcwa­ba ngi­si­thi: We­na ungu­ba­ba; impe­thu ngi­si­thi: Uma­ma lo­da­de­we­thu.

15 Pho-ke ithe­mba la­mi li­nga­phi? Ye­bo, ithe­mba la­mi ngu­ba­ni oza­li­bo­na?

16 Ku­za­kwe­hle­la ku­mi­ja­bo ye­ngcwa­bas, la­phot si­za­phu­mu­lau kho­na nda­wo­nye enhla­ba­thi­niv.

Inku­lu­mo ye­si­bi­li ka­Bi­li­da­di. Uthi aba­bi ba­za­chi­thwa

18Wa­se­phe­ndu­la uBi­li­da­di umShu­hi wa­thia:

2 Ko­ze ku­be ni­ni li­be­ke­la ama­zwi imi­gi­be? Na­nze­le­la­ni, le­mva kwa­lo­kho si­khu­lu­meb.

3 Ku­nga­ni si­thi­wa si­zi­nya­ma­za­na, si­ngco­li­le eme­hlwe­ni enuc?

4 Udwe­ngu­la umphe­fu­mu­lo wa­khe ngo­ku­thu­ku­the­la kwa­khed. Umhla­ba uza­tshi­ywa nge­nxa ya­kho yi­ni, lo­ba idwa­la li­su­swe enda­we­ni ya­loe?

5 Ye­bo, uku­kha­nya kwa­ba­kho­hla­ke­le­yo ku­za­ci­tshwa, le­nhla­nsi yo­mli­lo wa­khe ka­yi­yi­ku­kha­nyaf.

6 Uku­kha­nya ku­za­fi­pha­la ethe­nte­ni la­kheg, le­si­ba­ne sa­kheh nga­phe­zu kwa­khe si­za­ci­tshwai.

7 Izi­nya­the­lo za­ma­ndla akhe zi­za­fi­nye­zwa, le­ce­bo la­khe li­za­mwi­se­la pha­nsij.

8 Ngo­ba uza­pho­se­lwak embu­le­ni zi­nya­wo za­khe, aha­mbe phe­zu kwe­mbu­lel.

9 Umji­bi­la uzamba­mba isi­the­ndem, isi­hi­tshe­la si­za­mkhu­le­lan.

10 Igo­da la­khe li­fi­hlwe emhla­ba­thi­ni, lo­mji­bi­la wa­khe endle­le­nio.

11 Ize­sa­bi­so zi­za­me­thu­sa inhla­ngo­thi zo­nkep, zi­xo­tsha­ne la­ye enya­we­ni za­kheq.

12 Ama­ndla akhe aza­qe­dwa yi­ndla­la, le­ngo­zi ili­nde­ler uku­khu­be­ka kwa­khes.

13 Ku­za­ku­dla ingxe­nye ze­si­khu­mba sa­khet; izi­bu­lo lo­ku­fa li­dle ingxe­nye za­kheu.

14 Ithe­mba la­khev li­za­hlu­thu­nwaw ethe­nte­ni la­khex, nja­lo ku­me­nze aye enko­si­ni ye­ze­sa­bi­soy.

15 Ku­za­hla­la ethe­nte­ni la­khe eli­nge­yi­si­lo la­khez; iso­lu­fa iza­vu­vu­ze­lwa phe­zu kwe­nda­wo ya­khe yo­ku­hla­laa.

16 Impa­nde za­khe zi­za­ko­ma nga­pha­nsib, lo­ga­tsha lwa­khe lu­bu­ne nga­phe­zu­luc.

17 Uku­khu­nju­lwa kwa­khe ku­za­bhu­bha emhla­be­nid, anga­bi la­bi­zo ezi­ta­la­de­nie.

18 Ba­za­mfu­qa ba­msu­se eku­kha­nye­ni ba­mu­se emnya­me­ni, ba­mxo­tshe emhla­be­ni.

19 Ka­yi­ku­ba le­nza­lof la­si­zu­ku­lwa­na eba­ntwi­ni ba­ki­bog; ka­ku­yi­ku­ba la­nsa­lih enda­we­ni za­khe zo­ku­hla­lai.

20 Aba­la­nde­la­yo ba­za­kwe­thu­swa lu­su­ku lwa­khej, la­bo­ku­qa­la ba­za­ba­njwa yi­se­sa­bi­so1.

21 Isi­bi­li zi­nja­lo inda­wo zo­ku­hla­la zo­mu­bi, nja­lo yi­yo le inda­wo yo­nga­ma­zi­yo uNku­lu­nku­luk.

Impe­ndu­lo ka­Jo­be. Uya­zi uku­thi umsi­zi wa­khe uza­msi­za

19Wa­se­phe­ndu­la uJo­be wa­thi:

2 Ko­ze ku­be ni­ni li­hlu­pha umphe­fu­mu­lo wa­mi, li­ngi­pha­hla­za nga­ma­zwi?

3 Le­zi­zi­kha­thi ezi­li­tshu­mi li­ngi­the­la nge­hla­zo; ka­li­la­nhlo­ni, li­ngi­pha­tha ku­bia.

4 Uba-ke ku­li­qi­ni­so uku­thi ngi­du­hi­le, uku­du­ha kwa­mi ku­za­hla­la la­mi.

5 Uba isi­bi­li li­zi­khu­khu­me­za phe­zu kwa­mi, li­phi­ki­sa­ne la­mi nge­hla­zo la­mib,

6 ya­zi­ni-ke uku­thi ngu­Nku­lu­nku­lu ongi­hla­ne­ke­le­yo, wa­ngi­go­mbo­lo­ze­la nge­mbu­le la­khec.

7 Kha­nge­la, ngi­ya­me­me­za ngi­thi: Oku­bi! Ko­dwa ka­ngi­phe­ndu­lwad. Ngi­ce­la usi­zo, ko­dwa aku­la­sa­hlu­le­loe.

8 Uyi­va­li­le indle­la ya­mi ngo­mdu­li uku­ze ngi­nge­dlu­li, wa­mi­sa umnya­ma emi­kho­ndwe­ni ya­mif.

9 Ungi­hlu­bu­le udu­mo lwa­mig, wa­su­sa umqhe­le we­kha­nda la­mih.

10 Ungi­bhi­dli­zi­le inhla­ngo­thi zo­nke, se­ngi­ha­mbi­lei, uli­si­phu­le ithe­mba la­mi nje­nge­si­hla­hla.

11 Ulu­ma­thi­si­le ula­ka lwa­khe ki­mi, ungi­ba­le nje­nge­zi­tha ku­yej.

12 Ama­bu­tho akhe afi­ka ka­nye­ka­nyek, abu­the­le­la indle­la ya­wo eme­le­ne la­mil, ami­sa inka­mba ago­mbo­lo­ze­la ithe­nte la­mim.

13 Ube­ke aba­fo­we­thu kha­tsha­na la­min, la­ba­nga­zi­yo isi­bi­li se­be­nga­be­mzi­ni ki­mio.

14 Izi­hlo­bo za­mi zi­nya­ma­le­lep, la­ba­za­na la­mi ba­ngi­kho­hli­weq.

15 Aba­hla­la endli­ni ya­mi le­nce­ku­ka­zi za­mi ba­ngi­ba­la nje­ngo­we­zi­zwe; ngi­ngu­mfo­ka­zi eme­hlwe­ni abor.

16 Nga­bi­za ince­ku ya­mi, ko­dwa ka­yi­phe­ndu­la­nga; nga­yi­nce­nga ngo­mlo­mo wa­mi.

17 Umo­ya wa­mi uye­nya­nye­ka ku­mka­mi, se­ngi­yi­si­ne­ngi­so ku­ma­do­da­na esi­za­lo sa­mis.

18 La­ba­ntwa­na aba­nci­nya­ne ba­ya­ngi­de­le­la; nga­su­ku­ma, ba­se­be­khu­lu­ma be­me­le­ne la­mit.

19 Bo­nke aba­ntu be­si­fu­ba sa­mi ba­ne­ngwa yi­mi, la­bo ebe­ngi­ba­tha­nda se­be­ngi­phe­ndu­ke­leu.

20 Itha­mbo la­mi li­na­ma­the­la­na le­si­khu­mba sa­mi le­nya­ma ya­mi, nja­lo ngi­phe­phe nge­si­khu­mba sa­ma­zi­nyo amiv.

21 Ngi­ha­wu­ke­la­ni, ngi­ha­wu­ke­la­ni, li­na ba­nga­ne ba­miw; ngo­ba isa­ndla si­ka­Nku­lu­nku­lu si­ngi­thi­nti­lex.

22 Li­ngi­zi­nge­le­la­ni nje­ngo­Nku­lu­nku­luy, li­nge­ne­li­swa yi­nya­ma ya­miz?

23 Ku­nga­thi nga­be kha­the­si ama­zwi ami abha­li­we! Ku­nga­thi nga­be aci­nde­ze­lwea egwa­lwe­nib!

24 Nga­be aba­zwe nge­phe­ni ye­nsi­mbi la­ngo­mnu­soc edwa­le­ni ku­ze ku­be ni­ni­ni­nid!

25 Ngo­ba mi­na ngi­ya­zie uku­thi umhle­ngi wa­mi uya­phi­laf, le­ku­phe­le­ni uza­ku­mag emhla­ba­thi­nih.

26 La­pho se­ku­tsha­ba­la­li­se lo­khu emva kwe­si­khu­mba sa­mii, ka­nti enya­me­ni ya­mi ngi­za­mbo­na uNku­lu­nku­luj,

27 mi­na engi­za­zi­bo­ne­la ye­na, la­me­hlo ami aza­bo­na, ha­tshi omu­nyek. Izi­nso za­mi se­zi­phe­li­le nga­pha­ka­thi kwa­mil.

28 Ko­dwa li­thim: Ku­nga­ni si­mzi­nge­la? Ngo­ba impa­nde ye­nda­ba itho­la­ka­la ki­min.

29 Li­na ye­sa­be­ni inke­mbao, ngo­ba ula­ka lu­le­tha izi­je­zi­so ze­nke­mbap, uku­ze la­zi uku­thi si­kho­na isa­hlu­le­loq.

Inku­lu­mo ye­si­bi­li ka­Zo­fa­ri. Uthi into­ko­zo ya­ba­bi imfi­tsha­ne

20Wa­se­phe­ndu­la uZo­fa­ri umNa­ha­ma wa­thia:

2 Nga­kho imi­ca­ba­ngo ya­mi inge­nza ngi­phe­ndu­leb, la­nge­nxa yo­ku­pha­ngi­sa kwa­mi pha­ka­thi kwa­mi.

3 Ngi­zwi­le isi­je­zi­so se­hla­zo la­mi, lo­mo­ya wo­ku­qe­di­si­sa kwa­mi unge­nza ngi­phe­ndu­lec.

4 Uya­kwa­zi lo­khu yi­ni, ku­su­ke­la endu­lod, se­lo­khu kwa­be­kwa umu­ntu emhla­be­nie,

5 uku­thif inja­bu­lo ya­ba­bi imfi­tsha­ne, le­nto­ko­zo yo­mze­nzi­si nge­ye­si­kha­tsha­na njeg?

6 Lo­ba ubu­kho­si ba­khe bu­se­nyu­ke­la ema­zu­lwi­ni, le­kha­nda la­khe li­fi­nye­le­la ema­ye­zi­nih,

7 uza­bhu­bha pha­ka­dei nje­ngo­bu­lo­ngwe ba­khej; la­bo aba­mbo­ni­le­yo ba­thi: Unga­phik?

8 Uza­pha­pha nje­nge­phu­pho, ba­nga­be be­sa­mtho­la; ye­bo, uza­xo­tshwa nje­ngo­mbo­no we­bu­su­kul.

9 Ili­hlo eli­ke la­mbo­nam ali­yi­ku­phi­ndan, le­nda­wo ya­khe ka­yi­sa­yi­ku­mbo­na.

10 Aba­ntwa­na ba­khe ba­za­di­nga uku­tho­ko­zi­sa aba­ya­nga, le­za­ndla za­khe zi­bu­yi­se­le ino­tho ya­kheo.

11 Ama­tha­mbo akhe aye­gcwe­le ubu­tsha ba­khe, ko­dwa aza­la­la ka­nye la­ye enhla­ba­thi­nip.

12 Uba ubu­bi bu­mna­ndi emlo­nye­ni wa­khe, ebu­fi­hla nga­pha­nsi ko­li­mi lwa­khe,

13 ebu­go­dla, enga­bu­ye­ke­li, ko­dwa ebu­gci­na pha­ka­thi ko­mlo­mo wa­khe,

14 uku­dla kwa­khe ku­za­phe­ndu­ka esi­swi­ni sa­khe, ku­za­ku­ba yi­bu­hlu­ngu be­zi­nyo­ka pha­ka­thi kwa­kheq.

15 Ugi­nye ino­tho, ko­dwa uza­yi­hla­nza; uNku­lu­nku­lu uza­yi­khu­pha esi­swi­ni sa­khe.

16 Uza­mu­nya ubu­hlu­ngu be­zi­nyo­kar, lo­li­mi lwe­bu­lu­lu lu­za­mbu­la­las.

17 Ka­yi­ku­bo­na izi­fu­lat, imi­fu­la, izi­fu­dla­nau zo­lu­juv lo­la­zaw.

18 Uza­bu­yi­se­la lo­kho aku­se­be­nze­la­yox, anga­ku­gi­nyiy; nje­ngo­kwe­no­tho iza­ku­ba nja­lo inhla­wu­lo, nja­lo ka­yi­ku­tho­ko­za.

19 Ngo­ba uba­ci­nde­ze­le wa­ba­de­la aba­ya­nga, wa­pha­nga indlu abe­nga­ya­kha­nga.

20 Ngo­ba ka­kwa­zi uku­thu­la esi­swi­ni sa­khez, ka­yi­ku­si­ndi­sa lu­tho ku­si­fi­so sa­khea.

21 Ka­ku­yi­ku­sa­la lu­tho eku­dle­ni kwa­khe; nge­nxa ya­lo­khu oku­hle kwa­khe ka­ku­yi­ku­ma.

22 Eku­gcwa­le­ni ko­kwa­ne­la kwa­khe uza­ku­ba le­nci­nde­ze­lo; so­nke isa­ndla so­hlu­phe­ka­yo si­za­mfi­ke­lab.

23 Ku­za­ku­thi la­pho egcwa­li­sa isi­su sa­khe, uNku­lu­nku­lu athu­me­le ku­ye uku­vu­tha kwe­ntu­ku­the­lo ya­khec, aku­ni­se phe­zu kwa­khe eku­dle­ni kwa­khed.

24 Uza­ba­le­ke­la isi­kha­li se­nsi­mbie, ida­ndi­li le­thu­sif li­za­mhla­bag.

25 Uya­li­hwa­tsha, li­phu­me emhla­nah, lo­ku­be­nye­ze­la­yo ku­za­phu­mai enyo­ngwe­ni ya­khej; ize­sa­bi­so zi­phe­zu kwa­khek.

26 Ubu­mnya­ma bo­nke bu­gci­ne­lwel izi­nto za­khe ezi­be­ke­le­lwe­yom; umli­lo onga­vu­the­lwa­yo uza­mqe­dan; ku­za­ku­ba ku­bi ku­nsa­li ethe­nte­ni la­kheo.

27 Ama­zu­lu aza­kwe­mbu­la ubu­bi ba­khep, lo­mhla­ba umvu­ke­leq.

28 Ukwa­nda kwe­ndlu ya­khe ku­za­nya­ma­la­la, ku­khu­khu­lwe osu­kwi­ni lwe­ntu­ku­the­lo ya­kher.

29 Le­sis yi­sa­be­lo so­mu­ntu omu­bi esi­ve­la ku­Nku­lu­nku­lut, le­li­fa ali­mi­se­lwa ngu­Nku­lu­nku­lu.

Impe­ndu­lo ka­Jo­be. Ubo­ni­le uku­thi aba­bi ba­ya­phu­me­le­la

21Wa­se­phe­ndu­la uJo­be wa­thi:

2 Zwa­ni­ni li­la­le­le ili­zwi la­mi, la­lo­kho ku­be zi­ndu­du­zo ze­nua.

3 Ngi­be­ke­ze­le­la­ni, uku­thi mi­na ngi­khu­lu­me; le­mva ko­ku­khu­lu­ma kwa­mi li­nga­klo­lo­dab.

4 Mi­na-ke uku­so­la kwa­mi ku­se­mu­ntwi­ni yi­nic? Ko­dwa uba ku­nja­lo, ku­nga­ni umo­ya wa­mi unge­kha­tha­ze­ked1?

5 Ngi­kha­nge­la­ni, li­kha­kha­ma­le, li­be­ke isa­ndla phe­zu ko­mlo­moe.

6 Ye­bo, la­pho ngi­khu­mbu­la, ngi­tsha­ywa lu­va­lo, lo­ku­thu­thu­me­la ku­ba­mba inya­ma ya­mif.

7 Aba­bi ba­phi­le­la­ni, ba­be ba­da­la, ye­bo, ba­khu­le ema­ndle­ni?

8 Inza­lo ya­bo izi­nze pha­mbi kwa­bo ka­nye la­bo, le­mbe­wu ya­bo eme­hlwe­ni abo.

9 Izi­ndlu za­bo zi­lo­ku­thu­la ku­nge­la­kwe­sa­ba, lo­swa­zi lu­ka­Nku­lu­nku­lu ka­lu­phe­zu kwa­bo.

10 Inku­nzi ya­khe iya­khwe­la inga­phu­thi; inko­mo­ka­zi ya­khe iya­za­la, inga­phu­nzi.

11 Ba­khu­pha aba­ntwa­nya­na ba­bo nje­ngo­mhla­mbi, la­ba­ntwa­na ba­bo ba­ya­gi­da.

12 Ba­pha­ka­mi­sa ili­zwi nge­si­gu­ja­na le­cha­cho, ba­tho­ko­ze nge­li­zwi lo­mhla­nga.

13 Ba­chi­tha insu­ku za­bo ngo­ku­hle, be­hle­le engcwa­be­ni ngo­ku­cwa­yi­za kwe­li­hlo.

14 Ba­be­se­be­si­thi ku­Nku­lu­nku­lu: Su­ka ki­thi; ngo­ba ka­si­fi­si ulwa­zi lwe­ndle­la za­kho.

15 Uyi­ni uSo­ma­ndla uku­thi si­mkho­nze? Si­za­zu­za­ni uba si­mnce­nga?

16 Kha­nge­la, oku­hle kwa­bo ka­ku­kho esa­ndle­ni sa­bo; ice­bo la­ba­bi li­kha­tsha­na la­mi.

17 Ku­ka­nga­ki isi­ba­ne sa­ba­bi si­ci­tshwag, ku­si­za uku­chi­the­ka kwa­bo phe­zu kwa­bo! UNku­lu­nku­lu uba­be­la ubu­hlu­ngu ela­ke­ni lwa­kheh.

18 Ba­nje­nga­ma­hla­nga pha­mbi ko­mo­ya, la­nje­ngo­mu­le isi­phe­pho esi­wu­phe­phu­la­yoi.

19 UNku­lu­nku­lu ube­ke­laj aba­ntwa­na ba­khe usi­zi lwa­khek. Uya­mvu­za, nja­lo uza­kwa­zil.

20 Ame­hlo akhe aza­bo­na uku­chi­the­ka kwa­khe, ana­the oko­la­ka lu­ka­So­ma­ndlam.

21 Ngo­ba iyi­ni into­ko­zo ya­khe endli­ni ya­khe emva kwa­khen, la­pho ina­ni le­nya­nga za­khe li­qu­nywao?

22Ku­kho­na onga­fu­ndi­sa uNku­lu­nku­lu ulwa­zi yi­nip? Ngo­ba ye­na we­hlu­le­la aba­phe­zu­luq.

23 Lo uya­fa ese­ma­ndle­ni akhe aphe­le­le­yo, ye­na wo­nke onwa­bi­le, elo­ku­thu­la.

24 Izi­pha­the­lo za­khe zi­gcwe­le ucha­go, lo­mnka­ntsho wa­ma­tha­mbo akhe uma­nzir.

25 Lo­mu­nye ufa elo­mphe­fu­mu­lo oba­ba­yos, enga­dla­nga ko­ku­hlet.

26 Ba­la­la nda­wo­nyeu ethu­li­niv, le­mpe­thu zi­ba­si­be­ke­le.

27 Kha­nge­la­ni, ngi­ya­ya­zi imi­ca­ba­ngo ye­nu, la­ma­ce­bo e­li­wa­ce­ba li­me­le­ne la­mi.

28 Ngo­ba li­thi: Inga­phiw indlu ye­si­pha­tha­ma­ndlax? Nja­lo li­nga­phi ithe­nte le­nda­wo za­ba­bi zo­ku­hla­lay?

29 Ka­li­ba­bu­za­nga yi­ni aba­dlu­la nge­ndle­la, nja­lo ka­li­na­nze­le­li izi­bo­ni­so za­bo?

30 Uku­thi omu­bi uye­ke­lwa osu­kwi­ni lo­ku­bhu­ji­swaz; ba­za­le­thwa osu­kwi­ni lwe­zi­ntu­ku­the­lo.

31 Ngu­ba­ni oza­mtshe­la indle­la ya­khe ebu­swe­nia? Ngu­ba­ni oza­mphi­ndi­se­la nga­kwe­nzi­le­yob?

32 Ka­nti ye­na uza­si­wa engcwa­be­ni, li­li­ndwe idu­ndu­luc.

33 Ama­ga­de esi­ho­tsha amna­ndi ku­yed, nja­lo udo­nsa wo­nke umu­ntu emva kwa­khe, nje­ngo­ba be­nge­la­ku­ba­lwa aba­pha­mbi kwa­khee.

34 Pho li­za­ngi­du­du­za nja­ni nge­ze, ngo­ba empe­ndu­lwe­ni ze­nu ku­se­le inko­hli­so?

Inku­lu­mo ye­si­tha­thu kaE­li­fa­zi: Uthi ubu­bi bu­ka­Jo­be bu­khu­lu

22Wa­se­phe­ndu­la uE­li­fa­zi umThe­ma­ni wa­thia:

2 Umu­ntu anga­ba lo­si­zo ku­Nku­lu­nku­lu yi­nib, ngo­ba ohla­ka­ni­phi­le­yo elu­si­zo ku­ye ngo­kwa­khec?

3 Ku­yi­nto­ko­zo yi­ni ku­So­ma­ndla uku­thi ulu­ngi­le? Ku­mbe inzu­zo ku­ye uku­thi uphe­le­li­se indle­la za­khod?

4 Uza­ku­so­la yi­ni nge­nxa yo­kwe­sa­ba kwa­kho? Uza­nge­na la­we ku­sa­hlu­le­loe.

5 Ubu­bi ba­kho ka­bu­bu­khu­lu yi­ni, le­zo­no za­kho ka­zi­la­ku­phe­la?

6 Ngo­ba uthe­the isi­ba­mbi­so ku­ba­fo­we­nu ku­nge­la­si­za­thof, wa­hlu­bu­la aba­nqu­nu izi­gqo­kog.

7 Ka­wu­mna­thi­sa­nga ama­nzi odi­ni­we­yo, lo­la­mbi­le­yo umgo­dle­le uku­dlah.

8 Ko­dwa umu­ntu ole­nga­lo, umhla­ba ungo­wa­khe, lo­we­mu­ke­le­ka ebu­swe­ni wa­hla­la ku­woi.

9 Uxo­tshi­le aba­fe­lo­ka­zi be­nge­la­lu­thoj, le­nga­lok ze­zi­nta­nda­ne zi­cho­tsho­zi­wel.

10 Nga­kho-ke imi­ji­bi­la iku­ha­nqi­le, lo­va­lo lu­hle lwa­kwe­sa­bi­sam,

11 ku­mbe ubu­mnya­ma uku­ze unga­bo­ni, le­si­khu­khu­lan sa­ma­nzi si­ku­si­be­ke­leo.

12 UNku­lu­nku­lu ka­kho yi­ni engqo­nge­ni ya­ma­zu­lu? Bo­na-ke ingqo­nga ye­zi­nka­nye­zi, uku­thi zi­pha­ke­mep ka­nga­ka­na­ni.

13 Ka­nti uthi: UNku­lu­nku­lu wa­zi­niq? Anga­hlu­le­la yi­ni enge­mu­va ko­mnya­ma onzi­mar?

14 Ama­ye­zi amnya­ma ayi­si­si­be­ke­lo sa­khe uku­ze anga­bo­nis, uha­mba esi­go­mbo­lo­zi­ni sa­ma­zu­lut.

15 Usu­na­nze­le­le indle­la enda­la yi­ni aba­ntu aba­bi aba­nya­the­la ku­you?

16 Aba­hlu­thu­nwav ku­ngaka­bi yi­si­kha­thiw; uza­mco­lo wa­thu­lu­lwa phe­zu kwe­si­se­ke­lo sa­bo.

17 Aba­thi ku­Nku­lu­nku­lu: Su­ka ki­thix. Lo­So­ma­ndla wa­ye­nze­niy ku­boz?

18 Ka­nti ye­na wa­ye­gcwa­li­se izi­ndlu za­bo ngo­ku­hle; ko­dwa ice­bo la­ba­kho­hla­ke­le­yo li­kha­tsha­na la­mia.

19 Aba­lu­ngi­le­yo ba­ya­ku­bo­na ba­tho­ko­zeb, lo­msu­lwa uba­hle­ka usu­luc.

20 Isi­bi­li isi­tha se­thu si­chi­thi­we, lo­mli­lo uqe­de insa­li ya­bod.

21 Ake we­jwa­ye­la­ne la­yee, ube lo­ku­thu­laf, nga­lo­kho oku­hle ku­za­ku­za ku­we.

22 Ake we­mu­ke­le umla­yo ove­la emlo­nye­ni wa­khe, ube­ke ama­zwi akhe enhli­zi­ywe­ni ya­khog.

23 Uba ubu­ye­la ku­So­ma­ndlah, uza­kwa­khi­wai, usu­se oku­bij kha­tsha­na la­ma­the­nte akhok.

24 Ubu­su­be­ka igo­li­de la­kho othu­li­ni, lego­li­de leO­fi­ri eli­tshe­ni le­zi­fu­lal.

25 Nga­kho uSo­ma­ndla uza­ku­ba li­go­li­de la­kho, le­si­li­va sa­kho esi­ne­ngi.

26 Ngo­ba nga­le­so­si­kha­thi uza­zi­tho­ko­zi­sa ngo­So­ma­ndlam, upha­ka­mi­se­le ubu­so ba­kho ku­Nku­lu­nku­lun.

27 Uza­khu­le­ka ku­ye, aku­zweo, ukho­khe izi­fu­ngo za­khop.

28 Uza­qu­ma-ke uda­baq, lu­qi­ni­se­ke ku­wer, lo­ku­kha­nya ku­kha­nye endle­le­ni za­khos.

29 Nxa be­hli­se­lwe pha­nsi, ubu­su­si­thi: Phe­zu­lut! Abe­se­si­ndi­sa otho­be­ki­le­yo nga­me­hlou.

30 Uza­mkhu­lu­la onge­msu­lwa; nja­lo ukhu­lu­lwa ngo­ku­hla­nze­ka kwe­za­ndla za­khov.

Impe­ndu­lo ka­Jo­be: Ufi­sa uku­la­ndi­sa uda­ba lwa­khe pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu

23Wa­se­phe­ndu­la uJo­be wa­thi:

2 La­la­mu­hlaa isi­kha­la­zo sa­mi si­le­nka­nib; isa­ndla sa­mi si­nzi­ma phe­zu ko­ku­bu­bu­la kwa­mi.

3 Ku­nga­thi nga­be ngi­ya­zi la­pho engi­nga­mtho­la kho­nac! Be­ngi­nge­za enku­ndle­ni ya­khed!

4 Ngi­be­ke ku­hle uda­ba lwa­mi pha­mbi kwa­khee, ngi­gcwa­li­se umlo­mo wa­mi ngo­ku­phi­ki­saf.

5 Be­ngi­nga­wa­zi ama­zwi aza­ngi­phe­ndu­la nga­wo, ngi­qe­di­si­se aza­ku­tsho ki­mi.

6 Uza­phi­ki­sa­na la­mi ngo­bu­khu­lu ba­ma­ndla yi­ni? Ha­tshi, ko­dwa uza­be­ka inhli­zi­yo ya­khe ki­mig.

7 La­pho oqo­tho anga­phi­ki­sa­na la­ye; nga­kho be­ngi­za­phe­pha pha­ka­de ku­ma­hlu­le­li wa­mi.

8 Kha­nge­la­nih ngi­ya pha­mbi­li, ko­dwa ka­khoi, le­mu­vaj, ko­dwa ka­ngi­mbo­nik.

9 Nga­kwe­so­kho­hlo eku­se­be­nze­ni kwa­khe, ko­dwa ka­ngimbo­nil; uya­ca­tsha nga­kwe­so­ku­ne­nem, ko­dwa ka­ngimbo­nin.

10 Ka­nti uya­ya­zi indle­la ela­mio; ka­ngi­hlo­le, ngi­za­phu­ma nje­nge­go­li­dep.

11 Unya­wo lwa­mi lu­ba­mbe­le­le enya­the­lwe­ni la­kheq, ngi­yi­gci­ni­le indle­la ya­khe, ka­ngi­pha­mbu­ka­ngar.

12 Ka­ngi­su­ka­nga le­mla­ywe­ni we­zi­nde­be za­khe, nga­wa­lo­ndo­lo­za ama­zwi omlo­mo wa­khe okwe­dlu­la isa­be­lo sa­mi.

13 Ko­dwa ye­na uko­ku­ko­dwa, ngu­ba­ni-ke onga­mbu­yi­se­la emu­vas? Lo­kho umphe­fu­mu­lo wa­khe oku­fi­sa­yo uya­kwe­nzat.

14 Ngo­ba uza­phe­le­li­sa engi­ku­mi­se­lwe­yo; le­zi­nto ezi­ne­ngi ezi­nja­lo zi­ku­yeu.

15 Nge­nxa ya­lo­kho ngi­tsha­ywa lu­va­lo pha­mbi kwa­khe; ngi­ca­ba­nga, ngi­ya­me­sa­bav.

16 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu we­nze inhli­zi­yo ya­mi ya­phe­la ama­ndla, lo­So­ma­ndla unge­thu­si­lew.

17 Ngo­ba ka­ngi­qu­nywa­nga pha­mbi ko­mnya­max, wa­gu­bu­ze­la ubu­mnya­may ebu­swe­ni ba­miz.

UJo­be uso­la uku­thi uNku­lu­nku­lu ka­na­nzi ubu­bi

24Ku­nga­ni izi­kha­thia zi­nga­fi­hle­lwa­nga uSo­ma­ndlab, la­ba­ma­zi­yo be­nga­bo­nic insu­ku za­khed?

2 Ba­thu­thu­ki­sa imi­ngce­lee, ba­pha­nge imi­hla­mbi ba­ye­lu­se.

3 Ba­xo­tsha uba­bhe­mi we­zi­nta­nda­nef, ba­tha­the inka­bi yo­mfe­lo­ka­zi ibe yi­si­ba­mbi­sog.

4 Ba­pha­mbu­la aba­swe­la­yo emi­gwa­qwe­nih; aba­ya­nga bo­mhla­bai ba­ca­tsha nda­wo­nyej.

5 Kha­nge­la­ni, ba­ngo­ba­bhe­mi be­ga­nga enka­nga­lak, ba­phu­me­la emse­be­nzi­ni wa­bol, ba­di­nge impa­ngom ngo­vi­vin; inka­nga­la ibe yi­ku­dla kwa­khe lo­kwa­ba­ntwa­na.

6 Ema­si­mi­ni ba­vu­na uku­dla kwa­khe, ba­kho­tho­ze e­si­vi­nini so­mu­bi.

7 Ba­la­la be­ze ebu­su­ku be­nge­la­se­mba­tho, be­nge­la­si­gu­bu­ze­lo emqa­ndwe­ni.

8 Ba­ma­nzi nge­zi­hla­mbo ze­zi­nta­bao, ba­ba­mbe­le­la edwa­le­ni ngo­ba be­nge­la­si­phe­phe­lop.

9 Ba­hlu­thu­na inta­nda­ne ebe­le­ni, ba­tha­the le­si­ba­mbi­so ku­mya­ngaq.

10 Ba­ha­mba be­zer be­nge­la­si­gqo­kos, la­ba­la­mbi­le­yo ba­thwa­la isi­thu­ngot.

11 Pha­ka­thi kwe­mi­du­li ya­bo ba­hlu­za ama­fu­thau, ba­nya­the­la izi­kha­me­lo ze­wa­yi­ni, ko­dwa bo­mi­lev.

12 Aba­ntu ba­ya­bu­bu­la be­se­mzi­niw, lo­mphe­fu­mu­lo wa­ba­li­me­le­yo uya­kha­lax; ko­dwa uNku­lu­nku­lu kaba­ba­le­li uku­nga­lu­ngiy.

13 Bo­na ba­pha­ka­thi kwa­ba­vu­ke­la uku­kha­nya; ka­ba­za­zi indle­la za­khe, ka­ba­hla­li emi­kho­ndwe­ni ya­khez.

14 Umbu­la­li uya­vu­ka ngo­vi­vi, abu­la­le umya­nga lo­swe­la­yo; le­bu­su­ku unje­nge­se­la.

15 Le­li­hlo le­si­phi­ngi li­li­nde­la uku­hlwa, si­si­thi: Ka­ku­la­li­hlo eli­za­ngi­bo­na; si­fa­ke isi­mbo­mbo­zo ebu­swe­ni ba­so.

16 Emnya­me­ni uge­bha aphu­tshe­le ezi­ndli­ni a­ba­zi­pha­wu­le­le zo­na emi­ni; ka­ba­kwa­zi uku­kha­nya.

17 Ngo­ba iku­se­ni ka­nye­ka­nye ili­thu­nzi lo­ku­fa ku­bo; uba be­sa­zi­wa ba­ku­ze­sa­bi­so ze­thu­nzi lo­ku­fa.

18 Ulu­la phe­zu ko­bu­so ba­ma­nzi; isa­be­lo sa­bo si­qa­le­ki­si­we emhla­be­ni; ka­phe­ndu­ke­li endle­le­ni ye­zi­vi­ni.

19 Imba­le­la lo­ku­tshi­sa ku­qe­da ama­nzi eli­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo, ngo­ku­nja­lo ingcwa­ba abo­ni­le­yo.

20 Isi­za­lo si­za­mkho­hlwa, impe­thu iza­mmu­nya, enga­be esa­khu­nju­lwa, le­nko­hla­ka­lo iza­kwe­phu­lwa nje­nge­si­hla­hla.

21 Udla ngo­ku­mi­nza inyu­mba enga­za­li­yo, ka­me­nze­li oku­hle umfe­lo­ka­zi.

22 Nja­lo udo­nsa aba­la­ma­ndla nga­ma­ndla akhe, uya­vu­ka, nja­lo ku­nga­bi lo­le­the­mba le­mpi­loa.

23 Uya­mni­ka uku­ze alo­ndo­lo­ze­ke, ese­ya­ma ku­kho, ko­dwa ame­hlo akhe aphe­zu kwe­ndle­la za­bob.

24 Ba­ya­pha­ka­nyi­swa okwe­si­kha­tsha­na, ba­be­se­be­nga­se­kho, be­hli­se­lwa pha­nsi, ba­va­le­lwe nje­nga­ye wo­nkec, ba­ya­qu­nywad nje­nge­si­hlo­ko se­si­khwe­bue.

25 Uba-ke ku­nge­nja­lo, ngu­ba­ni onga­nge­nza umqa­mbi­ma­nga, enze inku­lu­mo ya­mi ibe yi­zef?

Inku­lu­mo ye­si­tha­thu ka­Bi­li­da­di: Uthi ka­kho umu­ntu ohla­mbu­lu­ki­le­yo ku­Nku­lu­nku­lu

25Wa­se­phe­ndu­la uBi­li­da­di umShu­hi wa­thia:

2 Uku­bu­sa lo­kwe­sa­be­ka ku­la­ye; uye­nza uku­thu­la enda­we­ni za­khe ezi­phe­zu­lub.

3 Ku­kho­na ina­ni yi­nic la­ma­bu­tho akhed? Ngu­ba­ni oku­nga­mphu­me­li­yo uku­kha­nya kwa­khee?

4 Pho umu­ntu anga­lu­nga nja­ni ku­Nku­lu­nku­luf? Ku­mbe oze­lwe ngo­we­si­fa­za­nag anga­hla­mbu­lu­ka nja­nih?

5 Kha­nge­la ku­ze ku­be se­nya­nge­ni, nja­lo ka­yi­kha­zi­mu­li, le­zi­nka­nye­zi ka­zi­hla­mbu­lu­ka­nga eme­hlwe­ni akhe.

6 Pho ka­nga­ka­na­ni umu­ntu oyi­mpe­thui, le­ndo­da­na yo­mu­ntuj engu­mswe­nyak!

Impe­ndu­lo ka­Jo­be: Ukhu­lu­ma ngo­bu­khu­lu bu­ka­Nku­lu­nku­lu

26Wa­se­phe­ndu­la uJo­be wa­thi:

2 Umsi­ze nja­ni onge­la­ma­ndla, wa­si­ndi­sa inga­lo e­nge­la­ma­ndla?

3 Ume­lu­le­ke nja­ni onge­la­ku­hla­ka­ni­pha, wa­tshu­ma­ye­la ngo­bu­ne­ngia ulwa­zi olu­qo­tho?

4 Utshe­le ba­ni ama­zwi? Nja­lo ngu­mo­ya ka­ba­ni ophu­me ku­we?

5 Aba­fi­le­yob ba­ya­thu­thu­me­la nga­pha­nsi kwa­ma­nzic, la­ba­hla­li ba­wo.

6 Isi­ho­go si­nqu­nu pha­mbi kwa­khed, le­nci­tha­ka­lo ka­yi­la­si­si­be­ke­loe.

7 We­lu­le­la inya­ka­thof phe­zu kwe­nda­wo enge­la­lu­tho, apha­nye­ke umhla­ba phe­zu kwe­zeg.

8 Uya­bo­phe­la ama­nzi ema­ye­zi­ni akhe, ko­dwa ama­ye­zi ka­wa­da­bu­ki nga­pha­nsi kwa­woh.

9 Uya­si­be­ke­la ubu­so be­si­hla­lo sa­khe so­bu­kho­si, endla­le iye­zi phe­zu kwa­soi.

10 Udwe­be umngce­lej oyi­si­go­mbo­lo­zi phe­zu ko­bu­so ba­ma­nzik, ku­ze ku­be se­ku­ci­ne­ni ko­ku­kha­nya lo­mnya­ma.

11 Insi­ka za­ma­zu­lu zi­ya­thu­thu­me­la, ze­thu­swa yi­ku­khu­za kwa­khel.

12 Nga­ma­ndla akhe uthu­li­sa ulwa­ndle, la­nge­nhla­ka­ni­pho ya­khe upha­hla­za uku­zi­qhe­nyam.

13 Ngo­mo­ya wa­khe uce­ci­se ama­zu­lu; isa­ndla sa­khe sa­gwa­zan inyo­ka eba­le­ka­yoo.

14 Kha­nge­la, lo­khu ku­nga­ma­phe­the­lo ezi­ndle­la za­khep; ko­dwa ku­zwa­ka­la into enci­nya­neq ka­nga­ka­na­ni nga­yer! Ka­nti umdu­mo wa­ma­ndla akhe ngu­ba­ni onga­wu­qe­di­si­sa?

UJo­be uthi ka­la­ca­la

27UJo­be wa­se­bu­ya epha­ka­mi­sa isa­ga sa­khe wa­thi:

2 Ku­phi­la ku­ka­Nku­lu­nku­lua osu­se ilu­nge­lo la­mib, lo­So­ma­ndla owe­nze umphe­fu­mu­lo wa­mi wa­ba­ba.

3 Isi­bi­li nga­so so­nke isi­kha­thi umphe­fu­mu­lo use­ki­mi, lo­mo­ya ka­Nku­lu­nku­lu use­ma­kha­le­ni amic,

4 oqo­tho inde­be za­mi ka­zi­yi­ku­khu­lu­ma oku­bid, lo­li­mi lwa­mi si­bi­li lu­nga­khu­lu­mi inko­hli­soe.

5 Ka­ku­be kha­tsha­na la­mi uku­thi ngi­thi li­lu­ngi­lef; ngi­ze ngi­phe­le ka­ngi­yi­ku­su­sa ubu­qo­tho ba­mi ki­mig.

6 Ngi­za­ba­mbe­le­la eku­lu­nge­ni kwa­mihi ngi­nga­ku­ye­ke­lij; inhli­zi­yo ya­mi ka­yi­yi­ku­so­la ensu­kwi­ni za­mik.

7 Isi­tha sa­mi ka­si­be nje­ngo­mu­bi, lo­ngi­vu­ke­la­yo nje­ngo­nga­lu­nga­ngal.

8 Ngo­ba li­yi­ni ithe­mba lo­nga­me­sa­bi­yo uNku­lu­nku­lum, ese­qu­nyi­we, uNku­lu­nku­lu ese­khu­phi­le umphe­fu­mu­lo wa­khen?

9 UNku­lu­nku­lu uza­ku­zwa yi­ni uku­kha­la kwa­khe, uku­hlu­phe­ka se­kwe­hle­le phe­zu kwa­kheo?

10 Uza­zi­tho­ko­zi­sa yi­ni ngo­So­ma­ndla? Uza­bi­za uNku­lu­nku­lu yi­ni so­nke isi­kha­thip?

11 Ngi­za­li­fu­ndi­sa nge­sa­ndla si­ka­Nku­lu­nku­lu; oku­ku­So­ma­ndla ka­ngi­yi­ku­ku­fi­hlaq.

12 Kha­nge­la, li­na lo­nke li­ku­bo­ni­le. Pho, ku­nga­ni se­li­be yi­ze lo­ku­ba yi­ze ngo­ku­nja­lo?

13 Le­si yi­sa­be­lo so­mu­ntu omu­bi ku­Nku­lu­nku­lur, le­li­fa la­ba­le­si­hlu­ku a­bale­mu­ke­la ku­So­ma­ndlas.

14 Uba aba­ntwa­na ba­khe be­sa­ndat, ku­ngo­kwe­nke­mbau, le­nza­lo ya­khev ka­yi­yi­ku­su­tha isi­nkwaw.

15 Insa­li za­khe zi­za­ngcwa­tshwa eku­fe­nix, la­ba­fe­lo­ka­zi ba­khe ka­ba­yi­ku­kha­la inye­mbe­ziy.

16 La­nxa ebu­the­le­la isi­li­va nje­ngo­thu­li, elu­ngi­sa isi­gqo­ko nje­ngo­da­kaz;

17 anga­lu­ngi­sa, ko­dwa olu­ngi­le­yo uza­si­gqo­ka, lo­nge­la­ca­la uza­kwa­ba isi­li­vaa.

18 Wa­kha indlu ya­kheb nje­nge­nu­nduc, la­nje­nge­du­mbad umli­ndi ale­nza­yo.

19 Ula­la eno­thi­lee, ko­dwa ka­bu­thwaf; uvu­la ame­hlo akhe, ka­se­khog.

20 Ize­sa­bi­so zi­za­mba­mbah nje­nga­ma­nzii; ebu­su­kujk isi­phe­pho si­za­me­bal.

21 Umo­ya we­mpu­ma­la­nga uza­mtha­tha, aha­mbem, umphe­phu­len asu­ke enda­we­ni ya­kheo.

22 Abe­se­pho­se­la phe­zu kwa­khe anga­ye­ke­li; pha­mbi kwe­sa­ndla sa­khep uza­ba­le­ka isi­bi­li.

23Aba­ntu ba­za­tsha­ya iza­ndla za­bo nga­yeq, ba­mnci­fe­ler enda­we­ni ya­khes.

Ma­ye­la­na lo­ku­hla­ka­ni­pha

28Isi­bi­li ku­kho­na umtha­pho we­si­li­vaa, le­nda­wo ye­go­li­deb aba­li­ce­nga­yoc.

2 Insi­mbi itha­thwa enhla­ba­thi­ni, le­thu­si li­nci­bi­li­ki­swa e­li­tshenid.

3 Umi­se­la umnya­ma umngce­le, udi­ngi­si­sa ku­ze ku­be se­ku­phe­le­le­ni ko­nkee, ama­tshe obu­mnya­maf le­thu­nzi lo­ku­fag.

4 Uqhe­ke­za umgo­di kha­tsha­na la­la­pho oku­hla­la kho­na aba­ntu, la­pho aba­kho­hlwe kho­na lu­nya­wo; ba­ya­le­nga be­ji­ka­ji­ka kha­tsha­na la­ba­ntuh.

5 Umhla­ba, ku­phu­ma uku­dla ku­woi, la­nga­pha­nsi kwa­wo ku­phe­ndu­ka kwa­nga­thi ngu­mli­loj.

6 Ama­tshe awo ayi­nda­wok ye­sa­fi­re*l, nja­lo ulo­thu­li lwe­go­li­de.

7 Inyo­ni edla inya­ma ka­yi­ya­zi indle­la, le­li­hlo le­li­nqem ka­li­yi­bo­na­ngan.

8 Imi­dlwa­ne yo­ku­zi­qhe­nya­yo ka­yi­yi­nya­the­la­ngao, isi­lwa­ne ka­si­ha­mba­nga ku­yop.

9 Uye­lu­la isa­ndla sa­khe eli­tshe­ni eli­lu­khu­ni, uya­ge­nqu­la izi­nta­ba ezi­mpa­nde­ni.

10 Aqhe­ke­ze imi­se­le ema­dwa­le­ni, le­li­hlo la­khe li­bo­na ko­nke oku­li­gu­guq.

11 Uya­bo­pha izi­fu­la zi­nga­tho­ntir, lo­ku­fi­hla­ke­le­yo uku­khu­phe­la eku­kha­nye­nis.

12 Ko­dwa inhla­ka­ni­phot inga­tho­la­ka­la ive­la nga­phiu? Le­nda­wo yo­ku­qe­di­si­sa inga­phiv?

13 Umu­ntu ka­la­zi ixa­bi­so la­khow, nja­lo ka­ku­tho­la­ka­li eli­zwe­ni la­ba­phi­la­yox.

14 Uku­ju­la ku­thi: Ka­ku­kho ki­mi. Lo­lwa­ndle lu­thi: Ka­ku­la­miy.

15 Igo­li­de eli­hlez li­nge­ni­kwe enda­we­ni ya­khoa, le­si­li­va si­nge­li­nga­ni­selwe inte­ngo ya­kho.

16 Ku­nge­li­nga­neb le­go­li­dec leO­fi­rid, le-o­ni­kse* eli­gu­gue, le­sa­fi­re*f.

17 Igo­li­de le­kri­sta­li* ku­nge­li­nga­ne la­khog, fu­thi kunge­na­ni­swe nge­si­tsha se­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo.

18Iko­ra­li* le­kri­sta­lih ka­ku­yi­ku­khu­nju­lwai, ngo­ba inte­ngo ye­nhla­ka­ni­pho inga­phe­zu kwa­ma­tshe ali­gu­guj.

19Ito­pa­zi*k leE­thi­yo­phi­yal li­nge­li­nga­ni­swe la­khom, ku­nge­li­nga­nen le­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yoo.

20 Pho, inhla­ka­ni­pho ive­la nga­phi? Le­nda­wo yo­ku­qe­di­si­sa inga­phip?

21 Ngo­ba ku­si­the­ki­le eme­hlwe­ni abo bo­nke aba­phi­la­yo, kwa­fi­hlwa ezi­nyo­ni­ni za­ma­zu­luq.

22 Uku­bhu­ji­swa lo­ku­fa ku­thi: Si­zwi­le nge­ndle­be ze­thu umbi­ko wa­khor.

23 UNku­lu­nku­lu uya­yi­qe­di­si­sa indle­la ya­kho, nja­lo ye­na uya­ya­zi inda­wo ya­khos.

24 Ngo­ba ye­na uya­kha­nge­la ku­ze ku­be se­mi­kha­wu­lwe­ni yo­mhla­ba, abo­ne nga­pha­nsi kwa­wo wo­nke ama­zu­lu.

25 Ese­nze­la umo­ya isi­si­ndo, wa­li­nga­ni­sa ama­nzi nge­si­li­nga­ni­sot.

26 La­pho ese­nze­lau izu­lu isi­mi­sov, lo­mba­ne wo­ku­du­ma indle­law.

27 Nga­le­so­si­kha­thi wa­ku­bo­na, wa­la­ndi­sa nga­kho; wa­ku­lu­ngi­sa, ye­bo, wa­ku­hlo­li­si­sa.

28 Wa­se­si­thi emu­ntwi­ni: Kha­nge­la, ukwe­sa­ba iNko­si, lo­khu ku­yi­nhla­ka­ni­phox, lo­ku­su­ka ebu­bi­ni ku­yi­ku­qe­di­si­say.

UJo­be ukhu­mbu­la inhla­lo ya­khe ya­ku­qa­la

29UJo­be wa­se­bu­ya epha­ka­mi­sa isa­ga sa­khe wa­thi:

2 Ku­nga­thi nga­be ngi­nje­nge­nya­ngeni za­ma­ndu­lo, nje­nge­nsu­kwi­ni uNku­lu­nku­lu angi­gci­ne nga­zoa,

3 la­pho isi­ba­ne sa­khe sa­kha­nya phe­zu kwe­kha­nda la­mi; nga­ha­mba e­mnya­meni ngo­ku­kha­nya kwa­kheb!

4 Nje­ngo­ba nga­ngi­nja­lo ensu­kwi­ni zo­ku­vu­thwa kwa­mi, la­pho ise­lu­le­ko si­ka­Nku­lu­nku­luc sa­si­phe­zu kwe­the­nte la­mid,

5 la­pho uSo­ma­ndla wa­ye­se­se­la­mi, la­ba­ntwa­na ba­mi be­ngi­pha­hli­lee,

6 la­pho nga­ge­zi­sa izi­nya­the­lo za­mif ngo­la­zag, le­dwa­lah la­ngi­thu­lu­le­lai imi­fu­la ya­ma­fu­thaj!

7 La­pho nga­phu­ma nga­ya esa­ngwe­nik ngi­da­bu­la umu­zi, nga­lu­ngi­sa isi­hla­lo sa­mi emda­nge­nil;

8 ama­ja­ha angi­bo­na, aca­tsha; la­ma­xhe­gu asu­ku­ma emam;

9 izi­pha­tha­ma­ndla za­ye­ke­la uku­khu­lu­ma, za­be­ka isa­ndla phe­zu ko­mlo­mo wa­zon;

10 ili­zwi la­ba­khu­lu la­ca­tsha, lo­li­mi lwa­bo lwa­na­ma­the­lao elwa­nge­ni lwa­bop.

11 La­pho indle­be isi­zwa ya­ngi­bu­si­sa, le­li­hlo li­bo­na la­ngi­fa­ka­ze­la,

12 ngo­ba nga­khu­lu­la umya­nga okha­la­yo, le­nta­nda­ne, lo­nge­la­msi­ziq.

13 Isi­bu­si­sor so­bhu­bha­yo se­hle­le phe­zu kwa­mis, nja­lo nge­nza inhli­zi­yo yo­mfe­lo­ka­zit ihla­be­le nge­nto­ko­zou.

14 Nge­mba­tha uku­lu­nga, kwa­nge­mbe­sav; isa­hlu­le­lo sa­mi sa­ba nje­nge­se­mba­tho lo­mqhe­lew.

15 Nga­ngi­nga­me­hlo ko­yi­si­pho­fu, nga­ngi­zi­nya­wo ku­si­qhu­lix.

16 Nga­ngi­ngu­yi­se wa­ba­ya­nga, le­nda­ba e­ngi­nga­ya­zi­yo nga­yi­hlo­li­si­say.

17 Nga­se­ngi­se­phu­la umhla­thi wo­mu­bi, ngame­nza a­la­hle impa­ngo ema­zi­nywe­ni akhez.

18 Nga­se­ngi­si­thi: Ngi­za­phe­laa le­si­dle­ke sa­mib, nga­ndi­se insu­ku nje­nge­tshe­be­tshe­bec.

19 Impa­nde za­mi zi­na­be­led ema­nzi­nie, la­ma­zo­lo ala­le ubu­su­ku oga­tshe­ni lwa­mifg.

20 Udu­mo lwa­mi lu­tsha ki­mi, le­da­ndi­li la­mi la­gu­qu­ka esa­ndle­ni sa­mih.

21 Ba­ngi­la­le­la, be­li­nde­le, ba­thu­le­la ise­lu­le­ko sa­mi.

22 Emva kwe­li­zwi la­mi ka­ba­phe­ndu­la­nga, le­li­zwi la­mi la­tho­nte­la phe­zu kwa­boi.

23 Ba­ngi­li­nde­la nje­nge­zu­lu, lo­mlo­mo wa­bo ba­wu­kha­mi­se­laj izu­lu lo­ku­ci­nak.

24La­pho ngi­ba­hle­ke­la, ka­ba­kho­lwa­ngal, lo­ku­kha­nyam ko­bu­so ba­mi ka­ba­ku­wi­se­la­nga pha­nsin.

25 Nga­khe­tha indle­la ya­bo nga­hla­la ngi­yi­nhlo­ko, nga­hla­la nje­nge­nko­sio pha­ka­thi kwe­vi­yop, nje­ngo­du­du­za aba­li­la­yo.

UJo­be ukha­la ngo­ku­hlu­phe­ka kwa­khe oku­khu­lu

30Ko­dwa kha­the­si aba­tsha ku­la­mi nge­nsu­ku ba­ya­ngi­hle­ka, oyi­se ba­bo enga­ngi­nga­ba­de­le­la uku­ba­fa­ka le­zi­nja zo­mhla­mbi wa­mi.

2 Ye­bo, ama­ndla eza­ndla za­bo aye­nga­ba yi­ni ki­mi, uku­vu­thwa kwa­bo se­ku­phe­li­le?

3 Nge­nswe­lo la­nge­ndla­la ba­ju­ju­ki­le, ba­ngqa­thu­ze e­li­zweni elo­mi­le­yo, ela­li­ka­de liyi­nka­nga­la le­gwa­du­le.

4 Aba­kha imi­bhi­da ye­tshwa­yi enko­the­ni, le­mpa­nde ye­si­hla­hla se­ro­te­mu* iyi­ku­dla kwa­bo.

5 Ba­xo­tshwa pha­ka­thi kwa­ba­ntu; ba­me­me­za nga­bo ku­nga­thi li­se­la;

6 uku­thi ba­hla­le eli­we­ni le­zi­ho­tsha, imi­go­di ye­nhla­ba­thi, la­ma­dwa­la.

7 Ba­ya­kho­nya pha­ka­thi kwe­nko­tha, ba­bu­tha­ne pha­nsi ko­khu­la.

8 Ba­nga­ba­ntwa­na be­zi­phu­ku­phu­ku, ye­bo aba­ntwa­na aba­nge­la­bi­zo; be­tsha­ywa, be­xo­tshwa emhla­be­ni.

9 Kha­the­sia se­ngi­yi­ngo­ma ya­bob, se­ngi­yi­si­ga sa­boc.

10 Ba­ne­ngwa yi­mi, ba­me­la kha­tsha­na la­mid; ka­ba­ye­ke­li uku­ngi­kha­fu­le­la ebu­swe­ni nga­ma­thee.

11 Ngo­ba ukhu­lu­le inta­mbo ya­mif, wa­ngi­ci­nde­ze­lag, nga­kho ba­la­hle ito­mu pha­mbi kwa­mih.

12 Nga­kwe­so­ku­ne­ne aba­tsha ba­ya­su­ku­mai, ba­fu­qa inya­wo za­mij, ba­ngi­vu­se­la indle­la za­bo zo­ku­bhu­bhi­sak.

13 Ba­di­li­za indle­la ya­mi, ba­nce­di­sa uku­qhu­be­la pha­mbi­li inci­tha­ka­lo ya­mi, ka­ba­la­mnce­di­sil.

14 Be­za ku­nga­thi ba­fo­hle­la esi­kha­le­ni esi­ba­nzim; pha­ka­thi kwe­nci­tha­ka­lo ba­the­le­kan.

15 Ize­sa­bi­so zi­phe­ndu­ke­le phe­zu kwa­mio; ba­xo­tsha­na lo­du­mo lwa­mi nje­ngo­mo­ya, le­mpu­me­le­lo ya­mi ye­dlu­la nje­nge­ye­zip.

16 Kha­the­si-ke umphe­fu­mu­lo wa­mi uya­zi­thu­lu­laq phe­zu kwa­mir; insu­ku zo­si­zi zi­ngi­ba­mbi­le.

17 Ubu­su­ku bu­gwa­za ama­tha­mbo ami pha­ka­thi kwa­mis, lo­ku­ngi­ngqa­thu­za­yo ka­ku­phu­mu­lit.

18 Ngo­bu­ne­ngi ba­ma­ndla akhe ise­mba­tho sa­miu si­ya­gu­qu­lwav; uya­ngi­bhi­ncaw nje­nge­si­phi­ka se­bha­tshi la­mix.

19 Ungi­pho­se­le oda­ke­niy, se­ngi­nje­ngo­thu­liz lo­mlo­thaa.

20 Ngi­ya­kha­la ku­we, ko­dwa ka­wu­ngi­phe­ndu­li; ngi­ya­su­ku­ma, ungi­na­nze­le­le nje.

21 Usu­phe­ndu­ke wa­ba le­si­hlu­ku ki­mi; nga­ma­ndla esa­ndla sa­kho ume­la­na la­mib.

22 Ungi­pha­ka­mi­se­la emo­ye­ni, ungi­ga­di­se ku­wo, ungi­nci­bi­li­ki­se­le ku­si­phe­phoc.

23 Ngo­ba ngi­ya­zi uku­thi uza­ngi­bu­yi­se­la e­ku­fe­nid, le­ndli­ni emi­se­lwe bo­nke aba­phi­la­yoe.

24 Ko­dwa umu­ntu ka­yi­kwe­lu­le­la isa­ndla engcwa­be­ni, ku­mbe enci­tha­ka­lwe­ni ya­khef akha­le­le usi­zog.

25 Ka­ngi­mkha­le­la­nga inye­mbe­zi yi­ni owa­ye­le­nsu­ku ezi­lu­khu­ni, umphe­fu­mu­lo wa­mi wa­da­bu­ka ngo­ngu­mya­ngah?

26 La­pho ngi­li­nde­le oku­hle, kwe­za oku­bii; la­pho ngi­li­nde­le uku­kha­nya, kwe­za umnya­maj.

27 Imi­bi­li­ni ya­mi ya­bi­la, ka­yi­thu­la­ngak, le­nsu­ku zo­si­zi zi­nga­ndu­le­lel.

28 Nga­ha­mba ngi­li­lam, ku­nge­la­la­ngan; nga­su­ku­ma eba­ndle­ni nga­kha­le­la usi­zoo.

29 Ngi­ngu­mfo­wa­bo we­mi­go­bhop, lo­mnga­ne we­zi­ntshe.

30 Isi­khu­mba sa­mi si­mnya­ma phe­zu kwa­miq, la­ma­tha­mbo amir atshi­le ngo­ku­tshi­sas.

31 Icha­cho la­mit se­li­be yi­si­li­lou, lo­mhla­nga wa­mi uyi­li­zwi la­ba­kha­la inye­mbe­ziv.

UJo­be uca­ba­nga uku­thi ulu­ngi­le

31Nge­nza isi­vu­me­lwa­noa la­me­hlo amib; pho ngi­nga­na­nze­le­la nja­nic into­mbid?

2 Ngo­ba si­yi­ni isa­be­lo si­ka­Nku­lu­nku­lu esi­ve­la phe­zu­lue, le­li­fa li­ka­So­ma­ndlaf eli­ve­la enda­we­ni ezi­phe­zu­lug?

3 Inci­tha­ka­lo ka­yi­si­yo­mu­bi yi­ni, le­ngo­zi ya­be­nzi bo­bu­bih?

4 Ye­na ka­zi­bo­ni yi­ni indle­la za­mii, aba­le zo­nke izi­nya­the­lo za­mij?

5 Uba ngi­ha­mbe ngo­ku­yi­ze, ku­mbe unya­wo lwa­mi lu­phu­thu­me­le enko­hli­swe­ni,

6 ka­ngi­li­nga­ni­se nge­si­li­nga­ni­so esi­lu­ngi­le­yo, uku­ze uNku­lu­nku­lu azi ubu­qo­tho ba­mi.

7 Uba inya­the­lo la­mi li­pha­mbu­ki­le endle­le­ni, le­nhli­zi­yo ya­mi ya­la­nde­la ame­hlo amik, ku­mbe ku­na­ma­the­le isi­ci eza­ndle­ni za­mil;

8 ka­ngi­hla­nye­le, ko­dwa ku­dle omu­nyem, le­zi­li­mo za­mi zi­si­tshu­lwen.

9 Uba inhli­zi­yo ya­mi iye­ngwe ngo­we­si­fa­za­nao, ku­mbe nga­ca­tha­ma emnya­ngo ka­ma­khe­lwa­ne wa­mip,

10 umka­mi ka­cho­le­le omu­nyeq, la­ba­nye ka­ba­gu­qe phe­zu kwa­kher.

11 Ngo­ba lo­kho ku­yi­nko­hla­ka­los, nja­lo ku­yi­so­not nga­ba­hlu­le­liu.

12 Ngo­ba ngu­mli­lo odlav ku­ze ku­be yi­nci­tha­ka­lo, usi­phu­le so­nke isi­vu­no sa­miw.

13 Uba nga­li­le uda­ba lwe­nce­ku ya­mi lo­ba olwe­nce­ku­ka­zi ya­mi, la­pho zi­phi­ki­sa­na la­mi,

14 pho ngi­za­kwe­nza­ni la­pho uNku­lu­nku­lu esu­ku­max? La­la­pho ese­the­ke­lay, ngi­za­phe­ndu­la­ni ku­yez?

15 Lo­wo owa­nge­nza esi­swi­ni ka­me­nza­nga ye­na yi­ni, lo­wa­si­bu­mba esi­swi­ni mu­nyea?

16 Uba ngi­go­dle­le umya­nga isi­fi­sob, ku­mbe ngi­fi­pha­ze ame­hlo omfe­lo­ka­zic,

17 ku­mbe nga­dla uce­zu lwa­mi nge­dwa, uku­ze inta­nda­ne inga­dli ku­lod

18 (ngo­ba kwa­se­bu­tshe­ni ba­mi ya­khu­la la­mi ngi­nje­ngo­yi­se, nga­mqo­ndi­sa ku­su­ke­la esi­za­lwe­ni si­ka­ma­ma)e,

19 uba nga­bo­na obhu­bhaf nge­nxa yo­ku­swe­la isi­gqo­kog, lo­ba umya­nga enge­la­se­mba­thoh,

20 uba inka­lo za­khe zi­nga­ngi­bu­si­sa­nga, ngo­ba ekhu­du­nye­zwe yi­bo­ya be­zi­mvu za­mii,

21 uba nga­pha­ka­mi­sa isa­ndla sa­mij ngi­me­le­ne le­nta­nda­nek, la­pho nga­bo­na usi­zo lwa­mi esa­ngwe­nil,

22 ka­li­we ihlo­mbe la­mi esi­pha­nge­ni sa­mi, le­nga­lo ya­mi iqa­mu­ke etha­nje­ni la­yo.

23 Ngo­ba inci­tha­ka­lo ka­Nku­lu­nku­lum ya­yi­yi­se­sa­bi­so ki­min, ngi­nge­ne­li­si nge­nxa yo­bu­khu­lu ba­kheo.

24 Uba nge­nzi­le igo­li­dep la­ba li­the­mba la­miq, nga­thi ku­go­li­de eli­hle: The­mba la­mir.

25 Uba ngi­tho­ko­zi­le ngo­ba ino­tho ya­mi ine­ngis, la­ngo­ba isa­ndla sa­mi si­tho­le oku­ne­ngit;

26 uba ngi­kha­nge­leuv ila­nga la­pho li­be­nye­ze­law, lo­ba inya­nga eha­mba enka­zi­mu­lwe­ni,

27 le­nhli­zi­yo ya­mi ya­ye­ngwa ensi­thax, ku­mbe isa­ndla sa­mi sa­nge umlo­mo wa­mi,

28 la­lo­kho yi­si­pha­mbe­koy pha­mbi kwa­be­hlu­le­liz, ngo­ba nga­be ngi­mphi­ki­le uNku­lu­nku­lu wa­phe­zu­lua.

29 Uba ngi­tho­ko­zi­leb ngo­ku­chi­the­ka ko­ngi­zo­nda­yoc, ku­mbe nga­ja­bu­lad la­pho ubu­bi bu­mtho­lae;

30 nja­lo ngi­nga­vu­me­la­nga umlo­mo wa­mi uku­thi wo­ne, ngo­ku­ce­la umphe­fu­mu­lo wa­khe nge­si­qa­le­ki­sof;

31 uba aba­ntu be­the­nte la­mi be­be­nga­tsho­ngo uku­thig: Ha­wu, alu­ba be­si­lo­kwe­nya­ma ya­khe, nga­be ka­si­su­tha­ngah.

32 Owe­mzi­ni ka­za­nga ala­le esi­ta­la­de­ni; imi­nya­ngo ya­mi nga­yi­vu­le­la isi­ha­mbii.

33 Uba nga­si­be­ke­la izi­pha­mbe­ko za­mij nje­ngoA­da­mu, ngo­ku­fi­hla iso­no sa­mi esi­fu­be­ni sa­mik.

34 Ngo­ba nge­thu­swa li­xu­ku eli­khu­lu, lo­ku­de­le­lwa nga­be­nse­ndo kwa­nge­sa­bi­sa, nga­kho nga­thu­la, ka­nga­ze nga­phu­ma emnya­ngo.

35 Ku­nga­thi nga­be ngi­lo­nga­ngi­zwal! Kha­nge­la­ni upha­wu lwa­mi. Ku­nga­thi uSo­ma­ndla anga­ngi­phe­ndu­lam, lo­ku­thi ophi­ki­sa­na la­mi nga­be ubha­le ugwa­lon!

36 Isi­bi­li, be­ngi­nga­lu­thwa­la ehlo­mbe la­mio, ngi­lu­bo­phep lu­be ngu­mqhe­le ki­miq.

37 Ngi­mtshe­le ina­ni le­zi­nya­the­lo za­mi, ngi­so­nde­le ku­ye nje­nge­si­pha­tha­ma­ndla.

38 Uba umhla­ba wa­mi ukha­li­le nga­mi, le­mi­fo­lo ya­wo ili­li­le nda­wo­nye,

39 uba ngi­dli­le ama­ndla awo ku­nge­la­ma­li, ku­mbe nge­nza umphe­fu­mu­lo wa­ba­ni­ni­wo uphe­ler,

40 ka­ku­hlu­me ukhu­la olu­hla­ba­yo enda­we­ni ye­ngqo­lo­yi, lo­khu­la olu­nu­ka­yo enda­we­ni ye­bha­lis.

Ama­zwi ka­Jo­be ase­phe­li­let.

UE­li­hu uya­qha­mu­ka. Uqa­la uku­mphe­ndu­la uJo­be

32La­wo­ma­do­da ama­tha­thu ase­ye­ke­la uku­mphe­ndu­la uJo­be, ngo­ba wa­ye­lu­ngi­le eme­hlwe­ni akhea.

2 Lwa­se­lu­vu­tha ula­ka lu­kaE­li­hu indo­da­na ka­Ba­ra­ke­li umBu­zib, owo­se­ndo lu­ka­Ra­muc. Ula­ka lwa­khe lwa­vu­the­la uJo­be ngo­ba wa­zi­lu­ngi­si­sa ye­na ku­lo­Nku­lu­nku­lud.

3 Ula­ka lwa­khe lwa­ba­vu­the­la la­bo aba­nga­ne ba­khe aba­tha­thu, ngo­ba be­nga­tho­la­nga impe­ndu­lo, ku­be ka­nti ba­mla­hla uJo­bee.

4 Ko­dwa UE­li­hu wa­ye­li­nde­le uJo­be ekhu­lu­ma, ngo­ba ba­be­ba­da­la nge­nsu­ku ku­la­ye.

5 UE­li­hu ese­bo­ni­le uku­thi kwa­ku­nge­la­mpe­ndu­lo emlo­nye­ni wa­la­ma­do­da ama­tha­thu, ula­ka lwa­khe lwa­se­lu­vu­tha.

6 Nga­kho uE­li­hu indo­da­na ka­Ba­ra­ke­li umBu­zi wa­phe­ndu­la wa­thi:

Mi­na ngi­ngo­mnci­nya­ne nge­zi­nsu­ku, li­na-ke li­ba­da­laf. Nge­nxa ya­lo­khu be­ngi­thi­ka­za, nge­sa­ba uku­li­tshe­lag umca­ba­ngo wa­mih.

7 Nga­thi: Ka­ku­khu­lu­me izi­nsu­ku, lo­bu­ne­ngi be­mi­nya­ka ba­zi­se inhla­ka­ni­pho.

8 Isi­bi­li umo­ya ukho­na emu­ntwi­nii, lo­ku­phe­fu­mu­le­la ku­ka­So­ma­ndlaj ku­ya­ba­ni­ka uku­qe­di­si­sak.

9 Aba­khu­lu ka­ba­hla­ka­ni­phil nge­zi­kha­thi zo­nke, la­ba­lu­phe­le­yo ka­ba­qe­di­si­si isa­hlu­le­lom.

10 Nga­kho ngi­thi: La­le­la­ni ki­mi; la­mi ngi­za­tshe­ngi­sa umca­ba­ngo wa­min.

11 Kha­nge­la­ni, be­ngi­wa­li­nde­le ama­zwi enu, nga­be­ka indle­be eku­khu­lu­me­ni kwe­nu oku­hla­ka­ni­phi­le­yo, li­sa­di­nga ama­zwi.

12 Ye­bo, nga­li­la­le­la, kha­nge­la­ni-ke, ka­kho pha­ka­thi kwe­nu omvu­mi­si­le­yo uJo­be, owa­phe­ndu­le­yo ama­zwi akheo.

13 Hle­zi li­thi: Si­tho­li­le inhla­ka­ni­pho; ngu­Nku­lu­nku­lu oza­mxo­tsha, ha­tshi umu­ntup.

14 Ko­dwa ka­ngi­hle­le­la­nga ama­zwi, la­nga­ma­zwi enu ka­ngi­yi­ku­mphe­ndu­la.

15 Ba­di­de­ka, ka­ba­sa­phe­ndu­la­nga, ba­su­sa ama­zwi ku­bo.

16 Nga­se­ngi­li­nda, ko­dwa ka­ba­khu­lu­ma­nga, ngo­ba be­ma, ka­ba­sa­phe­ndu­la­nga.

17 La­mi ngi­za­phe­ndu­la ingxe­nye ya­miq, la­mi ngi­tshe­ngi­ser umca­ba­ngo wa­mis.

18 Ngo­ba ngi­gcwe­le ama­zwi, umo­ya we­si­su sa­mi uya­ngi­qhu­be­ze­la.

19 Kha­nge­la­ni, isi­su sa­mi si­nje­nge­wa­yi­ni enga­vu­lwa­nga, nje­nge­mi­go­dla emi­tsha si­za­da­bu­kat.

20 Ngi­za­khu­lu­ma uku­ze ngi­phe­fu­mu­le; ngi­vu­le inde­be za­mi, ngi­phe­ndu­le.

21 Ake ngi­nga­pha­ka­mi­si ubu­so bo­mu­ntuu, ngi­nga­bi­zi umu­ntu nge­bi­zo lo­ku­ba­mba ame­hlov.

22 Ngo­ba ka­ngi­kwa­zi uku­ni­ka ama­bi­zo oku­ba­mba ame­hlo; ma­si­nya­ne ume­nzi wa­mi anga­ngi­su­saw.

UE­li­hu ukhu­za uJo­be ngo­ku­so­la kwa­khe uNku­lu­nku­lu

33Ku­be ka­nti-ke, Jo­be, ake uzwe inku­lu­mo za­mi, ube­ke indle­be ku­wo wo­nke ama­zwi ami.

2 Kha­nge­la­ni, se­ngi­vu­le umlo­mo wa­mi, uli­mi lwa­mi lu­khu­lu­ma emlo­nye­ni wa­mia.

3 Ama­zwi ami anga­wo­ku­qo­nda kwe­nhli­zi­yo ya­mi, aza­khu­lu­ma ulwa­zi lwe­nde­be za­mi ngo­ku­hla­nze­kab.

4 UMo­ya ka­Nku­lu­nku­lu wa­nge­nza, lo­ku­phe­fu­mu­la ku­ka­So­ma­ndla kwa­ngi­ni­ka impi­loc.

5 Uba ula­kho ngi­phe­ndu­lad; zi­hle­le pha­mbi kwa­mi, uzi­mi­see.

6 Kha­nge­la, ngi­nje­nga­we ku­Nku­lu­nku­lu, la­mi nga­tha­tshwa ebu­mbe­nif.

7 Kha­nge­la, ukwe­thu­sa kwa­mi ku­nga­kwe­thu­sig, le­sa­ndla sa­mi si­nga­bi nzi­ma phe­zu kwa­khoh.

8 Isi­bi­li ukhu­lu­me endle­be­ni za­mi, nge­zwa ili­zwi la­ma­zwi, uthi:

9 Ngi­msu­lwai, kangi­la­si­pha­mbe­koj, ngi­hla­nze­ki­le, nja­lo ka­ku­la­bu­bi ki­mi.

10 Kha­nge­la, utho­la ama­thu­ba oku­me­la­na la­mik, ungi­ba­la nje­nge­si­tha sa­khel.

11 Ufa­ka inya­wo za­mi esi­go­dwe­nim, aqa­phe­le zo­nke indle­la za­mino.

12 Kha­nge­la, ku­lo­khu ka­wu­lu­nga­nga; ngi­za­ku­phe­ndu­la, ngo­ba uNku­lu­nku­lu mkhu­lu ku­lo­mu­ntu.

13 Umphi­ki­se­la­ni? Ngo­ba enga­phe­ndu­li le­yo­dwa ye­zi­nda­ba za­khep.

14 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu ukhu­lu­ma ka­nye, ye­bo, ka­bi­li, enge­kho ona­nza­yoq.

15 Ephu­tshe­nir, ku­mbo­no we­bu­su­kus, la­pho ubu­tho­ngo obu­nzi­ma bu­se­hle­la aba­ntu, eku­wo­ze­le­ni embhe­de­nit;

16 abe­se­se­mbu­la indle­be ya­ba­ntu, apha­wu­le uku­qo­ndi­swa kwa­bou;

17 uku­ze apha­mbu­le umu­ntu e­kwe­nzeni kwa­khe, afi­hle uku­zi­gqa­ja emu­ntwi­niv,

18 anqa­nde umphe­fu­mu­lo wa­khe ego­di­ni, le­mpi­lo ya­khe ekwe­dlu­le­ni nge­nke­mbaw.

19 Nja­lo uje­zi­swa ngo­bu­hlu­ngu embhe­de­ni wa­khe, la­ngo­ku­qa­qa­mba kwa­ma­tha­mbo akhe oku­nga­phe­li­yo,

20 ize impi­lo ya­khe ine­ngwe yi­si­nkwa, lo­mphe­fu­mu­lo wa­khe yi­ku­dla oku­lo­yi­se­ka­yox.

21 Inya­ma ya­khe iya­phe­la, inga­bo­na­ka­li, la­ma­tha­mbo akhe abe­ka­de enga­bo­na­ka­li ave­ley.

22 Lo­mphe­fu­mu­lo wa­khe use­du­ze le­go­diz, le­mpi­lo ya­khe ku­ba­bu­la­lia.

23 Uba ku­le­si­thu­nywa ka­nye la­yeb, umla­mu­lic, oye­dwad pha­ka­thi kwe­nku­lu­ngwa­nee, uku­tshe­la umu­ntu uku­qo­nda kwa­khef,

24 uza­ku­ba lo­mu­sa ku­ye athi: Mkhu­lu­le ekwe­hle­le­ni ego­di­ni, se­ngi­tho­le inhla­wu­log.

25 Inya­ma ya­khe iza­ku­ba ntsha okwe­dlu­la ubu­tshah; abu­ye­le ensu­kwi­ni zo­bu­tsha ba­khei.

26 Akhu­le­ke ku­Nku­lu­nku­lu, oza­ku­ba le­si­sa ku­yej, abo­ne ubu­so ba­khek nge­nto­ko­zol; ngo­ba uza­bu­yi­se­la emu­ntwi­ni uku­lu­nga kwa­khe.

27 Ukha­nge­la eba­ntwi­nim athin: Ngo­ni­leo, nga­hla­ne­ke­la oku­lu­ngi­le­yo, ko­dwa ka­ku­ngi­si­za­ngap.

28 Uhle­ngi­le umphe­fu­mu­lo wa­mi ekwe­dlu­le­ni ego­di­niq, le­mpi­lo ya­mi iza­bo­na uku­kha­nyar.

29 Kha­nge­la­ni, le­zi­zi­nto uNku­lu­nku­lu uya­ze­nza ngo­mu­ntu ka­bi­li ku­mbe ka­tha­thu,

30 uku­ze abu­yi­se umphe­fu­mu­lo wa­khe ego­di­nis, uku­ze akha­nyi­swe ngo­ku­kha­nya kwa­ba­phi­la­yot.

31 Zwa­na, Jo­be, ungi­la­le­le, uthu­le, nja­lo mi­na ngi­khu­lu­me.

32 Uba ku­la­ma­zwi, ungi­phe­ndu­leu; khu­lu­ma, ngo­ba ngi­fi­sa uku­tshe­ngi­sa uku­thi ulu­ngi­lev.

33 Uba ku­ngenja­lo, we­na ngi­la­le­la; thu­la, nja­lo ngi­za­ku­fu­ndi­sa inhla­ka­ni­phow.

UE­li­hu uvi­ke­la uku­lu­nga ku­ka­Nku­lu­nku­lu

34Wa­se­phe­ndu­la uE­li­hu wa­thia:

2 Zwa­ni­ni ama­zwi ami, zi­hla­ka­ni­phi, la­ni za­zi, li­be­ke indle­be ki­mi.

3 Ngo­ba indle­be ihlo­la ama­zwi, nje­ngo­lwa­nga lu­na­mbi­tha uku­dlab.

4 Asi­zi­khe­the­le­ni isa­hlu­le­lo; sa­zi pha­ka­thi kwe­thu oku­hlec.

5 Ngo­ba uJo­be uthe: Ngi­lu­ngi­led, ko­dwa uNku­lu­nku­lu usu­se isa­hlu­le­lo sa­mie;

6 ngi­qa­mba ama­nga ngi­me­le­ne le­lu­nge­lo la­mif; umtsho­ko wa­mi ka­we­la­phe­ki, nga­pha­ndle kwe­si­pha­mbe­kog.

7 Ngu­wu­phi umu­ntu onje­ngo­Jo­be? Una­tha uku­klo­lo­de­lwa nje­nga­ma­nzih,

8 aha­mba­ha­mbe exu­kwi­ni la­be­nzi bo­bu­bi, aha­mbe la­ba­ntu be­nko­hla­ka­lo.

9 Ngo­ba uthei: Ka­ku­msi­zi umu­ntu nxa etho­ko­za ngo­Nku­lu­nku­luj.

10 Nga­kho, ba­ntu be­ngqo­ndo, ngi­la­le­la­ni: Ka­ku­be kha­tsha­na lo­Nku­lu­nku­luk ukwe­nza inko­hla­ka­lol, lo­So­ma­ndla ukwe­nza isi­pha­mbe­kom.

11 Ngo­ba umse­be­nzi wo­mu­ntu uza­wu­bu­yi­se­la ku­yen, ame­nze atho­le nje­nge­ndle­la ya­lo­wo la­lo­woo.

12 Ye­bo, isi­bi­li uNku­lu­nku­lu ke­nzi oku­bi, nja­lo uSo­ma­ndla ka­go­bi­si ise­hlu­le­lop.

13 Ngu­ba­ni owa­mbe­ka phe­zu ko­mhla­baq? Ku­mbe ngu­ba­ni owa­mi­sa umhla­ba wo­nker?

14 Uba ebe­ka inhli­zi­yo ya­khe phe­zu kwa­khes, uza­bu­the­lat umo­ya wa­khe lo­mphe­fu­mu­lo wa­khe ku­yeu.

15 Inya­ma yo­nke ibi­za­phe­la ka­nye­ka­nyev, lo­mu­ntu abu­ye­le ethu­li­niwx.

16 Uba ku­lo­ku­qe­di­si­sa-ke, zwa­na lo­khu, ube­ke indle­be eli­zwi­ni la­ma­zwi amiy.

17 Ka­mbe, ozo­nda ise­hlu­le­lo ube­nga­bu­sa yi­ni? Ka­mbe uza­mla­hla yi­ni olu­ngi­le­yo ka­khu­luz?

18 Anga­tsho yi­ni enko­si­nia: Mkho­hli­si; ku­zi­pha­tha­ma­ndla: Li­na aba­nge­la­Nku­lu­nku­lub?

19Ku­ye onge­mu­ke­li ubu­so be­zi­pha­tha­ma­ndlac, enga­na­nzi isi­no­thi pha­mbi ko­mya­ngad? Ngo­ba bo­nke ba­ngu­mse­be­nzi we­za­ndla za­khee.

20 Ba­ya­fa nge­si­kha­tsha­naf; la­pha­ka­thi ko­bu­su­ku aba­ntu ba­ya­qhu­qhi­swa, be­dlu­leg; ku­za­su­swa ola­ma­ndla ku­nge­la­sa­ndlah.

21 Ngo­ba ame­hlo akhe aphe­zu kwe­ndle­la zo­mu­ntui, uya­bo­na zo­nke izi­nya­the­lo za­khej.

22 Ka­ku­la­mnya­mak nja­lo ka­ku­la­thu­nzi lo­ku­fa la­pho abe­nzi bo­bu­bi aba­nga­ca­tsha kho­nal.

23 Ngo­ba ka­bi lo­khu ena­ka umu­ntu, uku­thi aye ku­Nku­lu­nku­lu esa­hlu­le­lwe­ni.

24 Uya­pha­hla­za aba­la­ma­ndla ku­nga­hlo­lwa­nga, ami­se aba­nye enda­we­ni za­bom.

25 Nga­kho uya­ya­zi imi­se­be­nzi ya­bo, uyaba­ge­nqu­lan ebu­su­ku, ba­cho­tsho­zweo.

26 Uya­ba­tsha­ya nje­nga­ba­bi enda­we­ni ya­ba­bu­ke­la­yop.

27 Nge­nxa yo­ku­thi be­pha­mbu­ki­le eku­mla­nde­le­ni, be­nga­na­nza­nga le­yo­dwa ye­zi­ndle­la za­kheq,

28 ba­ze be­nza uku­kha­la ko­mya­nga ku­fi­ke ku­yer, nja­lo wa­ku­zwa uku­kha­la kwa­ba­hlu­phe­ka­yos.

29 La­pho ye­na ethu­li­sa, ngu­ba­ni-ke onga­zi­pha­tha nge­nko­hli­sot? La­pho efi­hla ubu­so, ngu­ba­ni-ke onga­mbo­nau? Lo­ba esi­zwe­ni lo­ba emu­ntwi­ni eye­dwa.

30 Uku­ze aba­ntu aba­nga­ba­ze­nzi­si ba­nga­bu­si, uku­ze ba­nga­bi yi­mi­ji­bi­la eba­ntwi­niv.

31 Isi­bi­li uthe ku­Nku­lu­nku­lu: Ngi­thwe­le isi­je­zi­sow, ka­ngi­yi­ko­nax.

32 Lo­khu engi­nga­ku­bo­ni­yo ngi­fu­ndi­se we­na; uba nge­nze oku­bi ka­ngi­sa­yi­ku­kwe­nza fu­thiy.

33 Uza­phi­ndi­se­la yi­ni nje­ngo­ku­tha­nda kwa­kho, lo­ba uya­la, lo­ba we­na ukhe­tha, nja­lo ku­nge­si­mi? Wa­zi­ni-ke? Khu­lu­maz.

34 Aba­ntu aba­lo­ku­qe­di­si­sa ba­za­khu­lu­ma ki­mi, lo­mu­ntu ohla­ka­ni­phi­le­yo uza­ngi­zwa.

35 UJo­be ukhu­lu­me enge­la­lwa­zi, la­ma­zwi akhe ka­wa­la­nhla­ka­ni­phoa.

36 Ku­nga­thi nga­be uJo­be uya­hlo­lwa ku­ze ku­be se­ku­phe­le­ni, nge­nxa ye­mpe­ndu­lo za­khe nje­nga­ba­ntu aba­bi.

37 Ngo­ba eso­nwe­ni sa­khe we­nge­ze­le­la ubu­bi, etsha­ya iza­ndla pha­ka­thi kwe­thu, esa­ndi­sa ama­zwi akhe eme­le­ne lo­Nku­lu­nku­lub.

35UE­li­hu wa­se­phe­ndu­la wa­thia:

2 Ukhu­mbu­la uku­thi lo­khu ku­qo­ndi­le yi­ni? Uthe: Uku­lu­nga kwa­mi kwe­dlu­la oku­ka­Nku­lu­nku­lub.

3 Ngo­ba uthe ku­si­za­ni ku­wec, ku­ngi­si­za­ni okwe­dlu­la iso­no sa­mid?

4 Mi­na ngi­za­ku­phe­ndu­la, la­ba­nga­ne ba­kho ka­nye la­wee.

5 Kha­nge­la ama­zu­lu ubo­ne; ukha­nge­le ama­ye­zi, apha­ke­me ku­la­wef.

6 Uba uso­na, we­nza­ni ku­ye? Uba izi­pha­mbe­ko za­kho zi­zi­ne­ngi, we­nza­ni ku­yeg?

7 Uba ulu­ngi­le, umni­ka­ni, ku­mbe we­mu­ke­la­ni esa­ndle­ni sa­khoh?

8 Ubu­bi ba­kho bu­thi­nta umu­ntu onje­nga­wei, lo­ku­lu­nga kwa­kho indo­da­na yo­mu­ntuj.

9 Nge­nxa yo­bu­ne­ngi be­nci­nde­ze­lok ba­be­nza ba­kha­lel; ba­ya­kha­la nge­nxa ye­nga­lo ya­ba­la­ma­ndlam.

10 Ko­dwa ka­kho othi: Unga­phi uNku­lu­nku­lu ume­nzi wa­min, oni­ka ama­hu­boo ebu­su­kup,

11 osi­fu­ndi­sa okwe­dlu­la inya­ma­za­na zo­mhla­ba, ase­nze si­hla­ka­ni­phe okwe­dlu­la inyo­ni za­ma­zu­lu?

12 La­pho ba­ya­kha­la, ko­dwa ka­phe­ndu­li, nge­nxa yo­ku­zi­gqa­ja kwa­ba­biq.

13 Isi­bi­li uNku­lu­nku­lu ka­yi­ku­zwa ize, lo­So­ma­ndla ka­yi­ku­ku­na­nzar.

14 Ye­bo, la­nxa usi­thi: Ka­wu­mbo­nis, ka­nti isa­hlu­le­lo si­pha­mbi kwa­khe; nga­kho umli­nde­let.

15 Ko­dwa kha­the­si, ngo­ba intu­ku­the­lo ya­khe inga­je­zi­sa­ngau, la­ye ka­yi­kwe­jwa­ye­la ka­khu­lu yi­ni uku­zi­pha­ka­mi­sa?

16 Nga­kho uJo­be uvu­le umlo­mo wa­khev nge­zew, wa­ndi­sa ama­zwix enge­la­lwa­ziy.

UE­li­hu ukhu­lu­ma ngo­bu­khu­lu bu­ka­Nku­lu­nku­lu

36UE­li­hu wa­se­qhu­be­ka wa­thi:

2 Ngi­be­ke­ze­le­la ka­nci­nya­ne, ngi­za­ku­bo­ni­sa uku­thi ku­se­se­la­ma­zwi ngo­Nku­lu­nku­lu.

3 Ngi­za­tha­tha ulwa­zi lwa­mi lu­ve­la kha­tsha­naa, ngi­ni­ke uku­lu­nga ku­Me­nzi wa­mib.

4 Ngo­ba isi­bi­li ama­zwi ami ka­wa­yi­si­wo ama­nga; ophe­le­le­yo elwa­zi­ni ula­wec.

5 Kha­nge­la, uNku­lu­nku­lu ula­ma­ndla, nja­lo ke­yi­sid; mkhu­lu ema­ndle­ni oku­qe­di­si­sae.

6 Ka­ye­ke­li omu­bi aphi­le, ko­dwa uni­ka aba­ya­nga oku­lu­ngi­le­yo.

7 Ka­su­si ame­hlo akhe ko­lu­ngi­le­yof, ko­dwa ba­la­ma­kho­si esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­sig; ye­bo, uya­wa­hla­li­sa pha­ka­de, abe­se­pha­ka­mah.

8 Nja­lo uba be­bo­tshi­weij nge­zi­bo­phok, be­thu­njwe nge­zi­nta­mbo ze­nhlu­phe­kol,

9 ng'kho­na eza­ba­tshe­la ise­nzo sa­bom, le­zi­pha­mbe­ko za­bo, uku­thi za­zi­la­ma­ndlan.

10 Uya­vu­la indle­be ya­bo eku­la­ywe­ni, ala­ye ba­phe­ndu­ke ebu­bi­nio.

11 Uba be­la­le­lap, bamkho­nzeq, ba­za­chi­tha insu­ku za­bo ko­ku­hler, le­mi­nya­ka ya­bo ezi­nto­ko­zwe­nis.

12 Ko­dwa uba be­nga­la­le­li, ba­za­dlu­la ngo­mkho­ntot, ba­phe­le be­nge­la­lwa­ziu.

13 La­ba­nga­me­sa­bi­yo uNku­lu­nku­lu nge­nhli­zi­yo ba­bu­the­le­la intu­ku­the­lov; ka­ba­kha­li ese­ba­bo­phi­lew.

14 Umphe­fu­mu­lo wa­bo uza­fe­la ebu­tshe­ni, le­mpi­lo ya­bo pha­ka­thi kwe­zi­nko­tsha­nax.

15 Uza­khu­lu­la ohlu­phe­ka­yo eku­hlu­phe­ke­ni kwa­khe, avu­le indle­be ya­bo eci­nde­ze­lwe­niy.

16 Ye­bo, la­we wa­ku­hu­ga uku­thi uphu­me emlo­nye­ni wo­ci­nde­ze­loz uye e­nda­weni eba­nziab, oku­nge­la­ci­nde­ze­lo ku­yoc, lo­ku­phe­zud kwe­ta­fu­la la­khoe ku­za­gcwa­la ama­no­nof.

17 Ko­dwa ugcwa­li­se isi­gwe­bo so­mu­bi; isi­gwe­bo lo­ku­lu­nga kuku­ba­mbi­le.

18Qa­phe­la ula­ka lu­nga­ku­hu­ge­li eku­klo­lo­de­nig, lo­bu­khu­lu be­nhla­wu­lo bu­nga­ku­pha­mbu­lih.

19 Ube­nga­li­nga­ni­sa ino­tho ya­khoi, uku­thi u­bu­ngebe eci­nde­ze­lwe­ni, le­mi­za­mo yo­nke ela­ma­ndlaj?

20 Unga­khe­fu­ze­le­lik lo­bo­bu­su­kul bo­ku­su­swa kwa­ba­ntum enda­we­ni ya­bon.

21 Qa­phe­la, unga­phe­ndu­ke­li ebu­bi­nio, ngo­ba ukhe­the lo­kho ku­lo­ku­hlu­phe­kap.

22 Kha­nge­la, uNku­lu­nku­lu uzi­pha­ka­mi­sa nga­ma­ndla akhe; ngu­ba­ni ongu­mfu­ndi­si nje­nga­yeq?

23 Ngu­ba­ni ommi­se­le indle­la ya­khe? Ku­mbe ngu­ba­ni othe: We­nze ubu­bir?

24 Khu­mbu­la uku­thi ukhu­li­se umse­be­nzi wa­khe, aba­hla­be­la nga­wos aba­ntut.

25 Bo­nke aba­ntu ba­ya­wu­bo­na; umu­ntu uya­wu­kha­nge­la ekha­tsha­na.

26 Kha­nge­la, uNku­lu­nku­lu upha­ke­me, nja­lo ka­sima­ziu, le­na­ni le­mi­nya­ka ya­khev ka­yi­la­ku­hlo­lwaw.

27 Ngo­ba we­nyu­sa ama­tho­nsi ama­nzix, ahla­mbu­lu­le izu­lu nje­nge­nku­ngu ya­woy;

28 ama­ye­zi ali­thu­lu­le­la pha­nsiz, li­tho­nte ka­khu­lu phe­zu ko­mu­ntua.

29 Ye­bo, ku­kho­na yi­ni onga­qe­di­si­sa ukwe­ndla­le­ka kwa­ma­ye­zib, umsi­ndo we­du­mba la­khec?

30 Kha­nge­la, we­ndla­la uku­kha­nya kwa­khe phe­zu kwa­wod, agu­bu­ze­le impa­nde zo­lwa­ndlee.

31 Ngo­ba nga­wo uye­hlu­le­la aba­ntuf, ani­ke uku­dlag ngo­bu­ne­ngih.

32 Nge­za­ndla usi­be­ke­la uku­kha­nyai, abe­se­ku­la­ya nga­le­lo eli­nge­na pha­ka­thij.

33 Umdu­mo wa­khe ubi­ka nga­kho, le­nko­mo nge­nku­ngu eye­nyu­ka­yok.

37La­nge­nxa ya­lo­kho inhli­zi­yo ya­mi iya­thu­thu­me­la, ye­qe enda­we­ni ya­yo.

2 Zwa­na lo­ku­zwa umdu­mo we­li­zwi la­khe, lo­msi­ndo o­phu­ma emlo­nye­ni wa­khe.

3 Uya­ku­khu­lu­la nga­pha­nsi kwa­ma­zu­lu wo­nke, lo­ku­kha­nya kwa­khe ku­ze ku­be se­mi­kha­wu­lwe­ni yo­mhla­ba.

4 Emva kwa­lo­kho ku­bho­nga ili­zwi, uya­du­ma nge­li­zwi lo­ku­pha­ka­ma kwa­khe, anga­ku­nqa­ndi la­pho ku­zwa­ka­la ili­zwi la­khe.

5 UNku­lu­nku­lu uya­du­ma nge­li­zwi la­khe ngo­ku­ma­nga­li­sa­yo ka­khu­lu, we­nza izi­nto ezi­nku­lu, esi­nge­zi­qe­di­si­se.

6 Ngo­ba ku­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo uthi: Wo­ba se­mhla­be­ni; laku­zi­hla­mbo ze­zu­lu, laku­zi­hla­mbo ze­zu­lu eli­khu­lu la­ma­ndla akhe.

7 Uya­na­ma­the­li­sa isa­ndla so­mu­ntu wo­nke, uku­ze ba­zi bo­nke aba­ntu bo­mse­be­nzi wa­khe.

8 Inya­ma­za­na zi­ya­nge­na emi­ho­me­ni ya­zo, zi­hla­le ezi­khu­ndle­ni za­zo.

9 Isi­vu­ngu­za­ne si­phu­ma eka­me­lwe­ni le­ni­ngi­zi­mu, lo­mqa­ndo emi­mo­ye­ni ye­nya­ka­tho.

10 Ngo­mo­ya ka­Nku­lu­nku­lu ku­ni­kwa ungqwa­qwa­ne, la­ma­nzi aba­nzi abe yi­li­tshe.

11 Nja­lo uthwa­li­sa ama­ye­zi ngo­bu­ma­nzi, ahla­ka­ze iye­zi lo­ku­kha­nya kwa­khe.

12 Nja­lo lo­na li­ya­ji­ka­ji­ka li­phe­ndu­ka ngo­ku­qo­ndi­sa kwa­khea, uku­ze enze ko­nke awa­la­ye kho­nab, ebu­swe­ni bo­mhla­ba emhla­ba­thi­nic.

13 Lo­ba ngo­swa­zid, lo­ba ngo­mhla­ba wa­khee, lo­ba ngo­mu­sa, uya­ku­fi­ki­saf.

14 Be­ka indle­be ku­kho, Jo­be; ma­na, una­nze­le­le imi­se­be­nzi ema­nga­li­sa­yo ka­Nku­lu­nku­lug.

15 Uya­zi yi­ni uku­thi uNku­lu­nku­lu uwa­lu­ngi­sa ni­ni, enze uku­kha­nya kwa­ma­ye­zi akhe ku­kha­nyeh?

16 Uya­zi yi­ni uku­le­ngi­swa kwa­ma­ye­zi, izi­ma­nga­li­so zo­phe­le­le­yoi elwa­zi­ni lo­nkej?

17 Uku­thi izi­gqo­ko za­kho zi­khu­du­ma­la nja­ni, eku­thu­li­se­ni umhla­ba ngomo­ya we­ni­ngi­zi­muk?

18 Uwe­ndla­li­le yi­ni ama­ye­zi ka­nye la­yel, aqi­ne nje­nge­si­bu­ko esi­bu­nji­we­yo ngo­ku­nci­bi­li­ki­sam?

19 Si­fu­ndi­se uku­thi si­za­ku­thi­ni ku­ye; si­nge­ke si­lu­ngi­se lu­tho nge­nxan yo­mnya­mao.

20 Ku­nga­la­ndi­swa ku­ye yi­ni uku­thi ngi­ya­khu­lu­ma? Uba umu­ntu enga­khu­lu­ma, isi­bi­li uza­gi­nywap.

21 Kha­the­si-ke ka­ba­ku­bo­ni uku­kha­nya oku­be­nye­ze­la­yo oku­se­ma­ye­zi­ni, la­pho umo­ya udlu­la uwa­hla­mbu­lu­laq.

22 Igo­li­de li­ve­la enya­ka­tho. Ku­Nku­lu­nku­lu ku­lo­bu­kho­si obe­sa­be­ka­yor.

23 USo­ma­ndla si­nge­mfu­ma­nes; upha­ke­me nga­ma­ndlat, la­ngo­kwa­hlu­le­la, nja­lo mkhu­lu ngo­ku­lu­nga; ka­ci­nde­ze­liu.

24 Nga­kho aba­ntuv ba­ya­me­sa­baw; ka­na­ki wo­nkex owa­ba­hla­ka­ni­phi­le­yoy nge­nhli­zi­yoz.

INko­si iya­mphe­ndu­la uJo­be

38INko­si ya­si­mphe­ndu­la uJo­bea ise­si­vu­ngu­za­ne­ni ya­thib:

2 Ngu­ba­ni lo ofi­pha­za ise­lu­le­ko nga­ma­zwi ange­la­lwa­zic?

3 Bo­pha-ke ukha­lo lwa­kho nje­nge­ndo­dad, nja­lo ngi­za­ku­bu­za, nja­lo unge­nze nga­zie.

4 Wa­wu­nga­phif la­pho ngi­mi­sa izi­se­ke­lo zo­mhla­bag? Tsho­no uba usa­zi uku­qe­di­si­sa.

5 Ngu­ba­ni owa­be­ka izi­li­nga­ni­so za­woh, uba ukwa­zi? Ku­mbe ngu­ba­ni owe­lu­le­la inta­mbo yo­ku­li­nga­ni­sa phe­zu kwa­woi?

6 Izi­se­ke­lo za­wo za­mi­swa phe­zu kwa­ni? Ku­mbe ngu­ba­ni owa­be­ka ili­tshe la­wo le­ngo­nsij,

7 la­pho inka­nye­zi zo­ku­sak za­hla­be­la ka­nye­ka­nyel, la­ma­do­da­na wo­nke ka­Nku­lu­nku­lum ame­me­za nge­nja­bu­lon?

8 Ku­mbe ngu­ba­ni owa­va­le­la ulwa­ndle nge­zi­va­loo, la­pho lu­fo­hla lu­phu­ma esi­swi­nip,

9 la­pho ngi­mi­sa iye­zi la­ba yi­se­mba­tho sa­loq, lo­mnya­ma onzi­ma wa­ba yi­mbe­le­ko ya­lor?

10 Nja­lo nga­lu­qu­me­la isi­mi­sos, nga­mi­sa imi­go­qo le­zi­va­lot,

11 nga­thi: Uza­fi­ka ku­ze ku­be la­pha, ko­dwa unge­dlu­li, la­la­pha ku­za­me­la­na lo­ku­zi­gqa­ja kwa­ma­ga­ga­si akhou.

12 Ku­su­ke­la ensu­kwi­ni za­kho wa­la­wu­la uku­sa yi­ni, we­nza uku­da­bu­ka ko­ku­sa uku­thi kwa­zi inda­wo ya­khov,

13 uku­thi ku­ba­mbe imi­phe­tho yo­mhla­ba, uku­ze ku­thi­nti­the aba­bi ku­wow?

14 Ku­ya­gu­qu­ka nje­nge­bu­mba lo­pha­wu lo­ku­na­ma­thi­se­la, ku­zi­mi­sa nje­nge­se­mba­tho.

15 La­kwa­ba­bi uku­kha­nya kwa­bo ku­ya­go­dlwax, le­nga­lo epha­ke­me­yo iye­phu­lway.

16 Usu­nge­ni­le emi­tho­nje­ni yo­lwa­ndle yi­ni, wa­ha­mba usi­ya le la­le eku­di­nge­ni inzi­ki?

17 Ama­sa­ngo oku­fa wa­we­mbu­le­lwa yi­niz, wa­wa­bo­na ama­sa­ngo ethu­nzi lo­ku­faa?

18 Uqe­di­si­si­le yi­ni ku­ze ku­be se­bu­ba­nzi­ni bo­mhla­ba? Tsho­no uba ukwa­zi ko­nkeb.

19 Inga­phi indle­la la­pho oku­hla­la kho­na uku­kha­nya? Lo­mnya­ma, inga­phi inda­wo ya­wo,

20 uku­ze uku­se emngce­le­ni wa­kho, lo­ku­thi uqe­di­si­se izi­ndle­la zo­mu­zi wa­kho?

21 Uya­zi, ngo­ba wa­wu­su­ze­lwe, le­na­ni le­nsu­ku za­kho li­khu­lu.

22 Usu­nge­ni­le ezi­pha­le­ni ze­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo yi­ni, wa­bo­na izi­pha­la ze­si­qho­tho,

23 engi­zi­go­dle ku­ze ku­be yi­si­kha­thi so­ku­hlu­phe­ka, ku­ze ku­be lu­su­ku lo­ku­lwa lo­lwe­mpi?

24 Inga­phi indle­la la­pho uku­kha­nya okwa­bi­wa kho­na, umo­ya we­mpu­ma­la­nga ohla­ka­ze­ka kho­na emhla­be­ni?

25 Ngu­ba­ni owe­hlu­ka­ni­se­la impo­pho­ma indle­la ya­ma­nzi, le­ndle­la yo­mba­ne we­mi­du­mo,

26 uku­thi li­ne emhla­be­ni la­pho oku­nge­la­mu­ntu kho­na, enka­nga­la oku­nge­la­mu­ntu ku­yo,

27 uku­su­thi­sa inka­nga­la le­gwa­du­le, lo­ku­hlu­mi­sa uku­phu­ma ko­tsha­ni?

28 Izu­lu li­lo­yi­se yi­ni, ku­mbe ngu­ba­ni owa­za­la ama­tho­nsi ama­zo­lo?

29 Ungqwa­qwa­ne wa­phu­ma esi­swi­ni si­ka­ba­ni? Nja­lo ngu­ba­ni owa­za­la ili­qhwa la­ma­zu­lu?

30 Ama­nzi afi­hla­ke­le nje­nge­li­tshe, lo­bu­so bo­ku­ju­la bu­ji­yi­le.

31 Unga­zi­bo­pha yi­ni izi­bo­phoc ze­si­Li­me­lad, ku­mbe uthu­ku­lu­le inta­mboe ze­zi­Njaf?

32 Unga­khu­pha yi­ni izi­nka­nye­zi nge­si­kha­thi sa­zo? Unga­kho­khe­la yi­ni iBhe­re ka­nye la­ba­ntwa­na ba­log?

33 Uya­za­zi yi­ni izi­mi­so za­ma­zu­lu, ku­mbe unga­mi­sa umbu­so wa­zo emhla­be­nih?

34 Unga­pha­ka­mi­se­la yi­ni ili­zwi la­kho ema­ye­zi­ni, uku­thi ubu­ne­ngi ba­ma­nzi bu­ku­si­be­ke­lei?

35 Unga­thu­ma yi­ni imi­ba­ne uku­thi iha­mbe, ithi ku­we: Kha­nge­la, sila­pha?

36 Ngu­ba­ni owa­be­ka inhla­ka­ni­phoj emi­bi­li­nik? Ku­mbe ngu­ba­ni oni­ke uku­qe­di­si­sa engqo­ndwe­nil?

37 Ngu­ba­ni onga­ba­la ama­ye­zi nge­nhla­ka­ni­pho? Nja­lo ngu­ba­ni onga­la­li­sa imbo­dle­la za­ma­zu­lu,

38 la­pho uthu­li lu­qi­na lu­be yi­zi­ga­qa, la­ma­ga­de ana­ma­the­la­ne?

39 Unga­si­zi­nge­le­la yi­ni isi­lwa­ne uku­dla, ku­mbe usu­thi­se uku­la­mba kwe­zi­lwa­ne ezi­ntsha,

40 la­pho zi­ca­tha­me emi­ho­me­ni, zi­hla­la esi­khu­ndle­ni uku­thi zi­ca­tha­me?

41 Ngu­ba­ni olu­ngi­se­la iwa­ba­yi uku­dla kwa­lo, la­pho ama­phu­phu alo ekha­la ku­Nku­lu­nku­lu, ezu­la­zu­la ngo­ba ku­nge­la­ku­dla?

39Uya­sa­zi yi­ni isi­kha­thi so­ku­za­la kwa­ma­go­go edwa­laa? Uya­na­nze­le­la yi­ni uku­he­le­lwa kwe­zi­mpa­lab?

2 Unga­zi­ba­la yi­ni inya­nga e­zizi­gcwa­li­sa­yo? Nja­lo uya­sa­zi yi­ni isi­kha­thi so­ku­za­la kwa­zoc?

3 Zi­go­ba, zi­za­le aba­ntwa­na ba­zo, zi­khu­phe imi­he­lo ya­zod.

4 Ama­zi­nya­ne azo aqi­ne akhu­le ega­nge­ni; asu­ke aha­mbe, anga­bu­yi ku­zo.

5 Ngu­ba­ni owa­khu­phae uba­bhe­mi we­ga­nga ekhu­lu­le­ki­lef? Nja­lo ngu­ba­ni othu­ku­lu­le izi­bo­pho zi­ka­ba­bhe­mi we­ga­ngagh,

6 engi­mmi­se­le inka­nga­la ibe ngu­mu­zi wa­khe, le­si­mu­nyu si­be zi­nda­wo za­khe zo­ku­hla­lai?

7 Uhle­ka umsi­ndo wo­mu­zi, ange­zwa imi­si­ndo yo­mtsha­ye­li.

8 Udi­nga izi­nta­ba ezi­li­dle­lo la­khe, edi­nga ela­nde­la ko­nke oku­lu­hla­za.

9 Inya­thi iya­vu­ma yi­ni uku­ku­se­be­nze­laj? Iza­la­la yi­ni esi­ba­ye­ni sa­kho ebu­su­kuk?

10 Unga­yi­bo­phe­la inya­thi yi­ni nge­nta­mbo ya­yo emfo­lwe­nil? Inga­bhu­qa yi­ni izi­ho­tsha emva kwa­khom?

11 Unga­the­mbe­la ku­yo yi­ni ngo­ba ama­ndla ayo ma­khu­lu? Unga­yi­ye­ke­le­la yi­ni umtshi­ka­tshi­ka wa­kho?

12 Unga­yi­kho­lwa yi­ni uku­thi iza­bu­yi­sa inhla­nye­lo ya­kho, nja­lo iyi­bu­the­le e­ba­leni lo­ku­bhu­le­la la­kho?

13 Impi­ko ze­zi­ntshe zi­ya­pha­pha­ze­la nge­nto­ko­zo; ko­dwa zi­zi­mpi­ko le­zi­nsi­ba ze­nga­bu­za­ne yi­ni?

14 Ngo­ba itshi­ya ama­qa­nda ayo emhla­ba­thi­ni, iwa­khu­du­me­ze othu­li­ni,

15 iya­kho­hlwa uku­thi unya­wo lu­nga­wa­cho­bo­za, lo­ku­thi isi­lo se­ga­nga si­nga­wa­nya­the­la.

16 Iwa­pha­tha ka­lu­khu­ni ama­phu­phu ayo, ku­nga­thi ka­wa­yi­si­wo awa­yo; umtshi­ka­tshi­ka wa­yo uyi­ze, inge­la­kwe­sa­ba.

17 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­yi­tha­the­la inhla­ka­ni­pho, ka­ya­be­la­nga uku­qe­di­si­sa.

18 La­pho se­ku­yi­si­kha­thi iya­zi­pha­ka­mi­se­la phe­zu­lu, ihle­ke ibhi­za lo­mga­di wa­lo.

19 Uza­ni­ka yi­ni ibhi­za ama­ndla? Uya­yi­gqo­ki­sa yi­ni inta­mo ya­lo ngo­mhlo­nga oye­phu­ze­la­yo?

20 Uya­le­nza le­qe yi­ni nje­nge­nte­then? Ubu­kho­si bo­ku­kha­la kwa­lo bu­ye­sa­be­kao.

21 Li­ya­pha­nda esi­ho­tshe­ni, li­tho­ko­ze nga­ma­ndla alo, li­phu­me uku­hla­nga­be­za izi­kha­lip.

22 Li­ya­ku­hle­ka ukwe­sa­ba, ka­le­sa­bi, ka­li­phe­ndu­ki pha­mbi kwe­nke­mbaq.

23 Phe­zu kwa­lo isa­mba se­mi­tsho­ko si­ya­khe­hle­ze­la, umkho­nto opha­zi­ma­yor lo­mdi­ka­di­kas.

24 Ngo­ku­qhu­qha lo­ku­fu­the­ka li­gi­nye umhla­ba; ka­li­kho­lwa uku­thi ngu­msi­ndo wo­pho­ndot.

25 Eku­kha­le­ni ko­pho­ndo li­thi: Aha! Li­nu­ke impi ikha­tsha­na, umdu­mo we­zi­ndu­na, lo­ku­me­me­za.

26 Ukho­zi lu­ya­pha­pha yi­ni ngo­ku­qe­di­si­sa kwa­kho, lu­se­lu­le­la impi­ko za­lo eni­ngi­zi­mu?

27 Ili­nqe li­ya­qo­nga ngo­ku­la­ya kwa­kho, la­khe isi­dle­ke sa­lo engqo­nge­ni yi­ni?

28 Li­hla­la li­la­le ebu­su­ku edwa­le­ni, engqo­nge­ni ye­dwa­la le­ye­nqa­ba.

29 Li­su­ka la­pho li­di­nga uku­dla; ame­hlo alo abo­ne­la kha­tsha­na.

30 La­ma­phu­phu alo azi­ti­ka nge­ga­zi; la­la­pho oku­kho­na aba­bu­le­we­yo li­kho­na.

Impe­ndu­lo ka­Jo­be

40INko­si ya­si­phe­ndu­la uJo­be ya­thia:

2 Ophi­ki­sa­na lo­So­ma­ndla uzamqo­ndi­sa yi­ni? Oso­la uNku­lu­nku­lu ka­ku­phe­ndu­leb.

3 UJo­be wa­se­yi­phe­ndu­la iNko­si wa­thi:

4 Kha­nge­la, ngi­pha­nsi; ngi­nga­ku­phe­ndu­la ngi­thi­nic? Ngi­be­ka isa­ndla sa­mi emlo­nye­ni wa­mid.

5 Ngi­khu­lu­mi­le ka­nye, ko­dwa ka­ngi­yi­ku­phe­ndu­lae; ku­mbe ka­bi­li, ko­dwa ka­ngi­yi­ku­qhu­be­kaf.

INko­si ibo­na­ka­li­sa ama­ndla ayo

6 INko­si ya­si­mphe­ndu­la uJo­be ise­si­vu­ngu­za­ne­ni ya­thig:

7 Bo­pha kha­the­si ukha­lo lwa­kho nje­nge­ndo­dah; ngi­za­ku­bu­za, ubu­su­nga­zi­sai.

8 Isi­bi­li, uza­chi­tha isa­hlu­le­lo sa­mi yi­nij? Ungi­la­hle, uku­ze ube ngo­lu­ngi­le­yo yi­nik?

9 Nja­lo ule­nga­lo yi­ni nje­ngo­Nku­lu­nku­lu? Ku­mbe unga­du­ma yi­ni nge­li­zwi nje­nga­yel?

10 Kha­the­si zi­ce­ci­se ngo­bu­kho­si lo­ku­pha­ka­ma, uze­mbe­se ngo­du­mo le­nka­zi­mu­lom.

11 Usa­ba­la­li­se intu­ku­the­lo zo­la­ka lwa­khon, ukha­nge­le wo­nke ozi­gqa­ja­yo, umtho­bi­seo.

12 Kha­nge­la wo­nke ozi­gqa­ja­yop, ume­hli­se­le pha­nsiq, unya­the­le­le pha­nsi aba­bi enda­we­ni ya­bor.

13 Uba­fi­hle bo­nkes ethu­li­nitu, ubo­phe ubu­so ba­bo nga­se­se.

14 Kho­na la­mi ngi­za­vu­ma ku­we, uku­thi isa­ndla sa­kho so­ku­ne­ne si­nga­ku­si­ndi­sav.

15 Ake ukha­nge­le imvu­bu enga­ye­nza ka­nye la­we; idla utsha­ni nje­nge­nka­biw.

16 Ake ukha­nge­le, ama­ndla ayo ase­kha­lwe­ni lwa­yo, lo­ku­qi­na kwa­yo ku­se­mi­si­phe­ni ye­si­su sa­yo.

17 Iya­go­bi­sa umsi­la wa­yo nje­ngo­mse­da­ri; imi­si­pha ye­mi­le­nze ya­yo ye­lu­ke­nex.

18 Ama­tha­mbo ayo anje­nge­mpo­mpi ze­thu­si, ama­tha­mbo ayo anje­nge­mi­go­qo ye­nsi­mbi.

19 Inge­yo­ku­qa­lay ye­zi­ndle­la zi­ka­Nku­lu­nku­luz; owa­ye­nza­yo wa­so­nde­za inke­mba ya­yo.

20 Ngo­ba inta­ba zi­ya­yi­ve­ze­la uku­dla, la­pho oku­dla­la kho­na inya­ma­za­na zo­nke ze­ga­nga.

21 Ila­la pha­nsi kwe­si­hla­hla esi­lu­hla­za, eku­si­the­ke­ni kwe­mi­hla­nga la­ma­xha­pho­zia.

22 Izi­hla­hla ezi­lu­hla­za zi­ya­yi­si­be­ke­la ngo­mthu­nzi wa­zo; imi­du­bu ye­si­fu­la iya­yi­pha­hlab.

23 Kha­nge­la, umfu­la uyayi­ci­nde­ze­la, ka­yi­pha­ngi­sic; ile­si­bi­ndi la­nxa iJo­da­ni inga­phu­phu­me­la emlo­nye­ni wa­yod.

24 Onga­yi­ba­mba yi­ni nga­me­hlo ayo? Onga­hla­ba yi­ni ama­kha­la ayo nge­mi­ji­bi­la?

41Unga­mhu­du­la yi­ni uLe­vi­ya­tha­ni nge­ngwe­gwea, ku­mbe uli­mi lwa­khe nge­nta­mbo o­ye­nza itsho­ne?

2 Unga­fa­ka yi­nib umhla­nga ekha­le­ni la­khec, ku­mbe ubho­bo­ze umhla­thi wa­khe nga­me­vad?

3 Uza­ku­nce­nga ka­ne­ngi yi­ni? Uza­khu­lu­ma la­we nga­tha­mbi­le­yo yi­ni?

4 Uza­kwe­nza isi­vu­me­lwa­no la­we yi­nie? Uza­mtha­tha abe yi­nce­ku ko­ku­phe­la yi­nif?

5 Uza­dla­la la­ye yi­ni nje­nge­nyo­ni? Ku­mbe uza­mbo­phe­la ama­nto­mba­za­na akho yi­nig?

6 Aba­the­ngih ba­za­the­ngi­se­la­na nga­ye yi­nii? Ba­za­kwe­hlu­ka­ni­se­la­na nga­ye yi­nij pha­ka­thi kwa­ba­the­ngi­sa­yok?

7 Uza­gcwa­li­sa yi­ni isi­khu­mba sa­khe nge­zi­nhle­ndla, le­kha­nda la­khe nge­mi­kho­nto ye­nhla­nzi?

8 Be­ka isa­ndla sa­kho phe­zu kwa­khe, khu­mbu­la impi, unga­kwe­nzi fu­thi.

9 Kha­nge­la, ithe­mba la­khe li­za­ku­ba nga­ma­ngal. La­ye uza­pho­se­lwam pha­nsi yi­ni ngo­ku­mbo­nan?

10 Ka­kho ole­si­hlu­ku so­ku­thi amvu­se. Ngu­ba­ni-ke ye­na onga­zi­mi­sa pha­mbi kwa­mio?

11 Ngu­ba­nip onga­ndu­le­le­yo uku­thi ngimbha­da­leq? Oku­nga­pha­nsi kwa­ma­zu­lu wo­nke ngo­kwa­mir.

12 Ka­ngi­yi­ku­thu­la ma­ye­la­na le­zi­tho za­khe, le­nda­ba ya­ma­ndla akhe, lo­bu­hle be­si­mo sa­khes.

13 Ngu­ba­ni onga­bo­na­ka­li­sa ubu­so be­se­mba­tho sa­khe? Ngu­ba­ni onge­za la­ma­to­mu akhe aphi­ndwe ka­bi­lit?

14 Ngu­ba­ni onga­vu­la imi­nya­ngo yo­bu­so ba­khe? Ama­zi­nyo akhe aye­sa­be­ka inhla­ngo­thi zo­nkeu.

15 Imi­zi­la ya­ma­ha­wu akhe ilo­ku­zi­qhe­nya, iva­le­lwe ngo­pha­wu olu­qi­ni­si­we­yo.

16 Eli­nye li­so­nde­le kwe­li­nye, uku­ze ku­nga­nge­ni umo­ya pha­ka­thi kwa­wo.

17 Ahla­nge­ne, aba­mba­nav, uku­ze ange­hlu­ka­ni­swaw.

18 Uku­thi­mu­la kwa­khe ku­pha­zi­ma uku­kha­nyax, la­me­hlo akhe anje­nge­nko­phe ze­ma­da­bu­ka­ku­say.

19 Emlo­nye­ni wa­khe ku­phu­ma izi­hla­nti, zi­qha­tshe zi­phu­me inhla­nsi zo­mli­lo.

20 Ema­kha­le­ni akhe ku­phu­ma intu­thu, nje­nge­mbi­za ebi­la­yoz le­mi­hla­ngaa.

21 Umo­ya wa­khe uvu­the­la ama­la­hle, le­la­nga­bi li­phu­me emlo­nye­ni wa­kheb.

22 Enta­nye­ni ya­khe ku­hla­la ama­ndla, la­pha­mbi kwa­khe ku­gi­ya usi­zi.

23 Ama­vi­nqo enya­ma ya­khe ana­ma­the­le­ne, aqi­ni­le ku­ye, ka­wa­nyi­ki­nye­kic.

24 Inhli­zi­yo ya­khe iqi­ni­le nje­nge­li­tshe, ye­bo, ilu­khu­ni nje­nge­li­tshe lo­ku­cho­la eli­nga­pha­nsid.

25 Eku­vu­ke­ni kwa­khe ama­qha­we aye­sa­ba, nge­nxa yo­kwe­phu­lwa ba­ya­zi­hla­mbu­lu­lae.

26 Ofi­nye­le­la ku­ye nge­nke­mba ange­me, umkho­nto, umtsho­ko, lo­mdi­ka­di­ka.

27 Utha­tha insi­mbi nje­ngo­tsha­ni, ithu­si nje­ngo­go­do olu­bo­li­le­yo.

28 Umtsho­ko ka­wu­me­nzi aba­le­ke; ama­tshe esa­vu­tha aphe­ndu­lwa ngu­ye abe yi­zi­bif.

29 Isa­gi­la si­tsha­ywa nje­nge­zi­bi; uhle­ka uku­ge­nqe­za ko­mdi­ka­di­kag.

30 Nga­pha­nsi kwa­khe ku­le­nde­nge­zi ezi­bu­kha­li; we­ndla­la izi­nto ezi­bu­kha­li oda­ke­nih.

31 We­nza inzi­kii zi­bi­le nje­nge­mbi­zaj, enze ulwa­ndle lu­be nje­nge­mbi­za ya­ma­fu­tha.

32 Nge­mva kwa­khe we­nza indle­la ikha­nye; inzi­ki zi­nga­thi­wa zi­yi­mpu­ngak.

33 Ka­ku­kho emhla­be­nil oku­fa­na­na la­yem, owe­nzi­wa anga­bi lo­kwe­sa­ba.

34 Ukha­nge­la ko­nke oku­pha­ke­me­yo; uyi­nko­si phe­zu kwa­bo bo­nke aba­ntwa­na bo­ku­zi­gqa­jan.

UJo­be uya­zi­tho­ba

42UJo­be wa­se­yi­phe­ndu­la iNko­si wa­thi:

2 Ngi­ya­zi uku­thi unga­kwe­nza ko­nkea, lo­ku­thi ka­ku­la­ce­bob eli­nga­vi­nje­lwa ku­wec.

3 Ngu­ba­ni lo ofi­pha­za ise­lu­le­ko enge­la­lwa­zid? Nga­kho ngi­khu­lu­mi­le lo­kho ebe­ngi­nga­ku­qe­di­si­si, izi­nto ezi­ma­nga­li­sa­yo ka­khu­lu ki­mi, ebe­ngi­nga­za­zie.

4 Ake uzwe, ngi­za­khu­lu­ma mi­na. Ngi­za­ku­bu­za, nja­lo we­nze nga­zif.

5 Ngo­ku­zwa kwe­ndle­be ngi­ku­zwi­le, ko­dwa kha­the­si ili­hlo la­mi li­ya­ku­bo­nag.

6 Nga­kho-keh ngi­yazi­ne­ngai, ngi­ya­phe­ndu­ka ethu­li­nij le­mlo­the­nikl.

7 Kwa­se­ku­si­thi iNko­si isi­khu­lu­me la­ma­zwi ku­Jo­be, iNko­si ya­thi kuE­li­fa­zi umThe­ma­nim: Ula­ka lwa­mi lu­ya­vu­tha ku­we la­ku­ba­nga­ne ba­kho aba­bi­li, ngo­ba ka­li­khu­lu­ma­nga nga­mi oku­qo­ndi­le­yo nje­nge­nce­ku ya­mi uJo­ben.

8 Nga­kho-ke zi­tha­the­le­ni ama­jo­ngo­si ayi­si­kho­mbi­sa le­nqa­ma ezi­yi­si­kho­mbi­sa, li­ye ence­kwi­ni ya­mi uJo­beo, li­zi­ni­ke­le­le umni­ke­lo wo­ku­tshi­swap, nja­lo uJo­be ince­ku ya­mi uza­li­khu­le­ke­la; ngo­ba isi­bi­li ngi­za­kwe­mu­ke­la ubu­so ba­kheq, uku­ze ngi­nge­nzi ki­ni nje­ngo­bu­thu­tha be­nu; ngo­ba ka­li­khu­lu­ma­nga nga­mi oku­qo­ndi­le­yo nje­nge­nce­ku ya­mi uJo­ber.

9 Nga­kho ba­ha­mba oE­li­fa­zi umThe­ma­ni lo­Bi­li­da­di umShu­hi lo­Zo­fa­ri umNa­ha­ma, be­nza nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si ku­bo; nja­lo iNko­si ye­mu­ke­la ubu­so bu­ka­Jo­bes.

Uku­bu­si­swa ku­ka­Jo­be

10 INko­si ya­si­phe­ndu­la uku­thu­njwa ku­ka­Jo­be ese­khu­le­ke­le aba­nga­ne ba­khet; nja­lo iNko­si ye­nge­ze­le­la ko­nke uJo­be aye­la­kho ku­ze ku­phi­ndwe ka­bi­liu.

11 Kwa­se­ku­fi­ka ku­ye bo­nke aba­fo­wa­bo la­bo bo­nke oda­de­wa­bov, la­bo bo­nke aba­be­ma­zi ma­ndu­lo, ba­dla isi­nkwa la­ye endli­ni ya­khew, ba­mkha­le­lax, ba­mdu­du­za nga­kho ko­nke oku­bi iNko­si eya­yi­me­hli­se­le kho­nay; ba­mni­ka ngu­lo­wo la­lo­wo uhla­mvu lwe­ma­liz, la­ngu­lo­wo la­lo­wo iso­ngo le­go­li­dea.

12 INko­si ya­si­bu­si­sa isi­phe­tho si­ka­Jo­be okwe­dlu­la uku­qa­la kwa­kheb; ngo­ba wa­ba le­zi­mvu ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­ne, la­ma­ka­me­la azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­thu­pha, le­zi­pa­ne ze­nka­bi ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne, la­bo­ba­bhe­mi aba­si­ka­zi aba­yi­nku­lu­ngwa­nec.

13 Wa­se­si­ba la­ma­do­da­na ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­do­da­ka­zi ama­tha­thud.

14 Wa­se­bi­za ibi­zo le­yo­ku­qa­la wa­thi ngu­Je­mi­ma, le­bi­zo le­ye­si­bi­li wa­thi ngu­Ke­zi­ya, le­bi­zo le­ye­si­tha­thu wa­thi ngu­Ke­re­ni-Ha­pu­ki.

15 Nja­lo ka­ku­tho­la­ka­la­nga abe­si­fa­za­na aba­hle nje­nga­ma­do­da­ka­zi ka­Jo­be eli­zwe­ni lo­nke; lo­yi­se wa­wa­ni­ka ili­fa pha­ka­thi kwa­ba­ne­wa­boe.

16 Le­mva kwa­lo­kho uJo­be wa­phi­la imi­nya­ka eli­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­ne; wa­bo­na ama­do­da­na akhe, la­ma­do­da­na ama­do­da­na akhe, kwa­ze kwa­ba yi­zi­zu­ku­lwa­na ezi­nef.

17 UJo­be wa­se­si­fa, emda­la, ene­le nge­zi­nsu­kug.

UGWA­LO

LWE­ZI­HLA­BE­LE­LO

Indle­la ya­ba­lu­ngi­le­yo le­ndle­la ya­ba­bi

1Ubu­si­si­we umu­ntu onga­ha­mbi nge­se­lu­le­ko sa­ba­bia, onge­mi endle­le­ni ye­zo­ni, onga­hla­li esi­hla­lwe­nib sa­ba­gco­na­yoc;

2 ko­dwa into­ko­zo ya­khe ise­mla­ywe­ni we­Nko­sid, uzi­ndla ngo­mla­yo wa­yo emi­ni le­bu­su­kue.

3 Nja­lo uza­ku­ba nje­nge­si­hla­hla esi­hla­nye­lwe emi­fu­le­ni ya­ma­nzi, esi­the­la isi­the­lo sa­so nge­si­kha­thi sa­sof, ohla­mvu la­so ka­li­yi­ku­bu­nag; la­kho ko­nke akwe­nza­yo ku­za­phu­me­le­lah.

4 Aba­bi ka­ba­nja­lo, ko­dwa ba­nje­nga­ma­kho­ba umo­ya owa­phe­phu­la­yoi.

5 Nga­kho aba­bi ka­ba­yi­ku­ma ekwa­hlu­le­lwe­ni, le­zo­ni enhla­nga­nwe­ni ya­ba­lu­ngi­le­yoj.

6 Ngo­ba iNko­si iya­ya­zi indle­la ya­ba­lu­ngi­le­yok, ko­dwa indle­la ya­ba­bi iza­bhu­bhal.

Uku­bu­sa ko­gco­tshi­we­yo we­Nko­si

2Ku­nga­nia izi­zwe zi­xo­ko­ze­lab, la­ba­ntu be­na­ka­na oku­yi­ze?

2 Ama­kho­si omhla­ba azi­mi­se­lac, la­ba­bu­si be­nza ugo­be nda­wo­nyed be­me­le­ne le­Nko­si nja­lo be­me­le­ne lo­gco­tshi­we­yo wa­yoe, be­si­thif:

3 Asi­qa­mu­le izi­bo­pho za­bo, si­la­hle inta­mbo za­bo zi­su­ke ki­thig.

4 Ohle­zi ema­zu­lwi­nih uza­hle­kai, iNko­si iza­ba­hle­ka usu­lujk.

5 Kho­na iza­khu­lu­ma ku­bo entu­ku­the­lwe­ni ya­yo, ibe­thu­se ngo­ku­vu­tha ko­la­ka lwa­yo.

6 Ku­be ka­nti mi­na ngi­be­ki­le iNko­si ya­mi phe­zu kwe­Zi­yo­ni, inta­ba ya­mi engcwe­le.

7 Ngi­za­la­ndi­sa nge­si­mi­so: INko­si ithe ki­mi: We­na uyi­Ndo­da­na ya­mi, la­mu­hla ngi­ku­ze­lel.

8 Ce­la ki­mi, ngi­za­ni­ka izi­zwe zi­be yi­li­fa la­kho, le­mi­kha­wu­lo yo­mhla­ba ibe yi­mfu­yo ya­khom.

9 Uza­ze­phu­lan nge­nto­nga ye­nsi­mbio, uzi­pha­hla­ze nje­nge­mbi­za ye­bu­mbap.

10 Nga­kho-ke hla­ka­ni­pha­ni ma­kho­si, li­la­ye­ke ba­hlu­le­li bo­mhla­ba.

11 Ikho­nze­ni iNko­si ngo­kwe­sa­ba, li­tho­ko­ze ngo­ku­thu­thu­me­laq,

12 li­ya­nger iNdo­da­nas, hle­zi ithu­ku­the­le, li­bhu­bhe e­ndle­leni, nxa ula­ka lwa­yo se­lu­vu­tha ka­nci­nya­net. Ba­bu­si­si­weu bo­nke aba­phe­phe­la ku­yov.

Umkhu­le­ko we­ku­se­ni wo­ku­ce­la unce­do

Isi­hla­be­lo si­ka­Da­vi­da, la­pho eba­le­ke­la ubu­so bu­kaA­bi­sa­lo­mu indo­da­na ya­khe

3Nko­si, za­nde ka­nga­ka­na­ni izi­tha za­mia! Ba­ne­ngi aba­ngi­vu­ke­la­yob.

2 Ba­ne­ngi aba­thi ngo­mphe­fu­mu­lo wa­mi: Ka­ku­la­si­ndi­so lwa­khe ku­Nku­lu­nku­lu. Se­la*c.

3 Ko­dwa we­na Nko­si, uyi­si­hla­ngu sa­mid, udu­mo lwa­mi, lo­mpha­ka­mi­si we­kha­nda la­mie.

4 Nga­kha­la nge­li­zwi la­mi eNko­si­nif, ya­si­ngi­phe­ndu­lag ise­nta­be­ni ya­yo engcwe­leh. Se­la*.

5 Mi­na nga­la­la pha­nsi, nga­ju­me­ka; nga­vu­ka, ngo­ba iNko­si ya­ngi­se­ke­lai.

6 Ka­ngi­yi­kwe­sa­ba izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi za­ba­ntu aba­ngi­ha­nqi­le­yo be­me­la­na la­mij.

7 Vu­ka, Nko­si! Ngi­si­ndi­sa, Nku­lu­nku­lu wa­mi. Ngo­ba zo­nke izi­tha za­mi uzi­tsha­yi­le emhla­thi­nik, we­phu­le ama­zi­nyo aba­bil.

8 Usi­ndi­so ngo­lwe­Nko­si. Isi­bu­si­so sa­kho si­phe­zu kwa­ba­ntu ba­kho. Se­la*m.

Umkhu­le­ko wa­ku­si­hlwa wo­ku­ce­la unce­do

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nga­ma­cha­cho. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

4Ngi­phe­ndu­la eku­kha­le­ni kwa­mi, Nku­lu­nku­lu wo­ku­lu­nga kwa­mi. Eku­ci­nde­ze­lwe­ni wa­nge­nze­la inda­wo eba­nzi. Wo­ba lo­mu­sa ki­mi, uzwe umkhu­le­ko wa­mia.

2 Ma­do­da­na aba­ntu, ko­ze ku­be ni­ni li­phe­ndu­la udu­mo lwa­mi lu­be li­hla­zo, li­tha­nda oku­yi­ze, li­di­nga ama­nga? Se­la*b.

3 Ko­dwa ya­zi­ni uku­thi iNko­si ize­hlu­ka­ni­se­lec owe­sa­ba uNku­lu­nku­lud; iNko­si iya­ngi­zwa la­pho ngi­kha­la ku­yo.

4 Thu­thu­me­la­ni, li­ngo­nie; khu­lu­ma­nif le­nhli­zi­yo ye­nu embhe­de­ni we­nu, li­thu­le. Se­la*g.

5 Ni­ke­la­ni imi­hla­tshe­lo yo­ku­lu­ngah, li­the­mbe eNko­si­nii.

6 Ba­ne­ngi aba­thi: Ngu­ba­ni oza­si­tshe­ngi­sa oku­hle? Nko­si, pha­ka­mi­se­laj uku­kha­nya ko­bu­so ba­kho phe­zu kwe­thuk.

7 Ube­ke into­ko­zo enhli­zi­ywe­ni ya­mil okwe­dlu­la isi­kha­thi la­pho ama­be­le abo le­wa­yi­ni la­bo eli­tsha kwa­ndi­lem.

8 Ngi­za­ca­mba­la­lan ngo­ku­thu­lao, kho­no­kho ngi­la­le ubu­tho­ngo, ngo­ba we­na Nko­si we­dwa uya­ngi­hla­li­sa ngo­ku­lo­ndo­lo­ze­kap.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­vi­ke­lwa ezi­the­ni

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nge­Ne­hi­lo­thi. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

5Be­ka indle­be ema­zwi­ni ami, Nko­si; una­nze­le­le uku­bu­bu­la kwa­mia.

2 La­le­la ili­zwi lo­ku­kha­la kwa­mi, Nko­si ya­mi lo­Nku­lu­nku­lu wa­mib; ngo­ba ngi­khu­le­ka ku­wec.

3 Nko­si, eku­se­ni uza­li­zwa ili­zwi la­mid; eku­se­ni ngi­za­hle­la umkhu­le­ko wa­mi nga­ku­wee, ngi­li­ndef.

4 Ngo­ba ka­wu­su­ye uNku­lu­nku­lu otho­ko­za ebu­bi­ni; omu­bi ka­yi­ku­hla­la la­we.

5 Aba­zi­khu­khu­me­za­yo ka­ba­yi­ku­ma pha­mbi kwa­me­hlo akho; uzo­nda bo­nke abe­nzi bo­bu­big.

6 Uza­ba­bhu­bhi­sa aba­qa­mba ama­nga. INko­si iya­me­nya­nya umu­ntu we­ga­zi le­nko­hli­soh.

7 Ko­dwa mi­na, ngi­za­nge­na endli­ni ya­kho ngo­bu­khu­lu be­si­ha­wu sa­kho, ngi­kho­tha­mei ngi­kha­nge­le ethe­mpe­li­ni la­kho eli­ngcwe­le, ngo­ku­kwe­sa­baj.

8 Nko­si, ngi­kho­khe­le­le eku­lu­nge­ni kwa­kho nge­nxa ye­zi­tha za­mik, we­nze indle­la ya­kho iqo­nde pha­mbi kwa­mil.

9 Ngo­ba ka­li­kho iqi­ni­so emlo­nye­ni wa­zo, inga­pha­ka­thi ya­zo izi­nko­hla­ka­lom; umphi­mbo wa­zon uli­ngcwa­ba eli­vu­le­ki­le­yoo, zi­ba­mba ame­hlo ngo­li­mi lwa­zop.

10 Tsho­no uthi zi­le­ca­la, Nku­lu­nku­lu, ka­zi­we nga­ma­ce­bo azo; uzi­la­hle nge­nxa yo­bu­ne­ngi be­zi­pha­mbe­ko za­zo, ngo­ba zi­ku­vu­ke­le.

11 Ko­dwa ka­ba­tha­beq bo­nke aba­the­mbe­la ku­wer, ba­me­me­ze ko­ku­phe­la nge­nto­ko­zo, ngo­ba uba­vi­ke­le; la­la­bo aba­tha­nda ibi­zo la­kho ka­ba­ja­bu­le ku­wes.

12 Ngo­ba we­na Nko­si, uza­bu­si­sa olu­ngi­le­yo, uza­mha­nqa ngo­mu­sa nje­nge­si­hla­ngu esi­khu­lut.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la umu­sa nge­si­kha­thi so­ku­hlu­phe­ka

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nga­ma­cha­cho, nge­She­mi­ni­thi. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

6Nko­si, unga­ngi­khu­zi entu­ku­the­lwe­ni ya­khoa, unga­ngi­je­zi­si eku­vu­the­ni ko­la­ka lwa­khob.

2 Wo­ba lo­mu­sa ki­mi, Nko­si, ngo­ba ngi­bu­tha­ka­tha­kac. Nko­si, ngi­si­li­sa mi­na, ngo­ba ama­tha­mbo amid aya­kha­tha­ze­kae.

3 Lo­mphe­fu­mu­lo wa­mi ukha­tha­ze­ki­le ka­khu­luf: Ko­dwa we­na, Nko­si, ko­ze ku­be ni­nig?

4 Phe­ndu­ka, Nko­si, khu­lu­la umphe­fu­mu­lo wa­mi; ungi­si­ndi­se nge­nxa yo­mu­sa wa­khoh.

5 Ngo­ba eku­fe­ni ka­ku­kho uku­ku­khu­mbu­la; engcwa­be­ni ngu­ba­ni oza­ku­bo­ngai?

6 Ngi­kha­the­lej yi­ku­bu­bu­la kwa­mi; ubu­su­ku bo­nke ngi­ntshe­zi­sa ica­nsi la­mi, nge­zi­nye­mbe­zi za­mi ngi­ma­nzi­si­se umbhe­da wa­mik.

7 Ili­hlo la­mi li­dli­we nge­nxa yo­si­zi, li­ya­gu­ga nge­nxa ye­zi­tha za­mi zo­nkel.

8 Su­ka­ni ki­mim, lo­nke be­nzi bo­bu­bin, ngo­ba iNko­si izwi­le ili­zwi lo­ku­li­la kwa­mio.

9 INko­si izwi­le uku­nce­nga kwa­mip; iNko­si iza­kwe­mu­ke­la umkhu­le­ko wa­miq.

10 Zo­nke izi­tha za­mi zi­za­ya­nge­ka zi­tsha­ywe lu­va­lo ka­khu­lur; zi­za­phe­ndu­ka, zi­hle zi­ya­nge­kes.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la iNko­si uku­thi ya­hlu­le­le

IShi­ga­yo­ni ka­Da­vi­da, ayi­hla­be­le­la iNko­si, nga­ma­zwi ka­Ku­shi umBhe­nja­mi­ni

7Nko­si, Nku­lu­nku­lu wa­mi, ngi­ya­the­mbe­la ku­wea; ngi­si­ndi­sa ku­bo bo­nke aba­ngi­zi­nge­la­yo, ungi­khu­lu­leb.

2 Hle­zi ada­bu­le umphe­fu­mu­lo wa­mi nje­nge­si­lwa­ne, eda­bu­da­bu­la, ku­nge­kho okhu­lu­la­yoc.

3 Nko­si, Nku­lu­nku­lu wa­mi, uba ngi­kwe­nzi­le lo­khud, uba ku­kho­na oku­bi eza­ndle­ni za­mie,

4 uba ngi­phi­ndi­se­le oku­bi ko­se­ku­thu­le­ni la­mif (ku­phe­la nga­pha­nga oyi­si­tha sa­mi nga­pha­ndle kwe­si­za­thog),

5 isi­tha ka­si­zi­nge­le umphe­fu­mu­lo wa­mi, si­wu­fi­ce, si­yi­nya­the­le­le impi­lo ya­mi emhla­ba­thi­ni, se­nze udu­mo lwa­mi lu­hla­le ethu­li­nih. Se­la*.

6 Vu­ka, Nko­si, ngo­la­ka lwa­kho, zi­pha­ka­mi­sei nge­nxa ye­ntu­ku­the­lo ye­zi­tha za­mij; vu­ka ungi­me­lek; ula­yi­le isa­hlu­le­lol.

7 Nga­kho inhla­nga­no ye­zi­zwe iza­ku­ha­nqa; bu­ya nga­phe­zu­lu phe­zu kwa­yo.

8 INko­si iza­kwa­hlu­le­la izi­zwe. Nga­hlu­le­la, Nko­sim, nje­ngo­ku­lu­nga kwa­min la­nje­ngo­bu­qo­tho ba­mi obu­ki­mio.

9 Ake bu­phe­le ubu­bi ba­ba­bi, ko­dwa umqi­ni­se olu­ngi­le­yo, ngo­ba ohlo­la inhli­zi­yo le­zi­nsop ngu­Nku­lu­nku­lu olu­ngi­le­yoq.

10 Isi­hla­ngu sa­mi si­ku­Nku­lu­nku­lu osi­ndi­sa aba­qo­tho enhli­zi­ywe­nir.

11 UNku­lu­nku­lu ngu­ma­hlu­le­li olu­ngi­le­yo, nja­lo ngu­Nku­lu­nku­lu othu­ku­the­lela omu­bi insu­ku zo­nke.

12 Uba enga­phe­ndu­ki, uza­lo­la inke­mba ya­khes; use­li­go­bi­le ida­ndi­li la­khet wa­li­lu­ngi­sau.

13 Use­mlu­ngi­se­le izi­kha­li zo­ku­fa, we­nze­la aba­zi­nge­liv imi­tsho­ko ya­khe etshi­sa­yow.

14 Kha­nge­la, uhe­le­lwa ngo­bu­bix, akhu­le­lwe yi­ko­nay, aza­le ama­ngaz.

15 Age­bhe umgo­di awu­gu­bhe, abe­se­we­la ego­di­ni ale­nzi­le­yoa.

16 Ubu­bi ba­khe bu­za­bu­ye­la phe­zu kwe­kha­nda la­khe, lo­dla­me lwa­khe lwe­hle­le enka­nda ya­kheb.

17 Ngi­za­yi­du­mi­sa iNko­si nje­ngo­ku­lu­nga kwa­yo, ngi­hla­be­le­le ibi­zo le­Nko­si ephe­zu ko­nkec.

Udu­mo lwe­Nko­si lo­du­mo lo­mu­ntu

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nge­Gi­thi­thi. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

8Nko­si, Nko­si ye­thu, li­le­nka­zi­mu­lo ka­nga­ka­na­ni ibi­zo la­kho emhla­be­ni wo­nkea! Omi­se ubu­kho­si ba­kho nga­phe­zu kwa­ma­zu­lub.

2 Emlo­nye­ni we­zi­nga­ne lo­wa­ba­mu­nya­yo umi­si­le ama­ndla nge­nxa ye­zi­tha za­khoc, uku­ze uthu­li­se isi­tha lo­mphi­ndi­se­lid.

3 La­pho ngi­kha­nge­la ama­zu­lu akho, umse­be­nzi we­mi­nwe ya­kho, inya­nga le­nka­nye­zi owa­zi­mi­sa­yoe,

4 uyi­ni umu­ntu uku­thi umkhu­mbu­lef, le­ndo­da­na yo­mu­ntu uku­thi uyi­ha­mbe­leg?

5 Ka­nti wa­me­nza wa­ba nga­pha­nsi ka­nci­nya­ne ku­le­ngi­lo­si, wa­me­thwe­sa umqhe­le wo­bu­kho­sih lo­du­moi.

6 Wa­me­nza wa­bu­sa phe­zu kwe­mi­se­be­nzi ye­za­ndla za­khoj, ko­nke wa­ku­be­ka nga­pha­nsi kwe­nya­wo za­khek,

7 izi­mvu le­nka­bi zo­nke, ka­nye le­zi­nya­ma­za­na ze­ga­nga,

8 inyo­ni za­ma­zu­lu, le­zi­nhla­nzi zo­lwa­ndle, oku­dlu­la ezi­ndle­le­ni ze­nlwa­ndlel.

9 Nko­si, Nko­si ye­thu, li­le­nka­zi­mu­lo ka­nga­ka­ni ibi­zo la­kho emhla­be­ni wo­nkem!

Uku­bo­nga isa­hlu­le­lo si­ka­Nku­lu­nku­lu

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nge­Mu­thi-la­bhe­ni. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

9Ngi­zaku­du­mi­sa, Nko­si, nge­nhli­zi­yo ya­mi yo­nke, ngi­la­ndi­se zo­nke izi­ma­nga­li­so za­khoa.

2 Ngi­za­tha­ba ngi­tho­ko­ze ku­web, ngi­hla­be­le indu­mi­so ebi­zwe­ni la­khoc, we­na oPhe­zu­ko­nked.

3 La­pho izi­tha za­mi zi­bu­ye­la emu­va, zi­za­ku­wa, zi­bhu­bhe pha­mbi kwa­kho.

4 Ngo­ba uli­me­le ilu­nge­lo la­mi lo­da­ba lwa­mi, wa­hla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si, wa­hlu­le­la ngo­ku­lu­ngi­le­yoe.

5 Uzi­khu­zi­le izi­zwe, wa­bhu­bhi­sa omu­bif; wa­le­su­la ibi­zo la­bo ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nig.

6 Izi­tha zi­phe­li­le, izi­nci­tha­ka­lo ezi­pha­ka­de; uyi­di­li­zi­le imi­zi; uku­khu­nju­lwa kwa­yo ku­bhu­bhe ka­nye la­yoh.

7 Ko­dwa iNko­si iza­hla­la ku­ze ku­be pha­ka­dei, isi­hla­lo sa­yo so­bu­kho­si isi­lu­ngi­se­le isa­hlu­le­loj.

8 Yo­na-ke iza­wa­hlu­le­la umhla­ba ngo­ku­lu­ngak, iba­gwe­be aba­ntul ngo­ku­qo­ndamn.

9 Nja­lo iNko­si iza­ku­ba yi­si­phe­phe­lo so­ci­nde­ze­lwe­yoo, isi­phe­phe­lo nge­zi­kha­thi zo­ku­hlu­phe­kap.

10 La­ba­la­zi­yo ibi­zo la­kho ba­za­the­mba ku­we, ngo­ba we­na Nko­si, ka­wu­ba­tshi­ya­nga aba­ku­di­nga­yoq.

11 Hla­be­la­ni indu­mi­so eNko­si­ni ehle­zi eZi­yo­ni, li­me­me­ze­le pha­ka­thi kwa­ba­ntu ize­nzo za­yor.

12 Nxa idi­nga iga­zi, iya­ba­khu­mbu­la, ka­yi­kho­hlwa uku­kha­la kwa­ba­hlu­tshwa­yos.

13 Wo­ba lo­mu­sa ki­mi, Nko­si, ubo­ne uhlu­pho lwa­mi olu­ve­la kwa­ba­ngi­zo­nda­yot, we­na ongi­pha­ka­mi­sa­yo ema­sa­ngwe­ni oku­fau,

14 uku­ze ngi­la­ndi­se yo­nke indu­mi­so ya­kho ema­sa­ngwe­ni endo­da­ka­zi ye­Zi­yo­ni, ngi­tho­ko­zev ku­si­ndi­so lwa­khowx.

15 Izi­zwe zi­tsho­ne emgo­di­ni e­za­we­nza­yoy, embu­le­ni eza­li­thi­ya­yo unya­wo lwa­zo lu­ba­nji­wez.

16 INko­si iza­zi­si­le, ye­nza isa­hlu­le­loa; omu­bi uthi­ywe emse­be­nzi­ni we­za­ndla za­khe. Hi­ga­yo­ni. Se­la*.

17 Aba­kho­hla­ke­le­yo ba­za­bu­ye­la esi­ho­gwe­ni, zo­nke izi­zwe ezi­mkho­hlwa­yo uNku­lu­nku­lub.

18 Ngo­ba oswe­la­yo ka­yi­ku­kho­hla­ka­la ko­ku­phe­la; ithe­mbac la­ba­ya­ngad ka­liyi­ku­nya­ma­la­la pha­ka­dee.

19 Vu­ka, Nko­si, umu­ntu ka­nga­nqo­bi; izi­zwe ka­zi­gwe­tshwe pha­mbi kwa­kho.

20 Zi­tsha­yi­se ngo­va­lo, Nko­si, izi­zwe ka­zi­kwa­zi uku­thi zi­nga­ba­ntu nje. Se­la*f.

Uku­ce­la uku­thi aba­bi ba­chi­thwe

10Nko­si, ume­le­ni kha­tsha­na? Uca­tshe­lani ezi­kha­thi­ni zo­ku­hlu­phe­kaa?

2 Omu­bi eku­zi­gqa­je­ni uya­mzi­nge­li­si­sa umya­ngab; ka­ba­ba­njwec nga­ma­go­be aba­wa­ce­bi­le­yod.

3 Ngo­ba omu­bi uya­zi­khu­khu­me­za nge­si­fi­so so­mphe­fu­mu­lo wa­khe, uya­si­bu­si­sa isi­hwa­ba, aye­yi­se iNko­si.

4 Omu­bi, ngo­ku­zi­gqa­ja ko­bu­so ba­khe uthi: Kaku­bi­zie; ka­kho uNku­lu­nku­luf emi­ca­ba­ngwe­ni ya­khe yo­nke.

5 Indle­la za­khe zi­qi­ni­le isi­kha­thi so­nke; iza­hlu­le­lo za­kho zi­pha­ke­me zi­kha­tsha­na la­yeg; izi­tha za­khe zo­nke uya­zi­vu­the­lah.

6 Uthi enhli­zi­ywe­ni ya­khei: Ka­ngi­yi­ku­nyi­ki­nywaj; ngo­ba esi­zu­ku­lwa­ne­ni le­si­zu­ku­lwa­na kangi­yi­ku­ba se­bu­nzi­me­nik.

7 Umlo­mo wa­khe ugcwe­le uku­thu­ka le­zi­nko­hli­sol lo­bu­qi­lim; nga­pha­nsi ko­li­mi lwa­khen ku­kho­na uko­na lo­bu­bio.

8 Uhle­zi enda­we­ni yo­ku­ca­tha­ma ye­mi­zi, ezi­nda­we­ni ezi­si­the­ki­le­yo ubu­la­la onge­la­ca­lap; ame­hlo akhe akha­nge­le othi­thi­be­le­yo nga­se­seq.

9 Uya­ca­tsha eku­si­the­ke­nir nje­nge­si­lwa­nes ebha­lwi­ni lwa­sot; uca­tshe­la uku­mba­mba ongu­mya­nga, uya­ba­mba ongu­mya­nga ngo­ku­mhu­du­le­la embu­le­ni la­kheu.

10 Uya­qu­tha, uya­kho­tha­mav, nja­lo umya­nga awe ngo­ku­la­ma­ndla kwa­khew.

11 Uthi enhli­zi­ywe­ni ya­khe: UNku­lu­nku­lu ukho­hli­wex, ufi­hle ubu­so ba­khey, ka­so­ze abo­ne la­ni­niz.

12 Su­ku­ma, Nko­si! Nku­lu­nku­lu, pha­ka­mi­sa isa­ndla sa­kho, unga­ba­kho­hlwa aba­hlu­phe­ka­yo.

13 Ku­nga­ni omu­bi ede­le­la uNku­lu­nku­lua? Uthi enhli­zi­ywe­ni ya­kheb: Ka­wu­yi­ku­ku­bi­zac.

14 Uya­bo­na, ngo­ba we­na uya­kha­nge­la ubu­bi le­nhlu­phe­ko, uku­ku­be­ka esa­ndle­ni sa­khod. Umya­ngae uya­zi­ni­ke­la ku­wef; we­na ungu­msi­zi we­zi­nta­nda­neg.

15 Ye­phu­la inga­lo yo­kho­hla­ke­le­yo lo­mu­bih; di­nga inko­hla­ka­lo ya­khe uku­ze unga­be usa­yi­tho­lai.

16 UJe­ho­va yi­Nko­si ku­ze ku­be ni­ni la­ni­ni; izi­zwe zi­bhu­bhi­le eli­zwe­ni la­yoj.

17 Nko­si, uzwi­le isi­fi­so sa­ba­tho­be­ki­le­yok, uza­qi­ni­sa inhli­zi­yo ya­bo, we­nze indle­be ya­kho izwe,

18 ukwa­hlu­le­la inta­nda­nel lo­ci­nde­ze­lwe­yom, uku­ze umu­ntu wa­se­mhla­be­ni anga­be ese­sa­be­kan.

INko­si iyi­si­phe­phe­lo sa­ba­qo­tho

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Esi­ka­Da­vi­da

11Ngi­the­mbe­la eNko­si­nia. Li­nga­tsho nja­ni emphe­fu­mu­lwe­ni wa­mi: Ba­le­ke­la enta­be­ni ye­nu nje­nge­nyo­nib.

2 Ngo­ba, kha­nge­la, aba­bi ba­ya­go­bi­sa ida­ndi­lic, ba­lu­ngi­sa umtsho­ko wa­bo enta­nje­nid, uku­ze ba­tsho­ke emnya­me­ni aba­qo­tho nge­nhli­zi­yoe.

3 Nxa izi­se­ke­lo zi­di­li­zwaf, ange­nza­ni olu­ngi­le­yog?

4 INko­sih ise­the­mpe­li­ni la­yo eli­ngcwe­lei; iNko­si, isi­hla­lo sa­yo so­bu­kho­si si­se­ma­zu­lwi­nij; ame­hlo ayo aya­kha­nge­lak, inko­phe za­yo zi­ya­hlo­la, aba­ntwa­na ba­ba­ntu.

5 INko­si iya­mhlo­la olu­ngi­le­yo, ko­dwa omu­bi lo­tha­nda ubu­dlwa­ngu­dlwa­ngu, umphe­fu­mu­lo wa­yo uya­mzo­ndal.

6 Uza­ni­sa phe­zu kwa­ba­bi imi­ji­bi­la, umli­lo, le­so­lu­fa*m, lo­mo­ya otshi­sa­yon, ku­za­ku­ba yi­sa­be­lo se­nke­zo ya­boo.

7 Ngo­ba ilu­ngi­le iNko­si, iya­tha­nda uku­lu­ngap; ubu­so ba­yo bu­ya­bo­na oqo­thoq.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­vi­ke­lwa

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nge­She­mi­ni­thi. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

12Si­za, Nko­si, ngo­ba owe­sa­ba uNku­lu­nku­lu kase­kho, ngo­ba aba­the­mbe­ki­le­yo ba­nya­ma­le­le ba­su­ka eba­ntwa­ne­ni ba­ba­ntua.

2 Ba­khu­lu­ma oku­yi­ze, ngu­lo­wo la­lo­wo lo­ma­khe­lwa­ne wa­kheb; inde­be ezi­la­li­sa­yo, ba­khu­lu­ma nga­nhli­zi­yo­mbi­lic.

3 INko­si iza­qu­ma zo­nke inde­be ezi­la­li­sa­yod, uli­mi olu­khu­lu­ma izi­nto zo­ku­zi­dla1;

4 aba­thi: Si­za­nqo­ba ngo­li­mi lwe­thu, inde­be ze­thu nge­ze­thu; ngu­ba­ni oyi­nko­si phe­zu kwe­thu?

5 Nge­nxa yo­ku­ba­nde­ze­lwae kwa­ba­ya­nga, nge­nxa yo­ku­bu­bu­la kwa­ba­swe­la­yof, se­ngi­za­vu­ka, ku­tsho iNko­sig. Ngi­za­be­ka eku­lo­ndo­lo­ze­ke­ni amvu­the­la­yoh.

6 Ama­zwi eNko­si anga­ma­zwi ahla­mbu­lu­ki­le­yoi, isi­li­va esi­za­nywe esi­tha­ndwe­ni se­nhla­ba­thij, si­hla­nju­lu­lwek ka­si­kho­mbi­sal.

7 We­na, Nko­si, uza­ba­gci­na, uba­vi­ke­le ku­le­si­si­zu­ku­lwa­na ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

8 Aba­bi ba­ya­ha­mba­ha­mba inhla­ngo­thi zo­nke, la­pho ama­nya­la epha­ka­nyi­swa pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­ba­ntu.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­si­zwa

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

13Ko­ze ku­be ni­ni, Nko­si, ungi­kho­hlwaa ko­ku­phe­lab? Ko­ze ku­be ni­ni ungi­fi­hle­la ubu­so ba­khoc?

2 Ko­ze ku­be ni­ni ngi­zi­ce­bi­sa emphe­fu­mu­lwe­ni wa­mi, ngi­lo­si­zi enhli­zi­ywe­ni ya­mi insu­ku zo­nke? Ko­ze ku­be ni­ni isi­tha sa­mi si­pha­ka­nyi­swa phe­zu kwa­mi?

3 Kha­nge­la, ungi­phe­ndu­le, Nko­si, Nku­lu­nku­lu wa­mi; kha­nyi­sa ame­hlo amid hle­zi ngi­la­le ubu­tho­ngo bo­ku­fae,

4 hle­zi isi­tha sa­mi si­thi: Se­ngi­me­hlu­lef; la­ba­ngi­hlu­pha­yo ba­tho­ko­ze la­pho ngi­nyi­ki­nywag.

5 Ko­dwa mi­na ngi­the­mbe­le emu­se­ni wa­khoh, inhli­zi­yo ya­mi iza­tha­ba ngo­si­ndi­so lwa­khoij.

6 Ngi­za­yi­hla­be­le­la iNko­si, ngo­ba inge­nze­le oku­hle ka­khu­luk.

Ubu­thu­tha lo­bu­bi ba­ba­ntu

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Esi­ka­Da­vi­da

14Isi­thu­thaa si­thi enhli­zi­ywe­ni ya­sob: Ka­ku­la­Nku­lu­nku­luc. Bo­na­ke­le, be­nza imi­se­be­nzi eye­nya­nye­ka­yod; ka­kho owe­nza oku­hlee.

2 INko­si ya­kha­nge­la pha­nsi ise­ma­zu­lwi­ni phe­zu kwa­ba­ntwa­na ba­ba­ntuf, uku­bo­na uku­thi ukho­na yi­nig oqe­di­si­sa­yoh, odi­nga uNku­lu­nku­lui.

3 Ba­pha­mbu­ki­le bo­nke, be­bo­nke bo­na­ke­le; ka­kho owe­nza oku­hle, ka­kho lo­ye­dwaj.

4 Ka­ba­zi yi­ni bo­nke abe­nza oku­bik, aba­dla aba­ntu ba­mi nje­ngo­ba be­si­dla isi­nkwal? Ka­ba­yi­bi­zi iNko­sim.

5 La­pho be­sa­ba lo­kwe­sa­ban, ngo­ba uNku­lu­nku­lu use­si­zu­ku­lwa­ne­ni so­lu­ngi­le­yoo.

6 Li­li­ya­ngi­si­le ice­bo lo­mya­ngap, ngo­ba iNko­si iyi­si­phe­phe­lo sa­kheq.

7 Ku­nga­thi usi­ndi­so lu­kaI­sra­ye­li lu­nga­ve­la eZi­yo­nir! La­pho iNko­si ibu­yi­sa uku­thu­njwa kwa­ba­ntu ba­yo, uJa­ko­be uza­tha­ba, uI­sra­ye­li atho­ko­zes.

Umu­ntu onga­hla­la endli­ni ye­Nko­si

Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

15Nko­si, ngu­ba­ni oza­hla­la ethe­nte­ni la­khoa? Ngu­ba­ni oza­kwa­kha enta­be­ni ya­kho engcwe­leb?

2 Ngu­lo­wo oha­mba ngo­bu­qo­thoc, lo­we­nza oku­lu­ngi­le­yod, lo­khu­lu­ma iqi­ni­so enhli­zi­ywe­ni ya­khee,

3 onga­hle­bi­yof ngo­li­mi lwa­kheg, onge­nzi oku­bi ku­mnga­ne wa­khe, lo­nga­pha­ka­mi­se­li uma­khe­lwa­ne wa­khe ihla­zo;

4 ola­hli­we­yo uye­nya­nye­ka eme­hlwe­ni akhe, ko­dwa uya­ba­hlo­ni­pha aba­ye­sa­ba­yo iNko­si; ofu­nga ngo­kuzi­li­ma­za, ko­dwa ka­phe­ndu­ki,

5 onga­ni­ki ima­li ya­khe uku­thi azu­ze inzu­zoh, lo­nge­mu­ke­li umvu­zo wo­ku­the­ngwa ngo­nge­la­ca­lai. Owe­nza le­zi­zi­nto ka­yi­ku­nyi­ki­nywa ku­ze ku­be ni­ni­ni­nij.

INko­si iyi­sa­be­lo sa­mi

IMi­ki­ta­mi ka­Da­vi­da

16Ngi­lo­ndo­lo­za, Nku­lu­nku­lu, ngo­ba ngi­the­mbe­la ku­wea.

2 Ngi­the eNko­si­ni: Uyi­Nko­si ya­mi, uku­lu­nga kwa­mi ka­kufi­ki ku­web.

3Ko­dwa ku­ba­ngcwe­le aba­se­mhla­be­ni, la­ba­hle­ka­zi, onto­ko­zo ya­mi yo­nke iku­boc.

4 Zi­za­kwa­nda insi­zi za­ba­gi­ji­me­la omu­nye unku­lu­nku­lud; ka­ngi­yi­ku­ni­ke­la imi­ni­ke­lo ya­bo yo­ku­na­thwa­yo ye­ga­zie; la­ma­bi­zo abo ka­ngi­yi­ku­wa­pha­tha ende­be­ni za­mif.

5 INko­si iyi­sa­be­log se­li­fa la­mih le­se­nke­zo ya­mii; we­na uphe­the isa­be­lo sa­mij.

6 Imi­zi­la iwe­le ki­mik ezi­nda­we­ni ezi­tho­ko­zi­sa­yol; ye­bo, ngi­le­li­fa eli­bu­ke­ka­yo.

7 Ngi­za­yi­bo­nga iNko­si enge­lu­le­ka­yo; le­bu­su­kum izi­nso za­mi zi­ya­ngi­qo­ndi­san.

8 Ngi­be­ki­leo iNko­si pha­mbi kwa­mi nja­lo­nja­lop; ngo­ba i­nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­miq, ka­ngi­yi­ku­nyi­ki­nywar.

9 Nga­kho inhli­zi­yo ya­mi iya­tho­ko­za, lo­du­mo lwa­mi lu­ya­ja­bu­las, le­nya­ma ya­mi iza­hla­la ivi­ke­le­ki­le.

10 Ngo­ba ka­wu­tshi­ya­nga umphe­fu­mu­lo wa­mi esi­ho­gwe­nit, nja­lo ka­wu­yi­ku­ni­ke­lau ongcwe­le wa­khov uku­thi abo­ne uku­bo­law.

11 Uza­nga­zi­sa indle­la ye­mpi­lox; uku­gcwa­la kwe­nto­ko­zo ku­se­bu­kho­ne­ni ba­khoy, nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­kho ku­kho­na izi­nja­bu­lo pha­ka­dez.

Umkhu­le­ko wo­zi­nge­lwa enge­la­ca­la

Umkhu­le­ko ka­Da­vi­da

17Zwa­na uku­lu­nga, Nko­si, ula­le­le uku­kha­la kwa­mia; ube­ke indle­be emkhu­le­kwe­ni wa­mi ongaphu­mi ezi­nde­be­ni ezi­le­nko­hli­so.

2 Ukwa­hlu­le­lwa kwa­mi ka­ku­phu­me ebu­kho­ne­ni ba­khob, ame­hlo akho ka­wa­bo­ne izi­nto ezi­qo­ndi­le­yoc.

3 Uyi­li­ngi­le inhli­zi­yo ya­mid, wangi­ha­mbe­lae ebu­su­kuf; ungi­hlo­li­le, ka­wu­fi­ca­nga lu­tho; ngi­hlo­si­le, umlo­mo wa­mi ka­wu­yi­ku­pha­mbu­kag.

4 Ma­ye­la­na le­ze­nzo za­ba­ntu, nge­li­zwi le­nde­be za­kho, mi­na ngi­zi­nqa­ndi­le ezi­ndle­le­ni zo­mchi­thi,

5 uku­se­ke­la izi­nya­the­lo za­mih emi­kho­ndwe­ni ya­khoi, uku­ze inya­wo za­mi zi­nga­tshe­le­li.

6 Mi­na ngi­ku­bi­zi­lej, ngo­ba uza­ngi­phe­ndu­la, Nku­lu­nku­luk; be­ka indle­be ya­kho ki­mi, uzwe inku­lu­mo ya­mil.

7 Tshe­ngi­sa ngo­ku­ma­nga­li­sa­yo utha­ndo­lo­mu­sa wa­khom, we­na osi­ndi­sa nge­sa­ndla sa­kho so­ku­ne­ne la­bo aba­the­mbe­la ku­we kwa­ba­vu­ke­la­yon.

8 Ngi­gci­ne nje­nge­nhla­mvu ye­li­hloo; ungi­fi­hle emthu­nzi­ni we­mpi­ko za­khop,

9 ku­bo ubu­so ba­ba­bi aba­ngi­ci­nde­ze­la­yo, izi­tha ze­mpi­lo ya­mi ezi­ngi­ha­nqi­le­yo.

10 Ba­yazi­va­le­la nga­ma­hwa­hwa aboq; ngo­mlo­mo wa­bo ba­khu­lu­ma ngo­ku­zi­gqa­jar.

11 Se­be­si­ha­nqi­le ema­nya­the­lwe­ni ethus; ame­hlo abo ba­wa­mi­se besi­tho­be­le emhla­ba­thi­nit.

12 Unje­nge­si­lwa­ne esi­khu­tha­le­le uku­da­bu­la, la­nje­nge­si­lwa­ne esi­tsha esi­qu­thi­le­yo enda­we­ni ezi­si­the­ki­le­yo.

13 Vu­ka, Nko­si! Uhla­nga­be­ze ubu­so ba­khe, umpho­se­le pha­nsiu. Khu­lu­la umphe­fu­mu­lo wa­mi ko­mu­bi, oyi­nke­mba ya­khov,

14 ku­bo aba­ntu, aba­yi­sa­ndla sa­kho, Nko­si, eba­ntwi­ni bo­mhla­baw, osa­be­lo sa­bo si­ku­lo­khu­ku­phi­lax, osi­su sa­bo usi­gcwa­li­sa ngo­ku­li­gu­gu kwa­khoy; ba­gcwe­le aba­ntwa­na, nja­lo ba­tshi­ye­le izi­nga­ne za­bo oku­se­le­yo kwa­boz.

15 Mi­na, ngi­za­kha­nge­la ubu­so ba­kho eku­lu­nge­nia, nge­ne­li­sweb yi­si­mo sa­khoc eku­pha­pha­me­ni kwa­mid.

Ihu­bo li­ka­Da­vi­da lo­ku­bo­nga uNku­lu­nku­lu ngo­ku­khu­lu­lwa

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Esi­ka­Da­vi­da, ince­ku ye­Nko­si, eya­khu­lu­ma eNko­si­nia ama­zwi ale­li­hu­bo mhla iNko­si imkhu­lu­la esa­ndle­ni se­zi­tha za­khe zo­nke le­sa­ndle­ni si­ka­Sa­wu­lib. Wa­se­si­thi:

18Ngi­za­ku­tha­nda, Nko­si, ma­ndla amic.

2 INko­si ili­dwa­la la­mi, le­nqa­ba ya­mi, lo­mkhu­lu­li wa­mi; uNku­lu­nku­lu wa­mi, idwa­la la­mi, engi­za­phe­phe­la ku­lo, isi­hla­ngu sa­mi, lo­pho­ndo lo­si­ndi­so lwa­mi, inqa­ba ya­mi epha­ke­me­yod.

3 Ngi­za­bi­za iNko­si edu­mi­se­ka­yo, nga­kho ngi­za­si­ndi­swa ezi­the­ni za­mi.

4 Izi­bo­pho zo­ku­fa za­ngi­zi­nge­le­ze­la, le­zi­khu­khu­la zo­bu­bi za­nge­thu­sa.

5 Izi­bo­pho ze­si­ho­go za­ngi­go­mbo­lo­ze­la, imi­ji­bi­la yo­ku­fa ya­yi­pha­mbi kwa­mie.

6 Eku­hlu­phe­ke­ni kwa­mi nga­yi­bi­za iNko­si, nga­kha­la ku­Nku­lu­nku­lu wa­mi; wa­li­zwa ili­zwi la­mi ese­the­mpe­li­ni la­khe, lo­ku­kha­la kwa­mi kwe­za pha­mbi kwa­khe, endle­be­ni za­khef.

7 Kho­na umhla­ba wa­za­ma­za­ma, wa­nyi­ki­nye­ka, le­zi­se­ke­lo ze­zi­nta­ba za­qha­qha­ze­la, za­za­ma­za­ma, ngo­ba wa­ye­thu­ku­the­leg.

8 Kwe­nyu­ka intu­thu ema­kha­le­ni akhe, lo­mli­lo ophu­ma emlo­nye­ni wa­khe wa­qo­thu­la; ama­la­hle avu­thi­swa yi­woh.

9 Wa­se­kho­tha­mi­sa ama­zu­lu, we­hle­la pha­nsi, lo­mnya­ma onzi­ma wa­wu­nga­pha­nsi kwe­nya­wo za­khe.

10 Wa­se­ga­da ikhe­ru­bhi*, wa­pha­pha, wa­ndi­za phe­zu kwe­mpi­ko zo­mo­yai.

11 Wa­mi­sa umnya­ma wa­ba yi­nda­wo ya­khe ye­nsi­tha, idu­mba la­khe inhla­ngo­thi zo­nke za­khe, ama­nzi amnya­ma, ama­ye­zi amnya­ma omkha­thij.

12 Eku­kha­zi­mu­le­ni oku­pha­mbi kwa­khe ama­ye­zi akhe amnya­ma edlu­la, isi­qho­tho la­ma­la­hle omli­lok.

13 INko­si ya­si­du­ma ema­zu­lwi­ni, oPhe­zu­ko­nke wa­zwa­ka­li­sa ili­zwi la­khe, isi­qho­tho la­ma­la­hle omli­lol.

14 Ya­si­thu­ma imi­tsho­ko ya­yo, ya­ba­chi­tha; le­mi­ba­ne emi­ne­ngi, ya­ba­pha­pha­the­ki­sa.

15 Kho­na kwa­bo­na­ka­la imi­se­le ya­ma­nzi, kwe­mbu­lwa izi­se­ke­lo zo­mhla­ba eku­so­le­ni kwa­khom, Nko­si, eku­vu­the­le­ni ko­mo­ya wa­ma­kha­la akho.

16 Ya­thu­ma iphe­zu­lu, ya­ngi­ba­mba, ya­nge­nyu­la ema­nzi­ni ama­ne­ngi.

17 Ya­ngo­phu­la esi­the­ni sa­mi esi­la­ma­ndla, la­ki­bo aba­ngi­zo­nda­yo, ngo­ba ba­be­la­ma­ndla ku­la­min.

18 Ba­be­pha­mbi kwa­mi osu­kwi­ni lwe­nhlu­phe­ko ya­mi, ko­dwa iNko­si ya­ba yi­si­se­ke­lo sa­mio.

19 Ya­ngi­khu­phe­la enda­we­ni eba­nzi, ya­ngi­khu­lu­la ngo­ba ya­yi­tho­ko­za nga­mi.

20 INko­si ya­ngi­vu­za nje­ngo­ku­lu­nga kwa­mi; ya­ngi­bu­yi­se­la nje­ngo­ku­hla­nze­ka kwe­za­ndla za­mi.

21 Ngo­ba ngi­zi­lo­ndo­lo­zi­le indle­la ze­Nko­si, ka­ngi­su­ka­nga ku­Nku­lu­nku­lu wa­mi nge­nko­hla­ka­lo.

22 Ngo­ba zo­nke iza­hlu­le­lo za­yo za­zi­pha­mbi kwa­mi, le­zi­mi­so za­yo ka­ngi­zi­pha­mbu­la­nga ki­mip.

23 Nja­lo nga­ngi­qo­ndi­le ku­yo, ngi­zi­nqa­ndi­le ebu­bi­ni ba­mi.

24 Nga­kho iNko­si ingi­bu­yi­se­le nje­ngo­ku­lu­nga kwa­mi, nje­ngo­ku­hla­nze­ka kwe­za­ndla za­mi pha­mbi kwa­me­hlo ayo.

25 Ko­le­si­ha­wu uza­zi­ve­za ule­si­ha­wu; ko­qo­tho uza­zi­ve­za uqo­tho;

26 ko­hla­nze­ki­le­yo uza­zi­ve­za uhla­nze­ki­le; la­ko­pha­mbu­ki­le­yo uza­zi­ve­za upha­mbu­ki­le.

27 Ngo­ba we­na uza­ba­si­ndi­sa aba­ntu aba­hlu­tshwa­yo; ko­dwa ame­hlo apha­ke­me­yo uza­we­hli­se­la pha­nsiq.

28 Ngo­ba we­na uza­lu­ma­thi­sa isi­ba­ne sa­mi; iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­mi, iza­kha­nyi­sa ubu­mnya­ma ba­mi.

29 Ngo­ba nga­we ngi­gi­ji­mi­le nga­da­bu­la pha­ka­thi kwe­bu­tho, la­ngo­Nku­lu­nku­lu wa­mi nge­qe umtha­nga­la.

30 UNku­lu­nku­lu, indle­la ya­khe iphe­le­le; ili­zwi le­Nko­si li­hlo­li­we; uyi­si­hla­ngu ku­bo bo­nke aba­phe­phe­la ku­ye.

31 Ngo­ba ngu­ba­ni ongu­Nku­lu­nku­lu nga­pha­ndle kwe­Nko­si? Nja­lo ngu­ba­ni oli­dwa­la nga­pha­ndle ku­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu?

32 Ngu­Nku­lu­nku­lu ongi­bhi­nci­sa ama­ndlars, owe­nza indle­la ya­mi iphe­le­let.

33 Owe­nza inya­wo za­mi zi­be nje­ngeze­zi­mpa­la, wa­ngi­mi­sa ezi­ngqo­nge­ni za­mi.

34 Ofu­ndi­se­la iza­ndla za­mi impi, uku­ze ida­ndi­li le­thu­si li­go­tshi­swe zi­nga­lo za­mi.

35 Ungi­ni­ki­le le­si­hla­ngu so­si­ndi­so lwa­kho, le­sa­ndla sa­kho so­ku­ne­neu si­ngi­se­ke­lev, lo­bu­mne­ne ba­kho bu­ngi­khu­li­si­le.

36 We­nze za­ba ba­nzi izi­nya­the­lo za­mi nga­pha­nsi kwa­mi, uku­ze inya­wo za­mi zi­nga­tshe­le­li.

37 Ngi­xo­tshe­ne le­zi­tha za­mi, nga­zi­fi­ca, ka­ngi­bu­ya­nga nga­ze nga­zi­qe­da.

38 Nga­zi­gwa­za, za­ze ze­hlu­le­ka uku­vu­ka, za­wa nga­pha­nsi kwe­nya­wo za­mi.

39 Ngo­ba ungi­bhi­nci­se ama­ndla ku­se­nze­lwa impi, wa­ba­kho­tha­mi­se­la pha­nsi kwa­mi aba­ngi­vu­ke­la­yo.

40 Ungi­ni­ke inta­mo ye­zi­tha za­mi, la­bo aba­ngi­zo­nda­yo nga­ba­bhu­bhi­sa.

41 Ba­kha­la, ko­dwa enge­kho umsi­ndi­si; eNko­si­ni, ko­dwa ka­yi­ba­phe­ndu­la­ngaw.

42 Nga­se­ngi­ba­cho­li­si­sa nje­ngo­thu­li pha­mbi ko­mo­ya, nga­ba­chi­tha nje­ngo­da­ka lwe­zi­ta­la­da.

43 Wa­ngi­khu­lu­la eku­phi­ki­se­ni kwa­ba­ntu, wa­ngi­mi­sa nga­ba yi­nhlo­ko ye­zi­zwe; aba­ntu enga­ngi­nga­ba­zi ba­ngi­se­be­nze­la.

44 Ba­nge­ne­la uku­zwa nge­ndle­be ba­za­ngi­la­le­la, abe­zi­zwe­ni ba­za­zi­tho­ba ki­mi ngo­ku­ze­nzi­sa.

45 Abe­zi­zwe­ni ba­za­bu­na, ba­phu­me ezi­nqa­be­ni za­bo be­thu­thu­me­la.

46 INko­si iya­phi­la; nja­lo ka­li­du­nyi­swe idwa­la la­mi, ka­pha­ka­nyi­swe uNku­lu­nku­lu wo­si­ndi­so lwa­mi.

47 UNku­lu­nku­lu ongi­ni­ka impi­ndi­se­lo, lo­we­hli­se­la izi­zwe nga­pha­nsi kwa­mix;

48 ongi­khu­lu­la ezi­the­ni za­mi; ye­bo, phe­zu kwa­ba­ngi­vu­ke­la­yo wa­ngi­pha­ka­mi­sa, emu­ntwi­ni wo­dla­ke­la wa­ngi­khu­lu­la.

49 Nge­nxa ya­lo­khuy ngi­za­ku­du­mi­sa, Nko­si, pha­ka­thi kwe­zi­zwe, ngi­hla­be­le­le ibi­zo la­kho indu­mi­soz.

50 Iya­ni­ka inko­si ya­yo usi­ndi­so olu­khu­lu, ise­nze­la ogco­tshi­we­yo wa­yo umu­sa, ku­Da­vi­da, le­nza­lwe­ni ya­khe ku­ze ku­be ni­ni­ni­nia.

Imi­se­be­nzi ka­Nku­lu­nku­lu lo­mla­yo wa­khe

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

19Ama­zu­lu ala­ndi­sa ngo­du­mo lu­ka­Nku­lu­nku­lu, lo­mkha­thi utshu­ma­ye­la umse­be­nzi we­za­ndla za­khea.

2 Usu­ku ku­su­ku lu­phu­mi­se­la inku­lu­mob, lo­bu­su­ku ku­bu­su­ku bu­tshe­ngi­sa ulwa­zic.

3 Ka­ku­kho nku­lu­mo, ka­wa­kho la­ma­zwi, la­pho ili­zwi la­wo eli­nge­zwa­ka­li kho­na.

4 Inta­mbo ya­wod iphu­me­le emhla­be­ni wo­nke, la­ma­zwi awo emkha­wu­lwe­ni wo­mhla­ba. Uli­mi­se­le ila­nga ithe­nte ku­woe.

5 Eli­nje­ngo­mye­nif ephu­ma eka­me­lwe­ni la­kheg, li­tho­ko­zah nje­nge­qha­we li­gi­ji­ma e­ndle­lenii.

6 Uku­phu­ma kwa­lo ku­su­ke­la emkha­wu­lwe­ni wa­ma­zu­lu, lo­ku­zi­nge­le­za kwa­lo ku­ze ku­be se­mi­kha­wu­lwe­ni ya­wo; nja­lo ka­ku­kho oku­fi­hli­we­yo eku­tshi­se­ni kwa­loj.

7 Umla­yo we­Nko­si uphe­le­le, uphe­ndu­la umphe­fu­mu­lo; ubu­fa­ka­zi be­Nko­sik bu­qi­ni­si­lel, bu­hla­ka­ni­phi­sa onge­la­lwa­zim;

8 izi­mi­so ze­Nko­si zi­lu­ngi­le, zi­tho­ko­zi­sa inhli­zi­yon; umthe­tho we­Nko­si uhla­mbu­lu­ki­leo, ukha­nyi­sa ame­hlop.

9 Uku­ye­sa­ba iNko­si ku­hla­nze­ki­le, ku­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­niq; iza­hlu­le­lo ze­Nko­si zi­li­qi­ni­so, zi­lu­ngi­le ngo­ku­phe­le­le­yo.

10 Zi­ya­lo­yi­se­ka ka­khu­lu ku­le­go­li­der, ye­bo ku­le­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo eli­ne­ngis; nja­lo zi­mna­ndi ku­lo­lu­jut lo­lu­ju­lu­ka ohla­nge­ni lo­lu­juu.

11 Fu­thi ince­ku ya­kho iye­lu­le­kwa nga­zo; eku­zi­gci­ne­ni ku­lo­mvu­zo omkhu­luv.

12 Ngu­ba­ni oqe­di­si­sa izi­pho­si­so za­khew? Ngi­khu­lu­la kwe­zi­si­the­ki­le­yox.

13 Igci­ne ince­ku ya­kho lezo­nwe­ni zo­ku­zi­nco­may; ka­zi­nga­bu­si phe­zu kwa­mi. Kho­na ngi­za­ku­ba ngo­qo­ndi­le­yo, ngi­be msu­lwa esi­pha­mbe­kwe­ni esi­khu­luz.

14 Ama­zwi omlo­mo wa­mi le­zi­zi­ndlo ze­nhli­zi­yo ya­mi ka­kwe­mu­ke­le­ke pha­mbi kwa­khoa, Nko­si, dwa­la la­mi lo­mhle­ngi wa­mib.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­nqo­ba

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

20INko­si iku­phe­ndu­le osu­kwi­ni lo­ku­hlu­phe­ka; ibi­zo li­ka­Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­be li­ku­vi­ke­le.

2 Ka­yi­ku­thu­me­le usi­zo olu­ve­la enda­we­ni engcwe­lea, iku­se­ke­le ise­Zi­yo­nib.

3 Ka­yi­khu­mbu­le yo­nke imi­ni­ke­lo ya­kho, nja­lo ye­mu­ke­le umni­ke­lo wa­kho wo­ku­tshi­swa. Se­la*.

4 Iku­ni­ke nje­ngo­kwe­nhli­zi­yo ya­kho, nja­lo igcwa­li­se ice­bo la­kho lo­nkec.

5 Si­me­me­ze nge­nto­ko­zo esi­ndi­swe­ni lwa­khod, le­bi­zwe­ni li­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu si­pha­ka­mi­se izi­bo­ni­soe! INko­si igcwa­li­se ko­nke uku­ce­la kwa­khof.

6 Se­ngi­sa­zi uku­thi iNko­si isi­ndi­sa ogco­tshi­we­yo wa­yog; iza­mphe­ndu­la ise­ma­zu­lwi­ni ayo angcwe­le nga­ma­ndla asi­ndi­sa­yo esa­ndla sa­yo so­ku­ne­ne.

7 Aba­nye ba­the­mbe­la enqo­le­ni, la­ba­nye ema­bhi­ze­ni, ko­dwa thi­na si­za­khu­mbu­la ibi­zo le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thuh.

8 Bo­na ba­kho­tha­nyi­si­we ba­wa, ko­dwa thi­na si­su­ku­mi­le si­mii.

9 Je­ho­va, si­ndi­sa; inko­si isi­phe­ndu­le osu­kwi­ni lo­ku­kha­la kwe­thu.

Uku­bo­nga uNku­lu­nku­lu ngo­ku­khu­lu­lwa

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

21Je­ho­va, inko­si iza­ja­bu­la ema­ndle­ni akho, le­si­ndi­swe­ni lwa­kho iza­tha­ba ka­nga­ka­na­nia!

2 Uyi­ni­ki­le isi­fi­so se­nhli­zi­yo ya­yo, ka­wuyi­nci­tsha­nga isi­ce­lo se­nde­be za­yob. Se­la*.

3 Ngo­ba uyi­hla­nga­be­ze nge­zi­bu­si­so zo­ku­hlec, waye­thwe­sa umqhe­led we­go­li­de eli­hle ekha­nda la­yoe.

4 Ya­ce­la impi­lo ku­we, wa­yi­ni­ka yo­naf, ubu­de be­zi­nsu­ku ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nig.

5 Lu­khu­lu udu­mo lwa­yo eku­si­ndi­se­ni kwa­khoh, inka­zi­mu­loi lo­bu­kho­sijk wa­ku­be­ka phe­zu kwa­yol.

6 Ngo­ba uye­nze ya­bu­si­se­ka ka­khu­lu ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, uya­yi­tho­ko­zi­sa nge­nja­bu­lo ebu­kho­ne­ni ba­khom.

7 Ngo­ba inko­si ithe­mbe­la ku­Je­ho­va, la­ngo­mu­sa wo­Phe­zu­ko­nke ka­yi­yi­ku­nyi­ki­nywan.

8 Isa­ndla sa­kho si­za­zi­tho­la zo­nke izi­tha za­kho, le­sa­ndla sa­kho so­ku­ne­ne si­za­ba­tho­la la­bo aba­ku­zo­nda­yoo.

9 Uza­be­nza ba­be nje­nge­si­tha­ndo so­mli­lop esi­kha­thi­ni so­la­ka lwa­khoq. INko­si iza­ba­gi­nya eku­thu­ku­the­le­ni kwa­yor, lo­mli­lo uza­ba­qo­thu­las.

10 Uza­chi­tha isi­the­lo sa­bo emhla­be­ni, le­nza­lo ya­bo pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­ba­ntut.

11 Ngo­ba be­zi­mi­se­la oku­bi be­me­le­ne la­we, be­ce­ba ugo­be, ba­za­kwe­hlu­le­kau.

12 Ngo­ba uza­ba­fu­la­the­li­sa, nge­zi­nta­mbo ze­da­ndi­li uza­lu­ngi­sa imi­tsho­ko ime­la­ne lo­bu­so ba­bov.

13 Pha­ka­ma, Nko­si, nga­ma­ndla akho! Si­za­hla­be­la si­du­mi­se ama­ndla akho.

Uku­kha­la oku­lo­si­zi. Uku­du­mi­sa iNko­si

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nge­mpa­la yo­ku­sa. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

22Nku­lu­nku­lu wa­mi, Nku­lu­nku­lu wa­mi, ungi­tshi­ye­le­nia na? Ukha­tsha­na lo­ku­ngi­si­za, la­ma­zwi oku­bho­nga kwa­mib?

2 Nku­lu­nku­lu wa­mi, ngi­ya­kha­la emi­ni, ko­dwa ka­wu­ngi­phe­ndu­li, le­bu­su­ku, ko­dwa ka­ngi­la­kho uku­thu­lac.

3 Ko­dwa we­na ungcwe­le, ohle­zi e­zi­bo­ngweni zi­kaI­sra­ye­lid.

4 Oba­ba be­thu ba­the­mba ku­we, ba­the­mba, wa­su­ba­khu­lu­la.

5 Ba­kha­la ku­we, ba­khu­lu­lwae; ba­the­mbe­la ku­we, ka­ba­ya­nge­ka­ngaf.

6 Ko­dwa ngi­ngu­mswe­nya, ka­ngi­su­ye mu­ntug, ihla­zo la­ba­ntuh, nge­yi­swa nga­ba­ntui.

7 Bo­nke aba­ngi­bo­na­yo ba­ya­ngi­hle­ka usu­luj, ba­kha­mi­sa inde­be, ba­ni­ki­ne ikha­ndak,

8be­si­thi: Wa­the­mbe­la eNko­si­nil; ka­yi­mkhu­lu­lem, imo­phu­le, ngo­ba ya­tho­ko­za ku­yen.

9 Ko­dwa ngu­we owa­ngi­khu­pha esi­swi­niop, wa­nge­nza nga­the­mba ngi­se­ma­be­le­ni ka­ma­ma.

10 Nga­la­hle­lwa phe­zu kwa­kho ku­su­ke­la esi­za­lwe­niq; ku­su­ke­la esi­swi­ni si­ka­ma­ma ungu­Nku­lu­nku­lu wa­mir.

11 Unga­bi kha­tsha­na la­mi, ngo­ba uhlu­pho lu­se­du­ze, ngo­ba ka­kho osi­za­yo.

12 Izi­nku­nzi ezi­ne­ngi zi­ngi­ha­nqi­le, ezi­la­ma­ndlas ze­Ba­sha­nit zi­ngi­zi­nge­le­ze­leu.

13 Za­ngi­kha­mi­se­la umlo­mo wa­zo, isi­lwa­ne esi­pha­nga­yo le­si­bho­nga­yov.

14 Ngi­thu­lu­li­we nje­nga­ma­nziw, la­ma­tha­mbo ami wo­nke ehlu­ke­ne; inhli­zi­yo ya­mix inje­nge­ngci­noy, inci­bi­li­ki­le pha­ka­thi kwe­mi­bi­li­ni ya­miz.

15 Ama­ndla ami omi­le nje­ngo­de­nge­zia, lo­li­mi lwa­mi lu­na­ma­the­le emi­hla­thi­ni ya­mib; ungi­be­ke ethu­li­ni lo­ku­fa.

16 Ngo­ba izi­nja zi­ngi­go­mbo­lo­ze­lec; inhla­nga­no ya­ba­bi ingi­ha­nqi­led; iza­ndla za­mi le­nya­wo za­mi ba­zi­bho­bo­zi­lee.

17 Ngi­nga­ba­la wo­nke ama­tha­mbo ami; bo­na ba­ya­kha­nge­la ba­ya­ngi­jo­lo­ze­laf.

18 Ba­be­la­na izi­gqo­ko za­mi, be­nza inka­tho yo­ku­pho­sa nge­ze­mba­tho za­mig.

19 Ko­dwa, we­na Nko­si, unga­bi kha­tsha­na; ma­ndla ami, pha­ngi­sa uku­ngi­si­zah.

20 Khu­lu­la umphe­fu­mu­lo wa­mi ku­yo inke­mba, wo­na wo­dwa owa­mi ema­ndle­ni enjai.

21 Ngi­si­ndi­sa emlo­nye­ni we­si­lwa­nej; ngo­ba empo­ndwe­ni ze­zi­nya­thik ungi­phe­ndu­lel.

22 Ngi­za­la­ndi­sa ibi­zo la­khom ku­ba­fo­we­thun, pha­ka­thi kwe­ba­ndla ngi­za­ku­du­mi­sa.

23 Li­na ele­sa­ba iNko­si, idu­mi­se­nio; lo­nke nza­lo ka­Ja­ko­be, ihlo­ni­phe­ni; li­ye­sa­be, lo­nke nza­lo kaI­sra­ye­lip.

24 Ngo­ba ka­yi­de­le­la­nga ka­yi­ne­ngwa­nga yi­nhlu­phe­ko yo­hlu­phe­ka­yo; nja­lo ka­yi­mfi­hle­la­nga ubu­so ba­yo; ko­dwa la­pho ekha­la ku­yo, ye­zwaq.

25 Indu­mi­so ya­mi iza­ku­ba nga­we eba­ndle­ni eli­khu­lur; ngi­za­kho­kha izi­fu­ngo za­mi pha­mbi kwa­ba­ye­sa­ba­yos.

26 Aba­mne­ne ba­za­ku­dla ba­su­the; ba­za­yi­du­mi­sa iNko­si la­bo aba­yi­di­nga­yot. Inhli­zi­yo ye­nuu iza­phi­la ku­ze ku­be pha­ka­dev.

27 Imi­kha­wu­lo yo­nke yo­mhla­ba iza­khu­mbu­la, iphe­ndu­ke­le eNko­si­niw; le­zi­zu­ku­lwa­na zo­nke ze­zi­zwe zi­za­kho­nza pha­mbi kwa­khox.

28 Ngo­ba umbu­so ungo­we­Nko­si, nja­lo iya­bu­sa pha­ka­thi kwe­zi­zwey.

29 Bo­nke aba­khu­lu­phe­le­yo bo­mhla­ba ba­za­ku­dla ba­kho­nzez; bo­nke abe­hle­la othu­li­ni ba­za­kho­tha­ma pha­mbi kwa­yoa, lo­nga­gci­ni umphe­fu­mu­lo wa­khe uphi­la.

30 Inza­lo iza­yi­kho­nza; iza­ba­le­lwa eNko­si­ni ku­so isi­zu­ku­lwa­nab.

31 Ba­za­ku­za ba­me­me­ze­le uku­lu­nga kwa­yoc eba­ntwi­ni aba­za­za­lwa, uku­thi ikwe­nzi­led.

INko­si ingu­me­lu­si wa­mi

Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

23INko­si ingu­me­lu­si wa­mia, ka­ngi­yi­ku­swe­lab.

2 Iya­ngi­la­li­sa ema­dle­lwe­ni alu­hla­zac; iya­ngi­ho­le­la ema­nzi­ni oku­phu­mu­lad.

3 Ibu­yi­sa umphe­fu­mu­lo wa­mi, ingi­ho­le­le endle­le­ni zo­ku­lu­ngae nge­nxa ye­bi­zo la­yof.

4 Ye­bo, lo­ba ngi­ha­mba esi­ho­tshe­nig se­thu­nzi lo­ku­fah, ka­ngi­yi­kwe­sa­ba oku­bii, ngo­ba we­na ula­mi; into­nga ya­kho lo­do­ndo­lo lwa­kho, kho­na ku­ya­ngi­du­du­zaj.

5 Uya­lu­ngi­sa ita­fu­la pha­mbi kwa­mik nga­pha­mbi kwe­zi­tha za­mil; ugco­ba ikha­nda la­mi nga­ma­fu­tham, inke­zo ya­mi iya­phu­phu­man.

6 Isi­bi­li oku­hle le­si­ha­wu ku­za­ngi­la­nde­la insu­ku zo­nke ze­mpi­lo ya­mi; nja­lo ngi­za­hla­la endli­ni ye­Nko­si ku­ze ku­be se­bu­de­ni be­zi­nsu­ku.

INko­si yo­bu­kho­si

Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

24Umhla­ba ungo­we­Nko­sia, lo­ku­gcwa­la kwa­wo, ili­zwe, la­ba­hla­la ku­lob.

2 Ngo­ba yo­na ya­wu­se­ke­lac phe­zu kwe­zi­nlwa­ndle, ya­wu­mi­sa phe­zu kwe­mi­fu­lad.

3 Ngu­ba­ni oza­kwe­nyu­ke­la enta­be­ni ye­Nko­sie? Ku­mbe ngu­ba­ni oza­ku­ma enda­we­ni ya­yo engcwe­lef?

4 Ngu­lo­wog ole­za­ndla ezi­hla­nze­ki­le­yoh le­nhli­zi­yo emhlo­phei, onga­pha­ka­mi­se­li umphe­fu­mu­lo wa­khe ko­ku­yi­ze lo­nga­fu­ngi nge­nko­hli­soj.

5 Uza­kwe­mu­ke­la isi­bu­si­so eNko­si­ni, lo­ku­lu­nga ku­Nku­lu­nku­lu wo­si­ndi­so lwa­khek.

6 Le­si yi­si­zu­ku­lwa­na sa­la­bo aba­yi­di­nga­yo, aba­di­nga ubu­so ba­kho, ngi­tsho Ja­ko­bel. Se­la*.

7 Pha­ka­mi­sa­ni inhlo­ko ze­nu, li­na ma­sa­ngo, pha­ka­nyi­swa­ni, li­na mi­nya­ngo ya­pha­ka­dem, uku­ze ku­nge­ne iNko­si ye­nka­zi­mu­lon.

8 Ingu­ba­ni li­Nko­si ye­nka­zi­mu­lo? INko­si ela­ma­ndla le­li­qha­we, iNko­si ela­ma­ndla empi­ni.

9 Pha­ka­mi­sa­ni inhlo­ko ze­nu, li­na ma­sa­ngo, ye­bo, pha­ka­ma­ni, li­na mi­nya­ngo ya­pha­ka­de, uku­ze ku­nge­ne iNko­si ye­nka­zi­mu­lo.

10 Ingu­ba­ni li­Nko­si ye­nka­zi­mu­lo? INko­si ya­ma­ba­ndla, yi­yo eyi­Nko­si ye­nka­zi­mu­lo. Se­la*.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­kho­khe­lwa lo­the­the­le­lo lo­ku­vi­ke­lwa

Esi­ka­Da­vi­da

25Ku­we, Nko­si, ngi­pha­ka­mi­se­la umphe­fu­mu­lo wa­mia.

2 Nku­lu­nku­lu wa­mi, ngi­the­mbe­la ku­web; ka­ngi­nga­ya­nge­kic; izi­tha za­mi ka­zi­nga­tho­ko­zi phe­zu kwa­mid.

3 Ye­bo, ku­nga­ya­nge­ki lo­ye­dwa ku­la­bo aba­ku­li­nde­la­yoe; ka­ba­ya­nge­ke la­bof aba­pha­mbu­ka­yo ku­nge­la­si­za­thog.

4 Nga­zi­sa izi­ndle­la za­kho, Nko­sih, ungi­fu­ndi­se imi­kho­ndo ya­khoi.

5 Ngi­kho­khe­le­la eqi­ni­swe­ni la­kho, ungi­fu­ndi­se, ngo­ba ungu­Nku­lu­nku­lu wo­si­ndi­so lwa­mij; ngi­li­nde­le we­na usu­ku lo­nke.

6 Khu­mbu­la izi­ha­wu za­kho, Nko­si, lo­bu­be­le ba­kho, ngo­ba kwa­kukho­na ku­su­ke­la pha­ka­dek.

7 Unga­zi­khu­mbu­li izo­no zo­bu­tsha ba­mi le­zi­pha­mbe­ko za­mil; ngo­ko­mu­sa wa­kho we­na ungi­khu­mbu­le, nge­nxa yo­ku­lu­nga kwa­kho, Nko­sim.

8 INko­si ilu­ngi­le iqo­ndi­len; nga­kho-ke iza­zi­fu­ndi­sa izo­ni nge­ndle­lao.

9 Iza­ba­kho­khe­la aba­tho­be­ki­le­yo ekwa­hlu­le­lwe­nip, iba­fu­ndi­se aba­tho­be­ki­le­yo indle­la ya­yoq.

10 Zo­nke indle­la ze­Nko­si zi­ngu­mu­sa le­qi­ni­so ku­la­bo aba­lo­ndo­lo­za isi­vu­me­lwa­no sa­yo le­zi­fa­ka­ze­lo za­yo.

11 Nge­nxa ye­bi­zo la­kho, Nko­si, the­the­le­la isi­pha­mbe­ko sa­mi, ngo­ba si­khu­lur.

12 Ngu­wu­phi umu­ntu owe­sa­ba iNko­si? Iza­mfu­ndi­sa nge­ndle­la ezayi­khe­thas.

13 Umphe­fu­mu­lo wa­khe uza­hla­la ebu­hle­nit, le­nza­lo ya­kheu iza­li­dla ili­fa le­li­zwev.

14 Imfi­hlo ye­Nko­si inge­ya­ba­ye­sa­ba­yow, iza­ba­zi­sa isi­vu­me­lwa­no sa­yo.

15 Ame­hlo ami ahla­la ese­Nko­si­nix, ngo­ba yi­yo eza­khu­pha inya­wo za­mi embu­le­niy.

16 Phe­ndu­ke­la ki­mi, ube lo­mu­sa ki­miz, ngo­ba ngi­le­si­zu­ngu, ngi­hlu­phe­ki­lea.

17 Inka­tha­zo ze­nhli­zi­yo ya­mi za­nda, ungi­khu­phe ezi­nhlu­phe­kwe­ni za­mi.

18 Kha­nge­la inhlu­phe­ko ya­mi lo­si­zi lwa­mi, uthe­the­le­le zo­nke izo­no za­mib.

19 Kha­nge­la izi­tha za­mi ngo­ba zi­ne­ngi, zi­ya­ngi­zo­nda nge­nzo­ndo ele­si­hlu­ku.

20 Lo­ndo­lo­za umphe­fu­mu­lo wa­mi, ungi­khu­lu­le; ka­ngi­nga­ya­nge­kic, ngo­ba ngi­phe­phe­la ku­wed.

21 Ubu­qo­tho lo­ku­qo­nda ka­ku­ngi­lo­ndo­lo­ze, ngo­ba ngi­li­nde­le we­na.

22 Nku­lu­nku­lu, hle­nga uI­sra­ye­li ku­zo zo­nke inka­tha­zo za­khee.

Umu­ntu onge­la­ca­la ukhu­le­ke­la ukwa­hlu­le­lwa

Esi­ka­Da­vi­da

26Nga­hlu­le­la, Nko­sia, ngo­ba mi­na ngi­ha­mbe ngo­bu­qo­tho ba­mib, nja­lo ngi­the­mbe­le eNko­si­nic, angi­yi­ku­tshe­le­lad.

2 Ngi­hlo­la, Nko­si, ungi­li­ngee, uhlo­lef izi­nso za­mi le­nhli­zi­yo ya­mig.

3 Ngo­ba utha­ndo­lo­mu­sa wa­kho lu­pha­mbi kwa­me­hlo ami, nja­lo ngi­ha­mbe eqi­ni­swe­ni la­khoh.

4 Ka­ngi­hla­la­ngai la­ba­ntu be­nko­hli­soj, ka­ngi­ha­mbe­la­ni la­ba­ze­nzi­sa­yo.

5 Ngi­yi­zo­ndi­le inhla­nga­no ya­be­nzi bo­bu­bik, ka­ngi­hla­li la­ba­bil.

6 Ngi­za­ge­za iza­ndla za­mi ngo­ku­nge­la­ca­la, ngi­zi­nge­le­ze­le ila­thi la­kho, Nko­sim.

7 Uku­ze ngi­zwa­ka­li­se nge­li­zwi lo­ku­bo­ngan, lo­ku­ze ngi­la­ndi­se zo­nke ize­nzo za­kho ezi­ma­nga­li­sa­yoo.

8 Nko­si, ngi­ya­yi­tha­nda inhla­lo ye­ndlu ya­khop, le­nda­wo yo­ku­hla­la ye­nka­zi­mu­lo ya­khoq.

9 Unga­bu­thi umphe­fu­mu­lo wa­mi ka­nye le­zo­ni, ku­mbe impi­lo ya­mi ka­nye la­ba­ntu abo­me­le iga­zi.

10 Oza­ndla za­bo zi­lo­bu­bi, le­sa­ndla sa­bo so­ku­ne­ne si­gcwe­le izi­va­la­mlo­mor.

11 Ko­dwa mi­na ngi­za­ha­mba ngo­bu­qo­tho ba­mi; ngi­hle­nga, ube lo­mu­sa ki­mis.

12 Unya­wo lwa­mi lu­mi enda­we­ni eli­nge­ne­yot; ngi­za­yi­du­mi­sa iNko­si ema­ba­ndle­niu.

INko­si iyi­ku­kha­nya kwa­mi lo­ku­khu­lu­lwa kwa­mi

Esi­ka­Da­vi­da

27INko­si iyi­ku­kha­nya kwa­mia lo­si­ndi­so lwa­mib; ngi­za­kwe­sa­ba ba­nic? INko­si inga­ma­ndla empi­lo ya­mi; ngi­za­kwe­thu­ka ba­nid?

2 La­pho aba­bi, izi­tha za­mi la­ba­me­la­na la­mi, be­so­nde­la ki­mi uku­dla inya­ma ya­mi, bo­na ba­khu­be­ka ba­wae.

3 Lo­ba ibu­tho li­nga­mi­sa inka­mba li­me­le­ne la­mi, inhli­zi­yo ya­mi ka­yi­yi­kwe­sa­ba; lo­ba impi inga­ngi­vu­ke­la, ku­lo­khu ngi­za­the­mbaf.

4 Into yi­nye engi­yi­ce­la eNko­si­ni, yi­yo engi­za­yi­di­ngag, yi­ku­thi ngi­hla­le endli­ni ye­Nko­si insu­ku zo­nke ze­mpi­lo ya­mih, uku­ze ngi­bo­ne ubu­hle be­Nko­si, ngi­bu­zi­si­se ethe­mpe­li­ni la­yoi.

5 Ngo­ba iza­ngi­fi­hla edu­mbe­ni la­yo ngo­su­ku lo­bu­bij, ingi­fi­hle eku­si­the­ke­ni kwe­the­nte la­yok, ingi­pha­ka­mi­se­le edwa­le­nil.

6 Kha­the­si-ke ikha­nda la­mi li­za­pha­ka­nyi­swa phe­zu kwe­zi­tha za­mi ezi­ngi­ha­nqi­le­yom; nga­kho ngi­za­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tha­ba ethe­nte­ni la­yo; ngi­za­hla­be­la, ye­bo ngi­hla­be­le indu­mi­so eNko­si­ni.

7 Zwa­na, Nko­si, ili­zwi la­mi la­pho ngi­kha­lan, nja­lo ungi­ha­wu­ke­le, ungi­phe­ndu­leo.

8Uthe: Di­nga­ni ubu­so ba­mi. Inhli­zi­yo ya­mi ya­thi ku­we: Ubu­so ba­kho, Nko­si, ngi­za­bu­di­ngap.

9 Unga­ngi­fi­hle­li ubu­so ba­khoq; unga­yi­xo­tshi ince­ku ya­kho ngo­ku­thu­ku­the­la; ubu­lu­si­zo lwa­mi; unga­ngi­tshi­yi, unga­ngi­de­li, Nku­lu­nku­lu wo­si­ndi­so lwa­mir.

10 La­pho uma­ma lo­ba­ba be­ngi­tshi­ya, kho­na iNko­si iza­nge­mu­ke­las.

11 Ngi­fu­ndi­sa indle­la ya­kho, Nko­si, ungi­kho­khe­le endle­le­ni eqo­ndi­le­yot, nge­nxa ye­zi­tha za­mi.

12 Unga­ngi­ni­ke­li enta­ndwe­ni ye­zi­tha za­miu, ngo­ba aba­fa­ka­zi ba­ma­nga ba­ngi­vu­ke­lev, lo­vu­tha isi­hlu­kuw.

13Nga­ngi­za­phe­la nga­pha­ndle ko­ku­thi nga­kho­lwa uku­thi ngi­za­bo­na oku­hle kwe­Nko­si eli­zwe­ni la­ba­phi­la­yox.

14 Li­nde­la iNko­siy, ube la­ma­ndla, le­nhli­zi­yo ya­kho iqi­ne, ye­bo, li­nde­la iNko­siz.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­si­zwa lo­wo­ku­bo­nga ngo­ku­si­zwa

Esi­ka­Da­vi­da

28Ngi­ya­kha­la ku­we, Nko­si; dwa­la la­mia, unga­ngi­thu­le­lib, hle­zi nxa ungi­thu­le­la, ngi­fa­na­nec la­be­hle­la emgo­di­nide.

2 Zwa­na ili­zwi lo­ku­nce­nga kwa­mi la­pho ngi­kha­la ku­wef, la­pho ngi­pha­ka­mi­se­la iza­ndla za­mig enda­we­ni ya­khoh ye­li­zwi engcwe­lei.

3 Unga­ngi­hu­du­li ka­nye la­ba­bi nja­lo ka­nye la­be­nzi bo­bu­bij, aba­khu­lu­ma uku­thu­la la­bo­ma­khe­lwa­ne ba­bo, ko­dwa ubu­bi bu­se­nhli­zi­ywe­ni ya­bok.

4 Uba­ni­ke nje­ngo­kwe­nza kwa­bo, la­nje­ngo­bu­bi be­ze­nzo za­bo; uba­ni­ke nje­ngo­ko­mse­be­nzi we­za­ndla za­bol, uba­bu­yi­se­le ise­nzo sa­bom.

5 Ngo­ba ka­ba­yi­na­nzi imi­se­be­nzi ye­Nko­si lo­kwe­nza kwe­za­ndla za­yo, iza­ba­bhi­dli­za inga­ba­khin.

6 Ka­yi­bo­ngwe iNko­si, ngo­ba ili­zwi­le ili­zwi lo­ku­nce­nga kwa­mio.

7 INko­si inga­ma­ndla ami le­si­hla­ngu sa­mip; inhli­zi­yo ya­mi ithe­mbe­la ku­yo, ngi­ya­si­zwa; nga­kho inhli­zi­yo ya­mi iya­tho­ko­za, ngi­yi­du­mi­se nge­ngo­ma ya­miq.

8 INko­si inga­ma­ndla abo, nja­lo iyi­nqa­ba ye­zi­nsi­ndi­so zo­gco­tshi­we­yo wa­yo.

9 Si­ndi­sa aba­ntu ba­khor, ubu­si­se ili­fa la­khos, be­lu­se, uba­pha­ka­mi­se ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

Ili­zwi le­Nko­si pha­ka­thi kwe­si­phe­pho

Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

29Ini­ke­ni iNko­si, li­na ma­do­da­na aba­la­ma­ndla, ini­ke­ni iNko­si udu­mo la­ma­ndlaa.

2 Ini­ke­ni iNko­sib udu­mo lwe­bi­zo la­yoc, li­kho­tha­me eNko­si­ni ebu­hle­ni bo­bu­ngcwe­led.

3 Ili­zwi le­Nko­si li­phe­zu kwa­ma­nzi; uNku­lu­nku­lu we­nka­zi­mu­lo uya­du­mae; iNko­si iphe­zu kwa­ma­nzi ama­ne­ngif.

4 Ili­zwi le­Nko­si li­la­ma­ndla, ili­zwi le­Nko­si li­lo­bu­kho­si.

5 Ili­zwi le­Nko­si le­phu­la imi­se­da­ri, ye­bo, iNko­si ye­phu­la imi­se­da­ri ye­Le­bha­no­nig.

6 Ye­nza yo­na-ke iqo­lo­tshe nje­nge­tho­leh, iLe­bha­no­ni le­Si­ri­yo­nii nje­nge­tho­le le­nya­thij.

7 Ili­zwi le­Nko­si li­da­bu­la ama­la­nga­bi omli­lo.

8 Ili­zwi le­Nko­si li­za­ma­za­mi­sa inka­nga­la, iNko­si iza­ma­za­mi­sa inka­nga­la ye­Ka­de­shik.

9 Ili­zwi le­Nko­si li­za­li­sa izi­mpa­lal, li­hlu­bu­le ama­hla­thi; le­the­mpe­li­ni la­yo ko­nke ku­thi: Udu­mo.

10 UJe­ho­va uhle­zi phe­zu ku­ka­za­mco­lom, ye­bo, uJe­ho­va uhle­zi eyi­Nko­si ku­ze ku­be ni­ni­ni­nin.

11 INko­si iza­ni­ka aba­ntu ba­yo ama­ndla; iNko­si ibu­si­se aba­ntu ba­yo ngo­ku­thu­lao.

Uku­bo­nga ko­si­li­si­we­yo eku­fe­ni

Isi­hla­be­le­lo. Ingo­ma yo­kwe­hlu­ka­ni­swa kwe­ndlu ka­Da­vi­da

30Ngi­za­ku­pha­ka­mi­sa, Nko­si, ngo­ba unge­nyu­si­lea, nja­lo ka­wu­tho­ko­zi­sa­nga izi­tha za­mi nga­mib.

2 Nko­si Nku­lu­nku­lu wa­mi, nga­kha­le­la ku­wec, wa­ngi­si­li­sad.

3 Nko­si, uwu­khu­phu­li­le umphe­fu­mu­lo wa­mie engcwa­be­nif, ungi­gci­ni­le ngi­phi­la, uku­ze ngi­nge­hle­li emgo­di­nig.

4 Hla­be­le­la­ni eNko­si­ni, li­na ba­ngcwe­le ba­yoh, li­bo­nge eku­khu­nju­lwe­ni ko­bu­ngcwe­le ba­yo.

5 Ngo­ba uku­thu­ku­the­la kwa­yo ku­ngo­kwe­si­kha­tsha­nai, impi­lo ise­mu­se­ni wa­yoj. Uku­li­la ku­nga­hla­la ku­si­hlwak, ka­nti eku­se­ni ku­le­nto­ko­zol.

6 Mi­na-ke nga­thi eku­phu­me­le­le­ni kwa­mim: Ka­ngi­yi­ku­nyi­ki­nywa la­pha­ka­den.

7 Nko­si, ngo­mu­sa wa­kho we­nzi­le inta­ba ya­mi iqi­ne; wa­bu­fi­hla ubu­so ba­kho, nga­hlu­phe­kao.

8 Nga­kha­la ku­we, Nko­si; nga­nce­nga eNko­si­nip.

9 Ku­le­nzu­zo ba­ni ega­zi­ni la­mi eku­tsho­ne­ni kwa­mi emgo­di­ni? Uthu­li lu­za­ku­du­mi­sa na? Lu­za­tshu­ma­ye­la iqi­ni­so la­kho yi­niq?

10 Zwa­na, Nko­si, ube lo­mu­sa ki­mi; Nko­si, wo­ba ngu­msi­zi wa­mir.

11 Uphe­ndu­le uku­kha­la kwa­mi kwa­ba yi­ku­si­nas; ukhu­phi­le isa­ka la­mi, wa­ngi­bhi­nci­sa into­ko­zot,

12 uku­ze udu­mo lwa­mi lu­hla­be­le indu­mi­so ku­we, lu­nga­thu­li; Nko­si, Nku­lu­nku­lu wa­mi, ngi­za­ku­bo­nga ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

Uku­the­mba eNko­si­ni

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

31Ku­we, Nko­si, ngi­ya­the­mbaa, ka­ngi­nga­ya­nge­ki la­ni­nib, ngi­khu­lu­le ngo­ku­lu­nga kwa­khoc.

2 Be­ka ki­mi indle­be ya­kho, ngi­khu­lu­le ma­si­nya­ne, ube li­dwa­la eli­la­ma­ndla ki­mid, indlu ye­zi­nqa­ba yo­ku­ngi­si­ndi­sae.

3 Ngo­ba we­na uli­dwa­la la­mi le­nqa­ba ya­mif; nga­kho nge­nxa ye­bi­zo la­khog ngi­kho­khe­lah ungi­qo­ndi­sei.

4 Ngi­khu­phaj embu­le­ni aba­ngi­thi­ye nga­lo ensi­thak, ngo­ba uyi­nqa­ba ya­mil.

5 Esa­ndle­ni sa­kho ngi­be­ka umo­ya wa­mim; ungi­hle­ngi­le, Nko­si, Nku­lu­nku­lu we­qi­ni­son.

6 Ngi­ba­zo­ndi­leo la­bo aba­na­nze­le­la oku­yi­ze kwa­ma­ngap; ko­dwa mi­na ngi­the­mbe­la eNko­si­niq.

7 Ngi­za­tha­ba ngi­tho­ko­ze emu­se­ni wa­kho, ngo­ba ubo­ni­le uhlu­pho lwa­mi, wa­zi­le umphe­fu­mu­lo wa­mi ezi­nka­tha­zwe­nir.

8 Nja­lo ka­wu­ngi­va­le­la­nga esa­ndle­ni se­si­thas, umi­se inya­wo za­mi enda­we­ni eba­nzit.

9 Wo­ba lo­mu­sa ki­mi, Nko­siu, ngo­ba ngi­lo­hlu­phov; ili­hlo la­mi li­qe­dwa lu­si­zi, umphe­fu­mu­lo wa­mi le­si­su sa­miw.

10 Ngo­ba impi­lo ya­mi iphe­la ngo­si­zi, le­mi­nya­ka ya­mi ngo­ku­bu­bu­la; ama­ndla ami aya­de­da nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko za­mix, la­ma­tha­mbo ami aya­qe­dway.

11 Se­ngi­li­hla­zo pha­ka­thi kwa­zo zo­nke izi­tha za­mi, ko­dwa ika­khu­lu kwa­ba­khe­le­ne la­miz, sengi­yi­kwe­sa­be­ka kwa­ba­nge­jwa­ye­le­yoa; aba­ngi­bo­na­yo nga­pha­ndle ba­ya­ngi­ba­le­ke­lab.

12Ba­kho­hlwe nga­mi nje­ngo­fi­le­yo enhli­zi­ywe­ni; ngi­nje­nge­si­tsha esi­fi­le­yoc.

13 Ngo­ba ngi­zwi­le uku­nyu­nda kwa­ba­ne­ngid, ukwe­sa­ba inhla­ngo­thi zo­nkeef, be­ce­bi­sa­na be­me­le­ne la­mi, be­ce­ba uku­tha­tha impi­lo ya­mi.

14 Ko­dwa mi­na ngi­the­mba ku­we, Nko­si, ngi­thi: Ungu­Nku­lu­nku­lu wa­mig.

15 Izi­kha­thi za­mi zi­se­sa­ndle­ni sa­khoh; ngi­khu­lu­la esa­ndle­ni se­zi­tha za­mii la­kwa­ba­ngi­zi­nge­la­yoj.

16 Kha­nyi­sa ubu­so ba­kho phe­zu kwe­nce­ku ya­kho; ungi­si­ndi­se ngo­tha­ndo lwa­khok.

17 Nko­si, ka­ngi­nga­ya­nge­ki, ngo­ba ngi­ku­bi­zi­lel; ka­ba­ya­nge­ke aba­bi, ba­thu­le engcwa­be­nim.

18 Ka­zi­thu­li­swe inde­be za­ma­nga, ezi­khu­lu­ma ka­lu­khu­ni zi­me­le­ne lo­lu­ngi­le­yo ngo­ku­zi­gqa­ja la­ngo­kwe­yi­san.

19 Ku­khu­lu ka­nga­ka­na­ni uku­lu­nga kwa­kho, oku­be­ke­le la­bo aba­kwe­sa­ba­yoo, o­kwe­nze­la la­bo aba­the­mbe­la ku­we, pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­ba­ntup!

20 Uza­ba­fi­hla eku­si­the­ke­ni ko­bu­kho­na ba­kho ba­su­ke ku­ma­go­be omu­ntuq, uba­fi­hle ethe­nte­ni la­khors eku­phi­ki­sa­ne­ni kwe­nli­mit.

21 Ka­yi­bo­ngwe iNko­si, ngo­ba inge­nze­le utha­ndo olu­ma­nga­li­sa­yo emzi­ni oyi­nqa­bau.

22 Ngo­ba mi­na nga­thi eku­pha­ngi­se­ni kwa­miv: Ngi­qu­nyi­wew nga­su­swa pha­mbi kwa­me­hlo akhox. Lo­ba ku­nja­lo uzwi­le ili­zwi lo­ku­nce­nga kwa­mi eku­kha­le­ni kwa­mi ku­wey.

23 Itha­nde­ni iNko­si lo­nke ba­ngcwe­le ba­yoz. INko­si ilo­ndo­lo­za aba­the­mbe­ki­le­yo, iya­mphi­ndi­se­la ka­khu­lu­ka­zi owe­nze ngo­ku­zi­gqa­ja.

24 Qi­na­ni, iza­qi­ni­sa inhli­zi­yo ye­nua, li­na lo­nke eli­the­mbe­la eNko­si­nib.

Uku­bu­si­swa kwa­lo­wo othe­the­le­lwe izo­no za­khe

Esi­ka­Da­vi­da. Ma­si­ki­li

32Ubu­si­si­we lo­wo osi­pha­mbe­ko sa­khe si­the­the­le­lwe, oso­no sa­khe si­si­tshe­ke­lwea.

2 Ubu­si­si­we umu­ntu iNko­si enga­mba­le­li ubu­bib, lo­ku­nge­kho inko­hli­so emo­ye­ni wa­khec.

3 La­pho nga­thu­la, ama­tha­mbo ami agu­gad nge­nxa yo­ku­bho­nga kwa­mi usu­ku lo­nkee.

4 Ngo­ba emi­ni le­bu­su­ku isa­ndla sa­kho sa­si­nzi­ma phe­zu kwa­mif; ubu­ma­nzi ba­mi ba­gu­qu­le­lwa eko­me­ni kwe­hlo­bo. Se­la*g.

5 Nga­kwa­zi­sa iso­no sa­mi, ka­ngi­fi­hla­nga isi­pha­mbe­ko sa­mih, nga­thi: Ngi­za­vu­ma nge­zi­pha­mbe­ko za­mi eNko­si­ni. We­na wa­su­the­the­le­la ica­la le­so­no sa­mi. Se­la*i.

6 Nge­nxa ya­lo­khu ngu­lo­wo la­lo­wo owe­sa­ba uNku­lu­nku­lu uza­khu­le­ka ku­wej nge­si­kha­thi o­nga­tho­lwa nga­sok. Isi­bi­li, esi­khu­khu­le­ni sa­ma­nzi ama­khu­lu ka­wa­yi­ku­fi­nye­le­la ku­ye.

7 We­na uyi­nda­wo ya­mi yo­ku­ca­tshal, uya­ngi­lo­ndo­lo­za eku­hlu­phe­ke­nim, ungi­pha­hle nga­ma­hu­bo oku­khu­lu­lwa. Se­la*n.

8 Ngi­za­ku­la­ya ngi­ku­fu­ndi­se endle­le­ni oza­ha­mba nga­yo, ngi­za­kwe­lu­le­ka, ili­hlo la­mi li­be phe­zu kwa­kho.

9 Unga­bi nje­nge­bhi­za, nje­nge­mbo­ngo­lo enge­la­ku­qe­di­si­sao, omlo­mo wa­yo onqa­ndwa ngo­mkha­la la­nge­to­mu, hle­zi ku­so­nde­le ku­wep.

10 Zi­ne­ngi izi­nhlu­phe­ko zo­mu­biq, ko­dwa othe­mbe­la eNko­si­ni, umu­sa uza­mpha­hlar.

11 Ja­bu­la­ni eNko­si­ni, li­tha­be, ba­lu­ngi­le­yos; me­me­za­ni ngo­ku­tha­bat, lo­nke ba­qo­tho enhli­zi­ywe­niu.

Uku­du­mi­sa iNko­si

33Tho­ko­za­ni eNko­si­ni, ba­lu­ngi­le­yoa. Uku­du­mi­sa ku­ba­fa­ne­le aba­qo­thob.

2 Du­mi­sa­ni iNko­si nge­cha­choc, li­hla­be­le­le ku­yo ngo­gu­bhud olu­le­nta­mbo ezi­li­tshu­mie.

3 Ihla­be­le­le­ni ingo­ma entshaf, li­tsha­ye ku­hle nge­nhlo­ko­mog.

4 Ngo­ba ili­zwi le­Nko­si li­qo­tho, lo­mse­be­nzi wa­yo wo­nke ngo­wo­bu­qo­thoh.

5 Itha­nda uku­lu­nga le­sa­hlu­le­loi; umhla­ba ugcwe­le umu­sa we­Nko­sij.

6 Nge­li­zwi le­Nko­si ama­zu­lu enzi­wak, la­lo lo­nke ibu­tho la­wol ngo­mo­ya wo­mlo­mo wa­yom.

7 Ibu­the­le­la ama­nzi olwa­ndle nje­nge­nqu­mbin, ifa­ke inzi­ki ezi­pha­le­nio.

8 Umhla­ba wo­nke ka­wu­ye­sa­be iNko­si, bo­nke aba­khi­le­yo bo­mhla­ba ka­ba­thu­thu­me­le nga­yo.

9 Ngo­ba yo­na ya­khu­lu­ma, kwa­ba kho­na; yo­na ya­la­ya, kwe­map.

10 INko­si ichi­tha ice­bo le­zi­zwe, iphu­thi­sa imi­ca­ba­ngo ya­ba­ntuq.

11 Ice­bo le­Nko­si li­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, imi­ca­ba­ngo ye­nhli­zi­yo ya­yo ezi­zu­ku­lwa­ne­ni nge­zi­zu­ku­lwa­nar.

12 Si­bu­si­si­we isi­zwe esi­Nku­lu­nku­lu wa­so yi­Nko­sis, aba­ntu eba­khe­thi­le­yo ba­ba yi­li­fa la­yot.

13 INko­si iya­kha­nge­la pha­nsi ise­ma­zu­lwi­ni, ibo­ne bo­nke aba­ntwa­na ba­ba­ntuu.

14 Ise­nda­we­ni emi­si­we­yo yo­ku­hla­la kwa­yov ikha­nge­la bo­nke aba­khi­le­yo bo­mhla­baw.

15 Ibu­mba inhli­zi­yo ya­bo bo­nke, ina­nze­le­le zo­nke ize­nzo za­boxy.

16 Ka­yi­kho inko­si esi­ndi­swa yi­bu­ne­ngi be­bu­tho, iqha­we ka­li­khu­lu­lwa nga­ma­ndla ama­khu­luz.

17 Ibhi­za li­yi­ze eku­nqo­be­ni, nja­lo ka­li­khu­lu­li ngo­bu­khu­lu ba­ma­ndla aloa.

18 Kha­nge­la, ili­hlo le­Nko­si li­phe­zu kwa­ba­ye­sa­ba­yob, kwa­la­bo aba­the­mbe­la emu­se­ni wa­yoc,

19 uku­khu­lu­la umphe­fu­mu­lo wa­bo eku­fe­nid, lo­ku­ba­phi­li­sa endla­le­nie.

20 Umphe­fu­mu­lo we­thuf uli­nde­la iNko­sig; ilu­si­zo lwe­thu le­si­hla­ngu se­thuh.

21 Ngo­ba inhli­zi­yo ye­thu iza­tho­ko­za ku­yoi, ngo­ba si­the­mbe­le ebi­zwe­ni la­yo eli­ngcwe­lej.

22 Umu­sa wa­kho, Nko­si, ka­wu­be phe­zu kwe­thu, nje­ngo­ku­li­nde­la kwe­thu ku­wek.

Uku­bo­nga ngo­ku­lu­nga kwe­Nko­si

Esi­ka­Da­vi­da, ese­gu­qu­le uku­zi­pha­tha kwa­khe pha­mbi ku­kaA­bhi­me­le­kia, owa­mxo­tsha­yob wa­ha­mbac

34Ngi­za­yi­bo­nga iNko­si nge­si­kha­thi so­nke; uku­du­nyi­swa kwa­yo ku­za­hla­la ku­se­mlo­nye­ni wa­mid.

2 Umphe­fu­mu­lo wa­mie uza­zi­nco­ma eNko­si­nif; aba­tho­be­ki­le­yo ba­za­ku­zwa ba­tho­ko­zeg.

3 Ikhu­li­se­ni iNko­si ka­nye la­mi, asi­li­pha­ka­mi­se ibi­zo la­yo ka­nye­ka­nye.

4 Nga­yi­di­nga iNko­sih, ya­ngi­phe­ndu­la, ya­si­ngi­khu­lu­la ku­kho ko­nke ukwe­sa­ba kwa­mii.

5 Ba­kha­nge­la ku­yo, ba­kha­zi­mu­la, lo­bu­so ba­bo ka­bu­ba­nga le­nhlo­ni.

6 Lo umya­nga wa­kha­la, le­Nko­si ye­zwaj, ya­si­msi­ndi­sa ku­zo zo­nke inka­tha­zo za­khek.

7 Ingi­lo­si ye­Nko­sil imi­sa inka­mba izi­nge­le­ze­le la­bo aba­ye­sa­ba­yo, iba­khu­lu­lem.

8 Na­mbi­tha­ni­ni li­bo­nen uku­thi iNko­si ilu­ngi­leo. Ubu­si­si­we lo­wo­mu­ntup othe­mbe­la ku­yoq.

9 Ye­sa­be­ni iNko­si, ba­ngcwe­le ba­yo, ngo­ba ka­ku­la­ku­swe­la kwa­ba­ye­sa­ba­yo.

10 Izi­lwa­ne ezi­ntsha zi­ya­swe­la zi­la­mber, ko­dwa la­bo aba­yi­di­nga­yo iNko­si ka­ba­swe­li lu­tho olu­hles.

11 Wo­za­ni, ba­ntwa­na, li­ngi­la­le­le, ngi­za­li­fu­ndi­sa ukwe­sa­ba iNko­sit.

12 Ngu­ba­ni umu­ntu ofi­sa impi­lou, otha­nda izi­nsu­ku uku­thi abo­ne oku­hlev?

13 Lo­nda uli­mi lwa­kho ko­ku­biw, le­nde­be za­kho eku­khu­lu­me­ni inko­hli­sox.

14 Su­ka ko­ku­bi, we­nze oku­hley, di­nga uku­thu­la, ku­nxwa­ne­lez.

15 Ame­hlo eNko­si akwa­ba­lu­ngi­le­yoa, le­zi­ndle­be za­yo ku­ku­kha­la kwa­bob.

16 Ubu­so be­Nko­si bu­me­le­ne la­be­nza oku­bic, uku­qu­ma uku­khu­nju­lwa kwa­bo ku­su­ke emhla­be­nid.

17 Ba­kha­lae, iNko­si ye­zwaf; iya­ba­khu­lu­la ku­zo zo­nke izi­nhlu­phe­ko za­bog.

18 INko­si ise­du­ze la­boh aba­le­nhli­zi­yo eze­phu­ki­le­yoi, iya­ba­si­ndi­sa aba­lo­mo­ya oda­bu­ki­le­yo.

19 Zi­ne­ngi inhlu­phe­ko zo­lu­ngi­le­yoj, ko­dwa iNko­si iya­mkhu­lu­la ku­zo zo­nkek.

20 Iya­wa­gci­na wo­nke ama­tha­mbo akhe, ka­kwa­phu­lwa le­li­lo­dwa ku­wol.

21 Oku­bi ku­za­mbu­la­la okho­hla­ke­le­yom; la­ba­zo­nda olu­ngi­le­yo ba­za­la­hlwa.

22 INko­si iya­hle­nga umphe­fu­mu­lo we­nce­ku za­yo; nja­lo bo­nke aba­the­mba ku­yo ka­ba­yi­ku­la­hlwan.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uko­phu­lwa ezi­the­ni

Esi­ka­Da­vi­da

35Phi­ki­sa­na, Nko­sia, la­ba­phi­ki­sa­na la­mi, ulwe la­ba­lwa la­mib.

2 Xha­ka­la­za iha­wu le­si­hla­ngu esi­khu­luc, usu­ku­me­le usi­zo lwa­mid.

3 Hwa­tsha lo­mkho­nto, uvi­mbe indle­la ume­la­ne la­ba­ngi­zi­nge­la­yo; tsho­no emphe­fu­mu­lwe­ni wa­mi uku­thi: Ngi­lu­si­ndi­so lwa­kho.

4 Ka­ba­ya­nge­keefg ba­be le­hla­zo la­bo aba­di­nga umphe­fu­mu­lo wa­mih. Ka­ba­hle­hli­se­lwe emu­vaij ba­be le­nhlo­ni la­bo aba­ce­ba ubu­bi nga­mik.

5 Ka­ba­be nje­nga­ma­kho­ba pha­mbi ko­mo­yal, le­ngi­lo­si ye­Nko­si ka­yiba­du­du­le.

6 Indle­la ya­bo ka­yi­be mnya­ma itshe­le­le, le­ngi­lo­si ye­Nko­si iba­xo­tshem.

7 Ngo­ba ku­nge­la­si­za­tho ba­ngi­fi­hle­le imbu­le la­bo e­mgo­dini, ku­nge­la­si­za­tho ba­wu­ge­bhe­le umphe­fu­mu­lo wa­min.

8 Uku­bhu­ji­swa ka­ku­mju­meo, le­mbu­le la­khe ali­fi­hli­le­yo ka­li­mba­mbe ye­na, awe­le ku­lo, eku­bhu­ji­swe­nipq.

9 Ko­dwa umphe­fu­mu­lo wa­mi uza­tho­ko­za eNko­si­ni, uja­bu­le esi­ndi­swe­ni lwa­yor.

10 Wo­nke ama­tha­mbo ami aza­ku­this: Nko­si, ngu­ba­ni onje­nga­we, okhu­lu­la umya­nga ku­lo­wo ola­ma­ndla ku­la­yet, ye­bo, umya­nga lo­swe­la­yo ko­mpha­nga­you?

11 Aba­fa­ka­zi ba­ma­nga ba­su­ku­ma, ba­ngi­bu­za engi­nga­kwa­zi­yov.

12 Ba­ngi­bu­yi­se­la oku­bi enda­we­ni yo­ku­hle, umphe­fu­mu­lo wa­miw ula­hle­ke­lwa.

13 Ka­nti mi­na, eku­gu­le­ni kwa­bo ise­mba­tho sa­mi sa­si­li­sa­kax, nga­tho­bi­sa umphe­fu­mu­lo wa­mi ngo­ku­zi­la uku­dla, lo­mkhu­le­ko wa­mi wa­bu­ye­la esi­fu­be­ni sa­miy.

14 Nga­ha­mba ngo­ku­nga­thi ungu­mnga­ne ngo­ku­nga­thi ungu­mfo­we­thu; ngi­kho­the­mez kwe­zi­mnya­ma nje­ngo­li­le­la uni­naa.

15 Ko­dwa eku­khu­be­ke­ni kwa­mi ba­tho­ko­za, ba­bu­tha­na nda­wo­nye, aba­la­hli­we­yo ba­bu­tha­na nda­wo­nye be­me­le­ne la­mi, nja­lo nga­ngi­ngakwa­zi; ba­da­bu­la ka­be­ma­ngab.

16 Ka­nye la­ba­bi aba­klo­lo­da­yo edi­li­nic, ba­ngi­ge­dle­la ama­zi­nyo abod.

17 Nko­si, uza­bu­ke­la ku­ze ku­be ni­ni? Bu­yi­sa umphe­fu­mu­lo wa­mi eku­bhu­bhi­se­ni kwa­bo, wo­na wo­dwa owa­mi ema­bho­ngwe­ni ezi­lwa­nee.

18 Ngi­za­ku­bo­nga eba­ndle­ni eli­khu­lu, ngi­ku­du­mi­se pha­ka­thi kwa­ba­ntu aba­ne­ngif.

19 Ba­nga­ja­bu­li nga­mi aba­yi­zi­tha za­mi nga­ma­ngag, ka­banga­ngi­fi­ce­lih ili­hlo la­boi aba­ngi­zo­ndaj nge­zekl.

20 Ngo­ba ka­ba­khu­lu­mi uku­thu­la, ko­dwa ba­ce­ba ama­zwi enko­hli­so be­me­le­ne la­ba­chu­mi­le­yo emhla­be­ni.

21 Ka­nti ba­ngi­kha­mi­se­la ka­khu­lu umlo­mo wa­bom ba­thi: Aha, aha, ili­hlo le­thu li­ku­bo­ni­len!

22 Nko­si, usuku­bo­ni­leo; unga­thu­lip. Nko­si, unga­bi kha­tsha­na la­miq.

23 Zi­vu­ser, uvu­ke­les ilu­nge­lo la­mit, uda­ba lwa­mi, Nku­lu­nku­lu wa­mi le­Nko­si ya­mi.

24 Nga­hlu­le­la, Nko­si Nku­lu­nku­lu wa­mi, ngo­ku­lu­nga kwa­khou; ka­ba­nga­tho­ko­zi nga­miv.

25 Ka­ba­nga­tsho enhli­zi­ywe­ni ya­bo uku­thi: Hi­ya, yi­si­fi­so se­thuw! Ba­nga­tsho uku­thi: Si­mgi­nyi­lex.

26 Ka­ba­ya­nge­ke ba­be le­nhlo­ni nda­wo­nye aba­ja­bu­la ngo­si­zi lwa­miy; be­mba­thi­swe nge­nhlo­ni le­hla­zoz la­bo aba­zi­khu­khu­me­za nga­mia.

27 Ka­ba­me­me­ze nge­nja­bu­lo ba­tha­be aba­lo­yi­sa uku­lu­nga kwa­mib, ye­bo ka­ba­tsho nja­lo­nja­loc uku­thi: Ka­yi­khu­li­swe iNko­sid etho­ko­zae ngo­ku­hla­la ku­hle kwe­nce­ku ya­yof.

28 Lo­li­mi lwa­mi lu­za­khu­lu­ma uku­lu­nga kwa­kho, usu­ku lo­nke indu­mi­so ya­khog.

Ubu­bi bo­mu­ntu lo­ku­lu­nga ku­ka­Nku­lu­nku­lu

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Esi­ka­Da­vi­da, ince­ku ka­Nku­lu­nku­lua

36Ku­le­nku­lu­mo ye­si­pha­mbe­ko ko­kho­hla­ke­le­yo; nga­pha­ka­thi kwe­nhli­zi­yo ya­mi nga­thi: Ka­ku­kho ukwe­sa­ba uNku­lu­nku­lu pha­mbi kwa­me­hlo akheb.

2 Ngo­ba uya­zi­kho­hli­sa eme­hlwe­ni akhec, ubu­bi ba­khe bu­ze bu­tho­la­ka­le bu­zo­nde­kad.

3 Ama­zwi omlo­mo wa­khe ayi­bu­bie le­nko­hli­sof; uye­ke­le inhla­ka­ni­pho ukwe­nza oku­hleg.

4 Uce­bah oku­bi embhe­de­ni wa­khei, azi­mi­se endle­le­ni enga­lu­nga­ngaj, ka­kwa­li oku­bik.

5 Nko­si, umu­sa wa­kho use­ma­zu­lwi­ni, uthe­mbe­ko lwa­kho lu­ze lu­fi­ke ema­ye­zi­nil.

6 Uku­lu­nga kwa­kho ku­nje­nge­zi­nta­ba zi­ka­Nku­lu­nku­lu, iza­hlu­le­lo za­kho zi­yi­nzi­ki enku­lum; uya­lo­ndo­lo­za umu­ntu le­nya­ma­za­na, Nko­sin.

7 Lu­li­gu­gu ka­nga­ka­na­ni utha­ndo­lo­mu­sa wa­kho, Nku­lu­nku­lu! Nga­kho aba­ntwa­na ba­ba­ntu ba­phe­phe­la emthu­nzi­ni we­mpi­ko za­khoo.

8 Ba­za­su­tha ka­khu­lu nga­ma­no­nop endlu ya­khoq, uba­na­thi­se oko­mfu­lar we­nto­ko­zo ya­khos.

9 Ngo­ba uku­we umtho­mbo we­mpi­lot; eku­kha­nye­ni kwa­kho si­za­bo­na uku­kha­nyau.

10 Lu­qhu­be­le pha­mbi­li utha­ndo­lo­mu­sa wa­kho ku­la­bo aba­kwa­zi­yov, lo­ku­lu­nga kwa­kho ku­bo aba­qo­tho enhli­zi­ywe­niw.

11 Unya­wo lwa­ba­zi­gqa­ja­yo lu­nge­zi ki­mi, le­sa­ndla sa­ba­bi si­nga­ngi­xo­tshi.

12 Na­mpo abe­nzix bo­bu­bi se­be­wi­ley, ba­wi­se­lwe pha­nsi, ka­ba­la­ku­vu­kaz.

Oku­za­kwe­hle­la aba­bi la­ba­lu­ngi­le­yo

Esi­ka­Da­vi­da

37Unga­zi­kha­tha­zi nga­ba­bia, unga­bi lo­mha­wu nga­be­nzi bo­bu­bib.

2 Ngo­ba ba­za­qu­nywa ma­si­nya­nec nje­ngo­tsha­ni, ba­bu­ne nje­ngo­hla­zad.

3 The­mba eNko­si­nie, we­nze oku­hle, uhla­le eli­zwe­ni, uzo­ndle ngo­the­mbe­kof.

4 Zi­tho­ko­zi­se eNko­si­nig, nja­lo iza­ku­ni­ka izi­lo­yi­so ze­nhli­zi­yo ya­khoh.

5 Ni­ke­la indle­la ya­kho eNko­si­nii, uthe­mbe ku­yo; yo­na iza­kwe­nzaj.

6 Iza­ve­za uku­lu­nga kwa­kho nje­ngo­ku­kha­nyak, le­lu­nge­lo la­kho nje­nge­mi­ni enku­lul.

7 Thu­la eNko­si­ni, uyi­li­nde­lem; unga­zi­kha­tha­zin ngo­phu­me­le­la­yo nge­ndle­la ya­kheo, ngo­mu­ntu owe­nza ama­ce­bo ama­bi.

8 Ye­ke­la intu­ku­the­lo, utshi­ye ula­kap; unga­zi­kha­tha­zi la­ngo­kwe­nza oku­biq.

9 Ngo­ba aba­bi ba­za­qu­nywar, ko­dwa la­bo aba­li­nde­le iNko­si bo­na ba­za­ku­dla ili­fa le­li­zwes.

10 Ku­se­yi­si­kha­tsha­na nje, omu­bi anga­be esa­ba kho­nat; lo­ba uhlo­la inda­wo ya­khe uya­be enga­se­khou.

11 Ko­dwa aba­mne­nev ba­za­ku­dla ili­fa le­li­zwew, ba­zi­tho­ko­zi­se ngo­bu­ne­ngi bo­ku­thu­lax.

12 Omu­bi uya­ce­ba eme­le­ne lo­lu­ngi­le­yo, amge­dle­le ama­zi­nyo akhey.

13 INko­si iza­mhle­kaz, ngo­ba iya­bo­na uku­thi usu­ku lwa­khe lu­ye­zaa.

14 Aba­bi se­be­hwa­tshe inke­mba, ba­go­bi­se ida­ndi­li la­bob, uku­mla­hla pha­nsi umya­nga lo­swe­la­yo, uku­bu­la­la aba­qo­tho nge­ndle­lac.

15 Inke­mba ya­bo iza­nge­na kwe­ya­bo inhli­zi­yo, kwe­phu­lwe ama­da­ndi­li abod.

16 Oku­nci­nya­ne ala­kho olu­ngi­le­yoe ku­ngco­no ku­le­no­tho ya­ba­bi aba­ne­ngif.

17 Ngo­ba inga­lo za­ba­bi zi­za­kwe­phu­lwag, ko­dwa iNko­si iya­ba­se­ke­la aba­lu­ngi­le­yoh.

18 INko­si iya­za­zi izi­nsu­ku za­ba­qo­thoi, le­li­fa la­bo li­za­ku­ba se­pha­ka­de­nij.

19 Ka­ba­yi­ku­ya­nge­ka nge­si­kha­thi esi­bi, la­nge­nsu­ku ze­ndla­la ba­za­su­thak.

20 Ko­dwa aba­bi ba­za­bhu­bha; le­zi­tha ze­Nko­si zi­za­nya­ma­la­la nje­nga­ma­fu­tha ama­wu­ndlu, zi­nya­ma­la­le entu­thwi­nil.

21 Omu­bi uye­bo­le­ka, anga­bu­yi­se­lim, ko­dwa olu­ngi­le­yo uya­ha­wu­ke­lan, apheo.

22 Ngo­ba aba­bu­si­swe yi­yop ba­za­ku­dla ili­fa le­li­zweq, ko­dwa aba­qa­le­ki­swe yi­yo ba­za­qu­nywar.

23 Izi­nya­the­lo zo­mu­ntu olu­ngi­le­yo zi­qo­ndi­swa yi­Nko­si, iya­tho­ko­za endle­le­ni ya­khes.

24 Lo­ba esi­wat, ka­yi­ku­la­hlwa pha­nsiu, ngo­ba iNko­si ise­ke­la isa­ndla sa­khev.

25 Nga­ngi­mu­tsha, se­ngi­mda­la, ka­nti ka­ngi­bo­na­nga olu­ngi­le­yo etshi­yi­we, le­nza­lo ya­khew idi­nga uku­dlax.

26 Usu­ku lo­nke ulo­mu­sa, uye­bo­le­ka, le­nza­lo ya­khe iyi­si­bu­si­soy.

27 Su­ka ebu­bi­ni, we­nze oku­hlez; uhla­le ku­ze ku­be ni­ni­ni­nia.

28 Ngo­ba iNko­si itha­nda isa­hlu­le­lob, ka­yi­yi­ku­ba­tshi­ya aba­ngcwe­le ba­yoc. Ba­za­lo­ndo­lo­zwa ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni; ko­dwa inza­lo ya­ba­bi iza­qu­nywad.

29 Aba­lu­ngi­le­yo ba­za­ku­dla ili­fa le­li­zwee, ba­hla­le ku­lo ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.f

30 Umlo­mo wo­lu­ngi­le­yo ukhu­lu­ma inhla­ka­ni­phog, lo­li­mi lwa­khe lu­khu­lu­ma isa­hlu­le­loh.

31 Umla­yo ka­Nku­lu­nku­lu wa­khe use­nhli­zi­ywe­ni ya­khei; izi­nya­the­lo za­khe ka­zi­tshe­le­lij.

32 Omu­bi uya­mqa­phe­la olu­ngi­le­yo, udi­nga uku­mbu­la­lak.

33 INko­si ka­yi­yi­ku­mye­ke­la esa­ndle­ni sa­khe, ka­yi­yi­ku­mla­hla la­pho esa­hlu­le­lwal.

34 Li­nde­la eNko­si­ni, ugci­ne indle­la ya­yom, iza­ku­pha­ka­mi­sa uku­thi udle ili­fa le­li­zwen; uza­bo­na la­pho aba­bi be­qu­nywao.

35 Nga­mbo­na omu­bip ela­ma­ndla ama­khu­luq, ezi­qhe­li­sa nje­nge­si­hla­hla se­mve­lo esi­lu­hla­zar.

36 Ku­be ka­nti we­dlu­las, kha­nge­la-ke, wa­ye­ngase­khot; ye­bo nga­mdi­nga, ko­dwa ka­tho­la­ka­la­nga.

37 Na­nze­le­la ophe­le­le­yo, umbo­ne oqo­tho, ngo­ba uku­phe­la kwalo­wo­mu­ntu ku­yi­ku­thu­lau.

38 Ko­dwa aba­pha­mbu­ka­yo ba­za­bhu­ji­swa ka­nye­ka­nye; uku­phe­la kwa­ba­bi ku­za­qu­nywav.

39 Ko­dwa usi­ndi­so lwa­ba­lu­ngi­le­yo lu­ve­la eNko­si­niw, inqa­ba ya­bo esi­kha­thi­ni so­ku­hlu­phe­kax.

40 Nja­lo iNko­si iza­ba­si­za iba­khu­lu­le; iza­ba­khu­lu­la kwa­ba­biy, iba­si­ndi­se, ngo­ba ba­phe­phe­la ku­yoz.

Umkhu­le­ko wo­hlu­phe­ka­yo

Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da, uku­khu­mbu­za

38Nko­si, unga­ngi­khu­zi entu­ku­the­lwe­ni ya­kho, unga­ngi­je­zi­si eku­vu­the­ni ko­la­ka lwa­khoa.

2 Ngo­ba imi­tsho­ko ya­kho ihla­be ya­tsho­na ki­mib, le­sa­ndla sa­kho se­hle nzi­ma phe­zu kwa­mic.

3 Ka­ku­kho uku­phi­la enya­me­ni ya­mi nge­nxa ye­ntu­ku­the­lo ya­khod; ka­ku­kho uku­thu­la ema­tha­nje­ni ami nge­nxa ye­so­no sa­mie.

4 Ngo­ba izi­pha­mbe­ko za­mi ze­dlu­le phe­zu kwe­kha­nda la­mif, nje­ngo­mthwa­lo onzi­ma zi­nzi­ma ka­khu­lu ki­mig.

5 Izi­lo­nda za­mi zi­le­vu­mba zi­lo­bo­mvu nge­nxa yo­bu­thu­tha ba­mih.

6 Ngi­gu­ngu­be­le, nga­go­tshi­se­lwa pha­nsi ka­khu­lui, usu­ku lo­nke ngi­ha­mbaj ngi­kwe­zi­mnya­mak.

7 Ngo­ba ukha­lo lwa­mi lu­gcwe­le oku­tshi­le­yo, nja­lo ka­ku­kho uku­phi­la enya­me­ni ya­mil.

8 Ngi­bu­tha­ka­tha­ka ngi­cho­bo­ze­ki­le ka­khu­lu­ka­zim, ngi­ya­bho­nga nge­nxa yo­ku­bu­bu­la kwe­nhli­zi­yo ya­min.

9 Nko­si, so­nke isi­lo­yi­so sa­mi si­pha­mbi kwa­kho, lo­ku­bu­bu­la kwa­mi ka­ku­fi­hla­ka­la­nga ku­weo.

10 Inhli­zi­yo ya­mi iya­tsha­ya, ama­ndla ami angi­tshi­yi­le; lo­ku­kha­nya kwa­me­hlo ami la­kho ka­ku­kho ki­mip.

11 Aba­ngi­tha­nda­yo la­ba­nga­ne ba­miq be­ma umma­ngo le­nhlu­phe­ko ya­mir, la­ba­kwe­thus be­ma kha­tsha­na la­mit.

12 La­bo aba­di­nga impi­lo ya­mi ba­yangi­thi­yau, la­bo aba­di­nga uko­ni­wa kwa­mi ba­khu­lu­mav izi­nci­tha­ka­low, be­zi­ndla inko­hli­so usu­ku lo­nkex.

13 Ko­dwa mi­na ngi­nje­nge­sa­cu­the, ka­ngi­zway, la­nje­nge­si­mu­ngu­lu, esi­nga­vu­li umlo­mo wa­soz.

14 Ye­bo, ngi­nje­ngo­mu­ntu onge­zwa­yoa, oku­nge­kho uku­phi­ki­sa emlo­nye­ni wa­kheb.

15 Ngo­ba ku­we, Nko­si, ngi­ya­the­mba; we­na uza­phe­ndu­la, Nko­si Nku­lu­nku­lu wa­mi.

16 Ngo­ba nga­thi: Hle­zi ba­tho­ko­ze nga­mic, la­pho unya­wo lwa­mi lu­tshe­le­lad, ba­zi­khu­khu­me­ze be­me­le­ne la­mie.

17 Ngo­ba se­ngi­se­du­ze lo­ku­wa, lo­bu­hlu­ngu ba­mi bu­pha­mbi kwa­mi nja­lo­nja­lof.

18 Ngo­ba ngi­za­kwa­zi­sa ubu­bi ba­mig, ngi­za­kha­tha­ze­ka nge­so­no sa­mih.

19 Ko­dwa izi­tha za­mi zi­phi­li­le zi­la­ma­ndlai, la­ba­ngi­zo­nda nge­ze se­ba­ndi­lej.

20 Aba­phi­ndi­se­la oku­bi esi­khu­ndle­ni so­ku­hlek ba­yi­zi­tha za­mil, ngo­ba ngi­nxwa­ne­la oku­lu­ngi­le­yom.

21 Unga­ngi­tshi­yi, Nko­si; Nku­lu­nku­lu wa­mi, unga­bi kha­tsha­na la­min.

22 Pha­ngi­sa ungi­si­ze, Nko­si, nsi­ndi­so ya­mio.

Impi­lo yo­mu­ntu iye­dlu­la

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Ku­Je­du­thu­ni. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

39Nga­thi: Ngi­za­qa­phe­li­sa izi­ndle­la za­mia, uku­ze ngi­ngo­ni ngo­li­mi lwa­mib; ngi­za­gci­na umlo­mo wa­mi nge­to­mu, omu­bi ese­se­kho­na pha­mbi kwa­mic.

2 Nga­ba yi­si­mu­ngu­lu ngo­ku­thu­lad; nga­thu­la ko­ku­hlee; lo­ku­hlu­phe­ka kwa­mi kwa­vu­swa.

3 Inhli­zi­yo ya­mi ya­tshi­sa pha­ka­thi kwa­mif, ngi­sa­ca­ba­nga umli­lo wa­vu­tha; nga­khu­lu­ma ngo­li­mi lwa­mig,

4nga­thi: Nko­si, nga­zi­sa isi­phe­tho sa­mi le­si­li­nga­ni­so se­nsu­ku za­mi uku­thi si­yi­nih, uku­ze nga­zi uku­thi ngi­ye­dlu­la ka­nga­ka­na­nii.

5 Kha­nge­la, we­nze insu­ku za­mi za­ba yi­bu­ba­nzi be­sa­ndlaj, lo­bu­da­la ba­mik bu­nje­nge­nto enge­si­lu­tho pha­mbi kwa­khol; isi­bi­li ngu­lo­wo la­lo­wo­mu­ntu eku­me­ni kwa­khe uyi­ze nje. Se­la*m.

6 Isi­bi­li, umu­ntu uha­mba­ha­mba ese­si­thu­nzi­ni; isi­bi­lin, ba­ya­kha­tha­ze­ka nge­zeo; uya­bu­the­le­la, ko­dwa ka­zi uku­thi ngu­ba­ni oza­ku­bu­thap.

7 Pho-ke, ngi­li­nde­le­ni, Nko­si? Ithe­mba la­mi li­ku­weq.

8 Ngi­khu­lu­la ku­zo zo­nke izi­pha­mbe­ko za­mi. Unga­nge­nzi ihla­zo le­si­thu­thar.

9 Nga­ba yi­si­mu­ngu­lu, ka­ngi­vu­la­nga umlo­mo wa­mis, ngo­ba wa­kwe­nza we­nat.

10 Su­sa uswa­zi lwa­kho ki­mi, ngo­ba ngi­ya­qe­dwa yi­si­du­tshu­lo se­sa­ndla sa­khou.

11 La­pho ula­ya umu­ntu ngo­ku­khu­za nge­nxa ye­si­pha­mbe­kov, we­nza ubu­hle ba­khe bu­nci­bi­li­kew nje­nge­nu­ndux; isi­bi­li ngu­lo­wo la­lo­wo­mu­ntu uyi­ze. Se­la*y.

12 Zwa­na umkhu­le­ko wa­mi, Nko­si, ube­ke indle­be eku­kha­le­ni kwa­miz; unga­thu­le­li izi­nye­mbe­zi za­mia, ngo­ba ngi­ngo­we­mzi­ni ku­web, ohla­la nje­ngo­we­zi­zwec, nje­nga­bo bo­nke oba­bad.

13 Unga­ngi­hwa­qe­lie uku­ze ngi­hlu­me­le­lef, ngi­nga­ka­su­ki, ngi­nga­be ngisa­ba kho­nag.

Uku­bo­nga lo­mkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­khu­lu­lwa

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

40Nga­li­nde­la lo­ku­yi­li­nde­la iNko­sia; ya­ngi­tho­be­la, ye­zwa uku­kha­la kwa­mib.

2 Ya­nge­nyu­la emgo­di­ni ohlo­ko­ma­yo, exha­pho­zi­nic lo­da­kad, ya­be­ka inya­wo za­mi phe­zu kwe­dwa­lae, ya­qi­ni­sa izi­nya­the­lo za­mif.

3 Ya­fa­ka ingo­ma entsha emlo­nye­ni wa­mi, indu­mi­so ku­Nku­lu­nku­lu we­thug. Aba­ne­ngi ba­za­bo­nah be­sa­bei, ba­the­mbe eNko­si­nij.

4 Ubu­si­si­we umu­ntu oye­nza­yo iNko­si ibe li­the­mba la­khek, onga­phe­ndu­ke­li kwa­ba­zi­gqa­ja­yol, la­la­bo aba­phe­ndu­ke­la ema­nge­nim.

5 Mi­ne­ngi we­na oye­nzi­le­yo, Nko­si, Nku­lu­nku­lu wa­mi, imi­se­be­nzi ya­kho ema­nga­li­sa­yon le­mi­ca­ba­ngo ya­kho ki­thi; inge­la­ndi­swe ngo­ku­la­nde­la­na ku­weo. Ngi­ngayi­la­ndi­sa ngiyi­tsho, mi­ne­ngi ku­lo­ku­thi iba­lwep.

6 Umhla­tshe­lo lo­mni­ke­lo ka­wu­ku­fi­si; izi­ndle­be za­mi uzi­vu­li­le; umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa lo­mni­ke­lo we­so­no ka­wu­wu­bi­ziq.

7 Nga­se­ngi­si­thi: Kha­nge­la, ngi­ye­za; emqu­lwi­ni wo­gwa­lor ku­lo­tshi­we nga­mis.

8 Ngi­ya­tho­ko­za ukwe­nza inta­ndo ya­kho, Nku­lu­nku­lu wa­mit, lo­mla­yo wa­kho upha­ka­thi kwe­mi­bi­li­ni ya­miu.

9 Ngi­tshu­ma­ye­le uku­lu­nga eba­ndle­ni eli­khu­luv; kha­nge­la, ka­ngi­ba­mba­ngaw inde­be za­mix, Nko­si, we­na uya­kwa­ziy.

10 Uku­lu­nga kwa­kho ka­ngi­ku­fi­hla­nga pha­ka­thi kwe­nhli­zi­yo ya­mi; ngi­khu­lu­mi­le ngo­bu­qo­tho ba­kho la­ngo­si­ndi­so lwa­kho; ka­ngi­fi­hla­nga utha­ndo­lo­mu­sa wa­kho le­qi­ni­so la­kho eba­ndle­ni eli­khu­luz.

11 We­na Nko­si, unga­ngi­go­dle­li isi­ha­wu sa­khoa; utha­ndo­lo­mu­sa wa­kho le­qi­ni­so la­kho ka­ku­ngi­lo­ndo­lo­ze nja­lo­nja­lob.

12 Ngo­ba ubu­bi obu­nge­ba­lwe bu­ngi­ha­nqi­lec, izi­pha­mbe­ko za­mi zi­ngi­ba­mbi­le, uku­ze ngi­nga­bi la­kho uku­bo­nad; zi­ne­ngi okwe­dlu­la inwe­le ze­kha­nda la­mie; nga­kho inhli­zi­yo ya­mi ingi­tshi­yi­lef.

13 Tho­ko­za, Nko­si, uku­ngi­khu­lu­lag. Nko­si, pha­ngi­sa uku­ngi­si­zah.

14 Ka­ba­ya­nge­ke ba­be le­nhlo­ni nda­wo­nye aba­di­nga umphe­fu­mu­lo wa­mi uku­wu­chi­tha; ka­ba­bu­yi­se­lwe emu­va ba­ya­ngi­swe aba­ngi­fi­se­la oku­bii.

15 Ka­ba­chi­the­ke ku­be ngu­mvu­zo we­hla­zo la­boj aba­thi ki­mi: Aha, ahak!

16 Ka­ba­tha­be ba­ja­bu­le ku­we bo­nke aba­ku­di­nga­yo; aba­tha­nda usi­ndi­so lwa­kho ka­ba­tsho nja­lo­nja­lol ba­thi: Ka­yi­khu­li­swe iNko­sim!

17 Ko­dwa ngi­ngu­mya­nga ngi­ya­swe­lan; iNko­si iya­ngi­khu­mbu­lao; ungu­msi­zi wa­mi lo­mkhu­lu­li wa­mi; Nku­lu­nku­lu wa­mi, unga­li­ba­li.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­si­li­swa eku­gu­le­ni

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

41Ubu­si­si­we ona­nze­le­la obu­tha­ka­tha­kaa. INko­si iza­mkhu­lu­la ngo­su­ku lo­bu­bib.

2 INko­si iza­mlo­ndo­lo­za, imgci­ne ephi­la; uza­bu­si­swa emhla­be­ni; ka­wu­yi­ku­mni­ke­la enta­ndwe­ni ye­zi­tha za­khe.

3 INko­si iza­mse­ke­la embhe­de­ni wo­ku­gu­la kwa­khe; we­na uza­gu­qu­la lo­nke ica­nsi la­khe emkhu­hla­ne­ni wa­khec.

4 Mi­na nga­thi: Nko­si, wo­ba lo­mu­sa ki­mid, si­li­sa umphe­fu­mu­lo wa­mi, ngo­ba ngo­ni­le ku­wee.

5 Izi­tha za­mi zi­khu­lu­ma oku­bi nga­mi zi­si­thi: Uza­ku­fa ni­ni, le­bi­zo la­khe li­chi­the­ke?

6 La­la­pho efi­ka ukungi­bo­na, ukhu­lu­ma inko­hli­so; inhli­zi­yo ya­khe izi­bu­the­la oku­bi, ese­phu­mi­le pha­ndle akhu­lu­mef.

7 Bo­nke aba­ngi­zo­nda­yo ba­nye­nye­ze­la­na be­me­le­ne la­mi, ba­ngi­so­nge­le uku­ngo­na.

8 Into embi ina­ma­the­le ku­ye; nja­lo nje­ngo­ba ele­le pha­nsi ka­sa­yi­ku­vu­kag.

9 Ye­bo, indo­da yo­bu­nga­ne ba­mi engi­yi­the­mba­yoh, ebi­ka­de isi­dla isi­nkwa sa­mi, ingi­pha­ka­mi­se­le isi­the­nde ime­le­ne la­mii.

10 Ko­dwa, we­na Nko­si, wo­ba lo­mu­sa ki­mi, ungi­lu­la­mi­se uku­ze ngi­ba­phi­ndi­se­lej.

11 Nga­lo­khu ngi­ya­zi uku­thi uya­ngi­tha­nda, ngo­ba isi­tha sa­mi ka­si­tha­ba­nga phe­zu kwa­mi.

12 Ko­dwa mi­na, ungi­se­ke­le ebu­qo­thwe­ni ba­mi, wa­ngi­mi­sa pha­mbi kwa­kho ku­ze ku­be ni­ni­ni­nik.

13 Ka­yi­bo­ngwe iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ku­su­ke­la pha­ka­de ku­ze ku­be pha­ka­del. Ame­ni, loA­me­nim.

Umkhu­le­ko wo­mu­ntu okha­tsha­na le­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Ma­si­ki­li, eya­ma­do­da­na ka­Ko­ra

42Nje­nga­lo­khu indlu­ze­le inxwa­ne­le izi­fu­la za­ma­nzi, ngo­ku­nja­lo umphe­fu­mu­lo wa­mi unxwa­ne­la we­na, Nku­lu­nku­lua.

2 Umphe­fu­mu­lo wa­mi wo­me­la uNku­lu­nku­lub, uNku­lu­nku­lu ophi­la­yoc. Ngi­za­fi­ka ni­ni ngi­bo­na­ka­le pha­mbi ko­bu­so bu­ka­Nku­lu­nku­lud?

3 Inye­mbe­zi za­mi be­zi­yi­ku­dla kwa­mi emi­ni le­bu­su­kue, la­pho be­si­thi ki­mi usu­ku lo­nke: Unga­phi uNku­lu­nku­lu wa­khof?

4 Ngi­khu­mbu­la le­zi­zi­nto nga­thu­lu­la umphe­fu­mu­lo wa­mi pha­ka­thi kwa­mig, ngo­ba nga­dlu­la le­xu­ku, nga­ya la­bo endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu nge­li­zwi le­nto­ko­zo le­ndu­mi­so, ixu­ku eli­gu­bha umkho­sih.

5 Uda­ne­la­ni mphe­fu­mu­lo wa­mii? Ukha­tha­ze­ke­la­nij pha­ka­thi kwa­mik? The­mba ku­Nku­lu­nku­lul, ngo­ba ngi­se­za­mdu­mi­sa, ngo­si­zo lo­bu­so ba­khem.

6 Nku­lu­nku­lu wa­mi, umphe­fu­mu­lo wa­mi uda­ni­le pha­ka­thi kwa­mi; nga­kho ngi­za­ku­khu­mbu­la ngi­se­li­zwe­ni le­Jo­da­nin le­la­ma­He­rmo­ni, ngi­se­nta­be­ni iMi­za­rio.

7 Inzi­ki ibi­za inzi­kip eku­hlo­ko­me­ni kwe­zi­mpo­pho­ma za­khoq; wo­nker ama­ga­ga­si akho la­ma­za akho adlu­le phe­zu kwa­mis.

8 Emi­ni iNko­si iza­la­ya utha­ndo­lo­mu­sa wa­yot, le­bu­su­ku ingo­ma ya­yo iza­ku­ba la­mi; umkhu­le­ko wa­mi ku­Nku­lu­nku­lu we­mpi­lo ya­miu.

9 Ngi­za­ku­thi ku­Nku­lu­nku­lu, idwa­la la­mi: Ungi­kho­hlwe­le­niv? Ngi­ha­mbe­la­ni ngi­kwe­zi­mnya­ma nge­nxa yo­ci­nde­ze­lo lwe­si­thaw?

10Nje­ngo­ku­cho­bo­za ema­tha­nje­ni ami, izi­tha za­mi zi­ya­ngi­klo­lo­de­la, la­pho zi­si­thi ki­mi usu­ku lo­nke: Unga­phi uNku­lu­nku­lu wa­khox?

11 Uda­ne­le­ni mphe­fu­mu­lo wa­mi? Nja­lo ukha­tha­ze­ke­la­ni pha­ka­thi kwa­mi? The­mba ku­Nku­lu­nku­lu, ngo­ba ngi­se­za­mdu­mi­sa, usi­ndi­so lo­bu­so ba­mi, lo­Nku­lu­nku­lu wa­miy.

43Nga­hlu­le­la, Nku­lu­nku­lua, ume­le uda­ba lwa­mi esi­zwe­ni esi­nge­sa­bi uNku­lu­nku­lub; ungi­khu­lu­le emu­ntwi­ni we­nko­hli­so lo­nga­lu­nga­nga.

2 Ngo­ba we­na ungu­Nku­lu­nku­lu we­si­phe­phe­lo sa­mic; ungi­la­hle­le­nid? Ngi­ha­mbe­la­ni ngi­kwe­zi­mnya­ma nge­nxa yo­ci­nde­ze­lo lwe­si­thae?

3 Thu­me­la uku­kha­nya kwa­kho le­qi­ni­so la­kho, ku­ngi­kho­khe­le, ku­ngi­se enta­be­ni ya­kho engcwe­lef le­ma­tha­bha­ne­ke­le­ni akhog.

4 Kho­na ngi­za­ku­ya ela­thi­ni li­ka­Nku­lu­nku­lu, ku­Nku­lu­nku­lu inja­bu­lo ye­nto­ko­zo ya­mi; ye­bo ngi­za­ku­du­mi­sa nge­cha­cho, Nku­lu­nku­lu, Nku­lu­nku­lu wa­mi.

5 Uda­ne­la­ni mphe­fu­mu­lo wa­mi? Nja­lo ukha­tha­ze­ke­la­ni pha­ka­thi kwa­mi? The­mba ku­Nku­lu­nku­lu, ngo­ba ngi­se­za­mdu­mi­sa, uku­si­li­swa ko­bu­so ba­mi, lo­Nku­lu­nku­lu wa­mih.

Uku­khu­lu­lwa kwa­se­ndu­lo lo­ku­hlu­phe­ka kwa­le­si­si­kha­thi

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la, esa­ma­do­da­na ka­Ko­ra, Ma­si­ki­li

44Nku­lu­nku­lu, si­zwi­le nge­ndle­be ze­thu, oba­ba ba­si­tshe­li­lea, umse­be­nzi owa­we­nza ensu­kwi­ni za­bo, ensu­kwi­ni ze­ndu­lob.

2 We­na nge­sa­ndla sa­kho wa­zi­xo­tsha izi­zwe eli­fe­nic, wa­ba­hla­nye­la bo­nad; wa­zi­hlu­pha izi­zwe, ko­dwa wa­ba­sa­ba­la­li­sa bo­nae.

3 Ngo­ba ka­ba­dla­nga ili­fa le­li­zwe nge­nke­mba ya­bo, le­nga­lo ya­bo ka­yi­ba­si­ndi­sa­ngaf, ko­dwa isa­ndla sa­kho so­ku­ne­ne, le­nga­lo ya­kho, lo­ku­kha­nya ko­bu­so ba­khog, ngo­ba wa­wu­ba­tha­ndah.

4 We­na uyi­Nko­si ya­mi, Nku­lu­nku­lui; la­ya uku­khu­lu­lwa ku­ka­Ja­ko­bej.

5 Nga­we si­za­du­du­la izi­tha ze­thuk; nge­bi­zo la­kho si­za­ba­nya­the­le­la pha­nsi aba­si­vu­ke­la­yol.

6 Ngo­ba ka­ngi­the­mbe­lim ku­lo ida­ndi­li la­min, le­nke­mba ya­mi ka­yi­yi­ku­ngi­si­ndi­sa.

7 Ko­dwa usi­si­ndi­si­le ezi­the­ni ze­thu, wa­ya­ngi­sa aba­si­zo­nda­yoo.

8 Ku­Nku­lu­nku­lu si­ya­zi­nco­ma usu­ku lo­nke; le­bi­zo la­kho si­za­li­du­mi­sa ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni. Se­la*p.

9 Ko­dwa ula­hli­le wa­si­ya­ngi­saq, nja­lo ka­wu­phu­mi la­ma­bu­tho ethur.

10 Use­nze uku­thi si­bu­ye­le emu­va si­su­ka esi­the­ni; la­ba­si­zo­nda­yo ba­zi­pha­nge­las.

11 Usi­ni­ke­le nje­nge­zi­mvu zo­ku­dli­wat, wa­si­chi­tha­chi­tha pha­ka­thi kwe­zi­zweu.

12 Uthe­ngi­si­le aba­ntu ba­kho ngo­ku­nge­la­no­thov, awu­zu­za­nga lu­tho nge­nte­ngo ya­bow.

13 Use­nzex sa­ba li­hla­zo kwa­ba­khe­le­ne la­thiyz, inhle­ki­saa le­ndu­ma­zo kwa­ba­si­pha­hli­le­yobc.

14 Use­nze sa­ba yi­si­ga pha­ka­thi kwe­zi­zwed, uku­ni­ki­nwa kwe­kha­nda pha­ka­thi kwa­ba­ntue.

15 Usu­ku lo­nke uku­du­nya­zwa kwa­mi ku­pha­mbi kwa­mi, le­hla­zo lo­bu­so ba­mi li­ngi­gu­bu­ze­lef,

16 nge­nxa ye­li­zwi lo­mgco­ni lo­mhla­mba­zig, nge­nxa ye­si­tha lo­mphi­ndi­se­lih.

17 Ko­nke lo­khu ku­se­hle­le, ku­be ka­nti ka­si­ku­kho­hlwa­ngai, ka­se­nza­nga nge­nko­hli­so esi­vu­me­lwa­ne­ni sa­khoj.

18 Inhli­zi­yo ye­thu ka­yi­bu­ye­la­nga emu­vak, le­zi­nya­the­lo ze­thu ka­zi­pha­mbu­ka­nga emkho­ndwe­ni wa­khol,

19 la­nxa usi­cho­bo­zi­lem enda­we­ni ya­ma­ga­nya­nan, use­mbe­se nge­thu­nzi lo­ku­fao.

20 Uba be­si­li­kho­hli­we ibi­zo li­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu, lo­ba se­lu­le­la iza­ndla ze­thup ku­nku­lu­nku­lu we­zi­zwe­niq,

21 uNku­lu­nku­lu ube­nga­yi­ku­ku­hlo­la lo­khu yi­ni? Ngo­ba uya­ya­zi imfi­hlo ye­nhli­zi­yor.

22 Ye­bo, nge­nxa ya­kho si­ya­bu­la­wa usu­ku lo­nke, ku­thi­wa si­nje­nge­zi­mvu zo­ku­hla­tshwas.

23 Pha­pha­ma, ula­le­le­ni, Nko­sit? Vu­ka, unga­la­hli ko­ku­phe­lau.

24 Ufi­hle­la­ni ubu­so ba­kho, ukho­hlwe uku­hlu­phe­ka kwe­thu lo­ci­nde­ze­lo lwe­thuv?

25 Ngo­ba umphe­fu­mu­lo we­thu ukho­tha­me­le othu­li­ni, isi­su se­thu si­na­ma­the­la emhla­ba­thi­niw.

26 Su­ku­me­la usi­zo lwe­thu, usi­hle­nge nge­nxa yo­mu­sa wa­kho.

Ihu­bo eli­ha­ye­lwa inko­si lo­ma­ko­ti wa­yo

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la, nge­Sho­sha­ni­mi, esa­ma­do­da­na ka­Ko­ra, Ma­si­ki­li, ingo­ma ye­zi­nta­ndo

45Inhli­zi­yo ya­mi iphu­phu­ma nge­nda­ba enhle; ngi­khu­lu­ma nge­zi­nto engi­ze­nze­le inko­si; uli­mi lwa­mi lu­lu­si­baa lo­mbha­li opha­ngi­sa­yob.

2 Umu­hle ku­la­ba­ntwa­na ba­ba­ntu; umu­sa uthu­lu­lwe ende­be­ni za­kho; nge­nxa ya­lo­kho uNku­lu­nku­lu uku­bu­si­si­le ku­ze ku­be pha­ka­dec.

3 Bhi­nca inke­mba ya­khod emle­nze­nie, qha­wef, udu­mo lwa­kho lo­bu­kho­si ba­khog.

4 Le­bu­kho­si­ni ba­kho ga­da uphu­mu­le­le, nge­nxa ye­qi­ni­so lo­bu­mne­ne bo­ku­lu­ngah; le­sa­ndla sa­kho so­ku­ne­ne si­ku­fu­ndi­se izi­nto eze­sa­be­ka­yoi.

5 Imi­tsho­ko ya­kho ibu­kha­li enhli­zi­ywe­ni ye­zi­tha ze­nko­si; izi­zwe zi­za­ku­wa nga­pha­nsi kwa­khoj.

6 Isi­hla­lo sa­kho so­bu­kho­si, Nku­lu­nku­lu, nge­sa­pha­ka­de la­pha­ka­de; into­nga ya­kho yo­bu­kho­si iyi­nto­nga yo­bu­qo­thok.

7 Utha­nda uku­lu­nga, nja­lo uzo­nda ubu­bil; nge­nxa ya­lo­kho uNku­lu­nku­lu, uNku­lu­nku­lu wa­khom, uku­gco­bi­len nga­ma­fu­tha ento­ko­zo nga­phe­zu kwa­ba­na­kwe­nuo.

8 Ize­mba­tho za­kho zo­nke zi­qho­li­we nge­mu­re*p le­nhla­ba le­kha­si­ya*q; ezi­go­dlwe­ni ze­mpo­ndo ze­ndlo­vu aba­kwe­nze wa­tho­ko­za nga­zo.

9 Ama­do­da­ka­zi ama­kho­si apha­ka­thi kwa­be­si­fa­za­na ba­kho aba­du­mi­le­yor; indlo­vu­ka­zis imi esa­ndle­ni so­ku­ne­ne sa­khot ye­mbe­the igo­li­deu leO­fi­riv.

10 Zwa­na, ndo­da­ka­zi, una­ka­ne, ube­ke indle­be ya­kho; ukho­hlwe aba­ntu ba­ki­ni le­ndlu ka­yi­hlow;

11 kho­na inko­si iza­la­nga­tha ubu­hle ba­kho; ngo­ba iyi­nko­si ya­khox, nja­lo kho­tha­ma ku­yoy.

12 Le­ndo­da­ka­zi ye­Ti­re ile­si­phoz, la­ba­no­thi­le­yo eba­ntwi­ni, ba­za­nce­nga ubu­so ba­khoa.

13 Indo­da­ka­zi ye­nko­si iya­kha­zi­mu­la yo­nkeb nga­pha­ka­thi, ise­mba­tho sa­yo si­nge­se­go­li­de ele­lu­ki­we­yoc.

14 Iza­le­thwa enko­si­nid ye­mbe­the ise­mba­tho esi­fe­ke­thi­si­we­yoe; izi­nto­mbi ezi­yi­la­nde­la­yo, aba­nga­ne ba­yo, zi­za­le­thwa ku­we.

15 Zi­za­le­thwa ngo­ku­tha­ba le­nja­bu­lo, zi­za­nge­na esi­go­dlwe­ni se­nko­si.

16 Esi­khu­ndle­ni sa­bo­yi­hlo ku­za­ku­ba nga­ma­do­da­na akho, uza­wa­be­ka abe yi­zi­pha­tha­ma­ndla emhla­be­ni wo­nkef.

17 Ibi­zo la­kho ngi­za­le­nza li­khu­nju­lwe ezi­zu­ku­lwa­ne­ni zo­nkeg; nge­nxa ya­lo­kho izi­zwe zi­za­ku­du­mi­sa ku­ze ku­be ni­ni la­ni­ni.

UNku­lu­nku­lu uyi­si­phe­phe­lo se­thu

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la, esa­ma­do­da­na ka­Ko­ra, ingo­ma ngeA­la­mo­thi

46UNku­lu­nku­lu uyi­si­phe­phe­lo se­thu la­ma­ndla ethua, uya­tho­lwa elu­si­zo ka­khu­lub eku­hlu­phe­ke­nic.

2 Nge­nxa ya­lo­khu ka­si­yi­kwe­sa­ba eku­gu­qu­ke­ni ko­mhla­ba, la­nxa izi­nta­ba zi­di­li­ke­la pha­ka­thi kwe­nlwa­ndle.

3 Ama­nzi alo ka­wa­hlo­ko­me, akha­pha­ze­le, izi­nta­ba zi­za­ma­za­me ngo­ku­khu­khu­ma­la kwa­lo. Se­la*d.

4Ku­lo­mfu­lae, izi­fu­la za­wo zi­tho­ko­zi­sa umu­zi ka­Nku­lu­nku­luf, inda­wo engcwe­le ya­ma­tha­bha­ne­ke­le oPhe­zu­ko­nke.

5 UNku­lu­nku­lu upha­ka­thi kwa­wog, ka­wu­yi­ku­nyi­ki­nywah; uNku­lu­nku­lu uza­wu­si­za ngo­vi­vi lo­ku­sa.

6 Izi­zwe zi­ya­xo­ko­ze­la, imi­bu­so iza­ma­za­mei; wa­khu­pha ili­zwi la­khej, umhla­ba wa­nci­bi­li­kak.

7 INko­si ya­ma­ba­ndla ila­thi, uNku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­be uyi­nqa­ba ye­thu. Se­la*l.

8 Wo­za­ni li­bo­ne imi­se­be­nzi ye­Nko­si, inci­tha­ka­lo eye­nzi­le­yo emhla­be­nim.

9 Ye­nza izi­mpi zi­phe­le ku­ze ku­be se­mkha­wu­lwe­ni wo­mhla­ban; ye­phu­la ida­ndi­li, iqu­ma­qu­me umkho­ntoo, itshi­se izi­nqo­la emli­lwe­nip.

10 Thu­la­ni, la­zi uku­thi mi­na ngi­ngu­Nku­lu­nku­luq, ngi­za­pha­ka­nyi­swa pha­ka­thi kwe­zi­zwe, ngi­pha­ka­nyi­swe emhla­be­nir.

11 INko­si ya­ma­ba­ndla ila­thi, uNku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­be uyi­nqa­ba ye­thu. Se­la*s.

UNku­lu­nku­lu uyi­Nko­si yo­mhla­ba

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Isi­hla­be­le­lo sa­ma­do­da­na ka­Ko­ra

47Tsha­ya­ni isa­ndla, zi­zwe zo­nkea, hlo­ko­ma­ni ku­Nku­lu­nku­lu nge­li­zwi le­nto­ko­zob.

2 Ngo­ba iNko­si, oPhe­zu­ko­nke, iye­sa­be­ka, yi­Nko­si enku­lu phe­zu ko­mhla­ba wo­nkec.

3 Iza­kwe­hli­se­la aba­ntu nga­pha­nsi kwe­thu, le­zi­zwe nga­pha­nsi kwe­nya­wo ze­thud.

4 Iza­si­khe­the­la ili­fa le­thue, udu­mo lu­ka­Ja­ko­be emtha­nda­yo. Se­la*f.

5 UNku­lu­nku­lu we­nyu­ki­le ngo­ku­hlo­ko­ma, iNko­si ngo­ku­kha­la ko­pho­ndog.

6 Hla­be­la­ni indu­mi­so ku­Nku­lu­nku­lu, hla­be­le­la­ni indu­mi­so. Hla­be­la­ni indu­mi­so eNko­si­ni ye­thu, hla­be­le­la­ni indu­mi­so.

7 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu uyi­Nko­si yo­mhla­ba wo­nkeh; hla­be­le­la­ni indu­mi­so ngo­ku­qe­di­si­sai.

8 UNku­lu­nku­lu uya­bu­sa phe­zu kwe­zi­zwe; uNku­lu­nku­lu uhle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si so­bu­ngcwe­le ba­khej.

9 Izi­pha­tha­ma­ndla za­ba­ntu zi­bu­the­ne nda­wo­nye, aba­ntu ba­ka­Nku­lu­nku­lu kaA­bra­ha­mak. Ngo­ba izi­hla­ngu zo­mhla­ba zi­nge­zi­ka­Nku­lu­nku­lu; upha­ke­me ka­khu­lul.

IZi­yo­ni ingu­mu­zi ka­Nku­lu­nku­lu

Ingo­ma, isi­hla­be­le­lo sa­ma­do­da­na ka­Ko­ra

48Yi­nku­lu iNko­si, inge­yo­ku­du­nyi­swa ka­khu­lua emzi­ni ka­Nku­lu­nku­lu we­thub, inta­ba yo­bu­ngcwe­le ba­yoc.

2 Yi­nhle ngo­ku­pha­ka­mad, yi­nto­ko­zo emhla­be­ni wo­nke inta­ba ye­Zi­yo­nie, e­nhla­ngo­thini ze­nya­ka­thof, umu­zi we­Nko­si enku­lug.

3 Ezi­go­dlwe­ni za­wo uNku­lu­nku­lu uya­zi­wa uku­thi uyi­nqa­bah.

4 Ngo­ba, kha­nge­la, ama­kho­si abu­tha­na, adlu­la ka­nye­ka­nyei.

5 Wo­na awu­bo­na, ngo­ku­nja­lo ama­nga­laj, atsha­ywa lu­va­lo, apha­pha­the­kak.

6 Uku­thu­thu­me­la kwa­wa­ba­mba la­phol, umhe­lom nje­ngo­we­si­fa­za­na obe­le­tha­yon.

7 Ngo­mo­ya we­mpu­ma­la­ngao upha­hla­za imi­khu­mbip ye­Ta­rshi­shiq.

8 Nje­nge­si­ku­zwi­le­yo ngo­ku­nja­lo si­ku­bo­ni­le emzi­ni we­Nko­si ya­ma­ba­ndla, emzi­ni ka­Nku­lu­nku­lu we­thur; uNku­lu­nku­lu uza­wu­mi­sa ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni. Se­la*s.

9 Si­zi­ndle ngo­tha­ndo­lo­mu­sa wa­kho, Nku­lu­nku­lu, pha­ka­thi kwe­the­mpe­li la­khot.

10 Nje­nga­lo ibi­zo la­kho, Nku­lu­nku­luu, inja­lo indu­mi­so ya­kho ku­ze ku­be se­mi­kha­wu­lwe­ni yo­mhla­bav; isa­ndla sa­kho so­ku­ne­ne si­gcwe­le uku­lu­nga.

11 Ka­yi­tho­ko­ze inta­ba ye­Zi­yo­niw, ama­do­da­ka­zi ako­Ju­da atha­be, nge­nxa ye­za­hlu­le­lo za­khox.

12 Ibho­de­ni iZi­yo­ni, li­yi­zi­nge­le­ze, li­ba­le imi­pho­tsho­ngo ya­yo,

13 li­qa­phe­li­se umtha­nga­la wa­yoy, li­da­bu­le li­hlo­le izi­go­dlo za­yoz, uku­ze li­la­ndi­se­le isi­zu­ku­lwa­na esi­la­nde­la­yoa.

14 Ngo­ba lo uNku­lu­nku­lu ungu­Nku­lu­nku­lu we­thu ku­ze ku­be ni­ni la­ni­ni; ye­na uza­si­kho­khe­la ku­ze ku­be se­ku­fe­nib.

Ubu­thu­tha ba­la­bo aba­the­mba ino­tho

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Isi­hla­be­le­lo sa­ma­do­da­na ka­Ko­ra

49Zwa­ni­ni lo­khu lo­nke ba­ntua. Be­ka­ni indle­be lo­nke ba­khi­le­yo bo­mhla­bab,

2 bo­nke aba­ntu­ka­za­na la­ba­pha­ke­me­yo, aba­no­thi­le­yo la­ba­ya­nga, nda­wo­nyec.

3 Umlo­mo wa­mi uza­khu­lu­ma izi­nhla­ka­ni­pho, lo­ku­zi­ndla kwe­nhli­zi­yo ya­mi ku­za­ku­ba yi­ku­qe­di­si­sad.

4 Ngi­za­be­ka indle­be ya­mi ku­so isa­gae, ngi­za­vu­la ili­bho la­mi nge­cha­chof.

5 Ngi­za­kwe­sa­be­la­ni ensu­kwi­ni zo­bu­big, nxa ubu­bi ba­ba­gwe­nxi ba­mi bu­za­ngi­ha­nqah.

6 Aba­the­mba ingce­bo ya­bo, aba­zi­nco­ma ngo­bu­ne­ngi be­no­tho ya­boi,

7 umu­ntu ka­so­ze ahle­nge lo­ku­hle­nga umfo­wa­boj, ka­so­ze amni­ke uNku­lu­nku­luk inhla­wu­lo ya­khel,

8 (ngo­ba uhle­ngo lo­mphe­fu­mu­lo wa­bo lu­li­gu­gu, fu­thi lu­ya­phe­la la­pha­ka­dem)

9 uku­ze ahla­le ephi­la pha­ka­de, anga­bo­ni uku­bo­lan.

10 Ngo­ba ubo­na uku­thi aba­hla­ka­ni­phi­le­yo ba­ya­fao, lo­ku­thi isi­thu­thap ka­nye le­si­phu­ku­phu­ku ba­ya­bhu­bhaq, ba­tshi­ye­le ino­tho ya­bo aba­nyer.

11 Umca­ba­ngo wa­bo wa­nga­pha­ka­thi uyi­ku­thi izi­ndlu za­bo zi­za­ku­ba nge­za­pha­ka­de, izi­nda­wo za­bo zo­ku­hla­la zi­be nge­ze­zi­zu­ku­lwa­nas, ba­bi­ze ama­zwe nga­ma­bi­zo abot.

12 Ko­dwa umu­ntu elo­du­mo ka­yi­ku­mau, uya­fa­na­na le­nya­ma­za­na e­zi­bhu­bha­yov.

13 Le indle­la ya­bo iyi­bu­thu­tha ba­bo; ku­be ka­nti aba­ba­la­nde­la­yo ba­tho­ko­za ngo­mlo­mo wa­bo. Se­la*w.

14 Nje­nge­zi­mvu ba­mi­se­lwe ingcwa­ba, uku­fa ku­za­be­lu­sa; la­ba­qo­tho ba­za­ba­bu­sa eku­se­nix, isi­mo sa­bo nge­so­ku­qe­dwa li­ngcwa­ba uku­ze ba­nga­bi le­nda­wo yo­ku­hla­lay.

15 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu uza­hle­nga umphe­fu­mu­lo wa­mi ema­ndle­ni engcwa­baz, ngo­ba uza­nge­mu­ke­la. Se­la*a.

16 Unge­sa­bi nxa umu­ntu eno­tha, nxa udu­mo lwe­ndlu ya­khe lu­sa­nda;

17 ngo­ba eku­fe­ni kwa­khe ka­yi­ku­tha­tha lu­tho, udu­mo lwa­khe ka­lu­yi­kwe­hla lu­mla­nde­leb.

18 La­nxa empi­lwe­ni ya­khe wa­bu­si­sa umphe­fu­mu­lo wa­khe, nja­lo ba­ku­du­mi­sa nxa uze­nze­la oku­hlec,

19 uza­ku­ya esi­zu­ku­lwa­ne­ni sa­bo­yi­sed, ka­ba­yi­ku­bo­na uku­kha­nya ku­ze ku­be pha­ka­dee.

20 Umu­ntu o­lo­du­mo, enga­qe­di­si­si, unje­nge­zi­nya­ma­za­na e­zi­bhu­bha­yof.

Uku­du­mi­sa oku­qo­tho

Isi­hla­be­le­lo si­kaA­sa­fi

50USo­ma­ndla, uNku­lu­nku­lu, iNko­si, ukhu­lu­mi­lea, ubi­za umhla­ba ku­su­ke­la eku­phu­me­ni kwe­la­nga ku­ze ku­be se­ku­tsho­ne­ni kwa­lob.

2 Ese­Zi­yo­ni, uku­phe­le­la ko­bu­hlec, uNku­lu­nku­lu ukha­nyi­led.

3 UNku­lu­nku­lu we­thu uza­ku­za, ka­yi­ku­thu­la; umli­lo pha­mbi kwa­khe uza­qo­thu­la, enhla­ngo­thi­ni zo­nke za­khe ku­za­ku­ba le­si­phe­pho esi­khu­lue.

4 Uza­bi­za ama­zu­lu ephe­zu­lu, lo­mhla­ba, ukwa­hlu­le­la aba­ntu ba­khef.

5 Bu­the­la­ni ki­mi aba­ngcwe­le ba­mig, abe­nza isi­vu­me­lwa­no la­mi ngo­mhla­tshe­loh.

6 La­ma­zu­lu aza­tshu­ma­ye­la uku­lu­nga kwa­khei, ngo­ba uNku­lu­nku­lu ngo­kwa­khe ungu­ma­hlu­le­li. Se­la*j.

7 Zwa­ni­ni ba­ntu ba­mi, ngi­za­khu­lu­mak; Isra­ye­li, ngi­za­fa­ka­za ngi­me­le­ne la­wel. Ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu, uNku­lu­nku­lu wa­khom.

8 Ka­ngi­ku­so­li nge­nxa ye­mi­hla­tshe­lo ya­khon; le­mi­ni­ke­lo ya­kho yo­ku­tshi­swa ihla­la ipha­mbi kwa­mio.

9 Ka­ngi­yi­ku­tha­tha ijo­ngo­si eli­ve­la emzi­ni wa­khop, le­zi­mpo­ngo ezi­ve­la ezi­ba­ye­ni za­khoq.

10 Ngo­ba nge­ya­mi yo­nke inya­ma­za­na ye­hla­thi, izi­nko­mo ezi­se­nta­be­ni ezi­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne.

11 Ngi­ya­za­zi izi­nyo­ni zo­nke ze­zi­nta­ba, le­zi­lo zo­mma­ngo zi­ki­mir.

12 Uba be­ngi­la­mbi­le, be­ngi­nga­yi­ku­ku­tshe­la, ngo­ba umhla­ba ngo­wa­mi lo­ku­gcwa­la kwa­wos.

13 Ngi­za­yi­dla yi­ni inya­ma ye­zi­nku­nzit, ku­mbe ngi­na­the iga­zi le­zi­mpo­ngo?

14 Ni­ke­la ku­Nku­lu­nku­luu umhla­tshe­lo wo­ku­bo­ngav, ukho­khe izi­the­mbi­so za­kho ko­Phe­zu­ko­nkew.

15 Ungi­bi­ze osu­kwi­ni lo­ku­hlu­phe­kax, ngi­za­ku­khu­lu­lay, ubu­su­ngi­du­mi­saz.

16 Ko­dwa ko­mu­bi uNku­lu­nku­lu uthi: Ula­ni lo­ku­thi utshu­ma­ye­le izi­mi­so za­mi, ku­mbe utha­the isi­vu­me­lwa­no sa­mi emlo­nye­ni wa­khoa?

17 Ngo­ba we­na uzo­nda uku­qo­ndi­swab, ula­hla ama­zwi ami emva kwa­khoc.

18 Uba ubo­na ise­la, utho­ko­ze­la­na la­lo, le­sa­be­lo sa­kho si­se­zi­fe­be­nid.

19 Umlo­mo wa­kho uya­wu­ni­ke­la ebu­bi­ni, lo­li­mi lwa­kho lu­qa­mbe inko­hli­soe.

20 Uhla­la ukhu­lu­me ume­le­ne lo­mfo­we­nu, uhle­be indo­da­na ka­nyo­kof.

21 Le­zi­zi­nto uze­nzi­le, nga­thu­lag; wa­ca­ba­nga uku­thi ngi­nje­nga­we ka­nyeh. Ngi­za­ku­khu­zai, ngi­ku­hle­le pha­mbi kwa­me­hlo akhoj.

22 Ku­qa­phe­le­ni-ke lo­khu, li­na eli­kho­hlwa uNku­lu­nku­luk, hle­zi ngili­da­bu­le, ku­nga­bi kho­na oku­khu­lu­la­yol.

23 Oni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­bo­ngam uya­ngi­du­mi­san; lo­lu­ngi­sa indle­la ya­khe ngi­za­mbo­ni­sa usi­ndi­so lu­ka­Nku­lu­nku­lu.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­hla­nju­lu­lwa eso­nwe­ni

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da. La­pho uNa­tha­ni umpro­fe­thi wa­fi­ka ku­ye ese­nge­ne ku­Ba­thi­she­ba

51Ngi­ha­wu­ke­la, Nku­lu­nku­lua, ngo­ko­tha­ndo­lo­mu­sa wa­khob; ngo­bu­ne­ngi be­si­ha­wu sa­kho ye­su­la izi­pha­mbe­ko za­mic.

2 Ungi­ge­zi­si­se ebu­bi­ni ba­mi, ungi­hla­mbu­lu­le eso­nwe­ni sa­mid.

3 Ngo­ba mi­na ngi­ya­zi­vu­ma izi­pha­mbe­ko za­mie, le­so­no sa­mi si­hle­zi si­pha­mbi kwa­mif.

4 Ngo­ni­le ku­we, ku­we we­dwag, nge­nze oku­bi eme­hlwe­ni akhoh, uku­ze ku­thi­we ulu­ngi­le eku­khu­lu­me­ni kwa­kho, uhla­nze­ke ekwa­hlu­le­le­ni kwa­khoi.

5 Kha­nge­la, nga­za­le­lwa ebu­bi­ni, lo­ma­ma wa­ngo­mu­le­la eso­nwe­nij.

6 Kha­nge­la, utha­nda iqi­ni­so enda­we­ni ezi­nga­pha­ka­thi; le­ku­si­the­ke­ni unge­nza nga­zi inhla­ka­ni­phok.

7 Ngi­hla­nze nge­hi­so­pe*, ngi­za­hla­mbu­lu­kal; ngi­ge­zi­sam, ngi­za­ku­ba mhlo­phe ku­le­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yon.

8 Ngi­zwi­se into­ko­zo le­nja­bu­lo, uku­ze atha­be ama­tha­mboo o­wa­cho­bo­zi­le­yop.

9 Fi­hla ubu­so ba­kho ezo­nwe­ni za­miq, we­su­le zo­nke izi­pha­mbe­ko za­mir.

10 Nku­lu­nku­lu, da­la ki­mi inhli­zi­yo ehla­mbu­lu­ki­le­yos, nja­lo uvu­se­le­let umo­ya oqi­ni­le­yo pha­ka­thi kwa­miu.

11 Unga­ngi­la­hliv ebu­swe­ni ba­khow, nja­lo unga­su­si umo­ya wa­kho ongcwe­le ki­mix.

12 Bu­yi­se­la ki­mi into­ko­zo yo­si­ndi­so lwa­kho, ungi­se­ke­le ngo­mo­ya ovu­ma­yoy.

13Kho­na ngi­za­fu­ndi­sa aba­pha­mbu­ka­yo indle­la za­kho, le­zo­ni zi­za­phe­ndu­ke­la ku­wez.

14 Ngi­khu­lu­la eca­le­ni le­ga­zi, Nku­lu­nku­lua, Nku­lu­nku­lu wo­si­ndi­so lwa­mib, uli­mi lwa­mi lu­za­hla­be­le­la ka­khu­lu ngo­ku­lu­nga kwa­khoc.

15 Nko­si, vu­la inde­be za­mi, lo­mlo­mo wa­mi uza­me­me­ze­la indu­mi­so ya­kho.

16 Ngo­ba ka­wu­tha­ndi umhla­tshe­lo, ngo­ba be­ngi­za­wu­ni­ka; ka­wu­tho­ko­zi ngo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swad.

17 Imi­hla­tshe­lo ka­Nku­lu­nku­lu ingu­mo­ya oda­bu­ki­le­yoe; inhli­zi­yo eda­bu­ki­le­yof le­ye­phu­ki­le­yog, Nku­lu­nku­lu, ka­wu­yi­ku­yi­de­le­la.

18 Ye­nze­le iZi­yo­ni oku­hle ngo­ku­tha­nda kwa­khoh; uya­khe imi­du­li ye­Je­ru­sa­le­mai.

19 Kho­na uza­ja­bu­le­laj imi­ni­ke­lo yo­ku­lu­ngak, umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, lo­mni­ke­lo wo­nke; kho­na be­za­ni­ke­la ama­jo­ngo­si phe­zu kwe­la­thi la­khol.

Ubu­ze bo­ku­zi­nco­ma ngo­kwe­nza oku­bi

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Ma­si­ki­li. Esi­ka­Da­vi­da. La­pho uDo­we­gi umE­do­ma esi­za etshe­la uSa­wu­li wa­thi ku­ye: UDa­vi­da ufi­ki­le endli­ni kaA­hi­me­le­ki

52Uzi­nco­me­la­ni ngo­ku­bi, qha­we? Umu­sa ka­Nku­lu­nku­lu uku­lo lo­nke usu­kua.

2 Uli­mi lwa­khob lu­ce­ba ko­nke uku­ga­ngac, nje­nge­nsi­ngo ebu­kha­lid, lwe­nza inko­hli­soe.

3 Utha­nda oku­bi ku­lo­ku­hle; ama­nga ku­lo­ku­khu­lu­ma iqi­ni­so. Se­la*.

4 Utha­nda wo­nke ama­zwi oku­gi­nya, li­mi lwe­nko­hli­so.

5 UNku­lu­nku­lu la­ye uza­ku­bhi­dli­za pha­ka­de, aku­su­se, aku­hlu­thu­ne ethe­nte­nif, aku­si­phu­ne eli­zwe­ni la­ba­phi­la­yo. Se­la*g.

6 Aba­lu­ngi­le­yo ba­za­ku­bo­nah be­sa­bei, ba­za­mhle­kaj, be­si­thi:

7 Kha­nge­la­ni, umu­ntu o­nga­me­nza­nga uNku­lu­nku­lu abe yi­nqa­ba ya­khe, ko­dwa wa­the­mbe­la ebu­ne­ngi­ni be­no­tho ya­khek, eqi­ni­le eku­ga­nge­ni kwa­khel.

8 Ko­dwa ngi­nje­nge­si­hla­hla so­mhlwa­thi esi­lu­hla­za endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu. Ngi­ya­the­mba emu­se­ni ka­Nku­lu­nku­lu pha­ka­de la­pha­ka­dem.

9 Ngi­za­ku­du­mi­sa ku­ze ku­be pha­ka­de ngo­ba ukwe­nzi­le. Ngi­za­li­nde­la ibi­zo la­kho, ngo­ba li­hlen pha­mbi kwa­ba­ngcwe­le ba­khoo.

Ubu­thu­tha lo­bu­bi ba­ba­ntu

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nge­Ma­ha­la­thi. Ma­si­ki­li. Esi­ka­Da­vi­da

53Isi­thu­tha si­thi enhli­zi­ywe­ni ya­so: Ka­ku­la­Nku­lu­nku­lua. Bo­na­ke­le, be­nza ubu­bi obu­ne­nge­ka­yo; ka­kho owe­nza oku­hleb.

2 UNku­lu­nku­lu wa­kha­nge­la pha­nsi ese­ma­zu­lwi­ni phe­zu kwa­ba­ntwa­na ba­ba­ntu, uku­bo­na uku­thi ukho­na yi­ni oqe­di­si­sa­yo, odi­nga uNku­lu­nku­luc.

3 Bo­nke nga­mu­nye wa­bod ba­bu­ye­le emu­va, bo­nke bo­na­ke­lee; ka­kho owe­nza oku­hle, ka­kho lo­ye­dwa.

4 Ka­ba­zi yi­ni bo­nke abe­nzi bo­bu­bi, aba­dla aba­ntu ba­mi nje­ngo­ba be­si­dla isi­nkwa? Ka­ba­bi­zi uNku­lu­nku­luf.

5 La­pho be­sa­ba lo­kwe­sa­ba, ku­nge­kho okwe­sa­be­ka­yog. Ngo­ba uNku­lu­nku­luh uchi­tha­chi­theij ama­tha­mbo akhe omi­sa inka­mba eme­la­ne la­wek; uba­ya­ngi­si­le, ngo­ba uNku­lu­nku­lu uba­de­li­le.

6 Ku­nga­thi insi­ndi­so zi­kaI­sra­ye­li zi­nga­ve­la eZi­yo­ni! La­pho uNku­lu­nku­lu ebu­yi­sa uku­thu­njwa kwa­ba­ntu ba­khe, uJa­ko­be uza­tha­ba, uI­sra­ye­li atho­ko­ze.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­si­zwa ezi­the­ni

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nga­ma­cha­cho. Ma­si­ki­li. Esi­ka­Da­vi­da. La­pho ama­Zi­fi eza athi ku­Sa­wu­li: UDa­vi­da ka­ca­tsha­nga yi­ni ki­thi?

54Nku­lu­nku­lu, ngi­si­ndi­sa nge­bi­zo la­kho, unga­hlu­le­le nga­ma­ndla akho.

2 Nku­lu­nku­lu, zwa­na umkhu­le­ko wa­mi, ube­ke indle­be ema­zwi­ni omlo­mo wa­mia.

3 Ngo­ba abe­mzi­ni ba­ngi­vu­ke­le, aba­lo­lu­nya ba­di­nga umphe­fu­mu­lo wa­mi, ka­ba­be­ka­nga uNku­lu­nku­lu pha­mbi kwa­bo. Se­la*b.

4 Kha­nge­la, uNku­lu­nku­lu ungu­msi­zi wa­mic; iNko­si ila­la­bo aba­se­ke­la umphe­fu­mu­lo wa­mid.

5 Iza­phi­ndi­se­la ubu­bi ezi­the­ni za­mi. Ba­qu­mee nge­qi­ni­so la­khof.

6 Ngi­za­ni­ke­la umhla­tshe­lo ku­we ngo­ku­khu­lu­le­kag, ngi­za­du­mi­sa ibi­zo la­kho, Nko­si, ngo­ba li­hleh.

7 Ngo­ba ungi­khu­lu­le eku­hlu­phe­ke­ni ko­nke, le­li­hlo la­mi li­bo­ni­le isi­lo­yi­so sa­mi ezi­the­ni za­mii.

Umkhu­le­ko wo­mu­ntu okho­hli­swa­yo

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nga­ma­cha­cho. Ma­si­ki­li. Esi­ka­Da­vi­da

55Be­ka indle­bea, Nku­lu­nku­lu, emkhu­le­kwe­ni wa­mib, unga­zi­fi­hli eku­nxu­se­ni kwa­mic.

2 La­le­la ki­mid, ungi­phe­ndu­lee; ngi­ya­zu­la­zu­la eku­kha­la­ze­ni kwa­mif, nge­nza umsi­ndog,

3 nge­nxa ye­li­zwi le­si­tha, nge­nxa ye­mba­nde­ze­lo yo­mu­bi; ngo­ba ba­nge­thwe­sa ubu­bi, la­nge­ntu­ku­the­lo ba­ya­ngi­zo­ndah.

4 Inhli­zi­yo ya­mi iya­fu­tha pha­ka­thi kwa­mi, le­ze­thu­so zo­ku­fa zi­we­le phe­zu kwa­mii.

5 Uva­loj lo­ku­thu­thu­me­la ku­ngi­fi­ke­lek, lo­kwe­sa­ba oku­khu­lu ku­ngi­gu­bu­ze­lel.

6 Nga­se­ngi­si­thi: Ku­nga­thi nga­be ngi­le­mpi­ko nje­nge­ju­ba! Be­ngi­za­pha­phe­la kha­tsha­na, ngi­phu­mu­le.

7 Kha­nge­la, be­ngi­nga­ba­le­ke­la kha­tsha­na ngi­hla­le enka­nga­la. Se­la*.

8 Be­ngi­za­pha­ngi­si­sa uku­phu­nyu­ka kwa­mi, ngi­su­ke emo­ye­ni ovu­ngu­za­yo, esi­phe­phwe­nim.

9 Sa­nga­ni­sa, Nko­si, ye­hlu­ka­ni­sa uli­mi lwa­bon. Ngo­ba ngi­bo­ne udla­ke­la lo­ku­xa­ba­na emzi­nio.

10 Emi­ni le­bu­su­ku ba­ya­wu­bho­da phe­zu kwe­mi­tha­nga­la ya­wo; nja­lo ubu­bi le­nka­tha­zo ku­pha­ka­thi kwa­wo.

11 Inko­hla­ka­lo ipha­ka­thi kwa­wop; imba­nde­ze­lo le­nko­hli­so ka­ku­su­ki emgwa­qwe­ni wa­woq.

12 Ngo­ba ka­ku­si­si­tha esi­ngi­ya­ngi­sa­yo, uba ku­nja­lo be­ngi­za­ku­thwa­la; ka­ku­su­ye ongi­zo­nda­yo o­zi­pha­ka­mi­sa phe­zu kwa­mi; uba ku­nja­lo be­ngi­za­mca­tshe­lar.

13 Ko­dwa ngu­we, umu­ntu oli­nga­na la­mis, umnga­ne wa­mi lo­we­jwa­ye­le­ne la­mit.

14 Esa­si­ce­bi­sa­na ngo­ku­mna­ndi so­nkeu, sa­ya endli­ni ka­Nku­lu­nku­luv si­li­xu­kuw.

15 Uku­fa ka­ku­ba­zu­me, ka­be­hle­lex esi­ho­gwe­ni be­phi­lay, ngo­ba ubu­bi bu­se­mi­zi­ni ya­bo, pha­ka­thi kwa­boz.

16 Mi­na ngi­za­bi­za uNku­lu­nku­lu, iNko­si ingi­si­ndi­se-ke.

17 Ku­si­hlwa le­ku­se­nia le­mi­nib ngi­za­kha­la­zac ngi­kha­le ka­khu­lud, ibi­si­li­zwa ili­zwi la­mi.

18 Ikhu­lu­li­le umphe­fu­mu­lo wa­mi ngo­ku­thu­la empi­ni eme­le­ne la­mi, ngo­ba ba­be­ba­ne­ngie ki­mif.

19 UNku­lu­nku­lu uza­ku­zwa, aba­hlu­phe, ngi­tsho ye­na obe­hle­zi endu­lo. Se­la*g. Ngo­ba be­nge­la­zi­ngu­qu­ko, nga­kho ka­ba­me­sa­bi uNku­lu­nku­luh.

20 We­lu­le isa­ndla sa­khe kwa­ba­xo­le­le­ne la­ye, wa­si­ngco­li­sa isi­vu­me­lwa­no sa­khei.

21 Umlo­mo wa­khej wa­wu­bu­tshe­le­zi ku­lo­la­za, ka­nti inhli­zi­yo ya­khe yi­mpik; ama­zwi akhe abu­tha­ka­tha­ka ku­la­ma­fu­thal, ka­nti azi­nke­mba ezi­hwa­tshi­we­yomn.

22 Pho­se­la umthwa­lo wa­kho phe­zu kwe­Nko­sio, yo­na iza­ku­se­ke­lap; ka­yi­yi­ku­vu­ma la­ni­ni uku­thi olu­ngi­le­yo anyi­ki­nyweq.

23 Ko­dwa we­na, Nku­lu­nku­lu, uza­be­hli­se­lar emgo­di­ni wo­ku­bhu­ji­swas; aba­ntu be­ga­zi le­nko­hli­so ka­ba­yi­ku­fi­nye­le­la le­ngxe­nye­ni eyo­dwa kwe­zi­mbi­li ye­nsu­ku za­bot. Ko­dwa mi­na ngi­za­the­mba ku­weu.

Uku­the­mba uNku­lu­nku­lu

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nge­Jo­na­thi-e­le­mi-re­ko­ki­mi. IMi­ki­ta­mi ka­Da­vi­da. Ama­Fi­li­sti ese­mba­mbi­le eGa­thi

56Wo­ba lo­mu­sa ki­mi, Nku­lu­nku­lua, ngo­ba umu­ntu ufu­na uku­ngi­gi­nyab; usu­ku lo­nke esi­lwa uya­ngi­ci­nde­ze­la.

2 Izi­tha za­mi zi­fu­na ukungi­gi­nya usu­ku lo­nkec, ngo­ba zi­ne­ngi ezi­lwa zi­me­le­ne la­mi ngo­ku­zi­pha­ka­mi­sad.

3 Mhla ngi­se­sa­ba, mi­na ngi­za­the­mba ku­wee.

4 Ku­Nku­lu­nku­lu ngi­za­du­mi­sa ili­zwi la­khef, ku­Nku­lu­nku­lu ngi­ya­the­mbagh, angi­yi­kwe­sa­ba. Inya­ma inge­nza­ni ki­mii?

5 Usu­ku lo­nke ba­pha­mba­ni­sa ama­zwi ami; yo­nke imi­ca­ba­ngo ya­bo ime­le­ne la­mi ngo­ku­bij.

6 Ba­ya­bu­tha­nak, ba­gu­gu­bel, bo­na ba­qa­phe­li­se izi­nya­the­lo za­mim, la­pho be­li­nde­le umphe­fu­mu­lo wa­min.

7 Ba­za­phu­nyu­ka yi­ni ngo­bu­bi? Eku­thu­ku­the­le­ni wi­se­la pha­nsi aba­ntu, Nku­lu­nku­luo.

8 Uku­zu­la­zu­la kwa­mi uku­ba­li­le; we­na fa­ka izi­nye­mbe­zi za­mi embo­dle­le­ni ya­khop; ka­zi­kho ogwa­lwe­ni lwa­kho yi­niq?

9 Kho­na izi­tha za­mi zi­za­bu­ye­la emu­var mhla ngi­bi­za­yos. Ngi­ya­kwa­zi lo­khu uku­thi uNku­lu­nku­lu uki­mit.

10 Ku­Nku­lu­nku­lu ngi­za­du­mi­sa ili­zwi, eNko­si­ni ngi­za­du­mi­sa ili­zwiu.

11 Ku­Nku­lu­nku­lu ngi­ya­the­mbav, angi­yi­kwe­sa­ba. Umu­ntu ange­nza­ni ki­miw?

12 Nku­lu­nku­lu, izi­fu­ngo za­kho zi­phe­zu kwa­mix; ngi­za­bu­yi­se­la ku­we izi­ndu­mi­soy.

13 Ngo­ba uwu­khu­lu­le umphe­fu­mu­lo wa­mi eku­fe­ni, ye­bo, inya­wo za­mi eku­khu­be­ke­niz, uku­ze ngi­ha­mbe pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lua eku­kha­nye­ni kwa­ba­phi­la­yob.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­khu­lu­lwa

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Ali­tha­she­thi. IMi­ki­ta­mi ka­Da­vi­da. Eku­ba­le­ke­le­ni kwa­khe ubu­so bu­ka­Sa­wu­li ebha­lwi­ni

57Ngi­ha­wu­ke­la, Nku­lu­nku­lu, ngi­ha­wu­ke­laa, ngo­ba umphe­fu­mu­lo wa­mi uthe­mbe­la ku­web; ye­bo, emthu­nzi­ni we­mpi­ko za­kho ngi­za­phe­phe­lac, zi­zed ze­dlu­le inci­tha­ka­loe.

2 Ngi­za­kha­la ku­Nku­lu­nku­lu oPhe­zu­ko­nke, ku­Nku­lu­nku­lu ongi­phe­le­li­se­la kho­naf.

3 Uza­thu­me­la ese­ma­zu­lwi­ni, angi­si­ndi­seg, aya­ngi­se ofu­na uku­ngi­gi­nya. Se­la*h. UNku­lu­nku­lu uza­thu­me­la umu­sa wa­khe le­qi­ni­so la­khei.

4 Umphe­fu­mu­loj upha­ka­thi kwe­zi­lwa­nek, ngi­la­la pha­ka­thi kwa­ba­vu­tha­yo, ama­do­da­na aba­ntu, oma­zi­nyo abo ayi­mi­kho­nto le­mi­tsho­kol, lo­li­mi lwa­bom lu­yi­nke­mba ebu­kha­lin.

5 Pha­ka­ma nga­phe­zu kwa­ma­zu­lu, Nku­lu­nku­lu; ubu­kho­si ba­kho bu­be phe­zu ko­mhla­ba wo­nkeo.

6 Ba­lu­ngi­se­le izi­nya­the­lo za­mi imbu­lep; umphe­fu­mu­lo wa­mi ukho­the­meq; ba­ge­bhe igo­di pha­mbi kwa­mir; ba­we­le pha­ka­thi kwa­lo. Se­la*.

7 Inhli­zi­yo ya­mi iqi­ni­si­we, Nku­lu­nku­lu, inhli­zi­yo ya­mi iqi­ni­si­wes. Ngi­za­hla­be­le­la ngi­hu­be indu­mi­so.

8 Vu­kat, du­mo lwa­mi! Vu­kau, gu­bhu lwe­zi­nta­mbov le­cha­chow! Ngi­za­vu­sa uku­sa.

9 Ngi­za­ku­du­mi­sa pha­ka­thi kwa­ba­ntu, Nko­si, ngi­hla­be­le­le ku­we pha­ka­thi kwe­zi­zwe.

10 Ngo­ba umu­sa wa­kho mkhu­lu ku­ze ku­be se­ma­zu­lwi­ni, le­qi­ni­so la­kho ku­ze ku­be se­ma­ye­zi­nix.

11 Pha­ka­ma nga­phe­zu kwa­ma­zu­lu, Nku­lu­nku­lu; ubu­kho­si ba­kho bu­be phe­zu ko­mhla­ba wo­nkey.

Uku­ce­la uku­thi aba­bi ba­chi­thwe

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Ali­tha­she­thi. IMi­ki­ta­mi ka­Da­vi­da

58Isi­bi­li li­khu­lu­ma oku­lu­ngi­le­yo yi­ni, ba­bu­si? Le­hlu­le­la ngo­ku­qo­nda yi­ni, ma­do­da­na aba­ntua?

2 Ye­bo, enhli­zi­ywe­ni le­nza oku­bi, li­li­nga­ni­sa udla­ke­la lwe­za­ndla ze­nu emhla­be­nib.

3 Aba­bi ba­ba nga­be­mzi­ni ku­su­ke­la esi­swi­nic, ba­ya­du­ha ku­su­ke­la esi­za­lwe­ni, be­qa­mba ama­nga.

4 Ubu­hlu­ngu ba­bo bu­nje­ngo­bu­hlu­ngu be­nyo­ka, ba­nje­nge­bu­lu­lu eli­nge­zwa­yo, eli­vi­mba indle­be ya­lod,

5 uku­ze li­nge­zwa ili­zwi la­ba­lu­mbie aba­lu­mba ama­lu­mbo ngo­ku­hla­ka­ni­phaf.

6 Nku­lu­nku­lu, ye­phu­la ama­zi­nyo abo emlo­nye­ni wa­bog, upho­hlo­ze ama­zi­nyo emi­hla­thi ya­ma­bho­ngo ezi­lwa­ne, Nko­sih.

7 Ka­ba­nci­bi­li­ke nje­nga­ma­nzi age­le­za­yoi; nxa ego­bi­sa ida­ndi­li la­khe uku­tsho­ka umtsho­ko wa­khe, ba­be nje­nga­ba­qu­nywe izi­qaj.

8 Ka­ha­mbe nje­ngo­mne­nke onci­bi­li­ka­yok; nje­ngo­mphu­nzo owe­si­fa­za­na, ka­ba­nga­li­bo­ni ila­ngal.

9 Imbi­za ze­nu zi­nga­ka­lu­zwam ukhu­ni lwa­me­van, uza­ba­phe­phu­la esi­phe­phwe­ni nje­nga­ba­phi­la­yo nje­nge­ntu­ku­the­lwe­nio.

10 Olu­ngi­le­yo uza­tho­ko­za la­pho ebo­na impi­ndi­se­lop, uza­ge­za inya­wo za­khe ega­zi­ni lo­mu­biq.

11 Uku­ze umu­ntu athi: Impe­la ukho­na umvu­zo1 wo­lu­ngi­le­yor; impe­la ukho­na uNku­lu­nku­lu owa­hlu­le­la emhla­be­nis.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­khu­lu­lwa ezi­the­ni

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Ali­ta­she­thi. IMi­ki­ta­mi ka­Da­vi­da. USa­wu­li ese­thu­me, nja­lo ba­li­nda indlu uku­mbu­la­la

59Ngi­khu­lu­la ezi­the­ni za­mi, Nku­lu­nku­lu wa­mia, ungi­mi­se nga­phe­zu kwa­ba­ngi­vu­ke­la­yobc.

2 Ngi­khu­lu­la ku­be­nzi bo­bu­bid, ungi­si­ndi­se eba­ntwi­ni abo­me­le iga­zie.

3 Ngo­ba, kha­nge­la, ba­ca­tha­me­la umphe­fu­mu­lo wa­mif; aba­la­ma­ndla ba­ya­ngi­hla­nga­nye­lag, ku­nge­kho si­pha­mbe­ko sa­mi nja­lo ku­nge­kho so­no sa­mi, Nko­sih.

4 Nga­pha­ndle kwe­ca­la ba­ya­gi­ji­ma be­zi­lu­ngi­sai. Vu­ka, ungi­si­ze, ubo­nej.

5 We­na-ke, Nko­si Nku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndla, Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lik; vu­ka uku­ze uha­mbe­le zo­nke izi­zwel, unga­ha­wu­ke­li la­mu­nye wa­ba­kho­hli­sa­yo ebu­bi­ni. Se­la*m.

6 Ba­ya­bu­ye­la ku­si­hlwa, be­hla­ba umkhu­lu­ngwa­ne nje­nge­nja, be­zi­nge­le­ze­la umu­zin.

7 Kha­nge­la, be­mpo­mpo­lo­za ngo­mlo­mo wa­boo, inke­mba zi­se­nde­be­ni za­bop, ngo­ba ba­thi: Ngu­ba­ni ozwa­yoq?

8 Ko­dwa we­na, Nko­si, uza­ba­hle­kar, uza­zi­klo­lo­de­la zo­nke izi­zwes.

9Nge­nxa ya­ma­ndla akhe ngi­za­li­nde­la ku­we, ngo­ba uNku­lu­nku­lu uyi­nqa­ba ya­mi.

10 UNku­lu­nku­lu wo­mu­sa wa­mi uza­nga­ndu­le­lat; uNku­lu­nku­lu uza­nge­nza ngi­bo­ne isi­lo­yi­so sa­mi ezi­the­ni za­miu.

11 Unga­zi­bu­la­li, hle­zi aba­ntu ba­ki­thi ba­kho­hlwe; uzi­zu­la­zu­li­se nga­ma­ndla akhov, uze­hli­se­le pha­nsiw, we­na si­hla­ngu se­thu, Nko­six.

12Nge­so­no so­mlo­mo wa­zo, nge­li­zwi le­nde­be za­zoy, ka­zi­ba­njwe eku­zi­gqa­je­ni kwa­zo, la­nge­nxa yo­ku­hla­mba­za lo­ku­qa­mba ama­nga ezi­ku­khu­lu­ma­yo.

13 Uzi­qe­de ngo­ku­thu­ku­the­la, uzi­qe­de zi­nga­bi kho­na, uku­ze ba­zi uku­thi uNku­lu­nku­lu uya­bu­sa ko­Ja­ko­bez, ku­ze ku­be se­ku­phe­le­ni ko­mhla­ba. Se­la*a.

14 Ka­ba­bu­ye­le-ke ku­si­hlwa be­hla­ba umkhu­lu­ngwa­ne nje­nge­nja, be­zi­nge­le­ze­la umu­zib.

15 Bo­na ka­ba­zu­la­zu­le­le uku­dlac, nxa be­nga­su­tha­nga ka­ba­la­led.

16 Ko­dwa mi­na ngi­za­hla­be­le­la nga­ma­ndla akho; ye­bo, ngi­za­hla­be­le­la ka­khu­lu eku­se­ni ngo­mu­sa wa­kho; ngo­ba ube yi­nqa­ba ya­mie le­si­phe­phe­lo sa­mif ngo­su­ku lo­ku­hlu­phe­ka kwa­mig.

17 Ma­ndla ami, ngi­za­hla­be­le­la ku­we, ngo­ba uNku­lu­nku­lu uyi­nqa­ba ya­mih, uNku­lu­nku­lu wo­mu­sa wa­mii.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­si­zwa lo­ku­nqo­ba

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nge­Shu­sha­ni Edu­thi. IMi­ki­ta­mi ka­Da­vi­da. Uku­fu­ndi­sa. Esi­lwa la­ma­Si­ri­ya-Na­ha­ra­yi­mi la­ma­Si­ri­ya-Zo­ba, la­pho uJo­wa­bi wa­bu­ye­la wa­tsha­ya amaE­do­ma esi­ho­tshe­ni se­tshwa­yi, inku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li

60Nku­lu­nku­lu, ubu­si­la­hli­le, wa­si­bhi­dli­zaa, wa­thu­ku­the­la; bu­ye­la ki­thib.

2 Uza­ma­za­mi­si­le umhla­ba, wa­wu­qhe­ke­za; si­li­sa imi­ke­nke ya­wo, ngo­ba uya­za­ma­za­mac.

3 Aba­ntu ba­kho uba­bo­ni­si­le oku­lu­khu­nid; usi­na­thi­se iwa­yi­nie lo­ku­di­ya­ze­laf.

4 Uba­ni­ki­le la­bo aba­kwe­sa­ba­yo isi­bo­ni­sog, uku­ze si­pha­ka­nyi­swe nge­nxa ye­qi­ni­so. Se­la*h.

5 Uku­zei aba­tha­nde­ka­yo ba­kho ba­khu­lu­lwej; si­ndi­sa nge­sa­ndla sa­kho so­ku­ne­ne, usi­phe­ndu­lek.

6 UNku­lu­nku­lu ukhu­lu­mi­le ebu­ngcwe­le­ni ba­khel. Ngi­za­tha­ba, ngi­la­be iShe­ke­mam, ngi­li­nga­ni­se isi­ho­tshan se­Su­ko­thio.

7 Nge­ya­mi iGi­le­ya­di, nja­lo ngo­wa­mi uMa­na­sep, loE­fra­yi­miq unga­ma­ndla ekha­nda la­mir, uJu­da ngu­mni­ku­mthe­tho wa­mis.

8 UMo­wa­bi ungu­mga­nu wa­mi wo­ku­ge­ze­lat; phe­zu ku­kaE­do­mau ngi­za­pho­se­la inya­the­la la­miv; ma­ye­la­na la­mi, we­na Fi­li­stiw, me­me­za ngo­ku­nqo­ba.

9 Ngu­ba­ni oza­ngi­sa emzi­ni oqi­ni­le­yo? Ngu­ba­ni oza­ngi­ho­le­la eE­do­ma?

10 Ka­wu­si­la­hla­nga yi­ni, Nku­lu­nku­lux; ka­wu­phu­ma­nga, Nku­lu­nku­lu, la­ma­bu­tho ethuy?

11 Si­phe usi­zo eku­hlu­phe­ni, ngo­ba lu­yi­ze unce­do lo­mu­ntu.

12 Ku­Nku­lu­nku­lu si­za­kwe­nza ngo­bu­qha­wez, ngo­ba ye­na uza­nya­the­le­la pha­nsi izi­tha ze­thua.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­vi­ke­lwa

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nga­ma­cha­cho. Esi­ka­Da­vi­da

61Zwa­na, Nku­lu­nku­lu, uku­kha­la kwa­mi, ula­le­le umkhu­le­ko wa­mia.

2 Ngi­se­mkha­wu­lwe­ni wo­mhla­ba ngi­za­kha­la ku­we, inhli­zi­yo ya­mi isi­phe­la ama­ndla; ngi­kho­khe­le­la edwa­le­ni eli­pha­ke­me­yo ku­la­mib.

3 Ngo­ba ubu­yi­si­phe­phe­lo sa­mic, inqa­ba eqi­ni­le­yo ku­so isi­thad.

4 Ngi­za­hla­la ethe­nte­ni la­kho ku­ze ku­be ni­ni­ni­nie, ngi­phe­phe­le ku­ngu­bu­do ye­mpi­ko za­kho. Se­la*f.

5 Ngo­ba we­na, Nku­lu­nku­lu, uzwi­le izi­fu­ngo za­mi, wangi­ni­ka ili­fa la­be­sa­ba ibi­zo la­kho.

6 Uza­kwe­nge­zag izi­nsu­ku ezi­nsu­kwi­ni ze­nko­sih; imi­nya­ka ya­yo iza­ku­ba nje­nge­si­zu­ku­lwa­na le­si­zu­ku­lwa­na.

7 Ka­yi­hla­le pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni; umi­se umu­sa le­qi­ni­so, uku­ze ku­yi­lo­ndo­lo­zei.

8 Nga­lo­kho ngi­za­hla­be­la indu­mi­so ebi­zwe­ni la­kho ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, uku­ze ngi­gcwa­li­se izi­fu­ngo za­mi insu­ku nge­nsu­kuj.

The­mba­ni ku­Nku­lu­nku­lu

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nge­Je­du­thu­ni. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

62Ngo­qo­tho, umphe­fu­mu­lo wa­mi uya­mli­nde­la uNku­lu­nku­lu ngo­ku­thu­la; lu­ve­la ku­ye usi­ndi­so lwa­mia.

2 Ngu­ye ku­phe­la oli­dwa­la la­mi lo­si­ndi­so lwa­mib, inqa­ba ya­mi; ka­ngi­yi­ku­nyi­ki­nywa ka­khu­luc.

3 Ko­ze ku­be ni­ni li­ce­ba ubu­bi li­me­le­ne lo­mu­ntu? Lo­nke li­za­bu­la­wa, nje­ngo­mdu­li otshe­ki­le­yo, utha­ngo olu­di­li­ka­yod.

4 Ba­ce­ba ku­phe­la ukumwi­sa eku­pha­ka­me­ni kwa­khee, ba­tho­ko­za nga­ma­nga; ngo­mlo­mo wa­bo ba­ya­bu­si­sa, ko­dwa nga­pha­ka­thi kwa­bo ba­ya­thu­ka. Se­la*f.

5 Mphe­fu­mu­lo wa­mi, li­nde­la ngo­ku­thu­la ku­Nku­lu­nku­lu ku­phe­la; ngo­ba ithe­mba la­mi li­ve­la ku­yeg.

6 Ngu­ye ku­phe­la oli­dwa­la la­mi lo­si­ndi­so lwa­mih, inqa­ba ya­mi; ka­ngi­yi­ku­nyi­ki­nywai.

7 Lu­ku­Nku­lu­nku­lu usi­ndi­so lwa­mi lo­du­mo lwa­mij, idwa­la la­ma­ndla ami, isi­phe­phe­lo sa­mi, ku­ku­Nku­lu­nku­luk.

8 The­mba­ni ku­ye isi­kha­thi so­nke, li­na ba­ntul; li­thu­lu­le inhli­zi­yo ye­nu pha­mbi kwa­khem; uNku­lu­nku­lu uyi­si­phe­phe­lo se­thu. Se­la*n.

9 Ngo­qo­thoo, aba­ntu­ka­za­nap ba­yi­zeqr, izi­khu­lus zi­yi­nko­hli­sot; esi­li­nga­ni­swe­ni ba­lu­lau ku­le­ze be­bo­nkevw.

10 Li­nga­the­mbe­li emba­nde­ze­lwe­ni, li­nga­mi­si ithe­mba eli­yi­ze eku­pha­nge­nix; uba ino­tho isa­nda, li­nga­be­ki inhli­zi­yo ku­yoy.

11 UNku­lu­nku­lu ukhu­lu­mi­le kwa­ba ka­nyez, ngi­ku­zwi­le lo­khu ka­bi­lia, uku­thi ama­ndla anga­ka­Nku­lu­nku­lub.

12 Lo­mu­sa ungo­wa­khoc, Nko­si; ngo­ba we­na uya­mphi­ndi­se­la wo­nke umu­ntu nje­ngo­ko­mse­be­nzi wa­khed.

Uku­la­nga­tha uNku­lu­nku­lu

Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da, ese­nka­nga­la ya­ko­Ju­da

63Nku­lu­nku­lu, ungu­Nku­lu­nku­lu wa­mi, ngi­za­ku­di­nga ngo­vi­via; umphe­fu­mu­lo wa­mi wo­me­la we­nab; inya­ma ya­mi iya­ku­la­nga­thac, eli­zwe­ni elo­mi­le­yo le­li­ga­ga­de­ki­le­yo, eli­nge­la­ma­nzid.

2 Nje­ngo­ba ngi­ku­bo­ni­le enda­we­ni engcwe­le, ngi­bo­ne ama­ndla akho lo­bu­kho­si ba­khoe.

3 Ngo­ba utha­ndo­lo­mu­sa wa­khof lu­ngco­no ku­le­mpi­log; inde­be za­mi zi­za­ku­du­mi­sa.

4 Ngo­ku­nja­lo ngi­za­ku­bo­nga ngi­sa­phi­lah1, ngi­pha­ka­mi­se iza­ndla za­mi ebi­zwe­ni la­khoi.

5 Umphe­fu­mu­lo wa­mi uza­su­tha ku­nga­thi ngo­mnka­ntsho la­ma­hwa­hwa, lo­mlo­mo wa­mi uza­du­mi­sa nge­zi­nde­be ezi­tha­bi­sa­yoj.

6 La­pho ngi­ku­khu­mbu­la embhe­de­ni wa­mik, emi­li­ndwe­ni ye­bu­su­ku ngi­zi­ndla nga­wel.

7 Ngo­ba ubu­lu­si­zo lwa­mim, nga­kho emthu­nzi­ni we­mpi­ko za­kho ngi­za­hla­be­la ngi­tho­ko­zen.

8 Umphe­fu­mu­lo wa­mi una­ma­the­le eku­ku­la­nde­le­ni, isa­ndla sa­kho so­ku­ne­ne si­ya­ngi­se­ke­lao.

9 Ko­dwa a­ba­di­nga umphe­fu­mu­lo wa­mi uku­wu­chi­thap ba­za­ku­ya ezi­nda­we­ni zo­mhla­ba ezi­pha­nsiq.

10 Ba­za­ni­ke­lwa ema­ndle­ni enke­mba, ba­be yi­sa­be­lo sa­ma­kha­nka.

11 Ko­dwa inko­si iza­tho­ko­za ku­Nku­lu­nku­lur; wo­nke ofu­nga nga­ye uza­zi­nco­mas; ko­dwa umlo­mo wa­ba­qa­mba ama­nga uza­va­lwat.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­vi­ke­lwa ezi­the­ni

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

64Zwa­na, Nku­lu­nku­lu, ili­zwi la­mi esi­kha­la­zwe­ni sa­mi, ulo­ndo­lo­ze impi­lo ya­mi ekwe­sa­be­ni isi­thaa.

2 Ungi­fi­hle ece­be­ni eli­fi­hli­we­yo la­ba­bib, eku­xo­ko­ze­le­nic kwa­be­nzi bo­bu­bid,

3 aba­lo­la uli­mi lwa­bo nje­nge­nke­mbae, ba­go­bi­se umtsho­ko wa­bo, ngi­tsho ili­zwi eli­ba­ba­yof,

4 uku­tsho­kag ophe­le­le­yo be­se­ku­si­the­ke­nih; ba­hle ba­mtsho­ke, be­nge­sa­bii.

5 Ba­zi­qi­ni­sa e­da­beni olu­bi, be­khu­lu­ma ngo­ku­thi­yaj, ba­thi: Ngu­ba­ni onga­yi­bo­nak?

6 Ba­di­ngi­si­sa izi­pha­mbe­ko; si­lu­ngi­le1 nge­ce­bo eli­ce­tshwe ngo­bu­qi­li; umca­ba­ngo wa­nga­pha­ka­thi wo­mu­ntu ka­nye le­nhli­zi­yo ku­ju­li­lel.

7 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu uza­ba­tsho­ka ngo­mtsho­ko ma­si­nya­ne; ba­za­li­nya­zwam.

8 Nja­lo ba­za­kwe­nza olwa­bo uli­mi lu­we­le phe­zu kwa­bon; bo­nkeo aba­ba­bo­na­yop ba­za­ba­le­kaq.

9 La­bo bo­nke aba­ntu ba­za­kwe­sa­bar, ba­tshu­ma­ye­le ise­nzo si­ka­Nku­lu­nku­lus, ba­qe­di­si­se umse­be­nzi wa­khet.

10 Olu­ngi­le­yo uza­ja­bu­la eNko­si­niu, aphe­phe­le ku­yov; bo­nkew aba­qo­tho nge­nhli­zi­yo ba­za­zi­nco­max.

Uku­bo­nga izi­pho zi­ka­Nku­lu­nku­lu

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da, ingo­ma

65Uku­li­nda ngo­ku­thu­la ku­yi­ndu­mi­so ku­we, Nku­lu­nku­lu, eZi­yo­ni, le­si­fu­ngo si­za­gcwa­li­swa ku­wea.

2We­na ozwa umkhu­le­kob, yo­nke inya­ma iza­ku­za ku­wec.

3 Izi­nto zo­bu­bi zi­nge­hlu­led. Izi­pha­mbe­ko ze­thu, we­na uze­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­lae.

4 Ubu­si­si­we omkhe­tha­yof, omso­nde­za­yo uku­thi ahla­le ema­gu­me­ni akhog. Si­za­su­tha ngo­ku­hle kwe­ndlu ya­kho, ithe­mpe­li la­kho eli­ngcwe­leh.

5Nge­zi­nto eze­sa­be­ka­yo uza­si­phe­ndu­la, Nku­lu­nku­lu wo­si­ndi­so lwe­thui, the­mba le­mi­kha­wu­lo yo­nke yo­mhla­ba, le­la­ba­kha­tsha­na e­lwa­ndlej.

6 Omi­sa izi­nta­ba nga­ma­ndla akhe, ebhi­nce ama­ndlak.

7 Othu­li­sal uku­du­ma kwe­zi­nlwa­ndlem, le­nhlo­ko­mo ya­ma­ga­ga­si azo, lo­ku­xo­ko­ze­la kwa­ba­ntun.

8 La­ba­khi­le­yo emi­kha­wu­lwe­ni ba­ye­sa­ba izi­bo­ni­so za­kho; we­nza ku­hla­be­le ku­tho­ko­ze uku­phu­ma ko­ku­sa lo­ko­ku­hlwa.

9 Uya­ha­mbe­la umhla­ba uwu­the­le­le, uwu­vu­ndi­se ka­khu­luo; umfu­la ka­Nku­lu­nku­lu ugcwe­le ama­nzi; uya­ba­lu­ngi­se­la ama­be­le, la­pho uwu­lu­ngi­sa ngo­ku­nja­lop.

10 Uya­the­le­la ka­khu­lu imi­se­le ya­wo, ula­li­se imi­ge­lo ya­woq, uyi­tha­mbi­se nge­zi­hla­mbo, ubu­si­se uku­mi­la kwa­wor.

11 Uye­the­sa umnya­ka ngo­mqhe­le wo­bu­hle ba­kho; le­mi­kho­ndo ya­kho itho­nta ama­fu­thas.

12 Itho­nte­lat ama­dle­lo ega­ngau, la­ma­qa­qav embe­the into­ko­zow.

13 Ama­dle­lo embe­the imi­hla­mbi, le­zi­go­di zi­si­tshe­ke­lwe nga­ma­be­lex; ku­ya­ja­bu­la ka­khu­lu, nja­lo ku­hla­be­ley.

Uku­mdu­mi­sa uNku­lu­nku­lu lo­ku­mbo­nga

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Ihu­bo, isi­hla­be­le­lo

66Mhu­be­le­ni nge­nto­ko­zo uNku­lu­nku­lu, mhla­ba wo­nkea.

2 Hla­be­la­ni ubu­kho­si be­bi­zo la­khe, le­nze udu­mo lwa­khe lu­be le­nka­zi­mu­lob.

3 Tsho­ni­ni ku­Nku­lu­nku­lu li­thi: Ye­ka ukwe­sa­be­ka kwe­ze­nzo za­kho! Nge­nxa yo­bu­khu­lu ba­ma­ndla akho izi­tha za­kho zi­za­ku­tho­be­la nge­nko­hli­soc.

4 Umhla­ba wo­nke uza­ku­kho­nza, uhla­be­le­le ku­we, ba­hla­be­le­le ibi­zo la­kho. Se­la*d.

5 Wo­za­ni li­bo­ne ize­nzo zi­ka­Nku­lu­nku­lue; uye­sa­be­ka ekwe­nze­ni eba­ntwa­ne­ni ba­ba­ntuf.

6 Ulwa­ndle wa­lu­phe­ndu­la lwa­ba ngu­mhla­ba owo­mi­le­yog; ba­cha­phah umfu­la nge­nya­woi. La­pho sa­tho­ko­za ku­yej.

7 Ubu­sa nga­ma­ndla akhe ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni; ame­hlo akhe aya­zi­li­nda izi­zwek; aba­le­nka­ni ka­ba­nga­zi­pha­ka­mi­si. Se­la*l.

8 Bo­nga­ni uNku­lu­nku­lu, zi­zwe, li­zwa­ka­li­se ili­zwi le­ndu­mi­so ya­khe.

9 Obe­ka umphe­fu­mu­lo we­thu empi­lwe­ni, onga­vu­ma­nga uku­thi unya­wo lwe­thu lu­tshe­le­lem.

10 Ngo­ba usi­hlo­li­le, Nku­lu­nku­lun, wa­si­ce­nga nje­ngo­ku­ce­ngwa kwe­si­li­vao.

11 Wa­si­nge­ni­sa embu­le­ni, wa­be­ka inhlu­phe­ko enka­lwe­ni ze­thup.

12 We­nze aba­ntu ba­ga­de phe­zu kwe­kha­nda le­thuq; sa­da­bu­la emli­lwe­ni la­se­ma­nzi­nir, ko­dwa wa­si­khu­phe­la enda­we­ni elo­ku­ne­ngi.

13 Ngi­za­nge­na endli­ni ya­kho ngi­le­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swas; ngi­za­kho­kha ku­we izi­fu­ngo za­mit,

14 inde­be za­mi ezi­zi­phu­mi­si­le­yo, lo­mlo­mo wa­mi ozi­khu­lu­mi­le­yo ngi­se­ku­hlu­phe­ke­niu.

15 Ngi­za­ni­ke­la ku­we imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa ye­zi­no­ni­le­yo, ka­nye le­mpe­pha ye­zi­nqa­ma; ngi­za­ni­ke­la inko­mo ka­nye le­zi­mpo­ngo. Se­la*.

16 Wo­za­ni li­zwe li­na lo­nke eli­me­sa­ba­yo uNku­lu­nku­lu, ngi­za­la­ndi­sa akwe­nze­le umphe­fu­mu­lo wa­miv.

17 Nga­kha­la ku­ye ngo­mlo­mo wa­mi, wa­pha­ka­nyi­swa nga­pha­nsi ko­li­mi lwa­miw.

18 Uba be­ngi­na­nze ubu­bi enhli­zi­ywe­ni ya­mix, ibi­nga­yi­ku­zwa iNko­siy.

19 Qo­tho uNku­lu­nku­lu uzwi­lez, wa­la­le­la ili­zwi lo­mkhu­le­ko wa­mia.

20 Ka­bo­ngwe uNku­lu­nku­lu, onga­bu­yi­se­la­nga emu­va umkhu­le­ko wa­mi, ku­mbe umu­sa wa­khe ki­mi.

Aba­ntu bo­nke ka­ba­mdu­mi­se uNku­lu­nku­lu

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nga­ma­cha­cho. Isi­hla­be­le­lo, ingo­ma

67Nku­lu­nku­lu, wo­ba lo­mu­sa ki­thi usi­bu­si­sea, ukha­nyi­se ubu­so ba­kho phe­zu kwe­thu. Se­la*b.

2 Uku­ze indle­la ya­kho ya­zi­we emhla­be­ni, usi­ndi­so lwa­kho ezi­zwe­ni zo­nkec.

3 Ka­zi­ku­du­mi­se izi­zwe, Nku­lu­nku­lu, ka­ba­ku­du­mi­se aba­ntu bo­nked.

4 Izi­zwe ka­zi­ja­bu­le zi­hla­be­le nge­nto­ko­zo, ngo­ba uza­ba­hlu­le­la aba­ntu ngo­ku­qo­nda, uho­le izi­zwe emhla­be­ni. Se­la*e.

5 Ka­zi­ku­du­mi­se izi­zwe, Nku­lu­nku­lu, ka­ba­ku­du­mi­se aba­ntu bo­nkef.

6 Umhla­ba uza­the­la izi­the­lo za­wo; uNku­lu­nku­lu, uNku­lu­nku­lu we­thu uza­si­bu­si­sag.

7 UNku­lu­nku­lu uza­si­bu­si­sa, la­yo yo­nke imi­kha­wu­lo yo­mhla­ba iza­me­sa­bah.

Uku­nqo­ba ku­ka­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Isi­hla­be­le­lo, ingo­ma ka­Da­vi­da

68UNku­lu­nku­lu ka­vu­kea, zi­hla­ka­ze­ke izi­tha za­kheb, la­ba­mzo­nda­yo ba­ba­le­ke pha­mbi kwa­khe.

2 Nje­ngo­ku­phe­tshe­thwa kwe­ntu­thu ba­phe­phe­thec; nje­ngo­ku­nci­bi­li­ki­swa kwe­ngci­no pha­mbi ko­mli­lo, aba­bi ka­ba­chi­thwe pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lud.

3 Ko­dwa aba­lu­ngi­le­yo ka­ba­ja­bu­le, ba­tha­be pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu, nja­lo ba­tho­ko­ze nge­nto­ko­zoe.

4 Hla­be­le­la­ni ku­Nku­lu­nku­lu, hla­be­le­la­ni indu­mi­so ebi­zwe­ni la­khef, li­mpha­ka­mi­se lo­wo oga­de ese­dlu­la ema­gce­ke­ni enka­nga­lag nge­bi­zo la­khe uJe­ho­va, nja­lo tho­ko­za­ni pha­mbi kwa­kheh.

5Ungu­yi­se we­zi­nta­nda­ne lo­ma­hlu­le­li wa­ba­fe­lo­ka­zi, uNku­lu­nku­lu enda­we­ni ya­khe yo­ku­hla­la engcwe­lei.

6 UNku­lu­nku­lu uhla­li­saj aba­bo­dwa emu­li­nik, ukhu­pha aba­bo­tshi­we­yo eba­sa empu­me­le­lwe­nil, ko­dwa aba­le­nka­nim ba­hla­la eli­zwe­ni elo­mi­le­yon.

7 Nku­lu­nku­lu, eku­phu­me­ni kwa­kho pha­mbi kwa­ba­ntu ba­khoo, eku­ha­mbe­ni kwa­khop enka­nga­la; Se­la*q:

8 Umhla­ba wa­za­ma­za­ma, la­wo ama­zu­lu atho­nti­sa pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lur, le iSi­na­yi, pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lis.

9 Wa­li­ni­sa izu­lu eli­khu­lu, Nku­lu­nku­lu; wa­li­qi­ni­sa we­na ili­fa la­kho se­li­kha­the­let.

10 Iba­ndla la­kho la­hla­la ku­lou; wa­mlu­ngi­se­la ngo­bu­hle ba­kho oswe­la­yo, Nku­lu­nku­luv.

11 INko­si ya­ni­ka ili­zwi; abe­si­fa­za­na aba­bi­ka izi­nda­ba ba­be­li­xu­ku eli­khu­lu.

12 Ama­kho­si ama­bu­tho aya­ba­le­kaw, aya­ba­le­ka. Owe­si­fa­za­na ohle­zi ekha­yax wa­ya­ba impa­ngoy.

13 La­nxa li­la­la pha­ka­thi kwe­zi­ba­ya ze­zi­mvuz1, li­za­ku­ba nje­nge­mpi­ko ze­ju­ba ezi­si­tshe­ke­lwe nge­si­li­vaa, le­zi­nsi­ba za­lo nge­go­li­de eli­li­ga­nub.

14 La­pho uSo­ma­ndla echi­tha ama­kho­si ku­loc, kwa­ba mhlo­phe nje­nge­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo eZa­li­mo­nid.

15 Inta­ba ye­Ba­sha­ni yi­nta­ba ka­Nku­lu­nku­lu, inta­ba ele­zi­ngqo­nga, inta­ba ye­Ba­sha­ni.

16 Li­kha­nge­le­la­ni ngo­mha­wu, li­na zi­nta­ba ze­zi­ngqo­ngae? Li­nta­baf uNku­lu­nku­lu uyi­lo­yi­se­le uku­hla­la kwa­khe. Ye­bo, iNko­si iza­hla­la ku­yo ku­ze ku­be ni­ni­ni­nig.

17 Izi­nqo­la zi­ka­Nku­lu­nku­luh zi­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, izi­nku­lu­ngwa­ne ze­zi­nku­lu­ngwa­nei, iNko­si ipha­ka­thi kwa­zo, iSi­na­yi enda­we­ni engcwe­le.

18 We­na we­nyu­ke­le phe­zu­luj, wa­thu­mba aba­thu­nji­we­yok; we­mu­ke­la izi­pho eba­ntwi­nil, ye­bo, la­kwa­ba­le­nka­nim; uku­zen uJe­ho­va uNku­lu­nku­lu ahla­le kho­nao.

19 Ka­yi­bo­ngwe iNko­si; ise­thwe­sa insu­ku nge­nsu­ku; uNku­lu­nku­lu ulu­si­ndi­so lwe­thu. Se­la*.

20 UNku­lu­nku­lu we­thu ungu­Nku­lu­nku­lu we­zi­nsi­ndi­so; la­ku­Je­ho­va iNko­sip ku­lo­ku­phu­ma eku­fe­niq.

21 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu uza­pho­hlo­za ikha­nda le­zi­tha za­khe, ukha­kha­yi olu­le­nwe­le lwa­lo­wo oha­mba ezo­nwe­ni za­kher.

22 INko­si ya­thi: Ngi­zaba­bu­yi­sa be­ve­la eBa­sha­nis, ngiba­bu­yi­se be­ve­la enzi­ki­ni yo­lwa­ndlet,

23 uku­ze inya­wo za­kho uzi­gxa­mu­ze ega­zi­ni le­zi­thau, inli­mi ze­zi­nja za­kho ku­lov.

24 Zi­bo­ni­le izi­ndwe­ndwe za­kho, Nku­lu­nku­lu; izi­ndwe­ndwe zi­ka­Nku­lu­nku­lu wa­mi, iNko­si ya­mi, enda­we­ni engcwe­le.

25 Nga­pha­mbi­li ku­ha­mba aba­hla­be­la­yow, nge­mu­va aba­tsha­yi ba­ma­cha­chox, pha­ka­thi izi­nto­mbi zi­tsha­ya izi­gu­bhuy.

26 Bo­nga­ni uNku­lu­nku­lu ema­ba­ndle­niz, iNko­si, ku­ve­la emtho­nje­ni kaI­sra­ye­lia.

27 Na­ngo uBhe­nja­mi­ni omnci­nya­ne umbu­si wa­bob, izi­pha­tha­ma­ndla zi­ka­Ju­da, inku­ndla ya­zo, izi­pha­tha­ma­ndla zi­ka­Ze­bu­lu­ni, izi­pha­tha­ma­ndla zi­ka­Na­fi­tha­lic.

28 UNku­lu­nku­lu wa­kho ula­ye ama­ndla akho; qi­ni­sa, Nku­lu­nku­lu, lo­kho ose­nze­le kho­nad.

29 Nge­nxa ye­the­mpe­li la­kho eJe­ru­sa­le­ma ama­kho­sie aza­ku­le­the­la isi­phof.

30 Si­khu­zeg isi­lo so­mhla­ngah, umhla­mbi we­zi­nku­nzi ka­nye la­ma­nko­nya­na aba­ntui, ku­ze ku­tho­be­ke ku­le­nhla­mvu ze­si­li­va; uba­hla­ka­ze aba­ntu a­ba­tho­ko­za ezi­mpi­nij.

31 Izi­pha­tha­ma­ndla zi­za­ku­za zi­ve­lak eGi­bhi­thel; iE­thi­yo­phi­ya iza­kwe­lu­le­la iza­ndla za­yo ku­Nku­lu­nku­lu ngo­ku­pha­ngi­samn.

32 Mi­bu­so yo­mhla­ba, hla­be­le­la­ni ku­Nku­lu­nku­lu, li­hla­be­le­le indu­mi­so eNko­si­ni. Se­la*o.

33 Ku­yo ega­dep phe­zu kwa­ma­zu­lu ama­zu­lu awe­ndu­loq; kha­nge­la­ni, iphu­mi­sa ili­zwi la­yo, ili­zwi eli­la­ma­ndlar.

34 Pha­ni­ni ama­ndla ku­Nku­lu­nku­lu; ubu­kho­si ba­khe bu­phe­zu ku­kaI­sra­ye­lis, la­ma­ndla akhet ase­ma­ye­zi­niu.

35 Uye­sa­be­ka, Nku­lu­nku­luv, ezi­nda­we­ni za­kho ezi­ngcwe­lew; uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ngu­ye oni­ka aba­ntu ba­khe ama­ndla le­nga­lo. Ka­bo­ngwe uNku­lu­nku­lu.

Uku­kha­la ko­hlu­phe­ka­yo

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nge­Sho­sha­ni­mi. Esi­ka­Da­vi­da

69Ngi­si­ndi­sa, Nku­lu­nku­lu, ngo­ba ama­nzi ase­nge­nea ku­wo umphe­fu­mu­lob.

2 Ngi­ya­tsho­na oda­ke­ni olu­ju­li­le­yo, la­pho oku­nge­la­ku­ma kho­nacd; ngi­nge­ne ema­nzi­ni atsho­na­yo, la­pho impo­pho­mae iya­ngi­cwi­li­saf.

3 Ngi­di­ni­we yi­ku­kha­la kwa­mi, umphi­mbo wa­mi wo­mi­le qhag; ame­hlo amih aya­fi­pha­la eku­li­nde­le­ni uNku­lu­nku­lu wa­mii.

4 Aba­ngi­zo­nda­yo nge­zej ba­ne­ngi okwe­dlu­la inwe­le ze­kha­nda la­mik; aba­nga­ngi­bhu­bhi­sa, izi­tha za­mi nga­pha­ndle kwe­ca­la, ba­la­ma­ndla. Lo­kho engi­nga­kwe­ba­nga nga­se­ngi­ku­bu­yi­se­lal.

5 Nku­lu­nku­lu, we­na uya­ba­zi ubu­thu­tha ba­mi, le­zo­no za­mi ka­zi­fi­hla­ka­la­nga ku­we.

6 Ka­ba­nga­ya­nge­ki nge­nxa ya­mi la­bo aba­ku­li­nde­le­yo, Nko­si Je­ho­va wa­ma­ba­ndla; ba­nga­du­nya­zwa nge­nxa ya­mi la­bo aba­ku­di­nga­yo, Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li.

7 Ngo­ba nge­nxa ya­kho ngi­thwe­le ihla­zo; inhlo­ni zi­si­be­ke­le ubu­so ba­mim.

8 Se­nga­ba ngo­we­mzi­nin ku­ba­fo­we­thuo, lo­we­zi­zwe­ni ku­ba­ntwa­na ba­ka­ma­ma.

9 Ngo­ba uku­tshi­se­ke­la indlu ya­kho ku­ngi­dli­lep, le­nhla­mba ya­ba­ku­hla­mba­za­yo iwe­le phe­zu kwa­miq.

10 Nga­se­ngi­li­la eku­zi­le­ni uku­dla ko­mphe­fu­mu­lo wa­mi, nja­lo kwa­ba yi­ku­du­nya­zwa ki­mir.

11 Nga­se­ngi­se­nza isa­ka ise­mba­tho sa­mist, nga­ba yi­si­ga ki­bou.

12 Aba­hle­zi esa­ngwe­ni ba­khu­lu­ma nga­mi, nja­lo nga­ba yi­ngo­ma ya­ba­na­tha oku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndlav.

13 Ko­dwa mi­na umkhu­le­ko wa­mi uku­we, Nko­siw, nge­si­kha­thi so­mu­sa, Nku­lu­nku­lu, ngo­bu­ne­ngi be­si­ha­wu sa­kho, ngi­phe­ndu­le, nge­qi­ni­so lo­si­ndi­so lwa­khox.

14 Ungo­phu­le oda­ke­niy, ngi­nga­tsho­niz; ngi­khu­lu­lwe kwa­ba­ngi­zo­nda­yoa le­nzi­ki­ni ya­ma­nzib.

15 Impo­pho­ma ya­ma­nzi ka­yi­nga­ngi­cwi­li­sic, le­nzi­ki inga­ngi­gi­nyid, lo­mgo­die unga­va­li umlo­mo wa­wo phe­zu kwa­mif.

16 Ngi­phe­ndu­la, Nko­si, ngo­ba utha­ndo­lo­mu­sa wa­kho lu­lu­ngi­leg; ngo­bu­ne­ngi be­si­ha­wu sa­khoh uphe­ndu­ke­le ki­mii.

17 Nja­lo unga­yi­fi­hle­li ubu­so ba­kho ince­ku ya­khoj; ngo­ba ngi­ya­hlu­phe­kak, pha­ngi­sa ungi­phe­ndu­lel.

18 So­nde­la emphe­fu­mu­lwe­ni wa­mi, uwu­hle­nge, ungi­khu­lu­le nge­nxa ye­zi­tha za­mi.

19 We­na uya­kwa­zi uku­thu­kwa kwa­mim le­hla­zo la­mi lo­ku­du­nya­zwa kwa­mi; izi­tha za­mi zo­nke zi­pha­mbi kwa­khon.

20 Uku­thu­kwa ku­yi­da­bu­le inhli­zi­yo ya­mi, nja­lo ngi­bu­tha­ka­tha­kao. Be­ngi­li­nde­le onga­ngi­ha­wu­ke­la, ko­dwa wa­ye­nge­khop, la­ba­du­du­za­yo, ko­dwa ka­ngiba­tho­la­ngaq.

21 Ba­se­be­ngi­pha inyo­ngo ibe yi­ku­dla kwa­mir, le­ko­me­ni kwa­mis ba­ngi­na­thi­sa ivi­ni­ga.t

22 Ita­fu­la la­bo eli­pha­mbi kwa­bo ka­li­be ngu­mji­bi­lauv, ibe yi­si­fu sa­bo­nwa­bi­le­yo.

23 Ame­hlo abo ka­wa­fi­pha­le uku­ze ba­nga­bo­niw, nja­lo we­nze inka­lo za­bo zi­hla­le zi­thu­thu­me­lex.

24 The­la intu­ku­the­lo ya­kho phe­zu kwa­bo, lo­la­ka lwa­kho olu­vu­tha­yo lu­ba­fi­ce.

25 Inda­wo ya­bo yo­ku­hla­la ka­yi­be lu­nxi­wayz, ku­nga­bi kho­na ohla­la ema­the­nte­ni abo.

26 Ngo­ba omtsha­yi­le­yo we­naa ba­ya­mzi­nge­lab, nja­lo ba­xo­xa ku­be bu­hlu­ngu kwa­ba­li­nya­zwe ngu­wec.

27 Ye­nge­ze­le­la uko­na eko­ne­ni kwa­bo, uku­ze ba­nga­nge­ni eku­lu­nge­ni kwa­khod.

28 Ka­be­su­lwe ogwa­lwe­ni lwa­ba­phi­la­yoe, ba­nga­ba­lwa ka­nye la­ba­lu­ngi­le­yof.

29 Ko­dwa mi­na ngi­lu­si­zi, ngi­ya­fu­the­lwa; usi­ndi­so lwa­kho, Nku­lu­nku­lu, ka­lu­ngi­mi­se phe­zu­lu ngi­vi­ke­le­ki­leg.

30 Ngi­za­du­mi­sa ibi­zo li­ka­Nku­lu­nku­lu nge­hu­bo, ngi­mkhu­li­seh ngo­ku­bo­ngai.

31 Ku­za­ku­ba ku­hle-ke eNko­si­ni okwe­dlu­la inka­bij ku­mbe ijo­ngo­si eli­le­mpo­ndo le­nkla­guk.

32 Aba­tho­be­ki­le­yo ba­za­bo­na, ba­tho­ko­zel; li­na eli­di­nga uNku­lu­nku­lu inhli­zi­yo ye­nu iza­phi­lam.

33 Ngo­ba iNko­si iya­be­zwa aba­swe­la­yo, nja­lo ka­yi­de­le­li izi­bo­tshwa za­yon.

34 Ka­ku­thi ama­zu­lu lo­mhla­ba ku­yi­du­mi­se, izi­nlwa­ndle la­kho ko­nke oku­nya­ka­za pha­ka­thi kwa­zoo.

35 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu uza­si­ndi­sa iZi­yo­ni, aya­khe imi­zi ya­ko­Ju­dap; nja­lo ba­hla­le kho­na ba­dle ili­fa la­yoq.

36 Le­nza­lor ye­nce­ku za­khe iza­ku­dla ili­fa la­yos, la­ba­tha­nda ibi­zo la­khet ba­za­hla­la ku­you.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­khu­lu­lwa

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Esi­ka­Da­vi­da. Uku­khu­mbu­za

70Nku­lu­nku­lu, ngo­phu­la, Nko­si, pha­ngi­sa ungi­si­zea.

2 Ka­ba­ya­nge­ke ba­be le­nhlo­ni bo­nke aba­di­nga umphe­fu­mu­lo wa­mi; ka­ba­bu­yi­se­lwe emu­va ba­ya­ngi­sweb aba­lo­yi­sa uku­li­ma­la kwa­mic.

3 Ka­ba­bu­ye­le emu­va ku­be ngu­mvu­zo we­hla­zo la­bo aba­thi: Aha, ahad!

4 Ka­ba­tha­be ba­ja­bu­le ku­we bo­nke aba­ku­di­nga­yo; la­ba­tha­nda usi­ndi­so lwa­kho ka­ba­tsho nja­lo ba­thi: Ka­be mkhu­lu uNku­lu­nku­lu!

5 Ko­dwa ngi­ngu­mya­nga nja­lo ngi­ya­swe­la; Nku­lu­nku­lu, pha­ngi­sa uze ki­mi. We­na ungu­msi­zi wa­mi lo­mkhu­lu­li wa­mi; Nko­si, unga­phu­zie.

Umkhu­le­ko wo­mu­ntu omda­la ece­la uku­si­zwa

71Ku­we, Nko­si, ngi­ya­phe­phe­la; ka­ngi­nga­ya­nge­ki la­ni­ni­ni­nia.

2 Ngi­khu­lu­la ngo­ku­lu­nga kwa­kho, ungo­phu­le; be­ka indle­be ya­kho ki­mi, ungi­si­ndi­se.

3 Wo­ba li­dwa­la lo­ku­hla­la ki­mi, ngi­ye ku­lo nja­lo­nja­lob; ula­yi­le uku­ngi­si­ndi­sac, ngo­ba uli­dwa­la la­mi le­nqa­ba ya­mid.

4 Nku­lu­nku­lu wa­mi, ngo­phu­la esa­ndle­ni so­mu­bi le­sa­ndle­ni so­nga­lu­nga­nga lo­le­si­hlu­kue.

5 Ngo­ba we­na, uli­the­mba la­mi Nko­si, Je­ho­va, ithe­mba la­mi kwa­se­bu­tshe­ni ba­mif.

6 Nge­ya­me ku­weg kwa­se­si­za­lwe­nih; ngu­we owa­ngi­khu­pha esi­swi­ni si­ka­ma­mai; indu­mi­so ya­mi inga­we nja­lo­nja­lo.

7 Be­ngi­nje­nge­si­ma­nga­li­so kwa­ba­ne­ngi; ko­dwa we­na uyi­si­phe­phe­lo sa­mi esi­qi­ni­le­yoj.

8 Umlo­mo wa­mi ka­wu­gcwa­li­swe nge­ndu­mi­so ya­kho, usu­ku lo­nke ngo­du­mo lwa­khok.

9 Unga­ngi­la­hli esi­kha­thi­ni so­ku­lu­pha­lal, unga­ngi­tshi­yi eku­phe­le­ni kwa­ma­ndla amim.

10 Ngo­ba izi­tha za­mi zi­khu­lu­ma zi­me­le­ne la­mi, la­ba­ca­tha­me­la umphe­fu­mu­lo wa­mi ba­ya­ce­bi­sa­nan,

11 be­si­thi: UNku­lu­nku­lu umtshi­yi­le; zi­nge­la­ni, li­mba­mbe, ngo­ba ka­kho okhu­lu­la­yoo.

12 Nku­lu­nku­lu, unga­bi kha­tsha­na la­mip; Nku­lu­nku­lu wa­mi, pha­ngi­se­la usi­zo lwa­miq.

13 Ka­ba­ya­nge­ke ba­phe­ler aba­yi­zi­tha zo­mphe­fu­mu­lo wa­mis, ka­ba­si­tshe­ke­lwe yi­ku­ya­nge­ka le­hla­zot la­bo aba­di­nga uko­ni­wa kwa­miu.

14 Ko­dwa mi­na ngi­za­the­mba nja­lo­nja­lo, nge­nge­ze eku­du­nyi­swe­ni kwa­kho ko­nke.

15 Umlo­mo wa­mi uza­la­ndi­sa uku­lu­nga kwa­kho, usu­ku lo­nke usi­ndi­so lwa­khov, ngo­ba ka­ngi­wa­zi ama­na­ni akhow.

16 Ngi­za­ha­mba ema­ndle­ni eNko­si uJe­ho­va, ngi­qa­mbe uku­lu­nga kwa­kho, okwa­kho ku­phe­lax.

17 Nku­lu­nku­lu, ungi­fu­ndi­si­le ku­su­ke­la ebu­tshe­ni ba­mi, nja­lo ku­ze ku­be kha­the­si ngi­tshu­ma­ye­le izi­ma­nga­li­so za­kho.

18 La­la­pho se­ngi­lu­phe­le se­ngi­yi­mpu­ngay, Nku­lu­nku­lu, unga­ngi­tshi­yi, ngi­ze ngi­tshu­ma­ye­le inga­lo ya­kho ku­so isi­zu­ku­lwa­na, ama­ndla akho ku­ye wo­nke oza­ku­zaz.

19 Lo­ku­lu­nga kwa­kho, Nku­lu­nku­lu, ku­fi­ka ezi­ngqo­nge­nia, owe­nze izi­nto ezi­nku­lub; Nku­lu­nku­lu, ngu­ba­ni onje­nga­wec?

20 Onge­nze nga­bo­na inhlu­phe­ko ezi­ne­ngi le­zi­bu­hlu­ngud, uza­ngi­vu­se­le­la fu­thi, ungi­khu­phu­le fu­thi ezi­nzi­ki­ni zo­mhla­bae.

21 Uza­kwa­ndi­sa ubu­khu­lu ba­mi, ungi­du­du­ze inhla­ngo­thi zo­nke.

22 La­mi ngi­za­ku­du­mi­sa ngo­gu­bhu lwe­zi­nta­mbof, iqi­ni­so la­kho, Nku­lu­nku­lu wa­mi; ngi­za­hla­be­le­la izi­bo­ngo ku­we nge­cha­chog, we­na ongcwe­le kaI­sra­ye­lih.

23 Inde­be za­mi zi­za­me­me­za nge­nto­ko­zo la­pho ngi­hla­be­le­la ku­we, lo­mphe­fu­mu­lo wa­mi owu­hle­ngi­le­yoi.

24 Fu­thi uli­mi lwa­mi lu­za­khu­lu­ma ngo­ku­lu­nga kwa­kho usu­ku lo­nkej, ngo­ba ba­ya­nge­ki­le, ngo­ba ba­du­ma­ze­ka, aba­di­nga uko­ni­wa kwa­mik.

Uku­khu­le­ke­la inko­si

Ngo­So­lo­mo­ni

72Nku­lu­nku­lu, ni­ka inko­si iza­hlu­le­lo za­kho lo­ku­lu­nga kwa­khoa endo­da­ne­ni ye­nko­sib.

2 Iza­kwe­hlu­le­la aba­ntu ba­kho ngo­ku­lu­nga, la­ba­ya­nga ba­kho ngo­ku­qo­ndac.

3 Izi­nta­ba zi­za­le­the­lad aba­ntu uku­thu­lae, la­ma­qa­qaf, ngo­ku­lu­ngag.

4 Iza­kwa­hlu­le­la aba­hlu­phe­ka­yo ba­ba­ntu, isi­ndi­se aba­ntwa­na ba­ba­swe­la­yo, ifo­hlo­ze umci­nde­ze­lih.

5 Ba­za­kwe­sa­ba we­na li­se­kho­na ila­nga, ise­kho­na le­nya­nga, ku­zi­zu­ku­lwa­na nge­zi­zu­ku­lwa­nai.

6 Iza­kwe­hla nje­nge­zu­luj etsha­ni­ni obu­gu­ndi­we­yok, nje­nge­zi­hla­mbo ezi­tha­mbi­sa umhla­bal.

7 Ensu­kwi­ni za­yo olu­ngi­le­yo uza­hlu­mam; lo­kwa­nda ko­ku­thu­lan, ize inga­bi kho­na inya­ngao.

8 Iza­bu­sa-ke ku­su­ke­la elwa­ndle ku­si­ya elwa­ndlep, la­ku­su­ke­la emfu­le­niq ku­si­ya emi­kha­wu­lwe­ni yo­mhla­bar.

9 Aba­hla­la enka­nga­las ba­za­kho­tha­ma pha­mbi kwa­yot; izi­tha za­yo zi­za­kho­tha uthu­liu.

10 Ama­kho­siv eTa­rshi­shiw la­we­zi­hle­nge­nix aza­le­tha izi­phoy, ama­kho­si eShe­bhaz le­Se­baa aso­nde­ze izi­phob.

11 Ama­kho­si wo­nke aza­yi­kho­tha­me­la, izi­zwe zo­nke zi­yi­kho­nzec.

12 Ngo­ba iza­mkhu­lu­la oswe­la­yo ekha­lad, lo­ngu­mya­nga, lo­nge­la­msi­zie.

13 Iza­ha­wu­ke­la ongu­mya­nga lo­swe­la­yo, isi­ndi­se imi­phe­fu­mu­lo ya­ba­swe­la­yo.

14 Iza­hle­nga umphe­fu­mu­lo wa­bo eci­nde­ze­lwe­ni le­dla­ke­le­nif; le­ga­zi la­bo li­za­ku­ba li­gu­gu eme­hlwe­ni ayog.

15 Iza­phi­la, ini­kwe okwe­go­li­de le­She­bhah, ikhu­le­ke­lwe nja­lo­nja­lo, usu­ku lo­nke ibu­si­swei.

16 Ku­za­ku­ba kho­na ina­la ya­ma­be­le eli­zwe­ni ezi­ngqo­nge­ni ze­zi­nta­ba; izi­the­lo za­wo zi­ha­tsha­ze­le nje­nge­Le­bha­no­ni; la­bo­mu­zijk ba­za­hlu­mal nje­ngo­tsha­ni bo­mhla­bam.

17 Ibi­zo la­yo li­za­ku­ba kho­na ku­ze ku­be pha­ka­de, le­bi­zo la­yo li­za­kwa­nda li­se­kho­na ila­nga. Nja­lo ba­za­bu­si­swa ku­yon; izi­zwe zo­nke zi­za­ku­thi ibu­si­si­weo.

18 Ka­yi­bo­ngwe iNko­si uNku­lu­nku­lu, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lipq, ongu­ye ye­dwar owe­nza imi­ma­nga­li­sos.

19 Ka­li­bu­si­swe ibi­zo la­khe eli­lo­du­mo ku­ze ku­be ni­ni­ni­nit; umhla­ba wo­nke ugcwa­li­swe ngo­du­mo lwa­kheu. Ame­ni, loA­me­niv!

20 Imi­khu­le­kow ka­Da­vi­da indo­da­na ka­Je­se isi­phe­li­lex.

Uku­phe­la kwa­ba­bi

Isi­hla­be­le­lo si­kaA­sa­fi

73Qo­tho uNku­lu­nku­lu ulu­ngi­le kuI­sra­ye­li, ku­la­bo aba­hla­mbu­lu­ki­le­yo enhli­zi­ywe­nia.

2 Ko­dwa mi­na inya­wo za­mi za­pho­se za­su­ka, izi­nya­the­lo za­mi za­pho­se za­tshe­le­lab.

3 Ngo­bac nga­ba lo­mha­wud nga­ba­zi­khu­khu­me­za­yoe, ngi­bo­na uku­phu­me­le­la kwa­ba­bif.

4 Ngo­ba ka­ku­la­zi­bo­pho eku­fe­ni kwa­bo, ko­dwa ama­ndla abo aqi­ni­leg.

5 Ka­ba­kho enhlu­phe­kwe­ni nje­nga­ba­nye aba­ntu, nja­lo ka­ba­hlu­tshwa njenga­ba­nye aba­ntuh.

6 Nga­kho-ke uku­zi­gqa­ja ku­ya­ba­zu­nge­zai nje­nge­ke­ta­nej, udla­me lu­ya­ba­si­be­ke­la nje­nge­se­mba­thok.

7 Ame­hlo abo aqu­mbi­le nga­ma­fu­tha; imi­na­ka­no ye­nhli­zi­yo iya­phu­phu­mal.

8 Ba­ya­klo­lo­da, ba­khu­lu­me ngo­bu­bi ngo­ci­nde­ze­lo; ba­khu­lu­mam be­se­ku­pha­ka­me­nin.

9 Ba­mi­sa umlo­mo wa­bo ume­le­ne la­ma­zu­lu, lo­li­mi lwa­bo lu­ha­mba emhla­be­ni.

10 Nga­kho aba­ntu ba­khe ba­ya­phe­ndu­ke­la la­phao, la­ma­nzi enke­zop egcwe­le­yo akha­nye­lwa bo­naq.

11 Nja­lo ba­thi: UNku­lu­nku­lu wa­zi nja­ni? Ku­kho­na ulwa­zi yi­ni ko­Phe­zu­ko­nker?

12 Kha­nge­la, la­ba nga­ba­nge­la­Nku­lu­nku­lu, ka­nti ba­ya­phu­me­le­la eli­zwe­ni, ba­ndi­sa ino­thos.

13 Isi­bi­li ngi­hla­mbu­lu­le inhli­zi­yo ya­mi nge­zet, nga­ge­za iza­ndla za­mi ngo­ku­nge­la­ca­lau.

14 Ngo­ba ngi­hlu­tshi­we usu­ku lo­nkev, le­si­je­zi­so sa­mi si­se­ku­se­ni yo­nkew.

15 Uba be­ngi­nga­thi: Ngi­za­khu­lu­ma ngo­ku­njex, kha­nge­la, nga­be ngi­si­kho­hli­si­le isi­zu­ku­lwa­na sa­ba­ntwa­na ba­khoy.

16 La­pho nga­na­ka­na ukwa­zi lo­khu, kwa­ku­bu­hlu­ngu eme­hlwe­ni amiz,

17 nga­ze nga­nge­na ezi­ndli­ni ezi­ngcwe­le zi­ka­Nku­lu­nku­lua; ngase­ngi­ku­qe­di­si­sab uku­phe­la kwa­boc.

18 Isi­bi­li uba­mi­sad enda­we­ni ezi­tshe­le­la­yoe, uba­wi­se­la eku­bhu­ji­swe­nif.

19 Ye­ka uku­chi­the­ka kwa­bo nje­ngo­ku­cwa­yi­za kwe­li­hlog! Ba­phe­la ba­qe­dweh ngo­kwe­sa­bi­sa­yoi.

20 Nje­nge­phu­pho eku­pha­pha­me­nij, Nko­si, nxa uvu­ka uza­de­le­la umfa­ne­ki­so wa­bok.

21 Nga­kho inhli­zi­yo ya­mi ya­ba bu­hlu­ngu, nga­hla­tshwa ezi­nswe­ni za­mi.

22 Nja­lo nga­ba yi­si­phu­ku­phu­ku esi­nga­zi­yol, nga­ba nje­nge­nya­ma­za­na ku­wem.

23 Ko­dwa mi­na ngi­hle­zi ngi­la­we; uba­mbe isa­ndla sa­mi so­ku­ne­ne.

24 Uza­ngi­kho­khe­la nge­se­lu­le­ko sa­khon, le­mva kwa­lo­kho unge­mu­ke­le e­nka­zi­mu­lwenio.

25 Ngi­lo­ba­ni ema­zu­lwi­ni nga­pha­ndle kwa­kho? Nja­lo ka­ku­kho engi­ku­fi­sa­yo emhla­be­ni nga­pha­ndle kwa­khop.

26 Inya­ma ya­mi le­nhli­zi­yo ya­mi ku­ya­phe­laq; uNku­lu­nku­lu uli­dwa­la le­nhli­zi­yo ya­mi le­sa­be­lo sa­mir ku­ze ku­be ni­ni­ni­nis.

27 Ngo­ba kha­nge­la, aba­kha­tsha­na la­we ba­za­bhu­bhat; uba­chi­thi­le bo­nke aba­phi­nga­yo ngo­ku­su­ka ku­weu.

28 Ko­dwa mi­na ku­ngi­lu­nge­le uku­so­nde­la ku­Nku­lu­nku­lu; ngi­be­ke isi­phe­phe­lo sa­mi eNko­si­ni uJe­ho­va, uku­tshu­ma­ye­la zo­nke ize­nzo za­khov.

Uku­ce­la ku­Nku­lu­nku­lu uku­thi asi­ze aba­ntu ba­khe

IMa­si­ki­li kaA­sa­fi

74Nku­lu­nku­lu, usi­la­hle­le­ni ko­ku­phe­la? Ula­ka lwa­kho lu­vu­thela­ni nga­ku­zo izi­mvu ze­dle­lo la­kho?

2 Khu­mbu­la iba­ndla la­kho o­wali­the­nga endu­lo, into­nga ye­li­fa la­kho o­wayi­hle­nga­yo, le inta­ba ye­Zi­yo­ni ohla­la ku­yo.

3 Pha­ka­mi­sa inya­wo za­kho ezi­nci­tha­ka­lwe­ni ezi­qhu­be­ka­yo, ko­nke oku­bi izi­tha ezi­kwe­nzi­le­yo enda­we­ni engcwe­le.

4 Izi­tha za­kho zi­bho­ngi­le pha­ka­thi kwe­zi­nda­wo za­kho zo­ku­bu­tha­ne­la, za­mi­sa impa­wu za­zo zi­be zi­mpa­wu.

5Umu­ntu wa­zi­wa nje­ngo­pha­ka­mi­sa ama­hlo­ka egu­swi­ni le­zi­hla­hla.

6 Ko­dwa kha­the­si zi­tsha­ye oku­ba­zi­we­yo kwa­yo nda­wo­nye nga­ma­hlo­ka le­za­ndo.

7 Zi­ni­ke­le indlu ya­kho engcwe­le emli­lwe­ni, za­ngco­li­sa inda­wo yo­ku­hla­la ye­bi­zo la­kho ngo­ku­yi­wi­se­la emhla­ba­thi­ni.

8 Za­thi enhli­zi­ywe­ni ya­zo: Ka­si­ba­chi­the nda­wo­nye. Za­tshi­sa zo­nke inda­wo zo­ku­bu­tha­ne­la zi­ka­Nku­lu­nku­lu eli­zwe­ni.

9 Impa­wu ze­thu ka­si­zi­bo­ni; ka­ku­se­kho mpro­fe­thi; ka­kho ki­thi owa­zi­yo uku­thi ko­ze ku­be ni­ni.

10 Ko­ze ku­be ni­ni, Nku­lu­nku­lu, umci­nde­ze­li ede­le­la? Isi­tha si­za­hla­mba­za ibi­zo la­kho ko­ku­phe­la yi­ni?

11 Usi­fi­nye­ze­le­ni isa­ndla sa­kho, ye­bo isa­ndla sa­kho so­ku­ne­ne? Si­khu­phe pha­ka­thi kwe­si­fu­ba sa­kho.

12 Ka­nti uNku­lu­nku­lu uyi­Nko­si ya­mi ku­su­ke­la endu­lo, eye­nza insi­ndi­so pha­ka­thi ko­mhla­ba.

13 Ngu­we owe­hlu­ka­ni­sa ulwa­ndle nga­ma­ndla akho; wa­fo­hlo­za ama­kha­nda emi­go­bho ema­nzi­ni.

14 Ngu­we owa­cho­bo­za ama­kha­nda ka­Le­vi­ya­tha­ni*, wa­mni­ke­la wa­ba yi­ku­dla kwa­ba­ntu enka­nga­la.

15 Ngu­we owa­qhe­ke­za umtho­mbo le­si­fu­la, ngu­we owo­mi­sa imi­fu­la ege­le­za nja­lo.

16 Usu­ku ngo­lwa­kho, lo­bu­su­ku ngo­ba­kho; ngu­we owa­mi­sa uku­kha­nya le­la­nga.

17 Ngu­we owa­mi­sa yo­nke imi­kha­wu­lo yo­mhla­ba; ngu­we owe­nza ihlo­bo lo­bu­si­ka.

18 Khu­mbu­la lo­khu, isi­tha si­ya­ngi­si­le, Nko­si, la­ba­ntu aba­yi­zi­thu­tha ba­hla­mba­zi­le ibi­zo la­kho.

19 Unga­wu­ni­ke­li umphe­fu­mu­lo we­ju­ba la­kho ezi­nya­ma­za­ne­ni ze­ndle; unga­kho­hlwa ixu­ku le­zi­hlu­phe­ki za­kho pha­ka­de.

20 Na­nze­le­la isi­vu­me­lwa­no; ngo­ba inda­wo ezi­mnya­ma zo­mhla­ba zi­gcwe­le inda­wo zo­ku­hla­la ze­si­hlu­ku.

21 Ka­nga­bu­ye­li eya­nge­ki­le oci­nde­ze­lwe­yo; ohlu­phe­ka­yo lo­swe­la­yo ka­ba­li­du­mi­se ibi­zo la­kho.

22 Vu­ka, Nku­lu­nku­lu! Ulu­me­le uda­ba lwa­kho, ukhu­mbu­le ihla­zo la­kho ngo­yi­si­wu­la usu­ku lo­nke.

23 Unga­kho­hlwa ili­zwi le­zi­tha za­kho, uku­xo­ko­ze­la kwa­ba­ku­vu­ke­la­yo kwe­nyu­ka nja­lo­nja­lo.

UNku­lu­nku­lu ungu­ma­hlu­le­li

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Ali­tha­she­thi. Isi­hla­be­le­lo si­kaA­sa­fi, ihu­bo

75Si­ya­ku­bo­nga, Nku­lu­nku­lu, si­ya­bo­nga, uku­thi ibi­zo la­kho li­se­du­ze, iya­la­ndi­sa imi­se­be­nzi ya­kho ema­nga­li­sa­yoa.

2 La­pho ngi­se­mu­ke­la isi­kha­thi esi­mi­si­we­yob ngi­za­kwa­hlu­le­la ngo­ku­qo­ndac.

3 Umhla­ba la­bo bo­nke aba­khi­le­yo ku­wo ku­nci­bi­li­ki­led; mi­na ngi­qi­ni­sa insi­ka za­wo. Se­la*e.

4 Nga­thi kwa­ba­yi­zi­wu­la: Li­nga­bi yi­zi­wu­laf. La­kwa­ba­bi: Li­nga­pha­ka­mi­si upho­ndog.

5 Li­nga­pha­ka­mi­se­li phe­zu­lu upho­ndo lwe­nu, linga­khu­lu­mi nge­nta­moh elu­khu­nii.

6 Ngo­ba uku­pha­ka­nyi­swa ka­ku­ve­li empu­ma­la­nga ku­mbe entsho­na­la­nga nja­lo ha­tshi enka­nga­la.

7 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu ungu­ma­hlu­le­lij, uye­hli­sa omu­nye, apha­ka­mi­se omu­nyek.

8 Ngo­ba esa­ndle­ni se­Nko­sil ku­le­nke­zom; le­wa­yi­ni li­phu­phu­ma, li­gcwe­le inhla­nga­ni­so; iya­thu­lu­la okwa­lon; ko­dwa izi­bhi­di za­lo, aba­bi bo­nke bo­mhla­ba ba­za­zi­hlu­za ba­zi­na­theo.

9 Ko­dwa mi­na ngi­za­tshu­ma­ye­la nja­lo­nja­lo, ngi­hla­be­le indu­mi­so ku­Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­be.

10 Nja­lo zo­nke impo­ndo za­ba­bi ngi­za­zi­qu­map; impo­ndo za­ba­lu­ngi­le­yo zi­za­pha­ka­nyi­swaq.

UNku­lu­nku­lu onqo­ba­yo lo­wa­hlu­le­la­yo

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nga­ma­cha­cho. Isi­hla­be­le­lo si­kaA­sa­fi, ihu­bo

76UNku­lu­nku­lu uya­zi­wa ko­Ju­da; ibi­zo la­khe li­khu­lu koI­sra­ye­lia.

2 Nja­lo idu­mbab la­khe li­se­Sa­le­mac, le­nda­wo ya­khe yo­ku­hla­la eZi­yo­ni.

3 La­pho we­phu­lad imi­tsho­ko evu­tha­yo ye­da­ndi­lie, isi­hla­ngu, le­nke­mba, le­mpi. Se­la*.

4 Uya­kha­zi­mu­la, ulo­bu­kho­si okwe­dlu­la izi­nta­ba ze­mpa­ngof.

5 Ba­pha­ngi­we aba­qi­ni­le­yo nge­nhli­zi­yog, ba­le­le ubu­tho­ngo ba­boh; nja­lo ka­kho ema­qha­we­ni otho­le iza­ndla za­wo.

6 Eku­kha­li­me­ni kwa­kho, Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­be, ko­ku­bi­li inqo­la le­bhi­zai ku­le­le ubu­tho­ngo obu­khu­luj.

7 We­na, we­na uye­sa­be­kak. Ngu­ba­ni-ke onge­ma pha­mbi kwa­kho ku­su­ke­la esi­kha­thi­ni so­la­ka lwa­khol?

8 We­nza isa­hlu­le­lo si­zwa­ka­le use­ma­zu­lwi­ni; umhla­ba we­sa­ba wa­thu­lam,

9 mhla uNku­lu­nku­lu evu­ke­la isa­hlu­le­lo, uku­si­ndi­sa bo­nke aba­tho­be­ki­le­yo bo­mhla­ba. Se­la*n.

10 Qo­tho, ula­ka lo­mu­ntu lu­za­ku­du­mi­sao; uza­zi­bhi­nca nge­nsa­le­la yo­la­kap.

11 Fu­nga­ni, li­kho­khe eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­nuq, lo­nke eli­yi­ha­nqi­le­yor li­le­the izi­pho ku­ye ofa­ne­le esa­tshwes.

12 Iza­qu­ma umo­ya we­zi­pha­tha­ma­ndla; iye­sa­be­ka ema­kho­si­ni omhla­bat.

Uku­khu­mbu­la ize­nzo zi­ka­Nku­lu­nku­lu ku­ya­tho­ko­zi­sa

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nge­Je­du­thu­ni. Isi­hla­be­le­lo si­kaA­sa­fi

77Ili­zwi la­mi li­ku­Nku­lu­nku­lu, nja­lo ngi­ya­kha­la, ili­zwi la­mi li­ku­Nku­lu­nku­lu, wa­se­be­ka indle­be ki­mia.

2 Osu­kwi­ni lo­ku­hlu­phe­ka kwa­mi nga­yi­di­nga iNko­sib; isa­ndla sa­mi se­lu­lwa ebu­su­ku, ka­si­phe­za­ngac, umphe­fu­mu­lo wa­mi wa­la uku­du­du­zwad.

3 Nga­mkhu­mbu­la uNku­lu­nku­lu, nga­bu­bu­lae; nga­kha­la­za, lo­mo­ya wa­mif wa­phe­la ama­ndla. Se­la*g.

4 Uba­mbe ame­hlo ami uku­thi anga­la­li; nga­kha­tha­ze­ka, ka­ngi­sa­khu­lu­ma­ngah.

5 Nga­khu­mbu­lai insu­ku za­se­ndu­loj, imi­nya­ka ye­ka­de­nik.

6 Nga­khu­mbu­la ingo­ma ya­mil, ebu­su­ku, nga­khu­lu­ma le­nhli­zi­yo ya­mi, lo­mo­ya wa­mi wa­hlo­li­si­sam.

7 INko­si iza­la­hla ko­ku­phe­la yi­nin? Nja­lo ka­yi­se­la­ku­phi­nda ibe lo­mu­sa yi­nio?

8 Utha­ndo­lo­mu­sa wa­yo se­lu­phe­li­le ko­ku­phe­la yi­ni? Isi­the­mbi­so se­si­phe­li­le ku­su­ke­la ku­si­zu­ku­lwa­na ku­si­ya ku­si­zu­ku­lwa­na nap?

9 UNku­lu­nku­lu use­kho­hli­we uku­ba lo­mu­sa yi­niq? Use­va­le­le isi­ha­wu sa­khe ngo­la­ka yi­ni? Se­la*r.

10 Nga­se­ngi­si­thi: Lo­bu yi­bu­tha­ka­tha­ka ba­mi; imi­nya­ka ye­sa­ndla so­ku­ne­ne so­Phe­zu­ko­nkes.

11 Ngi­za­khu­mbu­lat ize­nzo ze­Nko­si. Isi­bi­li, ngi­za­khu­mbu­lau izi­ma­nga­li­so za­kho ezi­nda­lav.

12 Ngi­za­zi­ndlaw ngo­mse­be­nzi wa­kho wo­nkex, ngi­khu­lu­mey nge­ze­nzo za­khoz.

13 Nku­lu­nku­lu, indle­la ya­kho ise­nda­we­ni engcwe­lea. Ngu­ba­ni unku­lu­nku­lu omkhu­lu nje­ngo­Nku­lu­nku­lub?

14 We­na ungu­Nku­lu­nku­lu owe­nzacd isi­ma­nga­li­soe; wa­zi­sa ama­ndla akho pha­ka­thi kwe­zi­zwef.

15 Nge­nga­lo ya­khog uhle­ngi­le aba­ntu ba­khohi, ama­do­da­na ka­Ja­ko­be lo­Jo­se­fa. Se­la*j.

16 Ama­nzi aku­bo­na, Nku­lu­nku­lu, ama­nzi aku­bo­nakl, ethu­kam; izi­nzi­ki la­zo za­thu­thu­me­lan.

17 Ama­ye­zi athu­lu­la ama­nzio, le­zi­bha­ka­bha­ka za­du­map; imi­tsho­ko ya­kho la­yo ya­ya le la­leq.

18 Ili­zwi lo­ku­du­ma kwa­kho la­li­se­si­vu­ngu­vu­ngwi­nir; imi­ba­ne ya­kha­nyi­sa umhla­bas; lo­mhla­bat wa­ge­de­ze­lau wa­za­ma­za­mav.

19 Indle­la ya­kho ise­lwa­ndlew, lo­mkho­ndo wa­kho ema­nzi­ni ama­ne­ngix, le­zi­nya­the­lo za­khoy za­zi­nga­zi­waz.

20 Wa­kho­khe­la aba­ntu ba­khoa nje­ngo­mhla­mbib nge­sa­ndla si­ka­Mo­zi­si loA­ro­nic.

Uthe­mbe­ko lu­ka­Nku­lu­nku­lu lo­ku­nga­the­mbe­ki kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li

IMa­si­ki­li kaA­sa­fi

78La­le­la­ni, ba­ntu ba­mi, umthe­tho wa­mi, li­be­ke indle­be ye­nu ema­zwi­ni omlo­mo wa­mia.

2 Ngi­za­vu­la umlo­mo wa­mib ngo­mfa­ne­ki­soc, ngi­khu­phed izi­mfi­hla­ka­lo ze­ndu­loe,

3 esi­zi­zwi­le­yo le­si­za­zi­yo, oba­ba aba­si­tshe­la zo­naf.

4 Ka­si­yi­kuzi­fi­hle­la aba­ntwa­na ba­bog, ku­si­zu­ku­lwa­na esi­la­nde­la­yo, si­la­ndi­sa izi­ndu­mi­so ze­Nko­si, la­ma­ndla ayoh, le­zi­ma­nga­li­so eze­nzi­le­yoi.

5 Ngo­ba wa­mi­sa ubu­fa­ka­zij ko­Ja­ko­bek, wa­be­ka umla­yo koI­sra­ye­li, awu­la­ya oba­bal, uku­ze ba­wa­zi­se aba­ntwa­na ba­bom,

6 uku­ze isi­zu­ku­lwa­na esi­la­nde­la­yo sa­zin, aba­ntwa­na a­ba­za­za­lwao, ba­su­ku­me ba­tshe­le aba­ntwa­na ba­bop,

7 uku­ze ba­be­ke ithe­mba la­bo ku­Nku­lu­nku­lu, ba­nga­yi­kho­hlwa imi­se­be­nzi ka­Nku­lu­nku­luq, ko­dwa ba­gci­ne imi­the­tho ya­kher;

8 nja­lo ba­nga­bi nje­nga­bo­yi­ses, isi­zu­ku­lwa­na esi­le­nka­nitu le­si­vu­ke­la­yovw, isi­zu­ku­lwa­na esi­nga­qo­ndi­sa­nga inhli­zi­yo ya­so, le­si­mo­ya wa­so unga­the­mbe­ka­nga ku­Nku­lu­nku­lux.

9 Aba­ntwa­na ba­koE­fra­yi­mi, be­hlo­mi­ley be­tsho­ka nga­ma­da­ndi­liza, ba­bu­ye­la emu­va mhla we­mpib.

10 Ka­ba­si­lo­ndo­lo­za­nga isi­vu­me­lwa­no si­ka­Nku­lu­nku­lu, ba­la uku­ha­mba emla­ywe­ni wa­khe.

11 Ba­kho­hlwa ize­nzo za­khec le­zi­ma­nga­li­so za­khe aye­ba­tshe­ngi­sa zo­nad.

12 Pha­mbi kwa­bo­yi­se we­nza isi­ma­nga­li­soe eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, e­ga­ngeni le­Zo­wa­nif.

13 Wa­qhe­ke­za ulwa­ndle, wa­ba­cha­phi­sag, we­nza ama­nzi ema nje­nge­nqu­mbih.

14 Wa­ba­kho­khe­la nge­ye­zi emi­ni, le­bu­su­ku bo­nke ngo­ku­kha­nya ko­mli­loi.

15 Wa­qhe­ke­za ama­dwa­la enka­nga­la, waba­na­thi­sa ku­nga­thi ku­ve­la e­zi­nzi­kini ezi­nku­luj.

16 Wa­se­ve­za izi­fu­lak edwa­le­nil, we­nza ama­nzi ehla nje­nge­mi­fu­la.

17 Ko­dwa ba­phi­nda fu­thi uko­na ku­ye, ngo­ku­mvu­ke­la oPhe­zu­ko­nkem enka­nga­lan.

18 Ba­mli­nga uNku­lu­nku­lu enhli­zi­ywe­ni ya­bo ngo­ku­ce­la uku­dla kwe­nka­nu­ko ya­boo.

19 Ba­se­be­khu­lu­ma be­me­le­ne lo­Nku­lu­nku­lu ba­thi: UNku­lu­nku­lu anga­lu­ngi­sa ita­fu­la enka­nga­la yi­nip?

20 Kha­nge­la, wa­tsha­ya idwa­laq, kwa­mpo­mpo­za ama­nzi, le­zi­fu­la za­ga­bhar; anga­ni­ka le­si­nkwa yi­ni? anga­lu­ngi­se­la aba­ntu ba­khe inya­ma nas?

21 Nga­kho iNko­si ye­zwa ya­thu­ku­the­lat; umli­lo wa­su­ba­se­lwau uJa­ko­bev, nja­lo lo­la­ka lwa­vu­ke­law uI­sra­ye­lix,

22 ngo­ba ka­ba­kho­lwa­nga ku­Nku­lu­nku­lu, ka­ba­the­mba­nga esi­ndi­swe­ni lwa­khey.

23 La­nxa wa­la­ya ama­ye­zi nga­phe­zu­lu, wa­vu­la imi­nya­ngo ya­ma­zu­luz,

24 wa­ba­ni­se­la ima­na uku­thi ba­dlea, wa­ba­pha ama­be­le ama­zu­lub.

25 Umu­ntu wa­dla isi­nkwa sa­ba­la­ma­ndlac; wa­ba­thu­me­la uku­dla uku­ze ba­su­thed.

26 We­nza umo­ya we­mpu­ma­la­nga wa­vu­ngu­za ema­zu­lwi­ni; la­nga­ma­ndla akhe wa­qhu­ba umo­ya we­ni­ngi­zi­mue.

27 Wa­se­ni­se­la phe­zu kwa­bo inya­ma nje­ngo­thu­lif, le­nyo­ni ezi­le­mpi­ko nje­nge­tshe­be­tshe­be lo­lwa­ndleg;

28 wa­ze­nza za­we­la pha­ka­thi kwe­nka­mba ya­bo, za­go­mbo­lo­ze­la inda­wo za­bo zo­ku­hla­lah.

29 Nga­kho ba­dla ba­su­tha ka­khu­lui, ngo­ba wa­ba­le­the­la isi­lo­yi­so sa­boj.

30 Ka­be­hlu­ka­na­nga le­nka­nu­ko ya­bok; uku­dla ku­se­se­mlo­nye­ni wa­bol,

31 ula­ka lu­ka­Nku­lu­nku­lu lwa­se­lu­ba­vu­ke­lam, wa­bu­la­la kwa­ba­khu­lu­phe­le­yo ba­bo, wa­tsha­ya aba­khe­thi­we­yo ba­koI­sra­ye­lin.

32 Ku­lo­khu ko­nke ba­ji­nga be­so­nao, nja­lo ka­ba­kho­lwa­nga nge­nxa ye­zi­ma­nga­li­so za­khep.

33 Nga­kho wa­zi­qe­da izi­nsu­ku za­boq nge­zer, le­mi­nya­ka ya­bo ova­lwe­ni.

34 La­pho eba­bu­la­la, ba­mdi­ngas, ba­phe­ndu­kat, ba­mdi­ngi­si­sa uNku­lu­nku­luuv.

35 Ba­khu­mbu­la uku­thi uNku­lu­nku­lu uli­dwa­la la­bow, lo­Nku­lu­nku­lu oPhe­zu­ko­nke ungu­mhle­ngi wa­box.

36 Ko­dwa ba­mye­nga ngo­mlo­mo wa­boy, ba­qa­mba ama­nga ku­ye ngo­li­mi lwa­boz.

37 Ngo­ba inhli­zi­yo ya­boa ya­yi­nga­qo­nda­nga ku­yeb, nja­lo be­nga­the­mbe­ka­nga esi­vu­me­lwa­ne­ni sa­khec.

38 Ko­dwa ye­na ele­si­ha­wud wa­the­the­le­la ubu­bi ba­bo, kaba­bhu­bhi­sa­ngae; ye­bo, ka­ne­ngi wa­lu­nqa­nda ula­ka lwa­khe, ka­ku­vu­sa­nga ko­nke uku­thu­ku­the­la kwa­khe.

39 Ngo­ba wa­khu­mbu­laf uku­thi ba­yi­nya­mag, umo­ya odlu­la­yo, onga­bu­yi­yohi.

40 Ka­ne­ngi ka­nga­ka­na­ni be­mvu­ke­la ehla­ne, be­mda­bu­ki­saj enka­nga­lak.

41 Ye­bo ba­phe­ndu­ka ba­mli­nga uNku­lu­nku­lul, ba­mda­bu­ki­sam oNgcwe­le kaI­sra­ye­lin.

42 Ka­ba­si­khu­mbu­la­nga isa­ndla sa­khe, usu­ku aba­hle­nga nga­lo esi­the­nio.

43 Uku­thi wa­mi­sa nja­nip izi­bo­na­ka­li­so za­khe eGi­bhi­theq, le­zi­ma­nga­li­so za­khers emma­ngwe­ni we­Zo­wa­nit,

44 lo­ku­thi wa­phe­ndu­la imi­fu­la ya­bo ya­ba li­ga­ziu, le­zi­fu­la za­bo, uku­ze ba­nga­na­thiv.

45 Wa­thu­me­la pha­ka­thi kwa­bo umtshi­tshi we­zi­ba­wu, eza­ba­dla­yow, la­ma­xo­xo aba­bhu­bhi­sa­yox.

46 Wa­se­ni­ka imi­ho­go­yi isi­vu­no sa­boy, lo­mse­be­nzi wa­bo isi­kho­nya­nez.

47 Wa­bu­la­la ivi­ni la­bo nge­si­qho­thoa, le­mi­khi­wa ya­bo ye­si­kha­mo­re ngo­ngqwa­qwa­neb.

48 Wa­se­ni­ke­la izi­fu­yo za­bo esi­qho­thwe­ni, le­mi­hla­mbi ya­bo ku­yo imi­ba­ne.

49 Wa­pho­se­la phe­zu kwa­bo uku­vu­tha ko­la­ka lwa­khe, uku­thu­ku­the­la, lo­ku­cu­nu­ka, lo­ku­hlu­phe­ka, ngo­ku­thu­ma izi­thu­nywa zo­bu­bic.

50 Wa­lu­ngi­se­la ula­ka lwa­khe indle­la, ka­nqa­nda­nga umphe­fu­mu­lo wa­bo eku­fe­ni, ko­dwa wa­ni­ke­la impi­lo ya­bo ku­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fod.

51 Wa­se­tsha­ya wo­nke ama­zi­bu­lo eGi­bhi­thee, oko­ku­qa­la kwa­ma­ndla ema­the­nte­nif ka­Ha­mug.

52 Wa­se­ba­khu­pha aba­ntu ba­kheh nje­nge­zi­mvui, wa­ba­kho­khe­la enka­nga­la nje­ngo­mhla­mbij.

53 Wa­se­ba­kho­khe­la be­phe­phi­le uku­ze ba­nge­sa­bikl; ko­dwa ulwa­ndle lwa­si­be­ke­la izi­tha za­bom.

54 Wa­se­ba­fi­ki­sa emkha­wu­lwe­ni we­nda­wo ya­khe engcwe­len, le inta­ba, isa­ndla sa­khe so­ku­ne­ne e­sa­yi­zu­za­yoop.

55 Wa­se­ba­xo­tsha abe­zi­zwe pha­mbi kwa­boq; wa­ba­be­la ili­far ngo­mzi­las, wa­hla­li­sa izi­zwe za­koI­sra­ye­li ema­the­nte­ni azo.

56 Ka­ntit ba­mli­ngau, ba­mvu­ke­la uNku­lu­nku­lu oPhe­zu­ko­nkev, ka­ba­zi­gci­na­nga izi­fa­ka­ze­lo za­khe.

57 Ko­dwa ba­bu­ye­la emu­va, be­nza ngo­ku­nga­the­mbe­ki nje­nga­bo­yi­sew, ba­pha­nju­lwa nje­nge­da­ndi­li eli­kho­hli­sa­yox.

58 Ngo­ba ba­mthu­ku­the­li­say nge­zi­nda­wo za­bo ezi­pha­ke­me­yoz, ba­vu­sa umo­na wa­khea nge­zi­tho­mbe za­bo ezi­ba­zi­we­yob.

59 UNku­lu­nku­lu esi­zwa wa­thu­ku­the­lac, wa­me­nya­nya ka­khu­lu uI­sra­ye­lid.

60 Nga­kho wa­li­tshi­yae itha­bha­ne­ke­lef le­Shi­log, ithe­nteh ali­mi­sa pha­ka­thi kwa­ba­ntui.

61 Wa­se­ni­ke­la ama­ndla akhej eku­thu­njwe­nik, le­nka­zi­mu­lo ya­khe esa­ndle­ni se­si­tha.

62 Wa­se­ni­ke­la aba­ntu ba­khel enke­mbe­nim, wa­se­li­thu­ku­the­le­la ili­fa la­khen.

63 Umli­lo wa­qe­da ama­ja­ha abo, le­zi­nto­mbi za­bo ka­zi­hla­tshe­le­lwa­nga.

64 Aba­pri­sti ba­bo ba­wa nge­nke­mbao, la­ba­fe­lo­ka­zi ba­bop ka­ba­li­la­ngaq.

65 Kho­na iNko­si ya­vu­ka nje­ngo­be­le­ler, nje­nge­qha­we eli­kla­ba­la­la nge­nxa ye­wa­yi­nis.

66 Ya­zi­tsha­ya izi­tha za­yo emu­va, ya­zi­the­la ihla­zo pha­ka­det.

67 Ya­si­la­hla ithe­nteu li­ka­Jo­se­fa, ka­yi­khe­tha­nga isi­zwe sa­koE­fra­yi­miv.

68 Ko­dwa ya­khe­tha isi­zwe sa­ko­Ju­da, inta­ba ye­Zi­yo­ni eyi­tha­nda­yow.

69 Ya­ya­kha indlu ya­yo engcwe­le nje­nge­zi­ngqo­nga, nje­ngo­mhla­ba ewu­se­ke­le­yo ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

70 Ya­si­khe­tha uDa­vi­da ince­ku ya­yox, ya­mtha­tha ezi­ba­ye­ni ze­zi­mvuy;

71 eku­la­nde­le­ni izi­mvu­ka­zi eze­nyi­sa­yoz, ya­mle­tha ukwe­lu­saa uJa­ko­be aba­ntu ba­yob, loI­sra­ye­lic ili­fa la­yod.

72 Nja­lo wa­be­lu­sa nje­ngo­bu­qo­tho be­nhli­zi­yo ya­khee, wa­ba­kho­khe­la ngo­bu­ga­ba­zi be­za­ndla za­khef.

Uku­ce­la ku­Nku­lu­nku­lu uku­thi asi­ze aba­ntu ba­khe

Isi­hla­be­le­lo si­kaA­sa­fi

79Nku­lu­nku­lu, abe­zi­zwea se­be­nge­ni­le eli­fe­ni la­khob; ba­li­ngco­li­si­le ithe­mpe­li la­kho eli­ngcwe­lec; iJe­ru­sa­le­ma ba­ye­nze ya­ba zi­nqu­mbid.

2 Ba­ni­ki­le izi­du­mbu ze­zi­nce­ku za­kho za­ba yi­ku­dla kwe­nyo­ni za­ma­zu­lue, inya­ma ya­ba­ngcwe­le ba­khof ku­zo izi­lo zo­mhla­bag.

3 Ba­li­chi­thi­le iga­zi la­bo nje­nga­ma­nzih inhla­ngo­thi zo­nke ze­Je­ru­sa­le­ma; nja­lo ka­ku­ba­nga kho­na ongcwa­ba­yoi.

4 Se­si­be yi­nhla­mba ku­bo­ma­khe­lwa­ne be­thujk, inhle­ki­sa lo­klo­lo­de­lol kwa­ba­si­pha­hli­le­yom.

5 Ko­ze ku­be ni­ni, Nko­sino? Uza­thu­ku­the­la pha­ka­de yi­nip? Ubu­khwe­le ba­khoq bu­za­vu­tha nje­ngo­mli­lo yi­nir?

6 Thu­lu­la ula­ka lwa­kho phe­zu kwa­be­zi­zwest aba­nga­kwa­zi­you, la­phe­zu kwe­mi­bu­so enga­bi­zi ibi­zo la­khov.

7 Ngo­ba ba­mdli­le uJa­ko­be, lo­mu­zi wa­khe se­be­we­nze unxi­waw.

8 Unga­khu­mbu­li ume­le­ne la­thi izo­no ze­thu ze­ndu­lox; isi­ha­wu sa­kho ka­si­ze ma­si­nya­ne pha­mbi kwe­thuy, ngo­ba se­hli­se­lwe pha­nsi ka­khu­luz.

9 Si­si­ze, Nku­lu­nku­lu wo­si­ndi­so lwe­thu, nge­nxa yo­du­mo lwe­bi­zo la­khoa; si­khu­lu­le, uhla­wu­le­le izo­no ze­thub, nge­nxa ye­bi­zo la­khoc.

10 Ku­nga­ni abe­zi­zwe be­za­ku­thi: Unga­phi uNku­lu­nku­lu wa­bo? Ka­wa­zi­we pha­ka­thi kwe­zi­zwe pha­mbi kwa­me­hlo ethud, impi­ndi­se­lo ye­ga­zi le­nce­ku za­kho ela­chi­thwa­yo.

11 Uku­bu­bu­la kwe­zi­bo­tshwa ka­ku­ze pha­mbi kwa­khoe; nje­ngo­bu­khu­lu be­nga­lo ya­kho ulo­ndo­lo­ze aba­ntwa­na bo­ku­faf.

12 Uphi­ndi­se­le oma­khe­lwa­ne be­thug ka­si­kho­mbi­sah esi­fu­be­ni sa­boi uku­thu­ka kwa­bo, aba­ku­thu­ka nga­kho, Nko­sij.

13 Kho­na thi­na aba­ntu ba­khok, izi­mvu ze­dle­lo la­kho, si­za­ku­bo­nga ku­ze ku­be ni­ni­ni­nil, si­la­ndi­se udu­mo lwa­kho esi­zu­ku­lwa­ne­ni nge­si­zu­ku­lwa­nam.

Umkhu­le­ko wo­ku­si­zwa ku­kaI­sra­ye­li

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nge­Sho­sha­ni­mi. Ubu­fa­ka­zi. Isi­hla­be­le­lo si­kaA­sa­fi

80Me­lu­si kaI­sra­ye­li, be­ka indle­be, okho­khe­la uJo­se­faa nje­ngo­mhla­mbib, ohle­zi pha­ka­thi kwa­ma­khe­ru­bhi*c, kha­nyi­sad.

2 Pha­mbi ku­kaE­fra­yi­mi lo­Bhe­nja­mi­ni lo­Ma­na­see vu­sa ama­ndla akho, uze ube lu­si­ndi­so lwe­thuf.

3 Si­phe­ndu­le, Nku­lu­nku­lug, we­nze ubu­so ba­kho bu­kha­nye, nga­kho si­za­si­ndi­swah.

4 Nko­si Nku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndlai, ko­ze ku­be ni­ni uthu­ku­the­le­la umkhu­le­ko wa­ba­ntu ba­khoj?

5 Ube­nze ba­dla isi­nkwa se­zi­nye­mbe­zik, wa­ba­na­thi­sa izi­nye­mbe­zi nge­si­li­nga­ni­sol.

6 Use­nza si­be yi­ngxa­ba­no ku­bo­ma­khe­lwa­ne be­thu, le­zi­tha ze­thu zi­ya­hle­ki­sa­na nga­thim.

7 Si­phe­ndu­le, Nku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndla, we­nze ubu­so ba­kho bu­kha­nye, nga­kho si­za­si­ndi­swan.

8 Wa­li­le­tha ivi­ni li­ve­la eGi­bhi­theo, wa­zi­xo­tsha izi­zwep, wa­li­hla­nye­la lo­naq.

9 Wa­lu­ngi­sa inda­wo pha­mbi kwa­lor, wa­gxi­li­sa impa­nde za­lo, la­ze la­gcwa­la umhla­ba.

10 Izi­nta­ba ze­mbe­swa ngo­mthu­nzi wa­lo, le­zi­nga­tsha za­lo zinje­nge­mi­se­da­ri ka­Nku­lu­nku­lu.

11 La­na­bi­se­la inga­tsha za­lo elwa­ndles, la­ma­hlu­me­la alot emfu­le­niu.

12 Uyi­bho­bo­ze­le­ni imi­du­li ya­lov, uku­ze ba­li­khe bo­nke aba­dlu­la nge­ndle­law?

13 Ingu­lu­be ya­se­hla­thi­ni iya­li­hli­ki­zax, le­nya­ma­za­na ye­ga­nga iya­li­dlay.

14 Nku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndla, aku­bu­ye­lez, ukha­nge­le pha­nsi use­ma­zu­lwi­nia, ubo­ne, we­the­ke­le­le le­li­vi­nib,

15 ngi­tsho isi­vi­ni isa­ndla sa­kho so­ku­ne­ne esa­si­hla­nye­la­yo, le­ndo­da­nac o­wa­zi­qi­ni­se­la yo­nad.

16 Si­tshi­si­we ngo­mli­loe, sa­qu­nye­lwa pha­nsif; ba­ya­bhu­bha ngo­ku­khu­za ko­bu­so ba­khog.

17 Isa­ndla sa­kho ka­si­be phe­zu ko­mu­ntuh we­sa­ndla sa­kho so­ku­ne­nei, phe­zu kwe­ndo­da­na yo­mu­ntuj, o­zi­qi­ni­se­le yo­nakl.

18 Nga­kho ka­si­yi­ku­bu­ye­la emu­va si­su­ke ku­we; si­vu­se­le­le, kho­na si­za­bi­za ibi­zo la­khom.

19 Nko­si, Nku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndla, si­phe­ndu­le, we­nze ubu­so ba­kho bu­kha­nye, nga­kho si­za­si­ndi­swan.

Uku­nga­la­le­li ku­kaI­sra­ye­li

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nge­Gi­thi­thi. Esi­kaA­sa­fi

81Hla­be­la­ni ka­khu­lu ku­Nku­lu­nku­lu ama­ndla ethua, li­hlo­ko­me nge­nto­ko­zo ku­Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­beb.

2 Tha­tha­ni ingo­ma, li­le­the isi­gu­ja­nac, icha­cho eli­mna­ndid ka­nye lo­gu­bhu lwe­zi­nta­mboe.

3 Vu­the­la­ni upho­ndof eku­thwa­se­ni kwe­nya­ngag, esi­kha­thi­ni esi­mi­si­we­yo, ngo­su­ku lo­mkho­si we­thuh.

4 Ngo­ba lo­kho ku­yi­si­mi­so kuI­sra­ye­li, umthe­tho ka­Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­be.

5 Wa­ku­mi­sa kwa­ba yi­bu­fa­ka­zii ku­Jo­se­faj, eku­phu­me­ni kwa­khe eme­le­ne le­li­zwe le­Gi­bhi­thek; nge­zwa uli­mil engi­nga­lwa­zi­yom.

6 Nga­su­sa ihlo­mbe la­khen emthwa­lwe­nio; iza­ndla za­khe za­khu­lu­lwa ezi­mbi­ze­nip.

7 Wa­kha­la use­nhlu­phe­kwe­ni, nga­ku­khu­lu­laq; nga­ku­phe­ndu­la eku­si­the­ke­ni ko­mdu­mor; nga­ku­hlo­la ema­nzi­ni eMe­ri­ba. Se­la*s.

8 Zwa­na, si­zwe sa­mit, ngi­za­fa­ka­za ku­we, Isra­ye­li, alu­ba unga­ngi­la­le­lau.

9 Ka­ku­nga­bi kho­na pha­ka­thi kwa­kho unku­lu­nku­lu we­zi­zwe­niv, nja­lo unga­kho­nzi unku­lu­nku­lu we­zi­zwe­niw.

10 Mi­na ngi­yi­Nko­si, uNku­lu­nku­lu wa­kho, owa­kwe­nyu­sa usu­ka eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thex. Kha­mi­sa umlo­mo wa­kho ube ba­nzi, nja­lo ngi­za­wu­gcwa­li­say.

11 Ko­dwa aba­ntu ba­mi ka­ba­li­la­le­la­nga ili­zwi la­mi; loI­sra­ye­li ka­vu­me­la­na­nga la­miz.

12 Nga­kho nga­ba­ni­ke­la enka­ni­ni ye­nhli­zi­yo ya­boa, uku­ze ba­ha­mbe ku­ma­ce­bo abob.

13 Ku­nga­thi aba­ntu ba­mi be­be­nga­ngi­la­le­lac, uI­sra­ye­li aha­mbe endle­le­ni za­mid!

14 Ma­si­nya­ne be­ngi­nga­ze­hli­se­la pha­nsi izi­tha za­bo, ngi­phe­ndu­le­le isa­ndla sa­mi kwa­ba­me­le­ne la­boe.

15 Aba­yi­zo­nda­yo iNko­si ba­nga­tsho­tsho­ba­la pha­mbi kwa­yo ngo­ku­ze­nzi­sa, ko­dwa isi­kha­thi sa­bo be­si­za­ku­ba pha­ka­def.

16 Wa­ye­za­bo­ndla nga­ma­no­no engqo­lo­yi; nja­lo be­ngi­za­ku­su­thi­sa ngo­lu­ju olu­ve­la edwa­le­nig.

UNku­lu­nku­lu ngu­ye ye­dwa uma­hlu­le­li

Isi­hla­be­le­lo si­kaA­sa­fi

82UNku­lu­nku­lua uye­ma enhla­nga­nwe­ni ya­ba­hlu­le­lib, uya­hlu­le­lac pha­ka­thi kwa­bo­nku­lu­nku­lud.

2 Ko­ze ku­be ni­ni li­sa­hlu­le­la ngo­ku­nga­lu­nga­ngae, li­se­mu­ke­la ubu­sofg ba­ba­bi? Se­la*h.

3 Ya­hlu­le­la­ni umya­ngai le­nta­nda­nej, li­lu­ngi­se­le ohlu­phe­ka­yo lo­swe­la­yok.

4 Khu­lu­la­nil umya­nga lo­swe­la­yom, libo­phu­le esa­ndle­ni sa­ba­bin.

5 Ka­ba­zi ka­ba­qe­di­si­sio, ba­ya le la­le emnya­me­nip; izi­se­ke­lo zo­nke zo­mhla­ba zi­ya­za­ma­za­maq.

6 Mi­na nga­thir: Li­ngo­nku­lu­nku­lus, lo­nke li­nga­ma­do­da­na oPhe­zu­ko­nket.

7 Ko­dwa li­za­ku­fau nje­nga­ba­ntuv, li­we nje­nge­si­nye se­zi­pha­tha­ma­ndla.

8 Vu­ka, Nku­lu­nku­lu! wa­hlu­le­le umhla­baw; ngo­ba we­na izi­zwe zo­nke zi­yi­li­fa la­khox.

Umkhu­le­ko wo­ku­thi zi­chi­thwe izi­tha zi­kaI­sra­ye­li

Ingo­ma, isi­hla­be­le­lo si­kaA­sa­fi

83Nku­lu­nku­lu, unga­zi­thu­le­lia; unga­thu­li, unga­thi zwi, Nku­lu­nku­lub.

2 Ngo­ba, kha­nge­la, izi­tha za­kho zi­ya­xo­ko­ze­lac, la­ba­ku­zo­nda­yod ba­pha­ka­mi­se ikha­ndae.

3 Be­nze­la aba­ntu ba­kho ise­lu­le­ko so­bu­qi­lif, ba­ce­bi­sa­na be­me­le­ne la­ba­fi­hli­we­yo ba­khog.

4 Ba­thi: Wo­za­ni, si­ba­qu­meh, ba­nga­bi yi­si­zwei, le­bi­zo li­kaI­sra­ye­li li­nga­be li­sa­khu­nju­lwa.

5 Ngo­ba ba­ce­bi­sa­na nga­nhli­zi­yo­nyej, be­nza isi­vu­me­lwa­no esi­me­la­na la­wek;

6 ama­the­nte eE­do­mal, la­maI­shma­ye­lim; iMo­wa­bin, la­ma­Ha­ga­rio;

7 iGe­ba­lipq, leA­mo­nir, leA­ma­le­kis; ama­Fi­li­stit ka­nye la­ba­hla­li be­Ti­reu;

8 iA­shu­ri la­yo isi­zi­hla­nga­ni­se la­bovw; be­be­yi­nga­lox eba­ntwa­ne­ni ba­ka­Lo­thi. Se­la*y.

9 Ye­nza ku­bo nje­nge­Mi­di­ya­niz, nje­ngo­Si­se­ra, nje­ngo­Ja­bi­nia, esi­fu­le­ni iKi­sho­nib.

10 Ba­bhu­bhe­la eE­ndo­ric, ba­ba ngu­mqu­ba wo­mhla­ba­thid.

11 Ye­nza zo­na izi­khu­lu za­bo zi­be nje­ngoO­re­bie la­nje­ngo­Ze­bif, la­wo wo­nke ama­kho­sa­nag abo abe nje­ngo­Ze­bah la­nje­ngo­Za­li­mu­nai,

12 aba­thi: Ka­si­zi­tha­the­lej ama­dle­lo ka­Nku­lu­nku­lu abe nga­we­thuk.

13 Nku­lu­nku­lu wa­mi, be­nze ba­be nje­ngo­ku­hwi­thwa­yol, nje­nga­ma­kho­bam pha­mbi ko­mo­yano,

14 nje­ngo­mli­lo utshi­sa ihla­thip, la­nje­nge­la­nga­bi li­thu­nge­la izi­nta­baq.

15 Ngo­ku­nja­lo ba­xo­tsher nge­si­vu­ngu­za­nes sa­khot, ube­thu­se nge­si­phe­pho sa­khouv.

16 Gcwa­li­sa ubu­so ba­bo nge­hla­zo, uku­ze ba­li­di­nge ibi­zo la­kho, Nko­siw.

17 Ka­ba­be le­nhlo­ni be­thu­ke ku­ze ku­be ni­ni­ni­nix, ye­bo, ba­du­nya­zwe ba­bhu­bhey.

18 Uku­ze ba­ziz uku­thi ngu­we we­dwa, obi­zo la­khoa ngu­Je­ho­vab, oPhe­zu­ko­nke emhla­be­ni wo­nkec.

Uku­la­nga­tha indlu ka­Nku­lu­nku­lu

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nge­Gi­thi­thi. Ku­ba­ntwa­na ba­ka­Ko­ra. Isi­hla­be­le­lo

84Atha­nde­ka ka­nga­ka­na­nia ama­the­nte akho, Nko­si ya­ma­ba­ndlab!

2 Umphe­fu­mu­lo wa­mi uya­la­nga­thac, ye­bo ngi­tsho, uya­phe­lad yi­ku­nxwa­ne­la ama­gu­ma eNko­sie. Inhli­zi­yo ya­mi le­nya­ma ya­mi ku­ya­kha­la ku­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yof.

3 Inta­ka la­yo iya­tho­la indlug, le­nko­nja­ne isi­dle­ke sa­yo, la­pho enga­be­ka kho­na aba­ntwa­na ba­yoh, ama­la­thi akho, Nko­si ya­ma­ba­ndla, Nko­si ya­mi, lo­Nku­lu­nku­lu wa­mii.

4 Ba­bu­si­si­we aba­hla­la endli­ni ya­khoj, ba­za­hla­la be­du­mi­sa we­na. Se­la*k.

5 Ubu­si­si­we umu­ntu oma­ndla akhe aku­we, oku­kho­na imi­gwa­qo emi­khu­lu enhli­zi­ywe­ni ya­bol.

6 Aba­da­bu­la isi­ho­tsha se­Ba­ka ba­se­nza si­be ngu­mtho­mbo; ye­bo, inse­wu­lam iya­ku­go­qe­la nge­zi­bu­si­son.

7 Ba­ha­mba be­su­ka ema­ndle­ni be­si­ya ema­ndle­nio, ngu­lo­wo la­lo­wo abo­na­ka­le pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu eZi­yo­nip.

8 Nko­si Nku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndla, zwa­na umkhu­le­ko wa­mi, ube­ke indle­be, Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­be. Se­la*q.

9 Nku­lu­nku­lur, si­hla­ngu se­thus, kha­nge­la ubo­ne ubu­so bo­gco­tshi­we­yo wa­khot.

10 Ngo­ba usu­ku ema­gu­me­ni akho lu­ngco­no ku­le­nku­lu­ngwa­ne. Ngi­khe­tha uku­ba se­mbu­ndwi­ni wo­mnya­ngo endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu wa­mi ku­lo­ku­hla­la ema­the­nte­ni enko­hla­ka­lou.

11 Ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu ili­la­ngav le­si­hla­nguw; iNko­si iza­ku­pha umu­sa lo­du­mo; ka­yi­ba­go­dle­li oku­hlex aba­ha­mba ngo­bu­qo­thoy.

12 Nko­si ya­ma­ba­ndla, ubu­si­si­we umu­ntu othe­mba ku­wez.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­le­la uI­sra­ye­li uku­thu­la

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Ku­ba­ntwa­na ba­ka­Ko­ra. Isi­hla­be­le­lo

85Nko­si, ubu­lo­mu­sa eli­zwe­ni la­kho. Ubu­yi­si­le uku­thu­njwa ku­ka­Ja­ko­bea.

2 Wa­the­the­le­la ubu­bi ba­ba­ntu ba­khob, wa­si­be­ke­la zo­nke izo­no za­bo. Se­la*c.

3 Uku­su­si­le ko­nke uku­thu­ku­the­la kwa­kho, wa­phe­ndu­kad eku­vu­the­ni ko­la­ka lwa­khoe.

4 Si­phe­ndu­le, Nku­lu­nku­lu wo­si­ndi­so lwe­thuf, we­nze ula­ka lwa­kho ki­thi lu­phe­leg.

5 Uza­si­thu­ku­the­le­la ko­ku­phe­la yi­nih? Uza­kwe­lu­le­la ula­ka lwa­kho esi­zu­ku­lwa­ne­ni le­si­zu­ku­lwa­na yi­nii?

6 Ka­wu­yi­ku­bu­ya usi­vu­se­le­le yi­nij, uku­ze aba­ntu ba­kho ba­tho­ko­ze ku­wek?

7 Si­tshe­ngi­se umu­sa wa­kho, Nko­si, usi­ni­ke usi­ndi­so lwa­kho.

8 Ngi­za­ku­zwa lo­kho uNku­lu­nku­lu iNko­si aza­ku­khu­lu­mal, ngo­ba uza­khu­lu­ma uku­thu­la eba­ntwi­ni ba­khem, la­kwa­ba­ngcwe­le ba­khen, ko­dwa ka­ba­nga­bu­ye­lio ebu­wu­le­nip.

9 Isi­bi­li usi­ndi­so lwa­khe lu­se­du­ze ku­la­bo aba­me­sa­ba­yoq uku­ze ku­hla­le udu­mo eli­zwe­ni la­ki­thir.

10 Umu­sa le­qi­ni­sos ku­ya­hla­nga­be­za­nat, uku­lu­ngau lo­ku­thu­la kwa­ngenev.

11 Iqi­ni­so li­za­phu­ma emhla­be­niw, lo­ku­lu­nga ku­za­kha­nge­la pha­nsi ku­se­ma­zu­lwi­nix.

12 Ye­bo, iNko­si iza­ni­ka oku­hley, le­li­zwe le­thu li­za­the­la isi­vu­no sa­loz.

13 Uku­lu­nga ku­za­ha­mba pha­mbi kwa­yo, kwe­nze­le izi­nya­the­lo za­yo indle­laa.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la isi­ha­wu si­ka­Nku­lu­nku­lu

Umkhu­le­ko ka­Da­vi­da

86Be­ka indle­be ya­kho, Nko­si, ungi­phe­ndu­lea, ngo­ba ngi­ngu­mya­nga, ngi­ya­swe­lab.

2 Lo­ndo­lo­za umphe­fu­mu­lo wa­mi, ngo­ba ngi­ya­me­sa­ba uNku­lu­nku­lu; we­na Nku­lu­nku­lu wa­mi, si­ndi­sa ince­ku ya­kho eku­the­mba­yoc.

3 Wo­ba le­si­ha­wu ki­mi, Nko­sid, ngo­ba ngi­kha­la ku­we usu­ku lo­nkee.

4 Tho­ko­zi­sa umphe­fu­mu­lo we­nce­ku ya­kho, ngo­ba ku­we, Nko­si, ngi­ya­wu­pha­ka­mi­se­la umphe­fu­mu­lo wa­mif.

5 Ngo­ba we­na, Nko­si, ulu­ngi­le, ungo­the­the­le­la­yog; umkhu­lu emu­se­ni ku­bo bo­nke aba­ku­bi­za­yoh.

6 Be­ka indle­be, Nko­si, emkhu­le­kwe­ni wa­mii; ula­le­le ili­zwi lo­ku­nce­nga kwa­mijk.

7 Ngo­su­ku lo­ku­hlu­phe­ka kwa­mi ngi­za­kha­la ku­wel, ngo­ba uza­ngi­phe­ndu­lam.

8 Ka­kho ofa­na­na la­we pha­ka­thi kwa­bo­nku­lu­nku­lu, Nko­sin, nja­lo enje­nge­mi­se­be­nzi ya­kho ka­yi­khoo.

9 Izi­zwe zo­nke oze­nzi­le­yo zi­za­ku­zap zi­kho­tha­me pha­mbi kwa­kho, Nko­si, zi­du­mi­se ibi­zo la­khoq.

10 Ngo­ba we­na umkhu­lur, we­nza izi­nto ezi­ma­nga­li­sa­yos, ungu­Nku­lu­nku­lu we­na we­dwat.

11 Ngi­fu­ndi­sa indle­la ya­kho, Nko­siu, ngi­za­ha­mba eqi­ni­swe­ni la­kho; hla­nga­ni­sa inhli­zi­yo ya­mi uku­ze ye­sa­be ibi­zo la­khov.

12 Ngi­za­ku­du­mi­sa, Nko­si Nku­lu­nku­lu wa­mi, nge­nhli­zi­yo ya­mi yo­nke; ngi­li­du­mi­se ibi­zo la­kho ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

13 Ngo­ba umu­sa wa­kho phe­zu kwa­mi mkhu­lu; nja­lo wa­khu­lu­la umphe­fu­mu­lo wa­miw esi­ho­gwe­ni esi­nga­pha­nsi ka­khu­lux.

14 Nku­lu­nku­lu, aba­zi­gqa­ja­yo ba­ngi­vu­ke­le, le­mi­bu­tha­no ya­ba­lo­bu­dlwa­ngu­dlwa­ngu idi­nga umphe­fu­mu­lo wa­mi; nja­lo ka­ba­ku­be­ka­nga pha­mbi kwa­boy.

15 Ko­dwa we­na, Nko­si, ungu­Nku­lu­nku­lu olo­zwe­lo, lo­le­si­saz, ophu­za uku­thu­ku­the­la, lo­mkhu­lu emu­se­ni le­qi­ni­swe­nia.

16 Phe­ndu­ke­la ki­mib, ungi­ha­wu­ke­lec; uyi­phe ince­ku ya­kho ama­ndla akhod, usi­ndi­se indo­da­na ye­nce­ku­ka­zi ya­khoe.

17 Nge­nze­la isi­bo­ni­sof so­ku­hleg, uku­ze la­bo aba­ngi­zo­nda­yo ba­bo­ne ba­ya­nge­ke, ngo­ba we­na, Nko­si, ungi­si­zi­le wa­ngi­du­du­zah.

IJe­ru­sa­le­ma umu­zi olo­du­mo

Ku­ba­ntwa­na ba­ka­Ko­ra. Isi­hla­be­le­lo, ihu­bo

87Isi­se­ke­lo sa­yoa si­phe­zu kwe­nta­ba ezi­ngcwe­leb.

2 INko­si iya­wa­tha­nda ama­sa­ngo eZi­yo­ni ku­la­zo zo­nke inda­wo zo­ku­hla­la zi­ka­Ja­ko­bec.

3 Izi­nto ezi­du­mi­le­yo zi­khu­lu­nywa nga­we, mu­zi ka­Nku­lu­nku­lu! Se­la*d.

4 Ngi­za­qa­mba iRa­ha­bie le­Bha­bhi­lo­nif kwa­ba­nga­zi­yog; kha­nge­la, iFi­li­sti le­Ti­re ka­nye leE­thi­yo­phi­yah; lo wa­za­le­lwa kho­nai.

5 La­nge­Zi­yo­ni ku­za­ku­thi­wa: Lo la­lo­wa­ya­na ba­za­le­lwa ku­yo. Lo­Phe­zu­ko­nke uqo­bo uza­yi­qi­ni­saj.

6 INko­si iza­ba­lak eku­bha­le­ni kwa­yo aba­ntu, uku­thi lo wa­za­le­lwa kho­na. Se­la*l.

7 La­ba­hla­be­le­li ka­nye la­ba­gi­di, yo­nke imi­tho­mbo ya­mi iku­wem.

Uku­kha­la ko­hlu­phe­ka­yo

Ihu­bo, isi­hla­be­le­lo. Ku­ba­ntwa­na ba­ka­Ko­ra. Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Nge­Ma­ha­la­thi-Le­ya­no­thi. IMa­si­ki­li ka­He­ma­ni umE­zi­ra

88Nko­si Nku­lu­nku­lu wo­si­ndi­so lwa­mia, emi­ni, ebu­su­ku nga­kha­la pha­mbi kwa­khob.

2 Umkhu­le­ko wa­mi ka­wu­ze pha­mbi kwa­kho; be­ka indle­be ya­kho eku­kha­le­ni kwa­mic.

3 Ngo­ba umphe­fu­mu­lo wa­mi ugcwe­le uku­hlu­phe­ka, le­mpi­lo ya­mi ifi­nye­le­lad engcwa­be­nie.

4 Ngi­ba­lwa la­la­bo abe­hle­la emgo­di­ni; ngi­nje­ngo­mu­ntu onge­la­ma­ndlaf.

5 Ngi­khu­lu­lwe pha­ka­thi kwa­ba­fi­le­yo, ngi­nje­nga­ba­bu­le­we­yo aba­le­le engcwa­be­ni, onga­sa­ba­khu­mbu­li­yog; ngo­ba be­qu­nyi­we ba­su­swa esa­ndle­ni sa­khoh.

6 Ungi­fa­ki­le emgo­di­ni onga­pha­nsi ka­khu­lui, emnya­me­nij, eku­ju­le­nik.

7 Intu­ku­the­lo ya­kho iya­nge­le­ka, langa­wo wo­nke ama­ga­ga­si akho ungi­hlu­phi­le. Se­la*l.

8 Usu­se­le kha­tsha­na la­mi abe­jwa­ye­le­ne la­mim; wa­nge­nza ngi­be yi­si­ne­ngi­so ku­bon; ngi­va­le­lweo, ngi­nge­phu­mep.

9 Ili­hlo la­mi li­ya­phe­la nge­nxa yo­si­ziq. Ngi­ku­bi­zi­le lo­nke usu­kur, Nko­si, nge­lu­le­le iza­ndla za­mi ku­wes.

10 Aba­fi­le­yo uya­be­nze­la izi­ma­nga­li­so yi­nitu? Imi­mo­ya efi­le­yo iza­vu­ka yi­ni iku­du­mi­se? Se­la*v.

11 Utha­ndo lwa­kho lu­za­la­ndi­swa yi­ni engcwa­be­niw? Uku­the­mbe­ka kwa­kho enci­tha­ka­lwe­ni yi­nix?

12 Izi­ma­nga­li­so za­kho zi­za­kwa­zi­wa yi­niy emnya­me­niz? Lo­ku­lu­nga kwa­kho eli­zwe­ni lo­ku­kho­hlwa yi­nia?

13 Ko­dwa mi­na, Nko­si, ngi­kha­li­le ku­web, le­ku­se­ni umkhu­le­ko wa­mic uza­ku­za pha­mbi kwa­khod.

14 Nko­si, ula­hle­la­ni umphe­fu­mu­lo wa­mie? Ubu­fi­hle­lani ubu­so ba­kho ki­mif?

15 Ngi­hlu­phe­ki­le ngi­ngo­fa­yo ku­su­ke­la ebu­tshe­ni, ngi­thwe­le ukwe­sa­be­ka kwa­kho, ngi­kha­tha­ze­ki­le.

16 Ula­ka lwa­kho olu­tshi­sa­yo lu­dlu­li­le phe­zu kwa­mig, okwe­sa­be­ka­yo kwa­kho ku­ngi­qe­di­leh.

17 Ku­ngi­zi­nge­le­zi­le nje­nga­ma­nzi usu­ku lo­nkei, ku­ngi­ha­nqi­le ka­nye­ka­nyej.

18 Usu­se­le kha­tsha­na la­mik otha­nda­yo lo­mnga­nel, abe­jwa­ye­le­ne la­mim ba­se­mnya­menin.

Izi­the­mbi­so zi­ka­Nku­lu­nku­lu

IMa­si­ki­li kaE­tha­ni umE­zi­ra

89Ngi­za­hla­be­laa nge­zi­sa za­kho, Nko­si, ku­ze ku­be ni­ni­ni­nibc; ngo­mlo­mo wa­mi ngi­za­kwa­zi­sa uku­the­mbe­ka kwa­kho ku­si­zu­ku­lwa­na le­si­zu­ku­lwa­nade.

2 Ngo­ba ngi­the: Umu­sa uza­kwa­khi­wa ku­ze ku­be pha­ka­def; ema­zu­lwi­ni ngo­kwa­wo uza­qi­ni­sag uthe­mbe­ko lwa­khoh.

3 Nge­nze isi­vu­me­lwa­no lo­mkhe­thwa wa­mii, ngi­fu­ngi­le ku­Da­vi­da ince­ku ya­mij.

4 Ngi­za­qi­ni­sa inza­lo ya­kho ku­ze ku­be ni­ni­ni­nik, nga­khel isi­hla­lo sa­kho so­bu­kho­sim esi­zu­ku­lwa­ne­ni le­si­zu­ku­lwa­na. Se­la*n.

5 La­ma­zu­lu aza­du­mi­sao izi­ma­nga­li­so za­kho, Nko­sip, la­lo uthe­mbe­ko lwa­khoq eba­ndle­nir la­ba­ngcwe­les.

6 Ngo­ba ngu­ba­ni esi­bha­ka­bha­ke­ni onga­fa­na­ni­swa le­Nko­sit? Ngu­ba­ni ofa­na­na le­Nko­si pha­ka­thi kwa­ma­do­da­na aba­la­ma­ndlau?

7 UNku­lu­nku­lu uye­sa­be­ka ka­khu­lu emhla­nga­nwe­niv wa­ba­ngcwe­lew, nja­lo ume­le uku­hlo­ni­tshwa phe­zu kwa­bo bo­nke aba­mha­nqi­le­yox.

8 Nko­si Nku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndla, ngu­ba­ni ola­ma­ndlay nje­nga­we, Nko­siz? Lo­the­mbe­ko lwa­kho lu­ku­ha­nqi­lea.

9 We­na uya­bu­sa uku­khu­khu­ma­la ko­lwa­ndle; la­pho ama­ga­ga­si alo epha­ka­ma we­na uya­wa­thu­li­sab.

10 We­na wa­mcho­bo­za uRa­ha­bi nje­ngo­bu­le­we­yoc, wa­zi­hla­ka­za izi­tha za­kho nge­nga­lo ya­ma­ndla akhod.

11 Ama­zu­lu nga­wa­kho, lo­mhla­ba ngo­wa­khoe; ili­zwef lo­ku­gcwa­la kwa­log, we­na wa­ku­se­ke­lah.

12 Inya­ka­tho le­ni­ngi­zi­mu wa­ku­da­la we­nai; iTha­bho­rij le­He­rmo­nik ku­za­ja­bu­la nge­bi­zo la­khol.

13 Ule­nga­lo ela­ma­ndla, isa­ndla sa­kho si­qi­ni­le, isa­ndla sa­kho so­ku­ne­ne si­pha­ke­me.

14 Uku­lu­nga le­sa­hlu­le­lom ku­yi­si­se­ke­lo se­si­hla­lo sa­kho so­bu­kho­sin: umu­sa le­qi­ni­soo ku­ha­mba pha­mbi ko­bu­so ba­khop.

15 Ba­bu­si­si­we aba­ntu aba­wa­zi­yo umsi­ndo we­nto­ko­zoq; ba­za­ha­mba eku­kha­nye­ni ko­bu­so ba­kho, Nko­sir.

16 Ebi­zwe­ni la­kho ba­za­tho­ko­za usu­ku lo­nke, la­ngo­ku­lu­nga kwa­kho ba­za­pha­ka­nyi­swa.

17 Ngo­ba we­na ulu­du­mo lwa­ma­ndla abos; la­ngo­mu­sa wa­kho upho­ndo lwe­thu lu­za­pha­ka­nyi­swat.

18 Ngo­ba isi­hla­ngu se­thu si­nge­se­Nko­si, le­nko­si ye­thuu inge­yo­Ngcwe­le kaI­sra­ye­liv.

19 Kho­na wa­khu­lu­ma ngo­mbo­now ko­ngcwe­le wa­khox, wa­thi: Ngi­be­ki­le usi­zoy phe­zu kwe­qha­wez, ngi­mpha­ka­mi­si­le okhe­thi­we­yo pha­ka­thi kwa­ba­ntua.

20 Ngi­tho­le uDa­vi­da ince­ku ya­mib, nga­ma­fu­tha ami angcwe­le ngi­mgco­bi­lec,

21 osa­ndla sa­mi si­za­ku­ba la­ye si­qi­ni­led, inga­lo ya­mi la­yo iza­mqi­ni­sae.

22 Isi­tha ka­si­yi­ku­mci­nde­ze­la, le­ndo­da­na ye­nko­hla­ka­lo ka­yi­yi­ku­mhlu­phaf.

23 Ngi­za­zi­cho­bo­za izi­tha za­khe pha­mbi ko­bu­so ba­khe, ngi­hlu­phe aba­mzo­nda­yog.

24 Ko­dwa uthe­mbe­ko lwa­mih lo­mu­sa wa­mi ku­za­ku­ba la­yei, le­bi­zwe­ni la­mi lu­za­pha­ka­nyi­swa upho­ndo lwa­khej.

25 Nja­lo ngi­za­be­ka isa­ndla sa­khe olwa­ndlek, le­sa­ndla sa­khe so­ku­ne­ne emi­fu­le­nil.

26 Ye­na uza­ngi­bi­za ngo­ku­thi: We­na ungu­ba­ba wa­mim, uNku­lu­nku­lu wa­mi, le­dwa­la lo­si­ndi­so lwa­min.

27 Nja­lo mi­na ngi­za­mmi­sa abe li­zi­bu­loo, apha­ka­me ka­khu­lu ku­la­ma­kho­si omhla­bap.

28 Ngi­za­li­gci­ne­la umu­sa wa­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­niq, le­si­vu­me­lwa­no sa­mi si­za­qi­na ku­yer.

29 Nja­lo ngi­za­mi­sa inza­lo ya­khe ku­ze ku­be ni­ni­ni­nis, le­si­hla­lo sa­khe so­bu­kho­sit nje­nge­nsu­ku za­ma­zu­luu.

30 Uba aba­ntwa­na ba­khev be­tshi­ya umla­yo wa­miw, ba­nga­ha­mbi nge­za­hlu­le­lo za­mi,

31 uba be­se­phu­la izi­mi­so za­mi, be­nga­gci­ni imi­the­tho ya­mi,

32 ngi­za­phi­ndi­se­la izi­pha­mbe­ko za­box nge­ndu­kuy, le­so­no sa­bo nge­nswa­ziz.

33 Ko­dwa ka­ngi­yi­ku­lu­su­sa du utha­ndo­lo­mu­sa wa­mi ku­yea, ngi­nga­kho­hli­si ngo­the­mbe­ko lwa­mib.

34 Ka­ngi­yi­kwe­phu­lac isi­vu­me­lwa­no sa­mid, la­lo­kho oku­phu­ma ende­be­ni za­mi ka­ngi­yi­ku­ku­gu­qu­la.

35 Nga­fu­nga kwa­ba ka­nyee ngo­bu­ngcwe­le ba­mif: Ka­ngi­yi­ku­qa­mba ama­nga ku­Da­vi­da.

36 Inza­lo ya­khe iza­ku­ba kho­na ku­ze ku­be ni­ni­ni­nig, le­si­hla­lo sa­khe so­bu­kho­sih nje­nge­la­nga pha­mbi kwa­mii.

37 Si­za­qi­ni­swa nje­nge­nya­ngaj ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, lo­bu­fa­ka­zi ema­ye­zi­ni bu­mi bu­qi­ni­le. Se­la*k.

38 Ko­dwa we­na usu­la­hli­lel wa­lamn, wa­mthu­ku­the­le­laop ogco­tshi­we­yo wa­khoq.

39 Use­nze ize isi­vu­me­lwa­no se­nce­ku ya­khor; wa­ngco­li­sas umqhe­le wa­khet emhla­ba­thi­niu.

40 Uyi­bho­bo­zi­le yo­nke imi­tha­nga­la ya­khe, wa­ze­nza inqa­ba za­khe ama­nxi­wav.

41 Bo­nke aba­dlu­la nge­ndle­la ba­ya­mpha­ngaw; uli­hla­zo ku­bo­ma­khe­lwa­ne ba­khex.

42 Usi­pha­ka­mi­si­le isa­ndla so­ku­ne­ne sa­ba­me­le­ne la­ye; wa­zi­tho­ko­zi­sa zo­nke izi­tha za­khe.

43 Fu­thi ubu­yi­se­le emu­va ubu­kha­li be­nke­mba ya­khe; ka­wu­me­nza­nga ame empi­ni.

44 Uyi­qe­di­le inka­zi­mu­lo ya­khe, le­si­hla­lo sa­khe so­bu­kho­si wa­si­pho­se­la emhla­ba­thi­niy.

45 Ufi­nye­zi­le insu­ku zo­bu­tsha ba­khe, wa­me­mbe­sa ihla­zo. Se­la*z.

46 Ko­ze ku­be ni­ni, Nko­siab, uca­tshac ku­ze ku­be pha­ka­ded? Ula­ka lwa­kho lu­vu­tha nje­ngo­mli­lo yi­nie?

47 Khu­mbu­laf uku­thi isi­kha­thi se­mpi­lo ya­mi si­nga­ka­na­nig; ku­nga­ni wa­da­le­la ize bo­nke aba­ntwa­na ba­ba­ntuh?

48 Ngu­ba­ni umu­ntu ophi­la­yoi onga­bo­ni uku­faj? Akhu­lu­le umphe­fu­mu­lo wa­khe esa­ndle­ni se­ngcwa­ba na? Se­la*.

49 Zi­nga­phi izi­sa za­kho za­ku­qa­la, Nko­sik, o­wazi­fu­nga ku­Da­vi­dal ngo­the­mbe­ko lwa­khomn?

50 Khu­mbu­la, Nko­si, ihla­zo le­zi­nce­ku za­khoo, engili­thwe­le esi­fu­be­ni sa­mi, ela­zo zo­nke izi­zwe ezi­ne­ngip,

51 izi­tha za­kho ezi­thu­ke nga­lo, Nko­siq, ezi­thu­ke nga­lo izi­nya­the­lor zo­gco­tshi­we­yo wa­khos.

52 Ka­yi­bo­ngwe iNko­si ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni. Ame­ni, loA­me­nit.

UNku­lu­nku­lu onga­phe­li­yo lo­ku­phe­la ko­mu­ntu

Umkhu­le­ko ka­Mo­zi­si, umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu

90Nko­si, we­na ubu­yi­nda­wo ye­thu yo­ku­hla­la ku­si­zu­ku­lwa­na le­si­zu­ku­lwa­naa.

2 Zi­nga­ka­za­lwa inta­babcd, ku­mbe uve­ze umhla­ba le­li­zweefg, ngi­tsho ku­su­ke­la epha­ka­de­ni ku­ze ku­be se­pha­ka­de­ni we­na ungu­Nku­lu­nku­luh.

3 Uya­mbu­yi­se­la umu­ntu enci­tha­ka­lwe­ni, uthi: Bu­ye­la­ni, ba­ntwa­na ba­ba­ntui.

4 Ngo­ba imi­nya­ka eyi­nku­lu­ngwa­ne eme­hlwe­ni akhoj inje­nge­la­nga le­zo­lo se­li­dlu­li­le, lanje­ngo­mli­ndo ebu­su­kuk.

5 Uya­ba­khu­khu­lal, banje­ngo­bu­tho­ngom, eku­se­ni ba­nje­ngo­tsha­nino obu­hlu­ma­yop.

6 Eku­se­niq bu­ya­kha­hle­lars, bu­khu­let, nta­mba­mau bu­ya­si­kwavw, bu­bu­ne.

7 Ngo­ba si­qe­dwa yi­ku­thu­ku­the­la kwa­kho, la­ngo­la­ka lwa­kho si­bhu­ji­swe.

8 Ube­ki­le izi­pha­mbe­ko ze­thu pha­mbi kwa­khox, izo­no ze­thu ezi­fi­hla­ke­le­yo eku­kha­nye­ni ko­bu­so ba­khoy.

9 Ngo­ba insu­ku ze­thu zo­nke zi­ye­dlu­la ela­ke­ni lwa­kho; si­chi­tha imi­nya­ka ye­thu nje­ngo­ku­be­ka iphi­ka.

10 Insu­ku ze­mi­nya­ka ye­thu, ku­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa ku­zo; nja­lo uba nge­nxa ya­ma­ndla zi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, ka­nti uku­zi­gqa­ja kwa­yo ku­yi­nhlu­phe­ko lo­si­zi, ngo­ba apha­ngi­sa aqu­nywe, si­be se­si­pha­pha si­nya­ma­la­lez.

11 Ngu­ba­ni owa­zi­yo ama­ndla oku­thu­ku­the­la kwa­kho? La­nje­ngo­kwe­sa­be­ka kwa­kho lu­nja­lo ula­ka lwa­kho.

12 Ngo­ku­nja­lo si­fu­ndi­se uku­ba­la insu­ku ze­thu, uku­ze si­zu­ze inhli­zi­yo ye­nhla­ka­ni­phoa.

13 Phe­ndu­ka, Nko­sib! Ko­ze ku­be ni­nic? Ha­wu­ke­la izi­nce­ku za­khod.

14 Si­su­thi­se eku­se­ni ngo­mu­sa wa­khoe, uku­ze si­tha­be si­ja­bu­le insu­ku ze­thu zo­nkef.

15 Si­tho­ko­zi­se nje­ngo­kwe­nsu­ku owa­si­hlu­pha nga­zog, imi­nya­ka esa­bo­na oku­bi ku­yoh.

16 Umse­be­nzi wa­kho ka­wu­bo­na­ka­le ezi­nce­kwi­ni za­kho, le­nka­zi­mu­lo ya­kho eba­ntwa­ne­ni ba­zoi.

17 Ubu­hle be­Nko­si, uNku­lu­nku­lu we­thu, ka­bu­be phe­zu kwe­thuj; uqi­ni­se umse­be­nzi we­za­ndla ze­thu ki­thi, ye­bo, umse­be­nzi we­za­ndla ze­thu uwu­qi­ni­sek.

UNku­lu­nku­lu ungu­mvi­ke­li we­thu

91Ohle­zi eku­si­the­ke­ni ko­Phe­zu­ko­nkea uza­hla­la emthu­nzi­ni ka­So­ma­ndlab.

2 Ngi­za­ku­thi eNko­si­ni: Uyi­si­phe­phe­lo sa­mic le­nqa­ba ya­mid, uNku­lu­nku­lu wa­mi, engi­the­mba ku­yee.

3 Si­bi­li ye­na uza­ku­khu­lu­laf emji­bi­le­ni wo­mthi­yig, ku­ye uma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo obhu­bhi­sa­yoh.

4 Uza­ku­si­be­ke­la nge­nsi­ba za­khei, uza­the­mbe­la la­nga­pha­nsi kwe­mpi­ko za­khejkl; iqi­ni­so la­khe li­yi­si­hla­ngu le­ha­wum.

5 Ka­wu­yi­kwe­sa­ba ise­sa­bi­so se­bu­su­ku, umtsho­ko opha­pha­yo emi­nin,

6 uma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo oha­mba­yo emnya­me­nio, inci­tha­ka­lo ebhu­bhi­sa­yo emi­ni enku­lup.

7 Ba­za­ku­wa aba­yi­nku­lu­ngwa­ne ece­le­ni kwa­kho, la­ba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­kho; ku­we ka­ku­yi­ku­so­nde­la.

8 Uza­kha­nge­la nje nga­me­hlo akho, ubo­ne impi­ndi­se­lo kwa­ba­biq.

9 Ngo­ba we­na, Nko­si, uyi­si­phe­phe­lo sa­mir; ume­nzi­le oPhe­zu­ko­nke wa­ba yi­nda­wo ya­kho yo­ku­hla­las.

10 Ka­ku­la­bu­bi obu­za­kwe­hle­lat, le­nhlu­phe­ko ka­yi­yi­ku­so­nde­lau ethe­nte­ni la­khov.

11 Ngo­ba uza­la­yaw ingi­lo­si za­khe nga­we, uku­thi zi­ku­lo­ndo­lo­ze endle­le­ni za­kho zo­nkex.

12 Zi­za­ku­pha­tha eza­ndle­ni, hle­zi utsha­ye­ke ngo­nya­wo lwa­kho eli­tshe­niy.

13 Uza­nya­the­laz isi­lwa­ne le­bu­lu­lua, uza­gxo­ba ibho­ngo le­si­lwa­ne, lo­mgo­bhob.

14 Ngo­ba uya­ngi­tha­nda ka­khu­lu, nga­kho ngi­za­mkhu­lu­lac; ngi­za­mbe­ka phe­zu­lud, ngo­ba uya­la­zi ibi­zo la­mie.

15 Uza­ngi­bi­za, nja­lo ngi­mphe­ndu­le; ngi­be la­ye eku­hlu­phe­ke­nif, ngi­mkhu­lu­leg, ngi­mni­ke udu­mohi.

16 Ngi­za­msu­thi­sa ngo­bu­de be­zi­nsu­ku, ngi­mtshe­ngi­se usi­ndi­so lwa­mij.

Uku­bo­nga iNko­si ngo­ku­lu­nga kwa­yo

Isi­hla­be­le­lo, ingo­ma, okwe­la­nga le­sa­ba­tha

92Ku­hlea uku­bo­nga iNko­sib, lo­ku­hla­be­la indu­mi­so ebi­zwe­ni la­kho, we­na oPhe­zu­ko­nkec;

2 uku­tshu­ma­ye­la utha­ndo­lo­mu­sa wa­kho eku­se­nid, lo­the­mbe­ko lwa­kho ebu­su­ku bo­nkee,

3 nge­cha­cho eli­le­nta­mbo ezi­li­tshu­mif, la­ngo­gu­bhu lwe­zi­nta­mbogh, nge­cha­choij eli­kha­la ka­mna­ndi.

4 Ngo­ba ungi­tho­ko­zi­si­le, Nko­si, ngo­mse­be­nzi wa­khok; ngi­za­me­me­za nge­nja­bu­lo nge­mi­se­be­nzi ye­za­ndla za­khol.

5 Mi­khu­lu ka­nga­ka­na­ni imi­se­be­nzi ya­kho, Nko­sim! Izi­ki­le ka­khu­lu imi­ca­ba­ngo ya­khon.

6 Isi­phu­ku­phu­ku ka­sa­zio, le­si­thu­tha ka­si­ku­qe­di­si­si lo­khup.

7 La­pho aba­biq be­hlu­ma nje­ngo­tsha­nir, la­bo bo­nke abe­nzi bo­bu­bis be­kha­hle­latu, ku­yi­ku­ze ba­bhu­ji­swe ku­ze ku­be pha­ka­de.

8 Ko­dwa we­na, Nko­si, upha­ke­me ku­ze ku­be ni­ni­ni­niv.

9 Ngo­ba kha­nge­la, izi­tha za­kho, Nko­siw, ngo­ba kha­nge­la, izi­tha za­kho zi­za­bhu­bhax; bo­nke abe­nzi bo­bu­biy ba­za­chi­the­kaz.

10 Ko­dwa uza­pha­ka­mi­sa upho­ndo lwa­mia nje­ngo­lwe­nya­thib; ngi­za­gco­tshwac nga­ma­fu­tha ama­tshad.

11 Le­li­hlo la­mi li­za­bo­na isi­lo­yi­so sa­mi ezi­the­ni za­mi, indle­be za­mi zi­za­ku­zwa ma­ye­la­na la­ba­bi aba­ngi­vu­ke­la­yoe.

12 Olu­ngi­le­yof uza­hlu­mag nje­nge­si­hla­hla se­la­lah, akhu­le nje­ngo­mse­da­ri eLe­bha­no­nii.

13 Aba­hla­nye­lwej endli­ni ye­Nko­sik, ba­za­hlu­mal ema­gu­me­ni ka­Nku­lu­nku­lu we­thum.

14 Ba­za­be be­lo­khu be­the­la izi­the­lo ebu­da­le­ni ba­bo, ba­khu­lu­pha­le ba­be­lu­hla­za,

15 uku­tshu­ma­ye­la uku­thi iNko­si i­qo­ndi­len; ili­dwa­la la­mio, nja­lo kaku­kho uku­nga­lu­ngi ki­yop.

Ubu­kho­si be­Nko­si

93INko­si iya­bu­saab; ye­mbe­the ubu­kho­sic; iNko­si ye­mbe­thed ama­ndlae; izi­bhi­nci­si­lef. Umhla­ba la­wo uqi­ni­si­weg, ka­wu­yi­ku­nyi­ki­nywah.

2 Isi­hla­lo sa­kho so­bu­kho­si sa­mi­swa kwa­se­ndu­lo; usu­ke­la epha­ka­de­nii.

3 Imi­fu­la ipha­ka­mi­si­le, Nko­sij, imi­fu­la ipha­ka­mi­se uku­ho­lo­ba kwa­yok, imi­fu­la ipha­ka­mi­si­le ama­ga­ga­si ayo agu­bha­ze­la­yol.

4 INko­sim epha­ke­me­yo ila­ma­ndla ku­lo­ku­du­ma kwa­ma­nzi ama­ne­ngin, ku­la­ma­ga­ga­si olwa­ndleo agu­bha­za­yo ala­ma­ndlap.

5 Izi­fa­ka­ze­lo za­kho zi­qi­ni­se­ki­le ka­khu­lu; ubu­ngcwe­le bu­yi­fa­ne­le indlu ya­kho, Nko­si, ku­ze ku­be ebu­de­ni be­zi­nsu­ku.

UNku­lu­nku­lu we­mpi­ndi­se­lo

94Nko­si, Nku­lu­ku­lu we­mpi­ndi­se­loa, Nku­lu­nku­lu we­mpi­ndi­se­lo, kha­nyi­sab!

2 Pha­ka­mac, Ma­hlu­le­li wo­mhla­ba, uphi­ndi­se­le umvu­zo kwa­ba­zi­gqa­ja­yod.

3 Nko­si, ko­ze ku­be ni­ni aba­bie, ko­ze ku­be ni­ni aba­bi be­gi­yaf?

4 Be­po­po­tag, be­khu­lu­ma ngo­ku­zi­pha­ka­mi­sah, bo­nke abe­nzi bo­bu­bi be­zi­khu­khu­me­zai?

5 Nko­si, ba­ya­ba­pho­hlo­za aba­ntu ba­kho, ba­ya­li­hlu­pha ili­fa la­khoj.

6 Ba­bu­la­la umfe­lo­ka­zi lo­we­zi­zwe­ni, le­nta­nda­ne ba­zi­bu­la­le.

7 Ka­nti ba­thik: INko­si ka­yi­bo­ni, lo­Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­be ka­na­nzil.

8 Qe­di­si­sa­nim, li­na bo­bu­nya­ma­za­nan pha­ka­thi kwa­ba­ntuo; la­ni zi­phu­ku­phu­ku, li­za­hla­ka­ni­pha ni­nip?

9 Ye­na owa­gxu­me­ka indle­be ke­zwa yi­ni? Owa­bu­mba ili­hlo ka­bo­ni yi­niq?

10 Ye­na ola­ya izi­zwe ka­je­zi­si yi­nir; ye­na ofu­ndi­sa umu­ntu ulwa­zis, ka­zi yi­ni?

11 INko­si iya­ya­zi imi­ca­ba­ngo yo­mu­ntut uku­thi iyi­zeu.

12 Nko­siv, ubu­si­si­we lo­wo­mu­ntu omla­ya­yowx, omfu­ndi­sa­yo oko­mla­yo wa­khoy,

13 uku­mphu­mu­zaz ezi­nsu­kwi­ni zo­bu­bia, ku­ze ku­ge­je­lwe omu­bi umgo­dib.

14 Ngo­ba iNko­si ka­yi­yi­ku­ba­la­hla aba­ntu ba­yo, ka­yi­yi­ku­li­tshi­ya ili­fa la­yoc.

15 Ko­dwa isa­hlu­le­lo si­za­bu­ye­la eku­lu­nge­ni, la­bo bo­nke aba­qo­tho enhli­zi­ywe­ni ba­za­ku­la­nde­lad.

16 Ngu­ba­ni oza­ngi­su­ku­me­lae ame­la­ne la­ba­bif? Ngu­ba­ni oza­ngi­me­lag ku­be­nzi bo­bu­bihi?

17 Uba iNko­si ibi­nge­si­lo usi­zo lwa­mij, umphe­fu­mu­lo wa­mi ubu­za­pho­sa uhla­lek eku­thu­le­ni zwil.

18 La­pho nga­thi: Unya­wo lwa­mi lu­ya­tshe­le­lam, umu­sa wa­kho, Nko­si, wa­ngi­se­ke­lan.

19 Ebu­ne­ngi­ni be­mi­ca­ba­ngo ya­mi enga­pha­ka­thi kwa­mi indu­du­zo za­kho zi­tho­ko­zi­sa umphe­fu­mu­lo wa­mio.

20 Isi­hla­lo so­bu­kho­si so­bu­bi si­nga­hla­nga­nye­la la­wep, si­bu­mba inko­hla­ka­lo ngo­mthe­tho yi­niq?

21 Ba­ya­hla­nga­na uku­me­la­na lo­mphe­fu­mu­lo wo­lu­ngi­le­yo, ba­la­hla iga­zi eli­nge­la­ca­lar.

22 Ko­dwa iNko­si iyi­nqa­ba ya­mis, lo­Nku­lu­nku­lu wa­mi uli­dwa­lat lo­ku­phe­phe­la kwa­miu.

23 Iza­phi­ndi­se­la phe­zu kwa­bo ubu­bi ba­bov, iba­qe­de enko­hla­ka­lwe­ni ya­bowx; iNko­siy uNku­lu­nku­lu we­thu iza­ba­qu­maz.

Uku­du­mi­sa iNko­si

95Wo­za­ni, si­yi­hla­be­le­le iNko­si, se­nze umsi­ndo we­nto­ko­zoa ku­lo idwa­la lo­si­ndi­so lwe­thub.

2 Ka­si­ze pha­mbi ko­bu­so ba­yo ngo­ku­bo­nga, se­nze umsi­ndo we­nto­ko­zo ku­yo nge­zi­hla­be­le­loc.

3 Ngo­ba iNko­si ingu­Nku­lu­nku­lu omkhu­lud, le­Nko­si enku­lu phe­zu kwa­bo­nku­lu­nku­lu bo­nkee.

4 Oku­se­sa­ndle­ni sa­yo inda­wo zo­mhla­ba ezi­zi­ki­le­yo, le­zi­ngqo­nga ze­zi­nta­ba zi­nge­za­yof.

5 Olu­ngo­lwa­yo ulwa­ndle, yo­na-ke ya­lwe­nzag, le­za­ndla za­yo za­bu­mba umhla­ba­thi owo­mi­le­yoh.

6 Wo­za­ni, si­kho­nzei si­kho­tha­mej, si­gu­qe pha­mbi kwe­Nko­sik, ume­nzi we­thul.

7 Ngo­ba yo­na ingu­Nku­lu­nku­lu we­thu, thi­na-ke si­nga­ba­ntu be­dle­lo la­yom, le­zi­mvu ze­sa­ndla sa­yon.

La­mu­hla ubao li­li­zwa ili­zwi la­yop,

8 li­nga­ye­nzi ibe lu­khu­ni inhli­zi­yo ye­nuq nje­nge­ku­phi­ki­sa­neni1r, nje­nge­su­kwini lo­ku­li­nga2 enka­nga­las,

9 la­pho oyi­hlo ba­ngi­li­nga be­ngi­hlo­latu, ye­bo ba­bo­na umse­be­nzi wa­miv.

10 Imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­new nga­ne­ngwa yile­si­si­zu­ku­lwa­nax nga­ze nga­thi: Ba­nga­ba­ntu aba­du­ha­yo enhli­zi­ywe­ni, bo­na ka­ba­za­zi indle­la za­mi.

11 Enga­fu­nga ku­bo eku­thu­ku­the­le­ni kwa­miy, nga­thi: Ka­ba­yi­ku­nge­na eku­phu­mu­le­ni kwa­miz.

UNku­lu­nku­lu uyi­Nko­si

96Hla­be­la­ni eNko­si­niab ingo­ma entshac; hla­be­le­la­ni eNko­si­ni, mhla­ba wo­nked.

2 Hla­be­la­ni eNko­si­ni, li­du­mi­se ibi­zo la­yo, li­tshu­ma­ye­le usi­ndi­so lwa­yo insu­ku nge­nsu­ku.

3 La­ndi­sa­ni udu­mo lwa­yo pha­ka­thi kwe­zi­zwe, izi­ma­nga­li­so za­yo pha­ka­thi kwa­ba­ntu bo­nke.

4 Ngo­ba yi­nku­lu iNko­si, ifa­ne­le uku­du­nyi­swa ka­khu­lu, yo­na iye­sa­be­ka phe­zu kwa­bo­nku­lu­nku­lu bo­nkee.

5 Ngo­ba bo­nke onku­lu­nku­lu be­zi­zwe ba­yi­zi­tho­mbe; ko­dwa iNko­si ye­nza ama­zu­lu.

6 Ubu­kho­si le­nka­zi­mu­lo ku­pha­mbi kwa­yo, ama­ndlaf lo­bu­hle ku­se­ndli­ni ya­yo engcwe­leg.

7 Ini­ke­ni iNko­si, zi­zu­ku­lwa­na ze­zi­zweh, ini­ke­ni iNko­si udu­mo la­ma­ndlai.

8 Ini­ke­ni iNko­si udu­mo lwe­bi­zo la­yoj; le­tha­ni umni­ke­lok, li­nge­ne ema­gu­me­ni ayol.

9 Ikho­nze­ni iNko­si ebu­hle­ni bo­bu­ngcwe­le; li­thu­thu­me­le pha­mbi kwa­yo, mhla­ba wo­nkem.

10 Tsho­ni­ni pha­ka­thi kwe­zi­zwe: INko­si iya­bu­san. Lo­mhla­ba umi­si­we, ka­wu­yi­ku­nyi­ki­nye­kao; iza­ba­hlu­le­la aba­ntup ngo­ku­qo­ndaq.

11 Ka­wa­tho­ko­ze ama­zu­lu, lo­mhla­ba uja­bu­le; ka­lu­hlo­ko­me ulwa­ndle lo­ku­gcwa­la kwa­lor.

12 Iga­nga ka­li­tha­be la­kho ko­nke oku­ku­los. Kho­na izi­hla­hla zo­nke ze­gu­su zi­za­hla­be­la nge­nto­ko­zot

13 pha­mbi kwe­Nko­si, ngo­ba iye­za, ngo­ba iye­za ukwa­hlu­le­la umhla­bau; iza­kwa­hlu­le­la umhla­ba ngo­ku­lu­nga, la­ba­ntu nge­qi­ni­so la­yov.

Uku­bu­sa la­ma­ndla eNko­si

97INko­si iya­bu­saa; ka­wu­tho­ko­ze umhla­bab, ka­zi­ja­bu­le izi­hle­nge ezi­ne­ngic.

2 Ama­ye­zid lo­mnya­ma ku­yi­pha­hli­lee; uku­lu­nga le­sa­hlu­le­lof ku­yi­si­se­ke­lo se­si­hla­lo sa­yo so­bu­kho­sig.

3 Umli­lo uha­mba pha­mbi kwa­yo, utshi­sa izi­tha za­yo inhla­ngo­thi zo­nkeh.

4 Imi­ba­ne ya­yo ikha­nyi­sa umhla­ba; umhla­ba wa­bo­na, wa­thu­thu­me­lai.

5 Izi­nta­ba za­nci­bi­li­kaj nje­nge­ngci­no pha­mbi kwe­Nko­sik, pha­mbi kwe­Nko­si yo­mhla­ba wo­nkel.

6 Ama­zu­lu atshu­ma­ye­la uku­lu­nga kwa­yo, la­ba­ntu bo­nke ba­bo­na inka­zi­mu­lo ya­yom.

7 Ba­ya­ya­nge­ka bo­nke aba­kho­nza izi­tho­mben, aba­zi­khu­khu­me­za nge­zi­thi­xoo; ikho­nze­ni, lo­nke bo­nku­lu­nku­lup.

8 IZi­yo­ni ye­zwa, ya­tho­ko­zaq, la­ma­do­da­ka­zi ako­Ju­da atha­ba nge­nxa ye­za­hlu­le­lo za­kho, Nko­sir.

9 Ngo­ba we­na, Nko­si, upha­ke­me phe­zu ko­mhla­ba wo­nkes, upha­ka­nyi­swe ka­khu­lu phe­zu kwa­bo­nku­lu­nku­lu bo­nket.

10 Li­na eli­tha­nda iNko­si, zo­nda­ni oku­biu; iya­gci­na imi­phe­fu­mu­lov ya­ba­ngcwe­le ba­yow, iba­khu­lu­le esa­ndle­ni sa­ba­bix.

11 Uku­kha­nya ku­hla­nye­le­lwe olu­ngi­le­yoy, le­nto­ko­zo aba­qo­tho nge­nhli­zi­yoz.

12 Tho­ko­za­ni eNko­si­ni, li­na ba­lu­ngi­le­yoa, li­bo­nge eku­khu­mbu­le­ni ubu­ngcwe­le ba­yob.

UNku­lu­nku­lu uma­hlu­le­li wo­mhla­ba

Isi­hla­be­le­lo

98Hla­be­le­la­ni iNko­si ingo­ma entshaa, ngo­ba ye­nzi­le izi­ma­nga­li­sob; isa­ndla sa­yo so­ku­ne­ne le­nga­lo ya­yo engcwe­le ku­yi­zu­ze­le uku­nqo­bac.

2 INko­si ya­zi­si­le usi­ndi­so lwa­yod, ye­mbu­le uku­lu­nga kwa­yo eme­hlwe­ni ezi­zweefg.

3 Ikhu­mbu­leh umu­sa wa­yoi le­qi­ni­so la­yo ku­yo indlu kaI­sra­ye­lij. Imi­kha­wu­lo yo­nke yo­mhla­ba ibo­ni­le usi­ndi­so lu­ka­Nku­lu­nku­lu we­thuk.

4 Hlo­ko­ma­ni nge­nto­ko­zo eNko­si­ni, mhla­ba wo­nkel, le­nze umsi­ndo omkhu­lu, li­tho­ko­ze, li­hla­be­le indu­mi­som.

5 Hla­be­le­la­ni eNko­si­ni nge­cha­chon, nge­cha­choo le­li­zwi lo­ku­hla­be­le­lap.

6 Nge­zi­mpo­ndoq la­ngo­msi­ndo wo­pho­ndo lwe­nqa­mar hlo­ko­ma­ni nge­nto­ko­zo pha­mbi kwe­Nko­si, uJe­ho­vast.

7 Ka­lu­ho­lo­be ulwa­ndleu lo­ku­gcwa­la kwa­lo, umhla­ba la­ba­hla­la ku­wov.

8 Imi­fu­la ka­yi­tsha­ye iza­ndlaw, izi­nta­ba zi­hla­be­le­le nda­wo­nye nge­nto­ko­zox

9 pha­mbi kwe­Nko­si, ngo­ba iye­za ukwa­hlu­le­la umhla­ba; iza­wa­hlu­le­la umhla­ba ngo­ku­lu­ngay, le­zi­zwe ngo­ku­qo­ndaz.

INko­si iya­bu­sa

99INko­si iya­bu­sa; aba­ntu ka­ba­thu­thu­me­lea; ihle­zi pha­ka­thi kwa­ma­khe­ru­bhi*; umhla­ba ka­wu­za­ma­za­meb.

2 INko­si yi­nku­lu eZi­yo­ni; nja­lo ipha­ke­me phe­zu kwe­zi­zwe zo­nkec.

3 Ka­zi­du­mi­se ibi­zo la­kho eli­khu­lu le­le­sa­be­ka­yodef; li­ngcwe­le lo­nag.

4 La­ma­ndla eNko­si atha­nda isa­hlu­le­loh; we­na umi­sa uku­qo­ndai; we­na we­nza isa­hlu­le­lo lo­ku­lu­nga ku­Ja­ko­bej.

5 Pha­ka­mi­sa­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thuk, li­kho­nze ese­na­be­lwe­ni se­zi­nya­wo za­yol. Ingcwe­le yo­nam.

6 UMo­zi­si loA­ro­nino pha­ka­thi kwa­ba­pri­sti ba­yop, lo­Sa­mu­we­li pha­ka­thi kwa­ba­bi­za ibi­zo la­yoqr, ba­bi­za iNko­sis, yo­na ya­si­ba­phe­ndu­lat.

7 Ya­khu­lu­ma la­bo ipha­ka­thi kwe­nsi­ka ye­ye­ziu; ba­gci­na izi­fa­ka­ze­lo za­yo le­si­mi­so eya­ba­ni­ka so­nav.

8 Nko­si Nku­lu­nku­lu we­thu, we­na wa­ba­phe­ndu­law; wa­ba ngu­Nku­lu­nku­lu oba­the­the­le­la­yox, la­nxa uphi­ndi­se­la eze­nzwe­ni za­boy.

9 Pha­ka­mi­sa­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thuz, li­kho­nze enta­be­ni ya­yo engcwe­lea; ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu ingcwe­lebc.

Ihu­bo lo­ku­bo­nga iNko­si

Isi­hla­be­le­lo so­ku­du­mi­sa

100Hla­be­le­la­ni iNko­si ngo­ku­tha­baa, mhla­ba wo­nkeb.

2 Ikho­nze­ni iNko­si nge­nja­bu­lo, wo­za­ni pha­mbi kwa­yo ngo­ku­hla­be­la nge­nto­ko­zoc.

3 Ya­zi­ni uku­thi iNko­si ingu­Nku­lu­nku­lu. Yi­yo eya­se­nza­yo, nja­lo ayi­si­thid: si­nga­ba­ntu ba­yoe le­zi­mvu ze­dle­lo la­yof.

4 Nge­na­ni ema­sa­ngwe­ni ayo ngo­ku­bo­ngag, ema­gu­me­ni ayo ngo­ku­du­mi­sah. Ibo­nge­ni, li­du­mi­se ibi­zo la­yo.

5 Ngo­ba iNko­si ilu­ngi­lei; umu­sa wa­yo uhle­zi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nij, le­qi­ni­so la­yo esi­zu­ku­lwa­ne­ni le­si­zu­ku­lwa­nak.

Uku­the­mbi­sa uku­ha­mba nge­ndle­la elu­ngi­le­yo

Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

101Ngi­za­hla­be­la ngo­mu­sa le­sa­hlu­le­lo; ngi­za­hla­be­la ku­we, Nko­si.

2 Ngi­za­zi­pha­tha nge­nhla­ka­ni­pho nge­ndle­la eqo­thoa. Uza­ku­za ni­ni ki­mibc? Ngi­za­ha­mba ngo­bu­qo­tho be­nhli­zi­yo pha­ka­thi kwe­ndlu ya­mide.

3 Ka­ngi­yi­ku­be­ka pha­mbi kwa­me­hlo ami into embi. Ngi­ya­ku­zo­nda ukwe­nza kwa­ba­pha­mbu­ka­yo; ka­ku­yi­ku­na­ma­the­la ki­mifg.

4 Inhli­zi­yo epha­mbe­ne­yo iza­su­ka ki­mih; ka­ngi­yi­ku­ma­zi omu­bii.

5 Ohle­ba uma­khe­lwa­ne wa­khe ensi­tha, ye­na ngi­za­mqu­maj. Opha­ke­me nga­me­hlok, lo­le­nhli­zi­yo ezi­khu­khu­me­za­yol, ye­na ka­ngi­yi­ku­mvu­me­lam.

6 Ame­hlo ami aza­ku­ba kwa­ba­the­mbe­ki­le­yo be­li­zwe, uku­ze ba­hla­le la­mi. Oha­mba endle­le­ni eqo­tho, ye­na uza­ngi­kho­nzan.

7 Owe­nza inko­hli­so ka­yi­ku­hla­la pha­ka­thi kwe­ndlu ya­mi; okhu­lu­ma ama­nga ka­yi­ku­ma pha­mbi kwa­me­hlo amio.

8 Insu­ku zo­nke eku­se­ni ngi­za­ba­qu­ma bo­nke aba­bi be­li­zwepq, uku­ze ngi­ba­qu­me ba­su­ke emzi­ni we­Nko­si bo­nke abe­nzi bo­bu­birs.

Umkhu­le­ko wo­mu­ntu olo­si­zi

Umkhu­le­ko wo­hlu­phe­ka­yo nxa ese­hlu­le­ka ethu­lu­la isi­kha­la­zo sa­khe pha­mbi ko­bu­so be­Nko­si

102Nko­si, zwa­na umkhu­le­ko wa­mia, lo­ku­kha­la kwa­mib ka­ku­ze ku­wec.

2 Unga­ngi­fi­hle­li ubu­so ba­khod osu­kwi­ni lo­hlu­pho lwa­mie; be­ka indle­be ya­kho ki­mif; mhla ngi­bi­zag ungi­phe­ndu­le ma­si­nya­neh.

3 Ngo­ba insu­ku za­mi zi­ya­nya­ma­la­la nje­nge­ntu­thui, la­ma­tha­mbo ami aya­tsha nje­nge­zi­koj.

4 Inhli­zi­yo ya­mi itsha­yi­we, ya­bu­na nje­ngo­tsha­nik, nga­ze nga­kho­hlwa uku­dla isi­nkwa sa­mi.

5 Nge­nxa ye­li­zwi lo­ku­bu­bu­la kwa­mi ama­tha­mbo ami ana­ma­the­la esi­khu­mbe­ni sa­mil.

6 Ngi­fa­na­na le­wu­nkwe ye­nka­nga­lam, se­ngi­nje­nge­si­kho­va se­zi­nda­wo ezi­di­li­ki­le­yon.

7 Ngi­ya­li­nda, se­ngi­nje­nge­nyo­ni ehle­zi yo­dwa epha­hle­nio.

8 Izi­tha za­mi zi­ya­ngi­thu­ka usu­ku lo­nke; aba­ngi­hla­nye­la­yop ba­fu­nga nga­miq.

9 Ngo­ba ngi­dle umlo­tha nje­nge­si­nkwa, ngi­xu­ba­ni­se oku­na­thwa­yo kwa­mi le­zi­nye­mbe­zir,

10 nge­nxa ye­ntu­ku­the­lo ya­kho lo­la­ka lwa­kho; ngo­ba ungi­pha­ka­mi­si­les, wa­su­ngi­la­hla pha­nsit.

11 Insu­ku za­mi zi­nje­nge­si­thu­nziu ese­lu­le­ka­yov, nja­lo mi­na ngi­ya­bu­na nje­ngo­tsha­niw.

12 Ko­dwa we­na, Nko­si, uza­hla­la ku­ze ku­be ni­ni­ni­nix, le­si­khu­mbu­zo sa­khoy ku­si­zu­ku­lwa­na le­si­zu­ku­lwa­naz.

13 We­na uza­vu­ka uha­wu­ke­le iZi­yo­nia; ngo­ba isi­kha­thi so­ku­yi­tshe­ngi­sa umu­sa, ye­bo, isi­kha­thi esi­mi­si­we­yo se­si­fi­ki­leb.

14 Ngo­ba ince­ku za­kho zi­ya­wa­tha­nda ama­tshe ayoc, zi­le­si­ha­wu ethu­li­ni lwa­yod.

15 Kho­na izi­zwe zi­za­le­sa­ba ibi­zo le­Nko­sie, la­ma­kho­si wo­nke omhla­ba udu­mo lwa­yof.

16 La­pho iNko­si iza­ya­kha iZi­yo­nig, iza­bo­na­ka­la enka­zi­mu­lwe­ni ya­yoh.

17 Iza­phe­ndu­ke­la emkhu­le­kwe­nii wo­nge­la­lu­thoj, ka­yi­yi­ku­de­le­la umtha­nda­zo wa­bo.

18 Lo­khu ku­za­bha­le­lwak isi­zu­ku­lwa­na esi­la­nde­la­yol, la­ba­ntu aba­za­da­lwam ba­za­du­mi­sa iNko­sin.

19 Ngo­ba ya­kha­nge­la pha­nsi ise­ku­pha­ka­me­ni kwe­nda­wo ya­yo engcwe­leo; iNko­si ise­ma­zu­lwi­ni ya­kha­nge­la emhla­be­nip,

20 uku­zwa uku­bu­bu­la kwe­si­bo­tshwa, uku­khu­lu­la aba­mi­se­lwa uku­faq;

21 uku­la­ndi­sa ibi­zo le­Nko­si eZi­yo­ni, le­ndu­mi­so ya­yo eJe­ru­sa­le­mar,

22 la­pho izi­zwe zi­bu­tha­na nda­wo­nye, le­mi­bu­so, uku­yi­kho­nza iNko­sis.

23 Ya­tho­ba ama­ndla ami endle­le­ni, ya­fi­nye­za insu­ku za­mit.

24 Nga­thi: Nku­lu­nku­lu wa­miu, unga­ngi­su­siv pha­ka­thi kwe­nsu­ku za­miw, imi­nya­ka ya­khox ise­si­zu­ku­lwa­ne­ni le­zi­zu­ku­lwa­nay.

25 Endu­lo wa­wu­se­ke­la umhla­ba, la­ma­zu­lu angu­mse­be­nzi we­za­ndla za­khoz.

26 Lo­kho ku­za­bhu­bhaa, ko­dwa we­na uza­ku­mab. Ku­za­gu­ga-ke ko­nke nje­nge­se­mba­tho, nje­nge­si­gqo­ko uza­ku­gu­qu­la, nja­lo ku­za­gu­qu­lwa.

27 Ko­dwa we­na ungu­we nja­lo, le­mi­nya­ka ya­kho ka­yi­phe­lic.

28 Aba­ntwa­na be­nce­ku za­khod ba­za­hla­lae, le­nza­lo ya­zof iza­qi­ni­swa pha­mbi kwa­khog.

Uku­bo­nga iNko­si ngo­tha­ndo lwa­yo

Esi­ka­Da­vi­da

103Bo­nga iNko­si, mphe­fu­mu­lo wa­mi, la­kho ko­nke oku­pha­ka­thi kwa­mi ku­bo­nge ibi­zo la­yo eli­ngcwe­lea.

2 Bu­si­sa iNko­si, mphe­fu­mu­lo wa­mib, unga­kho­hlwa zo­nke izi­nzu­zo za­yoc,

3 ethe­the­le­la zo­nke izo­no za­khode, eye­la­pha zo­nke izi­fo za­khofg,

4 ehle­ngah impi­lo ya­khoi eku­bhu­ji­swe­nij, ekwe­thwe­sa umqhe­le wo­mu­sa le­zi­ha­wuk,

5 esu­thi­sa umlo­mo wa­kho ngo­ku­hlel, uku­ze ubu­tsha ba­kho bu­vu­swe nje­ngo­bo­kho­zim.

6 INko­si iya­be­nze­la uku­lu­ngan le­za­hlu­le­lo bo­nke aba­ci­nde­ze­lwe­yoo.

7 Ya­ma­zi­sa uMo­zi­si indle­la za­yo, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ize­nzo za­yop.

8 INko­si ile­si­ha­wu lo­mu­sa, iya­phu­za uku­thu­ku­the­la, nja­lo iva­me ubu­be­leq.

9 Ka­yi­yi­ku­phi­ki­sa­na nja­lo­nja­lor, ka­yi­yi­ku­gci­na intu­ku­the­lo ku­ze ku­be ni­ni­ni­nis.

10 Ka­yi­se­nze­la­nga nje­ngo­kwe­zo­no ze­thut, ka­yi­si­phi­ndi­se­la­nga nje­ngo­kwe­zi­pha­mbe­ko ze­thu.u

11 Ngo­ba nje­ngo­ku­pha­ka­ma kwa­ma­zu­lu nga­phe­zu ko­mhla­bav, umkhu­lu umu­sa wa­yow ku­bo aba­ye­sa­ba­yox.

12 Nje­ngo­bu­kha­tsha­na be­mpu­ma­la­nga ku­yo intsho­na­la­nga, ngo­ku­nja­lo izi­su­se­le kha­tsha­na la­thi izi­pha­mbe­ko ze­thuy.

13 Nje­ngo­yi­se eha­wu­ke­la aba­ntwa­naz, iNko­si iya­ba­ha­wu­ke­la la­bo aba­ye­sa­ba­yoa.

14 Ngo­ba iya­kwa­zi uku­bu­njwa kwe­thub, ikhu­mbu­lac uku­thi si­lu­thu­lid.

15 Umu­ntu, insu­ku za­khe zi­nje­ngo­tsha­nie; nje­nge­lu­ba le­ga­ngaf, ngo­ku­nja­lo uya­kha­hle­lag.

16 Ngo­ba umo­ya we­dlu­la phe­zu kwa­khe, nja­lo anga­bi­khoh, le­nda­wo ya­khe inga­be isa­ma­zii.

17 Ko­dwa umu­sa we­Nko­si usu­ke­la epha­ka­de­ni usi­ya epha­ka­de­nij phe­zu kwa­ba­ye­sa­ba­yok, lo­ku­lu­nga kwa­yo ku­ze ku­be se­ba­ntwa­ne­ni ba­ba­ntwa­nal,

18 ku­bo aba­gci­na isi­vu­me­lwa­no sa­yom, la­ku­bo aba­khu­mbu­la imi­the­tho ya­yo uku­ye­nzan.

19 INko­si imi­si­le isi­hla­lo sa­yo so­bu­kho­si ema­zu­lwi­nio, lo­mbu­so wa­yo ubu­sa phe­zu kwa­kho ko­nkep.

20 Bu­si­sa­ni iNko­si, li­na zi­ngi­lo­si za­yoq, ma­qha­we ala­ma­ndla, eze­nza ili­zwi la­yo, li­la­le­la ili­zwi le­li­zwi la­yor.

21 Bo­nga­ni iNko­si, lo­nke ma­ba­ndla ayost, zi­kho­nzi za­you, eze­nza inta­ndo ya­yov.

22 Bo­nga­ni iNko­si, lo­nke mi­se­be­nzi ya­yo, enda­we­ni zo­nke zo­mbu­so wa­yow. Bo­nga iNko­si, mphe­fu­mu­lo wa­mix.

Uku­du­mi­sa uMda­li we­zi­nto zo­nke

104Bo­nga iNko­si, mphe­fu­mu­lo wa­mia.

Nko­si Nku­lu­nku­lu wa­mi, umkhu­lu ka­khu­lub; we­mbe­thec ubu­kho­si lo­du­mod.

2 Oze­mbe­sa ngo­ku­kha­nya nje­nge­se­mba­thoe, owe­ndla­la ama­zu­luf nje­nge­khe­the­nig.

3 Owa­be­ka imi­ja­boh ya­ma­ka­me­lo akhei aphe­zu­lu ema­nzi­nij, owe­nza ama­ye­zi abe yi­nqo­la ya­khek, oha­mba phe­zu kwe­mpi­ko zo­mo­yal.

4 Owe­nza izi­ngi­lo­si za­khe zi­be yi­mi­mo­yam, izi­nce­ku za­khen zi­be ngu­mli­lo ola­ma­la­nga­bio.

5 Wa­mi­sa umhla­ba phe­zu kwe­zi­se­ke­lo za­wop, ka­wu­yi­ku­za­nya­za­nyi­swa pha­ka­de la­pha­ka­deq.

6 Wa­wu­gu­bu­ze­la ngo­ku­ju­la nje­nge­se­mba­tho; ama­nzi ema phe­zu kwe­zi­nta­bar.

7 Eku­khu­ze­ni kwa­kho aba­le­kas; eli­zwi­ni lo­ku­du­ma kwa­khot apha­ngi­sa asu­kau;

8 - ze­nyu­ka izi­nta­ba, ze­hla izi­ho­tshav - enda­we­ni owa­wu­wa­mi­se­le wo­naw.

9 Wa­mi­sax umngce­le ange­wu­dlu­ley, ka­wa­yi­ku­bu­ya agu­bu­ze­le umhla­baz.

10 Othu­me­la imi­tho­mbo ezi­ho­tshe­ni, ya­ha­mba pha­ka­thi kwe­zi­nta­ba.

11 Ya­na­thi­sa yo­nke inya­ma­za­na ye­ga­ngaa, oba­bhe­mi be­ga­nga ba­ci­tsha uko­ma kwa­bob.

12 Inyo­ni za­ma­zu­lu za­khe­la ema­ce­le­ni ayo, zi­zwa­ka­li­sa ili­zwi zi­pha­ka­thi kwe­zi­nga­tshac.

13 Uthe­le­la izi­nta­bad ese­ma­ka­me­lwe­ni akhe aphe­zu­lue; umhla­baf usu­thi­swag nge­si­the­lo se­mi­se­be­nzi ya­khoh.

14 Umi­li­se­la izi­fu­yo utsha­nii, le­mi­bhi­da yo­ku­si­za umu­ntuj, uku­ve­za uku­dla emhla­ba­thi­nikl,

15 le­wa­yi­nim eli­tho­ko­zi­sa inhli­zi­yo yo­mu­ntun, ukwe­nza ubu­so bu­kha­nye nga­ma­fu­thao, le­si­nkwa esi­qi­ni­sa inhli­zi­yo yo­mu­ntup.

16 Zi­ya­su­thaq izi­hla­hla ze­Nko­sir, imi­se­da­ri ye­Le­bha­no­nis eya­yi­hla­nye­la­yot.

17 La­pho inyo­ni eza­khe­la kho­na izi­dle­ke; inga­bu­za­ne, izi­hla­hla ze­fi­ri zi­yi­ndlu ya­lou.

18 Inta­ba ezi­pha­ke­me­yo zi­nge­za­ma­go­gov, ama­dwa­la ayi­si­phe­phe­lo se­zi­mbi­law.

19 Inya­nga wa­ye­nze­la izi­kha­thi ezi­mi­si­we­yox; ila­nga li­ya­zi uku­tsho­na kwa­loy.

20 We­nza umnya­ma, ku­be se­bu­su­kuz, pha­ka­thi kwa­bo ku­phu­me yo­nke inya­ma­za­na ye­hla­thia.

21 Izi­lwa­ne ezi­ntshab zi­bho­nge­la impa­ngoc, lo­ku­di­nga uku­dla kwa­zo ku­Nku­lu­nku­lud.

22 Ila­nga li­phu­ma, zi­bu­tha­ne, zi­la­le ezi­khu­ndle­ni za­zoe.

23 Umu­ntu uphu­maf aye emse­be­nzi­ni wa­khe le­mtshi­ka­tshi­ke­ni wa­khe ku­ze ku­hlweg.

24 Mi­ne­ngi ka­nga­ka­na­ni imi­se­be­nzi ya­kho, Nko­si! Yo­nke uye­nze nge­nhla­ka­ni­phoh; umhla­ba ugcwe­le ino­tho ya­khoi.

25 Lo­lu­lwa­ndle olu­khu­lu lo­lu­ba­nzij nge­zi­nhla­ngo­thi, la­pho oku­le­zi­hu­qu­ze­la­yo kho­na ezi­nge­la­ku­ba­lwa, izi­nto ezi­phi­la­yo ezi­nci­nya­ne ka­nye le­zi­nku­luk.

26 Ku­ha­mba kho­na imi­khu­mbi, uLe­vi­ya­tha­ni*l owa­mbu­mbe­la uku­thi adla­le ku­lom.

27 Zo­nke le­zi zi­li­nde­le ku­wen, uku­thi uzi­ni­ke uku­dla kwa­zo nge­si­kha­thi sa­zoop.

28 Uya­zi­ni­ka, zi­bu­the; uvu­la isa­ndla sa­kho, zi­su­the oku­hleq.

29 Ufi­hla ubu­so ba­kho, zi­kha­tha­ze­ker; usu­sa umo­ya wa­zo, zi­fes, zi­bu­ye­le ethu­li­ni lwa­zotu.

30 Uthu­me­la umo­ya wa­kho, zi­da­lwe; we­nze bu­be bu­tsha ubu­so bo­mhla­ba.

31 Udu­mo lwe­Nko­si kalu­me ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni; iNko­si ka­yi­tho­ko­ze nge­mi­se­be­nzi ya­yov.

32 Ikha­nge­la umhla­ba, uthu­thu­me­lew; ithi­nta izi­nta­ba, zi­thu­nqex.

33 Ngi­za­hla­be­le­la iNko­si ngi­sa­phi­lay; ngi­za­hla­be­le­la indu­mi­so ku­Nku­lu­nku­lu wa­mi nxa ngi­se­kho­naz.

34 Uku­zi­ndla kwa­mi nga­ye ku­za­ku­ba mna­ndi; mi­na ngi­za­tho­ko­za eNko­si­nia.

35 Izo­ni ka­zi­qe­dwe emhla­be­ni, ku­nga­be ku­sa­ba kho­na aba­bib.

Bo­nga iNko­si, mphe­fu­mu­lo wa­mi. Du­mi­sa­ni iNko­sic!

Izi­ma­nga­li­so ze­Nko­si eya­ze­nze­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li

105Bo­nga­ni iNko­si, li­bi­ze ibi­zo la­yoab, la­zi­se pha­ka­thi kwe­zi­zwe ize­nzo za­yoc.

2 Hla­be­le­la­ni ku­yo, li­hla­be­le­le ama­hu­bo ku­yo, li­khu­lu­me nge­ze­nzo za­yo zo­nke ezi­ma­nga­li­sa­yo.

3 Zi­nco­me­ni ebi­zwe­ni la­yo eli­ngcwe­le; ka­yi­tho­ko­ze inhli­zi­yo ya­ba­di­nga iNko­si.

4 Di­nga­ni iNko­si la­ma­ndla ayo, li­di­nge ubu­so ba­yo nja­lo­nja­lod.

5 Khu­mbu­la­ni ize­nzo za­yo ezi­ma­nga­li­sa­yo eya­ze­nza­yo, izi­ma­nga­li­so za­yo le­za­hlu­le­lo zo­mlo­mo wa­yoe,

6 nza­lo kaA­bra­ha­ma ince­ku ya­yof, ba­ntwa­na ba­ka­Ja­ko­be aba­khe­thi­we­yo ba­yog.

7 Yo­na iyi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu; iza­hlu­le­lo za­yo zi­se­mhla­be­ni wo­nke.

8 Iya­khu­mbu­la isi­vu­me­lwa­no sa­yo ku­ze ku­be ni­ni­ni­nih, ili­zwi eya­li­la­ya ku­zi­zu­ku­lwa­na ezi­yi­nku­lu­ngwa­nei,

9 eya­se­nza loA­bra­ha­ma, le­si­fu­ngo sa­yo kuI­sa­kaj;

10 eya­si­qi­ni­sa ku­Ja­ko­be sa­ba yi­si­mi­so, kuI­sra­ye­li sa­ba yi­si­vu­me­lwa­no esi­la­pha­ka­de,

11 isi­thi: Ngi­za­ku­ni­ka we­na ili­zwe le­Kha­na­ni, isa­be­lo se­li­fa la­khok.

12 Be­se­ba­lu­tshwa­na nge­na­nil, ye­bo, be­ba­lu­tshwa­na, la­be­mzi­ni ku­lom;

13 ba­se­be­zu­la be­su­ka esi­zwe­ni be­si­ya esi­zwe­ni, be­su­ka komu­nye umbu­so be­si­ya kwa­ba­nye aba­ntu;

14 ka­yi­vu­me­la­nga mu­ntu uku­ba­hlu­pha; ya­si­khu­za ama­kho­si nge­nxa ya­bo,

15isi­thi: Li­nga­thi­nti aba­gco­tshi­we­yo ba­min, li­ngo­ni aba­pro­fe­thi ba­mio.

16 Ya­si­bi­za indla­la phe­zu kwe­li­zwep, ye­phu­laq udo­ndo­lo lo­nke lwe­si­nkwar.

17 Ya­thu­ma indo­da pha­mbi kwa­bos: UJo­se­fa wa­the­ngi­swa wa­ba yi­si­gqi­lit.

18 Ba­zwi­sa ubu­hlu­ngu inya­wo za­kheu nga­ma­ke­ta­ne, ye­na ngo­kwa­khe wa­fi­ka ensi­mbi­niv.

19 Kwa­ze kwa­ba yi­si­kha­thi so­ku­fi­ka kwe­li­zwi la­khew, ili­zwi li­ka­Je­ho­vax la­mli­ngay.

20 Inko­si ya­thu­maz ya­mthu­ku­lu­la, umbu­si wa­ba­ntu wa­se­mkhu­lu­laa.

21 Ya­mbe­ka wa­ba yi­nko­si ye­ndlu ya­yo, lo­mbu­si we­mfu­yo ya­yo yo­nkeb,

22 uku­bo­pha izi­pha­tha­ma­ndla za­yoc ngo­ku­tha­nda kwa­khe, afu­ndi­se aba­da­la ba­khe uku­hla­ka­ni­phad.

23 UI­sra­ye­li wa­se­fi­ka eGi­bhi­thee; uJa­ko­be wa­hla­la nje­ngo­we­zi­zwe eli­zwe­ni la­ko­Ha­muf.

24 We­nza aba­ntu ba­yo ba­za­le ka­khu­lu, ya­be­nza ba­ba la­ma­ndla ku­le­zi­tha za­bog.

25 Ya­phe­ndu­la inhli­zi­yo ya­bo uku­zo­nda aba­ntu ba­yoh, uku­thi ba­pha­the ince­ku za­yo ngo­bu­qi­lii.

26 Ya­si­thu­ma uMo­zi­si ince­ku ya­yoj, uA­ro­nik eya­yi­mkhe­thi­lel.

27 Ba­be­ka pha­ka­thi kwa­bo izi­nto ze­zi­bo­na­ka­li­so za­yom, le­zi­ma­nga­li­son eli­zwe­ni la­ko­Ha­muo.

28 Ya­thu­me­la umnya­map, ye­nza kwa­ba mnya­maq; nja­lo ka­ba­vu­ke­la­nga ili­zwi la­yor.

29 Ya­phe­ndu­la ama­nzi abo aba li­ga­zi, ya­bu­la­la inhla­nzi za­wos.

30 Ili­zwe la­bot la­nya­ka­ze­la ama­xo­xou, ema­ka­me­lwe­ni ama­kho­si abo.

31 Ya­khu­lu­mav, kwa­ve­la umtshi­tshi we­zi­ba­wuw, intwa­la emngce­le­ni wa­bo wo­nkex.

32 Ya­ba­ni­ka isi­qho­tho sa­ba li­zu­luy, umli­lo ola­ma­la­nga­bi eli­zwe­ni la­boz.

33 Ya­si­tsha­ya isi­vi­ni sa­bo lo­mkhi­wa wa­bo, ye­phu­la izi­hla­hla zo­mngce­le wa­boa.

34 Ya­khu­lu­mab, kwa­se­ku­ve­la isi­kho­nya­nec le­mi­ho­go­yi, oku­nge­la­ku­ba­lwad,

35 okwa­qe­da yo­nke imi­bhi­da eli­zwe­ni la­bo, kwa­qe­da isi­the­lo so­mhla­ba­thi wa­bo.

36 Ya­si­tsha­ya ama­zi­bu­lo wo­nke eli­zwe­ni la­boe, oko­ku­qa­la kwa­ma­ndla abo wo­nkef.

37 Ya­si­ba­khu­pha be­le­si­li­va le­go­li­deg, nja­lo kwa­ku­nge­kho owa­khu­be­ka­yo pha­ka­thi kwe­zi­zwe za­boh.

38 IGi­bhi­the ya­tho­ko­za eku­phu­me­ni kwa­boi, ngo­ba uva­lo nga­bo lwa­be­hle­laj.

39 Ye­ndla­la iye­zi la­ba yi­si­si­be­ke­lo, lo­mli­lo wo­ku­kha­nyi­sa e­bu­su­kukl.

40 Ba­ce­lam, ya­si­le­tha iza­gwa­can, ya­ba­su­thi­sa nge­si­nkwa sa­ma­zu­luo.

41 Ya­vu­la idwa­lap, kwa­mpo­mpo­za ama­nziq; aha­mba enda­we­ni ezo­mi­le­yo nje­ngo­mfu­lar.

42 Ngo­ba ya­khu­mbu­la isi­the­mbi­so sa­yo esi­ngcwe­le, loA­bra­ha­ma ince­ku ya­yos.

43 Ya­si­khu­pha aba­ntu ba­yo nge­nto­ko­zo, aba­khe­thi­we­yo ba­yo nge­nja­bu­lot.

44 Ya­si­ba­ni­ka ama­zwe abe­zi­zweu, nja­lo ba­dla ili­fa lo­mtshi­ka­tshi­ka wa­ba­ntuv,

45 uku­ze ba­gci­ne izi­mi­so za­yow, ba­lo­ndo­lo­ze imi­la­yo ya­yo.

Du­mi­sa­ni iNko­six!

Uko­na ku­kaI­sra­ye­li lo­the­mbe­ko lwe­Nko­si

106Du­mi­sa­ni iNko­si!

Ibo­nge­ni iNko­sia ngo­ba ilu­ngi­leb, ngo­ba umu­sa wa­yo umi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nic.

2 Ngu­ba­ni onga­la­ndi­sa ize­nzo ezi­la­ma­ndla ze­Nko­si, azwa­ka­li­se yo­nke indu­mi­so ya­yo?

3 Ba­bu­si­si­we aba­gci­na iza­hlu­le­lo, owe­nza uku­lu­ngad nga­so so­nke isi­kha­thie.

4 Ngi­khu­mbu­le, Nko­si, ngo­tha­ndo ola­lo ku­ba­ntu ba­kho; nge­the­ke­le­le ngo­si­ndi­so lwa­khof;

5 uku­ze ngi­bo­ne oku­hle kwa­ba­khe­thi­we­yo ba­khog, uku­ze ngi­tho­ko­ze ento­ko­zwe­ni ye­si­zwe sa­kho, uku­ze ngi­zi­nco­me ka­nye le­li­fa la­khoh.

6 So­ni­lei ka­nye la­bo­ba­baj, se­nze oku­bikl, se­nza nge­nko­hla­ka­lomn.

7 Oba­ba eGi­bhi­the ka­ba­qe­di­si­sa­nga izi­ma­nga­li­so za­khoo; ka­ba­khu­mbu­la­nga ubu­ne­ngi be­zi­sa za­khop; ko­dwa be­nza umvu­ke­la elwa­ndleq, eLwa­ndle olu­Bo­mvur.

8 Lo­ba ku­nja­lo wa­ba­khu­lu­la nge­nxa ye­bi­zo la­khes, uku­ze azi­se ama­ndla akhet.

9 Wa­se­khu­za uLwa­ndle olu­Bo­mvuuv, lwa­tshaw; wa­se­ba­ha­mbi­sa pha­ka­thi kwe­zi­nzi­ki nje­nge­nka­nga­lax.

10 Wa­se­ba­si­ndi­sa esa­ndle­ni so­mzo­ndiy, wa­ba­hle­nga esa­ndle­ni se­si­thaz.

11 Ama­nzi asi­be­ke­la izi­tha za­boa; ka­ku­sa­la­nga lo­ye­dwa ku­zob.

12 Ba­se­be­kho­lwa ama­zwi akhec, ba­hla­be­le­la indu­mi­so ya­khed.

13 Ba­pha­nga ba­kho­hlwa imi­se­be­nzi ya­khee, ka­ba­li­nde­la­nga ise­lu­le­ko sa­khef.

14 Ko­dwa ba­kha­nu­ka lo­ku­kha­nu­ka ehla­neg, ba­mli­nga uNku­lu­nku­luh enka­nga­lai.

15 Wa­se­ba­ni­ka isi­ce­lo sa­boj, ko­dwa wa­thu­me­la uku­ca­ka emphe­fu­mu­lwe­ni wa­bok.

16 Ba­se­be­si­ba lo­mha­wu ngo­Mo­zi­si enka­mbe­nil, ngoA­ro­ni ongcwe­le we­Nko­sim.

17 Umhla­ba wa­vu­le­ka wa­gi­nya uDa­tha­nin, wa­si­be­ke­lao iqe­mbu li­kaA­bi­ra­mup.

18 Lo­mli­lo wa­vu­tha eqe­nji­ni la­boq, ila­nga­bi la­tshi­sar aba­kho­hla­ke­le­yos.

19 Be­nza itho­let eHo­re­beu, ba­kho­nza isi­tho­mbe esi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa.

20 Ba­se­be­gu­qu­la inka­zi­mu­lo ya­bov ya­ba yi­si­fa­ni­so se­nka­bi edla utsha­niw.

21 Ba­mkho­hlwa uNku­lu­nku­lu umsi­ndi­si wa­box, owa­ye­nze izi­nto ezi­nku­lu eGi­bhi­they,

22 izi­ma­nga­li­so eli­zwe­ni li­ka­Ha­muz; izi­nto eze­sa­be­ka­yoa eLwa­ndle olu­Bo­mvub.

23 Nga­kho wa­thic uza­ba­bhu­bhi­sad, nga­pha­ndle ko­ku­thi uMo­zi­si okhe­thi­we­yo wa­khe wa­ye­mi­lee eku­fo­hle­ni pha­mbi kwa­khef uku­phe­ndu­la ula­ka lwa­khe uku­ze angaba­bhu­bhi­sig.

24 Ye­bo, ba­le­yi­sa ili­zwe eli­hleh, ka­ba­li­kho­lwa­nga ili­zwi la­khei.

25 Ko­dwa ba­kho­no­na ema­the­nte­ni abo, ka­ba­li­la­le­la­nga ili­zwi le­Nko­sijk.

26 Nga­kho wa­pha­ka­mi­sa isa­ndla sa­khe eme­le­ne la­bo, uku­ba­wi­sa enka­nga­lal,

27 lo­ku­wi­sa inza­lo ya­bo pha­ka­thi kwe­zi­zwe, lo­ku­ba­hla­ka­za ema­zwe­nim.

28 Ba­se­be­zi­hla­nga­ni­san lo­Bha­li-Pe­yo­rio, ba­dla imi­hla­tshe­lop ya­ba­fi­le­yoq.

29 Ba­se­bemthu­ku­the­li­sa nge­ze­nzo za­bo, le­nhlu­phe­ko ya­fo­hle­la ki­bor.

30 Kwa­se­ku­su­ku­ma uPhi­ne­ha­sis, we­nza isi­gwe­bot, inhlu­phe­ko ya­si­mi­swau.

31 Lo­khu kwa­se­ku­ba­le­lwa ku­ye ku­be yi­ku­lu­nga, esi­zu­ku­lwa­ne­ni nge­si­zu­ku­lwa­na ku­ze ku­be ni­ni­ni­niv.

32 Ba­se­be­mthu­ku­the­li­sa ema­nzi­ni empi­ki­sa­nowx, kwa­ze kwa­ba ku­bi ku­Mo­zi­si nge­nxa ya­boy.

33 Ngo­ba ba­cu­nu­la umo­ya wa­khez, wa­ze wa­khu­lu­ma nga­ma­wa­la nge­nde­be za­kheab.

34 Ka­ba­zi­bhu­bhi­sa­nga izi­zwec, iNko­si eya­yi­ba­tshe­le nga­zod.

35 Ko­dwa ba­zi­hla­nga­ni­sa le­zi­zwe, ba­fu­nda imi­se­be­nzi ya­zoe.

36 Ba­se­be­kho­nza izi­tho­mbe za­zof eza­ba ngu­mji­bi­la ku­bog.

37 La­ma­do­da­na abo la­ma­do­da­ka­zi abo ba­wa­hla­be­la ama­di­mo­nihi.

38 Ba­chi­tha iga­zi eli­nge­la­ca­la, iga­zi la­ma­do­da­na abo la­ma­do­da­ka­zi abo, aba­wa­hla­be­la izi­tho­mbe ze­Kha­na­nij; le­li­zwe la­ngco­li­swa nge­ga­zi eli­ne­ngik.

39 Ba­se­be­ngco­la nge­mi­se­be­nzi ya­bol, ba­phi­nga nge­ze­nzo za­bomno.

40 Nga­kho ula­ka lwe­Nko­sip lwa­ba­vu­the­la aba­ntu ba­yoq, ya­ne­ngwa yi­li­fa la­yor.

41 Ya­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni se­zi­zwe, la­ba­ba­zo­nda­yo ba­ba­bu­sast.

42 Le­zi­tha za­bo za­ba­ci­nde­ze­lau, ba­se­be­tho­tshi­swa nga­pha­nsi kwe­sa­ndla sa­zov.

43 Ya­ba­khu­lu­la ka­ne­ngiw; ko­dwa bo­na bayi­vu­ke­lax nge­ce­bo la­bo, be­hli­swa ngo­bu­bi ba­boy.

44 Lo­ba ku­nja­lo ya­bo­na uku­hlu­phe­ka kwa­boz, la­pho isi­zwaa uku­kha­la kwa­bob.

45 Ya­ba­khu­mbu­le­la isi­vu­me­lwa­no sa­yoc, ya­zi­so­lad nje­ngo­bu­ne­ngi be­zi­sa za­yoe.

46 Ya­ba­ni­ka izi­sa pha­mbi kwa­bo bo­nke aba­be­ba­thu­mbi­lefg.

47 Si­si­ndi­se, Nko­si Nku­lu­nku­lu we­thuh, usi­bu­the si­ve­la ezi­zwe­ni, uku­bo­nga ibi­zo la­kho eli­ngcwe­le, uku­zi­nco­ma endu­mi­swe­ni ya­khoi.

48 Ka­yi­bo­ngwe iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ku­su­ke­la pha­ka­de ku­ze ku­be se­pha­ka­de­nij! Aba­ntu bo­nke ka­ba­thik: Ame­nil.

Du­mi­sa­ni iNko­si!

Uku­bo­nga iNko­si ngo­ku­lu­nga kwa­yo

107Ibo­nge­ni iNko­si, ngo­ba ilu­ngi­le, ngo­ba umu­sa wa­yo umi ku­ze ku­be pha­ka­dea.

2 Ka­ba­tsho nja­lo aba­hle­ngi­we­yo be­Nko­sib eba­hle­ngi­le­yo esa­ndle­ni se­si­thac.

3 Ya­ba­bu­thad be­ve­la ema­zwe­ni, empu­ma­la­nga le­ntsho­na­la­nga, enya­ka­tho le­lwa­ndlee.

4 Ba­zu­la­zu­la enka­nga­laf endle­le­ni ye­nhla­neg, ka­ba­tho­la­nga umu­zi wo­ku­hla­lah.

5 Be­la­mbi­le nja­lo bo­mi­lei, umphe­fu­mu­lo wa­bo wa­phe­la ama­ndla pha­ka­thi kwa­boj.

6 Kho­na ba­kha­la eNko­si­nik eku­hlu­phe­ke­ni kwa­bo, ya­ba­khu­lu­la ezi­nsi­zi­ni za­bol.

7 Ya­ba­kho­khe­la nge­ndle­la eqo­ndi­le­yom, uku­ze ba­ye emzi­ni wo­ku­hla­lan.

8 Ka­ba­yi­du­mi­se iNko­si ngo­mu­sa wa­yo lange­mi­se­be­nzi ya­yo ema­nga­li­sa­yo eba­ntwa­ne­ni ba­ba­ntuo!

9 Ngo­ba iya­su­thi­sap umphe­fu­mu­lo ola­nga­tha­yoq, lo­mphe­fu­mu­lo ola­mbi­le­yo iwu­gcwa­li­sa ngo­ku­hler.

10 Aba­hla­la emnya­me­nis le­thu­nzi­ni lo­ku­fat, be­bo­tshi­we ensi­zi­ni le­nsi­mbi­niu,

11 ngo­ba ba­vu­ke­la ama­zwi ka­Nku­lu­nku­luv, ba­de­le­law ise­lu­le­ko so­Phe­zu­ko­nkex.

12 Nga­kho wa­tho­ba inhli­zi­yo ya­bo ngo­ku­hlu­phe­ka; ba­khu­be­ka, nja­lo kwa­ku­nge­kho umsi­ziy.

13 Kho­na ba­kha­la eNko­si­ni eku­hlu­phe­ke­ni kwa­bo, ya­ba­si­ndi­sa ezi­nsi­zi­ni za­boz.

14 Ya­ba­khu­phaa emnya­me­ni le­thu­nzi­ni lo­ku­fab, ya­qa­mu­la izi­bo­pho za­boc.

15 Ka­ba­yi­du­mi­se iNko­si ngo­mu­sa wa­yo, lange­mi­se­be­nzi ya­yo ema­nga­li­sa­yo eba­ntwa­ne­ni ba­ba­ntud!

16 Ngo­ba ye­phu­le izi­va­lo ze­thu­si, ya­qu­ma imi­go­qo ye­nsi­mbie.

17 Aba­yi­zi­thu­tha, nge­nxa ye­ndle­la ye­zi­pha­mbe­ko za­bo la­nge­nxa ye­zo­no za­bo, ba­hlu­tshi­wef.

18 Umphe­fu­mu­lo wa­bo we­nya­nya uku­dla ko­nkeg, ba­so­nde­lah ema­sa­ngwe­ni oku­fai.

19 Kho­na ba­kha­la eNko­si­ni eku­hlu­phe­ke­ni kwa­bo, ya­ba­si­ndi­sa ezi­nsi­zi­ni za­boj.

20 Ya­thu­me­lakl ili­zwi la­yom, ya­ba­si­li­san, yaba­khu­lu­lao emi­go­di­ni ya­bop.

21 Ka­ba­yi­du­mi­se iNko­si ngo­mu­sa wa­yo, lange­mi­se­be­nzi ya­yo ema­nga­li­sa­yo eba­ntwa­ne­ni ba­ba­ntuq!

22 Nja­lo ka­ba­hla­be imi­hla­tshe­lo yo­ku­bo­ngar, ba­la­ndi­se ize­nzo za­yo ngo­ku­tha­bas.

23 Abe­hle­la olwa­ndle nge­mi­khu­mbit, abe­nza imi­se­be­nzi ema­nzi­ni ama­khu­luu;

24 la­ba ba­bo­na ize­nzo ze­Nko­si, le­mi­se­be­nzi ya­yo ema­nga­li­sa­yo eku­ju­le­ni.

25 Ngo­ba iya­khu­lu­mav, ivu­se isi­phe­pho so­mo­ya, esi­qu­bu­la ama­ga­ga­si alow.

26 Be­nyu­ke­la ema­zu­lwi­ni, be­hle­le enzi­ki­ni; umphe­fu­mu­lo wa­bo unci­bi­li­ka ngo­si­zix.

27 Ba­ya­de­nge­ze­la be­bha­da­ze­lay nje­nge­si­da­kwa, le­nhla­ka­ni­pho ya­bo yo­nke igi­nyi­wez.

28 Kho­na ba­kha­la eNko­si­ni eku­hlu­phe­ke­ni kwa­bo, ya­ba­khu­pha ezi­nsi­zi­ni za­boa.

29 Ye­nza isi­phe­phob sa­chu­ma, la­ma­ga­ga­si aso athu­lac.

30 Ba­se­be­tho­ko­za ngo­ba ayese­thu­le, ya­si­ba­ho­le­la ethe­kwi­ni le­si­fi­so sa­bod.

31 Ka­ba­yi­bo­nge iNko­si ngo­mu­sa wa­yo, lange­mi­se­be­nzi ya­yo ema­nga­li­sa­yo eba­ntwa­ne­ni ba­ba­ntue!

32 Nja­lo ka­ba­yi­pha­ka­mi­sef eba­ndle­ni la­ba­ntug, ba­yi­du­mi­se esi­hla­lwe­ni sa­ba­da­lah!

33 Ye­nza imi­fu­la ibe yi­nka­nga­la, le­mi­tho­mbo ya­ma­nzi ibe ngu­mhla­ba­thi owo­mi­le­yoi,

34 umhla­ba­thi ovu­ndi­le­yo ube li­gwa­du­le, nge­nxa yo­bu­bi ba­ba­hle­zi ku­woj.

35 Iphe­ndu­la inka­nga­lak ibe yi­si­zi­ba sa­ma­nzilm, le­li­zwe elo­mi­le­yo li­be yi­mi­tho­mbo ya­ma­nzin.

36 Ihla­li­se kho­na aba­la­mbi­le­yo, nja­lo ba­mi­se umu­zi wo­ku­hla­lao;

37 ba­hla­nye­le ama­si­mu, ba­gxu­me­ke izi­vi­ni, ezi­the­la izi­the­lo ze­si­vu­no.

38 Nja­lo iya­ba­bu­si­sa uku­ze ba­nde ka­khu­lu, le­zi­fu­yo za­bo ka­yi­zi­nci­phi­sip.

39 Ba­bu­ye ba­nci­phe, ba­tho­tshi­swe ngo­ci­nde­ze­lo, ubu­bi, lo­si­zi.

40 Ithe­la uku­de­le­lwa phe­zu kwe­zi­pha­tha­ma­ndlaq, iba­zu­li­sa enka­nga­la, e­nge­la­ndle­lar.

41 Ku­be ka­nti ihla­li­sa phe­zu­lu umya­nga eku­hlu­phe­ke­nis, enze insa­pho zi­be nje­ngo­mhla­mbit.

42 Aba­lu­ngi­le­yo ba­za­bo­na ba­tho­ko­zeu, lo­bu­bi bo­nke bu­za­va­la umlo­mo wa­bov.

43 Lo­ba ngu­ba­ni ohla­ka­ni­phi­le­yo uza­qa­phe­li­sa le­zi­zi­nto; la­bo ba­za­qe­di­si­sa izi­sa ze­Nko­siw.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­si­zwa lo­ku­nqo­ba

Ingo­ma, isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

108Inhli­zi­yo ya­mi iqi­ni­le, Nku­lu­nku­lu. Ngi­za­hla­be­le­la ngi­tsho­tshe, ngi­tsho udu­mo lwa­mia!

2 Vu­ka­ni gu­bhu lwe­zi­nta­mbo le­cha­cho! Ngi­za­vu­sa uku­sa.

3 Ngi­za­ku­du­mi­sa, Nko­si, pha­ka­thi kwa­ba­ntu, ngi­hla­be­le indu­mi­so ku­we pha­ka­thi kwe­zi­zwe.

4 Ngo­ba umu­sa wa­kho mkhu­lu phe­zu kwa­ma­zu­lub, le­qi­ni­so la­kho li­fi­ka ema­ye­zi­nic.

5 Pha­ka­ma, Nku­lu­nku­lu, nga­phe­zu kwa­ma­zu­lu, lo­bu­kho­si ba­kho phe­zu ko­mhla­ba wo­nked.

6 Uku­ze aba­tha­nde­ka­yo ba­kho ba­khu­lu­lwe; si­ndi­sa nge­sa­ndla sa­kho so­ku­ne­ne, ungi­phe­ndu­lee.

7 UNku­lu­nku­lu ukhu­lu­mi­le ebu­ngcwe­le­ni ba­khe. Ngi­za­tha­ba, ngi­ya­be iShe­ke­ma, ngi­li­nga­ni­se isi­ho­tsha se­Su­ko­thi.

8 Nge­ya­mi iGi­le­ya­di, ngo­wa­mi uMa­na­se, loE­fra­yi­mi unga­ma­ndla ekha­nda la­mi, uJu­da ungu­mni­ku­mthe­tho wa­mi.

9 UMo­wa­bi ungu­mga­nu wa­mi wo­ku­ge­ze­la; phe­zu ku­kaE­do­ma ngi­za­pho­se­la inya­the­la la­mi; ma­ye­la­na la­mi, we­na Fi­li­stif, me­me­za ngo­ku­nqo­ba.

10 Ngu­ba­ni oza­ngi­sa emzi­ni oqi­ni­le­yo? Ngu­ba­ni oza­ngi­ho­le­la eE­do­magh?

11 Ka­wu­si­la­hla­nga yi­ni, Nku­lu­nku­lu; ka­wu­phu­ma­nga, Nku­lu­nku­lu, la­ma­bu­tho ethui?

12 Si­phe usi­zo eku­hlu­phe­ni, ngo­ba lu­yi­ze unce­do lo­mu­ntu.

13 Ku­Nku­lu­nku­lu si­za­kwe­nza ngo­bu­qha­we, ngo­ba ye­na uza­nya­the­le­la pha­nsi izi­tha ze­thu.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la impi­ndi­se­lo

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

109Nku­lu­nku­lu we­ndu­mi­so ya­mia, unga­thu­lib.

2 Ngo­ba umlo­mo wo­kho­hla­ke­le­yo lo­mlo­mo we­nko­hli­so uvu­le­ki­le ume­le­ne la­mi; ba­khu­lu­me la­mi ngo­li­mi lwa­ma­nga.

3 Ba­ngi­ha­nqa nga­ma­zwi enzo­ndo, ba­lwa be­me­le­ne la­mi ku­nge­la­si­za­thoc.

4 Esi­khu­ndle­ni so­tha­ndo lwa­mi ba­yi­zi­tha za­mid, ko­dwa mi­nae ngise­mkhu­le­kwenif.

5 Ba­se­be­ngi­bu­yi­se­la oku­bi esi­khu­ndle­ni so­ku­hle, le­nzo­ndo esi­khu­ndle­ni so­tha­ndo lwa­mig.

6 Umi­se omu­bih phe­zu kwa­khei, lo­Sa­tha­nej ka­me nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­khekl.

7 Ekwa­hlu­le­lwe­ni kwa­khe ka­phu­me ele­ca­lam; lo­mkhu­le­ko wa­khe ube yi­so­non.

8 Insu­ku za­khe ka­zi­be nlu­tshwa­na; omu­nye atha­the isi­khu­ndla sa­kheo.

9 Aba­ntwa­na ba­khe ka­ba­nga­bi lo­yi­se, lo­mka­khe abe ngu­mfe­lo­ka­zip.

10 Aba­ntwa­na ba­khe ka­ba­zu­la­zu­leq be­pha­nza isi­nkwa sa­bor, ba­ce­le be­ve­la ema­nxi­we­ni abos.

11 Ume­bo­le­ki­si ka­ba­mbe ko­nke ala­khot, la­be­zi­zwe­ni ba­pha­nge izi­the­lo zo­mse­be­nzi wa­kheu.

12 Ku­nga­bi kho­na ome­lu­le­la umu­sav, fu­thi ku­nga­bi kho­na ozwe­la inta­nda­ne za­khew.

13 Inza­lo ya­khe ka­yi­qu­nywex, le­bi­zo la­bo le­su­lwe esi­zu­ku­lwa­ne­ni esi­la­nde­la­yoy.

14 Ubu­bi ba­bo­yi­se bu­khu­nju­lwe eNko­si­niz, le­so­no si­ka­ni­na si­nge­su­lwaa.

15 Ka­bu­be pha­mbi kwe­Nko­si nja­lo­nja­lo, uku­ze aqu­me uku­khu­nju­lwa kwa­bo ku­su­ke emhla­be­nib.

16 Nge­nxa yo­ku­thi wa­ye­nga­khu­mbu­li ukwe­nza umu­sa, ko­dwa wa­zi­nge­la umu­ntu ohlu­phe­ka­yo lo­ngu­mya­ngac, lo­da­bu­ki­le­yo enhli­zi­ywe­ni ukumbu­la­lad.

17 Nje­ngo­ba wa­tha­nda uku­qa­le­ki­sa, nga­kho ka­kwe­hle­le ku­ye; nje­ngo­ba wa­ye­nga­tha­ndi uku­bu­si­sa, nga­kho ka­ku­be kha­tsha­na la­yee.

18 Nje­ngo­ba wa­gqo­ka isi­qa­le­ki­so nje­nge­si­gqo­ko sa­khef, nga­kho ka­ku­nge­ne emi­bi­li­ni ya­khe nje­nga­ma­nzi, la­nje­nga­ma­fu­tha ema­tha­nje­ni akheg.

19 Ka­ku­be ku­ye nje­nge­se­mba­tho aze­mbe­sa nga­so, ku­be li­bha­nti azi­bo­pha nga­lo nja­lo­nja­lo.

20 Lo­khu ku­be ngu­mvu­zo we­zi­tha za­mi ove­la eNko­si­ni, lo­wa­la­bo aba­khu­lu­ma oku­bi ngo­mphe­fu­mu­lo wa­mih.

21 Ko­dwa we­na, Je­ho­va, Nko­si, nge­nze­la nge­nxa ye­bi­zo la­khoi; ngo­ba umu­sa wa­kho ulu­ngi­le, ngi­khu­lu­lej.

22 Ngo­ba mi­na ngi­yi­si­hlu­phe­ki lo­mya­nga, le­nhli­zi­yo ya­mi ili­me­le pha­ka­thi kwa­mik.

23 Nge­dlu­la nje­nge­si­thu­nzi si­si­ba si­del; ngi­za­nya­za­nyi­swem nje­nge­si­kho­nya­nen.

24 Ama­do­lo ami aya­xe­ga ngo­ku­zi­la uku­dlao, le­nya­ma ya­mi isi­ca­ki­le iswe­la uku­khu­lu­pha­lap.

25 Mi­na se­ngi­be li­hla­zo ku­boq, be­ngi­bo­na ba­ni­ki­na ikha­nda la­bor.

26 Ngi­si­ze, Nko­si, Nku­lu­nku­lu wa­mi, ungi­si­ndi­se ngo­ko­mu­sa wa­khos.

27 Uku­ze ba­zi uku­thi le­si yi­sa­ndla sa­kho; we­na, Nko­si, ukwe­nzi­le.

28 Ka­ba­thu­ke bo­na, ko­dwa we­na ubu­si­set; nxa be­vu­ka ka­ba­ya­nge­ke, ko­dwa ince­ku ya­kho ka­yi­tha­beu.

29 Izi­tha za­mivw ka­zi­gqo­ki­swe nge­hla­zox, ka­zi­zi­go­qe­ley nge­nhlo­ni za­zo nje­nge­se­mba­thoz.

30 Ngi­za­yi­bo­nga ka­khu­lu iNko­si ngo­mlo­mo wa­mi; nja­lo ngi­za­yi­du­mi­sa pha­ka­thi kwa­ba­ne­ngia.

31 Ngo­ba iza­ku­ma nga­kwe­so­ku­ne­ne ko­mya­nga, ukumsi­ndi­sa ku­la­bo aba­la­hla umphe­fu­mu­lo wa­kheb.

INko­si uNku­lu­nku­lu ini­ka iNko­si umbu­so

Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

110INko­si ya­thi eNko­si­ni ya­mia: Hla­lab nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­mic, ngi­ze nge­nze izi­tha za­khod zi­be yi­se­na­be­lo se­nya­wo za­khoe.

2 INko­si iza­thu­ma into­nga ya­ma­ndla akhof ive­la eZi­yo­nig. Bu­sa pha­ka­thi kwe­zi­tha za­khoh.

3 Aba­ntu ba­kho baza­vu­ma ngo­su­ku lwa­ma­ndla akhoi, ebu­hle­ni bo­bu­ngcwe­lej, ku­su­ke­la esi­za­lwe­ni se­ma­da­bu­ka­ku­sa ku­za ku­we ama­zo­lo obu­tsha ba­khok.

4 INko­sil ifu­ngi­lem, ka­yi­yi­ku­phe­ndu­kan: We­naop ungu­mpri­stiq ku­ze ku­be ni­ni­ni­nir ngo­kwe­ndle­la ka­Me­lki­ze­de­kis.

5 INko­si nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­khot iza­cho­bo­zau ama­kho­siv osu­kwi­niw lo­ku­thu­ku­the­la kwa­yox.

6 Iza­kwe­hlu­le­la pha­ka­thi kwe­zi­zwe, ku­gcwa­le izi­du­mbu; iza­cho­bo­za inhlo­ko phe­zu kwe­li­zwe eli­khu­luy.

7 Iza­na­tha esi­fu­le­ni endle­le­ni; nga­kho-ke iza­pha­ka­mi­sa ikha­ndaz.

INko­si ifa­ne­le uku­bo­ngwa

111Du­mi­sa­ni iNko­si!

Ngi­za­yi­bo­nga iNko­si nge­nhli­zi­yo yo­nkea, emhla­nga­nwe­ni wa­ba­qo­thob le­ba­ndlenic.

2 Mi­khu­lu imi­se­be­nzi ye­Nko­si, idi­ngwa yi­la­bo aba­tho­ko­za nga­yod.

3 Ulo­du­mo le­nka­zi­mu­lo umse­be­nzi wa­yoef, lo­ku­lu­nga kwa­yo ku­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nig.

4 Ye­nzi­le izi­ma­nga­li­so za­yo zi­khu­nju­lwe; iNko­si ilo­mu­sa le­si­ha­wuh.

5 Iya­ba­pha uku­dla la­bo aba­ye­sa­ba­yo; iya­khu­mbu­la ku­ze ku­be pha­ka­de isi­vu­me­lwa­no sa­yoi.

6 Ya­zi­si­le aba­ntu ba­yo ama­ndla emi­se­be­nzi ya­yo, ngo­ku­ba­ni­ka ili­fa le­zi­zwe.

7 Imi­se­be­nzi ye­za­ndla za­yo ili­qi­ni­so lo­kwe­hlu­le­laj; imi­the­tho ya­yo yo­nke iqi­ni­se­ki­lek.

8 Ise­ke­lwe ku­ze ku­be pha­ka­de la­pha­ka­del, ye­nzi­wa nge­qi­ni­so la­ngo­bu­qo­thom.

9 Ya­thu­me­la uhle­ngo eba­ntwi­ni ba­yono; ila­ye isi­vu­me­lwa­no sa­yo ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni; li­ngcwe­lep li­ye­sa­be­ka ibi­zo la­yoqr.

10 Uku­ye­sa­ba iNko­si ku­yi­ku­qa­la ko­ku­hla­ka­ni­phas; ba­lo­ku­qe­di­si­sa oku­hle bo­nke aba­ye­nza­yo imi­la­yot. Indu­mi­so ya­yo imi ku­ze ku­be ni­ni­ni­niu.

Inhla­nhla yo­mu­ntu oye­sa­ba­yo iNko­si

112Du­mi­sa­ni iNko­si!

Ubu­si­si­we umu­ntu oye­sa­ba­yo iNko­sia, otho­ko­za ka­khu­lu nge­mi­the­tho ya­yob.

2 Inza­lo ya­khe iza­ku­ba la­ma­ndla emhla­be­ni; isi­zu­ku­lwa­na sa­ba­qo­tho si­za­bu­si­swac.

3 Imfu­yod le­no­tho ku­za­ku­ba se­ndli­ni ya­khee, lo­ku­lu­nga kwa­khe ku­za­ku­ma ku­ze ku­be ni­ni­ni­nif.

4 Ku­ya­ba­phu­me­la aba­qo­tho uku­kha­nya emnya­me­nig; ilo­mu­sa le­si­ha­wuh lo­ku­lu­ngai.

5 Umu­ntu olu­ngi­le­yo ngo­le­si­sa lo­we­bo­le­ki­sa­yoj, we­nza izi­nda­ba za­khek ngo­ku­lu­ngal.

6 Ngo­ba ka­yi­ku­nyi­ki­nywa pha­ka­dem; olu­ngi­le­yo uza­ku­ba se­ku­khu­nju­lwe­ni ku­ze ku­be ni­ni­ni­nin.

7 Ka­yi­kwe­sa­ba umbi­ko omu­bio, inhli­zi­yo ya­khe iqi­ni­lep, ithe­mba eNko­si­niq.

8 Ise­ke­lwer inhli­zi­yo ya­khe, ka­yi­kwe­sa­bas, aze abo­ne isi­lo­yi­so sa­khe phe­zu kwe­zi­tha za­khet.

9 Uhla­ka­zi­le, uya­ba­ni­ka aba­ya­ngauv; uku­lu­nga kwa­khe ku­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­niw; upho­ndo lwa­khe lu­za­pha­ka­nyi­swa ngo­du­mox.

10 Omu­bi uyaku­bo­na, athu­ku­the­le; age­dle ama­zi­nyo akhey, anci­bi­li­kez; isi­fi­soa sa­ba­bib si­za­bhu­bhac.

Uku­bo­nga iNko­si ngo­ku­pha­ka­mi­sa aba­hlu­phe­ka­yo

113Du­mi­sa­ni iNko­si!

Du­mi­sa­nia, zi­nce­ku ze­Nko­si, du­mi­sa­ni ibi­zo le­Nko­sibc.

2 Ka­li­bo­ngwe ibi­zo le­Nko­si ku­su­ke­la kha­the­si nja­lo ku­ze ku­be ni­ni­ni­nid.

3 Ku­su­ke­la eku­phu­me­ni kwe­la­nga ku­ze ku­be se­ku­tsho­ne­ni kwa­loe ibi­zo le­Nko­sif ka­li­du­nyi­sweg.

4 INko­si ipha­ke­me phe­zu kwe­zi­zwe zo­nkeh, ubu­kho­si ba­yo bu­phe­zu kwa­ma­zu­lui.

5 Ngu­ba­ni onje­nge­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu, ehle­zi phe­zu­luj,

6 ekho­tha­ma uku­kha­nge­la ema­zu­lwi­ni le­mhla­be­nik?

7 Iya­mvu­sa umya­nga ethu­li­ni, impha­ka­mi­se oswe­le­yo enqu­nji­ni yo­mqu­ba,

8 uku­zel imhla­li­se le­zi­pha­tha­ma­ndla, ka­nye le­zi­pha­tha­ma­ndla za­ba­ntu ba­yom.

9 Ihla­li­sa inyu­mba emzi­nin, uni­na wa­ba­ntwa­na otho­ko­za­yo.

Du­mi­sa­ni iNko­sio!

Isi­hla­be­le­lo se­pha­si­ka

114Eku­phu­me­ni ku­kaI­sra­ye­li eGi­bhi­thea, indlu ka­Ja­ko­be eba­ntwi­ni bo­li­mi lwe­zi­zweb,

2 uJu­da wa­ba yi­ndlu ya­khe engcwe­lec, uI­sra­ye­li wa­ba ngu­mbu­so wa­khed.

3 Ulwa­ndle lwaku­bo­na lwa­ba­le­kae, iJo­da­ni ya­bu­ye­la emu­vaf.

4 Inta­ba za­qo­lo­tsha nje­nge­zi­nqa­mag, ama­qa­qa nje­nga­ma­wu­ndluh.

5 Ula­ni we­na lwa­ndle, uku­thi uba­le­ke? We­na Jo­da­ni, uku­thi ubu­ye­le emu­vai?

6 Li­na zi­nta­ba, uku­thi li­qo­lo­tshe nje­nge­zi­nqa­maj? Li­na ma­qa­qa, nje­nga­ma­wu­ndluk?

7 Thu­thu­me­la, mhla­ba, pha­mbi kwe­Nko­si, pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­bel,

8 owa­phe­ndu­la idwa­lam li­be li­chi­bi la­ma­nzin, ili­tshe eli­lu­khu­ni li­be ngu­mtho­mbo wa­ma­nzio.

Udu­mo ka­lu­be eNko­si­ni yo­dwa

115Ka­ku­nga­bi ki­thi, Nko­si, ka­ku­nga­bi ki­thia, ko­dwa ebi­zwe­ni la­kho ni­ka udu­mo, nge­nxa yo­mu­sa wa­kho, nge­nxa ye­qi­ni­so la­khob.

2 Ku­nga­ni izi­zwe zi­za­ku­thi: Unga­phi pho uNku­lu­nku­lu wa­boc?

3 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu we­thu use­ma­zu­lwi­nid, we­nza ko­nke aku­tha­nda­yoe.

4 Izi­tho­mbe za­bo yi­si­li­va le­go­li­def, umse­be­nzi we­za­ndla zo­mu­ntug.

5 Zi­lo­mlo­mo, ko­dwa ka­zi­khu­lu­mih; zi­la­me­hlo, ko­dwa ka­zi­bo­nii;

6 zi­le­ndle­be, ko­dwa ka­zi­zwa; zi­le­mpu­mu­lo, ko­dwa ka­zi­nu­kij;

7 zile­za­ndla, ko­dwa ka­zi­pha­thi; inya­wo zila­zo, ko­dwa ka­zi­ha­mbi; ka­zi­khu­lu­mi ngo­mphi­mbo wa­zok.

8 Aba­ze­nza­yo ka­ba­fa­na­ne la­zo, wo­nke othe­mbe­la ku­zol.

9 Isra­ye­lim, the­mba eNko­si­nin. Ilu­si­zo lwa­boo le­si­hla­ngu sa­bop.

10 Ndlu kaA­ro­niq, the­mba eNko­si­nir. Ilu­si­zo lwa­bos le­si­hla­ngu sa­bot.

11 Li­na ele­sa­ba iNko­siuv, the­mba­ni eNko­si­niw. Ilu­si­zo lwa­box le­si­hla­ngu sa­boy.

12 INko­si isi­khu­mbu­le, iza­bu­si­sa, ibu­si­se indlu kaI­sra­ye­liz, ibu­si­se indlu kaA­ro­nia;

13 iza­bu­si­sa la­bo aba­ye­sa­ba­yo iNko­si, aba­nci­nya­ne ka­nye la­ba­khu­lubc.

14 INko­si iza­la­ndi­sa, li­na la­ba­ntwa­na be­nud.

15 Li­bu­si­si­we eNko­si­nie, eye­nza ama­zu­lu lo­mhla­baf.

16 Ama­zu­lu, ama­zu­lu nga­we­Nko­si, ko­dwa umhla­ba iwu­ni­ke aba­ntwa­na ba­ba­ntug.

17 Aba­fi­le­yoh ka­ba­yi­du­mi­si iNko­sii, ha­tshi-ke lo­ba ngu­ba­ni owe­hle­la eku­thu­le­nij.

18 Ko­dwa thi­nak si­za­yi­bo­nga iNko­sil ku­su­ke­la kha­the­si ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

Du­mi­sa­ni iNko­sim!

Uku­bo­nga ko­khu­lu­li­we­yo

116Ngi­ya­yi­tha­nda iNko­sia, ngo­ba izwi­leb ili­zwi la­mi, uku­nxu­sa kwa­mic.

2 Ngo­ba ibe­ke indle­be ya­yo ki­mi, nga­kho ngi­zayi­bi­za ensu­kwi­ni za­mid.

3 Izi­bo­pho zo­ku­fae za­ngi­ha­nqaf, le­nhlu­ngu ze­si­ho­gog za­ngi­ba­mba; nga­tho­la inhlu­phe­ko lo­si­zi.

4 Nga­se­ngi­bi­za ibi­zo le­Nko­si, nga­thi: O Nko­si, khu­lu­la umphe­fu­mu­lo wa­mih.

5 Ilo­mu­sa iNko­sii, ilu­ngi­lej; ye, uNku­lu­nku­lu we­thu ule­si­ha­wuk.

6 INko­si iya­ba­lo­ndo­lo­za aba­tho­be­ki­le­yol; nge­hli­se­lwa pha­nsi, ya­si­ngi­si­ndi­sam.

7 Bu­ye­la, mphe­fu­mu­lo wa­mi, eku­phu­mu­le­ni kwa­khon, ngo­ba iNko­si iku­phe­the ngo­mu­sao.

8 Ngo­ba ikhu­lu­le umphe­fu­mu­lo wa­mi eku­fe­nip, ame­hlo ami ezi­nye­mbe­zi­ni, unya­wo lwa­mi eku­we­niq.

9 Ngi­za­ha­mba pha­mbi kwe­Nko­si ema­zwe­ni aba­phi­la­yor.

10 Nga­kho­lwa, nga­kho ngi­khu­lu­mi­le. Mi­na nga­hlu­phe­ka ka­khu­lus.

11 Mi­na nga­thi eku­pha­ngi­se­ni kwa­mit: Wo­nke umu­ntu ungu­mqa­mbi­ma­ngau.

12 Ngi­za­bu­yi­se­la­ni eNko­si­niv nga­zo zo­nke inzu­zo za­yo ki­miw?

13 Ngi­za­tha­tha inke­zo yo­si­ndi­sox, ngi­bi­ze ibi­zo le­Nko­siy.

14 Ngi­za­kho­kha izi­fu­ngo za­mi eNko­si­ni, kha­the­si pha­mbi kwa­ba­ntu ba­yo bo­nkez.

15 Ku­li­gu­gu eme­hlwe­ni eNko­sia uku­fa kwa­ba­ngcwe­le ba­yob.

16 Ha­wu Nko­si, isi­bi­li ngi­yi­nce­ku ya­khoc, ngi­yi­nce­ku ya­kho, indo­da­na ye­nce­ku­ka­zi ya­khod; uthu­ku­lu­le izi­bo­pho za­mie.

17 Ngi­za­ku­hla­be­la umhla­tshe­lo wo­ku­bo­ngaf, ngi­bi­ze ibi­zo le­Nko­sig.

18 Ngi­za­kho­kha izi­fu­ngo za­mi eNko­si­ni, kha­the­si pha­mbi kwa­ba­ntu ba­yo bo­nkeh,

19 ema­gu­me­ni endlu ye­Nko­si, pha­ka­thi kwa­kho, Je­ru­sa­le­mai.

Du­mi­sa­ni iNko­sij!

Aba­ntu bo­nke ka­ba­du­mi­se iNko­si

117Du­mi­sa­ni iNko­si, li­na zi­zwe zo­nke, li­yi­ba­ba­ze, li­na ba­ntu lo­nkea.

2 Ngo­ba utha­ndo­lo­mu­sa wa­yo mkhu­lu ki­thib, le­qi­ni­so le­Nko­si li­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nic.

Du­mi­sa­ni iNko­sid!

Uku­bo­nga iNko­si ngo­ku­khu­lu­la kwa­yo

118Bo­nga­ni iNko­si, ngo­ba ilu­ngi­le, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nia.

2 Ka­tsho uI­sra­ye­li kha­the­si uku­thi isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nib.

3 Ka­yi­tsho indlu kaA­ro­ni kha­the­si uku­thi isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nic.

4 Ka­ba­tsho kha­the­sid aba­ye­sa­ba­yo iNko­si uku­thi isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nie.

5 Ngi­se­si­zi­ni nga­bi­za iNko­sifgh; iNko­si ya­ngi­phe­ndu­lai ya­ngi­be­kaj enda­we­ni eba­nzik.

6 INko­si inga­ki­mil, ka­ngi­yi­kwe­sa­ba; umu­ntu ange­nza­ni ki­mim?

7 INko­si inga­ki­mi la­ba­ngi­si­za­yon; nga­kho mi­na ngi­za­bo­na isi­lo­yi­so sa­mi phe­zu kwa­ba­ngi­zo­nda­yoo.

8 Ku­ngco­no uku­phe­phe­la eNko­si­ni ku­lo­ku­the­mbe­la emu­ntwi­nip.

9 Ku­ngco­no uku­phe­phe­la eNko­si­niq ku­lo­ku­the­mbe­la ku­zi­pha­tha­ma­ndlar.

10 Zo­nke izi­zwe za­ngi­ha­nqa; ko­dwa ebi­zwe­ni le­Nko­si ngi­za­zi­qu­mas.

11 Za­ngi­ha­nqa, ye­bo za­ngi­ha­nqa; ko­dwa ebi­zwe­ni le­Nko­si ngi­za­zi­qu­mat.

12 Za­ngi­ha­nqau nje­nge­nyo­siv, za­ci­tshwa nje­ngo­mli­lo wa­me­va; ko­dwa ebi­zwe­ni le­Nko­si ngi­za­zi­qu­maw.

13 Wa­ngi­gu­dlu­me­za lo­ku­gu­dlu­me­za ngi­ze ngi­we; ko­dwa iNko­si ya­ngi­si­zax.

14 INko­si inga­ma­ndla le­ngo­ma ya­miyz, isi­be lu­si­ndi­so lwa­miab.

15 Ili­zwi le­nto­ko­zo lo­si­ndi­so li­se­ma­the­nte­ni aba­lu­ngi­le­yo; eso­ku­ne­ne se­Nko­sic se­nza nga­ma­ndlad.

16 Eso­ku­ne­ne se­Nko­sie si­pha­ka­nyi­si­we, eso­ku­ne­ne se­Nko­si se­nza nga­ma­ndlaf.

17 Ka­ngi­yi­ku­fa, ko­dwa ngi­za­phi­lag, ngi­la­ndi­seh imi­se­be­nzi ye­Nko­sii.

18 INko­sij ingi­je­zi­si­le ka­bu­hlu­ngu, ko­dwa ka­yi­ngi­ni­ke­la­nga eku­fe­nik.

19 Ngi­vu­le­la­ni ama­sa­ngo oku­lu­nga; ngi­nge­ne nga­wol, ngi­du­mi­se iNko­sim.

20 Yi­le­li isa­ngo le­Nko­si; aba­lu­ngi­le­yo ba­za­nge­na nga­lon.

21 Ngi­za­ku­du­mi­sa, ngo­ba ungi­phe­ndu­leo, usu­be lu­si­ndi­so lwa­mip.

22 Ili­tshe aba­khi a­ba­la­la­yoq se­li­yi­nhlo­ko ye­ngo­nsir.

23 Lo­khu kwe­nzi­wa yi­Nko­si, ku­ya­ma­nga­li­sa eme­hlwe­ni ethu.

24 Lo­lu lu­su­ku iNko­si e­ya­lwe­nza­yo, si­za­tha­ba si­tho­ko­ze ku­lo.

25 Si­ndi­sa kha­the­si, Nko­si; ngi­ya­ku­nce­nga, Nko­si, kha­the­si uni­ke impu­me­le­los.

26 Ubu­si­si­wet ozau nge­bi­zo le­Nko­siv. Si­li­bu­si­si­le si­se­ndli­ni ye­Nko­siw.

27 UNku­lu­nku­lu uyi­Nko­si, osi­ni­ke uku­kha­nyax. Bo­pha umni­ke­lo wo­mkho­si nge­zi­bo­phoy ku­ze ku­be se­mpo­ndwe­ni ze­la­thiz.

28 We­na ungu­Nku­lu­nku­lu wa­mi, ngi­za­ku­du­mi­sa; Nku­lu­nku­lu wa­mi, ngi­za­ku­pha­ka­mi­saa.

29 Bo­nga­ni iNko­si, ngo­ba ilu­ngi­le; ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nib.

Umla­yo ka­Nku­lu­nku­lu

ALE­PH א

119Ba­bu­si­si­we aba­qo­tho endle­le­ni, aba­ha­mba emla­ywe­ni we­Nko­sia.

2 Ba­bu­si­si­we aba­gci­na izi­fa­ka­ze­lo za­yob, a­ba­yi­di­nga nge­nhli­zi­yo yo­nke.

3 Nja­lo ka­be­nzi oku­bi, ba­ha­mba endle­le­ni za­yoc.

4 We­na usu­la­yi­le uku­gci­na ngo­ku­khu­tha­la imi­the­tho ya­khod.

5 Ku­nga­thi izi­ndle­la za­mi zi­nga­qo­ndi­swa uku­gci­na izi­mi­so za­khoe!

6 Kho­na ngi­nga­yi­ku­ya­nge­ka, la­pho ngi­na­nze­le­la yo­nke imi­the­tho ya­khof.

7 Ngi­za­ku­du­mi­sa ngo­bu­qo­tho be­nhli­zi­yo, se­ngi­fu­nde iza­hlu­le­lo zo­ku­lu­nga kwa­khog.

8 Ngi­za­gci­na izi­mi­so za­kho. Unga­ngi­tshi­yi ngo­ku­phe­le­le­yo.

BE­TH ב

9 Ija­ha li­nga­yi­hla­nza nga­ni indle­la ya­lo? Ngo­ku­qa­phe­la nje­ngo­kwe­li­zwi la­khoh.

10 Ngi­ku­di­ngi­le nge­nhli­zi­yo ya­mi yo­nkei; unga­ngi­pha­mbu­li emi­the­thwe­ni ya­khoj.

11 Ili­zwi la­kho ngi­li­fi­hli­le enhli­zi­ywe­ni ya­mi, uku­ze ngi­ngo­ni ku­wek.

12 Ka­wu­bo­ngwe we­na, Nko­si; ungi­fu­ndi­se izi­mi­so za­khol.

13 Nge­zi­nde­be za­mi ngi­la­ndi­si­le zo­nke iza­hlu­le­lo zo­mlo­mo wa­khom.

14 Ngi­tho­ko­zi­le nge­ndle­la ye­zi­fa­ka­ze­lo za­kho nje­nga­phe­zu kwe­no­tho yo­nken.

15 Ngi­za­zi­ndla nge­mi­the­tho ya­kho, ngi­kha­nge­le ezi­ndle­le­ni za­khoo.

16 Ngi­za­zi­tho­ko­zi­sa nge­zi­mi­so za­kho; ka­ngi­yi­ku­kho­hlwa ili­zwi la­khop.

GI­MEL ג

17 Ipha­the ku­hle ince­ku ya­kho, uku­ze ngi­phi­le ngi­gci­ne ili­zwi la­khoq.

18 Vu­la ame­hlo ami uku­ze ngi­bo­ne izi­ma­nga­li­so ezi­ve­la emla­ywe­ni wa­kho.

19 Ngi­yi­si­ha­mbi emhla­be­ni; unga­ngi­fi­hle­li imi­the­tho ya­khor.

20 Umphe­fu­mu­lo wa­mi uya­da­bu­kas nge­nxa yo­ku­la­nga­the­la iza­hlu­le­lo za­kho nga­so so­nke isi­kha­thit.

21 Ukhu­zi­le aba­zi­qa­ki­sa­you aba­qa­le­ki­si­we­yov, aba­du­ha emi­the­thwe­ni ya­khow.

22 Su­sa ki­mix ihla­zo lo­ku­de­le­lay, ngo­ba ngi­gci­ni­le izi­fa­ka­ze­lo za­khoz.

23 Izi­pha­tha­ma­ndla la­zo za­hla­la za­khu­lu­ma zi­me­le­ne la­mia; ince­ku ya­kho ya­zi­ndla nge­zi­mi­so za­khob.

24 Izi­fa­ka­ze­lo za­kho la­zo zi­yi­nto­ko­zo ya­mi, zi­nga­be­lu­le­ki ba­mic.

DA­LE­TH ד

25 Umphe­fu­mu­lo wa­mi una­ma­the­le ethu­li­nid; ngi­vu­se­le­lae ngo­kwe­li­zwi la­khof.

26 Ngi­la­ndi­si­le indle­la za­mi, wa­ngi­phe­ndu­la. Ngi­fu­ndi­sa izi­mi­so za­khog.

27 Nge­nze ngi­qe­di­si­se indle­la ye­mi­the­tho ya­khoh, uku­ze ngi­khu­lu­me nge­ze­nzo za­kho ezi­ma­nga­li­sa­yoi.

28 Umphe­fu­mu­lo wa­mi uya­tho­ntaj nge­nxa yo­si­zi; ngi­qi­ni­sa ngo­kwe­li­zwi la­khok.

29 Su­sa ki­mi indle­la ya­ma­nga, ungi­ni­ke ngo­mu­sa umla­yo wa­khol.

30 Ngi­khe­thi­le indle­la ye­qi­ni­so, ngi­be­ki­le pha­mbi kwa­mi iza­hlu­le­lo za­khom.

31 Ngi­na­ma­the­le ezi­fa­ka­ze­lwe­ni za­kho; Nko­si, unga­ngi­ya­ngi­sin.

32 Ngi­za­gi­ji­ma e­ndle­leni ye­mi­the­tho ya­kho, ngo­ba uza­khu­li­sa inhli­zi­yo ya­mio.

HE ה

33 Ngi­fu­ndi­sa, Nko­si, indle­la ye­zi­mi­so za­khop, nja­lo ngi­za­yi­gci­naq ku­ze ku­be se­ku­phe­le­nir.

34 Ngi­phe uku­qe­di­si­sas ngi­be se­ngi­gci­na umla­yo wa­kho, ye­bo ngi­wu­lo­ndo­lo­ze nge­nhli­zi­yo yo­nket.

35 Ngi­ha­mbi­sa endle­le­ni ye­mi­the­tho ya­khou, ngo­ba ngi­ya­tho­ko­za nga­yov.

36 Tho­bi­se­la inhli­zi­yo ya­mi ezi­fa­ka­ze­lwe­ni za­khow, ku­nga­bi se­mha­wi­nix.

37 Su­sa ame­hlo ami uku­ze anga­bo­ni oku­yi­zey; ungi­vu­se­le­le endle­le­ni ya­khoz.

38 Qi­ni­sa ili­zwi la­kho ence­kwi­ni ya­kho ezi­ni­ke­le uku­kwe­sa­baa.

39 Su­sa isi­gco­no engi­se­sa­ba­yo, ngo­ba iza­hlu­le­lo za­kho zi­lu­ngi­leb.

40 Kha­nge­la, ngi­ya­la­nga­tha imi­the­tho ya­khoc; ngi­vu­se­le­la eku­lu­nge­ni kwa­khod.

VAU ו

41 Le­zi­sa za­kho ka­zi­ze ki­mi, Nko­sie, usi­ndi­so lwa­kho ngo­kwe­li­zwi la­khof.

42 Kho­na ngi­za­ku­ba la­kho uku­phe­ndu­la ongi­thu­ka­yo, ngo­ba ngi­ya­the­mbe­la eli­zwi­ni la­khog.

43 Nja­lo unga­su­si ngo­ku­phe­le­le­yo emlo­nye­ni wa­mi ili­zwi le­qi­ni­so, ngo­ba ngi­the­mbe­le eza­hlu­le­lwe­ni za­khoh.

44 Ngo­ku­nja­lo ngi­za­wu­gci­na umla­yo wa­kho nja­lo­nja­lo, ku­ze ku­be pha­ka­de la­pha­ka­de.

45 Ngi­za­ha­mba ebu­ba­nzi­ni, ngo­ba ngi­di­nga imi­the­tho ya­kho.

46 Nja­lo ngi­za­khu­lu­ma nge­zi­fa­ka­ze­lo za­kho pha­mbi kwa­ma­kho­si, ngi­nga­ya­nge­kii.

47 Ngi­zi­tho­ko­zi­se nge­mi­the­tho ya­kho engi­yi­tha­ndi­le­yoj.

48 Ngi­za­pha­ka­mi­se­la le­za­ndla za­mi emi­the­thwe­ni ya­kho engi­yi­tha­ndi­le­yok, ngi­zi­ndle nge­zi­mi­so za­khol.

ZAIN ז

49 Khu­mbu­la ili­zwi ence­kwi­ni ya­kho, onge­nze nga­the­mbe­la ku­lom.

50 Le yi­ndu­du­zo ya­mi eku­hlu­phe­ke­ni kwa­min, ngo­ba ili­zwi la­khoo li­ngi­vu­se­le­lep.

51 Aba­zi­gqa­ja­yoq ba­ngi­klo­lo­de­la ka­khu­lu­ka­zir; ka­ngi­pha­mbu­ka­nga emla­ywe­ni wa­khos.

52 Ngi­khu­mbu­le iza­hlu­le­lo za­kho za­se­ndu­lo, Nko­si, fu­thi ngi­zi­du­du­zi­le.

53 Intu­ku­the­lo enku­lu ingi­ba­mbi­le nge­nxa ya­ba­bit aba­tshi­ya umla­yo wa­khou.

54 Izi­mi­so za­kho za­ba zi­ngo­ma za­mi endli­ni yo­bu­ha­mbu­ma ba­miv.

55 Ebu­su­ku ngi­khu­mbu­le ibi­zo la­kho, Nko­si, ngi­gci­ne umla­yo wa­khow.

56 Lo­khu kwa­ba ngo­kwa­mi ngo­ba ngi­gci­ni­le imi­the­tho ya­khox.

CHE­TH ח

57 UJe­ho­va uyi­sa­be­lo sa­mi; ngi­the ngi­za­gci­na ama­zwi akhoy.

58 Nga­nce­nga ubu­so ba­kho nge­nhli­zi­yo yo­nke; wo­ba lo­mu­sa ki­miz ngo­kwe­li­zwi la­khoa.

59 Nga­zi­ndla nge­zi­ndle­la za­mi, nga­phe­ndu­le­la inya­wo za­mi ezi­fa­ka­ze­lwe­ni za­khob.

60 Nga­pha­ngi­sa, ka­ngi­phu­za­nga uku­gci­na imi­the­tho ya­khoc.

61 Ama­xu­ku aba­bi angi­ha­nqi­le; ka­ngi­kho­hlwa umla­yo wa­khod.

62 Pha­ka­thi ko­bu­su­ku ngi­za­vu­ka uku­ze ngi­ku­bo­ngee nge­nxa ye­za­hlu­le­lo zo­ku­lu­nga kwa­khof.

63 Ngi­ngu­mnga­ne wa­bo bo­nke aba­kwe­sa­ba­yo, la­ba­gci­na imi­the­tho ya­kho.

64 Nko­si, umhla­ba ugcwe­le umu­sa wa­khog; ngi­fu­ndi­sa izi­mi­so za­khoh.

TE­TH ט

65 We­nze­le ince­ku ya­kho oku­hle, Nko­si, ngo­kwe­li­zwi la­khoi.

66 Ngi­fu­ndi­sa ingqo­ndo enhle lo­lwa­zi, ngo­ba ngi­kho­lwa imi­the­tho ya­khoj.

67 Ngi­nga­ka­hlu­phe­ki nga­du­ha, ko­dwa kha­the­si ngi­gci­ne ili­zwi la­khok.

68 We­na ulu­ngi­lel, we­nza oku­lu­ngi­le­yom; ngi­fu­ndi­sa izi­mi­so za­khon.

69 Aba­zi­gqa­ja­yoo ba­ngi­bha­ce­ke nga­ma­ngap; nge­nhli­zi­yo yo­nke mi­na ngi­za­gci­na imi­the­tho ya­khoq.

70 Inhli­zi­yo ya­bo ino­ne nje­nga­ma­hwa­hwar; mi­na ngi­tho­ko­za ngo­mla­yo wa­khos.

71 Ku­ngi­lu­nge­le uku­thi ngi­hlu­tshwe, uku­ze ngi­fu­nde izi­mi­so za­khot.

72 Umla­yo wo­mlo­mo wa­kho ungco­no ki­mi ku­le­zi­nku­lu­ngwa­ne ze­go­li­de le­ze­si­li­vau.

JOD י

73 Iza­ndla za­khov zi­nge­nzi­lew, za­ngi­bu­mbax; ngi­phe uku­qe­di­si­sa uku­ze ngi­fu­nde imi­the­tho ya­khoy.

74 Aba­kwe­sa­ba­yo ba­za­ngi­bo­na ba­tho­ko­zez, ngo­ba ngi­the­mbe­le eli­zwi­ni la­khoa.

75 Ngi­ya­zi, Nko­si, uku­thi iza­hlu­le­lo za­kho zi­lu­ngi­leb, lo­ku­thi ungi­hlu­phi­le ngo­ku­the­mbe­kac.

76 Umu­sa wa­kho ake ube yi­ndu­du­zo ya­mi nje­ngo­ku­tsho kwa­kho ence­kwi­ni ya­khod.

77 Izi­ha­wu za­kho ka­zi­ze ki­mi uku­ze ngi­phi­lee, ngo­ba umla­yo wa­kho uyi­nto­ko­zo ya­mif.

78 Aba­zi­gqa­ja­yo ka­ba­ya­nge­keg, ngo­ba ba­ngi­pha­mbu­ki­sa nga­ma­ngah; mi­na ngi­za­zi­ndla nge­mi­the­tho ya­khoi.

79 Ka­ba­phe­ndu­ke­le ki­mi aba­kwe­sa­ba­yo, la­ba­zi izi­fa­ka­ze­lo za­kho.

80 Inhli­zi­yo ya­mi ka­yi­phe­le­le ezi­mi­swe­ni za­kho, uku­ze ngi­nga­ya­nge­kij.

CA­PH כ

81 Umphe­fu­mu­lo wa­mi uya­phe­la ngo­ku­la­nga­tha usi­ndi­so lwa­khok; ngi­the­mbe­la eli­zwi­ni la­khol.

82 Ame­hlo ami aya­fi­pha­la ngo­ku­la­nga­tha ili­zwi la­khom, ngi­si­thin: Uza­ngi­du­du­za ni­nio?

83 Ngo­ba se­ngi­nje­ngo­mgo­dlap ose­ntu­thwi­niq; ka­ngi­kho­hlwa izi­mi­so za­khor.

84 Zi­nga­ki insu­ku ze­nce­ku ya­khos? Uza­kwe­nza ni­ni isi­gwe­bo kwa­ba­ngi­zi­nge­la­yot?

85 Aba­zi­gqa­ja­you ba­ngi­ge­bhe­la imi­go­di, oku­nge­nje­ngo­ko­mla­yo wa­khov.

86 Yo­nke imi­the­tho ya­kho ithe­mbe­ki­le; ba­ngi­zi­nge­la nga­ma­ngaw; ngi­si­zax!

87 Ba­pho­sa ba­ngi­qe­da emhla­be­ni, ko­dwa mi­na ka­ngi­tshi­ya­nga imi­the­tho ya­kho.

88 Ngi­vu­se­le­la ngo­ko­mu­sa wa­kho; ngi­be se­ngi­gci­na isi­fa­ka­ze­lo so­mlo­mo wa­khoy.

LA­MED ל

89 La­pha­ka­de, Nko­si, ili­zwi la­kho li­mi ema­zu­lwi­niz.

90 Uthe­mbe­ko lwa­kho lu­se­si­zu­ku­lwa­ne­ni le­si­zu­ku­lwa­na; wa­mi­sa umhla­ba, use­mia.

91 Ngo­kwe­zi­mi­so za­kho kuse­mi la­mu­hla, ngo­ba ko­nke ku­zi­nce­ku za­khob.

92 Uba umla­yo wa­kho ubu­nge­si­zo into­ko­zo za­mi, nga­be se­ngi­bhu­bhe­le eku­hlu­phe­ke­ni kwa­mic.

93 La­pha­ka­de ka­ngi­yi­ku­kho­hlwa imi­the­tho ya­khod, ngo­ba ungi­vu­se­le­le nga­yoe.

94 Ngi­ngo­wa­kho, ungi­si­ndi­se; ngo­ba ngi­yi­di­ngi­le imi­the­tho ya­kho.

95 Aba­bi ba­ngi­li­nde­le uku­ngi­bhu­bhi­sa; ngi­ya­na­nze­le­la izi­fa­ka­ze­lo za­kho.

96 Ngi­bo­ni­le uku­ci­na kwa­kho ko­nke uku­phe­le­laf, ko­dwa umla­yo wa­kho uba­nzi ka­khu­lug.

MEM מ

97 Ngi­wu­tha­nda ka­nga­ka­na­ni umla­yo wa­khoh! Usu­ku lo­nke uyi­ku­zi­ndla kwa­mii.

98 Nge­mi­the­tho ya­kho uya­ngi­hla­ka­ni­phi­sa ku­le­zi­tha za­mi, ngo­ba ila­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nij.

99 Ngi­lo­ku­qe­di­si­sa ku­la­bo bo­nke aba­fu­ndi­si ba­mikl, ngo­ba izi­fa­ka­ze­lo za­khom zi­yi­ku­zi­ndla kwa­min.

100 Ngi­ya­qe­di­si­sa ku­la­ba­da­laop, ngo­ba ngi­gci­na imi­the­tho ya­khoq.

101 Ngi­zi­nqa­ndi­le inya­wo za­mi ku­yo yo­nke indle­la embi, uku­ze ngi­gci­ne ili­zwi la­khor.

102 Ka­ngi­pha­mbu­ka­nga ku­za­hlu­le­lo za­kho, ngo­ba we­na ungi­fu­ndi­si­le.

103 Amna­ndi ka­nga­ka­na­ni ama­zwi akho eku­na­mbi­the­ni kwa­mis, okwe­dlu­la ulu­ju emlo­nye­ni wa­mit!

104 Emi­the­thwe­ni ya­kho ngi­zu­za uku­qe­di­si­sa; nge­nxa ya­lo­kho ngi­zo­nda yo­nke indle­la ya­ma­ngau.

NUN נ

105 Ili­zwi la­kho li­yi­si­ba­ne enya­we­ni lwa­mi, lo­ku­kha­nya endle­le­ni ya­miv.

106 Ngi­fu­ngi­le, ngi­zaku­qi­ni­saw, uku­gci­na iza­hlu­le­lo zo­ku­lu­nga kwa­khox.

107 Ngi­ya­hlu­phe­ka ka­khu­lu­ka­zi; Nko­si, ngi­vu­se­le­lay ngo­kwe­li­zwi la­khoz.

108 Nko­si, ye­mu­ke­la imi­ni­ke­lo ye­si­hle yo­mlo­mo wa­mia, ungi­fu­ndi­se iza­hlu­le­lo za­khob.

109 Umphe­fu­mu­lo wa­mi use­sa­ndle­ni sa­mi nja­lo­nja­loc, ko­dwa ka­ngi­kho­hlwa umla­yo wa­khod.

110 Aba­bi ba­ngi­be­ke­le umji­bi­lae, ko­dwa ka­ngi­du­ha­nga emi­the­thwe­ni ya­khof.

111 Ngi­dle ili­fa le­zi­fa­ka­ze­lo za­kho ku­ze ku­be ni­ni­ni­nig, ngo­ba zi­yi­nto­ko­zo ye­nhli­zi­yo ya­mih.

112 Ngi­tho­be inhli­zi­yo ya­mi ukwe­nza izi­mi­so za­kho nja­lo­nja­loi, ku­ze ku­be se­ku­phe­le­nij.

SA­ME­CH ס

113 Ngi­ya­ba­zo­nda aba­nhli­zi­yo­mbi­lik, ko­dwa umla­yo wa­kho ngi­ya­wu­tha­ndal.

114 We­na uyi­si­phe­phe­lo sa­mim le­si­hla­ngu sa­min; ngi­the­mba eli­zwi­ni la­khoo.

115 Su­ka­ni ki­mi be­nzi bo­bu­bip, ngo­ba ngi­gci­ne imi­the­tho ka­Nku­lu­nku­lu wa­miq.

116 Ngi­se­ke­la ngo­kwe­li­zwi la­kho uku­ze ngi­phi­ler, unga­ngi­ya­ngi­sist nge­the­mba la­miu.

117 Ngi­se­ke­la ngi­be se­ngi­si­ndi­swa, ngi­za­na­nze­le­la izi­mi­so za­kho nja­lo­nja­lov.

118 Uya­be­yi­sa bo­nkew aba­du­ha ezi­mi­swe­ni za­kho, ngo­ba ubu­qi­li ba­bo bu­nga­ma­ngax.

119 Uya­su­sa bo­nke aba­bi bo­mhla­ba nje­nga­ma­nye­ley; nga­kho ngi­ya­zi­tha­nda izi­fa­ka­ze­lo za­khoz.

120 Inya­ma ya­mia iya­thu­thu­me­la ngo­va­lo nga­web, nge­sa­ba izi­gwe­bo za­khoc.

AIN ע

121 Nge­nzi­le ukwa­hlu­le­la lo­ku­lu­nga; unga­ngi­ye­ke­li ku­ba­ci­nde­ze­li ba­mi.

122 Me­la ince­ku ya­kho ku­be ku­hled, aba­zi­gqa­ja­yo ka­ba­nga­ngi­ci­nde­ze­lie.

123 Ame­hlo ami aphe­le­la usi­ndi­so lwa­kho, le­li­zwi lo­ku­lu­nga kwa­khof.

124 Ye­nza ence­kwi­ni ya­kho ngo­ko­mu­sa wa­kho, ungi­fu­ndi­se izi­mi­so za­khog.

125 Ngi­yi­nce­ku ya­khoh; ngi­phe uku­qe­di­si­sai, uku­ze nga­zi izi­fa­ka­ze­lo za­kho.

126Se­ku­yi­si­kha­thi se­Nko­si so­ku­thi ise­be­nze, ngo­ba ba­we­phu­le umla­yo wa­khoj.

127 Nga­kho-ke ngi­ya­yi­tha­nda imi­the­tho ya­kho ka­khu­lu ku­le­go­li­dek, ye­bo, ku­le­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yol.

128 Nga­lo­kho imi­the­tho ya­kho yo­nke ma­ye­la­na la­zo zo­nke izi­nto ngi­yi­bo­na iqo­ndi­le; yo­nke indle­la ya­ma­nga ngi­ya­yi­zo­ndam.

PE פ

129 Izi­fa­ka­ze­lo za­kho zi­ya­ma­nga­li­san; nga­kho-ke umphe­fu­mu­lo wa­mi uya­zi­gci­nao.

130 Uku­vu­lwa kwa­ma­zwi akho ku­ya­kha­nyi­sa, ku­ni­ka uku­qe­di­si­sa kwa­ba­nge­la­lwa­zipq.

131 Nga­vu­la umlo­mo wa­mi, nga­phe­fu­ze­lar, ngo­ba nga­la­nga­ze­le­la imi­the­tho ya­khos.

132 Phe­ndu­ke­la ki­mit, ube lo­mu­sa ki­mi, nje­ngo­mkhu­ba ku­la­bo aba­tha­nda ibi­zo la­khou.

133 Qi­ni­sa izi­nya­the­lo za­mi nge­li­zwi la­khov, nja­lo ka­bu­nga­bu­si phe­zu kwa­mi la­bu­biw.

134 Ngi­khu­lu­la ku­ci­nde­ze­lo lwa­ba­ntu, uku­ze ngi­gci­ne imi­the­tho ya­kho.

135 Kha­nyi­sa ubu­so ba­kho phe­zu kwe­nce­ku ya­khox, ungi­fu­ndi­se izi­mi­so za­khoy.

136 Imi­fu­la ya­ma­nzi iye­hla eme­hlwe­ni amiz, ngo­ba ka­ba­gci­ni umla­yo wa­khoa.

TZA­DDI צ

137 We­na, Nko­si, ulu­ngi­le, zi­qo­ndi­le iza­hlu­le­lo za­khob.

138 Ula­yi­le izi­fa­ka­ze­lo za­kho e­ku­lu­ngeni le­ku­the­mbe­keni oku­khu­luc.

139 Uku­tshi­se­ka kwa­mi ku­ngi­qe­di­le, ngo­ba izi­tha za­mi zi­kho­hlwe ama­zwi akhod.

140 Ili­zwi la­kho li­cwe­nge­ki­le ka­khu­lu; nga­kho ince­ku ya­kho iya­li­tha­ndae.

141 Ngi­mnci­nya­ne, ngi­de­le­le­ki­le; imi­the­tho ya­kho ka­ngi­yi­kho­hlwaf.

142 Uku­lu­nga kwa­kho ku­yi­ku­lu­nga ku­ze ku­be pha­ka­de, lo­mla­yo wa­kho uli­qi­ni­sog.

143 Uci­nde­ze­lo lo­hlu­pho ku­ngi­fu­me­ne; imi­the­tho ya­kho izi­nto­ko­zo za­mih.

144 Uku­lu­nga kwe­zi­fa­ka­ze­lo za­kho ku­ngo­kwa­pha­ka­de; ngi­phe uku­qe­di­si­sa uku­ze ngi­phi­lei.

KO­PH ק

145 Nga­kha­la nge­nhli­zi­yo ya­mi yo­nke; ngi­phe­ndu­la, Nko­si. Ngi­za­gci­na izi­mi­so za­khoj.

146 Ngi­kha­le­la ku­we; ngi­si­ndi­sa, nja­lo ngi­za­gci­na izi­fa­ka­ze­lo za­kho.

147 Nga­ndu­le­lak uvi­vi, nga­kha­lal; nga­the­mbe­la eli­zwi­ni la­khom.

148 Ame­hlo ami aqa­le­lan imi­li­ndo yo­bu­su­kuo, uku­ze ngi­zi­ndle eli­zwi­ni la­khop.

149 Zwa­na ili­zwi la­mi ngo­ko­mu­sa wa­kho; Nko­si, ngi­vu­se­le­laq ngo­kwe­sa­hlu­le­lo sa­khor.

150 Ba­ya­so­nde­la aba­zi­nge­li bo­bu­bi, ba­kha­tsha­na lo­mla­yo wa­kho.

151 We­na use­du­ze, Nko­sis, le­mi­the­tho ya­kho yo­nke ili­qi­ni­sot.

152 Se­ku­ka­de ngi­sa­zi nge­mi­la­yo ya­kho uku­thi uyi­se­ke­le ku­ze ku­be ni­ni­ni­niuv.

RE­SH ר

153 Kha­nge­la uku­hlu­phe­ka kwa­miw, ungi­khu­lu­lex, ngo­ba ka­ngi­wu­kho­hlwa umla­yo wa­khoy.

154 Me­la uda­ba lwa­mi, ungi­hle­ngez; ngi­vu­se­le­laa ngo­kwe­li­zwi la­khob.

155 Usi­ndi­so lu­kha­tsha­na la­ba­bi, ngo­ba ka­ba­di­ngi izi­mi­so za­khoc.

156 Izi­ha­wu za­kho, Nko­si, zi­nku­lu; ngi­vu­se­le­lad ngo­kwe­za­hlu­le­lo za­khoe.

157 Ba­ne­ngi aba­ngi­zi­nge­la­yo la­ba­yi­zi­tha za­mi; ka­ngi­pha­mbu­ki ezi­fa­ka­ze­lwe­ni za­khof.

158 Nga­bo­na aba­pha­mbu­kig, nga­cu­nu­kah, ngo­ba ka­ba­gci­na­nga ili­zwi la­khoi.

159 Bo­na uku­thi ngi­ya­yi­tha­nda imi­the­tho ya­khoj. Ngi­vu­se­le­la, Nko­si, ngo­ko­tha­ndo­lo­mu­sa wa­khok.

160 Ili­zwi la­kho li­li­qi­ni­so kwa­se­ku­qa­lenil, la­so so­nke isa­hlu­le­lo sa­kho esi­lu­ngi­le­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nim.

SCHIN ש

161 Izi­pha­tha­ma­ndla zi­ngi­zi­nge­lan ku­nge­la­si­za­tho; ko­dwa inhli­zi­yo ya­mi ilo­va­lo nga­ma­zwi akhoo.

162 Ngi­ya­tho­ko­za nge­li­zwi la­khop nje­ngo­tho­le impa­ngo enku­luq.

163 Ama­nga ngi­ya­wa­zo­nda ngi­ya­we­nya­nya; umla­yo wa­kho ngi­ya­wu­tha­ndar.

164 Ka­si­kho­mbi­sa ngo­su­ku ngi­ya­ku­du­mi­sas nge­nxa ye­za­hlu­le­lo za­kho ezi­lu­ngi­le­yot.

165 Ba­lo­ku­thu­la oku­khu­luu aba­tha­nda umla­yo wa­kho; nja­lo ka­ku­la­si­khu­be­ki­so ku­bov.

166 Ngi­li­nde­le usi­ndi­so lwa­kho, Nko­si, ngi­ya­ye­nza imi­the­tho ya­khow.

167 Umphe­fu­mu­lo wa­mi uya­zi­gci­na izi­fa­ka­ze­lo za­kho, ngi­ya­zi­tha­nda ka­khu­lux.

168 Ngi­ya­gci­na imi­the­tho ya­kho le­zi­fa­ka­ze­lo za­kho, ngo­ba zo­nke indle­la za­mi zi­pha­mbi kwa­khoy.

TAU ת

169 Uku­kha­la kwa­mi ka­ku­so­nde­le ku­we, Nko­si; ngi­phe uku­qe­di­si­saz ngo­kwe­li­zwi la­khoa.

170 Uku­nce­nga kwa­mi ka­ku­fi­ke pha­mbi kwa­kho; ngi­khu­lu­la ngo­kwe­li­zwi la­khob.

171 Inde­be za­mi zi­za­thu­lu­la indu­mi­soc, ngo­ba ungi­fu­ndi­si­le izi­mi­so za­khod.

172 Uli­mi lwa­mi lu­za­khu­lu­ma ili­zwi la­kho, ngo­ba yo­nke imi­the­tho ya­kho iyi­ku­lu­nga.

173 Isa­ndla sa­kho ka­si­be lu­si­zo lwa­mi, ngo­ba ngi­khe­thi­le imi­the­tho ya­khoe.

174 Ngi­ya­la­nga­ze­le­la usi­ndi­so lwa­kho, Nko­sifg, lo­mla­yo wa­kho uyi­nto­ko­zo ya­mih.

175 Ka­wu­phi­le umphe­fu­mu­lo wa­mi, nja­lo uza­ku­du­mi­sa, le­za­hlu­le­lo za­kho zi­ngi­si­ze.

176 Ngi­du­hi­lei nje­nge­mvu ela­hle­ki­le­yoj; di­nga ince­ku ya­kho, ngo­ba ka­ngi­kho­hlwa imi­the­tho ya­khok.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­khu­lu­lwa ku­ba­kho­hli­si

Ingo­ma yo­kwe­nyu­ka

120Eku­hlu­phe­ke­ni kwa­mi nga­kha­la eNko­si­ni, ya­ngi­phe­ndu­laa.

2 Nko­si, khu­lu­la umphe­fu­mu­lo wa­mi ku­nde­be za­ma­nga, ku­li­mi lwe­nko­hli­so.

3 Uza­ni­kwa­ni, nja­lo ku­za­kwe­nge­ze­le­lwa­ni ku­we, li­mi lwe­nko­hli­so?

4 Imi­tsho­ko ebu­kha­lib ye­qha­wec, la­ma­la­hle avu­tha­yo esi­hla­hla se­ro­te­mu*d!

5 Ma­ye ki­mi, ngo­ba ngi­hla­la nje­ngo­we­zi­zwe ko­Me­she­kie, ngi­hla­la ema­the­nte­ni eKe­da­rif!

6 Umphe­fu­mu­lo wa­mi se­ku­ka­de wa­hla­la la­ye ozo­nda uku­thu­lag.

7 Ngi­ngowo­ku­thu­la, ko­dwa la­pho ngi­khu­lu­ma, ba­nga­be­mpih.

INko­si ingu­mlo­ndo­lo­zi wa­kho

Ingo­ma yo­kwe­nyu­ka

121Ngi­za­pha­ka­mi­se­la ame­hlo amia ezi­nta­be­ni, la­pho usi­zo lwa­mi olu­za­ve­la kho­nab.

2 Usi­zo lwa­mi lu­ve­la eNko­si­nic, eye­nza ama­zu­lu lo­mhla­bad.

3 Ka­yi­yi­ku­vu­ma uku­thi unya­wo lwa­kho lu­tshe­le­lee; umlo­ndo­lo­zi wa­khof ka­yi­ku­wo­ze­lag.

4 Kha­nge­la, umlo­ndo­lo­zi kaI­sra­ye­lih ka­yi­ku­wo­ze­la nja­lo ka­yi­ku­la­laij.

5 INko­si ingu­mlo­ndo­lo­zi wa­khok; iNko­si ingu­mthu­nzi wa­khol esa­ndle­ni sa­kho so­ku­ne­nem.

6 Ila­nga ka­li­yi­ku­ku­tsha­ya emi­nin, le­nya­nga ebu­su­kuo.

7 INko­si iza­ku­lo­ndo­lo­za ku­kho ko­nke oku­bip; iza­lo­ndo­lo­za umphe­fu­mu­lo wa­khoqr.

8 INko­si iza­lo­ndo­lo­zas uku­phu­ma kwa­kho lo­ku­nge­na kwa­kho, ku­su­ke­la kha­the­si ku­ze ku­be pha­ka­det.

Uku­khu­le­ke­la uku­thu­la kwe­Je­ru­sa­le­ma

Ingo­ma yo­kwe­nyu­ka, eka­Da­vi­da

122Nga­tho­ko­za la­pho be­si­thi ki­mi: Ka­si­ye endli­ni ye­Nko­siab.

2 Inya­wo ze­thu zi­mi ema­sa­ngwe­ni akho, Je­ru­sa­le­ma.

3 IJe­ru­sa­le­ma ya­khi­wec nje­ngo­mu­zi ohla­nge­ne­yo ngo­kwa­wod,

4 la­pho izi­zwe eze­nyu­ke­la kho­nae, izi­zwe ze­Nko­sif, ku­bu­fa­ka­zi bu­kaI­sra­ye­li, uku­ze zi­bo­nge ibi­zo le­Nko­sig.

5 Ngo­ba ku­mi­swe kho­na izi­hla­lo zo­bu­kho­si ze­sa­hlu­le­lo, izi­hla­lo zo­bu­kho­si ze­ndlu ka­Da­vi­dah.

6 Khu­le­ke­la­ni uku­thu­la kwe­Je­ru­sa­le­ma; ba­za­phu­me­le­la aba­ku­tha­nda­yoi.

7 Ka­ku­be kho­na uku­thu­la pha­ka­thi kwe­mi­du­li ya­khoj, inhla­la­ka­hle ezi­go­dlwe­ni za­khok.

8 Nge­nxa ya­ba­fo­we­thu la­ba­nga­ne ba­mi se­ngi­za­ku­thi: Uku­thu­la ka­ku­be pha­ka­thi kwa­khol.

9 Nge­nxa ye­ndlu ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu ngi­za­ku­di­nge­la oku­hlem.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la isi­ha­wu

Ingo­ma yo­kwe­nyu­ka

123Ngi­ya­pha­ka­mi­se­la ku­we ame­hlo amia, we­na ohle­zi ema­zu­lwi­nib.

2 Kha­nge­la, nje­nga­lo­khu ame­hlo ezi­nce­ku enga­se­sa­ndle­ni se­nko­si ya­zo, nje­nga­me­hlo ence­ku­ka­zi enga­se­sa­ndle­ni se­nko­si­ka­zi ya­yo, ngo­ku­nja­lo ame­hlo ethu anga­se­Nko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­thu, ize ibe le­si­ha­wu ki­thi.

3 Wo­ba le­si­ha­wu ki­thi, Nko­sic, wo­ba le­si­ha­wu ki­thid, ngo­ba si­gcwe­le ka­khu­lue yi­ku­de­le­lwaf.

4 Umphe­fu­mu­lo we­thu ugcwe­le ka­khu­lu yi­ku­klo­lo­dag kwa­bo­nwa­bi­le­yoh, yi­ku­de­le­la kwa­ba­zi­gqa­ja­yoi.

Uku­bo­nga uku­khu­lu­lwa ezi­the­ni

Ingo­ma yo­kwe­nyu­ka, eka­Da­vi­da

124Uba kwa­ku­nge­si­Nko­si eya­yi­la­thia - ka­tsho-ke uI­sra­ye­lib -

2 uba kwa­ku­nge­si­Nko­si eya­yi­la­thi, la­pho aba­ntu be­si­vu­ke­lac,

3 nga­be ba­si­gi­nyad si­phi­laef, eku­vu­the­ni ko­la­ka lwa­bo ki­thi;

4 nga­be ama­nzig agi­ji­ma phe­zu kwe­thu, le­mpo­pho­ma ye­dlu­la phe­zu ko­mphe­fu­mu­lo we­thuh;

5 nga­be ama­nzi aqu­bu­ka­yo edlu­la phe­zu ko­mphe­fu­mu­lo we­thu.

6Ka­yi­bo­ngwe iNko­si, enga­si­ni­ke­la­nga uku­thi si­be yi­mpa­ngo ema­zi­nywe­ni abo.

7 Umphe­fu­mu­lo we­thu uphu­nyu­ki­le nje­nge­nyo­ni emji­bi­le­ni wa­ba­thi­yi; umji­bi­la uqa­mu­ki­le, thi­na sa­se­si­phu­nyu­kai.

8 Usi­zo lwe­thu lu­se­bi­zwe­ni le­Nko­sij eye­nza ama­zu­lu lo­mhla­bak.

INko­si iya­lo­ndo­lo­za aba­ntu ba­yo

Ingo­ma yo­kwe­nyu­ka

125La­bo aba­the­mbe­la eNko­si­ni ba­nje­nge­nta­ba iZi­yo­nia e­nga­nyi­ki­nye­ki­yob, emi ku­ze ku­be pha­ka­dec.

2Nje­nge­zi­nta­ba zi­yi­pha­hli­le iJe­ru­sa­le­ma, ngo­ku­nja­lo iNko­si iya­ba­pha­hla aba­ntu ba­yo ku­su­ke­la ku­le­si­si­kha­thi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nid.

3 Ngo­ba into­nga yo­bu­kho­si yo­bu­bie ka­yi­yi­ku­hla­laf phe­zu kwe­sa­be­lo sa­ba­lu­ngi­le­yog, uku­ze aba­lu­ngi­le­yo ba­nge­lu­le­li iza­ndla za­bo ko­ku­bi.

4 Nko­si, ye­nza oku­hle ku­bo aba­lu­ngi­le­yoh la­ku­bo aba­qo­tho enhli­zi­ywe­ni za­boi.

5 Ko­dwa la­bo aba­pha­mbu­ke­laj e­zi­ndle­leni za­bo ezi­tshe­ki­le­yok iNko­si iza­be­nza ba­ha­mbe la­be­nzi bo­bu­bil. Uku­thu­la phe­zu ku­kaI­sra­ye­lim!

Uku­bo­nga iNko­si ngo­ku­bu­yi­se­la kwa­yo aba­thu­nji­we­yo eZi­yo­ni

Ingo­ma yo­kwe­nyu­ka

126La­pho iNko­si ibu­yi­sa aba­thu­nji­we­yo be­Zi­yo­nia, sa­ba nje­nga­ba­phu­pha­yob.

2 Umlo­mo we­thu wa­su­gcwa­la uhle­ko, lo­li­mi lwe­thu uku­hla­be­le­lac. Ba­se­be­si­thi pha­ka­thi kwe­zi­zwe: INko­si ibe­nze­le izi­nto ezi­nku­lud.

3 INko­si ise­nze­le izi­nto ezi­nku­lu; si­ya­tho­ko­za.

4 Bu­yi­sa, Nko­si, uku­thu­njwa kwe­thu, nje­nge­zi­fu­lae ze­ni­ngi­zi­muf.

5 Aba­hla­nye­la nge­zi­nye­mbe­zi ba­za­vu­na nge­nto­ko­zog.

6 Ye­na oha­mba aha­mbe ekha­la inye­mbe­zi, ephe­the inhla­nye­lo yo­ku­hla­nye­la, isi­bi­li uza­bu­ya etho­ko­za, ethwe­le inya­nda za­kheh.

Zo­nke izi­bu­si­so zi­ve­la eNko­si­ni

Ingo­ma yo­kwe­nyu­ka, eka­So­lo­mo­ni

127Uba iNko­si inga­ya­khi indlu, ba­se­be­nze­la ize ki­yo aba­ya­kha­yo. Uba iNko­si inga­wu­lo­ndo­lo­zi umu­zia, umli­ndi uli­nde­la izeb.

2 Ku­yi­ze ki­nic uku­thi li­vu­ke ngo­vi­vid, li­hla­lee ku­ze ku­be se­bu­su­kufg, li­dle uku­dlah ko­si­zii; ngo­ku­nja­lo iya­mni­kaj ubu­tho­ngo otha­ndi­we­yo wa­yok.

3 Kha­nge­la, aba­ntwa­na ba­yi­li­fa le­Nko­sil, isi­the­lo se­si­za­lo si­ngu­mvu­zom.

4 Nje­nge­mi­tsho­ko esa­ndle­ni se­qha­wen, ba­nja­lo aba­ntwa­na bo­bu­tshao.

5 Ibu­si­si­we indo­da egcwa­li­se umxha­ka wa­yo nga­bo; ka­ba­yi­ku­ya­nge­ka ngo­ba ba­za­khu­lu­ma le­zi­thap esa­ngwe­niq.

Uku­bu­si­swa ko­mu­ntu oqo­tho

Ingo­ma yo­kwe­nyu­ka

128Ubu­si­si­we wo­nke oye­sa­ba­yo iNko­siab, oha­mba endle­le­ni za­yoc.

2 Ngo­ba uza­ku­dla umse­be­nzi we­za­ndla za­khod; uza­tho­ko­za, nja­lo ku­za­ku­ba ku­hle ku­wee.

3 Umka­kho uza­ku­ba nje­nge­vi­ni eli­the­la­yof ema­ce­le­ni endlu ya­khog, aba­ntwa­na ba­kho ba­za­ku­ba nje­nga­ma­hlu­me­la omhlwa­thi be­zi­nge­le­ze­le ita­fu­la la­khoh.

4 Ngo­ba kha­nge­la, ngo­ku­nja­lo iza­bu­si­swa indo­da eye­sa­ba­yo iNko­si.

5 INko­si iza­ku­bu­si­sai ise­Zi­yo­ni, nja­lo ubo­ne oku­hle kwe­Je­ru­sa­le­ma insu­ku zo­nke ze­mpi­lo ya­khojk,

6 ye­bo, uza­bo­na aba­ntwa­na ba­ba­ntwa­na ba­khol. Uku­thu­la ka­ku­be phe­zu ku­kaI­sra­ye­lim!

Uku­khu­le­ke­la uku­chi­thwa kwa­ba­zo­nda iZi­yo­ni

Ingo­ma yo­kwe­nyu­ka

129Ka­ne­ngi ba­ngi­hlu­phi­lea ku­su­ke­la ebu­tshe­ni ba­mib, ka­tsho-ke uI­sra­ye­lic,

2 ka­ne­ngi ba­ngi­hlu­phi­le ku­su­ke­la ebu­tshe­ni ba­mid, ka­nti ka­ba­nge­hlu­la­ngae.

3 Aba­li­mi ba­li­ma emhla­na wa­mif, ba­ye­nza ya­ba mi­de imi­fo­lo ya­bog.

4 INko­si ilu­ngi­le, iqu­mi­le inta­mbo za­ba­bih.

5 Ka­ba­ya­nge­kei ba­bu­yi­se­lwe emu­va bo­nke aba­zo­nda iZi­yo­nij.

6 Ka­ba­be nje­ngo­tsha­ni epha­hle­nikl, obu­bu­na bu­nga­ka­khu­lim,

7 ovu­na­yo anga­gcwa­li­si nga­bo isa­ndla sa­khe, la­lo­wo obo­pha izi­thu­ngo isi­fu­ba sa­khen.

8 La­ba­dlu­la­yo ba­nga­tsho uku­thi: Isi­bu­si­so se­Nko­si ka­si­be phe­zu kwe­nuo; si­ya­li­bu­si­sa ebi­zwe­ni le­Nko­sip.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uthe­the­le­lo lo­ku­khu­lu­lwa

Ingo­ma yo­kwe­nyu­ka

130Ngi­se­nzi­ki­ni nga­kha­le­la ku­we, Nko­sia.

2 Nko­si, zwa­na ili­zwi la­mi, indle­be za­kho zi­la­le­leb ili­zwi lo­ku­nce­nga kwa­mic.

3 Uba we­na, Nko­sid, uqa­phe­la izi­pha­mbe­koe, Nko­si, ngu­ba­ni onge­mafg?

4 Ko­dwa ku­we ku­lo­the­the­le­loh, uku­ze we­sa­tshwei.

5 Ngi­yi­li­nde­le iNko­sij, umphe­fu­mu­lo wa­mi uli­ndi­lek, le­li­zwi­ni la­yo ngi­ya­the­mbal.

6 Umphe­fu­mu­lo wa­mi uli­nde­la iNko­si okwe­dlu­la aba­li­nde­lem uku­sa, be­li­nde­le uku­san.

7 UI­sra­ye­li ka­the­mbe­le eNko­si­nio; ngo­ba eNko­si­ni ku­lo­tha­ndo­lo­mu­sa, nja­lo ku­yo ku­lo­hle­ngo olu­ne­ngip.

8 Yo­na-ke iza­hle­nga uI­sra­ye­li ku­zo zo­nke izi­pha­mbe­ko za­kheq.

Uku­tho­be­ka

Ingo­ma yo­kwe­nyu­ka, eka­Da­vi­da

131Nko­si, inhli­zi­yo ya­mi ka­yi­khu­khu­ma­lia, la­me­hlo ami ka­wa­pha­ka­mib, nja­lo ka­ngi­ha­mbi ezi­ntwe­ni ezi­nku­lu le­zi­ntwe­ni ezi­ma­nga­li­sa­yo ka­khu­lu ki­mic.

2 Si­bi­li ngi­chu­mi­si­le nga­thu­li­sa umphe­fu­mu­lo wa­mi, nje­ngo­lu­nyu­li­we­yo ku­ni­na; umphe­fu­mu­lo wa­mi unje­ngo­lu­nyu­li­we­yo pha­ka­thi kwa­mid.

3 UI­sra­ye­li ka­the­mbe­le eNko­si­ni ku­su­ke­la kha­the­si ku­ze ku­be la­pha­ka­dee.

Isi­the­mbi­so si­ka­Da­vi­da le­si­the­mbi­so se­Nko­si

Ingo­ma yo­kwe­nyu­ka

132Khu­mbu­la, Nko­si, uDa­vi­da, izi­nhlu­phe­ko za­khe zo­nkea,

2 uku­thi wa­fu­ngab eNko­si­ni, wa­the­mbi­sa ku­So­ma­ndla ka­Ja­ko­bec:

3 Qo­tho, ka­ngi­yi­ku­nge­na ethe­nte­ni le­ndlu ya­mi, qo­tho, ka­ngi­yi­kwe­nyu­ke­la eca­nsi­ni lo­mbhe­da wa­mi;

4 qo­tho, ka­ngi­yi­ku­ni­ka ame­hlo ami ubu­tho­ngod, uku­wo­ze­la ezi­nko­phe­ni za­mie,

5 ngi­ze ngi­yi­tho­le­le iNko­si inda­wof, inda­wo zo­ku­hla­la uSo­ma­ndla ka­Ja­ko­beg.

6 Kha­nge­la, sa­ku­zwah eE­fra­thai, sa­ku­tho­la ema­si­mi­nij egu­suk.

7 Si­za­nge­na ezi­ndli­ni za­yo zo­ku­hla­lal, si­kho­nze ese­na­be­lwe­nim se­nya­wo za­yon.

8 Su­ku­ma, Nko­sio, uye eku­phu­mu­le­ni kwa­khop, we­na lo­mtsho­ko­tsho wa­ma­ndla akhoq!

9 Aba­pri­sti ba­kho ka­be­mbe­swe uku­lu­ngar, la­ba­ngcwe­le ba­kho ba­tha­be ka­khu­lus.

10 Nge­nxa ye­nce­ku ya­kho uDa­vi­da unga­fu­la­the­li­sit ubu­so bo­gco­tshi­we­yo wa­khou.

11 INko­siv ya­fu­nga nge­qi­ni­so ku­Da­vi­daw, ka­yi­yi­ku­bu­ye­la emu­va ki­lox: O­we­si­the­lo se­si­za­lo sa­kho ngi­zambe­ka esi­hla­lwe­ni sa­kho so­bu­kho­siy.

12 Uba aba­ntwa­na ba­kho be­gci­na isi­vu­me­lwa­no sa­mi le­zi­fa­ka­ze­lo za­mi engi­za­ba­fu­ndi­sa zo­naz, la­ba­ntwa­na ba­bo ba­za­hla­la esi­hla­lwe­ni sa­kho so­bu­kho­si ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nia.

13 Ngo­ba iNko­si iyi­khe­thi­le iZi­yo­ni, iyi­fi­si­le ibe yi­nda­wo ya­yo yo­ku­hla­lab.

14 Le yi­nda­wo ya­mi yo­ku­phu­mu­la ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nic; la­pha ngi­za­hla­la, ngo­ba ngi­yi­fi­si­led.

15 Ngi­za­bu­si­sa ka­khu­lu uku­dla kwa­yoe, ngi­su­thi­se aba­ya­nga ba­yo nge­si­nkwaf.

16 La­ba­pri­sti ba­yo ngi­za­be­mba­thi­sa usi­ndi­sog, la­ba­ngcwe­le ba­yo ba­za­hla­be­le­la ka­khu­lu nge­nja­bu­lohi.

17 La­pho ngi­za­hlu­mi­sa upho­ndo lu­ka­Da­vi­daj; ngi­mi­se­le ogco­tshi­we­yo wa­mik isi­ba­nel.

18 Izi­tha za­khe ngi­za­ze­mba­thi­sa ihla­zo, ko­dwa phe­zu kwa­khe uza­kha­zi­mu­la umqhe­le wa­khe wo­bu­kho­sim.

Uku­tha­nda­na kwa­ba­za­lwa­ne

Ingo­ma yo­kwe­nyu­ka, eka­Da­vi­da

133Kha­nge­la, ku­hle ka­nga­ka­na­ni nja­lo ku­mna­ndi ka­nga­ka­na­ni uku­hla­la kwa­ba­za­lwa­ne nda­wo­nye ngi­tsho ba­be mu­nyea.

2 Ku­fa­na­na la­ma­fu­tha ama­hleb phe­zu kwe­kha­ndac, ehle­la ende­vi­ni, inde­vu zi­kaA­ro­ni, ehle­le emphe­thwe­ni we­ze­mba­tho za­khed,

3 nje­nga­ma­zo­lo eHe­rmo­nie, ehle­la enta­be­nif ze­Zi­yo­nig; ngo­ba la­pho iNko­si ya­la­ya isi­bu­si­so, impi­lo ku­ze ku­be pha­ka­deh.

Aba­kho­nza ebu­su­ku ka­ba­bo­nge iNko­si

Ingo­ma yo­kwe­nyu­ka

134Kha­nge­la­ni, li­bo­nge iNko­si li­na lo­nke zi­nce­ku ze­Nko­sia, eli­mi endli­ni ye­Nko­sibc ebu­su­kud.

2 Pha­ka­mi­se­la­ni iza­ndla ze­nue e­nda­weni engcwe­le, li­bo­nge iNko­sif.

3 INko­si eye­nza ama­zu­lu lo­mhla­bag ka­yi­li­bu­si­se ise­Zi­yo­nih.

Uku­du­mi­sa iNko­si nge­zi­ma­nga­li­so za­yo

135Du­mi­sa­ni iNko­sia! Du­mi­sa­ni ibi­zo le­Nko­sib, du­mi­sa­ni li­na zi­nce­ku ze­Nko­sicd,

2 eli­mi endli­ni ye­Nko­sie, ema­gu­me­ni endlu ka­Nku­lu­nku­lu we­thuf.

3 Du­mi­sa­ni iNko­si, ngo­ba iNko­si ilu­ngi­leg; hla­be­le­la­ni indu­mi­so ebi­zwe­ni la­yo, ngo­ba ku­mna­ndih.

4 Ngo­ba iNko­sii izi­khe­the­le uJa­ko­bej, uI­sra­ye­li abe ngo­ku­li­gu­gu kwa­khe oku­khe­the­ki­le­yok.

5 Ngo­ba mi­na ngi­ya­zi uku­thi iNko­si yi­nku­lu, uku­thi iNko­si ye­thu iphe­zu kwa­bo bo­nke onku­lu­nku­lul.

6 Ko­nke iNko­si eku­tha­nda­yo iya­kwe­nza, ema­zu­lwi­ni le­mhla­be­ni, ezi­nlwa­ndle le­nzi­ki­ni zo­nkem.

7 Ye­nza izi­nku­ngu ze­nyu­ke emi­kha­wu­lwe­ni yo­mhla­bano, ye­nze­la izu­lu imi­ba­nepqr, ikhu­pha umo­yas ezi­pha­le­ni za­yot.

8 Eya­tsha­ya izi­bu­lo le­Gi­bhi­the, ku­su­ke­la emu­ntwi­ni ku­ze ku­be se­nya­ma­za­ne­niu.

9 Ya­thu­me­la izi­bo­na­ka­li­so le­zi­ma­nga­li­so pha­ka­thi kwa­kho, Gi­bhi­thev, phe­zu ku­ka­Fa­ro la­phe­zu kwe­nce­ku za­khe zo­nkew.

10 Eya­tsha­ya izi­zwe ezi­ne­ngi, ya­bu­la­la ama­kho­si ala­ma­ndlax,

11 uSi­ho­ni inko­si ya­maA­mo­riy, loO­gi inko­si ye­Ba­sha­niz, la­yo yo­nke imi­bu­so ye­Kha­na­nia,

12 ya­ni­ke­la ili­zwe la­bo la­ba yi­li­fa, ili­fa li­kaI­sra­ye­li, isi­zwe sa­yob.

13 Nko­si, ibi­zo la­kho li­mi ku­ze ku­be pha­ka­dec, uku­khu­nju­lwa kwa­kho, Nko­si, ku­si­zu­ku­lwa­na nge­si­zu­ku­lwa­nade.

14 Ngo­ba iNko­si iza­kwe­hlu­le­la aba­ntu ba­yof, iza­zi­so­la ma­ye­la­na le­zi­nce­ku za­yogh.

15 Izi­tho­mbe ze­zi­zwe zi­yi­si­li­va le­go­li­de, umse­be­nzi we­za­ndla zo­mu­ntui.

16 Zi­le­mi­lo­mo, ko­dwa ka­zi­khu­lu­mi; zi­la­me­hlo, ko­dwa ka­zi­bo­ni;

17 zi­le­ndle­be, ko­dwa ka­zi­zwa; lo­mo­ya ka­wu­kho emlo­nye­ni wa­zoj.

18 Aba­ze­nza­yo ba­fa­na­na la­zo, la­ye wo­nke othe­mbe­la ku­zo.

19 We­na ndlu kaI­sra­ye­li, bo­nga­ni iNko­si; we­na ndlu kaA­ro­ni, bo­nga­ni iNko­sik;

20 we­na ndlu ka­Le­vi, bo­nga­ni iNko­sil. Li­na eli­ye­sa­ba­yo iNko­si, bo­nga­ni iNko­sim.

21 Ka­yi­bo­ngwe iNko­si ise­Zi­yo­nin, ehla­la eJe­ru­sa­le­mao.

Du­mi­sa­ni iNko­sip!

Uku­bo­nga iNko­si nge­zi­ma­nga­li­so za­yo

136Bo­nga­ni iNko­sia ngo­ba ilu­ngi­leb, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nic.

2 Bo­nga­ni uNku­lu­nku­lu wa­bo­nku­lu­nku­lu, ngo­ba isi­ha­wu sa­khe si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nid.

3 Bo­nga­ni iNko­si ya­ma­kho­si, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nie.

4 Yo­na yo­dwa eye­nza izi­ma­nga­li­so ezi­nku­lu, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nif;

5 eye­nza ama­zu­lug ngo­ku­hla­ka­ni­phah, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni;

6 eye­ndla­la umhla­bai phe­zu kwa­ma­nzij, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni;

7 eye­nza izi­kha­nyi­so ezi­nku­lu, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nik;

8 ila­nga uku­bu­sa emi­ni, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nil;

9 inya­nga le­zi­nka­nye­zi uku­bu­sa ebu­su­ku, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nim.

10 Yo­na eya­tsha­ya ama­Gi­bhi­the ku­ma­zi­bu­lo awo, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nin;

11 ya­khu­pha uI­sra­ye­li pha­ka­thi kwa­bo, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nio;

12 nge­sa­ndla esi­la­ma­ndla la­nge­nga­lo eye­lu­li­we­yo, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nip.

13 Yo­na eye­hlu­ka­ni­saq uLwa­ndle olu­Bo­mvur lwa­ba yi­zi­qa­mu, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nis;

14 ye­nza uI­sra­ye­li ada­bu­le pha­ka­thi kwa­lo, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nit;

15 ko­dwa ya­thi­nti­the­la uFa­ro le­bu­tho la­khe oLwa­ndle olu­Bo­mvu, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­niu.

16 Yo­na eya­kho­khe­la aba­ntu ba­yo enka­nga­la, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­niv.

17 Yo­na eya­tsha­ya ama­kho­si ama­khu­lu, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­niw;

18 ya­bu­la­la ama­kho­si adu­mi­le­yo, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni;

19 uSi­ho­ni inko­si ya­maA­mo­ri, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni;

20 loO­gi inko­si ye­Ba­sha­ni, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni;

21 ya­ni­ka ili­zwe la­bo la­ba yi­li­fa, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni;

22 ili­fa kuI­sra­ye­li ince­ku ya­yo, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nix.

23 Eya­si­khu­mbu­lay ebu­pha­nsi­ni be­thuz, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni;

24 ya­so­phu­la ezi­the­ni ze­thu, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nia.

25 Eni­ka yo­nke inya­ma uku­dla, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nib.

26 Bo­nga­ni uNku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lu, ngo­ba isi­ha­wu sa­khe si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nic.

Uku­kha­la kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­thu­nji­we­yo

137Emi­fu­le­ni ye­Bha­bhi­lo­ni sa­hla­la pha­nsi kho­na, ye­bo sa­kha­la inye­mbe­zi, la­pho si­khu­mbu­la iZi­yo­ni.

2 Ama­cha­cho ethu sa­wa­pha­nye­ka emi­nye­za­ne­ni pha­ka­thi kwa­yoa.

3 Ngo­ba kho­na­pho aba­si­thu­mba­yo ba­si­ce­la ama­zwi engo­ma, la­ba­si­mo­tsha­yo ba­ce­la inja­bu­lo be­si­thi: Si­hla­be­le­le­ni enye ye­zi­ngo­ma ze­Zi­yo­ni.

4 Si­nga­hla­be­la nja­ni ingo­ma ye­Nko­si eli­zwe­ni le­mzi­nib?

5 Uba ngi­ku­kho­hlwa, Je­ru­sa­le­ma, isa­ndla sa­mi so­ku­ne­ne ka­si­kho­hlwe ubu­ngci­tshic.

6 Uli­mi lwa­mi ka­lu­na­ma­the­le elwa­nge­ni lwa­mi, uba ngi­nga­ku­khu­mbu­li, uba ngi­nga­pha­ka­mi­si iJe­ru­sa­le­ma phe­zu kwe­nto­ko­zo ya­mi enku­lud.

7 Khu­mbu­la, Nko­si, nga­ba­ntwa­na ba­koE­do­ma, ngo­su­ku lwe­Je­ru­sa­le­ma, aba­thi: Di­li­za­ni, di­li­za­ni1, ku­ze ku­be se­si­se­ke­lwe­ni sa­yoe.

8 Ndo­da­ka­zi ye­Bha­bhi­lo­ni, oza­bhu­ji­swaf, ubu­si­si­we oza­phi­ndi­se­la ku­we ize­nzo oze­nze ki­thigh.

9 Ubu­si­si­we oza­ba­mba asa­ka­ze aba­ntwa­na ba­kho edwa­le­nii.

Uku­bo­nga iNko­si

Esi­ka­Da­vi­da

138Ngi­za­ku­bo­nga nge­nhli­zi­yo ya­mi yo­nke; pha­mbi kwa­bo­nku­lu­nku­lu ngi­za­ku­hla­be­le­la indu­mi­soa.

2 Ngi­za­kho­nza ngi­kha­nge­leb nga­se­the­mpe­li­ni la­kho eli­ngcwe­lec, ngi­du­mi­se ibi­zo la­kho nge­nxa yo­tha­ndo lwa­kho la­nge­nxa yo­bu­qo­tho ba­kho; ngo­ba ukhu­li­si­led ili­zwi la­kho phe­zu kwa­lo lo­nke ibi­zo la­khoe.

3 Ngo­su­ku enga­kha­la nga­lo wa­ngi­phe­ndu­la, wa­ngi­qi­ni­sa nga­ma­ndla emphe­fu­mu­lwe­ni wa­mi.

4 Wo­nke ama­kho­si omhla­ba aza­ku­du­mi­sa, Nko­si, ngo­ba azwi­le ama­zwi omlo­mo wa­khof.

5 Ye­bo, aza­hla­be­le­la nge­zi­ndle­la ze­Nko­si, ngo­ba lu­khu­lu udu­mo lwe­Nko­si.

6 Lo­ba iNko­si ipha­ke­meg, ku­be ka­nti iya­bo­na otho­be­ki­le­yohi; ko­dwa ozi­gqa­ja­yo iya­ma­zi ekha­tsha­naj.

7 Lo­ba ngi­ha­mba pha­ka­thi kwe­nhlu­phe­kok, uza­ngi­phi­li­sal; uza­kwe­lu­la isa­ndla sa­kho ume­la­na lo­la­ka le­zi­tha za­mi, le­sa­ndla sa­kho so­ku­ne­ne si­za­ngi­si­ndi­sam.

8 INko­si iza­phe­le­li­sa oku­ma­ye­la­na la­min; utha­ndo lwa­kho, Nko­si, lu­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nio. Unga­tshi­yi imi­se­be­nzi ye­za­ndla za­khop.

INko­si iya­zi ko­nke, ikho­na ezi­nda­we­ni zo­nke

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

139Nko­si, ungi­hlo­li­le, uyanga­zia.

2 We­na uya­kwa­zi uku­hla­la kwa­mibc lo­ku­su­ku­ma kwa­mide; uya­qe­di­si­saf imi­ca­ba­ngo ya­mi ukha­tsha­nag.

3 Uya­hlu­ngu­la uku­ha­mba kwa­mi lo­ku­la­la kwa­mih, uze­jwa­ye­le indle­la za­mi zo­nkei.

4 Ngo­ba ka­li­kho ili­zwi eli­mi­ni lwa­mi, kha­nge­la Nko­si, usu­la­zi lo­nkej.

5 Ungi­zi­nge­le­zi­le emu­va la­nga­pha­mbi­lik, ube­ke isa­ndla sa­kho phe­zu kwa­mil.

6Lo­lu­lwa­zim lu­ma­nga­li­sa ka­khu­lu ki­mi; lu­pha­ke­me, ka­ngi­la­kho uku­fi­nye­le­la ku­lon.

7 Ngi­za­ku­ya nga­phi ngi­su­ke ku­Mo­ya wa­khoo? Ku­mbe ngi­za­ba­le­ke­la nga­phi ngi­su­ke ebu­swe­ni ba­khop?

8 Uba ngi­se­nyu­ke­la ema­zu­lwi­ni, la­pho ukho­naq; uba ngi­se­ndla­la ica­nsi la­mi esi­ho­gwe­ni, kha­nge­la, ukho­nars.

9Uba ngi­tha­tha ama­phi­ko oku­sa, ngi­hla­le emi­kha­wu­lwe­ni yo­lwa­ndlet,

10 la­la­pho isa­ndla sa­kho si­za­ngi­kho­khe­la, le­so­ku­ne­ne sa­kho si­ngi­ba­mbeu.

11 Uba ngi­si­thi: Isi­bi­li umnya­ma uza­ngi­fi­hla, ng'kho­na ubu­su­ku bu­za­ku­ba yi­ku­kha­nya ki­mi inhla­ngo­thi zo­nkev.

12 Ngi­tsho umnya­ma ka­wu­fi­hli ku­we, ko­dwa ubu­su­ku bu­kha­nya nje­nge­mi­ni; nje­ngo­mnya­ma ku­nja­lo uku­kha­nya ku­wew.

13 Ngo­ba we­na ungu­mni­ni we­zi­nso za­mix, wa­nge­lu­ka esi­swi­ni si­ka­ma­may.

14 Ngi­za­ku­du­mi­sa, nge­nxa yo­ku­thi nge­nzi­we ngo­kwe­sa­be­ka­yo, ngo­ku­ma­nga­li­sa­yo. Imi­se­be­nzi ya­kho iya­ma­nga­li­sa; lo­mphe­fu­mu­lo wa­mi uya­kwa­zi ku­hle ka­khu­luz.

15 Ama­tha­mbo ami aye­nga­fi­hle­ka­nga ku­we, la­pho nga­ngi­se­nzi­wa eku­si­the­ke­nia, nge­nzi­wa ngo­bu­ci­ko ezi­nda­we­ni ezi­zi­ki­le­yo zo­mhla­babc.

16 Ame­hlo akho abo­na ibu­mba la­mi; le­gwa­lwe­ni lwa­kho zo­nke le­zi za­bha­lwa, izi­nsu­ku o­kwa­bu­njwa nga­zo, ku­ngaka­bi­kho la­ku­nye kwa­khod.

17 Ili­gu­gu ka­nga­ka­na­ni-kee ki­mi imi­ca­ba­ngo ya­kho, O Nku­lu­nku­luf; bu­khu­lu ka­nga­ka­na­ni ubu­ne­ngi ba­yog!

18Uba ngi­nga­yi­ba­lah, mi­ne­ngi ku­le­tshe­be­tshe­bei. La­pho ngi­vu­ka, ngi­lo­khu ngi­la­we.

19 Isi­bi­lij uza­mbu­la­la omu­bi, Nku­lu­nku­luk! Nga­kho li­na ba­ntu abo­me­le iga­zil su­ka­ni ki­mim;

20 aba­khu­lu­ma nge­nko­hli­so nga­wen, zi­pha­tha nge­ze ibi­zo la­khoo, izi­tha za­khop.

21 Ka­ngi­ba­zo­ndi yi­ni, Nko­si, aba­ku­zo­nda­yoq, ngi­ne­ngwer nga­ba­ku­vu­ke­la­yos?

22 Ngi­ya­ba­zo­nda nge­nzo­ndo ephe­le­le­yo; se­be­yi­zi­tha ki­mi.

23 Ngi­hlo­la, Nku­lu­nku­lu, uya­zi inhli­zi­yo ya­mi; ngi­li­ngat, uya­zi imi­ca­ba­ngo ya­miu,

24 ubo­ne uku­thi ikho­na indle­la embi ki­mi yi­niv, ungi­kho­khe­lew endle­le­nix epha­ka­dey.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­lo­ndo­lo­zwa

Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la. Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

140Ngi­khu­lu­la, Nko­sia, emu­ntwi­ni omu­bib, ungi­lo­ndo­lo­ze emu­ntwi­ni ole­si­hlu­kuc,

2 aba­ce­ba izi­nto ezi­mbi enhli­zi­ywe­ni, usu­ku lo­nke ba­bu­tha­ne­la izi­mpid.

3 Ba­lo­la uli­mi lwa­boe nje­nge­nyo­kaf, ubu­hlu­ngug be­bu­lu­luh bu­nga­pha­nsi kwe­nde­be za­bo. Se­la*i.

4 Ngi­lo­ndo­lo­ze, Nko­si, eza­ndle­ni zo­mu­bi, ungi­vi­ke­le emu­ntwi­ni ole­si­hlu­kuj; aba­ce­ba uku­wi­sa inya­wo za­mik.

5 Aba­zi­gqa­ja­yo ba­ngi­fi­hle­lel umji­bi­lam, le­zi­nta­mbon, be­ndla­la imbu­le ece­le­ni kwe­ndle­lao; ba­ngi­be­ke­la izi­thi­yo. Se­la*p.

6 Ngi­the eNko­si­ni: We­na ungu­Nku­lu­nku­lu wa­miq. Be­ka indle­be eli­zwi­ni lo­ku­nce­nga kwa­mi, Nko­sir.

7 Je­ho­va, Nko­si, ma­ndla osi­ndi­so lwa­mis, we­mbe­se ikha­nda la­mit osu­kwi­ni lwe­zi­kha­liu.

8 Unga­ni­ki, Nko­si, izi­fi­so zo­mu­bi, unga­phu­me­le­li­si ice­bo la­khe eli­biv, hle­zi ba­zi­pha­ka­mi­se. Se­la*w.

9Nge­kha­nda la­ba­ngi­ha­nqi­le­yo, ubu­bi be­nde­be za­bo ka­bu­be­mbe­sex.

10 Ka­ku­thi ama­la­hle atshi­sa­yo akhi­thi­ke­le phe­zu kwa­bo, uba­wi­se­la emli­lwe­ni, emi­go­di­ni etsho­na­yo, uku­ze ba­nga­vu­kiy.

11 Umu­ntu wo­li­mi ka­nga­mi­swa eli­zwe­ni; umu­ntu ole­si­hlu­ku, ubu­bi bu­za­mzi­nge­la ku­be yi­ku­wi­swa kwa­khe.

12 Ngi­ya­zi uku­thi iNko­si iza­se­be­nza uda­ba lo­hlu­phe­ka­yoz, ilu­nge­lo la­ba­ya­ngaab.

13 Isi­bi­li aba­lu­ngi­le­yo ba­za­li­du­mi­sa ibi­zo la­kho; aba­qo­tho ba­za­hla­la ebu­swe­ni ba­khoc.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­vi­ke­lwa kwa­ba­bi

Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

141Nko­si, ngi­ya­kha­la ku­we; pha­ngi­sa uze ki­mi; be­ka indle­be eli­zwi­ni la­mi la­pho ngi­kha­la ku­wea.

2 Umkhu­le­ko wa­mi ka­wu­mi­swe nje­nge­mpe­phab pha­mbi kwa­khoc, uku­pha­ka­nyi­swa kwe­za­ndla za­mid nje­ngo­mni­ke­lo wa­ku­si­hlwae.

3 Nko­si, be­ke­la umlo­mo wa­mi umli­ndif, gci­na umnya­ngo we­nde­be za­mig.

4 Unga­phe­ndu­le­li inhli­zi­yo ya­mi entwe­ni embih, uku­thi nge­nze ize­nzo ezi­mbi ka­nye la­ba­ntu abe­nza ubu­bii, ngi­nga­dli ezi­bi­li­bo­cwe­ni za­boj.

5 Olu­ngi­le­yo ka­ngi­tsha­ye e­tha­ndweni­lo­mu­sak, angi­so­le; ku­za­ku­ba nga­ma­fu­tha ekha­nda, ikha­nda la­mi ka­li­ngawa­li, ngo­ba lo­mkhu­le­ko wa­mi use­za­ku­ba se­zi­nhlu­phe­kwe­ni za­bol.

6 Aba­hlu­le­li ba­bo ba­pho­se­lwa ema­ce­le­ni edwa­lam, ba­za­ku­zwa ama­zwi ami ngo­ba amna­ndin.

7 Ama­tha­mbo ethu ahla­ka­ze­ki­leo emlo­nye­ni we­ngcwa­ba nje­ngo­ba­nda­yo ada­bu­le emhla­ba­thi­nip.

8 Ko­dwa ame­hlo ami aku­we, Je­ho­va, Nko­siq; ngi­the­mbe­le ku­we; unga­wu­cha­yi umphe­fu­mu­lo wa­mir.

9 Ngi­gci­na ema­ndle­ni omji­bi­la a­ba­ngi­be­ke­le wo­nas, le­zi­thi­yot za­be­nzi bo­bu­biu.

10 Aba­bi ka­ba­we­le ema­mbu­le­ni abo ka­nye, ngi­ze ngi­dlu­le mi­nav.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la uku­si­zwa eku­hlu­phe­ke­ni

IMa­si­ki­li ka­Da­vi­da, umkhu­le­ko ese­bha­lwi­ni

142Nga­kha­le­la eNko­si­ni nge­li­zwi la­mia, nge­li­zwi la­mi eNko­si­ni nga­nce­ngab.

2 Nga­thu­lu­lac isi­kha­la­zo sa­mi pha­mbi kwa­yo, nga­tshe­ngi­sa uku­hlu­phe­ka kwa­mi pha­mbi kwa­yod.

3 La­pho umo­ya wa­mi uphe­la ama­ndla pha­ka­thi kwa­mi, we­na wa­ya­zi indle­la ya­mie. Endle­le­ni engi­ha­mba nga­yo ba­ngi­fi­hle­le umji­bi­laf.

4 Kha­nge­lag nga­kwe­so­ku­ne­ne, ubo­neh, ko­dwa wa­ye­nge­kho onga­zi­yo; isi­phe­phe­lo sa­nge­hlu­la, ka­kho owa­kha­tha­le­la umphe­fu­mu­lo wa­mii.

5 Nga­kha­le­la ku­we, Nko­si, nga­thij: We­na uyi­si­phe­phe­lo sa­mik, isa­be­lo sa­mil eli­zwe­ni la­ba­phi­la­yom.

6 La­le­la uku­kha­la kwa­min, ngo­ba nge­hli­se­lwe pha­nsi ka­khu­luo. Ngi­khu­lu­la kwa­ba­ngi­zi­nge­la­yo, ngo­ba ba­la­ma­ndla ku­la­mip.

7 Khu­pha umphe­fu­mu­lo wa­mi ento­lo­ngwe­ni, uku­ze ngi­du­mi­se ibi­zo la­khoq. Aba­lu­ngi­le­yo ba­za­ngi­bu­tha­ne­la, ngo­ba uza­ngi­pha­tha ku­hle ka­khu­lur.

Uku­khu­le­ke­la uku­khu­lu­lwa lo­ku­ho­lwa

Isi­hla­be­le­lo si­ka­Da­vi­da

143Nko­si, zwa­na umkhu­le­ko wa­mi, ube­ke indle­be eku­nce­nge­ni kwa­mia. Ungi­phe­ndu­le ngo­the­mbe­ko lwa­khob, ngo­ku­lu­nga kwa­khoc.

2 Nja­lo unga­nge­ni ku­sa­hlu­le­lo le­nce­ku ya­khod, ngo­ba pha­mbi ko­bu­so ba­kho ka­kho ophi­la­yo oza­lu­ngi­si­swae.

3 Ngo­ba isi­tha si­zi­nge­le umphe­fu­mu­lo wa­mi, sa­ci­nde­ze­le­la impi­lo ya­mi emhla­ba­thi­ni, sa­nge­nza nga­hla­la emnya­me­ni omkhu­lu, nje­nga­ba­ka­de ba­faf.

4 Nga­kho umo­ya wa­mi uphe­la ama­ndla pha­ka­thi kwa­mig, le­nhli­zi­yo ya­mi ithi­thi­be­le pha­ka­thi kwa­mih.

5 Ngi­khu­mbu­lai insu­ku ze­ka­de­nij, ngi­zi­ndla nga­zo zo­nke ize­nzo za­khokl, ngi­na­ka­ne ngo­mse­be­nzi we­za­ndla za­khom.

6 Nge­lu­le­la iza­ndla za­mi ku­wen; umphe­fu­mu­lo wa­mio wo­me­le we­nap nje­ngo­mhla­ba owo­mi­le­yo. Se­la*q.

7 Pha­ngi­sa ungi­phe­ndu­le, Nko­sir; umo­ya wa­mi uya­phe­las. Unga­ngi­fi­hle­li ubu­so ba­khotu, hle­zi ngi­be nje­nga­la­bo abe­hle­la emgo­di­niv.

8 Ngi­zwi­sa utha­ndo­lo­mu­sa wa­kho eku­se­niw, ngo­ba ngi­ya­the­mba ku­wex. Unga­zi­se indle­la engi­nga­ha­mba nga­yoy, ngo­ba ngi­ya­pha­ka­mi­se­la ku­we umphe­fu­mu­lo wa­miz.

9 Ngi­khu­lu­la ezi­the­ni za­mi, Nko­si; ngi­zi­fi­hli­le ku­wea.

10 Ngi­fu­ndi­sa ukwe­nzab inta­ndo ya­kho, ngo­ba we­na ungu­Nku­lu­nku­lu wa­mic. UMo­ya wa­kho mu­hled, ngi­kho­khe­le­lee eli­zwe­ni lo­ku­qo­ndaf.

11 Nge­nxa ye­bi­zo la­khog, Nko­si, ngi­phi­li­sah. Ngo­ku­lu­nga kwa­kho khu­pha umphe­fu­mu­lo wa­mi eku­hlu­phe­ke­nii.

12 La­ngo­mu­sa wa­kho chi­tha izi­tha za­mij, ubhu­bhi­se bo­nke aba­hlu­pha umphe­fu­mu­lo wa­mi, ngo­ba ngi­yi­nce­ku ya­khok.

Uku­nqo­ba lo­ku­phu­me­le­la ku­ve­la eNko­si­ni

Esi­ka­Da­vi­da

144Ka­yi­bo­ngwe iNko­si, idwa­la la­mi, efu­ndi­se­la iza­ndla za­mi impia, imi­nwe ya­mi uku­lwab;

2 umu­sa wa­mic, le­nqa­ba ya­mid, umpho­tsho­ngo wa­mi opha­ke­me­yo, lo­mkhu­lu­li wa­mie, isi­hla­ngu sa­mi, le­ngi­phe­phe­la ku­yof, etho­bi­sa aba­ntu ba­mi nga­pha­nsi kwa­mig.

3 Nko­si, umu­ntu uyi­nih uku­thi uma­zi? Indo­da­na yo­mu­ntu uku­thi uyi­na­nzei?

4 Umu­ntu unje­nge­zej, insu­ku za­khe zi­nje­nge­si­thu­nzi esi­dlu­la­yok.

5 Nko­si, kho­tha­mi­sa ama­zu­lu akho, we­hlel; thi­nta izi­nta­ba uku­ze zi­thu­nqem.

6 Pha­zi­mi­sa umba­ne, uba­chi­then, uthu­me­le imi­tsho­ko ya­kho, uba­hla­ka­zeo.

7 Ye­lu­la isa­ndla sa­khop uphe­zu­luq, ungi­khu­lu­le, ungo­phu­ler ema­nzi­ni ama­ne­ngis, esa­ndle­ni sa­ba­ntwa­na be­si­zwet,

8 aba­mlo­mo wa­bo ukhu­lu­ma ama­ngau, le­sa­ndla sa­bo so­ku­ne­ne si­nge­so­ku­ne­ne se­nko­hli­sov.

9 Ngi­za­hla­be­le­la ku­we ingo­ma entsha, Nku­lu­nku­luw; ngi­za­hla­be­le­la indu­mi­so ku­we ngo­gu­bhux olu­le­nta­mbo ezi­li­tshu­miyz.

10 We­na oni­ka ama­kho­si usi­ndi­so1, okhu­lu­la uDa­vi­da ince­ku ya­kho enke­mbe­ni embia.

11 Ngo­phu­la, ungi­khu­lu­le esa­ndle­ni sa­ba­ntwa­na be­si­zweb, aba­mlo­mo wa­bo ukhu­lu­ma ama­nga, le­sa­ndla sa­bo so­ku­ne­ne si­nge­so­ku­ne­ne se­nko­hli­soc.

12 Uku­thi ama­do­da­na ethu abe nje­nge­zi­li­mo ezi­khu­la ebu­tshe­ni ba­zod, ama­do­da­ka­zi ethu nje­nga­ma­tshe engo­nsi aba­zwe nje­ngo­mfa­ne­ki­so we­si­go­dloe!

13Uku­thi izi­pha­la ze­thu zi­gcwa­le zi­ve­ze uhlo­bo ngo­hlo­bof; izi­mvu ze­thu zi­za­le izi­nku­lu­ngwa­ne, ye­bo, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi ema­dle­lwe­ni ethug!

14Uku­thi inka­bi ze­thu zi­nga­thwa­li­swa, ku­nga­bi lo­ku­fo­hle­la pha­ka­thih, nja­lo ku­nga­bi lo­ku­phu­mai, ku­mbe ku­nga­bi le­si­li­lo ezi­ta­la­de­ni ze­thuj!

15 Ba­ya­tha­ba aba­ntu oku­nja­lo ku­bok; ba­ya­tha­ba aba­ntu aba­Nku­lu­nku­lu wa­bo yi­Nko­sil.

Uku­bo­nga iNko­si ngo­bu­khu­lu ba­yo la­nge­si­ha­wu sa­yo

Ingo­ma ye­ndu­mi­so, eka­Da­vi­da

145Ngi­za­ku­pha­ka­mi­sa, Nku­lu­nku­lu wa­mi, Nko­si, ngi­bo­nge ibi­zo la­kho ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nia.

2 Nge­nsu­ku zo­nke ngi­za­ku­bo­nga, ngi­du­mi­se ibi­zo la­kho ku­ze ku­be ni­ni la­ni­ni.

3 Yi­nku­lu iNko­si, ifa­ne­le uku­du­nyi­swa ka­khu­lu, lo­bu­khu­lu ba­yo ka­bu­hlo­le­kib.

4 Isi­zu­ku­lwa­na nge­si­zu­ku­lwa­na si­za­ba­ba­za imi­se­be­nzi ya­khoc, si­tshu­ma­ye­le ize­nzo za­kho ezi­la­ma­ndlad.

5 Ngi­za­khu­lu­mae ngo­du­mo lwa­kho olu­kha­zi­mu­la­yo lo­bu­kho­si ba­kho, la­nge­nda­ba ze­zi­ma­nga­li­so za­khof.

6 Nja­lo ba­za­khu­lu­ma nga­ma­ndla eze­nzo za­kho eze­sa­be­ka­yo, lo­bu­khu­lu ba­kho ngi­bu­la­ndi­se.

7 Ba­za­thu­lu­la nga­ma­zwi isi­khu­mbu­zog so­ku­lu­nga kwa­kho oku­khu­lu, ba­hla­be­le nge­nto­ko­zo ngo­ku­lu­nga kwa­khoh.

8 Ilo­mu­sa le­si­ha­wu iNko­si, iya­phu­za uku­thu­ku­the­la, inku­lu ngo­tha­ndoi.

9 INko­si ilu­ngi­le ku­bo bo­nke, le­zi­ha­wu za­yo zi­phe­zu kwa­yo yo­nke imi­se­be­nzi ya­yoj.

10 Imi­se­be­nzi ya­kho yo­nke iza­ku­du­mi­sa, Nko­sik, la­ba­ngcwe­le ba­kho ba­za­ku­bu­si­sal.

11 Ba­za­khu­lu­ma nge­nka­zi­mu­lo yo­mbu­so wa­kho, ba­la­ndi­se nga­ma­ndla akho.

12 Uku­ze ba­zi­se aba­ntwa­na ba­ba­ntum ize­nzo za­yo ezi­la­ma­ndlan, le­nka­zi­mu­lo yo­bu­kho­si bo­mbu­so wa­yoo.

13 Umbu­so wa­kho ungu­mbu­so wa­ma­pha­ka­de wo­nkep, lo­ku­bu­sa kwa­kho ku­mi ku­so so­nke isi­zu­ku­lwa­na nge­si­zu­ku­lwa­naq.

14 INko­si ise­ke­la bo­nke aba­wa­yor, ipha­ka­mi­se bo­nkes aba­kho­the­me­yotu.

15 Ame­hlo abo bo­nke ali­nde­le ku­we, we­na-ke uya­ba­ni­ka uku­dla kwa­bov nge­si­kha­thi sa­khow.

16 Uya­vu­la isa­ndla sa­khox, usu­thi­se isi­fi­so sa­kho ko­nke oku­phi­la­yoy.

17 INko­si ilu­ngi­le endle­le­ni za­yo zo­nkez, nja­lo ilo­mu­sa emi­se­be­nzi­ni ya­yo yo­nkea.

18 INko­si ise­du­ze la­bo bo­nke aba­yi­bi­za­yob, la­bo bo­nke aba­yi­bi­za nge­qi­ni­soc.

19 Ye­nza isi­fi­so sa­ba­ye­sa­ba­yod, iye­zwa uku­kha­la kwa­bo, iba­si­ndi­see.

20 INko­si iya­ba­lo­ndo­lo­za bo­nkef aba­yi­tha­nda­yog; ko­dwa bo­nke aba­bi iza­ba­bhu­bhi­sa.

21 Umlo­mo wa­mi uza­khu­lu­ma indu­mi­so ye­Nko­si, la­yo yo­nke inya­ma ibo­nge ibi­zo la­yoh eli­ngcwe­le ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nii.

Uku­du­mi­sa iNko­si engu­msi­zi

146Du­mi­sa­ni iNko­si! Du­mi­sa iNko­si, mphe­fu­mu­lo wa­mia.

2 Ngi­za­yi­du­mi­sa iNko­si ngi­sa­phi­lab; ngi­za­hla­be­le­la indu­mi­so ku­Nku­lu­nku­lu wa­mi ngi­se­se­kho­nac.

3 Li­nga­be­ki ithe­mba le­nu ezi­pha­tha­ma­ndle­nid, endo­da­ne­ni yo­mu­ntu oku­nge­kho ku­yo usi­ndi­soe.

4 Umo­ya wa­khe uya­phu­ma, uya­bu­ye­la emhla­ba­thi­ni wa­khef; nga­lo­lo­su­ku ama­ce­bo akhe aya­phe­lag.

5 Ubu­si­si­we ye­na olo­Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­beh uku­thi abe lu­si­zo lwa­khei, othe­mba la­khe li­se­Nko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­khej,

6 owe­nza ama­zu­lu, lo­mhla­bakl, ulwa­ndle, la­kho ko­nke oku­ku­kho, ogci­na iqi­ni­so ku­ze ku­be ni­ni­ni­nim,

7 owe­nze­la aba­ci­nde­ze­lwe­yo isa­hlu­le­lon, oba­pha­yo uku­dla aba­la­mbi­le­yoo. INko­sip iya­khu­lu­la izi­bo­tshwaq,

8 INko­si iya­vu­la ame­hlo ezi­pho­fur; iNko­si iya­ba­lu­la­mi­sa aba­kho­the­me­yost; iNko­si iya­ba­tha­nda aba­lu­ngi­le­you.

9 INko­si ilo­ndo­lo­za abe­mzi­niv, ise­ke­le inta­nda­ne lo­mfe­lo­ka­ziwxy; ko­dwa indle­la ya­ba­biz iya­yi­ge­nqu­laa.

10 INko­si iza­bu­sa ku­ze ku­be ni­ni­ni­nib, uNku­lu­nku­lu wa­kho, Zi­yo­ni, ku­ze ku­be se­si­zu­ku­lwa­ne­ni nge­si­zu­ku­lwa­nac.

Du­mi­sa­ni iNko­sid!

Uku­du­mi­sa uNku­lu­nku­lu, uSo­ma­ndla

147Du­mi­sa­ni iNko­sia, ngo­ba ku­hle uku­hla­be­le­la indu­mi­so ku­Nku­lu­nku­lu we­thub, ngo­ba ku­mna­ndic, indu­mi­so ifa­ne­led.

2 INko­si iya­ya­kha iJe­ru­sa­le­mae, iqo­qef aba­hla­ka­zi­we­yo ba­koI­sra­ye­lig.

3 Ye­la­phah aba­da­bu­ki­le­yo enhli­zi­ywe­nii, ibo­phe izi­nsi­zi za­boj.

4 Iba­la ina­ni le­zi­nka­nye­zik, izi­bi­ze zo­nke nga­ma­bi­zol.

5 Yi­nku­lu iNko­si ye­thum, nja­lo nge­ya­ma­ndla ama­khu­lun; uku­qe­di­si­sa kwa­yo ka­ku­la­ku­na­ni­swao.

6 INko­sip iya­pha­ka­mi­sa aba­mne­ne, iya­ba­wi­se­la emhla­ba­thi­ni aba­biq.

7 Hla­be­le­la­ni eNko­si­ni ngo­ku­bo­ngar; li­hla­be­le indu­mi­so ku­Nku­lu­nku­lu we­thu nge­cha­chos.

8 Eye­mbe­sa ama­zu­lu nga­ma­ye­zi, elu­ngi­se­la umhla­ba izu­lut, ekhu­li­sa utsha­ni e­zi­nta­beniu,

9 eni­ka inya­ma­za­na uku­dla kwa­zov, ama­phu­phu ewa­ba­yi akha­la­yow.

10 Ka­yi­tho­ko­zi nga­ma­ndla ebhi­za, ka­yi­ja­bu­le­li imi­le­nze yo­mu­ntux.

11 INko­si ija­bu­le­la aba­ye­sa­ba­yoy, la­bo aba­the­mbe­la emu­se­ni wa­yoz.

12 Ba­ba­za iNko­si, Je­ru­sa­le­ma. Du­mi­sa uNku­lu­nku­lu wa­kho, Zi­yo­ni.

13 Ngo­ba iqi­ni­se imi­go­qo ya­ma­sa­ngo akho; ibu­si­se aba­ntwa­na ba­kho pha­ka­thi kwa­khoa.

14 Iye­nza uku­thu­la e­mi­ngce­leni ya­khob; iku­su­thi­se nga­ma­no­no engqo­lo­yic.

15 Iya­thu­me­la umthe­tho wa­yo e­mhla­beni; ili­zwi la­yo li­gi­ji­ma nge­si­qu­bu esi­khu­lud.

16 Eni­ka ili­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo nje­ngo­bo­ya be­zi­mvue; iha­zef ungqwa­qwa­ne nje­ngo­mlo­thag.

17 Iya­pho­sa isi­qho­tho sa­yo nje­nge­zi­ga­qahi; ngu­ba­ni onge­ma pha­mbi ko­mqa­ndo wa­yoj?

18 Iya­thu­me­la ili­zwi la­yo, iku­nci­bi­li­ki­se; ivu­ngu­zi­se umo­ya wa­yo, ama­nzi age­le­zek.

19 Iya­me­me­ze­la ili­zwi la­yo ku­Ja­ko­bel, izi­mi­so za­yo le­za­hlu­le­lo za­yo kuI­sra­ye­lim.

20 Ka­ye­nza­nga nja­lo la­ku­si­phi isi­zwen; le­za­hlu­le­lo za­yo ka­zi­za­zio.

Du­mi­sa­ni iNko­sip!

Izi­da­lwa zo­nke ka­zi­du­mi­se iNko­si

148Du­mi­sa­ni iNko­si!

Du­mi­sa­ni iNko­si li­se­ma­zu­lwi­nia, idu­mi­se­ni enda­we­ni ezi­phe­zu­lub.

2 Idu­mi­se­ni lo­nke zi­ngi­lo­si za­yoc. Idu­mi­se­ni lo­nke ma­ba­ndla ayod.

3 Idu­mi­se­ni la­nga le­nya­nga. Idu­mi­se­ni lo­nke zi­nka­nye­zi ezi­kha­nya­yo.

4 Idu­mi­se­ni ma­zu­lu ama­zu­lue, la­ni ma­nzi aphe­zu kwa­ma­zu­luf.

5 Ka­ku­du­mi­se ibi­zo le­Nko­sig; ngo­ba yo­na ya­la­ya, kwa­se­ku­da­lwah.

6 Ya­ku­mi­sa ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nii; ya­khu­pha isi­mi­so esi­nga­yi­kwe­dlu­laj.

7 Du­mi­sa­ni iNko­si li­se­mhla­be­nik, mi­go­bho yo­lwa­ndle, la­ni zi­nzi­ki zo­nkel,

8 mli­lom le­si­qho­tho, li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo le­nku­ngun, si­phe­phoo ese­nza ili­zwi la­yop;

9 zi­nta­ba la­ma­qa­qa wo­nkeq, zi­hla­hla ze­zi­the­lors le­mi­se­da­ri yo­nke,

10 zi­nya­ma­za­na ze­ga­ngat le­zi­fu­yo zo­nkeu, zi­nto ezi­hu­qu­ze­la­yo le­nyo­ni ezi­pha­pha­yo1.

11 Ma­kho­si omhla­ba, la­ni zi­zwe zo­nke, zi­pha­tha­ma­ndla, la­ni ba­bu­si bo­mhla­bav,

12 ma­ja­ha, la­ni-ke zi­nto­mbi, ma­xhe­gu la­ba­tshaw.

13 Ka­ba­du­mi­se ibi­zo le­Nko­six, ngo­ba ibi­zo la­yo lo­dwa li­pha­ke­mey; ubu­kho­si ba­yo bu­phe­zu ko­mhla­ba la­ma­zu­luz.

14 Nja­lo ipha­ka­mi­si­le upho­ndo lwa­ba­ntu ba­yoa, indu­mi­so ya­bo bo­nkeb aba­ngcwe­le ba­yoc, eya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, aba­ntu aba­se­du­ze la­yod.

Du­mi­sa­ni iNko­sie!

UI­sra­ye­li ka­du­mi­se iNko­si

149Du­mi­sa­ni iNko­si! HIa­be­le­la­ni iNko­si ingo­ma entshaa, indu­mi­so ya­yo eba­ndle­nib la­ba­ngcwe­lec.

2 UI­sra­ye­li ka­tho­ko­zed ngo­Me­nzi wa­khee, aba­ntwa­na be­Zi­yo­ni ka­ba­tha­be eNko­si­ni ya­bof.

3 Ka­ba­du­mi­se ibi­zo la­yog ngo­ku­si­nahi, ka­ba­yi­hla­be­le­le indu­mi­so nge­si­gu­ja­naj le­cha­chok.

4 Ngo­ba iNko­si iya­tho­ko­za nga­ba­ntu ba­yol; iza­ce­ci­sa aba­mne­nem ngo­si­ndi­son.

5 Aba­ngcwe­le ka­ba­tho­ko­ze nge­ndu­mi­soo, ka­ba­hla­be­le­lepq nge­nja­bu­lo emi­bhe­de­ni ya­bor.

6 Indu­mi­so zi­ka­Nku­lu­nku­lu zi­se­mphi­nje­ni wa­bos, le­nke­mba esi­ka nhla­ngo­thi mbi­lit esa­ndle­ni sa­bou,

7 uku­ze be­nze impi­ndi­se­lo phe­zu kwa­ba­he­de­ni, izi­je­zi­so phe­zu kwe­zi­zwe,

8 uku­ze ba­bo­phe ama­kho­si azo nga­ma­ke­ta­nev, le­zi­khu­lu za­zow nge­zi­bo­pho ze­nsi­mbix,

9 uku­ze be­nze isa­hlu­le­loy esi­bha­li­we­yo phe­zu kwa­zoz. Lo­lu­du­moa aba­ngcwe­le ba­yo bo­nke ba­la­lob.

Du­mi­sa­ni iNko­sic!

Du­mi­sa­ni iNko­si

150Du­mi­sa­ni iNko­si!

Du­mi­sa­ni uNku­lu­nku­lu endli­ni ya­khe engcwe­lea; mdu­mi­se­ni emkha­thi­ni wa­ma­ndla akheb.

2 Mdu­mi­se­ni nge­nxa ye­ze­nzo za­khe ezi­la­ma­ndlacd, li­mdu­mi­se nge­nxa yo­bu­ne­ngi bo­bu­khu­lu ba­khee.

3 Mdu­mi­se­ni ngo­ku­vu­the­lwa ko­pho­ndo, li­mdu­mi­sef ngo­gu­bhu lwe­zi­nta­mbog le­cha­choh,

4 li­mdu­mi­sei nge­si­gu­ja­na la­ngo­ku­si­naj, li­mdu­mi­se nge­zi­nto zo­ku­hla­be­le­la ezi­le­nta­mbok la­ngo­mhla­ngal,

5 li­mdu­mi­se nge­nsi­mbi ezi­nce­nce­tha­yo ezi­hlo­ko­ma­yom, li­mdu­mi­se nge­nsi­mbi ezi­nce­nce­tha­yo ezi­kha­la ka­khu­lun.

6 Ko­nke oku­phe­fu­mu­la­yoo ka­ku­du­mi­se iNko­sip.

Du­mi­sa­ni iNko­siq!

IZA­GA

Iza­ga zi­lo­si­zo

1Iza­ga zi­ka­So­lo­mo­ni, indo­da­na ka­Da­vi­da, inko­si ya­koI­sra­ye­lia;

2 ukwa­zi inhla­ka­ni­pho lo­ku­la­ywab, uku­qe­di­si­sa ama­zwic oku­qe­di­si­sad,

3 ukwe­mu­ke­la uku­la­ya kwe­nhla­ka­ni­phoe, uku­lu­nga, le­sa­hlu­le­lo, lo­ku­qo­ndaf;

4 uku­ni­ka aba­nge­la­lwa­zig inhla­ka­ni­phoh, ija­ha ulwa­zi le­ngqo­ndo.

5 Ohla­ka­ni­phi­le­yo uza­ku­zwa, andi­sei uku­fu­ndaj, lo­qe­di­si­sa­yo uza­zu­zak ize­lu­le­kol,

6 uku­qe­di­si­sam isa­ga lo­mze­ke­li­son, ama­zwi aba­hla­ka­ni­phi­le­yo, la­ma­li­bho aboo.

Ize­lu­le­ko ku­ma­ja­ha

7 Ukwe­sa­ba iNko­si ku­yi­ku­qa­la ko­lwa­zip; izi­thu­tha zi­ya­de­le­la inhla­ka­ni­pho lo­ku­la­ywaq.

8 Ndo­da­na ya­mir, zwa­na uku­la­ya ku­ka­yi­hlos, unga­wu­de­li umla­yo ka­nyo­kot;

9 ngo­ba kuza­ku­ba ngu­mqhe­le wo­mu­sa ekha­nda la­kho, le­mi­ga­xou enta­nye­ni ya­khov.

10 Ndo­da­na ya­mi, uba izo­ni zi­ku­hu­ga, unga­vu­miw.

11 Uba zi­si­thi: Ha­mba la­thi, siye­ca­tha­me­la iga­zix, si­ca­tshe­le onge­la­ca­la ku­nge­la­si­za­thoy;

12 si­ba­gi­nye be­phi­laz nje­nge­ngcwa­baa, ye­bo, ngo­ku­phe­le­le­yo, nje­nga­be­hle­la ego­di­nib.

13 Si­za­tho­la yo­nke impa­hla eli­gu­gu, si­gcwa­li­se izi­ndlu ze­thu nge­mpa­ngo.

14 Pho­se­la inka­tho ya­kho pha­ka­thi kwe­thu; so­nke si­be le­si­khwa­ma se­ma­li si­nye.

15 Ndo­da­na ya­mi, unga­ha­mbi la­zo endle­le­ni; unqa­nde unya­wo lwa­kho emkho­ndwe­ni wa­zoc.

16 Ngo­ba inya­wo za­zo zi­gi­ji­me­la ebu­bi­ni, zi­pha­ngi­sa uku­chi­tha iga­zid.

17 Isi­bi­li, imbu­le le­ndla­le­lwa ize pha­mbi kwa­me­hlo alo­ba yi­yi­phi inyo­nie.

18 La­la­ba ba­ca­tha­me­la iga­zi la­bof, ba­ca­tshe­le imi­phe­fu­mu­lo ya­bog.

19 Zi­nja­lo indle­la za­khe wo­nke ozu­za inzu­zo ngo­ku­pha­ngah; itha­tha impi­lo ya­ba­ni­ni­yoi.

Inhla­ka­ni­pho iya­me­me­za

20 Uku­Hla­ka­ni­pha ku­ya­me­me­za nga­pha­ndle, ku­khu­pha ili­zwi la­kho emi­da­nge­nij.

21 Ku­ya­me­me­za enda­we­ni eqa­ka­the­ki­le­yo yo­ku­xo­ko­ze­la, eku­nge­ne­ni kwa­ma­sa­ngo; emzi­ni ku­tsho ama­zwi akhok

22ku­si­thi: Ko­ze ku­be ni­ni, li­na eli­nge­la­lwa­zi, li­tha­nda uku­nga­bi la­lwa­zil, la­ba­klo­lo­da­yo be­zi­fi­se­la uku­klo­lo­dam, le­zi­phu­ku­phu­ku zi­zo­nda ulwa­zin?

23 Phe­ndu­ke­la­ni eku­khu­ze­ni kwa­mi; kha­nge­la­ni, ngi­za­thu­lu­le­lao umo­ya wa­mi ki­ni, ngi­la­zi­se ama­zwi amip.

24 Ngo­ba ngi­bi­zi­leq, ko­dwa la­lar; nge­lu­li­le isa­ndla sa­mi, ko­dwa ka­kho ona­nza­yo;

25 la­de­le­la so­nke ise­lu­le­ko sa­mis, ka­li­vu­ma­nga uku­khu­za kwa­mit;

26 mi­na-ke ngi­za­hle­ka uku­chi­the­ka kwe­nuu, ngi­klo­lo­de eku­fi­ke­ni ko­kwe­sa­ba kwe­nuv,

27 eku­fi­ke­ni ko­kwe­sa­ba kwe­nu nje­nge­si­phe­pho, lo­ku­chi­the­ka kwe­nu ku­fi­ka nje­nge­si­vu­ngu­za­ne, la­pho ubu­hlu­ngu lo­si­zi ku­le­hle­law.

28 Kho­na ba­za­ngi­bi­za, ko­dwa ka­ngi­yi­ku­sa­be­lax; ba­za­ngi­di­ngi­si­sa, ko­dwa ka­ba­yi­ku­ngi­tho­lay.

29 Nge­nxa yo­ku­thi ba­be­zo­nda ulwa­ziz, be­nga­khe­tha­nga ukwe­sa­ba iNko­sia.

30 Ka­ba­vu­ma­nga ise­lu­le­ko sa­mib, be­de­le­la ko­nke uku­khu­za kwa­mic.

31 Nga­kho ba­za­ku­dla okwe­si­the­lo se­ndle­la ya­bod, ba­su­thi­swe nga­ma­ce­bo aboe.

32 Ngo­ba uku­hle­hla kwa­ba­nge­la­lwa­zi ku­za­ba­bu­la­la, lo­ko­nwa­ba kwe­zi­phu­ku­phu­ku ku­za­ba­bhu­bhi­saf.

33 Ko­dwa ongi­la­le­la­yo uza­hla­la evi­ke­le­ki­leg, onwa­be ekwe­sa­be­ni oku­bih.

Umvu­zo we­nhla­ka­ni­pho

2Ndo­da­na ya­mi, uba use­mu­ke­la ama­zwi amia, ugci­ne ku­we imi­la­yo ya­mibc,

2 uku­thi we­nze indle­be ya­kho ila­le­le inhla­ka­ni­pho, utho­bi­se inhli­zi­yo ya­kho eku­qe­di­si­se­nid,

3 ye­bo, uba ukha­le­la uku­qe­di­si­sa, ukhu­phe­le ili­zwi la­kho eku­zwi­si­se­nie,

4 uba uku­di­nga nje­nge­si­li­vaf, uku­phe­nye nje­nge­zi­mpa­hla ezi­li­gu­gu ezi­fi­hli­we­yog,

5 kho­na uza­qe­di­si­sa uku­ye­sa­ba iNko­si, utho­le ulwa­zi lu­ka­Nku­lu­nku­luh.

6 Ngo­ba iNko­si ini­ka inhla­ka­ni­pho; ulwa­zi lo­ku­qe­di­si­sa ku­ve­la emlo­nye­ni wa­yoi.

7 Iya­ba­be­ke­laj aba­qo­tho inhla­ka­ni­pho eqo­thok; iyi­si­hla­ngu ku­bol aba­ha­mba ngo­ku­qo­ndam,

8 uku­gci­na indle­la ze­sa­hlu­le­lon; iza­lo­ndo­lo­za indle­la za­ba­ngcwe­le ba­yoo.

9 Kho­na uza­qe­di­si­sap uku­lu­nga, le­sa­hlu­le­lo, lo­ku­qo­ndaq; yo­nke indle­la elu­ngi­le­yor.

10 La­pho inhla­ka­ni­pho iza­nge­na enhli­zi­ywe­ni ya­kho, lo­lwa­zi lu­be mna­ndi emphe­fu­mu­lwe­ni wa­kho;

11 ingqo­ndos iza­ku­gci­na, uku­qe­di­si­sa ku­ku­lo­ndo­lo­zet;

12 uku­ko­phu­la endle­le­ni embi, emu­ntwi­ni okhu­lu­ma izi­nto ezi­pha­mbe­ne­you;

13 aba­tshi­ya indle­la zo­bu­qo­tho, uku­ze ba­ha­mbe nge­ndle­la zo­bu­mnya­mav;

14 aba­tho­ko­za ngo­kwe­nza oku­biw, be­ja­bu­la eku­pha­mbu­ke­ni ko­mu­bix;

15 aba­ndle­la za­bo zi­pha­mbe­ney, be­go­bi­le emi­kho­ndwe­ni ya­boz;

16 uku­ko­phu­laa ko­we­si­fa­za­na we­mzi­nib, ko­we­zi­zwecd okho­hli­sa nga­ma­zwi akhee;

17 otshi­ya umnga­ne wo­bu­tsha ba­khe, ekho­hlwa isi­vu­me­lwa­no si­ka­Nku­lu­nku­lu wa­khef;

18 ngo­ba indlu ya­khe itsho­ne­la eku­fe­nig, le­mi­kho­ndo ya­kheh emi­mo­ye­ni efi­le­yoi.

19 Bo­nke aba­nge­na ku­ye ka­ba­yi­ku­bu­ya, nja­lo ka­ba­yi­ku­fi­nye­le­la endle­le­ni ze­mpi­lo.

20 Uku­ze uha­mbe endle­le­ni ya­ba­lu­ngi­le­yo, ugci­ne imi­kho­ndo ya­ma­lu­ngi­sa.

21 Ngo­ba aba­qo­tho ba­za­hla­la eli­zwe­ni, la­ba­phe­le­le­yo ba­sa­le ku­loj;

22 ko­dwa aba­kho­hla­ke­le­yo ba­za­qu­nywa ba­su­swe eli­zwe­nik, la­ba­pha­mbe­ka­yo ba­da­tshu­lwe ba­su­swe ku­lol.

Ezi­nye ize­lu­le­ko ema­ja­he­ni

3Ndo­da­na ya­mi, unga­kho­hlwa umla­yo wa­mi, ko­dwa inhli­zi­yo ya­kho ka­yi­gci­ne imi­la­yo ya­mia.

2 Ngo­ba ye­nge­ze­le­la ku­we ubu­de be­zi­nsu­kub le­mi­nya­ka ye­mpi­lo lo­ku­thu­lac.

3 Umu­sa lo­the­mbe­ko ka­ku­nga­ku­tshi­yid, ku­bo­phe­lee enta­nye­ni ya­khof, uku­bha­le esi­bhe­bhe­ni se­nhli­zi­yo ya­khog.

4 Nga­lo­kho uza­tho­la umu­sa lo­ku­qe­di­si­sa oku­hlehi eme­hlwe­ni ka­Nku­lu­nku­lu la­ba­ntuj.

5 The­mba eNko­si­ni nge­nhli­zi­yo ya­kho yo­nkek, unge­ya­mi eku­qe­di­si­se­ni kwa­khol.

6 Ivu­me endle­le­ni za­kho zo­nkem, yo­na-ke iza­qo­ndi­sa imi­kho­ndo ya­khon.

7 Unga­bi ngo­hla­ka­ni­phi­le­yo eme­hlwe­ni akhoo; ye­sa­be iNko­sip, usu­ke ebu­bi­niqr.

8 Ku­za­ku­ba yi­kwe­la­tshwa kwe­nka­ba ya­kho, lo­ku­na­thwa­yo kwa­ma­tha­mbo akhos.

9 Hlo­ni­pha iNko­si nge­mfu­yo ya­kho, la­nge­zi­the­lo za­kho zo­ku­qa­la ze­si­vu­no sa­kho so­nket.

10 Kho­na izi­pha­la za­kho zi­za­gcwa­li­swa nge­na­la, le­zi­kha­me­lo za­kho ze­wa­yi­ni zi­phu­phu­me iwa­yi­ni eli­tshau.

11 Ndo­da­na ya­mi, unga­de­le­li uku­la­ya kwe­Nko­si, unga­ne­ngwa yi­ku­khu­za kwa­yov.

12 Ngo­ba iNko­si iya­mla­ya emtha­nda­yo, ye­bo, nje­ngo­yi­se indo­da­na atho­ko­za nga­yow.

13 Ubu­si­si­we umu­ntu o­tho­la inhla­ka­ni­pho, lo­mu­ntu o­zu­za uku­qe­di­si­sax.

14 Ngo­ba inzu­zo ya­kho ingco­no ku­le­nzu­zo ye­si­li­vay, lo­ku­tho­la­ka­la­yo kwa­kho ku­le­go­li­dez.

15 Ku­li­gu­gu eli­dlu­la ama­tshe ali­gu­gua, la­kho ko­nke onga­ku­fi­sa ka­ku­li­nga­ni­swa la­khob.

16 Ubu­de be­zi­nsu­ku bu­se­sa­ndle­ni sa­kho so­ku­ne­nec, kwe­so­kho­hlo sa­kho ino­tho lo­du­mod.

17 Izi­ndle­la za­kho zi­zi­ndle­la ze­nto­ko­zo, le­mi­kho­ndo ya­kho yo­nke iyi­ku­thu­lae.

18 Ku­yi­si­hla­hla se­mpi­lof kwa­ba­ku­ba­mba­yo, lo­ba­mbe­le­la ku­kho ubu­si­si­weg.

19 Nge­nhla­ka­ni­pho iNko­si ya­se­ke­la umhla­bahi; ya­mi­sa ama­zu­lu ngo­ku­qe­di­si­saj.

20 Ngo­lwa­zi lwa­yo izi­nzi­ki za­qhe­ke­zwak, la­ma­ye­zi atho­ntal ama­zo­lom.

21 Ndo­da­na ya­mi, ka­ku­nga­su­ki eme­hlwe­ni akhon; gci­na inhla­ka­ni­pho eqo­thoo le­ngqo­ndop.

22 Nja­lo ku­za­ku­ba yi­mpi­lo yo­mphe­fu­mu­lo wa­khoq, le­si­sa enta­nye­ni ya­khor.

23 Kho­na uza­ha­mba indle­la ya­kho uvi­ke­le­ki­les, lo­nya­wo lwa­kho ka­lu­yi­ku­khu­be­kat.

24 Nxa ula­la pha­nsi, ka­wu­yi­kwe­sa­ba, ye­bo, uza­la­la, lo­bu­tho­ngo ba­kho bu­za­ku­ba mna­ndiu.

25 Unge­sa­bi uva­lo olu­ju­ma­yov, ku­mbe uku­chi­the­ka kwa­ba­bi nxa ku­fi­kaw.

26 Ngo­ba iNko­si iza­ku­ba se­the­mbe­ni la­kho, igci­ne unya­wo lwa­kho uku­ze lu­nga­ba­njwax.

27 Unga­go­dle­li umni­ni­kho oku­hley nxa ku­se­ma­ndle­ni esa­ndla sa­kho uku­kwe­nzaz.

28 Unga­thi ku­ma­khe­lwa­ne wa­kho: Ha­mba, ubu­ye, ku­sa­sa ngi­za­ku­ni­ka; nxa ula­khoa.

29 Unga­ce­bi oku­bi ngo­ma­khe­lwa­ne wa­kho, ngo­ba ye­na uhla­la la­we evi­ke­le­ki­le.

30 Unga­phi­ki­sa­ni lo­mu­ntu ku­nge­la­si­za­tho, nxa enga­ko­na­ngab.

31 Unga­ha­wu­ke­li umu­ntu olo­bu­dlwa­ngu­dlwa­ngu; unga­khe­thi le­yo­dwa ye­zi­ndle­la za­khec.

32 Ngo­ba opha­mbe­ne­yo uyi­si­ne­ngi­so eNko­si­nid, ko­dwa imfi­hlo ya­yo ikwa­ba­qo­thoe.

33 Isi­qa­le­ki­so se­Nko­si si­se­ndli­ni yo­mu­bif, ko­dwa iya­wu­bu­si­sa umu­zi wa­ba­lu­ngi­le­yog.

34 Isi­bi­li, yo­na iya­be­yi­sah abe­yi­sa­yoi, ko­dwa ini­ka umu­sa kwa­ba­tho­be­ki­le­yo.

35 Aba­hla­ka­ni­phi­le­yo ba­za­ku­dla ili­fa lo­du­mo, ko­dwa aba­yi­zi­thu­tha, isa­be­lo sa­bo si­li­hla­zo.

Inhla­ka­ni­pho ile­tha inzu­zo ethi­le

4Zwa­ni­ni, ba­ntwa­na ba­mi, umla­yo ka­yi­hloa, li­na­nze­le­le uku­ze la­zi uku­qe­di­si­sab.

2 Ngo­ba ngi­li­ni­ka imfu­ndi­so enhle, li­nga­wu­tshi­yi umla­yo wa­mic.

3 Ngo­ba be­ngi­yi­ndo­da­na ka­ba­ba, ngi­tha­mbi­led, ngi­nge­dwa pha­mbi ku­ka­ma­mae.

4 Wa­se­ngi­fu­ndi­sa wa­thi ki­mi: Inhli­zi­yo ya­kho ka­yi­ba­mbe­le­le ema­zwi­ni amif; gci­na imi­la­yo ya­mi, uphi­leg.

5 Zu­za inhla­ka­ni­phohi, uzu­zej uku­qe­di­si­sak, unga­kho­hlwa; unga­pha­mbu­ki ema­zwi­ni omlo­mo wa­mi.

6 Unga­ku­tshi­yi, nja­lo ku­za­ku­lo­ndo­lo­za; uku­tha­nde, nja­lo ku­za­ku­li­ndal.

7 Oko­ku­qa­la yi­nhla­ka­ni­phom; zu­za inhla­ka­ni­phon; la­nge­nzu­zo ya­kho yo­nke uzu­zeo uku­qe­di­si­sap.

8 Ku­khu­li­se, nja­lo ku­za­ku­pha­ka­mi­sa; ku­za­ku­ni­ka udu­moq nxa uku­go­nar.

9 Ku­za­ni­ka ikha­nda la­kho umqhe­le wo­mu­sas; ku­za­ku­le­the­la umqhe­le wo­du­mo.

10 Zwa­na, ndo­da­na ya­mi, we­mu­ke­le ama­zwi ami, le­mi­nya­ka ye­mpi­lo iza­ku­ba mi­ne­ngi ku­wet.

11 Ngi­ku­fu­ndi­si­le endle­le­ni ye­nhla­ka­ni­pho; ngi­kwe­nze wa­nya­the­la emi­kho­ndwe­ni yo­bu­qo­thou.

12 Eku­ha­mbe­ni kwa­kho inya­the­lo la­kho ka­li­yi­ku­fi­nye­zwav, nja­lo nxa ugi­ji­ma ka­wu­yi­ku­khu­be­kaw.

13 Ba­mbe­le­la eku­la­ywe­nix, ungaku­ye­ke­li; ku­gci­ne, ngo­ba ku­yi­mpi­lo ya­khoy.

14 Unga­nge­ni emkho­ndwe­ni wa­ba­kho­hla­ke­le­yoz, unga­ha­mbi endle­le­ni ya­ba­bia.

15 Iye­ke­le, unge­dlu­li nga­yob, pha­mbu­ka ku­yo, we­dlu­lec.

16 Ngo­ba ka­ba­la­li uba be­nge­nza­nga oku­bi; lo­bu­tho­ngo ba­bo bu­ya­su­swa uba be­nga­khu­be­ki­sa­nga mu­ntud.

17 Ngo­ba ba­dla isi­nkwa se­nko­hla­ka­lo, ba­na­the iwa­yi­ni lo­bu­dlwa­ngu­dlwa­ngu.

18 Ko­dwa indle­la ya­ba­lu­ngi­le­yoe inje­ngo­ku­kha­nya oku­kha­nya­yof, ku­qhu­be­ka ku­kha­nya ku­ze ku­be se­mi­ni enku­lug.

19 Indle­la ya­ba­bi inje­ngo­mnya­mah; ka­ba­zi uku­thi ba­za­khu­tshwa yi­nii.

20 Ndo­da­na ya­mi, la­le­la ama­zwi ami, ube­ke indle­be ya­kho eku­khu­lu­me­ni kwa­mij.

21 Ka­ku­nga­phu­nyu­ki eme­hlwe­ni akhok; uku­gci­ne pha­ka­thi kwe­nhli­zi­yo ya­khol.

22 Ngo­ba ku­yi­mpi­lo kwa­ba­ku­tho­la­yo, le­mpi­lo enhle ye­nya­ma ya­bo yo­nkem.

23 Gci­na inhli­zi­yo ya­kho phe­zu kwa­kho ko­nke oku­nga­gci­nwa, ngo­ba ku­ve­la ki­khon uku­phu­ma kwe­mpi­loo.

24 Su­sa ku­we uku­pha­mba­na ko­mlo­mop, lo­ku­pha­mbe­ka kwe­nde­be ku­su­se­le kha­tsha­na la­weq.

25 Ame­hlo akho ka­wa­kha­nge­le pha­mbi­li, le­nko­phe za­kho zi­qo­nde pha­mbi kwa­kho.

26 Li­nga­ni­sa umkho­ndo wo­nya­wo lwa­kho, uku­ze zo­nke indle­la za­kho zi­qi­ner.

27 Unga­pha­mbu­ke­li nga­kwe­so­ku­ne­ne ku­mbe nga­kwe­so­kho­hlos; upha­mbu­le unya­wo lwa­kho ebu­bi­nit.

Isi­xwa­yi­so esi­ma­ye­la­na lo­bu­fe­be

5Ndo­da­na ya­mi, la­le­la inhla­ka­ni­pho ya­mia, be­ka indle­be ya­kho eku­qe­di­si­se­ni kwa­mib,

2 uku­ze uqa­phe­le ingqo­ndoc, le­nde­be za­kho zi­gci­ne ulwa­zid.

3 Ngo­ba inde­be zo­we­si­fa­za­na we­mzi­nie zi­tho­nta ulu­ju, lo­mlo­mo wa­khe ubu­tshe­le­zi ku­la­ma­fu­thaf.

4 Ko­dwa uku­ci­na kwa­khe ku­ya­ba­bag nje­ngo­mhlo­nya­neh, ku­bu­kha­liij nje­nge­nke­mba esi­ka nhla­ngo­thi mbi­lik.

5 Inya­wo za­khe ze­hle­la eku­fe­ni; izi­nya­the­lo za­khe zi­ba­mbe­le­la esi­ho­gwe­nil.

6 Hle­zi uli­nga­ni­se indle­la ye­mpi­lom, imi­kho­ndo ya­khen iya­zu­la­zu­lao, ka­na­nze­le­lip.

7 Nga­kho-ke, ba­ntwa­na, ngi­la­le­la­ni, li­nga­pha­mbu­ki ema­zwi­ni omlo­mo wa­miq.

8 De­di­se­la indle­la ya­kho kha­tsha­na la­ye, unga­so­nde­li emnya­ngo we­ndlu ya­khe;

9 hle­zi uni­ke­le udu­mo lwa­kho kwa­ba­nye, le­mi­nya­ka ya­kho ko­le­si­hlu­kur;

10 hle­zi abe­zi­zwe ba­zi­su­thi­se nga­ma­ndla akho, le­mi­tshi­ka­tshi­ka ya­kho ibe se­ndli­ni yo­we­zi­zwe­nis;

11 nja­lo ubu­bu­le eku­phe­le­ni kwa­kho, la­pho inya­ma ya­kho lo­mzi­mba wa­kho se­ku­dli­wet;

12 nja­lo uthi: Ngi­ku­zo­nde nja­ni uku­la­ywau, le­nhli­zi­yo ya­mi ya­de­le­la uku­khu­zwav!

13 Ka­ngi­zwa­nga-ke ili­zwi la­ba­fu­ndi­si ba­mi; ka­ngi­be­ka­nga indle­be za­mi kwa­ba­ngi­fu­ndi­sa­yo!

14 Nga­pho­sa nga­ba ebu­bi­ni bo­nke pha­ka­thi kwe­ba­ndla le­nhla­nga­now.

15 Na­tha ama­nzi emgo­di­ni wa­kho, le­mi­fu­la ephu­ma pha­ka­thi ko­mtho­mbo wa­khox.

16 Imi­tho­mbo ya­kho ichi­the­ke pha­ndley, izi­fu­la za­ma­nzi emi­da­nge­niz.

17 Ka­ku­be ngo­kwa­kho we­dwa, ku­nga­bi ngo­kwa­be­zi­zwe­ni ka­nye la­we.

18 Umtho­mbo wa­kho ka­wu­bu­si­swea; utho­ko­zeb ngo­mfa­zi wo­bu­tsha ba­khoc;

19 impa­la etha­nde­ka­yo ka­khu­lu, le­go­go eli­bu­ke­ka­yod; ama­be­le akhee ka­wa­ku­su­thi­se so­nke isi­kha­thif, uzu­le otha­ndwe­ni lwa­khe ko­ku­phe­la.

20 Ku­nga­ni-ke, ndo­da­na ya­mi, uzu­le ko­we­si­fa­za­na we­mzi­nig, ugo­ne isi­fu­ba so­we­mzi­nih?

21 Ngo­ba indle­la zo­mu­ntui zi­pha­mbi kwa­me­hlo eNko­sij; nja­lo iya­li­nga­ni­sak yo­nke imi­kho­ndo ya­khel.

22 Eza­khe izi­pha­mbe­kom zi­za­ba­mba omu­bi, aba­njwe zi­nta­mbo ze­so­no sa­khen.

23 Ye­na uza­ku­fa ngo­ku­nga­la­ywao, le­bu­khu­lwi­ni bo­bu­thu­tha ba­khe uza­du­hap.

Izi­xwa­yi­so ezi­ma­ye­la­na le­zi­ba­mbi­so lo­bu­vi­la lo­kwe­nza oku­bi

6Ndo­da­na ya­mi, uba uyi­si­ba­mbi­so so­ma­khe­lwa­ne wa­khoa, wa­tsha­ye­la owe­zi­zwe isa­ndla sa­khob,

2 uthi­ywe nga­ma­zwi omlo­mo wa­kho, uba­njwe nga­ma­zwi omlo­mo wa­khoc.

3 Ye­nza lo­khu kha­the­si, ndo­da­na ya­mi, uzo­phu­le, lo­khu use­sa­ndle­ni si­ka­ma­khe­lwa­ne wa­kho; ha­mba, uzi­tho­be, umnce­ngi­si­se uma­khe­lwa­ne wa­khod.

4 Unga­ni­ki ame­hlo akho ubu­tho­ngoe, lo­ku­wo­ze­la enko­phe­ni za­khof.

5 Uzo­phu­le nje­ngo­mzi­ki esa­ndle­ni so­mzi­nge­li, la­nje­nge­nyo­ni esa­ndle­ni so­mthi­yi we­nyo­nig.

6 Ya­nah ebu­nyo­nywe­nii, vi­laj, ubo­ne indle­la za­bo, uhla­ka­ni­phek.

7 Obu­thil, bu­nge­la­mkho­khe­lim, indu­na, lo­mbu­sin,

8 bu­lu­ngi­sa isi­nkwa sa­bo ehlo­boo, bu­bu­the uku­dla kwa­bo esi­vu­nwe­nip.

9 Ko­ze ku­be ni­ni, vi­la, ule­le? Uza­vu­ka ni­ni ebu­tho­ngwe­ni ba­khoq?

10 Ubu­tho­ngo obu­nci­nya­ners, uku­wo­ze­la oku­nci­nya­ne, uku­so­nga iza­ndla oku­nci­nya­ne uku­thi ula­let,

11 be­se­bu­si­za ubu­ya­nga ba­kho nje­nge­si­ha­mbi, le­nswe­lo ya­kho nje­ngo­mu­ntu ole­si­hla­nguuv.

12 Umu­ntu ka­Bhe­li­ya­li, umu­ntu okho­hla­ke­le­yow, oha­mba lo­mlo­mo opha­mbe­ne­yox,

13 afi­ce ame­hlo akhe, akhu­lu­me nge­nya­wo za­khe, afu­ndi­se nge­mi­nwe ya­khey,

14 uku­pha­mbu­ka ku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­khez, uce­ba oku­bi nge­si­kha­thi so­nke, epho­se­la ingxa­ba­noa.

15 Nge­nxa ya­lo­khu ingo­zi ya­khe iza­fi­ka ma­si­nya­ne, ahle ephu­keb, ku­ze ku­nga­bi le­se­la­phoc.

16 Le­zi­zi­nto ezi­yi­si­thu­pha iNko­si iya­zi­zo­ndad; ye­bo, ezi­yi­si­kho­mbi­sa zi­yi­zi­ne­ngi­so emphe­fu­mu­lwe­ni wa­khee:

17 Ame­hlo apha­ke­me­yo, uli­mi olu­qa­mba ama­ngaf, le­za­ndla ezi­chi­tha iga­zi eli­nge­la­ca­lagh,

18 inhli­zi­yo ece­bai ama­ce­bo ama­bij, inya­wo ezi­pha­ngi­sa uku­gi­ji­me­la ubu­bikl,

19 umfa­ka­zi wa­ma­nga opha­fu­za izi­nko­hli­som, lo­pho­se­la ingxa­ba­no pha­ka­thi kwa­ba­za­lwa­nen.

Isi­xwa­yi­so ma­ye­la­na lo­bu­fe­be

20 Ndo­da­na ya­mi, gci­na umla­yo ka­yi­hloo, unga­ku­de­li uku­fu­ndi­sa ku­ka­nyo­kop.

21 Ku­bo­phe­le enhli­zi­ywe­ni ya­kho nja­loq, ku­bo­phe­ler enta­nye­ni ya­khos.

22 Eku­ha­mbe­ni kwa­kho ku­za­ku­kho­khe­lat, eku­la­le­ni kwa­khou ku­ku­lo­ndo­lo­ze, le­ku­vu­ke­ni kwa­kho kho­na ku­khu­lu­me la­wev.

23 Ngo­ba umla­yo uyi­si­ba­new, lo­ku­fu­ndi­sa ku­yi­ku­kha­nyax, lo­ku­khu­za ko­ku­la­ya ku­yi­ndle­la ye­mpi­loy,

24 uku­ze ku­ku­gci­ne emfa­zi­ni omu­bi, ema­zwi­ni aye­nga­yoz oli­mi lo­we­si­fa­za­na we­mzi­nia.

25 Unga­lo­yi­si ubu­hle ba­khe enhli­zi­ywe­ni ya­khob; anga­ku­tha­thi nge­nko­phe za­khec.

26 Ngo­ba nge­nxa yo­mfa­zi o­yi­si­phi­ngid unga­fi­ka ece­zwi­ni lwe­si­nkwae, lo­mfa­zi wo­mu­ntu uzi­nge­laf umphe­fu­mu­lo oli­gu­gug.

27 Ka­mbe, umu­ntu anga­pha­thah umli­loi esi­fu­be­ni sa­khej, le­zi­gqo­ko za­khe zi­nga­tshi?

28 Umu­ntu anga­ha­mba phe­zu kwa­ma­la­hle avu­tha­yok, le­nya­wo za­khe zi­nga­tshi yi­nil?

29 Unja­lo onge­na ku­mka­ma­khe­lwa­ne wa­khe; wo­nke omthi­nta­yo ka­yi­ku­ba msu­lwam.

30 Ka­ba­li­de­le­li ise­la, nxa li­se­ba uku­thi li­gcwa­li­sen umphe­fu­mu­lo wa­lo, ngo­ba li­la­mbi­leo.

31 Uba li­tho­lwap, li­hla­wu­laq ku­phi­ndwe ka­si­kho­mbi­sar, li­ni­ka yo­nke impa­hla ye­ndlu ya­lo.

32 Ofe­ba lo­we­si­fa­za­na uswe­la ingqo­ndo; owe­nza lo­khu ngu­ye ochi­tha umphe­fu­mu­lo wa­khes.

33 Uza­tho­la uku­tsha­ywa le­si­gco­no, le­hla­zo la­khe ka­li­yi­kwe­su­lwa.

34 Ngo­ba ubu­khwe­le bu­lu­la­ka lo­mu­ntut; nga­kho ka­yi­ku­ba la­si­ha­wu ngo­su­ku lwe­mpi­ndi­se­lou.

35 Ka­yi­ku­na­nza lo­ba yi­yi­phi inhla­wu­lo, ka­yi­ku­vu­ma la­nxa usa­ndi­sa isi­pho.

Ubu­qi­li bo­we­si­fa­za­na omu­bi

7Ndo­da­na ya­mi, gci­na ama­zwi amia, uzi­be­ke­le imi­la­yo ya­mib.

2 Gci­na imi­la­yo ya­mic, uphi­led, lo­mthe­tho wa­mi nje­nge­nhla­mvu ya­me­hlo akhoe.

3 Uku­bo­phe­le emi­nwe­ni ya­khof, ku­bha­le esi­bhe­bhe­ni se­nhli­zi­yo ya­khog.

4 Uthi ku­nhla­ka­ni­pho: Ungu­da­de­we­thu; ubi­ze uku­qe­di­si­sa ngo­ku­thi yi­si­hlo­bo sa­khoh;

5 uku­ze ku­ku­gci­ne ku­mfa­zi we­mzi­nii, ko­we­si­fa­za­na we­mzi­ni oye­nga­yo nga­ma­zwi akhej.

6 Ngo­ba ewi­ndi­ni le­ndlu ya­mik, nge­mi­nxi­bo ye­wi­ndi nga­lu­ngu­za pha­ndlel,

7 nga­se­ngi­bo­na pha­ka­thi kwa­ba­nge­la­lwa­zim, nga­na­nze­le­la pha­ka­thi kwa­ba­tsha ija­ha eli­swe­le ingqo­ndon,

8 li­se­dlu­la esi­ta­la­de­nio ece­le­ni kwe­ngo­nsi ya­khep, li­nya­the­la endle­le­ni ye­ndlu ya­khe,

9 ku­si­hlwa, nge­nta­mba­ma yo­su­kuq, ebu­su­ku obu­mnya­ma, lo­mnya­mar.

10 Kha­nge­la-ke, owe­si­fa­za­na wa­li­hla­nga­be­za, le­se­mba­tho se­wu­le, elo­bu­qi­li nge­nhli­zi­yos.

11 Lo wa­ye­lo­msi­ndot, eyi­si­qho­lou; inya­wo za­khe ka­zi­hla­li endli­ni ya­khev.

12 Kha­the­si upha­ndle, abe­se­si­ba ezi­ta­la­de­ni, eca­tha­ma ku­yow yo­nke ingo­nsix.

13 Ngo­ku­nja­lo wa­li­ba­mba, wa­la­nga, wa­qi­ni­sa ubu­so ba­khe, wa­thi ku­lo:

14 Imi­hla­tshe­lo ye­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la iki­miy; la­mu­hla se­ngi­bha­de­le izi­fu­ngo za­miz.

15 Nga­kho-ke ngi­phu­mi­le uku­ku­hla­nga­be­za, ngi­di­ngi­si­se ubu­so ba­kho; ngi­ku­tho­li­lea.

16 Nge­ndle­le umbhe­da wa­mi nge­ze­ndla­lob, nga­ma­le­mbu aco­le­ki­le­yo ka­khu­lu ale­mi­ba­la­ba­la ave­la eGi­bhi­thec.

17 Ngi­fa­fa­zi­le umbhe­da wa­mid nge­mu­re*e, izi­nhla­baf, le­ki­na­mo­ni*g.

18 Wo­za, si­zi­da­ki­se ngo­tha­ndo ku­ze ku­se, si­zi­tho­ko­zi­se ngo­tha­ndo olu­khu­lu.

19 Ngo­ba indo­da ka­yi­kho endli­ni ya­yo, iha­mbi­le uha­mbo kha­tsha­nah.

20 Ithe­the isa­ka le­ma­li esa­ndle­ni sa­yo; ngo­su­ku lwe­nya­nga egcwe­le­yo iza­ku­za endli­ni ya­yoi.

21 Wa­li­hu­ga ngo­bu­ne­ngi be­mfu­ndi­so ya­khej, wa­li­vu­mi­sa nge­nku­lu­mo za­khe ezi­nce­nga­yok.

22 La­hle la­mla­nde­la nje­nge­nka­bi isi­ya eku­hla­tshwe­ni, la­nje­nge­si­phu­ku­phu­ku si­si­ya eku­je­zi­swe­ni eso­ngwe­ni le­nqa­ga­la;

23 uze umtsho­ko uhla­be isi­bi­ndi sa­lo, nje­nge­nyo­ni ipha­ngi­se­la esi­fwi­ni, inga­zi uku­thi si­me­le­ne le­mpi­lo ya­yol.

24 Kha­the­si-ke, ba­ntwa­na, ngi­zwe­nimn, li­la­le­le ama­zwi omlo­mo wa­mio.

25 Inhli­zi­yo ya­kho ka­yi­nga­pha­mbu­ke­li endle­le­ni za­khe; unga­du­hi emi­kho­ndwe­ni ya­khep.

26 Ngo­ba uba­wi­se­le pha­nsi aba­ne­ngi aba­li­me­le­yo, la­bo bo­nke aba­bu­le­we­yo ba­khe ba­ne­ngiq.

27 Indlu ya­khe izi­ndle­la ze­si­ho­gor, eze­hle­la ema­ka­me­lwe­ni oku­fas.

Uku­du­nyi­swa kwe­nhla­ka­ni­pho

8Inhla­ka­ni­pho ka­yi­me­me­zi yi­niab, lo­ku­qe­di­si­sac ku­khu­phe ili­zwi la­khod?

2 Engqo­nge­ni ye­zi­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo, nga­se­ndle­le­ni, pha­ka­thi kwe­zi­ndle­la ku­mie.

3 Ece­le­ni kwa­ma­sa­ngofg, entu­be­ni yo­mu­zi, e­ku­nge­neni kwe­mi­nya­ngo ku­ya­me­me­za ka­khu­lu ku­thihi:

4 Ki­ni, ma­do­da, ngi­ya­me­me­za, le­li­zwi la­mi li­se­ba­ntwa­ne­ni ba­ba­ntu.

5 Li­na eli­nge­la­lwa­zij, qe­di­si­sa­ni inhla­ka­ni­phok; la­ni zi­thu­tha, qe­di­si­sa­ni nge­nhli­zi­yo.

6 Zwa­ni­ni, ngo­ba ngi­za­khu­lu­ma izi­nto zo­bu­kho­sil, lo­ku­vu­la kwe­nde­be za­mi ku­za­ku­ba yi­ku­qo­ndam.

7 Ngo­ba umlo­mo wa­min ukhu­lu­ma iqi­ni­soo, le­nko­hla­ka­lo iyi­si­ne­ngi­so ende­be­ni za­mi.

8 Wo­nke ama­zwi omlo­mo wa­mi ase­ku­lu­nge­ni; ka­ku­kho oku­tshi­le­ki­le­yop lo­ku­go­bi­le­yo ku­woq.

9 Wo­nke aqo­ndi­le ku­lo­wo oqe­di­si­sa­yo, alu­ngi­le ku­la­bo aba­tho­la ulwa­zir.

10 Ye­mu­ke­la­ni uku­fu­ndi­sa kwa­mi, ha­tshi isi­li­va, lo­lwa­zi ku­le­go­li­de eli­khe­the­ki­le­yos.

11 Ngo­ba inhla­ka­ni­pho ingco­not ku­la­ma­tshe ama­hleu, la­kho ko­nke oku­fi­se­ka­yo ka­ku­la­ku­li­nga­ni­swa la­yov.

12 Mi­na nhla­ka­ni­pho ngi­hla­la lo­ku­qe­di­si­saw, ngi­tho­la ulwa­zi la­ma­ce­box.

13 Ukwe­sa­ba iNko­siy ku­yi­ku­zo­nda ubu­biz; uku­zi­gqa­ja, lo­ku­zi­qhe­nya, le­ndle­la embia, lo­mlo­mo wo­ku­pha­mbe­ka ngi­ya­ku­zo­ndab.

14 Ise­lu­le­ko nge­sa­mic, le­nhla­ka­ni­pho eqo­thod; ngi­yi­ku­qe­di­si­sa; ama­ndla nga­wa­mie.

15 Nga­mi ama­kho­si aya­bu­saf, la­ba­bu­si ba­mi­sa uku­lu­ngag.

16 Nga­mi izi­pha­tha­ma­ndla zi­ya­bu­sa, le­zi­khu­lu, bo­nke abe­hlu­le­li bo­mhla­ba.

17 Mi­na ngi­ya­tha­nda aba­ngi­tha­nda­yoh, la­la­bo aba­ngi­di­ngi­si­sa­yo ba­za­ngi­tho­laij.

18 Ino­tho lo­du­mo ku­ki­mikl, ino­tho eqhu­be­ka­yom lo­ku­lu­ngan.

19 Isi­the­lo sa­mi si­ngco­noo ku­le­go­li­dep, le­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yoq, lo­ku­tho­la­ka­la­yo kwa­mir ku­le­si­li­va esi­khe­the­ki­le­yos.

20 Ngi­ha­mba endle­le­ni yo­ku­lu­nga, pha­ka­thi kwe­mi­kho­ndo ye­sa­hlu­le­lo;

21 uku­thi nge­nze aba­ngi­tha­nda­yo ba­dle ili­fa le­mfu­yo; ngi­gcwa­li­se izi­pha­la za­bo.

22 INko­sit, nga­ba nge­ya­you, nga­ba yi­ku­qa­la kwe­ndle­la ya­yovw, nga­pha­mbi kwe­mi­se­be­nzi ya­yo ye­ndu­lox.

23 Nga­mi­swa kwa­se­pha­ka­de­niy, ku­su­ke­la eku­qa­le­ni, ku­su­ke­la ema­ndu­lo omhla­baz.

24 Ku­nga­ka­bi kho­na izi­nzi­kia ngase­ngi­ze­lweb, inga­ka­bi kho­na imi­tho­mbo enzi­ma nga­ma­nzi.

25 Inta­ba zi­nga­ka­mi­swac, ku­nga­ka­bi kho­na ama­qa­qad, ngase­ngi­ze­lwee.

26 Inga­ka­we­nzi umhla­ba le­mi­ma­ngo, lo­ku­qa­la kwe­ntu­li zo­mhla­baf.

27 La­pho ilu­ngi­sa ama­zu­lu nga­ngi­kho­na­phog; la­pho imi­sa umkha­thih nga­phe­zu kwe­nzi­kii;

28 la­pho imi­sa ama­ye­zi nga­phe­zu­lu; la­pho iqi­ni­sa imi­tho­mbo ye­nzi­kij;

29 la­pho imi­se­la ulwa­ndlek umngce­le wa­lol uku­ze ama­nzi ange­qi umla­yo wa­yo; la­pho imi­sam izi­se­ke­lo zo­mhla­ban;

30 kho­na nga­ngi­se­du­ze la­yoo nje­ngo­wa­khu­li­swa yi­yop, ngi­zi­nto­ko­zo zayo usu­ku ngo­su­kuq, ngi­tho­ko­za pha­mbi kwa­yo nga­so so­nke isi­kha­thir,

31 ngi­dla­las eli­zwe­ni lo­mhla­ba wa­yot, le­nto­ko­zo za­miu zi­se­ba­ntwa­ne­ni ba­ba­ntuv.

32 Nga­kho-ke, ba­ntwa­na ba­mi, ngi­zwe­niw; ngo­ba ba­bu­si­si­we a­ba­gci­na indle­la za­mix.

33 Zwa­ni­ni uku­la­ya, li­hla­ka­ni­phey, li­ngaku­de­liz.

34 Ubu­si­si­we umu­ntua ongi­zwa­yob, ali­nde insu­ku nge­nsu­ku ema­sa­ngwe­ni ami, ali­nde emi­gu­ba­zi­ni ye­mi­nya­ngo ya­mi.

35 Ngo­ba ongi­tho­la­yoc utho­la impi­lod, azu­ze umu­sa eNko­si­ni.

36 Ko­dwa owo­na ki­mie wo­na umphe­fu­mu­lo wa­khef; bo­nke aba­ngi­zo­nda­yog ba­tha­nda uku­fah.

Inhla­ka­ni­pho lo­bu­thu­tha

9Inhla­ka­ni­pho enku­lu ya­khe indlu ya­yoa, iba­ze insi­ka za­yob ezi­yi­si­kho­mbi­sac.

2 Ihla­be oku­hla­tshwa­yo kwa­yod, ixu­ba­ni­se iwa­yi­ni la­yoe, fu­thi ya­lu­ngi­sa ita­fu­la la­yof.

3 Ithu­me ince­ku­ka­zi za­yog, iya­me­me­zah engqo­nge­ni ze­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo zo­mu­zi zi­si­thii:

4 Lo­ba ngu­ba­ni onge­la­lwa­zi? Ka­phe­ndu­ke­le la­phaj; oswe­le ingqo­ndo, ithi ku­yekl:

5 Wo­za­ni, li­dle okwe­si­nkwa sa­mim, li­na­the okwe­wa­yi­ni e­ngili­xu­ba­ni­si­le­yon.

6 Ye­ke­la­ni aba­nge­la­lwa­zio li­phi­lep, li­ha­mbe ngo­ku­qo­nda nge­ndle­la yo­ku­qe­di­si­saq.

7 Oso­la isi­klo­lo­di uzi­zu­ze­la ihla­zo, lo­khu­za okho­hla­ke­le­yo u­zizu­ze­la isi­ci.

8 Unga­so­li isi­klo­lo­di, hle­zi si­ku­zo­nder; so­la ohla­ka­ni­phi­le­yo, nja­lo uza­ku­tha­ndas.

9 Ni­ka ohla­ka­ni­phi­le­yo, nja­lo uza­ku­ba lo­khu ehla­ka­ni­pha; fu­ndi­sa olu­ngi­le­yo, nja­lo uza­kwa­ndi­sa uku­fu­ndat.

10 Uku­ye­sa­ba iNko­si ku­yi­ku­qa­la kwe­nhla­ka­ni­phou, lo­lwa­zi lwa­ba­ngcwe­le lu­yi­ku­qe­di­si­sav.

11 Ngo­ba nga­mi insu­ku za­kho zi­za­kwa­ndi­swaw, le­mi­nya­ka ye­mpi­lo ye­nge­ze­le­lwe ku­wex.

12 Uba uhla­ka­ni­phi­ley, uza­ku­ba uzi­hla­ka­ni­phe­lez; uba uklo­lo­da, uza­ku­thwa­la we­dwaa.

13 Owe­si­fa­za­na oyi­si­thu­thab ulo­msi­ndoc, ka­la­ngqo­ndo, ka­zi lu­thod.

14 Ngo­ba uhla­la emnya­ngo we­ndlu ya­khe, esi­hla­lwe­ni, e­nda­weni ezi­pha­ke­me­yo zo­mu­zie,

15 uku­bi­za aba­dlu­la­yo nge­ndle­la, aba­ha­mba be­qo­ndi­le emi­kho­ndwe­ni ya­bo, esi­thif:

16 Lo­ba ngu­ba­ni onge­la­lwa­zi? Ka­phe­ndu­ke­le la­phag; lo­swe­le ingqo­ndo, uthi ku­yeh:

17 Ama­nzi ebi­we­yo amna­ndi, le­si­nkwa se­nsi­tha si­ya­hla­bu­sai.

18 Ko­dwa ka­zi uku­thi aba­fi­le­yo ba­la­pho; aba­nxu­si­we­yo ba­khe ba­se­nzi­ki­ni ye­si­ho­gojk.

Iza­ga zi­ka­So­lo­mo­ni

10Iza­ga zi­ka­So­lo­mo­nia.

Indo­da­na ehla­ka­ni­phi­le­yo itho­ko­zi­sa uyi­seb, ko­dwa indo­da­na eyi­si­thu­thac ilu­si­zi ku­ni­nad.

2 Ino­tho ye­nko­hla­ka­lo ka­yi­si­zi lu­thoe, ko­dwa uku­lu­nga ko­phu­la eku­fe­nifg.

3 INko­si ka­yi­ye­ke­lih umphe­fu­mu­lo wo­lu­ngi­le­yo ula­mbei, ko­dwa isu­ndu­za isi­fi­so sa­ba­bij.

4 Ose­be­nza nge­sa­ndla esi­xe­ga­yo uba ngu­mya­ngakl, ko­dwa isa­ndla sa­ba­khu­the­le­yo si­ya­no­thi­sam.

5 Ovu­na ehlo­bo uyi­ndo­da­na ehla­ka­ni­phi­le­yon; ola­la ubu­tho­ngo obu­khu­lu nge­si­kha­thi so­ku­vu­nao uyi­ndo­da­na ethe­le­la ihla­zop.

6 Izi­bu­si­so zi­se­kha­nda lo­lu­ngi­le­yo, ko­dwa ubu­dlwa­ngu­dlwa­nguq bu­si­be­ke­la umlo­mo wa­ba­kho­hla­ke­le­yor.

7 Uku­khu­nju­lwa ko­lu­ngi­le­yo ku­ngo­kwe­si­bu­si­sos, ko­dwa ibi­zo la­ba­kho­hla­ke­le­yo li­za­bo­lat.

8 Ohla­ka­ni­phi­le­yo nge­nhli­zi­yo uye­mu­ke­la imi­la­yo, ko­dwa isi­thu­tha nge­nde­be si­za­wi­se­lwa pha­nsiu.

9 Oha­mba ngo­bu­qo­thov uha­mba evi­ke­le­ki­lew, ko­dwa opha­mbu­la indle­la za­khe uza­kwa­zi­wax.

10 Oci­yo­za ili­hlo uba­nga inka­tha­zoy, nja­lo isi­thu­tha nge­nde­be si­za­wi­se­lwa pha­nsiz.

11 Umlo­mo wo­lu­ngi­le­yoa ungu­mtho­mbo we­mpi­lob, ko­dwa ubu­dlwa­ngu­dlwa­ngu bu­si­be­ke­la umlo­mo wa­ba­kho­hla­ke­le­yoc.

12 Inzo­ndo iba­nga ingxa­ba­no, ko­dwa utha­ndo lu­si­be­ke­la izi­pha­mbe­ko zo­nked.

13 Ende­be­ni zo­qe­di­si­sa­yo ku­tho­la­ka­la inhla­ka­ni­pho, ko­dwa into­nga inge­yo­mhla­na wo­swe­la ingqo­ndoe.

14 Aba­hla­ka­ni­phi­le­yo ba­be­ke­le­la ulwa­zif, ko­dwa umlo­mo we­si­thu­tha use­du­ze le­nci­tha­ka­log.

15 Ino­tho yo­no­thi­le­yo ingu­mu­zi wa­ma­ndla akheh; ubu­ya­nga ba­ba­ya­nga bu­yi­nci­tha­ka­lo ya­boi.

16 Umse­be­nzi wo­lu­ngi­le­yo ngo­we­mpi­lo; inzu­zo yo­kho­hla­ke­le­yo nge­ye­so­noj.

17 Ogci­na uku­la­ywa use­ndle­leni ye­mpi­lo, ko­dwa ode­le­la uku­khu­zwa uba­nga uku­du­hak.

18 Osi­be­ke­la inzo­ndo ungo­we­nde­be za­ma­nga, lo­hle­ba­yo uyi­si­thu­thal.

19 Ebu­ne­ngi­ni ba­ma­zwi uku­pha­mbe­ka ka­ku­si­le­lim, ko­dwa othi­ba inde­be za­khe uhla­ka­ni­phi­len.

20 Uli­mi lo­lu­ngi­le­yo lu­yi­si­li­va esi­khe­the­ki­le­yo; inhli­zi­yo yo­kho­hla­ke­le­yo inje­nge­nto enci­nya­neo.

21 Inde­be zo­lu­ngi­le­yo zo­ndla aba­ne­ngi, ko­dwa izi­thu­tha zi­ya­fa ngo­ku­swe­la ingqo­ndop.

22 Isi­bu­si­so se­Nko­si so­na si­ya­no­thi­saq; nja­lo ka­ye­nge­zi usi­zi ku­sor.

23 Ku­nje­nge­nhle­ki­sa ko­yi­si­thu­thas ukwe­nza oku­bit; ku­nja­lo inhla­ka­ni­pho ku­mu­ntu wo­ku­qe­di­si­sa.

24 Lo­kho okho­hla­ke­le­yo akwe­sa­ba­yo ku­za­mfi­ke­lau, ko­dwa isi­lo­yi­so so­lu­ngi­le­yo si­za­ni­kwav.

25 Nje­ngo­kwe­dlu­la kwe­si­vu­ngu­za­new, unja­lo okho­hla­ke­le­yo kase­khox; ko­dwa olu­ngi­le­yo uyi­si­se­ke­lo sa­pha­ka­dey.

26 Nje­nge­vi­ni­ga ema­zi­nywe­ni, la­nje­nge­ntu­thu eme­hlwe­ni, unja­lo oli­vi­la kwa­ba­mthu­mi­le­yo.

27 Uku­ye­sa­ba iNko­si kwa­ndi­sa insu­kuz, ko­dwa imi­nya­ka ya­ba­kho­hla­ke­le­yo iza­fi­nye­zwaa.

28 Ithe­mba la­ba­lu­ngi­le­yo li­yi­nto­ko­zo, ko­dwa oku­li­nde­lwa­yo kwa­ba­kho­hla­ke­le­yo ku­za­bhu­bhab.

29 Indle­la ye­Nko­si iyi­nqa­ba ko­qo­thoc, ko­dwad iyi­nci­tha­ka­loef ku­be­nzi bo­bu­big.

30 Olu­ngi­le­yo ka­yi­ku­nyi­ki­nywa la­pha­ka­deh, ko­dwa aba­kho­hla­ke­le­yo ka­ba­yi­ku­hla­la eli­zwe­nii.

31 Umlo­mo wo­lu­ngi­le­yoj ukhu­pha inhla­ka­ni­pho, ko­dwa uli­mi olu­pha­mbe­ne­yo lu­za­qu­nywak.

32 Inde­be zo­lu­ngi­le­yo zi­ya­zi oku­tho­ko­zi­sa­yol, ko­dwa umlo­mo wa­ba­kho­hla­ke­le­yo izi­pha­mbe­ko.

11Isi­ka­li esi­kho­hli­sa­yo si­yi­si­ne­ngi­so eNko­si­ni, ko­dwa ili­tshe lo­ku­li­nga­ni­sa eli­phe­le­le­yo li­yi­nto­ko­zo ya­yoa.

2Nxa ku­fi­ka uku­zi­gqa­ja, ku­fi­ka le­hla­zob; ko­dwa kwa­ba­tho­be­ki­le­yo ku­kho­na inhla­ka­ni­phoc.

3 Ubu­qo­tho ba­ba­qo­tho bu­za­ba­qo­ndi­sad, ko­dwa uku­pha­mbe­ka kwa­ba­pha­mbe­ka­yo ku­za­ba­bhu­bhi­sae.

4 Ino­tho ka­yi­si­zif ngo­su­ku lo­la­kag, ko­dwa uku­lu­nga ko­phu­la eku­fe­nih.

5 Uku­lu­nga kwa­ba­qo­tho ku­za­qo­ndi­sa indle­la ya­khe, ko­dwa okho­hla­ke­le­yo uza­ku­wa nge­nko­hla­ka­lo ya­khe.

6 Uku­lu­nga kwa­ba­qo­tho ku­za­bo­phu­lai, ko­dwa aba­pha­mbu­ka­yo ba­za­thu­njwa zi­nka­nu­ko za­boj.

7 Nxa umu­ntu okho­hla­ke­le­yo esi­fa, ithe­mba la­khe li­za­bhu­bhak, le­the­mba lo­la­ma­ndla li­ya­bhu­bhal.

8 Olu­ngi­le­yo ukhu­lu­lwa eku­hlu­phe­ke­ni, ko­dwa omu­bi unge­na enda­we­ni ya­khem.

9 Ngo­mlo­mo umze­nzi­si uchi­tha uma­khe­lwa­ne wa­khen, ko­dwa ngo­lwa­zi aba­lu­ngi­le­yo ba­ya­khu­lu­lwao.

10 Nge­mpu­me­le­lo ya­ba­lu­ngi­le­yo umu­zi uya­tho­ko­za; le­ku­bhu­bhe­ni kwa­ba­kho­hla­ke­le­yo ku­le­nja­bu­lop.

11 Nge­si­bu­si­so sa­ba­qo­thoq umu­zi uya­pha­ka­nyi­swar, ko­dwa ngo­mlo­mo wa­ba­kho­hla­ke­le­yo uya­chi­the­kas.

12 Oswe­la ingqo­ndo ude­le­la uma­khe­lwa­net, ko­dwa umu­ntu oqe­di­si­sa­yo uya­zi­thu­le­la.

13 Oha­mba enye­ya we­mbu­la imfi­hla­ka­lo, ko­dwa othe­mbe­ki­le­yo ngo­mo­ya ufi­hla uda­ba.

14 La­pho ku­nge­khou ize­lu­le­ko aba­ntu ba­ya­wav; ko­dwa uku­khu­lu­lwa ku­se­bu­ne­ngi­ni ba­be­lu­le­kiw.

15 Oba yi­si­ba­mbi­so so­we­zi­zwe uza­hlu­phe­ka ngo­ku­bi; ko­dwa ozo­nda uku­tsha­ya iza­ndla uvi­ke­le­ki­lex.

16 Owe­si­fa­za­na olo­mu­sa uba­mba udu­moy, la­ba­la­ma­ndla ba­ba­mba ino­thoz.

17 Umu­ntu olo­mu­sa we­nze­la umphe­fu­mu­lo wa­khe oku­hlea, ko­dwa ole­si­hlu­ku ukha­tha­za inya­ma ya­kheb.

18 Okho­hla­ke­le­yo we­nza umse­be­nzi we­nko­hli­so, ko­dwa ohla­nye­la uku­lu­nga ulo­mvu­zo we­qi­ni­soc.

19 Nje­ngo­ba uku­lu­nga ku­ngo­kwe­mpi­lod, ku­nja­lo ozi­nge­la oku­bi ku­ngo­ko­ku­fa kwa­khee.

20 Aba­pha­mbe­ne­yo nge­nhli­zi­yo ba­yi­si­ne­ngi­so eNko­si­nif, ko­dwa aba­qo­tho nge­ndle­lag ba­yi­nto­ko­zo ya­yoh.

21 Isa­ndla esa­ndle­ni omu­bi ka­yi­ku­ye­ke­lwa uku­je­zi­swai, ko­dwa inza­lo ya­ba­lu­ngi­le­yo iza­phe­phaj.

22 Uli­so­ngo le­go­li­de empu­mu­lwe­ni ye­ngu­lu­bek owe­si­fa­za­na obu­ke­ka­yo opha­mbu­ka engqo­ndwe­nil.

23 Isi­fi­so sa­ba­lu­ngi­le­yo si­ngo­ku­hle ku­phe­la; ithe­mba la­ba­kho­hla­ke­le­yo lu­la­kam.

24 Ku­kho­nan ohla­ka­za­yo, ku­be ka­nti oku­ne­ngi ku­ye­nge­zwao; lo­go­dla okwe­dlu­la oku­fa­ne­le­yo, ko­dwa ku­ngo­ko­ku­swe­lap.

25 Umphe­fu­mu­lo obu­si­sa­yoq uza­khu­lu­pha­li­swar, lo­the­le­la­yo uza­the­le­lwa la­yes.

26 Ogo­dla ama­be­le, aba­ntu ba­za­mqa­le­ki­sat; ko­dwa isi­bu­si­so si­za­ku­ba phe­zu kwe­kha­nda lo­the­ngi­sa­yo.

27 Odi­ngi­si­sa oku­hle, udi­nga umu­sau; ko­dwa odi­nga oku­bi, ku­za­ku­za ku­yev.

28 Othe­mba ino­tho ya­khe ye­na uza­ku­waw, ko­dwa aba­lu­ngi­le­yo ba­za­hlu­max nje­nga­ma­hla­mvuy.

29 Ole­tha inka­tha­zo emzi­ni wa­khe uza­ku­dla ili­fa lo­mo­ya, le­si­thu­tha si­za­ku­ba yi­nce­ku yo­hla­ka­ni­phi­le­yo nge­nhli­zi­yoz.

30 Isi­the­lo so­lu­ngi­le­yoa si­yi­si­hla­hla se­mpi­lob, lo­zu­za imi­phe­fu­mu­lo uhla­ka­ni­phi­lec.

31 Kha­nge­la, olu­ngi­le­yo uza­vu­zwa emhla­be­ni; ka­khu­lu ka­nga­ka­na­ni omu­bi le­so­nid!

12Otha­nda uku­la­ywa utha­nda ulwa­zi; ko­dwa ozo­nda uku­khu­zwaa uyi­si­thu­thab.

2 Olu­ngi­le­yo uzu­za umu­sa eNko­si­ni, ko­dwa umu­ntu wa­ma­ce­bo ama­bi iya­mla­hlac.

3 Umu­ntu ka­yi­ku­mi­swa yi­bu­bi, ko­dwa impa­nde ya­ba­lu­ngi­le­yod ka­yi­yi­ku­nyi­ki­nywae.

4 Umfa­zi okhu­tha­le­la oku­lu­ngi­le­yo ungu­mqhe­le we­ndo­da ya­khef, ko­dwa oya­ngi­sa­yog unje­ngo­ku­bo­la ema­tha­nje­ni ayoh.

5 Imi­ca­ba­ngo ya­ba­lu­ngi­le­yo ilu­ngi­le; ize­lu­le­ko za­ba­bi zi­yi­nko­hli­soi.

6 Ama­zwi aba­kho­hla­ke­le­yo nga­wo­ku­ca­tha­me­la iga­zij, ko­dwa umlo­mo wa­ba­qo­tho uza­bo­phu­lak.

7 Aba­kho­hla­ke­le­yol ba­ya­chi­thwa, ba­nga­be be­sa­ba kho­nam; ko­dwa indlu ya­ba­lu­ngi­le­yo iza­ku­man.

8 Umu­ntu uza­du­nyi­swa ngo­kwe­nhla­ka­ni­pho ya­kheo, ko­dwa opha­mbe­ke nge­nhli­zi­yo uza­ku­ba ngo­wo­ku­de­le­lwa.

9 Ode­le­le­ka­yo ele­si­se­be­nzi ungco­no ku­lo­zi­hlo­ni­pha­yo aswe­le uku­dlap.

10 Olu­ngi­le­yo una­nze­le­la impi­lo ye­si­fu­yo sa­kheq, ko­dwa izi­ha­wu za­ba­kho­hla­ke­le­yo zi­yi­lu­nyar.

11 Oli­ma insi­mu ya­khes uza­su­tha ngo­ku­dlat, ko­dwa ozi­nge­lau izi­nto ezi­yi­zev uswe­la ingqo­ndow.

12 Okho­hla­ke­le­yo ufi­sa impa­ngo ya­ba­bix, ko­dwa impa­nde ya­ba­lu­ngi­le­yo iya­hlu­may.

13 Eku­pha­mbe­ke­ni kwe­nde­be ku­lo­mji­bi­la wo­mu­biz, ko­dwa olu­ngi­le­yo uza­phu­ma enka­tha­zwe­nia.

14 Umu­ntub uza­su­tha ngo­ku­lu­ngi­le­yoc nge­si­the­lo so­mlo­mod, lo­mvu­zo we­za­ndla zo­mu­ntu uza­bu­yi­se­lwa ku­yee.

15 Indle­la ye­si­thu­tha ilu­ngi­le eme­hlwe­ni aso, ko­dwa ola­le­la ise­lu­le­ko uhla­ka­ni­phi­lef.

16 Isi­thu­tha, intu­ku­the­lo ya­so ya­zi­wa ngo­su­ku; ko­dwa ohla­ka­ni­phi­le­yo ufi­hla ihla­zog.

17 Ophe­fu­mu­la iqi­ni­so wa­zi­sa uku­lu­ngah, ko­dwa umfa­ka­zi wa­ma­nga inko­hli­soi.

18 Ku­kho­naj opha­hlu­kak nje­ngo­ku­hla­ba kwe­nke­mbal, ko­dwa uli­mi lwe­zi­hla­ka­ni­phi lu­yi­ku­si­li­sam.

19 Inde­be ye­qi­ni­so iza­mi­swa pha­ka­de, ko­dwa uli­mi lwa­ma­nga lu­ngo­lo­mzu­zu njen.

20 Inko­hli­so ise­nhli­zi­ywe­ni ya­ba­ce­ba oku­bi, ko­dwa abe­lu­le­ki bo­ku­thu­la ba­le­nto­ko­zoo.

21 Lo­ku­ko­dwa oku­bi ka­ku­yi­ku­be­hle­la aba­lu­ngi­le­yo, ko­dwa aba­kho­hla­ke­le­yo ba­gcwe­le ubu­bip.

22 Inde­be za­ma­ngaq zi­yi­si­ne­ngi­so eNko­si­nirs, ko­dwa abe­nza iqi­ni­so ba­yi­nto­ko­zo ya­yo.

23 Umu­ntu ohla­ka­ni­phi­le­yo ufi­hla ulwa­zit, ko­dwa inhli­zi­yo ye­zi­thu­tha ime­me­ze­la ubu­thu­thau.

24 Isa­ndla sa­ba­khu­the­le­yo si­za­bu­savw, ko­dwa ama­vi­lax aza­ku­ba yi­zi­bha­lway.

25 Uku­kha­tha­ze­ka enhli­zi­ywe­ni yo­mu­ntu ku­ya­yi­tho­bi­saz, ko­dwa ili­zwi eli­hle li­ya­yi­tho­ko­zi­saab.

26 Olu­ngi­le­yo ungu­mho­li ka­ma­khe­lwa­ne wa­khe, ko­dwa indle­la ya­ba­kho­hla­ke­le­yo iya­ba­du­hi­sa.

27 Oli­vi­la ka­yi­ko­sa inya­ma­za­na ya­khe ayi­zi­nge­le­yoc, ko­dwa impa­hla yo­mu­ntu okhu­the­le­yo ili­gu­gud.

28 Endle­le­ni yo­ku­lu­nga ku­le­mpi­lo, le­ndle­le­ni yo­mkho­ndo ka­ku­la­ku­fa.

13Indo­da­na ehla­ka­ni­phi­le­yo ila­le­la uku­la­ya ku­ka­yi­se, ko­dwa isi­de­le­li ka­si­la­le­li uku­khu­zwaa.

2 Umu­ntu uza­ku­dla oku­hle oku­ve­la esi­the­lwe­ni so­mlo­mob, ko­dwa umphe­fu­mu­lo we­zi­pha­mbu­ki ubu­dlwa­ngu­dlwa­nguc.

3 Olo­ndo­lo­za umlo­mo wa­khe ugci­na umphe­fu­mu­lo wa­khed, ko­dwa ovu­la inde­be za­khe zi­be ba­nzi uza­ku­ba le­nci­tha­ka­loe.

4 Umphe­fu­mu­lo we­vi­la uya­fi­sa, ko­dwa ka­ku­la­lu­thof; ko­dwa umphe­fu­mu­lo wo­khu­the­le­yog uya­khu­lu­pha­li­swah.

5 Olu­ngi­le­yo uya­li­zo­nda ili­zwi la­ma­nga; ko­dwa omu­bi uze­nza abe le­vu­mba, uthe­le­la ihla­zo.

6 Uku­lu­nga ku­li­ndai oqo­tho endle­le­nij, ko­dwa inko­hla­ka­lo ichi­tha iso­nik.

7 Ku­kho­na ozi­tsha­ya ono­thi­le­yo, ka­nti ka­la­lu­thol; ozi­tsha­ya ongu­mya­nga, ka­nti u­no­thi­le ka­khu­lum.

8 Inhla­wu­lo ye­mpi­lo yo­mu­ntu yi­no­tho ya­khen, ko­dwa umya­nga ke­zwa uku­khu­zwao.

9 Uku­kha­nya kwa­ba­lu­ngi­le­yo ku­ya­tho­ko­zap, ko­dwa isi­ba­ne sa­ba­kho­hla­ke­le­yo si­za­ci­tshwaq.

10 Uku­zi­gqa­ja ku­ve­za ingxa­ba­no ku­phe­la, ko­dwa inhla­ka­ni­pho ikwa­ba­lu­le­ki­we­yor.

11 Ino­tho etho­la­ka­la ngo­ku­yi­ze iza­phu­ngu­ka, ko­dwa obu­the­le­la nge­sa­ndla uyaya­ndi­sas.

12 Ithe­mba eli­phu­za­yo li­gu­li­sa inhli­zi­yo, ko­dwa isi­fi­so esi­za­yot si­yi­si­hla­hla se­mpi­lou.

13 Ode­le­lav ili­zwi ye­na uza­chi­thwaw, ko­dwa owe­sa­ba umla­yo ye­na uza­vu­zwax.

14 Imfu­ndi­so yo­hla­ka­ni­phi­le­yo ingu­mtho­mbo we­mpi­loy, uku­thi asu­kez emi­ji­bi­le­ni yo­ku­faab.

15 Uku­qe­di­si­sa oku­hlecd ku­ni­ka umu­sae, ko­dwa indle­la ya­ba­pha­mbu­ka­yo ilu­khu­ni.

16 Wo­nke ohla­ka­ni­phi­le­yo we­nza ngo­lwa­zi, ko­dwa isi­thu­tha si­cha­ya ubu­thu­thaf.

17 Isi­thu­nywa esi­kho­hla­ke­le­yo si­we­la ebu­bi­ni, ko­dwa isi­thu­nywa esi­the­mbe­ki­le­yog si­yi­ku­si­li­sah.

18 Ubu­ya­nga le­hla­zo ngo­kwa­lo­woi oye­ke­la uku­fu­ndi­swaj, ko­dwa ona­nze­le­la uku­khu­zwa uza­du­nyi­swak.

19 Isi­fi­so ese­nzi­we­yo si­mna­ndi emphe­fu­mu­lwe­ni, ko­dwa ku­yi­si­ne­ngi­so ezi­thu­the­ni uku­phe­ndu­ka ebu­bi­nil.

20 Oha­mba la­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo uza­hla­ka­ni­pha, ko­dwa umnga­ne we­zi­thu­tha uza­ku­ba mu­bi1.

21 Ubu­bi bu­za­zi­nge­la izo­nim, ko­dwa aba­lu­ngi­le­yo ba­za­vu­zwa ngo­ku­hlen.

22 Olu­ngi­le­yo uza­be­nza aba­ntwa­na ba­ba­ntwa­na ba­dle ili­fao, ko­dwa ino­tho ye­so­ni ibe­ke­lwa olu­ngi­le­yop.

23 Uku­dla oku­ne­ngiq ku­se­ngqa­thwe­ni ya­ba­ya­ngar, ko­dwa ku­kho­na oku­khu­khu­lwas ngo­ku­nga­bi lo­kwa­hlu­le­lat.

24 Ogo­dla uswa­zi lwa­khe uzo­nda indo­da­na ya­kheu, ko­dwa oyi­tha­nda­yo uya­yi­di­nga ma­si­nya­ne nge­si­je­zi­sov.

25 Olu­ngi­le­yo uya­dla ku­ze ku­su­the umphe­fu­mu­lo wa­khe, ko­dwa isi­su sa­ba­kho­hla­ke­le­yo si­za­swe­law.

14Wo­nke owe­si­fa­za­na ohla­ka­ni­phi­le­yoa uya­ya­kha indlu ya­khebc, ko­dwa oyi­si­thu­tha uya­yi­di­li­za nge­za­ndla za­khed.

2 Oha­mbae ngo­bu­qo­tho ba­khe we­sa­ba iNko­sif, ko­dwa opha­mbe­ne nge­ndle­la za­khe uya­yi­de­le­lagh.

3 Emlo­nye­ni we­si­thu­tha ku­le­nto­nga yo­ku­zi­gqa­jai, ko­dwa inde­be za­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo zi­ya­ba­gci­naj.

4 La­pho oku­nge­kho izi­nka­bi kho­na umko­lo uhla­nze­ki­lek, ko­dwa ku­le­si­vu­no esi­ne­ngi nga­ma­ndla enka­bi.

5 Umfa­ka­zi othe­mbe­ki­le­yo ka­qa­mbi ama­ngal, ko­dwa umfa­ka­zi wa­ma­nga upha­fu­za ama­ngamn.

6 Ode­le­la­yo udi­nga inhla­ka­ni­pho, ko­dwa ka­yi­khoo; ko­dwa ulwa­zi lu­lu­la ko­qe­di­si­sa­yop.

7 Su­ka pha­mbi ko­mu­ntu oyi­si­thu­tha, nxa unga­yi­ku­na­nze­le­la ku­ye inde­be zo­lwa­ziq.

8 Inhla­ka­ni­pho yo­kha­li­phi­le­yo yi­ku­qe­di­si­sa indle­la ya­khe, ko­dwa ubu­thu­tha be­zi­thu­tha bu­yi­nko­hli­so.

9 Izi­thu­thar zi­ya­klo­lo­da nge­so­nos, ko­dwa pha­ka­thi kwa­ba­qo­tho ku­lo­mu­sat.

10 Inhli­zi­yo iya­zi uku­ba­ba kwa­yo ngo­kwa­yo, lo­we­mzi­ni ka­hla­nga­nye­li le­nto­ko­zo ya­yo.

11 Indlu ya­ba­kho­hla­ke­le­yo iza­chi­thwau, ko­dwa ithe­nte la­ba­qo­tho li­za­hlu­mav.

12 Ku­kho­na indle­la ebo­na­ka­la ilu­ngi­le emu­ntwi­niw, ko­dwa uku­phe­la kwa­yo zi­ndle­la zo­ku­faxy.

13 Le­ku­hle­ke­ni inhli­zi­yo ise­bu­hlu­ngwi­ni, lo­ku­phe­la kwa­le­yo­nto­ko­zoza lu­si­zib.

14 Ohle­hle­la nyo­va­ne nge­nhli­zi­yo uza­su­tha nge­zi­ndle­la za­khe, ko­dwa umu­ntu olu­ngi­le­yo uza­su­tha nga­ye ngo­kwa­khec.

15 Onge­la­lwa­zi ukho­lwa lo­nke ili­zwi, ko­dwa ole­ngqo­ndo una­nze­le­la uku­ha­mba kwa­khe.

16 Ohla­ka­ni­phi­le­yo uye­sa­bad, asu­ke ebu­bi­nie, ko­dwa isi­thu­tha si­ya­thu­ku­the­la, si­li­tsha­phaf.

17 Opha­ngi­sa uku­thu­ku­the­la we­nza ubu­thu­tha, lo­mu­ntu wa­ma­ce­bo ama­bi uza­zo­ndwag.

18 Aba­nge­la­lwa­zi ba­dla ili­fa lo­bu­thu­tha, ko­dwa aba­kha­li­phi­le­yo ba­za­thwa­la umqhe­le wo­lwa­zih.

19 Aba­bi ba­kho­tha­ma pha­mbi kwa­ba­lu­ngi­le­yo, la­ba­kho­hla­ke­le­yo ema­sa­ngwe­ni aba­lu­ngi­le­yo.

20 Umya­nga uzo­ndwa la­ngu­ma­khe­lwa­ne wa­khe, ko­dwa aba­tha­nda ono­thi­le­yo ba­ne­ngii.

21 Ode­le­la uma­khe­lwa­ne wa­khe uyo­naj, ko­dwa olo­mu­sa ku­ba­ya­nga ubu­si­si­wek.

22 Ka­ba­du­hi yi­ni aba­ce­ba oku­bil? Ko­dwa umu­sa le­qi­ni­so ngo­kwa­la­bo aba­ce­ba oku­hlem.

23 Ku­mtshi­ka­tshi­ka wo­nke ku­le­nzu­zo, ko­dwa inku­lu­mo ye­nde­be iba­nga inswe­lo ku­phe­lan.

24 Umqhe­le wa­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo uyi­no­tho ya­bo; ubu­thu­tha be­zi­thu­tha bu­yi­bu­thu­thao.

25 Umfa­ka­zi oqi­ni­si­le­yo uyo­phu­la imi­phe­fu­mu­lo, ko­dwa opha­fu­za ama­nga ungu­mkho­hli­sip.

26 Eku­ye­sa­be­ni iNko­si ku­le­the­mba eli­qi­ni­le­yo, la­ba­ntwa­na ba­khe ba­za­ku­ba le­si­phe­phe­loq.

27 Uku­ye­sa­ba iNko­si ku­ngu­mtho­mbo we­mpi­lor, uku­su­ka emi­ji­bi­le­ni yo­ku­fas.

28 Lu­se­bu­ne­ngi­ni ba­ba­ntu udu­mo lwe­nko­si, ko­dwa ku­se­ku­swe­le­ke­ni kwa­ba­ntu uku­chi­the­ka ko­mbu­sit.

29 Ophu­za uku­thu­ku­the­la ulo­ku­qe­di­si­sa oku­khu­lu, ko­dwa opha­ngi­sa uku­zo­nda ukhu­li­sa ubu­thu­thau.

30 Inhli­zi­yo ephi­li­le­yov iyi­mpi­lo ye­nya­maw, ko­dwa umha­wux uyi­ku­bo­la kwa­ma­tha­mboy.

31 Oci­nde­ze­la umya­nga uthu­kaz uMe­nzi wa­khe, ko­dwa olo­mu­sa ko­swe­la­yo uya­mdu­mi­saab.

32 Okho­hla­ke­le­yo uwi­swa ebu­bi­ni ba­khec, ko­dwa olu­ngi­le­yo ule­the­mba eku­fe­ni kwa­khed.

33 Inhla­ka­ni­pho ihla­la enhli­zi­ywe­ni yo­qe­di­si­sa­yoe, ko­dwa oku­pha­ka­thi kwe­zi­thu­tha ku­ya­zi­wafg.

34 Uku­lu­nga ku­pha­ka­mi­sa isi­zwe, ko­dwa iso­no si­li­hla­zo eba­ntwi­nih.

35 Umu­sa we­nko­si use­nce­kwi­ni ehla­ka­ni­phi­le­yoi, ko­dwa intu­ku­the­lo ya­yo iza­ku­ba kwe­the­la ihla­zoj.

15Impe­ndu­lo etha­mbi­le­yo ibu­yi­se­la emu­va ula­kaa, ko­dwa ili­zwi eli­lu­khu­ni li­vu­sa intu­ku­the­lob.

2 Uli­mi lwa­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo lwe­nza ulwa­zi lu­be lu­hlec, ko­dwa umlo­mo we­zi­thu­tha uthu­lu­la ubu­thu­thad.

3 Ame­hlo eNko­si aku­yo yo­nke inda­wo, eqa­phe­la aba­bi la­ba­lu­ngi­le­yoe.

4 Uku­si­li­sa ko­li­mi ku­yi­si­hla­hla se­mpi­lof, ko­dwa uku­pha­mbe­ka ku­lo ku­yi­kwe­phu­ka emo­ye­nig.

5 Isi­thu­thah si­de­le­la uku­la­ya ku­ka­yi­sei, ko­dwa ona­nza uku­khu­zwaj uhla­ka­ni­phi­lek.

6E­ndlini yo­lu­ngi­le­yo ku­le­no­tho ene­ngi, ko­dwa enzu­zwe­ni yo­mu­bi ku­le­nka­tha­zol.

7 Inde­be za­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo zi­ya­hla­ka­za ulwa­zi, ko­dwa inhli­zi­yo ye­zi­thu­tham ka­yi­nja­lon.

8 Umhla­tshe­lo wa­ba­kho­hla­ke­le­yo uyi­si­ne­ngi­so eNko­si­ni, ko­dwa umkhu­le­ko wa­ba­qo­tho uyi­nto­ko­zo ya­yoo.

9 Indle­la yo­kho­hla­ke­le­yo iyi­si­ne­ngi­so eNko­si­ni, ko­dwa itha­nda ozi­nge­la uku­lu­ngap.

10 Uku­je­zi­sa ku­bi ko­tshi­ya indle­laq; ozo­nda uku­khu­zwa uza­ku­far.

11 Isi­ho­go le­ntsha­ba­la­lo ku­pha­mbi kwe­Nko­sis; ka­khu­lu ka­nga­ka­na­ni inhli­zi­yo za­ba­ntwa­na ba­ba­ntut!

12 Isi­de­le­li ka­si­tha­ndi osi­khu­za­yo, ka­si­yi kwa­ba­hla­ka­ni­phi­le­you.

13 Inhli­zi­yo etho­ko­za­yov ye­nza ubu­so bu­ja­bu­lew, ko­dwa ngo­si­zi lwe­nhli­zi­yox umo­ya uya­da­bu­kay.

14 Inhli­zi­yo yo­qe­di­si­sa­yo idi­nga ulwa­zi, ko­dwa umlo­mo we­zi­thu­tha udla ubu­thu­thaz.

15 Zo­nke insu­ku zo­hlu­phe­ka­yo zi­mbi, ko­dwa inhli­zi­yo etho­ko­za­yo ili­di­li nja­lo­nja­loa.

16 Ku­ngco­no oku­nci­nya­ne ka­nye lo­kwe­sa­ba iNko­si ku­le­no­tho ene­ngi le­nka­tha­zo ka­nye la­yob.

17 Ku­ngco­noc isi­dlo se­mi­bhi­da la­pho oku­lo­tha­ndo kho­nad ku­le­nka­bi eno­ni­le­yo le­nzo­ndo ka­nye la­yoe.

18 Umu­ntu olo­la­kaf udu­ngu­la ingxa­ba­nogh, ko­dwa ophu­za uku­thu­ku­the­la uza­thu­li­sa ingxa­ba­noi.

19 Indle­la ye­vi­laj inje­ngo­tha­ngo lwa­me­vak, ko­dwa indle­la ya­ba­qo­tho ibu­the­le­lwe.

20 Indo­da­na ehla­ka­ni­phi­le­yo itho­ko­zi­sa uyi­se, ko­dwa umu­ntu oyi­si­thu­tha we­yi­sa uni­nal.

21 Ubu­thu­tha bu­yi­nto­ko­zo ko­swe­la ingqo­ndom, ko­dwa umu­ntu oqe­di­si­sa­yo uya­qo­ndi­sa uku­ha­mba kwa­khen.

22 Ama­qhi­nga ange­la­se­lu­le­ko aya­chi­the­kao, ko­dwa nga­be­lu­le­ki aba­ne­ngi aya­ku­map.

23 Umu­ntu ule­nto­ko­zo nge­mpe­ndu­lo yo­mlo­mo wa­khe; le­li­zwiq nge­si­kha­thi sa­lo, li­hle ka­nga­ka­na­nir.

24 Indle­la ye­mpi­lo ko­hla­ka­ni­phi­le­yo iya phe­zu­lu, uku­ze asu­ke esi­ho­gwe­ni pha­nsis.

25 INko­sit iza­di­li­za indlu yo­zi­gqa­ja­you, ko­dwa iza­mi­sav umngce­lew wo­mfe­lo­ka­zix.

26 Imi­ca­ba­ngo yo­mu­bi iyi­si­ne­ngi­so eNko­si­niy, ko­dwa ama­zwi amna­ndi ahla­mbu­lu­ki­lez.

27 Opha­nga inzu­zo ukha­tha­za indlu ya­khea, ko­dwa ozo­nda izi­pho uza­phi­lab.

28 Inhli­zi­yo yo­lu­ngi­le­yo ina­ka­na uku­phe­ndu­lac, ko­dwa umlo­mo wa­ba­bi uthu­lu­la izi­nto ezi­mbid.

29 INko­si ikha­tsha­na la­ba­kho­hla­ke­le­yoe, ko­dwa iye­zwa umkhu­le­ko wa­ba­lu­ngi­le­yof.

30 Uku­kha­nya kwa­me­hlo ku­tho­ko­zi­sa inhli­zi­yog, lo­da­ba olu­hleh lwe­nza ama­tha­mbo akhu­lu­pha­lei.

31 Indle­be ela­le­la uku­khu­zwa kwe­mpi­loj iza­hla­lak pha­ka­thi kwa­ba­hla­ka­ni­phi­le­yol.

32 Owa­la uku­la­ywam we­yi­sa umphe­fu­mu­lo wa­khen, ko­dwa ola­le­la uku­khu­zwa uzu­za uku­qe­di­si­sa.

33 Uku­ye­sa­ba iNko­si ku­yi­ku­fu­ndi­swa kwe­nhla­ka­ni­phoo, lo­ku­tho­be­ka kwa­ndu­le­la udu­mop.

16Umu­ntu ula­ma­ce­bo enhli­zi­yoa, ko­dwa impe­ndu­lo yo­li­mi ive­la eNko­si­nib.

2 Zo­nke indle­la zo­mu­ntuc zi­hla­nze­ki­le eme­hlwe­ni akhed, ko­dwa iNko­si ili­nga­ni­sa imi­mo­yaef.

3 Gi­qe­la eNko­si­ni imi­se­be­nzi ya­kho, la­ma­ce­bo akho aza­qi­ni­swag.

4 INko­si ize­nze­le ko­nkeh, lo­mu­bi la­ye usu­ku lo­bu­bii.

5 Wo­nke ozi­gqa­ja­yo nge­nhli­zi­yoj uyi­si­ne­ngi­so eNko­si­nik; isa­ndla esa­ndle­ni, ka­yi­ku­ye­ke­lwa enga­je­zi­swa­ngal.

6 Ngo­mu­sa le­qi­ni­som iso­no si­ya­hla­wu­le­lwan, la­ngo­ku­ye­sa­ba iNko­si umu­ntu uya­su­ka ebu­bi­nio.

7 Nxa indle­la zo­mu­ntu zi­tho­ko­zi­sa iNko­si, iye­nza le­zi­tha za­khe zi­be lo­ku­thu­la la­yep.

8 Oku­lu­tshwa­na ka­nye lo­ku­lu­ngaq ku­ngco­no ku­lo­bu­ne­ngi be­nzu­zo enge­la­ku­lu­ngar.

9 Inhli­zi­yo yo­mu­ntu ice­ba indle­la ya­khes, ko­dwa iNko­si iqo­ndi­sa inya­the­lo la­khet.

10 Isi­nqu­mo si­ka­Nku­lu­nku­lu si­se­nde­be­ni ze­nko­si; umlo­mo wa­yo ka­wu­yi­ku­pha­mbe­ka ku­sa­hlu­le­lou.

11 Isi­ka­liv le­si­li­nga­ni­so esi­lu­ngi­le­yo ku­ngo­kwe­Nko­siw; wo­nke ama­tshe oku­li­nga­ni­sax omgo­dla angu­mse­be­nzi wa­yoy.

12 Ku­yi­si­ne­ngi­so ema­kho­si­ni ukwe­nza oku­bi, ngo­ba isi­hla­lo so­bu­kho­si si­mi­swa ngo­ku­lu­ngaz.

13 Inde­be zo­ku­lu­nga zi­yi­nto­ko­zo ya­ma­kho­si; iya­tha­nda okhu­lu­ma izi­nto ezi­qo­ndi­le­yoa.

14 Ula­ka lo­mbu­si lu­yi­zi­thu­nywa zo­ku­fab, ko­dwa umu­ntu ohla­ka­ni­phi­le­yo uza­lu­thu­li­sac.

15 Eku­kha­nye­ni ko­bu­so be­nko­si ku­le­mpi­lod, lo­mu­sa wa­yo unje­nge­ye­zie le­zu­lu la­mu­vaf.

16 Ku­ngco­no ka­nga­ka­na­ni uku­zu­za inhla­ka­ni­phog ku­le­go­li­deh; lo­ku­zu­za uku­qe­di­si­sa ku­khe­thwa ku­le­si­li­vai.

17 Umgwa­qo omkhu­lu wa­ba­qo­thoj yi­ku­su­ka ebu­bi­nik; olo­ndo­lo­za umphe­fu­mu­lo wa­khe una­nze­le­la indle­la ya­khel.

18 Uku­zi­gqa­ja ku­qa­le­la uku­bhu­ji­swa, lo­ku­zi­pha­ka­mi­sa ko­mo­ya ku­qa­le­la uku­wam.

19 Ku­ngco­no uku­tho­be­ka ngo­mo­ya ka­nye la­ba­mne­nen, ku­lo­kwa­be­la­na impa­ngo la­ba­zi­gqa­ja­yoo.

20 Opha­tha uda­ba nge­nhla­ka­ni­phop uza­tho­la oku­hleq; lo­the­mba eNko­si­ni uya­tha­bar.

21 Ohla­ka­ni­phi­le­yo nge­nhli­zi­yo ku­thi­wa ngo­qe­di­si­sa­yo; lo­bu­mna­ndi be­nde­be ba­ndi­sa imfu­ndi­sos.

22 Uku­qe­di­si­sa kwa­ba­la­khot ku­ngu­mtho­mbo we­mpi­lou, ko­dwa uku­la­ya kwe­zi­thu­tha ku­yi­bu­thu­tha.

23 Ingqo­ndo yo­hla­ka­ni­phi­le­yo ye­nza umlo­mo wa­khe uhla­ka­ni­phev, iza­kwa­ndi­sa imfu­ndi­so ende­be­ni za­khew.

24 Ama­zwi amna­ndix alu­hla­nga lo­lu­juy, amna­ndi emphe­fu­mu­lwe­niz, ayi­mpi­li­so ema­tha­nje­nia.

25 Ku­kho­na indle­la ebo­na­ka­la iqo­ndi­le emu­ntwi­ni, ko­dwa uku­phe­la kwa­yo zi­ndle­la zo­ku­fab.

26 Indla­la yo­mtshi­ka­tshi­ki iya­zi­tshi­ka­tshi­ke­lac, ngo­ba umlo­mo wa­khe uya­mkhu­tha­zad.

27 Umu­ntu omu­bi uge­bha ubu­bi; le­nde­be­ni za­khe ku­lo­ku­nje­ngo­mli­lo otshi­sa­yoe.

28 Umu­ntu opha­mbe­ne­yo unge­ni­sa ingxa­ba­nofg, lo­nye­ya­yoh we­hlu­ka­ni­sa umnga­ne ose­du­zei.

29 Umu­ntu wo­bu­dlwa­ngu­dlwa­nguj uhu­ga uma­khe­lwa­ne wa­khe, amha­mbi­se nge­ndle­la enga­lu­nga­ngak.

30 Uva­la ame­hlo akhe uku­ce­ba izi­nto ezi­pha­mbe­ne­yol, elu­ma inde­be za­khe aqe­de ubu­bim.

31 Izi­mvu ze­kha­ndan zi­ngu­mqhe­le wo­du­mo; zi­tho­la­ka­la endle­le­ni yo­ku­lu­ngao.

32 Ophu­za uku­thu­ku­the­la ungco­no ku­le­qha­wepq, lo­bu­sa umo­ya wa­khe ku­lo­thu­mba umu­zi.

33 Inka­tho ipho­se­lwar etha­nga­zi­nis, ko­dwa isi­nqu­mo sa­yo so­nke si­ve­la eNko­si­nit.

17Uce­zu olo­mi­le­yo lo­ku­thu­la ka­nye la­lo lu­ngco­no ku­le­ndlu egcwe­le imi­hla­tshe­lo le­ngxa­ba­noa.

2 Ince­ku ehla­ka­ni­phi­le­yo iza­bu­sa phe­zu kwe­ndo­da­na eya­ngi­sa­yo, ye­hlu­ka­ni­se ili­fa pha­ka­thi kwe­ze­la­ma­nib.

3 Imbi­za yo­ku­nci­bi­li­ki­sa nge­ye­si­li­va, le­si­tha­ndo nge­se­go­li­dec, ko­dwa iNko­si ihlo­la izi­nhli­zi­yod.

4 Ume­nzi wo­bu­bi ula­le­la inde­be ekho­hla­ke­le­yo; umqa­mbi­ma­nga ube­ka indle­be oli­mi­ni olu­chi­tha­yo.

5 Oklo­lo­de­la umya­nga uthu­kae uMe­nzi wa­khef; otho­ko­za enci­tha­ka­lwe­ni ka­yi­ku­ba msu­lwag.

6 Aba­ntwa­na ba­ba­ntwa­nah ba­ngu­mqhe­le wa­ba­da­lai, lo­du­mo lwa­ba­ntwa­na ngo­yi­se.

7 Inde­be elo­bu­ngcwe­thi ka­yi­si­fa­ne­la­nga isi­thu­thaj; ka­khu­lu ka­nga­ka­na­ni inde­be ya­ma­nga isi­pha­tha­ma­ndla.

8 Isi­pho si­yi­li­tshe eli­li­gu­guk eme­hlwe­ni aba­ni­ni­so; lo­ba nga­phi esi­phe­ndu­ke­la kho­na si­za­phu­me­le­lal.

9 Osi­be­ke­la isi­pha­mbe­ko udi­nga utha­ndom, ko­dwa ophi­nda­phi­nda uda­ba we­hlu­ka­ni­sa umnga­ne ose­du­zen.

10 Uku­khu­za ku­ya­ju­la ko­qe­di­si­sa­yo ku­lo­ku­tsha­ya isi­thu­tha ngo­ku­li­khu­luo.

11 Omu­bi udi­nga ubu­bi ku­phe­la, ko­dwa isi­thu­nywa esi­le­si­hlu­kup si­za­thu­nye­lwa ku­yeq.

12 Ka­ku­thi ibhe­re eli­fe­lwe yi­mi­dlwa­ne li­hla­nga­ne lo­mu­ntur, ko­dwa ha­tshi isi­thu­tha ebu­thu­the­ni ba­sos.

13 Ophi­ndi­se­lat oku­bi esi­khu­ndle­ni so­ku­hleu, ubu­bi ka­bu­yi­ku­su­ka endli­ni ya­khe.

14 Uku­qa­la kwe­nka­ni kunje­ngo­ku­vu­le­la ama­nzi; nga­kho ye­ke­la ingxa­ba­nov inga­ka­zi­ve­ziw.

15 Olu­ngi­si­sa omu­bix lo­la­hla olu­ngi­le­yo ba­yi­si­ne­ngi­so eNko­si­ni, ngi­tsho bo­ba­bi­liy.

16 Ku­nga­ni ku­le­ma­li yo­ku­the­nga inhla­ka­ni­pho esa­ndle­ni se­si­thu­tha, lo­khu si­nge­la­ngqo­ndoz?

17 Umnga­ne uya­tha­nda nga­so so­nke isi­kha­thi, lo­mza­lwa­ne uza­le­lwa inhlu­phe­koa.

18 Umu­ntu oswe­la ingqo­ndo uya­ba­mba­na nge­za­ndlab uku­ba yi­si­ba­mbi­so pha­mbi ku­ka­ma­khe­lwa­ne wa­khec.

19 Otha­nda isi­pha­mbe­ko utha­nda inka­ni; opha­ka­mi­sa umnya­ngo wa­khe udi­nga uku­bhu­ji­swad.

20 Ole­nhli­zi­yo epha­mbe­ne­yo ka­tho­li oku­hle, lo­pha­mbe­ne ngo­li­mi uwe­la ebu­bi­ni.

21 Oza­la isi­thu­tha, si­za­ku­ba lu­si­zi ku­ye; lo­yi­se we­si­thu­tha ka­tho­ko­zie.

22 Inhli­zi­yo etho­ko­za­yo ye­nza ku­hle nje­ngo­mu­thif, ko­dwa umo­ya owe­phu­ki­le­yog wo­mi­sa ama­tha­mboh.

23 Omu­bi utha­tha isi­pho esi­fu­be­nii uku­pha­mbu­la izi­ndle­la ze­sa­hlu­le­loj.

24 Inhla­ka­ni­phok ipha­mbi ko­qe­di­si­sa­yol, ko­dwa ame­hlo esi­thu­tha ase­ku­ci­ne­ni ko­mhla­bam.

25 Indo­da­na eyi­si­wu­la ilu­si­zi ku­yi­sen, iyi­ku­ba­ba ko­wa­yi­za­la­yoo.

26 Uku­hla­wu­li­sap olu­ngi­le­yo la­kho ka­ku­lu­nga­ngaq, lo­ku­tsha­ya izi­pha­tha­ma­ndla nge­nxa yo­bu­qo­tho.

27 Owa­zi ulwa­zi ugo­dla ama­zwi akhe; umu­ntu oqe­di­si­sa­yo ulo­mo­ya opho­li­le­yor.

28 Isi­thu­tha esi­thu­le­yo la­so si­thi­wa si­hla­ka­ni­phi­le; ova­la inde­be za­khe uthi­wa uya­qe­di­si­sas.

18Oze­hlu­ka­ni­sa­yo udi­nga oku­lo­yi­se­ka­yo kwa­khe; ufo­hle­laa inhla­ka­ni­pho yo­nkeb.

2 Isi­thu­tha ka­si­tho­ko­zi eku­qe­di­si­se­ni, ko­dwa uku­ze inhli­zi­yo ya­so izi­ve­zec.

3 La­pho okho­hla­ke­le­yo esi­za, ku­za lo­ku­de­le­la, nja­lo ka­nye le­nhlo­ni, ihla­zo.

4 Ama­zwi omlo­mo wo­mu­ntud anga­ma­nzi azi­ki­le­yoe; umtho­mbo we­nhla­ka­ni­pho uyi­si­fu­la esi­go­bho­za­yof.

5 Ka­ku­lu­nga­nga ukwe­mu­ke­la ubu­so bo­kho­hla­ke­le­yog, uku­pha­mbu­la olu­ngi­le­yo ku­sa­hlu­le­loh.

6 Inde­be ze­si­thu­tha zi­nge­na enka­ni­ni, lo­mlo­mo wa­so ubi­za imi­vi­mvi­nyai.

7 Umlo­mo we­si­thu­tha uyi­ntsha­ba­la­lo ya­so, le­nde­be za­so zi­ngu­mji­bi­la wo­mphe­fu­mu­lo wa­soj.

8 Ama­zwi onye­ya­yo anje­nge­zi­bo­ndlok eze­hle­la ko­ku­nga­pha­ka­thi kwe­si­sul.

9 Lo­li­vi­la emse­be­nzi­ni wa­khe ungu­mfo­wa­bom wo­mchi­thin.

10 Ibi­zo le­Nko­si li­ngu­mpho­tsho­ngo oqi­ni­le­yo; olu­ngi­le­yo uza­gi­ji­me­la ku­wo ami­swe phe­zu­lu evi­ke­le­ki­leo.

11 Ino­tho ye­si­no­thi ingu­mu­zi wa­so oqi­ni­le­yop, la­nje­ngo­mtha­nga­la opha­ke­me­yo eku­ca­ba­nge­ni kwa­soq.

12 Ma­ndu­lo ko­ku­bhu­ji­swa inhli­zi­yo yo­mu­ntu iya­zi­pha­ka­mi­sar, nja­lo ma­ndu­lo ko­du­mo ku­lo­ku­tho­be­kas.

13 Ophe­ndu­la inda­ba enga­ke­zwa, ku­yi­bu­wu­la ku­ye, le­hla­zot.

14 Umo­ya wo­mu­ntu uza­se­ke­la uku­gu­la kwa­khe, ko­dwa umo­ya owe­phu­ki­le­yo, ngu­ba­ni onga­wu­thwa­lau?

15 Inhli­zi­yo yo­qe­di­si­sa­yo izu­za ulwa­zi, le­ndle­be ya­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo idi­nga ulwa­ziv.

16 Isi­pho so­mu­ntu si­ya­mvu­le­la ngo­ku­ba­nzi, si­mkho­khe­le­la pha­mbi kwa­ba­khu­luw.

17 Ongo­wo­ku­qa­la eca­le­ni la­khe ubo­na­ka­la elu­ngi­le, ko­dwa uma­khe­lwa­ne wa­khe ufi­ka amhlo­lex.

18 Inka­tho iqe­da izi­ngxa­ba­no, ye­hlu­ka­ni­se pha­ka­thi kwa­ba­la­ma­ndla.

19 Umza­lwa­ne owo­ni­we­yo we­dlu­la umu­zi oqi­ni­le­yo, le­ngxa­ba­no zi­nje­ngo­mgo­qo we­nqa­bay.

20 Isi­su so­mu­ntu si­ya­su­thi­swaz yi­zi­the­lo zo­mlo­mo wa­khe, uza­su­thi­swa yi­nzu­zo ye­nde­be za­khea.

21 Uku­fa le­mpi­lo ku­se­sa­ndle­ni so­li­mi; la­ba­lu­tha­nda­yo ba­za­ku­dla isi­the­lo sa­lob.

22 Otho­le umfa­zic utho­le oku­hled, uzu­ze umu­sae eNko­si­nif.

23 Umya­nga uya­khu­lu­ma ngo­ku­nce­nga, ko­dwa isi­no­thi si­phe­ndu­la izi­nto ezi­lu­khu­nig.

24 Umu­ntu wa­ba­nga­ne aba­ne­ngi uza­chi­the­kah, ko­dwa ku­lo­mnga­nei ona­ma­the­la ku­le­se­la­ma­nij.

19Umya­nga oha­mba ngo­bu­qo­tho ba­khe ungco­noab ku­lo­pha­mbe­ne­yo ende­be­ni za­khe, nja­lo oyi­si­thu­thac.

2 Fu­thi umphe­fu­mu­lo onge­la­lwa­zi ka­wu­lu­nga­nga, lo­pha­ngi­sa­yo nge­zi­nya­wo uyo­nad.

3 Ubu­thu­tha bo­mu­ntu bu­pha­mbu­la indle­la ya­khee, le­nhli­zi­yo ya­khe iya­yi­thu­ku­the­le­la iNko­sif.

4 Ino­tho ye­nge­za aba­nga­ne aba­ne­ngig, ko­dwa umya­nga we­hlu­ka­ni­swa lo­mnga­ne wa­kheh.

5 Umfa­ka­zi wa­ma­nga ka­yi­ku­ye­ke­lwa enga­je­zi­swa­ngai, lo­pha­fu­za ama­ngaj ka­yi­ku­phu­nyu­kak.

6 Ba­ne­ngil aba­nce­nga umu­sa we­zi­pha­tha­ma­ndlam; nja­lo wo­nke ungu­mnga­ne wo­mu­ntu we­zi­phon.

7 Bo­nke aba­za­lwa­ne bo­mya­nga ba­ya­mzo­ndao; ka­khu­lu ka­nga­ka­na­ni aba­nga­ne ba­khe be­si­ya kha­tsha­na la­yep; uxo­tsha­na la­bo nga­ma­zwi ko­dwa ka­batho­la­ka­liq.

8 Ozu­za ingqo­ndo utha­nda umphe­fu­mu­lo wa­kher; una­nze­le­la uku­qe­di­si­sa uza­tho­la oku­hles.

9 Umfa­ka­zi wa­ma­nga ka­yi­ku­ye­ke­lwa enga­je­zi­swa­ngat, lo­pha­fu­zau ama­ngav uza­bhu­bhaw.

10 Uku­ta­ma­sax ka­ku­si­fa­ne­le isi­wu­lay; ka­khu­lu ka­nga­ka­na­ni uku­thi ince­ku ibu­se phe­zu kwe­zi­pha­tha­ma­ndlaz.

11 Uku­qe­di­si­sa ko­mu­ntu ku­phu­zi­sa uku­thu­ku­the­la kwa­khe; lo­du­mo lwa­khe yi­kwe­dlu­la isi­pha­mbe­koa.

12 Ula­ka lwe­nko­si lu­nje­ngo­ku­bho­nga kwe­bho­ngo le­si­lwa­neb, ko­dwa umu­sa wa­yoc unje­nga­ma­zo­lo etsha­ni­nid.

13 Indo­da­na eyi­si­thu­tha iyi­nci­tha­ka­lo ka­yi­see; le­ngxa­ba­no zo­mfa­zif zi­yi­ku­tho­nta nja­lo­nja­log.

14 Umu­zi le­no­tho ku­yi­li­fa la­bo­ba­bah, ko­dwa umfa­zi ohla­ka­ni­phi­le­yo uve­la eNko­si­nii.

15 Ubu­vi­laj bu­pho­se­la ebu­tho­ngwe­ni obu­khu­luk, lo­mphe­fu­mu­lo oli­vi­la uza­la­mbal.

16 Ogci­na umla­yo ugci­na umphe­fu­mu­lo wa­khem; ode­le­la indle­la za­khe uza­ku­fan.

17 Ozwe­la umya­nga we­bo­le­ka iNko­sio; iza­mbha­da­la nge­se­nzo sa­khep.

18 La­ya indo­da­na ya­kho ku­se­le­the­mbaq, ko­dwa unga­lo­yi­si uku­fa kwa­yor.

19 Olo­la­ka olu­khu­lu uza­thwa­la inhla­wu­lo; ngo­ba nxa umo­phu­la uza­be lo­khu uqhu­be­ka ukwe­nza.

20 La­le­la ize­lu­le­ko, we­mu­ke­le imfu­ndi­so, uku­ze uhla­ka­ni­phe eku­ci­ne­ni kwa­khos.

21 Ku­la­ma­ce­bo ama­ne­ngi enhli­zi­ywe­ni yo­mu­ntut, ko­dwa ise­lu­le­ko se­Nko­siu so­na si­za­ku­mav.

22 Isi­lo­yi­so so­mu­ntu ngu­mu­sa wa­khe, nja­lo umya­nga ungco­no ku­lo­mu­ntu wa­ma­ngaw.

23 Uku­ye­sa­ba iNko­si ku­ngo­kwe­mpi­lox; ngo­ba ola­kho uza­la­la ebu­su­ku esu­thiy; ka­yi­kwe­the­ke­le­lwa yi­bu­biz.

24 Ivi­la li­fi­hla isa­ndla sa­loab emga­nwi­nic, nja­lo ka­li­yi­ku­si­bu­yi­se­la emlo­nye­ni wa­lo.

25 Tsha­yad isi­de­le­lie onge­la­lwa­zi abe­se­kha­li­phaf; nja­lo khu­za oqe­di­si­sa­yo, uza­qe­di­si­sa ulwa­zig.

26 Ochi­tha uyi­se, axo­tshe uni­na, uyi­ndo­da­na ethe­le­la inhlo­ni ile­the ihla­zoh.

27 Ye­ke­la, ndo­da­na ya­mi, uku­la­le­la uku­la­ywa, uku­pha­mbu­ka ema­zwi­ni olwa­zi.

28 Umfa­ka­zi omu­bi ude­le­la isa­hlu­le­lo, lo­mlo­mo wa­ba­kho­hla­ke­le­yo ugi­nya ubu­bii.

29 Iza­hlu­le­lo zi­lu­ngi­se­lwe izi­de­le­lij, le­mi­vi­mvi­nyak umhla­na we­zi­thu­thal.

20Iwa­yi­nia li­yi­si­de­le­li; oku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndla ku­lo­msi­ndob; nja­lo wo­nke odu­ha ku­kho ka­hla­ka­ni­pha­ngac.

2 Ukwe­sa­be­ka kwe­nko­si ku­nje­ngo­ku­bho­nga kwe­bho­ngo le­si­lwa­ned; oyi­thu­ku­the­li­sa­yo wo­na umphe­fu­mu­lo wa­khee.

3 Ku­lu­du­mo emu­ntwi­ni uku­ye­ke­la inka­nif; ko­dwa so­nke isi­wu­la si­ya­zi­ve­zag.

4 Nge­nxa yo­bu­si­ka ivi­la ka­li­yi­ku­li­mah; nga­kho li­za­pha­nza esi­vu­nwe­nii, ko­dwa ku­nga­bi la­lu­thoj.

5 Ise­lu­le­ko enhli­zi­ywe­ni yo­mu­ntu sinje­nga­ma­nzi azi­ki­le­yok, ko­dwa umu­ntu oqe­di­si­sa­yo uza­si­khal.

6 Ine­ngi la­ba­ntu li­me­me­ze­la, lo­wo la­lo­wo uku­lu­nga kwa­khem, ko­dwa ngu­ba­ni onga­tho­la umu­ntu othe­mbe­ki­le­yon?

7 Olu­ngi­le­yo uha­mba ngo­bu­qo­tho ba­kheo; ba­bu­si­si­we aba­ntwa­na ba­khe emva kwa­khep.

8 Inko­si ehle­zi esi­hla­lwe­ni se­sa­hlu­le­loq ihla­ka­za bo­nke ubu­bi nga­me­hlo ayor.

9 Ngu­ba­ni onga­this: Ngi­hla­nzi­le inhli­zi­yo ya­mi, ngi­hla­mbu­lu­ki­le eso­nwe­ni sa­mit?

10 Ama­tshe ezi­li­nga­ni­so eze­hlu­ke­ne­yo, ama-e­fa* ehlu­ke­ne­yo, ku­yi­si­ne­ngi­so eNko­si­ni, ye­bo ko­ku­bi­liu.

11 Lo­mntwa­na uya­za­zi­sa nge­ze­nzo za­khe, lo­ba umse­be­nzi wa­khe uhla­nze­ki­le ku­mbe lo­ba uqo­thov.

12 Indle­be ezwa­yo le­li­hlo eli­bo­na­yow, iNko­si ya­kwe­nza, ye­bo ko­ku­bi­lix.

13 Unga­tha­ndi ubu­tho­ngo, hle­zi ube ngu­mya­ngay; vu­la ame­hlo akhoz, usu­the isi­nkwaa.

14 Ku­bi, ku­bi, ku­tsho umthe­ngi; ko­dwa ese­ha­mbi­le abe­se­zi­nco­ma.

15 Ku­le­go­li­deb, lo­bu­ne­ngi ba­ma­tshe ali­gu­guc, ko­dwa inde­be zo­lwa­zi zi­ngu­mce­ci­so oli­gu­gud.

16 Tha­tha ise­mba­tho sa­khe oyi­si­ba­mbi­so so­we­mzi­nie, umba­mbe abe yi­si­ba­mbi­sofg sa­be­zi­zweh.

17 Isi­nkwa sa­ma­nga si­mna­ndi emu­ntwi­ni, ko­dwa emva kwa­lo­kho umlo­mo wa­khe uza­gcwa­li­swa ngo­khe­thei.

18 Imi­ca­ba­ngo uyi­mi­sa nge­se­lu­le­koj; nga­kho ye­nza impik nga­ma­qhi­nga ama­hlel.

19 Oha­mba­ha­mba enye­ya we­mbu­la imfi­hla­ka­lom; nga­kho unga­hla­nga­ni lo­kho­hli­sa nge­nde­be za­khen.

20 Othu­ka uyi­se lo­ba uni­nao, isi­ba­ne sa­khep si­za­ci­tshwaq ebu­mnya­me­ni obu­mnya­mar.

21 Ili­fa linga­pha­ngi­si­swa eku­qa­le­nis, ko­dwa uku­ci­na kwa­lo ka­ku­yi­ku­bu­si­swat.

22 Unga­thi: Ngi­za­phi­ndi­se­la oku­biu; li­nde­la iNko­si, nja­lo iza­ku­si­ndi­sav.

23 Ama­tshe ezi­li­nga­ni­so eze­hlu­ke­ne­yo ayi­si­ne­ngi­so eNko­si­ni, le­si­ka­li esi­kho­hli­sa­yo ka­si­lu­nga­ngaw.

24 Izi­nya­the­lo zo­mu­ntu zi­ve­la eNko­si­ni; pho, umu­ntu anga­qe­di­si­sa nja­ni indle­la ya­khex?

25 Ku­ngu­mji­bi­la emu­ntwi­ni uku­gi­nya oku­ngcwe­ley, lo­ku­hlo­li­si­sa emva kwe­zi­fu­ngoz.

26 Inko­si ehla­ka­ni­phi­le­yo ihla­ka­za aba­bia, ibu­yi­se­la ivi­li phe­zu kwa­bob.

27 Umphe­fu­mu­lo wo­mu­ntu uyi­si­ba­ne se­Nko­sic, si­hlo­li­si­sad wo­nke ama­ka­me­lo esi­sue.

28 Umu­sa le­qi­ni­so ku­ya­yi­gci­na inko­sif, ise­ke­la isi­hla­lo sa­yo so­bu­kho­si ngo­ku­lu­ngag.

29 Udu­mo lwe­ja­ha lu­nga­ma­ndla alo, lo­bu­kho­si ba­ba­da­la yi­zi­mvu ze­kha­ndah.

30 Imi­vi­mvi­nya ye­nxe­ba ihla­nza ubu­bii, ngo­ku­nja­lo izi­du­tshu­zoj za­ma­ka­me­lo esi­suk.

21Inhli­zi­yo ye­nko­si ise­sa­ndle­ni si­ka­Je­ho­va inje­nge­zi­fu­la za­ma­nzia; uyi­phe­ndu­le­la lo­ba nga­phi atha­nda kho­nab.

2 Yo­nke indle­la yo­mu­ntu ilu­ngi­le eme­hlwe­ni akhec, ko­dwa iNko­si ihlo­lad izi­nhli­zi­yoe.

3 Ukwe­nza uku­lu­nga le­sa­hlu­le­lo ku­khe­the­ki­le eNko­si­ni ku­lo­mhla­tshe­lof.

4 Uku­pha­ka­ma kwa­me­hlog, lo­ku­zi­gqa­ja kwe­nhli­zi­yoh, lo­ku­li­ma kwa­ba­kho­hla­ke­le­yo, ku­yi­so­noi.

5 Imi­ca­ba­ngo yo­khu­the­le­yo ise­nzu­zwe­ni ku­phe­laj, ko­dwa eya­khe wo­nke opha­ngi­sa­yok ise­ku­swe­le­ni ku­phe­lal.

6 Ukwe­nza ino­tho ngo­li­mi lwa­ma­ngam ku­yi­zen eli­phe­phu­ka­yoo ela­la­bo aba­di­nga uku­fap.

7 Isi­hlu­ku sa­ba­bi si­za­ba­hu­du­la, ngo­ba be­sa­la ukwe­nza oku­lu­ngi­le­yoq.

8 Indle­la yo­mu­ntu igo­bi­le nja­lo ile­ca­la, ko­dwa ohla­nze­ki­le­yo, umse­be­nzi wa­khe uqo­ndi­le.

9 Ku­ngco­no uku­hla­lar engo­nsi­ni yo­pha­hlas ku­la­lo­we­si­fa­za­na we­zi­nka­ni le­ndli­ni yo­ku­hla­nga­nye­lat.

10 Umphe­fu­mu­lo wo­kho­hla­ke­le­yo ulo­yi­sa ubu­bi; uma­khe­lwa­ne wa­khe ke­mu­ke­li umu­sa eme­hlwe­ni akheu.

11 Nxa isi­de­le­liv si­je­zi­swa, umu­ntu onge­la­lwa­zi uya­hla­ka­ni­phaw; la­la­pho ohla­ka­ni­phi­le­yo ela­ywa we­mu­ke­la ulwa­zix.

12 Olu­ngi­le­yo uya­na­nze­le­la indlu yo­kho­hla­ke­le­yoyz; uNku­lu­nku­lu uwi­se­la aba­kho­hla­ke­le­yo ebu­bi­nia.

13 Ogci­ka indle­be ya­khe eku­kha­le­ni ko­mya­nga, la­ye uza­kha­la anga­phe­ndu­lwab.

14 Isi­pho se­nsi­tha si­ya­de­di­sa intu­ku­the­loc, le­si­va­la­mlo­mo esi­fu­be­ni ula­ka olu­la­ma­ndlad.

15 Ku­yi­nto­ko­zo ko­lu­ngi­le­yo ukwe­nza uku­lu­nga, ko­dwa ku­lu­va­loe ku­be­nzi bo­bu­bif.

16 Umu­ntu odu­ha endle­le­ni yo­ku­qe­di­si­sa uza­hla­la eba­ndle­nig le­mi­mo­ya efi­le­yoh.

17 Otha­nda inja­bu­lo uza­ku­ba ngu­mya­nga; otha­nda iwa­yi­ni la­ma­fu­tha ka­yi­ku­no­thai.

18 Okho­hla­ke­le­yoj uyi­nhla­wu­le­lo yo­lu­ngi­le­yo, le­si­pha­mbe­ki esi­khu­ndle­ni sa­ba­qo­thok.

19 Ku­ngco­no uku­hla­la eli­zwe­ni eli­yi­nka­nga­la ku­la­lo­we­si­fa­za­na we­zi­ngxa­ba­no lo­la­kal.

20 Ku­kho­na imfu­yo elo­yi­se­ka­yom la­ma­fu­tha emzi­ni wo­hla­ka­ni­phi­le­yono, ko­dwa umu­ntu oyi­si­thu­tha uya­ku­gi­nyap.

21 Oxo­tsha­na lo­ku­lu­nga lo­mu­saq uza­tho­la impi­lo, uku­lu­nga, lo­du­mor.

22 Ohla­ka­ni­phi­le­yo ukhwe­la emzi­ni wa­ma­qha­we, adi­li­ze­le pha­nsi ama­ndla ethe­mba la­wos.

23 Ogci­na umlo­mo wa­khe lo­li­mi lwa­khet, ugci­na umphe­fu­mu­lo wa­kheu ezi­nka­tha­zwe­niv.

24 Isi­de­le­li esi­zi­khu­khu­me­za­yo esi­zi­gqa­ja­yo li­bi­zo la­khe ose­be­nza ngo­la­ka lo­ku­zi­khu­khu­me­zaw.

25 Isi­lo­yi­so se­vi­la si­za­li­bu­la­la, ngo­ba iza­ndla za­lo zi­ya­la uku­se­be­nzax.

26 Usu­ku lo­nke li­lo­yi­sa isi­lo­yi­soy, ko­dwa olu­ngi­le­yo uza­ku­pha, anga­go­dliz.

27 Umhla­tshe­lo wa­ba­kho­hla­ke­le­yo uyi­si­ne­ngi­so; ka­khu­lu ka­nga­ka­na­ni nxa be­wu­le­tha nge­ce­bo eli­bia.

28 Umfa­ka­zi wa­ma­nga uza­bhu­bha, ko­dwa umu­ntu ola­le­la­yo uza­khu­lu­ma nja­lo­nja­lob.

29 Umu­ntu okho­hla­ke­le­yo we­nza lu­khu­ni ubu­so ba­khec, ko­dwa oqo­tho ye­na uya­na­nze­le­la indle­la ya­khed.

30 Ka­ku­la­nhla­ka­ni­pho, nja­lo ka­ku­la­ku­qe­di­si­sa, nja­lo ka­ku­la­se­lu­le­ko, oku­me­la­na le­Nko­sie.

31 Ibhi­za li­lu­ngi­se­lwa usu­ku lwe­mpif, ko­dwa uku­khu­lu­lwa ngo­kwe­Nko­sig.

22Ibi­zo eli­hlea li­khe­the­ki­le ku­le­no­tho ene­ngi; isi­sa esi­hle ku­le­si­li­va nja­lo ku­le­go­li­deb.

2 Ono­thi­le­yo lo­mya­nga ba­ya­hla­nga­nac; iNko­sid ya­be­nza bo­nkee.

3 Ohla­ka­ni­phi­le­yo ubo­na ubu­bi aca­tshef, ko­dwa aba­nge­la­lwa­zi ba­ya­qhu­be­kag ba­be­se­be­je­zi­swah.

4 Umvu­zo wo­ku­tho­be­ka lo­kwe­sa­ba iNko­si ku­yi­no­tho lo­du­mo le­mpi­loi.

5 Ame­va le­mi­ji­bi­la ku­se­ndle­le­ni ya­ba­pha­mbe­ne­yoj; ogci­na umphe­fu­mu­lo wa­khe uza­ku­ba kha­tsha­na la­bok.

6 Fu­ndi­sa umntwa­na endle­le­ni anga­ha­mba nga­yo; ngi­tsho ese­mda­la ka­yi­ku­pha­mbu­ka ku­yol.

7 Ono­thi­le­yo ubu­sa aba­ya­nga, lo­me­bo­le­ki uyi­si­gqi­li so­me­bo­le­ki­si.

8 Ohla­nye­lam uko­na­ka­lan uza­vu­na uku­hlu­phe­kao, le­nto­nga yo­la­ka lwa­khe iza­phe­lap.

9 Ole­li­hlo eli­lo­ku­hle ye­na uza­bu­si­swaq, ngo­ba uni­ki­le okwe­si­nkwa sa­khe ku­mya­ngar.

10 Xo­tsha isi­de­le­li, ku­za­phu­ma le­nka­nis, ye­bo, ingxa­ba­no le­hla­zo ku­za­phe­lat.

11 Otha­nda uku­hla­nze­ka kwe­nhli­zi­you, nge­nxa ye­si­sa se­nde­be za­khe, inko­si ingu­mga­ne wa­khev.

12 Ame­hlo eNko­si alo­ndo­lo­za ulwa­zi, ko­dwa iza­chi­tha ama­zwi aba­nga­the­mbe­ka­ngaw.

13 Ivi­la li­thi: Ku­le­si­lwa­ne nga­pha­ndle; ngi­za­bu­la­wa pha­ka­thi kwe­zi­ta­la­dax.

14 Umlo­mo wa­be­si­fa­za­na be­mzi­niy ungu­mgo­di otsho­na­yoz; lo­wo iNko­si emthu­ku­the­le­le­yo uza­we­la kho­naa.

15 Ubu­thu­tha bu­bo­tshe­lwe enhli­zi­ywe­ni yo­mntwa­na; uswa­zi lo­ku­qo­ndi­sa lu­za­bu­su­se­la kha­tsha­na la­yeb.

16 Oci­nde­ze­la umya­nga ukwa­ndi­sa ala­kho, opha ono­thi­le­yo, isi­bi­li uza­ku­ba ngo­swe­la­yoc.

Ama­zwi aba­hla­ka­ni­phi­le­yo

17 Be­ka indle­be ya­khod, uzwe ama­zwi aba­hla­ka­ni­phi­le­yoe, umi­se inhli­zi­yo ya­kho elwa­zi­ni la­mif.

18 Ngo­ba ku­mna­ndi uba uwa­lo­ndo­lo­za emi­bi­li­ni ya­kho; aza­hla­la elu­ngi­le ka­nye­ka­nye ende­be­ni za­khog.

19 Uku­ze ithe­mba la­kho li­be se­Nko­si­ni, ngi­kwa­zi­si­le wo­na la­mu­hla, ngi­tsho we­nah.

20 Ka­ngi­ku­bha­le­la­nga yi­ni izi­nto ezi­nhle ka­khu­lu ku­ze­lu­le­ko le­lwa­zi­nii?

21 Uku­kwa­zi­sa uku­qi­ni­se­ka kwa­ma­zwi eqi­ni­so, uku­ze ubu­yi­se­le ama­zwi eqi­ni­so ku­la­bo aba­ku­thu­mi­le­yoj.

22 Unga­mpha­ngi umya­nga ngo­ba engu­mya­ngak, nja­lo unga­mcho­bo­zi oswe­la­yol esa­ngwe­nim.

23 Ngo­ba iNko­si iza­me­la uda­ba lwa­bon, ipha­nge umphe­fu­mu­lo wa­ba­ba­pha­nga­yoo.

24 Unga­hla­nga­nye­li lo­mu­ntu olo­la­kap, unga­ha­mbi­sa­ni lo­mu­ntu othu­ku­the­la­yo,

25 hle­zi ufu­nde indle­la za­khe, we­mu­ke­le umji­bi­la emphe­fu­mu­lwe­ni wa­kho.

26 Unga­bi pha­ka­thi kwa­ba­ba­mba­na iza­ndlaq, pha­ka­thi kwa­ba­yi­zi­ba­mbi­sor nge­zi­kwe­le­des.

27 Uba unge­la­kho oko­ku­hla­wu­la, ku­nga­ni eza­tha­tha umbhe­da wa­kho nga­pha­nsi kwa­khot?

28 Unga­tshe­di­siu isi­kho­nkwa­ne esi­da­la so­mngce­le, oyi­hlo aba­se­nza­yov.

29 Uya­mbo­na yi­ni umu­ntuw oyi­ngci­tshi emse­be­nzi­ni wa­khex? Uza­zi­mi­sa pha­mbi kwa­ma­kho­si; ka­yi­ku­zi­mi­sa pha­mbi kwa­ba­ntu­ka­za­nay.

23Nxa uhla­le­la uku­dla le­si­pha­tha­ma­ndla, qa­phe­li­sa lo­ku­qa­phe­li­sa oku­pha­mbi kwa­kho.

2 Ube­ke ingqa­mu emphi­nje­ni wa­kho uba uyi­si­mi­nziab.

3 Unga­fi­sic izi­bo­ndlo za­sode, ngo­ba zi­yi­ku­dla kwa­ma­nga.

4 Unga­tshi­ka­tshi­ke­li uku­no­thaf; phe­za eku­qe­di­si­se­ni kwa­khog.

5 Uza­ndi­zi­sa yi­ni ame­hlo akho ko­ku­nge­kho? Ngo­ba ku­za­ze­nze­la lo­ku­ze­nze­la izi­mpi­ko nje­ngo­kho­zi olu­pha­phe­la ema­zu­lwi­nih.

6 Unga­dli uku­dlai ko­le­li­hlo eli­bij, unga­fi­sik izi­bo­ndlo za­khelm.

7 Ngo­ba nje­ngo­ba eca­ba­ngi­le emphe­fu­mu­lwe­ni wa­khen, unja­lo. Uza­ku­thi: Dla­na una­the; ko­dwa inhli­zi­yo ya­khe ka­yi­la­weo.

8 Uce­zu olu­dli­le­yo uza­lu­hla­nzap, wo­ne ama­zwi akho amna­ndiq.

9 Unga­khu­lu­mi endle­be­ni zo­yi­si­thu­tha, ngo­ba uza­de­le­la inhla­ka­ni­pho ya­ma­zwi akhor.

10 Unga­tshe­di­si isi­kho­nkwa­ne esi­da­la so­mngce­le; unga­nge­ni ema­si­mi­ni ezi­nta­nda­nes;

11 ngo­ba uMhle­ngi wa­zo ula­ma­ndlat; ye­na uza­me­la uda­ba lwa­zo ku­weu.

12 Be­ka inhli­zi­yo ya­kho eku­fu­ndi­swe­ni, le­zi­ndle­be za­kho ema­zwi­ni olwa­ziv.

13 Unga­go­dle­li umntwa­naw isi­je­zi­sox; nxa umtsha­ya ngo­swa­zi ka­yi­ku­fay.

14 We­na uza­mtsha­ya ngo­swa­zi, ukhu­lu­le umphe­fu­mu­lo wa­khe esi­ho­gwe­niz.

15 Ndo­da­na ya­mi, uba inhli­zi­yo ya­kho ihla­ka­ni­phaa, inhli­zi­yo ya­mi iza­tho­ko­za, ye­bo eya­mib;

16 le­zi­nso za­mi zi­za­ja­bu­lac eku­khu­lu­me­ni kwe­nde­be za­kho izi­nto ezi­qo­ndi­le­yod.

17 Inhli­zi­yo ya­kho ka­yi­nga­ha­wu­ke­li izo­nie; ko­dwa ba­na ekwe­sa­be­ni iNko­si lo­nke usu­kuf.

18 Ngo­ba isi­bi­lig ku­kho­na umvu­zoh, lo­mli­nde­lo wa­kho ka­wu­yi­ku­qu­nywaij.

19 La­le­la we­na, ndo­da­na ya­mi, uhla­ka­ni­phek, uqo­ndi­sel inhli­zi­yo ya­kho endle­le­nim.

20 Unga­bi pha­ka­thi kwa­ba­na­thi be­wa­yi­nino, pha­ka­thi kwe­zi­hwa­ba ze­nya­mapq.

21 Ngo­ba isi­da­kwar le­si­hwa­ba si­za­ku­ba ngu­mya­ngast, lo­ku­wo­ze­la ku­gqo­ki­sa ama­da­bu­da­buu.

22 La­le­la uyi­hlo owa­ku­za­la­yo, unga­mde­le­li unyo­ko ese­mda­lav.

23 The­nga iqi­ni­so, ungali­the­ngi­si; inhla­ka­ni­pho, le­mfu­ndi­so, lo­ku­qe­di­si­saw.

24 Uyi­se wo­lu­ngi­le­yo uza­tha­ba lo­ku­tha­ba; lo­za­la ohla­ka­ni­phi­le­yo uza­tho­ko­za nga­yex.

25 Uyi­hlo lo­nyo­ko ka­ba­tho­ko­ze, lo­ku­ze­le­yo ka­tha­bey.

26 Ndo­da­na ya­mi, ngi­phe inhli­zi­yo ya­kho, la­me­hlo akho ka­wa­na­nze­le­le indle­la za­mi.

27 Ngo­ba iwu­le li­ngu­mgo­di otsho­na­yoz, lo­we­si­fa­za­na owe­mzi­nia ungu­mtho­mbo ongu­mci­ngob.

28 La­ye uca­tha­ma nje­ngo­mpha­ngi, andi­se aba­nga­the­mbe­ka­nga pha­ka­thi kwa­ba­ntuc.

29 Ngu­ba­ni olo: Ma­ye? Ngu­ba­ni olo: Wo? Ngu­ba­ni ole­nka­ni? Ngu­ba­ni ole­si­li­lod? Ngu­ba­ni ola­ma­nxe­ba nge­zee? Ngu­ba­ni ola­me­hlo abo­mvuf?

30 Yi­la­bog aba­li­ba­la ewa­yi­ni­nih, yi­la­bo aba­ze­di­nga iwa­yi­ni eli­xu­tsha­ni­si­we­yoi.

31 Unga­kha­nge­li iwa­yi­ni, la­pho li­zi­bo­na­ka­li­sa li­bo­mvu, nxa li­ni­ka umba­la wa­lo enko­mi­tshi­ni, li­ha­mba li­qo­ndi­lej.

32E­ku­ci­nenik kwa­lo li­lu­ma nje­nge­nyo­kal, li­lu­me nje­nge­bu­lu­lum.

33 Ame­hlo akho aza­bo­na abe­si­fa­za­na be­mzi­nin, le­nhli­zi­yo ya­kho ikhu­lu­me izi­nto ezi­pha­mbe­ne­yoo.

34 Ye­bo, uza­ku­ba nje­ngo­la­la enhli­zi­ywe­ni yo­lwa­ndle, la­nje­ngo­la­la esi­hlo­kwe­ni se­nsi­ka yo­mkhu­mbip.

35 Ba­ngi­tsha­yi­leq, ka­ngi­zwa­ngar bu­hlu­ngu; ba­ngi­du­tshu­zi­les, ka­ngi­ku­na­nza­ngat. Ngi­za­vu­ka ni­ni? Ngi­phi­nde ngi­li­di­nge fu­thiu.

24Unga­bi la­mha­wu nga­ba­ntu aba­bia, unga­lo­yi­si uku­ba la­bob.

2 Ngo­ba inhli­zi­yo ya­bo ice­ba udla­ke­lac, le­zi­nde­be za­bo zi­khu­lu­ma uhlu­phod.

3 Nge­nhla­ka­ni­pho indlu iya­khi­wae, la­ngo­ku­qe­di­si­sa iqi­ni­swef.

4 La­ngo­lwa­zi ama­ka­me­lo agcwa­li­swa nge­mpa­hla zo­nke ezi­li­gu­gu le­zi­mna­ndi.

5 Umu­ntu ohla­ka­ni­phi­le­yo ula­ma­ndla, lo­mu­ntu olo­lwa­zi uqi­ni­sa ama­ndlag.

6 Ngo­ba nge­ze­lu­le­ko ezi­hla­ka­ni­phi­le­yo unga­la­wu­la impi ya­khoh, lo­ku­khu­lu­lwa ku­se­bu­ne­ngi­ni ba­be­lu­le­kii.

7 Inhla­ka­ni­phoj enku­lu ipha­ke­me esi­wu­le­nik; esa­ngwe­ni ka­si­vu­li umlo­mo wa­sol.

8 Oce­ba ukwe­nza oku­bim, ba­za­mbi­za ngo­ku­thi ngu­mni­ka­zi wa­ma­ce­bo ama­bin.

9 Umca­ba­ngo wo­bu­wu­la yi­so­no, le­si­de­le­li si­yi­si­ne­ngi­so emu­ntwi­nio.

10Uba uzi­tshe­ngi­sa uxe­ga ngo­su­ku lo­ku­hlu­phe­ka, ama­ndla akho ma­nci­nya­ne1.

11 Bo­phu­le aba­si­wa eku­fe­nip, la­ba­ta­ta­li­ke­la eku­bu­la­we­ni, ku­nga­thi unga­ba­nqa­ndaq.

12 Uba usi­thi: Kha­nge­la be­si­nga­kwa­zir lo­khu; ohlo­la izi­nhli­zi­yo ye­na ka­yi­kuku­na­nze­le­la yi­nis? Olo­ndo­lo­za umphe­fu­mu­lo wa­kho ye­na ka­kwa­zit yi­ni? ngi­tsho ubu­yi­se­la emu­ntwi­ni nje­ngo­ko­mse­be­nzi wa­kheu?

13 Dla­na ulu­ju, ndo­da­na ya­mi, ngo­ba lu­lu­ngi­lev, lo­hla­nga lo­lu­ju lu­mna­ndi elwa­nge­ni lwa­khow.

14 Lu­nja­lo ulwa­zi lwe­nhla­ka­ni­pho emphe­fu­mu­lwe­ni wa­khox; uba ulu­tho­la, ku­za­ku­ba lo­mvu­zoy, le­the­mba la­kho ka­li­yi­ku­qu­nywaz.

15 We­na okho­hla­ke­le­yo, unga­ca­tha­me­li umu­zi wo­lu­ngi­le­yo; unga­chi­thi inda­wo ya­khe yo­ku­phu­mu­laa.

16 Ngo­ba olu­ngi­le­yo uza­ku­wab ka­si­kho­mbi­sa, avu­kec fu­thi; ko­dwa aba­kho­hla­ke­le­yod ba­za­khu­be­ka ebu­bi­nie.

17 Unga­tho­ko­zi ngo­ku­wa kwe­si­tha sa­khof, le­ku­khu­be­ke­ni kwa­so inhli­zi­yo ya­kho ka­yi­nga­ja­bu­lig;

18 hle­zi iNko­si iku­bo­ne, ku­be ku­bi eme­hlwe­ni ayo, iphe­ndu­le ula­ka lwa­yo ilu­su­se ku­so.

19 Unga­zi­kha­tha­zi nge­nxa ya­be­nzi bo­bu­bih, unga­bi la­mha­wu nga­ba­kho­hla­ke­le­yoi;

20 ngo­ba omu­bi ka­yi­ku­ba lo­mvu­zoj; isi­ba­ne sa­ba­kho­hla­ke­le­yo si­za­ci­tshwak.

21 Ndo­da­na ya­mi, ye­sa­ba uJe­ho­va le­nko­si; unga­hla­nga­nye­li la­ba­gu­qu­gu­qu­ka­yol;

22 ngo­ba inci­tha­ka­lo ya­bo iza­vu­ka ma­si­nya­ne; nja­lo ngu­ba­ni owa­zi uku­chi­the­kam kwa­bo bo­ba­bi­lin?

Ama­nye ama­zwi aba­hla­ka­ni­phi­le­yo

23 La­la nga­wa­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo. Uku­na­ka ubu­so ku­sa­hlu­le­lo ka­ku­lu­nga­ngao.

24 Othi ko­kho­hla­ke­le­yo: We­na ulu­ngi­lep; aba­ntu ba­za­mqa­le­ki­sa, izi­zwe zi­za­mthu­ku­the­le­laq.

25 Ko­dwa ku­la­bo abamkhu­za­yo ku­za­ku­ba le­nto­ko­zo, le­si­bu­si­so esi­hle si­za­be­hle­la.

26 Ophe­ndu­la nga­ma­zwi aqo­ndi­le­yor uza­kwa­nga inde­be.

27 Lu­ngi­sa umse­be­nzi wa­kho nga­pha­ndle, uzi­lu­ngi­se­le­le wo­na ensi­mi­ni, emva kwa­lo­kho wa­khe indlu ya­khos.

28 Unga­bi ngu­mfa­ka­zi ume­le­ne lo­ma­khe­lwa­ne wa­kho ku­nge­la­si­za­tho, ku­mbe ukho­hli­se nge­nde­be za­khot.

29 Unga­thi: Nje­ngo­kwe­nza kwa­khe ki­mi ngi­za­kwe­nza nja­lo ku­ye; ngi­za­phi­ndi­se­la emu­ntwi­ni nje­ngo­ko­mse­be­nzi wa­kheu.

30 Nge­dlu­la ensi­mi­ni ye­vi­lav, le­si­vi­ni­ni so­mu­ntu oswe­le ingqo­ndow;

31 kha­nge­la-ke, ko­nke kwa­ku­mi­le ame­va, imba­ba­za­ne ya­yi­si­be­ke­le ubu­so ba­khox, lo­mtha­nga­la wa­kho wa­ma­tshe udi­li­ki­ley.

32 Mi­na-ke ngaku­kha­nge­la, ngaku­be­ka enhli­zi­ywe­ni ya­mi; ngaku­bo­na, nge­mu­ke­la imfu­ndi­soz.

33 Ubu­tho­ngo obu­nci­nya­ne, uku­wo­ze­la oku­nci­nya­ne, uku­so­nga iza­ndla oku­nci­nya­ne uku­thi ku­la­lwea,

34 be­se­bu­si­za ubu­ya­nga ba­kho nje­nge­si­ha­mbi, le­nswe­lo za­kho nje­ngo­mu­ntu ohlo­mi­le­yo.

Ezi­nye iza­ga zi­ka­So­lo­mo­ni

25La­le­zi yi­za­ga zi­ka­So­lo­mo­nia aba­ntu ba­ka­He­ze­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da aba­zi­ko­pa­yob.

2 Ku­lu­du­mo lu­ka­Nku­lu­nku­lu uku­fi­hla uda­bac, ko­dwa ku­lu­du­mo lwa­ma­kho­si uku­hlo­li­si­sa uda­bad.

3 Ama­zu­lu ngo­ku­pha­ka­ma, lo­mhla­ba ngo­ku­ju­la, le­nhli­zi­yo ya­ma­kho­si ka­ku­la­ku­hlo­li­si­swa.

4 Su­sae ama­nye­le esi­li­ve­ni, be­se­ku­phu­ma isi­tsha so­mnci­bi­li­ki­sif.

5 Su­sa okho­hla­ke­le­yo pha­mbi kwe­nko­sig, be­se­ku­qi­ni­swa isi­hla­lo sa­yo so­bu­kho­si ngo­ku­lu­ngah.

6 Unga­zi­qhe­nyi pha­mbi kwe­nko­si, nja­lo unge­mi enda­we­ni ye­zi­khu­lui;

7 ngo­ba ku­ngco­no ku­thi­we ku­we: Ye­nyu­ke­la nga­phaj, ku­lo­ku­thi we­hli­swe pha­mbi kwe­si­pha­tha­ma­ndla, ame­hlo akho asi­bo­ni­le­yok.

8 Unga­pha­ngi­si uku­phu­ma ukuya­phi­ki­sa­na, hle­zi we­nze ulu­tho eku­ci­ne­ni kwa­kho, la­pho uma­khe­lwa­ne wa­kho ese­ku­ya­ngi­si­lel.

9 Me­la uda­ba lwa­kho lo­ma­khe­lwa­ne wa­kho, ko­dwa unga­ve­zi imfi­hlo yo­mu­nyem;

10 hle­zi oku­zwa­yo aku­ya­ngi­se, le­si­gco­no sa­kho si­nga­pha­mbu­kin.

11 Ili­zwi eli­khu­lu­nywe ngo­ku­fa­ne­le­yoo linje­nga­ma-a­pu­la ego­li­dep ezi­tshe­ni ze­si­li­va ezi­ba­zi­we­yoq.

12 Iso­ngo le­go­li­der le­si­ce­ci­so se­go­li­de eli­hles ku­ngu­mkhu­zi ohla­ka­ni­phi­le­yot endle­be­ni ezwa­you.

13 Isi­thu­nywa esi­the­mbe­ki­le­yo kwa­ba­si­thu­mi­le­yo si­nje­ngo­mqa­ndo we­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo ngo­su­ku lo­ku­vu­na, ngo­ba si­vu­se­le­la umphe­fu­mu­lo wa­ma­kho­si asov.

14 Umu­ntu ozi­qhe­nya nge­si­pho sa­ma­ngaw unje­nga­ma­ye­zi lo­mo­ya oku­nge­la­zu­lux.

15 Ngo­ku­be­ke­ze­layz umbu­si anga­vu­nyi­swaa, lo­li­mi olu­tha­mbi­le­yo lwe­phu­la itha­mbo.

16 Utho­li­le yi­ni ulu­ju? Dla­na okwe­ne­le we­nab, hle­zi ulu­dle ka­khu­lu, ulu­hla­nzec.

17 Unya­wo lwa­kho ka­lu­nga­va­mi endli­ni ka­ma­khe­lwa­ne wa­kho, hle­zi aku­su­the aku­zo­nde.

18 Umu­ntu ofa­ka­za ubu­fa­ka­zi ba­ma­nga ngo­ma­khe­lwa­ne wa­khed uyi­sa­gi­la le­nke­mbae lo­mtsho­ko obu­kha­lif.

19 Uku­the­mba onga­the­mbe­ka­nga ngo­su­ku lo­ku­hlu­phe­ka kunje­nge­zi­nyo ele­phu­ki­le­yo, lo­nya­wo olwe­nye­le­yog.

20 Ohla­be­le­la izi­ngo­ma enhli­zi­ywe­ni eda­bu­ki­le­yoh unje­ngo­khu­pha ise­mba­tho ngo­su­ku lwa­ma­kha­zai, nje­nge­vi­ni­ga pha­ka­thi kwe­so­daj.

21 Uba oku­zo­nda­yo ela­mbi­le, umni­ke isi­nkwa adle, nja­lo uba omi­le, umni­ke ama­nzi ana­thek;

22 ngo­ba uza­be­ke­le­lal ama­la­hle omli­lo ekha­nda la­khe, le­Nko­si iza­ku­vu­zam.

23 Umo­ya we­nya­ka­tho ule­tha izu­lu, lo­li­mi lwe­mfi­hlo ubu­so obu­lo­la­kan.

24 Ku­ngco­no uku­hla­la engo­nsi­ni yo­pha­hlao ku­la­lo­we­si­fa­za­na we­zi­nka­ni le­ndli­ni yo­ku­hla­nga­nye­lap.

25 Umbi­ko omu­hle ove­la eli­zwe­ni eli­kha­tsha­naq unje­nga­ma­nzi aqa­nda­yo emphe­fu­mu­lwe­ni owo­mi­le­yor.

26 Olu­ngi­le­yo oza­nya­za­nyi­swa­yo pha­mbi ko­kho­hla­ke­le­yos ungu­mtho­mbo odu­nge­ki­le­yo le­si­phe­thu eso­na­ke­le­yot.

27 Uku­dla ulu­ju olu­ne­ngi ka­ku­lu­nga­ngau; lo­ku­thi ba­di­nge udu­mo lwa­bo ka­ku­si­du­movw.

28 Umu­ntu onga­thi­nti umo­ya wa­khex unje­ngo­mu­zi ofo­hle­lwe­yo onge­la­mtha­nga­lay.

26Nje­nge­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo ehlo­bo la­nje­nge­zu­lu nge­si­kha­thi so­ku­vu­naa, ngo­ku­nja­lo udu­mob ka­lu­si­fa­ne­la­nga isi­thu­thac.

2 Nje­nge­nyo­ni eku­zu­la­zu­le­nid, nje­nge­nko­nja­ne eku­pha­phe­nie, ngo­ku­nja­lo isi­qa­le­ki­so ku­nge­la­si­za­tho ka­si­yi­ku­fi­kaf.

3 Isi­swe­pu nge­se­bhi­za, ito­mu nge­li­ka­ba­bhe­mig, lo­swa­zi ngo­lo­mhla­na we­zi­thu­thah.

4 Unga­phe­ndu­li isi­thu­tha ngo­ko­bu­thu­tha ba­so, hle­zi la­we ufa­na­ne la­soi.

5 Phe­ndu­la isi­thu­tha ngo­ko­bu­thu­tha ba­so, hle­zi si­be nge­si­hla­ka­ni­phi­le­yo eme­hlwe­ni asoj.

6 Othu­me­la ama­zwi nge­sa­ndla se­si­thu­tha, uqu­ma inya­wo, una­tha isi­hlu­kuk.

7 Imi­le­nze ye­si­qhu­li iya­le­nga­le­nga; si­nja­lo isa­ga emlo­nye­ni we­zi­thu­thal.

8 Nje­ngo­ku­bo­phe­la ili­tshe esa­vu­the­ni, unja­lo oni­ka udu­mo esi­thu­the­nim.

9Nje­nga­me­va enyu­ka esa­ndle­ni se­si­da­kwan si­nja­lo isa­ga emlo­nye­ni we­zi­thu­thao.

10 Omkhu­lu owa­bu­mba ko­nkep uvu­za isi­thu­tha, avu­ze aba­dlu­la­yo.

11 Nje­nge­nja ebu­ye­la ema­hla­nzwe­ni ayoq ngo­ku­nja­lo isi­thu­tha si­phi­nda ubu­thu­tha ba­sor.

12 Uya­bo­na yi­ni umu­ntu ohla­ka­ni­phi­le­yo eme­hlwe­ni akhes? Ku­le­the­mba eli­khu­lu esi­thu­the­ni ku­la­yet.

13 Oli­vi­la uthiu: Ku­le­si­lwa­ne endle­le­ni; isi­lwa­ne si­se­zi­ta­la­de­niv.

14 Isi­va­lo si­phe­ndu­ka nga­ma­bha­nti aso, ngo­ku­nja­lo ivi­la embhe­de­ni wa­lo.

15 Ivi­la li­fi­hla isa­ndla sa­lo emga­nwi­ni, li­ya­vi­la­pha uku­si­bu­yi­se­la emlo­nye­ni wa­low.

16 Ivi­la li­hla­ka­ni­phi­le eme­hlwe­ni alox okwe­dlu­la aba­yi­si­kho­mbi­say aba­nga­phe­ndu­laz nge­nhla­ka­ni­phoa.

17 Odlu­la­yo enge­ne­la ingxa­ba­no enge­yi­si­yo eya­khe ungo­ba­mba indle­be ze­njab.

18 Nje­ngo­hla­nya olu­pho­sa izi­khu­ni ezi­vu­tha­yo, imi­tsho­ko, lo­ku­fa,

19 unja­lo umu­ntu okho­hli­sa uma­khe­lwa­ne wa­khe, abe­se­si­thi: Ka­ngi­so­mi yi­ni?

20 Uba ku­nge­la­nku­ni umli­lo uya­ci­tsha; nja­lo uba ku­nge­la­ku­nye­ya, uku­xa­ba­na ku­ya­thu­lac.

21Nje­nga­ma­la­hled ema­la­hle­ni avu­tha­yo, le­nku­ni emli­lwe­nie, unja­lo umu­ntu we­nka­ni ngo­wo­ku­ba­sa ingxa­ba­nof.

22 Ama­zwi onye­ya­yo anje­nge­zi­bo­ndlo eze­hle­la ko­ku­nga­pha­ka­thi kwe­si­sug.

23 Inde­be ezi­vu­tha­yo le­nhli­zi­yo embih ku­nga­ma­nye­le esi­li­vai ahu­qa ukha­mbaj.

24 Ozo­nda­yo uya­ze­nzi­sa nge­zi­nde­be za­khe, ko­dwa ufa­ka inko­hli­so nga­pha­ka­thi kwa­khek.

25 La­pho ese­nza ili­zwi la­khe li­be nge­lo­mu­sa, unga­mkho­lwal, ngo­ba izi­ne­ngi­so ezi­yi­si­kho­mbi­sa zi­se­nhli­zi­ywe­ni ya­khem.

26 Inzo­ndo isi­be­ke­lwa nge­nko­hli­so; ubu­bi ba­khe bu­za­kwe­mbu­lwan eba­ndle­nio.

27 Oge­bha­yo umgo­di uza­we­la ku­wop, lo­gi­qa ili­tshe, li­za­bu­ye­la ku­yeq.

28 Uli­mi lwa­ma­nga lu­zo­nda olu­ba­cho­bo­za­yo, lo­mlo­mo obu­tshe­le­zi use­be­nza inci­tha­ka­lo.

27Unga­zi­nco­mi ngo­su­ku lwa­ku­sa­saa, ngo­ba ka­wa­zi uku­thi usu­ku lu­za­za­la­nib.

2 Owe­mzi­ni ka­ku­du­mi­se, nja­lo ha­tshi umlo­mo wa­kho; owe­zi­zwe, nja­lo ha­tshi inde­be za­khoc.

3 Ili­tshe li­nzi­ma, le­tshe­be­tshe­be li­ya­si­nda, ko­dwa ula­ka lwe­si­thu­tha lu­nzi­ma ku­la­kho ko­ku­bi­lid.

4 Ula­ka lu­lo­lu­nya, le­ntu­ku­the­lo iyi­si­khu­khu­la; ko­dwa ngu­ba­ni onge­ma pha­mbi ko­mo­na?

5 Ku­ngco­no uku­khu­zwa ngo­ku­so­ba­la ku­lo­tha­ndo lwe­nsi­thae.

6 Ama­nxe­ba omnga­nef athe­mbe­ki­leg, ko­dwa ukwa­nga kwe­si­tha ku­ya­kho­hli­sa.

7 Umphe­fu­mu­lo osu­thi­yo unya­the­le­la pha­nsi uhla­nga lo­lu­juh, ko­dwa ku­mphe­fu­mu­lo ola­mbi­le­yo ko­nke oku­ba­ba­yo ku­mna­ndii.

8 Nje­nge­nyo­ni edu­ha isu­ka esi­dle­ke­ni sa­yo unja­lo umu­ntu odu­ha esu­ka enda­we­ni ya­khej.

9 Ama­fu­tha le­mpe­pha ku­tho­ko­zi­sa inhli­zi­yok; ku­nja­lo ubu­mna­ndi bo­mnga­ne wo­mu­ntu nge­nxa ye­se­lu­le­ko so­mphe­fu­mu­lol.

10 Unga­de­li umnga­ne wa­kho lo­mnga­ne ka­yi­hlom; nja­lo unga­nge­ni endli­ni yo­mfo­we­nu ngo­su­ku lwe­nci­tha­ka­lo ya­kho; ku­ngco­no uma­khe­lwa­ne ose­du­ze ku­lo­mfo­we­nu okha­tsha­nan.

11 Hla­ka­ni­pha, ndo­da­na ya­mio, utho­ko­zi­se inhli­zi­yo ya­mip, uku­ze ngi­be le­mpe­ndu­loq ko­ngi­so­la­yor.

12 Okha­li­phi­le­yo uya­bo­na ubu­bi aca­tshes, ko­dwa aba­nge­la­lwa­zi ba­ya­qhu­be­ka ba­je­zi­swet.

13 Tha­tha isi­gqo­ko so­yi­si­ba­mbi­so nge­nxa yo­we­mzi­ni, umtha­the­le isi­ba­mbi­so nge­nxa yo­we­si­fa­za­na we­zi­zweu.

14 Obu­si­sa umnga­ne wa­khe nge­li­zwi eli­khu­lu evu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, ku­za­thi­wa yi­si­qa­le­ki­so ku­ye.

15 Uku­cho­phe­le­la ngo­su­ku lwe­zu­lu eli­qhu­be­ka­yo lo­we­si­fa­za­na oxa­ba­na­yo ku­ya­fa­na­nav.

16 Omfi­hla­yo ufi­hla umo­ya, la­ma­gco­bo ahla­nga­na le­sa­ndla sa­khe so­ku­ne­new.

17 Insi­mbi ilo­lwa nge­nsi­mbi; ngo­ku­nja­lo umu­ntu ulo­la ubu­so bo­mnga­ne wa­khe.

18 Olo­ndo­lo­za isi­hla­hla so­mkhi­wa uza­ku­dla isi­the­lo sa­so; lo­li­nda inko­si ya­khe uza­du­nyi­swax.

19 Nje­nge­ma­nzini ubu­so bu­se­bu­swe­ni, ngo­ku­nja­lo inhli­zi­yo yo­mu­ntu ise­mu­ntwi­ni.

20 Isi­ho­go le­nci­tha­ka­loy ka­ku­su­thiz, ngo­ku­nja­lo ame­hlo omu­ntua ka­wa­su­thi.

21 Imbi­za yo­ku­ce­nga nge­ye­si­li­va, le­si­tha­ndo nge­se­go­li­deb; ku­nja­lo umu­ntuc ngo­ko­ku­du­nyi­swa kwa­khed.

22 La­nxa ugi­ga isi­thu­thae ngo­mgi­gof engi­ge­ni pha­ka­thi kwe­ngqo­lo­yi, ubu­thu­tha ba­so ka­bu­yi­ku­su­ka ku­sog.

23 Ya­zi lo­kwa­zi isi­mo se­zi­mvu za­kho, be­ka inhli­zi­yo ya­kho ku­mi­hla­mbi ya­kho,

24 ngo­ba ino­tho ka­yi­si­ya­pha­ka­de; ku­mbe umqhe­le ube se­si­zu­ku­lwa­ne­ni le­si­zu­ku­lwa­na yi­ni?

25 Utsha­ni bu­ya­su­swah, lo­hla­za lu­bo­na­ka­lei, ku­bu­thwe le­mi­bhi­da ye­zi­nta­baj.

26 Ama­wu­ndlu anga­we­zi­gqo­ko za­kho, le­zi­mpo­ngo zi­yi­nte­ngo ye­si­qi­ntik.

27 Ku­za­ku­ba lo­cha­go lwe­zi­mbu­zi olwa­ne­le uku­dla kwa­kho lo­ku­dla kwe­ndlu ya­kho le­mpi­lo ye­nce­ku­ka­zi za­khol.

28Aba­bi ba­ba­le­ka ku­nge­kho umzi­nge­li, ko­dwa aba­lu­ngi­le­yo ba­le­si­bi­ndi nje­nge­bho­ngo le­si­lwa­nea.

2 Nge­si­pha­mbe­ko se­si­zwe aba­bu­si ba­so ba­ne­ngib; ko­dwa ngo­mu­ntu olo­ku­qe­di­si­sa o­lo­lwa­zi uku­qo­nda kwa­so ku­ye­lu­lwac.

3 Umu­ntu ongu­mya­nga oci­nde­ze­la aba­ya­ngad uli­zu­lu eli­khu­khu­la­yo uku­ze ku­nga­bi lo­ku­dlae.

4 Aba­de­la umla­yo ba­du­mi­sa aba­bif, ko­dwa la­bo aba­gci­na umla­yo ba­lwa la­bog.

5 Aba­ntu aba­bi ka­ba­qe­di­si­si uku­lu­ngah, ko­dwa aba­di­nga iNko­si ba­qe­di­si­sa ko­nkei.

6 Ku­ngco­no umya­ngaj oha­mba ngo­bu­qo­tho ba­khekl ku­lo­pha­mbe­ne nge­zi­ndle­la la­nxa eno­thi­lem.

7 Ogci­na umla­yo uyi­ndo­da­na eqe­di­si­sa­yon, ko­dwa ozi­hla­nga­ni­sa le­zi­ga­ngi uya­ngi­sa uyi­seo.

8 Owa­ndi­sa ino­tho ya­khe nge­nza­lo la­nge­nzu­zop uyi­bu­the­laq olo­mu­sa ku­ba­ya­ngar.

9 Opha­mbu­la indle­be ya­khe eku­la­le­le­ni umla­yo, lo­mkhu­le­ko wa­khe uza­ku­ba yi­si­ne­ngi­sos.

10 Odu­hi­se­la aba­qo­tho endle­le­ni embi ye­na uza­we­la emgo­di­ni wa­khet, ko­dwa aba­qo­tho ba­za­ku­dla ili­fa lo­ku­hleu.

11 Indo­da eno­thi­le­yo ihla­ka­ni­phi­le eme­hlwe­ni ayo, ko­dwa umya­nga oqe­di­si­sa­yo uza­yi­hlo­lav.

12 La­pho aba­lu­ngi­le­yo be­tho­ko­za, ku­le­nka­zi­mu­lo enku­luw; ko­dwa nxa aba­bi be­pha­ka­max, umu­ntu uya­di­ngway.

13 Osi­be­ke­la izi­pha­mbe­ko za­khe ka­yi­ku­phu­me­le­laza, ko­dwa ozi­vu­ma­yob azi­tshi­ye, uza­ha­wu­ke­lwac.

14 Ubu­si­si­we umu­ntu owe­sa­bad nja­lo­nja­loe, ko­dwa owe­nza inhli­zi­yo ya­khe ibe lu­khu­ni uza­we­la ebu­bi­nif.

15 Umbu­si okho­hla­ke­le­yo phe­zu kwa­ba­ntu aba­nga­ba­ya­ngag uyi­si­lwa­ne esi­bho­nga­yoh le­bhe­re eli­zi­nge­la­yoi.

16 Umbu­si oswe­le uku­qe­di­si­saj ko­nke wa­ndi­sa le­nci­nde­ze­lok; ozo­nda inzu­zo embi uza­kwe­lu­la insu­kul.

17 Umu­ntu oci­nde­ze­lwe li­ga­zi lo­mphe­fu­mu­lo uza­ba­le­ke­la emgo­di­ni; ka­ba­nga­mse­ke­lim.

18 Oha­mban ngo­bu­qo­tho uza­si­ndi­swao, ko­dwa opha­mbe­ne nge­ndle­la ezi­mbi­li uza­hle awep.

19 Oli­ma umhla­ba wa­khe uza­su­tha uku­dlaq, ko­dwa ola­nde­la aba­yi­ze uza­su­tha ubu­ya­ngar.

20 Umu­ntu wo­the­mbe­ko lo­nke uza­va­ma nge­zi­bu­si­so, ko­dwa opha­ngi­sa uku­no­tha ka­yi­ku­ba msu­lwas.

21 Uku­hlo­ni­pha ubu­so ka­ku­lu­nga­ngat, ngo­ba umu­ntu uza­ko­na nge­nxa yo­ce­zu lwe­si­nkwau.

22 Opha­ngi­sav uku­no­thaw ungu­mu­ntu ole­li­hlo eli­bix, nja­lo enga­zi uku­thi ubu­ya­nga bu­za­me­hle­lay.

23 Okhu­za umu­ntu uza­tho­la umu­sa emu­vaz okwe­dlu­la okho­hli­sa­yo ngo­li­mia.

24 Opha­nga uyi­se ku­mbe uni­na, athi: Aku­si­so isi­pha­mbe­ko; ungu­mnga­neb wo­mchi­thic.

25 Onga­su­thi­se­ki­yode udu­nga ingxa­ba­nof, ko­dwa othe­mba eNko­si­ni uza­khu­lu­pha­li­swag.

26 Othe­mba enhli­zi­ywe­ni ya­khe uyi­si­thu­tha, ko­dwa oha­mba nge­nhla­ka­ni­pho uza­khu­lu­lwah.

27 Opha umya­ngai ka­yi­ku­swe­laj, ko­dwa ofi­hla ame­hlo akhe uza­ku­ba le­zi­qa­le­ki­so ezi­ne­ngik.

28 Nxa aba­kho­hla­ke­le­yo be­pha­ka­nyi­swal, umu­ntu uya­ca­tsham, ko­dwa nxa be­bhu­bha, aba­lu­ngi­le­yo ba­ya­nda.

29Umu­ntu othi ekhu­zwa ka­ne­ngia aqi­ni­se inta­mob, uza­hle ephu­lwe, nja­lo ku­nga­bi la­ku­si­li­swac.

2 La­pho aba­lu­ngi­le­yo be­sa­nda, aba­ntu ba­ya­tho­ko­zad, ko­dwa la­pho okho­hla­ke­le­yo ebu­sa, aba­ntu ba­ya­bu­bu­lae.

3 Umu­ntu otha­nda inhla­ka­ni­pho utho­ko­zi­sa uyi­sef, ko­dwa ohla­nga­nye­la la­ma­wu­legh uchi­tha ino­thoi.

4 Inko­si iqi­ni­sa ili­zwe nge­sa­hlu­le­lo, ko­dwa umu­ntu we­zi­pho uya­li­chi­thaj.

5 Umu­ntu ola­li­sa ngo­li­mi uma­khe­lwa­ne wa­khek we­ndla­le­la izi­nya­wo za­khe imbu­lel.

6 Esi­pha­mbe­kwe­ni so­mu­ntu omu­bi ku­lo­mji­bi­lam, ko­dwa olu­ngi­le­yon uya­me­me­za nge­nja­bu­lo etho­ko­zao.

7 Olu­ngi­le­yo uya­lwa­zi uda­ba lwa­ba­ya­ngap; okho­hla­ke­le­yo ka­na­nze­le­li ulwa­ziq.

8 Aba­ntu aba­de­le­la­yo ba­ya­wu­thu­nge­la umu­zi, ko­dwa aba­hla­ka­ni­phi­le­yo ba­de­di­sa ula­kar.

9 Umu­ntu ohla­ka­ni­phi­le­yo ema­nga­le­la­na lo­mu­ntu oyi­si­thu­thas, lo­ba elo­la­ka, lo­ba ehle­kat, ka­ku­la­ku­thu­lau.

10 Aba­ntu abo­me­le iga­zi ba­zo­nda ophe­le­le­yo, ko­dwa aba­qo­tho ba­di­nga umphe­fu­mu­lo wa­khev.

11 Isi­thu­tha si­khu­pha umo­ya wa­so wo­nkew, ko­dwa ohla­ka­ni­phi­le­yo uya­wu­thi­bax.

12 Umbu­si ola­le­la ama­zwi ama­nga, zo­nke izi­nce­ku za­khe zi­kho­hla­ke­le.

13 Umya­nga lo­mu­ntu we­nci­nde­ze­lo ba­ya­hla­nga­nay; iNko­si ikha­nyi­sa ame­hlo abo bo­ba­bi­liz.

14 Inko­si eya­hlu­le­la aba­ya­nga ngo­the­mbe­koa, isi­hla­lo sa­yo so­bu­kho­si si­za­mi­swa pha­ka­deb.

15 Uswa­zi lo­ku­khu­za ku­ni­ka inhla­ka­ni­phoc, ko­dwa umntwa­na oye­ke­le­lwa­yod uthe­le­lae uni­na inhlo­nif.

16 La­pho aba­kho­hla­ke­le­yo be­sa­nda, isi­pha­mbe­ko si­ya­nda, ko­dwa aba­lu­ngi­le­yog ba­za­bo­na uku­wa kwa­boh.

17 La­ya indo­da­na ya­kho, iza­ku­phu­mu­zaij; ye­bo, iza­ni­ka izi­nja­bu­lo emphe­fu­mu­lwe­ni wa­khok.

18 La­pho oku­nge­la­mbo­no kho­na, aba­ntu ba­be­nga­ba­mbe­kil; ko­dwa ubu­si­si­we ogci­na umla­yom.

19 Ince­ku ka­yi­la­ywa nga­ma­zwi; la­nxa iqe­di­si­sa, ka­yi­yi­ku­phe­ndu­lan.

20 Uya­mbo­na yi­ni umu­ntu opha­ngi­sa nga­ma­zwi akheo? Ku­le­the­mba eli­ngco­no esi­thu­the­ni ku­la­yep.

21 Oto­to­za ince­ku ya­khe ku­su­ke­la ebu­ntwa­ne­ni, eku­ci­ne­ni iza­ku­ba yi­ndo­da­na ku­yeq.

22 Umu­ntu olo­la­ka uba­nga uku­xa­ba­nar, lo­mu­ntu ovu­tha intu­ku­the­lo wa­ndi­sa isi­pha­mbe­kos.

23 Uku­zi­gqa­ja ko­mu­ntu ku­za­me­hli­sat, ko­dwa olo­mo­ya otho­be­ki­le­yo uza­ba­mba udu­mou.

24 Owa­be­la­na le­se­la uzo­nda umphe­fu­mu­lo wa­khev; uzwa isi­qa­le­ki­sow, anga­khu­lu­mix.

25 Ukwe­sa­ba aba­ntu ku­le­tha umji­bi­lay, ko­dwa othe­mba eNko­si­ni uza­be­kwa phe­zu­lu evi­ke­le­ki­lez.

26 Aba­ne­ngi ba­di­nga ubu­so bo­mbu­sia, ko­dwa isa­hlu­le­lo sa­lo­wo la­lo­wo si­ve­la eNko­si­nib.

27 Umu­ntu onga­lu­nga­nga uyi­si­ne­ngi­so kwa­ba­lu­ngi­le­yo, ko­dwa oqo­tho endle­le­ni uyi­si­ne­ngi­so ko­kho­hla­ke­le­yoc.

Ama­zwi kaA­gu­ri

30Ama­zwi kaA­gu­ri indo­da­na ka­Ja­ke umMa­saa. Umu­ntu wa­thi kuI­thi­ye­li, kuI­thi­ye­li loU­kha­lib:

2 Isi­bi­lic, ngi­yi­si­thu­tha ku­lo­mu­ntu, ka­ngi­la­ku­qe­di­si­sa ko­mu­ntud.

3 Ka­ngi­fu­nda­nga inhla­ka­ni­phoe, ka­ngi­lwa­zi ulwa­zi lwa­ba­ngcwe­lef.

4 Ngu­ba­ni owe­nyu­ke­la ema­zu­lwi­ni nja­lo we­hlag? Ngu­ba­ni oqo­qe wa­fu­mba­tha umo­ya eza­ndle­ni za­kheh? Ngu­ba­ni ogo­qe­le ama­nzi ese­mba­thwe­nii? Ngu­ba­ni omi­se yo­nke imi­kha­wu­lo yo­mhla­baj? Li­ngu­ba­ni ibi­zo la­khe, le­bi­zo le­ndo­da­na ya­khe li­ngu­ba­nik, uba usa­zil?

5 Lo­nke ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu li­cwe­nge­ki­lemn; uyi­si­hla­ngu kwa­ba­phe­phe­la ku­yeop.

6 Unge­nge­ze­le­li ema­zwi­ni akheq, hle­zi aku­khu­ze, utho­lwe ungu­mqa­mbi­ma­ngar.

Umkhu­le­ko kaA­gu­ri

7 Zi­mbi­li izi­nto engi­zi­ce­le ku­we; unga­ngi­go­dle­li zo­na ngi­nga­ka­fis.

8 Su­sa kha­tsha­na la­mi ize la­ma­zwi ama­nga; unga­ngi­phi ubu­ya­nga lo­ba ino­tho; ungi­phe uku­dla kwe­sa­be­lo sa­mi.

9 Hle­zi ngi­su­the, ngiku­phi­ke ngi­thi: Ngu­ba­ni iNko­si? Ku­mbe hle­zi ngi­be ngu­mya­nga, ngi­ntsho­ntshet, ngi­tha­the nge­ze ibi­zo li­ka­Nku­lu­nku­lu wa­miu.

10 Unga­hle­bi ince­ku enko­si­ni ya­yo, hle­zi iku­thu­kev, ube le­ca­law.

11 Ku­le­si­zu­ku­lwa­na esi­thu­ka uyi­se, esi­nga­bu­si­si uni­nax;

12 isi­zu­ku­lwa­na esi­hla­mbu­lu­ki­le­yo eme­hlwe­ni aso, ko­dwa esi­nga­hla­nju­lu­lwa­nga engce­ke­ze­ni ya­soy;

13 isi­zu­ku­lwa­na ome­hlo aso apha­ke­me ka­nga­ka, le­nko­phe za­so zi­pha­ka­nyi­si­wez;

14 isi­zu­ku­lwa­na oma­zi­nyo aso zi­nke­mbaa, le­si­ma­zi­nyo aso omhla­thi zi­ngqa­mub, zo­ku­dla aba­ya­nga emhla­be­ni, la­ba­swe­la­yo eba­ntwi­nic.

15 Umkha­za ula­ma­do­da­ka­zi ama­bi­li athi: Pha­na, pha­na; le­zi­zo­nta­thu ka­zi­su­thid; ezi­ne ka­zi­tsho uku­thi: Kwa­ne­lee.

16 Ingcwa­baf, le­si­za­lo esi­yi­nyu­mba, umhla­ba o­nga­su­thi ama­nzi, lo­mli­lo o­nga­thi: Kwa­ne­leg.

17 Ili­hlo e­li­klo­lo­de­la uyi­seh, le­li­de­le­lai uku­la­le­la uni­naj, ama­wa­ba­yi esi­ho­tshak aza­li­ko­po­la, la­ba­ntwa­na ba­ma­nqe ba­za­li­dlal.

18 Le­zi­zi­nto ezi­nta­thum zi­yi­si­ma­nga­li­so esi­khu­lu ki­min, ye­bo, ezi­ne engi­nga­za­zi­yoo:

19 Indle­la yo­kho­zi ema­zu­lwi­ni, indle­la ye­nyo­ka edwa­le­ni, indle­la yo­mkhu­mbi enhli­zi­ywe­ni yo­lwa­ndle, le­ndle­la ye­ja­ha ento­mbi­ni.

20 Inja­lo indle­la yo­we­si­fa­za­na oli­wu­le; udla, esu­le umlo­mo wa­khe, athi: Ka­nge­nza­nga isi­pha­mbe­ko.

21 Nge­nxa ye­zi­nto ezi­nta­thup umhla­ba uya­za­ma­za­maq, ye­bo, nge­nxa ye­zi­ne o­nge­zi­thwa­ler:

22 Nge­nxa ye­si­gqi­li nxa si­bu­sas, le­si­thu­tha nxa si­su­thi uku­dlat,

23 nge­nxa ye­sa­li­wa­ka­ziu nxa se­ndi­lev, le­nce­ku­ka­zi nxa iyi­ndla­li­fa ye­nko­si­ka­zi ya­yo.

24 Le­zi ezi­ne zi­nge­zi­nci­nya­ne zo­mhla­ba, ka­nti zi­hla­ka­ni­phi­le ze­nzi­we zi­hla­ka­ni­phe:

25 Ubu­nyo­nyo bu­yi­si­zwe esi­nge­la­ma­ndlaw, ka­nti bu­lu­ngi­sa uku­dla kwa­bo ehlo­box.

26 Imbi­la zi­yi­si­zwe esi­nge­la­ma­ndlayz, ka­nti zi­mi­sa indlu ya­zo edwa­le­nia.

27 Inte­the ka­zi­la­nko­sib, ka­nti zo­nke zi­phu­ma ze­hlu­ke­ne nga­ma­vi­yoc.

28 Umba­nkwa uba­mbe­le­la nge­za­ndla ezi­mbi­li, nja­lo use­zi­go­dlwe­ni ze­nko­si.

29 Le­zi ezi­nta­thu zi­nya­the­la ku­hled, ye­bo, ezi­ne zi­ha­mba ku­hlee:

30 Isi­lwa­ne esi­la­ma­ndla pha­ka­thi kwe­nya­ma­za­naf, esi­nge­yi­ku­bu­ye­la emu­va nge­nxa yo­bu­so lo­ba ngo­bu­ka­ba­nig;

31inja ebhi­nce okha­lwe­ni, ku­mbe impo­ngo; le­nko­si ile­vi­yo la­ma­bu­tho.

32 Uba ube yi­si­thu­tha ngo­ku­zi­pha­ka­mi­sa, nja­lo uba uce­be oku­bih, be­ka isa­ndla emlo­nye­nii.

33 Ngo­ba uku­phe­hlwa ko­cha­go ku­ve­za iphe­hla, lo­ku­ci­nde­ze­lwa kwe­mpu­mu­lo ku­ve­za iga­zi, lo­ku­ci­nde­ze­lwa kwe­ntu­ku­the­lo ku­ve­za ingxa­ba­no.

Ize­lu­le­ko inko­si ezi­ni­kwa ngu­ni­na

31Ama­zwi ka­Le­mu­we­lia inko­si ye­Ma­sa, uni­na amfu­ndi­sa wo­nab.

2 Ini, ndo­da­na ya­mic! Ini-ke, ndo­da­na ye­si­za­lo sa­mide! Ini-ke, ndo­da­na ye­zi­the­mbi­so za­mifg!

3 Unga­ni­ki ama­ndla akho kwa­be­si­fa­za­nah, ku­mbe izi­ndle­la za­kho eku­bhu­bhi­se­ni ama­kho­sii.

4 Ka­ku­si­kwa­ma­kho­sij, Le­mu­we­lik, ka­ku­si­kwa­ma­kho­si uku­na­tha iwa­yi­nil, ku­mbe okwe­zi­pha­tha­ma­ndla uku­lo­yi­sa oku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndlam.

5 Hle­zi ana­the, akho­hlwe isi­mi­so, agu­qu­le isa­hlu­le­lo sa­wo wo­nke ama­do­da­na enhlu­phe­ko.

6 Pha­na oku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndlan ko­bhu­bha­yo, le­wa­yi­ni kwa­ba­ba­ba­yo emphe­fu­mu­lwe­nio.

7 Ka­na­the, akho­hlwe ubu­ya­nga ba­khe, anga­be esa­khu­mbu­la usi­zi lwa­khe.

8 Vu­le­la isi­mu­ngu­lu umlo­mo wa­kho, uda­ba lwa­bo bo­nke aba­mi­se­lwe inci­tha­ka­lop.

9 Vu­la umlo­mo wa­kho, wa­hlu­le­le ngo­ku­lu­ngaq, ume­le ilu­nge­lors lo­mya­nga lo­swe­la­yot.

Umfa­zi olu­ngi­le­yo

10 Ngu­ba­ni onga­tho­lau umfa­zi okhu­the­la oku­lu­ngi­le­yov? Ngo­ba inte­ngo ya­khe iye­dlu­la ka­khu­lu ama­tshe ama­hlew.

11 Inhli­zi­yo yo­mka­khe ithe­mba ku­ye, uku­ze anga­swe­li impa­ngo.

12 Ume­nze­la oku­hle, ha­tshi oku­bi, insu­ku zo­nke ze­mpi­lo ya­khe.

13 Udi­nga ubo­ya be­zi­mvu le­fi­la­ki­si, ase­be­nze nge­nja­bu­lo ye­za­ndla za­khex.

14 Ufa­na­na le­mi­khu­mbi yo­mthe­ngi­si; ule­tha uku­dla kwa­khe ku­ve­la kha­tsha­na.

15 Uvu­ka ku­se­se­bu­su­kuy, ani­ke indlu ya­khe uku­dlaz, le­sa­be­lo ku­zi­nce­ku­ka­zi za­khea.

16 Ana­ka­ne nge­nsi­mu ayi­zu­ze; nge­si­the­lo se­za­ndla za­khe ahla­nye­le ivi­nib.

17 Uya­bhi­nca ukha­lo lwa­khec nga­ma­ndla, aqi­ni­se inga­lo za­khed.

18 Uya­na­nze­le­la uku­thi uku­the­ngi­sa kwa­khe ku­hle; isi­ba­ne sa­khe ka­si­ci­tshi ebu­su­kue.

19 We­lu­le­la iza­ndla za­khe ku­lu­thi lo­ku­pho­tha, le­za­ndla za­khe zi­ba­mbe isi­go­do esi­le­zi­nta­mbof.

20 We­lu­le­la umya­ngag isa­ndla sa­kheh, elu­le­le iza­ndla za­khe ko­swe­la­yoi.

21 Ke­sa­bi ili­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo nge­nxa ya­be­ndlu ya­khe, ngo­ba bo­nke abe­ndlu ya­khe ba­gqo­ki­swe oku­bo­mvuj.

22 Uze­nze­la ize­mbe­sok; isi­gqo­ko sa­khe si­li­le­mbu eli­co­le­ki­le­yol le­li­yi­bu­be­ndem.

23 Umka­khen uya­zi­wa ema­sa­ngwe­nio, la­pho ehle­zi la­ba­da­la be­li­zwep.

24 We­nza ile­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lu, ali­the­ngi­seq; ani­ke umthe­ngi ibha­ntir.

25 Ama­ndla lo­du­mo ku­yi­si­gqo­ko sa­khes; uya­hle­ka ma­ye­la­na lo­su­ku olu­la­nde­la­yot.

26 Uvu­la umlo­mo wa­khe nge­nhla­ka­ni­pho; le­mfu­ndi­so yo­mu­sa ise­li­mi­ni lwa­khe.

27 Uqa­phe­la inha­mbo zo­mu­zi wa­khe; ka­dli isi­nkwa so­bu­vi­la.

28 Aba­ntwa­na ba­khe ba­ya­vu­ka ba­thi ubu­si­si­we, lo­mka­khe la­ye uya­mdu­mi­sa:

29 Ma­ne­ngi ama­do­da­ka­zi enze nge­nku­tha­lo, ko­dwa we­na we­nyu­ki­le phe­zu kwa­wo wo­nkeu.

30 Ubu­hle bu­yi­nko­hli­so, lo­ku­bu­ke­ka ku­yi­ze; owe­si­fa­za­na owe­sa­ba iNko­si ye­na uza­du­nyi­swav.

31 Mni­ke­ni oku­ve­la esi­the­lwe­ni se­za­ndla za­khe, le­mi­se­be­nzi ya­khe ka­yi­mdu­mi­se ema­sa­ngwe­ni.

UMTSHU­MA­YE­LI

UmTshu­ma­ye­li uthi ko­nke ku­yi­ze

1Ama­zwi omTshu­ma­ye­li, indo­da­na ka­Da­vi­daa, inko­si eJe­ru­sa­le­mab.

2 Ize le­zec, ku­tsho umTshu­ma­ye­lid, ize le­zee, ko­nkef ku­yi­zeg.

3 Ku­yi­nzu­zo­ni emu­ntwi­nih emtshi­ka­tshi­ke­ni wa­khe wo­nke awu­tshi­ka­tshi­ka nga­pha­nsi kwe­la­ngai?

4 Isi­zu­ku­lwa­na si­ye­dlu­la, le­si­zu­ku­lwa­na si­ze, ko­dwa umhla­ba umi ku­ze ku­be ni­ni­ni­nij.

5 Le­la­nga li­ya­phu­ma, le­la­nga li­tsho­ne, li­tshe­tshe­la1 enda­we­ni la­pho eli­phu­ma kho­nak.

6 Umo­ya uyal eni­ngi­zi­mu, uji­ke­le enya­ka­tho, uji­ka­ji­ke uha­mbe, lo­mo­ya ubu­ye­le eku­bho­de­ni kwa­wom.

7 Yo­nke imi­fu­la iya olwa­ndle, ko­dwa ulwa­ndle ka­lu­gcwa­lin; enda­we­ni la­pho imi­fu­la eve­la kho­na, ibu­ye­le iye kho­nao.

8 Zo­nke izi­nto zi­ya­di­ni­sa; ka­ku­la­mu­ntu ola­kho uku­ku­khu­lu­ma. Ili­hlo ka­li­su­thi ngo­ku­bo­na, le­ndle­be ka­yi­gcwa­li­swa yi­ku­zwap.

9 Okwa­ke kwa­ba kho­na yi­lo­kho oku­za­ku­ba kho­na, lo­kwa­ke kwe­nzi­wa yi­lo­kho oku­za­kwe­nzi­wa; nja­lo ka­ku­la­lu­tho olu­tsha nga­pha­nsi kwe­la­ngaq.

10 Ku­nga­ba kho­na ulu­tho yi­ni oku­nga­thi­wa nga­lo: Kha­nge­la, lo­khu ku­tsha! Kwa­ku­ve­le ku­kho­na endu­lo enga­pha­mbi kwe­thur.

11 Ka­ku­kho uku­khu­nju­lwa kwe­zi­nto za­ku­qa­la; nja­lo le­zi­nto ezi­za­yo ezi­za­ku­ba kho­na ka­ku­yi­ku­ba kho­na uku­khu­nju­lwa kwa­zo la­la­bo aba­za­ku­ba kho­na emva kwa­lo­khos.

Ko­nke okwa­ku­se­nzi­wa ngu­mTshu­ma­ye­li kwa­ku­yi­ze

12 Mi­na mTshu­ma­ye­lit nga­ngi­yi­nko­si phe­zu ku­kaI­sra­ye­li eJe­ru­sa­le­mau.

13 Nga­se­ngi­ni­ke­la inhli­zi­yo ya­mi uku­di­nga lo­ku­hlo­li­si­sa ngo­ku­hla­ka­ni­pha nga­kho ko­nke okwe­nzi­wa­yov nga­pha­nsi kwa­ma­zu­luw; lu­mtshi­ka­tshi­kax onzi­ma uNku­lu­nku­lu uwu­ni­ke aba­ntwa­na ba­ba­ntu uku­thi ba­pha­the­ke nga­woy.

14 Ngi­yi­bo­ni­le yo­nke imi­se­be­nzi eye­nzi­wa­yo nga­pha­nsi kwe­la­nga; kha­nge­la-ke, ko­nke ku­yi­zeza lo­ku­kha­tha­ze­ka ko­mo­yab.

15 Oku­go­bi­le­yo ka­ku­la­ku­qo­ndi­swac; lo­ku­swe­le­ka­yo ka­ku­la­ku­ba­lwa.

16 Nga­khu­lu­ma mi­na le­nhli­zi­yo ya­mi ngi­si­thi: Kha­nge­la, mi­na ngi­khu­li­led nga­ndi­sa inhla­ka­ni­pho phe­zu kwa­bo bo­nke aba­be­pha­mbi kwa­mi eJe­ru­sa­le­ma; nja­lo inhli­zi­yo ya­mi ibo­ni­le ka­khu­lu inhla­ka­ni­pho lo­lwa­zie.

17 Nga­ngi­ni­ke­la inhli­zi­yo ya­mi ukwa­zi inhla­ka­ni­phof, lo­kwa­zi uku­hla­nyag lo­bu­thu­thah, nga­bo­na uku­thi la­lo­khu yi­ku­kha­tha­ze­ka ko­mo­yai.

18 Ngo­ba ku­nhla­ka­ni­pho ene­ngij ku­lo­ku­kha­tha­ze­ka oku­ne­ngik, lo­wa­ndi­sa ulwa­zi wa­ndi­sa usi­zil.

2Nga­thi mi­na enhli­zi­ywe­ni ya­mi: Wo­za-ke, ngi­za­ku­za­ma nge­nto­ko­zo, nja­lo kho­li­sa oku­hle. Kha­nge­la-ke, la­lo­khu kwa­ku­yi­zea.

2 Ngo­ku­hle­ka nga­thib: Ku­yi­bu­hla­nya! La­nge­nto­ko­zo: Kwe­nza­nic?

3 Nga­di­nga enhli­zi­ywe­ni ya­mi uku­tho­ko­zi­sa1 inya­ma ya­mi nge­wa­yi­nid (ko­dwa nga­kho­khe­la inhli­zi­yo ya­mi nge­nhla­ka­ni­phoe), lo­ku­ba­mbe­le­la ebu­thu­the­ni, ngi­ze ngi­bo­ne uku­thi ku­yi­ni lo­kho oku­lu­nge­le aba­ntwa­na ba­ba­ntu, aba­nga­kwe­nza nga­pha­nsi kwa­ma­zu­lu, nge­na­ni le­nsu­ku ze­mpi­lo za­bof.

4 Nga­ze­nze­la imi­se­be­nzi emi­khu­lu; nga­za­khe­la izi­ndlug; nga­zi­hla­nye­le­la izi­vi­ni;

5 nga­ze­nze­la izi­va­nde le­zi­va­nde ze­zi­hla­hla; nga­hla­nye­la ku­zo izi­hla­hla ze­zi­the­lo zo­hlo­bo lo­nkeh;

6 nga­ze­nze­la ama­chi­bi ama­nzi oku­the­le­la nga­wo ihla­thi lo­ku­khu­li­sa izi­hla­hla;

7 nga­the­nga izi­gqi­li le­zi­gqi­li­ka­zi, nga­ba la­ba­za­le­lwe2 endli­nii; nja­lo nga­ba le­mfu­yo ene­ngi ye­nko­mo le­zi­mvuj okwe­dlu­la bo­nke aba­be­kho­na nga­pha­mbi kwa­mi eJe­ru­sa­le­mak;

8 nga­zi­bu­the­la fu­thi isi­li­va le­go­li­del le­mfu­yo ekhe­the­ki­le­yom ya­ma­kho­sin le­ya­ma­zweo; nga­zi­zu­ze­la aba­hla­be­le­li la­ba­hla­be­le­li­ka­zip, le­nto­ko­zo za­ba­ntwa­na ba­ba­ntu, ama­nto­mba­za­na emi­hlo­bo yo­nke3q.

9 Nga­kho nga­ba mkhu­lu nga­nda okwe­dlu­la wo­nke owa­ye­kho­na nga­pha­mbi kwa­mir eJe­ru­sa­le­mas, le­nhla­ka­ni­pho ya­mi ye­ma la­mit.

10 La­kho ko­nke ame­hlo ami aku­fi­sa­yo ka­ngi­wa­nci­tsha­nga kho­na, ka­ngi­go­dla­nga inhli­zi­yo ya­mi la­ku­yi­phi into­ko­zo; ngo­ba inhli­zi­yo ya­mi ya­tho­ko­za eku­tshi­ka­tshi­ke­ni kwa­mi ko­nkeu; la­lo­khu kwa­ba yi­sa­be­lo sa­mi so­mtshi­ka­tshi­ka wa­mi wo­nkev.

11 Mi­na nga­se­ngi­kha­nge­la yo­nke imi­se­be­nzi iza­ndla za­mi ezi­ye­nzi­le­yo, lo­mtshi­ka­tshi­ka enga­ngi­tshi­ka­tshi­ke uku­we­nza; kha­nge­la-ke, ko­nke kwa­ku­yi­ze lo­ku­kha­tha­ze­ka ko­mo­yaw, nja­lo kwa­ku­nge­kho nzu­zo nga­pha­nsi kwe­la­ngax.

12 Mi­na nga­se­ngi­bu­ye­la uku­bo­na inhla­ka­ni­pho lo­bu­hla­nyay lo­bu­thu­thaz. Ngo­ba ange­nza­ni umu­ntu ola­nde­la inko­sia? Lo­khob oku­ve­le se­kwe­nzi­wec.

13 Mi­na nga­se­ngi­bo­na uku­thi inhla­ka­ni­pho ingco­no4 ku­lo­bu­thu­thad nje­ngo­ku­kha­nya ku­ngco­no ku­lo­mnya­mae.

14 Ohla­ka­ni­phi­le­yo, ame­hlo akhe ase­kha­nda la­khe, ko­dwa isi­thu­tha si­ha­mba emnya­me­nif; nga­se­ngi­sa­zi la­mi uku­thi ise­hla­ka­lo si­nye se­hle­la bo­nkegh.

15 Mi­na nga­se­ngi­si­thi enhli­zi­ywe­ni ya­mi: Nje­ngo­ba ku­se­hle­la isi­thu­tha ku­za­nge­hle­la la­mii; pho, ku­nga­ni-ke mi­na nga­ngi­hla­ka­ni­phe okwe­dlu­li­si­le­yo? Nga­se­ngi­khu­lu­ma enhli­zi­ywe­ni ya­mi uku­thi lo­khu la­kho ku­yi­zej.

16 Ngo­ba ka­ku­kho uku­khu­nju­lwa ko­hla­ka­ni­phi­le­yo okwe­dlu­la ko­yi­si­thu­tha pha­ka­dek; ngo­ba lo­khu oku­kho­na kha­the­si ensu­kwi­ni ezi­za­yo ko­nke ku­za­kho­hla­ka­lal. Ohla­ka­ni­phi­le­yo ufa nja­ni? Nje­nge­si­thu­tham.

17 Nga­se­ngi­zo­nda impi­lo, ngo­ba umse­be­nzi owe­nzi­wa nga­pha­nsi kwe­la­nga wa­wu­bu­hlu­ngu ki­mi; ngo­ba ko­nke ku­yi­ze lo­ku­kha­tha­ze­ka ko­mo­yan.

18 Ye­bo, mi­na nga­wu­zo­nda wo­nke umtshi­ka­tshi­ka wa­mi enga­wu­tshi­ka­tshi­ka nga­pha­nsi kwe­la­nga, ngo­ba ngi­za­wu­tshi­ye­la umu­ntuo oza­ku­ba kho­na nge­mva kwa­mip.

19 Ngu­ba­ni-ke owa­zi­yo uku­thi uza­ku­ba ngo­hla­ka­ni­phi­le­yo ku­mbe oyi­si­thu­thaq? Ka­nti uza­bu­sa phe­zu kwa­wo wo­nke umtshi­ka­tshi­ka wa­mi enga­wu­tshi­ka­tshi­ka­yo le­ngi­we­nze nge­nhla­ka­ni­pho nga­pha­nsi kwe­la­nga. Lo­khu la­kho ku­yi­ze.

20 Mi­na nga­se­ngi­phe­ndu­ka nga­da­nga­li­sa inhli­zi­yo ya­mi ngo­mtshi­ka­tshi­ka wo­nke enga­ngi­wu­tshi­ka­tshi­ka nga­pha­nsi kwe­la­ngar.

21 Ngo­ba ku­lo­mu­ntu omtshi­ka­tshi­ka wa­khe uku­nhla­ka­ni­pho la­ku­lwa­zi la­ku­bu­qo­tho, ka­nti uza­wu­ni­ka umu­ntu onga­tshi­ka­tshi­ka­nga ku­wo ube yi­sa­be­lo sa­khe. Lo­khu la­kho ku­yi­ze, lo­bu­bi obu­khu­lus.

22 Ngo­ba ula­ni umu­ntu ngo­mtshi­ka­tshi­ka wa­khe wo­nket la­ngo­ku­kha­tha­ze­ka kwe­nhli­zi­yo ya­khe aku­tshi­ka­tshi­ke nga­pha­nsi kwe­la­ngau?

23 Ngo­ba insu­ku za­khev zo­nke zi­zi­nsi­ziw, lo­mse­be­nzi wa­khex uyi­ku­da­bu­ka; le­bu­su­ku inhli­zi­yo ya­khe ka­yi­phu­mu­li. Lo­khu la­kho ku­yi­zey.

24 Ka­ku­kho oku­ngco­no emu­ntwi­ni ku­lo­ku­thi adle ana­thez abo­ni­se umphe­fu­mu­lo wa­khe oku­hle emtshi­ka­tshi­ke­ni wa­khea. Lo­khu la­kho mi­na nga­bo­na uku­thi ku­ve­la esa­ndle­ni si­ka­Nku­lu­nku­lub.

25 Ngo­ba ngu­ba­ni onga­dla ku­mbe ngu­ba­ni onga­kho­li­sa ku­la­mi?

26 Ngo­ba ye­na u­ya­mni­ka umu­ntu olu­ngi­le­yo pha­mbi ko­bu­so ba­khe inhla­ka­ni­pho lo­lwa­zi le­nto­ko­zoc; ko­dwa iso­ni uya­si­ni­ka umse­be­nzid wo­ku­bu­tha lo­ku­bu­the­le­lae uku­ni­ka olu­ngi­le­yo pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­luf. Lo­khu la­kho ku­yi­ze lo­ku­kha­tha­ze­ka ko­mo­yag.

Ko­nke ku­le­si­kha­thi sa­kho

3Ko­nke ku­le­si­kha­thi esi­mi­si­we­yo, nja­lo ku­le­si­kha­thia sa­yo yo­nke inda­ba nga­pha­nsi kwa­ma­zu­lub:

2 Isi­kha­thi so­ku­za­lwa, le­si­kha­thi so­ku­fac; isi­kha­thi so­ku­hla­nye­la, le­si­kha­thi so­ku­si­phu­na oku­hla­nye­lwe­yod;

3 isi­kha­thi so­ku­bu­la­la, le­si­kha­thi so­ku­phi­li­sa; isi­kha­thi so­ku­di­li­za, le­si­kha­thi so­kwa­kha;

4 isi­kha­thi so­ku­kha­la inye­mbe­zi, le­si­kha­thi so­ku­hle­ka; isi­kha­thi so­ku­li­la, le­si­kha­thi so­ku­gi­dae;

5 isi­kha­thi so­ku­la­hla ama­tshe, le­si­kha­thi so­ku­bu­the­le­la ama­tshef; isi­kha­thi so­ku­go­na, le­si­kha­thi so­ku­ba kha­tsha­na lo­ku­go­nag;

6 isi­kha­thi so­ku­di­nga inzu­zo, le­si­kha­thi so­ku­ye­ke­la ku­la­hle­ke; isi­kha­thi so­ku­lo­ndo­lo­za, le­si­kha­thi so­ku­la­hla;

7 isi­kha­thi so­ku­da­bu­la, le­si­kha­thi so­ku­thu­ngah; isi­kha­thi so­ku­thu­la, le­si­kha­thi so­ku­khu­lu­mai;

8 isi­kha­thi so­ku­tha­nda, le­si­kha­thi so­ku­zo­nda; isi­kha­thi se­mpi, le­si­kha­thi so­ku­thu­la.

9 Ule­nzu­zo ba­ni ose­be­nza­yo kwa­tshi­ka­tshi­ka ki­khoj?

10 Ngi­wu­bo­ni­le umse­be­nzik uNku­lu­nku­lu awu­ni­ke aba­ntwa­na ba­ba­ntul uku­thi ba­pha­the­ke nga­wom.

11 Ko­nke ukwe­nze kwa­ba ku­hlen nge­si­kha­thi sa­khoo; wa­se­be­ka ipha­ka­de enhli­zi­ywe­ni ya­bop, uku­ze ku­nga­bi lo­mu­ntu onga­fu­ma­na umse­be­nzi uNku­lu­nku­lu awe­nza­yo ku­su­ke­la eku­qa­le­ni ku­ze ku­be se­ku­ci­ne­niq.

12 Ngi­ya­zi uku­thi ka­ku­kho oku­hle ku­bo nga­pha­ndle ko­ku­tho­ko­zar lo­kwe­nza oku­hle empi­lwe­ni ya­khes.

13 Fu­thi lo­ku­thi wo­nke umu­ntu adle ana­thet akho­li­se oku­hle ngo­mtshi­ka­tshi­ka wa­khe wo­nkeu, ku­yi­si­pho si­ka­Nku­lu­nku­luv.

14 Ngi­ya­zi uku­thi ko­nke uNku­lu­nku­lu akwe­nza­yo ku­za­ku­ba kho­na pha­ka­de; ka­ku­kho oku­za­kwe­nge­ze­le­lwa ku­kho, nja­lo ka­ku­kho oku­za­phu­ngu­lwa ku­kho; uNku­lu­nku­lu wa­kwe­nza uku­ze be­sa­be pha­mbi kwa­khew.

15 Lo­kho okwa­ku­kho­nax ku­kho­na kha­the­siy, la­lo­kho oku­za­ku­ba kho­na se­ku­ve­le ku­kho­naz; nja­lo uNku­lu­nku­lu ufu­na oku­xo­tshi­we­yoa.

Ukwa­hlu­le­la lo­ku­lu­nga ka­ku­kho emhla­be­ni

16 Fu­thi nga­se­ngi­bo­na nga­pha­nsi kwe­la­nga inda­wo yo­kwa­hlu­le­la, kwa­ku­kho­na ubu­bi la­pho; le­nda­wo yo­ku­lu­nga, kwa­ku­kho­na ubu­bi la­phob.

17 Nga­thi mi­na enhli­zi­ywe­ni ya­mi: UNku­lu­nku­lu uza­kwa­hlu­le­la olu­ngi­le­yo lo­mu­bic, ngo­ba ku­kho­na la­pho isi­kha­thid sa­yo yo­nke inda­ba le­sa­wo wo­nke umse­be­nzie.

18 Nga­thi mi­na enhli­zi­ywe­ni ya­mi nge­si­mo sa­ba­ntwa­na ba­ba­ntuf uku­thi uNku­lu­nku­lu aba­tshe­ngi­se oba­lag uku­thi ba­bo­ne uku­thi bo­na uqo­bo ba­zi­nya­ma­za­nah.

19 Ngo­ba okwe­hle­la aba­ntwa­na ba­ba­ntu kwe­hle­la le­zi­nya­ma­za­nai; nja­lo yi­nye into ebe­hle­la­yo; nje­ngo­ba omu­nye esi­fa, ngo­ku­nja­lo enye iya­fa; ye­bo ko­nke ku­lo­mo­ya mu­nye, lo­mu­ntu ka­la­kho anga­dlu­la nga­kho inya­ma­za­na; ngo­ba ko­nke ku­yi­zej.

20 Ko­nke ku­ya enda­we­ni­nye; ko­nke ku­ve­la ethu­li­ni, nja­lo ko­nke ku­bu­ye­la ethu­li­nik.

21 Ngu­ba­ni owa­zi umo­ya wa­ba­ntwa­na ba­ba­ntu owe­nyu­ke­la phe­zu­lu, lo­mo­ya we­nya­ma­za­na owe­hle­la pha­nsi emhla­ba­thi­nil?

22 Nga­kho nga­bo­na uku­thi ka­ku­kho oku­ngco­no okwe­dlu­la uku­thi umu­ntu azi­tho­ko­zi­se nge­mi­se­be­nzi ya­khem, ngo­ba lo­khu ku­yi­sa­be­lo sa­khen. Ngo­ba ngu­ba­ni onga­mle­tha uku­thi abo­ne lo­kho oku­za­ku­ba kho­na emva kwa­kheo?

4Mi­na nga­se­ngi­phe­ndu­kaa nga­bo­na inci­nde­ze­lo zo­nke eze­nzi­wa nga­pha­nsi kwe­la­ngab; kha­nge­la-ke inye­mbe­zi za­ba­ci­nde­ze­lwe­yo, nja­lo ba­be­nge­la­mdu­du­zic; le­hla­ngo­thi­ni lwa­ba­ba­ci­nde­ze­la­yo kwa­ku­la­ma­ndla, ko­dwa ba­be­nge­la­mdu­du­zid.

2 Nga­kho nga­nco­ma aba­fi­le­yoe, aba­ve­le se­be­fi­le, okwe­dlu­la aba­phi­la­yof, aba­lo­khu be­sa­phi­lag.

3 Ye­bo ungco­no ku­la­bo bo­ba­bi­li, onga­ka­bi kho­nahi, onga­bo­na­nga umse­be­nzi omu­bi owe­nzi­wa nga­pha­nsi kwe­la­ngaj.

4 Nga­se­ngi­bo­na mi­na wo­nke umtshi­ka­tshi­ka le­mpu­me­le­lo yo­nke yo­mse­be­nzi, ngo­ba lo­khu ku­ngu­mha­wu wo­mu­ntu ove­la ku­ma­khe­lwa­ne wa­khek. Lo­khu la­kho ku­yi­ze lo­ku­kha­tha­ze­ka ko­mo­yal.

5 Isi­phu­ku­phu­ku si­go­qa iza­ndla za­som si­dle inya­ma ya­son.

6 Si­ngco­no isa­ndlao esi­gcwe­le uku­thu­lap ku­le­za­ndla ezi­mbi­li ezi­gcwe­le uku­tshi­ka­tshi­ka lo­ku­kha­tha­ze­ka ko­mo­yaq.

7 Mi­na nga­se­ngi­phe­ndu­ka nga­bo­na ize nga­pha­nsi kwe­la­ngar.

8 Ku­kho­na oye­dwa, nja­lo ka­kho owe­si­bi­li, ye­bo ka­la­mntwa­na ku­mbe umfo­wa­bo, nja­lo ka­ku­la­ku­phe­la ko­mtshi­ka­tshi­ka wa­khe wo­nke, le­li­hlo la­khe ka­li­su­thi­swa yi­no­thos, nja­lo ka­tsho uku­thit: Ngi­tshi­ka­tshi­ke­la ba­ni, nge­nze umphe­fu­mu­lo wa­mi uswe­le oku­hleu? Lo­khu la­kho ku­yi­ze, ye­bo, ku­ngu­mse­be­nzi omu­biv.

9 Aba­bi­li ba­ngco­no ku­lo­ye­dwa, ngo­ba ba­lo­mvu­zo omu­hle ngo­ku­tshi­ka­tshi­ka kwa­bo.

10 Ngo­ba uba be­si­wa omu­nye uza­mvu­sa umnga­ne wa­khe; ko­dwa ma­ye ku­ye oye­dwa nxa esi­wa, ngo­ba ku­nge­kho owe­si­bi­li onga­mvu­saw.

11 Fu­thi uba aba­bi­li be­la­la nda­wo­nye, nga­kho ba­lo­ku­khu­du­ma­la; ko­dwa ngo­ye­dwa anga­khu­du­ma­la nja­nix?

12 Nja­lo uba omu­nye enge­hlu­la oye­dwa, aba­bi­li ba­za­me­la­na la­yey; le­nta­mbo ele­mi­cu emi­tha­thu ka­yi­qa­nyu­lwa ma­si­nya­nez.

13 Umfa­na ongu­mya­nga ohla­ka­ni­phi­le­yoa ungco­nob ku­le­nko­si enda­la eyi­si­thu­thac enga­sa­kwa­zi ukwe­lu­le­kwad.

14 Ngo­bae uya­phu­ma ento­lo­ngwe­ni uku­thi abe yi­nko­sif, la­nxa fu­thi owa­ye­ze­lwe embu­swe­ni wa­khe esi­ba ngu­mya­ngag.

15 Nga­bo­na bo­nke aba­phi­la­yo aba­ha­mba nga­pha­nsi kwe­la­nga, lo­mfa­na we­si­bi­li oza­ku­ma esi­khu­ndle­ni sa­kheh.

16 Ka­ku­la­si­phe­tho sa­ba­ntu bo­nke, sa­bo bo­nke aba­be­pha­mbi kwa­bo, la­la­bo abe­za emva ka­ba­yi­ku­tho­ko­za nga­yei. Isi­bi­li lo­khu la­kho ku­yi­ze lo­ku­kha­tha­ze­ka ko­mo­yaj.

Uku­nga­gcwa­li­si izi­fu­ngo ku­yi­bu­thu­tha

5Gci­na unya­wo lwa­khoa nxa usi­ya endli­ni ka­Nku­lu­nku­lub; so­nde­le­la uku­la­le­la ku­lo­ku­ni­ke­la umhla­tshe­lo we­zi­thu­tha, ngo­ba ka­za­zi uku­thi ze­nza oku­bic.

2 Unga­bi la­ma­wa­la ngo­mlo­mo wa­kho, le­nhli­zi­yo ya­kho inga­pha­ngi­si uku­khu­pha ili­zwi pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lud; ngo­ba uNku­lu­nku­lu use­ma­zu­lwi­ni, we­na-ke use­mhla­be­ni, nga­kho ama­zwi akho ka­wa­be ma­lu­tshwa­nae.

3 Ngo­ba iphu­pho li­za ngo­bu­ne­ngi bo­mse­be­nzif, le­li­zwi le­si­thu­tha ngo­bu­ne­ngi ba­ma­zwig.

4 La­pho ufu­nga isi­fu­ngo ku­Nku­lu­nku­luh, unga­phu­zi uku­si­kho­khai, ngo­ba ka­ku­la­nto­ko­zo ku­zi­wu­la; kho­kha lo­kho oku­fu­ngi­le­yoj.

5 Ku­ngco­no uku­thi unga­fu­ngi ku­lo­ku­thi ufu­nge unga­kho­khi.

6 Unga­vu­me­li umlo­mo wa­kho uku­thi we­nze inya­ma ya­kho yo­nek, fu­thi unga­tsho pha­mbi kwe­ngi­lo­sil uku­thi be­ku­yi­si­pho­si­so; uNku­lu­nku­lu uza­thu­ku­the­le­la­ni ili­zwi la­kho, achi­the umse­be­nzi we­za­ndla za­khom?

7 Ngo­ba ebu­ne­ngi­ni ba­ma­phu­pho la­ma­zwi ku­kho­na lo­ku­yi­ze oku­ne­ngi, ko­dwa me­sa­be uNku­lu­nku­lun.

Ko­nke ku­yi­ze

8 Uba ubo­nao uci­nde­ze­lo lo­mya­ngap lo­ku­pha­nju­lwa ko­ku­lu­nga le­sa­hlu­le­lo ngo­dla­ke­laq esa­be­lwe­nir, unga­ma­nga­li nga­li­nto, ngo­ba ophe­zu­lu ko­phe­zu­lu uya­na­nze­le­la, nja­lo ku­la­ba­phe­zu­lu phe­zu kwa­bos.

9 Le­nzu­zo yo­mhla­ba­thi nge­ya­bo bo­nke; inko­si ise­tshe­nze­lwa yi­nsi­mut.

10 Otha­nda ima­li ka­yi­kwe­ne­li­swa yi­ma­li, nja­lo otha­nda oku­ne­ngi ka­yikwe­ne­li­swa yi­kwa­nda; lo­khu la­kho ku­yi­zeu.

11 Ekwa­nde­ni ko­ku­hle, ba­ya­nda aba­ku­dla­yo; nja­lo ku­le­nzu­zo ba­niv ku­ba­ni­ni ba­kho, nga­pha­ndle ko­kuku­bu­ka nga­me­hlo abow?

12 Bu­mna­ndi ubu­tho­ngo be­si­se­be­nzi lo­ba si­si­dla oku­lu­tshwa­na lo­ba oku­ne­ngi; ko­dwa uku­su­tha kwe­si­no­thi ka­ku­si­vu­me­li uku­la­la.

13 Ku­kho­nax ubu­bi obu­bu­hlu­ngu e­se­ngi­bu­bo­ni­le nga­pha­nsi kwe­la­ngay: Ino­tho egci­ne­lwe aba­ni­ni­yo ku­be yi­bu­bi ki­boz.

14 Ko­dwa le­yo­no­tho ichi­the­ka ngo­mse­be­nzi omu­bia: Ese­za­la umntwa­na, ku­nga­se­la­lu­tho esa­ndle­ni sa­khe.

15 Nje­ngo­ku­phu­ma kwa­khe esi­swi­ni si­ka­ni­na, uza­bu­ye­la eze eha­mba nje­ngo­ku­za kwa­khe; nja­lo ka­yi­ku­tha­tha lu­tho lo­mtshi­ka­tshi­ka wa­khe anga­ha­mba la­lo esa­ndle­ni sa­kheb.

16 Lo­khu la­kho ku­yi­bu­bi obu­bu­hlu­nguc, ku­kho ko­nke nje­ngo­ku­fi­ka kwa­khe ngo­ku­nja­lo uza­ha­mba. Nja­lo ule­nzu­zo ba­nid owa­tshi­ka­tshi­ke­la umo­yae?

17 Nja­lo insu­ku za­khe zo­nke udle­la emnya­me­ni, e­lo­si­zi olu­khu­lu, lo­mkhu­hla­ne wa­khe, lo­ku­thu­ku­the­laf?

18 Kha­nge­la, engi­ku­bo­ni­le­yo mi­na, ku­lu­ngi­le oku­hle uku­dla lo­ku­na­thag lo­ku­bo­na oku­hle emtshi­ka­tshi­ke­ni wa­khe wo­nke awu­tshi­ka­tshi­ka­yo nga­pha­nsi kwe­la­nga, e­na­nini le­nsu­ku ze­mpi­lo ya­khe uNku­lu­nku­lu amni­ke zo­nah, ngo­ba ku­yi­sa­be­lo sa­khei.

19 La­ye wo­nke umu­ntu, uNku­lu­nku­lu amni­ke ino­thoj le­ngce­bok, wa­mni­ka ama­ndla oku­dla ku­kho, lo­ku­tha­tha isa­be­lo sa­khe, lo­ku­tho­ko­za emtshi­ka­tshi­ke­ni wa­khe - lo­khu ku­yi­si­pho si­ka­Nku­lu­nku­lul.

20 Ngo­ba ka­yi­ku­khu­mbu­la ka­khu­lu insu­ku ze­mpi­lo ya­khe, ngo­ba uNku­lu­nku­lu umphe­ndu­la nge­nto­ko­zo ye­nhli­zi­yo ya­khe.

6Ku­kho­na ubu­bi ese­ngi­bu­bo­ni­le nga­pha­nsi kwe­la­nga, nja­lo bu­va­mi­le eba­ntwi­nia:

2 Umu­ntub uNku­lu­nku­lu amni­kec ino­thod le­ngce­boe lo­du­mof uku­ze anga­swe­le­li umphe­fu­mu­lo wa­khe ulu­tho ku­kho ko­nke aku­fi­sa­yo, ko­dwa uNku­lu­nku­lu anga­mni­ki ama­ndla uku­thi adle ku­kho, ko­dwa owe­mzi­ni uya­ku­dla; lo­khu ku­yi­ze, nja­lo ku­yi­si­fo esi­big.

3 Uba umu­ntu eza­la aba­ntwa­na aba­li­khu­lu, aphi­le imi­nya­ka emi­ne­ngi, uku­ze insu­ku ze­mi­nya­ka ya­khe zi­be zi­ne­ngih, ko­dwa umphe­fu­mu­lo wa­khe unga­su­thi­swa ngo­ku­hlei, fu­thi anga­bi la­ku­ngcwa­tshwaj, ngi­thi umphu­nzo ungco­no ku­la­yek.

4 Ngo­ba uza nge­ze, uye emnya­me­ni, le­bi­zo la­wo li­si­tshe­ke­lwe emnya­me­nil;

5 fu­thi ka­wu­li­bo­na­nga ila­nga, ka­wu­la­lwa­zi; lo ulo­ku­phu­mu­la ku­la­yem.

6 Ye­bo, la­nxa ephi­la imi­nya­ka eyi­nku­lu­ngwa­ne, ephi­ndwe ka­bi­lin, ka­nti enga­bo­na­nga oku­hleo; bo­nke ka­ba­yi yi­ni enda­we­ni eyo­dwap?

7 Wo­nke umtshi­ka­tshi­ka wo­mu­ntu ngo­wo­mlo­mo wa­kheq, ku­be ka­nti inka­nu­ko ka­yi­su­thir.

8 Ngo­ba ohla­ka­ni­phi­le­yo ula­ni okwe­dlu­la isi­thu­tha? Ula­ni umya­nga owa­zi uku­ha­mba pha­mbi kwa­ba­phi­la­yos?

9 Ku­ngco­no uku­bo­na kwa­me­hlo ku­lo­ku­zu­la­zu­la1 kwe­nka­nu­kot. Lo­khu la­kho ku­yi­ze lo­ku­kha­tha­ze­ka ko­mo­yau.

10 Ose­ku­kho­nav se­ku­ke kwa­thi­wa ibi­zo la­khow, nja­lo ku­ya­zi­wa uku­thi ku­ngu­mu­ntu, lo­ku­thi ka­la­kho uku­phi­ki­sa­nax lo­la­ma­ndla ku­la­yey.

11 Ngo­ba zi­ne­ngi izi­nto eza­ndi­sa ize; ku­yi­nzu­zo ba­ni emu­ntwi­niz?

12 Ngo­ba ngu­ba­ni okwa­zi­yo oku­lu­nge­le umu­ntu empi­lwe­ni, e­na­nini le­nsu­ku ze­mpi­lo ya­khe eyi­ze ayi­chi­tha nje­nge­si­thu­nzia? Ngo­ba ngu­ba­ni onga­tshe­la umu­ntub lo­kho oku­za­ku­ba kho­na emva kwa­khe nga­pha­nsi kwe­la­ngac?

Uku­hla­ka­ni­pha ku­hle okwe­dlu­la ko­nke

7Ibi­zo eli­hlea li­ngco­no ku­la­ma­fu­tha ama­hle; lo­su­ku lo­ku­fa ku­lo­su­ku lo­ku­za­lwa kwa­kheb.

2 Ku­ngco­no uku­ya endli­ni yo­ku­li­la ku­lo­ku­ya endli­ni ye­di­li; ngo­ba lo­khu ku­yi­si­phe­tho sa­khe wo­nke umu­ntu; lo­phi­la­yo uza­ku­be­ka enhli­zi­ywe­ni ya­khec.

3 Usi­zi lu­ngco­no ku­lo­hle­kod, ngo­ba ngo­ku­da­na ko­bu­soe inhli­zi­yo ye­nzi­wa ngco­nof.

4 Inhli­zi­yo ya­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo ise­ndli­ni yo­ku­li­la, ko­dwa inhli­zi­yo ye­zi­thu­tha ise­ndli­ni ye­nto­ko­zo.

5 Ku­ngco­no uku­zwa uku­khu­za ko­hla­ka­ni­phi­le­yo ku­lo­ku­thi umu­ntu ezwe ingo­ma ye­zi­thu­thag.

6 Ngo­ba nje­ngo­ku­cha­cha­mba kwa­me­va nga­pha­nsi kwe­mbi­zah lu­nja­lo uhle­ko lwe­si­thu­tha. Lo­khu la­kho ku­yi­zei.

7 Isi­bi­li uci­nde­ze­loj lwe­nza ohla­ka­ni­phi­le­yo abe lu­hla­nyak, le­si­pho si­ya­yi­chi­tha inhli­zi­yol.

8 Si­ngco­no isi­phe­tho se­nto ku­lo­ku­qa­la kwa­yom; ku­ngco­no uku­be­ke­ze­la ko­mo­ya ku­lo­ku­zi­pha­ka­mi­sa ko­mo­yan.

9 Unga­pha­ngi­si emo­ye­ni wa­khoo uku­thu­ku­the­lap, ngo­ba uku­thu­ku­the­la ku­hla­la esi­fu­be­ni se­zi­thu­thaq.

10 Unga­tsho uku­thi: Kwe­nzi­wa yi­ni uku­thi insu­ku za­ku­qa­la zi­be ngco­no ku­la­le­zi? Ngo­ba ka­wu­bu­zi nge­nhla­ka­ni­pho nga­lo­khu.

11 Inhla­ka­ni­pho yi­nhle ile­li­fa, nja­lo ku­le­nzu­zor kwa­ba­li­bo­na­yo ila­ngas.

12 Ngo­ba inhla­ka­ni­pho iyi­si­vi­ke­lo, ima­li iyi­si­vi­ke­lo; ko­dwa ubu­ngco­no bo­lwa­zi yi­ku­thit lu­ni­ka impi­lou ku­ba­ni­ni­lov.

13 Na­ka­na umse­be­nzi ka­Nku­lu­nku­lu; ngo­ba ngu­ba­ni ola­kho ukwe­lu­law aku­go­bi­si­le­yoxy?

14 Tho­ko­za ngo­su­ku lo­ku­phu­me­le­la, ko­dwa ngo­su­ku lo­bu­bi na­ka­naz: UNku­lu­nku­lu ulwe­nzi­le la­lo­lu lwa­ba nje­nga­lo­lo, uku­ze umu­ntu anga­tho­li lu­tho olu­za­ku­ba kho­na emva kwa­khea.

15 Ko­nke ngi­ku­bo­ni­le ensu­kwi­ni zo­ku­yi­ze kwa­mi: Ku­kho­na olu­ngi­le­yo obhu­bhe­la eku­lu­nge­ni kwa­kheb, nja­lo ku­kho­na omu­bi owe­lu­la impi­lo ya­khe ebu­bi­ni ba­khec.

16 Unga­bi ngo­lu­ngi­le­yo ngo­ku­dlu­li­sa­yo, fu­thi unga­hla­ka­ni­phi okwe­dlu­li­si­le­yo; uzi­chi­the­la­nid?

17 Unga­bi ngo­mu­bi ngo­ku­dlu­li­sa­yo, fu­thi unga­bi yi­si­wu­la; uza­fe­la­ni ku­nga­ka­bi yi­si­kha­thi sa­khoe?

18 Ku­hle uku­thi uba­mbe­le­le ku­lo­khuf, ye­bog, unga­bu­yi­si isa­ndla sa­kho la­ku­lo­kho; ngo­ba ome­sa­ba­yo uNku­lu­nku­lu uza­phe­pha ku­kho ko­nkeh.

19 Inhla­ka­ni­pho iya­mqi­ni­sa ohla­ka­ni­phi­le­yoi okwe­dlu­la aba­bu­si aba­li­tshu­mi aba­se­mzi­nij.

20 Ngo­ba ka­ku­la­mu­ntu olu­ngi­le­yo emhla­be­ni owe­nza oku­hlek ango­nil.

21 Fu­thi unga­be­ki inhli­zi­yo ya­kho ema­zwi­ni wo­nke akhu­lu­nywa­yom, uku­ze unge­zwa uku­thi ince­ku ya­kho iya­ku­thu­kan.

22 Ngo­ba nge­zi­kha­thi ezi­ne­ngi le­nhli­zi­yo ya­kho iya­kwa­zi uku­thi la­we uqo­bo uba­thu­ki­le aba­nyeo.

23 Ko­nke lo­khu ngi­ku­hlo­li­le nge­nhla­ka­ni­pho, nga­thi: Ngi­za­hla­ka­ni­pha; ko­dwa kwa­ku­kha­tsha­na la­mip.

24 Oku­kha­tsha­na, lo­ku­ju­le ka­khu­luq, ngu­ba­ni oza­ku­fu­ma­nar?

25 Nga­phe­ndu­ka mi­na le­nhli­zi­yo ya­mi ukwa­zi lo­ku­hlo­la lo­ku­di­nga inhla­ka­ni­phos, le­si­za­tho se­zi­nto, lo­kwa­zi inko­hla­ka­lo yo­bu­wu­la, lo­bu­thu­tha bo­bu­hla­nyat.

26 Nga­se­ngi­tho­la oku­ba­ba ku­lo­ku­fau: Owe­si­fa­za­na onhli­zi­yo ya­khe iyi­mi­ji­bi­la la­ma­mbu­le, le­za­ndla za­khe zi­yi­zi­bo­phov. Olu­ngi­le­yo pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu uza­phe­pha ku­ye, ko­dwa iso­ni si­za­ba­njwa ngu­yew.

27 Kha­nge­la, yi­lo­khu engi­ku­tho­li­le­yo, utsho umTshu­ma­ye­lix, ngi­be­ka oku­nye ko­ku­nye, uku­tho­la isi­za­tho se­zi­nto,

28 umphe­fu­mu­lo wa­mi osa­si­di­nga ko­dwa ka­ngi­si­tho­la­nga. Indo­da eyo­dwa pha­ka­thi kwe­nku­lu­ngwa­ne nga­yi­tho­layz, ko­dwa owe­si­fa­za­na pha­ka­thi kwa­bo bo­nke la­bo ka­ngi­mtho­la­ngaa.

29 Kha­nge­la, yi­lo­khu ku­phe­la engi­ku­tho­li­le­yo, uku­thi uNku­lu­nku­lu wa­me­nza umu­ntu wa­qo­ndab; ko­dwa bo­na se­be­di­ngec ama­ce­bo ama­ne­ngid.

8Ngu­ba­ni onje­ngo­hla­ka­ni­phi­le­yo? Ngu­ba­ni-ke owa­zi uku­cha­si­swa ko­lu­tho? Inhla­ka­ni­pho yo­mu­ntua iya­kha­nyi­sa ubu­so ba­khe, lo­bu­lu­khu­ni bo­bu­so ba­khe bu­ya­gu­qu­lwab.

2 Ngithi: Gci­na umla­yo we­nko­si, la­nje­ngo­kwe­si­fu­ngo si­ka­Nku­lu­nku­lucd.

3 Unga­pha­ngi­sie uku­su­ka pha­mbi kwa­yof, unge­mi eda­be­ni olu­bi, ngo­ba ye­nza ko­nke eku­tha­nda­yog.

4 La­pho oku­le­li­zwi le­nko­si kho­na ku­la­ma­ndlah; nja­lo ngu­ba­ni onga­thi ku­yo: We­nza­nii?

5 Lo­wo ogci­na umla­yo ka­yi­kwa­zi into embi, le­nhli­zi­yo yo­hla­ka­ni­phi­le­yo iya­sa­zi isi­kha­thi lo­kwa­hlu­le­laj.

6 Ngo­ba ku­lo lo­nke uda­ba ku­le­si­kha­thik lo­kwa­hlu­le­lal, ngo­ba ubu­bi bo­mu­ntu bu­khu­lu phe­zu kwa­khe.

7 Ngo­ba ka­kwa­zi uku­thi ku­za­ku­ba yi­nim, ngo­ba ngu­ba­ni onga­mtshe­la uku­thi ku­za­ku­ba ni­nin?

8 Ka­ku­la­mu­ntu ola­ma­ndla phe­zu ko­mo­yao uku­ba­mba umo­yap, nja­lo ka­la­ma­ndla osu­kwi­ni lo­ku­faq; nja­lo ka­ku­kho uku­khu­lu­lwa ku­le­yo­mpir, lo­bu­bi ka­bu­yi­ku­khu­lu­la aba­ni­ni­bos.

9 Ko­nke lo­khu ngi­ku­bo­ni­le, nga­ni­ke­la inhli­zi­yo ya­mi emse­be­nzi­ni wo­nke owe­nzi­wa nga­pha­nsi kwe­la­nga; ku­le­si­kha­thi la­pho umu­ntu abu­sa kho­na umu­ntu ku­be yi­ku­li­ma­la kwa­khe.

10 Ngo­ku­nja­lo-ke nga­bo­na aba­bi be­ngcwa­tshwat, aba­be­ve­la nja­lo ba­ye enda­we­ni engcwe­leu, aba­se­be­kho­hla­ke­le emzi­ni la­pho aba­be­nze kho­na oku­nja­lo. Lo­khu la­kho ku­yi­zev.

11 Ngo­ba isi­gwe­bo nge­se­nzo esi­bi si­nge­nzi­wa ma­si­nya­new, nge­nxa ya­lo­kho inhli­zi­yo ya­ba­ntwa­na ba­ba­ntu igcwe­le nga­pha­ka­thi kwa­bo ukwe­nza oku­bix.

12 La­nxa iso­ni si­se­nza oku­bi izi­kha­thi ezi­li­khu­lu, lensu­kuy za­so ze­lu­lweza, ku­be ka­nti si­bi­li ngi­ya­zi uku­thib ku­za­ba­lu­nge­la la­bo aba­me­sa­ba­yo uNku­lu­nku­lu, abe­sa­ba­yo pha­mbi kwa­khec.

13 Ko­dwa omu­bi ka­ku­yi­ku­mlu­nge­lade; fu­thi ka­yi­kwe­lu­la insu­ku za­khe; unje­nge­si­thu­nzi ngo­ba ke­sa­bi pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­luf.

14 Ku­kho­na oku­yi­ze okwe­nzi­wa­yo emhla­be­ni, uku­thi ba­kho­na aba­lu­ngi­le­yo abe­hle­lwa nje­ngo­ko­mse­be­nzi wa­ba­big, ba­kho­na la­ba­bi abe­hle­lwa nje­ngo­ko­mse­be­nzi wa­ba­lu­ngi­le­yo. Nga­thi: Lo­khu la­kho ku­yi­zeh.

15 Nga­kho mi­na nga­ba­ba­za into­ko­zo; ngo­ba umu­ntu ka­la­lu­tho olu­hle nga­pha­nsi kwe­la­nga, nga­pha­ndle ko­ku­dla lo­ku­na­tha lo­ku­tho­ko­zai, ngo­ba lo­khu ku­za­hla­la la­ye eku­tshi­ka­tshi­ke­ni kwa­khe e­nsu­kwi­ni ze­mpi­lo ya­khe uNku­lu­nku­lu amni­ke zo­na nga­pha­nsi kwe­la­ngaj.

16 La­pho nga­ni­ke­la inhli­zi­yo ukwa­zi inhla­ka­ni­pho lo­ku­bo­na umse­be­nzi owe­nzi­wa emhla­be­ni, (ngo­ba fu­thi ukho­na onga­bo­ni ubu­tho­ngo nga­me­hlo akhe emi­ni le­bu­su­kuk)

17 nga­se­ngi­bo­na wo­nke umse­be­nzi ka­Nku­lu­nku­lu uku­thi umu­ntu ka­la­kho uku­fu­ma­na umse­be­nzi owe­nzi­wa­yo nga­pha­nsi kwe­la­ngal; ngo­ba la­nxa umu­ntu etshi­ka­tshi­ka uku­ku­di­nga, ku­be ka­nti ka­yi­ku­ku­fu­ma­na; ye­bo fu­thi, la­nxa ohla­ka­ni­phi­le­yo anga­thi uya­zi, ka­yi­ku­ba la­kho uku­ku­tho­lam.

9Ngo­ba ko­nke lo­khu nga­ku­be­ka enhli­zi­ywe­ni ya­mi uku­hlo­li­si­sa ko­nke lo­khua, uku­thi aba­lu­ngi­le­yo la­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo le­ze­nzo za­bo ku­se­sa­ndle­ni si­ka­Nku­lu­nku­lub; lo­ba utha­ndo ku­mbe inzo­ndo, ka­kho umu­ntu okwa­zi­yo, ko­nke oku­pha­mbi kwa­boc.

2 Ko­nke kwe­hla ngo­ku­fa­na­na­yo ku­bo bo­nked; si­nye ise­hla­ka­lo ko­lu­ngi­le­yo la­ko­mu­bi, ko­mu­hle, la­ko­hla­mbu­lu­ki­le­yo la­ko­nga­hla­mbu­lu­ka­nga, la­ko­ni­ke­la umhla­tshe­lo la­ko­nga­ni­ke­li umhla­tshe­loe; nje­ngo­lu­ngi­le­yo si­nja­lo iso­ni, ofu­nga­yo nje­ngo­we­sa­ba isi­fu­ngof.

3 Yi­lo­bu ubu­bi pha­ka­thi kwa­kho ko­nke okwe­nzi­wa nga­pha­nsi kwe­la­nga, uku­thi si­nye ise­hla­ka­lo ku­kho ko­nkeg, fu­thi le­nhli­zi­yo ya­ba­ntwa­na ba­ba­ntu igcwe­le ubu­bi, lo­bu­hla­nya bu­se­nhli­zi­ywe­ni ya­bo be­sa­phi­la, le­mva kwa­lo­khu ba­ya kwa­ba­fi­le­yoh.

4 Ngo­ba ku­lo­wo ohla­nga­ni­swe la­bo bo­nke aba­phi­la­yo ku­le­the­mba, ngo­ba inja ephi­la­yo ingco­no ku­le­si­lwa­ne esi­fi­le­yo.

5 Ngo­ba aba­phi­la­yo ba­ya­zi uku­thi ba­za­ku­fa, ko­dwa aba­fi­le­yo ka­ba­zi lu­tho, nja­lo ka­ba­se­la­wo umvu­zoi, ngo­ba uku­khu­nju­lwa kwa­bo se­ku­kho­hla­ke­lej.

6 Fu­thi utha­ndo lwa­bo le­nzo­ndo ya­bo lo­mo­na wa­bo se­ku­bhu­bhi­le, nja­lo ka­ba­sa­yi­ku­ba le­sa­be­lo la­pha­ka­de ku­kho ko­nke okwe­nzi­wa­yo nga­pha­nsi kwe­la­ngak.

7 Ha­mba, udle uku­dla kwa­kho nge­nto­ko­zo, una­the iwa­yi­ni la­kho nge­nhli­zi­yo ele­nja­bu­lol, ngo­ba uNku­lu­nku­lum use­tho­ko­zi­le nge­mi­se­be­nzi ya­khon.

8 Izi­gqo­ko za­kho ka­zi­be nge­zi­mhlo­phe nge­si­kha­thi so­nkeo, la­ma­fu­tha anga­swe­le­ki ekha­nda la­khop.

9 Kho­li­sa impi­lo lo­mka­kho omtha­nda­yo zo­nke izi­nsu­ku ze­mpi­lo ya­kho eyi­ze aku­ni­ke yo­na nga­pha­nsi kwe­la­nga, zo­nke izi­nsu­ku za­kho ezi­yi­zeq, ngo­ba le­si yi­sa­be­lo sa­kho empi­lwe­ni, le­mtshi­ka­tshi­ke­ni owu­tshi­ka­tshi­ka nga­pha­nsi kwe­la­ngar.

10 Lo­ba ku­yi­ni isa­ndla sa­kho esi­ku­tho­la­yo uku­kwe­nzas kwe­nze nga­ma­ndla akhot, ngo­ba ka­wu­kho umse­be­nzi le­ce­bo lo­lwa­zi le­nhla­ka­ni­pho engcwa­be­ni la­pho oya kho­nau.

11 Nga­phe­ndu­ka nga­bo­na nga­pha­nsi kwe­la­ngav uku­thi umja­ho ka­wu­si­wa­ba­le­ju­ba­new, le­mpi ka­yi­si­ya­ma­qha­we, fu­thi le­si­nkwa ka­si­sa­ba­hla­ka­ni­phi­le­yox, fu­thi le­no­tho ka­yi­si­ya­ba­lo­lwa­zi, fu­thi lo­mu­sa ka­wu­si­we­zi­ngci­tshiy, ko­dwa isi­kha­thi le­se­hla­ka­loz kwe­hle­la bo­nkea.

12 Ngo­ba fu­thi umu­ntu ka­sa­zi isi­kha­thi sa­kheb; nje­nge­nhla­nzi ezi­ba­njwa embu­le­ni eli­bic, la­nje­nge­zi­nyo­ni ezi­ba­njwa emji­bi­le­nid, nje­nga­zo aba­ntwa­na ba­ba­ntu ba­ya­ba­njwa esi­kha­thi­ni esi­bi, la­pho si­ba­ju­mae.

13 La­le inhla­ka­ni­pho nga­yi­bo­na nga­pha­nsi kwe­la­nga, nja­lo ya­ba nku­lu ki­mi.

14 Kwa­ku­kho­na umu­zi omnci­nya­ne, okwa­ku­la­ba­ntu aba­lu­tshwa­na pha­ka­thi kwa­wo; kwa­se­ku­si­za inko­si enku­lu ku­wo, ya­wu­vi­mbe­ze­laf, ya­wa­khe­la ama­du­ndu­lu ama­khu­lu oku­vi­mbe­ze­lag.

15 Kwa­se­ku­tho­la­ka­la pha­ka­thi kwa­wo umu­ntu ohla­ka­ni­phi­le­yo ongu­mya­ngah, ye­na-ke nge­nhla­ka­ni­pho ya­khe wa­wu­khu­lu­la lo­wo­mu­zii. Ka­nti ka­kho owa­ke wa­mkhu­mbu­la lo­wo­mu­ntu ongu­mya­ngaj.

16 Mi­na nga­se­ngi­si­thi: Inhla­ka­ni­pho ingco­no ku­la­ma­ndlak, la­nxa uku­hla­ka­ni­pha ko­mya­nga ku­se­yi­swalm la­ma­zwi akhe enga­la­le­lwa.

17 Ama­zwi aba­hla­ka­ni­phi­le­yo azwi­wa eku­pho­le­ni ngco­no ku­lo­ku­me­me­za ko­bu­sa­yo pha­ka­thi kwe­zi­thu­than.

18 Inhla­ka­ni­pho ingco­no ku­le­zi­kha­li ze­mpio, ko­dwa iso­ni esi­so­dwa si­chi­tha ubu­hle obu­ne­ngip.

10Impu­ka­ne ezi­fi­le­yo zi­nu­ki­sa zi­bi­li­sea ama­gco­bo omtha­kib; ubu­thu­tha obu­nci­nya­ne be­nza nja­lo ko­hlo­ni­phe­ka­yo nge­nxa ye­nhla­ka­ni­pho lo­du­moc.

2 Inhli­zi­yo yo­hla­ka­ni­phi­le­yo inga­kwe­so­ku­ne­ne sa­khe, ko­dwa inhli­zi­yo ye­si­thu­tha inga­kwe­so­kho­hlo sa­so.

3 Ye­bo-ke la­pho oyi­si­thu­tha eha­mba endle­le­ni, ingqo­ndo ya­khe iya­si­le­la, uthi ku­ye wo­nke uyi­si­thu­thad.

4 Uba umo­ya wo­mbu­si uku­vu­ke­la, unga­tshi­yi inda­wo ya­khoe, ngo­ba uku­tho­be­kaf ku­ya­thu­li­sa izi­pha­mbe­ko ezi­nku­lug.

5 Ku­lo­bu­bi e­ngi­bu­bo­ne nga­pha­nsi kwe­la­nga, nje­nge­si­pho­si­so esi­phu­ma ebu­swe­nih bo­mbu­sii:

6 Ubu­wu­la bu­be­kwa ezi­nda­we­ni ezi­pha­ke­me­yo ka­khu­lu, la­ba­no­thi­le­yo ba­hla­la enda­we­ni epha­nsij.

7 Ngi­bo­ni­le izi­gqi­lik zi­ga­de ama­bhi­za, le­zi­pha­tha­ma­ndla zi­ha­mba nje­nge­zi­gqi­li emhla­be­nil.

8 Oge­bha umgo­di uza­we­la ku­wom; lo­di­li­za umtha­nga­lan, inyo­ka iza­mlu­mao.

9 Osu­sa ama­tshe uza­li­nya­zwa yi­wop; oba­nda izi­go­do uza­ku­ba se­ngo­zi­ni nga­zoq.

10 Uba insi­mbi ibu­thu­ndur nja­lo enga­lo­li ubu­kha­lis, nga­kho ufa­ne­le enge­ze­le­le ama­ndla; ko­dwa inhla­ka­ni­pho yi­nhlet uku­lu­ngi­sau.

11 Uba inyo­ka ilu­ma ku­nge­la­ku­lu­njwav, ka­ku­la­nzu­zo ku­ngci­tshi yo­li­miw.

12 Ama­zwi omlo­mo ohla­ka­ni­phi­le­yo alo­mu­sax, ko­dwa inde­be ze­si­thu­tha zi­ya­si­gi­nyay.

13 Uku­qa­la kwa­ma­zwi omlo­mo wa­so ku­yi­bu­thu­thaz, lo­ku­ci­na kwe­nku­lu­mo ya­so ku­yi­bu­hla­nya obu­bia,

14 nja­lo isi­thu­tha sa­ndi­sa ama­zwib. Umu­ntu ka­zi oku­za­ku­ba kho­na; la­lo­kho oku­za­ku­ba kho­na emva kwa­khec, ngu­ba­ni onga­mtshe­la kho­nad?

15 Umtshi­ka­tshi­ka we­si­thu­tha­ndi­ni uya­si­di­ni­sa, ngo­ba ka­sa­zi uku­ya emzi­ni.

16 Ma­ye ku­we, li­zwee, onko­sif ya­kho ingu­mntwa­nag, le­zi­pha­tha­ma­ndla za­kho zi­dla eku­se­nih!

17 Ubu­si­si­we, li­zwe, onko­si ya­kho iyi­ndo­da­na ya­ba­khu­lu, le­zi­pha­tha­ma­ndla za­kho zi­dla nge­si­kha­thi esi­fa­ne­le­yo, zi­dle­la uku­qi­na, ha­tshi uku­da­kwai.

18 Ngo­bu­vi­la obu­khu­lu intu­ngo zi­ya­bhe­nsaj, la­ngo­ku­ye­ke­thi­sa iza­ndla indlu iya­ne­the­lak.

19 Idi­li le­nze­lwa uhle­ko, le­wa­yi­ni li­tho­ko­zi­sa impi­lol; ko­dwa ima­li iyi­mpe­ndu­lo ya­kho ko­nkem.

20 Le­mca­ba­ngwe­ni wa­kho unga­yi­thu­ki inko­sin, le­ka­me­lwe­ni la­kho lo­ku­la­la unga­mthu­ki ono­thi­le­yoo; ngo­ba inyo­ni ya­ma­zu­lu iza­thwa­la ili­zwi, lo­ku­la­ma­phi­ko ku­bi­ke uda­bap.

11Pho­se­la isi­nkwa sa­kho phe­zu ko­bu­so ba­ma­nzia, ngo­ba uza­si­tho­la emva kwe­nsu­ku ezi­ne­ngib.

2 Ni­ka isa­be­loc kwa­ba­yi­si­kho­mbi­sad, ye­bo, la­kwa­ba­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, ngo­ba ka­wa­zi uku­thi bu­bi ba­ni obu­za­ku­ba emhla­be­nie.

3 Uba ama­ye­zi egcwe­le izu­lu, ayali­thu­lu­le­la emhla­be­ni; uba-ke isi­hla­hla si­we­la nge­ni­ngi­zi­mu ku­mbe nge­nya­ka­tho, enda­we­ni la­pho isi­hla­hla esi­we­la kho­na si­za­ku­ba kho­na­phof.

4 Ona­nze­le­la umo­ya ka­yi­ku­hla­nye­la, la­lo­wo okha­nge­la ama­ye­zi ka­yi­ku­vu­nag.

5 Nje­ngo­ba unga­zi uku­thi iyi­ni indle­la yo­mo­yah, akhu­la nja­ni ama­tha­mbo esi­swi­ni so­khu­le­lwe­yo, ngo­ku­nja­lo ka­wa­zi umse­be­nzi ka­Nku­lu­nku­lu owe­nza ko­nkei.

6 Hla­nye­la inhla­nye­lo ya­kho eku­se­ni, la­nta­mba­ma unga­phu­mu­zi isa­ndla sa­kho; ngo­ba ka­wa­zi uku­thi yi­yi­phi eza­phu­me­le­la, le ku­mbe le­ya­naj, lo­ba zo­mbi­li zi­za­ku­ba zi­nhle ngo­ku­fa­na­na­yok.

Ize­lu­le­ko kwa­ba­tsha

7 Si­bi­li, uku­kha­nya ku­mna­ndi; nja­lo ku­hle eme­hlwe­ni uku­bo­na ila­ngal.

8 Ko­dwa uba umu­ntu ephi­la imi­nya­ka emi­ne­ngi, ka­tho­ko­ze nga­yo yo­nke; ko­dwa ka­khu­mbu­le le­nsu­ku zo­mnya­ma, ngo­ba zi­za­ku­ba zi­ne­ngi. Ko­nke oku­za­yo ku­yi­zem.

9 Tho­ko­za, ja­ha, ebu­tshe­ni ba­khon, le­nhli­zi­yo ya­kho ka­yi­ku­tho­ko­zi­se ensu­kwi­ni zo­bu­tsha ba­khoo, uha­mbe endle­le­ni ze­nhli­zi­yo ya­khop le­ku­bo­ne­ni kwa­me­hlo akhoq. Ko­dwa ya­zir uku­thi nge­nxa ya­zo zo­nke izi­nto uNku­lu­nku­lu uza­ku­le­tha ku­sa­hlu­le­los.

10 Nga­kho su­sa uku­da­bu­ka enhli­zi­ywe­ni ya­kho, ukhu­phe ubu­bi enya­me­ni ya­kho, ngo­ba ubu­tsha lo­bu­ja­ha bu­yi­zet.

12Khu­mbu­la-ke uMda­li wa­kho ensu­kwi­nia zo­bu­tsha ba­khob zi­nga­ka­fi­ki insu­ku ezi­mbic, ku­mbe ku­so­nde­le imi­nya­kad, la­pho oza­ku­thie: Ka­ngi­la­nto­ko­zo nga­yof.

2 Ku­nga­ka­fi­pha­li ila­ngag lo­ku­kha­nya le­nya­nga le­zi­nka­nye­zi, ku­mbe ama­ye­zi abu­ye­le emva kwe­zu­luh.

3 Ngo­su­ku la­pho aba­gci­ni be­ndlu be­za­thu­thu­me­lai, la­ma­do­da ala­ma­ndla akho­kho­be, la­ba­cho­la­yo be­me ngo­ba be­ba­lu­tshwa­na, la­la­bo aba­lu­ngu­za nga­ma­wi­ndi ba­fi­pha­ze­kej,

4 le­zi­va­lo zi­va­lwek esi­ta­la­di­nil, la­pho umsi­ndo wo­ku­cho­lam usu­nci­phan, la­pho eza­vu­ka eku­kha­le­ni kwe­nyo­ni, la­ma­do­da­ka­zi wo­nke engo­mao eza­tho­tshi­swap,

5 lala­pho be­za­kwe­sa­ba oku­pha­ke­me­yo le­ze­sa­bi­so endle­le­ni, la­pho isi­hla­hla se-a­li­mo­ndi* se­si­le­mpo­ko, le­nto­tho­vi­ya­ne iza­ku­ba ngu­mthwa­lo ku­yoq, le­si­lo­yi­so si­za­phe­la. Ngo­ba umu­ntu uya ekha­ya la­kher eli­la­pha­ka­des, la­ba­li­la­yo ba­za­zu­la­zu­lat esi­ta­la­de­niu.

6 Ku­nga­ka­thu­ku­lu­lwa inta­mbo ye­si­li­vav, lo­mga­nu we­go­li­de upha­hla­zwe, le­mbi­za ipha­hla­ze­ke emtho­nje­ni, le­ndi­ra­yo ye­phu­ke emgo­di­ni wa­ma­nziw,

7 lo­thu­li lu­bu­ye­le emhla­ba­thi­ni nje­ngo­ba lwa­lu­nja­lox, lo­mo­ya ubu­ye­lay ku­Nku­lu­nku­lu owa­wu­ni­ka­yoz.

8 Ize le­zea, ku­tsho umTshu­ma­ye­li, ko­nke ku­yi­zeb.

9 Phe­zu kwa­lo­kho-kec, ngo­ba umTshu­ma­ye­li wa­ye­hla­ka­ni­phi­le, wa­ye­lo­khu efu­ndi­sa aba­ntu ulwa­zid, ye­bo wa­zi­ndla, wa­di­ngi­si­sa, wa­mi­sae ku­hle iza­ga ezi­ne­ngif.

10 UmTshu­ma­ye­li wa­di­nga uku­tho­la ama­zwi akho­li­si­sa­yo, lo­kwa­bha­lwa­yo kwa­ku­qo­ndi­le, ama­zwi eqi­ni­sog.

11 Ama­zwi aba­hla­ka­ni­phi­le­yo anje­nge­zi­nci­jo, la­nje­nge­zi­pi­ki­lih ezi­be­the­lwe za­tsho­nai, ama­kho­si emi­hla­nga­noj, eni­kwa ngu­me­lu­si mu­nyek.

12 Phe­zu kwa­lo­kho-ke, ndo­da­na ya­mil, xwa­yi­se­kam: Ekwe­nze­ni ingwa­lo ezi­ne­ngi ka­ku­la­si­phe­lon, lo­ku­fu­nda oku­ne­ngi ku­yi­ku­di­ni­sa inya­mao.

13 Isi­phe­tho so­da­ba ko­nke se­ku­zwa­ke­le yile­si: Me­sa­be uNku­lu­nku­lu, ugci­ne imi­la­yo ya­khe; ngo­ba lo­kho yi­mfa­ne­lo yo­nke yo­mu­ntup.

14 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu uza­le­tha wo­nke umse­be­nziq ku­sa­hlu­le­lo, la­yo yo­nke into efi­hli­we­yo, lo­ba ku­hle la­lo­ba ku­bir.

INGO­MA YE­ZI­NGO­MA

1Ingo­maa ye­zi­ngo­ma enge­ka­So­lo­mo­nib.

2 Ka­nga­nge ngo­kwa­nga ko­mlo­mo wa­khec; ngo­ba utha­ndo lwa­kho lu­ngco­no ku­le­wa­yi­nid.

3 Nge­nxa ye­phu­nga la­ma­gco­bo akho amna­ndi, ibi­zo la­kho linje­nga­ma­gco­bo athu­lu­li­we­yo; nga­kho-ke izi­nto­mbi zi­ya­ku­tha­ndae.

4 Ngi­do­nsaf, si­za­gi­ji­ma emva kwa­khog; inko­si ingi­nge­ni­seh ema­ka­me­lwe­ni ayoi; si­za­ja­bu­la si­tho­ko­ze ku­wej, si­khu­mbu­le utha­ndo lwa­kho okwe­dlu­la iwa­yi­nik; aba­qo­ndi­le­yo ba­ya­ku­tha­nda.

5 Ngi­mnya­ma, ko­dwa ngi­mu­hlel, ma­do­da­ka­zi eJe­ru­sa­le­mam, nje­nga­ma­the­nten eKe­da­ri, nje­nga­ma­khe­the­ni ka­So­lo­mo­nio.

6 Li­nga­ngi­bu­ke­li ngo­ba ngi­mnya­ma, ngo­ba ila­nga li­ngi­tshi­si­le. Aba­ntwa­na ba­ka­ma­ma ba­ngi­zo­nde­lap, ba­nge­nza umli­ndi­ka­zi we­zi­vi­niq; isi­vi­ni sa­mi esi­nge­sa­mi ka­ngi­si­li­nda­ngar.

7 Ngi­tshe­la, we­na umphe­fu­mu­lo wa­mi oku­tha­nda­yos, uku­thi we­lu­se­la nga­phi, uphu­mu­za1 nga­phi umhla­mbi emi­nit; ngo­ba ku­nga­ni ngi­za­ku­ba nje­ngo­zu­la­yo2 nga­se­mi­hla­nji­ni ya­ba­nga­ne ba­khou?

8 Uba unga­zi, we­na omu­hle ka­khu­lu pha­ka­thi kwa­be­si­fa­za­na, phu­ma we­na nge­zi­nya­the­lo zo­mhla­mbi, we­lu­se­le ama­zi­nya­ne akho pha­nsi kwa­ma­du­mba abe­lu­siv.

9 Ngi­ku­fa­na­ni­se le­bhi­za­ka­zi ezi­nqo­le­ni zi­ka­Fa­row, mtha­ndwa wa­mix.

10 Izi­hla­thi za­kho zi­nhley pha­ka­thi kwe­mi­ce­ci­so, inta­mo ya­kho nge­zi­gqi­zoz.

11 Si­za­kwe­nze­la imi­ce­ci­so ye­go­li­de la­ma­qhu­bu esi­li­vaa.

12 Inko­si ise­se­ta­fu­le­ni la­yob le­di­li ina­di* ya­mi ya­khu­pha iphu­nga la­yoc.

13 Isi­tha­ndwa sa­mi ki­mi si­yi­sa­mba se­mu­re*; si­za­la­la pha­ka­thi kwa­ma­be­le ami ebu­su­kud.

14 Isi­tha­ndwa sa­mi ki­mi si­li­hlu­ku­zo le­si­hla­hla se­he­na*e ezi­vi­ni­ni zeE­nge­dif.

15 Kha­nge­la, umu­hle, mtha­ndwa wa­mi, kha­nge­la, umu­hleg, ame­hlo akho anga­wa­ma­ju­bahi.

16 Kha­nge­la, umu­hle, si­tha­ndwa sa­mi, isi­bi­li uya­tho­ko­zi­sa. Lo­mbhe­da we­thu ulu­hla­za.

17 Imi­ja­boj ye­zi­ndlu ze­thuk yi­mi­se­da­ril, intu­ngo ze­thu nge­ze­fi­ri*m.

2Ngi­li­ro­zia le­Sha­ro­nib, umdu­ze we­zi­go­dic.

2 Nje­ngo­mdu­ze pha­ka­thi kwa­me­vad, unja­lo mtha­ndwa wa­mi pha­ka­thi kwa­ma­do­da­ka­zie.

3 Nje­nge­si­hla­hla sa­ma-a­phu­la pha­ka­thi kwe­zi­hla­hla ze­ga­nga, si­nja­lo isi­tha­ndwa sa­mi pha­ka­thi kwa­ma­do­da­naf. Nga­hla­la emthu­nzi­ni wa­so nga­tho­ko­za ka­khu­lug, le­si­the­lo sa­so si­mna­ndi eku­na­mbi­the­ni kwa­mih.

4 Sa­ngi­sa endli­ni ye­wa­yi­ni, le­si­bo­ni­so sa­so phe­zu kwa­mi si­lu­tha­ndoi.

5 Ngi­se­ke­la­nij nge­zi­nkwa ze­zi­the­lo ze­vi­ni ezo­nyi­si­we­yok, li­ngi­qi­ni­se nga­ma-a­phu­lal, ngo­ba ngi­gu­liswa lu­tha­ndom.

6 Isa­ndla sa­so so­kho­hlo si­nga­pha­nsi kwe­kha­nda la­min, le­so­ku­ne­ne sa­so si­ya­ngi­go­nao.

7 Ngi­ya­li­fu­ngi­sap, ma­do­da­ka­zi eJe­ru­sa­le­maq, nge­mi­zi­kirs ku­mbe nge­zi­mpa­la ze­ga­ngatu, uku­ze li­nga­pha­za­mi­si li­nga­vu­si utha­ndo aze atha­nde.

8 Ili­zwi le­si­tha­ndwa sa­mi! Kha­nge­la so­na si­ye­za, si­se­qa phe­zu kwe­zi­nta­ba, si­qo­lo­tsha phe­zu kwa­ma­qa­qav.

9 Isi­tha­ndwa sa­mi si­nje­ngo­mzi­kiw ku­mbe nje­nge­tho­le le­ndlu­ze­lexy. Kha­nge­la si­mi nge­mva ko­mdu­li we­thu, si­lu­ngu­za ema­wi­ndi­ni, si­zi­bo­na­ka­li­sa1 emi­nxi­be­ni ye­wi­ndiz.

10 Isi­tha­ndwa sa­mi sa­phe­ndu­la sa­thi ki­mia: Vu­ka we­nab, mtha­ndwa wa­mi, omu­hle wa­mi, asi­ha­mbe we­nac.

11 Ngo­ba kha­nge­la, ubu­si­ka se­bu­dlu­li­le, izu­lu se­li­phe­li­le, li­ha­mbi­le.

12 Ama­lu­ba aya­bo­na­ka­la emhla­be­ni, isi­kha­thi so­ku­hla­be­le­la se­si­fi­ki­le, le­li­zwi le­ju­ba li­ye­zwa­ka­la eli­zwe­ni la­ki­thid.

13 Isi­hla­hla so­mkhi­wa si­vu­thi­sa imi­khi­wa ya­so elu­hla­za, la­ma­vi­ni ale­mpo­koe ale­tha iphu­nga eli­mna­ndif. Vu­ka we­na, mtha­ndwa wa­mi, omu­hle wa­mi we­na, si­ha­mbeg.

14 Ju­ba la­mih, eli­se­ngo­xwe­ni ye­dwa­laij, eku­si­the­ke­ni kwe­li­wak, ngi­tshe­ngi­sa ubu­so ba­kho, ngi­zwi­se ili­zwi la­khol, ngo­ba ili­zwi la­kho li­mna­ndi, lo­bu­so ba­kho bu­ya­bu­ke­kam.

15 Si­ba­mbe­le­ni ama­kha­nka, ama­kha­nka ama­nci­nya­ne, ona izi­vi­nin, ngo­ba izi­vi­ni ze­thu zi­le­zi­mpo­koo.

16 Isi­tha­ndwa sa­mi nge­sa­mi, la­mi ngi­ngo­wa­sop, ese­lu­sa pha­ka­thi kwe­mi­du­zeq.

17 Ku­ze ku­be se­ma­da­bu­ka­ku­sa, la­ma­thu­nzi aba­le­ker, phe­ndu­ka, si­tha­ndwa sa­mi, ube nje­ngo­mzi­ki ku­mbe nje­nge­tho­le le­ndlu­ze­les phe­zu kwe­zi­nta­ba ze­Bhe­the­rit.

3Embhe­de­ni wa­mi ebu­su­kua nga­mdi­nga lo­wo umphe­fu­mu­lo wa­mi omtha­nda­yob; nga­mdi­nga, ko­dwa ka­ngi­mtho­la­ngac.

2 Se­ngi­za­su­ka ngi­bho­da­bho­de emzi­ni, ezi­ta­la­de­nid le­ma­gce­ke­nie, ngi­mdi­nge ye­na umphe­fu­mu­lo wa­mi omtha­nda­yof; nga­mdi­nga, ko­dwa ka­ngi­mtho­la­ngag.

3 Aba­li­ndi aba­be­bho­da­bho­da emzi­ni ba­ngi­fi­cah. Li­mbo­ni­le yi­ni ye­na umphe­fu­mu­lo wa­mi omtha­nda­yoij?

4 Se­ngi­dlu­le ka­nci­nya­ne ku­bo nga­se­ngi­mtho­la ye­na umphe­fu­mu­lo wa­mi omtha­nda­yok. Nga­mba­mbal, ka­ngi­mye­ke­la­nga aha­mbem nga­ze nga­mle­tha endli­ni ka­ma­man, le­ka­me­lwe­ni la­khe owa­ngi­mi­tha­yoo.

5 Ngi­ya­li­fu­ngi­sap, ma­do­da­ka­zi eJe­ru­sa­le­ma, nge­mi­zi­ki ku­mbe nge­zi­mpa­la ze­ga­nga, uku­ze li­nga­pha­za­mi­si li­nga­vu­si utha­ndo lu­ze lu­tha­ndeq.

6 Ngu­ba­ni lor owe­nyu­ka eve­la enka­nga­las nje­nge­zi­nsi­ka ze­ntu­thut, eqho­lwe nge­mu­re* le­mpe­phau, nga­kho ko­nke oku­cho­li­si­si­we­yo kwa­ba­the­ngi­siv?

7 Kha­nge­la umbhe­da wa­khe ongo­ka­So­lo­mo­ni, ama­qha­we anga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha awu­go­mbo­lo­ze­la, ema­qha­we­ni akoI­sra­ye­liw.

8 Wo­nke aba­mbe inke­mba efu­ndi­se­lwe impi, yi­le­lo la­le­lo inke­mba ya­lo emle­nze­ni wa­lox nge­nxa yo­kwe­sa­bay ebu­su­kuz.

9 Inko­si uSo­lo­mo­ni ya­ze­nze­la isi­hla­lo so­ku­thwa­lwa nge­zi­go­do ze­Le­bha­no­ni.

10 Ye­nza insi­ka za­so nge­si­li­va, ipha­nsi la­so nge­go­li­de, isi­hla­lo sa­so ngo­ku­yi­bu­be­nde, ubu­pha­ka­thi ba­so bu­be­ke­le­lwe ngo­tha­ndo nga­ma­do­da­ka­zi eJe­ru­sa­le­maa.

11 Phu­ma­ni, ma­do­da­ka­zi eZi­yo­nib, li­bo­ne inko­si uSo­lo­mo­ni, ilo­mqhe­le uni­na ame­thwe­sa umqhe­le nga­wo ngo­su­ku lo­mtsha­do wa­yoc, la­ngo­su­ku lwe­nto­ko­zo ye­nhli­zi­yo ya­yod.

4Kha­nge­la, umu­hle, mtha­ndwa wa­mi, kha­nge­la, umu­hlea. Ame­hlo akho anga­wa­ma­ju­ba nga­pha­ka­thib kwe­ve­yi­li la­khocd; inwe­le za­kho zi­nje­ngo­mhla­mbie we­mbu­zif zi­se­hlag enta­be­ni iGi­le­ya­dih.

2 Ama­zi­nyo akho anje­ngo­mhla­mbi we­zi­mvu­ka­zi ezi­gu­ndi­we­yoi, ezi­khu­phu­ka eku­ge­zi­swe­ni, oku­thi zo­nke za­zo zi­ze­le ama­pha­hla, nja­lo ku­nge­kho efe­lwa­yo pha­ka­thi kwa­zoj.

3 Inde­be za­kho zi­nje­nge­nta­mbo ebo­mvuk, le­nku­lu­mo ya­kho yi­nhlel. Inhla­fu­no za­khom pha­ka­thi kwe­ve­yi­li la­khono zi­nje­ngo­ce­zu lwe­po­me­gra­na­ti*pq.

4 Inta­mo ya­kho inje­ngo­mpho­tsho­ngo ka­Da­vi­dar owa­khi­we wa­ba yi­ndlu ye­zi­kha­lis, oku­le­nga ku­wo ama­ha­wu ayi­nku­lu­ngwa­net, wo­nke ayi­zi­hla­ngu za­ma­qha­weu.

5 Ama­be­le akho wo­ma­bi­liv anje­nga­ba­ntwa­naw bo­mzi­kix, aba­nga­ma­pha­hla empa­la, aba­dla pha­ka­thi kwe­mi­du­zey.

6 Ku­ze ku­be se­ma­da­bu­ka­ku­saz, la­ma­thu­nzi aba­le­kea, mi­na ngi­za­ku­ya enta­be­ni ye­mu­re*b, le­qa­qe­ni lwe­mpe­phac.

7 We­na wo­nke umu­hle, mtha­ndwa wa­mid, ka­ku­kho si­ci ku­wee.

8 Wo­za la­mi si­su­ke eLe­bha­no­nif, ma­ko­ti wa­mi, la­mi si­su­ke eLe­bha­no­nig. Kha­nge­la use­ngqo­nge­ni yeA­ma­nah, engqo­nge­ni ye­Se­ni­rii le­ye­He­rmo­nij, ezi­mba­lwi­ni ze­zi­lwa­ne, enta­be­ni ze­zi­ngwek.

9 Uyi­thu­mbi­le inhli­zi­yo ya­mi, da­de­we­thu, ma­ko­ti, uyi­thu­mbi­le inhli­zi­yo ya­mi nge­li­nye la­me­hlo akhol, nge­si­gqi­zo esi­so­dwa se­nta­mo ya­khom.

10 Lu­hle ka­nga­ka­na­ni utha­ndo lwa­kho, da­de­we­thu, ma­ko­tin! Lu­ngco­no ka­nga­ka­na­ni utha­ndo lwa­kho ku­le­wa­yi­nio, le­phu­nga la­ma­gco­bo akho ku­la­ma­kha wo­nkep.

11 Inde­be za­kho, ma­ko­tiq, zi­tho­nta nje­ngo­hla­nga lo­lu­jur; ulu­ju lo­cha­go ku­nga­pha­nsi ko­li­mi lwa­khos, le­phu­nga le­ze­mba­tho za­kho li­nje­nge­phu­nga le­Le­bha­no­nit.

12 Uyi­si­va­nde esi­khi­yi­we­yo, da­de­we­thu, ma­ko­tiu, umtho­mbo okhi­yi­we­yov, isi­phe­thu esi­na­nye­kwe ngo­pha­wuw.

13 Ama­hlu­me­la akho ayi­si­va­ndex sa­ma­po­me­gra­na­ti*y, le­zi­the­lo ezi­mna­ndiz, ihe­na* le­na­di*a,

14ina­di* le­sa­fro­ni*b, ikha­la­mu*c le­ki­na­mo­ni*d, le­zi­hla­hla zo­nke ze­mpe­phae, imu­refgh le­nhla­bai, la­ma­kha wo­nke aqa­ka­the­ki­le­yojk;

15 umtho­mbo we­zi­va­nde, umgo­di wa­ma­nzi aphi­la­yo, le­zi­fu­la ezi­ve­la eLe­bha­no­nil.

16 Vu­ka, mo­ya we­nya­ka­tho, uze la­we, mo­ya we­ni­ngi­zi­mu, uphe­phe­the esi­va­nde­ni sa­mi uku­ze ama­kha aso age­le­ze aphu­mem. Ka­si­ze isi­tha­ndwa sa­mi esi­va­nde­ni sa­son, si­dleo izi­the­lo za­so ezi­mna­ndip.

5Se­ngi­nge­ni­le esi­va­nde­ni sa­mia, da­de­we­thu, mlo­bo­ka­zib, se­ngi­khec imu­re ya­mi la­ma­kha amid, ngi­dlee uhla­nga lo­lu­ju lwa­mi ka­nye lo­lu­ju lwa­mif, ngi­na­the iwa­yi­ni la­mi lo­cha­go lwa­mig. Dla­ni­ni, ba­nga­ne, li­na­the, li­na­the ka­khu­lu, ba­tha­nde­ka­yoh.

2 Ngi­le­le, ko­dwa inhli­zi­yo ya­mi ipha­phe­me. Ili­zwi le­si­tha­ndwa sa­mi li­qo­qo­dai, li­si­thij: Ngi­vu­le­la, da­de­we­thuk, mtha­ndwa wa­mil, ju­ba la­mim, ophe­le­le­yo wa­min, ngo­ba ikha­nda la­mi li­gcwe­le ama­zo­lo, inwe­le za­mi ezi­pho­the­ne­yoo ama­tho­nsi ebu­su­kup.

3 Ngi­khu­phi­le isi­gqo­ko sa­miq, ngi­nga­si­gqo­ka nja­nir? Ngi­ge­zi­le inya­wo za­mi, ngi­nga­zi­ngco­li­sa nja­nis?

4 Isi­tha­ndwa sa­mi sa­fa­ka isa­ndla sa­so esi­kha­le­ni se­si­va­lot, le­mi­bi­li­ni ya­mi ya­si­qu­bu­le­kau.

5 Nga­su­ku­ma mi­na uku­vu­le­la isi­tha­ndwa sa­mi; le­za­ndla za­mi za­tho­nta imu­re*, le­mi­nwe ya­mi imu­re ege­le­za­yo, ezi­ba­nje­ni ze­khi­ye.

6 Mi­na nga­si­vu­le­la isi­tha­ndwa sa­mi, ko­dwa isi­tha­ndwa sa­mi sa­si­tshi­bi­li­ke se­dlu­lav. Umphe­fu­mu­lo wa­mi we­hlu­le­ka1 eku­khu­lu­me­ni kwa­sow. Nga­si­di­nga, ko­dwa ka­ngi­si­tho­la­ngax, nga­si­bi­za, ko­dwa ka­si­ngi­phe­ndu­la­ngay.

7 Aba­li­ndi aba­be­bho­da­bho­da emzi­ni ba­ngi­fi­caz, ba­ngi­tsha­ya, ba­ngi­li­ma­zaa; aba­li­ndi be­mi­du­li ba­ngi­tha­the­la ija­li ya­mib.

8 Ngi­ya­li­fu­ngi­sac, ma­do­da­ka­zi eJe­ru­sa­le­mad, uba li­tho­la otha­nde­ka­yo wa­mi, li­za­mtshe­la­ni? Uku­thi ngi­gu­liswa lu­tha­ndoe.

9 Isi­tha­ndwa sa­kho si­me­dlu­la nga­ni omu­nye otha­nde­ka­yo, we­na omu­hle pha­ka­thi kwa­be­si­fa­za­naf? Isi­tha­ndwa sa­kho si­me­dlu­la nga­ni omu­nye otha­nde­ka­yo uku­thi usi­fu­ngi­se nja­log?

10 Isi­tha­ndwa sa­mi si­mhlo­phe si­bo­mva­na, inhlo­ko­nku­lu2 pha­ka­thi kwe­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mih.

11 Ikha­nda la­so linje­nge­go­li­de eli­ce­nge­ke ka­khu­luij, inwe­le za­so ezi­pho­the­ne­yo zi­yi­bu­le­mbu, zi­mnya­ma nje­nge­wa­ba­yik.

12 Ame­hlo aso anje­nga­ma­ju­ba ezi­fu­le­ni za­ma­nzi, age­zwe ngo­cha­go, afa­kwe ka­ku­hlel.

13 Izi­hla­thi za­som zi­nje­ngo­mbhe­da wa­ma­khan, nje­nge­mi­bu­nduop ya­ma­kha akhu­pha iphu­nga eli­mna­ndi. Inde­be za­so zinje­nge­mi­du­ze, zi­tho­nta imu­re* ege­le­za­yoq.

14 Iza­ndla za­so zinje­nge­nda­nda­tho ze­go­li­der ezi­gcwe­le ibhe­ru­le*s. Isi­su sa­so sinje­ngo­pho­ndo lwe­ndlo­vu olu­kha­nya­yo, lu­hu­qwe nge­sa­fi­re*.t

15 Imi­le­nze ya­sou zi­nsi­ka ze­li­tshe eli­mhlo­phev zi­mi­swe ezi­se­ke­lwe­ni ze­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yow. Uku­kha­nge­le­ka kwa­so ku­nje­nge­Le­bha­no­nix, eli­khe­the­lo nje­nge­mi­se­da­riy.

16 Umlo­mo wa­so umna­ndi ka­khu­lu, ye­bo so­nke si­ya­tha­nde­ka ka­khu­luz. Le­si yi­si­tha­ndwa sa­mi, nja­lo le­si ngu­mnga­ne wa­mi, ma­do­da­ka­zi eJe­ru­sa­le­maa.

6Si­ye nga­phi isi­tha­ndwa sa­kho, we­na omu­hle pha­ka­thi kwa­be­si­fa­za­na? Si­phe­ndu­ke­le nga­phi isi­tha­ndwa sa­kho, uku­ze si­si­di­nge ka­nye la­wea?

2 Isi­tha­ndwa sa­mi se­hle­le esi­va­nde­ni sa­sob, emi­bhe­de­ni ya­ma­khac, uku­dla ezi­va­nde­ni, lo­ku­kha imi­du­zed.

3 Ngi­ngo­we­si­tha­ndwa sa­mi, le­si­tha­ndwa sa­mi si­nge­sa­mie, esi­dla pha­ka­thi kwe­mi­du­zef.

4 Umu­hle, mtha­ndwa wa­mig, nje­nge­Ti­ri­zah, uya­bu­ke­ka nje­nge­Je­ru­sa­le­mai, uye­sa­be­ka nje­ngebu­thoj eli­phe­the izi­bo­ni­sok.

5 Su­sa ame­hlo akho ki­mi ngo­ba aya­ngi­nqo­ba. Inwe­le za­kho zi­nje­ngo­mhla­mbi we­mbu­zi zi­se­hla eGi­le­ya­dil.

6 Ama­zi­nyo akho anje­ngo­mhla­mbi we­zi­mvu­ka­zi ezi­khu­phu­ka eku­ge­zi­swe­ni, oku­thi zo­nke za­zo zi­ze­le ama­pha­hla, nja­lo ku­nge­kho eyi­nyu­mba pha­ka­thi kwa­zom.

7 Inhla­fu­no za­kho pha­ka­thi kwe­ve­yi­li la­kho zi­nje­ngo­ce­zu lwe­po­me­gra­na­ti*n.

8 Ku­kho­na izi­ndlo­vu­ka­zi ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha, la­ba­fa­zi aba­nca­ne aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lio, le­zi­nto­mbi ezi­nge­la­na­nip.

9 Li­nye iju­ba la­miq, ophe­le­le­yo wa­mir, ngu­ye ye­dwa ku­ni­na, ongo­khe­thi­we­yo wa­khes owa­mza­la­yot. Ama­do­da­ka­zi ambo­na, ambu­si­sau, izi­ndlo­vu­ka­zi la­ba­fa­zi aba­nci­nya­ne, ba­mba­ba­zav.

10 Ngu­ba­ni lo obo­na­ka­la nje­ngo­ku­saw, omu­hle nje­nge­nya­ngax, ocwe­bi­le­yoy nje­nge­la­ngaza, owe­sa­be­ka nje­ngebu­tho eli­phe­the izi­bo­ni­sob?

11 Nge­hle­la esi­va­nde­ni se­nke­lo uku­bo­na oku­hlu­ma­yo esi­go­di­nic, uku­bo­na uku­thi ivi­ni li­ya­hlu­mad, ama­po­me­gra­na­ti*ef aya­kha­hle­la yi­nig.

12 Ngi­nga­ka­zi umphe­fu­mu­lo wa­mi wa­ngi­mi­sa e­zi­nqo­leni zo­bu­kho­si za­ba­ntu ba­ki­thi1h.

13 Phe­ndu­ka, phe­ndu­ka, mShu­la­mii, phe­ndu­ka, phe­ndu­ka, uku­ze si­ku­bu­ke. Li­mbu­ke­la­ni umShu­la­mi? Ku­nje­nge­xu­ku la­ma­bu­tho ama­bi­lij2.

7Zi­nhle ka­nga­ka­na­ni izi­nya­wo za­kho ema­nya­the­lwe­nia, ndo­da­ka­zi ye­nko­sa­nab! Ama­lu­nga ama­tha­nga­zi akho anje­nge­mi­ce­ci­soc, umse­be­nzi we­za­ndla ze­ngci­tshid.

2 Inka­ba ya­kho inje­ngo­mga­nu oyi­ngu­bhe onga­swe­li iwa­yi­ni eli­xu­tsha­ni­si­we­yoe. Isi­su sa­kho sinje­nge­nqu­mbi ye­ngqo­lo­yi ezi­nge­le­ze­lwe yi­mi­du­zef.

3 Ama­be­le akho wo­ma­bi­li anje­nga­ba­ntwa­na bo­mzi­ki, aba­nga­ma­pha­hla empa­lag.

4 Inta­mo ya­kho inje­ngo­mpho­tsho­ngo we­mpo­ndo ze­ndlo­vuh. Ame­hlo akho ayi­zi­zi­ba ze­He­shi­bo­nii nga­se­sa­ngwe­ni le­Be­ti-Ra­bi­mij. Impu­mu­lo ya­kho inje­ngo­mpho­tsho­ngok we­Le­bha­no­nil okha­nge­le­ne le­Da­ma­se­kom.

5 Ikha­nda la­kho phe­zu kwa­kho li­nje­nge­Kha­rme­lin, le­nwe­le ze­kha­nda la­kho ezi­le­nga­yo zi­nje­ngo­ku­yi­bu­be­ndeo; inko­si ibo­tshwep emi­kha­ndlwe­niq.

6 Umu­hle ka­nga­ka­na­ni, nja­lo utha­nde­ka ka­nga­ka­na­nir, tha­ndo, ezi­nja­bu­lwe­nis.

7 Lo­bu ubu­de ba­kho bu­nje­nge­si­hla­hla se­la­lat, la­ma­be­le akho nje­nga­ma­xhau.

8 Nga­thi: Ngi­za­khwe­la esi­hla­hle­ni se­la­lav ngi­ba­mbe inga­tsha za­so. Kha­the­si-ke ama­be­le akho aza­ku­ba nje­nga­ma­hlu­ku­zo evi­niw, le­phu­nga la­ma­kha­la akho li­nje­nga­ma-a­phu­lax,

9 lo­lwa­nga lwa­kho lu­nje­nge­wa­yi­ni eli­hley eli­ya ku­si­tha­ndwa sa­mi ka­ku­hlez, ku­se­nza inde­be za­ba­le­le­yo zi­khu­lu­mea.

10 Ngi­ngo­we­si­tha­ndwa sa­mib, le­si­fi­so sa­so si­nga­ki­mic.

11 Wo­za, si­tha­ndwa sa­mi, ka­si­phu­me­le ega­nge­ni, si­la­le ebu­su­ku emi­za­ne­ni;

12 ka­si­vu­ke ngo­vi­vi si­ye ezi­vi­ni­ni, si­bo­ne uku­thi ama­vi­ni ase­hlu­mad, ekhu­pha impo­koe, lo­ku­thi ama­po­me­gra­na­ti* akha­hle­le yi­ni. La­pho ngi­za­ku­ni­ka utha­ndo lwa­mif.

13Ama­ma­ndra­ke* akhu­pha iphu­nga eli­mna­ndig, la­nga­se­ma­sa­ngwe­ni ethuh ku­kho­na zo­nke inhlo­bo ze­zi­the­lo ezi­mna­ndi ka­khu­lui, ezi­ntsha le­zi­nda­laj, e­ngi­zi­be­ke­le we­na, si­tha­ndwa sa­mik.

8Ku­nga­thi nga­be unje­ngo­mfo­we­thu owa­mu­nya ama­be­le ka­ma­ma! Uba be­ngi­nga­ku­fi­ca pha­ndle, be­ngi­nga­kwa­nga, ye­bo, be­be­nga­yi­ku­ngi­de­le­la.

2 Be­ngi­nga­ku­kho­khe­la ngi­ku­nge­ni­se endli­ni ka­ma­ma, ube­nga­ngi­fu­ndi­saa; be­ngi­nga­ku­na­thi­sa okwe­wa­yi­ni eli­le­si­no­ngob, oko­mhlu­zic we­po­me­gra­na­ti la­mid.

3 Isa­ndla sa­khe so­kho­hlo si­nga­pha­nsi kwe­kha­nda la­mie, le­so­ku­ne­ne sa­so si­ya­ngi­go­naf.

4 Ngi­ya­li­fu­ngi­sag, li­na ma­do­da­ka­zi eJe­ru­sa­le­ma, uku­ze li­nga­pha­za­mi­si li­nga­vu­si utha­ndo aze atha­ndeh.

5 Ngu­ba­ni lo owe­nyu­ka eve­la enka­nga­la eye­me ko­tha­nde­ka­yo wa­khei? Nga­ku­vu­sa nga­pha­nsij kwe­si­hla­hla sa­ma-a­phu­lak, ku­la­pho unyo­ko aku­he­le­la kho­na, ku­la­pho ahe­le­lwa kho­na owa­ku­za­la­yo.

6 Ngi­be­ka nje­ngo­pha­wu enhli­zi­ywe­ni ya­kho, nje­ngo­pha­wu enga­lwe­ni ya­khol; ngo­ba utha­ndo lu­la­ma­ndla nje­ngo­ku­fam, ubu­khwe­le bu­le­si­hlu­ku nje­nge­ngcwa­ban; ama­la­hle alo anga­ma­la­hle omli­loo, ila­nga­bip eli­la­ma­ndla ka­khu­luq.

7 Ama­nzi ama­ne­ngi ka­wa­la­ku­lu­ci­tsha utha­ndo, le­zi­mpo­pho­ma ka­zi­lu­ga­lu­li­si. Uba umu­ntu ube­nga­ni­ka impa­hla yo­nke ye­ndlu ya­khe ngo­tha­ndo, be­be­nga­yi­de­le­la lo­ku­yi­de­le­lar.

8 Si­lo­da­de­we­thu omnci­nya­ne, nja­lo ka­la­ma­be­les. Si­za­me­nze­la­ni uda­de­we­thu ngo­su­ku mhla ku­khu­lu­nywa nga­ye?

9 Uba engu­mdu­li, si­za­kwa­kha phe­zu kwa­khe inqa­ba ye­si­li­vat, nja­lo uba engu­mnya­ngo, si­za­mva­le­la nga­ma­pu­la­nka omse­da­riu.

10 Ngi­ngu­mdu­li, la­ma­be­le ami anje­nge­mi­pho­tsho­ngov; kho­na eme­hlwe­ni akhe nga­ba nje­ngo­ku­fu­me­ne umu­sa1.

11 USo­lo­mo­ni wa­ye­le­si­vi­niw eBha­li-Ha­mo­ni, wa­ni­ke­la isi­vi­nix ku­ba­li­ndiy; ngu­lo­wo la­lo­wo wa­ye­za­le­tha nge­zi­the­lo za­so inhla­mvu ze­si­li­va ezi­yi­nku­lu­ngwa­nez.

12 Isi­vi­ni sa­mi esi­nge­sa­mi si­pha­mbi kwa­mi; inhla­mvu ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne nge­za­kho, So­lo­mo­nia, la­ma­khu­lu ama­bi­lib nga­wa­ba­li­ndi be­zi­the­lo za­soc.

13 We­na ohla­la ezi­va­nde­nid, aba­nga­ne ba­la­le­la ili­zwi la­khoe; ngi­zwi­se lo­naf.

14 Pha­ngi­sa, si­tha­ndwa sa­mig, ube nje­ngo­mzi­ki ku­mbe nje­nge­tho­le le­ndlu­ze­le phe­zu kwe­zi­nta­ba za­ma­khah.

UGWA­LO LO­MPRO­FE­THI

UI­SA­YA

UNku­lu­nku­lu ukhu­za isi­zwe sa­ko­Ju­da eso­na­yo

1Umbo­no kaI­sa­yaa indo­da­na kaA­mo­zi, awu­bo­na ngo­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma, ensu­kwi­nib za­boU­zi­yac, uJo­tha­mud, uA­ha­zie, uHe­ze­khi­yaf, ama­kho­si ako­Ju­da.

2 Zwa­ni­nig, ma­zu­lu, ube­ke indle­beh, mhla­ba, ngo­ba iNko­si isi­khu­lu­mi­le, ya­thi: Ngo­ndli­le nga­khu­li­sa aba­ntwa­nai, ko­dwa bo­na ba­ngi­vu­ke­le.

3 Inka­bi iya­ma­zi umni­ni­yoj, lo­ba­bhe­mi umko­lok wo­mni­ka­zi wa­khe; ko­dwa uI­sra­ye­li ka­zilm, aba­ntu ba­mi ka­ba­qe­di­si­sin.

4 Ha­wu, isi­zwe eso­na­yo, aba­ntu aba­si­ndwa yi­bu­bi, inza­loo ya­be­nzi bo­bu­bi, aba­ntwa­na abo­na­ka­li­sa­yo! Ba­yi­tshi­yi­le iNko­si, ba­mde­le­lep oNgcwe­le kaI­sra­ye­li, ba­hle­hle­le nyo­va­ne.

5 Li­za­tsha­ye­lwa­niq fu­thi? Be­li­za­qhu­be­ka li­vu­ke­la; ikha­nda lo­nke li­ya­gu­la, le­nhli­zi­yo yo­nke ibu­tha­ka­tha­ka.

6 Ku­su­ke­la ku­nga­pha­nsi yo­nya­wo ku­ze ku­fi­ke ekha­nda ka­ku­la­nda­wo ephi­li­le­yor ku­kho, ko­dwa izi­lo­ndas le­mi­vi­mvi­nyatu la­ma­nxe­bav opha­yo; ka­ku­kha­nywa­nga, ka­ku­bo­tshwa­nga, ka­ku­tha­nji­swa­nga nga­ma­fu­thaw.

7 Ili­zwex la­ki­ni li­yi­nci­tha­ka­lo, imi­zi ye­nu itshi­swe ngo­mli­lo, umhla­ba we­nu abe­zi­zwe ba­wu­dla pha­mbi kwe­nu, nja­loy ku­le­nci­tha­ka­lo, nje­ngo­ku­ge­nqu­lwa nga­be­mzi­ni.

8 Indo­da­ka­zi ye­Zi­yo­ni ise­le-kez nje­nge­du­mba esi­vi­ni­ni, nje­nge­nga­la­nea ensi­mi­nib ya­ma­kho­ma­ne, nje­ngo­mu­zi ovi­nje­ze­lwe­yo.

9 Ubac iNko­si ya­ma­ba­ndla ibi­nga­si­tshi­ye­la­ngad insa­li eyi­ngco­sa­na, be­si­za­ku­ba nje­nge­So­do­mae, si­fa­na­ne le­Go­mo­raf.

10 Zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si, ba­bu­sig be­So­do­mah, li­be­ke indle­be ku­mla­yo ka­Nku­lu­nku­lu we­thu, ba­ntu be­Go­mo­ra.

11 Bu­yi­ni ki­mi ubu­ne­ngi be­mi­hla­tshe­lo ye­nu? itsho iNko­sii. Nge­ne­li­si­we yi­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa ye­zi­nqa­ma la­nga­ma­hwa­hwa oku­no­ni­si­we­yo; le­ga­zi la­ma­jo­ngo­si le­la­ma­wu­ndlu le­le­zi­mpo­ngo ka­ngi­tho­ko­zi nga­lo.

12 La­pho li­si­za­bo­na­ka­la pha­mbi kwa­mij, ngu­ba­ni obi­ze lo­khu esa­ndle­ni se­nuk, uku­gxo­ba ama­gu­ma ami?l

13 Li­nga­be li­sa­le­tha umni­ke­lo oyi­ze; impe­pha iyi­si­ne­ngi­so ki­mi; uku­thwa­sa kwe­nya­ngamn, le­sa­ba­thao, uku­bi­zwa kwe­nhla­nga­no, ngi­nge­ku­me­lep; ku­yi­si­pha­mbe­ko, ngi­tsho umhla­nga­no onzu­luq.

14 Umphe­fu­mu­lo wa­mi uya­ku­zo­nda uku­thwa­sa kwe­zi­nya­ngar ze­nu le­mi­kho­si ye­nu emi­si­we­yos; ku­ngu­mthwa­lo ki­mit, se­ngi­kha­the­le yi­kuku­thwa­lau.

15 La­la­pho li­se­lu­la iza­ndla ze­nuv ngi­za­li­fi­hle­la ame­hlo amiw; nja­lo nxa li­sa­ndi­sa umkhu­le­ko ka­ngi­yi­ku­zwa; iza­ndla ze­nu zi­gcwe­le iga­zix.

16 Ge­za­ni, li­zi­hla­mbu­lu­ley; su­sa­ni ubu­bi be­ze­nzo ze­nu pha­mbi kwa­me­hlo ami; ye­ke­la­ni ukwe­nza oku­biz;

17 fu­nda­ni ukwe­nza oku­hle; di­nga­ni isa­hlu­le­loab; si­za­ni oci­nde­ze­lwe­yo; ye­hlu­le­la­nic inta­nda­ned; me­la­ni umfe­lo­ka­zie.

18 Wo­za­ni kha­the­si, si­qo­ndi­sa­nef, itsho iNko­si; lo­ba izo­no ze­nu zi­nje­ngo­ku­bo­mvu ge­bhu, zi­za­ku­ba mhlo­phe nje­nge­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yog; lo­ba zi­bo­mvu nje­ngo­ku­bo­mvu ka­khu­lu, zi­za­ku­ba nje­ngo­bo­ya be­zi­mvu.

19 Uba li­vu­ma li­la­le­la, li­za­ku­dla oku­hle kwe­li­zwe;

20 ko­dwa uba li­sa­la li­be le­nka­ni, li­za­dli­wa yi­nke­mba; ngo­ba umlo­mo we­Nko­si ukhu­lu­mi­leh.

Ukwa­hlu­le­lwa lo­ku­khu­lu­lwa kwe­Zi­yo­ni

21 Ye­ka, umu­zi othe­mbe­ki­le­yo usu­be li­wu­le!i Wa­wu­gcwe­le isa­hlu­le­lo, uku­lu­nga kwa­ku­hle­zi ku­wo, ko­dwa kha­the­si aba­bu­la­li.

22 Isi­li­va sa­kho se­si­be nga­ma­nye­lej; iwa­yi­ni la­kho la­xu­ba­na la­ma­nzik.

23 Izi­pha­tha­ma­ndla za­kho zi­nga­ba­hla­mu­kil la­ba­nga­ne ba­ma­se­lam; ngu­lo­wo la­lo­wo utha­nda isi­phon, azi­nge­le izi­va­la­mlo­mo; ka­ze­hlu­le­li izi­nta­nda­neo, le­nda­ba yo­mfe­lo­ka­zi ka­yi­fi­ki ku­zo.

24 Nga­kho itsho iNko­si, iNko­si ya­ma­ba­ndlap, oLa­ma­ndla wa­koI­sra­ye­liq: E, ngi­za­zi­du­du­za nge­zi­tha za­mir, ngi­zi­phi­ndi­se­le kwa­ba­me­la­na la­mis.

25 Ngi­za­bu­yi­se­la isa­ndla sa­mi phe­zu kwa­khot, ngi­cwe­ngi­si­se ama­nye­le akho, ngi­su­seu yo­nke ingce­ke­za yo­ku­cwe­ngwa kwa­khov.

26 Ngi­za­bu­yi­se­la aba­hlu­le­li ba­kho nje­nge­ku­qa­le­niw, la­be­lu­le­ki ba­kho nje­nga­ku­qa­la; emva kwa­lo­kho ubi­zwe ngo­ku­thi ngu­mu­zi wo­ku­lu­nga, umu­zi othe­mbe­ki­le­yox.

27 IZi­yo­ni iza­hle­ngwa nge­sa­hlu­le­lo, la­ba­phe­ndu­ka­yo ba­yo ngo­ku­lu­nga.

28 Lo­kwe­phu­lwa kwa­ba­pha­mbu­kiyz lo­kwe­zo­ni ku­za­ku­ba ka­nye­ka­nye, la­ba­de­la iNko­si ba­qe­dwea.

29 Ngo­ba ba­za­ku­ba le­nhlo­ni nge­zi­hla­hla za­ma-o­khi*b ela­li­zi­lo­yi­sa, li­ya­nge­ke nge­zi­va­nde eli­zi­khe­thi­le­yoc.

30 Ngo­ba li­za­ku­ba nje­nge­si­hla­hla se-o­khi oma­hla­mvu aso aya­bu­nad, la­nje­nge­si­va­nde esi­nge­la­ma­nzie.

31 Nja­lo ola­ma­ndla uza­ku­ba li­fi­la­ki­si eli­yi­zi­bif, lo­me­nzi wa­lo abe yi­nhla­nsi; nja­lo ku­za­ku­tsha ko­ku­bi­li ka­nye­ka­nyeg, ku­nga­bi kho­na oci­tsha­yo.

Isi­the­mbi­so so­ku­thu­la

2Ili­zwi uI­sa­ya indo­da­na kaA­mo­zia ali­bo­na ngo­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma.

2 Ku­za­ku­thi-keb eku­phe­le­ni kwe­zi­nsu­kuc inta­ba ye­ndlu ye­Nko­sid imi­swe engqo­nge­ni ye­zi­nta­bae, ipha­ka­nyi­swe phe­zu kwa­ma­qa­qa; la­zo zo­nke izi­zwe zi­za­ju­lu­ke­la ku­yofg.

3 Le­zi­zwe ezi­ne­ngi zi­za­ha­mba zi­thi: Wo­za­nih se­nyu­ke­le enta­be­ni ye­Nko­si, endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­be, nja­lo uza­si­fu­ndi­sa nge­ndle­la za­khei, si­ha­mbe emi­kho­ndwe­ni ya­khe; ngo­ba ku­za­phu­ma umla­yo eZi­yo­nij, le­li­zwi le­Nko­si eJe­ru­sa­le­mak.

4 Nja­lo iza­kwa­hlu­le­la pha­ka­thi kwe­zi­zwe, ikhu­ze aba­ntu aba­ne­ngi; nja­lo ba­za­kha­nda inke­mba za­bol zi­be yi­zi­ka­li za­ma­khu­bam, le­mi­kho­nto ya­bon ibe zi­ngqa­mu zo­ku­the­na izi­hla­hlao; isi­zwe ka­si­yi­ku­pha­ka­mi­se­la isi­zwe inke­mba, ka­zi­sa­yi­ku­fu­nda impi fu­thip.

5 Ndlu ka­Ja­ko­be, wo­za­ni si­ha­mbe eku­kha­nye­ni kwe­Nko­siq.

Uku­gwe­tshwa kwa­ba­zi­khu­khu­me­za­yo

6 Ngo­ba uba­de­li­le aba­ntu ba­kho, indlu ka­Ja­ko­be, ngo­ba ba­gcwe­le okwe­mpu­ma­la­ngar, ba­yi­za­nu­ses nje­nga­ma­Fi­li­stit, ba­zi­ja­bu­li­sa nga­ba­ntwa­na be­zi­zweu.

7 Le­li­zwe la­bo li­gcwa­li­swe isi­li­va le­go­li­dev, nja­lo ka­ku­la­ku­phe­la kwe­no­tho ya­bo; le­li­zwe la­bo li­gcwa­li­swe ama­bhi­zaw, nja­lo ka­ku­la­ku­phe­la kwe­nqo­la za­bo.

8 Le­li­zwe la­bo li­gcwa­li­swex izi­tho­mbey; ba­kho­tha­me­la imi­se­be­nzi ye­za­ndla za­bo, lo­kho imi­nwe ya­bo ekwe­nzi­le­yo.

9 Lo­mu­ntu­ka­za­na uya­kho­tha­maz, lo­mu­ntu omkhu­lua azi­tho­beb; nga­kho ka­wu­ba­xo­le­li.

10 Nge­na edwa­le­nic, uca­tshe othu­li­ni, nge­nxa yo­kwe­sa­be­ka kwe­Nko­side, la­nge­nxa yo­du­mo lo­bu­kho­si ba­yo.

11 Ame­hlo azi­qhe­nya­yo omu­ntu aza­kwe­hli­se­lwa pha­nsif, lo­ku­zi­khu­khu­me­za kwa­ba­ntu ku­za­kho­tha­nyi­swa, nja­lo iNko­si ku­phe­la iza­pha­ka­nyi­swag nga­lo­lo­su­kuh.

12 Ngo­ba usu­ku lwe­Nko­si ya­ma­ba­ndla lu­za­ku­ba phe­zu kwa­khe wo­nke ozi­gqa­ja­yo lo­zi­khu­khu­me­za­yoi, lu­me­la­ne la­ye wo­nke ozi­pha­ka­mi­sa­yo, uku­ze atho­tshi­swej,

13 lu­me­la­ne la­yo yo­nke imi­se­da­ri ye­Le­bha­no­ni emi­de le­pha­ke­me­yok, lu­me­la­ne la­zo zo­nke izi­hla­hla za­ma-o­khi* ze­Ba­sha­nil,

14 lu­me­la­ne la­zo zo­nke inta­ba ezi­ndem, lu­me­la­ne la­wo wo­nke ama­qa­qa apha­ke­me­yon,

15 lu­me­la­ne la­wo wo­nke umpho­tsho­ngo opha­ke­me­yo, lu­me­la­ne la­wo wo­nke umtha­nga­la obi­ye­lwe­yo,

16 lu­me­la­ne la­yo yo­nke imi­khu­mbi ye­Ta­rshi­shio, lu­me­la­ne la­yo yo­nke imi­fa­ne­ki­so elo­yi­se­ka­yo.

17 Lo­ku­zi­qhe­nya kwa­ba­ntu ku­za­kho­tha­nyi­swap, lo­ku­zi­khu­khu­me­za kwa­ba­ntu ku­za­tho­tshi­swa, le­Nko­si ku­phe­la iza­pha­ka­nyi­swa nga­lo­lu­su­kuq.

18 Le­zi­tho­mbe zi­za­phe­la dur.

19 Ba­za­nge­na-kes ezi­mba­lwi­ni za­ma­dwa­lat le­mi­ho­me­ni yo­mhla­ba, nge­nxa yo­kwe­sa­be­ka kwe­Nko­siu la­nge­nxa yo­du­mo lo­ku­pha­ka­ma kwa­yo, la­pho iza­vu­ka uku­qha­qha­ze­li­sa umhla­bav.

20 Nga­lo­lo­su­kuw umu­ntu uza­la­hle­lax ema­gu­ndwa­ne­ni la­ku­bo­lu­lwa­ne izi­tho­mbe za­khe ze­si­li­vay le­zi­tho­mbe za­khe ze­go­li­deza aba­ze­nze­la zo­na ukuzi­kho­nza,

21 uku­nge­nab ezi­ngo­xwe­ni za­ma­dwa­lac le­zi­ngo­xwe­ni za­ma­wad, nge­nxa yo­kwe­sa­be­ka kwe­Nko­sie la­nge­nxa yo­du­mo lo­ku­pha­ka­ma kwa­yo, la­pho iza­vu­ka uku­qha­qha­ze­li­sa umhla­baf.

22 Li­na phe­za­ni ku­mu­ntug, omphe­fu­mu­lo wa­khe use­ma­kha­le­ni akheh; ngo­ba una­ka­nwa ku­ku­phi?

Uku­gwe­tshwa kwe­Je­ru­sa­le­ma lo­Ju­da

3Ngo­ba kha­nge­la, iNko­si, uJe­ho­va wa­ma­ba­ndlaa, iza­su­sa eJe­ru­sa­le­ma la­ko­Ju­dab insi­ka lo­do­ndo­loc, insi­ka yo­nke ye­si­nkwa, le­nsi­ka yo­nke ya­ma­nzi,

2 iqha­we, le­ndo­da ye­mpid, uma­hlu­le­li, lo­mpro­fe­thi, lo­mvu­mi­si, lo­mda­lae,

3 indu­na ya­ma­tshu­mi ama­hla­nu, lo­we­mu­ke­le­ka­yo ngo­bu­so, lo­me­lu­le­ki, lo­mba­zi ohla­ka­ni­phi­le­yof, lo­wa­zi ama­lu­mbo.

4 Ngi­za­ba­ni­ka aba­fa­na1 ba­be yi­zi­pha­tha­ma­ndla za­bog, le­zi­hlu­ku zi­za­bu­sa phe­zu kwa­boh.

5 La­ba­ntu ba­za­ci­nde­ze­lwai, omu­nye ko­mu­nye, nja­lo ngu­lo­wo la­lo­wo ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe; ija­ha li­za­de­le­la omda­la, lo­de­le­le­ka­yo ohlo­ni­phe­ka­yo.

6 La­pho umu­ntu eza­ba­mba umfo­wa­boj we­ndlu ka­yi­se athi: We­na ule­se­mba­tho, wo­ba ngu­mbu­si we­thuk, lo­khu­ku­chi­tha­ka­la ku­be nga­pha­nsi kwe­sa­ndla sa­khol;

7 uza­pha­ka­mi­sa nga­lo­lo­su­kum athi: Ka­ngi­yi­ku­ba ngu­me­la­phi, ngo­ba endli­ni ya­mi ka­ku­la­ku­dla ka­ku­la­se­mba­tho; li­nga­ngi­mi­si ngi­be ngu­mbu­si wa­ba­ntun.

8 Ngo­ba iJe­ru­sa­le­ma ikhu­be­ki­leo, lo­Ju­da uwi­le, ngo­ba uli­mi lwa­bo le­ze­nzo za­bo ku­me­le­ne le­Nko­si, uku­vu­ke­la ame­hlo obu­kho­si ba­yop.

9 Uku­kha­nge­le­ka ko­bu­so ba­bo ku­ya­fa­ka­za nga­bo; be­me­me­ze­la izo­no za­boq nje­nge­So­do­mar, ka­ba­zi­fi­hli. Ma­ye ku­mphe­fu­mu­lo wa­bo! Ngo­ba ba­ze­nze­la oku­bi.

10 Tshe­la­ni olu­ngi­le­yo uku­thi ku­za­ku­bas ku­hle ku­yet; ngo­ba ba­za­ku­dla isi­the­lo se­ze­nzo za­bou.

11 Ma­ye ko­kho­hla­ke­le­yo! Ku­za­ku­ba ku­bi ku­yev; ngo­ba umvu­zo we­za­ndla za­khew uza­kwe­nzi­wa ku­ye.

12 Aba­ntu ba­mi, aba­ci­nde­ze­li ba­bo nga­ba­ntwa­naxy, la­be­si­fa­za­na ba­ya­ba­bu­sa. Ba­ntu ba­mi, aba­kho­khe­li be­nu nga­ba­du­hi­si, ba­sa­nga­ni­sa indle­la ye­mi­kho­ndo ye­nu.

13 INko­si izi­mi­se­lez uku­phi­ki­sa­naa, imi uku­thi ya­hlu­le­le aba­ntu.

14 INko­si inge­na ku­sa­hlu­le­lob la­ba­da­la ba­ba­ntu ba­yo le­zi­pha­tha­ma­ndla za­yo; ngo­ba li­na li­dle isi­vi­nic; impa­ngo yo­mya­nga ise­zi­ndli­ni ze­nu.

15 Li­na li­ba­cho­bo­ze­la­ni aba­ntu ba­mid, li­cho­la ubu­so ba­ba­ya­nga? itsho iNko­si uJe­ho­va wa­ma­ba­ndla.

Uku­gwe­tshwa kwa­be­si­fa­za­na be­Zi­yo­ni

16 INko­si ya­si­si­thi: Nge­nxa yo­ku­thie ama­do­da­ka­zi eZi­yo­nif ezi­pha­ka­mi­si­le, eha­mba elu­le inta­mo, ehu­ga nga­me­hlo, eha­mba ngo­ku­qo­qo­me­la eha­mba, ekhe­nce­zi­sa izi­gqi­zo enya­we­ni za­wog,

17 nga­kho iNko­si iza­kwe­nza inka­nda ya­ma­do­da­ka­zi eZi­yo­nih ibe lo­qwe­qwe, le­Nko­si iza­nqu­nu­la izi­tho za­wo za­nga­se­sei.

18 Nga­lo­lo­su­kuj iNko­si iza­su­sa ubu­hle be­zi­gqi­zo za­wok, le­zi­cwa­tshol, la­ma­so­ngo anje­nge­nya­ngam,

19 ama­ci­ci, la­ma­so­ngo, le­zi­mbo­mbo­zo,

20 ama­qhi­yen, le­zi­ge­tsho, la­ma­bha­ntio, le­mi­fu­ma, le­zi­nte­bep,

21 izi­nda­nda­thoq, la­ma­ci­ci ama­kha­lar,

22 izi­gqo­ko ze­mi­kho­sis, la­ma­ja­zi, le­ze­mba­thot, le­za­mbau,

23 le­zi­bu­kov, le­zi­gqo­ko ze­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­luw, la­ma­qhe­lex, la­ma­ve­yi­li.

24 Ku­za­ku­thi-ke enda­we­ni ya­ma­khay ku­be le­vu­mbaz, le­nda­we­ni ye­bha­nti ku­be kho­na igo­da, le­nda­we­ni ye­nwe­le ezi­lu­ngi­swe ku­hlea ku­be kho­na impa­ba­ngabc, le­nda­we­ni ye­si­gqo­ko esi­hle ku­be kho­na isa­kad, uku­tsha enda­we­ni yo­bu­hle.

25 Ama­do­da akho aza­ku­wa nge­nke­mba, la­ma­qha­we akho empi­ni.

26 La­ma­sa­ngo ayoe aza­kha­la ali­lef; ye­nzi­we ize iza­hla­la emhla­ba­thi­nig.

IJe­ru­sa­le­ma iza­ku­ba lo­du­mo

4La­be­si­fa­za­na aba­yi­si­kho­mbi­sa ba­za­ba­mba indo­da ibe­nye nga­lo­lo­su­kuabcd, ba­thi: Si­za­ku­dla okwe­thu uku­dla, si­gqo­ke eze­thu izi­gqo­ko; ku­phe­la ibi­zo la­kho ka­li­bi­zwe phe­zu kwe­thu; su­sa ihla­zo le­thue.

2 Nga­lo­lo­su­kuf ihlu­me­la le­Nko­sig li­za­ku­ba nge­lo­bu­hle, nja­lo elo­du­mo, le­si­the­lo se­li­zwe nge­so­ku­hle ka­khu­lu lo­ko­ku­bu­ke­kah kwa­ba­phu­nyu­ki­le­yo ba­koI­sra­ye­li.

3 Ku­za­ku­thi-ke ose­le­yo eZi­yo­ni lo­tshi­ywe eJe­ru­sa­le­ma athi­we ungcwe­lei, wo­nke obha­le­lwej impi­lo eJe­ru­sa­le­ma;

4 iNko­si isi­ge­zi­si­le ingce­ke­zak ya­ma­do­da­ka­zi eZi­yo­nil, ya­hla­mbu­lu­la ama­ca­la ega­zi eJe­ru­sa­le­mam pha­ka­thi kwa­yo, ngo­mo­ya we­sa­hlu­le­lo la­ngo­mo­ya wo­ku­tshi­sa.

5 Le­Nko­si iza­da­la phe­zu kwa­yo yo­nke inda­wo yo­ku­hla­la ye­nta­ba ye­Zi­yo­ni, la­phe­zu kwe­nhla­nga­no za­yo ezi­bi­zi­we­yo, iye­zi emi­ni, le­ntu­thun, lo­ku­kha­nyao ko­mli­lo ola­ma­la­nga­bi ebu­su­kup; ngo­ba phe­zu kwa­yo yo­nke inka­zi­mu­lo ku­za­ku­ba le­se­mbe­so esi­lu­pha­hla.

6 Nja­lo ku­za­ku­ba le­du­mbaq li­be ngu­mthu­nzi emi­ni eku­tshi­se­nir, nja­lo li­be yi­si­phe­phe­los, nja­lo li­be yi­si­vi­ke­lo esi­vu­ngu­vu­ngwi­ni le­zu­lwi­nit.

Umfa­ne­ki­so we­si­vi­ni

5Ake ngi­hla­be­le­le otha­ndi­we­yo wa­mia ingo­ma yo­mtha­ndwa wa­mib nge­si­vi­ni sa­khec.

Otha­ndi­we­yo wa­mid ule­si­vi­ni oqa­qe­ni olu­vu­ndi­le­yo.

2 Wa­si­bi­ye­lae, wa­khu­pha ama­tshe ki­sof, wa­si­hla­nye­lag nge­vi­ni eli­khe­thi­we­yoh, wa­kha umpho­tsho­ngo pha­ka­thi kwa­soi, wa­gu­bhaj le­si­kha­me­lo se­wa­yi­ni ki­sok; wa­li­nde­la uku­thi si­za­the­la izi­the­lo ze­vi­nil, ko­dwa sa­the­la izi­the­lo ze­vi­ni ezi­mu­nyu.

3 Nga­kho-ke, ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma, la­ni ma­do­da ako­Ju­da, ake la­hlu­le­le pha­ka­thi kwa­mi le­si­vi­ni sa­mi.

4 Nga­be kwe­nzi­wa­ni oku­nye esi­vi­ni­ni sa­mi engi­nga­kwe­nza­nga ku­so? Nga­li­nde­le­la­ni uku­thi si­za­the­la izi­the­lo ze­vi­nim, ko­dwa sa­the­la izi­the­lo ze­vi­ni ezi­mu­nyu?

5 Nga­kho-ken, ake ngi­li­tshe­le engi­za­kwe­nza esi­vi­ni­ni sa­mi: Ngi­za­su­sa utha­ngo lwa­soo uku­ze si­be li­dle­lop, ngi­di­li­ze umdu­li wa­soq uku­ze si­be nge­so­ku­gxo­tshwa.

6 Ngi­za­se­nza si­be li­ga­nga, si­nga­the­nwa, si­nga­hla­ku­lwa, ko­dwa ku­mi­le ame­va lo­khu­la olu­hla­ba­yor. Nja­lo ngi­za­la­ya ama­ye­zi uku­thi anga­ni­si izu­lu phe­zu kwa­so.

7 Ngo­ba isi­vi­nis se­Nko­si ya­ma­ba­ndla yi­ndlu kaI­sra­ye­li, la­ba­ntu ba­ko­Ju­da ba­yi­si­tho­mbo se­nto­ko­zo za­yo. Nja­lo ya­yi­li­nde­le isa­hlu­le­lo, ko­dwa kha­nge­la, uku­chi­thwa kwe­ga­zi1; uku­lu­nga, ko­dwa kha­nge­la, uku­kha­la.

Ama­zwi okwa­hlu­le­la aba­bi

8 Ma­ye ku­la­bo aba­hla­nga­ni­sa indlu le­ndlut, aba­so­nde­za insi­mu le­nsi­muu, ku­ze ku­swe­le­ke inda­wo, li­na-ke li­hla­le lo­dwa pha­ka­thi kwe­li­zwe!

9 Endle­be­ni za­mi iNko­si ya­ma­ba­ndla ya­thi: Isi­bi­li izi­ndlu ezi­ne­ngi zi­za­ku­ba nga­ma­nxi­wa, ezi­nku­lu le­zi­nhle zi­nga­bi la­mhla­li.

10 Ngo­ba indi­ma ezi­li­tshu­mi ze­si­vi­ni zi­za­the­la ibha­thi*v eli­lo­dwa, le­ho­me­ri* le­nhla­nye­lowx li­the­le i-e­fa*y.

11 Ma­ye kwa­ba­vu­ka eku­se­ni ka­khu­luz, be­xo­tsha­na lo­ku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndla, ba­li­ba­le ku­ze ku­hlwea, li­ze iwa­yi­ni li­ba­lu­ma­thi­seb!

12 Nja­lo icha­chocd lo­mhu­bheef, isi­gu­bhughi lo­mhla­ngaj, le­wa­yi­ni kuse­ma­di­lini abo, ko­dwa ka­ba­na­nzik ise­nzo se­Nko­sil, be­nga­bo­nimn umse­be­nzi we­za­ndla za­yoo.

13 Nga­kho aba­ntu ba­mi ba­za­ku­ya eku­thu­njwe­ni nge­nxa yo­ku­nga­bi lo­lwa­zip, la­ma­do­da abo odu­mo ale­ndla­la, le­ne­ngi la­bo li­za­ko­ma ngu­mha­wu.

14 Nga­kho ingcwa­ba li­za­zi­na­bu­lu­laq, li­vu­ler umlo­mo wa­lo ube ba­nzi ngo­ku­nge­la­si­li­nga­ni­sos, ku­ze kwe­hle udu­mo lwa­bo lo­bu­ne­ngi ba­bot le­nxo­ko­ze­lo ya­bou lo­tho­ko­za­yov pha­ka­thi kwa­bo.

15 Lo­mu­ntu­ka­za­naw uza­kwe­hli­se­lwa pha­nsi, lo­mu­ntu opha­ke­me­yo atho­tshi­swe, la­me­hlo aba­zi­khu­khu­me­za­yo atho­tshi­swe.

16 Ko­dwa iNko­si ya­ma­ba­ndlax iza­pha­ka­nyi­swa nge­sa­hlu­le­lo, lo­Nku­lu­nku­lu ongcwe­le uza­ngcwe­li­swa ngo­ku­lu­nga.

17 La­ma­wu­ndlu aza­ku­dla ngo­kwe­ndle­la ya­woy, la­be­mzi­ni ba­dle ama­nxi­wa aba­khu­lu­phe­le­yoza.

18 Ma­ye kwa­ba­do­nsa isi­pha­mbe­ko nge­nta­mbo ze­ze, le­so­no nje­nga­ma­go­da enqo­la!

19 La­bo aba­thib: Ka­pha­ngi­se, apha­ngi­si­se umse­be­nzi wa­khe, uku­ze siwu­bo­ne; le­ce­bo lo­Ngcwe­le kaI­sra­ye­li ka­li­so­nde­le li­ze, uku­ze sila­zi.

20 Ma­ye kwa­ba­thi ko­ku­bi ku­hle, la­ko­ku­hle ku­bi, aba­be­ka umnya­ma ube yi­ku­kha­nya, lo­ku­kha­nya ku­be ngu­mnya­mac, aba­be­ka oku­ba­ba­yo ku­be mna­ndi, lo­ku­mna­ndi ku­be ngo­ku­ba­ba­yo!

21 Ma­ye kwa­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo eme­hlwe­ni abod, la­ba­qe­di­si­sa­yo pha­mbi ko­bu­so ba­bo!

22 Ma­yee kwa­ba­nga­ma­qha­we oku­na­tha iwa­yi­ni, la­ma­do­da ala­ma­ndla oku­hla­nga­ni­sa oku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndla;

23 aba­lu­ngi­si­sa okho­hla­ke­le­yof nge­nxa yo­mvu­zog, ba­su­se uku­lu­nga kwa­ba­lu­ngi­le­yo ku­bo!

24 Nga­kho nje­ngo­li­mi lo­mli­loh lu­si­dla isi­di­ndi so­tsha­nii, la­ma­kho­ba edi­li­ka nge­la­nga­bijk, ngo­ku­nja­lo impa­nde ya­bol iza­ku­ba nje­ngo­ku­bo­lam, le­mpo­ko ya­bo iphe­phu­ke nje­ngo­thu­li; ngo­ba be­wa­li­le umla­yo we­Nko­si ya­ma­ba­ndla, ba­li­de­le­la ili­zwin lo­Ngcwe­le kaI­sra­ye­lio.

25 Nge­nxa ya­lo­kho ula­ka lwe­Nko­sip lu­ba­vu­the­le aba­ntu ba­yo, ye­lu­la isa­ndla sa­yo ime­le­ne la­bo, ya­ba­tsha­ya, izi­nta­ba za­ze za­za­ma­za­maq, le­zi­du­mbu za­bo za­ba nje­nge­ngce­ke­za pha­ka­thi kwe­zi­ta­la­da. Nge­nxa ya­kho ko­nke lo­khu ula­ka lwa­yo ka­lu­phe­ndu­kir, ko­dwa isa­ndla sa­yo si­lo­khu se­lu­li­we.

26 Nja­lo iza­si­pha­ka­mi­se­la isi­zwe isi­bo­ni­sos ikha­tsha­natu, isi­tsha­ye­le ikhwe­lov ise­ku­ci­ne­ni ko­mhla­baw; kha­nge­la-ke, si­za­ku­za ma­si­nya­ne nge­ju­ba­nex.

27 Ka­kho oza­di­nwa, nja­lo ka­kho oza­khu­be­kay pha­ka­thi kwa­so, ka­kho oza­wo­ze­la, nja­lo ka­kho oza­la­laz, nja­lo ka­kho oza­khu­lu­le­lwa ibha­nti lo­kha­lo lwa­khea, nja­lo ka­kho oza­qa­nyu­ke­lwa ngu­mchi­lo wa­ma­nya­the­la akheb.

28 Omi­tsho­ko ya­khe ibu­kha­lic, lo­ma­da­ndi­li akhe wo­nke ago­tshi­wed; ama­so­ndo ama­bhi­za akhe aza­ba­lwa nje­nge­li­tshe eli­lu­khu­ni, la­ma­vi­li akhe nje­nge­si­vu­ngu­za­nee.

29 Uku­bho­nga kwa­khe ku­za­ku­ba nje­ngo­kwe­si­lwa­nefg, nja­lo uza­bho­nga nje­nga­ma­bho­ngo esi­lwa­neh, abha­vu­me aba­mbe impa­ngo, ayi­le­the eku­vi­ke­le­ke­ni, nja­lo ku­nge­kho ume­mu­ki.

30 Ba­za­ku­bha­vu­me­la nga­lo­lo­su­ku nje­ngo­ku­bha­vu­ma ko­lwa­ndlei. Uba umu­ntu ekha­nge­la emhla­be­nij, kha­nge­la-ke, umnya­ma, usi­zik, lo­ku­kha­nya kwe­nzi­we kwa­ba mnya­ma nga­ma­ye­zi aso.

Umbo­no lo­bi­zo lu­kaI­sa­ya

6Ngo­mnya­kaa wo­ku­fa kwe­nko­si uU­zi­yab nga­bo­na iNko­si ihle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­sic esi­phe­zu­lu le­si­pha­ke­me­yo, le­mi­phe­tho ye­se­mba­tho sa­yo ya­gcwa­li­sa ithe­mpe­li.

2Ama­se­ra­fi* aye­mi nga­phe­zu kwa­yo; impi­ko ezi­yi­si­thu­phad, impi­ko ezi­yi­si­thu­pha za­le­lo la­le­lo; nge­zi­mbi­li la­gu­bu­ze­la ubu­so ba­lo, la­nge­zi­mbi­li la­gu­bu­ze­la inya­wo za­lo, la­nge­zi­mbi­li la­pha­pha.

3 Le­li­nye la­me­me­za kwe­li­nye la­thi: Ingcwe­le, ingcwe­le, ingcwe­le iNko­si ya­ma­ba­ndlae; umhla­ba wo­nke ugcwe­le inka­zi­mu­lo ya­yofg.

4 Insi­ka zo­mnya­ngo za­se­zi­nyi­ki­nye­ka nge­nxa ye­li­zwi lo­me­me­za­yo, le­ndlu ya­gcwa­la intu­thuh.

5 Nga­se­ngi­si­thi: Ma­ye ki­mii, ngo­ba ngi­ya­bhu­bha! Ngo­ba ngi­ngu­mu­ntu we­nde­be ezi­ngco­li­le­yo, fu­thi ngi­hla­la pha­ka­thi kwa­ba­ntu be­nde­be ezi­ngco­li­le­yo; ngo­ba ame­hlo ami abo­ni­le iNko­si, uJe­ho­va wa­ma­ba­ndlaj.

6 Kwa­se­ku­pha­phe­la ki­mi eli­nye la­ma­se­ra­fi li­le­la­hle eli­vu­tha­yo esa­ndle­ni sa­lo e­la­lili­the­the ngo­dla­wu ela­thi­nik.

7 La­thi­nta umlo­mo wa­mil, la­thi: Kha­nge­la, lo­khu ku­zi­thi­nti­le inde­be za­kho; nga­kho ubu­bi ba­kho bu­su­si­we, le­so­no sa­kho se­nze­lwe inhla­wu­lo lo­ku­thu­lam.

8 Nga­se­ngi­si­zwa ili­zwi le­Nko­si li­si­thi: Ngi­za­thu­ma ba­ni? Nja­lo ngu­ba­ni oza­si­ye­la?n Nga­se­ngi­si­thi: Kha­nge­la, ngila­pha, thu­ma mi­nao.

9 Ya­si­si­thi: Ha­mba, uthi ku­la­ba­ba­ntu: Zwa­ni­ni li­zwep, ko­dwa ka­li­yi­ku­qe­di­si­sa; nja­lo bo­na­ni li­bo­ne, ko­dwa ka­li­yi­ku­bo­ni­si­sa.

10 Ye­nza inhli­zi­yo ya­la­ba­ba­ntu ikhu­lu­pha­leq, we­nze indle­be za­bo zi­be nzi­ma, uva­le ame­hlo abor, hle­zi ba­bo­ne nga­me­hlo abos, be­zwe nge­ndle­be za­bo, ba­qe­di­si­se nge­nhli­zi­yo za­bo, ba­phe­ndu­ke, ba­be­se­be­si­li­swa.

11 Nga­se­ngi­si­thi: Ko­ze ku­be ni­ni, Nko­si?t Ya­si­si­thi: Ku­ze ku­chi­the­ke imi­zi inga­bi la­mhla­li, le­zi­ndlu zi­nga­bi la­mu­ntu, le­li­zwe li­chi­the­ke li­thi nya,

12 le­Nko­si iba­su­se­le kha­tsha­na aba­ntuu, nja­lo ku­be lo­ku­tshi­ywa oku­khu­lu pha­ka­thi kwe­li­zwe.

13 Ko­dwa ingxe­nye eyo­dwa etshu­mi­niv ise­za­ku­ba ku­lo; iza­phe­ndu­ka, ibe nge­yo­ku­dli­waw; nje­ngo­mthe­re­bhi­nti*x la­nje­nge­si­hla­hla se-o­khi*, esi­wo­hlo­za ama­hla­mvu aso, isi­di­ndi sa­so si­ku­zoy; inza­lo engcwe­lez iyi­si­di­ndi sa­lo.

Ili­zwi li­kaI­sa­ya kuA­ha­zi

7Kwa­se­ku­si­thi ensu­kwi­ni zi­kaA­ha­zia indo­da­na ka­Jo­tha­mu, indo­da­na kaU­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­da, uRe­zi­nib inko­si ye­Si­ri­ya ka­nye lo­Phe­kac indo­da­na ka­Re­ma­li­ya inko­si ya­koI­sra­ye­li we­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­ma uku­ya empi­ni eme­le­ne la­yo, ko­dwa ka­ba­nga­la­kho uku­lwa la­yo ngo­ku­phu­me­le­la­yo.

2 Kwa­se­ku­bi­kwa endli­ni ka­Da­vi­da uku­thi iSi­ri­ya ihla­nge­ne loE­fra­yi­mi; inhli­zi­yo ya­khe le­nhli­zi­yo ya­ba­ntu ba­khe za­se­zi­nyi­ki­nye­ka nje­nge­zi­hla­hla ze­gu­su zi­nyi­ki­nywa ngu­mo­ya.

3 INko­si ya­si­si­thi kuI­sa­ya: Ake uphu­me uye­hla­nga­be­za uA­ha­zi, we­na lo­She­ya­ri-Ya­shu­bi indo­da­na ya­kho, eku­ci­ne­ni ko­mfo­lod we­chi­bi eli­nga­phe­zu­lue, emgwa­qwe­ni omkhu­lu we­nsi­mu yo­mwa­tshif,

4 uthi ku­ye: Na­nze­le­la, uthu­le, unge­sa­bi, le­nhli­zi­yo ya­kho inga­bi bu­tha­ka­tha­ka nge­nxa ye­mi­si­la emi­bi­li ya­le­zi­zi­khu­ni ezi­thu­nqa­yog, nge­nxa yo­ku­vu­tha ko­la­ka lu­ka­Re­zi­ni le­Si­ri­ya, le­ndo­da­na ka­Re­ma­li­yah.

5 Nge­nxa yo­ku­thi iSi­ri­ya, uE­fra­yi­mi, le­ndo­da­na ka­Re­ma­li­ya, ba­ce­bi­se oku­bi nga­we, be­si­thi:

6 Ase­nyu­ke­le ko­Ju­da, si­me­sa­bi­se, si­zi­fo­hle­le­le ku­ye, si­be­ke inko­si pha­ka­thi kwa­khe, indo­da­na ka­Ta­be­ye­li.

7 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ka­ku­yi­ku­mai, nja­lo ka­ku­yi­kwe­nze­ka.

8 Ngo­ba inhlo­ko ye­Si­ri­yaj yi­Da­ma­se­kok, le­nhlo­ko ye­Da­ma­se­ko ngu­Re­zi­ni; la­pha­ka­thi ku­se­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­nhla­nul uE­fra­yi­mi uza­kwe­phu­lwa, anga­bi yi­si­zwe.

9 Nja­lo inhlo­ko kaE­fra­yi­mi yi­Sa­ma­ri­yam, le­nhlo­ko ye­Sa­ma­ri­ya yi­ndo­da­na ka­Re­ma­li­yan. Uba li­nga­kho­lwa, isi­bi­li ka­li­yi­ku­qi­ni­swao.

Ili­zwi li­kaI­sa­ya ngoE­ma­nu­we­li

10 INko­si ya­si­qhu­be­ka ikhu­lu­ma kuA­ha­zi isi­thi:

11 Zi­ce­le­le isi­bo­na­ka­li­so eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­khop; ce­la eku­ju­le­niq lo­ba eku­pha­ka­me­ni phe­zu­lur.

12 Ko­dwa uA­ha­zi wa­thi: Ka­ngi­yi­ku­ce­la, ka­ngi­yi­ku­li­nga iNko­sis.

13 Wa­se­si­thi: Zwa­na-ke, ndlu ka­Da­vi­dat; ku­yi­nto enci­nya­ne ka­khu­lu ku­we yi­ni uku­thi udi­ni­se aba­ntuu, uku­thi udi­ni­se lo­Nku­lu­nku­lu wa­mi?v

14 Nga­kho iNko­si uqo­bo iza­li­ni­ka isi­bo­na­ka­li­sowx: Kha­nge­lay, into­mbi emsu­lwa iza­tha­tha isi­suz, ibe­le­the indo­da­naa, ibi­ze ibi­zo la­yo ngo­ku­thi nguE­ma­nu­we­lib.

15 Uza­ku­dla ama­sic lo­lu­jud, aze azi ukwa­la oku­bi lo­ku­khe­tha oku­hlee.

16 Ngo­ba umntwa­naf enga­ka­kwa­zi ukwa­la oku­bi lo­ku­khe­tha oku­hle, ili­zwe one­ngwa yi­log li­za­tshi­ywa nga­ma­kho­si alo ama­bi­lih.

17 INko­si iza­le­tha phe­zu kwa­khoi la­phe­zu kwa­ba­ntu ba­khoj la­phe­zu kwe­ndlu ka­yi­hlo insu­ku ezi­nge­za­nga ku­su­ke­la osu­kwi­ni uE­fra­yi­mi asu­ka nga­lo ko­Ju­dak; yi­nko­si yeA­si­ri­yal.

18 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­kum iNko­si itsha­ye ikhwe­lon empu­ka­ne­ni ese­phe­the­lwe­ni lwe­mi­fu­la ye­Gi­bhi­theo, le­nyo­si­ni ese­li­zwe­ni leA­si­ri­yap.

19 Zi­za­ku­za-ke, zi­phu­mu­le zo­nke ezi­go­di­ni za­ma­wa, le­zi­ngo­xwe­ni za­ma­dwa­laq, le­zi­hla­hle­ni zo­nke za­me­var, le­ma­dle­lwe­ni wo­nke.

20 Nga­lo­lo­su­kus iNko­si iza­phu­ca nge­nsi­ngot eye­bo­le­kwe, phe­tshe­yau ko­mfu­lav, nge­nko­si yeA­si­ri­ya, ikha­nda lo­bo­ya be­zi­nya­wo, fu­thi ihlu­thu­ne le­nde­vu.

21 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­kuw umu­ntu uza­gci­na ku­phi­la itho­ka­zi le­zi­mvu ezi­mbi­li;

22 ku­za­ku­thi-ke nge­nxa yo­bu­ne­ngi bo­cha­go ezi­lwe­hli­sa­yo adle ama­si; ye­bo, wo­nke ose­le­yo pha­ka­thi kwe­li­zwe uza­ku­dla ama­six lo­lu­juy.

23 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­kuz, yo­nke inda­wo la­pho okwa­ku­kho­na ama­vi­ni ayi­nku­lu­ngwa­ne nge­nhla­mvu ze­si­li­va ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne, ku­be ngo­kwa­me­va lo­khu­la olu­hla­ba­yoa.

24 Ba­za­ku­ya kho­na nge­mi­tsho­ko la­nge­da­ndi­lib, ngo­ba ili­zwe lo­nkec li­za­ku­ba nga­me­va lo­khu­la olu­hla­ba­yod.

25 La­zo zo­nke izi­nta­ba eza­zi­li­nywa nge­khu­ba ka­ba­yi­ku­ya ku­zo ngo­kwe­sa­ba ame­va lo­khu­la olu­hla­ba­yoe; ko­dwa ku­za­ku­ba ngo­ko­ku­nge­ni­sa inka­bif lo­ko­ku­nya­the­lwa yi­zi­mvug.

Ibi­zo le­ndo­da­na yo­mpro­fe­thi

8INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Zi­tha­the­le isi­bhe­bhe esi­khu­lua, ubha­le ki­sob nge­phe­ni yo­mu­ntuc uku­thi: Ma­he­ri­sha­la­li-Ha­shi­ba­zi.

2 Nga­se­ngi­zi­fa­ka­zi­se­la aba­fa­ka­zi aba­the­mbe­ki­le­yo, oU­ri­ya umpri­stid lo­Ze­kha­ri­yae indo­da­na ka­Je­be­re­ki­ya.

3 Nga­se­ngi­so­nde­la ku­mpro­fe­thi­ka­zi, wa­se­tha­tha isi­su, wa­za­la indo­da­na. INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Umu­the ibi­zo lo­ku­thi uMa­he­ri­sha­la­li-Ha­shi­ba­zi.

4 Ngo­ba umntwa­na enga­ka­kwa­zi uku­me­me­zaf athi ba­ba, lo­ku­thi, ma­ma, ino­thog ye­Da­ma­se­koh le­mpa­ngo ye­Sa­ma­ri­yai ku­za­thwa­le­lwa pha­mbi kwe­nko­si yeA­si­ri­ya.

5 INko­si ya­si­bu­ya ya­khu­lu­ma la­mi fu­thi isi­thi:

6 Nge­nxa yo­ku­thi le­si­si­zwe si­wa­li­le ama­nzi eShi­lo­waj aha­mba ka­nci­nya­ne, nja­lo ku­le­nto­ko­zo ku­Re­zi­ni le­ndo­da­na ka­Re­ma­li­yak,

7 nga­kho-ke, kha­nge­la, iNko­si iza­kwe­nyu­se­la phe­zu kwa­bo ama­nzil omfu­la ama­ne­ngi la­la­ma­ndla, inko­si yeA­si­ri­yam la­bo bo­nke ubu­kho­si ba­yo; aza­kwe­nyu­ke­la phe­zu kwa­so yo­nke imi­ge­lo ya­so, aha­mbe phe­zu kwa­zo zo­nke inku­mbi za­so,

8 aze adlu­le­le ko­Ju­da; akhu­khu­leno, adlu­lep, afi­nye­le­le enta­nye­niq; lo­kwe­lu­le­kar kwe­mpi­ko za­wos ku­za­gcwa­li­sa ili­zwe la­khot, Ema­nu­we­liu.

9 Zi­hla­nga­ni­se­niv, zi­zwe, ko­dwa li­pha­hla­zwew; be­ka­ni indle­be, li­na lo­nke abe­zi­zwe ezi­kha­tsha­na; zi­bhi­nce­ni, ko­dwa li­pha­hla­zwe; zi­bhi­nce­ni, ko­dwa li­pha­hla­zwe.

10 Ce­ba­ni ice­box, ko­dwa li­za­fo­ji­sway; khu­lu­ma­ni ili­zwi, ko­dwa ka­li­yi­ku­maz; ngo­ba uNku­lu­nku­lu ula­thiab.

Yi­Nko­si efa­ne­le ukwe­sa­tshwa

11 Ngo­ba ya­tsho nja­lo iNko­si ki­mi nge­sa­ndla esi­la­ma­ndla, ya­ngi­fu­ndi­sa uku­thi ngi­nga­ha­mbi endle­le­ni ya­la­ba­ba­ntu, isi­thi:

12 Li­nga­tsho uku­thi: Ugo­bec, ku­kho ko­nke la­ba­ba­ntu aba­thi nga­kho: Ugo­bed; li­nge­sa­bi ukwe­sa­ba kwa­boe, li­nga­tsha­ywa lu­va­lo.

13 INko­si ya­ma­ba­ndla, yo­na li­za­yi­ngcwe­li­saf, nja­lo yo­na ibe yi­kwe­sa­ba kwe­nug, nja­lo yo­na ibe lu­va­lo lwe­nu.

14 Nja­lo iza­ku­ba yi­nda­wo engcwe­leh, ko­dwa ibe yi­li­tshe lo­ku­khu­be­ki­sai, ibe li­dwa­la lo­ku­wi­sa ku­zo zo­mbi­li izi­ndlu za­koI­sra­ye­li, ibe ngu­mji­bi­laj ibe yi­si­fuk kwa­ba­khi­le­yo eJe­ru­sa­le­ma.

15 La­ba­ne­ngi ba­za­khu­be­ka pha­ka­thi kwa­bo, ba­wel, be­phu­ke, ba­thi­ywe, ba­thu­njwe.

16 Bo­pha ubu­fa­ka­zi, una­me­ke umla­yom pha­ka­thi kwa­ba­fu­ndi ba­min.

17 Nga­kho ngi­za­li­nde­la iNko­sio efi­hle­la indlu ka­Ja­ko­be ubu­so ba­yop, ngi­yi­di­ngeq.

18 Kha­nge­lar mi­na la­ba­ntwa­nas iNko­si engi­ni­ke bo­na si­yi­zi­bo­na­ka­li­sot le­zi­ma­nga­li­sou koI­sra­ye­li, ezi­ve­la eNko­si­ni ya­ma­ba­ndla ehla­la enta­be­ni ye­Zi­yo­ni.

19 La­la­pho be­za­ku­thi ki­ni: Bu­za­ni kwa­ba­la­ma­dlo­ziv, la­ku­ba­tha­ka­thiw aba­tsha­ya imi­lo­zwix la­ba­nye­nye­za­yoy: aba­ntu ka­ba­yi­ku­bu­za yi­ni ku­Nku­lu­nku­lu wa­bo?z Aba­ntu ba­bu­ze yi­ni be­me­le aba­phi­la­yo kwa­ba­fi­le­yo?a

20 Ku­wo umthe­tho la­ku­bo ubu­fa­ka­zi!b Uba be­nga­khu­lu­mi nje­nga­le­li­li­zwic, ku­ngo­ku­thi ka­ku­kho uku­sa ku­bod.

21 Ba­za­da­bu­la ku­kho, be­ci­nde­ze­lwe ka­khu­lu be­la­mbi­lee; ku­za­ku­thi-ke be­la­mbi­le be­zo­ndi­le, ba­thu­kef inko­si ya­bo lo­Nku­lu­nku­lu wa­bo, ba­kha­nge­le phe­zu­lu.

22 Nja­lo ba­za­kha­nge­la emhla­be­nig, kha­nge­la-ke, ku­za­ku­ba lo­ku­hlu­phe­ka lo­mnya­mah, ubu­mnya­mai be­nka­tha­zoj, nja­lo axo­tshe­lwe emnya­me­ni.

INko­si yo­ku­thu­la

9Ko­dwa umnya­maa ka­wu­yi­ku­ba nje­nge­nka­tha­zo ya­lo; nje­nge­si­kha­thi­ni sa­ma­ndu­lob wa­kwe­nza kwa­ba lu­lac eli­zwe­ni la­ko­Ze­bu­lu­ni le­li­zwe­ni la­ko­Na­fi­tha­lid; ko­dwa emva kwa­lo­khue wa­kwe­nza kwa­ba nzi­maf nge­ndle­la yo­lwa­ndleg, phe­tshe­ya kwe­Jo­da­nih, e­Ga­li­lii le­zi­zwe.

2 Aba­ntujk aba­be­ha­mba emnya­me­ni ba­bo­ni­le uku­kha­nya oku­khu­lul; aba­be­hla­la eli­zwe­ni le­thu­nzi lo­ku­fam, uku­kha­nya ku­ba­kha­nyi­se­le.

3 Wa­ndi­si­le isi­zwe, wa­khu­li­sa into­ko­zo ya­so; ba­ya­tho­ko­za pha­mbi kwa­kho nje­nge­nto­ko­zo eku­vu­ne­nin, nje­ngo­ba be­tho­ko­zao ekwe­hlu­ka­ni­se­la­ne­ni kwa­bo impa­ngop.

4 Ngo­ba we­phu­li­le ijo­gwe lo­mthwa­lo wa­soq, lo­swa­zi lwe­hlo­mbe la­sor, into­nga yo­mci­nde­ze­li wa­sos, nje­nga­so­su­kwi­nit lu­ka­Mi­di­ya­niu.

5 Ngo­ba wo­nke umsi­ndo we­mpi use­nhlo­ko­me­ni, le­si­gqo­ko si­gi­qwe ega­zi­ni; nja­lo ku­za­ku­ba nge­so­ku­tshi­swav, ku­be zi­nku­ni zo­mli­lo.

6 Ngo­ba si­za­le­lwe umntwa­naw, si­ni­kwe indo­da­nax; lo­mbu­soy uza­ku­ba se­hlo­mbe la­yoz, le­bi­zo la­khe li­za­thi­wa: OMa­nga­li­sa­yoa, uMe­lu­le­kib, uNku­lu­nku­lu ola­ma­ndlac, uBa­ba we­pha­ka­dede, iNko­sa­na yo­ku­thu­laf.

7 Ukwa­nda ko­mbu­so lo­ku­thu­la ka­ku­yi­ku­phe­lag, phe­zu kwe­si­hla­lo so­bu­kho­si si­ka­Da­vi­dah la­phe­zu ko­mbu­so wa­khe, uku­wu­mi­sa, lo­ku­wu­qi­ni­sa nge­sa­hlu­le­lo la­ngo­ku­lu­ngai, ku­su­ke­la kha­the­si ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni. Uku­tshi­se­ka kwe­Nko­si ya­ma­ba­ndlaj ku­za­kwe­nza lo­khu.

INko­si ithu­ku­the­le­la uI­sra­ye­li

8 INko­si ithu­me­le ili­zwi ko­Ja­ko­be, la­we­la koI­sra­ye­li.

9 La­bo bo­nke aba­ntu ba­za­kwa­zik, uE­fra­yi­mil lo­mhla­li we­Sa­ma­ri­yam, ngo­ku­zi­gqa­ja la­ngo­ku­zi­khu­khu­me­za kwe­nhli­zi­yo, be­si­thi:

10 Izi­ti­na zi­wi­le, ko­dwa si­za­kwa­kha nga­ma­tshe aba­zi­we­yo; imi­khi­wa ye­si­kha­mo­ren iga­nyu­li­we, ko­dwa si­za­yi­gu­qu­la ibe yi­mi­se­da­rio.

11 Nga­kho iNko­si iza­pha­ka­mi­sa aba­ci­nde­ze­lip ba­ka­Re­zi­niq phe­zu kwa­khe, itsho­tsho­ze­le izi­tha za­khe;

12 ama­Si­ri­yar nga­pha­mbi­li la­ma­Fi­li­stis nge­mu­va, aza­ku­dla uI­sra­ye­li ngo­mlo­mo wo­nke. Ku­kho ko­nke lo­khu intu­ku­the­lo ya­yo ka­yi­phe­ndu­kit, ko­dwa isa­ndla sa­yo si­lo­khu se­lu­li­we.

13 Ngo­ba aba­ntu ka­ba­phe­ndu­ke­li ku­lo­wo owa­ba­tsha­ya­you, fu­thi ka­ba­yi­di­ngi iNko­si ya­ma­ba­ndla.

14 Nga­kho iNko­si iza­qu­ma ku­su­ke koI­sra­ye­li inhlo­ko lo­msi­lav, uga­tshawx lo­mhla­ngayz, nga­su­ku lu­nyea.

15 Omda­la lo­we­mu­ke­lwa ngo­bu­sob, uyi­nhlo­ko, ko­dwa umpro­fe­thi ofu­ndi­sa ama­ngac, ungu­msi­la.

16 Ngo­ba aba­kho­khe­lid ba­la­ba­ba­ntu ba­ya­du­hi­sae, la­ba­kho­khe­lwa yi­bof ba­ya­gi­nywag.

17 Nge­nxa ya­lo­kho iNko­si ka­yi­yi­ku­tho­ko­zah nga­ma­ja­ha abo, ka­yi­yi­ku­ba la­si­ha­wu nge­zi­nta­nda­ne za­bo la­ba­fe­lo­ka­zi ba­bo; ngo­ba bo­nke ba­nga­ba­ze­nzi­si la­be­nzi bo­bu­bii, lo­mlo­mo wo­nke ukhu­lu­ma ubu­thu­thaj. Ku­kho ko­nke lo­khu intu­ku­the­lo ya­yo ka­yi­phe­ndu­kik, ko­dwa isa­ndla sa­yo si­lo­khu se­lu­li­we.

18 Ngo­ba inko­hla­ka­lo itshi­sa nje­ngo­mli­lol; iza­ku­dla ame­va lo­khu­la olu­hla­ba­yom, ithu­nge­le izi­xu­ku ze­hla­thin, zi­zi­pha­ka­mi­se nje­ngo­ku­pha­ka­ma kwe­ntu­thuo.

19 Ngo­la­ka lwe­Nko­si ya­ma­ba­ndla ili­zwe li­ya­fi­pha­zwa, la­ba­ntu ba­za­ku­ba nje­ngo­ku­dla ko­mli­lo; umu­ntu ka­yi­ku­ye­ke­la umfo­wa­bop.

20 Nja­lo uza­hlu­thu­na nga­kwe­so­ku­ne­ne, ko­dwa ala­mbe; adle nga­kwe­so­kho­hloq, ko­dwa anga­su­thir; ngu­lo­wo la­lo­wo adle inya­ma ye­nga­lo ya­khes;

21 uMa­na­se uE­fra­yi­mi, loE­fra­yi­mi uMa­na­set; ba­za­me­la­na lo­Ju­da ka­nye­ka­nyeu. Ku­kho ko­nke lo­khu intu­ku­the­lo ya­yo ka­yi­phe­ndu­kiv, ko­dwa isa­ndla sa­yo si­lo­khu se­lu­li­we.

10Ma­ye kwa­ba­mi­sa izi­mi­so ezi­kho­hla­ke­le­yoa, la­ku­ba­bha­li aba­bha­la uhlu­phob;

2 uku­pha­mbu­la aba­ya­nga ekwa­hlu­le­lwe­ni, lo­ku­pha­nga ilu­nge­lo la­ba­hlu­phe­ka­yo ba­ba­ntu ba­mic, uku­ze aba­fe­lo­ka­zid ba­be yi­mpa­ngo ya­bo lo­ku­thi ba­pha­nge izi­nta­nda­ne!e

3 Ko­dwa li­za­kwe­nza­nif ngo­su­kug lwe­mpi­ndi­se­loh, le­nci­tha­ka­lwe­nii e­za­ve­la kha­tsha­na?j Li­za­ba­le­ke­la ku­ba­ni uku­thi li­be lo­si­zo? Li­za­tshi­ya nga­phi udu­mo lwe­nu?

4 Nga­pha­ndle kwa­mi ba­za­kho­tha­ma nga­pha­nsi kwe­zi­bo­tshwak, li­we­le nga­pha­nsi kwa­ba­bu­le­we­yo. Ku­kho ko­nke lo­khu intu­ku­the­lo ya­yo ka­yi­phe­ndu­kil, ko­dwa isa­ndla sa­yo si­lo­khu se­lu­li­we.

Ili­zwi le­Nko­si ngeA­si­ri­ya

5 Ma­ye ku­mA­si­ri­ya, into­nga ye­ntu­ku­the­lo ya­mim, lo­la­ka lwa­mi lu­yi­ndu­kun esa­ndle­ni sa­bo!

6 Ngi­za­mthu­me­la isi­zwe esi­ze­nzi­sa­yoo, ngi­za­mla­yap uku­me­la­na la­ba­ntu bo­la­ka lwa­mi, uku­pha­nga impa­ngoq, lo­ku­thu­mba oku­thu­nji­we­yo, lo­ku­ku­be­ka ku­be ngo­ku­nya­the­lwa­yo nje­ngo­da­ka lwe­zi­ta­la­da.

7 Ko­dwa ye­na ka­na­ka­ni nja­lor, le­nhli­zi­yo ya­khe ka­yi­ca­ba­ngi nja­lo; ko­dwa ku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­khe uku­chi­tha, lo­ku­qu­ma izi­zwe ezi­nge­nlu­tshwa­na.

8 Ngo­ba uthi: Izi­pha­tha­ma­ndla za­mi zo­nke ka­zi­si­ma­kho­si yi­ni?s

9 IKa­li­not ka­yi­nje­nge­Ka­ri­ke­mi­shiu yi­ni? IHa­ma­thi ka­yi­nje­ngeA­rpa­di yi­ni?vwx ISa­ma­ri­yay ka­yi­nje­nge­Da­ma­se­koz yi­ni?

10 Nje­ngo­ba isa­ndla sa­mia si­tho­le imi­bu­so ye­zi­tho­mbeb, ozi­tho­mbe za­yo ezi­ba­zi­we­yo zi­ngco­no ku­leze­Je­ru­sa­le­ma la­ku­leze­Sa­ma­ri­yac;

11 nje­nga­lo­khu nge­nzi­le ku­yo iSa­ma­ri­yad le­zi­tho­mbe za­yoe, ka­ngi­yi­kwe­nza nja­lo yi­ni ku­yo iJe­ru­sa­le­ma le­zi­tho­mbef za­yo?

12 Ku­za­ku­thi-ke la­pho iNko­si isi­qe­di­le umse­be­nzi wa­yo wo­nkeg enta­be­ni ye­Zi­yo­ni la­se­Je­ru­sa­le­mah, ngi­phi­ndi­se­lei isi­the­lo so­ku­zi­khu­khu­me­za kwe­nhli­zi­yo ye­nko­si yeA­si­ri­yaj lo­bu­hle bo­ku­zi­qhe­nya kwa­me­hlo ayo.

13 Ngo­ba ithe: Nga­ma­ndla esa­ndla sa­mi ngi­kwe­nzi­lek, la­nge­nhla­ka­ni­pho ya­mil, ngo­ba ngi­ya­qe­di­si­sa; nja­lo ngi­su­si­le imi­kha­wu­lo ye­zi­zwe, nga­pha­nga ino­tho ya­zo; la­nje­nge­qha­wem nge­hli­se­la pha­nsi aba­hla­li ba­zo.

14 Isa­ndla sa­mi se­si­tho­le ino­tho ye­zi­zwe nje­nge­si­dle­ken; la­nje­ngo­bu­the­le­la ama­qa­nda atshi­yi­we­yo, mi­na ngi­bu­the­le­le umhla­ba wo­nke; nja­lo kwa­ku­nge­kho opha­pha­ze­li­sa impi­ko, ku­mbe ovu­la umlo­mo, ku­mbe otshi­yo­za­yoo.

15 Ihlo­ka li­za­zi­khu­khu­me­za ku­ye oga­mu­la nga­lo yi­nip? Isa­ha iza­zi­khu­li­sa ku­ye oyi­nyi­ki­nya­yo yi­ni? Nje­ngo­ku­nga­thi indu­ku inga­zi­pha­ka­mi­sa, ku­nga­thi ka­yi­si­si­go­do.

16 Nga­lo­khu iNko­si uJe­ho­va wa­ma­ba­ndlaq iza­thu­me­la uku­ca­ka pha­ka­thi kwa­ba­zi­mu­ki­le­yo ba­yors; la­nga­pha­nsi ko­du­mo lwa­yo iza­phe­mba uku­tshi­sa nje­ngo­ku­tshi­sa ko­mli­lo.

17 Lo­ku­kha­nya ku­kaI­sra­ye­li ku­za­ku­ba ngu­mli­lo, lo­Ngcwe­le wa­khe abe li­la­nga­bi, eli­za­tshi­sa li­qe­det ame­va ayo lo­khu­la lwa­yo olu­hla­ba­you nga­su­ku lu­nyev.

18 Li­qe­de lo­du­mo lwe­hla­thi lwa­yow, le­nsi­mu ya­yo ethe­la­yox, ku­su­ke­la emphe­fu­mu­lwe­ni ku­si­ya enya­me­ni, ibe nje­ngo­ku­phe­la kwa­ma­ndla wo­mthwa­li­fu­le­giy.

19 Lo­ku­se­le­yo kwe­zi­hla­hla ze­hla­thi za­yo ku­za­ku­ba nlu­tshwa­na nge­na­ni, uku­ze umntwa­na aku­ba­le.

Insa­li ya­koI­sra­ye­li

20 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­kuz insa­li ya­koI­sra­ye­li la­ba­phu­nyu­ki­le­yo be­ndlu ka­Ja­ko­bea ka­ba­sa­yi­ku­qhu­be­ka ukwe­ya­ma ko­ba­tsha­yi­le­yob; ko­dwa ba­za­kwe­ya­ma eNko­si­nic, oNgcwe­le kaI­sra­ye­li, nge­qi­ni­so.

21 Insa­li iza­bu­ye­lad, insa­li ka­Ja­ko­be, ku­Nku­lu­nku­lu ola­ma­ndlae.

22 Ngo­ba la­nxa aba­ntu ba­kho, Isra­ye­lif, be­nga­nge­tshe­be­tshe­be lo­lwa­ndleg, ku­be ka­nti insa­li ya­bo iza­bu­ya; uku­chi­the­ka ku­mi­si­weh, ku­phu­phu­ma ngo­ku­lu­nga.

23 Ngo­ba uku­bhu­ji­swa oku­phe­le­le­yoi oku­mi­si­we­yo iNko­si uJe­ho­va wa­ma­ba­ndla iza­kwe­nza pha­ka­thi ko­mhla­ba wo­nke.

24 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va wa­ma­ba­ndla: Ba­ntu ba­mi, eli­hla­la eZi­yo­ni, li­nge­sa­bi iA­si­ri­yaj la­pho ili­tsha­ya nge­ndu­kuk, ili­pha­ka­mi­se­la into­nga ya­yol nje­nge­ndle­la ya­ma­Gi­bhi­themn.

25 Ngo­ba ku­se­yi­si­kha­tsha­na njeop uku­thu­ku­the­la ku­za­phe­laq, lo­la­ka lwa­mi eku­chi­thwe­ni kwa­bo.

26 Nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla iza­ba­vu­se­la isi­swe­pur, nje­ngo­ku­hla­tshwa kwe­Mi­di­ya­ni edwa­le­ni leO­re­bis; lanje­nge­nto­nga ya­yo phe­zu ko­lwa­ndlet eza­yi­pha­ka­mi­sa nje­nge­ndle­la ye­Gi­bhi­theuv.

27 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­kuw umthwa­lo wa­yox usu­ke ehlo­mbe la­kho, le­jo­gwe la­yo enta­nye­ni ya­kho, le­jo­gwe li­za­kwe­phu­lway nge­nxa yo­ku­gco­tshwaz.

Uku­hla­se­la kwa­beA­si­ri­ya

28 Uye­za eA­ya­thia, uda­bu­la pha­ka­thi kwe­Mi­gi­ro­nib; eMi­ki­ma­shic we­thu­la impa­hla ya­khed.

29 Ba­dlu­la esi­kha­le­nie, ebu­su­ku ba­ya­la­la eGe­baf; iRa­ma iya­thu­thu­me­lag; iGi­be­yah ka­Sa­wu­li iya­ba­le­ka.

30 Hla­ba umkho­si nge­li­zwi la­kho, ndo­da­ka­zi ka­Ga­li­mii! Li­zwa­ka­li­se eLa­yi­shi, Ana­tho­thij elu­si­za­na!

31 IMa­di­me­nak iya­ba­le­ka, aba­hla­li be­Ge­bi­mi ba­di­nga isi­phe­phe­lo.

32 Ku­se­la­mu­hla uza­ku­ma eNo­bil, anyi­ki­nye isa­ndla sa­khem eme­le­nen le­nta­bao ye­ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­nip, uqa­qa lwe­Je­ru­sa­le­ma.

33 Kha­nge­la, iNko­si uJe­ho­va wa­ma­ba­ndlaq iza­qu­ma inga­tsha nga­ma­ndla esa­be­ka­yor, la­la­bo aba­pha­ke­me ngo­bu­des ba­za­ga­nyu­le­lwa pha­nsi, la­ba­zi­khu­khu­me­za­yo ba­za­tho­tshi­swa.

34 Nja­lo iza­ga­mu­la izi­xu­ku ze­hla­thi nge­nsi­mbit, le­Le­bha­no­niu iza­ku­wa ngo­la­ma­ndla.

Umbu­so olo­ku­thu­la

11Ku­za­ve­la-ke uGa­tshaa esi­di­ndi­nib si­ka­Je­sec, le­Hlu­me­lad li­khu­le empa­nde­ni za­khee.

2 Lo­Mo­ya we­Nko­sif uza­hla­la phe­zu kwa­khe, uMo­ya we­nhla­ka­ni­pho lo­ku­qe­di­si­sag, uMo­ya we­se­lu­le­ko lo­wa­ma­ndla, uMo­ya wo­lwa­zi lo­wo­kwe­sa­ba iNko­si.

3 Le­phu­nga la­khe li­za­ku­ba se­ku­ye­sa­be­ni iNko­si; ka­yi­kwa­hlu­le­lah ngo­ku­bo­na kwa­me­hlo akhei, nja­lo ka­yi­ku­khu­za ngo­ku­zwa kwe­zi­ndle­be za­khe;

4 ko­dwa uza­kwa­hlu­le­la aba­ya­nga ngo­ku­lu­ngaj, akhu­ze aba­tho­be­ki­le­yo bo­mhla­ba ngo­bu­qo­tho; nja­lo uza­tsha­yak umhla­ba nge­nto­nga yo­mlo­mo wa­khe, la­ngo­mo­ya we­nde­be za­khel uza­bu­la­la okho­hla­ke­le­yom.

5 Nja­lo uku­lu­ngan ku­za­ku­ba li­bha­nti lo­kha­lo lwa­kheo, lo­bu­qo­tho bu­be li­bha­nti lo­kha­lo lwa­khe.

6 Le­mpi­sip iza­hla­la le­wu­ndlu, nja­lo ingwe ila­le le­zi­nya­ne; le­tho­le, le­bho­ngo le­si­lwa­neq, lo­ku­no­ni­si­we­yo nda­wo­nye; lo­mfa­na omnci­nya­ne uza­ku­qhu­ba.

7 Inko­mo­ka­zi le­bhe­re ku­za­ku­dla; ama­tho­le akho ala­le nda­wo­nye; le­si­lwa­ners si­za­ku­dla ama­hla­nga nje­nge­nka­bi.

8 Lo­mu­nya­yo uza­dla­le­la phe­zu ko­mli­ndi we­nhla­ngwa­nat, lo­lu­nyu­li­we­yo afa­ke isa­ndla sa­khe emli­ndi­ni we­phi­mpi.

9 Ka­ba­yi­kwe­nza oku­biuv, nja­lo ka­ba­yi­ko­na enta­be­ni ya­mi yo­nke engcwe­lew; ngo­ba umhla­ba uza­gcwa­la ulwa­zi lwe­Nko­six nje­nga­ma­nzi esi­be­ke­la ulwa­ndle.

Aba­thu­nji­we­yo ba­za­bu­ya

10 La­nga­lo­lo­su­kuy ku­za­ku­baz le­mpa­nde ka­Je­sea eza­ku­ma ibe lu­pha­wu ezi­zwe­nib; izi­zwe zi­za­di­nga ku­yo, le­nda­wo ya­yo yo­ku­phu­mu­lac ibe lo­du­mo.

11 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­kud iNko­si ise­be­nzi­se isa­ndla sa­yo fu­thi ngo­kwe­si­bi­li uku­bu­yi­sa insa­li ya­ba­ntu ba­yo, eza­sa­lae ive­la eA­si­ri­yaf le­Gi­bhi­theg le­Pa­tro­sih leE­thi­yo­phi­yai leE­la­muj le­Shi­na­rik le­Ha­ma­thil le­zi­hle­nge­ni zo­lwa­ndlem.

12 Iza­pha­ka­mi­se­lan izi­zwe upha­wuo, ibu­the aba­xo­tshi­we­yop ba­koI­sra­ye­li, iqo­qeq aba­hla­ka­ze­ki­le­yo ba­ko­Ju­dar, be­ve­la ezi­ngo­nsi­ni zo­zi­ne zo­mhla­ba.

13 Lo­mha­wu kaE­fra­yi­mi uza­su­kas, le­zi­tha za­ko­Ju­da zi­za­qu­nywa; uE­fra­yi­mi ka­yi­ku­ba lo­mo­na ngo­Ju­da, lo­Ju­da ka­yi­ku­ci­nde­ze­la uE­fra­yi­mi.

14 Ko­dwa ba­za­pha­pha phe­zu kwe­hlo­mbet la­ma­Fi­li­stiu nge­ntsho­na­la­nga; ka­nye­ka­nye ba­pha­nge aba­ntwa­na be­mpu­ma­la­nga; ba­za­kwe­lu­le­la isa­ndla sa­bov kuE­do­maw lo­Mo­wa­bix; la­ba­ntwa­nay ba­koA­mo­niza ba­ba­la­le­leb.

15 Le­Nko­si iza­tsha­ba­la­li­sac uli­mi lo­lwa­ndle lwe­Gi­bhi­thed, inyi­ki­nye isa­ndla sa­yoe phe­zu ko­mfu­laf nga­ma­ndla omo­ya wa­yo, iwu­tsha­ye ube yi­zi­fu­dla­na ezi­yi­si­kho­mbi­sa, ibe­nze ba­cha­phe nga­ma­nya­the­lag.

16 Ku­za­ku­ba kho­nah umgwa­qo omkhu­lui we­nsa­li ya­ba­ntu ba­khe aba­se­le­yo be­ve­la eA­si­ri­yaj, nje­nga­lo­khu kwa­ku­nja­lo kuI­sra­ye­lik ngo­su­ku lo­kwe­nyu­ka kwa­khe eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

Ingo­ma yo­ku­bo­nga

12La­nga­lo­lo­su­kua uza­ku­thi: Ngi­ya­ku­bo­nga, Nko­si, la­nxa wa­wu­ngi­thu­ku­the­le­le, ula­ka lwa­kho se­lu­phe­ndu­ki­le, nja­lo ungi­du­du­zi­le.

2 Kha­nge­la, uNku­lu­nku­lu ulu­si­ndi­so lwa­mib, ngi­za­the­mba ngi­nge­sa­bi; ngo­ba iNko­si uJe­ho­vac inga­ma­ndla ami le­ngo­ma ya­mid, isi­be lu­si­ndi­so lwa­mi.

3 Nga­kho nge­nto­ko­zoe li­za­ku­kha ama­nzi emi­tho­nje­ni yo­si­ndi­so.

4 Li­thi nga­lo­lo­su­kuf: Bo­nga­ni iNko­sig, li­bi­ze ibi­zo la­yoh, la­zi­se ize­nzo za­yoij pha­ka­thi kwe­zi­zwe, li­me­me­ze­le uku­thi ibi­zo la­yok li­pha­ke­mel.

5 Hla­be­le­la­ni eNko­si­nim ngo­ba ye­nzi­le izi­nto ezi­nhle ka­khu­lu; lo­khu ka­kwa­zi­we emhla­be­ni wo­nke.

6 Me­me­zan, uhla­be­le nge­nto­ko­zo, mhla­li we­Zi­yo­niop, ngo­ba oNgcwe­le kaI­sra­ye­li mkhu­lu pha­ka­thi kwa­khoqr.

Umthwa­lo we­Bha­bhi­lo­ni

13Umthwa­loa we­Bha­bhi­lo­nib awu­bo­na­yo uI­sa­ya indo­da­na kaA­mo­zic.

2 Pha­ka­mi­sa­ni upha­wud enta­be­ni eli­gce­keef, li­ba­pha­ka­mi­se­le ili­zwi, li­qhwe­be nge­sa­ndlag, uku­ze ba­nge­ne emi­nya­ngo ye­zi­pha­tha­ma­ndla.

3 Mi­na ngi­ba­la­yi­le aba­ngcwe­li­si­we­yo ba­mih, ngi­bi­zi­le la­ma­qha­we amii ku­ntu­ku­the­lo ya­mi, aba­tho­ko­za­yo ngo­bu­kho­si ba­mijk.

4 Uku­xo­ko­ze­la kwe­xu­ku ezi­nta­be­nil, ku­nga­thi ngo­kwa­ba­ntu aba­ne­ngi, umsi­ndo wo­ku­xo­ko­ze­lam kwe­mi­bu­so, kwe­zi­zwe ezi­bu­the­ne­yo; iNko­si ya­ma­ba­ndla ibu­tha ibu­tho le­mpi.

5 Ba­ve­la eli­zwe­ni eli­kha­tsha­nan, emkha­wu­lwe­ni wa­ma­zu­lu, iNko­si ka­nye le­zi­kha­li ze­ntu­ku­the­lo ya­yo, uku­chi­thao ili­zwe lo­nke.

6 Qhi­nqa­ni isi­li­lop, ngo­ba usu­ku lwe­Nko­si lu­so­nde­leqr; nje­ngo­ku­chi­the­ka oku­ve­la ku­So­ma­ndla lu­za­fi­kast.

7 Nge­nxa ya­lo­khu iza­ndla zo­nke zi­za­xe­ga, le­nhli­zi­yo yo­nke yo­mu­ntu inci­bi­li­keu;

8 ba­be­se­be­tsha­ywa lu­va­lo; imi­he­lov lo­bu­hlu­nguw ku­ba­ba­mbe; ba­fu­the­lwe nje­ngo­we­si­fa­za­na obe­le­tha­yoxy; ba­ma­nga­le ngu­lo­wo ngo­ma­khe­lwa­ne wa­khe; ubu­so ba­bo bu­yi­bu­so ba­ma­la­nga­bi.

9 Kha­nge­la­ni, usu­ku lwe­Nko­si lu­ye­zaz, lu­le­si­hlu­ku lo­ku­fu­the­ka lo­la­ka olu­vu­tha­yoa, uku­be­ka umhla­ba ube yi­nci­tha­ka­lo; ibhu­bhi­se izo­nib za­wo zi­su­ke ku­wo.

10 Ngo­ba inka­nye­zi za­ma­zu­lu le­mi­tha­la ya­zoc ka­zi­yi­ku­kha­nyi­sa uku­kha­nya kwa­zod; ila­nga li­za­ku­ba mnya­mae eku­phu­me­ni kwa­lo, le­nya­nga ka­yi­yi­ku­kha­nyi­sa uku­kha­nya kwa­yof.

11 Ngo­ba ngi­za­phi­ndi­se­la ubu­big phe­zu ko­mhla­ba, la­phe­zu kwa­ba­kho­hla­ke­le­yo izo­no za­bo; ngi­qe­de uku­zi­gqa­ja kwa­ba­zi­khu­khu­me­za­yoh; ngi­tho­bi­se uku­zi­khu­khu­me­za kwa­ba­le­si­hlu­kui.

12 Ngi­za­kwe­nza uku­thi indo­daj ibe li­gu­gu eli­khu­luk ku­le­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yol, lo­mu­ntu ku­le­go­li­de leO­fi­rim.

13 Nge­nxa ya­lo­khu ngi­za­za­ma­za­mi­sa ama­zu­lun, lo­mhla­ba uza­nyi­ki­nye­kao usu­ke enda­we­ni ya­wo, entu­ku­the­lwe­nip ye­Nko­si ya­ma­ba­ndla, lo­su­kwi­niq lo­ku­vu­tha ko­la­ka lwa­yor.

14 Nja­lo ku­za­ku­ba nje­ngo­mzi­ki oxo­tshwa­yo, la­nje­nge­zi­mvu oku­nge­la­mu­ntu ozi­qo­qa­yo; ba­za­phe­ndu­ka ngu­lo­wo la­lo­wo eba­ntwi­ni ba­ki­bos, ba­ba­le­ke­le ngu­lo­wo la­lo­wo eli­zwe­ni la­khe.

15 Wo­nke oza­tho­la­ka­la uza­gwa­zwat, la­ye wo­nke oza­ba­njwa uza­ku­wa nge­nke­mba.

16 La­ba­ntwa­na ba­bou ba­za­cho­tsho­zwa pha­mbi kwa­me­hlo abo, izi­ndlu za­bo zi­pha­ngwev, la­bo­mka­bo ba­dlwe­ngu­lwew.

17 Kha­nge­la, ngi­za­ba­vu­se­lax ama­Me­dey, anga­kha­tha­le­li isi­li­vaz, le­go­li­de, anga­tho­ko­zi nga­lo.

18 La­ma­da­ndi­li awoa aza­cho­bo­za ama­ja­ha; nja­lo ka­wa­yi­ku­ba le­si­ha­wu nge­si­the­lo se­si­za­lo; ili­hlo la­wob ka­li­yi­ku­ha­wu­ke­la aba­ntwa­na.

19 Le­Bha­bhi­lo­ni, udu­mo lwe­mi­bu­soc, ubu­hled bo­ku­zi­qhe­nya kwa­ma­Kha­la­di­yaef, iza­ku­bag nje­ngo­ku­ge­nqu­lwa ngu­Nku­lu­nku­luh kwe­So­do­ma le­Go­mo­rai.

20 Ka­ku­yi­ku­ba le­nda­wo yo­ku­hla­la ku­ze ku­be ni­ni­ni­nij, nja­lo ka­yi­yi­ku­hla­lwa ku­si­zu­ku­lwa­na le­si­zu­ku­lwa­na; lo­mA­ra­bhi­yak ka­yi­ku­mi­sa ithe­nte kho­na, la­be­lu­si ka­ba­yi­ku­la­li­sa umhla­mbi kho­nal.

21 Ko­dwam izi­lo ze­ga­ngan zi­za­la­la kho­na, le­zi­ndlu za­yo zi­za­gcwa­la izi­lo ezi­kho­nya­yo; la­ma­do­da­ka­zi ezi­ntshe aza­hla­la kho­nao, la­ma­go­go aqo­lo­tshe kho­napq.

22 Le­zi­mpi­sir zi­za­phe­ndu­la­na ema­nxi­we­ni ayos, le­mi­go­bhot ezi­go­dlwe­ni ezi­le­nto­ko­zouv. Le­si­kha­thi sa­yo si­se­du­ze uku­fi­kaw, le­zi­nsu­ku za­yo ka­zi­yi­ku­phu­zi­swa.

Uku­bu­ya kwa­ba­thu­nji­we­yo

14Ngo­ba iNko­si iza­mha­wu­ke­la uJa­ko­bea, imkhe­the fu­thi uI­sra­ye­lib, iba­be­ke eli­zwe­ni la­ki­boc; la­be­zi­zwed ba­za­hla­nga­na la­bo, nja­lo ba­za­na­ma­the­la endli­ni ka­Ja­ko­be.

2 La­ba­ntu ba­za­ba­tha­tha, ba­ba­se enda­we­ni ya­boe; le­ndlu kaI­sra­ye­li iza­ba­fu­ya eli­zwe­ni le­Nko­si, ba­be yi­zi­gqi­li le­zi­gqi­li­ka­zif; nja­lo ba­za­thu­mba aba­thu­mbi ba­bo, ba­bu­se aba­ci­nde­ze­li ba­bog.

3 Ku­za­ku­thi-ke ngo­su­ku iNko­si eza­li­phu­mu­za nga­lo ebu­hlu­ngwi­ni be­nu le­ku­hlu­phe­ke­ni kwe­nu le­mtshi­ka­tshi­ke­ni onzi­ma ebe­li­se­tshe­nzi­swa ki­wo,

4 li­za­pha­ka­mi­sa le­si­sa­gah nge­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni li­thi: Uphe­le nja­ni umci­nde­ze­lii! Owe­go­li­de usu­phe­li­le!

5 INko­si ilwe­phu­le udo­ndo­loj lwa­ba­kho­hla­ke­le­yok, into­nga ya­ba­bu­silm.

6 Owa­tsha­ya aba­ntu entu­ku­the­lwe­ni ngo­ku­tsha­ya oku­nga­phe­li­yo, owa­bu­sa izi­zwe ngo­la­ka, wa­zi­nge­lwa ku­nge­kho onqa­nda­yo.

7 Umhla­ba wo­nke uphu­mu­le, ulo­ku­thu­la; ba­qha­mu­ka ngo­ku­hla­be­le­lan.

8 Le­zi­hla­hla ze­fi­riop zi­ya­tho­ko­za nga­we, imi­se­da­ri ye­Le­bha­no­niqr, isi­thi: Se­lo­khu wa­la­la pha­nsi, ka­ku­la­mga­mu­li owe­nyu­ke­la ki­thi.

9 Isi­ho­gos nga­pha­nsi si­ya­nya­ka­zi­swa nge­nxa ya­kho ukuku­hla­nga­be­za eku­ze­ni kwa­kho; si­ku­vu­se­la imi­mo­ya efi­le­yot, impo­ngo zo­nke zo­mhla­ba, si­su­ku­mi­se wo­nke ama­kho­si ezi­zwe ezi­hla­lwe­ni za­wo zo­bu­kho­si.

10 Bo­nke ba­za­phe­ndu­lau ba­thi ku­we: La­we usu­bu­tha­ka­tha­ka nje­nga­thi; usu­fa­na­na la­thi.

11 Ubu­kho­si ba­kho se­be­hli­se­lwe esi­ho­gwe­ni, lo­ku­kha­la kwa­ma­cha­cho akhov; izi­mpe­thu zi­za­kwe­ndla­lwa nga­pha­nsi kwa­kho, le­mi­hla­va­ne iku­gu­bu­ze­le.

12 Uwe ka­nga­na­ni uve­la ema­zu­lwi­niw, we­na okha­nya­yo, ndo­da­na yo­ku­sax! Uqu­nye­lwe emhla­ba­thi­niy, we­na owa­wi­se­la pha­nsi izi­zwez!

13 We­na wa­su­si­thi enhli­zi­ywe­ni ya­kho: Ngi­za­kwe­nyu­ke­la ema­zu­lwi­nia; nga­phe­zu kwe­nka­nye­zi zi­ka­Nku­lu­nku­lu ngi­pha­ka­mi­se isi­hla­lo sa­mi so­bu­kho­sib; ngi­hla­le enta­be­ni ye­nhla­nga­noc ezi­nhla­ngo­thi­ni ze­nya­ka­thod;

14 ngi­za­kwe­nyu­ke­la nga­phe­zu kwe­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo za­ma­ye­zie; ngi­ze­nze ngi­fa­na­ne lo­Phe­zu­ko­nkef.

15 Ko­dwa uza­kwe­hli­se­lwa esi­ho­gwe­nig, ezi­nhla­ngo­thi­ni zo­mgo­dih.

16 Aba­ku­bo­na­yo ba­za­ku­jo­lo­ze­lai, ba­ku­qa­phe­le, be­si­thi: Ngu­ye lo umu­ntu yi­ni owe­nza uku­thi umhla­ba uthu­thu­me­lej, owa­nya­ka­zi­sa imi­bu­sok,

17 owa­mi­sa ili­zwe la­ba nje­nge­nka­nga­la, wa­chi­tha imi­zi ya­lo, onga­vu­le­la­nga izi­bo­tshwa za­khe zi­ye ekha­ya?

18 Wo­nke ama­kho­si ezi­zwe, wo­nke ala­la pha­nsi ngo­du­mo, ile­yo la­le­yo endli­ni ya­yol;

19 ko­dwa we­na upho­se­lwe nga­pha­ndle kwe­ngcwa­ba la­kho, nje­nge­hlu­me­la eli­ne­nge­ka­yo, nje­nge­le­mbu la­ba­bu­le­we­yo, be­gwa­zwe nge­nke­mba, abe­hle­la pha­nsi ema­tshe­ni omgo­dim, nje­nge­si­du­mbu esi­nya­the­le­lwe pha­nsi.

20 Ka­wu­yi­ku­hla­nga­ni­swa ka­nye la­bo eku­ngcwa­tshwe­nin, ngo­ba uli­chi­thi­le ili­zwe la­ki­ni, wa­bu­la­la aba­ntu ba­ki­ni. Inza­loo ya­be­nzi bo­bu­bi ka­yi­yi­ku­bi­zwa ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

21 Lu­ngi­se­la­ni uku­bu­la­wa kwa­ba­ntwa­na ba­bo nge­nxa yo­bu­bi ba­bo­yi­sep, uku­ze ba­nga­vu­kiq ba­dle ili­fa le­li­zwe, ba­gcwa­li­se ubu­so bo­mhla­ba nge­mi­zi.

IBha­bhi­lo­ni iza­chi­the­ka

22 Ngo­ba ngi­za­ba­vu­ke­la, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla, ngi­qu­me ku­su­ke eBha­bhi­lo­ni ibi­zor, le­nsa­lis, le­ndo­da­nat, lo­mzu­ku­luuv, itsho iNko­si.

23 Ngi­za­yi­mi­sa ibe yi­nda­wo ye­zi­nhlo­ni la­ma­te­te ama­nziw, ngi­yi­tha­nye­le ngo­mtha­nye­lo we­nci­tha­ka­lo, ku­tsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

IA­si­ri­ya iza­chi­the­ka

24 INko­si ya­ma­ba­ndla ifu­ngi­le isi­thi: Isi­bi­li, nje­ngo­ku­ca­ba­nga kwa­mi ku­za­ku­ba nja­lo, la­nje­ngo­kwe­lu­le­ka kwa­mi kho­na ku­za­ku­ma!

25 Uku­thi ngi­me­phu­le umA­si­ri­yax eli­zwe­ni la­mi, ngi­mnya­the­le phe­zu kwe­zi­nta­ba za­mi; be­se­li­su­ka ijo­gwey la­khe phe­zu kwa­bo, lo­mthwa­lo wa­kheza usu­ke ehlo­mbe la­bo.

26 Le­si yi­se­lu­le­ko ese­lu­le­kwe ngo­mhla­ba wo­nke, nja­lo le­si yi­sa­ndla ese­lu­le­lwe izi­zwe zo­nkeb.

27 Ngo­ba iNko­si ya­ma­ba­ndla iku­ce­bi­lec, ngu­ba­ni-ke onga­ku­phu­thi­sad? Le­sa­ndla sa­yo se­lu­li­wee, nja­lo ngu­ba­ni onga­si­bu­yi­se­la emu­vaf?

Ama­Fi­li­sti aza­chi­the­ka

28 Ngo­mnya­ka wo­ku­fa kwe­nko­si uA­ha­zig kwa­ba la­lo umthwa­loh:

29 Unga­tho­ko­zi, we­na wo­nke Fi­li­stii, ngo­ku­thi into­ngaj eku­tsha­yi­le­yo ye­phu­ki­le; ngo­ba empa­nde­ni ye­nyo­kak ku­za­ve­la ibu­lu­lul, le­si­the­lo sa­bom si­be yi­nyo­ka epha­pha­yo etshi­sa­yon.

30 La­ma­zi­bu­loo aba­ya­nga aza­kwe­lu­se­la, la­ba­swe­la­yo ba­la­le be­vi­ke­le­ki­le; ko­dwa ngi­za­bu­la­la impa­nde ya­kho nge­ndla­la, nja­lo abu­la­le insa­li ya­kho.

31 Qhi­nqa isi­li­lop, sa­ngo, ukha­le, mu­zi. Unci­bi­li­ke, Fi­li­stiqr, wo­nke. Ngo­ba enya­ka­tho ku­ve­la intu­thu, nja­lo ka­kho oza­ku­ba ye­dwa nge­zi­kha­thi za­khe ezi­mi­si­we­yos.

32 Le­zi­thu­nywa ze­si­zwe zi­za­phe­ndu­lwa ngo­ku­thi­ni? Ngo­ku­thi: INko­si iyi­se­ke­le iZi­yo­nit, la­ba­hlu­phe­ka­yo ba­ba­ntu ba­youv ba­za­the­mbe­la ku­yowx.

Uku­kha­le­la uMo­wa­bi

15Umthwa­loa ka­Mo­wa­bib.

Ngo­ba ngo­bu­su­kuc iA­ri ka­Mo­wa­bid ichi­the­ki­le, iqu­nyi­we; ngo­ba ngo­bu­su­kue iKi­ri ka­Mo­wa­bif ichi­the­ki­le, iqu­nyi­we.

2 We­nyu­ke­la eBa­yi­tig le­Di­bo­nih, inda­wo ezi­pha­ke­me­yo, ukuya­li­lai; uMo­wa­bi uza­qhi­nqa isi­li­loj nge­Ne­bok la­nge­Me­de­bal; ku­le­mpa­ba­ngam ku­wo wo­nke ama­kha­nda abo, zo­nke inde­vu zi­ge­li­wen;

3 ezi­ta­la­de­ni za­bo ba­zi­bhi­nca nga­ma­sa­kao; empa­hle­ni ze­zi­ndlu za­bop le­zi­ta­la­de­ni za­boq wo­nker uqhi­nqa isi­li­los, be­se­hla be­kha­la inye­mbe­zi.

4 Le­He­shi­bo­nit leE­le­ya­leu ku­za­kha­la; ili­zwi la­bo li­zwa­ka­le ku­ze ku­be se­Ja­ha­ziv; nge­nxa ya­lo­khu aba­hlo­mi­le­yo ba­ko­Mo­wa­bi ba­ya­me­me­za; umphe­fu­mu­lo wa­khe uya­thu­thu­me­la ku­ye.

5 Inhli­zi­yo ya­mi iya­mkha­le­la uMo­wa­biw; aba­ba­le­ka­yo ba­khex ba­fi­nye­le­le eZo­wa­riy, itho­ka­ziz eli­le­mi­nya­ka emi­tha­thu; ngo­ba umqa­nso we­Lu­hi­thia, ba­we­nyu­ka be­kha­la inye­mbe­zi; ngo­ba endle­le­ni ye­Ho­ro­na­yi­mib ba­pha­ka­mi­sa uku­kha­la kwe­nci­tha­ka­lo.

6 Ngo­ba ama­nzic eNi­mi­ri­mid aza­ku­ba zi­nci­tha­ka­loe; ngo­ba utsha­ni bu­yo­ma, uhla­za lu­ya­phe­la, ka­ku­kho oku­lu­hla­za.

7 Nge­nxa ya­lo­khu ukwa­nda aba­kwe­nzi­le­yof le­mpa­hla ya­bo ba­za­ku­thwa­le­la esi­fu­le­ni se­mi­nye­za­neg.

8 Ngo­ba uku­kha­la ku­za­bho­da umngce­le ka­Mo­wa­bi, uku­qhi­nqa kwa­khe isi­li­lo ku­fi­nye­le­la eE­gi­la­yi­mih, ye­bo, uku­qhi­nqa kwa­khe isi­li­lo ku­fi­nye­le­la eBe­ri-E­li­mii.

9 Ngo­ba ama­nzi eDi­bo­nij agcwe­le iga­zi; ngo­ba ngi­za­mi­se­la iDi­bo­nik oku­nye fu­thi, isi­lwa­nel ku­la­bo aba­phu­nyu­ki­le­yo ba­ko­Mo­wa­bim la­ku­nsa­li ye­li­zwe.

Uku­hlu­phe­ka ku­ka­Mo­wa­bi

16Thu­me­la­ni iwu­ndlua ku­mbu­si we­li­zwe li­li­su­sa eSe­la li­si­ya enka­nga­la, enta­be­ni ye­ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­nib.

2 Ngo­ba ku­za­ku­thi, nje­nge­nyo­ni ezu­la­zu­la­yo exo­tshwe e­si­dle­kenicd, aza­ku­ba nja­lo ama­do­da­ka­zi ako­Mo­wa­bi ema­zi­bu­kwe­ni eA­ri­no­ni.

3 Le­tha­ni ise­lu­le­ko, le­nze isi­nqu­mo; we­nze isi­thu­nzi sa­kho si­be nje­ngo­bu­su­ku pha­ka­thi kwe­mi­nie, ufi­hle aba­xo­tshi­we­yof, unga­ve­zi oba­le­ka­yog;

4 Aba­xo­tshi­we­yoh ba­mi ka­ba­hla­le nje­nga­be­zi­zwe pha­ka­thi kwa­kho, Mo­wa­bi; ube yi­si­phe­phe­loi ki­bo ebu­swe­ni bo­mchi­thi; ngo­ba umci­nde­ze­li use­ku­ci­ne­ni, uku­chi­the­ka se­ku­nya­ma­le­le, lo­nya­the­ze­la pha­nsi use­phe­li­le eli­zwe­ni.

5 Nja­lo ku­za­mi­swa isi­hla­lo so­bu­kho­sij ngo­mu­sa, nja­lo ahla­le ki­so ngo­bu­qo­tho ethe­nte­ni li­ka­Da­vi­da, esa­hlu­le­lak, lo­di­nga isa­hlu­le­lo, lo­pha­ngi­si­sa uku­lu­ngal.

6 Si­zwi­le ngo­ku­zi­pha­ka­mi­sa ku­ka­Mo­wa­bim, uya­zi­gqa­ja ka­khu­lu; uku­zi­khu­khu­me­za kwa­khe, lo­ku­zi­qhe­nya kwa­khe, lo­la­ka lwa­khe, uku­wu­ma­na kwa­khen ka­ku­nja­loo.

7 Nga­kho uMo­wa­bi uza­qhi­nqe­la uMo­wa­bi isi­li­lop, bo­nke ba­qhi­nqe isi­li­loq; li­bu­bu­le­le izi­se­ke­lo ze­Ki­ri-Ha­re­se­thirst; isi­bi­li ba­tsha­yi­we.

8 Ngo­ba ama­si­mu eHe­shi­bo­niu aya­bu­nav, ivi­niw le­Si­bi­max; ama­kho­si ezi­zwe atsha­ye­le pha­nsi ama­hlu­ku­zo evi­ni awo; afi­nye­le­ley eJa­ze­riz, azu­la­zu­le e­nka­nga­laa, inga­tsha za­wo ze­lu­li­web, za­cha­pha ulwa­ndlec.

9 Nge­nxa ya­lo­kho ngi­za­kha­la inye­mbe­zid ngo­ku­kha­la kwe­Ja­ze­rie nge­vi­ni le­Si­bi­maf; ngi­ku­tha­mbi­se nge­zi­nye­mbe­zi za­mi, He­shi­bo­nig, la­we Ele­ya­leh; ngo­ba uku­ja­bu­le­lai izi­the­lo za­kho ze­hlo­boj le­si­vu­no sa­kho se­ku­wi­lek.

10 Into­ko­zo le­nja­bu­lol se­ku­su­si­we ensi­mi­ni ethe­la­yom, le­zi­vi­ni­nin ka­ku­hla­tshe­lwa ngo­ma; ka­ku­la­ku­me­me­za; ka­ku­la­mnya­the­li onya­the­la iwa­yi­nio ezi­kha­me­lwe­ni ze­wa­yi­nip; ngi­mi­si­le uku­me­me­za kwe­nja­bu­loqr.

11 Nge­nxa ya­lo­kho imi­bi­li­ni ya­mi iya­kha­la nje­nge­cha­cho ngo­Mo­wa­bis, le­nga­pha­ka­thi ya­mi nge­Ki­ri-Ha­re­sit.

12 Ku­za­ku­thi se­ku­bo­na­ke­le uku­thi uMo­wa­bi uzi­di­ni­si­le enda­we­ni epha­ke­me­you, kho­na eza­nge­na endli­ni ya­khe engcwe­le uku­khu­le­ka, ko­dwa ka­yi­ku­phu­me­le­la.

13 Le­li yi­li­zwi iNko­si eli­khu­lu­me ngo­Mo­wa­bi ku­su­ke­la ku­le­so­si­kha­thiv.

14 Ko­dwa kha­the­si iNko­si ikhu­lu­ma isi­thi: Pha­ka­thi kwe­mi­nya­ka emi­tha­thu, nje­nge­mi­nya­ka yo­qa­tshi­we­yow, udu­mo lu­ka­Mo­wa­bi lu­za­de­le­lwa, ele­xu­ku eli­khu­lu; le­nsa­li iza­ku­ba nlu­tshwa­na, inca­ne, inge­la­ma­ndlax.

Umthwa­lo we­Da­ma­se­ko

17Umthwa­loa we­Da­ma­se­kob.

Kha­nge­la, iDa­ma­se­ko iza­su­swa, inga­bi ngu­mu­zic, ko­dwa ibe lu­nxi­wa olu­di­li­ki­le­yo.

2 Imi­zi yeA­ro­we­rid iza­tshi­ywa, ibe nge­ye­mi­hla­mbi ela­la pha­nsie, nja­lo ku­nga­bi lo­me­thu­sifg.

3 Le­nqa­bah iza­phe­la koE­fra­yi­mii, lo­mbu­soj we­Da­ma­se­kok, le­nsa­li ye­Si­ri­ya; ba­za­ku­ba nje­ngo­du­mo lwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

Uku­gwe­tshwa ku­kaI­sra­ye­li

4 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­ku udu­mo lu­ka­Ja­ko­bel lwe­hli­se­lwe pha­nsi, lo­ku­zi­mu­kam kwe­nya­ma ya­khe ku­ca­ki­swe.

5 Nja­lo ku­be nje­ngo­mvu­nin evu­na ama­be­le ami­yo, le­nga­lo ya­khe iqu­me izi­khwe­bu; ye­bo, ku­be nje­ngo­mu­ntu edo­bha izi­khwe­bu esi­go­di­ni se­Re­fa­yi­mio.

6 Ko­dwap umkho­tho­zoqr uza­sa­la ku­kho, nje­ngo­ku­nyi­ki­nye­ka kwe­si­hla­hla so­mhlwa­this, imi­hlwa­thi emi­bi­li lo­ba emi­tha­thut engqo­nge­ni yo­ga­tsha olu­phe­zu­luu, emi­ne lo­ba emi­hla­nu enga­tshe­ni za­so ezi­the­la­yov, itsho iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li.

7 Nga­lo­lo­su­ku umu­ntu uza­jo­lo­ze­la ku­Me­nzi wa­khew, la­me­hlo akhe akha­nge­le ko­Ngcwe­le kaI­sra­ye­li.

8 Nja­lo ka­yi­ku­jo­lo­ze­la ema­la­thi­ni, umse­be­nzi we­za­ndla za­khex; nja­lo ka­yi­ku­kha­nge­la ku­lo­kho imi­nwe ya­khe ekwe­nzi­le­yo, lo­ba izi­xu­kuyz lo­ba ama­la­thi ela­ngaa.

9 Nga­lo­lo­su­ku imi­zi ya­bo eqi­ni­le­yo iza­ku­ba nje­nge­gu­sub eli­de­li­we­yo le­ngqo­nga yo­ga­tshac aba­lu­de­li­le­yo nge­nxa ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lid; nja­lo ku­za­ku­ba yi­nci­tha­ka­lo.

10 Ngo­ba umkho­hli­we uNku­lu­nku­lu wo­si­ndi­so lwa­khoe, ka­wu­khu­mbu­la­nga idwa­la la­ma­ndla akhof; nge­nxa ya­lo­kho uza­hla­nye­la izi­tho­mbo ezi­nhle, uyi­hla­nye­le nga­ma­hlu­me­la ange­jwa­ye­le­ka­nga.

11 Ngo­su­ku lo­ku­hla­nye­la kwa­kho uza­kwe­nza ku­hlu­me, le­ku­se­ni we­nze inhla­nye­lo ya­kho ikhu­phe impo­ko; ko­dwa isi­vu­no si­za­ku­ba yi­nqu­mbi ngo­su­ku lo­mkhu­hla­ne lo­bu­hlu­ngu obu­nge­la­phe­ki­yo.

12 Ye­ka uku­hlo­ko­ma kwa­ba­ntu aba­ne­ngi aba­hlo­ko­mag nje­ngo­ku­hlo­ko­ma kwe­zi­nlwa­ndleh, lo­ku­du­ma kwe­zi­zwei ezi­du­ma nje­ngo­mdu­moj wa­ma­nzi ama­ne­ngik!

13 Izi­zwel zi­du­ma nje­ngo­mdu­mo wa­ma­nzi ama­ne­ngim, ko­dwa uza­zi­khu­zan uku­ze zi­ba­le­ke­le kha­tsha­na, zi­xo­tshwe nje­nga­ma­kho­ba ezi­nta­bao pha­mbi ko­mo­ya, la­nje­ngo­ku­gi­qi­ka­yop pha­mbi kwe­si­phe­phoq.

14 Nge­si­kha­thi so­ku­hlwa, kha­nge­la-ke, uku­thu­thu­me­la, ku­nga­ka­si kase­kho. Yi­so isa­be­lo sa­ba­si­pha­nga­yor le­nka­tho ya­ba­si­hla­se­la­yo.

Ili­zwi ngeE­thi­yo­phi­ya

18Ma­ye e­li­zwenia oku­ha­tsha­za ku­lo impi­kob, eli­nga­phe­tshe­ya kwe­mi­fu­la yeE­thi­yo­phi­yac,

2 eli­thu­ma izi­thu­nywad ngo­lwa­ndlee la­nge­mi­khu­mbi ye­mi­hla­ngaf ebu­swe­ni ba­ma­nzi! Ha­mba­ni, zi­thu­nywa ezi­le­ju­ba­neg, li­ye esi­zwe­nih esi­de le­si­bu­tshe­le­zii, esi­zwe­ni ese­sa­be­ka­yoj ku­su­ke­la la­pho ku­si­ya pha­mbi­lik, isi­zwe esi­ngu­mzi­la­mzi­la esi­nya­the­le­la pha­nsil, esi­li­zwe la­so imi­fu­la iya­le­hlu­ka­ni­sam.

3 Li­na lo­nke ba­hla­li bo­mhla­ba, la­ni eli­hle­zi eli­zwe­ni, bo­na­ni la­pho ku­pha­ka­nyi­swa upha­wu e­zi­nta­benin, li­zwe la­pho ku­vu­the­lwa upho­ndo.

4 Ngo­ba ya­tsho nja­lo iNko­si ki­mi: Ngi­za­thu­la ngi­kha­nge­le ngi­se­nda­we­ni ya­mi emi­si­we­yoo, nje­ngo­ku­kha­nya oku­tshi­sa­yo phe­zu kwe­si­ba­nep, nje­nge­ye­zi la­ma­zo­lo eku­tshi­se­ni kwe­si­vu­no.

5 Ngo­ba ma­ndu­lo kwe­si­vu­no, ihlu­me­la se­li­phe­le­le, le­si­the­lo se­si­vi­ni esi­nga­vu­thwa­ngaq si­ya­vu­thwa emva kwa­ma­lu­bar, iza­qu­ma ama­hlu­me­la nge­zi­ngqa­mu zo­ku­the­nas, isu­se izi­nga­tsha, izi­qu­met.

6 Zi­za­tshi­ywa nda­wo­nyeu zi­be nge­ze­nyo­ni ze­zi­nta­bav ezi­dla inya­ma le­ze­nya­ma­za­na zo­mhla­ba. Le­nyo­ni ezi­dla inya­ma zi­za­chi­tha ihlo­bo phe­zu kwa­zow, le­nya­ma­za­na zo­nke zo­mhla­ba zi­chi­the ubu­si­ka phe­zu kwa­zo.

7 Nga­le­so­si­kha­thi ku­za­le­thwa isi­phox eNko­si­ni ya­ma­ba­ndla, isi­zwe esi­de le­si­bu­tshe­le­ziy, le­si­zwe­ni ese­sa­be­ka­yo ku­su­ke­la la­pho ku­si­ya pha­mbi­liz, isi­zwe esi­ngu­mzi­la­mzi­la esi­nya­the­le­la pha­nsia, esi­li­zwe la­so imi­fu­la iya­le­hlu­ka­ni­sab, si­ye enda­we­ni ye­bi­zo le­Nko­si ya­ma­ba­ndla, inta­ba ye­Zi­yo­ni.

Umthwa­lo we­Gi­bhi­the

19Umthwa­loa we­Gi­bhi­theb.

Kha­nge­la, iNko­si iga­dec eye­zi­ni eli­le­ju­ba­ned, iza­ku­za eGi­bhi­the; le­zi­tho­mbe ze­Gi­bhi­thee zi­za­thu­thu­me­la pha­mbi kwa­yo, le­nhli­zi­yo ya­ma­Gi­bhi­thef inci­bi­li­ke pha­ka­thi kwa­wo.

2 Nja­lo ngi­za­ci­ja ama­Gi­bhi­the ame­la­ne la­ma­Gi­bhi­the, uku­thi alwe, ngu­lo­wo la­lo­wo eme­le­ne lo­mfo­wa­bo, la­ngu­lo­wo la­lo­wo eme­le­ne lo­ma­khe­lwa­ne wa­kheg, umu­zi ume­le­ne lo­mu­zi, umbu­so ume­le­ne lo­mbu­so.

3 Lo­mo­ya wa­ma­Gi­bhi­the uza­thu­lu­lwa pha­ka­thi kwa­wo, nja­lo ngi­za­gi­nya ice­bo la­wo; ba­be­se­be­bu­za izi­tho­mbe za­wo, la­ba­tha­ka­thi, la­ba­la­ma­dlo­zih, la­ba­lu­mba­yo.

4 Se­ngi­za­va­le­la ama­Gi­bhi­the esa­ndle­ni sa­ma­kho­si alu­khu­nii; le­nko­si elo­la­kaj iza­bu­sa phe­zu kwa­wo, ku­tsho iNko­si uJe­ho­va wa­ma­ba­ndlak.

5 La­ma­nzi elwa­ndle aza­ci­tshalm, lo­mfu­lan wo­me utsheo.

6 Nja­lo ba­za­kwa­la imi­fu­la, le­zi­fu­dla­na ze­Gi­bhi­the ze­tshe zi­ci­tshep; imi­hla­nga le­bhu­maq ku­bu­ner.

7 Imi­hla­nga ezi­fu­le­ni, emi­lo­nye­ni ye­zi­fu­la, la­kho ko­nke oku­hla­nye­lwe­yo kwe­zi­fu­la ku­za­ko­ma, ku­phe­tshe­thwes, ku­nga­be ku­sa­ba kho­na.

8 Nja­lo aba­go­li be­nhla­nzit ba­za­kha­la, la­bo bo­nke aba­pho­sa ingwe­gweu zo­ku­thi­ya inhla­nzi esi­fu­le­ni ba­za­li­la; la­be­ndla­la imbu­le ebu­swe­ni ba­ma­nzi ba­za­phe­la ama­ndlav.

9 La­ba­se­be­nzi nge­fi­ka­li­si eli­co­le­ki­le­yow la­be­lu­ka oku­mhlo­phe ba­za­ku­ba le­nhlo­ni.

10 Le­zi­se­ke­lo za­yo zo­nke zi­za­cho­tsho­zwa, la­ma­do­da ayi­zi­qa­tshwa aza­da­na emphe­fu­mu­lwe­ni.

11 Isi­bi­li, izi­pha­tha­ma­ndla ze­Zo­wa­ni zi­yi­zi­thu­thax, ise­lu­le­ko sa­be­lu­le­ki aba­hla­ka­ni­phi­le­yo ba­ka­Fa­ro si­yi­bu­thu­thay. Li­tsho nja­ni ku­Fa­ro li­thi: Ngi­yi­ndo­da­na ya­ba­hla­ka­ni­phi­le­yoz, indo­da­na ya­ma­kho­si endu­loa?

12 Pho, ba­nga­phi aba­hla­ka­ni­phi­le­yo ba­khob? Ye­bo, ake ba­ku­tshe­le, ka­ba­kwa­zi lo­kho iNko­si ya­ma­ba­ndla eku­ce­bi­le­yo nge­Gi­bhi­the.

13 Izi­pha­tha­ma­ndla ze­Zo­wa­nic se­zi­be yi­zi­thu­tha, izi­pha­tha­ma­ndlad ze­No­fi zi­kho­hli­si­wee; ba­za­du­hi­sa iGi­bhi­thef, insi­ka1 ye­zi­zwe za­yo.

14 INko­si ithu­lu­le umo­ya opha­mbe­ne­yo pha­ka­thi kwa­yo; ba­du­hi­se iGi­bhi­theg ku­kho ko­nke ukwe­nza kwa­yo, nje­ngo­da­ki­we­yoh edi­ya­ze­lai eku­hla­nze­ni kwa­khe.

15 Nja­lo ka­ku­yi­ku­ba kho­na umse­be­nzi we­Gi­bhi­the oku­nga­we­nza inhlo­ko ku­mbe umsi­laj, uga­tsha lo­ba umhla­ngak.

16 Nga­lo­lo­su­kul iGi­bhi­the iza­ku­ba nje­nga­be­si­fa­za­nam; iza­thu­thu­me­la ye­sa­be nge­nxa yo­ku­zu­ngu­za kwe­sa­ndlan se­Nko­si ya­ma­ba­ndla esi­zu­ngu­zao phe­zu kwa­yo.

17 Le­li­zwe la­ko­Ju­da li­za­ku­ba yi­se­sa­bi­so eGi­bhi­the; wo­nke oza­khu­lu­ma nga­lo uza­kwe­thu­ka ye­na ngo­kwa­khe nge­nxa ye­ce­bo le­Nko­si ya­ma­ba­ndla eli­ce­bi­le­yo ime­le­ne la­yo.

18 Nga­lo­lo­su­kup ku­za­ku­ba le­mi­zi emi­hla­nuq eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the ekhu­lu­mar uli­mi lwe­Kha­na­ni, le­fu­nga­yo eNko­si­ni ya­ma­ba­ndla. Omu­nye uza­ku­thi­wa ngu­mu­zi wo­ku­bhu­ji­swas.

19 Nga­lo­lo­su­kut iNko­si iza­ku­ba le­la­thiu pha­ka­thi kwe­li­zwe le­Gi­bhi­thev, le­nsi­kaw ye­Nko­si emngce­le­ni wa­yo.

20 Nja­lo iza­ku­ba yi­si­bo­na­ka­li­so ibe yi­bu­fa­ka­zix be­Nko­si ya­ma­ba­ndla eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, ngo­ba ba­za­kha­la eNko­si­niy nge­nxa ya­ba­ci­nde­ze­li, nja­lo iza­thu­ma ku­bo umsi­ndi­siza lo­mkhu­lu oza­ba­khu­lu­la.

21 Le­Nko­si iza­kwa­zi­wa ku­ma­Gi­bhi­the; nja­lo ama­Gi­bhi­theb aza­ya­zi iNko­si nga­lo­lo­su­kuc, aza­kwe­nza umhla­tshe­lo lo­mni­ke­lod, afu­nge isi­fu­ngo eNko­si­ni, asi­kho­khee.

22 Le­Nko­si iza­tsha­ya iGi­bhi­the, itsha­ye ibu­ye isi­li­sef; nja­lo ba­za­phe­ndu­ke­la eNko­si­ni, eza­nce­nge­ka nga­bog, iba­si­li­se.

23 Nga­lo­lo­su­kuh ku­za­ku­ba lo­mgwa­qo omkhu­lui osu­ka eGi­bhi­the usi­ya eA­si­ri­ya, uku­ze amaA­si­ri­ya eze eGi­bhi­the, la­ma­Gi­bhi­the eA­si­ri­ya; la­ma­Gi­bhi­the akho­nze ka­nye la­maA­si­ri­yaj.

24 Nga­lo­lo­su­kuk uI­sra­ye­li uza­ku­ba ngo­we­si­tha­thu le­Gi­bhi­the leA­si­ri­ya, isi­bu­si­so pha­ka­thi ko­mhla­ba,

25 eza­ba­bu­si­sa iNko­si ya­ma­ba­ndla isi­thi: Ibu­si­si­we iGi­bhi­the aba­ntu ba­mil, leA­si­ri­ya umse­be­nzi we­za­ndla za­mim, loI­sra­ye­li ili­fa la­min.

IA­si­ri­ya iza­nqo­ba iGi­bhi­the leE­thi­yo­phi­ya

20Ngo­mnya­ka wo­ku­fi­ka ku­ka­Tha­ri­tha­nia eA­shi­do­dib, la­pho uSa­ri­go­ni inko­si yeA­si­ri­ya emthu­ma, la­pho wa­lwa leA­shi­do­di wa­yi­thu­mba;

2 nga­le­so­si­kha­thi iNko­si ya­khu­lu­ma nge­sa­ndla si­kaI­sa­yac indo­da­na kaA­mo­zi isi­thi: Ha­mba, ukhu­lu­le isa­kad ekha­lwe­ni lwa­kho, ukhu­phe inya­the­la la­kho enya­we­ni za­kho. Wa­se­se­nza nja­lo, eha­mba­zee enga­fa­ka­nga ma­nya­the­laf.

3 INko­si ya­si­si­thi: Nje­nga­lo­khu ince­ku ya­mi uI­sa­ya isi­ha­mbe­zeg inga­fa­ka­nga ma­nya­the­lah okwe­mi­nya­ka emi­tha­thui, ku­be yi­si­bo­na­ka­li­so le­si­ma­ngaj phe­zu kwe­Gi­bhi­the la­phe­zu kweE­thi­yo­phi­yak;

4 ngo­ku­nja­lo inko­si yeA­si­ri­yal iza­qhu­ba aba­thu­nji­we­yo be­Gi­bhi­the la­ba­xo­tshi­we­yo beE­thi­yo­phi­yamn, aba­tsha la­ba­da­la, be­zeo be­nga­fa­ka­nga ma­nya­the­lap, le­zi­bu­nu zi­se­gce­ke­niq, ku­be li­hla­zo eGi­bhi­the.

5 Ba­se­be­se­thu­ka ba­ba le­nhlo­nir ngeE­thi­yo­phi­yast ithe­mba la­bo, la­nge­Gi­bhi­the udu­mo lwa­bou.

6 Aba­hla­li ba­le­si­si­hle­nge ba­za­ku­thi nga­lo­lo­su­ku: Kha­nge­la, li­nja­lo ithe­mba le­thu, la­pho esa­ba­le­ke­le­la usi­zo kho­na uku­ze si­khu­lu­lwe ebu­swe­ni be­nko­si yeA­si­ri­ya. Pho, thi­na si­za­phu­nyu­ka nja­ni?

Umbo­no wo­ku­nqo­tshwa kwe­Bha­bhi­lo­ni

21Umthwa­loa we­nka­nga­lab yo­lwa­ndlec.

Nje­ngo­ku­dlu­la kwe­zi­vu­ngu­za­ned eni­ngi­zi­mu, ku­za­ve­la enka­nga­lae, eli­zwe­ni ele­sa­be­ka­yo.

2 Nga­zi­swe umbo­no olu­khu­ni; umkho­hli­si we­nza nge­nko­hli­sofg, lo­mchi­thi uya­chi­thah. Ye­nyu­ka Ela­mui, uvi­mbe­ze­le Me­dej; ngi­qe­dek ko­nke uku­bu­bu­la kwa­yo.

3 Nge­nxa ya­lo­khu ukha­lo lwa­mi lu­gcwe­le ubu­hlu­ngul, imi­he­lom ingi­ba­mbi­le nje­nge­mi­he­lo yo­be­le­tha­yo; nga­go­tshi­swa nge­nxa yo­ku­zwan, nga­di­de­ka nge­nxa yo­ku­bo­na.

4 Inhli­zi­yo ya­mi ya­du­ha, uva­lo lwa­nge­sa­bi­sao; uku­hwa­la­lap engi­ku­lo­yi­sa­yoq wa­kwe­nza kwa­ba yi­ku­thu­thu­me­la ki­mi.

5 Lu­ngi­sa ita­fu­lar, li­nda empho­tsho­ngwe­ni wo­ku­li­nda, dla­na, una­the; su­ku­ma­ni, zi­pha­tha­ma­ndla, li­gco­be isi­hla­ngus.

6 Ngo­ba ya­tsho nja­lo iNko­si ki­mi: Ha­mba umi­se umli­ndi; akhu­lu­me aku­bo­na­yo.

7 Wa­se­bo­na inqo­lat, aba­ga­di ba­ma­bhi­za aba­bi­liu, inqo­la ka­ba­bhe­mi, inqo­la ye­ka­me­la; wa­la­le­la nge­si­ne­kev, nge­si­ne­ke esi­khu­luw.

8 Wa­se­me­me­za esi­thi: Isi­lwa­ne, Nko­si, ngi­mi nja­lo­nja­lox empho­tsho­ngwe­ni wo­ku­li­nda emi­ni, nja­lo ngi­mi emli­ndwe­ni ubu­su­ku bo­nkey.

9 Kha­nge­la-ke, na­nsi inqo­la yo­mu­ntuz isi­za, la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za aba­bi­lia. Wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Iwi­le, iwi­le iBha­bhi­lo­nib; la­zo zo­nke izi­tho­mbe ezi­ba­zi­we­yoc za­bo­nku­lu­nku­lu ba­yo uzi­di­li­ze­le emhla­ba­thi­ni.

10 Li­na oku­bhu­li­we­yod kwa­mi, la­ma­be­le eba­la la­mi lo­ku­bhu­le­lae, engi­ku­zwi­le­yo eNko­si­ni ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ngi­li­tshe­li­le kho­na.

Umthwa­lo we­Du­ma

11 Umthwa­lof we­Du­mag.

Uya­ngi­me­me­za ese­Se­yi­rih esi­thi: Mli­ndi, uthi­ni ngo­bu­su­ku? Mli­ndi, uthi­ni ngo­bu­su­ku?

12 Umli­ndi wa­thi: Ku­ye­za uku­sa, lo­bu­su­ku fu­thi. Uba li­bu­za, bu­za­ni, li­bu­ye, li­zei.

Umthwa­lo phe­zu kweA­ra­bhi­ya

13 Umthwa­loj phe­zu kweA­ra­bhi­yakl.

Ehla­thi­ni leA­ra­bhi­ya li­za­la­la ubu­su­ku, li­na zi­ndwe­ndwem ze­De­da­nin.

14 Mle­the­le­ni omi­le­yo ama­nzi. Aba­hla­li be­li­zwe le­Te­mao ba­hla­nga­be­zap oba­le­ka­yo ngo­ku­dla.

15 Ngo­ba ba­ba­le­ke­la izi­nke­mba, inke­mba ehwa­tshi­we­yo, le­da­ndi­li eli­go­tshi­we­yo, lo­bu­nzi­ma be­mpi.

16qNgo­ba itsho nja­lo iNko­si ki­mi: Ku­se­se­pha­ka­thi ko­mnya­ka, nje­nge­mi­nya­ka yo­qa­tshi­we­yor, lo­nke udu­mo lwe­Ke­da­ri lu­za­phe­la.

17 Le­nsa­li ye­na­ni la­ba­tsho­ki, ama­qha­we ama­Ke­da­ris, ba­za­ku­ba ba­lu­tshwa­na. Ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li isi­khu­lu­mi­let.

Umthwa­lo we­Je­ru­sa­le­ma

22Umthwa­loa we­si­go­dib so­mbo­noc.

Ku­the­ni ku­we kha­the­si, uku­thi ngu­lo­wo la­lo­wo wa­kho akhwe­le empa­hle­ni ze­zi­ndlud?

2 We­na ogcwe­le imi­si­ndo, mu­zi oxo­ko­ze­la­yo, do­lo­bho eli­le­nto­ko­zoe, aba­bu­le­we­yo ba­kho ka­ba­bu­la­wa­nga nge­nke­mba, ka­ba­fe­la­nga empi­ni.

3 Bo­nke aba­bu­si ba­khofg ba­ba­le­ke ka­nye­ka­nye, ba­bo­tshwe nga­ba­tsho­ki, bo­nke aba­tho­la­ka­la ku­we, ba­bo­tshi­we ka­nye­ka­nye, ba­ba­le­ke be­su­ka kha­tsha­na.

4 Nge­nxa ya­lo­khu nga­thi: Su­sa­ni ame­hlo ki­mih; ka­ngi­kha­le ka­bu­hlu­ngui; unga­pha­ngi­si uku­ngi­du­du­za nge­nxa yo­ku­chi­the­ka kwe­ndo­da­ka­zi ya­ba­ntu ba­ki­thi.

5 Ngo­ba ku­lu­su­ku lo­ku­sa­nga­ni­se­kaj, lo­lo­ku­nya­the­le­la pha­nsik, lo­lo­ku­phi­thi­ze­lal kwe­Nko­si uJe­ho­va wa­ma­ba­ndlam esi­go­di­ni so­mbo­non, lo­ku­di­li­ze­la pha­nsi umdu­li, lo­lo­ku­hla­ba umkho­si ku­ze ku­be se­nta­be­nio.

6 IE­la­mup ya­tha­tha-ke isi­khwa­ma se­mi­tsho­ko, ka­nye le­nqo­la, aba­ntu, aba­ga­di ba­ma­bhi­zaq; le­Ki­rir ye­mbu­la isi­hla­ngus.

7 Ku­za­ku­thi-ke izi­go­di za­kho ezi­khe­the­ki­le­yo zi­gcwa­la izi­nqo­lat, la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za ba­zi­hle­le lo­ku­zi­hle­la nga­se­sa­ngwe­ni.

8 Nja­lo ye­na uza­kwe­mbu­la isi­mbo­mbo­zo sa­ko­Ju­da; la­nga­lo­lo­su­ku we­na uza­kha­nge­la izi­kha­liu ze­ndlu ye­hla­thiv.

9 Nja­lo li­za­bo­na imi­ke­nke yo­mu­zi ka­Da­vi­daw, uku­thi mi­ne­ngi, li­qo­qe ama­nzixy echi­bi­ni eli­nga­pha­nsiz.

10 Li­za­ba­la izi­ndlu ze­Je­ru­sa­le­ma, li­di­li­ze izi­ndlu uku­ze li­qi­ni­se umdu­li.

11 Li­za­kwe­nza ichi­bia pha­ka­thi kwe­mi­du­li yo­mi­bi­li li­se­nze­la ama­nzi omgo­di omda­lab. Ko­dwa ka­li­yi­ku­kha­nge­la ko­wa­kwe­nza­yoc, ka­li­mna­nza­nga owa­ku­bu­mba­yo ku­da­lad.

12 La­nga­lo­lo­su­ku iNko­si uJe­ho­va wa­ma­ba­ndla iza­me­me­ze­la uku­li­lae, lo­ku­kha­laf, lo­ku­phu­cwa kwa­ma­kha­ndag, lo­ku­gqo­kwa kwe­sa­kah.

13 Ko­dwa kha­nge­la, inja­bu­lo lo­ku­tha­ba, uku­bu­la­wa kwe­nko­mo, lo­ku­hla­tshwa kwe­zi­mvu, uku­dli­wa kwe­nya­ma, lo­ku­na­thwa kwe­wa­yi­ni; la­thi: Asi­dle­ni si­na­thei, ngo­ba ku­sa­sa si­za­ku­fa.

14 Ko­dwa iNko­si ya­ma­ba­ndla ye­mbu­la endle­be­ni za­mij isi­thi: Isi­bi­li le­si­so­nok ka­li­yi­ku­se­nze­lwa inhla­wu­lo yo­ku­thu­la li­ze li­fel, ku­tsho iNko­si uJe­ho­va wa­ma­ba­ndla.

UEIi­ya­ki­mi uza­tha­tha isi­khu­ndla si­ka­She­bi­na

15 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va wa­ma­ba­ndla: Ha­mba uye ku­lo umpha­thi, ku­She­bi­nam, ophe­zu kwe­ndlun, uthi:

16 Ula­ni la­pha, nja­lo ulo­ba­ni la­pha, uku­thi uzi­ge­bhe­le ingcwa­ba la­phao, nje­ngo­zi­ge­bhe­la ingcwa­ba la­khe phe­zu­lup, ozi­gu­bhe­la inda­wo yo­ku­hla­la edwa­le­ni?

17 Kha­nge­la, iNko­si iza­ku­ji­ki­je­la kha­tsha­na ngo­ku­ji­ka kwe­ndo­da1; iza­ku­go­qe­la ngo­kuku­go­qe­laq,

18 iku­tha­nde­le lo­ku­ku­tha­nde­lar nje­nge­bho­las eli­go­qe­lwa­yo; nje­nge­bho­la iza­ku­pho­se­la eli­zwe­ni eli­ba­nzi; la­la­pho uza­fe­la, la­la­pho izi­nqo­la zo­du­mo lwa­kho zi­za­ku­ba li­hla­zo, olwe­ndlu ye­nko­si ya­kho!

19 Nja­lo ngi­za­ku­su­ndu­za usu­ke esi­khu­ndle­ni sa­kho, iku­wi­se eku­me­ni kwa­khotu.

20 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­ku ngi­bi­ze ince­ku ya­mi uE­li­ya­khi­mi indo­da­na ka­Hi­li­khi­yav;

21 ngi­za­mgqo­ki­sa isi­gqo­ko sa­khow, ngi­mqi­ni­se nge­bha­nti la­kho, ngi­ni­ke­ze umbu­so wa­kho esa­ndle­ni sa­khex; nja­lo ye­na uza­ku­ba ngu­yi­sey ku­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma le­ndli­ni ya­ko­Ju­da.

22 Ngi­za­be­ka-ke isi­hlu­thu­le­loz se­ndlu ka­Da­vi­da ehlo­mbe la­khea; ye­na uza­vu­la ku­nga­va­li mu­ntu, ava­le ku­nga­vu­li mu­ntub.

23 Ngi­za­mbe­the­la nje­nge­si­kho­nkwa­nec enda­we­ni eqi­ni­le­yo; nja­lo uza­ku­ba yi­si­hla­lo so­bu­kho­si esi­lo­du­mod endli­ni ka­yi­se.

24 Nja­lo ba­za­pha­nye­ka phe­zu kwa­khe udu­mo lo­nke lwe­ndlu ka­yi­se, inza­lo le­mbe­wue, zo­nke izi­tsha ezi­nci­nya­ne, ku­su­ke­la ezi­tshe­ni ze­nke­zof ku­si­ya ku­zo zo­nke izi­tsha ze­zi­phi­sog.

25 Nga­lo­lo­su­ku, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla, isi­kho­nkwa­neh esa­be­the­lwa enda­we­ni eqi­ni­le­yo si­za­su­swa, si­ga­nyu­lwe si­wei; lo­mthwa­loj obu­phe­zu kwa­so uza­qu­nywa; ngo­ba iNko­si ikhu­lu­mi­lek.

Umthwa­lo we­Ti­re

23Umthwa­loa we­Ti­reb.

Qhi­nqa­ni isi­li­loc, mi­khu­mbi ye­Ta­rshi­shi, ngo­ba ichi­thi­we, uku­ze ku­nga­bi le­ndlud, uku­thi ku­nga­bi lo­ku­nge­nae. Ku­ve­la eli­zwe­ni le­Ki­ti­mif kwe­mbu­li­we ku­bo.

2 Thu­la­nig, ba­hla­li be­si­hle­ngeh; we­na aba­ku­gcwa­li­si­le­yo aba­the­ngi­se­la­ni be­Si­do­nii aba­cha­pha ulwa­ndle.

3 La­nga­ma­nzi ama­khu­lu, inza­lo ye­Shi­ho­rij, isi­vu­no so­mfu­la yi­nzu­zo ya­yo; nja­lo iyi­nda­wo ye­zi­zwe yo­ku­the­ngi­se­la­nak.

4 Wo­ba le­nhlo­ni, Si­do­nil; ngo­ba ulwa­ndle lu­khu­lu­mi­le, ama­ndla olwa­ndle, lu­si­thi: Ka­ngi­he­le­lwa, ka­ngi­be­le­tha­nga, ka­ngi­khu­li­sa­ngam ama­ja­ha, ka­ngo­ndla­nga izi­nto­mbi ezi­msu­lwan.

5 Nje­nga­se­mbi­kwe­ni nge­Gi­bhi­the ba­za­he­le­lwa ngo­mbi­ko we­Ti­re.

6 Cha­phe­la­ni eTa­rshi­shio, qhi­nqa­ni isi­li­lo, ba­hla­li be­si­hle­ngep.

7 Yi­wo lo yi­ni umu­zi we­nu oja­bu­la­yoq, obu­da­la ba­wo bu­su­ke­la ensu­kwi­ni ze­ndu­lor? Inya­wo za­wo zi­za­wu­thwa­le­la kha­tsha­na ukuya­hla­la nje­ngo­we­zi­zwe.

8 Ngu­ba­ni owe­lu­le­ke lo­khu nge­Ti­re, ome­the­si wo­mqhe­le, oba­the­ngi­sis ba­yo ba­yi­zi­pha­tha­ma­ndla, oba­the­ngi­se­la­ni ba­yo nga­ba­du­mi­le­yo emhla­be­ni?

9 INko­si ya­ma­ba­ndla iku­ce­bi­si­le lo­khu, uko­na­ka­li­sa uku­zi­gqa­ja ko­du­mot lo­nke, ukwe­nza ba­de­le­le­keu bo­nke aba­du­mi­le­yo bo­mhla­ba.

10 Da­bu­la ili­zwe la­kho nje­ngo­mfu­lav, ndo­da­ka­zi ye­Ta­rshi­shiw; aku­se­la­ma­ndlax.

11 Ye­lu­le­le isa­ndla sa­yo phe­zu ko­lwa­ndle, inyi­ki­nye imi­bu­soy; iNko­si ila­ye­zi­le ime­le­ne le­Kha­na­ni, uku­chi­tha inqa­ba za­yo.

12 Ya­si­si­thi: Ka­wu­sa­yi­ku­phi­nda uja­bu­le, nto­mbi emsu­lwa eci­nde­ze­lwe­yo, ndo­da­ka­zi ye­Si­do­ni; eKhi­thi­muz su­ku­ma ucha­phe; la­kho­na ka­ku­yi­ku­ba lo­ku­phu­mu­la ku­we.

13 Kha­nge­la ili­zwe la­ma­Kha­la­di­yaa; le­si­si­zwe sa­si­nge­kho; ama­Si­ri­ya asi­se­ke­le­la bo­na aba­hla­la enka­nga­lab; ami­sa imi­pho­tsho­ngo ya­wo yo­ku­vi­mbe­ze­lac, abhi­dli­za izi­go­dlo za­lo; ale­nza la­ba lu­nxi­wad.

14 Qhi­nqa­ni isi­li­lo, mi­khu­mbi ye­Ta­rshi­shie, ngo­ba inqa­ba ye­nu ichi­the­ki­le.

15 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­ku iTi­re ikho­hla­ka­le okwe­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­saf, nje­ngo­kwe­nsu­ku ze­nko­si eyo­dwag. Eku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sah ku­za­ku­ba kho­na eTi­re oku­nje­nge­ngo­ma ye­wu­lei.

16 Tha­tha icha­choj, ubho­de umu­zi, wu­le eli­kho­hla­ke­le­yo, utsha­ye ka­mna­ndik, uhla­be­le ingo­ma ezi­ne­ngi, uku­ze ukhu­nju­lwe.

17 Ku­za­ku­thi-ke eku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sal iNko­si iyi­ha­mbe­le iTi­rem; nja­lo iza­bu­ye­la eku­qa­tshwe­nin ko­bu­wu­le ba­yo; iza­wu­lao la­yo yo­nke imi­bu­so yo­mhla­ba phe­zu ko­bu­so bo­mhla­ba.

18 Lo­ku­the­ngi­se­la­na kwa­yo lo­ku­qa­tshwa kwa­yo ku­za­ku­ba yi­bu­ngcwe­le eNko­si­nip; ka­ku­yi­ku­lo­ndo­lo­zwa ku­mbe ku­bu­the­le­lwe, ngo­ba inzu­zo ya­yo yo­ku­the­ngi­se­la­na iza­ku­ba nge­ya­ba­hla­la pha­mbi kwe­Nko­siq, uku­ze ba­dle ba­su­ther, ba­be le­zi­gqo­ko ezi­nhle.

Ukwe­hlu­le­lwa ko­mhla­ba

24Kha­nge­la, iNko­sia ye­nza umhla­ba ube yi­zebc, iwe­nze ube yi­nci­tha­ka­lod, yo­ne ubu­so ba­wo, ihla­ka­ze aba­hla­li ba­wo.

2 Ku­za­ku­thi nje­nga­ba­ntue ku­be nja­lo umpri­sti; nje­nge­si­se­be­nzi ku­be nja­lo inko­si ya­so; nje­nge­nce­ku­ka­zi ku­be nja­lo inko­si­ka­zi ya­yo; nje­ngo­mthe­ngi ku­be nja­lo umthe­ngi­sif; nje­ngo­mbo­le­ki­si ku­be nja­lo obo­le­ka­yo; nje­ngo­mni­ki we­si­kwe­le­de ku­be nja­lo okwe­le­da­yog.

3 Umhla­bah uza­chi­the­ka lo­ku­chi­the­kai, upha­ngwe lo­ku­pha­ngwa; ngo­ba iNko­si ili­khu­lu­mi­le le­li­li­zwij.

4 Umhla­ba uya­li­la, ubu­ne, ili­zwe li­ya­da­nga­lak, li­bu­ne; aba­ntu bo­mhla­ba aba­pha­ke­me­yo ba­ya­da­nga­lal.

5 Umhla­ba la­wo ungco­li­si­wem nga­pha­nsi kwa­ba­hla­li ba­wo; ngo­ba be­qi­le imi­la­yo, ba­gu­qu­la isi­mi­so, be­phu­la isi­vu­me­lwa­no esi­la­pha­ka­den.

6 Nge­nxa ya­lo­kho isi­qa­le­ki­so si­wu­qe­di­le umhla­ba, la­ba­hla­la ku­wo ba­ya­chi­the­kao; nga­kho-ke aba­hla­li bo­mhla­ba ba­tshi­si­wep, nja­lo ku­sa­le aba­ntu aba­lu­tshwa­naq.

7 Iwa­yi­ni eli­tsha li­ya­li­lar, ivi­ni li­da­nga­le, bo­nke aba­nhli­zi­yo etho­ko­za­yo ba­ya­bu­bu­la.

8 Inja­bu­los ye­zi­gu­bhut iphe­li­leu, umsi­ndo wa­ba­ja­bu­la­yo uphe­li­lev, into­ko­zo ye­cha­chow iphe­li­lex.

9 Ka­ba­yi­ku­na­tha iwa­yi­ni nge­ngo­ma; oku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndla ku­za­ba­ba kwa­ba­ku­na­tha­yo.

10 Umu­zi we­nci­tha­ka­lo ubhi­dli­ki­ley, yo­nke indlu iva­li­we uku­ze ku­nga­nge­nwaz.

11 Ku­kha­le­lwaa iwa­yi­ni ezi­ta­la­de­nib; into­ko­zo yo­nke ifi­phe­le, inja­bu­lo yo­mhla­ba inya­ma­le­lec.

12 Emzi­ni ku­se­le inci­tha­ka­lo, le­sa­ngo li­tsha­yi­we la­chi­thwa.

13 Ngo­ba ku­za­ku­ba nja­lo pha­ka­thi kwe­li­zwe, pha­ka­thi kwa­ba­ntud, nje­ngo­ku­nyi­ki­nywa kwe­si­hla­hla so­mhlwa­thie, nje­ngo­ku­kho­tho­za se­si­phe­li­le isi­vu­no se­zi­the­lo ze­vi­nif.

14 Bo­na ba­za­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­bo, ba­za­hla­be­le­lag ubu­kho­si be­Nko­si, ba­me­me­ze be­se­lwa­ndleh.

15 Nge­nxa ya­lo­khu du­mi­sa­ni iNko­si emi­li­lwe­nii, ibi­zo le­Nko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lij ezi­hle­nge­ni zo­lwa­ndlek.

16 Si­zwi­le ama­hu­bol ave­la emkha­wu­lwe­ni wo­mhla­ba, udu­mo ko­lu­ngi­le­yom. Ko­dwa nga­thi: Uku­ca­ka kwa­mi, uku­ca­ka kwa­mi! Ma­ye ki­mi! Abe­nzi be­nko­hli­so be­nze ngo­ku­kho­hli­san; ye­bo abe­nzi be­nko­hli­so be­nze ngo­ku­kho­hli­sa oku­khu­lu.

17 Ukwe­sa­bao lo­mgo­di lo­mji­bi­lap ku­phe­zu kwa­kho, we­na mhla­li wo­mhla­baq.

18 Ku­za­ku­thi-ker oba­le­ke­las umsi­ndo wo­kwe­sa­ba awe­le emgo­di­ni; lo­we­nyu­ka pha­ka­thi ko­mgo­di aba­njwe ngu­mji­bi­la; ngo­ba ama­wi­ndi aphe­zu­lu avu­le­ki­let, le­zi­se­ke­lo zo­mhla­ba zi­ya­qha­qha­ze­lau.

19 Umhla­ba we­phu­ki­le lo­kwe­phu­kav, umhla­ba uda­tshu­da­tshu­li­wew, umhla­ba uya­nyi­ki­nye­ka ka­khu­lu.

20 Umhla­ba uza­di­ya­ze­la lo­ku­di­ya­ze­la nje­nge­si­da­kwax, uzu­ngu­ze­ke nje­nge­du­mbay; le­si­pha­mbe­ko sa­wo si­za­ku­ba nzi­ma phe­zu kwa­wo; uza­ku­wa, unga­be usa­vu­ka fu­thi.

21 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­kuz iNko­si ije­zi­se ibu­tho la­ba­pha­ke­me­yo aba­phe­zu­lua, la­ma­kho­si omhla­ba phe­zu ko­mhla­bab.

22 Ba­za­bu­the­lwa nda­wo­nye nje­nge­zi­bo­tshwac zi­bu­the­lwa emgo­di­ni, ba­va­le­lwe ento­lo­ngwe­nid, la­nge­mva kwe­nsu­ku ezi­ne­ngie be­the­ke­le­lwef.

23 Kho­nag inya­nga iza­ya­nge­ka, le­la­nga li­be le­nhlo­ni, ngo­ba iNko­si ya­ma­ba­ndla iya­bu­sah enta­be­ni iZi­yo­ni la­se­Je­ru­sa­le­mai, la­pha­mbi kwa­ba­da­la ku­za­ku­ba kho­na inka­zi­mu­loj.

Ingo­ma yo­ku­bo­nga iNko­si nge­ze­nzo za­yo

25Nko­si ungu­Nku­lu­nku­lu wa­mi; ngi­za­ku­pha­ka­mi­saa, ngi­du­mi­se ibi­zo la­kho; ngo­ba we­nzi­leb oku­ma­nga­li­sa­yocd; ama­ce­bo akho endu­lo alu­the­mbe­ko le­qi­ni­soe.

2 Ngo­ba we­nzi­le umu­zi wa­ba yi­nqwa­baf; umu­zi obi­ye­lwe­yog ube lu­nxi­wah; isi­go­dlo sa­be­zi­zwei si­nga­bi ngu­mu­zij; ka­si­yi­kwa­khi­wa ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

3 Nge­nxa ya­lo­kho aba­ntu aba­la­ma­ndla ba­za­ku­du­mi­sak; umu­zi we­zi­zwe ezi­le­si­hlu­ku uza­kwe­sa­bal.

4 Ngo­ba ubu­nga­ma­ndla ku­mya­ngam, ama­ndla ko­swe­le­yo eku­hlu­phe­ke­ni kwa­khe, isi­phe­phe­lo ku­zu­lu le­si­phe­phon, umthu­nzi eku­tshi­se­niop, la­pho uku­vu­the­la kwa­ba­lo­lu­nya ku­nje­nge­zu­lu le­si­phe­pho e­mdu­lini.

5 Uza­kwe­hli­sa umsi­ndo wa­be­zi­zweq nje­ngo­ku­tshi­sa enda­we­ni eyo­mi­le­yor; uku­tshi­sa emthu­nzi­ni we­ye­zis; ingo­mat ya­ba­lo­lu­nya iza­tho­tshi­swa.

6 La­ku­li­nta­bau iNko­si ya­ma­ba­ndlav iza­kwe­nze­la aba­ntu bo­nkew idi­li le­zi­nto ezi­no­ni­le­yox, idi­li la­ma­wa­yi­ni ale­nze­ce, le­zi­nto ezi­no­ni­le­yo zi­gcwe­le umnka­ntsho, la­ma­wa­yi­ni ale­nze­ce ace­nge­ki­le­yo.

7 Iza­gi­nya ku­li­nta­bay ubu­so be­se­mbe­so ese­mbe­se bo­nke aba­ntuz, le­si­gu­bu­ze­lo ese­lu­ki­we­yoa phe­zu kwe­zi­zwe zo­nkeb.

8 Iza­gi­nya uku­fac eku­nqo­be­nid, le­Nko­si uJe­ho­va iza­kwe­su­la inye­mbe­zie izi­su­se ebu­swe­ni bo­nke, isu­se le­hla­zo la­ba­ntu ba­yo emhla­be­ni wo­nke; ngo­ba iNko­si ikhu­lu­mi­lef.

9 Ku­za­ku­thi­wa-ke nga­lo­lo­su­kug: Kha­nge­la, lo ngu­Nku­lu­nku­lu we­thu; si­li­nde­le ku­yeh, nja­lo uza­si­si­ndi­sa; le yi­Nko­si; si­yi­li­nde­lei, si­za­tha­ba, si­tho­ko­zej ku­si­ndi­so lwa­yok.

10 Ngo­ba isa­ndla se­Nko­si si­za­phu­mu­la ku­li­nta­balm, lo­Mo­wa­bin uza­nya­the­le­lwa pha­nsi kwa­yoo, nje­nga­ma­hla­nga abu­the­le­lwe­yo enya­the­le­lwa enqu­nji­ni yo­mqu­ba.

11 Nja­lo iza­kwe­lu­la iza­ndla za­yo pha­ka­thi kwa­khe nje­ngo­ntshe­za­yo eze­lu­la uku­ze antshe­ze; nja­lo iza­tho­bi­sa uku­zi­gqa­ja kwa­khe ka­nye lo­ku­ca­tha­me­la kwe­za­ndla za­khe.

12 Le­nqa­ba epha­ke­me­yop ye­mi­du­li ya­kho iza­yi­di­li­ze­la pha­nsiq, iye­hli­se­le pha­nsir, iyi­fi­ki­se emhla­ba­thi­nis, ethu­li­ni.

Ingo­ma yo­ku­khu­lu­lwa

26Nga­lo­lo­su­kua li­ngo­ma iza­hla­tshe­lwa eli­zwe­ni la­ko­Ju­dab ethi: Si­lo­mu­zi oqi­ni­le­yo; uNku­lu­nku­lu uza­mi­sa usi­ndi­soc lu­be yi­mi­du­li le­zi­nqa­bad.

2 Vu­la­ni ama­sa­ngoe uku­ze si­nge­ne isi­zwe esi­lu­ngi­le­yof esi­gci­na uku­the­mbe­ka.

3 Uzamgci­na eku­thu­le­ni oku­phe­le­le­yog o­ngqo­ndo ya­khe ye­ya­ma phe­zu kwa­khoh, ngo­ba ethe­mba ku­wei.

4 The­mba­ni eNko­si­ni ko­ku­phe­laj, ngo­ba eNko­si­ni uJe­ho­vak ku­Li­dwa­la eli­la­pha­ka­de.

5 Ngo­ba ibe­hli­se­la pha­nsi aba­hla­la engqo­nge­nil; umu­zi opha­ke­me­yo, iwe­hli­se­la pha­nsimn; iwe­hli­se­la pha­nsi emhla­ba­thi­nio, iwu­fi­ki­se othu­li­nip.

6 Unya­wo lu­za­wu­nya­the­le­la pha­nsi, ngi­tsho inya­wo za­ba­ya­nga, ama­nya­the­la aba­swe­la­yo.

7 Indle­la ya­ba­lu­ngi­le­yo iyi­ku­qo­ndaq; we­na oqo­ndi­le­yor, uya­li­nga­ni­sa umkho­ndo wa­ba­lu­ngi­le­yos.

8 Ye­bo, endle­le­ni ye­za­hlu­le­lo za­khot, Nko­si, si­ku­li­nde­leuv; isi­lo­yi­so so­mphe­fu­mu­lo we­thuw si­se­bi­zwe­ni la­khoxy le­ku­ku­khu­mbu­le­niza.

9Ngo­mphe­fu­mu­lo wa­mi ngi­ku­lo­yi­si­le ebu­su­kub; ye­bo, ngo­mo­ya wa­mi o­pha­ka­thi kwa­mi ngi­za­ku­di­nga ngo­vi­vic; ngo­ba la­pho iza­hlu­le­lo za­kho zi­se­mhla­be­nid, aba­hla­li bo­mhla­ba ba­za­fu­nda uku­lu­nga.

10Ubae okho­hla­ke­le­yo etshe­ngi­swa umu­saf, ku­be ka­nti ka­yi­ku­fu­nda uku­lu­nga; eli­zwe­ni lo­bu­qo­thog uza­kwe­nza oku­bi, nja­lo ka­yi­ku­bo­nah ubu­kho­si be­Nko­si.

11 Nko­si, isa­ndla sa­kho si­pha­ke­me, ka­ba­yi­ku­bo­nai; ko­dwa ba­za­bo­na, ba­be le­nhlo­ni ngo­ku­tshi­se­ke­la kwa­kho aba­ntu; intu­ku­the­lo yo­mli­loj we­zi­tha za­kho uza­zi­qe­da.

12 Nko­si, uza­si­mi­se­la uku­thu­lakl, ngo­ba la­we use­nze­le yo­nke imi­se­be­nzi ye­thum.

13 Nko­si Nku­lu­nku­lu we­thu, ama­nye ama­kho­si nga­pha­ndle kwa­kho ake abu­sa phe­zu kwe­thun; ko­dwa nga­weo ku­phe­la si­za­khu­mbu­la ibi­zo la­kho.

14 Afi­le, ka­wa­yi­ku­phi­la; ayi­mi­mo­ya efi­le­yop, ka­wa­yi­ku­vu­ka; nga­khoq uwa­phi­ndi­se­le wa­wa­chi­thar, wa­qe­da ko­nke uku­khu­nju­lwa kwa­wos.

15 Usa­ndi­si­le isi­zwet, Nko­si, wa­sa­ndi­sa isi­zwe; uya­du­nyi­swau; usi­su­se­le kha­tsha­nav ku­yo yo­nke imi­kha­wu­lo yo­mhla­baw.

16 Nko­si, be­se­ku­hlu­phe­ke­ni ba­kwe­the­ke­le­lex, ba­thu­lu­la umkhu­le­ko la­pho uku­je­zi­sa kwa­kho ku­phe­zu kwa­bo.

17 Nje­ngo­we­si­fa­za­na okhu­le­lwe­yoy se­ku­so­nde­le uku­be­le­tha, ese­bu­hlu­ngwi­ni, ekha­la emi­he­lwe­ni ya­khe, sa­ba nja­lo ebu­swe­ni ba­kho, Nko­si.

18 Sa­si­khu­le­lwe, sa­si­se­bu­hlu­ngwi­ni, kwa­ku­nga­thi si­be­le­the umo­ya. Ka­se­nza­nga usi­ndi­so emhla­be­ni, nja­lo aba­hla­li bo­mhla­baz ka­ba­wa­ngaa.

19 Aba­fi­le­yo ba­kho ba­za­phi­lab, le­si­du­mbu sa­mi, ba­za­vu­ka. Vu­ka­ni, li­me­me­ze nge­nto­ko­zoc, li­na eli­hla­la ethu­li­nid; ngo­ba ama­zo­lo akhoe anje­nga­ma­zo­lo emi­bhi­daf, lo­mhla­ba uza­ba­khu­pha imi­mo­ya efi­le­yog.

Ukwa­hlu­le­lwa lo­ku­bu­yi­swa ku­kaI­sra­ye­li

20 Ha­mba­ni ba­ntu ba­mi, li­nge­ne ema­ka­me­lwe­ni enuh, li­va­le imi­nya­ngo ye­nu nge­mva kwe­nu, li­ca­tshe okwe­si­kha­tsha­naij, lu­ze lu­dlu­le ula­kak.

21 Ngo­ba, kha­nge­la­nil, iNko­si iya­phu­ma enda­we­ni ya­yo uku­thi iphi­ndi­se­lem ubu­bi ba­ba­hla­li bo­mhla­ba phe­zu kwa­bo; lo­mhla­ba uza­ve­za iga­zi la­wo, unga­be usa­ba­fi­hla aba­bu­le­we­yo ba­won.

Uku­bu­yi­swa ku­kaI­sra­ye­li

27Nga­lo­lo­su­kua iNko­si nge­nke­mba ya­yo elu­khu­ni le­nku­lu le­la­ma­ndla iza­je­zi­sab uLe­vi­ya­tha­ni*cd, inyo­ka eba­le­ka­yo, ngi­tsho uLe­vi­ya­tha­nief inyo­ka ego­qa­na­yog, ibu­la­le umgo­bho ose­lwa­ndleh.

2 Nga­lo­lo­su­kui hla­be­le­la­nij nga­so isi­vi­ni se­wa­yi­ni eli­bo­mvuk.

3 Mi­na Nko­sil, ngi­ya­si­lo­ndo­lo­zam, ngi­ya­si­the­le­la isi­kha­thi so­nken; hle­zi ku­be kho­na oso­na­yoo ngi­si­lo­ndo­lo­ze ebu­su­ku le­mi­nipq.

4 Uku­thu­ku­the­la ka­ku­kho ki­mir. Ngu­ba­ni onga­be­ka ukhu­la olu­hla­ba­yo la­me­vast ku­me­la­ne la­mi empi­ni? Be­ngi­za­ma­tsha ngi­da­bu­le pha­ka­thi kwa­kho, ngi­ku­tshi­se ka­nye­ka­nyeu.

5 Ku­mbe ka­ba­mbe­le­le ema­ndle­ni amiv, enze uku­thu­la la­miw; uza­kwe­nza uku­thu­la la­mi.

6 Iza­kwe­nza aba­ve­la ko­Ja­ko­be ba­gxi­lex, uI­sra­ye­li uza­hlu­may, akha­hle­lez, agcwa­li­se ubu­so bo­mhla­ba nge­zi­the­lo.

7 Imtsha­yi­le yi­ni nje­ngo­ku­tsha­ya kwa­yo oyi­tsha­ya­yoa? Ubu­le­we yi­ni nje­ngo­ku­bu­la­wa kwa­ba­bu­le­we­yo ba­khe?

8 Nge­si­li­nga­ni­sobc eku­ku­xo­tshe­ni iza­phi­ki­sa­na la­khod; iza­ku­su­sa ngo­mo­ya wa­yo olu­khu­ni ngo­su­ku lo­mo­ya we­mpu­ma­la­ngae.

9 Nga­kho nga­lo­khuf isi­pha­mbe­kog si­ka­Ja­ko­be si­za­hla­wu­le­lwa; la­lo­khu ku­yi­si­the­lo so­nke so­ku­su­sa iso­no sa­kheh, la­pho ese­nza uku­thi wo­nke ama­tshe ela­thi abe nje­nga­ma­tshe eka­la­gai avu­thu­zi­we­yo, izi­xu­kuj la­ma­la­thi ela­ngak ka­ku­yi­ku­ma.

10 Ngo­ba umu­zi obi­ye­lwe­yol uza­ku­ba wo­dwa, inda­wo yo­ku­hla­lamn ixo­tshweo, itshi­ywe nje­nge­nka­nga­lap; la­pho itho­le li­za­ku­dla kho­naq, li­la­le kho­na, li­qe­de izi­nga­tsha za­wor.

11 La­pho inga­tsha za­wos se­zo­mi­le zi­za­kwe­phu­lwa; abe­si­fa­za­na be­ze ba­zi­ba­set; ngo­ba ka­ba­si­ba­ntu aba­qe­di­si­sa­you; nga­kho-ke lo­wo owa­be­nza­yo ka­yi­ku­ba­ha­wu­ke­lav, lo­wa­ba­bu­mba­yo ka­yi­ku­ba­tshe­ngi­sa umu­sawx.

12 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­kuy iNko­si ibhu­leza ku­su­ke­la esi­fu­dla­ne­ni so­mfu­lab ku­ze ku­be se­mfu­le­ni we­Gi­bhi­thec; li­na-ke li­za­bu­thwa nga­mu­nye nga­mu­nye, ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

13 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­kud ku­vu­the­lwe upho­ndo olu­khu­lue, la­la­bo aba­be­bhu­bhe eli­zwe­ni leA­si­ri­yaf la­ba­xo­tshe­lwe eli­zwe­ni le­Gi­bhi­theg, ba­za­bu­ya ba­yi­kho­nze iNko­si enta­be­ni engcwe­le eJe­ru­sa­le­mah.

UE­fra­yi­mi uya­xwa­yi­swa

28Ma­ye ku­mqhe­le wo­ku­zi­gqa­jaa we­zi­da­kwa za­koE­fra­yi­mi, obu­hle be­nka­zi­mu­lo ya­zob bu­li­lu­ba eli­bu­na­yo, eli­phe­zu kwe­kha­nda le­zi­ho­tsha ezi­vu­ndi­le­yoc za­la­bo aba­tsha­ywe li­wa­yi­ni.

2 Kha­nge­la, iNko­si ila­ye ola­ma­ndla lo­qi­ni­le­yod, oza­pho­se­la emhla­be­ni nge­sa­ndla, nje­nge­zu­lu le­si­phe­pho eli­le­si­qho­thoe, isi­phe­pho esi­chi­tha­yofg, nje­nge­mpo­pho­ma ya­ma­nzi ala­ma­ndlah akhu­khu­la­yoij.

3 Umqhe­le wo­ku­zi­qga­jak we­zi­da­kwa za­koE­fra­yi­mi uza­nya­the­le­lwa pha­nsi nge­zi­nya­wo.

4 Lo­bu­hle be­nka­zi­mu­lo ya­khel, obu­phe­zu kwe­kha­nda le­si­ho­tsha esi­vu­nde ka­khu­lum, bu­za­ku­ba li­lu­ba eli­bu­na­yo, nje­nge­si­the­lo esi­vu­thwe ma­si­nya­ne ku­nga­ka­fi­ki ihlo­bon; oku­thi osi­bo­ni­le­yo asi­bo­ne, si­se­se­sa­ndle­ni sa­khe asi­gi­nye.

5 Nga­lo­lo­su­kuo iNko­si ya­ma­ba­ndla iza­ku­ba ngu­mqhe­le we­nka­zi­mu­lop, le­si­dlo­dlo so­bu­hleq ku­nsa­li ya­ba­ntu ba­yo,

6 lo­mo­ya we­sa­hlu­le­lo ku­lo­wo ohla­le­la isa­hlu­le­lo, la­ma­ndla ku­la­bo aba­bu­yi­se­la impi esa­ngwe­nir.

7 La­la­ba ba­du­hi­le nge­nxa ye­wa­yi­nis, la­nge­nxa yo­ku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndla ba­pha­mbu­ki­let; umpri­sti lo­mpro­fe­thi ba­du­hi­le nge­nxa yo­ku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndlau, ba­gi­nywe li­wa­yi­ni, ba­pha­mbu­ki­le nge­nxa yo­ku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndla; ba­ya­du­ha embo­nwe­ni, ba­khu­be­ke ku­sa­hlu­le­lov.

8 Ngo­ba wo­nke ama­ta­fu­la agcwe­le ama­hla­nzo lo­ku­ngco­la, ka­ku­la­nda­wo enga­ngco­la­nga.

9 Iza­fu­ndi­sa ba­ni ulwa­ziw, nja­lo iza­kwe­nza ba­ni aqe­di­si­se umbi­ko? Aba­lu­nyu­li­we­yo echa­gwe­nix, aba­khu­nyu­li­we­yo ema­be­le­ni.

10 Ngo­ba umthe­tho phe­zu ko­mthe­thoy, umthe­tho phe­zu ko­mthe­tho; umzi­la phe­zu ko­mzi­la, umzi­la phe­zu ko­mzi­la; la­pha oku­nci­nya­ne, la­pha­ya­na oku­nci­nya­ne.

11 Ngo­ba nge­nde­be ezi­klo­lo­da­yo la­ngo­lu­nye uli­miza iza­khu­lu­ma ku­la­ba­ba­ntu,

12 eya­thi ku­bo: Lo­khu yi­ku­phu­mu­lab, phu­mu­za­ni aba­di­ni­we­yoc; la­lo­khu yi­ku­vu­se­le­la; ko­dwa ka­ba­tha­nda­nga uku­zwad.

13 Ko­dwa ili­zwi le­Nko­si li­za­ku­ba ki­bo ngu­mthe­tho phe­zu ko­mthe­tho, umthe­tho phe­zu ko­mthe­thoe; umzi­la phe­zu ko­mzi­la, umzi­la phe­zu ko­mzi­laf; la­pha oku­nci­nya­ne, la­pha­ya­na oku­nci­nya­ne; uku­ze ba­ha­mbe, ba­we nyo­va­neg, be­phu­keh, ba­thi­ywei, ba­thu­njwej.

14 Nga­kho zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si, ba­ntu aba­klo­lo­da­yok, eli­bu­sa la­ba­ba­ntu aba­se­Je­ru­sa­le­ma.

15 Ngo­ba li­the: Si­vu­me­la­ne isi­vu­me­lwa­no lo­ku­fal, nja­lo se­nze isi­vu­me­lwa­no le­si­ho­gom; la­pho isi­swe­pu esi­phu­phu­ma­yo si­se­dlu­lan, ka­si­yi­ku­fi­ka ki­thi; ngo­ba se­nze ama­nga aba yi­si­phe­phe­lo se­thuo, sa­ca­tsha nga­pha­nsi kwe­nko­hli­sop.

16 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­be­ka eZi­yo­niq ili­tsher le­si­se­ke­lo, ili­tshe eli­hlo­li­we­yos, ili­tshe le­ngo­nsi eli­li­gu­gut, isi­se­ke­lo esi­se­ke­lwe­you; okho­lwa­yo ka­yi­ku­pha­ngi­savw.

17 Isa­hlu­le­lo la­so ngi­za­si­be­ka enta­nje­nixy, lo­ku­lu­nga enta­nje­ni yo­ku­qo­ndi­saz; le­si­qho­thoa si­za­khu­khu­la isi­phe­phe­lo sa­ma­ngab; la­ma­nzi aga­bhe­lec inda­wo yo­ku­ca­tshad.

18 Le­si­vu­me­lwa­no se­nue lo­ku­fa si­za­phe­la, lo­ku­vu­me­la­na kwe­nu le­si­ho­go ka­ku­yi­ku­maf; la­pho isi­swe­pu esi­khu­khu­la­yo si­se­dlu­lag, kho­na li­za­nya­the­le­lwa pha­nsi yi­kho.

19 Ku­su­ke­la esi­kha­thi­ni so­kwe­dlu­la kwa­so, si­za­li­tha­tha; ngo­ba uku­sa ngo­ku­sa si­za­kwe­dlu­la, emi­ni le­bu­su­kuh; nja­lo ku­za­ku­ba ngo­kwe­sa­bi­sa­yoi ku­phe­la uku­qe­di­si­sa umbi­koj.

20 Ngo­ba umbhe­da mfi­tsha­ne ka­khu­lu uku­thi umu­ntu aze­lu­le ku­wo, le­ngu­bo yi­nci­nya­ne ka­khu­lu uku­thi umu­ntu azi­go­qe­le nga­yok.

21 Ngo­ba iNko­si iza­vu­ka nje­nge­nta­beni ye­Pe­ra­zi­mil, ithu­ku­the­le nje­nge­si­go­dinim se­Gi­be­yo­nin, uku­ze ye­nze umse­be­nzi wa­yo, umse­be­nzi wa­yo onge­jwa­ye­le­ka­nga, ye­nze ise­nzo sa­yo, ise­nzo sa­yo esi­nge­jwa­ye­le­ka­nga.

22 Nga­kho-ke li­nga­hle­ki usu­luo, hle­zi izi­bo­pho ze­nu zi­qi­ni­swe; ngo­ba ngi­zwi­le eNko­si­ni uJe­ho­va wa­ma­ba­ndla ngo­ku­qe­dwa oku­qu­nywe phe­zu ko­mhla­ba wo­nkep.

Inhla­ka­ni­pho ka­Nku­lu­nku­lu

23 Be­ka­ni indle­be, li­zwe ili­zwi la­mi; la­le­la­ni li­zwe inku­lu­mo ya­mi.

24 Umli­mi uli­me­la uku­hla­nye­la lo­nke usu­ku yi­ni? Uya­vu­la abhu­qe umhla­ba­thi wa­khe yi­niq?

25 Ka­ku­nja­lo yi­ni, ese­wu­hle­le­mbi­le ubu­so ba­wo, uku­thi apho­se ama­fi­tshi­zi*, ahla­ka­ze ikhu­mi­ni*, afa­ke phe­zu kwa­kho ingqo­lo­yi enhle ka­khu­lu, le­bha­li* emi­si­we­yo, le­spe­li­te* emngce­le­ni wa­kho?

26 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­khe uya­ma­zi­sa nge­ndle­lar, amfu­ndi­se.

27 Ngo­ba ama­fi­tshi­zi ka­wa­bhu­lwa ngo­bhu­los, le­vi­li le­nqo­la ka­li­phe­ndu­lwa phe­zu kwe­khu­mi­nit; ko­dwa ama­fi­tshi­zi atsha­ywa ngo­swa­ziu, le­khu­mi­ni nge­nto­nga.

28Ama­be­le esi­nkwa aya­cho­tsho­zwa; ngo­ba ka­yi­ku­hla­la ewa­bhu­la ko­ku­phe­la, lo­ba ewa­cho­bo­za nge­vi­li le­nqo­la ya­khe, nja­lo ka­wa­cho­bo­zi nga­ma­bhi­za akhe.

29 La­lo­khu ku­ve­la eNko­si­ni ya­ma­ba­ndla; iya­ma­nga­li­sa ekwe­lu­le­ke­niv, yi­nku­lu eku­se­be­nze­niw.

Oku­za­kwe­nze­ka eJe­ru­sa­le­ma

29Ma­ye ku­yo iA­ri­ye­lia, ku­yo iA­ri­ye­li umu­zi uDa­vi­dab ami­sa ku­wo inka­mbac! Ye­nge­ze­le­la­ni umnya­ka emnya­ke­ni; ka­yi­bho­ded imi­kho­sie.

2 Ka­nti ngi­za­yi­ci­nde­ze­la iA­ri­ye­lif, nja­lo ku­be kho­na uku­li­la lo­si­zi; nja­lo ku­za­ku­ba nje­ngeA­ri­ye­li ki­mig.

3 Nja­lo ngi­za­mi­sa inka­mbah inhla­ngo­thi za­kho zo­nkei, ngi­ku­vi­mbe­ze­lej nge­du­ndu­luk, ngi­ku­mi­se­le izi­nqa­bal ezi­me­le­ne la­we.

4 Nja­lo uza­kwe­hli­se­lwa pha­nsim, ukhu­lu­me use­mhla­ba­thi­ni, le­nku­lu­mo ya­kho iza­ku­ba pha­nsi ethu­li­nin, le­li­zwi la­kho li­za­ku­ba nje­nge­lo­le­dlo­zio li­phu­ma emhla­ba­thi­ni, le­nku­lu­mo ya­kho ibe ngu­mlo­zwi ophu­ma othu­li­nip.

5 Nja­lo ixu­ku la­be­zi­zwe ba­kho li­za­ku­ba nje­ngo­thu­li olu­cho­le­ki­le­yoq, le­xu­ku la­ba­le­si­hlu­kur nje­nga­ma­kho­ba adlu­la­yos. Ye­bo, ku­za­hle ku­be ma­si­nya­net.

6 Uza­kwe­the­ke­le­lwa yi­Nko­si ya­ma­ba­ndlau ngo­mdu­mo, la­ngo­ku­za­ma­za­ma ko­mhla­ba, lo­msi­ndo omkhu­lu, isi­vu­ngu­za­ne, le­si­phe­phov, le­la­nga­bi lo­mli­lo oqo­thu­la­yow.

7 Le­xu­ku le­zi­zwe zo­nkex eli­lwa li­me­le­ne leA­ri­ye­liy, ngi­tsho zo­nke ezi­lwa zi­me­le­ne la­yo le­zi­nqa­ba za­yoz, le­zi­yi­ci­nde­ze­la­yo, zi­za­ku­ba nje­nge­phu­pho, umbo­no wo­bu­su­kua.

8 Ku­za­ku­ba la­nje­ngo­la­mbi­le­yo ephu­phabc, kha­nge­la-ke, uya­dla, ko­dwa apha­pha­med, lo­mphe­fu­mu­lo wa­khe unge­la­lu­tho; lo­ba nje­ngo­wo­mi­le­yo ephu­pha, kha­nge­la-ke, uya­na­tha, ko­dwa apha­pha­me, kha­nge­la-ke uphe­le­lwa nga­ma­ndla, lo­mphe­fu­mu­lo wa­khe uya­la­nga­thae; li­za­ku­ba nja­lo ixu­ku la­zo zo­nke izi­zwe ezi­lwa zi­me­le­ne le­nta­ba iZi­yo­ni.

Uku­phu­mpu­the­ka ku­kaI­sra­ye­li

9 Ma­ni­ni, li­thi­thi­ba­le; zi­tho­ko­zi­se­ni li­phu­mpu­the­ke; ba­da­ki­wef, ko­dwa ha­tshi nge­wa­yi­nig; ba­ya­di­ya­ze­la, ko­dwa ha­tshi nge­nxa yo­ku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndla.

10 Ngo­ba iNko­sih ithu­lu­le­le phe­zu kwe­nu umo­ya wo­bu­tho­ngo obu­nzi­mai, ya­va­la ame­hlo enuj; aba­pro­fe­thi le­zi­nhlo­ko ze­nu, aba­bo­ni, iba­gu­bu­ze­le.

11 La­wo wo­nke umbo­nok usu­be ki­ni nje­nga­ma­zwi ogwa­lo olu­na­nye­ki­we­yol oku­thi ba­lu­ni­ka owa­zi umbha­lo, be­si­thi: Ba­la lo­khu si­ya­ku­nce­nga; ye­na athi: Ngi­nge­ke, ngo­ba lu­na­nye­ki­wem.

12 Ugwa­lo be­se­lu­ni­kwa onga­zi umbha­lo, be­si­thi: Ba­la lo­khu, si­ya­ku­nce­nga; ye­na athi: Ka­ngi­wa­zi umbha­lo.

13 INko­si ya­si­si­thi: Nge­nxa yo­ku­thi la­ba­ba­ntu be­so­nde­la ngo­mlo­mo wa­bon la­nge­zi­nde­be za­bo be­ngi­hlo­ni­phao, ko­dwa ba­be­ka inhli­zi­yo ya­bo kha­tsha­na la­mi, lo­ku­nge­sa­ba kwa­bo ku­fu­ndi­swa ngu­mla­yo wa­ba­ntup;

14 nga­kho, kha­nge­la, ngi­za­qhu­be­ka uku­kwe­nza ngo­ku­ma­nga­li­sa­yo la­la­ba­ba­ntu, umse­be­nzi oma­nga­li­sa­yo le­si­ma­nga; ngo­ba inhla­ka­ni­phoq ya­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo ba­bo iza­phe­la, lo­ku­qe­di­si­sa kwa­ba­qe­di­si­sa­yo ba­bo ku­ca­tshe.

15 Ma­ye ku­la­bo aba­ju­la be­su­ka eNko­si­ni uku­ze ba­fi­hle ice­bo la­bor, le­mi­se­be­nzi ya­bo ise­mnya­me­ni, ba­thi: Ngu­ba­ni osi­bo­na­yo? Nja­lo ngu­ba­ni osa­zi­yo?s

16 Uku­go­nqo­mi­sa kwe­nu ku­thi­wa ku­nje­nge­bu­mba lo­mbu­mbi! Ngo­ba umse­be­nzit uza­ku­tsho yi­ni nga­ye owe­nzi­le­yo uku­thi: Ka­nge­nza­nga? Ku­mbe oku­bu­nji­we­you ku­nga­tsho yi­ni ngo­mbu­mbi wa­kho uku­thi: Ka­qe­di­si­si?

17 Ka­ku­se­yisi­kha­tsha­na esi­fi­tsha­nev yi­ni, uku­thi iLe­bha­no­niw iphe­ndu­lwe ibe yi­nsi­mu ethe­la­yo, le­nsi­mu ethe­la­yox ithi­we inje­nge­hla­thi?

18 Nja­lo nga­lo­lo­su­kuy iza­cu­thez zi­za­ku­zwa ama­zwi ogwa­lo, la­me­hlo ezi­pho­fu abo­ne eku­fi­pha­le­ni le­mnya­me­ni.

19 Aba­tho­be­ki­le­yoa la­bo ba­za­kwa­ndi­sa into­ko­zo eNko­si­ni, la­ba­nga­ba­ya­nga eba­ntwi­nib ba­tho­ko­ze ko­Ngcwe­le kaI­sra­ye­li.

20 Ngo­ba ole­si­hlu­kuc uza­phe­lad, lo­de­le­la­yoe uqe­di­wef, la­bo bo­nke aba­li­nde­le oku­bi ba­qu­nyi­we;

21 abe­nza umu­ntu one nge­li­zwi, ba­mbe­ke­le umji­bi­la okhu­za­yo esa­ngwe­nig, ba­pha­mbu­le olu­ngi­le­yoh nge­nto enge­lu­thoi.

22 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si eya­hle­nga uA­bra­ha­ma, nge­ndlu ka­Ja­ko­be: Kha­the­si uJa­ko­be ka­yi­ku­ba la­nhlo­ni, lo­bu­so ba­khe kha­the­si ka­bu­yi­ku­hlo­ba.

23 Ngo­ba la­pho ebo­na aba­ntwa­na ba­khe, umse­be­nzi we­za­ndla za­mij, pha­ka­thi kwa­khe, ba­za­ngcwe­li­sa ibi­zo la­mik; ba­ngcwe­li­se oNgcwe­le ka­Ja­ko­be, be­sa­be uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lil.

24 La­la­bo aba­du­ha­yo emo­ye­ni ba­za­kwa­zi uku­qe­di­si­sa, la­ba­ngu­ngu­na­yom ba­za­fu­nda imfu­ndi­son.

Ubu­ze bo­kwe­nza isi­vu­me­lwa­no le­Gi­bhi­the

30Ma­ye eba­ntwa­ne­ni aba­hla­mu­ka­yo!a itsho iNko­si, uku­thi be­nze ice­bob, ko­dwa eli­nge­yi­si­lo ela­mi, lo­ku­thi be­mbe­se nge­se­mbe­soc, ko­dwa esi­nge­si­so so­mo­ya wa­mi, uku­ze be­nge­ze­le­le iso­no phe­zu kwe­so­nod.

2 Aba­ha­mba ukwe­hle­la eGi­bhi­thee, nja­lo be­nga­bu­za­nga umlo­mo wa­mif, uku­ze ba­zi­qi­ni­se ema­ndle­ni ka­Fa­ro, ba­the­mbe­le emthu­nzi­ni we­Gi­bhi­the!g

3 Nga­kho ama­ndla ka­Fa­ro aza­ku­ba li­hla­zo ki­ni, lo­ku­the­mbe­lah emthu­nzi­ni we­Gi­bhi­thei ku­be yi­ku­ya­nge­ka.

4 Ngo­ba izi­pha­tha­ma­ndla za­khe za­zi­se­Zo­wa­nij le­zi­thu­nywa za­khek za­fi­ka eHa­ne­sil.

5 Bo­nke iza­ba­ya­ngi­sam nga­ba­ntu aba­be­nge­la­ku­ba­si­zan, ba­nga­bi lu­nce­do nja­lo ba­nga­bi yi­nzu­zo, ko­dwa ba­be lu­ya­ngi­so nja­lo ba­be li­hla­zo.

6 Umthwa­loo we­zi­lo ze­ni­ngi­zi­mup.

Eli­zwe­ni lo­ku­ci­nde­ze­lwaq le­mba­nde­ze­lor, la­pho oku­ve­la kho­na ibho­ngo le­si­lwa­nes, ibu­lu­lutu le­nyo­ka epha­pha­yo elo­ku­tshi­savw, ba­thwa­la ino­tho ya­box emhla­na wa­ma­tho­le abo­ba­bhe­miy, lo­ku­li­gu­gu kwa­bo phe­zu kwa­ma­lu­nda ama­ka­me­laz, be­ku­sa eba­ntwi­ni aba­nge­la­si­zoa.

7 Ngo­ba ama­Gi­bhi­theb aza­si­za nge­ze la­ngo­ku­nge­la­lu­tho; nga­kho nga­kha­la nga­lo­khu nga­thi: Ama­ndla abo yi­ku­hla­la ba­thu­lec.

8 Kha­the­si ha­mba, uku­bha­led pha­mbi kwa­bo esi­bhe­bhe­ni, uku­lo­be ngo­ku­gu­bha egwa­lwe­nie, uku­ze ku­be kho­na ku­ze ku­be lu­su­ku lo­ku­ci­na, ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, ku­ze ku­be pha­ka­de.

9 Ngo­ba ba­nga­ba­ntu aba­vu­ke­la­yof, aba­ntwa­na aba­qa­mba ama­nga, aba­ntwa­na aba­nga­tha­ndi uku­zwa umla­yo we­Nko­si;

10 aba­thi ku­ba­bo­ni: Li­nga­bo­nig; la­ku­ba­kha­nge­li: Li­nga­si­kha­nge­le­li izi­nto ezi­qo­ndi­le­yoh; khu­lu­ma­ni ki­thi izi­nto ezi­bu­tshe­le­zii, li­kha­nge­le izi­nko­hli­so;

11 phu­ma­ni endle­le­ni, li­pha­mbu­ke li­su­ke emkho­ndwe­ni, li­su­se oNgcwe­le kaI­sra­ye­li pha­mbi kwe­thu.

12 Nga­kho utsho nja­lo oNgcwe­le kaI­sra­ye­li uthi: Ngo­ba li­de­le­le le­li­li­zwi, la­the­mbe­la ku­ci­nde­ze­lo lo­ku­pha­mbe­ne­yoj, la­ba­mbe­le­la ku­kho.

13 Nga­kho lo­bu­bu­bi bu­za­ku­ba ki­ni nje­ngo­mke­nke osu­za­ku­wa, ukhu­khu­ma­la emdu­li­ni omu­de, oku­di­li­ka kwa­wo ku­hle ku­fi­kek ma­si­nya­za­nalm.

14 Ye­bo, uza­we­phu­lan nje­ngo­kwe­phu­lwa kwe­mbi­za ya­ba­bu­mbi epha­ha­zi­we­yo; ka­yi­ku­ye­ke­lao, uku­ze ku­nga­tho­la­ka­li ezi­cu­cwi­ni za­yo ude­nge­zip lo­ko­kha umli­lo ezi­koq, ku­mbe uku­kha ama­nzi emtho­nje­nir.

15 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va, oNgcwe­le kaI­sra­ye­li: Ngo­ku­phe­ndu­ka lo­ku­phu­mu­la li­za­si­ndi­swas; ngo­ku­thu­lat la­ngo­kwe­the­mba ku­za­ku­ba nga­ma­ndla enu; ko­dwa ka­li­fu­na­ngau.

16 Ko­dwa la­thi: Ha­tshi, ngo­ba si­za­ba­le­ka nga­ma­bhi­zav; nga­kho-ke li­za­ba­le­ka; nja­lo: Si­za­ga­daw ama­bhi­za ale­ju­ba­nex; nga­kho-ke aba­li­xo­tsha­yo ba­za­ku­ba le­ju­ba­ne.

17 Inku­lu­ngwa­ne eyo­dway iza­ba­le­ka ngo­ku­kha­li­ma ko­ye­dwa; ngo­ku­kha­li­ma kwa­ba­hla­nu li­za­ba­le­ka, li­ze li­sa­le nje­nge­nsi­ka phe­zu kwe­ngqo­nga ye­nta­ba, la­nje­nge­si­bo­ni­soz phe­zu ko­qa­qa.

Isi­the­mbi­so si­ka­Nku­lu­nku­lu eba­ntwi­ni ba­khe

18 Nga­kho-ke iNko­si iza­li­ndaa, uku­ze ibe lo­mu­sa ki­ni, nga­kho-ke iza­pha­ka­nyi­swab uku­thi ibe le­si­ha­wu ki­ni; ngo­ba iNko­si ingu­Nku­lu­nku­lu we­sa­hlu­le­lo; ba­bu­si­si­we bo­nke aba­li­nde­la ku­yoc.

19 Ngo­ba aba­ntu ba­za­hla­la eZi­yo­ni eJe­ru­sa­le­mad; ka­li­yi­ku­kha­la lo­ku­kha­la inye­mbe­zi; iza­ku­ba lo­mu­sa omkhu­lu ku­we eli­zwi­ni lo­ku­kha­la kwa­kho; la­pho ili­zwa iza­ku­phe­ndu­la.

20 Lo­ba iNko­si ili­ni­ka isi­nkwa so­si­zie la­ma­nzi oku­hlu­phe­kaf, ka­nti aba­fu­ndi­si ba­kho ka­ba­sa­yi­ku­su­se­lwa engo­nsi­nig, ko­dwa ame­hlo akho aza­bo­na aba­fu­ndi­si ba­kho.

21 Le­ndle­be za­kho zi­za­ku­zwa ili­zwi emva kwa­kho li­si­thi: Le yi­yo indle­la, ha­mba­ni nga­yoh, la­pho li­pha­mbu­ke­la nga­kwe­so­ku­ne­ne la­la­pho li­pha­mbu­ke­la nga­kwe­so­kho­hloi.

22 Li­za­ngco­li­sa lo­ku­hu­qi­we­yoj kwe­zi­tho­mbe za­kho ezi­ba­zi­we­yok ze­si­li­va, lo­ku­na­nye­ki­we­yo kwe­zi­tho­mbe za­kho ze­go­li­de ezi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sal; li­zi­hla­ka­ze nje­nge­le­mbu lo­se­si­kha­thi­nim, li­thi ku­zo: Phu­ma­ni!n

23 Kho­na iza­ni­ka izu­lu le­nhla­nye­lo ya­kho oza­yi­hla­nye­la emhla­ba­thi­ni, le­si­nkwa se­si­vu­no so­mhla­ba; uza­vu­nda uci­ci­me. Nga­lo­lo­su­kuo izi­fu­yo ze­nu zi­za­ku­dla ema­dle­lwe­ni aba­nzip;

24 le­zi­nka­biq la­bo­ba­bhe­mi aba­tshar oku­li­ma umhla­ba­this ku­za­ku­dla umnca­ntshat, owe­li­we­yo nge­fo­tsho­lo la­nge­fo­lo­gwe.

25 La­phe­zu kwa­yo yo­nke inta­ba endeu la­phe­zu kwa­lo lo­nke uqa­qa olu­pha­ke­me­yov ku­za­ku­ba le­mi­fu­la le­zi­fu­dla­na za­ma­nziw ngo­su­ku lo­ku­bu­la­wa oku­khu­lu, la­pho ku­si­wa imi­pho­tsho­ngox.

26 Fu­thi uku­kha­nyay kwe­nya­nga ku­za­ku­ba nje­ngo­ku­kha­nya kwe­la­nga, lo­ku­kha­nya kwe­la­nga ku­phi­ndwe ka­si­kho­mbi­saz, nje­ngo­ku­kha­nya kwe­nsu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, mhla iNko­si ibo­pha ukwe­phu­ka kwa­ba­ntu ba­yo, ipho­li­saa umvi­mvi­nya we­si­lo­nda sa­bo.

Uku­nqo­tshwa kweA­si­ri­ya

27 Kha­nge­la, ibi­zo le­Nko­si li­ve­la kha­tsha­na, li­vu­tha ula­ka lwa­yo, lo­mthwa­lo unzi­ma; inde­be za­yo zi­gcwe­le intu­ku­the­lo, lo­li­mi lwa­yo lu­nje­ngo­mli­lo oqo­thu­la­yo;

28 lo­ku­phe­fu­mu­la kwa­yob ku­nje­nge­si­fu­la esi­phu­phu­ma­yo si­ze si­fi­ke pha­ka­thi kwe­nta­moc, uku­hlu­ngu­la izi­zwe nge­si­hlu­ngu­lo so­bu­zed; nja­lo ku­za­ku­ba le­to­mue eli­du­hi­sa­yo emi­hla­thi­ni ya­ba­ntu.

29 Li­za­ku­ba le­ngo­ma, nje­nge­yo­bu­su­ku bo­kwe­hlu­ka­ni­swa ko­mkho­si, lo­ku­tho­ko­za kwe­nhli­zi­yo, nje­ngo­ha­mba lo­mhu­bhef esi­ya enta­be­ni ye­Nko­sig, eDwa­le­ni la­koI­sra­ye­li.

30 INko­si iza­zwa­ka­li­sa-ke ili­zwi la­yo eli­lo­du­mo, ibo­na­ka­li­se ukwe­hla kwe­nga­lo ya­yoh, nge­ntu­ku­the­lo yo­la­ka, le­la­nga­bi lo­mli­lo oqo­thu­la­yoi, isi­vu­ngu­vu­ngu, le­zu­lu le­si­phe­phoj, le­si­qho­thokl.

31 Ngo­ba nge­li­zwi le­Nko­sim amaA­si­ri­ya aza­pha­hla­zwan, itsha­ya nge­ndu­kuo.

32 Ku­za­ku­thi lo­ba nga­phi okwe­dlu­la kho­na indu­ku emi­si­we­yo, iNko­si eyi­be­ka phe­zu kwa­yo, ku­be nge­zi­gu­bhup la­nga­ma­cha­choq, la­nge­zi­mpi zo­ku­nyi­ki­nyar ilwe la­bo.

33 Ngo­ba iTho­fe­this ya­hle­lwa endu­lo, la­yo ya­mi­se­lwa inko­sit; ya­ye­nza ya­tsho­na, ya­ba ba­nzi, inqu­mbi ya­yo ingu­mli­lo le­nku­ni ezi­ne­ngiu; uku­phe­fu­mu­la kwe­Nko­si ku­ya­yi­thu­nge­lav nje­nge­si­fu­la se­so­lu­fa*.

Ubu­ze be­Gi­bhi­the

31Ma­ye ku­la­bo abe­hle­la usi­zo eGi­bhi­thea, abe­ya­ma ema­bhi­ze­nibc, be­the­mba izi­nqo­lad ngo­ba zi­zi­ne­ngi, la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za ngo­ba be­la­ma­ndla ka­khu­lu, ko­dwa be­nga­kha­nge­li ko­Ngcwe­le kaI­sra­ye­li, nja­lo be­nga­di­ngi iNko­si!e

2 Ka­nti la­yo ihla­ka­ni­phi­lef, iza­le­tha ubu­bi, nja­lo ka­yi­yi­ku­wa­bu­yi­sa ama­zwi ayog; ko­dwa iza­vu­ke­la indlu ya­be­nzi bo­bu­bi, nja­lo ime­le­ne lo­si­zo lwa­be­nzi be­zi­pha­mbe­koh.

3 Ngo­ba ama­Gi­bhi­the anga­ba­ntu, ka­ba­su­Nku­lu­nku­lui, la­ma­bhi­za awo ayi­nya­maj, ka­wa­yi­si­mo­ya. La­pho iNko­si iza­kwe­lu­la isa­ndla sa­yo, osi­za­yo uza­khu­be­ka lo­si­zwa­yo uza­ku­wa pha­nsik, nja­lo bo­nke ba­phe­le ka­nye­ka­nyel.

4 Ngo­ba iNko­si itsho nja­lo ki­mi: Nje­nge­si­lwa­nem le­bho­ngo le­si­lwa­nen ku­bho­nge­la phe­zu kwe­mpa­ngo ya­kho, la­pho ixu­kuo la­be­lu­si li­bi­ze­lwe uku­me­la­na la­so, ka­si­yi­kwe­sa­ba ili­zwi la­bop, nja­lo ka­si­yi­ku­zi­tho­ba nge­nxa yo­msi­ndo wa­bo; ngo­ku­nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla iza­kwe­hla uku­lwe­la inta­ba ye­Zi­yo­niq lo­qa­qa lwa­yo.

5 Nje­nge­nyo­ni ezi­pha­pha­yor, ngo­ku­nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla iza­vi­ke­la iJe­ru­sa­le­ma; ivi­ke­la, izayo­phu­las; ise­dlu­la, iyi­khu­lu­let.

6 Phe­ndu­ke­la­ni kuyo oku­yo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­hlu­bu­ke ngo­ku­ju­li­le­you.

7 Ngo­ba nga­lo­lo­su­ku ba­za­la­hla, wo­nke umu­ntuv izi­tho­mbe za­khe ze­si­li­va le­zi­tho­mbe za­khe ze­go­li­dew, oza­ndla ze­nu zi­le­nze­le zo­na uku­ba yi­so­nox.

8 ISi­ri­yay iza­ku­wa-ke nge­nke­mba enge­yi­si­yo yo­mu­ntu ola­ma­ndlaz, le­nke­mba enge­yi­si­yo yo­mu­ntu­ka­za­naa iza­yi­qe­da; ko­dwa iza­ba­le­ke­la inke­mbab, la­ma­ja­ha ayo abe yi­zi­bha­lwa.

9 Iza­kwe­dlu­le­lac e­dwa­leni la­yo ngo­kwe­sa­ba, le­zi­pha­tha­ma­ndla za­yo ze­sa­be upha­wud, itsho iNko­si, omli­lo wa­yo use­Zi­yo­nie, le­si­tha­ndo sa­yo si­se­Je­ru­sa­le­maf.

INko­si elu­ngi­le­yo

32Kha­nge­la, inko­si iza­bu­sa ngo­ku­lu­ngaa, le­zi­pha­tha­ma­ndla zi­bu­se nge­sa­hlu­le­lo.

2 Lo­mu­ntu uza­ku­ba nje­nge­nda­wo yo­ku­ca­tshe­la umo­ya le­si­vi­ke­lo ku­zu­lu le­si­phe­phob; nje­nge­mi­fu­la ya­ma­nzi enda­we­ni eyo­mi­le­yoc, nje­ngo­mthu­nzid we­dwa­la eli­khu­lu eli­zwe­ni elo­mi­le­yoe.

3 La­me­hlof ala­bo aba­bo­na­yo ka­wa­yi­ku­fi­pha­la, le­zi­ndle­beg za­la­bo abe­zwa­yo zi­za­la­le­la.

4 Le­nhli­zi­yo ya­ba­la­ma­wa­la iza­qe­di­si­sa ulwa­zi, lo­li­mi lwa­ba­ga­ga­sa­yoh lu­za­pha­ngi­sa uku­khu­lu­ma ngo­ku­ca­ca.

5 Isi­thu­tha ka­si­sa­yi­ku­bi­zwa ngo­ku­thi si­hlo­ni­phe­ki­le, lo­nci­tsha­na­yo anga­thi­wa uya­pha­na.

6 Ngo­ba isi­thu­tha si­khu­lu­ma ubu­thu­tha, le­nhli­zi­yo ya­so ise­be­nze oku­bi, ukwe­nza ubu­ze­nzi­si, lo­ku­khu­lu­ma oku­pha­mbe­ne­yo nge­Nko­si, ukwe­nza umphe­fu­mu­lo wo­la­mbi­le­yo ube ze, se­nze ku­swe­le­ke oku­na­thwa­yo ko­wo­mi­le­yo.

7 Izi­kha­li zo­nci­tsha­na­yo la­zo zi­mbi; ye­na uce­ba ama­ce­bo akho­hla­ke­le­yo uku­ze achi­the aba­ya­ngai nga­ma­zwi ama­nga, la­nxa oswe­la­yo ekhu­lu­ma oku­lu­ngi­le­yo.

8 Ko­dwa ohlo­ni­phe­ka­yo uce­ba izi­nto ezi­hlo­ni­phe­ka­yoj; la­nge­zi­nto ezi­hlo­ni­phe­ka­yo ye­na uza­ku­ma.

Uku­xwa­yi­swa kwa­be­si­fa­za­na be­Je­ru­sa­le­ma

9 Vu­ka­ni, be­si­fa­za­na abo­nwa­bi­le­yok, li­zwe ili­zwi la­mi; ma­do­da­ka­zi avi­ke­le­ki­le­yo, be­ka­ni indle­be eku­khu­lu­me­ni kwa­mi.

10 Izi­nsu­ku eze­dlu­la umnya­ka li­za­thu­thu­me­la, be­si­fa­za­na aba­vi­ke­le­ki­le­yo, ngo­ba uku­vu­nwa kwe­vi­ni ku­za­phe­la, uku­bu­tha ka­ku­yi­ku­fi­ka.

11 Thu­thu­me­la­ni, be­si­fa­za­na abo­nwa­bi­le­yol, li­qhu­qhe, ba­vi­ke­le­ki­le­yo; khu­lu­la­ni, li­zi­nqu­nu­lem, li­bhi­nce ama­sa­ka enka­lwe­nin.

12 Ba­za­kha­le­la ama­be­le oku­mu­nya, ama­si­mu ama­hle, ivi­ni eli­the­la­yoo.

13 Phe­zu ko­mhla­ba­thi wa­ba­ntu ba­mi ku­za­khu­la ame­va lo­khu­la olu­hla­ba­yop; ye­bo, phe­zu kwe­zi­ndlu zo­nke ze­nja­bu­lo, e­mzini we­nto­ko­zoq.

14 Ngo­ba isi­go­dlo si­za­de­lwar, ine­ngi lo­mu­zi li­za­tshi­ywa; inqa­ba le­mi­pho­tsho­ngos ku­za­ku­ba yi­mi­ho­me ku­ze ku­be pha­ka­de, into­ko­zo ya­bo­ba­bhe­mi be­ga­nga, la­ma­dle­lo emi­hla­mbit;

15 aze athu­lu­le­lwe phe­zu kwe­thu uMo­yau eve­la phe­zu­lu, le­nka­nga­lav ibe yi­nsi­mu ethe­la­yo, le­nsi­mu ethe­la­yo ithi­we li­hla­thiw.

16 Kho­na isa­hlu­le­lo si­za­hla­la enka­nga­la, lo­ku­lu­nga ku­hla­le ensi­mi­ni ethe­la­yox.

17 Lo­mse­be­nzi wo­ku­lu­ngay uza­ku­ba yi­ku­thu­laz, lo­kwe­nza ko­ku­lu­ngaa ku­be yi­ku­thu­la lo­ku­qi­ni­se­ki­swa ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

18 La­ba­ntu ba­mi ba­za­hla­la enda­we­ni yo­ku­hla­la elo­ku­thu­la, le­zi­nda­we­ni zo­ku­hla­la ezi­vi­ke­le­ki­le­yo, le­zi­nda­we­ni zo­ku­phu­mu­la ezo­nwa­bi­le­yob.

19 Ko­dwa li­za­ku­na nge­si­qho­thoc ekwe­hle­nid kwe­hla­thie, lo­mu­zi uza­tho­tshi­swa enda­we­ni epha­nsi.

20 Li­bu­si­si­we li­na eli­hla­nye­la nga­se­ma­nzi­ni wo­nkef, li­thu­me­ze­lag la­pho inya­wo ze­zi­nka­bi la­bo­ba­bhe­mih.

INko­si iza­khu­lu­la aba­ntu ba­yo

33Ma­ye ku­we ochi­tha­yoa, ko­dwa unga­chi­thwa­nga! Lo­we­nza nge­nko­hli­sob, be­nge­nza­nga nge­nko­hli­so ku­we! La­pho usu­qe­di­le uku­chi­tha, uza­chi­thwac; la­pho usu­ci­ni­le ukwe­nza nge­nko­hli­so, ba­za­kwe­nza nge­nko­hli­so ku­we.

2 Nko­si, wo­ba lo­mu­sa ki­thi, si­ku­li­nde­led; wo­ba yi­nga­lo ya­boe eku­se­ni ko­nkef, lo­si­ndi­so lwe­thu nge­si­kha­thi so­ci­nde­ze­lo.

3 Emsi­ndwe­ni wo­ku­hlo­ko­ma aba­ntu ba­ba­le­ka; eku­zi­pha­ka­mi­se­ni kwa­kho izi­zwe za­hla­ka­ze­kag.

4 Le­mpa­ngo ye­nuh iza­bu­thwai nje­ngo­ku­bu­tha kwe­ci­mbij, nje­ngo­ku­gi­ji­ma kwe­nte­the uza­gi­ji­ma phe­zu kwa­yok.

5 INko­si ipha­ke­mel, ngo­ba ihla­la phe­zu­lu; igcwa­li­se iZi­yo­ni nge­sa­hlu­le­lo la­ngo­ku­lu­nga.

6 Le­nhla­ka­ni­pho lo­lwa­zi ku­za­ku­ba yi­ku­qi­na kwe­zi­kha­thi za­khom, ama­ndla ezi­nsi­ndi­son; ukwe­sa­ba iNko­si ku­li­gu­gu la­khe.

7 Kha­nge­la, ama­qha­we abo aza­kha­la nga­pha­ndle; izi­thu­nywa zo­ku­thu­lao zi­za­kha­la inye­mbe­zi ngo­ku­ba­ba­yo.

8 Imi­gwa­qo emi­khu­lu izep, owe­dlu­la nge­ndle­la ka­kho; we­phu­le isi­vu­me­lwa­noq, ude­le­le imi­zir, ka­na­nzi mu­ntu.

9 Ili­zwe li­ya­li­las li­da­nge­let; iLe­bha­no­niu ile­nhlo­ni iya­bu­na; iSha­ro­niv inje­nge­nka­nga­la; nja­lo iBa­sha­niw le­Kha­rme­lix ku­ya­khi­thi­zay.

10 Kha­the­si ngi­za­vu­kaz, ku­tsho iNko­si; kha­the­si ngi­za­du­nyi­swa; kha­the­si ngi­za­pha­ka­nyi­swa.

11 Li­za­khu­le­lwaa nga­ma­kho­bab, be­se­li­za­lac izi­bid; umo­ya we­nu, nje­ngo­mli­lo, uza­li­qe­da.

12 Nja­lo aba­ntu ba­za­ku­ba nje­ngo­ku­tshi­si­we­yo kwe­ka­la­ga; nje­nga­me­vae aqu­nyi­we­yo ba­za­tshi­swa emli­lwe­nif.

13 Zwa­ni­ni, li­na eli­kha­tsha­nag, engi­kwe­nzi­le­yo; la­ni eli­se­du­zeh, vu­ma­ni ama­ndla ami.

14 Izo­ni ze­Zi­yo­ni zi­ye­sa­ba, uku­thu­thu­me­lai ku­ba­ba­mbi­le aba­ze­nzi­sij. Ngu­ba­ni pha­ka­thi kwe­thu onga­hla­la lo­mli­lo oqo­thu­la­yok? Ngu­ba­ni pha­ka­thi kwe­thu onga­hla­la lo­ku­tshi­sa oku­la­pha­ka­de?

15 Ye­na oha­mba ngo­ku­lu­ngal, akhu­lu­me ngo­bu­qo­tho, ode­le­la inzu­zo ye­zi­nci­nde­ze­lom, othi­nti­tha iza­ndla za­khe eku­ba­mbe­ni isi­va­la­mlo­mon, ova­la indle­be ya­khe eku­zwe­ni nga­ma­ca­la le­ga­zi, oci­me­za ame­hlo akhe uku­ze anga­bo­ni oku­bio;

16 ye­na uza­hla­la ezi­nda­we­ni ezi­pha­ke­me­yop; izi­nqa­ba za­ma­dwa­la zi­be yi­si­vi­ke­lo sa­khe; isi­nkwa sa­khe asi­ni­kwe; ama­nzi akhe athe­mbe­keq.

17 Ame­hlo akho aza­bo­na iNko­si ebu­hle­ni ba­yor; abo­ne ili­zwe eli­kha­tsha­na ka­khu­lu.

18 Inhli­zi­yo ya­kho iza­zi­ndla ukwe­sa­bi­sa. Unga­phi umbha­lis? Unga­phi umli­nga­ni­si? Unga­phi oba­la imi­pho­tsho­ngo?

19 Ka­wu­yi­ku­bo­nat aba­ntu aba­yi­zi­qho­lou, aba­ntu abe­nku­lu­mo eju­le oko­ku­thi unge­yi­zwi­si­sev, abo­li­mi olu­ga­ga­sa­yow onge­lu­qe­di­si­se.

20 Kha­nge­la iZi­yo­ni, umu­zi we­mi­kho­si ye­thu emi­si­we­yox; ame­hlo akho aza­bo­na iJe­ru­sa­le­may, inda­wo yo­ku­hla­la elo­ko­nwa­baz, ithe­nte eli­nga­yi­ku­su­ka, ozi­kho­nkwa­ne za­lo ezi­za­si­tshu­lwa pha­ka­deab, ka­ku­yi­ku­qa­mu­ka le­yo­dwa ye­zi­nta­mboc za­lo.

21 Ko­dwa la­pho iNko­si iza­ku­ba nge­lo­bu­kho­si ki­thi, inda­wo ye­mi­fu­lad, ye­zi­fu­la ezi­ba­nzie; umko­lo ola­ma­phi­ni oku­gwe­dla onga­ha­mbi kho­na, lo­mkhu­mbi ola­ma­ndla onge­dlu­li kho­na.

22 Ngo­ba uJe­ho­va ungu­ma­hlu­le­li we­thu, uJe­ho­va ungu­mni­ku­mthe­tho we­thuf, uJe­ho­va uyi­nko­si ye­thu, ye­na uza­si­si­ndi­sa.

23 Ingo­da za­khog zi­ya­xe­gah; ka­zi­yi­ku­qi­ni­sa iqo­nde insi­ka ya­zo yo­mko­loi, zi­nge­ye­lu­le ise­yi­lij; kho­na ku­za­kwa­bi­wa impa­ngokl ye­mpa­ngo ene­ngi, aba­qhu­la­yom ba­pha­nge impa­ngo.

24 Lo­mhla­li ka­yi­ku­thi: Ngi­ya­gu­lan. Aba­ntu aba­hla­la ku­yo ba­za­the­the­le­lwa izi­pha­mbe­koo.

INko­si ithu­ku­the­le­la izi­zwe zo­nke

34So­nde­la­ni, zi­zwe, uku­ze li­zwea; la­ni ba­ntu, li­la­le­le; umhla­ba ka­wu­zweb, lo­ku­gcwa­la kwa­wo; ili­zwe, la­kho ko­nke oku­ve­la ki­loc.

2 Ngo­ba intu­ku­the­lo ye­Nko­si iphe­zu kwa­zo zo­nke izi­zwe, lo­la­ka phe­zu kwa­wo wo­nke ama­bu­tho azo; izi­tsha­ba­la­li­si­led, izi­ni­ke­le eku­bu­la­we­ni.

3 Aba­bu­le­we­yo ba­zo la­bo ba­za­pho­se­lwa pha­ndle, le­vu­mba la­boe li­za­kwe­nyu­ka ezi­du­nji­ni za­bo, le­zi­nta­ba zi­za­nci­bi­li­ka nge­ga­zi la­bo.

4 La­lo lo­nke ibu­tho la­ma­zu­lu li­za­bo­lafg; la­ma­zu­lu ago­qwe nje­ngo­mqu­luh; la­lo lo­nke ibu­tho la­bo li­we­le pha­nsii, nje­nge­hla­mvuj li­wo­hlo­ka evi­ni­ni, la­nje­ngomkhi­wa owo­hlo­ka­yo esi­hla­hle­ni so­mkhi­wak.

5 Ngo­ba inke­mba ya­mil iza­cwi­la ema­zu­lwi­nim; kha­nge­la, iza­kwe­hle­lan phe­zu ku­kaE­do­mao la­phe­zu kwa­ba­ntu bo­ku­tsha­ba­la­li­sa kwa­mip nge­si­gwe­bo.

6 Inke­mbaq ye­Nko­si igcwe­le iga­zi, ino­ni­swe nga­ma­fu­tha, nge­ga­zi la­ma­wu­ndlu le­le­zi­mbu­zi, nga­ma­hwa­hwa ezi­nso ze­zi­nqa­ma; ngo­ba iNko­si ilo­mhla­tshe­lor eBho­zi­ras, lo­ku­bu­la­la oku­khu­lu eli­zwe­ni leE­do­mat.

7 Le­zi­nya­thiu zi­za­kwe­hla ka­nye la­zo, la­ma­jo­ngo­siv ka­nye le­zi­nku­nziw. Nja­lo ili­zwe la­bo li­za­cwi­la ega­zi­ni, lo­thu­li lwa­bo lu­no­ni­swe nga­ma­hwa­hwa.

8 Ngo­ba ku­lu­su­ku lwe­mpi­ndi­se­lo ye­Nko­six, umnya­ka wo­ku­bu­yi­se­lwa kwe­mpi­ki­sa­no ye­Zi­yo­ni.

9 Le­zi­fu­la za­bo zi­za­phe­ndu­lwa zi­be yi­ngci­noy, lo­thu­li lwa­bo lu­be yi­si­ba­bu­le; le­li­zwe la­bo li­za­ku­ba yi­ngci­no etsha­yo.

10 Ka­li­yi­ku­ci­tshwa ubu­su­ku le­mi­ni; intu­thuz ya­lo iza­kwe­nyu­ka la­pha­ka­de; ku­su­ke­la esi­zu­ku­lwa­ne­ni ku­si­ya ku­si­zu­ku­lwa­na li­za­ku­ba yi­nka­nga­laa; ka­kho oza­da­bu­la pha­ka­thi kwa­lo ku­ze ku­be ni­ni la­ni­ni.

11 Ko­dwa iwu­nkweb le­nhlo­nic ku­za­ku­dla ili­fa la­lo; isi­kho­va la­so le­wa­ba­yi ku­za­hla­la ku­lod. Nja­lo iza­kwe­lu­lae phe­zu kwa­lo inta­mbo ye­nci­tha­ka­lofg, la­ma­tsheh onxi­wai.

12 Ba­za­bi­ze­la izi­khu­lu za­lo e­mbu­sweni, ko­dwa ka­kho oza­ku­ba kho­na, le­zi­pha­tha­ma­ndla za­lo zo­nke zi­za­ku­ba yi­nto enge­lu­tho.

13 La­me­vaj aza­khu­la ezi­go­dlwe­ni za­lo, imba­ba­za­nek lo­khu­la olu­hla­ba­yo ezi­nqa­be­ni za­lol; nja­lo li­bem yi­nda­wo yo­ku­hla­lan ye­mi­go­bhoo, umu­zi wa­ma­do­da­ka­zi ezi­ntshep.

14 Izi­lo ze­nka­nga­laqr la­zo zi­za­hla­nga­na le­zi­lo ezi­hla­ba umkhu­lu­ngwa­ne, le­go­gos li­za­kha­le­la umnga­ne wa­lo; le­si­kho­va esi­kha­la­yo si­za­phu­mu­la kho­nat, si­zi­tho­le­le inda­wo yo­ku­phu­mu­la.

15 La­pho isi­kho­va esi­khu­lu si­za­kwa­kha isi­dle­keu, si­be­ke­le, si­cha­mi­se­le, si­fu­ka­me­le nga­pha­nsi ko­mthu­nzi wa­sov; ama­nqew la­wo aza­bu­tha­na la­pho, yi­le­lo la­le­lo lo­mnga­ne wa­lo.

16 Di­nga­ni egwa­lwe­ni lwe­Nko­six, li­fu­nde; ka­ku­kho lo­ku­ko­dwa kwa­lo­khu oku­za­si­le­lay, ka­ku­kho oku­za­swe­la umnga­ne wa­khoz; ngo­ba umlo­mo wa­mi ngo­kwa­wo ula­yi­le, lo­mo­ya wa­yo ngo­kwa­wo uku­bu­tha­ni­si­le.

17 Ngo­ba yo­na ibe­nze­le inka­tho yo­ku­pho­sa, le­sa­ndla sa­yo si­be­hlu­ka­ni­se­le nge­nta­mbo; li­za­ku­ba yi­li­fa la­bo ku­ze ku­be pha­ka­dea, ku­su­ke­la ku­si­zu­ku­lwa­na ku­ze ku­be se­si­zu­ku­lwa­ne­ni ba­za­hla­la ku­lo.

Uku­bu­yi­se­lwa kwa­ba­ntu be­Nko­si

35Inka­nga­laa le­gwa­du­le ku­za­ja­bu­la nga­bob; le­hla­ne itho­ko­ze, ikha­hle­le nje­nge­ro­si,

2 ikha­hle­le ka­khu­luc, itho­ko­ze la­nge­nto­ko­zo lo­ku­hla­be­le­la. Inka­zi­mu­lo ye­Le­bha­no­nid iza­yi­ni­kwa, ubu­hle be­Kha­rme­lief le­Sha­ro­nigh; kho­na ku­za­bo­na inka­zi­mu­lo ye­Nko­si, ubu­kho­si bu­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu.

3 Qi­ni­sa­ni iza­ndla ezi­bu­tha­ka­tha­kai, li­qi­ni­se ama­do­lo axe­ga­yo.

4 Tsho­ni­ni kwa­ba­le­nhli­zi­yo epha­ngi­sa­yo li­thi: Qi­na­ni, li­nge­sa­bi. Kha­nge­la­ni, uNku­lu­nku­lu we­nu uza­ku­za nge­mpi­ndi­se­lo, uNku­lu­nku­lu elo­mvu­zo; ye­na uza­ku­za ali­si­ndi­se.

5 Kho­na ame­hlo ezi­pho­fu eza­vu­le­kaj, le­zi­ndle­be ze­za­cu­the zi­vu­le­kekl.

6 Kho­na oqhu­la­yo eza­kwe­qa nje­nge­ndlu­ze­lem, lo­li­mi lwe­si­mu­ngu­lu lu­hla­be­le­leno; ngo­ba ama­nzi aza­qhe­ke­za enda­we­ni elu­gwa­du­lepq, le­zi­fu­la enka­nga­la.

7 Lo­mhla­ba­thi otshi­le­yors uza­ku­ba li­xha­pho­zit, lo­mhla­ba­thi owo­mi­le­you ube yi­mi­tho­mbo ya­ma­nziv. Enda­we­ni yo­ku­hla­la ye­mi­go­bhow, enda­we­ni ya­wo yo­ku­la­lax, ku­be lo­tsha­ni le­mi­hla­ngay le­bhu­maz.

8 Ku­za­ku­ba lo­mgwa­qo omkhu­lu kho­na, le­ndle­laa, eza­thi­wa yi­ndle­la yo­bu­ngcwe­le; ongco­li­le­yob ka­yi­ku­dlu­la ku­yo, ko­dwa iza­ku­ba nge­ya­lo­wo; aba­ha­mba­yo ngale­yo­ndle­la, lo­ba be­yi­zi­thu­tha, ka­ba­yi­ku­la­hle­ka.

9 Ka­ku­yi­ku­ba kho­na isi­lwa­ne la­phoc, le­si­lo esi­pha­nga­yo ka­si­yi­kwe­nyu­ka phe­zu kwa­yo, ka­si­yi­ku­tho­lwa la­pho; ko­dwa aba­hle­ngi­we­yod ba­za­ha­mba nga­yo.

10 Nja­lo abe­nze­lwe inhla­wu­lo yo­ku­thu­la be­Nko­si ba­za­bu­ye­lae, ba­fi­ke eZi­yo­nif nge­ngo­mag, be­le­nto­ko­zo epha­ka­de phe­zu kwe­kha­nda la­boh; ba­za­zu­zai into­ko­zo le­nja­bu­loj, ku­ba­le­ke-ke usi­zi lo­ku­bu­bu­lakl.

Uku­hla­se­lwa kwe­li­zwe la­ko­Ju­da ngu­Se­na­khe­ri­bi

36Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­nea we­nko­si uHe­ze­khi­ya, uSe­na­khe­ri­bi inko­si yeA­si­ri­ya we­nyu­ka wa­me­la­na le­mi­zi yo­nke evi­ke­lwe­yo ya­ko­Ju­da, wa­yi­tha­tha.

2 Nja­lo inko­si yeA­si­ri­yab ya­thu­ma uRa­bi-Sha­ke esu­ka eLa­ki­shi esi­ya eJe­ru­sa­le­ma enko­si­ni uHe­ze­khi­ya le­bu­tho eli­nzi­ma. Wa­se­si­ma emfo­lwe­ni we­chi­bi eli­nga­phe­zu­lu, emgwa­qwe­ni omkhu­lu we­nsi­mu yo­mwa­tshi.

3 Kwa­se­ku­phu­me­la ku­ye uE­li­ya­khi­mi, indo­da­na ka­Hi­li­khi­ya, owa­ye­phe­zu kwe­ndluc, lo­She­bi­na umbha­lid, lo­Jo­wa indo­da­na kaA­sa­fi uma­bha­la­ne.

4 URa­bi-Sha­ke wa­se­si­thi ku­bo: Tsho­ni­ni kha­the­si ku­He­ze­khi­ya uku­thi: Itsho nja­lo inko­si enku­lu, inko­si yeA­si­ri­yae: Li­the­mba ba­ni le­li othe­mbe­le ku­lo?

5 Ngi­thif (ko­dwa yi­li­zwi le­nde­be): Ku­le­se­lu­le­ko la­ma­ndla empi. Kha­the­si uthe­mbe­le ku­ba­ni uku­thi ungi­vu­ke­le?

6 Kha­nge­la, uthe­mbe­le ku­lo­lu­do­ndo­lo lwa­lo umhla­nga owe­phu­ki­le­yo, ku­yo iGi­bhi­the, oku­thi uba umu­ntu ese­ya­ma ku­lo, lu­za­nge­na esa­ndle­ni sa­khe lu­si­hla­be. Unja­lo uFa­ro inko­si ye­Gi­bhi­the ku­bo bo­nke aba­the­mbe­la ku­yeg.

7 Ko­dwa uba usi­thi ki­mi: Si­the­mbe­la eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­thu; ka­ku­su­ye yi­ni ozi­nda­wo za­khe ezi­pha­ke­me­yo la­ma­la­thi akhe uHe­ze­khi­ya aku­su­si­le­yo, wa­thi ku­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma: Li­za­kho­nza pha­mbi kwa­le­li ila­thi?

8 Nga­kho-ke ake uni­ke isi­ba­mbi­so enko­si­ni ya­mi, inko­si yeA­si­ri­ya; nja­lo ngi­za­ku­ni­ka ama­bhi­za azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li, uba we­na ula­kho uku­ni­ka aba­ga­di ba­ma­bhi­za phe­zu kwa­wo.

9 Uza­bu­yi­se­la nja­ni-ke emu­va ubu­so bo­mbu­si oye­dwa wa­ba­nci­nya­ne be­zi­nce­ku ze­nko­si ya­mi, we­na-ke uthe­mbe­la eGi­bhi­thehi nge­nxa ye­zi­nqo­la la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za?

10 Kha­the­si se­nge­nyu­ki­le yi­ni ngi­nge­la­Nko­si ngi­me­le­ne la­le­li­li­zwe uku­li­chi­tha? INko­si ya­thi ki­mi: Ye­nyu­ka ume­le­ne la­le­li­li­zwe, uli­chi­the.

11 UEIi­ya­ki­mi lo­She­bi­na lo­Jo­wa ba­se­be­si­thi ku­Ra­bi-Sha­ke: Ake ukhu­lu­me le­nce­ku za­kho nge­si­Si­ri­ya, ngo­ba si­ya­si­qe­di­si­sa; unga­khu­lu­mi la­thi nge­si­Ju­da, endle­be­ni za­ba­ntu aba­phe­zu ko­mdu­li.

12 Ko­dwa uRa­bi-Sha­ke wa­thi: Inko­si ya­mi ingi­thu­me enko­si­ni ya­kho la­ku­we yi­ni uku­khu­lu­ma la­ma­zwi? Ka­ku­se­ba­ntwi­ni yi­ni aba­hle­zi phe­zu ko­mdu­li uku­ze ba­dle ubu­lo­ngwe ba­bo, ba­na­the umcha­mo wa­bo ka­nye la­ni?

13 URa­bi-Sha­ke we­ma-ke, wa­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu nge­si­Ju­da, wa­thi: Zwa­ni­ni ama­zwi enko­si enku­lu, inko­si yeA­si­ri­yaj.

14 Itsho nja­lo inko­si: UHe­ze­khi­ya ka­nga­li­kho­hli­si, ngo­ba ka­yi­ku­ba la­kho uku­li­khu­lu­la.

15 Fu­thi uHe­ze­khi­ya anga­le­nzi li­the­mbe­le eNko­si­ni, esi­thi: INko­si iza­si­khu­lu­la lo­ku­si­khu­lu­la; lu­mu­zi ka­wu­yi­ku­ni­ke­lwa esa­ndle­ni se­nko­si yeA­si­ri­ya.

16 Li­nga­mla­le­li uHe­ze­khi­ya, ngo­ba itsho nja­lo inko­si yeA­si­ri­ya: Di­nga­ni umu­sa wa­mi nge­si­pho, lisi­thu­me­le ki­mi; li­dle ngu­lo­wo la­lo­wo okwe­vi­ni la­khe, la­ngu­lo­wo la­lo­wo oko­mkhi­wa wa­khe, li­na­the ngu­lo­wo la­lo­wo ama­nzi omtho­mbo wa­khe;

17 ngi­ze ngi­fi­ke, ngi­li­tha­the, ngi­li­se eli­zwe­ni eli­fa­na­na le­li­zwe le­nuk, ili­zwe la­ma­be­le le­wa­yi­ni eli­tsha, ili­zwe le­si­nkwa le­zi­vi­ni.

18 UHe­ze­khi­ya ka­nga­li­hu­gi esi­thi: INko­si iza­si­khu­lu­la. Onku­lu­nku­lu be­zi­zwe ba­khu­lu­le yi­ni, ngu­lo­wo la­lo­wo ili­zwe la­khe, esa­ndle­ni sa­ma­kho­si eA­si­ri­ya?

19 Ba­nga­phi onku­lu­nku­lu be­Ha­ma­thi leA­rpa­di? Ba­nga­phi onku­lu­nku­lu be­Se­fa­va­yi­mi? Ba­yi­khu­lu­le yi­ni la­yo iSa­ma­ri­yal esa­ndle­ni sa­mi?

20 Ngo­ba­ni pha­ka­thi kwa­bo bo­nke onku­lu­nku­lu ba­la­wo­ma­zwe aba­khu­lu­le ili­zwe la­bo esa­ndle­ni sa­mi, uku­thi iNko­si ikhu­lu­le iJe­ru­sa­le­ma esa­ndle­ni sa­mi?

21 Ko­dwa ba­thu­la, ka­ba­ze ba­mphe­ndu­la li­zwi, ngo­ba umla­yo we­nko­si wa­wu­yi­ku­thi: Li­nga­mphe­ndu­li.

22 Kwa­se­ku­fi­ka uE­li­ya­khi­mi, indo­da­na ka­Hi­li­khi­ya, owa­ye­phe­zu kwe­ndlu, lo­She­bi­na umbha­li, lo­Jo­wa indo­da­na kaA­sa­fi, uma­bha­la­ne, ku­He­ze­khi­ya, izi­gqo­ko za­bo zi­da­tshu­li­we, ba­mtshe­la ama­zwi ka­Ra­bi-Sha­ke.

Uku­khu­lu­lwa kwe­li­zwe la­ko­Ju­da

37Kwa­se­ku­si­thi inko­si uHe­ze­khi­ya isiku­zwi­le, ya­da­bu­la izi­gqo­ko za­yo, ya­ze­mbe­sa nge­sa­ka, ya­nge­na endli­ni ye­Nko­si.

2 Ya­si­thu­ma uE­li­ya­khi­mi umpha­thi we­ndlu, lo­She­bi­na uma­bha­la­ne, la­ba­da­la ba­ba­pri­sti be­mbe­the ama­sa­ka, kuI­sa­ya umpro­fe­thi indo­da­na kaA­mo­zia.

3 Ba­se­be­si­thi ku­ye: Utsho nja­lo uHe­ze­khi­ya: Lo­lu­su­ku lu­su­ku lo­hlu­phob lo­lo­ku­so­lwa lo­lo­kwe­yi­swa, ngo­ba aba­ntwa­na se­be­fi­ki­le emlo­nye­ni we­si­za­loc, ka­nti aku­la­ma­ndla oku­be­le­tha.

4 Mhla­wu­mbe iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­kho, iza­we­zwa ama­zwi ka­Ra­bi-Sha­ke, onko­si yeA­si­ri­ya, inko­si ya­khe, emthu­me uku­thu­ka uNku­lu­nku­lu ophi­la­yo, lo­ku­so­la nga­ma­zwi iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho ewa­zwi­le­yo. Nga­kho pha­ka­mi­sa umkhu­le­ko nge­nsa­li etho­la­ke­le­yod.

5 Nga­kho ince­ku ze­nko­si uHe­ze­khi­ya za­fi­ka kuI­sa­ya.

6 UI­sa­ya wa­se­si­thi ku­zo: Li­za­ku­tsho nja­lo enko­si­ni ye­nu: Itsho nja­lo iNko­si: Unge­sa­bi ama­zwi owe­zwi­le­yo, ince­ku ze­nko­si yeA­si­ri­ya ezi­ngi­thu­ke nga­wo.

7 Kha­nge­la, ngi­za­fa­ka umo­ya ku­yo, nja­lo iza­ku­zwa ihu­nga­hu­ngae, ibu­ye­le eli­zwe­ni la­yo; nja­lo ngi­za­ye­nza uku­thi iwe nge­nke­mba eli­zwe­ni la­yo.

8 URa­bi-Sha­ke wa­se­bu­ye­la, wa­fi­ca inko­si yeA­si­ri­ya isi­lwa ime­le­ne le­Li­bhi­na; ngo­ba wa­ye­zwi­le uku­thi isi­su­ki­le eLa­ki­shi.

9 Wa­se­si­zwa ngo­Ti­ri­ha­ka inko­si yeE­thi­yo­phi­yaf ku­thi­wa: Uphu­mi­le ukuza­ku­lwa la­we. Ese­ku­zwi­le wa­thu­ma izi­thu­nywa ku­He­ze­khi­ya esi­thi:

10 Li­za­khu­lu­ma ka­nje ku­He­ze­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da li­thi: UNku­lu­nku­lu wa­kho othe­mbe­le ku­ye ka­nga­ku­kho­hli­si esi­thi: IJe­ru­sa­le­ma ka­yi­yi­ku­ni­ke­lwa esa­ndle­ni se­nko­si yeA­si­ri­ya.

11 Kha­nge­la, we­na usu­zwi­le uku­thi ama­kho­si eA­si­ri­ya enze­ni ku­wo wo­nke ama­zwe ngo­ku­wa­tsha­ba­la­li­sa. We­na-ke uza­khu­lu­lwa yi­ni?

12 Onku­lu­nku­lu be­zi­zwe ba­zi­khu­lu­la yi­ni oba­ba aba­zi­chi­tha­yo, iGo­za­ni le­Ha­ra­ni le­Re­ze­fi, la­ba­ntwa­na beE­de­ni aba­be­se­Te­la­sa­ri?

13 Inga­phi inko­si ye­Ha­ma­thig, le­nko­si yeA­rpa­dih, le­nko­si yo­mu­zi we­Se­fa­va­yi­mi, iHe­na, leI­va?

14 UHe­ze­khi­ya wa­se­se­mu­ke­la izi­ncwa­di esa­ndle­ni se­zi­thu­nywa, wa­zi­fu­nda, we­nyu­ke­la endli­ni ye­Nko­si; uHe­ze­khi­ya wa­se­zi­cha­ya pha­mbi kwe­Nko­si.

15 UHe­ze­khi­ya wa­se­khu­le­ka eNko­si­ni, esi­thi:

16 Nko­si ya­ma­ba­ndla, Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ohla­la pha­ka­thi kwa­ma­khe­ru­bhi*, ngu­we we­dwa ongu­Nku­lu­nku­lu wa­yo yo­nke imi­bu­so yo­mhla­ba; we­na we­nze ama­zu­lu lo­mhla­bai.

17 Tho­ba indle­be ya­kho, Nko­si, uzwej, vu­la ame­hlo akho, Nko­si, ubo­ne; uzwe wo­nke ama­zwi ka­Se­na­khe­ri­bi awa­thu­me­le uku­klo­lo­de­la uNku­lu­nku­lu ophi­la­yo.

18 Qi­ni­so, Nko­si, ama­kho­si eA­si­ri­ya achi­thi­le zo­nke izi­zwe la­ma­zwe azo;

19 apho­se­la onku­lu­nku­lu ba­zo emli­lwe­ni, ngo­ba ba­be­nge­yi­si­bo onku­lu­nku­lu, ko­dwa umse­be­nzi we­za­ndla za­ba­ntu, izi­go­do la­ma­tshe; nga­lo­kho ba­ba­bhu­bhi­sa.

20 Nga­kho-ke, Nko­si Nku­lu­nku­lu we­thu, si­si­ndi­se esa­ndle­ni sa­khe, uku­ze yo­nke imi­bu­so yo­mhla­bak ya­zi uku­thi we­na we­dwa uyi­Nko­si.

21 UI­sa­ya indo­da­na kaA­mo­zil wa­se­thu­me­la ku­He­ze­khi­ya, esi­thi: Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Lo­kho oku­khu­le­ke ki­mi ngo­Se­na­khe­ri­bi inko­si yeA­si­ri­ya,

22 le­li yi­li­zwi iNko­si eli­khu­lu­me nga­ye: Into­mbi emsu­lwa, indo­da­ka­zi ye­Zi­yo­nim iya­ku­de­le­la, iya­ku­klo­lo­de­la; indo­da­ka­zi ye­Je­ru­sa­le­ma ini­ki­na ikha­nda nge­mva kwa­kho.

23 Ngu­ba­ni ome­yi­si­le­yo wa­mhla­mba­za? Nja­lo upha­ka­mi­se­le ba­ni ili­zwi, wa­pha­ka­mi­se­la ame­hlo akho phe­zu­lu? Ume­le­ne lo­Ngcwe­le kaI­sra­ye­li.

24 Uklo­lo­de­le iNko­si nge­sa­ndla se­zi­nce­ku za­kho, wa­thi: Ngo­bu­ne­ngi be­zi­nqo­la za­mi mi­na nge­nyu­ke­le enda­we­ni epha­ke­me­yo ye­zi­nta­ba, ezi­nhla­ngo­thi­ni ze­Le­bha­no­ni. Nja­lo ngi­za­ga­mu­la imi­se­da­rin ya­yo emi­de, ikhe­the­lo le­zi­hla­hla za­ma­fi­ri ayoo, ngi­nge­ne eku­pha­ka­me­ni kwe­mi­ngce­le ya­yo, igu­su le­Kha­rme­li la­yop.

25 Mi­na nga­ge­bha, nga­na­tha ama­nzi, la­nge­nga­pha­nsi ye­nya­wo za­mi ngo­mi­sa yo­nke imi­fu­laq ye­nda­wo evi­nje­lwe­yor.

26 Ka­wu­zwa­nga yi­ni uku­thi nga­kwe­nza endu­los, nga­ku­bu­mbat ensu­kwi­ni ze­ndu­lo? Kha­the­si ngi­ku­fi­ki­si­le, uku­thi ube ngo­wo­ku­di­li­za imi­zi evi­ke­lwe­you ibe zi­nqu­mbi za­ma­nxi­wa.

27 Nga­kho aba­hla­li ba­yo ba­be­le­sa­ndla esi­fi­tsha­ne, be­sa­ba, ba­ba le­nhlo­niv, ba­ba nje­ngo­tsha­ni be­ga­nga, le­mi­bhi­da elu­hla­za, utsha­ni be­mpa­hla, la­ma­be­le aha­ngu­li­we­yo enga­ka­mi.

28 Ko­dwa ngi­ya­kwa­zi uku­hla­la kwa­kho, lo­ku­phu­ma kwa­kho, lo­ku­nge­na kwa­kho, lo­ku­ngi­thu­ku­the­le­la kwa­kho.

29 Nge­nxa yo­ku­ngi­thu­ku­the­le­la kwa­kho, lo­ku­thi umsi­ndow wa­kho we­nyu­ke­le endle­be­ni za­mi, ngi­za­ku­fa­ka umkha­la wa­mi ema­kha­le­ni akho, le­to­mu la­mi ende­be­ni za­khox, ngi­kwe­nze ubu­ye­le nge­ndle­la owe­za nga­yo.

30 Lo­khu-ke ku­za­ku­ba yi­si­bo­na­ka­li­so ku­we; lo­nya­ka uza­ku­dla oku­zi­khu­le­la­yo; la­ngo­mnya­ka we­si­bi­li umkhu­khu­ze­la; ku­thi ngo­mnya­ka we­si­tha­thuy li­hla­nye­le, li­vu­ne, li­hla­nye­le izi­vi­ni, li­dle izi­the­lo za­zo.

31 Lo­ku­phe­phi­le­yo kwe­ndlu ya­ko­Ju­da oku­se­le­yo ku­za­phi­nda ku­gxu­me­ke impa­nde pha­nsi, ku­the­le izi­the­lo nga­phe­zu­luz.

32 Ngo­ba ku­za­phu­ma eJe­ru­sa­le­ma insa­lia, lo­ku­phe­phi­le­yo enta­be­ni ye­Zi­yo­ni. Uku­tshi­se­ka kwe­Nko­si ya­ma­ba­ndla ku­za­kwe­nza lo­khu.

33 Nga­kho, utsho nja­lo uJe­ho­va nge­nko­si yeA­si­ri­ya: Ka­yi­yi­ku­nge­na ku­lu­mu­zib, ka­yi­yi­ku­tsho­ka umtsho­ko kho­nac, ka­yi­yi­ku­za pha­mbi kwa­wo ile­si­hla­ngu, ka­yi­yi­ku­bu­the­le­la idu­ndu­lu ma­qo­nda­na la­wod.

34 Nge­ndle­la eye­za nga­yo, nga­yo iza­bu­ye­la, nja­lo ka­yi­yi­ku­nge­na ku­lo umu­zi, itsho iNko­si.

35 Ngo­ba ngi­za­wu­vi­ke­la lu­mu­zi uku­wu­si­ndi­sae, nge­nxa ya­mi, la­nge­nxa ka­Da­vi­da ince­ku ya­mi.

36 Kho­na kwa­phu­ma ingi­lo­si ye­Nko­sif, ya­tsha­ya enka­mbe­ni ya­maA­si­ri­yag aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­nhla­nu. Kwa­thi be­vu­ka eku­se­ni ka­khu­lu, kha­nge­la-ke, bo­nke ba­be­yi­zi­du­mbu ezi­fi­le­yo.

37 Nga­kho uSe­na­khe­ri­bi inko­si yeA­si­ri­ya wa­su­ka, wa­ha­mba ebu­ye­la, wa­hla­la eNi­ne­veh.

38 Kwa­se­ku­si­thi ekho­nza endli­ni ka­Ni­si­ro­ki unku­lu­nku­lu wa­khe, oA­dra­me­le­ki lo­Sha­re­ze­ri ama­do­da­na akhe ba­mtsha­ya nge­nke­mba; bo­na ba­se­be­phe­phe­la eli­zwe­ni leA­ra­ra­thi. UE­sa­ri­ha­do­ni indo­da­na ya­khe wa­se­bu­sa esi­khu­ndle­ni sa­khe.

Uku­gu­la ku­ka­He­ze­khi­ya

38Nga­le­zo­nsu­ku uHe­ze­khi­ya wa­gu­la wa­pho­s'u­ku­faa. UI­sa­ya indo­da­na kaA­mo­zi umpro­fe­thib wa­se­fi­ka ku­ye, wa­thi ku­ye: Itsho nja­lo iNko­si: La­ye­ze­la indlu ya­kho, ngo­ba uza­ku­fa, ka­wu­yi­ku­phi­la.

2 UHe­ze­khi­ya wa­se­phe­ndu­le­la ubu­so ba­khe nga­se­mdu­li­ni, wa­khu­le­ka eNko­si­ni,

3 wa­thi: Ngi­ya­ku­nce­nga, Nko­si, ake ukhu­mbu­le uku­thi ngi­ha­mbe pha­mbi kwa­kho ngo­bu­qo­tho la­nge­nhli­zi­yo ephe­le­le­yo, nge­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni akho. UHe­ze­khi­ya wa­se­kha­la inye­mbe­zi ngo­ku­kha­la oku­khu­lu.

4 Kwa­se­ku­fi­ka ili­zwi le­Nko­si kuI­sa­ya, li­si­thi:

5 Ha­mba, uthi ku­He­ze­khi­ya: Itsho nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu ka­Da­vi­da uyi­hlo: Ngi­wu­zwi­le umkhu­le­ko wa­kho, ngi­bo­ni­le inye­mbe­zi za­kho; kha­nge­la, ngi­za­kwe­nge­ze­le­la imi­nya­ka eli­tshu­mi la­nhla­nu ensu­kwi­ni za­kho,

6 ngi­ku­khu­lu­le we­na la­lu­mu­zi esa­ndle­ni se­nko­si yeA­si­ri­ya, ngi­wu­vi­ke­le lu­mu­zic.

7 La­le­si yi­si­bo­na­ka­li­so ku­we esi­ve­la eNko­si­ni, eso­ku­thi iNko­si iza­ye­nza le into eyi­khu­lu­mi­le­yo.

8 Kha­nge­la, ngi­za­bu­yi­se­la emu­va isi­thu­nzi se­zi­nya­the­lod ese­se­hli­le ezi­nya­the­lwe­ni ze­la­nga zi­kaA­ha­zi, izi­nya­the­lo ezi­li­tshu­mi emu­va. Ila­nga la­se­li­bu­ye­la emu­va izi­nya­the­lo ezi­li­tshu­mi, nge­zi­nya­the­lo ela­le­hle nga­zo.

9 Umbha­lo ka­He­ze­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da la­pho egu­la, ese­si­le emkhu­hla­ne­ni wa­khe.

10 Mi­na nga­thi: Eku­qu­nywe­ni kwe­zi­nsu­ku za­mie ngi­za­ku­ya ema­sa­ngwe­ni engcwa­baf; nge­mu­ki­we insa­li ye­mi­nya­ka ya­mi.

11 Nga­thi: Ka­ngi­yi­ku­bo­na uJe­ho­vag, uJe­ho­vah eli­zwe­ni la­ba­phi­la­yoi; ka­ngi­sa­yi­ku­bo­na mu­ntu la­ba­hla­li bo­mhla­ba.

12 Isi­zu­ku­lwa­na sa­mi se­si­su­ki­le, sa­su­swa ki­mi nje­nge­the­nte lo­me­lu­sij; ngi­qu­me impi­lo ya­mi nje­ngo­me­lu­kik; uza­ngi­qu­mal nje­ngo­mkhu­hla­ne oci­ki­za­yo1; ku­su­ke­la emi­ni ku­ze ku­be se­bu­su­ku uza­ngi­qe­dam.

13 Nga­ba­li­sa kwa­ze kwa­ba se­ku­se­nin; nje­nge­si­lwa­neo, ngo­ku­nja­lo uza­kwe­phu­la ama­tha­mbo ami wo­nke; ku­su­ke­la emi­ni ku­ze ku­be se­bu­su­ku uza­ngi­qe­dap.

14 Nje­nge­nko­nja­neq ku­mbe ihe­mur, ngo­ku­nja­lo nga­tshi­yo­zas; ngi­li­la nje­nge­ju­batu; ame­hlo ami afi­pha­la ngo­ku­kha­nge­la phe­zu­luv. Nko­si, ngi­ci­nde­ze­lwe; wo­ba yi­si­ba­mbi­so sa­miw.

15 Ngi­nga­thi­ni? Ikhu­lu­mi­le ki­mi, yo­na uqo­bo ikwe­nzi­le. Ngi­za­ha­mba ka­bu­tha­ka­tha­kax yo­nke imi­nya­ka ya­mi ebu­hlu­ngwi­ni bo­mphe­fu­mu­lo wa­miy.

16 Nko­si, nga­le­zi­zi­nto ba­ya­phi­laz, la­ku­zo zo­nke le­zi­zi­nto ku­le­mpi­lo yo­mo­ya wa­mi. Nja­lo uza­nge­la­pha, ungi­phi­li­sea.

17 Kha­nge­la, ku­lo­ku­thu­la ngi­be lo­bu­hlu­ngu obu­khu­lu, ko­dwa we­na uwu­tha­ndi­le umphe­fu­mu­lo wa­mi wa­wu­khu­lu­la ego­di­ni le­nci­tha­ka­lo, ngo­ba upho­se­le nge­mva ko­mhla­na wa­kho zo­nke izo­no za­mibc.

18 Ngo­ba ingcwa­ba li­nge­ku­bo­nged; uku­fa kunge­ku­du­mi­se; la­bo abe­hle­la emgo­di­nie ba­nge­li­the­mbe­le iqi­ni­so la­kho.

19 Ophi­la­yo, ophi­la­yo, ye­na uza­ku­du­mi­sa, nje­nga­mi la­mu­hla; uyi­se uza­kwa­zi­sa aba­ntwa­na iqi­ni­so la­khof.

20 INko­si ya­yi­lu­nge­le uku­ngi­si­ndi­sa; nga­kho si­za­hla­be­le­la izi­ngo­ma za­mi nga­ma­cha­chog insu­ku zo­nke ze­mpi­lo ye­thu endli­ni ye­Nko­si.

21 Ngo­ba uI­sa­yah wa­ye­the: Ka­ba­tha­the isi­ga­qa so­mkhi­wa, ba­si­fa­ke nje­ngo­mna­me­ko phe­zu kwe­thu­mba, nja­lo uza­si­la.

22 UHe­ze­khi­yai la­ye wa­ye­the: Si­yi­ni isi­bo­na­ka­li­so so­ku­thi ngi­za­kwe­nyu­ke­la endli­ni ye­Nko­sij?

Inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ithu­ma izi­thu­nywa ku­He­ze­khi­ya

39Nga­le­so­si­kha­thi uMe­ro­da­ki-Ba­la­da­ni, indo­da­na ka­Ba­la­da­ni inko­si ye­Bha­bhi­lo­nia, wa­thu­me­la izi­ncwa­di le­si­pho ku­He­ze­khi­ya, ngo­ba wa­ye­zwi­le uku­thi ube­ka­de egu­la, use­qi­ni­le.

2 UHe­ze­khi­ya wa­se­tho­ko­za nga­zo, wa­ba­tshe­ngi­sa indlu yo­ku­li­gu­gu kwa­khe, isi­li­vab, le­go­li­de, la­ma­khac, la­ma­fu­tha ama­hled, le­ndlu yo­nke ye­zi­kha­li za­khe, la­kho ko­nke okwa­tho­la­ka­la ko­ku­li­gu­gu kwa­khee; ka­ku­ba­nga la­lu­tho endli­ni ya­khe le­mbu­swe­ni wa­khe wo­nke uHe­ze­khi­ya anga­ba­tshe­ngi­sa­nga lo­na.

3 Wa­se­fi­ka uI­sa­ya umpro­fe­thi enko­si­ni uHe­ze­khi­ya, wa­thi ku­yo: Athe­ni la­ma­do­da? Fu­thi ave­le nga­phi esi­za ku­we? UHe­ze­khi­ya wa­se­si­thi: Ave­le eli­zwe­ni eli­kha­tsha­na esi­za ki­mi, eBha­bhi­lo­nif.

4 Wa­se­si­thi: Abo­ne­ni endli­ni ya­kho? UHe­ze­khi­ya wa­se­si­thi: Abo­ne ko­nke oku­se­ndli­ni ya­mi; ka­ku­la­lu­tho pha­ka­thi ko­ku­li­gu­gu kwa­mi engi­nga­wa­tshe­ngi­sa­nga lo­na.

5 UI­sa­ya wa­se­si­thi ku­He­ze­khi­ya: Zwa­na ili­zwi le­Nko­si ya­ma­ba­ndla.

6 Kha­nge­la, insu­ku zi­ye­za la­pho ko­nke oku­se­ndli­ni ya­kho, la­lo­kho oyi­hlo aba­ku­bu­the­le­la­yo ku­ze ku­be la­mu­hla, ku­za­thwa­le­lwa eBha­bhi­lo­ni; ka­ku­yi­ku­sa­la lu­tho, ku­tsho iNko­si.

7 Nja­lo ba­za­tha­tha ema­do­da­ne­ni akho aza­phu­ma ku­we, oza­wa­za­la; nja­lo abe nga­ba­the­nwa esi­go­dlwe­ni se­nko­si ye­Bha­bhi­lo­nig.

8 UHe­ze­khi­ya wa­se­si­thi kuI­sa­ya: Ili­zwi le­Nko­si oli­khu­lu­mi­le­yo li­lu­ngi­le. Wa­thi fu­thi: Ngo­ba ku­za­ku­ba lo­ku­thu­la le­qi­ni­so ensu­kwi­ni za­mi.

Aba­ntu ba­ka­Nku­lu­nku­lu ba­ya­du­du­zwa

40Du­du­za­ni, li­du­du­ze aba­ntu ba­mia, utsho uNku­lu­nku­lu we­nu.

2 Khu­lu­ma­ni ku­nhli­zi­yo ye­Je­ru­sa­le­ma, li­me­me­ze ku­yo uku­thi imfa­zo ya­yo iphe­le­li­si­we, uku­thi ubu­bi ba­yo bu­the­the­le­lwe, ngo­ba ye­mu­ke­le esa­ndle­ni se­Nko­si oku­phi­ndwe ka­bi­li nga­zo zo­nke izo­no za­yob.

3 Ili­zwi lo­me­me­za­yo ehla­nec li­thi: Lu­ngi­sa­ni indle­la ye­Nko­sid, le­nze­le uNku­lu­nku­lu we­thu umgwa­qo omkhu­lue oqo­ndi­le­yo enka­nga­la.

4 So­nke isi­go­di si­za­pha­ka­nyi­swaf, la­yo yo­nke inta­ba lo­qa­qa ku­za­kwe­hli­swag; lo­ku­go­bi­le­yoh ku­za­kwe­nzi­wa ku­qo­nde, le­nda­wo ezi­ma­xha­ka­xha­ka zi­be li­gce­ke.

5 Inka­zi­mu­loi ye­Nko­si iza­bo­na­ka­li­swa, la­yo yo­nke inya­maj iyi­bo­ne ka­nye­ka­nye, ngo­ba umlo­mo we­Nko­si ukhu­lu­mi­lek.

6 Ili­zwi la­thi: Me­me­za! Wa­se­si­thi: Ngi­za­me­me­za ngi­thi­ni? Yo­nke inya­mal ibu­tsha­nimn, la­bo bo­nke ubu­hle ba­yo bu­nje­nge­lu­ba le­ga­ngaop.

7 Utsha­ni bu­ya­bu­naqr, ilu­ba li­ya­wo­hlo­kas, ngo­ba uMo­ya we­Nko­sit uphe­phe­tha ku­kho; isi­bi­li aba­ntuu ba­bu­tsha­niv.

8 Utsha­ni bu­ya­bu­na, ilu­ba li­ya­wo­hlo­kaw; ko­dwax ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu li­mi ku­ze ku­be ni­ni la­ni­niy.

9 We­na Zi­yo­ni, ole­tha izi­nda­ba ezi­nhle, khwe­la enta­be­ni ende; we­na Je­ru­sa­le­ma, ole­tha izi­nda­ba ezi­nhle, pha­ka­mi­sa ili­zwi la­kho nga­ma­ndla, li­pha­ka­mi­se unge­sa­bi; tsho­no emi­zi­ni ya­ko­Ju­da uthi: Kha­nge­la­ni, uNku­lu­nku­lu we­nu.

10 Kha­nge­la, iNko­si uJe­ho­va iza­ku­za nga­ma­ndlaz, le­nga­lo ya­yo iza­yi­bu­se­laa; kha­nge­lab, umvu­zo wa­yo ila­wo, le­nko­khe­lo ya­yo ipha­mbi kwa­yoc.

11 Iza­kwe­lu­sa umhla­mbi wa­yo nje­ngo­me­lu­side, iza­bu­thaf ama­wu­ndlug nge­nga­lo ya­yo, iwa­thwa­le esi­fu­be­ni sa­yoh, ikho­khe­le ku­hlei ezi­mu­nyi­sa­yo.

Ngu­ba­ni onje­ngo­Nku­lu­nku­lu?

12 Ngu­ba­ni oli­nga­ni­se ama­nzij ente­nde­ni ye­sa­ndla sa­khe, wa­li­nga­ni­sa ama­zu­luk nge­mi­nwe eye­lu­li­we­yo, wa­hla­nga­ni­sa uthu­li lo­mhla­ba esi­li­nga­ni­swe­ni, wa­li­nga­ni­sa izi­nta­ba nge­si­ka­lil, la­ma­qa­qa nge­si­li­nga­ni­som?

13 Ngu­ba­nin oqo­ndi­se uMo­ya we­Nko­sio, ku­mbe wa­mfu­ndi­sa engu­me­lu­le­ki wa­khe?

14 Ye­lu­le­ka­ne lo­ba­ni, owa­ye­nza ya­qe­di­si­sa, wa­yi­fu­ndi­sa endle­le­ni ye­sa­hlu­le­lo, wa­yi­fu­ndi­sa ulwa­zip, wa­ya­zi­sa indle­la yo­ku­qe­di­si­sa?

15 Kha­nge­la, izi­zwe zi­nje­nge­tho­nsi le­nko­nxa, zi­ba­lwa nje­ngo­thu­li lwe­si­ka­li. Kha­nge­la, upha­ka­mi­sa izi­hle­ngeq nje­nge­nto enci­nya­ne ka­khu­lur.

16 Le­Le­bha­no­ni ka­ye­ne­li uku­tshas, le­nya­ma­za­nat za­yo ka­ze­ne­li umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa.

17 Zo­nke izi­zwe zi­nje­nge­zi­nga­si­lu­thouv pha­mbi kwa­yo, zi­ba­lwaw ku­yo zi­nci­nya­ne ku­lo­ku­nge­lu­thox lo­ku­yi­zey.

18 Pho, li­za­mfa­na­ni­sa lo­ba­ni uNku­lu­nku­luz, lo­ba mfa­ne­ki­so ba­ni eli­za­mli­nga­ni­sa la­wo?

19 Ingci­tshi inci­bi­li­ki­sa isi­tho­mbe esi­ba­zi­we­yoa, lo­mkha­ndi we­go­li­deb uya­si­na­me­ka nge­go­li­dec, abu­mbe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa ama­ke­ta­ne esi­li­va.

20 Lo­wo ongu­mya­nga onge­la­mni­ke­lo ukhe­tha isi­hla­hla e­si­nga­bo­li­yo, azi­di­nge­le umba­zi oyi­ngci­tshi uku­ze alu­ngi­se isi­tho­mbe e­si­nga­yi­ku­nyi­ki­nywad.

21 Ka­la­zi yi­nie? Ka­li­zwa­nga yi­ni? Ka­li­tshe­lwa­nga yi­ni kwa­se­ku­qa­le­ni? Ka­li­qe­di­si­sa­nga yi­ni kwa­se­ku­se­ke­lwe­ni ko­mhla­baf?

22 Ku­ngu­ye ohla­la phe­zu kwe­si­go­mbo­lo­zi so­mhla­bag, la­ba­hla­li ba­wo ba­nje­nge­nte­theh; owe­ndla­la ama­zu­lui nje­nge­khe­the­nij, awe­lu­le nje­nge­the­nte lo­ku­hla­la;

23 owe­nza izi­pha­tha­ma­ndlak zi­nga­bi yi­lu­thol, enze abe­hlu­le­li bo­mhla­ba ba­be nje­nge­zem.

24 Ye­bo, ka­ba­yi­ku­gxu­nye­kwa; ye­bo, ka­ba­yi­ku­hla­nye­lwa; ye­bo, isi­qu sa­bo ka­si­yi­ku­gxi­la emhla­ba­thi­nin; la­ye uza­phe­phe­tha phe­zu kwa­bo, ba­bu­ne; le­si­vu­ngu­za­ne si­ba­su­se nje­nga­ma­bi­bio.

25 Pho, li­za­ngi­fa­na­ni­sa lo­ba­nipq, engi­za­fa­na­na la­yer? ku­tsho oNgcwe­le.

26 Pha­ka­mi­se­la­ni ame­hlo enu phe­zu­lus, li­bo­ne oda­le le­zi­zi­nto; okhi­pha ibu­tho la­zo nge­na­nit; azi­bi­ze zo­nke nga­ma­bi­zou ngo­bu­khu­lu ba­ma­ndla akhev, ngo­ba eqi­ni­le ema­ndle­ni; ka­yi­kho le­yo­dwa esi­le­la­yow.

27 Utsho­lo­ni, we­na Ja­ko­be, ukhu­lu­me, we­na Isra­ye­li uku­thi: Indle­la ya­mi isi­the­ki­le eNko­si­nix le­sa­hlu­le­lo sa­miy se­dlu­li­si­we ngu­Nku­lu­nku­lu wa­mi?

28 Ka­wa­zi yi­niz, ka­wuke­zwa yi­nia? UNku­lu­nku­lu ola­pha­ka­de, iNko­si, uMda­li we­mi­kha­wu­lo yo­mhla­ba ka­phe­li ama­ndla nja­lo ka­di­nwa? Ka­ku­phe­nye­ki uku­qe­di­si­sa kwa­khebc.

29 Ini­ka aba­da­nge­le­yo ama­ndla, la­kwa­ba­nga­qi­na­nga ya­ndi­sa ama­ndla.

30 La­ba­tsha ba­za­phe­le­lwa nga­ma­ndla, ba­di­nwe, la­ma­ja­ha aza­ku­wa lo­ku­wa;

31 ko­dwa aba­li­nde­la iNko­si ba­za­vu­se­le­la ama­ndlade; ba­za­qo­nga nge­mpi­ko nje­nge­nko­zifg, ba­gi­ji­me ba­nga­di­nwa, ba­ha­mbe ba­nga­phe­li ama­ndla.

UNku­lu­nku­lu uza­mlo­ndo­lo­za uI­sra­ye­li

41Thu­la­ni pha­mbi kwa­mia, zi­hle­ngeb, ka­ku­thi aba­ntu ba­vu­se­le­le ama­ndlac; ka­ba­so­nde­le; ba­be­se­be­khu­lu­ma; ka­si­so­nde­le ka­nye­ka­nye ku­sa­hlu­le­lo.

2 Ngu­ba­ni owa­vu­sad olu­ngi­le­yo nga­se­mpu­ma­la­ngae? Wa­mbi­ze­la enya­we­ni lwa­khef; wa­ni­ke­la izi­zweg pha­mbi kwa­khe, wame­nza wa­bu­sa phe­zu kwa­ma­kho­sih, wa­wa­ni­ke­la enke­mbe­ni ya­khe nje­ngo­thu­lii, eda­ndi­li­ni la­khe nje­nge­zi­bi ezi­qhu­tshe­lwa­yoj.

3 Wa­xo­tsha­na la­wo, we­dlu­la ephe­phi­le, nge­ndle­la angayi­ha­mba­nga nge­nya­wo za­khe.

4 Ngu­ba­ni oku­se­be­nzi­le­yo, wakwe­nzak, ebi­za izi­zu­ku­lwa­na kwa­se­ku­qa­le­ni? Mi­na iNko­si ngi­ngo­wo­ku­qa­lal, nja­lo ngi­la­bo­ku­ci­na; ngi­ngu­yem.

5 Izi­hle­ngen za­ku­bo­na, ze­sa­ba; imi­kha­wu­lo yo­mhla­ba ya­thu­thu­me­la; ya­so­nde­la, ya­fi­ka.

6 Ba­si­za, ngu­lo­wo la­lo­wo uma­khe­lwa­ne wa­khe, wo­nke wa­se­si­thi ku­mfo­wa­bo: Qi­na!

7 Umba­zio wa­se­qi­ni­sa umkha­ndi we­go­li­de, lo­lo­lo­nga nge­sa­ndo lo­wo otsha­ya isi­kha­nde­lo, esi­thi: Ku­lu­nge­le uku­nu­se­lwa; wa­ku­qi­ni­sa nge­zi­pi­ki­li uku­ze ku­nga­nyi­ki­nye­kip.

8 Ko­dwa we­na Isra­ye­liq, nce­ku ya­mir, Ja­ko­be engi­ku­khe­thi­le­yos, nza­lo kaA­bra­ha­mat isi­tha­ndwa sa­mi,

9 we­na enga­ku­ba­mba­yo kwa­se­mi­kha­wu­lwe­ni yo­mhla­ba, nga­ku­bi­za ezi­khu­lwi­ni za­wou, nga­thi ku­we: Uyi­nce­ku ya­miv, ngi­ku­khe­thi­lew, ka­ngi­ku­la­hla­nga;

10 unge­sa­bix, ngo­ba ngi­la­wey, unga­tha­la­tha­la­ziz, ngo­ba mi­na ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu wa­kho; ngi­za­ku­qi­ni­saa, ye­bo ngi­za­ku­si­zab, ye­bo ngi­za­ku­se­ke­la nge­sa­ndla sa­mi so­ku­ne­ne eso­ku­lu­nga kwa­mi.

11 Kha­nge­la bo­nke aba­ku­thu­ku­the­le­la­yoc ba­za­ya­nge­ka ba­da­ni­swed, ba­za­ku­ba nje­nge­nto enge­si­lu­thoe; la­ba­ntu aba­lwa la­we ba­za­bhu­bha.

12 Uza­ba­di­nga, unga­ba­tho­li; aba­ntu aba­phi­ki­sa­na la­we ba­za­ku­ba nje­nge­nto enge­si­lu­thof, la­ba­ntu aba­lwa la­we ba­za­ku­ba nje­nge­zeg.

13 Ngo­ba mi­na Nko­si, uNku­lu­nku­lu wa­kho, ngi­ba­mba isa­ndla sa­kho so­ku­ne­neh, ngi­si­thi ku­we: Unge­sa­bii, mi­na ngi­za­ku­si­zaj.

14 Unge­sa­bik, mpe­thu engu­Ja­ko­bel, ba­ntu ba­koI­sra­ye­li; mi­na ngi­za­ku­si­zam, ku­tsho iNko­si, lo­mhle­ngi wa­khon, oNgcwe­le kaI­sra­ye­lio.

15 Kha­nge­la, ngi­za­kwe­nzap ube lu­bhu­lo olu­bu­kha­li olu­tshaq, olu­bu­kha­li nhla­ngo­thi zo­mbi­lir; uza­bhu­la izi­nta­ba uzi­cho­bo­zes, we­nze ama­qa­qa abe nje­nga­ma­kho­ba;

16 uza­we­lat, lo­mo­ya uza­wa­su­sa, le­si­vu­ngu­za­ne si­wa­chi­tha­chi­the; nja­lo we­na utho­ko­ze nge­Nko­si, uzi­du­mi­seu ngo­Ngcwe­le kaI­sra­ye­liv.

17 Aba­ya­nga la­ba­swe­la­yo ba­di­nga ama­nzi, ko­dwa enge­kho; uli­mi lwa­bo lo­me ngo­ko­maw; mi­na Nko­si ngi­za­ba­phe­ndu­la; mi­na Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lix ka­ngi­yi­ku­ba­de­la.

18 Ngi­za­vu­la imi­fu­lay ema­du­ndu­lwi­niz, le­mi­tho­mbo pha­ka­thi kwe­zi­go­dia; ngi­za­kwe­nzab inka­nga­lac ibe yi­si­zi­ba sa­ma­nzi, lo­mhla­ba­thi owo­mi­le­yo ube yi­zi­phe­thu za­ma­nzide.

19 Ngi­za­mi­sa enka­nga­la umse­da­rif, isi­hla­hla se­si­ngag, le­mi­te­li*, le­si­hla­hla sa­ma­fu­tha; ngi­be­ke egwa­du­le­ni isi­hla­hla se­fi­rih, uma­ngwei, lo­msa­yi­phu­re­si* nda­wo­nye;

20 uku­ze ba­bo­ne, ba­zij, ba­qa­phe­li­se, ba­qe­di­si­se ka­nye­ka­nyek, uku­thi isa­ndla se­Nko­si si­kwe­nzi­le lo­khu, lo­Ngcwe­le kaI­sra­ye­li uku­da­li­le.

Aba­nye onku­lu­nku­lu ba­yi­ze

21 So­nde­za­ni inda­ba ye­nu, itsho iNko­si, li­so­nde­ze izi­za­tho ze­nu ezi­qi­ni­le­yol, itsho iNko­si ka­Ja­ko­be.

22 Ka­ba­so­nde­ze, ba­si­tshe­le oku­za­kwe­nza­ka­lam; ka­ba­khu­lu­me izi­nto za­ma­ndu­lon, uku­thi zi­yi­ni, uku­ze sizi­be­ke enhli­zi­ywe­ni ye­thu, sa­zi isi­phe­tho sa­zo; lo­ba ye­nza uku­thi si­zwe izi­nto ezi­za­yo.

23 Tsho­ni­ni izi­nto ezi­za­ku­zao nga­se­mu­vap, uku­ze sa­zi uku­thi li­ngo­nku­lu­nku­luq; ye­bo, ye­nza­ni oku­hle ku­mbe le­nze oku­bir, uku­ze si­ma­nga­les, si­kha­nge­le ka­nye­ka­nye.

24 Kha­nge­la­ni, li­ve­la ko­ku­nge­khot, lo­mse­be­nzi we­nu uve­la ema­ye­ni; uyi­si­ne­ngi­so oli­khe­tha­yo.

25 Ngi­mvu­si­leu o­ve­la enya­ka­thov, nja­lo uza­fi­ka, eve­la la­pho eli­phu­ma kho­na ila­ngaw uza­bi­za ibi­zo la­mix; nja­lo uza­kwe­hle­la phe­zu kwe­zi­pha­tha­ma­ndla nje­ngo­da­ka, la­nje­ngo­mbu­mbi evo­xa ibu­mba.

26 Ngu­ba­ni owa­bi­ka­yo kwa­se­ku­qa­le­niy, uku­ze sa­zi? la­nga­pha­mbi­li uku­ze si­tsho uku­thi: U­lu­ngi­le? Ye­bo, ka­kho obi­ka­yo, ye­bo, ka­kho ozwa­ka­li­sa­yo, ye­bo, ka­kho owe­zwa­yo ama­zwi enu.

27 Owo­ku­qa­laz uza­ku­thi eZi­yo­nia: Kha­nge­la, uba­kha­nge­le; nja­lo ngi­za­ni­ka iJe­ru­sa­le­ma ole­tha izi­nda­ba ezi­nhleb.

28 Ngo­ba nga­kha­nge­lac, nja­lo kwa­ku­nge­la­mu­ntu, la­pha­ka­thi kwa­bo ku­nge­kho ume­lu­le­ki, uku­thi, la­pho ngi­ba­bu­za, ba­phe­ndu­le ili­zwi.

29 Kha­nge­la, bo­nke ba­yi­zed; imi­se­be­nzi ya­bo ka­yi­si­lu­thoe; izi­tho­mbe za­bo ezi­bu­nji­we­yo zi­ngu­mo­ya lo­ku­sa­nga­ni­se­ka.

Ince­ku ye­Nko­si

42Kha­nge­laa ince­ku ya­mib, engi­yi­se­ke­la­yo, umkhe­thwa wa­mic, otho­ko­za nga­ye umphe­fu­mu­lo wa­mid; ngi­be­ki­le uMo­ya wa­mi phe­zu kwa­khee; uza­ve­ze­la izi­zwe isa­hlu­le­lo.

2 Ka­yi­ku­me­me­za, ka­yi­ku­pha­ka­mi­sa ili­zwi, ka­yi­kwe­nza ili­zwi la­khe li­zwa­ka­le esi­ta­la­de­ni.

3 Umhla­nga ofe­ce­ki­le­yo ka­yi­ku­we­phu­la, le­nta­mbo ye­si­ba­ne ethu­nqa­yo ka­yi­ku­yi­ci­tsha; uza­ve­za isa­hlu­le­lo nge­qi­ni­so.

4 Ka­yi­ku­di­nwa, ka­yi­kwe­phu­lwa, aze ami­se isa­hlu­le­lo emhla­be­ni; le­zi­hle­ngef zi­za­li­nde­la umla­yo wa­khe.

5 Utsho nja­lo uNku­lu­nku­lu iNko­si, owa­da­la ama­zu­lu, wa­we­lu­lagh, owe­ndla­la umhla­baij la­lo­kho oku­phu­ma ku­wok, oni­ka aba­ntu aba­ku­wo uku­phe­fu­mu­lalm, lo­mo­yan ku­la­bo aba­ha­mba ku­wo.

6 Mi­na Nko­si ngi­ku­bi­zi­le ngo­ku­lu­nga, ngi­za­ba­mba isa­ndla sa­khoo, ngi­ku­lo­ndo­lo­ze, ngi­ku­ni­ke ube yi­si­vu­me­lwa­no sa­ba­ntup, ube yi­ku­kha­nya kwa­be­zi­zweq.

7 Uku­thi uvu­le ame­hlo ezi­pho­fur, uku­thi ukhu­phe izi­bo­tshwa ento­lo­ngwe­nis, la­ba­hle­zi emnya­me­nit endli­ni ye­zi­bo­tshwa.

8 Ngi­yi­Nko­si, le­lo li­bi­zo la­mi; lo­du­mo lwa­miu ka­ngi­yi­ku­lu­ni­ka omu­nyev, ku­mbe indu­mi­so ya­mi ezi­tho­mbe­ni ezi­ba­zi­we­yo.

9 Kha­nge­la, izi­nto za­ma­ndu­lo se­zi­fi­ki­lew; se­ngi­me­me­ze­la izi­nto ezi­ntshax; zi­nga­ka­hlu­mi ngi­li­tshe­la nga­zo.

Ingo­ma entsha yo­ku­du­mi­sa iNko­si

10 Hla­be­le­la­niy iNko­si ingo­ma entsha, indu­mi­so za­yo ku­su­ke­la emkha­wu­lwe­ni wo­mhla­ba; li­na ele­hle­la elwa­ndlez, lo­ku­gcwa­la kwa­lo, zi­hle­ngea, la­ba­hla­li ba­zo.

11 Ka­ku­thi inka­nga­lab le­mi­zi ya­yo ku­pha­ka­mi­se ili­zwic, le­mi­zi uKe­da­rid ahla­la ku­yo; ka­ku­thi aba­hla­li be­dwa­la ba­hla­be­le­le, ba­me­me­ze be­se­ngqo­nge­ni ye­zi­nta­ba.

12 Ka­ba­yi­ni­ke udu­moe iNko­si, ba­me­me­ze­le indu­mi­sof ya­yo ezi­hle­nge­nig.

13 INko­si iza­phu­ma nje­nge­qha­weh, ivu­se­le­le uku­tshi­se­ka nje­nge­ndo­da ye­mpii; iza­me­me­za, ye­bo ikla­ba­la­lej, izi­nqo­be izi­tha za­yo.

14 Kwa­se­ndu­lo ngi­thu­le, nga­thi zwi, nga­zi­ba­mbak; ngi­za­kha­la nje­ngo­we­si­fa­za­na obe­le­tha­yol; ngi­phe­fu­ze­le, ngi­khe­fu­ze­le ka­nye­ka­nye.

15 Ngi­za­bhi­dli­za izi­nta­ba la­ma­qa­qa, ngo­mi­se ko­nke oku­lu­hla­za kwa­zo, nge­nze imi­fu­la ibe yi­zi­hle­ngem, ngo­mi­se ama­chi­bi.

16 Nja­lo ngi­za­kwe­nza izi­pho­fu zi­ha­mbe nge­ndle­la e­zi­ngaya­zi­yo, ngi­zi­kho­khe­le­le emi­kho­ndwe­ni e­zi­ngaya­zi­yo; ngi­za­kwe­nza umnya­ma ube yi­ku­kha­nya pha­mbi kwa­zo, le­zi­nto ezi­go­bi­le­yo zi­qo­nde; le­zi­zi­nto ngi­za­ze­nza ku­zo, ngi­nga­zi­ye­ke­li.

UI­sra­ye­li wa­hlu­phe­ka nge­nxa yo­ku­nga­la­le­li umla­yo we­Nko­si

17 Ba­za­bu­yi­se­lwa emu­van, ba­ya­nge­ke nge­nhlo­nio aba­the­mbe­la ezi­tho­mbe­ni ezi­ba­zi­we­yo, aba­thi ezi­tho­mbe­ni ezi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa: Li­ngo­nku­lu­nku­lu be­thu.

18 Zwa­ni­ni li­na za­cu­thep, la­ni zi­pho­fu li­kha­nge­le, uku­ze li­bo­neq.

19 Ngu­ba­ni oyi­si­pho­fur nga­pha­ndle kwe­nce­ku ya­mis, ku­mbe oyi­sa­cu­the nje­nge­si­thu­nywa sa­mi e­ngisi­thu­ma­yo? Ngu­ba­ni oyi­si­pho­fu nje­ngo­phe­le­le­yo, lo­yi­si­pho­fu nje­nge­nce­ku ye­Nko­sit?

20 We­na ubo­na izi­nto ezi­ne­ngiu, ko­dwa unga­zi­qa­phe­li­siv; ye­na uvu­la izi­ndle­be, ko­dwa ke­zwaw.

21 INko­si iya­tho­ko­za nge­nxa yo­ku­lu­nga kwa­yo; ikhu­li­se umla­yox, iwe­nze u­be lo­du­mo.

22 Ko­dwa la­ba nga­ba­ntu aba­ntsho­ntshe­lwa­yo ba­pha­ngwa, bo­nke ba­thi­yi­we emi­go­di­ni, ba­fi­hlwa ezi­nto­lo­ngwe­ni; ba­nga­bo­ku­pha­ngway, nja­lo ku­nge­kho okhu­lu­la­yo; ba­yi­mpa­ngoza, nja­lo ku­nga­bi­kho othi: Bu­yi­se­la.

23 Ngu­ba­ni pha­ka­thi kwe­nu oza­be­ka indle­be ku­lo­khu, oza­la­le­la azwe esi­kha­thi­ni esi­za­yo?

24 Ngu­ba­ni owa­ni­ke­la uJa­ko­be eku­pha­ngwe­nib, loI­sra­ye­li ku­ba­pha­ngi? Kwa­ku­nge­yi­si­yo yi­ni iNko­si eso­ne ku­yo? Ngo­ba be­nga­vu­ma­nga uku­ha­mba endle­le­ni za­yo, nja­lo be­nga­la­le­la­nga umla­yo wa­yo.

25 Nga­kho ya­thu­lu­le­lac phe­zu kwa­khe uku­vu­tha ko­la­ka lwa­yo, la­ma­ndla empi; nja­lo kwa­mthu­nge­la ngo­mli­lod inhla­ngo­thi zo­nke, ko­dwa ka­kwa­za­ngae; kwa­mtshi­sa, ko­dwa ka­ku­be­ka­nga enhli­zi­ywe­nif.

Uhle­ngo lu­kaI­sra­ye­li

43Ko­dwa kha­the­si itsho nja­lo iNko­si eya­ku­da­la­yoa, we­na Ja­ko­be, le­ya­ku­bu­mba­yobc, we­na Isra­ye­li: Unge­sa­bide, ngo­ba ngi­ku­hle­ngi­lef, nga­ku­bi­za nge­bi­zo la­khog; ungo­wa­mi.

2 La­pho uda­bu­la ema­nzi­nih ngi­za­ku­ba la­wei, le­mi­fu­le­nij, ka­yi­yi­ku­ku­khu­khu­la; la­phokl uha­mba uda­bu­la emli­lwe­nim, ka­wu­yi­ku­tshano, le­la­nga­bi ka­li­yi­ku­ku­lu­ma­thi­sa.

3 Ngo­ba ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, oNgcwe­le kaI­sra­ye­li, uMsi­ndi­si wa­khop. Ngi­ni­ke­leq iGi­bhi­ther li­be li­hla­wu­lo lo­ku­thu­la la­khos, iE­thi­yo­phi­yat le­Se­bau esi­khu­ndle­ni sa­kho.

4 Nje­ngo­ba wa­wu­li­gu­guv eme­hlwe­ni ami, wa­wu­du­mi­le, nja­lo mi­na ngi­ku­tha­ndi­le. Nga­kho ngi­za­ni­ka aba­ntuw esi­khu­ndle­ni sa­kho, le­zi­zwe enda­we­ni ye­mpi­lo ya­kho.

5 Unge­sa­bix, ngo­ba ngi­la­we; ngi­za­le­tha inza­lo ya­kho ive­la empu­ma­la­ngay, ngi­ku­bu­the uve­la entsho­na­la­ngaz;

6 ngi­za­ku­tsho ku­yo inya­ka­thoa: Pha­na; la­ku­ni­ngi­zi­mu: Unga­go­dli; le­tha­ni ama­do­da­na amib akha­tsha­na, la­ma­do­da­ka­zi amic ase­mkha­wu­lwe­ni wo­mhla­ba,

7 wo­nke obi­zwa nge­bi­zo la­mid; ngo­ba ngi­mda­le­le udu­mo lwa­mief, ngi­mbu­mbi­leg, ye­bo ngi­me­nzi­leh.

8 Khu­pha­ni aba­ntu aba­yi­zi­pho­fu aba­la­me­hloi, le­za­cu­the ezi­le­ndle­be.

9 Izi­zwe zo­nke ka­zi­bu­tha­ne nda­wo­nye, la­ba­ntu ba­hla­nga­ne. Ngu­ba­ni pha­ka­thi kwa­boj onga­me­me­ze­la lo­khu, ase­nze si­zwe izi­nto za­ma­ndu­lo? Ka­ba­le­the aba­fa­ka­zi ba­bo, uku­ze ba­lu­ngi­si­swe, ku­mbe be­zwe ba­thi: Ku­li­qi­ni­so.

10 Li­nga­ba­fa­ka­zi ba­mik, ku­tsho iNko­si, le­nce­ku ya­mil engi­yi­khe­thi­le­yo; uku­ze la­zi, li­ngi­kho­lwe, li­qe­di­si­se uku­thi ngi­ngu­ye; nga­pha­mbi kwa­mi ka­ku­bu­njwa­nga unku­lu­nku­lum, la­nge­mva kwa­mi ka­yi­ku­ba kho­na.

11 Mi­na, mi­na ngi­yi­Nko­sin; la­nga­pha­ndle kwa­mi ka­ku­la­msi­ndi­siop.

12 Ngi­me­me­ze­le, nga­si­ndi­sa, nga­zwa­ka­li­sa, ku­nga­ka­bi­kho unku­lu­nku­lu we­zi­zweq pha­ka­thi kwe­nu; nga­kho li­nga­ba­fa­ka­zi ba­mir, ku­tsho iNko­si, uku­thi ngi­ngu­Nku­lu­nku­lus.

13 Ye­bo, ku­nga­ka­bi kho­na usu­ku, mi­na ngi­ngu­yetu; nja­lo ka­kho onga­khu­lu­la esa­ndle­ni sa­mi; ngi­za­se­be­nza, nja­lo ngu­ba­ni onga­ku­bu­yi­se­la emu­vav?

14 Itsho nja­lo iNko­si, uMhle­ngi we­nuw, oNgcwe­le kaI­sra­ye­li: Nge­nxa ye­nu ngi­thu­me­le eBha­bhi­lo­ni, nge­hli­se­le pha­nsi bo­nke aba­ba­le­ka­yox ba­bo, la­ma­Kha­la­di­yay oku­kha­la kwa­wo ku­se­mi­khu­nji­ni.

15 Ngi­yi­Nko­si, oNgcwe­le we­nu, uMda­li kaI­sra­ye­li, inko­si ye­nu.

16 Itsho nja­lo iNko­si, eye­nza indle­la olwa­ndle, lo­mkho­ndo ema­nzi­ni ala­ma­ndla,

17 ekhu­pha inqo­la le­bhi­za, ibu­tho la­ma­ndlaz; ku­za­la­la nda­wo­nye, ka­ku­yi­ku­vu­ka; ku­za­phe­la du, ku­ci­tshe nje­nge­nta­mbo ye­si­ba­nea.

18 Li­nga­khu­mbu­li izi­nto za­ku­qa­lab, li­nga­na­ka­ni nge­zi­nto ze­ndu­lo.

19 Kha­nge­la­ni, ngi­za­kwe­nza into entshac; kha­the­si iza­hlu­ma, ka­li­yi­ku­ya­zi yi­ni? Ye­bo, ngi­za­kwe­nza indle­la enka­nga­lad, imi­fu­lae ogwa­du­le­nif.

20 Inya­ma­za­na ze­ga­nga zi­za­ngi­du­mi­sa, imi­go­bhog la­ma­do­da­ka­zi ezi­ntshe; ngo­ba ngi­ni­ka ama­nzi enka­nga­lah, imi­fu­la ogwa­du­le­nii, uku­na­thi­sa aba­ntu ba­mij, aba­khe­thi­we­yo ba­mi.

21 La­ba­ba­ntu ngi­zi­bu­mbe­le bo­nak; ba­za­la­ndi­sal udu­mo lwa­mim.

22 Ka­nti ka­wu­ngi­bi­za­nga, Ja­ko­be, ko­dwa udi­ni­we nga­min, Isra­ye­li.

23 Ka­wu­le­tha­nga ki­mi izi­mvu zo­mni­ke­lo wa­kho wo­ku­tshi­swao, ka­wu­ngi­hlo­ni­pha­nga nge­mi­hla­tshe­lo ya­khop. Ka­ngi­kwe­nza­nga wa­kho­nza ngo­mni­ke­lo, ka­ngi­ku­di­ni­sa­ngaq nge­mpe­phar.

24 Ka­wu­ngi­the­nge­la­nga umhla­nga ole­phu­nga eli­mna­ndis nge­ma­li, nja­lo ka­wu­ngi­su­thi­sa­nga nga­ma­hwa­hwa emi­hla­tshe­lo ya­kho; ko­dwa unge­nze nga­se­be­nza nge­zo­no za­kho, wa­ngi­di­ni­sa nge­zi­pha­mbe­ko za­khotu.

25 Mi­na, mi­na ngi­ngu­ye owe­su­la izi­pha­mbe­ko za­khov nge­nxa ya­miw, ka­ngi­yi­ku­zi­khu­mbu­la izo­no za­khox.

26 Ngi­khu­mbu­za; ka­se­hlu­le­la­ne; la­ndi­sa we­na, uku­ze ulu­ngi­si­swe.

27 Uyi­hlo wo­ku­qa­la wo­na, la­ba­cha­si­si ba­kho ba­pha­mbu­ki­le be­me­le­ne la­mi.

28 Nga­kho ngi­ngco­li­sey izi­pha­tha­ma­ndla ze­ndlu engcwe­le, nga­ni­ke­la uJa­ko­be eku­tsha­ba­la­li­swe­niza, loI­sra­ye­li eku­thu­kwe­nibc.

INko­si ingu­Nku­lu­nku­lu yo­dwa

44Ko­dwa kha­the­si zwa­na, Ja­ko­be nce­ku ya­mia, la­we Isra­ye­lib engi­ku­khe­thi­le­yo.

2 Itsho nja­lo INko­si ume­nzi wa­khoc lo­mbu­mbi wa­kho ku­su­ke­la esi­swi­nid, eza­ku­si­za: Unge­sa­bie, Ja­ko­be, nce­ku ya­mif, la­we Je­shu­ru­nig engi­ku­khe­thi­le­yoh.

3 Ngo­ba ngi­za­the­la ama­nzii phe­zu kwa­khe owo­mi­le­yo, le­zi­khu­khu­la emhla­ba­thi­ni owo­mi­le­yo; ngi­za­the­la umo­ya wa­mij phe­zu kwe­nza­lo ya­kho, le­si­bu­si­so sa­mi phe­zu kwe­mbe­wu ya­khok.

4 Ba­za­hlu­ma pha­ka­thi ko­tsha­nil, nje­nge­mi­nye­za­nem nga­se­zi­fu­le­ni za­ma­nzin.

5 Omu­nye uza­ku­thi: Mi­na ngi­ngo­we­Nko­si; lo­mu­nye azi­bi­ze nge­bi­zo li­ka­Ja­ko­be, lo­mu­nye abha­le e­sa­ndleni sa­kheo uku­thi: Ngi­ngo­we­Nko­si; azi­bo­nge nge­bi­zo li­kaI­sra­ye­lip.

6 Utsho nja­lo uJe­ho­va, inko­si ya­koI­sra­ye­li, lo­Mhle­ngi wa­kheq, iNko­si ya­ma­ba­ndla: Ngi­ngo­wo­ku­qa­la nja­lo ngi­ngo­wo­ku­ci­nar; nja­lo nga­pha­ndle kwa­mi ka­kho uNku­lu­nku­lus.

7 Nja­lo ngu­ba­ni onga­bi­za nje­nga­mit, aku­me­me­ze­le, angi­hle­le­le kho­na, ku­su­ke­la ngi­mi­sau aba­ntu be­ndu­lo? Le­zi­nto ezi­za­yov, le­zi­za­ku­za, ka­ba­zi­me­me­ze­le ku­bo.

8 Li­nga­tsha­ywa lu­va­lo, li­nge­sa­bi; ka­ngi­ku­zwi­sa­nga yi­niw ku­su­ke­la nga­le­so­si­kha­thix, nga­ku­me­me­ze­la? Nja­lo li­na li­nga­ba­fa­ka­zi ba­miy. Ku­kho­na yi­ni uNku­lu­nku­lu nga­pha­ndle kwa­mizab? Ye­bo, ka­li­kho eli­nye iDwa­lac; ka­ngi­la­zi.

Nge­zi­tho­mbe

9 Bo­nke aba­bu­mba izi­tho­mbe ezi­ba­zi­we­yo ba­yi­zed, le­zi­nto za­bo ezi­tha­nde­ka­yo ka­zi­si­zi lu­tho; la­bo ba­nga­ba­fa­ka­zi ba­boe, ka­ba­bo­ni, ka­ba­zif; uku­ze ba­ya­nge­ke.

10 Ngu­ba­ni obu­mbe unku­lu­nku­lu, lo­ba wa­bu­mba ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa isi­tho­mbe esi­ba­zi­we­yo esi­nga­si­zi lu­thog?

11 Kha­nge­la, bo­nke aba­nga­ne ba­khe ba­za­ya­nge­kah; la­ba­ba­zi ba­nga­ba­ba­ntu; ka­ba­bu­tha­ne bo­nke, ba­su­ku­me; ba­za­kwe­sa­ba, ba­ya­nge­ke ka­nye­ka­nye.

12 Umkha­ndi we­nsi­mbii ukha­nda ihlo­ka, ase­be­nze ema­la­hle­nij, ali­bu­mbe nge­za­ndok, ali­se­be­nze nga­ma­ndla enga­lo ya­khe; ye­bo, ala­mbe, aze aphe­le ama­ndla; ka­na­thi ma­nzi, aze adi­nwe.

13 Umba­zi we­lu­la inta­mbo yo­ku­li­nga­ni­sa, adwe­be ngo­su­ngu­lo, ase­nze nge­za­nce­le, asi­dwe­be nge­kha­mpa­si, ase­nze ngo­mfa­ne­ki­so wo­mu­ntu, ngo­ko­bu­hle bo­mu­ntu, uku­ze si­hla­le endli­ni.

14 Uzi­ga­mu­le­la imi­se­da­ri, atha­the umsa­yi­phu­re­si* le­si­hla­hla se-o­khi*, azi­qi­ni­se­la zo­nal pha­ka­thi kwe­zi­hla­hla ze­gu­su, ahla­nye­le ifi­ri*, le­zu­lu liyi­khu­li­se.

15 Ku­za­ku­ba-ke ngo­ko­mu­ntu uku­thi aku­ba­sem, nja­lo uza­tha­tha ku­kho, othe; ye­bo aku­ba­se, abha­ke isi­nkwa; ye­bo enze unku­lu­nku­lu, amkho­nze, enze isi­tho­mbe esi­ba­zi­we­yo, akho­tha­me ku­son.

16 Atshi­se ingxe­nye ya­kho emli­lwe­ni; nge­ngxe­nye ya­kho adle inya­ma, ose ama­wo­so asu­the; ye­bo, uyo­tha athi: Ala­la! ngi­ya­khu­du­ma­la, ngi­wu­bo­ni­le umli­loo.

17 Nja­lo oku­se­le­yo kwa­kho akwe­nze ku­be ngu­nku­lu­nku­lu, ku­be yi­si­tho­mbe sa­khe esi­ba­zi­we­yo; akho­tha­me ku­sop, akho­nze, akhu­le­ke ku­soq athi: Ngo­phu­la, ngo­ba ungu­nku­lu­nku­lu wa­mi.

18 Ka­ba­za­nga, ka­ba­qe­di­si­sa­ngar; ngo­ba ebha­de ame­hlo abo uku­ze ba­nga­bo­ni; le­nhli­zi­yo za­bo uku­ze ba­nga­qe­di­si­si.

19 Ka­kho oca­ba­nga1 enhli­zi­ywe­ni ya­khe, nja­lo ka­ku­la­lwa­zi nja­lo ka­ku­la­ku­qe­di­si­sa ko­ku­thi: Ngi­ba­si­le ingxe­nye ya­kho emli­lwe­ni, ye­bo ngi­bha­ke isi­nkwa phe­zu kwa­ma­la­hle akho, ngo­sa inya­ma, nga­yi­dla; ka­mbe ngi­za­kwe­nza insa­li ya­kho isi­ne­ngi­so yi­ni? Ngi­za­kho­tha­me­la okwe­si­hla­hlas yi­ni?

20 Udla umlo­that; inhli­zi­yo ekho­hli­si­we­you impha­mbu­le, oko­ku­thi ange­khu­lu­le umphe­fu­mu­lo wa­khe nja­lo ka­thi: Ka­ku­la­ma­nga yi­ni esa­ndle­ni sa­mi so­ku­ne­nev?

21 Khu­mbu­la le­zi­zi­nto, Ja­ko­be, la­we Isra­ye­li, ngo­ba uyi­nce­ku ya­miw; ngi­ku­bu­mbi­le, uyi­nce­ku ya­mix. We­na Isra­ye­li, ka­wu­yi­ku­kho­hlwa yi­mi.

22 Nge­su­ley izi­pha­mbe­ko za­kho nje­nge­ye­zi eli­nzi­maz, la­nje­nge­ye­zi izo­no za­kho; bu­ye­la ki­mi, ngo­ba ngi­ku­hle­ngi­lea.

INko­si ingu­mhle­ngi kaI­sra­ye­li

23 Hla­be­le­la­ni, li­na ma­zu­lub, ngo­ba iNko­si ikwe­nzi­le; me­me­za­ni, zi­nda­wo ezi­pha­nsi zo­mhla­bac; qha­mu­ka­ni li­hla­be­lede, zi­nta­ba, gu­su, la­so so­nke isi­hla­hla esi­pha­ka­thi kwa­khof; ngo­ba iNko­si imhle­ngi­le uJa­ko­beg, ya­zi­du­mi­sa koI­sra­ye­lih.

24 Itsho nja­lo iNko­si, uMhle­ngi wa­khoi, le­ya­ku­bu­mba kwa­se­si­swi­nij: Ngi­yi­Nko­si eye­nza zo­nke izi­nto; eye­ndla­la ama­zu­lu, mi­na nge­dwakl; eye­ne­ka umhla­bamn ngo­kwa­mio;

25 efu­bi­sa izi­bo­na­ka­li­so za­ba­qa­mbi­ma­ngap; ye­nzeqr iza­nu­se zi­hla­nyes; ebu­yi­se­la emu­va aba­hla­ka­ni­phi­le­yo; ye­nze ulwa­zi lwa­bo lu­be yi­bu­thu­that;

26 eqi­ni­sa ili­zwi le­nce­ku ya­yo; ife­ze ama­ce­bo ezi­thu­nywa za­yo; ethi ku­yo iJe­ru­sa­le­ma: Uza­hla­lwa; le­mi­zi­ni ya­ko­Ju­dau: Li­za­kwa­khi­wa; fu­thi ngi­za­vu­sa ama­nxi­wa ayo;

27 etsho­yo enzi­ki­ni: Tsha­nav; nja­lo ngi­za­ko­mi­sa imi­fu­la ya­kho;

28 etsho­yo ngo­Ko­re­siw: Ungu­me­lu­si wa­mi, uza­phe­le­li­sa into­ko­zo ya­mi yo­nkex; ithi la­ku­Je­ru­sa­le­may: Ka­ya­khi­we; le­the­mpe­lini: Isi­se­ke­lo sa­kho ka­si­be­kwe.

Ubi­zo lu­ka­Ko­re­si

45Itsho nja­lo iNko­si ko­gco­tshi­we­yo wa­yo, ku­Ko­re­sia, osa­ndla sa­khe so­ku­ne­neb ngi­si­ba­mbi­le uku­ze nge­hli­se­le pha­nsi izi­zwe pha­mbi kwa­khec; ngi­thu­ku­lu­le izi­nka­lo za­ma­kho­sid, uku­vu­la pha­mbi kwa­khe ama­sa­ngo ale­zi­va­lo ezi­mbi­li, la­ma­sa­ngo anga­va­lwa.

2 Mi­na ngi­za­ha­mba pha­mbi kwa­kho, nge­nze inda­wo ezi­go­bi­le­yo zi­qo­ndee, ngi­pha­hla­ze izi­va­lo ze­thu­sif, ngi­qu­me pha­ka­thi imi­go­qo ye­nsi­mbig.

3 Ngi­za­ku­ni­ka oku­li­gu­gu ko­bu­mnya­mah, le­no­tho ethu­ku­zi­we­yo ye­zi­nda­wo ezi­si­the­ki­le­yoi, uku­ze wa­zi uku­thi mi­na Nko­si, engiku­bi­zaj nge­bi­zo la­khok, ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lil.

4 Nge­nxa ye­nce­ku ya­mi uJa­ko­bem, loI­sra­ye­li umkhe­thwa wa­min, ngi­ku­bi­zi­leo ngi­tsho nge­bi­zo la­khop, nga­ku­ni­ka isi­bo­ngoq, la­nxa unga­nga­za­ngar.

5 Ngi­yi­Nko­sis, nja­lo ka­kho omu­nyet, nga­pha­ndle kwa­mi ka­ku­la­Nku­lu­nku­lu; ngi­ku­bhi­nci­si­leu la­nxa unga­nga­za­ngav.

6 Uku­ze ba­ziw ku­su­ke­la la­pho eli­phu­ma kho­na ila­ngax, nja­lo ku­su­ke­la entsho­na­la­nga, uku­thi ka­kho omu­nye nga­pha­ndle kwa­miy; ngi­yi­Nko­si, nja­lo ka­kho omu­nyez.

7 Ngi­bu­mba uku­kha­nya, ngi­da­le umnya­maa; nge­nza uku­thu­la, ngi­da­le ubu­bib; mi­na Nko­si nge­nza zo­nke le­zi­zi­nto.

8 Tho­nti­sa­ni, ma­zu­luc, ku­ve­la phe­zu­lu, la­ma­ye­zi athu­lu­le uku­lu­ngad; umhla­ba ka­wu­vu­le­ke, nja­lo ku­the­le usi­ndi­so, nja­lo ka­ku­thi uku­lu­ngae ku­mi­le ka­nye­ka­nye; mi­na Nko­si ngi­ku­da­li­le.

9 Ma­ye ku­yef ophi­ki­sa­nag lo­Mbu­mbi wa­kheh, ude­nge­zi le­zi­nde­nge­zi zo­mhla­ba­thi! Ibu­mbai li­za­ku­tsho yi­ni ko­li­bu­mba­yo uku­thi: We­nza­ni? ku­mbe: Umse­be­nzi wa­kho, ka­wu­la­za­ndla yi­ni?

10 Ma­ye ku­ye othi ku­yi­se: Uza­la­ni? ku­mbe ko­we­si­fa­za­na: Ube­le­the­ni?

11 Itsho nja­lo iNko­si, oNgcwe­le kaI­sra­ye­li, lo­Mbu­mbi wa­khe: Bu­za­ni ki­mi nge­zi­nto ezi­za­yoj, nga­ma­do­da­na amik, la­ngo­mse­be­nzi we­za­ndla za­mil li­ya­ngi­la­ya.

12 Mi­na ngi­we­nzi­le umhla­bam, nga­da­la umu­ntu phe­zu kwa­won; mi­na, iza­ndla za­mi ze­ndla­le ama­zu­luo, nga­la­wu­la ama­bu­tho awo wo­nkep.

13 Mi­na ngi­mvu­si­le ngo­ku­lu­ngaq, nja­lo ngi­za­qo­ndi­sa zo­nke izi­ndle­la za­khe; ye­na uza­kwa­kha umu­zi wa­mir, akhu­lu­le aba­thu­nji­we­yo ba­mi, ha­tshi nge­nte­ngo nja­lo ha­tshi nge­si­va­la­mlo­mos, ku­tsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

14 Itsho nja­lo iNko­si: Umse­be­nzi we­Gi­bhi­thet, lo­ku­the­ngi­swa­yo kweE­thi­yo­phi­yau lo­kwa­ma­She­bhav, ama­do­da ama­dew, ku­za­dlu­le­la ku­we, ku­za­ku­ba ngo­kwa­kho; ba­za­ku­la­nde­la, be­dlu­le be­se­ma­ke­ta­ne­nix, ba­kho­tha­me ku­wey, ba­la­bhe­le ku­we be­si­thi: Isi­bi­li uNku­lu­nku­lu uku­wez, nja­lo ka­kho omu­nye, ka­kho omu­nye uNku­lu­nku­lua.

15 Isi­bi­li ungu­Nku­lu­nku­lu ozi­fi­hla­yob, uNku­lu­nku­lu wa­koI­sra­ye­li, uMsi­ndi­si.

16 Ba­za­ya­nge­kac, ngi­tsho ba­be le­nhlo­ni, bo­nke; ba­za­ha­mba be­le­hla­zo ka­nye­ka­nye aba­ba­zi be­zi­tho­mbed.

17Ko­dwa uI­sra­ye­li uza­si­ndi­swa eNko­si­ni ngo­si­ndi­so olu­la­pha­ka­de; ka­li­yi­ku­ya­nge­ka, ka­li­yi­ku­ba le­nhlo­nie, ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nif.

18 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si eya­da­la ama­zu­lug, yo­na engu­Nku­lu­nku­lu, eya­bu­mba umhla­ba ya­we­nza; yo­na ya­wu­mi­sa, inga­wu­da­le­la­nga izeh, ya­wu­bu­mbe­la uku­ze ku­hla­lwe ku­wo: Ngi­yi­Nko­si, nja­lo ka­kho omu­nyei.

19 Ka­ngi­khu­lu­me­la­nga eku­si­the­ke­nij, enda­we­ni emnya­ma yo­mhla­ba; ka­ngi­tsho­ngo ku­yo inza­lo ka­Ja­ko­be uku­thi: Ngi­di­nga­ni nge­zek. Mi­na Nko­si ngi­khu­lu­ma iqi­ni­sol, ngi­me­me­ze­la izi­nto ezi­qo­thom.

INko­si ingu­Nku­lu­nku­lu wa­kho ko­nke

20 Bu­tha­na­ni li­bu­ye; so­nde­la­ni ka­nye­ka­nye, li­na ela­phu­nyu­ka ezi­zwe­nin; aba­thwa­la izi­go­do ze­zi­tho­mbe za­bo ezi­ba­zi­we­yo ka­ba­ziop, aba­khu­le­ka ku­nku­lu­nku­lu onge­la­ku­si­ndi­saq.

21 Tshe­la­ni, liba­so­nde­zer; ye­bo ka­ba­ce­bi­sa­ne ka­nye­ka­nye: Ngu­ba­ni owa­zwa­ka­li­sa lo­khu kwa­se­ndu­los? owa­ku­khu­lu­ma­yo ku­su­ke­la ku­le­so­si­kha­thi nat? Ka­ku­si­mi iNko­si yi­ni? Nja­lo ka­kho omu­nye uNku­lu­nku­lu nga­pha­ndle kwa­miu, uNku­lu­nku­lu olu­ngi­le­yo lo­Msi­ndi­siv; ka­kho nga­pha­ndle kwa­miw.

22 Kha­nge­la­ni ki­mi, li­si­ndi­swex, li­na lo­nke mi­kha­wu­lo yo­mhla­bay; ngo­ba ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu, nja­lo ka­kho omu­nyez.

23 Ngi­zi­fu­ngi­le mi­naab, ili­zwi li­phu­mi­le emlo­nye­ni wa­mi ngo­ku­lu­nga, nja­lo ka­li­yi­ku­phe­ndu­ka, eli­thi: Ki­mic lo­nke ido­lo li­za­gu­qad, lo­nke uli­mi lu­za­fu­ngae.

24 Nge­qi­ni­so, omu­nye uza­ku­thi: ENko­si­ni ngi­lo­ku­lu­nga la­ma­ndlaf; ku­yo ba­za­ku­za; ko­dwa bo­nke aba­yi­thu­ku­the­le­la­yo ba­za­ya­nge­kag.

25 ENko­si­nih yo­nke inza­lo ya­koI­sra­ye­li iza­lu­ngi­si­swa, izi­nco­mei.

Izi­tho­mbe ze­Bha­bhi­lo­ni ka­zi­la­ku­si­za

46UBe­li uya­kho­tha­ma, uNe­bo uya­zi­tho­baa; izi­tho­mbeb za­bo za­zi­nge­ze­zi­fu­yo, nja­lo za­zi­nge­ze­zi­nko­mo; imi­thwa­lo ye­nucd ethwe­lwe­yo ingu­mthwa­lo enya­ma­za­ne­ni edi­ni­we­yoe.

2 Ba­ya­gu­qa, ba­kho­tha­me ka­nye­ka­nye, ka­ba­la­ko­phu­la umthwa­lo, ko­dwa bo­na ngo­kwa­bo ba­ya eku­thu­njwe­nif.

3 Ngi­la­le­la, ndlu ka­Ja­ko­be, le­nsa­li yo­nkeg ye­ndlu kaI­sra­ye­li, aba­thwa­lwa yi­mi kwa­se­si­be­le­thwe­nih, aba­si­nga­thwei kwa­se­si­za­lwe­nij.

4 Ku­ze ku­be se­ku­gu­ge­nik ngi­ngu­yel; ye­bo, ku­ze ku­be se­bu­mpu­nge­ni mi­na ngi­zali­thwa­lam; mi­na nge­nzi­le, mi­na-ke ngi­za­pha­ka­mi­san, ngi­tsho mi­na ngi­thwa­le, ngi­khu­lu­le.

5 Li­za­ngi­fa­na­ni­sao, lingi­li­nga­ni­se, li­ngi­qa­tha­ni­se lo­ba­ni uku­ze si­fa­na­ne?

6 Ba­thu­lu­la igo­li­dep esi­khwa­me­ni, ba­li­nga­ni­se isi­li­va esi­li­nga­ni­swe­ni, ba­qa­tshe umkha­ndi akwe­nze unku­lu­nku­lu; ba­thi mbo pha­nsi, ye­bo, ba­kho­nzeq.

7 Ba­me­tsha­ta ehlo­mber, ba­mthwa­le, ba­mbe­ke enda­we­ni ya­khe, ame; anga­su­ki enda­we­ni ya­khe. Ye­bo, umu­ntu eme­me­za ku­ye, ko­dwa ka­phe­ndu­lis, ka­msi­ndi­si enka­tha­zwe­ni ya­khe.

8 Khu­mbu­la­ni lo­khu, li­zi­bo­na­ka­li­se li­qi­ni­let; ku­bu­yi­se­le­ni enhli­zi­ywe­niu, li­na ba­hla­mu­ki.

9 Khu­mbu­la­ni izi­nto za­ku­qa­la ze­ndu­lov; ngo­ba ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu, nja­lo ka­kho omu­nyew; ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu, nja­lo ka­kho ofa­na­na la­mi;

10 engi­me­me­ze­la isi­phe­tho kwa­se­ku­qa­le­nix, nja­lo ku­su­ke­la endu­lo izi­nto ezi­ngake­nzi­wa, ngi­si­thi: Ice­bo la­mi li­za­ku­may, nja­lo ngi­za­kwe­nza yo­nke into­ko­zo ya­miz;

11 engi­bi­za inyo­ni edla inya­maa ive­la empu­ma­la­ngab, umu­ntu we­ce­bo la­mi eve­la eli­zwe­ni eli­kha­tsha­nac; ye­bo, ngi­khu­lu­mi­le, ye­bo, ngi­za­ku­fe­zad; ngi­ku­mi­si­le, ye­bo, ngi­za­kwe­nza.

12 Ngi­la­le­la­ni, li­na aba­le­nhli­zi­yo ezi­qi­ni­le­yoe, li­na eli­kha­tsha­na lo­ku­lu­nga.

13 Ngi­ya­so­nde­za uku­lu­nga kwa­mif, ka­ku­yi­ku­ba kha­tsha­na; lo­si­ndi­so lwa­mi ka­lu­yi­ku­phu­zag; ko­dwa ngi­za­ni­ka usi­ndi­so eZi­yo­nih, udu­mo lwa­mi koI­sra­ye­li.

Uku­wa kwe­Bha­bhi­lo­ni

47Ye­hlaa, uhla­le othu­li­ni, nto­mbi emsu­lwa, ndo­da­ka­zi ye­Bha­bhi­lo­nib; hla­la emhla­ba­thi­nic; aku­la­si­hla­lo so­bu­kho­sid, ndo­da­ka­zi ya­ma­Kha­la­di­yae; ngo­ba ka­wu­sa­yi­ku­bi­zwa ngo­ku­thi utha­mbi­le nja­lo ubu­tha­ka­tha­kaf.

2 Tha­tha ama­tshe oku­cho­lag, ucho­le impu­phuh, we­mbu­le isi­mbo­mbo­zo sa­kho, ukhwi­nce ilo­gwe, uve­ze umle­nzei, ucha­phe imi­fu­la.

3 Ubu­nqu­nu ba­kho bu­za­kwe­mbu­lwaj, ye­bo, ihla­zo la­kho li­bo­na­ka­le. Ngi­za­phi­ndi­se­lak, ngi­nga­hla­nga­ni lawe nje­ngo­mu­ntul.

4 UMhle­ngi we­thumn, iNko­si ya­ma­ba­ndla li­bi­zo la­khe, oyi­Ngcwe­le kaI­sra­ye­lio.

5 Hla­la ngo­ku­thu­lap, unge­ne emnya­me­niq, ndo­da­ka­zi ya­ma­Kha­la­di­yar; ngo­ba ka­wu­sa­yi­ku­bi­zwas ngo­ku­thi: Nko­si­ka­zi ye­mi­bu­sot.

6 Nga­ba­thu­ku­the­le­lau aba­ntu ba­miv, nga­ngco­li­saw ili­fa la­mix, nga­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­kho; ka­wu­be­nze­la­nga izi­ha­wu; wa­le­nza la­ba nzi­ma ka­khu­lu ijo­gwe la­kho phe­zu ko­mda­lay.

7 We­na wa­thiz: Ngi­za­ku­ba yi­nko­si­ka­zi nja­lo­nja­loa; ka­wu­ka­be­ki le­zi­zi­nto enhli­zi­ywe­ni ya­khob, ka­wu­khu­mbu­la­nga isi­phe­tho sa­khoc.

8 Kha­the­si-ke zwa­na lo­khu, we­na ozi­tho­ko­zi­sa­yo, ohle­zi uvi­ke­le­ki­led, othi enhli­zi­ywe­ni ya­khoef: Yi­mi, nja­lo ka­kho omu­nye nga­pha­ndle kwa­mig; ka­ngi­yi­ku­hla­la oko­mfe­lo­ka­zih, ka­ngi­yi­kwa­zi uku­fe­lwa nga­ba­ntwa­nai.

9 Ko­dwa le­zi­zi­nto ezi­mbi­lij zi­za­kwe­hle­la ngo­ku­cwa­yi­za kwe­li­hlok nga­su­ku lu­nyel: Uku­fe­lwa nga­ba­ntwa­na lo­bu­fe­lo­ka­zim; ku­za­kwe­hle­la phe­zu kwa­kho ngo­ku­phe­le­la kwa­kho, nge­nxa yo­bu­ne­ngin bo­bu­tha­ka­thio ba­kho, nge­nxa yo­bu­ne­ngi obu­khu­lu ba­ma­lu­mbo akhopq.

10 Ngo­ba wa­the­mbe­la ebu­bi­ni ba­khor, wa­thi: Ka­kho ongi­bo­na­yos. Inhla­ka­ni­pho ya­kho lo­lwa­zi lwa­khot kho­na kwa­ku­pha­mbu­la, wa­thi enhli­zi­ywe­ni ya­khou: Yi­mi, nja­lo ka­kho omu­nye nga­pha­ndle kwa­mi.

11 Nga­kho ubu­bi bu­za­kwe­hle­la, ka­wu­so­ze wa­zi la­pho obe­nyu­ka kho­na; le­ngo­zi iza­kwe­hle­lav, onge­la­kho ukwe­nza inhla­wu­lo yo­ku­thu­la nga­yo; le­nci­tha­ka­low ihlex ye­hle­le phe­zu kwa­kho, unga­ziy.

12 Ma­na kha­the­siz nga­ma­lu­mbo akhoa la­ngo­bu­ne­ngi bo­bu­tha­ka­thi ba­khob otshi­ka­tshi­ke ku­kho ku­su­ke­la ebu­tshe­ni ba­khoc; mhla­wu­mbe uza­ku­ba la­kho uku­ba le­nzu­zo, mhla­wu­mbe unqo­be.

13 Udi­ni­wed ebu­ne­ngi­ni ba­ma­ce­bo akho; ka­ku­thi ba­su­ku­me kha­the­si aba­hlo­li ba­ma­zu­lue, aba­kha­nge­la izi­nka­nye­zi, aba­zi­sa nge­zi­nya­nga, ba­ku­si­ndi­se kwe­zi­za­kwe­hle­la.

14 Kha­nge­la, ba­za­ku­ba nje­nga­ma­bi­bif; umli­lo uza­ba­tshi­sa; ka­ba­yi­ku­zo­phu­la ema­ndle­ni ela­nga­bi; li­nga­bi­kho ila­hle lo­ko­tha, umli­lo wo­ku­hla­la pha­mbi kwa­wog.

15 Ba­za­ku­ba nja­lo ku­we la­bo owa­tshi­ka­tshi­ka la­bo, owa­the­ngi­se­la­na la­boh ku­su­ke­la ebu­tshe­ni ba­kho; ba­za­zu­la­zu­la, ngu­lo­wo la­lo­wo nge­ndle­la ya­khe; ka­ku­yi­ku­ba lo­msi­ndi­si wa­kho.

UNku­lu­nku­lu uyi­Nko­si ye­zi­nto ezi­za­yo

48Zwa­ni­ni lo­khu, li­na ndlu ka­Ja­ko­be, ela­bi­zwa nge­bi­zo li­kaI­sra­ye­li, ela­phu­ma ema­nzi­ni ako­Ju­daa, eli­fu­ngab nge­bi­zo le­Nko­si, eli­khu­mbu­za ngo­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lic, ko­dwa ku­nge­yi­si­kho nge­qi­ni­sod, nja­lo ku­nge­yi­si­kho ngo­ku­lu­nga.

2 Ngo­ba ba­zi­bi­za ngo­ku­thi ba­nga­bo­mu­zi oyi­ngcwe­lee, be­se­ya­ma ku­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lif; iNko­si ya­ma­ba­ndla li­bi­zo la­khe.

3 Nga­me­me­ze­la izi­nto za­ma­ndu­log kwa­se­ku­qa­le­nih, za­phu­ma emlo­nye­ni wa­mi, nga­zi­zwa­ka­li­sa; nge­nza ma­si­nya­ne, za­fi­kai.

4 Ngo­ba nga­ngi­sa­zi uku­thi ulu­khu­ni, le­nta­mo ya­kho ingu­msi­pha we­nsi­mbij, le­bu­nzi la­kho li­li­thu­si;

5 ngi­tsho kwa­se­ku­qa­le­nik nga­me­me­ze­la ku­we, ku­nga­ke­nza­ka­li nga­kwe­nza waku­zwa, hle­zi uthi: Isi­tho­mbe sa­mil si­ze­nzi­le, le­si­tho­mbe sa­mi esi­ba­zi­we­yo, le­si­tho­mbe sa­mi esi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa si­ku­la­yi­le.

6 Usu­zwi­le, kha­nge­la ko­nke lo­khu; nja­lo ka­li­yi­ku­ku­me­me­ze­la yi­ni? Ngi­kwe­nze uzwe izi­nto ezi­ntsha ku­su­ke­la kha­the­si, le­zi­nto ezi­fi­hla­ke­le­yom obu­nga­za­zi.

7 Zi­da­lwe kha­the­si, ku­nge­yi­si­kho eku­qa­le­nin; ngi­tsho lu­nga­ka­fi­ki lo­lu­su­ku unga­ke­zwa nga­zo, hle­zi uthi: Kha­nge­la, be­ngi­za­zio.

8 Ye­bo, ka­wu­zwa­nga; ye­bo, ka­wa­za­ngap; ye­bo, ku­su­ke­la nga­le­so­si­kha­thi indle­be ya­kho ya­yi­nga­vu­le­ka­ngaq; ngo­ba be­ngi­sa­zi uku­thi uza­kwe­nza lo­kwe­nza nge­nko­hli­sor, wa­bi­zwa ngo­ku­thi uyi­si­pha­mbu­ki ku­su­ke­la esi­za­lwe­nis.

9 Nge­nxa ye­bi­zo la­mit ngi­za­phu­zi­sa ula­ka lwa­miuv, lange­nxa yo­du­mo lwa­mi ngi­zi­ba­mbe nga­we, uku­ze ngi­nga­ku­qu­mi.

10 Kha­nge­la, ngi­ku­hlo­li­lew, ko­dwa ha­tshi nge­si­li­va, ngi­ku­khe­thi­le esi­tha­ndwe­ni se­nhlu­phe­kox.

11 Nge­nxa ya­miy, nge­nxa ya­mi ngi­ya­kwe­nza; ngo­ba ibi­zo la­mi li­nga­ngco­li­swa nja­niz? Nja­lo ka­ngi­yi­ku­ni­ka udu­mo lwa­mi ko­mu­nyea.

UKo­re­si ungo­khe­thi­we­yo yi­Nko­si

12 Ngi­la­le­la, Ja­ko­be, la­we Isra­ye­li obi­zi­we­yo wa­mi: Ngi­ngu­yeb; ngi­ngo­wo­ku­qa­la, nja­lo ngi­ngo­wo­ku­ci­nac.

13 Isa­ndla sa­mid la­so sa­be­ka isi­se­ke­lo so­mhla­ba, le­sa­ndla sa­mi so­ku­ne­ne se­ndla­le ama­zu­lu; la­pho ngi­ku­bi­za, ku­ya­su­ku­ma ka­nye­ka­nye.

14 Bu­tha­na­ni li­na lo­nke, li­zwe; ngu­ba­ni pha­ka­thi kwa­bo ome­me­ze­le le­zi­zi­ntoe? INko­si imtha­ndi­lef; iza­kwe­nza inta­ndo ya­yo eBha­bhi­lo­nig, le­nga­lo ya­yoh iza­ku­ba phe­zu kwa­ma­Kha­la­di­yai.

15 Mi­na uqo­bo ngi­khu­lu­mi­le; ye­bo nga­mbi­zaj, ngi­mle­thi­le, nja­lo uza­phu­me­le­li­sa indle­la ya­khe.

INko­si iza­hle­nga uI­sra­ye­li

16 So­nde­la­ni ki­mi, li­zwe lo­khu; ka­ngi­khu­lu­ma­nga ensi­thak ku­su­ke­la eku­qa­le­ni; ku­su­ke­la ku­le­so­si­kha­thi ku­se­nze­ka, ngi­kho­na. Kha­the­si-ke iNko­si uJe­ho­val ka­nye lo­Mo­ya wa­yom ingi­thu­mi­le.

17 Itsho nja­lo iNko­sino, uMhle­ngi wa­khop, oNgcwe­le kaI­sra­ye­li: Ngi­yi­Nko­si, uNku­lu­nku­lu wa­kho, eku­fu­ndi­sa oku­ku­si­za­yo, eku­kho­khe­la nge­ndle­laq ofa­ne­le uku­thi uha­mbe nga­yo.

18 Ku­nga­thi nga­be wa­la­le­la imi­la­yo ya­mir! Kho­na uku­thu­la kwa­khos kwa­ku­za­ku­ba nje­ngo­mfu­la, lo­ku­lu­nga kwa­kho nje­nga­ma­ga­ga­si olwa­ndle.

19 Inza­lo ya­kho la­yo ya­yi­za­ku­ba nje­nge­tshe­be­tshe­bet, le­mbe­wuu ye­mi­bi­li­ni ya­kho nje­nge­zi­nhla­mvu za­lo; ibi­zo la­wo be­li­nga­yi­ku­qu­nywa ku­mbe li­chi­thwe li­su­ke pha­mbi kwa­mi.

20 Phu­ma­ni eBha­bhi­lo­niv, li­ba­le­ke­le ama­Kha­la­di­yaw, li­me­me­ze nge­li­zwi lo­ku­hla­be­le­lax, li­ku­zwa­ka­li­se, li­ku­phu­mi­se­le nga­se­mkha­wu­lwe­ni wo­mhla­ba, li­thi: INko­siyz ihle­ngi­lea ince­ku ya­yo uJa­ko­beb.

21 Nja­lo ka­bo­ma­ngac la­pho iba­kho­khe­la be­da­bu­la izi­nka­nga­la; ye­nza ama­nzi aba­ge­le­ze­la eve­la edwa­le­nid, fu­thi ya­qhe­ke­za idwa­lae, la­ma­nzi ampo­mpo­zaf.

22 Aku­la­ku­thu­lag, itsho INko­si, kwa­ba­kho­hla­ke­le­yo.

Ince­ku ye­Nko­si

49Ngi­la­le­la­ni, zi­hle­ngea; li­zwe, li­na ba­ntu aba­kha­tsha­nab: INko­sic ingi­bi­zi­le ngi­se­si­swi­nid; ngi­se­mi­bi­li­ni ka­ma­ma ya­qa­mba ibi­zo la­mi.

2 Ya­si­se­nza umlo­mo wa­mie wa­ba nje­nge­nke­mba ebu­kha­lif, ya­ngi­fi­hla nga­pha­nsi ko­mthu­nzi we­sa­ndla sa­yog; ya­nge­nza ngi­be ngu­mtsho­ko olo­li­we­yoh, ya­ngi­fi­hla esa­mbe­ni sa­yo se­mi­tsho­ko.

3 Ya­thi ki­mi: Uyi­nce­ku ya­mii, Isra­ye­li, engi­za­zi­du­mi­sa nga­yoj.

4 Nga­se­ngi­si­thi mi­na: Ngi­tshi­ka­tshi­ke­le izek, ama­ndla ami ngi­wa­chi­the­le oku­nge­lu­tho lo­ku­yi­zel; qi­ni­so, isa­hlu­le­lo sa­mim si­se­Nko­si­ni, lo­mvu­zo wa­mi uku­Nku­lu­nku­lu wa­mi.

5 Kha­the­si-ke itsho iNko­sin, eya­ngi­bu­mbao kwa­se­si­swi­nip uku­ba yi­nce­ku ya­yo yo­ku­bu­yi­se­la uJa­ko­be ku­yo; la­nxa uI­sra­ye­li enga­bu­thwa­nga, ku­be ka­nti ngi­za­du­nyi­swaq eme­hlwe­ni eNko­si; nja­lo uNku­lu­nku­lu wa­mi uza­ku­ba nga­ma­ndla ami.

6 Ya­si­si­thi: Ku­yi­nto enca­ner uku­thi ube yi­nce­ku ya­mi yo­ku­vu­sa izi­zwe zi­ka­Ja­ko­be, lo­ku­bu­yi­se­la aba­lo­ndo­lo­zi­we­yo ba­koI­sra­ye­lis; ngi­za­ku­pha fu­thi ube yi­ku­kha­nya kwa­be­zi­zwet, uku­ze ube lu­si­ndi­so lwa­miu ku­ze ku­be se­mkha­wu­lwe­ni wo­mhla­ba.

7 Itsho nja­lo iNko­siv, uMhle­ngi kaI­sra­ye­li, oNgcwe­le wa­khe, ku­mphe­fu­mu­lo ode­le­lwa­yow, ku­ye one­ngwa yi­si­zwe, ku­nce­ku ya­ba­bu­si: Ama­kho­si aza­bo­na asu­ku­mex, izi­pha­tha­ma­ndla la­zo zi­za­kho­nza, nge­nxa ye­Nko­si ethe­mbe­ki­le­yoy, oNgcwe­le kaI­sra­ye­li, eku­khe­thi­le­yoz.

UI­sra­ye­li uza­bu­yi­se­lwa eli­zwe­ni la­khe

8 Itsho nja­lo iNko­si: Nge­si­kha­thi ese­mu­ke­le­ka­yoa ngi­ku­phe­ndu­li­le, la­ngo­su­ku lo­si­ndi­so ngi­ku­si­zi­le; nja­lo ngi­za­ku­lo­ndo­lo­za, ngi­ku­ni­ke ube yi­si­vu­me­lwa­no sa­ba­ntub, uku­vu­se­le­la umhla­ba, uku­be­nza ba­dle ama­fa achi­the­ki­le­yoc,

9 uku­ze uthi ku­zi­bo­tshwade: Phu­ma­ni; kwa­ba­se­mnya­me­nif: Zi­ve­ze­ni. Ba­za­ku­dla ezi­ndle­le­ni, le­dle­lo la­bo li­be se­ma­du­ndu­lwi­ni wo­nke.

10 Ka­ba­yi­ku­la­mba, ku­mbe bo­meg, nja­lo uku­tshi­sa ku­mbe ila­nga ka­ku­yi­ku­ba­tsha­yahi, ngo­ba ye­na ole­si­ha­wu ki­bo uza­ba­kho­khe­laj, le­mi­tho­nje­ni ya­ma­nzik uza­ba­qo­ndi­sal.

11 Nja­lo ngi­za­kwe­nza zo­nke inta­ba za­mim zi­be yi­ndle­la, le­mi­gwa­qo ya­mi ipha­ka­me.

12 Kha­nge­la la­ba ba­za­ve­la kha­tsha­nan, nja­lo kha­nge­la la­ba nga­se­nya­ka­thoo la­nga­se­ntsho­na­la­ngap, la­la­ba eli­zwe­ni le­Si­ni­mi.

13 Hla­be­le­la­niq, ma­zu­lu, utho­ko­zer, la­we mhla­ba, li­hlo­ko­me ngo­ku­hla­be­las, la­ni zi­nta­bat, ngo­ba iNko­si iba­du­du­zi­le aba­ntu ba­yo, iza­ku­ba le­si­ha­wu kwa­ba­hlu­phe­ki­le­yo ba­yo.

14 Ko­dwa iZi­yo­niu ya­thi: UJe­ho­va ungi­de­li­le, nja­lo iNko­si ya­mi ingi­kho­hli­we.

15 Owe­si­fa­za­na anga­mkho­hlwa yi­ni umnta­na­khe omu­nya­yo, uku­ba anga­bi la­si­ha­wu ku­yo indo­da­na ye­si­su sa­khev? Ye­bo, bo­na ba­nga­kho­hlwaw, ko­dwa mi­na ka­ngi­yi­ku­ku­kho­hlwax.

16 Kha­nge­la, ngi­ku­bha­ley ngo­ku­gu­bha ezi­nte­nde­ni ze­za­ndla; imi­du­li ya­kho ihle­zi ipha­mbi kwa­mi.

17 Aba­ntwa­na ba­kho ba­za­pha­ngi­sa; aba­chi­thi ba­khoz la­ba­ku­mo­tsha­yo ba­za­phu­ma ku­we.

18 Pha­ka­mi­sa ame­hlo akhoa inhla­ngo­thi zo­nke, ukha­nge­le; bo­nke la­ba ba­ya­bu­tha­nab, be­ze ku­we. Ku­phi­la kwa­mi, itsho iNko­sic, isi­bi­li, uza­zi­gqo­ki­sad nga­bo bo­nke nje­nge­si­ce­ci­so, uzi­bhi­nce nga­boe nje­ngo­ma­ko­tif.

19 Ngo­ba inda­wo za­kho ezi­chi­the­ki­le­yo la­ma­nxi­wa akhog, le­li­zwe le­nci­tha­ka­lo ya­khoh, isi­bi­li kha­the­si li­za­mi­nya­na ka­khu­lu nge­nxa ya­ba­hla­lii; la­la­bo aba­ku­gi­nya­yoj ba­za­ku­ba kha­tsha­na.

20 Aba­ntwa­nak bo­ku­fe­lwa kwa­kho ba­za­ku­thi fu­thi endle­be­ni za­kho: Li­nda­wo imi­nye­ne ka­khu­lu ki­mi; ngi­vu­le­la inda­wo uku­ze ngi­hla­lel!

21 Kho­na uza­ku­thi enhli­zi­ywe­ni ya­kho: Ngu­ba­ni ongi­za­le­le la­bam, nje­ngo­ba nga­fe­lwa nga­ba­ntwa­na, nga­ba nje­nge­nyu­mban, ngi­ngu­mthu­njwa, ngi­si­wa le la­le? Nja­lo ngu­ba­ni okhu­li­se la­ba? Kha­nge­la mi­na nga­ngi­se­le nge­dwa; la­ba ba­be­nga­phi?

22 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­lao, ngi­za­pha­ka­mi­se­la izi­zwe isa­ndla sa­mip, ngi­mi­se upha­wu lwa­mi eba­ntwi­niq; nja­lo ba­za­le­tha ama­do­da­na akhor esi­fu­be­ni, la­ma­do­da­ka­zi akho be­we­tshe­tes.

23 La­ma­kho­sit aza­ku­ba nga­bo­ndli ba­kho, le­zi­ndlo­vu­ka­zi za­wo zi­be nga­ba­li­za­ne ba­kho. Ba­za­ku­kho­tha­me­la ngo­bu­so emhla­ba­thi­niuv, ba­kho­the uthu­li lwe­zi­nya­wo za­khow. Nja­lo uza­kwa­zi uku­thi mi­na ngi­yi­Nko­si, ngo­ba aba­ngi­the­mba­yo ka­ba­yi­ku­ya­nge­kax.

24 Impa­ngoy iza­tha­thwa yi­ni ko­la­ma­ndla, ku­mbe umthu­njwa ngo­ko­mthe­tho akhu­lu­lwe?

25 Ko­dwa itsho nja­lo iNko­si: Ye­bo, aba­thu­nji­we­yo be­qha­we ba­za­tha­thwa, le­mpa­ngo ya­be­sa­be­ka­yo iza­ko­phu­lwa; ngo­ba mi­na ngi­za­lwi­sa­na la­ye olwi­sa­na la­wez, mi­na-ke ngi­si­ndi­se aba­ntwa­na ba­kho.

26 Nja­lo ngi­za­dli­sa aba­ci­nde­ze­li ba­kho eya­bo inya­maa, ba­da­kwe nge­la­bo iga­zib ku­nga­thi nge­wa­yi­ni eli­mna­ndi. Nja­lo yo­nke inya­ma iza­kwa­zi uku­thi mi­na Nko­si ngi­ngu­Msi­ndi­si wa­khoc, lo­Mhle­ngi wa­khod, oLa­ma­ndla ka­Ja­ko­bee.

50Itsho nja­lo iNko­si: Inga­phi incwa­dia ye­se­hlu­ka­ni­so ka­nyo­ko enga­mla­hla nga­yo? Lo­ba ngu­ba­ni ku­ba­kwe­le­di­si ba­mib engi­li­the­ngi­se ku­yec? Kha­nge­la­ni, la­the­ngi­swa nge­nxa yo­bu­bi be­nud, la­nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko ze­nu unyo­ko wa­la­hlwa.

2 Ku­nga­ni e­ku­fi­keni kwa­mi kwa­ku­nge­la­mu­ntu? ngi­bi­zae, ko­dwa enge­kho ophe­ndu­la­yo? Isa­ndla sa­mi si­fi­nye­zi­we lo­ku­fi­nye­zwa yi­ni uku­thi si­nge­hle­ngef? Ku­mbe ka­ku­la­ma­ndla ki­mi oku­khu­lu­la yi­ni? Kha­nge­la ngo­ku­khu­za kwa­mig ngo­mi­sa ulwa­ndleh, nge­nza imi­fu­la ibe yi­nka­nga­lai; izi­nhla­nzi za­yo zi­be le­vu­mbaj ngo­ba ku­nge­la­ma­nzi, zi­fe nge­nxa yo­ko­ma.

3 Ngi­gqo­ki­sa ama­zu­lu ngo­bu­mnya­mak, nge­nze isa­kal li­be yi­se­mbe­so sa­wo.

Uku­la­le­la kwe­nce­ku ye­Nko­si

4 INko­si uJe­ho­vam ingi­ni­ke uli­mi lwa­ba­fu­ndi­le­yon, uku­ze nga­zi uku­khu­lu­ma ili­zwio nge­si­kha­thi esi­fa­ne­le­yo ko­kha­the­le­yop. Iya­vu­ka uku­sa ngo­ku­saq; ivu­sa indle­be ya­mi, uku­ze ngi­zwe nje­nga­ba­fu­ndi­le­yor.

5 INko­si uJe­ho­va ivu­le indle­be ya­mis, nja­lo mi­na ka­ngi­ba­nga le­nka­nit, ka­ngi­bu­ye­la­nga emu­vau.

6 Nga­ni­ka umhla­na wa­mi ku­ba­tsha­yiv, le­zi­hla­thi za­miwx ku­la­bo aba­cu­tha inde­vuy; ka­ngi­fi­hla­nga ubu­so ba­mi ehla­zwe­ni eli­khu­lu la­ma­theza.

7 Ngo­ba iNko­si uJe­ho­va iza­ngi­si­za; nga­kho-ke ka­ngi­ya­ngi­swa; nga­kho-ke ngi­mi­se ubu­so ba­mib nje­nge­nse­nge­tshec, nja­lo ngi­ya­zi uku­thi ka­ngi­yi­ku­ya­nge­kad.

8 Use­du­ze ye­na ongi­lu­ngi­si­sa­yoe. Ngu­ba­ni onga­lwi­sa­na la­mif? Ka­si­me nda­wo­nye. Ngu­ba­ni umma­nga­le­li wa­mi? Ka­so­nde­le ki­mi.

9 Kha­nge­la, iNko­si uJe­ho­va iza­ngi­si­za; ngu­ba­ni oza­ngi­la­hla? Kha­nge­la, bo­nke ba­za­gu­ga nje­nge­se­mba­thogh; inu­ndu iza­ba­dlaij.

10 Ngu­ba­ni pha­ka­thi kwe­nu oye­sa­ba­yo iNko­si, ola­le­la ili­zwi le­nce­ku ya­yo, oha­mba emnya­me­nik, nja­lo enge­la­ku­kha­nya? Ka­the­mbe­le ebi­zwe­ni le­Nko­si, eya­me ku­Nku­lu­nku­lu wa­khel.

11 Kha­nge­la­ni, li­na lo­nke eli­phe­mba umli­lo, eli­zi­go­mbo­lo­ze­la nge­nhla­nsim: Ha­mba­ni eku­kha­nye­ni ko­mli­lo we­nun, le­nhla­nsi­ni e­lizi­ba­si­le­yoo. Lo­khu ku­za­kwe­nza­ka­la ki­ni ku­ve­la esa­ndle­ni sa­mip; li­za­la­la pha­nsi ngo­bu­hlu­nguq.

INko­si iya­du­du­za iZi­yo­ni

51La­le­la­ni ki­mia, li­na eli­di­ngi­si­sa uku­lu­ngab, li­na eli­di­nga iNko­si; kha­nge­la­ni edwa­le­nic ela­ce­zu­lwa ku­lo, le­mli­ndi­ni we­go­di ela­ge­jwa ku­wo.

2 Kha­nge­la­ni kuA­bra­ha­ma uyi­hlod, la­ku­Sa­ra o­wa­li­za­la­yoe; ngo­ba nga­mbi­zaf eye­dwag, nga­mbu­si­sahi, nga­ma­ndi­saj.

3 Ngo­ba iNko­si iza­yi­du­du­za iZi­yo­nik, idu­du­ze wo­nke ama­nxi­wa ayol, nja­lo iza­kwe­nza inka­nga­la ya­yo ifa­na­ne leE­de­nim, lo­gwa­du­le lwa­yo lu­fa­na­ne le­nsi­mu ye­Nko­sin; inja­bu­lo le­nto­ko­zo ku­za­tho­la­ka­la ku­yo, uku­bo­nga le­li­zwi lo­ku­hla­be­le­lao.

4 La­le­la­ni ki­mip, ba­ntu ba­mi, li­be­ke indle­be ki­miq, si­zwe sa­mi; ngo­ba umla­yor uza­phu­ma ki­mi, nja­lo ngi­za­kwe­nza ukwa­hlu­le­la kwa­mis ku­phu­mu­le ku­be yi­ku­kha­nyat kwa­ba­ntu.

5 Uku­lu­nga kwa­mi ku­se­du­zeu, usi­ndi­so lwa­mi lu­phu­mi­le, le­nga­lo za­miv zi­za­kwe­hlu­le­la aba­ntu; izi­hle­ngew zi­ngi­li­nde­le, zi­the­mbe­le enga­lwe­ni ya­mi.

6 Pha­ka­mi­se­la­ni ame­hlo enu ema­zu­lwi­nix, li­kha­nge­le emhla­be­ni pha­nsi; ngo­ba ama­zu­lu aza­nya­ma­la­la nje­nge­ntu­thuy, lo­mhla­ba ugu­ge nje­nge­se­mba­thoz, la­ba­hle­zi ku­wo ba­fe ngo­ku­nja­loa; ko­dwa usi­ndi­so lwa­mi lu­za­ku­ba pha­ka­de, lo­ku­lu­nga kwa­mi ka­ku­yi­ku­chi­thwa.

7 La­le­la­ni ki­mib, li­na ela­zi uku­lu­nga, aba­ntu aba­mla­yo wa­mi use­nhli­zi­ywe­ni ya­boc; li­nge­sa­bid uku­so­la kwa­ba­ntu, ku­mbe le­thu­swe yi­zi­thu­ko za­bo.

8 Ngo­ba inu­ndue iza­ba­dla nje­nge­se­mba­tho, le­mpe­thu iba­dle nje­ngo­bo­ya be­zi­mvu, ko­dwa uku­lu­nga kwa­mi ku­za­ku­ba la­pha­ka­de, lo­si­ndi­so lwa­mi esi­zu­ku­lwa­ne­ni le­zi­zu­ku­lwa­na.

9 Vu­ka, vu­kaf, uze­mba­thi­se ama­ndlag, we­na nga­lo ye­Nko­sih; vu­ka nje­nge­nsu­kwi­ni ze­ndu­loi, e­zi­zu­ku­lwa­neni za­pha­ka­de. Ka­wu­su­we yi­ni lo­wo owa­qu­maj iRa­ha­bik, wa­gwa­za umgo­bhol?

10 Ka­wu­su­we yi­ni lo­wo owo­mi­sa ulwa­ndlem, ama­nzi enzi­ki enku­lu, owe­nza uku­ju­la ko­lwa­ndle kwa­ba yi­ndle­la yo­ku­cha­pha kwa­ba­hle­ngi­we­yon?

11 Nga­kho aba­hle­ngi­we­yo be­Nko­sio ba­za­phe­ndu­ka, be­ze eZi­yo­ni ngo­ku­hla­be­le­lap; le­nto­ko­zo ela­pha­ka­deq iza­ku­ba phe­zu kwe­kha­nda la­bo; ba­za­zu­za into­ko­zo le­nja­bu­lor, usi­zi lo­ku­bu­bu­la ku­za­ba­le­kas.

12 Mi­na, mi­na ngi­ngu­ye oli­du­du­za­yot; ungu­ba­ni we­nau oza­kwe­sa­ba umu­ntu oza­ku­fav, le­ndo­da­na yo­mu­ntu e­za­kwe­nzi­wa ibe nje­ngo­tsha­niw?

13 Ubu­su­kho­hlwa iNko­sixy, ume­nzi wa­khoz, eye­ndla­la ama­zu­lua, ya­be­ka izi­se­ke­lo zo­mhla­bab, uqhu­be­ka use­sa­ba usu­ku lo­nke nge­nxa ye­ntu­ku­the­lo yo­mci­nde­ze­lic, ku­nga­thi uzi­mi­se­le uku­chi­tha? Inga­phi-ke intu­ku­the­lo yo­mci­nde­ze­lid?

14 Isi­bo­tshwa esi­thu­nji­we­yoe si­ya­pha­ngi­sa uku­ze si­khu­lu­lwe; si­nga­fe­lif emgo­di­nig, lo­ku­dla kwa­so ku­nga­swe­le­ki.

15 Ngo­ba ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eya­vu­sa ulwa­ndlehi uku­ze ama­ga­ga­si alo ahlo­ko­me; iNko­si ya­ma­ba­ndla li­bi­zo la­yoj.

16 Nja­lo ngi­fa­ki­le ama­zwi amik emlo­nye­ni wa­kho, nga­ku­si­be­ke­la emthu­nzi­ni we­sa­ndla sa­mil, uku­ze ngi­hla­nye­le ama­zu­lu, ngi­be­ke izi­se­ke­lo zo­mhla­bam, ngi­thi ku­yo iZi­yo­ni: We­na uyi­si­zwe sa­min.

17 Vu­ka, vu­ka, usu­ku­me, Je­ru­sa­le­mao, we­na ona­thep esa­ndle­ni se­Nko­si inke­zo yo­la­ka lwa­yoq, wa­na­thar inze­ces ze­nke­zo yo­ku­de­nge­ze­lat, wazi­kho­cau.

18 Ka­khov onga­yi­kho­khe­la ku­wo wo­nke ama­do­da­na ewa­ze­le­yo; nja­lo ka­kho onga­yi­ba­mba nge­sa­ndla ku­wo wo­nke ama­do­da­na ewa­khu­li­si­le­yo.

19 Lo­khu ko­ku­bi­li ku­kwe­hle­lew, ngu­ba­ni oza­ku­zwe­la usi­zix? Inci­tha­ka­lo, lo­ku­bhu­ji­swa, le­ndla­la, le­nke­mba; ngi­za­ku­du­du­za ngo­ba­niyz?

20 Ama­do­da­na akho aphe­le­lwe nga­ma­ndlaa, ale­le esi­hlo­kwe­ni se­zi­ta­la­da zo­nke, nje­nge­nku­nzi ye­ndleb embu­le­nic; agcwe­le ula­ka lwe­Nko­si, uku­khu­za ku­ka­Nku­lu­nku­lu wa­kho.

21 Nga­kho kha­the­si zwa­na lo­khud, we­na ohlu­phe­ka­yoe lo­da­ki­we­yofg, ko­dwa ha­tshi nge­wa­yi­ni.

22 Itsho nja­lo iNko­si ya­kho, uJe­ho­vah lo­Nku­lu­nku­lu wa­kho o­la­bhe­le­la uda­ba lwa­ba­ntu ba­khei: Kha­nge­la, ngi­su­si­le esa­ndle­ni sa­kho inke­zoj yo­ku­de­nge­ze­lak, inze­ce ze­nke­zo yo­la­ka lwa­mil, ka­wu­sa­yi­ku­yi­na­tha fu­thi.

23 Ko­dwa ngi­za­yi­be­ka esa­ndle­ni sa­la­bo aba­ku­hlu­pha­yom, aba­the emphe­fu­mu­lwe­ni wa­kho: Kho­tha­ma, uku­ze se­dlu­le phe­zu­lun; usu­be­ke umhla­na wa­kho nje­ngo­mhla­ba­thio, la­nje­nge­si­ta­la­da kwa­ba­dlu­la phe­zu­lu.

UNku­lu­nku­lu uza­khu­lu­la iZi­yo­ni

52Vu­ka, vu­kaa, we­mba­the ama­ndla akho, Zi­yo­ni! Ye­mba­tha ize­mba­tho za­kho ezi­nhleb, Je­ru­sa­le­ma, mu­zi ongcwe­lec! Ngo­ba ka­ku­sa­yi­ku­nge­na ku­we fu­thi onga­so­ka­nga lo­ngco­li­le­yod.

2 Zi­thi­nti­the usu­ke othu­li­nie, su­ku­ma, uhla­le pha­nsi, Je­ru­sa­le­ma! Zi­khu­lu­lef ku­zi­bo­pho ze­nta­mo ya­kho, ndo­da­ka­zi ethu­nji­we­yo ye­Zi­yo­ni!

3 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si: La­the­ngi­swag nge­zeh; nja­lo li­za­hle­ngwa nga­pha­ndle kwe­ma­lii.

4 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Aba­ntu ba­mij be­hle­la eGi­bhi­the esi­kha­thi­ni se­ndu­lo uku­hla­la nje­nga­be­zi­zwe kho­na, nja­lo iA­si­ri­ya ya­ba­ci­nde­ze­la nga­pha­ndle kwe­si­za­tho.

5 Kha­the­si-ke, ngi­la­ni la­pha, itsho iNko­si, uku­thi aba­ntu ba­mi ba­the­thwe nge­ze? La­bo aba­ba­bu­sa­yo ba­be­nza ba­qhi­nqe isi­li­lo, itsho iNko­si, le­bi­zo la­mik li­qhu­be­ka li­hla­nja­zwa lo­nke usu­kul.

6 Nga­kho aba­ntu ba­mi ba­za­la­zi ibi­zo la­mi; nga­kho nga­lo­lo­su­kum ba­za­kwa­zi uku­thi yi­mi engi­khu­lu­ma­yon; kha­nge­la, yi­mi.

7 Zi­nhle ka­nga­ka­na­nio phe­zu kwe­zi­nta­ba inya­wo za­lo­wop ole­tha izi­nda­ba ezi­nhleq, ome­me­ze­la uku­thu­la, ole­tha inda­ba ezi­nhle zo­ku­lu­ngar, ozwa­ka­li­sa usi­ndi­so, othi ku­yo iZi­yo­ni: UNku­lu­nku­lu wa­kho uya­bu­sas.

8 Ili­zwi la­ba­li­ndi ba­kho! Ba­za­pha­ka­mi­sa ili­zwi, ba­hla­be­le ka­khu­lu ka­nye­ka­nye, ngo­ba ba­za­bo­na ili­hlo nge­li­hlot, la­pho iNko­si iza­bu­yi­sa iZi­yo­ni.

9 Qha­mu­ka­ni nge­nto­ko­zou, li­hla­be­le­le ka­nye­ka­nye, li­na ma­nxi­wa eJe­ru­sa­le­mav, ngo­ba iNko­si isi­ba­du­du­zi­le aba­ntu ba­yow, iyi­hle­ngi­le iJe­ru­sa­le­max.

10 INko­si ye­mbu­le inga­lo ya­yo engcwe­ley eme­hlwe­ni azo zo­nke izi­zwe, nja­loz imi­kha­wu­lo yo­nke yo­mhla­ba iza­bo­na usi­ndi­so lu­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu.

11 Su­ka­ni, su­ka­nia, li­phu­me la­pha, li­nga­thi­nti oku­ngco­li­le­yo, phu­ma­ni pha­ka­thi kwa­yo, ba­ni­ni nga­ba­hla­mbu­lu­ki­le­yo, li­na eli­thwa­la izi­tsha ze­Nko­sib.

12 Ngo­ba ka­li­yi­ku­phu­mac ngo­ku­pha­ngi­sad, ku­mbe li­ha­mbe ngo­ku­ba­le­ka, ngo­ba iNko­si iza­ha­mba pha­mbi kwe­nue, lo­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li uza­ku­ba ngu­mvi­ke­li we­nu nga­se­mu­vaf.

Uku­hlu­phe­ka kwe­nce­ku ye­Nko­si

13 Kha­nge­la, ince­ku ya­mig iza­kwe­nza nge­nhla­ka­ni­pho, ipha­ke­me nja­lo ipha­ka­nyi­si­weh, ipha­ke­me ka­khu­lu.

14 Nje­ngo­ba aba­ne­ngi ba­be­thi­thi­be­le nga­wei; uku­kha­nge­le­ka kwa­yoj kwa­ko­na­ke­le ka­nga­ka, okwe­dlu­la lo­ba ngu­wu­phi, le­si­mo sa­yo okwe­dlu­la ama­do­da­na aba­ntu.

15 Ngo­ku­nja­lo iza­fa­fa­za izi­zwe ezi­ne­ngik; ama­kho­sil aza­yi­va­le­la umlo­mo wa­wo; ngo­ba lo­kho aba­nga­ku­la­ndi­se­lwa­nga ba­za­ku­bo­nam, la­lo­kho aba­nga­ku­zwa­nga ba­za­ku­qe­di­si­sa.

53Ngu­ba­ni okho­lwe umbi­ko we­thua? Nja­lo inga­lo ye­Nko­sib ye­mbu­le­lwe ba­ni?

2 Ngo­ba uza­khu­la pha­mbi kwa­khe nje­nge­si­hla­hla esi­bu­tha­ka­tha­ka, la­nje­nge­mpa­ndec emhla­ba­thi­ni owo­mi­le­yod; ka­la­si­mo ku­mbe ubu­hlee; la­pho si­mbo­na, ka­la­ku­bu­ke­ka uku­thi si­mlo­yi­se.

3 Uye­yi­swaf nja­lo ude­le­lwa nga­ba­ntug; umu­ntu we­zi­nsi­zih, nja­lo ejwa­ye­le inhlu­ngui; kwa­nga­thi si­fi­hla ubu­so ku­yej; we­yi­swa, ka­si­mna­nza­ngak.

4 Isi­bi­li ye­na wa­thwa­la inhlu­ngu ze­thul, wa­pha­tha insi­zi ze­thu; ka­nti thi­na sa­thi uje­zi­si­wem, utsha­yi­we ngu­Nku­lu­nku­lun, nja­lo uhlu­tshi­we.

5 Ko­dwa wa­li­nya­zwaop nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko ze­thu, wa­cho­tsho­zwa nge­nxa yo­bu­bi be­thu; uku­je­zi­swaq ko­ku­thu­la kwe­thur kwa­ku­phe­zu kwa­khe, la­nge­mi­vi­mvi­nya ya­khe thi­na si­si­li­si­west.

6 Thi­na so­nke nje­nge­zi­mvu si­du­hi­leuv; sa­phe­ndu­ke­la ngu­lo­wo la­lo­wo endle­le­ni ya­khew; nja­lo iNko­six ye­hli­se­le phe­zu kwa­khe ubu­bi be­thu so­nke.

7 Wa­ci­nde­ze­lway nja­lo ye­na wa­hlu­tshwa, ku­be ka­nti ka­wu­vu­la­nga umlo­mo wa­khez; wa­le­thwa eku­hla­tshwe­ni nje­nge­wu­ndluab, la­nje­nge­mvu ithu­le pha­mbi kwa­ba­gu­ndi ba­yo, la­ye ka­wu­vu­la­nga umlo­mo wa­khe.

8 Wa­su­swa eku­ci­nde­ze­lwe­ni le­kwa­hlu­le­lwe­nic; nja­lo ngu­ba­nid onga­khu­lu­ma nge­si­zu­ku­lwa­na sa­khe? Ngo­ba wa­qu­nywae wa­su­swa eli­zwe­ni la­ba­phi­la­yof; nge­nxa ye­si­pha­mbe­ko sa­ba­ntu ba­mi wa­tsha­ywa.

9 We­nza ingcwa­ba la­khe ka­nye la­ba­bi, nja­lo ka­nye lo­no­thi­le­yo eku­fe­ni kwa­kheg; ngo­bah enge­nza­nga oku­bii, nja­lo ku­nge­kho inko­hli­so emlo­nye­ni wa­khe.

10 Ka­nti iNko­si ya­tha­nda uku­mcho­bo­za, yame­nza ada­bu­kej. La­pho uza­kwe­nza umphe­fu­mu­lo wa­khek umni­ke­lo we­so­nol, uza­bo­na inza­lo ya­khem, elu­le izi­nsu­ku za­khen, le­nta­ndo ye­Nko­sio iza­phu­me­le­la esa­ndle­ni sa­khe.

11 Uza­bo­na oku­ve­la eku­hlu­phe­ke­ni ko­mphe­fu­mu­lo wa­khe, ene­li­swep; ngo­lwa­zi lwa­yoq, ince­ku ya­mi elu­ngi­le­yors iza­lu­ngi­si­sat aba­ne­ngiu, ngo­ba yo­na iza­thwa­la ubu­bi ba­bov.

12 Nga­kho ngi­za­ya­be­law ka­nye la­ba­khu­lu, ya­be­la­ne impa­ngo ka­nye la­ba­la­ma­ndlax; ngo­ba ya­thu­lu­la umphe­fu­mu­lo wa­yo eku­fe­niy, ya­ba­lwa nda­wo­nye la­ba­pha­mbe­kiz; nja­lo yo­na ya­thwa­la iso­no sa­ba­ne­ngi, ya­la­bhe­le­la aba­pha­mbe­kia.

Utha­ndo lwe­Nko­si kuI­sra­ye­li

54Hla­be­le­la, nyu­mba, we­na o­nga­za­la­ngaa; qha­mu­ka ngo­ku­hla­be­le­lab, ume­me­zec, we­na o­nga­za­nge uhe­le­lwe! Ngo­ba ba­ne­ngid aba­ntwa­na bo­tshi­yi­we­yoe ku­la­ba­ntwa­na bo­we­ndi­le­yof, itsho iNko­si.

2 Qhe­li­sa inda­wog ye­the­nte la­khoh, ka­ba­tsho­mbu­lu­le ama­khe­the­ni enda­wo ya­kho yo­ku­hla­la; unga­go­dlii, ye­lu­la izi­nta­mbo za­khoj, uqi­ni­se izi­kho­nkwa­ne za­khokl.

3 Ngo­ba uza­qha­mu­ka nga­kwe­so­ku­dla la­nga­kwe­so­ku­ne­nem, le­nza­lo ya­kho iza­fu­ya abe­zi­zwen, ye­nze imi­zi echi­the­ki­le­yo ihla­lwe.

4 Unge­sa­bi, ngo­ba ka­wu­yi­ku­ya­nge­ka; nja­lo unga­bi le­nhlo­nio, ngo­ba ka­wu­yi­ku­ya­ngi­swa; ngo­ba uza­kho­hlwa ihla­zo lo­bu­tsha ba­khop, unga­be usa­khu­mbu­la uku­ya­nge­ka ko­bu­fe­lo­ka­zi ba­kho.

5 Ngo­ba uMe­nzi wa­khoq ungu­mye­ni wa­khor, iNko­si ya­ma­ba­ndla li­bi­zo la­khes; lo­Mhle­ngi wa­kho ungo­Ngcwe­le kaI­sra­ye­lit, uza­bi­zwa ngo­ku­thi ngu­Nku­lu­nku­lu wo­mhla­ba wo­nkeu.

6 Ngo­ba iNko­si iku­bi­zi­le nje­ngo­mfa­ziv ola­hli­we­yo lo­da­bu­ki­le­yo emo­ye­niw, lo­mfa­zi wo­bu­tshax, la­pho wa­li­we, ku­tsho uNku­lu­nku­lu wa­kho.

7 Oko­mzu­zwa­na omnci­nya­ne nga­ku­tshi­yay, ko­dwa nge­zi­ha­wu ezi­nku­luz ngi­za­ku­bu­tha.

8 Ngo­la­ka olu­nci­nya­ne nga­ku­fi­hle­la ubu­so ba­mia oko­mzu­zwa­nab, ko­dwa ngo­tha­ndo­lo­mu­sa wa­pha­ka­dec ngi­za­ku­ha­wu­ke­la, itsho iNko­si, uMhle­ngi wa­khod.

9 Ngo­ba lo­khu kunje­nga­ma­nzi ka­No­wa ki­mi, la­pho nga­fu­ngae uku­thi ama­nzi ka­No­wa ka­wa­se­yi­kwe­dlu­la emhla­be­ni; ngo­ku­nja­lo ngi­fu­ngi­lef uku­thi ka­ngi­yi­ku­ku­thu­ku­the­le­la, ngi­ku­so­le.

10 Ngo­bag izi­nta­ba zi­za­su­kah, la­ma­qa­qai aza­ma­za­mej, ko­dwa umu­sa wa­mi ka­wu­yi­ku­su­ka ku­we, le­si­vu­me­lwa­no sa­mi so­ku­thu­lak ka­si­yi­ku­za­ma­za­ma, itsho iNko­si ele­si­ha­wu ku­we.

IJe­ru­sa­le­ma entsha

11 We­na ohlu­phe­ki­le­yol, opho­swe yi­si­phe­pho, onga­du­du­zwa­nga, kha­nge­la, ngi­za­be­ka ama­tshe akho abe ma­hlem, ngi­be­ke isi­se­ke­lo sa­kho nga­ma­sa­fi­re*n.

12 Ngi­za­kwe­nza imi­pho­tsho­ngo ya­kho nge-a­ga­te*o, la­ma­sa­ngo akho nga­ma-e­me­ra­ldi*, la­wo wo­nke umngce­le wa­kho nga­ma­tshe ento­ko­zop.

13 La­ba­ntwa­na ba­kho bo­nkeqr ba­za­fu­ndi­swa yi­Nko­sis, nja­lo ku­be ku­khu­lu uku­thu­lat kwa­ba­ntwa­na ba­kho.

14 Uza­qi­ni­swa eku­lu­nge­ni; ube kha­tsha­na lo­ci­nde­ze­lo, ngo­ba ka­wu­yi­kwe­sa­ba; le­va­lwe­ni, ngo­ba ka­ku­yi­ku­so­nde­la ku­we.

15 Kha­nge­la ba­za­bu­tha­na si­bi­liu, ko­dwa ha­tshi nga­miv; lo­ba ngu­ba­ni oza­bu­tha­naw eme­le­ne la­we uza­ku­wa nge­nxa ya­kho.

16 Kha­nge­la mi­na ngi­da­le umkha­ndi we­nsi­mbi ovu­the­la ama­la­hle emli­lwe­nix, lo­ve­ze­la umse­be­nzi wa­khe isi­kha­li; nja­lo mi­na ngi­da­le umchi­thi uku­thi achi­they.

17 Ka­ku­la­si­kha­li esi­bu­nje­lwe uku­me­la­na la­we esi­za­phu­me­le­la; la­lo lo­nke uli­miz olu­ku­vu­ke­la­yo ekwe­hlu­le­le­ni uza­lu­la­hla. Lo­khu ku­yi­li­fa le­zi­nce­ku ze­Nko­si, lo­ku­lu­nga kwa­zoa ku­ve­la ki­mi, itsho iNko­si.

INko­si iza­ku­ba lo­mu­sa ku­bo bo­nke aba­phe­ndu­ke­la ku­yo

55We li­na lo­nke elo­mi­le­yoa, wo­za­ni ema­nzi­ni, la­ye onge­la­ma­li, wo­za­nib, li­the­nge, li­dlec; ye­bo, wo­za­ni li­the­nge nga­pha­ndle kwe­ma­li la­nga­pha­ndle kwe­nte­ngo, iwa­yi­ni lo­cha­gode.

2 Ku­nga­ni li­chi­tha1 ima­li ko­ku­nge­yi­si­kho ku­dlaf, lo­mtshi­ka­tshi­ka we­nu ko­ku­nge­ne­li­si­yog? Ngi­la­le­la­ni lo­ku­ngi­la­le­la, li­dle oku­hle, lo­mphe­fu­mu­lo we­nu ka­wu­zi­tho­ko­zi­se ko­ku­no­ni­le­yoh.

3 Tho­ba­ni indle­be ye­nu, li­ze ki­mii, zwa­ni­ni, nja­lo umphe­fu­mu­lo we­nu uza­phi­laj; nja­lo ngi­za­kwe­nza isi­vu­me­lwa­no esi­la­pha­ka­de la­nik, izi­sa ezi­qi­ni­se­ki­le­yol zi­ka­Da­vi­dam.

4 Kha­nge­la, ngi­mni­ken wa­ba ngu­mfa­ka­zi eba­ntwi­nio, umkho­khe­li lo­mla­wu­li eba­ntwi­nip.

5 Kha­nge­la, uza­bi­za isi­zwe onga­sa­zi­yoq, le­zi­zwe ebe­zi­nga­kwa­zi zi­za­gi­ji­me­la ku­wer, nge­nxa ye­Nko­si, uNku­lu­nku­lu wa­kho, la­ngo­Ngcwe­le kaI­sra­ye­lis, ngo­bat eku­du­mi­si­leu.

6 Di­nga­ni iNko­si ise­lo­ku­tho­lwav, ibi­ze­ni ise­se­du­ze.

7 Omu­bi ka­tshi­ye indle­la ya­khe, lo­mu­ntu onga­lu­nga­nga imi­ca­ba­ngo ya­khew; ka­bu­ye­le eNko­si­nix, nja­lo iza­ku­ba lo­mu­sa ku­ye, la­ku­Nku­lu­nku­lu we­thu, ngo­ba uza­the­the­le­la ngo­ku­khu­luy.

8 Ngo­ba imi­ca­ba­ngo ya­mi ka­yi­si­yo imi­ca­ba­ngo ye­nuz, le­ndle­la ze­nu ka­yi­si­zo izi­ndle­la za­mi, itsho iNko­si.

9 Ngo­ba nje­ngo­ba ama­zu­lu epha­ke­me ku­lo­mhla­baa, ngo­ku­nja­lo indle­la za­mi zi­pha­ke­me ku­le­ndle­la ze­nu, le­mi­ca­ba­ngo ya­mi ku­le­mi­ca­ba­ngo ye­nu.

10 Ngo­ba nje­nga­lo­khu izu­lu li­se­hlab, le­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo ku­ve­la ema­zu­lwi­ni, ku­nga­bu­ye­li kho­na, ko­dwa ku­the­le­la umhla­ba, ku­we­nze uku­thi uthe­le uhlu­me, uku­ze uni­ke inhla­nye­lo ku­mhla­nye­lic, lo­ku­dla ko­dla­yo,

11 li­za­ku­ba nja­lo ili­zwi la­mi eli­phu­ma emlo­nye­ni wa­mid; ka­li­yi­ku­bu­ye­la ki­mi li­ze, ko­dwa li­za­kwe­nza lo­kho engi­ku­fi­sa­yo, li­phu­me­le­le ku­lo­khu engi­li­thu­me­le kho­na.

12 Ngo­ba li­za­phu­ma nge­nto­ko­zoe, nja­lo li­kho­khe­lwe ngo­ku­thu­la; izi­nta­ba la­ma­qa­qa ku­za­qha­mu­ka ngo­ku­hla­be­laf pha­mbi kwe­nu, le­zi­hla­hla zo­nke ze­ga­ngag zi­tsha­ye iza­ndla.

13 Enda­we­nih ya­me­va ku­za­mi­la ifi­ri*i, le­nda­we­ni yo­khu­la olu­hla­ba­yo ku­mi­le imi­te­li*; ku­za­ku­ba se­Nko­si­ni li­bi­zoj, ku­be yi­si­bo­na­ka­li­so esi­la­pha­ka­de e­si­nga­yi­ku­qu­nywa.

Uku­bu­si­swa kwa­be­zi­zwe aba­ba­mbe­le­la esi­vu­me­lwa­ne­ni se­Nko­si

56Itsho nja­lo iNko­si: Gci­na­ni isa­hlu­le­lo, le­nze uku­lu­nga, ngo­ba usi­ndi­so lwa­mia lu­se­du­ze uku­thi lu­fi­ke, lo­ku­lu­nga kwa­mi uku­thi ku­bo­na­ka­li­swe.

2 Ubu­si­si­we umu­ntu o­we­nza lo­khub, le­ndo­da­na yo­mu­ntu e­ba­mbe­le­la ku­khoc; ogci­na isa­ba­thad enga­li­ngco­li­si, egci­na isa­ndla sa­khe uku­thi si­nge­nzi lo­ba yi­ku­phi oku­bi.

3 Ka­yi­nga­khu­lu­mi-ke indo­da­na yo­we­zi­zwe­nie, ezi­hla­nga­ni­se le­Nko­sif, isi­thi: INko­si inge­hlu­ka­ni­se ngo­ku­phe­le­le­yo la­ba­ntu ba­yo; lo­mthe­nwag ka­nga­thi: Kha­nge­la ngi­yi­si­hla­hla eso­mi­le­yoh.

4 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si ku­ba­the­nwa aba­gci­na ama­sa­ba­tha amii, aba­khe­tha engi­ku­tha­nda­yo, la­ba­ba­mbe­le­la esi­vu­me­lwa­ne­ni sa­mi:

5 Ngi­za­ba­ni­ka la­bo endli­ni ya­mi la­nga­pha­ka­thi kwe­mi­du­li ya­mij inda­wok le­bi­zol eli­ngco­no ku­le­la­ma­do­da­na la­ku­le­la­ma­do­da­ka­zi; ngi­za­ba­ni­ka ibi­zo eli­nga­phe­li­yo, eli­nga­yi­ku­qu­nywa.

6 La­ma­do­da­na awe­mzi­nim azi­hla­nga­ni­sa le­Nko­sin uku­yi­kho­nza lo­ku­tha­nda ibi­zo le­Nko­si, uku­ba zi­nce­ku za­yo, wo­nke ogci­na isa­ba­tha enga­li­ngco­li­sio, la­ba­ba­mbe­le­la esi­vu­me­lwa­ne­ni sa­mi;

7 la­la­bo ngi­za­ba­le­tha enta­be­ni ya­mi engcwe­lep, ngi­ba­tho­ko­zi­se endli­ni ya­mi yo­mkhu­le­ko; imi­ni­ke­lo ya­bo yo­ku­tshi­swa le­mi­hla­tshe­lo ya­boq ku­za­kwe­mu­ke­le­ka phe­zu kwe­la­thi la­mir, ngo­ba indlu ya­mis iza­bi­zwa ngo­ku­thi yi­ndlu yo­mkhu­le­ko ya­ba­ntu bo­nket.

8 INko­si uJe­ho­va oqo­qa aba­xo­tshi­we­yo ba­koI­sra­ye­liu uthi: Ngi­se­za­bu­the­le­la aba­nye ku­yev nga­pha­ndle kwa­ba­bu­thi­we­yo ba­khe.

9 Li­na lo­nke zi­lo ze­ga­ngaw, wo­za­ni li­dle, li­na lo­nke zi­lo ezi­se­gu­swi­ni.

10 Aba­li­ndi ba­khex ba­yi­zi­pho­fuy, bo­nke ka­ba­la­lwa­zi; bo­nke ba­yi­zi­njaz ezi­yi­zi­mu­ngu­lu, ba­nge­ke ba­kho­nko­the; ba­le­le, ba­ca­mba­le­le, ba­tha­nda uku­wo­ze­laa.

11 Ye­bo ba­yi­zi­nja ezi­ha­ha­yo, ezi­nga­so­ze zi­su­theb; nja­lo ba­nga­be­lu­sicd aba­nga­kwa­zi­yo uku­qe­di­si­sa; bo­nke ba­phe­ndu­ke­la kwe­ya­bo indle­la, ngu­lo­wo la­lo­wo enzu­zwe­ni ya­khee ephe­the­lwe­nif la­khe.

12Uthi: Wo­za­nig, ngi­za­le­tha iwa­yi­nih, si­na­the ka­khu­lu oku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndla; le­ku­sa­sai iza­ku­ba nje­nga­la­mu­hla, kwe­nge­ze­le­lwe ngo­ku­khu­lu­ka­zi.

57Olu­ngi­le­yo uya­bhu­bha, nja­lo ka­ku­la­mu­ntu oku­be­ka enhli­zi­ywe­nia; nja­lo aba­ntu aba­lo­mu­sa ba­ya­su­swab, enge­kho oku­na­nza­yo uku­thi olu­ngi­le­yoc usu­si­wed nga­pha­mbi ko­bu­bi.

2 Uza­nge­na e­ku­thu­leni. Ba­za­phu­mu­la emi­bhe­de­nie ya­bo, ngu­lo­wo la­lo­wo eha­mba e­bu­qo­thwe­nif ba­khe.

UI­sra­ye­li wo­na­ke­le

3 Ko­dwa li­na so­nde­la­ni la­pha, ma­do­da­na omtha­ka­thi­ka­zig, nza­lo ye­si­fe­be, la­we wu­lehi.

4 Li­dla­laj li­me­le­ne lo­ba­ni? Li­vu­le­la ba­ni umlo­mo ube ba­nzik, li­khu­pha uli­mi? Ali­si­ba­ntwa­na be­si­pha­mbe­ko yi­ni, inza­lo ye­nko­hli­sol,

5 li­zi­tshi­sa pha­ka­thi kwe­zi­hla­hla za­ma-o­khi*m nga­pha­nsi kwa­so so­nke isi­hla­hla esi­lu­hla­za, li­bu­la­le­la aba­ntwa­nan ezi­ho­tshe­ni nga­pha­nsi kwe­zi­ngo­xo za­ma­dwa­lao?

6 Isa­be­lo sa­kho si­pha­ka­thi kwama­tshe abu­tshe­le­zi esi­fu­la; wo­na, wo­na ayi­nka­tho ya­kho; nja­lo ki­wo uthu­lu­le­le umni­ke­lo wo­ku­na­thwa­yo, wa­le­tha umni­ke­lo wo­ku­dla. Ngi­za­zi­so­la nga­le­zi­zi­nto yi­ni?

7 Phe­zu kwe­nta­ba ende le­pha­ke­me­yop ube­ki­le umbhe­da wa­khoq; ngi­tsho la­pho we­nyu­ke­la kho­na ukuya­ni­ke­la umhla­tshe­lo.

8 La­nge­mva kwe­si­va­lo le­nsi­ka yo­mnya­ngor wa­be­ka isi­khu­mbu­zo sa­khos; ngo­ba uzi­ve­zi­le komu­nye ku­la­ki­mit, we­nyu­ka, wa­qhe­li­sa umbhe­da wa­khou, wa­ze­nze­la isi­vu­me­lwa­no la­bo; wa­tha­nda umbhe­da wa­bov la­pho uwu­bo­naw.

9 Wa­ya enko­si­nix ula­ma­fu­thay, wa­ndi­saz ama­kha akhoa, wa­thu­ma izi­thu­nywa za­khob kha­tsha­na, wa­ze­hli­se­la esi­ho­gwe­ni.

10 Wa­di­nwac yi­bu­khu­lu be­ndle­la ya­kho, ko­dwa ka­wu­tsho­ngo uku­thi: Ka­ku­la­the­mbad; wa­tho­la impi­lo ye­sa­ndla sa­khoe, nga­kho-ke ka­wu­phe­la­nga ama­ndla.

11 Nja­lo we­sa­ba ba­ni wa­tsha­ywa lu­va­lof, uku­thi uqa­mbe ama­ngag, unga­ngi­khu­mbu­lih, ungaku­fa­ki enhli­zi­ywe­ni ya­khoi? Ka­ngi­thu­la­nga yi­nij ngi­tsho kwa­se­ndu­lo, nja­lo mi­na unga­nge­sa­bi?

12 Mi­na ngi­za­me­me­ze­la uku­lu­nga kwa­kho, le­mi­se­be­nzi ya­kho; ngo­ba ka­ku­yi­ku­ku­si­za.

Uku­si­za lo­ku­si­li­sa ku­ka­Nku­lu­nku­lu

13 La­pho ukha­la, ama­xu­ku akho ka­wa­ku­khu­lu­le! Ka­nti umo­ya uza­wa­phe­phu­la wo­nke, ize li­zawa­tha­tha. Ko­dwa othe­mba ki­mik uza­ku­dla ili­fa le­li­zwel, adle ili­fa le­nta­ba ya­mi engcwe­lem.

14 Aza­ku­thi: Bu­the­le­la­ni, bu­the­le­la­nin, lu­ngi­sa­ni indle­laop, su­sa­ni isi­khu­be­ki­so endle­le­ni ya­ba­ntu ba­mi.

15 Ngo­ba utsho nja­lo ophe­zu­lu lo­pha­ke­me­yo, ohla­la epha­ka­de­niq, obi­zo la­khe li­ngo­Ngcwe­ler, uthi: Ngi­hla­la enda­we­ni epha­ke­me­yos le­ngcwe­let, nja­lo ka­nye la­ye olo­mo­ya oda­bu­ki­le­you lo­zi­tho­ba­yo, uku­vu­se­le­la umo­ya wa­ba­tho­be­ki­le­yov, lo­ku­vu­se­le­la inhli­zi­yo ya­ba­da­bu­ki­le­yo.

16 Ngo­ba ka­ngi­yi­ku­lwi­sa ku­ze ku­be pha­ka­dew, ka­ngi­yi­ku­thu­ku­the­la nja­lo­nja­lo; ngo­ba umo­yax unga­phe­la ama­ndla pha­mbi kwa­miy, le­mi­phe­fu­mu­loz mi­na engi­ye­nzi­le­yoa.

17 Nge­nxa yo­bu­bi bo­ku­fi­sa kwa­kheb nga­thu­ku­the­la, nga­mtsha­yac, nga­zi­fi­hla, nga­thu­ku­the­lad; ko­dwa wa­qhu­be­ka ehlu­bu­ka nge­ndle­la ye­nhli­zi­yo ya­khe.

18 Ngi­zi­bo­ni­le izi­ndle­la za­khe, nja­lo ngi­za­msi­li­sae, ngi­mkho­khe­le, ngi­bu­yi­se­le izi­ndu­du­zo ku­ye la­ba­li­la­yo ba­khef.

19 Ngi­da­la izi­the­lo ze­zi­nde­beg; uku­thu­la, uku­thu­lahi ko­kha­tsha­najk lo­se­du­zel, itsho iNko­si; nja­lo ngi­za­msi­li­sam.

20 Ko­dwa aba­bin ba­nje­ngo­lwa­ndle olu­tshu­ku­ma­yo; ngo­ba ka­lu­la­ku­phu­mu­la, la­ma­nzi alo akha­fu­la uda­ka le­ngce­ke­za.

21 Ka­ku­la­ku­thu­lao, utsho uNku­lu­nku­lu wa­mi, kwa­ba­bi.

Uku­zi­la uku­dla oku­yi­kho

58Me­me­zaa ngo­mphi­mbo, unga­ye­ke­lib, upha­ka­mi­se ili­zwi la­kho nje­ngo­pho­ndoc, utshe­le aba­ntu ba­mi isi­pha­mbe­ko sa­bo, le­ndlu ka­Ja­ko­be izo­no za­bo.

2 Ka­nti ba­ya­ngi­di­nga mi­na usu­ku ngo­su­ku, be­tho­ko­za ukwa­zi indle­la za­mid; nje­nge­si­zwe ese­nza uku­lu­nga, esi­nga­de­la­nga isi­mi­so si­ka­Nku­lu­nku­lu wa­so, ba­bu­za ki­mi izi­mi­so zo­ku­lu­nga, ba­tho­ko­zae eku­so­nde­le­ni ku­Nku­lu­nku­lu.

3Be­si­thi: Ku­nga­ni si­zi­le uku­dlaf, we­na-ke unga­bo­nig? Ku­nga­ni si­hlu­phe umphe­fu­mu­lo we­thuh, we­na-ke unga­kwa­zi? Kha­nge­la­ni, ngo­su­ku lo­ku­zi­la kwe­nu uku­dla, li­tho­la into­ko­zo, li­ci­nde­ze­lei zo­nke izi­se­be­nzi ze­nuj.

4 Kha­nge­la­ni, li­zi­la uku­dlak li­se­nze­la ingxa­ba­no lo­ku­phi­ki­sa­na, lo­ku­tsha­ya nge­nqi­ndi ye­nko­hla­ka­lo; li­nga­zi­li uku­dla nje­nga­la­mu­hla, ukwe­nza ili­zwi le­nu li­zwa­ka­le phe­zu­lul.

5 Ku­nja­lo yi­ni uku­zi­la uku­dla engi­ku­khe­thi­le­yom? Lu­su­ku lo­ku­thi umu­ntu ahlu­phe umphe­fu­mu­lon wa­khe yi­ni? Uku­thi akho­tha­mi­se ikha­nda la­khe nje­ngo­mhla­ngao, endla­lep pha­nsi kwa­khe isa­ka lo­mlo­thaq? Lo­khu unga­ku­bi­za yi­ni ngo­ku­thi yi­ku­zi­la uku­dla, lo­su­ku olwe­mu­ke­le­ka­yo eNko­si­ni?

6 Ka­yi­si­kho lo­khu yi­ni uku­zi­la uku­dla engi­ku­khe­thi­le­yo: Uku­thu­ku­lu­la izi­bo­pho zo­bu­bir, uku­khu­lu­las imi­chi­lo ye­jo­gwe, uku­ye­ke­la aba­ci­nde­ze­lwe­yo ba­ha­mbe be­khu­lu­le­ki­let, lo­ku­thi le­phu­le lo­nke ijo­gwe?

7 Ka­yi­si­kho yi­ni ukwa­be­la ola­mbi­le­yo isi­nkwa sa­khouv, lo­ku­nge­ni­sa aba­ya­ngaw aba­yi­mi­ha­mbu­ma endli­nix, la­pho ubo­na onqu­nu ume­mbe­seyz, lo­ku­thi unga­ca­tshe­li inya­ma ya­khoa?

8 Kho­na uku­kha­nya kwa­khob ku­za­qha­mu­ka nje­ngo­ku­sa, lo­ku­si­lac kwa­kho ku­hlu­me ma­si­nya­ne; lo­ku­lu­nga kwa­kho ku­ha­mbe pha­mbi kwa­kho; inka­zi­mu­lo ye­Nko­si ibe ngu­mvi­ke­li wa­kho nga­se­mu­va.

9 Kho­na uza­bi­za, iNko­si iphe­ndu­le, uza­kha­la, ibi­si­si­thi: Kha­nge­la ngila­pha. Uba usu­sa pha­ka­thi kwa­kho ijo­gwe, uku­kho­mba ngo­mu­nwed, lo­ku­khu­lu­ma oku­bie,

10 ukhu­phe­le ola­mbi­le­yo umphe­fu­mu­lo wa­khofg, usu­thi­se umphe­fu­mu­lo ohlu­phe­ki­le­yoh, kho­na uku­kha­nya kwa­khoi ku­za­phu­ma emnya­me­ni, lo­bu­mnya­ma ba­kho bu­be nje­nge­mi­ni enku­lu.

11 Nja­lo iNko­si iza­ku­kho­khe­la nja­lo­nja­loj, isu­thi­se umphe­fu­mu­lo wa­khok engwa­du­le­ni, iqi­ni­se ama­tha­mbo akho, ube nje­nge­si­va­nde esi­the­le­lwa­yol, la­nje­ngo­mtho­mbo wa­ma­nzi, oma­nzi awo anga­phe­li­yo.

12 La­ba­kho ba­za­kwa­kham ama­nxi­wa ama­da­lan; uza­vu­sa izi­se­ke­lo ze­zi­zu­ku­lwa­na nge­zi­zu­ku­lwa­na; uza­bi­zwa ngo­ku­thi: UMva­li­si­kha­lao, uMbu­yi­se­li we­mi­kho­ndo yo­ku­hla­la.

Uku­gci­nwa kwe­sa­ba­tha

13 Uba uphe­ndu­la unya­wo lwa­kho lu­su­ka ku­sa­ba­thap, unge­nzi into­ko­zo ya­kho ngo­su­ku lwa­mi olu­ngcwe­le; uli­bi­ze isa­ba­tha ngo­ku­thi yi­nto­ko­zoq, olu­ngcwe­le lwe­Nko­si, olu­hlo­ni­phe­ka­yo; nja­lo ulu­hlo­ni­pha, unge­nzi indle­la za­khor, unga­tho­li into­ko­zo ya­kho, lo­ba ukhu­lu­me ili­zwi la­kho,

14 kho­na uza­zi­tho­ko­zi­sa eNko­si­nis, ngi­za­ku­ga­di­sat ezi­nda­we­ni ezi­pha­ke­me­yo zo­mhla­bauv, ngi­za­kwe­nza udle ili­fa li­ka­Ja­ko­be uyi­hlo; ngo­ba umlo­mo we­Nko­si ukhu­lu­mi­lew.

Izo­no za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li

59Kha­nge­la isa­ndla se­Nko­sia ka­si­fi­nye­zwa­nga uku­thi si­nga­si­ndi­si, le­ndle­be ya­yo ka­yi­nzi­ma uku­thi inge­zwa.

2 Ko­dwa izi­pha­mbe­ko ze­nub ze­hlu­ka­ni­si­le pha­ka­thi kwe­nu lo­Nku­lu­nku­lu we­nu, le­zo­no ze­nu zi­bu­si­thi­le ubu­so ba­khe ki­ni, uku­thi ange­zwa.

3 Ngo­ba iza­ndla ze­nuc zi­ngco­li­swe nge­ga­zid, le­mi­nwe ye­nu nge­nko­hla­ka­lo; inde­be ze­nu zi­khu­lu­me ama­ngae, lo­li­mi lwe­nu lu­ngu­ngu­na ubu­bif.

4 Ka­kho ome­me­za ngo­ku­lu­nga, nja­lo ka­kho ola­bhe­la nge­qi­ni­sog; ba­the­mba oku­yi­zeh, ba­khu­lu­me ama­ngai; ba­mi­tha ubu­bijk, ba­za­le isi­pha­mbe­kol.

5 Ba­cha­mu­se­la ama­qa­nda enhla­ngwa­na, be­lu­ke ubu­le­mbu be­sa­yo­bem; odla okwa­ma­qa­nda awo uya­fa; le­li­cho­tsho­zi­we­yon li­qha­mu­ka li­li­bu­lu­luo.

6 Ubu­le­mbu ba­bop ka­bu­yi­ku­ba yi­ze­mba­tho, nja­lo ka­ba­yi­ku­ze­mbe­sa nge­mi­se­be­nzi ya­bo. Imi­se­be­nzi ya­bo yi­mi­se­be­nzi yo­bu­bi, le­se­nzo so­dla­ke­la si­se­za­ndle­ni za­bo.

7 Inya­wo za­bo zi­gi­ji­me­la ebu­bi­niqr; ba­pha­ngi­sa uku­chi­tha iga­zi eli­nge­la­ca­las; imi­ca­ba­ngo ya­bo yi­mi­ca­ba­ngo yo­bu­bi; uku­bhu­bhi­sa lo­ku­chi­thatu ku­se­zi­ndle­le­ni za­bo.

8 Indle­la yo­ku­thu­la ka­ba­ya­ziv; nja­lo ka­ku­la­sa­hlu­le­lo emi­kho­ndwe­ni ya­bow; ba­ze­nze­la izi­ndle­la za­bo ezi­ma­zo­mba­zo­mbex; lo­ba ngu­ba­ni oha­mba ku­zo ka­yi­kwa­zi uku­thu­la.

Aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­vu­ma izo­no za­bo

9 Nga­kho-ke isa­hlu­le­lo si­kha­tsha­na la­thi, lo­ku­lu­nga ka­ku­si­fi­nye­le­li. Si­li­nde­la uku­kha­nyay, ko­dwa kha­nge­la, ubu­mnya­ma; si­li­nde­la uku­kha­zi­mu­la, ko­dwa si­ha­mba emnya­me­ni omkhu­luz.

10 Si­phu­mpu­tha umdu­li nje­nge­zi­pho­fua, si­phu­mpu­the kwa­nga­thi kasi­la­me­hlo; si­khu­be­ke emi­ni enku­lub kwa­nga­thi ku­ku­si­hlwa, si­se­nda­we­ni ezi­chi­the­ki­le­yo nje­nga­ba­fi­le­yo.

11 So­nke si­ya­bho­nga nje­nga­ma­bhe­re, si­li­le lo­ku­li­la nje­nga­ma­ju­bac; si­li­nde­la isa­hlu­le­lo, ko­dwa ka­si­khod; lo­si­ndi­so, ko­dwa lu­kha­tsha­na la­thi.

12 Ngo­ba izi­pha­mbe­ko ze­thu za­ndi­le pha­mbi kwa­kho, le­zo­no ze­thu zi­fa­ka­za zi­me­le­ne la­thi; ngo­ba izi­pha­mbe­ko ze­thu zi­la­thi, lo­bu­bi be­thu si­ya­ba­zie;

13 uku­pha­mbu­ka, lo­ku­qa­mbe­la iNko­si ama­nga, lo­ku­su­ka eku­la­nde­le­ni uNku­lu­nku­lu we­thuf, uku­khu­lu­ma inci­nde­ze­lo lo­ku­hla­mu­ka, uku­khu­le­lwa lo­ku­khu­lu­mag ama­zwi ama­nga aphu­ma enhli­zi­ywe­nihi.

14 Nga­kho isa­hlu­le­lo si­bu­yi­se­lwa emu­vaj, lo­ku­lu­nga ku­mi kha­tsha­na; ngo­ba iqi­ni­so li­ya­khu­be­ka esi­ta­la­de­ni, lo­bu­qo­thok ka­bu­la­ku­nge­na.

15 Ye­bo, iqi­ni­so li­ya­si­le­lal, lo­we­hlu­ka­na lo­bu­bi uze­nza impa­ngom. INko­si ya­siku­bo­na, nja­lo kwa­ba ku­bi eme­hlwe­ni ayo uku­thi ka­ku­la­sa­hlu­le­lo.

16 Ya­si­bo­na uku­thi kwa­ku­nge­la­mu­ntun, ya­ma­nga­la ka­khu­luo uku­thi kwa­ku­nge­la­mla­mu­lip; nga­khoq inga­lor ya­yo ya­le­tha usi­ndi­so ku­ye, lo­ku­lu­nga kwa­yo kho­na kwa­mse­ke­las.

17 Ngo­ba ye­mba­tha uku­lu­ngat nje­nge­bha­tshi le­nsi­mbi, le­ngo­wa­ne yo­si­ndi­so ekha­nda la­yo; ye­mba­tha ize­mba­tho ze­mpi­ndi­se­lou nje­nge­se­mba­tho, ya­ze­mbe­sa uku­tshi­se­ka nje­nge­ja­ziv.

18 Nje­ngo­kwe­ze­nzow, ngo­ku­nja­lo iza­phi­ndi­se­lax, ula­ka kwa­ba­me­la­na la­yoy, umvu­zo ezi­the­ni za­yo; ezi­hle­nge­niz uza­bu­yi­se­la umvu­zo.

19 Ngo­ku­nja­lo ba­za­le­sa­ba ibi­zo le­Nko­sia ku­su­ke­la entsho­na­la­nga, lo­du­mo lwa­yo ku­su­ke­la la­pho oku­phu­ma kho­na ila­nga. La­pho isi­tha si­za­nge­na nje­ngo­mfu­lab, uMo­ya we­Nko­si uza­pha­ka­mi­sa isi­bo­ni­soc esi­me­le­ne la­so.

20 Lo­Mhle­ngid uza­fi­ka eZi­yo­ni, la­ku­la­bo aba­phe­ndu­ka e­zi­pha­mbe­kwe­ni ko­Ja­ko­be, itsho iNko­si.

21 Mi­na-ke, le­si yi­si­vu­me­lwa­no sa­mi la­boe, itsho iNko­si: UMo­ya wa­mi ophe­zu kwa­kho, la­ma­zwi amif engi­wa­fa­ke emlo­nye­ni wa­kho, ka­wa­yi­ku­su­ka emlo­nye­ni wa­kho, le­mlo­nye­ni we­nza­lo ya­kho, le­mlo­nye­ni we­nza­lo ye­nza­lo ya­kho, itsho iNko­si, ku­su­ke­la kha­the­si ku­ze ku­be pha­ka­de.

Udu­mo olu­za­yo lwe­Zi­yo­ni

60Vu­ka, ukha­nyea, ngo­ba uku­kha­nya kwa­kho ku­fi­ki­le, lo­du­mo lwe­Nko­sib lu­phu­me phe­zu kwa­kho.

2 Ngo­ba kha­nge­la, umnya­macd uza­si­be­ke­la umhla­ba, lo­mnya­ma omkhu­lue izi­zwe; ko­dwa iNko­si iza­phu­ma phe­zu kwa­kho, lo­du­mo lwa­yofg lu­za­bo­na­ka­la phe­zu kwa­kho.

3 La­be­zi­zweh ba­za­ku­za eku­kha­nye­ni kwa­kho, la­ma­kho­sii eku­kha­zi­mu­le­ni ko­ku­phu­ma kwa­kho.

4 Pha­ka­mi­sa ame­hlo akho inhla­ngo­thi zo­nkej, ubo­ne; bo­nke ba­ya­bu­tha­nak, be­ze ku­wel; ama­do­da­na akhom aza­ve­la kha­tsha­na, la­ma­do­da­ka­zi akho aza­ko­ndli­wa ece­le­nin.

5 Kho­na uza­bo­na, uge­le­ze nda­wo­nyeo, le­nhli­zi­yo ya­kho iza­kwe­sa­ba, ye­nzi­we ba­nzip; ngo­ba ubu­ne­ngi bo­lwa­ndleqr bu­za­phe­ndu­le­lwa ku­we, ama­bu­tho ezi­zwest aza­ku­za ku­we.

6 Ubu­ne­ngi ba­ma­ka­me­la bu­za­kwe­mbe­sa, ama­ka­me­la ama­tshau eMi­di­ya­niv leE­faw; wo­nke eve­la eShe­bhax aza­ku­za; aza­le­tha igo­li­de le­mpe­phay, ame­me­ze­le indu­mi­so ze­Nko­siz.

7 Yo­nke imi­hla­mbi ye­Ke­da­ria iza­bu­the­lwa ku­we; izi­nqa­ma ze­Ne­ba­yo­thib zi­za­ku­kho­nza; zi­za­ku­za ngo­kwe­mu­ke­le­ka phe­zu kwe­la­thi la­mic, nja­lo ngi­za­du­mi­sad indlue yo­du­mo lwa­mif.

8 Ngo­ba­ni la­ba a­ba­ndi­za nje­nge­ye­zi, la­nje­nga­ma­ju­bag esi­ya ema­wi­ndi­ni awo?

9 Qo­tho izi­hle­ngehi zi­za­ngi­li­nde­la, le­mi­khu­mbij ye­Tha­shi­shik ku­qa­la, uku­le­thal ama­do­da­na akhom eve­la kha­tsha­na, isi­li­va sa­wo le­go­li­de la­won ka­nye la­wo, ku­lo ibi­zo le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khoo, la­ko­Ngcwe­le kaI­sra­ye­lip, ngo­ba uku­du­mi­si­leq.

10 La­ma­do­da­na abe­zi­zwer aza­kwa­kha imi­du­li ya­kho, la­ma­kho­si abo aku­kho­nzes; ngo­ba ela­ke­ni lwa­mi nga­ku­tsha­yat, ko­dwa ngo­mu­sa wa­mi ngi­ku­ha­wu­ke­leu.

11 Nja­lo ama­sa­ngo akhov aza­hla­la evu­le­ki­le, emi­ni le­bu­su­ku ka­wa­yi­ku­va­lwa, uku­ze ba­ku­le­the­le ino­tho ya­be­zi­zwe, la­ma­kho­si azowx ale­thwe.

12 Ngo­ba isi­zwe lo­mbu­so oku­nga­yi­ku­ku­kho­nza ku­za­bhu­bhay; ye­bo, le­zo­zi­zwe zi­za­phe­la nya.

13 Udu­mo lwe­Le­bha­no­niz lu­za­ku­za ku­we, isi­hla­hla se­fi­ri*, uma­ngwe, lo­msa­yi­phu­re­si* ka­nye­ka­nyea, uku­ce­ci­sa inda­wo ye­ndlu ya­mi engcwe­leb; nja­lo ngi­za­kwe­nza inda­wo ye­nya­wo za­mi ikha­zi­mu­lec.

14 Ama­do­da­nad la­wo awa­ba­ku­ci­nde­ze­la­yo aza­ku­za ku­we akho­tha­me; la­bo bo­nke aba­ku­de­le­la­yo ba­za­kho­tha­me­la ku­nga­pha­nsi ye­zi­nya­wo za­khoe, ba­ku­bi­ze ngo­ku­thi umu­zi we­Nko­sif, iZi­yo­ni yo­Ngcwe­le kaI­sra­ye­lig.

15 Esi­khu­ndle­ni so­ku­thi wa­wu­tshi­yi­weh, wa­zo­ndwai, oko­ku­thi kwa­ku­nge­kho oda­bu­la pha­ka­thi kwa­kho, ngi­za­kwe­nza ube lu­du­moj la­pha­ka­de, into­ko­zo ye­zi­zu­ku­lwa­na nge­zi­zu­ku­lwa­na.

16 Uza­mu­nya fu­thi ucha­go lwa­be­zi­zwek, ye­bo, umu­nye ama­be­le ama­kho­sil; nja­lo uza­kwa­zim uku­thi mi­na Nko­si ngi­ngu­Msi­ndi­si wa­khon lo­Mhle­ngi wa­khoo, oLa­ma­ndla ka­Ja­ko­bep.

17 Enda­we­ni ye­thu­si ngi­za­le­tha igo­li­deq, le­nda­we­ni ye­nsi­mbi ngi­le­the isi­li­va, le­nda­we­ni ye­si­go­do ithu­si, le­nda­we­ni ya­ma­tshe insi­mbi. Ngi­za­kwe­nza fu­thi aba­bo­ni­si ba­kho ba­be yi­ku­thu­lar, la­ba­ci­nde­ze­li ba­kho ba­be yi­ku­lu­ngas.

18 Udla­ke­lat ka­lu­sa­yi­ku­zwa­ka­la eli­zwe­ni la­kho, uku­chi­the­ka lo­ku­bhu­bhi­sa pha­ka­thi kwe­mi­ngce­le ya­khou; ko­dwa uza­bi­za imi­du­li ya­kho ngo­ku­thi lu­Si­ndi­sov, la­ma­sa­ngo akho iNdu­mi­sow.

19 Ila­ngax ka­li­sa­yi­ku­ba yi­ku­kha­nya ku­we emi­ni, le­nya­nga ka­yi­sa­yi­ku­ku­kha­nyi­se­la ku­be yi­ku­kha­zi­mu­lay; ko­dwa iNko­si iza­ku­ba yi­ku­kha­nya oku­la­pha­ka­dez ku­we, lo­Nku­lu­nku­lu wa­khoa abe lu­du­mob lwa­kho.

20 Ila­nga la­khoc ka­li­sa­yi­ku­tsho­na, le­nya­nga ya­kho ka­yi­yi­ku­hle­hle­la nyo­va­ne; ngo­ba iNko­si iza­ku­ba yi­ku­kha­nya kwa­kho oku­la­pha­ka­de, le­nsu­ku zo­ku­li­lad kwa­kho zi­za­phe­la.

21 Nja­lo aba­ntu ba­kho bo­nke ba­za­ku­ba nga­ba­lu­ngi­le­yoe, ba­dle ili­fa le­li­zwef ku­ze ku­be la­pha­ka­de, uga­tsha lo­ku­hla­nye­la kwa­mig, umse­be­nzi we­za­ndla za­mih, uku­ze ngi­du­nyi­sweij.

22 Omnci­nya­ne uza­ku­ba yi­nku­lu­ngwa­nek, lo­mnca­ne abe yi­si­zwe esi­la­ma­ndlal. Mi­na Nko­si ngi­za­ku­pha­ngi­si­sa nge­si­kha­thi sa­khem.

Inda­ba ezi­nhle zo­ku­khu­lu­lwa

61UMo­yaa we­Nko­si uJe­ho­va uphe­zu kwa­mi, ngo­ba iNko­si ingi­gco­bi­leb uku­thi ngi­tshu­ma­ye­le inda­ba ezi­nhlec kwa­ba­mne­ned; ingi­thu­mi­le uku­bo­phae aba­le­nhli­zi­yo ezi­da­bu­ki­le­yof, uku­me­me­ze­la inku­lu­le­kog kwa­ba­thu­nji­we­yo, lo­ku­vu­lwa kwe­nto­lo­ngo kwa­ba­bo­tshi­we­yoh;

2 uku­me­me­ze­la umnya­ka owe­mu­ke­le­ka­yo we­Nko­sii, lo­su­ku lwe­mpi­ndi­se­loj lu­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu; uku­du­du­za bo­nke aba­li­la­yok;

3 uku­mi­sa kwa­ba­li­la­yo be­Zi­yo­nil, uku­ba­ni­kam ubu­hle esi­khu­ndle­ni so­mlo­than, ama­fu­tha enja­bu­loo enda­we­ni yo­ku­li­la, ise­mba­tho se­ndu­mi­so enda­we­ni yo­mo­ya obu­tha­ka­tha­ka; uku­ze ba­bi­zwe ngo­ku­thi yi­zi­hla­hla ezi­nku­lu zo­ku­lu­ngap, uku­hla­nye­lwa kwe­Nko­siq, uku­ze i­du­nyi­swers.

4 Nja­lo ba­za­kwa­kha ama­nxi­wa ama­da­lat, ba­vu­se izi­nci­tha­ka­lo za­ku­qa­la, ba­lu­ngi­se imi­zi enga­ma­nxi­wa, izi­nci­tha­ka­lou ze­zi­zu­ku­lwa­na nge­zi­zu­ku­lwa­na.

5 La­be­zi­zwev ba­za­ku­ma be­lu­se imi­hla­mbi ye­nu, la­ma­do­da­naw awe­mzi­nix abe nga­ba­li­mi be­nu la­ba­pha­thi be­nu be­zi­vi­niy.

6 Ko­dwa li­na li­za­bi­zwa ngo­ku­thi li­nga­ba­Pri­sti be­Nko­siz; li­thi­we li­yi­zi­Kho­nzi zi­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu; li­za­ku­dla ino­tho ya­be­zi­zwea, li­zi­nco­me ngo­du­mo lwa­zob.

7 Esi­khu­ndle­ni se­hla­zo le­nu li­za­ku­ba lo­ku­phi­ndwe ka­bi­lic; lango­ku­ya­nge­ka ba­za­ja­bu­la nge­sa­be­lo sa­bo; nga­kho eli­zwe­ni la­bod ba­za­fu­ya oku­phi­ndwe ka­bi­lie, into­ko­zo ela­pha­ka­de ibe nge­ya­bo.

8 Ngo­ba mi­na Nko­si ngi­tha­nda isa­hlu­le­lof; ngi­zo­nda impa­ngo emhla­tshe­lwe­ni otshi­swa­yog; nja­lo ngi­za­ni­ka umvu­zo wa­bo nge­qi­ni­soh, nge­nze la­bo isi­vu­me­lwa­no esi­la­pha­ka­dei.

9 Le­nza­lo ya­boj iza­kwa­zi­wa pha­ka­thi kwa­be­zi­zwe, le­mbe­wu ya­bok pha­ka­thi kwa­ba­ntu; bo­nke aba­ba­bo­na­yo ba­za­ba­zi uku­thi ba­yi­nza­lo iNko­si eyi­bu­si­si­le­yol.

10 Ngi­za­tho­ko­za lo­ku­tho­ko­za eNko­si­nim; umphe­fu­mu­lo wa­mi uza­ja­bu­la ku­Nku­lu­nku­lu wa­mi; ngo­ba ungi­gqo­ki­se ize­mba­tho zo­si­ndi­son; unge­mbe­se nge­bha­tshi lo­ku­lu­nga, nje­ngo­mye­ni ezi­ce­ci­se nge­si­ce­ci­so so­bu­kho­sio, la­nje­ngo­ma­ko­tip ezi­ce­ci­se ngo­ku­li­gu­gu kwa­kheq.

11 Ngo­ba nje­ngo­mhla­ba uve­za ihlu­me­la la­wo, la­nje­nge­si­va­nde si­khu­li­sa oku­hla­nye­lwe­yo ki­sor, ngo­ku­nja­lo iNko­si uJe­ho­va iza­kwe­nza uku­lu­ngas lo­du­mot ku­hlu­me pha­mbi kwe­zi­zwe zo­nke.

62Nge­nxa ye­Zi­yo­ni ka­ngi­yi­ku­thu­la, la­nge­nxa ye­Je­ru­sa­le­ma ka­ngi­yi­ku­phu­mu­la, ku­ze ku­phu­me uku­lu­ngaa kwa­yo nje­ngo­ku­kha­nya, lo­si­ndi­so lwa­yo nje­nge­si­ba­ne esi­vu­tha­yo.

2 La­be­zi­zweb ba­za­bo­na uku­lu­nga kwa­kho, la­ma­kho­si wo­nke inka­zi­mu­lo ya­khoc; nja­lo uza­bi­zwa nge­bi­zo eli­tshad, umlo­mo we­Nko­si oza­ku­tha lo­na.

3 Nja­lo uza­ku­ba ngu­mqhe­le wo­bu­hlee esa­ndle­ni se­Nko­si, lo­mqhe­le wo­bu­kho­sif esa­ndle­ni si­ka­Nku­lu­nku­lu wa­kho.

4 Ka­wu­sa­yi­ku­thi­wag ngo­Tshi­yi­we­yoh, le­li­zwe la­kho ka­li­sa­yi­ku­thi­wa nge­li­La­hli­we­yoi; ko­dwa uza­bi­zwa ngo­ku­thi ngu­He­fi­zi­ba1, le­li­zwe la­kho ngo­ku­thi yi­Bhe­wu­la2; ngo­ba iNko­si itho­ko­za nga­we, le­li­zwe la­kho li­za­kwe­nda.

5 Ngo­ba nje­nge­ja­ha li­tha­tha into­mbi emsu­lwa, ngo­ku­nja­lo ama­do­da­na akho aza­ku­tha­thaj; lanje­ngo­mye­nik etho­ko­za ngo­ma­ko­ti, ngo­ku­nja­lo uNku­lu­nku­lu wa­kho uza­tho­ko­za nga­wel.

6 Ngi­be­ki­le aba­li­ndim phe­zu kwe­mi­tha­nga­la ya­kho, Je­ru­sa­le­ma, a­ba­nga­yi­ku­thu­la ko­ku­phe­la imi­ni yo­nke lo­bu­su­ku bo­nke. Li­na eli­khu­mbu­za nge­Nko­si, li­nga­bi lo­ku­thu­lan,

7 li­nga­yi­phu­mu­zi, ize imi­se, nja­lo ize ye­nze iJe­ru­sa­le­ma ibe lu­du­mo emhla­be­nio.

8 INko­si ifu­ngi­le nge­sa­ndla sa­yo so­ku­ne­ne, la­nge­nga­lo ya­ma­ndla ayo: Isi­bi­li ka­ngi­sa­yi­ku­ni­ka ama­be­le akho abe yi­ku­dla kwe­zi­tha za­khop, nja­lo isi­bi­li ama­do­da­na awe­zi­zweq ka­wa­yi­ku­na­thar iwa­yi­nis la­kho eli­tsha oli­tshi­ka­tshi­ke­le­yo.

9 Ko­dwa la­bo aba­wa­bu­thi­le­yo ba­za­wa­dla, ba­du­mi­se iNko­sit; la­la­bo aba­li­qo­qi­le­yo ba­za­li­na­tha ema­gu­me­ni obu­ngcwe­le ba­miu.

10 Da­bu­la­ni, da­bu­la­ni ema­sa­ngwe­ni; lu­ngi­sa­ni indle­la ya­ba­ntuvw; pha­ka­mi­sa­ni, pha­ka­mi­sa­ni umgwa­qo omkhu­lux, li­khu­phe ama­tshey, li­pha­ka­mi­se­le aba­ntu upha­wuz.

11 Kha­nge­la­ni, iNko­si iye­zwa­ka­la ku­ze ku­be se­phe­the­lwe­ni lo­mhla­ba: Tsho­ni­ni ku­ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­nia: Kha­nge­la, usi­ndi­so lwa­kho lu­ye­zab; kha­nge­lac umvu­zo wa­yo ila­wo, le­nko­khe­lo ya­yo ipha­mbi kwa­yod.

12 Ba­za­ba­bi­zae ngo­ku­thi nga­Ba­ntu aba­Ngcwe­lef, aba­Hle­ngi­we­yo be­Nko­sig; ye­bo, uza­bi­zwa ngo­ku­thi ngo­Di­ngi­we­yo, uMu­zi onga­Tshi­ywa­ngah.

Usu­ku lwe­mpi­ndi­se­lo ye­Nko­si

63Ngu­ba­ni lo ove­la eE­do­ma, ele­ze­mba­tho ezi­bo­mvua ezi­ve­la eBho­zi­rab? lo odu­mi­se­ki­le­yo nge­ze­mba­tho za­khe, eha­mba ngo­bu­khu­lu ba­ma­ndla akhec? Yi­mi engi­khu­lu­ma ngo­ku­lu­nga, engi­la­ma­ndla oku­si­ndi­sa.

2 Ku­nga­ni izi­gqo­ko za­kho zi­bo­mvud, le­ze­mba­tho za­kho zi­nje­nge­zo­nya­the­la esi­kha­me­lwe­ni se­wa­yi­nie?

3 Ngi­si­nya­the­le nge­dwa isi­kha­me­lo se­wa­yi­nif, le­ba­ntwi­ni kwa­ku­nge­kho lo­ye­dwa la­mi; ngo­ba ngi­za­ba­nya­the­la eku­thu­ku­the­le­ni kwa­mig, ngi­ba­hli­fi­ze ela­ke­ni lwa­mih; le­ga­zi la­boij li­za­fa­fa­zwa eze­mba­thwe­ni za­mi, ngi­ngco­li­se izi­gqo­ko za­mi zo­nke.

4 Ngo­ba usu­ku lwe­mpi­ndi­se­lok lu­se­nhli­zi­ywe­ni ya­mi, lo­mnya­ka wa­ba­hle­ngwa ba­mi usu­fi­ki­lel.

5 Nja­lo nga­kha­nge­lam, ko­dwa kwa­ku­nge­kho osi­za­yon, nga­ma­nga­la ka­khu­lu uku­thi kwa­ku­nge­kho ose­ke­la­yo; nga­kho inga­lo ya­mi ya­le­tha usi­ndi­so ki­mio, lo­la­ka lwa­mipq lo­na lwa­ngi­se­ke­la.

6 Be­se­ngi­nya­the­la aba­ntu eku­thu­ku­the­le­ni kwa­mi, ngi­ba­da­ki­ser ola­ke­ni lwa­mis, nge­hli­se­le emhla­ba­thi­ni ama­ndla abot.

Uku­lu­nga kwe­Nko­si kuI­sra­ye­li

7 Ngi­za­khu­mbu­za ngo­tha­ndo­lo­mu­sau omkhu­lu we­Nko­si, izi­ndu­mi­so ze­Nko­si, nje­nga­kho ko­nke iNko­si esi­ni­ke kho­nav, lo­bu­hle obu­khu­luw nga­se­ndli­ni kaI­sra­ye­li, eba­ni­ke bo­na ngo­kwe­zi­sa za­yo, la­nje­ngo­bu­ne­ngi bo­tha­ndo­lo­mu­sa wa­yo omkhu­lux.

8 Ngo­ba ya­thi: Isi­bi­li ba­nga­ba­ntu ba­mi, aba­ntwa­na a­ba­nga­yi­ku­khu­lu­ma ama­nga; nga­kho ya­ba ngu­Msi­ndi­si wa­bo.

9 Enhlu­phe­kwe­ni ya­bo yo­nke ya­hlu­phe­kay, le­ngi­lo­si yo­bu­kho­na ba­yo ya­ba­si­ndi­saz; ngo­tha­ndo lwa­yo la­nge­si­ha­wu sa­yoa yo­na ya­ba­hle­ngab, ya­ba­pha­ka­mi­sa, ya­ba­thwa­la zo­nke izi­nsu­ku ze­ndu­loc.

10 Ko­dwa bo­na ba­ba le­nka­nid, ba­da­bu­ki­sa uMo­ya wa­yo oNgcwe­lee; nga­kho ya­phe­ndu­ka ya­ba yi­si­tha sa­bof, yo­na ya­lwa ime­le­ne la­bo.

11 Ya­si­khu­mbu­la insu­ku ze­ndu­log, uMo­zi­si, la­ba­ntu ba­khe, isi­thi: Unga­phi lo­wo owa­ba­khu­phu­la olwa­ndleh la­be­lu­si bo­mhla­mbi wa­khei? Unga­phi lo­wo owa­fa­ka uMo­ya wa­khe oyi­Ngcwe­le pha­ka­thi kwa­khej?

12 Owa­kho­khe­la inga­lo ya­khe elo­du­mok esa­ndle­ni so­ku­ne­ne si­ka­Mo­zi­si, ese­hlu­ka­ni­sa ama­nzil pha­mbi kwa­bo, uku­ze­nze­la ibi­zo eli­pha­ka­dem?

13 Owa­ba­kho­khe­la ezi­nzi­ki­nin, nje­nge­bhi­zao enka­nga­lap ka­ba­khu­be­ka­nga?

14 Nje­nge­nko­mo ise­hle­la esi­go­di­ni, uMo­ya we­Nko­si wa­ba­phu­mu­za. Ngo­ku­nja­lo wa­ba­kho­khe­la aba­ntu ba­kho, uku­ze uze­nze­le ibi­zo eli­lo­du­moq.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la isi­ha­wu lo­si­zo

15 Kha­nge­la pha­nsi use­ma­zu­lwi­nir, ubo­ne use­nda­we­ni ya­kho yo­ku­hla­la yo­bu­ngcwe­le ba­kho le­yo­du­mo lwa­khos. Ku­nga­phi uku­tshi­se­ka kwa­kho la­ma­ndla akho? Ubu­ne­ngi be­mi­bi­li­ni ya­khot, le­zi­ha­wu za­kho ki­miu, ku­ya­zi­ba­mba yi­niv?

16 Isi­bi­li we­na ungu­ba­baw; la­nxa uA­bra­ha­max enga­sa­zi, loI­sra­ye­li enga­si­vu­mi; we­na Nko­si ungu­ba­ba we­thu, umhle­ngi we­thuy; ibi­zo la­kho li­su­ke­la epha­ka­de­ni.

17 Nko­si, ku­nga­ni use­nza si­du­he ezi­ndle­le­ni za­khoz, use­nza inhli­zi­yo ye­thu ibe lu­khu­nia si­su­ka eku­kwe­sa­be­ni? Phe­ndu­ka nge­nxa ye­nce­ku za­khob, izi­zwe ze­li­fa la­khoc.

18 Aba­ntu bo­bu­ngcwe­le ba­khod ba­be la­kho okwe­si­kha­tsha­na; izi­tha ze­thue zi­nya­the­le­le pha­nsif indlu ya­kho engcwe­le.

19 Si­ngaba­kho; ka­wu­za­nge ubu­se phe­zu kwa­bo; ka­ba­bi­zwa­nga1 nge­bi­zo la­kho.

64Ku­nga­thi unga­da­bu­la ama­zu­lua, we­hle­le pha­nsib, izi­nta­ba zi­ge­le­ze ebu­kho­ne­ni ba­khoc;

2 nje­ngo­ku­tshi­sa ko­mli­lo onci­bi­li­ki­sa­yo, umli­lo we­nze ama­nzi abi­le, uku­la­zi­sa ibi­zo la­kho ezi­the­ni za­kho, uku­ze izi­zwe zi­thu­thu­me­le ebu­kho­ne­ni ba­kho.

3 Ekwe­nze­ni kwa­kho izi­nto eze­sa­be­ka­yod e­sa­si­ngazi­li­nde­la­nga, we­hle­la pha­nsie; izi­nta­ba za­ge­le­zaf ebu­kho­ne­ni ba­kho.

4 Ngo­ba ku­su­ke­la endu­lo ka­be­zwa­ngag, ka­ba­la­le­la­nga nge­ndle­be, ili­hlo ka­li­bo­na­nga, Nku­lu­nku­lu, nga­pha­ndle kwa­kho, o­se­be­nze­la lo­wo oli­nde­le ku­yeh.

5 Uhla­nga­be­za otho­ko­za­yoi lo­we­nza uku­lu­ngaj, a­ba­ku­khu­mbu­la­yok ezi­ndle­le­ni za­khol. Kha­nge­la, we­na wa­thu­ku­the­la, ngo­ba so­ni­le; ku­zo ku­lo­ku­qhu­be­kam, nja­lo si­za­si­ndi­swa.

6 Ko­dwa so­nke si­nje­ngo­ngco­li­le­yon, la­kho ko­nke uku­lu­nga kwe­thuo ku­nje­nge­zi­dwe­dwe ezi­ngco­li­le­yop; nja­lo so­nkeq si­ya­bu­na nje­nge­hla­mvur, le­zi­pha­mbe­ko ze­thu, nje­ngo­mo­ya, zi­si­phe­phu­les.

7 Nja­lo ka­kho obi­za ibi­zo la­khot, ozi­vu­se­la uku­ba­mbe­le­la ku­we; ngo­ba ufi­hli­le ubu­so ba­kho ki­thiu, wa­si­ci­ki­za nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko ze­thu.

8 Ko­dwa, kha­the­si, Nko­si, we­na ungu­ba­ba we­thuv; thi­na si­li­bu­mbaw, we­na-ke ungu­mbu­mbi we­thux; nja­lo so­nke si­ngu­mse­be­nzi we­sa­ndla sa­khoy.

9 Unga­thu­ku­the­li we­dlu­li­sez, Nko­si, unga­khu­mbu­li ubu­bi pha­ka­dea. Kha­nge­la, ake ubo­ne, so­nke si­nga­ba­ntu ba­khob.

10 Imi­zi ya­kho engcwe­le isi­yi­nka­nga­lac, iZi­yo­ni isi­yi­nka­nga­la, iJe­ru­sa­le­ma iyi­nci­tha­ka­lod.

11 Indlu ye­thu engcwe­le le­ye­thu enhlee, la­pho oba­ba aba­ku­du­mi­se­la kho­na, itshi­si­we ngo­mli­lof; la­zo zo­nke izi­nto ze­thu ezi­tha­nde­ka­yo se­zi­lu­nxi­wag.

12 Uza­zi­thi­nta yi­ni nge­nxa ya­le­zi­zi­ntoh, Nko­si? Uza­thu­la yi­niij, usi­hlu­phe we­dlu­li­se?

Aba­vu­ke­la iNko­si ba­za­tsha­ywa

65Nga­di­ngwa yi­la­bo aba­ngangi­ce­la­ngaa; nga­tho­lwa yi­la­bo aba­nga­ngi­di­nga­nga. Nga­thi: Ngi­kha­nge­la­ni, ngi­kha­nge­la­ni, esi­zwe­ni e­si­nga­bi­zwa nge­bi­zo la­mib.

2 Nge­lu­le iza­ndla za­mic usu­ku lo­nke eba­ntwi­ni aba­vu­ke­la­yod, aba­ha­mba nge­ndle­la enga­lu­nga­ngae, be­la­nde­la imi­ca­ba­ngo ya­bof;

3 aba­ntu aba­ngi­thu­ku­the­li­sa­yog nja­lo­nja­lo ebu­swe­ni ba­mih, abe­nza imi­hla­tshe­lo ezi­va­nde­nii, be­tshi­sa impe­pha phe­zu kwe­zi­ti­naj;

4 aba­hla­la ema­ngcwa­be­nik, ba­la­le enda­we­ni ezi­si­the­ki­le­yo, aba­dla inya­ma ye­ngu­lu­bel, lo­mhlu­zim we­zi­nto ezi­ne­nge­ka­yon e­mi­ga­nwi­ni ya­bo.

5 Aba­thi: Xe­ka we­nao, unga­so­nde­li ki­mi; ngo­ba ngi­ngcwe­le ku­la­we. La­ba ba­yi­ntu­thu ema­kha­le­ni ami, umli­lo otshi­sa­yop usu­ku lo­nke.

6 Kha­nge­la, ku­bha­li­we pha­mbi kwa­miq: Ka­ngi­yi­ku­thu­lar, ko­dwa ngi­za­phi­ndi­se­las, ye­bo ngi­phi­ndi­se­le esi­fu­be­ni sa­bot,

7 izi­pha­mbe­ko ze­nuu, le­zi­pha­mbe­ko za­bo­yi­hlo ka­nye­ka­nyev, itsho iNko­si, aba­tshi­se impe­phaw phe­zu kwe­zi­nta­ba, ba­ngi­thu­kax phe­zu kwa­ma­qa­qa; nga­kho ngi­za­li­nga­ni­sa imi­se­be­nziy ya­bo ya­ku­qa­la esi­fu­be­ni sa­boz.

8 Itsho nja­lo iNko­si: Nje­nge­wa­yi­ni eli­tshaab li­tho­lwa ehlu­ku­zwe­ni, lomu­nye athi: Unga­li­bhu­bhi­si, ngo­ba isi­bu­si­so si­ku­loc; ngi­za­kwe­nza nja­lo nge­nxad ye­nce­ku za­mie, uku­ze ngi­nga­zi­bhu­bhi­si zo­nkef.

9 Nja­lo ngi­za­ve­za inza­lo ive­la ku­Ja­ko­be, la­ko­Ju­dag ku­ve­le indla­li­fah ye­zi­nta­ba za­mi; la­ba­khe­thi­we­yoi ba­mi ba­za­ku­dla ili­fa la­zoj, le­nce­ku za­mi zi­hla­le kho­na.

10 Nja­lo iSha­ro­nik iza­ku­ba yi­si­ba­ya se­mi­hla­mbil, le­si­ho­tsha seA­ko­rim si­be yi­nda­wo yo­ku­la­la ye­nko­mon, eya­ba­ntu ba­mi aba­ngi­di­nga­yo.

11 Ko­dwa li­na eli­de­la iNko­sio, eli­kho­hlwa inta­ba ya­mi engcwe­lep, eli­hle­le­le le­lo­vi­yo ita­fu­laqr, nja­lo eli­gcwa­li­se­le le­lo­na­ni umni­ke­lo wo­ku­na­thwa­yos.

12 Nga­kho ngi­za­li­mi­se­la inke­mba, nja­lo lo­nke li­za­kho­tha­me­la uku­hla­tshwa; ngo­ba nga­li­bi­za, ko­dwa ka­li­phe­ndu­la­ngatu, nga­khu­lu­ma, ko­dwa ka­li­zwa­ngavw, ko­dwa le­nza oku­bi eme­hlwe­ni amix, la­khe­tha lo­kho engi­nga­tho­ko­za­nga nga­khoy.

13 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, izi­nce­ku za­miza zi­za­ku­dla, ko­dwa li­na li­za­la­mba; kha­nge­la, ince­ku za­mi zi­za­na­tha, ko­dwa li­na li­za­ko­ma; kha­nge­la, ince­ku za­mibc zi­za­tho­ko­zad, ko­dwa li­na li­za­ya­nge­ka;

14 kha­nge­la, ince­ku za­mi zi­za­hla­be­lae nge­nto­ko­zo ye­nhli­zi­yof, ko­dwa li­na li­za­kha­la nge­nxa yo­ku­da­bu­ka kwe­nhli­zi­yo, li­qhi­nqe isi­li­log nge­nxa yo­ku­da­bu­ka ko­mo­ya.

15 Nja­lo li­za­tshi­ya ibi­zo le­nu li­be yi­si­qa­le­ki­soh kwa­ba­khe­thi­we­yo ba­mii, ngo­ba iNko­si uJe­ho­va iza­li­bu­la­la; ko­dwa iza­bi­za ince­ku za­yoj nge­li­nye ibi­zok;

16 uku­thi lo­wo ozi­bu­si­sa emhla­be­ni uza­zi­bu­si­sal ku­Nku­lu­nku­lum we­qi­ni­son, la­lo­wo ofu­nga emhla­be­ni uza­fu­ngao ngo­Nku­lu­nku­lu we­qi­ni­sopq; ngo­ba inhlu­phe­ko za­ku­qa­la se­zi­kho­hla­ke­ler, nja­lo ngo­ba zi­si­the­ki­le eme­hlwe­ni ami.

Ama­zu­lu ama­tsha lo­mhla­ba omu­tsha

17 Ngo­ba kha­nge­la, ngi­da­las ama­zu­lu ama­tsha lo­mhla­ba omu­tshat; okwa­ku­qa­la ka­ku­sa­yi­ku­khu­nju­lwa, ku­mbe ku­ve­le enhli­zi­ywe­ni.

18 Ko­dwa ja­bu­la­ni, li­tho­ko­ze ku­ze ku­be la­pha­ka­deu nge­ngi­ku­da­la­yo, ngo­ba kha­nge­la, ngi­da­la iJe­ru­sa­le­ma ibe yi­nto­ko­zov, la­ba­ntu ba­yo ba­be yi­nja­bu­lo.

19 Ngi­za­tho­ko­za-ke nge­Je­ru­sa­le­maw, ngi­ja­bu­le nga­ba­ntu ba­mi; nja­lo ka­li­sa­yi­ku­zwa­ka­la ku­yo ili­zwi lo­ku­li­lax le­li­zwi lo­ku­kha­la.

20 Ku­su­ke­la la­pho ka­ku­sa­yi­ku­ba kho­na usa­ne lwe­zi­nsu­ku, ku­mbe ixhe­gu eli­nga­gcwa­li­si insu­ku za­lo; ngo­ba omu­tsha uza­ku­fa ele­mi­nya­ka eli­khu­luy, ko­dwa iso­ni esi­le­mi­nya­ka eli­khu­luz si­za­qa­le­ki­swa.

21 Nja­lo ba­za­kwa­kha izi­ndlu, ba­hla­le ku­zoa; ba­hla­nye­le izi­vi­nibc, ba­dle izi­the­lo za­zo.

22 Ka­ba­yi­kwa­khad, ku­hla­le-ke omu­nyee; ka­ba­yi­ku­hla­nye­lafg, ku­dle-ke omu­nyeh; ngo­ba insu­ku za­ba­ntu ba­mi zi­za­ku­ba nje­nge­nsu­ku ze­si­hla­hlai, la­ba­khe­thwa ba­mij ba­za­kho­li­sa umse­be­nzi we­za­ndla za­bok okwe­si­kha­thi esi­de.

23 Ka­ba­yi­ku­tshi­ka­tshi­ke­la izel, lo­ba ba­za­le­lem uhlu­phon; ngo­ba ba­yi­nza­loo ya­ba­bu­si­si­we­yo be­Nko­si, le­mbe­wu ya­bop ka­nye la­bo.

24 Ku­za­ku­thi-ke be­nga­ka­bi­zi, mi­na ngi­phe­ndu­leq; la­pho be­sa­khu­lu­ma, mi­na-ke ngi­zwer.

25 Impi­si le­wu­ndlus ku­za­ku­dla nda­wo­nyet, le­si­lwa­ne si­dle ama­hla­nga nje­nge­nko­mou, lo­thu­li lu­be yi­ku­dla kwe­nyo­kav. Ka­zi­yi­ku­li­ma­za ku­mbe zi­bhu­bhi­sew ku­yo yo­nke inta­ba ya­mi engcwe­lex, itsho iNko­si.

INko­si iza­gwe­ba izi­zwe; iza­bu­si­sa iZi­yo­ni

66Itsho nja­lo iNko­si: Ama­zu­lu ayi­si­hla­lo sa­mi so­bu­kho­sia, lo­mhla­ba uyi­se­na­be­lo se­nya­wo za­mib. Inga­phi le­yo­ndlu eli­za­nga­khe­la yo­na? Nja­lo inga­phi inda­wo ya­mi yo­ku­phu­mu­la?

2 Ngo­ba zo­nke le­zi­zi­nto isa­ndla sa­mi sa­ze­nzac, la­zo zo­nke le­zi­zi­nto zi­kho­na, itsho iNko­si. Ko­dwa ku­lo­wo ngi­za­kha­nge­lad, ku­lo­wo ongu­mya­nga lo­lo­mo­ya oda­bu­ki­le­yoe, lo­thu­thu­me­la nge­li­zwi la­mif.

3 Ohla­ba inka­bi unje­ngo­bu­la­la umu­ntug; oni­ke­la umhla­tshe­lo nge­wu­ndlu unje­ngo­we­phu­lah inta­mo ye­njai; oni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­dla unje­ngo­ni­ke­la iga­zi le­ngu­lu­be; otshi­sa impe­pha ye­si­khu­mbu­zo unje­ngo­bu­si­sa isi­tho­mbe. Ye­bo, bo­na ba­khe­thi­le izi­ndle­la za­boj, lo­mphe­fu­mu­lo wa­bo utho­ko­za nge­zi­ne­ngi­so za­bo.

4 La­mi ngi­za­khe­tha izi­gco­no za­bok, ngi­be­hli­se­le aba­kwe­sa­ba­yo; ngo­ba nga­bi­za, akwa­phe­ndu­la mu­ntul; nga­khu­lu­ma, akwa­la­le­la mu­ntum; ko­dwa be­nza oku­bi eme­hlwe­ni amin, ba­khe­tha lo­kho engi­nga­tho­ko­za­nga nga­khoo.

5 Zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si, li­na eli­thu­thu­me­la nge­li­zwi la­yop. Aba­fo­we­nu aba­li­zo­nda­yoq, aba­li­xo­tsha nge­nxa ye­bi­zo la­mir, ba­thi: Ka­yi­du­nyi­swe iNko­sis; kho­na si­za­bo­nat into­ko­zo ye­nuu; bo­na-ke ba­za­ya­nge­ka.

6 Ili­zwi lo­msi­ndo eli­ve­la emzi­niv, ili­zwi eli­ve­la ethe­mpe­li­ni, ili­zwi le­Nko­si eli­bu­yi­se­la izi­nzu­zo ezi­the­ni za­yo.

7 Inga­ka­he­le­lwaw, ya­za­la; ku­nga­ka­fi­ki ubu­hlu­ngux ba­yo, ya­be­le­tha owe­si­li­sa.

8 Ngu­ba­ni owa­ke we­zwa oku­nje? Ngu­ba­ni owa­ke wa­bo­na izi­nto ezi­nje? Umhla­ba uza­kwe­nzi­wa uza­le yi­ni ngo­su­ku olu­lo­dwa? Ku­mbe isi­zwe si­nga­be­le­thwa yi­ni nge­si­kha­thi si­nye? Ngo­ba iZi­yo­ni ithe ihe­le­lwa, ya­za­la aba­ntwa­na ba­yo.

9 Mi­na ngi­za­so­nde­za eku­za­lwe­ni, ngi­nga­za­li­si yi­ni? itsho iNko­si. Ngi­za­za­li­sa, be­se­ngi­va­la yi­niyz? utsho uNku­lu­nku­lu wa­kho.

10 Tho­ko­za­ni ka­nye le­Je­ru­sa­le­maa, li­ja­bu­le la­yo, li­na lo­nke eli­yi­tha­nda­yo; tho­ko­za­ni ka­nye la­yo nge­nto­ko­zo, li­na lo­nke eli­yi­li­le­la­yob;

11 uku­ze li­mu­nyec, li­su­the nga­ma­be­le ezi­ndu­du­zo za­yod; uku­ze li­mu­nyi­si­se li­zi­tho­ko­zi­see ngo­bu­ne­ngi bo­du­mo lwa­yo.

12 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la­ni, ngi­za­qhe­li­sa uku­thu­laf ku­ye nje­ngo­mfu­la, lo­du­mo lwe­zi­zweg nje­nge­si­fu­la esi­khu­khu­la­yoh; kho­na li­za­mu­nyai, li­thwa­lwej enhla­ngo­thi­nik, li­dla­li­swel ema­do­lwe­nim.

13 Nje­nga­lo­wo uni­na amdu­du­za­yon, ngo­ku­nja­lo mi­na ngi­za­li­du­du­zao; nja­lo li­za­du­du­ze­ka eJe­ru­sa­le­map.

14 La­pho li­bo­na lo­khu, inhli­zi­yo ye­nu iza­tho­ko­zaq, la­ma­tha­mbo enur ahlu­me nje­ngo­hla­zas; le­sa­ndla se­Nko­si si­za­kwa­zi­wa nga­se­zi­nce­kwi­ni za­yo, nja­lo iza­ku­ba lo­la­ka nga­se­zi­the­ni za­yo.

15 Ngo­ba kha­nge­la, iNko­si iza­fi­ka ngo­mli­lot, le­zi­nqo­la za­you nje­nge­si­vu­ngu­za­nev, uku­bu­yi­se­la intu­ku­the­lo ya­yo ngo­ku­fu­the­kaw, lo­ku­khu­za kwa­yo nga­ma­la­nga­bi omli­lo.

16 Ngo­ba ngo­mli­lo la­nge­nke­mba ya­yox iNko­si iza­nge­na ekwa­hlu­le­le­ni la­yo yo­nke inya­may, la­ba­bu­le­we­yo be­Nko­siz ba­za­ku­ba ba­ne­ngia.

17 La­bo aba­zi­ngcwe­li­sa­yo, ba­zi­hla­mbu­lu­le ezi­va­nde­nib nge­mva kwesi­hla­hla esi­so­dwa esi­pha­ka­thic, be­si­dla inya­ma ye­zi­ngu­lu­bed, le­si­ne­ngi­so, le­gu­ndwa­nee, ba­za­qe­dwa ka­nye­ka­nyef, itsho iNko­si.

18 Ngo­ba mi­na ngi­ya­ya­zi imi­se­be­nzi ya­bo le­mi­ca­ba­ngo ya­bog; ku­za­fi­ka uku­thi ngi­bu­the zo­nke izi­zwe le­zi­nli­mi; nja­lo zi­za­fi­ka, zi­bo­ne udu­mo lwa­mih.

19 Ngi­za­be­ka-ke isi­bo­na­ka­li­soi pha­ka­thi kwa­zo, ngi­thu­me aba­phu­nyu­ki­le­yoj ba­bo ba­ye ezi­zwe­ni, e­Ta­rshi­shik, iPhu­lil, le­Lu­dim, aba­do­nsa ida­ndi­lin, e­Thu­bha­lio, le­Ja­va­nip, izi­hle­nge ezi­kha­tsha­naq ezi­ngake­zwa indu­me­la ya­mi, le­zi­ngaka­bo­ni udu­mo lwa­mi; nja­lo zi­za­me­me­ze­la udu­mo lwa­mi pha­ka­thi kwe­zi­zwer.

20 Ba­za­le­tha-kes bo­nke aba­fo­we­nut ba­be ngu­mni­ke­lo eNko­si­niu be­phu­ma ku­zo zo­nke izi­zwe be­phe­zu kwa­ma­bhi­za, la­nge­zi­nqo­la, la­nga­ma­tha­la, la­phe­zu kwe­zi­mbo­ngo­lo, la­phe­zu kwe­zi­nya­ma­za­na ezi­le­ju­ba­ne, enta­be­ni ya­mi engcwe­le e­Je­ru­sa­le­ma, itsho iNko­si, nje­nga­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­le­tha umni­ke­lo nge­si­tsha esi­hla­mbu­lu­ki­le­yo endli­ni ye­Nko­si.

21 Ngi­za­tha­tha-ke la­ku­bo ba­be nga­ba­pri­stiv nja­lo ba­be nga­ma­Le­vi, itsho iNko­si.

22 Ngo­ba nje­nga­ma­zu­lu ama­tsha lo­mhla­ba omu­tshaw engi­za­kwe­nza ku­za­ku­ma pha­mbi kwa­mi, itsho iNko­si, ngo­ku­nja­lo inza­lo ya­khox le­bi­zo la­kho ku­za­ku­ma.

23 Ku­za­ku­thi-key eku­thwa­se­ni kwe­nye inya­nga ku­si­ya kwe­nyez, nja­lo ku­su­ke­la kwe­li­nye isa­ba­tha ku­si­ya kwe­li­nye, yo­nke inya­maab iza­ku­za­kho­nza pha­mbi kwa­mi, itsho iNko­si.

24 Ba­za­phu­ma-ke, ba­bo­ne izi­du­mbu za­ba­ntuc aba­pha­mbe­ke be­me­le­ne la­mi; ngo­ba impe­thu ya­bo ka­yi­yi­ku­fad, lo­mli­lo wa­bo ka­wu­yi­ku­ci­tshae; nja­lo ba­za­ku­ba yi­si­ne­ngi­sof ku­yo yo­nke inya­ma.

UGWA­LO LO­MPRO­FE­THI

UJE­RE­MI­YA

Ubi­zo lu­ka­Je­re­mi­ya

1Ama­zwi ka­Je­re­mi­ya, indo­da­na ka­Hi­li­khi­ya wa­ba­pri­stia aba­be­seA­na­tho­thi eli­zwe­ni la­ko­Bhe­nja­mi­ni;b

2 okwa­fi­ka ku­ye ili­zwi le­Nko­si ensu­kwi­ni zi­ka­Jo­si­yac indo­da­na kaA­mo­ni, inko­si ya­ko­Ju­da, ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­nta­thu wo­ku­bu­sa kwa­khe.d

3 La­fi­ka fu­thi ensu­kwi­ni zi­ka­Je­ho­ya­khi­mi indo­da­na ka­Jo­si­ya, inko­si ya­ko­Ju­da,e kwa­ze kwa­ba se­ku­phe­le­ni ko­mnya­ka we­tshu­mi la­nyef ka­Ze­de­khi­ya indo­da­na ka­Jo­si­ya,g inko­si ya­ko­Ju­da, kwa­ze kwa­ba se­ku­thu­njwe­ni kwe­Je­ru­sa­le­mah enya­nge­ni ye­si­hla­nu.ij

4 Kwa­se­ku­fi­ka ki­mi ili­zwi le­Nko­si li­si­thi:

5 Ngi­nga­ka­ku­bu­mbi esi­swi­nik nga­kwa­zi,l nja­lo unga­ka­phu­mi esi­za­lwe­nim nga­kwe­hlu­ka­ni­sa;n nga­ku­be­ka wa­ba ngu­mpro­fe­thio ezi­zwe­ni.p

6 Nga­se­ngi­si­thi: Ha­wu Nko­si Je­ho­va! Kha­nge­la, angi­kwa­zi uku­khu­lu­ma,q ngo­ba ngi­ngu­mntwa­na.r

7 Ko­dwa iNko­si ya­thi ki­mi: Unga­tsho uku­thi: Ngi­ngu­mntwa­na; ngo­ba uza­ku­ya ku­bo bo­nke engi­ku­thu­ma ku­bo, la­kho ko­nke engi­ku­la­ya kho­na uza­ku­khu­lu­ma.s

8 Unge­sa­bi ubu­so ba­bo,tu ngo­ba mi­na ngi­la­wevwx uku­ko­phu­la,y itsho iNko­si.

9 INko­si ya­si­se­lu­la isa­ndla sa­yo,z ya­thi­nta umlo­mo wa­mi;a iNko­si ya­si­si­thi ki­mi: Kha­nge­la, ngi­be­ki­le ama­zwi ami emlo­nye­ni wa­kho.b

10 Bo­na, ngi­ku­be­ki­le la­mu­hla phe­zu kwe­zi­zwe la­phe­zu kwe­mi­bu­so,c uku­si­phu­na, lo­ku­di­li­za, lo­ku­bhu­bhi­sa, lo­ku­pho­se­la pha­nsi, ukwa­kha, lo­ku­hla­nye­la.d

11 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi: Ubo­na­ni, Je­re­mi­ya? Nga­se­ngi­si­thi: Ngi­bo­na uswa­zi lwe­si­hla­hla se-a­li­mo­ndi*.e

12 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Ubo­ne ku­hle, ngo­ba ngi­za­li­nda ili­zwi la­mi uku­ze ngi­le­nze.

13 Nja­lo ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi ngo­kwe­si­bi­li li­si­thi: Ubo­na­ni? Nga­se­ngi­si­thi: Ngi­bo­na imbi­zaf ebi­la­yo,g nja­lo ubu­so ba­yo bu­nga­se­nya­ka­tho.h

14 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Oku­bi ku­za­qu­tshu­lwa ku­ve­la enya­ka­thoi phe­zu kwa­bo bo­nke aba­khi­le­yo be­li­zwe.

15 Ngo­ba kha­nge­la, ngi­bi­za insa­pho zo­nke ze­mi­bu­soj ye­nya­ka­tho,k itsho iNko­si; nja­lo zi­za­fi­ka, zi­mi­se nga­si­nye isi­hla­lo sa­lo so­bu­kho­si e­ku­nge­neni kwa­ma­sa­ngo eJe­ru­sa­le­ma,l zi­me­le­ne le­mi­du­li ya­yo yo­nke inhla­ngo­thi zo­nke, zi­me­le­ne le­mi­zi yo­nke ya­ko­Ju­da.

16 Ngi­za­khu­lu­ma izi­gwe­bo za­mi zi­me­le­ne la­bo nge­nxa ya­bo bo­nke ubu­bi ba­bo,m aba­ngi­de­li­le­yo,no ba­tshi­se­la aba­nye onku­lu­nku­lu impe­pha,pq ba­kho­nza imi­se­be­nzi ye­za­ndla za­bo.r

17 We­na-ke, bo­pha ukha­lo lwa­kho,s usu­ku­me, ukhu­lu­me ki­bo ko­nke mi­na engi­ku­la­ya kho­na.t Unge­thu­ki nge­nxa yo­bu­so ba­bo,u hle­zi ngi­kwe­thu­se pha­mbi kwa­bo.

18 Ngo­ba kha­nge­la, mi­na ngi­ku­be­ki­le la­mu­hlav ube ngu­mu­zi ovi­ke­lwe­yo,wx nja­lo ube yi­nsi­ka ye­nsi­mbi,y nja­lo ube yi­mi­du­li ye­thu­si,z uku­me­la­na le­li­zwe lo­nke, uku­me­la­na la­ma­kho­si ako­Ju­da, uku­me­la­na le­zi­pha­tha­ma­ndla za­yo, uku­me­la­na la­ba­pri­sti ba­yo, lo­ku­me­la­na la­ba­ntu be­li­zwe.

19 Nja­lo ba­za­ku­lwa be­me­le­ne la­we; ko­dwa ka­ba­yi­ku­kwe­hlu­la;a ngo­ba ngi­la­we, itsho iNko­si, uku­ko­phu­la.bc

Uku­hla­mu­ka ku­kaI­sra­ye­li

2La­se­li­fi­ka ki­mi ili­zwi le­Nko­si li­si­thi:

2 Ha­mba uye­me­me­ze­la endle­be­ni ze­Je­ru­sa­le­ma usi­thi: Itsho nja­lo iNko­si: Ngi­ya­ku­khu­mbu­la, umu­sa wo­bu­tsha ba­kho,a utha­ndo lo­ku­ga­nwa kwa­kho,b uku­ngi­la­nde­la kwa­kho enka­nga­la,c eli­zwe­ni e­li­nga­hla­nye­lwa­nga.d

3 UI­sra­ye­li wa­ye­yi­bu­ngcwe­le eNko­si­ni,e izi­the­lo zo­ku­qa­la ze­si­vu­no sa­yo;f bo­nke aba­mu­dla­yo ba­za­ku­ba le­ca­la,g ubu­bi bu­za­be­hle­la,h itsho iNko­si.

4 Zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si, ndlu ka­Ja­ko­be, le­nse­ndo zo­nke ze­ndlu kaI­sra­ye­li.

5 Itsho nja­lo iNko­si: Yi­bu­bi ba­ni oyi­hlo aba­bu­tho­la ki­mi, uku­ze ba­ye kha­tsha­na la­mi,i ba­la­nde­lej oku­yi­ze,k ba­be yi­ze?lm

6 Nja­lo ka­ba­tsho­ngo uku­thi: Inga­phi iNko­si eya­se­nyu­sa eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the,n eya­si­kho­khe­la enka­nga­la,o eli­zwe­ni eli­la­ma­gwa­du­lep le­li­le­mi­go­di,q eli­zwe­nir lo­ko­ma,s le­le­thu­nzi lo­ku­fa,t eli­zwe­ni umu­ntu anga­li­da­bu­la­nga, la­la­pho oku­nga­hla­la­nga mu­ntu kho­na?

7 Nja­lo nga­li­le­tha eli­zwe­ni eli­vu­ndi­le­yo,u uku­ze li­dle izi­the­lo za­lo lo­ku­hle kwa­lo;v ko­dwa se­li­nge­ni­le la­li­ngco­li­sa ili­zwe la­mi, le­nza ili­fa la­mi la­ba yi­si­ne­ngi­so.w

8 Aba­pri­sti ka­ba­tsho­ngo uku­thi: Inga­phi iNko­si? La­la­bo aba­pha­tha umla­yo ka­ba­nga­za­nga;x la­ba­bu­si ba­pha­mbu­ka be­me­le­ne la­mi;y la­ba­pro­fe­thi ba­pro­fe­tha ngo­Bha­li,z ba­la­nde­la izi­nto e­zi­nga­si­zi­yo.a

9 Nga­kho ngi­se­za­phi­ki­sa­na la­we,b itsho iNko­si, nja­lo ngi­za­phi­ki­sa­na la­ba­ntwa­na ba­ba­ntwa­na be­nu.c

10 Ngo­ba dlu­le­la­ni ezi­hle­nge­nid ze­Khi­thi­mie li­bo­ne, li­thu­me­le e­Ke­da­ri,f li­na­ka­ne ku­hle, li­bo­ne uku­thi ku­kho­na into enje­nga­le yi­ni?

11 Isi­zwe sa­ke sa­ntshi­ntsha yi­ni onku­lu­nku­lu ba­so,g aba­nge­yi­si­bo onku­lu­nku­lu?h Ko­dwa aba­ntu ba­mi ba­ntshi­ntshi­le uDu­mo lwa­boi ngalo­kho o­ku­nga­si­zi lu­tho.j

12 Ma­nga­la­ni ka­khu­lu, ma­zu­lu,k nga­lo­khu, le­thu­ke, li­chi­the­ke ka­khu­lu, itsho iNko­si.

13 Ngo­ba aba­ntu ba­mi be­nzi­le izi­nto ezi­mbi ezi­mbi­li; ba­ngi­de­li­lelm mi­na mtho­mbono wa­ma­nzi aphi­la­yo,p uku­thi ba­zi­ge­bhe­le izi­kho­ngo­ze­lo, izi­kho­ngo­ze­lo ezi­da­bu­ki­le­yo, ezi­nge­gci­ne ma­nzi.

14 UI­sra­ye­li uyi­si­gqi­li yi­ni?q ku­mbe esi­ze­lwe ekha­ya yi­ni?r Ku­nga­ni wa­ba yi­mpa­ngo?

15 Ama­bho­ngo ezi­lwa­ne abho­nge­le phe­zu kwa­khe,s akhu­pha ili­zwi la­wo, enza ili­zwe la­khe la­ba yi­nci­tha­ka­lo;t imi­zi ya­khe itshi­si­weu inge­la­mhla­li.vw

16 Fu­thi aba­ntwa­na be­No­fix le­Tha­ha­pha­ne­siy ba­dle­le enka­nda ya­kho.

17 Ka­wu­ze­nze­la­nga lo­khu yi­ni,z ngo­ku­thi ude­le iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho,a nge­si­kha­thi iku­kho­khe­la endle­le­ni?b

18 Kha­the­si-ke ula­ni le­ndle­la ye­Gi­bhi­the,c uku­thi una­the ama­nzi eSi­ho­ri?d Fu­thi ula­ni le­ndle­la yeA­si­ri­ya,e uku­thi una­the ama­nzi omfu­la?f

19 Ubu­bi ba­kho bu­za­ku­la­ya,g lo­ku­hle­hle­la kwa­kho nyo­va­ne ku­za­ku­khu­za.h Nga­kho ya­zi ubo­ne uku­thi ku­bi nja­lo ku­bu­hlu­ngui uku­thi uyi­de­li­le iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho,j lo­ku­thi uku­nge­sa­ba ka­ku­kho ku­we, itsho iNko­si uJe­ho­va wa­ma­ba­ndla.

20 Ngo­ba kwa­se­ndu­lo nge­phu­la ijo­gwe la­kho,k nga­qa­mu­la izi­bo­pho za­kho;l wa­su­si­thi: Ka­ngi­yi­ku­kho­nza; ko­dwa phe­zu kwa­lo lo­nke uqa­qa olu­pha­ke­me­yo la­nga­pha­nsi kwa­so so­nke isi­hla­hla esi­lu­hla­zamn wa­zu­la­zu­lao nje­nge­si­fe­be.pq

21 Ku­be ka­nti mi­na nga­ku­hla­nye­la,r uli­vi­ni eli­hle,s inhla­nye­lo ethe­mbe­ki­le­yo ngo­ku­phe­le­le­yo. Pho, usu­phe­ndu­ke nja­ni wa­ba lu­ga­tsha olo­na­ke­le­yo lwe­vi­ni le­mzi­ni ki­mi?t

22 Ngo­ba la­nxa uge­zau nge­so­da*,v uzi­tha­the­le ise­pa ene­ngi,w ka­nti ubu­bi ba­kho bu­be li­cha­tha pha­mbi kwa­mi,x itsho iNko­si uJe­ho­va.

23 Unga­tsho nja­ni uku­thi: Ka­ngi­ngco­la­nga,y ka­ngi­la­nde­la­nga oBha­li? Bo­na indle­la ya­kho esi­go­di­ni,z wa­zi uku­thi we­nze­ni, ka­me­la eli­si­ka­zi eli­le­ju­ba­nea eli­zu­la­zu­la e­zi­ndle­leni za­lo.b

24 Ungu­ba­bhe­mi we­ga­ngacd o­we­jwa­ye­le inka­nga­la, o­phe­mbe­la umo­ya enka­nu­kwe­ni ye­nhli­zi­yo ya­khe.e Ngu­ba­ni onga­mvi­mbe­la e­nka­nu­kwe­ni ya­khe?f Bo­nke aba­mdi­nga­yo ka­ba­yi­ku­zi­di­ni­sa; nge­nya­nga ya­khe ba­za­mtho­la.g

25 Nqa­nda unya­wo lwa­kho eku­nga­bi­ni ngo­lu­nge­la­si­ca­thu­lo,h lo­mphi­mbo wa­kho eko­me­ni;i ko­dwa we­na wa­thi:j Ka­ku­la­the­mba;k ha­tshi; ngo­ba nga­tha­nda abe­mzi­ni,l nja­lo ngi­za­ba­la­nde­la.

26 Nje­nge­se­la li­le­nhlo­ni la­pho se­li­ba­nji­we, ngo­ku­nja­lo indlu kaI­sra­ye­li ile­nhlo­ni, bo­na, ama­kho­si abo, izi­pha­tha­ma­ndla za­bo, la­ba­pri­sti ba­bo, la­ba­pro­fe­thi ba­bo,m

27 be­si­thi esi­go­dwe­ni: We­na ungu­ba­ba; le­li­tshe­ni:n We­na wa­ngi­za­la. Ngo­ba ba­phe­ndu­le­le umhla­na ki­mi, ha­tshi-ke ubu­so; ko­dwa nge­si­kha­thio so­ku­hlu­phe­ka kwa­bo ba­za­ku­thi: Su­ku­ma, usi­si­ndi­se!p

28 Ko­dwa ba­nga­phi onku­lu­nku­lu ba­kho oze­nze­le bo­na?q Ka­ba­su­ku­me uba be­nga­ku­si­ndi­sar nge­si­kha­thi so­bu­bi ba­kho;s ngo­ba nje­nge­na­ni le­mi­zi ya­kho ba­nga­ko onku­lu­nku­lu ba­kho, Ju­da.t

29 Li­phi­ki­sa­ne­la­ni la­mi? Lo­nke li­pha­mbe­ki­le ki­mi,u itsho iNko­si.

30 Ngi­ba­tsha­yi­le aba­ntwa­na be­nuv nge­ze; ka­be­mu­ke­la­nga uku­qo­ndi­swa; inke­mba ye­nu iba­dli­le aba­pro­fe­thi be­nu,w nje­nge­si­lwa­ne esi­chi­tha­yo.

31 We­na si­zu­ku­lwa­na,x li­na bo­na­ni ili­zwi le­Nko­si. Be­ngi­yi­nka­nga­la yi­ni kuI­sra­ye­li?y ili­zwe lo­bu­mnya­ma obu­nzi­ma yi­ni? Ba­tsho­lo­ni aba­ntu ba­mi uku­thi: Si­zu­la­zu­li­le;z ka­si­sa­yi­ku­za ku­we?

32 Into­mbi inga­zi­kho­hlwa yi­ni izi­ce­ci­so za­yo, ku­mbe uma­ko­ti ama­bha­nti akhe?a Ka­nti aba­ntu ba­mi ba­ngi­kho­hli­we insu­ku ezi­nge­la­na­ni.b

33 Ku­nga­ni ulu­ngi­sa indle­la ya­kho eku­di­nge­ni utha­ndo?c Nga­kho uba­fu­ndi­si­le la­bo aba­bi izi­ndle­la za­kho.d

34 Le­zi­gqo­kwe­ni za­kho ku­tho­la­ka­la iga­zi le­mi­phe­fu­mu­lo ya­ba­ya­nga aba­nge­la­ca­la;e ka­wu­ba­tho­la­nga be­fo­hle­la pha­ka­thi, ko­dwa phe­zu kwa­kho ko­nke lo­khu.

35 Ka­nti we­na uthi: Ngo­ba ka­ngi­la­ca­la, isi­bi­li intu­ku­the­lo ya­khe iza­phe­ndu­ka isu­ke ki­mi. Kha­nge­la, ngi­za­kwe­hlu­le­la­na la­we,f ngo­ba uthi: Ka­ngo­na­nga.g

36 Ku­nga­ni uzu­la­zu­la ka­nga­kah uku­ntshi­ntsha indle­la ya­kho?i Uza­ya­ngi­swa yi­Gi­bhi­the la­yo,j nje­ngo­ba wa­ya­ngi­swa yiA­si­ri­ya.k

37 Ye­bo, uza­phu­ma usu­ka la­pha, le­za­ndla za­kho zi­phe­zu kwe­kha­nda la­kho,l ngo­ba iNko­si iwa­li­le ama­the­mba akho, nja­lo ka­wu­yi­ku­phu­me­le­la nga­wo.

3Ku­thi­wa: Uba indo­da ila­hla umka­yo,a asu­ke ku­yo, abe ngo­we­nye indo­da, iza­bu­ye­la ku­ye fu­thi yi­ni?b Le­lo­li­zwe be­li­nga­yi­ku­ngco­li­swa ka­khu­lu yi­ni?c Ka­nti we­na ufe­bi­le le­zi­tha­ndwa ezi­ne­ngi;d ko­dwa bu­ye­la ki­mi,e itsho iNko­si.

2 Pha­ka­mi­se­la ame­hlo akho ema­du­ndu­lwi­ni,f ubo­ne; ku­nga­phi la­pho onga­la­lwa­nga kho­na? Ezi­ndle­le­ni wa­ba­hla­le­la,g nje­ngo­mA­ra­bhi­ya enka­nga­la; nja­lo uli­ngco­li­si­le ili­zwe ngo­bu­fe­be ba­kho la­nge­nko­hla­ka­lo ya­kho.h

3 Nga­kho izi­hla­mbo zi­go­dli­we;i nja­lo la­li­nge­kho izu­lu la­nge­mu­va;j nja­lo wa­ba le­bu­nzi le­wu­le,k wa­la uku­ba le­nhlo­ni.l

4 Ka­wu­yi­ku­thi ku­su­ke­la kha­the­si ukha­le yi­ni ki­mi uthi: Ba­ba, ungu­me­lu­le­kim wo­bu­tsha ba­mi?n

5 Ye­na uzalu­gci­na yi­ni ula­ka lwa­khe pha­ka­de?o Uzalu­lo­ndo­lo­za ku­ze ku­be se­ku­ci­ne­ni yi­ni? Kha­nge­la, ukhu­lu­mi­le, we­nza izi­nto ezi­mbi, uphu­me­le­le.

UI­sra­ye­li lo­Ju­da ba­ce­lwa uku­phe­ndu­ka

6 INko­si ya­si­si­thi ki­mi ensu­kwi­ni zi­ka­Jo­si­ya inko­si: Ubo­ni­le yi­ni lo­kho uI­sra­ye­li ohle­hle­le nyo­va­ne akwe­nzi­le­yo?p Ye­na wa­ya ku­yo yo­nke inta­ba epha­ke­me­yo, la­nga­pha­nsi kwa­so so­nke isi­hla­hla esi­lu­hla­za,q wa­phi­nge­la kho­na.r

7 Nga­se­ngi­si­thi ese­ze­nzi­le zo­nke le­zi­zi­nto:s Bu­ye­la ki­mi;t ko­dwa ka­bu­ye­la­nga. Lo­da­de­wa­bo onga­the­mbe­ka­ngau uJu­da waku­bo­na lo­kho.v

8 Nga­se­ngi­bo­na, la­pho nge­nxa ya­zo zo­nke imba­nge­law uI­sra­ye­li ohle­hle­la nyo­va­ne aphi­nga nga­zo,x nga­mxo­tsha nga­mni­kay incwa­di ye­se­hlu­ka­ni­so,z uku­thi uda­de­wa­bo onga­the­mbe­ka­nga, uJu­da, ke­sa­ba­nga,a ko­dwa la­ye wa­ya­fe­ba.b

9 Kwa­se­ku­si­thi nge­nxa ye­ndu­me­la yo­ku­fe­ba kwa­khe wa­ngco­li­sa ili­zwe,c wa­phi­nga la­ma­tshe le­zi­hla­hla.d

10 Ku­be ka­nti ku­kho ko­nke lo­khu uda­de­wa­bo onga­the­mbe­ka­nga, uJu­da, ka­bu­ye­la­nga ki­mi nge­nhli­zi­yo ya­khe yo­nke,ef ko­dwa nge­nko­hli­so, itsho iNko­si.

11 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: UI­sra­ye­li ohle­hle­la nyo­va­neg uzi­lu­ngi­si­seh ku­lo­Ju­da okho­hli­sa­yo.i

12 Ha­mba uye­me­me­ze­la la­ma­zwi nga­se­nya­ka­thoj uthi: Phe­ndu­ka,k Isra­ye­li ohle­hle­la nyo­va­ne,l itsho iNko­si. Ka­ngi­yi­kwe­nza ula­ka lwa­mi lwe­hle­le phe­zu kwa­kho,m ngo­ba ngi­le­si­ha­wu,n itsho iNko­si, nja­lo ka­ngi­yi­ku­gci­na ula­ka lwa­mi ku­ze ku­be pha­ka­de.o

13 Ya­zi ku­phe­la isi­pha­mbe­ko sa­kho uku­thi upha­mbe­ki­le ume­le­ne le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho,p wa­hla­ka­za izi­ndle­la za­khoq kwa­be­zi­zwe­nir nga­pha­nsi kwa­so so­nke isi­hla­hla esi­lu­hla­za,s nja­lo ka­wu­la­le­la­nga ili­zwi la­mi,t itsho iNko­si.

14 Phe­ndu­ka­ni,u ba­ntwa­na aba­hle­hle­la nyo­va­ne,v itsho iNko­si, ngo­ba mi­na ngi­li­ga­ni­le; nja­lo ngi­za­li­tha­tha,w abe mu­nye emzi­ni,x la­ba­bi­li ku­lo use­ndo, ngi­li­le­the eZi­yo­ni.y

15 Nja­lo ngi­za­li­ni­kaz abe­lu­si nje­ngo­kwe­nhli­zi­yo ya­mi,a aba­za­le­lu­sa ngo­lwa­zi lo­ku­qe­di­si­sa.b

16 Ku­za­ku­thi-ke la­pho se­la­ndi­le la­ba ba­ne­ngi eli­zwe­ni, nga­le­zo­nsu­ku, itsho iNko­si, ka­ba­sa­yi­ku­thi: Umtsho­ko­tsho we­si­vu­me­lwa­no se­Nko­si; nja­lo ka­wu­yi­ku­fi­ka enhli­zi­ywe­ni, nja­lo ka­ba­yi­ku­wu­khu­mbu­la, fu­thi ka­ba­yi­kuwu­ha­mbe­la, ku­nga­bu­yi kwe­nzi­we fu­thi.

17 Nga­le­so­si­kha­thi ba­za­bi­za iJe­ru­sa­le­ma ngo­ku­thi yi­si­hla­lo so­bu­kho­si se­Nko­si; le­zi­zwe zo­nke zi­za­bu­tha­ni­swa ku­yo,c nge­bi­zo le­Nko­si,d eJe­ru­sa­le­ma; fu­thi ka­zi­sa­yi­ku­la­nde­la inka­ni ye­nhli­zi­yo ya­zo embi.e

18 Nga­le­zo­nsu­ku indlu ya­ko­Ju­da iza­ku­ya ku­yo indlu ya­koI­sra­ye­li,f zi­phu­me ka­nye­ka­nye eli­zwe­ni le­nya­ka­tho,g zi­ze eli­zwe­ni enga­li­ni­ka oyi­hlo li­be yi­li­fa la­bo.h

19 Ko­dwa mi­na nga­thi: Ngi­za­ku­be­ka nja­ni pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na, ngi­ku­ni­ke ili­zwe eli­lo­yi­se­ka­yo, ili­fa eli­hle ka­khu­lu le­zi­zwe. Nga­se­ngi­si­thi: Uza­ngi­bi­zai ngo­ku­thi: Ba­ba; nja­lo unga­pha­mbu­ki eku­ngi­la­nde­le­ni.

20 Isi­bi­li, nje­ngo­mfa­zi unga­the­mbe­ka­nga ku­mka­khe,j ngo­ku­nja­lo ka­li­the­mbe­ka­nga ki­mi,kl li­na ndlu kaI­sra­ye­li, itsho iNko­si.

21 Ili­zwi le­zwa­ka­la ema­du­ndu­lwi­ni,m uku­kha­la lo­ku­nce­nga kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li,n ngo­ba be­pha­mbu­le indle­la ya­bo, ba­yi­kho­hlwa iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo.o

22 Phe­ndu­ka­ni, li­na ba­ntwa­na aba­hle­hle­la nyo­va­ne;p ngi­za­kwe­la­phaq uku­hle­hle­la nyo­va­ne kwe­nu.r Kha­nge­la, thi­na si­ye­za ku­we, ngo­ba uyi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu.

23 Isi­bi­li ku­yi­ze uku­the­mbe­la ku­si­ndi­so olu­ve­la ema­qa­qe­ni, le­bu­ne­ngini be­zi­nta­ba.s Isi­bi­li lu­se­Nko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­thu usi­ndi­so lu­kaI­sra­ye­li.t

24 Ngo­ba ihla­zo li­wu­qe­di­leu umtshi­ka­tshi­ka wa­bo­ba­ba ku­su­ke­la ebu­tshe­ni be­thu,v izi­mvu za­bo le­nko­mo za­bo, ama­do­da­na abo la­ma­do­da­ka­zi abo.

25 Si­la­la pha­nsi ehla­zwe­ni le­thu, le­nhlo­ni ze­thu zi­si­mbo­zi­le;w ngo­ba so­ni­le eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­thu,x thi­na la­bo­ba­ba, ku­su­ke­la ebu­tshe­ni be­thu ku­ze ku­be la­mu­hla,y nja­lo ka­si­la­le­la­nga ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu.z

4Uba uphe­ndu­ka, Isra­ye­li, itsho iNko­si, phe­ndu­ke­la ki­mi;a nja­lo uba usu­sa pha­mbi kwa­mi izi­ne­ngi­so za­kho, ka­wu­yi­ku­pha­mbu­ka.b

2 Fu­thi uza­fu­nga:c Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va,d nge­qi­ni­so,e ngo­kwa­hlu­le­la, la­ngo­ku­lu­nga;f le­zi­zwe zi­za­zi­bu­si­sa ku­yo,g la­ku­yo zi­zi­nco­me.h

3 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si ku­ma­do­da ako­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma: Qha­tha­nii ingqa­tho ye­nu,j li­nga­hla­nye­li pha­ka­thi kwa­me­va.k

4 Zi­so­ke­le­ni eNko­si­ni,l li­su­se ama­jwa­bu enhli­zi­yo ye­nu, ma­do­da ako­Ju­da la­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma; hle­zi ula­ka lwa­mi lu­phu­me nje­ngo­mli­lo,m lu­tshi­se, ku­nga­bi kho­na onga­lu­ci­tsha, nge­nxa yo­bu­bi be­ze­nzo ze­nu.no

Ili­zwe la­ko­Ju­da li­za­hla­se­lwa

5 Bi­ka­ni ko­Ju­da, li­zwa­ka­li­se eJe­ru­sa­le­ma, li­thi: Vu­the­la­ni upho­ndo eli­zwe­ni;p kla­ba­la­la­ni ngo­ku­gcwe­le­yo li­thi: Bu­tha­na­ni,q si­nge­ne emi­zi­ni ebi­ye­lwe­yo.r

6 Mi­sa­ni upha­wu nga­se­Zi­yo­ni,s ba­le­ka­ni, li­nge­mi; ngo­ba ngi­za­le­tha ubu­bi bu­ve­la enya­ka­tho,t lo­kwe­phu­ka oku­khu­lu.

7 Isi­lwa­ne se­se­nyu­ki­le si­phu­ma ehla­thi­ni la­so,u lo­mchi­thi we­zi­zwe usu­ki­le, uphu­mi­le enda­we­ni ya­khe uku­ze ule­nze ili­zwe la­kho inci­tha­ka­lo;v imi­zi ya­kho iza­ku­ba nga­ma­nxi­wa, inga­bi lo­mhla­li.w

8 Nge­nxa ya­lo­khu bhi­nca­ni ama­sa­ka,x li­la­ni li­qhi­nqe isi­li­lo; ngo­ba ula­ka lwe­Nko­si olu­vu­tha­yo ka­lu­phe­ndu­ka­nga lu­su­ka ki­thi.yz

9 Nja­lo ku­za­ku­thi nga­lo­lo­su­ku, itsho iNko­si, inhli­zi­yo ye­nko­si iza­phe­la, le­nhli­zi­yo ye­zi­pha­tha­ma­ndla; la­ba­pri­sti ba­za­ma­nga­la ka­khu­lu, la­ba­pro­fe­thi ba­za­thi­thi­ba­la.a

10 Nga­se­ngi­si­thi: Ha­wu, Nko­si Je­ho­va! isi­bi­li uba­kho­hli­si­le lo­ku­ba­kho­hli­sa la­ba­ba­ntu le­Je­ru­sa­le­mab usi­thi: Li­za­ku­ba lo­ku­thu­la; ka­nti inke­mba ifi­nye­le­la emphe­fu­mu­lwe­ni.

11 Nga­le­so­si­kha­thi ku­za­ku­thi­wa ku­la­bo­ba­ntu la­ku­yo iJe­ru­sa­le­ma: Umo­ya otshi­sa­yoc wa­ma­du­ndu­lud enka­nga­la,e indle­la ye­ndo­da­ka­zi ya­ba­ntu ba­mi, unge­yi­si­wo wo­kwe­la nja­lo unge­yi­si­wo wo­ku­hla­mbu­lu­la.

12 Umo­ya ogcwe­le­yo ove­la ku­wo uza­ku­za ki­mi. Kha­the­si la­mi ngi­za­khu­lu­ma iza­hlu­le­lo zi­me­le­ne la­bo.

13 Kha­nge­la, uza­kwe­nyu­ka nje­nga­ma­ye­zi, le­nqo­la za­khe nje­nge­si­vu­ngu­za­ne;f ama­bhi­za akhe ale­si­qu­bu ku­le­zi­nko­zi.g Ma­ye ki­thi, ngo­ba si­chi­thi­we!h

14 Je­ru­sa­le­ma, hla­mbu­lu­la inhli­zi­yo ya­kho ku­phu­me inko­hla­ka­lo,i uku­ze usi­ndi­swe. Ko­ze ku­be ni­ni imi­ca­ba­ngo ya­kho emi­bi ihla­la pha­ka­thi kwa­kho?

15 Ngo­ba ili­zwi li­ya­me­me­zaj li­su­ka ko­Da­ni,k li­zwa­ka­li­sa uhlu­pho olu­ve­la enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mi.l

16 Khu­mbu­za­ni izi­zwe, kha­nge­la­ni, li­zwa­ka­li­se li­me­le­ne le­Je­ru­sa­le­ma; ku­fi­ka aba­li­ndi be­ve­la eli­zwe­ni eli­kha­tsha­na,m ba­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­bo be­me­le­ne le­mi­zi ya­ko­Ju­da.

17 Nje­nga­ba­li­ndi be­nsi­mu ba­me­le­ne la­yo inhla­ngo­thi zo­nke,n ngo­ba ingi­vu­ke­le, itsho iNko­si.

18 Indle­la ya­kho le­ze­nzo za­kho ku­kwe­nze­le le­zi­zi­nto;o lo­khu ku­yi­nko­hla­ka­lo ya­kho, ngo­ba ku­bu­hlu­ngu,p ngo­ba ku­fi­nye­le­la enhli­zi­ywe­ni ya­kho.

19 Imi­bi­li­ni ya­mi, imi­bi­li­ni ya­mi!q Ngi­lo­bu­hlu­ngu e­mi­du­lini ye­nhli­zi­yo ya­mi. Inhli­zi­yo ya­mi ye­nza umsi­ndo pha­ka­thi kwa­mi;r ngi­nge­ke ngi­thu­le; ngo­ba we­na mphe­fu­mu­lo wa­mi, uzwi­le uku­kha­la ko­pho­ndo,s umkho­si we­mpi.t

20 Ku­ya­me­nye­ze­lwa inci­tha­ka­lo phe­zu kwe­nci­tha­ka­lo,u ngo­ba ili­zwe lo­nke li­chi­the­ki­le. Ama­the­nte ami ahle achi­thwa,v ama­khe­the­ni ami ngo­ku­cwa­yi­za kwe­li­hlo.w

21 Ko­ze ku­be ni­ni ngi­bo­na isi­bo­ni­so, ngi­zwe uku­kha­la ko­pho­ndo?x

22 Ngo­ba aba­ntu ba­mi ba­yi­zi­thu­tha, mi­na ka­ba­nga­zi;y ba­nga­ba­ntwa­na aba­yi­zi­phu­ku­phu­ku, ka­ba­la­ku­qe­di­si­sa; ba­hla­ka­ni­phe­le ukwe­nza oku­bi,z ko­dwa ukwe­nza oku­hle ka­ba­kwa­zi.

23 Nga­bo­na umhla­ba,a kha­nge­la-ke, wa­wu­nge­la­si­mo, unge­la­lu­tho;b le­ma­zu­lwi­ni, ko­dwa ka­ku­kho uku­kha­nya kwa­wo.c

24 Nga­bo­na izi­nta­ba,d kha­nge­la-ke, za­zi­nyi­ki­nye­ka, la­ma­qa­qa wo­nke aye­nya­ka­ze­la.

25 Nga­bo­na, kha­nge­la-ke, kwa­ku­nge­la­mu­ntu,e le­nyo­ni zo­nke za­ma­zu­luf zi­ba­le­ki­le.g

26 Nga­bo­na, kha­nge­la-ke, ili­zwe eli­vu­ndi­le­yo la­li­yi­nka­nga­la,h le­mi­zi ya­lo yo­nke ya­yi­di­li­zi­we pha­mbi kwe­Nko­si, pha­mbi ko­ku­vu­tha ko­la­ka lwa­yo.i

27 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si: Ili­zwe lo­nke li­za­ku­ba lu­nxi­wa, ko­dwa ka­ngi­yi­ku­qe­da ngo­ku­phe­le­le­yo.j

28 Nge­nxa ya­lo­khu umhla­ba uza­li­la,k la­ma­zu­lu aphe­zu­lu abe mnya­ma;lm nge­nxa yo­ku­thi ngi­khu­lu­mi­le, ngi­ku­hlo­si­le, nja­lo ka­ngi­yi­ku­zi­so­la,n nja­lo ka­ngi­yi­ku­bu­ye­la emu­va ngi­su­ka ku­kho.

29 Umu­zi wo­nke uza­ba­le­ka nge­nxa yo­msi­ndo wa­ba­ga­di ba­ma­bhi­za la­ba­tsho­ki nga­ma­da­ndi­li;o ba­za­nge­na ezi­xu­kwi­ni, ba­khwe­le ema­dwa­le­ni;p wo­nke umu­zi uza­tshi­ywa, nja­lo ku­nga­bi la­mu­ntu ohla­la ku­wo.q

30 We­na-ke oza­chi­the­ka,r uza­kwe­nza­ni? Lo­ba ugqo­ka oku­bo­mvu, lo­ba uzi­ce­ci­sa nge­zi­gqi­zo ze­go­li­de,s lo­ba uco­mba ame­hlo akho ngo­mphe­ndu­lo,t uze­nza ube mu­hle nge­ze, izi­tha­ndwa za­khou zi­za­ku­de­le­la,v zi­di­nga impi­lo ya­kho.

31 Ngo­ba ngi­zwi­le ili­zwi ku­nga­thi nge­lo­we­si­fa­za­na ohe­le­lwa­yo,w ubu­hlu­ngu obu­nje­ngo­be­le­tha umntwa­na oli­zi­bu­lo, ili­zwi le­ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­ni, ikhe­fu­ze­la, ise­lu­la iza­ndla za­yox isi­thi: Ma­ye-ke mi­na! Ngo­ba umphe­fu­mu­lo wa­mi uphe­le ama­ndla nge­nxa ya­ba­bu­la­li.y

Izo­no ze­Je­ru­sa­le­ma

5Ha­mba­ni li­ye le la­le ezi­ta­la­de­ni ze­Je­ru­sa­le­ma,a li­bo­ne kha­the­si, la­zi, li­di­nge ezi­nda­we­ni za­yo ezi­nga­ma­gce­ke, uba li­nga­tho­la umu­ntu,b uba ekho­na owe­nza isa­hlu­le­lo,c odi­nga iqi­ni­so; kho­na ngi­za­yi­the­the­le­la.d

2 Lo­ba-ke be­si­thi:e Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va;f ka­nti ba­fu­nga ama­nga.gh

3 Nko­si, ame­hlo akho ka­wa­kho eqi­ni­swe­ni yi­ni?i Uba­tsha­yi­le,jk ko­dwa ka­be­zwa­nga bu­hlu­ngu;l uba­qo­thu­le, ko­dwa ba­la ukwe­mu­ke­la uku­la­ywa.m Be­nzi­le ubu­so ba­bo bu­be lu­khu­ni ku­le­dwa­la,n ba­la uku­phe­ndu­ka.o

4 Mi­na nga­se­ngi­si­thi: Qi­ni­so, la­ba nga­ba­ya­nga, ba­yi­zi­thu­tha;p ngo­ba ka­ba­ya­zi indle­la ye­Nko­si,q isa­hlu­le­lo si­ka­Nku­lu­nku­lu wa­bo.r

5 Mi­na ngi­za­ku­ya kwa­ba­khu­lu, ngi­khu­lu­me la­bo, ngo­ba bo­na ba­ya­ya­zi indle­la ye­Nko­si,s isa­hlu­le­lo si­ka­Nku­lu­nku­lu wa­bo;t ko­dwa la­bo ka­nye­ka­nye ba­le­phu­li­le ijo­gwe,u ba­qa­mu­la izi­bo­pho.v

6 Nga­kho-ke isi­lwa­new esi­phu­ma ehla­thi­ni si­za­ba­bu­la­la,x impi­si ye­zi­nka­nga­la iba­chi­the,y ingwe ili­nde ime­le­ne le­mi­zi ya­bo;z wo­nke ophu­ma ki­yo uza­da­tshu­da­tshu­lwa; ngo­ba izi­pha­mbe­ko za­bo zi­ne­ngi, uku­hle­hle­la nyo­va­nea kwa­bo kwa­ndi­le.b

7 Ngi­nga­ku­the­the­le­la nja­ni nga­lo­khu?c Aba­ntwa­na ba­kho ba­ngi­de­li­le,d ba­fu­ngae nga­ba­nge­yi­si­bo onku­lu­nku­lu.f Se­ngi­ba­su­thi­si­le,g ba­se­be­fe­ba,h ba­bu­tha­na nga­ma­xu­ku endli­ni ye­zi­fe­be.i

8 Ba­benje­nga­ma­bhi­za asu­tha­yo eku­se­ni, ba­kho­nya,j omu­nye lo­mu­nye ku­mfa­zi ka­ma­khe­lwa­ne wa­khe.k

9 Ka­ngi­yi­ku­je­zi­sa yi­ni nge­nxa ya­le­zi­zi­nto?l itsho iNko­si; ku­mbe umphe­fu­mu­lo wa­mi ka­wu­yi­ku­phi­ndi­se­la yi­ni esi­zwe­ni esi­nje­nga­le­si?

10 Ye­nyu­ke­la­ni emi­du­li­ni ayo, li­chi­the,m ko­dwa li­nge­nzi isi­phe­tho esi­phe­le­le­yo;n su­sa­ni inga­tsha za­yo,o ngo­ba ka­zi­si­zo ze­Nko­si.

11 Ngo­ba indlu kaI­sra­ye­li le­ndlu ka­Ju­da ze­nze nge­nko­hli­so enku­lu zi­me­le­ne la­mi,p itsho iNko­si.

12 Ba­yi­phi­ki­le iNko­si,q ba­thi: Ka­yi­si­yo; nja­lo ubu­bi ka­bu­yi­ku­se­hle­la, fu­thi ka­si­yi­ku­bo­na inke­mba lo­ba indla­la.r

13 La­ba­pro­fe­thi ba­za­ku­ba ngu­mo­ya,s le­li­zwi ka­li­kho ku­bo; ku­za­kwe­nzi­wa nja­lo ki­bo!

14 Nga­lo­kho itsho nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndla: Ngo­ba li­khu­lu­ma le­li­li­zwi, kha­nge­la, ngi­za­kwe­nza ama­zwi ami emlo­nye­ni wa­khot abe ngu­mli­lo,u la­la­ba­ba­ntu ba­be zi­nku­ni,v nja­lo uza­ba­qo­thu­la.

15 Kha­nge­la­ni, ngi­za­le­tha phe­zu kwe­nu isi­zwew esi­ve­la kha­tsha­na,x ndlu kaI­sra­ye­li, itsho iNko­si; yi­si­zwe esi­la­ma­ndla,y yi­si­zwe esi­da­la, isi­zwe onga­lwa­zi­yo uli­mi lwa­so,z lo­nga­yi­ku­zwa esi­ku­khu­lu­ma­yo.a

16 Isa­mba sa­so se­mi­tsho­kob si­nje­nge­ngcwa­ba eli­vu­le­ki­le­yo;c bo­nke ba­nga­ma­qha­we.

17 Nja­lo si­za­ku­dla isi­vu­no sa­kho lo­ku­dla kwa­kho;d si­za­ku­dla ama­do­da­na akho la­ma­do­da­ka­zi akho; si­za­ku­dla izi­mvu za­kho le­nko­mo za­kho; si­za­ku­dla ivi­ni la­kho lo­mkhi­wa wa­kho; le­mi­zi ya­kho ebi­ye­lwe­yoe othe­mbe­la ki­yo, si­za­yi­the­le­la ubu­ya­nga nge­nke­mba.

18 Ko­dwa la­nga­le­zo­nsu­ku, itsho iNko­si, ka­ngi­yi­kwe­nza isi­phe­tho esi­phe­le­le­yo ki­ni.f

19 Ku­za­ku­thi-ke la­pho li­si­thi: INko­si uNku­lu­nku­lu we­thu ye­nze­le­ni zo­nke le­zi­zi­nto ki­thi?g Kho­na uza­ku­tsho ku­bo uthi: Nje­ngo­ba li­ngi­de­li­le,h la­kho­nza onku­lu­nku­lu be­mzi­ni eli­zwe­ni la­ki­ni, ngo­ku­nja­lo li­za­kho­nza abe­zi­zwe eli­zwe­ni eli­nge­yi­si­lo le­nu.i

20 Me­me­ze­la­ni lo­khu endli­ni ka­Ja­ko­be, li­ku­zwa­ka­li­se ko­Ju­da, li­si­thi:

21 Zwa­ni­ni-ke lo­khu, li­na ba­ntu aba­yi­zi­thu­thajk la­ba­nge­la­ngqo­ndo,l eli­la­me­hlo, ko­dwa li­nga­bo­ni,m eli­le­ndle­be, ko­dwa li­nge­zwa.

22 Ka­li­nge­sa­bi yi­ni?n itsho iNko­si; ka­li­yi­ku­thu­thu­me­la pha­mbi kwa­mi yi­ni, enga­be­ka itshe­be­tshe­be la­ba ngu­mngce­le wo­lwa­ndleo nge­si­mi­so sa­pha­ka­dep olu­nge­le­dlu­le? La­nxa ama­ga­ga­si alo etsha­ya­naq ku­be ka­nti ange­nqo­be; la­nxa ehlo­ko­mar ku­be ka­nti ka­wa­yi­ku­dlu­la phe­zu kwa­wo.

23 Ko­dwa la­ba­ba­ntu ba­le­nhli­zi­yo evu­ke­la­yo le­phi­ka­yo;s ba­pha­mbu­ki­le, ba­ha­mba.

24 Fu­thi ka­ba­tsho enhli­zi­ywe­ni za­bo uku­thi: Ake se­sa­be iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu, eni­ka izu­lut la­ku­qa­lau le­la­mu­vav nge­si­kha­thi sa­lo, e­si­gci­ne­law ama­vi­ki ami­si­we­yo esi­vu­no.x

25 Izi­pha­mbe­ko ze­nu zi­pha­mbu­le le­zi­zi­nto,y le­zo­no ze­nu za­li­go­dle­la oku­hle.z

26 Ngo­ba pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­mi ku­tho­la­ka­la aba­kho­hla­ke­le­yo; ba­ca­the­mea nje­nga­ba­thi­ya inyo­ni; ba­be­ka umgi­be ochi­tha­yo, ba­ba­mbe aba­ntu.

27 Nje­nge­zo­ngo li­gcwe­le inyo­ni, zi­nja­lo izi­ndlu za­bo zi­gcwe­le inko­hli­so; nga­kho-ke se­be­ba­khu­lu, ba­no­thi­le.

28 Ba­zi­mu­ki­le,b ba­ncwa­ba, ye­bo, be­dlu­la imi­se­be­nzi yo­mu­bi; ka­ba­me­li uda­ba,c uda­ba lwe­zi­nta­nda­ne,d ku­be ka­nti ba­ya­phu­me­le­la;e le­lu­nge­lo la­ba­swe­la­yo ka­ba­la­hlu­le­li.

29 Ka­ngi­yi­kuba­je­zi­sa nga­le­zi­zi­nto yi­ni?f ku­tsho iNko­si. Umphe­fu­mu­lo wa­mi ka­wu­yi­ku­phi­ndi­se­la esi­zwe­ni esi­nje­nga­le­si yi­ni?

30 Okwe­thu­sa­yo lo­kwe­sa­be­ka­yo kwe­nza­ke­le eli­zwe­ni.g

31 Aba­pro­fe­thi ba­pro­fe­thah nga­ma­nga,i la­ba­pri­sti ba­bu­sa nge­za­ndla za­bo;j la­ba­ntu ba­mi ba­ku­tha­nda ku­nja­lo;k ko­dwa li­za­kwe­nza­ni eku­phe­le­ni kwa­kho?

Uku­bhu­ji­swa kwe­Je­ru­sa­le­ma

6Li­na ba­ntwa­na ba­ko­Bhe­nja­mi­ni,a bu­tha­ne­la­ni uku­ba­le­ka li­phu­me pha­ka­thi kwe­Je­ru­sa­le­ma,b li­vu­the­le upho­ndoc eThe­kho­wa,d li­pha­ka­mi­se upha­wu lo­mli­loe eBe­ti-Ha­ke­re­mi:f ngo­ba ubu­bi bu­bo­na bu­se­nya­ka­tho,g le­nci­tha­ka­lo enku­lu.

2 Indo­da­ka­zi ye­Zi­yo­ni ngi­yi­fa­na­ni­se lowe­si­fa­za­na omu­hle obu­tha­ka­tha­ka.h

3 Abe­lu­si ba­za­fi­ka ku­ye le­mi­hla­mbi ya­bo;i ba­za­mi­sa ama­the­nte be­qo­nde­ne la­ye inhla­ngo­thi zo­nke,j be­lu­se ngu­lo­wo la­lo­wo e­nda­weni ya­khe.k

4Ze­hlu­ka­ni­se­le­ni impi li­me­le­ne la­yo;l su­ku­ma­ni, ka­se­nyu­ke emi­ni enku­lu.m Ma­ye ki­thi! ngo­ba ila­nga se­li­tha­mbe­me1n, ngo­ba ama­thu­nzi oku­hlwa ase­lu­le­ki­le.

5 Su­ku­ma­ni, se­nyu­ke ngo­bu­su­ku, si­di­li­ze izi­go­dlo za­yo.

6 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Ga­mu­la­ni izi­hla­hla,o li­bu­the­le­le umdu­li wo­ku­vi­mbe­ze­la li­me­le­ne le­Je­ru­sa­le­ma.p Yi­wo lo umu­zi oza­je­zi­swa;q ku­lo­ci­nde­ze­lo ku­phe­la pha­ka­thi kwa­wo.

7 Nje­ngo­mtho­mbo umpo­mpo­za ama­nzi awo,r ngo­ku­nja­lo umpo­mpo­za inko­hla­ka­lo ya­wo; udla­ke­last le­nci­tha­ka­lo ku­zwa­ka­la ku­wo;u pha­mbi kwa­mi ku­le­nhlu­ngu la­ma­nxe­ba nja­lo­nja­lo.

8 La­ye­ka, Je­ru­sa­le­ma, hle­zi umphe­fu­mu­lo wa­mi we­hlu­ka­ne la­we;v hle­zi ngi­kwe­nze unxi­wa, ili­zwe eli­nga­hla­lwa­nga.w

9 Itsho nja­lo INko­si ya­ma­ba­ndla: Ba­za­yi­kho­tho­za lo­ku­yi­kho­tho­za insa­li kaI­sra­ye­li nje­nge­vi­ni;x bu­yi­se­la isa­ndla sa­kho ezi­tshe­ni nje­ngo­mvu­ni we­vi­ni.

10 Ngi­za­khu­lu­ma ku­ba­ni,y ngi­xwa­yi­se, uku­ze be­zwe? Kha­nge­la, indle­be ya­bo ka­yi­so­kwa­nga,z ka­ba­la­ku­la­le­la;a kha­nge­la, ili­zwi le­Nko­si li­li­hla­zo ki­bo,b ka­ba­tho­ko­zi nga­lo.

11 Nga­kho ngi­gcwe­le ula­ka lwe­Nko­si, ngi­kha­the­le yi­ku­zi­thi­ba.c Ngi­zaku­thu­lu­le­la phe­zu kwa­ba­ntwa­nad esi­ta­la­de­ni le­mhla­nga­nwe­nie wa­ma­ja­ha nda­wo­nye,fg ngo­ba le­ndo­da ka­nye lo­mfa­zi ba­za­tha­thwa,h omda­la ka­nye lo­gcwe­le izi­nsu­ku.i

12 Le­zi­ndlu za­bo zi­za­ni­ke­lwa kwa­ba­nye,jk ama­si­mu la­ba­fa­zi ka­nye­ka­nye;l ngo­ba ngi­za­kwe­lu­le­la isa­ndla sa­mi phe­zu kwa­ba­hla­li be­li­zwe, itsho iNko­si.

13 Ngo­ba ku­su­ke­la ko­mnci­nya­ne wa­bo ku­ze ku­fi­ke ko­mkhu­lu wa­bom bo­nke ba­yi­zi­hwa­ba ze­nzu­zo embi;n nja­lo ku­su­ke­la ko­mpro­fe­thi ku­ze ku­be ko­mpri­sti bo­nke be­nza nge­nko­hli­so.o

14 Ba­pho­li­sa ka­nca­ne inxe­ba la­ba­ntu ba­mi,p be­si­thi: Uku­thu­la, uku­thu­la;q la­pho ku­nge­kho uku­thu­la.r

15 Ba­ba le­nhlo­ni yi­ni la­pho be­se­nza isi­ne­ngi­so?s Ha­tshi, ka­ba­ba­nga la­nhlo­ni la­ka­nye,t fu­thi ka­ba­kwa­zi uku­ya­nge­ka. Nga­kho ba­za­ku­wa pha­ka­thi kwa­ba­wa­yo;u nge­si­kha­thi so­ku­ba­ha­mbe­la kwa­mi ba­za­khu­be­ka, itsho iNko­si.

16 Itsho nja­lo iNko­si: Ma­ni­ni ezi­ndle­le­ni, li­bo­ne, li­bu­ze nge­mi­kho­ndo ya­se­ndu­lo,v uku­thi inga­phi indle­la enhle, li­ha­mbe ku­yo, nja­lo li­za­zu­ze­law imi­phe­fu­mu­lo ye­nu uku­thu­la.x Ko­dwa ba­thi: Ka­si­yi­ku­ha­mba nga­yo.y

17 Fu­thi ngi­li­be­ke­le aba­li­ndi,z ngi­si­thi: La­le­la­ni uku­kha­laa ko­pho­ndo.b Ko­dwa ba­thi: Ka­si­yi­ku­la­le­la.

18 Nga­kho zwa­ni­ni, li­na zi­zwe, wa­zi, we­na ba­ndla, oku­pha­ka­thi kwa­bo.

19 Zwa­na, we­na mhla­ba;c kha­nge­la, ngi­za­le­tha ubu­bi phe­zu kwa­la­ba­ba­ntu, isi­the­lo se­mi­ca­ba­ngo ya­bo,d ngo­ba be­nga­la­le­la­nga ama­zwi ami, lo­mla­yo wa­mi, ko­dwa ba­wa­li­le.

20 Ize­la­ni ki­mie impe­phaf ive­la eShe­bha,g lo­mhla­nga ole­phu­nga eli­mna­ndi ove­la eli­zwe­ni eli­kha­tsha­na?h Imi­ni­ke­lo ye­nu yo­ku­tshi­swa ka­ye­mu­ke­le­ki,i le­mi­hla­tshe­lo ye­nu ka­yi­mna­ndi ki­mi.

21 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, ngi­za­be­ka izi­khu­be­ki­so pha­mbi kwa­la­ba­ba­ntu,j nja­lo oyi­se la­ma­do­da­na ba­khu­be­ke ka­nye­ka­nye ku­zo, uma­khe­lwa­ne lo­mnga­ne wa­khe, ba­za­bhu­bha.

22 Itsho nja­lo INko­si: Kha­nge­la, aba­ntu ba­ye­za be­ve­lak eli­zwe­ni le­nya­ka­tho,l le­si­zwe esi­khu­lu si­za­vu­swa ezi­nhla­ngo­thi­ni zo­mhla­ba.m

23 Ba­za­ba­mba ida­ndi­li lo­mkho­nto;n ba­le­si­hlu­ku,o ka­ba­la­si­ha­wu;p ili­zwi la­bo li­hlo­ko­ma nje­ngo­lwa­ndle;q ba­ga­de ama­bhi­za, be­hle­li­we nje­nga­ba­ntu be­mpi be­me­le­ne la­we, ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­ni.

24 Si­yi­zwi­le indu­me­la ya­kho, iza­ndla ze­thu zi­ya­da­nga­la;r usi­zi lu­si­ba­mbi­le, ubu­hlu­ngu obu­nje­ngo­bo­we­si­fa­za­na obe­le­tha­yo.s

25 Li­nga­phu­mi li­ye ega­nge­ni, li­nga­ha­mbi endle­le­ni, ngo­ba ku­kho­na inke­mba ye­si­tha, ukwe­sa­ba inhla­ngo­thi zo­nke.t

26 We­na ndo­da­ka­zi ya­ba­ntu ba­mi, bhi­nca ama­sa­ka,u ubhu­qu­zev emlo­the­ni,w uze­nze­le isi­li­lo,x esi­nje­nge­sendo­da­na eyi­yo yo­dwa, uku­kha­la oku­ba­ba­yo ka­khu­lu;y ngo­ba umchi­thi uza­fi­ka ki­thi ma­si­nya­ne.

27 Ngi­ku­be­ki­le ube ngu­mpho­tsho­ngoz le­nqa­ba pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­mi,a uku­ze wa­zi uhlo­le indle­la ya­bo.b

28 Bo­nke ba­nga­ba­hla­mu­ki aba­le­nka­ni,c be­ha­mba be­hle­ba;d ba­li­thu­si le­nsi­mbi,e bo­nke ba­nga­bo­na­ka­li­si.f

29 Imvu­tho itshi­le, umnu­so usu­qe­dwe ngu­mli­lo;g umnci­bi­li­ki­si unci­bi­li­ki­se­la ize,h ngo­ba aba­bi ka­ba­khu­tshwa.i

30 Ba­za­ba­bi­za ngo­ku­thi ba­yi­si­li­va esi­la­hli­we­yo,j ngo­ba iNko­si iba­la­hli­le.

UJe­re­mi­ya utshu­ma­ye­la ethe­mpe­li­ni

7Ili­zwi ela­fi­ka ku­Je­re­mi­ya li­ve­la eNko­si­ni li­si­thi:

2 Ma­na esa­ngwe­ni le­ndlu ye­Nko­sia ume­me­ze­le kho­na le­li­li­zwi uthi: Zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si, li­na bo­nke ba­ko­Ju­da, aba­nge­na ku­la­ma­sa­ngo ukuza­kho­nza iNko­si.

3 Itsho nja­lo INko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu wa­koI­sra­ye­li: Lu­ngi­sa­ni indle­la ze­nu le­ze­nzo ze­nu,b kho­na ngi­za­le­nza uku­thi li­hla­le ku­li­nda­wo.c

4 Li­nga­the­mbi li­na ema­zwi­ni ama­ngad oku­thi: La ali­the­mpe­li le­Nko­si, ithe­mpe­li le­Nko­si, ithe­mpe­li le­Nko­si.

5 Ngo­ba uba li­lu­ngi­si­sa lo­ku­lu­ngi­sa izi­ndle­la ze­nu le­ze­nzo ze­nu;e uba li­se­nza lo­kwe­nza isa­hlu­le­lo pha­ka­thi ko­mu­ntu lo­ma­khe­lwa­ne wa­khe;f

6 li­nga­ci­nde­ze­lig owe­zi­zwe­ni,h inta­nda­ne,ij lo­mfe­lo­ka­zi, li­nga­chi­thi iga­zi eli­nge­la­ca­la ku­li­nda­wo;k fu­thi li­nga­la­nde­li aba­nye onku­lu­nku­lul uku­ze ku­be ku­bi ki­ni;m

7 kho­na ngi­za­le­nza uku­thi li­hla­le ku­li­nda­wo,no eli­zwe­nip enga­li­ni­ka oyi­hlo,q ku­su­ke­la endu­lo ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.r

8 Kha­nge­la­ni, li­na li­the­mbe­las ema­zwi­ni ama­nga anga­si­zi lu­tho.t

9 Li­za­kwe­ba, li­bu­la­le, li­fe­be,u li­fu­nge ama­nga,v li­tshi­se­le uBha­li impe­pha,w li­la­nde­le aba­nye onku­lu­nku­lu eli­nga­ba­zi­yo yi­ni?x

10 Be­se­li­si­za li­me pha­mbi kwa­mi ku­li­ndlu, ebi­zwa nge­bi­zo la­mi, li­thi: Si­khu­lu­lwe uku­ze se­nze zo­nke le­zi­zi­ne­ngi­so.

11 Indlu le,y ebi­zwa nge­bi­zo la­mi, isi­be lu­bha­luz lwa­ba­pha­ngia eme­hlwe­ni enu yi­ni? Kha­nge­la­ni, mi­na se­ngi­bo­ni­le, itsho iNko­si.

12 Ngo­ba ya­ni­ni kha­the­si enda­we­ni ya­mib ese­Shi­lo,cd la­pho enga­mi­sa kho­na ibi­zo la­mi ku­qa­la,e li­bo­ne engi­kwe­nzi­le­yo ki­yo nge­nxa yo­bu­bi ba­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­li.f

13 Kha­the­si-ke, ngo­ba le­nzi­le yo­nke le imi­se­be­nzi, itsho iNko­si, nja­lo ngi­khu­lu­mi­le la­ni, ngi­vu­ka ngo­vi­vi ngi­khu­lu­ma,g ko­dwa ka­li­zwa­nga, nga­li­bi­za, ko­dwa ka­li­phe­ndu­la­nga;h

14 nga­kho ngi­za­kwe­nza ku­li­ndlu, ebi­zwa nge­bi­zo la­mi, eli­the­mba ki­yo, la­ku­nda­wo enga­yi­ni­ka li­na la­bo­yi­hlo,i nje­nga­lo­kho enga­kwe­nza eShi­lo.j

15 Nja­lo ngi­za­li­xo­tsha li­su­ke ebu­swe­ni ba­mi, nje­nga­lo­kho nga­xo­tsha bo­nke aba­fo­we­nu,k inza­lo yo­nke kaE­fra­yi­mi.l

16 Nga­kho we­na unga­ba­khu­le­ke­li la­ba­ba­ntu,mn unga­ba­pha­ka­mi­se­lio uku­kha­la lo­ba umkhu­le­ko,p unga­la­bhe­li ki­mi,q ngo­ba ka­ngi­yi­ku­ku­zwa.r

Aba­ko­Ju­da ba­du­mi­sa onku­lu­nku­lu ba­be­zi­zwe

17 Ka­wu­ku­bo­ni yi­ni aba­kwe­nza emi­zi­ni ya­ko­Ju­da le­zi­ta­la­de­ni ze­Je­ru­sa­le­ma?

18 Aba­ntwa­na ba­the­za inku­ni, la­bo­yi­se ba­phe­mbe umli­lo, la­be­si­fa­za­na ba­xo­ve inhla­ma,s uku­ze be­nze­le indlo­vu­ka­zi ya­ma­zu­lut ama­qe­be­le­ngwa­na,u ba­thu­lu­le­le aba­nye onku­lu­nku­lu imi­ni­ke­lo yo­ku­na­thwa­yo,vw uku­ze ba­ngi­thu­ku­the­li­se.x

19 Ba­thu­ku­the­li­sa mi­na yi­ni?y itsho iNko­si. Ka­ba­zenze­ni yi­niz ku­ze ku­sa­nga­ni­se­ke ubu­so ba­bo?a

20 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, intu­ku­the­lo ya­mi lo­la­ka lwa­mi ku­za­thu­lu­le­lwa ku­li­nda­wo,b phe­zu ko­mu­ntu, la­phe­zu kwe­nya­ma­za­na,c la­phe­zu kwe­zi­hla­hla za­se­ndle, la­phe­zu kwe­si­the­lo so­mhla­ba­thi; nja­lo ku­za­ku­tsha, ku­nga­ci­tshwa.de

Aba­ko­Ju­da ba­za­tsha­ywa nge­nxa yo­ku­hla­mu­ka kwa­bo

21 Itsho nja­lo INko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Fa­ka­ni imi­ni­ke­lo ye­nu yo­ku­tshi­swa ka­nye le­mi­hla­tshe­lo ye­nu,f li­dle inya­ma.g

22 Ngo­ba ka­ngi­khu­lu­ma­nga ku­bo­yi­hlo,h nja­lo ka­ngi­ba­la­ya­nga ngo­su­ku enga­ba­khu­pha nga­lo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, ma­ye­la­na le­nda­ba ze­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa ku­mbe imi­hla­tshe­lo.i

23 Ko­dwa nga­ba­la­ya le into ngi­si­thi: La­le­la­ni ili­zwi la­mi,jk nja­lo ngi­za­ku­ba ngu­Nku­lu­nku­lu we­nu,l li­na-ke li­be nga­ba­ntu ba­mi; nja­lo ha­mba­ni nga­yo yo­nke indle­la engi­li­la­ya yo­na,m uku­ze ku­li­lu­nge­le.n

24 Ko­dwa ka­ba­la­le­la­nga, ka­ba­tho­ba­nga indle­be ya­bo;o ko­dwap ba­ha­mba nga­ma­ce­bo,q nge­nka­ni ye­nhli­zi­yo ya­bo embi,r ba­hle­hle­la nyo­va­ne,s ha­tshi-ke pha­mbi­li.

25 Ku­su­ke­la osu­kwi­ni oyi­hlo aba­phu­ma nga­lo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the ku­ze ku­be yi­lo­lu­su­ku, ngi­thu­me ki­ni zo­nke ince­ku za­mi, aba­pro­fe­thi,t insu­ku nge­nsu­ku ngi­vu­ka ngo­vi­vi, ngi­thu­ma.uv

26 Ka­nti ka­ba­ngi­la­le­la­nga,w nja­lo ka­ba­be­ka­nga indle­be ya­bo,x ko­dwa be­nza inta­mo ya­bo ya­ba lu­khu­ni;y be­nza ku­bi ku­la­bo­yi­se.z

27 Nga­kho uza­khu­lu­ma wo­nke la­ma­zwi ki­bo,a ko­dwa ka­ba­yi­ku­ku­la­le­la; fu­thi uza­ba­bi­za,b ko­dwa ka­ba­yi­ku­ku­phe­ndu­la.

28 Nga­kho uza­ku­thi ki­bo: Le­si yi­si­zwe esi­nga­la­le­li ili­zwi le­Nko­si, uNku­lu­nku­lu wa­so, le­si­nge­mu­ke­li uku­la­ywa;c iqi­ni­so li­phe­li­le,d li­qu­nyi­we emlo­nye­ni wa­so.

29 Ge­lae inwe­le za­kho,f we­na Je­ru­sa­le­ma, uzi­la­hle, upha­ka­mi­se isi­li­lo ema­du­ndu­lwi­ni;g ngo­ba iNko­si isa­li­le ya­si­de­la isi­zu­ku­lwa­na so­la­ka lwa­yo.

30 Ngo­ba aba­ntwa­na ba­ko­Ju­da be­nzi­le ubu­bi eme­hlwe­ni ami, itsho iNko­si; ba­be­ki­le izi­ne­ngi­so za­bo endli­nih ebi­zwa nge­bi­zo la­mi,i uku­ze ba­yi­ngco­li­se.j

31 Ba­khi­le-ke inda­wo ezi­pha­ke­me­yok ze­To­fe­thi,l ezi­se­si­ho­tshe­ni se­ndo­da­na ka­Hi­no­mu,m uku­ze ba­tshi­se ama­do­da­na abo la­ma­do­da­ka­zi abo ngo­mli­lo;n engi­nga­ba­la­ya­nga kho­na,op lo­ku­nga­ve­la­nga enhli­zi­ywe­ni ya­mi.

32 Nga­kho kha­nge­la, insu­ku zi­ye­za,q itsho iNko­si, la­pho enga­sa­yi­ku­bi­zwa ngo­ku­thi yi­To­fe­thi,r lo­ba isi­ho­tsha se­ndo­da­na ka­Hi­no­mu,s ko­dwa isi­ho­tsha so­ku­bu­la­la; ngo­ba ba­za­ngcwa­ba eTo­fe­thi, ku­ze ku­nga­bi la­nda­wo.t

33 Le­zi­du­mbu za­la­ba­ba­ntu zi­za­ku­ba yi­ku­dla kwe­nyo­ni za­ma­zu­lu,u le­ze­zi­nya­ma­za­na zo­mhla­ba, ku­nge­khov oza­ze­thu­sa.

34 Kho­na ngi­za­kwe­nzaw ku­phe­le emi­zi­ni ya­ko­Ju­dax le­zi­ta­la­de­ni ze­Je­ru­sa­le­ma ili­zwi le­nja­bu­lo,y le­li­zwi le­nto­ko­zo, ili­zwi lo­mye­ni,z le­li­zwi li­ka­ma­ko­ti, ngo­ba ili­zwe li­za­ku­ba lu­nxi­wa.a

8Nga­le­so­si­kha­thi, itsho iNko­si, ba­za­khu­pha ama­tha­mbo ama­kho­si ako­Ju­da,a la­ma­tha­mbo ezi­pha­tha­ma­ndla za­yo, la­ma­tha­mbo aba­pri­sti, la­ma­tha­mbo aba­pro­fe­thi, la­ma­tha­mbo aba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma, ema­ngcwa­be­ni abo;

2 ba­we­ne­keb ela­nge­nic le­nya­nge­ni, la­ku­lo lo­nke ibu­tho la­ma­zu­lu,d aba­ku­tha­nda­yo, la­ba­ku­se­be­nze­la­yo, la­ba­ku­la­nde­la­yo, la­ba­ku­di­nga­yo, la­ba­ku­kho­nza­yo;ef ka­wa­yi­ku­bu­thwa,g ka­wa­yi­ku­ngcwa­tshwa;h aza­ku­ba nga­wo­mqu­ba phe­zu ko­bu­so bo­mhla­ba.i

3 Nja­lo uku­fa ku­za­khe­thwa ku­le­mpi­lo yi­yo yo­nke insa­li ya­ba­se­le­yo ba­lo­lu­sa­pho olu­bi,j ku­zo zo­nke inda­wo za­ba­se­le­yo la­pho engi­ba­xo­tshe­le kho­na,k itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

Izo­no lo­ku­gwe­ba

4 Uza­ku­thi ki­bo fu­thi: Itsho nja­lo INko­si: Ba­za­ku­wal ba­nga­vu­ki yi­ni? Uza­pha­mbu­ka anga­phe­ndu­ki yi­ni?

5Pho, ba­pha­mbu­ke­la­ni la­ba­ba­ntu eJe­ru­sa­le­ma ngo­ku­pha­mbu­kam oku­la­pha­ka­de?n Ba­ba­mbe­le­la enko­hli­swe­ni,o ba­ya­la uku­phe­ndu­ka.p

6 Ngi­la­le­le nge­zwa,q ka­ba­khu­lu­ma­nga ku­hle; ka­ku­la­mu­ntu ozi­so­la­yo ngo­bu­bi ba­khe esi­thi: Nge­nze­ni? Wo­nke uphe­ndu­ke­la emja­hwe­ni wa­kher nje­nge­bhi­za li­gi­ji­me­las empi­ni.t

7 Ye­bo inga­bu­za­ne ema­zu­lwi­ni li­ya­za­zi izi­kha­thi za­lo ezi­mi­si­we­yo;uv le­ju­ba le­he­muw le­nko­nja­ne ku­ya­gci­na isi­kha­thi so­ku­bu­ya kwa­kho;x ko­dwa aba­ntu ba­mi ka­ba­za­zi izi­mi­so ze­Nko­si.yz

8 Li­tsho nja­ni uku­thi: Si­hla­ka­ni­phi­le, lo­mla­yo we­Nko­si ula­thi?a Kha­nge­la­ni, isi­bi­li usi­ba lwa­ma­nga lwa­ba­bha­li lu­se­be­nze­la ize.b

9 Aba­hla­ka­ni­phi­le­yo ba­ya­nge­ki­le,c be­sa­be ka­khu­lu ba­the­thwe;d kha­nge­la, ba­la­li­le ili­zwi le­Nko­si; pho ba­le­nhla­ka­ni­pho ba­ni?

10 Nga­kho omka­bo ngi­za­ba­ni­ka aba­nye,e ama­si­mu abo kwa­ba­za­ku­dla ili­fa labo; ngo­ba ku­su­ke­la ko­mnci­nya­ne ku­ze ku­fi­ke ko­mkhu­lu bo­nke ba­yi­zi­hwa­ba ze­nzu­zo embi, ku­su­ke­la ku­mpro­fe­thi ku­ze ku­be ku­mpri­sti wo­nke we­nza nge­nko­hli­so.

11 Ngo­ba ba­li­pho­li­se ka­nca­ne inxe­ba le­ndo­da­ka­zi ya­ba­ntu ba­mi, be­si­thi: Uku­thu­la, uku­thu­la! kho­na ku­nge­la­ku­thu­la.

12 Ba­ba le­nhlo­ni yi­ni la­pho se­be­nze ama­nya­la? Ha­tshi, ka­ba­ba­nga la­nhlo­ni la­ka­nye,f fu­thi ka­ba­kwa­zi uku­ya­nge­ka; nga­kho ba­za­ku­wa pha­ka­thi kwa­ba­wa­yo; nge­si­kha­thi so­ku­ha­nje­lwa kwa­bo ba­za­wi­se­lwa pha­nsi, itsho iNko­si.

13 Isi­bi­li ngi­za­ba­qe­da, itsho iNko­si; ka­ku­yi­ku­ba kho­nag izi­the­lo ze­vi­ni evi­ni­ni;hi nja­lo ka­ku­yi­ku­ba kho­na imi­khi­wa emkhi­we­ni,j le­hla­mvu li­za­bu­na;k le­ngi­ba­ni­ke kho­na ku­za­kwe­dlu­la ki­bo.

14 Si­hla­le­le­ni? Bu­tha­na­ni,l si­nge­ne emi­zi­ni evi­ke­lwe­yo,m si­thu­le kho­na;n ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu isi­thu­li­si­le, ya­si­na­thi­sa ama­nzi enyo­ngo,o ngo­ba so­ni­le eNko­si­ni.

15Sa­li­nde­la uku­thu­la,p ko­dwa ka­ku­ba­nga lo­ku­hle; isi­kha­thi so­kwe­la­tshwa, ko­dwa kha­nge­la, lu­hlu­pho.q

16 Uku­thi­mu­la kwa­ma­bhi­za akhe kwe­zwa­ka­lar ku­su­ke­la ko­Da­ni;s ili­zwe lo­nke la­thu­thu­me­la emsi­ndwe­ni wo­ku­kho­nyat kwa­la­ma­ndla akhe;u ngo­ba afi­ki­le, adla ili­zwev lo­ku­gcwa­la kwa­lo, umu­zi la­ba­hla­la ki­wo.

17 Ngo­ba kha­nge­la­ni, ngi­thu­me­la pha­ka­thi kwe­nu izi­nyo­ka,w ama­bu­lu­lu,x ange­la­ku­lu­njwa, nja­lo aza­li­lu­ma,y itsho iNko­si.

UJe­re­mi­ya ukha­le­la ili­zwe la­ko­Ju­da

18 Uku­du­du­zwa kwa­mi ku­so­si­zi­ni, inhli­zi­yo ya­mi iphe­le­lwa nga­ma­ndla ki­mi.z

19 Kha­nge­la­ni, ili­zwi lo­ku­kha­la kwe­ndo­da­ka­zi ya­ba­ntu ba­mi li­ve­la eli­zwe­ni eli­kha­tsha­na.a INko­si ka­yi­kho eZi­yo­ni yi­ni? Inko­si ya­yo ka­yi­kho pha­ka­thi kwa­yo yi­ni?b Ba­ngi­cu­nu­le­le­ni nge­zi­tho­mbe za­bo ezi­ba­zi­we­yo,c ngo­ku­yi­ze kwa­be­zi­zwe?

20 Isi­vu­no si­dlu­li­le, ihlo­bo li­phe­li­le, ka­nti thi­na ka­si­si­ndi­swa­nga.

21 Ngo­kwe­phu­kad kwe­ndo­da­ka­zi ya­ba­ntu ba­mi nge­phu­ki­le;ef ngi­mnya­ma;g uku­ma­nga­la oku­khu­lu ku­ngi­ba­mbi­le.

22Ka­ku­la­bha­li­sa­mu* yi­ni eGi­le­ya­di?h Ka­kho yi­ni ume­la­phi kho­na? Ngo­ba ku­nga­ni ku­nga­ve­li ukwe­la­tshwai kwe­ndo­da­ka­zi ya­ba­ntu ba­mi?j

9Ku­nga­thi nga­be ikha­nda la­mi li­nga­ma­nzi,a la­me­hlo ami umtho­mbo we­zi­nye­mbe­zi, uku­ze ngi­kha­le­le aba­bu­le­we­yo be­ndo­da­ka­zi ya­ba­ntu ba­mib emi­ni le­bu­su­ku!

2 Ku­nga­thi nga­be ngi­le­nda­wo yo­ku­la­la ye­zi­ha­mbic enka­nga­la, uku­ze ngi­tshi­ye aba­ntu ba­mi, ngi­su­ke ku­bo! Ngo­ba bo­nke ba­yi­zi­fe­be,d ixu­kue la­ba­kho­hli­sa­yo.f

3 Nja­lo ba­go­bi­sa uli­mi lwa­bo nje­nge­da­ndi­li la­bo be­se­nze­la ama­nga;g ko­dwa ka­ba­li­qi­ne­lih iqi­ni­so eli­zwe­ni;i ngo­ba ba­qhu­be­ka ku­su­ke­la ko­ku­bi ku­si­ya ko­ku­bi, mi­na-ke ka­ba­nga­zi,jk itsho iNko­si.

4 Qa­phe­la­ni, ngu­lo­wo la­lo­wo uma­khe­lwa­ne wa­khe,l li­nga­the­mbi la­wu­phi umfo­we­nu,m ngo­ba wo­nke umfo­we­nu uza­kho­hli­sa lo­ku­kho­hli­sa,n la­ye wo­nke uma­khe­lwa­ne uza­ha­mba ngo­ku­hle­ba.o

5 Nja­lo ba­za­kho­hli­sa, ngu­lo­wo la­lo­wo uma­khe­lwa­ne wa­khe, be­nga­khu­lu­mi iqi­ni­so; ba­lu­fu­ndi­si­le uli­mi lwa­bo uku­khu­lu­ma ama­nga, be­zi­di­ni­sa ngo­kwe­nza oku­bi.p

6 Inda­wo ya­kho yo­ku­hla­la ipha­ka­thi kwe­nko­hli­so; nge­nko­hli­so ba­ya­la uku­nga­zi,q itsho iNko­si.

7 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Kha­nge­la, ngi­za­ba­nci­bi­li­ki­sa,r ngi­ba­hlo­le;s ngo­ba ngi­za­kwe­nza nja­nit nge­nxa ye­ndo­da­ka­zi ya­ba­ntu ba­mi?u

8 Uli­mi lwa­bo lu­ngu­mtsho­ko wo­ku­bu­la­la,vw lu­khu­lu­ma inko­hli­so;x ngu­lo­wo la­lo­wo ukhu­lu­ma uku­thu­la ngo­mlo­mo wa­khe ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe,y ko­dwa nga­pha­ka­thi kwa­khe uya­mca­tha­me­la.z

9 Ka­ngi­yi­ku­ba­je­zi­sa yi­ni nge­nxa ya­le­zi­zi­nto?a itsho iNko­si; umphe­fu­mu­lo wa­mi ka­wu­yi­ku­phi­ndi­se­la yi­ni esi­zwe­ni esi­nje­nga­le­si?

10 Ngi­za­pha­ka­mi­sa uku­kha­la le­si­li­lo phe­zu kwe­zi­nta­ba, la­phe­zu kwe­zi­nda­wo zo­ku­hla­la ze­nka­nga­la ingo­ma yo­ku­li­la,bc ngo­ba ku­tshi­si­we,d oko­ku­thi ku­nge­kho odlu­la­yo; nja­lo ba­nge­zwa ili­zwi le­zi­fu­yo; ku­su­ke­la enyo­ni­ni za­ma­zu­lu ku­si­ya enya­ma­za­ne­nie ku­ba­le­ki­le, ku­ha­mbi­le.f

11 Ngi­za­ye­nza iJe­ru­sa­le­ma ibe zi­nqu­mbi,g umli­ndih we­mi­go­bho;i le­mi­zi ya­ko­Ju­da ngi­za­ye­nza ibe lu­nxi­wa, inga­bi la­mhla­li.

Ili­zwe li­ya­chi­the­ka la­ba­ntu ba­ya­kha­la

12 Ngu­ba­ni umu­ntu ohla­ka­ni­phi­le­yo onga­qe­di­si­sa lo­khu?j Nja­lo ngu­ba­ni umlo­mo we­Nko­si okhu­lu­me ku­ye, uku­ze aku­bi­ke? Ku­nga­ni ili­zwe li­bhu­bhi­le li­tshi­swe nje­nge­nka­nga­la,k ku­ze ku­nga­bi­kho odlu­la­yo?

13 INko­si ya­si­si­thi: Ngo­ba be­de­li­le umla­yo wa­mi enga­wu­be­ka pha­mbi kwa­bo,l nja­lo be­nga­li­la­le­la­nga ili­zwi la­mi, be­nga­ha­mba­nga nga­lo;

14 ko­dwa ba­la­nde­lam inka­ni ye­nhli­zi­yo ya­bo,n be­la­nde­la oBha­li, oyi­se aba­ba­fu­ndi­sa kho­na.o

15 Nga­lo­kho itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Kha­nge­la, ngi­za­bo­ndlap la­ba­ba­ntu ngo­mhlo­nya­ne,q ngi­ba­na­thi­se ama­nzi enyo­ngo.r

16 Nja­lo ngi­za­ba­hla­ka­za pha­ka­thi kwe­zi­zwest aba­nga­za­nga ba­za­zi bo­na la­bo­yi­se,u ngi­thu­me inke­mba emva kwa­bo,vw ngi­ze ngi­ba­qe­de.

17 Itsho nja­lo INko­si ya­ma­ba­ndla: Qa­phe­la­ni, li­bi­ze abe­si­fa­za­na aba­li­la­yo uku­thi be­ze;x li­thu­me­le kwa­be­si­fa­za­na aba­hla­ka­ni­phi­le­yo, uku­thi be­ze.

18 Ka­ba­pha­ngi­se, ba­si­pha­ka­mi­se­le isi­li­lo, uku­ze ame­hlo ethu ehli­se inye­mbe­zi,y le­nko­phe ze­thu zi­mpo­mpo­ze ama­nzi.

19 Ngo­ba ili­zwi lo­ku­li­la li­ye­zwa­ka­la li­phu­ma eZi­yo­ni li­si­thi: Ye­ka uku­chi­the­ka kwe­thu!z Si­le­nhlo­ni ka­khu­lu, ngo­ba si­li­tshi­yi­le ili­zwe, ngo­ba ba­bhi­dli­zi­le izi­nda­wo ze­thu zo­ku­hla­la.a

20 Ka­nti zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si, li­na be­si­fa­za­na, le­ndle­be ze­nu zi­le­mu­ke­le ili­zwi lo­mlo­mo wa­yo; li­fu­ndi­se ama­do­da­ka­zi enu uku­qhi­nqa isi­li­lo, ku­be ngu­lo­wo la­lo­wo uma­khe­lwa­ne wa­khe ingo­ma yo­ku­li­la.

21 Ngo­ba uku­fa kwe­nyu­ke­le ema­wi­ndi­ni ethu, kwa­nge­na ezi­go­dlwe­ni ze­thu, uku­qu­ma aba­ntwa­nab ezi­ta­la­de­ni,c ama­ja­had emi­da­nge­ni.e

22 Khu­lu­ma uthi: Itsho nja­lo iNko­si: Ngi­tsho isi­du­mbu so­mu­ntu si­za­ku­wa nje­nga­ma­lo­ngwe ebu­swe­ni be­nsi­mu,f la­nje­ngo­mzi­la wa­ma­be­le asi­ki­we­yo emva ko­mvu­ni,g nja­lo ku­nga­bi lo­bu­tha­yo.hi

Wo­nke umu­ntu ka­zi­bo­nge ngo­kwa­zi uNku­lu­nku­lu

23 Itsho nja­lo iNko­si: Ohla­ka­ni­phi­le­yo ka­nga­zi­nco­mi nge­nhla­ka­ni­pho ya­khe,jk le­qha­we li­nga­zi­nco­mi ngo­bu­qha­we ba­lo, isi­no­thi si­nga­zi­nco­mi nge­no­tho ya­so;

24 ko­dwa ozi­nco­ma­yo ka­zi­nco­me nga­lo­khu,lm uku­thi uya­qe­di­si­sa uya­nga­zi mi­na,n uku­thi ngi­yi­Nko­si ese­be­nzi­sa utha­ndo­lo­mu­sa, isa­hlu­le­lo, lo­ku­lu­nga emhla­be­ni; ngo­ba ku­le­zi­zi­nto ngi­ya­tho­ko­za,o itsho iNko­si.

25 Kha­nge­la, insu­ku zi­ye­za,p itsho iNko­si, uku­thi ngi­za­je­zi­sa bo­nkeq aba­so­ki­le­yo ejwa­bi­ni:r

26 IGi­bhi­the, lo­Ju­da, loE­do­ma, la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni, lo­Mo­wa­bi,s la­bo bo­nke aba­pho­se­lwe engo­nsi­ni, aba­hla­la enka­nga­la; ngo­ba zo­nke izi­zwe ka­zi­so­kwa­nga, la­yo yo­nke indlu kaI­sra­ye­li ka­yi­so­kwa­nga enhli­zi­ywe­ni.t

Izi­tho­mbe zi­ngo­nku­lu­nku­lu ba­ma­nga; yi­Nko­si ku­phe­la engu­Nku­lu­nku­lu

10Zwa­ni­ni ili­zwi iNko­si eli­khu­lu­ma ki­ni, li­na ndlu kaI­sra­ye­li.

2 Itsho nja­lo INko­si: Li­nga­fu­ndi indle­la ya­ba­he­de­ni, li­nga­tsha­ywa lu­va­lo nge­zi­bo­na­ka­li­so za­ma­zu­lu,a nge­nxa yo­ku­thi aba­he­de­ni ba­ya­ze­sa­ba.

3 Ngo­ba imi­khu­ba ya­ba­ntu iyi­ze;b ngo­ba ku­ga­nyu­lwa isi­hla­hla ehla­thi­ni,c umse­be­nzi we­za­ndla ze­ngci­tshi, nge­hlo­ka.d

4 Ba­si­ce­ci­sa nge­si­li­va la­nge­go­li­de,e ba­si­qi­ni­sa nge­zi­pi­ki­li la­nge­za­ndo,fg uku­ze si­nga­za­ma­za­mi.

5 Zi­nje­nge­si­hla­hlah se­la­la,i ko­dwa ka­zi­khu­lu­mi;j ku­swe­le­ka zi­thwa­lwe,k ngo­ba zi­nge­ha­mbe; li­nga­ze­sa­bi, ngo­ba zi­nge­la­kwe­nza oku­bi, fu­thi ka­ku­kho ukwe­nza oku­hle ku­zo.l

6 Nje­ngo­ba ku­nge­kho onje­nga­we,m Nko­si; umkhu­lu, le­bi­zo la­kho li­khu­lu ngo­bu­qha­we.n

7 Ngu­ba­ni onge­kwe­sa­be,o we­na Nko­si ye­zi­zwe?p ngo­ba ku­ku­fa­ne­le. Ngo­ba pha­ka­thi kwa­bo bo­nke aba­hla­ka­ni­phi­le­yo be­zi­zwe,q la­ku­yo yo­nke imi­bu­so ya­bo, ka­kho onje­nga­we.r

8 Ko­dwa ka­nye­ka­nye ba­nje­nge­zi­nya­ma­za­nas ba­yi­zi­phu­ku­phu­ku;t isi­go­do si­yi­mfu­ndi­so so­ku­yi­ze.u

9 Isi­li­va esi­kha­ndi­we­yov si­le­thwa si­ve­la eTa­rshi­shi,w le­go­li­de li­ve­la eU­fa­zi,x umse­be­nzi we­ngci­tshi,y lo­we­za­ndla zo­mkha­ndi we­go­li­de;z zi­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka lo­ku­yi­bu­be­nde izi­gqo­ko za­bo;a ko­nke ku­ngu­mse­be­nzi wa­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo.b

10 Ko­dwa iNko­si ingu­Nku­lu­nku­lu we­qi­ni­so, ingu­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yo le­nko­si ya­pha­ka­de.c Eku­thu­ku­the­le­ni kwa­yo umhla­ba uya­za­ma­za­ma, le­zi­zwe ka­zi­la­ku­lu­me­la ula­ka lwa­yo.

11 Li­za­ku­tsho nja­lo ku­bo: Onku­lu­nku­lu aba­nge­nza­nga ama­zu­lu lo­mhla­bad ba­za­bhu­bha ba­su­ke emhla­be­ni la­nga­pha­nsi kwa­la ama­zu­lu.e

12 Owe­nza umhla­ba nga­ma­ndla akhe,fg wa­mi­sa ili­zwe nge­nhla­ka­ni­pho ya­khe,h la­ngo­ku­qe­di­si­sa kwa­khe we­ndla­la ama­zu­lu.i

13 La­pho ekhu­pha ili­zwi,jk ku­le­nhlo­ko­mo ya­ma­nzi ema­zu­lwi­ni; we­nza inku­ngu ye­nyu­ke emkha­wu­lwe­ni wo­mhla­ba,lm we­nza imi­ba­nen le­zu­lu, akhu­phe umo­yao ezi­pha­le­ni za­khe.p

14 Wo­nke umu­ntu unje­nge­nya­ma­za­na elwa­zi­ni;q wo­nke umkha­ndi we­go­li­de uya­ngi­swa yi­si­tho­mbe esi­ba­zi­we­yo;r ngo­ba isi­tho­mbe sa­khe esi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa si­yi­nko­hli­so,s nja­lo ka­ku­la­mphe­fu­mu­lo ku­zo.t

15 Zi­yi­ze,u umse­be­nzi we­zi­nko­hli­so; nge­si­kha­thi se­mpi­ndi­se­lo ya­zo zi­za­bhu­bha.v

16 Isa­be­lo si­ka­Ja­ko­be ka­si­nje­nga­zo,w ngo­ba ungu­mbu­mbi wa­kho ko­nke, loI­sra­ye­li uyi­nto­nga ye­li­fa la­khe;x iNko­si ya­ma­ba­ndla li­bi­zo la­yo.y

17 Qo­qa impa­hla ya­kho uyi­khu­phe eli­zwe­ni,z we­na mhla­li­ka­zi we­nqa­ba.a

18 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, ngi­za­ba­ji­ki­je­la nga­pha­ndle aba­hla­li be­li­zweb nga­le­si­si­kha­thi,c ngi­ba­ci­nde­ze­led uku­ze baku­tho­le.e

Uku­chi­the­ka kwe­la­ko­Ju­da

19 Ma­ye ki­mi nge­nxa yo­kwe­phu­ka kwa­mi!f Inxe­ba la­mi li­nzi­ma;g ko­dwa mi­na nga­thi: Isi­bi­li lo­khu yi­nhlu­phe­koh ya­mi engi­za­yi­thwa­la.i

20 Ithe­nte la­mi li­di­li­zi­we,j le­nta­mbo za­mi zo­nke zi­qa­mu­ki­le; aba­ntwa­na ba­mi ba­su­ki­le ki­mi, nja­lo ka­ba­kho;k ka­kho onge­lu­la ithe­nte la­mi fu­thi, ami­se ama­khe­the­ni ami.l

21 Ngo­ba abe­lu­sim se­be­nje­nge­nya­ma­za­na,n ka­ba­di­nga­nga iNko­si; nga­kho-ke ka­ba­phu­me­le­la­nga,o lo­mhla­mbi wa­bo wo­nke uhla­ka­ze­ki­le.

22 Kha­nge­la, umsi­ndo wo­mbi­ko ufi­ki­le,p lo­ku­za­ma­za­ma oku­khu­lu oku­ve­la eli­zwe­ni le­nya­ka­tho,q oku­za­kwe­nza imi­zi ya­ko­Ju­da ibe lu­nxi­wa,r inda­wo yo­ku­hla­la ye­mi­go­bho.s

23 Nko­si, ngi­ya­zi uku­thi indle­la yo­mu­ntu ka­yi­kho ku­ye;t ka­ku­kho emu­ntwi­ni oha­mba­yo uku­thi aqo­ndi­se uku­nya­the­la kwa­khe.u

24 Nko­si, ngi­la­ya, ko­dwa nge­sa­hlu­le­lo,v ha­tshi ola­ke­ni lwa­kho, hle­zi ungi­nci­phi­se.

25 Thu­lu­le­la ula­ka lwa­kho phe­zu kwa­ba­he­de­niw aba­nga­kwa­zi­yo,x la­phe­zu kwe­nse­ndo ezi­nga­bi­zi ibi­zo la­kho; ngo­ba ba­mdli­le uJa­ko­be,y ba­mgi­nya, ba­mqe­da,z ba­chi­tha inda­wo ya­khe yo­ku­hla­la.a

UJe­re­mi­ya le­si­vu­me­lwa­no

11Ili­zwi ela­fi­ka ku­Je­re­mi­ya li­ve­la eNko­si­ni, li­si­thi:

2 Zwa­ni­ni ama­zwia ale­si­si­vu­me­lwa­no,b li­khu­lu­me eba­ntwi­ni ba­ko­Ju­da la­ku­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma.

3 Nja­lo uthi ki­bo: Itsho nja­lo INko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Uqa­le­ki­si­we umu­ntu onga­la­le­li ama­zwi ale­si­si­vu­me­lwa­no,c

4 enga­wa­la­ye­la oyi­hlo ngo­su­ku engi­ba­khu­pha nga­lo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, esi­tha­ndwe­ni se­nsi­mbi,d ngi­si­thi: La­le­la­ni ili­zwi la­mi,e li­we­nze nje­nga­kho ko­nke engi­li­la­ya kho­na; nga­lo­kho li­za­ku­ba nga­ba­ntu ba­mi,f la­mi ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu we­nu,

5 uku­ze ngi­mi­se isi­fu­ngo enga­si­fu­nga ku­bo­yi­hlog uku­thi ngi­ba­ni­ke ili­zwe eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­ju, nje­nga­la­mu­hla.h Nga­se­ngi­phe­ndu­la nga­thi: Ame­ni, Nko­si.

6 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Me­me­ze­la wo­nke la­ma­zwi emi­zi­ni ya­ko­Ju­dai le­zi­ta­la­de­ni ze­Je­ru­sa­le­ma, usi­thi: Zwa­ni­ni ama­zwi ale­si­si­vu­me­lwa­no,j li­we­nze.kl

7 Ngo­ba nga­fa­ka­za lo­ku­fa­ka­za ku­bo­yi­hlo ngo­su­ku enga­ba­khu­phu­la nga­lo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, ku­ze ku­be la­mu­hla, ngi­vu­ka ngo­vi­vi ngi­fa­ka­za,m ngi­si­thi: La­le­la­ni ili­zwi la­mi.n

8 Ko­dwa ka­ba­la­le­la­nga,o ka­ba­be­ka­nga indle­be ya­bo, ko­dwa ba­ha­mba, ngu­lo­wo la­lo­wo ngo­bu­lu­khu­ni be­nhli­zi­yo ya­bo embi.p Nga­kho ngi­za­le­tha phe­zu kwa­bo wo­nke ama­zwi ale­si­si­vu­me­lwa­no,q enga­ba­la­ya uku­thi bawe­nze,r ko­dwa ka­bawe­nza­nga.

9 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Ku­tho­la­ke­le ugo­be pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­ko­Ju­da,s la­pha­ka­thi kwa­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma.

10 Se­be­bu­ye­le ezi­pha­mbe­kwe­ni za­bo­kho­kho ba­bo,t aba­la uku­zwa ili­zwi la­mi; bo­na ba­la­nde­la aba­nye onku­lu­nku­lu uku­ze ba­ba­kho­nze; indlu ya­koI­sra­ye­li le­ndlu ya­ko­Ju­da zi­se­phu­li­le isi­vu­me­lwa­no sa­mi enga­se­nza la­bo­yi­se.u

11 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, ngi­za­le­tha oku­bi phe­zu kwa­bo, aba­nge­ke ba­phu­me ku­kho; la­pho be­kha­la ki­mi,v ka­ngi­yi­ku­be­zwa.

12 Kho­na imi­zi ya­ko­Ju­da la­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma be­za­ha­mba ba­kha­le ku­bo­nku­lu­nku­lu aba­ba­tshi­se­la impe­pha, ko­dwa ka­ba­yi­ku­ba­si­ndi­sa lo­ku­ba­si­ndi­sa nge­si­kha­thi so­bu­bi ba­bo.

13 Ngo­ba nje­nge­na­ni le­mi­zi ya­kho ba­benja­lo onku­lu­nku­lu ba­kho,w Ju­da, lanje­nge­na­ni le­zi­ta­la­da ze­Je­ru­sa­le­ma li­mi­si­le ama­la­thi ku­lo­khu oku­ya­ngi­sa­yo, ama­la­thi oku­tshi­se­la uBha­li impe­pha.

14 Nga­kho we­na unga­ba­khu­le­ke­li la­ba­ba­ntu,x fu­thi unga­ba­pha­ka­mi­se­li uku­kha­la ku­mbe umkhu­le­ko,y ngo­ba ka­ngi­yi­ku­zwa nge­si­kha­thi so­ku­kha­la kwa­bo ki­mi nge­nxa ye­nhlu­phe­ko ya­bo.z

15 Otha­nde­ka­yo wa­mia ula­nib endli­ni ya­mi, lo­khu enze ama­nya­la la­ba­ne­ngi,c le­nya­ma engcwe­le isi­ye­dlu­le ku­we yi­ni?d La­pho use­nza oku­bi, ku­la­pho utho­ko­za.e

16 INko­si ya­bi­za ibi­zo la­kho ngo­ku­thi: Isi­hla­hla so­mhlwa­thi esi­lu­hla­za esi­hle nge­zi­the­lo ezi­nhle;f ngo­msi­ndo we­nhlo­ko­mo enku­lu iza­si­thu­nge­la ngo­mli­lo,g le­nga­tsha za­so ze­phu­ke.h

17 Ngo­ba iNko­si ya­ma­ba­ndla, eya­ku­hla­nye­la­yo,i ikhu­lu­mi­le oku­bi nga­we, nge­nxa yo­bu­bi be­ndlu ya­koI­sra­ye­li lo­be­ndlu ya­ko­Ju­da, aba­kwe­nzi­le­yo be­me­le­ne la­bo ngo­kwa­bo uku­ngi­cu­nu­la ngo­ku­tshi­se­la uBha­li impe­pha.j

Ice­bo lo­ku­bu­la­la uJe­re­mi­ya

18 INko­si ya­si­nga­zi­sa uku­thi nga­zi; wa­su­ngi­tshe­ngi­sa ize­nzo za­bo.

19 Ko­dwa mi­na nga­ngi­nje­nge­wu­ndlu ku­mbe inka­bi ku­si­wa eku­hla­tshwe­ni;k ngo­ba nga­ngi­nga­zi uku­thi ba­ce­ba ama­ce­bo be­me­le­ne la­mi,l be­si­thi: Asi­chi­the isi­hla­hla le­si­the­lo sa­so;m asi­mqu­me asu­ken eli­zwe­ni la­ba­phi­la­yo,o uku­ze ibi­zo la­khe li­nga­be li­sa­khu­nju­lwa.p

20 Ko­dwa, we­na Nko­si ya­ma­ba­ndla, uma­hlu­le­li olu­ngi­le­yo, ohlo­la izi­nsoq le­nhli­zi­yo,rs ka­ngi­bo­ne impi­ndi­se­lo ya­kho ki­bo;t ngo­ba nge­mbu­le uda­ba lwa­mi ku­we.

21 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si nga­ma­do­da eA­na­tho­thi,u adi­nga impi­lo ya­kho,v esi­thi: Unga­pro­fe­thi nge­bi­zo le­Nko­si,w uku­ze unga­fi nge­sa­ndla se­thu.x

22 Nga­kho itsho nja­lo INko­si ya­ma­ba­ndla: Kha­nge­la, ngi­za­wa­je­zi­sa; ama­ja­ha aza­ku­fa nge­nke­mba, ama­do­da­na awo la­ma­do­da­ka­zi awo aza­ku­fa nge­ndla­la,

23 nja­lo ka­ku­yi­ku­ba le­nsa­li ku­wo; ngo­ba ngi­za­le­tha oku­bi phe­zu kwa­ma­do­day eA­na­tho­thi,z ngo­mnya­ka we­mpi­ndi­se­lo ya­wo.ab

Uku­so­la ku­ka­Je­re­mi­ya

12Ulu­ngi­le we­na Nko­si,a la­pho ngi­phi­ki­sa­na la­we; ka­nti ngi­za­khu­lu­ma la­we nge­za­hlu­le­lo za­kho.b Ku­nga­ni indle­la ya­ba­kho­hla­ke­le­yo iphu­me­le­la?c be­hle­zi ku­hled bo­nke abe­nza inko­hli­so nge­nko­hli­so?e

2 Uba­hla­nye­le, ye­bo, ba­gxi­li­le impa­nde; ba­ya­qhu­be­ka, ye­bo, ba­the­le izi­the­lo; use­du­ze emlo­nye­ni wa­bo,f ka­nti ukha­tsha­na le­zi­nso za­bo.

3 Ko­dwa we­na, Nko­si, uya­nga­zi,g ungi­bo­ni­le, wa­hlo­la inhli­zi­yo ya­mi nga­ku­we.h Ba­hu­du­lei nje­nge­zi­mvu zo­ku­hla­tshwa,j ube­hlu­ka­ni­se­lek usu­ku lo­ku­hla­tshwa.l

4 Ko­ze ku­be ni­ni ili­zwe li­li­la,m lo­hla­za lwe­ga­nga lo­nke lu­bu­na? Nge­nxa yo­bu­bi ba­ba­khi­le­yo ku­lon izi­nya­ma­za­na le­nyo­ni zi­ya­bhu­bha;o ngo­ba ba­thi: Ka­yi­yi­ku­bo­na isi­phe­tho se­thu.

5 Uba ugi­ji­me la­be­zi­nya­wo, ba­ku­di­ni­sa, pho, unga­nci­nti­sa­na nja­ni la­ma­bhi­za?p Uba uthe­mbe­la eli­zwe­ni eli­lo­ku­thu­la, pho, uza­kwe­nza nja­ni eku­khu­khu­ma­le­ni kwe­Jo­da­ni?q

6 Ngo­ba ngi­tsho aba­fo­we­nu le­ndlu ka­yi­hlo,r ngi­tsho la­bo ba­ku­pha­tha nge­nko­hli­so,s ye­bo, bo­na ba­ya­me­me­za emva kwa­kho ngo­ku­gcwe­le­yo; unga­ba­kho­lwa,t lo­ba be­khu­lu­ma izi­nto ezi­nhle ku­we.

Usi­zi lwe­Nko­si

7 Ngi­yi­de­li­le indlu ya­mi, ngi­li­tshi­yi­le ili­fa la­mi;u ngi­ni­ke­le otha­ndi­we­yo wo­mphe­fu­mu­lo wa­mi esa­ndle­ni se­zi­tha za­khe.

8 Ili­fa la­mi ki­mi li­nje­nge­si­lwa­ne ehla­thi­ni;v li­ngi­phu­mi­se­le ili­zwi; nga­kho-ke ngi­li­zo­ndi­le.

9 Ili­fa la­mi ki­mi linje­nge­nyo­ni ela­ma­ba­la­ba­la edla inya­ma,w inyo­ni ezi­dla inya­ma ziyi­ha­nqi­le zi­me­le­ne la­yo;x wo­za­ni, li­bu­the zo­nke izi­lo ze­ga­nga, li­zi­le­the uku­thi zi­dle.y

10 Abe­lu­si aba­ne­ngi ba­si­chi­thi­lez isi­vi­ni sa­mi,a ba­nya­the­le­le pha­nsi isa­be­lo sa­mi,b ba­se­nzi­le isa­be­lo sa­mi esi­lo­yi­se­ka­yo sa­ba yi­nka­nga­la elu­nxi­wa.

11 Ba­se­nze sa­ba lu­nxi­wa, si­li­le­la ki­mic si­lu­nxi­wa; ili­zwe lo­nke li­lu­nxi­wa, ngo­ba ka­ku­la­mu­ntu oku­be­ka enhli­zi­ywe­ni.d

12 Aba­chi­thi ba­fi­ki­le phe­zu kwa­wo wo­nke ama­du­ndu­lu enka­nga­la; ngo­ba inke­mba ye­Nko­si iza­ku­dla ku­su­ke­la komu­nye umkha­wu­lo we­li­zwe ku­si­ya komu­nye umkha­wu­lo we­li­zwe; ka­ku­la­ku­thu­la ku­yo yo­nke inya­ma.

13 Ba­hla­nye­le ingqo­lo­yi, ko­dwa ba­za­vu­na ame­va;e ba­zi­hlu­phe, ka­ba­yi­ku­zu­za;f nja­lo li­za­ku­ba le­nhlo­ni nge­zi­vu­no ze­nu,g nge­nxa yo­ku­vu­tha ko­la­ka lwe­Nko­si.h

14 Itsho nja­lo iNko­si: Ma­ye­la­na la­bo bo­nke oma­khe­lwa­ne ba­mi aba­bii aba­thi­nta ili­faj enge­nze isi­zwe sa­mi uI­sra­ye­li uku­thi si­dle ili­fa la­lo:k Kha­nge­la, ngi­za­ba­si­phu­na eli­zwe­ni la­bo, ngi­yi­si­phu­ne indlu ya­ko­Ju­da isu­ke pha­ka­thi kwa­bo.

15 Ku­za­ku­thi-ke emva ko­ku­ba­si­phu­na kwa­mi, ngi­za­bu­yal ngi­be le­si­ha­wu ku­bo,m ngi­ba­bu­yi­se,no ku­be ngu­lo­wo la­lo­wo eli­fe­ni la­khe, la­ngu­lo­wo la­lo­wo eli­zwe­ni la­khe.

16 Ku­za­ku­thi-ke uba be­za­zi­fu­nda ngo­ku­khu­tha­la izi­ndle­la za­ba­ntu ba­mi, uku­thi ba­fu­nge nge­bi­zo la­mi ba­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va;p nje­nga­lo­kho ba­fu­ndi­sa aba­ntu ba­mi uku­fu­nga ngo­Bha­li, kho­na be­za­kwa­khi­wa pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­mi.q

17 Ko­dwa uba be­nga­la­le­li, ngi­za­si­si­phu­na le­so­si­zwe, ngi­si­si­phu­ne ngi­si­bhu­bhi­se,r itsho iNko­si.

Umfa­ne­ki­so we­bha­nti le­le­mbu

13Itsho nja­lo INko­si ki­mi: Ha­mba uzi­the­nge­le ibha­nti le­le­mbua eli­co­le­ki­le­yo,b uli­fa­ke ekha­lwe­ni lwa­kho, unga­li­fa­ki ema­nzi­ni.

2 Nga­se­ngi­the­nga ibha­nti nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­si, nga­li­fa­ka ekha­lwe­ni lwa­mi.c

3 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi ngo­kwe­si­bi­li li­si­thi:

4 Tha­tha ibha­nti oli­the­ngi­le­yo eli­so­kha­lwe­ni lwa­kho, usu­ku­me uye eYu­fra­thi, uli­fi­hle kho­na engo­xwe­ni ye­dwa­la.d

5 Nga­se­ngi­ha­mba, nga­li­fi­hla nga­se­Yu­fra­thi nje­ngo­ba iNko­si ingi­la­yi­le.

6 Kwa­se­ku­si­thi eku­phe­le­ni kwe­nsu­ku ezi­ne­ngi, iNko­si ya­si­si­thi ki­mi: Su­ku­ma, uye eYu­fra­thi, uye­tha­tha kho­na ibha­nti enga­ku­la­ya uku­thi uli­fi­hle kho­na.

7 Nga­se­ngi­si­ya eYu­fra­thi, nga­ge­bha, nga­li­tha­tha ibha­nti enda­we­ni la­pho enga­ngi­li­fi­hle kho­na; kha­nge­la-ke, ibha­nti la­lo­na­ke­le,e la­li­nga­sa­si­zi lu­tho.f

8 La­se­li­fi­ka ki­mi ili­zwi le­Nko­si li­si­thi:

9 Itsho nja­lo iNko­si: Nga­li­ndle­lag ngi­za­ko­na­ka­li­sah uku­zi­qhe­nya ku­ka­Ju­dai lo­ku­zi­qhe­nya oku­khu­lu kwe­Je­ru­sa­le­ma.

10 La­ba­ba­ntu aba­bi, aba­la uku­zwa ama­zwi ami, aba­ha­mba ngo­bu­lu­khu­ni be­nhli­zi­yo ya­bo,j be­la­nde­la aba­nye onku­lu­nku­lu uku­ba­kho­nza, lo­ku­ba­kho­tha­me­la, ba­za­ku­ba nje­nga­le­li­bha­nti eli­nga­si­zi lu­tho.k

11 Ngo­ba nje­ngo­ba ibha­nti li­na­ma­the­la okha­lwe­ni lo­mu­ntu, ngo­ku­nja­lo ngi­na­ma­the­li­se ki­mi indlu yo­nke ya­koI­sra­ye­li le­ndlu yo­nke ya­ko­Ju­da, itsho iNko­si; uku­ze ki­mi ba­be nga­ba­ntu,l le­bi­zo,mno le­ndu­mi­so,pqr le­nka­zi­mu­lo;s ko­dwa ka­ba­la­le­la­nga.

Umfa­ne­ki­so we­zi­mbi­za ezi­gcwa­li­swa nge­wa­yi­ni

12 Nga­kho uza­khu­lu­ma ki­bo le­li­li­zwi: Itsho nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Yo­nke imbo­dle­lat iza­gcwa­li­swa nge­wa­yi­ni.u Nja­lo ba­za­ku­thi ku­we:v Isi­bi­li ka­si­kwa­zi yi­ni uku­thi yo­nke imbo­dle­la iza­gcwa­li­swa nge­wa­yi­ni?

13 Ubu­su­si­thi ki­bo: Itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, ngi­za­gcwa­li­sa bo­nke aba­khi­le­yo ba­le­li­li­zwe, la­ma­kho­si ahla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si si­ka­Da­vi­da,w la­ba­pri­sti,x la­ba­pro­fe­thi,y la­bo bo­nke aba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma, ngo­ku­da­kwa.z

14 Nja­lo ngi­za­ba­pha­hla­za omu­nye ko­mu­nye,a la­bo­yi­se la­ma­do­da­na nda­wo­nye, itsho iNko­si; ka­ngi­yi­ku­ha­wu­ke­la, ka­ngi­yi­ku­ye­ke­la, ka­ngi­yi­ku­ba lo­mu­sa, uku­thi ngi­nga­ba­chi­thi.

Aba­ko­Ju­da ba­za­thu­njwa nge­nxa yo­ku­nga­phe­ndu­ki kwa­bo

15 Zwa­ni­ni, li­be­ke indle­be, li­nga­zi­qhe­nyi, ngo­ba iNko­si ikhu­lu­mi­le.

16 Ini­ke­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu we­nu udu­mo,b inga­ka­le­thi ubu­mnya­ma,c le­nya­wo ze­nu zi­nga­ka­khu­be­ki ezi­nta­be­ni zo­ku­hwa­la­la, li­sa­li­nde­la uku­kha­nya,d ikwe­nze ku­be li­thu­nzi lo­ku­fa,e ikwe­nze ku­be ngu­mnya­ma onzi­ma.f

17 Ko­dwa uba li­nga­la­le­li, umphe­fu­mu­lo wa­mi uza­kha­la inye­mbe­zi enda­we­ni ze­nsi­tha nge­nxa yo­ku­zi­qhe­nya kwe­nu,g le­li­hlo la­mi li­za­kha­la inye­mbe­zi ka­bu­hlu­ngu,h le­hli­se inye­mbe­zi, ngo­ba umhla­mbi we­Nko­si uthu­nji­we.

18 Tsho­no enko­si­nii le­ndlo­vu­ka­zi­nijk uthi: Zi­tho­be­ni, hla­la­ni pha­nsi; ngo­ba imi­qhe­le ye­nu iza­we­la pha­nsi, umqhe­le wo­du­mo lwe­nu.l

19 Imi­zi ye­ni­ngi­zi­mu iza­va­lwa,m nja­lo ka­kho ozayi­vu­la; uJu­da uza­thu­njwa, ye­na wo­nke, uza­thu­njwa ngo­ku­phe­le­le­yo.

20 Pha­ka­mi­sa­ni ame­hlo enu, li­bo­ne la­bo aba­ve­la enya­ka­tho.n Unga­phi umhla­mbi owa­phi­wa wo­na, umhla­mbi wa­kho omu­hle?

21 Uza­ku­thi­ni uba ese­nza isi­je­zi­so phe­zu kwa­kho, ngo­ba we­na uba­fu­ndi­se uku­thi ba­be yi­zi­ndu­nao le­nhlo­ko phe­zu kwa­kho;p inhlu­ngu ka­zi­yi­ku­ku­ba­mba yi­ni nje­ngo­we­si­fa­za­na obe­le­tha­yo?q

22 Nja­lo uba usi­thi enhli­zi­ywe­ni ya­kho: Ku­nga­ni le­zi­zi­nto ze­nza­ke­le ki­mi?r Nge­nxa yo­bu­ne­ngi bo­bu­bi ba­kho ama­lo­gwe akho embu­li­we,s le­zi­the­nde za­kho za­pha­thwa ngo­dla­ke­la.

23 UmE­thi­yo­phi­ya anga­si­phe­ndu­la yi­ni isi­khu­mba sa­khe, ku­mbe ingwe ama­ba­la ayo? Kho­na la­ni li­za­ku­ba la­kho ukwe­nza oku­hle ele­jwa­ye­le ukwe­nza oku­bi.t

24 Nga­kho ngi­za­ba­hla­ka­za nje­nga­ma­kho­ba edlu­li­swa ngo­mo­ya we­nka­nga­la.u

25 Le yi­nka­tho ya­kho, isa­be­lo se­zi­li­nga­ni­so za­kho ezi­ve­la ki­mi,v itsho iNko­si, ngo­ba ungi­kho­hli­we,w wa­the­mba ema­nge­ni.x

26 Nga­kho la­mi ngi­za­kwe­mbu­la ama­lo­gwe akho phe­zu ko­bu­so ba­kho,yz uku­ze ku­bo­na­ka­le ihla­zo la­kho.a

27 Ngi­bo­ni­le ubu­fe­be ba­kho, lo­ku­kho­nya kwa­kho,b inko­hla­ka­lo zo­ku­phi­nga kwa­kho, phe­zu kwa­ma­qa­qa ega­nge­ni, ama­nya­la akho.c Ma­ye ku­we, Je­ru­sa­le­ma! ka­wu­yi­ku­hla­mbu­lu­ka yi­ni?d Ku­se­za­dlu­la ni­ni?

Ili­zwi le­Nko­si ma­ye­la­na le­mba­le­la

14Ili­zwi le­Nko­si ela­fi­ka ku­Je­re­mi­ya ma­ye­la­na le­nda­ba ze­mba­le­la.

2 UJu­da uya­li­la, la­ma­sa­ngo akhe ada­nge­le; amnya­ma ku­ze ku­be se­mhla­ba­thi­ni, lo­ku­kha­la kwe­Je­ru­sa­le­ma kwe­nyu­ki­le.

3 Nja­lo izi­khu­lu za­khe zi­thu­ma aba­nci­nya­ne ba­zo ema­nzi­ni; ba­fi­ka emi­tho­nje­ni, ba­nga­tho­li ma­nzi; ba­bu­ye­le inko­nxa za­bo zi­nge­la­lu­tho, be­le­nhlo­ni, be­ya­nge­ki­le, be­mbo­mbo­ze ikha­nda la­bo.

4 Ngo­ba umhla­ba­thi uda­bu­ki­le, ngo­ba ku­nge­kho izu­lu eli­zwe­ni, aba­li­mi ba­le­nhlo­ni, ba­mbo­mbo­za ikha­nda la­bo.

5 Ye­bo impa­la la­yo iya­za­la ega­nge­ni, iku­tshi­ye, ngo­ba ku­nge­la­tsha­ni.

6 La­bo­ba­bhe­mi be­ga­nga ba­ye­ma ema­du­ndu­lwi­ni, ba­phe­mbe­le umo­yaa nje­nge­mi­go­bho;b ame­hlo abo aya­phe­la, ngo­ba ku­nge­la­tsha­ni.

7 La­nxa izo­no ze­thu zi­fa­ka­za zi­me­la­na la­thi, Nko­si, ye­nza nge­nxa ye­bi­zo la­khoc; ngo­ba uku­hle­hle­la nyo­va­ne kwe­thu ku­ne­ngid, so­ni­le ku­wee.

8 We­na the­mba li­kaI­sra­ye­li, uMsi­ndi­si wa­khe nge­si­kha­thi se­mba­nde­ze­lo, ku­nga­ni uza­ku­ba nje­ngo­we­zi­zwe­ni eli­zwe­nif, la­nje­nge­si­ha­mbi e­si­pha­mbu­ke­la ece­le­ni uku­la­la ubu­su­kug?

9 Ku­nga­ni uza­ku­ba nje­ngo­mu­ntu odi­de­ki­le­yo, nje­nge­qha­we e­li­nge­la­ku­si­ndi­sah. Ka­nti we­na upha­ka­thi kwe­thu, Nko­si, le­bi­zo la­kho li­bi­zwe phe­zu kwe­thui; unga­si­tshi­yij.

10 Itsho nja­lo iNko­si nga­la­ba­ba­ntu: Ngo­ku­nja­lo ba­tha­nda uku­zu­la, ka­ba­zi­nqa­nda­nga inya­wo za­bo; nga­kho iNko­si ka­yi­tho­ko­zi nga­bok, kha­the­si iza­khu­mbu­la ubu­bi ba­bo, izi­ha­mbe­le izo­no za­bol.

11 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Unga­khu­le­ke­li la­ba­ba­ntum ku­be ku­hlen.

12 La­pho be­zi­la uku­dla, ka­ngi­yi­ku­zwa uku­kha­la kwa­boo; la­la­pho be­ni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa lo­mni­ke­lo wo­ku­dla, ka­ngi­yi­ku­tho­ko­za nga­bo; ko­dwa ngi­za­ba­qe­dap nge­nke­mbaq la­nge­ndla­la la­ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­for.

13 Nga­se­ngi­si­thi: Ha­wu, Nko­si Je­ho­va! Kha­nge­la, aba­pro­fe­thi ba­thi ku­bo: Ka­li­yi­ku­bo­na inke­mba, ka­li­yi­ku­ba le­ndla­las, ko­dwa ngi­za­li­ni­ka uku­thu­la oku­qi­ni­se­ki­le­yo ku­li­nda­wot.

14 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Aba­pro­fe­thi ba­pro­fe­tha ama­nga nge­bi­zo la­miu. Ka­ngi­ba­thu­ma­nga, nja­lo ka­ngi­ba­la­ya­nga, nja­lo ka­ngi­khu­lu­ma­nga ki­bo; ba­pro­fe­tha ki­ni umbo­no wa­ma­ngav, lo­ku­hla­hlu­la, lo­ku­yi­zew, le­nko­hli­so ye­nhli­zi­yo ya­box.

15 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si ma­ye­la­na la­ba­pro­fe­thi aba­pro­fe­tha ebi­zwe­ni la­mi, ngo­ba mi­na ngi­nga­ba­thu­ma­ngay, ka­nti ba­thiz: Inke­mba le­ndla­la ka­ku­yi­ku­ba kho­na ku­le­li­li­zwe: Nge­nke­mba la­nge­ndla­la la­bo­ba­pro­fe­thi ba­za­qe­dwaa.

16 La­ba­ntu, aba­pro­fe­tha ki­bo, ba­za­ku­ba nga­ba­pho­se­lwa ezi­ta­la­de­ni ze­Je­ru­sa­le­ma nge­nxa ye­ndla­la le­nke­mba; nja­lo ku­nge­kho oba­ngcwa­ba­yob, bo­na, omka­bo, la­ma­do­da­na abo, la­ma­do­da­ka­zi abo; ngo­ba ngi­za­thu­lu­le­la ubu­bi ba­bo phe­zu kwa­bo.

17 Nga­kho uza­ku­tsho le­li­li­zwi ki­bo elo­ku­thi: Ame­hlo ami ka­we­hli­se inye­mbe­zi ebu­su­ku le­mi­nic, zi­nga­kha­wu­lid, ngo­ba into­mbi emsu­lwa ya­ba­ntu ba­mi ye­phu­ki­le ngo­kwe­phu­ka oku­khu­lue, uku­tsha­ywa oku­bu­hlu­ngu ka­khu­luf.

18 Uba ngi­phu­me­la ema­pha­ndle­ni, kha­nge­la-ke, aba­bu­le­we nge­nke­mbag. Nja­lo uba ngi­nge­na emzi­ni, kha­nge­la-ke, aba­gu­la­yo nge­ndla­lah. Ye­bo, bo­ba­bi­li umpro­fe­thi lo­mpri­stii ba­bho­da­bho­daj eli­zwe­ni ko­dwa be­nga­zik.

19 Usu­ma­li­le isi­bi­li uJu­da yi­ni? Umphe­fu­mu­lo wa­kho une­ngwa yi­Zi­yo­ni yi­nil? Usi­tsha­ye­le­ni nja­lo si­nga­bi lo­kwe­la­tshwam? Sa­li­nde­la uku­thu­la, ko­dwa ka­ku­ba­nga lo­ku­hlen; le­si­kha­thi so­kwe­la­tshwa, ko­dwa kha­nge­la, uva­loo.

20 Si­ya­zi, Nko­si, uku­kho­hla­ka­la kwe­thu lo­bu­bi ba­bo­ba­ba, ngo­ba so­ni­le ku­wep.

21 Ungasi­de­le­li, nge­nxa ye­bi­zo la­khoq, unga­ya­ngi­si isi­hla­lo so­bu­kho­si so­du­mo lwa­kho; khu­mbu­la, unga­se­phu­li isi­vu­me­lwa­no sa­kho la­thir.

22 Ku­kho­na yi­ni pha­ka­this ko­ku­yi­ze kwa­be­zi­zwe oku­nga­ni­sa izu­lut? Ku­mbe ama­zu­lu anga­ni­ka izi­hla­mbo yi­niu? Aku­su­we yi­ni, Nko­si, Nku­lu­nku­lu we­thu? Nga­kho si­za­li­nde­la ku­wev; ngo­ba ngu­we owe­nze zo­nke le­zi­zi­ntow.

Uku­thu­ku­the­la kwe­Nko­si ngo­Ju­da

15INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Lo­ba be­ku­mi pha­mbi kwa­mia oMo­zi­sibc lo­Sa­mu­we­li,de inhli­zi­yo ya­mi ibi­nge­be ku­la­ba­ba­ntu; ba­xo­tshe pha­mbi kwa­mi, ba­ye­ke­le ba­phu­me.

2 Ku­za­ku­thi-ke uba be­si­thi ku­we: Si­za­phu­ma si­ye nga­phi? Uza­ba­tshe­la-ke uthi: Itsho nja­lo iNko­si: Abo­ku­fa ba­ya eku­fe­ni,f la­be­nke­mba ba­ya enke­mbe­ni, la­be­ndla­la ba­ya endla­le­ni, la­bo­ku­thu­njwa ba­ya eku­thu­njwe­ni.

3 Ngo­ba ngi­za­ba­mi­se­la izi­nhlo­bo ezi­ne,g itsho iNko­si: Inke­mba yo­ku­bu­la­la, le­zi­nja zo­ku­do­nsa, le­nyo­ni za­ma­zu­luh le­zi­nya­ma­za­na zo­mhla­ba zo­ku­dla le­zo­ku­bhu­bhi­sa.

4 Ngi­za­ba­ni­ke­la ba­be yi­nto eye­sa­be­ka­yo ku­yo yo­nke imi­bu­so yo­mhla­ba, nge­nxa ka­Ma­na­se indo­da­na ka­He­ze­khi­ya, inko­si ya­ko­Ju­da,i nga­lo­kho akwe­nza eJe­ru­sa­le­ma.

5 Ngo­ba ngu­ba­ni oza­ku­ha­wu­ke­la, we­na Je­ru­sa­le­ma? nja­lo ngu­ba­ni oza­ku­li­le­la?j nja­lo ngu­ba­ni oza­pha­mbu­ke­la ece­le­ni uku­bu­za ngo­ku­thu­la kwa­kho?

6 We­na ungi­de­li­le,k itsho iNko­si, wa­bu­ye­la emu­va;l nga­kho ngi­za­kwe­lu­la isa­ndla sa­mi ngi­me­le­ne la­we, ngi­ku­chi­the; ngi­kha­the­le yi­ku­ha­wu­ke­la.m

7 Nja­lo ngi­za­be­lan ngo­lu­thi lo­kwe­la ema­sa­ngwe­ni eli­zwe;o ngi­za­be­mu­ka aba­ntwa­na,p ngi­bhu­bhi­se aba­ntu ba­mi; ka­ba­phe­ndu­ka­nga endle­le­ni za­bo.q

8 Aba­fe­lo­ka­zi ba­bo ba­ndi­le ki­mi ku­le­tshe­be­tshe­be lo­lwa­ndle.r Ngi­le­the phe­zu kwa­bo, phe­zu ku­ka­ni­na, ija­ha, umchi­thi emi­ni enku­lu;s ngi­wi­se­le phe­zu kwa­bo uva­lo le­ze­sa­bi­sot be­nga­na­nze­le­le.

9 Owa­za­la aba­yi­si­kho­mbi­sa use­kha­the­le;u use­phe­fu­mu­le oko­ku­ci­na;v ila­nga la­khe li­tsho­ne ku­se­se­mi­ni;w wa­ba le­nhlo­ni, wa­ya­nge­ka; le­nsa­li ya­bo ngi­za­yi­ni­ke­la enke­mbe­ni pha­mbi kwe­zi­tha za­bo, itsho iNko­si.

Uku­so­la ku­ka­Je­re­mi­ya

10 Ma­ye mi­na,x ma­ma, uku­thi ungi­ze­le, umu­ntu wo­ku­phi­ki­sa­na lo­mu­ntu wo­ku­xa­ba­na emhla­be­ni wo­nke! Ka­nge­bo­le­ki­sa­nga nge­nzu­zo,y fu­thi ka­ba­nge­bo­le­ki­sa­nga nge­nzu­zo, ka­nti ba­ya­ngi­thu­ka, ngu­lo­wo la­lo­wo wa­bo.

11 INko­si ya­thi: Isi­bi­li ku­za­ku­ba ku­hle nge­nsa­li ya­kho;z isi­bi­li ngi­za­ku­nce­nge­la esi­the­ni nge­si­kha­thi so­ku­bi la­nge­si­kha­thi so­si­zi.a

12 Insi­mbi inga­ye­phu­la yi­ni insi­mbi eve­la enya­ka­thob le­thu­si?c

13 Ino­tho ya­kho lo­ku­li­gu­gu kwa­kho ngi­za­ku­ni­ke­la ku­be yi­mpa­ngo,d ku­nge­la­nte­ngo,e la­nge­nxa ye­zo­no za­kho zo­nke, ngi­tsho emi­ngce­le­ni ya­kho yo­nke.f

14 Ngi­za­kwe­nza uku­thi u­dlu­le ka­nye le­zi­tha za­kho u­ye eli­zwe­ni ongala­zi­yo;g ngo­ba umli­lo uba­si­we ola­ke­ni lwa­mi;h uza­bhe­bha phe­zu kwe­nu.

15 We­na uya­zi, Nko­si;i ngi­khu­mbu­la,j ungi­ha­mbe­le, ungi­phi­ndi­se­le­le kwa­ba­ngi­zi­nge­la­yo;kl unga­ngi­su­si eku­be­ke­ze­le­ni kwa­kho; ya­zi uku­thim nge­nxa ya­kho ngi­thwe­le ihla­zo.n

16 Ama­zwi akho atho­la­ka­la nja­lo nga­wa­dla;o le­li­zwi la­kho ki­mi la­ba yi­nja­bu­lo nja­lo la­ba yi­nto­ko­zo ye­nhli­zi­yo ya­mi;p ngo­ba ibi­zo la­kho la­bi­zwa phe­zu kwa­mi, we­na Nko­si, Nku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndla.

17 Ka­ngi­hla­la­ngaq emhla­nga­nwe­ni wa­ba­hle­ka usu­lu,r ku­mbe ngi­ja­bu­le; nge­nxa ye­sa­ndla sa­kho nga­hla­la nge­dwa;s ngo­ba ungi­gcwa­li­se nge­ntu­ku­the­lo.

18 Ku­nga­ni ubu­hlu­ngu ba­mi bu­be kho­na nja­lo­nja­lo, le­nxe­ba la­mi li­nge­la­phe­ki,t li­sa­la uku­pho­la?u Isi­bi­li uza­ku­ba nje­ngo­mqa­mbi­ma­ngav ki­mi yi­ni, nje­nga­ma­nzi a­nga­the­mbe­ka­nga?w

19 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si: Uba ubu­ya,x ngi­za­ku­bu­yi­sa, ume pha­mbi kwa­mi;yz nja­lo uba ukhu­pha oku­li­gu­gu ko­ku­nga­si­zi lu­tho, uza­ku­ba nje­ngo­mlo­mo wa­mi. Bo­na ka­ba­bu­ye­le ku­we, ko­dwa we­na unga­bu­ye­li ku­bo.

20 Ngo­ba ngi­za­kwe­nza ube ngu­mdu­li we­thu­si ovi­ke­lwe­yo ku­la­ba­ba­ntu;a nja­lo ba­za­ku­lwa be­me­le­ne la­we, ko­dwa ka­ba­yi­ku­kwe­hlu­la,b ngo­ba mi­na ngi­la­we uku­ku­si­ndi­sa lo­ku­ko­phu­la,c itsho iNko­si.

21 Ngi­za­ko­phu­la esa­ndle­ni sa­ba­bi,d ngi­ku­hle­nge esa­ndle­ni sa­ba­le­si­hlu­ku.e

INko­si iza­tsha­ya aba­ko­Ju­da

16Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

2 Unga­zi­tha­the­li umfa­zi, nja­lo unga­bi la­ma­do­da­na ku­mbe ama­do­da­ka­zi ku­li­nda­wo.

3 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si ma­ye­la­na la­ma­do­da­na la­ma­ye­la­na la­ma­do­da­ka­zi aza­le­lwe ku­li­nda­wo, la­ma­ye­la­na la­bo­ni­na aba­wa­za­la­yo la­ma­ye­la­na la­bo­yi­se aba­wa­za­le­le ku­le­li­li­zwe:

4 Ba­za­ku­fa izi­mfa ze­mi­khu­hla­ne;a ka­ba­yi­ku­li­le­lwa,b fu­thi ka­ba­yi­ku­ngcwa­tshwa;c ba­za­ku­ba ngu­mqu­ba phe­zu ko­bu­so bo­mhla­ba;d nja­lo ba­za­qe­dwae yi­nke­mbaf la­yi­ndla­la;g le­zi­du­mbu za­bo zi­za­ku­ba yi­ku­dla kwe­zi­nyo­ni za­ma­zu­luh lo­kwe­nya­ma­za­na zo­mhla­ba.

5 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si: Unga­nge­ni endli­ni ye­si­li­lo,i unga­yi­ku­li­la, unga­ba­kha­le­li; ngo­ba ngi­ku­su­si­le uku­thu­la kwa­mi ku­la­ba­ba­ntu, itsho iNko­si, utha­ndo­lo­mu­sa le­zi­ha­wu.

6 Nja­lo aba­khu­lu la­ba­nci­nya­ne ba­za­ku­fa ku­le­li­li­zwe; ka­ba­yi­ku­ngcwa­tshwa,j ka­ba­yi­ku­ba­li­le­la,k ka­ba­yi­ku­zi­si­ka,l ka­ba­yi­ku­zi­phu­cam nge­nxa ya­bo.

7 Fu­thi ka­ba­yi­ku­ba­hle­phu­le­la isi­nkwa esi­li­lwe­ni, uku­ba­du­du­za nge­nxa yo­fi­le­yo; fu­thi ka­kho oza­ba­na­thi­sa inke­zo ye­zi­ndu­du­zo nge­nxa ka­yi­se la­nge­nxa ka­ni­na.

8 Nja­lo unga­nge­ni endli­ni ye­di­li, uku­hla­la la­bo, uku­dla lo­ku­na­tha.

9 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Kha­nge­la­ni, ngi­za­kwe­nza uku­thi ku­phe­le ku­le inda­wo, eme­hlwe­ni enu,n le­nsu­kwi­ni ze­nu, ili­zwi le­nto­ko­zo, le­li­zwi le­nja­bu­lo, ili­zwi lo­mye­ni, le­li­zwi li­ka­ma­ko­ti.

10 Nja­lo ku­za­ku­thi la­pho utshe­la la­ba­ba­ntu wo­nke la­ma­zwi, ba­be­se­be­si­thi ku­we: INko­si ikhu­lu­me­la­ni ko­nke lo­khu oku­bi oku­khu­lu ime­le­ne la­thi,o nja­lo bu­yi­ni ubu­bi be­thu, nja­lo yi­si­phi iso­no se­thu esi­so­ni­le­yo si­me­le­ne le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu?

11 Kho­na uza­ku­thi ku­bo:p Nge­nxa yo­ku­thi oyi­hlo ba­ngi­de­li­le, itsho iNko­si, ba­la­nde­la aba­nye onku­lu­nku­lu,q ba­ba­se­be­nze­la, ba­ba­kho­nza, ba­ngi­de­la mi­na, ka­ba­gci­na­nga umla­yo wa­mi;

12 li­na-ke le­nze oku­bi ku­la­bo­yi­hlo;r ngo­ba kha­nge­la­ni, li­la­nde­la, ngu­lo­wo la­lo­wo ubu­lu­khu­ni be­nhli­zi­yo ya­khe embi,s uku­thi ba­nga­ngi­la­le­li.

13 Nga­kho ngi­za­li­pho­se­la nga­pha­ndle kwa­le­li­li­zwe,tu li­ye eli­zwe­ni eli­nga­la­zi­yo,v li­na la­bo­yi­hlo; la­pho-ke li­za­se­be­nze­la aba­nye onku­lu­nku­lu emi­ni le­bu­su­ku, ngo­ba ka­ngi­yi­ku­li­ni­ka umu­sa.

14 Nga­kho, kha­nge­la,w insu­ku zi­ye­za,x itsho iNko­si, la­pho ku­nga­sa­yi­ku­thi­wa: Ku­phi­la kwe­Nko­si,y eya­khu­phu­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the;

15 ko­dwa: Ku­phi­la kwe­Nko­si,z eya­khu­phu­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eli­zwe­ni le­nya­ka­thoa la­ku­wo wo­nke ama­zwe eya­yi­ba­xo­tshe­le ki­wo; ngo­ba ngi­za­ba­bu­yi­sa fu­thi eli­zwe­ni la­ki­bo enga­li­ni­ka oyi­se.b

16 Kha­nge­la, ngi­za­thu­me­la ku­ba­go­li be­nhla­nzic aba­ne­ngi, itsho iNko­si, ba­be­se­be­ba­go­la; le­mva kwa­lo­kho ngi­za­thu­me­la ku­ba­zi­nge­li aba­ne­ngi, ba­ba­zi­nge­le be­ba­su­sa ku­yo yo­nke inta­ba, la­ku­lo lo­nke uqa­qa, la­se­zi­ngo­xwe­ni za­ma­dwa­la.d

17 Ngo­ba ame­hlo ami aphe­zu kwa­zo zo­nke izi­ndle­la za­bo;e ka­zi­fi­hla­ka­la­nga ebu­swe­ni ba­mi, lo­bu­bi ba­bo ka­bu­ca­tsha­nga pha­mbi kwa­me­hlo ami.f

18 Ku­qa­la-ke ngi­za­phi­ndi­se­la isi­pha­mbe­ko sa­bo le­so­no sa­bog ngo­ku­phi­ndi­we­yo,h ngo­ba be­ngco­li­se ili­zwe la­mi,i ba­gcwa­li­sa ili­fa la­mi nge­zi­du­mbu za­ma­nya­la abo le­zi­ne­ngi­so za­bo.

19 Nko­si, we­na ma­ndla ami, le­nqa­ba ya­mi,j le­si­phe­phe­lo sa­mi ngo­su­ku lwe­mba­nde­ze­lo,k abe­zi­zwe ba­za­fi­ka ku­we be­ve­la emi­kha­wu­lwe­ni yo­mhla­ba, ba­thi: Isi­bi­li oba­ba ba­dli­le ili­fa la­ma­nga, oku­yi­ze,l lo­ku­nge­kho inzu­zo ku­kho.mn

20 Umu­ntu anga­ze­nze­la onku­lu­nku­lu yi­ni, ka­nti ka­ba­yi­si­bo onku­lu­nku­lu?o

21 Nga­kho, kha­nge­la, ngi­za­be­nza ba­zi okwa­le­si­si­kha­thi,p ngi­za­be­nza ba­zi isa­ndla sa­mi lo­bu­qha­we ba­mi; ba­za­kwa­zi-ke uku­thi ibi­zo la­mi li­ngu­Je­ho­va.q

Iso­no sa­ko­Ju­da

17Iso­no sa­ko­Ju­da si­bha­li­we nge­phe­ni ye­nsi­mbi,a ngo­mci­jo we­nda­yi­ma­na;b si­bha­lwe ngo­ku­gu­jwa esi­bhe­bhe­ni se­nhli­zi­yo ya­bo,c le­zi­mpo­ndwe­nid za­ma­la­thi enu;ef

2 aba­ntwa­na ba­bo be­sa­khu­mbu­la ama­la­thi abog le­zi­xu­ku za­boh nga­se­zi­hla­hle­ni ezi­lu­hla­za phe­zu kwa­ma­qa­qa apha­ke­me­yo.i

3 We­na nta­ba ya­mi ese­ga­nge­ni,j ngi­za­ni­ke­la imfu­yo ya­kho la­kho ko­nke oku­li­gu­gu kwa­kho empa­ngwe­ni,k le­zi­nda­wo za­kho ezi­pha­ke­me­yo, nge­nxa ye­so­no ku­yo yo­nke imi­ngce­le ya­kho.

4 La­we, ngi­tsho ngo­kwa­kho, uza­ye­ke­la ili­fa la­kho enga­ku­ni­ka lo­na;l nja­lo ngi­za­kwe­nza use­be­nze­le izi­tha za­khom eli­zwe­ni onga­la­zi­yo;no ngo­ba usu­phe­mbe umli­lo eku­thu­ku­the­le­ni kwa­mi; uza­vu­tha ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

5 Itsho nja­lo iNko­si: Uqa­le­ki­si­we umu­ntu othe­mbe­la emu­ntwi­ni,p ese­nza inya­ma ibe yi­nga­lo ya­khe,q lo­nhli­zi­yo ya­khe ipha­mbu­ka eNko­si­ni.

6 Ngo­ba uza­ku­ba nje­nge­si­hla­hla­nya­na enka­nga­la,rs esi­nga­yi­ku­bo­na nxa oku­hle ku­si­za;t ko­dwa uza­hla­la e­zi­nda­weni ezo­mi­le­yo enka­nga­la, e­li­zweni le­tshwa­yi,u eli­nga­hla­lwa­yo.v

7 Ubu­si­si­we umu­ntu othe­mbe­la eNko­si­ni,w lo­the­mba la­khe li­yi­Nko­si.x

8 Ngo­ba uza­ku­ba nje­nge­si­hla­hla esi­hla­nye­lwe nga­se­ma­nzi­ni,y esi­na­bi­se­la impa­nde za­so nga­se­mfu­le­ni, esi­nge­sa­bi la­pho ku­fi­ka uku­tshi­sa, ko­dwa ihla­mvu la­so li­za­ku­ba lu­hla­za;z ka­si­kha­tha­ze­ki emnya­ke­ni wo­ku­ba­le­la, ka­si­ye­ke­li uku­the­la isi­the­lo.

9 Inhli­zi­yoa ile­nko­hli­so okwe­dlu­la ko­nke,b fu­thi imbi ka­khu­lu;c ngu­ba­ni onga­ya­zi?

10 Mi­na Nko­si ngi­hlo­la inhli­zi­yo,d ngi­li­nge izi­nso,e ngi­tsho uku­pha wo­nke umu­ntu nje­ngo­kwe­zi­ndle­la za­khe,f nje­ngo­kwe­si­the­lo se­ze­nzo za­khe.

11Nje­nge­the­nde­le eli­fu­ka­me­la ama­qa­nda li­ngawa­cha­mu­se­li,g unja­lo lo­wo owe­nza ino­tho ko­dwa ha­tshi ngo­ku­lu­nga; uza­ku­tshi­yah pha­ka­thi kwe­nsu­ku za­khe,i le­ku­ci­ne­ni kwa­khe abe yi­si­thu­tha.j

12 Isi­hla­lo so­bu­kho­si esi­le­nka­zi­mu­lo, esi­pha­ka­nyi­si­we­yo kwa­se­ku­qa­le­ni, si­yi­nda­wo ye­ndlu ye­thu engcwe­le.

13 Nko­si, the­mba li­kaI­sra­ye­li,k bo­nke aba­ku­de­la­yo ba­za­ya­nge­ka;l la­ba­su­ka ki­mi ba­za­bha­lwa emhla­ba­thi­ni,m ngo­ba ba­yi­de­li­le iNko­si,no umtho­mbo wa­ma­nzi aphi­la­yo.p

14 Ngi­si­li­sa, Nko­si, nja­lo ngi­za­si­la;q ngi­si­ndi­sa, nja­lo ngi­za­si­ndi­swa; ngo­ba uyi­ndu­mi­so ya­mi.r

15 Kha­nge­la, ba­thi ki­mi: Li­nga­phi ili­zwi le­Nko­si?s Ka­li­ze kha­the­si!t

16 Ko­dwa mi­na ka­ngi­pha­ngi­sa­ngauv uku­thi ngi­nga­bi ngu­me­lu­siw emva kwa­kho; fu­thi ka­ngi­lu­fi­sa­nga usu­ku olwe­sa­be­ka­yo;x we­na uya­kwa­zi; okwa­phu­ma emlo­nye­ni wa­miy kwa­ku­pha­mbi ko­bu­so ba­kho.z

17 Unga­bi lu­va­lo ki­mi; we­na uyi­si­phe­phe­lo sa­mi osu­kwi­ni lo­bu­bi.a

18 Ka­ba­ya­nge­ke la­bo aba­ngi­zi­nge­la­yo,b ko­dwa mi­na ka­ngi­nga­ya­nge­ki,c ka­be­sa­be bo­na, ko­dwa mi­na ka­ngi­nge­sa­bi; be­hli­se­le usu­ku lo­bu­bi, ube­phu­led ngo­kwe­phu­la oku­phi­ndi­we­yo.e

Isa­ba­tha li­me­le uku­gci­nwa

19 Itsho nja­lo iNko­si ki­mi: Ha­mba uye­ku­ma esa­ngwe­ni la­ba­ntwa­na ba­ba­ntu, ange­na nga­lo ama­kho­si ako­Ju­da,f aphu­ma nga­lo, la­ku­wo wo­nke ama­sa­ngo eJe­ru­sa­le­ma,

20 ubu­su­si­thi ku­bo: Zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si,g li­na ma­kho­si ako­Ju­da, lo­Ju­da wo­nke, la­bo bo­nke aba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma,h aba­nge­na nga­la ama­sa­ngo!

21 Itsho nja­lo iNko­si: Zi­qa­phe­le­ni, li­nga­thwa­li mthwa­lo ngo­su­ku lwe­sa­ba­tha,i ku­mbe liwu­nge­ni­se nga­ma­sa­ngo eJe­ru­sa­le­ma.

22 Fu­thi li­nga­khu­phi umthwa­lo ezi­ndli­ni ze­nu ngo­su­ku lwe­sa­ba­tha, li­nge­nzi lo­ba yi­wu­phi umse­be­nzi;j ko­dwa lu­ngcwe­li­se­ni usu­ku lwe­sa­ba­tha,k nje­nga­lo­khu nga­la­ya oyi­hlo.l

23 Ko­dwa ka­ba­la­le­la­nga, ka­ba­be­ka­nga indle­be ya­bo,m ko­dwa be­nza inta­mo ya­bo ya­ba lu­khu­ni uku­ze ba­nge­zwa,n lo­ku­ze ba­nge­mu­ke­li uku­la­ywa.o

24 Ku­za­ku­thi-ke uba li­na li­ngi­la­le­la lo­ku­ngi­la­le­la, itsho iNko­si, uku­thi li­nga­nge­ni­si mthwa­lo nga­ma­sa­ngo alu­mu­zi ngo­su­ku lwe­sa­ba­tha,p ko­dwa li­lu­ngcwe­li­se usu­ku lwe­sa­ba­tha,q uku­thi li­nge­nzi lo­ba yi­wu­phi umse­be­nzi nga­lo;

25 kho­na ku­za­nge­na nga­ma­sa­ngo alu­mu­zi ama­kho­si le­zi­pha­tha­ma­ndla aba­hla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si si­ka­Da­vi­da,r be­ga­de izi­nqo­la la­ma­bhi­za,s wo­na le­zi­pha­tha­ma­ndla za­wo, aba­ntu ba­ko­Ju­da, la­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma; la­lu­mu­zi uza­hla­lwa ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

26 Ba­za­ku­za-ke be­ve­la emi­zi­ni ya­ko­Ju­da,t le­zi­nda­we­ni ezi­zi­nge­le­ze­le iJe­ru­sa­le­ma,uv le­li­zwe­ni la­ko­Bhe­nja­mi­ni,w le­gce­ke­ni,xyz le­zi­nta­be­ni,a la­se­za­nsi,bcd be­le­tha umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, lo­mhla­tshe­lo, lo­mni­ke­lo wo­ku­dla, le­nhla­ka, be­le­tha umhla­tshe­lo wo­ku­bo­nga,e endli­ni ye­Nko­si.

27 Ko­dwa uba li­nga­ngi­la­le­li, ukwe­nza usu­ku lwe­sa­ba­tha lu­be ngcwe­le,f uku­thi li­nga­thwa­li mthwa­log nxa li­nge­na nga­ma­sa­ngo eJe­ru­sa­le­ma ngo­su­ku lwe­sa­ba­tha, kho­na ngi­za­phe­mba umli­lo ema­sa­ngwe­ni ayo,h oza­qo­thu­la izi­go­dlo ze­Je­ru­sa­le­ma,i onga­yi­ku­ci­tshwa.j

UJe­re­mi­ya uya endli­ni yo­mbu­mbi

18Ili­zwi ela­fi­ka ku­Je­re­mi­ya li­ve­la eNko­si­ni li­si­thi:

2 Su­ku­ma, we­hle­le e­ndlini yo­mbu­mbi,a la­pho-ke ngi­za­ku­zwi­sa ama­zwi ami.

3 Nga­se­ngi­se­hle­la e­ndlini yo­mbu­mbi, kha­nge­la-ke wa­ye­se­nza umse­be­nzi ema­vi­li­ni.

4 Nja­lo imbi­za aye­ye­nza nge­bu­mba yo­na­ka­la esa­ndle­ni so­mbu­mbi;b wa­se­bu­ya we­nza nga­yo enye imbi­za nje­ngo­ba kwa­ku­qo­ndi­le eme­hlwe­ni ombu­mbi ukwe­nza.

5 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

6 Ndlu kaI­sra­ye­li, ngi­nge­ze nge­nza ki­ni nje­nga­lo umbu­mbi yi­ni?c itsho iNko­si. Kha­nge­la, nje­nge­bu­mba esa­ndle­ni so­mbu­mbi, li­nja­lo li­na esa­ndle­ni sa­mi,d li­na ndlu kaI­sra­ye­li.

7Nge­si­kha­tsha­na ngi­za­khu­lu­ma nge­si­zwe la­ngo­mbu­soe uku­thi ngi­za­ku­si­phu­na, ngi­ku­di­li­ze, ngi­ku­chi­the;f

8 uba le­so­si­zwe engi­khu­lu­me ngi­me­le­ne la­so si­phe­ndu­ka ebu­bi­ni ba­so,g ngi­za­zi­so­la ngo­ku­bi ebe­ngi­ca­ba­nga uku­thi ngi­za­kwe­nza ki­so.h

9 Lange­si­kha­tsha­na ngi­za­khu­lu­ma nge­si­zwe la­ngo­mbu­so, ukwa­kha lo­kuku­hla­nye­la;i

10 uba ku­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni ami, ku­nga­la­le­li ili­zwi la­mi, kho­na ngi­za­zi­so­la ngo­ku­hle ebe­ngi­si­thi ngi­za­kwe­nze­la oku­hle nga­kho.

11 Nga­kho kha­the­si ake ukhu­lu­me eba­ntwi­ni ba­ko­Ju­da la­kwa­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma, usi­thi: Itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la­ni, ngi­li­bu­mbe­la oku­bi, ngi­li­ce­be­la ice­bo. Phe­ndu­ka­ni kha­the­si, ngu­lo­wo la­lo­wo endle­le­ni ya­khe embi,j le­nze indle­la ze­nu le­ze­nzo ze­nu zi­be zi­nhle.k

12 Ko­dwa ba­thi: Ka­ku­la­the­mba;l ko­dwa si­za­la­nde­la awe­thu ama­ce­bo, se­nze, ngu­lo­wo la­lo­wo inka­ni ye­nhli­zi­yo ya­khe embi.m

13 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si: Bu­za­ni kha­the­si pha­ka­thi kwa­ba­he­de­ni,n ngu­ba­ni owa­ke we­zwa izi­nto ezi­nje? Into­mbi emsu­lwa ya­koI­sra­ye­li ye­nzi­le into eye­sa­be­ka­yo ka­khu­lu.o

14Umu­ntu anga­tshi­ya yi­ni ili­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo le­Le­bha­no­ni e­li­ve­la edwa­le­ni le­ga­nga? Anga­tshi­ywap yi­ni ama­nzi aqa­nda­yo age­le­za eve­la kwe­zi­nye inda­wo?

15 Ko­dwa aba­ntu ba­mi ba­ngi­kho­hli­we,q ba­tshi­se­la oku­yi­zer impe­pha, ba­be­nza ba­khu­be­ka ezi­ndle­le­ni za­bo, e­mi­kho­ndwenis ya­se­ndu­lo,t uku­thi ba­ha­mbe ezi­ndle­dla­ne­ni, endle­le­ni enga­bu­the­le­lwa­nga;u

16 be­se­nza ili­zwe la­bo li­be lu­nxi­wa,v uku­nci­fe­lwaw nja­lo­nja­lo; wo­nke owe­dlu­la kho­na uza­ma­nga­la ka­khu­lu, ani­ki­ne ikha­nda la­khe.x

17 Ngi­za­ba­hla­ka­zay nje­ngo­mo­ya we­mpu­ma­la­nga pha­mbi kwe­si­tha;z ngi­za­ba­tshe­ngi­sa umhla­na, ha­tshi ubu­so, ngo­su­ku lwe­ngo­zi ya­bo.a

Aba­ntu be­nze­la uJe­re­mi­ya ugo­be

18 Ba­se­be­si­thi: Wo­za­ni si­mce­be­le ama­ce­bo uJe­re­mi­ya;b ngo­ba umthe­tho ka­wu­yi­ku­phe­lac ku­mpri­sti,d lo­kwe­lu­le­ka ko­hla­ka­ni­phi­le­yo, le­li­zwi ku­mpro­fe­thi.e Wo­za­ni si­mtsha­ye ngo­li­mi,f si­nga­na­nzi la­wa­phi ama­zwi akhe.

19 Ngi­na­ke­ke­la, Nko­si, ula­le­le ili­zwi la­ba­phi­ki­sa­na la­mi.g

20 Ku­ya­vu­zwa oku­bi esi­khu­ndle­ni so­ku­hle yi­ni?h ngo­ba ba­ge­bhe­lei umphe­fu­mu­lo wa­mi umgo­di.j Khu­mbu­la uku­thi nge­ma pha­mbi kwa­kho uku­ba­khu­lu­me­la oku­hle, uku­pha­mbu­la ula­ka lwa­kho ki­bo.

21 Nga­kho ni­ke­la aba­ntwa­na ba­bo endla­le­ni,k uba­ni­ke­le ema­ndle­ni enke­mba; la­ba­fa­zi ba­bo ba­la­hle­ke­lwe nga­ba­ntwa­na,l ba­be nga­ba­fe­lo­ka­zi, la­ma­do­da abo abu­la­we yi­ku­fa, ama­ja­ha abo atsha­ywe nge­nke­mba empi­ni.

22 Ka­ku­zwa­ka­le uku­kha­la endli­ni za­bo,m la­pho uza­hle ule­the ivi­yo phe­zu kwa­bo; ngo­ba be­ge­bhe umgo­di uku­ngi­ba­mba,n ba­fi­hle­la inya­wo za­mi imi­ji­bi­la.o

23 Ka­nti we­na, Nko­si, uya­wa­zi wo­nke ama­ce­bo abo be­me­le­ne la­mi ukungi­bu­la­la. Unga­the­the­le­lip isi­pha­mbe­ko sa­bo,qr le­so­no sa­bo unga­si­ci­tshi si­su­ke pha­mbi kwa­kho;s ko­dwa ka­ba­wi­swe pha­mbi kwa­kho, ba­na lo­kwe­nza la­bo nge­si­kha­thi so­ku­thu­ku­the­la kwa­kho.t

Inqa­yi efi­le­yo

19Itsho nja­lo iNko­si: Ha­mba uye­the­ngaa isi­phi­sob so­mbu­mbi ese­bu­mba;c utha­the eba­da­le­ni ba­ba­ntud le­ba­da­le­ni ba­ba­pri­sti.e

2 Ubu­su­phu­ma uye esi­ho­tshe­ni se­ndo­da­na ka­Hi­no­muf esi­se­ku­nge­ne­ni kwe­sa­ngo lo­de­nge­zi, ume­me­ze­le kho­na ama­zwi engi­za­ku­tshe­la wo­na.

3 Uthi: Zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si,g li­na ma­kho­si ako­Ju­da la­ni ba­khi­le­yo be­Je­ru­sa­le­ma:h Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Kha­nge­la­ni, ngi­za­le­tha oku­bi phe­zu kwa­li­nda­wo, oku­za­ku­thi lo­ba ngu­ba­ni oku­zwa­yo, indle­be za­khe zi­za­khe­nce­za.i

4 Nge­nxa yo­ku­thi ba­ngi­de­li­le,j ba­ye­nza li­nda­wo ya­ba nge­ya­be­zi­zwe, ba­tshi­se­la ki­yo impe­pha kwa­ba­nye onku­lu­nku­lu,k aba­nga­ba­za­nga bo­na la­bo­yi­se la­ma­kho­si ako­Ju­da; fu­thi ba­yi­gcwa­li­sa li­nda­wo nge­ga­zi la­ba­nge­la­ca­la.l

5 Fu­thi ba­kha izi­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo zi­ka­Bha­li,m uku­tshi­sa ama­do­da­na abo ngo­mli­lo abe ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa ku­Bha­li,n engi­nga­ku­la­ya­nga, engi­nga­ku­khu­lu­ma­nga, oku­nga­ve­la­nga enhli­zi­ywe­ni ya­mi.opq

6 Nga­kho kha­nge­la, insu­ku zi­ye­za,r itsho iNko­si, la­pho li­nda­wo inga­sa­yi­ku­bi­zwa ngo­ku­thi yi­To­fe­thi,s lo­ba isi­Ho­tsha se­ndo­da­na ka­Hi­no­mu,t ko­dwa isi­Ho­tsha so­ku­Bu­la­wa.

7 Nja­lo ngi­za­chi­tha ice­bo la­ko­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma ku­li­nda­wo,uv nge­nze uku­thi ba­we nge­nke­mba pha­mbi kwe­zi­tha za­bo,w la­nge­sa­ndla sa­ba­zi­nge­la impi­lo za­bo; ngi­ni­ke izi­du­mbu za­bo zi­be yi­ku­dla kwe­nyo­ni ze­zu­lu lo­kwe­nya­ma­za­na zo­mhla­ba.x

8 Nge­nze lu­mu­zi ube lu­nxi­wa,y lo­ko­ku­nci­fe­lwa; wo­nke owe­dlu­la ku­wo uza­ma­nga­la ka­khu­lu anci­fe nge­nxa ya­zo zo­nke inhlu­phe­ko za­wo.

9 Nja­lo ngi­za­be­nza ba­dle inya­ma ya­ma­do­da­na abo le­nya­ma ya­ma­do­da­ka­zi abo;z nja­lo ba­za­ku­dla ngu­lo­wo inya­ma ka­ma­khe­lwa­ne wa­khe eku­vi­nje­ze­lwe­ni le­ku­ci­nde­ze­lwe­ni,a ezi­za­ba­ci­nde­ze­la nga­kho izi­tha za­bo la­ba­di­nga impi­lo ya­bo.

10 Kho­na uza­pha­hla­zab isi­phi­so eme­hlwe­ni ama­do­da aha­mba la­we;c

11 ubu­su­si­thi ki­wo: Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla:d Ngo­ku­nja­lo ngi­za­ba­pha­hla­za la­ba­ba­ntu la­lu­mu­zi,e nje­ngomu­ntu epha­hla­za imbi­za yo­mbu­mbi,f enge­bu­ye ilu­ngi­swe fu­thi; nja­lo ba­zaba­ngcwa­ba eTho­fe­thi, ngo­ba ku­nga­so­ze ku­be le­nda­wo yo­ku­ngcwa­ba.g

12 Ngi­za­kwe­nza nja­lo ku­li­nda­wo, itsho iNko­si, la­kwa­ba­khi­le­yo ba­yo, uku­thi nge­nze lu­mu­zi ube nje­nge­Tho­fe­thi.h

13 Nja­lo izi­ndlu ze­Je­ru­sa­le­ma le­zi­ndlu za­ma­kho­si ako­Ju­da zi­za­ngco­li­swa nje­nge­nda­wo ye­Tho­fe­thi,i nge­nxa ya­zo zo­nke izi­ndlu aba­tshi­se­la phe­zu kwe­mpa­hla za­zo impe­phajk ku­lo lo­nke ibu­tho la­ma­zu­lu,l ba­thu­lu­le­la aba­nye onku­lu­nku­lu imi­ni­ke­lo yo­ku­na­thwa­yo.m

14 Kho­na wa­bu­ya uJe­re­mi­ya eve­la eTo­fe­thi,n la­pho iNko­si eya­yi­mthu­me kho­na uku­pro­fe­tha, wa­se­si­ma egu­me­ni le­ndlu ye­Nko­si,o wa­thi eba­ntwi­ni bo­nke:

15 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Kha­nge­la­ni, ngi­za­kwe­hli­se­la ku­lu­mu­zi la­ku­yo yo­nke imi­za­na ya­wo ko­nke oku­bi engi­ku­tshi­lo­yo nga­wo, ngo­ba be­nze lu­khu­ni inta­mo ya­bo,p uku­ze ba­nge­zwa ama­zwi ami.q

UPa­shu­ri uya­qa­le­ki­swa

20Kwa­thi uPa­shu­ria umpri­sti, indo­da­na kaI­me­ri, umpri­sti,bc owa­ye­ngu­mbo­ni­si oyi­ndu­na endli­ni ye­Nko­si,d wa­mu­zwa uJe­re­mi­ya epro­fe­tha le­zi­zi­nto,

2 uPa­shu­ri wa­se­mtsha­ya uJe­re­mi­ya umpro­fe­thi, wa­mfa­ka esi­to­ki­si­nie esi­se­sa­ngwe­ni la­ko­Bhe­nja­mi­ni eli­nga­phe­zu­lu,f ela­li­nga­se­ndli­ni ye­Nko­si.

3 Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku olu­la­nde­la­yo, uPa­shu­ri wa­mkhu­pha uJe­re­mi­ya esi­to­ki­si­ni. UJe­re­mi­ya wa­se­si­thi ku­ye: INko­si ka­yi­bi­za­nga ibi­zo la­kho ngo­ku­thi uPa­shu­ri, ko­dwa uMa­go­ri-Mi­sa­bi­bi1.

4 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, ngi­za­kwe­nza ube yi­nto eye­sa­be­ka­yo ku­we uqo­bo,g la­ku­bo bo­nke aba­nga­ne ba­kho; nja­lo ba­za­ku­wa nge­nke­mba ye­zi­tha za­bo, la­me­hlo enu azaku­bo­na. Nja­lo ngi­za­ni­ke­la wo­nke uJu­da esa­ndle­ni se­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, eza­ba­thu­mba iba­se eBha­bhi­lo­ni, iba­tsha­ye nge­nke­mba.

5 Fu­thi ngi­za­ni­ke­la yo­nkeh ino­tho ya­lu­mu­zi,i la­wo wo­nke umse­be­nzi wa­wo,j la­kho ko­nke oku­li­gu­gu kwa­wo,k la­zo zo­nke izi­pha­la za­ma­kho­si ako­Ju­da, ngi­ku­ni­ke­le esa­ndle­ni se­zi­tha za­bo, ezi­za­ku­pha­nga, zi­ku­tha­the, zi­ku­le­the eBha­bhi­lo­ni.l

6 La­we Pa­shu­ri, la­ni lo­nke ba­hla­li be­ndlu ya­kho, li­za­ku­ya eku­thu­njwe­ni; nja­lo uza­ku­ya eBha­bhi­lo­ni, ufe­le kho­na, ungcwa­tshe­lwe kho­na, we­na la­ba­nga­ne ba­kho bo­nke, opro­fe­the ki­bo ama­nga.m

Uku­so­la ku­ka­Je­re­mi­ya

7 Nko­si, wa­ngi­ye­nga,n nga­ye­nge­ka;o ula­ma­ndla ku­la­mi,p unqo­bi­le;q nga­ba yi­nhle­ki­sa lo­nke usu­ku,r bo­nke ba­ya­ngi­klo­lo­de­la.

8 Ngo­ba lo­ba ni­ni ngi­khu­lu­ma, ngi­ya­kha­la, ngi­me­me­ze udla­ke­la le­nci­tha­ka­lo;s ngo­ba ili­zwi le­Nko­sit se­li­be li­hla­zou le­nhle­ki­sa ki­mi usu­ku lo­nke.v

9 Nga­se­ngi­si­thi: Ka­ngi­yi­ku­yi­khu­mbu­la, ka­ngi­sa­yi­ku­khu­lu­ma nge­bi­zo la­yo; ko­dwa enhli­zi­ywe­ni ya­mi ku­nje­ngo­mli­lo ovu­tha­yo ova­le­lwe ema­tha­nje­ni ami;w se­ngi­kha­the­le yi­ku­go­dla,x ngi­nge­ke nge­ne­li­se.

10 Ngo­ba ngi­zwi­le uku­hle­ba kwa­ba­ne­ngi,y ukwe­sa­ba inhla­ngo­thi zo­nke,z be­si­thi: Bi­ka­ni,a la­thi si­zaku­bi­ka!b Bo­nke aba­lo­ku­thu­la la­mic ba­li­nde­led uku­khu­be­ka kwa­mi,e be­si­thi: Mhla­wu­mbe anga­kho­hli­se­ka,f kho­na si­za­me­hlu­la,g si­phi­ndi­se­le impi­ndi­se­lo ye­thu ku­ye.

11 Ko­dwa iNko­si ila­mi nje­nge­qha­we ele­sa­be­ka­yo;h nga­kho-ke aba­ngi­zi­nge­la­yo ba­za­khu­be­ka, ka­ba­yi­ku­nqo­ba;i ba­za­ya­nge­ka ka­khu­lu,j ngo­ba be­nga­yi­ku­phu­me­le­la; ihla­zo la­bo eli­la­pha­ka­de ka­li­yi­ku­kho­hla­ka­la.k

12 Ko­dwa, Nko­si ya­ma­ba­ndla, ohlo­la­yo olu­ngi­le­yo,l obo­na izi­nso le­nhli­zi­yo,m ngi­bo­ne impi­ndi­se­lo ya­kho ki­bo,no ngo­ba ku­we nga­mbu­li­le uda­ba lwa­mi.p

13 Hla­be­le­la­ni eNko­si­ni,q du­mi­sa­ni iNko­si; ngo­ba yo­phu­le umphe­fu­mu­lo wo­swe­la­yo esa­ndle­ni sa­be­nzi bo­bu­bir.

14 Ka­lu­qa­le­ki­swe usu­ku enga­za­lwa nga­lo;s usu­ku uma­ma angi­za­la nga­lo ka­lu­nga­bu­si­swa.

15 Ka­qa­le­ki­swe umu­ntu owa­le­tha izi­nda­ba ku­ba­ba, esi­thi: Uza­le­lwe umntwa­na we­si­li­sa; eme­nza atho­ko­ze ka­khu­lu.

16 Nja­lo lo­wo­mu­ntu ka­be nje­nge­mi­zi iNko­si eya­yi­ge­nqu­la­yo,t inga­zi­so­li; nja­lo ke­zwe uku­kha­la eku­se­ni,u lo­ku­hla­ba umkho­si nge­si­kha­thi se­mi­ni enku­lu.v

17 Ngo­ba inga­ngi­bu­la­la­nga kwa­se­si­swi­ni;w ku­mbe uma­ma wa­ba li­ngcwa­ba la­mi, le­si­su sa­khe sa­khu­le­lwa ko­ku­phe­la.

18 Nga­phu­me­la­ni esi­swi­nixyz uku­thi ngi­bo­ne uhlu­pho lo­si­zi,a uku­thi insu­ku za­mi zi­phe­le ehla­zwe­ni?

IJe­ru­sa­le­ma iza­chi­thwa

21Ili­zwi ela­fi­ka ku­Je­re­mi­ya li­ve­la eNko­si­ni la­pho inko­si uZe­de­khi­ya ethu­ma ku­ye uPa­shu­ri indo­da­na ka­Ma­li­ki­ya,a lo­Ze­fa­ni­yab indo­da­na ka­Ma­ha­se­ya, umpri­stic, isi­thi:

2 Ake usi­bu­ze­le eNko­si­ni,d ngo­ba uNe­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ulwa eme­le­ne la­thi;e mhla­wu­mbe iNko­si inga­se­nze­la nje­ngo­kwe­zi­ma­nga­li­so za­yo zo­nke,f uku­ze enyu­ke asu­ke ki­thi.

3 UJe­re­mi­ya wa­se­si­thi ku­bo: Li­za­ku­tsho nja­lo ku­Ze­de­khi­ya:

4 Itsho nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Kha­nge­la­ni, ngi­za­phe­ndu­le­la emu­va izi­kha­li ze­mpi ezi­se­za­ndle­ni ze­nu, eli­lwa nga­zo le­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni la­ma­Kha­la­di­ya,g aba­li­vi­mbe­ze­le­yo nga­pha­ndle ko­mdu­li,h ngi­ba­qo­qe nga­pha­ka­thi kwa­lu­mu­zi.i

5 Nja­lo mi­na ngi­za­ku­lwa la­ni nge­sa­ndla ese­lu­li­we­yo, la­nge­nga­lo ela­ma­ndla,j la­nge­ntu­ku­the­lo, la­ngo­ku­fu­the­ka, la­ngo­la­ka olu­khu­lu.k

6 Nja­lo ngi­za­tsha­ya aba­khi­le­yo ba­lu­mu­zi, umu­ntu ka­nye le­si­fu­yo; ba­za­ku­fa ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo omkhu­lu.

7 Ku­thi emva kwa­lo­khu, itsho iNko­si, uZe­de­khi­yal inko­si ya­ko­Ju­da,m le­nce­ku za­khe, la­ba­ntu, la­ba­se­le­yo pha­ka­thi kwa­lu­mu­zi ku­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo, enke­mbe­ni, le­ndla­le­ni, ngi­za­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni si­ka­Ne­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, le­sa­ndle­ni se­zi­tha za­bo, le­sa­ndle­ni sa­la­bo aba­di­nga impi­lo ya­bo. Nja­lo uza­ba­tsha­ya ngo­bu­kha­li be­nke­mba; ka­yi­ku­ba­ye­ke­la, ka­yi­ku­ha­wu­ke­la, ka­yi­ku­ba lo­mu­sa.n

8 Nja­lo ku­la­ba­ba­ntu uza­ku­thi: Itsho nja­lo INko­si: Kha­nge­la­ni, ngi­be­ka pha­mbi kwe­nu indle­la yo­ku­phi­la le­ndle­la yo­ku­fa.o

9 Osa­la ku­lu­mu­zi uza­ku­fap nge­nke­mba la­nge­ndla­laq la­ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo; ko­dwa ophu­ma­yo,r awe­le ku­ma­Kha­la­di­ya ali­vi­mbe­ze­la­yo, uza­phi­la,s le­mpi­lo ya­khe iza­ku­ba yi­mpa­ngo ku­ye.tu

10 Ngo­ba ngi­mi­si­le ubu­so ba­mi bu­me­le­ne la­lu­mu­zi ngo­ku­bi,v ha­tshi ngo­ku­hle, itsho iNko­si;w uza­ni­ke­lwa esa­ndle­ni se­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni,x iwu­tshi­se ngo­mli­lo.y

Ama­zwi ma­ye­la­na la­ma­kho­si ako­Ju­da

11 La­ma­ye­la­na le­ndlu ye­nko­si ya­ko­Ju­da, zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si:z

12 We­na ndlu ka­Da­vi­da, itsho nja­lo INko­si: Ye­hlu­le­la­ni isa­hlu­le­loa eku­se­ni,b lo­phu­le opha­ngi­we­yo esa­ndle­ni so­mci­nde­ze­li,c hle­zi ula­ka lwa­mi lu­phu­me nje­ngo­mli­lo,d lu­tshi­se, uku­thi ku­nga­bi kho­na oci­tsha­yo, nge­nxa yo­bu­bi be­ze­nzo ze­nu.e

13 Kha­nge­la, ngi­me­le­ne la­we,f we­na mhla­li we­si­go­di,g dwa­la le­gce­ke, itsho iNko­si; li­na eli­thi: Ngu­ba­nih oza­kwe­hla ame­la­ne la­thi?i Ku­mbe ngu­ba­ni oza­nge­na enda­we­ni ze­thu zo­ku­hla­la?

14 Ko­dwa ngi­za­li­je­zi­sa nje­ngo­kwe­si­the­lo se­ze­nzo ze­nu,j itsho iNko­si, ngi­phe­mbe umli­lo ehla­thi­ni la­kho,k oza­qe­da ko­nke inhla­ngo­thi zo­nke za­kho.l

22Itsho nja­lo iNko­si: Ye­hle­la e­ndlini ye­nko­si ya­ko­Ju­da, ukhu­lu­me kho­na le­li­li­zwi,

2 uthi: Zwa­na ili­zwi le­Nko­si, we­na nko­si ya­ko­Ju­da,a ohle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si si­ka­Da­vi­da,b we­na, le­zi­nce­ku za­kho, la­ba­ntu ba­khoc aba­nge­na nga­la­ma­sa­ngo.d

3 Itsho nja­lo iNko­si: Ye­nza­ni isa­hlu­le­lo lo­ku­lu­nga,e lo­phu­le opha­ngi­we­yo esa­ndle­ni so­mci­nde­ze­li;f li­nga­ci­nde­ze­li, li­nge­nzi udla­ke­lag ko­we­zi­zwe, izi­nta­nda­ne, lo­mfe­lo­ka­zi,hi nja­lo li­nga­chi­thi iga­zi eli­nge­la­ca­la ku­li­nda­wo.jk

4 Ngo­ba uba li­se­nza li­nto isi­bi­li, kho­na ku­za­nge­na nga­ma­sa­ngo ali­ndlu ama­kho­sil ahla­le­la uDa­vi­da esi­hla­lwe­ni sa­khe so­bu­kho­si,m ega­de izi­nqo­la la­ma­bhi­za, yo­nan le­nce­ku za­yo la­ba­ntu ba­yo.

5 Ko­dwa uba li­nga­wa­la­le­li la­ma­zwi, ngi­ya­fu­nga nga­mi,o ku­tsho iNko­si, uku­thi li­ndlu iza­ku­ba lu­nxi­wa.p

6 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si ma­ye­la­na le­ndlu ye­nko­si ya­ko­Ju­da: Uyi­Gi­le­ya­di ki­mi, inhlo­ko ye­Le­bha­no­ni;q isi­bi­li ngi­za­kwe­nza inka­nga­la, imi­zi enga­hla­lwa­yo.r

7 Ngi­za­ku­lu­ngi­se­la aba­chi­thi,s ngu­lo­wo ele­zi­kha­li za­khe; nja­lo ba­za­ga­mu­la ikhe­the­lo le­mi­se­da­ri ya­kho,t ba­yi­pho­se­le emli­lwe­ni.u

8 Le­zi­zwe ezi­ne­ngi zi­za­dlu­la ku­lu­mu­zi, zi­thi, ngu­lo­wo ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe: INko­si ye­nze­le­ni ka­nje ku­lu­mu­zi omkhu­lu?v

9 Kho­na ba­za­ku­thi: Nge­nxa yo­ku­thi ba­si­de­li­le isi­vu­me­lwa­no se­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo,w ba­kho­nza aba­nye onku­lu­nku­lu,x ba­ba­se­be­nze­la.

10 Li­nga­mkha­le­liy ofi­le­yo,z li­nga­mli­le­li; kha­le­la­ni ka­khu­lu oha­mbi­le­yo,a ngo­ba ka­sa­yi­ku­bu­ya ku­mbe abo­ne ili­zwe lo­ku­za­lwa kwa­khe.

11 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si ma­ye­la­na lo­Sha­lu­ma indo­da­na ka­Jo­si­ya,b inko­si ya­ko­Ju­da, owa­bu­sa esi­khu­ndle­ni si­ka­Jo­si­ya uyi­se, owa­phu­ma ku­li­nda­wo:cd Ka­sa­yi­ku­bu­ya la­pha;

12 ko­dwa uza­fe­la enda­we­ni aba­mthu­mbe­le ku­yo,e ka­sa­yi­ku­li­bo­na le­li­li­zwe.

13 Ma­yef ko­wa­kha indlu ya­khe ngo­ku­nga­lu­ngi,g la­ma­ka­me­lo akhe aphe­zu­lu ngo­ku­nga­qo­nda­nga,h ose­be­nzi­sa uma­khe­lwa­ne wa­khei nge­ze,j anga­mni­ki umvu­zo wa­khe;

14 othi: Ngi­za­za­khe­la indlu enku­lu la­ma­ka­me­lo aphe­zu­lu aba­nzi;k azi­si­ke­le ama­wi­ndi, ye­mbe­swe nge­mi­se­da­ri,l ico­njwe ngo­ku­bo­mvu.m

15 Uza­bu­sa yi­ni, ngo­ba utshi­se­ke­la ula­ka ugqo­ke imi­se­da­ri?n Uyi­hlo ka­dla­nga yi­ni wa­na­tha, we­nza isa­hlu­le­lo lo­ku­lu­nga,o kwa­se­ku­si­ba ku­hle ku­ye?p

16 We­hlu­le­la uda­ba lo­mya­nga lo­swe­la­yo;q kho­na kwa­ba ku­hle.r Lo­khu ka­ku­si­ku­nga­zi yi­ni?s itsho iNko­si.

17 Ko­dwa ame­hlo akho le­nhli­zi­yo ya­kho ka­ku­kho ko­ku­nyet nga­pha­ndle kwe­mha­wi­ni wa­kho,u le­ku­chi­the­ni iga­zi eli­nge­la­ca­la,v le­nci­nde­ze­lwe­ni,wx le­kwe­nze­ni udla­ke­la.

18 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si ma­ye­la­na lo­Je­ho­ya­khi­mi indo­da­na ka­Jo­si­ya, inko­si ya­ko­Ju­da:y Ka­ba­yi­ku­mkha­le­laz be­si­thi: Ha­wu mfo­we­thu! ku­mbe: Ha­wu da­de­we­thu!a Ka­ba­yi­ku­mkha­le­la be­si­thi: Ha­wu nko­si! lo­ba: Ha­wu, bu­kho­si ba­khe!b

19 Uza­ngcwa­tshwa ngo­ku­ngcwa­tshwa ku­ka­ba­bhe­mi, ehu­du­lwa ala­hlwe nga­pha­ndle kwa­ma­sa­ngo eJe­ru­sa­le­ma.c

20 Ye­nyu­ke­la eLe­bha­no­ni, ume­me­ze, upha­ka­mi­se ili­zwi la­kho eBa­sha­ni, ume­me­ze useA­ba­ri­mi,d ngo­ba zo­nke izi­tha­ndwa za­kho zi­bhu­ji­si­we.e

21 Nga­khu­lu­ma la­we eko­nwa­be­ni kwa­kho, ko­dwa wa­thi: Ka­ngi­yi­ku­la­le­la. Lo­khu be­ku­yi­ndle­la ya­kho ku­su­ke­la ebu­tshe­ni ba­kho,f uku­thi unga­li­la­le­li ili­zwi la­mi.g

22 Umo­ya uza­ku­dla bo­nke abe­lu­si ba­kho,h le­zi­tha­ndwa za­kho zi­za­ku­ya eku­thu­njwe­ni;i isi­bi­li kho­na uza­ku­ba le­nhlo­ni, uya­nge­ke, nge­nxa yo­bu­bi ba­kho bo­nke.

23 We­na ohla­la eLe­bha­no­ni,j owa­khe isi­dle­ke pha­ka­thi kwe­mi­se­da­ri,k uza­ha­wu­ke­lwa ka­nga­ka­na­ni eku­ze­ni kwe­nhlu­ngu ku­we, ubu­hlu­ngu obu­nje­ngo­bo­we­si­fa­za­na ohe­le­lwa­yo.l

24 Ku­phi­la kwa­mi,m itsho iNko­si, lo­ba uKo­ni­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­khi­mi, inko­si ya­ko­Ju­da,n ebe­yi­nda­nda­tho elo­pha­wu esa­ndle­ni sa­mi so­ku­ne­ne,o ka­nti be­ngi­za­ku­hlu­thu­la ku­so,

25 ngi­ku­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­ba­di­nga impi­lo ya­kho,p le­sa­ndle­ni sa­la­bo owe­sa­ba ubu­so ba­bo,q ngi­tsho esa­ndle­ni si­ka­Ne­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, le­sa­ndle­ni sa­ma­Kha­la­di­ya,

26 ngi­ku­pho­se­le pha­ndlers ka­nye lo­nyo­ko owa­ku­be­le­tha­yo,t li­ye kwe­li­nye ili­zwe, eli­nga­za­le­lwa­nga ku­lo; nja­lo li­za­fe­la kho­na.

27 Ko­dwa eli­zwe­ni aba­pha­ka­mi­sa umphe­fu­mu­lo wa­bo uku­bu­ye­la ku­lo, ka­ba­yi­ku­bu­ye­la ku­lo.u

28 Lu­mu­ntu uKo­ni­ya uyi­si­tho­mbe esi­de­le­le­ka­yo le­si­pha­hla­ze­ki­le­yo yi­ni?v Uyi­si­tsha oku­nge­la­nto­ko­zo ku­so yi­ni?w Ba­pho­se­lwa­ni pha­ndle,x ye­na le­nza­lo ya­khe, ye­bo, be­pho­se­lwa eli­zwe­ni aba­nga­la­zi­yo?yz

29 Li­zwe, li­zwe, li­zwe, zwa­na ili­zwi le­Nko­si.a

30 Itsho nja­lo iNko­si: Bha­la­ni lu­mu­ntu uku­thi ka­la­ba­ntwa­na,b umu­ntu onga­yi­ku­phu­me­le­la ensu­kwi­ni za­khe; ngo­ba ka­ku­la­mu­ntu enza­lwe­ni ya­khe oza­phu­me­le­la, ohle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si si­ka­Da­vi­da,c esa­bu­sa ko­Ju­da.

Uku­bu­ya kwa­ba­se­le­yo

23Ma­ye ku­be­lu­si aba­chi­tha be­hla­ka­za izi­mvu ze­dle­lo la­mi!a itsho iNko­si.

2 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ime­le­ne la­be­lu­si abe­lu­sa aba­ntu ba­mi:b Li­zi­hla­ka­zi­le izi­mvu za­mi, la­zi­xo­tsha, ka­li­ze­the­ke­le­la­nga. Kha­nge­la­ni, ngi­za­phi­ndi­se­la phe­zu kwe­nuc ubu­bi be­ze­nzo ze­nu,d itsho iNko­si.

3 Mi­na-ke ngi­za­bu­tha insa­li ye­zi­mvu za­mie iphu­me ku­wo wo­nke ama­zwe la­pho engi­zi­xo­tshe­le kho­na,f ngi­zi­bu­yi­se fu­thi esi­ba­ye­ni sa­zo; nja­lo zi­za­za­la, za­nde.g

4 Ngi­za­mi­sa phe­zu kwa­zo abe­lu­si aba­za­ze­lu­sa;h nja­lo ka­zi­sa­yi­kwe­sa­ba, ka­zi­yi­ku­tsha­ywa lu­va­lo, ka­zi­yi­ku­la­hle­ka, itsho iNko­si.

5 Kha­nge­la, insu­ku zi­ye­za,ij itsho iNko­si, la­pho engi­za­vu­se­la uDa­vi­da iHlu­me­la eli­lu­ngi­le­yo;k nja­lo iNko­si iza­bu­sal iphu­me­le­le,m iza­kwe­nza isa­hlu­le­lo lo­ku­lu­nga emhla­be­ni.n

6 Ensu­kwi­ni za­lo uJu­da uza­si­ndi­swa, loI­sra­ye­li ahla­leo evi­ke­le­ki­le.p Nja­lo le­li li­bi­zo la­yo eza­bi­zwa nga­lo: INko­siq UKU­LU­NGA KWE­THU.r

7 Nga­kho kha­nge­la,s insu­ku zi­ye­za,t itsho iNko­si, la­pho aba­nga­sa­yi­ku­thi: Ku­phi­la kwe­Nko­si, eya­ba­khu­phu­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

8 Ko­dwa: Ku­phi­la kwe­Nko­si eya­khu­phu­la eya­le­tha inza­lo ye­ndlu kaI­sra­ye­li isu­ka eli­zwe­ni le­nya­ka­tho la­ku­wo wo­nke ama­zwe enga­ngi­yi­xo­tshe­le kho­na.u Nja­lo ba­za­hla­la eli­zwe­ni la­ki­bo.

Aba­pri­sti ba­ma­nga

9 Ma­ye­la­na la­ba­pro­fe­thi: Inhli­zi­yo ya­mi ye­phu­ki­le nga­pha­ka­thi kwa­mi;v ama­tha­mbo ami wo­nke aya­thu­thu­me­la;w ngi­nje­nge­si­da­kwa, la­nje­ngo­mu­ntu owe­hlu­lwe li­wa­yi­ni, nge­nxa ye­Nko­si, la­nge­nxa ya­ma­zwi obu­ngcwe­le ba­yo.x

10 Ngo­ba ili­zwe li­gcwe­le izi­fe­be;y ngo­ba nge­nxa ye­si­qa­le­ki­soz ili­zwe li­ya­li­la;a ama­dle­lo enka­nga­lab omi­le,c lo­ku­ha­mba kwa­bo ku­bi, la­ma­ndla abo ka­wa­qo­nda­nga.

11 Ngo­ba lo­mpro­fe­thi lo­mpri­sti ka­ba­me­sa­bi uNku­lu­nku­lu;d ngi­tsho endli­ni ya­mi ngi­tho­li­le ubu­bi ba­bo,e itsho iNko­si.

12 Nga­kho indle­la ya­bo iza­ku­ba ki­bo nje­ngezi­ndle­la ezi­tshe­le­la­yof emnya­me­ni;g ba­fu­qe­lwa pha­nsi, ba­we­le ku­yo; ngo­ba ngi­za­be­hli­se­la oku­bi ngo­mnya­ka wo­ku­ha­nje­lwa kwa­bo,h itsho iNko­si.

13 Ngi­bo­ni­le-ke ubu­wu­la ku­ba­pro­fe­thii be­Sa­ma­ri­ya;j ba­pro­fe­tha ngo­Bha­li,k ba­du­hi­sa aba­ntul ba­mi uI­sra­ye­li.

14 Ko­dwa ku­ba­pro­fe­thi be­Je­ru­sa­le­ma ngi­bo­ni­le into eye­sa­be­ka­yo;m ba­ya­fe­ba,n ba­ha­mbe ema­nge­ni,o ba­qi­ni­sa iza­ndla za­be­nzi bo­bu­bip uku­ze ba­nga­phe­ndu­ki ngu­lo­wo ebu­bi­ni ba­khe; bo­nke se­be­nje­nge­So­do­maq ki­mi, la­ba­khi­le­yo ba­yo nje­nge­Go­mo­ra.r

15 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla ma­ye­la­na la­ba­pro­fe­thi:s Kha­nge­la, ngi­za­ba­dli­sat umhlo­nya­ne,u ngi­ba­na­thi­sev ama­nzi enyo­ngo;w ngo­ba ku­su­ke­la ku­ba­pro­fe­thi be­Je­ru­sa­le­ma uku­nga­me­sa­bi uNku­lu­nku­lu ku­phu­me­le ili­zwe lo­nke.

16 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Li­nga­la­le­li ama­zwi aba­pro­fe­thi aba­pro­fe­tha ki­ni; ba­le­nza li­be yi­ze; ba­khu­lu­ma umbo­no we­nhli­zi­yo ya­bo,x ha­tshi ove­la emlo­nye­ni we­Nko­si.

17 Ba­qhu­be­ka be­si­thi kwa­ba­ngi­de­le­la­yo: INko­si ithe: Li­za­ku­ba lo­ku­thu­la;y nja­lo ba­thi ku­ye wo­nke oha­mba nge­nka­ni ye­nhli­zi­yo ya­khe: Ubu­bi ka­bu­yi­ku­kwe­hle­la.z

18 Ngo­ba ngu­ba­ni omi ku­ce­bo le­Nko­si,a wa­bo­na we­zwa ili­zwi la­yo? Ngu­ba­ni oqa­phe­li­se ili­zwi la­khe, wali­zwa?

19 Kha­nge­la, isi­vu­ngu­za­ne se­Nko­si, ula­ka lu­phu­mi­le,b ngi­tsho isi­vu­ngu­za­ne esi­bu­hlu­ngu;c si­za­kwe­hle­la nga­ma­ndla phe­zu kwe­kha­nda la­ba­kho­hla­ke­le­yo.d

20 Ula­ka lwe­Nko­si ka­lu­yi­ku­phe­ndu­ka,e ize ye­nze, nja­lo ize iqi­ni­se imi­na­ka­no ye­nhli­zi­yo ya­yo. Eku­ci­ne­ni kwe­zi­nsu­ku li­za­ku­qe­di­si­sa lo­kuku­qe­di­si­sa.fg

21 Ka­ngi­ba­thu­ma­nga la­ba­ba­pro­fe­thi,h ka­nti bo­na ba­gi­ji­ma; ka­ngi­khu­lu­ma­nga la­bo, ka­nti bo­na ba­pro­fe­tha.

22 Ko­dwa uba be­be­mi ku­ce­bo la­mi,i nga­be be­nza aba­ntu ba­mi be­zwa ama­zwi ami, nga­be ba­ba­phe­ndu­la endle­le­ni ya­bo embij le­bu­bi­ni be­ze­nzo za­bo.k

23 Ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu ose­du­ze yi­ni, itsho iNko­si, nja­lo ha­tshi uNku­lu­nku­lu okha­tsha­na?l

24 Ukho­na yi­ni onga­ca­tsha enda­we­ni ezi­si­the­ki­le­yom uku­ze ngi­nga­mbo­ni?n itsho iNko­si. Ka­ngi­gcwa­li­si yi­ni ama­zu­lu lo­mhla­ba?o itsho iNko­si.

25 Ngi­zwi­le uku­thi aba­pro­fe­thi ba­the­ni, aba­pro­fe­tha ama­nga ebi­zwe­ni la­mip be­si­thi: Ngi­phu­phi­le, ngi­phu­phi­le!q

26 Ko­ze ku­be ni­ni ku­se­nhli­zi­ywe­ni ya­ba­pro­fe­thi aba­pro­fe­tha ama­nga?r Ye­bo, ba­nga­ba­pro­fe­thi be­nko­hli­so ye­nhli­zi­yo ya­bo;s

27 aba­ca­ba­nga ukwe­nza aba­ntu ba­mi ba­kho­hlwe ibi­zo la­mi nga­ma­phu­pho abo aba­wa­la­ndi­sa ngu­lo­wo uma­khe­lwa­ne wa­khe,t nje­nga­bo­yi­se ba­kho­hlwa ibi­zo la­mi nge­nxa ka­Bha­li.u

28 Umpro­fe­thi ole­phu­pho, ka­li­la­ndi­se iphu­pho;v lo­le­li­zwi la­mi, ka­li­khu­lu­me ili­zwi la­mi nge­qi­ni­so. Ama­hla­nga ayi­ni la­ma­be­le? itsho iNko­si.

29 Ili­zwi la­mi ka­li­nja­lo nje­ngo­mli­lo yi­ni,w itsho iNko­si, la­nje­nge­sa­ndo e­si­qhe­ke­za idwa­la li­be yi­zi­cu­cu?x

30 Nga­kho kha­nge­la, ngi­me­le­ne la­ba­pro­fe­thi,y itsho iNko­si, abe­ba ama­zwi ami, ngu­lo­wo ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe.

31 Kha­nge­la, ngi­me­le­ne la­ba­pro­fe­thi, itsho iNko­si, aba­se­be­nzi­sa1 uli­mi lwa­bo, ba­thi: Ithi.

32 Kha­nge­la, ngi­me­le­ne la­ba­pro­fe­tha ama­phu­pho ama­nga,z itsho iNko­si, ba­wa­la­ndi­sa, ba­du­hi­se aba­ntu ba­mi nga­ma­nga abo,a la­ngo­ku­wa­la­ze­la kwa­bo,b ka­nti mi­na ngi­nga­ba­thu­ma­nga,c ngi­nga­ba­la­ya­nga; nga­kho ka­ba­yi­ku­ba­si­za ngi­tsho nga­lu­tho la­ba­ba­ntu, itsho iNko­si.

33 La­la­pho la­ba­ba­ntu, lo­ba umpro­fe­thi, ku­mbe umpri­sti,d be­ku­bu­za, be­si­thi: Uyi­ni umthwa­lo we­Nko­si?e Kho­na uza­ku­thi ki­bo: Umthwa­lo ba­ni? Uku­thi ngi­za­li­de­la,f itsho iNko­si.

34 Ma­ye­la­na lo­mpro­fe­thi, lo­mpri­sti, la­ba­ntu,g aba­za­ku­thi: Umthwa­lo we­Nko­si;h ngi­za­mje­zi­sa la­lo­wo­mu­ntu le­ndlu ya­khe.

35 Li­za­khu­lu­ma nga­li­ndle­la, ngu­lo­wo ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe, la­ngu­lo­wo ku­mfo­wa­bo: INko­si iphe­ndu­le ya­thi­ni?i Lo­ku­thi: INko­si ikhu­lu­me­ni?

36 Ko­dwa umthwa­lo we­Nko­si ka­li­sa­yi­ku­khu­lu­ma nga­wo. Ngo­ba ili­zwi la­ngu­lo­wo la­lo­wo­mu­ntu li­za­ku­ba ngu­mthwa­lo wa­khe, ngo­ba li­wa­hla­ne­ke­le ama­zwi ka­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yo,j iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu we­thu.

37 Uza­ku­tsho ngo­ku­nja­lo ku­mpro­fe­thi: INko­si iku­phe­ndu­le­ni?k nja­lo: INko­si ikhu­lu­me­ni?

38 Ko­dwa uba li­si­thi: Umthwa­lo we­Nko­si; nga­kho itsho nja­lo iNko­si: Ngo­ba li­khu­lu­ma la­ma­zwi oku­thi: Umthwa­lo we­Nko­si; nja­lo ngi­thu­me­le ki­ni ngi­si­thi: Li­nga­bo­ku­thi: Umthwa­lo we­Nko­si;

39 nga­kho kha­nge­la­ni, mi­na ngi­za­li­kho­hlwa ngo­ku­phe­le­le­yo,l ngi­tshi­ye li­na lo­mu­zi enga­li­ni­ka wo­na la­bo­yi­hlo,m li­su­ke ebu­swe­ni ba­mi.

40 Nja­lo ngi­za­be­ka phe­zu kwe­nu ihla­zo eli­la­pha­ka­de lo­ku­ya­nge­ka oku­la­pha­ka­de,n oku­nga­yi­ku­kho­hla­ka­la.

Umfa­ne­ki­so wo­mkhi­wa omu­hle lo­mkhi­wa omu­bi

24INko­si ya­nge­nza ngi­bo­ne,a kha­nge­la-ke, izi­tsha ezi­mbi­li ze­mi­khi­wa zi­be­kwe pha­mbi kwe­the­mpe­li le­Nko­si, emva ko­ku­thi uNe­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ese­thu­mbeb uJe­ko­ni­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­khi­mi, inko­si ya­ko­Ju­da,c le­zi­pha­tha­ma­ndla za­ko­Ju­da,d la­ba­ba­zi,ef la­ba­kha­ndi,g wa­ba­su­sa eJe­ru­sa­le­ma, wa­ba­sa eBha­bhi­lo­ni.

2 Esi­nye isi­tsha sa­si­le­mi­khi­wa emi­hle ka­khu­lu nje­nge­mi­khi­wa evu­thwe ku­qa­la;h ko­dwa esi­nye isi­tsha sa­si­le­mi­khi­wa emi­bi ka­khu­lu,i eya­yi­nge­ke idli­we nge­nxa yo­bu­bi ba­yo.

3 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Ubo­na­ni, Je­re­mi­ya? Nga­se­ngi­si­thi: Imi­khi­wa, imi­khi­wa emi­hle, emi­hle ka­khu­lu; le­mi­bi, emi­bi ka­khu­lu, enge­ke idli­we nge­nxa yo­bu­bi ba­yo.

4 La­fi­ka ki­mi fu­thi ili­zwi le­Nko­si li­si­thi:

5 Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Nje­nga­li­mi­khi­wa emi­hle, ngo­ku­nja­lo ngi­za­na­nze­le­la aba­thu­nji­we­yo ba­ko­Ju­da, engi­ba­xo­tshe nga­ba­su­sa ku­li­nda­wo nga­ba­sa eli­zwe­ni la­ma­Kha­la­di­ya,j ku­be ku­hle.k

6 Ngo­ba ngi­za­be­ka ili­hlo la­mi phe­zu kwa­bol ngo­ku­hle,m ngi­ba­bu­yi­se­le ku­le­li­li­zwe;n ngi­ba­khe, ngi­ngaba­di­li­zi;op nja­lo ngi­za­ba­hla­nye­la, ngi­ngaba­si­phu­ni.qr

7 Nja­lo ngi­za­ba­ni­ka inhli­zi­yo yo­ku­thi ba­nga­zi mi­na,s uku­thi ngi­yi­Nko­si; nja­lo ba­za­ku­ba nga­ba­ntu ba­mi, mi­na ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu wa­bo;t ngo­ba ba­za­bu­ye­la ki­mi nge­nhli­zi­yo ya­bo yo­nke.u

8 Ko­dwa nje­nge­mi­khi­wa emi­bi enge­ke idli­we nge­nxa yo­bu­bi ba­yo,v isi­bi­li itsho nja­lo iNko­si: Ngo­ku­nja­lo ngi­za­ni­ka uZe­de­khi­ya, inko­si ya­ko­Ju­da,w le­zi­pha­tha­ma­ndla za­khe, le­nsa­li ye­Je­ru­sa­le­ma, ese­le­yo ku­le­li­li­zwe, la­la­bo aba­hla­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the,x

9 ngi­ba­ni­ke­le ba­be yi­nto eye­sa­be­ka­yo, ba­be yi­bu­bi, ku­yo yo­nke imi­bu­so yo­mhla­ba,y ba­be li­hla­zo,z le­sa­ga,a inhle­ki­sa,b le­si­qa­le­ki­so,c ku­zo zo­nke inda­wo engi­za­ba­xo­tshe­la kho­na.

10 Nja­lo ngi­za­thu­me­lad pha­ka­thi kwa­bo inke­mba,e indla­la, lo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo,f ba­ze ba­qe­dwe ba­su­ke eli­zwe­ni enga­li­ni­ka bo­na la­bo­yi­se.

Ili­zwe la­ko­Ju­da li­za­ku­ba yi­nka­nga­la okwe­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa

25Ili­zwi ela­fi­ka ku­Je­re­mi­ya ma­ye­la­na la­ba­ntu bo­nke ba­ko­Ju­da, ngo­mnya­ka we­si­ne ka­Je­ho­ya­khi­mi indo­da­na ka­Jo­si­ya, inko­si ya­ko­Ju­daa (kwa­ku­ngu­mnya­ka wo­ku­qa­la ka­Ne­bhu­ka­di­re­za­ri, inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni),

2 ali­khu­lu­ma­yo uJe­re­mi­ya umpro­fe­thi ku­bo bo­nke aba­ntu ba­ko­Ju­da, la­ku­bo bo­nke aba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma, esi­thi:

3 Ku­su­ke­la emnya­ke­ni we­tshu­mi la­nta­thu ka­Jo­si­ya, indo­da­na kaA­mo­ni, inko­si ya­ko­Ju­da,b ku­ze ku­be la­mu­hla, se­ku­yi­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thu, ili­zwi le­Nko­si li­fi­ki­le ki­mi, nja­lo ngi­li­khu­lu­mi­le ki­ni, ngi­vu­ka ngo­vi­vi ngi­khu­lu­ma;c ko­dwa ka­li­la­le­la­nga.d

4 Fu­thi iNko­si ithu­mi­le ki­ni zo­nke izi­nce­ku za­yo, aba­pro­fe­thi, ivu­ka ngo­vi­vi iba­thu­ma;e ko­dwa ka­li­la­le­la­nga,f ka­li­be­ka­nga indle­be ye­nu uku­thi li­zwe;g

5 be­si­thi: Phe­ndu­ka­ni kha­the­si ngu­lo­wo la­lo­woh endle­le­ni ya­khe embi,i le­bu­bi­ni be­ze­nzo ze­nu,j li­hla­le eli­zwe­ni iNko­si eli­ni­ke li­na la­bo­yi­hlok ku­su­ke­la ni­ni­ni­ni ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni;l

6 nja­lo li­nga­la­nde­li aba­nye onku­lu­nku­lu uku­ba­se­be­nze­la lo­ku­ba­kho­nza,m li­nga­ngi­thu­ku­the­li­sin ngo­mse­be­nzi we­za­ndla ze­nu;o kho­na ngi­nga­yi­ku­le­nze­la oku­bi.

7 Ko­dwa ka­li­ngi­la­le­la­nga, itsho iNko­si, uku­ze li­ngi­thu­ku­the­li­sep ngo­mse­be­nzi we­za­ndla ze­nu, ku­ze ku­be ku­bi ki­ni.q

8 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Nge­nxa yo­ku­thi li­nga­wa­la­le­la­nga ama­zwi ami,

9 kha­nge­la, ngi­za­thu­ma, ngi­la­nde zo­nke izi­nsa­pho ze­nya­ka­tho,r itsho iNko­si, la­ku­Ne­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ince­ku ya­mi, ngi­ba­le­the ba­me­la­ne la­le­li­li­zwes ba­me­la­ne la­ba­khi­le­yo ba­lo, ba­me­la­ne la­zo zo­nke le­zi­zi­zwe inhla­ngo­thi zo­nke,t ngi­ba­tsha­ba­la­li­se, ngi­be­nze ba­be yi­se­sa­bi­so,u ba­be ngo­ku­nci­fe­lwa­yo,v ba­be zi­nci­tha­ka­lo ezi­la­pha­ka­de.

10 Fu­thi ngi­za­phe­li­sa ngi­su­se ku­bo ili­zwi le­nto­ko­zo le­li­zwi le­nja­bu­lo, ili­zwi lo­mye­ni le­li­zwi li­ka­ma­ko­ti,w umsi­ndo wa­ma­tshe oku­cho­la,xy lo­ku­kha­nya kwe­si­ba­ne.z

11 Le­li­zwe lo­nke le­li li­za­ku­ba lu­nxi­waa li­be yi­se­sa­bi­so;b la­le­zi­zi­zwe zi­za­se­be­nze­la inko­si ye­Bha­bhi­lo­nic imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa.d

12 Ku­za­ku­thi-ke imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa isi­phe­le­lee ngi­je­zi­se inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni la­le­so­si­zwe, itsho iNko­si, ngo­bu­bi ba­bo, le­li­zwe la­ma­Kha­la­di­ya, ngi­le­nze li­be nga­ma­nxi­wa la­pha­ka­de.f

13 Nge­hli­se­le phe­zu kwa­le­lo­li­zwe wo­nke ama­zwi ami enga­wa­khu­lu­ma ngi­me­le­ne la­lo, ko­nke oku­bha­li­we­yo ku­lo­lu­gwa­lo,g uJe­re­mi­ya aku­pro­fe­tha­yo nga­zo zo­nke izi­zwe.

14 Ngo­ba izi­zwe ezi­ne­ngihi la­ma­kho­si ama­khu­lujk zi­za­ba­se­be­nzi­sa bo­na uqo­bo;lm nja­lo ngi­za­ba­phi­ndi­se­la nje­ngo­kwe­nza kwa­bon la­nje­ngo­ko­mse­be­nzi we­za­ndla za­bo.

Inke­zo ye­wa­yi­ni egcwe­le ula­ka lwe­Nko­si

15 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ki­mi: Tha­tha inke­zo ye­wa­yi­ni ya­lo­lu­la­ka esa­ndle­ni sa­mi,o we­nze zo­nke izi­zwe engi­ku­thu­ma ku­zo zi­yi­na­the.

16 Nja­lo zi­za­na­tha,p zi­di­ya­ze­le,q zi­hla­nye,rs nge­nxa ye­nke­mba engi­za­yi­thu­ma pha­ka­thi kwa­zo.t

17 Nga­se­ngi­tha­tha inke­zo esa­ndle­ni se­Nko­si, nga­na­thi­sa zo­nke izi­zweu iNko­si eya­yi­ngi­thu­me ki­zo,

18 iJe­ru­sa­le­ma, le­mi­zi ya­ko­Ju­da, la­ma­kho­si ayo, le­zi­pha­tha­ma­ndla za­yo, uku­be­nza ba­be yi­nci­tha­ka­lo,v ba­be yi­se­sa­bi­so,w ba­be yi­nto yo­ku­nci­fe­lwa,x ba­be yi­si­qa­le­ki­so,y nje­nga­la­mu­hla;

19 uFa­ro inko­si ye­Gi­bhi­the,z le­zi­nce­ku za­khe, le­zi­pha­tha­ma­ndla za­khe, la­ba­ntu ba­khe bo­nke;

20 la­bo bo­nke aba­xu­be­ne­yo,a la­wo wo­nke ama­kho­si eli­zweb leU­zi,c la­wo wo­nke ama­kho­si eli­zwe la­ma­Fi­li­sti,d leA­shi­ke­lo­ni,ef le­Ga­za,gh leE­khi­ro­ni,i le­nsa­li yeA­shi­do­di;j

21 iE­do­ma,kl lo­Mo­wa­bi,mn la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni;op

22 la­wo wo­nke ama­kho­si eTi­re,qr la­wo wo­nke ama­kho­si eSi­do­ni,st la­ma­kho­si ezi­hle­nge ezi­nga­phe­tshe­ya ko­lwa­ndle;u

23 iDe­da­ni,v le­Te­ma,w le­Bu­zi,x la­bo bo­nke aba­qu­nywe ezi­ngo­nsi­ni;

24 la­ma­kho­si wo­nkey eA­ra­bhi­ya,z la­ma­kho­si wo­nke aba­ntu aba­xu­be­ne­yoa aba­hla­la enka­nga­la;b

25 la­ma­kho­si wo­nke eZi­mri,c la­ma­kho­si wo­nke eE­la­mu,d la­ma­kho­si wo­nke eMe­de;e

26 la­wo wo­nke ama­kho­si enya­ka­tho,f ase­du­ze la­kha­tsha­na, omu­nye lo­mu­nye, la­yo yo­nke imi­bu­so yo­mhla­ba, ese­bu­swe­ni bo­mhla­ba; le­nko­si ye­She­sha­ki iza­na­tha emva kwa­bo.g

27 Ubu­su­si­thi ki­bo: Itsho nja­lo INko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Na­tha­nihi li­da­kwe,j li­hla­nze,k li­we, li­nga­su­ku­mi, nge­nxa ye­nke­mba engi­za­yi­thu­ma pha­ka­thi kwe­nu.l

28 Ku­za­ku­thi-ke la­pho be­sa­la uku­tha­tha inke­zo esa­ndle­ni sa­kho uku­thi ba­na­the,m uthi ki­bo: Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Li­za­na­tha isi­bi­li.n

29 Ngo­ba kha­nge­la, ngi­ya­qa­la ukwe­nza oku­bi emzi­ni obi­zwa nge­bi­zo la­mi,o li­na-ke be­li­za­ku­ba nga­ba­nge­la­ca­la isi­bi­li yi­ni?p Ka­li­yi­ku­ba nga­ba­nge­la­ca­la;q ngo­ba ngi­za­bi­ze­la inke­mba phe­zu kwa­bo bo­nke aba­khi­le­yo bo­mhla­ba,r itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

30 We­na-ke pro­fe­tha wo­nke la­ma­zwi ume­le­ne la­bo, uthi ku­bo: INko­si iza­bho­nga iphe­zu­lu,s iphu­mi­se ili­zwi la­yot ise­nda­we­ni ya­yo engcwe­le;u iza­bho­nga ka­khu­lu phe­zu kwe­nda­wo ya­yo yo­ku­hla­la,v ime­me­zew iphe­ndu­le nje­nga­ba­nya­the­la izi­the­lo ze­vi­ni,x ime­le­ne la­bo bo­nke aba­khi­le­yo bo­mhla­ba.

31 Umsi­ndo uza­fi­ka emkha­wu­lwe­ni wo­mhla­ba;y ngo­ba iNko­si ile­mpi­ki­sa­no le­zi­zwe,z iza­kwe­hlu­le­la yo­nke inya­ma;a aba­kho­hla­ke­le­yo iza­ba­ni­ke­la enke­mbe­ni, itsho iNko­si.

32 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Kha­nge­la, ubu­bi bu­za­phu­ma esi­zwe­ni bu­si­ya esi­zwe­ni, le­si­vu­ngu­za­ne esi­khu­lub si­za­vu­swa si­su­ka ezi­nhla­ngo­thi­ni zo­mhla­ba.c

33 La­nga­lo­lo­su­ku aba­bu­le­we­yo be­Nko­si ba­za­su­ke­la komu­nye umkha­wu­lo wo­mhla­ba ba­ze ba­fi­ke komu­nye umkha­wu­lo;d ka­ba­yi­ku­li­le­lwa,e ka­ba­yi­ku­bu­thwa,f ka­ba­yi­ku­ngcwa­tshwa;gh ba­za­ku­ba ngu­mqu­ba phe­zu ko­bu­so bo­mhla­ba.i

34 Qhi­nqa­ni isi­li­lo,j be­lu­si,k li­kha­le, li­zi­bhu­qe emlo­the­ni,l zi­khu­lu zo­mhla­mbi; ngo­ba izi­nsu­ku zo­ku­hla­tshwa le­zo­ku­hla­ka­ze­ka kwe­nu zi­gcwa­li­se­ki­le, nja­lo li­za­ku­wa nje­nge­si­tsha esi­lo­yi­se­ka­yo.

35 Lo­ku­ba­le­ka ku­za­phe­la ku­be­lu­si,m lo­ku­phu­nyu­ka ku­zi­khu­lu zo­mhla­mbi.

36Ku­za­ku­ba le­li­zwi lo­ku­kha­la kwa­be­lu­sin lo­ku­qhi­nqa isi­li­lo kwe­zi­khu­lu zo­mhla­mbi; ngo­ba iNko­si iza­chi­tha idle­lo la­bo.

37 Le­zi­ba­ya ezi­lo­ku­thu­lao zi­za­chi­thwap nge­nxa yo­ku­vu­tha ko­la­ka lwe­Nko­si.q

38 Itshi­yi­le ubha­lu lwa­yor nje­nge­si­lwa­ne esi­tsha,s ngo­ba ili­zwe la­bo se­li­yi­nci­tha­ka­lo nge­nxa yo­ku­vu­tha ko­mci­nde­ze­li,t la­nge­nxa yo­ku­vu­tha ko­la­ka lwa­yo.u

Aba­ntu ba­thi uJe­re­mi­ya ufa­ne­le uku­bu­la­wa

26Eku­qa­le­ni ko­ku­bu­sa ku­ka­Je­ho­ya­khi­mi indo­da­na ka­Jo­si­ya inko­si ya­ko­Ju­da kwa­fi­ka le­li­li­zwi li­ve­la eNko­si­nia li­si­thi:

2 Itsho nja­lo iNko­si: Ma­na egu­me­ni le­ndlu ye­Nko­si,b ukhu­lu­me ku­yo yo­nke imi­zi ya­ko­Ju­da, efi­ka­yo ukuza­kho­nza endli­ni ye­Nko­si, wo­nke ama­zwi engi­ku­la­ya uku­thi uwa­khu­lu­me ku­bo;c unga­nci­phi­si la­li­zwi.d

3 Mhla­wu­mbe ba­za­la­le­la,e ba­phe­ndu­ke ngu­lo­wo la­lo­wo endle­le­ni ya­khe embi, uku­ze ngi­zi­so­lef ngo­ku­bi ebe­ngi­ca­ba­nga uku­kwe­nza ku­bog nge­nxa yo­bu­bi be­ze­nzo za­bo.h

4 Uza­ku­thi-ke ki­bo: Itsho nja­lo INko­si: Uba li­nga­yi­ku­ngi­la­le­la,i uku­thi li­ha­mbe ngo­mla­yo wa­mi engi­wu­be­ka pha­mbi kwe­nu,

5 uku­thi li­la­le­le ama­zwi ence­ku za­mi aba­pro­fe­thij engi­ba­thu­me ki­ni,k ye­bo ngi­vu­ka ngo­vi­vi ngiba­thu­ma, ko­dwa ka­li­la­le­la­nga,l

6 ngi­za­kwe­nza-ke li­ndlu ibe nje­nge­Shi­lo,m nge­nze lu­mu­zi ube yi­si­qa­le­ki­so ku­zo zo­nke izi­zwe zo­mhla­ba.no

7 Nga­kho aba­pri­sti la­ba­pro­fe­thi la­bo bo­nke aba­ntu ba­mu­zwa uJe­re­mi­ya ekhu­lu­ma la­ma­zwi endli­ni ye­Nko­si.p

8 Kwa­thi uJe­re­mi­ya ese­qe­di­le uku­khu­lu­ma ko­nke iNko­si eya­yimla­ye uku­thi aku­khu­lu­me eba­ntwi­ni bo­nke, aba­pri­sti la­ba­pro­fe­thi la­bo bo­nke aba­ntu ba­mba­mba be­si­thi: Uza­ku­fa lo­ku­fa!q

9 Ku­nga­ni upro­fe­tha nge­bi­zo le­Nko­si usi­thi: Li­ndlu iza­ku­ba nje­nge­Shi­lo,r lo­mu­zi lo uza­ku­ba lu­nxi­wa, unga­bi la­mhla­li?s Bo­nke aba­ntu ba­se­be­mbu­tha­ne­la uJe­re­mi­ya endli­ni ye­Nko­si.

10 Kwa­thi izi­pha­tha­ma­ndla za­ko­Ju­da se­zi­zwi­le le­zi­zi­nto, ze­nyu­ka zi­ve­la endli­ni ye­nko­si za­fi­ka endli­ni ye­Nko­si, za­hla­la emnya­ngo we­sa­ngo eli­tsha lendlu ye­Nko­si.t

11 Aba­pri­sti la­ba­pro­fe­thi ba­se­be­khu­lu­ma ku­zo izi­pha­tha­ma­ndla la­ku­bo bo­nke aba­ntu be­si­thi: Umu­ntu lo ufa­ne­le isi­gwe­bo so­ku­fa, ngo­ba upro­fe­the eme­le­ne la­lu­mu­zi,u nje­ngo­ba li­zwi­le nge­ndle­be ze­nu.

12 Wa­se­khu­lu­ma uJe­re­mi­ya ku­zo zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla la­ku­bo bo­nke aba­ntu esi­thi: INko­si ya­ngi­thu­ma uku­pro­fe­tha ngi­me­le­ne la­li­ndlu ngi­me­le­ne la­lu­mu­zi wo­nke ama­zwi eli­we­zwi­le­yo.

13 Nga­kho-ke lu­ngi­sa­ni indle­la ze­nu le­ze­nzo ze­nu,v li­la­le­le ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu; kho­na iNko­si iza­zi­so­la ngo­bu­bi ebu­khu­lu­me ime­le­ne la­ni.w

14 Ko­dwa mi­na, kha­nge­la, ngi­se­sa­ndle­ni se­nu;x ye­nza­ni ki­mi nje­ngo­ku­lu­ngi­le­yo la­nje­ngo­ku­qo­ndi­le­yo eme­hlwe­ni enu.y

15 Ko­dwa ya­zi­ni isi­bi­li uku­thi uba li­ngi­bu­la­la, isi­bi­li li­za­kwe­hli­se­la iga­zi eli­nge­la­ca­la phe­zu kwe­nu la­phe­zu kwa­lu­mu­zi la­phe­zu kwa­ba­khi­le­yo ba­wo; ngo­ba nge­qi­ni­so iNko­si ingi­thu­me ki­ni uku­thi ngi­khu­lu­me wo­nke la ama­zwi endle­be­ni ze­nu.

16 Izi­pha­tha­ma­ndla la­bo bo­nke aba­ntu ba­se­be­si­thi ku­ba­pri­sti la­ku­ba­pro­fe­thi: Lu­mu­ntu ka­fa­ne­le isi­gwe­bo so­ku­fa, ngo­ba ukhu­lu­mi­le ki­thi ebi­zwe­ni le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu.

17 Kwa­se­ku­su­ku­ma aba­nyez ba­ba­da­la be­li­zwe,a ba­khu­lu­ma ku­lo lo­nke iba­ndla la­ba­ntu, be­si­thi:

18 UMi­ka umMo­ra­she­thi wa­pro­fe­tha ensu­kwi­ni zi­ka­He­ze­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da,b wa­khu­lu­ma ki­bo bo­nke aba­ntu ba­ko­Ju­da esi­thi: Itsho nja­lo INko­si ya­ma­ba­ndla: IZi­yo­ni iza­li­nywa nje­nge­nsi­mu,c le­Je­ru­sa­le­ma ibe zi­nqu­mbi, le­nta­ba ye­ndlu ibe zi­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo ze­gu­su.

19 UHe­ze­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da la­yo wo­nke uJu­da ba­mbu­la­la isi­bi­li yi­ni? Ka­ye­sa­ba­nga yi­ni iNko­si,d wa­nce­nga ubu­so be­Nko­si, nja­lo iNko­si ya­zi­so­la ngo­ku­bi eya­yi­ku­khu­lu­me ime­le­ne la­bo?efg Nga­lo­kho se­nza ubu­bi obu­khu­lu si­me­le­ne le­mi­phe­fu­mu­lo ye­thu.h

20 Kwa­ku­kho­na nja­lo umu­ntu owa­pro­fe­tha ebi­zwe­ni le­Nko­si, uU­ri­ya indo­da­na ka­She­ma­ya owe­Ki­ri­ya­thi-Je­ya­ri­mi,i owa­pro­fe­tha nga­lu­mu­zi la­nga­le­li­li­zwe nje­ngo­kwa­ma­zwi wo­nke ka­Je­re­mi­ya.

21 Kwa­thi inko­si uJe­ho­ya­khi­mij la­wo wo­nke ama­qha­we akhe la­zo zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla za­khe be­si­zwa ama­zwi akhe, inko­si ya­di­nga uku­mbu­la­la; kwa­thi uU­ri­ya eku­zwa, we­sa­ba, wa­ba­le­ka, wa­ya eGi­bhi­the.

22 Inko­si uJe­ho­ya­khi­mi ya­si­thu­ma ama­do­da eGi­bhi­the, uE­li­na­tha­nik indo­da­na kaA­khi­bho­ri,l lama­nye ama­do­da ka­nye la­ye eGi­bhi­the,

23 ba­se­be­mkhi­pha uU­ri­ya eGi­bhi­the, ba­mle­tha enko­si­ni uJe­ho­ya­khi­mi, owa­mbu­la­la nge­nke­mba,m wa­pho­se­la isi­du­mbu sa­khe ema­ngcwa­be­ni aba­ntwa­na ba­ba­ntu.

24 Ko­dwa isa­ndla si­kaA­hi­kha­mun indo­da­na ka­Sha­fa­nio sa­si­lo­Je­re­mi­ya, uku­ze ba­nga­mni­ke­li esa­ndle­ni sa­ba­ntu uku­thi ba­mbu­la­le.

Umfa­ne­ki­so wa­ma­jo­gwe

27Eku­qa­le­ni ko­ku­bu­saa ku­ka­Je­ho­ya­khi­mi indo­da­na ka­Jo­si­ya, inko­si ya­ko­Ju­da,b kwa­fi­ka le­li­li­zwi ku­Je­re­mi­ya li­ve­la eNko­si­ni, li­si­thi:

2 Itsho nja­lo iNko­si ki­mi: Ze­nze­le imi­chi­loc la­ma­jo­gwe,d uku­ga­xe enta­nye­ni ya­kho,

3 uku­thu­me­le enko­si­ni yeE­do­mae le­nko­si­ni ya­ko­Mo­wa­bif le­nko­si­ni ya­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nig le­nko­si­ni ye­Ti­reh le­nko­si­ni ye­Si­do­ni,i nge­sa­ndla se­zi­thu­nywa ezi­fi­ka eJe­ru­sa­le­ma ku­Ze­de­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da;j

4 uzi­la­ye uku­thi zi­thi ema­kho­si­ni azo: Itsho nja­lo Nko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Li­za­ku­tsho nja­lo ema­kho­si­ni enu:

5 Mi­na nge­nze umhla­ba,k umu­ntu, le­nya­ma­za­na, oku­phe­zu ko­bu­so bo­mhla­ba, nga­ma­ndla ami ama­khu­lu la­nge­nga­lo ya­mi eye­lu­li­we­yo,l ngi­wu­ni­ke lo­wo oku­qo­ndi­le­yo eme­hlwe­ni ami.m

6 Kha­the­si mi­na se­ngi­wa­ni­ke­le wo­nke la­ma­zwe esa­ndle­ni si­ka­Ne­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ince­ku ya­mi;n nja­lo ngi­mni­ki­le le­nya­ma­za­na ze­ga­nga uku­thi zi­mse­be­nze­le.o

7 Le­zi­zwe zo­nke zi­za­se­be­nze­la ye­na,p le­ndo­da­na ya­khe,q le­ndo­da­na ye­ndo­da­na ya­khe,r ku­ze ku­fi­ke isi­kha­thi se­la­khe ili­zwe uqo­bo;st kho­na izi­zwe ezi­ne­ngi la­ma­kho­si ama­khu­lu be­za­mkho­nzi­sa.u

8 Ku­za­ku­thi-ke isi­zwe lo­mbu­so oku­nga­yi­ku­mse­be­nze­la ye­na, uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, lo­ku­nga­yi­ku­be­ka inta­mo ya­kho nga­pha­nsi kwe­jo­gwe le­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni,v le­so­si­zwe ngi­za­si­je­zi­sa, itsho iNko­si, nge­nke­mbaw la­nge­ndla­la la­ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo, ngi­ze ngi­ku­qe­de nge­sa­ndla sa­khe.

9 Li­na-ke li­nga­ba­la­le­li aba­pro­fe­thi be­nux la­ba­vu­mi­si be­nuy la­ba­phu­phi be­nu la­ba­cha­si­si be­mi­bo­no be­nuz la­ba­lu­mbi be­nua aba­khu­lu­ma ki­ni be­si­thi: Ka­li­yi­ku­yi­se­be­nze­la inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni.b

10 Ngo­ba ba­pro­fe­tha ama­nga ki­ni,cd uku­ze ba­li­su­se li­ye kha­tsha­na le­li­zwe la­ki­ni, lo­ku­ze ngi­li­xo­tshe li­phu­me, li­bhu­bhe.

11 Ko­dwa isi­zwe esi­za­nge­ni­sa inta­mo ya­so nga­pha­nsi kwe­jo­gwe le­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni,e si­yi­se­be­nze­le, ngi­za­si­ye­ke­la eli­zwe­ni la­so, itsho iNko­si, uku­thi si­li­se­be­nze, si­hla­le ku­lo.

12 Nga­khu­lu­ma la­ku­Ze­de­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­daf nje­ngo­kwa­la­wo­ma­zwi wo­nke nga­thi: Nge­ni­sa­ni inta­mo ze­nu nga­pha­nsi kwe­jo­gwe le­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni,g li­se­be­nze­le yo­na la­ba­ntu ba­yo, li­phi­le.h

13 Li­za­fe­la­ni, we­na la­ba­ntu ba­kho,i nge­nke­mba, nge­ndla­la, la­ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo,j nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si ma­ye­la­na le­si­zwe esi­nga­yi­ku­yi­se­be­nze­la inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni?k

14 Nga­kho li­nga­wa­la­le­li ama­zwi aba­pro­fe­thi aba­khu­lu­ma ki­ni be­si­thi: Ka­li­yi­ku­yi­se­be­nze­la inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni;l ngo­ba ba­pro­fe­tha ama­nga ki­ni.m

15 Ngo­ba ka­ngi­ba­thu­ma­nga, itsho iNko­si, ko­dwa ba­pro­fe­tha ama­nga nge­bi­zo la­mi,n uku­ze ngi­li­xo­tshe,o li­bhu­bhe, li­na la­ba­pro­fe­thi aba­pro­fe­tha ki­ni.

16 Nga­se­ngi­khu­lu­ma ku­ba­pri­sti la­ku­la­ba­ba­ntu bo­nke, ngi­si­thi: Itsho nja­lo INko­si: Li­nga­wa­la­le­li ama­zwi aba­pro­fe­thi be­nu aba­pro­fe­tha ki­ni be­si­thi:p Kha­nge­la­ni, izi­tsha ze­ndlu ye­Nko­si zi­za­bu­yi­swa kha­the­si ma­si­nya­ne zi­ve­la eBha­bhi­lo­ni;q ngo­ba ba­pro­fe­tha ama­nga ki­ni.r

17 Li­nga­ba­la­le­li; se­be­nze­la­ni inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni,s li­phi­le. Ku­nga­ni umu­zi lo ube lu­nxi­wa?t

18 Ko­dwa uba be­nga­ba­pro­fe­thi, nja­lo uba ili­zwi le­Nko­si li­ku­bo, kha­the­si ka­ba­yi­nce­nge iNko­si ya­ma­ba­ndla,u uku­thi izi­tsha ezi­se­le­yo endli­ni ye­Nko­si le­ndli­ni ye­nko­si ya­ko­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma zi­nga­yi eBha­bhi­lo­ni.v

19 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla ma­ye­la­na le­zi­nsi­ka,w la­ngo­lwa­ndle,x la­nge­zi­se­ke­lo,y la­nge­nsa­li ye­zi­tsha ezi­se­le ku­lu­mu­zi,

20 uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni anga­zi­tha­tha­nga, eku­thu­mbe­ni kwa­khe uJe­ko­ni­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­khi­mi inko­si ya­ko­Ju­da eJe­ru­sa­le­ma emu­sa eBha­bhi­lo­ni,z la­zo zo­nke izi­khu­lu za­ko­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma;

21 ye­bo, itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ma­ye­la­na le­zi­tsha ezi­se­le­yo endli­ni ka­Je­ho­va le­ndli­ni ye­nko­si ya­ko­Ju­da le­Je­ru­sa­le­ma:

22 Zi­za­si­wa eBha­bhi­lo­ni,a zi­be kho­na ku­ze ku­be lu­su­kub engi­za­ku­zi­ha­mbe­la nga­lo,c itsho iNko­si; kho­na ngi­za­ze­nyu­sa,d ngi­zi­bu­yi­se­le ku­li­nda­wo.ef

UHa­na­ni­ya utshu­ma­ye­la ama­nga

28Kwa­se­ku­si­thi nga­lo­wo­mnya­ka,a eku­qa­le­ni ko­ku­bu­sa ku­ka­Ze­de­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da, ngo­mnya­ka we­si­ne, nge­nya­nga ye­si­hla­nu, uHa­na­ni­yab indo­da­na kaA­zu­ri umpro­fe­thic owa­ye­ngo­we­Gi­be­yo­nid wa­khu­lu­ma ki­mi endli­ni ye­Nko­si eme­hlwe­ni aba­pri­sti la­ba­ntu bo­nke, esi­thi:

2 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, isi­thi: Ngi­le­phu­li­le ijo­gwe le­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni.e

3 Ku­se­se­pha­ka­thi kwe­mi­nya­ka emi­bi­li ye­zi­nsu­ku ngi­za­bu­yi­se­la ku­li­nda­wof izi­tsha zo­nke ze­ndlu ye­Nko­si,g uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni azi­su­sa ku­li­nda­wo wa­zi­sa eBha­bhi­lo­ni.

4 Fu­thi uJe­ko­ni­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­khi­mi inko­si ya­ko­Ju­da, la­bo bo­nke aba­thu­njwa ba­ko­Ju­da, aba­ya eBha­bhi­lo­ni, ngi­zaba­bu­yi­se­la ku­li­nda­wo, itsho iNko­si; ngo­ba ngi­za­le­phu­la ijo­gwe le­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni.h

5 Wa­se­khu­lu­ma uJe­re­mi­ya umpro­fe­thi ku­Ha­na­ni­ya umpro­fe­thi eme­hlwe­ni aba­pri­sti le­me­hlwe­ni aba­ntu bo­nke aba­be­mi endli­ni ye­Nko­si;

6 uJe­re­mi­ya umpro­fe­thi wa­se­si­thi: Ame­ni!i iNko­si ka­ye­nze nja­lo, iNko­si ka­yi­qi­ni­se ama­zwi akho owa­pro­fe­thi­le­yo, uku­thi ibu­yi­se izi­tsha ze­ndlu ye­Nko­si, la­bo bo­nke aba­thu­njwa, ku­su­ke eBha­bhi­lo­ni ku­ze ku­li­nda­wo.

7 Ko­dwa ake uzwe le­li­li­zwi engi­li­khu­lu­ma endle­be­ni za­kho le­ndle­be­ni za­bo bo­nke aba­ntu:

8 Aba­pro­fe­thi aba­be­pha­mbi kwa­mi la­ba­be­pha­mbi kwa­kho kwa­se­ndu­lo ba­pro­fe­tha be­me­le­ne la­ma­zwe ama­ne­ngi be­me­le­ne le­mi­bu­so emi­khu­lu, nge­mpi la­ngo­bu­bi la­ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo.

9 Umpro­fe­thi opro­fe­thaj ngo­ku­thu­la,k la­pho ili­zwi lo­mpro­fe­thi se­li­fi­ki­le, lo­wo­mpro­fe­thi uza­kwa­zi­wa uku­thi iNko­si imthu­mi­le nge­qi­ni­so.

10 Umpro­fe­thi uHa­na­ni­ya wa­se­li­su­sa ijo­gwe enta­nye­ni ka­Je­re­mi­ya umpro­fe­thi, wa­le­phu­la.l

11 UHa­na­ni­ya wa­se­khu­lu­ma eme­hlwe­ni aba­ntu bo­nke esi­thi: Itsho nja­lo iNko­si: Ngo­ku­nja­lo ngi­za­le­phu­la ijo­gwe li­ka­Ne­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­nim ngi­li­su­se enta­nye­ni ye­zi­zwe zo­nke ku­se­se­pha­ka­thi kwe­mi­nya­ka emi­bi­li ye­zi­nsu­ku.n UJe­re­mi­ya umpro­fe­thi wa­se­ha­mba nge­ndle­la ya­khe.

12 La­se­li­fi­ka ili­zwi le­Nko­si ku­Je­re­mi­ya, emva ko­ku­thi uHa­na­ni­ya umpro­fe­thi ese­phu­li­le ijo­gwe eli­su­sa enta­nye­ni ka­Je­re­mi­ya umpro­fe­thi,o li­si­thi:

13 Ha­mba uye­tshe­la uHa­na­ni­ya usi­thi: Itsho nja­lo iNko­si: We­phu­li­le ama­jo­gwe esi­go­do; ko­dwa uza­we­nza ama­jo­gwe ensi­mbi enda­we­ni ya­wo.

14 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Ngi­ga­xi­le ijo­gwe le­nsi­mbip enta­nye­ni ya­zo zo­nke le­zi­zi­zweq uku­ze zi­se­be­nze­le uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni; fu­thi zi­za­mse­be­nze­la,r nja­lo ngi­mni­ki­le le­zi­nya­ma­za­na ze­ga­nga.s

15 UJe­re­mi­ya umpro­fe­thi wa­se­si­thi ku­Ha­na­ni­ya umpro­fe­thi: Ake uzwe, Ha­na­ni­ya; iNko­si ka­yi­ku­thu­ma­nga,t ko­dwa we­na we­nza la­ba­ba­ntu uku­thi ba­the­mbeu ama­nga.v

16 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, ngi­za­ku­xo­tsha ebu­swe­ni bo­mhla­ba; lo­nya­ka uza­ku­fa, ngo­ba ukhu­lu­mi­le uku­hla­mu­ka ume­le­ne le­Nko­si.w

17 Wa­fa-ke uHa­na­ni­ya umpro­fe­thi nga­lo­wo­mnya­ka nge­nya­nga ye­si­kho­mbi­sa.

Incwa­di ka­Je­re­mi­ya kwa­ba­thu­nje­lwe eBha­bhi­lo­ni

29La-ke nga­ma­zwi encwa­di ayi­thu­me­la­yo uJe­re­mi­ya umpro­fe­thi ive­la eJe­ru­sa­le­ma isi­ya ku­nsa­li ya­ba­da­la ba­ba­thu­nji­we­yoa la­ku­ba­pri­stib la­ku­ba­pro­fe­thi le­ba­ntwi­ni bo­nke aye­ba­thu­mbi­le uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri be­su­ka eJe­ru­sa­le­ma wa­ba­sa eBha­bhi­lo­ni

2 (e­mva ko­ku­phu­ma ku­ka­Je­ko­ni­ya inko­si,cd le­ndlo­vu­ka­zi,ef la­ba­the­nwa,g izi­pha­tha­ma­ndla za­ko­Ju­da le­ze­Je­ru­sa­le­ma,h la­ba­ba­zi,i la­ba­kha­ndi,j be­su­ka eJe­ru­sa­le­ma),

3 nge­sa­ndla si­kaE­la­sa indo­da­na ka­Sha­fa­ni,k lo­Ge­ma­ri­ya indo­da­na ka­Hi­li­khi­ya,l uZe­de­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da eya­ba­thu­ma eBha­bhi­lo­ni ku­Ne­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni,m isi­thi:

4 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ki­bo bo­nke aba­thu­nji­we­yo enga­be­nza ba­thu­njwa be­su­swa eJe­ru­sa­le­ma ba­si­wa eBha­bhi­lo­ni:

5 Ya­kha­ni izi­ndlu,n li­hla­le ki­zo, li­hla­nye­le izi­va­nde, li­dle izi­the­lo za­zo;

6 li­tha­the aba­fa­zi, li­za­le ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi, li­tha­the­le ama­do­da­na enu aba­fa­zi, le­ndi­se ama­do­da­ka­zi enu ema­do­de­ni, uku­ze aza­le ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi, la­nde kho­na, li­nga­nci­phi.

7 Li­di­nge uku­thu­la ko­mu­zi la­pho engi­li­thu­mbe­le kho­na, li­wu­khu­le­ke­le eNko­si­ni;o ngo­ba eku­thu­le­ni kwa­wo li­za­ku­ba lo­ku­thu­la.

8 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Aku­thi aba­pro­fe­thi be­nu la­ba­vu­mi­si be­nup aba­pha­ka­thi kwe­nu ba­nga­li­kho­hli­si;q li­nga­wa­la­le­li ama­phu­pho enu eli­we­nza aphu­tshwe;r

9 ngo­ba ba­pro­fe­tha ama­nga ki­ni nge­bi­zo la­mi;s ka­ngi­ba­thu­ma­nga,t itsho iNko­si.

10 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si: Qi­ni­so, la­pho imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa isi­gcwa­li­se­ki­le eBha­bhi­lo­ni,u ngi­za­li­ha­mbe­la,v ngi­qi­ni­se ili­zwi la­mi eli­hle ki­ni,w uku­thi ngi­li­bu­yi­se ku­li­nda­wo.xy

11 Ngo­ba mi­na ngi­ya­zi imi­ca­ba­ngo engi­yi­ca­ba­nga nga­ni, itsho iNko­si, imi­ca­ba­ngo yo­ku­thu­la, ka­yi­si­yo eyo­ku­bi, uku­thi ngi­li­ni­ke isi­phe­tho lo­ku­li­nde­lwe­yo.z

12 Kho­na li­za­ngi­bi­zaa li­ye­khu­le­ka ki­mi, ngi­li­zwe.

13 Nja­lo li­za­ngi­di­nga,bcd lingi­tho­le, la­pho li­ngi­di­ngi­si­sa nge­nhli­zi­yo ye­nu yo­nke.e

14 Nja­lo ngi­za­tho­lwa yi­ni,f itsho iNko­si, ngi­bu­yi­se uku­thu­njwa kwe­nu,g ngi­li­qo­qe ku­zo zo­nke izi­zweh la­ku­zo zo­nke inda­wo la­pho engi­li­xo­tshe­le kho­na,i itsho iNko­si, ngi­li­bu­yi­se enda­we­ni enga­li­thu­mba li­ve­la kho­na.

15 Ngo­ba li­tshi­lo: INko­si isi­vu­se­le aba­pro­fe­thi eBha­bhi­lo­ni.

16 Ngo­ba utsho nja­lo uJe­ho­va nge­nko­si ehle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si si­ka­Da­vi­daj la­nga­bo bo­nke aba­ntu aba­hla­la ku­lu­mu­zi, aba­fo­we­nu aba­nga­phu­me­la­nga eku­thu­njwe­ni ka­nye la­ni:

17 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Kha­nge­la­ni, ngi­za­thu­me­la pha­ka­thi kwa­bo inke­mba, indla­la, lo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo,k ngi­be­nze ba­be nje­nge­mi­khi­wa eye­nya­nye­ka­yo, enga­dle­ki­yo nge­nxa yo­bu­bi.l

18 Ngi­xo­tsha­ne la­bo nge­nke­mba, nge­ndla­la, la­ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo, ngi­ba­ni­ke­le uku­ba yi­se­sa­bi­so ku­yo yo­nke imi­bu­so yo­mhla­ba,m ba­be yi­si­qa­le­ki­so,no le­nto eye­sa­be­ka­yo,pqr lo­ku­nci­fe­lwa­yo,s le­hla­zo,t pha­ka­thi kwa­zo zo­nke izi­zweu la­pho engi­ba­xo­tshe­le kho­na;v

19 nge­nxa yo­ku­thi be­nga­wa­la­le­la­nga ama­zwi ami, itsho iNko­si, enga­wa­thu­me­la ki­bo nge­nce­ku za­mi aba­pro­fe­thi, ngi­vu­ka ngo­vi­vi ngiba­thu­ma,w ko­dwa ka­li­la­le­la­nga,x itsho iNko­si.

20 Li­na-ke zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si, li­na lo­nke ba­thu­nji­we­yo, enga­ba­thu­ma be­su­ka eJe­ru­sa­le­ma be­si­ya eBha­bhi­lo­ni:y

21 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ma­ye­la­na loA­ha­bi indo­da­na ka­Ko­la­ya, la­ma­ye­la­na lo­Ze­de­khi­ya indo­da­na ka­Ma­ha­se­ya, aba­pro­fe­tha ama­nga ki­ni nge­bi­zo la­mi:z Kha­nge­la­ni, ngi­za­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni si­ka­Ne­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, oza­ba­bu­la­la pha­mbi kwa­me­hlo enu.

22 Nja­lo ku­za­tha­thwa ku­boa isi­qa­le­ki­so yi­bo bo­nke aba­thu­nji­we­yo ko­Ju­da aba­se­Bha­bhi­lo­nib ku­thi­we: Ku­nga­thi iNko­si iku­mi­se nje­ngo­Ze­de­khi­ya la­nje­ngoA­ha­bi, inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni eya­mo­sa ngo­mli­lo;c

23 nge­nxa yo­ku­thi be­nze ubu­thu­tha koI­sra­ye­li, ba­fe­ba la­ba­fa­zi ba­bo­ma­khe­lwa­ne ba­bo,d ba­qa­mba ama­zwi anga­ma­nga nge­bi­zo la­mi,ef engi­nga­ba­la­ya­nga wo­na; nja­lo yi­mi enga­zi­yo, engi­ngu­mfa­ka­zi,g itsho iNko­si.

24 Uza­khu­lu­ma ku­She­ma­ya umNe­he­la­mi usi­thi:

25 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, isi­thi: Nge­nxa yo­ku­thi we­na uthu­me­le izi­ncwa­di nge­bi­zo la­kho ku­bo bo­nke aba­ntu aba­se­Je­ru­sa­le­ma, la­ku­Ze­fa­ni­yah indo­da­na ka­Ma­ha­se­ya umpri­sti,i la­ku­bo bo­nke aba­pri­sti, usi­thi:

26 INko­si isi­kwe­nze ube ngu­mpri­sti esi­khu­ndle­ni si­ka­Je­ho­ya­da umpri­sti,j uku­thi li­be nga­ba­bo­ni­si be­ndlu ye­Nko­sik phe­zu kwa­khe wo­nke umu­ntu ohla­nya­yol ozi­tsha­ya umpro­fe­thi,m uku­thi li­mfa­ke esi­to­ki­si­ni ele­za­nko­si enta­nye­ni.n

27 Kha­the­si-ke, ku­nga­ni unga­mkhu­za­nga uJe­re­mi­ya umA­na­tho­thio ozi­tsha­ya umpro­fe­thi ki­ni?p

28 Ngo­ba nge­nxa ya­lo­khu use­thu­me­le ki­thi e­Bha­bhi­lo­ni esi­thi: Ku­za­ku­ba ku­de; ya­kha­ni izi­ndlu,q li­hla­le ki­zo, li­hla­nye­le izi­va­nde, li­dle izi­the­lo za­zo.

29 UZe­fa­ni­ya umpri­sti wa­se­yi­fu­nda li­ncwa­di endle­be­ni zi­ka­Je­re­mi­ya umpro­fe­thi.

30 La­se­li­fi­ka ili­zwi le­Nko­si ku­Je­re­mi­ya li­si­thi:

31 Thu­me­la ku­bo bo­nke aba­thu­nji­we­yo usi­thi: Itsho nja­lo iNko­si ngo­She­ma­ya umNe­he­la­mi: Nge­nxa yo­ku­thi uShe­ma­ya epro­fe­the ki­ni, mi­na-ke ngi­nga­mthu­ma­nga,rs wa­le­nza uku­thi li­the­mbe ama­nga,t

32 nga­kho itsho iNko­si: Kha­nge­la, ngi­za­je­zi­sa uShe­ma­ya umNe­he­la­mi ka­nye le­nza­lo ya­khe; ka­yi­ku­ba la­mu­ntu oza­hla­la pha­ka­thi kwa­la­ba­ba­ntu, anga­bo­ni oku­hle engi­za­kwe­nze­la aba­ntu ba­mi,u itsho iNko­si, ngo­ba ukhu­lu­me uku­hla­mu­ka eme­le­ne le­Nko­si.v

Uku­bu­ye­la kwa­ba­thu­nji­we­yo ku­ya­the­nji­swa

30Ili­zwi ela­fi­ka ku­Je­re­mi­ya li­ve­la eNko­si­ni li­si­thi:

2 Itsho nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, isi­thi: Zi­bha­le­le encwa­di­ni wo­nke ama­zwi engi­wa­khu­lu­me ku­we.a

3 Ngo­ba kha­nge­la, insu­ku zi­ye­za,b itsho iNko­si, uku­thi ngi­za­bu­yi­sa uku­thu­njwa kwa­ba­ntu ba­mic uI­sra­ye­li lo­Ju­da,d itsho iNko­si, ngi­ba­bu­yi­se­le eli­zwe­ni enga­li­ni­ka oyi­se, nja­lo ba­za­ku­dla ili­fa la­lo.e

4 La­la nga­ma­zwi iNko­si eya­wa­khu­lu­ma ma­ye­la­na loI­sra­ye­li la­ma­ye­la­na lo­Ju­da.f

5 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si: Si­zwi­le ili­zwi lo­ku­thu­thu­me­la; ku­lo­kwe­sa­ba, ha­tshi uku­thu­la.

6 Ake li­bu­ze, li­bo­ne uba indo­da inga­be­le­tha yi­ni? Ku­nga­ni ngi­bo­na ngu­lo­wo la­lo­wo owe­si­li­sa isa­ndla sa­khe si­phe­zu ko­kha­lo lwa­khe nje­ngo­we­si­fa­za­na obe­le­tha­yo,g lo­bu­so bo­nke se­bu­phe­ndu­ke ba­ba mhlo­tsha­na?h

7 Ma­ye! ngo­ba lu­khu­lu lo­lo­su­ku,i oko­ku­thi ka­lu­kho olu­nje­nga­lo;j ku­yi­si­kha­thi so­ku­hlu­phe­ka ku­ka­Ja­ko­be, ko­dwa uza­si­ndi­swa ku­kho.

8 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­ku,k itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla, ngi­za­kwe­phu­lal ijo­gwe la­khe enta­nye­ni ya­kho,m ngi­qa­mu­leno izi­bo­pho za­kho;p la­be­zi­zweq ka­ba­sa­yi­ku­mse­be­nzi­sa.r

9 Ko­dwa ba­za­se­be­nze­la uJe­ho­va, uNku­lu­nku­lu wa­bo, lo­Da­vi­da inko­si ya­bos engi­za­ba­vu­se­la ye­na.t

10 Nga­kho we­na unge­sa­bi,uv nce­ku ya­mi Ja­ko­be,w itsho iNko­si; fu­thi unga­tsha­ywa lu­va­lo, Isra­ye­li; ngo­ba kha­nge­la, ngi­za­ku­si­ndi­sa ukha­tsha­na,x le­nza­lo ya­kho eli­zwe­ni lo­ku­thu­njwa kwa­yo;y nja­lo uJa­ko­be uza­phe­ndu­ka,z athu­le,a onwa­be,b nja­lo ka­kho ozame­nza esa­be.cd

11 Ngo­ba mi­na ngi­la­we, itsho iNko­si, uku­ku­si­ndi­sa;ef ngo­ba ngi­za­kwe­nza uku­phe­la ku­zo zo­nke izi­zwe engi­ku­hla­ka­ze­le kho­na,gh ko­dwa ka­ngi­yi­kwe­nza uku­phe­la ku­we; ko­dwa ngi­za­ku­la­yaijk ngo­ku­fa­ne­le­yo,l ka­ngi­yi­ku­ku­ye­ke­la unga­je­zi­swa­nga ngo­ku­phe­le­le­yo.mn

12 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si: Ukwa­phu­ka kwa­kho ka­kwe­la­phe­ki,o isi­lo­nda sa­kho si­bi.p

13 Ka­kho owa­hlu­le­la uda­ba lwa­kho, uku­thi abo­phe isi­lo­nda sa­kho; ka­wu­la­mi­thi epho­li­sa­yo.q

14 Zo­nke izi­tha­ndwa za­kho zi­ku­kho­hli­we;r ka­zi­ku­di­ngi; ngo­ba ngi­ku­tsha­yi­le ngo­ku­tsha­ya kwe­si­tha,s ngo­ku­la­ywa ko­lo­lu­nya,t nge­nxa yo­bu­ne­ngi be­si­pha­mbe­ko sa­kho,u izo­no za­kho za­ndi­le.v

15 Ukha­le­la­ni ngo­kwe­phu­ka kwa­kho? Usi­zi lwa­kho ka­lwe­la­phe­ki nge­nxa yo­bu­ne­ngi be­si­pha­mbe­ko sa­kho;w ngo­ba izo­no za­kho za­ndi­le,x ngi­ze­nzi­le le­zi­zi­nto ku­we.

16 Nga­kho bo­nke aba­ku­dla­yoy ba­za­dli­wa;z la­zo zo­nke izi­tha za­kho, zo­nke zi­za­ku­ya eku­thu­njwe­ni; la­ba­ku­pha­nga­yoa ba­za­ku­ba yi­mpa­ngo,b la­bo bo­nke aba­kwe­mu­ka­yo ngi­za­ba­ni­ke­la ekwe­mu­kwe­ni.c

17 Ngo­ba ngi­za­kwe­nyu­se­la uku­phi­la ku­we,d ngi­kwe­la­phe ema­nxe­be­ni akho,e itsho iNko­si; ngo­ba ba­ku­bi­ze ngo­ku­thi oXo­tshi­we­yo,f be­si­thi: Yi­Zi­yo­ni, ka­ku­la­mu­ntu oyi­di­nga­yo.g

18 Itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, ngi­za­bu­yi­sa uku­thu­njwa kwa­ma­the­nte ka­Ja­ko­be,h ngi­ha­wu­ke­le ama­kha­ya abo;i nja­lo umu­zi uza­kwa­khi­wa phe­zu kwe­nqu­mbi ya­wo,j le­si­go­dlo si­za­hla­la nje­ngo­mkhu­ba wa­so.

19 Nja­lo ku­za­phu­ma ku­bo uku­bo­nga,k le­li­zwi la­ba­tho­ko­za­yo;l nja­lo ngi­za­ba­ndi­sa,m ka­ba­yi­ku­ba ba­lu­tshwa­na; ngi­ba­du­mi­se,no ka­ba­yi­kwe­yi­swa.p

20 La­ba­ntwa­na ba­bo ba­za­ku­ba nje­nge­ndu­lo,q le­nhla­nga­no ya­bo iza­mi­swa pha­mbi kwa­mi; nja­lo ngi­za­je­zi­sa bo­nke aba­ba­ci­nde­ze­la­yo.

21 Le­si­khu­lu sa­bo si­za­ve­la ku­bo,r lo­mbu­si wa­bo uza­phu­ma eve­la pha­ka­thi kwa­bo; nja­lo ngi­za­mso­nde­za, aso­nde­le ki­mi;s ngo­ba ngu­ba­ni lo­wo onge­nza inhli­zi­yo ya­khe isi­ba­mbi­so so­ku­so­nde­la ki­mi?t itsho iNko­si.

22 Nja­lo li­za­ku­ba nga­ba­ntu ba­mi, la­mi ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu we­nu.u

23 Kha­nge­la­ni isi­vu­ngu­za­ne se­Nko­si, uku­vu­tha ku­phu­mi­le,v isi­vu­ngu­za­ne esi­khu­khu­la­yo; si­za­kwe­hla nga­ma­ndla phe­zu kwe­kha­nda la­ba­bi.w

24 Uku­vu­thax ko­la­ka lwe­Nko­si ka­ku­yi­ku­de­da,y ize ikwe­nze, ize iqi­ni­se injo­ngo ze­nhli­zi­yo ya­yo;z eku­ci­ne­ni kwe­zi­nsu­ku li­za­na­ka­na nga­lo­khu.ab

31Nga­le­so­si­kha­thi,a itsho iNko­si, ngi­za­ku­ba ngu­Nku­lu­nku­lu we­nsa­pho zo­nke za­koI­sra­ye­li;b bo­na-ke ba­za­ku­ba nga­ba­ntu ba­mi.

2 Itsho nja­lo iNko­si: Aba­ntu ba­ba­se­le­yo be­nke­mba ba­tho­la umu­sa enka­nga­la; ngi­tsho uI­sra­ye­li, la­pho ngi­si­ya­mphu­mu­za.c

3 INko­si ya­bo­na­ka­la ki­mi ikha­tsha­na isi­thi: Ye­bo, ngi­ku­tha­ndi­led ngo­tha­ndo olu­la­pha­ka­de,e nga­kho-ke ngi­ku­do­nsi­le ngo­tha­ndo­lo­mu­sa.f

4 Ngi­za­bu­ya ngi­kwa­khe,g wa­khe­ke, we­na nto­mbi emsu­lwa ya­koI­sra­ye­li; uza­bu­ya uvu­nu­li­swe nge­zi­gu­ja­na za­kho,h uphu­me pha­ka­thi ko­ku­gi­dai kwa­ba­tho­ko­za­yo.j

5 Uza­bu­ya uhla­nye­le izi­vi­ni phe­zu kwe­zi­nta­bak ze­Sa­ma­ri­ya;l aba­hla­nye­li ba­za­hla­nye­la, ba­dle izi­the­lo1.

6 Ngo­ba ku­za­ku­ba kho­na usu­ku aba­za­me­me­za nga­lo aba­li­ndi enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mim be­si­thi: Su­ku­ma­ni, se­nyu­ke si­ye e­Zi­yo­ni, eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­thu.n

7 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si: Mhla­be­le­le­ni uJa­ko­be nge­nto­ko­zo,o li­me­me­ze­le pha­ka­thip kwe­nhlo­ko ye­zi­zwe;q zwa­ka­li­sa­ni, du­mi­sa­ni, li­thi: Nko­si, si­ndi­sa aba­ntu ba­kho,r insa­li ya­koI­sra­ye­li.

8 Kha­nge­la­ni, ngi­za­ba­le­tha be­ve­la eli­zwe­ni le­nya­ka­tho,s ngi­ba­bu­thet ema­ce­le­ni omhla­ba;u pha­ka­thi kwa­bo ku­kho­na izi­pho­fu la­ba­qhu­la­yo,v abe­si­fa­za­na aba­khu­le­lwe­yo la­ba­be­le­tha­yo nda­wo­nye; ba­za­bu­ya la­pha be­li­ba­ndla eli­khu­lu.

9 Ba­za­bu­ya be­lo­ku­kha­la,w ngi­za­ba­kho­khe­la be­lo­ku­nce­nga;x ngi­za­ba­ha­mbi­sa emi­fu­le­ni ya­ma­nziy nge­ndle­la eqo­ndi­le­yo,z aba­nga­yi­ku­khu­be­ka ku­yo; ngo­ba ngi­ngu­yi­se kaI­sra­ye­li,a loE­fra­yi­mib uli­zi­bu­lo la­mi.c

10 Zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si, li­na zi­zwe, lili­me­me­ze ezi­hle­nge­ni ezi­kha­tsha­na, li­thi: Ye­na owa­chi­tha uI­sra­ye­li uza­mbu­tha,d amgci­ne, nje­ngo­me­lu­si umhla­mbi wa­khe.e

11 Ngo­ba iNko­si imhle­ngi­le uJa­ko­be, ya­mhla­wu­le­laf emsu­sa esa­ndle­ni so­la­ma­ndla ku­la­ye.g

12 Nga­kho ba­za­ku­za ba­hla­be­le­le eku­pha­ka­me­ni kwe­Zi­yo­ni,h ba­ge­le­ze­lei ko­ku­hle kwe­Nko­si,j nga­ma­be­le,kl la­nge­wa­yi­ni eli­tsha,mno la­nga­ma­fu­tha,p la­nga­ma­zi­nya­ne ezi­mvu, le­nko­mo; lo­mphe­fu­mu­lo wa­bo ube nje­nge­si­va­nde esi­the­le­lwe­yo,q ka­ba­sa­yi­ku­bu­ya ba­be lo­si­zi.r

13 Kho­na into­mbi iza­tho­ko­za eku­gi­de­ni,s la­ma­ja­ha la­ba­da­la ka­nye­ka­nye; ngo­ba ngi­za­phe­ndu­la uku­li­la kwa­bo ku­be yi­nto­ko­zo, ngi­ba­du­du­ze, ngi­ba­tho­ko­zi­se, ba­nga­bi lo­si­zi.t

14 Nja­lo ngi­za­su­thi­sa umphe­fu­mu­lo wa­ba­pri­sti nga­ma­no­no,u la­ba­ntu ba­mi ba­za­su­thi­swa ngo­ku­hle kwa­mi, itsho iNko­si.

15 Itsho nja­lo iNko­si: Ili­zwi le­zwa­ka­lav eRa­ma,w uku­li­la, uku­kha­la inye­mbe­zi oku­ba­ba­yo ka­khu­lu;x uRa­she­li ekha­le­la aba­ntwa­na ba­khe, esa­la uku­du­du­zwa nga­ba­ntwa­na ba­khe, ngo­ba be­ngase­kho.y

16 Itsho nja­lo iNko­si: Ba­mba ili­zwi la­kho eku­kha­le­ni, la­me­hlo akho ezi­nye­mbe­zi­ni; ngo­ba ku­lo­mvu­zo wo­mse­be­nzi wa­kho, itsho iNko­si, ngo­ba ba­za­bu­ya be­ve­la eli­zwe­ni le­si­tha.z

17 Ku­kho­na-ke ithe­mba enza­lwe­ni ya­kho,a itsho iNko­si; ngo­ba aba­ntwa­na ba­kho ba­za­bu­ye­la emngce­le­ni wa­ki­bo.b

18 Ngi­zwi­le lo­ku­zwa uE­fra­yi­mi ezi­li­le­lac esi­thi: Ungi­la­yi­le, nja­lo nga­la­ywa nje­nge­tho­le eli­nga­tha­mba­nga; ngi­phe­ndu­ka, nja­lo ngi­za­phe­ndu­la;d ngo­ba uyi­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­mi.

19 Isi­bi­li emva ko­ku­phe­ndu­ka kwa­mi,e nga­zi­so­la, le­mva ko­ku­fu­ndi­swa kwa­mi nga­tsha­ya phe­zu kwe­tha­nga­zi la­mi;f nga­ba le­nhlo­ni, nja­lo nga­ya­nge­ka, ngo­ba nga­thwa­la ihla­zo lo­bu­tsha ba­mi.g

20 UE­fra­yi­mi uyi­ndo­da­na ya­mi eli­gu­gu yi­ni, ungu­mntwa­na wa­mi otho­ko­zi­sa­yo yi­ni?h Ngo­ba se­lo­khu nga­khu­lu­ma ngi­me­le­ne la­ye, ngi­sa­mkhu­mbu­la ngo­qo­tho; nge­nxa ya­lo­kho imi­bi­li­ni ya­mi iya­kha­la nga­ye;i isi­bi­li ngi­za­ku­ba le­si­ha­wu ku­ye, ku­tsho iNko­si.

21 Zi­be­ke­le izi­tshe­ngi­so ze­ndle­la,j uzi­mi­se­le izi­nsi­ka ze­zi­qo­ndi­so, ube­ke inhli­zi­yo ya­kho ku­mgwa­qo omkhu­lu,k indle­la owa­ha­mba nga­yo;l phe­ndu­ka, nto­mbi emsu­lwa ya­koI­sra­ye­li, uphe­ndu­ke­le ku­le imi­zi ya­ki­ni.

22 Ko­ze ku­be ni­ni uzu­la­zu­la,m ndo­da­ka­zi ehle­hle­la nyo­va­ne?n Ngo­ba iNko­si ida­le into entsha emhla­be­ni: Owe­si­fa­za­na uza­ha­nqa indo­da.o

23 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Ba­za­bu­ya ba­tsho le­li­li­zwi eli­zwe­ni la­ko­Ju­da le­mi­zi­ni ya­kho, la­pho ngi­bu­yi­se­la uku­thu­njwa kwa­bo:p Kwa­nga­thi iNko­si inga­ku­bu­si­sa,q kha­ya lo­ku­lu­nga,r nta­ba yo­bu­ngcwe­le.s

24 Nja­lo ku­za­hla­la ku­lo uJu­da la­yo yo­nke imi­zi ya­khe nda­wo­nye,t aba­li­mi la­ba­ha­mba le­mi­hla­mbi.

25 Ngo­ba ngi­su­thi­seu umphe­fu­mu­lo okha­the­le­yo,v ngi­gcwa­li­se wo­nke umphe­fu­mu­lo ophe­la ama­ndla.

26 Nga­se­ngi­pha­pha­ma, nga­bo­na; lo­bu­tho­ngo ba­mi ba­bu­mna­ndi ki­mi.

27 Kha­nge­la, insu­ku zi­ye­za,w itsho iNko­si, la­pho ngi­za­hla­nye­la indlu kaI­sra­ye­li le­ndlu ka­Ju­dax nge­nhla­nye­lo ya­ba­ntuy le­nhla­nye­lo ye­nya­ma­za­na.

28 Ku­za­ku­thi-ke nje­nga­lo­khoz ngi­ba­li­ndi­lea uku­thi ngi­si­phu­neb lo­ku­thi ngi­di­li­zec lo­ku­thi ngi­chi­thed lo­ku­thi ngi­bhu­bhi­see lo­ku­thi nge­nze oku­bi, ngo­ku­nja­lo ngi­za­ba­li­ndaf uku­ze nga­khe ngi­hla­nye­le,gh itsho iNko­si.

29 Nga­le­zo­nsu­ku ka­ba­sa­yi­ku­thi:i Oyi­se ba­dli­le izi­the­lo ze­vi­ni ezi­mu­nyu, ama­zi­nyo aba­ntwa­na ase­tshe­le­la.j

30 Ko­dwa ngu­lo­wo la­lo­wo uza­fe­la ubu­bi ba­khe;k wo­nke umu­ntu odla izi­the­lo ze­vi­ni ezi­mu­nyu, ama­zi­nyo akhe aza­tshe­le­la.

Isi­vu­me­lwa­no esi­tsha

31 Kha­nge­la,l insu­ku zi­ye­za,m itsho iNko­si, la­pho ngi­za­kwe­nza isi­vu­me­lwa­no esi­tshan le­ndlu kaI­sra­ye­li le­ndlu ka­Ju­da;

32 ku­nge­yi­si­kho nje­nge­si­vu­me­lwa­no enga­se­nza la­bo­yi­se mhla ngi­ba­mba isa­ndla sa­boo uku­ba­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, osi­vu­me­lwa­no sa­mi bo­na aba­se­phu­la­yo, la­nxa mi­na nga­ngi­ngu­mye­ni wa­bo,p itsho iNko­si.

33 Ko­dwa yi­le­si isi­vu­me­lwa­no engi­za­se­nza le­ndlu kaI­sra­ye­liq emva kwa­le­zo­nsu­ku, itsho iNko­si: Ngi­za­fa­ka umla­yo wa­mi emi­bi­li­ni ya­bo,rs ngi­wu­bha­le enhli­zi­ywe­ni ya­bo, ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu wa­bo,t la­bo ba­be nga­ba­ntu ba­mi.

34 Ka­ba­sa­yi­ku­fu­ndi­sa-ke, ngu­lo­wo la­lo­wo uma­khe­lwa­ne wa­khe, la­ngu­lo­wo la­lo­wo umfo­wa­bo, esi­thi: Ya­zi iNko­si; ngo­ba bo­nke ba­za­nga­zi,u ku­su­ke­la ko­mnci­nya­ne wa­bo ku­ze ku­fi­ke ko­mkhu­lu wa­bo,v itsho iNko­si; ngo­ba ngi­za­the­the­le­la isi­pha­mbe­ko sa­bo,wx le­so­no sa­bo ka­ngi­sa­yi­ku­si­khu­mbu­la.yz

35 Itsho nja­lo iNko­si, eni­ka ila­nga li­be yi­ku­kha­nya emi­ni,a izi­mi­so ze­nya­nga le­ze­zi­nka­nye­zi zi­be yi­ku­kha­nya ebu­su­ku,b enya­ka­zi­sa ulwa­ndle uku­ze ama­ga­ga­si alo ahlo­ko­me;cd iNko­si ya­ma­ba­ndla li­bi­zo la­yo.e

36 Uba le­zo­zi­mi­sof zi­nga­su­ka pha­mbi kwa­mi, itsho iNko­si, inza­lo ya­koI­sra­ye­li la­yo iza­phe­la eku­be­ni yi­si­zwe pha­mbi kwa­mi zo­nke insu­ku.g

37 Itsho nja­lo iNko­si: Uba enga­li­nga­ni­swa ama­zu­lu phe­zu­lu,h zi­hlo­lwe izi­se­ke­lo zo­mhla­ba pha­nsi, la­mi ngi­za­ya­la yo­nke inza­lo ya­koI­sra­ye­lii nge­nxa ya­kho ko­nke aba­kwe­nzi­le­yo, itsho iNko­si.

38 Kha­nge­la, insu­ku zi­ye­za,j itsho iNko­si, la­pho umu­zi uza­kwa­khe­lwa iNko­si, ku­su­ke­la empho­tsho­ngwe­ni ka­Ha­na­ne­lik ku­ze ku­fi­ke esa­ngwe­ni le­Ngo­nsi.l

39 Le­nta­mbo yo­ku­li­nga­ni­sa ise­za­phu­ma ma­qo­nda­na la­yom ku­ze ku­be so­qa­qe­ni lwe­Ga­re­bi,n iphe­ndu­ke­le nga­se­Go­wa.o

40 Le­si­ho­tsha so­nke se­zi­du­mbup le­so­mlo­tha, la­wo wo­nke ama­si­mu ku­ze ku­fi­ke esi­fu­le­ni se­Ki­dro­ni,q ku­ze ku­fi­ke engo­nsi­ni ye­Sa­ngo la­ma­bhi­za nge­mpu­ma­la­nga,r ku­za­ku­ba yi­bu­ngcwe­le be­Nko­si.s Ka­ku­yi­ku­si­tshu­nwat ka­ku­sa­yi­ku­di­li­zwa ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.u

UJe­re­mi­ya uthe­nga insi­mu

32Ili­zwi ela­fi­ka ku­Je­re­mi­ya li­ve­la eNko­si­ni emnya­ke­ni we­tshu­mi ka­Ze­de­khi­ya, inko­si ya­ko­Ju­da,a owa­wu­ngu­mnya­ka we­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li ka­Ne­bhu­ka­di­re­za­ri.b

2 Ngo­ba nga­le­so­si­kha­thi ibu­tho le­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni la­yi­vi­mbe­ze­la iJe­ru­sa­le­ma; uJe­re­mi­ya umpro­fe­thi wa­ye­va­le­lwe-kecd egu­me­ni le­nto­lo­ngo,e ela­li­se­ndli­ni ye­nko­si ya­ko­Ju­da.

3 Ngo­ba uZe­de­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da wa­ye­mva­le­le esi­thi: Ku­nga­ni we­na upro­fe­tha usi­thi: Itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, ngi­wu­ni­ke­la lu­mu­zi esa­ndle­ni se­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni,f nja­lo iza­wu­thu­mba;g

4 lo­Ze­de­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­dah ka­yi­yi­ku­phu­nyu­ka esa­ndle­ni sa­ma­Kha­la­di­ya,i ko­dwa uza­ni­ke­lwa isi­bi­li esa­ndle­ni se­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, lo­mlo­mo wa­khe uza­khu­lu­ma lo­mlo­mo wa­yo,j la­me­hlo akhe abo­ne ame­hlo ayo;k

5 iza­kho­khe­la-ke uZe­de­khi­ya imu­se eBha­bhi­lo­ni,lmn abe kho­na ngi­ze ngi­mha­mbe­le,o itsho iNko­si; la­nxa li­si­lwa la­ma­Kha­la­di­ya,p ka­li­yi­ku­phu­me­le­la.

6 UJe­re­mi­ya wa­se­si­thi: Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi li­si­thi:

7 Kha­nge­la, uHa­na­me­li indo­da­na ka­Sha­lu­maq uma­lu­ma­kho uza­fi­ka ku­we esi­thi: Zi­the­nge­le insi­mu ya­mi eseA­na­tho­thi,r ngo­ba ngu­we ole­lu­nge­lo lo­ku­hle­nga uku­thi uthe­nge.s

8 Kwa­se­ku­fi­ka ki­mi uHa­na­me­li indo­da­na ka­ma­lu­ma­mi, nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si, egu­me­ni le­nto­lo­ngo,t wa­se­si­thi ki­mi: Ake uthe­nge insi­mu ya­mi eseA­na­tho­thiu ese­li­zwe­ni la­ko­Bhe­nja­mi­ni, ngo­ba ule­lu­nge­lo le­li­fa, ulo­hle­ngo; zi­the­nge­le yo­na. Nga­se­ngi­sa­zi uku­thi yi­li­zwi le­Nko­si.

9 Nga­se­ngi­yi­the­nga insi­mu ku­Ha­na­me­li indo­da­na ka­ma­lu­ma­mi, eseA­na­tho­thi,v nga­mli­nga­ni­se­la ima­liw enga­ma­she­ke­li* ayi­si­kho­mbi­sa le­nhla­mvu ezi­li­tshu­mi ze­si­li­va.

10 Nga­se­ngi­bha­la incwa­di, ngayi­pha­wu­la,x nge­nza aba­fa­ka­zi ba­fa­ka­ze,y nga­li­nga­ni­sa ima­li nge­si­ka­li.z

11 Nga­se­ngi­tha­tha incwa­di yo­ku­the­nga ena­nye­ki­we­yo nje­ngo­ko­mthe­thoa le­zi­mi­so,b le­vu­le­ki­le­yo,c

12 nga­ni­ka incwa­di yo­ku­the­nga ku­Bha­ru­khid indo­da­na ka­Ne­ri­ya,e indo­da­na ka­Ma­ha­se­ya, pha­mbi kwa­me­hlo ka­Ha­na­me­li indo­da­na ka­ma­lu­ma­mi, la­pha­mbi kwa­me­hlo aba­fa­ka­zi aba­be­pha­wu­le incwa­di yo­ku­the­nga,f pha­mbi kwa­me­hlo awo wo­nke ama­Ju­da aye­hle­zi egu­me­ni le­nto­lo­ngo.g

13 Nga­se­ngi­la­ya uBha­ru­khih pha­mbi kwa­me­hlo abo ngi­si­thi:

14 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Tha­tha le­zi­zi­ncwa­di, le incwa­di yo­ku­the­nga, zo­mbi­li ena­nye­ki­we­yoi la­le incwa­di evu­le­ki­le­yo,j uzi­fa­ke embi­ze­ni ye­bu­mba, uku­ze zi­hla­le insu­ku ezi­ne­ngi.

15 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Ku­za­bu­ya ku­the­ngwe izi­ndlu la­ma­si­mu le­zi­vi­nik ku­le­li­li­zwe.l

16 Nga­se­ngi­khu­le­ka eNko­si­ni, se­ngi­ni­ke uBha­ru­khi indo­da­na ka­Ne­ri­yam incwa­di yo­ku­the­nga,n ngi­si­thi:

17 Ha­wu Nko­si Je­ho­va! Kha­nge­la, ngu­we owe­nze ama­zu­lu lo­mhla­bao nga­ma­ndla akho ama­khu­lup la­nge­nga­lo ya­kho eye­lu­li­we­yo;q ka­ku­la­da­ba olu­nzi­ma ka­khu­lu ku­we;r

18 owe­nza utha­ndo­lo­mu­sa kwa­ba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne,s uphi­ndi­se­la isi­pha­mbe­ko sa­bo­yi­setu ku­si­fu­ba sa­ba­ntwa­na ba­bo emva kwa­bo;vw uNku­lu­nku­lu omkhu­lu, ola­ma­ndla,x iNko­si ya­ma­ba­ndla li­bi­zo la­yo;y

19 omkhu­lu nge­se­lu­le­ko,z lo­la­ma­ndla ngo­kwe­nza; ngo­ba ame­hlo akho avu­le­ke­le zo­nke indle­la za­ma­do­da­na aba­ntu,a uku­ni­ka ngu­lo­wo la­lo­wo ngo­kwe­ndle­la za­khe,b la­nje­nge­si­the­lo se­ze­nzo za­khe;

20 owa­mi­sa izi­bo­na­ka­li­so le­zi­ma­nga­li­so eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the,cd ku­ze ku­be la­mu­hla, la­koI­sra­ye­li la­pha­ka­thi kwa­ba­ntu; wa­su­ze­nze­lae ibi­zof nje­nga­la­mu­hla.

21 Wa­ba­khu­pha aba­ntu ba­kho uI­sra­ye­li eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the nge­zi­bo­na­ka­li­so,g la­nge­zi­ma­nga­li­so, la­nge­sa­ndla esi­la­ma­ndla,h la­nge­nga­lo eye­lu­li­we­yo,ij la­ngo­kwe­sa­be­ka oku­khu­lu;k

22 wa­ba­ni­ka le­li­li­zwe, owa­fu­nga ku­bo­yi­se uku­ba­ni­ka lo­na,l ili­zwe eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­ju.mn

23 Ba­se­be­nge­na ba­dla ili­fa la­lo, ko­dwa ka­ba­li­la­le­la­nga ili­zwi la­kho,o ka­ba­ha­mba­nga ngo­mla­yo wa­kho, ka­ba­kwe­nza­nga ko­nke owa­ba­la­ya kho­na uku­thi ba­kwe­nze; nga­kho ube­hli­se­le bo­nke lo­bu­bu­bi.

24 Kha­nge­la ama­du­ndu­lu; afi­ki­le emzi­ni uku­wu­thu­mba, lo­mu­zi uni­ke­lwe esa­ndle­ni sa­ma­Kha­la­di­yap alwa eme­le­ne la­wo; nge­nxa ye­nke­mbaq le­ndla­lar lo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo;s la­lo­kho owa­ku­khu­lu­ma­yo kwe­nza­ke­le; kha­nge­la-ke, uyaku­bo­na.

25 Ka­nti, we­na Nko­si Je­ho­va, uthe ki­mi: Zi­the­nge­le insi­mu nge­ma­li,t we­nze aba­fa­ka­zi ba­fa­ka­ze;u ngo­ba umu­zi uni­ke­lwe esa­ndle­ni sa­ma­Kha­la­di­ya.v

26 La­se­li­fi­ka ili­zwi le­Nko­si ku­Je­re­mi­ya li­si­thi:

27 Kha­nge­la, ngi­yi­Nko­si, uNku­lu­nku­lu wa­yo yo­nke inya­ma;w ka­mbe, ku­kho­na lo­ba yi­ni oku­nzi­ma ka­khu­lu ki­mi?x

28 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la,y ngi­wu­ni­ke­la lu­mu­zi esa­ndle­ni sa­ma­Kha­la­di­ya, le­sa­ndle­ni si­ka­Ne­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, oza­wu­thu­mba.

29 La­ma­Kha­la­di­ya alwa eme­le­ne la­lu­mu­zi aza­nge­na, awu­thu­nge­le lu­mu­zi ngo­mli­lo, awu­tshi­se ka­nye le­zi­ndluz obe­ku­ni­ke­le­lwa phe­zu kwa­zo impe­pha ku­Bha­li,a lo­be­ku­thu­lu­le­lwa phe­zu kwa­zo imi­ni­ke­lo yo­ku­na­thwa­yo kwa­ba­nye onku­lu­nku­lu,b uku­ze ba­ngi­thu­ku­the­li­se.c

30 Ngo­ba aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li la­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da be­be­se­nza oku­bi ku­phe­la eme­hlwe­ni ami, ku­su­ke­la ebu­tshe­ni ba­bo;d ngo­ba aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­ngi­zo­ndi­si­lee ku­phe­la nge­se­nzo se­za­ndla za­bo,f itsho iNko­si.

31 Ngo­ba lu­mu­zi ubu­ki­mi ngo­ko­la­ka lwa­mi la­ngo­kwe­ntu­ku­the­lo ya­mi, ku­su­ke­la ngo­su­ku aba­wa­kha nga­lo ku­ze ku­be la­mu­hla, uku­ze ngi­wu­su­se ebu­swe­ni ba­mi;g

32 nge­nxa ya­bo bo­nke ubu­bi ba­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li lo­ba­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da aba­kwe­nza­yo uku­ngi­thu­ku­the­li­sa,h bo­na,i ama­kho­si abo, izi­pha­tha­ma­ndla za­bo, aba­pri­sti ba­bo, la­ba­pro­fe­thi ba­bo, la­ba­ntu ba­ko­Ju­da, la­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma.

33 Ba­se­be­ngi­phe­ndu­le­la umhla­na,j ha­tshi-ke ubu­so; la­nxa ngi­ba­fu­ndi­si­le ngi­vu­ka ngo­vi­vi ngi­ba­fu­ndi­sa;k ka­nti ka­ba­la­le­la­nga ukwe­mu­ke­la uku­la­ywa.l

34 Ko­dwa ba­mi­sa izi­ne­ngi­so za­bo endli­ni,m obi­zo la­mi li­bi­zwa ku­yo,n uku­ze ba­yi­ngco­li­se.o

35 Ba­se­be­sa­kha inda­wo ezi­pha­ke­me­yo zi­ka­Bha­lip ezi­se­si­ho­tshe­ni se­ndo­da­na ka­Hi­no­mu,q uku­thi ba­da­bu­li­se ama­do­da­na abo la­ma­do­da­ka­zi abo emli­lwe­ni aye ku­Mo­le­ki,r engi­nga­ba­la­ya­nga kho­nas lo­ku­nga­fi­ka­nga enhli­zi­ywe­ni ya­mi, uku­thi be­nze le­si­si­ne­ngi­so, uku­ze be­nze uJu­da one.t

36 Kha­the­si-ke, nga­kho itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ma­ye­la­na lo­mu­zi lo eli­thi nga­wo: Uni­ke­lwe esa­ndle­ni se­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni unge­nke­mba la­nge­ndla­la la­ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo:v

37 Kha­nge­la­ni, ngi­za­ba­qo­qa be­ve­la ema­zwe­ni wo­nkew la­pho engi­ba­xo­tshe­le kho­nax eku­thu­ku­the­le­ni kwa­mi la­ngo­ku­fu­the­ka kwa­mi la­ngo­la­ka olu­khu­lu;y nja­lo ngi­za­ba­bu­yi­sa ku­li­nda­wo, ngi­be­nze ba­hla­le be­vi­ke­le­ki­le.z

38 Ye­bo, ba­za­ku­ba nga­ba­ntu ba­mi, la­mi ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu wa­bo.a

39 Ngi­za­ba­ni­ka inhli­zi­yo­nyebc le­ndle­la­nye, uku­ze ba­nge­sa­be zo­nke insu­ku,d ku­be ku­hle ku­boe la­ku­ba­ntwa­na ba­bo emva kwa­bo.

40 Nja­lo ngi­za­kwe­nza la­bo isi­vu­me­lwa­no esi­la­pha­ka­de,fg uku­ze ngi­nga­phe­ndu­ki eku­ba­la­nde­le­ni, uku­thi ngi­be­nze­le oku­hle, ngi­fa­ke uku­nge­sa­ba enhli­zi­ywe­ni ya­bo,h uku­ze ba­nga­phe­ndu­ki ba­su­ke ki­mi.

41 Ye­bo, ngi­za­tho­ko­za nga­bo uku­be­nze­la oku­hle,i ngi­ba­hla­nye­le ngo­bu­qo­tho ku­le­li­li­zwe, nge­nhli­zi­yo ya­mi yo­nke la­ngo­mphe­fu­mu­lo wa­mi wo­nke.j

42 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si: Nje­ngo­ba nge­hli­se­le phe­zu kwa­la­ba­ba­ntu bo­nke lo­bu­bu­bi obu­khu­lu,k ngo­ku­nja­lo ngi­za­be­hli­se­la ko­nke oku­hle engi­ku­khu­lu­mi­le­yo nga­bo.l

43 Ama­si­mu aza­the­ngwa-ke ku­le­li­li­zwem eli­thi nga­lo: Li­yi­nka­nga­la enge­la­mu­ntu le­nya­ma­za­na,n li­ni­ke­lwe esa­ndle­ni sa­ma­Kha­la­di­ya.o

44 Ba­za­the­nga ama­si­mu nge­ma­li, ba­bha­le izi­ncwa­di,p ba­pha­wu­le,q be­nze aba­fa­ka­zi ba­fa­ka­ze,r eli­zwe­ni la­ko­Bhe­nja­mi­nis le­ma­pha­ndle­ni eJe­ru­sa­le­mat le­mi­zi­ni ya­ko­Ju­dau le­mi­zi­ni ye­zi­nta­bav le­mi­zi­ni ye­si­ho­tshaw le­mi­zi­ni ye­ni­ngi­zi­mu;x ngo­ba ngi­za­bu­yi­sa uku­thu­njwa kwa­bo,y itsho iNko­si.

Oku­hle ku­za­bu­yi­swa eJe­ru­sa­le­ma

33Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ku­Je­re­mi­ya ngo­kwe­si­bi­li, esa­va­le­lwe egu­me­ni le­nto­lo­ngo,a li­si­thi:

2 Itsho nja­lo iNko­si, ekwe­nza­yo,b iNko­si, eku­bu­mba­yo, uku­ku­mi­sa;c uJe­ho­va li­bi­zo la­khe:d

3 Ngi­bi­za, ngi­ku­phe­ndu­le,e ngi­kwa­zi­se izi­nto ezi­nku­lu le­zi­fi­hla­ke­le­yo eli­nga­za­zi­yo.f

4 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­koI­sra­ye­li, nge­zi­ndlu za­lu­mu­zi la­nge­zi­ndlu za­ma­kho­si ako­Ju­da, ezi­di­li­ze­lwe pha­nsi uku­ba nga­ma­du­ndu­lu la­nge­nxa ye­nke­mba:g

5 Be­za uku­lwa la­ma­Kha­la­di­ya,h ko­dwa ba­ya­zi­gcwa­li­sa nge­zi­du­mbu za­ba­ntu engi­ba­tsha­yi­le­yo eku­thu­ku­the­le­ni kwa­mi le­ku­fu­the­ke­ni kwa­mi,i nja­lo engi­fi­hle ubu­so ba­mi ku­lu­mu­zi nge­nxa yo­bu­bi ba­bo bo­nke.j

6 Kha­nge­la, ngi­za­wa­ndi­se­la impi­lo enhle lo­ku­si­li­swa;k ngi­be­la­phe,l ngi­be­mbu­le­le ukwa­nda ko­ku­thu­la le­qi­ni­so.

7 Ngi­za­bu­yi­sa uku­thu­njwa ku­ka­Ju­da lo­ku­thu­njwa ku­kaI­sra­ye­li,m ngi­ba­khen nje­nga­ku­qa­la.o

8 Ngi­ba­hla­mbu­lu­le ku­bo bo­nke ubu­bi ba­bo abo­na nga­bo ki­mi,p ngi­the­the­le­le zo­nke izi­pha­mbe­ko za­boq abo­na nga­zo ki­mi la­ba­pha­mbe­ka nga­zo ki­mi.

9 Nja­lo ku­za­ku­ba ki­mi li­bi­zo le­nja­bu­lo,r ku­be lu­du­mo, nja­lo ku­be yi­bu­hle, ku­zo zo­nke izi­zwe zo­mhla­ba ezi­za­ku­zwa ko­nke oku­hle engi­be­nze­la kho­na; ze­sa­bes zi­thu­thu­me­le nga­kho ko­nke oku­hle la­nga­kho ko­nke uku­thu­la engi­be­nze­la kho­na.t

10 Itsho nja­lo iNko­si: Ku­za­bu­ya ku­zwa­ka­le ku­li­nda­wo, eli­thi nga­yo, ilu­nxi­wa, enge­la­mu­ntu le­nge­la­nya­ma­za­na,u emi­zi­ni ya­ko­Ju­dav le­zi­ta­la­de­ni ze­Je­ru­sa­le­ma,w ezi­lu­nxi­wa oku­nge­la­mu­ntu lo­ku­nge­la­mhla­li lo­ku­nge­la­nya­ma­za­na,x

11 ili­zwi lo­ku­tha­ba, le­li­zwi le­nto­ko­zo,y ili­zwi lo­mye­ni, le­li­zwi li­ka­ma­ko­ti, ili­zwi la­ba­thi: Du­mi­sa­ni iNko­si ya­ma­ba­ndla, ngo­ba iNko­si ilu­ngi­le, ngo­ba isi­ha­wu sa­yo si­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni;z ili­zwi la­la­bo aba­le­tha indu­mi­so endli­ni ye­Nko­si.a Ngo­ba ngi­za­bu­yi­sa uku­thu­njwa kwe­li­zweb nje­nga­ku­qa­la,c itsho iNko­si.

12 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Ku­le inda­wo elu­nxi­wa enge­la­mu­ntu ku­ze ku­be se­nya­ma­za­ne­ni,d le­mi­zi­ni yo­nke ya­yo, ku­za­bu­ya ku­be kho­na imi­zi ya­be­lu­sie aba­za­kwe­nza imi­hla­mbi ila­le ku­yo.f

13 Emi­zi­ni ye­nta­be­ni,g emi­zi­ni ye­si­ho­tsha,h le­mi­zi­ni ye­ni­ngi­zi­mu,i le­li­zwe­ni la­ko­Bhe­nja­mi­ni,j le­ma­pha­ndle­ni eJe­ru­sa­le­ma,k le­mi­zi­ni ya­ko­Ju­da,l izi­mvu zi­za­bu­ya ze­dlu­lem nga­pha­nsi kwe­za­ndlan za­lo­wo oba­la­yo,o itsho iNko­si.

14 Kha­nge­la, insu­ku zi­ye­za,p itsho iNko­si, la­pho ngi­za­mi­sa ili­zwi eli­hle engi­li­khu­lu­me endli­ni kaI­sra­ye­li le­ndli­ni ka­Ju­da.q

15 Nga­le­zo­nsu­ku la­nga­le­so­si­kha­thi ngi­za­hlu­mi­se­la uDa­vi­da iHlu­me­la eli­lu­ngi­le­yo; nja­lo uza­kwe­nza isa­hlu­le­lo lo­ku­lu­nga eli­zwe­ni.

16 Nga­le­zo­nsu­ku uJu­da uza­si­ndi­swa, le­Je­ru­sa­le­ma ihla­le ivi­ke­le­ki­le. Nja­lo yi­le­li ibi­zo eli­za­bi­zwa nga­lo: INko­si uku­lu­nga kwe­thu.

17 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si: Ka­ku­yi­ku­qu­nywa mu­ntu ku­Da­vi­dar ohla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si se­ndlu kaI­sra­ye­li.s

18 Nja­lo ka­ku­yi­ku­qu­nywa mu­ntu ku­ba­pri­sti, ama­Le­vi, ebu­swe­ni ba­mi,t oni­ke­la umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa,u atshi­se umni­ke­lo wo­ku­dla,v enze umhla­tshe­lo insu­ku zo­nke.

19 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ku­Je­re­mi­ya li­si­thi:

20 Itsho nja­lo iNko­si: Uba li­nga­se­phu­la isi­vu­me­lwa­no sa­mi se­mi­ni le­si­vu­me­lwa­no sa­mi so­bu­su­ku,w uku­ze ku­nga­bi kho­na imi­ni lo­bu­su­ku nge­si­kha­thi sa­kho,

21 kho­na si­za­kwe­phu­lwa isi­vu­me­lwa­no sa­mi lo­Da­vi­da ince­ku ya­mi,x uku­ze anga­bi la­ndo­da­na yo­ku­bu­sa esi­hla­lwe­ni sa­khe so­bu­kho­si,y lesi­vu­me­lwa­no la­ma­Le­vi, aba­pri­sti, izi­kho­nzi za­mi.z

22 Nje­ngo­ba ibu­tho la­ma­zu­lu li­nge­ba­lwe,ab le­tshe­be­tshe­be lo­lwa­ndle li­nge­li­nga­ni­swe,c ngo­ku­nja­lo ngi­za­kwa­ndi­sa inza­lo ka­Da­vi­da ince­ku ya­mi la­ma­Le­vi angi­kho­nza­yo.

23 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ku­Je­re­mi­ya li­si­thi:

24 Ka­wu­bo­na­nga yi­ni aba­ku­tsho­yo la­ba­ba­ntu be­si­thi: Izi­nsa­pho ezi­mbi­li iNko­si ebi­zi­khe­thi­le izi­la­hli­le?d Ye­bo ba­de­le­la aba­ntu ba­mi, uku­thi ba­nga­be be­sa­ba yi­si­zwe pha­mbi kwa­bo.e

25 Itsho nja­lo iNko­si: Uba isi­vu­me­lwa­no sa­mi si­nge­yi­si­so ese­mi­ni le­se­bu­su­ku,f uba ngi­nga­mi­sa­ngag izi­mi­so za­ma­zu­lu le­zo­mhla­ba,h

26 kho­na ngi­za­ya­la inza­lo ka­Ja­ko­be le­ka­Da­vi­da ince­ku ya­mi,i uku­thi ka­ngi­yi­ku­tha­tha enza­lwe­ni ya­khe uku­ze abu­se phe­zu kwe­nza­lo kaA­bra­ha­ma, uI­sa­ka, lo­Ja­ko­be; ngo­ba ngi­za­bu­yi­sa uku­thu­njwa kwa­bo,j ngi­be le­si­ha­wu ki­bo.k

UJe­re­mi­ya uxwa­yi­sa uZe­de­khi­ya

34Ili­zwi ela­fi­ka ku­Je­re­mi­ya li­ve­la eNko­si­ni, la­pho uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni,a le­bu­tho la­khe lo­nke, le­mi­bu­so yo­nke yo­mhla­ba yo­ku­bu­sa kwe­sa­ndla sa­khe,b la­zo zo­nke izi­zwe, ba­be­si­lwa be­me­le­ne le­Je­ru­sa­le­ma be­me­le­ne la­yo yo­nke imi­zi ya­yo, li­si­thi:

2 Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Ha­mba ukhu­lu­me ku­Ze­de­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­dac uthi ku­ye: Itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, ngi­ni­ke­la lu­mu­zi esa­ndle­ni se­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni,d uku­thi iwu­tshi­se ngo­mli­lo.e

3 La­we ka­wu­yi­ku­phu­nyu­ka esa­ndle­ni sa­yo,f ko­dwa uza­ba­njwa isi­bi­li, uni­ke­lwe esa­ndle­ni sa­yo;g la­me­hlo akho aza­bo­na ame­hlo enko­si ye­Bha­bhi­lo­ni,h lo­mlo­mo wa­yo uza­khu­lu­ma lo­mlo­mo wa­kho;i nja­lo uza­ku­ya eBha­bhi­lo­ni.j

4 Ko­dwa zwa­na ili­zwi le­Nko­si, Ze­de­khi­ya, nko­si ya­ko­Ju­da:k Itsho nja­lo iNko­si nga­we: Ka­wu­yi­ku­fa nge­nke­mba.

5 Uza­ku­fa ngo­ku­thu­la,l la­nje­ngo­ku­ba­se­lwa kwa­bo­yi­hlo,m ama­kho­si endu­lo, aye­pha­mbi kwa­kho, ngo­ku­nja­lo ba­za­ku­ba­se­la, ba­ku­li­le­le,n be­si­thi: Ma­ye inko­si! Ngo­ba mi­na ngi­li­khu­lu­mi­le le­lo­li­zwi, itsho iNko­si.

6 UJe­re­mi­ya umpro­fe­thi wa­se­wa­khu­lu­ma wo­nke la­ma­zwi ku­Ze­de­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da eJe­ru­sa­le­ma,

7 la­pho ibu­tho le­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni li­si­lwa li­me­le­ne le­Je­ru­sa­le­ma li­me­le­ne la­yo yo­nke imi­zi ya­ko­Ju­da eya­yi­se­le, li­me­le­ne le­La­ki­shio li­me­le­ne leA­ze­ka;p ngo­ba yi­yo imi­zi ebi­ye­lwe­yo eya­yi­si­se­le pha­ka­thi kwe­mi­zi ya­ko­Ju­da.qr

Ma­ye­la­na le­zi­gqi­li eza­zi­nga­khu­lu­lwa­nga

8 Ili­zwi ela­fi­ka ku­Je­re­mi­ya li­ve­la eNko­si­ni, emva ko­ku­thi inko­si uZe­de­khi­ya ese­nzi­le isi­vu­me­lwa­no la­bo bo­nke aba­ntu aba­be­se­Je­ru­sa­le­ma uku­me­me­ze­la inku­lu­le­ko ku­bo,s

9 uku­thi ngu­lo­wo la­lo­wo aye­ke­le isi­gqi­li sa­khet si­ha­mbe si­khu­lu­le­ki­le,u la­ngu­lo­wo la­lo­wo isi­gqi­li­ka­zi sa­khe, umHe­bhe­ru ku­mbe umHe­bhe­ru­ka­zi, uku­ze ku­nga­bi kho­na umu­ntu owe­nza umJu­da engu­mfo­wa­bo abe yi­si­gqi­li.v

10 Kwa­se­ku­la­le­la zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla la­bo bo­nke aba­ntu aba­be­nge­ne le­so­si­vu­me­lwa­no so­ku­thi ngu­lo­wo la­lo­wo aye­ke­le isi­gqi­li sa­khe la­ngu­lo­wo la­lo­wo isi­gqi­li­ka­zi sa­khe si­ha­mbe si­khu­lu­le­ki­le,w ba­nga­phi­ndi ba­ze­nze zi­be yi­zi­gqi­li; ba­se­be­la­le­la, bazi­ye­ke­la za­ha­mba.

11 Ko­dwa emva kwa­lo­kho ba­phe­ndu­ka,x ba­zi­bu­yi­sa izi­gqi­li le­zi­gqi­li­ka­zi aba­be­zi­ye­ke­le zi­ha­mbe zi­khu­lu­le­ki­le,y ba­ze­hli­se­la pha­nsi za­ba yi­zi­gqi­li le­zi­gqi­li­ka­zi.

12 Nga­kho ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ku­Je­re­mi­ya li­ve­la eNko­si­ni, li­si­thi:z

13 Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Mi­na nge­nza isi­vu­me­lwa­no la­bo­yi­hlo mhla ngi­ba­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the,a endli­ni yo­bu­gqi­li, ngi­si­thi:

14 Eku­phe­le­nib kwe­mi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa li­za­ye­ke­la aha­mbe, ngu­lo­wo la­lo­wo umfo­wa­bo umHe­bhe­rucd owa­ye­the­ngi­swe ku­we,e ese­ku­se­be­nze­le imi­nya­ka eyi­si­thu­pha, umye­ke­le aha­mbe ekhu­lu­le­ki­le esu­ka ku­we. Ko­dwa oyi­hlo ka­ba­ngi­la­le­la­nga,f ka­ba­be­ka­nga indle­be ya­bo.g

15 Li­na se­li­phe­ndu­ki­le la­mu­hla, le­nza oku­lu­ngi­le­yo eme­hlwe­ni ami, li­me­me­ze­la inku­lu­le­ko, ngu­lo­wo la­lo­wo ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe,h le­nza isi­vu­me­lwa­no pha­mbi kwa­mi endli­ni ebi­zwa nge­bi­zo la­mi.i

16 Ko­dwa li­phe­ndu­ki­le, la­ngco­li­sa ibi­zo la­mi,j li­bu­yi­sa, ngu­lo­wo la­lo­wo isi­gqi­li sa­khe la­ngu­lo­wo la­lo­wo isi­gqi­li­ka­zi sa­khe,k ebe­li­zi­ye­ke­le za­ha­mba zi­khu­lu­le­ki­le nje­ngo­ku­fi­sa kwa­zo,l la­ze­hli­se­la pha­nsi, za­ba yi­zi­gqi­li le­zi­gqi­li­ka­zi ze­nu.

17 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si: Li­na ka­li­ngi­la­le­la­nga, uku­me­me­ze­la inku­lu­le­ko,m ku­be ngu­lo­wo la­lo­wo ku­mfo­wa­bo la­ngu­lo­wo la­lo­wo ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe; kha­nge­la­ni, ngi­za­me­me­ze­la ki­ni,n itsho iNko­si, inku­lu­le­koo enke­mbe­ni,p ku­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo,q le­ndla­le­ni;r ngi­li­ni­ke­le li­be yi­se­sa­bi­sos ku­yo yo­nke imi­bu­so yo­mhla­ba.t

18 Ngi­ni­ke­le ama­do­da ase­qi­le­yo isi­vu­me­lwa­no sa­mi, anga­qi­ni­sa­nga ama­zwi esi­vu­me­lwa­no ase­nza pha­mbi kwa­mi,u la­pho ada­bu­la itho­le ka­bi­li,v adlu­la pha­ka­thi kwe­zi­qa za­lo;

19 izi­pha­tha­ma­ndla za­ko­Ju­da, le­zi­pha­tha­ma­ndla ze­Je­ru­sa­le­ma, aba­the­nwa,w la­ba­pri­sti, la­bo bo­nke aba­ntu be­li­zwe, aba­da­bu­la pha­ka­thix kwe­zi­qa ze­tho­le.

20 Ye­bo, ngi­za­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni se­zi­tha za­bo le­sa­ndle­ni sa­la­bo aba­di­nga impi­lo ya­bo;y le­zi­du­mbu za­bo zi­za­ku­ba yi­ku­dla kwe­nyo­ni za­ma­zu­lu le­nya­ma­za­na zo­mhla­ba.z

21 Lo­Ze­de­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da le­zi­pha­tha­ma­ndla za­khe ngi­za­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni se­zi­tha za­bo, le­sa­ndle­ni sa­la­bo aba­di­nga impi­lo ya­bo,a le­sa­ndle­ni se­bu­tho le­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, abe­nyu­ke ba­su­ka ki­ni.b

22 Kha­nge­la­ni, ngi­za­la­ya,c itsho iNko­si, ngi­ba­bu­yi­se ku­lu­mu­zi;d nja­lo ba­za­ku­lwa be­me­le­ne la­wo,e ba­wu­thu­mbe,fg ba­wu­tshi­se ngo­mli­lo;hi le­mi­zi ya­ko­Ju­da ngi­za­ye­nza ibe lu­nxi­waj olu­nge­la­mhla­li.k

Uku­la­le­la kwa­ma­Re­ka­bi

35Ili­zwi ela­fi­ka ku­Je­re­mi­ya li­ve­la eNko­si­ni ensu­kwi­ni zi­ka­Je­ho­ya­khi­mi indo­da­na ka­Jo­si­ya, inko­si ya­ko­Ju­da,a li­si­thi:

2 Ya­na endli­ni ya­ma­Re­ka­bi,b ukhu­lu­me la­wo, uwa­le­the endli­ni ye­Nko­si kwe­li­nye la­ma­ka­me­lo,c uwa­na­thi­se iwa­yi­ni.

3 Nga­se­ngi­tha­tha uJa­ha­za­ni­ya, indo­da­na ka­Je­re­mi­ya, indo­da­na ka­Ha­ba­zi­ni­ya, la­ba­fo­wa­bo, la­wo wo­nke ama­do­da­na akhe, le­ndlu yo­nke ya­ma­Re­ka­bi.

4 Nga­ba­le­tha endli­ni ye­Nko­si, eka­me­lwe­ni la­ma­do­da­na ka­Ha­na­ni,d indo­da­na kaI­gi­da­li­ya, umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lu,e ela­li­se­du­ze le­ka­me­lo le­zi­pha­tha­ma­ndla,f ela­li­nga­phe­zug kwe­ka­me­lo li­ka­Ma­ha­se­ya,h indo­da­na ka­Sha­lu­ma,i umli­ndi­mbu­ndu.j

5 Nga­se­ngi­be­ka pha­mbi kwa­ma­do­da­na endlu ya­ma­Re­ka­bi izi­mbi­za ezi­gcwe­le iwa­yi­ni, le­zi­nke­zo, nga­thi ki­bo: Na­tha­ni iwa­yi­ni.

6 Ko­dwa ba­thi: Ka­si­li­na­thi iwa­yi­ni, ngo­ba uJo­na­da­bi, indo­da­na ka­Re­ka­bi,k uba­ba, wa­si­la­ya esi­thi: Li­nga­na­thi iwa­yi­ni, li­na la­ba­ntwa­na be­nu, ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

7 Nja­lo li­nga­khi izi­ndlu, li­nga­hla­nye­li inhla­nye­lo, li­nga­hla­nye­li izi­vi­ni, li­nga­bi la­zo; ko­dwa li­hla­le ema­the­nte­ni zo­nke insu­ku ze­nu, uku­ze li­phi­le insu­ku ezi­ne­ngi ebu­swe­ni bo­mhla­ba la­pho eli­hla­la kho­na nje­nga­be­zi­zwe.l

8 Nga­kho sa­li­la­le­la ili­zwi li­ka­Jo­na­da­bi, indo­da­na ka­Re­ka­bi, uba­ba, ku­kho ko­nke asi­la­ya nga­kho, uku­thi si­nga­na­thi iwa­yi­ni zo­nke insu­ku ze­thu, thi­na, omke­thu, ama­do­da­na ethu, la­ma­do­da­ka­zi ethu;

9 lo­ku­thi si­nga­khi izi­ndlu zo­ku­hla­la kwe­thu; nja­lo si­nga­bi le­si­vi­ni ku­mbe insi­mu ku­mbe inhla­nye­lo;

10 ko­dwa si­hla­la ema­the­nte­ni, si­la­le­le se­nze nje­nga­kho ko­nke uJo­na­da­bi uba­ba asi­la­ya kho­na.

11 Ko­dwa kwa­thi la­pho uNe­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­nim ese­nyu­ke­la eli­zwe­ni, sa­thi: Wo­za­ni si­ye eJe­ru­sa­le­ma nge­nxa ye­bu­tho la­ma­Kha­la­di­yan la­nge­nxa ye­bu­tho la­ma­Si­ri­ya.o Sa­se­si­hla­la eJe­ru­sa­le­ma.p

12 La­se­li­fi­ka ili­zwi le­Nko­si ku­Je­re­mi­ya li­si­thi:

13 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Ha­mba uthi eba­ntwi­ni ba­ko­Ju­da la­kwa­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma: Ka­li­yi­kwe­mu­ke­la yi­ni uku­la­ywa uku­thi li­la­le­le ama­zwi ami?q itsho iNko­si.

14 Aqi­ni­swa ama­zwi ka­Jo­na­da­bi, indo­da­na ka­Re­ka­bi, awa­la­ya aba­ntwa­na ba­khe uku­thi ba­nga­na­thi iwa­yi­ni; ngo­ba ka­bali­na­tha­nga ku­ze ku­be la­mu­hla, ngo­ba ba­wu­la­le­le umla­yo ka­yi­se. La­mi ngi­khu­lu­mi­le ki­ni ngi­vu­ke ngo­vi­vi ngi­khu­lu­ma,r ko­dwa ka­li­ngi­la­le­la­nga.

15 Fu­thi ngi­thu­me ki­ni zo­nke ince­ku za­mi aba­pro­fe­thi,s ngi­vu­ka ngo­vi­vi ngiba­thu­ma,t ngi­si­thi: Ake li­phe­ndu­ke, ngu­lo­wo la­lo­wo endle­le­ni ya­khe embi,u le­nze ize­nzo ze­nu zi­be zi­nhle,v li­nga­la­nde­li aba­nye onku­lu­nku­lu uku­thi li­ba­kho­nze,w uku­ze li­hla­le eli­zwe­ni enga­li­ni­ka li­na la­bo­yi­hlo. Ko­dwa ka­li­be­ka­nga indle­be ye­nu,x ka­li­la­le­la­nga ki­mi.

16 Ngo­ba ama­do­da­na ka­Jo­na­da­bi, indo­da­na ka­Re­ka­bi, awu­qi­ni­si­le umla­yo ka­yi­se awa­la­ya wo­na, ko­dwa la­ba­ba­ntu ka­ba­ngi­la­le­li,

17 nga­kho itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Kha­nge­la­ni, ngi­za­kwe­hli­se­la phe­zu ku­ka­Ju­da la­phe­zu kwa­ba­khi­le­yo bo­nke be­Je­ru­sa­le­ma bo­nke ubu­bi engi­bu­khu­lu­me nga­bo; ngo­ba ngi­khu­lu­mi­le ki­bo, ko­dwa ka­ba­la­le­la­nga, ngi­ba­bi­zi­le, ko­dwa ka­ba­phe­ndu­la­nga.y

18 La­ku­yo indlu ya­ma­Re­ka­bi uJe­re­mi­ya wa­thi: Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Nge­nxa yo­ku­thi li­la­le­le umla­yo ka­Jo­na­da­bi uyi­hlo, la­gci­na yo­nke imi­la­yo ya­khe, le­nza nje­nga­kho ko­nke ali­la­ya kho­na,

19 nga­kho itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Ka­ku­yi­ku­qu­nywa mu­ntu ku­Jo­na­da­bi indo­da­na ka­Re­ka­bi oma pha­mbi kwa­mi insu­ku zo­nke.z

Uku­ba­lwa lo­ku­tshi­swa ko­mqu­lu we­ncwa­di

36Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­si­ne ka­Je­ho­ya­khi­mi, indo­da­na ka­Jo­si­ya, inko­si ya­ko­Ju­da,a le­li­li­zwi la­fi­ka ku­Je­re­mi­ya li­ve­la eNko­si­ni, li­si­thi:

2 Zi­tha­the­le umqu­lu wo­gwa­lo,b ubha­le ki­wo wo­nke ama­zwi engi­wa­khu­lu­me ku­we ngoI­sra­ye­lic la­ngo­Ju­dad la­nga­zo zo­nke izi­zwe,e ku­su­ke­la ngo­su­ku lo­ku­khu­lu­ma kwa­mi ku­we, ku­su­ke­la ensu­kwi­ni zi­ka­Jo­si­ya,f ku­ze ku­be la­mu­hla.

3 Mhla­wu­mbe abe­ndlu ka­Ju­da ba­za­ku­zwa bo­nke ubu­bi engi­ca­ba­nga uku­be­nza ku­bo;g uku­ze ba­phe­ndu­ke, ngu­lo­wo la­lo­wo endle­le­ni ya­khe embi,h uku­ze ngi­the­the­le­le ubu­bi ba­bo le­so­no sa­bo.i

4 UJe­re­mi­ya wa­se­bi­za uBha­ru­khi indo­da­na ka­Ne­ri­ya;j uBha­ru­khi wa­se­bha­la oku­ve­la emlo­nye­ni ka­Je­re­mi­ya, wo­nke ama­zwi eNko­sik eya­yi­wa­khu­lu­me ku­ye, emqu­lwi­ni wo­gwa­lo.l

5 UJe­re­mi­ya wa­se­la­ya uBha­ru­khi esi­thi: Ngi­vi­nje­lwe,m ka­ngi­la­ku­nge­na endli­ni ye­Nko­si.

6 Nga­kho ha­mba we­na, ufu­nde emqu­lwi­ni owu­bha­li­le­yo, ku­ve­la emlo­nye­ni wa­mi, ama­zwi eNko­si endle­be­ni za­ba­ntu endli­ni ye­Nko­si ngo­su­ku lo­ku­zi­la uku­dla;n uwa­fu­nde fu­thi endle­be­ni za­khe wo­nke uJu­da aba­ve­la emi­zi­ni ya­bo.

7 Mhla­wu­mbe uku­nce­nga kwa­bo ku­za­ku­wa pha­mbi kwe­Nko­si,o ba­phe­ndu­ke, ngu­lo­wo la­lo­wo endle­le­ni ya­khe embi;p ngo­ba lu­khu­lu ula­ka le­ntu­ku­the­lo iNko­si eku­khu­lu­me ku­la­ba­ba­ntu.

8 UBha­ru­khi indo­da­na ka­Ne­ri­ya wa­se­se­nza nje­nga­kho ko­nke uJe­re­mi­ya umpro­fe­thi aye­mla­ye kho­na, efu­nda egwa­lwe­ni ama­zwi eNko­si e­ndlini ye­Nko­si.

9 Kwa­se­ku­thi emnya­ke­ni we­si­hla­nu ka­Je­ho­ya­khi­mi, indo­da­na ka­Jo­si­ya, inko­si ya­ko­Ju­da, nge­nya­nga ye­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye, ba­me­me­ze­laq uku­zi­la uku­dla pha­mbi kwe­Nko­si, bo­nke aba­ntu eJe­ru­sa­le­ma,r la­ba­ntu bo­nke aba­ve­la emi­zi­ni ya­ko­Ju­da eJe­ru­sa­le­ma.

10 UBha­ru­khi wa­se­fu­nda egwa­lwe­ni ama­zwi ka­Je­re­mi­ya e­ndlini ye­Nko­si, eka­me­lwe­ni li­ka­Ge­ma­ri­ya,s indo­da­na ka­Sha­fa­ni,t umbha­li,u egu­me­ni eli­nga­phe­zu­lu,v e­mnya­ngo we­sa­ngo eli­tsha le­ndlu ye­Nko­si,w endle­be­ni za­ba­ntu bo­nke.

11 UMi­kha­ya, indo­da­na ka­Ge­ma­ri­ya, indo­da­na ka­Sha­fa­ni,x wa­se­si­zwa wo­nke ama­zwi eNko­si ave­la ku­lo­lu­gwa­lo,

12 we­hle­la endli­ni ye­nko­si, eka­me­lwe­ni lo­mbha­li;y kha­nge­la-ke, zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla za­zi­hle­zi la­pho, uE­li­sha­maz umbha­li,a lo­De­la­ya indo­da­na ka­She­ma­ya, loE­li­na­tha­ni indo­da­na kaA­khi­bho­ri,b lo­Ge­ma­ri­ya indo­da­na ka­Sha­fa­ni,c lo­Ze­de­khi­ya indo­da­na ka­Ha­na­ni­ya,d le­zi­pha­tha­ma­ndla zo­nke.

13 UMi­kha­ya wa­se­ba­tshe­la wo­nke ama­zwi aye­we­zwi­le, la­pho uBha­ru­khi efu­nda egwa­lwe­ni endle­be­ni za­ba­ntu.

14 Zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla za­se­zi­thu­ma uJe­hu­di, indo­da­na ka­Ne­tha­ni­ya, indo­da­na ka­She­le­mi­ya,e indo­da­na ka­Ku­shi, ku­Bha­ru­khi, zi­si­thi: Umqu­lu ofu­nde ku­wo endle­be­ni za­ba­ntu, utha­the nge­sa­ndla sa­kho uze. Nga­kho uBha­ru­khi indo­da­na ka­Ne­ri­ya wa­tha­tha umqu­lu nge­sa­ndla sa­khe, wa­ya ku­zo.

15 Za­se­zi­si­thi ku­ye: Ake uhla­le pha­nsi, uwu­fu­nde endle­be­ni ze­thu. UBha­ru­khi wa­se­fu­nda endle­be­ni za­zo.

16 Kwa­se­ku­si­thi se­zi­zwi­le wo­nke ama­zwi, ze­thu­ki­le, ngu­lo­wo la­lo­wo ekha­nge­le ku­ma­khe­lwa­ne wa­khe,f za­thi ku­Bha­ru­khi: Si­za­yi­tshe­la isi­bi­li inko­si wo­nke ama­zwi la.

17 Za­se­zi­mbu­za uBha­ru­khi zi­si­thi: Ake usi­tshe­le, wa­wa­bha­la nja­ni wo­nke la­ma­zwi emlo­nye­ni wa­khe?

18 UBha­ru­khi wa­se­si­thi ku­zo: Wa­ngi­fu­nde­la wo­nke la­ma­zwi eve­la emlo­nye­ni wa­khe, ngawa­bha­la egwa­lwe­ni nge­yi­nki.g

19 Izi­pha­tha­ma­ndla za­se­zi­si­thi ku­Bha­ru­khi: Ha­mba uca­tshe, we­na lo­Je­re­mi­ya, ka­ku­nga­bi la­mu­ntu owa­zi­yo la­pho eli­kho­na.

20 Za­se­zi­nge­na enko­si­ni egu­me­ni, ko­dwa umqu­lu za­wu­be­ka eka­me­lwe­ni li­kaE­li­sha­ma umbha­li;h za­khu­lu­ma wo­nke ama­zwi endle­be­ni ze­nko­si.

21 Inko­si ya­si­thu­ma uJe­hu­di uku­thi awu­la­nde umqu­lu; wa­se­wu­tha­tha eka­me­lwe­ni li­kaE­li­sha­ma umbha­li;i uJe­hu­di wa­wu­fu­nda endle­be­ni ze­nko­si le­ndle­be­ni za­zo zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla eza­zi­mi enko­si­ni.j

22 Inko­si ya­yi­hle­zi-ke endli­ni yo­bu­si­kak nge­nya­nga ye­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye;l umli­lo wa­wu­vu­tha emba­wu­le­ni pha­mbi kwa­yo.

23 Kwa­se­ku­si­thi la­pho uJe­hu­di ese­fu­ndi­le ama­kha­si ama­tha­thu lo­ba ama­ne, ya­wa­si­ka nge­ngqa­mu yo­mbha­li, ya­wa­pho­se­la emli­lwe­ni ose­mba­wu­le­ni, wa­ze wa­tsha wa­phe­la umqu­lu wo­nke emli­lwe­ni ose­mba­wu­le­ni.

24 Ko­dwa ka­be­sa­ba­nga,m ka­ba­da­bu­la­nga ize­mba­tho za­bo,no inko­si le­nce­ku za­yo zo­nke, aba­we­zwa­yo wo­nke la­ma­zwi.

25 Lo­ba ku­nja­lo la­bo oE­li­na­tha­ni lo­De­la­ya lo­Ge­ma­ri­yap be­yi­nce­nga inko­si uku­thi inga­wu­tshi­si umqu­lu,q ko­dwa ka­yi­ba­la­le­la­nga.

26 Ko­dwa inko­si ya­la­ya uJe­ra­me­li indo­da­na ye­nko­si, lo­Se­ra­ya indo­da­na kaA­zi­ri­ye­li, lo­She­le­mi­ya indo­da­na kaA­bi­de­li,r uku­ze ba­ba­mbe uBha­ru­khi umbha­li lo­Je­re­mi­ya umpro­fe­thi;s ko­dwa iNko­si ya­ba­fi­hla.

27 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ku­Je­re­mi­ya emva ko­ku­thi inko­si isi­wu­tshi­si­le umqu­lu la­ma­zwi uBha­ru­khi aye­wa­bha­li­le eve­la emlo­nye­ni ka­Je­re­mi­ya, li­si­thi:

28 Zi­tha­the­le fu­thi omu­nye umqu­lu, ubha­le ku­wo wo­nke ama­zwi oku­qa­la aye­se­mqu­lwi­ni wo­ku­qa­la, uJe­ho­ya­khi­mi inko­si ya­ko­Ju­da eya­wa­tshi­sa­yo.

29 Nja­lo uza­ku­thi ku­Je­ho­ya­khi­mi inko­si ya­ko­Ju­da: Itsho nja­lo iNko­si: We­na utshi­si­le lu­mqu­lu, usi­thi: Ubha­le­le­ni ki­wo usi­thi: Inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni iza­fi­ka isi­bi­li, ili­chi­the le­li­li­zwe,t ye­nze uku­thi ku­phe­le ku­lo aba­ntu le­nya­ma­za­na?

30 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si ma­ye­la­na lo­Je­ho­ya­khi­mi inko­si ya­ko­Ju­da: Ka­yi­ku­ba lamu­ntuu ohla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si si­ka­Da­vi­da;v le­si­du­mbu sa­khe si­za­pho­se­lwa eku­tshi­se­niw kwe­mi­ni le­ku­qa­nde­ni ko­bu­su­ku.

31 Ngi­za­mje­zi­sa-ke ye­na, le­nza­lo ya­khe, le­nce­ku za­khe, ubu­bi ba­bo; nge­hli­se­le phe­zu kwa­bo la­phe­zu kwa­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma la­phe­zu kwa­ba­ntu ba­ko­Ju­da ko­nke oku­bi engi­ku­khu­lu­me ku­bo, ko­dwa ka­ba­la­le­la­nga.

32 UJe­re­mi­ya wa­se­tha­tha omu­nye umqu­lu, wa­wu­ni­ka uBha­ru­khi, indo­da­na ka­Ne­ri­ya, umbha­li, owa­bha­la ki­wo oku­ve­la emlo­nye­ni ka­Je­re­mi­ya wo­nke ama­zwi ogwa­lo uJe­ho­ya­khi­mi inko­si ya­ko­Ju­da eya­lu­tshi­sa­yo ngo­mli­lo; kwe­nge­ze­le­lwa-ke ki­wo ama­nye ama­zwi ama­ne­ngi afa­na­na la­wo.

UJe­re­mi­ya ufa­kwa ento­lo­ngwe­ni

37Inko­si uZe­de­khi­ya indo­da­na ka­Jo­si­yaa wa­bu­sa-ke esi­khu­ndle­ni si­ka­Ko­ni­ya indo­da­na ka­Je­ho­ya­khi­mi,b uNe­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ambe­ka abe yi­nko­si eli­zwe­ni la­ko­Ju­da.cd

2 Ko­dwa ka­wa­la­le­la­nga, ye­nae le­nce­ku za­khef la­ba­ntu be­li­zwe, ama­zwi eNko­si eya­yi­wa­khu­lu­me nge­sa­ndla si­ka­Je­re­mi­ya umpro­fe­thi.

3 Inko­si uZe­de­khi­ya ya­si­thu­ma uJe­hu­ka­lig indo­da­na ka­She­le­mi­yahi lo­Ze­fa­ni­yaj indo­da­na ka­Ma­ha­se­ya umpri­sti ku­Je­re­mi­ya umpro­fe­thi,k isi­thi: Ake usi­khu­le­ke­le eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­thu.

4 UJe­re­mi­ya wa­nge­na-ke wa­phu­ma pha­ka­thi kwa­ba­ntu,l ngo­ba ba­be­ngaka­mfa­ki ento­lo­ngwe­ni.m

5 Ibu­tho li­ka­Fa­ro la­li­phu­mi­le-ke eGi­bhi­the;n kwa­thi ama­Kha­la­di­ya aye­vi­mbe­ze­la iJe­ru­sa­le­ma esi­zwa ama­hu­nga­hu­nga nga­bo, enyu­ka asu­ka eJe­ru­sa­le­ma.o

6 La­se­li­fi­ka ili­zwi le­Nko­si ku­Je­re­mi­ya umpro­fe­thi li­si­thi:

7 Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Li­za­ku­tsho nja­lo enko­si­ni ya­ko­Ju­da eli­thu­me ki­mi uku­ngi­bu­za:p Kha­nge­la, ibu­tho li­ka­Fa­ro eli­phu­me­le uku­li­si­zaq li­za­bu­ye­la eli­zwe­ni la­lo, iGi­bhi­the.r

8 Ama­Kha­la­di­ya aza­bu­ya fu­thi,s alwe eme­le­ne la­lu­mu­zi,t awu­thu­mbe,u awu­tshi­se ngo­mli­lo.vw

9 Itsho nja­lo iNko­si: Li­nga­kho­hli­si imi­phe­fu­mu­lo ye­nu li­si­thi: Ama­Kha­la­di­ya isi­bi­li aza­su­ka ki­thi; ngo­ba ka­wa­yi­ku­su­ka.

10 Ngo­ba lo­ba li­li­tsha­ya ibu­tho lo­nke la­ma­Kha­la­di­ya alwa eme­le­ne la­ni,x ku­sa­le ama­do­da agwa­zi­we­yo pha­ka­thi kwa­bo, aza­su­ku­ma, yi­le­yo la­le­yo ethe­nte­ni la­yo, awu­tshi­se lu­mu­zi ngo­mli­lo.y

11 Kwa­se­ku­si­thi ibu­tho la­ma­Kha­la­di­ya se­le­nyu­ki­le li­su­ka eJe­ru­sa­le­ma nge­nxa ye­bu­tho li­ka­Fa­ro,z

12 uJe­re­mi­ya wa­phu­ma eJe­ru­sa­le­ma uku­ya eli­zwe­ni la­ko­Bhe­nja­mi­nia uku­thi amo­nyu­ke pha­ka­thi kwa­ba­ntu.b

13 Kwa­se­ku­si­thi ese­se­sa­ngwe­ni la­ko­Bhe­nja­mi­ni,c kwa­ku­kho­na la­pho indu­na ya­ba­li­ndi obi­zo la­yo la­li­nguI­ri­ja, indo­da­na ka­She­le­mi­ya,d indo­da­na ka­Ha­na­ni­ya;e ya­si­mba­mba uJe­re­mi­ya umpro­fe­thi, isi­thi: Uhlu­bu­ke­la ku­ma­Kha­la­di­ya.f

14 UJe­re­mi­ya wa­se­si­thi: Nga­ma­nga; ka­ngi­hlu­bu­ke­li ku­ma­Kha­la­di­ya. Ko­dwa ka­mla­le­la­nga; ngo­ku­nja­lo uI­ri­ya wa­mba­mba uJe­re­mi­ya, wa­mle­tha ku­zi­pha­tha­ma­ndla.g

15 Izi­pha­tha­ma­ndla za­se­zi­thu­ku­the­la ngo­Je­re­mi­ya, za­mtsha­ya, za­mfa­ka ento­lo­ngwe­ni,h endli­ni ka­Jo­na­tha­ni umbha­li,i ngo­ba za­zi­ye­nze ya­ba yi­nto­lo­ngo.

16 UJe­re­mi­ya ese­nge­ne endli­ni yo­mgo­dij le­zi­to­ki­si­ni, uJe­re­mi­ya ese­hla­le kho­na insu­ku ezi­ne­ngi,

17 inko­si uZe­de­khi­ya ya­si­thu­ma, ya­mtha­tha; inko­si ya­si­mbu­za endli­ni ya­yo ensi­thak ya­thi: Li­kho­na yi­ni ili­zwi eli­ve­la eNko­si­ni? UJe­re­mi­ya wa­se­si­thi: Li­kho­na. Wa­thi: Uza­ni­ke­lwa esa­ndle­ni se­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni.l

18 UJe­re­mi­ya wa­thi fu­thi enko­si­ni uZe­de­khi­ya: Ngo­ne­ni ku­we le­zi­nce­kwi­ni za­kho la­ku­la­ba­ba­ntu uku­thi li­ngi­fa­ke ento­lo­ngwe­ni?

19 Ba­nga­phi kha­the­si aba­pro­fe­thi be­nu aba­pro­fe­tha ki­nim be­si­thi: Inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ka­yi­yi­ku­fi­ka ime­la­ne la­ni ku­mbe ime­la­ne la­le­li­li­zwe?

20 Kha­the­si-ke, ake uzwe, nko­si ya­mi, nko­si, ka­ku­thi uku­nce­nga kwa­min ku­we pha­mbi kwa­kho, unga­ngi­bu­yi­se­lio endli­ni ka­Jo­na­tha­ni umbha­li,p hle­zi ngi­fe­le kho­na.

21 Nga­kho inko­si uZe­de­khi­ya ya­la­ya uku­thi ba­mfa­ke uJe­re­mi­ya egu­me­ni le­nto­lo­ngo,q lo­ku­thi ani­kwe isi­nkwa si­be si­nye ngo­su­ku esi­ve­la esi­ta­la­di­ni sa­ba­phe­ki­zi­nkwa,r si­ze si­phe­le so­nke isi­nkwa emzi­ni.s Ngo­ku­nja­lo uJe­re­mi­ya wa­hla­la egu­me­ni le­nto­lo­ngo.t

Uku­khu­tshwa ku­ka­Je­re­mi­ya emgo­di­ni

38UShe­fa­thi­ya indo­da­na ka­Ma­tha­ni, lo­Ge­da­li­ya indo­da­na ka­Pa­shu­ri, lo­Ju­ka­li indo­da­na ka­She­le­mi­ya,a lo­Pa­shu­ri indo­da­na ka­Ma­li­ki­ya,b se­be­zwi­le ama­zwi uJe­re­mi­ya aye­wa­khu­lu­ma ku­bo bo­nke aba­ntu esi­thi:c

2 Itsho nja­lo iNko­si: Osa­la ku­lu­mu­zi uza­ku­fa nge­nke­mba, nge­ndla­la, la­ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo;d ko­dwa ophu­ma aye ku­ma­Kha­la­di­ya uza­phi­la,e ngo­ba uza­ku­ba le­mpi­lo ya­khe ibe yi­mpa­ngo, aphi­le.

3 Itsho nja­lo iNko­si: Lu­mu­zi uza­ni­ke­lwa isi­bi­li esa­ndle­ni se­bu­tho le­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni,f eli­za­wu­thu­mba.g

4 Izi­pha­tha­ma­ndla za­se­zi­si­thi enko­si­ni: Ake abu­la­we lu­mu­ntu,h ngo­ba nga­li­ndle­la uye­ke­thi­sa iza­ndla za­ma­do­da empi ase­le ku­lu­mu­zi,i le­za­ndla za­bo bo­nke aba­ntu, ngo­ku­khu­lu­ma ki­bo ama­zwi anje; ngo­ba lu­mu­ntu ka­di­ngi uku­thu­la kwa­la­ba­ba­ntu, ko­dwa oku­bi.

5 Inko­si uZe­de­khi­ya ya­si­si­thi: Kha­nge­la, use­sa­ndle­ni se­nu, ngo­ba inko­si ka­yi­la­kho oku­pha­mbe­ne la­ni nga­lu­tho.j

6 Ba­se­be­mtha­tha uJe­re­mi­ya, ba­mpho­se­la emgo­di­ni ka­Ma­li­ki­ya indo­da­na ye­nko­si,k owa­wu­se­gu­me­ni le­nto­lo­ngo,l ba­me­hli­sa uJe­re­mi­ya nga­ma­go­da; kwa­ku­nge­la­ma­nzi emgo­di­ni,m ko­dwa uda­ka; uJe­re­mi­ya wa­se­tsho­na oda­ke­ni.n

7 Kwa­thi uE­be­di­me­le­kio umE­thi­yo­phi­yap indo­da umthe­nwa,q owa­ye­se­ndli­ni ye­nko­si, esi­zwa uku­thi uJe­re­mi­ya ba­mfa­ke emgo­di­ni (la­pho inko­si ya­yi­hle­zi esa­ngwe­ni la­ko­Bhe­nja­mi­ni),r

8 uE­be­di­me­le­kis wa­phu­ma endli­ni ye­nko­si, wa­khu­lu­ma le­nko­si esi­thi:

9 Nko­si ya­mi, nko­si, aba­ntu la­ba be­nzi­le oku­bi nga­kho ko­nke aba­kwe­nze ku­Je­re­mi­ya umpro­fe­thi, aba­mpho­se­le emgo­di­ni, ngo­ba uza­ku­fa enda­we­ni ya­khet nge­nxa ye­ndla­la, ngo­ba ka­ku­se­kho isi­nkwa emzi­ni.u

10 Inko­si ya­si­mla­ya uE­be­di­me­le­ki umE­thi­yo­phi­ya,v isi­thi: Tha­tha la­pha ama­do­da anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu nga­pha­nsi kwe­sa­ndla sa­kho, ume­nyu­le uJe­re­mi­ya umpro­fe­thi emgo­di­ni enga­ka­fi.

11 Nga­kho uE­be­di­me­le­ki wa­tha­tha ama­do­da nga­pha­nsi kwe­sa­ndla sa­khe,w wa­nge­na endli­ni ye­nko­si wa­ze wa­ba nga­pha­nsi kwe­si­pha­la, wa­tha­tha kho­na izi­dwe­dwe ezi­da­bu­ki­le­yo le­zi­dwe­dwe ezi­gu­gi­le­yo,x wa­ze­hli­se­la ku­Je­re­mi­ya emgo­di­ni nga­ma­go­da.

12 UE­be­di­me­le­ki umE­thi­yo­phi­yay wa­se­si­thi ku­Je­re­mi­ya: Ake ufa­ke izi­dwe­dwe ezi­da­bu­ki­le­yo le­zi­gu­gi­le­yo nga­pha­nsi kwa­ma­khwa­pha akho nga­pha­nsi kwa­ma­go­da.z UJe­re­mi­ya wa­se­se­nza nja­lo.

13 Ba­se­be­mdo­nsa uJe­re­mi­ya nga­ma­go­da,a ba­me­nyu­la emgo­di­ni. UJe­re­mi­ya wa­se­hla­la egu­me­ni le­nto­lo­ngo.

UZe­de­khi­ya uye­lu­le­kwa ngu­Je­re­mi­ya

14 Inko­si uZe­de­khi­ya ya­si­thu­ma ya­tha­tha uJe­re­mi­ya umpro­fe­thi ya­mu­sa ku­ye, eku­nge­ne­ni kwe­si­tha­thu oku­se­ndli­ni ye­Nko­si. Inko­si ya­si­si­thi ku­Je­re­mi­ya: Ngi­za­ku­bu­za uda­ba, unga­ngi­fi­hle­li lu­tho.

15 UJe­re­mi­ya wa­se­si­thi ku­Ze­de­khi­ya: Uba ngi­ku­tshe­la, ka­wu­yi­ku­ngi­bu­la­la lo­ku­ngi­bu­la­la yi­ni? Lo­ba ngi­kwe­lu­le­ka, ka­wu­yi­ku­ngi­la­le­la.

16 Inko­si uZe­de­khi­ya ya­si­fu­nga ku­Je­re­mi­ya eku­si­the­ke­nib isi­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­vac owa­se­nze­la lu­mphe­fu­mu­lo:d Isi­bi­li ka­ngi­yi­ku­ku­bu­la­la, fu­thi isi­bi­li ka­ngi­yi­ku­ku­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­la­ma­do­da adi­nga umphe­fu­mu­lo wa­kho.e

17 UJe­re­mi­ya wa­se­si­thi ku­Ze­de­khi­ya: Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Uba uphu­ma isi­bi­lif uye ku­zi­pha­tha­ma­ndla ze­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni,g umphe­fu­mu­lo wa­kho uza­phi­la,h la­lu­mu­zi ka­wu­yi­ku­tshi­swa ngo­mli­lo; uza­phi­la we­na le­ndlu ya­kho.

18 Ko­dwa uba unga­phu­mii uye ku­zi­pha­tha­ma­ndla ze­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni,j lu­mu­zi uza­ni­ke­lwa esa­ndle­ni sa­ma­Kha­la­di­ya,k awu­tshi­se ngo­mli­lo;l la­we ka­wu­yi­ku­phu­nyu­ka esa­ndle­ni sa­wo.m

19 Inko­si uZe­de­khi­ya ya­si­si­thi ku­Je­re­mi­ya: Ngi­ya­we­sa­ba ama­Ju­da ahlu­bu­ke­le ku­ma­Kha­la­di­ya,n hle­zi angi­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­wo, angi­klo­lo­de­le.o

20 UJe­re­mi­ya wa­se­si­thi: Ka­wa­yi­kuku­ni­ke­la; ake ula­le­le ili­zwi le­Nko­si nje­nga­le­lo engi­li­khu­lu­ma ku­we,p kho­na ku­ku­lu­nge­le,q fu­thi umphe­fu­mu­lo wa­kho uza­phi­la.

21 Ko­dwa uba usa­la uku­phu­ma,r yi­le­li ili­zwi iNko­si engi­bo­ni­se lo­na lo­ku­thi:

22 Kha­nge­la-ke, bo­nke abe­si­fa­za­na aba­se­le endli­ni ye­nko­si ya­ko­Ju­da ba­za­khi­tshe­lwa ku­zi­pha­tha­ma­ndla ze­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, ba­thi: Aba­nga­ne ba­kho ba­ku­khu­tha­zi­le,s ba­kwe­hlu­la;t inya­wo za­kho zi­tsho­ne oda­ke­ni;u ba­bu­ye­le emu­va.v

23 Nja­lo aza­khu­phe­la aba­fa­zi bo­nke ba­kho la­ma­do­da­na akho ku­ma­Kha­la­di­ya;w la­we ka­wu­yi­ku­phu­nyu­ka esa­ndle­ni sa­wo,x ko­dwa uza­ba­njwa nge­sa­ndla se­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, la­lu­mu­zi uza­wu­tshi­sa ngo­mli­lo.y

24 UZe­de­khi­ya wa­se­si­thi ku­Je­re­mi­ya: Ka­ku­nga­bi kho­na umu­ntu owa­zi­yo la­ma­zwi, kho­na unga­yi­ku­fa.

25 Ko­dwa nxa izi­pha­tha­ma­ndla zi­si­zwa uku­thi ngi­khu­lu­me la­we,z zi­ze ku­we zi­thi ku­we: Ake usi­tshe­le, ubu­si­thi­ni enko­si­ni, unga­ku­fi­hli ki­thi, kho­na ka­si­yi­ku­ku­bu­la­la; nja­lo inko­si ikhu­lu­me­ni ku­we;

26 uza­ku­thi-ke ku­zo: Mi­na ngi­wi­se uku­nce­nga kwa­mi pha­mbi kwe­nko­sia uku­thi inga­ngi­bu­yi­se­li endli­ni ka­Jo­na­tha­ni uku­ze ngi­fe­le kho­na.b

27 Za­se­zi­fi­ka zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla ku­Je­re­mi­ya, za­mbu­za; ye­na wa­zi­phe­ndu­la nje­nga­wo wo­nke la­ma­zwi inko­si ewa­la­yi­le­yo. Za­se­zi­thu­la ku­ye, ngo­ba uda­ba lwa­lu­nge­zwa­ka­li.

28 UJe­re­mi­ya wa­se­hla­lac egu­me­ni le­nto­lo­ngo kwa­ze kwa­ba lu­su­ku iJe­ru­sa­le­ma eya­thu­njwa nga­lo;d wa­ye­kho­na la­pho iJe­ru­sa­le­ma ithu­njwa.

Uku­nqo­tshwa kwe­Je­ru­sa­le­ma

39Ngo­mnya­ka we­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye ka­Ze­de­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da,a nge­nya­nga ye­tshu­mi, kwa­fi­ka uNe­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni le­bu­tho la­khe lo­nke, ba­me­la­na le­Je­ru­sa­le­ma, ba­yi­vi­mbe­ze­la.

2 Ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­nye ka­Ze­de­khi­ya, nge­nya­nga ye­si­ne, ngo­lwe­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye lwe­nya­nga, umu­zi wa­fo­hle­lwa.

3 Zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla ze­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni za­se­zi­nge­na,b za­hla­la esa­ngwe­ni eli­pha­ka­thi,c oNe­ri­ga­li-Sha­re­zi, uSa­mi­ga­ne­bo, uSa­ri­se­ki­mi, uRa­bi­sa­ri­si,d uNe­ri­ga­li-Sha­re­zi, uRa­bi­ma­gi,e la­zo zo­nke ezi­nye izi­pha­tha­ma­ndla ze­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni.

4 Kwa­se­ku­si­thi la­pho uZe­de­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­daf la­wo wo­nke ama­do­da empi be­zi­bo­na, ba­ba­le­ka, ba­phu­ma emzi­ni ebu­su­ku nge­ndle­la ye­si­va­nde se­nko­si, nge­sa­ngo eli­pha­ka­thi kwe­mi­du­li emi­bi­li; wa­phu­ma nge­ndle­la ya­ma­gce­ke.

5 Ko­dwa ibu­tho la­ma­Kha­la­di­ya la­xo­tsha­na la­bo, la­mfi­ca uZe­de­khi­ya ema­gce­ke­ni eJe­ri­ko; se­li­mba­mbi­le la­me­nyu­se­la ku­Ne­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni eRi­bi­la, eli­zwe­ni le­Ha­ma­thi,g owa­khu­lu­ma izi­gwe­bo ezi­me­le­ne la­ye.h

6 Inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ya­si­bu­la­la ama­do­da­na ka­Ze­de­khi­ya eRi­bi­la eme­hlwe­ni akhe;i inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ya­bu­ya ya­bu­la­la zo­nke izi­khu­lu za­ko­Ju­da.j

7 Ya­si­phu­mpu­the­ki­sa ame­hlo ka­Ze­de­khi­ya, ya­mbo­pha nga­ma­ke­ta­ne ethu­si ama­bi­li uku­ze imu­se eBha­bhi­lo­ni.k

8 Ama­Kha­la­di­ya ase­tshi­sa indlu ye­nko­si le­zi­ndlu za­ba­ntu ngo­mli­lo,l adi­li­ze­la pha­nsi imi­du­li ye­Je­ru­sa­le­ma.

9 Le­nsa­li ya­ba­ntu eya­yi­se­le emzi­ni, la­la­bo aba­be­hlu­bu­ki­le,m aba­be­hlu­bu­ki­le ku­yo, le­nsa­li ya­ba­ntu eya­yi­se­le, uNe­bu­za­ra­da­ni indu­na ya­ba­li­ndi ya­ba­thu­mba ya­ba­sa eBha­bhi­lo­ni.

10 Ko­dwa uNe­bu­za­ra­da­ni indu­na ya­ba­li­ndi wa­tshi­ya eli­zwe­ni la­ko­Ju­da eba­ntwi­ni aba­be­nga­ba­ya­ngan aba­be­nge­la­lu­tho, wa­ba­ni­ka izi­vi­ni la­ma­si­mu nga­lo­lo­su­ku.

11 UNe­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni wa­se­la­ya nge­sa­ndla si­ka­Ne­bu­za­ra­da­ni indu­na ya­ba­li­ndi ngo­Je­re­mi­ya esi­thi:

12 Mtha­the, umi­se ame­hlo akho ku­ye, unga­me­nze­li ulu­tho olu­bi, ko­dwa nje­ngo­ku­khu­lu­ma kwa­khe ku­we we­nze nja­lo nga­ye.

13 Nga­kho ba­thu­ma oNe­bu­za­ra­da­ni indu­na ya­ba­li­ndi, lo­Ne­bu­sha­zi­ba­ni, uRa­bi­sa­ri­si, lo­Ne­ri­ga­li-Sha­re­zi,o uRa­bi­ma­gi, la­zo zo­nke indu­na ze­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni,p

14 ba­thu­ma, ba­mtha­tha uJe­re­mi­ya egu­me­ni le­nto­lo­ngo,q ba­mni­ke­lar ku­Ge­da­li­ya,s indo­da­na kaA­hi­kha­mu, indo­da­na ka­Sha­fa­ni,t uku­ze amkhu­phe amu­se endli­ni ya­khe. Wa­se­hla­la pha­ka­thi kwa­ba­ntu.u

UE­be­di­me­le­ki uza­khu­lu­lwa yi­Nko­si

15 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ku­Je­re­mi­ya esa­va­le­lwe egu­me­ni le­nto­lo­ngo,vw li­si­thi:

16 Ha­mba ukhu­lu­me kuE­be­di­me­le­ki umE­thi­yo­phi­yax uthi: Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Kha­nge­la, ngi­za­kwe­hli­se­la ama­zwi ami ku­lu­mu­zi ngo­ku­biy ku­nge­yi­si­kho ngo­ku­hle,z nja­lo aza­ku­ba pha­mbi kwa­kho nga­lo­lo­su­ku.

17 Ko­dwa ngi­za­ko­phu­la nga­lo­lo­su­ku, itsho iNko­si, nja­lo ka­wu­yi­ku­ni­ke­lwa esa­ndle­ni sa­ba­ntu obe­sa­ba­yo.a

18 Ngo­ba ngi­za­ku­khu­lu­la isi­bi­li, ka­wu­yi­ku­wa-ke nge­nke­mba, ko­dwa impi­lo ya­kho iza­ku­ba yi­mpa­ngo ku­we,b ngo­ba uthe­mbe­le ki­mi,c itsho iNko­si.

UGe­da­li­ya umbu­si

40Ili­zwi ela­fi­ka ku­Je­re­mi­ya li­ve­la eNko­si­ni emva ko­ku­thi uNe­bu­za­ra­da­ni indu­na ya­ba­li­ndi ese­mye­ke­le wa­ha­mbaa esu­ka eRa­ma,b ese­mthe­the ebo­tshi­we nga­ma­ke­ta­nec pha­ka­thi kwa­bo bo­nke aba­be­thu­njwe eJe­ru­sa­le­ma la­ko­Ju­da, aba­si­wa eku­thu­njwe­ni eBha­bhi­lo­ni.d

2 Indu­na ya­ba­li­ndi ya­si­mtha­tha uJe­re­mi­ya ya­thi ku­ye:e INko­si, uNku­lu­nku­lu wa­kho, ya­khu­lu­ma lo­khu oku­bi nga­li­nda­wo.f

3 INko­si isi­ku­le­thi­le ya­kwe­nza nje­ngo­ku­tsho kwa­yo, ngo­ba lo­ni­le eNko­si­ni,gh ka­li­la­le­la­nga ili­zwi la­yo; nga­kho lo­lu­da­ba lwe­nza­ke­le ki­ni.

4 Kha­the­si-ke, kha­nge­la, la­mu­hla ngi­ya­ku­khu­lu­la ku­la­ma­ke­ta­ne ase­za­ndle­ni za­kho.i Uba ku­ku­hle eme­hlwe­ni akho uku­ya la­mi eBha­bhi­lo­ni, wo­za, ngi­mi­se ili­hlo la­mi phe­zu kwa­kho; ko­dwa uba ku­ku­bi eme­hlwe­ni akho uku­ya la­mi eBha­bhi­lo­ni, ye­ke­la. Bo­na, ili­zwe lo­nke li­pha­mbi kwa­kho;j la­pho ku­ku­hle ku­qo­ndi­le eme­hlwe­ni akho uku­ha­mba, ha­mba uye kho­na.k

5 Ko­dwa enga­ka­bu­ye­li, wa­thi: Bu­ye­lal ku­Ge­da­li­ya, indo­da­na kaA­hi­kha­mu, indo­da­na ka­Sha­fa­ni,m emmi­si­le­yo inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni abe phe­zu kwe­mi­zi ya­ko­Ju­da,n uhla­le la­ye pha­ka­thi kwa­ba­ntu;o ku­mbe lo­ba ku­nga­phi la­pho ku­qo­ndi­le eme­hlwe­ni akho uku­ya kho­na, ha­mba. Nga­kho indu­na ya­ba­li­ndi ya­si­mni­ka umpha­kop le­si­pho,q ya­mye­ke­la uku­thi aha­mbe.

6 Nga­kho uJe­re­mi­ya wa­fi­ka ku­Ge­da­li­ya indo­da­na kaA­hi­kha­mu eMi­zi­pa,r wa­hla­la la­ye pha­ka­thi kwa­ba­ntu aba­be­se­le eli­zwe­ni.s

7 Kwa­thi zo­nke indu­na za­ma­bu­tho eza­zi­se­ga­nge­ni, zo­na ka­nye la­ma­do­da azo,t be­si­zwa uku­thi inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ibe­ki­le uGe­da­li­ya indo­da­na kaA­hi­kha­mu abe phe­zu kwe­li­zwe,u lo­ku­thi ini­ke­le ku­ye ama­do­da­na la­be­si­fa­za­na la­ba­ntwa­na, la­kwa­ba­nga­ba­ya­nga be­li­zwe,v ku­la­bo aba­be­nga­thu­nje­lwa­nga eBha­bhi­lo­ni,

8 kho­na be­za ku­Ge­da­li­ya eMi­zi­pa,w oI­shma­ye­li, indo­da­na ka­Ne­tha­ni­ya,x lo­Jo­ha­na­ni, lo­Jo­na­tha­ni,y ama­do­da­na ka­Ka­re­ya,z lo­Se­ra­ya, indo­da­na ka­Ta­ni­hu­me­thi, la­ma­do­da­na kaE­fa­yi, umNe­to­fa, lo­Je­za­ni­ya, indo­da­na yo­mMa­ha­ka­thi,a bo­na la­ma­do­da abo.

9 UGe­da­li­ya, indo­da­na kaA­hi­kha­mu, indo­da­na ka­Sha­fa­ni, wa­se­fu­nga ki­bo la­ma­do­da abo, esi­thi: Li­nge­sa­bi uku­se­be­nze­la ama­Kha­la­di­ya; hla­la­ni eli­zwe­ni, li­yi­se­be­nze­le inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni; kho­na ku­za­li­lu­nge­la.b

10 Kha­nge­la­ni-ke, mi­na ngi­hla­la eMi­zi­pac uku­ma pha­mbi ko­bu­so ba­ma­Kha­la­di­ya aza­fi­ka ki­thi; ko­dwa li­na bu­tha­ni iwa­yi­ni le­zi­the­lo ze­hlo­bo la­ma­fu­tha, li­ku­fa­ke ezi­tshe­ni ze­nu, li­hla­le emi­zi­ni ye­nu eli­yi­the­the­yo.

11 Fu­thi, la­pho wo­nke ama­Ju­dad aye­ko­Mo­wa­bie la­pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nif leE­do­mag la­wa­ye­ku­wo wo­nke ama­zwe ese­zwi­le uku­thi inko­si ye­Bha­bhi­lo­nih itshi­yi­le insa­li ya­ko­Ju­da,i lo­ku­thi ya­be­ka phe­zu kwa­bo uGe­da­li­ya, indo­da­na kaA­hi­kha­mu, indo­da­na ka­Sha­fa­ni;

12 wo­nke ama­Ju­da ase­bu­ya esu­ka enda­we­ni zo­nke aye­xo­tshe­lwe kho­na,j eza eli­zwe­ni la­ko­Ju­da, ku­Ge­da­li­ya eMi­zi­pa; abu­tha iwa­yi­ni le­zi­the­lo ze­hlo­bo, kwa­ba ku­ne­ngi ka­khu­lu.k

Uku­bu­la­wa ku­ka­Ge­da­li­ya

13 UJo­ha­na­ni indo­da­na ka­Ka­re­yal la­zo zo­nke indu­na za­ma­bu­tho aye­se­ga­nge­nim ba­se­be­si­za ku­Ge­da­li­ya eMi­zi­pa,

14 ba­thi ku­ye: Uya­kwa­zi isi­bi­li yi­ni uku­thi uBha­ha­li­sin inko­si ya­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nio uthu­me uI­shma­ye­li indo­da­na ka­Ne­tha­ni­yap uku­ku­tsha­ya empi­lwe­ni? Ko­dwa uGe­da­li­ya indo­da­na kaA­hi­kha­mu ka­ba­kho­lwa­nga.

15 UJo­ha­na­ni indo­da­na ka­Ka­re­ya wa­se­khu­lu­ma lo­Ge­da­li­ya ensi­tha eMi­zi­pa esi­thi: Ake ungi­ye­ke­le ngi­ha­mbe ngiye­tsha­ya uI­shma­ye­li indo­da­na ka­Ne­tha­ni­ya, ku­nga­bi la­mu­ntu okwa­zi­yo. Uza­ku­tsha­ye­la­ni empi­lwe­ni, uku­ze ba­hla­ka­ze­ke bo­nke aba­ko­Ju­da aba­bu­the­ne ku­we, ku­bhu­bhe insa­li ya­ko­Ju­da?

16 Ko­dwa uGe­da­li­ya indo­da­na kaA­hi­kha­mu wa­thi ku­Jo­ha­na­ni indo­da­na ka­Ka­re­ya: Unga­ye­nzi le inda­ba, ngo­ba uqa­mba ama­nga ngoI­shma­ye­li.

41Kwa­se­ku­si­thi nge­nya­nga ye­si­kho­mbi­saa kwa­fi­kab uI­shma­ye­li, indo­da­na ka­Ne­tha­ni­ya,c indo­da­na kaE­li­sha­ma,d owe­nza­lo ye­si­kho­si­ni, le­zi­ndu­na ze­nko­si, la­ma­do­da ali­tshu­mi la­ye, ku­Ge­da­li­ya indo­da­na kaA­hi­kha­mu eMi­zi­pa,e ba­dla isi­nkwaf kho­na nda­wo­nye eMi­zi­pa.

2 UI­shma­ye­li indo­da­na ka­Ne­tha­ni­ya wa­se­su­ku­ma,g la­ma­do­da ali­tshu­mi aye­la­ye, ba­mtsha­ya uGe­da­li­ya indo­da­na kaA­hi­kha­mu indo­da­na ka­Sha­fa­ni nge­nke­mba, ba­mbu­la­la ye­na inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni eya­yi­mbe­ke phe­zu kwe­li­zwe.h

3 UI­shma­ye­li wa­bu­la­la la­wo wo­nke ama­Ju­da aye­la­ye,i elo­Ge­da­li­ya, eMi­zi­pa, la­ma­Kha­la­di­ya atho­la­ka­la kho­na,j ama­do­da empi.

4 Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­bi­li ese­mbu­le­le uGe­da­li­ya, ku­nge­la­mu­ntu okwa­zi­yo,

5 kwa­fi­ka ama­do­da eve­la eShe­ke­ma,k eShi­lo,l le­Sa­ma­ri­ya,m ama­do­da anga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, ephu­ci­le inde­vu,n le­zi­gqo­ko zi­da­tshu­li­we,o ezi­si­ki­le,p elo­mni­ke­lo wo­ku­dla le­mpe­pha esa­ndle­ni sa­wo,q ukuku­le­tha endli­ni ye­Nko­si.r

6 UI­shma­ye­li indo­da­na ka­Ne­tha­ni­yas wa­se­phu­ma eMi­zi­pat uku­wa­hla­nga­be­za, eha­mba, eha­mba ekha­la inye­mbe­zi. Kwa­se­ku­thi la­pho ehla­nga­na la­wo, wa­thi ku­wo: Wo­za­ni ku­Ge­da­li­ya indo­da­na kaA­hi­kha­mu.

7 Kwa­se­ku­si­thi se­be­fi­ki­le pha­ka­thi ko­mu­zi, uI­shma­ye­li indo­da­na ka­Ne­tha­ni­ya wa­wa­bu­la­la wa­wa­pho­se­la pha­ka­thiu ko­mgo­di,v ye­na la­ma­do­da aye­la­ye.

8 Ko­dwa kwa­tho­la­ka­la ama­do­da ali­tshu­mi pha­ka­thi kwa­wo, athi kuI­shma­ye­li: Unga­si­bu­la­li, ngo­ba si­le­zi­pha­la ensi­mi­ni,w ingqo­lo­yi le­bha­li* la­ma­fu­tha lo­lu­ju. Nga­kho wawa­ye­ke­la, ka­ze awa­bu­la­la pha­ka­thi kwa­ba­fo­wa­bo.

9 Nja­lo umgo­di uI­shma­ye­li aye­pho­se­le ku­wo zo­nke izi­du­mbu za­ba­ntu aye­ba­tsha­yi­lex ka­nye lo­Ge­da­li­ya, wa­wu­yi­wo inko­si uA­sa eya­we­nza­yo nge­nxa ka­Ba­ha­sha inko­si ya­koI­sra­ye­li;y lo­wo uI­shma­ye­li indo­da­na ka­Ne­tha­ni­ya wa­wu­gcwa­li­sa nga­ba­bu­le­we­yo.

10 UI­shma­ye­li wa­se­thu­mba yo­nke insa­li ya­ba­ntu aba­be­se­Mi­zi­pa, ama­do­da­ka­zi enko­si,z la­bo bo­nke aba­ntu aba­be­se­le eMi­zi­pa, uNe­bu­za­ra­da­ni indu­na ya­ba­li­ndi eya­yi­ba­mi­se­le uGe­da­li­ya indo­da­na kaA­hi­kha­mu.a UI­shma­ye­li indo­da­na ka­Ne­tha­ni­ya wa­se­ba­thu­mba, wa­ha­mba uku­thi acha­phe­le ku­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni.b

11 Kwa­thi uJo­ha­na­ni indo­da­na ka­Ka­re­yac la­zo zo­nke indu­na za­ma­bu­tho eza­zi­la­yed be­si­zwa ko­nke oku­bi uI­shma­ye­li indo­da­na ka­Ne­tha­ni­ya aye­kwe­nzi­le,

12 ba­tha­tha wo­nke ama­do­da, ba­ya­ku­lwa loI­shma­ye­li indo­da­na ka­Ne­tha­ni­ya; ba­mfi­ca ema­nzi­ni ama­ne­ngie ase­Gi­be­yo­ni.f

13 Kwa­se­ku­si­thi bo­nke aba­ntu aba­be­loI­shma­ye­li be­bo­na uJo­ha­na­ni indo­da­na ka­Ka­re­ya la­zo zo­nke indu­na za­ma­bu­tho eza­zi­la­ye,g ba­tho­ko­za.

14 Ba­se­be­tshi­bi­li­ka aba­ntu bo­nke uI­shma­ye­li aye­ba­thu­mbe be­su­ka eMi­zi­pa, ba­phe­ndu­ka ba­ya ku­Jo­ha­na­ni indo­da­na ka­Ka­re­ya.h

15 Ko­dwa uI­shma­ye­li indo­da­na ka­Ne­tha­ni­ya wa­phu­nyu­ka wa­su­ka pha­mbi ku­ka­Jo­ha­na­ni, la­ma­do­da ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, wa­ya eba­ntwa­ne­ni ba­koA­mo­ni.i

16 UJo­ha­na­ni indo­da­na ka­Ka­re­yaj la­zo zo­nke indu­na za­ma­bu­tho eza­zi­la­yek ba­se­be­tha­tha yo­nke insa­li ya­ba­ntul aye­ba­bu­yi­si­le be­su­ka kuI­shma­ye­li indo­da­na ka­Ne­tha­ni­yam eMi­zi­pa, ese­tsha­ye uGe­da­li­ya indo­da­na kaA­hi­kha­mu, ama­do­da, ama­do­da empi,n la­ba­fa­zi,o la­ba­ntwa­na, la­ba­the­nwa, aye­ba­bu­yi­si­le be­ve­la eGi­be­yo­ni.p

17 Ba­se­be­su­ka baya­hla­la eGe­ru­thi-Ki­mi­ha­muq ese­du­ze le­Bhe­the­le­he­ma,r uku­ya­nge­na eGi­bhi­thes

18 nge­nxa ya­ma­Kha­la­di­ya; ngo­ba ba­be­we­sa­ba, ngo­ba uI­shma­ye­li indo­da­na ka­Ne­tha­ni­ya wa­ye­bu­le­le uGe­da­li­ya indo­da­na kaA­hi­kha­mu, inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni eya­yi­mmi­se phe­zu kwe­li­zwe.t

Ili­zwi li­ka­Je­re­mi­ya ku­Jo­ha­na­ni

42Za­se­zi­so­nde­la zo­nke indu­na za­ma­bu­tho,a lo­Jo­ha­na­ni indo­da­na ka­Ka­re­ya,b lo­Je­za­ni­yac indo­da­na ka­Ho­sha­ya,d la­bo bo­nke aba­ntu, ku­su­ke­la ko­mnci­nya­ne ku­ze ku­be ko­mkhu­lu,e

2 ba­thi ku­Je­re­mi­ya umpro­fe­thi: Ake ku­thi uku­nce­nga kwe­thu ku­we pha­mbi kwa­kho, usi­khu­le­ke­le eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho,f ume­le le insa­li yo­nke,g ngo­ba si­se­le si­ba­lu­tshwa­na kwa­ba­ne­ngi,h nje­nga­lo­kho ame­hlo akho esi­bo­na;

3 uku­ze iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­kho, isa­zi­se indle­la esi­za­ha­mba nga­yo,i le­nto esi­za­ye­nza.

4 UJe­re­mi­ya umpro­fe­thi wa­se­si­thi ki­bo: Se­ngi­zwi­le; kha­nge­la­ni, ngi­za­khu­le­ka eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­nu nje­ngo­kwa­ma­zwi enu; ku­za­ku­thi-ke, lo­nke ili­zwi iNko­si eza­li­phe­ndu­la ngi­za­li­tshe­la lo­na,j ka­ngi­yi­ku­li­go­dle­la li­zwi.k

5 Bo­na ba­se­be­si­thi ku­Je­re­mi­ya: INko­si ka­yi­be ngu­mfa­ka­zi oqi­ni­si­le­yol lo­the­mbe­ki­le­yom pha­ka­thi kwe­thu, uba si­nge­nzi ngo­ku­nja­lon nje­nga­lo lo­nke ili­zwi iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho eku­thu­ma ki­thi nga­lo.o

6 Lo­ba ku­ku­hle lo­ba ku­ku­bi, si­za­la­le­la ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu, esi­ku­thu­ma ku­yo, uku­ze ku­si­lu­nge­lep la­pho si­li­la­le­la ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu.

7 Kwa­se­ku­si­thi eku­phe­le­ni kwe­nsu­ku ezi­li­tshu­mi,q ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ku­Je­re­mi­ya.

8 Wa­se­bi­za uJo­ha­na­ni indo­da­na ka­Ka­re­ya,r la­zo zo­nke indu­na za­ma­bu­thos eza­zi­la­ye, la­ba­ntu bo­nke ku­su­ke­la ko­mnci­nya­ne ku­si­ya ko­mkhu­lu;t

9 wa­thi ki­bo: Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, eli­ngi­thu­me ki­yo uku­thi nge­nze uku­nce­nga kwe­nu ku­we pha­mbi kwa­yo:u

10 Uba li­hla­la lo­ku­hla­la ku­le­li­li­zwe, ngi­za­la­khav ngi­nga­li­di­li­zi, ngi­li­hla­nye­le,w ngi­nga­li­si­phu­ni; ngo­ba ngi­ya­zi­so­la ngo­ku­bi engi­kwe­nzi­le­yo ki­ni.x

11 Li­nga­ye­sa­bi inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni eli­ye­sa­ba­yo, li­nga­ye­sa­bi,y itsho iNko­si; ngo­ba mi­na ngi­la­ni uku­ze ngi­li­si­ndi­sez ngi­lo­phu­le esa­ndle­ni sa­yo.

12 Ngi­li­ni­ke izi­ha­wu, uku­ze ibe lo­mu­sa ki­ni,a ili­bu­yi­se­le eli­zwe­ni la­ki­ni.

13 Ko­dwa uba li­si­thi: Ka­si­yi­ku­hla­la ku­le­li­li­zwe; uku­thi li­nga­la­le­li ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu;b

14 li­si­thi: Ha­tshi; ko­dwa si­za­nge­na eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the,c la­pho esi­nga­yi­ku­bo­na impi kho­na, si­nga­yi­ku­zwa uku­kha­la ko­pho­ndo,d si­nga­la­mbe­la­nga isi­nkwa, si­hla­le kho­na;

15 kha­the­si-ke, nga­kho zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si, nsa­li ya­ko­Ju­da: Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Uba li­na li­be­ka ubu­so be­nue ngo­ku­phe­le­le­yof uku­ya eGi­bhi­the, li­nge­ne ukuya­hla­la nje­nga­be­zi­zwe kho­na,g

16 ku­za­ku­thi-ke inke­mbah eli­ye­sa­ba­yoi iza­li­fi­ca kho­na eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, le­ndla­laj eli­nqi­ne­ka nga­yo iza­na­ma­the­la emva kwe­nu kho­na eGi­bhi­the, li­fe­le kho­na.

17 Ba­za­ku­ba nja­lo bo­nke aba­ntu aba­be­ka ubu­so ba­bo uku­ya eGi­bhi­the, uku­ze ba­hla­le nje­nga­be­zi­zwe kho­na;k ba­za­ku­fal nge­nke­mba,m nge­ndla­la,n la­ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo; nja­lo ka­ba­yi­ku­ba le­nsa­li ku­mbe ophu­nyu­ke pha­mbi ko­ku­bi engi­za­be­hli­se­la kho­na.o

18 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Nje­ngo­ku­thu­lu­lwa ko­la­ka lwa­mi le­ntu­ku­the­lo ya­mi phe­zu kwa­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma,p ngo­ku­nja­lo intu­ku­the­lo ya­mi iza­thu­lu­le­lwa phe­zu kwe­nu, nxa li­nge­na eGi­bhi­the. Nja­lo li­za­ku­baq yi­si­thu­kors lo­kwe­sa­be­ka­yotuv le­si­qa­le­ki­sowxyz le­hla­zo,abcd li­nga­phi­ndi li­yi­bo­ne li­nda­wo.

19 INko­si ithe nga­ni, nsa­li ya­ko­Ju­da: Li­nga­nge­ni eGi­bhi­the.e Ya­zi­ni isi­bi­li uku­thi la­mu­hla ngi­fa­ka­zi­le ngi­me­le­ne la­ni.

20 Ngo­ba li­yi­kho­hli­si­le imi­phe­fu­mu­lo ye­nu; ngo­ba li­na li­ngi­thu­me eNko­si­ni, uNku­lu­nku­lu we­nu, li­si­thi:f Si­khu­le­ke­le eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­thu;g la­nje­nga­kho ko­nke iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu eku­tsho­yo,h ngo­ku­nja­lo si­tshe­le, si­kwe­nze.

21 Se­ngi­li­tshe­li­le la­mu­hla, ko­dwa ka­li­li­la­le­la­nga ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, la­lo­ba yi­yi­phi into engi­thu­me yo­na ki­ni.i

22 Kha­the­si-ke ya­zi­ni isi­bi­li uku­thi li­za­ku­fa nge­nke­mba,j nge­ndla­la, la­ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo, enda­we­ni eli­lo­yi­sa uku­ya­hla­la kho­na nje­nga­be­zi­zwe.

Aba­ntu ba­ya eGi­bhi­the

43Kwa­se­ku­si­thi la­pho uJe­re­mi­ya ese­qe­di­le uku­khu­lu­ma ku­bo bo­nke aba­ntu wo­nke ama­zwi eNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo, iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo eya­yi­mthu­me nga­wo ki­bo, ngi­tsho wo­nke la­ma­zwi;

2 wa­se­khu­lu­ma uA­za­ri­ya indo­da­na ka­Ho­sha­ya,a lo­Jo­ha­na­ni indo­da­na ka­Ka­re­ya,b la­bo bo­nke aba­ntu aba­zi­khu­khu­me­za­yo,c be­si­thi ku­Je­re­mi­ya: Uqa­mba ama­nga. INko­si uNku­lu­nku­lu we­thu ka­yi­ku­thu­ma­nga uku­ze uthi: Li­nga­yi eGi­bhi­the uku­ze li­hla­le nje­nga­be­zi­zwe kho­na;d

3 ko­dwa uBha­ru­khi indo­da­na ka­Ne­ri­yae uya­ku­khu­tha­za eme­le­ne la­thi,f uku­ze asi­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­ma­Kha­la­di­ya,g uku­ze asi­bu­la­le, asi­thu­mbe­le eBha­bhi­lo­ni.

4 Nga­kho uJo­ha­na­ni indo­da­na ka­Ka­re­ya,h la­zo zo­nke indu­na za­ma­bu­tho,i la­bo bo­nke aba­ntu, ka­ba­li­la­le­la­nga ili­zwi le­Nko­si, uku­ze ba­hla­le eli­zwe­ni la­ko­Ju­da.

5 Ko­dwa uJo­ha­na­ni indo­da­na ka­Ka­re­yaj la­zo zo­nke indu­na za­ma­bu­thok ba­tha­tha yo­nke insa­li ya­ko­Ju­da eya­yi­bu­ye­le ive­la ku­zo zo­nke izi­zwe la­pho aba­be­xo­tshe­lwe kho­na, uku­hla­la eli­zwe­ni la­ko­Ju­da;l

6 ama­do­da,m la­ba­fa­zi,n la­ba­ntwa­na, la­ma­do­da­ka­zi enko­si,o la­ye wo­nke umu­ntu uNe­bu­za­ra­da­ni indu­na ya­ba­li­ndi aye­ba­tshi­ye ku­Ge­da­li­ya indo­da­na kaA­hi­kha­mup indo­da­na ka­Sha­fa­ni, lo­Je­re­mi­ya umpro­fe­thi, lo­Bha­ru­khi indo­da­na ka­Ne­ri­ya.q

7 Ba­se­be­nge­na eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, ngo­ba ka­ba­li­la­le­la­nga ili­zwi le­Nko­si; ba­se­be­fi­ka eTha­ha­pha­ne­si.r

8 La­se­li­fi­ka ili­zwi le­Nko­si ku­Je­re­mi­ya eTha­ha­pha­ne­sis li­si­thi:

9 Tha­tha esa­ndle­ni sa­kho ama­tshe ama­khu­lu, uwa­fi­hle ebu­mbe­ni ewo­ndwe­ni,t ese­ku­nge­ne­ni kwe­ndlu ka­Fa­ro eTha­ha­pha­ne­si,u eme­hlwe­ni ama­do­da anga­ma­Ju­da,

10 uthi ki­wo: Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Kha­nge­la­ni, ngi­za­thu­ma ngi­la­nde uNe­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ince­ku ya­mi,v ngi­fa­ke isi­hla­lo sa­khe so­bu­kho­si phe­zu kwa­la­ma­tshe engi­wa­fi­hli­le­yo,w endla­le ithe­nte la­khe le­si­kho­si­ni phe­zu kwa­wo.

11 Eze atsha­ye ili­zwe le­Gi­bhi­the;x la­bo abo­ku­fa eku­fe­ni, la­la­bo abo­ku­thu­njwa eku­thu­njwe­ni, la­la­bo abe­nke­mba enke­mbe­ni.y

12 Ngi­phe­mbe umli­loz ezi­ndli­ni za­bo­nku­lu­nku­lu be­Gi­bhi­the,a aba­tshi­se, aba­thu­mbe,b azi­tha­nde­le nge­li­zwe le­Gi­bhi­the nje­ngo­me­lu­si ezi­tha­nde­la nge­si­gqo­ko sa­khe,c aphu­me kho­na ngo­ku­thu­la.

13 Nja­lo uza­kwe­phu­la insi­ka ze­Be­tshe­me­shi ezi­yi­zi­tho­mbed ezi­se­li­zwe­ni le­Gi­bhi­the,e atshi­se ngo­mli­lo izi­ndlu za­bo­nku­lu­nku­lu be­Gi­bhi­the.f

UJe­re­mi­ya utshu­ma­ye­za ama­Ju­da eGi­bhi­the

44Ili­zwi ela­fi­ka ku­Je­re­mi­ya nga­wo wo­nke ama­Ju­da aye­hla­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the ahla­la eMi­gi­do­liab le­Tha­ha­pha­ne­sicd le­No­fief le­li­zwe­ni le­Pa­tro­si,g li­si­thi:

2 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Li­na li­ku­bo­ni­le ko­nke oku­bi enga­kwe­hli­se­la phe­zu kwe­Je­ru­sa­le­ma la­phe­zu kwa­yo yo­nke imi­zi ya­ko­Ju­da. Kha­nge­la­ni-ke, la­mu­hla ilu­nxi­wa,h nja­lo ka­kho ohla­la pha­ka­thi kwa­yo,

3 nge­nxa yo­bu­bi ba­bo aba­be­nzi­le­yo, uku­ngi­thu­ku­the­li­sa,i ngo­ku­ya­tshi­sa impe­pha,j ngo­ku­kho­nza aba­nye onku­lu­nku­luk aba­nga­ba­zi­yo, bo­na, li­na, la­bo­yi­hlo.

4 Ka­nti nga­thu­ma ki­ni ince­ku za­mi zo­nke aba­pro­fe­thi,l ngi­vu­ke ngo­vi­vi nga­thu­ma,m ngi­si­thi: Ake li­nga­ye­nzi li­nto ene­nge­ka­yo engi­yi­zo­nda­yo.

5 Ko­dwa ka­ba­la­le­la­ngan ka­ba­be­ka­nga indle­be ya­bo, uku­thi ba­phe­ndu­ke ebu­bi­ni ba­bo,o uku­ze ba­nga­tshi­se­li aba­nye onku­lu­nku­lu impe­pha.p

6 Nga­kho kwa­thu­lu­lwa intu­ku­the­lo ya­mi lo­la­ka lwa­mi,q kwa­vu­tha emi­zi­ni ya­ko­Ju­da le­zi­ta­la­de­ni ze­Je­ru­sa­le­ma; za­ze za­ba lu­nxi­war le­nci­tha­ka­lo,st nje­nga­la­mu­hla.

7 Nga­kho-ke, itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Li­be­nze­la­ni ubu­bi obu­khu­lu ka­nga­ka li­me­le­ne le­mi­phe­fu­mu­lo ye­nu,u uku­thi li­zi­qu­me­le indo­da lo­mfa­zi,v umntwa­na lo­sa­ne,wx ba­su­ke pha­ka­thi kwa­ko­Ju­da, uku­ze li­nga­zi­tshi­ye­li insa­li,y

8 ngo­ku­ngi­thu­ku­the­li­saz nge­mi­se­be­nzi ye­za­ndla ze­nu,a ngo­ku­tshi­se­la aba­nye onku­lu­nku­lu impe­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the,b la­pho ese­li­ye­hla­la kho­na nje­nga­be­zi­zwe, uku­ze li­zi­qu­me, lo­ku­ze li­be yi­si­qa­le­ki­soc le­hla­zod pha­ka­thi kwa­zo zo­nke izi­zwe zo­mhla­ba?

9Se­la­kho­hlwa yi­ni izi­nto ezi­mbi za­bo­yi­hlo, le­zi­nto ezi­mbi za­ma­kho­si ako­Ju­da, le­zi­nto ezi­mbi za­bo­mka­bo,e le­zi­nto ze­nu ezi­mbi, le­zi­nto ezi­mbi za­bo­mke­nu,f aba­ze­nza eli­zwe­ni la­ko­Ju­da le­zi­ta­la­de­ni ze­Je­ru­sa­le­ma?

10 Ka­ba­da­bu­ka­nga ku­ze ku­be la­mu­hla, ka­be­sa­ba­nga,g ka­ba­ha­mba­nga ngo­mla­yo wa­mi la­nge­zi­mi­so za­mi enga­zi­be­ka pha­mbi kwe­nu la­pha­mbi kwa­bo­yi­hlo.

11 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Kha­nge­la­ni, ngi­mi­sa ubu­so ba­mi bu­me­le­ne la­ni ngo­ku­bih uku­ze ngi­qu­me uJu­da wo­nke.

12 Ngi­tha­the insa­li ya­ko­Ju­da, aba­mi­se ubu­so ba­bo uku­nge­na eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the uku­hla­la kho­na nje­nga­be­zi­zwe;i nja­lo bo­nke ba­za­phe­laj ba­we eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the; ba­qe­dwe nge­nke­mbak la­nge­ndla­la; ku­su­ke­la ko­mnci­nya­ne ku­ze ku­be ko­mkhu­lul ba­fe nge­nke­mba la­nge­ndla­la;m ba­be yi­si­fu­ngo,n ba­be ngo­kwe­sa­bi­sa­yo, ba­be yi­si­qa­le­ki­so,o ba­be li­hla­zo.p

13 Ngo­ba ngi­za­je­zi­sa la­bo aba­hle­zi eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the,q nje­ngo­ba nga­je­zi­sa iJe­ru­sa­le­ma, nge­nke­mba,r nge­ndla­la,s la­ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo;t

14 uku­ze insa­li ya­ko­Ju­da efi­ki­le­yo uku­hla­la kho­na nje­ngo­we­zi­zwe eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the inga­bi lo­phu­nyu­ka­yo lo­si­la­yo,u uku­bu­ye­la eli­zwe­ni la­ko­Ju­da, umphe­fu­mu­lo wa­yo ofi­sa uku­bu­ye­la ku­lo uku­hla­la kho­na; ngo­ba ka­ba­yi­ku­bu­ye­la, nga­pha­ndle kwa­ba­phu­nyu­ki­le­yo.v

15 Kho­na wo­nke ama­do­da aye­sa­zi uku­thi omka­bo ba­tshi­se­la aba­nye onku­lu­nku­lu impe­pha,w la­bo bo­nke abe­si­fa­za­na aba­be­mi kho­na, ixu­ku eli­khu­lu, la­bo bo­nke aba­ntu aba­be­hla­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, ePa­tro­si,x ba­mphe­ndu­la uJe­re­mi­ya, be­si­thi:

16 Le­li­li­zwi oli­khu­lu­me ki­thi ebi­zwe­ni le­Nko­si, ka­si­yi­ku­ku­la­le­la.y

17 Ko­dwa si­za­kwe­nza lo­kwe­nza lo­ba yi­yi­phi into ephu­me emlo­nye­ni we­thu,z uku­tshi­se­la indlo­vu­ka­zi ya­ma­zu­lu impe­pha,a si­yi­thu­lu­le­le imi­ni­ke­lo yo­ku­na­thwa­yo,bc nje­ngo­ba be­si­se­nza, thi­na, la­bo­ba­ba, ama­kho­si ethu, le­zi­pha­tha­ma­ndla ze­thu, emi­zi­ni ya­ko­Ju­dad le­zi­ta­la­de­ni ze­Je­ru­sa­le­ma; kho­na sa­su­tha isi­nkwa, sa­si­phi­li­le,e ka­si­bo­na­nga oku­bi.

18 Ko­dwa ku­su­ke­la la­pho sa­ye­ke­la uku­tshi­se­la indlo­vu­ka­zi ya­ma­zu­lu impe­phaf lo­ku­yi­thu­lu­le­la imi­ni­ke­lo yo­ku­na­thwa­yo,g si­swe­le ko­nke, si­qe­dwe nge­nke­mba la­yi­ndla­la.h

19 Fu­thi la­pho si­tshi­se­la indlo­vu­ka­zi ya­ma­zu­lu impe­pha,i si­yi­thu­lu­le­la imi­ni­ke­lo yo­ku­na­thwa­yo,j si­ya­ye­nze­la ama­khe­khe ngo­kwe­si­fa­ne­ki­so sa­yo,k si­yi­thu­lu­le­la imi­ni­ke­lo yo­ku­thu­lu­lwa, nga­pha­ndle kwa­ma­do­da enu yi­ni?

20 UJe­re­mi­ya wa­se­khu­lu­ma ku­bo bo­nke aba­ntu, ema­do­da­ne­ni, la­kwa­be­si­fa­za­na,l la­ku­bo bo­nke aba­ntu aba­be­mphe­ndu­le nga­le­lo­li­zwi, esi­thi:

21 Impe­pha ela­yi­tshi­sa emi­zi­ni ya­ko­Ju­da le­zi­ta­la­de­ni ze­Je­ru­sa­le­ma,m li­na, la­bo­yi­hlo, ama­kho­si enu, le­zi­pha­tha­ma­ndla ze­nu, la­ba­ntu be­li­zwe, iNko­si ka­yi­yi­ku­ku­khu­mbu­la yi­ni, ku­ve­le enhli­zi­ywe­ni ya­yo?n

22 Kwa­ze kwa­thi iNko­sio ya­yi­nga­se­la­ku­ku­thwa­la,p nge­nxa yo­bu­bi be­ze­nzo ze­nu, nge­nxa ye­zi­ne­ngi­so ela­ze­nza­yo; nga­kho ili­zwe le­nu la­ba yi­nci­tha­ka­loqr lo­kwe­sa­bi­sa­yostu le­si­qa­le­ki­so,vw uku­ze ku­nga­hla­li mu­ntu,x nje­nga­la­mu­hla.

23 Nge­nxa yo­ku­thi li­tshi­si­le impe­pha, lo­ku­thi lo­ni­le eNko­si­ni,y ka­li­la­le­la­nga ili­zwi le­Nko­si, ka­li­ha­mba­nga ngo­mla­yo wa­yo la­nge­zi­mi­so za­yo la­nge­zi­fa­ka­ze­lo za­yo; nge­nxa ya­lo­kho oku­bi lo­khu kwe­nza­ke­le ki­ni,z nje­nga­la­mu­hla.

24 UJe­re­mi­ya wa­se­si­thi ku­bo bo­nke aba­ntu la­kwa­be­si­fa­za­na bo­nke: Zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si, wo­nke uJu­da ose­li­zwe­ni le­Gi­bhi­the.a

25 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ithi: Li­na la­bo­mke­nu, li­khu­lu­mi­le ngo­mlo­mo we­nu,b la­ku­gcwa­li­sa nge­za­ndla ze­nu, li­si­thi: Si­za­kwe­nza lo­kwe­nza izi­the­mbi­so ze­thu esi­zi­the­mbi­sa­yoc zo­ku­tshi­se­la indlo­vu­ka­zi ya­ma­zu­lu impe­pha,d lo­ku­yi­thu­lu­le­la imi­ni­ke­lo yo­ku­na­thwa­yo.e Li­za­qi­ni­sa lo­ku­qi­ni­sa izi­the­mbi­so ze­nu, le­nze si­bi­li izi­the­mbi­so ze­nu!

26 Nga­kho zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si, lo­nke Ju­da eli­hla­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the:f Kha­nge­la­ni, mi­na ngi­fu­ngi­le nge­bi­zo la­mi eli­khu­lu,g itsho iNko­si: Ibi­zo la­mi ka­li­sa­yi­ku­bi­zwa ngu­mlo­mo wa­lo­ba ngu­ba­ni wa­ko­Ju­da, eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the,h esi­thi: Ku­phi­la kwe­Nko­si uJe­ho­va.i

27 Kha­nge­la, ngi­za­ba­li­nde­la ngo­ku­bi,j ku­nge­yi­si­kho ngo­ku­hle;k la­wo wo­nke ama­do­da ako­Ju­da ase­li­zwe­ni le­Gi­bhi­thel aza­qe­dwa nge­nke­mba la­yi­ndla­la,m aze aphe­le.

28 La­la­bo aba­phe­pha enke­mbe­ni ba­za­bu­ye­la eli­zwe­ni la­ko­Ju­da be­ve­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the,n ba­lu­tshwa­na nge­na­ni;op la­yo yo­nke insa­li ya­ko­Ju­da eze eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the uku­hla­la kho­na nje­ngo­we­zi­zwe, iza­kwa­zi uku­thi ili­zwi eli­za­ku­ma nge­li­ka­ba­ni, ela­mi ku­mbe ela­yo.q

29 La­lo­khu ku­za­ku­ba yi­si­bo­na­ka­li­so ki­ni, ku­tsho iNko­si, uku­thi ngi­za­li­je­zi­sa ku­li­nda­wo, uku­ze la­zi uku­thi ama­zwi ami aza­ku­ma lo­ku­ma eme­la­na la­ni ngo­ku­bi.r

30 Itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la­ni, ngi­za­ni­ke­la uFa­ro Ho­fi­ra inko­si ye­Gi­bhi­the esa­ndle­ni se­zi­tha za­khe,s le­sa­ndle­ni sa­la­bo aba­di­nga impi­lo ya­khe,t nje­ngo­ba nga­ni­ke­la uZe­de­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da esa­ndle­ni si­ka­Ne­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, isi­tha sa­khe, esa­di­nga impi­lo ya­khe.u

Ili­zwi li­ka­Je­re­mi­ya ku­Bha­ru­khi

45Ili­zwi uJe­re­mi­ya umpro­fe­thi ali­khu­lu­ma ku­Bha­ru­khi indo­da­na ka­Ne­ri­ya,a eku­bha­le­ni kwa­khe la­ma­zwi egwa­lwe­ni eve­la emlo­nye­ni ka­Je­re­mi­ya,b ngo­mnya­ka we­si­ne ka­Je­ho­ya­khi­mi, indo­da­na ka­Jo­si­ya, inko­si ya­ko­Ju­da,c li­si­thi:

2 Itsho nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ku­we Bha­ru­khi:

3 Uthi we­na: Ha­wu ma­ye mi­na! ngo­ba iNko­si ye­nge­ze­le­la usi­zi ebu­hlu­ngwi­ni ba­mi,d se­ngi­kha­the­le yi­ku­bu­bu­la kwa­mi,e nja­lo ka­ngi­tho­lif uku­phu­mu­la.g

4 Uza­ku­tsho nja­lo ku­ye: Itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, lo­kho engi­kwa­khi­le­yo ngi­ya­ku­di­li­za,h la­lo­kho engi­ku­hla­nye­le­yo ngi­ya­ku­si­phu­na; ye­bo, ili­zwe le­li lo­nke.

5 We­na-ke uza­zi­di­nge­la izi­nto ezi­nku­lu yi­ni?i Unga­zi­di­ngi; ngo­ba kha­nge­la, ngi­le­tha oku­bi phe­zu kwa­yo yo­nke inya­ma,j itsho iNko­si; ko­dwa ngi­za­ku­ni­ka impi­lo ya­kho ibe yi­mpa­ngo ku­zo zo­nke inda­wo la­pho oya kho­na.k

Ili­zwi nge­Gi­bhi­the

46Ili­zwi le­Nko­si ela­fi­ka ku­Je­re­mi­ya umpro­fe­thi li­me­le­ne la­be­zi­zwe;a

2 li­me­le­ne le­Gi­bhi­the, li­me­le­ne le­bu­tho li­ka­Fa­ro Ne­ko inko­si ye­Gi­bhi­the,b ela­li­nga­se­mfu­le­ni iYu­fra­thi, eKa­ri­ke­mi­shi,c ali­tsha­ya­yo uNe­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, ngo­mnya­ka we­si­ne ka­Je­ho­ya­khi­mi, indo­da­na ka­Jo­si­ya, inko­si ya­ko­Ju­da:d

3 Hle­la­ni iha­wu le­si­hla­ngu,e li­so­nde­le empi­ni.

4 Bo­phe­la­ni ama­bhi­za,f li­ga­de, ba­ga­di ba­ma­bhi­za, li­zi­mi­se li­le­zi­ngo­wa­ne, li­lo­le imi­kho­nto,g li­gqo­ke ama­bha­tshi ensi­mbi.h

5 Ngi­ba­bo­ne­le­ni be­tsha­ywa lu­va­lo, be­bu­ye­la emu­va? La­ma­qha­we abo ephu­la­phu­li­we, aya­ba­le­ka nge­si­qu­bu, ka­wa­nye­mu­ku­li emu­va;i ku­lo­kwe­sa­ba inhla­ngo­thi zo­nke,j itsho iNko­si.

6 Ole­ju­ba­ne ka­nga­ba­le­ki,k le­qha­we ka­li­nga­phu­nyu­ki; ba­za­khu­be­ka ba­we­le nge­nya­ka­thol ece­le­ni ko­mfu­la iYu­fra­thi.m

7 Ngu­ba­ni lo o­khu­khu­ma­lan nje­nge­si­fu­la,o oma­nzi aso aqu­bu­ka nje­ngo­mfu­la?p

8 IGi­bhi­the ikhu­khu­ma­laq nje­nge­si­fu­la,r la­ma­nzi aqu­bu­ka nje­nge­mi­fu­la;s ithi: Ngi­za­khu­khu­ma­la, ngi­wu­si­be­ke­le umhla­ba, ngi­chi­the umu­zi la­ba­hla­la ki­wo.

9 Ye­nyu­ka­ni ma­bhi­za, li­hla­nyet zi­nqo­la; ka­wa­phu­me ama­qha­we; amaE­thi­yo­phi­ya, la­ma­Pu­tiuv apha­tha isi­hla­ngu, la­ma­Lu­diwx apha­thay anya­the­la ida­ndi­li.z

10 Ngo­ba lo­lu lu­su­ku lwe­Nko­si uJe­ho­va wa­ma­ba­ndla,a usu­ku lwe­mpi­ndi­se­lo,b uku­thi izi­phi­ndi­se­le ezi­the­ni za­yo; le­nke­mba iza­ku­dla,c isu­the, ida­kwe li­ga­zi la­bo;d ngo­ba iNko­si uJe­ho­va wa­ma­ba­ndla ilo­mhla­tshe­loe eli­zwe­ni le­nya­ka­tho nga­se­mfu­le­ni iYu­fra­thi.f

11 Ye­nyu­ke­la eGi­le­ya­di, uye­tha­thag ibha­li­sa­mu*h, nto­mbi emsu­lwa,i ndo­da­ka­zi ye­Gi­bhi­the; imi­thi uya­ndi­se­la ize, ka­ku­la­kwe­la­tshwa ku­we.j

12 Izi­zwe zi­zwi­le ihla­zo la­kho, lo­mhla­ba ugcwe­le uku­kha­la kwa­kho;k ngo­ba akhu­be­ki­le, iqha­we li­me­le­ne le­qha­we,l wo­ma­bi­li awe­le pha­nsi nda­wo­nye.m

13 Ili­zwi iNko­si eya­li­khu­lu­ma ku­Je­re­mi­ya umpro­fe­thi ngo­ku­za ku­ka­Ne­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni uku­tsha­ya ili­zwe le­Gi­bhi­the:n

14 Me­me­ze­la­ni eGi­bhi­the, li­zwa­ka­li­se eMi­gi­do­li,o li­zwa­ka­li­se eNo­fip le­Tha­ha­pha­ne­si,q li­thi: Zi­mi­se, uzi­lu­ngi­se­le­le,r ngo­ba inke­mba iza­ku­dla inhla­ngo­thi zo­nke za­kho.s

15 Ku­nga­ni ama­do­da akho ala­ma­ndlat ekhu­khu­li­we?u Ka­we­ma­nga ngo­ba iNko­si iwa­fu­qi­le.

16 Ya­ndi­sa aba­khu­be­ka­yo,v ye­bo, omu­nye wa­we­la phe­zu ko­mu­nye;wx ba­se­be­si­thi: Su­ku­ma­ni, si­bu­ye­le eba­ntwi­ni ba­ki­thi, le­li­zwe­ni lo­ku­za­lwa kwe­thu, si­su­ke enke­mbe­ni eci­nde­ze­la­yo.y

17 Ba­me­me­za kho­na, ba­thi: UFa­ro inko­si ye­Gi­bhi­the ungu­msi­ndo;z udlu­li­se isi­kha­thi esi­mi­si­we­yo.a

18 Ku­phi­la kwa­mi,b itsho iNko­si,c obi­zo la­yo yi­Nko­si ya­ma­ba­ndla:de Isi­bi­li nje­nge­Tha­bho­ri pha­ka­thi kwe­zi­nta­baf la­nje­nge­Kha­rme­li nga­se­lwa­ndleg uza­fi­ka.

19 Ze­nze­le izi­kha­li zo­ku­thu­njwa,h ndo­da­ka­zi ehla­la eGi­bhi­the;i ngo­ba iNo­fij iza­ku­ba yi­nci­tha­ka­lo,k itshi­swe, ku­nga­bi lo­mhla­li.l

20 IGi­bhi­the ili­tho­ka­zim eli­hle ka­khu­lu; isi­ba­wu si­ye­za, si­ve­la enya­ka­tho.n

21 La­ba­qa­tshi­we­yo ba­yo pha­ka­thi kwa­yo ba­nje­nge­tho­le le­si­ba­ya;o ngo­ba la­bo ba­phe­ndu­ki­le,p ba­ba­le­ka ka­nye­ka­nye; ka­be­ma­nga, ngo­ba usu­ku lo­ku­hlu­phe­ka kwa­bo lu­be­hle­le,qr isi­kha­this se­mpi­ndi­se­lo ya­bo.t

22 Ili­zwi la­yo li­za­ha­mbau nje­nge­nyo­ka;v ngo­ba ba­za­ha­mba le­bu­tho, be­ze ku­yo be­la­ma­hlo­ka, nje­nga­ba­ga­mu­li be­zi­hla­hla.w

23 Ba­ga­mu­le ihla­thi la­yo,x itsho iNko­si, la­nxa li­nge­phe­nywe,y ngo­ba ba­ne­ngi okwe­dlu­la isi­kho­nya­ne,z ka­ba­la­ku­ba­lwa.

24 Indo­da­ka­zi ya­ma­Gi­bhi­the iza­ya­nge­ka, iza­ni­ke­lwa esa­ndle­ni sa­ba­ntu be­nya­ka­tho.a

25 INko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, ithi: Kha­nge­la, ngi­za­je­zi­sa uA­mo­nib we­No,c lo­Fa­ro, le­Gi­bhi­the, la­bo­nku­lu­nku­lu ba­yo,d la­ma­kho­si ayo, ye­bo uFa­ro la­ba­the­mbe­la ku­ye.

26 Ngi­ba­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­la­bo aba­di­nga impi­lo ya­bo,e le­sa­ndle­ni si­ka­Ne­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, le­sa­ndle­ni se­nce­ku za­khe; le­mva kwa­lo­kho ihla­lwef nje­nge­nsu­kwi­ni ze­ndu­lo,g itsho iNko­si.

27 Ko­dwa we­na, unge­sa­bi,h nce­ku ya­mi Ja­ko­be, unga­tsha­ywa lu­va­lo, Isra­ye­li, ngo­ba kha­nge­la, ngi­za­ku­si­ndi­sa use­kha­tsha­na, le­nza­lo ya­kho eli­zwe­ni lo­ku­thu­njwa kwa­yo; uJa­ko­be uza­phe­ndu­ka-ke, athu­le, onwa­be, nja­lo ka­kho ozame­thu­sa.

28 We­na, unge­sa­bi, nce­ku ya­mi Ja­ko­be, itsho iNko­si, ngo­ba ngi­la­we;i ngo­ba ngi­za­qe­da ngo­ku­phe­le­le­yo zo­nke izi­zwe engi­ku­xo­tshe­le ku­zo, ko­dwa ka­ngi­yi­ku­ku­qe­da ngo­ku­phe­le­le­yo, ngi­ku­khu­ze ngo­ku­fa­ne­le­yo, ko­dwa ka­ngi­yi­ku­ku­ye­ke­la lo­ku­ku­ye­ke­la unga­je­zi­swa­nga.

Ili­zwi nga­ma­Fi­li­sti

47Ili­zwi le­Nko­si ela­fi­ka ku­Je­re­mi­ya umpro­fe­thi li­me­le­ne la­ma­Fi­li­sti,a uFa­ro enga­ka­tsha­yi iGa­za.b

2 Itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, ama­nzi aza­khu­khu­ma­lac eve­la enya­ka­tho,d aza­ku­ba yi­si­fu­la esi­khu­khu­la­yo, akhu­khu­le ili­zwe lo­ku­gcwa­la kwa­lo, umu­zi la­ba­hla­la ki­wo; la­ba­ntu ba­za­kha­la, la­bo bo­nke aba­khi­le­yo be­li­zwe ba­za­qhi­nqa isi­li­lo,

3 ngo­msi­ndo wo­ku­gi­di­za kwa­ma­so­ndo ama­bhi­za akhe ala­ma­ndla,e ngo­mdu­mo we­nqo­la za­khe,f inhlo­ko­mo ya­ma­vi­li akhe; oyi­se ka­ba­nye­mu­ku­li ku­ba­ntwa­nag nge­nxa yo­ku­ye­ke­thi­swa kwe­za­ndla;

4 nge­nxa yo­su­ku olu­za­yo uku­chi­tha wo­nke ama­Fi­li­sti,h uku­qu­ma asu­ke eTi­re le­Si­do­niij wo­nke umsi­zi ose­le­yo; ngo­ba iNko­si iza­wa­chi­tha ama­Fi­li­sti, insa­lik ye­si­hle­nge se­Ka­fi­to­ri.l

5 Ubu­mpa­ba­nga se­bu­fi­ki­le eGa­za,m iA­shi­ke­lo­nin iqu­nyi­we, insa­li ye­si­ho­tsha sa­bo;o uza­zi­si­kap ku­ze ku­be ni­ni?

6 Ha­wu, nke­mba ye­Nko­si;q ko­ze ku­be ni­ni unga­thu­li? Zi­bu­the­le emgo­dle­ni wa­kho,r phu­mu­la,s uthu­le.t

7 Unga­thu­la nja­ni, la­pho iNko­si iyi­la­wu­li­le? Ime­le­neu leA­shi­ke­lo­ni,v ime­le­ne lo­khu­mbi lo­lwa­ndle, la­pho iyi­mi­se­le kho­na.w

Ili­zwi ngo­Mo­wa­bi

48Ime­le­ne lo­Mo­wa­bi,a itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Ma­ye nge­Ne­bo,b ngo­ba ichi­thi­we; iKi­ri­ya­tha­yi­mic iya­nge­ki­le, ithu­nji­we; inda­wo epha­ke­me­yo iya­nge­ki­le, idi­li­ki­le.d

2 Ka­ku­sa­yi­ku­ba kho­na udu­mo lu­ka­Mo­wa­bi eHe­shi­bo­nie; ba­ce­ba oku­bi be­me­le­ne la­yo, be­si­thi: Wo­za­ni si­yi­qu­me eku­be­ni yi­si­zwe;f la­we Ma­di­me­ni,g uza­thu­la, inke­mba iza­ku­la­nde­la.

3 Ili­zwi lo­ku­kha­la li­ve­lah eHo­ro­na­yi­mi,i inci­tha­ka­lo lo­kwe­phu­ka oku­khu­lu!

4 UMo­wa­bi we­phu­ki­le; aba­nci­nya­ne ba­khe be­nze uku­kha­la ku­zwa­ka­le.

5 Ngo­ba e­kwe­nyu­keni kwe­Lu­bi­thi uku­kha­la ku­za­kwe­nyu­ka lo­ku­kha­la,j ngo­ba ekwe­hle­nik kwe­Ho­ro­na­yi­mil izi­tha zi­zwi­le uku­kha­la ko­ku­chi­the­ka.m

6 Ba­le­ka­ni,n li­khu­lu­le impi­lo ye­nu, li­be nje­nge­si­hla­hla esi­yi­ze enka­nga­la.

7 Ngo­ba nge­nxa yo­ku­the­mbe­la kwa­kho emi­se­be­nzi­ni ya­kho le­ma­gu­gwi­ni akhoo la­we uza­thu­njwa; lo­Ke­mo­ship uza­phu­me­la eku­thu­njwe­ni, aba­pri­sti ba­khe le­zi­khu­lu za­khe ka­nye­ka­nye.q

8 Lo­mchi­thi uza­fi­ke­la wo­nke umu­zi,r nja­lo ka­ku­la­mu­zi oza­phu­nyu­ka; isi­ho­tsha la­so si­za­chi­the­ka, le­gce­kes li­qo­thu­lwe,t nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si.

9 Ni­ka­ni uMo­wa­bi ama­phi­ko,u ngo­ba uza­pha­pha aphu­me; le­mi­zi ya­khe iza­ku­ba lu­nxi­wa,v enge­la­mhla­li ku­yo.w

10 Uqa­le­ki­si­we lo­wo owe­nzax umse­be­nzi we­Nko­siy ngo­ku­nga­na­ke­ke­li;z uqa­le­ki­si­we la­lo­wo ogo­dla inke­mba ya­khe ega­zi­ni.

11 UMo­wa­bi wo­nwa­bi­le ku­su­ke­la ebu­tshe­ni ba­khe,a uphu­mu­le enze­ce­ni za­khe,b ka­thu­lu­le­lwa­nga esu­ka embi­ze­ni esi­ya embi­ze­ni, ka­ha­mba­nga eku­thu­njwe­ni; nga­kho-ke uku­na­mbi­the­ka kwa­khe ku­mi ku­ye, le­phu­nga la­khe ka­li­phe­ndu­ki.

12 Nga­kho, kha­nge­la, insu­ku zi­ye­za, itsho iNko­si, la­pho ngi­za­thu­ma ku­ye aba­tha­mbe­kic aba­za­mtha­mbe­ka,d ba­thu­lu­le imbi­za za­khe, ba­bu­la­lee izi­nqa­yi za­bo.f

13 Kho­na uMo­wa­bi uza­ku­ba le­nhlo­ni ngo­Ke­mo­shi, nje­nga­lo­kho indlu kaI­sra­ye­li ya­ba le­nhlo­nig nge­Bhe­the­li, ithe­mba la­yo.h

14 Li­nga­tsho nja­ni uku­thi: Si­nga­ma­qha­we la­ma­do­da empi ala­ma­ndla?

15 UMo­wa­bi uchi­thi­we,i we­nyu­ka e­mi­zini ya­khe, le­khe­the­lo la­ma­ja­ha akhe se­le­hle­le eku­bu­la­we­ni,j itsho iNko­si, obi­zo la­yo ngu­Je­ho­va wa­ma­ba­ndla.k

16 Inka­tha­zo ka­Mo­wa­bi ise­du­ze uku­fi­ka, lo­bu­bi ba­khe bu­ya­pha­ngi­sa ka­khu­lu.

17 Mli­le­le­ni, li­na lo­nke eli­mzi­nge­le­ze­le­yo, la­ni lo­nke ela­zi ibi­zo la­khe; li­thi: Ye­phu­ke nja­nil indu­ku ela­ma­ndla,m udo­ndo­lo olu­hle!n

18 Ye­hla ebu­kho­si­ni, uhla­leo eko­me­ni,p we­na ndo­da­ka­zi ohla­laq eDi­bo­ni;r ngo­ba umchi­thi ka­Mo­wa­bi use­nyu­ke­le uku­me­la­na la­we,s wa­chi­tha inqa­ba za­kho.

19 Ma­na endle­le­ni, uli­nde,t mhla­li­ka­zi weA­ro­we­ri,u ubu­ze oba­le­ka­yo lo­we­si­fa­za­na ophu­nyu­ki­le­yo, uthi: Kwe­nza­ka­le­ni?

20 UMo­wa­bi uya­nge­ki­le, ngo­ba udi­li­ki­le;v qhi­nqa­ni isi­li­lo li­kha­le;w li­bi­ke eA­ri­no­nix uku­thi uMo­wa­bi uchi­thi­we.y

21 Le­sa­hlu­le­lo se­hle­le phe­zu kwe­li­zwe eli­la­ma­gce­ke,z phe­zu kwe­Ho­lo­ni, la­phe­zu kwe­Ja­ha­za,ab la­phe­zu kwe­Me­fa­ha­thi,c

22 la­phe­zu kwe­Di­bo­ni,d la­phe­zu kwe­Ne­bo,e la­phe­zu kwe­Be­ti-Di­bi­la­tha­yi­mi,f

23 la­phe­zu kwe­Ki­ri­ya­tha­yi­mi,g la­phe­zu kwe­Be­ti-Ga­mu­li, la­phe­zu kwe­Be­tih-Me­yo­ni,i

24 la­phe­zu kwe­Ke­ri­yo­thi,j la­phe­zu kwe­Bho­zi­ra,k la­phe­zu kwa­yo yo­nke imi­zi ye­li­zwe la­ko­Mo­wa­bi, ekha­tsha­na le­se­du­ze.

25 Upho­ndo lu­ka­Mo­wa­bi lu­qu­nyi­we,l le­nga­lo ya­khe ye­phu­ki­le,m itsho iNko­si.

26 Mda­ki­se­ni,n ngo­ba ezi­khu­li­si­le eme­le­ne le­Nko­si;o uMo­wa­bi uza­zi­bhi­xa ema­hla­nzwe­ni akhe,p abe yi­nhle­ki­sa,q ngi­tsho ye­na.

27 Ngo­ba uI­sra­ye­li ka­ba­nga yi­nhle­ki­sa yi­ni ku­we?r Wa­tho­la­ka­la yi­ni pha­ka­thi kwa­ma­se­la?s Ngo­ba ku­su­ke­la nge­si­kha­thi sa­ma­zwi akho nga­ye wa­nyi­ki­nya ikha­nda.

28 Tshi­ya­ni imi­zi,t li­hla­leu edwa­le­ni,v ba­hla­li be­Mo­wa­bi, li­be nje­nge­ju­bawx ela­kha isi­dle­ke ema­ce­le­ni omlo­mo we­li­wa.yz

29 Si­zwi­le ngo­ku­zi­gqa­ja ku­ka­Mo­wa­bia (u­ya­zi­gqa­ja ka­khu­lu), uku­zi­pha­ka­mi­sa kwa­khe, lo­ku­zi­gqa­ja kwa­khe, lo­ku­zi­khu­khu­me­za kwa­khe, lo­ku­pha­ka­ma kwe­nhli­zi­yo ya­khe.

30 Mi­na ngi­ya­ya­zi, itsho iNko­si, intu­ku­the­lo ya­khe,b ko­dwa ka­ku­yi­ku­ba nja­lo; uku­so­ma kwa­khe ka­ku­nge­nzi nja­lo.cd

31 Nga­lo­kho-ke ngi­za­qhi­nqa isi­li­lo ngo­Mo­wa­bi,e ye­bo, ngi­kha­le nga­ye wo­nke uMo­wa­bi;f ba­za­bu­bu­lagh nga­ba­ntu be­Ki­ri-He­re­si.i

32 Ngo­ku­kha­la inye­mbe­zi kwe­Ja­ze­rij ngi­za­ku­kha­le­la inye­mbe­zi, we­na vi­nik le­Si­bi­ma.l Inga­tsha za­kho ze­dlu­la ulwa­ndle,m za­fi­nye­le­la elwa­ndle lwe­Ja­ze­ri;n umchi­thi we­hle­le phe­zu kwe­zi­the­lo za­kho ze­hlo­bo le­ma­vi­ni­ni akho avu­ni­we­yo.

33 Lo­ku­tha­ba le­nto­ko­zo ku­su­si­we esi­va­nde­niop le­li­zwe­ni la­ko­Mo­wa­bi; ngi­qe­di­le le­wa­yi­ni ezi­kha­me­lwe­ni;q ka­ba­yi­ku­nya­the­la ngo­msi­ndo we­nto­ko­zo;r umsi­ndo we­nto­ko­zo ka­wu­yi­ku­ba ngu­msi­ndo we­nto­ko­zo.s

34 Nge­nxa yo­ku­kha­la kwe­He­shi­bo­ni, ku­ze ku­be seE­le­ya­le,t ku­ze ku­be se­Ja­ha­zi,u ba­khu­pha ili­zwi la­bo, ku­su­ke­la eZo­wa­ri ku­ze ku­fi­ke eJo­ro­na­yi­mi,v itho­ka­zi le­mi­nya­ka emi­tha­thu;w ngo­ba la­ma­nzi eNi­mi­ri­mi aza­ku­ba yi­nci­tha­ka­lo.x

35 Nja­lo ngi­za­qe­da ko­Mo­wa­bi, itsho iNko­si, lo­wo oni­ke­la enda­we­ni epha­ke­me­yo,y lo­tshi­se­la onku­lu­nku­lu ba­khe impe­pha.

36 Nge­nxa ya­lo­kho inhli­zi­yo ya­miz iza­kha­le­la uMo­wa­bi nje­nge­mi­hu­bhe,a le­nhli­zi­yo ya­mi iza­kha­la nje­nge­mi­hu­bhe nga­ba­ntu be­Ki­ri-He­re­si;b ngo­ba ino­tho aba­be­yi­zu­zi­le ichi­the­ki­le.c

37 Ngo­ba lo­nke ikha­ndad li­yi­mpa­ba­nga,e la­zo zo­nke inde­vu zi­ge­li­we;f iza­ndla zo­nke zi­si­ki­we,g lo­kha­lwe­nih ku­le­sa­ka.i

38 Phe­zu kwa­zo zo­nke impa­hla ze­zi­ndlu za­ko­Mo­wa­bij le­zi­ta­la­de­ni za­khek yo­nke inda­wo ku­lo­ku­qhi­nqa isi­li­lo, ngo­ba ngi­mpha­hla­zi­le uMo­wa­bi nje­nge­mbi­za enga­tho­ko­ze­lwa­yo,l itsho iNko­si.

39 Ba­za­qhi­nqa isi­li­lo be­si­thi: Udi­li­ke nja­ni! uMo­wa­bi uphe­ndu­le nja­ni umhla­na ele­nhlo­ni!m Nga­kho uMo­wa­bi wa­ba yi­nhle­ki­sa le­se­sa­bi­so ku­ye wo­nke omzi­nge­le­ze­le­yo.n

40 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, uza­pha­pha nge­si­qu­bu nje­ngo­kho­zi,op elu­le­le impi­ko za­khe phe­zu ku­ka­Mo­wa­bi.qr

41 Imi­zi ithu­nji­we,s le­zi­nqa­ba zi­ba­nji­we, le­nhli­zi­yo ya­ma­qha­we ako­Mo­wa­bi nga­lo­lo­su­ku ibe nje­nge­nhli­zi­yot yo­we­si­fa­za­na ohe­le­lwa­yo.u

42 Lo­Mo­wa­bi uza­chi­thwa anga­bi yi­si­zwe,v ngo­ba wa­zi­khu­li­sa eme­le­ne le­Nko­si.w

43 Ukwe­sa­baxy lo­mgo­diz lo­mji­bi­la ku­phe­zu kwa­kho, mhla­li wa­ko­Mo­wa­bi, itsho iNko­si.

44 Oba­le­ke­la ukwe­sa­ba uza­we­la emgo­di­ni,a lo­we­nyu­ka ephu­ma emgo­di­ni uza­ba­njwa ngu­mji­bi­la;b ngo­ba ngi­za­kwe­hli­se­la phe­zu kwa­khe,c phe­zu ku­ka­Mo­wa­bi, umnya­ka we­mpi­ndi­se­lo ya­bo,d itsho iNko­si.

45 Emthu­nzi­nie we­He­shi­bo­nif aba­ba­le­ka­yo ba­ye­ma be­nge­la­ma­ndla, ngo­ba umli­lo uphu­mi­le eHe­shi­bo­ni,g le­la­nga­bi li­ve­la pha­ka­thih ku­ka­Si­ho­ni,i nja­lo ku­dli­le ingo­nsi ya­ko­Mo­wa­bi,j le­nka­nda ya­ba­ntwa­na be­si­phi­thi­phi­thi.

46 Ma­ye ku­we, Mo­wa­bi!k Aba­ntu ba­ka­Ke­mo­shi ba­phe­li­le, ngo­ba ama­do­da­na akho athe­thwe asi­wa eku­thu­njwe­ni, la­ma­do­da­ka­zi akho eku­thu­njwe­ni.

47 Ko­dwa ngi­za­bu­yi­sa uku­thu­njwa ku­ka­Mo­wa­bilmn eku­ci­ne­ni kwe­zi­nsu­ku,op itsho iNko­si.

Ku­ze ku­be la­pha ku­yi­se­hlu­le­lo sa­ko­Mo­wa­bi.q

Ili­zwi nga­maA­mo­ni

49Ma­ye­la­na la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nia itsho nja­lo iNko­si: UI­sra­ye­li ka­la­ma­do­da­na yi­ni? Ka­la­yo indla­li­fa yi­ni? Ku­nga­ni uMi­lko­mu esi­dla ili­fa la­ko­Ga­di,b la­ba­ntu ba­khe be­hla­la emi­zi­ni ya­yo?

2 Nga­kho kha­nge­la, insu­ku zi­ye­za, itsho iNko­si, la­pho ngi­za­kwe­nza uku­thi ku­zwa­ka­le umkho­si we­mpic eRa­ba ya­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni;d nja­lo iza­ku­ba yi­nqu­mbi ye­nci­tha­ka­lo,e la­ma­do­da­ka­zi ayo atshi­swe ngo­mli­lo;f loI­sra­ye­li adle ili­fa la­ba­dla ili­fa la­khe,g itsho iNko­si.

3 Qhi­nqa isi­li­lo, He­shi­bo­ni,h ngo­ba iA­yi ichi­thi­we;i kha­la­ni, ma­do­da­ka­zi eRa­ba,j li­bhi­nce ama­sa­ka,k li­li­le, li­ye le la­le ezi­nta­ngwe­ni;l ngo­ba uMi­lko­mu uza­ha­mba eku­thu­njwe­ni, aba­pri­sti ba­khe le­zi­pha­tha­ma­ndla za­khe nda­wo­nye.m

4 Uzi­nco­me­la­ni nge­zi­ho­tsha? Isi­ho­tsha sa­kho si­ya­ge­le­za, ndo­da­ka­zi ehle­hle­la nyo­va­ne,n ethe­mba ama­gu­gu ayoo, usi­thi: Ngu­ba­ni oza­ku­za ki­mi?pq

5 Kha­nge­la, ngi­za­kwe­hli­se­la phe­zu kwa­kho uva­lo,r itsho iNko­si, uJe­ho­va wa­ma­ba­ndla, lu­ve­la ku­bo bo­nke aba­ku­ha­nqi­le­yo; nja­lo li­za­xo­tshwa, ngu­lo­wo la­lo­wo pha­mbi kwa­khe; nja­lo ka­kho oza­bu­tha ozu­la­yo.s

6 Ko­dwa emva kwa­lo­kho ngi­za­bu­yi­sa uku­thu­njwa kwa­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni,t itsho iNko­si.

Ili­zwi ngeE­do­ma

7 Ma­ye­la­na leE­do­ma,u itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Ka­ku­se­la­nhla­ka­ni­pho yi­niv eThe­ma­ni?w Ice­bo li­phe­li­le yi­ni kwa­ba­qe­di­si­sa­yo?x Inhla­ka­ni­pho ya­bo isi­nya­ma­le­le yi­ni?

8 Ba­le­ka­ni,y bu­ye­la­ni emu­va, hla­la­ni enda­we­ni eju­li­le­yo,z ba­hla­li be­De­da­ni;a ngo­ba ngi­za­kwe­hli­se­la inhlu­phe­ko kaE­sa­wu phe­zu kwa­khe, isi­kha­thi so­ku­mha­mbe­la kwa­mi.b

9 Uba aba­vu­ni ba­ma­vi­ni be­fi­ka ku­wec be­be­nga­yi­ku­tshi­ya yi­ni umkho­tho­zo?d Uba ama­se­la efi­ka ebu­su­ku,e aza­pha­nga aze ane­le?

10 Ko­dwa mi­na ngi­mhlu­bu­le uE­sa­wu,f ngi­ze­mbu­le inda­wo za­khe ze­nsi­tha, uku­ze anga­bi la­kho uku­ca­tsha; inza­lo ya­khe ichi­thi­we, la­ba­fo­wa­bo, la­bo­ma­khe­lwa­ne ba­khe, ye­na ka­se­kho.g

11 Tshi­ya izi­nta­nda­ne za­kho, mi­na ngi­za­zi­lo­ndo­lo­za zi­phi­la,h la­ba­fe­lo­ka­zi ba­kho ka­ba­the­mbe­le ki­mi.

12 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, la­bo oku­gwe­tshwa kwa­bo kwa­ku­nge­yi­si­kho uku­na­tha inke­zo ba­zayi­na­tha lo­kuyi­na­tha,i we­na-ke ngu­we yi­ni oza­ye­ke­lwa unga­je­zi­swa­nga ngo­ku­phe­le­le­yo?j Ka­wu­yi­ku­ye­ke­lwa unge­la­ca­la, ko­dwa isi­bi­li uza­na­tha.

13 Ngo­ba ngi­fu­ngi­le nga­mi uqo­bo,k itsho iNko­si, uku­thi iBho­zi­ral iza­ku­ba ngo­kwe­sa­be­ka­yo,m ibe li­hla­zo,n ibe lu­nxi­wa, ibe yi­si­qa­le­ki­so;o le­mi­zi ya­yo yo­nke iza­ku­ba nga­ma­nxi­wa apha­ka­de.p

14 Ngi­zwi­le umbi­ko ove­la eNko­si­ni,qr le­si­thu­nywa si­thu­nywe pha­ka­thi kwe­zi­zwe, si­si­thi: Bu­tha­na­ni,s li­ze li­me­la­ne la­yo, li­su­ku­me­le impi.

15 Ngo­ba kha­nge­la, ngi­za­kwe­nza ube mnci­nya­ne pha­ka­thi kwe­zi­zwe, ude­le­le­ke pha­ka­thi kwa­ba­ntu.

16 Ukwe­sa­be­ka kwa­kho ku­ku­kho­hli­si­le, uku­zi­qhe­nya kwe­nhli­zi­yo ya­kho, we­na ohla­la ezi­ngo­xwe­ni za­ma­dwa­la,t oba­mba izi­ngqo­nga zo­qa­qa. Lo­ba use­nzau isi­dle­ke sa­kho si­be phe­zu­lu nje­ngo­kho­zi,v ngi­za­kwe­hli­sa usu­ka kho­na,w itsho iNko­si.

17 IE­do­ma la­yo iza­ku­ba yi­nto eye­sa­be­ka­yo;xy wo­nke odlu­la ku­yo uza­ma­nga­la ka­khu­lu,z anci­fe nge­nxa ye­nhlu­phe­ko yo­nke ya­yo.abc

18 Nje­ngo­ku­chi­thwa kwe­So­do­ma le­Go­mo­ra,de la­bo­ma­khe­lwa­ne ba­yo,fg itsho iNko­si; ka­ku­la­mu­ntu oza­hla­la kho­na,hi ka­ku­la­ndo­da­na yo­mu­ntu eza­hla­la kho­na nje­ngo­we­zi­zwe.j

19 Kha­nge­la, nje­nge­si­lwa­nek esi­ve­la eku­khu­khu­ma­le­ni kwe­Jo­da­nil uza­kwe­nyu­kam eme­le­ne le­nda­wo yo­ku­hla­la oku­nga­phe­li­yo, ko­dwa ngi­za­hle ngi­mgi­ji­mi­se asu­ke ku­yo; nja­lo ngu­ba­ni okhe­thi­we­yo engi­nga­mmi­sa eme­le­ne la­yo? Ngo­ba ngu­ba­ni onje­nga­mi?n Ngu­ba­ni-ke oza­ngi­bi­ze­la uku­la­ndi­sa? Nja­lo ngu­wu­phi lo­wo­me­lu­sio onge­ma pha­mbi kwa­mi?p

20 Nga­kho, zwa­ni­ni ice­bo le­Nko­si eli­ce­be ime­le­ne leE­do­ma, le­mi­ca­ba­ngo ya­yo eyi­ca­ba­nge eme­le­ne la­ba­hla­li be­The­ma­ni:q Isi­bi­li aba­nci­nya­ne bo­mhla­mbi ba­za­ba­do­nsa; isi­bi­li iza­chi­tha inda­wo ya­bo yo­ku­hla­la phe­zu kwa­bo.

21 Ngo­msi­ndo wo­ku­wa kwa­bo umhla­ba uya­za­ma­za­ma;r uku­kha­la, umsi­ndo wa­kho we­zwa­ka­la eLwa­ndle olu­Bo­mvu.

22 Kha­nge­la, uza­kwe­nyu­kas andi­ze nge­si­qu­bu nje­ngo­kho­zi,t elu­le­le impi­ko za­khe phe­zuu kwe­Bho­zi­ra;v le­nhli­zi­yo ya­ma­qha­we eE­do­maw nga­lo­lo­su­ku iza­ku­ba nje­nge­nhli­zi­yo yo­we­si­fa­za­na ohe­le­lwa­yo.x

Ili­zwi nge­Da­ma­se­ko

23 Ma­ye­la­na le­Da­ma­se­ko.yz IHa­ma­thia leA­rpa­dib ku­ya­nge­ki­le, ngo­ba ba­zwi­le umbi­ko omu­bi; ba­nci­bi­li­ka, ku­lo­ku­nqi­ne­ka elwa­ndle, ku­nge­ke ku­be lo­ku­thu­la.c

24 IDa­ma­se­kod isi­bu­tha­ka­tha­ka,e itshi­bi­li­ke uku­ze iba­le­ke,f lo­kwe­thu­ka ku­yi­ba­mbi­le, uku­ci­nde­ze­lwa lo­si­zi ku­yi­ba­mbi­leg nje­ngo­be­le­tha­yo.h

25 Ka­wu­tshi­ywa­nga nja­nii umu­zi wo­du­mo,j umu­zi we­nto­ko­zo ya­mi!k

26 Nga­kho ama­ja­ha awo aza­we­la ezi­ta­la­de­ni za­wo,l la­wo wo­nke ama­do­da empim aza­bhu­ji­swa nga­lo­lo­su­ku,n itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

27 Ngi­za­phe­mba-ke umli­lo emdu­li­nio we­Da­ma­se­ko,p oza­qo­thu­la izi­go­dloq zi­ka­Be­ni­ha­da­di.r

Ili­zwi nge­Ke­da­ri le­Ha­zo­ri

28 Ma­ye­la­na le­Ke­da­ris nja­lo ma­ye­la­na le­mi­bu­so ye­Ha­zo­ri owa­yi­tsha­ya­yo uNe­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni: Itsho nja­lo iNko­si: Su­ku­ma­ni,t le­nyu­ke­le eKe­da­ri,u li­chi­the ama­do­da­na empu­ma­la­nga.v

29 Ba­za­tha­tha ama­the­nte abo le­mi­hla­mbi ya­bo,wx ama­khe­the­ni aboy le­mpa­hla ya­bo yo­nke la­ma­ka­me­la aboz ba­za­zi­thwa­le­la kho­na; ba­me­me­ze ki­bo ba­thi: Uva­lo enhla­ngo­thi­ni zo­nke.a

30 Ba­le­ka­ni, li­zu­la­zu­le ka­khu­lu,b li­hla­le ngo­ku­ju­la,c li­na ba­hla­li be­Ha­zo­ri, itsho iNko­si; ngo­ba uNe­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni wa­ce­ba ice­bo eme­le­ne la­ni, wa­ca­ba­nga umca­ba­ngo eme­le­ne la­ni.

31 Su­ku­ma­ni, le­nyu­ke li­me­le­ne le­si­zwe eso­nwa­bi­le­yo,d esi­hla­la eku­vi­ke­le­ke­ni,e itsho iNko­si, esi­nge­la­ma­sa­ngo, esi­nge­la­mi­go­qo,f e­si­zi­hla­le­le so­dwa.g

32 La­ma­ka­me­la abo aza­ku­ba yi­mpa­ngo, le­mi­hla­mbi ye­zi­fu­yo za­bo iza­ku­ba yi­mpa­ngo; nja­lo ngi­za­ba­chi­tha­chi­tha ku­yo yo­nke imi­mo­ya, a­ba­pho­se­lwe engo­nsi­ni,h ngi­le­the inka­tha­zo ya­bo eve­la inhla­ngo­thi zo­nke za­so, itsho iNko­si.

33 Le­Ha­zo­ri iza­ku­ba yi­nda­wo yo­ku­hla­la ya­ma­kha­nka,i unxi­wa ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni;j ka­ku­yi­ku­hla­la mu­ntu kho­na,k le­ndo­da­na yo­mu­ntu ka­yi­yi­ku­hla­la ku­yo nje­ngo­we­zi­zwe.l

Ili­zwi ngeE­la­mu

34 Ili­zwi le­Nko­si ela­fi­ka ku­Je­re­mi­ya umpro­fe­thi li­me­le­ne leE­la­mu eku­qa­le­ni ko­ku­bu­sa ku­ka­Ze­de­khi­ya, inko­si ya­ko­Ju­da,m li­si­thi:

35 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Kha­nge­la, ngi­za­kwe­phu­la ida­ndi­li leE­la­mu,n indu­na ya­ma­ndla abo.

36 Ngi­le­the­le iE­la­mu imi­mo­ya emi­ne eve­la emi­kha­wu­lwe­ni emi­ne ya­ma­zu­lu, ngi­ba­hla­ka­ze­le ku­yo yo­nke le­yo­mi­mo­ya;o nja­lo ka­ku­yi­ku­ba kho­na isi­zwe la­pho aba­xo­tshi­we­yo beE­la­mu aba­nga­yi­ku­fi­ka kho­na.p

37 Ngo­ba ngi­za­kwe­nza abeE­la­mu be­sa­be pha­mbi kwe­zi­tha za­boq la­pha­mbi kwa­la­bo aba­di­nga impi­lo ya­bo, ngi­be­hli­se­le oku­bi, uku­vu­tha ko­la­ka lwa­mi,r itsho iNko­si, ngi­thu­me inke­mba emva kwa­bo,s ngi­ze ngi­ba­qe­de.

38 Ngi­za­mi­sa-ke isi­hla­lo sa­mi so­bu­kho­si eE­la­mu,t ngi­chi­the ku­yo inko­si le­zi­pha­tha­ma­ndla, itsho iNko­si.

39 Ko­dwa ku­za­ku­thi eku­ci­ne­ni kwe­zi­nsu­kuuv ngi­bu­yi­se uku­thu­njwa ku­kaE­la­mu,w itsho iNko­si.

Ili­zwi nge­Bha­bhi­lo­ni

50Ili­zwi iNko­si eya­li­khu­lu­ma ime­le­ne le­Bha­bhi­lo­ni, ime­le­ne le­li­zwe la­ma­Kha­la­di­ya, nge­sa­ndla si­ka­Je­re­mi­ya umpro­fe­thi,a li­si­thi:

2 Me­me­za­ni pha­ka­thi kwe­zi­zwe, li­zwa­ka­li­se; mi­sa­ni upha­wu,b li­zwa­ka­li­se, li­ngaku­fi­hli, li­thi: IBha­bhi­lo­ni ithu­nji­we,c uBhe­li uya­nge­ki­le,d uMe­ro­da­ki ubhi­dli­zi­we;e izi­tho­mbe za­yo zi­ya­ngi­si­we,f imi­fa­ne­ki­so ya­yo ibhi­dli­zi­we.

3 Ngo­ba isi­zwe se­nyu­ka si­me­le­ne la­yo esi­ve­la enya­ka­tho,g esi­za­kwe­nza ili­zwe la­yo li­be lu­nxi­wa,h uku­ze ku­nga­bi lo­mhla­li ku­lo;i ku­su­ke­la emu­ntwi­ni ku­si­ya enya­ma­za­ne­ni ku­ya­ba­le­ka ku­ha­mbi­le.j

4 Nga­le­zo­nsu­ku la­nga­le­so­si­kha­thi, itsho iNko­si, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­za­ku­za, bo­na la­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da ka­nye­ka­nye;k be­ha­mba be­kha­la inye­mbe­zi,l ba­za­ha­mba, be­di­nga iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo.m

5 Ba­za­bu­za indle­la e­Zi­yo­ni,n ubu­so ba­bo bu­kha­nge­le nga­ku­yo; wo­za­ni, li­zi­hla­nga­ni­se le­Nko­sio nge­si­vu­me­lwa­no esi­pha­ka­de esi­nga­yi­ku­kho­hla­ka­la.p

6 Aba­ntu ba­miq be­be­yi­zi­mvu ezi­la­hle­ki­le­yo;r abe­lu­si ba­bo ba­ba­du­hi­si­le, be­ba­phe­ndu­le­las e­zi­nta­beni;t ba­ha­mba be­su­ka enta­be­ni be­si­ya eqa­qe­ni,u ba­kho­hlwa inda­wo ya­bo yo­ku­la­la.v

7 Bo­nke aba­ba­tho­la­yo ba­ba­dla,w le­zi­tha za­bo za­thi:x Ka­si­yi­ku­ba la­ca­la,y nge­nxa yo­ku­thi bo­ni­le eNko­si­ni, ikha­ya lo­ku­lu­nga,z ngi­tsho iNko­si, ithe­mba la­bo­yi­se.a

8 Ba­le­ka­nib li­phu­me pha­ka­thi kwe­Bha­bhi­lo­ni,c li­phu­me eli­zwe­ni la­ma­Kha­la­di­ya,d li­be nje­nge­zi­mpo­ngo pha­mbi ko­mhla­mbi.e

9 Ngo­ba kha­nge­la, ngi­za­vu­sa nge­nze uku­thi kwe­nyu­ke­le eBha­bhi­lo­nif ixu­ku le­zi­zwe ezi­nku­lug zi­ve­la eli­zwe­ni le­nya­ka­tho,hi zi­zi­hle­le zi­me­le­ne la­yo;j ku­su­ke­la la­pho zi­thu­njwe; imi­tsho­ko ya­khek nje­nge­qha­wel eli­la­ma­ndlam ka­yi­yi­ku­bu­ye­la izen.

10 Nja­lo iKha­la­di­ya iza­ku­ba yi­mpa­ngo; bo­nke aba­yi­pha­nga­yo ba­za­su­tha, itsho iNko­si.

11 Ngo­ba la­li­ja­bu­la,o ngo­ba la­tho­ko­za, li­na ba­chi­thi be­li­fa la­mi,p ngo­ba li­qo­lo­tsha nje­nge­tho­ka­ziq etsha­ni­ni,r li­kho­nye nje­ngama­bhi­za ama­du­na;s

12 unyo­ko ule­nhlo­ni ka­khu­lu, owa­li­za­la­yo uya­nge­ki­le. Kha­nge­la, inge­mu­va ye­zi­zwe iyi­nka­nga­lat eyo­mi­le­you le­li­gwa­du­le.v

13 Nge­nxa yo­la­ka lwe­Nko­si ka­yi­yi­ku­hla­lwa,w ko­dwa iza­ku­ba yi­nci­tha­ka­lo yo­nke;x wo­nke owe­dlu­la eBha­bhi­lo­ni uza­ma­nga­la ka­khu­lu,y anci­fe nge­nxa ya­zo zo­nke inhlu­phe­ko za­yo.z

14 Zi­hle­le­le­ni uku­me­la­na le­Bha­bhi­lo­nia inhla­ngo­thi zo­nke,b li­na lo­nke eli­go­bi­sa ida­ndi­li,c li­tsho­ke ku­yo, li­nga­go­dli mtsho­ko, ngo­ba yo­ni­le eNko­si­ni.d

15 Me­me­za­ni li­me­le­ne la­yoe inhla­ngo­thi zo­nke;f isi­ni­ke isa­ndla sa­yo,g izi­se­ke­lo za­yo zi­wi­le,h imi­du­li ya­yo idi­li­zi­we;i ngo­ba lo­kho ku­yi­mpi­ndi­se­lo ye­Nko­si;j phi­ndi­se­la­ni ku­yo, le­nze ku­yo nje­ngo­kwe­nza kwa­yo.k

16 Qu­ma­ni umhla­nye­li asu­ke eBha­bhi­lo­ni, la­ye opha­tha isi­ke­la nge­si­kha­thi so­ku­vu­na;l nge­nxa ye­nke­mba eci­nde­ze­la­yom ba­za­phe­ndu­ka, ngu­lo­wo la­lo­wo kwa­ba­ki­bo,n ba­ba­le­ke, ngu­lo­wo la­lo­wo eli­zwe­ni la­ki­bo.o

17 UI­sra­ye­li uyi­mvu ehla­ka­ze­ki­le­yo;p izi­lwa­ne zi­mxo­tshi­le;q ku­qa­la inko­si yeA­si­ri­yar ya­mu­dla,s emva kwa­lo­kho lo uNe­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­nit we­phu­le ama­tha­mbo akhe.u

18 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Kha­nge­la, ngi­za­yi­je­zi­sa inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni le­li­zwe la­yo,v nje­nga­lo­khow nga­yi­je­zi­sa inko­si yeA­si­ri­ya.x

19 Nja­lo ngi­za­bu­yi­se­la uI­sra­ye­li enda­we­ni ya­khe yo­ku­hla­la,y nja­lo uza­dli­saz e­Kha­rme­liab le­Ba­sha­ni,cd lo­mphe­fu­mu­lo wa­khe usu­the enta­be­ni ya­koE­fra­yi­mie le­Gi­le­ya­di.fg

20 Nga­le­zo­nsu­ku la­nga­le­so­si­kha­thi, itsho iNko­si, ku­za­di­ngwa ubu­bi koI­sra­ye­li,hi ko­dwa bu­nga­bi kho­na,j le­zo­no zi­ka­Ju­da, ko­dwa zi­nga­tho­lwa; ngo­ba ngi­za­ba­the­the­le­lak la­bo engi­be­nza ba­be yi­nsa­li.l

21 Ume­le­ne le­li­zwe le­Me­ra­tha­yi­mi,m ye­nyu­ka ume­le­ne la­yo, nja­lo ume­le­ne la­ba­hla­li be­Phe­kho­di;no uchi­the, utsha­ba­la­li­se emva kwa­bo,p itsho iNko­si, we­nze nje­nga­kho ko­nke engi­ku­la­ye kho­na.q

22 Umsi­ndo we­mpi use­li­zwe­ni,r lo­ku­chi­the­ka oku­khu­lu.

23 Ye­ka uku­ga­nyu­lwa lo­kwe­phu­ka kwe­sa­ndo so­mhla­ba wo­nke!s Ye­ka ukwe­nzi­wa kwe­Bha­bhi­lo­nit unxi­wa pha­ka­thi kwe­zi­zwe!u

24 Nga­ku­thi­ya ngo­mji­bi­la,v fu­thi la­we wa­thu­njwa, Bha­bhi­lo­ni, la­we wa­wu­nga­zi;w wa­tho­lwa, fu­thi wa­ba­njwa, ngo­ba wa­phi­ki­sa­na le­Nko­si.x

25 INko­si ivu­li­le isi­pha­la sa­yo, ya­khu­pha izi­kha­li zo­la­ka lwa­yo,y ngo­ba lo­khu ku­ngu­mse­be­nzi we­Nko­si uJe­ho­va wa­ma­ba­ndla eli­zwe­ni la­ma­Kha­la­di­ya.

26 Wo­za­ni li­me­la­ne la­yo li­ve­la ephe­the­lwe­ni, li­vu­le izi­bu­ya za­yo, li­yi­bu­the­le­lez nje­nge­zi­nqu­mbi,a li­yi­tsha­ba­la­li­se,b inga­bi la­nsa­li.c

27 Bu­la­la­ni ama­jo­ngo­si ayo wo­nke,d ka­we­hle­le eku­hla­tshwe­ni.e Ma­ye ku­wo! ngo­ba usu­ku lwa­wo lu­fi­ki­le,f isi­kha­thi se­mpi­ndi­se­lo ya­wo.g

28 Ili­zwi la­ba­ba­le­ka­yo la­ba­phu­nyu­ka­yo be­ve­la eli­zwe­ni le­Bha­bhi­lo­ni,h uku­ze ba­me­me­ze eZi­yo­nii impi­ndi­se­lo ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu,jk impi­ndi­se­lol ye­the­mpe­li la­yo.m

29 Bi­za­ni aba­tsho­ki ba­me­la­ne le­Bha­bhi­lo­ni,n bo­nke aba­go­bi­sa ida­ndi­li,o li­mi­se inka­mba li­me­la­ne la­yo inhla­ngo­thi zo­nke;p ka­yi­nga­bi lo­ku­phu­nyu­ka;q li­yi­phi­ndi­se­le nje­ngo­mse­be­nzi wa­yo,r le­nze ku­yo nje­nga­kho ko­nke ekwe­nzi­le­yo; ngo­ba ye­nze ngo­ku­zi­qhe­nya ime­le­ne le­Nko­si,s ime­le­ne lo­Ngcwe­le kaI­sra­ye­li.

30 Nga­kho ama­ja­ha ayo aza­ku­wa ezi­ta­la­de­ni za­yo,t la­wo wo­nke ama­do­da ayo empiu aza­bhu­ji­swa nga­lo­lo­su­ku,v itsho iNko­si.

31 Kha­nge­la, ngi­me­la­na la­we, we­na ozi­qhe­nya­yo, itsho iNko­si uJe­ho­va wa­ma­ba­ndla; ngo­ba usu­ku lwa­kho se­lu­fi­ki­le,w isi­kha­thi engi­za­ku­ha­mbe­la nga­so.xy

32 Kho­na ozi­qhe­nya­yo eza­khu­be­ka awe, nja­lo ku­nge­kho oza­mvu­sa; nja­lo ngi­za­phe­mba umli­lo emi­zi­ni ya­kheza oza­ku­dla ko­nke oku­mha­nqi­le­yo.b

33 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Ba­be­ci­nde­ze­lwe aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li la­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da nda­wo­nye;c nja­lo bo­nke aba­ba­thu­mbi­le­yo ba­ba­ga­ga­dle­le; ba­la uku­ba­ye­ke­la ba­ha­mbe.d

34 Umhle­ngi wa­boe ula­ma­ndla,f iNko­si ya­ma­ba­ndla li­bi­zo la­yo;g isi­bi­li iza­me­la uda­ba lwa­bo,h uku­ze ini­ke umhla­ba uku­phu­mu­la, ko­dwa inya­ka­zi­se aba­hla­li be­Bha­bhi­lo­ni.

35 Inke­mba iphe­zu kwa­ma­Kha­la­di­ya, itsho iNko­si, la­phe­zu kwa­ba­hla­li be­Bha­bhi­lo­ni, la­phe­zu kwe­zi­pha­tha­ma­ndla za­yo,ij la­phe­zu kwa­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo ba­yo.kl

36 Inke­mba iphe­zu kwa­ba­qa­mbi­ma­ngam uku­ze be­nze ngo­bu­thu­tha;n inke­mba iphe­zu kwa­ma­qha­we ayoo uku­ze adi­li­zwe.

37 Inke­mba iphe­zu kwa­ma­bhi­za ayo,p la­phe­zu kwe­nqo­la za­yo,q la­phe­zu kwa­yo yo­nke ingxu­be ye­xu­ku epha­ka­thi kwa­yo,r uku­ze ba­be nga­be­si­fa­za­na;s inke­mba iphe­zu ko­ku­li­gu­gu kwa­yo,t uku­ze ku­pha­ngwe.

38 Imba­le­la iphe­zu kwa­ma­nzi ayo,u uku­ze ome, ngo­ba iyi­li­zwe le­zi­tho­mbe ezi­ba­zi­we­yo;v ba­ya­hla­nya nge­nxa yezi­tho­mbe eze­sa­be­ka­yo.w

39 Nga­kho izi­lo ze­nka­nga­lax la­ma­kha­nka ku­za­hla­la kho­na,y la­ma­do­da­ka­zi ezi­ntshe aza­hla­la ku­yo,z ka­ku­sa­yi­ku­hla­la mu­ntu ku­yo ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni,a ka­ku­yi­kwa­khe­lwa ku­yo esi­zu­ku­lwa­ne­ni ku­si­ya esi­zu­ku­lwa­ne­ni.b

40 Nje­ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­ge­nqu­la iSo­do­ma le­Go­mo­rac la­bo­ma­khe­lwa­ne ba­yo,d itsho iNko­si, ngo­ku­nja­lo ka­ku­yi­ku­hla­la mu­ntu kho­na,e nja­lo ka­ku­la­ndo­da­na yo­mu­ntu eza­hla­la nje­ngo­we­zi­zwe ku­yo.

41 Kha­nge­la, aba­ntu ba­za­ve­laf enya­ka­tho,g le­si­zwe esi­khu­lu,h la­ma­kho­si ama­ne­ngi aza­vu­swa eve­la emi­kha­wu­lwe­ni yo­mhla­ba.

42 Ba­za­ba­mba ida­ndi­li lo­mkho­nto; ba­le­si­hlu­ku, ka­ba­yi­ku­ba lo­mu­sa; ili­zwi la­bo li­za­hlo­ko­ma nje­ngo­lwa­ndle, ba­ga­de ama­bhi­za, ngu­lo­wo la­lo­wo ehle­li­we nje­ngo­mu­ntu we­mpi eme­le­ne la­we, ndo­da­ka­zi ye­Bha­bhi­lo­ni.

43 Inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni izwi­le umbi­ko wa­bo, le­za­ndla za­yo za­ba bu­tha­ka­tha­ka; uci­nde­ze­lo lwa­yi­ba­mba,i umhe­lo nje­ngo­wo­be­le­tha­yo.

44 Kha­nge­la, nje­nge­si­lwa­ne esi­ve­la eku­khu­khu­ma­le­ni kwe­Jo­da­nij uza­kwe­nyu­ka eme­le­ne le­nda­wo yo­ku­hla­la oku­nga­phe­li­yo, ko­dwa ngi­za­hle ngi­mgi­ji­mi­se asu­ke ku­yo; nja­lo ngu­ba­ni okhe­thi­we­yo engi­nga­mmi­sa phe­zu kwa­yo? Ngo­ba ngu­ba­ni onje­nga­mi? Ngu­ba­ni-ke oza­ngi­bi­ze­la uku­la­ndi­sa? Nja­lo ngu­wu­phi lo­wo­me­lu­si onge­ma pha­mbi kwa­mi?k

45 Nga­kho, zwa­ni­ni ice­bo le­NKO­SIl eli­ce­be ime­le­ne le­Bha­bhi­lo­ni, le­mi­ca­ba­ngo ya­yom eyi­ca­ba­nge ime­le­ne le­li­zwe la­ma­Kha­la­di­ya: Isi­bi­li aba­nci­nya­ne bo­mhla­mbi ba­za­ba­do­nsa; isi­bi­li iza­chi­tha inda­wo yo­ku­hla­la phe­zu kwa­bo.

46 Ngo­msi­ndo wo­ku­thu­njwa kwe­Bha­bhi­lo­nin umhla­ba uya­za­ma­za­ma,o lo­ku­kha­la ku­zwa­ka­la pha­ka­thi kwe­zi­zwe.p

INko­si igwe­ba iBha­bhi­lo­ni

51Itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la ngi­za­vu­se­la iBha­bhi­lo­ni la­la­bo aba­hla­la enhli­zi­ywe­ni ya­la­bo aba­ngi­vu­ke­la­yoa umo­ya ochi­tha­yo.b

2 Ngi­thu­me eBha­bhi­lo­ni abe­la­yo,c aba­za­ku­ye­la, ba­thu­lu­le ili­zwe la­yo, ngo­ba ba­za­me­la­na la­yo be­ve­la inhla­ngo­thi zo­nked ngo­su­ku lo­bu­bi.e

3 Ka­ku­thi otsho­ka­yo ago­bi­se ida­ndi­li la­khef eme­le­ne loli­go­bi­sa­yo,g nja­lo eme­le­ne lo­zi­pha­ka­mi­sa­yoh ebha­tshi­ni la­khe le­nsi­mbi;i nja­lo li­nga­wa­ye­ke­li ama­ja­ha ayo, li­li­tsha­ba­la­li­se ibu­tho la­yo lo­nke.j

4 Ngo­ku­nja­lo aba­bu­le­we­yo ba­za­ku­wa eli­zwe­ni la­ma­Kha­la­di­ya, la­ba­gwa­zwek ezi­ta­la­de­ni za­yo.l

5 Ngo­ba uI­sra­ye­li ka­yi­ku­tshi­ywa,m lo­Ju­da ngu­Nku­lu­nku­lu wa­bo, yi­Nko­si ya­ma­ba­ndla, la­nxa ili­zwe la­bo li­gcwe­le ica­la ko­Ngcwe­le kaI­sra­ye­li.

6 Ba­le­ka­ni li­phu­me pha­ka­thi kwe­Bha­bhi­lo­ni,no li­khu­lu­le ngu­lo­wo la­lo­wo umphe­fu­mu­lo wa­khe;p li­nga­qu­nywa esi­pha­mbe­kwe­ni sa­yo;q ngo­ba le­si yi­si­kha­thi se­mpi­ndi­se­lo ye­Nko­si,r ophi­ndi­se­la impi­ndi­se­lo ku­yo.s

7 IBha­bhi­lo­ni ya­yi­yi­nke­zo ye­go­li­de esa­ndle­ni se­Nko­si,t eya­yi­da­ki­sa umhla­ba wo­nke; izi­zwe za­na­tha okwe­wa­yi­ni la­yo;u nge­nxa ya­lo­kho izi­zwe za­hla­nya.v

8 IBha­bhi­lo­niw ya­hle ya­wa, ye­phu­ka;x qhi­nqa­ni isi­li­lo nga­yo,y li­tha­the­le ubu­hlu­ngu ba­yo ibha­li­sa­mu,z mhla­wu­mbe inge­la­tshwa.

9 Be­si­nga­ye­la­pha iBha­bhi­lo­ni, ko­dwa ka­ye­la­phe­ka­nga; itshi­ye­ni,a asi­ha­mbe­ni ngu­lo­wo la­lo­wo aye eli­zwe­ni la­khe;b ngo­ba isi­gwe­bo sa­yo si­fi­nye­le­lec ema­zu­lwi­ni,d si­pha­ka­nyi­si­we kwa­ze kwa­fi­ka esi­bha­ka­bha­ke­ni.e

10 INko­si ikhu­phef uku­lu­nga kwe­thu;g wo­za­ni, si­la­ndi­se eZi­yo­nih umse­be­nzi we­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu.

11 Lo­la­ni imi­tsho­ko,i li­qo­qe izi­hla­ngu;j iNko­si ivu­si­le umo­ya wa­ma­kho­sik ama­Me­de;l ngo­ba ice­bo la­yo li­me­le­ne le­Bha­bhi­lo­nim uku­yi­chi­tha; ngo­ba lo­kho ku­yi­mpi­ndi­se­lo ye­Nko­si,n impi­ndi­se­lo ye­the­mpe­li la­yo.o

12 Pha­ka­mi­sa­ni isi­bo­ni­so phe­zu kwe­mi­du­li ye­Bha­bhi­lo­ni,p li­qi­ni­se uku­li­nda,q li­be­ke aba­li­ndi,r li­lu­ngi­se aba­ca­tha­mi, ngo­ba iNko­si isi­ku­ce­bi­le, fu­thi iza­kwe­nzas lo­kho eku­khu­lu­me nga­ba­hla­li be­Bha­bhi­lo­ni.

13 We­na ohla­la ema­nzi­ni ama­ne­ngi,t owa­nde nga­ma­gu­gu,u uku­phe­la kwa­kho se­ku­fi­ki­le, isi­li­nga­ni­so se­nzu­zo ya­kho embi.v

14 INko­si ya­ma­ba­ndla ifu­ngi­lew ngo­mphe­fu­mu­lo wa­yo ya­thi: Isi­bi­li ngi­za­ku­gcwa­li­sa nga­ba­ntux nje­nga­ma­ci­mbi,y nja­lo ba­za­hla­be­le­la umkho­si nga­we.z

15 We­nza umhla­ba nga­ma­ndla akhe,a wa­li­mi­sa ili­zwe nge­nhla­ka­ni­pho ya­khe, la­ngo­ku­qe­di­si­sa kwa­khe we­ndla­la ama­zu­lu.

16 La­pho ekhu­pha ili­zwi la­khe, ku­lo­ku­hlo­ko­ma kwa­ma­nzi ama­ne­ngi ema­zu­lwi­ni, ukhu­phu­la inku­ngu ive­la emkha­wu­lwe­ni wo­mhla­ba, enze imi­ba­ne ka­nye le­zu­lu, akhu­phe umo­ya ezi­pha­le­ni za­khe.

17 Wo­nke umu­ntu uyi­si­phu­ku­phu­ku ka­la­lwa­zi; wo­nke umkha­ndi we­go­li­de uya­ngi­swa yi­si­tho­mbe esi­ba­zi­we­yo, ngo­ba isi­tho­mbe sa­khe esi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa si­yi­nko­hli­so, nja­lo ka­ku­la­mo­ya ku­zo.

18 Zi­yi­ze, umse­be­nzi we­zi­nko­hli­so; nge­si­kha­thi so­ku­ha­nje­lwa kwa­zo zi­za­bhu­bha.

19 Isa­be­lo si­ka­Ja­ko­be ka­si­nje­nga­zo; ngo­ba ye­na ngu­ye umbu­mbi wa­kho ko­nke, loIsra­ye­li uyi­nto­nga ye­li­fa la­khe;b iNko­si ya­ma­ba­ndla li­bi­zo la­khe.

20 We­na uyi­ndu­ku ya­mi ye­mpi, izi­kha­li ze­mpi;cd ngo­ba nga­we ngi­za­pha­hla­za izi­zwe, la­nga­we ngi­chi­the imi­bu­so,

21 la­nga­we ngi­pha­hla­ze ibhi­za lo­mga­di wa­lo, la­nga­we ngi­pha­hla­ze inqo­la lo­mkhwe­li wa­yo,

22 la­nga­we ngi­pha­hla­ze indo­da lo­we­si­fa­za­na, la­nga­we ngi­pha­hla­ze ixhe­gu lo­mu­tsha,e la­nga­we ngi­pha­hla­ze ija­ha le­nto­mbi,f

23 la­nga­we ngi­pha­hla­ze ume­lu­si lo­mhla­mbi wa­khe, la­nga­we ngi­pha­hla­ze umli­mi le­si­pa­ni sa­khe, la­nga­we ngi­pha­hla­ze aba­bu­si le­zi­ndu­na.g

24 Nja­lo ngi­za­yi­phi­ndi­se­la iBha­bhi­lo­nih la­bo bo­nke aba­hla­li be­Kha­la­di­ya ko­nke oku­bi kwa­bo aba­kwe­nzi­le­yo eZi­yo­nii eme­hlwe­ni enu, itsho iNko­si.

25 Kha­nge­la, ngi­me­la­na la­we, we­na nta­ba echi­tha­yo,j itsho iNko­si, echi­tha umhla­ba wo­nke; ngi­za­kwe­lu­le­la isa­ndla sa­mi ku­we, ngi­ku­gi­qe usu­ke ema­dwa­le­ni, ngi­kwe­nze ube yi­nta­ba yo­ku­tshi­swa.k

26 Nja­lo ka­ba­yi­ku­tha­tha ku­we ili­tshe li­be nge­le­ngo­nsi,l le­li­tshe li­be nge­le­zi­se­ke­lo; ngo­ba uza­ku­ba nga­ma­nxi­wa apha­ka­de, itsho iNko­si.

27 Pha­ka­mi­sa­ni isi­bo­ni­so eli­zwe­ni,m li­vu­the­le upho­ndo pha­ka­thi kwe­zi­zwe,n li­lu­ngi­seo izi­zwe uku­me­la­na la­yo,p li­yi­bi­ze­le nda­wo­nye imi­bu­soq yeA­ra­ra­thi,r iMi­ni,s leA­shi­ke­na­zi;t li­be­ke umla­wu­li we­bu­tho eme­le­ne la­yo,u le­nyu­se ama­bhi­za nje­nge­nte­the ezi­ma­xha­ka­xha­ka.v

28 Lu­ngi­sa­ni izi­zwew uku­me­la­na la­yo,x ama­kho­si ama­Me­de,y indu­na za­yo,z la­ba­bu­si ba­yo bo­nke, le­li­zwe lo­nke lo­mbu­so wa­yo.a

29 Le­li­zwe li­za­za­ma­za­ma li­be lo­bu­hlu­ngu,b ngo­ba nga­li­nye la­ma­ce­bo eNko­si li­ma li­me­le­ne le­Bha­bhi­lo­ni,c ukwe­nza ili­zwe le­Bha­bhi­lo­ni li­be yi­nci­tha­ka­lod enge­la­mhla­li.e

30 Ama­qha­we eBha­bhi­lo­ni aye­ke­le uku­lwa, ahla­la ezi­nqa­be­ni, ama­ndla awo aphe­li­le, se­be­nga­be­si­fa­za­na;f ba­thu­nge­le inda­wo za­yo zo­ku­hla­la,g imi­go­qo ya­yohi ye­phu­ki­le.j

31 Isi­gi­ji­mi si­za­gi­ji­ma uku­hla­nga­na le­si­gi­ji­mi,k lo­mbi­ki uku­hla­nga­na lo­mbi­ki, uku­tshe­la inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni uku­thi umu­zi wa­yo uthu­nji­we ku­su­ke­la eku­ci­ne­ni,l

32 la­ma­zi­bu­kom aba­nji­we,n la­ma­xha­pho­zi atshi­swe ngo­mli­lo,o la­ma­do­da empi ethu­ki­le.

33 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li: Indo­da­ka­zi ye­Bha­bhi­lo­ni inje­nge­ba­la lo­ku­bhu­le­la;p ku­yi­si­kha­thi so­ku­yi­nya­the­la;q ku­se­yi­si­kha­tsha­na, le­si­kha­thi se­si­vu­no si­za­fi­ka ku­yo.r

34 UNe­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ungi­dli­le,s ungi­cho­bo­zi­le; wa­ngi­be­ka nga­ba yi­mbi­za enge­la­lu­tho, wa­ngi­gi­nyat nje­ngo­mgo­bho,u wa­gcwa­li­sa isi­su sa­khe nge­zi­bo­ndlo za­mi, wa­ngi­xo­tsha.v

35 Udla­ke­la lwa­mi lolwe­nya­ma ya­mi ku­be phe­zu kwe­Bha­bhi­lo­ni, utsho umhla­li­ka­zi we­Zi­yo­ni; le­ga­zi la­mi li­be phe­zu kwa­ba­hla­li be­Kha­la­di­ya, itsho iJe­ru­sa­le­ma.

36 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, ngi­za­lu­me­la uda­ba lwa­kho,w ngi­phi­ndi­se­le impi­ndi­se­lo ya­kho; ngo­mi­sexy ulwa­ndle lwa­yo,z nge­nze umtho­mbo wa­yo wo­me.a

37 Le­Bha­bhi­lo­ni iza­ku­ba nga­ma­du­ndu­lu,b inda­wo yo­ku­hla­lac ye­mi­go­bho,d ise­sa­bi­so,e le­nto yo­ku­nci­fe­lwa,f ku­nge­la­mhla­li.g

38 Ba­za­bho­nga ka­nye­ka­nye nje­nga­ma­bho­ngo ezi­lwa­ne,h ba­hwa­bhe nje­nge­mi­dlwa­ne ye­zi­lwa­ne.i

39 Eku­tshi­se­ke­ni kwa­bo ngi­za­be­nze­la ama­di­li,j ngi­ba­da­ki­sekl uku­ze ba­tho­ko­ze, ba­la­le ubu­tho­ngo obu­la­pha­ka­de,mn ba­nga­vu­ki,o itsho iNko­si.

40 Ngi­za­be­hli­sa nje­nga­ma­wu­ndlu eku­hla­tshwe­ni, nje­nge­zi­nqa­ma ka­nye le­zi­mpo­ngo.p

41 Ithu­njwe nja­ni iShe­sha­ki;q ye­bo, lu­ba­nji­wer udu­mo lo­mhla­ba wo­nke!s IBha­bhi­lo­ni isi­be nja­ni yi­se­sa­bi­so pha­ka­thi kwe­zi­zwe!t

42 Ulwa­ndle lu­khu­khu­me­le phe­zu kwe­Bha­bhi­lo­ni,u isi­be­ke­lwe ngo­bu­ne­ngi ba­ma­ga­ga­si alo.

43 Imi­zi ya­yo isi­nga­ma­nxi­wa,v ili­zwe elo­mi­le­yo,w le­nka­nga­la,x ili­zwe oku­nga­hla­li mu­ntu ku­lo,y oku­nga­dlu­li ku­lo indo­da­na yo­mu­ntu.

44 Nja­lo ngi­za­je­zi­sa uBhe­li eBha­bhi­lo­ni,z ngi­khu­phe emlo­nye­ni wa­khe lo­kho aku­gi­nyi­le­yo;a le­zi­zwe ka­zi­sa­yi­ku­ju­lu­ke­la ku­yo;b ye­bo, umdu­li we­Bha­bhi­lo­ni uwi­le.c

45 Phu­ma­ni pha­ka­thi kwa­yo, ba­ntu ba­mi,d li­khu­lu­le ngu­lo­wo la­lo­wo umphe­fu­mu­lo wa­khee eku­vu­the­ni ko­la­ka lwe­Nko­si.f

46 Nja­lo hle­zi inhli­zi­yo ye­nu ibe bu­tha­ka­tha­ka,g le­sa­be ngo­mbi­ko ozwa­ka­la eli­zwe­ni;h ngo­ba ku­za­fi­ka umbi­ko ngomu­nye umnya­ka, le­mva kwa­lo­kho umbi­ko ngo­mnya­ka ola­nde­la­yo, lo­dla­ke­la eli­zwe­ni, lo­mbu­si avu­ke­le umbu­si.i

47 Nga­kho kha­nge­la, insu­ku zi­ye­za la­pho engi­za­ha­mbe­laj izi­tho­mbe ezi­ba­zi­we­yo ze­Bha­bhi­lo­ni;kl le­li­zwe lo­nke la­yo li­za­ya­nge­ka,m la­ba­bu­le­we­yo ba­yo bo­nke ba­we­le pha­ka­thi kwa­yo.n

48 Ku­za­ku­thi-ke ama­zu­lu lo­mhla­ba la­kho ko­nke oku­ku­khoo ku­hla­be­le­le nge­Bha­bhi­lo­ni, ngo­ba aba­chi­thi ba­za­yi­fi­ke­la be­ve­la enya­ka­tho,p itsho iNko­si.

49 Nje­nga­lo­khu iBha­bhi­lo­ni ye­nza ba­we aba­bu­le­we­yo ba­koI­sra­ye­li,q ngo­ku­nja­lo aba­bu­le­we­yo bo­mhla­ba wo­nke ba­za­ku­wa eBha­bhi­lo­ni.r

50 Li­na eli­phu­nyu­ki­le­yo enke­mbe­ni,s ha­mba­ni, li­nge­mi; khu­mbu­la­ni iNko­si li­se­kha­tsha­na,t le­Je­ru­sa­le­ma ive­le enhli­zi­ywe­ni ye­nu.u

51 Si­ya­nge­ki­le ngo­ba si­zwi­le ihla­zo;v inhlo­ni zi­si­be­ke­le ubu­so be­thu,wx ngo­ba abe­zi­zwe se­be­fi­ki­le ezi­nda­we­ni ezi­ngcwe­le ze­ndlu ye­Nko­si.y

52 Nga­kho kha­nge­la, insu­ku zi­ye­za,z itsho iNko­si, la­pho engi­za­ha­mbe­la izi­tho­mbe za­yo ezi­ba­zi­we­yo;a la­ku­lo lo­nke ili­zwe la­yob ku­za­bu­bu­la ogwa­zi­we­yo.c

53 Lo­ba iBha­bhi­lo­ni inga­pha­ka­me­la ema­zu­lwi­ni,d nja­lo lo­ba inga­qi­ni­sa uku­pha­ka­ma kwa­ma­ndla ayo,e ku­be ka­nti aba­chi­thi ba­za­yi­fi­ke­la be­ve­la ki­mi, itsho iNko­si.

54 Ku­lo­msi­ndo wo­ku­kha­la ove­la eBha­bhi­lo­ni,f lo­ku­fo­hle­la oku­khu­lu eli­zwe­ni la­ma­Kha­la­di­ya.

55 Ngo­ba iNko­si ichi­thi­le iBha­bhi­lo­ni, ya­bhu­bhi­sa ku­yo ili­zwi eli­khu­lu. La­pho ama­ga­ga­si abo ahlo­ko­ma nje­nga­ma­nzi ama­ne­ngi,g umsi­ndo wa­wo uza­khu­pha ili­zwi.

56 Ngo­ba umchi­thi we­hle­la phe­zu kwa­yo, phe­zu kwe­Bha­bhi­lo­ni, ama­qha­we ayo aza­thu­njwa, ama­da­ndi­li awo ephu­ki­le; ngo­ba iNko­si, uNku­lu­nku­lu we­zi­mpi­ndi­se­lo, uzayi­vu­za si­bi­li.h

57 Ngi­za­da­ki­sa-kei izi­pha­tha­ma­ndla za­yo,j le­zi­hla­ka­ni­phi za­yo,k aba­bu­si ba­yo,l le­ndu­na za­yo,m la­ma­qha­we ayo; nja­lo ba­za­la­la ubu­tho­ngo obu­la­pha­ka­de,n ba­nga­vu­ki,o itsho iNko­si, obi­zo la­yo ngu­Je­ho­va wa­ma­ba­ndla.p

58 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Imi­du­li eba­nzi ye­Bha­bhi­lo­ni iza­di­li­zwa ngo­ku­phe­le­le­yo,q la­ma­sa­ngo ayo apha­ke­me­yo athu­nge­lwe ngo­mli­lo,r la­ba­ntu ba­tshi­ka­tshi­ke­le ize,s le­zi­zwet zi­tshi­ka­tshi­ke­le umli­lo,u zi­kha­tha­le.vw

59 Ili­zwi uJe­re­mi­ya umpro­fe­thi ali­la­ya uSe­ra­ya indo­da­na ka­Ne­ri­ya,x indo­da­na ka­Ma­ha­se­ya, eku­ha­mbe­ni kwa­khe lo­Ze­de­khi­ya inko­si ya­ko­Ju­da uku­ya eBha­bhi­lo­ni emnya­ke­ni we­si­ne wo­ku­bu­sa kwa­khe.y Nja­lo uSe­ra­ya wa­ye­yi­si­pha­tha­ma­ndlaz so­ku­thu­la.a

60 UJe­re­mi­ya wa­se­bha­la egwa­lwe­ni ko­nke oku­bi oku­za­kwe­hle­la iBha­bhi­lo­ni, wo­nke la­ma­zwi abha­li­we­yo eme­le­ne le­Bha­bhi­lo­ni.b

61 UJe­re­mi­ya wa­se­si­thi ku­Se­ra­ya: La­pho usu­fi­ki­le eBha­bhi­lo­ni, ubo­ne ufu­nde wo­nke la­ma­zwi.

62 Ubu­su­si­thi: Nko­si, we­na ukhu­lu­mi­le nga­li­nda­wo uku­thi uza­yi­qu­ma, uku­ze ku­nga­bi kho­na umhla­li ki­yo,c ku­su­ke­la emu­ntwi­ni ku­si­ya enya­ma­za­ne­ni,d ko­dwa ibe zi­nci­tha­ka­lo pha­ka­de.

63 Ku­za­ku­thi-ke usu­qe­di­le uku­lu­fu­nda lo­lu­gwa­lo, ubo­phe­le ili­tshe ku­lo,e ulu­pho­se­le pha­ka­thi kwe­Yu­fra­thi,

64 ubu­su­si­thi: Ngo­ku­nja­lo iBha­bhi­lo­ni iza­tsho­na,f inga­be isa­vu­mbu­lu­ka, nge­nxa yo­bu­bi engi­za­ye­hli­se­la bo­na; nja­lo ba­za­di­nwa.g

Ku­ze ku­be la­pha nga­ma­zwi ka­Je­re­mi­ya.h

Uku­wa kwe­Je­ru­sa­le­ma

52UZe­de­khi­ya wa­ye­le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nye esi­ba yi­nko­si,a wa­bu­sa imi­nya­ka eli­tshu­mi la­nye eJe­ru­sa­le­ma; le­bi­zo li­ka­ni­na la­li­ngu­Ha­mu­tha­li, indo­da­ka­zi ka­Je­re­mi­ya we­Li­bhi­na.

2 Wa­se­se­nza oku­bi eme­hlwe­ni eNko­si, nje­nga­kho ko­nke akwe­nza­yo uJe­ho­ya­khi­mi.

3 Ngo­ba nge­nxa yo­ku­thu­ku­the­la kwe­Nko­si kwe­nze­ka eJe­ru­sa­le­ma lo­Ju­da ya­ze ya­ba­pho­se­la kha­tsha­na lo­bu­so ba­yo; uZe­de­khi­ya wa­se­vu­ke­la inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni.

4 Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye wo­ku­bu­sa kwa­khe,b nge­nya­nga ye­tshu­mi, ngo­lwe­tshu­mi lwe­nya­nga, uNe­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni wa­fi­ka, ye­na le­bu­tho la­khe lo­nke, uku­me­la­na le­Je­ru­sa­le­ma; ba­se­be­mi­sa inka­mba be­me­le­ne la­yo, ba­ya­khe­la izi­nqa­ba zo­ku­vi­mbe­ze­la be­me­le­ne la­yo inhla­ngo­thi zo­nke.

5 Ngo­ku­nja­lo umu­zi wa­nge­na eku­vi­nje­ze­lwe­ni kwa­ze kwa­ba ngu­mnya­ka we­tshu­mi la­nye we­nko­si uZe­de­khi­ya.

6 Nge­nya­nga ye­si­ne, ngo­lwe­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye lwe­nya­nga, la­pho indla­la ya­yi­qi­ni­le pha­ka­thi ko­mu­zi, aba­ntu be­li­zwe ka­ba­ba­nga lo­ku­dla.

7 Ba­se­be­wu­fo­hle­la umu­zi; wo­nke ama­do­da empi ase­ba­le­ka,c aphu­ma emzi­ni ebu­su­ku, nge­ndle­la ye­sa­ngo, pha­ka­thi kwe­mi­du­li emi­bi­li, eli­se­si­va­nde­ni se­nko­si (a­ma­Kha­la­di­ya aye­me­le­ne lo­mu­zi inhla­ngo­thi zo­nke), aha­mba nge­ndle­la ye­gce­ke.

8 Ko­dwa ibu­tho la­ma­Kha­la­di­ya la­xo­tsha­na le­nko­si, la­fi­ca uZe­de­khi­ya ema­gce­ke­ni eJe­ri­ko; le­bu­tho la­khe lo­nke la­hla­ka­ze­ka li­su­ka ku­ye.

9 Ba­se­be­yi­ba­mba inko­si, ba­ye­nyu­se­la enko­si­ni ye­Bha­bhi­lo­ni eRi­bi­la eli­zwe­ni le­Ha­ma­thi, eya­khu­lu­ma izi­gwe­bo ku­yo.

10 Inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ya­si­bu­la­la ama­do­da­na ka­Ze­de­khi­ya eme­hlwe­ni akhe, fu­thi ya­zi­bu­la­la la­zo zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla za­ko­Ju­da eRi­bi­la.d

11 Ya­si­phu­mpu­the­ki­sa ame­hlo ka­Ze­de­khi­ya, ya­mbo­pha nga­ma­ke­ta­ne ethu­si ama­bi­li, uku­ze inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni imu­se eBha­bhi­lo­ni, ya­mfa­ka ento­lo­ngwe­ni, kwa­ze kwa­ba lu­su­ku lo­ku­fa kwa­khe.e

12 Nja­lo nge­nya­nga ye­si­hla­nu,f ngo­lwe­tshu­mi lwe­nya­ngag (lo umnya­ka wa­wu­ngu­mnya­kah we­tshu­mi le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye we­nko­si uNe­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni),i uNe­bu­za­ra­da­ni indu­na ya­ba­li­ndi, eya­yi­mi pha­mbi kwe­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, wa­nge­na eJe­ru­sa­le­ma.

13 Wa­tshi­sa indlu ka­Je­ho­va, le­ndlu ye­nko­si, le­zi­ndlu zo­nke ze­Je­ru­sa­le­ma le­zi­ndlu zo­nke za­ba­khu­lu wa­zi­tshi­sa ngo­mli­lo.

14 Le­bu­tho lo­nke la­ma­Kha­la­di­ya, ela­li­le­ndu­na ya­ba­li­ndi, la­bhi­dli­za yo­nke imi­du­li ye­Je­ru­sa­le­ma inhla­ngo­thi zo­nke.

15 UNe­bu­za­ra­da­ni indu­na ya­ba­li­ndi wa­se­thu­mba aba­thi­le kwa­ba­nga­ba­ya­nga ba­ba­ntu,j le­nsa­li ya­ba­ntu eya­yi­se­le emzi­ni, la­la­bo aba­be­hla­mu­ki­lek, aba­be­hla­mu­ke­le enko­si­ni ye­Bha­bhi­lo­ni, la­ba­se­le­yo be­xu­ku.

16 Ko­dwa uNe­bu­za­ra­da­ni indu­na ya­ba­li­ndi wa­tshi­ya aba­nye kwa­ba­nga­ba­ya­nga be­li­zwe uku­thi ba­be nga­ba­pha­thi be­zi­vi­ni la­ba­li­mi.l

17 Le­nsi­ka ze­thu­si eza­zi­se­ndli­ni ye­Nko­si,m le­zi­se­ke­lo,n lo­lwa­ndle lwe­thu­si olwa­lu­se­ndli­ni ye­Nko­si,o ama­Kha­la­di­ya aku­pha­hla­za, athwa­la lo­nke ithu­si la­kho ali­sa eBha­bhi­lo­ni.p

18 Atha­tha izi­mbi­za,qr la­ma­fo­tsho­lo,s le­zi­ndla­wu, le­mi­ga­nu yo­ku­fa­fa­za,t le­zi­nke­zo,u la­zo zo­nke izi­tsha ze­thu­si aba­kho­nza nga­zo,

19 le­mi­ga­nu, le­zi­tsha zo­ku­thwa­la umli­lo,v le­mi­ga­nu yo­ku­fa­fa­za,w le­zi­mbi­za,x le­zi­nti ze­zi­ba­ne,y le­zi­nke­zo,z le­mi­ga­nu yo­mni­ke­lo wo­ku­thu­lu­lwa;a okwa­ku­li­go­li­de go­li­de lo­kwa­ku­yi­si­li­va si­li­va indu­na ya­ba­li­ndi ya­ku­tha­tha.

20 Insi­ka zo­mbi­li, ulwa­ndle olu­lo­dwa, le­nka­bi ze­thu­si eza­zi­li­tshu­mi la­mbi­li eza­zi­nga­pha­nsi kwe­zi­se­ke­lob inko­si uSo­lo­mo­ni eya­yi­kwe­nze­le indlu ye­Nko­si; ithu­si la­zo zo­nke le­zi­zi­tsha la­li­nge­la­ku­li­nga­ni­swa nge­si­si­ndo.

21 Ma­ye­la­na le­zi­nsi­ka, ubu­de be­nsi­ka eyo­dwa ba­bu­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, le­nta­mbo ye­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi la­mbi­li ya­yi­go­mbo­lo­ze­la,c lo­hlo­nzi lwa­yo lwa­lu­yi­mi­nwe emi­ne, ya­yi­lo­mwo­lo.d

22 Le­si­du­ku esi­phe­zu kwa­yo sa­si­li­thu­si, lo­bu­de be­si­du­ku esi­so­dwa ba­bu­zi­nga­lo ezi­nhla­nu,e le­mbu­le, la­ma­po­me­gra­na­ti* phe­zu kwe­si­du­ku inhla­ngo­thi zo­nke;f ko­nke kwa­ku­li­thu­si. Le­nsi­ka ye­si­bi­li ya­yi­lo­ku­fa­na­na la­le­zi, la­ma­po­me­gra­na­ti.

23 Nja­lo kwa­ku­la­ma­po­me­gra­na­ti anga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye le­si­thu­pha ece­le­ni;g wo­nke ama­po­me­gra­na­ti aye­li­khu­lu phe­zu kwe­mbu­le inhla­ngo­thi zo­nke.h

24 Indu­na ya­ba­li­ndi ya­si­tha­tha uSe­ra­ya umpri­sti oyi­nhlo­ko,i lo­Ze­fa­ni­ya umpri­sti owe­si­bi­li, la­ba­li­ndi bo­mbu­ndu la­bo bo­ba­tha­thu.j

25 Ya­si­tha­tha emzi­ni umthe­nwa othi­le owa­ye­ngu­mpha­thi phe­zu kwa­ma­do­da empi, la­ma­do­da ayi­si­kho­mbi­sa ku­la­bo aba­bo­na ubu­so be­nko­si,k atho­la­ka­la emzi­ni, lo­ma­bha­la­ne we­ndu­na ye­bu­tho eya­yi­bu­the­la aba­ntu be­li­zwe ema­bu­thwe­ni, la­ma­do­da anga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha aba­ntu be­li­zwe, aye­tho­la­ka­la pha­ka­thi ko­mu­zi.

26 UNe­bu­za­ra­da­ni indu­na ya­ba­li­ndi wa­se­ba­tha­tha, wa­ba­sa enko­si­ni ye­Bha­bhi­lo­ni eRi­bi­la.

27 Inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ya­si­ba­tsha­ya, ya­ba­bu­la­le­la eRi­bi­la eli­zwe­ni le­Ha­ma­thi. Ngo­ku­nja­lo uJu­da wa­thu­njwa esu­swa eli­zwe­ni la­khe.

28 La­ba nga­ba­ntu uNe­bhu­ka­di­re­za­ri aba­thu­mba­yo: Ngo­mnya­ka we­si­kho­mbi­sa, ama­Ju­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu la­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thu;l

29 ngo­mnya­ka we­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li ka­Ne­bhu­ka­di­re­za­ri, kwa­su­ka eJe­ru­sa­le­ma imi­phe­fu­mu­lo enga­ma­khu­lu ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­mbi­li;m

30 ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thu ka­Ne­bhu­ka­di­re­za­ri, uNe­bu­za­ra­da­ni indu­na ya­ba­li­ndi wa­thu­mba ama­Ju­da, imi­phe­fu­mu­lo enga­ma­khu­lu ayi­si­kho­mbi­sa la­ma­tshu­mi ama­ne la­nhla­nu;n yo­nke imi­phe­fu­mu­lo ya­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne la­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha.

31 Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­si­kho­mbi­sa wo­ku­thu­njwa ku­ka­Je­ho­ya­khi­ni inko­si ya­ko­Ju­da,o nge­nya­nga ye­tshu­mi la­mbi­li ngo­lwa­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu lwe­nya­nga,p uE­vi­li-Me­ro­da­ki inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, ngo­mnya­ka wo­ku­qa­la wo­ku­bu­sa kwa­khe, wa­pha­ka­mi­sa ikha­nda li­ka­Je­ho­ya­khi­ni inko­si ya­ko­Ju­da,q wa­mkhu­pha ento­lo­ngwe­ni,

32 wa­se­khu­lu­ma ku­hle la­ye, wa­be­ka isi­hla­lo sa­khe so­bu­kho­si phe­zu kwe­si­hla­lo so­bu­kho­si sa­ma­kho­si aye­la­ye eBha­bhi­lo­ni.r

33 Wa­se­ntshi­ntsha izi­gqo­ko zo­ku­bo­tshwa kwa­khe; nja­lo wa­dla isi­nkwa pha­mbi kwa­yo nja­lo­nja­lo insu­ku zo­nke ze­mpi­lo ya­khe.

34 Ma­ye­la­na le­sa­be­lo sa­khe,s isa­be­lo esi­mi­yo wa­si­ni­kwa yi­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, into yo­su­ku ngo­su­ku lwa­yo, kwa­ze kwa­ba lu­su­ku lo­ku­fa kwa­khe, zo­nke insu­ku ze­mpi­lo ya­khe.

IZI­LI­LO

ZI­KA­JE­RE­MI­YA

Usi­zi lwe­Je­ru­sa­le­ma echi­the­ki­le­yo

1Ye­kaa uku­hla­la ko­dwab ko­mu­zi owa­wu­gcwe­le aba­ntu! Usu­nje­ngo­mfe­lo­ka­zic owa­wu­mkhu­lu pha­ka­thi kwe­zi­zwe, owa­wu­yi­nko­si­ka­zid pha­ka­thi kwe­za­be­loe usu­yi­si­bha­lwaf!

2 Uya­kha­lag lo­ku­kha­la inye­mbe­zi ebu­su­kuh, le­zi­nye­mbe­zi za­wo zi­se­zi­hla­thi­ni za­wo. Ka­wu­la­mdu­du­zii pha­ka­thi kwa­zo zo­nke izi­tha­ndwa za­woj. Bo­nke aba­nga­ne ba­wo ba­wu­phe­thek nge­nko­hli­so, se­be­yi­zi­tha za­wo.

3 UJu­dal use­ye eku­thu­njwe­ni nge­nxa yo­ku­hlu­phe­ka la­nge­nxam yo­bu­khu­lu bo­bu­gqi­li; ye­na uhla­lan pha­ka­thi kwa­be­zi­zwe, ka­tho­lio uku­phu­mu­la; bo­nke aba­mzi­nge­la­yop ba­mfi­ca epha­ka­thi kwe­zi­mba­nde­ze­loq.

4 Indle­la ze­Zi­yo­ni zi­ya­li­la, ngo­ba ku­nge­kho oza­yo emkho­si­nir omi­si­we­yo; wo­nke ama­sa­ngos ayo anga­ma­nxi­wa; aba­pri­sti ba­yo ba­ya­bu­bu­lat, izi­nto­mbi za­yo ezi­msu­lwa zi­da­bu­ki­leu, la­yo ise­ku­ba­be­ni.

5 Aba­me­la­ni ba­yo se­be­yi­nhlo­kov, izi­tha za­yo zo­nwa­bi­lew; ngo­ba iNko­si iyi­da­bu­li­lex nge­nxay yo­bu­ne­ngi be­zi­pha­mbe­ko za­yo; aba­ntwa­na ba­yoz se­be­yea eku­thu­njwe­ni pha­mbi kwe­si­tha.

6 La­bo bo­nke ubu­hle ba­yo bu­su­ki­le ku­ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­ni. Izi­pha­tha­ma­ndla za­yo zi­nje­nge­zi­ndlu­ze­le e­zi­nga­tho­li idle­lo, nja­lo zi­ya­ha­mba zi­nge­la­ma­ndla pha­mbi ko­mzi­nge­lib.

7E­zi­nsu­kwi­ni ze­nhlu­phe­ko ya­yo lo­ku­zu­la­zu­lac kwa­yo iJe­ru­sa­le­ma ya­khu­mbu­la zo­nke izi­nto za­yo ezi­lo­yi­se­ka­yod okwa­ku­kho­na ku­su­ke­lae ezi­nsu­kwi­ni za­se­ndu­lo, la­pho aba­ntu ba­yo ba­we­la esa­ndle­ni se­si­tha, nja­lo inge­la­msi­zi; izi­tha za­yi­bo­na, za­hle­ka usu­lu ama­sa­ba­tha ayof.

8 IJe­ru­sa­le­ma yo­ni­le ka­khu­lu, nga­kho-ke isi­ngco­li­le; bo­nke aba­be­yi­hlo­ni­pha ba­yi­de­le­la, ngo­ba se­be­bo­ni­leg ubu­ze ba­yo; yo­na isi­bu­bu­lah, ibu­ye­le emu­va.

9 Uku­ngco­la kwa­yo kwa­ku­se­mi­phe­thwe­ni ye­zi­gqo­koi za­yo; ka­yi­khu­mbu­la­ngaj uku­ci­na kwa­yo; nga­kho ye­hla ngo­ku­ma­nga­li­sa­yo, ya­yi­nge­la­mdu­du­zik.

Nko­si, bo­na inhlu­phe­ko ya­mi, ngo­ba isi­tha si­zi­khu­li­si­lel.

10 Isi­tha se­lu­le isa­ndla sa­so phe­zu kwa­zo zo­nke izi­nto za­yo ezi­lo­yi­se­ka­yom; ngo­ba ibo­ni­le izi­zwen zi­nge­na enda­we­ni ya­yo engcwe­le, owa­zi­la­ya uku­thi zi­nga­nge­nio pha­ka­thi kwe­ba­ndla la­kho.

11 Bo­nke aba­ntu ba­yo ba­ya­bu­bu­lap, be­di­ngaq isi­nkwa; ba­ni­ke izi­nto za­bor ezi­lo­yi­se­ka­yo ngo­ku­dla uku­this ba­vu­se­le­le umphe­fu­mu­lo.

Bo­na, Nko­si, ukha­nge­le, ngo­ba ngi­ya­de­le­lwa.

12 Ka­ku­si­lu­tho ki­ni yi­ni lo­nke eli­dlu­la­yot nge­ndle­la? Kha­nge­la­ni li­bo­ne ubau ku­kho­na yi­ni usi­zi nje­ngo­si­zi lwa­mi, olwe­nzi­wev ki­mi, iNko­si engi­da­bu­lew nga­lox osu­kwi­ni lo­ku­vu­tha ko­la­kay lwa­yo.

13 Iphe­zu­lu, ithu­me­lez umli­lo ema­tha­nje­ni ami, wa­we­hlu­la; ithi­ye­lea unya­wo lwa­mi imbu­le, ingi­bu­yi­se­le emu­va; inge­nze nga­ba lu­nxi­wa, nga­phe­la ama­ndlab usu­ku lo­nke.

14 Ijo­kwec le­zi­pha­mbe­ko za­mi li­bo­tshwe nge­sa­ndla sa­yo; ze­lu­ki­wed, ze­nyu­ke­lee enta­nye­ni ya­mi, iwi­si­le ama­ndla ami; iNko­si ingi­ni­ke­le eza­ndle­ni za­bo, ngi­nge­la­kho uku­vu­ka.

15 INko­si ye­yi­si­lef wo­nke ama­qha­we amig pha­ka­thi kwa­mi; ya­bi­za umhla­nga­no ome­le­ne la­mi uku­cho­bo­za ama­ja­ha ami; iNko­si inya­the­le­leh into­mbi emsu­lwa, indo­da­ka­zi ya­ko­Ju­da, isi­kha­me­lo se­wa­yi­ni.

16 Nge­nxa ya­le­zi­zi­nto ngi­ya­kha­la inye­mbe­zi; ili­hlo la­mi, ili­hlo la­mii le­hli­sa ama­nzi, ngo­ba umdu­du­zij obe­nga­vu­se­le­lak umphe­fu­mu­lo wa­mi ukha­tsha­na la­mi; aba­ntwa­na ba­mi ba­chi­tha­ke­le ngo­ba isi­tha si­nqo­bi­le.

17 IZi­yo­ni iye­lu­lal iza­ndla za­yo, ka­khom oyi­du­du­za­yo. INko­si ila­yi­le ngo­Ja­ko­be uku­thi aba­mzi­nge­le­ze­le­yo ba­be yi­zi­tha za­khe. IJe­ru­sa­le­ma inje­ngo­we­si­fa­za­nan ongco­li­le­yo pha­ka­thi kwa­bo.

18 INko­sio ilu­ngi­le, ngo­ba ngi­vu­ke­le umlo­mop wa­yo. Ake li­zwe, ba­ntu lo­nke, li­bo­ne usi­zi lwa­mi. Into­mbi za­mi ezi­msu­lwa la­ma­ja­ha ami ba­ye eku­thu­njwe­ni.

19 Nga­bi­za izi­tha­ndwa za­miq, ko­dwa zo­na za­ngi­kho­hli­sa. Aba­pri­sti ba­mi la­ba­da­la ba­mi ba­phe­fu­mu­la oko­ku­ci­na emzi­ni, be­sa­zi­di­nge­lar uku­dla uku­zes ba­vu­se­le­le umphe­fu­mu­lo wa­bo.

20 Bo­na, Nko­si, ngo­ba ngi­lu­si­zi; imi­bi­li­ni ya­mit idu­nge­ki­le, inhli­zi­yo ya­mi iphe­ndu­ki­le pha­ka­thi kwa­mi, ngo­ba nga­ba le­nka­ni ka­khu­lu. Nga­pha­ndleu inke­mbav iye­mu­ka aba­ntwa­na, endli­niw ku­nje­ngo­ku­fax.

21 Be­zwi­le uku­thi mi­na ngi­ya­bu­bu­lay; ka­ngi­lo­mdu­du­ziz; zo­nkea izi­tha za­mi zi­zwi­le ngo­bu­bi ba­mi; zi­ya­tho­ko­za ngo­ba we­na ukwe­nzi­le. Uza­lu­fi­ki­sa usu­ku osulu­me­me­zi­leb, kho­na zi­za­ku­bac nje­nga­mi.

22 Ka­bu­fi­ked bo­nke ubu­bi ba­zo pha­mbi kwa­kho, we­nzee ki­zo nje­nga­lo­khu we­nzi­le ki­mi nge­nxa ya­zo zo­nke izi­pha­mbe­ko za­mi; ngo­ba uku­bu­bu­laf kwa­mi ku­ne­ngi, le­nhli­zi­yo ya­mig iphe­la ama­ndla.

Usi­zi lwe­Je­ru­sa­le­ma lu­ve­la eNko­si­ni

2INko­si iyi­gu­bu­ze­le ka­nga­ka­na­nia indo­da­ka­zi ye­Zi­yo­ni nge­ye­zi entu­ku­the­lwe­ni ya­yo, ya­pho­sab ubu­hlec bu­kaI­sra­ye­li bu­su­ka ema­zu­lwi­ni bu­si­ya e­mhla­beni; nja­lo ka­yi­si­khu­mbu­la­nga ise­na­be­lo se­nya­wod za­yo ngo­su­ku lwe­ntu­ku­the­lo ya­yo!

2 INko­si igi­nyi­lee zo­nke inda­wo zo­ku­hla­laf zi­ka­Ja­ko­be, inga­ha­wu­ke­lig; eku­thu­ku­the­le­ni kwa­yo idi­li­zi­leh izi­nqa­ba ze­ndo­da­ka­zi ya­ko­Ju­da, ya­zi­sai emhla­ba­thi­nij; ya­ngco­li­sakl umbu­so le­zi­pha­tha­ma­ndlam za­wo.

3 Iqu­mi­le ngo­ku­vu­than ko­la­ka lwa­yo lo­nke upho­ndoo lwa­koI­sra­ye­li; ya­bu­yi­se­lap emu­va isa­ndla sa­yo so­ku­ne­ne pha­mbi kwe­si­tha; ya­tshi­saq ime­le­ne lo­Ja­ko­be nje­ngo­mli­lo we­la­nga­bi oqo­thu­la inhla­ngo­thi zo­nke.

4 Igo­bi­si­ler ida­ndi­li la­yo nje­nge­si­thas; ye­ma nge­sa­ndla sa­yo nje­nge­si­tha; ya­bu­la­lat zo­nkeu izi­nto ezi­lo­yi­se­ka­yo za­me­hlo ethe­nte­ni le­ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­ni; ya­thu­lu­la ula­ka lwa­yo nje­ngo­mli­lo.

5 INko­siv ya­ba nje­nge­si­tha; ya­gi­nyaw uI­sra­ye­li, ya­gi­nyaxy zo­nke izi­go­dlo za­khe, ya­chi­tha inqa­ba za­khe; ya­ndi­sa uku­li­laz le­si­li­lo ku­ndo­da­ka­zi ya­ko­Ju­da.

6 Ithe­thea ngo­dla­ke­la idu­mbab la­yo nje­nge­si­va­nde; ya­chi­tha inda­woc ya­khe yo­ku­hla­nga­nye­la; uJe­ho­va we­nza uku­thi ku­kho­hla­ka­le eZi­yo­ni umkho­sid omi­si­we­yo le­sa­ba­thae; wa­de­le­laf inko­si lo­mpri­sti ngo­ku­vu­tha ko­la­ka lwa­khe.

7 INko­si ila­hli­leg ila­thi la­yo; ya­de­le­lah inda­wo ya­yo engcwe­le; ya­ni­ke­lai esa­ndle­ni se­si­tha imi­du­li ye­zi­go­dlo za­yo. Za­khu­phaj umsi­ndo endli­ni ye­Nko­si nje­ngo­su­kwi­ni lo­mkho­si omi­si­we­yo.

8 INko­sik ya­ca­ba­nga uku­chi­tha umdu­lil we­ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­ni; ye­lu­li­lem inta­mbo yo­ku­li­nga­ni­sa; ka­yi­bu­yi­sa­nga isa­ndla sa­yo eku­gi­nye­nin; nga­kho ye­nza uku­thi ku­li­le umtha­nga­lao lo­mdu­li, ka­nye­ka­nye ku­phe­lep ama­ndla.

9 Ama­sa­ngo ayo atsho­ni­leq emhla­ba­thi­ni; ya­bhu­bhi­sa ye­phu­lar imi­go­qo ya­yo; inko­si ya­yos le­zi­pha­tha­ma­ndla za­yo zi­pha­ka­thi kwa­be­zi­zwe; ka­ku­la­mthe­thot; la­ba­pro­fe­thi ba­you ka­ba­tho­li umbo­no uve­la eNko­si­ni.

10 Aba­da­la be­ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­ni ba­hle­zivw emhla­ba­thi­ni, ba­thu­lex, ba­the­ley uthu­li ekha­nda la­bo, ba­bhi­ncez ama­sa­ka; izi­nto­mbi ze­Je­ru­sa­le­ma zi­kho­tha­mi­se­le emhla­ba­thi­ni ama­kha­nda azo.

11 Ame­hlo amiab aya­phe­la nge­zi­nye­mbe­zi, imi­bi­li­ni ya­mic idu­nge­ki­le, isi­bi­ndi sa­mid si­thu­lu­le­lwe emhla­ba­thi­ni, nge­nxae yo­kwe­phu­ka kwe­ndo­da­ka­zi ya­ba­ntu ba­mi; ngo­ba umntwa­naf lo­mu­nya­yog ba­ya­da­nga­lah ezi­ta­la­de­ni zo­mu­zi.

12 Ba­thi ku­bo­ni­na: Anga­phii ama­be­le le­wa­yi­ni? la­phoj be­da­nga­la nje­nga­ba­gwa­zi­we­yo ezi­ta­la­de­ni zo­mu­zi, la­pho umphe­fu­mu­lo wa­bo uzi­thu­lu­le­la esi­fu­be­ni sa­bo­ni­na.

13 Ngi­nga­ku­fa­ka­ze­la­ni? Ku­yi­nik engi­nga­ku­fa­na­ni­sa la­we, we­na ndo­da­ka­zi ye­Je­ru­sa­le­ma? Ku­yi­nil engi­nga­ku­li­nga­ni­sa la­we, uku­ze ngi­ku­du­du­ze, nto­mbi emsu­lwa ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­ni? Ngo­ba ukwe­phu­kam kwa­kho ku­khu­lu nje­ngo­lwa­ndle; ngu­ba­ni onga­kwe­la­pha?

14 Aba­pro­fe­thin ba­kho ba­ku­bo­ne­le oku­yi­zeo lo­ku­nga­fa­ne­la­ngap, ka­baku­ve­za­ngaq uko­na kwa­kho, uku­ze ba­bu­yi­ser uku­thu­njwa kwa­kho, ko­dwa ba­ku­bo­ne­le imi­thwa­los ya­ma­nga le­zi­nko­hli­so.

15 Bo­nke abe­dlu­la­yo nge­ndle­lat ba­tsha­yau iza­ndla nga­we, ba­nci­fevw, ba­ni­ki­nex ikha­nda la­bo nge­ndo­da­ka­zi ye­Je­ru­sa­le­ma, be­si­thiy: Yi­wo lo umu­zi yi­ni aba­thi nga­wo uyi­ku­phe­le­laz ko­bu­hle, into­ko­zoa yo­mhla­ba wo­nke?

16 Zo­nkeb izi­tha za­kho zi­ku­kha­mi­se­lec umlo­mo wa­zo, zi­ya­nci­fade, zi­ge­dlef ama­zi­nyo, zi­thi: Si­wu­gi­nyi­leg; isi­bi­li lo­lu lu­su­ku ebe­si­lu­li­nde­le, se­silu­tho­li­le, silu­bo­ni­leh.

17 INko­sii ye­nzi­le ebi­ku­ce­bi­le, igcwa­li­si­le ili­zwi la­yo eya­li­la­ya ku­su­ke­la ensu­kwi­nij ze­ndu­lo; idi­li­zi­lek, ka­yi­ha­wu­ke­la­ngal; ye­nzi­lem uku­thi isi­tha si­tho­ko­ze phe­zu kwa­kho; ya­pha­ka­mi­sa upho­ndon lwa­ba­me­le­ne la­we.

18 Inhli­zi­yo ya­bo ya­kha­la eNko­si­ni: We­nao mtha­nga­la we­ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­ni, inye­mbe­zi ka­ze­hlep nje­ngo­mfu­la imi­niq lo­bu­su­ku; unga­zi­phi uku­phu­mu­lar, inhla­mvus ye­li­hlo la­kho inga­phe­li!

19 Su­ku­ma, unqo­ngo­lo­zet ebu­su­ku eku­qa­le­ni kwe­mi­li­ndou, uthu­lu­lev inhli­zi­yo ya­kho nje­nga­ma­nziw pha­mbi ko­bu­so be­Nko­si; upha­ka­mi­se iza­ndla za­kho ku­yo nge­nxa ye­mpi­lo ya­ba­ntwa­na ba­kho aba­nci­nya­nex, aba­phe­lay ama­ndla nge­nxa ye­ndla­la eku­qa­le­niz kwa­so so­nke isi­ta­la­da.

20 Bo­na, Nko­si, ukha­nge­le uku­thi we­nzea nja­lo ku­ba­ni. Abe­si­fa­za­nab ba­za­ku­dla isi­the­lo sa­bo yi­ni, aba­ntwa­na aba­nci­nya­ne aba­ba­si­nga­thi­le­yocd? Umpri­stie lo­mpro­fe­thif ba­za­bu­la­wa enda­we­ni engcwe­le ye­Nko­si yi­ni?

21 Aba­tshag la­ba­da­la ba­le­le emhla­ba­thi­ni e­zi­ta­la­deni; into­mbi za­mih ezi­msu­lwa la­ma­ja­ha ami ba­wi­le nge­nke­mba; uba­bu­le­lei osu­kwi­ni lo­la­ka lwa­kho, uju­qi­le ka­wu­ha­wu­ke­la­ngaj.

22 Wa­bi­za nje­ngo­su­kwi­ni olu­mi­si­we­yok ize­sa­bi­so za­mil inhla­ngo­thi zo­nke, uku­ze ngo­su­ku lo­la­ka lwe­Nko­si ka­kho ophu­nyu­ki­le­yom lo­se­le­yo; la­bon enga­ba­si­nga­tha­yoo nga­ba­khu­li­sa isi­tha sa­mi sa­ba­qe­di­le.

UNku­lu­nku­lu uza­si­za nge­nxa ye­si­ha­wu sa­khe

3Ngi­yi­ndo­daa e­bo­neb inhlu­phe­ko nge­nto­ngac yo­la­ka lwa­yo.

2 Ingi­kho­khe­le ya­ngi­ha­mbi­sad e­mnya­meni ko­dwa ha­tshi e­ku­kha­nyeni.

3 Isi­bi­li iphe­ndu­ke ya­me­la­na la­mi; iphe­ndu­le isa­ndla sa­yo ime­le­ne la­mi usu­ku lo­nke.

4 Igu­gi­si­lee inya­ma ya­mi le­si­khu­mba sa­mi; ye­phu­li­lef ama­tha­mbo ami.

5 Ya­khi­leg ime­le­ne la­mi, ya­ngi­ha­nqah nge­nyo­ngoi lo­bu­nzi­maj.

6 Ingi­hla­li­sek enda­we­ni ezi­mnya­ma, nje­nga­ba­fal endu­lo.

7 Ingi­bi­ye­lem uku­zen ngi­nga­phu­mi, ye­nza ike­ta­ne la­mi le­thu­si la­ba nzi­ma.

8 Nja­lo nxao ngi­kha­la ngi­me­me­za, iva­le­la pha­ndle umkhu­le­ko wa­mi.

9 Ibi­ye­lep indle­la ya­mi nga­ma­tshe aba­zi­we­yo, ye­nzaq izi­ndle­la za­mi za­go­ba.

10 Ya­ba ki­mi nje­nge­bhe­rer eli­ca­the­me­yo, isi­lwa­nes ezi­nda­we­ni ze­nsi­tha.

11 Ipha­mbu­le izi­ndle­la za­mi, ya­ngi­da­bu­da­bu­lat, ya­nge­nza unxi­wau.

12 Igo­bi­si­lev ida­ndi­li la­yo, ya­ngi­mi­saw nje­nge­nto yo­ku­ne­njwa ngo­mtsho­ko.

13 Ye­nzex ama­do­da­na esa­mba se­mi­tsho­koy ya­yo ange­na ezi­nswe­ni za­mi.

14 Nga­ba yi­nhle­ki­saz ki­bo bo­nke aba­ntu ba­ki­thi, ingo­ma ya­boa usu­ku lo­nke.

15 Ingi­su­thi­seb nge­zi­nto ezi­ba­ba­yoc, ya­ngi­na­thi­sad umhlo­nya­ne.

16 Nja­lo icho­bo­ze ama­zi­nyo ami ngo­khe­thee, ya­ngi­gi­gaf emlo­the­ni.

17 Nja­lo we­na wa­la­hlag umphe­fu­mu­lo wa­mi kha­tsha­na lo­ku­thu­la; ngi­kho­hlwe oku­hleh.

18 Nga­khoi ngi­thi: Ku­bhu­bhi­le ama­ndla amij le­the­mba la­mik eNko­si­ni.

19 Khu­mbu­la inhlu­phe­kol ya­mi lo­ku­zu­la­zu­lam kwa­mi, umhlo­nya­nen le­nyo­ngoo.

20 Umphe­fu­mu­lo wa­mi uhla­la uku­khu­mbu­la, nja­lo ukho­the­mep pha­ka­thi kwa­mi.

21 Lo­khu ngi­ya­ku­bu­yi­se­laq enhli­zi­ywe­ni ya­mi, nga­kho-ker ngi­ya­the­mba.

22 Ku­yi­zi­ha­wu ze­Nko­si uku­thi ka­si­qe­dwa­ngast, ngo­bau izi­sa za­khe ka­zi­phe­li;

23 zi­ntsha iku­se­ni yo­nkev; lu­khu­luw uthe­mbe­ko lwa­yo.

24 INko­si iyi­sa­be­lo sa­mix, ku­tsho umphe­fu­mu­lo wa­miy; nga­kho-kez ngi­za­the­mbaa ki­yo.

25 INko­si ilu­ngi­le kwa­ba­yi­li­nde­la­yob, ku­mphe­fu­mu­lo o­yi­di­nga­yo.

26 Ku­hle uku­thi umu­ntu athe­mbecd, nja­lo ngo­ku­thu­laef ku­si­ndi­so lwe­Nko­si.

27 Ku­hleg emu­ntwi­ni uku­thih athwa­le ijo­gwe ebu­tshe­ni ba­khei.

28 Ka­hla­lej ye­dwa, athu­le, ngo­ba isi­me­the­se lo­na.

29 Ka­be­kek umlo­mo wa­khe othu­li­ni; mhla­wu­mbe ku­nga­ba kho­na ithe­mba.

30 Ka­ni­ke­lel isi­hla­thi sa­khe ko­mtsha­ya­yo; asu­the inhla­mba.

31 Ngo­ba iNko­si ka­yi­yi­ku­la­hlam ku­ze ku­be pha­ka­de.

32 Ngo­ba la­nxa ida­bu­ki­si­len, ka­nti iza­ku­ba le­si­ha­wu ngo­bu­ne­ngio be­zi­sa za­yo.

33 Ngo­bap ka­yi­hlu­phiq nge­nhli­zi­yor ya­yo ida­bu­ki­ses aba­ntwa­na ba­ba­ntu;

34 uku­cho­bo­za nga­pha­nsi kwe­nya­wo za­yo zo­nke izi­bo­tshwat zo­mhla­ba;

35 uku­pha­mbu­ki­sa ilu­nge­lo lo­mu­ntu pha­mbi ko­bu­so bo­Phe­zu­ko­nkeuv;

36 uku­pha­mba­ni­saw umu­ntu ku­da­ba lwa­khe, iNko­six ka­yi­ku­bo­niy yi­ni?

37 Ngu­ba­niz onga­ku­khu­lu­ma, nja­lo kwe­nze­ke, nxa iNko­si ingaku­la­ya­nga?

38 Ka­ku­phu­mi ubu­bia lo­ku­hle emlo­nye­ni wo­Phe­zu­ko­nkeb yi­ni?

39Nga­khoc uso­le­la­nid umu­ntu ophi­la­yo, umu­ntue nge­zo­nof za­khe?

40 Asi­hlo­le si­li­nge izi­ndle­la ze­thu, si­bu­ye­le eNko­si­ni.

41 Asi­pha­ka­mi­se­leg inhli­zi­yo le­za­ndla ze­thu ku­Nku­lu­nku­lu ema­zu­lwi­ni.

42 Si­pha­mbu­ki­leh, sa­ba le­nka­nii; we­na ka­wu­the­the­le­la­nga.

43 We­mbe­se ngo­la­ka, wa­xo­tsha­na la­thi, wa­bu­la­laj, ka­wu­ha­wu­ke­la­nga.

44 Uze­mbe­se nge­ye­zi, uku­zek ku­nge­dlu­li umkhu­le­ko.

45 Use­nze sa­ba yi­mfu­cu­zal le­zi­bi pha­ka­thi kwe­zi­zwe.

46 Zo­nkem izi­tha ze­thu zi­vu­len umlo­mo wa­zo zi­me­le­ne la­thi.

47 Ukwe­sa­bao lo­mgo­dip ku­kho­na pha­mbi kwe­thu, inci­tha­ka­loq lo­kwe­phu­ka.

48 Ili­hlo la­mir le­hli­sa imi­fu­la ya­ma­nzi ngo­ku­chi­the­ka kwe­ndo­da­ka­zi ya­ba­ntu ba­mi.

49 Ili­hlo la­mis li­ya­ju­lu­kat, ka­li­ye­ke­liu, ku­nge­la­ku­mav,

50 ize ikha­nge­le pha­nsi ibo­ne iNko­siw ise­zu­lwi­ni.

51 Ili­hlo la­mi le­nzax umphe­fu­mu­lo wa­miy ube bu­hlu­ngu nge­nxaz ya­wo wo­nke ama­do­da­ka­zi omu­zi wa­ki­thi.

52 Izi­tha za­mi zi­ngi­zi­nge­lea ka­bu­hlu­ngu nje­nge­nyo­nib, ku­nge­la­si­za­thoc.

53 Ba­yi­qu­mi­led impi­lo ya­mi emgo­di­nie, ba­pho­saf ili­tshe phe­zu kwa­mi.

54 Ama­nzig age­le­za phe­zu kwe­kha­nda la­mi; nga­thih: Ngi­qu­nyi­weij.

55 Nga­bi­zak ibi­zo la­kho, Nko­si, ngi­se­mgo­di­nil pha­nsi;

56 we­zwamn ili­zwi la­mi; unga­fi­hli indle­be ya­kho eku­phe­fu­mu­le­nio kwa­mi, eku­kha­le­le­ni kwa­mi usi­zo.

57 Wa­so­nde­lap ngo­su­ku la­pho ngi­ku­bi­za, wa­thiq: Unge­sa­bi.

58 Nko­si, uzi­me­lers izi­nda­ba zo­mphe­fu­mu­lo wa­mi, wa­hle­ngatu impi­lo ya­mi.

59 Nko­si, ubo­ni­le uko­ni­wav kwa­mi; ya­hlu­le­law uda­ba lwa­mi.

60 Ubo­ni­le yo­nke impi­ndi­se­lo ya­bo, wo­nke ama­ce­bo abox ame­le­ne la­mi.

61 Uzwi­le inhla­mba ya­boy, Nko­si, wo­nke ama­ce­bo aboz ame­le­ne la­mi,

62 inde­be za­ba­ngi­vu­ke­la­yoa, lo­ku­zi­ndla kwa­bob ku­me­le­ne la­mi lo­nke usu­ku.

63 Kha­nge­la uku­hla­lac kwa­bo, lo­ku­su­ku­mad kwa­bo; ngi­yi­ngo­mae ya­bo.

64 Bu­yi­se­lafg ki­bo impi­ndi­se­lo, Nko­si, nje­ngo­ko­mse­be­nzih we­za­ndla za­bo.

65 Ba­ni­kei ubu­lu­khu­ni be­nhli­zi­yo, isi­qa­le­ki­so sa­kho ki­bo.

66 Xo­tsha­na labo ngo­la­ka, uba­bhu­bhi­se ba­nga­bi nga­pha­nsij kwa­ma­zu­luk eNko­si.

Uku­hlu­tshwa kwe­Je­ru­sa­le­ma se­ku­phe­le­le

4Ye­kaa uku­fi­pha­la kwe­go­li­de, uku­phe­ndu­ka kwe­go­li­de eli­hleb ka­khu­lu! Ama­tshe enda­wo engcwe­le achi­thi­we eku­qa­le­nic kwa­zo zo­nke izi­ta­la­da.

2 Ama­do­da­na ali­gu­gu eZi­yo­ni, ali­nga­ni­swa le­go­li­de eli­hled, ye­kae uku­thi­wa kwa­wo ayi­zi­tshaf ze­bu­mbag, umse­be­nzi we­za­ndla zo­mbu­mbi!

3 Ngi­tsho ama­kha­nkah ehli­sa ibe­le, amu­nyi­se imi­dlwa­ne ya­wo; ko­dwa indo­da­ka­zi ya­ba­ntu ba­mi isi­le­si­hlu­kui, nje­nge­zi­ntshej enka­nga­la.

4 Uli­mi lo­mu­nya­yo lu­na­ma­the­lak olwa­nge­ni lwa­khe nge­nxa yo­ko­ma; aba­ntwa­nya­nal ba­ce­la isi­nkwa, ka­kho oba­hle­phu­le­la­yom.

5 Aba­be­si­dla izi­bi­li­bo­con ba­phu­ndle­ki­le ezi­ta­la­de­ni; abo­ndli­wa nge­zi­yi­bu­be­ndeop ba­go­naq inqu­mbi zo­mqu­ba.

6 Ngo­ba ica­lars le­ndo­da­ka­zi ya­ba­ntu ba­mi li­khu­lut ku­le­so­nou se­So­do­ma, eya­chi­thwav kwa­nga­thi ngo­mzu­zwa­na, ku­nge­la­za­ndla eza­yo­na­yo.

7 Ama­Na­za­riw ayo aye­hla­mbu­lu­ki­le ku­le­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo, emhlo­phe ku­lo­cha­go, ebo­mva­na ngo­mzi­mbax ku­la­ma­ko­ra­li*y, isi­moz sa­wo sa­si­nge­se­sa­fi­re*ab.

8 Uku­bo­na­ka­la kwa­wo se­ku­mnya­ma ku­lo­msi­zic, ka­wa­zi­wa ezi­ta­la­de­ni; isi­khu­mba sa­wod si­na­ma­the­le ema­tha­nje­ni awo, so­mi­le, sa­ba nje­ngo­go­do.

9 Aba­bu­la­wa nge­nke­mba ba­ngco­no ku­la­ba­bu­la­wa yi­ndla­la; ngo­ba la­ba ba­ya­ci­ki­ze­kae be­hla­tshwaf yi­ku­swe­la izi­the­lo ze­nsi­mu.

10 Iza­ndlag za­be­si­fa­za­na aba­le­si­ha­wuh za­phe­kai aba­ntwa­na ba­bo; ba­ba yi­ku­dla kwa­bo ekwe­phu­ke­ni kwe­ndo­da­ka­zi ya­ba­ntu ba­mi.

11 INko­si iphe­le­li­si­lej intu­ku­the­lo ya­yo, ithu­lu­li­lek uku­vu­thal ko­la­ka lwa­yo, ya­phe­mbam umli­lo eZi­yo­ni oqo­thu­le izi­se­ke­lo za­yo.

12 Ama­kho­si omhla­ba la­bo bo­nke aba­khi­le­yo bo­mhla­ba ba­be­nga­yi­ku­kho­lwa uku­thi umci­nde­ze­li le­si­tha ba­be­nga­nge­na ema­sa­ngwe­ni eJe­ru­sa­le­ma.

13 Kwa­ku­nge­nxan ye­zo­no za­ba­pro­fe­thi ba­yo le­zi­pha­mbe­koo za­ba­pri­sti ba­yo, aba­chi­thap iga­zi la­ba­lu­ngi­le­yo pha­ka­thi kwa­yo.

14 Ba­zu­la nje­nge­zi­pho­fu ezi­ta­la­de­ni, ba­ngco­li­swaq nge­ga­zi, ka­nga­ngo­ku­thir aba­ntu ka­ba­nge­la­ku­thi­nta ize­mba­tho za­bo.

15 Ba­me­me­za ku­bo ba­thi: Su­ka­ni, ku­ngco­li­lest, su­ka­ni, su­ka­ni, li­nga­thi­nti! La­pho be­ba­le­ka nja­lo be­zu­la, ba­thi pha­ka­thi kwa­be­zi­zwe: Ka­ba­sa­yi­ku­hla­la nje­nga­be­zi­zwe.

16 Ubu­souv be­Nko­si bu­ba­hla­ka­zi­le, ka­yi­sa­yi­ku­ba­na­nza; ka­ba­hlo­ni­pha­ngaw ubu­so ba­ba­pri­sti, ka­ba­ba­nga lo­mu­sa ku­ba­da­la.

17 Thi­nax, ame­hlo ethuy asa­phe­la ku­si­zoz lwe­thu olu­yi­ze; eku­li­nde­le­ni kwe­thu sa­li­nde­la isi­zwea e­si­nge­la­ku­si­si­ndi­sa.

18 Ba­zi­nge­lab izi­nya­the­lo ze­thu uku­ze si­nga­ha­mbi ezi­ta­la­de­ni ze­thu; isi­phe­tho se­thu si­so­nde­le, insu­ku ze­thuc zi­gcwa­li­se­ki­le, ngo­ba isi­phe­tho se­thud se­si­fi­ki­le.

19 Aba­si­zi­nge­la­yo ba­le­ju­ba­nee ku­la­ma­nqe ama­zu­lu; ba­xo­tsha­naf la­thi ngo­ku­tshi­se­ka ezi­nta­be­ni; ba­si­ca­tha­me­la enka­nga­la.

20 Umo­yag wa­ma­kha­la ethu, ogco­tshi­we­yoh we­Nko­si, wa­ba­njwai emi­go­di­nij ya­bo, esa­thi nga­ye: Nga­pha­nsik ko­mthu­nzi wa­khe si­za­phi­la pha­ka­thi kwe­zi­zwe.

21 Ja­bu­lal utho­ko­ze, ndo­da­ka­zi yeE­do­ma, ohla­la eli­zwe­ni leU­zim; inke­zon iza­dlu­le­la la­ku­weo, uza­da­kwa, uzi­nqu­nu­lep.

22 Ubu­biqr ba­kho bu­phe­li­le, ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­ni; ka­sa­yi­ku­ku­thu­mba; uza­ha­mbe­las ubu­bi ba­kho, ndo­da­ka­zi yeE­do­ma; uza­kwe­mbu­lat izo­no za­kho.

Umkhu­le­ko wo­ku­ce­la isi­ha­wu

5Khu­mbu­laa, Nko­si, uku­thi kwe­nza­ka­le­ni ki­thi; kha­nge­lab, ubo­nec ihla­zo le­thude.

2 Ili­fa le­thuf se­li­phe­ndu­le­lwe kwa­be­zi­zwe, izi­ndlu ze­thu kwa­be­mzi­ni.

3 Si­yi­zi­nta­nda­ne, ku­nge­la­ba­ba; oma­ma ba­nje­nga­ba­fe­lo­ka­zi.

4 Ama­nzi ethu si­wa­na­thi­le nge­ma­li; inku­ni ze­thu zi­za nge­nte­ngo.

5 Si­zi­nge­lwa ezi­nta­nye­ni ze­thu, si­di­ni­weg, ka­si­la­ku­phu­mu­la.

6 Si­ni­keh isa­ndla se­thu kwa­be­Gi­bhi­thei, la­beA­si­ri­yaj, uku­ze si­su­thi­swe nge­si­nkwa.

7 Oba­ba bo­nakl, ka­base­khomn, nja­lo thi­nao si­thwe­le izi­pha­mbe­ko za­bo.

8 Izi­gqi­lip zi­ya­si­bu­sa, ka­kho ongasi­hlu­thu­naq esa­ndle­ni sa­zo.

9 Si­zu­za isi­nkwa se­thu nge­ngo­zi ye­mpi­lo ye­thu, nge­nxa ye­nke­mba ye­nka­nga­la.

10 Ijwa­bu le­thur li­mnya­ma nje­nge­zi­ko nge­nxa yo­ku­tshi­sa oku­khu­lus kwe­ndla­la.

11 Ba­dlo­vat abe­si­fa­za­na eZi­yo­ni, izi­nto­mbi ezi­msu­lwa emi­zi­ni ya­ko­Ju­da.

12 Izi­pha­tha­ma­ndla za­pha­nye­kwa nge­sa­ndla sa­zo; ubu­so ba­ba­da­lau ka­bu­hlo­ni­tshwa­ngav.

13 Ama­ja­ha athwa­la ama­tshe oku­cho­law, la­ba­fa­na ba­khu­be­kax nga­pha­nsi kwe­nku­ni.

14 Aba­da­lay ba­phe­li­le esa­ngwe­ni, ama­ja­ha eku­hla­be­le­le­niz.

15 Into­ko­zo ye­nhli­zi­yo ye­thu iphe­li­le, uku­gi­daa kwe­thu kwa­phe­ndu­kab uku­li­la.

16 Umqhe­lecd we­kha­nda le­thu uwi­le; ha­wu, ma­ye ki­thi, ngo­ba so­ni­le!

17 Nge­nxa ya­lo­khu inhli­zi­yo ye­thue iphe­la ama­ndla; nge­nxa ya­le­zi­zi­nto ame­hlo ethuf afi­phe­le.

18 Nge­nxa ye­nta­ba ye­Zi­yo­ni elu­nxi­wag, ama­kha­nkah aha­mba phe­zu kwa­yo.

19 We­nai, Nko­si, uhle­zi ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, isi­hla­lo sa­khoj so­bu­kho­si si­su­ka esi­zu­ku­lwa­ne­ni si­si­ya esi­zu­ku­lwa­ne­ni.

20 Usi­kho­hlwe­le­nik nja­lo­nja­lo, usi­de­la oko­bu­del be­zi­nsu­ku?

21 Si­phe­ndu­le­lem ku­we, Nko­si, si­za­phe­ndu­ka; ye­nzan insu­ku ze­thu zi­be zi­ntsha nje­nga­se­ndu­lo.

22 Ko­dwa usu­si­la­hli­leo isi­bi­li; usi­thu­ku­the­le­le ka­khu­lu­ka­zi.

UGWA­LO LO­MPRO­FE­THI

UHE­ZE­KE­LI

Umpro­fe­thi ubo­na isi­hla­lo so­bu­kho­si si­ka­Nku­lu­nku­lu

1Kwa­se­ku­si­thi-ke ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­tha­thu, ngenya­nga ye­si­ne, ngo­lwe­si­hla­nu lwe­nya­ngaa, la­pho nga­ngi­pha­ka­thi kwa­ba­thu­nji­we­yo nga­se­mfu­le­ni iKe­ba­rib, avu­le­ka ama­zu­luc, nga­se­ngi­bo­na imi­bo­no ka­Nku­lu­nku­lud.

2 Ngo­lwe­si­hla­nu lwe­nya­nga, oku­ngu­mnya­ka we­si­hla­nue wo­ku­thu­njwa kwe­nko­si uJe­ho­ya­khi­nif,

3 ili­zwi le­Nko­si le­za li­qo­nde ku­He­ze­ke­li, indo­da­na ka­Bu­zi, umpri­stigh, eli­zwe­ni la­ma­Kha­la­di­ya nga­se­mfu­le­ni iKe­ba­rii; le­sa­ndla se­Nko­si sa­ba phe­zu kwa­khe la­phoj.

4 Nga­se­ngi­bo­na, kha­nge­la-ke, umo­ya we­si­vu­ngu­za­nek wa­ve­la enya­ka­tho, iye­zi eli­khu­lu, lo­mli­lo ozi­mu­me­the­yol, lo­ku­cwa­zi­mu­la inhla­ngo­thi zo­nke za­lom, la­pha­ka­thi kwa­lo kwa­ve­la kwa­nga­thi li­ba­la le­thu­si, li­ve­la pha­ka­thi ko­mli­lonop.

5 La­pha­ka­thi kwa­lo kwa­ve­la umfa­ne­ki­so we­zi­da­lwa ezi­ne ezi­phi­la­yoq. La­lo­khu kwa­ku­yi­si­mo sa­zor: Za­zi­lo­mfa­ne­ki­so wo­mu­ntus.

6 Nja­lo yi­le­so la­le­so sa­si­lo­bu­so obu­ne, nja­lo yi­le­so la­le­so sa­zo sa­si­le­mpi­ko ezi­net.

7 Le­nya­wo za­zo za­zi­zi­nya­wo ezi­qo­ndi­le­yo, le­nga­pha­nsi ye­zi­nya­wo za­zo ya­yi­nje­nge­nga­pha­nsi yo­nya­wo lwe­tho­le, za­cwa­zi­mu­la nje­ngo­mba­la we­thu­si eli­lo­lo­ngi­we­youv.

8 Nja­lo kwa­ku­le­za­ndla zo­mu­ntu nga­pha­nsi kwe­mpi­ko za­zow enhla­ngo­thi­ni za­zo zo­zi­nex. Nja­lo zo­zi­ne za­zi­lo­bu­so ba­zo le­mpi­ko za­zoy.

9 Impi­ko za­zoz za­zi­hla­nge­ne olu­nye ko­lu­nyea; azi­phe­ndu­ka­nga eku­ha­mbe­ni kwa­zob; za­ha­mba, yi­le­so la­le­so si­qo­nde pha­mbi­lic.

10 Nja­lo umfa­ne­ki­so wo­bu­so ba­zo wa­wu­yi­bu­so bo­mu­ntu, nja­lo zo­zi­ne za­zi­lo­bu­so be­si­lwa­ne nga­kwe­so­ku­ne­ne; nja­lo zo­zi­ne za­zi­lo­bu­so be­nka­bi nga­kwe­so­kho­hlo; fu­thi zo­zi­ne za­zi­lo­bu­so be­li­nqed.

11 Ba­bu­nja­lo ubu­so ba­zo; le­mpi­ko za­zo za­ze­hlu­ke­ne nga­phe­zu­lu; yi­le­so la­le­so sa­si­le­zi­mbi­li zi­hla­nga­ni­si­we ko­lu­nyee, le­zi­mbi­li zi­gu­bu­ze­le imi­zi­mba ya­zof.

12 Za­ha­mba yi­le­so la­le­so si­qo­nde pha­mbi­lig; za­ya la­pho umo­ya owa­ya kho­nah, zi­nga­phe­ndu­ki eku­ha­mbe­ni kwa­zoi.

13 Ma­ye­la­na lo­mfa­ne­ki­so we­zi­da­lwa ezi­phi­la­yo, uku­bo­na­ka­la kwa­zo kwa­ku­nje­nga­ma­la­hle omli­lo avu­tha­yoj, nje­ngo­ku­bo­na­ka­la kwe­zi­ba­ne; kwa­ha­mba ku­si­ya le la­le pha­ka­thi kwe­zi­da­lwa ezi­phi­la­yo; nja­lo umli­lo wa­wu­lo­ku­kha­zi­mu­la, nja­lo emli­lwe­ni kwa­ku­phu­ma umba­nek.

14 Le­zi­da­lwa ezi­phi­la­yo za­gi­ji­mal za­phe­ndu­ka nje­ngo­ku­bo­na­ka­la ko­ku­pha­zi­ma ko­mba­nem.

15 Nga­thi ngi­kha­nge­la izi­da­lwa ezi­phi­la­yo, kha­nge­la-ke, ivi­li eli­lo­dwa la­li­se­mhla­be­ni ece­le­ni kwe­zi­da­lwa ezi­phi­la­yo, ebu­swe­ni ba­so obu­nen.

16 Uku­bo­na­ka­la kwa­ma­vi­li lo­mse­be­nzi wa­woo kwa­ku­fa­na­na lo­mba­lap we­bhe­ru­le*q; nja­lo zo­zi­ne za­zi­le­si­mo si­nyer; lo­ku­bo­na­ka­la kwa­zo lo­mse­be­nzi wa­zo kwa­ku­nje­ngo­ku­thi li­vi­li pha­ka­thi kwe­vi­lis.

17 Eku­ha­mbe­ni kwa­wot aha­mba nge­zi­nhla­ngo­thi za­wo zo­zi­neu; ka­wa­phe­ndu­ka­nga eku­ha­mbe­ni kwa­wov.

18 Ma­ye­la­na la­ma­ri­mu awo, aye­pha­ke­me ka­nga­ngo­ku­thi aye­se­sa­be­ka; nja­lo ama­ri­mu awo aye­gcwe­lew ame­hlo inhla­ngo­thi zo­nke za­wo zo­zi­nex.

19 Eku­ha­mbe­ni kwe­zi­da­lwa ezi­phi­la­yo ama­vi­li aha­mba ece­le­ni kwa­zoy; le­ku­pha­ka­nyi­swe­ni kwe­zi­da­lwa ezi­phi­la­yo emhla­be­ni la­ma­vi­li apha­ka­nyi­swaz.

20 La­pho umo­ya owa­wu­si­ya kho­na za­ya kho­na, ku­la­pho umo­ya owa­wu­za­ku­ya kho­naa; la­ma­vi­li apha­ka­nyi­swa eqo­nde­ne la­wob; ngo­ba umo­ya we­zi­da­lwa ezi­phi­la­yo wa­wu­se­ma­vi­li­nic.

21 La­pho le­zi zi­ha­mba, la­wo aha­mbad; la­la­pho le­zi zi­si­ma, la­wo emae; la­la­pho le­zi zi­pha­ka­nyi­swa emhla­be­nif, ama­vi­li apha­ka­nyi­swa eqo­nde­ne la­zog; ngo­ba umo­ya we­zi­da­lwa ezi­phi­la­yo wa­wu­se­ma­vi­li­nih.

22 Nja­lo isi­mo so­mkha­thi nga­phe­zu kwa­ma­kha­nda ezi­da­lwa ezi­phi­la­yoi sa­si­nje­ngo­mba­la we­kri­sta­li* ele­sa­be­ka­yoj, se­lu­li­we phe­zu kwa­ma­kha­nda azo nga­phe­zu­lu.

23 La­nga­pha­nsi ko­mkha­thi impi­ko za­zo za­zi­qo­ndi­lek, olu­nye lu­si­ya ko­lu­nye; yi­le­so la­le­so si­le­zi­mbi­li eze­mbe­se imi­zi­mba ya­zo nga­pha, nja­lo yi­le­so la­le­so si­le­zi­mbi­li eze­mbe­se nga­pha­ya­nal.

24 Le­ku­ha­mbe­ni kwa­zo nge­zwa umsi­ndo we­mpi­ko za­zom u­nje­ngo­msi­ndo wa­ma­nzi ama­ne­ngin, nje­nge­li­zwiop li­ka­So­ma­ndlaq, umsi­ndo wo­ku­hlo­ko­mar, nje­ngo­msi­ndo we­nka­mba; la­pho zi­si­ma ze­hli­sa impi­ko za­zos.

25 Kwa­se­ku­si­ba le­li­zwi ela­ve­la phe­zu ko­mkha­thi onga­phe­zu kwe­kha­nda la­zo la­pho se­zi­mi se­ze­hli­se impi­ko za­zot.

26 La­nga­phe­zu ko­mkha­thi owa­wu­phe­zu kwe­kha­nda la­zou kwa­ku­nje­nge­si­mov se­li­tshe le­sa­fi­re*w, umfa­ne­ki­so we­si­hla­lo so­bu­kho­six; la­nga­phe­zu ko­mfa­ne­ki­so we­si­hla­lo so­bu­kho­siy kwa­ku­lo­mfa­ne­ki­so onje­ngo­ku­bo­na­ka­la ko­mu­ntu phe­zu kwa­kho nga­phe­zu­luz.

27 Nga­se­ngi­bo­na nje­ngo­mba­la we­thu­si, nje­ngo­ku­bo­na­ka­la ko­mli­lo pha­ka­thi kwa­kho inhla­ngo­thi zo­nkea, ku­su­ke­la eku­bo­na­ka­le­ni ko­kha­lo lwa­khe la­nga­phe­zu­lu, nja­lo ku­su­ke­la eku­bo­na­ka­le­ni ko­kha­lo lwa­khe la­nga­pha­nsi, nga­bo­na ku­nje­ngo­ku­bo­na­ka­la ko­mli­lob, lo­ku­kha­zi­mu­la inhla­ngo­thi za­khe zo­nkec.

28 Nje­ngo­ku­bo­na­ka­la ko­mchi­lo wa­ma­kho­si­ka­zid ose­ma­ye­zi­ni ngo­su­ku lwe­zu­lue, kwa­ku­nja­lo uku­bo­na­ka­la ko­ku­kha­zi­mu­la inhla­ngo­thi zo­nkef. Lo­khu kwa­ku­yi­ku­bo­na­ka­la kwe­si­mo se­nka­zi­mu­lo ye­Nko­sig. Nga­thi ngi­ku­bo­nah, nga­thi mbo ngo­bu­so, nga­se­ngi­si­zwa ili­zwi lo­wa­khu­lu­ma­yoi.

Ubi­zo lu­ka­He­ze­ke­li

2Wa­se­si­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntua, ma­na nge­nya­wo za­kho, ngi­khu­lu­me la­web.

2 Kwa­se­ku­nge­na ki­mi uMo­ya la­pho ekhu­lu­ma ki­mic, wa­ngi­mi­sa nge­nya­wo za­mi; nga­se­ngi­mu­zwa okhu­lu­ma ki­mide.

3 Wa­se­si­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntu, ngi­ya­ku­thu­ma eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­li, ezi­zwe­ni ezi­vu­ke­la­yo, aba­ngi­vu­ke­le­yo; bo­na la­bo­yi­se ba­pha­mbu­ki­le ki­mi, ku­ze ku­be yi­lo­lu­su­ku ka­nyef.

4 Ngo­ba ba­nga­ba­ntwa­na aba­lu­khu­ni ngo­bu­so la­ba­lu­khu­ni nge­nhli­zi­yo; ngi­ku­thu­ma ku­bo, nja­lo uza­ku­thi ku­bo: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­vag.

5 Bo­na-ke, lo­ba be­za­ku­zwa, ku­mbe lo­ba be­ye­ke­lah (ngo­ba be­yi­ndlu evu­ke­la­yoij), ba­za­kwa­zi uku­thi ube­kho­na umpro­fe­thi pha­ka­thi kwa­bok.

6 We­na-ke, ndo­da­na yo­mu­ntul, unga­be­sa­bi, unga­we­sa­bi la­ma­zwi abom, la­nxa ame­va lo­khu­la olu­hla­ba­yo ku­ku­wen, nja­lo uhle­zi pha­ka­thi kwa­bo­fe­ze­lao; unga­we­sa­bi ama­zwi abo, unga­tsha­ywa lu­va­lo ngo­bu­so ba­bop, ngo­ba be­yi­ndlu evu­ke­la­yoq.

7 Ko­dwa uza­khu­lu­ma ama­zwi ami ki­bor, lo­ba be­za­ku­zwa ku­mbe ba­ye­ke­le; ngo­ba be­vu­ke­las.

8 Ko­dwa we­na, ndo­da­na yo­mu­ntu, zwa­na engi­ku­tsho­yo ku­we; unga­bi ngo­vu­ke­la­yo nje­nga­le­ya­na indlu evu­ke­la­yot; vu­la umlo­mo wa­kho, udle engi­ku­ni­ka kho­nau.

9 Nga­se­ngi­bo­na, kha­nge­la-ke, isa­ndla si­thu­nye­lwe ki­miv; kha­nge­la-ke umqu­lu wo­gwa­lo wa­wu­ku­sow.

10 Wa­se­we­ndla­la pha­mbi kwa­mi, nja­lo wa­wu­bha­li­we pha­mbi­li la­nge­mu­vax; nja­lo kwa­ku­bha­lwe pha­ka­thi kwa­wo izi­li­loy, lo­ku­kha­la, lo­si­ziz.

3Ya­si­si­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntu, dla­na lo­kho oza­ku­tho­la; dla­na lu­mqu­lu, uha­mbe uye­khu­lu­ma ku­yo indlu kaI­sra­ye­lia.

2 Nga­se­ngi­vu­la umlo­mo wa­mi, ya­si­ngi­dli­sa lo­wo­mqu­lu.

3 Ya­si­si­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntu, ye­nza isi­su sa­kho si­dle, ugcwa­li­se ama­thu­mbu akho nga­lu­mqu­lu engi­ku­ni­ka wo­na. Nga­se­ngi­si­dlabc; nja­lo wa­ba emlo­nye­ni wa­mi nje­ngo­lu­ju nge­nxa yo­bu­mna­ndid.

4 Ya­si­si­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntu, ha­mba uye endli­ni ya­koI­sra­ye­li, ukhu­lu­me nga­ma­zwi ami ki­bo.

5 Ngo­ba ka­wu­thu­nywa­nga eba­ntwi­ni aba­le­nku­lu­mo eju­li­le­yo lo­li­mi olu­nzi­ma, ko­dwa endli­ni ya­koI­sra­ye­li.

6 Ha­tshi eba­ntwi­ni aba­ne­ngi aba­le­nku­lu­mo eju­li­le­yo lo­li­mi olu­nzi­ma, aba­ma­zwi abo onge­ke uwe­zwe. Isi­bi­li, uba be­ngi­ku­thu­me ku­bo, bo­na be­be­za­ku­ku­zwae.

7 Ko­dwa indlu kaI­sra­ye­li ka­yi­yi­ku­vu­ma uku­ku­la­le­la, ngo­ba ka­ba­vu­mi uku­ngi­la­le­laf; ngo­ba yo­nke indlu ya­koI­sra­ye­li ilo­bu­so obu­qi­ni­le­yo, nja­lo ba­lu­khu­ni nge­nhli­zi­yog.

8 Kha­nge­la, nge­nze ubu­so ba­kho ba­qi­na bu­me­le­ne lo­bu­so ba­boh, le­bu­nzi la­kho li­qi­ne li­me­le­ne le­bu­nzi la­boi.

9 Nge­nze ibu­nzi la­kho li­be nje­nge­nda­yi­ma­na elu­khu­ni ku­le­nse­nge­tshejkl. Unga­be­sa­bim, unga­tsha­ywa lu­va­lo yi­bu­so ba­bo, la­nxa be­yi­ndlu evu­ke­la­yon.

10 Fu­thi ya­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntu, wo­nke ama­zwi ami engi­za­wa­khu­lu­ma ku­weo, emu­ke­le enhli­zi­ywe­ni ya­kho, uzwe nge­ndle­be za­khop.

11 Ha­mba-ke, uye kwa­ba­thu­nji­we­yoq, eba­ntwa­ne­ni ba­ba­ntu ba­kho, ukhu­lu­me ki­bor, uthi ku­bo: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va; lo­ba be­za­ku­zwa lo­ba be­za­ye­ke­las.

12 UMo­ya wa­se­ngi­pha­ka­mi­sat; nga­se­ngi­si­zwa emva kwa­mi ili­zwi lo­mdu­mo omkhu­luu, li­si­thi: Ka­yi­du­nyi­swe inka­zi­mu­lo ye­Nko­siv ive­la enda­we­ni ya­yow.

13Nge­zwa fu­thi umsi­ndo we­mpi­ko ze­zi­da­lwa ezi­phi­la­yo, eza­zi­thi­nta­nax, lo­msi­ndo wa­ma­vi­li ma­qo­nda­na la­zoy, lo­msi­ndo wo­mdu­mo omkhu­luz.

14 UMo­ya wa­se­ngi­pha­ka­mi­sa, wa­ngi­su­sa; nga­se­ngi­ha­mba ngo­ku­ba­ba eku­vu­the­ni ko­mo­ya wa­mia; ko­dwa isa­ndla se­Nko­si sa­si­la­ma­ndla phe­zu kwa­mib.

15 Nga­se­ngi­fi­ka kwa­ba­thu­nji­we­yo eTe­la­bi­bic, aba­be­hla­la nga­se­mfu­le­ni iKe­ba­rid; nga­hla­la la­pho aba­be­hla­la kho­nae, nga­hla­la kho­na insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­saf ngi­thi­thi­be­le pha­ka­thi kwa­bog.

Umpro­fe­thi ngu­mli­ndi koI­sra­ye­li

16 Kwa­se­ku­si­thi eku­ci­ne­nih kwe­nsu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi, li­si­thii:

17 Ndo­da­na yo­mu­ntuj, ngi­kwe­nzi­lek wa­ba ngu­mli­ndi ku­yo indlu kaI­sra­ye­lilm. Nga­kho zwa­na ili­zwi eli­ve­la emlo­nye­ni wa­mi, uba­xwa­yi­se ku­ve­la ki­min.

18 La­pho ngi­si­thi ko­kho­hla­ke­le­yoo: Uza­ku­fa lo­ku­fap; we­na-ke unga­mxwa­yi­siq, lo­ba unga­khu­lu­mi uku­mxwa­yi­sa okho­hla­ke­le­yo uku­thi asu­ke endle­le­ni ya­khe ekho­hla­ke­le­yo, uku­ze agci­ne impi­lo ya­kher, lo­wo okho­hla­ke­le­yos uza­fe­la ebu­bi­ni ba­khet; ko­dwa iga­zi la­khe ngi­za­li­bi­za esa­ndle­ni sa­khou.

19 Ko­dwav uba we­na umxwa­yi­sa okho­hla­ke­le­yo, anga­phe­ndu­ki eku­kho­hla­ka­le­ni kwa­khe le­ndle­le­ni ya­khe ekho­hla­ke­le­yow, ye­na uza­fe­la ebu­bi­ni ba­khex; ko­dwa we­nayz ukhu­lu­le umphe­fu­mu­lo wa­khoa.

20 Fu­thi, uba olu­ngi­le­yo ephe­ndu­ka eku­lu­nge­ni kwa­khe, enze isi­pha­mbe­kob, nja­lo ngi­be­ke isi­khu­be­ki­so pha­mbi kwa­khe, ye­na uza­ku­fac; ngo­ba we­na unga­mxwa­yi­sa­nga, uza­fe­la eso­nwe­ni sa­khed, lo­ku­lu­nga kwa­khe akwe­nzi­le­yo ku­nga­khu­nju­lwae; ko­dwa iga­zi la­khe ngi­za­li­bi­za esa­ndle­ni sa­khof.

21 Ko­dwa uba we­na umxwa­yi­sa olu­ngi­le­yo, uku­ze olu­ngi­le­yo ango­ni, ye­na-ke anga­ze ona, isi­bi­li ye­na uza­phi­lag, ngo­ba exwa­yi­si­weh; fu­thi we­na uwu­khu­lu­le umphe­fu­mu­lo wa­khoi.

Umpro­fe­thi uba yi­si­mu­ngu­lu

22 Isa­ndla se­Nko­si sa­se­si­phe­zu kwa­mi la­phoj, ya­si­si­thi ki­mi: Su­ku­ma, uphu­me uye egce­ke­nik, la­la­pho ngi­za­khu­lu­ma la­wel.

23 Nga­se­ngi­su­ku­ma nga­phu­ma nga­ya egce­ke­nim; kha­nge­la-ke, inka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­yi­mi kho­nan, nje­nge­nka­zi­mu­lo enga­ngi­yi­bo­ne nga­se­mfu­le­ni iKe­ba­rio; nga­se­ngi­si­thi mbo ngo­bu­so ba­mip.

24 UMo­ya wa­se­nge­na ki­miq, wa­ngi­mi­sa nge­nya­wo za­mi, wa­khu­lu­ma ki­mi wa­thi ki­mi: Ha­mba uye­zi­va­le­la pha­ka­thi kwe­ndlu ya­khor.

25 We­na-ke, ndo­da­na yo­mu­ntu, kha­nge­la, ba­za­fa­ka izi­bo­pho phe­zu kwa­kho, ba­ku­bo­phe nga­zo, uku­ze unga­phu­mi pha­ka­thi kwa­bos.

26 Nja­lo ngi­za­kwe­nza uli­mi lwa­kho lu­na­ma­the­le olwa­nge­ni lwa­khot, uku­ze ube yi­si­mu­ngu­lu, nja­lo unga­bi ngu­mu­ntu okhu­za­yo ki­bou; ngo­ba ba­yi­ndlu evu­ke­la­yov.

27 Ko­dwa la­pho ngi­khu­lu­ma la­we, ngi­za­vu­la umlo­mo wa­kho, ubu­su­si­thi ki­bow: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­vax: Ozwa­yo ke­zwe, lo­ye­ke­la­yo ka­ye­ke­ley; ngo­ba ba­yi­ndlu evu­ke­la­yoz.

Umfa­ne­ki­so wo­ku­vi­nje­ze­lwa kwe­Je­ru­sa­le­ma

4We­na-ke, ndo­da­na yo­mu­ntu, zi­tha­the­le isi­ti­na, usi­be­ke pha­mbi kwa­khoa, ubha­le ngo­ku­gu­bha ki­so umu­zi, iJe­ru­sa­le­mab;

2 we­nze uku­vi­nje­ze­lwa ume­le­ne la­woc, wa­khe inqa­ba ume­le­ne la­wode, ubu­the­le­le idu­ndu­lu ume­le­ne la­wo, we­nze izi­nka­mba ume­le­ne la­wofg, umi­se izi­nqa­ma zo­ku­di­li­za inhla­ngo­thi zo­nke zi­me­le­ne la­woh.

3 Fu­thi we­na uzi­tha­the­le umga­nu we­nsi­mbi, uwu­mi­se ube ngu­mdu­li we­nsi­mbi pha­ka­thi kwa­kho lo­mu­zi; umi­se ubu­so ba­kho bu­me­le­ne la­woi, nja­lo ube se­ku­vi­nje­ze­lwe­nij, fu­thi uza­wu­vi­mbe­ze­lak. Lo­khu ku­za­ku­ba yi­si­bo­na­ka­li­so ku­ndlu kaI­sra­ye­lil.

4 Fu­thi we­na la­la ngo­mhlu­bu­lo wa­kho wa­nga­se­kho­hlo, ube­ke isi­pha­mbe­ko se­ndlu kaI­sra­ye­li phe­zu kwa­yom; nje­ngo­kwe­na­ni le­zi­nsu­ku oza­la­la phe­zu kwa­wo uza­thwa­la isi­pha­mbe­ko sa­bon.

5 Ngo­ba mi­na ngi­ku­mi­se­le imi­nya­ka ye­si­pha­mbe­ko sa­bo, nje­ngo­kwe­na­ni le­zi­nsu­ku, izi­nsu­ku ezi­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu la­yi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nyeo; ngo­ku­nja­lop uza­thwa­la isi­pha­mbe­ko se­ndlu kaI­sra­ye­liq.

6 La­pho usu­zi­phe­le­li­si­le le­zo, la­la okwe­si­bi­li ngo­mhlu­bu­lo wa­kho wa­nga­kwe­so­ku­ne­ner, uthwa­le isi­pha­mbe­ko se­ndlu ka­Ju­da insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­nes; ngi­ku­ni­ke usu­ku lu­be ngu­mnya­ka, usu­ku lu­be ngu­mnya­kat.

7 Nga­kho uza­mi­sa ubu­so ba­khou eku­vi­nje­ze­lwe­ni kwe­Je­ru­sa­le­mav, le­nga­lo ya­kho iza­kwe­mbu­lwa, upro­fe­the ume­le­ne la­yow.

8 Kha­nge­la-ke, ngi­za­be­ka izi­bo­pho phe­zu kwa­kho, uku­ze unga­phe­ndu­ki usu­ka komu­nye umhlu­bu­lo usi­ya komu­nye umhlu­bu­lox, uze uqe­dey izi­nsu­ku zo­ku­vi­mbe­ze­la kwa­khoz.

9 Fu­thi we­na zi­tha­the­le ingqo­lo­yi le­bha­li* le­ndu­mba la­ma­le­nti­liab le­nya­wu­thi le­spe­li­te*c, uku­be­ke esi­tshe­ni esi­so­dwa, uze­nze­le ku­be yi­si­nkwa; nje­ngo­kwe­na­ni le­zi­nsu­ku ola­la nga­zo ngo­mhlu­bu­lo wa­khod, izi­nsu­ku ezi­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye uza­ku­dla so­nae.

10 Lo­ku­dla kwa­kho oza­ku­dlafg ku­za­ku­ba nge­si­li­nga­ni­soh, ama­she­ke­li* anga­ma­tshu­mi ama­bi­li nge­la­ngai; uku­dle isi­kha­thi nge­si­kha­thi.

11 La­ma­nzi uza­wa­na­thaj nge­si­li­nga­ni­sokl, ingxe­nye ye­si­thu­pha ye­hi­ni*, uwa­na­the isi­kha­thi nge­si­kha­thim.

12 Nja­lo uza­ku­dla iqe­be­le­ngwa­na le­bha­li*, uli­phe­ke eme­hlwe­ni abon nga­ma­lo­ngwe aphu­ma emu­ntwi­ni.

13 INko­si ya­si­si­thi: Ngo­ku­nja­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­za­ku­dla isi­nkwa sa­bo esi­ngco­li­le­yo pha­ka­thi kwe­zi­zwe engi­za­ba­xo­tshe­la ku­zoo.

14 Nga­se­ngi­si­thi: Ha­wu Nko­si Je­ho­va! kha­nge­la, umphe­fu­mu­lo wa­mi ka­wu­za­nga ungco­li­swep; ngo­ba kwa­se­bu­tshe­ni ba­mi ku­ze ku­be la­kha­the­si ka­ngi­za­nga ngi­dleq oku­zi­fe­le­yors ku­mbe oku­da­tshu­li­we­yo, nja­lotu ka­ku­la­nya­ma ene­nge­ka­yo ese­ya­ke ya­nge­na emlo­nye­ni wa­miv.

15 Ya­si­si­thi ki­mi: Bo­na, ngi­ku­ni­ke ama­lo­ngwe enko­mo esi­khu­ndle­ni sa­ma­lo­ngwe omu­ntuw, nja­lo uza­lu­ngi­sa isi­nkwa sa­kho nga­wo.

16 Ya­thi fu­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntu, kha­nge­la, ngi­za­kwe­phu­la udo­ndo­lo lwe­si­nkwa eJe­ru­sa­le­max; nja­lo ba­za­ku­dla isi­nkwa nge­si­si­ndoy la­ngo­ku­nqi­ne­kaz, ba­na­the ama­nzi nge­si­li­nga­ni­soa la­ngo­va­lob;

17 uku­ze ba­swe­le isi­nkwa la­ma­nzi, be­thu­ke omu­nye lo­mu­nye, ba­ci­ki­ze­ke ngo­bu­bi ba­boc.

5We­na-ke, ndo­da­na yo­mu­ntu, zi­tha­the­lea ingqa­mu ebu­kha­lib, zi­tha­the­le impu­co ya­ba­ge­lic, uyi­ha­mbi­se phe­zu kwe­kha­nda la­kho la­phe­zu kwe­si­le­vu sa­khod; ubu­su­zi­tha­the­la isi­ka­li so­ku­li­nga­ni­sa, we­hlu­ka­ni­se inwe­le.

2 Ingxe­nye ye­si­tha­thu uza­yi­tshi­sa ngo­mli­loe pha­ka­thi ko­mu­zif se­zi­gcwa­li­se­ki­le insu­ku zo­ku­vi­mbe­ze­lag; utha­the ingxe­nye ye­si­tha­thu utsha­ye inhla­ngo­thi zo­nke za­yo nge­nke­mba; le­ngxe­nye ye­si­tha­thu uyi­hla­ka­ze emo­ye­nih; nja­lo ngi­za­hwa­tsha inke­mba emva kwa­boi.

3 Nja­lo uza­tha­tha ezi­nlu­tshwa­na nge­na­ni ku­zo, uzi­go­qe­le ema­phe­the­lwe­ni eze­mba­tho za­khoj.

4 Ubu­su­tha­tha ku­zo fu­thi, uzi­pho­se­le pha­ka­thi ko­mli­lo, uzi­tshi­se emli­lwe­ni; ku­za­phu­ma ku­wo umli­lo uye ku­yo yo­nke indlu kaI­sra­ye­lik.

5 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Le yi­Je­ru­sa­le­mal; ngi­yi­mi­si­le pha­ka­thi kwe­zi­zwe la­ma­zwe inhla­ngo­thi zo­nke za­yom.

6 Ko­dwa iphe­ndu­le iza­hlu­le­lo za­mi za­ba yi­bu­bi okwe­dlu­la izi­zwen, le­zi­mi­so za­mi okwe­dlu­la ama­zwe ayi­ha­nqi­le­yoo; ngo­ba ba­za­li­le iza­hlu­le­lo za­mi, le­zi­mi­so za­mi ka­ba­ha­mba­nga ku­zop.

7 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngo­ba le­yi­si­le okwe­dlu­la izi­zweq ezi­li­ha­nqi­le­yor, li­nga­ha­mba­nga ezi­mi­swe­ni za­mis, li­nga­ze­nza­nga iza­hlu­le­lo za­mi, li­nge­nza­nga nje­ngo­kwe­za­hlu­le­lo ze­zi­zwet ezi­li­ha­nqi­le­you;

8 nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­me­le­ne la­we, ngi­tsho mi­na, nja­lo ngi­za­kwe­nza iza­hlu­le­lo pha­ka­thi kwa­kho, eme­hlwe­ni ezi­zwev.

9 Nge­nze pha­ka­thi kwa­kho engi­nga­za­nge ngi­kwe­nze, le­ngi­nga­sa­yi­ku­kwe­nza oku­nje­nga­kho, nge­nxa ya­ma­nya­la akho wo­nkew.

10 Nga­kho oyi­se ba­za­ku­dla ama­do­da­na pha­ka­thi kwa­khox, la­ma­do­da­na aza­ku­dla oyi­sey. Nja­lo ngi­za­kwe­nza iza­hlu­le­lo pha­ka­thi kwa­kho, le­nsa­li ya­kho yo­nke ngi­za­yi­hla­ka­za ku­wo wo­nke umo­yaz.

11 Nga­kho, ku­phi­la kwa­mi, itsho iNko­si uJe­ho­vaa, isi­bi­li, ngo­ba ungco­li­si­le inda­wo ya­mib engcwe­le nga­zo zo­nke izi­ne­ngi­so za­khoc la­nga­ma­nya­la akho wo­nked, nga­kho la­mi ngi­zaku­nci­phi­sae, fu­thif ili­hlo la­mi ka­li­yi­ku­ha­wu­ke­lag, fu­thi la­mi ka­ngi­yi­ku­ye­ke­lah.

12 Ingxe­nye ye­si­tha­thu ya­khoi iza­ku­fa ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­foj, la­nge­ndla­la ba­za­qe­dwa pha­ka­thi kwa­khok; le­ngxe­nye ye­si­tha­thu iza­ku­wa nge­nke­mba enhla­ngo­thi­ni zo­nke za­khol; le­ngxe­nye ye­si­tha­thu ngi­za­yi­hla­ka­za ku­wo wo­nke umo­yam, ngi­hwa­tshe inke­mba emva kwa­bon.

13 Ngo­ku­nja­loo uku­thu­ku­the­la kwa­mi ku­za­phe­le­li­swap, nge­nzeq uku­fu­the­ka kwa­mi ku­phu­mu­le phe­zu kwa­bor, ngi­du­du­ze­kes; nja­lo ba­za­kwa­zi uku­thi mi­na iNko­si ngi­khu­lu­mi­let eku­tshi­se­ke­ni kwa­miuv, la­pho se­ngi­phe­le­li­se uku­fu­the­ka kwa­mi ki­bow.

14 Fu­thi ngi­za­kwe­nza ube lu­nxi­wax ube li­hla­zoy pha­ka­thi kwe­zi­zwe ezi­ku­ha­nqi­le­yoz, eme­hlwe­ni akhe wo­nke owe­dlu­la­yoa.

15 Nga­kho ku­za­ku­ba li­hla­zob, le­nhle­ki­sacd, imfu­ndi­soe, le­se­sa­bi­so ezi­zwe­nifg ezi­ku­ha­nqi­le­yo nxa ngi­se­nza iza­hlu­le­lo pha­ka­thi kwa­khoh ngo­la­ka la­ngo­ku­fu­the­ka la­ngo­ku­khu­zai ko­ku­fu­the­kaj; mi­na Nko­si ngi­khu­lu­mi­le.

16 La­pho ngi­thu­me­la phe­zu kwa­bo imi­tsho­ko emi­bi ye­ndla­la, eza­ku­ba nge­yo­ku­bhu­bhi­sa, engi­za­yi­thu­me­la uku­li­bhu­bhi­sa, ngi­za­kwa­ndi­sa indla­la phe­zu kwe­nuk, nge­phu­le udo­ndo­lo lwe­si­nkwa ki­nil.

17 Ngo­ku­nja­lo ngi­za­thu­ma phe­zu kwe­nu indla­lam le­zi­lo ezi­mbino, ezi­za­kwe­mu­ka aba­ntwa­nap; lo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­foqr le­ga­zi ku­da­bu­le pha­ka­thi kwa­khos; ngi­le­the inke­mba phe­zu kwa­khot. Mi­na Nko­si ngi­khu­lu­mi­le.

Ili­zwi le­Nko­si nge­zi­nta­ba za­koI­sra­ye­li la­nge­zi­tho­mbe

6Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, kha­nge­li­sa ubu­so ba­khoa nga­se­zi­nta­be­ni za­koI­sra­ye­lib, upro­fe­the ume­le­ne la­zo.

3 Uthi: Li­na zi­nta­ba za­koI­sra­ye­li, zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si uJe­ho­vac. Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va ezi­nta­be­nid, le­ma­qa­qe­nie, ezi­fu­le­nifg, le­zi­ho­tshe­nihi: Kha­nge­la­ni, mi­na ngi­za­kwe­hli­se­la phe­zu kwe­nu inke­mba, ngi­chi­the inda­wo ze­nu ezi­pha­ke­me­yoj.

4 La­ma­la­thi enu aza­chi­thwa, la­ma­la­thi enu ela­nga apha­hla­zwek, la­ba­bu­le­we­yo be­nu ngi­ba­pho­se­le pha­nsi pha­mbi kwe­zi­tho­mbe ze­nulm.

5 Ngi­be­ke izi­du­mbu za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li pha­mbi kwe­zi­tho­mbe za­bon, ngi­hla­ka­ze ama­tha­mbo enu inhla­ngo­thi zo­nke za­ma­la­thi enuop.

6 Ku­zo zo­nke inda­wo ze­nu zo­ku­hla­la imi­zi iza­chi­thwaq, le­nda­wo ezi­pha­ke­me­yor zi­be nga­ma­nxi­was, uku­ze ama­la­thi enu achi­thwet abe nga­ma­nxi­wau, le­zi­tho­mbe ze­nu zi­pha­hla­zwe zi­phe­le, la­ma­la­thi enu ela­nga aqu­nywe, le­mi­se­be­nzi ye­nu itsha­ba­la­li­swev.

7 La­ba­bu­le­we­yo ba­za­ku­wa pha­ka­thi kwe­nu, nja­lo li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­siw.

8 Ko­dwa ngi­za­tshi­ya insa­lix uku­ze li­be laba­nye aba­za­phe­pha inke­mba pha­ka­thi kwe­zi­zwey la­pho li­za­hla­ka­ze­ke­la ema­zwe­niz.

9 La­ba­phu­nyu­ki­le­yo be­nua ba­za­ngi­khu­mbu­la pha­ka­thi kwe­zi­zwe la­pho aba­thu­nje­lwe kho­nabc; ngo­ba ngi­da­bu­ki­le nge­nxa ye­nhli­zi­yo ya­bo ephi­nga­yo, esu­ki­le­yo ki­mid, la­nga­me­hlo aboe aphi­nga­yo ela­nde­la izi­tho­mbe za­bof. Nja­lo ba­za­ze­nya­nya ngo­bu­bi aba­be­nzi­le­yo ku­wo wo­nke ama­nya­la abogh.

10 Nja­lo ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sii; ka­ngi­khu­lu­ma­ngaj nge­ze uku­thi ngi­za­kwe­nza lo­kho oku­bi ki­bok.

11 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Tsha­ya nge­sa­ndla sa­khol, utsha­ye pha­nsi ngo­nya­wo lwa­khom, uthi: Ma­ye! nge­nxa ya­wo wo­nke ama­nya­la ama­bi endlu ya­koI­sra­ye­li, ngo­ba ba­za­ku­wa nge­nke­mba, nge­ndla­la, la­ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fon.

12 Okha­tsha­na uza­ku­fa ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo, lo­se­du­ze uza­ku­wa nge­nke­mba, lo­se­le­yo wa­vi­nje­ze­lwa uza­ku­fa yi­ndla­lao. Ngo­ku­nja­lo ngi­za­phe­le­li­sa uku­fu­the­ka kwa­mi phe­zu kwa­bop.

13 Kho­na li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­siq, la­pho aba­bu­le­we­yo ba­bo se­be­pha­ka­thi kwe­zi­tho­mbe za­bo be­ha­nqe ama­la­thi abor, phe­zu kwa­lo lo­nke uqa­qa olu­des, ezi­ngqo­nge­ni zo­nke ze­zi­nta­bat, la­nga­pha­nsi kwa­so so­nke isi­hla­hla esi­lu­hla­zau, la­nga­pha­nsi kwa­lo lo­nke i-o­khi*v eli­qa­thaw, inda­wo aba­be­ni­ke­la kho­na iphu­nga eli­mna­ndi ku­zo zo­nke izi­tho­mbe za­box.

14 Ngo­ku­nja­lo ngi­za­kwe­lu­le­la isa­ndla sa­mi phe­zu kwa­boy, nge­nze ili­zwe li­be lu­nxi­wa, ye­bo, li­be lu­nxi­wa ku­le­nka­nga­laz nga­se­Di­bi­laa, ku­zo zo­nke izi­nda­wo za­bo zo­ku­hla­lab. Kho­na be­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sic.

Uku­phe­la se­ku­fi­ka

7Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

2 We­na-ke, ndo­da­na yo­mu­ntu, itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va ku­lo ili­zwe la­koI­sra­ye­lia: Isi­phe­tho, isi­phe­tho se­si­fi­ki­leb phe­zu kwa­ma­gu­mbi wo­ma­ne eli­zwec.

3 Kha­the­si isi­phe­tho si­phe­zu kwa­khod, nja­lo ngi­za­thu­me­la uku­thu­ku­the­la kwa­mi pha­ka­thi kwa­kho, ngi­kwa­hlu­le­le nje­ngo­kwe­ze­nzo za­khoe, nge­hli­se­le phe­zu kwa­kho wo­nke ama­nya­la akhof.

4 Le­li­hlo la­mig ka­li­yi­ku­ku­ha­wu­ke­lah, ka­ngi­yi­ku­ye­ke­lai, ko­dwa ngi­za­kwe­hli­se­la izi­ndle­la za­kho phe­zu kwa­khojk, la­ma­nya­la akho aza­ku­ba pha­ka­thi kwa­khol. Kho­na li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sim.

5 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ubu­bi, ubu­bi obu­bo­dwa, kha­nge­la, se­bu­fi­ki­le.

6 Isi­phe­tho se­si­fi­ki­le, isi­phe­tho se­si­fi­ki­le, si­ya­ku­vu­ke­la; kha­nge­la, se­si­fi­ki­len.

7 Uku­sa se­ku­fi­ki­le ku­we, we­na mhla­li we­li­zweo; isi­kha­thi se­si­fi­ki­lep, usu­ku lwe­nka­tha­zo lu­se­du­zeqr, nja­lo ku­nge­yi­si­kho uku­me­me­za nge­nja­bu­lo kwe­zi­nta­bas.

8 Kha­the­si, ku­se­du­zet uku­thi ngi­thu­lu­le­le ula­ka lwa­mi phe­zu kwa­khou, ngi­phe­le­li­se intu­ku­the­lo ya­mi pha­ka­thi kwa­khov, ngi­kwa­hlu­le­le nje­ngo­kwe­zi­ndle­la za­khow, nge­hli­se­le phe­zu kwa­kho wo­nke ama­nya­la akhox.

9 Le­li­hlo la­mi ka­li­yi­ku­ha­wu­ke­la, nja­lo ka­ngi­yi­ku­ye­ke­layz; ngi­za­ni­ka nje­ngo­kwe­zi­ndle­la za­kho phe­zu kwa­khoa, la­ma­nya­la akho aza­ku­ba pha­ka­thi kwa­khob. Kho­na li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sicd etsha­ya­yoe.

10 Kha­nge­la usu­ku, kha­nge­la, se­lu­fi­ki­le; uku­sa se­ku­phu­mi­lef; into­nga ihlu­mi­le, uku­zi­qhe­nya ku­kha­hle­leg.

11 Udla­ke­la lu­su­ku­meh lwa­ba yi­nto­nga yo­bu­biij; ka­ku­yi­kusa­la ku­bo, ha­tshi-ke exu­kwi­ni la­bok, ha­tshi-ke okwa­bo, nja­lo ka­ku­yi­ku­ba kho­na uku­qhi­nqa isi­li­lo pha­ka­thi kwa­bol.

12 Isi­kha­thi se­si­fi­ki­le, usu­ku se­lu­so­nde­lem; umthe­ngi ka­nga­tho­ko­zin, lo­mthe­ngi­si anga­li­lio, ngo­ba ula­kap lu­phe­zu kwe­xu­ku lo­nke la­loq.

13 Ngo­ba umthe­ngi­si ka­yi­ku­bu­ye­lar ko­ku­the­ngi­si­we­yo, la­nxa impi­lo ya­bo ise­se­pha­ka­thi kwa­ba­phi­la­yos; ngo­ba umbo­no ma­ye­la­na le­xu­ku lo­nke la­lo ka­wu­yi­ku­phe­ndu­kat; fu­thi ka­ku­la­mu­ntu onga­qi­ni­sa impi­lo ya­khe nge­si­pha­mbe­ko sa­khe.

14 Ba­lu­vu­the­le upho­ndo uku­thi ba­lu­ngi­se ko­nke, ko­dwa ka­kho oya empi­niu, ngo­ba ula­ka lwa­miv lu­phe­zu kwe­xu­ku la­lo lo­nkew.

15 Inke­mba inga­pha­ndlex, lo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­foy le­ndla­la ku­nga­pha­ka­thiz; ose­ga­nge­ni uza­ku­fa nge­nke­mbaa, lo­se­mzi­ni indla­la lo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo ku­za­mqe­dab.

16 Ko­dwa aba­phu­nyu­ka­yo ba­bo ba­za­phu­nyu­kac, ba­be se­zi­nta­be­nid nje­nga­ma­ju­bae ezi­ho­tshaf, bo­nke be­li­la, ngu­lo­wo la­lo­wo nge­nxa ye­si­pha­mbe­ko sa­kheg.

17 Zo­nkeh iza­ndla zi­za­phe­la ama­ndlai, la­ma­do­lo wo­nkej age­le­ze nje­nga­ma­nzik.

18 Nja­lo ba­za­bhi­nca ama­sa­kal, lo­va­lo lu­za­be­mbe­sa, le­nhlo­ni zi­be se­bu­swe­ni bo­nkem, le­mpa­ba­nga phe­zu kwa­ma­kha­nda abo wo­nken.

19 Ba­za­la­hla isi­li­va sa­bo ezi­ta­la­de­ni, le­go­li­de la­bo li­be yi­ku­ngco­la; isi­li­va sa­bo le­go­li­de la­bo ka­ku­yi­ku­ba la­kho uku­bo­phu­laop ngo­su­ku lo­ku­thu­ku­the­la kwe­Nko­siq; ka­ba­yi­ko­ne­li­sa umphe­fu­mu­lo wa­bo, ba­nga­gcwa­li­si ama­thu­mbu abo; ngo­ba ku­yi­si­khu­be­ki­so se­si­pha­mbe­ko sa­bor.

20 Lo­bu­hle be­si­ce­ci­so sa­khes wa­bu­mi­sa ebu­kho­si­nitu, ko­dwa be­nza ku­bo imi­fa­ne­ki­sov yo­ku­ne­nge­ka­yo kwa­bow le­zi­ne­ngi­so za­box; nge­nxa ya­lo­kho ngi­bu­mi­se bu­be yi­nto engco­li­le­yo ku­bo.

21 Nja­lo ngi­za­ku­ni­ke­lay esa­ndle­ni sa­be­zi­zwez ku­be yi­mpa­ngoa, la­kwa­ba­kho­hla­ke­le­yo bo­mhla­ba ku­be yi­mpa­ngob, nja­lo ba­za­ku­ngco­li­sac.

22 Nja­lo ngi­za­phe­ndu­la ubu­so ba­mi bu­su­ke ki­bo, ba­ngco­li­se inda­wo ya­mi ye­nsi­thad; ngo­ba aba­pha­ngi ba­za­nge­na ku­yo, ba­yi­ngco­li­see.

23 Ye­nza ike­ta­nef, ngo­ba ili­zwe li­gcwe­le ama­ca­la ega­zig, lo­mu­zi ugcwe­le udla­ke­lah.

24 Nga­kho ngi­za­le­tha aba­bi be­zi­zwe, aba­za­ku­dla ili­fa le­zi­ndlu za­boi; ngi­kwe­nze ku­phe­le uku­zi­qhe­nya kwa­ba­la­ma­ndlaj; le­nda­wo za­bo ezi­ngcwe­lek zi­za­ngco­li­swalm.

25 Ukwe­thu­ka ku­ye­za; ba­za­di­nga-ke uku­thu­la, ko­dwa ka­kuyi­ku­ba kho­nan.

26 Inci­tha­ka­lo iza­ku­zao phe­zu kwe­nci­tha­ka­lo, lo­mbi­ko ube phe­zu ko­mbi­kop; kho­na be­za­di­nga umbo­no ku­mpro­fe­thiq, ko­dwa umla­yo uza­bhu­bha ku­mpri­stir, le­se­lu­le­ko ku­ba­da­las.

27 Inko­si iza­li­la, le­si­pha­tha­ma­ndla se­mba­thi­swe inci­tha­ka­lot, le­za­ndla za­ba­ntu be­li­zwe zi­za­thu­thu­me­la. Ngi­za­kwe­nza ki­bo ngo­kwe­ndle­la ya­bo, ngi­ba­hlu­le­le nge­za­hlu­le­lo za­bou; kho­na be­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­siv.

Uku­kho­nzwa kwe­zi­tho­mbe ethe­mpe­li­ni

8Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­si­thu­pha, ngenya­nga ye­si­thu­pha, ngo­lwe­si­hla­nu lwe­nya­ngaa, ngi­hle­zi endli­ni ya­mi, la­ba­da­la ba­ko­Ju­da be­hle­zi pha­mbi kwa­mib, isa­ndla se­Nko­si uJe­ho­va sa­wa la­pho phe­zu kwa­mic.

2 Nga­se­ngi­bo­na, kha­nge­la-ke, umfa­ne­ki­so o­nje­ngo­ku­bo­na­ka­la ko­mli­lod; ku­su­ke­la eku­bo­na­ka­le­ni ko­kha­lo lwa­khe ku­si­ya pha­nsi, umli­lo; fu­thi ku­su­ke­la ku­kha­lo lwa­khe ku­si­ya phe­zu­lue ku­nje­ngo­ku­bo­na­ka­la ko­ku­kha­zi­mu­laf, nje­ngo­mba­la we­thu­sig.

3 Wa­se­se­lu­lah isi­mo se­sa­ndlai, wa­ngi­tha­tha nge­si­hlu­thu se­kha­nda la­mij; uMo­ya wa­se­ngi­pha­ka­mi­se­lak pha­ka­thi ko­mhla­ba la­ma­zu­lul, wa­ngi­le­tha eJe­ru­sa­le­ma emi­bo­nwe­ni ka­Nku­lu­nku­lu, esi­va­lwe­ni se­sa­ngo eli­nga­pha­ka­thi, eli­kha­nge­le nge­nya­ka­tho, la­pho okwa­ku­le­si­hla­lom se­si­tho­mbe so­bu­khwe­len esi­ba­nga ubu­khwe­le.

4 Kha­nge­la-ke, inka­zi­mu­lo ka­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lio ya­yi­la­pho, i­nje­ngo­ku­bo­na­ka­la enga­ngi­ku­bo­ne esi­ho­tshe­nip.

5 Wa­se­si­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntu, ake upha­ka­mi­se­le ame­hlo akho nga­se­ndle­le­ni ye­nya­ka­tho. Nga­se­ngi­pha­ka­mi­se­la ame­hlo ami nga­se­ndle­le­ni ye­nya­ka­tho, kha­nge­la-ke, nga­se­nya­ka­thoq kwe­sa­ngo le­la­thir kwa­ku­la­le­si­si­tho­mbe so­bu­khwe­le entu­be­ni.

6 Wa­se­si­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntu, uya­ku­bo­na yi­ni aba­kwe­nza­yo, ama­nya­la ama­khu­lust ewe­nza­yo indlu kaI­sra­ye­li la­pha, uku­ze ngi­ye kha­tsha­na le­nda­wo ya­mi engcwe­le? Ko­dwa phe­ndu­ka fu­thi, uza­bo­na ama­nya­la ama­khu­lu ku­lala.

7 Wa­se­ngi­sa emnya­ngo we­gu­ma; la­pho ngi­bo­na, nja­lo kha­nge­la, kwa­ku­le­si­kha­la emdu­li­ni.

8 Wa­se­si­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntu, ake uge­bhe emdu­li­ni. Nga­thi ngi­ge­bha emdu­li­ni, kha­nge­la-ke kwa­ku­lo­mnya­ngo.

9 Wa­se­si­thi ki­mi: Nge­na, ubo­ne izi­ne­ngi­so ezi­mbi aba­ze­nza­yo la­pha.

10 Nga­se­ngi­nge­na, nga­bo­na, kha­nge­la-ke, so­nke isi­mo so­ku­hu­qu­ze­la­you le­nya­ma­za­na ezi­ne­nge­ka­yov la­zo zo­nke izi­tho­mbe ze­ndlu ya­koI­sra­ye­li, ku­ba­zi­we phe­zu ko­mdu­li inhla­ngo­thi zo­nke ezi­zi­nge­le­ze­le­yow.

11 Fu­thi kwa­ku­mi pha­mbi kwa­zo ama­do­da anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sax akwa­ba­da­la be­ndlu kaI­sra­ye­li, lo­Ja­ha­za­ni­ya indo­da­na ka­Sha­fa­ni emi pha­ka­thi kwa­boyz; yi­le­yo la­le­yo ilo­de­nge­zi lwa­yo esa­ndle­ni sa­yo, nja­lo iye­zi eli­qa­tha le­mpe­pha le­nyu­ka.

12 Wa­se­si­thi ki­mi: Uku­bo­ni­le yi­ni, ndo­da­na yo­mu­ntu, lo­kho aba­da­la be­ndlu kaI­sra­ye­lia aba­kwe­nza­yo emnya­me­ni, ngu­lo­wo ema­ka­me­lwe­ni emi­fa­ne­ki­so ya­khe?b Ngo­ba ba­thi: INko­si ka­yi­si­bo­nicd; iNko­si iwu­tshi­yi­le umhla­bae.

13 Wa­se­si­thi ki­mi: Phe­ndu­ka fu­thi, uza­bo­na izi­ne­ngi­so ezi­nku­lu ka­khu­lu aba­ze­nza­yo.

14 Wa­se­ngi­sa emnya­ngo we­sa­ngo le­ndlu ye­Nko­sif eya­yi­nga­se­nya­ka­tho; kha­nge­la-ke, kwa­ku­hle­zi abe­si­fa­za­na be­li­le­la uTa­mu­zi.

15 Wa­se­si­thi ki­mi: Ubo­ni­le yi­ni, ndo­da­na yo­mu­ntu? Phe­ndu­ka fu­thi, uza­bo­na izi­ne­ngi­so ezi­nku­lu ku­la­le­zi.

16 Wa­se­ngi­nge­ni­sa egu­me­ni le­ndlu ye­Nko­si eli­nga­pha­ka­thig; kha­nge­la-ke, e­mnya­ngo we­the­mpe­li le­Nko­si pha­ka­thih kwe­khu­lu­sii le­la­thij kwa­ku­la­ma­do­da pho­se anga­ba nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nuk, imi­hla­ne ya­wol inga­se­the­mpe­li­ni le­Nko­si, lo­bu­so ba­wo bu­nga­se­mpu­ma­la­nga; nja­lo ba­kho­nzam ila­nga nga­se­mpu­ma­la­ngan.

17 Wa­se­si­thi ki­mi: Ubo­ni­le yi­ni, ndo­da­na yo­mu­ntu? Ku­yi­nto elu­la ku­ndlu ya­ko­Ju­da ukwe­nza izi­ne­ngi­soo aba­ze­nza­yo la­pha yi­ni? ngo­ba ba­gcwa­li­se ili­zwep ngo­bu­dlwa­ngu­dlwa­nguq, ba­phe­ndu­ke­le uku­ngi­thu­ku­the­li­sar; kha­nge­la-ke, ba­fa­ka uga­tsha empu­mu­lwe­ni ya­bos.

18 Nga­kho la­mi ngi­za­kwe­nza nge­ntu­ku­the­lot; ili­hlo la­mi ka­li­yi­ku­ha­wu­ke­la, fu­thi ka­ngi­yi­ku­ye­ke­la; la­nxa be­kha­la endle­be­ni za­miu nge­li­zwi eli­khu­lu, ka­ngi­yi­ku­be­zwa.

Uku­bu­la­wa kwa­ba­le­ca­la

9Wa­se­me­me­za ezi­ndle­be­ni za­mi nge­li­zwi eli­khu­lu esi­thi: Ye­nza aba­bo­ni­si bo­mu­zi ba­so­nde­lea, ngi­tsho wo­nke umu­ntu ele­si­kha­li sa­khe so­ku­chi­tha esa­ndle­ni sa­khe.

2 Kha­nge­la-ke, ama­do­da ayi­si­thu­pha eza eve­la nge­ndle­la ye­sa­ngo eli­phe­zu­lu eli­kha­nge­le nga­se­nya­ka­thob; nja­lo wo­nke umu­ntu ele­si­kha­li sa­khe so­ku­pha­hla­za esa­ndle­ni sa­khe; nja­lo umu­ntu oye­dwa pha­ka­thi kwa­woc wa­ye­gqo­ke ile­mbu eli­co­le­ki­le­yod, elo­pho­ndo lwe­yi­nkie lo­mbha­li nga­so­kha­lwe­ni lwa­khe; ase­nge­na, ema du­ze kwe­la­thi le­thu­sif.

3 Le­nka­zi­mu­lo ka­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ye­nyu­ka isu­ka nga­phe­zu kwe­khe­ru­bhi* eya­yi­phe­zu kwa­lo, ya­ya embu­ndwi­ni we­ndlug; wa­se­me­me­za umu­ntuh owa­ye­gqo­ke ile­mbu eli­co­le­ki­le­yoi owa­ye­lo­pho­ndo lwe­yi­nki lo­mbha­li okha­lwe­ni lwa­khe.

4 INko­si ya­si­si­thi ku­ye: Da­bu­la pha­ka­thi ko­mu­zi, pha­ka­thi kwe­Je­ru­sa­le­ma, ufa­ke upha­wu ema­bu­nzi­ni aba­ntuj aba­bu­bu­la­yo la­ba­kha­la­yok nge­nxa ya­zo zo­nke izi­ne­ngi­so eze­nzi­wa pha­ka­thi kwa­wo.

5 La­kwa­ba­nye ya­thi endle­be­ni ya­mil: Da­bu­la­ni pha­ka­thi ko­mu­zi emva kwa­khe, li­tsha­ye, ili­hlo le­nu li­nga­ha­wu­ke­lim, nja­lo li­nga­ye­ke­li.

6 Bu­la­la­nin ngo­ku­chi­tha aba­da­la, aba­tsha, le­zi­nto­mbi, la­ba­ntwa­na aba­nci­nya­ne, la­be­si­fa­za­na; ko­dwa li­nga­so­nde­li la­ku­wu­phi umu­ntuo oku­lo­pha­wup phe­zu kwa­khe, li­qa­li­se enda­we­ni ya­mi engcwe­leq. Ba­se­be­qa­li­sa ema­do­de­ni ama­da­lar aye­pha­mbi kwe­ndlu.

7 Ya­si­si­thi ki­bo: Ngco­li­sa­ni indlus, li­gcwa­li­se ama­gu­ma nga­ba­bu­le­we­yo. Phu­ma­ni. Ba­se­be­phu­ma, ba­bu­la­la emzi­ni.

8 Kwa­se­ku­si­thi be­sa­ba­bu­la­la, mi­na-ke nga­sa­la, nga­thit mbo ngo­bu­so ba­miu, nga­kha­la nga­thi: Ha­wu, Nko­si Je­ho­va!v Uza­chi­tha yi­ni yo­nke insa­li ya­koI­sra­ye­liw eku­thu­lu­le­ni kwa­kho intu­ku­the­lo ya­kho phe­zu kwe­Je­ru­sa­le­ma?x

9 Kho­na ya­thi ki­mi: Ubu­bi be­ndlu ya­koI­sra­ye­li lo­Ju­da bu­khu­lu ka­khu­lu­ka­zi, le­li­zwey li­gcwe­le ama­ca­la ega­zi, lo­mu­zi ugcwe­le uku­pha­mbu­ka, ngo­ba ba­thi: INko­si ili­de­li­le ili­zwez, nja­lo iNko­si ka­yi­bo­nia.

10 La­mi-ke ili­hlo la­mi ka­li­yi­ku­ha­wu­ke­labc, nja­lo ka­ngi­yi­ku­ye­ke­la; ngi­za­kwe­hli­se­la indle­la ya­bo ekha­nda la­bo.

11 Kha­nge­la-ke, lo­wo­mu­ntu owa­ye­gqo­ke ile­mbu eli­co­le­ki­le­yode, owa­ye­lo­pho­ndo lwe­yi­nki okha­lwe­ni lwa­khe, wa­bu­yi­se­la ili­zwi esi­thi: Nge­nzi­le nje­ngo­ba ungi­la­yi­le.

Inka­zi­mu­lo ka­Nku­lu­nku­lu iya­su­ka ethe­mpe­li­ni

10Nga­se­ngi­bo­na, kha­nge­la-ke, emkha­thi­nia owa­wu­nga­phe­zu kwe­kha­nda la­ma­khe­ru­bhi* kwa­ku­lo­ku­nje­nge­li­tshe le­sa­fi­re*b, ku­nje­ngo­ku­bo­na­ka­la ko­mfa­ne­ki­so we­si­hla­lo so­bu­kho­si;c kwa­bo­na­ka­la phe­zu kwa­wo.

2 Wa­se­khu­lu­ma emu­ntwi­nid ogqo­ke ile­mbu eli­co­le­ki­le­yo, wa­thi: Nge­na nga­pha­ka­thi kwa­ma­vi­lie, nga­pha­nsi kwe­khe­ru­bhi, ugcwa­li­se inte­nde ze­za­ndla za­kho nga­ma­la­hle omli­lof ave­la pha­ka­thi kwa­ma­khe­ru­bhi, uwa­hla­ka­ze phe­zu ko­mu­zig. Wa­se­nge­na pha­mbi kwa­me­hlo amih.

3 Nja­lo ama­khe­ru­bhi aye­mi nga­kwe­so­ku­ne­ne kwe­ndlu, la­pho lo­wo­mu­ntu enge­na; iye­zi la­se­li­gcwa­li­sa igu­ma eli­nga­pha­ka­thi.

4 Inka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­si­pha­ka­mai isu­ka phe­zu kwe­khe­ru­bhi, phe­zu ko­mbu­ndu we­ndlu; indlu ya­si­gcwa­li­swa li­ye­zij, le­gu­ma la­gcwa­la uku­kha­nya kwe­nka­zi­mu­lo ye­Nko­sikl.

5 Lo­mdu­mo we­mpi­ko za­ma­khe­ru­bhim we­zwa­ka­la kwa­ze kwa­ba se­gu­me­ni eli­nga­pha­ndle, nje­nge­li­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu uSo­ma­ndlan nxa ekhu­lu­ma.

6 Kwa­se­ku­si­thi isi­mla­yi­le umu­ntu ogqo­ke ile­mbu eli­co­le­ki­le­yoo isi­thi: Tha­tha umli­lop pha­ka­thi kwa­ma­vi­liq, pha­ka­thi kwa­ma­khe­ru­bhi; wa­nge­na, we­ma du­ze kwe­vi­li.

7 Ikhe­ru­bhi la­se­li­se­lu­le­la isa­ndla sa­lo si­su­ka pha­ka­thi kwa­ma­khe­ru­bhi ku­wo umli­lo owa­wu­pha­ka­thi kwa­ma­khe­ru­bhi, lawu­tha­tha, lawu­be­ka eza­ndle­nir za­lo­wo owa­ye­mbe­the ile­mbu eli­co­le­ki­le­yos; owawu­tha­tha wa­phu­ma.

8 Kwa­se­ku­bo­na­ka­la ki­wo ama­khe­ru­bhit isi­mo se­sa­ndla so­mu­ntu nga­pha­nsi kwe­mpi­ko za­wo.

9 Nga­se­ngi­bo­nau, kha­nge­la-ke ama­vi­li ama­ne ece­le­ni kwa­ma­khe­ru­bhi, ivi­li eli­lo­dwa ece­le­ni kwe­li­nye ikhe­ru­bhi, le­vi­li eli­lo­dwa ece­le­ni kwe­li­nye ikhe­ru­bhi; lo­ku­bo­na­ka­la kwa­ma­vi­li kwa­ku­nje­ngo­mba­la we­li­tshe le­bhe­ru­le*.

10 Ma­ye­la­na lo­ku­bo­na­ka­la kwa­wo, wo­ma­ne aye­le­si­mo si­nye, nje­ngo­ku­nga­thi li­vi­li eli­pha­ka­thi kwe­vi­li.

11 Eku­ha­mbe­ni kwa­wo, aha­mba nge­nhla­ngo­thi za­wo zo­zi­ne, awa­phe­ndu­ka­nga eku­ha­mbe­ni kwa­wo, ko­dwa inda­wo la­pho ikha­nda ela­li­kha­nge­le kho­na, ayi­la­nde­la, awa­phe­ndu­ka­nga eku­ha­mbe­ni kwa­wo.

12 Lo­mzi­mba wa­wo wo­nke, le­mi­hla­ne ya­wo, le­za­ndla za­wo, le­mpi­ko za­wo, la­ma­vi­li, kwa­ku­gcwe­le ame­hlo inhla­ngo­thi zo­nke, ama­vi­li azo zo­zi­ne eza­zi­la­wo.

13 Ma­ye­la­na la­ma­vi­li, kwa­me­nye­zwa ki­wo endle­be­ni za­mi uku­thi: Vi­li!

14 Nja­lo yi­le­lo la­le­lo la­li­lo­bu­so obu­ne; ubu­so bo­ku­qa­la ba­bu­yi­bu­so be­khe­ru­bhi, lo­bu­so be­si­bi­li ba­bu­yi­bu­so bo­mu­ntu, lo­be­si­tha­thu bu­yi­bu­so be­si­lwa­ne, lo­be­si­ne bu­yi­bu­so be­li­nqe.

15 Ama­khe­ru­bhi ase­zi­pha­ka­mi­sa. Le­si yi­si­da­lwa esi­phi­la­yo enga­si­bo­na nga­se­mfu­le­ni iKe­ba­ri.

16 Kwa­thi la­pho ama­khe­ru­bhi eha­mba, ama­vi­li aha­mba ece­le­ni kwa­wo; la­la­pho ama­khe­ru­bhi epha­ka­mi­sa impi­ko za­wo uku­ze enyu­ke asu­ke emhla­be­ni, la­wo­ma­vi­li ka­wa­phe­ndu­ka­nga esu­ka ece­le­ni la­wo fu­thi.

17 La­pho esi­ma, la­wo ema; la­la­pho epha­ka­ma, lawo apha­ka­ma; ngo­ba umo­ya we­zi­da­lwa ezi­phi­la­yo wa­wu­ki­wo.

18 Inka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­si­phu­ma ya­su­ka phe­zu ko­mbu­ndu we­ndlu, ye­ma phe­zu kwa­ma­khe­ru­bhi.

19 Ama­khe­ru­bhi ase­pha­ka­mi­sa impi­ko za­wo, enyu­ka esu­ka emhla­be­ni pha­mbi kwa­me­hlo ami, la­pho ephu­ma, la­ma­vi­li la­wo aye­ma­qo­nda­na la­wo; nja­lo yi­le­lo la­le­lo le­ma emnya­ngo we­sa­ngo eli­nga­se­mpu­ma­la­nga kwe­ndlu ye­Nko­si; le­nka­zi­mu­lo ka­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ya­yi­phe­zu kwa­wo nga­phe­zu­lu.

20 Le­si yi­si­da­lwa esi­phi­la­yo enga­si­bo­na nga­pha­nsi ku­ka­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li nga­se­mfu­le­ni iKe­ba­ri; nga­se­ngi­sa­zi uku­thi nga­ma­khe­ru­bhi.

21 Yi­le­lo la­le­lo la­li­lo­bu­so obu­ne, la­le­lo la­le­lo li­le­mpi­ko ezi­ne; le­si­mo se­za­ndla zo­mu­ntu si­nga­pha­nsi kwe­mpi­ko za­zo.

22 Le­si­mo so­bu­so ba­wo sa­si­yi­bu­so enga­bu­bo­na nga­se­mfu­le­ni iKe­ba­ri, uku­bo­na­ka­la kwa­wo, la­wo ngo­kwa­wo. Aha­mba, yi­le­lo la­le­lo nga­pha­mbi ko­bu­so ba­lo.

Abe­Je­ru­sa­le­ma ba­za­gwe­tshwa

11UMo­ya wa­se­ngi­pha­ka­mi­saa, wa­ngi­le­tha esa­ngwe­ni le­mpu­ma­la­nga le­ndlu ye­Nko­si, eli­kha­nge­le nge­mpu­ma­la­ngab; kha­nge­la-ke, emnya­ngo we­sa­ngo kwa­ku­kho­na ama­do­da anga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nuc; la­pha­ka­thi kwa­wo nga­bo­na uJa­ha­za­ni­ya indo­da­na kaA­zu­rid, lo­Pe­la­ti­ya indo­da­na ka­Bhe­na­ya, izi­pha­tha­ma­ndla za­ba­ntue.

2 Wa­se­si­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntu, la­wa nga­ma­do­da aca­ba­nga inko­hla­ka­lo, ace­ba ise­lu­le­ko esi­bi ku­lu­mu­zi,

3 athif: Ka­ku­se­du­zeg ukwa­kha izi­ndluh; lumu­zi uyi­mbi­za, la­thi si­yi­nya­mai.

4 Nga­kho pro­fe­tha ume­le­ne la­wo, pro­fe­tha, ndo­da­na yo­mu­ntu.

5 UMo­ya we­Nko­si wa­se­we­la phe­zu kwa­mi, wa­thi ki­mi: Khu­lu­ma uthi: Itsho nja­lo iNko­si: Li­tshi­lo nja­lo, li­na ndlu kaI­sra­ye­lij, ngo­ba izi­nto ezi­ve­la engqo­ndwe­ni ye­nu, mi­na ngi­ya­za­zi yi­le­yo la­le­yo ya­zok.

6 La­ndi­si­le aba­bu­le­we­yo be­nu ku­lu­mu­zi, la­gcwa­li­sa izi­ta­la­da za­wo nga­ba­bu­le­we­yol.

7 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Aba­bu­le­we­yo be­nu eli­ba­be­ke pha­ka­thi kwa­wom, bo­na ba­yi­nya­man, la­lo umu­zi uyi­mbi­zao; ko­dwa li­na ngi­za­li­khu­pha pha­ka­thi kwa­wop.

8 Li­ye­sa­bi­le inke­mba, nja­lo ngi­za­yi­le­tha inke­mba phe­zu kwe­nu, itsho iNko­si uJe­ho­vaq.

9 Nja­lo ngi­za­li­khu­pha pha­ka­thi kwa­wor, ngi­li­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­be­zi­zwes, nge­nze izi­gwe­bo pha­ka­thi kwe­nut.

10 Li­za­ku­wa nge­nke­mbau, ngi­li­gwe­be emngce­le­ni wa­koI­sra­ye­liv; nja­lo li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­siw.

11 Lo umu­zix ka­wu­yi­ku­ba yi­mbi­za ye­nu, ku­mbe li­na li­be yi­nya­ma pha­ka­thi kwa­woy; ngi­za­li­gwe­baz emngce­le­ni wa­koI­sra­ye­lia.

12 Nja­lo li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si; ngo­ba ka­li­ha­mba­nga ezi­mi­swe­ni za­mi, le­za­hlu­le­lo za­mi ka­li­ze­nza­ngab, ko­dwa le­nze nje­ngo­kwe­za­hlu­le­lo ze­zi­zwe ezi­li­ha­nqi­le­yoc.

13 Kwa­se­ku­si­thi ngi­sa­pro­fe­thad, uPe­la­ti­ya indo­da­na ka­Bhe­na­ya wa­fae. Nga­se­ngi­si­thi mbo ngo­bu­so ba­mi pha­nsi, nga­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu nga­thif: Ha­wu, Nko­si Je­ho­vag, uza­qe­dah ngo­ku­phe­le­le­yo yi­ni insa­li ya­koI­sra­ye­lii?

INko­si ithe­mbi­sa uku­bu­yi­sa aba­thu­nji­we­yo

14 Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi fu­thi li­si­thi:

15 Ndo­da­na yo­mu­ntu, aba­fo­we­nu, aba­fo­we­nu, aba­ntu be­zi­hlo­bo za­kho, la­yo yo­nke indlu ya­koI­sra­ye­li, yo­nke, ba­yi­la­bo aba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma aba­thi ku­bo: Su­ka­ni kha­tsha­na le­Nko­si; le­li­li­zwe li­ni­kwe thi­na uku­ze li­be yi­li­fa.

16 Nga­kho wo­thi: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: La­nxa ngi­ba­se kha­tsha­na pha­ka­thi kwe­zi­zwe, nja­lo la­nxa ngi­ba­hla­ka­ze pha­ka­thi kwa­ma­zwe, ka­nti ngi­za­ku­ba ku­boj yi­nda­wo engcwe­le enci­nya­ne ema­zwe­ni aba­fi­ka ki­wok.

17 Nga­kho wo­thi: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ye­bo, ngi­za­li­qo­qa ezi­zwe­nil, ngi­li­bu­the ema­zwe­ni engi­li­hla­ka­ze­le ki­wom, ngi­li­ni­ke ili­zwe la­koI­sra­ye­lin.

18 Nja­lo ba­za­fi­ka ku­lo, ba­su­se ku­loo zo­nke izi­nto ezi­ne­nge­ka­yo za­lop la­wo wo­nke ama­nya­la aloq.

19 Nja­lo ngi­za­ba­ni­ka inhli­zi­yo eyo­dwar, ngi­fa­ke umo­ya omu­tsha pha­ka­thi kwe­nus, ngi­khu­phe inhli­zi­yo ye­li­tshe enya­me­ni ya­bot, ngi­ba­ni­ke inhli­zi­yo ye­nya­mau;

20 uku­ze ba­ha­mbe nge­zi­mi­so za­mi, ba­gci­ne iza­hlu­le­lo za­mi ba­ze­nzev; nja­lo ba­za­ku­ba nga­ba­ntu ba­miw, la­mi ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu wa­box.

21 Ko­dwa la­bo aba­nhli­zi­yo ya­bo iha­mba ngo­kwe­nhli­zi­yo ye­zi­nto za­bo ezi­ne­nge­ka­yoy la­ma­nya­la aboz, ngi­za­kwe­hli­se­la indle­la ya­bo phe­zu kwe­kha­nda la­bo, itsho iNko­si uJe­ho­vaa.

22Ama­khe­ru­bhi* ase­pha­ka­mi­sa impi­ko za­wob, la­ma­vi­li ece­le­ni kwa­woc; le­nka­zi­mu­lo ka­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ya­yi­phe­zu kwa­wo nga­phe­zu­lude.

23 Le­nka­zi­mu­lo ye­Nko­si ye­nyu­ka isu­ka pha­ka­thi ko­mu­zif, ye­ma phe­zu kwe­nta­ba enga­se­mpu­ma­la­nga ko­mu­zig.

24 UMo­ya wa­se­ngi­pha­ka­mi­sah, wa­ngi­sa ngo­mbo­no ngo­Mo­ya ka­Nku­lu­nku­lui eKha­la­di­ya ku­bo abo­ku­thu­njwaj. Ngo­ku­nja­lo umbo­no enga­ngi­wu­bo­ni­le we­nyu­ka wa­su­ka ki­mi.

25 Nga­se­ngi­khu­lu­ma ku­bo abo­ku­thu­njwa wo­nke ama­zwi eNko­si eya­yi­ngi­bo­ni­se wo­na.

Umfa­ne­ki­so wo­ku­thu­njwa

12Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka fu­thi ki­mi li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, uhla­la pha­ka­thi kwe­ndlu evu­ke­la­yoa, aba­la­me­hlo oku­bo­na, ko­dwa be­nga­bo­ni, ba­le­ndle­be zo­ku­zwa, ko­dwa be­nge­zwab; ngo­ba ba­yi­ndlu evu­ke­la­yoc.

3 Nga­kho, we­na ndo­da­na yo­mu­ntu, ze­nze­led impa­hla yo­ku­thu­njwae, usu­ke emi­ni pha­mbi kwa­me­hlo abof, usu­ke enda­we­ni ya­kho uye kwe­nye inda­wo pha­mbi kwa­me­hlo abo. Mhla­wu­mbeg ba­za­bo­nah la­nxa be­yi­ndlu evu­ke­la­yoi.

4 Ubu­su­khu­pha impa­hla ya­kho emi­ni pha­mbi kwa­me­hlo abo nje­nge­mpa­hla yo­ku­thu­njwaj; we­na-ke uza­phu­ma nta­mba­ma pha­mbi kwa­me­hlo abo nje­nga­ba­phu­ma be­si­ya eku­thu­njwe­nik.

5 Uzi­bho­bo­ze­lel umdu­li pha­mbi kwa­me­hlo abo, uyi­khu­phe ki­wom.

6 Pha­mbi kwa­me­hlo abo uza­yi­thwa­la ema­hlo­mbe, uyi­khi­phe emnya­me­nin, ugu­bu­ze­le ubu­so ba­kho uku­ze unga­bo­ni umhla­ba­thio; ngo­ba ngi­ku­be­ke wa­ba yi­si­bo­na­ka­li­so ku­yo indlu ya­koI­sra­ye­lip.

7 Nga­se­ngi­se­nza ngo­ku­nja­lo nje­ngo­ku­la­ywa kwa­mi: Nga­khu­pha impa­hla ya­mi emi­niq, nje­nge­mpa­hla yo­ku­thu­njwar; kwa­thi ku­si­hlwa nga­zi­bho­bo­ze­la umdu­li nge­sa­ndla, nga­yi­khu­pha emnya­me­ni nga­yi­thwa­la ema­hlo­mbe pha­mbi kwa­me­hlo abos.

8 Eku­se­ni ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

9 Ndo­da­na yo­mu­ntu, ka­yi­tsho­ngo yi­ni ku­we indlu kaI­sra­ye­li, indlu evu­ke­la­yot, uku­thi: We­nza­niu?

10 Tsho­no ki­bo: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Lo umthwa­lo uma­ye­la­na le­si­pha­tha­ma­ndla eJe­ru­sa­le­ma, la­yo yo­nke indlu kaI­sra­ye­li epha­ka­thi kwa­bov.

11 Wo­thi: Ngi­yi­si­bo­na­ka­li­so se­nuw; nje­ngo­ba nge­nzi­le, ku­za­kwe­nzi­wa nja­lo ki­bo, ba­za­ku­ya eku­thu­njwe­ni ngo­ku­thu­njwax.

12 Nja­lo isi­pha­tha­ma­ndla esi­pha­ka­thi kwa­boy si­zayi­thwa­la ema­hlo­mbez emnya­me­nia, si­phu­me; ba­za­bho­bo­za umdu­li uku­ze ba­khu­phe nga­wob; si­za­gu­bu­ze­la ubu­so ba­so, uku­ze si­nga­bo­ni umhla­ba­thi nga­me­hloc.

13 Nja­lo ngi­za­kwe­ndla­la imbu­le la­mi phe­zu kwa­sode, uku­thi si­ba­njwef emgi­be­ni wa­mig; ngi­si­le­the eBha­bhi­lo­ni, ili­zwe la­ma­Kha­la­di­yah; ka­nti ka­si­yi­ku­li­bo­nai, lo­ba si­za­fe­la kho­naj.

14 La­bo bo­nke aba­si­ha­nqi­le­yo uku­ba lu­si­zo lwa­so la­lo lo­nke ibu­tho la­sok ngi­za­ba­hla­ka­ze­la ku­wo wo­nke umo­yalm; ngi­hwa­tshe inke­mba emva kwa­bon.

15 Kho­na ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sio nxap ngi­ba­hla­ka­ze­la ezi­zwe­niq, ngi­ba­chi­tha­chi­the­la ema­zwe­nir.

16 Ko­dwa ngi­za­tshi­ya ama­do­da ama­lu­tshwa­na ki­bos asu­ke enke­mbe­ni, endla­le­ni, la­ku­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fot, uku­ze ba­la­ndi­se nga­wo wo­nke ama­nya­la abo pha­ka­thi kwe­zi­zwe aba­za­fi­ka ki­zou; nja­lo ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­siv.

17 Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi fu­thi li­si­thi:

18 Ndo­da­na yo­mu­ntu, dla­na isi­nkwa sa­kho ngo­ku­qha­qha­ze­la, una­the ama­nzi akho ngo­ku­thu­thu­me­la la­ngo­ku­kha­tha­ze­kaw.

19 Ubu­su­si­thi eba­ntwi­ni be­li­zwe: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va nga­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma, nge­li­zwe la­koI­sra­ye­li: Ba­za­ku­dla isi­nkwa sa­bo ngo­ku­kha­tha­ze­kax, ba­na­the ama­nzi abo ngo­kwe­sa­bi­sa­yoy, uku­ze ili­zwe la­bo li­be lu­nxi­waz ngo­ku­gcwa­la kwa­loa nge­nxa yo­dla­ke­la lwa­bo bo­nke aba­hla­la ki­lob.

20 Le­mi­zi oku­hla­lwa ki­yo iza­ku­ba nga­ma­nxi­wac, le­li­zwe li­be yi­nka­nga­lad; nja­lo li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sie.

21 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

22 Ndo­da­na yo­mu­ntu, ku­yi­ni le­si­sa­ga eli­la­so eli­zwe­ni la­koI­sra­ye­li esi­thi: Insu­ku zi­ye­lu­lwaf, la­wo wo­nke umbo­no uya­bhu­bhag?

23 Nga­kho ba­tshe­le uthi: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngi­za­kwe­nza le­si­sa­ga si­phe­le, nja­lo ka­ba­sa­yi­ku­si­se­be­nzi­sa nje­nge­sa­ga koI­sra­ye­li; ko­dwa tsho­no ki­bo: Ku­so­nde­le izi­nsu­kuh le­li­zwi la­wo wo­nke umbo­noi.

24 Ngo­ba ka­ku­sa­yi­ku­ba kho­naj la­mu­nye umbo­no oyi­zekl, lo­ku­vu­mi­sa oku­bu­tshe­le­zi pha­ka­thi kwe­ndlu ya­koI­sra­ye­lim.

25 Ngo­ba mi­na Nko­si ngi­za­khu­lu­ma; ili­zwi engi­za­li­khu­lu­ma li­za­kwe­nze­kan, ka­li­sa­yi­ku­phu­zi­swao; ngo­ba ezi­nsu­kwi­ni ze­nu, li­na ndlu evu­ke­la­yo, ngi­za­khu­lu­ma ili­zwi, ngi­le­nze, itsho iNko­si uJe­ho­vap.

26 La­fi­ka fu­thi ki­mi ili­zwi le­Nko­si li­si­thi:

27 Ndo­da­na yo­mu­ntu, kha­nge­la, abe­ndlu ya­koI­sra­ye­li ba­thi: Umbo­no awu­bo­na­yoq ungo­we­nsu­ku ezi­ne­ngir, nja­lo upro­fe­tha nge­zi­kha­thi ezi­kha­tsha­nas.

28 Nga­kho uthi ki­bo: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ka­ku­sa­yi­ku­phu­zi­swat le­li­lo­dwa la­ma­zwi amiu, ko­dwa ili­zwi engi­za­li­khu­lu­ma li­za­kwe­nze­ka, itsho iNko­si uJe­ho­vav.

INko­si iza­me­la­na la­ba­pro­fe­thi ba­ma­nga

13Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, pro­fe­tha ume­le­ne la­ba­pro­fe­thi ba­koI­sra­ye­li aba­pro­fe­tha­yo, utsho ki­bo aba­pro­fe­tha okwe­nhli­zi­yo ya­bo: Zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­sia.

3 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ma­ye ku­ba­pro­fe­thi aba­yi­zi­thu­tha, aba­la­nde­la umo­ya wa­bo, aba­nga­bo­na­nga lu­thob!

4 Isra­ye­li, aba­pro­fe­thi ba­kho ba­nje­nga­ma­kha­nka ema­nxi­we­ni.

5 Ka­le­nyu­ke­la­nga ezi­khe­xe­nic, ku­mbe li­bi­ye­le indlu kaI­sra­ye­li utha­ngod uku­ze ime empi­ni ngo­su­ku lwe­Nko­sie.

6 Ba­bo­ne oku­yi­zef, lo­ku­vu­mi­sa kwa­ma­ngag, aba­thi: INko­si ithi; ka­nti iNko­si inga­ba­thu­ma­ngah; ba­the­mba eku­qi­ni­swe­ni kwe­li­zwi1.

7 Ka­li­bo­na­nga yi­ni umbo­no oyi­zei nja­lo li­khu­lu­me uku­vu­mi­sa oku­nga­ma­nga yi­nij? Ka­nti li­thi: INko­si ithi; ko­dwa mi­na ngi­nga­khu­lu­ma­ngak.

8 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngo­ba li­khu­lu­me oku­yi­ze, la­bo­na ama­nga, nga­kho, kha­nge­la­ni, ngi­me­le­ne la­ni, itsho iNko­si uJe­ho­val.

9 Nja­lo isa­ndla sa­mi si­za­ku­ba phe­zu kwa­ba­pro­fe­thi aba­bo­na oku­yi­zem, la­ba­vu­mi­sa ama­nga; ka­ba­yi­ku­ba se­nhla­nga­nwe­ni ya­ba­ntu ba­min, fu­thi ka­ba­yi­ku­bha­lwa embha­lwe­ni we­ndlu ya­koI­sra­ye­lio, fu­thi ka­ba­yi­ku­nge­na eli­zwe­ni la­koI­sra­ye­lip; nja­lo li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si uJe­ho­vaqr.

10 Ngo­ba, ye­bo ngo­ba be­du­hi­se aba­ntu ba­mis, be­si­thi: Uku­thu­la! kho­na ku­nge­la­ku­thu­lat; kwa­thi omu­nye wa­kha umdu­li onga­qi­na­nga, kha­nge­la-ke, aba­nye ba­wu­bha­da ngo­da­ka olu­nga­lu­nga­ngau.

11 Tsho­no ku­la­bo aba­wu­bha­da nge­ka­la­ga uku­thi uza­ku­wav. Ku­za­ku­ba kho­na izu­lu eli­khu­khu­la­yowx; la­we, ma­tshe ama­khu­lu esi­qho­tho, uza­ku­way, lo­mo­ya we­si­phe­pho uwu­qhe­ke­zeza.

12 Kha­nge­la-ke, nxa umdu­li usu­wi­le, ka­ku­yi­ku­tshi­wo yi­ni ki­ni uku­thi: Lu­nga­phi uda­ka ela­li­bha­de nga­lo?

13 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngi­zawu­qhe­ke­za ngo­mo­ya we­si­phe­pho eku­thu­ku­the­le­ni kwa­mib, ku­be kho­na izu­lu eli­khu­khu­la­yo ngo­la­ka lwa­mic, la­ma­tshe esi­qho­tho nge­ntu­ku­the­lo ya­mi ukuwu­qe­dad.

14 Ngo­ku­nja­lo ngi­za­di­li­za umdu­li eli­wu­bha­de nge­ka­la­ga, ngi­wu­wi­se­le emhla­ba­thi­ni, uku­ze kwe­mbu­le­ke isi­se­ke­lo sa­wo, uwe; nja­lo li­za­qe­dwa pha­ka­thi kwa­woe; nja­lo li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sif.

15 Ngo­ku­nja­lo ngi­za­phe­le­li­sa ula­ka lwa­mi emdu­li­ni la­phe­zu kwa­la­bo aba­wu­bha­de nge­ka­la­ga, be­se­ngi­si­thi ki­ni: Umdu­li ka­wuse­kho, la­la­bo aba­wu­bha­da­yo ka­ba­khog;

16oku­tsho aba­pro­fe­thi ba­koI­sra­ye­li aba­pro­fe­tha nge­Je­ru­sa­le­ma, la­ba­yi­bo­ne­la umbo­no wo­ku­thu­la, ka­nti ku­nge­la­ku­thu­la, itsho iNko­si uJe­ho­vah.

17 We­na-ke ndo­da­na yo­mu­ntu, mi­sa ubu­so ba­khoi bu­me­le­ne la­ma­do­da­ka­zi aba­ntu ba­khoj, aba­pro­fe­tha oku­ve­la enhli­zi­ywe­ni ya­bo, upro­fe­the ume­le­ne la­bokl.

18 Ubu­su­si­thi: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ma­ye kwa­be­si­fa­za­na aba­thu­nge­la izi­gqi­zom ku­zo zo­nke izi­hla­ka­lan, abe­nza izi­mbo­mbo­zo ezi­nde phe­zu kwe­kha­nda la­bo bo­nke ubu­deo, uku­ze ba­zi­nge­le imi­phe­fu­mu­lop! Li­za­zi­nge­la imi­phe­fu­mu­lo ya­ba­ntu ba­mi yi­ni, nja­lo li­za­zi­gci­ne­la imi­phe­fu­mu­lo iphi­la yi­niq?

19 Fu­thi li­za­ngi­ngco­li­sa yi­ni pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­mi nge­nxa ye­za­ndla ezi­gcwe­le ibha­li, la­nge­nxa ye­zi­nce­zu ze­zi­nkwar, uku­thi li­bu­la­le imi­phe­fu­mu­lo ebi­nga­yi­ku­fa, lo­ku­thi li­gci­ne iphi­la imi­phe­fu­mu­lo ebi­nga­yi­ku­phi­la, ngo­ku­qa­mba ama­nga kwe­nu eba­ntwi­ni ba­mi aba­la­le­la ama­nga?

20 Nga­lo­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la­ni, ngi­me­le­ne le­zi­gqi­zo ze­nu, eli­zi­nge­la nga­zo la­pho imi­phe­fu­mu­lo li­ye­nza ipha­phe; ngi­za­zi­qa­mu­la enga­lwe­ni ze­nu, ngi­ye­ke­le imi­phe­fu­mu­lo iha­mbe, ngi­tsho imi­phe­fu­mu­lo eli­yi­zi­nge­la­yo li­ye­nza ipha­phes.

21 Le­zi­mbo­mbo­zo ze­nu ezi­nde ngi­za­zi­da­bu­lat, ngo­phu­le aba­ntu ba­mi esa­ndle­ni se­nu, uku­thi be­nga­sa­yi­ku­ba se­sa­ndle­ni se­nu uku­ba yi­mpa­ngou; nja­lo li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­siv.

22 Ngo­ba li­da­ni­si­le inhli­zi­yo yo­lu­ngi­le­yo nga­ma­nga, engi­nga­mda­bu­ki­sa­nga mi­naw, la­ngo­ba la­qi­ni­sa iza­ndla zo­mu­bi uku­ze anga­phe­ndu­ki endle­le­ni ya­khe embi, uku­mgci­na ephi­lax.

23 Nga­kho ka­li­sa­yi­ku­bo­na oku­yi­ze nja­lo ka­li­yi­ku­vu­mi­sa oku­vu­nyi­swa­yoy; ngo­ba ngi­za­ko­phu­la aba­ntu ba­mi esa­ndle­ni se­nuz; be­se­li­sa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sia.

Aba­kho­nza izi­tho­mbe ba­za­tsha­ywa yi­Nko­si

14Kwa­se­ku­fi­ka ki­mi aba­nye ba­ba­da­la ba­koI­sra­ye­li, ba­hla­la pha­mbi kwa­mia.

2 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

3 Ndo­da­na yo­mu­ntu, la­ma­do­da ami­se izi­tho­mbe za­wo enhli­zi­ywe­ni ya­wo, abe­ka isi­khu­be­ki­so se­si­pha­mbe­ko sa­wo pha­mbi ko­bu­so ba­wob: Ngi­nga­bu­zwa yi­wo nge­qi­ni­so yi­nic?

4 Nga­kho khu­lu­ma la­wo, uthi ku­wo: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Wo­nke umu­ntu we­ndlu kaI­sra­ye­li omi­sa izi­tho­mbe za­khe enhli­zi­ywe­ni ya­khe, abe­ke isi­khu­be­ki­so se­si­pha­mbe­ko sa­khe pha­mbi ko­bu­so ba­khe, abe­se­si­za ku­mpro­fe­thi, mi­na iNko­si ngi­za­mphe­ndu­la nje­ngo­bu­ne­ngi be­zi­tho­mbe za­khed;

5 uku­ze ngi­ba­mbe indlu kaI­sra­ye­li nge­nhli­zi­yo ya­boe, ngo­ba bo­nke ba­ze­nze abe­mzi­ni ki­mi nge­zi­tho­mbe za­bof.

6 Nga­kho tsho­no ku­yo indlu kaI­sra­ye­li: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Phe­ndu­ka­ni, li­fu­la­the­le izi­tho­mbe ze­nu, li­fu­la­the­li­se ubu­so be­nu ku­zo zo­nke izi­ne­ngi­so ze­nug.

7 Ngo­ba ngu­lo­wo la­lo­wo we­ndlu kaI­sra­ye­li, ku­mbe owe­zi­zwe­ni ohla­la koI­sra­ye­li nje­ngo­we­zi­zwe oze­hlu­ka­ni­sa eku­ngi­la­nde­le­ni, ami­se izi­tho­mbe za­khe enhli­zi­ywe­ni ya­kheh, abe­ke isi­khu­be­ki­so so­bu­bi ba­khe pha­mbi ko­bu­so ba­khe, eze ku­mpro­fe­thi uku­bu­za ku­ye nga­mi; mi­na Nko­si ngi­za­mphe­ndu­la ngo­kwa­mii.

8 Ngi­za­mi­sa ubu­so ba­mi ngi­me­la­ne la­lo­wo­mu­ntuj, ngi­me­nze abe yi­si­bo­na­ka­li­sok le­za­gal, ngi­mqu­me asu­ke pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­mim; li­za­kwa­zi-ke uku­thi ngi­yi­Nko­sin.

9 Fu­thi uba umpro­fe­thi ekho­hli­se­ka, nxa ekhu­lu­me ili­zwi, mi­na Nko­si ngi­mkho­hli­si­le lo­wo­mpro­fe­thio; nja­lo ngi­za­kwe­lu­le­la isa­ndla sa­mi phe­zu kwa­khe, ngi­mbhu­bhi­se asu­ke pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­li.

10 Nja­lo ba­za­thwa­la ica­la la­bop. Nje­nge­ca­la lo­bu­za­yo li­za­ku­ba nja­lo ica­la lo­mpro­fe­thiq;

11 uku­ze indlu kaI­sra­ye­li inga­be isa­pha­mbu­ka eku­ngi­la­nde­le­nir, fu­thi inga­bu­yi izi­ngco­li­se nge­zi­pha­mbe­ko za­bo zo­nkes, ko­dwa uku­thi ba­be nga­ba­ntu ba­mit, la­mi ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu wa­bo, itsho iNko­si uJe­ho­vau.

Abe­Je­ru­sa­le­ma ba­ku­fa­ne­le uku­tsha­ywa ngu­Nku­lu­nku­lu

12 Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi fu­thi li­si­thi:

13 Ndo­da­na yo­mu­ntu, la­pho ili­zwe li­so­na ki­mi ngo­ku­pha­mbe­ka oku­khu­lu, ngi­za­kwe­lu­le­la isa­ndla sa­mi phe­zu kwa­lov, nge­phu­le udo­ndo­lo lwe­si­nkwa sa­low, ngi­thu­me indla­la ku­lo, ngi­qu­me ku­lo umu­ntu le­nya­ma­za­nax;

14 la­nxa la­ma­do­da ama­tha­thuy, oNo­waz, uDa­ni­ye­lia, lo­Jo­beb, aye­pha­ka­thi kwa­lo, wo­na aye­za­khu­lu­la umphe­fu­mu­lo wa­wo wo­dwac ngo­ku­lu­nga kwa­wo, itsho iNko­si uJe­ho­vad.

15 Uba ngi­da­bu­li­sa izi­lo ezi­mbi eli­zwe­ni, ze­nze li­fe­lwe nga­ba­ntwa­na, li­ze li­be lu­nxi­wa, ku­ze ku­nga­bi kho­na odlu­la­yo nge­nxa ye­zi­loe,

16lo­ba la­ma­do­da ama­tha­thu abe­pha­ka­thi kwa­lof, ku­phi­la kwa­mi, itsho iNko­si uJe­ho­vag, abe­nga­yi­ku­khu­lu­la ama­do­da­na ku­mbe ama­do­da­ka­zi; wo­na wo­dwa abe­za­khu­lu­lwa, ko­dwa ili­zwe li­be lu­nxi­wah.

17 Ku­mbe ubai ngi­se­hli­se­la inke­mba phe­zu kwa­le­lo­li­zwej ngi­thi: Nke­mba, da­bu­la pha­ka­thi kwe­li­zwek, uku­ze ngi­qu­me ngi­su­se ku­lo umu­ntu le­nya­ma­za­nal;

18 lo­ba la­ma­do­da ama­tha­thu abe­pha­ka­thi kwa­lom, ku­phi­la kwa­mi, itsho iNko­si uJe­ho­va, abe­nga­yi­ku­khu­lu­la ama­do­da­na ku­mbe ama­do­da­ka­zi, ko­dwa wo­na wo­dwa abe­za­khu­lu­lwan.

19 Ku­mbe uba ngi­thu­me­la uma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo ku­le­lo­li­zweo, ngi­thu­lu­le­le uku­thu­ku­the­la kwa­mi phe­zu kwa­lo nge­ga­zip, uku­ze ngi­qu­me ngi­su­se ku­lo umu­ntu le­nya­ma­za­naq;

20 lo­ba oNo­wa, uDa­ni­ye­li, lo­Jo­be be­be­pha­ka­thi kwa­lor, ku­phi­la kwa­mi, itsho iNko­si uJe­ho­vas, be­be­nga­yi­ku­khu­lu­la indo­da­na lo­ba indo­da­ka­zi; bo­na be­be­za­khu­lu­la umphe­fu­mu­lo wa­bo wo­dwa ngo­ku­lu­nga kwa­bot.

21 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ka­khu­lu ka­nga­ka­na­ni la­pho ngi­thu­ma iza­hlu­le­lo za­mi ezi­ne ezi­mbi phe­zu kwe­Je­ru­sa­le­mau, inke­mbavwxy, le­ndla­lazab, le­si­lo esi­bicde, lo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fofghi, uku­ze ngi­qu­me ngi­su­se ki­yo umu­ntu le­nya­ma­za­naj.

22 Ko­dwa kha­nge­la, ku­za­sa­la ki­yo aba­phe­phi­le­yo aba­za­khu­tshwa, ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zik; kha­nge­la, ba­za­phu­ma be­si­za ki­ni, li­bo­ne indle­la ya­bo le­ze­nzo za­bol; nja­lo li­za­du­du­zwa ma­ye­la­na lo­ku­bi engi­ku­le­the phe­zu kwe­Je­ru­sa­le­ma, ma­ye­la­na la­kho ko­nke engi­ku­le­the phe­zu kwa­yom.

23 Ngo­ku­nja­lo ba­za­li­du­du­zan nxa li­bo­na indle­la ya­bo le­ze­nzo za­boo; nja­lo li­za­kwa­zi uku­thi ka­ngi­kwe­nza­nga nga­pha­ndle kwe­si­za­tho, ko­nke engi­kwe­nzi­le­yo pha­ka­thi kwa­yo, itsho iNko­si uJe­ho­vap.

IJe­ru­sa­le­ma inje­nge­vi­ni eli­nge­la­zi­the­lo

15Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, isi­hla­hla se­vi­ni si­yi­ni nga­phe­zu kwa­so so­nke isi­hla­hla, ku­mbe uga­tsha olu­pha­ka­thi kwe­zi­hla­hla ze­gu­sua?

3 Ku­za­tha­thwa ki­so isi­go­do yi­ni ukwe­nza umse­be­nzi? Ba­nga­tha­tha ki­so isi­kho­nkwa­ne yi­ni uku­thi ba­le­ngi­se la­si­phi isi­tsha ki­sob?

4 Kha­nge­lac, si­ya­ni­ke­lwa emli­lwe­ni si­be yi­ku­dla, umli­lo uqe­de izi­hlo­ko za­so zo­mbi­li, lo­ku­pha­ka­thi kwa­so ku­tshi­swe. Si­se­lo­si­zo ku­wo umse­be­nzid yi­ni?

5 Kha­nge­la, la­pho si­sa­phe­le­le, ase­nzi­wa­nga si­be ngu­mse­be­nzi; ku­nca­ne ka­nga­ka­na­ni la­pho umli­lo usu­si­qe­di­le se­si­tshi­le si­se­za­kwe­nzi­wa si­be ngu­mse­be­nzie!

6 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Nje­nge­si­hla­hla se­vi­ni pha­ka­thi kwe­zi­hla­hla ze­gu­su, engi­si­ni­ke­le emli­lwe­ni si­be yi­ku­dla, ngo­ku­nja­lo ngi­za­ni­ke­la aba­hla­li be­Je­ru­sa­le­maf.

7 Ngo­ba ngi­za­mi­sa ubu­so ba­mi bu­me­la­ne la­bog; ba­za­phu­ma komu­nye umli­lo ku­thi omu­nye umli­lo uba­qe­deh; nja­lo li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sii, se­ngi­mi­se ubu­so ba­mi ba­me­la­na la­boj.

8 Nja­lo ngi­za­kwe­nza ili­zwe li­be lu­nxi­wa, ngo­ba be­nze isi­pha­mbe­ko, itsho iNko­si uJe­ho­vak.

Uku­nga­the­mbe­ki kwe­Je­ru­sa­le­ma

16Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi fu­thi li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, ye­nza iJe­ru­sa­le­ma ya­zi ama­nya­la ayoa,

3 uthi: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va ku­yo iJe­ru­sa­le­ma: Uku­da­bu­ka kwa­kho lo­ku­za­lwa kwa­khob ku­ngo­kwe­li­zwe la­ma­Kha­na­nic; uyi­hlod wa­ye­ngu­mA­mo­rie lo­nyo­kof umHe­thig.

4 Ma­ye­la­na lo­ku­za­lwa kwa­kho, ngo­su­ku owa­za­lwa nga­lo inka­ba ya­kho ka­yi­qu­nywa­nga, nja­lo ka­wu­ge­zi­swa­nga ema­nzi­ni uku­thi u­hla­nju­lu­lwe, ka­wu­gco­tshwa­nga nge­tshwa­yi ngi­tsho, ka­wu­go­qe­lwa­nga nga­ma­le­mbu ngi­tshoh.

5 Ka­ku­la­li­hlo ela­ku­ha­wu­ke­la­yo, uku­thi le­nze yi­lo­ba yi­ku­phi kwa­le­zi­zi­nto ku­we, uku­thi li­ku­ha­wu­ke­lei. Ko­dwa wa­pho­se­lwa ebu­swe­ni be­ndle, eku­ne­nge­ke­ni ko­bu­ntu ba­khoj, ngo­su­ku owa­za­lwa nga­lok.

6 Kwa­thi ngi­se­dlu­la ku­we ngi­ku­bo­na uqha­tsha ega­zi­ni la­kho, nga­thi ku­we use­ga­zi­ni la­khol: Phi­la; ye­bo nga­thi ku­we use­ga­zi­ni la­kho: Phi­lam.

7 Ngi­kwe­nzi­le wa­ba li­na­ni eli­khu­lu, wa­ba nje­nge­hlu­me­la le­ga­nga, wa­nda, wa­khu­lan, wa­fi­ka emi­ce­ci­swe­ni emi­hleo; ama­be­le akho abu­mbe­ki­le, le­nwe­le za­kho za­khu­la; ka­nti wa­wu­nqu­nu uzep.

8 Kwa­thi ngi­se­dlu­la ku­we nga­ku­bo­na, kha­nge­la-ke, isi­kha­thi sa­kho sa­si­yi­si­kha­thi so­tha­ndo; nga­se­ngi­se­ndla­la umphe­tho we­se­mba­tho sa­mi phe­zu kwa­kho, nge­mbe­sa ubu­nqu­nu ba­kho; ye­bo, nga­fu­nga ku­we, nga­nge­na esi­vu­me­lwa­ne­ni la­we, itsho iNko­si uJe­ho­vaq, wa­su­si­ba ngo­wa­mir.

9 Nga­se­ngi­ku­ge­zi­sa nga­ma­nzi, nga­hla­mbu­lu­la iga­zi la­kho eli­ne­ngi ku­we, nga­ku­gco­ba nga­ma­fu­thas.

10 Nga­ku­gqo­ki­sa ile­mbu eli­fe­ke­thi­si­we­yot, nga­ku­fa­ka ama­nya­the­lau ezi­khu­mba zi­ka­ma­ntswa­nev, nga­ku­bhi­nci­sa ile­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­luw, nga­kwe­mbe­sa nge­si­li­kax.

11 Nga­ku­ce­ci­sa nge­zi­ce­ci­soy, nga­fa­ka ama­so­ngo eza­ndle­ni za­khoz, le­ke­ta­nea enta­nye­ni ya­khob.

12 Nga­fa­ka iso­ngo ema­kha­le­ni akho, la­ma­ci­ci ezi­ndle­be­ni za­khoc, lo­mqhe­le omu­hle ekha­nda la­khod.

13 Ngo­ku­nja­lo wa­ce­ci­swa nge­go­li­de le­si­li­vae, le­se­mba­tho sa­kho sa­si­nge­se­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­luf, le­si­li­kag, le­le­mbu eli­fe­ke­thi­si­we­yoh; wa­dla impu­phu eco­le­ki­le­yo, lo­lu­ju, la­ma­fu­thai; wa­ba mu­hle ka­khu­lu­ka­zi, wa­phu­me­le­la wa­ba ngu­mbu­soj.

14 Lo­du­mo lwa­kho lwa­phu­me­la ezi­zwe­nik ngo­bu­hle ba­kholm, ngo­ba ba­bu­phe­le­le nge­nka­zi­mu­lo ya­mi, enga­yi­be­ka phe­zu kwa­kho, itsho iNko­si uJe­ho­van.

15 Ko­dwa wa­the­mbe­la ebu­hle­ni ba­khoo, wa­wu­la nge­nxa ye­bi­zo la­khop, wa­thu­lu­le­la uku­wu­la kwa­kho ku­ye wo­nke odlu­la­yoq, kwa­ba ngo­kwa­khe.

16 Wa­tha­tha eze­mba­thwe­ni za­kho, wa­ze­nze­la inda­wo ezi­pha­ke­me­yor nge­mi­ba­las, wa­wu­le­la phe­zu kwa­zot; izi­nto ezi­nje ka­zi­yi­ku­za, nja­lo ka­ku­yi­kwe­nze­ka.

17 Wa­tha­tha fu­thi izi­tsha za­kho ezi­nhle ego­li­de­ni la­mi le­si­li­ve­ni sa­mi enga­ngi­ku­ni­ke kho­nau, wa­ze­nze­la izi­tho­mbe za­be­si­li­sav, wa­wu­la la­zow.

18 Wa­tha­tha ize­mba­tho za­kho ezi­fe­ke­thi­si­we­yox, wa­zi­si­be­ke­la; wa­be­ka ama­fu­tha ami le­mpe­pha ya­mi pha­mbi kwa­zoy.

19 Lo­ku­dla kwa­mi enga­ku­ni­ka kho­naz, impu­phu eco­le­ki­le­yo la­ma­fu­tha lo­lu­ju e­nga­ngi­ko­ndla nga­khoa, wa­ku­be­ka pha­mbi kwa­zo kwa­ba li­phu­nga eli­mna­ndi; kwa­ba nja­lo, itsho iNko­si uJe­ho­va.

20 Wa­su­tha­tha ama­do­da­na akho la­ma­do­da­ka­zi akho, owa­wu­ngi­za­le­le wo­nab, wa­wa­hla­be­la zo­na uku­ze adli­wec. Uku­phi­nga kwa­kho kwa­ku­ku­nci­nya­ne yi­nid,

21 uku­ze ubu­la­le aba­ntwa­na ba­mie, uba­ni­ke­la uku­ba uba­da­bu­li­sef emli­lwe­ni ku­zog?

22 La­ku­wo wo­nke ama­nya­la akho lo­ku­wu­la kwa­kho ka­wu­khu­mbu­la­nga insu­ku zo­bu­tsha ba­khoh, la­pho wa­wu­nqu­nu uzei, uqha­tshaj ega­zi­ni la­khok.

23 Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­yo yo­nke inko­hla­ka­lo ya­kho (ma­ye, ma­ye ku­we! itsho iNko­si uJe­ho­va),

24 wa­za­khe­la idu­ndu­lu, wa­ze­nze­la inda­wo epha­ke­me­yo ku­so so­nke isi­ta­la­dal.

25 Ku­yo yo­nke inhlo­ko ye­ndle­la wa­khi­le inda­wo ya­kho epha­ke­me­yom, we­nza ubu­hle ba­kho ba­ne­nge­kan, wa­vu­le­la bo­nke abe­dlu­la­yo izi­nya­wo za­khoo, wa­ndi­sa uku­wu­la kwa­khop.

26 Nja­lo wa­phi­ngaq la­ba­ntwa­na ba­ma­Gi­bhi­the, oma­khe­lwa­ne ba­khor, aba­khu­lu nge­nya­ma, wa­ndi­sa uku­wu­la kwa­khos, uku­ze ungi­thu­ku­the­li­set.

27 Nga­kho, kha­nge­la, nge­lu­le­le isa­ndla sa­mi phe­zu kwa­kho, nga­nci­phi­sau isa­be­lo sa­kho esi­mi­si­we­yov, nga­ku­ni­ke­la enta­ndwe­ni ya­ba­ku­zo­nda­yow, ama­do­da­ka­zi ama­Fi­li­sti, ale­nhlo­ni nge­ndle­la ya­kho embix.

28 Uwu­li­le fu­thiy la­ba­ntwa­na ba­maA­si­ri­ya ngo­ba unga­su­thi­se­ki; ye­bo, uwu­li­le la­wo, ku­be ka­nti ka­wu­su­thi­se­ka­ngaz.

29 Wa­ndi­sa fu­thi uku­wu­la kwa­khoab eli­zwe­ni le­Ka­na­nic ku­ze ku­be se­Kha­la­di­yad; ko­dwa la­nga­lo­khu ka­wu­su­thi­se­ka­nga.

30 Ibu­tha­ka­tha­ka ka­nga­ka­na­ni inhli­zi­yo ya­kho, itsho iNko­si uJe­ho­va, ekwe­nze­ni kwa­kho zo­nke le­zi­zi­nto, umse­be­nzi wo­we­si­fa­za­na ophi­nga­yo, obu­sa­yo,

31 ekwa­khe­ni kwa­kho idu­ndu­lu la­kho enhlo­kwe­ni ya­yo yo­nke indle­lae, we­nza inda­wo ya­kho epha­ke­me­yo ku­so so­nke isi­ta­la­daf, ka­nti ka­wu­ba­nga nje­nge­wu­le ngo­ba wa­de­le­la iho­lo le­wu­leg.

32 Umfa­zi ofe­ba­yo, enda­we­ni ye­ndo­da ya­khe utha­tha abe­mzi­nih!

33 Ba­pha isi­pho ku­wo wo­nke ama­wu­le. Ko­dwa we­na uni­ka isi­pho sa­kho ku­zo zo­nke izi­tha­ndwa za­kho, uzi­the­nga uku­ze zi­ze ku­we enhla­ngo­thi­ni zo­nke ngo­ku­wu­la kwa­khoij.

34 Nga­kho ku­we ku­lo­ku­pha­mbe­ne la­be­si­fa­za­na eku­wu­le­ni kwa­kho, ngo­ba ka­kho ola­nde­la we­na uku­ya­wu­la; le­ku­ni­ke­ni kwa­kho iho­lo le­wu­lek, nja­lo unga­ni­kwa­nga iho­lo le­wu­le, nga­kho usu­be ngo­pha­mbe­ne­yol.

35 Nga­kho, we­na wu­le, zwa­na ili­zwi le­Nko­si.

36 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngo­ba uku­wu­la kwa­kho ku­thu­lu­li­we, lo­bu­nqu­nu ba­kho be­mbu­lwa ngo­ku­wu­la kwa­kho le­zi­tha­ndwa za­kho, la­nga­zo zo­nke izi­tho­mbe ze­zi­ne­ngi­so za­khom, la­nge­ga­zi la­ba­ntwa­na ba­khon owa­zi­ni­ka bo­nao.

37 Nga­kho, kha­nge­la, ngi­za­qo­qa zo­nke izi­tha­ndwa za­kho obu­tho­ko­za la­zop, la­zo zo­nke obu­zi­tha­nda ka­nye la­zo zo­nke obu­zi­zo­ndaq; ngi­zi­qo­qe zi­me­la­ne la­we zi­ve­la enhla­ngo­thi­ni zo­nker, nge­mbu­le ubu­nqu­nu ba­kho ku­zos uku­ze zi­bo­ne bo­nke ubu­nqu­nu ba­khot.

38 Nja­lo ngi­za­ku­gwe­bau nge­za­hlu­le­lo za­be­si­fa­za­na aba­fe­ba­yovw la­ba­chi­thi be­ga­zixyz, ngi­ku­phe iga­zi le­ntu­ku­the­lo lo­bu­khwe­le.

39 Ngi­za­ku­ni­ke­la fu­thi esa­ndle­ni sa­zo, zi­wi­se­le pha­nsi idu­ndu­lu la­khoa, zi­di­li­ze inda­wo za­kho ezi­pha­ke­me­yob, zi­ku­hlu­bu­le izi­gqo­ko za­khocde, zi­tha­the izi­nto za­kho ezi­nhlef, zi­ku­tshi­ye unqu­nu uzeg.

40 Zi­kwe­nyu­se­le­le ixu­kuh, zi­ku­kha­nde nga­ma­tshe, zi­ku­gwa­ze nge­zi­nke­mba za­zoi.

41 Zi­tshi­se izi­ndlu za­kho ngo­mli­loj, ze­nze iza­hlu­le­lo phe­zu kwa­kho pha­mbi kwa­me­hlo abe­si­fa­za­na aba­ne­ngik. Nja­lo ngi­za­kwe­nza uye­ke­le eku­be­ni li­wu­lel, nja­lo ka­wu­sa­yi­ku­pha iho­lo le­wu­le fu­thim.

42 Ngo­ku­nja­lo ngi­za­kwe­nza uku­ku­thu­ku­the­le­la kwa­mi ku­phu­mu­le, lo­bu­khwe­le ba­mi bu­su­ke ku­we; nja­lo ngi­za­thu­la, ngi­nga­be ngi­sa­thu­ku­the­lan.

43 Nge­nxa yo­ku­thi unga­khu­mbu­la­nga insu­ku zo­bu­tsha ba­khoo, ko­dwa ungi­thu­ku­the­li­si­le nga­zo zo­nke le­zizi­ntop, kha­nge­la, mi­na-ke ngi­za­kwe­hli­se­la fu­thi indle­la ya­kho phe­zu kwe­kha­nda la­kho, itsho iNko­si uJe­ho­vaq. Nja­lo ka­wu­yi­kwe­nza lo­bu­bu­bi phe­zu kwa­zo zo­nke izi­ne­ngi­so za­khor.

44 Kha­nge­la, wo­nke ose­be­nzi­sa iza­ga uza­se­be­nzi­sa isa­ga nga­wes esi­thi: Nje­ngo­ni­na inja­lo indo­da­ka­zi ya­khe.

45 We­na uyi­ndo­da­ka­zi ka­nyo­ko, owa­ye­se­nya­nya indo­da ya­khe la­ba­ntwa­na ba­khet; la­we ungu­da­de wa­bo­da­de­we­nuu, aba­be­se­nya­nya ama­do­da abo la­ba­ntwa­na ba­bov; unyo­ko wa­ye­ngu­mHe­thiw lo­yi­hlo umA­mo­rix.

46 Lo­da­de­we­nu omda­la yi­Sa­ma­ri­yay, ye­na la­ma­do­da­ka­zi akhe aba­hla­la nga­kwe­so­kho­hlo sa­khoza; lo­da­de­we­nu omnca­ne ku­we, ohla­la nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­khobc, yi­So­do­ma la­ma­do­da­ka­zi ayod.

47 Ka­nti ka­wu­ha­mba­nga nge­zi­ndle­la za­bo, we­nze nje­ngo­kwe­zi­ne­ngi­so za­boe; kwa­ku­nje­nge­nto enci­nya­ne ene­nge­ka­yo; ko­dwa wo­na­ka­la ku­la­bo ku­zo zo­nke izi­ndle­la za­khof.

48 Ku­phi­la kwa­mi, itsho iNko­si uJe­ho­vag, isi­bi­li iSo­do­ma uda­de­we­nu ka­ye­nza­nga, yo­na la­ma­do­da­ka­zi ayo, nje­ngo­kwe­nza kwa­kho, we­na la­ma­do­da­ka­zi akhoh.

49 Kha­nge­la, le­si sa­si­yi­si­pha­mbe­ko se­So­do­ma uda­de­we­nu: Uku­zi­gqa­ja, uku­su­tha isi­nkwa, lo­ku­che­le­sa oku­lo­ku­thu­la kwa­ku­ku­yo la­ku­ma­do­da­na ayo, ko­dwa ka­qi­ni­sa­nga isa­ndla sa­ba­ya­nga la­ba­swe­la­yoi.

50 Ba­be­zi­pha­ka­mi­sa, be­nza isi­ne­ngi­so pha­mbi kwa­mij; nga­kho nga­ba­su­sak nje­ngo­ku­bo­na kwa­mil.

51 Fu­thi iSa­ma­ri­ya ka­yo­na­nga nge­ngxe­nye ye­zo­no za­khom; ko­dwa we­na wa­ndi­si­le izi­ne­ngi­so za­kho ku­la­bo, wa­lu­ngi­si­sa oda­de­we­nu nge­zi­ne­ngi­so za­kho zo­nke oze­nzi­le­yon.

52 La­weo, thwa­la ihla­zo la­khop, we­na owa­hlu­le­le oda­de­we­nuq, nge­zo­no za­kho oze­nzi­le­yo ngo­ku­ne­nge­ka okwe­dlu­la bo­na; ba­lu­ngi­le ku­la­we. Nga­kho la­we wo­ba le­nhlo­ni, uthwa­le ihla­zo la­khor, ngo­ba uba­lu­ngi­si­si­le oda­de­we­nus.

53 La­pho ngi­za­bu­yi­sa aba­thu­nji­we­yo ba­bo, aba­thu­njwa be­So­do­ma la­ma­do­da­ka­zi ayo, la­ba­thu­njwa be­Sa­ma­ri­ya la­ma­do­da­ka­zi ayo, kho­na ngi­za­bu­yi­sa uku­thu­njwa kwa­ba­thu­njwa ba­kho pha­ka­thi kwa­bot.

54 Uku­ze uthwa­le ihla­zo la­khou, ube le­nhlo­ni nga­kho ko­nke okwe­nzi­le­yov eku­ba­du­du­ze­ni kwa­khow.

55 La­pho oda­de­we­nu iSo­do­ma la­ma­do­da­ka­zi ayo be­za­bu­ye­la esi­me­ni sa­bo sa­ku­qa­la, le­Sa­ma­ri­ya la­ma­do­da­ka­zi ayo ba­bu­ye­le esi­me­ni sa­bo sa­ku­qa­la, la­we la­ma­do­da­ka­zi akho li­za­bu­ye­la esi­me­ni se­nu sa­ku­qa­lax.

56 Ngo­ba iSo­do­ma uda­de­we­nu ka­yi­ba­nga se­mlo­nye­ni wa­kho nje­ngo­mbi­ko ngo­su­ku lo­ku­zi­gqa­ja kwa­kho,

57 bu­nga­ke­mbu­lwa ubu­bi ba­kho, nge­si­kha­thi se­hla­zo la­ma­do­da­ka­zi eSi­ri­yay, la­bo bo­nke aba­yi­zi­nge­le­ze­le­yo, ama­do­da­ka­zi ama­Fi­li­sti, aba­kwe­yi­sa­yo inhla­ngo­thi zo­nkez.

58 We­na uthwe­le ama­ce­bo akho ama­bi le­zi­ne­ngi­so za­kho, itsho iNko­sia.

59 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngi­za­kwe­nza la­ku­we nje­ngo­kwe­nza kwa­kho, ode­le­lab isi­fu­ngoc ngo­kwe­phu­lad isi­vu­me­lwa­noe.

60 Ku­be ka­nti mi­na ngi­za­khu­mbu­la isi­vu­me­lwa­no sa­mi la­wef ensu­kwi­ni zo­bu­tsha ba­khog, ngi­mi­se la­we isi­vu­me­lwa­no esi­la­pha­ka­deh.

61 Kho­na uza­khu­mbu­la izi­ndle­la za­khoi, ube le­nhlo­nij, la­pho use­mu­ke­la oda­de­we­nuk, omda­la ku­we lo­mnci­nya­ne ku­wel; ngo­ba ngi­za­ku­ni­ka bo­na ba­be nga­ma­do­da­ka­zim, ko­dwa ku­nga­bi nge­si­vu­me­lwa­no sa­khon.

62 Nja­lo mi­na ngi­za­mi­sa isi­vu­me­lwa­no sa­mi la­weo, uza­kwa­zi-ke uku­thi ngi­yi­Nko­sip.

63 Uku­ze ukhu­mbu­le, ube le­nhlo­niq, unga­ber usa­vu­la umlo­mo wa­khos nge­nxa ye­hla­zo la­khot, la­pho se­ngi­kwe­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­la nga­kho ko­nke okwe­nzi­le­yo, itsho iNko­si uJe­ho­vau.

Umfa­ne­ki­so wo­kho­zi le­vi­ni

17Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, ye­nza ili­bhoa, ukhu­lu­me ngo­mfa­ne­ki­so ku­yo indlu ya­koI­sra­ye­lib,

3 uthi: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ukho­zi olu­khu­luc, olu­khu­lu nge­mpi­kod, olu­de nge­zi­mpa­phee, olu­gcwe­le insi­baf, olu­le­mi­ba­la­ba­la, lwe­za eLe­bha­no­nig, lwa­tha­thah isi­hlo­ko so­mse­da­rii,

4 lwa­qu­nta isi­hlo­ko se­zi­nga­tsha­na za­wo ezi­ntshaj, lwa­si­sa eli­zwe­ni lo­ku­the­ngi­se­la­na, lwa­si­be­ka emzi­ni wa­ba­the­ngi­sik.

5 Lwa­se­lu­tha­tha okwe­nhla­nye­lo ya­le­lo­li­zwel, lwa­yi­fa­ka ensi­mi­ni ye­nhla­nye­lom, lwa­yi­be­ka nga­se­ma­nzi­ni ama­ne­ngin, lwa­yi­be­ka nje­ngo­mye­za­neo.

6 Ya­si­hlu­ma, ya­ba li­vi­ni eli­na­ba­yop, eli­fi­tsha­ne nge­si­tho­mboq, onga­tsha za­lo za­phe­ndu­ke­la ku­lor, le­mpa­nde za­lo za­ba nga­pha­nsi kwa­lo. Ngo­ku­nja­lo la­ba li­vi­ni, la­ve­za inga­tshas, la­khu­pha ama­hlu­me­lat.

7 Kwa­se­ku­si­ba kho­na olu­nye ukho­zi olu­khu­luu, olu­khu­lu nge­mpi­kov, lwa­nde nge­nsi­baw. Kha­nge­la-ke, le­li­vi­nix la­tshe­ki­se­la impa­nde za­lo nga­ku­loy, la­khu­phe­la inga­tsha za­lo nga­ku­lo, uku­ze lu­li­the­le­le nge­mi­ge­lo ye­nda­wo ya­lo ehla­nye­lwe­yoz.

8 La­li­hla­nye­lwe ensi­mi­ni enhle nga­se­ma­nzi­ni ama­ne­ngi uku­thi li­ve­ze inga­tshaa, lo­ku­thi li­the­le isi­the­lo, li­be li­vi­ni eli­hle­ka­zib.

9 Wo­thi: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Li­za­phu­me­le­la yi­ni? Ka­lu­yi­ku­si­phu­na yi­ni impa­nde za­lo, lu­qu­me izi­the­lo za­lo, li­bu­ne? Li­za­bu­na ku­wo wo­nke ama­hla­mvu alo ama­tsha oku­mi­la kwa­lo, ku­nge­nge­nga­lo enku­lu la­ba­ntu aba­ne­ngi, uku­li­si­phu­na nge­mpa­nde za­lo.

10 Ye­bo, kha­nge­la, se­li­hla­nye­lwe li­za­phu­me­le­la yi­nic? Ka­li­yi­ku­bu­na ngo­ku­phe­le­le­yo yi­ni nxa umo­ya we­mpu­ma­la­nga uli­tsha­yad? Li­za­bu­ne­la ensi­mi­ni yo­ku­mi­la kwa­loe.

11 La­se­li­fi­ka ili­zwi le­Nko­si ki­mi li­si­thi:

12 Tsho­no kha­the­si ku­yo indlu evu­ke­la­yof: Ka­la­zi yi­ni uku­thi le­zi­zi­nto zi­yi­nig? Uthi: Kha­nge­la, inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ya­fi­ka e­Je­ru­sa­le­mah, ya­tha­tha inko­si ya­yo le­zi­pha­tha­ma­ndla za­yo, ya­ba­le­tha nga­ku­yo eBha­bhi­lo­ni.

13 Ya­tha­tha owe­nza­lo ye­si­kho­si­ni, ye­nza isi­vu­me­lwa­no la­yei, ya­mnge­ni­sa pha­nsi kwe­si­fu­ngoj; ya­tha­thak aba­la­ma­ndla be­li­zwel;

14 uku­ze umbu­so ube pha­nsim, unga­zi­pha­ka­mi­si, uku­thi ngo­ku­lo­ndo­lo­za isi­vu­me­lwa­no sa­khe ume.

15 Ko­dwa wa­yi­vu­ke­lan ngo­ku­thu­ma izi­thu­nywa za­kheo eGi­bhi­thepq, uku­ze ba­mni­ke ama­bhi­za la­ba­ntu aba­ne­ngir. Uza­phu­me­le­la yi­nis? Owe­nza le­zi­zi­nto uza­phe­pha yi­ni? Ku­mbe anga­se­phu­la isi­vu­me­lwa­no aphe­phe yi­nit?

16 Ku­phi­la kwa­mi, itsho iNko­si uJe­ho­vau, isi­bi­li enda­we­ni ye­nko­siv, embe­ka uku­thi abe yi­nko­siw, osi­fu­ngo sa­yo wa­si­de­le­lax, lo­si­vu­me­lwa­no sa­yo wa­se­phu­lay, uza­ku­fa la­yo pha­ka­thi kwe­Bha­bhi­lo­niz.

17 Nja­loa uFa­ro, le­bu­tho eli­la­ma­ndla le­xu­ku eli­khu­lub, ka­yi­ku­msi­za empi­ni ngo­ku­bu­the­le­la idu­ndu­luc la­ngo­kwa­kha inqa­bad, uku­qu­ma aba­ntu aba­ne­ngi.

18 Ngo­ba ede­le­le isi­fu­ngoe ngo­kwe­phu­la isi­vu­me­lwa­nof, la­pho, kha­nge­la, ese­ni­ke­le isa­ndla sa­kheg, wa­ze­nza zo­nke le­zi­zi­nto, ka­yi­ku­phu­nyu­kah.

19 Nga­kho, itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ku­phi­la kwa­mii, isi­bi­li, isi­fu­ngo sa­mi asi­de­le­le­yojk, le­si­vu­me­lwa­no sa­mi ase­phu­li­le­yo, ngi­za­kwe­hli­se­la phe­zu kwe­kha­nda la­khel.

20 Ngi­za­kwe­ndla­la imbu­le la­mi phe­zu kwa­khem, uku­thi aba­njwe emji­bi­le­ni wa­min, ngi­mle­the eBha­bhi­lo­nio, ngi­ma­hlu­le­le kho­nap nge­si­pha­mbe­ko sa­khe apha­mbe­ke nga­so ki­miq.

21 La­bo bo­nke aba­ba­le­ka­yo ba­khe ka­nye la­wo wo­nke ama­vi­yo akhe ba­za­ku­wa nge­nke­mbar, la­ba­se­le­yo ba­za­hla­ka­ze­ke­la ku­wo wo­nke umo­yas. Li­za­kwa­zi-ke uku­thi mi­na iNko­si ngi­khu­lu­mi­let.

22 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: La­mi ngi­za­tha­tha esi­hlo­kwe­ni so­mse­da­ri omu­de, ngi­ku­mi­seu. Ngi­za­qu­nta ku­so isi­hlo­ko se­nga­tsha­na za­wo ezi­ntshav olu­bu­tha­ka­tha­kaw, mi­na ngi­lu­hla­nye­le phe­zu kwe­nta­ba ende le­pha­ke­me­yox.

23 Enta­be­ni ye­ngqo­nga ya­koI­sra­ye­li ngi­za­lu­hla­nye­lay; nja­lo lu­za­khu­pha inga­tshaz, lu­the­le isi­the­loa, lu­be ngu­mse­da­ri omhle­ka­zi; la­nga­pha­nsi kwa­wob ku­za­hla­la yo­nke inyo­ni yo­phi­ko lo­nkec; emthu­nzi­ni we­nga­tsha za­wo zi­za­hla­lad.

24 Ngo­ku­nja­lo zo­nke izi­hla­hla ze­ga­nga zi­za­kwa­zi uku­thi mi­na iNko­si ngi­tho­bi­si­le isi­hla­hla esi­dee, nga­pha­ka­mi­sa isi­hla­hla esi­fi­tsha­nef, ngo­mi­sa isi­hla­hla esi­lu­hla­zag, nge­nza isi­hla­hla eso­mi­le­yo si­hlu­mehi. Mi­na Nko­si ngi­khu­lu­mi­le, nga­kwe­nzaj.

Umu­ntu owo­na­yo uza­ku­fa nge­nxa ye­za­khe izo­no

18Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi fu­thi li­si­thi:

2 Li­tsho­ni, uku­thi li­se­be­nzi­se le­si­sa­ga nge­li­zwe la­koI­sra­ye­lia, li­si­thi: Oyi­se ba­dli­le izi­the­lo ze­vi­ni ezi­mu­nyub, la­ma­zi­nyo aba­ntwa­na ase­tshe­le­lac?

3 Ku­phi­la kwa­mi, itsho iNko­si uJe­ho­vad, isi­bi­li ka­ku­sa­yi­ku­ba ki­ni uku­se­be­nzi­sa le­si­sa­ga koI­sra­ye­lie.

4 Kha­nge­la, yo­nke imi­phe­fu­mu­lo nge­ya­mi; nje­ngo­mphe­fu­mu­lo ka­yi­se, unja­lo lo­mphe­fu­mu­lo we­ndo­da­na, ku­ngo­kwa­mi. Umphe­fu­mu­lo owo­na­yo, wo­na uza­ku­faf.

5 Ko­dwa uba umu­ntu elu­ngi­le, enze ukwa­hlu­le­la lo­ku­lu­ngag,

6 enga­dle­li phe­zu kwe­zi­nta­bah, enga­pha­ka­mi­se­li ame­hlo akhe ezi­tho­mbe­ni ze­ndlu ya­koI­sra­ye­lii, enga­ngco­li­si umfa­zi ka­ma­khe­lwa­ne wa­khej, enga­so­nde­lik ko­we­si­fa­za­na ose­mfu­le­nil,

7 enga­ci­nde­ze­li mu­ntum, ebu­yi­se­la ko­we­bo­le­ka­yo isi­ba­mbi­so sa­khen, enga­pha­ngi impa­ngoo, eni­ka ola­mbi­le­yo isi­nkwa sa­khep, ese­mbe­sa oze nge­se­mba­thoqr,

8 enga­ni­kis nge­nzu­zot, enga­tha­thiu okwe­nge­ze­le­lwe­yov, ebu­yi­sa isa­ndla sa­khe esi­pha­mbe­kwe­ni, ese­nza isa­hlu­le­lo esi­qi­ni­si­le­yo pha­ka­thi ko­mu­ntu lo­mu­ntuw,

9 eha­mba nge­zi­mi­so za­mi, egci­na iza­hlu­le­lo za­mi, ukwe­nza iqi­ni­sox; ye­na uqo­ndi­le, uza­phi­la isi­bi­li, itsho iNko­si uJe­ho­vay.

10 Uba eza­la indo­da­na engu­mpha­ngi, umchi­thi we­ga­zi, lo­we­nza oku­fa­na­na lo­ku­nye kwa­le­zi­zi­ntoz,

11 lo­nge­nzi zo­nke le­zo­zi­nto, ko­dwa ngi­tsho edle­la phe­zu kwe­zi­nta­baa, engco­li­sa umfa­zi wo­ma­khe­lwa­ne wa­kheb,

12 eci­nde­ze­la umya­nga lo­swe­la­yocd, epha­nga impa­ngoef, enga­bu­yi­se­la­nga isi­ba­mbi­sog, epha­ka­mi­se­le ame­hlo akhe ezi­tho­mbe­nih, enze oku­ne­nge­ka­yoi,

13 eni­ka nge­nzu­zo, atha­the ngo­kwe­nge­ze­le­lwe­yo, uza­phi­la yi­ni? Ka­yi­ku­phi­la; we­nze zo­nke le­zi­zi­ne­ngi­so; uza­ku­fa lo­ku­faj, ama­ca­la akhe ega­zi aza­ku­ba phe­zu kwa­khek.

14 Kha­nge­la-ke, uza­la indo­da­na ebo­na zo­nke izo­no zi­ka­yi­se aze­nzi­le­yo, ibo­na, inge­nzi nje­nga­le­zi­zi­ntol,

15 inga­dle­li phe­zu kwe­zi­nta­bam, inga­pha­ka­mi­se­li ame­hlo ayo ezi­tho­mbe­ni ze­ndlu ya­koI­sra­ye­lin, inga­ngco­li­si umfa­zi wo­ma­khe­lwa­ne wa­yoo,

16 inga­ci­nde­ze­li mu­ntup, inga­go­dli isi­ba­mbi­soq, inga­pha­ngi impa­ngor, isi­pha ola­mbi­le­yos isi­nkwa sa­yo, ye­mbe­se oze nge­se­mba­thot,

17 isu­se isa­ndla sa­yo ko­ngu­mya­ngau, inge­mu­ke­li inzu­zo lo­kwe­nge­ze­le­lwe­yov, ise­nza iza­hlu­le­lo za­mi, iha­mbe nge­zi­mi­so za­mi, yo­na ka­yi­yi­ku­fe­la isi­pha­mbe­ko si­ka­yi­sew, iza­phi­la isi­bi­lix.

18 Uyi­se, ngo­ba eci­nde­ze­le ngo­ci­nde­ze­loy, wa­pha­nga impa­ngo ku­mfo­wa­boza, we­nza oku­nga­lu­nga­nga pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­ki­bo, kha­nge­la-ke, uza­fe­la ebu­bi­ni ba­kheb.

19 Ka­nti li­thi: Ku­nga­ni indo­da­na inga­thwa­li isi­pha­mbe­ko si­ka­yi­sec? Nxa indo­da­na ye­nzi­le isa­hlu­le­lo lo­ku­lu­ngad, igci­ni­le zo­nke izi­mi­so za­mi, ya­ze­nzae, iza­phi­la isi­bi­lif.

20 Umphe­fu­mu­lo owo­na­yo, wo­na uza­ku­fag. Indo­da­na ka­yi­yi­ku­thwa­la isi­pha­mbe­ko si­ka­yi­se, lo­yi­se ka­yi­ku­thwa­la isi­pha­mbe­ko se­ndo­da­nah. Uku­lu­nga ko­lu­ngi­le­yo ku­za­ku­ba phe­zu kwa­khei, le­nko­hla­ka­lo yo­kho­hla­ke­le­yo iza­ku­ba phe­zu kwa­khejk.

Indle­la ka­Nku­lu­nku­lu ilu­ngi­le

21 Ko­dwa uba omu­bi ephe­ndu­ka ezo­nwe­ni za­khe zo­nke aze­nzi­le­yol, agci­ne zo­nke izi­mi­so za­mim, enze isa­hlu­le­lo lo­ku­lu­ngan, uza­phi­la isi­bi­li, ka­yi­ku­fao.

22 Izi­pha­mbe­ko za­khe zo­nke aze­nzi­le­yo ka­zi­yi­ku­khu­nju­le­lwa ku­ye; eku­lu­nge­ni kwa­khe akwe­nzi­le­yo, uza­phi­lap.

23 Ngi­ya­tho­ko­za lo­ku­tho­ko­za ngo­ku­fa ko­kho­hla­ke­le­yo yi­ni? itsho iNko­si uJe­ho­va; ka­ku­si­ku­thi aphe­ndu­ke ezi­ndle­le­ni za­khe, aphi­le yi­niq?

24 Ko­dwa nxa olu­ngi­le­yo ephe­ndu­ka eku­lu­nge­ni kwa­khe, ese­nza isi­pha­mbe­ko, enze nje­ngo­kwe­zi­ne­ngi­so zo­nke aze­nza­yo omu­bi, uza­phi­la yi­nir? Uku­lu­nga kwa­khe ko­nke akwe­nzi­le­yo ka­ku­yi­ku­khu­nju­lwast; esi­pha­mbe­kwe­ni sa­khe apha­mbe­ke nga­so, le­so­nwe­ni sa­khe aso­ni­le­yo, uza­fe­la ki­khou.

25 Ka­nti li­thi: Indle­la ye­Nko­si ka­yi­li­nga­ni. Zwa­ni­ni-ke, li­na ndlu kaI­sra­ye­li; indle­la ya­mi ka­yi­li­nga­ni yi­ni? Ka­yi­si­zo yi­ni izi­ndle­la ze­nu ezi­nga­li­nga­ni­yov?

26 La­pho olu­ngi­le­yo ephe­ndu­ka eku­lu­nge­ni kwa­khe, enze izi­pha­mbe­ko, afe­le ku­zo, ezi­pha­mbe­kwe­ni aze­nzi­le­yo uza­ku­faw.

27 Fu­thi nxa omu­bi ephe­ndu­ka ebu­bi­ni ba­khe abe­nzi­le­yox, enze isa­hlu­le­lo lo­ku­lu­nga, ye­na uza­gci­na umphe­fu­mu­lo wa­khe uphi­lay.

28 Ngo­ba ebo­na, ephe­ndu­ka ku­zo zo­nke izi­pha­mbe­ko za­khe aze­nzi­le­yoz, uza­phi­la isi­bi­li, ka­yi­ku­faa.

29 Ka­nti indlu kaI­sra­ye­li ithi: Indle­la ye­Nko­si ka­yi­li­nga­ni. We­na ndlu kaI­sra­ye­li, indle­la za­mi ka­zi­li­nga­ni yi­ni? Ka­yi­si­zo yi­ni indle­la ze­nu ezi­nga­li­nga­ni­yob?

30 Nga­kho ngi­za­la­hlu­le­la, li­na ndlu kaI­sra­ye­li, ngu­lo­wo la­lo­wo nje­ngo­kwe­ndle­la za­khe, itsho iNko­si uJe­ho­vac. Phe­ndu­ka­nid, li­bu­ye li­su­ke ezi­pha­mbe­kwe­ni ze­nu zo­nkee; uku­ze ubu­bi bu­nga­bi yi­si­khu­be­ki­so ki­nif.

31 La­hla­ni li­su­se ki­ni zo­nke izi­pha­mbe­ko ze­nu eli­pha­mbe­ke nga­zog, li­ze­nze­le inhli­zi­yo entsha lo­mo­ya omu­tshah; ngo­ba li­za­fe­la­ni, li­na ndlu kaI­sra­ye­lii?

32 Ngo­ba ka­ngi­tho­ko­zi ngo­ku­fa ko­fa­yo, itsho iNko­si uJe­ho­vaj; nga­kho phe­ndu­ka­ni li­phi­lek.

Isi­li­lo nge­zi­khu­lu za­koI­sra­ye­li

19We­na-ke, pha­ka­mi­sa isi­li­lo nge­zi­khu­lu za­koI­sra­ye­lia,

2 uthi: Uyi­ni unyo­ko? Isi­lwa­ne­ka­zi; sa­la­la pha­ka­thi kwe­zi­lwa­neb, sa­khu­li­sa imi­dlwa­ne ya­so pha­ka­thi kwe­zi­lwa­ne ezi­ntshac.

3 Sa­khu­li­sa omu­nye we­mi­dlwa­ne ya­so, wa­ba li­bho­ngode, wa­fu­nda uku­da­bu­la impa­ngof, wa­dla aba­ntug.

4 Izi­zwe za­se­zi­si­zwa nga­wo, wa­ba­njwah emgo­di­ni wa­zoi, za­wu­saj eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thek nga­ma­ke­ta­nel.

5 Kwa­thi si­bo­na uku­thi se­si­li­ndi­le, lo­ku­thi ithe­mba la­so se­li­bhu­bhi­lem, sa­tha­tha omu­nye we­mi­dlwa­ne ya­son, sa­we­nza wa­ba li­bho­ngoo.

6 Wa­ha­mba wa­ya le la­le pha­ka­thi kwe­zi­lwa­ne, wa­ba li­bho­ngopq, wa­fu­nda uku­da­bu­la impa­ngor, wa­dla aba­ntus.

7 Wa­za­zi inqa­ba za­bo, wa­chi­tha imi­zi ya­bot; ili­zwe la­se­li­si­ba yi­nka­nga­lau, lo­ku­gcwa­la kwa­lo, ngo­msi­ndo wo­ku­bho­nga kwa­wov.

8 Izi­zwe za­se­zi­si­ma zi­me­le­ne la­wo inhla­ngo­thi zo­nkew zi­ve­la eza­be­lwe­nix, ze­ndla­la imbu­le la­zo phe­zu kwa­woy; wa­ba­njwa emgo­di­ni wa­zoz.

9 Za­wu­fa­ka ekhe­ji­ni nga­ma­ke­ta­ne, za­wu­sa enko­si­ni ye­Bha­bhi­lo­nia, za­wu­le­tha ezi­nqa­be­nib, uku­ze ili­zwi la­wo li­nga­be li­se­zwa­ka­la phe­zu kwe­zi­nta­ba za­koI­sra­ye­lic.

10 Unyo­ko unje­nge­vi­nid ega­zi­ni la­khoe, eli­hla­nye­lwe nga­se­ma­nzi­ni; la­ba le­zi­the­lo li­gcwe­le izi­nga­tsha nge­nxa ya­ma­nzi ama­ne­ngifg.

11 La­li­le­zi­nti ezi­qi­ni­le­yo eza­ba zi­nto­nga za­ba­bu­sa­yoh, nja­lo ubu­de ba­lo ba­bu­pha­ke­mei pha­ka­thi kwe­nga­tsha ezi­qa­thaj, li­bo­na­ka­la ngo­bu­de ba­lo ngo­kwa­nda kwe­nga­tsha za­lok.

12 Ko­dwa la­si­tshu­nwa ngo­ku­thu­ku­the­la, la­pho­se­lwa emhla­ba­thi­ni, lo­mo­ya we­mpu­ma­la­nga wo­mi­sa isi­the­lo sa­lol; izi­nti za­lo ezi­qi­ni­le­yo ze­phu­ka zo­ma; umli­lo wa­zi­qe­dam.

13 Kha­the­si se­li­hla­nye­lwe enka­nga­lan, emhla­ba­thi­ni otshi­le­yo lo­wo­mi­le­yoo.

14 Umli­lo usu­phu­me olu­thi­nip lwe­zi­nga­tsha za­loq, wa­qe­da isi­the­lo sa­lo, uku­ze li­nga­bi lo­lu­thi olu­qi­ni­le­yo lu­be yi­nto­nga yo­ku­bu­sar.

Le­si yi­si­li­lo, nja­lo si­za­ku­ba yi­si­li­los.

UI­sra­ye­li uhla­mu­ka uNku­lu­nku­lu

20Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­si­kho­mbi­sa, ngenya­nga ye­si­hla­nu, ngo­lwe­tshu­mi lwe­nya­nga, aba­thi­le ba­ba­da­la ba­koI­sra­ye­li be­za ukuza­bu­za iNko­sia, ba­hla­la pha­mbi kwa­mib.

2 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

3 Ndo­da­na yo­mu­ntu, khu­lu­ma ku­ba­da­la ba­koI­sra­ye­li, uthi ki­bo: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Li­ze ukuza­ngi­bu­za yi­nic? Ku­phi­la kwa­mi, isi­bi­li ka­ngi­yi­ku­bu­zwa yi­ni, itsho iNko­si uJe­ho­vad.

4 Uza­ba­hlu­le­la yi­ni, uzaba­hlu­le­la yi­ni, ndo­da­na yo­mu­ntue? Ba­zi­se izi­ne­ngi­so za­bo­yi­sef;

5 uthi ki­bo: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngo­su­ku enga­khe­tha nga­lo uI­sra­ye­lig, nga­pha­ka­mi­sa isa­ndla sa­mi ku­nza­lo ye­ndlu ka­Ja­ko­beh, nga­za­zi­sa ki­bo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thei, la­pho ngi­pha­ka­mi­sa isa­ndla sa­mi ki­boj, ngi­si­thi: Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nuk.

6 Nga­lo­lu­su­ku nga­pha­ka­mi­sa isa­ndla sa­mi ki­bol, uku­thi ngi­ba­khu­phe eli­zwe­ni le­Gi­bhi­them ngi­ba­se eli­zwe­ni enga­ngi­ba­hlo­le­le lo­nan, eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­juop, eli­lu­du­mo lwa­wo wo­nke ama­zweq.

7 Nga­se­ngi­si­thi ki­bo: La­hla­ni ngu­lo­wo la­lo­wo izi­ne­ngi­sor za­me­hlo akhes, li­nga­zi­ngco­li­sit nge­zi­tho­mbe ze­Gi­bhi­theu: Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nuv.

8 Ko­dwa ba­ngi­vu­ke­la, be­nga­vu­mi uku­la­le­la ki­miw, ka­ba­la­hla­nga ngu­lo­wo la­lo­wo izi­ne­ngi­so za­me­hlo abox, ka­ba­tshi­ya­nga izi­tho­mbe ze­Gi­bhi­they. Nga­se­ngi­si­thi ngi­za­thu­lu­le­la uku­thu­ku­the­la kwa­mi phe­zu kwa­boz, uku­ze ngi­phe­le­li­se ula­ka lwa­mi ngi­me­le­ne la­bo pha­ka­thi kwe­li­zwe le­Gi­bhi­thea.

9 Ko­dwa nga­kwe­nzab nge­nxa ye­bi­zo la­mic, uku­ze li­nga­ngco­li­swa eme­hlwe­ni ezi­zwed, aba­be­pha­ka­thi kwa­zo, enga­za­zi­sa ki­bo pha­mbi kwa­me­hlo azo, uku­ba­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thee.

10 Nga­kho nga­ba­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thef, nga­ba­nge­ni­sa enka­nga­lag.

11 Nga­ba­ni­ka izi­mi­so za­mi, nga­ba­zi­sa iza­hlu­le­lo za­mih, oku­thi nxa umu­ntu eze­nzai, uza­phi­la nga­zojk.

12 Nga­ba­ni­ka fu­thi ama­sa­ba­tha ami uku­ze abe yi­si­bo­na­ka­li­so pha­ka­thi kwa­mi la­bol, uku­ze ba­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si eba­ngcwe­li­sa­yom.

13 Ko­dwa indlu kaI­sra­ye­li ya­ngi­vu­ke­la enka­nga­lan; ka­ba­ha­mba­nga nge­zi­mi­so za­mio, ba­de­le­la iza­hlu­le­lo za­mip, oku­thi nxa umu­ntu eze­nza, uza­phi­la nga­zoq; la­ma­sa­ba­tha ami ba­wa­ngco­li­sa ka­khu­lurs. Nga­se­ngi­si­thi ngi­za­thu­lu­le­la uku­thu­ku­the­la kwa­mi phe­zu kwa­bot enka­nga­lau, uku­ze ngi­ba­qe­dev.

14 Ko­dwa nga­kwe­nza nge­nxa ye­bi­zo la­miw, uku­ze li­nga­ngco­li­swa eme­hlwe­ni ezi­zwex, enga­ba­khu­pha eme­hlwe­ni azoy.

15 Fu­thi la­mi nga­ba­pha­ka­mi­se­la isa­ndla sa­mi enka­nga­la, uku­thi ka­ngi­yi­ku­ba­le­tha eli­zwe­ni enga­ngi­li­ni­ke bo­naz, eli­ge­le­za ucha­go lo­lu­jua, eli­lu­du­mo lwa­wo wo­nke ama­zweb;

16 ngo­ba ba­de­le­la iza­hlu­le­lo za­mic, ka­ba­ha­mba­nga nge­zi­mi­so za­mid, ko­dwa ba­ngco­li­sae ama­sa­ba­tha amif, ngo­ba inhli­zi­yo ya­bo ya­la­nde­la izi­tho­mbe za­bog.

17 La­nxa ku­nja­loh ili­hlo la­mi la­ba­ha­wu­ke­la uku­ze ngi­nga­ba­bhu­bhi­sii, fu­thi ka­ngi­ba­qe­da­nga enka­nga­laj.

18 Ko­dwa nga­thi ku­ba­ntwa­na ba­bo enka­nga­lak: Li­nga­ha­mbi nge­zi­mi­so za­bo­yi­hlo, li­nga­gci­ni iza­hlu­le­lo za­bol, li­nga­zi­ngco­li­si nge­zi­tho­mbe za­bom.

19 Ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu; ha­mba­ni nge­zi­mi­so za­mi, li­gci­ne iza­hlu­le­lo za­mi, li­ze­nzen.

20 Li­ngcwe­li­seo ama­sa­ba­tha amip, abe yi­si­bo­na­ka­li­so pha­ka­thi kwa­mi la­ni, uku­ze la­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nuq.

21 Ko­dwa aba­ntwa­nar ba­ngi­vu­ke­las; ka­ba­ha­mba­nga nge­zi­mi­so za­mit, ka­ba­gci­na­nga iza­hlu­le­lo za­mi uku­thi ba­ze­nzeu; oku­thi nxa umu­ntu eze­nza, uza­phi­la nga­zov; ba­wa­ngco­li­sa ama­sa­ba­tha amiw; nga­se­ngi­si­thi ngi­za­thu­lu­le­la intu­ku­the­lo ya­mi phe­zu kwa­box, uku­thi ngi­phe­le­li­se ula­ka lwa­mi ngi­me­le­ne la­bo enka­nga­lay.

22 Ko­dwa nga­bu­yi­sa isa­ndla sa­miz, nge­nza nge­nxa ye­bi­zo la­mia, uku­ze li­nga­ngco­li­swa pha­mbi kwa­me­hlo ezi­zweb, enga­ngi­ba­khu­phe pha­mbi kwa­me­hlo azo.

23 Mi­na nga­ba­pha­ka­mi­se­la isa­ndla sa­mi fu­thi enka­nga­lac, uku­thi ngi­za­ba­hla­ka­za pha­ka­thi kwe­zi­zwed, ngi­ba­sa­ba­la­li­se­le ema­zwe­nie;

24 ngo­ba be­nga­ze­nza­nga iza­hlu­le­lo za­mif, ko­dwa ba­de­le­la izi­mi­so za­mig, ba­ngco­li­sa ama­sa­ba­tha amih, la­me­hlo abo ala­nde­la izi­tho­mbe za­bo­yi­sei.

25 Nga­kho mi­na nga­ba­ni­ka fu­thi izi­mi­so eza­zi­nga­lu­nga­nga, le­za­hlu­le­lo aba­be­nge­ke ba­phi­le nga­zoj.

26 Nga­se­ngi­ba­ngco­li­sa ku­zo izi­pho za­bok, eku­da­bu­li­se­ni kwa­bol emli­lwe­nim ko­nke oku­vu­la isi­za­lon, uku­ze ngi­ba­chi­the, uku­ze ba­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sio.

27 Nga­kho, ndo­da­na yo­mu­ntu, khu­lu­ma ku­yo indlu ya­koI­sra­ye­li, uthi ki­bo: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: La­ku­lo­khu oyi­hlo ba­ngi­hla­mba­zi­le, ngo­ku­thi ba­pha­mbe­ke isi­pha­mbe­ko be­me­le­ne la­mip.

28 La­pho se­ngi­ba­le­the eli­zwe­ni, enga­pha­ka­mi­se­la isa­ndla sa­mi nga­lo uku­thi ngi­ba­ni­ke lo­naq, ba­bo­na lo­nke uqa­qa olu­pha­ke­me­yo, la­zo zo­nke izi­hla­hla ezi­qa­tha, ba­hla­ba kho­na imi­hla­tshe­lo ya­bo, ba­ni­ke­la kho­na isi­cu­nu­lo so­mni­ke­lo wa­bors, ba­fa­ka kho­na iphu­nga la­bo eli­mna­ndi, ba­thu­lu­la kho­na imi­ni­ke­lo ya­bo yo­ku­na­thwa­yotu.

29 Nga­se­ngi­si­thi ki­bo: Iyi­ni inda­wo epha­ke­me­yo eli­ya ku­yov? Le­bi­zo la­yo li­thi­wa yi­Nda­wo ePha­ke­me­yo ku­ze ku­be la­mu­hlaw.

30 Nga­kho tsho­no ku­yo indlu kaI­sra­ye­li: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Li­za­zi­ngco­li­sa nge­ndle­la ya­bo­yi­hlo yi­nixy, li­phi­nge li­la­nde­la izi­ne­ngi­so za­boz?

31 Ngo­ba la­pho li­ni­ke­la izi­pho ze­nua, la­pho li­se­nza ama­do­da­na enu ada­bu­le emli­lwe­nib, li­ya­zi­ngco­li­sa nge­zi­tho­mbe ze­nu zo­nkec ku­ze ku­be la­mu­hla. Mi­na-ke ngi­za­bu­zwa yi­ni na, we­na ndlu kaI­sra­ye­lid? Ku­phi­la kwa­mi, itsho iNko­si uJe­ho­va, isi­bi­li ka­ngi­yi­ku­bu­zwa yi­nie.

32 La­lo­kho oku­ve­la engqo­ndwe­ni ye­nu ka­ku­yi­ku­ba kho­na ngi­tshof, eli­ku­tsho­yo uku­thi: Si­za­ku­ba nje­nga­be­zi­zwe, nje­nge­nsa­pho za­ma­zweg, uku­thi si­kho­nze isi­go­do le­li­tsheh.

33 Ku­phi­la kwa­mi, itsho iNko­si uJe­ho­vai, isi­bi­li ngi­za­bu­sa phe­zu kwe­nu nge­sa­ndla esi­la­ma­ndlaj la­nge­nga­lo eye­lu­li­we­yok la­ngo­la­ka olu­thu­lu­li­we­yol!

34 Ngo­ba ngi­za­li­khu­pha eba­ntwi­nim, ngi­li­qo­qe ema­zwe­ni eli­hla­ka­ze­ke­le ku­won, nge­sa­ndla esi­la­ma­ndlao la­nge­nga­lo eye­lu­li­we­yop la­ngo­la­ka olu­thu­lu­li­we­yoq.

35 Nja­lo ngi­za­li­le­tha enka­nga­la ya­ba­ntur, ngi­za­phi­ki­sa­na la­nis la­pho ubu­so ngo­bu­sot.

36 Nje­nga­lo­khuu nga­phi­ki­sa­na la­bo­yi­hlo enka­nga­la ye­li­zwe le­Gi­bhi­thev, ngo­ku­nja­lo ngi­za­phi­ki­sa­na la­ni, itsho iNko­si uJe­ho­vaw.

37 Nja­lo ngi­za­li­dlu­li­sa nga­pha­nsi kwe­nto­nga, ngi­li­nge­ni­se ku­si­bo­pho se­si­vu­me­lwa­nox.

38 Ngi­hla­nze ngi­khu­phe pha­ka­thi kwe­nu aba­vu­ke­liyz la­la­bo aba­pha­mbe­ka be­me­le­ne la­mi, ngi­ba­khu­phe eli­zwe­ni lo­ku­hla­la kwa­bo nje­nga­be­zi­zwea, ko­dwa ka­ba­yi­ku­nge­na emhla­ba­thi­ni wa­koI­sra­ye­lib. Kho­na li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sic.

39 Li­na-ke, ndlu kaI­sra­ye­li, itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va, ha­mba­ni li­kho­nze, ngu­lo­wo la­lo­wo izi­tho­mbe za­khed, la­nge­mva kwa­lo­kho, uba li­nga­ngi­la­le­li; ko­dwa li­nga­ngco­li­si fu­thi ibi­zo la­mi eli­ngcwe­lee nge­zi­pho ze­nu la­nge­zi­tho­mbe ze­nuf.

40 Ngo­ba enta­be­ni ya­mi engcwe­leg, enta­be­ni ye­ngqo­nga ya­koI­sra­ye­li, itsho iNko­si uJe­ho­vah, la­pho iza­ngi­kho­nza indlu yo­nke ya­koI­sra­ye­li, bo­nke eli­zwe­nii; kho­na ngi­za­be­mu­ke­laj, la­kho­na ngi­bi­ze imi­ni­ke­lo ye­nuk, le­zi­the­lo zo­ku­qa­la ze­mi­ni­ke­lo ye­nu, la­zo zo­nke izi­nto ze­nu ezi­ngcwe­lel.

41 Ngi­za­le­mu­ke­la nge­phu­nga eli­mna­ndim nxa ngi­li­khu­pha eba­ntwi­nin, ngi­li­qo­qe ema­zwe­ni ebe­li­hla­ka­ze­lwe ku­woop; nja­lo ngi­za­ngcwe­li­swa pha­ka­thi kwe­nu pha­mbi kwa­me­hlo ezi­zweq.

42 Li­za­kwa­zi-ke uku­thi ngi­yi­Nko­sir, la­pho se­ngi­li­nge­ni­se emhla­ba­thi­ni wa­koI­sra­ye­lis, eli­zwe­ni enga­li­pha­ka­mi­se­la isa­ndla sa­mi uku­li­ni­ka oyi­hlot.

43 La­pho-ke li­za­khu­mbu­lau izi­ndle­la ze­nuv le­ze­nzo ze­nu zo­nke, ela­zi­ngco­li­sa nga­zow; nja­lo li­za­ze­nya­nya pha­mbi ko­bu­so be­nu nge­nxa ya­zo zo­nke izi­nto ezi­mbi eli­ze­nzi­le­yox.

44 Be­se­li­sa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­siy, nxa nge­nze ki­ni nge­nxa ye­bi­zo la­miz, ha­tshi nje­ngo­kwe­zi­ndle­la ze­nu ezi­mbia, ku­mbe nje­ngo­kwe­ze­nzo ze­nu ze­nko­hla­ka­lo, li­na ndlu kaI­sra­ye­li, itsho iNko­si uJe­ho­vab.

Ili­zwi le­Nko­si nge­ni­ngi­zi­mu

45 Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi fu­thi li­si­thi:

46 Ndo­da­na yo­mu­ntu, mi­sa ubu­so ba­kho nga­se­ndle­le­ni ye­ni­ngi­zi­mucd, utshu­ma­ye­le nga­se­ni­ngi­zi­muef, upro­fe­the ume­le­ne le­gu­su le­nsi­mu ye­ni­ngi­zi­mug;

47 uthi ki­lo igu­su le­ni­ngi­zi­mu: Zwa­na ili­zwi le­Nko­si: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­za­phe­mba umli­lo pha­ka­thi kwa­khoh, nja­lo uza­qe­da pha­ka­thi kwa­kho so­nke isi­hla­hla esi­lu­hla­za la­so so­nkei isi­hla­hla eso­mi­le­yoj; ila­nga­bi eli­vu­tha­yo ka­li­yi­ku­ci­tshwa, ko­dwa ku­za­tshi­swa nga­lo bo­nke ubu­so ku­su­ke­la eni­ngi­zi­mu ku­ze ku­fi­ke enya­ka­thok.

48 Fu­thi yo­nke inya­ma iza­bo­na uku­thi mi­na Nko­si ngi­wu­phe­mbi­le, ka­wu­yi­ku­ci­tshwal.

49 Nga­se­ngi­si­thi: Ha­wu, Nko­si Je­ho­vam! Ba­thi nga­mi: Ka­khu­lu­mi imi­fa­ne­ki­so yi­nin?

Inke­mba ye­Nko­si

21Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, mi­sa ubu­so ba­kho nga­se­Je­ru­sa­le­maa, utshu­ma­ye­le nga­se­zi­nda­we­ni ezi­ngcwe­leb, upro­fe­the ume­la­ne le­li­zwe la­koI­sra­ye­lic;

3 uthi eli­zwe­ni la­koI­sra­ye­li: Itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, ngi­me­le­ne la­we, nja­lo ngi­za­hwa­tsha inke­mba ya­mi esi­khwa­me­ni sa­yod, ngi­qu­mee ngi­su­se ku­we olu­ngi­le­yo lo­mu­bif.

4 Nge­nxa yo­ku­thi ngi­za­qu­mag ngi­su­se ku­we olu­ngi­le­yo lo­mu­bih, nga­kho inke­mba ya­mi iza­phu­ma esi­khwa­me­ni sa­yo iye ku­yo yo­nke inya­mai, ku­su­ke­la eni­ngi­zi­mu ku­ze ku­be se­nya­ka­thoj;

5 uku­thi yo­nke inya­ma ikwa­zi uku­thi mi­na Nko­si ngi­yi­hwa­tshi­le inke­mba ya­mi esi­khwa­me­ni sa­yok; ka­yi­sa­yi­ku­bu­ye­la fu­thil.

6 We­na-ke, ndo­da­na yo­mu­ntu, bu­bu­la ngo­ku­da­bu­ka ko­kha­lo, la­ngo­ku­ba­ba ubu­bu­le pha­mbi kwa­me­hlo abom.

7 Ku­za­ku­thi-ke nxa be­si­thi ku­we: We­na ubu­bu­le­la­ni? uza­phe­ndu­la: Nge­nxa yo­mbi­ko; ngo­ba uye­za; la­yo yo­nke inhli­zi­yo iza­nci­bi­li­kan, la­zo zo­nke iza­ndla zi­za­ku­ba bu­tha­ka­tha­ka, la­wo wo­nke umo­ya uda­nga­leo, la­wo wo­nke ama­do­lo age­le­ze nje­nga­ma­nzip. Kha­nge­la ku­ye­za, ku­za­kwe­nze­ka, itsho iNko­si uJe­ho­vaq.

8 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

9 Ndo­da­na yo­mu­ntu, pro­fe­tha uthi: Itsho nja­lo iNko­si: Wo­thi: Inke­mbar, inke­mba ilo­li­wes, fu­thi ilo­lo­ngi­wet.

10 Ilo­le­lwe uku­thi ibu­la­le lo­ku­bu­la­lau, ya­lo­lo­nge­lwav uku­thi ibe lo­ku­pha­zi­mawx; si­za­tho­ko­za yi­niy? Iyi­nto­ngaz ye­ndo­da­na ya­mi, ide­le­la so­nke isi­go­doab.

11 Nja­lo uyi­ni­ke­le uku­thi ilo­lo­ngwe uku­ze ipha­thwe nge­sa­ndlac; le inke­mba iya­lo­lwad nja­lo yo­na ilo­lo­nge­lwee uku­yi­ni­ke­la esa­ndle­ni so­mbu­la­lif.

12 Kha­la, uqhi­nqe isi­li­lo, ndo­da­na yo­mu­ntu, ngo­ba yo­na iza­ku­ba phe­zu kwa­ba­ntu ba­mi, iza­ku­ba phe­zu kwa­zo zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla za­koI­sra­ye­li; zi­za­pho­se­lwa enke­mbe­ni ka­nye la­ba­ntu ba­mi; nga­kho, tsha­ya etha­nga­zi­ni la­khog.

13 Ngo­ba ku­yi­ku­hlo­lwa, pho, ku­za­ku­ba nja­ni nxa into­nga ide­le­lah? Ka­ku­yi­ku­ba kho­na, ku­tsho iNko­si uJe­ho­vai.

14 Nga­kho we­na, ndo­da­na yo­mu­ntu, pro­fe­tha, utsha­ye isa­ndla esa­ndle­nijk, le­nke­mba ka­yi­phi­ndwe okwe­si­tha­thul; yi­nke­mba ya­ba­bu­le­we­yo, yi­nke­mba ya­ba­khu­lu aba­bu­le­we­yo, eba­ha­nqa­yom.

15 Ngi­mi­se umci­jo we­nke­mba ume­le­ne la­ma­sa­ngo abo wo­nke, uku­ze inhli­zi­yo inci­bi­li­ke le­zi­khu­be­ki­so za­nden. Ha­wu! ye­nzi­we uku­thi ipha­zi­me, ilo­lo­ngwe uku­thi ibu­la­leo.

16 Ha­mba nge­ndle­la enye ku­mbe nge­nye, nga­kwe­so­ku­ne­ne, umi­se nga­kwe­so­kho­hlop, la­pho ubu­so ba­kho obu­mi­swe kho­naq.

17 La­mi-ke ngi­za­tsha­ya isa­ndla sa­mi esa­ndle­ni sa­mirs, ngi­phu­mu­ze intu­ku­the­lo ya­mit. Mi­na Nko­si ngi­khu­lu­mi­leu.

18 Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi fu­thi li­si­thi:

19 We­na-ke, ndo­da­na yo­mu­ntu, zi­mi­se­le izi­ndle­la ezi­mbi­li, uku­ze inke­mba ye­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ibu­ye; eli­zwe­ni li­nye zi­za­phu­ma zo­mbi­liv; nja­lo khe­thaw inda­wox, uyi­khe­they enhlo­kwe­ni ye­ndle­la yo­mu­ziz.

20 Mi­sa indle­la, uku­ze inke­mba izea eRa­ba­thi ya­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nibc, la­ko­Ju­da eJe­ru­sa­le­ma ebi­ye­lwe­yo.

21 Ngo­ba inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ye­ma ku­ni­na we­ndle­lad, enhlo­kwe­ni ye­zi­ndle­la ezi­mbi­lie, uku­ze ivu­mi­se uku­vu­mi­saf; ikhu­hlu­ze imi­tsho­kog, ibu­ze izi­tho­mbe, ikha­nge­le esi­bi­ndi­ni.

22 Esa­ndle­ni sa­khe so­ku­ne­ne kwa­ku­lo­ku­vu­mi­sa nge­Je­ru­sa­le­ma, uku­mi­sa izi­nqa­ma zo­ku­di­li­za, uku­vu­la umlo­mo eku­bu­la­le­nih, uku­pha­ka­mi­sa ili­zwi ngo­ku­me­me­zai, uku­mi­sa izi­nqa­ma zo­ku­di­li­za ime­le­ne la­ma­sa­ngoj, uku­bu­the­le­la idu­ndu­luk, ukwa­kha umdu­li wo­ku­vi­mbe­ze­lal.

23 Nja­lo ku­za­ku­ba ku­bo nje­ngo­ku­vu­mi­sa kwa­ma­nga eme­hlwe­ni abo, ku­bo aba­fu­nge izi­fu­ngom; ko­dwa iza­khu­mbu­la isi­pha­mbe­ko, uku­ze ba­ba­njwen.

24 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngo­ba le­nze ubu­bi be­nu bu­khu­nju­lwe, ngo­kwe­mbu­lwa kwe­zi­pha­mbe­ko ze­nu, ku­ze ku­thi izo­no ze­nu zi­bo­na­ka­le ku­zo zo­nke ize­nzo ze­nu, ngo­ba li­khu­nju­lwe, li­za­ba­njwa nge­sa­ndlao.

25 We­na-ke, si­pha­tha­ma­ndla esi­ngco­li­le­yop esi­kho­hla­ke­le­yo sa­koI­sra­ye­liq, osu­ku lwa­so se­lu­fi­ki­ler, nge­si­kha­thi so­bu­bi bo­ku­ci­nas,

26 itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Su­sa iqhi­ye, we­thu­le umqhe­le; lo­khu ka­ku­yi­ku­ba yi­khot; pha­ka­mi­sa opha­nsi, we­hli­se­le pha­nsi opha­ke­me­you.

27 Ngi­za­kwe­nza ku­be lu­nxi­wa, unxi­wa, unxi­wa; lo­khu ku­nga­bi ku­sa­ba kho­nav, ku­ze ku­fi­ke lo­wo ole­lu­nge­low, ngi­mni­ke kho­nax.

28 We­na-ke, ndo­da­na yo­mu­ntu, pro­fe­tha uthi: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va nga­ba­ntwa­na ba­koA­mo­niy, la­ma­ye­la­na le­hla­zo la­boz; wo­thi: Inke­mbaa, inke­mba ihwa­tshi­web, ilo­lo­nge­lwe uku­bu­la­lac, uku­ze iqe­de, uku­ze ipha­zi­med.

29 Be­sa­ku­bo­ne­la oku­yi­zee, be­sa­ku­vu­mi­se­la ama­ngaf, uku­thi ba­ku­be­ke ezi­nta­nye­ni za­ba­bu­le­we­yo ba­ba­kho­hla­ke­le­yo, aba­su­ku lwa­bo se­lu­fi­ki­leg nge­si­kha­thi se­si­pha­mbe­ko so­ku­ci­nah.

30 Bu­yi­se­la inke­mba esi­khwa­me­ni sa­yoi. Ngi­za­kwa­hlu­le­la enda­we­ni owa­da­le­lwa ku­yoj, eli­zwe­ni lo­mda­bu­ko wa­khok.

31 Nja­lo ngi­za­thu­lu­le­la intu­ku­the­lo ya­mi phe­zu kwa­khol; ngi­vu­the­le ngi­me­le­ne la­we ngo­mli­lo wo­la­ka lwa­mim; ngi­ku­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­ba­ntu aba­lo­lu­nya, aba­yi­zi­ngcwe­thi zo­ku­chi­than.

32 Uza­ku­ba yi­ku­dla ko­mli­lo; iga­zi la­kho li­be pha­ka­thi kwe­li­zwe; ka­wu­yi­ku­khu­nju­lwao; ngo­ba mi­na Nko­si ngi­khu­lu­mi­lep.

Umu­zi we­ga­zi

22Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

2 We­na-ke, ndo­da­na yo­mu­ntu, uza­kwe­hlu­le­la yi­nia, wa­hlu­le­le umu­zi we­ga­zib? Ye­bo uza­wa­zi­sa zo­nke izi­ne­ngi­so za­woc.

3 Ubu­su­si­thi: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Umu­zi ochi­tha iga­zi pha­ka­thi kwa­wod, uku­ze isi­kha­thi sa­wo si­fi­kee, we­nze izi­tho­mbe ezi­me­le­ne la­wo, uku­ze uzi­ngco­li­sef.

4 We­na usu­le­ca­lag nge­ga­zi oli­chi­thi­le­yoh, wa­zi­ngco­li­sa nge­zi­tho­mbe za­kho oze­nzi­le­yo, wa­so­nde­za insu­ku za­khoi, usu­fi­ki­le emi­nya­ke­ni ya­khoj. Nga­lo­kho ngi­kwe­nzi­le wa­ba li­hla­zo ezi­zwe­nik le­nhle­ki­sa ku­wo wo­nke ama­zwel.

5 Aba­se­du­ze la­ba­kha­tsha­na la­we ba­za­ku­hle­ka usu­lu, we­na ongco­li­le­yo nge­bi­zo, ogcwe­le isi­phi­thi­phi­thi.

6 Kha­nge­la, izi­pha­tha­ma­ndla za­koI­sra­ye­li za­zi­pha­ka­thi kwa­khom, yi­le­so la­le­so nge­nga­lo ya­son, uku­thi si­chi­the iga­zio.

7 Ba­pha­the uyi­hlo lo­nyo­ko ngo­kwe­yi­sa ku­wep; be­nze ngo­ci­nde­ze­lo ko­we­mzi­niq pha­ka­thi kwa­khor; ba­ci­nde­ze­le izi­nta­nda­ne lo­mfe­lo­ka­zi ku­west.

8 Uzi­de­le­le izi­nto za­mi ezi­ngcwe­leu, wa­ngco­li­sa ama­sa­ba­tha amiv.

9 Aba­ntu aba­hle­ba­yow ba­be­ku­we uku­ze ba­chi­the iga­zix; ba­dla ku­we phe­zu kwe­zi­nta­bay; be­nza ama­nya­la pha­ka­thi kwa­khoz.

10 Be­mbu­le ubu­nqu­nu ba­bo­yi­se pha­ka­thi kwa­khoa; ba­tho­bi­se ku­we owe­si­fa­za­nab ongco­li­swe yi­ku­ba se­mfu­le­nic.

11 Fu­thi omu­nye we­nze ama­nya­la lo­mfa­zi ka­ma­khe­lwa­ne wa­khed, lo­mu­nye wa­ngco­li­sa uma­lo­ka­za­na wa­khe ngo­ku­hla­zi­sa­yoe, lo­mu­nye utho­bi­se uda­de­wa­bo pha­ka­thi kwa­kho, indo­da­ka­zi ka­yi­sef.

12 Pha­ka­thi kwa­kho be­mu­ke­le izi­phog uku­ze ba­chi­the iga­zih; uye­mu­ke­la inza­lo lo­kwe­nge­ze­le­lwe­yoi, upha­ngi­le uma­khe­lwa­ne wa­kho ngo­ci­nde­ze­loj, wa­ngi­kho­hlwa, itsho iNko­si uJe­ho­vak.

13 Kha­nge­la-ke ngi­tsha­yi­le isa­ndla sa­mil nge­nzu­zo ya­kho embi oye­nzi­le­yom, la­nge­ga­zi la­kho ebe­li­pha­ka­thi kwa­khon.

14 Inhli­zi­yo ya­kho iza­ku­ma yi­ni, ku­mbe iza­ndla za­kho zi­qi­ne, ensu­kwi­ni engi­za­pha­tha­na la­weo ki­zo? Mi­na Nko­si ngi­khu­lu­mi­le, nja­lo ngi­za­kwe­nzap.

15 Ngi­ku­hla­ka­ze pha­ka­thi kwe­zi­zweqr, ngi­ku­sa­ba­la­li­se pha­ka­thi kwa­ma­zwest, ngi­qe­de uku­ngco­la kwa­kho ku­weu.

16 Nja­lo uza­ngco­li­swa pha­ka­thi kwa­kho eme­hlwe­ni abe­zi­zwev; ubu­su­sa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­siw.

17 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

18 Ndo­da­na yo­mu­ntu, indlu kaI­sra­ye­li isi­be­nga­ma­nye­le ki­mix; bo­nke ba­li­thu­siy, le­ze­ngez, le­nsi­mbia, lo­mnu­so, pha­ka­thi kwe­si­tha­ndob; ba­nga­ma­nye­le esi­li­vac.

19 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngo­ba lo­nke se­li­be­nga­ma­nye­led, nga­kho kha­nge­la­ni, ngi­za­li­bu­the­le­la pha­ka­thi kwe­Je­ru­sa­le­ma.

20Nje­ngo­ba be­bu­the­le­la isi­li­va le­thu­sie le­nsi­mbi lo­mnu­sof le­ze­ngeg pha­ka­thi kwe­si­tha­ndoh, uku­ze ba­fu­the umli­lo phe­zu kwa­kho ukuku­nci­bi­li­ki­sai; ngo­ku­nja­lo ngi­zali­bu­the­le­la eku­thu­ku­the­le­ni kwa­mi le­la­ke­ni lwa­mi, ngili­tshi­ye, ngi­li­nci­bi­li­ki­sej.

21 Ye­bo, ngi­za­li­bu­the­le­la, ngi­vu­the­le phe­zu kwe­nuk emli­lwe­ni we­ntu­ku­the­lo ya­mi, be­se­li­nci­bi­li­ki­swa pha­ka­thi kwa­wol.

22 Nje­nge­si­li­va si­nci­bi­li­ki­swa pha­ka­thi kwe­si­tha­ndo, ngo­ku­nja­lo li­za­nci­bi­li­ki­swa pha­ka­thi kwa­som; nja­lo li­za­kwa­zi uku­thi mi­na Nko­si ngi­thu­lu­le ula­ka lwa­mi phe­zu kwe­nun.

23 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

24 Ndo­da­na yo­mu­ntu, wo­thi ki­yo: We­na uyi­li­zwe eli­nga­hla­nju­lu­lwa­nga, le­li­nga­ne­thwa­nga ngo­su­ku lwe­ntu­ku­the­loo.

25 Ugo­be lwa­ba­pro­fe­thi ba­yo pha­ka­thi kwa­yop lu­nje­nge­si­lwa­ne esi­bho­nga­yoq esi­dli­thi­za impa­ngor; ba­yi­dli­le imi­phe­fu­mu­los, ba­tha­that ino­thou le­zi­nto ezi­li­gu­guv, be­nza aba­fe­lo­ka­zi ba­ba ba­ne­ngi pha­ka­thi kwa­yo.

26 Aba­pri­sti ba­yow ba­pha­the umla­yo wa­mi ngo­dla­ke­lax, ba­ngco­li­sa izi­nto za­mi ezi­ngcwe­leyz; ka­be­nza­nga me­hlu­ko pha­ka­thi ko­ku­ngcwe­le lo­ku­ngco­li­le­yoa; ka­ba­zi­sa­ngab ume­hlu­ko pha­ka­thi ko­ku­ngco­li­le­yo lo­ku­hla­mbu­lu­ki­le­yoc; ba­fi­hla ame­hlo abo ku­ma­sa­ba­tha amid; nga­kho nga­ngco­li­swa pha­ka­thi kwa­boe.

27 Izi­pha­tha­ma­ndla za­yo pha­ka­thi kwa­yof zi­nje­nge­zi­mpi­sig ezi­dli­thi­za impa­ngoh, uku­thi zi­chi­the iga­zii, zi­bhu­bhi­se imi­phe­fu­mu­lo, uku­ze zi­zu­ze inzu­zo embijk.

28 La­ba­pro­fe­thi ba­yo ba­ba­co­mbe nge­ka­la­gal, be­bo­na oku­yi­zem, be­ba­vu­mi­sa ama­nga, be­si­thi: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va; ka­nti iNko­si inga­khu­lu­ma­ngan.

29 Aba­ntu be­li­zwe ba­ci­nde­ze­le ngo­ci­nde­ze­lo, ba­pha­nga impa­ngoo, ba­ci­nde­ze­la umya­nga lo­swe­la­yop, ba­ci­nde­ze­la owe­zi­zwe ku­nge­la­ku­lu­ngaq.

30 Nja­lo nga­di­nga umu­ntu pha­ka­thi kwa­bor onga­bi­ya utha­ngost, ame esi­khe­xe­ni pha­mbi kwa­mi eme­le ili­zwe uku­ze ngi­nga­li­chi­thi, ko­dwa ka­ngimtho­la­ngau.

31 Nga­kho ngi­thu­lu­le­le intu­ku­the­lo ya­mi phe­zu kwa­bov, ngi­ba­qe­de ngo­mli­lo wo­la­ka lwa­miw; nge­hli­se­le indle­la ya­bo phe­zu kwe­kha­nda la­bo, itsho iNko­si uJe­ho­vax.

Oda­de aba­bi­li

23Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi fu­thi li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, kwa­ku­la­be­si­fa­za­na aba­bi­li, ama­do­da­ka­zi omfa­zi oye­dwaa.

3 Ba­se­be­se­nza ubu­wu­leb eGi­bhi­thec; be­nza ubu­wu­led ebu­tshe­ni ba­boe; ama­be­le abo abo­to­zwa kho­na­pho, le­ngo­no zo­bu­nto­mbi ba­bof za­ci­nde­ze­lwa kho­na­phog.

4 La­ma­bi­zo abo aye­nguO­ho­la omda­la, loO­ho­li­ba umna­wa­kheh. Nja­lo ba­be­nga­ba­mii, ba­za­la ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zij. La­ma­bi­zo abo: UO­ho­la uyi­Sa­ma­ri­ya, loO­ho­li­ba uyi­Je­ru­sa­le­mak.

5 UO­ho­la wa­se­se­nza ubu­wu­le enga­pha­nsi kwa­mil, wa­kha­nu­ka izi­tha­ndwa za­khem, amaA­si­ri­ya ase­du­zen,

6 agqo­ke oku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­ka, aba­la­wu­li­ma­bu­tho la­ba­bu­siop, bo­nke be­nga­ma­ja­ha alo­yi­se­ka­yoq, aba­ga­di ba­ma­bhi­zar be­ga­de ama­bhi­zas.

7 Ngo­ku­nja­lo wa­ni­ka ubu­wu­le ba­khe ku­bo, bo­nke be­li­khe­the­lo la­ba­ntwa­na beA­si­ri­ya, la­ku­bo bo­nke oba­kha­nu­ka­yot; wa­zi­ngco­li­sa nga­zo zo­nke izi­tho­mbe za­bo.

8 Fu­thi ka­bu­ye­ke­la­nga ubu­wu­le ba­khe abu­ya la­bo eGi­bhi­theu, ngo­ba ebu­tshe­ni ba­khe ba­la­la la­yev, bo­na-ke ba­ci­nde­ze­la izi­ngo­no zo­bu­nto­mbi ba­khe, ba­thu­lu­le­la uku­phi­nga kwa­bo phe­zu kwa­khew.

9 Nga­kho nga­mni­ke­la esa­ndle­ni se­zi­tha­ndwa za­khe, esa­ndle­ni sa­ba­ntwa­na beA­si­ri­yax aye­ba­kha­nu­kay.

10 Bo­na ba­ve­za ubu­nqu­nu ba­khez; ba­tha­tha ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi akhe, ba­mbu­la­la nge­nke­mba; wa­se­si­ba li­bi­zo pha­ka­thi kwa­be­si­fa­za­naa, la­pho be­nza isa­hlu­le­lo phe­zu kwa­kheb.

11 Kwa­thi umna­wa­khe uO­ho­li­ba eku­bo­nacd, wo­na­ka­lae eku­kha­nu­ke­ni kwa­khe ku­la­yef, le­bu­wu­le­ni ba­khe okwe­dlu­la ubu­wu­le bu­ka­da­de­wa­bo.

12 Wa­kha­nu­kag aba­ntwa­na beA­si­ri­yah, aba­la­wu­li­ma­bu­tho la­ba­bu­si aba­se­du­zei, aba­gqo­ke oku­phe­le­le­yoj, aba­ga­di ba­ma­bhi­za be­ga­de ama­bhi­zak, bo­nke be­nga­ma­ja­ha akha­nu­ke­ka­yol.

13 Nga­se­ngi­bo­na uku­thi ungco­li­si­we; bo­ba­bi­li ba­be­le­ndle­la­nye.

14 Wa­se­se­nge­ze­le­la ebu­wu­le­ni ba­khe; la­pho ebo­na abe­si­li­sa be­ba­zwe ngo­ku­gu­jwa emdu­li­nim, izi­tho­mben za­ma­Kha­la­di­yao zi­ba­zwe ngo­ku­gu­jwa ngo­ku­bo­mvup,

15 be­bhi­nce ibha­nti ezi­nka­lwe­ni za­bo, be­la­ma­qhi­ye ale­nga­yo ema­kha­nda abo, bo­nke be­kha­nge­le­ka be­yi­zi­pha­tha­ma­ndla, umfa­ne­ki­so wa­ba­ntwa­na be­Bha­bhi­lo­ni, be­Kha­la­di­ya, ili­zwe lo­ku­za­lwa kwa­boq.

16 Wa­se­ba­kha­nu­ka ekuba­bo­ne­ni nga­me­hlo akher, wa­thu­ma izi­thu­nywa ku­bos eKha­la­di­yat.

17 Ama­do­da­na eBha­bhi­lo­ni afi­ka ku­ye embhe­de­ni wo­tha­ndo, amngco­li­sa ngo­ku­phi­nga kwa­wo, wa­se­ngco­li­swa yi­wou; kho­na umphe­fu­mu­lo wa­khe we­hlu­ka­ni­swa la­wov.

18 Wa­se­se­mbu­la ubu­wu­le ba­khe, we­mbu­la ubu­nqu­nu ba­khe; kho­na umphe­fu­mu­lo wa­mi we­hlu­ka­ni­swa la­ye, nje­nga­lo­khu umphe­fu­mu­lo wa­mi we­hlu­ka­ni­swa lo­da­de­wa­bow.

19 Ko­dwa wa­ndi­sa ubu­wu­le ba­khex, ngo­ku­khu­mbu­la izi­nsu­ku zo­bu­tsha ba­khey afe­be nga­zo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thez.

20 Wa­se­kha­nu­ka izi­tha­ndwa za­boa, onya­ma ya­zo iyi­nya­ma ya­bo­ba­bhe­mibc, lo­ku­khi­hli­za kwa­zo ku­yi­ku­khi­hli­za kwa­ma­bhi­zad.

21 Ngo­ku­nja­lo we­na wa­khu­mbu­la ama­nya­la obu­tsha ba­khoe, eku­ci­nde­ze­lwe­ni kwe­ngo­no za­khof nga­ma­Gi­bhi­the, nge­nxa ya­ma­be­le obu­tsha ba­khog.

22 Nga­kho, we­na Oho­li­ba, itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­za­vu­sa izi­tha­ndwa za­kho zi­me­la­ne la­we, owe­hlu­ka­na la­zo umphe­fu­mu­lo wa­khoh, ngi­zi­le­the zi­me­la­ne la­we zi­ve­la inhla­ngo­thi zo­nkei;

23 aba­ntwa­na be­Bha­bhi­lo­ni, la­ma­Kha­la­di­ya wo­nke, iPe­ko­di, le­Sho­wa, le­Ko­wa, la­bo bo­nke aba­ntwa­na beA­si­ri­ya ka­nye la­boj, bo­nke be­nga­ma­ja­ha akha­nu­ke­ka­yok, aba­la­wu­li­ma­bu­tho, la­ba­bu­si, izi­ndu­na, la­ba­lo­du­mo, bo­nke be­ga­de ama­bhi­zal.

24 Nja­lo ba­za­ku­za be­me­le­ne la­we be­le­zi­kha­li, izi­nqo­la, la­ma­vi­li, la­nge­xu­ku la­ba­ntum; ba­za­mi­sa be­me­le­ne la­we iha­wun le­si­hla­nguo le­kho­wa inhla­ngo­thi zo­nkep; nja­lo ngi­za­be­ka isi­gwe­bo pha­mbi kwa­bo, ba­ku­gwe­be nje­ngo­kwe­zi­gwe­bo za­boq.

25 Nja­lo ngi­za­be­ka ubu­khwe­le ba­mi bu­me­la­ne la­we, ba­ku­pha­the ngo­la­ka; ba­za­su­sa impu­mu­lo ya­kho le­ndle­be za­kho, le­nsa­li ya­kho iza­ku­wa nge­nke­mba; bo­na ba­za­tha­tha ama­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi akhor, le­nsa­li ya­kho iza­dli­wa ngu­mli­los.

26 Fu­thi ba­za­ku­hlu­bu­la izi­gqo­ko za­khot, ba­tha­the izi­ce­ci­so za­kho ezi­nhleu.

27 Ngo­ku­nja­lo ngi­za­qe­da ama­nya­la akho ku­wev, lo­bu­wu­le ba­kho owa­su­ka la­bo eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, uku­ze unga­be upha­ka­mi­se­la ame­hlo akho ku­bo, unga­be usa­khu­mbu­la iGi­bhi­thew.

28 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­za­ku­ni­ke­la esa­ndle­ni sa­la­bo oba­zo­nda­yox, esa­ndle­ni sa­la­bo umphe­fu­mu­lo wa­kho owe­hlu­ka­ni­swe la­boy.

29 Nja­lo ba­za­ku­pha­tha nge­nzo­ndo, ba­tha­the wo­nke umtshi­ka­tshi­ka wa­khoz, ba­ku­tshi­ye unqu­nu uzea; lo­bu­nqu­nu bo­bu­wu­le ba­kho bu­za­kwe­mbu­lwa, la­ma­nya­la akho lo­bu­wu­le ba­khob.

30 Le­zi­zi­nto zi­za­kwe­nzi­wa ku­we, ngo­ba ula­nde­le abe­zi­zwe­ni ngo­ku­wu­la, la­nge­nxa yo­ku­thi wa­ngco­li­swa nge­zi­tho­mbe za­boc.

31 Uha­mbi­le nge­ndle­la ka­da­de­we­nu; nga­kho ngi­za­ni­ke­la inke­zo ya­khe esa­ndle­ni sa­khod.

32 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Uza­na­tha inke­zo ka­da­de­we­nu ezi­ki­le­yo le­ba­nzi; uza­ku­ba yi­nhle­ki­sa lo­ku­klo­lo­de­lwa; imu­me­the oku­ne­ngie.

33 Uza­gcwa­la uku­da­kwa lo­si­zif, inke­zo ye­se­sa­bi­so le­nci­tha­ka­log, inke­zo ka­da­de­we­nu iSa­ma­ri­yah.

34 Ye­bo, uza­yi­na­thai, uyi­bhi­jejk, upha­hla­zel inde­nge­zi za­yo, utshu­phu­le ama­be­le akho; ngo­ba ngi­khu­lu­mi­le, itsho iNko­si uJe­ho­vam.

35 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngo­ba ungi­kho­hli­wen, wa­ngi­la­hle­la nge­mva ko­mhla­na wa­khoo, nga­kho la­we thwa­la ama­nya­la akho lo­bu­wu­le ba­khop.

36 INko­si ya­thi fu­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntu, uza­kwa­hlu­le­la uO­ho­la loO­ho­li­ba yi­niq? Ye­bo, ba­tshe­le izi­ne­ngi­so za­bor.

37 Ngo­ba ba­fe­bi­le, le­ga­zi li­se­za­ndle­ni za­bo, nja­lo ba­fe­bi­le le­zi­tho­mbe za­bos, fu­thi la­ma­do­da­na abo, aba­ngi­za­le­le wo­natu, ba­wa­da­bu­li­se emli­lwe­ni uku­thi abe yi­ku­dlav.

38 Ba­bu­ye be­nza lo­khu ki­mi: Ba­ngco­li­se inda­wo ya­mi engcwe­le nga­lo­lo­su­kuw, ba­ngco­li­sa la­ma­sa­ba­tha amix.

39 Ngo­ba se­be­bu­la­le­le izi­tho­mbe za­bo aba­ntwa­na ba­boy, ba­se­be­nge­na nga­lo­na lo­lo­su­ku enda­we­ni ya­mi engcwe­le uku­thi ba­yi­ngco­li­sez; kha­nge­la-ke, be­nze nja­lo pha­ka­thi kwe­ndlu ya­mia.

40 La­lo­kho uku­thi ba­thu­me­le ku­ma­do­da ave­la kha­tsha­na, okwa­thu­nywa ki­wo isi­thu­nywab, kha­nge­la-ke, afi­ka; owa­wa­ge­ze­la­yoc, wa­co­mba ame­hlo akhod, wa­zi­ce­ci­sa nge­zi­ce­ci­soe.

41 Wa­hla­la embhe­de­ni okha­zi­mu­la­yof, le­ta­fu­la la­lu­ngi­swa pha­mbi kwa­wog, owa­be­ka phe­zu kwa­loh impe­pha ya­mii la­ma­fu­tha amij.

42 Le­li­zwi le­xu­ku elo­nwa­bi­le­yo la­li­la­yek; la­ku­ma­do­da exu­ku la­ba­ntu kwa­le­thwa ama­Sa­be­ya ave­la enka­nga­lal, afa­ka ama­so­ngo eza­ndle­ni za­wom, lo­mqhe­le omu­hle ema­kha­nda awon.

43 Nga­se­ngi­si­thi ko­we­si­fa­za­na owa­ye­gu­ge ngo­ku­fe­ba: Kha­the­si ba­za­kwe­nza ubu­wu­le la­ye, ye­na-ke la­bo.

44 Ba­se­be­nge­na ku­ye, nje­ngo­ba be­si­ya ko­we­si­fa­za­na oyi­si­fe­be; ngo­ku­nja­lo ba­nge­na kuO­ho­la la­kuO­ho­li­ba, abe­si­fa­za­na aba­la­ma­nya­la.

45 Ko­dwa ama­do­da alu­ngi­le­yo wo­na aza­ba­gwe­ba, ngo­kwe­ndle­la ye­zi­fe­be­ka­zi lange­ndle­la ya­be­si­fa­za­na aba­chi­tha iga­zio; ngo­ba ba­yi­zi­fe­be­ka­zi, nja­lo iga­zi li­se­za­ndle­ni za­bop.

46 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngi­za­be­nyu­se­la ixu­ku, ngi­ba­ni­ke­le ba­be yi­se­sa­bi­so nja­lo ba­be yi­mpa­ngoq.

47 Nja­lo ixu­ku li­za­ba­kha­nda nga­ma­tshe, li­ba­qu­me nge­zi­nke­mba za­lor, li­bu­la­le ama­do­da­na abo la­ma­do­da­ka­zi abos, li­tshi­se izi­ndlu za­bo ngo­mli­lotu.

48 Ngo­ku­nja­lo ngi­za­kwe­nza ama­nya­la aphe­le eli­zwe­nivw, uku­ze bo­nke abe­si­fa­za­na ba­fu­ndi­swe uku­thi ba­nge­nzi ngo­kwa­ma­nya­la enux.

49 Ngo­ku­nja­lo ba­za­be­ka ama­nya­la enu phe­zu kwe­nu, li­thwa­le izo­no ze­zi­tho­mbe ze­nuy. Li­za­kwa­zi-ke uku­thi ngi­yi­Nko­si uJe­ho­vaz.

Umfa­ne­ki­so we­mbi­za ebi­la­yo

24Ili­zwi le­NKO­SI la­se­li­fi­ka ki­mi, ngo­mnya­ka we­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye, nge­nya­nga ye­tshu­mi, ngo­lwe­tshu­mi lwe­nya­ngaa, li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, zi­bha­le­le ibi­zo lo­su­ku, lwa­lo­na lo­lu­su­ku; inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni ya­zi­mi­sa uku­me­la­na le­Je­ru­sa­le­ma nga­lo­na lo­lu­su­kub.

3 Nja­lo tsho­no umfa­ne­ki­soc ku­yo indlu evu­ke­la­yo uthi ku­bod: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Be­ka imbi­za, ibe­ke, fu­thi uthe­le ama­nzi ku­yoe,

4 ubu­the­le izi­qa za­yo ki­yo, zo­nke izi­qa ezi­nhlef, umle­nze lo­mkho­no, uyi­gcwa­li­se nge­khe­the­lo la­ma­tha­mbog.

5 Tha­tha ikhe­the­lo lo­mhla­mbi, ubu­the­le­le la­ma­tha­mbo nga­pha­nsi kwa­yo, kwe­nze ku­bi­le ku­hle, ku­phe­kwe la­ma­tha­mbo pha­ka­thi kwa­yo.

6 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ma­ye ku­wo umu­zi we­ga­zih, imbi­za ome­ngu­lo wa­yo upha­ka­thi kwa­yoi, lo­me­ngu­lo wa­yo ka­wu­phu­ma­nga ku­yo! Khu­pha isi­qa nge­si­qa, inka­tho ka­yi­nga­we­li ku­yoj.

7 Ngo­ba iga­zi la­wo li­pha­ka­thi kwa­wo, uli­be­ke edwa­le­ni eli­zek, ka­wu­li­thu­lu­le­la­nga phe­zu ko­mhla­ba­thil uku­li­gqi­be­la nge­nhla­ba­thimn.

8 Uku­ze ngi­vu­se intu­ku­the­lo, uku­ze ngi­phi­ndi­se­le impi­ndi­se­lo, ngi­be­ki­le iga­zi la­wo edwa­le­ni eli­ze, uku­ze li­nga­gqi­tshe­lwao.

9 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ma­ye ku­wo umu­zi we­ga­zip! La­mi ngi­za­kwe­nza ibo­nda li­be li­khu­luq.

10 Ya­ndi­sa izi­nku­ni, uphe­mbe umli­lo, uqe­de inya­mar, uxu­ba­ni­se izi­no­ngo, la­ma­tha­mbo atshi­swes.

11 Ubu­su­yi­be­ka phe­zu kwa­ma­la­hle ayo inge­la­lu­tho, uku­ze ku­tshi­set ku­vu­the ithu­si la­you, lo­ku­ngco­la kwa­yo ku­nci­bi­li­ke pha­ka­thi kwa­yov, ku­qe­dwe ume­ngu­lo wa­yow.

12 Izi­di­ni­si­le ngo­mtshi­ka­tshi­ka, lo­me­ngu­lo wa­yo omne­ngi ka­wu­phu­ma­nga ku­yo. Ume­ngu­lo wa­yo use­mli­lwe­nix.

13 Ku­la­ma­nya­la eku­ngco­le­ni kwa­kho; ngo­ba ngi­ku­hla­mbu­lu­le, ko­dwa ka­wu­hla­mbu­lu­ka­nga, ka­wu­yi­ku­hla­mbu­lu­ka eku­ngco­le­ni kwa­kho fu­thiyz, ngi­ze ngi­hla­li­se uku­thu­ku­the­la kwa­mi phe­zu kwa­khoa.

14 Mi­na Nko­si ngi­khu­lu­mi­le; ku­za­fi­kab, ngi­kwe­nze; ka­ngi­yi­ku­ye­ke­lac, ka­ngi­yi­ku­ba le­si­ha­wud, ka­ngi­yi­ku­zi­so­lae; nje­ngo­kwe­ndle­la za­khof la­nje­ngo­kwe­ze­nzo za­khog ba­za­ku­gwe­ba, itsho iNko­si uJe­ho­vah.

Uku­fa ko­mka­He­ze­ke­li

15 Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi fu­thi, li­si­thi:

16 Ndo­da­na yo­mu­ntu, kha­nge­la, ngi­za­su­sa ku­we isi­lo­yi­so sa­me­hlo akho ngo­ku­tsha­yai; ko­dwa unga­li­li, unga­kha­li inye­mbe­zi, fu­thi inye­mbe­zi za­kho zi­nga­ve­lij.

17 Bu­bu­la, uthu­le, unge­nzi isi­li­lo nga­ba­fi­le­yokl, ubo­phe iqhi­ye ya­kho phe­zu kwa­khomn, ufa­ke ama­nya­the­la akho enya­we­ni za­khoo, unga­mbo­mbo­zi inde­vu ze­nde­be ya­kho ya­nga­phe­zu­lup, unga­dli isi­nkwa sa­ba­ntuq.

18 Nga­se­ngi­khu­lu­ma la­ba­ntu eku­se­ni, la­ku­si­hlwa umka­mi wa­fa. Nga­se­ngi­se­nza eku­se­ni nje­ngo­ku­la­ywa kwa­mir.

19 Aba­ntu ba­se­be­si­thi ki­mi: Ka­wu­yi­ku­si­tshe­la yi­ni uku­thi le­zi­zi­nto zi­yi­ni ki­thi, uku­thi we­nze njes?

20 Nga­se­ngi­si­thi ku­bo: Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi li­si­thi:

21 Tsho­no ku­yo indlu kaI­sra­ye­li: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­za­ngco­li­sa inda­wo ya­mi engcwe­let, udu­mo lwa­ma­ndla enuu, isi­lo­yi­so sa­me­hlo enu, lo­ku­zwe­lwa ngu­mphe­fu­mu­lo we­nuvw; nja­lo ama­do­da­na enu la­ma­do­da­ka­zi enu eli­wa­tshi­yi­le­yo aza­ku­wa nge­nke­mbax.

22 Kho­na li­za­kwe­nza nje­ngo­ba nge­nzi­le; ka­li­yi­ku­mbo­mbo­za inde­vu ze­nde­be ya­nga­phe­zu­luy, ka­li­yi­ku­dla isi­nkwa sa­ba­ntuz.

23 La­ma­qhi­ye enu aza­ku­ba phe­zu kwa­ma­kha­nda enua, la­ma­nya­the­la enu ezi­nya­we­ni ze­nub; ka­li­yi­ku­li­lac ka­li­yi­ku­kha­la inye­mbe­zid; ko­dwa li­za­ci­ki­ze­ka nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko ze­nue, li­bu­bu­le, omu­nye ko­mu­nyef.

24 Ngo­ku­nja­lo uHe­ze­ke­li uza­ku­ba yi­si­bo­na­ka­li­so ki­nig; li­za­kwe­nza nje­nga­kho ko­nke akwe­nzi­le­yoh; la­pho se­ku­fi­ka lo­khui, li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si uJe­ho­vaj.

25 Fu­thi, we­na ndo­da­na yo­mu­ntu, ka­ku­yi­ku­ba nja­lo yi­ni nga­lo­lo­su­ku la­pho engi­za­su­sa ku­bo inqa­ba ya­bok, into­ko­zo yo­bu­hle ba­bo, isi­lo­yi­so sa­me­hlo abolm, lo­ku­pha­ka­ma ko­mphe­fu­mu­lo wa­bo, ama­do­da­na abo la­ma­do­da­ka­zi abon,

26 nga­lo­lo­su­ku ku­za­fi­ka ku­we ophu­nyu­ki­le­yo, ukwe­nza indle­be za­kho zi­zweo?

27 Nga­lo­lo­su­ku umlo­mo wa­kho uza­vu­le­ke­la ye­na ophu­nyu­ki­le­yopq; nja­lo uza­khu­lu­ma, unga­be usa­ba yi­si­mu­ngu­lur; ngo­ku­nja­lo uza­ku­ba yi­si­bo­na­ka­li­so ki­bos; kho­na ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sit.

Ili­zwi le­Nko­si nga­maA­mo­ni

25Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi, li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, mi­sa ubu­so ba­khoa bu­me­le­ne la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni, upro­fe­the ume­le­ne la­bob.

3 Uthi ku­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni: Zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si uJe­ho­va: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­vac: Ngo­ba wa­thi: Aha! nge­nxa ye­nda­wo ya­mi engcwe­led, la­pho ingco­li­swa, la­nge­nxa ye­li­zwe la­koI­sra­ye­li, la­pho la­li­chi­thi­we, la­nge­nxa ye­ndlu ya­ko­Ju­da, la­pho ba­ya eku­thu­njwe­nie,

4 nga­kho, kha­nge­la, ngi­za­ku­ni­ke­la eba­ntwa­ne­ni ba­se­mpu­ma­la­ngaf ube yi­li­fag, uku­thi ba­mi­se inka­mba za­bo pha­ka­thi kwa­kho, be­nze izi­nda­wo za­bo zo­ku­hla­la pha­ka­thi kwa­kho; bo­na ba­za­ku­dla izi­the­lo za­kho, bo­na ba­na­the ucha­go lwa­khoh.

5 Nja­lo ngi­za­kwe­nza iRa­bai ibe yi­si­te­be­le sa­ma­ka­me­laj, la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni ba­be yi­nda­wo yo­ku­ca­mba­la­la ye­mi­hla­mbik. Kho­na li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sil.

6 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngo­ba utsha­yi­le isa­ndlam, wa­tsha­ya pha­nsi ngo­nya­won, wa­tho­ko­za emphe­fu­mu­lwe­nio ngo­ku­de­le­la kwa­kho ko­nke ume­le­ne le­li­zwe la­koI­sra­ye­lip;

7 nga­kho, kha­nge­la, ngi­za­kwe­lu­le­la isa­ndla sa­mi phe­zu kwa­khoq, ngi­ku­ni­ke­le ube yi­mpa­ngo kwa­be­zi­zwe, ngi­ku­qu­me usu­ke eba­ntwi­ni, ngi­za­kwe­nza ubhu­bhe ema­zwe­nir, ngi­ku­chi­the. Kho­na uza­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sis.

Ili­zwi le­Nko­si ngo­Mo­wa­bi

8 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngo­ba oMo­wa­bit lo­Se­yi­riu ba­thi: Kha­nge­la, indlu ka­Ju­da inje­nge­zi­zwe zo­nkev;

9 nga­kho kha­nge­la, ngi­za­vu­la uhla­ngo­thi lu­ka­Mo­wa­bi ku­su­ke­la emi­zi­niw, ku­su­ke­la emi­zi­ni ya­khe, ku­su­ke­la emngce­le­ni wa­khe, ubu­hle be­li­zwex, iBe­ti-Je­shi­mo­thiy, iBha­li-Me­yo­niz, le­Ki­ri­ya­tha­yi­mia;

10 nja­lo ngi­za­yi­ni­ke­la ema­do­da­ne­ni empu­ma­la­nga ku­be yi­li­fab ngi­me­le­ne la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­ni, uku­ze aba­ntwa­na ba­koA­mo­nic ba­nga­khu­nju­lwa pha­ka­thi kwe­zi­zwed.

11 Ngi­za­kwe­nza iza­hlu­le­lo la­pha­ka­thi ku­ka­Mo­wa­bi; nja­lo ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sie.

Ili­zwi le­Nko­si ngeE­do­ma

12 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngo­ba uE­do­ma enze ngo­ku­phi­ndi­se­laf impi­ndi­se­lo eme­le­ne le­ndlu ka­Ju­da, wo­ni­le ngo­ko­na, wa­zi­phi­ndi­se­la phe­zu kwa­bog;

13 nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: La­mi ngi­za­kwe­lu­la isa­ndla sa­mi phe­zu ku­kaE­do­mah, ngi­qu­me ku­ye umu­ntu le­nya­ma­za­nai, ngi­me­nze inci­tha­ka­loj ku­su­ke­la eThe­ma­nik, nja­lo ku­ze ku­fi­ke eDe­da­ni ba­za­ku­wa nge­nke­mbal.

14 Nja­lo ngi­za­be­ka impi­ndi­se­lo ya­mi phe­zu ku­kaE­do­ma nge­sa­ndla sa­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­lim, be­nze kuE­do­ma nje­ngo­kwe­ntu­ku­the­lo ya­mi la­nje­ngo­ko­la­ka lwa­mi; kho­na be­za­kwa­zi impi­ndi­se­lo ya­mi, itsho iNko­si uJe­ho­van.

Ili­zwi le­Nko­si nga­ma­Fi­li­sti

15 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngo­ba ama­Fi­li­sti enze nge­mpi­ndi­se­loop, aphi­ndi­se­la impi­ndi­se­lo ngo­ku­de­le­la emphe­fu­mu­lwe­ni, uku­thi achi­the nge­nzo­ndo ya­pha­ka­deq;

16 nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­za­kwe­lu­le­la isa­ndla sa­mi phe­zu kwa­ma­Fi­li­stir, ngi­qu­mes ama­Ke­re­thit, ngi­bhu­bhi­se insa­liuv yo­khu­mbi lo­lwa­ndlew.

17 Nge­nze izi­mpi­ndi­se­lo ezi­nku­lu phe­zu kwa­bo ngo­ku­khu­za kwe­ntu­ku­the­lox; kho­na ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si, la­pho ngi­be­ka impi­ndi­se­lo ya­mi phe­zu kwa­boy.

Ili­zwi le­Nko­si nge­Ti­re

26Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­nye, ngo­lo­ku­qa­la lwe­nya­nga, ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi, li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, nge­nxa yo­ku­thi iTi­re itshi­lo nge­Je­ru­sa­le­maa isi­thi: Aha! ye­phu­ki­le ebi­nga­ma­sa­ngo aba­ntu; isi­phe­ndu­ke­le ki­mi; ngi­za­gcwa­li­swa, ichi­the­ki­leb.

3 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­me­la­ne la­we, we­na Ti­re, nge­nze izi­zwe ezi­ne­ngi ze­nyu­ke zi­me­la­ne la­wec, nje­ngo­lwa­ndle lu­se­nza ama­ga­ga­si alo enyu­ked.

4 Nja­lo zi­za­chi­tha imi­du­li ye­Ti­re, zi­bhi­dli­ze­le pha­nsi imi­pho­tsho­ngo ya­yo; ngi­pha­le inhla­ba­thi ya­yo ku­yo, ngi­ye­nzee ibe li­dwa­la eli­zef.

5 Iza­ku­ba yi­nda­wo yo­ku­cha­ye­la ama­mbu­leg, pha­ka­thi ko­lwa­ndleh; ngo­ba mi­na ngi­khu­lu­mi­le, itsho iNko­si uJe­ho­vai; nja­lo iza­ku­ba yi­mpa­ngo ye­zi­zwej.

6 La­ma­do­da­ka­zi ayo ase­nsi­mi­ni aza­bu­la­wa nge­nke­mbak. Nja­lo ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sil.

7 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­za­le­tha phe­zu kwe­Ti­re uNe­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­nim, inko­si ya­ma­kho­sin, eve­la enya­ka­tho, ela­ma­bhi­za, le­zi­nqo­la, la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za, la­ma­xu­ku, la­ba­ntu aba­ne­ngio.

8 Uza­bu­la­la nge­nke­mba ama­do­da­ka­zi akho ensi­mi­nip, enze umdu­li wo­ku­vi­mbe­ze­la eme­le­ne la­weq, abu­the­le­le idu­ndu­lu eme­le­ne la­wers, apha­ka­mi­se isi­hla­ngu esi­khu­lu si­me­le­ne la­wet.

9 Uza­mi­sa imi­gqa­la yo­ku­di­li­za ime­la­ne le­mi­du­li ya­kho, adi­li­ze­le pha­nsi imi­pho­tsho­ngo ya­kho nge­zi­nke­mba za­khe.

10 Nge­nxa yo­bu­ne­ngi ba­ma­bhi­za akhe uthu­li lwa­wo lu­za­ku­si­be­ke­la; imi­du­li ya­kho iza­nyi­ki­nywa ngu­msi­ndo wa­ba­ga­di ba­ma­bhi­za la­ma­vi­li le­zi­nqo­la, nxa eza­nge­na ema­sa­ngwe­ni akho, nje­ngo­ku­nge­na emzi­ni ofo­hle­lwa­you.

11 Nga­ma­so­ndo ama­bhi­za akhe uza­nya­the­la zo­nke izi­ta­la­da za­kho; uza­bu­la­la aba­ntu ba­kho nge­nke­mba, le­nsi­ka za­kho ezi­qi­ni­le­yo zi­we­le emhla­ba­thi­ni.

12 Nja­lo ba­za­pha­nga ino­tho ya­khov, ba­thu­mbew impa­hla ya­kho ethe­ngi­swa­yox, ba­di­li­ze­le pha­nsi imi­du­li ya­kho, ba­bhi­dli­ze izi­ndlu za­kho ezi­lo­yi­se­ka­yo, ba­fa­ke ama­tshe akho le­zi­go­do za­kho lo­thu­li lwa­kho pha­ka­thi kwa­ma­nziy.

13 Ngi­za­kwe­nza ku­phe­le umsi­ndo we­ngo­ma za­khoz, le­li­zwi la­ma­cha­cho akho ka­li­sa­yi­ku­zwa­ka­laa.

14 Nja­lo ngi­za­kwe­nza ube li­dwa­la eli­zeb; uza­ku­ba yi­nda­wo yo­ku­cha­ye­la ama­mbu­lec, ka­wu­sa­yi­kwa­khi­wa; ngo­ba mi­na Nko­si ngi­khu­lu­mi­le, itsho iNko­si uJe­ho­vad.

15 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va ku­yo iTi­re: Izi­hle­nge ka­zi­yi­ku­nyi­ki­nye­ka yi­ni ngo­mdu­mo wo­ku­wa kwa­khoe, la­pho aba­li­me­le­yo be­bu­bu­la, la­pho ku­bu­la­wa oku­bu­la­wa­yo pha­ka­thi kwa­khof?

16 Kho­na zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla zo­lwa­ndleg zi­za­kwe­hla ezi­hla­lwe­ni za­zo zo­bu­kho­sih, zi­khu­lu­le izi­gqo­ko za­zoi, zi­khu­phe ize­mba­tho za­zo ezi­fe­ke­thi­si­we­yoj; zi­ze­mba­thi­se uku­thu­thu­me­la, zi­hla­le emhla­ba­thi­nikl, zi­thu­thu­me­lem nga­so so­nke isi­kha­thin, zi­ma­nga­le ka­khu­lu nga­weo.

17 Zi­za­ku­pha­ka­mi­se­la isi­li­lop, zi­thi ku­we: Uchi­thwe nja­ni ezi­nlwa­ndle we­na owa­wu­hla­lwa, umu­zi olo­du­mo, owa­wu­la­ma­ndla olwa­ndleq, wo­na la­ba­hla­li ba­wo, aba­mi­sa ukwe­sa­be­ka kwa­bo ku­ye wo­nke umhla­li wa­wor!

18 Kha­the­si izi­hle­nge zi­za­thu­thu­me­las ngo­su­ku lo­ku­wa kwa­kho, ye­bo, izi­hle­nge ezi­se­lwa­ndle zi­za­kha­tha­ze­ka ngo­ku­phu­ma kwa­khot.

19 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: La­pho ngi­za­kwe­nza ube ngu­mu­zi olu­nxi­wa, nje­nge­mi­zi enga­hla­lwa­yo; la­pho ngi­za­kwe­nyu­sa uku­ju­la phe­zu kwa­kho, la­ma­nzi ama­ne­ngi aku­si­be­ke­leu;

20 kho­na ngi­za­kwe­hli­se­la pha­nsi la­la­bo abe­hle­la emgo­di­niv, eba­ntwi­ni ba­se­ndu­low, ngi­ku­hla­li­se ezi­nda­we­ni ezi­pha­nsi zo­mhla­bax, ema­nxi­we­ni ase­ndu­loy, la­la­bo abe­hle­la emgo­di­ni, uku­ze unga­hla­lwaz; nja­lo ngi­za­be­ka udu­mo eli­zwe­ni la­ba­phi­la­yoa.

21 Ngi­za­kwe­nza ube ngo­kwe­sa­be­ka­yo oku­khu­lub, ungasa­bi­khoc; la­nxa udi­ngwad, unga­tho­la­ka­li fu­thi ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, itsho iNko­si uJe­ho­vaef.

Isi­li­lo nge­Ti­re

27Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

2 We­na-ke, ndo­da­na yo­mu­ntu, pha­ka­mi­sa isi­li­lo nge­Ti­rea,

3 uthi ki­yo iTi­re, ehle­zi nga­se­ku­nge­ne­ni ko­lwa­ndleb, ethe­ngi­se­la­na la­ba­ntu ezi­hle­nge­ni ezi­ne­ngic: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ti­re, we­na uthi: Ngi­phe­le­le ngo­bu­hled.

4 Imi­ngce­le ya­kho ise­nhli­zi­ywe­ni ye­zi­nlwa­ndle; aba­khi ba­kho ba­phe­le­li­se ubu­hle ba­khoe.

5 Be­nzi­le wo­nke ama­pu­la­nka akho nge­zi­hla­hla ze­fi­rif eSe­ni­rig; ba­tha­tha imi­se­da­ri eLe­bha­no­nih uku­kwe­nze­la insi­ka yo­mko­loi.

6Nga­ma-o­khi* eBa­sha­nij be­nza ama­phi­ni akho oku­gwe­dlak; indo­da­ka­zi ya­maA­si­ri­ya ye­nze ama­bho­di akho nge­mpo­ndo ze­ndlo­vul ezi­ve­la ezi­hle­nge­ni ze­Khi­thi­mim.

7 Ile­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lun eli­fe­ke­thi­si­we­yoo eli­ve­la eGi­bhi­thep la­ba yi­se­yi­li ya­kho uku­ba yi­si­bo­ni­so sa­khoqr; oku­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­kas lo­ku­yi­bu­be­nde oku­ve­la ezi­hle­nge­nitu zeE­li­sha kwa­ba yi­si­mbo­mbo­zo sa­khov.

8 Aba­khi­le­yo be­Si­do­ni leA­rva­diw ba­be­nga­ba­gwe­dli ba­khox; izi­hla­ka­ni­phi za­kho, we­na Ti­re, e­za­zi­ku­we zi­nga­ba­tsha­ye­li ba­kho bo­mkhu­mbiy.

9 Aba­da­la be­Ge­ba­liz le­zi­hla­ka­ni­phi za­yo ba­ba ku­we, be­nga­ba­lu­ngi­si be­zi­kha­la za­khoa; yo­nke imi­khu­mbi yo­lwa­ndle la­ba­tsha­ye­li ba­yo ya­ba ku­web uku­thi ba­the­ngi­se­la­ne nge­mpa­hla ya­kho yo­ku­the­ngi­se­la­nacd.

10 Ama­Pe­ri­si­yae la­ma­Lu­difg la­ma­Pu­ti ase­bu­thwe­ni la­khohij, ama­do­da akho empik; apha­nye­ka isi­hla­ngu le­kho­wa ku­wel; wo­na ave­za ubu­hle ba­khom.

11 Ama­do­da­na eA­rva­di le­bu­tho la­khon aye­phe­zu kwe­mi­du­li ya­kho inhla­ngo­thi zo­nke, la­ma­Ga­ma­di aye­se­mi­pho­tsho­ngwe­ni ya­kho; apha­nye­kao izi­hla­ngu za­wo phe­zu kwe­mi­du­li ya­kho inhla­ngo­thi zo­nkep; wo­na aphe­le­li­sa ubu­hle ba­khoq.

12 ITa­rshi­shir ya­the­ngi­se­la­na la­we nge­nxa yo­bu­ne­ngi be­no­tho yo­nkes; be­na­na impa­hla za­kho nge­si­li­va, insi­mbi, ize­nge, lo­mnu­sot.

13 IJa­va­niuvw, iThu­bha­lixyz, le­Me­she­kiabc ba­be­nga­ba­the­ngi­se­la­ni ba­kho, be­na­na impa­hla ya­kho nga­ba­ntu bo­qo­bo le­zi­tsha ze­thu­sid.

14 Abe­ndlu ka­To­ga­ri­mae be­na­na impa­hla za­kho nga­ma­bhi­za la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za le­zi­mbo­ngo­lof.

15 Ama­do­da­na eDe­da­ni aye­nga­ba­the­ngi­se­la­ni ba­khog; izi­hle­nge ezi­ne­ngi za­zi­nge­zo­ku­the­ngi­se­la­na ze­sa­ndla sa­kho; abu­yi­se­la ku­we izi­mpo­ndo ze­zi­ndlo­vu le-e­bo­ni* ku­be yi­si­phoh.

16 ISi­ri­ya ya­yi­ngu­mthe­ngi­se­la­ni wa­kho nge­nxa yo­kwa­nda kwe­mi­se­be­nzi ya­khoi; be­na­na impa­hla za­khoj nga­ma-e­me­ra­ldi*k, oku­yi­bu­be­ndel, lo­ku­fe­ke­thi­si­we­yom, le­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lun, le­ko­ra­li*o le-a­ga­te*p.

17 UJu­da le­li­zwe la­koI­sra­ye­li ba­be­nga­ba­the­ngi­se­la­ni ba­kho, be­na­na impa­hla ya­kho nge­ngqo­lo­yiq ye­Mi­ni­thir, le­Pa­na­gi, lo­lu­ju, la­ma­fu­tha, le­nhla­kas.

18 IDa­ma­se­ko ya­yi­ngu­mthe­ngi­se­la­ni wa­kho ngo­bu­ne­ngi be­mi­se­be­nzi ya­kho, nge­nxa yo­bu­ne­ngi be­no­tho yo­nket; nge­wa­yi­ni le­He­li­bo­ni lo­bo­ya be­zi­mvu obu­mhlo­pheu.

19 Nja­lo iDa­ni le­Ja­va­ni ya­yi­ha­mba isi­ya le la­le ya­zi­ni­ke­la empa­hle­ni za­khov; insi­mbi ekha­ndi­we­yo, ikha­si­ya*w, le­ka­la­mu*x kwa­ku­yi­mpa­hla ya­kho yo­ku­the­ngi­se­la­na.

20 IDe­da­ni ya­yi­ngu­mthe­ngi­se­la­ni wa­kho nga­ma­le­mbu ali­gu­gu ezi­nqo­lay.

21 IA­ra­bhi­yaz la­zo zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla ze­Ke­da­ria ba­be­nga­ba­the­ngi­se­la­ni be­sa­ndla sa­kho, nga­ma­wu­ndlu le­zi­nqa­ma le­zi­mbu­zi, nga­le­zi ba­be­the­ngi­se­la­na la­we.

22 Aba­the­ngi­se­la­ni be­She­bhabc le­Ra­ha­mad ba­be­nga­ba­the­ngi­se­la­ni ba­khoe, be­na­na impa­hla za­khof nge­nhlo­ko ya­wo wo­nke ama­khag, la­nga­ma­tshe wo­nke ali­gu­gu, le­go­li­de.

23 IHa­ra­ni le­Ka­neh leE­de­nii, aba­the­ngi­se­la­ni be­She­baj, iA­shu­ri, iKi­li­ma­di, ba­be­nga­ba­the­ngi­se­la­ni ba­khok.

24 La­ba ba­be­nga­ba­the­ngi­se­la­ni ba­kho nge­zi­nto ezi­phe­le­le­yo, nge­zi­gqo­ko ezi­lu­hla­za okwe­si­bha­ka­bha­kal, lo­ku­fe­ke­thi­si­we­yom, la­nga­ma­bho­ki­si omse­da­ri ele­mbu eli­fe­ke­thi­si­we­yo, abo­tshwe aqi­ni­swa nge­zi­nta­mbo, pha­ka­thi ko­ku­the­ngi­swa­yo kwa­kho.

25 Imi­khu­mbin ye­Tha­shi­shi ya­yi­hla­be­le­la nga­we nge­nxa ye­mpa­hla ya­kho yo­ku­the­ngi­se­la­nao; nja­lo wa­gcwa­li­swa, wa­du­nyi­swa ka­khu­lu enhli­zi­ywe­ni ye­zi­nlwa­ndlep.

26 Aba­gwe­dli ba­kho ba­ku­sa ema­nzi­ni ama­ne­ngiq; umo­ya we­mpu­ma­la­nga usu­kwe­phu­le­le enhli­zi­ywe­ni ye­zi­nlwa­ndler.

27 Ino­tho ya­khos, le­mpa­hla za­khot, impa­hla ya­kho yo­ku­the­ngi­se­la­nau, abe­mi­khu­mbi ba­khov, la­ba­tsha­ye­li ba­khow, aba­lu­ngi­si be­zi­kha­la za­khox, la­ba­the­ngi­si be­mpa­hla ya­khoy, la­wo wo­nke ama­do­da akho empi aku­wez, ka­nye la­lo lo­nke ixu­ku la­kho eli­pha­ka­thi kwa­khoa, ku­za­we­la enhli­zi­ywe­ni ye­zi­nlwa­ndle ngo­su­ku lo­ku­wa kwa­khob.

28 Nge­li­zwi lo­ku­kha­la kwa­ba­tsha­ye­li ba­kho bo­mkhu­mbic ama­dle­lod aza­ma­za­mae.

29 Nja­lo bo­nke aba­pha­thaf isi­gwe­dlog, abe­mi­khu­mbih, bo­nke aba­tsha­ye­li bo­lwa­ndle, ba­za­kwe­hla emi­khu­nji­ni ya­bo, be­me emhla­ba­thi­nii.

30 Ba­zwa­ka­li­se ili­zwi la­bo be­me­le­ne la­wej, ba­kha­le ngo­ku­ba­ba, ba­pho­se­le uthu­li phe­zu kwa­ma­kha­nda abokl, ba­zi­gi­qe emlo­the­nim,

31 ba­ze­nze ompa­ba­nga ngo­ku­phe­le­le­yo nge­nxa ya­khon, ba­zi­bhi­nce nga­ma­sa­kao, ba­ku­kha­le­le inye­mbe­zip ngo­ku­ba­ba ko­mphe­fu­mu­lo le­si­li­lo esi­ba­ba­yoq.

32 Le­ku­li­le­ni kwa­bo ba­za­pha­ka­mi­sa isi­li­lo nga­wer, ba­ku­li­le­le ba­this: Ngu­ba­ni onje­nge­Ti­ret, nje­ngo­ku­chi­the­ki­le­yo pha­ka­thi ko­lwa­ndleu?

33 Eku­phu­me­ni kwe­zi­mpa­hla za­kho zo­ku­the­ngi­se­la­na ezi­nlwa­ndlevw wa­su­thi­sa aba­ntu aba­ne­ngi; ngo­bu­ne­ngi be­no­tho ya­khox le­mpa­hla za­kho wa­no­thi­sa ama­kho­si omhla­bay.

34Nge­si­kha­thi okwe­phu­lwa nga­so ezi­nlwa­ndlez ezi­nzi­ki­ni za­ma­nzia, kwa­wa impa­hla ya­kho yo­ku­the­ngi­se­la­nab le­xu­ku la­kho lo­nke eli­pha­ka­thi kwa­khoc.

35 Bo­nke aba­khi­le­yo be­zi­hle­nged ba­za­ma­nga­la nga­weef, la­ma­kho­si abo akwe­sa­be ka­khu­lu, ubu­so ba­bo bu­nyu­ku­ma­leg.

36 Aba­the­ngi­se­la­ni pha­ka­thi kwa­ba­ntuh ba­ya­ku­nci­fe­lai; usu­yi­se­sa­bi­so; ka­wusa­yi­ku­ba kho­na ku­ze ku­be ni­ni­ni­nij.

Ili­zwi le­Nko­si nge­nko­si ye­Ti­re

28Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi fu­thi li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, tsho­no ku­si­pha­tha­ma­ndla se­Ti­rea: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngo­ba inhli­zi­yo ya­kho izi­pha­ka­mi­si­lebc, nja­lo utshi­lo uku­thi: Mi­na ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu, ngi­hle­zi esi­hla­lwe­ni si­ka­Nku­lu­nku­lud enhli­zi­ywe­ni ye­zi­nlwa­ndlee; ka­nti we­na ungu­mu­ntu, ha­tshi-ke uNku­lu­nku­luf, la­nxa umi­sa inhli­zi­yo ya­kho nje­nge­nhli­zi­yo ka­Nku­lu­nku­lug.

3 Kha­nge­la, uhla­ka­ni­phi­leh ku­lo­Da­ni­ye­lii; ka­ku­la­mfi­hlo aba­nga­yi­fi­hla ku­we.

4 Nge­nhla­ka­ni­pho ya­kho la­ngo­ku­qe­di­si­sa kwa­khojk uze­nze­le ino­tho, wa­bu­the­la igo­li­de le­si­li­va ko­ku­li­gu­gu kwa­khol.

5 Ngo­bu­khu­lu be­nhla­ka­ni­pho ya­kho eku­the­ngi­se­la­ne­ni kwa­khom wa­ndi­si­le ino­tho ya­khon; le­nhli­zi­yo ya­kho ipha­ke­me nge­nxa ye­no­tho ya­khoop.

6 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngo­ba usu­mi­se inhli­zi­yo ya­kho nje­nge­nhli­zi­yo ka­Nku­lu­nku­luq,

7 nga­kho, kha­nge­la, ngi­za­le­tha abe­zi­zwe phe­zu kwa­khor, abe­sa­be­ka­yo be­zi­zwest; aba­za­hwa­tsha izi­nke­mba za­bou be­me­le­ne lo­bu­hle be­nhla­ka­ni­pho ya­khov, ba­ngco­li­se inka­zi­mu­lo ya­khow.

8 Ba­za­kwe­hli­se­la pha­nsi ego­di­nix, ufe izi­mfa za­la­bo aba­bu­la­we­lwa enhli­zi­ywe­ni ye­zi­nlwa­ndley.

9 Use­za­ku­tsho yi­ni pha­mbi kwa­ba­ku­bu­la­la­yo: Ngi­ngu­Nku­lu­nku­luz? ka­nti ungu­mu­ntu, ha­tshi-ke uNku­lu­nku­lu, esa­ndle­ni sa­lo­wo oku­gwa­za­yoa.

10 Uza­ku­fa izi­mfa zo­nga­so­ka­ngab nge­sa­ndla sa­be­zi­zwec; ngo­ba mi­na ngi­khu­lu­mi­le, itsho iNko­si uJe­ho­vad.

Isi­li­lo nge­nko­si ye­Ti­re

11 Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi fu­thi li­si­thi:

12 Ndo­da­na yo­mu­ntu, pha­ka­mi­sa isi­li­loe nge­nko­si ye­Ti­ref, uthi ki­yo: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: We­na upha­wu­le oku­phe­le­le­yog, ugcwe­le inhla­ka­ni­phoh, uphe­le­le ngo­bu­hlei.

13 Wa­wu­seE­de­ni, isi­va­nde si­ka­Nku­lu­nku­luj; lo­nke ili­tshe eli­li­gu­gu la­li­yi­si­mbo­mbo­zo sa­kho, isa­rdi­yu­si*k, ito­pa­zi*lm, le­nda­yi­ma­nan, ibhe­ru­le*, i-o­ni­kse*o, le­ja­spi*p, isa­fi­re*q, i-e­me­ra­ldi*r, le­ru­bi*s, le­go­li­det; umse­be­nziu we­zi­gu­ja­na za­kho le­mi­hla­nga ya­kho wa­wu­ku­wev; ngo­su­ku owa­da­lwa nga­lo wa­lu­ngi­swaw.

14 We­na uli­khe­ru­bhi* eli­gco­tshi­we­yo eli­si­be­ke­la­yo, nja­lo ngi­ku­mi­si­lex; wa­wu­phe­zu kwe­nta­ba engcwe­le ka­Nku­lu­nku­luy; wa­ha­mba usi­ya le la­le pha­ka­thi kwa­ma­tshe omli­loz.

15 Wa­wu­phe­le­le ezi­ndle­le­ni za­kho ku­su­ke­la osu­kwi­ni owa­da­lwa nga­lo kwa­ze kwa­tho­la­ka­la ubu­bi ku­wea.

16 Ngo­bu­ne­ngi bo­ku­the­ngi­se­la­na kwa­kho se­be­gcwa­li­se inga­pha­ka­thi ya­kho ngo­dla­ke­la, wa­su­so­nab. Nga­kho ngi­za­ku­la­hla nje­ngo­ngco­li­si­we­yo usu­ke enta­be­ni ka­Nku­lu­nku­luc, ngi­ku­chi­the, we­na khe­ru­bhi* eli­si­be­ke­la­yod, usu­ke pha­ka­thi kwa­ma­tshe umli­loe.

17 Inhli­zi­yo ya­kho ya­zi­pha­ka­mi­saf nge­nxa yo­bu­hle ba­khog; wo­na­ka­li­se inhla­ka­ni­pho ya­kho nge­nxa ye­nka­zi­mu­lo ya­kho. Ngi­za­ku­pho­se­la emhla­ba­thi­ni; ngi­za­ku­mi­sa pha­mbi kwa­ma­kho­si uku­ze aku­bo­neh.

18 Ngo­bu­ne­ngi be­zi­pha­mbe­ko za­kho, ngo­bu­bi bo­ku­the­ngi­se­la­na kwa­khoi, ungco­li­se inda­wo za­kho ezi­ngcwe­lej; nga­kho ngi­za­khu­pha umli­lo nga­pha­ka­thi kwa­kho, wo­na uza­ku­qe­da, ngi­kwe­nze ube ngu­mlo­tha emhla­ba­thi­ni eme­hlwe­ni abo bo­nke aba­ku­bo­na­yok.

19 Bo­nke aba­kwa­zi­yo pha­ka­thi kwe­zi­zwe ba­za­ma­nga­la ka­khu­lu nga­wel; uza­ku­ba yi­ze­sa­bi­so, ka­wusa­yi­ku­ba kho­na ku­ze ku­be ni­ni­ni­nim.

Ili­zwi le­Nko­si nge­Si­do­ni

20 Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi fu­thi, li­si­thi:

21 Ndo­da­na yo­mu­ntu, mi­sa ubu­so ba­khon bu­me­le­ne le­Si­do­nio, upro­fe­the nga­yop,

22 uthi: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­me­le­ne la­we, we­na Si­do­niq, ngi­za­du­nyi­swa pha­ka­thi kwa­khor. Nja­lo ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sis la­pho se­nge­nze iza­hlu­le­lo pha­ka­thi kwa­yot, nga­ngcwe­li­swa ki­you.

23 Ngo­ba ngi­za­thu­me­la uma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo ki­yov, le­ga­zi ezi­ta­la­de­ni za­yo; la­ba­li­me­le­yo ba­za­ku­wa pha­ka­thi kwa­yo nge­nke­mba phe­zu kwa­yo inhla­ngo­thi zo­nkew. Nja­lo ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­six.

24 Nja­lo ka­ku­sa­yi­ku­ba kho­nay ku­yo indlu ya­koI­sra­ye­li ukhu­la olu­hla­ba­yoz ku­mbe ame­va azwi­sa ubu­hlu­ngu ku­ve­la ku­bo bo­nke aba­ba­ha­nqi­le­yoa aba­ba­de­le­la­yob. Nja­lo ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si uJe­ho­vac.

25 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Nxa se­ngi­bu­the indlu kaI­sra­ye­li ive­la ezi­zwe­ni aba­hla­ka­zwe ki­zod, nga­ngcwe­li­swa ki­bo eme­hlwe­ni ezi­zweef, ku­la­pho be­za­hla­la eli­zwe­ni la­bo enga­li­ni­ka ince­ku ya­mi uJa­ko­beg.

26 Nja­lo ba­za­hla­la ki­lo be­lo­ndo­lo­ze­ki­leh, ba­khe izi­ndlui, ba­hla­nye­le izi­vi­ni; ye­bo, ba­za­hla­la be­lo­ndo­lo­ze­ki­lej nxa se­nge­nze iza­hlu­le­lok phe­zu kwa­bo bo­nke aba­ba­de­le­la­yo inhla­ngo­thi zo­nkel. Ng'kho­na be­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bom.

Ili­zwi le­Nko­si nge­Gi­bhi­the

29Ngo­mnya­ka we­tshu­mi, ngenya­nga ye­tshu­mi, ngo­lwe­tshu­mi la­mbi­li lwe­nya­nga, ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi, li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, mi­sa ubu­so ba­khoa bu­me­le­ne lo­Fa­ro inko­si ye­Gi­bhi­theb, upro­fe­the ume­le­ne la­yec, nja­lo ume­le­ne la­yo yo­nke iGi­bhi­thed.

3 Khu­lu­ma uthi: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­me­la­ne la­we, Fa­ro, nko­si ye­Gi­bhi­thee, umgo­bho omkhu­lu ole­le pha­ka­thi kwe­mi­fu­la ya­wofg, othi: Umfu­la wa­mi ngo­wa­mi, nga­ze­nze­la wo­nah.

4 Ko­dwa ngi­za­fa­ka izi­ngwe­gwe emi­hla­thi­ni ya­khoi, nge­nze inhla­nzi ze­mi­fu­la ya­kho zi­na­ma­the­le ema­xo­lwe­ni akhoj, ngi­ku­khu­phu­le pha­ka­thi kwe­mi­fu­la ya­kho, la­zo zo­nke inhla­nzi ze­mi­fu­la ya­kho zi­za­na­ma­the­la ema­xo­lwe­ni akhok.

5 Nja­lo ngi­za­ku­tshi­ya enka­nga­la, we­na la­zo zo­nke inhla­nzi ze­mi­fu­la ya­khol; uza­we­la ebu­swe­ni be­ga­nga; ka­wu­yi­ku­hla­nga­ni­swa, ka­wu­yi­ku­bu­thwam; ngi­za­ku­ni­ke­la ube yi­ku­dla ku­zo izi­lo ze­ga­nga le­nyo­ni za­ma­zu­lun.

6 La­bo bo­nke aba­hla­li be­Gi­bhi­the ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sio, ngo­ba be­be­lu­do­ndo­lo lo­mhla­nga ku­yo indlu kaI­sra­ye­lip.

7 La­pho be­ku­ba­mba nge­sa­ndla, we­phu­la wa­da­bu­la lo­nke ihlo­mbe la­bo; la­la­pho be­se­ya­ma ku­weq, we­phu­ka, we­nza zo­nke inka­lo za­bo za­mar.

8 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­za­le­tha inke­mba phe­zu kwa­khos, ngi­qu­me ku­su­ke ku­we umu­ntu le­nya­ma­za­nat.

9 Le­li­zwe le­Gi­bhi­the li­za­ku­ba yi­nci­tha­ka­lo le­nka­nga­la. Kho­na be­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­siu. Ngo­ba uthe: Umfu­la ngo­wa­mi, mi­na-ke ngiwe­nzi­lev.

10 Nga­kho, kha­nge­la, ngi­me­le­ne la­wew, ngi­me­le­ne le­mi­fu­la ya­khox; nge­nze ili­zwe le­Gi­bhi­the li­be yi­zi­nci­tha­ka­lo isi­bi­li le­nka­nga­lay, ku­su­ke­la empho­tsho­ngwe­ni ku­si­ya eSe­ve­nez ku­ze ku­be se­mngce­le­ni weE­thi­yo­phi­yaa.

11 Ka­ku­la­nya­wo lo­mu­ntu olu­za­dlu­la ki­lo, ka­ku­la­nya­wo lwe­nya­ma­za­na olu­za­dlu­la ki­lo; fu­thi ka­li­yi­ku­hla­lwa okwe­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­neb.

12 Ngo­ba ngi­za­kwe­nza ili­zwe le­Gi­bhi­the li­be yi­nci­tha­ka­lo pha­ka­thi kwa­ma­zwe wo­nke achi­the­ki­le­yoc; le­mi­zi ya­lo pha­ka­thi kwe­mi­zi enga­ma­nxi­wa iza­ku­ba yi­nci­tha­ka­lo okwe­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ned; nja­lo ngi­za­hla­ka­za ama­Gi­bhi­the pha­ka­thi kwe­zi­zwe, ngi­wa­sa­ba­la­li­se ema­zwe­nie.

13 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Eku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne ngi­za­bu­tha ama­Gi­bhi­the eba­ntwi­ni aba­hla­ka­ze­ke­le kho­naf.

14 Nja­lo ngi­za­bu­yi­se­la aba­thu­njwa be­Gi­bhi­theg, ngi­be­nze ba­bu­ye­le e­li­zweni le­Pa­tro­si, eli­zwe­ni lo­ku­za­lwa kwa­bo; la­pho-ke ba­za­ku­ba ngu­mbu­so opha­nsih.

15 Li­za­ku­ba pha­nsi ku­la­yo imi­bu­so, fu­thi ka­li­sa­yi­ku­zi­pha­ka­mi­sa phe­zu kwe­zi­zwe; ngo­ba ngi­za­ba­nci­phi­sa uku­ze ba­nga­bu­yi ba­bu­se phe­zu kwe­zi­zwei.

16 Nja­lo ka­li­sa­yi­ku­ba li­the­mba ku­yo indlu kaI­sra­ye­lij, ele­tha uku­khu­nju­lwa kwe­si­pha­mbe­ko, la­pho be­phe­ndu­ka uku­la­nde­la bo­nak. Ko­dwa ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si uJe­ho­val.

17 Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­bi­li le­si­kho­mbi­sa, ngenya­nga yo­ku­qa­la, ngo­lo­ku­qa­la lwe­nya­nga, ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi, li­si­thi:

18 Ndo­da­na yo­mu­ntu, uNe­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­nim we­nza ibu­tho la­khe la­kho­nza inko­nzo enku­lun li­me­le­ne le­Ti­reo; lo­nke ikha­nda la­phu­cwa, la­lo lo­nke ihlo­mbe la­su­tshu­lwap; ka­nti ye­na ka­la­mvu­zo, le­bu­tho la­khe, nge­nxa ye­Ti­re, nge­nxa ye­nko­nzo ayi­kho­nza eme­le­ne la­yo.

19 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­za­ni­ke­la ili­zwe le­Gi­bhi­the ku­Ne­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­niq; nja­lo uza­tha­tha ixu­ku la­yo, athu­mbe uku­thu­njwa kwa­yo, apha­nge impa­ngo ya­yo; nja­lo ku­za­ku­ba li­ho­lo le­bu­tho la­kher.

20 Ngi­mni­ke ili­zwe le­Gi­bhi­the ku­be ngu­mvu­zo akho­nza nga­wo ku­lo, ngo­ba ba­ngi­se­be­nze­la, itsho iNko­si uJe­ho­vas.

21 Nga­lo­lo­su­ku ngi­za­kwe­nza upho­ndo lwe­ndlu kaI­sra­ye­li lu­kha­hle­let, ngi­ku­ni­ke uku­kha­mi­sa ko­mlo­mo pha­ka­thi kwa­bou. Nja­lo ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­siv.

Uku­chi­the­ka kwe­Gi­bhi­the

30Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi fu­thi, li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, pro­fe­tha uthi: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Qhi­nqa­ni isi­li­lo: Ma­ye nga­lo­lo­su­kua!

3 Ngo­ba usu­ku lu­se­du­zeb, ngi­tsho usu­ku lwe­Nko­si lu­se­du­zecde, usu­ku olu­la­ma­ye­zif; ku­za­ku­ba yi­si­kha­thi se­zi­zweg.

4 Le­nke­mba iza­fi­ka eGi­bhi­theh, lo­si­zii lu­za­ku­ba seE­thi­yo­phi­yaj, la­pho aba­bu­le­we­yo be­za­ku­wa eGi­bhi­the; ngo­ba ba­za­su­sa ixu­ku la­yok, le­zi­se­ke­lo za­yo zi­di­li­ze­lwe pha­nsil.

5 IE­thi­yo­phi­yamn, le­Pu­tiop, le­Lu­diqr, la­bo bo­nke aba­ntu aba­hla­nga­ni­si­we­yo, le­Khu­bi, la­ba­ntwa­na be­li­zwe le­si­vu­me­lwa­no, ba­za­ku­wa nge­nke­mba ka­nye la­bos.

6 Itsho nja­lo iNko­si: Ye­bo, aba­se­ke­la iGi­bhi­the ba­za­ku­wa, lo­ku­zi­gqa­ja kwa­ma­ndla ayo ku­za­kwe­hlat; ku­su­ke­la eMi­gi­do­li ku­ze ku­be se­Se­ve­ne ba­za­ku­wa ku­yo nge­nke­mba, itsho iNko­si uJe­ho­vau.

7 Nja­lo ba­za­chi­the­ka pha­ka­thi kwa­ma­zwe achi­the­ki­le­yov; le­mi­zi ya­yo iza­ku­ba pha­ka­thi kwe­mi­zi enga­ma­nxi­waw.

8 Kho­na be­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­six, se­ngi­be­ke umli­lo eGi­bhi­they, la­pho bo­nke aba­si­zi ba­yo se­be­phu­li­wez.

9 Nga­lo­lo­su­ku izi­thu­nywa zi­za­phu­ma pha­mbi kwa­mi nge­mi­khu­mbia ukuya­kwe­thu­sa amaE­thi­yo­phi­ya onwa­bi­le­yob, lo­si­zi lu­za­ku­ba pha­ka­thi kwa­bo osu­kwi­ni lwe­Gi­bhi­thec, ngo­ba, kha­nge­la, lu­ye­zad.

10 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ye­bo, ngi­za­qe­da ixu­ku le­Gi­bhi­the nge­sa­ndla si­ka­Ne­bhu­ka­di­re­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­nie.

11 Ye­na, la­ba­ntu ba­khe ka­nye la­ye, abe­sa­be­ka­yo be­zi­zwe, ba­za­le­thwa ukuza­chi­tha ili­zwef; nja­lo ba­za­hwa­tsha izi­nke­mba za­bo be­me­le­ne le­Gi­bhi­the, ba­gcwa­li­se ili­zwe nga­ba­bu­le­we­yog.

12 Nja­lo ngi­za­kwe­nzah imi­fu­lai itshej, ngi­the­ngi­se ili­zwek esa­ndle­ni sa­ba­kho­hla­ke­le­yol, ngi­li­chi­the ili­zwemn lo­ku­gcwa­la kwa­lo nge­sa­ndla sa­be­zi­zweo; mi­na Nko­si ngi­khu­lu­mi­lep.

13 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngi­za­bhu­bhi­sa le­zi­tho­mbeq, ngi­qe­de izi­fa­ne­ki­sor eNo­fis; nja­lo ka­ku­sa­yi­ku­ba kho­na isi­pha­tha­ma­ndla esi­ve­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thet; nja­lo ngi­za­le­tha ukwe­sa­ba eli­zwe­ni le­Gi­bhi­theu.

14 Nge­nze iPa­tro­si ibe lu­nxi­wav, ngi­be­ke umli­low eZo­wa­nix, nge­nze iza­hlu­le­loy eNoz.

15 Ngi­thu­lu­le ula­ka lwa­mi phe­zu kwe­Si­ni, ama­ndla eGi­bhi­the; ngi­qu­me ixu­kua le­Nob.

16 Ngi­be­ke umli­lo eGi­bhi­thec; iSi­ni iza­ku­ba lo­bu­hlu­ngu obu­khu­lu; le­No iza­da­tshu­lwa pha­ka­thid; le­No­fie iza­kha­tha­ze­ka nsu­ku zo­nkef.

17 Ama­ja­ha eA­ve­ne le­Phi­bhe­se­thi aza­ku­wa nge­nke­mbag, la­le imi­zi iza­ku­ya eku­thu­njwe­ni.

18 Nja­lo eTha­ha­pha­ne­si imi­ni iza­ku­ba mnya­mah, la­pho ngi­za­kwe­phu­la kho­na ama­jo­gwe eGi­bhi­thei, lo­ku­zi­khu­khu­me­za kwa­ma­ndla ayo ku­za­phe­la ki­yo. Yo­na, iye­zi li­za­yi­si­be­ke­la, la­ma­do­da­ka­zi ayo aza­ku­ya eku­thu­njwe­nij.

19 Ngo­ku­nja­lo ngi­za­kwe­nza iza­hlu­le­lo eGi­bhi­thek. Kho­na be­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sil.

20 Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­nye, ngenya­nga yo­ku­qa­la, ngo­lwe­si­kho­mbi­sa lwe­nya­nga, ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi, li­si­thi:

21 Ndo­da­na yo­mu­ntu, ngi­ye­phu­le inga­lo ka­Fa­ro inko­si ye­Gi­bhi­them; kha­nge­la-ke ka­yi­bo­tshwa­nga uku­thi ku­ni­kwe uku­pho­la, uku­thi ku­fa­kwe uhla­ka lo­ku­yi­bo­pha, uku­yi­qi­ni­se­la uku­ba­mba inke­mban.

22 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­me­le­ne lo­Fa­ro inko­si ye­Gi­bhi­theo, nja­lo ngi­za­kwe­phu­la inga­lo za­khe, ela­ma­ndla, la­le­yo eye­phu­ki­le­yo, nge­nze inke­mba iwe esa­ndle­ni sa­khep.

23 Ngi­hla­ka­ze­le ama­Gi­bhi­the pha­ka­thi kwe­zi­zwe, ngi­wa­sa­ba­la­li­se­le ema­zwe­niq.

24 Ngi­qi­ni­se inga­lo ze­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, ngi­be­ke inke­mba ya­mi esa­ndle­ni sa­yor; ko­dwa ngi­za­kwe­phu­la izi­nga­lo zi­ka­Fa­ro, abu­bu­le pha­mbi kwa­yos ngo­ku­bu­bu­la ko­gwa­zi­we­yot.

25 Ko­dwa ngi­za­qi­ni­sa inga­lo ze­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni, le­nga­lo zi­ka­Fa­ro zi­za­we­la pha­nsiu; nja­lo ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si, se­ngi­fa­ke inke­mba ya­mi esa­ndle­ni se­nko­si ye­Bha­bhi­lo­niv, isi­ye­lu­le phe­zu kwe­li­zwe le­Gi­bhi­thew.

26 Nja­lo ngi­za­hla­ka­za ama­Gi­bhi­the pha­ka­thi kwe­zi­zwe, ngi­wa­sa­ba­la­li­se­le ema­zwe­nix. Nja­lo ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­siy.

IGi­bhi­the ifa­na­na le­si­hla­hla so­mku­su

31Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­nye, ngenya­nga ye­si­tha­thu, ngo­lo­ku­qa­la lwe­nya­nga, ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi, li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, tsho­no ku­Fa­ro inko­si ye­Gi­bhi­the le­xu­kwi­ni la­khea: Ufa­na­na lo­ba­ni ebu­khu­lwi­ni ba­khob?

3 Kha­nge­la, iA­si­ri­yac ya­yi­ngu­mse­da­ri eLe­bha­no­nid, omu­hle nge­nga­tshae, nje­nge­gu­su eli­lo­mthu­nzif, nja­lo umu­de ngo­ku­pha­ka­magh, le­si­hlo­ko sa­woij sa­si­pha­ka­thik kwe­nga­tsha ezi­qa­thalm.

4 Ama­nzi awu­khu­li­sa, inzi­ki ya­wu­pha­ka­mi­sa, imi­fu­la ya­wo ya­ge­le­za ya­zi­nge­le­ze­la inda­wo ohla­nye­lwe ki­yo, wa­khu­phe­la izi­fu­dla­na za­wo ku­zo zo­nke izi­hla­hla ze­ga­ngan.

5 Nga­kho-ke ubu­de ba­wo ba­pha­ka­ma be­dlu­la zo­nke izi­hla­hla ze­ga­ngaop, le­nga­tsha za­wo za­ndaq, la­ma­hlu­me­la awo aba ma­de, nge­nxa ya­ma­nzi ama­ne­ngi, la­pho uwa­phu­mi­sar.

6 La­zo zo­nke izi­nyo­ni za­ma­zu­lu za­kha izi­dle­ke za­zos ezi­nga­tshe­ni za­wot, le­nya­ma­za­na zo­nke ze­ga­nga za­za­le­la nga­pha­nsi kwe­nga­tsha za­wou, la­nga­pha­nsi ko­mthu­nzi wa­wo kwa­hla­la izi­zwe zo­nke ezi­nku­luvw.

7 Ngo­ku­nja­lo wa­wu­mu­hle ebu­khu­lwi­ni ba­wox, ebu­de­ni be­nga­tsha za­woy; ngo­ba impa­nde ya­wo ya­yi­nga­se­ma­nzi­ni ama­ne­ngi.

8 Imi­se­da­ri esi­va­nde­ni si­ka­Nku­lu­nku­lu ya­yi­nge­wu­fi­pha­zez; izi­hla­hla za­ma­fi­ri za­zi­nga­fa­na­ni le­nga­tsha za­woa; le­zi­nge­la­ma­xo­lob za­zi­nga­fa­na­ni la­ma­hlu­me­la awoc; fu­thi kwa­ku­nge­kho si­hla­hla esi­va­nde­ni si­ka­Nku­lu­nku­lu esi­nje­nga­wo ebu­hle­ni ba­wod.

9 Nga­we­nza wa­ba mu­hle ngo­bu­ne­ngi be­zi­nga­tsha za­woe, kwa­ze kwa­thi zo­nke izi­hla­hla zeE­de­nif, eza­zi­se­si­va­nde­ni si­ka­Nku­lu­nku­lu, za­ba lo­mha­wu nga­wog.

10 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Nge­nxa yo­ku­thi uzi­pha­ka­mi­si­le ngo­bu­deh, uthu­tshi­se isi­hlo­ko sa­woijk nga­pha­ka­thi kwe­zi­nga­tsha ezi­qa­thal, le­nhli­zi­yo ya­wo ya­zi­pha­ka­mi­sa ngo­bu­de ba­wom;

11 nga­kho ngi­za­wu­ni­ke­la esa­ndle­ni so­la­ma­ndla we­zi­zwe­nin; uza­kwe­nza lo­kwe­nza la­wo; ngi­wu­xo­tshi­le nge­nxa ye­nko­hla­ka­lo ya­woo.

12 Nja­lo abe­mzi­nip, abe­sa­be­ka­yo be­zi­zweq, ba­wu­qu­mi­le ba­wu­tshi­ya; le­nga­tsha za­wo zi­we­le ezi­nta­be­nirs la­ku­zo zo­nke izi­ho­tshat; la­ma­hlu­me­la akhe ephu­lweu ku­yo yo­nke imi­fu­la ye­li­zwev; la­bo bo­nke aba­ntu bo­mhla­ba be­hli­le ba­su­ka emthu­nzi­ni wa­wo, ba­wu­tshi­yaw.

13 Zo­nke inyo­ni za­ma­zu­lu zi­za­hla­la phe­zu kwe­nci­tha­ka­lo ya­wox, la­zo zo­nke inya­ma­za­na ze­ga­nga zi­za­ku­ba phe­zu kwe­nga­tsha za­woy.

14 Uku­ze ku­nga­bi kho­na ku­zo zo­nke izi­hla­hla nga­se­ma­nzi­ni ezi­zi­pha­ka­mi­sa­yo nge­nxa yo­bu­de ba­zoz, fu­thi zi­nga­fu­qi isi­hlo­ko sa­zoabc nga­pha­ka­thi kwe­zi­nga­tsha ezi­qa­thad, fu­thi zi­nge­mi ngo­kwa­zo ngo­bu­de ba­zoe, zo­nke ezi­na­tha ama­nzif; ngo­ba zo­nke zi­ni­ke­lwe eku­fe­nig enda­we­ni enga­pha­nsi yo­mhla­bahi, pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­ba­ntuj, ku­la­bo abe­hle­la ego­di­nik.

15 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Mhla use­hle­la engcwa­be­ni nge­nza isi­li­lol, nga­si­be­ke­la inzi­ki nge­nxa ya­wo, nga­vi­mba izi­fu­la za­yo, la­ma­nzi ama­ne­ngi ami­swam; nge­nza iLe­bha­no­nin ibe mnya­ma nge­nxa ya­wo, le­zi­hla­hla zo­nke ze­ga­nga za­bu­na nge­nxa ya­wo.

16 Nge­nza izi­zwe zi­thu­thu­me­le ngo­mdu­mo wo­ku­wa kwa­woo, la­pho ngi­we­hli­se­la esi­ho­gwe­nip la­la­bo abe­hle­la ego­di­niq; la­zo zo­nke izi­hla­hla zeE­de­nir, ikhe­the­lo lo­ku­hles kwe­Le­bha­no­nit, zo­nke ezi­na­tha ama­nziu, za­zi­du­du­zav enda­we­ni enga­pha­nsi yo­mhla­baw.

17 La­zo ze­hle­la esi­ho­gwe­ni ka­nye la­wox, ku­la­bo aba­be­bu­le­we nge­nke­mbay; laba­be­yi­nga­lo ya­wo aba­be­hla­la nga­pha­nsi ko­mthu­nzi wa­wo pha­ka­thi kwe­zi­zwez.

18 Ufa­na­na lo­ba­ni ngo­ku­nja­lo ngo­du­mo la­ngo­bu­khu­lua pha­ka­thi kwe­zi­hla­hla zeE­de­nib? Ka­nti uza­kwe­hli­se­lwa ka­nye le­zi­hla­hla zeE­de­nic enda­we­ni enga­pha­nsi yo­mhla­bad, ula­le pha­ka­thi kwa­ba­nga­so­ka­ngae, ka­nye la­bo aba­bu­le­we nge­nke­mbaf. Lo ngu­Fa­rog le­xu­ku la­khe lo­nke, itsho iNko­si uJe­ho­vah.

UFa­ro ufa­na­na le­ngwe­nya

32Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­mbi­li, nge­nya­nga ye­tshu­mi la­mbi­li, ngo­lo­ku­qa­la lwe­nya­nga, ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, pha­ka­mi­sa isi­li­lo ngo­Fa­ro inko­si ye­Gi­bhi­thea, uthi ku­ye: Ufa­na­na le­bho­ngo le­si­lwa­ne le­zi­zweb, fu­thi we­na ufa­na­na lo­mgo­bho pha­ka­thi kwe­zi­nlwa­ndlec, wa­phu­tsha emi­fu­le­ni ya­kho, wa­du­nga ama­nzi nge­nya­wo za­khod, wa­ngco­li­sa imi­fu­la ya­zoe.

3 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Nga­kho ngi­za­kwe­ndla­la imbu­le la­mi phe­zu kwa­kho nge­xu­ku la­ba­ntu aba­ne­ngif, ba­ku­khu­phu­le nge­mbu­le la­mig.

4 Be­se­ngi­ku­tshi­ya emhla­ba­thi­nih, ngi­ku­ji­ki­je­le egce­ke­nii, nge­nze zo­nke inyo­ni za­ma­zu­lu zi­hla­le phe­zu kwa­kho, ngi­su­thi­se izi­lo za­wo wo­nke umhla­ba nga­wej.

5 Ngi­za­be­ka inya­ma ya­kho phe­zu kwe­zi­nta­bak, ngi­gcwa­li­se izi­ho­tsha ngo­bu­de ba­khol.

6 Ngi­za­the­le­la ili­zwe ngo­ku­ntsha­za kwe­ga­zi la­kho ku­ze ku­be se­zi­nta­be­nim; le­zi­fu­la zi­za­gcwa­la nga­wen.

7 La­la­pho ngi­ku­ci­tsha ngi­za­si­be­ke­la ama­zu­luo, nge­nze inka­nye­zi za­wo zi­be mnya­map; ngi­za­si­be­ke­la ila­nga nge­ye­ziq, le­nya­nga ka­yi­yi­ku­kha­nyi­sa ngo­ku­kha­nya kwa­yor.

8 Zo­nke izi­ba­ne ezi­kha­nyi­sa­yo ema­zu­lwi­ni ngi­za­ze­nza zi­be mnya­ma phe­zu kwa­khos, ngi­be­ke ubu­mnya­ma phe­zu kwe­li­zwe la­kho, itsho iNko­si uJe­ho­vat.

9 Nja­lo ngi­za­kha­tha­za inhli­zi­yo za­ba­ntu aba­ne­ngi, nxa ngi­za­le­tha inci­tha­ka­lo ya­kho pha­ka­thi kwe­zi­zwe ema­zwe­ni onga­wa­zi­you.

10 Ye­bo, ngi­za­kwe­nza aba­ntu aba­ne­ngi ba­ma­nga­le ka­khu­lu nga­wev, la­ma­kho­si abo aza­hla­si­mu­ka umzi­mba ka­khu­lu nga­we, la­pho ngi­pha­zi­mi­sa inke­mba ya­mi pha­mbi kwa­bow; nja­lo ba­za­thu­thu­me­la isi­kha­thi so­nke, ngu­lo­wo la­lo­wo nge­mpi­lo ya­khex, ngo­su­ku lo­ku­wa kwa­khoy.

11 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Inke­mba ye­nko­si ye­Bha­bhi­lo­ni iza­kwe­hle­laz.

12 Nge­zi­nke­mba za­ma­qha­we ngi­za­kwe­nza ixu­ku la­kho li­wea, abe­sa­be­ka­yo be­zi­zweb, bo­nke; nja­lo aza­chi­tha uku­zi­pha­ka­mi­sa kwe­Gi­bhi­thec, le­xu­ku la­yo lo­nke li­za­bhu­ji­swad.

13 Nja­lo ngi­za­bhu­bhi­sa zo­nke izi­nya­ma­za­na za­yo nga­se­ma­nzi­ni ama­ne­ngi; lo­nya­wo lo­mu­ntue ka­lu­sa­yi­ku­wa­du­ngaf, la­ma­so­ndo ezi­nya­ma­za­na ka­wa­yi­ku­wa­du­ngag.

14 Be­se­ngi­se­nza ama­nzi abo atsho­ne, nge­nze imi­fu­la ya­bo ige­le­ze nje­nga­ma­fu­tha, itsho iNko­si uJe­ho­vah.

15 Mhla ngi­za­kwe­nza ili­zwe le­Gi­bhi­the li­be yi­nci­tha­ka­lo, le­li­zwe li­phu­ndlwe uku­gcwa­la kwa­loi, la­pho ngi­tsha­ya bo­nke aba­hla­la ki­lo, kho­na ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sij.

16 Le­si yi­si­li­li­se­lok aba­za­si­li­li­se­lal; ama­do­da­ka­zi ezi­zwe aza­si­li­li­se­lam; ba­za­si­li­li­se­la, nge­Gi­bhi­the, la­nge­xu­ku la­yo lo­nke, itsho iNko­si uJe­ho­van.

17 Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­mbi­li, ngo­lwe­tshu­mi la­nhla­nu lwe­nya­nga, ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi li­si­thio:

18 Ndo­da­na yo­mu­ntu, kha­la nge­nxa ye­xu­ku le­Gi­bhi­thep, ube­hli­se­leq, yo­na la­ma­do­da­ka­zi ezi­zwe ezi­du­mi­le­yor, ezi­nda­we­ni ezi­nga­pha­nsi zo­mhla­bast, ka­nye la­bo abe­hle­la emgo­di­niuv.

19 We­dlu­la ba­ni ngo­ku­tha­nde­kaw? Ye­hlax, ula­li­swey la­ba­nga­so­ka­ngaz.

20 Ba­za­we­la pha­ka­thi kwa­ba­bu­le­we nge­nke­mbaa. Ini­ke­lwe enke­mbe­ni; ihu­du­le­ni ka­nye la­ma­xu­ku ayo wo­nkeb.

21 Aba­la­ma­ndla ba­ma­qha­wec ba­za­khu­lu­ma la­ye be­pha­ka­thi kwe­si­ho­god, ka­nye la­ba­yi­si­za­yoe; be­hle­le pha­nsifg, ba­le­le aba­nga­so­ka­ngah, ba­bu­le­we nge­nke­mbai.

22 IA­si­ri­ya ila­pho le­xu­ku la­yo lo­nkej; ama­ngcwa­ba ayo ase­nhla­ngo­thi­ni za­yo zo­nkek, bo­nke be­bu­le­we, be­wi­le nge­nke­mbal.

23 Oma­ngcwa­ba ayo enzi­we ema­ce­le­ni ego­dim, le­xu­ku la­yo li­ha­nqe ingcwa­ba la­yo, bo­nke be­bu­le­we, be­wi­le nge­nke­mban, aba­be­ni­ka ise­sa­bi­soo eli­zwe­ni la­ba­phi­la­yop.

24 Ikho­na la­phoq iE­la­mur le­xu­ku la­yo lo­nke inhla­ngo­thi zo­nke ze­ngcwa­ba la­yos, bo­nke be­bu­le­we, aba­wi­le­yo nge­nke­mbat, abe­hleu be­nga­so­ka­ngav ba­ya ezi­nda­we­ni ezi­nga­pha­nsi zo­mhla­baw, aba­ni­ka ise­thu­so sa­box eli­zwe­ni la­ba­phi­la­yoy; ka­nti be­thwe­le ihla­zo la­boz ka­nye la­bo abe­hle­la ego­di­nia.

25 Ba­ye­nze­le umbhe­da pha­ka­thi kwa­ba­bu­le­we­yob ka­nye le­xu­ku la­yo lo­nkec; ama­ngcwa­ba ayo ayi­ha­nqi­led; bo­nke be­nga­so­ka­ngae, be­bu­le­we nge­nke­mbaf; ngo­ba ise­thu­so sa­bog sa­ni­ke­lwa eli­zwe­ni la­ba­phi­la­yoh, ka­nti ba­thwa­la ihla­zo la­boi ka­nye la­bo abe­hle­la ego­di­ni; ibe­kwa pha­ka­thi kwa­ba­bu­le­we­yoj.

26 Ku­kho­na la­phok iMe­she­kil le­Thu­bha­lim, ka­nye le­xu­ku la­yo lo­nken; ama­ngcwa­ba ayo ayi­ha­nqi­leo; bo­nke be­nga­so­ka­ngap, be­bu­le­we nge­nke­mbaq; ngo­ba ba­ni­ki­le ise­thu­so sa­bor eli­zwe­ni la­ba­phi­la­yos.

27 Ko­dwa ka­ba­yi­ku­la­lat la­ma­qha­we awi­le­you anga­wa­ba­nga­so­ka­ngav, ehle­la esi­ho­gwe­ni le­zi­kha­li za­wo ze­mpi, abe­ka inke­mba za­wo nga­pha­nsi kwa­ma­kha­nda awo; ko­dwa ubu­bi ba­wo bu­za­ku­ba phe­zu kwa­ma­tha­mbo awo; ngo­ba ise­thu­sow sa­ma­qha­wex sa­si­se­li­zwe­ni la­ba­phi­la­yoy.

28 We­na-ke uza­kwe­phu­lwa pha­ka­thi kwa­ba­nga­so­ka­ngaz, ula­leab la­ba­bu­le­we nge­nke­mbac.

29 Ku­kho­na la­phod iE­do­mae, ama­kho­si ayo la­zo zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla za­yo, aba­la­li­swe la­ba­bu­le­we nge­nke­mbaf, ka­nye la­ma­ndla abo; bo­na ba­za­la­lag la­ba­nga­so­ka­ngah, la­be­hle­la ego­di­nii.

30 Ku­kho­na la­phoj izi­pha­tha­ma­ndlak ze­nya­ka­thol, zo­nke za­zo, la­wo wo­nke ama­Si­do­nim, ase­hle la­ba­bu­le­we­yo; ku­se­sa­bi­so sa­bo ba­le­nhlo­ni nge­nxa yo­bu­qha­we ba­wo; nja­lo ba­le­len be­nga­so­ka­ngao ka­nye la­ba­bu­le­we­yo nge­nke­mbap, be­thwe­le ihla­zo la­boq ka­nye la­bo abe­hle­la ego­di­nir.

31 UFa­ro uza­ba­bo­na, adu­du­ze­kes nge­nxa ye­xu­ku la­khe lo­nket, uFa­ro le­bu­tho la­khe lo­nke, aba­bu­le­we nge­nke­mba, itsho iNko­si uJe­ho­vau.

32 Ngo­ba ngi­be­ki­le ise­thu­so sa­miv eli­zwe­ni la­ba­phi­la­yow; nga­kho uza­la­li­swa pha­ka­thix kwa­ba­nga­so­ka­ngay ka­nye la­ba­bu­le­we nge­nke­mbaz, uFa­ro le­xu­ku la­khe lo­nke, itsho iNko­si uJe­ho­vaa.

Umpro­fe­thi ngu­mli­ndi koI­sra­ye­li

33Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi fu­thi, li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, khu­lu­ma ku­ba­ntwa­na ba­ba­ntu ba­khoa, uthi ku­bo: Ili­zwe, la­pho ngi­le­tha inke­mba phe­zu kwa­lob, la­ba­ntu be­li­zwe ba­tha­the umu­ntu emi­ngce­le­ni ya­ki­bo, ba­mbe­ke abe ngu­mli­ndi wa­boc,

3 la­pho ebo­na inke­mba isi­za phe­zu kwe­li­zwe, avu­the­le upho­ndo, axwa­yi­se aba­ntud,

4 ku­za­ku­thi lo­ba ngu­ba­ni ozwa umsi­ndo wo­pho­ndoe, ko­dwa anga­xwa­yif, la­pho inke­mba ifi­ka, imsu­se, iga­zi la­khe li­za­ku­ba phe­zu kwe­kha­nda la­kheg.

5 Uzwi­le uku­kha­la ko­pho­ndoh, ko­dwa anga­xwa­yii; iga­zi la­khe li­za­ku­ba phe­zu kwa­khej. Ko­dwa oxwa­ya­yo uza­wo­phu­la umphe­fu­mu­lo wa­khe.

6 Ko­dwa nxa umli­ndi ebo­na inke­mba isi­zak, anga­vu­the­li upho­ndol, aba­ntu be­nga­xwa­yi­swam, alu­ba inke­mba ifi­ka, isu­se umu­ntu pha­ka­thi kwa­bo, ye­na usu­swa ese­so­nwe­ni sa­khen, ko­dwa iga­zi la­khe ngi­za­li­bi­za esa­ndle­ni so­mli­ndio.

7 We­na-ke, ndo­da­na yo­mu­ntup, ngi­ku­be­keq wa­ba ngu­mli­ndi endli­ni kaI­sra­ye­lir; nga­kho uza­ku­zwa ili­zwi eli­ve­la emlo­nye­ni wa­mi, uba­xwa­yi­se ngo­ku­ve­la ki­mis.

8 Uba ngi­si­thi ko­mu­bi: Mu­bi, uza­ku­fa lo­ku­fat; uba we­na unga­khu­lu­mi uku­xwa­yi­sa omu­bi atshi­ye indle­la ya­kheu, lo­wo omu­bi uza­fe­la eso­nwe­ni sa­khevw, ko­dwa iga­zi la­khe ngi­za­li­bi­za esa­ndle­ni sa­khox.

9 Ko­dway we­na uba umxwa­yi­sa omu­bi nge­ndle­la ya­khe uku­thi aphe­ndu­ke ku­yoz; uba enga­phe­ndu­ki endle­le­ni ya­khe, ye­na uza­fe­la ebu­bi­ni ba­khea, ko­dwa we­na usu­wo­phu­le umphe­fu­mu­lo wa­khobc.

Indle­la ka­Nku­lu­nku­lu ilu­ngi­le

10 Nga­kho, we­na ndo­da­na yo­mu­ntu, tsho­no ku­yo indlu kaI­sra­ye­li: Li­khu­lu­ma ngo­ku­nja­lo li­si­thi: Ngo­ba izi­pha­mbe­ko ze­thu le­zo­no ze­thu zi­phe­zu kwe­thu, thi­na si­ci­ki­ze­ke si­ku­zod, pho, si­za­phi­la nja­nie?

11 Tsho­no ki­bo: Ku­phi­la kwa­mi, itsho iNko­si uJe­ho­vaf, isi­bi­li ka­ngi­tho­ko­zi ngo­ku­fa ko­mu­bi, ko­dwa ngo­ku­thi omu­bi aphe­ndu­ke endle­le­ni ya­khe aphi­leg. Phe­ndu­ka­ni, phe­ndu­ka­ni ezi­ndle­le­ni ze­nu ezi­mbi; ngo­ba li­za­fe­la­ni, li­na ndlu kaI­sra­ye­lih?

12 We­na-ke, ndo­da­na yo­mu­ntu, tsho­no eba­ntwa­ne­ni ba­ba­ntu ba­ki­nii uthi: Uku­lu­nga ko­lu­ngi­le­yo ka­ku­yi­ku­mo­phu­la ngo­su­ku lwe­si­pha­mbe­ko sa­khej; ma­ye­la­na le­nko­hla­ka­lo yo­kho­hla­ke­le­yo, ka­yi­ku­wa nga­yo ngo­su­ku aza­phe­ndu­ka nga­lo enko­hla­ka­lwe­ni ya­khek; lo­lu­ngi­le­yo ka­yi­ku­ba la­kho uku­phi­la ngo­kulu­nga kwa­khe ngo­su­ku ona nga­lol.

13 La­pho ngi­za­ku­tsho ko­lu­ngi­le­yo uku­thi uza­phi­la isi­bi­li; uba ye­na ethe­mbe­la eku­lu­nge­ni kwa­khe, enze isi­pha­mbe­ko, ko­nke uku­lu­nga kwa­khe ka­ku­yi­ku­khu­nju­lwa; ko­dwa nge­nxa yo­bu­bi ba­khe abe­nzi­le­yo, uza­bu­fe­lam.

14 Fu­thi uba ngi­si­tsho ko­kho­hla­ke­le­yon uku­thi: Uza­ku­fa lo­ku­fa; uba ephe­ndu­ka eso­nwe­ni sa­kheo, enze isa­hlu­le­lo lo­ku­lu­ngi­le­yop,

15 okho­hla­ke­le­yo ebu­yi­se­la isi­ba­mbi­soq, abha­da­le impa­ngor, aha­mbe nge­zi­mi­so ze­mpi­lo, uku­thi ange­nzi isi­pha­mbe­ko, uza­phi­la isi­bi­li, ka­yi­ku­fas.

16 Ka­ku­kho la­si­nye se­zo­no za­khe aze­nzi­le­yo esi­za­khu­nju­lwa ku­yet; we­nzi­le isa­hlu­le­lo lo­ku­lu­ngi­le­yo; uza­phi­la isi­bi­liu.

17 Ko­dwav aba­ntwa­na ba­ba­ntu ba­ki­ni ba­thi: Indle­la ye­Nko­si ka­yi­li­nga­ni; ka­nti nge­ya­bo indle­la enga­li­nga­ni­yow.

18 Nxa olu­ngi­le­yo ephe­ndu­ka eku­lu­nge­ni kwa­khe, enze isi­pha­mbe­ko, uza­ku­fa nge­nxa ya­sox.

19 Ko­dwa uba okho­hla­ke­le­yo ephe­ndu­ka ku­nko­hla­ka­lo ya­khey, enze isa­hlu­le­lo lo­ku­lu­ngi­le­yo, ye­na uza­phi­la nga­khoz.

20 Ka­nti li­thi: Indle­la ye­Nko­si ka­yi­li­nga­nia. We­na ndlu kaI­sra­ye­li, ngi­za­la­hlu­le­la, ngu­lo­wo la­lo­wo nje­nge­ndle­la za­kheb.

Uku­wa kwe­Je­ru­sa­le­ma

21 Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­mbi­lic wo­ku­thu­njwa kwe­thud, ngenya­nga ye­tshu­mi, ngo­lwe­si­hla­nu lwe­nya­nga, owa­ye­phu­nyu­ki­le eJe­ru­sa­le­ma wa­fi­ka ki­mi esi­thie: Umu­zi usu­tsha­yi­wef.

22 Kwa­thi isa­ndla se­Nko­si sa­ba phe­zu kwa­mi ku­si­hlwa, ophu­nyu­ki­le­yo enga­ka­fi­ki, sa­vu­la umlo­mo wa­mi, wa­ze wa­fi­ka ki­mi eku­se­nig. Ngo­ku­nja­lo umlo­mo wa­mi wa­vu­le­kah, ka­nga­be ngi­sa­ba yi­si­mu­ngu­lui.

23 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi, li­si­thi:

24 Ndo­da­na yo­mu­ntu, aba­hla­li ba­la­wo­ma­nxi­wa eli­zwe la­koI­sra­ye­lij ba­khu­lu­ma be­si­thi: UA­bra­ha­ma wa­ye­mu­nye, wa­dla ili­fa le­li­zwek; ko­dwa thi­na si­ba­ne­ngi; ili­zwe si­li­ni­ki­we uku­ba yi­li­fal.

25 Nga­kho tsho­no ki­bo: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Li­dla oku­le­ga­zim, li­pha­ka­mi­se­le ame­hlo enu ezi­tho­mbe­ni ze­nun, li­chi­the iga­zi; ka­mbe li­za­ku­dla ili­fa le­li­zwe yi­nio?

26 Li­ma phe­zu kwe­nke­mba ye­nu, le­nze isi­ne­ngi­so, li­ngco­li­se, ngu­lo­wo la­lo­wo umfa­zi ka­ma­khe­lwa­ne wa­khe; ka­mbe li­za­ku­dla ili­fa le­li­zwe yi­nipq?

27 Tsho­no nja­lo ki­bo: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ku­phi­la kwa­mir, isi­bi­li la­bo aba­se­ma­nxi­we­nis ba­za­ku­wa nge­nke­mbat; la­lo­wo ose­gce­ke­ni ngi­za­mni­ke­la ezi­lwe­ni uku­thi zi­mu­dleuv, la­la­bo aba­se­zi­nqa­be­niw la­ba­se­zi­mba­lwi­nix ba­za­ku­fa ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­foy.

28 Ngo­ba ngi­za­le­nza ili­zwe li­be lu­nxi­wa le­nci­tha­ka­loz, lo­ku­zi­qhe­nya kwa­ma­ndla alo ku­za­phe­laa, le­zi­nta­ba za­koI­sra­ye­li zi­be yi­nka­nga­la, uku­ze ku­nga­bi kho­na odlu­la­yob.

29 Kho­na ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si, la­pho se­nge­nze ili­zwe la­ba yi­nka­nga­la le­se­sa­bi­so nge­nxa ya­wo wo­nke ama­nya­la abo aba­we­nzi­le­yoc.

30 We­na-ke, ndo­da­na yo­mu­ntu, aba­ntwa­na ba­ba­ntu ba­ki­ni ba­sa­khu­lu­ma nga­we nga­se­mi­du­li­ni la­se­mi­nya­ngo ye­zi­ndlu, nja­lo omu­nye ekhu­lu­ma ko­mu­nye, ngu­lo­wo la­lo­wo ku­mfo­wa­bo, be­si­thi: Wo­za­ni, ngi­ya­ce­la, si­zwe uku­thi yi­li­zwi ba­ni eli­phu­ma eNko­si­nid.

31 Nja­lo ba­ye­za ku­we nje­ngo­ku­za kwa­ba­ntue, ba­hla­le pha­mbi kwa­kho nje­nga­ba­ntu ba­mi, be­zwe ama­zwi akho, ko­dwa ba­nga­we­nzif; ngo­ba ngo­mlo­mo wa­bog ba­bo­na­ka­li­sa utha­ndo olu­khu­lu, ko­dwa inhli­zi­yo ya­bo ila­nde­la inzu­zo ya­bo embih.

32 Kha­nge­la-ke, ki­bo unje­nge­ngo­ma etha­nde­ka­yoi, ili­zwi eli­mna­ndij, lo­wa­zi ku­hle uku­tsha­ya icha­cho; ngo­ba be­si­zwa ama­zwi akho ko­dwa be­nga­we­nzik.

33 Ko­dwa eku­fi­ke­ni kwa­lo­khu (kha­nge­la, ku­za­fi­ka), kho­na ba­za­kwa­zi uku­thi be­ku­kho­na umpro­fe­thi pha­ka­thi kwa­bol.

Ili­zwi le­Nko­si nga­be­lu­si ba­koI­sra­ye­li

34Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, pro­fe­tha ume­le­ne la­be­lu­si ba­koI­sra­ye­li, pro­fe­tha uthi ki­bo: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va ku­be­lu­si: Ma­ye ku­be­lu­si ba­koI­sra­ye­lia aba­ze­lu­sa­yo bo­nab! Abe­lu­si be­be­nga­yi­ku­ze­lu­sa izi­mvu yi­nic?

3 Li­dla ama­no­no, li­zi­gqo­ki­se ngo­bo­yad, li­hla­be ezi­no­ni­le­yoe, umhla­mbi ka­li­we­lu­sif.

4 Ezi­bu­tha­ka­tha­ka ka­li­zi­qi­ni­sa­ngagh, le­zi­gu­la­yo ka­li­ze­la­pha­ngai, le­ze­phu­ki­le­yoj ka­li­zi­bo­pha­ngakl, le­be­zi­xo­tshi­wem ka­li­zi­bu­yi­sa­ngan, le­be­zi­la­hle­ki­le ka­li­zi­di­nga­ngaop; ko­dwa nga­ma­ndla la­nge­si­hlu­ku li­zi­bu­si­leq.

5 Ngo­ku­nja­lo za­hla­ka­ze­kar ngo­ba ku­nge­la­me­lu­sist; za­ba yi­ku­dla ku­zo zo­nke izi­lo ze­ga­ngau, la­pho zi­hla­ka­ze­ki­le.

6 Izi­mvu za­mi za­zu­la­zu­la ku­zo zo­nke izi­nta­ba, la­phe­zu kwa­lo lo­nke uqa­qa olu­pha­ke­me­yo; ye­bo umhla­mbi wa­mi wa­wu­hla­ka­ze­ke phe­zu ko­bu­so bo­nke bo­mhla­bav, nja­lo ku­nge­kho ozi­di­nga­yo, ku­nge­kho ozi­bhu­du­la­yow.

7 Nga­kho, li­na be­lu­si, zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si.

8 Ku­phi­la kwa­mi, itsho iNko­si uJe­ho­vax, isi­bi­li, ngo­ba umhla­mbi wa­mi usu­be yi­mpa­ngoy, lo­mhla­mbi wa­mi usu­be yi­ku­dla kwa­so so­nke isi­lo se­ga­nga, ngo­ba ku­nge­la­me­lu­siz, la­be­lu­si ba­mi be­nga­zi­di­nga­nga izi­mvu za­mi, ko­dwa abe­lu­si be­ze­lu­si­le bo­naa, be­nga­ze­lu­sa­nga izi­mvu za­mib;

9 nga­kho, li­na be­lu­si, zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si.

10 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­me­la­ne la­be­lu­si, ngi­za­bi­za umhla­mbi wa­mi esa­ndle­ni sa­bo, ngi­be­nze ba­ye­ke­le ukwe­lu­sa umhla­mbic, uku­thi abe­lu­si ba­nga­bu­yi ba­ze­lu­se bo­na; ngi­wo­phu­le umhla­mbi wa­mi emlo­nye­ni wa­bod, uku­ze unga­bi yi­ku­dla kwa­boe.

11 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, mi­naf, ngi­tsho mi­na ngi­za­fu­na izi­mvu za­mig, ngi­zi­di­ngeh.

12 Nje­ngo­ma­lu­sii edi­nga umhla­mbi wa­khe ngo­su­ku epha­ka­thi kwe­zi­mvu za­khe ezi­hla­ka­ze­ki­le­yoj, ngo­ku­nja­lo ngi­za­di­nga izi­mvu za­mi, ngi­zo­phu­le ku­zo zo­nke izi­nda­wo la­pho ezi­hla­ka­ze­ke­le kho­na ngo­su­ku lwe­ye­zik lo­lo­mnya­malm.

13 Ngi­za­zi­khu­pha eba­ntwi­ni, ngi­zi­bu­the ema­zwe­ni, ngi­zi­se eli­zwe­ni la­zon, ngi­ze­lu­se phe­zu kwe­zi­nta­ba za­koI­sra­ye­lio nga­se­mi­fu­le­ni la­ku­zo zo­nke inda­wo zo­ku­hla­la ze­li­zwep.

14 Ngi­za­ze­lu­sa edle­lwe­ni eli­vu­ndi­le­yoq, le­si­ba­ya sa­zo si­za­ku­ba se­zi­nta­be­ni ezi­pha­ke­me­yo za­koI­sra­ye­lir. Zi­za­la­la la­pho esi­ba­ye­ni esi­hles, zi­dle edle­lwe­ni eli­hlet ezi­nta­be­ni za­koI­sra­ye­liu.

15 Mi­na ngi­za­we­lu­sa umhla­mbi wa­miv, mi­na ngi­wu­la­li­se pha­nsi, itsho iNko­si uJe­ho­vaw.

16 Ngi­za­di­nga ezi­la­hle­ki­le­yox, ngi­bu­yi­se ezi­xo­tshi­we­yoy, ngi­bo­phe eze­phu­ki­le­yoz, ngi­qi­ni­se ezi­gu­la­yoa; ko­dwa ezi­no­ni­le­yo le­zi­qi­ni­le­yo ngi­za­zi­bhu­bhi­sab, ngi­ze­lu­se nge­sa­hlu­le­loc.

17 Li­na-ke, mhla­mbi wa­mi, itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­za­kwa­hlu­le­la pha­ka­thi kwe­mvu le­mvud, pha­ka­thi kwe­zi­nqa­mae le­zi­mpo­ngof.

18 Ku­yi­nto enca­ne ki­ni yi­ni uku­thi li­dle edle­lwe­ni eli­hle, li­nya­the­le­le pha­nsi nge­nya­wo ze­nu insa­li ya­ma­dle­lo enug? lo­ku­thi li­na­the ama­nzi ace­nge­ki­le­yoh, ko­dwa li­du­nge ase­le­yo nge­nya­wo ze­nui?

19 Ko­dwa umhla­mbi wa­mi udla lo­khu eli­ku­nya­the­le nge­nya­wo ze­nuj, wa­na­tha lo­kho eli­ku­du­nge nge­nya­wo ze­nuk.

20 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va ku­zo: Kha­nge­la­ni, mi­na, ngi­tsho mi­na ngi­za­kwa­hlu­le­la pha­ka­thi kwe­zi­mvu ezi­no­ni­le­yo le­zi­mvu ezi­ca­ki­le­yol.

21 Ngo­ba li­su­ndu­za ngo­mhlu­bu­lo la­nge­hlo­mbe, li­hla­be zo­nke ezi­gu­la­yo nge­zi­mpo­ndo ze­nu, li­ze li­zi­hla­ka­ze­le nga­pha­ndlemn;

22 nga­kho ngi­za­si­ndi­sa umhla­mbi wa­mi, nja­lo ka­wu­sa­yi­ku­ba yi­mpa­ngoo; nga­hlu­le­le pha­ka­thi kwe­mvu le­mvup.

23 Ngi­mi­se uma­lu­si oye­dwa phe­zu kwa­zoq, aze­lu­se, ince­ku ya­mi uDa­vi­dars; ye­na uza­ze­lu­sa, ye­na abe ngu­me­lu­si wa­zot.

24 Mi­na-ke Nko­si ngi­za­ku­ba ngu­Nku­lu­nku­lu wa­zou, le­nce­ku ya­mi uDa­vi­davw ibe yi­si­pha­tha­ma­ndla pha­ka­thi kwa­zox. Mi­na Nko­si ngi­khu­lu­mi­ley.

25 Nja­lo ngi­za­kwe­nza la­zo isi­vu­me­lwa­no so­ku­thu­laz, nge­nzea izi­lo ezi­mbi zi­phe­le eli­zwe­nib; nja­lo zi­za­hla­la zi­vi­ke­le­ki­le enka­nga­lac, zi­la­le ema­hla­thi­nid.

26 Fu­thi ngi­za­kwe­nza zo­na le­zi­nda­wo ezi­ha­nqe uqa­qa lwa­mie ku­be yi­si­bu­si­sof; nge­nzeg umkhi­zo we­hle nge­si­kha­thi sa­woh, ku­za­ku­ba le­mi­khi­zo ye­si­bu­si­soi.

27 Le­si­hla­hla sa­se­ndle si­za­the­la izi­the­lo za­soj, lo­mhla­ba uve­ze isi­vu­no sa­wokl; nja­lo zi­za­ku­ba nge­zi­vi­ke­le­ki­le­yo eli­zwe­ni la­zom, za­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sin, nxa se­nge­phu­le izi­ke­yi ze­jo­gwe la­zoo, ngi­zo­phu­le esa­ndle­ni sa­la­bo aba­zi­se­be­nzi­sa­yop.

28 Nja­lo ka­zi­sa­yi­ku­ba yi­mpa­ngo ya­be­zi­zweq, nja­lo izi­lo ze­li­zwe ka­zisa­yi­ku­zi­dlar; ko­dwa zi­za­hla­la zi­vi­ke­le­ki­lest, nja­lo ka­ku­kho oku­ngaze­thu­sauv.

29 Nja­lo ngi­za­zi­vu­se­la isi­li­mo esi­le­bi­zow nja­lo ka­zi­sa­yi­ku­su­swa yi­ndla­la eli­zwe­nix, ka­zi­sa­yi­ku­thwa­lay ihla­zo la­be­zi­zwez.

30 Nga­lo­kho zi­za­kwa­zi uku­thi mi­na Nko­si, uNku­lu­nku­lu wa­zo, ngi­la­zoa, lo­ku­thi zo­na, indlu kaI­sra­ye­lib, zi­nga­ba­ntu ba­mi, itsho iNko­si uJe­ho­vac.

31 Li­na-ke, mhla­mbi wa­mi, mhla­mbi we­dle­lo la­mide, li­nga­ba­ntuf; mi­na ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu we­nu, itsho iNko­si uJe­ho­vag.

Ili­zwi le­Nko­si nge­nta­ba ye­Se­yi­ri

35Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi fu­thi li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntu, mi­sa ubu­so ba­khoa bu­me­le­ne le­nta­ba iSe­yi­rib, upro­fe­the ume­le­ne la­yoc,

3 uthi ku­yo: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­lad, ngi­me­la­ne la­we, we­na nta­ba ye­Se­yi­rie, nja­lo ngi­za­kwe­lu­la isa­ndla sa­mi si­me­le­ne la­we, ngi­kwe­nze ube lu­nxi­wa le­nci­tha­ka­lof.

4 Ngi­za­kwe­nza imi­zi ya­kho ibe lu­nxi­wa, we­na-ke ube yi­nci­tha­ka­log; nja­lo uza­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sih.

5 Ngo­ba wa­ba le­nzo­ndo enga­phe­li­yoij, wa­thu­lu­le­la aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ema­ndle­ni enke­mbak nge­si­kha­thi so­ku­hlu­phe­ka kwa­bol, nge­si­kha­thi se­si­pha­mbe­ko so­ku­phe­lam;

6 nga­kho, ku­phi­la kwa­mi, itsho iNko­si uJe­ho­va, isi­bi­li ngi­za­ku­lu­ngi­se­le­la iga­zi, le­ga­zi li­za­ku­zi­nge­lan; ngo­ba unga­li­zo­nda­nga iga­zi, iga­zi li­za­ku­zi­nge­lao.

7 Nja­lo ngi­za­kwe­nza inta­ba ye­Se­yi­ri ibe yi­nci­tha­ka­lo lo­nxi­wap, ngi­qu­me ki­yo odlu­la­yo lo­phe­ndu­ka­yoq.

8 Ngi­gcwa­li­se inta­ba za­yo nga­ba­bu­le­we­yo ba­yor; ama­qa­qa akho, le­zi­ho­tsha za­khos, la­yo yo­nke imi­fu­la ya­khot, aba­bu­le­we­yo nge­nke­mba ba­za­ku­wa ku­khou.

9 Ngi­za­kwe­nzavw ube nga­ma­nxi­wa apha­ka­de, le­mi­zi ya­kho ka­yi­yi­ku­hla­lwax; kho­na uza­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­siy.

10 Ngo­ba uthi: Le­zi­zi­zwe ezi­mbi­li la­la ama­zwe ama­bi­li ku­za­ku­ba ngo­kwa­mi, si­dle ili­fa la­khoz; la­nxa iNko­si ibi­kho­na la­phoa;

11 nga­kho, ku­phi­la kwa­mi, itsho iNko­si uJe­ho­vab, la­mi ngi­za­kwe­nza ngo­ko­la­ka lwa­kho la­nje­ngo­ko­mha­wu wa­kho owa­ku­se­be­nzi­sa­yo nge­nzo­ndo ya­kho ume­le­ne la­boc; ngi­ze­nze nga­zi­we pha­ka­thi kwa­bo, la­pho se­ngi­kwa­hlu­le­led.

12 Kho­na uza­kwa­zi uku­thi mi­na Nko­sie ngi­zwi­le zo­nke izi­thu­ko za­khof owa­zi­khu­lu­ma ume­le­ne le­zi­nta­ba za­koI­sra­ye­lig usi­thi: Zi­chi­the­ki­le, si­zi­ni­ki­we zi­be yi­ku­dlah.

13 Ngo­ku­nja­lo li­zi­khu­li­si­le li­me­le­ne la­mi ngo­mlo­mo we­nu, la­ndi­sa ama­zwi enu li­me­le­ne la­mi; mi­na ngi­zwi­lei.

14 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Nje­ngo­kwe­nto­ko­zo ye­li­zwe lo­nke, ngi­za­kwe­nza ube yi­nci­tha­ka­loj.

15 Nje­ngo­ba la­tho­ko­za nge­li­fa le­ndlu kaI­sra­ye­likl nge­nxa yo­ku­thi li­chi­the­ka, ngo­ku­nja­lo ngi­za­kwe­nza ku­wemn; uza­ku­ba yi­nci­tha­ka­lo, we­na nta­ba ye­Se­yi­rio, leE­do­ma yo­nke, yo­na yo­nkep. Kho­na ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­siq.

Uku­bu­yi­swa ku­kaI­sra­ye­li

36We­na-ke ndo­da­na yo­mu­ntu, pro­fe­tha ku­zo izi­nta­ba za­koI­sra­ye­lia, uthi: Li­na zi­nta­ba za­koI­sra­ye­li, zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­sib.

2 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngo­ba isi­tha si­tshi­lo si­me­le­ne la­nic: Ahad! ngi­tsho izi­nda­wo za­se­ndu­lo ezi­pha­ke­me­yoe zi­yi­li­fa le­thuf;

3 nga­kho pro­fe­tha uthi: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngo­ba, ye­bo, ngo­ba ba­kwe­nze inci­tha­ka­lo, ba­li­gi­nya inhla­ngo­thi zo­nkeg, uku­ze li­be yi­li­fah ku­yo insa­li ya­be­zi­zwei, li­pha­ka­nyi­swa ende­be­ni zo­li­mij, la­ba lu­nye­yo lwa­ba­ntuk;

4 nga­kho, li­na zi­nta­ba za­koI­sra­ye­lil, zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si uJe­ho­vam: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va ezi­nta­be­nino, le­ma­qa­qe­nip, emi­fu­le­niq, le­zi­ho­tshe­nir, le­ma­nxi­we­ni achi­the­ki­le­yos, le­mi­zi­ni etshi­yi­we­yo, esi­bet yi­mpa­ngou le­nhle­ki­sav ku­nsa­liw ye­zi­zwe ezi­zi­nge­le­ze­le­yox.

5 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Isi­bi­li ngo­mli­loy wo­bu­khwe­le ba­miz se­ngi­khu­lu­me ngi­me­le­ne le­nsa­li ya­be­zi­zwea, ngi­me­le­ne leE­do­ma yo­nkebc, aba­zi­ni­ke­le ili­zwe la­mi uku­thi li­be yi­li­fad nge­nto­ko­zo ye­nhli­zi­yo yo­nkee, nge­ngqo­ndo yo­ku­de­le­laf, nge­nxa yo­ku­li­pho­sa li­be yi­mpa­ngog.

6 Nga­kho pro­fe­tha nge­li­zwe la­koI­sra­ye­li, uthi ezi­nta­be­nih, le­ma­qa­qe­nii, emi­fu­le­nij, le­zi­ho­tshe­nik: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­khu­lu­mi­le ebu­khwe­le­ni ba­mi le­la­ke­ni lwa­mil, ngo­ba li­thwe­lem ihla­zo le­zi­zwen.

7 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Mi­na ngi­pha­ka­mi­si­le isa­ndla sa­mio. Isi­bi­li izi­zwe ezi­li­ha­nqi­le­yop, yi­zo ezi­za­thwa­la ihla­zo la­zoq.

8 Ko­dwa li­na, zi­nta­ba za­koI­sra­ye­lir, li­za­ve­za inga­tsha ze­nus, li­the­le isi­the­lo se­nu ku­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­lit, ngo­ba ba­so­nde­la uku­bu­yau.

9 Ngo­ba, kha­nge­la­ni, ngi­la­ni, ngi­phe­ndu­ke­le nga­ki­ni, nja­lo li­za­li­nywa li­hla­nye­lwev.

10 Nja­lo ngi­za­kwa­ndi­sa aba­ntu phe­zu kwe­nu, yo­nke indlu kaI­sra­ye­li, yo­na yo­nkew; le­mi­zi iza­hla­lwax, la­ma­nxi­wa aza­kwa­khi­wayz.

11 Nja­lo ngi­za­kwa­ndi­sa phe­zu kwe­nua umu­ntu le­nya­ma­za­nab, nja­lo ku­za­kwa­nda ku­the­le izi­the­loc; ngi­le­nze li­hla­le nje­nga­se­zi­nda­we­ni ze­nu ze­ndu­lod, ngi­kwe­nze ku­be ku­hle ku­le­zi­kha­thi ze­nu zo­ku­qa­la. Kho­na li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sie.

12 Ye­bo ngi­za­kwe­nza aba­ntu ba­ha­mbe phe­zu kwe­nu, aba­ntu ba­mi uI­sra­ye­li; ba­dle ili­fa la­kho, we­na ube yi­li­fa la­bof, ka­wu­sa­yi­ku­be­nza ba­fe­lwe nga­ba­ntwa­na fu­thig.

13 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngo­ba ba­thi ki­ni: We­na ungu­mu­dli wa­ba­ntuh, we­nze izi­zwe za­kho zi­fe­lwe nga­ba­ntwa­nai.

14 Nga­kho ka­wu­sa­yi­ku­dla aba­ntu, ka­wu­sa­yi­ku­khu­be­ki­sa izi­zwe za­kho, itsho iNko­si uJe­ho­vaj.

15 Nja­lo ka­ngi­sa­yi­ku­zwa­ka­li­sa ku­we ihla­zo le­zi­zwe, ka­wu­sa­yi­ku­thwa­la inhlo­ni za­ba­ntu, ka­wu­sa­yi­ku­khu­be­ki­sa izi­zwe, itsho iNko­si uJe­ho­vak.

16 Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi fu­thi li­si­thi:

17 Ndo­da­na yo­mu­ntu, abe­ndlu kaI­sra­ye­li be­sa­hla­la eli­zwe­ni la­ki­bo, ba­li­ngco­li­sal nge­ndle­la ya­bom la­nge­ze­nzo za­bon; indle­la ya­bo pha­mbi kwa­mi ya­yi­fa­na­na lo­ku­ngco­la ko­we­si­fa­za­na ose­mfu­le­nio.

18 Nga­kho nga­thu­lu­le­la ula­ka lwa­mi phe­zu kwa­bo nge­nxa ye­ga­zi aba­be­li­chi­the eli­zwe­nip, la­nge­nxa ye­zi­tho­mbe za­bo a­ba­be­li­ngco­li­se nga­zo.

19 Nga­se­ngi­ba­hla­ka­za pha­ka­thi kwe­zi­zweq, ba­sa­ba­la­li­swa pha­ka­thi kwa­ma­zwer; nga­ba­hlu­le­la nje­ngo­kwe­ndle­la ya­bostu la­nje­ngo­kwe­ze­nzo za­bov.

20 La­pho be­fi­ka kwa­be­zi­zwe, la­pho aba­ya kho­na, ba­ngco­li­sa ibi­zo la­mi eli­ngcwe­le, la­pho kwa­thi­wa nga­bo: La­ba nga­ba­ntu be­Nko­si, ba­phu­me eli­zwe­ni la­yow.

21 Ko­dwa nga­li­ha­wu­ke­la ibi­zo la­mi eli­ngcwe­le, indlu kaI­sra­ye­li eya­yi­li­ngco­li­se pha­ka­thi kwe­zi­zwe, la­pho aba­ya kho­nax.

22 Nga­kho tsho­no ku­yo indlu kaI­sra­ye­li: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ka­ngi­kwe­nzi nge­nxa ye­nu, li­na ndlu kaI­sra­ye­liy, ko­dwa nge­nxa ye­bi­zo la­mi eli­ngcwe­le, eli­li­ngco­li­si­le­yo pha­ka­thi kwe­zi­zwe, la­pho ela­ya kho­naza.

23 Nja­lo ngi­za­ngcwe­li­sa ibi­zo la­mi eli­khu­lu, eli­ngco­li­swe pha­ka­thi kwe­zi­zwe, eli­li­ngco­li­si­le­yo pha­ka­thi kwa­zob; le­zi­zwe zi­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si, itsho iNko­si uJe­ho­vac, la­pho ngi­za­ngcwe­li­swa ki­nid eme­hlwe­ni aboe.

24 Ngo­ba ngi­za­li­tha­tha ezi­zwe­ni, ngi­li­bu­the ema­zwe­ni wo­nkef, ngi­li­le­the eli­zwe­ni le­nug.

25 Kho­na ngi­za­fa­fa­zah ama­nzi ahla­mbu­lu­ki­le­yo phe­zu kwe­nu, li­hla­mbu­lu­kei; ku­kho ko­nke uku­ngco­la kwe­nuj, la­ku­zo zo­nke izi­tho­mbe ze­nuk, ngi­za­li­hla­mbu­lu­lal.

26 Ngi­li­ni­ke inhli­zi­yo entsham, ngi­fa­ke umo­ya omu­tsha pha­ka­thi kwe­nuno, ngi­su­se inhli­zi­yo ye­li­tshe enya­me­ni ye­nup, ngi­li­ni­ke inhli­zi­yo ye­nya­maq.

27 Ngi­fa­ke uMo­ya wa­mi pha­ka­thi kwe­nur, ngi­le­nze uku­thi li­ha­mbe nge­zi­mi­so za­mist, li­gci­ne iza­hlu­le­lo za­miuv li­ze­nzew.

28 Li­za­hla­la-ke eli­zwe­ni enga­li­ni­ka oyi­hlox, li­be nga­ba­ntu ba­mi, la­mi ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu we­nuy.

29 Nja­lo ngi­za­li­si­ndi­saz ku­kho ko­nke uku­ngco­la kwe­nua; ngi­bi­ze ama­be­leb, ngi­wa­ndi­se, ngi­nga­be­ki ndla­la phe­zu kwe­nuc.

30 Nga­ndi­se isi­the­lo se­si­hla­hla, le­si­vu­no se­nsi­mu, uku­ze li­nga­phi­ndi le­mu­ke­le ihla­zo le­ndla­la pha­ka­thi kwe­zi­zwed.

31 Kho­na li­za­khu­mbu­la izi­ndle­la ze­nu ezi­mbi le­ze­nzo ze­nu ezi­nga­lu­nga­ngaef; li­ne­nge­ke nga­ni ngo­kwe­nu ngo­bu­bi be­nu la­nge­nxa ye­zi­ne­ngi­so ze­nug.

32 Ka­ngikwe­nzi nge­nxa ye­nu, itsho iNko­si uJe­ho­va; ka­kwa­zi­we ki­ni. Ba­ni­ni le­nhlo­ni li­be le­hla­zo nge­nxa ye­zi­ndle­la ze­nu, li­na ndlu kaI­sra­ye­lih.

33 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Mhla ngi­li­hla­mbu­lu­la ku­bo bo­nke ubu­bi be­nui, ngi­za­kwe­nza imi­zi ihla­lwejk, la­ma­nxi­wa akhi­wel.

34 Le­li­zwe eli­chi­the­ki­le­yo li­za­li­nywa, enda­we­ni yo­ku­thi be­li­yi­nka­nga­la eme­hlwe­ni abo bo­nke aba­dlu­la­yom.

35 Nja­lo ba­za­ku­thi: Le­li­li­zwe ebe­se­li­chi­the­ki­le se­li­nje­nge­si­va­nde seE­de­ni; le­mi­zi eyi­nka­nga­la le­nga­ma­nxi­wa le­di­li­zi­we­yo isi­bi­ye­lwe ya­hla­lwan.

36 Kho­na izi­zwe ezi­se­le zi­li­zi­nge­le­ze­le zi­za­kwa­zi uku­thi mi­na iNko­sio nga­kha inda­wo ezi­di­li­zi­we­yop, ngi­hla­nye­le ezi­chi­the­ki­le­yoq. Mi­na Nko­si ngi­khu­lu­mi­le, ngi­za­kwe­nzar.

37 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: La­nga­lo­khu ngi­za­ce­lwa yi­ndlu kaI­sra­ye­li, uku­thi ngi­ye­nze­le kho­nas; ngi­za­ba­ndi­sa nga­ba­ntut nje­ngo­mhla­mbiu.

38 Nje­ngo­mhla­mbi ongcwe­levw, nje­ngo­mhla­mbi we­Je­ru­sa­le­ma emi­kho­si­ni ya­wo emi­si­we­yox, ngo­ku­nja­lo imi­zi echi­the­ki­le­yo iza­gcwa­la nge­mi­hla­mbi ya­ba­ntuy. Kho­na ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­siz.

Isi­ho­tsha sa­ma­tha­mbo omi­le­yo

37Isa­ndla se­Nko­si sa­si­phe­zu kwa­mia, sa­ngi­khu­pha ngo­Mo­ya we­Nko­sib, sa­ngi­be­ka pha­ka­thi kwe­si­ho­tshac esa­si­gcwe­le ama­tha­mbod.

2 Ya­ngi­dlu­li­sa ku­wo ngi­bho­da inhla­ngo­thi zo­nke; kha­nge­la-ke, aye­ma­ne­ngi ka­khu­lu ebu­swe­ni be­si­ho­tsha, nja­lo kha­nge­la, ayo­mi­le ka­khu­lue.

3 Ya­si­si­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntu, ama­tha­mbo la anga­phi­la yi­nif? Nga­se­ngi­si­thi: Nko­si Je­ho­va, ngu­we owa­zi­yog.

4 Ya­si­si­thi ki­mi: Pro­fe­tha phe­zu kwa­la­ma­tha­mbo, uthi ki­wo: Li­na ma­tha­mbo omi­le­yo, zwa­ni­ni ili­zwi le­Nko­si.

5 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va ku­la ama­tha­mbo: Kha­nge­la­ni, ngi­za­kwe­nzah umo­ya unge­ne ki­ni, li­phi­lei.

6 Ngi­be­ke imi­si­pha phe­zu kwe­nu, ngi­vu­se­le­le inya­ma phe­zu kwe­nuj, ngi­le­mbe­se nge­si­khu­mbak, ngi­fa­ke umo­ya ki­ni, li­phi­lel. Kho­na li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sim.

7 Nga­se­ngi­pro­fe­tha nje­ngo­ku­la­ywa kwa­mi; kwa­se­ku­si­ba lo­msi­ndo ngi­sa­pro­fe­tha, kha­nge­la-ke uku­nyi­ki­nye­ka, ama­tha­mbo ase­so­nde­le­lana, itha­mbo ku­tha­mbo la­lon.

8 Nga­se­ngi­bo­na, kha­nge­la-ke, kwa­ku­le­mi­si­pha phe­zu kwa­woop, ya­ve­la inya­ma, le­si­khu­mba sa­wa­si­be­ke­la nga­phe­zu­luq; ko­dwa kwa­ku­nge­la­mo­ya ki­wor.

9 Ya­si­si­thi ki­mi: Pro­fe­tha emo­ye­ni, pro­fe­tha ndo­da­na yo­mu­ntu, uthi emo­ye­ni: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Wo­za uve­la emi­mo­ye­ni emi­ne, we­na mo­yas, uphe­fu­mu­le­le ku­la­ba aba­bu­le­we­yo uku­ze ba­phi­let.

10 Nga­se­ngi­pro­fe­tha nje­nga­lo­kho ya­yi­ngi­la­yi­leu; umo­ya wa­su­nge­na ki­wo, aphi­lavw, ema nge­nya­wo za­wo, ibu­tho eli­khu­lu ka­khu­lu­ka­zix.

11 Ya­si­si­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntu, la ama­tha­mbo ayi­ndlu yo­nke kaI­sra­ye­li. Kha­nge­la, ba­thi: Ama­tha­mbo ethu omi­ley, le­the­mba le­thu li­bhu­bhi­lez, si­qu­nyi­we ngo­kwe­thua.

12 Nga­kho pro­fe­tha uthi ki­bo: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la­ni, ngi­za­vu­la ama­ngcwa­ba enu, ngi­li­khu­phu­le ema­ngcwa­be­ni enubc, li­na ba­ntu ba­mi, ngi­li­se eli­zwe­ni la­koI­sra­ye­lid.

13 Kho­na li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si, la­pho ngi­vu­la ama­ngcwa­ba enu, ngi­li­khu­phu­le ema­ngcwa­be­ni enu, li­na ba­ntu ba­mie.

14 Be­se­ngi­fa­ka umo­ya wa­mi ki­nif, li­phi­le, be­se­ngi­li­be­ka eli­zwe­ni le­nugh; kho­na li­za­kwa­zi uku­thi mi­na Nko­si ngi­khu­lu­mi­le, nga­kwe­nza, itsho iNko­sii.

Ili­zwi le­Nko­si ngo­ku­hla­nga­ni­swa kwa­maI­sra­ye­li la­ma­Ju­da

15 Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi fu­thi li­si­thi:

16 We­na-ke ndo­da­na yo­mu­ntu, zi­tha­the­le into­nga eyo­dwa, ubha­le phe­zu kwa­yoj uthi: Eka­Ju­dak, le­ya­ba­ntwa­na ba­kaI­sra­ye­li aba­nga­ne ba­khel; ubu­su­tha­tha enye into­nga, ubha­le phe­zu kwa­yo uthi: Eka­Jo­se­famn, into­nga kaE­fra­yi­mio, la­yo yo­nke indlu kaI­sra­ye­li aba­nga­ne ba­khe.

17 Ubu­su­zi­so­nde­za, enye kwe­nye ku­we, zi­be yi­nto­nga eyo­dwapq; nja­lo zi­za­ku­ba nge­yo­dwa esa­ndle­ni sa­khor.

18 La­la­pho aba­ntwa­na ba­ba­ntu ba­ki­ni be­khu­lu­ma ku­wes be­si­thi: Ka­wu­yi­ku­si­tshe­la yi­nit uku­thi le­zi zi­yi­ni ku­weu?

19 Tsho­no ki­bo: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la, ngi­za­tha­tha into­nga ka­Jo­se­fa, ese­sa­ndle­ni si­kaE­fra­yi­mi, le­zi­zwe za­koI­sra­ye­li aba­nga­ne ba­khev, ngi­zi­be­ke ku­yo, ku­yo into­nga ka­Ju­daw, ngi­ze­nze zi­be yi­nto­nga eyo­dwax, zi­be nge­yo­dwa esa­ndle­ni sa­miy.

20 Nja­lo izi­nto­nga obha­le ki­zo zi­za­ku­ba se­sa­ndle­ni sa­kho pha­mbi kwa­me­hlo aboz.

21 Ubu­su­si­thi ki­bo: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­la­ni, ngi­za­tha­tha aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li pha­ka­thi kwe­zi­zwea, aba­ye ki­zo, ngi­ba­bu­the inhla­ngo­thi zo­nkebc, ngi­ba­le­the eli­zwe­ni la­bod;

22 ngi­be­nze ba­be yi­si­zwe esi­so­dwa eli­zwe­niefg phe­zu kwe­zi­nta­ba za­koI­sra­ye­lih; nja­lo inko­si eyo­dwa iza­ku­ba yi­nko­si ya­bo bo­nke; nja­lo ka­ba­sa­yi­ku­ba yi­zi­zwe ezi­mbi­li, ka­ba­sa­yi­kwe­hlu­ka­ni­swa ba­be yi­mi­bu­so emi­bi­li fu­thiij.

23 Ka­ba­sa­yi­ku­zi­ngco­li­sa nge­zi­tho­mbe za­bo, la­nga­ma­nya­la abokl, la­nga­si­phi se­zi­pha­mbe­ko za­bom; ko­dwa ngi­za­ba­si­ndi­sa ba­phu­me ku­zo zo­nke inda­wo za­bo zo­ku­hla­la, abo­na ki­zon, ngi­ba­hla­mbu­lu­leo. Nga­lo­kho ba­za­ku­ba nga­ba­ntu ba­mi, la­mi ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu wa­bopq.

24 Nja­lo ince­ku ya­mi uDa­vi­dar iza­ku­ba yi­nko­si phe­zu kwa­bost; la­bo bo­nke ba­za­ku­ba lo­ma­lu­si mu­nyeuv; fu­thi ba­za­ha­mba ku­za­hlu­le­lo za­miw, ba­gci­ne izi­mi­so za­mix, ba­ze­nzey.

25 Ba­hla­le eli­zwe­ni enga­li­ni­ka ince­ku ya­mi uJa­ko­be, aba­be­hla­la ku­lo oyi­hlo, ye­bo, ba­za­hla­la ku­lo, bo­na, la­ba­ntwa­na ba­bo, la­ba­ntwa­na ba­ba­ntwa­na ba­boza, ku­ze ku­be pha­ka­deb. Fu­thi uDa­vi­da ince­ku ya­mi uza­ku­ba yi­si­pha­tha­ma­ndla sa­bocd ku­ze ku­be pha­ka­dee.

26 Fu­thi ngi­za­kwe­nza isi­vu­me­lwa­no so­ku­thu­la la­bof; si­za­ku­ba yi­si­vu­me­lwa­no esi­la­pha­ka­de la­bog; ngi­ba­mi­se, ngi­ba­ndi­seh, ngi­be­ke inda­wo ya­mi engcwe­le pha­ka­thi kwa­bo ku­ze ku­be pha­ka­dei.

27 Itha­bha­ne­ke­le la­mi la­lo li­za­ku­ba ki­boj, nja­lo ngi­za­ku­ba ngu­Nku­lu­nku­lu wa­bok, la­bo ba­za­ku­ba nga­ba­ntu ba­mil.

28 Le­zi­zwe zi­za­kwa­zim uku­thi mi­na Nko­si nge­nza uI­sra­ye­li abe ngcwe­len, nxa inda­wo ya­mi engcwe­le iza­ku­ba pha­ka­thi kwa­bo ku­ze ku­be pha­ka­deo.

Ili­zwi le­Nko­si ngo­Go­gi

38Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

2 Ndo­da­na yo­mu­ntua, mi­sa ubu­so ba­kho bu­me­le­neb lo­Go­gicd, ili­zwe li­ka­Ma­go­gief, isi­pha­tha­ma­ndla esi­yi­nhlo­kog ye­Me­she­kih le­Thu­bha­lii, upro­fe­the ume­le­ne la­yej,

3 uthi: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­nge­lak, ngi­me­le­ne la­wel, we­na Go­gim isi­pha­tha­ma­ndla esi­yi­nhlo­kon ye­Me­she­kio le­Thu­bha­lip.

4 Nja­lo ngi­za­ku­phe­ndu­laq, ngi­fa­ke izi­ngwe­gwe emi­hla­thi­ni ya­khor, ngi­ku­khu­phe we­na le­bu­tho la­kho lo­nkes, ama­bhi­za la­ba­ga­di ba­ma­bhi­zat, bo­nke be­gqo­ke be­phe­le­leu, ixu­ku eli­khu­lu eli­lo­mha­wuv le­si­hla­ngu, bo­nke be­phe­the izi­nke­mbaw.

5 IPe­ri­si­yax, iE­thi­yo­phi­yay, le­Pu­ti ila­boz; bo­nke be­le­si­hla­ngua le­ngo­wa­neb.

6 IGo­me­ric la­ma­vi­yo ayo wo­nked, indlu ka­To­ga­ri­mae e­zi­nhla­ngo­thini ze­nya­ka­thofg, la­ma­vi­yo ayo wo­nkeh; aba­ntu aba­ne­ngi ka­nye la­wei.

7 Lu­ngaj, uzi­lu­ngi­se­le, we­na le­xu­ku la­kho lo­nke eli­bu­the­ne ku­we, ube ngu­mgci­ni wa­bok.

8 Emva kwe­nsu­ku ezi­ne­ngil uza­ha­nje­lwam; eku­ci­ne­ni kwe­mi­nya­ka uza­ku­za eli­zwe­ni ela­bu­yi­swa enke­mbe­nin, ela­bu­thwa ezi­zwe­ni ezi­ne­ngio, nga­se­zi­nta­be­ni za­koI­sra­ye­lip, eza­zi­yi­nci­tha­ka­lo nja­lo­nja­loq. Ko­dwa se­li­khu­tshwe ema­zwe­ni, nja­lo ba­za­hla­la be­vi­ke­le­ki­le bo­nker.

9 Kho­na uza­kwe­nyu­ka, uze nje­nge­si­phe­phost, ube nje­nge­ye­zi lo­ku­si­be­ke­la umhla­bau, we­na, la­wo wo­nke ama­vi­yo akhov, la­ba­ntu aba­ne­ngi ka­nye la­wew.

10 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­ku ku­ve­le izi­nto enhli­zi­ywe­ni ya­kho, una­ka­ne ice­bo eli­bix,

11 uthi: Ngi­za­kwe­nyu­ke­la eli­zwe­ni le­mi­zi enga­bi­ye­lwa­ngay; ngi­za­ku­ya kwa­ba­lo­ku­thu­la, aba­hle­zi be­vi­ke­le­ki­le, bo­nke be­hle­zi be­nge­la­mdu­liza, be­nge­la­mgo­qo le­zi­va­lob,

12 uku­pha­nga impa­ngo, lo­ku­ba­mba oku­ba­nji­we­yoc; uku­phe­ndu­le­la isa­ndla sa­kho phe­zu kwe­zi­nda­wo ezi­nga­ma­nxi­wa ese­zi­hla­lwad, la­phe­zu kwa­ba­ntu aba­bu­thwe ezi­zwe­nie, aba­zu­ze izi­fu­yo le­mpa­hla, aba­hla­la enka­be­ni ye­li­zwef.

13 IShe­bhag, le­De­da­nih, la­ba­the­ngi­se­la­ni be­Ta­rshi­shii, la­zo zo­nke izi­lwa­ne za­yo ezi­ntshaj, ku­za­ku­thi ku­we: Ufi­ke yi­ni ukuza­pha­nga impa­ngok? Ixu­ku la­kho uli­bu­tha­ni­se­le uku­ba­mba oku­ba­nji­we­yo yi­ni? uku­su­sa isi­li­va le­go­li­del, uku­tha­tha izi­fu­yo le­mpa­hlam, uku­pha­nga impa­ngo enku­lu yi­nin?

14 Nga­kho, pro­fe­tha, ndo­da­na yo­mu­ntu, uthi ku­Go­gi: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Nga­lo­lo­su­ku, mhla aba­ntu ba­mi uI­sra­ye­lio be­hle­zi ngo­ku­vi­ke­le­kap, ka­wu­yi­ku­kwa­zi yi­niq?

15 Kho­na uza­ku­za uve­le enda­we­ni ya­kho, ezi­nhla­ngo­thi­ni ze­nya­ka­thor, we­na, la­ba­ntu aba­ne­ngi ka­nye la­wes, bo­nke be­ga­de ama­bhi­za, ixu­ku eli­khu­lu, le­bu­tho eli­la­ma­ndlat.

16 Nja­lo uza­kwe­nyu­ka ume­la­ne la­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­li, nje­nge­ye­zi eli­si­be­ke­la umhla­bau. Ku­za­kwe­nze­ka eku­ci­ne­ni kwe­zi­nsu­ku, ngi­ku­se ume­la­ne le­li­zwe la­miv, uku­ze izi­zwe zi­nga­zi, la­pho ngi­za­ngcwe­li­swa ku­wew, we­na Go­gi, pha­mbi kwa­me­hlo azox.

17 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ungu­we yi­ni enga­khu­lu­ma nga­ye ensu­kwi­ni za­se­ndu­lo nge­sa­ndla se­zi­nce­ku za­mi aba­pro­fe­thi ba­koI­sra­ye­li, aba­pro­fe­tha nga­le­zo­nsu­ku okwe­mi­nya­ka emi­ne­ngi uku­thi ngi­za­ku­le­tha ume­la­ne la­bo?

18 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­ku mhla uGo­gi eza­ku­za uku­me­la­na le­li­zwe la­koI­sra­ye­li, itsho iNko­si uJe­ho­va, ula­ka lwa­mi lu­vu­ke ebu­swe­ni ba­miy.

19 Ngo­ba ebu­khwe­le­ni ba­miz le­mli­lwe­ni wo­la­ka lwa­mi nga­thia: Isi­bi­li nga­lo­lo­su­kub ku­za­ku­ba kho­na uku­za­ma­za­ma oku­khu­lu eli­zwe­ni la­koI­sra­ye­lic.

20 Uku­ze ku­thu­thu­me­le ebu­kho­ne­ni ba­mi izi­nhla­nzi zo­lwa­ndlede, le­nyo­ni za­ma­zu­lufg, le­nya­ma­za­na ze­ga­ngah, la­zo zo­nke izi­nto ezi­hu­qu­ze­la­yo, ezi­hu­qu­ze­la emhla­ba­thi­ni, la­bo bo­nke aba­ntu aba­se­bu­swe­ni bo­mhla­bai, le­zi­nta­ba zi­za­wi­se­lwa pha­nsij, la­ma­wa aza­we­la pha­nsi, la­wo wo­nke umdu­li uwe­le emhla­ba­thi­nik.

21 Nja­lo ngi­za­bi­zalm inke­mba ime­la­ne la­yeno ku­zo zo­nke izi­nta­ba za­mi, itsho iNko­si uJe­ho­vap; inke­mba ya­lo­wo la­lo­wo­mu­ntu iza­me­la­na lo­mfo­wa­boq.

22 Fu­thi ngi­za­me­hlu­le­lar ngo­ma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fost la­nge­ga­ziu; ngi­ni­se phe­zu kwa­khev, la­phe­zu kwa­ma­xu­ku akhew, la­phe­zu kwe­zi­zwe ezi­ne­ngi ezi­la­yex, izu­lu eli­khu­khu­la­yoy, la­ma­tshe esi­qho­thoza, umli­lob, le­so­lu­fa*cd.

23 Nga­lo­kho ngi­za­zi­khu­li­sa ngi­zi­ngcwe­li­see, nga­zi­we pha­mbi kwa­me­hlo ezi­zwe ezi­ne­ngifg; kho­na ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sih.

39We­na-ke ndo­da­na yo­mu­ntua, pro­fe­tha ume­le­ne lo­Go­gi, uthi: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­vab: Kha­nge­la, ngi­me­la­ne la­we, we­na Go­gi, si­pha­tha­ma­ndla esi­yi­nhlo­ko se­Me­she­ki le­Thu­bha­lic.

2 Ngi­za­ku­tshi­bi­li­ki­sad, ngi­tshi­ye ingxe­nye ye­si­thu­phae, ngi­kwe­nze we­nyu­ke uve­la ema­ce­le­ni enya­ka­thof, ngi­ku­le­the phe­zu kwe­zi­nta­ba za­koI­sra­ye­lig.

3 Be­se­ngi­tsha­ya ida­ndi­li la­kho li­su­ke esa­ndle­ni sa­kho so­kho­hlo, nge­nze imi­tsho­ko ya­kho iwe esa­ndle­ni sa­kho so­ku­ne­neh.

4 Uza­we­lai phe­zu kwe­zi­nta­ba za­koI­sra­ye­lij, we­na, la­ma­vi­yo akho wo­nkek, la­ba­ntu aba­la­wel. Ngi­za­ku­ni­ke­la enyo­ni­ni ezi­dla inya­ma, enyo­ni­ni za­lo lo­nke uphi­kom, la­ku­zi­lo ze­ga­nga, ube yi­ku­dlan.

5 Uza­we­la ebu­swe­ni bo­mhla­ba, ngo­ba mi­na ngi­khu­lu­mi­le, itsho iNko­si uJe­ho­vao.

6 Nja­lo ngi­za­thu­me­la umli­lop ku­Ma­go­giq, la­pha­ka­thi kwa­ba­hla­la ngo­ko­nwa­bar ezi­hle­nge­nis. Kho­na ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­sit.

7 Nja­lo ngi­za­kwe­nza uku­thi ibi­zo la­mi eli­ngcwe­le la­zi­we pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­liu; ka­ngi­sa­yi­ku­ngco­li­sa ibi­zo la­mi eli­ngcwe­lev; le­zi­zwe zi­za­kwa­ziwx uku­thi ngi­yi­Nko­si, oyi­Ngcwe­le koI­sra­ye­liy.

8 Kha­nge­la­niz, se­ku­fi­ki­le se­kwe­nza­ke­le, itsho iNko­si uJe­ho­vaab; yi­lo lo­lu­su­ku enga­khu­lu­ma nga­loc.

9 La­ba­hla­li be­mi­zi ya­koI­sra­ye­li ba­za­phu­ma, ba­tshi­sed ba­phe­mbe umli­loe nge­zi­kha­lif, le­zi­hla­ngu ezi­nku­lu la­ma­ha­wu, nga­ma­da­ndi­li, la­nge­mi­tsho­ko, la­nge­zi­ndu­ku ze­sa­ndla, la­nge­mi­kho­nto, ba­phe­mbe umli­lo nga­kho imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sag;

10 uku­ze ba­nga­the­zi izi­nku­ni ega­nge­ni, ba­nga­ga­mu­li ema­gu­swi­ni; ngo­ba ba­za­phe­mba umli­lo nge­zi­kha­lih; ba­pha­nge la­bo aba­ba­pha­nga­yo, be­mu­ke aba­be­mu­ka­yo, itsho iNko­si uJe­ho­vai.

11 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­ku, ngi­phe uGo­gi la­pho inda­wo ye­ngcwa­ba koI­sra­ye­li, isi­ho­tsha sa­ba­dlu­li empu­ma­la­nga ko­lwa­ndle, esi­za­vi­mbe­la aba­dlu­li. La­la­pho ba­za­ngcwa­ba uGo­gi le­xu­ku la­khe lo­nke; ba­si­bi­ze ngo­ku­thi yi­si­Ho­tsha se­xu­ku li­ka­Go­gij.

12 Nja­lo indlu ya­koI­sra­ye­li iza­ba­ngcwa­ba, uku­ze ba­hla­mbu­lu­le ili­zwe, okwe­nya­nga ezi­yi­si­kho­mbi­sak.

13 Ye­bo bo­nke aba­ntu be­li­zwe ba­zaba­ngcwa­ba, ku­be li­bi­zo ku­bo ngo­su­ku engi­za­du­nyi­swa nga­lo, itsho iNko­si uJe­ho­valm.

14 Nja­lo ba­za­kwe­hlu­ka­ni­sa ama­do­da ahle­zi eda­bu­la pha­ka­thi kwe­li­zwe uku­ya­ngcwa­ba, la­be­dlu­la­yo, la­bo aba­se­le­yo ebu­swe­ni be­li­zwen, uku­ze ba­li­hla­mbu­lu­leo. Eku­phe­le­ni kwe­nya­nga ezi­yi­si­kho­mbi­sa ba­za­hlo­lap.

15 La­be­dlu­la­yo ba­za­dlu­la pha­ka­thi kwe­li­zwe, la­pho be­bo­na itha­mbo lo­mu­ntuq, uza­kwa­kha isi­bo­na­ka­li­so pha­nsi kwa­lor, ba­ze aba­ngcwa­bi ba­li­ngcwa­be esi­ho­tshe­ni se­xu­ku li­ka­Go­gis.

16 Fu­thi le­bi­zo lo­mu­zi li­za­ku­ba yi­Ha­mo­na. Ngo­ku­nja­lo ba­za­hla­mbu­lu­la ili­zwet.

17 We­na-ke, ndo­da­na yo­mu­ntu, itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Tsho­nou enyo­ni­ni ya­lo lo­nke uphi­kov, la­ku­yo yo­nke inya­ma­za­na ye­ga­ngaw: Zi­hla­nga­ni­se­ni, li­ze, li­bu­tha­ne li­ve­le inhla­ngo­thi zo­nkexy ku­mhla­tshe­lo wa­mi engi­wu­hla­be­le li­naz, umhla­tshe­lo omkhu­lu phe­zu kwe­zi­nta­ba za­koI­sra­ye­lia, uku­ze li­dle inya­ma li­na­the iga­zi.

18 Li­za­ku­dla inya­ma ya­ma­qha­we, li­na­the iga­zi le­zi­pha­tha­ma­ndla zo­mhla­bab, ele­zi­nqa­ma, ela­ma­wu­ndlu, le­le­zi­mbu­zi, ela­ma­jo­ngo­sic, ko­nke ku­ngo­ku­no­ni­si­we­yo kwe­Ba­sha­nid.

19 Nja­lo li­za­ku­dla ama­fu­tha li­ze li­su­the, li­na­the iga­zi li­ze li­da­kwee, ngo­mhla­tshe­lo wa­mi engi­li­hla­be­le wo­naf.

20 Ngo­ku­nja­lo li­za­su­tha eta­fu­le­ni la­mi nga­ma­bhi­za le­zi­nqo­lagh, nga­ma­qha­wei, la­nga­wo wo­nke ama­do­da empi, itsho iNko­si uJe­ho­va.

21 Nja­lo ngi­za­mi­sa inka­zi­mu­lo ya­mi pha­ka­thi kwe­zi­zwej; le­zi­zwe zo­nke zi­za­bo­na isa­hlu­le­lo sa­mi engi­se­nzi­le­yok, le­sa­ndla sa­mi engi­si­be­ke phe­zu kwa­bol.

22 Ngo­ku­nja­lo abe­ndlu kaI­sra­ye­li ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bom ku­su­ke­la nga­lo­lo­su­kun ku­si­ya pha­mbi­lio.

23 Le­zi­zwe zi­za­kwa­zi uku­thi abe­ndlu kaI­sra­ye­li ba­thu­njwa nge­nxa yo­bu­bi ba­yo; nge­nxa yo­ku­thi ba­pha­mbu­ka be­me­le­ne la­mi nga­kho nga­fi­hla ubu­so ba­mi ki­bop, nga­ba­ni­ke­la esa­ndle­ni se­zi­tha za­bo; ngo­ku­nja­lo bo­nke ba­wa nge­nke­mbaq.

24 Nga­ba­pha­tha nje­ngo­ko­ku­ngco­la kwa­bo la­nje­ngo­kwe­zi­pha­mbe­ko za­bor, nga­fi­hla ubu­so ba­mi ki­bos.

25 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Kha­the­si ngi­za­bu­yi­sa aba­thu­njwa ba­ka­Ja­ko­bet, ngi­be le­si­ha­wu phe­zu kwa­yo yo­nke indlu kaI­sra­ye­liu, ngi­be lo­bu­khwe­le nge­bi­zo la­mi eli­ngcwe­lev.

26 Se­be­thwe­le ihla­zo la­bo, la­so so­nke isi­pha­mbe­ko sa­bo aba­pha­mbe­ke nga­so be­me­le­ne la­miw, la­pho ba­hla­la be­vi­ke­le­ki­le eli­zwe­ni la­box, enge­kho obe­thu­sa­yoy.

27 Se­ngi­ba­bu­yi­si­le be­ve­la eba­ntwi­ni, nga­ba­qo­qa be­ve­la ema­zwe­ni ezi­tha za­boza, nga­ngcwe­li­swa ki­bo eme­hlwe­ni ezi­zwe ezi­ne­ngibc.

28 Kho­na ba­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo, enge­nza uku­thi ba­kho­khe­le­lwe eku­thu­njwe­ni pha­ka­thi kwe­zi­zwed; ko­dwa ngi­za­ba­qo­qe­la eli­zwe­ni la­ki­bo, ka­ngi­sa­yi­ku­tshi­ya la­mu­nye wa­bo kho­nae.

29 Nja­lo ka­ngi­sa­yi­ku­fi­hla ubu­so ba­mi ki­bof, ngo­ba ngi­thu­lu­le­le umo­ya wa­mi phe­zu kwe­ndlu kaI­sra­ye­li, itsho iNko­si uJe­ho­vag.

Umbo­no wo­mpro­fe­thi nge­the­mpe­li eli­tsha

40Ngo­mnya­ka wa­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu wo­ku­thu­njwa kwe­thua, eku­qa­li­se­ni ko­mnya­ka, ngo­lwe­tshu­mi lwe­nya­nga, ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­neb emva ko­ku­thi umu­zi usu­tsha­yi­wec, nga­lo­na lo­lo­su­ku isa­ndla se­Nko­si sa­ba phe­zu kwa­mid, wa­ngi­le­tha la­pho.

2 Nge­mi­bo­no ka­Nku­lu­nku­lue wa­ngi­sa eli­zwe­ni la­koI­sra­ye­li, wa­ngi­be­ka phe­zu kwe­nta­ba ende ka­khu­luf; nja­lo ece­le­ni kwa­yo kwa­ku­lo­ku­nje­nge­sa­khi­wo so­mu­zi nga­se­ni­ngi­zi­mu.

3 Wa­se­ngi­le­tha kho­na, kha­nge­la-ke, kwa­ku­lo­mu­ntug osi­mo sa­khe sa­si­nje­nge­si­mo se­thu­sih, ele­nta­mbo ye­fi­la­ki­si* esa­ndle­ni sa­khei, lo­mhla­nga wo­ku­li­nga­ni­saj; we­ma-ke esa­ngwe­ni.

4 Lo­wo­mu­ntu wa­se­si­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntuk, bo­na nga­me­hlo akho, uzwe nge­ndle­be za­khol, ube­ke inhli­zi­yo ya­kho phe­zu kwa­kho ko­nke engi­za­ku­tshe­ngi­sa kho­namn; ngo­ba ule­thwe la­pha uku­ze ngi­ku­tshe­ngi­se kho­na. La­ndi­sa ko­nke oku­bo­na­yo ku­yo indlu ya­koI­sra­ye­lio.

5 Kha­nge­la-ke, kwa­ku­lo­mdu­li nga­pha­ndle kwe­ndlu ozi­nge­le­ze­le­yo inhla­ngo­thi zo­nkep, le­sa­ndle­ni so­mu­ntu kwa­ku­lo­mhla­nga wo­ku­li­nga­ni­sa we­zi­nga­lo ezi­yi­si­thu­phaq, nge­nga­lor lo­bu­ba­nzi be­sa­ndlast. Wa­se­li­nga­ni­sa ubu­ba­nzi be­sa­khi­wo, ba­ba ngu­mhla­nga owo­dwau, lo­ku­pha­ka­ma, kwa­ba ngu­mhla­nga owo­dwav.

6 Wa­se­si­za esa­ngwe­ni eli­kha­nge­le indle­la ye­mpu­ma­la­ngaw, wa­khwe­la nge­zi­nya­the­lo za­lox, wa­li­nga­ni­sa umbu­ndu we­sa­ngoy, ubu­ba­nzi ba­ba ngu­mhla­nga owo­dwa, lo­mu­nye umbu­nduz, ubu­ba­nzi ba­ba ngu­mhla­nga owo­dwa.

7 Nja­lo yile­lo la­le­lo­ka­me­loa, ubu­de ba­ba ngu­mhla­nga owo­dwa, lo­bu­ba­nzi ba­ba ngu­mhla­nga owo­dwa; la­pha­ka­thi kwa­ma­ka­me­lo kwa­ba yi­zi­nga­lo ezi­nhla­nub; lo­mbu­ndu we­sa­ngo nga­se­khu­lu­si­ni le­sa­ngoc nga­pha­ka­thi wa­ba ngu­mhla­nga owo­dwad.

8 Wa­li­nga­ni­sa le­khu­lu­si le­sa­ngo nga­pha­ka­thi, la­ba ngu­mhla­nga owo­dwae.

9 Wa­se­li­nga­ni­sa ikhu­lu­si le­sa­ngo, la­ba yi­zi­nga­lo ezi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li; le­mi­gu­ba­zi ya­wof, ya­ba zi­nga­lo ezi­mbi­lig; le­khu­lu­si le­sa­ngo la­li­nga­pha­ka­thih.

10 La­ma­ka­me­lo esa­ngo nge­ndle­la ye­mpu­ma­la­ngai aye­ma­tha­thu nga­pha la­ma­tha­thu nga­pha; nja­lo wo­ma­tha­thu aye­le­si­li­nga­ni­so si­nyej; le­mi­gu­ba­zi ya­yi­le­si­li­nga­ni­so si­nye nga­pha la­nga­pha.

11 Wa­se­li­nga­ni­sa ubu­ba­nzi be­ntu­ba ye­sa­ngo, ba­ba yi­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi; ubu­de be­sa­ngo, ba­ba yi­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi la­nta­thu.

12 Lo­mkha­wu­lok pha­mbi kwa­ma­ka­me­lo wa­wu­yi­nga­lo eyo­dwa nga­pha, lo­mkha­wu­lol we­nga­lo eyo­dwa nga­pha; le­ka­me­lo la­li­yi­zi­nga­lo ezi­yi­si­thu­pha nga­pha, le­zi­nga­lo ezi­yi­si­thu­pha nga­pham.

13 Wa­se­li­nga­ni­sa isa­ngo ku­su­ke­la epha­hle­ni lwe­li­nye ika­me­lo ku­si­ya epha­hle­ni lwe­li­nye; ubu­ba­nzi ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu, umnya­ngo pha­mbi ko­mnya­ngon.

14 We­nza fu­thi imi­gu­ba­zio ya­ba zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­phap, ngi­tsho ku­ze ku­be se­mgu­ba­zi­ni we­gu­ma inhla­ngo­thi zo­nke ze­sa­ngo zi­zi­nge­le­ze­le.

15 Nja­lo ku­su­ke­la ebu­swe­ni be­sa­ngo lo­ku­nge­na ku­ze ku­be se­bu­swe­ni be­khu­lu­si le­sa­ngo eli­nga­pha­ka­thi kwa­ba zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nuq.

16 Fu­thi kwa­ku­la­ma­wi­ndi ava­li­we­yo ema­ka­me­lwe­nir, la­se­mi­gu­ba­zi­nis ya­wo nga­pha­ka­thi kwe­sa­ngo inhla­ngo­thi zo­nke azi­nge­le­ze­le­yot; la­ngo­ku­nja­lo ama­khu­lu­si; la­ma­wi­ndi inhla­ngo­thi zo­nke azi­nge­le­ze­le­yo nga­pha­ka­thiu; la­phe­zu kwe­mi­gu­ba­ziv kwa­ku­le­zi­hla­hla ze­la­law.

17 Wa­se­ngi­nge­ni­sa egu­me­ni eli­nga­pha­ndlex, kha­nge­la-ke, kwa­ku­la­ma­ka­me­loy, le­nda­wo ega­nde­lwe­yo eye­nze­lwe igu­ma inhla­ngo­thi zo­nke ezi­nge­le­ze­le­yoz; kwa­ku­la­ma­ka­me­lo anga­ma­tshu­mi ama­tha­thu phe­zu kwe­nda­wo ega­nde­lwe­yoa.

18 Le­nda­wo ega­nde­lwe­yob ya­yi­nga­se­ma­sa­ngwe­ni ma­qo­nda­na lo­bu­de ba­ma­sa­ngoc; kwa­ku­yi­nda­wo ega­nde­lwe­yo enga­pha­nsi.

19 Wa­se­li­nga­ni­sa ubu­ba­nzi, ku­su­ke­la nga­pha­mbi kwe­sa­ngo eli­nga­pha­nsi ku­si­ya nga­pha­mbi kwe­gu­ma eli­nga­pha­ka­thi nga­pha­ndle, kwa­ba yi­zi­nga­lo ezi­li­khu­lu, nga­se­mpu­ma­la­nga la­nga­se­nya­ka­tho.

20 Le­sa­ngo eli­kha­nge­le indle­la ye­nya­ka­tho, ku­lo igu­ma eli­nga­pha­ndled, wa­li­nga­ni­sa ubu­de ba­lo lo­bu­ba­nzi ba­lo.

21 La­ma­ka­me­loe alo aye­ma­tha­thu nga­pha, nja­lo ema­tha­thu nga­phaf; le­mi­gu­ba­zi ya­log la­ma­khu­lu­si alo kwa­ku­nje­nge­si­li­nga­ni­so se­sa­ngo lo­ku­qa­lah. Ubu­de ba­lo ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nui, lo­bu­ba­nzi bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nuj.

22 La­ma­wi­ndik alo la­ma­khu­lu­sil alo le­zi­hla­hla za­lo ze­la­lam kwa­ku­nje­nge­si­li­nga­ni­so se­sa­ngo eli­kha­nge­le indle­la ye­mpu­ma­la­nga. Nja­lo be­nyu­ke­la ki­lo nge­zi­nya­the­lo ezi­yi­si­kho­mbi­san; la­ma­khu­lu­si alo aye­pha­mbi kwa­khoo.

23 Le­sa­ngo le­gu­ma eli­nga­pha­ka­thi la­li­ma­qo­nda­na le­sa­ngo eli­nga­se­nya­ka­thop la­nga­se­mpu­ma­la­ngaq. Wa­se­li­nga­ni­sa ku­su­ke­la esa­ngwe­ni ku­si­ya esa­ngwe­nir, kwa­ba zi­nga­lo ezi­li­khu­lu.

24 Emva kwa­lo­kho wa­ngi­le­tha nge­ndle­la ye­ni­ngi­zi­mu, kha­nge­la-ke, kwa­ku­kho­na isa­ngo nga­se­ndle­leni ye­ni­ngi­zi­mu; wa­se­li­nga­ni­sa imi­gu­ba­zi ya­los la­ma­khu­lu­si alo nje­ngo­kwa­le­zi­zi­li­nga­ni­sot.

25 Kwa­ku­kho­na ama­wi­ndiu ki­lo la­ku­wo ama­khu­lu­si alov azi­nge­le­ze­le­yo inhla­ngo­thi zo­nke, nje­nga­la­wo­ma­wi­ndiw. Ubu­de ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nux, lo­bu­ba­nzi bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nuy.

26 Kwa­ku­kho­na izi­nya­the­lo ezi­yi­si­kho­mbi­saz zo­kwe­nyu­ke­la ki­loa, la­ma­khu­lu­sib alo aye­pha­mbi kwa­zo; nja­lo la­li­le­zi­hla­hla ze­la­lac, esi­nye nga­pha, le­si­nye nga­pha, phe­zu kwe­mi­gu­ba­zi ya­lod.

27 Kwa­ku­kho­na isa­ngo egu­me­ni eli­nga­pha­ka­thi nge­ndle­la ye­ni­ngi­zi­mue; wa­se­li­nga­ni­sa ku­su­ke­la esa­ngwe­ni ku­si­ya esa­ngwe­ni nge­ndle­la ye­ni­ngi­zi­mu, kwa­ba zi­nga­lo ezi­li­khu­luf.

28 Wa­se­ngi­le­tha egu­me­ni eli­nga­pha­ka­thi nge­sa­ngo le­ni­ngi­zi­mug, wa­li­nga­ni­sa isa­ngo le­ni­ngi­zi­mu nje­ngo­kwe­zi­li­nga­ni­so le­zih.

29 La­ma­ka­me­loi alo le­mi­gu­ba­zi ya­loj la­ma­khu­lu­si alo kwa­ku­nje­ngo­kwe­zi­li­nga­ni­so le­zi. Nja­lo kwa­ku­kho­na ama­wi­ndik ki­lo la­ku­wo ama­khu­lu­si alol inhla­ngo­thi zo­nke azi­nge­le­ze­le­yo. Lo­bu­de ba­bu­yi­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­num, lo­bu­ba­nzi ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nun.

30 Kwa­ku­la­ma­khu­lu­si azi­nge­le­ze­le­yo inhla­ngo­thi zo­nkeo; ubu­de ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nup, lo­bu­ba­nzi ba­bu­zi­nga­lo ezi­nhla­nuq.

31 La­ma­khu­lu­sirs alo aba nga­se­gu­me­ni eli­nga­pha­ndle, le­zi­hla­hla ze­la­lat za­zi­phe­zu kwe­mi­gu­ba­ziu ya­lo, lo­kwe­nyu­ke­la ki­lo kwa­ku­le­zi­nya­the­lov ezi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li.

32 Wa­se­ngi­le­tha egu­me­ni eli­nga­pha­ka­thi nga­se­ndle­le­ni ye­mpu­ma­la­ngaw; wa­li­nga­ni­sa isa­ngo nje­ngo­kwe­zi­li­nga­ni­so le­zix.

33 La­ma­ka­me­lo aloy le­mi­gu­ba­zi ya­loz la­ma­khu­lu­si aloa kwa­ku­nje­ngo­kwe­zi­li­nga­ni­so le­zib; kwa­ku­kho­na ama­wi­ndi ki­loc la­ku­wo ama­khu­lu­si alod inhla­ngo­thi zo­nke ku­zi­nge­le­ze­le. Ubu­de ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nue, lo­bu­ba­nzi ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nuf.

34 La­ma­khu­lu­sigh alo aye­nga­se­gu­me­ni eli­nga­pha­ndle; le­zi­hla­hla ze­la­lai za­zi­se­mi­gu­ba­zi­ni ya­lo, nga­pha la­nga­pha; lo­kwe­nyu­ke­la ki­lo kwa­ku­le­zi­nya­the­lo ezi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lij.

35 Wa­se­ngi­sa esa­ngwe­ni eli­nge­nya­ka­tho, wa­li­nga­ni­sa nje­nge­zi­li­nga­ni­so le­zik.

36 Ama­ka­me­lo alol, imi­gu­ba­zi ya­lom, la­ma­khu­lu­si alon, la­ma­wi­ndi aye­ku­loo inhla­ngo­thi zo­nke azi­nge­le­ze­le­yo; ubu­de ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nup, lo­bu­ba­nzi bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nuq.

37 Le­mi­gu­ba­zi ya­lor ya­yi­nga­se­gu­me­ni eli­nga­pha­ndle, le­zi­hla­hla ze­la­las za­zi­se­mi­gu­ba­zi­ni ya­lo, nga­pha la­nga­pha; lo­kwe­nyu­ke­la ki­lo kwa­ku­le­zi­nya­the­lo ezi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lit.

38 Nja­lo ama­ka­me­lou le­mi­nya­ngo ya­lo kwa­ku­nga­se­mi­gu­ba­zi­ni ya­ma­sa­ngov; la­pho ba­be­ge­zi­se­law umni­ke­lo wo­ku­tshi­swax.

39 Le­khu­lu­si­ni le­sa­ngo kwa­ku­kho­na ama­ta­fu­la ama­bi­li nga­pha, la­ma­ta­fu­la ama­bi­li nga­pha, uku­hla­be­la phe­zu kwa­wo umni­ke­lo wo­ku­tshi­swayz lo­mni­ke­lo we­so­noa lo­mni­ke­lo we­ca­lab.

40 La­se­ce­le­ni nga­pha­ndle ekwe­nyu­ke­le­ni ku­so isi­va­lo se­sa­ngo le­nya­ka­tho kwa­ku­la­ma­ta­fu­la ama­bi­li, la­se­ce­le­ni eli­nye eli­nga­se­khu­lu­si­ni le­sa­ngo kwa­ku­la­ma­ta­fu­la ama­bi­li.

41 Ama­ta­fu­la ama­ne nga­pha, la­ma­ta­fu­la ama­ne nga­pha, nga­se­ce­le­ni kwe­sa­ngo; ama­ta­fu­la ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, aba­be­hla­be­la phe­zu kwa­woc.

42 La­ma­ta­fu­la ama­ne omni­ke­lo wo­ku­tshi­swad awa­ma­tshe aba­zi­we­yoe; ubu­de ba­bu­yi­nga­lo eyo­dwa le­ngxe­nye, lo­bu­ba­nzi ba­bu­yi­nga­lo eyo­dwa le­ngxe­nye, lo­ku­pha­ka­ma kwa­ku­yi­nga­lo eyo­dwa. Phe­zu kwa­wo ba­be­ka izi­kha­li aba­hla­ba nga­zo umni­ke­lo wo­ku­tshi­swaf lo­mhla­tshe­lo.

43 Kwa­ku­le­zi­ngwe­gweg, ezi­yi­bu­ba­nzi be­sa­ndlah si­nye, zi­mi­si­we nga­pha­ka­thi inhla­ngo­thi zo­nke ezi­zi­nge­le­ze­le­yo; la­phe­zu kwa­ma­ta­fu­la kwa­ku­le­nya­ma yo­mni­ke­lo.

44 La­nga­pha­ndle kwe­sa­ngo eli­nga­pha­ka­thi kwa­ku­la­ma­ka­me­loi aba­hla­be­le­li egu­me­ni eli­nga­pha­ka­thij, ela­li­se­ce­le­ni kwe­sa­ngo eli­se­nya­ka­tho, lo­ku­kha­nge­la kwa­lo ku­se­ndle­le­ni ye­ni­ngi­zi­mu; eli­lo­dwa li­se­ce­le­ni kwe­sa­ngo eli­se­ni­ngi­zi­mu, li­kha­nge­le nga­se­ndle­le­ni ye­nya­ka­tho.

45 Wa­se­si­thi ki­mi: Le­li­ka­me­lok oku­kha­nge­la kwa­lo ku­se­ndle­le­ni ye­ni­ngi­zi­mu, li­nge­la­ba­pri­sti, aba­gci­na umli­ndo we­ndlul.

46 Le­ka­me­lo oku­kha­nge­la kwa­lo ku­se­ndle­le­ni ye­nya­ka­tho li­nge­la­ba­pri­stimn, aba­gci­na umli­ndo we­la­thio. Lap nga­ma­do­da­na ka­Za­do­kiq pha­ka­thi kwa­ma­do­da­na ka­Le­vi, aso­nde­la eNko­si­ni uku­yi­kho­nzars.

47 Wa­se­li­nga­ni­sa igu­ma; ubu­de ba­ba zi­nga­lo ezi­li­khu­lut, lo­bu­ba­nzi ba­ba zi­nga­lo ezi­li­khu­luu, li­li­nge­ne inhla­ngo­thi zo­zi­nev; le­la­thi la­li­pha­mbi kwe­ndluw.

48 Wa­se­ngi­le­tha ekhu­lu­si­ni le­ndlux, wa­li­nga­ni­sa umgu­ba­zi we­khu­lu­siy, izi­nga­lo ezi­nhla­nu nga­pha le­zi­nga­lo ezi­nhla­nu nga­pha, lo­bu­ba­nzi be­sa­ngo, izi­nga­lo ezi­nta­thu nga­pha, le­zi­nga­lo ezi­nta­thu nga­pha.

49 Ubu­de be­khu­lu­si ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, lo­bu­ba­nzi bu­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi la­nyez; wa­sengi­le­tha nge­zi­nya­the­lo abe­nyu­ke­la ku­lo nga­zo; fu­thi kwa­ku­le­zi­nsi­kaa nga­se­mi­gu­ba­zi­nib, enye nga­pha, le­nye nga­pha.

41Wa­se­ngi­nge­ni­sa ethe­mpe­li­niab, wa­li­nga­ni­sa imi­gu­ba­zic, ubu­ba­nzi ba­bu­yi­zi­nga­lo ezi­yi­si­thu­pha nga­pha, lo­bu­ba­nzi bu­yi­zi­nga­lo ezi­yi­si­thu­pha la­nga­pha, ubu­ba­nzi be­the­nted.

2 Lo­bu­ba­nzi bo­mnya­ngo ba­bu­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mie; la­ma­ce­le omnya­ngo aye­zi­nga­lo ezi­nhla­nu ku­lo­lu uhla­ngo­thi, le­zi­nga­lo ezi­nhla­nu ku­lo­lu­ya uhla­ngo­thi. Wa­se­li­nga­ni­sa ubu­de ba­lo, izi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­nef, lo­bu­ba­nzi, izi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­lig.

3 Wa­se­nge­na nga­pha­ka­thih, wa­li­nga­ni­sa umgu­ba­zi wo­mnya­ngoi, inga­lo ezi­mbi­li; lo­mnya­ngo, inga­lo ezi­yi­si­thu­pha; lo­bu­ba­nzi bo­mnya­ngo, inga­lo ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

4 Wa­se­li­nga­ni­sa ubu­de ba­yo, inga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­lij; lo­bu­ba­nzi, inga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, nga­pha­mbi kwe­the­mpe­lik. Wa­se­si­thi ki­mi: Le yi­ngcwe­le ye­zi­ngcwe­lel.

5 Wa­se­li­nga­ni­sa umdu­li we­ndlu, izi­nga­lo ezi­yi­si­thu­pha; lo­bu­ba­nzi bama­ka­me­lo ase­ce­le­nim, izi­nga­lo ezi­ne, inhla­ngo­thi zo­nke ezi­zi­nge­le­ze­le indlu inhla­ngo­thi zo­nke.

6 Nja­lo ama­ka­me­lo ase­ce­le­nin aye­ma­tha­thuo, ika­me­lo eli­se­ce­le­ni phe­zu kwe­ka­me­lo eli­se­ce­le­ni, aphi­ndwa nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu; nja­lo ange­na emdu­li­ni owa­wu­ngo­we­ndlu ya­ma­ka­me­la ase­ce­le­ni inhla­ngo­thi zo­nke ezi­zi­nge­le­ze­le­yop, uku­ze abe lo­ku­ba­mbe­ka, ko­dwa anga­ba­mbe­ki emdu­li­ni we­ndluq.

7 Kwa­ba kho­na uku­qhe­lar, lo­ku­zi­nge­le­ze­la ku­se­nyu­ka lo­kwe­nyu­ka ku­si­ya ema­ka­me­lwe­ni ase­ce­le­nis; ngo­ba uku­zi­nge­le­ze­la kwe­ndlu kwa­qhu­be­ka ku­se­nyu­ka inhla­ngo­thi zo­nke ezi­zi­nge­le­ze­le indlu; ngo­ku­nja­lo-ke ubu­ba­nzi be­ndlu ba­ba se­kwe­nyu­ke­ni; nga­kho-ke kwe­nyu­kat ku­su­ke kwe­li­pha­nsi ku­si­ya kwe­li­phe­zu­lu nge­li­nga­pha­ka­thiu.

8 Nga­bo­na fu­thi uku­pha­ka­ma kwe­ndlu inhla­ngo­thi zo­nke ezi­zi­nge­le­ze­le­yo; izi­se­ke­lo za­ma­ka­me­lo ase­ce­le­niv za­zi­ngu­mhla­nga ogcwe­le­yo; inga­lo kwa­ku­yi­mi­hla­nga eyi­si­thu­phaw.

9 Ubu­qa­tha bo­mdu­li, owa­wu­ngo­we­ka­me­lo eli­se­ce­le­ni nga­pha­ndlex, ba­bu­zi­nga­lo ezi­nhla­nu; nja­lo oku­se­le­yoy kwa­ku­yi­nda­wo ya­ma­ka­me­lo ase­ce­le­niz aye­nga­ku­yo indlu.

10 La­pha­ka­thi kwa­ma­ka­me­lo kwa­ku­lo­bu­ba­nzia be­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li inhla­ngo­thi zo­nke ze­ndlu, inhla­ngo­thi zo­nke ezi­zi­nge­le­ze­le­yob.

11 Le­zi­va­lo za­ma­ka­me­lo ase­ce­le­nic za­zi­nga­ku­kho oku­se­le­yod, esi­nye isi­va­lo nga­se­ndle­le­ni ye­nya­ka­tho, le­si­nye isi­va­lo nga­se­ni­ngi­zi­mu; lo­bu­ba­nzi be­nda­wo yo­ku­se­le­yoe ba­bu­zi­nga­lo ezi­nhla­nu inhla­ngo­thi zo­nke ezi­zi­nge­le­ze­le­yo.

12 Ma­ye­la­na le­sa­khi­wo esa­si­pha­mbif kwe­nda­wo eye­hlu­ka­ni­si­we­yog e­hla­ngo­thini nge­ndle­la ye­ntsho­na­la­ngah, ubu­ba­nzi ba­bu­yi­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa; lo­mdu­li we­sa­khi­wo wa­wu­zi­nga­lo ezi­nhla­nu ngo­bu­qa­tha inhla­ngo­thi zo­nke ezi­zi­nge­le­ze­le­yo, lo­bu­de ba­wo ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye.

13 Wa­se­li­nga­ni­sa indlu, ubu­de ba­bu­yi­zi­nga­lo ezi­li­khu­lu; le­nda­wo eye­hlu­ka­ni­si­we­yoi, le­sa­khi­wo, le­mi­du­li ya­yo, ubu­de ba­bu­yi­zi­nga­lo ezi­li­khu­luj;

14 lo­bu­ba­nzi bo­bu­so be­ndlu, lo­be­nda­wo eye­hlu­ka­ni­si­we­yo nga­se­mpu­ma­la­ngak, izi­nga­lo ezi­li­khu­lul.

15 Wa­se­li­nga­ni­sa ubu­de be­sa­khi­wo ma­qo­nda­nam le­nda­wo eye­hlu­ka­ni­si­we­yo eya­yi­nge­mva kwa­so, le­mi­kha­ndlo ya­so nga­pha la­nga­phan, izi­nga­lo ezi­li­khu­luo, le­the­mpe­li eli­nga­pha­ka­thi, la­ma­khu­lu­si egu­ma.

16 Imi­bu­ndup, la­ma­wi­ndi ava­li­we­yoq, le­mi­kha­ndlo inhla­ngo­thi zo­nker ko­ku­tha­thus, ma­qo­nda­na lo­mbu­ndut, kwe­mbe­swe nga­ma­pu­la­nka azi­nge­le­ze­le­yo inhla­ngo­thi zo­nke, ku­su­ke­la emhla­ba­thi­ni ku­si­ya ema­wi­ndi­ni; ama­wi­ndi-ke aye­si­be­ke­lwe;

17 ku­ze ku­be phe­zu ko­mnya­ngo, ku­ze ku­be se­ndli­ni enga­pha­ka­thi le­nga­pha­ndle, la­ku­wo wo­nke umdu­li inhla­ngo­thi zo­nke uzi­nge­le­ze­le nga­pha­ka­thi la­nga­pha­ndle, nge­zi­li­nga­ni­so.

18 Nja­lo kwa­kwe­nzi­we nga­ma­khe­ru­bhi*u le­zi­hla­hla ze­la­la, ku­ze ku­thi isi­hla­hla se­la­la sa­si­pha­ka­thi kwe­khe­ru­bhi le­khe­ru­bhi; nja­lo yi­le­lo la­le­lo ikhe­ru­bhi la­li­lo­bu­so obu­bi­livw.

19 Ku­ze ku­thi ubu­so bo­mu­ntu ba­bu­kha­nge­le­ne le­si­hla­hla se­la­la nga­phax, lo­bu­so be­bho­ngo le­si­lwa­ne bu­kha­nge­le­ne le­si­hla­hla se­la­la nga­pha. Kwa­kwe­nzi­we endli­ni yo­nke inhla­ngo­thi zo­nke ezi­zi­nge­le­ze­le­yo.

20 Ku­su­ke­la emhla­ba­thi­ni ku­ze ku­be phe­zu ko­mnya­ngo kwa­kwe­nzi­we ama­khe­ru­bhiy le­zi­hla­hla ze­la­la, lase­mdu­lini we­the­mpe­liz.

21 Imi­gu­ba­zi ye­the­mpe­lia ya­yi­li­nga­na inhla­ngo­thi zo­nebc; ma­ye­la­na lo­bu­so be­nda­wo engcwe­led, isi­mo so­bu­nye sa­si­nje­nge­si­mo so­bu­nye.

22 Ila­thi le­si­go­doe la­li­zi­nga­lo ezi­nta­thu ngo­ku­pha­ka­ma, lo­bu­de ba­lo bu­zi­nga­lo ezi­mbi­li, la­ma­gu­mbi alo, lo­bu­de ba­lo, le­mi­du­li ya­lo, kwa­ku­ngo­kwe­zi­go­do. Wa­se­si­thi ki­mi: Le­li li­ta­fu­laf eli­pha­mbi kwe­Nko­sig.

23 Kwa­ku­le­zi­va­lo ezi­mbi­li ku­lo ithe­mpe­lih la­ku­yo inda­wo engcwe­lei.

24 Nja­lo izi­va­lo za­zi­le­mpi­ko ezi­mbi­lij, impi­ko ezi­mbi­li ezi­tshi­bi­li­ka­yok; ezi­mbi­li eze­si­va­lo esi­nye, le­mpi­ko ezi­mbi­li eze­si­nye.

25 Nja­lo kwe­nzi­wa ku­zo, ku­zo izi­va­lo ze­the­mpe­lil, ama­khe­ru­bhim le­zi­hla­hla ze­la­lano, nje­ngo­kwa­kwe­nzi­we emi­du­li­nip; kwa­ku­la­ma­pu­la­nka aqa­tha ebu­swe­niq be­khu­lu­si nga­pha­ndler.

26 Kwa­ku­kho­na ama­wi­ndi ava­li­we­yos le­zi­hla­hla ze­la­lat nga­pha la­nga­pha, ema­ce­le­ni ekhu­lu­siu la­ma­ka­me­lo endlu ece­le­niv la­ma­pu­la­nka aqa­thaw.

42Wa­se­ngi­khu­phe­la egu­me­ni eli­nga­pha­ndlea, nge­ndle­la ekha­nge­le nga­se­nya­ka­tho; wa­ngi­le­tha eka­me­lwe­ni eli­qo­nde­neb le­nda­wo eye­hlu­ke­ne­yoc, nja­lo eli­qo­nde­ne le­sa­khi­wo nga­se­nya­ka­thod.

2 Pha­mbi ko­bu­de be­zi­nga­lo ezi­li­khu­lu kwa­ku­lo­mnya­ngo we­nya­ka­thoe; lo­bu­ba­nzi ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nuf.

3 Ma­qo­nda­na lezi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li eza­zi­nge­ze­gu­ma la­nga­pha­ka­thig, la­ma­qo­nda­na le­nda­wo ega­nde­lwe­yo eya­yi­nge­ye­gu­ma eli­nga­pha­ndleh, kwa­ku­lo­mkha­ndlo ma­qo­nda­na lo­mkha­ndloi, ngezi­te­zi ezi­nta­thuj.

4 La­pha­mbi kwa­ma­ka­me­lokl kwa­ku­le­nda­wo yo­ku­ha­mba ezi­nga­lo ezi­li­tshu­mi ngo­bu­ba­nzi nga­pha­ka­thi, indle­la eyi­nga­lo eyo­dwam, le­mi­nya­ngo ya­wo ya­yi­nga­se­nya­ka­thon.

5 Ama­ka­me­lo anga­phe­zu­lu-ke aye­ma­fi­tsha­neo; ngo­ba imi­kha­ndlop ya­yi­nci­phi­sa ku­woq, ku­la­kwa­pha­nsir la­ku­la­kwa­pha­ka­thi kwe­sa­khi­wo.

6 Ngo­ba ayele­zi­te­zi ezi­nta­thu, ko­dwa za­zi­nge­la­zi­nsi­ka nje­nge­zi­nsi­ka za­ma­gu­ma; nga­kho-ke isa­khi­wo sa­si­nci­phi­les ku­la­kwa­pha­nsi la­ku­la­kwa­pha­ka­thi ku­su­ke­la emhla­ba­thi­nitu.

7 Lo­mdu­li owa­wu­nga­pha­ndlev ma­qo­nda­na la­ma­ka­me­low, indle­la ye­gu­ma eli­nga­pha­ndle nga­pha­mbi kwa­ma­ka­me­lo, ubu­de ba­wo ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nux.

8 Ngo­ba ubu­de ba­ma­ka­me­lo aye­se­gu­me­ni eli­nga­pha­ndle ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu; kha­nge­la-ke, nga­pha­mbi kwe­the­mpe­li kwa­ku­zi­nga­lo ezi­li­khu­luyz.

9 La­nga­pha­nsi kwa­la­ma­ka­me­lo kwa­ku­lo­ku­nge­na nga­se­mpu­ma­la­ngaa, la­pho umu­ntu enge­na ku­wo eve­la egu­me­ni eli­nga­pha­ndle.

10 Ama­ka­me­lo aye­se­bu­ba­nzi­ni bo­mdu­li we­gu­mab, indle­la ye­mpu­ma­la­nga, nga­pha­mbi kwe­nda­wo eye­hlu­ka­ni­si­we­yoc, la­nga­pha­mbi kwe­sa­khi­wod.

11 Le­ndle­la pha­mbi kwa­woe ya­yi­nje­nge­si­mo sa­ma­ka­me­lo aye­se­ndle­leni ye­nya­ka­thof, nje­ngo­bu­de ba­wog, ngo­ku­nja­lo nje­ngo­bu­ba­nzi ba­wo. La­kho ko­nke uku­phu­ma kwa­wo kwa­ku­nje­ngo­kwe­mi­khu­ba ya­wo la­nje­ngo­kwe­mi­nya­ngo ya­woh.

12 La­nje­ngo­kwe­mi­nya­ngo ya­ma­ka­me­lo aye­se­ndle­leni ye­ni­ngi­zi­mu kwa­ku­lo­mnya­ngo esi­hlo­kwe­ni se­ndle­lai, indle­la pha­mbi ko­mdu­li oqo­ndi­le­yo, la­pho umu­ntu enge­na indle­la ye­mpu­ma­la­ngaj.

13 Wa­se­si­thi ki­mi: Ama­ka­me­lo enya­ka­tho la­ma­ka­me­lo eni­ngi­zi­muk, apha­mbi kwe­nda­wo eye­hlu­ka­ni­si­we­yol, anga­ma­ka­me­lo angcwe­le, la­pho aba­pri­stim aba­so­nde­la eNko­si­ni aba­za­ku­dlan kho­na izi­nto ezi­ngcwe­le­ngcwe­leo; ba­be­ke kho­na izi­nto ezi­ngcwe­le­ngcwe­le, lo­mni­ke­lo wo­ku­dlapqr, lo­mni­ke­lo we­so­nostu, lo­mni­ke­lo we­ca­lavwx, ngo­ba inda­wo ingcwe­le.

14 La­pho aba­pri­sti be­nge­na, ka­ba­yi­ku­phu­ma enda­we­ni engcwe­le ba­ye egu­me­ni eli­nga­pha­ndle, ko­dwa ba­za­be­ka la­pho ize­mba­tho za­bo aba­kho­nza nga­zoy, ngo­ba zi­ngcwe­le; ba­gqo­ke ezi­nye ize­mba­thoz, ba­so­nde­le ku­kho oku­ngo­kwa­ba­ntua.

15 Ese­qe­di­le izi­li­nga­ni­so ze­ndlu enga­pha­ka­thi, wa­ngi­khu­pha nge­ndle­la ye­sa­ngo eli­kha­nge­le indle­la ye­mpu­ma­la­ngab, wa­yi­li­nga­ni­sa inhla­ngo­thi zo­nke ezi­zi­nge­le­ze­le­yo.

16 Wa­li­nga­ni­sa uhla­ngo­thi lwe­mpu­ma­la­nga ngo­mhla­nga wo­ku­li­nga­ni­sac, imi­hla­nga enga­ma­khu­lu ama­hla­nu, ngo­mhla­nga wo­ku­li­nga­ni­sa inhla­ngo­thi zo­nke.

17 Wa­li­nga­ni­sa uhla­ngo­thi lwe­nya­ka­tho, imi­hla­nga enga­ma­khu­lu ama­hla­nu, ngo­mhla­nga wo­ku­li­nga­ni­sa inhla­ngo­thi zo­nke.

18 Wa­li­nga­ni­sa uhla­ngo­thi olu­nge­ni­ngi­zi­mu, imi­hla­nga enga­ma­khu­lu ama­hla­nu, ngo­mhla­nga wo­ku­li­nga­ni­sa.

19 Wa­se­phe­ndu­ke­la ku­hla­ngo­thi lwe­ntsho­na­la­nga, wa­li­nga­ni­sa imi­hla­nga enga­ma­khu­lu ama­hla­nu ngo­mhla­nga wo­ku­li­nga­ni­sa.

20 Wa­yi­li­nga­ni­sa ezi­nhla­ngo­thi­ni zo­zi­ne. Ya­yi­lo­mdu­li inhla­ngo­thi zo­nke uzi­nge­le­ze­led, ubu­de ba­nga­ma­khu­lu ama­hla­nue, lo­bu­ba­nzi bu­nga­ma­khu­lu ama­hla­nu, ukwe­hlu­ka­ni­sa pha­ka­thi ko­ku­ngcwe­le lo­ku­nga­ngcwe­lef.

Inka­zi­mu­lo ye­Nko­si igcwa­li­sa ithe­mpe­li

43Wa­se­ngi­yi­sa esa­ngwe­ni, isa­ngo eli­kha­nge­le indle­la ye­mpu­ma­la­ngaa.

2 Kha­nge­la-ke, inka­zi­mu­lo ka­Nku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lib ye­za ive­la nge­ndle­la ye­mpu­ma­la­nga; le­li­zwi la­khe la­li­nje­ngo­msi­ndo wa­ma­nzi ama­ne­ngic; lo­mhla­ba wa­kha­nya nge­nka­zi­mu­lo ya­khed.

3 Fu­thi kwa­ku­nje­nge­si­mo so­mbo­no enga­ngi­wu­bo­ni­lee, nje­ngo­mbo­no enga­ngi­wu­bo­ne la­pho ngi­ze ukuza­chi­tha umu­zif; le­mi­bo­no ya­yi­nje­ngo­mbo­no enga­ngi­wu­bo­ne nga­se­mfu­le­ni iKe­ba­rig. Nga­se­ngi­si­thi mbo ngo­bu­so ba­mih.

4 Inka­zi­mu­lo ye­Nko­siij ya­si­nge­na endli­ni nge­ndle­la ye­sa­ngo eli­kha­nge­le indle­la ye­mpu­ma­la­ngak.

5 UMo­ya wa­se­ngi­pha­ka­mi­sal, wa­ngi­nge­ni­sa egu­me­ni eli­nga­pha­ka­thi; kha­nge­la-ke, inka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­gcwa­li­sa indlum.

6 Nga­se­ngi­mu­zwa ekhu­lu­ma la­mi enga­se­ndli­ni; fu­thi umu­ntu wa­ye­mi ece­le­ni kwa­min.

7 Wa­se­si­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntu, le yi­nda­wo ye­si­hla­lo sa­mi so­bu­kho­sio, le­nda­wo ye­nga­pha­nsi ye­nya­wo za­mip, la­pho engi­za­hla­la kho­naq pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ku­ze ku­be pha­ka­der; nja­lo indlu kaI­sra­ye­li ka­yi­sa­yi­ku­ngco­li­sast ibi­zo la­mi eli­ngcwe­leu, bo­na la­ma­kho­si abo, ngo­bu­wu­le ba­bov la­nge­zi­du­mbu za­ma­kho­si abo e­nda­weni za­bo ezi­pha­ke­me­yow,

8 eku­mi­se­ni kwa­bo umbu­ndu wa­box embu­ndwi­ni wa­miy, lo­mgu­ba­zi wa­bo ece­le­ni ko­mgu­ba­zi wa­miz, ku­be ngu­mdu­li nje pha­ka­thi kwa­mi la­boa, fu­thi ba­ngco­li­se ibi­zo la­mi eli­ngcwe­lebc nga­ma­nya­la abo aba­we­nzi­le­yo, nga­kho ngi­ba­qe­di­le ola­ke­ni lwa­mi.

9 Kha­the­si ka­ba­de­di­se­le ubu­fe­be ba­bod le­zi­du­mbu za­ma­kho­si aboe kha­tsha­na la­mi; kho­na ngi­za­hla­la pha­ka­thi kwa­bo ku­ze ku­be pha­ka­def.

Ila­thi eli­se­the­mpe­li­ni eli­tsha

10 We­na, ndo­da­na yo­mu­ntu, tshe­ngi­sa indlu ya­koI­sra­ye­li le indlug, uku­ze ba­be le­nhlo­ni nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko za­boh; nja­lo ka­ba­li­nga­ni­se isi­bo­ne­loi.

11 Uba-ke be­le­nhlo­ni nga­kho ko­nke aba­kwe­nzi­le­yo, ba­zi­se isi­mo se­ndluj, lo­ku­kha­nge­le­ka kwa­yokl, le­zi­nda­wo za­yo zo­ku­phu­mam, le­zi­nda­wo za­yo zo­ku­nge­nan, la­zo zo­nke izi­mo za­yoo, la­zo zo­nke izi­mi­so za­yo, ye­bo zo­nke izi­mo za­yop, la­yo yo­nke imi­la­yo ya­yo; uku­bha­le pha­mbi kwa­me­hlo aboq, uku­ze ba­gci­ne isi­mo sa­yo so­nke, le­zi­mi­so za­yo zo­nke, ba­ze­nzer.

12 Lo ngu­mla­yo we­ndlu: Phe­zu kwe­ngqo­nga ye­nta­bas wo­nke umngce­le wa­yo inhla­ngo­thi zo­nke ozi­nge­le­ze­le­yo uza­ku­ba yi­ngcwe­le­ngcwe­let. Kha­nge­la, lo ngu­mla­yo we­ndlu.

13 Fu­thi le­zi yi­zi­li­nga­ni­so ze­la­thi nge­zi­nga­lou, inga­lo iyi­nga­lo lo­bu­ba­nzi be­sa­ndlav; le­nka­ba ibe yi­nga­lo, lo­bu­ba­nzi bu­be yi­nga­lo, lo­mngce­le wa­lo emphe­thwe­ni wa­lo inhla­ngo­thi zo­nkew ube yi­kwe­lu­lwa oku­ko­dwa kwe­mi­nwex. Nja­lo le iza­ku­ba ngu­mhla­ne we­la­thi.

14 Nja­lo ku­su­ke­la ku­si­se­ke­lo emhla­ba­thi­ni ku­ze ku­be se­mngce­le­ni opha­nsi ku­be zi­nga­lo ezi­mbi­li, lo­bu­ba­nzi bu­be yi­nga­lo eyo­dwa; fu­thi ku­su­ke­la emngce­le­ni omnca­ne ku­si­ya emngce­le­ni omkhu­lu ku­be zi­nga­lo ezi­ne, lo­bu­ba­nzi bu­be yi­nga­lo.

15 Nja­lo izi­ko le­la­thi li­be zi­nga­lo ezi­ne, nja­lo ku­su­ke­la ezi­ko le­la­thi ku­si­ya phe­zu­lu ku­be le­zi­mpo­ndo ezi­ney.

16 Nja­lo izi­ko le­la­thi li­be yi­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi la­mbi­li ngo­bu­de, ezi­li­tshu­mi la­mbi­li ngo­bu­ba­nzi, ku­li­nga­na inhla­ngo­thi zo­zi­nez ezi­nhla­ngo­thi­ni za­lo zo­zi­nea.

17 Umngce­leb ube yi­zi­nga­lo ezi­li­tshu­mi la­ne ngo­bu­de, le­zi­li­tshu­mi la­ne ngo­bu­ba­nzi, ezi­nhla­ngo­thi­ni zo­zi­ne za­loc; lo­mphe­tho inhla­ngo­thi zo­nke za­lod ube yi­ngxe­nye ye­nga­loe, le­nka­ba ya­lo ibe yi­nga­lo inhla­ngo­thi zo­nke, le­zi­nya­the­lo za­lo zi­kha­nge­le empu­ma­la­ngaf.

18 Wa­se­si­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntu, itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Le­zi yi­zi­mi­so ze­la­thig, mhla be­za­le­nza, uku­thi ba­ni­ke­le umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa phe­zu kwa­lo, lo­ku­thi ba­fa­fa­ze iga­zi phe­zu kwa­loh.

19 Nja­lo uza­ni­ka ku­ba­pri­sti ama­Le­vii abe­nza­lo ka­Za­do­kijk, aba­so­nde­la­yo ki­mil, itsho iNko­si uJe­ho­va, uku­ze ba­ngi­kho­nze, ijo­ngo­si itho­le le­nko­momn li­be ngu­mni­ke­lo we­so­noo.

20 Utha­the okwe­ga­zi la­yop, uli­fa­keq ezi­mpo­ndwe­ni zo­zi­ne za­lor, la­se­ma­gu­mbi­ni oma­ne omngce­les, la­phe­zu ko­mphe­tho ozi­nge­le­ze­le­yotu. Ngo­ku­nja­lo uza­li­hla­mbu­lu­lav, ule­nze­le inhla­wu­lo yo­ku­thu­law.

21 Fu­thi uza­tha­tha ijo­ngo­si lo­mni­ke­lo we­so­nox, ali­tshi­sey enda­we­ni emi­si­we­yoz ye­ndlu nga­pha­ndle kwe­nda­wo engcwe­lea.

22 La­ngo­su­ku lwe­si­bi­li uza­so­nde­za izi­nya­ne le­mbu­zi eli­nge­la­si­ci li­be ngu­mni­ke­lo we­so­no; nja­lo ba­za­hla­mbu­lu­la ila­thib nje­ngo­ba ba­beli­hla­mbu­lu­le nge­jo­ngo­si.

23 Nxa usu­qe­di­le uku­hla­mbu­lu­lac, uza­so­nde­za ijo­ngo­si itho­le le­nko­mo eli­nge­la­si­ci, le­nqa­ma enge­la­si­ci eve­la emhla­nji­ni.

24 Uku­so­nde­ze pha­mbi kwe­Nko­si; nja­lo aba­pri­sti ba­za­the­la itshwa­yi phe­zu kwa­khod, ba­ku­ni­ke­le ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa eNko­si­ni.

25 Insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sae uza­lu­ngi­sa insu­ku zo­nke imbu­zi yo­mni­ke­lo we­so­no; fu­thi ba­za­lu­ngi­sa ijo­ngo­si itho­le le­nko­mo, le­nqa­ma eve­la emhla­nji­ni, ku­nge­la­si­ci.

26 Insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­saf ba­za­kwe­nze­la ila­thi inhla­wu­lo yo­ku­thu­la, ba­li­hla­mbu­lu­le, ba­le­hlu­ka­ni­se.

27 Nxa se­zi­phe­li­le le­zo­nsu­kug, ku­za­ku­thi ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lih ku­si­ya pha­mbi­lii, aba­pri­sti be­nze imi­ni­ke­lo ye­nu yo­ku­tshi­swa phe­zu kwe­la­thi, le­mi­ni­ke­lo ye­nu yo­ku­thu­laj; nja­lo ngi­za­le­mu­ke­lak, itsho iNko­si uJe­ho­va.

Inko­nzo ye­the­mpe­li eli­tsha

44Wa­se­ngi­bu­yi­se­la nge­ndle­laa ye­sa­ngo le­nda­wo engcwe­leb enga­pha­ndle, eli­kha­nge­le nga­se­mpu­ma­la­ngac, ela­li­va­le­ki­le.

2 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Le­li­sa­ngo li­za­hla­la li­va­li­we, ka­li­yi­ku­vu­lwa, ka­ku­la­mu­ntu oza­nge­na nga­lo; ngo­ba iNko­si, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lid, inge­ne nga­lo, nga­kho li­za­ku­ba li­va­le­ki­le.

3Li­be nge­le­si­pha­tha­ma­ndla; isi­pha­tha­ma­ndlae, so­na si­za­hla­la ki­lo, uku­thi si­dle isi­nkwa pha­mbi kwe­Nko­sif. Nge­ndle­la ye­khu­lu­si le­sa­ngo si­za­nge­na, la­nge­ndle­la ya­lo si­za­phu­mag.

4 Wa­se­ngi­le­tha nge­ndle­la ye­sa­ngo le­nya­ka­tho nga­pha­mbi kwe­ndluh. Nga­se­ngi­bo­na, kha­nge­la-ke, inka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­gcwa­li­sa indlu ye­Nko­sii; nga­se­ngi­si­thi mbo ngo­bu­so ba­mij.

5 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Ndo­da­na yo­mu­ntu, be­ka inhli­zi­yo ya­kho, ubo­ne nga­me­hlo akhok, uzwe nge­ndle­be za­khol, ko­nke engi­za­ku­tshe­la kho­na ma­ye­la­na le­zi­mi­so zo­nke ze­ndlu ye­Nko­sim, le­mi­la­yo ya­yo yo­nken; ube­ke inhli­zi­yo ya­kho ku­yo inda­wo yo­ku­nge­na ye­ndluo, la­zo zo­nke izi­nda­wo zo­ku­phu­ma ze­nda­wo engcwe­lep.

6 Nja­lo uza­ku­thi ki­bo aba­vu­ke­la­yoq, ki­yo indlu kaI­sra­ye­li: Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Se­kwa­ne­le ki­ni, nge­nxa ya­zo zo­nke izi­ne­ngi­so ze­nur, li­na ndlu kaI­sra­ye­li.

7 Ngo­ba li­nge­ni­si­le abe­zi­zwes, aba­nga­so­ka­nga nge­nhli­zi­yot la­ba­nga­so­ka­nga nge­nya­ma, uku­thi ba­be se­nda­we­ni ya­mi engcwe­leu, uku­yi­ngco­li­sa, ngi­tsho indlu ya­miv, la­pho li­ni­ke­la isi­nkwa sa­miw, ama­fu­thax, le­ga­ziyz, fu­thi be­phu­li­le isi­vu­me­lwa­no sa­mi nga­ma­nya­la enu wo­nke.

8 Nja­lo ka­li­gci­na­nga umli­ndo we­zi­nto za­mi ezi­ngcwe­lea; ko­dwa li­zi­mi­se­le aba­gci­ni bo­mli­ndo wa­mi enda­we­ni ya­mi engcwe­le.

9 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ka­ku­lamu­ntu we­zi­zweb, onga­so­ka­nga enhli­zi­ywe­nic, ku­mbe onga­so­ka­nga enya­me­ni, oza­nge­na enda­we­ni ya­mi engcwe­le, ku­ye wo­nke owe­zi­zwe opha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

10 Ko­dwa ama­Le­vi asu­ka aya kha­tsha­na la­mid, la­pho uI­sra­ye­li edu­ha, adu­ha esu­ka ki­mie ela­nde­la izi­tho­mbe za­wo, ngi­tsho aza­thwa­la isi­pha­mbe­ko sa­wof.

11 Ku­be ka­nti aza­ku­ba yi­zi­kho­nzig enda­we­ni ya­mi engcwe­leh, be­lo­bu­bo­ni­si ba­ma­sa­ngo endlu, nja­lo ekho­nza endli­nii; wo­na aza­hla­ba umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa lo­mhla­tshe­lo owe­nze­lwa aba­ntu, wo­na ame pha­mbi kwa­bo uku­ze aba­kho­nzej.

12 Nge­nxa yo­ku­thi be­ba­kho­nze pha­mbi kwe­zi­tho­mbe za­bo, ba­ba yi­si­khu­be­ki­so se­si­pha­mbe­ko ku­yo indlu ya­koI­sra­ye­li, nga­lo­kho ngi­pha­ka­mi­se isa­ndla sa­mi ngi­me­le­ne la­bok, itsho iNko­si uJe­ho­va, uku­thi ba­za­thwa­la isi­pha­mbe­ko sa­bol.

13 Nja­lo ka­ba­yi­ku­so­nde­la ki­mim, uku­ze ba­ngi­se­be­nze­le nje­nga­ba­pri­sti, lo­ba ba­so­nde­le la­ku­zi­phi izi­nto za­mi ezi­ngcwe­le, enda­we­ni eyi­ngcwe­le­ngcwe­len; ko­dwa ba­za­thwa­la ihla­zo la­boo, la­ma­nya­la abo aba­we­nzi­le­yo.

14 Ko­dwa ngi­za­be­nza aba­gci­ni bo­mli­ndo we­ndlupq, ku­wo wo­nke umse­be­nzi wa­yor, la­ku­kho ko­nke oku­za­kwe­nzi­wa ki­yos.

15 Ko­dwa aba­pri­sti aba­nga­ma­Le­vit, ama­do­da­na ka­Za­do­kiuv, aba­gci­na umli­ndo we­nda­wo ya­mi engcwe­lew la­pho aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­du­ha be­su­ka ki­mix, bo­na ba­za­so­nde­la ki­mi uku­ngi­kho­nzay, be­me pha­mbi kwa­miz uku­ni­ke­la ki­mi ama­hwa­hwa le­ga­zia, itsho iNko­si uJe­ho­va.

16 Bo­na ba­za­nge­na enda­we­ni ya­mi engcwe­le, bo­na ba­so­nde­le eta­fu­le­ni la­mib uku­ngi­kho­nza, ba­gci­ne umli­ndo wa­mic.

17 Ku­za­ku­thi-ke la­pho be­nge­na ema­sa­ngwe­ni egu­ma eli­nga­pha­ka­thide, ba­gqo­ke ize­mba­tho ze­le­mbu eli­co­le­ki­le­yof, ko­dwa ubo­ya be­zi­mvu ka­bu­yi­ku­za phe­zu kwa­bo, be­sa­kho­nza ema­sa­ngwe­ni egu­ma eli­nga­pha­ka­thi, la­nga­pha­ka­thi.

18 Ku­za­ku­ba la­ma­qhi­yeg ele­mbu eli­co­le­ki­le­yo ema­kha­nda aboh, la­bo­ka­bhu­du­la ba­nga­pha­nsii be­le­mbu eli­co­le­ki­le­yoj ba­be enka­lwe­ni za­bo, ba­nga­bhi­nci ngo­ku­gi­nqi­sa­yo.

19 La­la­pho be­phu­me­la egu­me­ni eli­nga­pha­ndle, ngi­tsho egu­me­ni eli­nga­pha­ndle be­si­ya eba­ntwi­nik, ba­za­khu­lu­la ize­mba­tho za­bo aba­kho­nza nga­zolm, ba­zi­be­ke ema­ka­me­lwe­ni angcwe­len, ba­gqo­ke ezi­nye izi­gqo­koo, nja­lo ka­ba­yi­ku­ngcwe­li­sa aba­ntu nge­ze­mba­tho za­bop.

20 Fu­thi ka­ba­yi­ku­phu­ca ama­kha­nda aboq, ka­ba­yi­ku­vu­me­la izi­hlu­thu ze­nwe­le zi­khu­le zi­be zi­nder; ba­za­ge­la lo­ku­ge­la ama­kha­nda abo.

21 Fu­thi ka­ba­yi­ku­na­tha iwa­yi­nis, ngu­lo­wo la­lo­wo­mpri­sti, eku­nge­ne­ni kwa­bo egu­me­ni eli­nga­pha­ka­thit.

22 Nja­lo ka­ba­yi­ku­zi­tha­the­la umfe­lo­ka­ziu ku­mbe ola­hli­we­yov ba­be nga­ba­fa­zi, ko­dwa ba­za­tha­tha izi­nto­mbi ezi­msu­lwa ze­nza­lo ye­ndlu ya­koI­sra­ye­li, lo­ba umfe­lo­ka­zi ongu­mfe­lo­ka­zi wo­mpri­sti.

23 Nja­lo ba­za­fu­ndi­sa aba­ntu ba­miw ume­hlu­ko pha­ka­thi ko­ku­ngcwe­le lo­ku­nga­ngcwe­lex, ba­ba­zi­se ume­hlu­koy pha­ka­thi ko­ku­ngco­li­le­yo lo­ku­hla­mbu­lu­ki­le­yoz.

24 Le­ku­phi­ki­sa­ne­ni bo­na ba­za­ku­ma ekwa­hlu­le­le­nia, ba­hlu­le­le ngo­kwe­za­hlu­le­lo za­mi. Ba­gci­ne imi­la­yo ya­mi le­zi­mi­so za­mi ki­yo yo­nke imi­kho­si ya­mi emi­si­we­yo, ba­ngcwe­li­se ama­sa­ba­tha amib.

25 Nja­lo ka­ba­yi­ku­za emu­ntwi­ni ofi­le­yoc uku­zi­ngco­li­sad; ko­dwa ngo­yi­se, ku­mbe ngo­ni­na, ku­mbe nge­ndo­da­na, ku­mbe nge­ndo­da­ka­zi, ngo­mfo­wa­bo, ku­mbe ngo­da­de­wa­bo onge­yi­su­ye we­ndo­da, ba­nga­zi­ngco­li­sae.

26 La­nge­mva ko­ku­hla­nju­lu­lwa kwa­khe ba­za­mba­le­la insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­saf.

27 La­ngo­su­ku aza­nge­na nga­lo enda­we­ni engcwe­le, egu­me­ni eli­nga­pha­ka­thig, ukuya­kho­nza enda­we­ni engcwe­le, uza­ni­ke­la umni­ke­lo wa­khe we­so­noh, itsho iNko­si uJe­ho­va.

28 Lo­khu ku­za­ku­ba yi­li­fa ku­boi; ngi­yi­li­fa la­boj; nja­lo ka­li­yi­ku­ba­ni­ka imfu­yo koI­sra­ye­lik; mi­na ngi­yi­nzu­zo ya­bo.

29 Bo­na ba­za­ku­dla umni­ke­lo wo­ku­dlal, lo­mni­ke­lo we­so­nom, lo­mni­ke­lo we­ca­lan, la­kho ko­nke okwe­hlu­ka­ni­si­we­yo koI­sra­ye­li ku­za­ku­ba ngo­kwa­boo.

30 Lo­ku­qa­la kwa­zo zo­nke izi­the­lo zo­ku­qa­la za­kho ko­nke, la­wo wo­nke umni­ke­lo wa­kho ko­nkep, ku­yo yo­nke imi­ni­ke­lo ye­nuqr, ku­za­ku­ba ngo­kwa­ba­pri­sti; lo­ku­qa­la kwe­nhla­ma ye­nus li­ku­ni­ke umpri­sti, uku­hla­li­sat isi­bu­si­so phe­zu kwe­ndlu ya­khou.

31 Aba­pri­sti ka­ba­yi­ku­dla lo­ba ku­yi­ni oku­zi­fe­le­yov, lo­ba oku­da­tshu­li­we­yo, okwe­nyo­ni ku­mbe okwe­nya­ma­za­na.

Ukwe­hlu­ka­ni­swa kwe­li­zwe; isa­be­lo se­Nko­si

45Ku­za­ku­thi-ke la­pho li­sa­ba ili­zwe nge­nka­tho uku­thi li­be yi­li­faa, li­za­ni­ke­lab umni­ke­lo eNko­si­nic, inda­wo engcwe­le ye­li­zwe; ubu­de bu­za­ku­ba yi­bu­de be­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nud, lo­bu­ba­nzi bu­za­ku­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mie. Le­yo iza­ku­ba ngcwe­le ku­yo yo­nke imi­ngce­le ya­yo inhla­ngo­thi zo­nke.

2 Ku­le­yo ku­za­ku­ba lo­kwe­nda­wo engcwe­le enga­ma­khu­lu ama­hla­nu, la­ma­khu­lu ama­hla­nuf, ili­nga­na inhla­ngo­thi zo­ne ezi­zi­nge­le­ze­le­yog; ibe le­gce­ke nge­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu inhla­ngo­thi zo­nkeh.

3 La­nga­le­si­si­li­nga­ni­so li­za­li­nga­ni­sai; ubu­de bu­be zi­nga­lo ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nujk, lo­bu­ba­nzi bu­be zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi, la­pha­ka­thi kwa­yo ku­za­ku­ba kho­na inda­wo engcwe­lel, le­ngcwe­le ye­zi­ngcwe­lem.

4 Ku­za­ku­ba yi­nda­wo engcwe­le ye­li­zwen; iza­ku­ba nge­ya­ba­pri­sti, aba­kho­nzi be­nda­wo engcwe­leo, aba­so­nde­la uku­ze ba­kho­nze iNko­sip; nja­lo iza­ku­ba ku­bo yi­nda­wo ye­zi­ndlu, le­nda­wo engcwe­le ye­ndlu engcwe­leq.

5 Lo­bu­de be­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu, lo­bu­ba­nzi be­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mir, ama­Le­vis, aba­kho­nzi be­ndlut, aza­ku­ba la­bo, bu­be yi­mfu­yo, ama­ka­me­lo anga­ma­tshu­mi ama­bi­liu.

6 Nja­lo li­za­ni­ka imfu­yo yo­mu­zi, ubu­ba­nzi be­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nu, lo­bu­de ba­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nuv, ma­qo­nda­naw lo­mni­ke­lo o­ngcwe­lex; iza­ku­ba nge­ye­ndlu yo­nke kaI­sra­ye­liy.

7 Nja­lo isi­pha­tha­ma­ndlaz si­za­ku­ba lesa­be­loa nga­pha la­nga­pha ko­mni­ke­lob we­sa­be­lo esi­ngcwe­le la­kwe­mfu­yo yo­mu­zi, pha­mbi ko­mni­ke­lo we­sa­be­lo ongcwe­le, la­pha­mbi kwe­mfu­yo yo­mu­zi, ku­su­ke­la nge­ntsho­na­la­nga ku­qo­nda entsho­na­la­nga, la­ku­su­ke­la nge­mpu­ma­la­nga ku­qo­nda empu­ma­la­nga. Lo­bu­de bu­za­qo­nda­na le­si­nye se­za­be­lo, ku­su­ke­la emngce­le­ni we­ntsho­na­la­nga ku­ze ku­be se­mngce­le­ni we­mpu­ma­la­nga.

8 Ma­ye­la­na le­li­zwe, uza­ku­ba la­lo li­be yi­mfu­yo koI­sra­ye­li. Nja­lo izi­pha­tha­ma­ndlac za­mi ka­zi­sa­yi­ku­ba­ci­nde­ze­la aba­ntu ba­mide, ko­dwa zi­za­ni­ka ili­zwe ku­yo indlu kaI­sra­ye­lif nje­ngo­kwe­zi­zwe za­bog.

9 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Se­kwa­ne­le ki­nih, li­na zi­pha­tha­ma­ndla za­koI­sra­ye­li! Su­sa­ni udla­ke­la lo­ku­chi­thai, le­nze isa­hlu­le­lo lo­ku­lu­ngaj, li­su­se uku­xo­tsha kwe­nu ku­bo aba­ntu ba­mi, itsho iNko­si uJe­ho­va.

10 Li­za­ku­bak le­si­ka­li esi­lu­ngi­le­yol, le-e­fa*m eli­lu­ngi­le­yon, le­bha­thi* eli­lu­ngi­le­yo.

11 I-e­faopqr le­bha­thist ku­za­ku­ba yi­si­li­nga­ni­so si­nyeu, uku­thi ibha­thiv li­mu­me­the ingxe­nye eyo­dwa etshu­mi­ni ye­ho­me­ri*w, le-e­fa ingxe­nye eyo­dwa etshu­mi­ni ye­ho­me­ri; isi­li­nga­ni­so sa­kho si­za­ku­ba ngo­kwe­ho­me­ri.

12Le­she­ke­li* li­za­ku­ba nga­ma­ge­ra* anga­ma­tshu­mi ama­bi­lix; ama­she­ke­li anga­ma­tshu­mi ama­bi­li, ama­she­ke­li anga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu, la­ma­she­ke­li ali­tshu­mi la­nhla­nu, aza­ku­ba yi­ma­ne*y ki­ni.

Ma­ye­la­na le­mi­ni­ke­lo le­mi­kho­si

13 Lo­khu ku­ngu­mni­ke­lo eli­za­wu­ni­ke­laz: Ingxe­nye eyo­dwa kwe­zi­yi­si­thu­pha ye-e­faa ye­ho­me­ri ye­ngqo­lo­yib, fu­thi li­za­ku­pha ingxe­nye eyo­dwa kwe­zi­yi­si­thu­pha ye-e­fa* ye­ho­me­ri ye­bha­lic.

14 Ma­ye­la­na le­si­mi­so sa­ma­fu­tha, ibha­thi la­ma­fu­thad, li­za­ni­ke­la ingxe­nye eyo­dwa etshu­mi­ni ye­bha­thi ku­lo ikho­ri*, eli­yi­ho­me­ri ya­ma­bha­thie ali­tshu­mi; ngo­ba ama­ba­thi ali­tshu­mi ali­ho­me­ri.

15 Le­wu­ndlu eli­lo­dwa emhla­nji­ni, ku­wo ama­khu­lu ama­bi­li, enda­we­ni ela­ma­nzi kaI­sra­ye­lif, li­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla, li­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, li­be yi­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­lag, yo­ku­be­nze­la uku­bu­yi­sa­nah, itsho iNko­si uJe­ho­va.

16 Bo­nke aba­ntu be­li­zwe ba­za­ku­ba ku­lo­wo­mni­ke­lo ku­se­nze­lwa isi­pha­tha­ma­ndla koI­sra­ye­lii.

17 Ku­za­ku­ba phe­zu kwe­si­pha­tha­ma­ndlaj uku­ni­ke­la imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­sa, lo­mni­ke­lo we­mpu­phu, lo­mni­ke­lo wo­ku­na­thwa­yok, emi­kho­si­nil, le­ku­thwa­se­ni kwe­zi­nya­ngam, le­ma­sa­ba­the­nin, ku­yo yo­nke imi­kho­si emi­si­we­yo ye­ndlu ya­koI­sra­ye­lio. So­na si­za­lu­ngi­sa umni­ke­lo we­so­nop, lo­mni­ke­lo we­mpu­phu, lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, le­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­laq, ukwe­nze­la indlu ya­koI­sra­ye­li uku­bu­yi­sa­nar.

18 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Ngenya­nga yo­ku­qa­la, ngo­lo­ku­qa­la lwe­nya­ngas, uza­tha­tha ijo­ngo­si eli­li­tho­le le­nko­mo eli­nge­la­si­cit, uhla­mbu­lu­le inda­wo engcwe­leuv.

19 Nja­lo umpri­sti uza­tha­tha okwe­ga­zi lo­mni­ke­lo we­so­now, ali­fa­kex emi­gu­ba­zi­ni ye­ndluy, le­zi­ngo­nsi­ni ezi­ne zo­mngce­le we­la­thiz, le­mi­gu­ba­zi­ni ye­sa­ngo le­gu­ma la­nga­pha­ka­thia.

20 Fu­thi uza­kwe­nza nja­lo ngo­lwe­si­kho­mbi­sa lwe­nya­nga nge­nxa yo­mu­ntu odu­ha­yob, la­nge­nxa yo­nge­la­lwa­zic; ngo­ku­nja­lo uza­kwe­nze­la indlu inhla­wu­lo yo­ku­thu­lad.

21 Ngenya­nga yo­ku­qa­lae, ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­ne lwe­nya­nga, li­za­ku­ba le­pha­si­ka, umkho­si we­nsu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa; isi­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo si­za­dli­wa.

22 La­nga­lo­lo­su­ku isi­pha­tha­ma­ndla si­za­zi­lu­ngi­se­la so­naf ka­nye la­bo bo­nke aba­ntu be­li­zwe ijo­ngo­si lo­mni­ke­lo we­so­no.

23 Nge­nsu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa zo­mkho­sig uza­lu­ngi­sa umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa eNko­si­nih, ama­jo­ngo­si ayi­si­kho­mbi­sa le­nqa­ma ezi­yi­si­kho­mbi­sa ezi­nge­la­si­ci ngo­su­ku, okwe­nsu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, lo­mni­ke­lo we­so­no we­zi­nya­ne le­zi­mbu­zi ngo­su­kui.

24 Uza­lu­ngi­sa-ke umni­ke­lo wo­ku­dlajk, i-e­fa nge­jo­ngo­sil, le-e­fa nge­nqa­ma, le­hi­ni ya­ma­fu­tha nge-e­fam.

25 Ngenya­nga ye­si­kho­mbi­san, ngo­su­ku lwe­tshu­mi la­nhla­nu lwe­nya­nga, uza­kwe­nza nje­nga­lo­khu emkho­si­ni, insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa, nje­ngo­mni­ke­lo we­so­noo, nje­ngo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swap, la­nje­ngo­mni­ke­lo wo­ku­dlaq, la­nje­nga­ma­fu­thar.

46Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Isa­ngoa le­gu­ma eli­nga­pha­ka­thi eli­kha­nge­le nga­se­mpu­ma­la­ngab li­za­va­le­ka insu­ku ezi­yi­si­thu­pha zo­ku­se­be­nzac. Ko­dwa ngo­su­ku lwe­sa­ba­tha li­za­vu­lwa, la­ngo­su­ku lo­ku­thwa­sa kwe­nya­nga li­za­vu­lwad.

2 Nja­lo isi­pha­tha­ma­ndla si­za­nge­na nge­ndle­la ye­khu­lu­si la­le­lo­sa­ngo si­ve­la pha­ndlee, si­me emgu­ba­zi­ni we­sa­ngof. Aba­pri­sti ba­lu­ngi­se umni­ke­lo wa­so wo­ku­tshi­swa le­mi­ni­ke­lo ya­so yo­ku­thu­lag, so­na si­za­kho­nza si­se­mbu­ndwi­ni we­sa­ngoh, si­phu­me; ko­dwa isa­ngo ka­li­yi­ku­va­lwa ku­ze ku­be ku­si­hlwa.

3 Ngo­ku­nja­lo aba­ntu be­li­zwe ba­za­kho­nzai e­mnya­ngo wa­le­li­sa­ngo nga­ma­sa­ba­tha la­ngo­ku­thwa­sa kwe­zi­nya­ngaj pha­mbi kwe­Nko­si.

4 Lo­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swak isi­pha­tha­ma­ndla esi­za­wu­ni­ke­la eNko­si­nil ngo­su­ku lwe­sa­ba­tha uza­ku­ba nga­ma­wu­ndlu ayi­si­thu­pha ange­la­si­cim, le­nqa­ma enge­la­si­ci.

5 Lo­mni­ke­lo wo­ku­dlano uza­ku­ba yi-e­fa* nge­nqa­map, lo­mni­ke­lo wo­ku­dla nga­ma­wu­ndlu uza­ku­ba yi­si­pho se­sa­ndla sa­so, ka­nye le­hi­ni ya­ma­fu­tha nge-e­faq.

6 La­ngo­su­ku lo­ku­thwa­sa kwe­nya­ngar ku­za­ku­ba li­jo­ngo­si itho­le le­nko­mo eli­nge­la­si­cis, la­ma­wu­ndlu ayi­si­thu­pha, le­nqa­ma; ku­nga­bi la­si­ci.

7 Nja­lo si­za­lu­ngi­sa umni­ke­lo wo­ku­dlat, i-e­fa nge­jo­ngo­siu, le-e­fa nge­nqa­ma, la­nga­ma­wu­ndlu nje­nga­lo­kho isa­ndla sa­so si­nga­fi­nye­le­la ku­khov, le­hi­ni* la­ma­fu­tha nge-e­faw.

8 La­la­pho isi­pha­tha­ma­ndla si­nge­nax, si­za­nge­na nge­ndle­la ye­khu­lu­si la­le­lo­sa­ngo, si­phu­me nge­ndle­la ya­lo.

9 Ko­dwa la­pho aba­ntu be­li­zwey be­si­za pha­mbi kwe­Nko­siz emi­kho­si­ni emi­si­we­yoa, lo­wo onge­na nge­ndle­la ye­sa­ngo eli­nge­nya­ka­tho ukuza­kho­nza uza­phu­ma nge­ndle­la ye­sa­ngo eli­nge­ni­ngi­zi­mu, lo­nge­na nge­ndle­la ye­sa­ngo eli­nge­ni­ngi­zi­mu uza­phu­ma nge­ndle­la ye­sa­ngo eli­nge­nya­ka­tho. Ka­yi­ku­bu­ye­la nge­ndle­la ye­sa­ngo ange­ne nga­lo, ko­dwa uza­phu­ma ma­qo­nda­na la­lob.

10 Le­si­pha­tha­ma­ndla si­za­nge­na si­pha­ka­thi kwa­boc la­pho be­nge­nad; la­la­pho be­phu­ma si­za­phu­ma.

11 Le­ma­di­li­nie le­mi­kho­si­nif emi­si­we­yo umni­ke­lo wo­ku­dla uza­ku­ba li-e­fa nge­jo­ngo­sig, le-e­fa nge­nqa­ma, le­si­pho se­sa­ndla sa­kheh nga­ma­wu­ndlu, le­hi­ni la­ma­fu­tha nge-e­fai.

12 La­la­pho isi­pha­tha­ma­ndla si­lu­ngi­sa umni­ke­lo we­si­hle, umni­ke­lo wo­ku­tshi­swa, lo­ba imi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la, umni­ke­lo we­si­hle eNko­si­nij, omu­nye uza­si­vu­le­lak isa­ngo eli­kha­nge­le nga­se­mpu­ma­la­ngal, si­lu­ngi­se umni­ke­lo wa­so wo­ku­tshi­swa, le­mi­ni­ke­lo ya­so yo­ku­thu­la, nje­ngo­kwe­nza kwa­so ngo­su­ku lwe­sa­ba­tham; si­phu­me, nja­lo omu­nye uza­va­la isa­ngon emva ko­ku­phu­ma kwa­so.

13 Nja­lo uza­lu­ngi­sa iwu­ndlu eli­lo­mnya­ka mu­nye eli­nge­la­si­ci li­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa eNko­si­ni insu­ku zo­nkeo. Uza­li­lu­ngi­sa nga­le­yo la­le­yo iku­se­ni.

14 Fu­thi uza­li­lu­ngi­se­la umni­ke­lo wo­ku­dla nga­le­yo la­le­yo iku­se­ni, ingxe­nye ye­si­thu­pha ye-e­fap, le­ngxe­nye ye­si­tha­thu ye­hi­ni ya­ma­fu­thaq, uku­tha­mbi­sa impu­phu eco­le­ki­le­yo, ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­dla eNko­si­ni, nge­zi­mi­so ezi­pha­ka­de nja­lo­nja­lo.

15 Ngo­ku­nja­lo ba­za­lu­ngi­sa iwu­ndlu lo­mni­ke­lo wo­ku­dla la­ma­fu­tha nga­le­yo la­le­yo iku­se­ni ku­be ngu­mni­ke­lo wo­ku­tshi­swa nja­lo­nja­lor.

16 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Uba isi­pha­tha­ma­ndla si­ni­ka isi­pho ku­lo­ba yi­yi­phi ya­ma­do­da­na aso, ili­fa la­so, ama­do­da­na aso aza­ku­ba la­lo, li­za­ku­ba yi­mpa­hla ya­wo ngo­kwe­li­fa.

17 Ko­dwa uba si­ni­ka isi­pho se­li­fa la­so kwe­nye ye­zi­nce­ku za­sos, si­za­ku­ba nge­sa­yo ku­ze ku­be ngu­mnya­ka we­nku­lu­le­kot; kho­na si­za­bu­ye­la ku­si­pha­tha­ma­ndla; ko­dwa si­yi­li­fa la­so, ama­do­da­na aso aza­ku­ba la­so.

18 Fu­thi isi­pha­tha­ma­ndla ka­si­yi­ku­tha­tha ulu­tho eli­fe­ni la­ba­ntuu uku­ba­ci­nde­ze­la ba­su­ke emfu­ywe­ni ya­bov; si­za­ni­ka ili­fa ema­do­da­ne­ni aso emfu­ywe­ni ya­so; uku­ze aba­ntu ba­mi ba­nga­hla­ka­zwa ngu­lo­wo asu­ke emfu­ywe­ni ya­khe.

19 Wa­se­ngi­nge­ni­sa eku­nge­ne­ni, okwa­ku­se­ce­le­ni kwe­sa­ngow, ku­si­ya ema­ka­me­lwe­ni angcwe­le aba­pri­stix, akha­nge­le nga­se­nya­ka­tho; kha­nge­la-ke kwa­ku­le­nda­wo ku­nhla­ngo­thi zo­mbi­li nga­se­ntsho­na­la­nga.

20 Wa­se­si­thi ki­mi: Yi­yo le inda­wo la­pho aba­pri­sti aba­za­phe­ke­lay kho­na umni­ke­lo we­ca­laz lo­mni­ke­lo we­so­noa, la­pho aba­za­bha­ke­la kho­na umni­ke­lo wo­ku­dlab, uku­ze ba­ngaku­khu­phe­li egu­me­ni eli­nga­pha­ndle, uku­ngcwe­li­sa aba­ntuc.

21 Wa­se­ngi­khu­phe­la egu­me­ni eli­nga­pha­ndle, wa­ngi­dlu­li­sa engo­nsi­ni zo­zi­ne ze­gu­ma; kha­nge­la-ke, ku­le­yo la­le­yo­ngo­nsi ye­gu­ma kwa­ku­le­li­nye igu­ma.

22 Ezi­ngo­nsi­ni zo­zi­ne ze­gu­ma kwa­ku­la­ma­gu­ma ahla­nga­ni­si­we­yo; ubu­de ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne, lo­bu­ba­nzi ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu; le­zi­zi­ngo­nsi zo­zi­ne za­zi­le­si­li­nga­ni­so si­nye.

23 Nja­lo kwa­ku­lo­mzi­la we­sa­khi­wo inhla­ngo­thi zo­nke ku­zo, inhla­ngo­thi zo­nke zo­zi­ne, nja­lo kwe­nzi­we ama­zi­ko oku­bi­li­sa nga­pha­nsi kwe­mi­zi­la ye­sa­khi­wo inhla­ngo­thi zo­nke.

24 Wa­se­si­thi ki­mi: Le­zi yi­zi­ndlu zo­ku­phe­ke­la, la­pho aba­kho­nzi be­ndlud aba­za­phe­ke­la kho­na umhla­tshe­lo wa­ba­ntue.

Ama­nzi aphi­li­sa­yo ase­the­mpe­li­ni

47Emva kwa­lo­kho wa­ngi­bu­yi­se­la emnya­ngo we­ndlua, kha­nge­la-ke, ama­nzi aphu­ma nga­pha­nsib ko­mbu­ndu we­ndlu nga­se­mpu­ma­la­ngac; ngo­ba inga­pha­mbi­li ye­ndlu ya­yi­nga­se­mpu­ma­la­nga; la­ma­nzi ehla esu­ka nga­pha­nsi esu­ka ehla­ngo­thi­ni lo­ku­ne­ne lwe­ndlu, nga­se­ni­ngi­zi­mu kwe­la­thid.

2 Wa­se­ngi­khu­pha nge­ndle­la ye­sa­ngo nga­se­nya­ka­thoe, wa­ngi­bho­di­sa nge­ndle­la enga­pha­ndle wa­ngi­sa esa­ngwe­ni eli­nga­pha­ndle, nge­ndle­la ekha­nge­le nga­se­mpu­ma­la­ngaf. Kha­nge­la-ke, kwa­ge­le­za ama­nzi ave­la ehla­ngo­thi­ni lwe­so­ku­ne­ne.

3 Eku­phu­me­ni kwe­ndo­dag nga­se­mpu­ma­la­nga, ele­nta­mbo esa­ndle­ni sa­yoh, ya­li­nga­ni­sa izi­nga­lo ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne, ya­ngi­da­bu­li­sa pha­ka­thi kwa­ma­nzi; ama­nzi afi­ka enqa­ga­le­ni.

4 Wa­li­nga­ni­sa fu­thi inku­lu­ngwa­ne, wa­ngi­da­bu­li­sa ema­nzi­ni; ama­nzi afi­ka ema­do­lwe­ni. Wa­li­nga­ni­sa fu­thi inku­lu­ngwa­ne, wa­ngi­da­bu­li­sa; ama­nzi afi­ka ekha­lwe­ni.

5 Wa­li­nga­ni­sa fu­thi inku­lu­ngwa­ne; kwa­ba ngu­mfu­la engi­nge­ke ngi­wu­cha­phe, ngo­ba ama­nzi aye­se­pha­ke­me, ama­nzi onga­ntshe­za ku­wo, umfu­la owa­wu­nge­ke wa­cha­tshwa.

6 Wa­se­si­thi ki­mi: Ubo­ni­le yi­ni, ndo­da­na yo­mu­ntu? Wa­se­ngi­ha­mbi­sa, wa­nge­nza nga­bu­ye­la ekhu­nji­ni lo­mfu­la.

7 Eku­bu­ye­le­ni kwa­mi, kha­nge­la-ke, ekhu­nji­ni lo­mfu­la kwa­ku­le­zi­hla­hla ezi­ne­ngi ka­khu­lu nga­pha la­nga­phai.

8 Wa­se­si­thi ki­mi: La ama­nzi aphu­me­la nga­se­li­zwe­ni le­mpu­ma­la­ngaj, ehle­le enka­nga­la, abe­se­si­ya elwa­ndlek; athi ese­khu­tshe­lwe olwa­ndlel, ama­nzi aza­kwe­la­tshwa.

9 Ku­za­ku­thi-ke, so­nke isi­da­lwa esi­phi­la­yom, esi­nya­ka­ze­la­yon, lo­ba nga­phi la­pho imi­fu­la efi­ka kho­na, si­za­phi­la. Fu­thi ku­za­ku­ba kho­na inhla­nzi ezi­ne­ngi ka­khu­lu, ngo­ba ama­nzi la aza­fi­ka la­pho; ngo­ba zi­za­kwe­la­tshwa; ngo­ba ku­za­phi­la ko­nke la­pho umfu­la ofi­ka kho­na.

10 Ku­za­ku­thi-ke, aba­go­li be­nhla­nzi be­me nga­ku­wo ku­su­ke­la e-E­nge­dio ku­ze ku­be se-E­ne­gi­la­yi­mip; ku­za­ku­ba le­nda­wo yo­ku­cha­ya ama­mbu­leq. Inhla­nzi za­bo zi­za­ku­ba nge­nhlo­bo za­zo, nje­nge­nhla­nzi zo­lwa­ndle olu­khu­lur, ezi­ne­ngi ka­khu­lu.

11 Ko­dwa izi­nda­wo za­wo ezi­lo­da­kas la­ma­xha­pho­zi awot ka­ku­yi­kwe­la­tshwa; ku­za­ni­ke­lwa eku­be­ni li­tshwa­yiu.

12 Fu­thi nga­se­mfu­le­ni ekhu­nji­ni lwa­wo, nga­pha la­nga­phav, ku­za­khu­la so­nke isi­hla­hla so­ku­dlaw, ohla­mvu la­sox ka­li­yi­ku­bu­nay, le­si­the­lo sa­so ka­si­yi­ku­phe­la. Si­za­the­laz isi­the­lo sa­so esi­tshaa nje­ngo­kwe­nya­nga za­so, ngo­ba ama­nzi aso aphu­ma enda­we­ni engcwe­le. Isi­the­lo sa­so si­za­ku­ba yi­ku­dla, le­hla­mvu la­so li­be nge­lo­kwe­la­phabc.

Imi­ngce­le ye­li­zwe

13 Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Lo uza­ku­ba ngu­mngce­le, eli­za­ku­dla ili­fa le­li­zwe nga­wo nje­ngo­kwe­zi­zwe ezi­li­tshu­mi la­mbi­li za­koI­sra­ye­lid. UJo­se­fa uza­ku­ba le­za­be­lo ezi­mbi­lie.

14 Nja­lo li­za­ku­dla ili­fa la­lo, omu­nye nje­ngo­mu­nye, enga­pha­ka­mi­sa isa­ndla sa­mi nga­lo uku­li­ni­ka oyi­hlof. Nja­lo le­li­li­zwe li­za­we­la ki­ni li­be yi­li­fag.

15 Nja­lo lo­khu ku­za­ku­ba ngu­mngce­le we­li­zwe nga­ku­hla­ngo­thi lwe­nya­ka­tho, ku­su­ke­la olwa­ndle olu­khu­luh, indle­la ye­He­thi­lo­nii, eku­nge­ne­ni eZe­da­dij.

16 IHa­ma­thiklm, iBe­ro­than, iSi­bi­ra­yi­mi epha­ka­thi ko­mngce­le we­Da­ma­se­koop lo­mngce­le we­Ha­ma­thiq, iHa­ze­ri-Ha­thi­kho­ni ese­mngce­le­ni we­Ha­wu­ra­nir.

17 Lo­mngce­le osu­ka elwa­ndle uza­ku­ba yi­Ha­za­ri-E­no­nist, umngce­le we­Da­ma­se­kouv, le­nya­ka­tho nga­se­nya­ka­tho, lo­mngce­le we­Ha­ma­thiwx. Lalo­lu lu­hla­ngo­thi lwe­nya­ka­tho.

18 Fu­thi uhla­ngo­thi lwe­mpu­ma­la­nga li­za­lu­li­nga­ni­sa lu­su­ka pha­ka­thi kwe­Ha­wu­ra­niy, lu­su­ka pha­ka­thi kwe­Da­ma­se­koz, lu­su­ka pha­ka­thi kwe­Gi­le­ya­dia, lu­su­ka pha­ka­thi kwe­li­zwe la­koI­sra­ye­li nga­se­Jo­da­ni, ku­su­ke emngce­le­ni ku­ze ku­fi­ke elwa­ndle olu­nge­mpu­ma­la­ngab. Lalo­lu lu­za­ku­ba lu­hla­ngo­thi lwe­mpu­ma­la­nga.

19 Lo­hla­ngo­thi lwe­ni­ngi­zi­mu nga­se­ni­ngi­zi­muc, ku­su­ke­lad eTa­ma­rie ku­ze ku­be se­ma­nzi­nif eMe­ri­ba­thi-Ka­de­shig, emfu­le­nih ku­ze ku­be se­lwa­ndle olu­khu­lui. Lalo­lu lu­za­ku­ba lu­hla­ngo­thi lwe­ni­ngi­zi­mu nga­se­ni­ngi­zi­muj.

20 Lo­hla­ngo­thi lwe­ntsho­na­la­nga lu­za­ku­ba lu­lwa­ndle olu­khu­lu ku­su­ke­la emngce­le­nik, ku­ze ku­be ma­qo­nda­na lo­ku­nge­na eHa­ma­thil. Lo­lu lu­hla­ngo­thi lwe­ntsho­na­la­nga.

21 Ngo­ku­nja­lo li­za­ze­hlu­ka­ni­se­la le­li­li­zwe nje­ngo­kwe­zi­zwe za­koI­sra­ye­lim.

22 Ku­za­ku­thi-ke, li­la­be nge­nka­thon li­be yi­li­fa ki­ni, la­kwa­be­zi­zwe aba­hla­la pha­ka­thi kwe­nuo, aba­za­za­la aba­ntwa­na pha­ka­thi kwe­nu. Nja­lo ba­za­ku­ba ki­nip nje­nga­ba­za­le­lwe eli­zwe­ni pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­liq. Ba­za­ku­dla ili­fa nge­nka­tho ka­nye la­ni pha­ka­thi kwe­zi­zwe za­koI­sra­ye­lir.

23 Ku­za­ku­thi-ke, esi­zwe­ni owe­zi­zwe ahla­la nje­ngo­we­zi­zwe ki­so, la­pho li­zamni­ka ili­fa la­khe, itsho iNko­si uJe­ho­va.

Ukwa­bi­wa kwe­li­zwe

48La-ke nga­ma­bi­zo ezi­zwea. Ku­su­ke­la eku­ci­ne­ni kwa­se­nya­ka­thob, ku­ze ku­be se­ce­le­nic kwe­ndle­la ye­He­thi­lo­nid, eku­nge­ne­ni kwe­Ha­ma­thie, iHa­za­ri-E­na­nif, umngce­le we­Da­ma­se­kog nga­se­nya­ka­tho, ku­ze ku­be se­ce­le­nih kwe­Ha­ma­thii; ngo­ba le­zi zi­nhla­ngo­thi za­khe empu­ma­la­nga le­ntsho­na­la­nga, isa­be­lo esi­so­dwa si­ka­Da­nij.

2 La­nga­se­mngce­le­ni ka­Da­ni, ku­su­ke­la ehla­ngo­thi­ni lwe­mpu­ma­la­nga ku­si­ya ehla­ngo­thi­ni lwe­ntsho­na­la­nga, isa­be­lo esi­so­dwa si­kaA­she­rik.

3 La­nga­se­mngce­le­ni kaA­she­ri, ku­su­ke­la ehla­ngo­thi­ni lwe­mpu­ma­la­nga ku­si­ya ehla­ngo­thi­ni lwe­ntsho­na­la­nga, isa­be­lo esi­so­dwa si­ka­Na­fi­tha­lil.

4 La­nga­se­mngce­le­ni ka­Na­fi­tha­li, ku­su­ke­la ehla­ngo­thi­ni lwe­mpu­ma­la­nga ku­si­ya ehla­ngo­thi­ni lwe­ntsho­na­la­nga, isa­be­lo esi­so­dwa si­ka­Ma­na­sem.

5 La­nga­se­mngce­le­ni ka­Ma­na­se, ku­su­ke­la ehla­ngo­thi­ni lwe­mpu­ma­la­nga ku­si­ya ehla­ngo­thi­ni lwe­ntsho­na­la­nga, isa­be­lo esi­so­dwa si­kaE­fra­yi­min.

6 La­nga­se­mngce­le­ni kaE­fra­yi­mi, ku­su­ke­la ehla­ngo­thi­ni lwe­mpu­ma­la­nga ku­si­ya ehla­ngo­thi­ni lwe­ntsho­na­la­nga, isa­be­lo esi­so­dwa si­ka­Ru­be­ni.

7 La­nga­se­mngce­le­ni ka­Ru­be­ni, ku­su­ke­la ehla­ngo­thi­ni lwe­mpu­ma­la­nga ku­si­ya ehla­ngo­thi­ni lwe­ntsho­na­la­nga, isa­be­lo esi­so­dwa si­ka­Ju­da.

8 La­nga­se­mngce­le­ni ka­Ju­da, ku­su­ke­la ehla­ngo­thi­ni lwe­mpu­ma­la­nga ku­si­ya ehla­ngo­thi­ni lwe­ntsho­na­la­nga, ku­za­ku­ba ngu­mni­ke­lo eli­za­wu­ni­ke­lao, ubu­ba­nzi bu­za­ku­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu, lo­bu­de nje­nge­si­nye se­za­be­lo, ku­su­ke­la ehla­ngo­thi­ni lwe­mpu­ma­la­nga ku­ze ku­be se­hla­ngo­thi­ni lwe­ntsho­na­la­nga; nja­lo inda­wo engcwe­le iza­ku­ba pha­ka­thi kwa­sop.

9 Umni­ke­lo eli­za­wu­ni­ke­la eNko­si­niq uza­ku­ba yi­bu­de obu­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu, lo­bu­ba­nzi be­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi.

10 Nja­lo ku­za­ku­ba ku­so umni­ke­lo ongcwe­le wa­ba­pri­stir, nge­nya­ka­tho izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu, la­nge­ntsho­na­la­nga ubu­ba­nzi obu­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi, la­nge­mpu­ma­la­nga ubu­ba­nzi obu­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi, la­nge­ni­ngi­zi­mu ubu­de obu­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu; nja­lo inda­wo engcwe­le ye­Nko­sis iza­ku­ba pha­ka­thi kwa­so.

11 Si­za­ku­ba nge­sa­ba­pri­sti aba­ngcwe­li­si­we­yotu ba­ma­do­da­na ka­Za­do­kiv, aba­gci­ne umli­ndo wa­miw, aba­nga­du­ha­nga la­pho aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li be­du­hax, nje­nga­lo­kho ama­Le­vi adu­hay.

12 Lo­ku­ni­ke­lwe­yo ko­mni­ke­lo we­li­zwez ku­za­ku­ba ku­bo yi­nto engcwe­le­ngcwe­le nga­se­mngce­le­ni wa­ma­Le­vi.

13 Nja­lo ma­qo­nda­na lo­mngce­le wa­ba­pri­stia, ama­Le­vi aza­ku­ba lo­bu­de be­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu, lo­bu­ba­nzi be­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi. Ubu­de bo­nke bu­za­ku­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu, lo­bu­ba­nzi bu­be zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi.

14 Nja­lo ka­ba­yi­ku­the­ngi­sa okwa­khob, ka­ba­yi­ku­ntshi­ntshi­sac, ka­ba­yi­ku­dlu­li­sad izi­the­lo za­ku­qa­la ze­li­zwee, ngo­ba ku­ngcwe­le eNko­si­ni.

15 Le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nu ezi­se­le­yof ebu­ba­nzi­ni ma­qo­nda­na le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu, zi­za­ku­ba nge­zi­nge­ngcwe­le zo­mu­zig, ezo­ku­hla­la, le­za­ma­dle­loh; lo­mu­zi uza­ku­ba pha­ka­thi kwa­zo.

16 La­le­zi zi­za­ku­ba yi­zi­li­nga­ni­so za­so; uhla­ngo­thi lwe­nya­ka­tho lu­za­ku­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne la­ma­khu­lu ama­hla­nui, lo­hla­ngo­thi lwe­ni­ngi­zi­mu izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne la­ma­khu­lu ama­hla­nuj, le­hla­ngo­thi­ni lwe­mpu­ma­la­nga izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne la­ma­khu­lu ama­hla­nuk, lo­hla­ngo­thi lwe­ntsho­na­la­nga izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne la­ma­khu­lu ama­hla­nul.

17 Nja­lo ama­dle­lo omu­zim aza­ku­ba nga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu nga­se­nya­ka­tho, la­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu nga­se­ni­ngi­zi­mu, la­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu nga­se­mpu­ma­la­nga, la­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ama­hla­nu nga­se­ntsho­na­la­nga.

18 Lo­ku­se­le­yo ngo­bu­de ma­qo­nda­na lo­mni­ke­lo ongcwe­le ku­za­ku­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi nge­mpu­ma­la­nga, le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi nge­ntsho­na­la­nga; nja­lo ku­za­ku­ba ma­qo­nda­na lo­mni­ke­lo ongcwe­len. Le­nzu­zo ya­kho iza­ku­ba yi­ku­dla kwe­zi­se­be­nzi zo­mu­zio.

19 Nja­lo izi­se­be­nzi zo­mu­zip zi­za­wu­se­be­nze­la zi­ve­la ku­zo zo­nke izi­zwe za­koI­sra­ye­liq.

20 Wo­nke umni­ke­lor uza­ku­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu, le­zi­nku­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu. Li­za­ni­ke­la umni­ke­lo ongcwe­le uli­nga­ne inhla­ngo­thi zo­zi­ne, ka­nye le­li­fa lo­mu­zis.

21 Nja­lo oku­se­le­yo ku­za­ku­ba ngo­kwe­si­pha­tha­ma­ndlat, nga­pha la­nga­pha ko­mni­ke­lo ongcwe­le, lo­kwe­nzu­zo yo­mu­zi, nga­pha­mbi kwe­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu zo­mni­ke­lo, ku­ze ku­be se­mngce­le­ni we­mpu­ma­la­ngau le­ntsho­na­la­nga, nga­pha­mbi kwe­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nu, nga­se­mngce­le­ni we­ntsho­na­la­nga, ma­qo­nda­na le­zi­ga­ba ze­zi­pha­tha­ma­ndla; lo­mni­ke­lo ongcwe­le le­nda­wo engcwe­le ye­ndlu ku­za­ku­ba pha­ka­thi kwa­khov.

22 Fu­thi ku­su­ke­la enzu­zwe­ni ya­ma­Le­vi, la­ku­su­ke­la enzu­zwe­ni yo­mu­zi, epha­ka­thi ko­ku­ngo­kwe­si­pha­tha­ma­ndla, pha­ka­thi ko­mngce­le ka­Ju­da lo­mngce­le ka­Bhe­nja­mi­ni, ku­za­ku­ba ngo­kwe­si­pha­tha­ma­ndla.

23 Ma­ye­la­na lo­ku­se­le­yo kwe­zi­zwew, ku­su­ke­la ku­hla­ngo­thi lwe­mpu­ma­la­nga ku­si­ya ku­hla­ngo­thi lwe­ntsho­na­la­nga, uBhe­nja­mi­ni uza­ku­ba lesa­be­lo esi­so­dwa.

24 La­se­mngce­le­ni wa­ko­Bhe­nja­mi­ni, ku­su­ke­la ku­hla­ngo­thi lwe­mpu­ma­la­nga ku­si­ya ku­hla­ngo­thi lwe­ntsho­na­la­nga, uSi­me­yo­ni uza­ku­ba le­si­so­dwa.

25 La­se­mngce­le­ni ka­Si­me­yo­ni, ku­su­ke­la ku­hla­ngo­thi lwe­mpu­ma­la­nga ku­si­ya ku­hla­ngo­thi lwe­ntsho­na­la­nga, uI­sa­ka­ri uza­ku­ba le­si­so­dwa.

26 La­se­mngce­le­ni kaI­sa­ka­ri, ku­su­ke­la ku­hla­ngo­thi lwe­mpu­ma­la­nga ku­si­ya ku­hla­ngo­thi lwe­ntsho­na­la­nga, uZe­bu­lu­ni uza­ku­ba le­si­so­dwa.

27 La­se­mngce­le­ni ka­Ze­bu­lu­ni, ku­su­ke­la ku­hla­ngo­thi lwe­mpu­ma­la­nga ku­si­ya ku­hla­ngo­thi lwe­ntsho­na­la­nga, uGa­di uza­ku­ba le­si­so­dwa.

28 La­se­mngce­le­ni ka­Ga­di, ku­hla­ngo­thi lwe­ni­ngi­zi­mu nga­se­ni­ngi­zi­mux, umngce­le uza­su­ka eTa­ma­ri ku­ze ku­be se­ma­nzini eMe­ri­ba­thi-Ka­de­shiy, ku­ze ku­be se­mfu­le­ni, ku­ze ku­be se­lwa­ndle olu­khu­luz.

29 Yi­lo ili­zwe eli­za­la­ba nge­nka­thoa li­be yi­li­fa ku­zo izi­zwe za­koI­sra­ye­li, nja­lo le­zi yi­za­be­lo za­zo, itsho iNko­si uJe­ho­va.

Ama­sa­ngo eJe­ru­sa­le­ma

30 La­lo­khu yi­ku­phu­ma ko­mu­zib ku­ve­la ehla­ngo­thi­ni lwe­nya­ka­thoc, izi­li­nga­ni­so ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne la­ma­khu­lu ama­hla­nud.

31 Nja­lo ama­sa­ngo omu­zi aza­ku­ba nga­ma­bi­zo ezi­zwe za­koI­sra­ye­lie; ama­sa­ngo ama­tha­thu nga­se­nya­ka­tho; isa­ngo eli­lo­dwaf eli­ka­Ru­be­nig, isa­ngo eli­lo­dwa eli­ka­Ju­dah, isa­ngo eli­lo­dwa eli­ka­Le­vii.

32 Le­hla­ngo­thi­ni lwe­mpu­ma­la­nga izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne la­ma­khu­lu ama­hla­nuj, la­ma­sa­ngo ama­tha­thu; ngi­tsho isa­ngo eli­lo­dwa eli­ka­Jo­se­fa, isa­ngo eli­lo­dwa eli­ka­Bhe­nja­mi­ni, isa­ngo eli­lo­dwa eli­ka­Da­ni.

33 Le­hla­ngo­thi­ni lwe­ni­ngi­zi­mu izi­li­nga­ni­so ezi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne la­ma­khu­lu ama­hla­nuk, la­ma­sa­ngo ama­tha­thu; isa­ngo eli­lo­dwa eli­ka­Si­me­yo­ni, isa­ngo eli­lo­dwa eli­kaI­sa­ka­ri, isa­ngo eli­lo­dwa eli­ka­Ze­bu­lu­ni.

34 Uhla­ngo­thi lwe­ntsho­na­la­nga, izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne la­ma­khu­lu ama­hla­nul, ama­sa­ngo azo ama­tha­thu; isa­ngo eli­lo­dwa eli­ka­Ga­di, isa­ngo eli­lo­dwa eli­kaA­she­ri, isa­ngo eli­lo­dwa eli­ka­Na­fi­tha­li.

35 Inhla­ngo­thi zo­nke yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li. Nja­lo ibi­zo lo­mu­zi ku­su­ke­la ngalo­lo­su­ku li­za­ku­bam: INko­si ila­phan.

UGWA­LO

LU­KA­DA­NI­YE­LI

ODa­ni­ye­li la­ba­nga­ne ba­khe esi­go­dlwe­ni si­ka­Ne­bhu­ka­di­ne­za­ri

1Ngo­mnya­ka we­si­tha­thu wo­ku­bu­sa ku­ka­Je­ho­ya­khi­mi inko­si ya­ko­Ju­da, kwa­fi­ka uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­ni eJe­ru­sa­le­ma, wa­yi­vi­mbe­ze­laa.

2 INko­si ya­si­ni­ke­la uJe­ho­ya­khi­mi inko­si ya­ko­Ju­da esa­ndle­ni sa­khe, le­ngxe­nye ye­zi­tsha ze­ndlu ka­Nku­lu­nku­lub; wa­se­zi­sa eli­zwe­ni le­Shi­na­ri, e­ndlini ka­nku­lu­nku­lu wa­khec; wa­le­tha izi­tsha endli­ni ye­no­tho ka­nku­lu­nku­lu wa­khed.

3 Inko­si ya­si­khu­lu­ma kuA­shi­pe­na­zi indu­na ya­ba­the­nwa ba­yoe, uku­thi ale­the aba­nye ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, la­ku­nza­lo ye­si­kho­si­ni, la­ku­zi­pha­tha­ma­ndlaf;

4 ama­ja­ha oku­nge­la­la­si­ci ku­wo, ama­hle nge­si­mog, azi­ngcwe­thi ku­yo yo­nke inhla­ka­ni­phohi, alo­lwa­zi ngo­lwa­zij, alo­ku­qe­di­si­sa ekwa­zi­nikl, lo­kwa­ku­la­ma­ndla ku­wo oku­ma esi­go­dlwe­ni se­nko­si, lo­ku­thi ba­wa­fu­ndi­sem izi­ncwa­di lo­li­mino lwa­ma­Kha­la­di­yap.

5 Inko­si ya­si­wa­mi­se­la into yo­su­ku ngo­su­kuqr lwa­yo esa­be­lwe­ni so­ku­dla kwe­nko­sis, le­wa­yi­ni­ni lo­ku­na­tha kwa­yo, lo­ku­thi ba­wa­khu­li­se imi­nya­ka emi­tha­thut, uku­ze eku­phe­le­ni kwa­yo aze­ku­ma pha­mbi kwe­nko­siu.

6 Nja­lo kwa­ku­kho­na pha­ka­thi kwa­bo ku­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da: ODa­ni­ye­li, uHa­na­ni­ya, uMi­sha­ye­li, loA­za­ri­yav.

7 Nja­lo indu­na ya­ba­the­nwa ya­ba­tha ama­bi­zow; ngo­ba ya­mu­tha uDa­ni­ye­li ngo­ku­thi ngu­Be­li­te­sha­za­rix; lo­Ha­na­ni­ya ngo­ku­thi ngu­Sha­dra­ki; lo­Mi­sha­ye­li ngo­ku­thi ngu­Me­sha­ki; loA­za­ri­yay ngo­ku­thi nguA­be­di­ne­goz.

8 Ko­dwa uDa­ni­ye­li wa­zi­mi­se­la enhli­zi­ywe­ni ya­khe uku­thi anga­zi­ngco­li­sia nge­sa­be­lob so­ku­dlac kwe­nko­sid, la­nge­wa­yi­nief yo­ku­na­tha kwa­yo; nga­kho wa­ce­la endu­ne­ni ya­ba­the­nwa uku­thi anga­zi­ngco­li­si.

9 UNku­lu­nku­lu wa­se­mni­ka uDa­ni­ye­li umu­sagh le­si­ha­wui pha­mbi kwe­ndu­na ya­ba­the­nwa.

10 Indu­na ya­ba­the­nwa ya­si­si­thi ku­Da­ni­ye­li: Ngi­ya­ye­sa­ba inko­si ya­mi, inko­si, emi­se uku­dla kwe­nu lo­ku­na­thwa­yo kwe­nu; ngo­ba ku­nga­ni iza­bo­na ubu­so be­nu bu­da­ni­le ku­la­ma­ja­ha ayi­nta­nga ye­nu? Ngo­ku­nja­lo li­za­fa­ka ikha­nda la­mi engo­zi­ni enko­si­ni.

11 UDa­ni­ye­li wa­se­si­thi ku­mpha­thi, indu­na ya­ba­the­nwa eya­yi­mmi­se wa­ba phe­zu kwa­bo­Da­ni­ye­li, uHa­na­ni­ya, uMi­sha­ye­li, loA­za­ri­ya:

12 Ake uli­nge ince­ku za­kho insu­ku ezi­li­tshu­mij; nja­lo ba­si­ni­ke okwe­mi­bhi­da eyi­mi­du­mbak uku­thi si­dle, la­ma­nzi uku­thi si­na­the.

13 Ka­ku­thi-ke izi­mo ze­thu zi­bo­na­ka­le pha­mbi kwa­kho, le­zi­mo za­ma­ja­ha adla isa­be­lo so­ku­dla kwe­nko­sil; we­nze-ke ezi­nce­kwi­ni za­kho nje­ngo­ku­bo­na kwa­kho.

14 Wa­se­ba­la­le­la ku­lo­lu­da­ba, wa­ba­li­nga insu­ku ezi­li­tshu­mi.

15 Kwa­thi eku­phe­le­ni kwe­zi­nsu­ku ezi­li­tshu­mi izi­mo za­bo za­bo­na­ka­la zi­zi­nhle nja­lo zi­zi­mu­ki­le enya­me­ni ku­la­wo wo­nke ama­ja­ham aye­si­dla isa­be­lo so­ku­dla kwe­nko­sin.

16 Nga­kho-ke umpha­thi wa­su­sa isa­be­lo so­ku­dla kwa­boo, le­wa­yi­ni lo­ku­na­tha kwa­bop, wa­ba­ni­ka imi­bhi­daq.

17 Ma­ye­la­na la­la ama­ja­ha ama­ne, uNku­lu­nku­lu wa­wa­ni­kar ulwa­zis lo­ku­qe­di­si­sat ku­zo zo­nke izi­ncwa­di, le­nhla­ka­ni­phou. Nja­lo uDa­ni­ye­li wa­qe­di­si­sav nga­yo yo­nke imi­bo­no la­ma­phu­phow.

18 Kwa­thi eku­phe­le­ni kwe­zi­nsu­ku inko­si eya­yi­tshi­lo uku­thi ba­za­wa­nge­ni­sa nga­zox, indu­na ya­ba­the­nwa ya­wa­nge­ni­sa pha­mbi ku­ka­Ne­bhu­ka­di­ne­za­ri.

19 Inko­si ya­si­khu­lu­ma la­wo; nja­lo pha­ka­thi kwa­wo wo­nke ka­ku­tho­lwa­nga onje­ngo­Da­ni­ye­li, uHa­na­ni­ya, uMi­sha­ye­li, loA­za­ri­ya; nga­kho ema pha­mbi kwe­nko­si.

20 Ma­ye­la­na la­zo zo­nke izi­nda­ba ze­nhla­ka­ni­pho lo­ku­qe­di­si­sa, inko­si eya­yi­wa­bu­za nga­zoy, ya­wa­tho­la ese­dlu­la ngo­ku­phi­ndwe ka­tshu­mi bo­nke aba­lu­mbiza le­za­ngo­mabc aba­se­mbu­swe­ni wa­yo wo­nke.

21 Nja­lo uDa­ni­ye­li wa­ba kho­na kwa­ze kwa­ba ngu­mnya­ka wo­ku­qa­la we­nko­si uKo­re­si.

Iphu­pho li­ka­Ne­bhu­ka­di­ne­za­ri

2Ngo­mnya­ka we­si­bi­li wo­ku­bu­sa ku­ka­Ne­bhu­ka­di­ne­za­ria, uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri wa­phu­pha ama­phu­pho; umo­ya wa­khe wa­su­kha­tha­ze­kab, lo­bu­tho­ngo ba­khe ba­su­ka ku­yec.

2 Inko­si ya­si­si­thi ku­bi­zwed iza­nu­see le­za­ngo­maf la­ba­vu­mi­sa­yog la­ma­Kha­la­di­yah, uku­ze ba­tshe­ngi­se inko­si ama­phu­pho ayo. Be­za-ke, be­ma pha­mbi kwe­nko­sii.

3 Inko­si ya­si­si­thi ki­bo: Ngi­phu­phe iphu­pho; umo­ya wa­mi wa­su­kha­tha­ze­kaj uku­la­zi iphu­pho.

4 Ama­Kha­la­di­ya ase­khu­lu­ma enko­si­ni nge­siA­ra­muk: Nko­si, phi­la ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni! Tshe­la ince­ku za­kho iphu­pho, thi­na si­za­tshe­ngi­sa ingca­ze­lol.

5 Inko­si ya­phe­ndu­la ya­thi ku­ma­Kha­la­di­yam: Into isi­su­ki­le ki­mi; uba li­nga­yi­ku­nga­zi­sa iphu­pho le­ngca­ze­lo ya­lo, li­za­kwe­nzi­wa izi­qan, le­zi­ndlu ze­nu ze­nzi­we inqu­mbi yo­mqu­baop.

6 Ko­dwa uba li­tshe­ngi­sa iphu­pho le­ngca­ze­lo ya­loq, li­za­kwe­mu­ke­la ki­mi izi­phor lo­mvu­zo lo­du­mo olu­khu­lu. Nga­kho ngi­tshe­ngi­sa­ni iphu­pho le­ngca­ze­lo ya­los.

7 Ba­phe­ndu­la okwe­si­bi­li ba­thi: Inko­si ka­yi­tshe­le ince­ku za­yo iphu­pho, thi­na si­za­bo­ni­sa ingca­ze­lo ya­lo.

8 Inko­si ya­phe­ndu­la ya­thi: Mi­na ngi­ya­zi isi­bi­li uku­thi li­the­nga isi­kha­thit, ngo­ba li­ya­bo­na uku­thi into isu­ki­le ki­miu.

9 Ko­dwa uba li­nga­nga­zi­si iphu­pho, ku­le­si­mi­so esi­so­dwa nga­niv; ngo­ba li­vu­me­le­ne uku­khu­lu­ma ili­zwi la­ma­ngaw eli­kho­hla­ke­le­yo pha­mbi kwa­mix, ku­ze ku­gu­qu­ke isi­kha­thiy. Nga­kho ngi­tshe­la­ni iphu­phoz, be­se­ngi­sa­zi uku­thi li­nga­ngi­tshe­la ingca­ze­lo ya­lo.

10 Ama­Kha­la­di­ya aphe­ndu­la pha­mbi kwe­nko­sia, athi: Ka­ku­la­mu­ntu emhla­be­ni ola­kho uku­tshe­ngi­sa uda­ba lwe­nko­si; nga­kho ka­yi­kho inko­sib enku­lu ku­mbe umbu­si owa­ke wa­bu­za into enje ku­lo­ba yi­si­phi isa­nu­sec ku­mbe isa­ngo­mad ku­mbe umKha­la­di­yae.

11 Fu­thi ku­yi­nto enzi­ma inko­si eyi­bu­za­yo, nja­lo ka­kho omu­nye onga­yi­bo­ni­sa pha­mbi kwe­nko­si, nga­pha­ndlef kwa­bo­nku­lu­nku­lug, oku­hla­la kwa­bo ka­ku­kho kwaba­se­nya­me­ni.

12 Nge­nxa ya­lo­khu inko­si ya­ba lo­la­ka ya­thu­ku­the­la ka­khu­luh, ya­la­ya uku­thi ku­bhu­ji­swe bo­nke aba­hla­ka­ni­phi­le­yo be­Bha­bhi­lo­nii.

13 Kwa­se­ku­phu­ma isi­mi­so, uku­thi aba­hla­ka­ni­phi­le­yoj ba­bu­la­we; ba­se­be­di­nga uDa­ni­ye­li la­ba­nga­ne ba­khe uku­thi ba­bu­la­wek.

14 Kho­na uDa­ni­ye­li wa­bu­yi­se­la ice­bo lo­ku­qo­nda kuA­ri­yo­kil indu­na ya­ba­li­ndi be­nko­si, owa­ye­phu­me­le uku­bu­la­la aba­hla­ka­ni­phi­le­yo be­Bha­bhi­lo­nim.

15 Wa­phe­ndu­la wa­thi kuA­ri­yo­ki indu­na ye­nko­si: Ku­nga­ni isi­mi­so si­nge­se­si­pha­ngi­pha­ngi esi­ve­la enko­si­nin? Kho­na uA­ri­yo­ki wa­ma­zi­sa uDa­ni­ye­li inda­ba.

16 UDa­ni­ye­li wa­se­nge­na, wa­ce­la enko­si­ni uku­thi imni­ke isi­kha­thi so­ku­thi ayi­tshe­ngi­se inko­si ingca­ze­lo.

17 Kho­na uDa­ni­ye­li wa­ya endli­ni ya­khe, wa­ba­zi­sa oHa­na­ni­ya, uMi­sha­ye­li, loA­za­ri­ya, aba­nga­ne ba­kheo, lo­lu­da­ba;

18 uku­ze ba­ce­le izi­ha­wup ku­Nku­lu­nku­lu we­zu­luq nga­li­mfi­hla­ka­lor; uku­ze ba­nga­bhu­bhi oDa­ni­ye­li la­ba­nga­ne ba­khe ka­nye la­ba­nye aba­hla­ka­ni­phi­le­yo be­Bha­bhi­lo­nis.

19 Kho­na imfi­hla­ka­lo ye­mbu­le­lwa uDa­ni­ye­lit embo­nwe­ni wo­bu­su­kuu. Kho­na uDa­ni­ye­li wa­mdu­mi­sav uNku­lu­nku­lu wa­ma­zu­luw.

20 UDa­ni­ye­li wa­phe­ndu­la wa­thi: Ka­li­du­nyi­swe ibi­zo li­ka­Nku­lu­nku­lu ku­su­ke­la pha­ka­de ku­ze ku­be pha­ka­dex, ngo­ba inhla­ka­ni­pho la­ma­ndla ku­ngo­kwa­khey.

21 Ngo­ba uya­gu­qu­laz izi­kha­thi le­zi­kha­thi ezi­mi­si­we­yoa, uya­su­sa ama­kho­sibc, ami­se ama­kho­sid, upha inhla­ka­ni­pho kwa­ba­hla­ka­ni­phi­le­yoe, lo­lwa­zi ku­la­bo aba­zi uku­qe­di­si­sa.

22 Uye­mbu­la oku­ju­li­le­yo lo­ku­fi­hla­ke­le­yof, uya­kwa­zi oku­se­mnya­me­nig, lo­ku­kha­nya ku­hla­la ka­nye la­yeh.

23 Ngi­ya­ku­bo­nga ngi­ku­du­mi­sei, we­na Nku­lu­nku­lu wa­bo­ba­baj, ongi­phe inhla­ka­ni­pho la­ma­ndlak, onga­zi­se kha­the­si lo­kho esi­ku­ce­li­le­yo ku­wel, ngo­ba usa­zi­si­le uda­ba lwe­nko­si.

24 Nga­kho uDa­ni­ye­li wa­nge­nam kuA­ri­yo­kin, inko­si eya­yi­mmi­se­le uku­thi abhu­bhi­seo aba­hla­ka­ni­phi­le­yo be­Bha­bhi­lo­nip; wa­ha­mba, wa­khu­lu­ma ka­nje ku­ye: Unga­bhu­bhi­si aba­hla­ka­ni­phi­le­yo be­Bha­bhi­lo­ni; ngi­nge­ni­sa pha­mbi kwe­nko­si, mi­na ngi­za­yi­tshe­ngi­sa inko­si ingca­ze­lo.

25 Kho­na uA­ri­yo­ki wa­nge­ni­sa uDa­ni­ye­li pha­mbi kwe­nko­si ngo­ku­pha­ngi­saq, wa­tsho nja­lo ku­yo: Ngi­tho­le indo­da kwa­ba­thu­nji­we­yo ba­ko­Ju­da, eza­kwa­zi­sa inko­si ingca­ze­lo.

26 Inko­si ya­phe­ndu­la ya­thi ku­Da­ni­ye­li, obi­zo la­khe la­li­ngu­Be­li­te­sha­za­rir: Ula­kho yi­ni uku­nga­zi­sa iphu­pho engi­li­bo­ni­le­yos, le­ngca­ze­lo ya­lo?

27 UDa­ni­ye­li wa­phe­ndu­la pha­mbi kwe­nko­si, wa­thi: Imfi­hla­ka­lo inko­si eyi­bu­za­yot, aba­hla­ka­ni­phi­le­you, iza­ngo­mav, iza­nu­sew, aba­lu­mbix ba­nge­yi­bo­ni­sey inko­si.

28 Ko­dwa ukho­na uNku­lu­nku­lu ema­zu­lwi­niz owe­mbu­la izi­mfi­hla­ka­loa, uyi­tshe­ngi­si­le inko­si uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri oku­za­kwe­nze­ka eku­ci­ne­ni kwe­zi­nsu­kub; iphu­pho la­kho le­mi­bo­no ye­kha­nda la­kho embhe­de­ni wa­kho yi­lo­khuc:

29 We­na, nko­si, use­mbhe­de­ni wa­kho kwa­ve­la imi­ca­ba­ngo ya­kho nga­lo­khu oku­za­kwe­nze­ka emva kwa­lo­khu; la­lo­wo owe­mbu­la izi­mfi­hla­ka­lo ukwa­zi­si­le we­na lo­kho oku­za­kwe­nze­kad.

30 Ma­ye­la­na la­mi, li­mfi­hla­ka­lo ye­mbu­lwa ki­mi ha­tshi nge­nxa ye­nhla­ka­ni­pho epha­ka­thi kwa­mie okwe­dlu­la bo­nke aba­phi­la­yo, ko­dwa uku­thi kwa­zi­swe ingca­ze­lo enko­si­ni, lo­ku­thi wa­zi imi­ca­ba­ngo ye­nhli­zi­yo ya­kho.

31 We­na nko­si, wa­bo­na, kha­nge­la-ke, isi­tho­mbe esi­khu­lu. Le­si­si­tho­mbe esi­khu­lu, oku­kha­zi­mu­la kwa­so kwa­ku­se­dlu­li­sa, se­ma pha­mbi kwa­kho; le­si­mo sa­so sa­si­se­sa­be­kaf.

32 Ikha­nda la­le­si­si­tho­mbe la­li­nge­le­go­li­de eli­hle, isi­fu­ba sa­so le­nga­lo za­so kwa­ku­ngo­kwe­si­li­va, isi­su sa­so la­ma­tha­nga­zi aso kwa­ku­ngo­kwe­thu­sig,

33 imi­le­nze ya­so ya­yi­nge­ye­nsi­mbi, inya­wo za­so ingxe­nye ya­yi­nge­ye­nsi­mbi le­ngxe­nye ya­yi­nge­ye­bu­mba.

34 Wa­su­bo­na kwa­ze kwa­si­kwa ili­tshe ku­nge­nge­za­ndla, ela­tsha­ya isi­tho­mbe ezi­nya­we­ni za­so eze­nsi­mbi le­bu­mbah, la­zi­cho­bo­zai.

35 Kho­na kwa­cho­tsho­zwa nda­wo­nye insi­mbi, ibu­mba, ithu­si, isi­li­va, le­go­li­de, kwa­ba nje­nga­ma­kho­ba ama­ba­la oku­bhu­le­la ehlo­boj, lo­mo­ya wa­ku­su­sa, akwa­ze kwa­tho­le­lwa nda­wok. Nja­lo ili­tshe ela­tsha­ya isi­tho­mbe la­ba yi­nta­ba enku­lul, la­gcwa­li­sa umhla­ba wo­nkem.

36 Yi­lo le­lo iphu­pho; se­si­za­ku­tsho ingca­ze­lo ya­lo pha­mbi kwe­nko­si.

37 We­na, nko­si, uyi­nko­si ya­ma­kho­sin, ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­ma­zu­luop uku­ni­ki­le umbu­soq, ama­ndlar, lo­ku­qi­nas, lo­du­mot.

38 Nja­lo lo­ba ku­nga­phi la­pho aba­ntwa­na ba­ba­ntu aba­hle­zi kho­na, izi­nya­ma­za­na ze­ga­nga le­zi­nyo­ni za­ma­zu­lu uzi­ni­ke­le esa­ndle­ni sa­khou, wa­kwe­nza wa­ba ngu­mbu­si phe­zu kwa­zo zo­nke. We­na uyi­le­li­kha­nda le­go­li­dev.

39 La­nge­mva kwa­kho ku­za­ve­la omu­nye umbu­sow omnci­nya­ne ku­lo­wa­khox, lo­mu­nye owe­si­tha­thu umbu­soy we­thu­siz, oza­bu­sa emhla­be­ni wo­nke.

40 Lo­mbu­so we­si­ne uza­qi­na nje­nge­nsi­mbia; ngo­ba nje­ngo­ba insi­mbib icho­bo­za ye­hli­se­le pha­nsi ko­nkec, nja­lo nje­nge­nsi­mbi echo­bo­za ko­nke lo­khu, ngo­ku­nja­lo uza­cho­bo­za we­phu­led.

41 Nja­lo nje­ngo­ba wa­bo­na izi­nya­wo la­ma­zwa­nee, ku­yi­ngxe­nye ye­bu­mba lo­mbu­mbi le­ngxe­nye ye­nsi­mbi, umbu­so uza­da­tshu­lwa pha­ka­thi. Ko­dwa ku­za­ku­ba ku­wo okwa­ma­ndla ensi­mbif, nje­ngo­ba wa­bo­nag insi­mbi ihla­nga­ni­swe le­bu­mba eli­lu­da­kah.

42 Nje­ngo­ba ama­zwa­ne enya­wo aye­le­ngxe­nye ye­nsi­mbi le­ngxe­nye ye­bu­mba; umbu­so uza­ku­ba la­ma­ndla nga­nxa­nye, we­phu­ke lu­la nga­nxa­nye.

43 Nja­lo nje­ngo­ba wa­bo­na insi­mbi ihla­nga­ni­swe le­bu­mba eli­lu­da­kai, ba­za­zi­hla­nga­ni­sa le­nza­lo ya­ba­ntuj, ko­dwa ka­ba­yi­ku­na­ma­the­la­na, nje­ngo­ba insi­mbi inga­hla­nga­ni­swa le­bu­mbak.

44 La­nge­nsu­ku za­la­ma­kho­si uNku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lul uza­mi­sa umbu­somn, onga­yi­ku­chi­thwao ku­ze ku­be pha­ka­de; lo­mbu­so ka­wu­yi­ku­tshi­ye­lwa aba­nye aba­ntu; uza­cho­bo­zap uqe­deq yo­nke li­mi­bu­sor, wo­na-ke uza­ku­ma ku­ze ku­be pha­ka­des.

45 Nge­nxa yo­ku­thit wa­bo­nau uku­thi ili­tshe li­qe­tshu­lwa enta­be­niv, ku­nge­nge­za­ndla, lo­ku­thi la­cho­bo­za insi­mbi, ithu­si, ibu­mba, isi­li­va, le­go­li­de; uNku­lu­nku­lu omkhu­luw uya­zi­si­le inko­si oku­za­kwe­nze­ka emva kwa­lo­khu; iphu­pho li­qi­ni­se­ki­le, le­ngca­ze­lo ya­lo ithe­mbe­ki­le.

46 Kho­na inko­si uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri ya­thi mbo ngo­bu­so ba­yox, ya­khu­le­ka ku­Da­ni­ye­liyz, ya­thi ku­thu­lu­le­lwe ku­ye umni­ke­loa le­zi­mpe­phab.

47 Inko­si ya­mphe­ndu­la uDa­ni­ye­li, ya­thi: Ku­li­qi­ni­so uku­thi uNku­lu­nku­lu we­nu ungu­Nku­lu­nku­lu wa­bo­nku­lu­nku­luc, le­Nko­si ya­ma­kho­sid, lo­ma­mbu­li we­zi­mfi­hla­ka­loe, ngo­ba ube­la­kho ukwe­mbu­la li­mfi­hla­ka­lo.

48 Kho­na inko­si ya­me­nza uDa­ni­ye­li wa­ba ngo­mkhu­lu, ya­mu­pha izi­pho ezi­nku­lu ezi­ne­ngif, ya­me­nza wa­ba ngu­mbu­si phe­zu kwe­sa­be­lo so­nke se­Bha­bhi­lo­nig, le­ndu­nah ya­ba­bu­si phe­zu kwa­boi bo­nke aba­hla­ka­ni­phi­le­yo be­Bha­bhi­lo­nij.

49 UDa­ni­ye­li wa­se­ce­la enko­si­ni, nja­lo ya­mi­sak oSha­dra­ki, uMe­sha­ki loA­be­di­ne­gol phe­zu ko­mse­be­nzi we­sa­be­lo se­Bha­bhi­lo­nim; ko­dwa uDa­ni­ye­li wa­ba se­sa­ngwe­ni le­nko­sin.o

UNe­bhu­ka­di­ne­za­ri we­nza isi­tho­mbe se­go­li­de

3UNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si we­nza isi­tho­mbe se­go­li­dea; ubu­de ba­so ba­bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha, ubu­ba­nzi ba­so bu­zi­nga­lo ezi­yi­si­thu­pha; ya­si­mi­sa egce­ke­ni le­Du­rab, esa­be­lwe­ni se­Bha­bhi­lo­nic.

2 UNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si wa­se­thu­me­la uku­bu­the­la nda­wo­nye izi­pha­tha­ma­ndlade, aba­bu­sifg, le­zi­ndu­nahi, abe­lu­le­kij, aba­pha­thi­zi­khwa­mak, abe­hlu­le­lil, aba­tho­ni­si­sim, la­bo bo­nke aba­bu­si be­za­be­lon, uku­ze be­ze ekwe­hlu­ka­ni­swe­ni kwe­si­tho­mbe uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si aye­si­mi­si­le.

3 Kho­na izi­pha­tha­ma­ndla, aba­bu­si, le­zi­ndu­na, abe­lu­le­ki, aba­pha­thi­zi­khwa­ma, abe­hlu­le­li, aba­tho­ni­si­si, la­bo bo­nke aba­bu­si be­za­be­loo ba­bu­tha­na nda­wo­nye ekwe­hlu­ka­ni­swe­ni kwe­si­tho­mbe uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si aye­si­mi­si­le; ba­se­be­si­ma pha­mbi kwe­si­tho­mbe uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri aye­si­mi­si­le.

4 Umme­me­ze­li wa­se­me­me­za nga­ma­ndla wa­thi: Li­ya­la­ywa, li­na ba­ntu, zi­zwe, le­zi­ndi­mip, uku­thi:

5 Nge­si­kha­thi eli­zwaq nga­so uku­kha­lar ko­pho­ndos, umhla­ngat, icha­chouv, icha­chwa­na, ugu­bhu lwe­zi­nta­mbo, umfe­ce, la­yo yo­nke imi­hlo­bo yo­ku­kha­li­swa­yo, li­we­le pha­nsi, li­kho­nze isi­tho­mbe se­go­li­dew uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si asi­mi­si­le­yo.

6 Nja­lo lo­ba ngu­ba­ni onga­wi pha­nsi, akho­nzex, nga­le­so­si­kha­thi uza­pho­se­lwa pha­ka­thi kwe­si­tha­ndo so­mli­lo esi­vu­tha­yoy.

7 Nga­kho nga­le­so­si­kha­thiz, la­pho aba­ntu bo­nke be­si­zwa uku­kha­la ko­pho­ndo, umhla­nga, icha­cho, icha­chwa­na, ugu­bhu lwe­zi­nta­mbo, la­yo yo­nke imi­hlo­bo yo­ku­kha­li­swa­yoa, bo­nke aba­ntu, izi­zwe, le­zi­ndi­mib, ba­we­la pha­nsi, ba­kho­nza isi­tho­mbe se­go­li­dec uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si aye­si­mi­si­le.

8 Nga­kho nga­le­so­si­kha­thid ama­Kha­la­di­ya athi­lee aso­nde­laf, ahle­ba ama­Ju­dag.

9 Aphe­ndu­la athi ku­Ne­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si: Nko­si, phi­la ku­ze ku­be ni­ni­ni­nih!

10 We­na nko­si, we­nzi­le umla­yoi, uku­thi wo­nke umu­ntu oza­ku­zwa uku­kha­la ko­pho­ndo, umhla­nga, icha­cho, icha­chwa­na, ugu­bhu lwe­zi­nta­mbo, lo­mfe­ce, la­yo yo­nke imi­hlo­bo yo­ku­kha­li­swa­yoj, uza­we­la pha­nsi akho­nze isi­tho­mbe se­go­li­dek;

11 nja­lo lo­ba ngu­ba­ni onga­wi pha­nsi, akho­nzel, uza­pho­se­lwa pha­ka­thi kwe­si­tha­ndo so­mli­lo ovu­tha­yom.

12 Ku­kho­na ama­Ju­da athi­le owa­mi­se phe­zu ko­mse­be­nzin we­sa­be­lo se­Bha­bhi­lo­nio, oSha­dra­ki, uMe­sha­ki, loA­be­di­ne­go; la ama­do­da, nko­si, ka­wa­ku­na­ka­nga; ka­wa­kho­nzi onku­lu­nku­lu ba­kho, ka­wa­kho­tha­me­li isi­tho­mbe se­go­li­de osi­mi­si­le­yop.

13 Kho­na uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri eku­thu­ku­the­le­ni le­ku­vu­the­ni ko­la­ka wa­la­ya uku­le­tha oSha­dra­ki, uMe­sha­ki, loA­be­di­ne­goq. Kho­no­kho la­wo­ma­do­da ale­thwa pha­mbi kwe­nko­si.

14 UNe­bhu­ka­di­ne­za­ri wa­phe­ndu­la wa­thi ki­bo: Ku­nga­ma­bo­mu yi­ni, Sha­dra­ki, Me­sha­ki, loA­be­di­ne­gor, li­nga­kho­nzi onku­lu­nku­lu ba­mi, li­nga­kho­tha­me­li isi­tho­mbe se­go­li­de engi­si­mi­si­le­yos?

15 Kha­the­si, uba se­li­lu­ngi­le uku­thi nge­si­kha­thi li­si­zwa uku­kha­la ko­pho­ndo, umhla­nga, icha­cho, icha­chwa­na, ugu­bhu lwe­zi­nta­mbo, lo­mfe­ce, la­yo yo­nke imi­hlo­bo yo­ku­kha­li­swa­yot, li­we­le pha­nsi, li­kho­nze isi­tho­mbe engi­se­nzi­le­you, ku­hle; ko­dwa uba li­nga­kho­nziv, nga­le­so­si­kha­thi li­za­pho­se­lwa pha­ka­thi kwe­si­tha­ndo so­mli­lo ovu­tha­yow. Ngu­ba­ni-ke lo­wo­Nku­lu­nku­lu oza­li­khu­lu­la eza­ndle­ni za­mix?

16 OSha­dra­ki, uMe­sha­ki, loA­be­di­ne­goy ba­phe­ndu­la ba­thi enko­si­ni: Ne­bhu­ka­di­ne­za­ri, ka­si­di­ngiz uku­ku­phe­ndu­la ku­lo­lu­da­baa.

17 Uba ku­nge­nze­ka, uNku­lu­nku­lu we­thu esi­mkho­nza­yo ula­kho uku­si­khu­lu­la esi­tha­ndwe­ni so­mli­lo ovu­tha­yo; nja­lo uzasi­khu­lu­la esa­ndle­ni sa­kho, nko­sib.

18 Ko­dwa uba ku­nge­nja­lo, ka­kwa­zi­we ku­we, nko­si, uku­thi ka­si­yi­ku­ba­kho­nza onku­lu­nku­lu ba­kho, lo­ku­thi ka­si­yi­ku­kho­tha­me­la isi­tho­mbe se­go­li­de osi­mi­si­le­yo.

Isi­tha­ndo so­mli­lo

19 Kho­na uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri wa­gcwa­la ula­kac, le­si­mo so­bu­so ba­khe sa­ba­gu­qu­ke­la oSha­dra­ki, uMe­sha­ki loA­be­di­ne­go; wa­phe­ndu­la, wa­la­ya uku­thi ba­tshi­se isi­tha­ndo ka­si­kho­mbi­sa nga­phe­zu kwa­lo­kho okwe­jwa­ye­le­ke uku­tshi­swa nga­kho.

20 Wa­se­la­ya ama­do­da ala­ma­ndla aye­se­bu­thwe­ni la­khe uku­thi abo­phe oSha­dra­ki, uMe­sha­ki, loA­be­di­ne­go, uku­thi ba­ba­pho­se­le esi­tha­ndwe­ni so­mli­lo ovu­tha­yo.

21 La­wo­ma­do­da ase­bo­tshwa embe­the ize­mba­tho za­wo, ama­bhu­lu­gwe awod, le­zi­ngo­wa­ne za­wo, lezi­nye izi­gqo­ko za­woe, apho­se­lwa pha­ka­thi kwe­si­tha­ndo so­mli­lo ovu­tha­yo.

22 Nga­kho nge­nxa yo­ku­thi ili­zwi le­nko­si be­li­bu­kha­li, le­si­tha­ndo si­tshi­sa ka­khu­luf, ila­nga­bi lo­mli­lo la­bu­la­la la­wo­ma­do­da aye­thwe­le oSha­dra­ki, uMe­sha­ki, loA­be­di­ne­gog.

23 La­la ama­do­da ama­tha­thu, oSha­dra­ki, uMe­sha­ki, loA­be­di­ne­go, awe­la pha­nsi ebo­tshi­we pha­ka­thi kwe­si­tha­ndo so­mli­lo esi­vu­tha­yoh.

24 Kho­na uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si we­thu­ka, wa­su­ku­ma ngo­ku­pha­ngi­sai, wa­phe­ndu­la wa­thi ku­be­lu­le­ki ba­khej: Ka­si­pho­se­la­nga ama­do­da ama­tha­thu ebo­tshi­we pha­ka­thi ko­mli­lo yi­ni? Ba­phe­ndu­la ba­thi enko­si­ni: Li­qi­ni­so, nko­si.

25 Ya­phe­ndu­la ya­thi: Kha­nge­la­ni, ngi­bo­na ama­do­da ama­ne ekhu­lu­le­ki­le eha­mba pha­ka­thi ko­mli­lok, nja­lo ka­ku­kho uko­na­ka­la ku­wol; nja­lo isi­mo se­ye­si­ne si­fa­na­na le­ndo­da­na ya­bo­nku­lu­nku­lum.

26 Kho­na uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri wa­so­nde­la emnya­ngo we­si­tha­ndo so­mli­lo esi­vu­tha­yo, wa­phe­ndu­la, wa­thi: Sha­dra­ki, Me­sha­ki, loA­be­di­ne­go, li­na zi­nce­ku zi­ka­Nku­lu­nku­lu oPhe­zu­ko­nken, phu­ma­ni, li­ze. Kho­na oSha­dra­ki, Me­sha­ki, loA­be­di­ne­go ba­phu­ma pha­ka­thi ko­mli­lo.

27 Izi­pha­tha­ma­ndlao, aba­bu­sip, le­zi­ndu­naq, la­be­lu­le­ki be­nko­sir, se­be­bu­the­ne, ba­bo­na la ama­do­da, umli­lo owa­wu­nga­za­nga ube la­ma­ndla phe­zu kwe­mi­zi­mba ya­wos, okwa­ku­nga­ha­ngu­lwa­nga lo­nwe­le lwe­kha­nda la­wo, le­za­mba­tho za­wo eza­zi­nga­gu­qu­ka­nga, lo­ku­nu­ka ko­mli­lo okwa­ku­nge­dlu­la­nga ki­wot.

28 UNe­bhu­ka­di­ne­za­ri wa­phe­ndu­la, wa­thi: Ka­du­nyi­swe uNku­lu­nku­lu ka­Sha­dra­ki, uMe­sha­ki, loA­be­di­ne­go, othu­meu ingi­lo­si ya­khevw, wa­khu­lu­la izi­nce­ku za­khex ezi­mthe­mbi­le­yoy, za­ze za­gu­qu­la ili­zwi le­nko­si, za­ni­ke­la imi­zi­mba ya­zo, uku­ze zi­nga­kho­nzi zi­nga­khu­le­ki la­ku­wu­phi unku­lu­nku­lu nga­pha­ndle ku­ka­Nku­lu­nku­lu wa­zoz.

29 Nga­kho umla­yo we­nzi­wa yi­mia, uku­thi bo­nke aba­ntu, isi­zwe, lo­li­mib, olu­khu­lu­ma oku­nga­fa­ne­la­nga oku­me­le­ne lo­Nku­lu­nku­lu ka­Sha­dra­ki, uMe­sha­ki, loA­be­di­ne­go, uza­qu­nywa izi­qac, le­ndlu ya­khe ye­nzi­we inqu­mbi yo­mqu­ba; ngo­bad enge­kho omu­nye unku­lu­nku­lu ola­kho uko­phu­la nje­nga­lo­khue.

30 Kho­na inko­si ya­ba­phu­me­le­li­sa oSha­dra­ki, uMe­sha­ki, loA­be­di­ne­go, esa­be­lwe­ni se­Bha­bhi­lo­nif.

Iphu­pho le­si­bi­li lo­bu­hla­nya bu­ka­Ne­bhu­ka­di­ne­za­ri

4UNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si, ku­bo bo­nke aba­ntu, izi­zwe, le­zi­ndi­miab, ezi­hla­la emhla­be­ni wo­nkecd: Uku­thu­la kwe­nu ka­kwa­ndeef!

2 Be­ku­ku­hle ki­mi uku­thi ngi­kwa­zi­se izi­bo­na­ka­li­so le­zi­ma­nga­li­sog uNku­lu­nku­lu oPhe­zu­ko­nke aze­nze ki­mih.

3 Ye­ka ubu­khu­lu be­zi­bo­na­ka­li­so za­khei, nja­lo ye­ka ama­ndla ezi­ma­nga­li­so za­khej! Umbu­so wa­khe ungu­mbu­so ongu­la­pha­ka­dek, lo­ku­bu­sa kwa­khe ku­ngo­kwe­si­zu­ku­lwa­na le­si­zu­ku­lwa­nal.

4 Mi­na, uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri, nga­ngo­nwa­bi­le endli­ni ya­mim, nga­hlu­ma esi­go­dlwe­ni sa­min,

5 nga­bo­na iphu­pho ela­nge­sa­bi­sa­yo; le­mi­ca­ba­ngo phe­zu ko­mbhe­da wa­mio, le­mi­bo­no ye­kha­nda la­mi kwa­nge­thu­sapq.

6 Nga­kho umla­yo we­nzi­wa yi­mir wo­ku­thi ku­nge­ni­swe pha­mbi kwa­mis bo­nke aba­hla­ka­ni­phi­le­yo be­Bha­bhi­lo­nit, uku­ze ba­nga­zi­se ingca­ze­lo ye­phu­pho.

7 Kwa­se­ku­nge­na iza­nu­se, iza­ngo­ma, ama­Kha­la­di­yau, la­ba­lu­mbiv; nga­se­ngi­khu­lu­ma iphu­pho pha­mbi kwa­bo, ko­dwa ka­ba­nga­zi­sa­nga ingca­ze­lo ya­low.

8 Ko­dwa nga­se­ku­ci­ne­ni uDa­ni­ye­li wa­nge­na pha­mbi kwa­mi, obi­zo la­khe la­li­ngu­Be­li­te­sha­za­rix, ngo­kwe­bi­zo li­ka­nku­lu­nku­lu wa­mi, lo­ku­ku­ye umo­ya wa­bo­nku­lu­nku­lu aba­ngcwe­ley; nga­se­ngi­khu­lu­ma iphu­pho pha­mbi kwa­khe, ngi­si­thiz:

9 We­na Be­li­te­sha­za­ria, ndu­na ye­za­nu­seb, ngo­ba mi­na ngi­ya­zi uku­thi umo­ya wa­bo­nku­lu­nku­lu aba­ngcwe­le uku­wec, lo­ku­thi ka­ku­la­mfi­hla­ka­lo le­yo­dwa eku­hlu­pha­yod, ngi­tshe­la imi­bo­no ye­phu­pho la­mi engi­li­bo­ni­le­yoe, le­ngca­ze­lo ya­lo.

10 Ya­yi­nja­lo imi­bo­no ye­kha­nda la­mi embhe­de­ni wa­mif: Nga­bo­na, kha­nge­la-keg, isi­hla­hla pha­ka­thi ko­mhla­ba, lo­bu­de ba­so ba­bu­bu­khu­lu.

11 Isi­hla­hla sa­khu­la sa­ba si­khu­lu, sa­qi­na, lo­bu­de ba­so ba­fi­nye­le­la ema­zu­lwi­ni, lo­ku­bo­na­ka­la kwa­so kwa­ze kwa­ba se­ku­ci­ne­ni ko­mhla­ba wo­nke.

12 Ama­hla­mvu aso aye­ma­hleh, le­si­the­lo sa­so sa­si­si­ne­ngii, kwa­ku­kho­na ki­soj uku­dla kwa­bo bo­nkek; inya­ma­za­na ze­ga­nga za­ba lo­mthu­nzi nga­pha­nsi kwa­solm, le­nyo­ni za­ma­zu­lu za­hla­la ezi­nga­tshe­ni za­son, la­yo yo­nke inya­ma yo­ndli­wa ki­so.

13 Nga­bo­na emi­bo­nwe­ni ye­kha­nda la­mi embhe­de­ni wa­mio, kha­nge­la-ke, umli­ndip, ngi­tsho ongcwe­le, we­hla eve­la ema­zu­lwi­niq.

14 Wa­me­me­za nga­ma­ndla wa­tsho nja­lo: Si­ga­mu­le­ni isi­hla­hlar, li­qu­me izi­nga­tsha za­sos, li­phu­lu­le ama­hla­mvu aso, li­chi­tha­chi­the izi­the­lo za­so; izi­nya­ma­za­na ka­zi­su­ke nga­pha­nsi kwa­sot, le­zi­nyo­ni nga­se­zi­nga­tshe­ni za­so.

15 La­nxa ku­nja­lo tshi­ya­ni isi­di­ndi se­mpa­nde za­khe emhla­ba­thi­ni, la­nge­bha­nti le­nsi­mbi le­thu­si ohla­ze­ni lwa­se­ndle; nja­lo ka­ku­ma­nzi­swe nga­ma­zo­lo ama­zu­lu, le­sa­be­lo sa­khe ka­si­be ka­nye le­zi­nya­ma­za­na etsha­ni­ni bo­mhla­ba.

16 Inhli­zi­yo ya­khe ka­yi­phe­ndu­ke inga­bi nge­yo­mu­ntu, ka­yi­phi­we inhli­zi­yo ye­nya­ma­za­na; fu­thi ka­kwe­dlu­le phe­zu kwa­khe izi­kha­thi ezi­yi­si­kho­mbi­sau.

17 Lo­lu­da­ba lu­nge­si­me­me­ze­lov sa­ba­li­ndiw, le­si­la­ye­ze­lo nge­li­zwi la­ba­ngcwe­lex; uku­zey aba­phi­la­yo ba­ziz uku­thia oPhe­zu­ko­nkeb uya­bu­sa embu­swe­ni wa­ba­ntuc, nja­lod awu­ni­ke lo­ba ku­ku­ba­ni amtha­nda­yoe, ami­se phe­zu kwa­wo opha­nsi eba­ntwi­nif.

18 Le­li­phu­pho ngi­li­bo­ni­le mi­na nko­si uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri. We­na-ke, Be­li­te­sha­za­rig, yi­tsho ingca­ze­lo ya­lo; ngo­bah bo­nke aba­hla­ka­ni­phi­le­yo bo­mbu­so wa­mi be­nge­la­kho uku­ngi­tshe­la ingca­ze­loi; ko­dwa we­na ula­kho; ngo­ba umo­ya wa­bo­nku­lu­nku­lu aba­ngcwe­le uku­wej.

19 Ng'kho­na uDa­ni­ye­li, obi­zo la­khe la­li­ngu­Be­li­te­sha­za­rik, wa­ma­nga­la ka­khu­lu okwe­si­kha­tsha­nal, le­mi­ca­ba­ngo ya­khe ya­mkha­tha­zam. Inko­si ya­phe­ndu­la, ya­thi: Be­li­te­sha­za­ri, iphu­pho le­ngca­ze­lo ya­lo ka­ku­nga­ku­kha­tha­zi. UBe­li­te­sha­za­ri wa­phe­ndu­la wa­thi: Nko­si ya­mi, iphu­pho ka­li­be kwa­ba­ku­zo­nda­yo, le­ngca­ze­lo ya­lo ku­zo izi­tha za­khon.

20 Isi­hla­hla osi­bo­ni­le­yoo, esa­khu­la sa­ba si­khu­lu sa­qi­na, lo­bu­de ba­so ba­fi­nye­le­la ema­zu­lwi­ni, lo­ku­bo­na­ka­la kwa­so kwa­ze kwa­ba se­mhla­be­ni wo­nke,

21 esi­ma­hla­mvu aso aye­ma­hlep, le­si­the­lo sa­so si­si­ne­ngi, nja­lo ki­so ku­lo­ku­dla kwa­bo bo­nke, le­zi­nya­ma­za­na ze­ga­nga za­hla­la pha­nsi kwa­soqr, le­nyo­ni za­ma­zu­lu za­hla­la ezi­nga­tshe­ni za­so;

22 si­ngu­we, we­na nko­si, osu­khu­li­le wa­ba mkhu­lu wa­qi­nas; ngo­ba ubu­khu­lu ba­kho bu­khu­li­le, ba­fi­nye­le­la ema­zu­lwi­ni, lo­mbu­so wa­khot eku­ci­ne­ni ko­mhla­bau.

23 Nje­nga­lo­kho inko­si ya­bo­na umli­ndiv, ngi­tsho ongcwe­le, ese­hla eve­la ema­zu­lwi­ni owa­thi: Ga­mu­la­ni isi­hla­hla li­si­chi­thew; ko­dwa li­tshi­ye isi­di­ndi se­zi­mpa­nde emhla­ba­thi­nix si­bo­tshwe nge­bha­nti le­nsi­mbi le­thu­si ohla­ze­ni lwa­se­ndle; ka­ku­ma­nzi­swe nga­ma­zo­lo ama­zu­lu, le­sa­be­lo sa­khe ka­si­be ka­nye le­zi­nya­ma­za­na ze­ga­nga, ku­ze kwe­dlu­le izi­kha­thi ezi­yi­si­kho­mbi­sa phe­zu kwa­khey.

24 Na­nsi ingca­ze­lo, nko­si, nja­lo na­nsi isi­me­me­ze­loz so­Phe­zu­ko­nkea, esi­za phe­zu kwe­nko­si ya­mi, inko­si:

25 Uku­thi ba­za­ku­xo­tsha eba­ntwi­nib, le­nhla­lo ya­kho iza­ku­ba ka­nye le­zi­nya­ma­za­na ze­ga­nga, ba­za­ku­dli­sac utsha­nid nje­nge­zi­nka­bi, ba­za­ku­ma­nzi­sa nga­ma­zo­lo ama­zu­lu, le­zi­kha­thi ezi­yi­si­kho­mbi­sa zi­za­dlu­la phe­zu kwa­khoe, uze wa­zifg uku­thih oPhe­zu­ko­nke uya­bu­sa emi­bu­swe­ni ya­ba­ntui, ayi­ni­ke lo­ba ku­ku­ba­ni amtha­nda­yoj.

26 Nje­nga­lo­kho ba­thi ku­tshi­ywe isi­di­ndi se­mpa­nde ze­si­hla­hlak, umbu­so wa­kho uza­ku­ma ku­we, emva ko­ku­thi usu­sa­zi uku­thi ama­zu­lu aya­bu­sal.

27 Nga­kho, nko­si, ka­se­mu­ke­le­ke ku­we ise­lu­le­ko sa­mim; we­phu­le izo­no za­kho ngo­ku­lu­ngan, lo­bu­bi ba­khoo ngo­ku­tshe­ngi­sa isi­ha­wu kwa­ba­nga­ba­ya­ngap, alu­baq ku­nga­ba lo­kwe­lu­lwar ko­ku­thu­la kwa­khos.

28 Ko­nke lo­khu kwa­me­hle­la uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri inko­si.

29 Eku­phe­le­ni kwe­nya­nga ezi­li­tshu­mi la­mbi­li wa­ye­ha­mba­ha­mba phe­zu kwe­si­go­dlo so­mbu­so we­Bha­bhi­lo­ni.

30 Inko­si ya­phe­ndu­la ya­thit: Ka­yi­si­yo yi­ni le iBha­bhi­lo­ni enku­lu mi­na engi­ya­khe uku­ba yi­ndlu yo­mbu­sou, nga­ma­ndlav enga­lo ya­miw, nja­lo ibe lu­du­moxy lo­bu­kho­si ba­miz?

31 Ili­zwi li­se­se­mlo­nye­ni we­nko­sia, kwa­wa ili­zwi li­ve­la ema­zu­lwi­ni li­si­thib: We­na nko­si Ne­bhu­ka­di­ne­za­ri, ku­ya­tshi­wo ku­we uku­thi: Umbu­so usu­ki­le ku­wec.

32 Ba­za­ku­xo­tsha usu­ke eba­ntwi­ni, le­nhla­lo ya­kho iza­ku­ba ka­nye le­nya­ma­za­na ze­ga­ngad, ba­za­ku­dli­sa utsha­ni nje­nge­zi­nka­bie, le­zi­kha­thi ezi­yi­si­kho­mbi­sa zi­za­dlu­la phe­zu kwa­khof, uze wa­zi uku­thi oPhe­zu­ko­nke uya­bu­sa emi­bu­swe­ni ya­ba­ntug, ayi­ni­ke lo­ba ku­ku­ba­ni amtha­nda­yoh.

33 Nga­le­so­si­kha­thi lo­lu­lu­tho lwa­gcwa­li­se­ka phe­zu ku­ka­Ne­bhu­ka­di­ne­za­rii; wa­se­xo­tshwa eba­ntwi­ni, wa­dla utsha­ni nje­nge­zi­nka­bi, lo­mzi­mba wa­khe wa­ma­nzi­swa nga­ma­zo­lo ama­zu­luj, za­ze inwe­le za­khe za­khu­la nje­ngensi­ba ze­li­nqe, le­nzi­pho za­khe nje­nge­ze­nyo­ni.

34 Nja­lo eku­phe­le­ni kwe­zi­nsu­ku, mi­na Ne­bhu­ka­di­ne­za­rik nga­pha­ka­mi­se­la ame­hlo ami ema­zu­lwi­nil, ngo­ba uku­qe­di­si­sa kwa­mi kwa­bu­ye­la ki­mi; nga­se­ngi­bu­si­sa oPhe­zu­ko­nke, nga­mdu­mi­sa, nga­mhlo­ni­pha ye­nam ophi­la pha­ka­den, ngo­ba uku­bu­sa kwa­khe ku­yi­ku­bu­sa oku­la­pha­ka­deo, lo­mbu­so wa­khe ungo­we­si­zu­ku­lwa­na le­si­zu­ku­lwa­napq;

35 fu­thi bo­nke aba­hla­li bo­mhla­bar ba­ba­lwa nje­ngo­ku­nge­lu­thos, nja­lo we­nza nje­nge­nta­ndo ya­khe ebu­thwe­ni la­ma­zu­lut laku­ba­hla­li bo­mhla­bau; nja­lo ka­kho onga­vi­mbe­la isa­ndla sa­khev, lo­ba athi ku­yew: We­nza­nix?

36 Nga­so­na le­so­si­kha­thi ingqo­ndo ya­mi ya­bu­ye­la ki­miy, fu­thi nge­nxa ye­nka­zi­mu­lo yo­mbu­so wa­miza udu­mo lwa­mib lo­ku­cwe­be­ze­la kwa­mi kwa­bu­ye­la ki­mic; nja­lo abe­lu­le­ki ba­mid le­zi­khu­lu za­mi za­ngi­di­ngae; nga­se­ngi­mi­swa fu­thi embu­swe­ni wa­mif; lo­bu­khu­lu obu­dlu­le­le­yo be­nge­ze­le­lwa ki­mig.

37 Kha­the­si, mi­na, Ne­bhu­ka­di­ne­za­ri, ngi­ya­yi­du­mi­sa ngi­yi­pha­ka­mi­seh ngi­yi­hlo­ni­phei iNko­si ya­ma­zu­luj, ngo­ba imi­se­be­nzi ya­yo yo­nke ili­qi­ni­sok, le­zi­ndle­la za­yo zi­yi­sa­hlu­le­lol; la­la­bo aba­ha­mba ngo­ku­zi­gqa­ja ila­kho uku­ba­tho­bi­sam.

Umbha­lo obha­lwa emdu­li­ni

5UBe­li­sha­za­ri inko­sia we­nze­la izi­pha­tha­ma­ndla za­kheb ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne idi­li eli­khu­luc, wa­na­tha iwa­yi­ni pha­mbi kwa­le­yo­nku­lu­ngwa­ne.

2 UBe­li­sha­za­ri, esa­li­na­mbi­tha iwa­yi­ni, wa­la­ya uku­thi ba­le­the izi­tsha ze­go­li­de le­ze­si­li­vad uyi­se uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri aye­zi­khu­phe ethe­mpe­li­ni ela­li­se­Je­ru­sa­le­mae; uku­ze inko­sif, le­zi­pha­tha­ma­ndla za­yo, omka­yo, la­ba­fa­zi ba­yo aba­nca­ne, ba­na­the­le ki­zog.

3 Kho­na ba­le­tha izi­tsha ze­go­li­de eza­zi­khu­tshwe ethe­mpe­li­ni le­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu eya­yi­se­Je­ru­sa­le­ma; nja­lo inko­si, le­zi­pha­tha­ma­ndla za­yo, omka­yo, la­ba­fa­zi ba­yo aba­nca­ne, ba­na­the­la ki­zo.

4 Ba­na­tha iwa­yi­nih, ba­du­mi­saij onku­lu­nku­lu be­go­li­dek, la­be­si­li­val, abe­thu­sim, abe­nsi­mbin, abe­si­go­doop, la­be­li­tsheqr.

5 Nga­le­so­si­kha­this kwa­phu­ma imi­nwe ye­sa­ndla so­mu­ntut, ya­bha­la ma­qo­nda­na le­si­qo­ba­ne se­si­ba­ne phe­zu ko­ku­bha­di­we­yo ko­mdu­li we­si­go­dlo se­nko­siu; inko­si ya­si­bo­na inhla­ne­ke­la ye­sa­ndla esa­si­bha­lav.

6 Kho­no­kho uku­cwe­be­ze­la ko­bu­sow be­nko­si kwa­phe­ndu­ka, le­mi­ca­ba­ngo ya­yo ya­yi­hlu­phaxy, kwa­ze kwa­xe­ga ama­lu­ngaz okha­lo lwa­yoab, la­ma­do­lo ayo atsha­ya­nac.

7 Inko­si ya­me­me­za nga­ma­ndlad uku­thi ba­le­the iza­ngo­maef, ama­Kha­la­di­yagh, la­ba­lu­mbiij. Inko­si ya­phe­ndu­la, ya­thi kwa­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo be­Bha­bhi­lo­nik: Wo­nke umu­ntu onga­fu­nda lu­mbha­lo, angi­tshe­ngi­se ingca­ze­lo ya­wol, uza­gqo­ki­swa oku­yi­bu­be­ndem, le­ke­ta­ne ye­go­li­de enta­nye­ni ya­khen, abe ngu­mbu­si we­si­tha­thu embu­swe­niop.

8 Kho­na ba­nge­na bo­nke aba­hla­ka­ni­phi­le­yo be­nko­si; ko­dwa ba­be­nge­la­kho uku­wu­ba­la umbha­lo, lo­kwa­zi­sa inko­si ingca­ze­lo ya­woq.

9 Kho­na inko­si uBe­li­sha­za­ri ye­thu­ka ka­khu­lur, lo­ku­cwe­be­ze­la ko­bu­so ba­yo kwa­phe­ndu­ka ku­yo, le­zi­pha­tha­ma­ndla za­yo za­di­de­kas.

10 Indlo­vu­ka­zi, nge­nxa ya­ma­zwi enko­sit le­zi­pha­tha­ma­ndla za­yo, ya­nge­na endli­ni ye­di­liu. Indlo­vu­ka­zi ya­phe­ndu­la ya­thi: Nko­si, phi­la ku­ze ku­be ni­ni­ni­niv! Imi­ca­ba­ngo ya­kho ka­yi­nga­kwe­thu­siw, lo­ku­cwe­be­ze­la ko­bu­so ba­kho ka­ku­nga­phe­ndu­kix.

11 Ku­lo­mu­ntu embu­swe­ni wa­khoy oku­lo­mo­ya wa­bo­nku­lu­nku­lu aba­ngcwe­le ku­yez; ngo­ba ensu­kwi­ni zi­ka­yi­hlo kwa­tho­lwa ku­ye uku­kha­nya lo­ku­qe­di­si­sa le­nhla­ka­ni­phoa, nje­nge­nhla­ka­ni­pho ya­bo­nku­lu­nku­lub; nga­kho inko­si uNe­bhu­ka­di­ne­za­ri uyi­hlo wa­me­nza wa­ba yi­ndu­na ye­za­nu­sec, ye­za­ngo­mad, ya­ma­Kha­la­di­ya, ya­ba­lu­mbi, uyi­hlo, nko­si.

12 Ngo­ba umo­ya owe­dlu­li­si­le­yo, lo­lwa­zi, lo­ku­qe­di­si­sae, uku­cha­si­sa ama­phu­phof, lo­ku­cha­si­sag imi­ze­ke­li­soh, lo­ku­tsho­mbu­lu­la ama­fi­ndo, kwa­tho­la­ka­la ku­ye, ku­Da­ni­ye­li, inko­si eya­mu­tha ibi­zo eli­thi uBe­li­te­sha­za­rii. Kha­the­si ka­bi­zwe uDa­ni­ye­li, uza­tshe­ngi­sa ingca­ze­lo.

13 Kho­na uDa­ni­ye­li wa­le­thwa pha­mbi kwe­nko­si; inko­si ya­phe­ndu­la ya­thi ku­Da­ni­ye­li: Ungu­lo­wo­Da­ni­ye­li, ongo­wa­ba­thu­njwa ba­ko­Ju­daj, inko­si uba­ba eya­ba­le­tha be­ve­la ko­Ju­da yi­nik?

14 Se­ngi­zwi­le nga­we uku­thi umo­ya wa­bo­nku­lu­nku­lu uku­wel, lo­ku­thi uku­kha­nya, lo­ku­qe­di­si­sa, le­nhla­ka­ni­pho edlu­li­si­le­yo ku­tho­la­ka­la ku­wem.

15 Kha­the­si se­be­nge­ni­si­we pha­mbi kwa­mi aba­hla­ka­ni­phi­le­yon, iza­ngo­mao, uku­ze ba­wu­fu­nde lu­mbha­lo, ba­nga­zi­se ingca­ze­lo ya­wo; ko­dwa ba­be­nge­la­kho uku­tshe­ngi­sa ingca­ze­lo ya­li­ntop.

16 Ko­dwa mi­na ngi­zwi­le nga­we, uku­thi ula­kho uku­cha­si­sa izi­ngca­ze­loq, lo­ku­tsho­mbu­lu­la ama­fi­ndor. Kha­the­sis uba ula­kho uku­fu­nda lu­mbha­lo, unga­zi­se ingca­ze­lo ya­wot, uza­gqo­ki­swa oku­yi­bu­be­ndeu, le­ke­ta­ne ye­go­li­de enta­nye­ni ya­khov, ube ngu­mbu­si we­si­tha­thu embu­swe­niw.

17 Kho­na uDa­ni­ye­li wa­phe­ndu­la wa­thi pha­mbi kwe­nko­si: Izi­pho za­kho ka­zi­be nge­za­khox, le­mi­vu­zo ya­kho uyi­ni­ke omu­nye. Lo­ba ku­nja­lo ngi­za­yi­fu­nde­la inko­si umbha­lo, ngi­ya­zi­se ingca­ze­lo.

18 We­na nko­si, uNku­lu­nku­lu oPhe­zu­ko­nkey wa­ni­ka uNe­bhu­ka­di­ne­za­riz uyi­hlo umbu­soa, lo­bu­khu­lub, lo­du­moc, le­nka­zi­mu­lod.

19 La­nge­nxa yo­bu­khu­lu amni­ka bo­nae, bo­nke aba­ntu, izi­zwe, le­zi­ndi­mif, ba­thu­thu­me­la be­sa­ba pha­mbi kwa­kheg; lo­wo aye­tha­nda wa­mbu­la­la, la­lo­wo aye­tha­nda wa­mgci­na ephi­la, la­lo­wo aye­tha­nda wa­mpha­ka­mi­sa, la­lo­wo aye­tha­nda wa­me­hli­se­la pha­nsih.

20 Ko­dwa la­pho inhli­zi­yo ya­khe ya­zi­pha­ka­mi­sa, le­nhli­zi­yo ya­khe isi­ba lu­khu­ni ngo­ku­zi­gqa­ja, we­hli­swa esi­hla­lwe­ni sa­khe so­bu­kho­si so­mbu­soi, ba­mtha­the­laj udu­mo lwa­khek.

21 Wa­se­xo­tshwa eba­ntwa­ne­ni ba­ba­ntul, le­nhli­zi­yo ya­khe ye­nzi­wa ya­fa­na­na le­ye­nya­ma­za­na, le­nda­wo ya­khe yo­ku­hla­la ya­ba la­bo­ba­bhe­mi be­ga­ngam; ba­mdli­sa utsha­ni nje­nge­nka­bi, lo­mzi­mba wa­khe wa­ba ma­nzi nga­ma­zo­lo ama­zu­lun, wa­ze wa­zi uku­thi uNku­lu­nku­lu oPhe­zu­ko­nke uya­bu­sa embu­swe­ni wa­ba­ntu, lo­ku­thi umi­sa phe­zu kwa­wo lo­ba ngu­ba­ni amtha­nda­yoo.

22 We­na-ke, ndo­da­na ya­khe, Be­li­sha­za­ri, ka­wu­yi­tho­bi­sa­nga inhli­zi­yo ya­khop, la­nxa ukwa­zi­le ko­nke lo­khuq.

23 Ko­dwa uzi­pha­ka­mi­si­le wa­me­la­na le­Nko­si ya­ma­zu­lur; nja­lo ba­le­tha izi­tsha ze­ndlu ya­yo pha­mbi kwa­khos; we­na-ke, le­zi­pha­tha­ma­ndla za­kho, omka­kho, la­ba­fa­zi ba­kho aba­nca­ne, la­na­the­la ku­zo iwa­yi­nit; udu­mi­si­le onku­lu­nku­lu be­si­li­va, la­be­go­li­de, abe­thu­si, abe­nsi­mbi, abe­si­go­do, la­be­li­tsheu, aba­nga­bo­ni­yo la­ba­nge­zwa­yo, la­ba­nga­zi­yov; ko­dwa uNku­lu­nku­lu omphe­fu­mu­lo wa­kho use­sa­ndle­ni sa­khew, lo­zi­ndle­la za­kho zo­nke zi­nge­za­khex, ka­wu­mdu­mi­sa­ngay.

24 Kho­no­kho le inhla­ne­ke­la ye­sa­ndla ya­thu­nywa ive­la ku­ye; lu­mbha­lo wa­su­bha­lwaz.

25 Nja­lo na­nku umbha­lo owa­bha­lwa­yo: ME­NE, ME­NE, TE­KE­LI, UFA­RI­SI­NI.

26 Na­nsi ingca­ze­lo ya­lo­lu­lu­tho: ME­NE: UNku­lu­nku­lu uba­li­le umbu­so wa­kho, wa­wu­qe­da.

27 TE­KE­LI: Uli­nga­ni­si­we esi­li­nga­ni­swe­ni, wa­tho­lwa usi­le­laa.

28 UPE­RE­SI: Umbu­so wa­kho we­hlu­ka­ni­si­we, wa­ni­kwa ama­Me­deb la­ma­Pe­ri­si­yac.

29 Kho­na uBe­li­sha­za­ri wa­la­ya, ba­se­be­mgqo­ki­sa uDa­ni­ye­li ngo­ku­yi­bu­be­nded, le­ke­ta­ne ye­go­li­de enta­nye­ni ya­khee, ba­se­be­me­me­ze­la nga­yef uku­thi abe ngu­mbu­si we­si­tha­thu embu­swe­nig.

30 Nga­lo­bo­bu­su­ku uBe­li­sha­za­ri inko­sih ya­ma­Kha­la­di­ya wa­bu­la­wai.

31 UDa­ri­yu­si umMe­de wa­se­se­mu­ke­la umbu­soj, ele­mi­nya­ka pho­se enga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­mbi­li.

UDa­ni­ye­li use­mgo­di­ni we­zi­lwa­ne

6Kwa­ba ku­hle ku­Da­ri­yu­si uku­be­ka phe­zu ko­mbu­soa izi­pha­tha­ma­ndlab ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­lic, uku­thi zi­be phe­zu ko­mbu­so wo­nke,

2 la­phe­zu kwa­zo aba­bo­ni­si aba­tha­thud, uDa­ni­ye­li aba ngo­wo­ku­qa­la ku­boe; uku­thi le­zi­zi­pha­tha­ma­ndla zi­la­ndi­se ku­bof, nja­lo inko­si inga­bi lo­mo­na­ka­lo.

3 Kho­na uDa­ni­ye­li lo we­nza ngco­nog ku­la­ba­bo­ni­sih le­zi­pha­tha­ma­ndlai, ngo­ba umo­ya owe­dlu­li­si­le­yo wa­wu­ku­yej. Nja­lo inko­si ya­ca­ba­nga uku­mbe­ka phe­zu ko­mbu­so wo­nkek.

4 Kho­na aba­bo­ni­sil le­zi­pha­tha­ma­ndlam ba­di­nga uku­tho­la ithu­ba be­me­le­ne lo­Da­ni­ye­li ma­ye­la­na lo­mbu­son; ko­dwa be­nge­la­kho uku­tho­la ithu­ba ku­mbe inso­loo; ngo­ba wa­ye­the­mbe­ki­lep, fu­thi ku­nge­la­mpa­mba­ni­soq ku­mbe inso­lor okwa­tho­la­ka­la ku­ye.

5 Kho­na la­wo­ma­do­da athi: Ka­si­yi­ku­tho­la thu­ba nga­ye lo uDa­ni­ye­li nga­pha­ndle ko­ku­thi sili­tho­le li­me­le­ne la­ye emla­ywe­ni ka­Nku­lu­nku­lu wa­khes.

6 Kho­na la­bo­ba­bo­ni­sit le­zi­pha­tha­ma­ndlau ba­bu­tha­na nda­wo­nye enko­si­ni, ba­tsho ka­nje ku­yo: Da­ri­yu­si nko­si, phi­la ku­ze ku­be ni­ni­ni­niv!

7 Bo­nke aba­bo­ni­si bo­mbu­sow, izi­ndu­nax, le­zi­pha­tha­ma­ndlay, abe­lu­le­kiz, la­ba­bu­sia ba­ce­bi­sa uku­mi­sa umthe­tho we­si­kho­si­ni, lo­kwe­nza isi­mi­so esi­qi­ni­le­yo, uku­thi lo­ba ngu­ba­ni oza­ce­la isi­ce­lo la­ku­wu­phi unku­lu­nku­lu lo­ba umu­ntu pha­ka­thi kwe­zi­nsu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu nga­pha­ndle ku­we, nko­si, uza­pho­se­lwa ebha­lwi­ni lwe­zi­lwa­neb.

8 Kha­the­si, nko­si, mi­sa umla­yo upha­wu­le umbha­lo, uku­thi unga­gu­qu­lwa, nje­ngo­ko­mthe­thoc wa­ma­Me­de la­ma­Pe­ri­si­yad, onga­dlu­li­yoe.

9 Nga­kho inko­si uDa­ri­yu­si ya­pha­wu­la umbha­lo le­si­mi­sof.

10 Kwa­thi la­pho uDa­ni­ye­li ase­sa­zi uku­thi umbha­lo upha­wu­li­we, wa­nge­na endli­ni ya­khe; nja­lo ama­wi­ndi eka­me­lo la­kheg eli­phe­zu­lu eli­kha­nge­le eJe­ru­sa­le­mah evu­le­ki­lei; wa­gu­qa nga­ma­do­lo akhej izi­kha­thi ezi­nta­thu ngo­su­kuk, wa­khu­le­ka, wa­pha izi­bo­ngo pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu wa­khel, nje­ngo­kwe­nza kwa­khe ma­ndu­lo kwa­lo­khum.

11 Kho­na la ama­do­da abu­tha­na, atho­la uDa­ni­ye­li ekhu­le­ka ence­nga pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu wa­khe.

12 Kho­na aso­nde­lan, akhu­lu­ma pha­mbi kwe­nko­si ma­ye­la­na le­si­mi­so se­nko­si athi: Ka­wu­pha­wu­la­nga isi­mi­so yi­ni, so­ku­thi wo­nke umu­ntu oce­la la­ku­wu­phi unku­lu­nku­lu lo­ba umu­ntu pha­ka­thi kwe­zi­nsu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thuo nga­pha­ndle ku­we, nko­sip, uza­pho­se­lwa ebha­lwi­ni lwe­zi­lwa­ne? Inko­si ya­phe­ndu­la ya­thi: Li­nto ili­qi­ni­so, ngo­ko­mthe­tho wa­ma­Me­de la­ma­Pe­ri­si­yaq onga­dlu­li­yor.

13 Kho­na aphe­ndu­la athi pha­mbi kwe­nko­si: UDa­ni­ye­li ongo­wa­ba­ntwa­na bo­ku­thu­njwa ba­ko­Ju­dast ka­ku­na­nziu, nko­si, le­si­mi­so osi­pha­wu­li­le­yo, ko­dwa uya­khu­le­ka isi­ce­lo sa­khe izi­kha­thi ezi­nta­thu ngo­su­ku.

14 Kwa­thi la­pho inko­si isi­zwi­le le­li­li­zwi, ya­zi­zo­nde­la ka­khu­luv, ya­be­ka ingqo­ndo ku­Da­ni­ye­li uku­mkhu­lu­la; ye­bo, ya­lwi­sa la­ze la­tsho­na ila­nga uku­mo­phu­la.

15 Kho­na abu­tha­na enko­si­ni la­wo­ma­do­da, athi enko­si­ni: Ya­zi, nko­si, uku­thi umthe­tho wa­ma­Me­de la­ma­Pe­ri­si­yaw uthi: Ka­ku­la­si­mi­so ku­mbe umthe­tho inko­si eya­wu­mi­sa­yo onga­gu­qu­lwa.

16 Kho­na inko­si ya­la­ya, ba­mle­tha uDa­ni­ye­li, bampho­se­la ebha­lwi­ni lwe­zi­lwa­ne. Inko­si ya­phe­ndu­la ya­thi ku­Da­ni­ye­li: UNku­lu­nku­lu wa­kho, omkho­nza­yo nja­lo­nja­lo, ku­nga­thi anga­ku­khu­lu­lax!

17 Kwa­se­ku­le­thwa ili­tshe, la­be­kwa phe­zu ko­mlo­mo wo­bha­luy; inko­si ya­si­li­na­me­kaz nge­nda­nda­tho elo­pha­wu lwa­yoa, la­nge­nda­nda­tho elo­pha­wu lwa­ma­kho­si ayob, uku­ze ku­nga­gu­qu­lwa ulu­tho ma­ye­la­na lo­Da­ni­ye­li.

18 Kho­na inko­si ya­ya esi­go­dlwe­ni sa­yo, ya­chi­tha ubu­su­ku izi­la uku­dla; la­ma­cha­cho ka­wa­le­thwa­nga pha­mbi kwa­yoc; lo­bu­tho­ngo ba­yi­ba­le­ke­lad.

19 Kho­na inko­si ya­vu­ka ema­da­bu­ka­ku­sae, ya­ya ngo­ku­pha­ngi­sa ebha­lwi­ni lwe­zi­lwa­nef.

20 Ya­thi isi­so­nde­le ebha­lwi­ni, ya­me­me­za nge­li­zwi lo­ku­li­la ku­Da­ni­ye­li; inko­si ya­phe­ndu­la ya­thi ku­Da­ni­ye­li: Da­ni­ye­li, nce­ku ka­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yog, uNku­lu­nku­lu wa­khoh omkho­nza­yo nja­lo­nja­loi, ula­kho uku­ku­khu­lu­la yi­ni ezi­lwa­ne­ni?

21 Kho­na uDa­ni­ye­li wa­thi enko­si­ni: Nko­si, phi­la ku­ze ku­be ni­ni­ni­nij!

22 UNku­lu­nku­lu wa­mi uthu­mi­le ingi­lo­si ya­khek, ya­va­la imi­lo­mo ye­zi­lwa­ne, oko­ku­thi ka­zi­ngi­li­ma­za­ngal, ngo­ba pha­mbi kwa­khe uku­nga­bi le­ca­la ku­tho­la­ka­le ki­mim; nja­lo pha­mbi kwa­kho, nko­si, ka­nge­nza­nga bu­bi.

23 Kho­na inko­si ya­mtho­ko­ze­la ka­khu­lu, ya­la­ya uku­khu­phu­la uDa­ni­ye­li ebha­lwi­ni. UDa­ni­ye­li wa­se­khu­tshu­lwa ebha­lwi­ni, ka­kwa­tho­lwa ku­li­ma­la ku­yen, ngo­ba ekho­lwe ku­Nku­lu­nku­lu wa­kheo.

24 Inko­si ya­si­la­ya, kwa­se­ku­le­thwa la­wo­ma­do­dap aye­hle­be uDa­ni­ye­liq, ba­wa­pho­se­la ebha­lwi­ni lwe­zi­lwa­ne, wo­na, aba­ntwa­na ba­wo, la­bo­mka­wor; kwa­thi be­nga­ka­fi­ki pha­nsi ebha­lwi­ni, izi­lwa­ne za­zi­bu­sa phe­zu kwa­bo, za­cho­bo­za wo­nke ama­tha­mbo abo.

25 Kho­na inko­si uDa­ri­yu­si ya­ba­le­la bo­nke aba­ntu, izi­zwe, le­zi­ndi­mis, ezi­hle­zi emhla­be­ni wo­nket, ya­thi: Ka­kwa­ndi­swe uku­thu­la kwe­nuu.

26 Umla­yo we­nzi­wa yi­miv, uku­thi ku­kho ko­nke uku­bu­swa ko­mbu­so wa­mi ba­thu­thu­me­lew be­sa­bex pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu ka­Da­ni­ye­li; ngo­ba engu­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yoyz, lo­mi ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, lo­mbu­so wa­khea ngo­nga­yi­ku­chi­thwab, lo­ku­bu­sa kwa­khe ku­za­ku­ba kho­na ku­ze ku­be se­ku­phe­le­nic.

27 Uya­khu­lu­la, ophu­le, enze izi­bo­na­ka­li­so le­zi­ma­nga­li­so ema­zu­lwi­ni le­mhla­be­nid, ose­khu­lu­le uDa­ni­ye­li ema­ndle­ni ezi­lwa­nee.

28 Nga­kho uDa­ni­ye­li lo wa­phu­me­le­la embu­swe­ni ka­Da­ri­yu­sif, le­mbu­swe­nig ka­Ko­re­si umPe­ri­si­yah.

Iphu­pho li­ka­Da­ni­ye­li nge­zi­lo ezi­ne

7Ngo­mnya­ka wo­ku­qa­la ka­Be­li­sha­za­ri inko­si ye­Bha­bhi­lo­nia, uDa­ni­ye­li wa­bo­na iphu­phobc le­mi­bo­no ye­kha­nda la­khe embhe­de­ni wa­khed. Kho­na wa­li­bha­la iphu­pho, wa­khu­lu­ma indi­ki­mba ye­zi­nda­ba.

2 UDa­ni­ye­li wa­phe­ndu­la wa­thi: Nga­bo­na embo­nwe­ni wa­mi ebu­su­ku, kha­nge­la-ke, imi­mo­ya yo­mi­ne ya­ma­zu­lu ya­vu­mbu­lu­ka phe­zu ko­lwa­ndle olu­khu­lue.

3 Izi­lo ezi­ne ezi­nku­lu za­khu­phu­ka elwa­ndlef, ze­hlu­ki­le esi­nye kwe­si­nyeg.

4 Eso­ku­qa­la sa­si­nje­nge­si­lwa­nehi, esi­le­mpi­ko ze­nko­zij. Nga­kha­nge­la za­ze za­cu­thwa impi­ko za­so, sa­se­si­pha­ka­nyi­swa si­su­swa emhla­be­nik, sa­mi­swa nge­nya­wo nje­ngo­mu­ntu, sa­ni­kwa inhli­zi­yo yo­mu­ntul.

5 Kha­nge­la-ke esi­nye isi­lo, ese­si­bi­lim, sa­si­nje­nge­bhe­ren, sa­zi­mi­sa ehla­ngo­thi­ni olu­lo­dwa, si­le­mba­mbo ezi­nta­thu emlo­nye­ni wa­so pha­ka­thi kwa­ma­zi­nyo aso. Ba­se­be­si­thi nja­lo ku­so: Su­ku­ma, udle inya­ma ene­ngi.

6 Emva kwa­lo­khu nga­bo­na, kha­nge­la-ke esi­nyeo, sa­si­nje­nge­ngwep, si­le­mpi­ko ezi­ne ze­nyo­ni emhla­na wa­soq, nja­lo isi­lo sa­si­la­ma­kha­nda ama­ner, lo­ku­bu­sa kwa­phi­wa ku­so.

7 Emva kwa­lo­khu nga­bo­na emi­bo­nwe­ni ye­bu­su­kus, kha­nge­la-ke isi­lo se­si­netu, ese­sa­be­ka­yo, ese­thu­sa­yo, si­la­ma­ndla ka­khu­lu­ka­ziv, si­la­ma­zi­nyo ama­khu­lu ensi­mbiw, sa­dlax sa­fo­hlo­zay, sa­nya­the­la oku­se­le­yo nge­nya­wo za­soz. Nja­lo sa­se­hlu­ki­le ku­zo zo­nke izi­lo eza­zi­nga­pha­mbi kwa­soab; fu­thi sa­si­le­mpo­ndo ezi­li­tshu­mic.

8 Nga­kha­nge­li­si­sa izi­mpo­ndo, kha­nge­la-ke, kwe­nyu­ka pha­ka­thi kwa­zo olu­nye upho­ndo olu­nci­nya­ned; le­zi­nta­thu ze­zi­mpo­ndo zo­ku­qa­la za­si­tshu­nwa nge­zi­mpa­nde pha­mbi kwa­loe; kha­nge­la-ke, ame­hlo anje­nga­me­hlof omu­ntug aba se­pho­ndwe­ni lo­lu, lo­mlo­moh okhu­lu­ma izi­nto ezi­nku­lui.

9 Nga­kha­nge­la, kwa­ze kwa­be­kwa izi­hla­lo zo­bu­kho­sij, kwa­hla­la oMda­la we­zi­nsu­kuk, oze­mba­tho za­khel za­zi­mhlo­phe nje­nge­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yom, le­nwe­le ze­kha­nda la­khe nje­ngo­bo­ya be­mvu obu­hla­nze­ki­le­yon; isi­hla­lo sa­khe so­bu­kho­si si­li­la­nga­bi lo­mli­loo, ama­vi­li aso angu­mli­lo ovu­tha­yop.

10 Isi­fu­dla­na so­mli­lo sa­ge­le­za sa­phu­ma pha­mbi kwa­kheq. Inku­lu­ngwa­ne ze­zi­nku­lu­ngwa­ner za­mkho­nzas, le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi ze­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi ze­ma pha­mbi kwa­khet. Isa­hlu­le­lo sa­zi­mi­sau, le­zi­ncwa­di za­vu­lwav.

11 Kho­na nga­kha­nge­la, nge­nxa yo­msi­ndo wa­ma­zwi ama­khu­lu upho­ndo olwa­wa­khu­lu­ma­yow. Nga­kha­nge­la sa­ze sa­bu­la­wa isi­lox, lo­mzi­mba wa­so wa­chi­thway, wa­ni­ke­lwa emli­lwe­ni obhe­bha­yoz.

12 Ma­ye­la­na le­zi­nye izi­lo, umbu­so wa­zo wa­su­swaa, ka­nti ukwe­lu­lwa empi­lwe­ni kwa­ni­kwa ku­zo kwa­ze kwa­ba yi­si­kha­thi esi­mi­si­we­yo le­thu­ba.

13 Nga­bo­na emi­bo­nwe­ni ye­bu­su­kub, kha­nge­la-ke, onje­nge­ndo­da­na yo­mu­ntucd we­za nga­ma­ye­zi ama­zu­lue, wa­fi­ka ku­Mda­la we­zi­nsu­kuf, ba­se­be­mso­nde­za pha­mbi kwa­khe.

14 Wa­se­ni­kwa uku­bu­sa, lo­du­mo, lo­mbu­sog, uku­ze bo­nke aba­ntu, izi­zwe, le­zi­ndi­mi ku­mkho­nzeh. Uku­bu­sa kwa­khe ku­yi­ku­bu­sa kwa­pha­ka­dei, oku­nga­yi­ku­dlu­laj, lo­mbu­so wa­khe ngo­nga­yi­ku­chi­thwak.

15 Mi­na Da­ni­ye­li, umo­ya wa­mi wa­da­bu­ka pha­ka­thi ko­mzi­mbal, le­mi­bo­no ye­kha­nda la­mi ya­nge­thu­sam.

16 Nga­so­nde­la ko­mu­nye wa­ba­be­mi kho­nan, nga­bu­za ku­ye iqi­ni­so la­kho ko­nke lo­khu. Wa­se­ngi­tshe­la, wa­nga­zi­sa ingca­ze­lo ye­zi­nda­ba.

17 Le­zi­zi­lo ezi­nku­lu, zo­zi­ne, zi­nga­ma­kho­si ama­ne, aza­su­ku­ma eve­la emhla­be­nio.

18 Ko­dwa aba­ngcwe­le bo­Phe­zu­ko­nkep ba­za­kwe­mu­ke­la umbu­soq, ba­be lo­mbu­so ku­ze ku­be pha­ka­der, ngi­tsho ku­ze ku­be ni­ni la­ni­ni.

19 Kho­na nga­tha­nda iqi­ni­so nge­si­lo se­si­ne, esa­se­hlu­ki­le ku­zo zo­nkes, si­se­sa­be­ka ka­khu­lu­ka­zit, oma­zi­nyo aso aye­nga­we­nsi­mbi, le­nzi­pho za­so zi­nge­ze­thu­siu; sa­dlav, sa­fo­hlo­zaw, sa­nya­the­la oku­se­le­yo nge­nya­wo za­sox;

20 la­nge­zi­mpo­ndo ezi­li­tshu­mi eza­zi­se­kha­nda la­soy, lo­lu­nye olwe­nyu­ka­yoz, le­za­wa pha­mbi kwa­lo ezi­nta­thua; ngi­tsho lo­lo­pho­ndo olwa­lu­la­me­hlob, lo­mlo­mo owa­khu­lu­ma izi­nto ezi­nku­lu, lo­ku­bo­na­ka­la kwa­lo kwa­ku­ku­khu­lu ku­le­zi­nyec.

21 Nga­bo­na, uku­thi lo­lu­pho­ndo lu­si­lwad la­ba­ngcwe­lee, lwa­ba­nqo­baf,

22 kwa­ze kwa­fi­ka oMda­la we­zi­nsu­kug, le­sa­hlu­le­lo sa­phi­wah aba­ngcwe­le bo­Phe­zu­ko­nkei; kwa­se­ku­fi­ka isi­kha­thi esi­mi­si­we­yo so­ku­thi aba­ngcwe­le ba­be lo­mbu­sojk.

23 Wa­tsho nja­lo: Isi­lo se­si­ne si­za­ku­bal ngu­mbu­so we­si­ne emhla­be­nim, oza­kwe­hlu­ka ku­yo yo­nke imi­bu­son, si­dle wo­nke umhla­ba, si­wu­nya­the­le­le pha­nsio, si­wu­fo­hlo­zep.

24 Ma­ye­la­na le­mpo­ndo ezi­li­tshu­mi, ama­kho­si ali­tshu­mi aza­su­ku­ma eve­la ku­lo umbu­soq, le­nye iza­su­ku­ma emva kwa­wor. Yo­na-ke iza­kwe­hlu­ka kwa­wo­ku­qa­la, iwe­hli­se­le pha­nsi ama­kho­si ama­tha­thus.

25 Nja­lo iza­khu­lu­matu ama­zwi ime­le­nev lo­Phe­zu­ko­nkew, ihlu­phe nja­lo­nja­lox aba­ngcwe­le bo­Phe­zu­ko­nkey, ina­ka­ne ngo­ku­gu­qu­la izi­kha­thi lo­mla­yoz; nja­lo ba­za­ni­ke­lwa esa­ndle­ni sa­yo ku­ze ku­be yi­si­kha­thi le­zi­kha­thi le­ngxe­nye ye­si­kha­thia.

26 Ko­dwa isa­hlu­le­lo si­za­hla­lab, ba­su­se umbu­so wa­yo, uku­thi bawu­chi­the bawu­qe­dec ku­ze ku­be se­ku­phe­le­nid.

27 Nja­lo umbu­so lo­ku­bu­sa lo­bu­khu­lu be­mi­bu­so nga­pha­nsi kwa­ma­zu­lu wo­nkee ku­za­ni­kwa aba­ntu ba­ba­ngcwe­le bo­Phe­zu­ko­nkef, ombu­so wa­bo ngu­mbu­so ongu­la­pha­ka­de, le­mi­bu­so yo­nke iza­mkho­nza ila­le­leg.

28 Ku­ze ku­be la­pha yi­si­ci­no se­nda­ba. Mi­na Da­ni­ye­lih, imi­ca­ba­ngo ya­mi ya­nge­thu­sa ka­khu­lu, lo­ku­cwe­be­ze­la ko­bu­so ba­mi kwa­gu­qu­ka ki­mi; ko­dwa nga­lu­gci­na uda­ba enhli­zi­ywe­ni ya­mii.

Inqa­ma le­mpo­ngo

8Ngo­mnya­ka we­si­tha­thu wo­ku­bu­sa kwe­nko­si uBe­li­sha­za­ri kwa­bo­na­ka­la umbo­no ki­mia, mi­na Da­ni­ye­li, emva kwa­lo­wo owa­bo­na­ka­la ki­mi ku­qa­lab.

2 Nga­bo­na-ke embo­nwe­ni; kwa­se­ku­si­thi, se­ngi­bo­ni­le, ngi­se­Shu­sha­nic isi­go­dlode, esi­se­sa­be­lwe­ni seE­la­muf; nga­se­ngi­bo­na embo­nwe­nig, mi­na nga­ngi­nga­se­mfu­le­nih iU­la­yii.

3 Nga­se­ngi­pha­ka­mi­sa ame­hlo ami, nga­bo­na, kha­nge­la-ke, kwe­ma pha­mbi ko­mfu­laj inqa­ma ele­mpo­ndo ezi­mbi­lik. Impo­ndo zo­mbi­li za­zi­pha­ke­me, ko­dwa olu­nye lwa­lu­pha­ke­me okwe­dlu­la olu­nye, nja­lo olu­pha­ke­me­yo lwe­nyu­ka mu­va.

4 Nga­bo­na inqa­ma ihla­ba ikha­nge­le nge­ntsho­na­la­nga la­nge­nya­ka­tho la­nge­ni­ngi­zi­mul; uku­ze ku­nga­bi le­zi­nya­ma­za­nam ezi­nge­ma pha­mbi kwa­yon, nja­lo ku­nge­kho ongo­phu­la esa­ndle­ni sa­yoo; ko­dwa ye­nza nje­nge­nta­ndo ya­yo, ya­zi­khu­li­sap.

5 Kwa­thi mi­na ngi­sa­ca­ba­nga, kha­nge­la-ke, kwe­za impo­ngo ye­mbu­zi ive­la nge­ntsho­na­la­nga phe­zu ko­bu­so bo­mhla­ba wo­nkeq, nja­lo ka­yi­wu­thi­nta­nga umhla­ba­thir. Nja­lo li­mpo­ngo ya­yilo­pho­ndo olu­na­nze­le­le­ka­yo pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwa­me­hlo ayos.

6 Ya­si­si­za enqa­me­ni eya­yi­le­mpo­ndo ezi­mbi­li, enga­ngi­yi­bo­ne imi pha­mbi ko­mfu­lat, ya­gi­ji­me­la ku­yo ngo­la­ka lwa­ma­ndla ayou.

7 Nga­se­ngi­yi­bo­na iso­nde­la nga­se­nqa­me­ni, ya­thu­ku­the­la ka­khu­lu ime­le­ne la­yov, ya­yi­tsha­ya inqa­ma, ye­phu­la impo­ndo za­yo zo­mbi­li. Kwa­ku­nga­se­la­ma­ndla enqa­me­ni oku­ma pha­mbi kwa­yow; ko­dwa impo­ngo ya­yi­wi­se­la emhla­ba­thi­nix, ya­yi­nya­the­le­la pha­nsiy; nja­lo kwa­ku­nge­kho owa­ye­nga­yo­phu­la inqa­ma esa­ndle­ni sa­yoz.

8 Nga­kho impo­ngo ye­mbu­zi ya­zi­khu­li­sa ka­khu­lu­ka­zia; ya­thi isi­la­ma­ndla, upho­ndo olu­khu­lu lwe­phu­ka; nja­lo enda­we­ni ya­lo kwe­nyu­ka ezi­ne ezi­na­nze­le­le­ka­yob nga­se­mi­mo­ye­ni emi­ne ya­ma­zu­luc.

9 Nja­lo ko­lu­nye lwa­zo kwa­phu­ma upho­ndo olu­nci­nya­ne, olwa­khu­la ka­khu­lu­ka­zid, nga­se­ni­ngi­zi­mue la­nga­se­mpu­ma­la­nga la­nga­seli­zwe­ni eli­hlef.

10 Lwa­se­lu­khu­lag kwa­ze kwa­ba se­bu­thwe­ni la­ma­zu­luh; lwa­se­lu­wi­se­la emhla­ba­thi­nii okwe­bu­tho lo­kwe­zi­nka­nye­zij, lwa­ku­nya­the­le­la pha­nsik.

11 Ye­bo, lwa­zi­khu­li­sal kwa­ze kwa­ba se­si­pha­tha­ma­ndle­ni se­bu­thom, la­nga­lo umhla­tshe­lo oqhu­be­ka­yono wa­su­swap, le­nda­wo ye­ndlu ya­so engcwe­le ya­di­li­ze­lwa pha­nsiq.

12 Kwa­se­ku­ni­ke­lwa ibu­tho li­me­le­ne lomhla­tshe­lo oqhu­be­ka­yo nge­nxa ye­si­pha­mbe­kor, la­pho­se­la emhla­ba­thi­nist iqi­ni­sou, le­nzav, la­phu­me­le­law.

13 Nga­se­ngi­si­zwa ongcwe­le oye­dwa ekhu­lu­max, nja­lo omu­nye ongcwe­le wa­thi ku­lo­wo othi­le owa­khu­lu­ma­yoy: Ko­ze ku­be ni­ni uza­ku­ba kho­na lu­mbo­noz ma­ye­la­na lomhla­tshe­lo oqhu­be­ka­yoa, le­si­pha­mbe­ko se­nci­tha­ka­lob, uku­ni­ke­la inda­wo engcwe­le ka­nye le­bu­thoc uku­thi ku­nya­the­le­lwe pha­nsid?

14 Wa­se­si­thi ki­mi: Ku­ze ku­be zi­nta­mba­ma le­ku­se­ni oku­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li la­ma­khu­lu ama­tha­thu; ku­be se­ku­hla­nju­lu­lwa inda­wo engcwe­le.

15 Kwa­se­ku­si­thi mi­na Da­ni­ye­li se­ngi­wu­bo­ni­le umbo­no nga­di­nga uku­qe­di­si­sae, kha­nge­la-ke, kwe­ma pha­mbi kwa­mi oku­nje­nge­si­mo so­mu­ntuf.

16 Nga­se­ngi­si­zwa ili­zwi lo­mu­ntu pha­ka­thi kwezi­nku­mbig zeU­la­yih, ela­me­me­za la­thi: Ga­bri­ye­li, ye­nza lo aqe­di­si­se umbo­noi.

17 Wa­se­si­za ece­le­ni kwa­la­pho enga­ngi­mi kho­na. Ese­fi­ki­le, nge­thu­kaj, nga­thi mbo ngo­bu­so ba­mik. Ko­dwa wa­thi ki­mi: Qe­di­si­sa, ndo­da­na yo­mu­ntul, ngo­ba umbo­no ungo­we­si­kha­thi so­ku­ci­nam.

18 Kwa­thi esa­khu­lu­ma la­mi, nga­ngi­le­le ubu­tho­ngo obu­khu­lun ngo­bu­so ba­mi emhla­ba­thi­niop; ko­dwa wa­ngi­thi­ntaq, wa­ngi­mi­sa enda­we­ni ya­mi yo­ku­mar.

19 Wa­se­si­thi: Kha­nge­la, ngi­za­kwe­nza wa­zi oku­za­ku­ba se­ku­phe­le­ni kwe­ntu­ku­the­los, ngo­ba uku­ci­na ku­za­ku­ba nge­si­kha­thi esi­mi­si­we­yot.

20 Inqa­ma oyi­bo­ni­le­yo ele­mpo­ndo ezi­mbi­liu nga­ma­kho­siv eMe­de le­Pe­ri­si­yaw.

21 Nja­lox impo­ngo eyi­si­ye­phuy iyi­nko­si ye­Gri­kiz, lo­pho­ndo olu­khu­lu olu­pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwa­me­hlo ayoa lu­yi­nko­si yo­ku­qa­lab.

22 Ngo­lwe­phu­ka­yo, nje­ngo­ba kwe­ma ezi­ne enda­we­ni ya­lo, ku­za­ku­ma imi­bu­so emi­ne ku­so isi­zwec, ko­dwa ha­tshi nga­ma­ndla alod.

23 Nja­lo eku­ci­ne­ni kwe­mi­bu­so ya­zo, la­pho aba­pha­mbe­ki se­be­phe­le­lee, iza­ku­ma inko­si elu­khu­ni ngo­bu­sof, eqe­di­si­sa imi­ze­ke­li­sog.

24 La­ma­ndla ayo aza­qi­na, ko­dwa ha­tshi nga­ma­ndla ayoh. Nja­lo iza­chi­tha ngo­ku­ma­nga­li­sa­yoi, iphu­me­le­lej, ye­nzek, ichi­the aba­la­ma­ndlal le­si­zwe sa­ba­ngcwe­lem.

25 La­ngo­bu­qi­li ba­yo iza­phu­me­le­li­sa inko­hli­so esa­ndle­ni sa­yon, izi­khu­li­se enhli­zi­ywe­ni ya­yoo, ichi­the aba­ne­ngi ngo­ku­thu­lapq, fu­thi iza­me­la­na le­Nko­sa­na ya­ma­kho­sa­na, ko­dwa iza­kwe­phu­lwa ku­nge­la­sa­ndlar.

26 Nja­lo umbo­no wa­nta­mba­ma lo­we­ku­se­ni ola­ndi­si­we­yos uli­qi­ni­sot; we­na-ke va­le­la umbo­nou, ngo­ba ungo­we­nsu­ku ezi­ne­ngiv.

27 Mi­na-ke Da­ni­ye­li, nga­phe­la ama­ndla nga­gu­law okwe­nsu­ku ezi­thi­lex; emva kwa­lo­kho nga­su­ku­ma, nge­nza umse­be­nzi we­nko­siy; nja­lo nga­ma­nga­la ka­khu­lu ngo­mbo­noz, ko­dwa ka­kho owa­qe­di­si­sa­yoa.

UDa­ni­ye­li ukhu­le­ke­la aba­ntu ba­ki­bo

9Ngo­mnya­ka wo­ku­qa­laa ka­Da­ri­yu­sib indo­da­na kaA­ha­su­we­ru­si, owe­nza­loc ya­ma­Me­ded, owe­nzi­wa wa­ba yi­nko­si phe­zu ko­mbu­so wa­ma­Kha­la­di­yae,

2 ngo­mnya­ka wo­ku­qa­la wo­ku­bu­sa kwa­khe, mi­na Da­ni­ye­li nga­qe­di­si­sa nge­zi­ncwa­di ina­ni le­mi­nya­ka, ili­zwi le­Nko­si ele­za nga­yo ku­Je­re­mi­ya umpro­fe­thif, uku­gcwa­li­sa imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa enci­tha­ka­lwe­ni ze­Je­ru­sa­le­mag.

3 Nga­se­ngi­kha­nge­li­sa ubu­so ba­mi ku­yo iNko­si uNku­lu­nku­lu, uku­di­nga ngo­mkhu­le­koh, lo­ku­nce­ngai, ngo­ku­zi­la uku­dlajk, le­sa­kal, lo­mlo­tham.

4 Nga­se­ngi­khu­le­kan eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­mio, nge­nza uvu­mopq, nga­thi: Ha­wu Nko­sir, uNku­lu­nku­lu omkhu­lu lo­we­sa­be­ka­yost, ogci­na isi­vu­me­lwa­no lo­mu­sa kwa­ba­mtha­nda­yo la­ku­la­bo aba­gci­na imi­la­yo ya­kheu.

5 So­ni­lev, se­nza oku­biw, se­nza nge­nko­hla­ka­lox, se­nza umvu­ke­lay, ngo­ku­pha­mbu­ka emi­la­ywe­ni ya­kho le­za­hlu­le­lwe­ni za­kho.

6 Fu­thi ka­si­la­le­la­ngaz izi­nce­ku za­kho aba­pro­fe­thi, ezi­khu­lu­me ebi­zwe­ni la­khoa ema­kho­si­ni ethu, izi­pha­tha­ma­ndla ze­thu, la­bo­ba­ba, la­ki­bo bo­nke aba­ntu be­li­zwebc.

7 Nko­si, ku­kho­na uku­lu­ngad ku­we, ko­dwa ki­thi uku­sa­nga­ni­se­ka ko­bu­soef, nje­nga­lo­lu­su­ku; eba­ntwi­ni ba­ko­Ju­da, la­ku­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma, la­kuI­sra­ye­li wo­nke, aba­se­du­zeg la­ba­kha­tsha­na, ku­wo wo­nke ama­zwe la­pho oba­xo­tshe­le kho­nah, nge­nxa ye­si­pha­mbe­ko aba­pha­mbe­ka nga­so be­me­le­ne la­wei.

8 Nko­si, ku­kho­na ki­thi uku­sa­nga­ni­se­ka ko­bu­sojk, ema­kho­si­ni ethu, ezi­pha­tha­ma­ndle­ni ze­thu, la­ku­bo­ba­balm, ngo­ba so­ni­le si­me­le­ne la­wen.

9 ENko­si­ni uNku­lu­nku­lu we­thu ku­kho­na izi­sao le­zi­nte­the­le­lop; la­nxa si­yi­vu­ke­le.

10 Fu­thi ka­si­la­le­la­nga ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thuq, uku­thi si­ha­mbe emi­la­ywe­ni ya­khe, ayi­be­ka pha­mbi kwe­thu nge­sa­ndla se­zi­nce­ku za­khe aba­pro­fe­thir.

11 Ye­bo, uI­sra­ye­li wo­nke we­qi­le umla­yo wa­khos, ngo­ku­pha­mbu­ka, uku­ze ba­nga­la­le­li ili­zwi la­khot; nga­kho isi­qa­le­ki­sou si­thu­lu­le­lwe phe­zu kwe­thuv, le­si­fu­ngo esi­bha­lwe emla­ywe­ni ka­Mo­zi­siw ince­ku ka­Nku­lu­nku­lu, ngo­ba so­ni­le ku­yexy.

12 Fu­thi uwa­qi­ni­si­le ama­zwi akhe, awa­khu­lu­ma eme­le­ne la­thi, nja­lo eme­le­ne la­be­hlu­le­li be­thu aba­se­hlu­le­la­yoz, ngo­ku­se­hli­se­la ubu­bi obu­khu­lua, ngo­ba nga­pha­nsi kwa­ma­zu­lu wo­nke ka­ku­za­nga kwe­nzi­we oku­nje­ngo­kwe­nzi­we eJe­ru­sa­le­mab.

13 Nje­ngo­ba ku­bha­li­we emla­ywe­ni ka­Mo­zi­sic, bo­nke lo­bu­bu­bi bu­se­hle­led. Ka­nti ka­si­nce­nga­nga ubu­so be­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu, uku­ze si­phe­ndu­ke ezi­pha­mbe­kwe­ni ze­thue, si­qe­di­si­se iqi­ni­so la­khof.

14 Nga­kho iNko­si ya­li­nda phe­zu ko­bu­bi, ya­be­hli­se­la phe­zu kwe­thug; ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thu ilu­ngi­le emi­se­be­nzi­ni ya­yo yo­nke eye­nza­yoh, ngo­ba si­nga­la­le­la­nga ili­zwi la­yoi.

15 Kha­the­si-ke, Nko­si Nku­lu­nku­lu we­thu, owa­khu­pha aba­ntu ba­kho eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thej nge­sa­ndla esi­la­ma­ndlak, wa­ze­nze­la ibi­zol, nje­nga­la­mu­hla; so­ni­le, se­nze oku­bim.

16 Nko­si, nje­nga­kho ko­nke uku­lu­nga kwa­khon, ngi­ya­ku­nce­nga, ka­ku­thi ula­ka lwa­kho le­ntu­ku­the­lo ya­kho ku­phe­ndu­lwe emzi­ni wa­kho iJe­ru­sa­le­ma, inta­ba ya­kho engcwe­leo. Ngo­ba nge­nxa ye­zo­no ze­thup, la­nge­zi­pha­mbe­ko za­bo­ba­baq, iJe­ru­sa­le­ma la­ba­ntu ba­khor se­be­li­hla­zos ku­bo bo­nke aba­si­ha­nqi­le­yotu.

17 Kha­the­si-ke, Nku­lu­nku­lu we­thu, zwa­na umkhu­le­ko we­nce­ku ya­kho, lo­ku­nce­nga kwa­yo, we­nze ubu­so ba­kho bu­kha­nye enda­we­ni ya­kho engcwe­lev esi­lu­nxi­waw, nge­nxa ye­Nko­six.

18 Nku­lu­nku­lu wa­mi, be­ka indle­be ya­kho, uzwey; vu­la ame­hlo akho, ubo­ne uku­chi­the­ka kwe­thu, lo­mu­zi obi­zwa nge­bi­zo la­khoz; ngo­ba ka­si­wi­si uku­nce­nga kwe­thu pha­mbi kwa­kho nge­nxa yo­ku­lu­nga kwe­thua, ko­dwa nge­nxa ye­zi­ha­wu za­kho ezi­nku­lu.

19 Nko­si, zwa­na! Nko­si, the­the­le­la! Nko­si, la­le­la we­nze, unga­li­ba­lib; nge­nxa ya­kho, Nku­lu­nku­lu wa­micd; ngo­ba umu­zi wa­kho la­ba­ntu ba­kho ku­bi­zwa nge­bi­zo la­kho.

Ingca­ze­lo ma­ye­la­na la­ma­vi­ki anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa

20 Kwa­thi ngi­sa­khu­lu­mae, ngi­khu­le­kaf, ngi­vu­ma iso­no sa­mi le­so­no sa­ba­ntu ba­ki­thi uI­sra­ye­li, ngi­wi­sa uku­nce­nga kwa­mi pha­mbi kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lug wa­mi nge­nxa ye­nta­ba engcwe­le ka­Nku­lu­nku­lu wa­mih;

21 ye­bo, ngi­sa­khu­lu­ma ngo­mkhu­le­koi, ngi­tsho lo­wo­mu­ntu uGa­bri­ye­lij, enga­ngi­mbo­ne embo­nwe­ni eku­qa­le­nik, ese­nzi­we wa­pha­pha ma­si­nya­ne, wa­ngi­thi­ntal nge­si­kha­thi so­mni­ke­lo wa­ku­si­hlwam.

22 Wanga­zi­san, wa­khu­lu­ma la­mi, wa­thi: Da­ni­ye­li, kha­the­si ngi­phu­me­le ukuza­ku­pha inhla­ka­ni­pho lo­ku­qe­di­si­sa.

23 Eku­qa­li­se­nio ko­ku­nce­ngap kwa­kho ili­zwi la­phu­ma, mi­na-ke ngi­ze ukuku­tshe­la lo­naq; ngo­ba utha­ndi­we ka­khu­lur. Nga­kho qe­di­si­sa lo­lu­da­ba, una­ka­ne nga­lu­mbo­nos.

24 Ama­vi­ki anga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa ami­swe phe­zu kwa­ba­ntu ba­khot la­phe­zu ko­mu­zi wa­kho ongcwe­leu, uku­qe­da isi­pha­mbe­kov, lo­ku­phe­le­li­sa izo­now, lo­kwe­nze­la isi­pha­mbe­ko inhla­wu­lo yo­ku­thu­lax, lo­ku­nge­ni­sa uku­lu­nga oku­la­pha­ka­dey, lo­ku­pha­wu­la umbo­no le­si­pro­fe­thoz, lo­ku­gco­baa ingcwe­le ye­zi­ngcwe­leb.

25 Ya­zi-ke uqe­di­si­sec: Ku­su­ke­la eku­phu­me­ni kwe­li­zwi lo­ku­bu­yi­se­la lo­kwa­kha iJe­ru­sa­le­mad ku­ze ku­be ku­Me­si­yae iNko­sa­naf, ku­nga­ma­vi­ki ayi­si­kho­mbi­sa, la­ma­vi­ki anga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­mbi­li. Ku­za­bu­ya kwa­khi­we izi­ta­la­da le­mi­fo­lo, ko­dwa ngo­ku­hlu­phe­ka kwe­zi­kha­thig.

26 La­nge­mva kwa­ma­vi­ki anga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha la­mbi­li uMe­si­ya uza­qu­nywahi, ko­dwa ku­nge­nze­lwa ye­naj; le­si­zwe se­si­pha­tha­ma­ndla esi­za­ku­zak si­za­chi­tha umu­zil le­nda­wo engcwe­lem; lo­ku­phe­la kwa­wo ku­za­ku­ban ngo­za­mco­loo; nja­lo ku­ze ku­be se­ku­phe­le­ni ku­za­ku­ba kho­na impi, ku­mi­swe izi­nci­tha­ka­lop.

27 Nja­lo uza­qi­ni­sa isi­vu­me­lwa­noq la­ba­ne­ngi okwe­vi­ki eyo­dwa; la­pha­ka­thi kwe­vi­ki uza­kwe­nza ku­kha­wu­le umhla­tshe­lo lo­mni­ke­lor; la­phe­zu ko­phi­kos lwe­zi­ne­ngi­so ku­za­ku­ba lo­mchi­thit, ngi­tsho ku­ze ku­be se­ku­phe­le­niu, lo­ku­mi­si­we­yov ku­za­thu­lu­le­lwaw phe­zu ko­nxi­wax.

Umbo­no ka­Da­ni­ye­li emfu­le­ni

10Ngo­mnya­ka we­si­tha­thu ka­Ko­re­sia inko­si ye­Pe­ri­si­ya ulu­tho lwe­mbu­le­lwa uDa­ni­ye­lib, obi­zo la­khe la­bi­zwa ngo­ku­thi ngu­Be­li­te­sha­za­ric. Nja­lo lo­lu­lu­tho lwa­lu­li­qi­ni­sod ma­ye­la­na lo­ku­lwi­sa­na oku­khu­luef. Nja­lo wa­lu­qe­di­si­sa lo­lu­lu­tho, wa­ba lo­ku­qe­di­si­sa ngo­mbo­nog.

2 Nga­le­zo­nsu­ku, mi­na Da­ni­ye­li nga­ngi­li­la okwa­ma­vi­ki ama­tha­thu agcwe­le­yoh.

3 Ka­ngi­dla­nga si­nkwa esi­lo­yi­se­ka­yo, nja­lo ka­ku­za­nga nya­ma ku­mbe iwa­yi­ni emlo­nye­ni wa­mi, fu­thii ka­ngi­zi­gco­ba­nga ngi­tshoj, kwa­ze kwa­gcwa­li­se­ka ama­vi­ki ama­tha­thu ezi­nsu­kuk.

4 Kwa­thi ngo­su­ku lwa­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne lwe­nya­nga yo­ku­qa­lal, mi­na ngi­se­ce­le­ni ko­mfu­la omkhu­lum, oyi­Hi­de­ke­lin;

5 nga­se­ngi­pha­ka­mi­sa ame­hlo ami, nga­bo­na, kha­nge­la-keo umu­ntu othi­lep egqo­ke ile­mbu eli­co­le­ki­le­yoq, okha­lo lwa­khe lwa­lu­bhi­ncwer nge­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yos leU­fa­zit.

6 Lo­mzi­mba wa­khe wa­wu­nje­nge­bhe­ru­le*u, lo­bu­so ba­khev ba­bu­nje­nge­si­mo so­mba­new, la­me­hlo akhe nje­nge­zi­ba­ne zo­mli­lox, le­nga­lo za­khe le­nya­wo za­kheyz nje­ngo­mba­la we­thu­si eli­kha­zi­mu­la­yo, le­li­zwi la­ma­zwi akhe nje­ngo­msi­ndo we­xu­kuab.

7 Yi­mi nge­dwa uDa­ni­ye­li enga­bo­na lo­wo­mbo­noc, ngo­ba aba­ntu aba­be­la­mi ka­ba­wu­bo­na­nga umbo­no. Ko­dwa uku­qhu­qha oku­khu­lu kwa­be­hle­la, ba­ze ba­ba­le­ka uku­ze ba­ca­tshed.

8 Nga­kho mi­na nga­sa­la nge­dwa, nga­bo­na lu­mbo­no omkhu­lu, fu­thi ka­ku­sa­la­nga ma­ndla ki­mie, lo­bu­hle ba­mi ba­gu­qu­ka ki­mi ba­ba yi­ko­na­ka­laf, ka­ngi­sa­le­lwa­nga nga­ma­ndlag.

9 Nga­se­ngi­si­zwa ili­zwi la­ma­zwi akhe; nja­lo la­pho ngi­si­zwa ili­zwi la­ma­zwi akhe, mi­na nge­hle­lwa yi­bu­tho­ngo obu­khu­lu ebu­swe­ni ba­mih, ngo­bu­so ba­mi nga­se­mhla­ba­thi­nii.

10 Kha­nge­la-ke, isa­ndla sa­ngi­thi­ntaj, sa­ngi­mi­sa ngi­thu­thu­me­la nga­ma­do­lo ami le­mpa­ma ze­za­ndla za­mik.

11 Wa­se­si­thi ki­mi: Da­ni­ye­li, umu­ntu otha­ndwe ka­khu­lu, zwi­si­sa ama­zwi engi­wa­khu­lu­ma ku­we, ume ngo­ku­ma kwa­khol, ngo­ba kha­the­si ngi­thu­nywe ku­wem. Ese­khu­lu­me le­li­li­zwi ki­mi, nge­ma ngi­thu­thu­me­lan.

12 Wa­se­si­thi ki­mi: Unge­sa­bi, Da­ni­ye­lio, ngo­ba ku­su­ke­la osu­kwi­ni lo­ku­qa­la owa­be­ka nga­lo inhli­zi­yo ya­kho uku­qe­di­si­sap lo­ku­zi­tho­ba pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu wa­khoq, ama­zwi akho ezwa­ka­la, ngi­zi­le-ke mi­na nge­nxa ya­ma­zwi akhor.

13 Ko­dwa isi­pha­tha­ma­ndla so­mbu­so wa­ma­Pe­ri­si­ya sa­me­la­na la­mis okwe­nsu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nyet; ko­dwa kha­nge­la, uMi­ka­ye­li omu­nye we­zi­pha­tha­ma­ndla za­ku­qa­la we­za ukuza­ngi­si­zau; mi­na nga­se­ngi­sa­la kho­na nga­se­ma­kho­si­ni ePe­ri­si­ya.

14 Kha­the­si ngi­zi­le uku­thi ngi­kwe­nze uqe­di­si­se oku­za­kwe­hle­la aba­ntu ba­kho eku­ci­ne­ni kwe­zi­nsu­kuv, ngo­ba umbo­no use­ngo­we­zi­nsu­ku ezi­ne­ngiw.

15 Ese­khu­lu­mi­le ama­zwi anje ki­mi, nga­kha­nge­li­sa ubu­so ba­mi emhla­ba­thi­nix, nga­ba yi­si­mu­ngu­luy.

16 Kha­nge­la-ke, omu­nyez nje­ngo­mfa­ne­ki­so we­ndo­da­na yo­mu­ntua wa­thi­nta inde­be za­mi; nga­se­ngi­vu­la umlo­mo wa­mi, nga­khu­lu­mabc, nga­thi ku­lo­wo owa­ye­mi pha­mbi kwa­mi: Nko­si ya­mi, nge­nxa yo­mbo­no izi­nsi­zi za­mi se­zi­phe­ndu­ke­le phe­zu kwa­mi, ka­nga­ba la­ma­ndlade.

17 Ngo­ba ince­ku ya­le inko­si ya­mi inga­ba la­kho uku­khu­lu­ma nja­ni la­le inko­si ya­mi? Ma­ye­la­na la­mi, ku­su­ke­la nga­le­so­si­kha­thi ka­ku­sa­la­nga ma­ndla ki­mi, lo­ku­phe­fu­mu­la kwa­ku­nga­se­kho ki­mi.

18 Wa­se­bu­ya wa­ngi­thi­ntaf onje­ngo­mfa­ne­ki­so wo­mu­ntu, wa­ngi­qi­ni­sag.

19 Wa­se­si­thi: Unge­sa­bi, mu­ntu otha­ndi­we­yo ka­khu­luh; uku­thu­la ka­ku­be ku­wei, qi­na, ye­bo, qi­naj. Kwa­thi ese­khu­lu­me la­mi, nga­qi­ni­swa, nga­thi: Ka­yi­khu­lu­me inko­si ya­mi, ngo­ba ungi­qi­ni­si­le.

20 Wa­se­si­thi: Uya­zi yi­ni uku­thi ngi­ze­le­ni ku­we? Kha­the­si-ke ngi­za­bu­ye­la ukuza­ku­lwa le­si­pha­tha­ma­ndla se­Pe­ri­si­yak; la­la­pho se­ngi­phu­mi­le, kha­nge­la-ke, isi­pha­tha­ma­ndla se­Gri­ki si­za­fi­kal.

21 Ko­dwa ngi­za­ku­tshe­la lo­kho oku­bha­li­we­yo embha­lwe­nim we­qi­ni­son; nja­lo ka­kho lo­ye­dwa oba­mbi­sa­na la­mi ku­le­zi­zi­nto, nga­pha­ndle ku­ka­Mi­ka­ye­li isi­pha­tha­ma­ndla se­nuo.

11La­mi-ke, ngo­mnya­ka wo­ku­qa­laa ka­Da­ri­yu­si umMe­deb, nge­ma ukumqi­ni­sa lo­ku­mvi­ke­la.

Inko­si ye­nya­ka­tho le­ya­se­ni­ngi­zi­mu

2 Kha­the­si se­ngi­za­ku­tshe­la iqi­ni­soc. Kha­nge­la, ku­se­za­ku­ma ama­kho­si ama­tha­thu ePe­ri­si­yad; nja­lo eye­si­ne iza­no­tha nge­no­tho enku­lu okwe­dlu­la wo­nke. Ku­thi isi­qi­ni­le nge­no­tho ya­yo iba­vu­se bo­nke ba­me­la­ne lo­mbu­so we­Gri­ki.

3 Ku­za­su­ku­ma-ke inko­si ela­ma­ndla, eza­bu­sa ngo­ku­bu­sa oku­khu­lue, ye­nze ngo­kwe­nta­ndo ya­yof.

4 La­la­pho isu­ku­ma, umbu­so wa­yo uza­qa­nyu­lwag, we­hlu­ka­ni­swe nga­se­mi­mo­ye­nih emi­ne ya­ma­zu­lui; ko­dwa unga­bi ngo­we­nza­lo ya­yo, unga­bi nje­ngo­mbu­so ebi­wu­bu­saj; ngo­ba umbu­so wa­yo uza­si­tshu­nwa, ube ngo­wa­ba­nye nga­pha­ndle kwa­la­ba.

5 Le­nko­si ye­ni­ngi­zi­mu iza­ku­ba la­ma­ndla, lomu­nye we­zi­pha­tha­ma­ndla za­yo; ye­na-ke uza­ku­ba la­ma­ndla ku­la­yo, abu­se; umbu­so wa­khe uza­ku­ba ngu­mbu­so omkhu­lu.

6 Le­ku­phe­le­ni kwe­mi­nya­ka ba­za­hla­nga­na, ngo­ba indo­da­ka­zi yo­mbu­si we­ni­ngi­zi­mu iza­ku­za ku­mbu­si we­nya­ka­tho ukuza­kwe­nza isi­vu­me­lwa­no esi­li­nga­na­yo, ko­dwa ka­yi­yi­ku­gci­na ama­ndla enga­lok; fu­thi ka­yi­yi­ku­ma, la­yo inga­lo ya­khe; ko­dwa iza­ni­ke­lwa, la­ba­yi­le­thi­le­yol, lo­yi­ze­le­yo, lo­yi­qi­ni­si­le­yo nga­le­zi­zi­kha­thi.

7 Ko­dwa ku­za­su­ku­ma oga­tshe­ni lwe­mpa­nde za­yo e­si­khu­ndleni sa­khe, oza­bu­ya le­bu­tho, ange­ne enqa­be­ni ye­nko­si ye­nya­ka­thom, enze eme­le­ne la­bo, ehlu­le.

8 La­bo­nku­lu­nku­lu ba­bo ka­nye le­zi­pha­tha­ma­ndlan za­bo ka­nye le­zi­tsha za­bo ezi­lo­yi­se­ka­yo eze­si­li­va le­go­li­de uza­ku­le­tha eGi­bhi­the eku­thu­njwe­ni; ye­na-ke uza­ku­ma okwe­mi­nya­ka ku­le­nko­si ye­nya­ka­tho.

9 Ngo­ku­nja­lo inko­si ye­ni­ngi­zi­mu iza­nge­na embu­swe­ni, ibu­ye­le eli­zwe­ni la­yo.

10 Ko­dwa ama­do­da­na ayo aza­du­nge­ka, ahla­nga­ni­se ixu­ku la­ma­bu­tho ama­khu­luo; nge­qi­ni­so ku­fi­ke omu­nye, aga­bhep, ada­bu­leq; abu­ye­le, adu­nge­ke, ku­ze ku­be se­nqa­be­ni ya­kher.

11 Le­nko­si ye­ni­ngi­zi­mu iza­thu­ku­the­la ka­khu­lus, iphu­me ilwe la­yo, le­nko­si ye­nya­ka­tho; yo­na iza­vu­sa ixu­ku eli­khu­lut, ko­dwa le­li­xu­ku li­za­ni­ke­lwa esa­ndle­ni sa­yo.

12 Se­li­su­si­we le­li­xu­ku, inhli­zi­yo ya­yo iza­zi­pha­ka­mi­sa, iwi­se­le pha­nsi izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne­ngi, ko­dwa ka­yi­yi­ku­ba la­ma­ndla.

13 Ngo­ba inko­si ye­nya­ka­tho iza­phe­ndu­ka, ivu­se ixu­ku eli­khu­lu ku­le­lo­ku­qa­lau; nja­lo eku­phe­le­ni kwe­zi­kha­thi ze­mi­nya­ka iza­fi­ka isi­bi­li ile­bu­tho eli­khu­lu le­mpa­hla ezi­ne­ngi.

14 La­nga­le­zo­zi­kha­thi aba­ne­ngi ba­za­su­ku­ma ba­me­le­ne le­nko­si ye­ni­ngi­zi­mu. La­ba­le­si­hlu­ku ba­ba­ntu ba­kho ba­za­zi­pha­ka­mi­sav uku­ze ba­wu­qi­ni­se umbo­now, ko­dwa ba­za­khu­be­kax.

15 Nga­kho inko­si ye­nya­ka­tho iza­fi­ka, ibu­the­le­le idu­ndu­luy, ithu­mbe imi­zi ebi­ye­lwe­yo. Fu­thi izi­nga­lo ze­ni­ngi­zi­mu ka­zi­yi­ku­ma, ka­nye la­ba­khe­thi­we­yo ba­khe, fu­thi ka­ku­yi­ku­ba la­ma­ndla oku­ma.

16 Ko­dwa eza ukuza­me­la­na la­yo iza­kwe­nza ngo­kwe­nta­ndo ya­yoz, enge­kho onge­ma pha­mbi kwa­yoa. Iza­ku­ma le­li­zwe­ni eli­hle, lo­ku­tsha­ba­la­li­swa ku­za­ku­ba se­sa­ndle­ni sa­yo.

17 Nja­lo iza­mi­sa ubu­so ba­yo uku­nge­na nga­ma­ndla ombu­so wa­yo wo­nkeb, la­ba­qo­tho be­la­yo, ngo­ku­nja­lo iza­kwe­nza; fu­thi iza­yi­ni­ka indo­da­ka­zi ya­ba­fa­zi, uku­wu­chi­tha; ko­dwa ka­yi­yi­ku­ma, ka­yi­yi­ku­ba nge­ya­yoc.

18 Emva kwa­lo­kho iza­phe­ndu­le­la ubu­so ba­yo ezi­hle­nge­ni, ithu­mbe ezi­ne­ngi; ko­dwa isi­pha­tha­ma­ndlad si­za­kwe­nza ihla­zo la­yo li­mphe­le­le; nga­pha­ndle ko­ku­thi iza­bu­yi­se­la ihla­zo la­yo ku­yoe.

19 Ibi­si­phe­ndu­le­la ubu­so ba­yo nga­se­zi­nqa­be­ni ze­li­zwe la­ki­bof, ko­dwa iza­khu­be­kagh iwei, nja­lo inga­tho­lwaj.

20 Kho­na ku­za­su­ku­ma esi­khu­ndle­ni sa­yo odlu­li­sa umthe­li­si ku­du­mo lo­mbu­so; ko­dwa pha­ka­thi kwe­zi­nsu­ku ezi­nlu­tshwa­na uza­bhu­ji­swa, ku­nga­bi nge­zi­ntu­ku­the­lo, ku­nga­bi nge­zi­mpik.

21 Kho­na ku­za­su­ku­ma esi­khu­ndle­ni sa­khe ode­le­le­ki­le­yo, aba­nga­yi­ku­mni­ka udu­mo lo­mbu­so, ko­dwa eza­nge­na ngo­ku­thu­lal, awu­ba­mbe umbu­so nga­ma­zwi abu­tshe­le­zim.

22 Le­zi­nga­lo zi­ka­za­mco­lon zi­za­khu­khu­lwa pha­mbi ko­bu­so ba­khe, zi­fo­hlo­zwe; ye­bo, la­so isi­pha­tha­ma­ndla se­si­vu­me­lwa­noo.

23 La­nge­mva ko­ku­hla­nga­na la­ye uza­se­be­nza nge­nko­hli­sop; ngo­ba eza­kwe­nyu­kaq, abe la­ma­ndla ele­si­zwe esi­nca­ner.

24 Uza­nge­na ngo­ku­thu­las la­phe­zu kwe­zi­nda­wo ezi­vu­nde ka­khu­lu ze­sa­be­lot; enze lo­kho oyi­se lo­ba oyi­se ba­bo­yi­se aba­nga­kwe­nza­nga; uza­hla­ka­za pha­ka­thi kwa­bo impa­ngo lo­ku­thu­nji­we­yo le­mpa­hla; ace­be ama­ce­bo akhe eme­le­ne le­zi­nqa­ba, ko­dwa ku­ze ku­be yi­si­kha­thiu.

25 Fu­thi uza­vu­sa ama­ndla akhe le­nhli­zi­yo ya­khe eme­le­ne le­nko­si ye­ni­ngi­zi­mu ele­bu­tho eli­khu­luv; nja­lo inko­si ye­ni­ngi­zi­mu iza­du­nge­ka ile­bu­tho eli­khu­lu eli­la­ma­ndla ama­khu­luw; ko­dwa ka­yi­yi­ku­ma, ngo­ba ba­za­ce­ba ama­ce­bo be­me­le­ne la­yo.

26 Ye­bo, la­bo aba­dla isa­be­lo so­ku­dla sa­yo ba­za­yi­bhu­bhi­sax, le­bu­tho la­yo li­za­khu­khu­lay, la­ba­ne­ngi ba­za­ku­wa be­bu­le­we.

27 Nja­lo inhli­zi­yo za­la­ma­kho­si ama­bi­li zi­ku­kho oku­bi, akhu­lu­me ama­nga eta­fu­le­ni eli­lo­dwa; ko­dwa ka­ku­yi­ku­phu­me­le­la, ngo­ba isi­phe­tho si­se­za­ku­ba kho­na nge­si­kha­thi esi­mi­si­we­yoz.

28 Kho­na eza­bu­ye­la e­li­zweni la­khe ele­mpa­hla ezi­ne­ngi; ko­dwa inhli­zi­yo ya­khe iza­me­la­naa le­si­vu­me­lwa­no esi­ngcwe­leb; nja­lo uza­kwe­nza, abe­se­bu­ye­la eli­zwe­ni la­khec.

29 Nge­si­kha­thi esi­mi­si­we­yo uza­phe­ndu­ka, eze nga­se­ni­ngi­zi­mud; ko­dwa ka­ku­yi­ku­ba nje­nga­ku­qa­la lo­ba nje­ngo­ku­ci­nae.

30 Ngo­ba imi­khu­mbi ye­Ki­ti­mi iza­ku­za ime­la­ne la­yef; nga­kho uza­da­bu­ka, abu­ye­le emu­va, athu­ku­the­le­leg isi­vu­me­lwa­no esi­ngcwe­leh; nja­lo uza­kwe­nzai, abe­se­bu­ye­la, ana­ka­ne la­bo aba­de­le isi­vu­me­lwa­no esi­ngcwe­lej.

31 Le­zi­nga­lo zi­za­ku­ma zi­ve­la ku­ye, zi­ngco­li­se inda­wo engcwe­le eyi­nqa­ba, asu­se umni­ke­lo oqhu­be­ka­yok, ami­se isi­ne­ngi­so esi­chi­tha­yol.

32 La­la­bo abe­nza inko­hla­ka­lo be­me­le­ne le­si­vu­me­lwa­no uza­ba­ngco­li­sam nga­ma­zwi abu­tshe­le­zin; ko­dwa aba­ntu aba­ma­zi­yo uNku­lu­nku­lu wa­bo ba­za­qi­na, be­nze.

33 Nja­lo aba­qe­di­si­sa­yo ba­ba­ntu ba­za­fu­ndi­sa aba­ne­ngio; ka­ntip ba­za­ku­wa nge­nke­mbaq, la­nge­la­nga­bi, ngo­ku­thu­njwa, la­ngo­ku­pha­ngwa, izi­nsu­ku ezi­ne­ngi.

34 Ku­za­ku­thi la­pho be­si­war, ba­si­zwes ngo­si­zo olu­nci­nya­ne, ko­dwa aba­ne­ngi ba­za­zi­hla­nga­ni­sa la­bo nga­ma­zwi abu­tshe­le­zit.

35 Ko­dwa aba­nye kwa­ba­qe­di­si­sa­you ba­za­ku­wav, uku­ba­li­ngaw, lo­kuba­hla­mbu­lu­laxy, lo­kube­nza ba­be mhlo­pheza, ku­ze ku­be yi­si­kha­thi so­ku­phe­lab; ngo­ba ku­se­za­ku­ba ngo­kwe­si­kha­thi esi­mi­si­we­yoc.

36 Nja­lo inko­si iza­kwe­nza nje­ngo­kwe­nta­ndo ya­yod, izi­pha­ka­mi­see, izi­khu­li­se nga­phe­zu kwa­bo bo­nke onku­lu­nku­luf, ikhu­lu­me izi­nto ezi­ma­nga­li­sa­yog ime­le­ne lo­Nku­lu­nku­lu wa­bo­nku­lu­nku­luh, iphu­me­le­lei ku­ze ku­phe­le­lej intu­ku­the­lok; ngo­ba lo­kho oku­mi­si­we­yo ku­za­kwe­nzi­wal.

37 Fu­thi ka­yi­yi­ku­na­ka onku­lu­nku­lu ba­bo­yi­se, le­si­lo­yi­so sa­be­si­fa­za­nam, nja­lo ka­yi­yi­ku­na­ka lo­ba ngu­wu­phi unku­lu­nku­lun; ngo­ba iza­zi­khu­li­sa phe­zu kwa­bo bo­nkeo.

38 Ko­dwa esi­khu­ndle­ni sa­khe uza­du­mi­sa unku­lu­nku­lu we­zi­nqa­ba, ngi­tsho unku­lu­nku­lu oyi­se aba­be­nga­ma­zi amdu­mi­se nge­go­li­de la­nge­si­li­vap la­nga­ma­tshe ali­gu­guq la­nge­zi­nto ezi­lo­yi­se­ka­yo.

39 Nja­lo iza­kwe­nza ezi­nqa­be­ni ezi­la­ma­ndla ka­nye lo­nku­lu­nku­lu we­zi­zwe­ni; amna­nze­le­la­yo ama­ndi­se­le udu­mo. Iza­be­nza ba­bu­se phe­zu kwa­ba­ne­ngi, ye­hlu­ka­ni­se ili­zwe nge­nte­ngo.

40 La­nge­si­kha­thi so­ku­phe­la inko­si ye­ni­ngi­zi­mur iza­msu­ndu­zas; ko­dwa inko­si ye­nya­ka­tho iza­me­la­na la­yo nje­nge­si­vu­ngu­za­net, ile­zi­nqo­lau, la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za, le­mi­khu­mbi emi­ne­ngiv; inge­ne ema­zwe­ni, ikhu­khu­lew, idlu­lex.

41 Nja­lo iza­nge­na eli­zwe­ni eli­hle, nja­lo ama­zwe ama­ne­ngi aza­ku­way; ko­dwa la aza­phu­nyu­ka esa­ndle­ni sa­khez, iE­do­maa lo­Mo­wa­bib le­khe­the­lo la­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nic.

42 Nja­lo iza­kwe­lu­le­la isa­ndla sa­yo ema­zwe­ni, le­li­zwe le­Gi­bhi­the ka­li­yi­ku­phe­pha.

43 Ko­dwa iza­bu­sa phe­zu kwa­ma­gu­gu afi­hli­we­yo ego­li­de la­we­si­li­va, la­phe­zu kwa­zo zo­nke izi­nto ezi­li­gu­gud ze­Gi­bhi­thee. Nja­lo ama­Li­bi­yaf la­maE­thi­yo­phi­yagh aza­ku­ba se­zi­nya­the­lwe­ni za­khei.

44 Ko­dwa imi­bi­ko eve­la empu­ma­la­nga le­ve­la enya­ka­tho iza­me­thu­sa, nga­kho uza­phu­ma ngo­ku­thu­ku­the­la oku­khu­lu ukuya­chi­thaj lo­ku­tsha­ba­la­li­sa aba­ne­ngik.

45 Nja­lo uza­gxu­me­ka ama­the­nte esi­go­dlo sa­khe pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwe­zi­nlwa­ndlel enta­be­ni enhle engcwe­lemn; ka­nti uza­fi­ka eku­phe­le­ni kwa­khe, anga­bi lo­msi­zio.

Isi­kha­thi so­ku­ci­na

12La­nga­le­so­si­kha­thi uMi­ka­ye­li uza­su­ku­ma, isi­pha­tha­ma­ndla esi­khu­lu esi­me­la aba­ntwa­na ba­ba­ntu ba­ki­nia. Nja­lo ku­za­ku­ba kho­na isi­kha­thi so­ku­hlu­phe­ka, esi­nga­za­nga si­be kho­na lo­khe kwa­ba le­si­zwe ku­ze ku­be yi­le­so­si­kha­thib. Ko­dwa nga­le­so­si­kha­thi aba­ntu ba­ki­ni ba­za­khu­lu­lwac, wo­nke otho­lwa ebha­li­we ogwa­lwe­nid.

2 La­ba­ne­ngi ba­boe aba­le­le othu­li­ni lo­mhla­baf ba­za­vu­kag, aba­nye be­si­ya empi­lwe­ni ela­pha­ka­dehi, la­ba­nye be­si­ya ku­ma­hla­zoj eku­ne­ngwe­ni oku­la­pha­ka­dek.

3 Nja­lo aba­hla­ka­ni­phi­le­yol ba­za­kha­nyam nje­ngo­ku­kha­zi­mu­la kwe­si­bha­ka­bha­kan, la­la­bo aba­phe­ndu­le­la aba­ne­ngi eku­lu­nge­nio, nje­nge­zi­nka­nye­zi ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nip.

4 Ko­dwa we­na, Da­ni­ye­li, va­la la­ma­zwiqr, una­me­ke ugwa­lost, ku­ze ku­be se­si­kha­thi­ni so­ku­phe­lauv. Aba­ne­ngi ba­za­gi­ji­ma ba­ye le la­le, lo­lwa­zi lu­za­kwa­ndi­swa.

5 Mi­na, Da­ni­ye­li, nga­se­ngi­bo­na, kha­nge­la-ke, aba­nye aba­bi­li be­mi, omu­nye enga­ne­no ko­khu­mbi lo­mfu­law lo­mu­nye enga­phe­tshe­ya ko­khu­mbi lo­mfu­la.

6 Kwa­se­ku­thi­wa ku­lo­wo­mu­ntu ogqo­ke ile­mbu eli­co­le­ki­le­yox, owa­ye­nga­phe­zu kwa­ma­nzi omfu­lay: Ko­ze ku­be ni­ni uku­ze ku­phe­le le­zi­zi­ma­nga­li­soz?

7 Nga­se­ngi­si­zwa lo­wo­mu­ntu ogqo­ke ile­mbu eli­co­le­ki­le­yoa, owa­ye­nga­phe­zu kwa­ma­nzi omfu­lab, la­pho epha­ka­mi­se­la isa­ndla sa­khe so­ku­ne­ne le­sa­ndla sa­khe so­kho­hlo ema­zu­lwi­nic, efu­nga nga­lo­wod ophi­la pha­ka­dee, uku­thi ku­za­ku­baf ngo­kwe­si­kha­thi esi­mi­si­we­yo, izi­kha­thi ezi­mi­si­we­yog, le­ngxe­nye; la­la­pho ese­phe­le­li­se uku­hla­ka­za ama­ndla aba­ntu aba­ngcwe­leh, zo­nke le­zi­zi­nto zi­za­phe­la.

8 Mi­na nga­se­ngi­si­zwa, ko­dwa ka­ngi­qe­di­si­sa­nga. Nga­se­ngi­si­thi: Nko­si ya­mi, ku­za­ku­ba yi­ni uku­phe­la kwa­le­zi­zi­ntoi?

9 Wa­se­si­thi: Ha­mba, Da­ni­ye­li, ngo­ba ama­zwi ava­le­lwe ana­nye­kwaj ku­ze ku­be yi­si­kha­thi so­ku­phe­lak.

10 Aba­ne­ngi ba­za­hla­nju­lu­lwal, be­nzi­we mhlo­phem, ba­hlo­lwen; ko­dwa aba­bi ba­za­kwe­nza oku­bio; nja­lo ka­kho lo­ye­dwa wa­ba­bi oza­qe­di­si­sa; ko­dwa aba­hla­ka­ni­phi­le­yo ba­za­qe­di­si­sap.

11 Nja­lo ku­su­ke­la esi­kha­thi­ni so­ku­su­swa komni­ke­lo oqhu­be­ka­yoq, lo­ku­mi­swar kwe­si­ne­ngi­so esi­chi­tha­yos, ku­za­ku­ba le­zi­nsu­ku ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne la­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nyet.

12 Ubu­si­si­we oli­nda­yo aze afi­nye­le­le ezi­nsu­kwi­ni ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne la­ma­khu­lu ama­tha­thu la­ma­tshu­mi ama­tha­thu la­nhla­nuu.

13 Ko­dwa we­na, ha­mba ku­ze ku­be se­ku­phe­le­niv; ngo­ba uza­phu­mu­law, umex esa­be­lwe­ni sa­khoy eku­phe­le­ni kwe­zi­nsu­kuz.

UHO­SE­YA

Umka­Ho­se­ya la­ba­ntwa­na ba­khe

1Ili­zwi le­Nko­si ela­fi­ka ku­Ho­se­ya indo­da­na ka­Be­ye­ri ensu­kwi­nia za­boU­zi­ya, uJo­tha­mu, uA­ha­zi, uHe­ze­khi­ya, ama­kho­si ako­Ju­da, le­nsu­kwi­ni zi­ka­Je­ro­bho­wa­mub indo­da­na ka­Jo­wa­si inko­si ya­koI­sra­ye­li.

2 Uku­qa­la kwe­li­zwi le­Nko­si ngo­Ho­se­ya. INko­si ya­si­si­thi ku­Ho­se­ya: Ha­mbac uzi­tha­the­le umfa­zi wo­bu­wu­le, la­ba­ntwa­nad bo­bu­wu­le; ngo­ba ili­zwee li­ya­wu­la ka­khu­lu ngo­ku­nga­yi­la­nde­lif iNko­si.

3 Wa­se­ha­mba wa­tha­tha uGo­me­ri indo­da­ka­zi ka­Di­bi­la­yi­mi; wa­se­khu­le­lwa, wa­mza­le­la indo­da­na.

4 INko­si ya­si­si­thi ku­ye: Bi­za ibi­zo la­yo uthi ngu­Ji­ze­re­ye­li, ngo­ba ku­se­se­yisi­kha­tsha­na ngi­za­phi­ndi­se­lagh ica­la le­ga­zi le­Ji­ze­re­ye­li phe­zu kwe­ndlu ka­Je­hu, ngi­wu­qe­dei umbu­so we­ndlu kaI­sra­ye­li.

5 Ku­za­ku­thi nga­lo­lo­su­ku nge­phu­lej ida­ndi­li li­kaI­sra­ye­li esi­go­di­nik se­Ji­ze­re­ye­li.

6 Wa­se­bu­ya ekhu­le­lwa, wa­za­la indo­da­ka­zi. UNku­lu­nku­lul wa­se­si­thi ku­ye: Bi­za ibi­zo la­yo uthi ngu­Lo-Ru­ha­mam, ngo­ba ka­ngi­sa­yi­ku­bu­yan ngi­ha­wu­ke­le indlu kaI­sra­ye­li, ko­dwao ngi­za­ba­su­sa lo­ku­ba­su­sa.

7 Ko­dwa ngi­za­yi­ha­wu­ke­lap indlu ya­ko­Ju­da, ngi­ba­si­ndi­se nge­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo; nja­lo ka­ngi­yi­ku­ba­si­ndi­saq nge­da­ndi­li, lo­ba nge­nke­mba, lo­ba nge­mpir, nga­ma­bhi­zast, ku­mbe nga­ba­ga­di ba­ma­bhi­za.

8 Ese­mlu­mu­li­leu uLo-Ru­ha­ma, wa­khu­le­lwa, wa­za­la indo­da­na.

9UNku­lu­nku­luv wa­se­si­thi: Bi­za ibi­zo la­yo uthi ngu­Lo-A­miw; ngo­bax ka­li­si­bo aba­ntu ba­mi, nga­kho mi­na ka­ngi­su­ye owe­nu.

10 Ku­be ka­nti ina­niy la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li li­za­ku­ba nga­nge­tshe­be­tshe­be lo­lwa­ndle eli­nge­ke li­li­nga­ni­swe eli­nge­ke li­ba­lwe. Nja­loz ku­za­ku­thia, enda­we­ni yo­ku­thi ku­thi­we ki­bo: Ka­li­si­bo aba­ntu ba­mi; ku­za­ku­thi­wa ki­bo: Li­nga­ba­ntwa­nabc ba­ka­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yod.

11 La­ba­ntwa­nae ba­ko­Ju­da la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­za­bu­tha­ni­swa nda­wo­nye, ba­zi­mi­se­lef inhlo­kog eyo­dwa, be­nyu­keh ba­phu­me eli­zwe­ni. Ngo­ba lu­za­ku­ba lu­khu­lu usu­ku lwe­Ji­ze­re­ye­lii.

INko­si itha­nda aba­ntu ba­yo aba­nga­the­mbe­ka­nga

2Khu­lu­ma­nia ku­ba­fo­we­nu li­thi: Amib1; la­ku­bo­da­de­we­nu li­thi: Ru­ha­mac2.

2 Phi­ki­sa­na­ni lo­nyo­ko, li­phi­ki­se, ngo­bad ka­su­ye umka­mi, la­mi ka­ngi­si­yo indo­da ya­khe, uku­thi asu­se uku­wu­lae kwa­khe pha­mbi kwa­mi, lo­ku­fe­ba kwa­khe nga­pha­ka­thif kwa­ma­be­le akhe,

3 hle­zi ngi­mhlu­bu­leg abe nqu­nu, ngi­mbe­ke abe nje­ngo­su­kwinih lo­ku­za­lwa kwa­khe, ngi­me­nze afa­na­ne le­nka­nga­lai, ngi­mbe­ke nje­nge­li­zwe elo­mi­le­yoj, ngi­mbu­la­le ngo­ko­makl.

4 La­ba­ntwa­na ba­khe ka­ngi­yi­ku­ba­ha­wu­ke­lam, ngo­ba ba­nga­ba­ntwa­nan bo­bu­fe­be.

5 Ngo­ba uni­na uwu­li­leo, owa­ba­za­la­yo we­nzi­le ihla­zo; ngo­ba wa­thi: Ngi­za­zi­la­nde­lap izi­tha­ndwa za­mi, ezingi­phaq uku­dla kwa­mi, la­ma­nzi ami, ubo­ya be­zi­mvu ba­mir, le­fi­la­ki­si ya­mi, ama­fu­tha ami, lo­ku­na­thwa­yo kwa­mi.

6 Nga­kho, kha­nge­la, ngi­za­bi­yast indle­la ya­kho nga­me­va, ngi­ma­khe­leuv umdu­li uku­ze anga­tho­li imi­kho­ndo ya­khe.

7 Ala­nde­le izi­tha­ndwa za­khew, ko­dwa anga­zi­fi­ci; uza­zi­di­nga, ko­dwa angazi­tho­li. Abe­se­si­thi: Ngi­za­ha­mbax ngi­bu­ye­le endo­de­ni ya­mi yo­ku­qa­lay, ngo­baz kwa­ku­ngco­no ki­mi nga­le­so­si­kha­thi ku­la­kha­the­si.

8 Ngo­ba wa­ye­nga­zia uku­thib mi­na nga­mni­ka ama­be­lec, le­wa­yi­nid eli­tsha, la­ma­fu­thae, nga­ma­ndi­se­la isi­li­va le­go­li­de, a­bali­se­be­nzi­se­laf uBha­li.

9 Nga­kho ngi­za­bu­ye­la, ngi­tha­theg ama­be­le ami nge­si­kha­thi sa­wo, le­wa­yi­ni la­mi eli­tsha nge­si­kha­thi sa­lo esi­mi­si­we­yo, ngi­hlu­thu­neh ubo­ya be­zi­mvu ba­mii le­fi­la­ki­si ya­mi okwe­mbe­sa ubu­nqu­nu ba­khe.

10 Kha­the­si se­ngi­za­kwa­mbu­laj ihla­zo la­khe eme­hlwe­ni ezi­tha­ndwa za­khe, nja­lo ku­nga­bi kho­na omo­phu­la­yo esa­ndle­ni sa­mi.

11 Se­ngi­za­qe­dak into­ko­zo ya­khe yo­nke, ama­di­lil akhem, uku­thwa­sa kwe­nya­nga za­kheno, la­ma­sa­ba­tha akhep, le­mi­kho­si ya­khe yo­nke emi­si­we­yoq.

12 Se­ngi­za­chi­thar ivi­ni la­khe lo­mkhi­wa wa­khe, atsho nga­kho uku­thi: Lo­khus ku­ngu­mvu­zo wo­bu­wu­le ba­mi izi­tha­ndwa za­mit ezi­ngi­ni­ke kho­na; ko­dwa ngi­za­kwe­nzau ku­be li­gu­su, uku­ze inya­ma­za­na ze­ga­nga zi­ku­dle.

13 Nja­lo ngi­za­phi­ndi­se­lav phe­zu kwa­khe insu­kuw za­bo­Bha­li, aye­ba­tshi­se­lax nga­zo impe­pha, ezi­ce­ci­say nga­ma­so­ngo akhez la­nga­ma­ngqo­ngqo akhea, wa­la­nde­lab izi­tha­ndwa za­khe, ko­dwa wa­ngi­kho­hlwac, itsho iNko­si.

14 Nga­kho, kha­nge­la, ngi­za­mhu­ga, ngi­mu­sed enka­nga­la, ngi­khu­lu­mee enhli­zi­ywe­ni ya­khe.

15 Ngi­be se­ngi­mni­ka izi­vi­ni za­khef ku­su­ke­lag la­pho, le­si­ho­tshah seA­ko­ri, si­be ngu­mnya­ngo we­the­mba. Nja­lo uza­hla­be­lai la­pho nje­nge­nsu­kwi­nij zo­bu­tsha ba­khe, la­nje­ngo­su­kuk lo­kwe­nyu­ka kwa­khe eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the.

16 Ku­za­ku­thi nga­lo­lo­su­kul, itsho iNko­si, ungi­bi­ze uthi: Ndo­da ya­mim; unga­be usa­ngi­bi­za ngo­ku­thi: Bha­lino wa­mi.

17 Ngo­ba ngi­za­su­sap ama­bi­zo abo­Bha­li emlo­nye­ni wa­khe, ba­nga­beq be­sa­khu­nju­lwa fu­thi nge­bi­zo la­bo.

18 La­nga­lo­lo­su­kur ngi­za­be­nze­las isi­vu­me­lwa­no le­nya­ma­za­na ze­ga­nga le­nyo­ni za­ma­zu­lu le­zi­nto ezi­hu­qu­ze­la­yo zo­mhla­ba; nge­phu­let ida­ndi­li, le­nke­mba, le­mpi ku­su­ke emhla­be­ni, ngi­ba­la­li­se pha­nsi be­vi­ke­le­ki­leu.

19 Nja­lo ngi­za­ku­ga­na ube ngo­wa­mi ku­ze ku­be pha­ka­de, ye­bo, ngi­ku­ga­nev ube ngo­wa­mi ngo­ku­lu­nga la­nge­sa­hlu­le­lo la­ngo­tha­ndo­lo­mu­sa la­nge­zi­ha­wu.

20 Ye­bo, ngi­za­ku­ga­naw ube ngo­wa­mi ngo­the­mbe­ko; nja­lo uza­ya­zix iNko­si.

21 Ku­za­ku­thi nga­lo­lo­su­kuy, ngi­za­phe­ndu­laz, itsho iNko­si, ngi­za­phe­ndu­la ama­zu­lu, wo­na aphe­ndu­le umhla­ba,

22 lo­mhla­ba uphe­ndu­le ama­be­lea le­wa­yi­nib eli­tsha la­ma­fu­thac, kho­na ku­phe­ndu­le uJi­ze­re­ye­lid.

23 Be­se­ngi­zi­hla­nye­le­lae ye­na emhla­be­ni, ngi­befg lo­mu­sa phe­zu ko­nga­zu­za­nga umu­sah, ngi­thii kwa­ba­be­nga­si­ba­ntu ba­mi: Li­naj li­nga­ba­ntu ba­mi; bo­na ba­thi: Nku­lu­nku­lu wa­mi.

UHo­se­ya le­si­fe­be

3INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Ha­mbaa fu­thi, utha­nde owe­si­fa­za­na, otha­ndwe ngu­mnga­neb wa­khe ka­nti uya­fe­ba, nje­nge­Nko­si itha­nda aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ko­dwa ba­kha­nge­la kwa­ba­nye onku­lu­nku­lu, be­tha­nda izi­nkwac ze­zi­the­lod ze­vi­ni ezo­nyi­si­we­yo.

2 Nga­se­ngi­zi­the­nge­lae ye­na nge­zi­nhla­mvu ze­si­li­va ezi­li­tshu­mi la­nhla­nu, le­ho­me­ri*f ye­bha­li* le­ngxe­nye ye­ho­me­ri ye­bha­li*.

3 Nga­se­ngi­si­thi ku­ye: Uza­hla­lag ungo­wa­mi insu­ku ezi­ne­ngi; unga­wu­li, unga­bi ngo­wenye indo­da, ngo­ku­nja­lo la­mi ngi­za­ku­ba ngo­wa­kho.

4 Ngo­ba aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­za­hla­la insu­ku ezi­ne­ngi be­nge­la­nko­sih, be­nge­la­si­pha­tha­ma­ndla, be­nge­la­mhla­tshe­loi, be­nge­la­nsi­ka eyi­si­tho­mbejk, be­nge­la-e­fo­di*lm la­ma­the­ra­fino.

5 Emvap kwa­lo­kho aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­za­phe­ndu­ka, ba­di­ngeq iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo, lo­Da­vi­dar inko­si ya­bo; ba­ye­sa­bes iNko­si lo­ku­lu­ngat kwa­yo eku­ci­ne­niu kwe­zi­nsu­ku.

4Zwa­ni­nia ili­zwi le­Nko­si, ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ngo­bab iNko­si ile­mpi­ki­sa­no la­ba­hla­li be­li­zwe; ngo­ba ka­ku­la­qi­ni­so, nja­lo ka­ku­la­mu­sa, nja­lo ka­ku­la­lwa­zic lu­ka­Nku­lu­nku­lu eli­zwe­ni.

2 Ku­lo­ku­fu­ngad, lo­ku­qa­mba ama­nga, lo­ku­bu­la­la, lo­kwe­ba, lo­ku­fe­ba; ba­ya­fo­hla, la­ma­ca­la ega­zi athi­nta ama­ca­la ega­zie.

3 Nge­nxa ya­lo­kho ili­zwe li­za­li­laf, la­ye wo­nkegh ohla­la ki­lo uda­nge­lei, ka­nye le­nya­ma­za­najkl ze­ga­nga, nja­lo ka­nye le­nyo­nimn za­ma­zu­lu; ye­bo le­nhla­nziop zo­lwa­ndle zi­za­su­swa.

4 Ko­dwaq ka­ku­nga­bi kho­na umu­ntu ophi­ki­sa­yo, ka­nga­so­li omu­nye; ngo­ba aba­ntu ba­khor ba­nje­nga­ba­phi­ki­sa­nas lo­mpri­sti.

5 Nga­kho uza­khu­be­ka emi­ni, ye­bo, lo­mpro­fe­thi uza­khu­be­ka ka­nye la­we ebu­su­ku; nja­lo ngi­za­mchi­that unyo­kou.

6 Aba­ntu ba­mi ba­bhu­ji­si­wev ngo­ku­swe­law ulwa­zi; ngo­ba we­na ulwa­li­le ulwa­zi, la­mi ngi­za­kwa­la, uku­ze unga­ngi­se­be­nze­lix nje­ngo­mpri­sti. Lo­khu usu­wu­kho­hli­wey umla­yo ka­Nku­lu­nku­lu wa­kho, la­mi ngi­za­kho­hlwa aba­ntwa­na ba­kho.

7 Nje­ngo­kwa­ndaz kwa­bo ngo­ku­nja­loa bo­ni­le ki­mi. Udu­mo lwa­bo ngi­za­lu­phe­ndu­la lu­be li­hla­zo.

8 Ba­dlab iso­no sa­ba­ntu ba­mi, ba­pha­ka­mi­se­lacd umphe­fu­mu­lo wa­bo esi­pha­mbe­kwe­ni sa­bo.

9 Ku­za­ku­thi-kee nje­nga­ba­ntuf abe nja­lo umpri­sti; ngi­za­je­zi­sagh izi­ndle­la za­bo phe­zu kwa­bo, ngi­phi­ndi­se­leij ize­nzo za­bo ku­bo.

10 Ngo­bak ba­za­ku­dla, ko­dwa ba­nga­su­thi; ba­wu­le, ko­dwa ba­nga­ndil; ngo­ba ba­ye­ke­le uku­qa­phe­la iNko­si.

11 Ubu­wu­lem le­wa­yi­nino le­wa­yi­ni eli­tshap ku­su­saq inhli­zi­yo.

12 Aba­ntu ba­mi ba­bu­zar esi­go­dwe­nis sa­bo, le­nto­nga ya­bot iza­ba­tshe­la. Ngo­ba umo­yau wo­ku­wu­la uba­du­hi­si­le, uku­ze ba­wu­le be­su­ka pha­nsi ku­ka­Nku­lu­nku­lu wa­bo.

13 Be­nzav imi­hla­tshe­lo engqo­nge­ni ze­zi­nta­ba, ba­tshi­sa impe­pha phe­zu kwa­ma­qa­qa, nga­pha­nsi kwe­si­hla­hla se-o­khi*w, le­pho­phu­la*x, le­si­hla­hla esi­khu­luy, ngo­ba umthu­nzi wa­so mu­hle. Nge­nxa ya­lo­kho ama­do­da­ka­zi enuz aza­wu­la, la­bo­ma­ko­ti be­nu ba­za­fe­ba.

14 Ka­ngi­yi­ku­wa­je­zi­sa ama­do­da­ka­zi enu la­pho ewu­la, la­bo­ma­ko­ti be­nu la­pho be­fe­ba; ngo­ba bo­na ngo­kwa­bo ba­ze­hlu­ka­ni­saa la­ma­wu­le, ba­se­be­se­nza imi­hla­tshe­lo ka­nye le­zi­fe­be ze­the­mpe­li; nga­kho aba­ntub a­ba­nge­la­ku­qe­di­si­sa ba­za­wi­se­lwa pha­nsic.

15 Lo­ba we­na Isra­ye­li uwu­la, uJu­da ka­nga­bi la­ca­lad. Li­nga­nge­ni-ke eGi­li­ga­lief, li­nge­nyu­ke­li eBe­ti-A­ve­nigh, li­nga­fu­ngii li­thi: Ku­phi­la ku­ka­Je­ho­va.

16 Ngo­ba uI­sra­ye­li uji­laj nje­nge­jo­ngo­sik eli­yi­si­qho­lo; kha­the­si iNko­si iza­be­lu­sa nje­nge­wu­ndlu enda­we­ni eba­nzi.

17 UE­fra­yi­mil uhla­nge­ne le­zi­tho­mbe; mye­ke­lem.

18 Oku­na­thwa­yon kwa­bo oku­la­ma­ndla ku­su­ki­le, ba­zi­ni­ke­la eku­wu­le­ni, aba­ba­vi­ke­la­yoop ba­tha­nda ngo­ku­tha­ndaq ihla­zo.

19 Umo­yar uba­bo­phe­le empi­kwe­ni za­wos, nja­lo ba­za­ku­bat le­nhlo­ni nge­nxa ye­mi­hla­tshe­lo ya­bo.

INko­si iza­tsha­ya uI­sra­ye­li nge­nxa yo­bu­bi ba­khe

5Zwa­ni­nia lo­khu, ba­pri­sti, li­la­le­le, ndlu kaI­sra­ye­li, li­be­ke indle­be, la­ni ndlu ye­nko­si. Ngo­ba isa­hlu­le­lo si­nga­ki­ni, ngo­bab se­li­be ngu­mji­bi­lac eMi­zi­pad, le­mbu­lee ele­ndla­lwe phe­zu kwe­Tha­bho­rif.

2 La­ba­hla­mu­kig ba­tsho­ni­sah uku­hla­ba, ko­dwa ngi­za­ku­ba ngu­mla­yii wa­bo bo­nke.

3 Mi­naj ngi­ya­ma­zi uE­fra­yi­mi, loI­sra­ye­li ka­fi­hla­ka­la­nga ki­mi; ngo­ba kha­the­si ufe­bi­le, we­na Efra­yi­mik, uI­sra­ye­lil uzi­ngco­li­si­le.

4 Ka­ba­qo­ndi­si ize­nzo za­bo uku­ze ba­phe­ndu­ke­le ku­Nku­lu­nku­lu wa­bo, ngo­ba umo­yam wo­ku­wu­la upha­ka­thi kwa­bo, le­Nko­si ka­ba­ya­zi.

5 Lo­ku­zi­gqa­jan ku­kaI­sra­ye­li ku­ya­fa­ka­za ebu­swe­nio ba­khe; nga­kho uI­sra­ye­li loE­fra­yi­mi ba­za­khu­be­ka esi­pha­mbe­kwe­ni sa­bo, lo­Ju­da uza­khu­be­ka ka­nye la­bo.

6 Ba­za­ha­mba le­zi­mvup za­bo le­nko­mo za­bo uku­ya­di­ngaq iNko­si, ko­dwa ka­ba­yi­kuyi­tho­lar; imo­nyu­ki­les ki­bo.

7 Be­nzet nge­nko­hli­so nga­ku­yo iNko­si, ngo­ba ba­ze­le aba­ntwa­na be­zi­zwe­ni. Kha­the­si inya­ngau ethwa­sa­yo iza­ba­qe­da le­za­be­lo za­bo.

8 Vu­the­la­niv upho­ndow lwe­nqa­ma eGi­be­yax, upho­ndoy eRa­maz, li­hla­bea umkho­si e­Be­ti-A­ve­nib li­thi: Emvac kwa­kho, we­na Bhe­nja­mi­ni.

9 UE­fra­yi­mi uza­ku­ba yi­nci­tha­ka­lo ngo­su­ku lo­ku­je­zi­swa; pha­ka­thi kwe­zi­zwe za­koI­sra­ye­li ngi­kwa­zi­si­le oku­li­qi­ni­so.

10 Izi­pha­tha­ma­ndla za­ko­Ju­da se­zi­nje­nga­la­bod aba­tshe­di­sa umngce­le; ngi­za­thu­lu­le­la phe­zu kwa­bo ula­ka lwa­mi nje­nga­ma­nzi.

11 UE­fra­yi­mi uci­nde­ze­lwee wa­cho­tsho­zwaf nge­sa­hlu­le­lo, ngo­ba wa­vu­ma uku­ha­mba ela­nde­la umla­yog.

12 Nga­kho ngi­za­ku­ba nje­nge­nu­nduhi koE­fra­yi­mi, la­nje­ngo­ku­bo­laj endli­ni ya­ko­Ju­da.

13 Kwa­thi uE­fra­yi­mi ebo­na umkhu­hla­ne wa­khe, lo­Ju­da isi­lo­ndak sa­khe, uE­fra­yi­mi wa­yal eA­si­ri­ya, wa­thu­me­lam ili­zwi enko­si­ni ye­Ja­re­bhi; ko­dwa yo­na ka­yi­yi­ku­ba la­kho uku­le­la­pha, ka­yi­yi­ku­pho­li­san isi­lo­nda se­nu.

14 Ngo­bao ngi­za­ku­ba nje­nge­si­lwa­nep koE­fra­yi­mi, la­nje­nge­bho­ngo le­si­lwa­ne endli­ni ya­ko­Ju­da. Mi­naq, uqo­bo lwa­mi, ngi­za­da­bu­da­bu­la, be­se­ngi­ha­mba, ngi­su­se, ku­nga­bir lo­mo­phu­li.

15 Ngi­za­ha­mba ngi­bu­ye­le enda­we­ni ya­mi, ba­zes ba­vu­met ica­la la­bo, ba­di­nge ubu­so ba­mi; eku­ci­nde­ze­lwe­niu kwa­bo ba­za­ngi­di­ngav ngo­vi­vi.

Uku­phe­ndu­ka ku­kaI­sra­ye­li ka­ku­qo­tho

6Wo­za­ni si­bu­ye­lea eNko­si­ni, ngo­bab yo­na idwe­ngu­li­lec, nja­lo iza­se­la­phade; itsha­yi­le, nja­lo iza­si­bo­phaf.

2 Iza­si­vu­se­le­lag emva kwe­nsu­ku ezi­mbi­li, ngo­su­kuh lwe­si­tha­thu isi­vu­se, nja­lo si­phi­le pha­mbi kwa­yo.

3 Kho­nai si­za­kwa­zi, si­la­nde­le uku­ya­zi iNko­si; uku­phu­maj kwa­yo ku­lu­ngi­swe nje­ngo­ku­sak; nja­lo iza­fi­kal ki­thi nje­nge­zu­lu, nje­nge­zu­lumn le­mu­vao le­lo­ku­qa­la emhla­be­ni.

4 Ngi­za­kwe­nza­ni ku­we, Efra­yi­mip? Ngi­za­kwe­nza­ni ku­we, Ju­daq? Ngo­ba umu­sar we­nu unje­nge­ye­zis le­ku­se­ni, la­nje­nga­ma­zo­lot ovi­vi athi­nti­the­ka­yo.

5 Nge­nxa ya­lo­khu ngiba­ga­mu­le nga­ba­pro­fe­thiu, nga­ba­bu­la­la nga­ma­zwiv omlo­mo wa­mi; le­za­hlu­le­lo za­kho zinje­ngo­ku­kha­nya oku­phu­ma­yo.

6 Ngo­ba nga­lo­yi­saw umu­sa, ha­tshi-kexy umhla­tshe­lo, lo­lwa­ziz lu­ka­Nku­lu­nku­lu ku­le­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa.

7 Ko­dwa bo­naa ba­se­qi­le isi­vu­me­lwa­no nje­ngo­lu­ntub1; la­pho be­nzac nge­nko­hli­so ki­mi.

8 IGi­le­ya­did ingu­mu­zi wa­be­nzi bo­ku­bi, ile­mi­kho­ndo ye­ga­zi.

9 Nje­nga­ma­vi­yoe aba­pha­ngi aca­tha­me­le umu­ntu, li­nja­lof ixu­kug la­ba­pri­sti; ba­ya­bu­la­la e­ndle­le­ni ye­She­ke­ma; ngo­ba be­nzah inko­hla­ka­lo.

10 Endli­ni ya­koI­sra­ye­li ngi­bo­ne intoi eye­sa­be­ka­yo; la­phoj ku­lo­bu­wu­le bu­kaE­fra­yi­mi, uI­sra­ye­lik ungco­li­si­we.

11 La­we Ju­da, uku­mi­se­lel isi­vu­no, la­phom ngi­bu­yi­se uku­thu­njwa kwa­ba­ntu ba­mi.

7La­pho be­ngi­nge­la­pha uI­sra­ye­li, kho­na isi­pha­mbe­ko si­kaE­fra­yi­mi se­mbu­lwa, lo­bu­bia be­Sa­ma­ri­yab; ngo­ba be­nza ama­nga, le­se­la li­ya­nge­na, le­vi­yoc la­ba­pha­ngi li­ya­pha­nga1de nga­pha­ndle.

2 Nja­lo ka­ba­nga­tsho enhli­zi­ywe­ni ya­bo uku­thi ngi­ya­bu­khu­mbu­la bo­nke ubu­bif ba­bo. Kha­the­si ize­nzo za­bog zi­ba­ha­nqi­le, zi­pha­mbih ko­bu­so ba­mi.

Ubu­bi bu­kaI­sra­ye­li lo­ku­hla­mu­ka kwa­khe

3 Ba­ya­yi­tho­ko­zi­sai inko­si ngo­bu­bij ba­bo, le­zi­pha­tha­ma­ndla nga­ma­ngak abo.

4 Bo­nkel ba­ya­fe­ba; ba­nje­nge­zi­ko eli­ba­se­lwa ngu­mphe­ki­zi­nkwa, o­ye­ke­la uku­khwe­ze­lam umli­lo ku­su­ke­la eku­xo­ve­nin inhla­ma ku­ze ku­be se­ku­bi­le­ni kwa­yo.

5 Ku­lu­su­ku lwe­nko­sio ye­thu; izi­pha­tha­ma­ndla ziyi­gu­li­se ngo­ku­tshi­sa kwe­wa­yi­nip; ye­lu­le­la isa­ndla sa­yo ka­nye la­ba­klo­lo­da­yo.

6 Ngo­ba za­lu­ngi­saq inhli­zi­yo ya­zo nje­nge­zi­kor ngo­ku­ca­tha­me­la kwa­zos; umphe­ki­zi­nkwa wa­zot ula­la ubu­su­ku bo­nke; eku­se­niuv li­bhe­bhe nje­ngo­mli­lo ole­la­nga­bi.

7 Zo­nke zi­ya­tshi­sa nje­nge­zi­ko; zi­dle abe­hlu­le­li ba­zo; ama­kho­si azo wo­nkew awi­lex; ka­ku­la­mu­ntuy pha­ka­thi kwa­zo ongi­bi­za­yo.

8 UE­fra­yi­mi ye­na uzi­hla­nga­ni­sez le­zi­zwe; uE­fra­yi­mi uli­qe­be­le­ngwa­na eli­nga­phe­ndu­lwa­nga.

9 Abe­zi­zwea ba­dla ama­ndla akhe, ko­dwab ye­na ka­zi. Ye­bo, inwe­le ezi­mpu­nga zi­hla­ka­ze­ki­lec phe­zu kwa­khe, ko­dwad ye­na ka­zi.

10 Lo­ku­zi­gqa­jae ku­kaI­sra­ye­li ku­ya­fa­ka­za ebu­swe­ni ba­khe, ko­dwa ka­ba­bu­ye­lif eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­bo, ka­ba­yi­di­ngi nga­kho ko­nke lo­khu.

11 Nja­lo uE­fra­yi­mig unje­nge­ju­ba eli­yi­si­phu­ku­phu­kuh eli­nge­la­ngqo­ndo; ba­kha­lelaijk iGi­bhi­the, ba­yelm eA­si­ri­ya.

12 La­pho be­ha­mba ngi­za­kwe­ndla­lan imbu­le la­mi phe­zu kwa­bo, ngi­be­hli­se pha­nsi nje­nge­nyo­ni za­ma­zu­lu, ngi­ba­je­zi­seo nje­ngo­kwe­zwa­ka­lap eba­ndle­ni la­bo.

13 Ma­ye ki­bo, ngo­ba ba­ba­le­ki­le ki­mi! Inci­tha­ka­loqr ku­bo, ngo­ba ba­pha­mbu­ki­le be­me­le­ne la­mi. La­nxa mi­nas be­ngi­nga­ba­hle­nga, ku­be ka­nti bo­na ba­qa­mbat ama­nga be­me­le­ne la­mi.

14 Ka­ba­kha­le­li-keu ki­mi nge­nhli­zi­yo ya­bo, la­pho be­qhi­nqa isi­li­lo emi­bhe­de­niv ya­bo; ba­bu­tha­na nge­nxa ya­ma­be­le le­wa­yi­ni eli­tshaw, ba­ya­pha­mbu­ka be­me­le­ne la­mi.

15 La­nxa mi­na ngiba­la­yax ngi­qi­ni­say izi­nga­lo za­bo, ka­nti ba­ce­ba oku­bi be­me­le­ne la­mi.

16 Ba­ya­phe­ndu­ka ko­dwa ku­nge ko­Phe­zu­ko­nkez; ba­nje­nge­da­ndi­lia eli­kho­hli­sa­yo; izi­pha­tha­ma­ndla za­bo zi­wa nge­nke­mba nge­nxab ye­ntu­ku­the­lo yo­li­mi lwa­bo. Lo­khu ku­za­ku­ba yi­nhle­ki­sa ya­bo eli­zwe­nic le­Gi­bhi­the.

INko­si iso­la amaI­sra­ye­li nge­zi­tho­mbe za­wo

8Upho­ndoa emlo­nye­ni wa­khob. Uza­ku­za nje­ngo­kho­zic lu­me­le­ne le­ndlu ye­Nko­si; ngo­ba se­be­qed isi­vu­me­lwa­no sa­mi, ba­pha­mbu­ke be­me­le­ne lo­mla­yo wa­mi.

2 Ba­za­me­me­za ki­mi: Nku­lu­nku­lu wa­mie, thi­na, uI­sra­ye­li, si­ya­kwa­zi.

3 UI­sra­ye­li wa­li­lef oku­hle; isi­tha si­za­xo­tsha­na la­ye.

4 Bo­nag ba­be­ke ama­kho­si, ko­dwah ku­nge­nga­mi; ba­mi­sa izi­pha­tha­ma­ndla, ko­dwa nga­ngi­ngakwa­zi; nge­si­li­va sa­boi le­go­li­de la­bo ba­ze­nze­la izi­tho­mbe, uku­ze ba­qu­nywe.

5 Itho­le la­khoj, Sa­ma­ri­yak, likwa­li­lel; intu­ku­the­lo ya­mi iya­vu­tha ime­le­ne la­bo; ko­zem ku­be ni­ni uku­thi ba­nga­ne­li­si uku­ba msu­lwan?

6 Ngo­ba la­le­li li­ve­la koI­sra­ye­li; umba­zi wa­le­nza, nja­lo ka­li­su­ye Nku­lu­nku­lu; ko­dwa itho­leo le­Sa­ma­ri­yap li­za­ku­baq yi­zi­hle­phu.

7 Ngo­ba ba­hla­nye­ler umo­ya, ba­za­vu­nas isi­vu­ngu­za­ne; ka­ku­yi­ku­ba la­ma­be­let emi­yo; ihlu­me­la ka­li­yi­kwe­nza impu­phu; uba mhla­wu­mbe li­ngayi­ve­za, abe­zi­zweu ba­za­yi­gi­nya.

8 UI­sra­ye­liv use­gi­nyi­we; kha­the­si ba­pha­ka­thi kwe­zi­zwe, nje­nge­si­tshaw oku­nge­la­nto­ko­zo ki­so.

9 Ngo­ba bo­nax be­nyu­ke­le eA­si­ri­ya, uba­bhe­mi we­ga­ngay oye­dwaz ngo­kwa­khe. UE­fra­yi­mia uqa­tshe izi­tha­ndwab.

10 Ye­bo, la­nxa be­qa­tshac pha­ka­thi kwe­zi­zwe, se­ngi­za­ba­qo­qad; ye­bo, ba­za­qa­lae uku­ba ba­lu­tshwa­naf nge­nxa yo­mthwa­lo we­nko­sig ye­zi­pha­tha­ma­ndla.

11 Ngo­ba uE­fra­yi­mi wa­ndi­seh ama­la­thi nga­wo­ko­na, ama­la­thi aza­ku­ba nga­wo­ko­na ku­ye.

12 Ngi­mbha­le­lei izi­ntoj ezi­nku­lu zo­mla­yo wa­mi ko­dwa za­ba­lwa nje­nge­nto ye­mzi­ni.

13Ma­ye­la­na le­mi­hla­tshe­lo ye­mi­ni­ke­lo ya­mi, ba­hla­bak inya­ma, bayi­dle, ko­dwa iNko­sil ka­yi­tho­ko­zi nga­bo. Kha­the­si iza­khu­mbu­lamn ubu­bi ba­bo, iphi­ndi­se­leo izo­no za­bo; bo­na ba­za­bu­ye­lap eGi­bhi­the.

14 Ngo­ba uI­sra­ye­liq umkho­hli­we uMe­nzi wa­kher, wa­khas ama­the­mpe­li; nja­lo uJu­da wa­ndi­si­le imi­zi ebi­ye­lwe­yo; ko­dwat ngi­za­thu­me­la umli­lo emi­zi­ni ya­khe, oza­qo­thu­lau izi­go­dlo za­khe.

UI­sra­ye­li uza­tsha­ywa nge­nxa yo­ku­nga­the­mbe­ki kwa­khe

9Unga­ja­bu­lia, we­na Isra­ye­li, ku­be yi­nja­bu­lo, nje­nge­zi­zwe, ngo­ba uwu­li­leb usu­ka ku­Nku­lu­nku­lu wa­kho; utha­nda umvu­zoc wo­bu­wu­le ema­ba­le­ni wo­nke oku­bhu­le­la ama­be­le.

2 Iba­lad lo­ku­bhu­le­la le­si­kha­me­loe se­wa­yi­nif ka­ku­yi­ku­bo­ndlag, le­wa­yi­ni eli­tshahi li­za­ba­kho­hli­sa.

3 Ka­ba­yi­ku­hla­la eli­zwe­ni le­Nko­sij, ko­dwa uE­fra­yi­mik uza­bu­ye­la eGi­bhi­the, ba­dlel oku­ngco­li­le­yo eA­si­ri­yam.

4 Ka­ba­yi­ku­thu­lu­le­lan iwa­yi­ni eNko­si­ni, ka­ba­yi­ku­yi­tho­ko­zi­sao; imi­hla­tshe­lo ya­bo iza­ku­ba nje­nge­si­nkwap so­ku­li­la ku­bo; bo­nkeq aba­si­dla­yo ba­za­ngco­la; ngo­ba isi­nkwa sa­bo nge­so­mphe­fu­mu­lo wa­bo, ka­si­yi­ku­fi­ka endli­ni ye­Nko­si.

5 Li­za­kwe­nza­ni ngo­su­ku lo­mkho­sir omi­si­we­yo, la­ngo­su­ku lwe­di­lis le­Nko­si?

6 Ngo­ba kha­nge­la, ba­ha­mbi­le nge­nxa yo­ku­chi­the­kat, iGi­bhi­theu iza­ba­bu­tha, iMo­fiv iba­ngcwa­be, izi­nda­wo za­bo ezi­lo­yi­se­ka­yow ze­si­li­va, ukhu­la olu­hla­ba­yox lu­za­ku­dla ili­fa la­zo, ame­vay abe se­ma­the­nte­ni abo.

7 Insu­kuz zo­ku­ha­nje­lwa se­zi­fi­ki­le, insu­ku ze­mpi­ndi­se­loa se­zi­fi­ki­le; uI­sra­ye­lib uza­kwa­zi; umpro­fe­thic uyi­si­thu­tha, umu­ntu wo­mo­yade uya­hla­nyaf, nge­nxa yo­bu­ne­ngi bo­bu­bi be­nu, le­nzo­ndo enku­lu.

8 Umli­ndig wa­koE­fra­yi­mi ulo­Nku­lu­nku­lu wa­mi, ko­dwa umpro­fe­thih uyi­si­fui so­mthi­yi we­nyo­ni endle­le­ni za­khe zo­nke, inzo­ndo endli­nij ka­Nku­lu­nku­lu wa­khe.

9 Bazo­na­ka­li­si­lek ngo­ku­ju­li­le­yol nje­nge­nsu­kwi­nim ze­Gi­be­ya. Uza­khu­mbu­lan ubu­bi ba­bo, aje­zi­seo izo­no za­bo.

10 Nga­mtho­la uI­sra­ye­li nje­nge­zi­the­lo ze­vi­ni enka­nga­la, nga­ba­bo­na oyi­hlo nje­nge­zi­the­lop zo­ku­qa­laq emkhi­we­ni eku­qa­le­ni kwa­zo. Ko­dwa bo­nar ba­ya eBha­li-Pe­yo­ris, ba­ze­hlu­ka­ni­se­lat le­lo­hla­zou, ba­bav ngo­ku­ne­nge­ka­yo nje­ngo­ku­tha­nda kwa­bo.

11NgoE­fra­yi­mi, udu­mo lwa­bow lu­za­pha­pha lu­ha­mbe nje­nge­nyo­ni, ku­su­ke­la eku­za­lwe­ni, nja­lo ku­su­ke­lax esi­swi­ni, nja­lo ku­su­ke­la eku­mi­thwe­ni.

12 Lo­bay be­khu­li­sa aba­ntwa­na ba­bo, ku­be ka­nti ngi­za­be­nza ba­fe­lwe, ku­nga­sa­li mu­ntu. Ye­bo-ke, ma­yez ki­bo eku­su­ke­ni kwa­mia ki­bo!

13 UE­fra­yi­mi, nje­ngo­ku­bo­na kwa­mi iTi­re, uhla­nye­lwe enda­we­ni yo­ku­hla­la; ko­dwa uE­fra­yi­mi uza­khu­phe­lab aba­ntwa­na ba­khe ku­mbu­la­li.

14 Ba­ni­ke, Nko­si! Uza­ni­ka­ni? Ba­ni­ke isi­za­lo esi­phu­nza­yocd, la­ma­be­le omi­le­yoe.

15 Bo­nke ubu­bi ba­bo bu­se­Gi­li­ga­lif, ngo­ba nga­ba­zo­nda kho­na, nge­nxa yo­bu­bi be­ze­nzo za­bo, ngi­za­ba­xo­tsha endli­ni ya­mi, ka­ngi­sa­yi­ku­ba­tha­nda; zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla za­bog zi­nga­ba­hla­mu­kih.

16 UE­fra­yi­mi utsha­yi­we; impa­nde ya­boij yo­mi­le, ka­ba­yi­ku­the­la isi­the­lo; ye­bo lo­bak be­za­la, ngi­za­bu­la­la izi­the­lo ze­si­za­lo sa­bo ezi­tha­nde­ka­yol.

17 UNku­lu­nku­lu wa­mi uza­ba­la, ngo­ba ka­ba­mla­le­li; ba­za­ku­bam nga­ba­zu­la­yo pha­ka­thi kwe­zi­zwe.

10UI­sra­ye­li uli­vi­ni eli­thu­lu­lwa­yoa, li­ze­nze­lab izi­the­lo; nje­ngo­bu­ne­ngi be­zi­the­lo za­khe wa­ndi­sac ama­la­thi akhe; ngo­bu­hle be­li­zwe la­khe we­nzad insi­ka za­khe ezi­yi­zi­tho­mbee zi­be zi­nhle.

2 Iye­hlu­ka­ni­si­le inhli­zi­yo ya­bo; kha­the­si ba­za­ku­baf le­ca­la; yo­na iza­bhi­dli­zag ama­la­thi abo, ichi­the insi­ka za­bo ezi­yi­zi­tho­mbeh.

3 Ngo­ba kha­the­si ba­za­ku­thi: Ka­si­la­nko­sii; ngo­ba ka­si­me­sa­ba­nga uJe­ho­va; pho, inko­si iza­kwe­nza­ni ki­thi?

4 Ba­khu­lu­me ama­zwi, be­fu­nga ama­nga be­se­nza isi­vu­me­lwa­no; nga­kho isa­hlu­le­loj si­za­hlu­ma nje­ngo­khu­la olu­yi­tshe­fuk emi­fo­lwe­nil ye­nsi­mu.

5 Aba­hla­li be­Sa­ma­ri­yam ba­za­kwe­sa­ban nge­nxa ye­tho­leo le­Be­ti-A­ve­nip; ngo­ba aba­ntu ba­yo ba­za­li­li­le­la, la­ba­pri­stiq ba­lo a­ba­be­tho­ko­za nga­lo, ngo­du­mor lwa­lo, ngo­ba lu­su­ki­les ku­lo.

6 Ye­bo, li­za­thwa­le­lwat eA­si­ri­ya, li­be yi­si­pho enko­si­niu uJa­re­bhi. UE­fra­yi­mi uza­ku­ba le­nhlo­ni, loI­sra­ye­li aya­nge­kev nge­nxa ye­se­lu­le­ko sa­khew.

7 ISa­ma­ri­yax iqu­nyi­wey, le­nko­si ya­yoz inje­nge­ba­ze­loa ebu­swe­ni ba­ma­nzib.

8 Le­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo zeA­ve­nic, iso­nod si­kaI­sra­ye­li, ku­za­chi­thwa; ame­vae lo­khu­la olu­hla­ba­yof ku­za­mi­la phe­zu kwa­ma­la­thi abo. Nja­lo ba­za­ku­thig ezi­nta­be­ni: Si­si­be­ke­le­ni; le­ma­qa­qe­ni: We­la­ni phe­zu kwe­thu.

9 Ku­su­ke­lah ensu­kwi­ni ze­Gi­be­ya wo­ni­le, Isra­ye­li; la­pho be­ma; impii eGi­be­ya eme­le­ne la­ba­ntwa­na bo­bu­bi ka­yi­ba­fi­ca­nga.

10 Ku­se­si­lo­yi­swe­nij sa­mi uku­ba­je­zi­sa; izi­zwek zi­za­bu­tha­na zi­me­le­ne la­bo, la­pho ngi­za­ba­bo­pha nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko za­bo ezi­mbi­li.

11 Nja­lo uE­fra­yi­mi uli­tho­ka­zi e­li­fu­ndi­si­we­yo, eli­tha­ndal uku­bhu­lam, ko­dwa mi­na nge­dlu­le phe­zu kwe­nta­mo ya­khen yo­bu­hle; ngi­ga­di­se uE­fra­yi­mi, uJu­da uza­li­ma, uJa­ko­be uza­zi­ha­re­rao.

12 Zi­hla­nye­le­le­ni eku­lu­nge­nip, li­vu­neq emu­se­nir; qha­tha­nis ingqa­tho ye­nut; ngo­ba se­ku­yi­si­kha­thi so­ku­yi­di­nga iNko­si, ize ifi­ke, ini­se uku­lu­nga phe­zu kwe­nuu.

13 Li­li­me inko­hla­ka­lov, la­vu­na isi­pha­mbe­kowx, li­dle izi­the­lo za­ma­nga; ngo­ba li­the­mbe­le endle­le­ni ye­nu, ebu­ne­ngi­ni ba­ma­qha­we enu.

14 Nga­lo­kho ku­za­ku­ba kho­na uku­xo­ko­ze­la pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­kho, le­nqa­ba za­kho zo­nkey zi­za­chi­thwaz, nje­nga­lo­khu uSha­li­ma­nia wa­chi­thab iBe­ti-A­ri­be­li ngo­su­ku lwe­mpi; uni­na wa­cho­tsho­zwa phe­zu kwa­ba­ntwa­nac.

15 Iza­kwe­nza nja­lo iBhe­the­li ki­ni, nge­nxa yo­bu­bi bo­bu­bi ba­khod; ema­da­bu­ka­ku­sa inko­si ya­koI­sra­ye­li iza­qu­nywa lo­ku­qu­nywae.

UNku­lu­nku­lu utha­nda aba­ntu ba­khe aba­du­hi­le­yo

11UI­sra­ye­li ese­ngu­mntwa­naa nga­mtha­ndab, nga­yi­bi­zac indo­da­na ya­mi uku­thi iphu­me eGi­bhi­thed.

2Kwa­thi be­ba­bi­za, ngo­ku­nja­lo ba­su­ka pha­mbi kwa­boe; ba­hla­be­la oBha­lif, ba­tshi­se­la izi­tho­mbe ezi­ba­zi­we­yo impe­phag.

3 Mi­na-ke nga­ca­thu­li­sa uE­fra­yi­mi; nga­ba­ba­mba nge­zi­nga­lo za­boh; ko­dwa ka­ba­za­nga uku­thi ngi­be­la­phi­lei.

4 Nga­ba­do­nsa nga­ma­go­daj omu­ntu, nge­nta­mbo zo­tha­ndok, nga­ba ki­bol nje­nga­la­bo aba­su­sa ijo­gwe ezi­hla­thi­ni za­bom, nga­kho­tha­ma ki­bo, ngaba­ni­ka uku­dlan.

5 Ka­yi­ku­bu­ye­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­theo, ko­dwa umA­si­ri­ya ye­na uza­ku­ba yi­nko­si ya­khep, ngo­ba ba­li­le uku­phe­ndu­kaq.

6 Inke­mba iza­the­le­ka emi­zi­ni ya­kher, iqe­de imi­go­qo ya­khes, iba­dle, nge­nxa ya­ma­ce­bo abot.

7 Nja­lo aba­ntu ba­mi ba­na­ma­the­la eku­hle­hle­le­ni mu­va ki­miu; la­nxa be­ba­bi­ze­lav ko­Phe­zu­ko­nkew, ka­kho ngi­tsho owa­ye­ngampha­ka­mi­sax.

8 Ngi­za­ku­ni­ke­la nja­ni, Efra­yi­miy? ngi­ku­de­le, Isra­ye­li? Ngi­za­kwe­nza nja­ni ube nje­ngeA­di­maza? ngi­ku­be­ke nje­nge­Ze­bo­yi­mib? Inhli­zi­yo ya­mi isi­phe­ndu­ki­le pha­ka­thi kwa­mic, izi­ha­wu za­mid zi­ya­khu­du­ma­lae ka­nye­ka­nye.

9 Ka­ngi­yi­kwe­nza uku­vu­tha ko­la­ka lwa­mi; ka­ngi­yi­ku­bu­ye­la ngi­chi­the uE­fra­yi­mi; ngo­ba ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu, ka­ngi­su­ye umu­ntuf, oNgcwe­leg pha­ka­thi kwa­khoh; ka­ngi­yi­ku­nge­na emzi­ni.

10 Ba­za­yi­la­nde­la iNko­sii; iza­bho­ngaj nje­nge­si­lwa­nek; la­pho yo­na iza­bho­nga, kho­na aba­ntwa­na ba­za­ve­la entsho­na­la­ngal be­qha­qha­ze­la.

11 Ba­za­qha­qha­ze­la nje­nge­nyo­ni eve­la eGi­bhi­them, la­nje­nge­ju­ban eli­ve­la eli­zwe­ni leA­si­ri­yaop; nja­lo ngi­za­be­nza ba­hla­le ezi­ndli­ni za­bo, itsho iNko­siq.

12 UE­fra­yi­mi ungi­zi­nge­le­ze­le nga­ma­nga, le­ndlu kaI­sra­ye­li nge­nko­hli­so; ko­dwa uJu­dar usa­bu­sa lo­Nku­lu­nku­lu, uthe­mbe­ki­les ka­nye la­ba­ngcwe­let.

Uku­nga­the­mbe­ki ku­kaI­sra­ye­li lo­Ju­da

12UE­fra­yi­mi udla umo­ya, axo­tsha­nea lo­mo­ya we­mpu­ma­la­ngab; usu­ku lo­nke wa­ndi­sa ama­nga le­nci­tha­ka­locd; be­nza isi­vu­me­lwa­no leA­si­ri­yae, la­ma­fu­tha athwa­le­lwaf eGi­bhi­theg.

2 INko­si la­yo ile­ngxa­ba­no lo­Ju­dah, iza­ha­mbe­la uJa­ko­be ngo­kwe­ndle­la za­khei, imphi­ndi­se­lej ngo­kwe­ze­nzo za­khek.

3 Esi­swi­ni wa­ba­mba umfo­wa­bo nge­si­the­ndel, la­nga­ma­ndla akhe wa­bi­nda­na lo­Nku­lu­nku­lum.

4 Ye­bo, wa­ba la­ma­ndla phe­zu kwe­ngi­lo­si, wa­nqo­ban, wa­kha­la inye­mbe­zi wa­yi­nce­ngao; e­Bhe­the­li wa­mtho­la, la­la­pho wa­khu­lu­ma la­thip.

5 Ngi­tsho iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndla, iNko­si iyi­si­khu­mbu­zo sa­yoq.

6 Nga­kho we­na, phe­ndu­ke­la ku­Nku­lu­nku­lu wa­khor, gci­na umu­sa lo­ku­lu­ngas, uli­nde­le uNku­lu­nku­lu wa­kho nja­lo­nja­lot.

7Ungu­mthe­ngi­si, izi­li­nga­ni­so ezi­kho­hli­sa­yo zi­se­sa­ndle­ni sa­kheu, utha­nda uku­ci­nde­ze­la.

8 LoE­fra­yi­mi uthi: Ka­nti ngi­no­thi­le, se­ngi­zi­tho­le­le ino­thov; ku­yo yo­nke imi­tshi­ka­tshi­ka ya­mi ka­ba­yi­ku­ngi­tho­le­la ubu­bi, obu­yi­so­now.

9 Ko­dwa ngi­yi­Nko­si, uNku­lu­nku­lu wa­kho, ku­su­ke­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thex; ngi­se­za­ku­hla­li­sa ema­the­nte­niy nje­nge­nsu­kwi­ni zo­mkho­si omi­si­we­yoz.

10 Ngi­za­khu­lu­ma fu­thi la­ba­pro­fe­thia, mi­na nga­ndi­se umbo­nob, ngi­se­be­nzi­se imi­fa­ne­ki­so nge­sa­ndla sa­ba­pro­fe­thi.

11 Bu­kho­na yi­ni ubu­bi e­Gi­le­ya­di? Isi­bi­li ba­yi­zec, ba­hla­ba izi­nku­nzi eGi­li­ga­lid; ye­bo, ama­la­thi abo anje­nge­nqu­mbie emi­se­le­ni ya­ma­si­muf.

12 Ka­nti uJa­ko­be wa­ba­le­ke­la e­li­zwe­ni le­Si­ri­yag, loI­sra­ye­li wa­se­be­nze­la umfa­zih, we­lu­sa izi­mvu nge­nxa yo­mfa­zii.

13 La­ngo­mpro­fe­thij iNko­si ya­me­nyu­sa uI­sra­ye­li eGi­bhi­thek, la­ngo­mpro­fe­thil wa­lo­ndo­lo­zwam.

14 UE­fra­yi­mi uyi­cu­nu­le ngo­bu­hlu­ngu obu­khu­lun; nga­kho iza­ye­ke­la iga­zi la­khe phe­zu kwa­kheo, le­Nko­si ya­khe ili­bu­yi­se­le ku­yep ihla­zo la­kheq.

Uku­chi­the­ka ku­kaI­sra­ye­li

13La­pho uE­fra­yi­mi ekhu­lu­ma eqhu­qha, wa­zi­pha­ka­mi­sa koI­sra­ye­lia; ko­dwa wa­ba le­ca­lab ngo­Bha­lic, wa­fa.

2 Kha­the­si-ke ba­qhu­be­ka be­so­na, ba­ze­nze­la izi­tho­mbe ezi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa ze­si­li­va sa­bo, izi­tho­mbe nje­ngo­ku­qe­di­si­sa kwa­bod, zo­nke zi­ngu­mse­be­nzi we­zi­ngci­tshie; aba­thi nga­zo: Aba­ntu aba­ni­ke­la imi­hla­tshe­lo ba­za­kwa­nga ama­tho­lef.

3 Nga­kho ba­za­ku­ba nje­nge­ye­zi le­ku­se­nig, la­nje­nga­ma­zo­lo ovi­vi aha­mba­yoh; nje­ngo­mu­le ophe­tshu­lwa yi­si­vu­ngu­za­ne eba­le­ni lo­ku­bhu­le­lai, nje­nge­ntu­thu ephu­maj etshi­mi­ni­nik.

4 Ku­be ka­nti mi­na ngi­yi­Nko­si, uNku­lu­nku­lu wa­kho, ku­su­ke­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the; nga­kho ka­wu­yi­kwa­zi unku­lu­nku­lu nga­pha­ndle kwa­milm, ngo­ba ka­kho umsi­ndi­sino nga­pha­ndle kwa­mip.

5 Mi­na nga­kwa­zi enka­nga­laq, eli­zwe­ni elo­mi­le­yo ka­khu­lur.

6 Nje­ngo­kwe­dle­lo la­bo, ngo­ku­nja­lo ba­su­thast; ba­su­tha, le­nhli­zi­yo ya­bo ya­pha­ka­mau; nge­nxa ya­lo­kho ba­ngi­kho­hlwavw.

7 Nga­kho ngi­za­ku­ba ku­bo nje­nge­si­lwa­nex, nje­nge­ngwe endle­le­niy ngi­zaba­ca­tha­me­laz.

8 Ngi­za­ba­hla­nga­be­za nje­nge­bhe­re eli­tha­the­lwe imi­dlwa­nea, ngi­da­bu­le isi­si­be­ke­lo se­nhli­zi­yo ya­bo, ngi­ba­dle­le la­pho nje­nge­si­lwa­ne; isi­lo se­ga­nga si­za­ba­da­bu­da­bu­la.

9 Ku­ku­chi­thi­le, Isra­ye­lib, ko­dwa ki­mi ku­lo­si­zo lwa­khoc.

10 Pho, inga­phi inko­si ya­kho, uku­thi iku­si­ndi­se emi­zi­ni ya­kho yo­nked? La­be­hlu­le­li ba­kho owa­thi nga­bo: Ngi­ni­ke inko­si le­zi­pha­tha­ma­ndlae?

11 Nga­ku­ni­ka inko­si eku­thu­ku­the­le­ni kwa­mif, ngayi­su­sa ngo­la­ka lwa­mig.

12 Ubu­bi bu­kaE­fra­yi­mi bu­bo­tshi­we, iso­no sa­khe si­be­ki­weh.

13 Insi­zi zo­we­si­fa­za­na ohe­le­lwa­yo zi­za­mfi­ke­la; uyi­ndo­da­na enga­hla­ka­ni­pha­ngai, ngo­ba inge­hla­le isi­kha­thij emlo­nye­ni we­si­za­lo sa­ba­ntwa­nak.

14 Ngi­za­be­nze­la inhla­wu­lo yo­ku­thu­lalm ema­ndle­ni engcwa­ban, ngi­ba­hle­nge eku­fe­nio. Ku­fa, ba­nga­phi oma­tsha­ya­bhu­qe be­zi­fo za­khop? Ngcwa­ba, inga­phi inci­tha­ka­lo ya­khoq? Uphe­ndu­ko lu­za­si­the­li­swa eme­hlwe­ni amir.

15 Lo­ba ye­na enga­ve­za izi­the­lo pha­ka­thi kwa­ba­fo­wa­bos, ku­za­fi­ka umo­ya we­mpu­ma­la­ngat, umo­ya we­Nko­si, use­nyu­kau enka­nga­lav, lo­mtho­mbo wa­khew uza­ku­tshax, ko­me le­si­phe­thu sa­khey; wo­na uza­pha­nga oku­li­gu­gu kwa­zo zo­nke izi­tsha ezi­lo­yi­se­ka­yo.

16 ISa­ma­ri­yaz iza­ku­ba lu­nxi­waa, ngo­ba ihla­mu­ke­le uNku­lu­nku­lu wa­yob; ba­za­ku­wa nge­nke­mba, la­ba­ntwa­na ba­bo ba­cho­tsho­zwecd, la­be­si­fa­za­na ba­bo aba­khu­le­lwe­yo ba­qha­qhweef.

UI­sra­ye­li uya­ce­lwa uku­bu­ye­la eNko­si­ni

14Bu­ye­la, Isra­ye­li, eNko­si­ni, uNku­lu­nku­lu wa­khoa; ngo­ba ukhu­be­ki­le nge­si­pha­mbe­ko sa­khob.

2 Tha­tha­ni ama­zwi la­ni, li­bu­ye­le eNko­si­ni, li­thi ki­yoc: Su­sa bo­nke ubu­bi, use­mu­ke­le ngo­mu­sad; nga­kho si­za­bha­da­la ama­jo­ngo­si ende­be ze­thue.

3 IA­si­ri­ya ka­yi­yi­ku­si­si­ndi­saf, ka­si­yi­ku­ga­da ama­bhi­zag; ka­si­sa­yi­ku­tsho ku­yo imi­se­be­nzi ye­za­ndla ze­thu uku­thi: Li­ngo­nku­lu­nku­lu be­thuh; ngo­ba ku­we inta­nda­ne iza­tshe­ngi­swa umu­sai.

4 Ngi­za­kwe­la­phaj uku­hle­hle­la mu­va kwa­bokl, ngi­za­ba­tha­ndam nge­si­hlen, ngo­ba intu­ku­the­lo ya­mi ipha­nju­lwe ku­ye.

5 Ngi­za­ku­ba nje­nga­ma­zo­lo kuI­sra­ye­lio; uza­kha­hle­la nje­ngo­mdu­zep, agxi­li­se impa­nde za­khe nje­nge­Le­bha­no­niqr.

6 Ama­hlu­me­la akhe aza­na­bas, le­nka­zi­mu­lo ya­khe ibet nje­nge­si­hla­hla so­mhlwa­thiu, abe le­phu­nga nje­nge­Le­bha­no­niv.

7 Ba­za­bu­ye­la aba­hla­la emthu­nzi­ni wa­khewx, ba­vu­se­le­le­ke nje­nga­ma­be­le, ba­kha­hle­le nje­nge­vi­ni, isi­khu­mbu­zo sa­khe si­be nje­nge­wa­yi­ni le­Le­bha­no­ni.

8 Efra­yi­mi, ngi­se­se­la­ni le­zi­tho­mbeyz? Mi­na ngimphe­ndu­lea, ngi­mna­nze­le­leb; ngi­be nje­nge­fi­ri* eli­lu­hla­zacd; isi­the­lo sa­kho si­fu­nya­nwa ki­mie.

9 Ngu­ba­ni ohla­ka­ni­phi­le­yo aqe­di­si­se le­zi­zi­nto? okha­li­phi­le­yo aza­zif? Ngo­ba indle­la ze­Nko­sig zi­qo­ndi­leh, la­ba­lu­ngi­le­yo ba­za­ha­mba nga­zoi, ko­dwa aba­pha­mbu­kij ba­za­khu­be­ka ku­zok.

UJO­WE­LI

Ili­zwe li­chi­thwa zi­nte­the

1Ili­zwi le­Nko­si ela­fi­ka ku­Jo­we­li indo­da­na ka­Pe­thu­we­li.

2 Zwa­ni­ni lo­khua, ba­da­lab, li­be­ke indle­be, lo­nke ba­hla­li be­li­zwec. Kwa­ke kwe­nze­ka lo­khu yi­ni ensu­kwi­ni ze­nu, ku­mbe le­nsu­kwi­ni za­bo­yi­hlod?

3 La­ndi­se­la­ni aba­ntwa­na be­nu nga­kho, la­ba­ntwa­na be­nu aba­ntwa­na ba­bo, la­ba­ntwa­na ba­bo esi­nye isi­zu­ku­lwa­nae.

4 Oku­tshi­ywe zi­nto­tho­vi­ya­nef isi­kho­nya­ne si­ku­dli­leg; lo­ku­tshi­ywe yi­si­kho­nya­neh iqhwa­gi li­ku­dli­lei; lo­ku­tshi­ywe li­qhwa­gi inswa­ba­nda iku­dli­le.

5 Pha­pha­ma­ni, zi­da­kwa, li­kha­le inye­mbe­zi, li­qhi­nqe isi­li­loj, lo­nke ba­na­thi be­wa­yi­ni, nge­nxa ye­wa­yi­ni eli­tshak, ngo­ba li­qu­nyi­we la­su­ka emlo­nye­ni we­nul.

6 Ngo­ba isi­zwe se­nyu­ke­le eli­zwe­ni la­mim, esi­la­ma­ndla, esi­nge­la­na­nin; ama­zi­nyo aso anga­ma­zi­nyo esi­lwa­neo, si­la­ma­zi­nyo emi­hla­thip esi­lwa­ne esi­si­ka­ziq.

7 Se­nze ivi­ni la­mi la­ba yi­nci­tha­ka­lo, le­si­hla­hla sa­mi so­mkhi­wa sa­ba zi­mva­var; sa­kwe­bu­la lo­ku­kwe­bu­la, sa­ku­pho­se­la pha­nsi, inga­tsha za­kho za­ba mhlo­phes.

8 Qhi­nqa­ni isi­li­lo nje­nge­nto­mbi emsu­lwa ebhi­nci­swe isa­kat nge­nxa yo­mye­ni wo­bu­tsha ba­you.

9 Umni­ke­lo wo­ku­dla lo­mni­ke­lo wo­ku­na­thwa­yo uqu­nyi­we wa­su­ka endli­ni ye­Nko­siv. Aba­pri­stiw, izi­kho­nzi ze­Nko­si, ba­ya­li­lax.

10 Insi­mu ichi­thi­we, umhla­ba­thi uya­li­lay; ngo­ba ama­be­le achi­thi­wez, iwa­yi­ni eli­tshaab lo­mi­lec, ama­fu­thad aphe­la ama­ndlae.

11 Ba­ni­ni le­nhlo­ni, ba­li­mi, qhi­nqa­ni isi­li­lo, ba­pha­thi­zi­vi­nif, nge­nxa ye­ngqo­lo­yi la­nge­nxa ye­bha­li*; ngo­ba isi­vu­no se­nsi­mu si­chi­the­ki­le.

12 Ivi­ni li­bu­ni­leg, lo­mkhi­wa uphe­le ama­ndlah; ipo­me­gra­na­ti*, le­si­hla­hla se­la­lai, le­si­hla­hla se-a­phu­laj, zo­nke izi­hla­hla ze­ga­nga zo­mi­le, ngo­ba into­ko­zok ibu­ni­le ya­su­ka eba­ntwa­ne­ni ba­ba­ntul.

13 Bhi­nca­nimn, li­li­le, ba­pri­stio, qhi­nqa­ni isi­li­lo, zi­kho­nzi ze­la­thip. Wo­za­ni, li­la­le ebu­su­ku ema­sa­ke­niq, zi­kho­nzi zi­ka­Nku­lu­nku­lu wa­mir; ngo­ba umni­ke­lo wo­ku­dla lo­mni­ke­lo wo­ku­na­thwa­yo ku­go­dli­we endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu we­nus.

14 Ye­hlu­ka­ni­sa­ni uku­zi­la uku­dlat, li­bi­ze umhla­nga­no onzu­luu, li­bu­tha­ni­sev aba­da­law, la­bo bo­nke aba­hla­li be­li­zwe, e­ndlini ye­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nux, li­kha­le eNko­si­ni.

15 Ma­ye nga­lo­lo­su­ku! Ngo­ba usu­ku lwe­Nko­si lu­se­du­zey, lu­za­fi­ka nje­nge­nci­tha­ka­loz eve­la ku­So­ma­ndlaa.

16 Uku­dla ka­ku­qu­nywa­nga yi­ni pha­mbi kwa­me­hlo ethub, uku­tha­ba le­nto­ko­zoc ku­su­ka endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu we­thud?

17 Inhla­nye­lo iya­bo­la nga­pha­nsi kwa­ma­ga­de ayo; izi­bu­ya zi­nga­ma­nxi­wa, izi­pha­la zi­di­li­ze­lwe pha­nsie, ngo­ba ama­be­le abu­ni­lef.

18 Ye­ka uku­bu­bu­la kwe­zi­fu­yog! Imi­hla­mbi ye­nko­mo idi­de­ki­le, ngo­ba ka­yi­la­lo idle­loh; le­mi­hla­mbi ye­zi­mvu iya­hlu­phe­kai.

19 Ngi­ya­kha­la ku­wej, Nko­si, ngo­ba umli­lo uqe­di­lek ama­dle­lo enka­nga­lal, le­la­nga­bi li­lu­ma­thi­se zo­nke izi­hla­hla ze­ga­ngam.

20 Le­nya­ma­za­na ze­ga­ngan zi­ya­kha­la ku­weo, ngo­ba izi­fu­dla­na za­ma­nzip zi­tshi­leq, lo­mli­lo uqe­de ama­dle­lo enka­nga­lar.

Usu­ku lwe­Nko­si

2Vu­the­la­ni upho­ndoa eZi­yo­nib, li­hla­be umkho­sic enta­be­ni ya­mi engcwe­led; ka­ba­thu­thu­me­le bo­nke aba­hla­li be­li­zwe, ngo­ba usu­ku lwe­Nko­si lu­ye­za, ngo­ba lu­se­du­zee.

2 Usu­ku lo­mnya­mafgh lo­bu­mnya­maij, usu­ku lwa­ma­ye­zikl lo­mnya­ma onzi­mamn, nje­nge­ma­da­bu­ka­ku­sa le­mbe­se phe­zu kwe­zi­nta­bao; isi­zwe esi­khu­lu le­si­la­ma­ndlap, ka­ku­za­nga ku­be kho­na esi­nje­nga­so ku­su­ke­la endu­lo, fu­thi ka­ku­sa­yi­ku­ba kho­na emva kwa­so ku­ze ku­be yi­mi­nya­ka ye­zi­zu­ku­lwa­na le­zi­zu­ku­lwa­naq.

3 Umli­lo uya­qe­da pha­mbi kwa­sor, la­nge­mva kwa­so ku­vu­tha ila­nga­bis. Pha­mbi kwa­so ili­zwe li­fa­na­na le­si­va­nde seE­de­nit, ko­dwa nge­mva kwa­sou li­yi­nka­nga­la ye­nci­tha­ka­lov; ye­bo ka­ku­la­ku­phu­nyu­ka ku­so.

4 Isi­mo sa­so si­nje­nge­si­mo sa­ma­bhi­za, la­nje­nga­ba­ga­di ba­ma­bhi­za ngo­ku­nja­lo ba­za­gi­ji­maw.

5 Ba­za­kwe­qax nje­ngo­msi­ndo we­zi­nqo­la ezi­ngqo­nge­ni ze­zi­nta­bay, nje­ngo­msi­ndo we­la­nga­bi lo­mli­lo oqe­da izi­di­ndiz, nje­nga­ba­ntu aba­la­ma­ndla aba­hle­le­lwe impia.

6 Pha­mbi ko­bu­so ba­bo aba­ntu ba­za­ku­ba lo­bu­hlu­ngu; bo­nke ubu­sob bu­za­nyu­ku­ma­lac.

7 Ba­za­gi­ji­ma nje­nga­ma­qha­we, ba­khwe­le imi­du­li nje­nga­ma­do­da empi, ba­ha­mbe ngu­lo­wo la­lo­wo nge­zi­ndle­la za­khe, ka­ba­yi­ku­pha­mbu­ka emi­kho­ndwe­ni ya­bo.

8 Ka­ba­su­ndu­za­ni omu­nye lo­mu­nyed; ba­za­ha­mba ngu­lo­wo la­lo­wo ngo­mgwa­qo wa­khe omkhu­lu; la­pho be­we­la phe­zu kwe­si­kha­li, ka­ba­yi­ku­li­ma­lae.

9 Ba­za­ha­lu­ze­la be­da­bu­la umu­zifg, ba­gi­ji­me phe­zu ko­mdu­lih, ba­khwe­le ba­nge­ne ezi­ndli­ni, ba­nge­ne nga­ma­wi­ndii nje­nge­se­la.

10 Umhla­ba uza­nyi­ki­nye­ka pha­mbi kwa­boj, ama­zu­lu athu­thu­me­lek; ila­nga le­nya­nga ku­be mnya­mal, le­zi­nka­nye­zi zi­go­dle uku­kha­nya kwa­zom.

11 Nja­lo iNko­si iza­khu­pha ili­zwi la­yon pha­mbi kwe­bu­tho la­yoo, ngo­ba inka­mba ya­yop yi­nku­lu ka­khu­luq; ngo­ba ila­ma­ndla eye­nza ili­zwi la­yor; ngo­ba usu­ku lwe­Nko­si lu­khu­lu, lu­ye­sa­be­ka ka­khu­lu; ngu­ba­ni-ke onga­lu­me­las?

Aba­ntu ba­ce­lwa uku­phe­ndu­ka

12 Nga­kho la­kha­the­si, itsho iNko­si, phe­ndu­ke­la­ni ki­mi nge­nhli­zi­yo ye­nu yo­nket, la­ngo­ku­zi­la uku­dla, la­ngo­ku­kha­la inye­mbe­zi, la­ngo­ku­li­lau.

13 Li­da­bu­le inhli­zi­yo ye­nuv, ha­tshi ize­mba­tho ze­nuw, li­phe­ndu­ke­le eNko­si­ni, uNku­lu­nku­lu we­nux, ngo­ba ile­si­sayz le­si­ha­wuab, iphu­za uku­thu­ku­the­lacd, nja­lo inku­lu ngo­mu­saefg, iya­zi­so­la ngo­bu­bih.

14 Ngu­ba­ni owa­zi­yo, inga­phe­ndu­ka izi­so­lei, itshi­ye isi­bu­si­so nge­mva kwa­yoj, umni­ke­lo wo­ku­dla lo­mni­ke­lo wo­ku­na­thwa­yo eNko­si­ni, uNku­lu­nku­lu we­nuk.

15 Vu­the­la­ni upho­ndo eZi­yo­nil, ye­hlu­ka­ni­sa­ni uku­zi­la uku­dlam, li­bi­ze umhla­nga­no onzu­lu,

16 li­bu­tha­ni­se aba­ntu, li­ngcwe­li­se iba­ndlan, li­hla­nga­ni­se aba­da­la, li­bu­tha­ni­se aba­ntwa­na, la­ba­mu­nya ama­be­leo; umye­ni ka­phu­me eka­me­lwe­ni la­khep, lo­ma­ko­ti exhi­be­ni la­kheq.

17 Ka­ku­thi aba­pri­sti, izi­kho­nzi ze­Nko­sir, ba­kha­le inye­mbe­zi pha­ka­this kwe­khu­lu­sit le­la­thiu, ba­thi: Ye­ke­la aba­ntu ba­kho, Nko­si; unga­ni­ke­li ili­fa la­kho ehla­zwe­ni, uku­thi aba­he­de­ni ba­ba­bu­se. Ba­za­tsho­lo­ni pha­ka­thi kwe­zi­zwe uku­thi: Unga­phi uNku­lu­nku­lu wa­bov?

Isi­ha­wu se­Nko­si

18 Kho­na iNko­si iza­tshi­se­ke­la ili­zwe la­yow, iha­wu­ke­le aba­ntu ba­yox.

19 Ye­bo iNko­si iza­phe­ndu­la ithi eba­ntwi­ni ba­yo: Kha­nge­la­ni, ngi­za­li­thu­me­la ama­be­leyz le­wa­yi­ni eli­tshaa la­ma­fu­thab, uku­thi li­su­the nga­kho; ka­ngi­sa­yi­ku­le­nza inhla­mba pha­ka­thi kwe­zi­zwe.

20 Ko­dwa ngi­za­su­se­la kha­tsha­na la­nic oku­ve­la enya­ka­thod, ngi­ku­xo­tshe­le eli­zwe­ni elo­mi­le­yo le­li­yi­nka­nga­la, ubu­so ba­kho bu­nga­se­lwa­ndle lwe­mpu­ma­la­ngae, lo­ku­ci­na kwa­kho nga­se­lwa­ndle olu­nge­mu­vaf; nja­lo kwe­nyu­ke ivu­mba la­kho, kwe­nyu­ke iphu­nga la­kho eli­bi, ngo­ba kwe­nze izi­nto ezi­nku­lug.

21 Unge­sa­bi, li­zwe, ja­bu­la utho­ko­ze, ngo­ba iNko­si ye­nze izi­nto ezi­nku­lu.

22 Li­nge­sa­bi, zi­nya­ma­za­na ze­ga­ngah, ngo­ba ama­dle­lo enka­nga­la ase­hlu­mi­lei; ngo­ba isi­hla­hla si­the­la isi­the­lo sa­soj, umkhi­wa le­vi­ni ku­ni­ke ama­ndla akhok.

23 La­ni ba­ntwa­na be­Zi­yo­ni, tha­ba­nil li­tho­ko­ze eNko­si­nim, uNku­lu­nku­lu we­nu; ngo­ba ili­ni­ki­le izu­lu le­nse­wu­la ngo­ku­lu­ngan, ya­li­ni­se­la izu­luo, izu­lu le­nse­wu­lap le­zu­lu la­mu­va nje­nga­ku­qa­laq.

24 La­ma­ba­la oku­bhu­le­la aza­gcwa­la ama­be­ler, le­zi­kha­me­lo ze­wa­yi­ni zi­phu­phu­mes nge­wa­yi­ni eli­tshat la­ma­fu­thau.

25 Nja­lo ngi­za­bu­yi­se­la ki­ni imi­nya­ka eya­dli­wa yi­nto­tho­vi­ya­nev, yi­si­kho­nya­new, le­qhwa­gix, le­nswa­ba­nday, ibu­tho la­mi eli­khu­lu enga­li­thu­me­la pha­ka­thi kwe­nuz.

26 Nja­lo li­za­ku­dla lo­ku­dla, li­su­the, li­du­mi­se ibi­zo le­Nko­si, uNku­lu­nku­lu we­nu, oli­phe­the ngo­ku­ma­nga­li­sa­yoab. Nja­lo aba­ntu ba­mi ka­ba­yi­ku­ya­ngi­swa la­ni­ni­ni­nic.

27 Nja­lo li­za­kwa­zi uku­thi ngi­pha­ka­thid ku­kaI­sra­ye­lie, loku­thi ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu, nja­lo ka­kho omu­nyef. Nja­lo aba­ntu ba­mi ka­ba­yi­ku­ya­ngi­swa la­ni­ni­ni­nig.

Uku­the­lwa ko­Mo­ya ka­Nku­lu­nku­lu

28 Ku­za­ku­thi emva kwa­lo­khoh ngi­the­le uMo­ya wa­mi phe­zu kwa­yo yo­nke inya­mai; nja­lo ama­do­da­na enujk la­ma­do­da­ka­zi enulm aza­pro­fe­tha; aba­da­la be­nu ba­phu­phen ama­phu­phoo, ama­ja­ha enup abo­ne imi­bo­noq.

29 Ye­bo, la­phe­zur kwe­nce­ku la­phe­zu kwe­nce­ku­ka­zis ngi­za­the­la uMo­ya wa­mi nga­le­zo­nsu­ku.

30 Nja­lo ngi­za­ve­za izi­ma­nga­li­so ema­zu­lwi­ni le­mhla­be­nit, iga­zi, lo­mli­lo, le­zi­nsi­ka ze­ntu­thuu.

31 Ila­nga li­za­phe­ndu­ka li­be ngu­mnya­mav, le­nya­nga ibe li­ga­ziwx, lu­nga­ka­fi­kiy usu­ku lwe­Nko­si olu­khu­luz lo­lwe­sa­be­ka­yoab.

32 Ku­za­ku­thi-ke lo­ba ngu­ba­ni oza­bi­za ibi­zo le­Nko­si asi­ndi­swec; ngo­ba enta­be­ni ye­Zi­yo­ni le­Je­ru­sa­le­made ku­za­ku­ba kho­na uku­khu­lu­lwafg, nje­ngo­ku­tsho kwe­Nko­si, la­pha­ka­thi kwa­ba­se­le­yo iNko­si eza­ba­bi­zah.

Uku­gwe­tshwa kwe­zi­zwe

3Ngo­ba kha­nge­la, nga­le­zo­nsu­ku la­nga­le­so­si­kha­thia la­phob ngi­bu­yi­sa uku­thu­njwa ku­ka­Ju­da le­Je­ru­sa­le­mac,

2 ngi­za­bu­tha zo­nke izi­zwed, ngi­ze­hli­se­le esi­go­di­ni si­ka­Je­ho­sha­fa­thie, ngi­zi­gwe­be kho­na nge­nxa ya­ba­ntu ba­mif le­li­fa la­mi uI­sra­ye­lig, ezi­ba­hla­ka­ze pha­ka­thi kwe­zi­zwe, za­la­ba ili­zwe la­mi,

3 ze­nza inka­tho yo­ku­pho­sa nga­ba­ntu ba­mih, za­ni­ka umfa­na nge­wu­le, za­the­ngi­sa inka­za­na nge­wa­yi­ni, uku­ze zi­na­the.

4 Ye­bo-ke, li­la­ni ki­mi, Ti­reij le­Si­do­nik, la­ni lo­nke mi­ngce­lel ye­Fi­li­stimn? Li­za­ngi­bu­yi­se­la umvu­zo yi­ni? Uba-ke li­ngi­bu­yi­se­la, ma­si­nya­ne ngo­ku­pha­ngi­sao ngi­za­bu­yi­se­la umvu­zo we­nu ekha­nda le­nup.

5 Ngo­ba li­the­the isi­li­va sa­mi le­go­li­de la­mi, la­le­tha izi­nto za­mi ezi­lo­yi­se­ka­yo ezi­nhle ema­the­mpe­li­ni enuq.

6 La­the­ngi­sar aba­ntwa­na ba­ko­Ju­da la­ba­ntwa­na be­Je­ru­sa­le­mas eba­ntwa­ne­ni ba­ma­Gri­ki, uku­ze li­ba­su­se­le kha­tsha­na lo­mngce­le wa­bot.

7 Kha­nge­la­ni, ngi­za­ba­vu­sa enda­we­ni ela­ba­the­ngi­sa ki­yo, ngi­bu­yi­se­le umvu­zo we­nu ekha­nda le­nuu.

8 Nja­lo ngi­za­the­ngi­sa ama­do­da­na enu la­ma­do­da­ka­zi enu esa­ndle­ni sa­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­dav, aba­za­ba­the­ngi­sa ku­ma­Sa­be­ya esi­zwe­niwx esi­kha­tsha­nay; ngo­ba iNko­si ikhu­lu­mi­le.

9 Me­me­ze­la­ni lo­khu pha­ka­thi kwe­zi­zwe; li­ngcwe­li­se impi; li­vu­se ama­qha­we; ka­wa­so­nde­le enyu­ke wo­nke ama­do­da empi.

10 Kha­nda­ni ama­khu­ba enu abe yi­zi­nke­mbaz, le­ngqa­mu ze­nu zo­ku­the­na zi­be yi­mi­kho­ntoa; obu­tha­ka­tha­ka athi: Ngi­li­qha­web.

11 Pha­ngi­sa­ni li­ze, li­na zi­zwecd zo­nke ezi­zi­nge­le­ze­le­yo, li­bu­tha­neef; Nko­si, ye­hli­sa ama­qha­we akho ku­le­yo­nda­wog.

12 Ka­zi­zi­vu­se izi­zwe ze­nyu­ke­le esi­ho­tshe­ni si­ka­Je­ho­sha­fa­thih; ngo­ba ku­la­pho engi­za­hla­la kho­na uku­gwe­ba zo­nke izi­zwe inhla­ngo­thi zo­nkei.

13 Fa­ka­nij isi­ke­lak, ngo­bal isi­vu­no si­vu­thi­wem; wo­za­ni le­hle­le pha­nsi, ngo­ba isi­kha­me­lo se­wa­yi­ni si­gcwe­len, ama­fa­tshi ewa­yi­ni aya­phu­phu­mao, ngo­ba ubu­bi ba­bo bu­khu­lu.

14 Ama­xu­ku, ama­xu­kup esi­ho­tshe­niq se­si­nqu­mor; ngo­ba usu­ku lwe­Nko­si lu­se­du­zes esi­ho­tshe­ni se­si­nqu­mot.

15 Ila­nga le­nya­nga ku­za­ku­ba mnya­mau, le­zi­nka­nye­zi zi­go­dle uku­kha­nya kwa­zov.

16 INko­si iza­bho­nga-ke ise­Zi­yo­niw, ikhu­phex ili­zwi la­yo ise­Je­ru­sa­le­may, ku­nyi­ki­nye­ke ama­zu­lu lo­mhla­baz. Ko­dwa iNko­si ibe yi­si­phe­phe­lo sa­ba­ntu ba­yo, la­ma­ndla aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lia.

17 Nga­lo­kho li­za­kwa­zi uku­thi ngi­yi­Nko­si, uNku­lu­nku­lu we­nub, ohla­lac eZi­yo­nid, inta­ba yo­bu­ngcwe­le ba­mief. Nja­lo iJe­ru­sa­le­ma iza­ku­ba yi­bu­ngcwe­le, la­be­zi­zwe ka­ba­sa­yi­ku­dlu­la pha­ka­thi kwa­yog.

18 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­kuh izi­nta­ba zi­tho­nti­seij iwa­yi­ni eli­mna­ndik, la­ma­qa­qal age­le­ze ucha­go, la­zo zo­nke izi­fu­la za­ko­Ju­da zi­ge­le­ze ama­nzim, lo­mtho­mbo uphu­me endli­ni ye­Nko­sin, uthe­le­le isi­ho­tsha se­Shi­thi­mio.

19 IGi­bhi­the iza­ku­ba lu­nxi­wap, leE­do­ma ibeq yi­nka­nga­la elu­nxi­war, nge­nxa yo­dla­ke­la olu­me­le­ne la­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da, ngo­ba ba­chi­the iga­zi eli­nge­la­ca­las eli­zwe­ni la­bo.

20 Ko­dwa uJu­da uza­hla­la ku­ze ku­be ni­ni­ni­nit, le­Je­ru­sa­le­ma ku­ze ku­be yi­si­zu­ku­lwa­na le­si­zu­ku­lwa­na.

21 Ngo­ba ngi­za­hla­nza iga­zi la­bo, e­nga­ngi­ngali­hla­nza­ngau; ngo­ba iNko­si ihla­la eZi­yo­niv.

UA­MO­SI

Ukwa­hlu­le­lwa kwe­zi­zwe eza­khe­le­ne loI­sra­ye­li

1Ama­zwi kaA­mo­si owa­ye­pha­ka­thi kwa­be­lu­si be­The­kho­waa, awa­bo­na ngoI­sra­ye­li, ensu­kwi­nib zi­kaU­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­dac, le­nsu­kwi­ni zi­ka­Je­ro­bho­wa­mud indo­da­na ka­Jo­wa­shi inko­si ya­koI­sra­ye­li, imi­nya­ka emi­bi­li nga­pha­mbi ko­ku­za­ma­za­ma ko­mhla­bae.

2 Wa­se­si­thi:

INko­si iza­bho­nga ise­Zi­yo­nif, ikhu­phe ili­zwi la­yo ise­Je­ru­sa­le­mag; le­nda­wo zo­ku­hla­la za­be­lu­sih zi­za­li­la, le­ngqo­ngai ye­Kha­rme­lij ibu­ne.

3 Itsho nja­lo iNko­si: Nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko ezi­nta­thukl ze­Da­ma­se­kom, la­nge­nxa ye­zi­nen, ka­ngi­yi­ku­pha­mbu­la isi­je­zi­so sa­bo, ngo­ba ba­bhu­leo iGi­le­ya­dip nge­mbu­lo ze­nsi­mbiq.

4 Nga­kho ngi­za­thu­me­la umli­lo endli­nir ka­Ha­za­ye­li, oza­qe­da izi­go­dlo zi­ka­Be­ni­ha­da­dis.

5 Nja­lo ngi­za­kwe­phu­la umgo­qot we­Da­ma­se­kou, ngi­qu­me umhla­li we­gce­kev leA­ve­niw, lo­phe­the into­ngax, esu­ka eBe­ti-E­de­niy; nja­lo aba­ntu be­Si­ri­ya ba­za­thu­nje­lwa eKi­riza, itsho iNko­si.

6 Itsho nja­lo iNko­si: Nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko ezi­nta­thub ze­Ga­zacd, la­nge­nxa ye­zi­ne, ka­ngi­yiku­ku­pha­mbu­la; ngo­ba baba­thu­mba ngo­ku­thu­njwa oku­phe­le­le­yoe, uku­thi baba­ni­ke­lef e-E­do­mag.

7 Nga­kho ngi­za­thu­me­la umli­lo emdu­li­ni we­Ga­za, oza­qe­da izi­go­dlo za­yoh.

8 Ngi­qu­me umhla­li eA­shi­do­diij, lo­phe­the into­ngak eA­shi­ke­lo­nilm, ngi­phe­ndu­le­le isa­ndla sa­mi ngi­me­le­nen leE­khi­ro­niop; nja­lo insa­li ya­ma­Fi­li­stiqr iza­bhu­bha; itsho iNko­si uJe­ho­va.

9 Itsho nja­lo iNko­si: Nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko ezi­nta­thus ze­Ti­ret, la­nge­nxa ye­zi­neu, ka­ngi­yi­ku­pha­mbu­la isi­je­zi­so sa­bo, ngo­ba baba­thu­mba ngo­ku­thu­njwa oku­phe­le­le­yov babe­sa kuE­do­maw, ka­ba­khu­mbu­la­nga isi­vu­me­lwa­no sa­ba­za­lwa­nex.

10 Nga­kho ngi­za­thu­me­la umli­lo emdu­li­ni we­Ti­re oza­qe­da izi­go­dlo za­yoy.

11 Itsho nja­lo iNko­si: Nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko ezi­nta­thuz zeE­do­maab, la­nge­nxa ye­zi­ne, ka­ngi­yi­kuku­pha­mbu­la, ngo­ba ya­xo­tsha­nac la­ba­fo­wa­bod nge­nke­mbae, yo­na­ka­li­sa izi­ha­wu za­yo, lo­la­ka lwa­yo lwa­da­bu­da­bu­la nja­lo­nja­lof, ya­gci­na intu­ku­the­lo ya­yo ko­ku­phe­la.

12 Nga­kho ngi­za­thu­me­la umli­log eThe­ma­nih oza­qe­da izi­go­dloi ze­Bho­zi­raj.

13 Itsho nja­lo iNko­si: Nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko ezi­nta­thuk za­ba­ntwa­na ba­koA­mo­nil, la­nge­nxa ye­zi­ne, ka­ngi­yi­ku­pha­mbu­la isi­je­zi­so sa­bo, ngo­ba ba­qha­qha abe­si­fa­za­na aba­zi­thwe­le­yo be­Gi­le­ya­dim, uku­ze ba­ndi­se umngce­le wa­bon.

14 Nga­khoo ngi­za­phe­mba umli­lop emdu­li­ni we­Ra­baq, oza­qe­da izi­go­dlo za­yor, ngo­ku­me­me­za osu­kwi­ni lwe­mpis, nge­si­phe­pho osu­kwi­ni lwe­si­vu­ngu­za­ne;

15 le­nko­si ya­bo iza­ku­ya eku­thu­njwe­nit, yo­na ka­nye le­zi­pha­tha­ma­ndla za­you; itsho iNko­si.

2Itsho nja­lo iNko­si: Nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko ezi­nta­thua zi­ka­Mo­wa­bib, la­nge­nxa ye­zi­ne, ka­ngi­yi­ku­pha­mbu­la isi­je­zi­so sa­bo, ngo­ba wa­tshi­sa ama­tha­mbo enko­si yeE­do­ma aba yi­ka­la­gac.

2 Nga­kho ngi­za­thu­me­la umli­lo ko­Mo­wa­bi, oza­qe­da izi­go­dlod ze­Ke­ri­yo­thie, uMo­wa­bi afe­le pha­ka­thi ko­ku­xo­ko­ze­laf, ngo­ku­me­me­za, ngo­ku­kha­la ko­pho­ndog.

3 Ngi­qu­me uma­hlu­le­li asu­ke pha­ka­thi kwa­kheh, ngi­bu­la­le zo­nke izi­pha­tha­ma­ndla za­khe ka­nye la­ye, itsho iNko­si.

4 Itsho nja­lo iNko­si: Nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko ezi­nta­thui za­ko­Ju­da, la­nge­nxa ye­zi­nej, ka­ngi­yi­ku­pha­mbu­la isi­je­zi­so sa­bo, ngo­ba ba­wa­li­le umla­yo we­Nko­sik, ka­ba­gci­na­nga izi­mi­so za­yol, la­ma­nga abo aba­du­hi­si­lem, oyi­se aba­wa­la­nde­la­yon.

5 Nga­khoo ngi­za­thu­me­la umli­lo ko­Ju­dap, fu­thiq uza­qe­da izi­go­dlo ze­Je­ru­sa­le­mar.

Uku­gwe­tshwa ku­kaI­sra­ye­li

6 Itsho nja­lo iNko­si: Nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko ezi­nta­thus za­koI­sra­ye­li, la­nge­nxa ye­zi­net, ka­ngi­yi­ku­pha­mbu­la isi­je­zi­so sa­bo, ngo­ba ba­the­ngi­sa olu­ngi­le­you nge­si­li­vav, lo­swe­la­yo nga­ma­nya­the­la ama­bi­liw,

7 aba­phe­fu­ze­le­lax uthu­li lo­mhla­bay olu­phe­zu kwe­kha­nda la­ba­ya­ngaz, ba­pha­mbu­ki­sa indle­la ya­ba­mne­nea; nja­lo umu­ntu lo­yi­se ba­ya ento­mbi­nib, uku­ze ba­ngco­li­se ibi­zo la­mi eli­ngcwe­lec.

8 Ba­ca­mba­la­le eze­mba­thwe­ni ze­si­ba­mbi­sod ece­le­ni kwa­le­lo la­le­lo ila­thie, ba­na­the iwa­yi­ni la­ba­la­hli­we­yof e­ndlini ya­bo­nku­lu­nku­lu ba­bog.

9 Ka­nti mi­na nga­chi­tha umA­mo­ri pha­mbi kwa­boh, obu­de ba­khe ba­bu­nje­ngo­bu­de ba­ma­se­da­rii, eqi­ne nje­nga­ma-o­khi*j; ko­dwa nga­chi­tha isi­the­lo sa­khe nga­phe­zu­luk, le­mpa­nde za­khe nga­pha­nsil.

10 Fu­thi mi­na nga­le­nyu­sa eli­zwe­ni le­Gi­bhi­them, nga­li­kho­khe­la enka­nga­la imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­nen, uku­ze li­dle ili­fa le­li­zwe lo­mA­mo­rio.

11 Nga­vu­sa aba­nye ema­do­da­ne­ni enu ba­be nga­ba­pro­fe­thi, laba­nye ema­ja­he­ni enu ba­be nga­ma­Na­zi­rip. Ka­ku­nja­lo yi­ni, li­na ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li? itsho iNko­si.

12 Ko­dwa la­wa­na­thi­sa ama­Na­zi­ri iwa­yi­niq, la­la­ya aba­pro­fe­thi li­si­thi: Li­nga­pro­fe­thir.

13 Kha­nge­la­ni, ngi­za­li­ci­nde­ze­la pha­nsis, nje­nge­nqo­la igcwe­le izi­thu­ngo ici­nde­ze­la.

14 Nga­kho uku­ba­le­ka ku­za­bhu­bhat ko­le­ju­ba­neuv, lo­la­ma­ndla ka­yi­ku­qi­ni­sa ama­ndla akhewx, le­qha­we ka­li­yi­ku­khu­lu­la impi­lo ya­loy.

15 Lo­phe­the ida­ndi­li ka­yi­ku­ma, lo­le­nya­wo ezi­lu­la ka­yi­ku­zi­khu­lu­laza, lo­ga­de ibhi­za ka­yi­ku­khu­lu­la impi­lo ya­khebc.

16 Lo­le­nhli­zi­yo eqi­ni­le­yo pha­ka­thi kwa­ma­qha­wed uza­ba­le­ka eze nga­lo­lo­su­ku, itsho iNko­si.

Umse­be­nzi wo­mpro­fe­thi

3Zwa­ni­ni le­li­li­zwi iNko­si eli­khu­lu­me ime­le­ne la­nia, li­na ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lib, ime­le­ne lo­se­ndo lo­nke enga­lwe­nyu­sa eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thec, isi­thi:

2 Yi­ni ku­phe­lad engi­la­zi­yo ku­zo zo­nke izi­nse­ndo zo­mhla­bae; nga­kho-ke ngi­za­phi­ndi­se­la phe­zu kwe­nu bo­nke ubu­bi be­nuf.

3 Aba­bi­li ba­nga­ha­mba ka­nye­ka­nye yi­ni nga­pha­ndle ko­ku­thi be­hla­nge­neg?

4 Ka­mbeh isi­lwa­ne si­nga­bho­nga ehla­thi­ni si­nge­la­mpa­ngoi? Ibho­ngo le­si­lwa­ne li­nga­khu­pha ili­zwi la­loj ebha­lwi­nik lwa­lo li­nga­ba­mba­nga lu­tho yi­ni?

5 Inyo­ni inga­we­la emji­bi­le­ni emhla­be­ni la­pho oku­nge­la­si­fu kho­na ku­yol yi­ni? Umji­bi­la unga­tha­nya yi­ni emhla­ba­thi­ni uba unga­ba­mba­nga ulu­thom?

6 Upho­ndo lu­nga­vu­the­lwa yi­ni emzi­nin aba­ntu be­nge­thu­ki? Ku­lo­bu­bio yi­nip emzi­ni iNko­si enga­be­nza­ngaq?

7 Isi­bi­li iNko­si uJe­ho­va ka­ye­nzi lu­tho nga­pha­ndle ko­ku­thi ye­mbu­ler ice­bo la­yo eli­yi­mfi­hlo ence­kwi­ni za­yo aba­pro­fe­this.

8 Isi­lwa­ne se­si­bho­ngi­let, ngu­ba­ni onga­yi­kwe­sa­ba? INko­si uJe­ho­va isi­khu­lu­mi­le, ngu­ba­ni onga­yi­ku­pro­fe­thau?

Uku­gwe­tshwa kwe­Sa­ma­ri­ya

9 Zwa­ka­li­sa­ni ezi­go­dlwe­ni zeA­shi­do­di le­zi­go­dlwe­ni ze­li­zwe le­Gi­bhi­the, li­thi: Bu­tha­na­ni phe­zu kwe­zi­nta­ba ze­Sa­ma­ri­yav, li­bo­ne izi­phi­thi­phi­thi ezi­nku­lu pha­ka­thi kwa­yo le­zi­nci­nde­ze­lo pha­ka­thi kwa­yow.

10 Ngo­ba ka­ba­kwa­zi ukwe­nza oku­qo­ndi­le­yox, itsho iNko­si, aba­bu­the­le­la udla­ke­la le­nci­tha­ka­lo ezi­go­dlwe­ni za­boy.

11 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Isi­tha, esi­za­zi­nge­le­ze­la ili­zwez, esi­za­kwe­hli­sa ama­ndla akho ku­we, le­zi­go­dlo za­kho zi­pha­ngwea.

12 Itsho nja­lo iNko­si: Nje­nga­lo­kho ume­lu­si eso­phu­la imi­le­nze emi­bi­lib emlo­nye­ni we­si­lwa­ne, lo­ba isi­qa se­ndle­bec, ngo­ku­nja­lo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­hla­la eSa­ma­ri­yad ba­za­ko­phu­lwa egu­mbi­ni lo­mbhe­dae le­da­ma­se­ko ye­tha­laf.

13 Zwa­ni­ni li­fa­ka­zeg endli­ni ka­Ja­ko­beh, itsho iNko­si uJe­ho­va uNku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndlai,

14 uku­thi mhla ngi­za­phi­ndi­se­la izi­pha­mbe­ko zi­kaI­sra­ye­li phe­zu kwa­khe, ngi­za­phi­ndi­se­la fu­thi phe­zu kwa­ma­la­thij eBhe­the­lik, le­mpo­ndo ze­la­thi zi­za­qu­nywal zi­we­le emhla­ba­thi­nim.

15 Ngi­za­tsha­yan indlu ye­bu­si­kao ka­nye le­ndlu ye­hlo­bop, le­zi­ndlu ze­mpo­ndo ze­ndlo­vu zi­za­bhu­bhaq, le­zi­ndlu ezi­nku­lu zi­phe­le; itsho iNko­si.

4Zwa­ni­ni le­li­li­zwia, ma­nko­mo­ka­zi eBa­sha­nib, eli­se­nta­be­nic ye­Sa­ma­ri­yad, eli­ci­nde­ze­la aba­ya­ngae, eli­cho­bo­za aba­swe­la­yof, eli­thi ema­kho­si­ni abo: Le­tha­ni si­na­the.

2 INko­si uJe­ho­va ifu­ngi­le ngo­bu­ngcwe­le ba­yo, uku­thi, kha­nge­la­ni, insu­ku zi­za­fi­ka phe­zu kwe­nu la­pho aba­za­li­hu­du­la nge­zi­ngwe­gweg, la­ba­li­la­nde­la­yo nge­ngwe­gwe zo­ku­ba­mba inhla­nzih.

3 Nja­lo li­za­phu­ma nge­zi­kha­lai, ngu­lo­wo la­lo­wo pha­mbi kwa­khej, li­zi­pho­se­le nga­se­si­go­dlwe­ni, itsho iNko­si.

UI­sra­ye­li ka­phe­ndu­ke­la­nga eNko­si­ni

4 Wo­za­nik eBhe­the­lil, li­pha­mbe­kem, eGi­li­ga­li la­ndi­se izi­pha­mbe­kon; li­le­the imi­hla­tshe­lo ye­nu eku­se­nio, okwe­tshu­mi kwe­nu ngo­mnya­ka we­si­tha­thup;

5 li­tshi­se umhla­tshe­lo wo­ku­bo­ngaq ngo­ku­vu­tshe­lwe­yor, li­me­me­ze­le imi­ni­ke­lo ye­si­hles, li­zwa­ka­li­se; ngo­ba ngo­ku­nja­lo liku­tha­nda, ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, itsho iNko­si uJe­ho­va.

6 Nga­kho mi­na ngi­li­ni­ki­le fu­thi uku­hla­nze­ka kwa­ma­zi­nyo emi­zi­ni yo­nke ye­nu, le­nswe­lo ye­si­nkwa enda­we­ni ze­nu zo­nket; ka­nti ka­li­phe­ndu­ke­la­nga ki­miu, itsho iNko­si.

7 Fu­thi-ke mi­na nga­li­go­dle­la izu­luv, ku­se­se­le­nya­nga ezi­nta­thu ku­si­ya eku­vu­ne­niw; nga­li­ni­sa ko­mu­nye umu­zix, ko­dwa ka­li­na­nga ko­mu­nye umu­zi; esi­nye isi­qi­nti sa­ne­thwa, ko­dwa isi­qi­nti esi­nga­ne­thwa­nga sa­tsha.

8 Kwa­se­ku­zu­la imi­zi emi­bi­li lo­ba emi­tha­thuy ya­ya­na­tha ama­nzi emzi­ni owo­dwa, ko­dwa ka­yi­kho­lwa­nga; ka­nti ka­li­phe­ndu­ke­la­nga ki­miz, itsho iNko­si.

9 Nga­li­tsha­ya ngo­ku­ha­ngu­ka la­nge­ngu­ma­nea; ukwa­nda kwe­zi­va­nde ze­nu, le­zi­vi­ni ze­nu, le­zi­hla­hla ze­nu ze­mi­khi­wa, le­zi­hla­hla ze­nu ze­mi­hlwa­thi, kwa­dli­wab zi­nte­thec; ka­nti ka­li­phe­ndu­ke­la­nga ki­mid, itsho iNko­si.

10 Nga­thu­me­la pha­ka­thi kwe­nu uma­tsha­ya­bhu­qe we­si­fo, ngo­kwe­ndle­la ye­Gi­bhi­thee, nga­bu­la­la ama­ja­ha enu nge­nke­mba, ka­nye lo­ku­thu­njwa kwa­ma­bhi­za enuf; nja­lo nge­nza ivu­mba le­nka­mba ye­nu le­nyu­ka ngi­tsho ema­kha­le­ni enug; ka­nti ka­li­phe­ndu­ke­la­nga ki­mih, itsho iNko­si.

11 Nga­chi­tha aba­nye pha­ka­thi kwe­nu nje­nga­lo­kho uNku­lu­nku­lu wa­chi­tha iSo­do­ma le­Go­mo­rai, la­li­nje­nge­si­khu­nijk eso­phu­lwe eku­tshe­nilm; ka­nti ka­li­phe­ndu­ke­la­nga ki­min, itsho iNko­si.

12 Nga­kho ngi­za­kwe­nza ngo­ku­nja­lo ku­we, Isra­ye­li; nge­nxa yo­ku­thi ngi­za­kwe­nza lo­khu ku­we, zi­lu­ngi­se­le­le uku­hla­nga­na lo­Nku­lu­nku­lu wa­kho, Isra­ye­lio.

13 Ngo­ba kha­nge­la, obu­mba izi­nta­ba, lo­da­la umo­ya, lo­tshe­la umu­ntu uku­thi umca­ba­ngo wa­khe uyi­nip, owe­nza uku­saq ku­be mnya­mar, onya­the­las ezi­nda­we­ni ezi­pha­ke­me­yo zo­mhla­batu, iNko­siv, uNku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndla, li­bi­zo la­khew.

UI­sra­ye­li utshe­lwa uku­thi aphe­ndu­ke

5Zwa­ni­ni le­li­li­zwia engi­li­pha­ka­mi­sa phe­zu kwe­nub, isi­li­loc, ndlu kaI­sra­ye­li.

2 Into­mbi emsu­lwa ya­koI­sra­ye­li iwi­led, ka­yi­yi­ku­vu­ka fu­thi; ide­li­we emhla­ba­thi­ni wa­yoe, ka­kho oyi­vu­sa­yo.

3 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va: Umu­zi ophu­ma la­ba­yi­nku­lu­ngwa­nef uza­sa­la la­ba­li­khu­lu, lo­phu­ma la­ba­li­khu­lu uza­sa­la la­ba­li­tshu­mig, ku­yo indlu kaI­sra­ye­li.

4 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si endli­ni kaI­sra­ye­li: Ngi­di­nga­nih li­phi­lei.

5 Ko­dwa li­nga­di­ngi iBhe­the­lij, li­nga­nge­ni eGi­li­ga­lik, li­nge­dlu­le­li e­Bhe­ri­she­bhal, ngo­ba iGi­li­ga­li iza­thu­njwa lo­ku­thu­njwa, le­Bhe­the­lim iza­ku­ba yi­zen.

6 Di­nga­ni iNko­si li­phi­leo, hle­zi ifo­hle­le indlu ka­Jo­se­fa nje­ngo­mli­lop oqo­thu­la­yo, ku­nga­bi kho­na owu­ci­tsha­yo eBhe­the­liq.

7 Li­na eli­phe­ndu­la isa­hlu­le­lor si­be ngu­mhlo­nya­nes, li­la­li­se uku­lu­nga emhla­ba­thi­nit.

8 Owe­nza isi­Li­me­lau le­zi­Njavw, lo­phe­ndu­lax umthu­nzi wo­ku­fay ube yi­ku­sa, lo­we­nza imi­ni ibe mnya­maza nje­ngo­bu­su­ku, obi­za ama­nzi olwa­ndleb, awa­thu­lu­le ebu­swe­ni bo­mhla­ba­thic; iNko­si li­bi­zo la­khede.

9 Okha­zi­mu­li­sa inci­tha­ka­lo phe­zu ko­la­ma­ndla, uku­ze inci­tha­ka­lo ize phe­zu kwe­nqa­ba.

10 Ba­ya­mzo­ndaf okhu­za­yogh esa­ngwe­nii, ba­ne­ngwe ngo­khu­lu­ma ngo­ku­qo­ndaj.

11 Nge­nxa yo­ku­thi li­nya­the­le­la pha­nsi umya­nga, li­mtha­the­le umthwa­lo wa­ma­be­lek, la­khe izi­ndlu za­ma­tshe aba­zi­we­yol, ko­dwa ka­li­yi­ku­hla­la ku­zo; li­hla­nye­le izi­vi­ni ze­nto­ko­zom, ko­dwa ka­li­yi­ku­na­tha iwa­yi­ni la­zo.

12 Ngo­ba ngi­ya­zi uku­thi izi­pha­mbe­ko ze­nu zi­ne­ngi, loku­thi izo­no ze­nu zi­la­ma­ndla; li­na eli­hlu­pha olu­ngi­le­yo, ele­mu­ke­la isi­va­la­mlo­mo, eli­pha­mbu­la aba­ya­ngan esa­ngwe­niop.

13 Nga­kho ohla­ka­ni­phi­le­yo uza­thu­la nga­le­so­si­kha­thiq, ngo­ba ku­yi­si­kha­thi esi­bir.

14 Di­nga­ni oku­hle, ha­tshi-ke oku­bi, uku­ze li­phi­les, uku­ze ngo­ku­nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndla ibe la­nit, nje­ngo­ku­tsho kwe­nuu.

15 Zo­nda­ni ubu­bi, li­tha­nde oku­hlev, li­mi­se isa­hlu­le­lo esa­ngwe­niw; mhla­wu­mbe iNko­six uNku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndlay inga­ba le­si­sa ku­nsa­li ya­ko­Jo­se­faz.

16 Nga­kho utsho nja­lo uJe­ho­va, uNku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndlaa, iNko­si: Ku­za­ku­ba kho­na isi­li­lo emi­da­nge­ni yo­nkeb, la­ku­zo zo­nke izi­ta­la­da ba­za­ku­thi: Ma­ye! Ma­ye! Nja­lo ba­za­bi­ze­la umli­mi eku­li­le­ni, le­si­li­lo si­za­ku­ba la­ba­zi uku­li­lac.

17 La­ku­zo zo­nke izi­vi­ni ku­za­ku­ba lo­ku­li­la, ngo­ba ngi­za­da­bu­la pha­ka­thi kwe­nud, itsho iNko­si.

18 Ma­ye ku­la­bo aba­lo­yi­sae usu­ku lwe­Nko­si!f Lu­za­ku­ba ngo­lwa­ni ki­ni usu­ku lwe­Nko­si? Lu­za­ku­ba ngu­mnya­mag, ku­nge­yi­si­kho uku­kha­nya.

19 Ku­nje­ngo­mu­ntu oba­le­ke pha­mbi kwe­si­lwa­neh, ahla­nga­ne le­bhe­re; lo­ba ange­ne endli­ni aba­mbe­le­le nge­sa­ndla sa­khe emdu­li­ni, le­nyo­ka imlu­mei.

20 Usu­ku lwe­Nko­sij ka­lu­yi­ku­bak ngu­mnya­ma yi­ni, ha­tshi-ke uku­kha­nya, lo­mnya­ma omkhu­lu onge­la­ku­kha­nya ku­wol?

21 Ngi­ya­yi­zo­nda, ngi­ya­yi­de­le­la imi­kho­si ye­num, ka­ngi­yi­ku­nu­kan emi­hla­nga­nwe­ni ye­nu enzu­luo.

22 Ngo­ba la­nxa li­ni­ke­la ki­mi imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa le­mi­ni­ke­lo ye­nu yo­ku­dlap, ka­ngi­tho­ko­ziq, le­mi­ni­ke­lo yo­ku­thu­la ye­zi­fu­yo ze­nu ezi­no­ni­le­yor ka­ngi­yi­na­nzis.

23 Su­sa­ni ki­mi umsi­ndo we­zi­ngo­ma ze­nu, ngo­ba ka­ngi­yi­ku­zwat uku­kha­la kwa­ma­cha­cho enuu.

24 Ko­dwa isa­hlu­le­lo ka­si­khu­khu­le nje­nga­ma­nziv, lo­ku­lu­nga nje­nge­si­fu­la esi­ge­le­za nja­low.

25 La­ni­ke­la yi­ni ki­mi imi­hla­tshe­lo le­mi­ni­ke­lo yo­ku­dla enka­nga­la okwe­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne, li­na ndlu kaI­sra­ye­lix?

26 Ko­dwa la­thwa­lay uSi­ku­thi inko­si ye­nu, lo­Khi­wu­ni izi­tho­mbe ze­nuz, inka­nye­zi ka­nku­lu­nku­lu we­nu, eli­ze­nze­le zo­na.

27 Nga­kho ngi­za­li­thu­mbe­la nga­phe­tshe­yaa kwe­Da­ma­se­kob, itsho iNko­sic, obi­zo la­yo ngu­Nku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndlad.

Uku­chi­thwa ku­kaI­sra­ye­li

6Ma­ye ku­boa abo­nwa­bi­le­yo eZi­yo­nib, la­ba­vi­ke­le­ki­le­yo enta­be­ni ye­Sa­ma­ri­yac, aba­khe­the­ki­le­yod bo­ku­qa­la be­zi­zwee, aba­yaf ku­bo abe­ndlu kaI­sra­ye­li!

2 Dlu­le­la­ni eKa­li­negh, li­bo­ne, li­su­ke la­pho li­ye eHa­ma­thi enku­luij, le­hle­le eGa­thi ya­ma­Fi­li­stik. Ba­ngco­no yi­ni ku­la­li­mi­bu­sol? Umngce­le wa­bo mkhu­lu yi­ni ku­lo­mngce­le we­nu?

3 Li­na eli­be­ka kha­tsha­na usu­ku olu­bim, li­so­nde­za edu­ze isi­hla­lon so­dla­ke­lao.

4 La­bo aba­la­lap phe­zu kwe­mi­bhe­da yo­pho­ndo lwe­ndlo­vuq, ba­ca­mba­la­ler phe­zu kwa­ma­tha­la abos, ba­dle ama­wu­ndlu ave­la emhla­nji­ni, la­ma­nko­nya­na ave­la pha­ka­thi kwe­si­ba­yat;

5 aba­tsho­tsha ngo­ku­kha­la kwe­cha­chou, be­zi­qa­mbe­la izi­nto zo­ku­kha­li­swa, nje­ngo­Da­vi­dav;

6 be­na­tha iwa­yi­ni nge­mi­ga­nu yo­ku­fa­fa­zaw, ba­zi­gco­bex nga­ma­gco­bo akhe­the­ki­le­yoy, ko­dwa ka­ba­da­bu­ke­liz uku­chi­the­ka ku­ka­Jo­se­faa.

7 Nga­kho kha­the­si ba­za­ku­ya eku­thu­njwe­ni la­ba­ku­qa­la aba­ya eku­thu­njwe­nib, le­di­lic la­ba­ca­mba­la­la­yo li­za­su­swad.

8 INko­si uJe­ho­vaef ifu­ngi­le nga­yo uqo­bo, itsho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndlag: Ngi­ya­kwe­nya­nya uku­zi­qhe­nya ku­ka­Ja­ko­behi, ngi­zo­nda izi­go­dlo za­khe; nga­kho ngi­za­wu­ni­ke­la umu­zij lo­ku­gcwa­la kwa­wo.

9 Ku­za­ku­thi-ke uba ku­se­le ama­do­da ali­tshu­mi endli­ni eyo­dwa, aza­ku­fak.

10 Nja­lo uma­lu­me wo­mu­ntu uza­mpha­ka­mi­sa, la­lo­wo omtshi­sa­yol, uku­khu­pha ama­tha­mbo endli­ni, abe­se­si­thi ko­se­ma­ce­le­ni endlum: Ku­se­kho­na yi­ni ola­we? nja­lo uza­ku­thi: Ka­kho. Kho­na uza­ku­thi: Thu­lano, ngo­ba ka­ku­si­ko­ku­qa­mba ibi­zo le­Nko­sip.

11 Ngo­ba kha­nge­la, iNko­si iya­la­ya, nja­lo iza­tsha­ya indlu enku­luq ibe yi­zi­hle­phu, le­ndlu enci­nya­ne ibe yi­zi­cu­cur.

12 Ama­bhi­za anga­gi­ji­ma edwa­le­ni yi­ni? umu­ntu anga­li­ma kho­na nge­zi­nka­bi yi­ni? Ngo­ba li­phe­ndu­le­les isa­hlu­le­lo sa­ba yi­nyo­ngot, le­si­the­lo so­ku­lu­nga sa­ba ngu­mhlo­nya­neu.

13 Li­na eli­tho­ko­za nge­nto enge­lu­thov, eli­thi: Ka­si­zi­tha­the­la­nga izi­mpo­ndo yi­ni nga­ma­ndla ethuw?

14 Ngo­ba kha­nge­la­ni, ngi­za­li­vu­se­la, li­na ndlu kaI­sra­ye­lix, itsho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­ma­ba­ndlay, isi­zwe, esi­za­li­hlu­pha ku­su­ke­la eku­nge­ne­niza kwe­Ha­ma­thi ku­ze ku­be se­si­fu­le­nib se­nka­nga­lac.

UA­mo­si utshe­ngi­swa isi­kho­nya­ne lo­mli­lo le­nta­mbo yo­ku­qo­ndi­sa

7INko­si uJe­ho­va ya­ngi­bo­ni­sa ka­njea; kha­nge­la-ke, ya­bu­mba isi­kho­nya­neb eku­qa­le­ni ko­ku­hlu­ma ko­tsha­ni ba­mu­va, nja­lo kha­nge­la, kwa­ku­bu­tsha­ni ba­mu­va emva ko­ku­si­kac kwe­nko­si.

2 Kwa­se­ku­si­thi la­pho se­si­qe­di­le uku­dla utsha­ni be­li­zwe, nga­thi: Nko­si Je­ho­va, ake uthe­the­le­le. UJa­ko­be uza­ku­mad nja­ni? ngo­ba emnci­nya­ne.

3 INko­si ya­zi­so­la nga­lo­khue; ka­ku­yi­kwe­nze­ka, itsho iNko­si.

4 INko­si uJe­ho­va ya­ngi­bo­ni­sa ka­njef; kha­nge­la-ke, iNko­si uJe­ho­va ya­bi­za uku­lwa ngo­mli­lo, owa­qo­thu­la uku­ju­la oku­khu­lu wa­qo­thu­la isa­be­lo.

5 Nga­se­ngi­si­thi: Nko­si Je­ho­va, ake ume. UJa­ko­be uza­ku­mag nja­ni? ngo­ba emnci­nya­ne.

6 INko­si ya­zi­so­la nga­lo­khuh. La­lo­khu ka­ku­yi­kwe­nze­ka, itsho iNko­si uJe­ho­va.

7 Ya­ngi­bo­ni­sa ka­njei; kha­nge­la-ke, iNko­si ya­yi­mi emdu­li­ni owe­nzi­wa nje­ngo­kwe­nta­mbo yo­ku­qo­ndi­sa; kwa­ku­le­nta­mbo yo­ku­qo­ndi­sa esa­ndle­ni sa­yoj.

8 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Ubo­na­ni, Amo­sik? Nga­thi: Inta­mbo yo­ku­qo­ndi­sa. INko­si ya­si­si­thi: Kha­nge­la, ngi­za­be­ka inta­mbo yo­ku­qo­ndi­sa pha­ka­thi kwa­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­lil; ka­ngi­sa­yi­ku­be­dlu­la fu­thim.

9 Ko­dwa inda­wo ezi­pha­ke­me­yo zi­kaI­sa­ka zi­za­ku­ba nga­ma­nxi­wa, le­zi­nda­wo ezi­ngcwe­le za­koI­sra­ye­li zi­za­di­li­zwa; ngi­yi­vu­ke­le indlu ka­Je­ro­bo­wa­mu nge­nke­mban.

UA­ma­zi­ya loA­mo­si

10 UA­ma­zi­ya umpri­stio we­Bhe­the­lip wa­se­thu­me­la ku­Je­ro­bho­wa­mu inko­si ya­koI­sra­ye­liq, esi­thi: UA­mo­si we­nze ugo­ber eme­le­ne la­we pha­ka­thi kwe­ndlu kaI­sra­ye­li; ili­zwe ka­li­la­ku­wa­thwa­la wo­nke ama­zwi akhes.

11 Ngo­ba utsho nja­lo uA­mo­si: UJe­ro­bho­wa­mu uza­ku­fa nge­nke­mbat, loI­sra­ye­li athu­njwe lo­ku­thu­njwa aphu­me eli­zwe­ni la­kheu.

12 UA­ma­zi­ya wa­se­si­thi kuA­mo­si: We­na mbo­niv, ha­mba uba­le­ke­le eli­zwe­ni la­ko­Ju­daw, la­pho udle isi­nkwa kho­nax, la­la­pho upro­fe­the.

13 Ko­dwa eBhe­the­liy unga­be usa­pro­fe­tha fu­thiz, ngo­ba iyi­nda­wo engcwe­lea ye­nko­sib nja­lo iyi­ndlu yo­mbu­so.

14 UA­mo­si wa­se­phe­ndu­la wa­thi kuA­ma­zi­ya: Nga­ngi­nga­su­mpro­fe­thi mi­nac, fu­thi nga­ngi­nga­si­ndo­da­na yo­mpro­fe­thid mi­na; ko­dwa nga­ngi­ngu­me­lu­sie we­nko­mo, lo­mvu­ni we­mi­khi­wa ye­si­kha­mo­ref.

15 Ko­dwa iNko­si ya­ngi­tha­tha eku­la­nde­le­ni umhla­mbi, iNko­si ya­thi ki­mi: Ha­mba uye­pro­fe­tha eba­ntwi­ni ba­mi uI­sra­ye­li.

16 Nga­kho-ke zwa­na ili­zwi le­Nko­sig. We­na uthi: Unga­pro­fe­thi ume­le­ne loI­sra­ye­lih, unga­tshu­ma­ye­li ume­le­nei le­ndlu kaI­sa­kaj.

17 Nga­kho itsho nja­lo iNko­sik: Umka­kho uza­wu­la pha­ka­thi ko­mu­zil, la­ma­do­da­na akho la­ma­do­da­ka­zi akho aza­ku­wa nge­nke­mba, le­li­zwe la­ki­ni li­za­kwa­bi­wa nge­nta­mbom, we­na-ke uza­fe­la eli­zwe­ni eli­ngco­li­le­yon, loI­sra­ye­li athu­njwe lo­ku­thu­njwa aphu­me eli­zwe­ni la­kheo.

UA­mo­si utshe­ngi­swa izi­the­lo ze­hlo­bo

8INko­si uJe­ho­va ya­ngi­bo­ni­sa ka­njea; kha­nge­la-ke, isi­tshab se­zi­the­lo ze­hlo­boc.

2 Ya­si­si­thi: Ubo­na­ni, Amo­sid? Nga­thi: Isi­tshae se­zi­the­lo ze­hlo­bof. INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Uku­phe­la se­ku­fi­ki­le eba­ntwi­ni ba­mi uI­sra­ye­lig; ka­ngi­sa­yi­ku­be­dlu­la fu­thih.

3 Ko­dwa izi­ngo­ma ze­the­mpe­li­nii zi­za­qhi­nqa isi­li­lo mhla­lo­kho, itsho iNko­si uJe­ho­va; ku­za­ku­ba le­zi­du­mbu ezi­ne­ngij; ku­yo yo­nke inda­wo ba­zazi­pho­se­la ngo­ku­thu­la.

Uku­gwe­tshwa ku­kaI­sra­ye­li se­ku­so­nde­le

4 Zwa­ni­ni lo­khuk, li­nal eli­gi­nya oswe­la­yom, lo­ku­thi li­chi­the aba­ya­nga be­li­zwen;

5 eli­thi: Uku­thwa­sa kwe­nya­ngao ku­za­dlu­la ni­ni uku­ze si­the­ngi­se ama­be­lep? le­sa­ba­thaq uku­ze si­vu­le ingqo­lo­yi, si­se­nza i-e­fa li­be li­nci­nya­ner, si­se­nza ishe­ke­li li­be li­khu­lu, si­pha­mba­ni­sa izi­li­nga­ni­so ze­nko­hli­sos.

6 Uku­ze si­the­nge aba­ya­nga nge­si­li­vat, lo­swe­la­yo nga­ma­nya­the­la ama­bi­liu, ye­bo si­the­ngi­se ama­kho­ba ama­be­lev?

7 INko­si ifu­ngi­lew ngo­bu­kho­si bu­ka­Ja­ko­bexy: Isi­bi­li ka­ngi­yi­ku­kho­hlwa zo­nke ize­nzo za­boz ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

8 Ka­wu­yi­ku­qha­qha­ze­la yi­nia umhla­bab nga­lo­khu, ali­le la­ye wo­nke ohla­la ku­wocd? Ye­bo ukhu­khu­ma­le wo­nke nje­ngo­mfu­lae, upho­se­ke le la­le utsho­nef1 nje­ngo­mfu­la we­Gi­bhi­thegh.

9 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­ku, itsho iNko­si uJe­ho­va, ngi­za­tsho­ni­sa ila­nga emi­ni enku­lui, nge­nze umhla­ba ube mnya­ma emi­ni ekha­nya­yoj.

10 Ngi­phe­ndu­le imi­kho­si ye­nu ibe yi­ku­li­lak, le­ngo­ma ze­nu zo­nke zi­be yi­si­li­lo, ngi­le­the isa­ka enka­lwe­ni zo­nkelm, le­mpa­ba­nga ekha­nda lo­nken, ngi­kwe­nze ku­be nje­nge­si­li­lo sendo­da­na eyo­dwao, lo­ku­ci­na kwa­lo nje­ngo­su­ku olu­ba­ba­yopq.

11 Kha­nge­la, insu­ku zi­ye­za, itsho iNko­si uJe­ho­va, la­pho ngi­za­thu­me­la indla­la eli­zwe­nir, ku­nga­bi yi­ndla­la yo­ku­dla, ku­nga­bi nge­yo­ko­me­la ama­nzi, ko­dwa eyo­ku­zwa ama­zwi eNko­sist.

12 Nja­lo ba­za­zu­lau ku­su­ke­la elwa­ndle ku­ze ku­be se­lwa­ndlev, nja­lo ku­su­ke­la enya­ka­tho ku­ze ku­be se­mpu­ma­la­nga, ba­gi­ji­me­le le la­le uku­di­nga ili­zwi le­Nko­siw, ko­dwa be­ngali­tho­li.

13 Nga­lo­lo­su­ku into­mbi ezi­msu­lwa ezi­nhle la­ma­ja­ha aza­qa­le­kax nge­nxa yo­ko­may.

14 La­bo aba­fu­ngaz nge­ca­laa le­Sa­ma­ri­yab ba­thi: Ku­phi­la ku­ka­nku­lu­nku­lu wa­kho, Da­nic; lo­ku­thi: Ku­phi­la kwe­ndle­lad ye­Bhe­ri­she­bhae; ba­za­ku­wa-ke, ba­nga­be be­sa­vu­ka.

Ukwe­hlu­le­la kwe­Nko­si

9Nga­bo­na iNko­si imia phe­zu kwe­la­thib, ya­thi: Tsha­ya isi­hlo­koc uku­ze imi­bu­ndu inyi­ki­nye­kede, uba­qu­mef ekha­ndag, bo­nke ba­bo; la­bo­ku­ci­na ba­bo ngi­ba­bu­la­le nge­nke­mbah; ka­ku­yi­ku­ba­le­ka oba­le­ka­yo wa­boi, ka­ku­yi­ku­phu­nyu­ka ophu­nyu­ka­yo wa­bojk.

2 Lo­ba be­ge­bha be­si­ya esi­ho­gwe­nilm, isa­ndla sa­mi si­za­ba­tha­tha kho­na; lo­ba be­khwe­la-ke be­si­ya ema­zu­lwi­nino, ngi­za­be­hli­sa kho­nap;

3 lo­ba be­ca­tsha-ke engqo­nge­ni ye­Kha­rme­liq, ngi­zaba­di­nga ngi­ba­tha­the kho­nar; lo­ba be­ca­tsha-ke ba­su­ke pha­mbi kwa­me­hlo ami ku­pha­nsi yo­lwa­ndles, ngi­za­la­ya inyo­ka ive­la la­pho eza­ba­lu­mat;

4 lo­ba be­si­ya-ke eku­thu­njwe­ni pha­mbi kwe­zi­tha za­bo, ngi­za­la­ya inke­mbau ive­la la­pho uku­ze ize­ba­bu­la­la; ngi­mi­se ili­hlo la­miv ngo­ku­bi, ha­tshi-ke ngo­ku­hlew.

5 Nja­lo ku­yi­Nko­si uJe­ho­va wa­ma­ba­ndla ethi­nta umhla­ba, uku­ze unci­bi­li­kex, ba­li­le bo­nke aba­hla­la ku­woy, ukhu­khu­ma­le wo­nke nje­ngo­mfu­laz, utsho­neab1 nje­ngo­mfu­la we­Gi­bhi­the.

6 Eya­kha ama­ka­me­lo ayo aphe­zu­lu ema­zu­lwi­nic, ya­mi­sa ama­vi­yo ayo emhla­be­nid, ebi­za ama­nzi olwa­ndlee, iwa­thu­lu­le­le ebu­swe­ni bo­mhla­baf; iNko­si li­bi­zo la­yogh.

7 Ki­mi ka­li­nje­nga­ba­ntwa­nai ba­maE­thi­yo­pi­ya yi­nij, li­na ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li? itsho iNko­si. Ka­ngi­khu­phu­la­nga yi­ni uI­sra­ye­li eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the, la­ma­Fi­li­stik eKa­fi­to­ril, la­ma­Si­ri­yam eKi­ri?

8 Kha­nge­la, ame­hlo eNko­si uJe­ho­van aphe­zu ko­mbu­so owo­na­yo; nja­lo ngi­za­wu­chi­tha usu­ke ebu­swe­ni bo­mhla­ba, ku­be ka­nti ka­ngi­yi­ku­yi­chi­tha ngo­ku­phe­le­le­yo indlu ka­Ja­ko­beo, itsho iNko­si.

9 Ngo­ba kha­nge­la, ngi­za­la­ya ngi­hlu­ngu­le indlu kaI­sra­ye­lip pha­ka­thi kwa­zo zo­nke izi­zwe nje­ngama­be­leq ehlu­ngu­lwa ngo­kho­ma­ne, ko­dwa ka­ku­yi­ku­we­la emhla­ba­thi­ni ili­tshe eli­nci­nya­ner.

10 Zo­nke izo­ni za­ba­ntu ba­mi zi­za­ku­fa nge­nke­mba, ezi­this: Oku­bi ka­ku­yi­ku­fi­nye­le­lat ki­thi ku­mbe kusi­hla­nga­be­zeu.

11 Nga­lo­lo­su­kuv ngi­za­vu­saw idu­mba li­ka­Da­vi­dax eli­wi­le­yo, ngi­va­le izi­kha­la za­lo, ngi­vu­se ama­nxi­wa alo, ngi­la­khe nje­nge­nsu­kwi­ni ze­ndu­lo;

12 uku­ze ba­dle ili­fa le­nsa­li yeE­do­mayz, le­zi­zwe zo­nkea ezi­bi­zwa nge­bi­zo la­mi, itsho iNko­si eye­nza lo­khu.

13 Kha­nge­la, insu­ku zi­ye­zab, itsho iNko­si, la­pho oli­ma­yo eza­so­nde­la ko­vu­na­yoc, lo­nya­the­la izi­the­lo ze­vi­ni ko­hla­nye­la inhla­nye­lod; le­nta­ba zi­za­tho­ntae iwa­yi­ni eli­mna­ndif, la­ma­qa­qa wo­nkeg anci­bi­li­kehi.

14 Nja­lo ngi­za­phe­ndu­la uku­thu­njwa kwa­ba­ntu ba­mi uI­sra­ye­lij, ba­ya­khe imi­zi echi­the­ki­le­yokl, ba­hla­le ki­yo; ba­hla­nye­le izi­vi­nimn, ba­na­the iwa­yi­ni la­zoo, be­nze izi­va­nde, ba­dle izi­the­lo za­zo.

15 Ngi­ba­hla­nye­le eli­zwe­ni la­bop, ba­nga­be be­sa­si­tshu­lwa eli­zwe­niq engi­ba­ni­ke lo­nar, itsho iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho.

UO­BHA­DI­YA

Uku­tho­tshi­swa ku­kaE­do­ma

1 Umbo­no kaO­bha­di­ya. Itsho nja­lo iNko­si uJe­ho­va ma­ye­la­na leE­do­maa: Si­zwi­le umbi­ko ove­la eNko­si­ni, nja­lo ku­thu­nywe isi­thu­nywa pha­ka­thi kwe­zi­zwebc: Su­ku­ma­ni, ka­si­mvu­ke­le empi­ni!

2 Kha­nge­la, ngi­kwe­nze wa­ba mnci­nya­ne pha­ka­thi kwe­zi­zwed, ude­le­lwe ka­khu­lue.

3 Uku­zi­qhe­nya kwe­nhli­zi­yo ya­khof ku­ku­kho­hli­si­le, we­na ohla­la ezi­ngo­xwe­ni za­ma­dwa­lag, onda­wo ya­khe yo­ku­hla­la ipha­ke­meh, othi enhli­zi­ywe­ni ya­khe: Ngu­ba­ni oza­nge­hli­se­la emhla­ba­thi­nii?

4 Lo­ba upha­ke­me nje­ngo­kho­zijk, nja­lo lo­ba ube­ka isi­dle­ke sa­kho pha­ka­thi kwe­zi­nka­nye­zilmn, ngi­za­kwe­thu­la kho­na, itsho iNko­sio.

5 Uba ama­se­la efi­ka ku­we, lo­ba aba­pha­ngi ebu­su­kup (u­qu­nywe ka­nga­ka­na­ni!q) be­be­nga­yi­ku­ntsho­ntsha ba­ze ba­ne­le yi­ni? Uba aba­vu­ni be­zi­the­lo ze­vi­ni be­be­nga­fi­ka ku­wer, be­be­nga­yi­ku­tshi­ya umkho­tho­zo yi­nis?

6 Ye­ka uku­hlo­lwa kwezi­nto zi­kaE­sa­wut, uku­di­ngi­si­swa ko­ku­li­gu­gu kwa­khe oku­fi­hli­we­yo!

7 Wo­nke ama­do­da esi­vu­me­lwa­no sa­kho aku­xo­tshe­le emngce­le­ni; ama­do­da oku­thu­la kwa­kho aku­kho­hli­si­le, akwe­hlu­leu, adla isi­nkwa sa­kho abe­kev imbu­le nga­pha­nsi kwa­khow; ka­ku­kho uku­qe­di­si­sa ku­yex.

8 Ka­ku­yi­ku­ba nja­lo yi­niy nga­lo­lo­su­kuz, itsho iNko­si, uku­thi ngi­za­chi­tha aba­hla­ka­ni­phi­le­yo eE­do­ma lo­ku­qe­di­si­saa enta­be­ni kaE­sa­wub.

9 La­ma­qha­we akhoc aza­tsha­ywa lu­va­lo, The­ma­nide, uku­ze ngu­lo­wo la­lo­wo aqu­nywe enta­be­ni kaE­sa­wu ngo­ku­bu­la­waf.

10 Nge­nxag yo­dla­ke­la lwa­kho ume­le­neh lo­mfo­we­nu uJa­ko­bei inhlo­ni zi­za­ku­si­be­ke­laj, uqu­nywe ku­ze ku­be pha­ka­dek.

11 Ngo­su­ku owe­ma nga­lo nga­pha­mbi­li, ngo­su­ku abe­zi­zwe­ni aba­thu­mba nga­lo ama­bu­tho akhe, abe­zi­zwe aba­nge­na ema­sa­ngwe­ni akhel, abe­nza inka­tho yo­ku­pho­sa nge­Je­ru­sa­le­mam, la­we wa­wu­nje­ngo­mu­nye wa­bo.

12 Ko­dwa wa­wu­nga­fa­ne­la­nga uku­kha­nge­lan ngo­su­ku lo­mfo­we­nuo ngo­su­ku lwe­nhlu­phe­ko ya­khep; nja­lo wa­wu­nga­fa­ne­la­nga utho­ko­ze nga­ba­ntwa­na ba­ko­Ju­da ngo­su­ku lo­ku­chi­the­ka kwa­boq; nja­lo wa­wu­nga­fa­ne­la­nga ukhu­li­se umlo­mo wa­kho ngo­su­ku lo­ku­hlu­phe­ka.

13 Nga­be ka­wu­nge­na­nga nge­sa­ngo la­ba­ntu ba­mi osu­kwi­ni lwe­nhlu­phe­ko ya­bor; nga­be ka­wu­kha­nge­la­nga, la­we, ebu­bi­ni ba­bo osu­kwi­ni lwe­nhlu­phe­ko ya­bos; nja­lo nga­bet ka­we­lu­le­la­nga isa­ndla sa­kho eno­thwe­ni ya­bo osu­kwi­ni lwe­nhlu­phe­ko ya­bou.

14 Nga­be ka­wu­ma­nga eme­hlu­ka­nwe­ni endle­la uku­qu­ma aba­phu­nyu­ka­yo ba­khev; nja­lo nga­be ka­wu­ni­ke­la­nga aba­sa­la­yo ba­khe osu­kwi­ni lo­si­ziw.

15 Ngo­ba usu­ku lwe­Nko­si lu­so­nde­lexy ezi­zwe­ni zo­nkez. Nje­ngo­kwe­nza kwa­kho ku­za­kwe­nzi­wa ku­wea; umvu­zo wa­kho uza­bu­ye­la ekha­nda la­khob.

16 Ngo­ba nje­ngo­ba li­na­thi­lec enta­be­ni ya­mi engcwe­led, ngo­ku­nja­lo zo­nke izi­zwe zi­za­na­tha nja­lo­nja­loe, ye­bo, zi­za­na­tha, zi­gi­nyef, zi­be ku­nga­thi ka­zi­za­nga zi­be kho­nag.

Uku­pha­ka­nyi­swa ku­kaI­sra­ye­li

17 Ko­dwa enta­be­ni ye­Zi­yo­nih ku­za­ku­ba kho­na uku­phu­nyu­ka, ku­be lo­bu­ngcwe­lei; le­ndlu ka­Ja­ko­be iza­ku­dla ili­fa la­ma­fa ayojk.

18 Le­ndlu ka­Ja­ko­be iza­ku­ba ngu­mli­lol, le­ndlu ka­Jo­se­fa ibe li­la­nga­bim, le­ndlu kaE­sa­wu ibe yi­si­di­ndin; ba­zi­tshi­seo ba­zi­dlep; nja­lo ka­ku­yi­ku­ba kho­na ose­le­yo endli­ni kaE­sa­wuq; ngo­ba iNko­si ikhu­lu­mi­le.

19 La­be­ni­ngi­zi­mur ba­za­ku­dla ili­fas le­nta­ba kaE­sa­wut, la­la­bou abe­ma­gce­ke­ni ama­Fi­li­stiv, ye­bo ba­za­ku­dla ili­fa le­nsi­mu ya­koE­fra­yi­mi le­nsi­mu ye­Sa­ma­ri­yaw, lo­Bhe­nja­mi­ni iGi­le­ya­di.

20 La­ba­thu­nji­we­yo ba­le inqa­ba ya­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­za­ku­dla ili­fa ela­li­nge­la­ma­Kha­na­nix, ku­ze ku­fi­ke eZa­re­fa­thiy; la­ba­thu­nji­we­yo be­Je­ru­sa­le­ma aba­se­Se­fa­re­di ba­za­ku­dla ili­fa le­mi­zi ye­ni­ngi­zi­muz.

21 La­ba­si­ndi­si ba­khwe­lea enta­be­ni ye­Zi­yo­ni ukwa­hlu­le­lab inta­ba kaE­sa­wuc; lo­mbu­so uza­ku­ba ngo­we­Nko­sid.

UJO­NA

UJo­na uba­le­ke­la eTa­rshi­shi

1Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ku­Jo­na indo­da­na kaA­mi­tha­yi, li­si­thia:

2 Su­ku­ma, uye eNi­ne­vebc, umu­zi omkhu­lud, ume­me­ze ume­le­ne la­wo; ngo­ba ubu­bi ba­boe be­nyu­ke­le pha­mbi kwa­mif.

3 Ko­dwa uJo­na wa­su­ku­ma uku­ze aba­le­ke­leg eTa­rshi­shi esu­ka ebu­swe­ni be­Nko­sih, we­hle­la eJo­pha, wa­tho­la umkhu­mbi oya eTa­rshi­shii, wa­ni­ka ima­li ya­wo, we­hle­la ku­wo, uku­ze aha­mbe la­bo eTa­rshi­shij, asu­ke ebu­swe­ni be­Nko­sik.

4 Ko­dwa iNko­si ya­pho­sa umo­ya omkhu­lu elwa­ndlel; kwa­se­ku­si­ba le­si­phe­pho esi­khu­lu elwa­ndle, oku­nga­ngo­ku­thi umkhu­mbi wa­ca­tsha­nge­lwa ukwe­phu­kam.

5 Aba­tsha­ye­li bo­mkhu­mbi ba­se­be­se­sa­ban, ba­kha­la, ngu­lo­wo la­lo­wo ku­nku­lu­nku­lu wa­kheo, ba­pho­se­la olwa­ndle izi­mpa­hla eza­zi­se­mkhu­nji­nip, uku­we­nza ube lu­la ku­boq. Ko­dwa uJo­na wa­ye­hle­le ema­ce­le­ni omkhu­mbi, wa­la­la ubu­tho­ngo obu­khu­lur.

6 Nga­kho indu­na yo­mkhu­mbi ya­so­nde­la ku­yes, ya­thi ku­ye: Ula­ni we­nat olo­bu­tho­ngo obu­khu­luu? Vu­ka, ubi­ze ku­Nku­lu­nku­lu wa­khov; mhla­wu­mbe lo­wo­Nku­lu­nku­luw anga­si­khu­mbu­la, uku­ze si­nga­bhu­bhix.

7 Ba­se­be­si­thi, ngu­lo­wo ku­mnga­ne wa­khe: Wo­za­ni se­nze inka­tho yo­ku­pho­say, uku­ze sa­zi uku­thi ku­nge­nxa ka­ba­ni lo­bu­bu­bi bu­phe­zu kwe­thu. Ba­se­be­se­nza inka­tho yo­ku­pho­sa; inka­tho ya­si­we­la phe­zu ku­ka­Jo­na.

8 Ba­se­be­si­thi ku­ye: Aku­si­tshe­le uku­thi ku­nge­nxa ka­ba­ni lo­bu­bu­bi bu­phe­zu kwe­thuz. Umse­be­nzi wa­kho uyi­ni? Nja­lo uve­la nga­phi? Yi­li­phi ili­zwe la­ki­ni? Nja­lo ungo­wa­ba­phi aba­ntu?

9 Wa­se­si­thi ki­bo: Ngi­ngu­mHe­bhe­ru, ngi­ya­ye­sa­ba iNko­sia, uNku­lu­nku­lu wa­ma­zu­lu, owe­nza ulwa­ndle lo­mhla­ba­thi owo­mi­le­yob.

10 Ama­do­da ase­se­sa­ba ngo­kwe­sa­ba oku­khu­lu, athi ku­ye: Ukwe­nze­le­ni lo­khu? Ngo­ba ama­do­da akwa­zi uku­thi uba­le­ki­le ebu­swe­ni be­Nko­si, ngo­ba wa­ye­se­wa­tshe­li­lec.

11 Ase­si­thi ku­ye: Se­nze­ni ku­we uku­ze ulwa­ndle lu­thu­le ki­thi? Ngo­ba ulwa­ndle lwa­qhu­be­ka lwa­ba le­si­phe­pho.

12 Wa­se­si­thi ki­wo: Ngi­pha­ka­mi­sa­ni, li­ngi­pho­se­le olwa­ndle; nga­lo­kho ulwa­ndle lu­za­li­thu­le­la; ngo­ba ngi­ya­zi uku­thi le­si­si­phe­pho esi­khu­lu si­phe­zu kwe­nu nge­nxa ya­mi.

13 Ko­dwa ama­do­da agwe­dla nga­ma­ndla uku­ze awu­bu­yi­se­le umkhu­mbi emhla­ba­thi­ni owo­mi­le­yo, ko­dwa ehlu­le­ka, ngo­ba ulwa­ndle lwa­qhu­be­ka lwa­ba le­si­phe­pho lu­me­le­ne la­wo.

14 Nga­kho akha­la eNko­si­ni, athi: Si­ya­ku­nce­nga, Nko­sid, ka­si­nga­bhu­bhi nge­nxa ye­mpi­lo ya­lu­mu­ntu, unga­be­ki phe­zu kwe­thu iga­zi eli­nge­la­ca­lae; ngo­ba we­na, Nko­si, we­nzi­le nje­ngo­ku­ku­tho­ko­zi­sa­yof.

15 Ase­pha­ka­mi­sa uJo­na, ampho­se­la elwa­ndle; ulwa­ndle lwa­se­lu­si­ma eku­vu­be­ke­ni kwa­log.

16 Ama­do­da ase­ye­sa­ba iNko­si ngo­kwe­sa­ba oku­khu­luh, ani­ke­la umhla­tshe­lo eNko­si­niij, afu­nga izi­fu­ngok.

17 Nja­lo iNko­si ya­yi­mi­se inhla­nzi enku­lu uku­ze imgi­nye uJo­nal; nja­lo uJo­na wa­ba se­ma­thu­nji­ni enhla­nzi insu­ku ezi­nta­thu lo­bu­su­ku obu­tha­thum.

Umkhu­le­ko ka­Jo­na

2UJo­na wa­se­khu­le­ka eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­khe ese­ma­thu­nji­ni enhla­nzi,

2 wa­thi: Eku­hlu­phe­ke­ni kwa­mi nga­kha­la eNko­si­nia, ya­ngi­phe­ndu­lab; ngi­se­si­swi­ni se­si­ho­go nga­me­me­za, we­na wa­li­zwa ili­zwi la­mic.

3 Ngo­ba wa­ngi­pho­se­la e­nzi­kini, enhli­zi­ywe­ni ye­zi­nlwa­ndle, le­mpo­pho­ma ya­ngi­ha­nqad; wo­nke ama­ga­ga­si akho la­ma­vi­nqo akho kwe­dlu­la phe­zu kwa­mie.

4 Nga­se­ngi­si­thi mi­na: Ngi­xo­tshi­we pha­mbi ko­bu­so ba­khof; ka­nti ngi­za­bu­ya ngi­kha­nge­leg nga­se­the­mpe­li­ni la­kho eli­ngcwe­lehi.

5 Ama­nzij angi­ha­nqi­lek ku­ze ku­be se­mphe­fu­mu­lwe­nil; inzi­ki ingi­zi­nge­le­ze­le; imi­hla­nga ya­tha­nde­la ikha­nda la­mim.

6 Nge­hle­la ezi­se­ke­lwe­ni ze­zi­nta­ban; umhla­ba, imi­go­qo ya­woo ya­ngi­ha­nqa la­pha­ka­dep; ka­nti we­nyu­se impi­lo ya­miq emgo­di­ni, Nko­si Nku­lu­nku­lu wa­mirs.

7 La­pho umphe­fu­mu­lo wa­mi uphe­la ama­ndla pha­ka­thi kwa­mi nga­khu­mbu­la iNko­sit; lo­mkhu­le­ko wa­mi wa­fi­ka ku­weu, ethe­mpe­li­ni la­kho eli­ngcwe­levw.

8 La­bo aba­gci­na ama­ngax ayi­ze ba­tshi­yay umu­sa wa­boz.

9 Ko­dwa mi­na ngi­za­kwe­nza umhla­tshe­lo ku­we nge­li­zwi lo­ku­bo­ngaa, ngi­kho­khe lo­kho engi­ku­fu­ngi­le­yobc; usi­ndi­so ngo­lwe­Nko­sid.

10 INko­si ya­si­khu­lu­ma ku­yo inhla­nzi, ya­si­mhla­nza uJo­na emhla­ba­thi­ni owo­mi­le­yo.

Uku­phe­ndu­ka kwe­Ni­ne­ve

3Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ku­Jo­na ngo­kwe­si­bi­li, li­si­thi:

2 Su­ku­ma, uye eNi­ne­vea, lo­wa­na umu­zi omkhu­lu, utshu­ma­ye­le ku­wo intshu­ma­ye­lo engi­ku­tshe­la yo­na.

3 UJo­na wa­se­su­ku­ma, wa­ya eNi­ne­ve, nje­ngo­kwe­li­zwi le­Nko­si. Phe­la iNi­ne­veb ya­yi­ngu­mu­zi omkhu­lu ka­khu­lu, uha­mbo lwe­zi­nsu­ku ezi­nta­thu.

4 UJo­na wa­se­qa­la uku­nge­na emzi­ni, uha­mbo lo­su­ku olu­lo­dwa. Wa­me­me­za, wa­thi: Ku­se­se­zi­nsu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne, kho­na iNi­ne­ve iza­ge­nqu­lwa.

5 Aba­ntu be­Ni­ne­ve ba­se­be­kho­lwa ku­Nku­lu­nku­luc, ba­me­me­ze­la uku­zi­la ko­ku­dlad, ba­gqo­ka ama­sa­kae, ku­su­ke­la ko­mkhu­lu wa­bo kwa­ze kwa­ba ko­mnci­nya­ne wa­bof.

6 Ngo­ba ili­zwi la­fi­nye­le­la enko­si­ni ye­Ni­ne­ve; ya­si­su­ku­ma esi­hla­lwe­ni sa­yo so­bu­kho­sig, ya­khu­lu­la ise­mba­tho sa­yo ku­yoh, ya­zi­mbo­za nge­sa­kaij, ya­hla­la emlo­the­nikl.

7 Ya­si­me­me­ze­lam ya­thi ku­yo iNi­ne­ve ngo­mthe­tho we­nko­si la­ba­khu­lu ba­yo, isi­thin: Ka­ku­nga­bi lo­mu­ntu, ku­mbe inya­ma­za­na, inko­mo, le­mvu, oku­za­na­mbi­tha lo­ba yi­ni; ka­ku­nga­dli, ka­ku­nga­na­thi ama­nzio.

8 Ko­dwa ka­ku­thi umu­ntu le­nya­ma­za­na kwe­mbe­swe ama­sa­kap, ba­kha­le ku­Nku­lu­nku­lu nga­ma­ndla, ye­bo, ba­phe­ndu­ke, ngu­lo­wo la­lo­wo endle­le­ni ya­khe embiq, le­bu­dlwa­ngu­dlwa­ngwi­ni obu­se­za­ndle­ni za­bor.

9 Ngu­ba­ni owa­zi­yo, uNku­lu­nku­lu anga­phe­ndu­kast azi­so­leu, aphe­ndu­ke asu­ke ku­ku­vu­tha ko­la­ka lwa­khev, uku­ze si­nga­bhu­bhi.

10 UNku­lu­nku­lu wa­se­bo­na imi­se­be­nzi ya­bo, uku­thi ba­phe­ndu­ki­le endle­le­ni ya­bo embiwx; uNku­lu­nku­lu wa­zi­so­la ngo­bu­bi aye­the uza­be­nza ki­bo, aka­ze abe­nzayz.

Uku­so­la ku­ka­Jo­na le­si­ha­wu si­ka­Nku­lu­nku­lu

4Ko­dwa kwa­ba ku­bi ka­khu­lu­ka­zi ku­Jo­naa, wa­thu­ku­the­la ye­nab.

2 Wa­se­khu­le­ka eNko­si­ni, wa­thi: Ngi­ya­ku­nce­nga, Nko­si, le­li la­li­nge­si­lo ili­zwi la­mi ngi­se­se­li­zwe­ni la­ki­thi yi­ni? Nge­nxa ya­lo­khu nga­ndu­le­la ngo­ku­ba­le­ke­la eTa­rshi­shic; ngo­ba nga­ngi­sa­zi uku­thi we­na ungu­Nku­lu­nku­lu olo­mu­sad lo­le­si­ha­wuef, ophu­za uku­thu­ku­the­lag, omkhu­lu ngo­tha­ndo, nja­lo ozi­so­la ngo­ku­bih.

3 Nga­kho-ke, Nko­si, su­sa, ngi­ya­ku­nce­nga, impi­lo ya­mi ki­mii, ngo­ba ku­ngco­no ki­mi uku­fa ku­lo­ku­phi­laj.

4 INko­si ya­si­si­thi: We­nza ku­hle yi­ni ngo­ku­thu­ku­the­la kwa­kho?

5 UJo­na wa­se­phu­ma emzi­ni, waya­hla­la nga­se­mpu­ma­la­nga ko­mu­zi, wa­ze­nze­la idu­mba kho­na, wa­hla­la nga­pha­nsi kwa­lo emthu­nzi­ni, aze abo­ne oku­za­kwe­nza­ka­la emzi­nik.

6 INko­si uNku­lu­nku­lul ya­si­mi­sa umhla­fu­tho, ya­wu­khu­li­sa nga­phe­zu ku­ka­Jo­na, uku­ze ube ngu­mthu­nzi phe­zu kwe­kha­nda la­khe, uku­mkhu­lu­lam ku­bu­hlu­ngu ba­khen. UJo­na wa­se­tho­ko­za nge­nxa yo­mhla­fu­tho nge­nto­ko­zo enku­lu.

7 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu wa­mi­sa impe­hla­ne eku­ve­le­ni ko­ku­sa ku­sa­sa, ya­tsha­ya umhla­fu­tho, wa­ze wa­bu­nao.

8 Kwa­se­ku­si­thi eku­phu­me­ni kwe­la­nga, uNku­lu­nku­lu wa­mi­sa umo­ya we­mpu­ma­la­ngap otshi­sa­yoq; nja­lo ila­nga la­tsha­ya phe­zu kwe­kha­nda li­ka­Jo­nar, wa­ze wa­phe­la ama­ndla; wa­fi­sa emphe­fu­mu­lwe­ni wa­khe uku­thi afes, wa­thi: Ku­ngco­no ki­mi uku­fa ku­lo­ku­phi­lat.

9 UNku­lu­nku­lu wa­se­si­thi ku­Jo­na: We­nza ku­hle yi­ni ngo­ku­thu­ku­the­la kwa­kho nge­nxa yo­mhla­fu­tho? Wa­se­si­thi: Nge­nza ku­hle ngo­ku­thu­ku­the­la kwa­mi ku­ze ku­be se­ku­fe­niu.

10 INko­si ya­si­si­thi: We­na ube lo­zwe­lo phe­zu ko­mhla­fu­tho onga­wu­tshi­ka­tshi­ke­la­nga, onga­wu­khu­li­sa­nga; owa­ba kho­na ngo­bu­su­ku bu­nye, wa­bhu­bha ngo­bu­su­ku bu­nye.

11 Mi­na-ke nga­be ka­ngi­ha­wu­ke­la­nga yi­ni iNi­ne­vev, umu­zi omkhu­lu, oku­thi ku­wo ku­la­ba­ntu abe­dlu­la izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­li aba­nga­zi­yo ukwe­hlu­ka­ni­sa pha­ka­thi kwe­sa­ndla sa­bo so­ku­ne­ne le­sa­ndla sa­bo so­kho­hlow, ka­nye le­nko­mo ezi­ne­ngix?

UMI­KA

Isi­li­lo nge­Sa­ma­ri­ya le­Je­ru­sa­le­ma

1Ili­zwi le­Nko­si ela­fi­ka ku­Mi­kaa umMo­ra­she­thib ensu­kwi­ni zi­ka­Jo­tha­mu, uA­ha­zi, lo­He­ze­khi­ya, ama­kho­si ako­Ju­dac, ali­bo­na ma­ye­la­nad le­Sa­ma­ri­ya le­Je­ru­sa­le­mae.

2 Zwa­ni­ni, li­na zi­zwe lo­nkef; ula­le­le, we­na mhla­ba, lo­ku­gcwa­la kwa­wog; ka­ku­thi iNko­si uJe­ho­va ibe ngu­mfa­ka­zi ome­le­ne la­nih, iNko­sii ise­the­mpe­li­ni la­yo eli­ngcwe­lej.

3 Ngo­ba kha­nge­la, iNko­si iya­phu­mak enda­we­ni ya­yolm, ye­hle inya­the­leno enda­we­ni ezi­pha­ke­me­yo zo­mhla­bap.

4 Le­zi­nta­ba zi­za­nci­bi­li­ka nga­pha­nsi kwa­yo, le­zi­ho­tsha zi­qhe­ke­ze­keq, nje­nge­ngci­no pha­mbi ko­mli­lor, nje­nga­ma­nzi athu­lu­lwa emthe­zu­kwe­nis.

5 Ko­nke lo­khu ku­nge­nxa ye­si­pha­mbe­ko si­ka­Ja­ko­bet, la­nge­nxa ye­zo­no ze­ndlu kaI­sra­ye­liu. Si­yi­ni isi­pha­mbe­ko si­ka­Ja­ko­be? Ka­ku­si­Sa­ma­ri­ya yi­niv? Nja­lo zi­yi­ni izi­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo zi­ka­Ju­da? Ka­ku­si­Je­ru­sa­le­ma yi­niw?

6 Nga­kho ngi­za­kwe­nza iSa­ma­ri­yax ibe yi­nqu­mbi ye­nsi­mu, ibe zi­nda­wo zo­ku­hla­nye­lwa kwe­si­vi­niy; nja­lo ngi­za­thu­lu­le­la ama­tshe ayoz esi­ho­tshe­nia, nge­mbu­le izi­se­ke­lo za­yob.

7 La­zo zo­nke izi­tho­mbe za­yo ezi­ba­zi­we­yo zi­za­pha­hla­zwac, la­yo yo­nke imi­vu­zo ya­yo iza­tshi­swa ngo­mli­lod, la­zo zo­nke izi­tho­mbe za­yo ngi­za­ze­nza zi­be yi­nci­tha­ka­lo. Ngo­ba izi­bu­the­le­le nge­nhla­wu­lo ye­wu­le, nja­lo zi­za­bu­ye­la ku­nhla­wu­lo ye­wu­lee.

8 Nge­nxa ya­lo­khuf ngi­za­li­la ngi­qhi­nqe isi­li­log, ngi­za­ha­mba ngi­hlu­tshu­lweh ngi­nqu­nui; nge­nze isi­li­lo nje­nga­ma­kha­nkajk, ngi­kha­le nje­nga­ma­do­da­ka­zi ezi­ntshelm.

9 Ngo­ba inxe­ba la­yo ka­le­la­phe­kin; ngo­ba se­ku­fi­ki­le ko­Ju­da; ku­fi­nye­le­le esa­ngwe­ni la­ba­ntu ba­mi, eJe­ru­sa­le­mao.

10 Li­ngaku­khu­lu­mip eGa­thiq, li­nga­li­li lo­ku­li­la; li­zi­bhu­qe othu­li­nir endli­ni kaA­fe­ras.

11 Dlu­la we­na, mhla­li­ka­zi we­Sha­fi­ri, ohla­zo la­kho li­nqu­nu­li­wet; umhla­li­ka­zi we­Za­wa­na­ni ka­phu­ma­nga; isi­li­lo sise­Bhe­thi-E­ze­li; uza­kwe­mu­ke­la uku­ma kwa­khe ki­ni.

12 Ngo­ba umhla­li­ka­zi we­Ma­ro­thiu ulo­mhe­lo ngo­ku­hlev, ngo­ba oku­bi kwe­hla ku­ve­la eNko­si­ni, kwa­ze kwa­ba se­sa­ngwe­ni le­Je­ru­sa­le­maw.

13 Bo­phe­la inqo­la ebhi­ze­ni eli­le­ju­ba­nex, we­na mhla­li­ka­zi we­La­ki­shiy; lo­na li­yi­ku­qa­la kwe­so­no ku­ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­ni; ngo­ba izi­pha­mbe­ko za­koI­sra­ye­li za­tho­la­ka­la ku­wez.

14 Nga­kho uza­ku­pha uMo­ra­she­thi-Ga­thia izi­phob zo­ku­va­le­li­sa­na; izi­ndlu zeA­ki­zi­bic zi­za­ku­ba yi­nko­hli­so ema­kho­si­ni akoI­sra­ye­li.

15 Ngi­se­za­ku­le­the­la indla­li­fad, we­na mhla­li­ka­zi we­Ma­re­shae; uza­ku­za eA­du­la­mu udu­mo lu­kaI­sra­ye­lif.

16 Ze­nze ube le­mpa­ba­ngag uzi­phu­ceh, nge­nxa ya­ba­ntwa­na bo­tha­ndo lwa­khoi; khu­li­sa impa­ba­nga ya­khoj nje­ngo­kho­zik, ngo­ba ba­thu­nji­we be­su­ka ku­wel.

Uku­xwa­yi­swa kwa­ba­ci­nde­ze­li

2Ma­ye kwa­ba­ce­ba ubu­bi, be­nze oku­bia emi­bhe­de­ni ya­bob! Eku­kha­nye­ni ko­ku­sa ba­ya­kwe­nza, ngo­ba ku­se­ma­ndle­ni esa­ndla sa­boc.

2 Nja­lo ba­ha­wu­ke­la ama­si­mu, bawa­pha­nged; le­zi­ndlu, bazi­tha­thee; ngo­ku­nja­lo ba­ya­ci­nde­ze­la indo­da le­ndlu ya­yo, ye­bo, umu­ntu le­li­fa la­khe.

3 Nga­kho itsho nja­lo iNko­si: Kha­nge­la, ngi­ya­ca­ba­nga oku­bif ngi­me­le­ne la­lo­lu­se­ndog, eli­nga­yi­ku­khu­pha inta­mo ze­nu ku­khoh, fu­thi ka­li­yi­ku­ha­mba ngo­ku­zi­khu­khu­me­za, ngo­ba ku­yi­si­kha­thi esi­bii.

4 Nga­lo­lo­su­ku ku­za­pha­ka­nyi­swaj umze­ke­li­so nga­nik, ba­kha­le isi­li­lo esi­lo­si­zi, ba­thi: Si­chi­thi­we ngo­ku­phe­le­le­yo; ugu­qu­li­le isa­be­lo sa­ba­ntu ba­mil; usi­su­se ka­nga­ka­na­ni ki­mim! uwa­bi­le ama­si­mu ethu ku­ye ohle­hle­la mu­van.

5 Nga­kho ka­wu­yi­ku­ba lo­pho­se­la inta­mboo nge­nka­tho eba­ndle­ni le­Nko­sip.

6 Li­nga­pro­fe­thi, ba­ya­pro­fe­thaq; uba be­nga­yi­ku­pro­fe­tha le­zi­zi­nto, ama­hla­zor ka­wa­yi­ku­su­ka.

7 We­na obi­zwa ngo­ku­thi uyi­ndlu ka­Ja­ko­be, umo­ya we­Nko­si ufi­nye­zi­we yi­ni? Le­zi yi­ze­nzo za­yo yi­nis? Ama­zwi ami ka­we­nzi oku­hle yi­ni ko­ha­mba ngo­bu­qo­tho?

8 Ko­dwa ma­ndu­lo aba­ntu ba­mi ba­su­ku­me ba­ba yi­si­that; ma­qo­nda­na le­si­gqo­ko li­hlu­bu­la ise­mba­thouv ku­la­bo abe­dlu­la­yo be­vi­ke­le­ki­le be­fu­la­the­le uku­lwaw.

9 Abe­si­fa­za­na ba­ba­ntu ba­mi li­ba­xo­tshi­lex, ngu­lo­wo la­lo­wo endli­ni ye­nto­ko­zo ya­khey; li­su­se eba­ntwa­ne­ni ba­khez udu­mo lwa­mi ku­ze ku­be pha­ka­dea.

10 Su­ku­ma­ni, li­ha­mbe, ngo­ba le ka­yi­si­yo inda­wo yo­ku­phu­mu­lab; ngo­ba ingco­li­lec, izali­chi­thad, ngi­tsho nge­nci­tha­ka­lo ebu­hlu­ngue.

11 Uba umu­ntu oha­mba ngo­mo­ya le­nko­hli­so eqa­mba ama­ngaf esi­thig: Ngi­za­pro­fe­tha ku­we nge­wa­yi­ni la­ngo­ku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndlah; ye­na uza­ku­bai ngu­mpro­fe­thi wa­la­ba­ba­ntuj.

12 Isi­bi­li ngi­za­ku­bu­tha­ni­sa, Ja­ko­be, we­na wo­nkek; isi­bi­lil ngi­za­qo­qam insa­li ya­koI­sra­ye­lin; ngi­za­ba­be­ka nda­wo­nye nje­nge­zi­mvu ze­Bho­zi­rao, nje­ngo­mhla­mbi pha­ka­thip kwe­dle­lo la­woq; ba­za­ba­nga umsi­ndo nge­nxa yo­bu­ne­ngir ba­ba­ntus.

13 Umfo­hli ukhu­phu­ki­le pha­mbi kwa­bot; ba­fo­hli­le, be­dlu­la esa­ngwe­ni, ba­phu­ma nga­lo. Nja­lo inko­si ya­bo iza­dlu­la pha­mbi kwa­bou, le­Nko­si esi­hlo­kwe­ni sa­bov.

Uku­so­lwa kwa­ba­kho­khe­li aba­bi

3Nga­se­ngi­si­thi: Ake li­zwe, li­na zi­nhlo­ko za­ko­Ja­ko­bea, la­nib zi­nhlo­ko ze­ndlu ya­koI­sra­ye­lic. Ka­ku­yi­si­kho okwe­nu yi­nid ukwa­zi isa­hlu­le­loe?

2 Eli­zo­nda oku­hle, li­tha­nde oku­bi, ele­bu­la isi­khu­mba li­si­su­sa ku­bof, le­nya­ma ya­bo ema­tha­nje­ni abo;

3 fu­thi eli­dla inya­ma ya­ba­ntu ba­mig, li­hli­nze isi­khu­mba sa­bo li­si­su­sa ku­boh; le­phu­le ama­tha­mbo aboi, li­wa­qo­ba­qo­be nje­nga­we­mbi­zaj, la­nje­nge­nya­ma pha­ka­thik kwe­bho­dol.

4 Kho­na be­za­kha­la eNko­si­ni, ko­dwa ka­yi­yi­ku­ba­phe­ndu­lam; nja­lo iza­ba­fi­hle­la ubu­so ba­yo nga­le­so­si­kha­thin, nje­nga­lo­kho be­nze ize­nzo za­bo za­ba zi­mbi.

5 Itsho nja­lo iNko­si ma­ye­la­na la­ba­pro­fe­thi aba­du­hi­sa aba­ntu ba­miop, aba­lu­ma nga­ma­zi­nyo aboq, aba­me­me­za: Uku­thu­lars; ko­dwa onga­be­ki lu­tho emlo­nye­ni wa­bot, ba­lu­ngi­sa impi be­me­le­ne la­yeu.

6 Nga­kho ku­za­ku­ba yi­bu­su­kuv ki­ni, li­nga­bi lo­mbo­now; ku­be mnya­max ki­ni, li­nga­biy lo­ku­vu­mi­saz; le­la­nga li­za­ba­tsho­ne­la aba­pro­fe­thia, lo­su­ku lu­be mnya­ma phe­zu kwa­bo.

7 Kho­na aba­bo­ni be­za­ya­nge­kab, la­ba­vu­mi­sicd ba­be le­nhlo­nie. Ye­bo bo­nke ba­za­mbo­mbo­za izi­nde­be za­nga­phe­zu­luf; ngo­ba ku­nge­la­mpe­ndu­lo ka­Nku­lu­nku­lug.

8 Ko­dwa isi­bi­li mi­na ngi­gcwe­le ama­ndla ngo­mo­ya we­Nko­si, le­sa­hlu­le­lo, le­nga­loh, uku­me­me­ze­la ku­Ja­ko­be isi­pha­mbe­ko sa­khei, la­kuI­sra­ye­li iso­no sa­khej.

9 Ake li­zwe lo­khu, li­na zi­nhlo­ko ze­ndlu ka­Ja­ko­bek, la­ni ba­bu­si be­ndlu kaI­sra­ye­lil, ele­nya­nya isa­hlu­le­lo, li­hla­ne­ke­le ko­nke uku­qo­ndam.

10 Ela­kha iZi­yo­nin nge­ca­la le­ga­zio, le­Je­ru­sa­le­ma ngo­bu­bi.

11 Inhlo­ko za­yo za­hlu­le­le­la isi­phop, la­ba­pri­sti ba­yoq ba­fu­ndi­se­la inko­khe­lor, la­ba­pro­fe­thi ba­yost ba­vu­mi­se­la ima­liu; ka­nti be­ya­me eNko­si­niv, be­si­thi: INko­si ka­yi­kho pha­ka­thi kwe­thu yi­niw? Ubu­bi ka­bu­yi­ku­se­hle­lax.

12 Nga­kho nge­nxa ye­nu iZi­yo­niy iza­li­nywa nje­nge­nsi­muz, le­Je­ru­sa­le­ma ibe zi­nqu­mbiab, le­nta­ba ye­ndlucd nje­nge­zi­nda­wo ezi­pha­ke­me­yo ze­hla­thie.

Isi­the­mbi­so so­ku­thu­la

4Ko­dwa ku­za­ku­thi eku­phe­le­ni kwe­zi­nsu­ku, inta­ba ye­ndlu ye­Nko­si iqi­ni­swe phe­zu kwe­ngqo­nga ye­zi­nta­baa, nja­lo ipha­ka­nyi­swe nga­phe­zu kwa­ma­qa­qa; la­ba­ntu ba­za­ge­le­ze­la ku­yo.

2 Le­zi­zwe ezi­ne­ngi zi­za­ha­mba, zi­thi: Wo­za­ni, se­nyu­ke­le enta­be­ni ye­Nko­si, le­ndli­ni ka­Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­be, nja­lo uza­si­fu­ndi­sa nge­zi­ndle­la za­khe, si­ha­mbe emi­kho­ndwe­ni ya­khe. Ngo­ba umla­yo uza­phu­ma eZi­yo­ni, le­li­zwi le­Nko­si eJe­ru­sa­le­ma.

3 Nja­lo iza­kwa­hlu­le­la pha­ka­thi kwe­zi­zwe ezi­ne­ngib, ikhu­ze izi­zwe ezi­la­ma­ndla ezi­kha­tsha­nac; nja­lo zi­za­kha­nda inke­mba za­zo zi­be yi­zi­ka­li za­ma­khu­ba, le­mi­kho­nto ya­zo ibe zi­ngqa­mu zo­ku­the­na izi­hla­hla; isi­zwe ka­si­yi­ku­pha­ka­mi­se­la isi­zwe inke­mba, ka­zi­sa­yi­ku­fu­nda impi fu­thi.

4 Ko­dwa ba­za­hla­la ngu­lo­wo la­lo­wo nga­pha­nsi kwe­si­hla­hla sa­khe se­vi­ni, la­nga­pha­nsi kwe­si­hla­hla sa­khe so­mkhi­wad; nja­lo ka­kho oza­be­sa­bi­sae; ngo­ba umlo­mo we­Nko­si ya­ma­ba­ndla ukhu­lu­mi­lef.

5 Ngo­ba bo­nke aba­ntu ba­za­ha­mba ngu­lo­wo la­lo­wo ebi­zwe­ni li­ka­nku­lu­nku­lu wa­kheg, ko­dwa thi­na si­za­ha­mba ebi­zwe­ni le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thu ku­ze ku­be pha­ka­de la­pha­ka­deh.

Uku­khu­lu­lwa ku­kaI­sra­ye­li eku­thu­njwe­ni

6 Nga­lo­lo­su­ku, itsho iNko­sii, ngi­za­bu­tha­ni­saj lo­wo oqhu­la­yokl, ngi­qo­qemn lo­wo oxo­tshi­we­yo, la­lo­wo engi­mhlu­phi­le­yoo.

7 Ngi­za­kwe­nza oqhu­la­yopq abe yi­nsa­lir, lo­xo­tshe­lwe kha­tsha­na abe yi­si­zwe esi­la­ma­ndlas; nja­lo iNko­si iza­bu­sa phe­zu kwa­botu enta­be­ni ye­Zi­yo­niv ku­su­ke­la kha­the­si ku­ze ku­be ni­ni­ni­niw.

8 Nga­kho we­na, mpho­tsho­ngo weE­de­rix, uqa­qa lwe­ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­niy, ku­za­fi­ka ku­we, ye­bo, ku­za­fi­ka uku­bu­sa kwa­ku­qa­laz, umbu­so ku­ndo­da­ka­zi ye­Je­ru­sa­le­ma.

9 Kha­the­si ukha­le­la­ni ka­khu­lua? Inko­si ka­yi­kho ku­we yi­nib? Ume­lu­le­ki wa­kho use­bhu­bhi­le yi­nic? Ngo­ba umhe­lo uku­ba­mbi­le nje­ngo­we­si­fa­za­na obe­le­tha­yod.

10 Ba­na lo­bu­hlu­ngue, uhe­le­lwe uku­ze ube­le­thef, we­na ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­ni, nje­ngo­we­si­fa­za­na obe­le­tha­yog; ngo­ba kha­the­si uza­phu­ma emzi­ni, uhla­le ega­nge­ni, ubu­su­fi­ka eBha­bhi­lo­nih; kho­na uza­khu­lu­lwai; kho­na iNko­si iza­ku­hle­nga esa­ndle­ni se­zi­tha za­khoj.

11 Kha­the­si-ke izi­zwe ezi­ne­ngi zi­bu­the­ne zi­me­le­ne la­wek, ezi­thi: Ka­ngco­li­swel, le­li­hlo le­thu ka­li­kha­nge­le eZi­yo­nim.

12 Ko­dwa bo­na ka­ba­ya­zi imi­ca­ba­ngo ye­Nko­sin, ka­ba­li­qe­di­si­si ice­bo la­yo; ngo­ba uza­ba­bu­the­le­la nje­nge­zi­thu­ngo eba­le­ni lo­ku­bhu­le­lao.

13 Su­ku­ma ubhu­lepq, we­na ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­ni; ngo­ba ngi­za­kwe­nza upho­ndo lwa­kho lu­be yi­nsi­mbi, nge­nze ama­so­ndo akho abe li­thu­sir. Nja­lo uza­cho­bo­za aba­ntu aba­ne­ngist; nja­lo ngi­za­kwe­hlu­ka­ni­se­lau iNko­si inzu­zo ya­bov, le­no­tho ya­bow ku­yo iNko­si yo­mhla­ba wo­nkex.

5Kha­the­si bu­tha­na ube nga­ma­vi­yo, we­na ndo­da­ka­zi ye­vi­yoa; ye­na ube­ki­le uku­vi­mbe­ze­la nga­ki­thib; nge­ndu­ku ba­za­tsha­ya uma­hlu­le­li wa­koI­sra­ye­lic esi­hla­thi­nid.

2 Ko­dwa we­nae, Bhe­the­le­he­ma Efra­thaf, la­nxa umnci­nya­ne pha­ka­thi kwe­zi­nku­lu­ngwa­neg za­ko­Ju­dah, uza­phu­ma ku­we eze ki­mi lo­wo oza­ku­ba ngu­mbu­si koI­sra­ye­lii; oku­phu­ma kwa­khej ngo­kwa­se­ndu­lok, ezi­nsu­kwi­ni za­pha­ka­del.

3 Nga­kho uza­ba­ni­ke­la, ku­ze ku­be yi­si­kha­thi so­ku­thi lo­wo ohe­le­lwa­yo aza­lem; kho­na insa­li ya­ba­fo­wa­bon iza­bu­ye­la eba­ntwa­ne­ni ba­koI­sra­ye­lio.

4 Nja­lo uza­ku­map elu­se ema­ndle­ni eNko­siq, eku­pha­ka­me­ni kwe­bi­zo le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­khe; nja­lo ba­za­hla­la; ngo­ba kha­the­si uza­ku­ba mkhu­lurs ku­ze ku­be se­mi­kha­wu­lwe­ni yo­mhla­bat.

5 Nja­lo lumu­ntu uza­ku­ba yi­ku­thu­lauv; la­pho umA­si­ri­ya enge­na eli­zwe­ni la­ki­thiw, la­la­pho enya­the­la ezi­go­dlwe­ni ze­thu, ku­la­pho si­za­mvu­se­lax abe­lu­siy aba­yi­si­kho­mbi­saz, le­zi­pha­tha­ma­ndla za­ba­ntua ezi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lib.

6 Nja­lo ba­za­li­dla ili­zwe leA­si­ri­ya nge­nke­mba, le­li­zwe li­ka­Ni­mro­dic ezi­ntu­be­ni za­lo. Nga­lo­kho uzaso­phu­la ku­mA­si­ri­yad la­pho enge­na eli­zwe­ni la­ki­thie, la­la­pho enya­the­la pha­ka­thi ko­mngce­le we­thuf.

7 Le­nsa­li ka­Ja­ko­be iza­ku­ba pha­ka­thi kwa­ba­ntu aba­ne­ngig nje­nga­ma­zo­lo ave­la eNko­si­nihi, nje­nge­mi­khi­zo phe­zu ko­tsha­nijk, oku­nga­li­nde­li mu­ntu, lo­ku­nga­me­le­li ba­ntwa­na ba­ba­ntu.

8 Le­nsa­li ka­Ja­ko­be iza­ku­ba pha­ka­thi kwa­be­zi­zwe, pha­ka­thi kwa­ba­ntu aba­ne­ngil, nje­nge­si­lwa­ne pha­ka­thi kwe­zi­nya­ma­za­na ze­ga­ngam, nje­nge­bho­ngo le­si­lwa­ne pha­ka­thi kwe­mi­hla­mbi ye­zi­mvun; eli­thi la­pho li­se­dlu­la, li­nya­the­le­le pha­nsi li­da­bu­da­bu­le, ku­nge­kho ongo­phu­lao.

9 Isa­ndla sa­kho si­za­pha­ka­ma phe­zu kwa­ba­me­la­na la­we, nja­lo zo­nke izi­tha za­kho zi­za­qu­nywap.

10 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­ku, itsho iNko­siq, ngi­qu­me ama­bhi­za akho aphu­me pha­ka­thi kwa­khor, ngi­chi­the izi­nqo­la za­khos.

11 Nja­lo ngi­za­qu­ma imi­zi ye­li­zwe la­khot, ngi­di­li­ze­le pha­nsi zo­nke izi­nqa­ba za­khou.

12 Nja­lo ngi­za­qu­ma ubu­tha­ka­thi esa­ndle­ni sa­khov; ka­wusa­yi­ku­ba le­za­nu­sew.

13 Nja­lo ngi­za­qu­max izi­tho­mbe za­kho ezi­ba­zi­we­yo le­zi­nsi­ka za­kho ezi­yi­zi­tho­mbe zi­su­ke pha­ka­thi kwa­khoy; ka­wu­sa­yi­ku­phi­ndaz ukho­tha­me­le umse­be­nzi we­za­ndla za­khoa.

14 Nja­lo ngi­za­si­phu­na izi­xu­ku za­kho zi­phu­me pha­ka­thi kwa­khob, ngi­chi­thec imi­zi ya­khod.

15 Nja­lo ngi­za­kwe­nza impi­ndi­se­lo nge­ntu­ku­the­lo la­ngo­la­ka ku­zo izi­zwe ezi­nga­la­le­la­ngae.

INko­si iphi­ki­sa­na la­maI­sra­ye­li

6Ake li­zwe lo­khu iNko­si eku­tsho­yoa: Su­ku­ma, ulwe le­zi­nta­ba, la­ma­qa­qa ka­wa­li­zwe ili­zwi la­kho.

2 Zwa­ni­ni, li­na zi­nta­babc, impi­ki­sa­no le­Nko­si, la­ni zi­se­ke­lo zo­mhla­ba ezi­hle­zi zi­kho­nad; ngo­ba iNko­si ile­mpi­ki­sa­no la­ba­ntu ba­yoe, nja­lo iza­lu­ngi­sa­na loI­sra­ye­li.

3 We­na si­zwe sa­mi, nge­nze­ni ku­wef? Nja­lo ku­yi­ni engi­ku­di­ni­se ku­khog? Fa­ka­za ume­le­ne la­mi.

4 Ngo­ba nga­ku­khu­phu­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­theh, nga­ku­hle­ngaij endli­ni yo­bu­gqi­likl; nga­thu­ma pha­mbi kwa­kho oMo­zi­si, uA­ro­ni, lo­Mi­ri­ya­mum.

5 Si­zwe sa­mi, ake ukhu­mbu­le lo­kho uBa­la­ki inko­si ya­ko­Mo­wa­bi eya­ku­ce­ba­yon, la­lo­kho uBa­la­mi indo­da­na ka­Be­yo­ri owa­ku­phe­ndu­la ku­ye, ku­su­ke­la eShi­ti­mio kwa­ze kwa­ba se­Gi­li­ga­lip; uku­ze wa­zi uku­lu­nga kwe­Nko­siq.

Oku­bi­zwa yi­Nko­si emu­ntwi­ni

6 Ngi­za­ku­za la­nir pha­mbi kwe­Nko­sis, ngi­kho­tha­me pha­mbit ku­ka­Nku­lu­nku­lu opha­ke­me­you? Ngi­za­ku­za pha­mbi kwa­yo ngi­le­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa, ngi­la­ma­tho­le alo­mnya­ka owo­dwa yi­ni?

7 INko­si iza­tho­ko­za yi­ni nge­zi­nku­lu­ngwa­ne ze­zi­nqa­mav, nge­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi ze­mi­fu­la ya­ma­fu­thaw? Ngi­za­ni­ke­la izi­bu­lo la­mi yi­ni nge­nxa ye­si­pha­mbe­ko sa­mi, isi­the­lo se­si­su sa­mi nge­nxa ye­so­no so­mphe­fu­mu­lo wa­mix?

8 Iku­tshe­ngi­si­ley, we­na mu­ntu, lo­kho oku­hlez; nja­lo iNko­si ifu­na­ni ku­wea, nga­pha­ndle ko­kwe­nzab isa­hlu­le­lo, lo­ku­tha­ndac umu­sad, lo­ku­ha­mba ngo­ku­zi­tho­ba lo­Nku­lu­nku­lu wa­khoe?

9 Ili­zwi li­ka­Je­ho­va li­ya­me­me­za ku­wo umu­zi, le­nhla­ka­ni­pho iza­bo­naf ibi­zo la­kho; zwa­ni­ni uswa­zig, lo­lu­mi­si­le­yoh.

10 Ku­se­kho­na ino­tho ye­nko­hla­ka­lo yi­ni e­ndlini yo­kho­hla­ke­le­yo, le-e­fa* eli­nci­pha­yoi eli­ne­nge­ka­yoj?

11 Be­ngi­nga­ba ngo­hla­nze­ki­le­yo nge­si­ka­li so­bu­bik yi­ni, la­nge­si­khwa­mal se­zi­li­nga­ni­so ze­nko­hli­som?

12 Ngo­ba aba­no­thi­le­yo ba­yo ba­gcwe­le udla­ke­lan, la­ba­khi­le­yo ba­yo ba­khu­lu­ma ama­ngao, lo­li­mi lwa­bopq lu­le­nko­hli­so emlo­nye­ni wa­bo.

13 Nga­kho la­mi ngi­zaku­gu­li­sa ngo­ku­ku­tsha­yar, ngikwe­nze inci­tha­ka­lo nge­nxa ye­zo­no za­kho.

14 We­na uza­ku­dla, ko­dwa unga­su­this; nja­lo uku­phe­le­lwa nga­ma­ndla kwa­kho ku­za­ku­ba nga­pha­ka­thi kwa­kho; fu­thi uza­su­sat, ko­dwa unga­khu­lu­liu; la­lo­khu oku­khu­lu­la­yo ngi­za­ku­ni­ke­la enke­mbe­ni.

15 We­nav uza­hla­nye­la, ko­dwa unga­vu­niw; we­na uza­nya­the­la izi­the­lo ze­mi­hlwa­thix, ko­dwa unga­zi­gco­bi we­na nga­ma­fu­thay; le­wa­yi­niza eli­tshab, ko­dwa unga­na­thi iwa­yi­ni.

16 Ngo­ba izi­mi­so zi­kaO­mri zi­ya­gci­nwac, la­wo wo­nke umse­be­nzi we­ndlu kaA­ha­bid, fu­thi li­ha­mba nga­ma­ce­bo abo; uku­ze ngi­kwe­nze ube yi­nci­tha­ka­loe, la­ba­khi­le­yo ba­yo ba­be ngo­ku­nci­fe­lwa­yof; ngo­ku­nja­lo li­za­thwa­la ihla­zo la­ba­ntu ba­mig.

Izo­no zi­kaI­sra­ye­li

7Ma­ye ki­mia! ngo­ba ngi­nje­ngo­ku­vu­nwa kwe­zi­the­lo za­se­hlo­bob, nje­ngo­ku­kho­tho­zwa kwe­si­vi­nic; ka­ku­la­hlu­ku­zo lo­ku­dli­wad; umphe­fu­mu­lo wa­mi ulo­yi­sa isi­the­lo so­ku­qa­la so­mkhi­wa esi­vu­thi­we­yoe.

2 Olu­ngi­le­yof ubhu­bhi­le esu­ka emhla­be­nig; nja­lo ka­kho oqo­tho pha­ka­thi kwa­ba­ntuh; bo­nke ba­ca­tha­me­le iga­zii, ba­ya­zi­nge­laj ngu­lo­wo la­lo­wo umfo­wa­bok nge­mbu­lel.

3 Uku­ze be­nze oku­bi nge­za­ndla zo­mbi­li ngo­ku­tshi­se­ka, isi­pha­tha­ma­ndla si­ya­ce­lam, lo­ma­hlu­le­li uya­ce­la umvu­zono; lo­mkhu­lu ukhu­lu­ma inka­nu­ko yo­mphe­fu­mu­lo wa­khe, ba­ya­kwe­lu­ka­ni­sap.

4 Ongco­no wa­bo unje­nga­me­vaq; oqo­tho ki­bo mu­bi ku­lo­tha­ngors; usu­ku lwa­ba­li­ndi ba­khot, uku­ha­nje­lwa kwa­kho se­ku­fi­ki­leu; kha­the­si ku­za­ku­ba kho­na uku­di­de­ka kwa­bov.

5 Li­nga­be­ki ithe­mba ku­mnga­new, li­nga­kho­lwa umhlo­box; gci­na imi­nya­ngo yo­mlo­mo wa­kho ku­ye umfa­zi ola­la esi­fu­be­ni sa­khoy.

6 Ngo­ba indo­da­nazab ide­le­la uyi­sec, indo­da­ka­zi ivu­ke­la uni­nad, uma­lo­ka­za­na avu­ke­le uni­na­za­lae; izi­tha zo­mu­ntu nga­ba­ntu be­ndlu ya­khefg.

7 Nga­kho mi­na ngi­za­kha­nge­la eNko­si­nih, ngi­li­nde­le uNku­lu­nku­lu wo­si­ndi­so lwa­mii; uNku­lu­nku­lu wa­mi uza­ngi­zwaj.

8 Unga­tho­ko­zi nga­mikl, si­tha­ka­zi sa­mim; la­pho ngi­si­wa, ngi­za­vu­kano; la­pho ngi­hle­zi emnya­me­nip, iNko­si iza­ku­ba yi­ku­kha­nya ki­miq.

9 Ngi­za­lu­thwa­la ula­ka lwe­Nko­sir, ngo­ba ngo­ni­le ku­yos, ize ime­le uda­ba lwa­mi, inge­nze­le isa­hlu­le­lot. Iza­ngi­khu­phe­la eku­kha­nye­ni, ngi­bo­ne uku­lu­nga kwa­you.

10 Nga­kho isi­tha­ka­zi sa­mi si­za­bo­nav, le­hla­zo li­me­mbe­se ye­naw owa­thi ki­mi: Inga­phi iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khox? Ame­hlo ami aza­mbo­nay; kha­the­si uza­nya­the­le­lwa pha­nsi nje­ngo­da­ka lwe­zi­ta­la­daz.

11Ngo­su­kua imi­du­li ya­khob eza­kwa­khi­wa nga­loc, nga­lo­lo­su­ku isi­mi­so si­za­ku­ba kha­tsha­nad.

12Nga­lo­lo­su­ku ku­za­fi­ka la­ku­wee ku­ve­la eA­si­ri­yaf, le­mi­zi­nig ebi­ye­lwe­yoh; nja­lo ku­su­ke­la ezi­nqa­be­nii ku­ze ku­be se­mfu­le­nij, ku­su­ke­la elwa­ndle ku­si­ya elwa­ndlek, ku­su­ke­la enta­be­ni ku­si­ya e­nta­beni.

13 La­nxa ku­nja­lo ili­zwe li­za­ku­ba yi­nci­tha­ka­lo nge­nxa ya­ba­hla­li ba­lol, nge­nxam ye­si­the­lo se­ze­nzo za­bon.

Isi­ha­wu se­Nko­si kuI­sra­ye­li

14 Ye­lu­sa aba­ntu ba­kho nge­nto­nga ya­kho, umhla­mbi we­li­fa la­khoo, ohla­la wo­dwap e­hla­thiniq, pha­ka­thi kwe­Kha­rme­lirs. Ka­ba­dle e­Ba­sha­nitu le­Gi­le­ya­divw, nje­nge­nsu­kwi­ni za­se­ndu­lox.

15 Nje­nge­zi­nsu­kwi­ni zo­ku­phu­ma kwa­kho eli­zwe­ni le­Gi­bhi­they, ngi­za­mtshe­ngi­sa izi­ma­nga­li­soz.

16 Izi­zwe zi­za­bo­na zi­ya­nge­ke nga­ma­ndla azo wo­nkea; zi­za­be­ka isa­ndla phe­zu ko­mlo­mo; indle­be za­zo zi­be yi­za­cu­theb.

17 Zi­za­kho­tha uthu­lic nje­nge­nyo­kad, nje­nge­zi­hu­qu­ze­la­yo zo­mhla­bae zi­za­thu­thu­me­la eku­va­le­ke­ni kwa­zof, zi­za­me­sa­ba uJe­ho­va uNku­lu­nku­lu we­thug, ze­sa­be nge­nxa ya­kho.

18 Ngu­ba­ni ongu­Nku­lu­nku­lu nje­nga­weh, othe­the­le­la iso­noi, adlu­le esi­pha­mbe­kwe­nijk se­nsa­li ye­li­fa la­khelm? Ka­gci­ni ula­ka lwa­khe ku­ze ku­be pha­ka­den, ngo­ba etho­ko­za e­mu­senio.

19 Uza­phe­ndu­kap, asi­ha­wu­ke­leq; uza­nya­the­le­la pha­nsi izi­pha­mbe­ko ze­thur; we­na uza­pho­se­la zo­nke izo­no za­bos ezi­nzi­ki­ni zo­lwa­ndlet.

20 Uza­ni­ka iqi­ni­so ku­Ja­ko­beu, umu­sa kuA­bra­ha­mav, owa­ku­fu­nge­la oba­ba be­thuwx ku­su­ke­la ensu­kwi­ni ze­ndu­loy.

UNA­HU­ME

Ula­ka lwe­Nko­si olu­vu­tha­yo nge­Ni­ne­ve

1Umthwa­loa we­Ni­ne­veb. Ugwa­lo lo­mbo­no ka­Na­hu­me umE­li­ko­shic.

2 INko­si ingu­Nku­lu­nku­lu olo­bu­khwe­led lo­phi­ndi­se­la­yoe; iNko­si ingu­mphi­ndi­se­li, nja­lo ilo­la­ka; iNko­si ingu­mphi­ndi­se­li ezi­the­ni za­yof, igci­ne­la izi­tha za­yo ula­kag.

3 INko­si iya­phu­za uku­thu­ku­the­lah, yi­nku­lu nga­ma­ndlai, ka­yi­yi­ku­mkhu­lu­la lo­ku­mkhu­lu­la ole­ca­laj; iNko­si, indle­la ya­yo ise­si­vu­ngu­za­ne­nik le­si­phe­phe­nil, la­ma­ye­zi alu­thu­li lwe­nya­wo za­yo.

4 Ikhu­za ulwa­ndle, ilwe­nze lo­me, yo­mi­se yo­nke imi­fu­lam: iBa­sha­nino iya­bu­nap, le­Kha­rme­liqr, le­lu­ba le­Le­bha­no­nis li­ya­bu­nat.

5 Izi­nta­ba zi­ya­nyi­ki­nye­ka pha­mbi kwa­you, la­ma­qa­qa aya­nci­bi­li­kav; le­li­zwe li­ya­pha­ka­ma pha­mbi kwa­yow, lo­mhla­ba, la­bo bo­nke aba­hla­la ku­wox.

6 Ngu­ba­ni onge­ma pha­mbi kwe­ntu­ku­the­lo ya­yoyz? Nja­lo ngu­ba­ni onge­ma eku­vu­the­ni ko­la­ka lwa­yoa? Intu­ku­the­lo ya­yo iya­thu­lu­le­kab nje­ngo­mli­loc, la­ma­dwa­la awi­se­lwe pha­nsi yi­yo.

7 INko­si ilu­ngi­led, iyi­nqa­ba ngo­su­ku lwe­nhlu­phe­koe; iya­ba­zif aba­phe­phe­la ku­yog.

8 Ko­dwa nge­si­khu­khu­la esi­phu­phu­ma­yoh iza­qe­dai inda­wo ya­khoj, lo­bu­mnya­ma bu­xo­tsha­ne le­zi­tha za­yo.

9 Le­nza ama­ce­bo ba­ni ame­la­ne le­Nko­sik? Yo­na iza­kwe­nza isi­phe­thol esi­phe­le­le­yo; uku­hlu­phe­ka ka­ku­yi­ku­vu­ka ngo­kwe­si­bi­lim.

10 Ngo­ba be­sa­tha­nde­le­nen nje­nga­me­vao, be­da­ki­we nje­nge­zi­da­kwap, ba­za­qe­dwa nje­nga­ma­bi­bi omi­le­yoq ngo­ku­gcwe­le­yor.

11 Ku­phu­mi­le ku­we ona­ka­na oku­bi eme­le­ne le­Nko­sist, umce­bi­si omu­biu.

12 Itsho nja­lo iNko­si: Lo­ba be­phe­le­lev, la­ngo­ku­nja­lo be­ba­ne­ngi, ka­nti ngo­ku­nja­lo ba­za­qu­nywaw, la­pho ese­dlu­lax. Lo­ba ngi­ku­hlu­phi­le, ka­ngi­sa­yi­ku­ku­hlu­phay.

13 Ngo­ba kha­the­si ngi­za­kwe­phu­la ijo­gwe la­khe li­su­ke ku­wez, ngi­qa­mu­le izi­bo­pho za­khoa.

14 Nja­lo iNko­si ila­yi­le nga­we uku­thi ka­ku­sa­yi­ku­hla­nye­lwa lu­tho lwe­bi­zo la­khob; ngi­za­qu­ma izi­tho­mbe ezi­ba­zi­we­yo le­zi­tho­mbe ezi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa zi­phu­me endli­ni ya­bo­nku­lu­nku­lu ba­khoc; ngi­za­kwe­nza ingcwa­ba la­khod; ngo­ba ude­le­le­ki­lee.

15 Kha­nge­la­ni ezi­nta­be­nif izi­nya­wo zo­le­tha izi­nda­ba ezi­nhle, ome­me­ze­la uku­thu­lag! We­na Ju­da, gu­bha imi­kho­si ya­kho, kho­kha izi­fu­ngo za­khoh; ngo­ba omu­bii ka­sa­yi­ku­da­bu­la ku­we fu­thijk, uqu­nyi­we ngo­ku­phe­le­le­yol.

2Umhla­ka­zi ukhu­phu­ki­le pha­mbi ko­bu­so ba­kho; gci­na inqa­baa, li­nda indle­la, qi­ni­sa ukha­lo, ye­nza ama­ndla akho aqi­ne ka­khu­lub.

2 Ngo­ba iNko­si ibu­yi­si­lec ubu­kho­si bu­ka­Ja­ko­bed, nje­ngo­bu­kho­si bu­kaI­sra­ye­li. Ngo­ba aba­thu­lu­la­yo ba­ba­thu­lu­li­lee, bo­na izi­nga­tsha za­bof.

3 Isi­hla­ngu sa­ma­qha­we akhe se­nzi­we sa­ba bo­mvug, ama­do­da ale­si­bi­ndi agqo­ke oku­bo­mvuh; izi­nqo­la zi­pha­ka­thi lo­mli­lo we­nsi­mbi ngo­su­ku lo­ku­zi­lu­ngi­se­le­la kwa­khei; le­zi­hla­hla za­ma­fi­ri zi­za­za­nya­za­nyi­swaj.

4 Izi­nqo­lak zi­ya­hla­nya ezi­ta­la­de­nil, zi­ha­lu­ze­la zi­ye le la­le emi­da­nge­nim; uku­bo­na­ka­la kwa­zo ku­nje­nge­zi­ba­ne, zi­gi­ji­me nje­nge­mi­ba­nen.

5 Uza­khu­mbu­la izi­khu­lu za­khe; zi­za­khu­be­ka eku­ha­mbe­ni kwa­zoo; zi­pha­ngi­se emtha­nga­le­ni wa­khe, se­si­mi­si­we isi­vi­ke­lo.

6 Ama­sa­ngo emi­fu­la aza­vu­lwap, le­si­go­dlo si­nci­bi­li­keq.

7 Nja­lo uHu­za­bhir uza­kho­khe­lwa engo­thu­nji­we­yos, uza­khu­tshu­lwa, le­zi­nce­ku­ka­zi za­khe zimkho­khe­le kwa­nga­thi nge­li­zwi la­ma­ju­bat, zi­tsha­ya ezi­fu­be­ni za­zou.

8 Lo­ba iNi­ne­vev inje­nge­chi­bi la­ma­nziw ku­su­ke­la kwa­se­ndu­lo, ka­nti ba­za­ba­le­kax. Ba­thiy: Ma­ni­ni! ma­ni­ni! ko­dwa ka­kho oza­phe­ndu­kaz.

9 Pha­nga­ni isi­li­va, pha­nga­ni igo­li­de; ngo­ba ka­ku­la­ku­phe­la ko­ku­bu­the­le­lwe­yo, le­nka­nzi­mu­lo ku­zo zo­nke izi­tsha ezi­lo­yi­se­ka­yoa.

10 Iyi­ze, ka­yi­se­la­lu­thob, ichi­the­ki­lec; inhli­zi­yo iya­nci­bi­li­kad, la­ma­do­lo aya­tsha­ya­nae, lo­bu­hlu­ngu obu­khu­lu bu­se­zi­nka­lwe­ni zo­nkefg, lo­bu­so ba­bo bo­nke bu­nyu­ku­me­leh.

11 Inga­phi inda­wo yo­ku­hla­la ye­zi­lwa­nei, le­nda­wo yo­ku­dle­la ya­ma­bho­ngo esi­lwa­nejk, la­pho esa­si­ha­mba kho­na isi­lwa­nelm, isi­lwa­ne esi­da­lanop, lo­mdlwa­ne we­si­lwa­neqr, nja­lo ku­nge­kho okuze­thu­sa­yos?

12 Isi­lwa­ne sa­da­bu­da­bu­la okwe­ne­letu imi­dlwa­ne ya­sov, sa­kha­me­la izi­lwa­ne­ka­zi za­sow, sa­gcwa­li­sa imi­li­ndi ya­sox nge­mpa­ngoy, le­zi­nda­wo za­so zo­ku­hla­la ngo­ku­da­tshu­li­we­yo.

13 Kha­nge­la, ngi­me­le­ne la­we, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndlaz, ngi­za­zi­tshi­sa inqo­la za­khe entu­thwi­nia, le­nke­mba iza­qe­da ama­bho­ngo ezi­lwa­ne akhob; nja­lo ngi­za­qu­ma impa­ngo ya­kho ku­su­ke emhla­be­nic, le­li­zwi le­zi­thu­nywa za­kho ka­li­sa­yi­ku­zwa­ka­lad.

Uku­chi­thwa kwe­Ni­ne­ve

3Ma­ye ku­mu­zi we­zi­nga­zia, wo­nke ugcwe­le ama­nga le­mpa­ngo! Oku­pha­ngi­we­yo ka­ku­su­kib.

2 Umsi­ndo we­si­swe­pu, lo­msi­ndo wo­ku­ge­dle­ze­la kwa­ma­vi­lic, lo­wa­ma­bhi­za ama­tha­yod, lo­we­zi­nqo­la eze­qa­yoe.

3 Umga­di we­bhi­za upha­ka­mi­sa ko­ku­bi­li inke­mba epha­zi­ma­yo lo­mkho­nto ocwa­zi­mu­la­yof, nja­lo ku­le­xu­ku la­ba­bu­le­we­yo, le­na­ni eli­khu­lu le­zi­du­mbu; ye­bo ka­ku­la­si­phe­lo se­zi­du­mbu; ba­ya­khu­be­ka phe­zu kwe­zi­du­mbu za­bog.

4 Nge­nxa yo­bu­ne­ngi bo­ku­fe­ba kwe­si­phi­ngih, inko­sa­za­naij ekha­nga­yo yo­bu­tha­ka­thik, esi­the­ngi­sa izi­zwe ngo­ku­phi­nga kwa­sol, le­mi­de­ni ngo­bu­tha­ka­thi ba­som.

5 Kha­nge­la, ngi­me­le­ne la­we, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndlan; ngi­za­kwe­mbu­lela ama­lo­gwe akho phe­zu ko­bu­so ba­khoo, ngi­tshe­ngi­se izi­zwe ubu­nqu­nu ba­khopq, le­mi­bu­so ihla­zo la­khors.

6 Ngi­pho­se­le ama­nya­la phe­zu kwa­khot, ngi­kwe­nze ude­le­le­keu, ngi­ku­mi­se nje­nge­nto yo­ku­bu­ke­lwav.

7 Ku­za­ku­thi-ke wo­nke oku­bo­na­yow aku­ba­le­ke­lex, athi: INi­ne­ve ichi­the­ki­ley. Ngu­ba­ni oza­yi­li­le­laz? Ngi­za­ku­di­nge­la nga­phi aba­du­du­zia?

8 Ungco­no yi­nib ku­le­No-A­mo­nic eya­yi­hle­zi pha­ka­thi kwe­mi­fu­lad, ela­ma­nzi inhla­ngo­thi zo­nke, omtha­nga­la wa­woe wa­wu­lu­lwa­ndlef, umdu­li wa­wo wa­wu­su­ke­la elwa­ndleg?

9 IE­thi­yo­phi­yahi le­Gi­bhi­the kwa­ku­nga­ma­ndla ayoj ange­la­ku­phe­lak; iPu­til le­Lu­bhi­mimn ba­be­nga­ba­si­zi ba­kho.

10 Ka­nti yo­na ya­thu­thwa ya­ya eku­thu­njwe­nio; le­zi­nga­ne za­yo za­cho­tsho­zwap esi­hlo­kwe­ni sa­zo zo­nke izi­ta­la­daq; nja­lo be­nza inka­tho yo­ku­pho­sar nga­ba­hlo­ni­phe­ka­yo ba­yos, la­bo bo­nke aba­khu­lu ba­yo ba­bo­tshwa nga­ma­ke­ta­net.

11 La­we-ke uza­da­kwa, uza­ca­tshau; fu­thi we­na uza­di­nga isi­phe­phe­lo nge­nxa ye­si­thav.

12 Inqa­ba za­kho zo­nke zi­za­ku­ba nje­nge­zi­hla­hlaw ze­mi­khi­wa ezi­le­zi­the­lo zo­ku­qa­lax; uba zi­nyi­ki­nywa, zi­we­la emlo­nye­ni wo­dla­yo.

13 Kha­nge­la, aba­ntu ba­kho ba­nga­be­si­fa­za­nayz pha­ka­thi kwa­kho; ama­sa­ngo eli­zwe la­kho aza­vu­le­ke­la ka­khu­lu izi­tha za­kho; umli­lo uza­qe­da imi­go­qo ya­khoa.

14 Zi­khe­le­le ama­nzi oku­vi­nje­ze­lwab, uqi­ni­se izi­nqa­ba za­khoc; nge­na oda­ke­ni, uxo­ve ibu­mbad, uqi­ni­se iho­ndo ye­zi­ti­na.

15 La­pho umli­lo uza­ku­qe­da, inke­mba iku­qu­me, iku­dle nje­nge­si­kho­nya­nee, uza­ndi­se nje­nge­si­kho­nya­nef, uza­ndi­se nje­nge­nte­theg.

16 Wa­ndi­se aba­the­ngi­si ba­kho nga­phe­zu kwe­nka­nye­zi za­ma­zu­luh; iqhwa­gii li­yo­na, li­pha­phe li­ha­mbe.

17 Abe­the­swe umqhe­le ba­khoj ba­nje­nge­zi­nte­thek, la­ba­la­wu­li­ma­bu­tho ba­khol ba­nje­nge­nte­the ezi­ne­ngim, ezi­mi­sa inka­mba ezi­nta­ngwe­ni ngo­su­ku lo­mqa­ndo; ila­nga se­li­phu­mi­le, zi­ya­su­ka zi­ba­le­ke, inga­be isa­zi­wa inda­wo ya­zo uku­thi zi­nga­phi.

18 Abe­lu­si ba­kho ba­ya­wo­ze­lan, we­na nko­si yeA­si­ri­yao; aba­khu­lu ba­khop ba­za­hla­laq; aba­ntu ba­kho ba­za­hla­ka­ze­ka ezi­nta­be­nir, nja­lo ku­nge­kho oba­bu­tha­yos.

19 Ka­ku­kho uku­pho­li­swa ko­kwe­phu­ka kwa­khot, inxe­ba la­kho li­bu­hlu­nguu; bo­nke abe­zwa umbi­ko nga­wev ba­qa­ke­za iza­ndla nga­wew; ngo­ba ku­ku­ba­ni obu­nga­dlu­la­nga ku­ye ubu­bi ba­kho nja­lo­nja­lox?

UHA­BHA­KHU­KHI

UHa­bha­khu­khi uya­so­la eNko­si­ni

1Umthwa­lo uHa­bha­khu­khi umpro­fe­thi awu­bo­na­yoa.

2 Nko­si, ngi­za­kha­lab ku­ze ku­be ni­nic, we­na unge­zwa! ngi­me­me­za ku­wede ngo­dla­ke­lafg, we­na unga­si­ndi­si!

3 Ungi­tshe­ngi­se­la­ni isi­pha­mbe­koh, ukha­nge­le inka­tha­zoi? Ngo­ba inci­tha­ka­loj lo­dla­ke­lak ku­pha­mbi kwa­mi, nja­lo ku­le­nka­ni, ku­pha­ka­me ingxa­ba­nol.

4 Nga­kho-ke umla­yo uya­ye­ke­thi­sam, le­sa­hlu­le­lo ka­si­phu­mi la­ka­nye; ngo­ba omu­bin uha­nqa olu­ngi­le­yoo; nga­kho-ke isa­hlu­le­lo esi­go­bi­le­yo si­ya­phu­ma.

INko­si ivu­se­la uJu­da ama­Kha­la­di­ya

5 Bo­na­ni pha­ka­thi kwa­be­zi­zwe, li­kha­nge­lep, ma­nga­la­ni li­ma­nga­leq, ngo­ba ngi­za­kwe­nza umse­be­nzi ezi­nsu­kwi­ni ze­nu, e­li­nga­yi­kuwu­kho­lwa, la­nxa ula­ndi­swa.

6 Ngo­ba, kha­nge­la­ni, ngi­vu­sar ama­Kha­la­di­ya, isi­zwe esi­le­si­hlu­kus le­si­pha­ngi­sa­yot, esi­za­ha­mba ebu­ba­nzi­ni bo­mhla­bau, uku­dla ili­fa le­nda­wo zo­ku­hla­lav ezi­nge­yi­si­zo eza­sow.

7 Si­ye­sa­be­ka, si­ye­thu­sax; isa­hlu­le­lo sa­so lo­ku­pha­ka­ma kwa­so ku­za­phu­ma ku­soy.

8 Ama­bhi­za aso la­wo ale­ju­ba­nez ku­le­zi­ngwea, nja­lo abu­kha­li ku­le­zi­mpi­si za­ku­si­hlwab; la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za ba­so ba­za­sa­ba­la­lac, la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za ba­so ba­za­ve­la kha­tsha­nad; ba­za­ndi­zae nje­ngo­kho­zif o­lu­pha­ngi­se­la uku­dlag.

9 Bo­nke ba­za­fi­ke­la udla­ke­la; uku­bu­tha­na ko­bu­so ba­bo ku­nga­se­mpu­ma­la­nga; ba­bu­the aba­thu­nji­we­yoh nje­nge­tshe­be­tshe­bei.

10 Bo­na-ke ba­za­klo­lo­de­la ama­kho­si, la­ba­bu­si ba­za­ku­ba yi­nhle­ki­sa ki­bo; bo­na ba­za­hle­ka usu­lu nga­yo yo­nke inqa­baj, ngo­ba ba­za­bu­the­le­la uthu­lik, ba­yi­thu­mbe.

11 Be­se­si­khu­khu­la nje­ngo­mo­ya, se­dlu­lel, si­pha­mbe­kem, si­ba­le­la la ama­ndla aso ku­nku­lu­nku­lu wa­son.

UHa­bha­khu­khi uya­so­la eNko­si­ni

12 Ka­wu­su­ke­li epha­ka­de­ni yi­nio, Nko­si Nku­lu­nku­lu wa­mi, oNgcwe­le wa­mi? Ka­si­yi­ku­fap. We­na, Nko­si, uba­mi­se­le isa­hlu­le­loq; la­we Dwa­la, uba­mi­se­le isi­je­zi­sor.

13 We­na uhla­mbu­lu­ke ka­khu­lu eme­hlwe­ni ku­lo­ku­thi ubo­ne oku­bi, onge­la­ku­kha­nge­la inka­tha­zos. Uba­kha­nge­le­la­nit aba­kho­hli­sa­youv, uthu­la la­pho omu­bi egi­nyaw olu­ngi­le­yo ku­la­yex?

14 Ese­nza aba­ntu ba­be nje­nge­nhla­nzi zo­lwa­ndley, nje­nge­zi­nto ezi­ha­ha­ba­yoz, ezi­nge­la­mbu­si phe­zu kwa­zo?

15 Ba­ya­ba­khu­pha bo­nkea nge­ngwe­gweb, ba­ba­ba­mbe embu­le­ni la­boc, ba­ba­bu­the embu­le­ni la­bod; nga­kho-ke ba­ya­tho­ko­za ba­ja­bu­le.

16 Nga­kho-ke ba­ya­li­hla­be­lae imbu­le la­bof, ba­tshi­se­le imbu­le la­bo impe­phag; ngo­ba nga­kho isa­be­lo sa­bo si­no­ni­le, lo­ku­dla kwa­bo ku­la­ma­fu­tha.

17 Nga­kho-ke ba­ya­thu­lu­la imbu­le la­bo yi­ni, ba­nga­ye­ke­li yi­ni uku­bu­la­la izi­zwe nja­lo­nja­loh?

Impe­ndu­lo ye­Nko­si

2Ngi­za­ku­ma enda­we­ni ya­mi yo­ku­li­ndaa, ngi­zi­mi­se enqa­be­ni, ngi­li­nde, uku­ze ngi­bo­neb uku­thi iza­ku­thi­ni ki­mi, lo­ku­thi ngi­za­phe­ndu­la ngi­thi­ni eku­so­lwe­ni kwa­mic.

2 INko­si ya­si­ngi­phe­ndu­la ya­thi: Bha­la umbo­nod, uwe­nze uca­ce phe­zu kwe­zi­bhe­bhe, uku­ze ogi­ji­ma­yo awu­fu­ndee.

3 Ngo­ba umbo­nof use­za­ku­ba ngo­we­si­kha­thi esi­mi­si­we­yog; ko­dwa uza­khu­lu­ma eku­ci­ne­ni, unga­qa­mbi ama­ngah; la­nxai uphu­zaj, uwu­li­nde­lek; ngo­ba isi­bi­li uza­fi­kal, ka­wu­yi­ku­phu­zam.

4 Kha­nge­la, uzi­khu­khu­me­zan, umphe­fu­mu­lo wa­kheo ka­wu­qo­nda­nga ku­ye; ko­dwa olu­ngi­le­yo uza­phi­la ngo­kho­lo lwa­khepq.

5 Ye­bo fu­thi, ngo­ba ekho­hli­sar nge­wa­yi­nis, engu­mu­ntu ozi­khu­khu­me­za­yo, enga­hla­li ekha­yat, ekhu­li­sa isi­lo­yi­so sa­kheu nje­nge­si­ho­gov, fu­thi unje­ngo­ku­fa, ka­su­thi­se­kiw, ko­dwa ubu­the­le­la ku­ye zo­nke izi­zwex, azi­qo­qe­le bo­nke aba­ntuy.

6 Bo­nke la­ba ka­ba­yi­ku­pha­ka­mi­saz umze­ke­li­so nga­ye yi­nia, le­sa­gabc esi­yi­nhle­ki­sad nga­ye? Nja­lo ba­za­ku­thi: Ma­ye ku­ye owa­ndi­sa oku­nge­yi­si­kho okwa­khee! Ko­ze ku­be ni­nif? Lo­ze­thwe­sa nge­zi­ba­mbi­so.

7 Ka­ba­yi­ku­hle ba­su­ku­me ba­ku­lu­me yi­nig, ba­vu­ke aba­za­ku­thu­thu­me­li­sa yi­nih? Nja­lo uza­ku­ba yi­zi­mpa­ngo ku­boi.

8 Ngo­ba we­na uzi­pha­ngi­le izi­zwe ezi­ne­ngij, yo­nke insa­li ya­ba­ntuk iza­ku­pha­ngal; nge­nxa ye­ga­zi eli­ne­ngi la­ba­ntum, lo­dla­ke­la lwe­li­zwen, umu­zi, la­bo bo­nke aba­hla­la ki­woo.

9 Ma­ye ko­zu­ze­la indlu ya­khe inzu­zo embip, uku­ze abe­ke isi­dle­ke sa­kheq nga­phe­zu­lu, uku­ze akhu­lu­lwe esa­ndle­ni so­bu­bir.

10 Indlu ya­kho usu­yi­ce­be­le ihla­zo, ngo­ku­qu­ma aba­ntu aba­ne­ngi; wo­ni­le ume­le­ne lo­mphe­fu­mu­lo wa­khos.

11 Ngo­ba ili­tshe li­za­kha­la li­se­mdu­li­nit, lo­thu­ngo lu­li­phe­ndu­le lu­se­si­go­dwe­ni.

12 Ma­ye ko­wa­kha umu­zi nge­ga­zi eli­ne­ngiu, ami­se ido­lo­bho nge­si­pha­mbe­kov.

13 Kha­nge­la, ka­ku­ve­li eNko­si­ni ya­ma­ba­ndla yi­ni uku­thi izi­zwe zi­za­tshi­ka­tshi­ke­law umli­lox, la­ba­ntuy ba­zi­di­ni­sez nge­zea?

14 Ngo­ba umhla­ba uza­gcwa­lab ngo­lwa­zic lwe­nka­zi­mu­lo ye­Nko­sid, nje­nga­ma­nzi esi­be­ke­la ulwa­ndlee.

15 Ma­ye ko­na­thi­sa uma­khe­lwa­ne wa­khef, othu­lu­lag imbo­dle­la ya­khoh, omda­ki­sa la­yei, uku­ze ubu­ke­le ubu­nqu­nu ba­boj!

16 Uza­su­tha nge­hla­zo ku­lo­du­mok; na­tha la­we, we­mbu­le ijwa­bul! Inke­zo ye­sa­ndla se­Nko­si so­ku­ne­ne iza­phe­ndu­ke­la ku­wem, le­hla­zo li­be phe­zu ko­du­mo lwa­khon.

17 Ngo­ba udla­ke­lao lwe­Le­bha­no­ni lu­za­ku­si­be­ke­lap, lo­ku­chi­the­ka kwe­zi­nya­ma­za­na ku­be­thu­seq, nge­nxa ye­ga­zi eli­ne­ngi la­ba­ntur, lo­dla­ke­la lwe­li­zwes, umu­zi, la­bo bo­nke aba­hla­la ki­wot.

18 Si­si­za­ni isi­tho­mbe esi­ba­zi­we­yo lo­khu umbu­mbi wa­so esi­ba­zi­leu? Ku­mbe isi­tho­mbe esi­bu­njwe ngo­ku­nci­bi­li­ki­sa, lo­mfu­ndi­si wa­ma­ngav, oku­thi umbu­mbi athe­mbe ko­ku­bu­nji­we­yo kwa­khe, ukwe­nza izi­tho­mbe ezi­yi­zi­mu­ngu­luw?

19 Ma­ye ku­ye otsho ku­so isi­go­do: Pha­pha­ma! Le­li­tshe­ni eli­yi­si­mu­ngu­lu: Vu­ka, lo­na li­za­fu­ndi­sa! Kha­nge­la, ku­na­nye­kwe nge­go­li­de le­si­li­va, nja­lo ku­nge­kho mo­ya pha­ka­thi kwa­khox.

20 Ko­dwa iNko­si ise­the­mpe­li­ni la­yo eli­ngcwe­ley; thu­la pha­mbi kwa­yo, mhla­ba wo­nkez.

Umkhu­le­ko ka­Ha­bha­khu­khi

3Umkhu­le­ko ka­Ha­bha­khu­khi umpro­fe­thi nga­ma­Shi­ga­yo­nia.

2 Nko­si, ngi­zwi­le umbi­ko wa­khob, nge­sa­bac; Nko­si, vu­se­le­lad umse­be­nzi wa­kho pha­ka­thi kwe­mi­nya­ka, pha­ka­thi kwe­mi­nya­ka we­nze kwa­zi­wee; ola­ke­ni ukhu­mbu­le umu­saf.

3 UNku­lu­nku­lu wa­ve­la eThe­ma­nig, lo­Ngcwe­le enta­be­ni ye­Pa­ra­nih. Se­la*. Inka­zi­mu­lo ya­khe ya­si­be­ke­la ama­zu­lu, lo­mhla­ba wa­gcwa­la indu­mi­so ya­khe.

4 Lo­ku­cwa­zi­mu­la kwa­ku­nje­ngo­ku­kha­nya, wa­ye­le­mi­se­be ephu­ma esa­ndle­ni sa­khe; nja­lo ku­la­pho okwa­fi­hlwa ama­ndla akhei.

5 Pha­mbi kwa­khe kwa­ha­mba uma­tsha­ya­bhu­qe we­si­foj, le­la­nga­bi la­phu­makl ezi­nya­we­ni za­khem.

6 We­ma, wa­li­nga­ni­sa umhla­ba; wa­bo­na, wa­thu­thu­me­li­sa izi­zwen; le­nta­ba za­pha­ka­deo za­hla­ka­ze­kap, ama­qa­qa ama­ndu­lo akho­tha­maq; izi­ndle­la za­pha­ka­de zi­nge­za­khe.

7 Nga­bo­na ama­the­nte eKu­sha­nir pha­nsi kwe­nhlu­phe­kos; ama­khe­the­ni eli­zwe le­Mi­di­ya­ni athu­thu­me­lat.

8 INko­si ya­thu­ku­the­le­lau imi­fu­la yi­niv? Ula­ka lwa­kho lwa­lu­me­le­ne le­mi­fu­la yi­niw? Intu­ku­the­lo ya­kho ya­yi­me­le­ne lo­lwa­ndle yi­ni, lo­khu uga­de ama­bhi­za akho, izi­nqo­la za­kho zo­si­ndi­sox?

9 Ida­ndi­li la­kho le­mbu­li­we la­ve­la oba­lay, nje­ngo­kwe­zi­fu­ngo ze­zi­zwe, ngi­tsho ili­zwiz la­kho. Se­la*. Wa­qhe­ke­za umhla­baa nge­mi­fu­lab.

10 Inta­bac za­ku­bo­nad, za­thu­thu­me­lae; isi­khu­khu­la sa­ma­nzi se­dlu­la; uku­ju­la kwa­khu­pha ili­zwi la­khof, kwa­pha­ka­mi­se­la iza­ndla za­kho phe­zu­lug.

11 Ila­nga le­nya­nga kwe­mah enda­we­ni ya­kho yo­ku­hla­lai; eku­kha­nye­ni imi­tsho­ko ya­kho ya­ha­mbaj, ngo­ku­kha­zi­mu­la ko­ku­pha­zi­ma ko­mkho­nto wa­khok.

12 Ngo­ku­thu­ku­the­la wa­nya­the­la ili­zwel, ngo­la­ka wa­bhu­la izi­zwem.

13 Wa­phu­me­la usi­ndi­so lwa­ba­ntu ba­khon, usi­ndi­so lo­gco­tshi­we­yo wa­khoo; uli­ma­za ikha­nda endli­ni yo­kho­hla­ke­le­yop, ngo­kwe­mbu­la isi­se­ke­loq ku­ze ku­be se­nta­nye­nir. Se­la*.

14 Wa­hla­ba nge­mi­kho­nto ya­khe inhlo­ko ya­ma­do­da akhe empis; ba­ba nje­nge­si­vu­ngu­za­net uku­ngi­hla­ka­zau; uku­tho­ko­za kwa­bo kwa­ku­nje­ngo­ku­dla aba­ya­nga nga­se­sev.

15 Wa­nya­the­la pha­ka­thi ko­lwa­ndlew nga­ma­bhi­za akhox, inqu­mbi ya­ma­nzi ama­ne­ngi.

16 La­pho ngi­si­zway, isi­su sa­mi sa­thu­thu­me­laz; inde­be za­mi za­qha­qha­ze­la nge­li­zwi; uku­bo­la kwa­nge­na ema­tha­nje­ni ami, nga­thu­thu­me­la enda­we­ni ya­mia, uku­ze ngi­phu­mu­le ngo­su­ku lo­hlu­phob; la­pho ese­nyu­ka eme­le­ne la­ba­ntu uza­ba­hla­se­lac.

17 Lo­ba umkhi­wa unga­kha­hle­li, ku­nge­kho le­si­vu­no se­si­vi­ni, umse­be­nzi wo­mhlwa­thi uza­phu­thad, la­ma­si­mu anga­ve­zi uku­dla, izi­mvu zi­za­qu­nywae zi­su­ke esi­ba­ye­nif, ku­nga­bi kho­na inko­mo ezi­ba­ye­ni;

18 ka­nti mi­na ngi­za­tho­ko­za eNko­si­nig, ngi­ja­bu­le ku­Nku­lu­nku­lu wo­si­ndi­so lwa­mih.

19 UJe­ho­va iNko­si unga­ma­ndla ami; nja­lo uza­kwe­nza inya­wo za­mi zi­be nje­nge­ze­zi­mpa­lai, inge­nze uku­thi ngi­nya­the­lej ezi­nda­we­ni za­mi ezi­pha­ke­me­yoklm. Ku­mqo­ndi­si wo­ku­hla­be­le­la nga­ma­cha­cho amin.

UZE­FA­NI­YA

Usu­ku lwe­Nko­si lu­so­nde­le

1Ili­zwi le­Nko­si ela­fi­ka ku­Ze­fa­ni­ya, indo­da­na ka­Ku­shi, indo­da­na ka­Ge­da­li­ya, indo­da­na kaA­ma­ri­ya, indo­da­na ka­He­ze­khi­yaa, ezi­nsu­kwi­ni zi­ka­Jo­si­ya, indo­da­na kaA­mo­ni, inko­si ya­ko­Ju­da.

2 Ngi­za­qe­da lo­ku­qe­da ko­nke ku­su­ke ebu­swe­ni bo­mhla­ba­thi, itsho iNko­si.

3 Ngi­za­qe­dab umu­ntu le­nya­ma­za­nac, ngi­qe­ded izi­nyo­ni za­ma­zu­lue, le­zi­nhla­nzi zo­lwa­ndlefg, le­zi­khu­be­ki­so ka­nye la­ba­bih, ngi­qu­me umu­ntu asu­ke ebu­swe­ni bo­mhla­ba­thii, itsho iNko­si.

4 Fu­thi ngi­za­kwe­lu­le­la isa­ndla sa­mi phe­zu ku­ka­Ju­da, la­phe­zu kwa­bo bo­nke aba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma, ngi­qu­mej insa­li ka­Bha­li isu­ke ku­li­nda­wok, ibi­zol la­ma­Khe­ma­ri­mi ka­nye la­ba­pri­stim;

5 la­la­bo aba­kho­nza ibu­tho la­ma­zu­lun phe­zu kwe­zi­mpa­hla ze­zi­ndluo; la­la­bo aba­kho­nzap ba­fu­nge nge­Nko­siqr, nja­lo ba­fu­ngest ngo­Ma­li­ka­muu,

6 la­ba­bu­ye­la emu­vav eku­yi­la­nde­le­ni iNko­siw, la­ba­nga­yi­di­nga­nga iNko­si, be­nga­bu­za­nga nga­yox.

7 Thu­la ebu­kho­ne­ni be­Nko­si uJe­ho­vay; ngo­ba usu­ku lwe­Nko­si lu­se­du­ze; ngo­ba iNko­si ilu­ngi­si­le umhla­tshe­loz, ya­ngcwe­li­sa aba­nxu­si­we­yo ba­yoa.

8 Ku­za­ku­thi-ke ngo­su­ku lo­mhla­tshe­lo we­Nko­si ngi­je­zi­se izi­pha­tha­ma­ndlab, la­ma­do­da­na enko­sic, la­bo bo­nke aba­gqo­ked izi­gqo­ko za­be­zi­zwee.

9 La­nga­lo­lo­su­ku ngi­za­je­zi­sa bo­nke abe­qa phe­zu ko­mbu­nduf, aba­gcwa­li­sa indlu ya­ma­kho­si abo ngo­dla­ke­la la­nge­nko­hli­so.

10 La­nga­lo­lo­su­ku, itsho iNko­si, ku­za­ku­ba le­li­zwi lo­ku­kha­la li­ve­la esa­ngwe­ni le­nhla­nzig, lo­ku­qhi­nqa isi­li­loh ku­ve­la kwe­le­si­bi­lii, lo­ku­fo­hlo­za oku­khu­lu ku­ve­la ema­qa­qe­ni.

11 Qhi­nqa­ni isi­li­lo, li­na ba­hla­lij be­Ma­ke­te­shik, ngo­ba bo­nke aba­ntu aba­the­ngi­sa­yo ba­qu­nye­lwe pha­nsil; bo­nke aba­thwa­la isi­li­va ba­qu­nyi­we.

12 Ku­za­ku­thi-ke nga­le­so­si­kha­thi ngi­hlo­le iJe­ru­sa­le­mamn nge­zi­ba­neo, ngi­je­zi­se ama­do­da aji­yi­le­yo ezi­nze­ce­ni za­wop, athi enhli­zi­ywe­ni ya­wo: INko­si ka­yi­yi­kwe­nza oku­hle, fu­thi ka­yi­yi­kwe­nza oku­biq.

13 Nga­kho ino­tho ya­bo iza­ku­ba yi­mpa­ngo, le­zi­ndlu za­bo zi­be lu­nxi­war. Fu­thi ba­za­kwa­kha izi­ndlu, ko­dwa ba­nga­hla­li ku­zos; nja­lo ba­za­hla­nye­la izi­vi­nit, ko­dwa ba­nga­na­thi iwa­yi­ni la­zou.

14 Usu­ku olu­khu­lu lwe­Nko­siv lu­se­du­ze, lu­se­du­ze, lu­ya­pha­ngi­sa ka­khu­luw; ili­zwi lo­su­ku lwe­Nko­si; iqha­wex li­za­kha­lay kho­na ka­bu­hlu­nguz.

15 Lo­lo­su­ku lu­su­ku lo­la­kaa, usu­ku lo­ku­hlu­phe­kab lo­si­zic, usu­ku lwe­nci­tha­ka­lod le­gwa­du­lee, usu­ku lo­mnya­ma lo­bu­mnya­maf, usu­ku lwa­ma­ye­zi lo­bu­mnya­ma obu­nzi­magh,

16 usu­ku lo­pho­ndoi lo­lo­mkho­sij ome­le­ne le­mi­zi ebi­ye­lwe nge­mi­tha­nga­la, lo­lu­me­le­ne le­zi­ngo­nsi ezi­pha­ke­me­yok.

17 Nja­lo ngi­za­ba­ci­nde­ze­la aba­ntul, uku­ze ba­ha­mbe nje­nge­zi­pho­fum, ngo­ba bo­ni­le eNko­si­ni; le­ga­zi la­bo li­za­thu­lu­lwa nje­ngo­thu­lin, le­nya­mao ya­bo nje­ngo­bu­lo­ngwep.

18 Le­si­li­va sa­bo le­go­li­de la­bo ka­ku­yi­ku­ba la­kho uku­ba­khu­lu­laq ngo­su­ku lo­la­ka lwe­Nko­sir; ko­dwa ili­zwe lo­nke li­za­qe­dwas ngu­mli­lot wo­bu­khwe­le ba­you; ngo­ba iza­qe­da, ngi­tsho nge­si­pha­ngi­pha­ngi, nga­bo bo­nke aba­hla­li be­li­zwev.

Uku­gwe­tshwa kwe­zi­zwe

2Zi­bu­tha­ni­se­ni, li­zi­bu­tha­ni­se, li­na si­zwe esi­nga­lo­yi­se­ki­yoa,

2 isi­mi­so si­nga­ka­za­lib, la­lo­lo­su­ku lwe­dlu­le nje­nga­ma­kho­ba, intu­ku­the­lo yo­la­ka lwe­Nko­si inga­ka­le­hle­lic, usu­ku lo­la­ka lwe­Nko­si lu­nga­ka­le­hle­li.

3 Di­nga­ni iNko­sid, li­na lo­nke aba­mne­ne bo­mhla­bae, ele­nze isa­hlu­le­lo sa­yo; di­nga­ni uku­lu­nga, li­di­nge ubu­mne­ne; mhla­wu­mbef li­nga­fi­hlwa ngo­su­ku lo­la­ka lwe­Nko­sig.

4 Ngo­ba iGa­zahij iza­de­lwak, leA­shi­ke­lo­ni ibe lu­nxi­walmn; ba­za­xo­tsha iA­shi­do­diop emi­ni enku­luq, leE­khi­ro­nirs isi­tshu­nwe.

5 Ma­ye kwa­ba­khi­le­yo be­li­zwet lo­lwa­ndleu, isi­zwe sa­ma­Ke­re­thiv! Ili­zwi le­Nko­si li­me­le­ne la­ni. We­na Kha­na­ni, li­zwe la­ma­Fi­li­stiw, ngi­za­ku­chi­tha, ku­ze ku­nga­bi lo­mhla­lix.

6 Le­li­zwey lo­lwa­ndlez li­za­ku­ba nga­ma­dle­lo, izi­go­di za­be­lu­si, le­zi­ba­ya ze­zi­mvua.

7 Nja­lo ili­zwe li­za­ku­bab nge­le­nsa­li ye­ndlu ka­Ju­dac; ba­za­ku­dla ku­lod; ku­si­hlwa ba­za­la­lae ezi­ndli­nif zeA­shi­ke­lo­nig; ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo iza­ba­ha­mbe­lah, iphe­ndu­le uku­thu­njwa kwa­boi.

8 Ngi­yi­zwi­lej inhla­mba ka­Mo­wa­bik, lo­ku­thu­kal kwa­ma­do­da­na kaA­mo­nim, aba­hla­mba­ze nga­kho aba­ntu ba­mi, be­zi­khu­li­san be­me­le­ne lo­mngce­le wa­boo.

9 Nga­kho ku­phi­la kwa­mip, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li, isi­bi­li uMo­wa­bi uza­ku­baq nje­nge­So­do­mar, la­ba­ntwa­na ba­kaA­mo­nis nje­nge­Go­mo­rat, inda­wo ye­zi­mba­ba­za­neu, le­mi­go­di ye­tshwa­yiv, le­nci­tha­ka­lo ku­ze ku­be pha­ka­dew. Insa­li ya­ba­ntu ba­mi iza­ba­pha­ngax, la­ba­se­le­yo ba­ba­ntu ba­mi ba­dle ili­fa la­boy.

10 Lo­khu ba­za­ku­ba la­kho enda­we­ni yo­ku­zi­pha­ka­mi­sa kwa­boz, ngo­ba ba­thu­ka, ba­zi­khu­li­sa be­me­le­ne la­ba­ntu be­Nko­si ya­ma­ba­ndlaa.

11 INko­si iza­kwe­sa­be­ka ki­bo, ngo­ba iza­ca­ki­sa bo­nke onku­lu­nku­lu bo­mhla­bab; nja­lo ba­za­kho­tha­ma ku­yec, ngu­lo­wo la­lo­wo ese­nda­we­ni ya­khed, zo­nke izi­hle­nge ze­zi­zwee.

12 La­ni maE­thi­yo­phi­yaf, li­za­ku­ba nga­ba­bu­le­we­yog nge­nke­mba ya­mih.

13 Nja­lo iza­kwe­lu­la isa­ndla sa­yo ime­le­ne le­nya­ka­tho, ichi­the iA­si­ri­yai, ibe­ke iNi­ne­vej ibe lu­nxi­wa, yo­me nje­nge­nka­nga­lak.

14 Nja­lo imi­hla­mbi iza­la­la pha­nsi pha­ka­thi kwa­yolm, zo­nke izi­nya­ma­za­na ze­zi­zwen; la­lo iwu­nkweo ka­nye le­nhlo­ni ku­la­le ezi­du­kwi­ni za­yop; ili­zwi li­za­hla­be­la ewi­ndi­ni, inci­tha­ka­lo ibe se­mbu­ndwi­niq; ngo­ba eza­kwe­mbu­lar umse­be­nzi wo­mse­da­ris.

15 Lo ngu­mu­zi oja­bu­la­yot, obu­hle­zi ngo­ku­vi­ke­le­kau, owa­wu­si­thi enhli­zi­ywe­ni ya­wo: Yi­mi, nja­lo ka­kho omu­nye nga­pha­ndle kwa­mivw. Ye­ka uku­ba kwa­wo yi­nci­tha­ka­lo, inda­wo yo­ku­la­la ye­zi­nya­ma­za­nax! Wo­nke owe­dlu­la ki­woy uya­nci­faza, anyi­ki­nye isa­ndla sa­kheb.

Iso­no se­Je­ru­sa­le­ma lo­ku­khu­lu­lwa kwa­yo

3Ma­ye ko­we­nya­nye­ka­yo lo­ngco­li­le­yo, umu­zi oci­nde­ze­la­yoa!

2 Ka­wu­la­le­la­nga ili­zwib; ka­we­mu­ke­la­nga uku­la­ywac; ka­wu­the­mbe­la­nga eNko­si­ni; ka­wu­so­nde­la­nga ku­Nku­lu­nku­lu wa­wod.

3 Izi­pha­tha­ma­ndla za­wo pha­ka­thi kwa­woef zi­yi­zi­lwa­ne ezi­bho­nga­yog; aba­hlu­le­li ba­woh ba­zi­mpi­sii zo­ku­hlwaj; ka­zi­khu­khu­zi itha­mbo eku­se­ni.

4 Aba­pro­fe­thi ba­wokl ba­nga­ba­nga­kha­tha­li­yo, aba­ntu aba­kho­hli­sa­yom; aba­pri­sti ba­won se­be­ngco­li­se inda­wo engcwe­leo, be­nze udla­ke­la ku­mthe­thop.

5 INko­si elu­ngi­le­yoq ipha­ka­thi kwa­wor, ka­yi­yi­kwe­nza ubu­bis; uku­sa ngo­ku­sa ibe­ka isa­hlu­le­lo sa­yo eku­kha­nye­ni, ka­yi­phu­thit; ko­dwa onga­lu­nga­nga ka­zi inhlo­niu.

6 Ngi­zi­qu­mi­le izi­zwev, izi­ngo­nsi za­zo zi­nga­ma­nxi­waw, nge­nzi­le izi­ta­la­da za­zo inci­tha­ka­lo, uku­ze ku­nga­dlu­li mu­ntux; imi­zi ya­zo idi­li­zi­we, ka­ku­se­kho mu­ntu, ka­ku­la­mhla­liy.

7 Nga­thi: Isi­bi­li uza­nge­sa­baz, we­mu­ke­le uku­la­ywaa; uku­ze inda­wo ya­khe yo­ku­hla­la inga­qu­nywa, ko­nke engi­mje­zi­sa nga­khob; si­bi­li ba­vu­ka ngo­vi­vic, ba­zo­na­ka­li­se zo­nke ize­nzo za­bod.

8 Nga­kho ngi­li­nde­la­ni, itsho iNko­sie, ku­ze ku­be lu­su­ku engi­za­vu­ke­la impa­ngof nga­lo. Ngo­ba isa­hlu­le­lo sa­mi si­yi­ku­bu­the­le­la izi­zweg, uku­ze ngi­qo­qe imi­bu­soh, ngi­thu­lu­le­le phe­zu kwa­bo intu­ku­the­lo ya­mi, ko­nke uku­vu­tha ko­la­ka lwa­mi; ngo­ba umhla­ba wo­nke uza­qo­thu­lwa ngu­mli­lo wo­bu­khwe­le ba­mii.

9 Ngo­ba nga­le­so­si­kha­thi ngi­za­bu­yi­se­la eba­ntwi­ni uli­mi olu­hla­mbu­lu­ki­le­yoj, uku­ze bo­nke ba­bi­ze ibi­zo le­Nko­si, uku­ze ba­yi­kho­nze nga­hlo­mbe li­nye.

10 Ku­su­ke­la phe­tshe­ya kwe­mi­fu­lak yeE­thi­yo­phi­yal aba­nce­ngi ba­mi, indo­da­ka­zi ya­ba­hla­ka­ze­ki­le­yo ba­mim., ba­za­le­than umni­ke­lo wa­mio.

11 Nga­lo­lo­su­kup ka­wu­yi­ku­ya­nge­ka nge­nxa ye­ze­nzo za­kho zo­nkeq, opha­mbu­ke nga­zo ki­mi, ngo­ba nga­le­so­si­kha­thi ngi­za­khu­pha pha­ka­thi kwa­kho aba­tho­ko­za eku­zi­khu­khu­me­ze­ni kwa­khor; fu­thi ka­wu­sa­yi­ku­bu­ya uzi­pha­ka­mi­se enta­be­ni ya­mi engcwe­les.

12 Nja­lo ngi­za­tshi­ya pha­ka­thi kwa­kho aba­ntu aba­hlu­phe­ki­le­yo la­ba­nga­ba­ya­ngat; bo­na ba­za­the­mba ebi­zwe­ni li­ka­Je­ho­vau.

13 Insa­li ya­koI­sra­ye­liv ka­yi­yi­kwe­nza ubu­biw, ka­yi­yi­ku­khu­lu­ma ama­ngax; nja­lo ka­ku­yi­ku­fu­nya­nwa uli­mi olu­kho­hli­sa­yo emlo­nye­ni wa­yoy; ngo­ba bo­na ba­za­ku­dlaz ba­la­le pha­nsiab, nja­lo ku­nge­kho obe­sa­bi­sa­yoc.

14 Hla­be­le­lad, ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­nie; me­me­za, Isra­ye­lif; tho­ko­za, uja­bu­le nge­nhli­zi­yo yo­nke, ndo­da­ka­zi ye­Je­ru­sa­le­ma.

15 INko­si isu­si­le iza­hlu­le­lo za­kho, isi­xo­tshi­le isi­tha sa­kho; inko­si ya­koI­sra­ye­lig, uJe­ho­va, ipha­ka­thi kwa­khoh; ka­wu­sa­yi­ku­bo­na oku­bii.

16 Nga­lo­lo­su­kuj ku­za­ku­thi­wa kuyo iJe­ru­sa­le­ma: Unge­sa­bik; la­we Zi­yo­ni, ka­zi­nga­da­nga­lil iza­ndla za­khom.

17 INko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho pha­ka­thi kwa­kho ila­ma­ndlan, iza­si­ndi­sa; iza­ja­bu­la nga­we nge­nto­ko­zoo; iza­thu­la otha­ndwe­ni lwa­yo, itha­be nga­we ngo­ku­hla­be­le­la.

18 Ngi­za­ba­bu­tha aba­da­bu­ka nge­nxap ye­nhla­nga­no emi­si­we­yo, be­ve­la ku­weq; ihla­zo li­ngu­mthwa­lo ku­bo.

19 Kha­nge­la, nga­le­so­si­kha­thi ngi­za­ku­ba lo­kwe­nzar la­bo bo­nke aba­ku­hlu­pha­yos; ngi­si­ndi­se oqhu­la­yot, ngi­bu­theu oxo­tshi­we­yov; ngi­ba­be­ke ba­be yi­ndu­mi­sowx le­bi­zoy ku­lo lo­nke ili­zwe le­hla­zo la­bo.

20 Nga­le­so­si­kha­thiz ngi­za­li­nge­ni­saa, la­nge­si­kha­thi engi­za­li­bu­the­le­la nga­so; ngo­ba ngi­za­le­nza li­be li­bi­zob le­ndu­mi­socd pha­ka­thi kwa­ba­ntu bo­nke bo­mhla­ba, la­pho se­ngi­bu­yi­sae aba­thu­nji­we­yo be­nu pha­mbi kwa­me­hlo enu, itsho iNko­si.

UHA­GA­YI

Aba­ntu ba­khu­tha­zwa ukwa­kha ithe­mpe­li

1Ngo­mnya­ka we­si­bi­li ka­Da­ri­yu­si inko­sia, nge­nya­nga ye­si­thu­pha, ngo­su­ku lo­ku­qa­la lwe­nya­nga, kwa­fi­ka ili­zwi le­Nko­si nge­sa­ndla si­ka­Ha­ga­yi umpro­fe­thi ku­Ze­ru­bha­bhe­lib indo­da­na ka­She­ya­li­thi­ye­lic, umbu­si wa­ko­Ju­dad, la­ku­Jo­shu­wa indo­da­nae ka­Je­ho­za­da­kifg, umpri­sti omkhu­lu, li­si­thih:

2 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, isi­thi: La­ba­ba­ntu ba­thi: Isi­kha­thi ka­sika­fi­ki, isi­kha­thi so­ku­thi indlu ye­Nko­si ya­khi­we.

3 La­se­li­fi­ka ili­zwi le­Nko­si nge­sa­ndla si­ka­Ha­ga­yi umpro­fe­thi, li­si­thii:

4 Ku­yi­si­kha­thi se­nu li­na ngo­kwe­nu yi­ni, so­ku­thi li­hla­lej ezi­ndli­ni ze­nu eze­mbe­swe nga­pha­ka­thi nga­ma­pu­la­nkak, ka­nti le indlu ilu­nxi­wal?

5 Nga­kho kha­the­si itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Be­ka­ni inhli­zi­yo ye­nu ezi­ndle­le­ni ze­num.

6 Li­hla­nye­le oku­ne­ngin, la­nge­ni­sa oku­lu­tshwa­nao; li­ya­dla, ko­dwap ka­li­su­thiq; li­ya­na­tha, ko­dwar ka­li­kho­lwas; li­ya­gqo­ka, ko­dwa ka­kho okhu­du­ma­la­yo, lo­ho­la umho­lo uho­le­la umho­lo esi­khwa­me­ni esi­bho­bo­ki­le­yot.

7 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Be­ka­ni inhli­zi­yo ye­nu ezi­ndle­le­ni ze­nuu.

8 Ye­nyu­ke­la­ni enta­be­ni, li­le­the izi­go­do, la­khe indlu; nja­lo ngi­za­tho­ko­za nga­yo, ngi­du­nyi­swe, itsho iNko­siv.

9 Be­li­kha­nge­le oku­ne­ngi, ko­dwa kha­nge­la­ni, ku­be ku­lu­tshwa­naw; la­pho li­ku­le­tha ekha­ya, ngi­ku­phe­phe­thi­lex. Ku­nga­ni? itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla. Nge­nxa ye­ndlu ya­mi elu­nxi­way, ka­nti li­na li­ya­gi­ji­ma ngu­lo­wo la­lo­wo esi­ya endli­ni ya­khe.

10 Nga­kho-ke ama­zu­lu phe­zu kwe­nuz aya­go­dla uku­ze ku­nga­bi la­ma­zo­lo, lo­mhla­ba­thi uya­go­dlaa izi­the­lo za­wob.

11 Nga­se­ngi­bi­za imba­le­la phe­zu kwe­li­zwe, la­phe­zu kwe­zi­nta­bac, la­phe­zu kwa­ma­be­led, la­phe­zu kwe­wa­yi­ni eli­tshae, la­phe­zu kwa­ma­fu­thaf, la­phe­zu kwa­lo­kho umhla­ba­thi oku­ve­za­yo, la­phe­zu kwa­ba­ntu, la­phe­zu kwe­zi­nko­mo, la­phe­zu kwa­wo wo­nke umse­be­nzi we­za­ndlag.

12 Kho­nah uZe­ru­bha­bhe­li indo­da­nai ka­She­ya­li­thi­ye­lij, lo­Jo­shu­wa indo­da­nak ka­Je­ho­za­da­ki, umpri­sti omkhu­lulm, la­yo yo­nke insa­li ya­ba­ntu, ba­li­la­le­la ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bon, la­ma­zwi ka­Ha­ga­yi umpro­fe­thi, nje­ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo wa­ye­mthu­mi­le; nja­lo aba­ntu be­sa­ba pha­mbi kwe­Nko­si.

13 Wa­se­khu­lu­ma uHa­ga­yi isi­thu­nywa se­Nko­si nge­li­zwi le­Nko­si eba­ntwi­nio, esi­thi: Ngi­la­ni, itsho iNko­sip.

14 INko­si ya­si­vu­sa umo­yaq ka­Ze­ru­bha­bhe­li indo­da­na ka­She­ya­li­thi­ye­lir, umbu­si wa­ko­Ju­das, lo­mo­ya ka­Jo­shu­wa indo­da­na ka­Je­ho­za­da­ki, umpri­sti omkhu­lu, lo­mo­ya we­nsa­li yo­nke ya­ba­ntut; ba­se­be­si­za, be­nza umse­be­nzi endli­ni ye­Nko­si ya­ma­ba­ndla, uNku­lu­nku­lu wa­bou,

15 ngo­su­ku lwa­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne lwe­nya­nga, nge­ye­si­thu­pha, ngo­mnya­ka we­si­bi­li ka­Da­ri­yu­si inko­siv.

Ubu­hle be­the­mpe­li eli­tsha

2Ngenya­nga ye­si­kho­mbi­saa, ngo­lwa­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nye lwe­nya­ngab, kwa­fi­ka ili­zwi le­Nko­si nge­sa­ndla si­ka­Ha­ga­yi umpro­fe­thi, li­si­thi:

2 Khu­lu­ma kha­the­si ku­Ze­ru­bha­bhe­li indo­da­na ka­She­ya­li­thi­ye­lic, umbu­si wa­ko­Ju­dad, la­ku­Jo­shu­wa indo­da­na ka­Je­ho­za­da­ki, umpri­sti omkhu­lue, la­ku­nsa­li ya­ba­ntuf, usi­thi:

3 Ngu­ba­ni ose­le­yo pha­ka­thi kwe­nu owa­bo­na li­ndlug enka­zi­mu­lwe­ni ya­yo ya­ku­qa­lah? Li­yi­bo­na nja­ni kha­the­si? Ka­yi­nje­nge­nto enge­kho yi­ni eme­hlwe­ni enu nxa ili­nga­ni­swa la­yoi?

4 Ka­nti kha­the­si qi­naj, Ze­ru­bha­bhe­li, itsho iNko­sik; uqi­nel, Jo­shu­wa, ndo­da­na ka­Je­ho­za­da­ki, mpri­sti omkhu­lum; li­qi­ne, la­ni lo­nke ba­ntu be­li­zwe, itsho iNko­sin, li­se­be­nzeo: ngo­ba ngi­la­ni, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndlap,

5nje­ngo­kwe­li­zwiqr enga­vu­me­la­na nga­lo la­ni eku­phu­me­ni kwe­nu eGi­bhi­thes, ngo­ku­nja­lo umo­ya wa­mi uhla­la pha­ka­thi kwe­nut; li­nge­sa­biu.

6 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Ku­se­ka­nyev, ku­yi­si­kha­tsha­naw, ngi­za­za­ma­za­mi­sa ama­zu­lu, lo­mhla­ba, lo­lwa­ndle, lo­mhla­ba­thi owo­mi­le­yo;

7 ngi­za­ma­za­mi­sex izi­zwe zo­nkey, le­si­lo­yi­so se­zi­zwe zo­nkez si­za­fi­kaa; ngi­gcwa­li­se li­ndlu nge­nka­zi­mu­lobc, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

8 Isi­li­va nge­sa­mi, le­go­li­de nge­la­mid, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

9 Inka­zi­mu­loef ya­li­ndlu yo­ku­ci­na iza­ku­ba nku­lug ku­le­yo­ku­qa­lah, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla; la­ku­li­nda­wo ngi­za­ni­ka uku­thu­laij, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

Aba­ntu ba­khu­zwa ngo­ku­nga­the­mbe­ki kwa­bo

10 Ngo­lwa­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne lwenya­nga ye­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nyek, ngo­mnya­ka we­si­bi­li ka­Da­ri­yu­sil, la­fi­ka ili­zwi le­Nko­si nge­sa­ndla si­ka­Ha­ga­yi umpro­fe­thim, li­si­thi:

11 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Bu­za kha­the­si aba­pri­sti ngo­mthe­thon, usi­thi:

12 Uba umu­ntu ethwa­la inya­ma engcwe­le emphe­thwe­ni we­se­mba­tho sa­kheo, athi­nte isi­nkwa ngo­mphe­tho wa­khe, ku­mbe uku­dla oku­phe­ki­we­yo, ku­mbe iwa­yi­ni, ku­mbe ama­fu­tha, ku­mbe lo­ba yi­ku­phi uku­dla, ku­za­ku­ba ngcwe­le yi­ni? Aba­pri­sti ba­se­be­phe­ndu­la ba­thi: Ha­tship.

13 Wa­se­si­thi uHa­ga­yi: Uba ongco­li­swe yi­si­du­mbuq ethi­nta lo­ba yi­zi­phi za­le­zi, ku­za­ngco­la yi­nir? Aba­pri­sti ba­se­be­phe­ndu­la ba­thi: Ku­za­ngco­las.

14 Kho­na uHa­ga­yi wa­phe­ndu­la wa­thi: Ba­nja­lo la­ba­ba­ntu, fu­thi si­nja­lo le­si­si­zwe pha­mbi kwa­mitu, itsho iNko­si, fu­thi unja­lo wo­nke umse­be­nzi we­za­ndla za­bov, la­lo­kho aba­ku­ni­ke­la­yo la­pho ku­ngco­li­le.

15 Kha­the­si-ke, ake li­be­ke inhli­zi­yo ye­nu ku­kho, ku­su­ke­la ku­lo­lu­su­ku ku­si­ya pha­mbi­liwx, ku­nga­ka­be­kwa ili­tshe phe­zu kwe­li­tshe ethe­mpe­li­ni le­Nko­si;

16 ku­su­ke­la la­phoy umu­ntu efi­ka enqwa­be­ni ye­zi­li­nga­ni­so ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, kwa­ku­le­tshu­mi ku­phe­laz; esi­ya esi­kha­me­lwe­ni se­wa­yi­ni uku­kha imbi­za ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu esi­kha­me­lwe­ni, kwa­ku­la­ma­tshu­mi ama­bi­li ku­phe­laa.

17 Nga­li­tsha­ya ngo­ku­ha­ngu­ka la­nge­ngu­ma­nebc la­nge­si­qho­thod, wo­nke umse­be­nzi we­za­ndla ze­nue; ka­nti ka­liphe­ndu­ke­la­nga ki­mif, itsho iNko­si.

18 Ake li­be­ke inhli­zi­yo ye­nu ku­kho ku­su­ke­la ku­lo­lu­su­ku ku­si­ya phe­zu­lugh, ku­su­ke­la osu­kwi­ni lwa­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne lwenya­nga ye­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nyei, ngi­tsho ku­su­ke­la osu­kwi­ni isi­se­ke­lo se­the­mpe­li le­Nko­si si­be­kwaj, li­be­ke inhli­zi­yo ye­nuk.

19 Inhla­nye­lol ise­se­si­pha­le­ni yi­nim? Ye­bo, ivi­ni, lo­mkhi­wa, le­po­me­gra­na­ti*, le­si­hla­hla so­mhlwa­thi ka­ku­ka­the­li. Ku­su­ke­la ku­lo­lu­su­kun ngi­zali­bu­si­sao.

Isi­the­mbi­so se­Nko­si ku­Ze­ru­bha­bhe­li

20 Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ngo­kwe­si­bi­li ku­Ha­ga­yi ngo­lwa­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne lwe­nya­ngap, li­si­thi:

21 Khu­lu­ma ku­Ze­ru­bha­bhe­liq, umbu­si wa­ko­Ju­dar, usi­thi: Ngi­za­za­ma­za­mi­sa ama­zu­lu lo­mhla­bas.

22 Ngi­ge­nqu­le isi­hla­lo so­bu­kho­si se­mi­bu­sot, ngi­chi­the ama­ndla emi­bu­so ye­zi­zweu, ngi­ge­nqu­le inqo­la la­ba­ga­di ba­yov; la­ma­bhi­za la­ba­ga­di ba­wo ba­za­kwe­hla, ngu­lo­wo nge­nke­mba yo­mfo­wa­bow.

23 Nga­lo­lo­su­ku, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla, ngi­za­ku­tha­tha, we­na Ze­ru­bha­bhe­lix, ndo­da­na ka­She­ya­li­thi­ye­li, nce­ku ya­miy, itsho iNko­si, ngi­kwe­nze ube nje­nge­nda­nda­tho elo­pha­wuz; ngo­ba ngi­ku­khe­thi­leab, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

UZE­KHA­RI­YA

Aba­ntu ba­la­ywa uku­phe­ndu­ka ezo­nwe­ni za­bo

1Nge­nya­nga ye­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lia, ngo­mnya­ka we­si­bi­li ka­Da­ri­yu­si, kwa­fi­ka ili­zwi le­Nko­si ku­Ze­kha­ri­yab, indo­da­na ka­Be­re­ki­yac, indo­da­nad kaI­do umpro­fe­thie, li­si­thi:

2 INko­si ya­ba­thu­ku­the­le­la oyi­hlo nge­ntu­ku­the­lo.

3 Nga­kho wo­thi ku­bo: Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Phe­ndu­ke­la­ni ki­mifg, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla, la­mi ngi­za­phe­ndu­ke­la ki­nihi, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

4 Li­nga­bi nje­nga­bo­yi­hloj, aba­pro­fe­thi ba­ku­qa­la aba­me­me­za ki­bok, be­si­thi: Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Ake li­phe­ndu­ke ezi­ndle­le­ni ze­nu ezi­mbi le­ze­nzwe­ni ze­nu ezi­mbilm; ko­dwa ka­be­zwa­nga, ka­ba­ngi­la­le­la­ngan, itsho iNko­si.

5 Oyi­hloop, ba­nga­phiq? La­ba­pro­fe­thir, ba­phi­la la­pha­ka­de yi­ni?

6 Ko­dwa ama­zwi ami le­zi­mi­so za­mi, enga­ku­la­yas izi­nce­ku za­mi aba­pro­fe­thit, ka­ku­ba­fi­ca­nga oyi­hlo yi­ni? Ba­se­be­phe­ndu­ka ba­thi: Nje­nga­lo­khu iNko­si ya­ma­ba­ndla ya­yi­na­ka­na uku­ku­kwe­nza ki­thiu, nje­ngo­kwe­zi­ndle­la ze­thuv la­nje­ngo­kwe­ze­nzo ze­thuw, ngo­ku­nja­lo ye­nze ki­thi.

Umbo­no wo­mpro­fe­thi nga­ma­bhi­za

7 Ngo­su­ku lwa­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne lwe­nya­nga ye­tshu­mi la­nye, oku­yi­nya­nga uShe­ba­ti, ngo­mnya­ka we­si­bi­li ka­Da­ri­yu­six, la­fi­ka ili­zwi le­Nko­si ku­Ze­kha­ri­ya, indo­da­na ka­Be­re­ki­yay, indo­da­na kaI­do umpro­fe­thiz, li­si­thi:

8 Nga­bo­na ebu­su­ku, kha­nge­la-ke umu­ntua owa­ye­ga­de ibhi­za eli­bo­mvub, nja­lo wa­ye­mi pha­ka­thi kwe­zi­hla­hla za­ma­mi­te­li ezi­se­li­we­nic, le­mva kwa­khe kwa­ku­la­ma­bhi­za abo­mvud, ali­bhi­di, la­mhlo­phe.

9 Nga­se­ngi­si­thi: Ba­yi­ni la­ba, nko­si ya­mi? Ingi­lo­si eya­yi­khu­lu­ma la­mi ya­si­si­thi ki­mi: Mi­na ngi­za­ku­tshe­ngi­sa uku­thi la­ba ba­yi­nie.

10 Umu­ntu owa­ye­mi pha­ka­thif kwe­zi­hla­hla za­ma­mi­te­li wa­se­phe­ndu­la wa­thig: La­ba yi­bo iNko­si eba­thu­mi­le­yoh uku­ha­mba be­si­ya le la­le emhla­be­nii.

11 Ba­se­be­phe­ndu­la ingi­lo­si ye­Nko­si eya­yi­mi pha­ka­thij kwe­zi­hla­hla za­ma­mi­te­lik, ba­thi: Si­ha­mbi­le, sa­ya le la­le emhla­be­nil, kha­nge­la-ke, wo­nke umhla­ba uhle­zi uthu­lem.

12 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­phe­ndu­la ya­thin: Nko­si ya­ma­ba­ndlao, ko­ze ku­be ni­nip we­na unga­bi le­si­ha­wu phe­zu kwe­Je­ru­sa­le­ma la­phe­zu kwe­mi­zi ya­ko­Ju­daq, osu­yi­thu­ku­the­le­ler okwe­mi­nya­ka le enga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sas?

13 INko­si ya­si­phe­ndu­la ingi­lo­si eya­yi­khu­lu­ma la­mi nga­ma­zwi ama­hlet, ama­zwi adu­du­za­yo.

14 Nga­kho ingi­lo­si eya­yi­khu­lu­ma la­mi ya­thi ki­mi: Me­me­za, usi­thi: Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Ngi­lo­bu­khwe­le nge­Je­ru­sa­le­ma la­nge­Zi­yo­ni ngo­bu­khwe­le obu­khu­luu.

15 Nja­lo ngi­ya­thu­ku­the­la nge­ntu­ku­the­lo enku­lu nge­zi­zwev ezo­nwa­bi­le­yow; ngo­ba mi­na ngi­zo­ndi­le ka­nci­nya­nex, ko­dwa zo­na za­nce­di­sa nga­se­bu­bi­niy.

16 Nga­lo­kho, itsho nja­lo iNko­si: Ngi­bu­ye­le eJe­ru­sa­le­maz ngi­le­zi­ha­wua; indlu ya­mi iza­kwa­khi­wa ku­yob, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla, le­nta­mbo yo­ku­li­nga­ni­sa iza­kwe­lu­lwa phe­zu kwe­Je­ru­sa­le­mac.

17 Phi­nda ume­me­ze, usi­thi: Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Imi­zi ya­mi ise­za­sa­tsha­la­li­swad ngo­ku­hlee; nja­lo iNko­sif ise­za­du­du­za iZi­yo­nig, ise­za­yi­khe­tha iJe­ru­sa­le­mah.

Umbo­no wo­mpro­fe­thi nge­zi­mpo­ndo ezi­ne la­ba­kha­ndi

18 Nga­se­ngi­pha­ka­mi­sa ame­hlo ami, nga­bo­na, kha­nge­la-ke, impo­ndo ezi­nei.

19 Nga­se­ngi­si­thi ku­yo ingi­lo­si eya­yi­khu­lu­ma la­mi: Ku­yi­ni lo­khuj? Ya­si­si­thi ki­mi: Le­zi zi­mpo­ndo ezi­chi­tha­chi­the uJu­da, uI­sra­ye­li, le­Je­ru­sa­le­mak.

20 INko­si ya­si­ngi­tshe­ngi­sa aba­ba­zi aba­nel.

21 Nga­se­ngi­si­thi: La­ba ba­ze­kwe­nza­ni? Ya­si­khu­lu­ma isi­thi: Le­zi zi­mpo­ndo ezi­hla­ka­ze uJu­dam, kwa­ze kwa­nga­bi lo­mu­ntu opha­ka­mi­sa ikha­nda la­khen; ko­dwa la­ba be­ze uku­ze­thu­sa, uku­la­hla izi­mpo­ndo za­be­zi­zwe, eza­pha­ka­mi­sa upho­ndo phe­zu kwe­li­zwe la­ko­Ju­da uku­li­hla­ka­zao.

Umbo­no wo­mpro­fe­thi nge­nta­mbo yo­ku­li­nga­ni­sa

2Nga­pha­ka­mi­sa ame­hlo ami fu­thi, nga­bo­na, kha­nge­la-ke umu­ntua, ole­nta­mbo yo­ku­li­nga­ni­sabc esa­ndle­ni sa­khed.

2 Nga­se­ngi­si­thi: Uya nga­phi? Wa­se­si­thi ki­mi: Ukuya­li­nga­ni­sa iJe­ru­sa­le­ma, uku­bo­na uku­thi bu­nga­ka­na­ni ubu­ba­nzi ba­yo, lo­ku­thi bu­nga­ka­na­ni ubu­de ba­yoe.

3 Kha­nge­la-ke, ingi­lo­si eya­yi­khu­lu­ma la­mi ya­phu­maf, le­nye ingi­lo­si ya­phu­ma uku­yi­hla­nga­be­za.

4 Ya­thi ku­yo: Gi­ji­ma, ukhu­lu­me la­le­li­ja­ha usi­thig: IJe­ru­sa­le­ma iza­hla­lwah nje­nge­mi­zii enge­la­mi­du­lij nge­nxa yo­bu­ne­ngi ba­ba­ntu le­zi­fu­yo oku­pha­ka­thi kwa­yok.

5 Ngo­ba mi­na, itsho iNko­si, ngi­za­ku­ba ku­yo ngu­mdu­li wo­mli­lolm inhla­ngo­thi zo­nken, ngi­be yi­nka­zi­mu­loo pha­ka­thi kwa­yop.

Aba­ntu aba­thu­nji­we­yo ba­ya­bi­zwa

6 He­yi, he­yi! Ba­le­ka­niq-ke li­su­ke eli­zwe­ni le­nya­ka­thor, itsho iNko­si; ngo­ba ngi­li­hla­ka­zi­lest nje­nge­mi­mo­yau yo­mi­ne ya­ma­zu­luv, itsho iNko­si.

7 He­yi, Zi­yo­ni, phu­nyu­ka, we­na ohla­la le­ndo­da­ka­zi ye­Bha­bhi­lo­niwx!

8 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Emva kwe­nka­zi­mu­lo ya­ngi­thu­ma ezi­zwe­ni eza­li­pha­nga­yoy; ngo­ba oli­thi­nta­yoz uthi­ntaa inhla­mvu ye­li­hlo la­yob.

9 Ngo­ba, kha­nge­la, ngi­za­nyi­ki­nya isa­ndla sa­mi phe­zu kwa­zoc, nja­lo zi­za­ku­ba yi­mpa­ngo ku­zo izi­nce­ku za­bo; ng'kho­na li­za­kwa­zi uku­thi iNko­si ya­ma­ba­ndla ingi­thu­mi­led.

10 Hla­be­le­la utho­ko­zee, ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­nif; ngo­ba, kha­nge­la ngi­ye­zag, nja­lo ngi­za­hla­la pha­ka­thi kwa­khoh, itsho iNko­si.

11 Le­zi­zwe ezi­ne­ngii zi­za­hla­nga­ni­swa le­Nko­sij nga­lo­lo­su­kuk, zi­be nga­ba­ntu ba­mi; nja­lo ngi­za­hla­la pha­ka­thi kwa­khol, nja­lo uza­kwa­zi uku­thi iNko­si ya­ma­ba­ndla ingi­thu­mi­le ku­wem.

12 Ng'kho­na iNko­si iza­ku­dla ili­fa la­ko­Ju­dano isa­be­lo sa­yo, eli­zwe­ni eli­ngcwe­lep, ikhe­the iJe­ru­sa­le­ma fu­thiq.

13 Thu­la, nya­ma yo­nke, pha­mbi kwe­Nko­sir; ngo­ba ivu­si­we enda­we­ni ya­yo yo­ku­hla­la engcwe­les.

Umbo­no wo­mpro­fe­thi ngo­Jo­shu­wa umpri­sti omkhu­lu

3Ya­si­ngi­tshe­ngi­sa uJo­shu­waa umpri­sti omkhu­lub emi pha­mbi kwe­ngi­lo­si ye­Nko­sic; lo­Sa­tha­ne emi esa­ndle­ni sa­khe so­ku­ne­ne uku­me­la­na la­yed.

2 INko­si ya­si­si­thi ku­Sa­tha­ne: INko­si ka­yi­ku­khu­ze, we­na Sa­tha­ne, ye­bo ka­yi­ku­khu­ze iNko­sie, eyi­khe­thi­le­yo iJe­ru­sa­le­maf. Lo ka­yi­si­so isi­khu­ni yi­ni eso­phu­lwe emli­lwe­nig?

3 UJo­shu­wa-keh wa­ye­mbe­the izi­gqo­ko ezi­ngco­li­le­yo; nja­lo emi pha­mbi kwe­ngi­lo­sii.

4 Ya­si­phe­ndu­la ya­khu­lu­maj ku­la­bo aba­be­mi pha­mbi kwa­yo isi­thik: Su­sa­nil izi­gqo­ko ezi­ngco­li­le­yo ku­yem. Ya­si­si­thi ku­ye: Bo­na, nge­nzi­le isi­pha­mbe­ko sa­kho se­dlu­le ku­wen, ngi­ku­gqo­ki­seo ize­mba­tho zo­mkho­sip.

5 Nga­se­ngi­si­thi: Ka­ba­be­ke iqhi­ye ehla­mbu­lu­ki­le­yo ekha­nda la­kheq. Ba­se­be­be­ka iqhi­ye ehla­mbu­lu­ki­le­yo ekha­nda la­khe, ba­mgqo­ki­sa ize­mba­tho; nja­lo ingi­lo­si ye­Nko­si ya­yi­mi kho­na.

6 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­fa­ka­za ku­Jo­shu­wa isi­thir:

7 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Uba uza­ha­mba ezi­ndle­le­ni za­mi, nja­lo uba uza­gci­na umli­ndo wa­mis, ng'kho­na la­we uza­kwa­hlu­le­la indlu ya­mi, ugci­ne la­ma­gu­ma amit; nja­lo ngi­za­ku­ni­ka ilu­nge­lo lo­ku­ha­mbau pha­ka­thi kwa­la­ba abe­mi kho­nav.

8 Zwa­na kha­the­si, Jo­shu­wa mpri­sti omkhu­lu, we­na la­ba­nga­ne ba­kho aba­hle­zi pha­mbi kwa­khow, ngo­ba ba­nga­ba­ntu be­si­bo­na­ka­li­sox. Ngo­ba, kha­nge­la, ngi­za­ve­za ince­ku ya­miy, iHlu­me­laz.

9 Ngo­ba kha­nge­la ili­tshe engi­li­be­ke pha­mbi ku­ka­Jo­shu­waa; phe­zu kwe­li­tshe eli­lo­dwa ku­za­ku­bab la­me­hlo ayi­si­kho­mbi­sac. Kha­nge­la, ngi­za­bha­lad ngo­ku­gu­bha oku­gu­ji­we­yo kwa­loe, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla, nja­lo ngi­za­su­sa isi­pha­mbe­ko sa­le­lo­li­zwef ngo­su­ku olu­lo­dwag.

10 Nga­lo­lo­su­ku, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla, li­za­bi­za, ngu­lo­wo la­lo­wo umnga­ne wa­kheh nga­pha­nsi kwe­si­vi­ni la­nga­pha­nsi ko­mkhi­wai.

Ulu­thi lwe­si­ba­ne le­zi­hla­hla ze­mi­hlwa­thi

4Ingi­lo­si eya­yi­khu­lu­ma la­mi ya­bu­ya fu­thi, ya­ngi­vu­saa, nje­ngo­mu­ntu ovu­swa ebu­tho­ngwe­ni ba­kheb.

2 Ya­thi ki­mi: Ubo­na­ni? Nga­se­ngi­si­thi: Ngi­bo­ni­le, kha­nge­la-ke ulu­thi lwe­si­ba­ne lwe­go­li­de lo­nkec, lo­mga­nu phe­zu kwe­si­hlo­ko sa­lod, le­zi­ba­ne za­lo ezi­yi­si­kho­mbi­sa phe­zu kwa­loe; ku­le­zi­mpo­mpi ezi­yi­si­kho­mbi­sa le­zi­yi­si­kho­mbi­sa ezi­ya ezi­ba­ne­ni, ezi­phe­zu kwe­si­hlo­ko sa­lo.

3 Le­zi­hla­hla zo­mhlwa­thi ezi­mbi­li ece­le­ni kwa­lo, esi­nye nga­kwe­so­ku­ne­nef ko­mga­nu, le­si­nye nga­kwe­so­kho­hlo kwa­wog.

4 Nga­se­ngi­phe­ndu­la ngi­khu­lu­ma ku­yo ingi­lo­si eya­yi­khu­lu­ma la­mi, ngi­si­thi: Le­zi­zi­nto zi­yi­ni, nko­si ya­mih?

5 Ingi­lo­si eya­yi­khu­lu­ma la­mi ya­si­phe­ndu­la ya­thi ki­mii: Ka­wa­zi yi­ni uku­thi le­zi­zi­nto zi­yi­ni? Nga­se­ngi­si­thi: Ha­tshi, nko­si ya­mij.

6 Ya­si­phe­ndu­la ya­khu­lu­ma la­mi isi­thi: Le­li yi­li­zwi le­Nko­si ku­Ze­ru­bha­bhe­li, li­si­thik: Ha­tshi nga­ma­ndla, ha­tshi-ke nge­nga­lol, ko­dwa ngo­mo­ya wa­mi, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

7 Ungu­ba­ni we­na, nta­ba enku­lum? Pha­mbi ku­ka­Ze­ru­bha­bhe­lin uza­ku­ba li­gce­keo. Ye­na uza­ve­za ili­tshe eli­yi­nhlo­kop ngo­ku­me­me­za oku­khu­luq: Umu­sa, umu­sa ku­lor!

8 Ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ki­mi fu­thi li­si­thi:

9 Iza­ndla zi­ka­Ze­ru­bha­bhe­lis zi­be­ki­le isi­se­ke­lo sa­li­ndlut; fu­thi iza­ndla za­khe zi­za­yi­qe­dau. Ng'kho­na uza­kwa­zi uku­thi iNko­si ya­ma­ba­ndla ingi­thu­mi­le ki­niv.

10 Ngo­ba ngu­ba­ni ode­le­le usu­ku lwe­zi­nto ezi­nci­nya­new? Ngo­ba ba­za­tho­ko­za, ba­bo­ne ili­tshe lo­mtho­fu esa­ndle­nix si­ka­Ze­ru­bha­bhe­li la­la­wo ayi­si­kho­mbi­say; anga­me­hlo eNko­siz, agi­ji­ma aye le la­le emhla­be­ni wo­nkea.

11 Nga­se­ngi­phe­ndu­la nga­thi ku­yo: Zi­yi­ni le­zi­zi­hla­hla zo­mhlwa­thi ezi­mbi­li nga­kwe­so­ku­ne­ne so­lu­thi lwe­si­ba­ne la­nga­kwe­so­kho­hlo kwa­lob?

12 Nga­se­ngi­phe­ndu­la ngo­kwe­si­bi­li, nga­thi ku­yo: Zi­yi­ni le­zi­zi­nga­tsha ezi­mbi­li ze­zi­hla­hla zo­mhlwa­thi ezi­thi nge­mpo­mpi ezi­mbi­li ze­go­li­de zi­thu­lu­le igo­li­de li­phu­me ki­zo?

13 Ya­si­khu­lu­ma la­mi isi­thi: Ka­wa­zi yi­ni uku­thi le­zi zi­yi­ni? Nga­thi: Ha­tshi, nko­si ya­mic.

14 Ya­si­si­thi: La­ba ba­nga­ba­gco­tshi­we­yo aba­bi­li abe­mad nga­se­Nko­si­ni yo­mhla­ba wo­nkee.

Umqu­lu we­ncwa­di ondi­za­yo

5Nga­se­ngi­phe­ndu­ka, nga­pha­ka­mi­sa ame­hlo ami, nga­bo­na, kha­nge­la-ke, umqu­lu ondi­za­yoa.

2 Ya­si­si­thi ki­mi: Ubo­na­ni? Nga­se­ngi­si­thi: Ngi­bo­na umqu­lu ondi­za­yo; ubu­de ba­wo bu­zi­nga­lo ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li, lo­bu­ba­nzi ba­wo izi­nga­lo ezi­li­tshu­mi.

3 Ya­si­si­thi ki­mi: Le­si yi­si­qa­le­ki­so esi­phu­me­la ebu­swe­ni bo­mhla­ba wo­nkeb. Ngo­ba wo­nke owe­ba­yoc uza­qu­nywad nga­ne­no ma­ye­la­na la­soe, la­ye wo­nke ofu­nga­yof uza­qu­nywag nga­le ma­ye­la­na la­soh.

4 Ngi­za­si­khu­pha, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla, uku­thi si­nge­ne endli­ni ye­se­la la­se­ndli­ni ya­lo­wo ofu­ngaij ama­nga nge­bi­zo la­mik; si­hla­le pha­ka­thi kwe­ndlu ya­khel, si­yi­qe­de ka­nye le­zi­go­do za­yo la­ma­tshe ayom.

Owe­si­fa­za­na pha­ka­thi kwe-e­fa

5 Ingi­lo­si eya­yi­khu­lu­ma la­mi ya­si­phu­man, ya­thi ki­mi: Pha­ka­mi­sa ame­hlo akho kha­the­si, ubo­ne uku­thi ku­yi­ni lo­khu oku­phu­ma­yo.

6 Nga­se­ngi­si­thi: Ku­yi­ni? Ya­si­si­thi: Lo­khu ku­yi-e­fa ephu­ma­yoo. Ya­thi fu­thi: Le­si yi­si­mo sa­bo eli­zwe­ni lo­nkep.

7 Kha­nge­la-ke, kwa­pha­ka­nyi­swa isi­si­be­ke­lo so­mnu­so; nja­lo lo wa­ye­ngo­we­si­fa­za­na owa­ye­hle­zi pha­ka­thi kwe-e­fa*q.

8 Ya­si­si­thi: Lo­khu ku­yi­bu­bi; ya­si­mpho­sa nga­pha­ka­thi kwe-e­fa; ya­si­pho­sa isi­si­ndo so­mnu­so emlo­nye­ni wa­lor.

9 Nga­se­ngi­pha­ka­mi­sa ame­hlo ami, nga­bo­na, kha­nge­la-ke, kwa­phu­ma abe­si­fa­za­na aba­bi­li, lo­mo­ya wa­wu­se­mpi­kwe­ni za­bo; ngo­ba ba­be­le­zi­mpi­kos nje­nge­zi­mpi­ko ze­nga­bu­za­net. Ba­se­be­pha­ka­mi­sa i-e­fa pha­ka­thi ko­mhla­ba la­ma­zu­lu.

10 Nga­se­ngi­si­thi ku­you ingi­lo­si eya­yi­khu­lu­ma la­mi: Ba­li­thwa­le­la nga­phi i-e­fav?

11 Ya­si­si­thi ki­mi: Uku­ma­khe­la indlu eli­zwe­ni le­Shi­na­riw; nja­lo iza­mi­swa ibe­kwe la­pho phe­zu kwe­si­se­ke­lo sa­khe.

Izi­nqo­la ezi­ne

6Nga­se­ngi­bu­ya nga­pha­ka­mi­sa ame­hlo ami, nga­bo­na, kha­nge­la-ke, kwa­phu­ma inqo­la ezi­ne pha­ka­thi kwe­zi­nta­ba ezi­mbi­li; le­zi­nta­ba za­zi­zi­nta­ba ze­thu­sia.

2 Enqo­le­ni yo­ku­qa­la kwa­ku­la­ma­bhi­za abo­mvubc, le­nqo­le­ni ye­si­bi­li ama­bhi­za amnya­mad,

3 le­nqo­le­ni ye­si­tha­thu ama­bhi­za amhlo­pheef, le­nqo­le­ni ye­si­ne ama­bhi­za ala­ma­ba­lag ala­ma­ndlah.

4 Nga­se­ngi­phe­ndu­la nga­thii ku­yo ingi­lo­si eya­yi­khu­lu­ma la­mi: Ayi­ni la­wo, nko­si ya­mij?

5 Ingi­lo­si ya­si­phe­ndu­la ya­thi ki­mi: La­wo ayi­mi­mo­ya emi­ne ya­ma­zu­lu, ephu­mak eku­me­nil pha­mbi kwe­Nko­si yo­mhla­ba wo­nkem.

6 Ama­bhi­za amnya­ma akho­na­pho aphu­ma esi­yan eli­zwe­ni le­nya­ka­thoo; la­mhlo­phe aphu­ma ewa­la­nde­lap; la­la­ma­ba­la aphu­ma esi­yaq eli­zwe­ni le­ni­ngi­zi­mur.

7 Ala­ma­ndla ase­phu­ma, adi­ngas uku­ha­mba uku­ze aye le la­le emhla­be­nit. Ya­si­si­thi: Ha­mba­ni li­ye le la­le emhla­be­niu. Ase­si­ya le la­le emhla­be­niv.

8 Ya­si­ngi­me­me­za, ya­khu­lu­ma ki­mi, isi­thiw: Kha­nge­la, la aphu­ma aya eli­zwe­ni le­nya­ka­tho awu­phu­mu­zi­lex umo­ya wa­miy eli­zwe­ni le­nya­ka­thoz.

Uku­gco­tshwa ku­ka­Jo­shu­wa umpri­sti omkhu­lu

9 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ki­mi li­si­thi:

10 Tha­tha kwa­ba­thu­nji­we­yo, ku­He­li­da­yi, la­ku­To­bi­ya, la­ku­Je­da­ya, aba­ve­le eBha­bhi­lo­ni, ubu­ye we­na nga­lo­lo­su­ku, uye endli­ni ka­Jo­si­ya indo­da­na ka­Ze­fa­ni­yaa,

11 ubu­su­tha­tha isi­li­va le­go­li­de, we­nze imi­qhe­leb, uyi­be­ke phe­zu kwe­kha­nda li­ka­Jo­shu­wa indo­da­na ka­Je­ho­za­da­ki, umpri­sti omkhu­luc;

12 ubu­su­khu­lu­ma ku­ye, usi­thi: Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, isi­thi: Kha­nge­la, umu­ntu obi­zo la­khed ngu­Hlu­me­la, uza­hlu­ma-ke ephu­ma enda­we­ni ya­khee, akhe ithe­mpe­li le­Nko­sif.

13 Ye­na-ke uza­kwa­kha ithe­mpe­li le­Nko­sig; ye­na athwa­leh ubu­kho­sii, ahla­le abu­se phe­zu kwe­si­hla­lo sa­khe so­bu­kho­sij. Fu­thi uza­ku­ba ngu­mpri­sti phe­zu kwe­si­hla­lo sa­khe so­bu­kho­sik; le­se­lu­le­ko so­ku­thu­la si­za­ku­ba pha­ka­thi kwa­bo bo­ba­bi­li.

14 Le­mi­qhe­le iza­ku­ba ku­He­le­mil, la­ku­Tho­bhi­yam, la­ku­Je­da­yan, la­ku­He­ni indo­da­na ka­Ze­fa­ni­yao, ku­be yi­si­khu­mbu­zo ethe­mpe­li­ni le­Nko­sip.

15 La­ba­kha­tsha­naq ba­za­fi­ka ba­khe ethe­mpe­li­ni le­Nko­sir, be­se­li­sa­zi uku­thi iNko­si ya­ma­ba­ndla ingi­thu­mi­le ki­nis. Lo­khu ku­za­kwe­nze­ka, uba li­la­le­la lo­ku­la­le­la ili­zwi le­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­nu.

Uku­zi­la oku­yi­kho

7Kwa­se­ku­si­thi ngo­mnya­ka we­si­ne ka­Da­ri­yu­si inko­si, ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ku­Ze­kha­ri­ya ngo­lwe­si­ne lwe­nya­nga ye­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nyea, ku­Ki­si­le­vib.

2 Se­be­thu­me e­ndlini ka­Nku­lu­nku­lu oSha­re­ze­ri lo­Re­ge­m-Me­le­ki la­ma­do­da akhec, ukuya­ce­la ubu­so be­Nko­si,

3 uku­khu­lu­ma ku­ba­pri­stid aba­be­se­ndli­ni ye­Nko­si ya­ma­ba­ndlae, la­ku­ba­pro­fe­thi, be­si­thi: Ngi­kha­le inye­mbe­zi yi­nif nge­nya­nga ye­si­hla­nugh, ngo­ku­ze­hlu­ka­ni­sa, nje­ngo­ba nge­nzi­lei okwe­mi­nya­ka le enga­kaj?

4 La­se­li­fi­ka ki­mi ili­zwi le­Nko­si ya­ma­ba­ndla, li­si­thi:

5 Khu­lu­ma eba­ntwi­ni bo­nke be­li­zwe, la­ku­ba­pri­sti, usi­thi: La­pho la­zi­la uku­dla la­li­lak nge­nya­nga ye­si­hla­nulm le­ye­si­kho­mbi­sano, ngi­tsho le­yo­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, la­zi­la lo­ku­zi­lap ki­mi, ngi­tsho ki­mi yi­niq?

6 La­la­pho li­si­dla, la­la­pho li­na­tha, be­ku­nga­yi­si­ni yi­ni eli­dla­yor, li­na-ke eli­na­tha­yos?

7 Ka­ku­si­wo ama­zwi iNko­si eya­wa­me­me­za nge­sa­ndla sa­ba­pro­fe­thi bo­ku­qa­la yi­ni, la­pho iJe­ru­sa­le­ma ya­hla­lwa iphu­me­le­lat, le­mi­zi ya­yo inhla­ngo­thi zo­nke za­yo, la­pho ihla­lwau ini­ngi­zi­muv le­gce­kew?

Aba­ntu ba­thu­njwa nge­nxa yo­ku­nga­la­le­li kwa­bo

8 Ili­zwi le­Nko­si la­se­li­fi­ka ku­Ze­kha­ri­ya, li­si­thi:

9 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla, isi­thi: Ya­hlu­le­la­ni isa­hlu­le­lo esi­qo­thoxy, le­nze umu­sa le­zi­ha­wu, ngu­lo­wo la­lo­wo ku­mfo­wa­boz.

10 Li­nga­ci­ndi­ze­li umfe­lo­ka­zia, le­nta­nda­neb, owe­mzi­nic, lo­mya­ngad; li­nga­na­ka­ni oku­bi enhli­zi­ywe­ni ye­nu ngu­lo­wo eme­le­ne lo­mfo­wa­boe.

11 Ko­dwa ba­la uku­la­le­laf, ba­ni­ka ihlo­mbe ele­nka­ni, be­nza indle­be za­bo za­ba nzi­ma, uku­ze ba­nge­zwa.

12 Ye­bo, be­nza inhli­zi­yo ya­bog ya­ba nje­nge­li­tshe eli­lu­khu­ni, uku­ze ba­nga­wu­zwa umla­yoh, la­ma­zwi iNko­si ya­ma­ba­ndla eya­yi­wa­thu­me­ze ngo­mo­ya wa­yoi nge­sa­ndla sa­ba­pro­fe­thi bo­ku­qa­laj. Nga­kho kwa­ba kho­na intu­ku­the­lo enku­lu ive­la eNko­si­ni ya­ma­ba­ndlak.

13 Nga­kho se­kwe­nza­ke­le, nje­ngo­ba ya­me­me­za, ka­ba­ze be­zwal; ngo­ku­nja­lo ba­za­me­me­za, ngi­nga­ze nge­zwa, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndlam.

14 Ko­dwa nga­ba­hla­ka­za nge­si­vu­ngu­za­nen pha­ka­thi kwe­zi­zwe zo­nkeo aba­be­nga­za­zip. Nga­kho ili­zwe la­chi­tha­ka­laq emva kwa­bor, uku­ze ku­nga­bi kho­na odlu­la­yo lo­phe­ndu­ka­yos; ngo­ba be­nza ili­zwe eli­lo­yi­se­ka­yo la­ba yi­nci­tha­ka­lot.

Ku­the­nji­swa uku­thi iJe­ru­sa­le­ma iza­hla­lwa fu­thi

8La­se­li­fi­ka ili­zwi le­Nko­si ya­ma­ba­ndla li­si­thi:

2 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Ngi­lo­bu­khwe­le nge­Zi­yo­ni ngo­bu­khwe­le obu­khu­lua, ye­bo, ngi­lo­bu­khwe­le nga­yo ngo­ku­vu­tha oku­khu­lub.

3 Itsho nja­lo iNko­si: Ngi­bu­ye­le eZi­yo­nic, nja­lo ngi­za­hla­la pha­ka­thi kwe­Je­ru­sa­le­mad; le­Je­ru­sa­le­ma iza­ku­thi­wa ngu­mu­zi we­qi­ni­soe, le­nta­ba ye­Nko­si ya­ma­ba­ndlaf, inta­ba engcwe­leg.

4 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Ku­se­za­ku­hla­la ama­xhe­gu le­za­lu­ka­zih ezi­ta­la­de­ni ze­Je­ru­sa­le­mai, ngu­lo­wo la­lo­wo elo­do­ndo­lo esa­ndle­ni sa­khe nge­nxa yo­bu­ne­ngi be­zi­nsu­ku.

5 Le­zi­ta­la­da zo­mu­zi zi­za­gcwa­la aba­fa­na la­ma­nka­za­na be­dla­la ezi­ta­la­de­ni za­wo.

6 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Uba ku­ma­nga­li­sa eme­hlwe­ni ensa­li ya­la­ba­ba­ntu nga­le­zo­zi­nsu­kuj, ku­nga­ma­nga­li­sa le­me­hlwe­ni ami yi­nik? itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

7 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Kha­nge­la, ngi­za­si­ndi­sa aba­ntu ba­mil eli­zwe­ni le­mpu­ma­la­ngam, le­li­zwe­ni lo­ku­tsho­na kwe­la­ngan;

8 ngi­ba­le­the, ba­hla­le pha­ka­thi kwe­Je­ru­sa­le­ma; nja­lo ba­za­ku­ba nga­ba­ntu ba­mi, la­mi ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu wa­boo, nge­qi­ni­so la­ngo­ku­lu­ngap.

9 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Iza­ndla ze­nu ka­zi­qi­neq, li­na eli­zwa­yo nga­le­zi­nsu­ku ama­zwi la ngo­mlo­mo wa­ba­pro­fe­thir, aba­be­kho­na mhla isi­se­ke­lo se­ndlu ye­Nko­si ya­ma­ba­ndla si­be­kwas, uku­ze ithe­mpe­li la­khi­we.

10 Ngo­ba nga­pha­mbi kwa­le­zo­nsu­kut kwa­ku­nge­la­ho­lo lo­mu­ntu, kwa­ku­nge­kho iho­lo le­nya­ma­za­nau; fu­thi ku­nge­kho uku­thu­la ku­lo­wo owa­ye­phu­ma ku­mbe ange­ne nge­nxa ye­nhlu­phe­kov; ngo­ba nga­thu­ma wo­nke umu­ntu ngu­lo­wo eme­le­ne lo­ma­khe­lwa­ne wa­khe.

11 Ko­dwa kha­the­si ka­ngi­yi­ku­ba ku­nsa­li ya­la­ba­ba­ntu nje­nge­nsu­kwi­ni za­ku­qa­law, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

12 Ngo­ba inhla­nye­lox iza­phu­me­le­lay, ivi­ni li­the­lez izi­the­lo za­loa, lo­mhla­ba­thi uphe isi­vu­no sa­wob, la­ma­zu­lu aphe ama­zo­lo awoc; nja­lo ngi­za­kwe­nza insa­li ya­la­ba­ba­ntu uku­thi idle ili­fa la­zo zo­nke le­zi­zi­ntod.

13 Ku­za­ku­thi-ke nje­ngo­ba la­li­yi­si­qa­le­ki­so pha­ka­thi kwa­be­zi­zwee, we­na ndlu ka­Ju­da, la­we ndlu kaI­sra­ye­li, ngo­ku­nja­lo ngi­za­li­si­ndi­saf, li­be yi­si­bu­si­sog. Li­nge­sa­bih, iza­ndla ze­nu ka­zi­qi­nei.

14 Ngo­ba itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Nje­ngo­ba nga­ngi­na­ka­ne ukwe­nza oku­bi ki­nij, la­pho oyi­hlo be­ngi­thu­ku­the­li­sak, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla, nja­lo ka­ngi­zi­so­la­ngal;

15 ngo­ku­nja­lo ngi­bu­ye nga­ca­ba­nga ku­le­zi­nsu­ku ukwe­nza oku­hle ku­yo iJe­ru­sa­le­ma la­ku­yo indlu ka­Ju­dam; li­nge­sa­bin.

16 Le­zi yi­zi­nto eli­za­ze­nza: Khu­lu­ma­ni iqi­ni­so, ngu­lo­wo la­lo­wo ku­ma­khe­lwa­ne wa­kheo; ye­hlu­le­la­ni iqi­ni­sop le­sa­hlu­le­lo so­ku­thu­laq ema­sa­ngwe­ni enur.

17 Li­nga­ca­ba­ngi ubu­bi enhli­zi­ywe­ni ye­nus ngu­lo­wo la­lo­wo eme­le­ne lo­ma­khe­lwa­net; li­nga­tha­ndi isi­fu­ngo sa­ma­ngau; ngo­ba zo­nke le­zi­zi­nto yi­le­zo engi­zi­zo­nda­yo, itsho iNko­si.

18 Ili­zwi le­Nko­si ya­ma­ba­ndla la­se­li­fi­ka ki­mi, li­si­thi:

19 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Uku­zi­la uku­dla kwenya­nga ye­si­ne, lo­ku­zi­la uku­dlav kwe­ye­si­hla­nu, lo­ku­zi­la uku­dlaw kwe­ye­si­kho­mbi­sa, lo­ku­zi­la uku­dlax kwe­ye­tshu­mi, ku­za­ku­ba yi­nto­ko­zo, lo­ku­tha­bay, le­zi­kha­thi ezi­mi­si­we­yoz ze­zi­nja­bu­lo ku­yo indlu ya­ko­Ju­da. Nga­kho tha­nda­ni iqi­ni­soa lo­ku­thu­lab.

20 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Ku­se­zakwe­nze­ka uku­thi ku­fi­ke aba­ntu la­ba­hla­li be­mi­zi emi­ne­ngi.

21 La­ba­hla­li bo­mu­nye umu­zi ba­za­ku­ya ko­mu­nye, be­si­thi: Ka­si­ha­mbe­ni ngo­ku­pha­ngi­sac ukuya­nce­nga pha­mbi kwe­Nko­si, lo­ku­di­nga iNko­si ya­ma­ba­ndla; la­mi ngi­za­ha­mba.

22 Ye­bo, ku­za­ku­za aba­ntu aba­ne­ngi le­zi­zwe ezi­la­ma­ndla ukuza­di­nga iNko­si ya­ma­ba­ndla eJe­ru­sa­le­mad, lo­ku­nce­nga pha­mbi kwe­Nko­si.

23 Itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Nga­le­zo­nsu­ku ku­za­ku­thi aba­mbee ama­do­da ali­tshu­mif ezi­ndi­mi­ni zo­nke ze­zi­zweg, ye­bo aba­mbeh umphe­tho we­se­mba­tho so­mu­ntu ongu­mJu­dai, athi: Si­za­ha­mba la­ni; ngo­ba si­zwi­le uku­thi uNku­lu­nku­lu ula­nij.

Uku­chi­thwa kwe­zi­tha za­koI­sra­ye­li

9Umthwa­lo we­li­zwi le­Nko­si eli­zwe­nia le­Ha­di­ra­kib, le­Da­ma­se­ko inda­wo ya­yo yo­ku­phu­mu­lac, la­pho ili­hlo lo­mu­ntu le­la­zo zo­nke izi­zwe za­koI­sra­ye­li li­za­ku­ba se­Nko­si­nid.

2 Le­Ha­ma­thi la­yo iza­kha­wu­la ki­yoe; iTi­refg le­Si­do­nihi, la­nxa ihla­ka­ni­phi­le ka­khu­luj.

3 Le­Ti­re ya­za­khe­la inqa­bak, ya­bu­the­le­la isi­li­va nje­ngo­thu­lil, le­go­li­dem nje­ngo­da­ka lwe­zi­ta­la­dan.

4 Kha­nge­la, iNko­si iza­yi­xo­tshao, itsha­ye ama­ndla ayo elwa­ndlep; yo­na idli­we ngu­mli­loq.

5 IA­shi­ke­lo­ni iza­bo­na, ye­sa­ber; le­Ga­za, i­be lu­si­zi ka­khu­lus; leE­khi­ro­nit; ngo­ba ebi­ku­li­nde­le ku­za­ya­ngi­sau; nja­lo inko­si ye­Ga­za iza­bhu­bha, leA­shi­ke­lo­ni ka­yi­yi­ku­hla­lwa.

6 Nja­lo oze­lwe ngo­bu­fe­be uza­hla­lav eA­shi­do­diw; nja­lo ngi­za­qu­ma uku­zi­gqa­ja kwa­ma­Fi­li­stix.

7 Ngi­za­su­sa iga­zi la­khe emlo­nye­ni wa­khey, le­zi­ne­ngi­so za­khe pha­ka­thi kwa­ma­zi­nyo akhe; ko­dwa ose­le­yo, ngi­tsho ye­na, uza­ku­ba ngo­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu, abe nje­nge­ndu­na ko­Ju­daz, leE­khi­ro­ni nje­ngo­mJe­bu­sia.

8 Be­se­ngi­mi­sa inka­mba nga­se­ndli­ni ya­mi nge­nxa ye­bu­thob, nge­nxa yo­we­dlu­la­yoc, la­nge­nxa yo­phe­ndu­ka­yod, nja­lo ka­ku­sa­yi­ku­dlu­lae umci­nde­ze­li ku­bof; ngo­ba kha­the­si se­ngi­bo­ni­le nga­me­hlo amig.

INko­si ye­Zi­yo­ni

9 Tho­ko­za ka­khu­luh, we­na ndo­da­ka­zi ye­Zi­yo­nii! Me­me­za we­na ndo­da­ka­zi ye­Je­ru­sa­le­maj! Kha­nge­lak, iNko­si ya­kho iye­za ku­wel, ilu­ngi­le, nja­lo ilo­si­ndi­som; itho­be­ki­leno, iga­de uba­bhe­mip, le­tho­le, inko­nya­na ka­ba­bhe­mi­ka­ziq.

10 Nja­lo ngi­za­qu­ma inqo­la isu­ke koE­fra­yi­mir, le­bhi­za eJe­ru­sa­le­mast; le­da­ndi­li le­mpi li­za­qu­nywa; nja­lo iza­khu­lu­mau uku­thu­la kwa­be­zi­zwev; lo­mbu­so wa­yow uza­su­ke­la elwa­ndle usi­ya elwa­ndle, nja­lo ku­su­ke­la emfu­le­nix ku­ze ku­be se­mi­kha­wu­lwe­ni yo­mhla­ba.

11 La­we, nge­ga­zi le­si­vu­me­lwa­noy sa­kho ngi­khu­phi­lez izi­bo­tshwa za­khoab emgo­di­ni onge­la­ma­nzic.

12 Phe­ndu­ke­la­ni enqa­be­ni, li­na zi­bo­tshwad ezi­le­the­mbae; la­la­mu­hla ngi­ya­me­me­ze­la uku­thi ngi­za­bu­yi­se­laf ku­we ngo­ku­phi­ndwe ka­bi­lig;

13 la­pho se­ngi­zi­go­bi­se­le uJu­dah, nga­gcwa­li­sa ida­ndi­li ngoE­fra­yi­mii, nga­vu­sa ama­do­da­na akhoj, we­na Zi­yo­ni, ame­la­na la­ma­do­da­na akho, we­na Gri­ki, nga­kwe­nza ube nje­nge­nke­mba ye­qha­wek.

14 Nja­lo iNko­si iza­bo­na­ka­la phe­zu kwa­bo, lo­mtsho­ko wa­yo uza­phu­mal nje­ngo­mba­nem; iNko­si uJe­ho­va iza­vu­the­la upho­ndon, iha­mbe le­zi­vu­ngu­za­neo ze­ni­ngi­zi­mup.

15 INko­si ya­ma­ba­ndla iza­ba­vi­ke­laq; nja­lo ba­za­ku­dla, be­hli­se­le pha­nsi ama­tshe esa­vu­thar; ba­na­the, be­nze umsi­ndo nje­nge­wa­yi­nis; ba­gcwa­le nje­ngo­mga­nut, nje­nga­ma­gu­mbi ela­thi.

16 Nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo iza­ba­si­ndi­sa nga­lo­lo­su­kuu nje­ngo­mhla­mbi wa­ba­ntu ba­yov; ngo­ba ba­za­ku­ba nga­ma­tshe omqhe­lew, be­pha­ka­nyi­si­we phe­zu kwe­li­zwe la­khex.

17 Ngo­ba ku­nga­ka­na­niy uku­lu­nga kwa­khez, nja­lo bu­nga­ka­na­ni ubu­hle ba­khea! Ama­be­le aza­tho­ko­zi­sa ama­ja­habc, le­wa­yi­ni eli­tsha izi­nto­mbide.

INko­si iza­hle­nga aba­ntu ba­yo

10Ce­la­ni eNko­si­ni izu­lu nge­si­kha­thi se­zu­lua la­nge­mu­vab; iNko­si ye­nza imi­ba­ne, iba­ni­ke izi­hla­mbo ze­zu­luc, ku­lo­wo la­lo­wo utsha­ni ega­nge­ni.

2 Ngo­ba izi­tho­mbe zi­khu­lu­me ized, la­ba­vu­mi­si ba­bo­ne ama­ngae, ba­la­ndi­saf ama­phu­pho ayi­nko­hli­sog, ba­du­du­zah ngo­ku­yi­zei. Nga­kho-ke ba­zi­ha­mbe­la nje­nge­zi­mvu, ba­du­be­ka, ngo­ba ku­nge­la­me­lu­sij.

3 Intu­ku­the­lo ya­mi ya­vu­tha ime­le­ne la­be­lu­si, nga­je­zi­sa izi­mpo­ngok; ngo­ba iNko­si ya­ma­ba­ndla iza­wu­ha­mbe­la umhla­mbi wa­yo, indlu ka­Ju­dal; ibe­nze ba­be nje­nge­bhi­za la­yo eli­hle­ka­zi empi­nim.

4 Kwa­phu­ma ku­ye igu­mbin, ku­ye isi­kho­nkwa­neo, ku­ye ida­ndi­li le­mpip, ku­ye wo­nke umci­nde­ze­li nda­wo­nyeq.

5 Fu­thi ba­za­ku­ba nje­nga­ma­qha­wer anya­the­la oda­ke­nis lwe­zi­ta­la­da empi­nit; nja­lo ba­za­ku­lwa, ngo­ba iNko­si ila­bou, ba­ya­ngi­sev aba­ga­di ba­ma­bhi­zaw.

6 Nja­lo ngi­za­qi­ni­sa indlu ka­Ju­dax, ngi­si­ndi­se indlu ka­Jo­se­fayz, ngi­ba­bu­yi­seab, ngo­ba ngi­le­si­ha­wu ki­boc. Nja­lo ba­za­ku­ba nje­ngo­ku­nga­thi ka­ngi­za­nga ngi­ba­la­hle; ngo­ba ngi­yi­Nko­si uNku­lu­nku­lu wa­bo, ngi­be­zwed.

7 Nja­lo amaE­fra­yi­mi aza­ku­ba nje­nge­qha­wee, le­nhli­zi­yo ya­wo itho­ko­ze njenga­nge­wa­yi­nif. Ye­bo aba­ntwa­na ba­wo ba­zaku­bo­na, ba­tho­ko­zeg; inhli­zi­yo ya­wo iza­tho­ko­za eNko­si­nih.

8 Ngi­za­ba­tsha­ye­la ukhwe­loi, ngi­ba­bu­thej; ngo­ba ngi­ba­hle­ngi­lek; nja­lo ba­za­kwa­ndal nje­ngo­ba se­ba­ndi­lem.

9 Nja­lo ngi­za­ba­hla­nye­la pha­ka­thi kwe­zi­zwen, ba­ngi­khu­mbu­le enda­we­ni ezi­kha­tsha­nao; ba­phi­le la­ba­ntwa­na ba­bo, ba­phe­ndu­ke.

10 Ngi­ba­bu­yi­se be­ve­la eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thep, ngi­ba­qo­qe ba­phu­me eA­si­ri­yaq; ngi­ba­le­the eli­zwe­ni le­Gi­le­ya­dirs le­Le­bha­no­nitu, ko­dwa ka­ba­yi­ku­tho­le­lwa nda­wov.

11 Nja­lo uza­da­bu­la olwa­ndle le­nhlu­phe­kow, atsha­ye ama­ga­ga­si olwa­ndle, la­zo zo­nke izi­nzi­ki zo­mfu­la zi­za­ko­max; lo­ku­zi­gqa­ja kweA­si­ri­ya kwe­hli­swe, le­nto­nga yo­bu­kho­si ye­Gi­bhi­the isu­key.

12 Nja­lo ngi­za­ba­qi­ni­sa eNko­si­niz; ba­ha­mbe be­si­ya le la­le ebi­zwe­ni la­yo, itsho iNko­sia.

11Vu­la imi­nya­ngo ya­kho, we­na Le­bha­no­nia, uku­ze umli­lo udle imi­se­da­ri ya­khob.

2 Qhi­nqa isi­li­lo, we­na si­hla­hla se­fi­ric; ngo­ba umse­da­ri usu­wi­le, ngo­ba izi­hla­hla zo­bu­kho­si zi­ya­chi­thwad. Qhi­nqa­ni isi­li­loe li­na ma-o­khi* eBa­sha­nif, ngo­ba igu­sug eli­nga­nge­ne­ki­yo se­li­wi­lehi.

3 Ku­le­li­zwi lo­ku­qhi­nqa isi­li­lo kwa­be­lu­si, ngo­ba udu­mo lwa­bo lu­ya­chi­thwaj; ili­zwi lo­ku­bho­nga kwa­ma­bho­ngo ezi­lwa­nek, ngo­ba ubu­hle be­Jo­da­ni bu­ya­chi­thwal.

Abe­lu­si aba­bi­li

4 Itsho nja­lo iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­mi: Ye­lu­sa izi­mvum zo­ku­hla­tshwan;

5 oba­the­ngi ba­zoo ba­ya­zi­bu­la­lap, ba­thi ka­ba­la­ca­laq; la­ba­zi­the­ngi­sa­yo ba­thi: Ka­yi­bu­si­swe iNko­si; ngo­ba ngi­no­thi­ler; la­be­lu­si ba­zo ka­ba­la­si­ha­wu nga­zo.

6 Ngo­ba ka­ngi­sa­yi­ku­ye­ke­la aba­hla­li be­li­zwes, itsho iNko­si; ko­dwa kha­nge­la, ngi­za­ni­ke­la aba­ntu, ngu­lo­wo la­lo­wo esa­ndle­ni si­ka­ma­khe­lwa­ne wa­khe, le­sa­ndle­ni se­nko­si ya­khe; nja­lo ba­za­li­pha­hla­za ili­zwe, nja­lo ka­ngi­yi­ku­bo­phu­la esa­ndle­ni sa­bo.

7 Nja­lo ngi­za­kwe­lu­sa izi­mvu zo­ku­hla­tshwat, isi­bi­li, ezi­ya­nge­ki­le­yo ze­zi­mvuu. Nja­lo nga­zi­tha­the­la into­nga ezi­mbi­li; enye nga­yi­bi­za ngo­ku­thi ngu­Bu­hle, le­nye nga­yi­bi­za ngo­ku­thi ngu­Zi­bo­phov; nga­ze­lu­sa izi­mvuwx.

8 Nga­se­ngi­qu­ma abe­lu­si aba­tha­thu nge­nya­nga eyo­dwa; lo­mphe­fu­mu­lo wa­mi wa­da­bu­ka nga­bo, lo­mphe­fu­mu­lo wa­bo la­wo wa­nge­nya­nyay.

9 Nga­se­ngi­si­thi: Ka­ngisa­yi­ku­le­lu­sa; ofa­yo ka­fez, lo­qu­nywa­yoa ka­qu­nyweb; ka­ku­thi-ke aba­se­le­yo ba­dle, ngu­lo­wo la­lo­wo inya­ma yo­mu­nyec.

10 Nga­se­ngi­tha­tha into­nga ya­mi, uBu­hle, nga­yi­qa­mu­la, uku­ze nge­phu­le isi­vu­me­lwa­no sa­mi enga­ngi­se­nze la­ba­ntu bo­nked.

11 Se­phu­lwa-ke nga­lo­lo­su­ku; nga­kho-ke ezi­ya­nge­ki­le­yo ze­zi­mvue eza­zi­li­nde­le ki­mi za­kwa­zi uku­thi yi­li­zwi le­Nko­sif.

12 Nga­se­ngi­si­thi ki­zo: Uba ku­lu­ngi­le eme­hlwe­ni enu, ni­ka­ni inko­khe­lo ya­mi; ko­dwa uba ku­ngenja­lo, ye­ke­la­nig. Ba­se­be­li­nga­ni­se­la inko­khe­lo ya­mih, inhla­mvu ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu ze­si­li­vai.

13 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Zi­pho­se­le ku­mbu­mbij; inte­ngok enku­lu ebe­ngi­yi­li­nga­ni­se­lwe yi­bol! Nga­se­ngi­tha­tha inhla­mvu ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu ze­si­li­va, nga­zi­pho­se­la ku­mbu­mbi endli­ni ye­Nko­sim.

14 Nga­se­ngi­qa­mu­la into­nga ya­mi ye­si­bi­li, uZi­bo­pho, uku­ze nge­phu­le ubu­za­lwa­ne pha­ka­thi ku­ka­Ju­da loI­sra­ye­li.

15 INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Zi­tha­the­le fu­thi izi­kha­li zo­me­lu­si oyi­si­thu­tha.

16 Ngo­ba kha­nge­la, ngi­za­vu­sa ume­lu­si eli­zwe­ni; o­nga­yi­ku­ha­mbe­la ezi­qu­nyi­we­yon, o­nga­yi­ku­di­nga ezi­ntshao, o­nga­yi­kwe­la­phap eze­phu­ki­le­yoq, o­nga­yi­ku­se­ke­la ezi­zi­me­le­yor; ko­dwa adle inya­ma ye­zi­no­ni­le­yos, ada­bu­le izi­qa ama­so­ndo azo.

17 Ma­ye ku­me­lu­si onga­si­zi lu­thot otshi­ya izi­mvuuv! Inke­mba iza­ku­ba phe­zu kwe­nga­lo ya­khe, la­phe­zu kwe­li­hlo la­khe lo­ku­ne­new. Inga­lo ya­khe iza­tshwa­bha­na isi­bi­li, le­li­hlo la­khe lo­ku­ne­ne li­fi­pha­le ngo­ku­phe­le­le­yox.

Uku­khu­lu­lwa kwe­Je­ru­sa­le­ma

12Umthwa­lo we­li­zwi le­Nko­si ngoI­sra­ye­lia, itsho INko­si, eye­lu­la ama­zu­lub, ya­be­ka isi­se­ke­lo so­mhla­bac, ya­da­la umo­ya wo­mu­ntu nga­pha­ka­thi kwa­khede:

2 Kha­nge­la, ngi­za­kwe­nza iJe­ru­sa­le­maf ibe yi­nke­zog yo­ku­de­nge­ze­li­sa ki­bo bo­nke aba­ntu aba­zi­nge­le­ze­le­yoh; ye­bo, iza­ku­ba la­phe­zu ku­ka­Ju­da eku­vi­nje­ze­lwe­ni ku­me­le­ne le­Je­ru­sa­le­ma.

3 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­ku nge­nze iJe­ru­sa­le­mai ibe yi­li­tshe eli­ngu­mthwa­lo ku­bo bo­nke aba­ntu; bo­nke aba­zi­thwa­li­sa nga­lo ba­za­qu­nywa lo­ku­qu­nywaj; la­bo bo­nke aba­ntu bo­mhla­ba ba­za­bu­tha­na be­me­le­ne la­yok.

4 Nga­lo­lo­su­ku, itsho iNko­sil, ngi­za­tsha­ya lo­nke ibhi­za ngo­ku­di­de­kam, lo­mga­di wa­lo ngo­bu­hla­nyan, ngi­vu­le ame­hlo ami phe­zu kwe­ndlu ka­Ju­dao, ngi­tsha­ye lo­nke ibhi­za le­zi­zwep ngo­bu­pho­fuq.

5 Kho­na aba­bu­si ba­ko­Ju­da ba­za­ku­tsho enhli­zi­ywe­ni ya­bor: Aba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma ba­nga­ma­ndla ami eNko­si­ni ya­ma­ba­ndla uNku­lu­nku­lu wa­bo.

6 Nga­lo­lo­su­ku ngi­za­kwe­nzas aba­bu­si ba­ko­Ju­dat ba­be nje­nge­mba­wu­la yo­mli­lo pha­ka­thi kwe­zi­go­dou, la­nje­nge­si­hla­nti so­mli­lo esi­thu­ngwe­ni; nja­lo ba­za­qe­da nga­kwe­so­ku­ne­ne la­nga­kwe­so­kho­hlo bo­nke aba­ntu inhla­ngo­thi zo­nkev; iJe­ru­sa­le­ma-ke iza­hla­lwa fu­thiw enda­we­ni ya­yo eJe­ru­sa­le­max.

7 Fu­thi iNko­si iza­si­ndi­sa ama­the­nte ako­Ju­da ku­qa­la, uku­ze udu­mo lwe­ndlu ka­Da­vi­da lo­du­mo lwa­ba­khi­le­yo be­Je­ru­sa­le­ma lu­nga­zi­khu­li­si lu­me­le­ne lo­Ju­da.

8 Nga­lo­lo­su­ku iNko­siy iza­vi­ke­la aba­khi­le­yo be­Je­ru­sa­le­maz; la­lo­wo obu­tha­ka­tha­ka pha­ka­thi kwa­boa nga­lo­lo­su­kub abe nje­ngo­Da­vi­da; le­ndlu ka­Da­vi­da ibe nje­ngo­Nku­lu­nku­lu, nje­nge­ngi­lo­si ye­Nko­si pha­mbi kwa­boc.

9 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­kud ngi­di­nge uku­chi­tha zo­nke izi­zwe ezi­za uku­me­la­na le­Je­ru­sa­le­mae.

10 Nja­lo ngi­za­thu­lu­le­la phe­zu kwe­ndlu ka­Da­vi­da la­phe­zu kwa­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­ma umo­ya wo­mu­saf lo­wo­ku­nce­ngag, nja­lo ba­za­ngi­kha­nge­la mi­nah aba­mgwa­za­yoi, ba­mli­le­lej, nje­ngo­ku­li­le­lak indo­da­na eyo­dwal, abe lo­bu­hlu­ngu nga­yo, nje­ngo­bu­hlu­ngu nge­zi­bu­lom.

11 Nga­lo­lo­su­kun ku­za­ku­ba ku­khu­lu uku­li­la eJe­ru­sa­le­mao, nje­ngo­ku­li­la ku­ka­Ha­da­di­ri­mo­nip esi­go­di­ni se­Me­gi­do­niq.

12 Fu­thi ili­zwe li­za­li­lar, usa­pho ngo­sa­pho lu­lo­dwas, usa­pho lwe­ndlu ka­Da­vi­da lu­lo­dwa, la­ba­fa­zi ba­bo be­bo­dwatu; usa­pho lwe­ndlu ka­Na­tha­ni lu­lo­dwa, la­ba­fa­zi ba­bo be­bo­dwav;

13 usa­pho lwe­ndlu ka­Le­vi lu­lo­dwa, la­ba­fa­zi ba­bo be­bo­dwa; usa­pho lu­ka­Shi­me­yi lu­lo­dwa, la­ba­fa­zi ba­bo be­bo­dwaw;

14 zo­nke izi­nsa­pho ezi­se­le­yo, usa­pho ngo­sa­pho lu­lo­dwa, la­ba­fa­zi ba­bo be­bo­dwa.

13Nga­lo­lo­su­ku ku­za­ku­baa lo­mtho­mbo ovu­le­lwe indlu ka­Da­vi­da la­ba­hla­li be­Je­ru­sa­le­mab, nge­nxa ye­so­no la­nge­nxa yo­ku­ngco­lac.

2 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­kud, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla, ngi­qu­mee ama­bi­zo ezi­tho­mbe asu­ke eli­zwe­nif, ka­zi­sa­yi­ku­khu­nju­lwag; nge­nze la­ba­pro­fe­thih lo­mo­ya ongco­li­le­yo be­dlu­le ba­su­ke eli­zwe­nii.

3 Ku­za­ku­thi-ke, lo­ba ngu­ba­ni esa­pro­fe­tha, uyi­se lo­ni­na aba­mza­la­yoj ba­thi ku­ye: Ka­wu­yi­ku­phi­la, ngo­ba ukhu­lu­ma ama­nga ebi­zwe­ni le­Nko­si. Uyi­se lo­ni­na aba­mza­la­yo ba­be­se­be­mgwa­za la­pho epro­fe­thak.

4 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­kul aba­pro­fe­thi ba­za­ku­ba le­nhlo­nim, ngu­lo­wo la­lo­wo ngo­mbo­no wa­khe eku­pro­fe­the­ni kwa­khen; fu­thi ka­ba­yi­ku­gqo­ka izi­gqo­ko zo­bo­ya uku­ze ba­kho­hli­seo;

5 ko­dwa uza­ku­thi: Ka­ngi­su­ye mpro­fe­thi, ngi­ngu­mli­mi wo­mhla­ba­thip; ngo­ba umu­ntu wa­ngi­the­nga ku­su­ke­la ebu­tshe­ni ba­mi.

6 Lomu­nye uza­ku­thi ku­ye: Ayi­ni la­ma­nxe­ba ase­za­ndle­ni za­khoq? Ye­na uza­ku­thi: Enga­tsha­ywa nga­wo e­ndlini ya­ba­nga­ne ba­mi.

Ume­lu­si wa­ma­nga uza­bu­la­wa

7 Vu­ka, nke­mba, ume­la­ne lo­me­lu­si wa­mir, ume­la­ne lo­mu­ntus ongu­mnga­ne wa­mit, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla. Tsha­ya ume­lu­si, izi­mvu zi­hla­ka­ze­keuv; be­se­ngi­phe­ndu­le­la isa­ndla sa­mi kwe­zi­nci­nya­new.

8 Ku­za­ku­thi-ke eli­zwe­ni lo­nke, itsho iNko­si, ingxe­nye ezi­mbi­li ku­lo zi­za­qu­nywa zi­phe­lex; ko­dwa eye­si­tha­thu iza­sa­la ku­loy.

9 Nja­lo eye­si­tha­thu ngi­za­yi­da­bu­li­sa emli­lwe­niz, ngi­ba­cwe­ngi­si­sea nje­ngo­ba isi­li­va si­cwe­ngi­si­swab, ngi­ba­li­ngec nje­ngo­ba igo­li­de li­li­ngwad. Bo­na ba­za­bi­za ibi­zo la­mie, mi­na-ke ngi­za­ba­phe­ndu­laf. Ngi­za­ku­thi: Ba­nga­ba­ntu ba­mig; bo­na-ke ba­za­ku­thi: INko­si ingu­Nku­lu­nku­lu wa­mih.

Usu­ku lo­kwe­hlu­le­la kwe­Nko­si

14Kha­nge­la, usu­ku lwe­Nko­si lu­ye­za, le­mpa­ngo ya­kho iza­kwe­hlu­ka­ni­swa pha­ka­thi kwa­khoa.

2 Ngo­ba ngi­za­bu­tha­ni­sa zo­nke izi­zwe zi­me­la­ne le­Je­ru­sa­le­ma empi­nib; nja­lo umu­zi uza­thu­njwac, le­zi­ndlu zi­pha­ngwed, la­be­si­fa­za­na ba­dlwe­ngu­lweef; le­ngxe­nye yo­mu­zi iza­phu­ma iye eku­thu­njwe­nig, ko­dwa insa­li ya­ba­ntu ka­yi­yi­ku­qu­nywa isu­ke emzi­nih.

3 Kho­na iNko­si iza­phu­ma, ilwe ime­le­ne la­le­zo­zi­zwe, nje­nga­mhla isi­lwa ngo­su­ku lwe­mpii.

4 La­nga­lo­lo­su­ku inya­wo za­yo zi­za­ku­maj enta­be­ni ye­Mi­hlwa­thi, ema­qo­nda­na le­Je­ru­sa­le­ma nga­se­mpu­ma­la­ngak; le­nta­ba ye­Mi­hlwa­thi iza­qhe­ke­ze­ka pha­ka­thi kwa­yo nga­se­mpu­ma­la­nga la­nga­se­ntsho­na­la­nga, ku­be le­si­ho­tsha esi­khu­lu­ka­zil; le­ngxe­nye ye­nta­ba iza­tshe­de­la nga­se­nya­ka­tho, le­ngxe­nye ya­yo nga­se­ni­ngi­zi­mum.

5 Li­za­ba­le­ka-ke nge­si­ho­tsha se­zi­nta­ba za­mi; ngo­ba isi­ho­tsha se­zi­nta­ba si­za­fi­nye­le­la eA­za­lin. Ye­bo, li­za­ba­le­ka nje­ngo­ku­ba­le­ka kwe­nu pha­mbi ko­ku­za­ma­za­ma ko­mhla­ba nge­zi­nsu­ku zi­kaU­zi­ya inko­si ya­ko­Ju­dao. Kho­na iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­mi iza­fi­kapq, la­bo bo­nke aba­ngcwe­le be­la­wers.

6 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­ku ku­nga­bi kho­na uku­kha­nya, ku­be mnya­mat.

7 Ko­dwa ku­za­ku­ba lu­su­ku olu­lo­dwa olu­za­kwa­zi­wa eNko­si­niu, ku­nga­bi yi­mi­ni, ku­nga­bi yi­bu­su­ku; ko­dwa ku­za­ku­thi nge­si­kha­thi sa­ku­si­hlwa ku­be kho­na uku­kha­nyav.

8 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­kuw, ama­nzi aphi­la­yo aphu­me eJe­ru­sa­le­ma; ingxe­nye ya­wo iye nga­se­lwa­ndle lwa­se­mpu­ma­la­ngax, le­ngxe­nye ya­wo iye nga­se­lwa­ndle lwe­ntsho­na­la­ngay; ku­za­ku­ba kho­na ehlo­bo le­bu­si­kaz.

9 Nja­lo uJe­ho­va uza­ku­ba yi­Nko­si phe­zu ko­mhla­ba wo­nkea; nga­lo­lo­su­ku ku­za­ku­bab le­Nko­si eyo­dwac, le­bi­zo la­yo li­be li­nyed.

10 Ili­zwe lo­nke li­za­phe­ndu­lwa li­be nje­nge­gce­kee ku­su­ke­la eGe­baf ku­ze ku­be se­Ri­mo­ni eni­ngi­zi­mu kwe­Je­ru­sa­le­mag; li­pha­ka­nyi­sweh, li­hla­le enda­we­ni ya­loi, ku­su­ke­la esa­ngwe­ni la­ko­Bhe­nja­mi­ni ku­ze ku­be se­nda­we­ni ye­sa­ngo lo­ku­qa­laj, ku­ze ku­be se­sa­ngwe­ni le­ngo­nsikl, nja­lo ku­su­ke­la empho­tsho­ngwe­ni ka­Ha­na­ne­li ku­ze ku­bemn se­zi­kha­me­lwe­ni ze­wa­yi­ni ze­nko­sio.

11 Nja­lo ba­za­hla­la ki­lo, ku­nga­be ku­sa­ba kho­nap uku­tsha­ba­la­laq; ko­dwa iJe­ru­sa­le­ma iza­hla­la ivi­ke­le­ki­ler.

12 La­lo­khu ku­za­ku­ba yi­nhlu­phe­ko iNko­si eza­tsha­ya nga­yo zo­nke izi­zwes ezi­lwe zi­me­le­ne le­Je­ru­sa­le­mat: Iza­bo­li­sa inya­ma ya­zo zi­se­mi nge­nya­wo za­zo, la­me­hlo azo abo­le­le ezi­kho­xwe­ni za­wo, lo­li­mi lwa­zo lu­bo­le­le emlo­nye­ni wa­zou.

13 Ku­za­ku­thi-ke nga­lo­lo­su­kuv, isi­phi­thi­phi­thiw esi­khu­lu se­Nko­si si­be pha­ka­thi kwa­box; ba­ba­mbe ngu­lo­wo la­lo­wo isa­ndla si­ka­ma­khe­lwa­ne wa­khe, fu­thi isa­ndla sa­khe si­pha­ka­me­le uku­me­la­na le­sa­ndla si­ka­ma­khe­lwa­ne wa­khey.

14 Lo­Ju­da la­ye uza­ku­lwa eJe­ru­sa­le­ma; le­no­tho ya­zo zo­nke izi­zwe ezi­zi­nge­le­ze­le­yo iza­bu­thwaz, igo­li­de le­si­li­vaa le­ze­mba­tho ngo­bu­ne­ngi obu­khu­lub.

15 Iza­ku­ba nja­lo-ke inhlu­phe­koc ye­bhi­zad, eye­mbo­ngo­lo, eye­ka­me­la, le­ka­ba­bhe­mi, le­ya­zo zo­nke inya­ma­za­na ezi­za­ku­ba ku­le­zi­zi­nka­mba, nje­nga­le­yo­nhlu­phe­ko.

16 Ku­za­ku­thi-ke, bo­nke aba­se­le­yo ezi­zwe­ni zo­nke eze­za uku­me­la­na le­Je­ru­sa­le­mae be­nyu­kef imi­nya­ka nge­mi­nya­kag ukuya­kho­nza iNko­si, uJe­ho­va wa­ma­ba­ndlah, lo­ku­gci­nai umkho­si wa­ma­du­mbaj.

17 Ku­za­ku­thi-ke lo­ba ngu­ba­ni onga­yi­kwe­nyu­ka ku­zo insa­pho zo­mhla­ba aye eJe­ru­sa­le­mak uku­kho­nza iNko­si, uJe­ho­va wa­ma­ba­ndlal, ka­ku­yi­ku­ba kho­na izu­lu phe­zu kwa­bom.

18 Fu­thi uba usa­pho lwe­Gi­bhi­the lu­nge­nyu­ki lu­ze, ka­ku­yi­ku­ba lezu­lu phe­zu kwa­lon, ku­za­ku­ba le­nhlu­phe­ko iNko­si eza­tsha­ya nga­yo izi­zweo ezi­nge­nyu­ke­li ukuya­gci­na umkho­si wa­ma­du­mbap.

19 Lo­khu ku­za­ku­ba yi­si­je­zi­so se­so­no se­Gi­bhi­theq, le­si­je­zi­sor se­so­no sa­zo zo­nke izi­zwes ezi­nge­nyu­ke­li uku­gci­na umkho­si wa­ma­du­mbat.

20 Nga­lo­lo­su­ku ku­za­ku­ba se­ma­bhe­re­ni ama­bhi­zau: UBU­NGCWE­LE KU­JE­HO­VAv; le­zi­mbi­za endli­ni ye­Nko­si zi­za­ku­baw nje­nge­mi­ga­nu yo­ku­fa­fa­za pha­mbi kwe­la­thix.

21 Ye­bo, yi­le­yo la­le­yo imbi­za eJe­ru­sa­le­ma la­ko­Ju­da iza­ku­ba yi­bu­ngcwe­le eNko­si­ni ya­ma­ba­ndlay, nja­lo bo­nke abe­nza umhla­tshe­lo ba­za­ku­za ba­tha­the ku­zo, ba­phe­ke ku­zoz. Nja­lo ka­ku­sa­yi­ku­ba kho­naa umKha­na­ni endli­ni ye­Nko­si ya­ma­ba­ndlab nga­lo­lo­su­kuc.

UMA­LA­KI

Utha­ndo lwe­Nko­si ku­Ja­ko­be

1Umthwa­loa we­li­zwi le­Nko­si kuI­sra­ye­lib nge­sa­ndla si­ka­Ma­la­ki.

2 Ngi­li­tha­ndi­lec, itsho iNko­si. Ko­dwa li­thi: Usi­tha­nde nga­ni? UE­sa­wud ka­su­ye yi­ni umfo­wa­bo ka­Ja­ko­be? itsho iNko­si. Ka­nti nga­mtha­nda uJa­ko­be,e

3 loE­sa­wu nga­mzo­ndaf; nge­nzag izi­nta­ba za­khe inci­tha­ka­lo, le­li­fah la­khe la­ba nge­la­ma­kha­nkai enka­nga­la.

4 La­nxa uE­do­ma esi­thi: Se­nzi­we aba­ya­ngaj, ko­dwa si­za­bu­ye­la siye­kwa­kha ama­nxi­wa; itsho nja­lo iNko­si ya­ma­ba­ndla: Bo­nak ba­nga­kha, ko­dwa mi­na ngi­za­di­li­za, nja­lo ba­za­ba­bi­za ngo­ku­thi: Ngu­mngce­lel wo­bu­bi, la­ba­ntum iNko­si eba­thu­ku­the­le­le­yo ku­ze ku­be pha­ka­de.

5 La­me­hlon enu aza­bo­na, la­ni li­thi: INko­sio iza­khu­li­swa nga­le ko­mngce­lep wa­koI­sra­ye­li.

INko­si ikhu­za aba­pri­sti

6 Indo­da­naq iya­mhlo­ni­pha uyi­se, le­nce­ku inko­si ya­yo. Uba-ker ngi­ngu­yi­hlo, ku­nga­phi uku­hlo­ni­tshwa kwa­mi? Uba-kes ngi­yi­Nko­si, ku­nga­phi ukwe­sa­tshwa kwa­mi? itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla ki­nit, ba­pri­sti eli­de­le­la ibi­zo la­mi; ko­dwau li­thiv: Si­li­de­le­le nga­ni ibi­zo la­kho?

7 Li­so­nde­zaw isi­nkwax esi­ngco­li­le­yoy phe­zu kwe­la­thi la­mi, li­si­thiz: Si­ku­ngco­li­se nga­ni? Ngo­ku­thi kwe­nu: Ita­fu­laa le­Nko­si li­ya­de­le­le­ka.

8 Nja­lo nxa li­so­nde­zab oku­yi­si­pho­fuc ku­be ngu­mhla­tshe­lo, ka­ku­ku­bi yi­ni? La­la­pho li­so­nde­za oku­qhu­la­yo lo­ku­gu­la­yod, ka­ku­ku­bi yi­ni? Ake uku­so­nde­ze ku­mbu­si wa­khoe; anga­ba lo­mu­sa ku­we yi­ni? ku­mbe anga­be­mu­ke­laf yi­ni ubu­so ba­kho? itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

9 Kha­the­si-ke ake li­nce­nge ubu­so bu­ka­Nku­lu­nku­lu uku­ze abe lo­mu­sa ki­thi; lo­khug ku­be nge­sa­ndla se­nu; uza­be­mu­ke­lah ubu­so be­nu yi­ni? itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

10 Ngu­ba­nii okho­na ngi­tsho pha­ka­thi kwe­nu onga­va­la izi­va­lo? Ye­bo, li­nga­ba­se­li ize umli­lo phe­zu kwe­la­thi la­mi. Ka­ngi­tho­ko­zi nga­ni, ku­tsho iNko­si ya­ma­ba­ndla, nja­lo ka­ngi­yi­kwe­mu­ke­laj umni­ke­lo esa­ndle­ni se­nu nge­nto­ko­zo.

11 Ngo­bak ku­su­ke­la eku­phu­me­ni kwe­la­nga ku­ze ku­be se­ku­tsho­ne­ni kwa­lo, ibi­zol la­mi liza­ku­ba li­khu­lu pha­ka­thim kwe­zi­zwe; la­ku­yon yo­nke inda­wo impe­phao iza­tshi­se­lwap ibi­zo la­mi, lo­mni­ke­loq ohla­mbu­lu­ki­le­yor; ngo­bas ibi­zo la­mi liza­ku­ba li­khu­lu pha­ka­thit kwe­zi­zwe, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

12 Ko­dwa li­ya­li­ngco­li­sa ngo­ku­thi kwe­nu: Ita­fu­lau le­Nko­si li­ngco­li­si­we; le­si­the­lo sa­lo, uku­dla kwa­lo, ku­de­le­le­ki­lev.

13 Nja­lo li­thi: Kha­nge­la, ku­di­ni­saw ka­nga­ka­na­ni! Nja­lox li­ku­chi­le­la ama­kha­la, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla: nja­lo li­le­the impa­ngoy, lo­ku­qhu­la­yoz, lo­ku­gu­la­yoa; ngo­ku­nja­lo li­le­the umni­ke­lo. Ngi­kwe­mu­ke­leb lo­khu yi­ni ngo­ku­tho­ko­za esa­ndle­ni se­nu? itsho iNko­si.

14 Ka­qa­le­ki­swe-ke umkho­hli­si ole­du­nac emhla­nji­ni wa­khe, ofu­nga ahla­be­le iNko­si oko­na­ke­le­yod; ngo­ba ngi­yi­Nko­si enku­lue, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla, le­bi­zo la­mi li­ye­sa­be­kaf pha­ka­thi kwe­zi­zwe.

Uku­kho­hli­sa ku­kaI­sra­ye­li

2Kha­the­si-ke, ba­pri­stia, umla­yo lo ngo­we­nu.

2 Ubab li­nga­la­le­li, nja­lo uba li­nga­ku­be­kic enhli­zi­ywe­ni uku­ni­ka ibi­zo la­mi udu­mo, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndlad, ngi­za­thu­me­la isi­qa­le­ki­soef pha­ka­thi kwe­nu, ngi­qa­le­ki­se izi­bu­si­sog ze­nu. Ye­bo, se­ngi­zi­qa­le­ki­si­le, ngo­ba ka­li­ku­be­kih enhli­zi­ywe­ni.

3 Kha­nge­la­ni, ngi­za­ko­nai inza­lo ye­nu, ngi­the­lej umswa­ne ebu­swe­ni be­nu, umswa­nek wa­ma­di­lil enu, li­su­swemn ka­nye la­wo.

4 Nja­lo li­za­kwa­zi uku­thi ngi­thu­me­le lu­mla­yoo ki­ni, uku­zep isi­vu­me­lwa­no sa­mi si­be lo­Le­vi, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

5 Isi­vu­me­lwa­noqr sa­mi be­si­la­ye si­yi­ku­phi­la lo­ku­thu­las; nga­mni­ka kho­na ku­bet yi­kwe­sa­ba ange­sa­ba nga­kho; wa­thu­thu­me­la pha­mbi kwe­bi­zo la­mi.

6 Umla­you we­qi­ni­so wa­wu­se­mlo­nye­ni wa­khe, le­si­pha­mbe­ko ka­si­tho­la­ka­la­nga ende­be­ni za­khe. Wa­ha­mba la­mi ngo­ku­thu­la la­ngo­bu­qo­thov, wa­phe­ndu­law aba­ne­ngi ebu­bi­ni.

7 Ngo­ba inde­bex zo­mpri­stiy zi­ya­gci­na ulwa­zi, nja­loz ba­ya­di­nga umla­yo emlo­nye­ni wa­khe, ngo­ba uyi­si­thu­nywaa se­Nko­si ya­ma­ba­ndla.

8 Ko­dwa li­na li­pha­mbu­ki­le endle­le­ni, la­khu­be­ki­sab aba­ne­ngi emla­ywe­ni; lo­na isi­vu­me­lwa­noc si­ka­Le­vi, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

9 Nga­kho la­mi ngi­le­nzi­led la­ba nga­ba­de­le­le­ka­yo la­be­hli­se­lwe pha­nsi pha­mbi kwa­ba­ntu bo­nke, nje­ngo­ku­bae li­nga­gci­na­nga izi­ndle­la za­mi, ko­dwa la­mu­ke­lefg ubu­so emla­ywe­ni.

Uku­kho­hli­sa ku­kaI­sra­ye­li

10 Ka­si­la­ba­bah mu­nye yi­ni thi­na so­nke? UNku­lu­nku­lu mu­nye ka­si­da­la­nga yi­nii? Ku­nga­ni si­se­nzaj nge­nko­hli­so, omu­nye eme­le­ne lo­mfo­wa­bo, ngo­ku­ngco­li­sak isi­vu­me­lwa­no sa­bo­ba­ba?

11 UJu­da we­nze nge­nko­hli­sol, nja­lo kwe­nzi­we ama­nya­la koI­sra­ye­lim le­Je­ru­sa­le­ma; ngo­ba uJu­da ungco­li­si­le ubu­ngcwe­len bu­ka­Je­ho­va abu­tha­nda­yo, uthe­theop indo­da­ka­ziq ka­nku­lu­nku­lu we­zi­zwe­ni.

12 INko­si iza­qu­ma umu­ntu owe­nza lo­khu, ovu­sa­yo lo­phe­ndu­la­yor, asu­ke ema­the­nte­ni ka­Ja­ko­be, la­lo­wos ole­tha umni­ke­lo eNko­si­ni ya­ma­ba­ndla.

13 La­lo­khu li­kwe­nzi­le ka­bi­li; li­si­be­ke­la ila­thi le­Nko­si nge­zi­nye­mbe­zi, ngo­ku­kha­la, la­ngo­ku­bu­bu­la, oku­nga­ngo­ku­thi ka­yi­sa­wu­na­nzi umni­ke­lo, ku­mbe uku­we­mu­ke­la ngo­ku­tho­ko­za esa­ndle­ni se­nu.

14 Ka­ntit li­thi: Ku­nga­ni? Ku­ngo­bau iNko­si ya­yi­ngu­mfa­ka­zi pha­ka­thi kwa­kho lo­mfa­ziv wo­bu­tsha ba­kho, we­na omphe­the nge­nko­hli­sow, ka­ntix engu­mnga­ne wa­kho, lo­mfa­ziy we­si­vu­me­lwa­no sa­kho.

15 Ke­nza­ngaz yi­ni oye­dwa? nja­lo elo­mo­ya ose­le­yoa, nja­lo ku­nga­ni oye­dwa? Wa­di­nga inza­lo ka­Nku­lu­nku­lub. Nga­khoc qa­phe­li­sa­ni ngo­mo­ya we­nu, nja­lo ka­ku­nga­bi lo­pha­thad umfa­zie wo­bu­tsha ba­khe nge­nko­hli­sof.

16 Ngo­bag iNko­si uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li ithi iya­zo­nda ukwa­lanah. Ngo­ba omu­nye usi­be­ke­la udla­ke­la nge­se­mba­thoi sa­khe, itshoj iNko­si ya­ma­ba­ndla. Nga­kho qa­phe­li­sa­ni ngo­mo­ya we­nu, uku­ze li­nge­nzik nge­nko­hli­so.

Usu­ku lo­kwa­hlu­le­la lu­ye­za

17 Li­yi­di­ni­si­lel iNko­si nga­ma­zwim enu. Ka­ntin li­thi: Si­yi­di­ni­se nga­ni? Ngo­ku­thio kwe­nu: Wo­nke owe­nza oku­bi ulu­ngi­le eme­hlwe­ni eNko­si, nja­lo iya­tho­ko­zap nga­bo; ku­mbe: Unga­phiq uNku­lu­nku­lu we­sa­hlu­le­lo?

Isi­thu­nywa se­Nko­si

3Kha­nge­la­nia, ngi­thu­ma isi­thu­nywab sa­mi, esi­za­lu­ngi­sac indle­la pha­mbi kwa­mi; le­Nko­si eli­yi­di­nga­yod iza­fi­kae ma­si­nya­ne ethe­mpe­li­ni la­yo, ngi­tshof isi­thu­nywa se­si­vu­me­lwa­no eli­tho­ko­zag nga­so; kha­nge­la si­ye­zah, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

2 Ko­dwa ngu­ba­nii onga­lu­me­la usu­kuj lo­ku­za kwa­so, nja­lo ngu­ba­nik onge­ma eku­bo­na­ka­le­ni kwa­so? Ngo­bal si­nje­ngo­mli­lom wo­mcwe­ngi we­go­li­de, la­nje­nge­se­pan yo­mwa­tshi.

3 Si­za­hla­la nje­ngo­mcwe­ngio lo­mhla­mbu­lu­li we­si­li­va, si­hla­mbu­lu­lep ama­do­da­na ka­Le­vi, si­wa­cwe­ngeq nje­nge­go­li­de la­nje­nge­si­li­va, aze aso­nde­zer imi­ni­ke­lo ngo­ku­lu­ngas eNko­si­ni.

4 Ng'kho­na umni­ke­lot wa­ko­Ju­da lo­we­Je­ru­sa­le­ma uza­ku­ba mna­ndiu eNko­si­ni nje­nge­nsu­kwi­ni ze­ndu­lo, la­nje­nge­mi­nya­ke­niv ya­ku­qa­la.

5 Nja­lo ngi­za­so­nde­la ki­ni ngo­kwa­hlu­le­la; ngi­bew ngu­mfa­ka­zix opha­ngi­sa­yo ngi­me­le­ne la­ba­tha­ka­thiy, ngi­me­le­ne le­zi­fe­beza, ngi­me­le­ne la­ba­fu­ngi ba­ma­ngab, ngi­me­le­nec la­ba­ci­nde­ze­lide ba­ma­ho­lo aba­qa­tshi­we­yo, umfe­lo­ka­zif, le­nta­nda­neg, la­ba­su­ndu­ze­lah abe­zi­zwe­niij ece­le­ni, nja­lo aba­nga­nge­sa­bi­yo, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

6 Ngo­ba ngi­yi­Nko­si, ka­ngi­phe­ndu­kik; nga­khol li­na ma­do­da­na ka­Ja­ko­be ka­li­qe­dwa.

7 Ngi­tshom ku­su­ke­la ensu­kwi­ni za­bo­yi­hlo li­pha­mbu­ki­le ezi­mi­swe­ni za­mi, ka­li­zi­gci­na­nga. Bu­ye­la­nin ki­mi, la­mi ngi­za­bu­ye­la ki­ni, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla. Ka­ntio li­thi: Si­za­bu­ye­la nga­ni?

8 Umu­ntu anga­mpha­ngap yi­ni uNku­lu­nku­lu? Ka­nti li­na li­ngi­pha­ngi­leq. Ko­dwar li­thi: Si­ku­pha­nges nga­ni? Ngo­kwe­tshu­mit lango­mni­ke­lou.

9 Li­qa­le­ki­si­we nge­si­qa­le­ki­sov, ngo­ba li­ngi­pha­ngi­lew, le­si­si­zwe so­nke.

10 Le­tha­nix ko­nke okwe­tshu­mi esi­pha­le­niy uku­ze ku­be lo­ku­dlaz endli­ni ya­mi. Li­ngi­hlo­le-kea kha­the­si ku­kho, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla, uba ngi­nga­yi­ku­li­vu­le­lab ama­wi­ndi ama­zu­lu, ngi­li­thu­lu­le­lec isi­bu­si­sod ku­ze ku­nga­bi lenda­wo eya­ne­le­yo.

11 Ngi­za­khu­za odla­yoe nge­nxa ye­nu, nja­lo ka­yi­ku­li­chi­the­laf izi­the­lo zo­mhla­ba­thi; le­vi­nig ka­li­yi­ku­li­bo­zi­se­la ensi­mi­ni, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

12 Nja­lo zo­nkeh izi­zwe zi­za­ku­thi li­bu­si­si­we, ngo­ba li­na li­za­ku­ba yi­li­zwe eli­tho­ko­zi­sa­yoi, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

Ukwe­hlu­ka­ni­swa pha­ka­thi kwa­ba­lu­ngi­le­yo la­ba­bi

13 Ama­zwi enuj abe­lu­khu­ni eme­le­ne la­mi, itsho iNko­si. Ka­ntik li­thi: Si­khu­lu­me­ni si­me­le­ne la­we?

14 Li­thelm: Ku­yi­zen uku­kho­nza uNku­lu­nku­lu. Nja­lo ku­yi­nzu­zoo ba­ni uku­thi si­gci­nep imfa­ne­loq ya­khe, lo­ku­thi si­ha­mbe si­kwe­zi­mnya­mar pha­mbi kwe­Nko­si ya­ma­ba­ndla?

15 Kha­the­si-kes si­thit aba­zi­qhe­nya­you ba­bu­si­si­we; ye­bov, la­bow abe­nza inko­hla­ka­lo ba­ya­khi­wax; ye­boy ba­li­ngaz uNku­lu­nku­lu, ba­phe­phe.

16 Kho­na la­boa aba­ye­sa­ba­yo iNko­si ba­khu­lu­mi­sa­nab; nja­lo iNko­si ya­la­le­la, ye­zwa; lo­gwa­loc lwe­si­khu­mbu­zo lwa­lo­tshwa pha­mbi kwa­yo nga­bod aba­ye­sa­ba­yo iNko­si, la­nga­la­bo aba­zi­ndla nge­bi­zo la­yo.

17 Nja­lo ba­za­ku­ba nga­ba­mi, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla, nga­lo­lo­su­kue engi­za­kwe­nzaf nga­lo oku­li­gu­gugh kwa­mi, nja­lo ngi­za­ba­ye­ke­lai nje­nge­ndo­daj eye­ke­la indo­da­na ya­yo eyi­se­be­nze­la­yok.

18 Be­se­li­bu­ya li­bo­nal ume­hlu­ko pha­ka­thi ko­lu­ngi­le­yo lo­mu­bi, pha­ka­thim ko­kho­nza uNku­lu­nku­lu la­lo­wo onga­mkho­nzi­yo.

Usu­ku lwe­Nko­si lu­ye­za

4Ngo­ba kha­nge­la­ni, lu­ye­zaa usu­ku olu­vu­thab nje­nge­zi­koc; la­bo bo­nke aba­zi­gqa­ja­yod, ye­bo, bo­nke abe­nzae nge­nko­hli­so ba­za­ku­baf li­bi­bi; lo­su­kug olu­za­yo lu­za­ba­tshi­sa, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla, uku­ze lu­nga­ba­tshi­ye­li impa­ndeh ku­mbe uga­tsha.

2 Ko­dwa ki­ni ele­sa­bai ibi­zo la­mi, iLa­ngaj lo­ku­lu­ngak li­za­phu­ma li­lo­ku­si­li­sal empi­kwe­nim za­lo. Nja­lo li­za­phu­man li­qo­lo­tsha nje­nga­ma­tho­leo esi­ba­ya.

3 Li­za­nya­the­le­lapq pha­nsi aba­bi, ngo­ba ba­za­ku­bars ngu­mlo­tha nga­pha­nsi kwe­nga­pha­nsi ye­nya­wo ze­nu ngo­su­ku engi­za­kwe­nzat, itsho iNko­si ya­ma­ba­ndla.

4 Khu­mbu­la­ni umla­you ka­Mo­zi­si ince­ku ya­miv, enga­mla­ya wo­na eHo­re­bew ngoI­sra­ye­li wo­nke, izi­mi­sox le­za­hlu­le­lo.

5 Kha­nge­la­niy, ngi­za­thu­ma uE­li­jaz umpro­fe­thi ki­ni lu­nga­ka­fi­kia usu­ku lwe­Nko­si olu­khu­lu lo­lwe­sa­be­ka­yo.

6 Uza­phe­ndu­le­la-keb inhli­zi­yo ya­bo­yi­se eba­ntwa­ne­ni, le­nhli­zi­yo ya­ba­ntwa­na ku­bo­yi­se, hle­zi ngi­ze ngi­tsha­yec ili­zwe nge­si­qa­le­ki­sod.

IVA­NGE­LI ELA­LO­TSHWA

NGU­MA­THE­WU

Okho­kho ba­ka­Je­su

1Ugwa­lo lo­ku­za­lwa ku­ka­Je­su Kri­stua, iNdo­da­na ka­Da­vi­dab, indo­da­na kaA­bra­ha­mac.

2 UA­bra­ha­ma wa­za­lad uI­sa­kae; uI­sa­ka wa­se­za­la uJa­ko­bef; uJa­ko­be wa­se­za­la uJu­da la­ba­fo­wa­bog;

3 uJu­da wa­se­za­la uFa­re­si lo­Za­ra ku­Ta­ma­rih; uFa­re­si wa­se­za­la uE­si­ro­mui; uE­si­ro­mu wa­se­za­la uA­ra­mu;

4 uA­ra­mu wa­se­za­la uA­mi­na­da­ba; uA­mi­na­da­ba wa­se­za­la uNa­sho­ni; uNa­sho­ni wa­se­za­la uSa­li­mo­ni;

5 uSa­li­mo­ni wa­se­za­la uBo­wo­si ku­Ra­ha­bij; uBo­wo­si wa­se­za­la uO­be­di ku­Ru­the; uO­be­di wa­se­za­la uJe­se;

6 uJe­se wa­se­za­la uDa­vi­da inko­sik; uDa­vi­da inko­si wa­se­za­la uSo­lo­mo­ni kowa­ye­ngu­mkaU­ri­yal;

7 uSo­lo­mo­ni wa­se­za­la uRe­ho­bho­wa­mu; uRe­ho­bho­wa­mu wa­se­za­la uA­bhi­ya; uA­bhi­ya wa­se­za­la uA­sa;

8 uA­sa wa­se­za­la uJe­ho­sha­fa­thi; uJe­ho­sha­fa­thi wa­se­za­la uJo­ra­mu; uJo­ra­mu wa­se­za­la uO­zi­ya;

9 uO­zi­ya wa­se­za­la uJo­tha­mu; uJo­tha­mu wa­se­za­la uA­ha­zi; uA­ha­zi wa­se­za­la uHe­ze­khi­yam;

10 uHe­ze­khi­ya wa­se­za­la uMa­na­sen; uMa­na­se wa­se­za­la uA­mo­ni; uA­mo­ni wa­se­za­la uJo­si­ya;

11 uJo­si­ya wa­se­za­la uJe­ko­ni­ya la­ba­fo­wa­boo esi­kha­thi­ni so­ku­thu­nje­lwa eBha­bhi­lo­nip.

12 Kwa­thi emva ko­ku­thu­nje­lwa eBha­bhi­lo­ni uJe­ko­ni­yaq wa­za­la uSa­la­ti­ye­lir; uSa­la­ti­ye­li wa­se­za­la uZe­ru­bha­bhe­list;

13 uZe­ru­bha­bhe­li wa­se­za­la uA­bi­yu­di; uA­bi­yu­di wa­se­za­la uE­li­ya­khi­mi; uE­li­ya­khi­mi wa­se­za­la uA­zo­ri;

14 uA­zo­ri wa­se­za­la uZa­do­ki; uZa­do­ki wa­se­za­la uA­ki­mi; uA­ki­mi wa­se­za­la uE­li­yu­di;

15 uE­li­yu­di wa­se­za­la uE­le­ya­za­re; uE­le­ya­za­re wa­se­za­la uMa­tha­ni; uMa­tha­ni wa­se­za­la uJa­ko­be;

16 uJa­ko­be wa­se­za­la uJo­se­fa indo­da ka­Ma­ri­ya, okwa­za­lwa ku­ye uJe­su othi­wa ngu­Kri­stu.

17 Nga­kho izi­zu­ku­lwa­na zo­nke ezi­su­ke­la kuA­bra­ha­ma zi­si­ya ku­Da­vi­da zi­yi­zi­zu­ku­lwa­na ezi­li­tshu­mi la­ne; le­zi­su­ke­la ku­Da­vi­da zi­ye eku­thu­nje­lwe­ni eBha­bhi­lo­ni zi­yi­zi­zu­ku­lwa­na ezi­li­tshu­mi la­ne; le­zi­su­ke­la eku­thu­nje­lwe­ni eBha­bhi­lo­ni zi­ye ku­Kri­stu zi­yi­zi­zu­ku­lwa­na ezi­li­tshu­mi la­ne.

Uku­za­lwa ku­ka­Je­su

18 Nga­kho uku­za­lwa ku­ka­Je­su Kri­stu kwa­ba njeu. Ngo­ba uni­na uMa­ri­ya ese­ga­ne uJo­se­fa, be­nga­ka­hla­nga­ni wa­bo­na­ka­la ese­le­si­su ngo­Mo­ya oNgcwe­lev.

19 Ko­dwa uJo­se­fa indo­da ya­khe engo­lu­ngi­le­yow, nja­lo enga­tha­ndi uku­mthe­la ihla­zo, wa­ye­fu­na uku­ma­la ensi­thax.

20 Kwa­thi esa­na­ka­na le­zi­zi­nto, kha­nge­la, ingi­lo­si ye­Nko­si ya­bo­na­ka­la ku­ye ephu­tshe­niy, ya­thi: Jo­se­fa, ndo­da­na ka­Da­vi­da, unge­sa­bi uku­mtha­tha uMa­ri­ya umka­kho. Ngo­ba lo­kho aku­khu­le­lwe­yo1 ku­ngo­Mo­ya oNgcwe­le;

21 nja­lo uza­za­la indo­da­naz, ubu­su­yi­tha ibi­zo uthi ngu­Je­su2; ngo­ba ye­na uza­si­ndi­sa aba­ntu ba­khea ezo­nwe­ni za­bob.

22 Ko­nke lo­khu-ke kwe­nze­ka uku­ze ku­gcwa­li­se­ke okwa­khu­lu­nywa yi­Nko­si ngo­mpro­fe­thi uku­thi:

23 Kha­nge­la, into­mbi iza­tha­tha isi­su ibe­le­the indo­da­nac, nja­lo ba­za­bi­za3 ibi­zo la­yo ngo­ku­thi nguE­ma­nu­we­li, oku­yi­ku­thi ngo­ku­phe­ndu­le­lwa, uNku­lu­nku­lu ula­thi.

24 Kwa­thi uJo­se­fa ese­pha­phe­me ebu­tho­ngwe­ni we­nza nje­nga­lo­kho ingi­lo­si ye­Nko­si imla­yi­le, wa­se­tha­tha umka­khe;

25 ko­dwa ka­za­nge ama­zi wa­zed wa­be­le­tha indo­da­na ya­khe eyi­ngqa­bu­thoe; wa­se­yi­tha ibi­zo wa­thi ngu­Je­suf.

Iza­zi ze­mpu­ma­la­nga

2Kwa­thi uJe­su ese­ze­lwe eBhe­the­le­he­ma ye­Ju­di­ya, ensu­kwi­ni zi­ka­He­ro­di inko­sia, kha­nge­la, kwa­fi­ka iza­zib eJe­ru­sa­le­ma zi­ve­la empu­ma­la­ngac,

2 zi­si­thi: Unga­phi oze­lwe eyi­nko­si ya­ma­Ju­dad? Ngo­ba si­bo­ni­le inka­nye­zi ya­khe empu­ma­la­ngae, nja­lo se­si­ze uku­mkho­nza.

3 Nga­kho uHe­ro­di inko­si ese­zwi­le wa­kha­tha­ze­ka, le­Je­ru­sa­le­ma yo­nke ka­nye la­ye.

4 Ese­bu­tha­ni­si­le bo­nke aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­bha­li ba­ba­ntuf, wa­bu­za ku­bo uku­thi uKri­stu uza­za­le­lwa nga­phig.

5 Ba­se­be­si­thi ku­ye: EBhe­the­le­he­ma ye­Ju­di­ya; ngo­ba ku­lo­tshi­we ngo­ku­nja­lo ngu­mpro­fe­thi uku­thi:

6 La­we, Bhe­the­le­he­ma li­zwe la­ko­Ju­da, ka­wu­su­ye omnci­nya­ne la­ka­nye pha­ka­thi kwa­ba­bu­si ba­ko­Ju­da; ngo­ba ku­za­ve­la ku­we umbu­si, oza­kwe­lu­sa aba­ntu ba­mi uI­sra­ye­lih.

7 Kho­na uHe­ro­di, ese­zi­bi­zi­le iza­zi ensi­tha, wa­bu­zi­si­sa ku­zo isi­kha­thi so­ku­bo­na­ka­la kwe­nka­nye­zi.

8 Wa­se­zi­thu­ma eBhe­the­le­he­ma wa­thi: Ha­mba­ni li­bu­zi­si­se ngo­mntwa­na; ku­za­ku­thi nxa li­mtho­li­le, li­bi­ke ki­mi, uku­ze la­mi ngi­ye ngi­mkho­nze.

9 Kwa­thi se­zi­yi­zwi­le inko­si za­su­ka za­ha­mba; nja­lo kha­nge­la, inka­nye­zi, eza­yi­bo­na empu­ma­la­nga, ya­ha­mba pha­mbi kwa­zo, ya­ze ya­fi­ka ye­ma phe­zu kwa­la­pho usa­ne olwa­lu­kho­na.

10 Za­thi uku­yi­bo­na inka­nye­zi za­tho­ko­za nge­nto­ko­zo enku­lu ka­khu­lui.

11 Za­se­zi­nge­na endli­ni, za­bo­na usa­ne ka­nye lo­Ma­ri­ya uni­na, za­we­la pha­nsi za­lu­kho­nza, za­vu­la impa­hla za­zo ezi­li­gu­gu za­lu­khu­nga nge­zi­phoj, igo­li­de le­mpe­phak le­mu­re*l.

12 Kwa­thi se­zi­la­yi­we ngu­Nku­lu­nku­lu ephu­tshe­ni uku­thi zi­nga­bu­ye­li ku­He­ro­di, za­su­ka za­bu­ye­la eli­zwe­ni la­ki­zo nge­nye indle­la.

Uku­ba­le­ke­la eGi­bhi­the

13 Kwa­thi se­zi­su­ki­le, kha­nge­la, ingi­lo­si ye­Nko­si ya­bo­na­ka­la ku­Jo­se­fa ephu­tshe­nim, isi­thi: Vu­ka utha­the usa­ne lo­ni­na, ubu­su­ba­le­ke­la eGi­bhi­the, ube kho­na ngi­ze ngi­ku­tshe­le; ngo­ba uHe­ro­di uza­lu­di­nga usa­ne, uku­ze alu­bu­la­le.

14 Wa­vu­ka-ke wa­tha­tha usa­ne lo­ni­na ebu­su­ku wa­su­ka wa­ya eGi­bhi­the,

15 wa­se­hla­la kho­na kwa­ze kwa­ba yi­ku­fa ku­ka­He­ro­di; uku­ze ku­gcwa­li­swe okwa­khu­lu­nywa yi­Nko­si ngo­mpro­fe­thi isi­thi: Ngi­yi­bi­zi­le indo­da­na ya­mi iphu­me eGi­bhi­then.

Uku­bu­la­wa kwa­ba­ntwa­na be­Bhe­the­le­he­ma

16 Kwa­thi uHe­ro­di, ese­bo­ni­le uku­thi uphi­cwe yi­za­zi, wa­thu­ku­the­la ka­khu­lu, wa­thu­ma wa­bu­la­la aba­ntwa­na bo­nke aba­be­se­Bhe­the­le­he­ma le­mi­ngce­le­ni ya­yo yo­nke, ku­su­ke­la emi­nya­ke­ni emi­bi­li la­nga­pha­nsi, nje­nge­si­kha­thi abe­bu­zi­si­se nga­so ku­za­zi.

17 Kwa­se­ku­gcwa­li­se­ka okwa­khu­lu­nywa ngu­Je­re­mi­ya umpro­fe­thio, uku­thi:

18 Kwe­zwa­ka­la ili­zwi eRa­map, uku­kha­la lo­ku­li­la lo­ku­da­bu­ka oku­khu­lu, uRa­she­li eli­lela aba­ntwa­na ba­khe, nja­lo enga­vu­mi uku­du­du­zwa, ngo­ba be­ngase­kho.

Uku­bu­ye­la eli­zwe­ni la­koI­sra­ye­li

19 Ko­dwa kwa­thi ese­fi­le uHe­ro­di, kha­nge­la ingi­lo­si ye­Nko­si ya­bo­na­ka­la ephu­tshe­ni ku­Jo­se­fa eGi­bhi­the,

20 isi­thi: Vu­ka utha­the umntwa­na omnci­nya­ne lo­ni­na, ubu­su­si­ya eli­zwe­ni la­koI­sra­ye­li; ngo­ba se­be­fi­le aba­be­di­nga umphe­fu­mu­lo wo­mntwa­na.

21 Wa­vu­ka-ke wa­tha­tha umntwa­na omnci­nya­ne lo­ni­na wa­se­fi­ka eli­zwe­ni la­koI­sra­ye­li.

22 Ko­dwa ese­zwi­le uku­thi uA­ke­la­wu use­bu­sa eJu­di­ya esi­khu­ndle­ni si­ka­He­ro­di uyi­se, we­sa­ba uku­ya kho­na; ko­dwa ese­xwa­yi­si­we ngu­Nku­lu­nku­lu ephu­tshe­ni, wa­su­ka wa­ya ku­ngxe­nye ze­Ga­li­liq,

23 wa­se­fi­ka wa­hla­la emzi­ni othi­wa yi­Na­za­re­thar; uku­ze ku­gcwa­li­se­ke okwa­khu­lu­nywa nga­ba­pro­fe­thi uku­thi: Uza­bi­zwa ngo­ku­thi ngu­mNa­za­re­thas.

Uku­tshu­ma­ye­la ku­ka­Jo­ha­ne uMbha­bha­thi­zi

3Nga­le­zo­nsu­ku kwa­se­ku­fi­ka uJo­ha­ne uMbha­bha­thi­zia, etshu­ma­ye­la enka­nga­la ye­Ju­di­yab

2 esi­thi: Phe­ndu­ka­ni; ngo­ba umbu­so wa­ma­zu­lu usu­so­nde­lec.

3 Ngo­ba ngu­ye okwa­khu­lu­nywa nga­ye nguI­sa­ya umpro­fe­thi, esi­thi: Ili­zwi lo­me­me­za­yo enka­nga­lad, li­thi: Lu­ngi­sa­ni indle­la ye­Nko­si; qo­ndi­sa­ni indle­dla­na za­yoe.

4 Nja­lo uJo­ha­ne lo wa­ye­le­se­mba­tho sa­khe so­bo­ya be­ka­me­la, lo­zwe­zwe lwe­si­khu­mba ekha­lwe­ni lwa­khef; lo­ku­dla kwa­khe kwa­ku­zi­nte­theg lo­lu­ju lwe­ga­ngah.

5 Kwa­se­ku­phu­me­la ku­ye iJe­ru­sa­le­ma le­Ju­di­ya yo­nke le­li­zwe lo­nke eli­zi­nge­le­ze­le iJo­da­nii;

6 ba­se­be­bha­bha­thi­zwa ngu­yej eJo­da­ni be­vu­ma izo­no za­bok.

7 Kwa­thi ebo­na aba­ne­ngi ba­ba­Fa­ri­si la­ba­Sa­du­si be­si­za eku­bha­bha­thi­ze­ni kwa­khe, wa­thi ku­bo: Nza­lo ye­zi­nyo­kal, ngu­ba­ni oli­bo­ni­se uku­ba­le­ke­la ula­ka olu­za­yom?

8 Nga­kho the­la­ni izi­the­lo ezi­fa­ne­le uku­phe­ndu­ka;

9 nja­lo li­nga­ca­ba­ngi uku­tsho pha­ka­thi kwe­nun li­thi: Si­loA­bra­ha­ma ongu­ba­bao; ngo­ba ngi­thi ki­ni: UNku­lu­nku­lu ula­ma­ndla oku­mvu­se­la uA­bra­ha­ma aba­ntwa­na ku­la­wa ama­tshe.

10 La­kha­the­si ihlo­ka se­li­be­ki­we empa­nde­ni ze­zi­hla­hla; nga­kho so­nke isi­hla­hla esi­nga­the­li isi­the­lo esi­hle si­ya­ga­nyu­lwa si­pho­se­lwe emli­lwe­nip.

11 Mi­na ngi­li­bha­bha­thi­za nga­ma­nzi ku­be se­ku­phe­ndu­ke­niq; ko­dwa ye­na oza emva kwa­mi ula­ma­ndla ku­la­mi, engi­nga­fa­ne­le uku­pha­tha ama­nya­the­la akher; ye­na uza­li­bha­bha­thi­zas ngo­Mo­ya oNgcwe­let la­ngo­mli­lou;

12 okho­ma­ne lwa­khe lo­kwe­la lu­se­sa­ndle­ni sa­khe, nja­lo uza­tha­nye­li­si­sa isi­bu­ya sa­khev, abe­se­bu­the­la ama­be­le akhe esi­pha­le­ni sa­khew, ko­dwa ama­kho­ba uza­wa­tshi­sax ngo­mli­lo onga­ci­tshe­ki­yoy.

Uku­bha­bha­thi­zwa ku­ka­Je­su

13 Kho­na uJe­suz eve­la eGa­li­lia wa­fi­ka eJo­da­ni ku­Jo­ha­ne, uku­ze abha­bha­thi­zwe ngu­ye.

14 Ko­dwa uJo­ha­ne wa­ye­ma­le­la esi­thi: Mi­na ngi­swe­la uku­bha­bha­thi­zwa ngu­we, ka­nti we­na uza ki­mi?

15 Ko­dwa uJe­su ephe­ndu­la wa­thi ku­ye: Vu­ma kha­the­si; ngo­ba ku­si­fa­ne­le uku­thi si­gcwa­li­se ngo­ku­nja­lo uku­lu­nga ko­nkeb. Wa­se­mvu­me­la.

16 UJe­su ese­bha­bha­thi­zi­we wa­hle wa­khu­phu­ka ema­nzi­ni; nja­lo kha­nge­la, ama­zu­lu amvu­le­ke­la, wa­se­bo­na uMo­ya ka­Nku­lu­nku­lu ese­hla ku­nga­thi li­ju­ba esi­za phe­zu kwa­khec.

17 Nja­lo kha­nge­la, ili­zwi li­ve­la ema­zu­lwi­nid, li­si­thi: Lo uyi­Ndo­da­na ya­mi etha­nde­ka­yo, engi­tho­ko­za nga­yoe.

Uku­li­ngwa ku­ka­Je­su

4Kho­na uJe­su wa­kho­khe­le­lwaa ngu­Mo­ya enka­nga­la, uku­ze ali­ngwe ngu­di­ya­bho­lab.

2 Ese­zi­le uku­dla insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne lo­bu­su­ku obu­nga­ma­tshu­mi ama­nec, eku­ci­ne­ni wa­la­mba.

3 Kwa­se­ku­si­za ku­ye umli­ngi wa­thi: Uba uyi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lud, tsho­no uku­thi la­ma­tshe abe yi­zi­nkwa.

4 Ko­dwa ye­na wa­phe­ndu­la wa­thi: Ku­lo­tshi­we uku­thi: Umu­ntu ka­yi­ku­phi­la nge­si­nkwa so­dwa, ko­dwa nga­lo lo­nke ili­zwi eli­phu­ma emlo­nye­ni ka­Nku­lu­nku­lue.

5 Udi­ya­bho­la wa­se­mtha­thaf wa­mu­sa emzi­ni ongcwe­le, wa­se­mmi­sa engqo­nge­ni ye­the­mpe­lig,

6 wa­se­si­thi ku­ye: Uba uyi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­luh, zi­wi­se­le pha­nsi; ngo­ba ku­lo­tshi­we uku­thi: Uza­la­ya ingi­lo­si za­khe nga­we, be­se­zi­ku­pha­tha nge­za­ndla, hle­zi lo­ba ni­ni ukhu­be unya­wo lwa­kho eli­tshe­nii.

7 UJe­su wa­thi ku­ye: Ku­lo­tshi­we fu­thi uku­thi: Unga­yi­li­ngi iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khoj.

8 Udi­ya­bho­la wa­bu­ya wa­mu­sa enta­be­ni ende ka­khu­lu, wa­mtshe­ngi­sa imi­bu­so yo­nke yo­mhla­ba lo­ku­kha­zi­mu­la kwa­yok,

9 wa­thi ku­ye: Zo­nke le­zi­zi­nto ngi­za­ku­ni­ka zo­na, uba uwe­la pha­nsi ungi­kho­nza.

10 UJe­su wa­se­si­thi ku­ye: Su­ka, Sa­tha­nel! Ngo­ba ku­lo­tshi­we uku­thi: Uza­kho­tha­me­la eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho, nja­lo uza­kho­nza yo­na yo­dwam.

11 Udi­ya­bho­la wa­se­mye­ke­la; nja­lo kha­nge­la, kwa­fi­ka ingi­lo­si za­se­zi­mse­be­nze­lan.

UJe­su uqa­la uku­se­be­nza eGa­li­li

12 Kwa­thi uJe­su ese­zwi­le uku­thi uJo­ha­neo uni­ke­lwe ento­lo­ngwe­ni, wa­su­ka wa­ya eGa­li­lip;

13 wa­se­su­ka eNa­za­re­thaq, we­za wa­hla­la eKa­pe­na­wu­me enga­se­lwa­ndle, emi­ngce­le­ni ya­ko­Ze­bu­lo­ni le­ya­ko­Na­fi­tha­lir;

14 uku­ze ku­gcwa­li­se­ke okwa­khu­lu­nywa ngu­mpro­fe­thi uI­sa­ya, uku­thi:

15 Ili­zwe la­ko­Ze­bu­lo­ni le­li­zwe la­ko­Na­fi­tha­lis, e­ndle­leni ya­se­lwa­ndle, nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­nit, iGa­li­li la­be­zi­zweu,

16 aba­ntu aba­be­hle­zi emnya­me­ni ba­bo­ni­le uku­kha­nya oku­khu­lu, la­ba­be­hle­zi eli­zwe­ni le­thu­nzi­ni lo­ku­fa uku­kha­nya ku­phu­me­le ku­bo.

UJe­su uqa­la uku­tshu­ma­ye­la

17 Ku­su­ke­la ku­le­so­si­kha­thi uJe­su wa­qa­la uku­tshu­ma­ye­la lo­ku­thiv: Phe­ndu­ka­ni; ngo­ba umbu­so wa­ma­zu­lu usu­so­nde­lew.

Uku­bi­zwa kwa­ba­fu­ndi ba­ku­qa­la

18 Kwa­thi uJe­su eha­mba­ha­mbax elwa­ndle lwe­Ga­li­li wa­bo­na ize­la­ma­ni ezi­mbi­liy, uSi­mo­ni othi­wa ngu­Pe­troz, loA­ndre­ya umfo­wa­bo, be­pho­se­la imbu­le olwa­ndle; ngo­ba ba­be­nga­ba­go­li be­nhla­nzi.

19 Wa­se­si­thi ku­bo: Ngi­la­nde­la­ni, nja­lo ngi­za­le­nza li­be nga­ba­go­li ba­ba­ntu.

20 Ba­hle-ke ba­tshi­ya ama­mbu­le ba­mla­nde­laa.

21 Ese­qhu­be­ke esu­ka la­pho, wa­bo­na ezi­nye ize­la­ma­ni ezi­mbi­li, uJa­ko­be oka­Ze­be­di­ya lo­Jo­ha­ne umfo­wa­bo, be­se­mkhu­nji­ni ka­nye lo­Ze­be­di­ya uyi­se, be­lu­ngi­sa ama­mbu­le abo; wa­se­ba­bi­za.

22 Nja­lo ba­hle ba­tshi­ya umkhu­mbi lo­yi­se ba­mla­nde­la.

UJe­su use­be­nza eli­zwe­ni le­Ga­li­li

23 UJe­su wa­se­bho­da iGa­li­li yo­nke, efu­ndi­sa ema­si­na­go­ge­ni abob, etshu­ma­ye­la iva­nge­li lo­mbu­soc, ese­la­pha so­nke isi­fo lo­bu­tha­ka­tha­ka bo­nke eba­ntwi­nid.

24 Indu­me­la ya­khe ya­si­phu­me­la ku­yo yo­nke iSi­ri­yae; ba­se­be­le­tha ku­ye bo­nke aba­gu­la­yo, aba­be­phe­thwe yi­zi­fo nge­zi­fo lo­bu­hlu­nguf, la­ba­be­nge­nwe nga­ma­di­mo­nig, la­ba­be­le­zi­thu­thwa­neh, le­zi­go­ga; wa­se­ba­si­li­sa.

25 Ama­xu­ku ama­ne­ngi ase­mla­nde­la eve­la eGa­li­lii le­Di­ka­po­li­si le­Je­ru­sa­le­ma le­Ju­di­ya la­nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­nij.

Intshu­ma­ye­lo ye­nta­be­ni

5Kwa­thi ebo­na ama­xu­ku we­nyu­ke­la enta­be­nia. Ese­hle­zi pha­nsi, aba­fu­ndi ba­khe be­za ku­yeb;

2 wa­se­vu­la umlo­mo wa­khec, wa­ba­fu­ndi­sa, wa­thi:

Aba­bu­si­si­we­yo

3 Ba­bu­si­si­wed aba­ya­nga emo­ye­nie; ngo­ba umbu­so wa­ma­zu­lu ungo­wa­bof.

4 Ba­bu­si­si­we aba­li­la­yog; ngo­ba bo­na ba­za­du­du­zwa.

5 Ba­bu­si­si­we aba­mne­ne; ngo­ba bo­na ba­za­ku­dla ili­fa lo­mhla­bah.

6 Ba­bu­si­si­we aba­la­mbe­la la­bo­me­la uku­lu­nga; ngo­ba bo­na ba­za­su­thi­swai.

7 Ba­bu­si­si­we aba­le­si­ha­wu; ngo­ba bo­na ba­za­ha­wu­ke­lwaj.

8 Ba­bu­si­si­we aba­mhlo­phe nge­nhli­zi­yok; ngo­ba bo­na ba­za­bo­na uNku­lu­nku­lul.

9 Ba­bu­si­si­we aba­la­mu­la­yo; ngo­ba bo­na ba­za­thi­wa nga­ba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­lu.

10 Ba­bu­si­si­we aba­zi­nge­lwa­yo nge­nxa yo­ku­lu­nga; ngo­ba umbu­so wa­ma­zu­lu ungo­wa­bom.

11 Li­na li­bu­si­si­we, nxa be­li­thu­ka be­li­zi­nge­la, be­khu­lu­ma oku­bi ko­nke be­me­la­na la­ni be­qa­mba ama­nga, nge­nxa ya­mi;

12 tho­ko­za­ni li­tha­be ka­khu­lu, ngo­ba umvu­zo we­nu mkhu­lu ema­zu­lwi­nin; ngo­ba ngo­ku­nja­lo ba­ba­zi­nge­la aba­pro­fe­thi aba­la­ndu­le­la­yoo.

Itshwa­yi lo­ku­kha­nya emhla­be­ni

13 Li­na li­li­tshwa­yi lo­mhla­ba; ko­dwa uba itshwa­yi se­li­du­ma li­za­tshwa­ywa nga­ni? Ka­li­sa­si­zi lu­tho, nga­pha­ndle ko­ku­la­hlwa pha­ndle be­se­li­nya­the­lwa nga­ba­ntup.

14 Li­na li­yi­ku­kha­nya ko­mhla­baq; umu­zi omi­swe phe­zu kwe­nta­ba unge­si­the­ke;

15 nja­lo ka­ba­lu­ma­thi­si isi­ba­ner ba­si­be­ke nga­pha­nsi kwe­si­tsha, ko­dwa phe­zu kwe­si­qo­ba­ne se­si­ba­ne, be­se­si­ba­kha­nyi­se­la bo­nke aba­se­ndli­ni.

16 Ngo­ku­nja­lo ka­ku­kha­nye uku­kha­nya kwe­nu pha­mbi kwa­ba­ntu, uku­ze ba­bo­ne imi­se­be­nzi ye­nu emi­hles, ba­du­mi­se uYi­hlo ose­ma­zu­lwi­nit.

Umla­yo omda­la lo­mla­yo ka­Je­su Kri­stu

17 Li­nga­ca­ba­ngi uku­thi ngi­ze uku­chi­tha umla­yo ku­mbe aba­pro­fe­thiu; angi­za­nga uku­chi­tha ko­dwa uku­gcwa­li­sa.

18 Ngo­ba ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Ku­ze ku­dlu­le izu­lu lo­mhla­ba, ka­ku­so­ze ku­dlu­le iba­dla­na li­be li­nye ku­mbe icha­tsha­na li­be li­nye lo­mla­yo ku­ze kwe­nze­ke ko­nkev.

19 Nga­kho owe­phu­la owo­dwa ku­li­mi­la­yo emi­nci­nya­ne, afu­ndi­se aba­ntu ngo­ku­nja­lo, uza­thi­wa ngo­mnci­nya­ne embu­swe­ni wa­ma­zu­lu; ko­dwa oye­nza­yo ayi­fu­ndi­se, lo­wo uza­thi­wa mkhu­lu embu­swe­ni wa­ma­zu­luw.

20 Ngo­ba ngi­thi ki­ni: Nga­pha­ndle ko­ku­thi uku­lu­nga kwe­nu kwe­dlu­le okwa­ba­bha­li lo­kwa­ba­Fa­ri­six, ka­li­so­ze li­nge­ne embu­swe­ni wa­ma­zu­lu.

21 Li­zwi­le uku­thi kwa­thi­wa kwa­ba­se­ndu­lo: Unga­bu­la­li; la­lo­ba ngu­ba­ni obu­la­la­yo, uza­ku­ba le­ca­la lo­ku­gwe­tshway;

22 ko­dwa mi­na ngi­thi ki­ni: Wo­nke othu­ku­the­le­la umfo­wa­bo ku­nge­la­si­za­tho uza­ku­ba le­ca­la lo­ku­gwe­tshwaz; lo­tsho­yo ku­mfo­wa­bo uku­thi: Si­phu­ku­phu­ku­ndi­ni! uza­ku­ba le­ca­la empha­ka­thi­nia; lo­tsho­yo uku­thi: Si­thu­tha­ndi­nib! uza­ku­ba le­ca­la elo­ku­ya esi­ho­gwe­ni so­mli­loc.

23 Nga­kho uba ule­tha umni­ke­lo wa­kho ela­thi­nid, ubu­su­khu­mbu­la ula­pho uku­thi umfo­we­nu ulo­lu­tho olu­me­la­na la­we,

24 tshi­ya la­pho umni­ke­lo wa­kho pha­mbi kwe­la­thi, uha­mbe, uqa­le ubu­yi­sa­ne lo­mfo­we­nu, ubu­su­zo­ni­ke­la umni­ke­lo wa­kho.

25 Pha­ngi­sa uzwa­ne la­ye oma­nga­le­la­ne la­wee use­se­ndle­le­ni la­yef, hle­zi oma­nga­le­la­ne la­we aku­ni­ke­le ku­ma­hlu­le­li, fu­thi uma­hlu­le­li aku­ni­ke­le epho­li­se­nig, ubu­su­pho­se­lwa ento­lo­ngwe­ni.

26 Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ku­we: Ka­wu­so­ze uphu­me kho­na, uze ubha­da­le indi­bi­li­tshi yo­ku­ci­na.

27 Li­zwi­le uku­thi kwa­thi­wa kwa­ba­se­ndu­loh: Unga­fe­bii.

28 Ko­dwa mi­na ngi­thi ki­ni: Wo­nke okha­nge­la owe­si­fa­za­na uku­mkha­nu­ka use­fe­bi­le la­ye enhli­zi­ywe­ni ya­khej.

29 Nja­lo uba ili­hlo la­kho lo­ku­ne­ne li­ku­khu­be­ki­sak, li­khu­phe uli­la­hle­le kha­tsha­na la­wel; ngo­ba ku­ngco­no ku­we uku­thi ku­bhu­bhe si­be si­nye se­zi­tho za­kho, lo­ku­thi umzi­mba wa­kho wo­nke unga­pho­se­lwa esi­ho­gwe­nim.

30 Nja­lo uba isa­ndla sa­kho so­ku­ne­ne si­ku­khu­be­ki­sa, si­qu­me usi­la­hle­le kha­tsha­na la­wen; ngo­ba ku­ngco­no ku­we uku­thi ku­bhu­bhe si­be si­nye se­zi­tho za­kho, lo­ku­thi umzi­mba wa­kho wo­nke unga­pho­se­lwa esi­ho­gwe­nio.

31 Kwa­thi­wa-ke: Lo­ba ngu­ba­ni owa­la umka­khe, ku­me­le amni­ke incwa­di ye­se­hlu­ka­ni­sop;

32 ko­dwa mi­na ngi­thi ki­ni: Lo­ba ngu­ba­ni owa­la umka­khe, nga­pha­ndle ko­da­ba lo­ku­fe­ba, ume­nza afe­be, nja­lo lo­ba ngu­ba­ni omtha­tha­yo owa­li­we­yo uya­fe­ba.

33 Li­zwi­le fu­thi uku­thi kwa­thi­wa kwa­ba­se­ndu­loq: Unga­fu­ngi ama­ngar, ko­dwa gcwa­li­sa izi­fu­ngo za­kho eNko­si­nis.

34 Ko­dwa mi­na ngi­thi ki­ni: Li­nga­fu­ngi la­ka­nyet; lo­ba nge­zu­lu, ngo­ba li­yi­si­hla­lo so­bu­kho­si si­ka­Nku­lu­nku­luu;

35 lo­ba ngo­mhla­ba, ngo­ba uyi­se­na­be­lo se­nya­wo za­khev; lo­ba nge­Je­ru­sa­le­ma, ngo­ba ingu­mu­zi we­Nko­si enku­luw;

36 nja­lo unga­fu­ngi nge­kha­nda la­kho, ngo­ba unge­lwe­nze unwe­le la­lu­nye lu­be mhlo­phe ku­mbe lu­be mnya­ma.

37 Ko­dwa ili­zwi le­nu ka­li­be nge­lo­ku­thi: Ye­bo ye­bo, ha­tshi ha­tshi; ko­dwa oku­dlu­la lo­kho ku­ve­la ko­mu­bix.

Uku­tha­nda izi­tha

38 Li­zwi­le uku­thi kwa­thi­wa: Ili­hlo nge­li­hlo, le­zi­nyo nge­zi­nyoy;

39 ko­dwa mi­na ngi­thi ki­niz: Li­nga­me­la­ni lo­bu­bia; ko­dwa lo­ba ngu­ba­nib oku­wa­ka­la esi­hla­thi­ni so­ku­ne­ne, mphe­ndu­le­le le­si­nyec;

40 la­lo­wo ofu­na uku­ku­ma­nga­le­la lo­ku­tha­tha isi­gqo­ko sa­kho, mtshi­ye­le le­se­mba­tho;

41 la­lo­ba ngu­ba­ni oku­ba­mba nga­ma­ndla uku­thi uha­mbe ima­yi­li li­be li­nyed, ha­mba la­ye abe ma­bi­li.

42 Mni­ke oce­la ku­wee; nja­lo unga­mfu­la­the­li ofi­sa ukwe­bo­le­ka ku­wef.

43 Li­zwi­le uku­thi kwa­thi­wa: Wo­tha­nda uma­khe­lwa­ne wa­khog, nja­lo uzo­nde isi­tha sa­khoh;

44 ko­dwa mi­na ngi­thi ki­ni: Tha­nda­ni izi­tha ze­nu, li­ba­bu­si­se aba­li­qa­le­ki­sa­yo, li­ba­pha­the ku­hle aba­li­zo­nda­yoi, li­ba­khu­le­ke­le aba­li­pha­tha ku­bi, la­ba­li­zi­nge­la­yoj;

45 uku­ze li­be nga­ba­ntwa­na ba­ka­Yi­hlo ose­ma­zu­lwi­ni, ngo­ba ye­na uphu­mi­sa ila­nga la­khe phe­zu kwa­ba­bi la­ba­hle, ani­se izu­lu phe­zu kwa­ba­lu­ngi­le­yo la­ba­nga­lu­nga­ngak.

46 Ngo­ba alu­ba li­tha­nda la­bo aba­li­tha­nda­yo, li­lo­mvu­zo ba­nil? Ka­be­nzi nja­lo la­ba­the­li­si yi­nim?

47 Fu­thi uba li­bi­nge­le­la aba­fo­we­nu bo­dwa, le­nza­ni oku­khu­lu okwe­dlu­la okwa­ba­nye? Ka­be­nzi nja­lo la­ba­the­li­si yi­nin?

48 Nga­kho li­na ba­ni­ni nga­ba­phe­le­le­yoo, nje­ngo­ba uYi­hlo ose­ma­zu­lwi­ni ephe­le­lep.

Intshu­ma­ye­lo ye­nta­be­ni iya­qhu­be­ka. Ukwe­nza uku­lu­nga

6Qa­phe­la­ni uku­thi umse­be­nzi we­nu wo­mu­sa1 li­nga­we­nzi pha­mbi kwa­ba­ntu uku­ze li­bo­nwe yi­bo2; nxa ku­ngenja­lo, ali­la­mvu­zo ku­Yi­hlo ose­ma­zu­lwi­ni.

2 Nga­kho nxa use­nza umse­be­nzi wo­mu­sa, unga­kha­li­si upho­ndo pha­mbi kwa­khoa, nje­ngo­kwe­nza kwa­ba­ze­nzi­si ema­si­na­go­ge­ni le­zi­ndle­le­ni, uku­ze ba­du­nyi­swe nga­ba­ntu; ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Se­be­we­mu­ke­le umvu­zob wa­boc.

3 Ko­dwa we­na nxa use­nza umse­be­nzi wo­mu­sa isa­ndla sa­kho so­kho­hlo ka­si­nga­kwa­zi esi­kwe­nza­yo eso­ku­ne­ne sa­kho,

4 uku­ze umse­be­nzi wa­kho wo­mu­sa ube se­ku­si­the­ke­ni; nja­lo uYi­hlo obo­na eku­si­the­ke­ni, ye­na uza­ku­vu­za oba­lad.

5 La­la­pho li­khu­le­ka, li­nga­bi nje­nga­ba­ze­nzi­si, ngo­ba ba­tha­nda uku­khu­le­ka be­mi ema­si­na­go­ge­ni le­ma­hla­nga­nwe­ni endle­la, uku­ze ba­bo­nwe nga­ba­ntu; ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Se­be­we­mu­ke­le umvu­zo wa­boe.

6 Ko­dwa we­na nxa ukhu­le­ka, nge­naf endli­ni ya­kho ye­nsi­tha, ubu­su­va­la umnya­ngo wa­kho, ukhu­le­ke ku­Yi­hlo ose­nsi­thag; nja­lo uYi­hlo obo­na eku­si­the­ke­ni uza­ku­vu­za oba­lah.

7 Nja­lo uba li­khu­le­ka li­nga­phi­nda­phi­ndii nje­nga­be­zi­zwe; ngo­ba ba­ca­ba­nga uku­thi ba­za­ku­zwi­waj ngo­ku­khu­lu­ma kwa­bo oku­ne­ngik.

8 Nga­kho li­nga­fa­na­ni la­bo; ngo­ba uYi­hlo uya­kwa­zi eli­ku­swe­la­yo, li­nga­ka­ce­li ku­yel.

UJe­su ufu­ndi­sa ngo­ku­khu­le­ka

9 Nga­kho li­na khu­le­ka­ni ngo­ku­nje: Ba­ba we­thu ose­ma­zu­lwi­nim, ka­li­hlo­ni­tshwe ibi­zo la­khon;

10 umbu­so wa­kho ka­wu­zeo; inta­ndo ya­kho ka­ye­nzi­wep, le­mhla­be­ni nje­nge­zu­lwi­niq;

11 si­phe la­mu­hla uku­dla kwe­thu kwe­nsu­ku zo­nker;

12 nja­lo usi­the­the­le­le ama­ca­la ethu, nje­nga­lo­khu la­thi si­ba­the­the­le­la aba­la­ma­ca­la ki­this;

13 nja­lo unga­si­nge­ni­si eku­li­ngwe­nit, ko­dwa usi­khu­lu­le ebu­bi­niu. Ngo­ba umbu­so ungo­wa­kho la­ma­ndla le­nka­zi­mu­lo ku­ze ku­be ni­ni la­ni­ni. Ame­niv.

14 Ngo­ba uba li­the­the­le­la aba­ntu izi­pha­mbe­ko za­bo, uYi­hlo ose­zu­lwi­ni uza­li­the­the­le­la la­niw.

15 Ko­dwa uba li­nga­the­the­le­li aba­ntu izi­pha­mbe­ko za­bo, lo­Yi­hlo ka­yi­ku­li­the­the­le­la izi­pha­mbe­ko ze­nux.

Uku­zi­la uku­dla

16 Fu­thi nxa li­zi­la uku­dlay, li­nga­bi lo­bu­so obu­da­ni­le­yo nje­nga­ba­ze­nzi­si; ngo­ba be­nyu­ku­ma­li­sa ubu­so ba­bo, uku­ze ba­bo­na­ka­le eba­ntwi­ni uku­thi ba­zi­li­lez; ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Se­be­we­mu­ke­le umvu­zo wa­boa.

17 Ko­dwa we­na nxa uzi­la uku­dla gco­ba ikha­nda la­kho, uge­ze ubu­so ba­khob,

18 uku­ze unga­bo­na­ka­li eba­ntwi­ni uku­thi uzi­li­le uku­dla, ko­dwa ku­Yi­hlo ose­ku­si­the­ke­ni; nja­lo uYi­hlo obo­na eku­si­the­ke­ni uza­ku­vu­za oba­lac.

Ino­tho eqo­tho lo­ku­kha­nya oku­qo­tho

19 Li­nga­zi­be­ke­li impa­hla ezi­li­gu­gu emhla­be­nid, la­pho inu­ndu lo­ku­tho­mba oko­na kho­na, la­la­pho ama­se­la afo­hle­la kho­na ebe;

20 ko­dwa zi­be­ke­le­ni izi­nto ezi­li­gu­gu ezu­lwi­ni, la­pho inu­ndu lo­ku­tho­mba oku­ngo­ni kho­nae, la­la­pho ama­se­la anga­fo­hle­li kho­na ebef.

21 Ngo­ba la­pho oku­kho­na impa­hla ye­nu eli­gu­gu, le­nhli­zi­yo ye­nu iza­ku­ba la­pho.

22 Isi­ba­ne so­mzi­mba yi­li­hlog; nga­kho uba ili­hlo la­kho li­phi­li­le, umzi­mba wa­kho wo­nke uza­gcwa­la uku­kha­nyah;

23 ko­dwa uba ili­hlo la­kho li­li­bi, umzi­mba wa­kho wo­nke uza­ku­ba lo­bu­mnya­mai. Nga­kho uba uku­kha­nya oku­pha­ka­thi kwa­kho ku­yi­bu­mnya­ma, umnya­ma mkhu­lu ka­nga­ka­na­nij!

24 Ka­kho onga­kho­nza ama­kho­si ama­bi­li; ngo­ba uza­zo­nda enye, atha­nde enye; ku­mbe uza­ba­mbe­le­la kwe­nye, ade­le­le enyek. Li­nge­kho­nze uNku­lu­nku­lul lo­Ma­mo­na*m.

Uku­kha­tha­ze­ka, lo­ku­the­mba ku­Nku­lu­nku­lu

25 Nga­kho ngi­thi ki­nin: Li­nga­phi­se­ke­li impi­lo ye­nu, uku­thi li­za­ku­dla­ni lo­ku­thi li­za­na­tha­ni; lo­mzi­mba we­nu, uku­thi li­za­kwe­mba­tha­ni. Impi­lo ka­yi­dlu­li yi­ni uku­dla, lo­mzi­mba ize­mba­thoo?

26 Kha­nge­la­ni inyo­ni ze­zu­lu, uku­thi ka­zi­hla­nye­li nja­lo ka­zi­vu­ni, ka­zi­bu­the­li ezi­pha­le­ni; ka­nti uYi­hlo ose­zu­lwi­ni uya­zo­ndla; li­na ka­li­zi­dlu­li ka­khu­lu yi­nip?

27 Nja­lo ngu­wu­phi ki­ni ngo­ku­phi­se­ke­la onge­nge­ze­le­la inga­lo ibe­nye ebu­de­ni ba­kheq?

28 La­nge­ze­mba­tho li­phi­se­ke­la­ni? Qa­phe­li­sa­ni imi­du­ze ye­ga­nga, uku­thi ikhu­la nja­ni; ka­yi­tshi­ka­tshi­ki, ka­yi­pho­thi;

29 ko­dwa ngi­thi ki­ni: Lo­So­lo­mo­ni ebu­cwa­zi­cwa­zi­ni ba­khe bo­nke wa­ye­nge­mba­thi­swa­nga nje­ngo­mu­nye wa­yor.

30 Nja­lo uba uNku­lu­nku­lu ese­mba­thi­sa ngo­ku­nja­lo utsha­ni be­ga­nga, obu­kho­na la­mu­hla, ku­thi ku­sa­sa bu­pho­swe ezi­ko, ka­yi­ku­lemba­thi­sa ka­khu­lu yi­ni, li­na abo­kho­lo olu­nci­nya­ne?

31 Nga­kho li­nga­phi­se­ke­li lu­tho, li­si­thi: Si­za­ku­dla­ni? Ku­mbe: Si­za­na­tha­ni? Lo­ba: Si­za­kwe­mba­tha­nis?

32 Ngo­ba zo­nke le­zi­zi­nto izi­zwe zi­ya­zi­di­nga; ngo­ba uYi­hlo ose­zu­lwi­ni uya­zi uku­thi li­ya­zi­swe­la zo­nke le­zi­zi­ntot.

33 Ko­dwa di­nga­ni ku­qa­la umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu lo­ku­lu­nga kwa­khe, nja­lo zo­nke le­zi­zi­nto zi­za­kwe­nge­ze­le­lwa ki­niu.

34 Nga­kho li­nga­phi­se­ke­li iku­sa­sa; ngo­ba iku­sa­sa iza­zi­phi­se­ke­la yo­na; bu­lwa­ne­le usu­ku oba­lo ubu­biv.

Ukwe­hlu­le­la aba­nye

7Li­nge­hlu­le­lia, uku­ze li­nge­hlu­le­lwa,

2 ngo­ba li­za­kwa­hlu­le­lwa ngo­kwe­hlu­le­la ele­hlu­le­la nga­khob; la­nge­si­li­nga­ni­so eli­li­nga­ni­sa nga­so, li­za­li­nga­ni­se­lwa nga­so la­nic.

3 Ka­nti ukha­nge­le­la­ni uce­zwa­na olu­se­li­hlwe­ni lo­mfo­we­nu, ko­dwa unga­lu­na­nze­le­li ugo­do olu­kwe­la­kho ili­hlo?

4 Ku­mbe unga­tsho nja­ni ku­mfo­we­nu uku­thi: Ka­hle ngi­khu­phe uce­zwa­na olu­se­li­hlwe­ni la­kho; kha­nge­la ka­nti ugo­do lu­se­li­hlwe­ni la­kho?

5 Mze­nzi­si, qa­la ukhu­phe ugo­do eli­hlwe­ni la­kho, kho­na-ke uza­bo­na ku­hle uku­khu­pha uce­zwa­na eli­hlwe­ni lo­mfo­we­nud.

6 Li­nga­ni­ki izi­nja oku­ngcwe­le; li­nga­pho­se­li ama­pha­re­le* enu pha­mbi kwe­zi­ngu­lu­be, hle­zi zi­wa­nya­the­le nge­nya­wo za­zoe, be­se­zi­tshi­bi­li­ka zi­li­kle­bhu­lef.

Uku­ce­la ku­Nku­lu­nku­lu; uku­pha­tha­na

7 Ce­la­nig, li­za­phi­wah; di­nga­ni, li­za­tho­la; qo­qo­da­ni, li­za­vu­le­lwa.

8 Ngo­ba wo­nke oce­la­yo uye­mu­ke­lai, lo­di­nga­yo uya­tho­laj, lo­qo­qo­da­yo uza­vu­le­lwa.

9 Ku­mbe ngu­wu­phi ki­ni onga­thi, nxa indo­da­na ya­khe ice­la isi­nkwa, ayi­ni­ke ili­tshe?

10 Uba-ke ice­la inhla­nzi, ayi­ni­ke inyo­ka yi­ni?

11 Nga­kho uba li­na, eli­nga­ba­bi, li­kwa­zi uku­pha aba­ntwa­na be­nu izi­pho ezi­nhle, uYi­hlo ose­ma­zu­lwi­ni uza­ba­pha ka­khu­lu ka­nga­ka­na­ni izi­nto ezi­nhle aba­ce­la ku­yek?

12 Nga­kho ko­nke eli­tha­nda uku­thi aba­ntu ba­kwe­nze ki­ni, kwe­nze­ni la­ni ngo­ku­nja­lo ku­bol; ngo­ba lo­khu ku­ngu­mla­yo la­ba­pro­fe­thim.

Lo­kho oku­qi­ni­se­ki­le­yo la­lo­kho oku­nga­qi­ni­se­ka­nga

13 Nge­na­ni nge­sa­ngo eli­nci­nya­ne; ngo­ba isa­ngo li­khu­lu, le­ndle­la iba­nzi eya eku­bhu­ji­swe­ni, nja­lo ba­ne­ngi aba­nge­na nga­lon;

14 ngo­ba1 isa­ngo li­nci­nya­ne, le­ndle­la ilu­kho­njwa­na eya empi­lwe­ni, nja­lo ba­lu­tshwa­na aba­yi­tho­la­yo.

15 Ko­dwa na­nze­le­la­ni aba­pro­fe­thi ba­ma­ngao, abe­za ki­ni be­mba­thi­se okwe­zi­mvu, ko­dwa nga­pha­ka­thi ba­zi­mpi­si ezi­pha­nga­yop.

16 Li­za­ba­zi nge­zi­the­lo za­bo; ba­ya­zi­kha yi­ni izi­the­lo ze­vi­ni eme­ve­ni, ku­mbe imi­khi­wa ekhu­le­ni olu­hla­ba­yo?

17 Ngo­ku­nja­lo so­nke isi­hla­hla esi­hle si­ya­the­la izi­the­lo ezi­nhle; ko­dwa isi­hla­hla esi­bi si­ya­the­la izi­the­lo ezi­mbi;

18 isi­hla­hla esi­hle si­nge­the­le izi­the­lo ezi­mbi, le­si­hla­hla esi­bi si­nge­the­le izi­the­lo ezi­nhleq.

19 So­nke isi­hla­hla esi­nga­the­li isi­the­lo esi­hle si­ya­ga­nyu­lwa si­pho­se­lwe emli­lwe­nir.

20 Nga­kho-ke li­za­ba­zi nge­zi­the­lo za­bos.

21 Ka­ku­si­bo bo­nke aba­tsho­yo ki­mi uku­thi: Nko­si, Nko­si, aba­za­nge­na embu­swe­ni wa­ma­zu­lut; ko­dwa lo­wo oye­nza­yo inta­ndo ka­Ba­ba ose­ma­zu­lwi­niu.

22 Aba­ne­ngi ba­za­ku­thi ki­mi nga­lo­lo­su­ku: Nko­si, Nko­si, ka­si­pro­fe­tha­nga yi­ni nge­la­kho ibi­zov, sa­khu­pha ama­di­mo­ni nge­la­kho ibi­zo, se­nza imi­se­be­nzi ela­ma­ndla emi­ne­ngi nge­la­kho ibi­zow?

23 Nja­lo kho­na ngi­za­ku­tsho oba­la ku­bo uku­thi: Angi­za­nga ngi­la­zi; su­ka­ni ki­mi li­na be­nzi bo­bu­bix.

Umfa­ne­ki­so we­zi­ndlu ezi­mbi­li

24 Nga­kho wo­nke owe­zwa­yo la ama­zwi ami nja­lo awe­nzey, ngi­za­mfa­na­ni­sa le­ndo­da ehla­ka­ni­phi­le­yo, eya­kha indlu ya­yo phe­zu kwe­dwa­laz;

25 la­se­li­si­na izu­lu, kwa­se­ku­fi­ka impo­pho­ma, kwa­se­ku­vu­ngu­za imi­mo­ya ya­yi­tsha­ya le­yo­ndlu; ko­dwa ka­yi­wa­nga; ngo­ba ya­yi­se­ke­lwe phe­zu kwe­dwa­la.

26 Nja­lo wo­nke owe­zwa­yo la ama­zwi ami nja­lo anga­we­nzi, uza­fa­na­ni­swa le­ndo­da eyi­si­thu­thaa, eya­kha indlu ya­yo phe­zu kwe­tshe­be­tshe­be;

27 la­se­li­si­na izu­lu, kwa­se­ku­fi­ka impo­pho­ma, kwa­se­ku­vu­ngu­za imi­mo­ya ya­yi­tsha­ya le­yo­ndlu; ya­wa; kwa­ba ku­khu­lu uku­wa kwa­yob.

28 Kwa­se­ku­si­thi uJe­su ese­qe­di­le la­wo­ma­zwi ama­xu­ku aba­ba­za nge­mfu­ndi­so ya­khec;

29 ngo­ba wa­ba­fu­ndi­sa nje­ngo­la­ma­ndla, nja­lo ku­nge­nje­nga­ba­bha­lid.

UJe­su usi­li­sa umle­phe­ro

8Kwa­thi ese­hli­le enta­be­ni, amla­nde­la ama­xu­ku ama­khu­lu;

2 nja­lo kha­nge­la, umle­phe­ro we­za wa­mkho­nza wa­thia: Nko­si, alu­ba utha­nda unga­ngi­hla­mbu­lu­lab.

3 UJe­su wa­se­se­lu­la isa­ndla, wa­mthi­nta, wa­thi: Ngi­ya­tha­nda, hla­mbu­lu­kac. Nja­lo ubu­le­phe­ro ba­khe ba­hle ba­hla­nju­lu­lwa.

4 UJe­su wa­se­si­thi ku­ye: Kha­nge­la unga­tshe­li mu­ntud; ko­dwa ha­mba, uzi­ve­ze ku­mpri­sti, uni­ke­le umni­ke­lo uMo­zi­si awu­la­ya­yoe, ku­be yi­bu­fa­ka­zi ku­bof.

Uku­si­li­swa kwe­nce­ku ye­ndu­na

5 Kwa­thi uJe­su ese­nge­ni­le eKa­pe­na­wu­me, kwe­za ku­ye indu­na ye­khu­lu imnce­ngag,

6 ya­si­si­thi: Nko­si, ince­ku ya­mi ile­le endli­ni iyi­si­go­ga, ise­bu­hlu­ngwi­ni obu­khu­luh.

7 UJe­su wa­se­si­thi ku­ye: Mi­na ngi­za­ku­za ngi­yi­si­li­se.

8 Indu­na ye­khu­lu ya­si­phe­ndu­la ya­thi: Nko­si, ka­ngi­fa­ne­le uku­thi unge­ne nga­pha­nsi ko­pha­hla lwa­mii; ko­dwa ku­phe­la khu­lu­ma ili­zwi, nja­lo ince­ku ya­mi iza­si­li­swa.

9 Ngo­ba la­mi ngi­ngu­mu­ntu onga­pha­nsi kwa­ma­ndla, ngi­la­ma­bu­tho nga­pha­nsi kwa­mi; nja­lo ngi­thi ku­le­li: Ha­mba, be­se­li­ha­mba; la­kwe­li­nye: Wo­za, be­se­li­si­za; le­nce­kwi­ni ya­mi: Ye­nza lo­khu, nja­lo ikwe­nzej.

10 Kwa­thi uJe­su ese­zwi­le wa­ma­nga­la, wa­thi kwa­ba­la­nde­la­yo: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Angi­tho­la­nga ukho­lo olu­nga­ka ngi­tsho la­koI­sra­ye­lik.

11 Nja­lo ngi­thi ki­ni: Aba­ne­ngi ba­za­ku­za be­ve­la empu­ma­la­nga le­ntsho­na­la­ngal, ba­hla­le loA­bra­ha­ma loI­sa­ka lo­Ja­ko­be, embu­swe­ni wa­ma­zu­lum;

12 ko­dwa aba­ntwa­na bo­mbu­son ba­za­pho­se­lwa emnya­me­ni onga­pha­ndleo; la­pha ku­za­ku­ba kho­na uku­kha­la lo­ku­ge­dla ama­zi­nyop.

13 UJe­su wa­se­si­thi endu­ne­ni ye­khu­lu: Ha­mba, fu­thi ka­ku­be ku­we nje­ngo­ba ukho­li­we. Ince­ku ya­khe ya­si­si­li­swa nga­le­lo­ho­la.

Uni­na­za­la ka­Pe­tro la­ba­nye aba­gu­la­yo ba­ya­si­li­swa

14 Kwa­thi uJe­su enge­ne endli­ni ka­Pe­troq, wa­bo­na uni­na­za­lar ele­le nja­lo ebu­la­wa lu­qhu­qhos.

15 Wa­se­ba­mba isa­ndla sa­khe, nja­lo uqhu­qho lwa­mye­ke­la; wa­se­su­ku­ma, wa­ba­nce­di­sat.

16 Kwa­thi se­ku­hlwi­le ba­le­tha ku­ye aba­ne­ngi aba­be­nge­nwe nga­ma­di­mo­ni; wa­se­khu­pha omo­ya nge­li­zwi, wa­si­li­sa bo­nke aba­gu­la­you;

17 uku­ze ku­gcwa­li­se­ke okwa­khu­lu­nywa nguI­sa­ya umpro­fe­thi uku­thi: Ye­na wa­tha­tha ubu­tha­ka­tha­ka be­thu, wa­zi­thwa­la izi­fo ze­thuv.

Uku­mla­nde­la uJe­su

18 Kwa­thi uJe­su ebo­na ama­xu­ku ama­khu­lu emha­nqi­le, wa­la­ya uku­thi ba­cha­phe­le nga­phe­tshe­yaw.

19 Kwa­se­ku­so­nde­la umbha­li othi­le wa­thi ku­ye: Mfu­ndi­si, ngi­za­ku­la­nde­la lo­ba ku­nga­phi la­pho oya kho­na.

20 UJe­su wa­se­si­thi ku­ye: Ama­kha­nka ale­mi­li­ndi, le­nyo­ni ze­zu­lu izi­dle­ke; ko­dwa iNdo­da­na yo­mu­ntu ka­yi­la la­pho enga­qa­me­li­sa ikha­nda kho­nax.

21 Omu­nye wa­ba­fu­ndi ba­khe wa­se­si­thi ku­ye: Nko­si, ngi­vu­me­la uku­thi ngi­qa­le ngi­ye­ngcwa­ba uba­bay.

22 Ko­dwa uJe­su wa­thi ku­ye: Ngi­la­nde­la, uye­ke­le aba­fi­le­yo ba­ngcwa­be aba­bo aba­fi­le­yo.

Uku­thu­li­swa kwe­si­phe­pho

23 Kwa­thi ese­nge­ni­le emkhu­nji­ni, aba­fu­ndi ba­khe ba­mla­nde­laz.

24 Nja­lo kha­nge­la, kwa­vu­ka isi­phe­pho esi­khu­lu olwa­ndle, oku­nga­ngo­ku­thi umkhu­mbi wa­gu­tshu­ze­lwa nga­ma­ga­ga­si; ko­dwa ye­na wa­ye­le­le.

25 Ba­se­be­so­nde­la aba­fu­ndi ba­khe ba­mvu­sa, be­si­thi: Nko­si, si­si­ndi­se, si­ya­bhu­bha!

26 Wa­se­si­thi ku­bo: Le­sa­be­la­ni, li­na abo­kho­lo olu­nci­nya­nea? Wa­se­su­ku­ma wa­khu­za imi­mo­ya lo­lwa­ndle; kwa­se­ku­si­ba kho­na uku­thu­la oku­khu­lub.

27 Ko­dwa aba­ntu ba­ma­nga­la, be­si­thi: Ngo­nja­ni lo, uku­thi le­mi­mo­ya lo­lwa­ndle ku­mla­le­le?

Uku­khu­tshwa kwa­bo­mo­ya aba­bi

28 Kwa­thi ese­fi­ki­le nga­phe­tshe­ya eli­zwe­ni la­ma­Ge­rge­sic, ba­mhla­nga­be­za aba­bi­lid aba­be­nge­nwe nga­ma­di­mo­ni be­phu­ma ema­ngcwa­be­ni, be­lo­la­ka ka­khu­lu, oku­nga­ngo­ku­thi kwa­ku­nge­kho odlu­la nga­le­yo­ndle­lae;

29 nja­lo kha­nge­la, ba­me­me­za be­si­thi: Si­la­ni la­wef, Je­su Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lug? Uze la­pha yi­ni uku­si­hlu­pha ku­nga­ka­fi­ki isi­kha­thi?

30 Kwa­ku­kho­na kha­tsha­na la­bo umhla­mbi we­ngu­lu­be ezi­ne­ngi usi­dla.

31 Ama­di­mo­ni ase­mnce­nga, esi­thi: Uba usi­khu­pha, si­vu­me­la uku­thi si­ha­mbe si­nge­ne emhla­nji­ni we­ngu­lu­be.

32 Wa­se­si­thi ku­wo: Ha­mba­ni. Ese­phu­mi­le ange­na emhla­nji­ni we­ngu­lu­be; fu­thi kha­nge­la, umhla­mbi wo­nke we­ngu­lu­be wa­pha­pha­the­ka eli­we­ni usi­ya olwa­ndle, wa­fe­la ema­nzi­ni.

33 Aba­ze­lu­sa­yo ba­se­be­ba­le­ka, ba­se­be­si­ya emzi­ni ba­bi­ka ko­nke, le­zi­nda­ba za­ba­be­nge­nwe nga­ma­di­mo­nih.

34 Nja­lo kha­nge­la, umu­zi wo­nke wa­phu­ma uku­mhla­nga­be­za uJe­su; ba­thi be­mbo­na, ba­nce­nga uku­thi asu­ke emi­kha­wu­lwe­ni ya­ki­boi.

UJe­su usi­li­sa umu­ntu oyi­si­go­ga

9Wa­se­nge­na emkhu­nji­nia wa­cha­pha wa­fi­ka emzi­ni wa­ki­bob.

2 Fu­thi kha­nge­la, ba­le­tha ku­ye umu­ntu oyi­si­go­ga ele­le ehla­ke­nic; uJe­su ebo­na-ke ukho­lo lwa­bo wa­thi ko­yi­si­go­ga: Ma­na isi­bi­ndi, mntwa­na; uthe­the­le­lwe izo­no za­khod.

3 Nja­lo kha­nge­la, aba­nye ba­ba­bha­li ba­khu­lu­me­la nga­pha­ka­thi ba­thi: Lo uya­hla­mba­za.

4 Nja­lo uJe­su ebo­na imi­ca­ba­ngo ya­bo wa­thi: Li­na­ka­ne­la­ni oku­bi enhli­zi­ywe­ni ze­nue?

5 Ngo­ba yi­ku­phi oku­lu­la, uku­thi: Uthe­the­le­lwe izo­no za­khof; ku­mbe uku­thi: Su­ku­ma uha­mbe?

6 Ko­dwa uku­ze la­zi uku­thi iNdo­da­na yo­mu­ntu ila­ma­ndla emhla­be­ni oku­the­the­le­la izo­no (wa­se­si­thi ko­yi­si­go­ga): Su­ku­ma utha­the uhla­ka lwa­kho, uye endli­ni ya­kho.

7 Wa­se­su­ku­ma wa­ya endli­ni ya­khe.

8 Kwa­thi ama­xu­ku ese­bo­ni­le, ama­nga­la, adu­mi­sa uNku­lu­nku­lug, oni­ke aba­ntu ama­ndla anje.

Uku­bi­zwa ku­ka­Ma­the­wu

9 Ese­dlu­la la­pho uJe­su wa­bo­na umu­ntuh, othi­wa ngu­Ma­the­wu, ehle­zi endli­ni yo­ku­the­li­se­lai, wa­thi ku­ye: Ngi­la­nde­la. Wa­se­su­ku­ma wa­mla­nde­la.

10 Kwa­se­ku­si­thi ehle­zi eku­dle­ni endli­ni, kha­nge­la-ke, aba­the­li­si aba­ne­ngi le­zo­ni be­za ba­hla­la eku­dle­ni lo­Je­su la­ba­fu­ndi ba­khej.

11 Aba­Fa­ri­si se­be­bo­ni­le ba­thi ku­ba­fu­ndi ba­khe: Ku­nga­ni umfu­ndi­si we­nu esi­dla la­ba­the­li­si le­zo­nik?

12 Kwa­thi uJe­su esi­zwa wa­thi ku­bo: Aba­phi­li­le­yo ka­ba­di­ngi me­la­phi, ko­dwa aba­gu­la­yo.

13 Ko­dwa ha­mba­ni li­fu­nde uku­thi ku­tsho­nil uku­thi: Ngi­fu­na isi­ha­wu, nja­lo ha­tshi umhla­tshe­lom; ngo­ba angi­za­nga uku­bi­za aba­lu­ngi­le­yo, ko­dwa izo­ni zi­ze eku­phe­ndu­ke­nin.

Uku­zi­la uku­dla

14 Kho­na kwa­fi­ka ku­ye aba­fu­ndi ba­ka­Jo­ha­neo, be­si­thi: Ku­nga­ni thi­na la­ba­Fa­ri­si si­zi­la uku­dla ka­ne­ngi, ko­dwa aba­fu­ndi ba­kho be­nga­zi­li uku­dlap?

15 UJe­su wa­se­si­thi ku­boq: Aba­ntwa­nar be­ndlu yo­mthi­mba ba­nga­li­la yi­ni, se­lo­khu umye­ni ela­bos? Ko­dwa zi­za­fi­ka insu­ku la­pho umye­ni eza­su­swa ku­bo; kho­na-ke be­za­zi­la uku­dlat.

16 Fu­thi ka­kho obe­ke­la isi­chi­bi se­le­mbu eli­nga­ka­fi­nye­li1 ese­mba­thwe­ni esi­da­la; ngo­ba lo­kho oku­be­ke­lwe ku­so ku­za­da­bu­ka ese­mba­thwe­ni, be­se­si­qhe­la isi­kha­la.

17 Nja­lo ka­ba­the­li iwa­yi­ni eli­tsha emi­go­dle­ni emi­da­la; uba-ke ku­nge­nja­lo imi­go­dla iya­da­bu­ka, le­wa­yi­ni li­chi­the­ke, le­mi­go­dla yo­na­ka­le; ko­dwa iwa­yi­ni eli­tsha ba­li­fa­ka emi­go­dle­ni emi­tsha, be­se­ku­lo­ndo­lo­ze­ka ko­ku­bi­liu.

Indo­da­ka­zi ka­Ja­yi­ro­si ivu­swa eku­fe­ni. Owe­si­fa­za­na owa­ye­lo­mo­pho uya­si­li­swa

18 Kwa­thi esa­khu­lu­ma le­zi­zi­nto ku­bov, kha­nge­la, kwa­fi­ka umpha­thi othi­le wa­gu­qa pha­mbi kwa­khe, wa­thi: Indo­da­ka­zi ya­mi isa­nda uku­fa; ko­dwa wo­za ube­ke isa­ndla sa­kho phe­zu kwa­yo, nja­lo iza­phi­law.

19 Wa­se­su­ku­ma uJe­su wa­mla­nde­la, la­ba­fu­ndi ba­khe.

20 Nja­lo kha­nge­la, owe­si­fa­za­na owa­ye­lo­mo­pho okwe­mi­nya­ka eli­tshu­mi la­mbi­lix, wa­so­nde­la nge­mu­va kwa­khe, wa­thi­nta umphe­tho we­se­mba­tho sa­khe.

21 Ngo­ba wa­thi nga­pha­ka­thi kwa­khe: Alu­ba ngi­thi­nta nje ise­mba­tho sa­khe, ngi­za­si­ndi­sway.

22 Ko­dwa uJe­su etshi­bi­li­ka embo­na, wa­thi: Ma­na isi­bi­ndi, ndo­da­ka­zi; ukho­lo lwa­kho lu­ku­si­ndi­si­le. Owe­si­fa­za­na wa­se­si­la ku­su­ke­la nga­le­lo­ho­laz.

23 UJe­su wa­se­fi­ka endli­ni yo­mpha­thi, wa­bo­na aba­kha­li­sa imi­hla­nga le­xu­ku li­phi­thi­ze­laa,

24 wa­thi ku­bo: De­da­ni; ngo­ba into­mba­za­na ka­yi­fa­ngab, ko­dwa ile­le. Ba­se­be­mhle­ka usu­luc.

25 Ko­dwa ixu­ku se­li­khu­tshi­we, wa­nge­na wa­ba­mba isa­ndla sa­yo, into­mba­za­na ya­si­vu­ka.

26 Indu­me­la ya­lo­kho ya­si­phu­me­la ku­le­lo­li­zwe lo­nked.

UJe­su uha­wu­ke­la izi­pho­fu le­si­mu­ngu­lu la­ba­kha­tha­ze­ki­le­yo

27 Kwa­thi uJe­su ese­dlu­la la­pho, izi­pho­fu ezi­mbi­li za­mla­nde­la, zi­me­me­za zi­si­thie: Si­ha­wu­ke­le, Ndo­da­na ka­Da­vi­daf!

28 Ese­nge­ni­le endli­ni, izi­pho­fu ze­za ku­ye; uJe­su wa­se­si­thi ku­zo: Li­ya­kho­lwa yi­ni uku­thi ngi­nga­kwe­nza lo­khug? Za­thi ku­ye: Ye­bo, Nko­si.

29 Wa­se­thi­nta ame­hlo azoh, wa­thi: Akwe­nze­ke ki­ni nje­ngo­kho­lo lwe­nui.

30 Ase­vu­lwa ame­hlo azo; uJe­su wa­se­zi­la­yi­si­sa ka­khu­lu wa­thij: Qa­phe­la­ni, ka­ku­nga­bi la­mu­ntu okwa­zi­yok.

31 Ko­dwa za­phu­mal za­xo­xa nga­ye ku­lo lo­nke le­lo­li­zwem.

32 Kwa­thi eku­phu­me­ni kwa­zo, kha­nge­la, ba­le­tha ku­ye umu­ntu oyi­si­mu­ngu­lun owa­ye­nge­nwe li­di­mo­ni;

33 kwa­thi idi­mo­ni se­li­khu­tshi­we, isi­mu­ngu­lu sa­khu­lu­ma; ama­xu­ku ase­ma­nga­la, athi: Ka­ku­za­nga ku­bo­nwe oku­nje koI­sra­ye­lio.

34 Ko­dwa aba­Fa­ri­si ba­thi: Ukhu­pha ama­di­mo­ni nge­nko­si ya­ma­di­mo­nip.

35 UJe­su wa­se­bho­da emi­zi­ni yo­nke le­mi­za­ne­niq, efu­ndi­sa ema­si­na­go­ge­ni abor, etshu­ma­ye­la iva­nge­li lo­mbu­so,s ese­la­pha so­nke isi­fo lo­bu­tha­ka­tha­ka bo­nke eba­ntwi­nit.

36 Kwa­thi ebo­na ama­xu­ku, wa­ba le­si­he­lo nga­wou, ngo­ba aye­kha­the­le ehla­ka­ze­ki­le nje­nge­zi­mvu ezi­nge­la­me­lu­siv.

37 Wa­se­si­thi ku­ba­fu­ndi ba­khe: Isi­bi­li isi­vu­no si­khu­lu, ko­dwa izi­se­be­nzi zi­nlu­tshwa­naw;

38 nga­kho nce­nga­ni iNko­si ye­si­vu­nox, uku­ze ithu­me izi­se­be­nzi esi­vu­nwe­ni sa­yoy.

UJe­su ubi­za aba­pho­sto­li ba­khe aba­li­tshu­mi la­mbi­li

10Wa­se­bi­ze­la ku­ye aba­fu­ndi ba­khe aba­li­tshu­mi la­mbi­lia, wa­ba­ni­ka ama­ndla phe­zu kwa­bo­mo­ya aba­ngco­li­le­yo, uku­thi ba­ba­khu­phe, lo­ku­thi be­la­phe so­nke isi­fo lo­bu­tha­ka­tha­ka bo­nke.

2 Nja­lo ama­bi­zo aba­pho­sto­li aba­li­tshu­mi la­mbi­li yi­wo lab: Owo­ku­qa­la ngu­Si­mo­ni othi­wa ngu­Pe­troc, loA­ndre­ya umfo­wa­bod; uJa­ko­be oka­Ze­be­di­ya, lo­Jo­ha­ne umfo­wa­boe;

3 uFi­li­phu, lo­Ba­rto­lo­me­wu; uTo­ma­si, lo­Ma­the­wu umthe­li­sif; uJa­ko­be okaA­lfe­wu, lo­La­be­wu othi­wa nja­lo ngu­Ta­de­wu;

4 uSi­mo­ni umKha­na­nig, lo­Ju­da­si Iska­ri­yo­thi ye­na fu­thi owa­mni­ke­la­yoh.

Uku­thu­nywa kwa­ba­pho­sto­li

5 La­ba aba­li­tshu­mi la­mbi­li uJe­su wa­ba­thu­ma, wa­ba­la­ya, esi­thi: Li­nga­ha­mbi nge­ndle­la ya­be­zi­zwei, li­nga­nge­ni emzi­ni wa­ma­Sa­ma­ri­yaj;

6 ko­dwa ya­ni­ni ika­khu­luk ezi­mvi­ni ezi­la­hle­ki­le­yo ze­ndlu kaI­sra­ye­lil.

7 Fu­thi eku­ha­mbe­ni kwe­nu tshu­ma­ye­la­ni, li­si­thim: Umbu­so wa­ma­zu­lu uso­nde­len.

8 Si­li­sa­ni aba­gu­la­yo, li­hla­mbu­lu­le ama­le­phe­ro, li­vu­se aba­fi­le­yo, li­khu­phe ama­di­mo­ni. Le­mu­ke­li­swe nge­si­hle, pha­ni­ni nge­si­hleo.

9 Li­nga­zi­tha­the­li igo­li­de, lo­ba isi­li­vap, lo­ba ithu­si emi­xha­ke­ni ye­nuq,

10 lo­ba isi­khwa­ma se­ndle­la, lo­ba izi­gqo­ko ezi­mbi­li, lo­ba ama­nya­the­la, lo­ba udo­ndo­lor; ngo­ba isi­se­be­nzi si­fa­ne­le uku­dla kwa­sos.

11 La­ku­wu­phi umu­zi ku­mbe umza­na eli­nge­na ku­wo, bu­za­ni uku­thi ngu­ba­ni ofa­ne­le­yo ku­wo; li­hla­le kho­na, li­ze li­su­ket.

12 Nja­lo nxa li­nge­na endli­ni, li­yi­bi­nge­le­leu.

13 Nja­lo uba indlu ifa­ne­le, uku­thu­la kwe­nu ka­ku­be phe­zu kwa­yo; ko­dwa uba inga­fa­ne­lev, uku­thu­la kwe­nu ka­ku­bu­ye­le ki­niw.

14 Nja­lo lo­ba ngu­ba­ni onga­le­mu­ke­li­yo ku­mbe onga­la­le­li ama­zwi enu, nxa li­phu­ma ku­le­yo­ndlu ku­mbe ku­lo­wo­mu­zi, thi­nti­tha­ni uthu­li lwe­nya­wo ze­nux.

15 Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Ku­za­ku­ba ngco­no ku­li­zwe le­So­do­ma le­le­Go­mo­ra ngo­su­ku lwe­si­gwe­bo, ku­la­ku­lo­wo­mu­ziy.

Aba­pho­sto­li ba­za­hlu­tshwa

16 Kha­nge­la­ni, mi­na ngi­ya­li­thu­ma nje­nge­zi­mvu pha­ka­thi kwe­zi­mpi­siz; nga­kho hla­ka­ni­pha­ni nje­nge­zi­nyo­kaa, li­be msu­lwa nje­nga­ma­ju­ba.

17 Ko­dwa li­mu­ka­ni aba­ntu; ngo­ba ba­za­li­ni­ke­lab emi­pha­ka­thi­nicd, ba­li­tsha­ye nge­si­swe­pue ema­si­na­go­ge­ni abof;

18 nja­lo li­za­le­thwa la­pha­mbi kwa­ba­bu­si la­ma­kho­si nge­nxa ya­mig, ku­be yi­bu­fa­ka­zi ku­bo la­kwa­be­zi­zweh.

19 Ko­dwa nxa be­li­ni­ke­la, li­nga­kha­tha­le­li uku­thi li­za­khu­lu­ma nja­ni ku­mbe into ba­nii; ngo­ba li­za­ni­kwa nga­le­lo­ho­la lo­kho eli­za­ku­khu­lu­maj;

20 ngo­ba ka­ku­si­ni eli­khu­lu­ma­yo, ko­dwa ngu­Mo­ya ka­Yi­hlo okhu­lu­ma pha­ka­thi kwe­nuk.

21 Fu­thi umfo­wa­bo uza­ni­ke­la umfo­wa­bo eku­fe­ni, lo­yi­se umntwa­na; la­ba­ntwa­na ba­za­vu­ke­la aba­za­li, ba­ba­bu­la­lel.

22 Nja­lo li­za­zo­ndwa yi­bo bo­nke nge­nxa ye­bi­zo la­mim; ko­dwa ophi­ke­le­la­yo ku­ze ku­be se­ku­phe­le­ni, ngu­ye oza­si­ndi­swan.

23 Ko­dwa nxa be­li­zi­nge­la ku­lo umu­zio, ba­le­ke­la­ni ko­mu­nyep; ngo­ba ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Ka­li­yi­ku­qe­da imi­zi yo­nke ya­koI­sra­ye­li, ku­ze ku­fi­ke iNdo­da­na yo­mu­ntuq.

24 Umfu­ndi ka­phe­zu ko­mfu­ndi­si, le­nce­ku ka­yi­phe­zu kwe­nko­si ya­yo.

25 Ku­ma­ne­le umfu­ndi uku­thi abe nje­ngo­mfu­ndi­si wa­khe, le­nce­ku nje­nge­nko­si ya­yor. Alu­ba be­bi­zi­le umni­ni­ndlu ngo­ku­thi ngu­Bhe­le­ze­bhu­les, ka­khu­lu ka­nga­ka­na­ni la­bo abe­ndlu ya­khe?

UJe­su uxwa­yi­sa aba­fu­ndi ba­khe

26 Nga­kho li­nga­be­sa­bi; ngo­ba ka­ku­kho oku­fi­hli­we­yo, oku­nga­yi­ku­bo­na­ka­li­swa; lo­ku­thu­ku­zi­we­yo, oku­nga­yi­kwa­zi­wa.

27 Lo­kho engi­ku­tsho ki­ni emnya­me­ni, ku­khu­lu­me­ni eku­kha­nye­ni; la­lo­kho eli­ku­zwa endle­be­ni, ku­me­me­ze­le­ni phe­zu kwe­zi­mpa­hlat.

28 Nja­lo li­nga­be­sa­bi aba­bu­la­la umzi­mba, ko­dwa be­nge­la­ma­ndla oku­bu­la­la umphe­fu­mu­lou; ko­dwa me­sa­be­ni ka­khu­lu ola­ma­ndla oku­bhu­bhi­sa ko­ku­bi­li umphe­fu­mu­lo lo­mzi­mbav esi­ho­gwe­niw.

29 Ka­zi­the­ngi­swa yi­ni inta­ka ezi­mbi­li nge­ndi­bi­li­tshi? Ko­dwa ka­ku­yi­ku­wa emhla­ba­thi­ni la­nye ya­zo, nga­pha­ndle ku­ka­Yi­hlo.

30 Ko­dwa le­ze­nu inwe­le ze­kha­nda zi­ba­li­we zo­nkex.

31 Nga­kho li­nge­sa­bi; li­na li­ya­zi­dlu­la inta­ka ezi­ne­ngiy.

32 Nga­kho wo­nke oza­ngi­vu­ma pha­mbi kwa­ba­ntuz, la­mi ngi­za­mvu­maa pha­mbi ku­ka­Ba­ba ose­ma­zu­lwi­nib.

33 Ko­dwa lo­ba ngu­ba­ni ongi­phi­ka pha­mbi kwa­ba­ntuc, la­mi ngi­za­mphi­ka pha­mbi ku­ka­Ba­ba ose­ma­zu­lwi­nid.

Izi­bo­na­ka­li­so ze­zi­kha­thi

34 Li­nga­ca­ba­ngi uku­thi ngi­ze uku­le­tha uku­thu­la emhla­be­ni; angi­za­nga uku­le­tha uku­thu­la, ko­dwa inke­mba.

35 Ngo­ba ngi­ze ukwe­hlu­ka­ni­sa umu­ntu lo­yi­se, le­ndo­da­ka­zi lo­ni­na, lo­ma­lo­ka­za­na lo­ni­na­za­lae;

36 le­zi­tha zo­mu­ntu nga­be­ndlu ya­khe.

37 Otha­nda uyi­se ku­mbe uni­na ku­la­mi ka­ngi­fa­ne­le; lo­tha­nda indo­da­na ku­mbe indo­da­ka­zi ku­la­mi ka­ngi­fa­ne­lef;

38 lo­nga­tha­thi isi­pha­mba­no sa­khe nja­lo angi­la­nde­le, ka­ngi­fa­ne­leg.

39 Lo­wo otho­la impi­lo ya­khe uza­la­hle­ke­lwa yi­yo; lo­la­hle­ke­lwa yi­mpi­lo ya­khe nge­nxa ya­mi uza­yi­tho­lah.

40 Owe­mu­ke­la li­na we­mu­ke­la mi­nai; lo­we­mu­ke­la mi­na we­mu­ke­la ongi­thu­mi­le­yoj.

41 Owe­mu­ke­la umpro­fe­thi ebi­zwe­ni lo­mpro­fe­thi uza­zu­za umvu­zo wo­mpro­fe­thik; lo­we­mu­ke­la olu­ngi­le­yo ebi­zwe­ni lo­lu­ngi­le­yo uza­zu­za umvu­zo wo­lu­ngi­le­yo.

42 Nja­lo lo­ba ngu­ba­ni oza­na­thi­sa omu­nye wa­la­ba­ba­nci­nya­ne inke­zo nje ya­ma­nzi aqa­nda­yo ebi­zwe­ni lo­mfu­ndi, ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Ka­so­ze ala­hle­ke­lwa ngu­mvu­zo wa­khel.

11Kwa­se­ku­si­thi uJe­su ese­qe­di­le uku­la­ya aba­fu­ndi ba­khe aba­li­tshu­mi la­mbi­li, wa­su­ka la­pho uku­ya­fu­ndi­sa lo­ku­tshu­ma­ye­la emi­zi­ni ya­bo.

Uku­fa­ka­za ku­ka­Je­su ku­ba­fu­ndi ba­ka­Jo­ha­ne la­ku­ba­ntu

2 Kwa­thi uJo­ha­nea ese­nto­lo­ngwe­ni ese­zwi­le imi­se­be­nzi ka­Kri­stu, wa­thu­ma aba­bi­li ba­ba­fu­ndi ba­kheb,

3 wa­thi ku­ye: We­na ungu­ye oza­yo yi­ni, ku­mbe si­li­nde­le omu­nye?

4 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Ha­mba­ni li­mtshe­le uJo­ha­ne izi­nto eli­zi­zwa­yo le­li­zi­bo­na­yoc:

5 Izi­pho­fu zi­bu­ye zi­bo­ned, le­zi­qhu­li zi­ya­ha­mba, ama­le­phe­ro aya­hla­nju­lu­lwae, le­za­cu­the zi­ye­zwa, aba­fi­le­yo ba­ya­vu­swaf, la­ba­ya­nga ba­ya­tshu­nya­ye­zwa iva­nge­lig;

6 nja­lo ubu­si­si­we lo­ba ngu­ba­ni onga­khu­be­ki­yo nga­mih.

7 Kwa­thi bo­na be­su­ka uJe­su wa­qa­la uku­khu­lu­ma ema­xu­kwi­ni ngo­Jo­ha­ne wa­thi: La­phu­ma la­ya enka­nga­la uku­ya­bo­na­nii? Umhla­nga onyi­ki­nywa ngu­mo­ya yi­ni?

8 Ka­nti la­phu­me­la uku­ya­bo­na­ni? Umu­ntu owe­mbe­the ize­mba­tho ezi­bu­tha­ka­tha­ka yi­ni? Kha­nge­la­ni, abe­mbe­the ezi­bu­tha­ka­tha­ka ba­se­zi­ndli­ni za­ma­kho­si.

9 Pho la­phu­me­la uku­ya­bo­na­nij? Umpro­fe­thi yi­ni? Ye­bo, ngi­thi ki­ni: Lo­ba owe­dlu­la umpro­fe­thik;

10 ngo­ba lo ngu­ye oku­lo­tshwe nga­ye uku­thi: Kha­nge­la, mi­na ngi­ya­thu­ma isi­thu­nywa sa­mi pha­mbi ko­bu­so ba­kho, esi­za­lu­ngi­sa indle­la ya­kho pha­mbi kwa­khol.

11 Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Ka­ku­ve­la­nga pha­ka­thi kwa­ba­ze­lwe nga­be­si­fa­za­na omkhu­lu ku­lo­Jo­ha­ne uMbha­bha­thi­zim. Ko­dwa omnci­nya­ne embu­swe­ni wa­ma­zu­lu mkhu­lu ku­la­ye.

12 Nja­lo ku­su­ke­la ensu­kwi­ni zi­ka­Jo­ha­ne uMbha­bha­thi­zi ku­ze ku­be kha­the­si umbu­so wa­ma­zu­lu upha­thwa ngo­dla­ke­la, la­ba­lo­dla­ke­la ba­wu­tha­tha nga­ma­ndlan.

13 Ngo­ba aba­pro­fe­thi bo­nke lo­mla­yo ba­pro­fe­tha kwa­ze kwa­ba ngu­Jo­ha­neo;

14 nja­lo uba li­vu­ma ukukwe­mu­ke­la, lo unguE­li­ja obe­za­ku­zap.

15 Ole­ndle­be zo­ku­zwa, ake­zweq.

16 Ko­dwa ngi­za­si­fa­na­ni­sa la­ni le­si­si­zu­ku­lwa­na? Si­fa­na­na la­ba­ntwa­na aba­hle­zi ema­ma­ke­ther, be­me­me­za ku­ba­nga­ne ba­bos,

17 be­si­thi: Sa­li­tsha­ye­la umhla­nga, ko­dwa ka­li­si­na­nga; sa­li­li­le­la, ko­dwa ka­li­kha­la­ngat.

18 Ngo­ba uJo­ha­ne wa­fi­ka enga­dliu enga­na­thiv, ba­se­be­si­thi: Ule­di­mo­ni.

19 INdo­da­na yo­mu­ntu ya­fi­ka isi­dla ina­tha, ba­se­be­si­thi: Kha­nge­la­ni, umu­ntu oli­go­vu le­si­na­thi se­wa­yi­ni, umnga­ne wa­ba­the­li­siw le­zo­nix. Ko­dwa inhla­ka­ni­pho ithi­wa ilu­ngi­ley nga­ba­ntwa­na ba­yoz.

Uku­so­lwa kwe­mi­zi enga­phe­ndu­ka­nga

20 Wa­se­qa­la uku­so­la imi­zi okwa­kwe­nzi­we pha­ka­thi kwa­yo ubu­ne­ngi be­mi­se­be­nzi ya­khe ya­ma­ndla, ngo­ba inga­phe­ndu­ka­nga, wa­thi:

21 Ma­ye ku­we, Ko­ra­zi­nia! Ma­ye ku­we, Bhe­thi­sa­yi­dab! Ngo­ba uba kwa­kwe­nzi­we eTi­re le­Si­do­nic imi­se­be­nzi ya­ma­ndla eye­nzi­we ki­nid, nga­be ka­de ba­phe­ndu­ka ema­sa­ke­nie le­mlo­the­nif.

22 Ko­dwa ngi­thi ki­ni: Ku­za­ku­ba ngco­nog eTi­re le­Si­do­ni ngo­su­ku lwe­si­gwe­bo ku­la­ki­nih.

23 La­we, Ka­pe­na­wu­me, opha­ka­nyi­se­lwe ezu­lwi­nii, uza­pho­se­lwa pha­nsi esi­ho­gwe­nij; ngo­ba uba ya­ye­nzi­we eSo­do­ma imi­se­be­nzi ya­ma­ndla eye­nzi­we ku­we, nga­be ise­kho­na ku­ze ku­be la­mu­hlak.

24 Ko­dwa ngi­thi ki­ni: Ku­za­ku­ba ngco­no ku­li­zwe le­So­do­ma ngo­su­ku lwe­si­gwe­bo, ku­la­ku­wel.

UJe­su udu­mi­sa uYi­se; unxu­sa aba­hlu­phe­ki­le­yo be­ze ku­ye

25 Nga­le­so­si­kha­thi uJe­sum wa­phe­ndu­la wa­thi: Ngi­ya­ku­bo­ngan, Ba­ba, Nko­si ye­zu­lu lo­mhla­bao, ngo­ba uzi­fi­hli­le le­zi­zi­ntop kwa­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo la­ba­qe­di­si­sa­yoq, ko­dwa wa­ze­mbu­le­la izi­nga­ne;

26 ye­bo Ba­ba, ngo­ba ngo­ku­nja­lo kwa­ba ku­hle pha­mbi kwa­khor.

27 Ko­nke kwa­ni­ke­lwa ki­mi ngu­Ba­ba; nja­lo ka­kho oya­zi­yo iNdo­da­na, nga­pha­ndle ku­ka­Yi­se; ka­kho fu­thi oma­zi­yo uYi­se nga­pha­ndle kwe­Ndo­da­na, nja­lo lo­ba ngu­ba­ni iNdo­da­na etha­nda uku­me­mbu­le­las.

28 Wo­za­ni ki­mi lo­nke eli­kha­the­le­yot le­li­si­ndi­we­yo, nja­lo mi­na ngi­za­li­phu­mu­zau.

29 Tha­tha­ni ijo­gwe la­mi li­li­be­ke phe­zu kwe­nuv li­fu­nde ki­miw, ngo­ba ngi­mne­ne ngi­tho­be­ki­le enhli­zi­ywe­nix; nja­lo li­za­tho­la uku­phu­mu­la emi­phe­fu­mu­lwe­ni ye­nuy;

30 ngo­ba ijo­gwe la­mi li­bu­tshe­le­zi, lo­mthwa­lo wa­mi ulu­laz.

UJe­su ucha­si­sa umla­yo we­sa­ba­tha

12Nga­le­so­si­kha­thi uJe­su wa­da­bu­la ema­si­mi­ni ama­be­le nge­sa­ba­tha; fu­thi aba­fu­ndi ba­khe ba­be­la­mbi­lea, ba­qa­la uku­kha izi­khwe­bu, ba­dlab.

2 Ko­dwa aba­Fa­ri­si beku­bo­na ba­thi ku­ye: Kha­nge­la, aba­fu­ndi ba­kho be­nza oku­nga­vu­nye­lwa­nga ukwe­nzi­wa nge­sa­ba­thac.

3 Ko­dwa wa­thi ku­bo: Ka­li­fu­nda­nga yi­ni uDa­vi­da akwe­nza­yod, mhla ela­mbi­le ye­na la­ba­be­la­ye;

4 uku­thi wa­nge­na nja­ni endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu, wa­dla izi­nkwa zo­ku­bu­ki­swa, aye­nga­vu­nye­lwa uku­zi­dla, ngi­tsho la­ba­be­la­yee, nga­pha­ndle kwa­ba­pri­sti bo­dwaf?

5 Inga­be ka­li­fu­nda­nga yi­ni emla­ywe­ni, uku­thi nga­ma­sa­ba­tha aba­pri­sti ba­ya­lo­na isa­ba­tha ethe­mpe­li­ni, ba­nga­bi la­ca­lag?

6 Ko­dwa ngi­thi ki­ni: Ku­kho­na la­pha omkhu­lu ku­le­the­mpe­lih.

7 Ko­dwa alu­ba be­li­sa­zi uku­thi ku­tsho­ni uku­thii: Ngi­fi­sa isi­ha­wu ha­tshi umhla­tshe­lo, nga­be ka­li­ba­la­hla­nga aba­nge­la­ca­la.

8 Ngo­ba iNdo­da­na yo­mu­ntu iyi­Nko­si le­ye­sa­ba­thaj.

UJe­su usi­li­sa nge­sa­ba­tha

9 Fu­thi wa­su­ka la­pho wa­nge­na esi­na­go­ge­ni la­bo;

10 nja­lo kha­nge­la, kwa­ku­kho­na umu­ntu ole­sa­ndla esi­tshwa­bhe­ne­yok; ba­se­be­mbu­za be­si­thi: Ku­vu­nye­lwe yi­ni uku­si­li­sa nga­ma­sa­ba­tha? uku­ze ba­mbe­ke ica­la.

11 Ko­dwa wa­thi ku­bo: Ngu­wu­phi umu­ntu pha­ka­thi kwe­nu, ele­mvu eyo­dwa, fu­thi uba yo­na iwe­le emgo­di­ni nge­sa­ba­tha, onga­yi­ku­yi­ba­mba ayi­khu­phu­lel?

12 Umu­ntu uye­dlu­la-ke ka­nga­ka­na­ni imvum! Nga­kho ku­vu­nye­lwe ukwe­nza oku­hle nga­ma­sa­ba­tha.

13 Wa­se­si­thi ku­mu­ntu: Ye­lu­la isa­ndla sa­kho. Wa­sese­lu­la, sa­se­si­si­li­swa sa­phi­la nje­nge­si­nye.

Ince­ku ekhe­thi­we­yo

14 Ba­se­be­phu­ma aba­Fa­ri­si be­ce­bi­sa­na nga­ye, uku­thi ba­nga­mbu­la­la nja­nin.

15 Ko­dwa uJe­su ese­kwa­zi wa­su­ka la­phoo; ama­xu­ku ama­khu­lu ase­mla­nde­la, wa­se­ba­si­li­sa bo­nkep.

16 Wa­se­ba­la­yi­si­sa uku­thi ba­nga­mve­ziq;

17 uku­ze ku­gcwa­li­se­ke okwa­khu­lu­nywa nguI­sa­ya umpro­fe­thi, uku­thi:

18 Kha­nge­la, ince­ku ya­mi engi­yi­khe­thi­le­yo; otha­nde­ka­yo wa­mir otho­ko­za nga­ye umphe­fu­mu­lo wa­mi; ngi­za­be­ka uMo­ya wa­mi phe­zu kwa­khe, nja­lo uza­tshu­ma­ye­la ukwa­hlu­le­la kwa­be­zi­zwe.

19 Ka­yi­ku­ba­ngi­sa, ka­yi­ku­me­me­za, nja­lo ka­kho oza­li­zwa ili­zwi la­khe ezi­ndle­le­ni.

20 Umhla­nga ofe­ce­ki­le­yo ka­yi­ku­we­phu­la, le­nta­mbo ye­si­ba­ne ethu­nqa­yo ka­yi­ku­yi­ci­tsha, aze aphu­me­le­li­se ukwa­hlu­le­las eku­nqo­be­nit.

21 Le­zi­zwe zi­za­the­mba ebi­zwe­ni la­kheu.

Iso­no so­ku­hla­mba­za

22 Kwa­se­ku­le­thwa ku­ye onge­nwe li­di­mo­ni, eyi­si­pho­fu le­si­mu­ngu­lu; wa­se­msi­li­sa, kwa­ze kwa­thi isi­pho­fu esi­yi­si­mu­ngu­lu sa­khu­lu­ma nja­lo sa­bo­nav.

23 Ase­ma­nga­la ama­xu­ku wo­nke athiw: Lo ka­yi­si­yo yi­ni iNdo­da­na ka­Da­vi­dax?

24 Ko­dwa aba­Fa­ri­si se­be­zwi­le ba­thi: Lu­mu­ntu ka­khu­phi ama­di­mo­ni, nga­pha­ndle ngo­Bhe­le­ze­bhu­le inko­si ya­ma­di­mo­niy.

25 Ko­dwa uJe­su, ese­ya­zi imi­ca­ba­ngo ya­bo, wa­thi ku­boz: Wo­nke umbu­so owe­hlu­ke­ne ume­le­ne la­wo ngo­kwa­wo uya­chi­the­ka; la­wo wo­nke umu­zi ku­mbe indlu eye­hlu­ke­ne ime­le­ne la­yo ngo­kwa­yo inge­ze ye­ma.

26 Nja­lo uba uSa­tha­ne ekhu­pha uSa­tha­ne, we­hlu­ke­ne eme­le­ne la­ye ngo­kwa­khe; pho umbu­so wa­khe uza­ku­ma nja­nia?

27 Fu­thi uba mi­na ngi­khu­pha ama­di­mo­ni ngo­Bhe­le­ze­bhu­le, ama­do­da­na enu akhu­pha ngo­ba­ni? Nga­kho wo­na aza­ku­ba nga­ba­gwe­bi be­nub.

28 Ko­dwa uba mi­na ngi­khu­pha ama­di­mo­ni ngo­Mo­ya ka­Nku­lu­nku­lu, umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu usu­fi­ki­le ki­nic.

29 Ku­mbe umu­ntu anga­nge­na nja­ni endli­ni ye­si­qhwa­ga apha­nge impa­hla ya­so, nga­pha­ndle ko­ku­thi asi­bo­phe ku­qa­la isi­qhwa­gad? Abe­se­pha­nga-ke indlu ya­soe.

30 Onge­la­mi, ume­le­ne la­mi, lo­nga­bu­thi la­mi, uya­chi­thi­zaf.

31 Nga­kho ngi­thi ki­ni: Aba­ntu ba­za­the­the­le­lwa so­nke iso­no lo­ku­hla­mba­zag; ko­dwa uku­hla­mba­za uMo­ya ka­ku­yi­ku­the­the­le­lwa aba­ntuh.

32 La­lo­wo okhu­lu­ma ili­zwi eli­me­la­na le­Ndo­da­na yo­mu­ntui, uza­the­the­le­lwaj; ko­dwa lo­wo okhu­lu­ma eme­la­na lo­Mo­ya oyi­Ngcwe­le, ka­yi­ku­the­the­le­lwa, ku­nge­yi­si­kho ku­le­si­si­kha­thi lo­ba kwe­si­za­yo.

33 Lo­ba ye­nza­ni isi­hla­hla si­be nge­si­lu­ngi­le­yo, le­si­the­lo sa­so si­be nge­si­lu­ngi­le­yo, ku­mbe le­nze isi­hla­hla si­be si­bi, le­si­the­lo sa­so si­be si­bik, ngo­ba isi­hla­hla sa­zi­wa nge­si­the­lol.

34 Nza­lo ye­zi­nyo­ka, li­nga­khu­lu­ma nja­ni izi­nto ezi­nhle, li­ba­bim? Ngo­ba umlo­mo ukhu­lu­ma ngo­ku­gcwa­la kwe­nhli­zi­yo.

35 Umu­ntu olu­ngi­le­yo ukhu­pha izi­nto ezi­lu­ngi­le­yo ko­ku­li­gu­gu eli­lu­ngi­le­yo le­nhli­zi­yo; lo­mu­ntu omu­bi ukhu­pha izi­nto ezi­mbi ko­ku­li­gu­gu eli­bin.

36 Ko­dwa ngi­thi ki­ni: Lo­nke ili­zwi eli­yi­ze aba­li­khu­lu­ma­yo aba­ntu, ba­za­zi­phe­ndu­le­la nga­lo ngo­su­ku lo­kwa­hlu­le­la.

37 Ngo­ba nga­ma­zwi akho uza­lu­ngi­si­swa, la­nga­ma­zwi akho uza­la­hlwao.

Aba­fu­na isi­bo­na­ka­li­so

38 Aba­nye ba­ba­bha­li la­ba­Fa­ri­si ba­se­be­phe­ndu­la, ba­thi: Mfu­ndi­si, si­fu­na uku­bo­na isi­bo­na­ka­li­so esi­ve­la ku­wep.

39 Ko­dwa wa­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Isi­zu­ku­lwa­na esi­biq le­si­fe­ba­yo si­di­nga isi­bo­na­ka­li­so; ko­dwa ka­si­yi­ku­ni­kwa isi­bo­na­ka­li­so, nga­pha­ndle kwe­si­bo­na­ka­li­so si­ka­Jo­na umpro­fe­thir.

40 Ngo­ba nje­nga­lo­khu uJo­na wa­ba se­si­swi­ni se­nsi­ka­ba­yi­tshi­ye insu­ku ezi­nta­thu lo­bu­su­ku obu­tha­thu, ngo­ku­nja­lo iNdo­da­na yo­mu­ntu iza­ku­ba se­ma­thu­nji­ni omhla­ba insu­ku ezi­nta­thu lo­bu­su­ku obu­tha­thus.

41 Ama­do­da eNi­ne­vet aza­su­ku­ma eku­gwe­tshwe­ni ka­nye la­le­si­si­zu­ku­lwa­nau, asi­la­hlev; ngo­ba aphe­ndu­ka ngo­ku­tshu­ma­ye­la ku­ka­Jo­naw; nja­lo kha­nge­la­ni, omkhu­lu ku­lo­Jo­na ula­phax.

42 Indlo­vu­ka­zi ye­ni­ngi­zi­mu iza­su­ku­ma eku­gwe­tshwe­ni ka­nye la­le­si­si­zu­ku­lwa­nay, isi­la­hle; ngo­ba ya­ve­la emi­kha­wu­lwe­ni yo­mhla­ba uku­za­ku­zwa inhla­ka­ni­pho ka­So­lo­mo­niz; nja­lo kha­nge­la­ni, omkhu­lu ku­lo­So­lo­mo­ni ula­phaa.

Uku­phe­ndu­ka oku­nga­phe­le­la­nga

43 Ko­dwa nxa umo­ya ongco­li­le­yo ese­phu­mi­le emu­ntwi­nib, uya­ha­mba ada­bu­le inda­wo ezo­mi­le­yo, edi­nga uku­phu­mu­la, ko­dwa engaku­tho­li.

44 Abe­se­si­thi: Ngi­za­bu­ye­la endli­ni ya­mi enga­phu­ma ku­yo; nja­lo ese­fi­ki­le ayi­fi­ce ize, itha­nye­lwec, nja­lo ilu­ngi­si­we.

45 Abe­se­ha­mba atha­the ka­nye la­ye aba­nye omo­ya aba­yi­si­kho­mbi­sa aba­bi ku­la­ye uqo­bo, be­se­be­nge­na ba­hla­le kho­nad; nja­lo uku­ci­na kwa­lo­wo­mu­ntu ku­be ku­bi ku­lo­ku­qa­la. Ku­za­ku­ba nja­lo la­ku­le­si­si­zu­ku­lwa­na esi­bie.

Izi­hlo­bo zi­ka­Je­su ezi­yi­zo

46 Kwa­thi esa­khu­lu­ma ema­xu­kwi­ni, kha­nge­la, uni­naf la­ba­fo­wa­bo be­ma nga­pha­ndle, be­di­nga uku­khu­lu­ma la­ye.

47 Omu­nye wa­se­si­thi ku­ye: Kha­nge­la, unyo­ko la­ba­fo­we­nu be­mi pha­ndle, ba­di­nga uku­khu­lu­ma la­we.

48 Ko­dwa wa­phe­ndu­la wa­thi ko­mtshe­li­le­yo: Ngu­ba­ni uma­ma? La­ba­fo­we­thu ngo­ba­ni?

49 Wa­se­se­lu­le­la isa­ndla sa­khe ku­ba­fu­ndi ba­khe wa­thi: Kha­nge­la­ni, uma­ma la­ba­fo­we­thug.

50 Ngo­ba lo­ba ngu­ba­ni owe­nza inta­ndoh ka­Ba­ba ose­ma­zu­lwi­ni, ngu­ye ongu­mfo­we­thu lo­da­de­we­thu lo­ma­mai.

Umfa­ne­ki­so wo­mhla­nye­li

13Kwa­thi nga­lo­lo­su­ku uJe­su wa­phu­ma endli­nia wa­hla­la pha­nsi elwa­ndleb.

2 Kwa­se­ku­bu­tha­na ku­ye ama­xu­ku ama­khu­luc, wa­ze wa­nge­nad emkhu­nji­ni wa­hla­la pha­nsi; le­xu­ku lo­nke le­ma ekhu­nji­nie.

3 Wa­se­khu­lu­ma la­bo izi­nto ezi­ne­ngi nge­mi­fa­ne­ki­so, wa­thi: Kha­nge­la­ni, kwa­phu­ma umhla­nye­li uku­ya­hla­nye­la.

4 Kwa­thi eku­hla­nye­le­ni kwa­khe, enye inhla­nye­lo ya­we­la ece­le­ni kwe­ndle­la; kwa­se­ku­fi­ka inyo­ni, za­yi­dla za­yi­qe­da.

5 Ko­dwa enye ya­we­la emhla­ba­thi­ni ola­ma­tshe, la­pho eya­yi­nge­la­mhla­ba­thi omne­ngi kho­na; fu­thi ya­hle ya­mi­la, ngo­ba kwa­ku­nge­la­ku­tsho­na ko­mhla­ba­thi;

6 kwa­thi eku­phu­me­ni kwe­la­nga ya­ha­ngu­lwa; nja­lo ngo­ba ya­yi­nge­la­mpa­nde ya­bu­na.

7 Ko­dwa enye ya­we­la eme­ve­ni; ame­va ase­khu­la ayi­mi­nya­ni­saf.

8 Ko­dwa enye ya­we­la emhla­ba­thi­ni omu­hle, ya­the­la isi­the­log, enye ikhu­lu, le­nye ama­tshu­mi ayi­si­thu­pha, le­nye ama­tshu­mi ama­tha­thuh.

9 Ole­ndle­be zo­ku­zwa, ake­zwei.

Umse­be­nzi we­mi­fa­ne­ki­so

10 Kwa­se­ku­fi­ka aba­fu­ndi ba­thi ku­ye: Ukhu­lu­me­la­ni ku­bo nge­mi­fa­ne­ki­so?

11 Wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Ngo­ba ku­phi­we ki­nij ukwa­zi imfi­hlo zo­mbu­so wa­ma­zu­lu, ko­dwa bo­na ka­ba­ku­ni­kwa­nga.

12 Ngo­ba lo­ba ngu­ba­ni ola­kho uza­phi­wa, abe lo­kwe­nge­ze­le­lwe­yo; ko­dwa lo­wo onge­la­kho, uza­kwe­mu­kwak la­lo­kho ala­khol.

13 Nga­kho ngi­khu­lu­ma la­bo nge­mi­fa­ne­ki­so, ngo­ba be­bo­na ka­ba­bo­ni, nja­lo be­si­zwa ka­be­zwa, fu­thi ka­ba­qe­di­si­si.

14 Ku­bo be­se­ku­gcwa­li­se­ka isi­pro­fe­tho si­kaI­sa­ya, esi­thi: Uku­zwa li­za­ku­zwa, ko­dwa ka­li­so­ze li­qe­di­si­se; lo­ku­bo­na li­za­bo­na, ko­dwa ka­li­so­ze li­bo­ni­si­se;

15 ngo­ba inhli­zi­yo ya­la­ba­ba­ntu se­ya­ba lu­khu­nim, nja­lo be­zwa ka­nzi­ma nge­ndle­be, la­me­hlo abo ba­wa­ci­me­zi­le; hle­zi lo­ba ni­ni ba­bo­ne nga­me­hlo, nja­lo be­zwe nge­ndle­be, fu­thi ba­qe­di­si­se nge­nhli­zi­yon, nja­lo ba­phe­ndu­ke, be­se­ngi­ba­si­li­sao.

16 Ko­dwa abu­si­si­we ame­hlo enup, ngo­ba aya­bo­na; le­ndle­be ze­nu, ngo­ba zi­ye­zwaq.

17 Ngo­ba ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Aba­pro­fe­thi aba­ne­ngi la­ba­lu­ngi­le­yo ba­be­tha­nda uku­bo­na izi­nto eli­zi­bo­na­yo, ko­dwa ka­bazi­bo­na­nga; lo­ku­zwa izi­nto eli­zi­zwa­yo ko­dwa ka­bazi­zwa­ngar.

Uku­cha­si­swa ko­mfa­ne­ki­so wo­mhla­nye­li

18 Nga­kho li­na zwa­ni­ni umfa­ne­ki­so wo­mhla­nye­lis.

19 Ku­thi wo­nke ozwa­yo ili­zwi lo­mbu­so ko­dwa enga­qe­di­si­sit, omu­bi afi­ke, ahlu­thu­ne oku­hla­nye­lwe enhli­zi­ywe­ni ya­khe. Lo ngu­ye ohla­nye­lwe ece­le­ni kwe­ndle­lau.

20 Ko­dwa ohla­nye­lwe emhla­ba­thi­ni ola­ma­tshe, ngu­ye oli­zwa­yo ili­zwi, ahle ale­mu­ke­lev nge­nto­ko­zo;

21 ko­dwa ka­la­mpa­nde pha­ka­thi kwa­khew, ko­dwa uhla­la isi­kha­thi; ku­thi se­ku­fi­ka inka­tha­zo ku­mbe uku­zi­nge­lwa nge­nxa ye­li­zwix, ahley akhu­be­kez.

22 Lo­hla­nye­lwe eme­ve­ni, ngu­ye oli­zwa­yo ili­zwi, ko­dwa impi­se­ke­lo ya­lu­mhla­ba le­nko­hli­soa ye­no­tho ku­ya­li­mi­nya­ni­sa ili­zwi, fu­thi li­nga­the­li isi­the­lob.

23 Ko­dwa ohla­nye­lwe emhla­ba­thi­ni omu­hle, ngu­ye oli­zwa­yo ili­zwi ali­qe­di­si­se; athe­le izi­the­lo, ave­ze, omu­nye ikhu­lu, lo­mu­nye ama­tshu­mi ayi­si­thu­pha, lo­mu­nye ama­tshu­mi ama­tha­thu.

Umfa­ne­ki­so wo­mfa­ba, lo­we­ma­si­te­di, lo­we­mvu­be­lo

24 Wa­be­ka pha­mbi kwa­bo omu­nye umfa­ne­ki­so, esi­thi: Umbu­so wa­ma­zu­lu ufa­na­ni­swa lo­mu­ntu owa­hla­nye­la inhla­nye­lo enhle ensi­mi­ni ya­khe.

25 Ko­dwa aba­ntu be­sa­le­le, kwa­fi­ka isi­tha sa­khe sa­hla­nye­la umfa­ba pha­ka­thi kwa­ma­be­le, sa­ha­mba.

26 Ko­dwa kwa­thi se­lu­mi­li­le usu­ngu­lo lwa­the­la isi­the­lo, lo­mfa­ba wa­su­bo­na­ka­la.

27 Za­se­zi­so­nde­la ince­ku zo­mni­ni­mu­zi za­thi ku­ye: Nko­si, ka­wu­hla­nye­la­nga yi­ni inhla­nye­lo enhle ensi­mi­ni ya­kho? Pho iwu­the­the nga­phi umfa­ba?

28 Wa­se­si­thi ku­zo: Umu­ntu oyi­si­tha ukwe­nzi­le lo­khu. Ince­ku za­se­zi­si­thi ku­ye: Utha­nda uku­thi si­ye­wu­bu­tha yi­ni?

29 Ko­dwa wa­thi: Ha­tshi, hle­zi, eku­bu­the­ni kwe­nu umfa­ba, li­si­phu­ne ama­be­le ka­nye la­wo.

30 Ye­ke­la­ni ku­khu­le ko­ku­bi­li nda­wo­nye ku­ze ku­be yi­si­vu­no; la­nge­si­kha­thi so­ku­vu­na ngi­za­ku­thi kwa­ba­vu­na­yo: Bu­tha­ni ku­qa­la umfa­ba, li­wu­bo­phe izi­nya­nda uku­ze li­wu­tshi­sec; ko­dwa ama­be­le li­wa­bu­the­le esi­pha­le­ni sa­mid.

31 Wa­se­ba­be­ke­la omu­nye umfa­ne­ki­so, esi­thi: Umbu­so wa­ma­zu­lue unje­ngo­hla­mvu lwe­ma­si­te­di, alu­tha­tha umu­ntu wa­lu­hla­nye­la ensi­mi­ni ya­khe;

32 lo­na ka­mbe lu­nci­nya­ne ku­la­zo zo­nke inhla­mvu; ko­dwa nxa se­lu­khu­li­lef, lu­khu­lu ku­le­zi­li­mo, nja­lo lu­ba yi­si­hla­hlag, ku­ze ku­fi­ke inyo­ni ze­zu­lu, za­khe­le enga­tshe­ni za­soh.

33 Wa­ba­tshe­la omu­nye umfa­ne­ki­so, wa­thi: Umbu­so wa­ma­zu­lu unje­nge­mvu­be­loi, ayi­tha­tha­yo owe­si­fa­za­na wa­yi­fa­ka ema­go­ko­kwe­ni ama­tha­thu empu­phu, kwa­ze kwa­bi­la ko­nkej.

34 Le­zi­zi­nto zo­nke uJe­su wa­zi­khu­lu­ma ema­xu­kwi­ni nge­mi­fa­ne­ki­so, fu­thi nga­pha­ndle ko­mfa­ne­ki­so ka­khu­lu­ma­nga ku­bo;

35 uku­ze ku­gcwa­li­se­ke okwa­khu­lu­nywa ngu­mpro­fe­thik, esi­thi: Ngi­za­vu­la umlo­mo wa­mi nge­mi­fa­ne­ki­sol, ngi­za­ve­za izi­nto ezi­fi­hla­ke­le­yom ku­su­ke­la eku­se­ke­lwe­ni ko­mhla­ban.

36 Kwa­thi uJe­su ese­wa­ye­ke­le ama­xu­ku aha­mba wa­nge­na endli­nio; ba­se­be­so­nde­la ku­ye aba­fu­ndi ba­khe, be­si­thi: Si­cha­si­se­le umfa­ne­ki­so wo­mfa­ba ensi­mi­nip.

37 Wa­se­phe­ndu­la wa­thi ki­bo: Ohla­nye­la inhla­nye­lo enhle yi­Ndo­da­na yo­mu­ntu;

38 le­nsi­mu ngu­mhla­baq; le­nhla­nye­lo enhle, yo­na inga­ba­ntwa­na bo­mbu­sor; ko­dwa umfa­ba unga­ba­ntwa­na bo­mu­bis;

39 le­si­tha esa­wu­hla­nye­la­yo ngu­di­ya­bho­lat; le­si­vu­no si­yi­ku­phe­la kwe­si­kha­thiu; la­ba­vu­na­yo ba­zi­ngi­lo­si.

40 Nga­kho-ke nje­nga­lo­khu umfa­ba uya­bu­thwa utshi­swe emli­lwe­niv, ku­za­ku­ba nja­lo eku­phe­le­ni kwa­le­si­si­kha­thiw.

41 INdo­da­na yo­mu­ntu iza­thu­ma ingi­lo­si za­yo, be­se­zi­bu­tha zi­khu­phe embu­swe­ni wa­yo ko­nke oku­khu­be­ki­sa­yo la­la­bo abe­nza oku­bix,

42 be­se­zi­ba­pho­se­lay esi­tha­ndwe­ni so­mli­loz; la­pho ku­za­ku­ba kho­na uku­kha­la lo­ku­ge­dla ama­zi­nyoa.

43 Kho­na aba­lu­ngi­le­yo be­za­kha­nya nje­nge­la­ngab embu­swe­ni ka­Yi­sec. Ole­ndle­be zo­ku­zwa ake­zwed.

Umfa­ne­ki­so we­no­tho, lo­wa­ma­ngqo­ngqo ali­gu­gu lo­we­mbu­le

44 Fu­thi umbu­so wa­ma­zu­lu unje­nge­mpa­hla eli­gu­gu efi­hli­we­yo ensi­mi­ni, oku­thi umu­ntu ese­yi­fi­ci­le wayi­fi­hlae; ento­ko­zwe­ni ya­khe uya­ha­mba, athe­ngi­se ko­nke ala­khof, athe­nge le­yo­nsi­mug.

45 Fu­thi umbu­so wa­ma­zu­lu unje­ngo­mu­ntu ongu­mthe­ngi odi­nga ama­pha­re­le* ama­hle;

46 ese­tho­le eli­nye ipha­re­le eli­li­gu­gu ka­khu­luh, wa­su­ka wa­the­ngi­sa ko­nke ala­khoi, wa­li­the­ngaj.

47 Fu­thi umbu­so wa­ma­zu­lu unje­nge­mbu­le ela­pho­swa olwa­ndlek, la­se­li­bu­tha zo­nke inhlo­bo;

48 lo­na, li­the se­li­gcwe­le, ba­li­do­nse­la ekhu­nji­ni, ba­hla­la pha­nsi, ba­bu­the­la ezi­lu­ngi­le­yo ezi­tshe­ni, ko­dwa ezi­mbi ba­zi­la­hle­la nga­pha­ndlel.

49 Ku­za­ku­ba nja­lo eku­phe­le­ni kwe­si­kha­thim; ingi­lo­si zi­za­phu­ma, ze­hlu­ka­ni­se aba­bi zi­ba­su­se pha­ka­thi kwa­ba­lu­ngi­le­yon,

50 be­se­zi­ba­pho­se­la esi­tha­ndwe­ni so­mli­lo; la­pho ku­za­ku­ba kho­na uku­kha­la lo­ku­ge­dla ama­zi­nyoo.

51 UJe­su wa­thi ku­bo: Se­li­zi­qe­di­si­si­le zo­nke le­zi­zi­nto yi­ni? Ba­thi ku­ye: Ye­bo, Nko­sip.

52 Wa­se­si­thi ku­bo: Nga­kho wo­nke umbha­liq ofu­ndi­se­lwe umbu­so wa­ma­zu­lu unje­ngo­mu­ntu ongu­mni­ni­mu­zi, okhu­pha empa­hle­ni ya­khe eli­gu­gur oku­tsha lo­ku­da­la.

UJe­su ude­le­lwa emzi­ni wa­ki­bo

53 Kwa­se­ku­si­thi uJe­su ese­qe­di­le li­mi­fa­ne­ki­so, wa­su­ka la­pho.

54 Wa­thi ese­fi­ki­les emzi­ni wa­ki­bot wa­ba­fu­ndi­sa esi­na­go­ge­ni la­bou, ba­ze ba­ma­nga­la ba­thi: Ive­la nga­phi ku­ye­na­lo li­nhla­ka­ni­phov la­li­mi­se­be­nzi ya­ma­ndlaw?

55 Lo ka­yi­si­yo yi­nix indo­da­na yo­mba­zi? Uni­na ka­thi­wa ngu­Ma­ri­ya yi­niy, la­ba­fo­wa­boz oJa­ko­be lo­Jo­se lo­Si­mo­ni lo­Ju­da­si?

56 La­bo­da­de­wa­bo ka­ba­kho yi­ni bo­nke ki­thi? Pho, zi­ve­la nga­phi zo­nke le­zi­zi­nto ku­yea?

57 Ba­se­be­khu­be­ka nga­yeb. Ko­dwa uJe­su wa­thi ku­bo: Umpro­fe­thi ka­swe­li uku­du­nyi­swa nga­pha­ndle kwe­li­zwe­ni la­ki­bo le­ndli­ni ya­kwa­boc.

58 Nja­lo ke­nza­nga la­pho imi­se­be­nzi ya­ma­ndla emi­ne­ngid, nge­nxa yo­ku­nga­kho­lwa kwa­boe.

Uku­bu­la­wa ku­ka­Jo­ha­ne uMbha­bha­thi­zi

14Nga­le­so­si­kha­thi uHe­ro­dia umte­tra­rki* we­zwa indu­me­la ka­Je­sub,

2 wa­se­si­thi ezi­nce­kwi­ni za­khec: Lo ngu­Jo­ha­ne uMbha­bha­thi­zi; ye­na uvu­ki­le kwa­ba­fi­le­yod, ku­nga­kho-ke imi­se­be­nzi ya­ma­ndla ise­be­nza ku­ye.

3 Ngo­ba uHe­ro­di wa­ye­mba­mbi­le uJo­ha­ne wa­mbo­pha wa­mfa­ka ento­lo­ngwe­nie, nge­nxa ka­He­ro­di­ya­si umka­Fi­li­phu umfo­wa­bof;

4 ngo­ba uJo­ha­ne wa­ye­the ku­ye: Ka­wu­vu­nye­lwa uku­ba la­ye.

5 Nja­lo efu­na uku­mbu­la­lag, we­sa­ba ixu­kuh, ngo­ba la­li­mpha­tha nje­ngo­mpro­fe­thii.

6 Ko­dwa kwa­thi ku­gci­nwa usu­ku lo­ku­za­lwa ku­ka­He­ro­di, indo­da­ka­zi ka­He­ro­di­ya­si ya­gi­da pha­ka­thi kwa­bo, ya­mtho­ko­zi­sa uHe­ro­di.

7 Nga­kho wa­the­mbi­sa nge­si­fu­ngo uku­yi­ni­ka lo­ba yi­ni eza­yi­ce­la.

8 Ko­dwa yo­na, isi­la­yi­we ngu­ni­na, ya­thij: Ngi­phe la­pha emga­nwi­nik ikha­nda li­ka­Jo­ha­ne uMbha­bha­thi­zi.

9 Inko­si ya­si­si­ba lo­si­zi, ko­dwa nge­nxa ye­zi­fu­ngo la­nga­la­bo aba­be­hle­zi la­yo eku­dle­ni ya­la­ya uku­thi ini­kwe.

10 Ya­si­thu­ma ya­mqu­ma uJo­ha­ne ikha­nda ento­lo­ngwe­ni.

11 Ikha­nda la­khe la­se­li­le­thwa ngo­mga­nul, la­ni­kwa into­mbi; yo­na ya­sili­sa ku­ni­na.

12 Kwa­se­ku­si­za aba­fu­ndi ba­khe ba­tha­tha isi­du­mbu, ba­si­ngcwa­ba; ba­se­be­su­ka ba­mbi­ke­la uJe­su.

UJe­su usu­thi­sa ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nu

13 UJe­su ese­zwi­lem wa­su­ka la­pho ngo­mkhu­mbi wa­ya enda­we­ni eyi­nka­nga­la eye­dwa; ko­dwa ama­xu­ku eku­zwa amla­nde­la nge­nya­wo eve­la emi­zi­nin.

14 UJe­su ese­phu­mi­le wa­bo­na ixu­ku eli­khu­lu, wa­ba le­si­he­lo nga­boo, wa­si­li­sa aba­gu­la­yo ba­bop.

15 Kwa­thi se­ku­hlwi­le aba­fu­ndi ba­khe be­za ku­ye, ba­thi: Li­nda­wo iyi­nka­nga­la, le­si­kha­thi se­si­ha­mbi­leq; li­ye­ke­le ixu­ku li­ha­mbe, uku­ze ba­ye emi­za­ne­ni ba­zi­the­nge­le uku­dlar.

16 Ko­dwa uJe­su wa­thi ku­bo: Ka­ku­swe­le­ka­nga uku­thi ba­ha­mbe; ba­ni­ke­ni li­na uku­thi ba­dle.

17 Ko­dwa ba­thi ku­ye: Ka­si­la la­pha nga­pha­ndle kwe­zi­nkwa ezi­nhla­nu le­nhla­nzi ezi­mbi­li.

18 Wa­se­si­thi: Zi­le­the­ni la­pha ki­mi.

19 Wa­se­la­ya ama­xu­ku uku­thi ahla­le pha­nsi etsha­ni­ni, wa­tha­tha izi­nkwa ezi­nhla­nu le­nhla­nzi ezi­mbi­lis, wa­kha­nge­la phe­zu­lu ezu­lwi­nit, wa­zi­bu­si­sa, ese­zi­hle­phu­le wa­ba­ni­ka aba­fu­ndi izi­nkwa, la­ba­fu­ndi ba­pha ama­xu­kuu.

20 Ba­se­be­si­dla bo­nke, ba­su­tha; ba­do­bha imvu­thu eza­zi­se­le, izi­tsha ezi­gcwe­le­yo ezi­li­tshu­mi la­mbi­liv.

21 La­la­bo aba­se­be­dli­le ba­be­nga­ma­do­da anga­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nu, nga­pha­ndle kwa­be­si­fa­za­na la­ba­ntwa­na.

UJe­su uha­mba phe­zu ko­lwa­ndle

22 Nja­lo uJe­su wa­hle wa­ci­nde­ze­la aba­fu­ndi ba­khe uku­thi ba­nge­ne emkhu­nji­ni, nja­lo ba­mqa­le­le uku­ya nga­phe­tshe­ya, esa­ye­ke­la ama­xu­ku aha­mbew.

23 Kwa­thi ese­ye­ke­le ama­xu­ku aha­mba, we­nyu­ke­la enta­be­ni eye­dwa uku­ze akhu­le­kex; kwa­thi se­ku­hlwi­le, wa­ye­ye­dwa la­pho.

24 Ko­dwa umkhu­mbi wa­wu­su­pha­ka­thi ko­lwa­ndle, utshu­ku­nyi­swa nga­ma­ga­ga­si; ngo­ba umo­ya wa­wu­pha­mbe­ne la­bo.

25 Kwa­thi nge­si­kha­thi so­mli­ndo we­si­ne wo­bu­su­ku uJe­su we­za ku­bo, eha­mba phe­zu ko­lwa­ndley.

26 Ko­dwa kwa­thi aba­fu­ndi be­mbo­na eha­mba phe­zu ko­lwa­ndle be­thu­ka, ba­thiz: Li­tho­nga. Ba­se­be­kha­la ngo­kwe­sa­ba.

27 Ko­dwa uJe­su wa­hle wa­khu­lu­ma la­bo, wa­thi: Ma­ni­ni isi­bi­ndi; yi­mi; li­nge­sa­bia.

28 UPe­tro wa­se­mphe­ndu­la wa­thi: Nko­si, uba ku­ngu­we, ngi­la­ya uku­thi ngi­ze ku­we phe­zu kwa­ma­nzi.

29 Wa­se­si­thi: Wo­za. UPe­tro wa­se­se­hla emkhu­nji­ni wa­ha­mba phe­zu kwa­ma­nzi, uku­ze aye ku­Je­su.

30 Ko­dwa ebo­na umo­ya ola­ma­ndla we­sa­ba; wa­thi ese­qa­la uku­tsho­na wa­kha­la, wa­thi: Nko­si, ngi­si­ndi­sa!

31 Nja­lo uJe­su wa­hle we­lu­la isa­ndla, wa­mba­mba, wa­thi ku­ye: We­na olo­ku­kho­lwa oku­nci­nya­ne, utha­nda­bu­ze­la­nib?

32 Se­be­nge­ni­le emkhu­nji­ni, umo­ya wa­thu­la.

33 Aba­se­mkhu­nji­ni ba­se­be­si­za ba­mkho­nza ba­thic: Nge­qi­ni­so we­na uyi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lud.

UJe­su usi­li­sa eli­zwe­ni le­Ge­ne­sa­re­tha

34 Kwa­thi se­be­cha­phi­le ba­fi­ka eli­zwe­ni le­Ge­ne­sa­re­thae.

35 Ese­ma­zi ama­do­da aku­le­yo­nda­wo athu­me­la ili­zwi ku­so so­nke le­so­si­ga­ba esi­zi­nge­le­ze­le­yo, ale­tha ku­ye bo­nke aba­gu­la­yo.

36 Ba­se­be­mnce­nga, uku­thi ba­thi­nte nje umphe­tho we­se­mba­tho sa­khef; nja­lo bo­nkeg aba­thi­nta­yo ba­si­li­swah.

Aba­Fa­ri­si la­ba­bha­li ba­so­lwa nge­nxa ye­zi­mi­so za­bo

15Kwa­se­ku­fi­ka ku­Je­su aba­bha­li la­ba­Fa­ri­si aba­be­ve­la eJe­ru­sa­le­maa, ba­thi:

2 Ku­nga­ni aba­fu­ndi ba­kho be­se­phu­la isi­kob la­ba­da­lac? Ngo­ba ka­ba­ge­zi iza­ndla za­bo, nxa be­si­dla isi­nkwa.

3 Ko­dwa wa­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: La­ni-ke ku­nga­ni li­se­phu­la umla­yo ka­Nku­lu­nku­lu nge­nxa ye­si­ko le­nu?

4 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­la­ya, wa­thi: Hlo­ni­pha uyi­hlo lo­nyo­kod; loku­thi: Othu­ka uyi­se ku­mbe uni­na ku­me­le afe lo­ku­fae;

5 ko­dwa li­na li­thi: Lo­ba ngu­ba­ni othi ku­yi­se ku­mbe ku­ni­na: Ku­ngu­mni­ke­lof, lo­ba yi­ni eve­la ki­mi inga­ku­si­za,

6 nja­lo enga­so­ze amhlo­ni­phe uyi­se ku­mbe uni­na; nga­lo­kho le­nza umla­yo ka­Nku­lu­nku­lug ube yi­ze nge­nxa ye­si­ko le­nuh.

7 Ba­ze­nzi­si, uI­sa­ya wa­pro­fe­tha ku­hle nga­ni, esi­thi:

8 La­ba­ba­ntu ba­so­nde­la ki­mi ngo­mlo­mo wa­bo, la­nge­nde­be ba­ngi­du­mi­se; ko­dwa inhli­zi­yo ya­bo ikha­tsha­na la­mii.

9 Ko­dwa ba­ngi­kho­nza nge­ze, be­fu­ndi­sa izi­mfu­ndi­so ezi­yi­mi­la­yo ya­ba­ntuj.

10 Ese­bi­ze­le ku­ye ixu­ku, wa­thi ki­lo: La­le­la­ni fu­thi li­qe­di­si­se.

11 Ka­ku­si­kho oku­nge­na emlo­nye­ni oku­ngco­li­sa umu­ntu; ko­dwa oku­phu­ma emlo­nye­ni, yi­kho oku­ngco­li­sa umu­ntuk.

12 Aba­fu­ndi ba­khe ba­se­be­so­nde­la ba­thi ku­ye: Uya­zi yi­ni uku­thi aba­Fa­ri­si ba­the uku­li­zwa le­li­li­zwi ba­khu­be­ka?

13 Ko­dwa wa­phe­ndu­la wa­thi: So­nke isi­hla­hla­ka­za­na, uBa­ba ose­zu­lwi­ni anga­si­hla­nye­la­nga, si­za­si­tshu­nwal.

14 Ba­ye­ke­le­ni; ba­nga­ba­kho­khe­li be­zi­pho­fu aba­yi­zi­pho­fum; nja­lo nxa isi­pho­fu si­kho­khe­la isi­pho­fu, zi­za­we­la emgo­di­ni zo­mbi­lin.

15 UPe­tro wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Si­cha­si­se­le lu­mfa­ne­ki­soo.

16 UJe­su wa­se­si­thi: Ka­nti la­ni li­se­nga­ba­nge­la­ku­qe­di­si­sap?

17 Li­lo­khe li­nga­qe­di­si­si yi­ni, uku­thi ko­nke oku­nge­na emlo­nye­ni ku­ya esi­swi­ni, fu­thi ku­ye­la­hle­lwa nga­pha­ndleq?

18 Ko­dwa izi­nto ezi­phu­ma emlo­nye­ni zi­ve­la enhli­zi­ywe­nir; le­zi zi­ya­mngco­li­sa umu­ntus.

19 Ngo­ba enhli­zi­ywe­nit ku­ve­la imi­ca­ba­ngo emi­bi, uku­bu­la­la, ubu­fe­be, uku­phi­nga, ukwe­ba, uku­fa­ka­za ama­nga, uku­hla­mba­za;

20 yi­zo le­zo­zi­nto ezi­mngco­li­sa­yo umu­ntuu; ko­dwa uku­dla nge­za­ndla ezi­nga­ge­zwa­nga ka­ku­mngco­li­si umu­ntuv.

Owe­si­fa­za­na we­Kha­na­ni

21 UJe­su wa­se­su­ka la­pho, wa­ya ku­ngxe­nye ze­Ti­re le­ze­Si­do­niw.

22 Nja­lo kha­nge­la, owe­si­fa­za­na ongu­mKha­na­ni ove­la ku­le­yo­mi­kha­wu­lo, wa­kha­la ku­ye esi­thi: Nko­six, Ndo­da­na ka­Da­vi­da, aku­ngi­ha­wu­ke­ley! Indo­da­ka­zi ya­mi ihla­se­lwe ku­bi li­di­mo­niz.

23 Ko­dwa ka­mphe­ndu­la­nga nga­li­zwi. Ba­se­be­so­nde­la ku­ye aba­fu­ndi ba­khe ba­mnce­nga, ba­thi: Mxo­tshe, ngo­ba uya­kha­la nge­mva kwe­thua.

24 Ko­dwa wa­phe­ndu­la wa­thi: Ka­ngi­thu­nywa­nga, nga­pha­ndle ku­zo izi­mvu ezi­la­hle­ki­le­yo ze­ndlu ya­koI­sra­ye­lib.

25 Ko­dwa we­za wa­mkho­nza wa­thi: Nko­si, ngi­si­zec.

26 Ko­dwa wa­phe­ndu­la wa­thi: Ka­ku­ku­hle uku­tha­tha isi­nkwa sa­ba­ntwa­na, lo­kusi­pho­se­la izi­nja­na.

27 Ko­dwa ye­na wa­thi: Ye­bo, Nko­si, ko­dwa le­zi­nja­na zi­ya­dla okwe­mvu­thu­lu­ka ezi­wa eta­fu­le­ni la­ba­ni­ni­zod.

28 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: O ma­ma, lu­khu­lu ukho­lo lwa­kho! Ka­ku­be ku­we nje­ngo­ku­tha­nda kwa­kho. Indo­da­ka­zi ya­khe ya­si­si­la ku­su­ke­la ku­le­lo­ho­lae.

UJe­su usi­li­sa izi­gu­la­ne

29 UJe­su wa­se­su­ka la­pho we­za edu­za­ne ko­lwa­ndle lwe­Ga­li­lif; we­nyu­ke­la enta­be­ni wa­hla­la pha­nsi kho­na.

30 Kwa­se­ku­si­za ku­ye ama­xu­ku ama­khu­lug, be­le­zi­qhu­li, izi­pho­fu, izi­mu­ngu­luh, izi­ngi­ni, la­ba­nye aba­ne­ngi, ba­se­be­ba­pho­se­la enya­we­ni zi­ka­Je­su, wa­se­ba­si­li­sa;

31 aze ama­nga­la ama­xu­kui, ebo­na izi­mu­ngu­lu zi­khu­lu­ma, izi­ngi­ni zi­phi­li­le, izi­qhu­li zi­ha­mba, le­zi­pho­fu zi­bo­naj; ba­se­be­mdu­mi­sak uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lil.

UJe­su usu­thi­sa ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne

32 UJe­su wa­se­bi­ze­la ku­ye aba­fu­ndi ba­khe wa­thi: Ngi­le­si­he­lo nge­xu­ku, ngo­ba se­be­la­mi insu­ku ezi­nta­thu, be­nge­la­lu­tho lo­ku­dla; nja­lo ka­ngi­tha­ndi uku­thi ngi­ba­ye­ke­le ba­ha­mbe be­nga­dla­ngam, hle­zi ba­ya­the endle­le­ni.

33 Aba­fu­ndi ba­khe ba­se­be­si­thi ku­ye: Si­zazu­za nga­phi enka­nga­la izi­nkwa ezi­ne­ngi ka­nga­ka, uku­thi zi­su­thi­se ixu­ku eli­khu­lu ka­nga­ka?

34 UJe­su wa­se­si­thi ku­bo: Li­le­zi­nkwa ezi­nga­ki? Ba­se­be­si­thi: Ezi­yi­si­kho­mbi­sa, le­nhla­nza­na ezi­nlu­tshwa­nan.

35 Wa­se­la­ya ama­xu­ku uku­thi ahla­le pha­nsi emhla­ba­thi­ni.

36 Wa­se­tha­tha izi­nkwa ezi­yi­si­kho­mbi­sa le­nhla­nzio, ese­bo­ngi­le wazi­hle­phu­la, wazi­ni­ka aba­fu­ndi ba­khe, la­ba­fu­ndi ixu­ku.

37 Ba­se­be­si­dla bo­nke ba­su­tha; ba­se­be­do­bha imvu­thu eza­zi­se­lep, izi­tsha ezi­yi­si­kho­mbi­sa zi­gcwe­le.

38 La­la­bo aba­dla­yo ba­be­nga­ma­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne, nga­pha­ndle kwa­be­si­fa­za­na la­ba­ntwa­naq.

39 Ese­ye­ke­le ama­xu­ku aha­mbar wa­nge­na emkhu­nji­ni, we­za emi­kha­wu­lwe­ni ye­Ma­ga­da­las.

Aba­fu­na isi­bo­na­ka­li­so

16Aba­Fa­ri­si la­ba­Sa­du­sia ba­se­be­si­za ba­ce­la ku­ye uku­thi aba­tshe­ngi­se isi­bo­na­ka­li­so esi­ve­la ezu­lwi­ni bemli­ngab.

2 Ko­dwa wa­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Ku­si­hlwa li­thic: Umkha­thi mu­hle; ngo­ba isi­bha­ka­bha­ka si­bo­mvu;

3 le­ku­se­ni li­thi: Umkha­thi mu­bi la­mu­hla; ngo­ba isi­bha­ka­bha­ka si­bo­mvu si­nyu­ku­be­le. Ba­ze­nzi­si, li­ya­kwa­zi ukwe­hlu­ka­ni­sa umu­mo we­si­bha­ka­bha­ka; ko­dwa izi­bo­na­ka­li­so ze­zi­kha­thi li­nge­ked yi­ni?

4 Isi­zu­ku­lwa­na esi­bi le­si­fe­ba­yo si­di­nga isi­bo­na­ka­li­so; ko­dwa ka­si­yi­ku­ni­kwa isi­bo­na­ka­li­so, nga­pha­ndle kwe­si­bo­na­ka­li­so si­ka­Jo­na umpro­fe­thi. Wa­se­ba­tshi­ya, wa­ha­mbae.

UJe­su ukhu­za aba­fu­ndi ngo­ku­nga­qe­di­si­si kwa­bo

5 Se­be­fi­ki­le nga­phe­tshe­ya aba­fu­ndi ba­khe ba­be­kho­hli­we uku­tha­tha izi­nkwa.

6 UJe­su wa­se­si­thi ku­bo: Na­nze­le­la­ni li­qa­phe­lef imvu­be­lo ya­ba­Fa­ri­si la­ba­Sa­du­sig.

7 Ba­se­be­zi­ndli­sa­na be­si­thi: Ngo­ba si­nga­tha­tha­nga izi­nkwah.

8 UJe­su ese­kwa­zi wa­thi ku­bo: Li­na abo­kho­lo olu­nci­nya­nei, ku­nga­ni li­zi­ndli­sa­na ngo­ku­thi ali­tha­tha­nga izi­nkwaj?

9 Ka­li­ka­qe­di­si­si yi­ni, fu­thi ka­li­khu­mbu­li izi­nkwa ezi­nhla­nu ze­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nuk, lo­ku­thi la­bu­tha izi­tsha ezi­nga­kil?

10 Fu­thi le­zi­nkwa ezi­yi­si­kho­mbi­sa ze­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne, lo­ku­thi la­bu­tha izi­tsha ezi­nga­kim?

11 Ka­li­qe­di­si­si nja­ni, uku­thi be­ku­nge­ma­ye­la­na le­si­nkwa ebe­ngiku­khu­lu­ma ki­ni uku­thi li­qa­phe­le imvu­be­lo ya­ba­Fa­ri­si la­ba­Sa­du­sin?

12 Ba­se­be­qe­di­si­sa uku­thi ka­tsho­ngo uku­thi ba­qa­phe­le imvu­be­lo ye­zi­nkwao, ko­dwa imfu­ndi­so ya­ba­Fa­ri­si la­ba­Sa­du­sip.

Isi­vu­mo so­kho­lo si­ka­Pe­tro

13 Kwa­thi uJe­su ese­fi­ki­le ku­ngxe­nye ze­Ke­sa­ri­ya ye­Fi­li­phu wa­ba­bu­za aba­fu­ndi ba­khe, esi­thi: Aba­ntu ba­thi, mi­na, iNdo­da­na yo­mu­ntu, ngi­ngu­ba­niq?

14 Ba­se­be­si­thi: Aba­nye ba­thi: Ngu­Jo­ha­ne uMbha­bha­thi­zir; la­ba­nye ba­thi: NguE­li­jas; la­ba­nye ba­thi: Ngu­Je­re­mi­ya, ku­mbe ngo­mu­nye wa­ba­pro­fe­thit.

15 Wa­thi ku­bo: Li­na-ke li­thi ngi­ngu­ba­ni?

16 USi­mo­ni Pe­tro wa­se­phe­ndu­la wa­thi: We­na ungu­Kri­stu, iNdo­da­nau ka­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yov.

17 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Ubu­si­si­wew, Si­mo­ni ndo­da­na ka­Jo­nax, ngo­ba inya­ma le­ga­ziy ka­ku­kwe­mbu­le­la­nga lo­khuz, ko­dwa uBa­ba ose­ma­zu­lwi­nia.

18 La­mi-ke ngi­ya­ku­tshe­la, uku­thi we­na ungu­Pe­trob; la­phe­zu kwa­le­li­dwa­la ngi­za­la­kha iba­ndla la­mic, la­ma­sa­ngo esi­ho­go ka­wa­yi­ku­le­hlu­lad.

19 Fu­thi ngi­za­ku­ni­ka izi­hlu­thu­le­lo zo­mbu­so wa­ma­zu­lue; nja­lo lo­ba yi­ni oza­yi­bo­pha emhla­be­ni, iza­ku­ba ibo­tshi­we ema­zu­lwi­ni; nja­lo lo­ba yi­ni oza­yi­thu­ku­lu­la emhla­be­ni, iza­ku­ba ithu­ku­lu­lwe ema­zu­lwi­nif.

20 Wa­se­ba­la­yi­si­sa aba­fu­ndi uku­thi ba­nga­tshe­li mu­ntu uku­thi ye­na ungu­Je­su ongu­Kri­stug.

UJe­su ukhu­lu­ma ngo­ku­hlu­phe­ka kwa­khe

21 Ku­su­ke­la ku­le­so­si­kha­thi uJe­su wa­qa­la uku­ba­tshe­ngi­sa aba­fu­ndi ba­kheh uku­thi ume­le uku­ya eJe­ru­sa­le­mai, nja­lo ahlu­phe­ke oku­ne­ngi nga­ba­da­la la­ba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­bha­li, abu­la­wejk, avu­swe ngo­su­ku lwe­si­tha­thul.

22 UPe­tro wa­se­si­ya la­ye ece­le­ni wa­qa­la uku­mkhu­za esi­thi: Ka­ku­nga­bi ku­we1, Nko­si; lo­khu ka­ku­so­ze kwe­nzi­wa ku­we.

23 Ko­dwa ye­na wa­tshi­bi­li­ka wa­thi ku­Pe­tro: Su­ka nge­mva kwa­mi, Sa­tha­nem, uyi­si­khu­be­ki­so ki­min; ngo­ba ka­wu­ca­ba­ngi izi­nto zi­ka­Nku­lu­nku­lu, ko­dwa eza­ba­ntuo.

Uku­hlu­tshwa ku­ka­Je­su lo­kwa­ba­mla­nde­la­yo

24 UJe­su wa­se­si­thi ku­ba­fu­ndi ba­khe: Uba umu­ntu etha­nda uku­za nge­mva kwa­mi, ka­zi­de­le, atha­the isi­pha­mba­no sa­khe, angi­la­nde­lep.

25 Ngo­ba lo­ba ngu­ba­ni otha­nda uku­si­ndi­sa impi­lo ya­khe iza­mla­hle­ke­laq; ko­dwa lo­ba ngu­ba­ni ola­hle­ke­lwa yi­mpi­lo ya­khe nge­nxa ya­mi uza­yi­tho­la;

26 ngo­ba ku­za­msi­za­ni umu­ntu nxa ezu­za umhla­ba wo­nker, ko­dwa ala­hle­ke­lwe ngu­mphe­fu­mu­lo wa­khes? Ku­mbe umu­ntu uza­ni­ka­nit ku­be li­hla­wu­lo lo­mphe­fu­mu­lo wa­kheu?

27 Ngo­ba iNdo­da­na yo­mu­ntu iza­ku­za nge­nka­zi­mu­lo ka­Yi­sev ka­nye le­ngi­lo­si za­yow, kho­na iza­vu­za ngu­lo­wo la­lo­wo nje­ngo­kwe­nza kwa­khex.

28 Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Ba­kho­na aba­nye kwa­be­mi­yo la­pha, aba­nga­so­ze be­zwe uku­fay, ba­ze ba­yi­bo­ne iNdo­da­na yo­mu­ntu isi­za embu­swe­ni wa­yoz.

Uku­kha­zi­mu­li­swa ku­ka­Je­su enta­be­ni

17Le­mva kwe­nsu­ku ezi­yi­si­thu­pha uJe­su wa­tha­thaa uPe­tro lo­Ja­ko­be lo­Jo­ha­ne umfo­wa­bo, wa­se­khwe­la la­bo enta­be­ni ende be­bo­dwab.

2 Wa­se­gu­qu­lwa isi­mo pha­mbi kwa­bo, nja­lo ubu­so ba­khe ba­kha­nya nje­nge­la­nga, le­ze­mba­tho za­khe za­ba mhlo­phe nje­ngo­ku­kha­nya.

3 Fu­thi kha­nge­la, kwa­se­ku­bo­na­ka­la ku­bo uMo­zi­si loE­li­ja, be­khu­lu­ma la­yec.

4 UPe­tro wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­Je­su: Nko­si, ku­hle uku­thi si­be la­phad. Uba utha­nda, asa­khe la­pha ama­du­mba ama­tha­thu, eli­nye nge­la­kho, le­li­nye nge­li­ka­Mo­zi­si, le­li­nye nge­li­kaE­li­jae.

5 Kwa­thi esa­khu­lu­ma, kha­nge­la, iye­zi eli­kha­nya­yo la­ba­si­be­ke­la; fu­thi kha­nge­la, ili­zwi la­phu­ma eye­zi­nif, li­si­thi: Lo uyi­Ndo­da­na ya­mi etha­nde­ka­yo, engi­tho­ko­za nga­yog; zwa­ni­ni yo­nah.

6 Se­be­zwi­le aba­fu­ndii, ba­wa pha­nsi ngo­bu­so ba­bo, be­sa­ba ka­khu­luj.

7 Ko­dwa uJe­su we­za wa­ba­thi­nta wa­thik: Su­ku­ma­ni li­nge­sa­bil.

8 Se­be­pha­ka­mi­si­le ame­hlo abo, ka­ba­bo­na­nga mu­ntu, nga­pha­ndle ku­ka­Je­su ye­dwam.

9 Se­be­se­hla enta­be­nin, uJe­su wa­ba­la­ya, wa­thi: Li­nga­tshe­li mu­ntu lo­wo­mbo­no, ize ivu­ke kwa­ba­fi­le­yo iNdo­da­na yo­mu­ntuo.

10 Aba­fu­ndi ba­khe ba­se­be­mbu­za ba­thi: Pho ba­tsho­lo­ni aba­bha­li uku­thi uE­li­ja ufa­ne­le uku­fi­ka ku­qa­lap?

11 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: UE­li­ja uza­fi­ka ku­qa­la isi­bi­li, uza­bu­yi­se­la zo­nke izi­ntoq;

12 ko­dwa ngi­tsho ki­ni uku­thi uE­li­ja se­wa­fi­ka, ko­dwa ka­ba­ma­za­ngar, ko­dwa be­nza ku­yes ko­nke aba­be­ku­tha­ndat; ngo­ku­nja­lo le­Ndo­da­na yo­mu­ntu iza­hlu­tshwa yi­bou.

13 Aba­fu­ndi ba­se­be­qe­di­si­sa uku­thi wa­khu­lu­ma la­bo ngo­Jo­ha­ne uMbha­bha­thi­ziv.

Uku­si­li­swa ko­mfa­na owa­ye­le­si­thu­thwa­ne

14 Kwa­thi se­be­fi­ki­le exu­kwi­ni, kwe­za ku­ye umu­ntuw wa­gu­qa pha­mbi kwa­khe wa­thix:

15 Nko­si, aku­ha­wu­ke­le indo­da­na ya­mi, ngo­ba ile­si­thu­thwa­ne iya­hlu­phe­ka ka­khu­lu; ngo­ba iwe­le ka­ne­ngi emli­lwe­ni, fu­thi ka­ne­ngi ema­nzi­ni.

16 Nja­lo ngi­yi­le­the ku­ba­fu­ndi ba­kho, ko­dwa be­be­nge­la­kho uku­yi­si­li­say.

17 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi: O si­zu­ku­lwa­na esi­nge­la­kho­lo le­so­na­ke­le­yoz, ko­ze ku­be ni­ni ngi­za­ku­ba la­ni? Ko­ze ku­be ni­ni ngi­za­li­be­ke­ze­le­laa? Mle­the­ni ki­mi la­pha.

18 UJe­su wa­se­li­khu­za, idi­mo­ni la­se­li­phu­ma ku­yo, umntwa­na wa­se­si­la ku­su­ke­la ku­le­lo­ho­la.

19 Aba­fu­ndi ba­se­be­si­za ku­Je­su be­bo­dwa ba­thi: Ku­nga­ni thi­na se­hlu­le­ki­le uku­li­khu­pha?

20 UJe­su wa­se­si­thi ku­bo: Ku­nge­nxa yo­ku­nga­kho­lwa kwe­nub. Ngo­ba ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­nic: Alu­ba li­lo­kho­lod olu­nje­ngo­hla­mvu lwe­ma­si­te­die, li­za­ku­thi ku­li­nta­ba: Su­ka la­pha uye la­pha­ya; nja­lo iza­su­ka; fu­thi ka­li­yi­kwe­hlu­lwa lu­thof.

21 Ko­dwa lo­lu­hlo­bo ka­lu­phu­mig nga­pha­ndle kwa­ngo­mkhu­le­koh la­ngo­ku­zi­la uku­dlaij.

UJe­su uphi­nda akhu­lu­me ngo­ku­hlu­phe­ka kwa­khe

22 Be­sa­hle­zi eGa­li­li, uJe­su wa­thi ku­bok: INdo­da­na yo­mu­ntu iza­ni­ke­lwa eza­ndle­ni za­ba­ntu,

23 nja­lo ba­za­yi­bu­la­la, ko­dwa ngo­su­ku lwe­si­tha­thu iza­vu­swal. Ba­se­be­da­bu­ka ka­khu­lum.

UJe­su uthe­la umthe­lo

24 Kwa­thi se­be­fi­ki­le eKa­pe­na­wu­men, abe­mu­ke­la umthe­lo be­za ku­Pe­tro ba­thi: Umfu­ndi­si we­nu ka­the­li yi­nio?

25 Wa­thi: Ye­bo. Ese­nge­ni­le endli­ni, uJe­su wa­ma­ndu­le­la wa­thip: Uca­ba­nga­ni, Si­mo­niq? Ama­kho­si omhla­ba emu­ke­la ku­ba­ni imfa­ne­lor ku­mbe imi­the­los? Ku­ma­do­da­na abo yi­ni, ku­mbe kwa­be­zi­zwe?

26 UPe­tro wa­thi ku­ye: Kwa­be­zi­zwe. UJe­su wa­thi ku­ye: Nga­kho-ke ama­do­da­na akhu­lu­le­ki­le.

27 Ko­dwa-ke uku­ze si­nga­ba­khu­be­ki­sit, ha­mba uye elwa­ndle upho­se ingwe­gwe, utha­the inhla­nzi eza­phu­ma ku­qa­la; ku­za­ku­thi usu­vu­le umlo­mo wa­yo uza­tho­la ima­li1; uyi­tha­the uba­ni­ke ibe nge­ya­mi le­ya­khou.

UJe­su ufu­ndi­sa ngo­ku­tho­be­ka la­nge­zi­khu­be­ki­so

18Nga­le­so­si­kha­thi aba­fu­ndi be­za ku­Je­su, ba­thi: Ka­nti ngu­ba­ni omkhu­lu embu­swe­ni wa­ma­zu­lu?

2 UJe­su wa­se­bi­ze­la ku­ye umntwa­na omnca­ne wa­mmi­sa pha­ka­thi kwa­boa,

3 wa­thi: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Nga­pha­ndle ko­ku­thi li­phe­ndu­keb li­be nje­nga­ba­ntwa­na aba­nca­ne, ka­li­so­ze li­nge­ne embu­swe­ni wa­ma­zu­lu.

4 Nga­kho lo­wo oza­zi­tho­ba nje­nga­lu­mntwa­na omnca­ne, ngu­ye omkhu­lu embu­swe­ni wa­ma­zu­luc.

5 Nja­lo lo­ba ngu­ba­ni owe­mu­ke­la abe mu­nye umntwa­na omnca­ne onje ebi­zwe­ni la­mi, we­mu­ke­la mi­nad.

6 Ko­dwa lo­ba ngu­ba­nie okhu­be­ki­sa omu­nye wa­la­ba aba­nci­nya­ne aba­kho­lwa ki­mi, ku­nga­ku­hle ku­ye uku­thi ili­tshe lo­ku­cho­la eli­khu­lu li­le­ngi­swe enta­nye­ni ya­khe, abe­se­tsho­ni­swa enzi­ki­ni yo­lwa­ndlef.

7 Ma­ye ku­wo umhla­ba nge­nxa ye­zi­khu­be­ki­sog! Ngo­ba izi­khu­be­ki­so zi­me­le uku­fi­kah; ko­dwa ma­ye ku­lo­wo­mu­ntu, esi­fi­ka nga­ye isi­khu­be­ki­soij!

8 Nja­lok uba isa­ndla sa­kho ku­mbe unya­wo lwa­khol ku­ku­khu­be­ki­sa, ku­qu­me uku­la­hle­le kha­tsha­na la­wem; ku­ngco­no ku­we uku­nge­na eku­phi­le­ni uyi­ngi­ni ku­mbe uyi­si­qhwa­la, ku­lo­ku­thi ule­za­ndla ezi­mbi­li ku­mbe inya­wo ezi­mbi­li upho­se­lwe emli­lwe­ni ola­pha­ka­den.

9 Fu­thi uba ili­hlo la­khoo li­ku­khu­be­ki­sa, li­khu­phe uli­la­hle­le kha­tsha­na la­wep; ku­ngco­no ku­we uku­nge­na eku­phi­le­ni ule­li­hlo eli­lo­dwa, ku­lo­ku­thi ula­me­hlo ama­bi­li upho­se­lwe esi­ho­gwe­ni so­mli­loq.

10 Qa­phe­la­ni li­nga­de­le­li omu­nye wa­la­ba aba­nci­nya­ner, ngo­ba ngi­thi ki­ni: Ema­zu­lwi­ni ingi­lo­si za­bos zi­hla­la zi­bo­na ubu­sot bu­ka­Ba­ba ose­ma­zu­lwi­niu.

11 Ngo­ba iNdo­da­na yo­mu­ntu ize uku­si­ndi­sav okwa­ku­la­hle­ki­lew.

Imvu ela­hle­ki­le­yo

12 Li­ca­ba­nga­nix? Uba umu­ntu othi­le ele­zi­mvu ezi­li­khu­lu, be­se­ku­la­hle­ka enye ya­zo, ka­zi­tshi­yi yi­ni ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye, aha­mbe ezi­nta­be­ni uku­ya­di­nga ela­hle­ki­le­yo?

13 Fu­thi uba ku­nge­nza­ka­la uku­thi ayi­tho­le, ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Utho­ko­za nga­yo ka­khu­lu ku­la­le­zo ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye ezi­nga­la­hle­ka­ngay.

14 Ngo­ku­nja­lo ka­yi­si­yo inta­ndo ka­Yi­hlo ose­ma­zu­lwi­niz uku­thi ku­bhu­bhe abe mu­nye wa­la­ba aba­nci­nya­nea.

Uku­pha­thwa kwa­be­nza oku­bi

15 Ko­dwa nxa umfo­we­nu eko­na, ha­mba umso­le pha­ka­thi kwa­kho la­ye li­lo­dwab. Uba eku­zwa, umzu­zi­le umfo­we­nuc;

16 ko­dwa uba engaku­zwa, tha­tha abe mu­nye ku­mbe ba­be ba­bi­li ka­nye la­we fu­thi, uku­ze lo­nke ili­zwi li­qi­ni­swe ngo­mlo­mo wa­ba­fa­ka­zi aba­bi­li ku­mbe aba­tha­thud;

17 nja­lo nxa esa­la uku­be­zwa bo­na, tshe­la iba­ndla; uba esa­la uku­zwa la­lo iba­ndlae, ka­be nje­ngo­we­zi­zwefg lo­mthe­li­si ku­weh.

18 Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Ko­nke eli­za­ku­bo­pha emhla­be­ni, ku­za­ku­ba ku­bo­tshi­we ezu­lwi­ni; nja­lo ko­nke eli­za­ku­khu­lu­la emhla­be­ni, ku­za­ku­ba ku­khu­lu­li­we ezu­lwi­nii.

Uku­khu­le­ka kwa­ba­hla­nga­nye­la­yo

19 Nja­lo ngi­thi ki­ni: Uba aba­bi­li be­nu be­vu­me­la­na emhla­be­ni lo­ba nga­lu­phi ulu­tho aba­lu­ce­la­yoj, ba­za­lwe­nze­lwak ngu­Ba­ba ose­ma­zu­lwi­nil.

20 Ngo­ba la­pho aba­bi­li ku­mbe aba­tha­thu aba­bu­the­ne kho­na ebi­zwe­ni la­mi, ngi­kho­na la­pho pha­ka­thi kwa­bom.

Umfa­ne­ki­so we­nce­ku enge­la­si­ha­wu

21 UPe­tro wa­se­mso­nde­le­la wa­thi: Nko­si, umfo­we­thu uza­ngo­na ka­nga­ki, nja­lo ngi­mthe­the­le­lan? Ku­ze ku­be ka­si­kho­mbi­sa yi­nio?

22 UJe­su wa­thi ku­ye: Ka­ngi­tsho ku­we uku­thi ku­ze ku­be ka­si­kho­mbi­sa, ko­dwa ku­ze ku­be nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa aphi­ndwe ka­si­kho­mbi­sap.

23 Nga­kho umbu­so wa­ma­zu­lu ufa­na­ni­swa lo­mu­ntu oyi­nko­si, owa­ye­tha­nda uku­la­ndi­se­la­na le­nce­ku za­kheq.

24 Kwa­thi ese­qa­li­le uku­la­ndi­sar, kwa­le­thwa ku­ye enye elo­mla­ndu ku­yo wa­ma­tha­le­nta* azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi.

25 Ko­dwa nje­ngo­ba ya­yi­nge­la­lu­tho lo­ku­hla­wu­la, inko­si ya­yo ya­la­ya uku­thi ithe­ngi­swes, lo­mka­yo la­ba­ntwa­na ba­yo, la­kho ko­nke ela­kho, be­se­ku­hla­wu­lwat.

26 Nga­kho ince­ku ya­wa pha­nsi imkho­tha­me­la, ya­thi: Nko­si, ngi­be­ke­ze­le­la, fu­thi ngi­za­ku­hla­wu­la ko­nke.

27 Inko­si ya­le­yo­nce­ku ya­si­si­ba le­si­he­lo ya­yi­khu­lu­la, ya­yi­xo­le­la umla­ndu.

28 Ko­dwa ya­phu­ma le­yo­nce­ku ya­tho­la omu­nye oyi­nce­ku ka­nye la­yo, olo­mla­ndu ku­yo wa­bo­de­na­ri­yo* aba­li­khu­lu, ya­mba­mba yamkha­ma, ya­thi: Ngi­hla­wu­la oku­fa­ne­le­yo.

29 Nga­kho oyi­nce­ku ka­nye la­yo wa­wa pha­nsi ezi­nya­we­ni za­yo wa­yi­nce­nga, wa­thi: Ungi­be­ke­ze­le­le, fu­thi ngi­za­ku­hla­wu­la ko­nkeu.

30 Ko­dwa yo­na ka­yi­vu­ma­nga, ko­dwa ya­su­ka ya­yi­pho­se­la ento­lo­ngwe­ni, ize iwu­hla­wu­le umla­ndu.

31 Kwa­thi aba­yi­zi­nce­ku ka­nye la­yo be­bo­na izi­nto eza­ze­nza­ke­le ba­da­bu­ka ka­khu­lu; be­za ba­bi­ke­la inko­si ya­bo ko­nke okwa­kwe­nze­ki­le.

32 Inko­si ya­yo ya­si­yi­bi­ze­la ki­yo ya­thi ki­yo: We­na nce­ku embi, nga­ku­xo­le­la wo­nke lo­wo­mla­ndu, ngo­ba wa­ngi­nce­ngav;

33 nga­be la­we ka­wu­mha­wu­ke­la­nga yi­ni omu­nye oyi­nce­ku ka­nye la­we, nje­ngo­ba la­mi nga­ku­ha­wu­ke­la?

34 Inko­si ya­yo ya­si­thu­ku­the­la ya­yi­ni­ke­la ku­ba­hlu­ku­lu­zi, ize ihla­wu­le ko­nke oku­fa­ne­le­yo ku­yo.

35 Uza­kwe­nza nja­lo ki­ni la­ye uBa­ba ose­zu­lwi­ni, uba li­nga­the­the­le­li lo­wo la­lo­wo umfo­we­nu izi­pha­mbe­ko za­bo nge­nhli­zi­yo ze­nuw.

Uku­hla­li­sa­na kwa­ba­tha­the­ne­yo

19Kwa­se­ku­si­thi uJe­su ese­qe­di­le la­wo­ma­zwia, wa­su­ka eGa­li­lib, we­za emi­kha­wu­lwe­ni ye­Ju­di­ya nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­nic.

2 Ama­xu­ku ama­khu­lu ase­mla­nde­la, wa­se­wa­si­li­sa la­phod.

3 Ba­se­be­si­za ku­ye aba­Fa­ri­si be­mli­nga, ba­thi ku­ye: Ku­vu­nye­lwe yi­ni endo­de­ni uku­thi ya­le umka­yo nga­so so­nke isi­za­thoe?

4 Wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Ka­li­fu­nda­nga yi­ni uku­thi owaba­da­bu­la ku­su­ke­la eku­qa­le­ni wa­be­nza owe­si­li­sa lo­we­si­fa­za­naf?

5 Wa­se­si­thi: Nge­nxa ya­lo­khu indo­da iza­tshi­ya uyi­se lo­ni­na, ina­ma­the­le ku­mka­yog; la­bo aba­bi­li ba­za­ku­ba nya­ma­nye.

6 Nga­kho ka­ba­se­ba­bi­li, ko­dwa se­be­nya­ma­nye. Nga­kho lo­kho uNku­lu­nku­lu aku­hla­nga­ni­si­le­yo ka­ku­nga­bi la­mu­ntu okwe­hlu­ka­ni­sa­yoh.

7 Ba­thi ku­ye: Pho uMo­zi­si wa­la­ye­la­ni uku­ni­ka incwa­di ye­se­hlu­ka­ni­so, lo­ku­ma­lai?

8 Wa­thi ku­bo: Nge­nxa yo­bu­lu­khu­ni be­nhli­zi­yo ze­nu uMo­zi­si wa­li­vu­me­la ukwa­la omke­nuj; ko­dwa ku­su­ke­la eku­qa­le­ni kwa­ku­nge­nja­lo.

9 Ko­dwa ngi­thi ki­ni: Lo­ba ngu­ba­ni owa­la umka­khe, nga­pha­ndle ko­ku­fe­ba, abe­se­tha­tha omu­nye, uya­fe­ba; fu­thi otha­tha owa­li­we­yo uya­fe­bak.

10 Aba­fu­ndi ba­thi ku­ye: Uba uda­ba lo­mu­ntu lo­mfa­zi lu­nja­lo, aku­si­zi uku­tha­thal.

11 Ko­dwa wa­thi ku­bo: Ka­ku­si­bo bo­nkem aba­nga­le­mu­ke­la le­li­li­zwin, nga­pha­ndle kwa­ba­ku­ni­ki­we­yoop.

12 Ngo­ba ku­kho­na aba­the­nwa, aba­za­lwa be­nja­lo ku­su­ke­la esi­swi­ni si­ka­ni­na; nja­lo ku­kho­na aba­the­nwa, aba­the­nwa nga­ba­ntuq; ku­kho­na fu­thi aba­the­nwa, aba­zi­the­ni­le­yo nge­nxa yo­mbu­so wa­ma­zu­lur. Lo­wo onga­kwe­mu­ke­la lo­kho kakwa­mu­ke­les.

Uku­bu­si­swa kwa­ba­ntwa­na aba­nca­ne

13 Kho­na kwa­le­thwa ku­ye aba­ntwa­na aba­nca­ne, uku­ze abe­ke iza­ndla za­khe phe­zu kwa­bo, akhu­le­ket; ko­dwa aba­fu­ndi ba­ba­khu­za.

14 Ko­dwa uJe­su wa­thi: Vu­me­la­ni aba­ntwa­na aba­nca­ne, li­nga­be­nqa­be­li uku­za ki­mi; ngo­ba umbu­so wa­ma­zu­lu ungo­wa­ba­njeu.

15 Wa­se­be­ka iza­ndla phe­zu kwa­bo, wa­su­ka la­pho.

Ija­ha eli­no­thi­le­yo

16 Nja­lo kha­nge­la, kwa­so­nde­la omu­nye wa­thi ku­yev: Mfu­ndi­si olu­ngi­le­yo, ngi­za­kwe­nza­ni oku­lu­ngi­le­yo, uku­ze ngi­be le­mpi­lo ela­pha­ka­de?

17 Wa­se­si­thi ku­ye: Ungi­bi­ze­la­ni ngo­ku­thi olu­ngi­le­yo? Ka­kho olu­ngi­le­yo, nga­pha­ndle ko­ye­dwa, uNku­lu­nku­luw. Ko­dwa uba utha­nda uku­nge­na eku­phi­le­ni, gci­na imi­la­yox.

18 Wa­thi ku­ye: Yi­yi­phi? UJe­su wa­se­si­thi: Unga­bu­la­li; unga­fe­bi; unge­bi; unga­fa­ka­zi ama­ngay;

19 hlo­ni­pha uyi­hlo lo­nyo­koz; nja­lo, wo­tha­nda uma­khe­lwa­ne wa­kho nje­nga­lo­khu uzitha­nda we­naa.

20 Ija­ha la­thi ku­ye: Ko­nke lo­khu ngi­ku­gci­ni­le ku­su­ke­la ebu­tshe­ni ba­mi; ngi­sa­swe­la­ni?

21 UJe­su wa­thi ku­lo: Uba utha­nda uku­phe­le­lab, ha­mba uthe­ngi­se impa­hla za­kho uphe aba­ya­ngac, nja­lo uza­ku­ba le­mpa­hla eli­gu­gu ezu­lwi­nid; nja­lo uze la­pha, ungi­la­nde­le.

22 Ko­dwa se­li­zwi­le le­li­li­zwi ija­ha la­su­ka li­da­ni­le; ngo­ba la­li­le­mpa­hla ezi­ne­ngi.

23 UJe­su wa­se­si­thi ku­ba­fu­ndi ba­khe: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Ono­thi­le­yo uza­nge­na ngo­ku­lu­khu­ni embu­swe­ni wa­ma­zu­lue.

24 Nja­lo fu­thi ngi­thi ki­ni: Ku­lu­la uku­thif ika­me­la li­nge­ne nge­ntu­nja ye­na­li­thi, ku­lo­ku­thi ono­thi­le­yo ange­ne embu­swe­ni we­zu­lug.

25 Se­be­zwi­le aba­fu­ndi ba­khe ba­ma­nga­la ka­khu­lu, ba­thi: Pho ku­nga­si­ndi­swa ba­ni?

26 Ko­dwa uJe­su waba­kha­nge­la wa­thi ki­bo: Ku­ba­ntu ka­ku­la­kwe­nze­kah, ko­dwa ku­Nku­lu­nku­lu zo­nke izi­nto zi­nge­nze­kai.

Umvu­zo wo­ku­zi­de­la

27 Kho­na uPe­tro wa­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Kha­nge­la, thi­na si­tshi­ye ko­nke sa­ku­la­nde­la; pho si­za­zu­za­nij?

28 UJe­su wa­se­si­thi ku­bo: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Li­na eli­ngi­la­nde­le­yo, eku­vu­se­le­lwe­ni la­pho iNdo­da­na yo­mu­ntu isi­hle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si se­nka­zi­mu­lo ya­yok, la­ni li­za­hla­la ezi­hla­lwe­ni zo­bu­kho­si ezi­li­tshu­mi la­mbi­lil la­hlu­le­le izi­zwe ezi­li­tshu­mi la­mbi­li za­koI­sra­ye­lim.

29 La­ye wo­nke otshi­ye izi­ndlu, ku­mbe aba­fo­wa­bo, ku­mbe oda­de­wa­bo, ku­mbe uyi­se, ku­mbe uni­na, ku­mbe umka­khe, ku­mbe aba­ntwa­na, ku­mbe ama­si­mu, nge­nxa ye­bi­zo la­mi, uza­kwe­mu­ke­la nge­khu­lu, adle ili­fa le­mpi­lo ela­pha­ka­den.

30 Ko­dwa aba­ne­ngi abo­ku­qa­la ba­za­ku­ba nga­bo­ku­ci­nao, la­bo­ku­ci­na nga­bo­ku­qa­lap.

Umfa­ne­ki­so we­zi­se­be­nzi ze­si­vi­ni

20Ngo­ba umbu­so wa­ma­zu­lu ufa­na­na lo­mu­ntu ongu­mni­ni­ndlua, owa­phu­ma eku­se­ni ka­khu­lu uku­qa­tsha izi­se­be­nzi zi­ye esi­vi­ni­ni sa­kheb;

2 ese­vu­me­le­ne le­zi­se­be­nzi ngo­de­na­ri­yo* ngo­su­ku, wa­zi­thu­ma esi­vi­ni­ni sa­khe.

3 Wa­se­phu­ma se­ku­nga­ba li­ho­la le­si­tha­thu*, wa­bo­na aba­nye be­mi emda­nge­ni be­nge­nzi lu­tho;

4 la­ku­la­bo wa­thi: Ya­ni­ni la­ni esi­vi­ni­ni; nja­lo lo­ba yi­ni efa­ne­le­yo ngi­za­li­ni­ka yo­na. Ba­ha­mba-ke.

5 Wa­bu­ya wa­phu­ma se­ku­nga­ba li­ho­la le­si­thu­pha* la­nge­le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye, we­nza nja­lo.

6 Kwa­thi se­ku­nga­ba li­ho­la le­tshu­mi* la­nye wa­phu­ma, wa­tho­la aba­nye be­mi be­nge­nzi lu­tho, wa­thi ku­bo: Li­me­le­ni la­pha usu­ku lo­nke li­nge­nzi lu­thoc?

7 Ba­thi ku­ye: Ngo­ba aku­la­mu­ntu osi­qa­tshi­le­yod. Wa­thi ku­bo: Ya­ni­ni la­ni esi­vi­ni­ni, nja­lo li­za­kwe­mu­ke­la lo­ba ku­yi­ni oku­fa­ne­le­yo.

8 Kwa­thi se­ku­nta­mba­ma umni­ni­si­vi­ni wa­thi endu­ne­ni ya­khee: Bi­za izi­se­be­nzi, uzi­bha­da­le iho­lo, uqa­le nge­zo­ku­ci­na ku­ze ku­be nge­zo­ku­qa­laf.

9 Ku­the be­fi­ka abaqa­tshwa nge­ho­la le­tshu­mi la­nye ngu­lo­wo la­lo­wo we­mu­ke­la ude­na­ri­yo.

10 Nja­lo se­be­zi­le abo­ku­qa­la ba­ca­ba­nga uku­thi ba­za­kwe­mu­ke­la oku­nga­phe­zu­lu; ko­dwa la­bo be­mu­ke­la ude­na­ri­yo nga­mu­nye.

11 Kwa­thi beye­mu­ke­la ba­mso­la umni­ni­ndlug,

12 be­si­thi: La­bo abo­ku­ci­na ba­se­be­nze iho­la eli­lo­dwa, ko­dwa uba­li­nga­ni­se la­thih esi­thwe­le ubu­nzi­ma bo­su­ku lo­ku­tshi­sai.

13 Ko­dwa ephe­ndu­la wa­thi ko­mu­nye wa­bo: Mnga­ne, angi­ko­ni; ka­nti ka­wu­vu­me­la­na­nga la­mi ngo­de­na­ri­yoj?

14 Tha­tha okwa­kho uha­mbe; ngi­ya­tha­nda uku­mni­ka lo­wo­ku­ci­na nje­nga­wek.

15 Ku­mbe angi­vu­nye­lwa yi­ni ukwe­nza engi­ku­tha­nda­yo nge­zi­nto za­mil? Lo­ba ili­hlo la­kho li­bi yi­nim, ngo­ba mi­na ngi­lu­ngi­len?

16 Ku­nja­lo-ke abo­ku­ci­na ba­za­ku­ba nga­bo­ku­qa­la, la­bo­ku­qa­la nga­bo­ku­ci­nao; ngo­ba ba­ne­ngi aba­bi­zi­we­yo, ko­dwa ba­lu­tshwa­na aba­khe­thi­we­yop.

UJe­su ukhu­lu­ma ngo­ku­hlu­phe­ka kwa­khe

17 Kwa­thi uJe­suq ese­se­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­ma wa­tha­tha aba­li­tshu­mi la­mbi­li be­bo­dwa be­se­ndle­le­ni, wa­thi ku­bor:

18 Kha­nge­la­ni, se­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­mas, nja­lo iNdo­da­na yo­mu­ntu iza­ni­ke­lwa ku­ba­pri­sti aba­khu­lu la­ku­ba­bha­li; be­se­be­yi­la­hle­la uku­fat,

19 ba­yi­ni­ke­leu kwa­be­zi­zwev uku­thi bayi­ya­ngi­se bayi­tsha­ye nge­si­swe­pu bayi­be­the­lew; nja­lo ngo­su­ku lwe­si­tha­thu iza­bu­ya ivu­kex.

UJe­su ukhu­za ama­do­da­na ka­Ze­be­di­ya

20 Kwa­se­ku­si­za ku­ye uni­nay wa­ma­do­da­na ka­Ze­be­di­ya ka­nye la­ma­do­da­na akhez, wa­gu­qa wa­ce­la ulu­tho ku­yea.

21 Wa­se­si­thi ku­ye: Ufu­na­ni? Wa­thi ku­ye: Tsho­no uku­thi la ama­do­da­na ami ama­bi­li ahla­leb, enye nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­khoc, le­nye nga­kwe­so­kho­hlo, embu­swe­ni wa­kho.

22 Ko­dwa uJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi: Ka­li­kwa­zi eli­ku­ce­la­yo. Li­nga­na­tha yi­ni inke­zo engi­za­yi­na­tha mi­nad, nja­lo li­bha­bha­thi­zwe ngo­bha­bha­thi­zo engi­bha­bha­thi­zwa nga­lo mi­nae? Ba­thi ku­ye: Si­ngakwe­nza.

23 Wa­se­si­thi ku­bo: Nge­qi­ni­so li­za­yi­na­tha inke­zo ya­mi, li­bha­bha­thi­zwe ngo­bha­bha­thi­zo mi­na engi­za­bha­bha­thi­zwa nga­lof; ko­dwa uku­hla­la nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­mi la­nga­kwe­so­kho­hlo sa­mi, ka­yi­si­kho okwa­mi uku­pha­na nga­kho, ko­dwa ku­ngo­kwa­la­bog aba­ku­lu­ngi­se­lwe­yo ngu­Ba­bah.

Ubu­khu­lu obu­qo­tho

24 Kwa­thi se­be­zwi­le aba­li­tshu­mi, ba­thu­ku­the­la nge­ze­la­ma­ni ezi­mbi­li.

25 Ko­dwa uJe­su wa­ba­bi­ze­la ku­ye wa­thi: Li­ya­zi uku­thi aba­bu­si be­zi­zwei ba­ya­zi­bu­sa ngo­bu­lu­khu­ni, le­zi­khu­lu zi­se­be­nzi­sa ama­ndla phe­zu kwa­zoj.

26 Ko­dwa aku­yi­ku­ba nja­lo pha­ka­thi kwe­nu; ko­dwa lo­ba ngu­ba­ni otha­nda uku­ba ngo­mkhu­lu pha­ka­thi kwe­nuk ka­be yi­si­se­be­nzi se­nul;

27 nja­lo lo­ba ngu­ba­ni otha­nda uku­ba ngo­wo­ku­qa­la pha­ka­thi kwe­nu ka­be yi­si­se­be­nzi se­nu;

28 nje­nga­lo­khu iNdo­da­na yo­mu­ntu ka­yi­za­nga uku­kho­nzwa, ko­dwa uku­kho­nzam, lo­ku­ni­ka impi­lo ya­yo ibe li­hla­wu­lon la­ba­ne­ngio.

UJe­su usi­li­sa izi­pho­fu ezi­mbi­li

29 Kwa­thip be­phu­maq eJe­ri­ko, ixu­ku eli­khu­lu la­mla­nde­lar.

30 Nja­lo kha­nge­la, izi­pho­fu ezi­mbi­li zi­hle­zi endle­le­ni, se­zi­zwi­le uku­thi uJe­su uya­dlu­la, za­me­me­za, za­thi: Si­ha­wu­ke­le, Nko­si, Ndo­da­na ka­Da­vi­das!

31 Ixu­ku la­se­li­zi­khu­za uku­thi zi­thu­le, ko­dwa za­me­me­za ka­khu­lu, zi­si­thi: Si­ha­wu­ke­le, Nko­si, Ndo­da­na ka­Da­vi­dat!

32 UJe­su wa­se­si­ma wa­zi­bi­za, wa­thi: Li­fu­na uku­thi ngi­le­nze­le­ni?

33 Za­thi ku­ye: Nko­si, uku­thi ame­hlo ethu avu­le­ke.

34 UJe­su ese­si­ba le­si­he­lo wa­thi­nta ame­hlo azo; nja­lo ame­hlo azo ahle abu­ya abo­na, za­se­zi­mla­nde­lau.

UJe­su unge­na eJe­ru­sa­le­ma

21Kwa­thi-ke se­be­so­nde­le eJe­ru­sa­le­maa, se­be­fi­ki­le eBe­tfa­geb enta­be­ni ye­Mi­hlwa­thic, kho­na uJe­su wa­thu­ma aba­fu­ndi aba­bi­li,

2 esi­thi ku­bo: Ha­mba­ni li­ye emza­ne­ni okha­nge­le­ne la­ni, li­za­hle li­bo­ne uba­bhe­mi ekhu­le­ki­we, le­tho­le li­la­ye; liba­khu­lu­le, liba­le­the ki­mi.

3 Fu­thi uba umu­ntu ekhu­lu­ma ulu­tho ki­ni, li­za­ku­thi: INko­si iya­ba­swe­la; nja­lo uza­hle aba­thu­me­le.

4 Nja­lo ko­nke lo­khu kwe­nze­ka, uku­ze ku­gcwa­li­se­ke okwa­khu­lu­nywa ngu­mpro­fe­thid, uku­thi:

5 Tshe­la­ni indo­da­ka­zi ye­Si­yo­ni uku­thie: Kha­nge­la, iNko­si ya­kho iye­za ku­we, imne­ne iga­de uba­bhe­mi, le­tho­le inko­nya­na ye­nya­ma­za­na yo­ku­thwa­laf.

6 Aba­fu­ndi ba­ha­mba-ke, be­nza nje­nga­lo­khu uJe­su wa­ye­ba­la­yi­le,

7 ba­le­tha uba­bhe­mi le­tho­le, ba­be­ka ize­mba­tho za­bo phe­zu kwa­bo, bamhla­li­sa phe­zu kwa­zog.

8 Le­ne­ngi le­xu­ku le­ndla­la eza­lo ize­mba­tho endle­le­nih; la­ba­nye ba­ga­mu­la inga­tsha ze­zi­hla­hla, baze­ndla­la endle­le­nii.

9 La­ma­xu­ku aye­ha­mba pha­mbi­li la­ba­be­la­nde­la ba­me­me­za, be­si­thi: Ho­sa­na* ku­yo iNdo­da­na ka­Da­vi­daj! Ubu­si­si­we oza­yo ebi­zwe­ni le­Nko­sik. Ho­sa­nal kwe­li­phe­zu­lum!

10 Ese­nge­ni­le eJe­ru­sa­le­man umu­zi wo­nke wa­nya­ka­ze­la usi­thi: Ngu­ba­ni loo?

11 Ama­xu­ku ase­si­thi: Lo ngu­Je­su umpro­fe­thip, owe­Na­za­re­tha ye­Ga­li­liq.

Uku­hla­nju­lu­lwa kwe­the­mpe­li

12 UJe­su wa­se­nge­na ethe­mpe­li­ni li­ka­Nku­lu­nku­lu, wa­ba­xo­tsha bo­nke aba­be­the­ngi­sa la­ba­be­the­nga ethe­mpe­li­nir, wa­se­ge­nqu­la ama­ta­fu­las aba­be­ntshi­ntshe­la­na ima­lit, le­zi­hla­lo za­la­bo aba­be­the­ngi­sa ama­ju­bau.

13 Wa­se­si­thi ku­bo: Ku­lo­tshi­we uku­thi: Indlu ya­mi iza­bi­zwa ngo­ku­thi yi­ndlu yo­mkhu­le­kov; ko­dwa li­na li­ye­nze ubha­luw lwa­ba­pha­ngix.

14 Kwa­se­ku­fi­ka ku­ye izi­pho­fu le­zi­qhu­li ethe­mpe­li­ni; wa­se­zi­si­li­sa.

15 Ko­dwa aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­bha­li se­be­bo­ni­le izi­ma­nga­li­so aze­nza­yo, la­ba­ntwa­na be­me­me­za ethe­mpe­li­ni, be­si­thi: Ho­sa­na eNdo­da­ne­ni ka­Da­vi­day! ba­thu­ku­the­la,

16 ba­se­be­si­thi ku­ye: Uya­ku­zwa lo­khu yi­ni aba­ku­tsho­yo la­ba? UJe­su wa­se­si­thi ku­bo: Ye­bo; ali­ka­ze li­fu­nde yi­ni uku­thi: Emlo­nye­niz we­zi­nga­ne lo­wa­ba­mu­nya­yoa uphe­le­li­se indu­mi­sob?

17 Wa­se­ba­tshi­ya wa­phu­ma pha­ndle ko­mu­zi esi­ya eBe­tha­ni, wa­la­la kho­nac.

Uku­thu­kwa ko­mkhi­wa

18 Kwa­thi ebu­ye­la emzi­ni eku­se­ni, wa­la­mbad;

19 kwa­thi ebo­na umkhi­wa othi­le endle­le­ni, wa­so­nde­la ku­wo, ko­dwa ka­tho­la­nga lu­tho ku­wo nga­pha­ndle kwa­ma­hla­mvu wo­dwa; wa­thi ku­wo: Ka­ku­nga­be ku­sa­ve­la isi­the­lo ku­we la­ni­ni. Nja­lo umkhi­wa wa­hle wa­bu­na.

20 Kwa­thi be­bo­na lo­khu aba­fu­ndi ba­khe ba­ma­nga­la, be­si­thi: Umkhi­wa uhle wa­bu­na nja­nie?

21 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Uba li­lo­kho­lof, li­nga­tha­nda­bu­zi, ka­li­yi­kwe­nza lo­khu oko­mkhi­wa ku­phe­lag, ko­dwa lo­ba li­si­thi la­ku­li­nta­ba: Qu­tshu­nwa upho­se­lwe olwa­ndle, ku­za­kwe­nze­kah.

22 Nja­lo ko­nke lo­ba ku­yi­ni eli­ku­ce­la­yo emkhu­le­kwe­ni, li­kho­lwa, li­za­kwe­mu­ke­lai.

Igu­nya li­ka­Je­su

23 Kwa­thi ese­nge­ni­le ethe­mpe­li­ni, aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­da­la ba­ba­ntu ba­so­nde­la ku­ye esa­fu­ndi­saj, ba­thi: Izi­nto le­zi uze­nza nga­li­phi igu­nya? Nja­lo ngu­ba­ni oku­ni­ke le­li­gu­nyak?

24 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: La­mi ngi­za­li­bu­za umbu­zo ube mu­nye; uba li­ngi­tshe­la lo­khu, la­mi ngi­za­li­tshe­la uku­thi nge­nza le­zi­zi­nto nga­li­phi igu­nya:

25 Ubha­bha­thi­zo lu­ka­Jo­ha­ne lwa­ve­la nga­phi? Ezu­lwi­ni ku­mbe eba­ntwi­ni? Ba­se­be­zi­ndli­sa­na, be­si­thi: Uba si­si­thi: Ezu­lwi­ni, uza­ku­thi ki­thi: Pho ka­li­kho­lwa­nga ku­ye nga­nil?

26 Ko­dwa uba si­si­thi: Eba­ntwi­ni, si­ye­sa­ba ixu­kum; ngo­ba bo­nke ba­mpha­tha uJo­ha­ne nje­ngo­mpro­fe­thin.

27 Ba­se­be­mphe­ndu­la uJe­su ba­thi: Ka­sa­zi. Wa­se­si­thi ku­bo: La­mi ka­ngi­li­tshe­li uku­thi nge­nza le­zi­zi­nto nga­li­phi igu­nya.

Umfa­ne­ki­so wa­ma­do­da­na ama­bi­li

28 Ka­nti li­ca­ba­nga­nio? Umu­ntu wa­ye­la­ma­do­da­na ama­bi­li; wa­ya kwe­yo­ku­qa­la wa­thi: Mnta­nami, ha­mba, uye­se­be­nza la­mu­hla esi­vi­ni­ni sa­mip.

29 Ko­dwa ya­phe­ndu­la ya­thi: Angi­fu­ni. Ko­dwa emva kwa­lo­kho ya­phe­ndu­ka, ya­ha­mbaq.

30 Wa­se­si­ya kwe­ye­si­bi­li wa­tsho ngo­ku­nja­lo. Yo­na-ke ya­phe­ndu­la ya­thi: Ngi­yaha­mba, nko­si. Ko­dwa ka­yi­ya­nga.

31 Yi­yi­phi ku­la­wo ama­bi­li eye­nza inta­ndo ka­yi­se? Ba­thi ku­ye: Eyo­ku­qa­la. UJe­su wa­thi ku­bo: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Aba­the­li­sir le­zi­fe­be ba­ya­nge­na embu­swe­ni ka­Nku­lu­nku­lu pha­mbi kwe­nus.

32 Ngo­ba uJo­ha­ne wa­fi­ka ki­ni nge­ndle­la yo­ku­lu­nga, ka­li­kho­lwa­nga ku­yet; ko­dwa aba­the­li­si le­zi­fe­beu ba­kho­lwa ku­yev; ko­dwa li­na se­liku­bo­ni­le ka­li­phe­ndu­ka­nga emva kwa­lo­kho uku­thi li­kho­lwe ku­yew.

Umfa­ne­ki­so wa­ba­li­mi be­si­vi­ni

33 Zwa­ni­ni omu­nye umfa­ne­ki­so. Kwa­ku­kho­na umu­ntu othi­le ongu­mni­ni­mu­zix, owa­hla­nye­la isi­vi­niy, wa­si­bi­ye­la ngo­tha­ngoz, wa­ge­bha isi­kha­me­loa ku­so, wa­kha umpho­tsho­ngob, wa­si­qa­tshi­sa ku­ba­li­mi, wa­ya kwe­li­nye ili­zwec.

34 Kwa­thi se­ku­so­nde­le isi­kha­thi se­zi­the­lo, wa­thu­ma ince­ku za­khe ku­ba­li­mi, uku­ze ze­mu­ke­le izi­the­lo za­khe.

35 Aba­li­mi ba­se­be­zi­ba­mba ince­ku za­khe, enye ba­yi­tsha­yad, le­nye ba­yi­bu­la­lae, le­nye ba­yi­kha­nda nga­ma­tshef.

36 Wa­bu­ya wa­thu­ma ezi­nye ince­ku ezi­ne­ngi ku­le­zo­ku­qa­lag; ba­se­be­se­nza nja­lo ku­le­zo.

37 Eku­ci­ne­ni wa­se­thu­ma indo­da­na ya­khe ku­bo, esi­thi: Ba­za­yi­hlo­ni­pha indo­da­na ya­mih.

38 Ko­dwa aba­li­mi se­be­yi­bo­ni­le indo­da­na ba­khu­lu­mi­sa­na be­si­thi: Le yi­ndla­li­fai; wo­za­ni, si­yi­bu­la­le, nja­lo si­ba­mbe ili­fa la­yoj.

39 Ba­se­be­yi­ba­mbak bayi­pho­se­la nga­pha­ndle kwe­si­vi­ni, bayi­bu­la­lal.

40 Nga­kho mhla ku­fi­ka umni­ni­si­vi­ni, uza­be­nza­ni aba­li­mi la­bo?

41 Ba­thi ku­ye: Uza­ba­bhu­bhi­sa ka­ku­bi la­bo aba­bim, nja­lo uza­qa­tshi­sa isi­vi­ni kwa­ba­nye aba­li­mi, aba­za­mni­ka izi­the­lo nge­zi­kha­thi za­zon.

42 UJe­su wa­thi ku­bo: Ali­ka­ze li­fu­nde yi­ni emi­bha­lwe­ni uku­thi: Ili­tshe aba­khi aba­la­la­yo, yi­lo ese­li­yi­nhlo­ko ye­ngo­nsi; lo­khu yi­kwe­nza kwe­Nko­si; nja­lo ku­ya­ma­nga­li­sa eme­hlwe­ni ethuo?

43 Nga­kho ngi­thi ki­ni: Li­za­kwe­mu­kwa umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu, uni­kwe isi­zwe esi­the­la izi­the­lo za­wop.

44 La­lo­wo owe­la phe­zu kwa­le­li­li­tshe uza­pha­hla­zwaq; ko­dwa lo­ba ngu­ba­ni eli­we­la phe­zu kwa­khe li­za­mcho­bo­zar.

45 Kwa­thi aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­Fa­ri­si se­be­zwi­le imi­fa­ne­ki­so ya­khe ba­zi uku­thi ube­khu­lu­ma nga­bo.

46 Kwa­thi se­be­di­nga uku­mba­mbas be­sa­ba ama­xu­kut, ngo­ba aye­mpha­tha nje­ngo­mpro­fe­thiu.

Umfa­ne­ki­so we­di­li lo­mtsha­do

22UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­bu­ya wa­khu­lu­ma la­bo nge­mi­fa­ne­ki­soa, wa­thi:

2 Umbu­so wa­ma­zu­lu ufa­na­ni­swa lo­mu­ntu oyi­nko­sib, owe­nze­la indo­da­na ya­khe idi­li lo­mtsha­doc;

3 wa­se­thu­ma ince­ku za­khe uku­thi zi­bi­ze aba­nxu­si­we­yo emtsha­dwe­ni, ko­dwa ka­ba­vu­ma­nga uku­bu­yad.

4 Wa­bu­ya wa­thu­ma ezi­nye ince­kue, esi­thi: Ba­tshe­le­ni aba­nxu­si­we­yo uku­thi: Kha­nge­la­ni, se­ngi­lu­ngi­si­le uku­dla kwa­mi kwe­mi­nif, inka­bi za­mig lo­ku­no­ni­le­yo se­ku­hla­tshi­weh, izi­nto zo­nke se­zi­lu­ngi­le; wo­za­ni emtsha­dwe­ni.

5 Ko­dwa ka­ba­na­nza­nga, ba­zi­ha­mbe­la, omu­nye ensi­mi­ni ya­khe, omu­nye eku­the­ngi­se­la­ne­ni kwa­khe;

6 aba­se­le­yo ba­se­be­zi­ba­mba ince­ku za­khe bazi­pha­tha ku­bi bazi­bu­la­lai.

7 Ko­dwa kwa­thi inko­si iku­zwa lo­kho ya­thu­ku­the­la, ya­thu­ma ama­bu­tho ayo ya­bhu­bhi­sa la­bo­ba­bu­la­li, ya­tshi­sa umu­zi wa­boj.

8 Ya­si­si­thi ence­kwi­ni za­yo: Umtsha­do usu­lu­ngi­le, ko­dwa aba­nxu­si­we­yo be­be­nga­fa­ne­la­ngak.

9 Nga­kho ya­ni­ni ema­hla­nga­nwe­ni ezi­ndle­la, nja­lo bo­nke eli­nga­ba­tho­la, li­ba­bi­ze­le emtsha­dwe­ni.

10 Le­zo­nce­ku za­se­zi­phu­ma za­ya ezi­ndle­le­ni za­bu­tha bo­nke eza­ba­tho­la­yo, aba­bi ka­nye la­ba­lu­ngi­le­yo; indlu yo­mtsha­do ya­si­gcwa­la nga­ba­hle­zi­yol.

11 Kwa­thi inko­si inge­na uku­kha­nge­la aba­be­hle­zi eku­dle­ni ya­bo­na kho­na umu­ntu owa­ye­nge­mba­tha­ngam ise­mba­tho so­mtsha­don;

12 ya­si­si­thi ku­ye: Mnga­ne, unge­ne nja­ni la­pha unge­la­se­mba­tho so­mtsha­doo? Ko­dwa ye­na wa­qu­nywa umlo­mop.

13 Inko­si ya­si­si­thi ezi­nce­kwi­niq: Mbo­phe­ni inya­wo le­za­ndla, li­msu­se li­mpho­se­le emnya­me­ni onga­pha­ndle; la­pho ku­za­ku­ba kho­na uku­kha­la lo­ku­ge­dla ama­zi­nyor.

14 Ngo­ba ba­ne­ngi aba­bi­zi­we­yo, ko­dwa ba­lu­tshwa­na aba­khe­thi­we­yos.

Umthe­lo ka­Ke­sa­ri

15 Kho­na-ke aba­Fa­ri­si ba­su­ka, ba­ce­bi­sa­na ngo­ku­thi ba­nga­mthi­ya nja­ni eku­khu­lu­me­nit.

16 Ba­se­be­thu­ma ku­ye aba­fu­ndi ba­bo ka­nye la­ba­ka­He­ro­diu, be­si­thi: Mfu­ndi­si, si­ya­zi uku­thi we­na uqo­tho, ufu­ndi­sa indle­la ka­Nku­lu­nku­lu nge­qi­ni­so, ka­wu­kha­tha­le­li mu­ntu, ngo­ba ka­wu­na­nzi isi­mo sa­ba­ntuv.

17 Nga­kho si­tshe­le, we­na uca­ba­nga­ni? Ku­vu­nye­lwe yi­ni uku­the­law ku­Ke­sa­ri, ku­mbe ha­tshix?

18 Ko­dwa uJe­su eba­zi ubu­bi ba­bo wa­thiy: Ba­ze­nzi­si, li­ngi­li­nge­la­niz?

19 Ngi­tshe­ngi­sa­ni ima­li yo­ku­the­la. Ba­se­be­mle­the­la ude­na­ri­yo*.

20 Wa­se­si­thi ku­bo: Ngo­ka­ba­ni lu­mfa­ne­ki­so la­lu­mbha­lo?

21 Ba­thi: Ngo­ka­Ke­sa­ri. Wa­se­si­thi ku­bo: Nga­kho mni­ke­ni uKe­sa­ri izi­nto zi­ka­Ke­sa­ri; lo­Nku­lu­nku­lu izi­nto zi­ka­Nku­lu­nku­lua.

22 Kwa­thi se­be­zwi­le ba­ma­nga­la; ba­mtshi­ya ba­ha­mbab.

Uku­vu­ka kwa­ba­fi­le­yo

23 Nga­lo­lo­su­ku kwe­za ku­ye aba­Sa­du­sic, aba­thi ka­ku­kho uku­vu­ka kwa­ba­fi­le­yod, ba­se­be­mbu­za,

24 be­si­thi: Mfu­ndi­si, uMo­zi­si wa­thi: Uba umu­ntu esi­fa enge­la­ba­ntwa­na, umfo­wa­bo uza­mtha­tha umka­khe, amvu­se­le umfo­wa­bo inza­loe.

25 Kwa­ku­kho­na pha­ka­thi kwe­thu ize­la­ma­ni ezi­yi­si­kho­mbi­sa; owo­ku­qa­la wa­se­tha­tha umfa­zi wa­fa; fu­thi enge­la­nza­lo, wa­tshi­ya umka­khe ku­mfo­wa­bo.

26 Kwa­ba nja­lo lo­we­si­bi­li, lo­we­si­tha­thu, kwa­ze kwa­ba ko­we­si­kho­mbi­sa.

27 Kwa­thi emva kwa­bo bo­nke kwa­fa lo­mfa­zi.

28 Nga­kho eku­vu­ke­ni kwa­ba­fi­le­yo, uza­ku­ba ngu­mka­ba­ni kwa­ba­yi­si­kho­mbi­sa? Ngo­ba bo­nke ba­be­la­ye.

29 Ko­dwa uJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Li­du­hi­le, li­nga­ya­zi imi­bha­lof, lo­ba ama­ndla ka­Nku­lu­nku­lug;

30 ngo­ba eku­vu­ke­ni kwa­ba­fi­le­yo ka­ba­tha­tha­ni, ka­be­ndi­swah, ko­dwa ba­nje­nge­ngi­lo­si zi­ka­Nku­lu­nku­lu ezu­lwi­ni.

31 Ko­dwa ma­ye­la­na lo­ku­vu­ka okwa­ba­fi­le­yoi, ka­li­fu­nda­nga yi­ni okwa­khu­lu­nywa ki­ni ngu­Nku­lu­nku­lu, esi­thi:

32 Mi­na ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu kaA­bra­ha­ma, lo­Nku­lu­nku­lu kaI­sa­ka, lo­Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­bej? UNku­lu­nku­lu ka­yi­su­ye uNku­lu­nku­lu wa­ba­fi­le­yo, ko­dwa owa­ba­phi­la­yo.

33 Kwa­thi ama­xu­ku eku­zwa ama­nga­la ka­khu­lu ngo­ku­fu­ndi­sa kwa­khek.

Umla­yo wo­ku­qa­la

34 Kwa­thi aba­Fa­ri­si, se­be­zwi­le uku­thi uJe­su uba­qu­me umlo­mol aba­Sa­du­sim, ba­bu­tha­na nda­wo­nye.

35 Lo­mu­nye wa­bo, isa­zu­mthe­tho, wambu­zan, emli­nga, esi­thio:

36 Mfu­ndi­si, yi­wu­phi umla­yo omkhu­lu emthe­thwe­ni?

37 UJe­su wa­se­si­thi ku­ye: Wo­tha­nda iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, nge­nhli­zi­yo ya­kho yo­nke, la­ngo­mphe­fu­mu­lo wa­kho wo­nke, la­nge­ngqo­ndo ya­kho yo­nkep;

38 yi­wo lo­wo umla­yo owo­ku­qa­la lo­mkhu­lu.

39 Lo­we­si­bi­li ufa­na­na la­wo uthi: Wo­tha­nda uma­khe­lwa­ne wa­kho nje­nga­lo­khu uzitha­nda we­naq.

40 Ku­le­yo­mi­la­yo emi­bi­li ku­mi­si­we umthe­tho wo­nke la­ba­pro­fe­thir.

UKri­stu lo­se­ndo lwa­khe

41 Kwa­thi se­be­bu­the­ne aba­Fa­ri­si, uJe­su wa­ba­bu­za,

42 esi­thi: Li­ca­ba­nga­ni ngo­Kri­stu? Uyi­ndo­da­na ka­ba­nis? Ba­thi ku­ye: Nge­ka­Da­vi­dat.

43 Wa­thi ku­bo: Pho uDa­vi­da wa­mbi­za nja­ni eku­Mo­ya ngo­ku­thi yi­Nko­siu, esi­thi:

44 INko­si ya­thi eNko­si­ni ya­mi: Hla­la nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­mi, ngi­ze nge­nze izi­tha za­kho zi­be yi­se­na­be­lo se­nya­wo za­khov?

45 Nga­kho uba uDa­vi­da embi­za ngo­ku­thi yi­Nko­si, uyi­Ndo­da­na ya­khe nja­ni?

46 Nja­lo kwa­ku­nge­kho owa­ye­nga­mphe­ndu­la ili­zwiw; ku­su­ke­la nga­lo­lo­su­ku ka­kwa­be ku­sa­ba kho­na umu­ntu ole­si­bi­ndi so­ku­mbu­zax.

UJe­su uso­la aba­bha­li la­ba­Fa­ri­si

23Kho­na uJe­su wa­khu­lu­ma ema­xu­kwi­ni la­ku­ba­fu­ndi ba­khea,

2 esi­thi: Aba­bha­li la­ba­Fa­ri­si ba­hle­zi esi­hla­lwe­ni si­ka­Mo­zi­si;

3 nga­kho ko­nke lo­khu aba­li­tshe­la kho­na uku­thi li­ku­gci­ne, ku­gci­ne­ni likwe­nze; ko­dwa li­nge­nzi nje­ngo­kwe­mi­se­be­nzi ya­bob, ngo­ba ba­ya­khu­lu­ma ba­nge­nzic.

4 Ngo­ba ba­ya­bo­pha imi­thwa­lo enzi­ma nja­lo elu­khu­ni uku­thwa­lwa, bayi­be­ke ema­hlo­mbe aba­ntu, ko­dwa ka­ba­fu­ni uku­yi­su­sa ngo­mu­nwe wa­bod.

5 Nja­lo imi­se­be­nzi ya­bo yo­nke ba­ye­nza uku­ze ba­bo­nwe nga­ba­ntue; ngo­ba be­nza ama­fi­la­kte­ri­yu* abo abe ba­nzif, nja­lo ba­khu­li­sa intsha­ka ze­ze­mba­tho za­bog;

6 ba­tha­nda izi­hla­lo za­ba­hlo­ni­phe­ka­yo eku­dle­ni kwa­nta­mba­mah, le­zi­hla­lo ezi­qa­ka­the­ki­le­yo ema­si­na­go­ge­nii,

7 lo­ku­bi­nge­le­lwa emi­da­nge­nijk, lo­ku­bi­zwa nga­ba­ntu ngo­ku­thi: Ra­bi*, Ra­bil.

8 Ko­dwa li­na ka­li­nga­bi­zwa ngo­ku­thi Ra­bim; ngo­ba mu­nye ongu­mfu­ndi­si we­nu, uKri­stun; nja­lo li­na lo­nke li­nga­ba­za­lwa­ne.

9 Fu­thi li­nga­bi­zi mu­ntu emhla­be­ni ngo­ku­thi ngu­yi­hloo; ngo­ba mu­nye ongu­Yi­hlo, ose­ma­zu­lwi­nip;

10 ka­li­nga­bi­zwa ngo­ku­thi li­nga­ba­fu­ndi­siq; ngo­ba mu­nye ongu­mfu­ndi­si we­nu, uKri­stur.

11 Ko­dwa omkhu­lu ki­nis uza­ku­ba yi­nce­ku ye­nut.

12 La­lo­wo ozi­pha­ka­mi­sa­yo, uza­tho­tshi­swa; la­lo­wo ozi­tho­ba­yo, uza­pha­ka­nyi­swau.

13 Ko­dwa ma­ye ki­ni, ba­bha­li la­ba­Fa­ri­si, ba­ze­nzi­siv, ngo­ba li­va­le­la aba­ntu umbu­so wa­ma­zu­lu; ngo­ba ka­li­nge­ni li­na, la­ba­nge­na­yo ka­li­ba­vu­me­li uku­thi ba­nge­new.

14 Ma­ye ki­ni, ba­bha­li la­ba­Fa­ri­si, ba­ze­nzi­si, ngo­ba li­dla izi­ndlu za­ba­fe­lo­ka­zi, la­ngo­ku­ze­nzi­sa le­nza imi­khu­le­ko emi­de; nga­kho li­za­kwe­mu­ke­la uku­la­hlwa oku­khu­lux.

15 Ma­ye ki­ni, ba­bha­li la­ba­Fa­ri­si, ba­ze­nzi­si, ngo­ba li­bho­da ulwa­ndle lo­mhla­ba uku­thi le­nze abe mu­nye ophe­ndu­ke­la ku­ma­Ju­day, ku­thi nxa ese­nzi­we nja­lo, li­me­nze umntwa­na we­si­ho­go ngo­ku­phi­ndi­we­yo ku­la­niz.

16 Ma­ye ki­ni, ba­kho­khe­li aba­yi­zi­pho­fua, aba­thi: Lo­ba ngu­ba­ni ofu­nga nge­the­mpe­li, aku­lu­tho; ko­dwa lo­ba ngu­ba­ni ofu­nga nge­go­li­de le­the­mpe­li, ulo­mla­ndub.

17 Zi­thu­tha le­zi­pho­fuc! Ngo­ba yi­ku­phi oku­khu­lu, igo­li­de, ku­mbe ithe­mpe­li ele­nza igo­li­de li­be ngcwe­led?

18 Nja­lo: Lo­ba ngu­ba­ni ofu­nga nge­la­thi, aku­lu­tho; ko­dwa lo­ba ngu­ba­ni ofu­nga ngo­mni­ke­lo ophe­zu kwa­loe, ulo­mla­ndu.

19 Zi­thu­tha le­zi­pho­fu! Ngo­ba yi­ku­phi oku­khu­luf, umni­ke­lo, ku­mbe ila­thi ele­nza umni­ke­lo ube ngcwe­leg?

20 Nga­kho ofu­nga nge­la­thi ufu­nga nga­lo la­nga­kho ko­nke oku­phe­zu kwa­lo;

21 lo­fu­nga nge­the­mpe­li ufu­nga nga­lo la­nga­ye ohla­la ku­loh;

22 lo­fu­nga nge­zu­lu ufu­nga nge­si­hla­lo so­bu­kho­si si­ka­Nku­lu­nku­lu la­nga­ye ohla­la phe­zu kwa­soi.

23 Ma­ye ki­ni, ba­bha­li la­ba­Fa­ri­si, ba­ze­nzi­si, ngo­ba li­the­la okwe­tshu­mi kwe­tshwa­yi le­ga­nga le­di­le* le­khu­mi­ni*j; li­ye­ke­le oku­nzi­ma ko­mla­yo, ukwa­hlu­le­la le­si­ha­wu lo­kho­lo; be­li­fa­ne­le ukwe­nza le­zi­zi­nto, li­nga­zi­ye­ke­li la­le­zok.

24 Ba­kho­khe­li aba­yi­zi­pho­ful, li­khe­tha umi­ya­ne, ko­dwa li­gi­nye ika­me­lam.

25 Ma­ye ki­ni, ba­bha­li la­ba­Fa­ri­si, ba­ze­nzi­si, ngo­ba li­hla­mbu­lu­la inga­pha­ndlen ye­nke­zo le­yo­mga­nu, ko­dwa nga­pha­ka­thi ku­gcwe­le uku­pha­ngao lo­bu­hwa­bap.

26 MFa­ri­si oyi­si­pho­fu! Hla­mbu­lu­la ku­qa­la inga­pha­ka­thi ye­nke­zo le­yo­mga­nu, uku­ze ku­hla­mbu­lu­ke le­nga­pha­ndle ya­khoq.

27 Ma­ye ki­ni, ba­bha­li la­ba­Fa­ri­si, ba­ze­nzi­sir, ngo­ba li­fa­na­na la­ma­ngcwa­ba aco­njwe aba mhlo­phe, abo­na­ka­la ema­hle nga­pha­ndle, ka­nti nga­pha­ka­thi agcwe­le ama­tha­mbo aba­fi­le­yos lo­ku­ngco­la ko­nket.

28 Ku­nja­lo la­ni nga­pha­ndle li­bo­na­ka­la eba­ntwi­ni li­lu­ngi­le, ka­nti nga­pha­ka­thi li­gcwe­le uku­ze­nzi­sa lo­bu­bi.

29 Ma­ye ki­ni, ba­bha­li la­ba­Fa­ri­si, ba­ze­nzi­si, ngo­ba la­kha ama­ngcwa­ba aba­pro­fe­thiu, li­ce­ci­se ama­ngcwa­ba aba­lu­ngi­le­yov,

30 li­thi: Uba be­si­kho­na ensu­kwi­ni za­bo­ba­ba be­thu, be­si­nga­yi­ku­hla­nga­nye­la la­bo ega­zi­ni la­ba­pro­fe­thi.

31 Ku­nja­lo li­ya­zi­fa­ka­ze­la li­na uku­thi li­nga­ma­do­da­na ala­bo aba­bu­la­la aba­pro­fe­thiw;

32 li­na-ke gcwa­li­sa­nix isi­li­nga­ni­so sa­bo­yi­hloy!

33 Zi­nyo­ka, nza­lo ya­ma­bu­lu­luz, li­za­phe­pha nja­ni uku­la­hlwa kwe­si­ho­goa?

34 Nga­kho, kha­nge­la­ni, mi­na ngi­thu­ma ki­ni aba­pro­fe­thi la­ba­hla­ka­ni­phi­le­yob la­ba­bha­lic; laba­nye ba­bo li­za­ba­bu­la­la li­ba­be­the­led; laba­nye li­za­ba­tsha­ya nge­si­swe­pu ema­si­na­go­ge­nie enu li­ba­zi­nge­le imi­zi nge­mi­zif;

35 uku­ze kwe­hle­le phe­zu kwe­nu iga­zi lo­nke eli­lu­ngi­le­yo ela­chi­thwa emhla­be­nig, ku­su­ke­la ega­zi­ni li­kaA­be­la olu­ngi­le­yoh, ku­ze ku­fi­ke ega­zi­ni li­ka­Za­ka­ri­yai indo­da­na ka­Ba­ra­ki­yaj, ela­mbu­la­la pha­ka­thi kwe­the­mpe­lik le­la­thil.

36 Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Zo­nke le­zi­zi­nto zi­za­kwe­hle­la phe­zu kwa­le­si­si­zu­ku­lwa­na.

UJe­su ukha­le­la iJe­ru­sa­le­ma

37 Je­ru­sa­le­ma, Je­ru­sa­le­mam, we­na obu­la­la aba­pro­fe­thin nja­lo oba­kha­nda nga­ma­tshe la­bo aba­thu­nywe ku­weo! Be­ngi­tha­nda ka­nga­ka­na­ni uku­bu­the­la nda­wo­nye aba­ntwa­na ba­kho, nje­nge­si­khu­khu­ka­zi si­bu­the­la ama­tsi­ya­ne asop nga­pha­nsi kwe­mpi­ko, ko­dwa ka­li­vu­ma­ngaq.

38 Kha­nge­la­ni, indlu ye­nu itshi­yi­we ki­ni ilu­nxi­wa.

39 Ngo­ba ngi­thi ki­ni: Ka­li­so­ze la­ngi­bo­na ku­su­ke­la kha­the­si, li­ze li­thi: Ubu­si­si­we oza­yo ebi­zwe­ni le­Nko­sir.

UJe­su ukhu­lu­ma ngo­ku­chi­thwa kwe­Je­ru­sa­le­ma la­ngo­ku­phe­la kwe­si­kha­thi

24UJe­su wa­se­phu­maa wa­su­ka ethe­mpe­li­nib; ba­se­be­so­nde­la aba­fu­ndi ba­khe uku­mtshe­ngi­sa iza­khi­wo ze­the­mpe­li.

2 UJe­su wa­se­si­thi ku­bo: Ka­li­zi­bo­ni yi­ni zo­nke le­zi­zi­nto? Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Aku­so­ze ku­tshi­ywe la­pha ili­tshe eli­lo­dwa phe­zu kwe­li­tshe, eli­nga­so­ze li­di­li­ze­lwe pha­nsic.

3 Kwa­thi ese­hle­zi enta­be­ni ye­Mi­hlwa­thid, aba­fu­ndi be­za ku­ye be­bo­dwa, ba­thi: Si­tshe­le, le­zi­zi­nto zi­za­ku­ba ni­nie? Le­si­bo­na­ka­li­so so­ku­za kwa­kho, le­so­ku­phe­la kwe­si­kha­thi si­za­ku­ba yi­nif?

4 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Qa­phe­la­ni, ku­nga­bi kho­na oli­du­hi­sa­yog;

5 ngo­ba aba­ne­ngi ba­za­ku­za nge­bi­zo la­mi, be­si­thi: Mi­na ngi­ngu­Kri­stuh; fu­thi ba­du­hi­se aba­ne­ngii.

6 Nja­lo li­za­ku­zwa nge­zi­mpi la­ma­hu­nga­hu­nga ezi­mpi; na­nze­le­la­ni, li­nge­thu­ki; ngo­ba ko­nke lo­khu ku­fa­ne­le kwe­nze­ke; ko­dwa uku­phe­la ka­ku­ka­bi kho­naj.

7 Ngo­ba isi­zwe si­za­vu­ke­la isi­zwek, lo­mbu­so uvu­ke­le umbu­sol; nja­lo ku­za­ku­ba kho­na indla­la la­bo­ma­tsha­ya­bhu­qe be­zi­fo lo­ku­za­ma­za­ma ko­mhla­ba inda­wo nge­nda­wom;

8 ko­dwa zo­nke le­zi­zi­nto zi­yi­ku­qa­la kwe­mi­he­lon.

9 La­pho-ke ba­za­li­ni­ke­lao eku­hlu­phe­ke­ni, ba­li­bu­la­le; fu­thi li­za­zo­ndwa yi­zi­zwe zo­nke nge­nxa ye­bi­zo la­mip.

10 Nja­lo nga­le­so­si­kha­thi aba­ne­ngi ba­za­khu­be­kaq, ba­ni­ke­la­ne, ba­zo­nda­ne.

11 Fu­thi ku­za­vu­ka aba­pro­fe­thi ba­ma­nga aba­ne­ngir, ba­du­hi­se aba­ne­ngis.

12 Nja­lo nge­nxa yo­kwa­nda ko­bu­bi, utha­ndo lwa­ba­ne­ngi lu­za­pho­la;

13 ko­dwa ophi­ke­le­la­yo ku­ze ku­be se­ku­phe­le­ni, ngu­ye oza­si­ndi­swat.

14 Nja­lo le­li­va­nge­li lo­mbu­sou li­za­tshu­nya­ye­lwav emhla­be­ni wo­nkew ku­be yi­bu­fa­ka­zi ezi­zwe­ni zo­nke; kho­na-ke ku­za­fi­ka uku­phe­lax.

15 Nga­kho nxa li­bo­na ama­nya­la enci­tha­ka­lo, akhu­lu­nywa ngu­Da­ni­ye­li umpro­fe­thiy, emi enda­we­ni engcwe­lez (o­ba­la­yo ka­qe­di­si­se)a,

16 kho­na la­bo aba­se­Ju­di­ya ka­ba­ba­le­ke­le ezi­nta­be­ni;

17 ophe­zu ko­pha­hlab lwe­ndluc ange­hli uku­tha­tha ulu­tho endli­ni ya­khe;

18 lo­se­ma­si­mi­ni anga­bu­ye­li emu­va ukuya­tha­tha ize­mba­tho za­khe.

19 Ko­dwa ma­ye kwa­ba­khu­le­lwe­yo la­ba­mu­nyi­sa­yo nga­le­zo­nsu­kud!

20 Ko­dwa khu­le­ka­ni uku­thi uku­ba­le­ka kwe­nu ku­nga­bi se­bu­si­ka, lo­ba nge­sa­ba­tha.

21 Ngo­ba nga­le­so­si­kha­thi ku­za­ku­ba kho­na uku­hlu­phe­ka oku­khu­lue, oku­nga­za­nga ku­be kho­na ku­su­ke­la eku­qa­le­ni ko­mhla­ba ku­ze ku­be kha­the­sif, nja­lo oku­nga­sa­yi­ku­ba kho­nag.

22 Uba-ke le­zo­nsu­ku be­zi­nga­fi­nye­zwa­nga, be­ku­nge­si­ndi­swe nya­mah; ko­dwa nge­nxa ya­ba­khe­thi­we­yo le­zo­nsu­ku zi­za­fi­nye­zwai.

23 Nga­le­so­si­kha­thi nxa umu­ntu esi­thi ki­ni: Kha­nge­la­ni, na­ngu uKri­stu, ku­mbe na­ngu­ya, li­nga­kho­lwaj.

24 Ngo­ba ku­za­vu­ka okri­stu ba­ma­nga la­ba­pro­fe­thi ba­ma­ngak, be­nze izi­bo­na­ka­li­so ezi­nku­lu le­zi­ma­nga­li­sol, uku­ze ku­thi, nxa ku­nge­nze­ka, ba­du­hi­se la­ba­khe­thi­we­yom.

25 Kha­nge­la­ni, se­ngi­li­tshe­li­le nga­pha­mbi­li.

26 Nga­kho uba be­nga­thi ki­nin: Kha­nge­la­ni, use­nka­nga­la, li­nga­phu­mi; kha­nge­la­ni, use­ndli­ni ye­nsi­tha, li­nga­kho­lwao.

27 Ngo­ba nje­nga­lo­khu umba­ne uba­ne­ka empu­ma­la­nga ukha­nye le­ntsho­na­la­nga, ku­za­ku­ba nja­lo lo­ku­fi­ka kwe­Ndo­da­na yo­mu­ntup.

28 Ngo­ba lo­ba nga­phi la­pho oku­kho­na isi­du­mbuq, la­pho ama­nqe aza­ku­bu­tha­na kho­nar.

29 Nja­lo ma­si­nya­ne emva ko­ku­hlu­phe­ka kwa­le­zo­nsu­kus, ila­nga li­za­fi­pha­zwa, le­nya­nga ka­yi­yi­ku­pha uku­kha­nya kwa­yot, le­nka­nye­zi zi­za­ku­wa ezu­lwi­ni, la­ma­ndla ama­zu­lu aza­za­nya­za­nyi­swau.

30 Kho­na-ke si­za­bo­na­ka­lav ezu­lwi­ni isi­bo­na­ka­li­so se­Ndo­da­na yo­mu­ntuw; nja­lo be­se­zi­kha­la zo­nke izi­zwe zo­mhla­bax, se­zi­bo­nay iNdo­da­na yo­mu­ntuz isi­za ema­ye­zi­ni ezu­lua ila­ma­ndla le­nka­zi­mu­lo enku­lub.

31 Nja­lo iza­thu­ma izi­ngi­lo­si za­yoc lo­ku­kha­la oku­khu­lu ko­pho­ndod, be­se­zi­qo­qa aba­khe­thi­we­yo ba­yo emi­mo­ye­ni emi­nee, ku­su­ke­la emkha­wu­lwe­ni omu­nye wa­ma­zu­lu ku­ze ku­be ko­mu­nye umkha­wu­lo wa­wof.

32 Ko­dwa fu­nda­ni umfa­ne­ki­so emkhi­we­ni; nxa kha­the­si uga­tsha lwa­wo se­lu­si­ba bu­tha­ka­tha­ka, nja­lo lu­hlu­me ama­hla­mvu, li­ya­zi uku­thi ihlo­bo se­li­se­du­ze;

33 ngo­ku­nja­lo la­ni, nxa li­bo­na le­zi­zi­nto zo­nke, ya­zi­ni uku­thi ku­se­du­ze1 ku­se­mi­nya­ngog.

34 Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Le­si­si­zu­ku­lwa­na asi­so­ze si­dlu­le, ku­ze kwe­nze­ke zo­nke le­zi­zi­ntoh.

35 Ku­za­dlu­la izu­lu lo­mhla­bai, ko­dwa ama­zwi ami awa­so­ze adlu­lej.

36 Ko­dwa lo­lo­su­ku le­ho­lak ka­kho owa­zi­yo nga­lo, ngi­tsho le­zi­ngi­lo­si ze­ma­zu­lwi­nil, nga­pha­ndle ku­ka­Ba­ba ku­phe­lam.

37 Ko­dwa nje­nge­nsu­ku zi­ka­No­wa, ku­za­ku­ba nja­lo uku­fi­ka kwe­Ndo­da­na yo­mu­ntun.

38 Ngo­ba nje­nga­ku­le­zo­nsu­ku eza­zi­pha­mbi­li ku­ka­za­mco­loo ba­be­si­dla be­na­tha, be­tha­tha be­se­ndi­swa, kwa­ze kwa­fi­ka usu­ku uNo­wa ange­na nga­lo emkhu­nji­nip,

39 nja­lo ba­be­nga­zi, kwa­ze kwa­fi­ka uza­mco­lo wa­se­ba­su­sa bo­nke, ku­za­ku­ba nja­lo lo­ku­fi­ka kwe­Ndo­da­na yo­mu­ntu.

40 Nga­le­so­si­kha­thi ku­za­ku­ba kho­na aba­bi­li ensi­mi­ni; omu­nye atha­thwe, lo­mu­nye atshi­yweq;

41 ku­za­ku­thi abe­si­fa­za­na aba­bi­li be­cho­la eli­tshe­ni; omu­nye atha­thwe, lo­mu­nye atshi­ywer.

42 Nga­kho li­nda­nis, ngo­ba ka­la­zi uku­thi iNko­si ye­nu iza­fi­ka nga­li­phi iho­lat.

43 Ko­dwa ya­zi­ni lo­khuu, uku­thi uba umni­ni­ndluv ebe­wa­zi umli­ndo ise­la eli­za­fi­ka nga­wow, ube­za­li­ndax, fu­thi ube­nga­yi­ku­vu­ma uku­thi indlu ya­khe ifo­hle­lwey.

44 Nga­kho la­ni hla­la­ni li­lu­ngi­lez; ngo­ba nge­ho­la eli­nga­li­ca­ba­ngi­yo, iNdo­da­na yo­mu­ntu iza­ku­zaa.

Umfa­ne­ki­so we­nce­ku ethe­mbe­ki­le­yo lo­we­nga­the­mbe­ka­nga

45 Pho ngu­ba­nib ince­ku ethe­mbe­ki­le­yoc le­hla­ka­ni­phi­le­yo, inko­si ya­yo eyi­be­ke phe­zu kwa­be­ndlu ya­yo, uku­thi iba­ni­ke uku­dla nge­si­kha­thi esi­fa­ne­le­yod?

46 Ibu­si­si­we le­yo­nce­ku, oku­za­ku­thi inko­si ya­yo nxa ifi­ka iza­yi­fi­ca ise­nza nja­loe.

47 Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Iza­yi­be­ka phe­zu kwa­kho ko­nke ela­khof.

48 Ko­dwa nxa le­yo­nce­ku embi isi­thi enhli­zi­ywe­ni ya­yo: Inko­si ya­mi iphu­zi­le uku­bu­yag,

49 nja­lo ibi­si­qa­la uku­tsha­ya aba­yi­zi­nce­ku ka­nye la­yo, lo­ku­dla lo­ku­na­tha le­zi­da­kwa,

50 inko­si ya­le­yo­nce­ku iza­fi­ka ngo­su­ku engayi­li­nde­le nga­lo, la­nge­ho­la enga­la­zi­yo,

51 iza­yi­qu­ma pha­ka­thi2, iza­ni­ka isa­be­lo sa­yo la­ba­ze­nzi­sih; ku­za­ku­ba kho­na la­pho uku­kha­la lo­ku­ge­dla ama­zi­nyoi.

Umfa­ne­ki­so we­nto­mbi ezi­li­tshu­mi

25Nga­le­so­si­kha­thi umbu­so wa­ma­zu­lu uza­fa­na­ni­swa le­nto­mbi ezi­li­tshu­mia eza­tha­tha izi­ba­ne za­zo za­phu­ma uku­hla­nga­be­za umye­nib.

2 Nja­lo ezi­nhla­nu za­zoc za­zi­hla­ka­ni­phi­led, le­zi­nhla­nu za­zi­yi­zi­thu­thae.

3 Ezi­yi­zi­thu­tha za­tha­tha izi­ba­ne za­zo, ka­zi­tha­tha­nga ama­fu­tha ka­nye la­zof;

4 ko­dwa ezi­hla­ka­ni­phi­le­yo za­tha­tha ama­fu­tha ezi­tshe­ni ka­nye le­zi­ba­ne za­zog.

5 Kwa­thi umye­ni ese­phu­zi­leh, za­wo­ze­lai zo­nke za­la­la ubu­tho­ngoj.

6 Ko­dwa pha­ka­thi ko­bu­su­ku kwa­me­nye­zwak: Kha­nge­la­ni, umye­ni uye­za, phu­ma­ni li­ye­mhla­nga­be­za!

7 Za­se­zi­vu­ka le­zo­nto­mbi zo­nke, za­lu­ngi­sa izi­ba­ne za­zol.

8 Ezi­yi­zi­thu­tha za­se­zi­si­thim kwe­zi­hla­ka­ni­phi­le­yon: Si­phe­ni okwa­ma­fu­tha enu, ngo­ba izi­ba­ne ze­thu zi­ya­ci­tsha.

9 Ko­dwa ezi­hla­ka­ni­phi­le­yo za­phe­ndu­lao, za­thi: Hle­zi anga­se­ne­li thi­na la­ni; ko­dwa ku­ngco­no uku­thi li­ha­mbe li­ye kwa­ba­the­ngi­sa­yo li­zi­the­nge­lep.

10 Kwa­thi zi­si­ya­the­nga, we­za umye­ni. Eza­se­zi­lu­ngi­le za­se­zi­nge­na la­yeq emtsha­dwe­nir, kwa­se­ku­va­lwa umnya­ngos.

11 Kwa­thi emva kwa­lo­kho za­fi­ka la­le­zo­nto­mbi ezi­nye, za­thi: Nko­si, Nko­si, si­vu­le­let!

12 Ko­dwa ye­na wa­phe­ndu­la wa­thi: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Angi­la­zi li­nau.

13 Nga­kho li­nda­niv, ngo­ba ka­li­lwa­zi usu­ku le­ho­la iNdo­da­na yo­mu­ntu efi­ka nga­low.

Umfa­ne­ki­so we­ma­li

14 Ngo­bax ku­nje­ngo­mu­ntuy owa­ya kwe­li­nye ili­zwez wa­bi­za ince­ku za­khe, wa­zi­ni­ka impa­hla za­khea;

15 kwa­thi enye wa­yi­ni­ka ama­tha­le­nta* ama­hla­nu, le­nye ama­bi­li, le­nye la­li­nye, kwa­ba yi­le­yo la­le­yob nje­nga­ma­ndla ayoc; nja­lo wa­hle wa­su­kad.

16 Le­yo eya­ye­mu­ke­le ama­tha­le­nta ama­hla­nu ya­si­ha­mba ya­the­ngi­se­la­na nga­wo, ye­nza ama­nye ama­tha­le­nta ama­hla­nue.

17 Ngo­ku­nja­lo la­le­yo ela­ma­bi­li, la­yo ya­zu­za ama­nye ama­bi­li.

18 Ko­dwa le­yo eya­ye­mu­ke­le eli­lo­dwa ya­su­ka ya­ge­bha emhla­ba­thi­ni ya­yi­fi­hla ima­li ye­nko­si ya­yo.

19 Kwa­thi emva kwe­si­kha­thi esi­de inko­si ya­le­zo­zi­nce­ku ya­fi­ka, ya­si­la­ndi­se­la­na la­zof.

20 Kwa­se­ku­si­za eya­ye­mu­ke­le ama­tha­le­nta ama­hla­nu ya­le­tha ama­nye ama­tha­le­nta ama­hla­nu, ya­thi: Nko­si, wa­ngi­ni­ka ama­tha­le­nta ama­hla­nu; kha­nge­la, ngi­zu­zi­le ama­nye ama­tha­le­nta ama­hla­nu phe­zu kwa­wo.

21 Inko­si ya­yo ya­si­si­thi ki­yo: Ku­hle, nce­ku elu­ngi­le­yo le­the­mbe­ki­le­yo, ubu­the­mbe­ki­le ezi­ntwe­ni ezi­nlu­tshwa­nag, ngi­za­ku­be­ka phe­zu kwe­zi­ne­ngih; nge­na ento­ko­zwe­ni ye­nko­si ya­khoi.

22 Kwa­se­ku­si­za la­le­yo eya­ye­mu­ke­le ama­tha­le­nta ama­bi­li ya­thi: Nko­si, wa­ngi­ni­ka ama­tha­le­nta ama­bi­li; kha­nge­la, ngi­zu­zi­le ama­nye ama­tha­le­nta ama­bi­li phe­zu kwa­wo.

23 Inko­si ya­yo ya­thi ki­yo: Ku­hle, nce­ku elu­ngi­le­yo le­the­mbe­ki­le­yo, ubu­the­mbe­ki­le ezi­ntwe­ni ezi­nlu­tshwa­na, ngi­za­ku­be­ka phe­zu kwe­zi­ne­ngi; nge­na ento­ko­zwe­ni ye­nko­si ya­khoj.

24 Ko­dwa kwe­za la­le­yo eya­ye­mu­ke­le itha­le­nta eli­lo­dwa ya­thi: Nko­si, be­ngi­kwa­zi we­nak uku­thi ungu­mu­ntu olu­khu­ni, uvu­na la­pho onga­hla­nye­la­nga kho­na, nja­lo ubu­tha la­pho onga­hla­ka­za­nga kho­nal;

25 nga­se­ngi­se­sa­ba, nga­su­ka nga­li­fi­hla itha­le­nta la­kho emhla­ba­thi­ni; kha­nge­la, ulo­kwa­khom.

26 Ko­dwa inko­si ya­yo ya­phe­ndu­la ya­thi ki­yo: Nce­ku embi le­li­vi­lan, ubu­sa­zi uku­thi ngi­vu­na la­pho engi­nga­hla­nye­la­nga kho­na, nja­lo ngi­bu­tha la­pho engi­nga­hla­ka­za­nga kho­na;

27 nga­kho nga­be ube­ki­le ima­li ya­mi ebha­ngao, nja­lo eku­fi­ke­ni kwa­mi nga­be nge­mu­ke­le okwa­mi le­nzu­zo.

28 Nga­kho mtha­the­le­ni itha­le­nta, lili­ni­ke ye­na ola­ma­tha­le­nta ali­tshu­mi.

29 Ngo­ba wo­nke ola­kho uza­phi­wa, uza­kwe­nge­ze­le­lwa; ko­dwa onge­la­kho uza­tha­the­lwa la­lo­kho ala­khop.

30 La­le­yo­nce­ku enga­si­zi lu­tho ipho­se­le­ni emnya­me­ni onga­pha­ndleq; ku­za­ku­ba kho­na la­pho uku­kha­la lo­ku­ge­dla ama­zi­nyor.

Ukwa­hlu­le­la kwe­Ndo­da­na yo­mu­ntu

31 Nja­lo nxa isi­za iNdo­da­na yo­mu­ntu ngo­bu­kho­si ba­yos, le­ngi­lo­si ezi­ngcwe­le zo­nke la­ye, kho­na iza­hla­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si so­du­mo lwa­yot,

32 ku­za­bu­the­lwa pha­mbi kwa­yo izi­zwe zo­nkeu, nja­lo iza­be­hlu­ka­ni­sa aba­nye kwa­ba­nyev, nje­ngo­me­lu­siw ese­hlu­ka­ni­sa izi­mvu embu­zi­nix;

33 ibi­si­be­ka izi­mvu nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­yo, ko­dwa imbu­zi nga­kwe­so­kho­hloy.

34 Kho­na-ke iNko­siz iza­ku­thi ku­bo aba­nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­yoa: Wo­za­ni, li­na eli­bu­si­si­we­yo ngu­Ba­ba, li­dle ili­fab lo­mbu­soc eli­wu­lu­ngi­se­lwe­yod ku­su­ke­la eku­se­ke­lwe­ni ko­mhla­bae.

35 Ngo­ba nga­ngi­la­mbi­le, la­ngi­ni­ka uku­dla; nga­ngo­mi­le, la­ngi­na­thi­saf; nga­ngi­ngo­we­mzi­nig, la­nge­mu­ke­lah;

36 nga­ngi­ze, la­ngi­gqo­ki­sai; nga­ngi­gu­la, le­za uku­ngi­bo­naj; nga­ngi­se­nto­lo­ngwe­ni, le­za ki­mik.

37 Kho­na aba­lu­ngi­le­yo be­za­yi­phe­ndu­la, be­si­thi: Nko­si, sa­ku­bo­na ni­ni ula­mbi­le, nja­lo saku­ni­ka uku­dla, ku­mbe wo­mi­le, nja­lo saku­na­thi­sa?

38 Nja­lo sa­ku­bo­na ni­ni ungo­we­mzi­ni, fu­thi sakwe­mu­ke­la, ku­mbe uze, fu­thi saku­gqo­ki­sa?

39 Nja­lo sa­ku­bo­na ni­ni ugu­la, lo­ba use­nto­lo­ngwe­ni, nja­lo se­za ku­we?

40 Fu­thi iNko­si iza­phe­ndu­la ithi ku­bol: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Nje­ngo­ba likwe­nzi­le ko­mu­nye wa­la­ba aba­za­lwa­ne ba­mi aba­nci­nya­ne, likwe­nzi­le ki­mim.

41 Nga­le­so­si­kha­thi iza­ku­thi nja­lo ku­bo aba­nga­kwe­so­kho­hlo: Su­ka­ni ki­mi, li­na eli­qa­le­ki­si­we­yon, li­ye emli­lwe­ni ola­pha­ka­deo, olu­ngi­se­lwepq udi­ya­bho­lar le­ngi­lo­si za­khest.

42 Ngo­ba nga­ngi­la­mbi­le, ko­dwa ka­li­ngi­ni­ka­nga uku­dla; nga­ngo­mi­le, ko­dwa ka­li­ngi­na­thi­sa­nga;

43 nga­ngi­ngo­we­mzi­ni, ko­dwa ka­li­nge­mu­ke­la­nga; nga­ngi­ze, ko­dwa ka­li­ngi­gqo­ki­sa­nga; nga­ngi­gu­la, nga­ngi­se­nto­lo­ngwe­ni, ko­dwa ka­li­za­nga uku­ngi­bo­nau.

44 Kho­na la­la­ba be­za­mphe­ndu­la, be­si­thi: Nko­si, sa­ku­bo­na ni­ni ula­mbi­le, lo­ba wo­mi­le, lo­ba ungo­we­mzi­ni, lo­ba uze, lo­ba ugu­la, lo­ba use­nto­lo­ngwe­ni, ko­dwa ka­sa­ku­si­zav?

45 Isi­za­ba­phe­ndu­la, ithi: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Nje­ngo­ba li­ngakwe­nza­nga ko­mu­nye wa­la­ba aba­nci­nya­ne, ka­likwe­nza­nga la­ki­miw.

46 La­la­ba ba­za­ku­ya eku­je­zi­swe­ni oku­la­pha­ka­dex; ko­dwa aba­lu­ngi­le­yo empi­lwe­ni ela­pha­ka­dey.

Iqhi­nga lo­ku­bu­la­la uJe­su

26Kwa­se­ku­si­thi uJe­su ese­qe­di­le wo­nke la­ma­zwi, wa­thi ku­ba­fu­ndi ba­khe:

2 Li­ya­zi uku­thi emva kwe­nsu­ku ezi­mbi­li ku­za­ku­ba li­pha­si­ka, le­Ndo­da­na yo­mu­ntu iza­ni­ke­lwa uku­ze ibe­the­lwea.

3 Kwa­se­ku­bu­tha­na aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­bha­li la­ba­da­la ba­ba­ntub egu­me­ni lo­mpri­sti omkhu­luc othi­wa ngu­Ka­ya­fa­sid,

4 ba­se­be­ce­bi­sa­na uku­thi ba­mba­mbe uJe­su ngo­bu­qi­li bambu­la­le.

5 Ko­dwa ba­thi: Ku­nga­bi ngo­mkho­si, hle­zi ku­be kho­na isi­phi­thi­phi­thi eba­ntwi­nie.

UJe­su ugco­tshwa eBe­tha­ni

6 Kwa­thi uJe­suf ese­Be­tha­ni endli­ni ka­Si­mo­ni umle­phe­rog,

7 kwa­fi­ka ku­ye owe­si­fa­za­na ephe­the umfu­ma we-a­li­ba­sta* ula­ma­gco­bo ali­gu­gu eli­khu­luh, wa­sewu­thu­lu­le­la ekha­nda la­khe ehle­zi eku­dle­nii.

8 Ko­dwa aba­fu­ndi be­bo­na lo­khu ba­thu­ku­the­la, ba­thi: Ngo­kwa­ni uku­mo­tsha lo­khuj?

9 Ngo­ba la ama­gco­bo anga­the­ngi­swa ngo­ku­ne­ngi, be­se­ku­ni­kwa aba­ya­ngak.

10 Ko­dwa uJe­su ekwa­zi wa­thi ku­bo: Li­mhlu­phe­la­ni owe­si­fa­za­na? Ngo­ba we­nzi­le umse­be­nzi omu­hle ki­mi;

11 ngo­ba aba­ya­nga li­hla­la li­la­bol, ko­dwa mi­na ka­li­hla­li li­la­mim.

12 Ngo­ba ngo­ku­thu­lu­le­la la ama­gco­bo emzi­mbe­ni wa­mi, ukwe­nze­le umngcwa­bo wa­min.

13 Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Lo­ba nga­phi emhla­be­ni wo­nke la­pho oku­za­tshu­nya­ye­lwa kho­na le­li­va­nge­li, la­lo­kho akwe­nzi­le­yo ku­za­khu­lu­nywa nga­kho, ku­be yi­si­khu­mbu­zo nga­yeo.

Umvu­zo wo­ku­ni­ke­la uJe­su

14 Omu­nye wa­ba­li­tshu­mi la­mbi­lip, othi­wa ngu­Ju­da­si Iska­ri­yo­thiq, wa­se­si­ya ku­ba­pri­sti aba­khu­lu,

15 wa­thi: Li­za­ngi­ni­ka­ni, mi­na-ke ngi­za­mni­ke­la ki­ni? Ba­se­be­vu­me­la­na la­yer nge­nhla­mvu ze­si­li­va ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thus.

16 Nja­lo ku­su­ke­la la­pho wa­di­nga ithu­ba eli­hle lo­ku­mni­ke­la.

Uku­mi­swa kwe­si­dlo esi­ngcwe­le

17 Kwa­thit ngo­lo­ku­qa­la lwe­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo aba­fu­ndi be­za ku­Je­suu, be­si­thi ku­ye: Utha­nda uku­thi si­ku­lu­ngi­se­le nga­phi uku­thi udle ipha­si­ka?

18 Wa­se­si­thi: Ha­mba­ni li­ye emzi­ni ku­si­ba­ni­ba­niv, li­thi ku­ye: UMfu­ndi­si uthiw: Isi­kha­thi sa­mi se­si­se­du­zex; ngi­za­kwe­nza ipha­si­ka kwa­kho ka­nye la­ba­fu­ndi ba­miy.

19 Be­nza-ke aba­fu­ndi nje­ngo­ba uJe­su eba­la­yi­le, ba­se­be­lu­ngi­sa ipha­si­kaz.

20 Kwa­thi ifi­ka inta­mba­maa wa­ye­hle­zi la­ba­li­tshu­mi la­mbi­lib.

21 Ba­thi be­si­dla wa­thi: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Omu­nye we­nu uza­ngi­ni­ke­lac.

22 Ba­se­be­da­bu­ka ka­khu­lu ba­qa­la uku­thi ku­ye nga­mu­nye wa­bo: Nko­si, yi­mi yi­nid?

23 Wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Ofa­ka isa­ndla sa­khe ka­nye la­mi emga­nwi­ni, ngu­ye oza­ngi­ni­ke­lae.

24 Si­bi­li iNdo­da­na yo­mu­ntuf iha­mba, nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo nga­yog; ko­dwa ma­ye ku­lo­wo­mu­ntu iNdo­da­na yo­mu­ntu eni­ke­lwa ngu­yehi! Be­ku­nga­ku­hle ku­ye alu­ba lo­wo­mu­ntu wa­ye­nga­za­lwa­ngaj.

25 Wa­se­phe­ndu­la uJu­da­si owa­mni­ke­la­yo wa­thi: Ra­bi*, yi­mi yi­nik? Wa­thi ku­ye: Utshi­lo we­nal.

26 Kwa­thi be­si­dla, uJe­su wa­tha­tha isi­nkwam, wa­sesi­bu­si­sa, wasi­hle­phu­la wa­ba­ni­ka aba­fu­ndi, wa­thi: Tha­tha­ni, li­dle; lo­khu ku­ngu­mzi­mba wa­min.

27 Wa­se­tha­tha inke­zo, wa­bo­nga, wa­ba­ni­kao, esi­thi: Na­tha­ni lo­nke ku­yo;

28 ngo­ba lo­khup ku­li­ga­zi la­miq, ele­si­vu­me­lwa­no esi­tshar, eli­chi­the­lwa aba­ne­ngis ku­kho uku­the­the­le­lwa kwe­zo­not.

29 Ko­dwa ngi­thi ki­ni: Ku­su­ke­la kha­the­si ka­ngi­yi­ku­na­tha okwa­le­si­si­the­lo se­vi­ni, ku­ze ku­fi­ke lo­lo­su­ku la­pho ngi­za­si­na­tha la­ni si­si­tshau embu­swe­ni ka­Ba­bav.

30 Kwa­thi se­be­hla­be­le ingo­ma1 yo­ku­du­mi­saw ba­phu­max ba­ya enta­be­ni ye­Mi­hlwa­thiy.

Uku­xwa­yi­swa ku­ka­Pe­tro

31 UJe­su wa­se­si­thi ku­bo: Li­na lo­nke li­za­khu­be­ka nga­mi nga­lo­bu­bu­su­kuz; ngo­ba ku­lo­tshi­we uku­thi: Ngi­za­tsha­ya ume­lu­si, izi­mvu zo­mhla­mbia be­se­zi­hla­ka­ze­kab.

32 Ko­dwa emva ko­ku­vu­swa kwa­mi, ngi­za­la­ndu­le­la uku­ya eGa­li­lic.

33 Ko­dwa uPe­tro wa­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: La­nxa bo­nke be­za­khu­be­ka nga­we, mi­na angi­so­ze ngi­khu­be­ked.

34 UJe­su wa­thi ku­ye: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ku­we: Nga­lo­bu­bu­su­kue, li­nga­ka­kha­li iqhu­de, uza­ngi­phi­ka ka­tha­thuf.

35 UPe­tro wa­thi ku­ye: Lo­ba ku­di­nge­ka ngi­fe la­we, angi­so­ze ngi­ku­phi­ke. Ba­se­be­si­tsho nja­lo bo­nke aba­fu­ndig.

EGe­tse­ma­ne

36 UJe­su wa­se­fi­ka la­bo enda­we­nih ethi­wa yi­Ge­tse­ma­ne, wa­se­si­thi ku­ba­fu­ndi: Hla­la­ni pha­nsi la­pha, ngi­sa­ya­khu­le­ka la­pha­yai.

37 Wa­se­tha­tha ka­nye la­ye uPe­tro la­ma­do­da­na ama­bi­li ka­Ze­be­di­yaj, wa­qa­la uku­da­bu­ka lo­ku­kha­tha­ze­ka ka­khu­luk.

38 Wa­se­si­thi ku­bo: Umphe­fu­mu­lo wa­mi uda­bu­ki­le ka­khu­lu ku­ze ku­be se­ku­fe­nil; hla­la­ni la­pha li­li­nde la­mim.

39 Wa­se­qhu­be­ka iba­nga­na, wa­wa ngo­bu­so ba­khe wa­khu­le­ka wa­thin: Ba­ba, uba ku­nge­nze­kao, ka­ku­dlu­le ki­mi li­nke­zop; ko­dwa ku­nga­bi nje­ngo­ba ngi­tha­nda mi­naq, ko­dwa nje­ngo­ba utha­nda we­nar.

40 Wa­se­si­za ku­ba­fu­ndi, wa­ba­fi­ca be­le­les, wa­thi ku­Pe­tro: Ka­nti be­li­nge­li­ndet la­mi iho­la ibe­nyeu?

41 Li­nda­ni li­khu­le­ke, uku­ze li­nga­nge­ni eku­li­ngwe­niv; umo­ya isi­bi­li uya­vu­ma, ko­dwa inya­ma ibu­tha­ka­tha­kaw.

42 Wa­bu­ya wa­su­ka ngo­kwe­si­bi­li wa­khu­le­ka, wa­thi: Ba­bax, uba inke­zo le inge­dlu­le ki­mi, nga­pha­ndle ko­ku­thi ngi­yi­na­they, ka­ye­nzi­we inta­ndo ya­khoz.

43 Wa­se­bu­ya wa­ba­fi­ca fu­thi be­le­le, ngo­ba ame­hlo abo aye­nzi­maa.

44 Wa­se­ba­tshi­ya wa­ha­mba fu­thi wa­khu­le­ka ngo­kwe­si­tha­thu, esi­tsho wo­na la­wo­ma­zwi.

45 Wa­se­si­za ku­ba­fu­ndi ba­khe, wa­thi ku­bo: Qhu­be­ka­ni li­le­le li­phu­mu­leb; kha­nge­la­ni, isi­kha­thi se­si­so­nde­le, fu­thi iNdo­da­na yo­mu­ntu iya­ni­ke­lwa eza­ndle­ni ze­zo­ni.

46 Su­ku­ma­ni, si­ha­mbe; kha­nge­la­ni, ongi­ni­ke­la­yo use­du­zec.

Uku­bo­tshwa ku­ka­Je­su lo­ku­the­thwa kwe­ca­la la­khe

47 Kwa­thi esa­khu­lu­ma, kha­nge­la, kwa­fi­ka uJu­da­si, omu­nye wa­ba­li­tshu­mi la­mbi­lid, le­xu­ku eli­khu­lu li­la­ye eli­le­zi­nke­mba le­zi­ndu­ku, li­ve­la ku­ba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­da­la ba­ba­ntue.

48 La­ye omni­ke­la­yo wa­ye­ba­ni­ke isi­bo­ni­so, esi­thi: Lo­wo engi­za­ma­nga, ngu­ye; li­mba­mbef.

49 Nja­lo wa­hle wa­so­nde­la ku­Je­su wa­thi: Mpi­lo enhle, Ra­big! Wa­se­ma­ngah.

50 UJe­su wa­se­si­thi ku­ye: Mnga­ne, ula­nde­nii? Ba­se­be­so­nde­la ba­mdu­me­la uJe­su nge­za­ndla, ba­mba­mba.

51 Fu­thi kha­nge­la, omu­nye wa­la­bo aba­be­lo­Je­suj we­lu­la isa­ndla, wa­kho­kha inke­mba ya­khe, wa­ga­dla ince­ku yo­mpri­sti omkhu­lu wa­qu­ma indle­be ya­yok.

52 UJe­su wa­se­si­thi ku­ye: Bu­yi­se­la inke­mba ya­kho enda­we­ni ya­yo; ngo­ba bo­nke aba­ba­mba inke­mba ba­za­bhu­bha nge­nke­mbal.

53 Ku­mbe uca­ba­nga uku­thi ngi­nge­mce­le uBa­ba yi­ni kha­the­si, fu­thi angi­ni­ke ama­bu­tho ama­khu­lu ezi­ngi­lo­sim edlu­la itshu­mi la­mbi­lin?

54 Pho inga­gcwa­li­se­ka nja­ni imi­bha­lo, uku­thi ku­me­le uku­thi ku­be nja­loo?

55 Nga­le­lo­ho­la uJe­su wa­thi ema­xu­kwi­ni: Li­phu­me nje­ngo­ku­ya­me­la­na lo­mpha­ngip yi­ni li­le­zi­nke­mba le­zi­ndu­ku uku­za­ngi­ba­mbaq? Be­ngi­hle­zi insu­ku nge­nsu­kur ethe­mpe­li­ni ngi­fu­ndi­sa, ko­dwa ka­li­ngi­ba­mba­ngas.

56 Ko­dwa ko­nke lo­khu kwe­nza­ke­le, uku­ze ku­gcwa­li­se­ke imi­bha­lo ya­ba­pro­fe­thit. Ba­se­be­mtshi­ya bo­nkeu aba­fu­ndi ba­ba­le­kav.

UJe­su upha­mbi ko­mpri­sti omkhu­lu

57 La­ba­be­mba­mbi­le uJe­su bamqhu­baw ba­mu­sa ku­Ka­ya­fa­si umpri­sti omkhu­lu, la­pho aba­be­bu­the­ne kho­na aba­bha­li la­ba­da­lax.

58 Ko­dwa uPe­tro wa­mla­nde­la ekha­tsha­na, kwa­ze kwa­ba se­gu­me­ni lo­mpri­sti omkhu­luy, nja­lo wa­nge­na pha­ka­thi wa­hla­la pha­nsi le­zi­nce­ku, uku­ze abo­ne isi­ci­noz.

59 Nja­lo aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­da­la lo­mpha­ka­thi wo­nke ba­di­nga ubu­fa­ka­zi ba­ma­nga obu­me­la­na lo­Je­su, uku­ze ba­mbu­la­lea,

60 ko­dwa ka­babu­tho­la­nga; la­nxa kwa­ve­la aba­fa­ka­zi aba­ne­ngi ba­ma­ngab, ababu­tho­la­ngac. Kwa­thi emva kwa­lo­kho kwa­ve­la aba­bi­li aba­fa­ka­zi ba­ma­ngad,

61 ba­thi: Lo wa­thi: Ngi­la­kho uku­di­li­za ithe­mpe­li li­ka­Nku­lu­nku­lue, nja­lo ngi­la­khe nge­nsu­ku ezi­nta­thuf.

62 Kwa­se­ku­su­ku­ma umpri­sti omkhu­lu wa­thi ku­ye: Ka­wu­phe­ndu­li lu­tho yi­ni? Ba­fa­ka­za­ni la­ba oku­me­la­na la­we?

63 Ko­dwa uJe­su wa­thu­lag. Umpri­sti omkhu­lu wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Ngi­ku­fu­ngi­sah ngo­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yo, uku­thi usi­tshe­le uku­thi ungu­Kri­stui, iNdo­da­na ka­Nku­lu­nku­luj.

64 UJe­su wa­thi ku­ye: Utshi­lo we­nak. Ko­dwa ngi­thi ki­ni: Ku­su­ke­la kha­the­si li­za­bo­na iNdo­da­na yo­mu­ntul ihle­zi nga­kwe­so­ku­ne­nem sa­ma­ndla isi­za phe­zu kwa­ma­ye­zi ezu­lun.

65 Umpri­sti omkhu­lu wa­se­da­bu­la ize­mba­tho za­kheo, wa­thi: Use­hla­mba­zi­le; si­sa­di­nge­la­ni aba­fa­ka­zi? Kha­nge­la­ni, kha­the­si se­li­yi­zwi­le inhla­mba ya­khe;

66 li­ca­ba­nga­ni? Ba­se­be­phe­ndu­la be­si­thi: Ule­ca­lap lo­ku­faq.

67 Ba­se­be­mkha­fu­le­la ama­the ebu­swe­nir ba­mdu­tshu­zas; la­ba­nyet ba­mwa­ka­lau,

68 ba­thi: Pro­fe­tha ki­thi, Kri­stu, ngu­ba­ni oku­tsha­yi­le­yov?

UPe­tro ula­ndu­la uJe­su

69 UPe­tro wa­ye­se­hle­zi nga­pha­ndlew egu­me­nix; kwa­se­ku­si­za ku­ye ince­ku­ka­zi ethi­le, ya­thi: La­we ubu­lo­Je­su we­Ga­li­liy.

70 Ko­dwa wa­phi­ka pha­mbi kwa­bo bo­nke, wa­thi: Ka­ngi­kwa­zi lo­kho oku­tsho­yo.

71 Kwa­thi ese­phu­ma esi­ya esa­ngwe­niz, enye ince­ku­ka­zi ya­mbo­na, ya­thi kwa­ba­be­kho­naa: La­ye lo ube­lo­Je­su we­Na­za­re­thab.

72 Wa­se­bu­ya ephi­ka nge­si­fu­ngo esi­thi: Ka­ngi­ma­zi lu­mu­ntu.

73 Kwa­thi emva kwe­si­kha­tsha­nac la­bo aba­be­mi kho­na ba­so­nde­la ba­thi ku­Pe­tro: Nge­qi­ni­so la­we ungo­wa­bod; ngo­ba lo­ku­khu­lu­ma kwa­khoe ku­ya­ku­ve­zaf.

74 Wa­se­qa­la uku­qa­le­ki­sa lo­ku­fu­nga esi­thi: Ka­ngi­ma­zi lu­mu­ntu. Nja­lo la­hle la­kha­la iqhu­de.

75 UPe­tro wa­se­khu­mbu­la ili­zwi li­ka­Je­su esi­thi ku­yeg: Li­nga­ka­kha­li iqhu­de, uza­ngi­phi­ka ka­tha­thu. Wa­se­phu­me­la nga­pha­ndle wa­kha­la ngo­ku­ba­ba­yoh.

UJe­su uni­ke­lwa ku­Pi­la­tu umbu­si

27Kwa­thi se­ku­si­le, bo­nke aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­da­la ba­ba­ntua ba­ce­bi­sa­na ngo­Je­su uku­thi ba­mbu­la­leb;

2 se­be­mbo­phi­le bamqhu­bac ba­mni­ke­lad ku­Po­nti­yu­si Pi­la­tue umbu­sif.

Uku­zi­bu­la­la ku­ka­Ju­da­si

3 Kwa­thi uJu­da­si owa­mni­ke­la­yo ese­bo­ni­le uku­thi ula­hli­weg, wa­zi­so­lah wa­bu­yi­se­la inhla­mvu ze­si­li­va ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu ku­ba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­da­lai,

4 wa­thi: Ngo­ni­le ngi­ni­ke­le iga­zi eli­nge­la­ca­laj. Ko­dwa bo­na ba­thi: Ku­la­ni la­thi? Zi­bo­ne­le we­na.

5 Wa­se­pho­se­la inhla­mvu ze­si­li­va ethe­mpe­li­ni, wa­su­ka; wa­ya­zi­pha­nye­kak.

6 Aba­pri­sti aba­khu­lu ba­se­be­tha­tha inhla­mvu ze­si­li­va ba­thi: Ka­ku­vu­nye­lwa uku­zi­fa­ka emni­ke­lwe­ni, ngo­ba zi­yi­nte­ngo ye­ga­zil.

7 Ba­se­be­ce­bi­sa­na ba­the­nga nga­zo isi­qi­nti so­mbu­mbim, si­be nge­so­ku­ngcwa­ba abe­zi­zwe.

8 Nga­kho le­so­si­qi­nti sa­thi­wa yi­si­qi­nti se­ga­zin, ku­ze ku­be la­mu­hlao.

9 Kwa­se­ku­gcwa­li­se­ka okwa­khu­lu­nywa ngu­mpro­fe­thi uJe­re­mi­yap, esi­thi: Ba­se­be­tha­tha inhla­mvu ze­si­li­va ezi­nga­ma­tshu­mi ama­tha­thu, inte­ngo ya­lo­wo owa­li­nga­ni­swa­yo, aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li aba­mli­nga­ni­sa­yo;

10 ba­se­be­ba­pha zo­na nge­nsi­mu yo­mbu­mbiq, nje­ngo­ba iNko­si ingi­la­yi­ler.

UJe­su upha­mbi ku­ka­Pi­la­tu

11 UJe­su wa­se­si­ma pha­mbi ko­mbu­si; umbu­si wa­se­mbu­za, wa­thi: We­na uyi­Nko­si ya­ma­Ju­da yi­nis? UJe­su wa­se­si­thi: Utshi­lo we­nat.

12 Kwa­thi nxa ese­ma­nga­le­lwe nga­ba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­da­la, ka­phe­ndu­la­nga lu­thou.

13 UPi­la­tu wa­se­si­thi ku­ye: Ka­wu­zwa yi­ni izi­nto ezi­nga­ka aba­zi­fa­ka­za nga­wev?

14 Ko­dwa ka­mphe­ndu­la­nga la­kwe­li­lo­dwa ili­zwiw, wa­ze wa­ma­nga­la ka­khu­lu umbu­si.

15 Fu­thi ngo­mkho­si umbu­si wa­ye­jwa­ye­le uku­khu­lu­le­la ixu­kux isi­bo­tshwa esi­so­dwa, eli­si­fu­na­yoy.

16 Nja­lo nga­le­so­si­kha­thi ba­be­le­si­bo­tshwa esi­du­mi­le­yo, esi­thi­wa ngu­Ba­ra­ba­siz.

17 Nga­kho se­be­bu­the­ne, uPi­la­tu wa­thi ku­bo: Li­tha­nda uku­thi ngi­li­khu­lu­le­le ba­ni, uBa­ra­ba­si, ku­mbe uJe­su othi­wa ngu­Kri­stu?

18 Ngo­ba wa­ye­kwa­zi uku­thi ba­mni­ke­le ngo­mo­na.

19 Kwa­thi ese­hle­zi esi­hla­lwe­ni so­kwa­hlu­le­laa, umka­khe wa­thu­me­la ku­ye, wa­thi: Unga­bi la­nda­ba la­lo­wo olu­ngi­le­yob; ngo­ba la­mu­hla ngi­hlu­phe­ki­le ka­khu­lu nga­ye ephu­tshe­nic.

20 Ko­dwa aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­da­la ba­nce­nga­na la­ma­xu­ku uku­thi ace­le uBa­ra­ba­si, ambhu­bhi­se uJe­sud.

21 Wa­se­phe­ndu­la umbu­si wa­thi ku­bo: Li­tha­nda uku­thi ngi­li­khu­lu­le­le ba­ni ku­la­ba aba­bi­li? Ba­se­be­si­thi: UBa­ra­ba­si.

22 UPi­la­tu wa­thi ku­bo: Pho ngi­me­nze­ni uJe­su othi­wa ngu­Kri­stu? Bo­nke ba­thi ku­ye: Ka­be­the­lwe.

23 Umbu­si wa­se­si­thi: Ngo­ba we­nze bu­bi ba­ni? Ko­dwa ba­me­me­za ka­khu­lu, ba­thi: Ka­be­the­lwe!

24 Kwa­thi uPi­la­tu ese­bo­ni­le uku­thi ka­ku­si­zi lu­tho, ko­dwa kwa­se­ku­qa­la ku­la­lo­khu uku­ba le­si­phi­thi­phi­thie, wa­tha­tha ama­nzi, wa­ge­za iza­ndla pha­mbi kwe­xu­kuf, wa­thi: Angi­la­ca­la nge­ga­zi la­lu­mu­ntu olu­ngi­le­yo; zi­bo­ne­le­ni li­nag.

25 Bo­nke aba­ntu ba­se­be­phe­ndu­la ba­thi: Iga­zi la­khe ka­li­be phe­zu kwe­thu la­phe­zu kwa­ba­ntwa­na be­thuh.

26 Wa­se­ba­khu­lu­le­la uBa­ra­ba­si; ko­dwa ese­mtsha­ye nge­si­swe­pu uJe­su wamni­ke­la uku­thi abe­the­lwei.

Abe­bu­tho ba­me­nza uJe­su inhle­ki­sa

27 Abe­bu­tho bo­mbu­si ba­se­be­mnge­ni­sa uJe­su endli­ni yo­mbu­sij, ba­qo­qe­la ku­ye ibu­tho lo­nkek;

28 ba­mhlu­bu­la, ba­mgqo­ki­sa ise­mba­tho esi­bo­mvul,

29 se­be­lu­ki­le umqhe­le wa­me­va, ba­me­the­sa wo­na ekha­nda, ba­mpha­thi­sa lo­mhla­nga esa­ndle­ni sa­khe so­ku­ne­ne; ba­gu­qa pha­mbi kwa­khem ba­mklo­lo­de­la, ba­thi: Ba­ye­the, Nko­si ya­ma­Ju­dan!

30 Ba­mkha­fu­le­la ama­theo, ba­tha­tha umhla­nga, ba­tsha­ya ikha­nda la­khe.

31 Se­be­mklo­lo­de­lep, ba­mhlu­bu­la ise­mba­tho, ba­mgqo­ki­sa izi­gqo­ko za­khe, ba­mqhu­ba uku­ze bambe­the­leq.

32 Kwa­thi se­be­phu­mar, ba­fi­ca umu­ntu we­Ku­re­nes, uSi­mo­ni nge­bi­zot; ba­mba­mba nga­ma­ndla lo­wo uku­thi athwa­le isi­pha­mba­no sa­kheu.

UJe­su esi­pha­mba­nwe­ni

33 Se­be­fi­ki­le enda­we­ni ethi­wa yi­Go­lgo­thav, oku­yi­ku­thi iNda­wo yo­kha­kha­yiw,

34 ba­mni­ka ivi­ni­gax eli­xu­tsha­ni­swe le­nyo­ngo uku­ze ali­na­the; ko­dwa ese­li­zwi­le ka­vu­ma­nga uku­na­thay.

35 Fu­thi se­be­mbe­the­le, ba­be­la­na ize­mba­tho za­khe, be­nza inka­tho yo­ku­pho­saz; uku­ze ku­gcwa­li­se­ke okwa­khu­lu­nywa ngu­mpro­fe­thi uku­thi: Ba­be­la­na ize­mba­tho za­mi, be­nza inka­tho yo­ku­pho­sa nge­si­gqo­ko sa­mia.

36 Nja­lo se­be­hla­la pha­nsi ba­mli­nda kho­nab.

37 Ba­be­ka nga­phe­zu kwe­kha­nda la­khe incwa­di ye­ca­la la­khe ilo­tshi­we uku­thic: LO NGU­JE­SU INKO­SI YA­MA­JU­DAd.

38 Kwa­se­ku­be­the­lwa aba­pha­ngi aba­bi­lie ka­nye la­ye, omu­nye nga­kwe­so­ku­ne­ne lo­mu­nye nga­kwe­so­kho­hlof.

39 La­ba­dlu­la­yog ba­mhla­mba­zah, be­ni­ki­na ama­kha­nda aboi,

40 be­si­thi: We­na odi­li­za ithe­mpe­li ula­khe nge­nsu­ku ezi­nta­thu, zi­si­ndi­sej; uba uyi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu, ye­hla esi­pha­mba­nwe­nik.

41 La­ngo­ku­nja­lo la­ba­pri­sti aba­khu­lu la­bo be­klo­lo­da ka­nye la­ba­bha­li la­ba­da­la ba­thil:

42 Wa­si­ndi­sa aba­nye, ye­na ange­zi­si­ndi­se. Uba eyi­Nko­si ya­koI­sra­ye­li, ke­hle kha­the­si esi­pha­mba­nwe­ni, fu­thi si­za­mkho­lwam.

43 Wa­the­mba ku­Nku­lu­nku­lu; ka­mkhu­lu­le kha­the­si, uba emtha­ndan. Ngo­ba wa­thi: Ngi­yi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­luo.

44 La­ba­pha­ngip aba­be­be­the­lwe ka­nye la­yeq ba­mya­ngi­sa ngo­ku­fa­na­na­yor.

Uku­fa ku­ka­Je­su

45 Nja­lo ku­su­ke­la nge­ho­la le­si­thu­pha kwa­ba lo­bu­mnya­ma emhla­be­ni wo­nke kwa­ze kwa­ba li­ho­la le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye*s;

46 se­ku­nga­ba li­ho­la le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nyet uJe­su wa­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu, wa­thi: "E­li, Eli, la­ma sa­ba­kta­niu?" Oku­yi­ku­thi: Nku­lu­nku­lu wa­mi, Nku­lu­nku­lu wa­mi, ungi­tshi­ye­le­niv?

47 Nja­lo aba­nye kwa­ba­be­mi kho­na be­si­zwa ba­thi: Lo ubi­za uE­li­ja.

48 Nja­lo omu­nye wa­bo wa­hle wa­gi­ji­ma, wa­tha­tha uzi­pho, walu­gcwa­li­sa nge­vi­ni­gaw, walu­hlo­ma emhla­nge­ni, wa­mni­ka uku­thi ana­thex.

49 Ko­dwa aba­nye ba­thi: Ye­ke­la­ni si­bo­ne uku­thi uE­li­ja uza­ku­za amsi­ndi­sey.

50 UJe­su wa­se­bu­ya eme­me­za nge­li­zwi eli­khu­luz wa­ni­ke­la umo­yaa.

51 Fu­thi kha­nge­la, ive­yi­li le­the­mpe­li la­da­tshu­lwa ince­zu ezi­mbi­li la­qa­la phe­zu­lu li­si­ya pha­nsib; lo­mhla­ba wa­za­ma­za­ma; la­ma­dwa­la aqhe­ke­ze­kac;

52 la­ma­ngcwa­ba avu­le­ka; le­zi­du­mbu ezi­ne­ngi za­ba­ngcwe­le aba­se­be­le­le za­vu­swad;

53 se­be­phu­mi­le ema­ngcwa­be­ni emva ko­ku­vu­ka kwa­khe ba­nge­na emzi­ni ongcwe­le, ba­bo­na­ka­la kwa­ba­ne­ngie.

54 Kwa­thi indu­na ye­khu­lu la­la­bo aba­be­la­yo be­li­nde uJe­suf, se­be­bo­ni­le uku­za­ma­za­ma ko­mhla­bag le­zi­nto eze­nze­ki­le­yo, be­sa­ba ka­khu­luh, ba­thi: Nge­qi­ni­so lo ube­yi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lui.

55 Kwa­ku­kho­na la­pho abe­si­fa­za­na aba­ne­ngi be­bu­ke­lej be­kha­tsha­nak, aba­be­mla­nde­le uJe­su be­ve­la eGa­li­lil, be­mnce­di­sam;

56 okwa­ku­kho­na pha­ka­thi kwa­bo oMa­ri­ya Ma­ga­da­le­nan, lo­Ma­ri­yao uni­na ka­Ja­ko­be lo­Jo­sep, lo­ni­na wa­ma­do­da­na ka­Ze­be­di­yaq.

Uku­ngcwa­tshwa ku­ka­Je­su

57 Kwa­thi se­ku­hlwi­ler, kwa­fi­ka umu­ntu ono­thi­le­yo eve­la eA­ri­ma­thi­yas, ibi­zo la­khe li­ngu­Jo­se­fa, owa­ye­ngu­mfu­ndi ka­Je­su la­yet;

58 ye­na wa­ya ku­Pi­la­tu, wa­ce­la isi­du­mbu si­ka­Je­su. UPi­la­tu wa­se­la­ya uku­thi isi­du­mbu a­si­ni­kweu.

59 UJo­se­fa wa­se­tha­tha isi­du­mbu wa­si­go­qe­la nge­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo eli­hla­mbu­lu­ki­le­yo,

60 wa­si­be­ka engcwa­be­ni la­khe eli­tshav, ela­li­gu­ji­we edwa­le­niw; wa­se­gi­qe­la ili­tshe eli­khu­lu emnya­ngo we­ngcwa­ba, wa­ha­mbax.

61 Fu­thi kwa­ku­kho­na la­pho uMa­ri­ya Ma­ga­da­le­nay, lo­mu­nye uMa­ri­ya, be­hle­zi ma­qo­nda­na le­ngcwa­baz.

62 La­ngo­su­ku olu­la­nde­la­yo, olu­la­nde­la olwa­ma­lu­ngi­se­le­loa, aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­Fa­ri­si ba­bu­tha­na ku­Pi­la­tu,

63 be­si­thi: Nko­si, si­ya­khu­mbu­la uku­thi lo­wo­mkho­hli­si esa­phi­la wa­thib: Emva kwe­nsu­ku ezi­nta­thu ngi­za­vu­kac.

64 Nga­kho la­ya uku­thi ingcwa­ba li­qi­ni­swe ku­ze ku­be lu­su­ku lwe­si­tha­thu; hle­zi aba­fu­ndi ba­khe ba­fi­ke ebu­su­ku ba­me­be, be­se­be­si­thi eba­ntwi­ni: Uvu­ki­le kwa­ba­fi­le­yo; ku­thi inko­hli­so yo­ku­ci­na ibe­mbi ku­le­yo­ku­qa­la.

65 UPi­la­tu wa­se­si­thi ku­bo: Li­la­ba­li­ndi; ha­mba­nid, lili­qi­ni­se nje­ngo­ku­bo­na kwe­nu.

66 Ba­ha­mba-ke ba­li­qi­ni­sa ingcwa­bae, be­li­pha­wu­la ili­tshef, be­la­ba­li­ndig.

Uku­vu­ka lo­ku­zi­bo­na­ka­li­sa ku­ka­Je­su

28Kwa­thi eku­phe­le­ni kwe­sa­ba­thaa, ema­da­bu­ka­ku­sa ku­si­ya osu­kwi­ni lo­ku­qa­la lwe­vi­kib, kwa­fi­ka uMa­ri­ya Ma­ga­da­le­nac, lo­mu­nye uMa­ri­ya, uku­za­bo­na ingcwa­bad.

2 Fu­thi kha­nge­la, kwa­ba kho­na uku­za­ma­za­ma ko­mhla­ba oku­khu­lue; ngo­ba ingi­lo­si ye­Nko­si ye­hla ive­la ezu­lwi­nif, ya­so­nde­la ya­gi­qa ili­tshe ya­li­su­sa emnya­ngo, ya­hla­la phe­zu kwa­log.

3 Lo­ku­bo­na­ka­la kwa­yo kwa­ku­nje­ngo­mba­neh, le­se­mba­tho sa­yo sa­si­mhlo­phe nje­nge­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yoi.

4 Aba­li­ndi ba­se­be­thu­thu­me­la ngo­ku­ye­sa­ba, ba­ba nje­nga­ba­fi­le­yoj.

5 Ko­dwa ingi­lo­si ya­phe­ndu­la ya­thi kwa­be­si­fa­za­na: Li­nge­sa­bi li­na; ngo­ba ngi­ya­zi uku­thi li­di­nga uJe­su obe­be­the­lwe;

6 ka­kho la­pha; ngo­ba uvu­ki­lek, nje­ngo­ku­tsho kwa­khe; wo­za­ni li­bo­ne inda­wo la­pho iNko­si ebi­le­le kho­na.

7 Ha­mba­ni ma­si­nya­ne li­tshe­le aba­fu­ndi ba­khe uku­thi uvu­ki­le kwa­ba­fi­le­yol; nja­lo kha­nge­la­ni, uza­la­ndu­le­la uku­ya eGa­li­lim; li­za­mbo­na kho­na; kha­nge­la­ni, se­ngi­li­tshe­li­le.

8 Ba­se­be­phu­ma engcwa­be­ni ngo­ku­pha­ngi­sa be­lo­kwe­sa­ba le­nto­ko­zo enku­lun, ba­gi­ji­ma ba­ya uku­bi­ke­la aba­fu­ndi ba­kheo.

9 Kwa­thi be­si­ya­tshe­la aba­fu­ndi ba­khe, fu­thi kha­nge­la, uJe­su wa­ba­hla­nga­be­za, wa­thi: Mpi­lo enhlep! Ba­se­be­so­nde­la ba­ba­mba inya­wo za­kheq, ba­mkho­nzar.

10 UJe­su wa­se­si­thi ku­bo: Li­nge­sa­bis; ha­mba­ni, li­bi­ke­le aba­fo­we­thut uku­thi ba­ye eGa­li­li, nja­lo ba­za­ngi­bo­na kho­nau.

11 Kwa­thi se­be­ha­mba, kha­nge­la, aba­nye ku­ba­li­ndi ba­ya emzi­ni ba­bi­ke­la aba­pri­sti aba­khu­lu ko­nke okwe­nza­ke­le­yov.

12 Se­be­bu­the­ne la­ba­da­la, be­nza ice­bo, ba­ni­ka abe­bu­tho ima­li ene­ngiw,

13 be­si­thi: Ka­li­bo­ku­thi: Aba­fu­ndi ba­khe be­ze ebu­su­ku ba­me­ba si­le­le thi­na.

14 Fu­thi uba lo­khu ku­zwa­ka­la ku­mbu­six, thi­na si­za­mnce­nga, si­le­nze li­nga­bi se­nka­tha­zwe­niy.

15 Ba­se­be­tha­tha ima­li be­nza nje­nga­lo­khu aba­be­ku­fu­ndi­si­we. La­le­li­li­zwi la­nda pha­ka­thi kwa­ma­Ju­daz ku­ze ku­be la­mu­hlaa.

Uku­la­ye­ze­la ko­ku­ci­na ku­ka­Je­su

16 Kwa­thi aba­fu­ndi aba­li­tshu­mi la­nye ba­ya eGa­li­li, enta­be­ni uJe­sub aye­ba­la­ye­le yo­nac;

17 se­be­mbo­ni­le ba­mkho­nzad; ko­dwa aba­nyee ba­tha­nda­bu­zaf.

18 UJe­su wa­se­so­nde­la wa­khu­lu­ma la­bo, esi­thi: Wo­nke ama­ndla aphi­we mi­na ezu­lwi­ni le­mhla­be­nig;

19 nga­kho ha­mba­nih le­nze izi­zwe zo­nke zi­be nga­ba­fu­ndii, li­ba­bha­bha­thi­zej ebi­zwe­ni li­ka­Yi­se le­le­Ndo­da­na le­li­ka­Mo­ya oNgcwe­lek;

20 li­ba­fu­ndi­se uku­gci­na ko­nke engi­li­la­ye kho­na; fu­thi kha­nge­la­ni, mi­na ngi­la­nil insu­ku zo­nke ku­ze ku­be se­ku­phe­le­ni kwe­si­kha­thi. Ame­nim.

IVA­NGE­LI ELA­LO­TSHWA

NGU­MA­RKO

Uku­fi­ka ku­ka­Je­su Kri­stu ku­ya­me­nye­ze­lwa ngu­Jo­ha­ne uMbha­bha­thi­zi

1Uku­qa­la kwe­va­nge­li li­ka­Je­su Kri­stu, iNdo­da­na ka­Nku­lu­nku­lua;

2 nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo ku­ba­pro­fe­thib uku­thi: Kha­nge­la, mi­na ngi­ya­thu­ma isi­thu­nywa sa­mi pha­mbi ko­bu­so ba­kho, esi­za­lu­ngi­sa indle­la ya­kho pha­mbi kwa­khoc.

3 Ili­zwi lo­me­me­za­yo enka­nga­la, li­thi: Lu­ngi­sa­ni indle­la ye­Nko­si; qo­ndi­sa­ni izi­ndle­dla­na za­yod.

4 Kwe­za uJo­ha­ne ebha­bha­thi­za enka­nga­la, etshu­ma­ye­la ubha­bha­thi­zo lo­ku­phe­ndu­ka ku­kho uku­the­the­le­lwa kwe­zo­noe,

5 kwa­phu­me­la ku­ye ili­zwe lo­nke le­Ju­di­ya, la­bo abe­Je­ru­sa­le­ma, ba­se­be­bha­bha­thi­zwa bo­nke ngu­ye emfu­le­ni iJo­da­ni, be­vu­ma izo­no za­bo.

6 Fu­thi uJo­ha­ne wa­ye­mbe­the ubo­ya be­ka­me­la, elo­zwe­zwe lwe­si­khu­mba ekha­lwe­ni lwa­khe, wa­ye­si­dla inte­the lo­lu­ju lwe­ga­nga.

7 Wa­tshu­ma­ye­la, esi­thi: Ola­ma­ndla ku­la­mi uye­za emva kwa­mi, engi­nga­fa­ne­le uku­kho­tha­ma ngi­thu­ku­lu­le umchi­lo wa­ma­nya­the­la akhef.

8 Mi­na isi­bi­li ngi­li­bha­bha­thi­ze nga­ma­nzi; ko­dwa ye­na uza­li­bha­bha­thi­za ngo­Mo­ya oNgcwe­le.

Uku­bha­bha­thi­zwa ku­ka­Je­su

9 Kwa­se­ku­si­thi nga­le­zo­nsu­kug kwa­fi­ka uJe­su eve­la eNa­za­re­tha ye­Ga­li­lih, wa­bha­bha­thi­zwa ngu­Jo­ha­ne eJo­da­ni.

10 We­ne­la uku­khu­phu­ka ema­nzi­ni, wa­bo­na ama­zu­lu eqhe­ke­ze­ka, lo­Mo­ya ku­nga­thi li­ju­ba ese­hle­la phe­zu kwa­khe;

11 kwa­se­ku­si­za ili­zwi li­ve­la ema­zu­lwi­ni, la­thi: We­na uyi­Ndo­da­na ya­mi etha­nde­ka­yo, engi­tho­ko­za nga­yo.

Uku­li­ngwa ku­ka­Je­su

12 Nja­lo uMo­yai wa­hle wa­mqhu­be­la enka­nga­laj.

13 Wa­ye­kho­na-ke la­pho enka­nga­la insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne eli­ngwa ngu­Sa­tha­ne, wa­ye­le­zi­lo, ingi­lo­si za­se­zi­mnce­da.

UJe­su uqa­la uku­tshu­ma­ye­la

14 Kwa­thi emva ko­ku­ni­ke­lwa ku­ka­Jo­ha­nek, uJe­su wa­fi­ka eGa­li­li, etshu­ma­ye­la iva­nge­li lo­mbu­so ka­Nku­lu­nku­lul,

15 wa­se­si­thi: Isi­kha­thi si­gcwa­li­se­ki­lem, nja­lo umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu usu­so­nde­le; phe­ndu­ka­ni, li­kho­lwe iva­nge­lin.

Uku­bi­zwa kwa­ba­fu­ndi ba­ku­qa­la

16 Kwa­thi eha­mba­ha­mba elwa­ndle lwe­Ga­li­li wa­bo­na uSi­mo­ni loA­ndre­ya umfo­wa­bo, be­pho­se­la imbu­le olwa­ndle; ngo­ba ba­be­nga­ba­go­li be­nhla­nzio.

17 UJe­su wa­se­si­thi ku­bo: Ngi­la­nde­la­ni, ngi­za­le­nza li­be nga­ba­go­li ba­ba­ntu.

18 Nja­lo ba­hle ba­tshi­ya ama­mbu­le abo, ba­mla­nde­la.

19 Ese­qhu­be­ke iba­nga­na esu­ka la­pho, wa­bo­na uJa­ko­be oka­Ze­be­di­ya, lo­Jo­ha­ne umfo­wa­bo, la­bo ba­be­se­mkhu­nji­ni be­lu­ngi­sa ama­mbu­le abo.

20 Nja­lo wa­hle wa­ba­bi­za; ba­se­be­tshi­ya uyi­se uZe­be­di­ya emkhu­nji­ni le­zi­qa­tshwa, ba­su­ka ba­mla­nde­la.

Uku­si­li­swa kwe­zi­gu­la­ne eKa­pe­na­wu­me

21 Ba­se­be­nge­na eKa­pe­na­wu­mep; kwa­thi nge­sa­ba­tha wa­hle wa­nge­na esi­na­go­ge­ni, wa­fu­ndi­saq.

22 Ba­se­be­ba­ba­za nge­mfu­ndi­so ya­kher; ngo­ba wa­ba­fu­ndi­sa nje­ngo­la­ma­ndla, nja­lo ku­nge­nje­nga­ba­bha­lis.

23 Fu­thi kwa­ku­kho­na esi­na­go­ge­ni la­bo umu­ntu owa­ye­lo­mo­ya ongco­li­le­yo, wa­se­me­me­za,

24 wa­thi: Ye­ke­la, si­la­ni la­we, Je­su we­Na­za­re­tha? Uze uku­si­bhu­bhi­sa yi­nit? Ngi­ya­kwa­zi we­na uku­thi ungu­ba­niu: ONgcwe­le ka­Nku­lu­nku­luv.

25 UJe­su wa­se­mkhu­zaw, wa­thix: Thu­la, uphu­me ku­yey.

26 Fu­thi umo­ya ongco­li­le­yo emhlu­ku­lu­za ekha­la nge­li­zwi eli­khu­lu, wa­phu­ma ku­yez.

27 Ba­se­be­ma­nga­la bo­nke, ba­ze ba­bu­za­na, ba­thi: Ku­yi­ni lo­khu? Yi­mfu­ndi­so ba­ni entsha le, uku­thi nga­ma­ndla uya­la­ya la­bo­mo­ya aba­ngco­li­le­yo, fu­thi ba­mla­le­le.

28 Nja­lo ya­hle ya­phu­ma indu­me­la ya­khe esi­ga­be­ni so­nke se­Ga­li­li esi­zi­nge­le­ze­le­yo.

Uni­na­za­la ka­Pe­tro la­ba­nye aba­gu­la­yo ba­ya­si­li­swa

29 Nja­lo ba­hle ba­phu­maa esi­na­go­ge­ni, ba­nge­na endli­ni ka­Si­mo­ni loA­ndre­ya, ka­nye lo­Ja­ko­be lo­Jo­ha­neb.

30 Fu­thi uni­na­za­la ka­Si­mo­ni wa­ye­le­le elo­qhu­qho, nja­lo ba­hle ba­mtshe­la nga­yec;

31 wa­se­so­nde­la, wa­ba­mba isa­ndla sa­khe wa­mvu­sa; fu­thi uqhu­qho lwa­hle lwa­mye­ke­la, wa­ba­se­be­nze­la.

32 Kwa­thi se­ku­hlwi­le, ila­nga se­li­tsho­na, ba­le­tha ku­ye bo­nke aba­gu­la­yo la­ba­be­nge­nwe nga­ma­di­mo­nid;

33 nja­lo umu­zi wo­nke wa­wu­bu­the­ne emnya­ngoe.

34 Wa­se­si­li­sa aba­ne­ngi aba­be­gu­la izi­fo ezi­tshi­ye­ne­yo, wa­khu­pha ama­di­mo­ni ama­ne­ngif, ko­dwa ka­vu­me­la­nga ama­di­mo­ni uku­thi akhu­lu­meg, ngo­ba aye­ma­zi.

UJe­su uya­khu­le­ka; uya­su­ka eKa­pe­na­wu­me

35 Nja­lo eku­se­ni ku­se­se­mnya­ma ka­khu­lu wa­vu­ka wa­phu­mah, wa­ya enda­we­ni eyi­nka­nga­lai, wa­khu­le­ka kho­naj.

36 USi­mo­ni la­ba­be­la­ye ba­se­be­mdi­ngi­si­sa;

37 se­be­mtho­li­le ba­thi ku­ye: Bo­nke ba­ya­ku­di­nga.

38 Wa­se­si­thi ku­bo: Asi­ye emi­zi­ni ese­du­ze, uku­ze ngi­tshu­ma­ye­le la­kho­na; ngo­ba ngi­phu­me­le lo­khuk.

39 Wa­se­tshu­ma­ye­la ema­si­na­go­ge­ni abo ku­lo lo­nke ele­Ga­li­li, ekhu­pha ama­di­mo­nil.

UJe­su usi­li­sa umle­phe­ro

40 Kwa­se­ku­fi­ka ku­ye umle­phe­ro, emnce­ngam egu­qa nga­ma­do­lo pha­mbi kwa­khen, esi­thi ku­ye: Alu­ba utha­nda, unga­ngi­hla­mbu­lu­la.

41 UJe­su wa­se­si­ba le­si­he­lo, we­lu­la isa­ndla, wa­mthi­nta, wa­thi ku­ye: Ngi­ya­tha­nda, hla­mbu­lu­ka;

42 ese­khu­lu­mi­le ba­hle ba­su­ka ubu­le­phe­ro ku­ye, wa­hla­nju­lu­lwa.

43 Wa­se­mla­yi­si­sao, wa­hle wa­mye­ke­la wa­ha­mba,

44 esi­thi ku­ye: Kha­nge­la unga­tshe­li mu­ntu ulu­tho; ko­dwa ha­mba, uzi­ve­ze ku­mpri­sti, uni­ke­le ngo­ku­hla­nju­lu­lwa kwa­kho lo­kho uMo­zi­si aku­la­ya­yo, ku­be yi­bu­fa­ka­zi ku­bop.

45 Ko­dwa ye­na ese­phu­mi­le wa­qa­la uku­tshu­ma­ye­la ka­khu­luq wa­lwa­ndi­sa uda­bar, kwa­ze kwa­thi wa­ye­nga­se­la­kho uku­nge­na emzi­ni oba­la, ko­dwa wa­ye­nga­pha­ndle ezi­nda­we­ni ezi­zi­nka­nga­las; be­za ku­ye be­ve­la enhla­ngo­thi­ni zo­nket.

UJe­su usi­li­sa umu­ntu oyi­si­go­ga

2Nja­lo wa­bu­ya wa­nge­na eKa­pe­na­wu­mea emva kwe­zi­nsu­kub; kwa­se­ku­zwa­ka­la uku­thi use­ndli­nic.

2 Nja­lo kwa­hle kwa­bu­tha­na aba­ne­ngi, akwa­za­be ku­sa­ba le­nda­wo yabod, ngi­tsho la­nga­se­mnya­ngo; wa­se­khu­lu­ma ili­zwi ku­bo.

3 Ba­se­be­si­za ku­ye, be­le­tha oyi­si­go­ga, ethwe­lwe nga­ba­nee.

4 Ba­be­nge­la­ku­so­nde­la ku­ye nge­nxa ye­xu­ku, ba­vu­laf upha­hla la­pho aye­kho­na, ba­thi se­belu­bho­bo­zi­le be­hli­sa ica­nsi ale­le ku­lo oyi­si­go­gag.

5 Nja­lo uJe­su ebo­na ukho­lo lwa­bo wa­thi ko­yi­si­go­ga: Mntwa­na, izo­no za­kho uzi­the­the­le­lweh.

6 Ko­dwa aba­nye ba­ba­bha­li aba­be­hle­zi la­pho, ba­na­ka­na enhli­zi­ywe­ni za­boi, ba­thi:

7 Ukhu­lu­me­la­ni inhla­mba enje lo? Ngu­ba­ni onga­the­the­le­la izo­no nga­pha­ndle ko­ye­dwa, uNku­lu­nku­luj?

8 Nja­lo kho­no­kho ekwa­zi uJe­su emo­ye­ni wa­khe uku­thi ba­be­na­ka­na nja­lo pha­ka­thi kwa­bo, wa­thi ku­bo: Li­na­ka­ne­la­ni izi­nto le­zi enhli­zi­ywe­ni ze­nuk?

9 Yi­ku­phi oku­lu­la, uku­thi ko­yi­si­go­ga: Izo­no za­kho uzi­the­the­le­lwel, ku­mbe uku­thi: Su­ku­ma, utha­the ica­nsi la­kho, uha­mbe?

10 Ko­dwa uku­ze la­zi uku­thi iNdo­da­na yo­mu­ntu ila­ma­ndla oku­the­the­le­la izo­no emhla­be­ni (wa­thi ko­yi­si­go­ga):

11 Ngi­thi ku­we: Su­ku­ma utha­the ica­nsi la­kho, uye endli­ni ya­kho.

12 Nja­lo wa­hle wa­su­ku­ma, wa­tha­tha ica­nsi, wa­phu­ma pha­mbi kwa­bo bo­nke; ba­ze ba­ma­nga­la bo­nkem, ba­mdu­mi­sa uNku­lu­nku­lu, be­si­thi: Ka­si­za­nge si­ku­bo­ne oku­nje.

Uku­bi­zwa ku­ka­Le­vi

13 Wa­se­bu­ya esi­ya elwa­ndle, ixu­ku lo­nke la­se­li­si­za ku­ye, wa­se­ba­fu­ndi­san.

14 Ese­dlu­la wa­bo­na uLe­vi okaA­lfe­wu ehle­zi endli­ni yo­ku­the­li­se­la, wa­se­si­thi ku­ye: Ngi­la­nde­la. Wa­se­su­ku­ma wa­mla­nde­lao.

15 Kwa­se­ku­si­thi ehle­zi endli­ni ya­khe, la­ba­the­li­si aba­ne­ngi le­zo­ni ba­hla­la eku­dle­ni lo­Je­su la­ba­fu­ndi ba­khep; ngo­ba ba­be­ba­ne­ngi, nja­lo be­mla­nde­la.

16 Kwa­thi aba­bha­li la­ba­Fa­ri­si, be­mbo­na esi­dla la­ba­the­li­si le­zo­ni, ba­thi ku­ba­fu­ndi ba­khe: Ku­nga­ni esi­dla ena­tha la­ba­the­li­si le­zo­ni?

17 Kwa­thi uJe­su ese­zwi­le wa­thi ku­bo: Aba­phi­li­le­yo ka­ba­di­ngi me­la­phi, ko­dwa la­bo aba­gu­la­yo. Ka­ngi­za­nga uku­bi­za aba­lu­ngi­le­yo, ko­dwa izo­ni zi­ze eku­phe­ndu­ke­ni.

Uku­zi­la uku­dla

18 Nja­lo aba­fu­ndi ba­ka­Jo­ha­ne la­ba­ba­Fa­ri­si ba­be­zi­la uku­dla; ba­se­be­si­za ba­thi ku­ye: Ku­nga­ni aba­fu­ndi ba­ka­Jo­ha­ne la­ba­ba­Fa­ri­si be­zi­la uku­dla, ko­dwa aba­fu­ndi ba­kho be­nga­zi­li uku­dlaq?

19 UJe­su wa­se­si­thi ku­bo: Ama­do­da­na endlu yo­mthi­mba anga­zi­la yi­ni uku­dla, umye­ni ese­la­wo? Ange­zi­le, ingqe nge­si­kha­thi umye­ni ese­la­wo;

20 ko­dwa zi­za­fi­ka insu­ku la­pho umye­ni aza­su­swa ku­wo, nja­lo kho­na aza­zi­la uku­dla nga­le­zo­nsu­kur.

21 Fu­thi ka­kho othu­nge­la isi­chi­bi se­le­mbu eli­nga­ka­fi­nye­li ese­mba­thwe­ni esi­da­la; uba-ke ku­nge­nja­lo oku­be­ke­lwe­yo ku­da­bu­ke ki­so, oku­tsha kwe­si­da­la, ku­qhe­le uku­da­bu­ka.

22 Fu­thi ka­kho othe­la iwa­yi­ni eli­tsha emi­go­dle­ni emi­da­la; uba-ke ku­nge­nja­lo iwa­yi­ni eli­tsha li­da­bu­la imi­go­dla, li­chi­the­ke iwa­yi­ni le­mi­go­dla yo­na­ka­le; ko­dwa iwa­yi­ni eli­tsha li­me­le li­fa­kwe emi­go­dle­ni emi­tsha.

UJe­su ucha­si­sa umla­yo we­sa­ba­tha

23 Kwa­se­ku­si­thi eda­bu­la ema­si­mi­ni ama­be­le nge­sa­ba­thas, aba­fu­ndi ba­khe ba­se­be­qa­la uku­kha izi­khwe­bu be­ha­mbat.

24 Aba­Fa­ri­si ba­se­be­si­thi ku­ye: Kha­nge­la, ku­nga­ni be­se­nza lo­kho oku­nga­vu­nye­lwa­yo nge­sa­ba­tha?

25 Ye­na wa­se­si­thi ku­bo: Ka­li­za­nge li­ba­le yi­ni uDa­vi­da akwe­nza­yo, mhla eswe­le, ela­mbi­le, ye­na la­ba­be­la­ye?

26 Uku­thi wa­ya­nge­na nja­ni endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu esi­kha­thi­ni uA­bhi­ya­tha engu­mpri­sti omkhu­luu, wa­dla izi­nkwa zo­ku­bu­ki­swa ezi­nga­vu­nye­lwa uku­dli­wa nga­pha­ndle kwa­ba­pri­sti, wa­ba­ni­ka la­ba­be­la­ye?

27 Wa­se­si­thi ku­bo: Isa­ba­tha le­nzi­wa nge­nxa yo­mu­ntu, nja­lo umu­ntu kenzi­wa­nga nge­nxa ye­sa­ba­thav;

28 nga­kho iNdo­da­na yo­mu­ntu iyi­Nko­si le­ye­sa­ba­thaw.

UJe­su usi­li­sa nge­sa­ba­tha

3Wa­se­bu­ya enge­naa esi­na­go­ge­ni, nja­lo kwa­ku­kho­na la­pho umu­ntu ole­sa­ndla esi­tshwa­bhe­ne­yob.

2 Ba­se­be­mqa­phe­la uku­thi uza­msi­li­sa nge­sa­ba­thac, uku­ze ba­mbe­ke ica­lad.

3 Wa­se­si­thi ku­mu­ntu ole­sa­ndla esi­tshwa­bhe­ne­yo: Su­ku­ma uye pha­ka­thi.

4 Wa­thi ku­bo: Ku­vu­nye­lwe yi­ni nga­ma­sa­ba­tha ukwe­nza oku­lu­ngi­le­yo, ku­mbe ukwe­nza oku­bi? Uku­si­ndi­sa impi­lo, ku­mbe uku­bu­la­la? Ko­dwa ba­thu­la.

5 Wa­se­ba­tha­la­za ngo­ku­thu­ku­the­la, eda­bu­ki­le ngo­bu­lu­khu­ni be­nhli­zi­yo ya­boe, wa­thi ku­mu­ntu: Ye­lu­la isa­ndla sa­kho. Wa­se­lu­la, isa­ndla sa­khe sa­se­si­si­li­swa sa­phi­la nje­nge­si­nye.

6 Ba­se­be­phu­ma aba­Fa­ri­si ba­hle ba­ce­bi­sa­na la­ba­ka­He­ro­di be­me­la­ne la­ye, uku­thi ba­nga­mbu­la­la nja­nif.

UJe­su usi­li­sa aba­nye aba­ntu

7 Ko­dwa uJe­su wa­su­ka wa­ha­mba la­ba­fu­ndi ba­khe nga­se­lwa­ndleg; ixu­ku eli­khu­lu la­se­li­mla­nde­la li­ve­la eGa­li­lih, le­Ju­di­ya;

8 le­Je­ru­sa­le­mai, leI­du­mi­ya, la­nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­nij, la­be­mi­ma­ngwe­ni ye­Ti­re le­Si­do­nik, ixu­ku eli­khu­lu, se­li­zwi­le izi­nto ezi­nku­lu abe­ze­nza, le­za ku­ye.

9 Wa­se­tshe­la aba­fu­ndi ba­khe uku­thi umko­lo umli­nde­le nge­nxa ye­xu­ku, uku­ze li­nga­mci­nde­ze­lil.

10 Ngo­ba wa­ye­si­li­sa aba­ne­ngi, ba­ze ba­we­la phe­zu kwa­khe bo­nke aba­le­zi­fom, uku­ze ba­mthi­nten.

11 Fu­thi omo­ya aba­ngco­li­le­yo, be­mbo­na, ba­be­si­wa pha­nsi pha­mbi kwa­kheo, be­kha­la be­si­thi: We­na uyi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lup.

12 Wa­se­ba­la­yi­si­sa ka­khu­lu uku­thi ba­nga­mve­ziq.

Uku­khe­thwa kwa­ba­pho­sto­li

13 Wa­se­se­nyu­ke­la enta­be­ni, wa­bi­ze­la ku­ye la­bo aye­ba­fu­na ye­nar; ba­se­be­si­za ku­ye.

14 Wa­se­mi­sa aba­li­tshu­mi la­mbi­li, uku­ze ba­be la­ye, lo­ku­ze aba­thu­me uku­ya­tshu­ma­ye­la,

15 fu­thi ba­be la­ma­ndla okwe­la­pha imi­khu­hla­ne, la­wo­ku­khu­pha ama­di­mo­ni.

16 Lo­Si­mo­ni wa­mu­tha ibi­zo lo­ku­thi ngu­Pe­tro;

17 lo­Ja­ko­be oka­Ze­be­di­ya, lo­Jo­ha­ne umfo­wa­bo ka­Ja­ko­bes; wa­ba­tha ama­bi­zo wa­thi ngo­Bo­wa­ne­ge­si, oku­yi­ku­thi, ama­do­da­na omdu­mo;

18 loA­ndre­ya, lo­Fi­li­phu, lo­Ba­rto­lo­me­wu, lo­Ma­the­wu, lo­To­ma­si, lo­Ja­ko­be okaA­lfe­wut, lo­Ta­de­wu, lo­Si­mo­ni umKha­na­ni,

19 lo­Ju­da­si uI­ska­ri­yo­thi, la­ye owa­mni­ke­la­you. Ba­se­be­nge­na endli­niv.

Iso­no so­ku­hla­mba­za

20 Ixu­ku la­se­li­bu­tha­na fu­thi, kwa­ze kwa­thi bo­na aba­sa­za­nge be­ne­li­se lo­ku­dla isi­nkwaw.

21 Kwa­thi aba­ki­bo se­be­zwi­le lo­khu ba­phu­ma uku­ya­mba­mba; ngo­ba ba­thix: Uya­hla­nyay.

22 La­ba­bha­li aba­ve­la eJe­ru­sa­le­ma ba­thiz: Ulo­Bhe­le­ze­bhu­le, lo­ku­thi: Ukhu­pha ama­di­mo­ni nge­nko­si ya­ma­di­mo­nia.

23 Wa­se­ba­bi­ze­la ku­ye, wa­thi ku­bo nge­mi­fa­ne­ki­so: USa­tha­ne anga­khu­pha nja­ni uSa­tha­ne?

24 Fu­thi uba umbu­so we­hlu­ke­ne ume­le­ne la­wo ngo­kwa­wo, lo­wo­mbu­so unge­me.

25 Le­ndlu uba ye­hlu­ke­ne ime­la­na la­yo ngo­kwa­yo, le­yo­ndlu inge­me.

26 Lo­Sa­tha­ne uba ezi­vu­ke­la ye­na, ahlu­ka­ne, ange­me, ko­dwa uya­phe­la.

27 Ka­kho onga­nge­na endli­ni ye­si­qhwa­ga, apha­nge impa­hla ya­so, uba enga­si­bo­phi isi­qhwa­ga ku­qa­la, abe­se­pha­nga indlu ya­sob.

28 Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Zo­nke izo­no zi­za­the­the­le­lwa ku­ba­ntwa­na ba­ba­ntu, le­zi­nhla­mba lo­ba zi­phi aba­hla­mba­za nga­zo;

29 ko­dwa lo­ba ngu­ba­ni ohla­mba­za eme­le­ne lo­Mo­ya oyi­Ngcwe­le, ka­la­ku­the­the­le­lwa la­ni­nic, ko­dwa ule­ca­la lo­ku­la­hlwa oku­la­pha­ka­de;

30 ngo­ba ba­thi: Ulo­mo­ya ongco­li­le­yod.

Izi­hlo­bo zi­ka­Je­su ezi­yi­zo

31 Kwa­se­ku­fi­kae aba­fo­wa­bo lo­ni­na, be­ma nga­pha­ndle ba­thu­me­la ku­ye, be­mbi­zaf.

32 Nja­lo ixu­ku la­li­hle­zi li­mpha­hli­le; ba­se­be­si­thi ku­ye: Kha­nge­la, unyo­ko la­ba­fo­we­nu ba­pha­ndle ba­ya­ku­di­nga.

33 Wa­se­ba­phe­ndu­la wa­thi: Ngu­ba­ni uma­ma ku­mbe aba­fo­we­thu?

34 Wa­se­tha­la­za la­bo aba­be­hle­zi be­mpha­hli­le, wa­thi: Kha­nge­la­ni uma­ma la­ba­fo­we­thu.

35 Ngo­ba lo­ba ngu­ba­ni owe­nza inta­ndo ka­Nku­lu­nku­lu, ngu­ye ongu­mfo­we­thu lo­da­de­we­thu lo­ma­ma.

Umfa­ne­ki­so wo­mhla­nye­li

4Wa­se­bu­ya wa­qa­la uku­fu­ndi­sa nga­se­lwa­ndle; kwa­se­ku­bu­tha­na ku­ye ixu­ku eli­khu­lua, wa­ze wa­nge­na emkhu­nji­ni wa­hla­la olwa­ndle; nja­lo ixu­ku lo­nke la­li­se­mhla­ba­thi­ni nga­se­lwa­ndleb.

2 Wa­se­ba­fu­ndi­sa izi­nto ezi­ne­ngi nge­mi­fa­ne­ki­so, le­ku­fu­ndi­se­ni kwa­khe wa­thi ku­boc:

3 La­le­la­ni; kha­nge­la­ni, kwa­phu­ma umhla­nye­li uku­ya­hla­nye­la.

4 Kwa­se­ku­si­thi eku­hla­nye­le­ni, enye ya­we­la ece­le­ni kwe­ndle­la, kwa­se­ku­fi­ka inyo­ni ze­zu­lu za­yi­dla za­yi­qe­da.

5 Ko­dwa enye ya­we­la emhla­ba­thi­ni ola­ma­tshe, la­pho eya­yi­nge­la­mhla­ba­thi omne­ngi kho­na; fu­thi ya­hle ya­mi­la, ngo­ba ya­yi­nge­la­ku­tsho­na ko­mhla­ba­thi;

6 kwa­thi eku­phu­me­ni kwe­la­nga ya­ha­ngu­lwa ya­bu­na ngo­ba ya­yi­nge­la­mpa­nde.

7 Enye ya­si­we­la eme­ve­ni, ame­va ase­khu­la, ayi­mi­nya­ni­sa, fu­thi ayi­the­la­nga isi­the­lo.

8 Nja­lo enye ya­we­la emhla­ba­thi­ni omu­hle; ya­the­la isi­the­lo esa­khu­la­yo sa­nda, ya­za­la enye ama­tshu­mi ama­tha­thu, le­nye ama­tshu­mi ayi­si­thu­pha, le­nye ikhu­lu.

9 Wa­se­si­thi ku­bo: Ole­ndle­be zo­ku­zwa, ake­zwe.

Umse­be­nzi we­mi­fa­ne­ki­so

10 Kwa­thi ese­ye­dwa, la­bo aba­be­mpha­hli­le ka­nye la­ba­li­tshu­mi la­mbi­li ba­mbu­za ngo­mfa­ne­ki­so.

11 Wa­se­si­thi ku­bo: Ku­phi­we ki­ni ukwa­zi imfi­hlo yo­mbu­so ka­Nku­lu­nku­lu; ko­dwa la­bo aba­nga­pha­ndled be­nze­lwa izi­nto zo­nke nge­mi­fa­ne­ki­so;

12 uku­ze be­bo­na ba­bo­ne, ba­nga­bo­ni­si­si; nja­lo be­si­zwa be­zwe, ba­nga­qe­di­si­si; hle­zi lo­ba ni­ni ba­phe­ndu­ke, ba­the­the­le­lwe izo­no za­boe.

Uku­cha­si­swa ko­mfa­ne­ki­so wo­mhla­nye­li

13 Wa­se­si­thi ku­bo: Ka­li­wa­zi lu­mfa­ne­ki­so yi­ni? Pho li­za­ya­zi nja­ni imi­fa­ne­ki­so yo­nke?

14 Umhla­nye­li uhla­nye­la ili­zwi.

15 Nja­lo aba­se­ce­le­ni kwe­ndle­la, yi­la­bo la­pho oku­hla­nye­lwa kho­na ili­zwi, fu­thi nxa be­li­zwa, uSa­tha­ne ahle afi­ke ali­su­se ili­zwi eli­hla­nye­lwe enhli­zi­ywe­ni za­bo.

16 La­la­bo ngo­ku­nja­lo aba­hla­nye­lwe emhla­ba­thi­ni ola­ma­tshe, aba­thi, la­pho be­si­zwa ili­zwi, ba­hle ba­le­mu­ke­le nge­nto­ko­zo,

17 nja­lo ka­ba­la­mpa­nde pha­ka­thi kwa­bo, ko­dwa ba­hla­la okwe­si­kha­thi; ku­thi se­ku­fi­ka inka­tha­zo ku­mbe uku­zi­nge­lwa nge­nxa ye­li­zwi, ba­hle ba­khu­be­ke.

18 La­la­ba yi­la­bo aba­hla­nye­lwe eme­ve­ni, aba­li­zwa­yo ili­zwi,

19 ko­dwa impi­se­ke­lo ya­lu­mhla­ba, le­nko­hli­so ye­no­tho, le­nka­nu­ko ye­zi­nye izi­nto ku­nge­ne ku­mi­nya­ni­se ili­zwi, fu­thi ibe inga­sa­the­li.

20 La­la­ba yi­la­bo aba­hla­nye­lwe emhla­ba­thi­ni omu­hle, aba­thi be­li­zwi­le ili­zwi, bale­mu­ke­le, ba­the­le, enye ama­tshu­mi ama­tha­thu, le­nye ama­tshu­mi ayi­si­thu­pha, le­nye ikhu­luf.

Umfa­ne­ki­so we­si­ba­ne lo­we­nhla­nye­lo

21 Wa­se­si­thi ku­bo: Ka­nti isi­ba­ne si­le­thwa uku­ze si­be­kwe nga­pha­nsi kwe­si­tsha ku­mbe nga­pha­nsi ko­mbhe­da? Angi­thi uku­ze si­be­kwe esi­qo­ba­ne­ni se­si­ba­neg?

22 Ngo­ba ka­ku­kho oku­fi­hli­we­yo oku­nga­yi­ku­bo­na­ka­li­swa; aku­kho okwe­nze­ka ku­be yi­mfi­hlo, ko­dwa uku­ze ku­be so­ba­lah.

23 Nxa umu­ntu ele­ndle­be zo­ku­zwa ake­zwei.

24 Wa­se­si­thi ku­bo: Qa­phe­li­sa­ni eli­ku­zwa­yoj. Nge­si­li­nga­ni­so eli­li­nga­ni­sa nga­so li­za­li­nga­ni­se­lwa nga­so, nja­lo li­na eli­zwa­yo li­za­phi­wa ngo­kwe­nge­ze­le­lwe­yok.

25 Ngo­ba lo­ba ngu­ba­ni ola­kho, uza­phi­wa; ko­dwa lo­ba ngu­ba­ni onge­la­kho, uza­kwe­mu­kwa la­lo­kho ala­khol.

26 Wa­se­si­thi: Unja­lo umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu, nje­ngo­ku­ba nxa umu­ntu epho­sa inhla­nye­lo emhla­ba­thi­ni,

27 nja­lo ala­le abe­se­vu­ka ebu­su­ku le­mi­ni, le­nhla­nye­lo imi­le nja­lo ikhu­le, ye­na ka­kwa­zi uku­thi nja­ni.

28 Ngo­ba umhla­ba­thi uya­the­la ngo­kwa­wo, ku­qa­la usu­ngu­lo, ku­la­nde­le isi­khwe­bu, ku­la­nde­le ama­be­le aphe­le­le­yo esi­khwe­tshi­nim.

29 Ko­dwa nxa se­si­vu­thi­we isi­the­lo, uhle athu­me­ze isi­ke­lan, ngo­ba uku­vu­na se­ku­fi­ki­leo.

30 Wa­thi fu­thip: Si­za­wu­fa­na­ni­sa la­ni umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu? Ku­mbe si­za­wu­fa­na­ni­sa ngo­mfa­ne­ki­so ba­ni?

31 Unje­ngo­hla­mvu lwe­ma­si­te­di, olu­thi nxa se­lu­hla­nye­lwe emhla­ba­thi­ni, lu­nci­nya­ne ku­la­zo zo­nke inhla­mvu ezi­se­mhla­be­niq;

32 nja­lo nxa se­lu­hla­nye­lwe, lu­khu­le, lu­be lu­khu­lu lwe­dlu­le izi­li­mo zo­nke, lwe­nze inga­tsha ezi­nku­lu, ku­ze ku­thi inyo­ni ze­zu­lu zi­nga­khe­la nga­pha­nsi ko­mthu­nzi wa­zor.

33 Wa­se­li­khu­lu­ma ku­bo ili­zwi nge­mi­fa­ne­ki­so emi­ne­ngi enja­los, nje­nga­ma­ndla abo oku­zwat;

34 ko­dwa nga­pha­ndle ko­mfa­ne­ki­so ka­khu­lu­ma­nga ku­bou; ko­dwa se­be­bo­dwa wa­ba­cha­si­se­la aba­fu­ndi ba­khe izi­nto zo­nkev.

Uku­thu­li­swa kwe­si­phe­pho

35 Nga­lo­lo­su­ku se­ku­hlwi­le, wa­se­si­thi ku­bo: Asi­cha­phe­le­ni nga­phe­tshe­yaw.

36 Se­be­ye­ke­le ixu­ku la­ha­mbax, ba­mtha­tha ba­ha­mba la­ye nje­ngo­ba enja­lo emkhu­nji­niy. Fu­thi le­mi­nye imi­ko­lo ya­yi­la­ye.

37 Kwa­se­ku­vu­ka isi­phe­pho esi­khu­lu so­mo­ya; la­ma­ga­ga­si apho­se­ka emkhu­nji­ni, wa­ze wa­gcwa­la kha­the­si.

38 Nja­lo ye­na wa­ye­nge­mu­va emkhu­nji­ni ele­le emqa­me­lwe­ni; ba­se­be­mvu­sa, ba­thi ku­ye: Mfu­ndi­si, ka­wu­kha­tha­li yi­ni uku­thi si­ya­bhu­bha?

39 Wa­se­vu­ka wa­khu­za umo­ya, wa­thi ku­lo ulwa­ndle: Thu­la, uthi zwi! Umo­ya wa­su­qa­mu­ka, kwa­se­ku­si­ba kho­na uku­thu­la oku­khu­lu.

40 Wa­se­si­thi ku­bo: Ku­nga­ni li­se­sa­ba ka­nga­ka? Ka­li­la­kho­lo nga­niz?

41 Ba­se­be­se­sa­ba ngo­kwe­sa­ba oku­khu­lu, ba­thi omu­nye ko­mu­nye: Ka­nti ungu­ba­ni lo, uku­thi lo­mo­ya lo­lwa­ndle ku­mla­le­lea?

Uku­khu­tshwa kwa­bo­mo­ya aba­bi

5Ba­se­be­fi­ka nga­phe­tshe­ya ko­lwa­ndle, eli­zwe­ni la­ma­Ga­da­re­nea.

2 Ese­phu­mi­le emkhu­nji­ni, wa­hle wa­mhla­nga­be­za umu­ntu ove­la ema­ngcwa­be­ni elo­mo­ya ongco­li­le­yo,

3 owa­ye­hla­la ema­ngcwa­be­nib; nja­lo kwa­ku­nge­la­mu­ntu owa­ye­nga­mbo­pha ngi­tsho la­nga­ma­ke­ta­ne,

4 ngo­ba wa­ye­bo­tshi­we ka­ne­ngi nge­zi­bo­pho la­nga­ma­ke­ta­ne, ko­dwa ama­ke­ta­ne aye­qa­nyu­lwa ngu­ye, le­zi­bo­pho za­qa­nyu­qa­nyu­lwa; nja­lo kwa­ku­nge­kho owa­ye­nga­mtha­mbi­sa;

5 la­nge­zi­kha­thi zo­nke, ebu­su­ku le­mi­ni, wa­ye­se­zi­nta­be­ni le­ma­ngcwa­be­ni ekla­ba­la­la ezi­si­ka nga­ma­tshe.

6 Kwa­thi ebo­na uJe­su ekha­tsha­na, wa­gi­ji­ma wa­mkho­nzac,

7 wa­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu esi­thi: Ngi­la­ni la­we, Je­su, Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu oPhe­zu­ko­nked? Ngi­ku­fu­ngi­sa ngo­Nku­lu­nku­lu, unga­ngi­hlu­phie.

8 Ngo­ba wa­thi ku­ye: Phu­ma emu­ntwi­ni, mo­ya ongco­li­le­yo.

9 Wa­se­mbu­za wa­thi: Ibi­zo la­kho ungu­ba­ni? Wa­se­phe­ndu­la, wa­thi: Ibi­zo la­mi ngi­ngu­Le­gi­yo­ni, ngo­ba si­ba­ne­ngif.

10 Wa­se­mnce­nga ka­khu­lu, uku­thi anga­ba­xo­tshe­li nga­pha­ndle kwe­li­zwe.

11 Kwa­ku­kho­na la­pho nga­se­zi­nta­be­ni umhla­mbi omkhu­lu we­ngu­lu­be usi­dla;

12 la­ma­di­mo­ni wo­nke amnce­nga, athi: Si­thu­me engu­lu­be­ni, si­nge­ne ku­zo.

13 Nja­lo uJe­su wa­hle wa­wa­vu­me­la. Omo­ya aba­ngco­li­le­yo ba­se­be­phu­ma ba­nge­na ezi­ngu­lu­be­ni; umhla­mbi wa­su­pha­pha­the­ka eli­we­ni usi­ya olwa­ndle; nja­lo za­zi­nga­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­mbi­li; za­mi­nzwa olwa­ndle.

14 Aba­ze­lu­sa­yo ingu­lu­be ba­se­be­ba­le­ka, ba­ya­bi­ka emzi­ni le­ma­pha­ndle­ni. Ba­se­be­phu­ma uku­bo­na uku­thi ku­yi­ni okwe­nza­ke­le­yog;

15 ba­fi­ka ku­Je­su, ba­mbo­na obe­nge­nwe nga­ma­di­mo­ni ehle­zi egqo­ki­leh eqo­ndi­lei, ye­na owa­ye­le­le­gi­yo­nij; ba­se­be­se­sa­ba.

16 La­bo aba­be­ku­bo­ni­le ba­ba­tshe­la uku­thi kwe­nze­ke nja­ni ko­wa­ye­nge­nwe nga­ma­di­mo­ni, la­nge­ngu­lu­be.

17 Ba­se­be­qa­la uku­mnce­nga uku­thi asu­ke eli­zwe­ni la­ki­bo.

18 Wa­thi enge­na emkhu­nji­ni, owa­ye­nge­nwe nga­ma­di­mo­ni wa­mnce­nga, uku­thi abe la­ye.

19 Ko­dwa uJe­su ka­mvu­me­la­nga, ko­dwa wa­thi ku­ye: Ha­mba uye ekha­ya kwa­ba­ki­ni, uba­tshe­le uku­thi iNko­si ikwe­nze­le oku­nga­ka­na­ni, iku­ha­wu­ke­lek.

20 Wa­se­su­ka eha­mba wa­qa­la uku­tshu­ma­ye­la eDi­ka­po­li­si uku­thi uJe­su ume­nze­le oku­nga­ka­na­ni; ba­se­be­ma­nga­la bo­nkel.

Indo­da­ka­zi ka­Ja­yi­ro­si ivu­swa eku­fe­ni. Owe­si­fa­za­na owa­ye­lo­mo­pho uya­si­li­swa

21 UJe­su ese­bu­ye wa­cha­phe­la nga­phe­tshe­ya ngo­mkhu­mbi, kwa­bu­tha­na ku­ye ixu­ku eli­khu­lu, fu­thi wa­ye­nga­so­lwa­ndlem.

22 Nja­lo kha­nge­la, kwa­fi­kan omu­nye wa­ba­pha­thi be­si­na­go­ge, uJa­yi­ro­si nge­bi­zoo; embo­na, wa­wa pha­nsi enya­we­ni za­khe,

23 wa­mnce­nga ka­khu­lu, esi­thi: Indo­da­ka­zi ya­mi enca­ne isi­phe­la; ngi­ya­ku­nce­nga uku­thi ubu­ye ube­ke iza­ndla phe­zu kwa­yo, uku­ze isi­ndi­swe, nja­lo iza­phi­lap.

24 Wa­se­ha­mba la­ye; ixu­ku eli­khu­lu la­se­li­mla­nde­la, la­mmi­nye­ze­la.

25 Nja­lo owe­si­fa­za­na othi­le owa­ye­lo­mo­pho we­ga­zi okwe­mi­nya­ka eli­tshu­mi la­mbi­li,

26 ehlu­phe­ki­le ka­khu­lu ku­be­la­phi aba­ne­ngi, echi­thi­le ko­nke aye­la­kho, enga­si­za­ka­la­nga, ko­dwa ku­lo­khu ku­mqi­ne­la,

27 ese­zwi­le ngo­Je­su, we­za exu­kwi­ni nge­mu­va, wa­thi­nta ise­mba­tho sa­khe;

28 ngo­ba wa­thi: Alu­ba ngi­thi­nta ize­mba­tho za­khe nje, ngi­za­si­ndi­swa.

29 Fu­thi wa­hle wo­ma umtho­mbo we­ga­zi la­khe, wa­se­si­zwa emzi­mbe­ni uku­thi usi­li­le esi­fwe­niq.

30 Nja­lo uJe­su wa­hle wa­zi pha­ka­thi kwa­khe uku­thi ama­ndla aphu­mi­le ku­ye, wa­tshi­bi­li­ka ese­xu­kwi­ni, wa­thi: Ngu­ba­ni othi­nte ize­mba­tho za­mir?

31 Aba­fu­ndi ba­khe ba­se­be­si­thi ku­ye: Uya­bo­na ixu­ku li­ku­mi­nye­ze­la, ko­dwa uthi: Ngu­ba­ni ongi­thi­nti­le­yo?

32 Wa­se­tha­la­za uku­thi ambo­ne owe­nze lo­khu.

33 Ko­dwa owe­si­fa­za­na ese­sa­ba ethu­thu­me­la, ekwa­zi okwe­nze­ki­le­yo ku­ye, we­za wa­wa pha­mbi kwa­khe, wa­mtshe­la iqi­ni­so lo­nke.

34 Wa­se­si­thi ku­ye: Ndo­da­ka­zi, ukho­lo lwa­kho lu­ku­si­ndi­si­le; ha­mba ngo­ku­thu­la, si­li­swa esi­fwe­ni sa­khos.

35 Esa­khu­lu­ma, kwa­fi­ka abanye bo­mpha­thi we­si­na­go­get, ba­thi: Indo­da­ka­zi ya­kho isi­fi­le; usa­mkha­tha­ze­la­ni uMfu­ndi­siu?

36 Kwa­hle kwa­thi uJe­su esi­zwa ili­zwi eli­khu­lu­nywa­yo wa­thi ku­mpha­thi we­si­na­go­gev: Unge­sa­bi, kho­lwa ku­phe­law.

37 Fu­thi ka­vu­me­la­nga mu­ntu uku­thi amla­nde­le, nga­pha­ndle ku­ka­Pe­tro lo­Ja­ko­bex lo­Jo­ha­ne umfo­wa­bo ka­Ja­ko­bey.

38 Ba­fi­ka-ke endli­ni yo­mpha­thi we­si­na­go­gez, wa­bo­na isi­phi­thi­phi­thi, la­ba­kha­la­yo la­ba­li­la­yo ka­khu­lu,

39 ese­nge­ni­le wa­thi ku­bo: Li­phi­thi­ze­le­la­ni, li­kha­la? Umntwa­na omnca­ne ka­fa­nga, ko­dwa ule­le.

40 Ba­se­be­mhle­ka usu­lu. Ko­dwa ye­na, ese­ba­khu­phi­le bo­nke, wa­tha­tha uyi­se wo­mntwa­na omnca­ne lo­ni­na la­la­bo aba­be­la­ye, wa­nge­na la­pho okwa­ku­le­le kho­na umntwa­na omnca­nea.

41 Wa­ba­mba isa­ndla so­mntwa­na omnca­ne, wa­thi ku­ye: "Tha­li­tha, ku­mi"b; oku­yi­ku­thi ngo­ku­phe­ndu­le­lwa: We­na nto­mba­za­na enca­ne, ngi­thi ku­we, vu­kac.

42 Nja­lo ya­hle ya­vu­ka into­mba­za­na enca­ne, ya­ha­mba, ngo­ba ya­yi­le­mi­nya­ka eli­tshu­mi la­mbi­li; ba­se­be­sa­nga­ni­se­ka ngo­ku­sa­nga­ni­se­ka oku­khu­lud.

43 Wa­se­ba­la­yi­si­sa ka­khu­lu uku­thi lo­khu ku­nga­zi­wa mu­ntu; wa­thi ka­yi­ni­kwe uku­dlae.

UJe­su ude­le­lwa nga­be­Na­za­re­tha

6Wa­se­su­ka la­pho, wa­ya emzi­ni wa­ki­bo; aba­fu­ndi ba­khe ba­se­be­mla­nde­la.

2 Se­ku­fi­ke isa­ba­tha, wa­qa­la uku­fu­ndi­sa esi­na­go­ge­ni; la­ba­ne­ngi abamu­zwa­yo ba­ma­nga­la, ba­thi: Zi­ve­la nga­phi le­zi­zi­nto ku­ye? Nja­lo yi­nhla­ka­ni­pho ba­ni ayi­ni­ki­we­yo, uku­thi la­li­mi­se­be­nzi ya­ma­ndla enje ye­nzi­we nge­za­ndla za­khea?

3 Lo ka­yi­su­ye umba­zi yi­ni, indo­da­na ka­Ma­ri­ya, lo­mfo­wa­bo ka­Ja­ko­be lo­Jo­se lo­Ju­da­si lo­Si­mo­nib? La­bo­da­de­wa­bo ka­ba­kho yi­ni la­pha ki­thi? Ba­se­be­khu­be­ka nga­ye.

4 Ko­dwa uJe­su wa­thi ku­bo: Umpro­fe­thi ka­swe­li uku­du­nyi­swa, nga­pha­ndle kwe­li­zwe­ni la­ki­bo, le­zi­hlo­tshe­ni za­khe le­ndli­ni ya­kwa­bo.

5 Fu­thi wa­ye­nge­la­kho ukwe­nza lo­wo­dwa umse­be­nzi wa­ma­ndla la­phoc, nga­pha­ndle ko­ku­be­ka iza­ndla phe­zu kwa­ba­gu­la­yo aba­lu­tshwa­na, waba­si­li­sad.

6 Wa­se­ma­nga­la ngo­ku­nga­kho­lwa kwa­boe. Wa­bho­da­bho­da imi­za­na efu­ndi­saf.

Uku­thu­nywa kwa­ba­pho­sto­li

7 Wa­se­bi­ze­la ku­ye aba­li­tshu­mi la­mbi­lig, wa­qa­la uku­ba­thu­ma nga­ba­bi­lih, wa­ba­ni­ka ama­ndla phe­zu kwa­bo­mo­ya aba­ngco­li­le­yoi.

8 Wa­ba­la­ya uku­thi ba­nga­pha­thi lu­tho lwe­ndle­la, nga­pha­ndle ko­do­ndo­lo ku­phe­la; la­si­khwa­ma, la­si­nkwa, la­ma­li1 ezwe­zwe­nij;

9 ko­dwa ba­fa­ke ama­nya­the­lak; fu­thi ba­nge­mba­thi ize­mba­tho ezi­mbi­li.

10 Wa­se­si­thi ku­bo: La­pho eli­nge­na kho­na endli­ni, hla­la­ni ki­yo li­ze li­phu­me kho­nal.

11 Nja­lo lo­ba ngo­ba­ni aba­nga­yi­ku­le­mu­ke­la, ku­mbe ba­li­zwe, nxa li­phu­ma la­pho, thi­nti­tha­ni uthu­li olu­nga­pha­nsi kwe­nya­wo ze­nu ku­be yi­bu­fa­ka­zi ku­bom. Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Ku­za­ku­ba lu­la eSo­do­ma ku­mbe la­se­Go­mo­ra ngo­su­ku lwe­si­gwe­bo, ku­la­ku­lo­wo­mu­zi.

12 Se­be­phu­mi­le ba­tshu­ma­ye­la uku­thi ba­phe­ndu­ken;

13 ba­khu­pha ama­di­mo­ni ama­ne­ngi, ba­gco­ba aba­ne­ngi aba­gu­la­yo nga­ma­gco­boo baba­si­li­sap.

Uku­bu­la­wa ku­ka­Jo­ha­ne uMbha­bha­thi­zi

14 Inko­si uHe­ro­diq wa­se­si­zwa nga­khor, ngo­ba ibi­zo la­khe la­ba so­ba­la, wa­se­si­thi: UJo­ha­ne owa­bha­bha­thi­za­yo uvu­ki­le kwa­ba­fi­le­yo, fu­thi ku­nga­kho la­ma­ndla ese­be­nza ku­ye.

15 Aba­nye ba­thi: UnguE­li­ja; la­ba­nye ba­thi: Ungu­mpro­fe­thi, ku­mbe u­nje­ngo­mu­nye wa­ba­pro­fe­thi.

16 Ko­dwa uHe­ro­di esi­zwa wa­thi: Lo ngu­Jo­ha­ne, mi­na enga­mqu­ma ikha­nda; ye­na uvu­ki­le kwa­ba­fi­le­yos.

17 Ngo­ba ye­na uHe­ro­di wa­ye­thu­me­le wa­mba­mba uJo­ha­ne, wa­mbo­pha ento­lo­ngwe­ni, nge­nxa ka­He­ro­di­ya­si umka­Fi­li­phu umfo­wa­bo, ngo­ba wa­ye­mthe­thet.

18 Ngo­ba uJo­ha­ne wa­ye­the ku­He­ro­di: Ka­wu­vu­nye­lwa uku­ba lo­mka­mfo­we­nu.

19 UHe­ro­di­ya­si wa­se­mba­mbe­la inhli­zi­yo, wa­fu­na uku­mbu­la­la; ko­dwa ke­ne­li­sa­nga;

20 ngo­ba uHe­ro­di wa­ye­me­sa­ba uJo­ha­ne, esa­zi uku­thi uyi­ndo­da elu­ngi­le­yo le­ngcwe­le, wa­mlo­ndo­lo­za; la­la­pho emu­zwa, we­nza izi­nto ezi­ne­ngiu, wa­mu­zwa ngo­ku­tho­ko­zav.

21 Kwa­thi se­lu­fi­ki­le usu­ku olu­hle, uHe­ro­di nge­la­nga la­khe lo­ku­za­lwa we­nze­la izi­khu­lu za­khew le­ndu­na ze­nku­lu­ngwa­nex la­ba­li­say be­Ga­li­liz uku­dla kwa­nta­mba­ma,

22 kwa­thi indo­da­ka­zi ka­He­ro­di­ya­si lo isi­nge­ni­le ya­gi­da, ya­mkho­li­sa uHe­ro­di la­la­bo aba­be­hle­zi eku­dle­ni la­ye, inko­si ya­thi ento­mbi­ni: Ce­la ki­mi lo­ba ku­yi­ni oku­tha­nda­yo, nja­lo ngi­za­ku­pha;

23 wa­fu­nga ku­yo esi­thi: Lo­ba ku­yi­ni onga­ku­ce­la ki­mi, ngi­za­ku­ni­kaa, ku­ze ku­be yi­ngxe­nye yo­mbu­so wa­mib.

24 Ya­si­phu­ma isi­thi ku­ni­na: Ngi­za­ce­la­ni? Ye­na wa­se­si­thi: Ikha­nda li­ka­Jo­ha­ne uMbha­bha­thi­zi.

25 Nja­lo ya­hle ya­nge­na enko­si­ni ngo­ku­pha­ngi­sac, ya­ce­la, ya­thi: Ngi­fu­na uku­thi ungi­ni­ke kha­the­si­nje emga­nwi­ni ikha­nda li­ka­Jo­ha­ne uMbha­bha­thi­zi.

26 Inko­si ya­si­da­bu­ka ka­khu­lu, ko­dwa nge­nxa ye­zi­fu­ngo la­nga­la­bo aba­be­hle­zi la­yo eku­dle­nid ka­yi­tha­nda­nga uku­yi­la­ndu­le­lae.

27 Nja­lo inko­si ya­hle ya­thu­ma ibu­tho ya­la­ya uku­thi ku­le­thwe ikha­nda la­khe. Wa­se­ha­mba wa­mqu­ma ikha­nda ento­lo­ngwe­ni,

28 wa­le­tha ikha­nda la­khe ngo­mga­nu, wa­li­ni­ka into­mbi; into­mbi ya­si­li­ni­ka uni­na.

29 Kwa­thi aba­fu­ndi ba­khe se­be­zwi­le be­za, ba­tha­tha isi­du­mbu sa­khe, ba­si­be­ka engcwa­be­nif.

UJe­su usu­thi­sa ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nu

30 Aba­pho­sto­li ba­se­be­bu­tha­na ku­Je­sug, ba­mbi­ke­la ko­nke, la­ba­be­kwe­nzi­le ka­nye la­ba­be­ku­fu­ndi­si­le.

31 Wa­se­si­thi ku­bo: Wo­za­ni li­na lo­dwa enda­we­ni eyi­nka­nga­lah, li­phu­mu­le ka­nci­nya­nei. Ngo­ba ba­be­ba­ne­ngi aba­fi­ka­yo la­ba­ha­mba­yo, fu­thi be­nge­la­thu­ba lo­ku­dlaj.

32 Ba­khu­phu­ka ngo­mkhu­mbik ba­ya enda­we­ni eyi­nka­nga­la be­bo­dwal.

33 Ama­xu­ku ase­ba­bo­na be­su­ka, la­ba­ne­ngi ba­ma­zi, ba­gi­ji­me­la kho­na nda­wo­nye nge­nya­wo be­ve­la emi­zi­ni yo­nke, ba­se­be­ba­dlu­la, ba­hla­nga­na ku­ye.

34 Kwa­thi uJe­su ese­phu­ma wa­bo­na ixu­ku eli­khu­lu, wa­ba le­si­he­lo nga­bom, ngo­ba ba­be­nje­nge­zi­mvu ezi­nge­la­me­lu­sin; wa­se­qa­la uku­ba­fu­ndi­sa izi­nto ezi­ne­ngio.

35 Kwa­thi isi­kha­thi se­si­ha­mbi­le, aba­fu­ndi ba­khe be­za ku­ye ba­thi: Li­nda­wo iyi­nka­nga­la, le­si­kha­thi se­si­ha­mbi­le;

36 ba­ye­ke­le, uku­ze ba­ye ezi­ga­be­ni ezi­zi­nge­le­ze­le­yo le­mi­za­ne­ni ba­zi­the­nge­le izi­nkwa. Ngo­ba be­nge­la­lu­tho aba­nga­lu­dla.

37 Wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Ba­ni­ke­ni li­na uku­thi ba­dle. Ba­se­be­si­thi ku­yep: Si­ha­mbe yi­ni si­ye­the­nga izi­nkwa nga­bo­de­na­ri­yo* aba­nga­ma­khu­lu ama­bi­li, si­ba­phe ba­dleq?

38 Wa­se­si­thi ku­bo: Li­le­zi­nkwa ezi­nga­ki? Ha­mba­ni li­ye­bo­na. Se­be­sa­zi ba­thi: Zi­nhla­nu, le­nhla­nzi ezi­mbi­li.

39 Wa­se­ba­la­ya uku­thi ba­ba­hla­li­se bo­nke pha­nsi nge­zi­ga­ba nge­zi­ga­ba etsha­ni­ni obu­lu­hla­zar.

40 Ba­se­be­hla­la pha­nsi nga­ma­vi­yo nga­ma­vi­yo, nga­ma­khu­lu la­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nus.

41 Wa­se­tha­tha izi­nkwa ezi­nhla­nu le­nhla­nzi ezi­mbi­li, ekha­nge­la phe­zu­lu ezu­lwi­ni, wa­bo­nga, wa­zi­hle­phu­la izi­nkwa, wazi­ni­ka aba­fu­ndi ba­khe uku­thi bazi­be­ke pha­mbi kwa­bo; le­nhla­nzi ezi­mbi­li wa­za­be­la bo­nke.

42 Ba­se­be­si­dla bo­nke, ba­su­tha.

43 Ba­se­be­do­bha izi­tsha ezi­li­tshu­mi la­mbi­li eza­gcwa­la imvu­thu eza­zi­se­le, loku­se­le­yo kwe­nhla­nzi.

44 La­la­bo aba­dla­yo izi­nkwa, ba­be­nga­ba nga­ma­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nu.

UJe­su uha­mba phe­zu ko­lwa­ndle

45 Nja­lo wa­hle wa­ci­nde­ze­la aba­fu­ndi ba­khet uku­thi ba­nge­ne emkhu­nji­ni, nja­lo bamqa­le­le uku­ya nga­phe­tshe­yau eBhe­thi­sa­yi­da2v, ye­na esa­ye­ke­la ixu­ku li­ha­mba.

46 Ese­ba­va­le­li­si­le, wa­su­ka wa­ya enta­be­niw uku­ya­khu­le­kax.

47 Se­ku­hlwi­le, umkhu­mbi wa­wu­pha­ka­thi ko­lwa­ndle, fu­thi ye­na wa­ye­ye­dwa emhla­ba­thi­ni.

48 Wa­ba­bo­na be­hlu­phe­ka ka­khu­lu eku­gwe­dle­ni, ngo­ba umo­ya wa­wu­pha­mbe­ne la­bo, wa­se­si­za ku­bo so­ku­nga­ba yi­si­kha­thi so­mli­ndo we­si­ne wo­bu­su­ku, eha­mba phe­zu ko­lwa­ndle; wa­se­fu­na uku­ba­dlu­lay.

49 Se­be­mbo­ni­le eha­mba phe­zu ko­lwa­ndle, ba­se­be­ca­ba­nga uku­thi li­tho­nga, ba­kha­la ka­khu­lu;

50 ngo­ba ba­mbo­na bo­nke, be­thu­ka. Ko­dwa wa­hle wa­khu­lu­ma la­bo, wa­thi ku­bo: Ma­ni­ni isi­bi­ndi; yi­mi, li­nge­sa­bi.

51 Wa­se­se­nyu­ke­la ku­bo emkhu­nji­ni, umo­ya wa­su­thu­la; ba­se­be­sa­nga­ni­se­ka ka­khu­lu okwe­dlu­la ama­la­wu­lo nga­pha­ka­thi, ba­ma­nga­laz.

52 Ngo­ba ba­be­nga­qe­di­si­sa­nga nge­zi­nkwaa; ngo­ba inhli­zi­yo ya­bo ya­yi­lu­khu­nib.

UJe­su usi­li­sa eli­zwe­ni le­Ge­ne­sa­re­tha

53 Kwa­thi se­be­cha­phi­le ba­fi­ka eli­zwe­ni le­Ge­ne­sa­re­tha, ba­bo­phe­la umkhu­mbi ekhu­nji­ni.

54 Ba­thi se­be­phu­mi­le emkhu­nji­ni, ba­hle ba­ma­zi,

55 ba­gi­ji­me­la ku­so so­nke le­so­si­ga­ba esi­zi­nge­le­ze­le­yo, ba­qa­la uku­bho­da be­thwa­la aba­gu­la­yo nga­ma­tha­la be­ba­sa la­pho abe­be­si­zwa uku­thi ukho­na.

56 Nja­lo lo­ba nga­phi ange­na kho­na emi­za­ne­ni lo­ba emi­zi­ni, lo­ba ema­pha­ndle­ni, ba­be­ka aba­gu­la­yo emi­da­nge­ni, ba­mnce­nga uku­thi ba­thi­nte umphe­tho we­se­mba­tho sa­khe nje; nja­lo bo­nke aba­mthi­nta­yo ba­si­ndi­swa.

Aba­Fa­ri­si la­ba­bha­li ba­so­lwa nge­nxa ye­zi­mi­so za­bo

7Kwa­se­ku­bu­tha­na ku­ye aba­Fa­ri­si, la­ba­nye ba­ba­bha­li, aba­be­ve­la eJe­ru­sa­le­maa;

2 se­be­bo­ni­le uku­thi aba­nye ba­ba­fu­ndi ba­khe ba­dla izi­nkwa nge­za­ndla ezi­ngco­li­le­yo, oku­yi­ku­thi ezi­nga­ge­zwa­nga, ba­so­la.

3 Ngo­ba aba­Fa­ri­si la­ma­Ju­da bo­nke ka­ba­dli, nga­pha­ndle ko­ku­thi ba­ge­zi­si­se iza­ndla za­bo, be­lo­ndo­lo­za isi­ko la­ba­da­lab.

4 Nxa be­ve­la emda­nge­ni, ka­ba­dli, nga­pha­ndle ko­ku­thi ba­ge­zec; fu­thi zi­kho­na ezi­nye izi­nto ezi­ne­ngi aba­ze­mu­ke­la­yo uku­zi­lo­ndo­lo­za, uku­ge­zi­sad inke­zo le­mbi­za le­zi­tsha ze­thu­si le­mi­bhe­dae.

5 Emva kwa­lo­khu aba­Fa­ri­si la­ba­bha­li ba­mbu­za ba­thi: Ku­nga­ni aba­fu­ndi ba­kho be­nga­ha­mbi nge­si­ko la­ba­da­la, ko­dwa ba­dla isi­nkwa nge­za­ndla ezi­nga­hla­njwa­ngaf?

6 Ko­dwa wa­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: UI­sa­ya wa­pro­fe­tha ku­hle nga­ni li­na ba­ze­nzi­si, nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Le­si­si­zwe si­ngi­du­mi­sa nge­zi­nde­be, ko­dwa inhli­zi­yo ya­bo ikha­tsha­na la­mig.

7 Ko­dwa zi­ngi­kho­nza nge­ze, zi­fu­ndi­sa izi­mfu­ndi­so ezi­yi­mi­la­yo ya­ba­ntu.

8 Ngo­ba li­ye­ke­la umla­yo ka­Nku­lu­nku­lu, li­gci­ne isi­ko la­ba­ntu, uku­ge­zi­sa imbi­za le­nke­zoh; le­zi­nye izi­nto ezi­ne­ngi ezi­nja­lo li­ya­ze­nzai.

9 Wa­se­si­thi ku­bo: Li­ya­chi­tha ku­hle umla­yo ka­Nku­lu­nku­lu, uku­ze li­lo­ndo­lo­ze isi­ko le­nuj.

10 Ngo­ba uMo­zi­si wa­thi: Hlo­ni­pha uyi­hlo lo­nyo­kok; lo­ku­thi: Othu­ka uyi­se ku­mbe uni­na ku­me­le afe uku­fal;

11 ko­dwa li­na li­thi: Alu­ba umu­ntu esi­thi ku­yi­se ku­mbe ku­ni­na: Lo­kho obu­nga­si­zwa yi­mi nga­kho, "li­Kho­ba­ne", oku­yi­ku­thi umni­ke­lo ku­Nku­lu­nku­lu;

12 ka­li­sa­mvu­me­li ukwe­nze­la uyi­se ku­mbe uni­na ulu­thom,

13 li­le­nza ize ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu nge­si­ko le­nu eli­li­qhu­ba­yo; le­zi­nto ezi­ne­ngi ezi­nja­lo li­ya­ze­nzan.

14 Ese­bi­zi­le ku­ye ixu­ku lo­nke, wa­thi ki­lo: Ngi­la­le­la­ni lo­nke, li­qe­di­si­se.

15 Ka­lu­kho ulu­tho olu­nga­pha­ndle ko­mu­ntu olu­nga­mngco­li­sa lu­nge­na ku­ye; ko­dwa izi­nto ezi­phu­ma ku­ye, yi­zo le­zo ezi­ngco­li­sa umu­ntu.

16 Uba ekho­na ole­ndle­be zo­ku­zwa ake­zweo.

17 Ese­nge­ni­le endli­ni eve­la exu­kwi­nip, aba­fu­ndi ba­khe ba­mbu­za ngo­mfa­ne­ki­soq.

18 Wa­se­si­thi ku­bo: Ngo­ku­nja­lo la­ni li­nga­ba­nge­la­ku­qe­di­si­sa yi­ni? Ka­li­qe­di­si­si yi­ni uku­thi ko­nke oku­nga­pha­ndle oku­nge­na emu­ntwi­ni ku­nge­mngco­li­se?

19 Ngo­ba ka­ku­nge­ni enhli­zi­ywe­ni ya­khe, ko­dwa esi­swi­ni; ku­phu­me­la nga­pha­ndle, ku­hla­mbu­lu­la uku­dla ko­nke.

20 Wa­se­si­thi: Oku­phu­ma­yo emu­ntwi­ni, yi­kho oku­ngco­li­sa umu­ntu.

21 Ngo­ba ku­phu­ma nga­pha­ka­thi enhli­zi­ywe­ni ya­ba­ntu imi­ca­ba­ngo emi­bi, uku­phi­nga, uku­fe­ba, uku­bu­la­la,

22 ukwe­ba, ubu­hwa­bar1, uku­xhwa­las, inko­hli­so, ama­nya­lat, ili­hlo eli­biu, inhla­mba, uku­zi­gqa­jav, ubu­thu­thaw;

23 zo­nke le­zi­zi­nto ezi­mbi zi­ve­la nga­pha­ka­thi, zi­mngco­li­se umu­ntu.

Owe­si­fa­za­na we­Si­ro­fe­ni­ke

24 Wa­se­su­ku­ma la­pho wa­ya emi­kha­wu­lwe­ni ye­Ti­re le­Si­do­nix. Wa­nge­na endli­ni, enga­tha­ndi uku­thi umu­ntu akwa­zi, ko­dwa wa­ye­nge­la­ku­fi­hla­ka­la.

25 Ngo­ba owe­si­fa­za­na, ole­nto­mba­za­na ya­khe elo­mo­ya ongco­li­le­yo, ese­zwi­le nga­ye, we­za wa­wa pha­nsi enya­we­ni za­khe;

26 nja­lo owe­si­fa­za­na wa­ye­ngu­mGri­ki, engu­mSi­ro­fe­ni­ke ngo­ku­za­lway; wa­se­mnce­nga uku­thi akhu­phe idi­mo­ni endo­da­ka­zi­ni ya­khe.

27 Ko­dwa uJe­su wa­thi ku­ye: Ake ku­su­the aba­ntwa­na ku­qa­la; ngo­ba ka­ku­ku­hle uku­tha­tha isi­nkwa sa­ba­ntwa­na si­si­pho­se­le izi­nja­na.

28 Ko­dwa wa­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Ye­bo, Nko­si; ko­dwa le­zi­nja­na ezi­nga­pha­nsi kwe­ta­fu­la zi­ya­dla imvu­thu­lu­ka ya­ba­ntwa­na.

29 Wa­se­si­thi ku­ye: Nge­nxa ya­lo­khu­ku­tsho ha­mba-ke; idi­mo­ni li­phu­mi­le endo­da­ka­zi­ni ya­kho.

30 Wa­se­su­ka wa­ya endli­ni ya­khe, wa­fi­ca idi­mo­ni se­li­phu­mi­le, le­ndo­da­ka­zi ile­le embhe­de­niz.

Isa­cu­the esi­ga­ga­sa­yo si­ya­si­li­swa

31 Wa­se­bu­ya wa­su­kaa emi­kha­wu­lwe­ni ye­Ti­re le­Si­do­nib, we­za elwa­ndle lwe­Ga­li­lic, pha­ka­thi kwe­mi­kha­wu­lo ye­Di­ka­po­li­sid.

32 Ba­se­be­le­tha ku­ye isa­cu­the esi­ga­ga­sa­yoe, ba­mnce­nga uku­thi abe­ke isa­ndla sa­khe phe­zu kwa­sof.

33 Wa­se­si­khu­pha exu­kwi­ni sa­ba­so­dwa, wa­fa­ka imi­nwe ya­khe endle­be­ni za­sog, wa­kha­fu­lah wa­thi­nta uli­mi lwa­soi,

34 ekha­nge­la phe­zu­lu ezu­lwi­nij, wa­bu­bu­lak, wa­thi ku­so: "E­fa­tha"; oku­yi­ku­thi: Vu­lwal!

35 Nja­lo za­hle za­vu­lwa indle­be za­so; ya­si­thu­ku­lu­lwa inta­mbo yo­li­mi lwa­so, sa­se­si­khu­lu­ma sa­qo­ndam.

36 Wa­se­ba­la­ya uku­thi ba­nga­tshe­li mu­ntun; ko­dwa la­nxao wa­ye­ba­la­yi­le ka­khu­lu, kwa­ng'kho­na be­ku­me­me­ze­la nga­ma­ndlap.

37 Ba­se­be­ma­nga­la ka­khu­lu­ka­zi si­bi­li, ba­thi: Uze­nzi­le ku­hle izi­nto zo­nke; we­nza ko­ku­bi­li iza­cu­the uku­thi zi­zwe, le­zi­mu­ngu­lu uku­thi zi­khu­lu­meq.

UJe­su usu­thi­sa ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne

8Nga­le­zo­nsu­ku kwa­ku­kho­na ixu­ku eli­khu­lu ka­khu­lu, nja­lo la­li­nge­la­kho oko­ku­dlaa, uJe­su wa­bi­ze­la ku­ye aba­fu­ndi ba­khe wa­thi ku­bo:

2 Ngi­le­si­he­lo nge­xu­ku; ngo­ba se­be­hle­zi la­mi insu­ku ezi­nta­thu, be­nge­la­lu­tho lo­ku­dla;

3 nja­lo uba ngi­ba­ye­ke­la ba­ye ema­kha­ya abo be­nga­dla­nga, ba­za­ya­tha endle­le­ni; ngo­ba aba­nye ba­bo ba­ve­la kha­tsha­nab.

4 Aba­fu­ndi ba­khe ba­se­be­mphe­ndu­la ba­thi: Zi­nga­ve­la nga­phi izi­nkwa umu­ntu anga­su­thi­sa nga­zo la­ba la­pha enka­nga­la?

5 Wa­se­ba­bu­za wa­thi: Li­le­zi­nkwa ezi­nga­ki? Ba­se­be­si­thi: Ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

6 Wa­se­la­ya ixu­ku uku­thi li­hla­le pha­nsi emhla­ba­thi­ni; wa­se­tha­tha izi­nkwa ezi­yi­si­kho­mbi­sa, ese­bo­ngi­le wazi­hle­phu­la wazi­ni­ka aba­fu­ndi ba­khe, uku­thi ba­be­ke pha­mbi kwa­bo; ba­se­be­be­ka pha­mbi kwe­xu­ku.

7 Nja­lo ba­be­le­nhla­nza­na ezi­nlu­tshwa­na; ese­bu­si­si­le wa­thi ba­zi­be­ke la­zo pha­mbi kwa­bo.

8 Ba­se­be­si­dla, ba­su­tha; ba­se­be­do­bha imvu­thu eza­zi­se­le, izi­tsha ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

9 La­ba­be­dli­le ba­be­nga­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne; wa­se­ba­ye­ke­la ba­ha­mba.

10 Nja­lo wa­hle wa­nge­nac emkhu­nji­ni la­ba­fu­ndi ba­khed, we­za ku­ngxe­nye ze­Da­lma­nu­thae.

Aba­fu­na isi­bo­na­ka­li­so

11 Aba­Fa­ri­si ba­se­be­phu­ma, ba­qa­la uku­phi­ki­sa­na la­ye, be­fu­ni­si­sa ku­ye isi­bo­na­ka­li­so esi­ve­la ezu­lwi­ni, be­mli­nga.

12 Wa­se­bu­bu­la ka­khu­lu emo­ye­ni wa­khe wa­thif: Le­si­si­zu­ku­lwa­na si­di­nge­la­ni isi­bo­na­ka­li­so? Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Qi­ni­so aku­la­si­bo­na­ka­li­so esi­za­ni­kwa ku­le­si­si­zu­ku­lwa­na.

13 Wa­se­ba­tshi­ya, wa­nge­na emkhu­nji­ni fu­thi, wa­su­ka wa­ya nga­phe­tshe­yag.

UJe­su ukhu­za aba­fu­ndi ngo­ku­nga­qe­di­si­si kwa­bo

14 Nja­lo aba­fu­ndi ba­be­kho­hli­we uku­tha­tha izi­nkwa, be­nge­lalu­tho emkhu­nji­ni nga­pha­ndle kwe­si­nkwa esi­so­dwa.

15 Wa­se­ba­la­ya, wa­thi: Na­nze­le­la­ni, li­qa­phe­le imvu­be­lo ya­ba­Fa­ri­sih le­mvu­be­lo ka­He­ro­dii.

16 Ba­se­be­zi­ndli­sa­na, be­si­thi: Ngo­ba ka­si­la­zi­nkwaj.

17 UJe­su ese­kwa­zi wa­thi ku­bo: Ku­nga­ni li­khu­lu­mi­sa­na ngo­ku­thi ka­li­la­zi­nkwak? Ka­li­ka­bo­ni, nja­lo ka­li­qe­di­si­si yi­nil? Lo­khe li­le­nhli­zi­yo ezi­lu­khu­ni yi­ni?

18 Li­la­me­hlo ka­li­bo­ni yi­ni? Fu­thi li­le­ndle­be ka­li­zwa yi­ni? Nja­lo ka­li­khu­mbu­li yi­nim?

19 Mhla nga­hle­phu­le­la aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nu izi­nkwa ezi­nhla­nun, la­do­bha izi­tsha ezi­nga­ki ezi­gcwe­le imvu­thu? Ba­thi ku­ye: Ezi­li­tshu­mi la­mbi­li.

20 Nja­lo mhla zi­yi­si­kho­mbi­sa kwa­ba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­neo, la­do­bha izi­tsha ezi­nga­ki ezi­gcwe­le imvu­thu? Ba­se­be­si­thi: Ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

21 Wa­se­si­thi ku­bo: Yi­ni­nda­ba li­nga­qe­di­si­sip?

Isi­pho­fu se­Bhe­thi­sa­yi­da

22 Wa­se­fi­ka eBhe­thi­sa­yi­daq. Ba­se­be­le­tha ku­ye isi­pho­fu, ba­mnce­nga uku­thi asi­thi­nter.

23 Wa­se­si­ba­mba isi­pho­fu nge­sa­ndla, wa­si­khu­phe­la nga­pha­ndle ko­mza­nas; ese­kha­fu­le­le eme­hlwe­ni asot, wa­be­ka iza­ndla za­khe phe­zu kwa­sou, wa­si­bu­za uku­thi nga­be si­bo­na ulu­tho.

24 Sa­se­si­kha­nge­la phe­zu­lu sa­thi: Ngi­bo­na aba­ntu be­ha­mba­ha­mba ku­nga­thi yi­zi­hla­hla.

25 Emva kwa­lo­khu wa­bu­ya wa­be­ka iza­ndla za­khe phe­zu kwa­me­hlo aso, wa­se­nza sa­kha­nge­la phe­zu­lu; sa­se­si­si­li­swa, sa­bo­na bo­nke ngo­ku­ca­ci­le­yov.

26 Wa­se­si­thu­ma endli­ni ya­so, wa­thi: Unga­nge­ni emza­ne­niw, nja­lo unga­tshe­li mu­ntu lo­ye­dwa emza­ne­nix.

Isi­vu­mo so­kho­lo si­ka­Pe­tro

27 UJe­su wa­se­phu­ma la­ba­fu­ndi ba­khe ba­ya emi­za­ne­ni ye­Ke­sa­ri­ya ye­Fi­li­phuy; be­se­ndle­le­ni wa­ba­bu­za aba­fu­ndi ba­khe, wa­thi ku­bo: Aba­ntu ba­thi ngi­ngu­ba­ni?

28 Ba­se­be­phe­ndu­la ba­thi: UJo­ha­ne uMbha­bha­thi­zi; la­ba­nye: UE­li­ja; la­ba­nye: Omu­nye wa­ba­pro­fe­thi.

29 Ye­na wa­se­si­thi ku­bo: Li­na-ke li­thi ngi­ngu­ba­ni? UPe­tro wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: We­na ungu­Kri­stu.

30 Wa­se­ba­la­yi­si­saz uku­thia ba­nga­tshe­li mu­ntu nga­yeb.

UJe­su ukhu­lu­ma ngo­ku­fa lo­ku­vu­ka kwa­khe

31 Wa­se­qa­la uku­ba­fu­ndi­sac, uku­thi iNdo­da­na yo­mu­ntu ime­le uku­hlu­phe­ka izi­nto ezi­ne­ngi, ila­hlwe nga­ba­da­la la­ba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­bha­li, ibu­la­we, ibu­ye ivu­ke emva kwe­nsu­ku ezi­nta­thud.

32 Wa­se­li­khu­lu­ma le­li­li­zwi oba­la. UPe­tro wa­se­mtha­tha wa­qa­la uku­mkhu­za.

33 Ko­dwa etshi­bi­li­ka, wa­bo­na aba­fu­ndi ba­khe, wa­mkhu­za uPe­tro, wa­thi: Su­ka nge­mva kwa­mi, Sa­tha­ne; ngo­ba ka­wu­ca­ba­ngi nge­zi­nto zi­ka­Nku­lu­nku­lu, ko­dwa nge­za­ba­ntu.

Uku­hlu­tshwa ku­ka­Je­su lo­kwa­ba­mla­nde­la­yo

34 Kwa­thi ese­bi­ze­le ku­ye ixu­ku ka­nye la­ba­fu­ndi ba­khe, wa­thi ku­bo: Uba umu­ntu etha­nda uku­za nge­mva kwa­mi, ka­zi­de­le, atha­the isi­pha­mba­no sa­khe, angi­la­nde­le.

35 Ngo­ba lo­ba ngu­ba­ni otha­nda uku­si­ndi­sa impi­lo ya­khe, iza­mla­hle­ke­la; ko­dwa lo­ba ngu­ba­ni ola­hle­ke­lwa yi­mpi­lo ya­khe nge­nxa ya­mi le­va­nge­li, ye­na uza­yi­si­ndi­sa.

36 Ngo­ba ku­za­msi­za­ni umu­ntu, nxa ezu­za umhla­ba wo­nke, ko­dwa ala­hle­ke­lwe ngu­mphe­fu­mu­lo wa­khe?

37 Ku­mbe umu­ntu uza­ni­ka­ni ku­be li­hla­wu­lo lo­mphe­fu­mu­lo wa­khee?

38 Ngo­ba lo­ba ngu­ba­ni ole­nhlo­ni nga­mi la­nga­ma­zwi amif ku­le­si­si­zu­ku­lwa­na esi­fe­ba­yo le­so­na­ke­le­yo, iNdo­da­na yo­mu­ntu la­yo iza­ku­ba le­nhlo­ni nga­yeg, nxa isi­za enka­zi­mu­lwe­ni ka­Yi­se ka­nye le­ngi­lo­si ezi­ngcwe­leh.

9Wa­se­si­thi ku­bo: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Ba­kho­na aba­nye kwa­be­mi­yo la­pha, aba­nga­so­ze be­zwe uku­fa, ba­ze ba­bo­ne umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu usu­fi­ki­le nga­ma­ndlaa.

Uku­kha­zi­mu­li­swa ku­ka­Je­su enta­be­ni

2 Emva kwe­nsu­ku ezi­yi­si­thu­pha uJe­su wa­se­tha­tha uPe­tro lo­Ja­ko­be lo­Jo­ha­ne, wa­se­ba­khu­phu­le­la enta­be­ni ende ebe­hlu­ka­ni­sa bo­dwab; wa­se­gu­qu­lwa isi­mo pha­mbi kwa­bo;

3 le­ze­mba­tho za­khe za­cwa­zi­mu­la, za­ba mhlo­phe nke nje­nge­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yo, ka­ku­la­mco­li we­le­mbu emhla­be­ni onga­ze­nza zi­be mhlo­phe ka­nga­koc.

4 Kwa­se­ku­bo­na­ka­la ku­bo uE­li­ja elo­Mo­zi­si, nja­lo be­khu­lu­ma lo­Je­su.

5 UPe­tro wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­Je­su: Ra­bi*, ku­hle uku­thi si­be la­phad; fu­thi asa­khe ama­du­mba ama­tha­thu, eli­nye nge­la­kho, le­li­nye nge­li­ka­Mo­zi­si, le­li­nye nge­li­kaE­li­ja.

6 Ngo­ba wa­ye­nga­kwa­zi anga­ku­tsho; ngo­ba ba­be­se­sa­ba ka­khu­lue.

7 Kwa­se­ku­fi­ka iye­zi la­ba­si­be­ke­la; kwa­ba le­li­zwi eli­ve­la eye­zi­ni, li­si­thi: Lo uyi­Ndo­da­na ya­mi etha­nde­ka­yo; zwa­ni­ni yo­na.

8 Nja­lo ba­hle ba­tha­la­za, ka­ba­be be­sa­bo­na mu­ntu, ko­dwa uJe­su ye­dwa ela­bo.

9 Kwa­thi be­se­hla enta­be­nif, wa­ba­la­ya uku­thi ba­nga­tshe­li mu­ntu izi­nto aba­zi­bo­ni­le­yo, ize ivu­ke kwa­ba­fi­le­yo iNdo­da­na yo­mu­ntug.

10 Nja­lo ba­zi­gci­ne­la le­li­li­zwi, be­bu­za­na uku­thi ku­tsho­ni uku­vu­ka okwa­ba­fi­le­yo.

11 Ba­se­be­mbu­za, be­si­thi: Ba­tsho­lo­ni aba­bha­li uku­thi uE­li­ja ufa­ne­le uku­fi­ka ku­qa­la?

12 Wa­se­phe­ndu­la, wa­thi ku­bo: UE­li­ja ufi­ka ku­qa­la isi­bi­li, abu­yi­se­le zo­nke izi­nto; nja­lo ku­bha­lwe nja­ni nge­Ndo­da­na yo­mu­ntuh, uku­thi ime­le ihlu­phe­ke izi­nto ezi­ne­ngi nja­lo ide­le­lwei.

13 Ko­dwa ngi­tsho ki­ni uku­thi uE­li­ja la­ye se­wa­fi­ka, ba­se­be­se­nza ku­ye ko­nke aba­ku­tha­nda­yo, nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo nga­ye.

Uku­si­li­swa ko­mfa­na owa­ye­le­si­thu­thwa­ne

14 Kwa­thi efi­ka ku­ba­fu­ndi, wa­bo­na ixu­ku eli­khu­lu li­ba­ha­nqi­lej, la­ba­bha­li be­phi­ki­sa­na la­bok.

15 La­hle la­thi uku­mbo­na ixu­ku lo­nke la­se­li­ma­nga­la, la­gi­ji­me­la kuye la­mbi­nge­le­lal.

16 Wa­se­ba­bu­za aba­bha­li wa­thi: Li­phi­ki­sa­na nga­ni la­bom?

17 Omu­nye we­xu­ku wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Mfu­ndi­si, ngi­le­the ku­we indo­da­na ya­mi, elo­mo­ya oyi­si­mu­ngu­lu;

18 ku­thi lo­ba nga­phi oyi­ba­mba kho­na, uyi­da­bu­le; ikhi­hli­ze ama­gwe­bu, ige­dle ama­zi­nyo ayo, yo­me qhan; nja­lo ngi­khu­lu­me la­ba­fu­ndi ba­kho uku­thi ba­wu­khu­phe, ko­dwa be­hlu­le­ka.

19 Wa­se­mphe­ndu­la wa­thi: O si­zu­ku­lwa­na esi­nge­la­kho­lo, ko­ze ku­be ni­ni ngi­la­ni? Ko­ze ku­be ni­ni ngi­li­be­ke­ze­le­la? Ile­the­ni ki­mi.

20 Ba­se­be­yi­le­tha ku­ye; kwa­thi umbo­na, umo­ya wa­hle wa­yi­hlu­ku­za; ya­we­la emhla­ba­thi­nio, ya­zi­gi­qa­gi­qa ikhi­hli­za ama­gwe­bup.

21 Wa­se­bu­za uyi­se wa­thi: Ku­le­si­kha­thi esi­nga­ka­na­ni, lo­khu kwe­nze­ka ki­yo? Wa­se­si­thi: Ku­su­ke­la ebu­ntwa­ne­ni.

22 Fu­thi uyi­pho­se­le ka­ne­ngi emli­lwe­ni le­ma­nzi­ni, uku­ze uyi­bhu­bhi­se; ko­dwa nxa ku­kho­na onga­kwe­nza, si­ha­wu­ke­le, usi­si­ze.

23 UJe­su wa­se­si­thi ku­ye: Nxa use­ne­li­sa uku­kho­lwa, zo­nke izi­nto zi­ye­nze­ka ko­kho­lwa­yo.

24 Nja­lo uyi­se wo­mntwa­na wa­hle wa­me­me­za nge­zi­nye­mbe­zi wa­thi: Ngi­ya­kho­lwa, Nko­si, si­za uku­nga­kho­lwa kwa­miq.

25 Kwa­thi uJe­su ese­bo­na uku­thi ixu­ku li­gi­ji­ma ka­nye­ka­nye nda­wo­nye, wa­khu­za umo­ya ongco­li­le­yo, esi­thi ku­wo: We­na mo­ya oyi­si­mu­ngu­lu lo­yi­sa­cu­the, mi­na ngi­ya­ku­la­ya: Phu­ma ku­ye, unga­be usa­nge­na ku­yer.

26 Usu­me­me­zi­le, wa­yi­hlu­ku­za ka­khu­lu, wa­phu­mas; ya­si­si­ba nje­ngo­fi­le­yo, kwa­ze kwa­thi aba­ne­ngi ba­thi isi­fi­le.

27 Ko­dwa uJe­su wa­yi­ba­mba nge­sa­ndla, wa­yi­pha­ka­mi­sa; ya­si­su­ku­ma.

28 Wa­thi ese­nge­ni­le endli­nit, aba­fu­ndi ba­khe ba­mbu­za be­bo­dwa ba­thi: Ku­nga­ni thi­na se­hlu­le­ki­le uku­wu­khu­pha?

29 Wa­se­si­thi ku­bo: Lo­lu­hlo­bo lu­nge­ke lu­phu­me nga­lu­tho, nga­pha­ndle ko­mkhu­le­ko lo­ku­zi­la uku­dla.

UJe­su uphi­nda akhu­lu­me ngo­ku­hlu­phe­ka kwa­khe

30 Ba­se­be­su­ka la­pho ba­da­bu­la eGa­li­liu; wa­ye­nga­tha­ndi uku­thi lo­ba ngu­ba­ni akwa­zi,

31 ngo­ba wa­ye­fu­ndi­sa aba­fu­ndi ba­khe, esi­thi ku­bo: INdo­da­na yo­mu­ntu iza­ni­ke­lwa eza­ndle­ni za­ba­ntu, nja­lo ba­za­yi­bu­la­la; isi­bu­le­we iza­vu­ka ngo­su­ku lwe­si­tha­thu.

32 Ko­dwa ka­ba­qe­di­si­sa­nga lu­mu­tsho, be­sa­ba uku­mbu­zav.

UJe­su ufu­ndi­sa ngo­ku­tho­be­ka

33 Wa­se­fi­ka eKa­pe­na­wu­mew. Kwa­thi ese­ndli­ni wa­ba­bu­za wa­thi: Be­li­phi­ki­sa­na nga­nix endle­le­niy?

34 Ko­dwa ba­thu­la; ngo­ba endle­le­ni ba­be­phi­ki­se­ne ngo­ku­thi ngu­ba­ni omkhu­luz.

35 Wa­se­hla­la pha­nsi wa­bi­za aba­li­tshu­mi la­mbi­li, wa­thi ku­bo: Uba umu­ntu etha­nda uku­ba ngo­wo­ku­qa­la, uza­ku­ba ngo­wo­ku­ci­na ku­bo bo­nkea, le­si­se­be­nzi sa­bo bo­nkeb.

36 Wa­se­tha­tha umntwa­na omnca­ne, wa­mmi­sa pha­ka­thi kwa­boc; wa­mgo­na, wa­thi ku­bod:

37 Lo­ba ngu­ba­ni owe­mu­ke­la omu­nye wa­ba­ntwa­na aba­nca­ne aba­nje ebi­zwe­ni la­mi, we­mu­ke­la mi­na; nja­lo lo­ba ngu­ba­ni owe­mu­ke­la mi­na, ke­mu­ke­li mi­na, ko­dwa ye­na ongi­thu­mi­le­yoe.

38 UJo­ha­ne wa­se­mphe­ndu­la, wa­thi: Mfu­ndi­si, sa­bo­na omu­nye onga­si­la­nde­li­yof ekhu­pha ama­di­mo­ni nge­bi­zo la­kho; sa­se­si­me­nqa­be­la, ngo­ba enga­si­la­nde­lig.

39 Ko­dwa uJe­su wa­thi: Li­nga­me­nqa­be­li; ngo­ba ka­kho owe­nza umse­be­nzi wa­ma­ndla ebi­zwe­ni la­mi, nja­lo ola­ma­ndla oku­khu­lu­ma ku­bi nga­mi ma­si­nya­neh;

40 ngo­ba onga­me­la­ni la­thi, ungo­we­thui.

41 Ngo­ba lo­ba ngu­ba­ni oza­li­na­thi­sa inke­zo ya­ma­nzi nge­bi­zo la­mi, ngo­ba li­nga­ba­ka­Kri­stu, ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Ka­so­ze ala­hle­ke­lwa ngu­mvu­zo wa­khej.

Izi­khu­be­ki­so

42 Fu­thi lo­ba ngu­ba­ni okhu­be­ki­sa omu­nye wa­la­ba aba­nci­nya­ne aba­kho­lwa ki­mi, ku­ngco­no ku­ye uku­thi ili­tshe lo­ku­cho­la li­ga­xwe enta­nye­ni ya­khe, abe­se­pho­se­lwa olwa­ndlek.

43 Nja­lo uba isa­ndla sa­kho si­ku­khu­be­ki­sa, si­qu­me; ku­ngco­no ku­we uku­nge­na eku­phi­le­ni uyi­ngi­nil, ku­lo­ku­thi ule­za­ndla ezi­mbi­li usu­ke uye esi­ho­gwe­nim, emli­lwe­ni onga­ci­tshe­ki­yon,

44 la­pho impe­thu ya­bo enga­fi kho­na, lo­mli­lo onga­ci­tshi kho­nao.

45 Nja­lo uba unya­wo lwa­kho lu­ku­khu­be­ki­sa, lu­qu­mep; ku­ngco­no ku­we uku­nge­na eku­phi­le­ni uyi­si­qhwa­la, ku­lo­ku­thi ule­nya­wo ezi­mbi­li upho­se­lwe esi­ho­gwe­niq, emli­lwe­ni onga­ci­tshe­ki­yor,

46 la­pho impe­thu ya­bo enga­fi kho­na, lo­mli­lo onga­ci­tshi kho­nas.

47 Nja­lo uba ili­hlo la­kho li­ku­khu­be­ki­sa, li­khu­phe; ku­ngco­no ku­we uku­nge­na embu­swe­ni ka­Nku­lu­nku­lu ule­li­hlo eli­lo­dwat, ku­lo­ku­thi ula­me­hlo ama­bi­li upho­se­lwe esi­ho­gwe­ni so­mli­lou,

48 la­pho impe­thu ya­bo enga­fi kho­na, lo­mli­lo onga­ci­tshi kho­nav.

Nge­tshwa­yi

49 Ngo­ba wo­nke uza­tshwa­ywa ngo­mli­low; nja­lox wo­nke umhla­tshe­lo uza­tshwa­ywa nge­tshwa­yiy.

50 Itshwa­yi li­hlez; ko­dwa uba itshwa­yi li­nge­la­bu­tshwa­yi, li­za­li­vu­se­le­la nga­niab? Ba­ni­ni le­tshwa­yi pha­ka­thi kwe­nuc, nja­lo li­hla­li­sa­ned ngo­ku­thu­lae.

Uku­hla­li­sa­na kwa­ba­tha­the­ne­yo

10Wa­se­su­ku­ma la­pho we­za emi­ngce­le­ni ye­Ju­di­ya eda­bu­la nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni; ama­xu­ku ase­bu­ya abu­tha­na ku­yea; wa­se­phi­nda uku­ba­fu­ndi­sa, nje­ngo­kwe­jwa­ye­la kwa­kheb.

2 Kwa­se­ku­si­za ku­ye aba­Fa­ri­si ba­mbu­za uku­thi: Ku­vu­nye­lwe yi­ni uku­thi indo­da ya­le umkayo? be­mli­ngac.

3 Wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: UMo­zi­si wa­li­la­ya­ni?

4 Ba­se­be­si­thi: UMo­zi­si wa­vu­ma uku­bha­la incwa­di ye­se­hlu­ka­ni­so, lo­kuma­la.

5 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Nge­nxa yo­bu­lu­khu­ni be­nhli­zi­yo ye­nu wa­li­bha­le­la lu­mla­yo;

6 ko­dwa ku­su­ke­la eku­qa­le­ni ko­ku­da­li­we­yo, uNku­lu­nku­lu wa­be­nza owe­si­li­sa lo­we­si­fa­za­na.

7 Nge­nxa ya­lo­khu indo­da iza­tshi­ya uyi­se lo­ni­na, ina­ma­the­le ku­mka­yo,

8 nja­lo la­bo aba­bi­li ba­za­ku­ba nya­ma­nyed. Nga­kho ka­ba­se­ba­bi­li, ko­dwa ba­nya­ma­nye.

9 Nga­kho lo­kho uNku­lu­nku­lu aku­hla­nga­ni­si­le­yo, ka­ku­nga­bi la­mu­ntu okwe­hlu­ka­ni­sa­yo.

10 Endli­ni aba­fu­ndi ba­khe ba­se­be­bu­ya be­mbu­za nga­lo­khu.

11 Wa­se­si­thi ku­bo: Lo­ba ngu­ba­ni owa­la umka­khe atha­the omu­nye, uya­fe­ba ku­ye;

12 lo­mfa­zi uba esa­la indo­da ya­khe ende­le kwe­nye, uya­fe­bae.

Uku­bu­si­swa kwa­ba­ntwa­na aba­nca­ne

13 Ba­se­be­le­tha aba­ntwa­na aba­nca­ne ku­ye uku­ze aba­ba­mbe; ko­dwa aba­fu­ndi ba­khe ba­ba­khu­za ababa­le­tha­yo.

14 Ko­dwa uJe­su eku­bo­na wa­thu­ku­the­la, wa­thi ku­bo: Vu­me­la­ni aba­ntwa­na aba­nca­ne be­ze ki­mif, li­nga­be­nqa­be­li. Ngo­ba umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu ungo­wa­ba­njeg.

15 Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Lo­ba ngu­ba­ni onge­mu­ke­li umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu nje­ngo­mntwa­na omnca­ne, ka­so­ze ange­ne ku­wo.

16 Nja­lo eba­go­na, ebe­ka iza­ndla za­khe phe­zu kwa­bo, wa­ba­bu­si­sah.

Ija­ha eli­no­thi­le­yo

17 Ese­phu­me­le endle­le­ni, omu­nye wamgi­ji­me­lai, egu­qa pha­mbi kwa­khe wa­mbu­za wa­thi: Mfu­ndi­si olu­ngi­le­yo, ngi­nge­nza­ni uku­ze ngi­dle ili­fa le­mpi­lo ela­pha­ka­dej?

18 UJe­su wa­se­si­thi ku­ye: Ungi­bi­ze­la­ni ngo­ku­thi olu­ngi­le­yo? Ka­kho olu­ngi­le­yo, nga­pha­ndle ko­ye­dwa, uNku­lu­nku­lu.

19 Uya­ya­zi imi­la­yo ethi: Unga­fe­bi, unga­bu­la­li, unge­bi, unga­fa­ka­zi ama­ngak, unga­dle­le­ze­lil, hlo­ni­pha uyi­hlo lo­nyo­kom.

20 Wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Mfu­ndi­si, le­zi­zi­nto zo­nke ngi­zi­gci­ni­le ku­su­ke­la ebu­tshe­ni ba­mi.

21 Nja­lo uJe­su emkha­nge­la wa­mtha­ndan, wa­thi ku­ye: Ku­nye oku­swe­le­yo; ha­mba, uthe­ngi­se ko­nke ola­kho, uphe aba­ya­nga, nja­lo uza­ku­ba lo­ku­li­gu­gu ezu­lwi­ni; nja­lo uze, utha­the isi­pha­mba­no, ungi­la­nde­leo.

22 Ko­dwa eda­ni­le nga­le­li­li­zwi wa­su­ka wa­ha­mba eda­bu­ki­le; ngo­ba wa­ye­le­mpa­hla ezi­ne­ngi.

23 UJe­su wa­se­tha­la­za wa­thi ku­ba­fu­ndi ba­khe: Ku­za­ku­ba lu­khu­ni ka­nga­ka­na­ni kwa­ba­le­no­tho uku­nge­na embu­swe­ni ka­Nku­lu­nku­lu.

24 Aba­fu­ndi ba­se­be­ma­nga­la nga­ma­zwi akhep. Ko­dwa uJe­su ephe­ndu­la fu­thi wa­thi ku­bo: Ba­ntwa­na, ku­lu­khu­ni ka­nga­ka­na­ni kwa­ba­the­mbe­la eno­thwe­ni uku­nge­na embu­swe­ni ka­Nku­lu­nku­lu;

25 ku­lu­la uku­thi ika­me­la li­thu­tshe entu­nje­ni ye­na­li­thi, ku­lo­ku­thi umu­ntu ono­thi­le­yo ange­ne embu­swe­ni ka­Nku­lu­nku­luq.

26 Ba­se­be­ma­nga­la ka­khu­lu­ka­zi, be­khu­lu­mi­sa­na ba­thi: Pho ku­nga­si­ndi­swa ba­nir?

27 UJe­su wa­se­ba­kha­nge­la wa­thi: Ku­ba­ntu ka­ku­la­kwe­nze­ka, ko­dwa ka­kunja­lo ku­Nku­lu­nku­lu; ngo­ba zo­nke izi­nto zi­ye­nze­ka ku­Nku­lu­nku­lus.

Umvu­zo wo­ku­zi­de­la

28 UPe­tro wa­se­qa­la uku­thi ku­ye: Kha­nge­la, thi­na si­tshi­ye ko­nke, sa­ku­la­nde­la.

29 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Ka­ku­kho mu­ntu otshi­ye indlu, ku­mbe aba­fo­wa­bo, ku­mbe oda­de­wa­bo, ku­mbe uyi­se, ku­mbe uni­na, ku­mbe umkakhe, ku­mbe aba­ntwa­na, ku­mbe ama­si­mu, nge­nxa ya­mi le­va­nge­li,

30 onga­yi­kwe­mu­ke­la ngo­kwe­khu­lu kha­the­si nga­le­si­si­kha­thi, izi­ndlu la­ba­fo­wa­bo la­bo­da­de­wa­bo la­bo­ni­na la­ba­ntwa­na la­ma­si­mut, ka­nye lo­ku­zi­nge­lwa, le­mpi­lo ela­pha­ka­de esi­kha­thi­ni esi­za­you.

31 Ko­dwa aba­ne­ngi abo­ku­qa­la ba­za­ku­ba nga­bo­ku­ci­na, la­bo­ku­ci­na nga­bo­ku­qa­la.

UJe­su uphi­nda akhu­lu­me ngo­ku­fa lo­ku­vu­ka kwa­khe

32 Nja­lo be­se­ndle­le­ni be­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­mav; uJe­su wa­ye­se­ha­mba pha­mbi kwa­bow, nja­lo ba­be­ma­nge­le, be­la­nde­la ba­be­se­sa­bax. Wa­se­tha­tha fu­thi aba­li­tshu­mi la­mbi­li, wa­qa­la uku­ba­tshe­la izi­nto eza­zi­za­kwe­nza­ka­la ku­ye

33 uku­thi: Kha­nge­la­ni, se­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­ma, fu­thi iNdo­da­na yo­mu­ntu iza­ni­ke­lwa ku­ba­pri­sti aba­khu­lu la­ku­ba­bha­li, nja­lo ba­za­yi­gwe­be­la uku­fa, ba­yi­ni­ke­le kwa­be­zi­zwe,

34 ba­za­yi­ya­ngi­sa, ba­yi­tsha­ye nge­si­swe­pu, ba­yi­kha­fu­le­le ama­they, ba­yi­bu­la­le; nja­lo ngo­su­ku lwe­si­tha­thu iza­bu­ya ivu­ke eku­fe­ni.

UJe­su ukhu­za ama­do­da­na ka­Ze­be­di­ya

35 Kwa­se­ku­si­za ku­ye uJa­ko­be lo­Jo­ha­nez, ama­do­da­na ka­Ze­be­di­yaa, be­si­thi: Mfu­ndi­si, si­tha­nda uku­thi use­nze­le lo­ba yi­ni esi­za­yi­ce­la.

36 Wa­se­si­thi ku­bo: Li­tha­nda uku­thi ngi­le­nze­le­ni?

37 Ba­se­be­si­thi ku­ye: Si­phe uku­thi si­hla­le omu­nye nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­kho lo­mu­nye nga­kwe­so­kho­hlo sa­kho ebu­kho­si­ni ba­khob.

38 Ko­dwa uJe­su wa­thi ku­bo: Ka­li­kwa­zi eli­ku­ce­la­yo. Li­nga­na­tha yi­ni inke­zo engi­yi­na­tha­yo mi­na, nja­lo li­bha­bha­thi­zwe ngo­bha­bha­thi­zo engi­bha­bha­thi­zwa nga­lo mi­na?

39 Ba­se­be­si­thi ku­ye: Si­ngakwe­nza. Ko­dwa uJe­su wa­thi ku­bo: Isi­bi­li inke­zo engi­yi­na­tha­yo mi­na li­za­yi­na­tha; li­za­bha­bha­thi­zwa ngo­bha­bha­thi­zo engi­bha­bha­thi­zwa nga­lo mi­na;

40 ko­dwa uku­hla­la nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­mi la­nga­kwe­so­kho­hlo sa­mi ka­yi­si­kho okwa­mi ukuku­pha, ko­dwa ku­ngo­kwa­la­bo aba­ku­lu­ngi­se­lwe­yo.

Ubu­khu­lu obu­qo­tho

41 Kwa­thi se­be­zwi­le aba­li­tshu­mi ba­qa­la uku­thu­ku­the­la ngo­Ja­ko­be lo­Jo­ha­ne.

42 Ko­dwa uJe­su wa­ba­bi­ze­la ku­ye wa­thi ku­bo: Li­ya­zi uku­thi la­bo oku­thi­wa ba­bu­sa izi­zwe ba­zi­bu­sa ngo­bu­lu­khu­ni; le­zi­khu­lu za­zo zi­se­be­nzi­sa ama­ndla phe­zu kwa­zoc.

43 Ko­dwa aku­yi­ku­ba nja­lo pha­ka­thi kwe­nu; ko­dwa lo­ba ngu­ba­ni otha­nda uku­ba ngo­mkhu­lu pha­ka­thi kwe­nu, ka­be yi­si­se­be­nzi se­nu;

44 nja­lo lo­ba ngu­ba­ni otha­nda uku­ba ngo­wo­ku­qa­la pha­ka­thi kwe­nu, ka­be yi­si­se­be­nzi sa­bo bo­nked.

45 Ngo­ba le­Ndo­da­na yo­mu­ntu ka­yi­za­nga uku­kho­nzwa, ko­dwa uku­kho­nza, lo­ku­ni­ka impi­lo ya­yo ibe li­hla­wu­lo la­ba­ne­ngi.

UBa­rti­me­wu isi­pho­fu

46 Ba­se­be­fi­ka eJe­ri­koe; kwa­thi ese­phu­ma eJe­ri­ko, la­ba­fu­ndi ba­khe, le­xu­ku eli­khu­luf, indo­da­na ka­Ti­me­wu, uBa­rti­me­wu oyi­si­pho­fug wa­ye­hle­zi endle­le­ni epha­nza.

47 Kwa­thi ese­zwi­le uku­thi ngu­Je­su we­Na­za­re­tha, wa­qa­la uku­me­me­za lo­ku­thi: Je­su Ndo­da­na ka­Da­vi­da, aku­ngi­ha­wu­ke­leh!

48 Aba­ne­ngi ba­se­be­mkhu­za uku­thi athu­le; ko­dwa wa­me­me­za ka­khu­lu­ka­zi, esi­thi: Ndo­da­na ka­Da­vi­da, aku­ngi­ha­wu­ke­lei!

49 UJe­su esi­ma wa­se­si­thi ka­bi­zwe; ba­se­be­si­bi­za isi­pho­fu, be­si­thi ku­so: Ma­na isi­bi­ndi; su­ku­ma, uya­ku­bi­za.

50 Sa­se­si­la­hla ise­mba­tho sa­so sa­su­ku­ma se­za ku­Je­su.

51 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­so: Ufu­na uku­thi ngi­kwe­nze­le­ni? Isi­pho­fu sa­se­si­si­thi ku­ye: Ra­bo­ni*j, uku­thi ngi­bu­ye ngi­bo­ne.

52 UJe­su wa­se­si­thi ku­so: Ha­mba; ukho­lo lwa­khok lu­ku­si­ndi­si­le. Nja­lo sa­hle sa­bu­ye sa­bo­na, sa­la­nde­la uJe­su endle­le­nil.

UJe­su unge­na eJe­ru­sa­le­ma

11Kwa­thi be­so­nde­la eJe­ru­sa­le­maa, eBe­tfa­ge le­Be­tha­nib, enta­be­ni ye­Mi­hlwa­thi, wa­thu­ma aba­bi­li ku­ba­fu­ndi ba­khe,

2 wa­thi ku­bo: Ha­mba­ni li­ye emza­ne­ni okha­nge­le­ne la­ni; li­za­hle li­thi li­nge­na ku­wo li­fi­ce itho­le li­ka­ba­bhe­mi li­khu­le­ki­wec, oku­nga­za­nge ku­hla­le ku­lo umu­ntu; li­li­khu­lu­le lili­le­thed.

3 Nja­lo uba umu­ntu esi­thi ki­ni: Li­kwe­nze­la­ni lo­khu? Li­thi: INko­si iya­li­swe­la; nja­lo uza­hle ali­thu­me­le la­pha.

4 Ba­ha­mba-ke ba­fi­ca itho­le li­khu­le­ki­we li­se­sa­ngwe­ni nga­pha­ndle, endle­le­ni; ba­se­be­li­khu­lu­la.

5 La­ba­nye kwa­ba­be­mi kho­na ba­thi ku­bo: Le­nza­ni li­khu­lu­la itho­le?

6 Ba­se­be­si­tsho ku­bo nje­ngo­ba uJe­su ela­yi­le; ba­se­be­ba­ye­ke­la ba­ha­mba.

7 Ba­se­be­li­le­tha itho­le ku­Je­su, ba­pho­se­la ize­mba­tho za­bo phe­zu kwa­lo, wa­se­hla­la phe­zu kwa­lo.

8 La­ba­ne­ngi be­ndla­la ize­mba­tho za­bo endle­le­ni; la­ba­nye ba­ga­mu­la izi­nga­tsha la­ma­hla­mvu ezi­hla­hle­ni, ba­kwe­ndla­la endle­le­nie.

9 La­la­bo aba­be­ha­mba pha­mbi­li la­ba­be­la­nde­la ba­me­me­za, be­si­thi: Ho­sa­na*! Ubu­si­si­we oza­yo ebi­zwe­ni le­Nko­si;

10 ubu­si­si­we umbu­so ka­ba­ba we­thu uDa­vi­da, oza­yo ebi­zwe­ni le­Nko­si. Ho­sa­na kwe­li­phe­zu­luf!

11 UJe­su wa­se­nge­na eJe­ru­sa­le­ma, le­the­mpe­li­nig; wa­thi ese­kha­nge­le izi­nto zo­nke ji­ke­le­le, se­ku­hlwi­le, wa­phu­ma wa­ya eBe­tha­ni la­ba­li­tshu­mi la­mbi­lih.

Uku­thu­kwa ko­mkhi­wa

12 La­ku­si­sai be­phu­ma eBe­tha­ni, wa­la­mbaj.

13 Ebo­na umkhi­wa ukha­tsha­na, ula­ma­hla­mvu, wa­so­nde­la uku­thi mhla­wu­mbe anga­tho­la ulu­tho ku­wo; nja­lo efi­ka ku­wo, ka­tho­la­nga lu­tho nga­pha­ndle kwa­ma­hla­mvu; ngo­ba kwa­ku­nge­si­so isi­kha­thi so­mkhi­wak.

14 UJe­su ekhu­lu­ma wa­thi ku­wo: Ka­ku­nga­bi ku­sa­dla mu­ntu isi­the­lo ku­we ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni. La­ba­fu­ndi ba­khe baku­zwal.

Uku­hla­nju­lu­lwa kwe­the­mpe­li

15 Ba­se­be­fi­ka eJe­ru­sa­le­ma; uJe­su wa­se­nge­na ethe­mpe­li­ni wa­qa­la uku­xo­tsha la­bo aba­be­the­ngi­sa la­ba­be­the­nga ethe­mpe­li­ni; wa­se­ge­nqu­la ama­ta­fu­la aba­be­ntshi­ntshe­la­na ima­li, le­zi­hla­lo za­la­bo aba­be­the­ngi­sa ama­ju­bam;

16 wa­ye­nga­vu­me­li uku­thi umu­ntu athwa­le impa­hla ada­bu­le ethe­mpe­li­nin.

17 Wa­se­fu­ndi­sa, wa­thi ku­bo: Ka­ku­lo­tshi­we yi­ni uku­thi: Indlu ya­mi iza­bi­zwa ngo­ku­thi yi­ndlu yo­mkhu­le­ko ye­zi­zwe zo­nkeo? Ko­dwa li­na se­li­ye­nze ubha­lu lwa­ba­pha­ngip.

18 Aba­bha­li la­ba­pri­sti aba­khu­lu ba­se­beku­zwa, ba­di­nga uku­thi ba­nga­mbu­la­la nja­niq; ngo­ba ba­be­me­sa­ba, ngo­ba lo­nke ixu­ku la­ma­nga­la ka­khu­lu ngo­ku­fu­ndi­sa kwa­kher.

19 Se­ku­si­hlwa, wa­phu­ma pha­ndle ko­mu­zi.

Uku­zu­za ama­ndla ngo­kho­lo

20 Eku­se­ni ka­khu­lu be­se­dlu­las, ba­bo­na umkhi­wa wo­mi­le ku­su­ke­la empa­nde­ni.

21 UPe­tro wa­se­khu­mbu­la wa­thi ku­ye: Ra­bi*, kha­nge­la, umkhi­wa owu­qa­le­ki­si­le­yo wo­mi­let.

22 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Ba­ni­ni lo­kho­lo ku­Nku­lu­nku­lu.

23 Ngo­ba ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Lo­ba ngu­ba­ni oza­ku­thi ku­li­nta­ba: Pha­ka­nyi­swa, upho­se­lwe olwa­ndle; nja­lo enga­tha­nda­bu­zi enhli­zi­ywe­ni ya­khe, ko­dwa ekho­lwa uku­thi aku­tsho­yo ku­ye­nze­ka, ku­za­kwe­nze­ka ku­ye lo­ba yi­ni aku­tsho­yo.

24 Nga­kho ngi­thi ki­ni: Ko­nke lo­ba yi­ni eli­ku­ce­la­yo li­khu­le­ka, kho­lwa­ni uku­thi li­ya­kwe­mu­ke­la, nja­lo li­za­ku­ba la­you.

25 Nja­lo nxa li­mi li­khu­le­kav, the­the­le­la­ni uba li­lo­lu­tho olu­me­la­na lo­mu­ntu; uku­ze uYi­hlo ose­ma­zu­lwi­ni la­ye ali­the­the­le­le izi­pha­mbe­ko ze­nuw.

26 Ko­dwa uba li­na li­nga­the­the­le­li, lo­Yi­hlo ose­ma­zu­lwi­ni ka­yi­ku­li­the­the­le­la izi­pha­mbe­ko ze­nux.

Ama­ndla ka­Je­su

27 Ba­se­be­bu­ya ba­fi­ka eJe­ru­sa­le­ma; kwa­thi eha­mba­ha­mba ethe­mpe­li­ni, aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­bha­li la­ba­da­la be­za ku­ye,

28 ba­thi ku­ye: Izi­nto le­zi uze­nza nga­li­phi igu­nya; nja­lo ngu­ba­ni oku­ni­ke le­li­gu­nya lo­ku­thi we­nze le­zi­zi­nto?

29 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: La­mi ngi­za­li­bu­za umbu­zo1 ube mu­nye, nja­lo li­ngi­phe­ndu­le, kho­na ngi­za­li­tshe­la uku­thi nge­nza le­zi­zi­nto nga­li­phi igu­nya.

30 Ubha­bha­thi­zo lu­ka­Jo­ha­ne lwa­ve­la ezu­lwi­ni, ku­mbe eba­ntwi­ni? Ngi­phe­ndu­la­ni.

31 Ba­se­be­zi­ndli­sa­na, be­si­thi: Uba si­si­thi: Ezu­lwi­ni, uza­ku­thi: Pho ka­li­kho­lwa­nga ku­ye nga­ni?

32 Ko­dwa uba si­si­thi: Eba­ntwi­ni; be­sa­ba aba­ntu; ngo­ba bo­nke ba­be­mpha­tha uJo­ha­ne, ngo­ku­thi ungu­mpro­fe­thi nge­qi­ni­so.

33 Ba­se­be­phe­ndu­la ba­thi ku­Je­su: Ka­sa­zi. UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: La­mi ka­ngi­li­tshe­li uku­thi nge­nza le­zi­zi­nto nga­li­phi igu­nyay.

Umfa­ne­ki­so wa­ba­li­mi be­si­vi­ni

12Wa­se­qa­la uku­khu­lu­ma la­bo nge­mi­fa­ne­ki­so wa­thi: Umu­ntu wa­hla­nye­la isi­vi­ni, wa­si­bi­ye­la ngo­tha­ngo, wa­ge­bha isi­kha­me­lo, wa­kha umpho­tsho­ngo, wa­si­qa­tshi­sa ku­ba­li­mi, wa­ya kwe­li­nye ili­zwe.

2 Kwa­thi se­ku­yi­si­kha­thi esi­fa­ne­le­yo wa­thu­ma ince­ku ku­ba­li­mi, uku­ze ye­mu­ke­le ku­ba­li­mi okwe­si­the­lo se­si­vi­ni.

3 Ko­dwa bayi­ba­mba ba­yi­tsha­ya, bayi­mu­ki­sa ize.

4 Wa­se­bu­ya ethu­ma ku­bo enye ince­ku; la­le­yo ba­yi­tsha­ya nga­ma­tshe bayi­li­ma­za ekha­nda, bayi­xo­tsha isi­the­lwe inhlo­ni.

5 Wa­se­bu­ya ethu­ma enye; yo­na ba­se­be­yi­bu­la­la; le­zi­nye ezi­ne­ngi, ezi­nye ba­zi­tsha­ya, le­zi­nye ba­zi­bu­la­laa.

6 Nga­kho ese­se­le­ndo­da­na eyo­dwa etha­nde­ka­yo ku­yeb, eku­ci­ne­ni wa­yi­thu­ma ku­bo la­yo, esi­thi: Ba­za­yi­hlo­ni­pha indo­da­na ya­mi.

7 Ko­dwa la­bo­ba­li­mi ba­khu­lu­mi­sa­na be­si­thi: Le yi­ndla­li­fa; wo­za­ni, si­yi­bu­la­le, le­li­fa li­za­ku­ba nge­le­thu.

8 Ba­se­beyi­ba­mba ba­yi­bu­la­la, bayi­pho­se­la nga­pha­ndle kwe­si­vi­ni.

9 Nga­kho uza­kwe­nza­ni umni­ni­si­vi­ni? Uza­ku­za aba­bhu­bhi­se aba­li­mi, ani­ke­le isi­vi­ni kwa­ba­nyec.

10 Ka­li­ba­la­nga yi­ni lu­mbha­lo othi: Ili­tshe aba­khi aba­la­la­yo, yi­lo ese­li­yi­nhlo­ko ye­ngo­nsi;

11 lo­khu kwe­nzi­we yi­Nko­si, nja­lo ku­yi­si­ma­nga eme­hlwe­ni ethud?

12 Ba­se­be­di­nga uku­mba­mba, ko­dwa be­sa­ba ixu­ku; ngo­ba ba­be­sa­zi uku­thi wa­ye­khu­lu­ma lu­mfa­ne­ki­so eme­la­ne la­boe. Ba­se­be­mtshi­ya ba­ha­mbaf.

Umthe­lo ka­Ke­sa­ri

13 Ba­se­be­thu­ma ku­ye aba­nye ba­ba­Fa­ri­si la­ba­ka­He­ro­dig, uku­ze ba­mthi­ye eku­khu­lu­me­nih.

14 Ba­se­be­si­za ba­thi ku­ye: Mfu­ndi­si, si­ya­zi uku­thi we­na uqo­tho, nja­lo ka­wu­kha­tha­li ngo­mu­ntu; ngo­ba ka­wu­na­nzi isi­mo so­mu­ntu, ko­dwa ufu­ndi­sa indle­la ka­Nku­lu­nku­lu nge­qi­ni­soi: Ku­vu­nye­lwe yi­ni uku­the­la ku­Ke­sa­ri ku­mbe ha­tshi?

15 Si­the­le, ku­mbe si­nga­the­li? Ko­dwa ekwa­zi uku­ze­nzi­sa kwa­bo wa­thi ku­bo: Li­ngi­li­nge­la­nij? Le­tha­ni ki­mi ude­na­ri­yo*, uku­ze ngi­bo­ne.

16 Ba­se­be­le­tha. Wa­se­si­thi ku­bo: Ngo­ka­ba­ni lu­mfa­ne­ki­so la­lu­mbha­lok? Ba­se­be­si­thi ku­ye: Ngo­ka­Ke­sa­ri.

17 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Mni­ke­ni uKe­sa­ri oku­ka­Ke­sa­ri, lo­Nku­lu­nku­lu oku­ka­Nku­lu­nku­lu. Ba­se­be­ma­nga­la nga­ye.

Uku­vu­ka kwa­ba­fi­le­yo

18 Ba­se­be­si­za ku­ye aba­Sa­du­si, aba­thi ka­ku­kho uku­vu­ka kwa­ba­fi­le­yo; ba­mbu­za, ba­thi:

19 Mfu­ndi­si, uMo­zi­si wa­si­bha­le­la, uku­thi: Uba umfo­wa­bo wo­mu­ntu esi­fa, atshi­ye umkakhe, enga­tshi­yi ba­ntwa­na, umfo­wa­bo ka­mtha­the umka­khe, amvu­se­le umfo­wa­bo inza­lol;

20 kwa­ku­le­ze­la­ma­ni ezi­yi­si­kho­mbi­sa; owo­ku­qa­la wa­se­tha­tha umfa­zi, wa­fa enga­tshi­ya­nga inza­lo;

21 lo­we­si­bi­li wa­mtha­tha, wa­fa, la­ye enga­tshi­ya­nga inza­lo; lo­we­si­tha­thu kwa­ba nja­lo;

22 la­la­ba bo­yi­si­kho­mbi­sa ba­mtha­tha, ka­ba­tshi­ya­nga inza­lo. Eku­ci­ne­ni kwa­bo bo­nke kwa­fa lo­mfa­zi.

23 Nga­kho eku­vu­ke­ni kwa­ba­fi­le­yo, mhla be­vu­ka­yo, uza­ku­ba ngu­mka­ba­ni ku­bo; lo­khu aba­yi­si­kho­mbi­sa ba­be­la­ye engu­mka­bo?

24 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Ka­li­du­ha­nga yi­ni nga­lo­khu, ngo­ba li­nga­ya­zi imi­bha­lo, lo­ba ama­ndla ka­Nku­lu­nku­lu?

25 Ngo­ba mhla be­vu­ka­yo eku­fe­ni, ka­ba­tha­tha­ni, nja­lo ka­be­ndi­swa, ko­dwa ba­nje­nge­ngi­lo­si ezi­se­ma­zu­lwi­ni.

26 Ko­dwa ma­ye­la­na la­ba­fi­le­yo, uku­thi ba­ya­vu­swa, ka­li­fu­nda­nga yi­ni egwa­lwe­ni lu­ka­Mo­zi­si, uku­thi uNku­lu­nku­lu esi­hla­hle­ni wa­khu­lu­ma nja­ni ku­yem, esi­thi: Ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu kaA­bra­ha­ma, lo­Nku­lu­nku­lu kaI­sa­ka, lo­Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­ben?

27 Ka­yi­su­ye uNku­lu­nku­lu wa­ba­fi­le­yo, ko­dwa uNku­lu­nku­lu wa­ba­phi­la­yo; nga­kho li­na li­du­hi­le ka­khu­lu.

Umla­yo wo­ku­qa­la

28 Wa­se­fi­ka omu­nye wa­ba­bha­li, ese­zwi­le be­bu­za­na, ese­bo­ni­le uku­thi uba­phe­ndu­le ku­hle, wa­mbu­za wa­thi: Yi­wu­phi umla­yo wo­ku­qa­la ku­yo yo­nkeo?

29 UJe­su wa­se­mphe­ndu­la wa­thi: Owo­ku­qa­la ku­yo yo­nke imi­la­yo ngo­wo­ku­thi: Zwa­na, Isra­ye­li: INko­si uNku­lu­nku­lu we­thu, iNko­si yi­nye;

30 nja­lo wo­tha­nda iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho nge­nhli­zi­yo ya­kho yo­nke, la­ngo­mphe­fu­mu­lo wa­kho wo­nke, la­nge­ngqo­ndo ya­kho yo­nke, la­nga­ma­ndla akho wo­nke. Yi­lo umla­yo owo­ku­qa­lap.

31 Lo­we­si­bi­li uya­fa­na­na, yi­lo: Wo­tha­nda uma­khe­lwa­ne wa­kho nje­nga­lo­khu uzitha­nda we­naq. Ka­wu­kho omu­nye umla­yo omkhu­lu ku­la­le.

32 Umbha­li wa­se­si­thi ku­ye: Ku­hle, Mfu­ndi­si, utsho oku­qo­tho uku­thi ku­lo­Nku­lu­nku­lu oye­dwar, la­nga­pha­ndle kwa­khe ka­kho omu­nye;

33 lo­ku­mtha­nda nge­nhli­zi­yo yo­nkes, la­ngo­ku­qe­di­si­sa ko­nke, la­ngo­mphe­fu­mu­lo wo­nke, la­nga­ma­ndla wo­nke, lo­ku­tha­nda uma­khe­lwa­ne nje­nga­wet, ku­ye­dlu­la yo­nkeu imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swa le­mi­hla­tshe­lov.

34 UJe­su ese­mbo­na uku­thi uphe­ndu­le nge­nhla­ka­ni­pho, wa­thi ku­ye: Ka­wu­kha­tsha­na lo­mbu­so ka­Nku­lu­nku­luw. Nja­lo ka­kwa­be ku­sa­ba kho­na umu­ntu ole­si­bi­ndi so­ku­mbu­zax.

UKri­stu lo­se­ndo lwa­khe

35 UJe­suy, efu­ndi­sa ethe­mpe­li­niz, wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Ba­tsho nja­ni aba­bha­li uku­thi uKri­stu uyi­ndo­da­na ka­Da­vi­da?

36 Ngo­ba uDa­vi­da uqo­bo lwa­khe ngo­Mo­ya oyi­Ngcwe­le wa­thi: INko­si ya­thi eNko­si­ni ya­mi: Hla­la nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­mi, ngi­ze ngi­be­ke izi­tha za­kho zi­be yi­se­na­be­lo se­nya­wo za­khoa.

37 Nga­kho uDa­vi­da uqo­bo lwa­khe umbi­za ngo­ku­thi yi­Nko­si; pho uyi­ndo­da­na ya­khe nja­ni?

Le­xu­ku eli­khu­lu la­mu­zwa ngo­ku­tho­ko­zab.

UJe­su uso­la aba­bha­li

38 Wa­se­si­thi ku­bo eku­fu­ndi­se­ni kwa­khec: Qa­phe­la­ni aba­bha­lid, aba­tha­nda uku­ha­mba be­mbe­the ize­mba­tho ezi­ndee, lo­ku­bi­nge­le­lwa emi­da­nge­nifg,

39 le­zi­hla­lo ezi­qa­ka­the­ki­le­yo ema­si­na­go­ge­nih, le­zi­hla­lo za­ba­hlo­ni­phe­ka­yo eku­dle­ni kwa­nta­mba­maij;

40 aba­dla izi­ndlu za­ba­fe­lo­ka­zi, be­khu­le­ka isi­kha­thi esi­de ngo­ku­ze­nzi­sa; la­ba ba­za­kwe­mu­ke­la uku­la­hlwa oku­khu­luk.

Umni­ke­lo wo­mfe­lo­ka­zi

41 UJe­su wa­se­hla­la pha­nsil ma­qo­nda­na le­si­tsha so­mni­ke­lo wa­bo­na uku­thi ixu­ku li­pho­se­la nja­ni ima­lim1 esi­tshe­ni so­mni­ke­lon; la­ba­no­thi­le­yo aba­ne­ngi ba­pho­se­la oku­ne­ngi.

42 Kwa­se­ku­fi­ka umfe­lo­ka­zi othi­le ongu­mya­nga wa­pho­se­la inhla­mva­na ezi­mbi­li ezi­nca­ne ze­ma­li, eze­nza indi­bi­li­tshio.

43 Wa­se­bi­ze­la ku­ye aba­fu­ndi ba­khe, wa­thi ku­bo: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Lu­mfe­lo­ka­zi ongu­mya­nga upho­se­le okwe­dlu­la bo­nkep la­ba aba­pho­se­le­yo esi­tshe­ni so­mni­ke­loq;

44 ngo­ba bo­nke ba­pho­se­le ko­ku­ne­ngi kwa­bo; ko­dwa ye­na ebu­ya­nge­ni ba­kher upho­se­le ko­nke ala­kho, ko­nke okwe­mpi­lo ya­khes.

UJe­su ukhu­lu­ma ngo­ku­chi­thwa kwe­Je­ru­sa­le­ma la­ngo­ku­phe­la kwe­si­kha­thi

13Kwa­thi ephu­ma ethe­mpe­li­ni, omu­nye wa­ba­fu­ndi ba­khe wa­thi ku­ye: Mfu­ndi­si, kha­nge­la, ama­tshe anja­ni le­za­khi­wo ezi­nja­ni!

2 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Uya­bo­na le­zi­za­khi­wo ezi­nku­lu yi­ni? Aku­so­ze ku­tshi­ywe ili­tshe phe­zu kwe­li­tshe, eli­nga­so­ze li­di­li­ze­lwe pha­nsia.

3 Ese­hle­zi enta­be­ni ye­Mi­hlwa­thi ma­qo­nda­na le­the­mpe­li, uPe­tro lo­Ja­ko­be lo­Jo­ha­neb loA­ndre­ya ba­mbu­za be­bo­dwa,

4ba­thi: Si­tshe­le, le­zi­zi­nto zi­za­ku­ba ni­ni? Le­si­bo­na­ka­li­so si­yi­ni la­pho se­zi­za­phe­le­li­swa le­zi­zi­nto zo­nke?

5 UJe­su eba­phe­ndu­la wa­se­qa­la uku­thi: Qa­phe­la­ni ku­nga­bi kho­na oli­du­hi­sa­yoc.

6 Ngo­ba aba­ne­ngi ba­za­ku­za nge­bi­zo la­mi, be­si­thi: Mi­na ngi­nguye; fu­thi ba­du­hi­se aba­ne­ngid.

7 Ko­dwa nxa li­si­zwa nge­zi­mpi la­ma­hu­nga­hu­nga ezi­mpi, li­nge­thu­ki; ngo­ba ku­fa­ne­le kwe­nze­ke; ko­dwa uku­phe­la ka­ku­ka­bi kho­na.

8 Ngo­ba isi­zwe si­za­vu­ke­la isi­zwe, lo­mbu­so uvu­ke­le umbu­so; nja­lo ku­za­ku­ba kho­na uku­za­ma­za­ma ko­mhla­ba inda­wo nge­nda­wo, nja­lo ku­za­ku­ba kho­na indla­la le­zi­nhlu­phe­ko; le­zi­zi­nto zi­yi­ku­qa­la kwe­mi­he­loe.

9 Ko­dwa zi­qa­phe­le­ni li­naf; ngo­ba ba­za­li­ni­ke­la emi­pha­ka­thi­ni, le­ma­si­na­go­ge­ni li­za­tsha­ywa, li­za­le­thwa la­pha­mbi kwa­ba­bu­si la­ma­kho­si nge­nxa ya­mi, ku­be yi­bu­fa­ka­zi obu­me­le­ne la­bog.

10 Ko­dwa iva­nge­li li­me­le uku­tshu­nya­ye­lwa ku­qa­la ku­zo zo­nke izi­zweh.

11 Ko­dwa nxa beli­do­nsa be­li­ni­ke­la, li­nga­kha­tha­le­li nga­pha­mbi­li eli­za­ku­khu­lu­ma, li­nga­na­ka­ni; ko­dwa lo­ba yi­ni eli­za­yi­ni­kwa nga­le­lo­ho­la, ikhu­lu­me­ni; ngo­ba ka­ku­si­ni eli­khu­lu­ma­yo, ko­dwa uMo­ya oyi­Ngcwe­lei.

12 Fu­thi umfo­wa­bo uza­ni­ke­la umfo­wa­bo eku­fe­ni, lo­yi­se umntwa­na; la­ba­ntwa­na ba­za­vu­ke­la aba­za­li, be­se­be­ba­bu­la­la;

13 nja­lo li­za­zo­ndwa yi­bo bo­nke nge­nxa ye­bi­zo la­mi; ko­dwa ophi­ke­le­la­yo ku­ze ku­be se­ku­phe­le­ni, ngu­ye oza­si­ndi­swa.

14 Ko­dwa nxa li­bo­na ama­nya­la enci­tha­ka­lo, akhu­lu­nywa ngu­Da­ni­ye­li umpro­fe­thi, emi la­pho anga­fa­ne­le kho­na (o­fu­nda­yo ka­qe­di­si­se), kho­na la­bo aba­se­Ju­di­ya ka­ba­ba­le­ke­le ezi­nta­be­ni;

15 lo­phe­zu ko­pha­hla lwe­ndlu ange­hle­li endli­ni, anga­nge­ni uku­tha­tha ulu­tho endli­ni ya­khe;

16 lo­se­ma­si­mi­ni anga­bu­ye­li emu­va, uku­ya­tha­tha ise­mba­tho sa­khe.

17 Ko­dwa ma­ye kwa­ba­khu­le­lwe­yo la­ba­mu­nyi­sa­yo nga­le­zo­nsu­ku!

18 Ko­dwa khu­le­ka­ni uku­thi uku­ba­le­ka kwe­nu ku­nga­bi se­bu­si­ka.

19 Ngo­ba nga­le­zo­nsu­ku ku­za­ku­ba kho­na uku­hlu­phe­ka, oku­nga­za­nga ku­be kho­na ku­su­ke­la eku­qa­le­ni ko­ku­da­li­we­yo uNku­lu­nku­lu aku­da­la­yo ku­ze ku­be kha­the­si, lo­ku­nga­so­ze kwa­ba kho­na.

20 Nja­lo uba iNko­si ibi­nga­zi­fi­nye­za­nga le­zo­nsu­ku, be­ku­nge­si­ndi­swe nya­ma; ko­dwa nge­nxa ya­ba­khe­thi­we­yo, eba­khe­thi­le­yo, izi­fi­nye­zi­le insu­ku.

21 La­nga­le­so­si­kha­thi nxa umu­ntu esi­thi ki­ni: Kha­nge­la­ni, na­ngu uKri­stu; ku­mbe: Kha­nge­la­ni, ula­pha­ya­na; li­nga­kho­lwa;

22 ngo­ba ku­za­vu­ka okri­stu ba­ma­nga la­ba­pro­fe­thi ba­ma­nga, be­se­be­se­nza izi­bo­na­ka­li­so le­zi­ma­nga­li­so, uku­du­hi­sa, nxa ku­nge­nze­ka, la­ba­khe­thi­we­yoj.

23 Ko­dwa qa­phe­la­ni li­na; kha­nge­la­ni, se­ngi­li­tshe­li­le ko­nke nga­pha­mbi­lik.

24 Ko­dwa nga­le­zo­nsu­ku, emva kwa­lo­kho­ku­hlu­phe­ka, ila­nga li­za­fi­pha­zwa, le­nya­nga ka­yi­yi­ku­pha uku­kha­nya kwa­yo,

25 le­nka­nye­zi ze­zu­lu zi­za­be zi­si­wa, la­ma­ndla ase­ma­zu­lwi­ni aza­za­nya­za­nyi­swa.

26 Kho­na-ke be­za­bo­na iNdo­da­na yo­mu­ntu isi­za ema­ye­zi­ni ila­ma­ndla ama­khu­lu le­nka­zi­mu­lo,

27 kho­na-ke iza­thu­ma ingi­lo­si za­yo, ibi­si­qo­qa aba­khe­thi­we­yo ba­yo emi­mo­ye­ni yo­mi­ne, ku­su­ke­la emkha­wu­lwe­ni wo­mhla­ba ku­ze ku­be se­mkha­wu­lwe­ni we­zu­lu.

28 Fu­nda­ni-ke umfa­ne­ki­so emkhi­we­ni; nxa uga­tsha lwa­wo se­lu­si­ba bu­tha­ka­tha­ka lu­hlu­me ama­hla­mvu, li­ya­zi uku­thi ihlo­bo se­li­se­du­ze;

29 ngo­ku­nja­lo la­ni, nxa li­bo­na le­zi­zi­nto zi­se­nze­ka, ya­zi­ni uku­thi ku­se­du­ze ku­se­mi­nya­ngol.

30 Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Le­si­si­zu­ku­lwa­na asi­so­ze si­dlu­le, zi­ze ze­nze­ke izi­nto zo­nke le­zi.

31 Ku­za­dlu­la izu­lu lo­mhla­ba; ko­dwa ama­zwi ami awa­so­ze adlu­le.

32 Ko­dwa lo­lo­su­ku la­le­lo­ho­la ka­kho owa­zi­yo nga­kho, ngi­tsho le­ngi­lo­si ezi­se­zu­lwi­nim, ngi­tsho le­Ndo­da­na, nga­pha­ndle ku­ka­Ba­ban.

33 Qa­phe­la­nio, li­li­nde li­khu­le­ke; ngo­ba ka­la­zi uku­thi isi­kha­thi si­ni­nip.

34 Nje­ngo­mu­ntu owa­su­ka eli­zwe­ni la­ki­bo wa­tshi­ya indlu ya­khe, wa­ni­ka ince­ku za­khe ama­ndla, ku­le­yo la­le­yo umse­be­nzi wa­yoq, wa­la­ya umli­ndi­sa­ngo uku­thi ali­nder.

35 Nga­kho li­nda­nis; ngo­ba ka­la­zi uku­thi inko­si ye­ndlu iza­fi­ka ni­ni, ku­si­hlwa, lo­ba pha­ka­thi ko­bu­su­kut, lo­ba eku­kha­le­ni kwe­qhu­deu, lo­ba ema­da­bu­ka­ku­sav;

36 hle­zi ifi­ke ili­ju­me, ili­fi­ce li­le­le.

37 La­lo­khu engi­ku­tsho ki­ni ngi­ku­tsho ku­bo bo­nke: Li­nda­niw.

Iqhi­nga lo­ku­mbu­la­la uJe­su

14Kwa­thi emva kwe­nsu­ku ezi­mbi­li kwa­ba kho­na ipha­si­ka lomkho­si we­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo; aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­bha­li ba­se­be­di­nga uku­thi ba­nga­mba­mba nja­ni ngo­bu­qi­li bambu­la­le;

2 ko­dwa ba­thi: Ku­nga­bi ngo­mkho­si, hle­zi ku­be le­si­phi­thi­phi­thi sa­ba­ntua.

UJe­su uya­gco­tshwa eBe­tha­ni

3 Kwa­thi ese­Be­tha­ni, endli­ni ka­Si­mo­ni umle­phe­ro, ehle­zi eku­dle­ni, kwa­fi­ka owe­si­fa­za­na ephe­the umfu­ma we-a­li­ba­sta* wa­ma­gco­bo awe­na­di* uqo­bo ali­gu­gu eli­khu­lu; wa­se­pha­hla­za umfu­ma we-a­li­ba­sta, wawa­the­la ekha­nda la­khe.

4 Kwa­ku­kho­na aba­nye aba­thu­ku­the­la­yo nga­pha­ka­thi kwa­bo, be­si­thi: Kwe­nze­lwa­ni uku­mo­tshwa kwa­la­ma­gco­bo?

5 Ngo­ba la abe­nga­the­ngi­swa nge­ma­li edlu­la ode­na­ri­yo* aba­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu, be­se­ku­ni­kwa aba­ya­nga. Ba­se­be­mso­la.

6 Ko­dwa uJe­su wa­thi: Mye­ke­le­ni; li­mhlu­phe­la­ni? We­nze umse­be­nzi omu­hle ki­mi.

7 Ngo­ba aba­ya­nga li­hla­la li­la­bo, fu­thi uba li­tha­nda li­nga­be­nze­la oku­hle; ko­dwa mi­na ka­li­hla­li li­la­mib.

8 Ye­na we­nzi­le abe­nga­kwe­nza; uqa­li­le nga­pha­mbi­li uku­wu­gco­be­la uku­ngcwa­tshwa umzi­mba wa­mic.

9 Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Lo­ba nga­phi emhla­be­ni wo­nke la­pho oku­za­tshu­nya­ye­lwa kho­na le­li­va­nge­li, la­lo­khu akwe­nzi­le­yo ku­za­khu­lu­nywa nga­kho ku­be yi­si­khu­mbu­zo nga­ye.

Umvu­zo wo­ku­mni­ke­la uJe­su

10 UJu­da­si Iska­ri­yo­thi, omu­nye wa­ba­li­tshu­mi la­mbi­li, wa­se­si­ya ku­ba­pri­sti aba­khu­lu, uku­ze amni­ke­le ku­bod.

11 Fu­thi se­be­zwi­le ba­tho­ko­za, ba­the­mbi­sa uku­mni­ka ima­li; wa­se­di­nga uku­thi anga­mni­ke­la nja­ni ku­hlee.

Uku­mi­swa kwe­si­dlo esi­ngcwe­le

12 Kwa­thi ngo­su­ku lo­ku­qa­la lwe­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo, aba­be­hla­ba nga­lo ipha­si­ka, aba­fu­ndi ba­khe ba­thi ku­ye: Utha­nda uku­thi si­ye­lu­ngi­sa nga­phi uku­ze udle ipha­si­kaf?

13 Wa­se­thu­ma aba­bi­li ku­ba­fu­ndi ba­kheg, wa­thi ku­bo: Ha­mba­ni li­ye emzi­ni, nja­lo umu­ntu uza­hla­nga­na la­ni ethwe­le imbi­za ya­ma­nzi; li­mla­nde­le,

14 nja­lo lo­ba ku­nga­phi aza­nge­na kho­na, ka­li­bo­ku­thi ku­mni­ni­ndlu: UMfu­ndi­si uthi: Inga­phi indlu ye­zi­ha­mbi, la­pho engi­nga­dle­la kho­na ipha­si­ka la­ba­fu­ndi ba­mih?

15 Fu­thi ye­na uza­li­tshe­ngi­sa indlu enku­lu ephe­zu­lu eye­ndle­lwe­yo elu­ngi­si­we­yo; si­lu­ngi­se­le­ni kho­na.

16 Aba­fu­ndi ba­khe ba­se­be­phu­ma, ba­nge­na emzi­ni, ba­tho­la ku­nje­ngo­ku­tsho kwa­khe ku­bo ; ba­se­be­lu­ngi­sa ipha­si­ka.

17 Kwa­thi se­ku­ku­si­hlwa wa­fi­ka la­ba­li­tshu­mi la­mbi­li.

18 Se­be­hle­zi be­si­dla, uJe­su wa­thi: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Omu­nye we­nu, odla la­mi, uza­ngi­ni­ke­lai.

19 Ba­se­be­qa­la uku­da­bu­ka, ba­thi ku­ye nga­mu­nye nga­mu­nye: Yi­mi yi­ni? Lo­mu­nye: Yi­mi yi­nij?

20 Ko­dwa wa­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Ngo­mu­nye wa­ba­li­tshu­mi la­mbi­li, otshe­ba ka­nye la­mi emga­nwi­ni.

21 Si­bi­li iNdo­da­na yo­mu­ntu iha­mba, nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo nga­yo; ko­dwa ma­ye ku­lo­wo­mu­ntu eni­ke­lwa ngu­ye iNdo­da­na yo­mu­ntu! Be­ku­nga­ku­hle ku­ye alu­ba lo­wo­mu­ntu wa­ye­nga­za­lwa­nga.

22 Kwa­thi be­si­dla, uJe­su wa­tha­tha isi­nkwa, wasi­bu­si­sa wasi­hle­phu­la, wa­ba­ni­ka, wa­thi: Tha­tha­ni, li­dle; lo­khu ku­ngu­mzi­mba wa­mi.

23 Wa­se­tha­tha inke­zo, ese­bo­ngi­le wa­ba­ni­ka; ba­se­be­na­tha ku­yo bo­nke.

24 Wa­se­si­thi ku­bo: Le­li li­ga­zi la­mi, ele­si­vu­me­lwa­no esi­tsha, eli­chi­the­lwa aba­ne­ngik.

25 Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Angi­sa­yi­ku­na­tha okwe­si­the­lo se­vi­ni, ku­ze ku­fi­ke lo­lo­su­ku engi­za­si­na­tha nga­lo si­si­tsha embu­swe­ni ka­Nku­lu­nku­lu.

26 Kwa­thi se­be­hla­be­le ingo­ma yo­ku­du­mi­sa ba­phu­ma ba­ya enta­be­ni ye­Mi­hlwa­thi.

Uku­xwa­yi­swa ku­ka­Pe­tro

27 UJe­su wa­se­si­thi ku­bo: Lo­nke li­za­khu­be­ka nga­mi nga­lo­bu­bu­su­ku; ngo­ba ku­lo­tshi­we uku­thi: Ngi­za­tsha­ya ume­lu­si, izi­mvu be­se­zi­hla­ka­ze­kal.

28 Ko­dwa emva ko­ku­vu­swa kwa­mi, ngi­za­la­ndu­le­la uku­ya eGa­li­li.

29 Ko­dwa uPe­tro wa­thi ku­ye: La­nxa bo­nke be­za­khu­be­ka, ko­dwa ha­tshi mi­nam.

30 UJe­su wa­se­si­thi ku­ye: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ku­we: La­mu­hla nga­lo­bu­bu­su­ku, li­nga­ka­kha­li ka­bi­li iqhu­de, uza­ngi­phi­ka ka­tha­thun.

31 Ko­dwa wa­qi­ni­sa nga­ma­ndla esi­thi: Lo­ba ku­di­nge­ka ngi­fe la­we, angi­so­ze ngi­ku­phi­ke. Ba­se­be­si­tsho nja­lo la­bo bo­nke.

EGe­tse­ma­ne

32 Ba­se­be­fi­ka enda­we­ni ebi­zo la­yo yi­Ge­tse­ma­ne; wa­se­si­thi ku­ba­fu­ndi ba­khe: Hla­la­ni pha­nsi la­pha, ngi­saya­khu­le­kao.

33 Wa­se­tha­tha ka­nye la­ye uPe­tro lo­Ja­ko­be lo­Jo­ha­ne, wa­se­qa­la uku­da­tshu­lwa si­bi­li lo­ku­kha­tha­ze­ka ka­khu­lu.

34 Wa­se­si­thi ku­bo: Umphe­fu­mu­lo wa­mi uda­bu­ki­le ka­khu­lu ku­ze ku­be se­ku­fe­ni; hla­la­ni la­pha li­li­ndep.

35 Wa­se­qhu­be­ka iba­nga­na, wa­we­la emhla­ba­thi­ni, wa­khu­le­ka uku­thi, uba ku­nge­nze­ka, ku­dlu­le ku­ye le­li­ho­laq.

36 Wa­se­si­thi: Abha*, Ba­bar, zo­nke izi­nto zi­ye­nze­ka ku­we. Su­sa li­nke­zo ki­mis; ko­dwa ku­nga­bi yi­ku­thi ngi­tha­nda­ni mi­na, ko­dwa ku­be yi­ku­thi utha­nda­ni we­nat.

37 Wa­se­si­za, wa­ba­fi­ca be­le­le, wa­thi ku­Pe­tro: Si­mo­ni, ule­le yi­ni? Ubu­nge­li­nde yi­ni iho­la li­be li­nye?

38 Li­nda­ni li­khu­le­ke, uku­ze li­nga­nge­ni eku­li­ngwe­ni. Umo­ya uya­vu­ma-ke, ko­dwa inya­ma ibu­tha­ka­tha­ka.

39 Wa­se­bu­ya wa­ha­mba waya­khu­le­ka, esi­tsho wo­na la­wo­ma­zwiu.

40 Wa­se­bu­ya wa­ba­fi­ca fu­thi be­le­le; ngo­ba ame­hlo abo aye­nzi­ma, ko­dwa ba­be­nga­zi uku­thi ba­za­mphe­ndu­la ba­thi­niv.

41 Wa­se­si­za ngo­kwe­si­tha­thu, wa­thi ku­bo: Qhu­be­ka­ni li­le­le-ke li­phu­mu­le. Kwa­ne­le; iho­la se­li­fi­ki­le; kha­nge­la­ni, iNdo­da­na yo­mu­ntu iya­ni­ke­lwa eza­ndle­ni ze­zo­ni.

42 Su­ku­ma­ni, si­ha­mbe; kha­nge­la­ni, ongi­ni­ke­la­yo use­du­zew.

Uku­bo­tshwa ku­ka­Je­su lo­ku­the­thwa kwe­ca­la la­khe

43 Kwa­thi esa­khu­lu­ma, wa­hle wa­fi­ka uJu­da­si, omu­nye wa­ba­li­tshu­mi la­mbi­li, nja­lo ele­xu­ku eli­khu­lu eli­le­zi­nke­mba le­zi­ndu­ku, li­ve­la ku­ba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­bha­li la­ba­da­la.

44 Lo­mni­ke­la­yo wa­ye­ba­ni­ke isi­bo­ni­so, esi­thi: Lo­wo engi­za­ma­nga, ngu­ye; li­mba­mbe, limqhu­be limqi­ni­se.

45 Ese­fi­ki­le, wa­hle wa­so­nde­la ku­ye wa­thi: Ra­bi*, Ra­bi! Wa­se­ma­nga.

46 Ba­se­be­mdu­me­la, ba­mba­mba.

47 Lo­mu­nye kwa­ba­be­mi kho­na wa­kho­kha inke­mba wa­ga­dla ince­ku yo­mpri­sti omkhu­lu, wa­qu­ma indle­be ya­yo.

48 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Li­phu­me nje­ngo­ku­ya­me­la­na lo­mpha­ngi yi­ni li­le­zi­nke­mba le­zi­ndu­ku uku­za­ngi­ba­mba?

49 Be­ngi­la­ni insu­ku nge­nsu­ku ethe­mpe­li­ni ngi­fu­ndi­sa, ko­dwa ka­li­ngi­ba­mba­nga; ko­dwa lo­khu kwe­nze­ke uku­ze ku­gcwa­li­se­ke imi­bha­lox.

50 Bo­nke ba­se­be­mtshi­ya ba­ba­le­ka.

51 Le­ja­ha eli­thi­le la­mla­nde­la, le­mbe­the ile­mbu eli­co­le­ki­le­yo emzi­mbe­ni onqu­nu. Ase­li­ba­mba ama­ja­hay;

52 la­se­li­tshi­ya ile­mbu eli­co­le­ki­le­yo la­ba­ba­le­ke­la li­nqu­nu.

UJe­su upha­mbi ko­mpri­sti omkhu­lu

53 Ba­se­be­mqhu­ba uJe­su ba­mu­sa ku­mpri­sti omkhu­lu; ba­se­be­bu­tha­na ku­ye aba­pri­sti aba­khu­lu bo­nke la­ba­da­la la­ba­bha­liz.

54 UPe­tro wa­se­mla­nde­la ekha­tsha­na wa­ze wa­ba pha­ka­thi kwe­gu­ma lo­mpri­sti omkhu­lu; wa­ye­hle­zi ka­nye le­zi­nce­ku, eso­tha umli­loa.

55 La­ba­pri­sti aba­khu­lu lo­mpha­ka­thi wo­nke ba­di­nga ubu­fa­ka­zi ngo­Je­su, uku­ze ba­mbu­la­le; ko­dwa ka­ba­bu­tho­la­nga.

56 Ngo­ba aba­ne­ngi ba­fa­ka­za ama­nga nga­ye, ko­dwa lo­bu­bu­fa­ka­zi ka­bu­vu­me­la­na­ngab.

57 Kwa­se­ku­su­ku­ma aba­nye ba­fa­ka­za ama­nga ame­la­na la­ye be­si­thi:

58 Thi­na sa­mu­zwa esi­thi: Mi­na ngi­za­di­li­za le­li­the­mpe­lic ele­nzi­we nge­za­ndlad, nja­lo nga­khe eli­nye eli­nge­nzi­wa­nga nge­za­ndlae nge­nsu­ku ezi­nta­thu.

59 Lo­ba ku­nja­lo ubu­fa­ka­zi ba­bo ka­bu­vu­me­la­na­ngaf.

60 Kwa­se­ku­su­ku­ma umpri­sti omkhu­lu pha­ka­thi kwa­bo wa­mbu­za uJe­su, esi­thi: Ka­wu­phe­ndu­li lu­tho yi­ni? Ba­fa­ka­za­ni la­ba oku­me­la­na la­we?

61 Ko­dwa wa­thu­la, ka­phe­ndu­la­nga lu­tho. Umpri­sti omkhu­lu wa­bu­ya wa­mbu­za, wa­thi ku­ye: We­na ungu­Kri­stu, iNdo­da­na yo­Bu­si­si­we­yo yi­ni?

62 UJe­su wa­se­si­thi: Mi­na ngi­ngu­ye. Nja­lo li­za­bo­na iNdo­da­na yo­mu­ntu ihle­zi nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­ma­ndla, isi­za nga­ma­ye­zi ezu­lug.

63 Umpri­sti omkhu­lu wa­se­da­bu­la ize­mba­tho za­khe wa­thi: Si­sa­swe­le­la­ni aba­fa­ka­zi?

64 Li­yi­zwi­le inhla­mba; li­ca­ba­nga­ni? Bo­nke ba­se­be­mla­hla uku­thi ule­ca­la lo­ku­fa.

65 Aba­nye ba­se­be­qa­la uku­mkha­fu­le­la ama­the, lo­ku­mgu­bu­ze­la ubu­so, lo­ku­mdu­tshu­zah, lo­ku­thi ku­ye: Pro­fe­thai! Izi­nce­ku za­se­zi­mwa­ka­laj.

UPe­tro ula­ndu­la uJe­su

66 UPe­tro ese­gu­me­ni nga­pha­nsik, kwa­fi­ka enye ye­zi­nce­ku­ka­zi zo­mpri­sti omkhu­lul;

67 isi­bo­na uPe­tro eso­tha, ya­mkha­nge­la ya­thi: La­we ubu­lo­mNa­za­re­tha, uJe­sum.

68 Ko­dwa wa­phi­ka, wa­thi: Ka­ngi­kwa­zi, fu­thi ka­ngi­ku­qe­di­si­si oku­tsho­yo. Wa­se­phu­ma pha­ndle, wa­ya entu­be­ni; la­se­li­kha­la iqhu­den.

69 Nja­lo ince­ku­ka­zi enca­ne imbo­na ya­bu­ya ya­qa­la uku­tsho kwa­ba­be­mi kho­na uku­thi: Lo ungomu­nye wa­boo.

70 Ko­dwa wa­bu­ya wa­phi­ka. Kwa­thi emva kwe­si­kha­tsha­na fu­thi la­bo aba­be­mi kho­na ba­thi ku­Pe­tro: Nge­qi­ni­so ungomu­nye wa­bo; ngo­ba la­we ungu­mGa­li­lip, lo­li­mi lwa­kho lu­ya­vu­me­la­naq.

71 Wa­se­qa­la uku­qa­le­ki­sa lo­ku­fu­nga esi­thi: Ka­ngi­ma­zi lu­mu­ntu eli­mtsho­yo.

72 Iqhu­de la­se­li­kha­la ngo­kwe­si­bi­li. UPe­tro wa­se­khu­mbu­la ili­zwi uJe­su aye­li­tshi­lo ku­ye lo­ku­thi: Li­nga­ka­kha­li ka­bi­li iqhu­de, uza­ngi­phi­ka ka­tha­thur. Ese­na­ka­ne nga­lo­khu wa­kha­la.

UJe­su upha­mbi ku­ka­Pi­la­tu

15Kwa­thi kho­no­kho eku­se­ni ka­khu­lu aba­pri­sti aba­khu­lu be­nza umhla­nga­no ka­nye la­ba­da­la la­ba­bha­lia, lo­mpha­ka­thi wo­nkeb, ba­mbo­pha uJe­su bamqhu­ba bamni­ke­la ku­Pi­la­tuc.

2 UPi­la­tu wa­se­mbu­za wa­thi: We­na uyi­Nko­si ya­ma­Ju­da yi­ni? Wa­se­mphe­ndu­la wa­thi ku­ye: Uya­tsho we­na.

3 Aba­pri­sti aba­khu­lu ba­se­be­mma­nga­le­la nge­zi­nto ezi­ne­ngi; ko­dwa ye­na ka­phe­ndu­la­nga lu­tho.

4 UPi­la­tu wa­se­bu­ya embu­za, wa­thi: Ka­wu­phe­ndu­li lu­tho yi­ni? Kha­nge­la, zi­nga­ki izi­nto aba­zi­fa­ka­za­yo ezi­me­la­na la­we.

5 Ko­dwa uJe­su ka­be­sa­phe­ndu­la lu­tho, wa­ze wa­ma­nga­la uPi­la­tud.

6 La­ngo­mkho­si wa­ye­ba­khu­lu­le­la isi­bo­tshwa esi­so­dwa, lo­ba yi­si­phi aba­si­ce­la­yo.

7 Kwa­ku­kho­na umu­ntu othi­wa ngu­Ba­ra­ba­si, owa­ye­bo­tshi­we la­la­bo aba­be­vu­ke­le umbu­so la­ye, aba­be­bu­le­le eku­vu­ke­le­ni umbu­so.

8 Ixu­ku la­se­li­me­me­za la­qa­la uku­ce­la uku­thi ale­nze­le nje­nge­zi­kha­thi zo­nke.

9 UPi­la­tu wa­se­ba­phe­ndu­la, wa­thi: Li­tha­nda uku­thi ngi­li­khu­lu­le­le iNko­si ya­ma­Ju­da yi­nie?

10 Ngo­ba wa­ye­kwa­zi uku­thi ngo­mo­na aba­pri­sti aba­khu­lu ba­mni­ke­le.

11 Ko­dwa aba­pri­sti aba­khu­lu ba­vu­sa ixu­ku, uku­thi ku­ngco­no ali­khu­lu­le­le uBa­ra­ba­sif.

12 UPi­la­tu wa­se­phe­ndu­la wa­thi fu­thi ku­bo: Pho li­fu­na ngi­me­nze­ni lo eli­thi uyi­Nko­si ya­ma­Ju­da?

13 Ba­se­be­me­me­za fu­thi ba­thi: Mbe­the­le!

14 Ko­dwa uPi­la­tu wa­thi ku­bo: Ngo­ba we­nze ubu­bi ba­ni? Ko­dwa ba­me­me­za ka­khu­lu ba­thi: Mbe­the­le!

15 Kho­na uPi­la­tu etha­nda uku­kho­li­sa ixu­ku, wa­ba­khu­lu­le­la uBa­ra­ba­si; ko­dwa wa­mni­ke­la uJe­su, esemtsha­ye nge­si­swe­pu, uku­thi abe­the­lweg.

Abe­bu­tho ba­me­nza uJe­su inhle­ki­sa

16 Abe­bu­tho ba­se­be­mnge­ni­sah pha­ka­thi, egu­me­nii, eli­yi­ndlu yo­mbu­si, ba­se­be­bi­ze­la ibu­tho lo­nke nda­wo­nyej,

17 ba­mgqo­ki­sa oku­yi­bu­be­nde, se­be­lu­ke umqhe­le wa­me­va ba­me­the­sa,

18 ba­qa­la uku­mbi­nge­le­la be­si­thi: Ba­ye­the, Nko­si ya­ma­Ju­da!

19 Ba­tsha­ya ikha­nda la­khe ngo­mhla­nga, ba­mkha­fu­le­la ama­the, ba­gu­qa nga­ma­do­lo ba­mkho­nzak.

20 Se­be­mklo­lo­de­le, ba­mhlu­bu­la oku­yi­bu­be­nde, ba­mgqo­ki­sa eza­khe ize­mba­tho. Ba­se­be­mu­sa pha­ndle uku­ze ba­mbe­the­le.

UJe­su esi­pha­mba­nwe­ni

21 Ba­ba­mba nga­ma­ndla omu­nye owa­ye­se­dlu­la othi­wa ngu­Si­mo­ni umKu­re­ne, eve­la ema­pha­ndle­ni, uyi­se kaA­le­ksa­ndrol lo­Ru­fu­sim, uku­thi athwa­le isi­pha­mba­no sa­khe.

22 Ba­se­be­mu­sa enda­we­nin ethi­wa yi­Go­lgo­tha, oku­yi­ku­thi ngo­ku­phe­ndu­le­lwa, iNda­wo yo­kha­kha­yio.

23 Ba­se­be­mni­ka iwa­yi­ni li­xu­tsha­ni­swe le­nhla­ka uku­thi ali­na­thep; ko­dwa ka­le­mu­ke­la­nga.

24 Se­be­mbe­the­le, ba­be­la­na ize­mba­tho za­khe, be­nza inka­tho yo­ku­pho­sa nga­zo, uku­thi nga­mu­nye uza­tha­tha­ni.

25 Kwa­ku­li­ho­la le­si­tha­thu*, nja­lo ba­mbe­the­laq.

26 Fu­thi kwa­ku­lo­mbha­lo we­ca­la la­khe ela­li­bha­lwe phe­zu­lu usi­thi: INKO­SI YA­MA­JU­DAr.

27 Nja­lo ba­be­the­la ka­nye la­ye aba­pha­ngi aba­bi­li, omu­nye nga­kwe­so­ku­ne­ne lo­mu­nye nga­kwe­so­kho­hlo sa­khe.

28 Wa­su­gcwa­li­se­ka umbha­lo othi: Fu­thi wa­ba­lwa ka­nye le­zo­nis.

29 La­be­dlu­la­yo ba­mhla­mba­za, be­ni­ki­na ama­kha­nda abo, be­si­thi: Hi­ya, we­na odi­li­za ithe­mpe­li, ula­khe nge­nsu­ku ezi­nta­thu,

30 zi­si­ndi­se, we­hle esi­pha­mba­nwe­ni.

31 La­ngo­ku­nja­lo aba­pri­sti aba­khu­lu la­bo ba­klo­lo­da ka­nye la­ba­bha­li ba­thi omu­nye ko­mu­nye: Wa­si­ndi­sa aba­nye, ange­zi­si­ndi­se ye­na.

32 UKri­stu iNko­si ya­koI­sra­ye­li ke­hle kha­the­si esi­pha­mba­nwe­ni, uku­ze si­bo­ne si­kho­lwe. La­ba­be­be­the­lwe ka­nye la­ye ba­mklo­lo­de­la.

Uku­fa ku­ka­Je­su

33 Kwa­thi se­ku­fi­ke iho­la le­si­thu­pha*, kwa­ba kho­na ubu­mnya­ma phe­zu ko­mhla­ba wo­nke kwa­ze kwa­ba li­ho­la le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye*.

34 Nge­ho­la le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye uJe­su wa­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu, wa­thi, "E­lo­yi, Elo­yi, la­ma sa­ba­kta­ni?" Oku­yi­ku­thi ngo­ku­phe­ndu­le­lwa: Nku­lu­nku­lu wa­mi, Nku­lu­nku­lu wa­mi, ungi­tshi­ye­le­nit?

35 La­ba­nye kwa­ba­be­mi kho­na be­si­zwa ba­thi: Kha­nge­la­ni, ubi­za uE­li­ja.

36 Wa­se­gi­ji­ma omu­nye, wa­gcwa­li­sa uzi­pho nge­vi­ni­ga, wa­lu­hlo­ma emhla­nge­ni, wa­mni­ka uku­thi ana­the, esi­thi: Ye­ke­la­ni, si­bo­ne uba uE­li­ja uza­ku­za ame­thu­le.

37 UJe­su wa­se­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu wa­phe­fu­mu­la oko­ku­ci­nau.

38 Le­ve­yi­li le­the­mpe­li la­da­tshu­lwa la­ba zi­nce­zu ezi­mbi­li la­qa­la phe­zu­lu li­si­ya pha­nsi.

39 Kwa­thi indu­na ye­khu­lu eya­yi­mi ma­qo­nda­na la­ye ibo­na uku­thi ukha­le nja­lo, wa­phe­fu­mu­la oko­ku­ci­na, ya­thi: Nge­qi­ni­so lu­mu­ntu ube­yi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­luv.

40 Kwa­ku­kho­na la­be­si­fa­za­na be­bu­ke­le be­kha­tsha­na, okwa­ku­kho­na pha­ka­thi kwa­bo lo­Ma­ri­ya Ma­ga­da­le­na, lo­Ma­ri­ya uni­na ka­Ja­ko­be omnci­nya­ne lo­ka­Jo­se, lo­Sa­lo­me,

41 (la­bo aba­be­mla­nde­la, ese­se­Ga­li­li, be­mnce­di­sa), la­ba­nye abe­si­fa­za­na aba­ne­ngi abe­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­maw la­ye.

Uku­ngcwa­tshwa ku­ka­Je­su

42 Kwa­thi se­ku­hlwi­lex, ngo­ba kwa­ku­nga­ma­lu­ngi­se­le­lo, oku­yi­ku­thi usu­ku pha­mbi kwe­sa­ba­thay,

43 wa­fi­ka uJo­se­fa owa­ye­ve­la eA­ri­ma­thi­ya, ilu­ngaz eli­hlo­ni­phe­ka­yoa lo­mpha­ka­thi, owa­ye­li­nde­le la­ye umbu­so ka­Nku­lu­nku­lub; wa­nge­na nge­si­bi­ndi ku­Pi­la­tu, wa­ce­la isi­du­mbu si­ka­Je­su.

44 UPi­la­tu wa­se­ma­nga­la ngo­ku­thi use­fi­le; wa­bi­ze­la ku­ye indu­na ye­khu­lu, wa­yi­bu­za uku­thi ka­mbe se­ku­yi­si­kha­thi efi­le.

45 Esa­zi­si­we yi­ndu­na ye­khu­lu, wa­mni­ka uJo­se­fa isi­du­mbuc.

46 Wa­se­the­nga ile­mbu eli­co­le­ki­le­yo, wa­me­thu­la, wa­mgo­qe­la nge­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo, wa­mbe­ka engcwa­be­ni ela­li­gu­jwe edwa­le­ni; wa­gi­qe­la ili­tshe emnya­ngo we­ngcwa­ba.

47 Fu­thi uMa­ri­ya Ma­ga­da­le­na lo­Ma­ri­ya uni­na ka­Jo­se ba­bo­na la­pho aye­be­kwa kho­nad.

Uku­vu­ka ku­ka­Je­su

16Isa­ba­tha se­li­dlu­li­lea, uMa­ri­ya Ma­ga­da­le­nabc lo­Ma­ri­ya uni­na ka­Ja­ko­bed lo­Sa­lo­mee ba­the­nga ama­kha, uku­ze ba­ha­mbe ba­ye­mgco­baf.

2 Kwa­thi eku­se­ni ka­khu­lu ngosu­ku lo­ku­qa­la lwe­vi­ki be­za engcwa­be­nig, eku­phu­me­ni kwe­la­ngahi.

3 Ba­se­be­khu­lu­mi­sa­na be­si­thi: Ngu­ba­ni oza­si­gi­qe­la ili­tshe li­su­ke emnya­ngo we­ngcwa­ba?

4 Fu­thi ba­thi uku­kha­nge­la ba­bo­na ili­tshe se­li­gi­qwe la­su­swa; ngo­ba la­li­li­khu­lu ka­khu­luj.

5 Ku­the be­nge­na engcwa­be­nik, ba­bo­na ija­ha li­hle­zi nga­kwe­so­ku­ne­nel, le­mbe­the ise­mba­tho esi­dem esi­mhlo­phen; be­sa­bao.

6 Ko­dwa la­thi ku­bo: Li­nge­sa­bi; li­di­nga uJe­su umNa­za­re­tha obe­be­the­lwe; uvu­ki­le, ka­kho la­pha; kha­nge­la­ni, inda­wo la­pho abe­be­mbe­ke kho­nap.

7 Ko­dwa ha­mba­ni, li­tshe­le aba­fu­ndi ba­khe lo­Pe­tro uku­thi uza­la­ndu­le­la uku­ya eGa­li­liq; li­za­mbo­na kho­na, nje­nga­lo­kho aye­ku­tshi­lo ki­nir.

8 Ba­se­be­phu­ma ngo­ku­pha­ngi­sa ba­ba­le­ka engcwa­be­ni; fu­thi uku­qhu­qha lo­kwe­thu­ka kwa­ba­ba­mba; fu­thi ka­ba­khu­lu­ma­nga lu­tho emu­ntwi­ni, ngo­ba ba­be­se­sa­bas.

Uku­zi­bo­na­ka­li­sa ku­ka­Je­su emva ko­ku­vu­ka kwa­khe

9 Kwa­thi uJe­su ese­vu­ki­le eku­se­ni ka­khu­lu ngo­lo­ku­qa­la lwe­vi­kit, wa­bo­na­ka­la ku­qa­lau ku­Ma­ri­ya Ma­ga­da­le­nav, aye­khu­phe ku­ye ama­di­mo­ni ayi­si­kho­mbi­saw.

10 Ye­na wa­su­ka wa­ba­bi­ke­la la­bo aba­be­la­yex, be­li­la be­kha­lay.

11 La­bo se­be­zwi­le uku­thi uya­phi­la lo­ku­thi ubo­nwe ngu­ye, ka­ba­kho­lwa­ngaz.

12 Nja­lo emva kwa­le­zi­zi­nto wa­bo­na­ka­la nge­si­nye isi­moa kwa­ba­bi­li ba­bo be­ha­mba, be­si­ya ema­pha­ndle­nib.

13 La­bo ba­ha­mba ba­bi­ke­la aba­nye; la­la­bo ka­ba­ba­kho­lwa­ngac.

14 Emva kwa­lo­khu wa­bo­na­ka­la kwa­ba­li­tshu­mi la­nyed be­hle­zi eku­dle­ni1, wa­so­la uku­nga­kho­lwa kwa­boe lo­bu­lu­khu­ni be­nhli­zi­yof, ngo­ba be­nga­kho­lwa­nga la­bo aba­mbo­na­yo ese­vu­ki­leg.

15 Wa­se­si­thi ku­bo: Ha­mba­ni li­ye emhla­be­ni wo­nkeh, li­tshu­ma­ye­le iva­nge­li ku­so so­nke isi­da­lwai.

16 Lo­wo okho­lwa­yoj abha­bha­thi­zwe uza­si­ndi­swak; ko­dwa onga­kho­lwa­yo uza­la­hlwal.

17 La­le­zi­zi­bo­na­ka­li­so zi­za­ba­la­nde­la aba­kho­lwa­yom: Ebi­zwe­ni la­mi ba­za­khu­pha ama­di­mo­nin; ba­khu­lu­me nge­ndi­mi ezi­ntshao;

18 ba­za­do­bha izi­nyo­ka; uba be­na­tha lo­ba yi­ku­phi oku­bu­la­la­yop, ka­ku­so­ze ku­ba­li­ma­ze; ba­za­be­ka iza­ndlaq phe­zu kwa­ba­gu­la­yo, fu­thi ba­za­phi­lar.

Ukwe­nyu­ka ku­ka­Je­su

19 Nga­kho iNko­si, emva ko­ku­thi isi­khu­lu­mi­le la­bos, ya­khu­tshu­le­lwa ezu­lwi­nit, ya­hla­la nga­kwe­so­ku­ne­ne si­ka­Nku­lu­nku­luu.

20 Bo­na ba­se­be­phu­ma ba­tshu­ma­ye­la enda­we­ni zo­nke, iNko­si ise­be­nza labov, iqi­ni­saw ili­zwix nge­zi­bo­na­ka­li­so eza­zi­la­nde­lay. Ame­ni.

IVA­NGE­LI ELA­LO­TSHWA

NGU­LU­KA

Isi­nge­ni­so

1Nje­ngo­ba aba­ne­ngi se­be­be­ke iza­ndla uku­be­ka nge­ndle­la efa­ne­le­yo uku­la­ndi­swa kwe­zi­nto ezi­qi­ni­se­ke ngo­ku­phe­le­le­yo pha­ka­thi kwe­thua,

2 nje­nga­lo­khu ba­si­ni­kab la­bo aba­bo­na­yo nga­me­hloc eku­qa­le­nid nja­lo be­zi­nce­kue ze­li­zwif,

3 ku­kha­nye ku­ku­hle la­ki­mig, se­ngi­zi­hlo­li­si­si­le zo­nke izi­ntoh ku­su­ke­la eku­qa­le­nii, uku­thi ngi­ku­bha­le­le ngo­ku­la­nde­la­naj, mhle­ka­zik Te­yo­fi­lul,

4 uku­ze wa­zi iqi­ni­so nga­le­zo­zi­ntom owa­zi­fu­ndi­swa­yon.

Uku­za­lwa ku­ka­Jo­ha­ne ku­ya­bi­kwa

5 Ensu­kwi­ni zi­ka­He­ro­di inko­si ye­Ju­di­ya kwa­ku­kho­na umpri­sti othi­le othi­wa ngu­Za­ka­ri­yao, owe­qe­mbu li­kaA­bhi­yap; lo­mka­khe wa­ye­ve­la ku­ma­do­da­ka­zi kaA­ro­ni, le­bi­zo la­khe li­nguE­li­za­be­thi.

6 Nja­lo ba­be­lu­ngi­le bo­ba­bi­li pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­luq, be­ha­mba nga­yo yo­nke imi­la­yo le­zi­mi­so ze­Nko­sir, be­nga­so­le­kis.

7 Nja­lo ba­be­nge­la­mntwa­na, ngo­ba uE­li­za­be­thi wa­ye­yi­nyu­mbat, ba­se­be­le­mi­nya­ka emi­ne­ngiu bo­ba­bi­liv.

8 Kwa­se­ku­si­thi ese­nza inko­nzo yo­bu­pri­sti pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu ese­si­mi­swe­ni se­qe­mbu la­ki­bo,

9 ngo­mkhu­ba we­nko­nzo yo­bu­pri­stiw, wa­dli­wa yi­nka­tho uku­tshi­sa impe­phax ese­nge­ne ethe­mpe­li­ni le­Nko­siy.

10 Nja­lo ixu­ku lo­nke la­ba­ntuz la­li­khu­le­kaa nga­pha­ndle nge­si­kha­thi so­ku­tshi­sa impe­phab.

11 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­bo­na­ka­la ku­yec, imi nga­kwe­so­ku­ne­ne se­la­thi le­mpe­phad.

12 Kwa­thi uZa­ka­ri­ya eyi­bo­na wa­qhu­qha, lo­kwe­sa­ba kwa­we­la phe­zu kwa­khee.

13 Ko­dwa ingi­lo­si ya­thi ku­ye: Unge­sa­bi Za­ka­ri­ya; ngo­ba umkhu­le­ko wa­kho uzwa­ke­le, lo­mka­kho uE­li­za­be­thi uza­ku­za­le­la indo­da­na, nja­lo uza­ku­thi ibi­zo la­yo ngu­Jo­ha­nef.

14 Fu­thi uza­ku­ba le­nja­bu­lo le­nto­ko­zo, la­ba­ne­ngi ba­za­ku­ja­bu­le­la uku­za­lwa kwa­kheg.

15 Ngo­ba uza­ku­ba mkhu­lu pha­mbi kwe­Nko­si, iwa­yi­ni ka­nye lo­ku­na­thwa­yo oku­la­ma­ndlah ka­so­ze aku­na­thei, fu­thi uza­gcwa­li­swa ngo­Mo­ya oNgcwe­lej ku­su­ke­la ese­se­si­swi­ni si­ka­ni­nak.

16 La­ba­ne­ngi ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li uza­ba­phe­ndu­le­la eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­bo;

17 nja­lo ye­na uza­ha­mba pha­mbi kwa­yo emo­ye­ni le­ma­ndle­ni kaE­li­jal, uku­phe­ndu­le­la inhli­zi­yo za­bo­yi­se ku­ba­ntwa­na, la­ba­nga­la­le­li­yo eku­hla­ka­ni­phe­ni kwa­ba­lu­ngi­le­yom, uku­lu­ngi­se­le­la iNko­si isi­zwen esi­lu­ngi­si­we­yoo.

18 UZa­ka­ri­ya wa­se­si­thi ku­yo ingi­lo­si: Ngi­za­kwa­zi nga­ni lo­khup? Ngo­ba mi­na ngi­li­xhe­gu, lo­mka­mi use­le­mi­nya­ka emi­ne­ngiq.

19 Ingi­lo­si ya­si­phe­ndu­la ya­thi ku­ye: Ngi­ngu­Ga­bri­ye­lir mi­na, oma­yo pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu; nja­lo ngi­thu­nyi­we uku­khu­lu­ma la­we, lo­ku­ku­bi­ke­la le­zi­zi­nda­ba ezi­nhles.

20 Nja­lo kha­nge­la, uza­ku­ba yi­si­mu­ngu­lu nja­lo we­hlu­le­ke uku­khu­lu­ma, ku­ze ku­be lu­su­ku oku­za­kwe­nze­ka nga­lo le­zi­zi­ntot, nge­nxa yo­ku­thi unga­kho­lwa­nga ama­zwi ami, aza­gcwa­li­se­ka nge­si­kha­thi sa­wo.

21 La­ba­ntu ba­be­mli­nde­le uZa­ka­ri­ya; ba­ma­nga­la ngo­ku­phu­za kwa­khe ethe­mpe­li­niu.

22 Ku­the ese­phu­ma we­hlu­le­ka uku­khu­lu­ma la­bo; nja­lo ba­zi uku­thi ubo­ne umbo­no ethe­mpe­li­niv; nja­lo ye­na wa­ye­se­ba­qhwe­baw, wa­hla­la eyi­si­mu­ngu­lux.

23 Kwa­se­ku­si­thi se­zi­phe­li­le insu­kuy zo­ku­kho­nza kwa­khe, wa­ya endli­ni ya­khez.

24 Kwa­thi emva kwa­le­zo­nsu­ku uE­li­za­be­thi umka­khe wa­tha­tha isi­su, wa­zi­fi­hla okwe­zi­nya­nga ezi­nhla­nua, esi­thi:

25 Ye­nze ka­nje ki­mi iNko­si ensu­kwi­ni eyangi­kha­nge­la nga­zob uku­su­sa ihla­zo la­mi pha­ka­thi kwa­ba­ntuc.

Uku­za­lwa ku­ka­Je­su ku­ya­bi­kwa

26 Kwa­thi nge­nya­nga ye­si­thu­phad ingi­lo­si uGa­bri­ye­li ya­thu­nywa ngu­Nku­lu­nku­lu emzi­ni we­Ga­li­lie othi­wa yi­Na­za­re­thaf,

27 ento­mbi­ni eya­yi­ga­ne indo­da, ebi­zo la­yo la­li­ngu­Jo­se­fag, eye­ndlu ka­Da­vi­dah; le­bi­zo le­nto­mbi li­ngu­Ma­ri­ya.

28 Ingi­lo­si ya­si­nge­na ku­ye ya­thi: Eku­hle, we­na otha­ndi­we­yoi! INko­si ila­wej, ubu­si­si­we we­na pha­ka­thi kwa­be­si­fa­za­nak.

29 Kwa­thi eseyi­bo­ni­le we­thu­swa ka­khu­lu yi­li­zwi la­yol, wa­na­ka­na uku­thi yi­ku­bi­nge­le­la oku­nja­ni lo­khum.

30 Ingi­lo­si ya­si­si­thi ku­ye: Unge­sa­bi, Ma­ri­ya; ngo­ba utho­le utha­ndo ku­Nku­lu­nku­lun.

31 Nja­lo kha­nge­la, uza­tha­tha isi­su, uza­le indo­da­nao, uza­ku­thi ibi­zo la­yo ngu­Je­sup.

32 Ye­na uza­ku­ba mkhu­lu, uza­bi­zwa ngo­ku­thi yi­Ndo­da­na yo­Phe­zu­ko­nkeq; fu­thi iNko­si uNku­lu­nku­lu iza­mni­kar isi­hla­lo so­bu­kho­si si­ka­yi­se uDa­vi­das,

33 nja­lo uza­bu­sa phe­zu kwe­ndlu ka­Ja­ko­be ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni, la­ngo­mbu­so wa­khe ka­wu­zu­ku­ba lo­ku­phe­lat.

34 UMa­ri­ya wa­se­si­thi ku­yo ingi­lo­si: Lo­khu ku­nge­nze­ka nja­ni, nje­ngo­ba ngi­nga­zi indo­da?

35 Ingi­lo­si ya­si­phe­ndu­la ya­thi ku­ye: UMo­ya oNgcwe­le uza­ku­za phe­zu kwa­khou, la­ma­ndla oPhe­zu­ko­nke aza­kwe­mbe­sav; nga­kho la­lo­khu oku­ngcwe­le oku­za­za­lwa ngu­wew ku­za­ku­thi­wa yi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lux.

36 Nja­lo kha­nge­la, isi­ni­ni sa­kho uE­li­za­be­thi, la­ye ukhu­le­lwe yi­ndo­da­na ebu­da­le­ni ba­khey; la­le yi­nya­nga ye­si­thu­pha ku­ye obe­ku­thi­wa uyi­nyu­mbaz.

37 Ngo­ba ku­Nku­lu­nku­lu ka­ku­la­lu­tho olu­za­kwe­hlu­laa.

38 UMa­ri­ya wa­se­si­thi: Kha­nge­la, ince­ku­ka­zi ye­Nko­si; ka­ku­be ki­mi nje­nge­li­zwi la­khob. Ingi­lo­si ya­si­su­ka ku­ye.

UMa­ri­ya uha­mbe­la uE­li­za­be­thi

39 Nga­le­zo­nsu­ku uMa­ri­ya wa­se­su­ku­ma wa­ya ezi­nta­be­nic ngo­ku­pha­ngi­sad, emzi­ni we­Ju­dae,

40 wa­nge­na endli­ni ka­Za­ka­ri­ya, wa­bi­nge­le­la uE­li­za­be­thi.

41 Kwa­se­ku­si­thi uE­li­za­be­thi ezwe uku­bi­nge­le­la ku­ka­Ma­ri­ya, inko­nya­ne ye­qa esi­swi­ni sa­khe; loE­li­za­be­thi wa­gcwa­li­swa ngo­Mo­ya oNgcwe­lef,

42 wa­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu, wa­thi: Ubu­si­si­we we­nag pha­ka­thi kwa­be­si­fa­za­na, nja­lo si­bu­si­si­we isi­the­lo se­si­za­lo sa­kho!

43 Ka­nti ku­ve­la nga­phi lo­khu ki­mih, uku­thi uni­na we­Nko­si ya­mi eze ki­mii?

44 Ngo­ba kha­nge­la, ku­the ili­zwi lo­ku­bi­nge­le­la kwa­kho li­fi­ka endle­be­ni za­mi, umntwa­na we­qa esi­swi­ni sa­mi ngo­ku­tho­ko­za.

45 Fu­thi ubu­si­si­wej okho­li­we­yo, ngo­ba ku­za­gcwa­li­se­ka le­zo­zi­nto eza­khu­lu­nywa ku­ye yi­Nko­sik.

46 UMa­ri­ya wa­se­si­thi: Umphe­fu­mu­lo wa­mil uya­yi­khu­li­sa iNko­sim,

47 lo­mo­ya wa­mi uya­tho­ko­zan ku­Nku­lu­nku­lu uMsi­ndi­si wa­mio,

48 ngo­ba ukha­nge­le ubu­pha­nsi be­nce­ku­ka­zi ya­khep. Ngo­ba kha­nge­la, ku­su­ke­la kha­the­si zo­nke izi­zu­ku­lwa­naq zi­za­ku­thi ngi­bu­si­si­wer.

49 Ngo­ba ye­na ola­ma­ndla unge­nze­les izi­nto ezi­nku­lut, li­ngcwe­le le­bi­zo la­kheu,

50 le­si­ha­wu sa­khe si­ku­si­zu­ku­lwa­na nge­si­zu­ku­lwa­na ku­la­bo aba­me­sa­ba­yov.

51 We­nzi­le ama­ndla nge­nga­lo ya­khew; uhla­ka­zi­le aba­zi­gqa­ja­yo eku­na­ka­ne­ni kwe­nhli­zi­yo za­box.

52 We­hli­si­ley izi­pha­tha­ma­ndla ezi­hla­lwe­ni zo­bu­kho­si, ko­dwa upha­ka­mi­si­le aba­ntu­ka­za­naz.

53 Aba­la­mbi­le­yo uba­su­thi­se nge­zi­nto ezi­nhlea, ko­dwa aba­no­thi­le­yo wa­ba­mu­ki­sa be­zeb.

54 Umsi­zi­le uI­sra­ye­li ince­ku ya­khec, ngo­ku­khu­mbu­la isi­ha­wud,

55 nje­ngo­ba wa­tsho ku­bo­ba­ba be­thue, kuA­bra­ha­ma, le­nza­lwe­ni ya­khe ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

56 UMa­ri­ya wa­se­hla­la la­ye oku­nga­ba zi­nya­nga ezi­nta­thu, wa­se­bu­ye­la endli­ni ya­khe.

Uku­za­lwa ku­ka­Jo­ha­ne

57 Isi­kha­thi si­kaE­li­za­be­thi so­ku­thi abe­le­the se­si­phe­le­le, wa­se­be­le­tha indo­da­na.

58 Aba­khe­le­ne la­yef le­zi­ni­ni za­kheg ba­se­be­si­zwa uku­thi iNko­si ye­nze isi­ha­wu sa­yo sa­ba si­khu­lu ku­yeh, ba­se­be­tho­ko­za la­yei.

59 Kwa­se­ku­si­thi ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, be­za ukuza­so­ka usa­nej; ba­lu­bi­za nge­bi­zo li­ka­yi­se ngo­ku­thi ngu­Za­ka­ri­yak.

60 Ko­dwa uni­na wa­phe­ndu­la wa­thi: Ha­tshi bo, ko­dwa lu­za­thi­wa ngu­Jo­ha­nel.

61 Ba­se­be­si­thi ku­ye: Ka­kho ezi­hlo­tshe­ni za­kho obi­zwa nga­le­li­bi­zo.

62 Ba­se­be­qhwe­ba uyi­se, uku­thi anga­tha­nda uku­thi lu­bi­zwe ngo­ku­thi­nim.

63 Wa­se­ce­la into yo­ku­bha­le­la, wa­bha­la, esi­thi: Ngu­Jo­ha­ne ibi­zo la­lon; ba­se­be­ma­nga­la bo­nke.

64 Nja­lo wa­hle wa­vu­lwa umlo­mo wa­kheo lo­li­mi lwa­khe lwa­tshwa­phu­lu­lwap, wa­se­khu­lu­ma edu­mi­sa uNku­lu­nku­luq.

65 Lo­kwe­sa­ba kwe­hle­la phe­zu kwa­bo bo­nke aba­khe­le­ne la­bor; nja­lo kwa­khu­lu­nywa nga­zo zo­nke le­zi­zi­nto ku­lo lo­nke ele­zi­nta­be­ni ze­Ju­di­yas,

66 la­bo bo­nke abazi­zwa­yo bazi­lo­ndo­lo­za ezi­nhli­zi­ywe­ni za­bot, be­si­thi: Ka­mbe lo­lu­sa­ne lu­za­ku­ba nja­ni? Nja­lo isa­ndla se­Nko­si sa­si­la­lou.

67 Lo­Za­ka­ri­ya uyi­se wa­gcwa­li­swa ngo­Mo­ya oNgcwe­le, wa­pro­fe­tha, esi­thiv:

68 Ibu­si­si­we iNko­siw uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­lix, ngo­ba iha­mbe­ley ya­se­nze­la inku­lu­le­ko isi­zwe sa­yoz,

69 ya­si­vu­se­la upho­ndo lo­si­ndi­so endli­ni ka­Da­vi­da ince­ku ya­yoa,

70 nje­nga­lo­kho ya­khu­lu­ma ngo­mlo­mo wa­ba­pro­fe­thi ba­yo aba­ngcwe­leb ku­su­ke­la eku­qa­le­ni ko­mhla­bac,

71 isi­khu­lu­la ezi­the­ni ze­thu, le­sa­ndle­ni sa­bo bo­nke aba­si­zo­nda­yo;

72 ukwe­nze­la oba­ba be­thud isi­ha­wu, lo­ku­khu­mbu­la isi­vu­me­lwa­no sa­yo esi­ngcwe­lee,

73 isi­fu­ngo eya­si­fu­nga ku­ba­ba we­thu uA­bra­ha­maf,

74 uku­si­ni­ka, uku­thi se­si­khu­lu­li­we esa­ndle­ni se­zi­tha ze­thu, si­yi­kho­nze si­nge­la­kwe­sa­bag

75 ngo­bu­ngcwe­le la­ngo­ku­lu­nga pha­mbi kwa­yoh zo­nke izi­nsu­ku ze­mpi­lo ye­thui.

76 La­we-ke, sa­ne, uza­bi­zwa ngo­ku­thi u­ngu­mpro­fe­thij wo­Phe­zu­ko­nkek; ngo­ba uza­ha­mba pha­mbi ko­bu­so be­Nko­sil uku­lu­ngi­sa izi­ndle­la za­yom;

77 lo­ku­ni­ka isi­zwe sa­yo ulwa­zi lo­si­ndi­son ngo­the­the­le­lo lwe­zo­no za­bo,

78 nge­si­he­lo si­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu, oku­thi nga­so uku­sa1 kwa­phe­zu­lu ku­se­the­ke­le­leo,

79 uku­ba­kha­nyi­se­lap aba­hle­zi emnya­me­ni le­thu­nzi­ni lo­ku­faq, uku­qo­ndi­sa inya­wo ze­thu endle­le­ni yo­ku­thu­lar.

80 Wa­khu­la-ke umntwa­na omnca­ne, wa­qi­na emo­ye­nis, wa­ba se­zi­nka­nga­lat kwa­ze kwa­ba lu­su­ku lo­ku­bo­na­ka­la kwa­khe kuI­sra­ye­liu.

Uku­za­lwa ku­ka­Je­su Kri­stu

2Kwa­se­ku­si­thi nga­le­zo­nsu­ku, isi­mi­so sa­phu­ma ku­Ke­sa­ri uA­ga­sta­sia, so­ku­thi ku­bha­lwe umhla­ba wo­nkeb.

2 Lo­khu­ku­bha­lwa kwa­ku­ngo­ko­ku­qa­lac ukwe­nzi­wa la­pho uKwi­ri­ni­ya engu­mbu­sid we­Si­ri­yae.

3 Bo­nke ba­se­be­si­ya uku­ze baye­bha­lwa, ngu­lo­wo la­lo­wo emzi­ni wa­ki­bo.

4 Lo­Jo­se­fa la­ye we­nyu­kaf esu­ka eGa­li­li, emzi­ni iNa­za­re­tha, wa­ya eJu­di­yag, emzi­ni ka­Da­vi­da, othi­wa yi­Bhe­the­le­he­mah, ngo­ba wa­ye­ngo­we­ndlu lo­wo­se­ndo lu­ka­Da­vi­dai,

5 ukuya­bha­lwa ka­nye lo­Ma­ri­ya umka­khe aye­mga­ni­le, owa­ye­zi­thwe­lej.

6 Kwa­se­ku­si­thi be­la­pho, za­se­zi­phe­le­la insu­ku zo­ku­be­le­tha kwa­khek.

7 Wa­se­be­le­tha indo­da­na ya­khe eyi­ngqa­bu­thol, wa­yi­go­qe­la nga­ma­le­mbum, wa­yi­la­li­sa emko­lwe­nin, ngo­ba kwa­ku­nge­la­nda­wo ya­bo endli­ni ye­zi­ha­mbio.

8 Nja­lo kwa­ku­kho­na ku­le­lo­li­zwe abe­lu­si aba­be­hla­la ega­nge­ni fu­thi be­li­nde umhla­mbi wa­bo ebu­su­ku.

9 Nja­lo kha­nge­la, ingi­lo­si ye­Nko­si ye­ma edu­ze kwa­bop, le­nka­zi­mu­lo ye­Nko­si ya­kha­nya iba­zi­nge­le­ze­leq; nja­lo be­sa­ba ngo­kwe­sa­ba oku­khu­lur.

10 Ingi­lo­si ya­si­si­thi ku­bo: Li­nge­sa­bi; ngo­ba kha­nge­la­ni, ngi­tshu­ma­ye­la inda­ba ezi­nhle ki­ni eze­nto­ko­zo enku­lu, eza­ku­ba ku­ba­ntu bo­nke;

11 ngo­ba li­za­le­lwe la­mu­hlas uMsi­ndi­sit, ongu­Kri­stuu iNko­siv, emzi­ni ka­Da­vi­daw.

12 Nja­lo lo­khu ku­za­ku­ba yi­si­bo­na­ka­li­so ki­nix: Li­za­tho­la usa­ne lu­go­qe­lwe nga­ma­le­mbuy, lu­le­le emko­lwe­niz.

13 Nja­lo kwa­hle kwa­ba kho­na ka­nye le­ngi­lo­si ixu­kua le­bu­tho la­se­zu­lwi­nib, li­du­mi­sa uNku­lu­nku­luc, li­si­thi:

14 Udu­mo ka­lu­be ku­Nku­lu­nku­lud kwe­li­phe­zu­lue, lo­ku­thu­la emhla­be­nif; isi­fi­so esi­hle eba­ntwi­nig.

15 Kwa­se­ku­si­thi, ingi­lo­si se­zi­su­ki­le ku­bo zi­si­ya ezu­lwi­ni, aba­ntu, aba­nga­be­lu­si, ba­khu­lu­mi­sa­na be­si­thi: Ake si­ye eBhe­the­le­he­mah, si­bo­ne le­yo­nto eye­nza­ke­le­yo, iNko­si esa­zi­se yo­na.

16 Ba­se­be­si­za ngo­ku­pha­ngi­sa, ba­tho­la oMa­ri­ya lo­Jo­se­fa, lo­sa­ne lu­le­le emko­lwe­nii.

17 Se­be­bo­ni­le ba­se­be­sa­zi­sa inda­wo ezi­zi­nge­le­ze­le­yo nge­li­zwi aba­be­li­tshe­lwe ma­ye­la­na la­lo umntwa­na omnca­ne.

18 La­bo bo­nke abaku­zwa­yo ba­ma­nga­la nge­zi­nto eza­zi­khu­lu­nywe nga­be­lu­si ku­bo.

19 Ko­dwa uMa­ri­yaj wa­lo­ndo­lo­za wo­nke la ama­zwi, ena­ka­na nga­wo enhli­zi­ywe­ni ya­khek.

20 Ba­se­be­bu­ye­la abe­lu­si, be­mdu­mi­sal be­mbo­nga uNku­lu­nku­lu nga­zo zo­nke izi­nto aba­be­zi­zwi­le la­ba­be­zi­bo­ni­le, nje­nga­lo­kho okwa­ku­khu­lu­nywe ku­bom.

21 Kwa­thi se­zi­phe­li­le insu­ku ezi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li zo­ku­thi umntwa­na omnca­ne aso­kwen, ibi­zo la­khe la­se­li­thi­wa ngu­Je­su, ela­li­bi­zwe yi­ngi­lo­si enga­ko­mu­lwa esi­swi­nio.

USi­me­yo­ni loA­na

22 Kwa­thi se­zi­phe­le­le insu­ku zo­ku­hla­nju­lu­lwa kwa­khe ngo­ko­mla­yo ka­Mo­zi­sip, ba­mle­tha eJe­ru­sa­le­ma, uku­ze bammi­se pha­mbi kwe­Nko­siq

23 (nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo emla­ywe­ni we­Nko­si uku­thi ko­nke okwe­si­li­sa oku­vu­la isi­be­le­tho ku­za­thi­wa ku­ngcwe­le eNko­si­ni)r

24 lo­ku­thi ba­ni­ke­le umhla­tshe­lo nje­ngo­ku­tshi­wo emla­ywe­ni we­Nko­si, ama­ju­ba ama­bi­li ku­mbe ama­phu­phu ama­bi­li enkwi­li­mbas.

25 Nja­lo kha­nge­la, kwa­ku­kho­na eJe­ru­sa­le­ma umu­ntu, obi­zo la­khe li­ngu­Si­me­yo­ni, nja­lo lu­mu­ntu wa­ye­lu­ngi­le ekhu­the­le eku­kho­nze­nit, eli­nde­leu indu­du­zo kaI­sra­ye­liv, lo­Mo­ya oNgcwe­le wa­ye­phe­zu kwa­khe.

26 Fu­thi kwa­ku­bo­na­ka­li­si­we ku­ye ngu­Mo­ya oyi­Ngcwe­lew, uku­thi ka­yi­ku­bo­na uku­fa enga­ka­mbo­ni uKri­stu we­Nko­six.

27 Wa­se­nge­na ethe­mpe­li­ni ngo­Mo­yay; kwa­thi aba­za­li be­mle­tha umntwa­na omnca­ne uJe­su, uku­ze be­nze nga­ye ngo­ko­mkhu­ba wo­mla­yoz,

28 ye­na wa­se­mtha­tha wa­mpha­tha enga­lwe­ni za­khe, wa­bo­nga uNku­lu­nku­lua, wa­thi:

29 Nko­sib, kha­the­si iye­ke­le ince­ku ya­kho iha­mbe ngo­ku­thu­lac, nje­ngo­kwe­li­zwi la­khod;

30 ngo­ba ame­hlo ami alu­bo­ni­le usi­ndi­so lwa­khoe

31 olu­lu­ngi­si­le­yo pha­mbi ko­bu­so ba­ba­ntu bo­nkef;

32 uku­kha­nya ko­kwe­mbu­le­la abe­zi­zweg, le­nka­zi­mu­lo ye­si­zwe sa­kho uI­sra­ye­lih.

33 UJo­se­fa lo­ni­na ba­se­be­ma­nga­la nge­zi­nto eza­tshi­wo nga­ye.

34 USi­me­yo­ni wa­se­ba­bu­si­sa, wa­thi ku­Ma­ri­ya uni­na: Kha­nge­la, lo umi­se­lwei uku­wa lo­ku­vu­ka kwa­ba­ne­ngi kuI­sra­ye­lij, lo­ku­ba yi­si­bo­na­ka­li­so esi­za­phi­ki­swak;

35 fu­thi la­we, inke­mba iza­da­bu­la owa­kho umphe­fu­mu­lol; uku­ze imi­ca­ba­ngo ye­nhli­zi­yo ezi­ne­ngi ye­mbu­lwem.

36 Nja­lo kwa­ku­kho­na uA­na umpro­fe­thi­ka­zi, indo­da­ka­zi ka­Fa­nu­we­li, owe­si­zwe si­kaA­she­rin; wa­ye­se­khu­li­le ka­khu­luo, ebe­hla­le le­ndo­da imi­nya­ka eyi­si­kho­mbi­sa ku­su­ke­la ebu­nto­mbi­ni ba­khe,

37 nja­lo wa­ye­ngu­mfe­lo­ka­zi owa­ye­nga­ba le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li la­ne, enga­su­ki ethe­mpe­li­ni, ekho­nzap ngo­ku­zi­la uku­dlaq la­nge­mi­khu­le­kor ebu­su­ku le­mi­nis.

38 La­ye efi­ka nga­le­lo­ho­la wa­du­mi­sa uNku­lu­nku­lu, wa­khu­lu­ma nga­ye ku­bo bo­nke aba­be­li­nde­let inku­lu­le­ko eJe­ru­sa­le­mau.

39 Kwa­thi se­be­qe­di­le ko­nke oku­ngo­ko­mla­yo we­Nko­si, ba­bu­ye­la eGa­li­liv, emzi­ni wa­ki­bo iNa­za­re­thaw.

40 Lo­mntwa­na omnca­ne wa­khu­la, wa­qi­na emo­ye­ni, wa­gcwa­la inhla­ka­ni­pho; lo­mu­sa ka­Nku­lu­nku­lu wa­wu­phe­zu kwa­khex.

Umntwa­na uJe­su ethe­mpe­li­ni

41 Nja­lo aba­za­li ba­khe ba­be­si­ya eJe­ru­sa­le­ma imi­nya­ka yo­nkey ngo­mkho­si we­pha­si­kaz.

42 Kwa­thi ese­le­mi­nya­ka eli­tshu­mi la­mbi­li, se­be­nyu­ke­le eJe­ru­sa­le­ma nje­ngo­mkhu­ba wo­mkho­sia,

43 nja­lo se­zi­phe­li­le insu­kub, eku­bu­ye­le­ni kwa­bo, umntwa­na uJe­su wa­sa­la eJe­ru­sa­le­ma; nja­lo uJo­se­fa lo­ni­na be­nga­zi;

44 ko­dwa be­ca­ba­nga uku­thi wa­ye­se­xu­kwi­ni endle­le­ni, ba­ha­mba uha­mbo lo­su­ku, ba­mdi­nga pha­ka­thi kwe­zi­ni­nic la­ba­za­na la­bod;

45 ko­dwa be­nga­mtho­li, ba­bu­ye­la eJe­ru­sa­le­ma, be­mdi­nga.

46 Kwa­se­ku­si­thi emva kwe­nsu­ku ezi­nta­thu, ba­mtho­la ethe­mpe­li­ni, ehle­zi pha­ka­thie kwa­ba­fu­ndi­si, nja­lo eba­la­le­la, fu­thi eba­bu­zaf.

47 Nja­lo bo­nke aba­be­mu­zwag ba­ma­nga­la ka­khu­luh ngo­lwa­zi le­mpe­ndu­lo za­khei.

48 Kwa­thi be­mbo­na ba­ma­nga­laj; lo­ni­na wa­thi ku­ye: Mnta­nami, we­nze­le­ni oku­nje ki­thi? Kha­nge­la, uyi­hlo la­mi be­si­ku­di­nga si­du­be­ki­lek.

49 Wa­se­si­thi ku­bo: Ku­nga­ni li­ngi­di­nga? Be­li­nga­kwa­zi yi­ni uku­thi ku­me­le uku­thi ngi­be se­zi­ntwe­ni zi­ka­Ba­bal?

50 Ko­dwa bo­na ka­ba­li­qe­di­si­sa­nga ili­zwi ali­khu­lu­ma ki­bom.

51 Wa­se­se­hla la­bo, we­za eNa­za­re­than; wa­ze­hli­se­la nga­pha­nsi kwa­bo. Uni­na wa­se­gci­na zo­nke le­zi­zi­nto enhli­zi­ywe­ni ya­kheo.

52 UJe­su wa­se­qhu­be­ka enhla­ka­ni­phe­nip le­ku­khu­le­niq, le­ku­tha­nde­ke­ni ku­Nku­lu­nku­lu le­ba­ntwi­nir.

Umse­be­nzi ka­Jo­ha­ne uMbha­bha­thi­zi

3Kwa­thi ngo­mnya­ka we­tshu­mi la­nhla­nu wo­ku­bu­sa ku­ka­Ti­be­ri­yo­si uKe­sa­ria, uPo­nti­yu­si Pi­la­tu engu­mbu­si we­Ju­di­yab, lo­He­ro­dic engu­mte­tra­rki* we­Ga­li­lid, lo­Fi­li­phu umfo­wa­bo engu­mte­tra­rki weI­tu­ri­ya le­li­zwe­ni iTra­ko­ni­ti, lo­Li­sa­ni­ya engu­mte­tra­rki weA­bi­le­nee,

2 uA­na­sif lo­Ka­ya­fa­si be­nga­ba­pri­sti aba­khu­lug, ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu la­fi­ka ku­Jo­ha­neh indo­da­na ka­Za­ka­ri­yai enka­nga­laj.

3 Wa­se­si­za esi­ga­be­ni so­nke se­Jo­da­ni esi­zi­nge­le­ze­le­yo, etshu­ma­ye­la ubha­bha­thi­zo lo­ku­phe­ndu­ka ku­be yi­ku­the­the­le­lwa kwe­zo­nok;

4 nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo egwa­lwe­ni lwa­ma­zwi kaI­sa­ya umpro­fe­thi, uku­thi: Ili­zwi lo­me­me­za­yo enka­nga­la li­thi: Lu­ngi­sa­ni indle­la ye­Nko­si; qo­ndi­sa­ni indle­dla­na za­yo.

5 So­nke isi­go­di si­za­gqi­tshwa, la­yo yo­nke inta­ba lo­qa­qa ku­za­kwe­hli­swa; nja­lo ku­za­qo­ndi­swa ama­zo­mba­zo­mbe, la­ma­xha­ka­xha­ka ezi­ndle­la aza­lu­ngi­swal;

6 la­yo yo­nke inya­mam iza­bo­na usi­ndi­so lu­ka­Nku­lu­nku­lun.

7 Nga­kho wa­thi ema­xu­kwi­ni aphu­me­la uku­bha­bha­thi­zwa ngu­ye: Nza­lo ye­zi­nyo­ka, ngu­ba­ni oli­xwa­yi­se uku­ba­le­ke­la ula­ka olu­za­yo?

8 Nga­kho the­la­ni izi­the­lo ezi­fa­ne­le uku­phe­ndu­ka; nja­lo li­nga­qa­li uku­thi pha­ka­thi kwe­nuo: Si­loA­bra­ha­ma ongu­ba­ba we­thu; ngo­ba ngi­thi ki­ni: UNku­lu­nku­lu ula­ma­ndla oku­mvu­se­la uA­bra­ha­ma aba­ntwa­na ku­la­ma­tshep.

9 La­kha­the­si le­hlo­ka se­li­be­ki­we empa­nde­ni ze­zi­hla­hla; nga­kho so­nke isi­hla­hla esi­nga­the­li isi­the­lo esi­hle si­ya­ga­nyu­lwa si­pho­se­lwe emli­lwe­ni.

10 Ama­xu­ku ase­mbu­za, athi: Pho thi­na si­za­kwe­nza­niq?

11 Wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Ole­ze­mba­tho ezi­mbi­li, ka­mu­phe onge­la­so; lo­lo­ku­dla ke­nze nja­lor.

12 Kwa­se­ku­fi­ka la­ba­the­li­si uku­ze ba­bha­bha­thi­zwes, ba­se­be­si­thi ku­ye: Mfu­ndi­si, si­za­kwe­nza­nit?

13 Wa­se­si­thi ku­bo: Li­nga­bi­zi okwe­dlu­la eli­ku­mi­se­lwe­you.

14 La­ma­bu­tho la­wo ambu­za, athi: Thi­na-ke si­za­kwe­nza­niv? Wa­se­si­thi ku­wo: Li­nge­nzi udla­ke­la1 emu­ntwi­ni, nja­lo li­nga­ca­li nga­ma­ngaw; nja­lo ye­ne­li­swa­ni yi­mi­vu­zo ye­nux.

15 Kwa­thi aba­ntu be­li­ndi­le, fu­thi bo­nke be­zi­bu­za enhli­zi­ywe­ni za­bo ngo­Jo­ha­ne, uku­thi ka­mbe ye­na anga­ba engu­Kri­stuy,

16 uJo­ha­ne wa­phe­ndu­la, esi­thi ku­bo bo­nke: Mi­na-ke ngi­li­bha­bha­thi­za nga­ma­nzi; ko­dwa uye­za ola­ma­ndla ku­la­mi, engi­nga­fa­ne­le uku­thu­ku­lu­la umchi­lo wa­ma­nya­the­la akhez; ye­na uza­li­bha­bha­thi­za ngo­Mo­ya oNgcwe­le la­ngo­mli­lo;

17 okho­ma­ne lwa­khe lo­kwe­la lu­se­sa­ndle­ni sa­khe, nja­lo uza­hla­mbu­lu­li­si­sa isi­bu­ya sa­khe, abe­se­bu­the­la ama­be­le esi­pha­le­ni sa­khea, ko­dwa ama­kho­ba uza­wa­tshi­sa ngo­mli­lo onga­ci­tshe­ki­yo.

18 La­ngo­ku­la­ya nge­zi­nye izi­nto ezi­ne­ngi, wa­tshu­ma­ye­la iva­nge­li eba­ntwi­ni.

19 Ko­dwab uHe­ro­di umte­tra­rkic, owa­ye­so­lwe ngu­ye ngo­He­ro­di­ya­si umka­Fi­li­phu umfo­wa­bod, la­nga­kho ko­nke oku­bi aye­kwe­nzi­le uHe­ro­di,

20 we­nge­ze­le­la la­lo­khu phe­zu kwa­kho ko­nke, uku­thi wa­mva­le­la uJo­ha­ne ento­lo­ngwe­ni.

Uku­bha­bha­thi­zwa ku­ka­Je­su

21 Kwa­se­ku­si­thi se­be­bha­bha­thi­zi­we bo­nke aba­ntu, la­ye uJe­su ese­bha­bha­thi­zi­wee, ekhu­le­kaf, izu­lu la­vu­lwa,

22 uMo­ya oyi­Ngcwe­le wa­se­se­hle­la phe­zu kwa­khe ele­si­mo so­mzi­mba onje­ngo­we­ju­ba, le­li­zwi la­ve­la ezu­lwi­ni, li­si­thi: We­na uyi­Ndo­da­na ya­mi etha­nde­ka­yo, ngi­tho­ko­za nga­we.

Okho­kho ba­ka­Je­su

23 Ye­na uJe­su wa­se­qa­la uku­ba le­mi­nya­ka enga­ba nga­ma­tshu­mi ama­tha­thug, ye­na (nje­ngo­kwa­ku­na­ka­nwa) eyi­ndo­da­na ka­Jo­se­fah, kaE­li,

24 ka­Ma­tha­ti, ka­Le­vi, ka­Me­li­ki, ka­Ja­na­yi, ka­Jo­se­fa,

25 ka­Ma­ta­thi­ya, kaA­mo­si, ka­Na­hu­me, kaE­se­li, ka­Na­ga­yi,

26 ka­Ma­ha­ti, ka­Ma­ta­thi­ya, ka­Se­me­yi­ni, ka­Jo­se­fa, ka­Ju­da,

27 ka­Jo­ha­na, ka­Re­sai, ka­Ze­ru­bha­bhe­lij, ka­Sa­la­ti­ye­lik, ka­Ne­ri,

28 ka­Me­li­ki, kaA­di, ka­Ko­sa­mu, kaE­li­mo­da­mu, kaE­ri,

29 ka­Jo­se, kaE­li­ye­ze­ri, ka­Jo­ri­ma, ka­Ma­tha­ti, ka­Le­vi,

30 ka­Si­me­yo­ni, ka­Ju­da, ka­Jo­se­fa, ka­Jo­na­nu, kaE­li­ya­khi­mi,

31 ka­Me­le­ya, ka­Me­na, ka­Ma­tha­ta, ka­Na­tha­nil, ka­Da­vi­dam,

32 ka­Je­se, kaO­be­di, ka­Bo­wo­si, ka­Sa­li­mo­ni, ka­Na­sho­ni,

33 kaA­mi­na­da­ba, kaA­ra­mu, kaE­si­ro­mu, ka­Fa­re­si, ka­Ju­da,

34 ka­Ja­ko­be, kaI­sa­ka, kaA­bra­ha­ma, ka­Tha­ra, ka­Na­ho­ri,

35 ka­Sa­ru­gi, ka­Ra­ga­wu, ka­Fa­le­ki, kaE­be­ri, ka­Sa­lan,

36 ka­Ka­yi­na­ni, kaA­rpa­ki­sha­dio, ka­She­mu, ka­No­we, ka­La­me­ki,

37 ka­Me­thu­sa­la, kaE­no­ki, ka­Ja­re­di, ka­Ma­le­le­ye­li, ka­Ka­yi­na­ni,

38 kaE­no­si, ka­Se­ti, kaA­da­mup, ka­Nku­lu­nku­luq.

Uku­li­ngwa ku­ka­Je­su

4Kwa­thi uJe­su egcwe­le uMo­ya oNgcwe­lea wa­bu­ya eve­la eJo­da­nib, wa­kho­khe­le­lwa ngu­Mo­ya enka­nga­lac,

2 wa­li­ngwa ngu­di­ya­bho­la insu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ned. Nja­lo ka­dla­nga lu­tho nga­le­zo­nsu­ku; kwa­thi se­zi­phe­li­le, eku­ci­ne­ni wa­la­mba.

3 Udi­ya­bho­la wa­se­si­thi ku­ye: Uba uyi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu, tsho­no ku­le­li­li­tshe uku­thi li­be yi­si­nkwa.

4 UJe­su wa­se­mphe­ndu­la, wa­thi: Ku­lo­tshi­we, uku­thi umu­ntu ka­yi­ku­phi­la nge­si­nkwa so­dwa, ko­dwa nga­lo lo­nke ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lue.

5 Udi­ya­bho­la wa­se­mkho­khe­le­la enta­be­ni endef wa­mtshe­ngi­sa yo­nke imi­bu­so yo­mhla­ba nge­si­kha­tsha­nag.

6 Udi­ya­bho­la wa­se­si­thi ku­ye: Ama­ndla wo­nke la lo­bu­kho­si ba­yo ngi­za­ku­ni­kah; ngo­ba ani­kwe mi­na, nja­lo ngi­wa­ni­ka lo­ba ngu­ba­ni engi­tha­nda­yoi.

7 Nga­kho we­na uba ukho­nza pha­mbi kwa­mi, ko­nke ku­za­ku­ba ngo­kwa­kho.

8 UJe­su wa­se­mphe­ndu­la wa­thi: Su­ka nge­mva kwa­mi, Sa­tha­ne; ngo­ba ku­lo­tshi­we uku­thi: Uza­kho­tha­me­la eNko­si­ni uNku­lu­nku­lu wa­kho, nja­lo umkho­nze ye­na ye­dwaj.

9 Wa­se­mkho­khe­le­la eJe­ru­sa­le­ma, wa­mmi­sa engqo­nge­ni ye­the­mpe­lik, wa­se­si­thi ku­ye: Uba uyi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu, zi­wi­se­le pha­nsi usu­ka la­pha;

10 ngo­ba ku­lo­tshi­we uku­thi: Uza­la­ya ingi­lo­si za­khe nga­we, uku­ku­lo­ndo­lo­za;

11 lo­ku­thi: Zi­za­ku­pha­tha nge­za­ndla, hle­zi lo­ba ni­ni ukhu­be unya­wo lwa­kho eli­tshe­nil.

12 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Ku­thi­wa: Unga­yi­li­ngi iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­khom.

13 Udi­ya­bho­la ese­qe­di­le uku­li­nga ko­nke, wa­su­ka ku­ye kwa­ze kwa­ba nge­si­nye isi­kha­thin.

UJe­su uqa­la uku­tshu­ma­ye­la

14 UJe­su wa­se­bu­ye­lao eGa­li­lip nga­ma­ndla ka­Mo­yaq; le­ndu­me­la ya­khe ya­phu­ma ku­so so­nke isi­ga­ba esi­zi­nge­le­ze­le­yor.

15 Ye­na wa­se­fu­ndi­sa ema­si­na­go­ge­ni abos, edu­nyi­swa yi­bo bo­nket.

UJe­su ude­le­lwa nga­be­Na­za­re­tha

16 Wa­se­fi­kau eNa­za­re­thav, la­pho ayo­ndli­we kho­naw; nje­ngo­kwe­jwa­ye­la kwa­khe wa­se­nge­na esi­na­go­ge­ni ngo­su­ku lwe­sa­ba­thax, wa­su­ku­ma uku­ze afu­ndey.

17 Wa­se­ni­kwa ugwa­lo lo­mpro­fe­thi uI­sa­yaz. Wa­se­lu­vu­la ugwa­loa, wa­yi­tho­la inda­wo oku­bha­lwe ku­yo uku­thi:

18 UMo­ya we­Nko­si uphe­zu kwa­mi, nga­kho ingi­gco­bi­le uku­thi ngi­tshu­ma­ye­le iva­nge­li ku­ba­ya­nga; ingi­thu­mi­le uku­si­li­sa aba­da­bu­ki­le­yo enhli­zi­ywe­ni; uku­me­me­ze­la uku­khu­lu­lwa kwa­ba­thu­nji­we­yob, lo­ku­bo­na kwa­ba­yi­zi­pho­fuc, uku­khu­lu­la aba­ba­nde­ze­lwe­yod,

19 uku­me­me­ze­lae umnya­ka wo­mu­sa we­Nko­sif.

20 Wa­se­lu­go­qa ugwa­log, walu­bu­yi­se­la ence­kwi­nih, wa­hla­la pha­nsi; la­me­hlo abo bo­nke aba­be­se­si­na­go­ge­ni amjo­lo­ze­lai.

21 Wa­se­qa­la uku­thi ku­bo: La­mu­hla lu­mbha­lo ugcwa­li­se­ki­le endle­be­ni ze­nu.

22 La­bo bo­nke ba­fa­ka­za nga­ye, ba­ma­nga­la nga­ma­zwi omu­sa aphu­ma emlo­nye­ni wa­khej, ba­se­be­si­thi: Lo ka­yi­si­yo indo­da­na ka­Jo­se­fa yi­nik?

23 Wa­se­si­thi ku­bo: Isi­bi­li li­za­ku­tsho ki­mi le­si­sa­ga: Me­la­phi, ze­la­phe we­nal; ko­nke lo­kho esi­ku­zwi­le­yo okwe­nze­ke eKa­pe­na­wu­mem, kwe­nze la­la­pha emzi­ni wa­ki­nin.

24 Wa­thi-ke: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Ka­kho umpro­fe­thio owe­mu­ke­le­ka­yop eli­zwe­ni la­ki­boq.

25 Ko­dwa nge­qi­ni­so ngi­thi ki­ni: Aba­fe­lo­ka­zi aba­ne­ngir ba­be­kho­na koI­sra­ye­li ensu­kwi­ni zi­kaE­li­jas, la­pho izu­lu la­li­va­le­ki­le imi­nya­ka emi­tha­thu le­nya­nga ezi­yi­si­thu­pha, kwa­ze kwa­ba kho­na indla­la enku­lu emhla­be­ni wo­nket;

26 ko­dwa uE­li­ja ka­thu­nye­lwa­nga la­ko­mu­nye wa­bo, nga­pha­ndle kwe­Sa­re­pi­tau ye­Si­do­ni ko­we­si­fa­za­na ongu­mfe­lo­ka­ziv.

27 Fu­thi ama­le­phe­ro ama­ne­ngiw aye­kho­na koI­sra­ye­li nge­si­kha­thi si­kaE­li­sha umpro­fe­thi; ko­dwa ka­ku­hla­nju­lu­lwa­nga la­mu­nye wa­wo, nga­pha­ndle ku­ka­Na­ma­ni umSi­ri­yax.

28 Kwa­thi bo­nke aba­be­se­si­na­go­ge­ni ba­gcwa­la ula­ka, be­zi­zwa le­zi­zi­nto,

29 ba­se­be­su­ku­ma, ba­mkhu­phe­la nga­pha­ndle ko­mu­ziy, ba­mqhu­be­la eli­we­ni le­nta­ba umu­zi wa­bo owa­wa­khi­we phe­zu kwa­yo, uku­ze ba­mpho­se­le pha­nsi eli­we­ni.

30 Ko­dwa ye­na eda­bu­la pha­ka­thi kwa­bo wa­ha­mbaz.

Uku­si­li­swa kwe­zi­gu­la­ne eKa­pe­na­wu­me

31 Wa­se­se­hle­la eKa­pe­na­wu­me umu­zi we­Ga­li­li; nja­lo wa­ye­ba­fu­ndi­sa nga­ma­sa­ba­thaa.

32 Ba­se­be­ba­ba­za nge­mfu­ndi­so ya­kheb, ngo­ba ili­zwi la­khe la­li­la­ma­ndlac.

33 Fu­thi kwa­ku­kho­na esi­na­go­ge­ni umu­ntu owa­ye­lo­mo­ya we­di­mo­ni ongco­li­le­yo, wa­se­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu

34 wa­thi: Ye­ke­la! Si­la­ni la­we, Je­su mNa­za­re­tha? Uze uku­si­bhu­bhi­sa yi­ni? Ngi­ya­kwa­zi we­na uku­thi ungu­ba­ni: ONgcwe­le ka­Nku­lu­nku­lud.

35 UJe­su wa­se­mkhu­za, esi­thi: Thu­la, uphu­me ku­yee! Le­di­mo­ni se­li­mwi­se­le pha­ka­thi la­phu­ma ku­ye, li­nga­mli­ma­za­nga.

36 Kwa­se­ku­ba­fi­ke­la bo­nke uku­ma­nga­la, ba­khu­lu­mi­sa­na, be­si­thi: Yi­li­zwi ba­ni le­li, uku­thi nge­gu­nya la­nga­ma­ndla uya­la­ya omo­ya aba­ngco­li­le­yo, ba­phu­mef?

37 Ya­si­phu­ma indu­me­la ya­khe ku­yo yo­nke inda­wo ye­si­ga­ba esi­zi­nge­le­ze­le­yo.

Uni­na­za­la ka­Pe­tro la­ba­nye aba­gu­la­yo ba­ya­si­li­swa

38 Wa­se­su­ku­mag wa­phu­ma esi­na­go­ge­ni, wa­ya­nge­na endli­ni ka­Si­mo­nih; nja­lo uni­na­za­la ka­Si­mo­ni wa­ye­ba­njwe lu­qhu­qho olu­khu­lu; ba­se­be­mce­le­la ku­ye.

39 Wa­se­me­nga­ma, wa­khu­za uqhu­qho, kho­na lwa­mye­ke­la; nja­lo wa­hle wa­su­ku­ma wa­ba­se­be­nze­lai.

40 Kwa­thi eku­tsho­ne­ni kwe­la­nga, bo­nke aba­be­la­ba­be­gu­la izi­fo ezi­tshi­ye­ne­yo ba­ba­le­tha ku­yej; wa­se­be­ka iza­ndla ku­lo­wo la­lo­wo wa­bo wa­ba­si­li­sak.

41 Kwa­se­ku­phu­ma la­ma­di­mo­ni kwa­ba­ne­ngil, eme­me­za esi­thi: We­na ungu­Kri­stum iNdo­da­na ka­Nku­lu­nku­lun. Wa­sewa­khu­zao enga­wa­vu­me­lip uku­thi akhu­lu­me, ngo­ba aye­ma­zi uku­thi ungu­Kri­stu.

UJe­su usu­ka eKa­pe­na­wu­me

42 Kwa­thi se­ku­si­le, wa­phu­ma wa­ya enda­we­ni eyi­nka­nga­laq, la­ma­xu­ku amdi­nga, eza ku­ye, amvi­mbe­la uku­thi anga­su­ki ki­wor.

43 Ko­dwa wa­thi ku­wo: Ngi­me­le uku­tshu­ma­ye­la iva­nge­li lo­mbu­so ka­Nku­lu­nku­lu la­kwe­mi­nye imi­zi; ngo­ba ngi­thu­nye­lwe lo­kho.

44 Wa­ye­se­tshu­ma­ye­la ema­si­na­go­ge­ni eGa­li­lis.

Uku­bi­zwa ku­ka­Pe­tro la­ba­be­la­ye

5Kwa­se­ku­si­thi ixu­ku se­li­mmi­nye­ze­le uku­zwa ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lua, ye­na wa­se­si­ma ece­le­ni kwe­chi­bi le­Ge­ne­sa­re­thab;

2 wa­bo­na imi­khu­mbi emi­bi­li imi ece­le­ni kwe­chi­bi; ko­dwa aba­go­li be­nhla­nzi ba­be­phu­mi­le ki­yo be­hla­mbu­lu­la ama­mbu­le.

3 Wa­se­nge­na ko­mu­nye we­mi­khu­mbi, ongo­ka­Si­mo­ni, wa­mce­la uku­thi asu­ke ka­nci­nya­ne emhla­ba­thi­nic. Wa­se­hla­la pha­nsid wa­fu­ndi­sa ama­xu­ku ese­mkhu­nji­nie.

4 Kwa­thi ese­qe­di­le uku­khu­lu­ma, wa­thi ku­Si­mo­ni: Nge­na enzi­ki­ni, le­hli­se ama­mbu­le enu uku­ze li­ba­mbef.

5 USi­mo­ni wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Nko­sig, si­tshi­ka­tshi­ke ubu­su­ku bo­nke, ka­si­ba­mba­nga lu­tho; ko­dwa ngo­ku­tsho kwa­kho ngi­za­kwe­hli­sa imbu­leh.

6 Kwa­thi se­be­kwe­nzi­le lo­kho, ba­ba­mba inki­thi­nki­thi enku­lu ye­nhla­nzi. La­se­li­da­bu­ka imbu­le la­boi.

7 Ba­se­be­qhwe­ba aba­be­hla­nga­nye­le la­boj aba­be­ko­mu­nye umkhu­mbi, uku­thi be­ze ba­ba­si­ze; be­za-ke ba­yi­gcwa­li­sa imi­khu­mbi yo­mi­bi­li, ya­ze ya­qa­li­sa uku­tsho­nak.

8 Ku­the uSi­mo­ni Pe­tro ebo­na, wa­we­la ema­do­lwe­ni ka­Je­sul, esi­thi: Su­ka ki­mi, Nko­si, ngo­ba ngi­ngu­mu­ntu oyi­so­nim.

9 Ngo­ba uku­ma­nga­la kwa­ku­mba­mbi­le, la­bo bo­nke aba­be­la­ye, ngo­ku­ba­njwa kwe­nhla­nzi aba­be­zi­ba­mbi­le;

10 ngo­ku­fa­na­na­yo-ke lo­Ja­ko­be lo­Jo­ha­ne, ama­do­da­na ka­Ze­be­di­ya, aba­be­hla­nga­nye­le lo­Si­mo­nin. UJe­su wa­se­si­thi ku­Si­mo­ni: Unge­sa­bi; ku­su­ke­la kha­the­si uza­go­la aba­ntu.

11 Kwa­thi se­be­yi­fi­ki­si­le imi­khu­mbi emhla­ba­thi­ni, ba­tshi­ya ko­nke, ba­mla­nde­lao.

UJe­su usi­li­sa umle­phe­ro

12 Kwa­se­ku­si­thi, ese­ko­mu­nye we­mi­zi, kha­nge­la-ke, indo­da egcwe­le ubu­le­phe­ro; ya­thi ibo­na uJe­su, ya­wa ngo­bu­so, ya­mnce­nga, isi­thi: Nko­si, alu­ba utha­nda, unga­ngi­hla­mbu­lu­la.

13 Wa­se­se­lu­la isa­ndla, wa­yi­thi­nta, esi­thi: Ngi­ya­tha­nda, hla­mbu­lu­ka. Nja­lo ba­hle ba­su­ka ubu­le­phe­ro ku­yop.

14 Ye­na wa­se­yi­la­ya uku­thi inga­tshe­li mu­ntu; wa­thi: Ko­dwa ha­mba uzi­ve­ze ku­mpri­sti, uni­ke­le­le uku­hla­nju­lu­lwa kwa­kho, nje­ngo­ba uMo­zi­si wa­la­ya, ku­be yi­bu­fa­ka­zi ku­boq.

15 Ko­dwa kwa­yi­la­pho uku­khu­lu­ma nga­ye kwa­nda ka­khu­lu; la­ma­xu­ku ama­ne­ngi abu­tha­na uku­la­le­la, lo­ku­si­li­swa ngu­ye ezi­fwe­ni za­wor.

16 Ko­dwa ye­na wa­phu­me­la enka­nga­las wa­khu­le­kat.

UJe­su usi­li­sa umu­ntu oyi­si­go­ga

17 Kwa­se­ku­si­thi ngo­lu­nye lwe­zi­nsu­ku, ye­na wa­ye­fu­ndi­sa; nja­lo kwa­ku­hle­zi aba­Fa­ri­si la­ba­fu­ndi­si bo­mla­you, aba­ve­la ku­yo yo­nke imi­za­na ye­Ga­li­li le­Ju­di­ya le­Je­ru­sa­le­ma; la­ma­ndla eNko­si ayekho­na uku­ba­si­li­sa.

18 Nja­lo kha­nge­la, ama­do­da ethwe­le ngo­hla­ka umu­ntu owa­ye­yi­si­go­ga; nja­lo adi­nga uku­mnge­ni­sa ambe­ke pha­mbi kwa­khe;

19 ko­dwa enga­tho­li indle­la yo­ku­mnge­ni­sa nge­nxa ye­xu­kuv, akhwe­la epha­hle­ni lwe­ndlu, ame­hli­sa ezi­ti­ne­ni zo­ku­fu­le­la nge­tha­la pha­mbi ku­ka­Je­su pha­ka­thi la­pha­ka­thiw.

20 Kwa­thi ebo­na ukho­lo lwa­wo, wa­thi ku­ye: Ndo­da, izo­no za­kho uzi­the­the­le­lwe.

21 Aba­bha­li la­ba­Fa­ri­si ba­se­be­qa­la uku­na­ka­na, be­si­thi: Ungu­ba­ni lo okhu­lu­ma inhla­mbax? Ngu­ba­ni onga­the­the­le­la izo­no, nga­pha­ndle ku­ka­Nku­lu­nku­lu ye­dway?

22 Kwa­thi uJe­su esa­zi uku­na­ka­na kwa­bo wa­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Li­na­ka­na­ni enhli­zi­ywe­ni ze­nu?

23 Yi­ku­phi oku­lu­la, uku­thi: Izo­no za­kho uzi­the­the­le­lwe; ku­mbe uku­thi: Su­ku­ma uha­mbe?

24 Ko­dwa uku­ze la­zi uku­thi iNdo­da­na yo­mu­ntu ila­ma­ndla oku­the­the­le­la izo­no emhla­be­ni (wa­thi ko­yi­si­go­ga): Ngi­thi ku­we: Su­ku­ma, utha­the itha­la la­kho, uye endli­ni ya­khoz.

25 Nja­lo wa­hle wa­su­ku­ma pha­mbi kwa­bo, wa­tha­tha lo­khu aye­le­le ku­kho, wa­su­ka wa­ya endli­ni ya­khea, edu­mi­sa uNku­lu­nku­lub.

26 Lo­ku­sa­nga­ni­se­ka kwa­ba­ba­mba bo­nke, ba­se­be­du­mi­sa uNku­lu­nku­luc, ba­gcwa­la ukwe­sa­bad, be­si­thi: Si­bo­ne izi­ma­nga la­mu­hla.

Uku­bi­zwa ku­ka­Le­vi

27 Nja­lo emva kwa­le­zi­zi­nto wa­phu­ma, wa­bo­na umthe­li­si, uLe­vi nge­bi­zo, ehle­zi endli­ni yo­ku­the­li­se­la, wa­thi ku­ye: Ngi­la­nde­lae.

28 Wa­se­tshi­ya ko­nke, wa­su­ku­ma wa­mla­nde­laf.

29 ULe­vi wa­se­me­nze­lag idi­li eli­khu­lu endli­ni ya­kheh; nja­lo kwa­ku­kho­na ixu­ku eli­khu­lu la­ba­the­li­si le­la­ba­nye aba­hla­la ka­nye la­bo eku­dle­nii.

30 Aba­bha­li ba­bo la­ba­Fa­ri­si ba­se­be­so­la ku­ba­fu­ndi ba­khe, be­si­thi: Ku­nga­ni li­si­dla li­na­tha la­ba­the­li­si le­zo­ni?

31 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Aba­phi­la­yo ka­ba­swe­li me­la­phi, ko­dwa aba­gu­la­yo.

32 Ka­ngi­za­nga uku­bi­za aba­lu­ngi­le­yo, ko­dwa izo­ni zi­ze eku­phe­ndu­ke­nij.

Uku­zi­la uku­dla

33 Ba­se­be­si­thik ku­ye: Ku­nga­ni aba­fu­ndi ba­ka­Jo­ha­nel be­zi­la uku­dla ka­ne­ngim, be­nze imi­khu­le­ko, ku­nja­lo la­ba­ba­Fa­ri­sin; ko­dwa aba­kho ba­ya­dla ba­na­the?

34 Ko­dwa wa­thi ku­bo: Ka­mbe, li­nga­ba­zi­li­sa uku­dla yi­ni aba­ntwa­na be­ndlu yo­mthi­mba, umye­ni ese­la­bo?

35 Ko­dwa zi­za­fi­ka insu­ku, la­pho umye­ni eza­su­swa ku­bo, kho­na be­za­zi­la uku­dla nga­le­zo­nsu­kuo.

36 Wa­se­ba­tshe­la fu­thi umfa­ne­ki­so wo­ku­thi: Ka­kho obe­ke­la isi­chi­bi se­se­mba­tho esi­tsha ese­mba­thwe­ni esi­da­la; uba ku­nge­nja­lo, esi­tsha la­so si­ya­da­bu­la, le­si­chi­bi se­si­tsha asi­ha­mbe­la­ni le­si­da­la.

37 Fu­thi ka­kho ofa­ka iwa­yi­ni eli­tsha emi­go­dle­ni emi­da­la; uba-ke ku­nge­nja­lo, iwa­yi­ni eli­tsha li­za­da­bu­la imi­go­dla, li­chi­the­ke lo­na, le­mi­go­dla yo­na­ka­le.

38 Ko­dwa iwa­yi­ni eli­tsha li­me­le li­fa­kwe emi­go­dle­ni emi­tsha, nja­lo ko­ku­bi­li ku­lo­ndo­lo­ze­ke.

39 Nja­lo ka­kho othi ese­na­the iwa­yi­ni eli­da­la ahle afi­se eli­tsha; ngo­ba uthi: Eli­da­la li­ngco­no.

UJe­su ucha­si­sa umla­yo we­sa­ba­tha

6Kwa­se­ku­si­thia nge­sa­ba­tha le­si­bi­li la­ku­qa­la eda­bu­la ema­si­mi­ni ama­be­leb, aba­fu­ndi ba­khe ba­kha izi­khwe­bu, ba­dla, bezi­hli­ki­hla nge­za­ndla.

2 Ko­dwa aba­thi­le ba­ba­Fa­ri­si ba­thi ku­bo: Le­nze­la­ni oku­nga­vu­nye­lwa ukwe­nzi­wa nge­nsu­ku ze­sa­ba­thac?

3 UJe­su wa­se­ba­phe­ndu­la, wa­thi: Ali­fu­nda­nga la­lo­kho yi­ni, uDa­vi­da akwe­nza­yo, mhla ela­mbi­le ye­na la­ba­be­la­ye,

4 uku­thi wa­ya­nge­na nja­ni endli­ni ka­Nku­lu­nku­lu, wa­tha­tha izi­nkwa zo­ku­bu­ki­swa, wa­se­si­dla, wa­ni­ka la­la­bo aba­be­la­ye; ezi­nga­vu­nye­lwa uku­dli­wa nga­pha­ndle kwa­ba­pri­sti bo­dwa?

5 Wa­se­si­thi ku­bo: INdo­da­na yo­mu­ntu iyi­Nko­si le­ye­sa­ba­thad.

UJe­su usi­li­sa nge­sa­ba­tha

6 Kwa­se­ku­si­thi la­nge­li­nye isa­ba­tha wa­nge­na esi­na­go­ge­ni, wa­fu­ndi­sae; nja­lo kwa­ku­kho­na umu­ntu la­pho, osa­ndla sa­khe so­ku­ne­ne sa­si­tshwa­bhe­nef.

7 Aba­bha­li la­ba­Fa­ri­si ba­se­be­mqa­phe­lag, uku­thi uza­si­li­sa nge­sa­ba­tha yi­ni; uku­ze ba­tho­le oko­ku­mbe­ka ica­la.

8 Ko­dwa wa­ya­zi imi­ca­ba­ngo ya­boh, wa­thi ku­mu­ntu ole­sa­ndla esi­tshwa­bhe­ne­yo: Su­ku­ma, ume pha­ka­thi. Wa­su­ku­ma-ke we­ma.

9 UJe­su wa­se­si­thi ku­bo: Ngi­za­li­bu­za ulu­tho: Ku­vu­nye­lwe yi­ni nga­ma­sa­ba­tha ukwe­nza oku­lu­ngi­le­yo ku­mbe ukwe­nza oku­bi? Uku­si­ndi­sa impi­lo ku­mbe uku­chi­tha?

10 Wa­se­ba­tha­la­za bo­nke, wa­thi ku­mu­ntu: Ye­lu­la isa­ndla sa­kho. Wa­se­se­nza nja­lo. Isa­ndla sa­khe sa­se­si­si­li­swa sa­phi­la nje­nge­si­nyei.

11 Ba­se­be­gcwa­la ubu­hla­nyaj; ba­khu­lu­mi­sa­na omu­nye ko­mu­nye, uku­thi ba­nga­me­nza­ni uJe­suk.

Uku­khe­thwa kwa­ba­pho­sto­li

12 Kwa­se­ku­si­thi nga­le­zo­nsu­ku wa­phu­ma wa­ya enta­be­ni uku­ya­khu­le­kal; wa­hla­la ubu­su­ku bo­nke eku­khu­le­ke­ni ku­Nku­lu­nku­lum.

13 Kwa­thi se­ku­si­le, wa­bi­ze­la ku­ye aba­fu­ndi ba­khen; wa­khe­tha ku­bo aba­li­tshu­mi la­mbi­li, aba­bi­za fu­thi ngo­ku­thi nga­ba­pho­sto­lio;

14 uSi­mo­ni la­ye ambi­za ngo­ku­thi ngu­Pe­tro, loA­ndre­ya umfo­wa­bo, uJa­ko­be lo­Jo­ha­ne, uFi­li­phu lo­Ba­rto­lo­me­wu,

15 uMa­the­wu lo­To­ma­si, uJa­ko­be okaA­lfe­wu, lo­Si­mo­ni owa­ye­thi­wa ngu­mZe­lo­thip,

16 uJu­da­siq ka­Ja­ko­be, lo­Ju­da­si Iska­ri­yo­thi, la­ye owa­ba ngu­mni­ke­lir.

17 Wa­se­se­hla la­bo, we­ma esi­gca­wi­ni, le­xu­ku la­ba­fu­ndi ba­khes, le­xu­ku eli­khu­lu la­ba­ntu aba­ve­la ku­yo yo­nke iJu­di­ya le­Je­ru­sa­le­mat, la­nga­se­lwa­ndle lwe­Ti­re le­Si­do­niu, aba­be­zi­le uku­mu­zwa, lo­ku­si­li­swa ezi­fwe­ni za­bo;

18 la­la­bo aba­be­kha­tha­zwa ngo­mo­ya aba­ngco­li­le­yo, ba­se­be­si­li­swa.

19 Le­xu­ku lo­nke la­di­nga uku­mthi­ntav; ngo­ba kwa­phu­ma ama­ndla ku­ye, ase­ba­si­li­sa bo­nkew.

Aba­bu­si­swa­yo la­ba­nga­bu­si­swa­yo

20 Ye­na wa­se­pha­ka­mi­se­la ame­hlo akhe ku­ba­fu­ndi ba­khe wa­thix: Li­bu­si­si­we, ba­ya­nga, ngo­ba umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu ungo­we­nu.

21 Li­bu­si­si­we, li­na eli­la­mbi­le­yo kha­the­si, ngo­ba li­za­su­thi­swa. Li­bu­si­si­we, li­na eli­kha­la­yo kha­the­si, ngo­ba li­za­hle­kay.

22 Li­bu­si­si­we, nxa aba­ntu be­li­zo­nda, nja­lo nxa be­le­hlu­ka­ni­sa, be­li­thu­ka, be­la­hla ibi­zo le­nu ngo­ku­nga­thi li­bi, nge­nxa ye­Ndo­da­na yo­mu­ntuz.

23 Tho­ko­za­ni nga­lo­lo­su­ku le­qe ngo­ku­tho­ko­zaa; ngo­ba kha­nge­la­ni, umvu­zo we­nu mkhu­lu ezu­lwi­ni; ngo­ba oyi­se be­nza nja­lo ku­ba­pro­fe­thi.

24 Ko­dwa ma­ye ki­nib li­na eli­no­thi­le­yoc! Ngo­ba se­li­ye­mu­ke­led indu­du­zo ye­nue.

25 Ma­ye ki­ni, li­na eli­su­thi­yo! Ngo­ba li­za­la­mbaf. Ma­ye ki­ni, li­na eli­hle­ka­yo kha­the­si! Ngo­ba li­za­li­la, li­kha­leg.

26 Ma­ye ki­ni, nxa aba­ntu bo­nke be­khu­lu­ma ku­hle nga­nih! Ngo­ba oyi­se ba­be­se­nza nja­lo ku­ba­pro­fe­thi ba­ma­ngai.

Uku­tha­nda izi­tha

27 Ko­dwa ngi­thi ki­ni eli­zwa­yo: Tha­nda­ni izi­tha ze­nu, le­nze oku­hle kwa­ba­li­zo­nda­yoj,

28 li­bu­si­se aba­li­qa­le­ki­sa­yo, li­ba­khu­le­ke­le aba­li­pha­tha ku­bik.

29 Oku­tsha­ya esi­hla­thi­ni, mni­ke le­si­nyel; lo­kwe­mu­ka ise­mba­tho sa­kho, unga­li le­si­gqo­ko sa­kho.

30 Ko­dwa mni­ke wo­nke oce­la ku­we; lo­kwe­mu­ka okwa­kho, unga­bu­yi uku­bi­ze ku­yem.

31 Nja­lo nje­nga­lo­kho li­tha­nda uku­thi aba­ntu be­nze ki­ni, la­ni ye­nza­ni nja­lo ku­bon.

32 Nja­lo uba li­tha­nda la­bo aba­li­tha­nda­yoo, yi­ku­bo­ngwa ba­ni eli­la­kho? Ngo­ba le­zo­ni zi­tha­nda la­bo aba­zi­tha­nda­yop.

33 Nja­lo uba li­se­nza oku­hle ku­la­bo abe­nza oku­hle ki­ni, yi­ku­bo­ngwa ba­ni eli­la­kho? Ngo­ba le­zo­ni ze­nza oku­fa­na­na­yoq.

34 Fu­thi uba li­se­bo­le­ka la­bo eli­the­mba ukwe­mu­ke­la ku­bor, yi­ku­bo­ngwa ba­ni eli­la­kho? Ngo­ba le­zo­ni ze­bo­le­ka izo­ni, uku­ze ze­mu­ke­le izi­nto ezi­fa­na­na­yo.

35 Ko­dwa tha­nda­ni izi­tha ze­nus, le­nze oku­hle, le­bo­le­ke, li­nga­li­nde­li lu­tho olu­bu­yi­se­lwa­yot; lo­mvu­zo we­nu uza­ku­ba mkhu­lu, nja­lo li­be nga­ba­ntwa­nau bo­Phe­zu­ko­nkev; ngo­ba ye­na ulo­bu­be­le kwa­ba­nga­bo­ngi­yo la­ba­biw.

36 Nga­kho ba­ni­ni le­si­ha­wux, nje­ngo­ba la­ye uYi­hlo ele­si­ha­wuy.

Ukwa­hlu­le­la aba­nye

37 Li­nga­hlu­le­li, nja­lo ali­so­ze la­hlu­le­lwez; li­nga­la­hli, nja­lo ali­so­ze li­la­hlwe; the­the­le­la­ni, nja­lo li­za­the­the­le­lwaa;

38 pha­ni­ni, la­ni li­za­phi­wab; isi­li­nga­ni­so esi­hle, si­gqi­tshi­we sa­hlu­ku­zwa, si­phu­phu­ma, ba­za­li­pha esi­fu­be­nic. Ngo­ba nga­le­so­si­li­nga­ni­so eli­li­nga­ni­sa nga­so li­za­li­nga­ni­se­lwa nga­so fu­thi.

39 Wa­se­ba­tshe­la umfa­ne­ki­so wo­ku­thi: Ka­mbe isi­pho­fu si­nga­kho­khe­la isi­pho­fu yi­ni? Ka­ba­yi­ku­we­la bo­ba­bi­li emgo­di­ni yi­nid?

40 Umfu­ndi ka­mkhu­lu ku­lo­mfu­ndi­si wa­khee; ko­dwa wo­nke ophe­le­le­yo uza­ku­ba nje­ngo­mfu­ndi­si wa­khef.

41 Nja­lo ukha­nge­le­la­ni uce­zwa­na olu­se­li­hlwe­ni lo­mfo­we­nu, ko­dwa unga­lu­na­nze­le­li ugo­do olu­kwe­la­kho ili­hlo?

42 Ku­mbe unga­tsho nja­ni ku­mfo­we­nu uku­thi: Mfo­we­thu, ka­hle ngi­khu­phe uce­zwa­na olu­se­li­hlwe­ni la­kho, we­na unga­lu­bo­ni ugo­do olu­se­li­hlwe­ni la­kho? Mze­nzi­si, qa­la ukhu­phe ugo­do eli­hlwe­ni la­kho, kho­na-ke uza­bo­na ku­hle uku­khu­pha uce­zwa­na olu­se­li­hlwe­ni lo­mfo­we­nug.

43 Ngo­ba ka­yi­si­so isi­hla­hla esi­hle esi­the­la isi­the­lo esi­bi; fu­thi ka­yi­si­so isi­hla­hla esi­bi esi­the­la isi­the­lo esi­hleh.

44 Ngo­ba yi­le­so la­le­so isi­hla­hla sa­zi­wa nge­sa­so isi­the­lo. Ngo­ba ka­ba­se­li imi­khi­wa eme­ve­ni, fu­thi ka­ku­khi­wa isi­the­lo se­vi­ni evi­ka­ne­nii.

45 Umu­ntu olu­ngi­le­yo uve­za oku­lu­ngi­le­yo ko­ku­li­gu­gu eli­lu­ngi­le­yo le­nhli­zi­yo ya­khe, lo­mu­ntu omu­bi uve­za oku­bi ko­ku­li­gu­gu eli­bi le­nhli­zi­yo ya­khej; ngo­ba umlo­mo wa­khe ukhu­lu­ma ngo­ku­gcwa­la kwe­nhli­zi­yok.

Umfa­ne­ki­so we­zi­ndlu ezi­mbi­li

46 Ko­dwa li­ngi­bi­ze­la­ni ngo­ku­thi: Nko­si, Nko­si, ko­dwa li­nga­ze­nzi izi­nto engi­zi­tsho­yol?

47 Wo­nke oza ki­mi awe­zwe ama­zwi ami nja­lo awe­nze, ngi­za­li­tshe­ngi­sa uku­thi ufa­na­na lo­ba­ni;

48 ufa­na­na lo­mu­ntu owa­kha indlu, wa­ge­bha wa­tsho­ni­sa, wa­be­ka isi­se­ke­lo phe­zu kwe­dwa­la; kwa­thi eku­fi­ke­ni kwe­mpo­pho­ma, umfu­la wa­tsha­ya ku­le­yo­ndlu, ko­dwa wa­wu­nge­la­ma­ndla oku­yi­nyi­ki­nya; ngo­ba ya­yi­se­ke­lwe phe­zu kwe­dwa­lam.

49 Ko­dwa owe­zwa­yo nja­lo anga­we­nzi unje­ngo­mu­ntu owa­kha indlu emhla­ba­thi­ni inge­la­si­se­ke­lon; umfu­la wa­yi­tsha­ya, nja­lo ya­hle ya­wa, fu­thi kwa­ba ku­khu­lu uku­di­li­ka kwa­le­yo­ndluo.

Uku­si­li­swa kwe­nce­ku ye­ndu­na

7Kwa­thi ese­qe­di­le ama­zwi akhe wo­nke endle­be­ni za­ba­ntu, wa­nge­na eKa­pe­na­wu­mea.

2 Nja­lo ince­ku ye­ndu­na ye­khu­lu ethi­le, eya­yi­li­gu­gu ku­yo, ya­yi­gu­la isi­za­ku­fab.

3 Kwa­thi isi­zwi­le ngo­Je­su, ya­thu­ma ku­ye aba­da­la ba­ma­Ju­dac, imce­la, uku­ze eze asi­li­se ince­ku ya­yod.

4 Kwa­thi bo­na, se­be­fi­ki­le ku­Je­su, ba­mnce­nga ka­khu­lu, be­si­thi: Yo­na ku­fa­ne­le uku­thi uye­nze­le lo­khue;

5 ngo­ba iya­si­tha­nda isi­zwe sa­ki­thi, nja­lo yi­yo eya­sa­khe­la isi­na­go­gef.

6 UJe­su wa­se­ha­mba la­bo. Kwa­thi enga­se­kha­tsha­na le­ndlu, indu­na ye­khu­lu ya­thu­ma aba­nga­neg ku­ye, isi­thi ku­ye: Nko­si, unga­zi­kha­tha­zi; ngo­ba ka­ngi­fa­ne­le uku­thi unge­ne nga­pha­nsi ko­pha­hla lwa­mi;

7 yi­kho ka­ngi­zi­bo­na­nga ngi­fa­ne­le uku­za ku­we; ko­dwa khu­lu­ma nge­li­zwi, nja­lo ince­ku ya­mi iza­si­li­swa.

8 Ngo­ba la­mi ngi­ngu­mu­ntu obe­kwe nga­pha­nsi kwa­ma­ndla, ngi­la­ma­bu­tho nga­pha­nsi kwa­mi, nja­lo ngi­thi ku­le­li: Ha­mba, nja­lo li­ha­mbe; la­kwe­li­nye: Wo­za, nja­lo li­ze; le­nce­kwi­ni ya­mi: Ye­nza lo­khu, nja­lo ikwe­nzeh.

9 Kwa­thi uJe­su ezi­zwa le­zi­zi­nto wa­ma­nga­la nga­yo, wa­tshi­bi­li­ka, wa­thi exu­kwi­ni eli­mla­nde­la­yo: Ngi­thi ki­ni, angi­tho­la­nga ukho­lo olu­nga­ka ngi­tsho la­koI­sra­ye­lii.

10 Kwa­thi aba­be­thu­nyi­we se­be­bu­ye­le endli­ni ba­fi­ca ince­ku eya­yi­gu­la isi­si­li­le.

Uku­vu­swa kwe­ndo­da­na yo­mfe­lo­ka­zi we­Na­yi­ni

11 Kwa­se­ku­si­thi ngela­nga eli­la­nde­la­yo, wa­ya emzi­ni othi­wa yi­Na­yi­ni; aba­fu­ndi ba­khe aba­ne­ngi ba­se­be­ha­mba la­ye, le­xu­ku eli­khu­lu.

12 Kwa­thi ese­so­nde­la esa­ngwe­ni lo­mu­zi, nja­lo kha­nge­la, kwa­ku­lo­fi­le­yo ethwe­lwe ku­phu­nywa, indo­da­na enge­yo­dwa ka­ni­naj, fu­thi ye­na engu­mfe­lo­ka­zi; le­xu­ku eli­khu­lu lo­mu­zi la­li­la­ye.

13 INko­si imbo­na, ya­si­si­ba le­si­he­lo nga­ye, ya­thi ku­ye: Unga­kha­li.

14 Ya­so­nde­la ya­thi­nta itha­la; abali­thwe­le­yo ba­se­be­si­mak; ya­si­si­thi: Ja­ha, ngi­thi ku­we: Vu­kal!

15 Ofi­le­yo wa­se­vu­ka wa­hla­la wa­qa­la uku­khu­lu­ma. Ya­si­mni­ka uni­na.

16 Ukwe­sa­ba kwa­se­ku­ba­ba­mba bo­nkem, ba­se­be­mdu­mi­sa uNku­lu­nku­lun, be­si­thi: Umpro­fe­thi omkhu­lu use­vu­ki­le pha­ka­thi kwe­thuo; lo­ku­thi: UNku­lu­nku­lu uha­mbe­le aba­ntu ba­khep.

17 Le indu­me­la nga­ye ya­si­phu­me­la ku­yo yo­nke iJu­di­ya, la­ku­so so­nke isi­ga­ba esi­zi­nge­le­ze­le­yo.

UJe­su lo­Jo­ha­ne uMbha­bha­thi­zi

18 Aba­fu­ndi ba­ka­Jo­ha­ne ba­se­be­mbi­ke­la nga­zo zo­nke le­zi­zi­ntoq.

19 UJo­ha­ne wa­se­bi­ze­la ku­ye aba­bi­li aba­thi­le ku­ba­fu­ndi ba­khe waba­thu­ma ku­Je­su, esi­thi: We­na ungu­ye oza­yo yi­ni, ku­mbe si­li­nde­le omu­nye?

20 La­ma­do­da ese­fi­ki­le ku­ye athi: UJo­ha­ne uMbha­bha­thi­zi usi­thu­mi­le ku­we, esi­thi: We­na ungu­ye oza­yo yi­ni, ku­mbe si­li­nde­le omu­nye?

21 La­nga­le­lo­ho­la wa­si­li­sa aba­ne­ngi ezi­fwe­ni le­mi­khu­hla­ne­ni la­ku­bo­mo­ya aba­bir, la­ba­yi­zi­pho­fu aba­ne­ngi wa­ba­pha uku­bo­nas.

22 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Ha­mba­ni li­mtshe­le uJo­ha­ne izi­nto eli­zi­bo­ni­le­yo le­li­zi­zwi­le­yo: Uku­thi izi­pho­fu zi­bu­ye zi­bo­ne, izi­qhu­li zi­ya­ha­mba, ama­le­phe­ro aya­hla­nju­lu­lwa, iza­cu­the zi­ye­zwa, aba­fi­le­yo ba­ya­vu­swa, aba­ya­nga ba­ya­tshu­nya­ye­zwa iva­nge­li;

23 nja­lo ubu­si­si­we lo­ba ngu­ba­ni onga­khu­be­ki­yo nga­mi.

24 Kwa­thi se­zi­ha­mbi­le izi­thu­nywa zi­ka­Jo­ha­ne, wa­qa­la uku­khu­lu­ma la­ma­xu­ku ngo­Jo­ha­ne esi­thi: La­phu­ma la­ya enka­nga­la uku­ya­bo­na­ni? Umhla­nga onyi­ki­nywa ngu­mo­ya yi­ni?

25 Ka­nti la­phu­me­la uku­ya­bo­na­ni? Umu­ntu owe­mbe­the ize­mba­tho ezi­co­le­ki­le­yo yi­ni? Kha­nge­la­ni, abembe­the ezi­kha­zi­mu­la­yo ba­phi­la mna­ndi ba­se­zi­ndli­ni za­ma­kho­si.

26 Pho la­phu­me­la uku­ya­bo­na­ni? Umpro­fe­thi yi­ni? Ye­bo, ngi­thi ki­ni: Lo­ba odlu­la ka­khu­lu umpro­fe­thi.

27 Lo ngu­ye oku­bha­lwe nga­ye uku­thi: Kha­nge­la, mi­na ngi­ya­thu­ma isi­thu­nywa sa­mi pha­mbi ko­bu­so ba­kho, esi­za­lu­ngi­sa indle­la ya­kho pha­mbi kwa­khot.

28 Ngo­ba ngi­thi ki­ni: Pha­ka­thi kwa­ba­ze­lwe nga­be­si­fa­za­na ka­kho umpro­fe­thi omkhu­lu ku­lo­Jo­ha­ne uMbha­bha­thi­zi; ko­dwa omnci­nya­ne embu­swe­ni ka­Nku­lu­nku­lu mkhu­lu ku­la­ye.

29 La­ba­ntu bo­nke be­ku­zwa, la­ba­the­li­si, ba­thi ulu­ngi­le uNku­lu­nku­luu, se­be­bha­bha­thi­zi­wev ngo­bha­bha­thi­zo lu­ka­Jo­ha­new;

30 ko­dwa aba­Fa­ri­si le­za­zu­mthe­thox ba­la­la ice­bo li­ka­Nku­lu­nku­luy be­me­le­ne la­bo, ngo­ba be­nga­bha­bha­thi­zwa­nga ngu­ye.

31 Ya­si­si­thi iNko­si: Pho-ke aba­ntu ba­le­si­si­zu­ku­lwa­na ngi­za­ba­fa­na­ni­sa la­ni? Ka­nti ba­fa­na­na la­ni?

32 Ba­nje­nga­ba­ntwa­na aba­nca­ne aba­hle­zi ema­ke­the be­me­me­za­na be­si­thi: Si­li­tsha­ye­le umhla­nga, ko­dwa ka­li­si­na­nga; si­li­li­le­le, ko­dwa ka­li­kha­la­nga.

33 Ngo­ba uJo­ha­ne uMbha­bha­thi­zi wa­fi­ka enga­dli isi­nkwa nja­lo enga­na­thi iwa­yi­ni, la­se­li­si­thi: Ule­di­mo­ni;

34 iNdo­da­na yo­mu­ntu ifi­ki­le isi­dla, ina­tha, la­se­li­si­thi: Kha­nge­la­ni, umu­ntu oli­go­vu le­si­na­thi se­wa­yi­ni, umnga­ne wa­ba­the­li­si le­zo­ni.

35 Ko­dwa inhla­ka­ni­pho ithi­wa ilu­ngi­le nga­ba­ntwa­na ba­yo bo­nkez.

Owe­si­fa­za­na oyi­so­ni endli­ni yo­mFa­ri­si

36 Omu­nye wa­ba­Fa­ri­si wa­se­mce­la uku­thi adle la­ye; ese­nge­ni­le endli­ni yo­mFa­ri­si wa­hla­la eku­dle­nia.

37 Nja­lo kha­nge­la, owe­si­fa­za­na ku­lo­wo­mu­zi, owa­ye­yi­so­ni, ese­kwa­zi uku­thi uJe­su uhle­zi eku­dle­ni endli­ni yo­mFa­ri­si, wa­le­tha umfu­ma we-a­li­ba­sta* owa­ma­gco­bob,

38 wa­se­si­ma ece­le­ni kwe­nya­wo za­khe nge­mva kwa­khe ekha­la, wa­qa­la uku­tha­mbi­sa inya­wo za­khe nge­nye­mbe­zi, waze­su­la nge­nwe­le ze­kha­nda la­khe, wa­nga inya­wo za­khe, wazi­gco­ba nga­ma­gco­boc.

39 Ku­the umFa­ri­si obe­mnxu­si­le eku­bo­na wa­khu­lu­me­la nga­pha­ka­thi kwa­khe wa­thi: Lod, uba ebe­ngu­mpro­fe­thie, nga­be uya­ma­zi uku­thi ungu­ba­ni lo­ku­thi unja­ni lo owe­si­fa­za­na omthi­nta­yo, ngo­ba uyi­so­ni.

40 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Si­mo­ni, ngi­le­ngi­za­ku­khu­lu­ma la­wef. Ye­na wa­se­si­thi: Khu­lu­ma, Mfu­ndi­si.

41 Kwa­ku­kho­na aba­bi­li aba­be­le­zi­kwe­le­de ku­mkwe­le­di­si othi­le; omu­nye wa­ye­lo­mla­ndu wa­bo­de­na­ri­yo* aba­nga­ma­khu­lu ama­hla­nu, lo­mu­nye aba­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu.

42 Kwa­thi be­nge­la­kho oko­ku­hla­wu­la nga­kho, wa­ba­xo­le­la bo­ba­bi­lig. Ka­mbe ngu­wu­phi ku­bo, tsho­no, oza­mtha­nda okwe­dlu­li­si­le­yo?

43 USi­mo­ni wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Ngi­ca­ba­nga ngu­lo­wo amxo­le­la okwe­dlu­li­si­le­yo. Wa­thi ku­ye: Wa­hlu­le­le ngo­ku­qo­nda.

44 Wa­se­tshi­bi­li­ke­la ko­we­si­fa­za­na, wa­thi ku­Si­mo­ni: Uya­mbo­na lo owe­si­fa­za­na yi­ni? Ngi­nge­ne endli­ni ya­kho, ama­nzi enya­we­ni za­mi ka­wungi­ni­ka­ngah; ko­dwa ye­na uzi­tha­mbi­si­le inya­wo za­mi nge­nye­mbe­zi za­khei, waze­su­la nge­nwe­le ze­kha­nda la­khej.

45 Ka­wu­nga­nga­nga; ko­dwa ye­na, lo­khu ngi­nge­ni­le, ka­ye­ke­la­nga ukwa­nga inya­wo za­mik.

46 Nga­ma­gco­bo ikha­nda la­mi ka­wu­li­gco­ba­nga; ko­dwa ye­na ugco­bi­le inya­wo za­mi nga­ma­khal.

47 Nge­nxa ya­lo­khu, ngi­thi ku­we: Izo­no za­khe ezi­ne­ngi zi­the­the­le­lwe, ngo­ba utha­ndi­le ka­khu­lu; ko­dwa lo­wo othe­the­le­lwa ka­nci­nya­ne, utha­nda ka­nci­nya­nem.

48 Wa­se­si­thi ku­ye: Zi­the­the­le­lwe izo­no za­khon.

49 Aba­be­hle­zi la­ye eku­dle­ni ba­se­be­qa­la uku­khu­lu­mi­sa­na bo­dwa be­si­thi: Ngu­ba­ni lo othe­the­le­la le­zo­noo?

50 Wa­se­si­thi ko­we­si­fa­za­na: Ukho­lop lwa­khoq lu­ku­si­ndi­si­ler; ha­mba ngo­ku­thu­las.

Abe­si­fa­za­na aba­si­za uJe­su nge­mpa­hla za­bo

8Kwa­se­ku­si­thi emva kwa­lo­kho, ye­na wa­da­bu­la imi­zi le­mi­za­na, eme­me­ze­la lo­ku­tshu­ma­ye­la inda­ba ezi­nhle zo­mbu­so ka­Nku­lu­nku­lu; la­ba­li­tshu­mi la­mbi­li ba­be­la­ye,

2 la­be­si­fa­za­na aba­thi­le aba­be­si­li­swe ku­bo­mo­ya aba­bi le­mi­khu­hla­ne­nia, uMa­ri­ya othi­wa ngu­Ma­ga­da­le­nab, okwa­phu­ma ku­ye ama­di­mo­ni ayi­si­kho­mbi­sac,

3 lo­Jo­wa­na umka­Ku­zad indu­nae ka­He­ro­dif, lo­Su­sa­na, la­ba­nye aba­ne­ngi, aba­be­msi­za nge­mpa­hla za­bog.

Umfa­ne­ki­so wo­mhla­nye­li

4 Kwa­thi se­ku­bu­the­ne ixu­ku eli­khu­lu, nja­lo be­ve­la emi­zi­ni nge­mi­zi be­si­za ku­ye, wa­khu­lu­ma ngo­mfa­ne­ki­so

5wa­thi: Umhla­nye­li wa­phu­ma uku­ya­hla­nye­la inhla­nye­lo ya­khe; kwa­thi eku­hla­nye­le­ni kwa­khe, enye ya­we­la ece­le­ni kwe­ndle­la; ya­si­nya­the­lwa nge­nya­wo, le­nyo­ni ze­zu­lu za­yi­dla za­yi­qe­da.

6 Le­nye ya­we­la edwa­le­ni, kwa­thi eku­khu­le­ni ya­bu­na, ngo­ba ya­swe­la ubu­ma­nzi.

7 Le­nye ya­we­la pha­ka­thi kwa­me­va, ame­va ase­mi­la la­yo ayi­mi­nya­ni­sa.

8 Le­nye ya­we­la emhla­ba­thi­ni omu­hle, ya­khu­la ya­the­la ikhu­lu. Ese­tshi­lo le­zi­zi­nto wa­me­me­za wa­thi: Ole­ndle­be zo­ku­zwa ake­zweh.

Uku­cha­si­swa ko­mfa­ne­ki­so wo­mhla­nye­li

9 Aba­fu­ndi ba­khe ba­se­be­mbu­za be­si­thi: Unga­ba yi­ni lu­mfa­ne­ki­so?

10 Wa­se­si­thi: Ku­phi­we ki­ni ukwa­zi imfi­hlo zo­mbu­so ka­Nku­lu­nku­lu; ko­dwa kwa­ba­nye nge­mi­fa­ne­ki­so, uku­ze be­bo­na ba­nga­bo­ni, nja­lo be­si­zwa ba­nga­qe­di­si­sii.

11 Lo­mfa­ne­ki­so uyi­lo­khu: Inhla­nye­lo iyi­li­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu.

12 La­ba­se­ce­le­ni kwe­ndle­la yi­la­bo aba­thi se­be­zwi­le, be­se­ku­fi­ka udi­ya­bho­la ali­su­se ili­zwi enhli­zi­ywe­ni za­bo, uku­ze ba­nga­kho­lwa ba­si­ndi­swej.

13 La­ba­se­dwa­le­ni yi­la­bo, aba­thi be­li­zwi­le, ba­le­mu­ke­le ili­zwi nge­nto­ko­zo, ko­dwa la­ba ka­ba­la­mpa­nde, aba­kho­lwa okwe­si­kha­thi, ku­thi nge­si­kha­thi so­ku­li­ngwa ba­wek.

14 Le­we­le pha­ka­thi kwa­me­va, yi­la­bo aba­thi se­be­zwi­le, ba­ha­mbe ba­mi­nya­ni­swe yi­ku­kha­tha­le­la le­no­tho le­nka­nu­ko ye­mpi­lo, nja­lo ba­nga­the­li izi­the­lo ezi­vu­thi­we­yo.

15 Ko­dwa ese­mhla­ba­thi­ni omu­hle, yi­la­bo aba­thi be­li­zwi­le ili­zwi bali­lo­ndo­lo­ze enhli­zi­ywe­ni enhle le­lu­ngi­le­yo, ba­the­la izi­the­lo ngo­ku­be­ke­ze­lal.

Umfa­ne­ki­so we­si­ba­ne

16 Nja­lo ka­kho othi ese­lu­ma­thi­se isi­ba­nem, ase­mbe­se nge­si­tshan, ku­mbe asi­be­ke nga­pha­nsi ko­mbhe­da, ko­dwa usi­be­ka esi­qo­ba­ne­ni se­si­ba­ne, uku­ze aba­nge­na­yo ba­bo­ne uku­kha­nya.

17 Ngo­ba ka­ku­kho oku­fi­hli­we­yo, oku­nga­so­ze ku­be so­ba­la; lo­ku­thu­ku­zi­we­yo, oku­nga­yi­kwa­zi­wa lo­ku­nga­yi­ku­le­thwa oba­lao.

18 Nga­kho qa­phe­li­sa­ni uku­thi li­zwa nja­nip; ngo­ba lo­ba ngu­ba­ni ola­kho, uza­phi­wa; ko­dwa lo­ba ngu­ba­ni onge­la­kho, uza­kwe­mu­kwa la­lo­kho aca­ba­nga uku­thi ula­khoq.

Izi­hlo­bo zi­ka­Je­su ezi­yi­zo

19 Kwa­se­ku­fi­ka ku­ye uni­na la­ba­fo­wa­bo, ko­dwa aba­za­nge ba­mfi­nye­le­le nge­nxa ye­xu­kur.

20 Wa­se­bi­ke­lwa nga­ba­nye aba­thi: Unyo­ko la­ba­fo­we­nu be­mi pha­ndle, ba­fu­na uku­ku­bo­na.

21 Ko­dwa wa­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Uma­ma la­ba­fo­we­thu yi­la­bo, aba­li­zwa­yo ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu ba­le­nzes.

Uku­thu­li­swa kwe­si­phe­pho

22 Kwa­se­ku­si­thi ngo­lu­nye lwe­zi­nsu­ku, wa­nge­na emkhu­nji­ni ye­na la­ba­fu­ndi ba­khet, wa­se­si­thi ku­bo: Asi­cha­phe­le nga­phe­tshe­ya kwe­chi­biu; ba­su­ka-ke.

23 Kwa­thi be­ha­mba ngo­mkhu­mbi, wa­la­la ubu­tho­ngo; isi­phe­pho esi­khu­lu so­mo­ya sa­se­si­se­hle­la pha­nsi echi­bi­niv, ba­gcwa­le­lwa nga­ma­nzi, ba­be­se­ngo­zi­niw.

24 Ba­se­be­so­nde­la ba­mvu­sa, be­si­thi: Nko­si, nko­si, si­ya­bhu­bhax! Wa­se­vu­ka wa­khu­za umo­ya la­ma­ga­ga­si ama­khu­lu ama­nzi; kwa­se­ku­si­ma, kwa­se­ku­si­ba lo­ku­thu­lay.

25 Wa­se­si­thi ku­bo: Lu­nga­phi ukho­lo lwe­nu? Ba­se­be­se­sa­ba ba­ma­nga­la, ba­khu­lu­mi­sa­na be­si­thi: Ka­mbe ungu­ba­ni lo, uku­thi ala­ye ngi­tsho imi­mo­ya la­ma­nzi, nja­lo ku­mla­le­le?

Uku­khu­tshwa kwa­bo­mo­ya aba­bi

26 Ba­se­be­si­ya ngo­mkhu­mbi eli­zwe­ni la­ma­Ga­da­re­nez, eli­qo­nde­ne le­Ga­li­li.

27 Kwa­thi ese­phu­me­le emhla­ba­thi­ni, ya­mhla­nga­be­za indo­da ethi­le ive­la emzi­nia, eya­yi­la­ma­di­mo­ni okwe­si­kha­thi esi­deb, nja­lo inge­mba­thi ise­mba­tho, inga­hla­li endli­ni, ko­dwa ema­ngcwa­be­ni.

28 Ya­thi imbo­na uJe­su, ya­me­me­za, ya­wa pha­nsi pha­mbi kwa­khe, ya­thi nge­li­zwi eli­khu­lu: Ngi­la­ni la­we, Je­su, Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu oPhe­zu­ko­nke? Ngi­ya­ku­nce­nga, unga­ngi­hlu­phic.

29 Ngo­ba wa­la­ya umo­ya ongco­li­le­yo uku­thi aphu­me kulo­wo­mu­ntu; ngo­ba wa­ye­se­mba­mbe okwe­zi­kha­thi ezi­ne­ngi, wa­li­ndwa ebo­tshi­we nga­ma­ke­ta­ne le­zi­bo­pho, ko­dwa ese­qa­mu­le izi­bo­pho wa­qhu­tshe­lwa enka­nga­lad li­di­mo­ni.

30 UJe­su wa­se­mbu­za, wa­thi: Ungu­ba­ni ibi­zo la­kho? Wa­se­si­thi: Ngu­Le­gi­yo­ni; ngo­ba ama­di­mo­ni ama­ne­ngi aye­nge­ne ku­ye.

31 Ase­mnce­nga uku­thi anga­wa­la­yi uku­ya emgo­di­ni onge­la­mkha­wu­loe.

32 Kwa­ku­kho­na la­pho umhla­mbi we­ngu­lu­be ezi­ne­ngi usi­dla enta­be­ni; ase­mnce­nga uku­thi awa­vu­me­le ange­ne ku­zo. Wa­se­wa­vu­me­la.

33 Kwa­thi ama­di­mo­ni ese­phu­mi­le ku­lo­wo­mu­ntu ange­na engu­lu­be­ni; umhla­mbi wa­su­pha­pha­the­ka usu­ka eli­we­ni usi­ya echi­bi­ni, wa­mi­nzwaf.

34 Kwa­thi aba­beze­lu­si­le be­bo­na okwe­nza­ke­le­yo ba­ba­le­ka, ba­su­ka ba­ya­bi­ka emzi­ni, le­ma­pha­ndle­ni.

35 Ba­se­be­phu­ma uku­ya­bo­na okwe­nza­ke­le­yo; ba­fi­ka ku­Je­su, ba­mfi­ca umu­ntu okwa­ku­phu­me ku­ye ama­di­mo­nig ehle­zi enya­we­ni zi­ka­Je­suh, embe­the ese­phe­le­le engqo­ndwe­nii; ba­se­be­se­sa­ba.

36 Ba­se­be­ba­tshe­la la­la­bo aba­be­bo­ni­le uku­thi usi­ndi­swe nja­ni owa­ye­nge­nwe nga­ma­di­mo­ni.

37 Ixu­ku lo­nke le­si­ga­ba sa­ma­Ga­da­re­nej esi­zi­nge­le­ze­le­yo la­se­li­mce­la uku­thi asu­ke ku­bo, ngo­ba ba­ba­njwa yi­kwe­sa­ba oku­khu­lu; ye­na wa­se­nge­na emkhu­nji­nik wa­phi­nde­la emu­va.

38 Ko­dwa indo­dal okwa­ku­phu­me ku­yo ama­di­mo­ni ya­mnce­nga uku­thi ibe la­yem. Ko­dwa uJe­su wa­yi­ye­ke­la ya­ha­mba, esi­thi:

39 Bu­ye­la endli­ni ya­kho, ula­ndi­se uku­thi ku­nga­ka­na­ni uNku­lu­nku­lu akwe­nze ku­we. Wa­se­su­ka wa­ha­mba, etshu­ma­ye­la pha­ka­thi ko­mu­zi wo­nke uku­thi ku­nga­ka­na­ni uJe­su aye­kwe­nzi­le ku­yen.

Indo­da­ka­zi ka­Ja­yi­ro­si ivu­swa eku­fe­ni. Owe­si­fa­za­na olo­mo­pho uya­si­li­swa

40 Kwa­se­ku­si­thi eku­bu­ye­ni ku­ka­Je­suo, ixu­ku la­mtha­ka­ze­le­la; ngo­ba bo­nke ba­be­mli­nde­lep.

41 Nja­lo kha­nge­la, kwa­fi­ka indo­da, uJa­yi­ro­si nge­bi­zo, yo­na ingu­mpha­thi we­si­na­go­ge, ya­si­si­wa pha­nsi enya­we­ni zi­ka­Je­su ya­mnce­nga uku­thi ange­ne endli­ni ya­yoq;

42 ngo­ba ya­yi­le­ndo­da­ka­zi eyo­dwa eze­lwe­yo eya­yi­nga­ba le­mi­nya­ka eli­tshu­mi la­mbi­lir, nja­lo yo­na ya­yi­si­si­fa. Kwa­thi esa­ha­mba ama­xu­ku amci­nde­ze­la.

43 Lo­we­si­fa­za­na owa­ye­lo­mo­pho we­ga­zi okwe­mi­nya­ka eli­tshu­mi la­mbi­li, echi­the ko­nke okwe­mpi­lo ya­khe ku­be­la­phi enge­la­ku­si­li­swa la­ngu­ba­nis,

44 wa­so­nde­la nge­mva kwa­khe, wa­thi­nta umphe­tho we­se­mba­tho sa­khet; nja­lo wa­hle wa­kha­wu­la umo­pho we­ga­zi la­khe.

45 UJe­su wa­se­si­thi: Ngu­ba­ni ongi­thi­nti­le­yo? Kwa­thi la­pho be­phi­ka bo­nke, uPe­tro wa­thi la­ba­be­la­ye: Nko­siu, ixu­ku li­ku­mi­nya­ni­si­le liku­ci­nde­ze­le, ko­dwa uthi: Ngu­ba­ni ongi­thi­nti­le­yo?

46 Ko­dwa uJe­su wa­thi: Ukho­na ongi­thi­nti­le­yo; ngo­ba mi­na nga­zi­le uku­thi ama­ndla aphu­mi­le ki­mi.

47 Kwa­thi owe­si­fa­za­na ebo­na uku­thi ka­fi­hla­ka­la­nga, we­za ethu­thu­me­la, wa­wa pha­mbi kwa­khev, wa­la­ndi­sa pha­mbi kwa­ba­ntu bo­nke uku­thi umthi­nte nge­si­za­tho ba­ni, lo­ku­thi uhle wa­si­la nja­ni.

48 Wa­se­si­thi ku­ye: Ma­na isi­bi­ndi, ndo­da­ka­zi, ukho­lo lwa­kho lu­ku­si­ndi­si­lew; ha­mba ngo­ku­thu­lax.

49 Esa­khu­lu­ma, kwa­fi­ka umu­ntu eve­la endli­ni yo­mpha­thi we­si­na­go­ge, wa­thi ku­ye: Indo­da­ka­zi ya­kho isi­fi­le; unga­mhlu­phi uMfu­ndi­si.

50 Ko­dwa uJe­su esi­zwa, wa­mphe­ndu­la, wa­thi: Unge­sa­bi; kho­lwa ku­phe­la, nja­lo iza­si­ndi­swa.

51 Fu­thi ese­nge­ni­le endli­ni, ka­vu­ma­nga uku­thi ku­nge­ne mu­ntu, nga­pha­ndle ku­ka­Pe­tro lo­Ja­ko­be lo­Jo­ha­ne, lo­yi­se we­ndo­da­ka­zi lo­ni­na.

52 Nja­lo ba­kha­la bo­nke, be­yi­li­le­lay. Ko­dwa wa­thi: Li­nga­kha­li; ka­yi­fa­nga, ko­dwa ile­le.

53 Ba­se­be­mhle­ka usu­lu, be­sa­zi uku­thi ifi­le.

54 Ko­dwa ye­na ese­ba­khu­phe­le pha­ndle bo­nke, wa­ba­mba isa­ndla sa­yo, wa­me­me­za, esi­thi: Ndo­da­ka­zi, vu­ka!

55 Wa­su­bu­ya umo­ya wa­yo, ya­si­vu­ka kho­na la­pho; wa­se­la­ya uku­thi ka­yi­phi­we uku­dla.

56 Aba­za­li ba­yo ba­se­be­ma­nga­la ka­khu­luz; ko­dwa wa­ba­la­ya uku­thi ba­nga­tshe­li mu­ntu okwe­nza­ke­le­yoa.

Uku­thu­nywa kwa­ba­pho­sto­li

9Wa­se­bi­ze­la nda­wo­nye aba­fu­ndi ba­khe aba­li­tshu­mi la­mbi­lia, wa­ba­ni­ka ama­ndla le­gu­nya phe­zu kwa­ma­di­mo­ni wo­nke, la­wo­kwe­la­pha izi­fob.

2 Wa­se­ba­thu­ma ukuya­tshu­ma­ye­la umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu, lo­ku­si­li­sa aba­gu­la­yo,

3 wa­se­si­thi ku­bo: Li­nga­pha­thi lu­tho lwe­ndle­la; lo­do­ndo­lo, le­si­khwa­ma, lo­mpha­ko, le­ma­li, nja­lo li­nga­bi le­zi­gqo­ko ezi­mbi­li nga­mu­nye.

4 La­ku­yi­phi indlu eli­nge­na ku­yo, hla­la­ni la­pho, la­la­pho li­su­kec.

5 La­bo bo­nke aba­nga­le­mu­ke­li­yo, nxa li­su­ka ku­lo­wo­mu­zi, thi­nti­tha­ni ngi­tsho uthu­li enya­we­ni ze­nu ku­be yi­bu­fa­ka­zi obu­me­la­na la­bod.

6 Ba­su­ka-ke ba­ha­mba be­da­bu­la imi­za­na, be­tshu­ma­ye­la iva­nge­li be­si­li­sa enda­we­ni zo­nkee.

Uku­bu­la­wa ku­ka­Jo­ha­ne uMbha­bha­thi­zi

7 UHe­ro­di umte­tra­rki*f wa­se­ku­zwa ko­nke okwe­nzi­wa ngu­yeg; wa­se­di­de­kah, ngo­ba kwa­tshi­wo nga­ba­nye uku­thi uJo­ha­ne uvu­ki­le kwa­ba­fi­le­yo;

8 la­nga­ba­nye uku­thi uE­li­ja ubo­na­ke­le; la­nga­ba­nye uku­thi ku­vu­ki­le omu­nye wa­ba­pro­fe­thi aba­da­la.

9 Ko­dwa uHe­ro­di wa­thi: UJo­ha­ne nga­mqu­ma ikha­nda mi­na; ko­dwa ngu­ba­ni lo, mi­na engi­zwa nga­ye izi­nto ezi­nje? Wa­se­fu­ni­si­sa uku­mbo­nai.

UJe­su usu­thi­sa ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nu

10 Aba­pho­sto­lij se­be­bu­yi­le ba­mbi­ke­la ko­nke aba­be­kwe­nzi­le. Wa­se­ba­tha­thak, wa­ha­mba la­bo be­bo­dwa wa­ya enda­we­ni eyi­nka­nga­la eyo­mu­zi othi­wa yi­Bhe­thi­sa­yi­dal.

11 Kwa­thi ama­xu­ku ese­kwa­zi, amla­nde­la; wa­se­we­mu­ke­la, wa­khu­lu­ma la­wo ngo­mbu­so ka­Nku­lu­nku­lum, wa­ba­si­li­sa la­bo aba­swe­le uku­si­li­swan.

12 Ila­nga la­se­li­qa­la uku­tsho­nao; aba­li­tshu­mi la­mbi­li ba­se­be­si­za ba­thi ku­ye: Ye­ke­la ixu­ku li­ha­mbe, uku­ze ba­ye emi­za­ne­ni le­zi­ga­be­ni ezi­zi­nge­le­ze­le­yo ba­nge­ni­se kho­na, ba­tho­le uku­dlap; ngo­ba la­pha si­se­nda­we­ni eyi­nka­nga­la.

13 Ko­dwa wa­thi ku­bo: Ba­ni­ke­ni li­na bo­na uku­thi ba­dle. Ba­thi-ke: Asi­la­kho okwe­dlu­la izi­nkwa ezi­nhla­nu le­nhla­nzi ezi­mbi­li, nga­pha­ndle ko­ku­thi thi­na si­ye­ba­the­nge­la uku­dla bo­nke la­ba­ba­ntu.

14 Ngo­ba kwa­ku­kho­na ama­do­da anga­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nu. Wa­se­si­thi ku­ba­fu­ndi ba­khe: Ba­hla­li­se­ni pha­nsi nge­zi­ga­ba nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu.

15 Ba­se­be­se­nza nja­lo, ba­ba­hla­li­sa pha­nsi bo­nke.

16 Wa­se­zi­tha­tha izi­nkwa ezi­nhla­nu le­nhla­nzi ezi­mbi­li, wa­kha­nge­la phe­zu­lu ezu­lwi­ni, wa­zi­bu­si­sa, wazi­hle­phu­la, wazi­ni­ka aba­fu­ndi uku­thi ba­be­ke pha­mbi kwe­xu­ku.

17 Ba­se­be­si­dla ba­su­tha bo­nke; kwa­do­jwa imvu­thu eza­zi­se­le ku­bo, izi­tsha ezi­li­tshu­mi la­mbi­li.

Isi­vu­mo so­kho­lo si­ka­Pe­tro. UJe­su ukhu­lu­ma ngo­ku­fa lo­ku­vu­ka kwa­khe

18 Kwa­se­ku­si­thi ekhu­le­ka ye­dwa, aba­fu­ndi ba­be­la­ye; wa­se­ba­bu­za, esi­thi: Ama­xu­ku athi ngi­ngu­ba­niq?

19 Ba­se­be­phe­ndu­la ba­thi: UJo­ha­ne uMbha­bha­thi­zi; ko­dwa aba­nye ba­thi: UE­li­ja; ko­dwa aba­nye ba­thi: Ku­vu­ki­le umpro­fe­thi othi­le wa­ba­da­lar.

20 Wa­se­si­thi ku­bo: Li­na-ke li­thi ngi­ngu­ba­ni? UPe­tro wa­se­phe­ndu­la wa­thi: UKri­stu ka­Nku­lu­nku­lu.

21 Ese­ba­xwa­yi­si­si­les wa­la­ya uku­thi ba­nga­tshe­li mu­ntu lo­khut,

22 esi­thiu: INdo­da­na yo­mu­ntu ime­le ihlu­phe­ke ka­khu­lu, ila­hlwe nga­ba­da­la la­ba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­bha­li, ibu­la­we, ibi­si­vu­swa ngo­su­ku lwe­si­tha­thuv.

Uku­hlu­tshwa ku­ka­Je­su lo­kwa­ba­mla­nde­la­yo

23 Wa­se­si­thi ku­bo bo­nke: Uba umu­ntu etha­nda uku­za nge­mva kwa­mi, ka­zi­de­le, atha­the isi­pha­mba­no sa­khew insu­ku nge­nsu­ku, angi­la­nde­lex.

24 Ngo­ba lo­ba ngu­ba­ni otha­nda uku­si­ndi­sa impi­lo ya­khe, iza­mla­hle­ke­la; ko­dwa lo­ba ngu­ba­ni ola­hle­ke­lwa yi­mpi­lo ya­khe nge­nxa ya­mi, ye­na uza­yi­si­ndi­sa.

25 Ngo­ba ku­za­msi­za­ni umu­ntu, uba ezu­za umhla­ba wo­nke, ko­dwa ye­na uqo­bo lwa­khe azo­ne ku­mbe ala­hle­key?

26 Ngo­ba lo­ba ngu­ba­ni ole­nhlo­ni nga­mi la­nga­ma­zwi ami, iNdo­da­na yo­mu­ntu iza­ku­ba le­nhlo­ni nga­ye, nxa isi­za enka­zi­mu­lwe­ni ya­yo le­ka­Ba­ba le­ye­ngi­lo­si ezi­ngcwe­le.

27 Ko­dwa ngi­li­tshe­la nge­qi­ni­so: Ba­kho­na aba­nye kwa­be­mi­yo la­pha, aba­nga­so­ze be­zwe uku­fa, ba­ze ba­bo­ne umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu.

Uku­kha­zi­mu­li­swa ku­ka­Je­su enta­be­ni

28 Kwa­se­ku­si­thiz emva kwa­la­wo­ma­zwia, ku­nga­ba zi­nsu­ku ezi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lib, wa­tha­tha uPe­tro lo­Jo­ha­ne lo­Ja­ko­be, wa­khwe­la enta­be­ni ukuya­khu­le­kac.

29 Kwa­se­ku­si­thi eku­khu­le­ke­ni kwa­khe, isi­mo so­bu­so ba­khe sa­phe­ndu­ka, le­se­mba­tho sa­khe sa­ba mhlo­phe, sa­cwa­zi­mu­lad.

30 Nja­lo kha­nge­la, akhu­lu­ma la­ye ama­do­da ama­bi­li, aye­ngo­Mo­zi­si loE­li­jae;

31 abo­na­ka­la nge­nka­zi­mu­lof akhu­lu­ma ngo­ku­su­ka kwa­khe aye­za­ku­phe­le­li­sa eJe­ru­sa­le­mag.

32 Ko­dwa uPe­tro la­ba­be­la­ye ba­be­si­ndwe yi­bu­tho­ngoh; ko­dwa se­be­pha­phe­me ba­bo­na inka­zi­mu­lo ya­khei, la­ma­do­da ama­bi­li aye­mi la­ye.

33 Kwa­se­ku­si­thi, ekwe­hlu­ka­ne­ni kwa­wo la­yej, uPe­tro wa­thi ku­Je­su: Nko­sik, ku­hle uku­thi si­be la­pha; fu­thi asa­khe ama­du­mba ama­tha­thu, eli­nye nge­la­kho, le­li­nye nge­li­ka­Mo­zi­si, le­li­nye nge­li­kaE­li­ja; enga­kwa­zi aku­tsho­yol.

34 Kwa­thi ekhu­lu­ma le­zi­zi­nto, kwa­fi­ka iye­zi la­ba­si­be­ke­la; ba­se­be­se­sa­ba eku­nge­ne­ni kwa­bo eye­zi­nim.

35 Kwa­se­ku­phu­ma ili­zwi eye­zi­ni, li­si­thi: Lo uyi­Ndo­da­na ya­mi etha­nde­ka­yo; zwa­ni­ni yo­na.

36 Kwa­thi ili­zwi se­li­fi­ki­le, uJe­su wa­fi­cwa eye­dwa. Ko­dwa bo­na ba­thu­la, ka­ba­ze ba­tshe­la mu­ntu nga­le­zo­nsu­ku oku­nye kwa­le­zo­zi­nto aba­zi­bo­ni­le­yon.

Uku­si­li­swa ko­mfa­na owa­ye­le­si­thu­thwa­ne

37 Kwa­se­ku­si­thi nge­la­nga eli­la­nde­la­yo, se­be­hli­leo enta­be­ni, ixu­ku eli­khu­lu la­mhla­nga­be­zap.

38 Nja­lo kha­nge­la, indo­da exu­kwi­ni ya­me­me­za, isi­thi: Mfu­ndi­si, ngi­ya­ku­nce­nga, bo­na indo­da­na ya­miq, ngo­ba yi­yo yo­dwa eze­lwe­yo ya­mir;

39 nja­lo kha­nge­la, umo­ya uya­yi­ba­mba, fu­thi ihle ikla­ba­la­les, nja­lo uyi­hlu­ku­ze, ikhi­hli­ze ama­gwe­bu, uphu­me nzi­ma ku­yo, uyi­hlu­zu­let.

40 Nja­lo ngi­nce­nge aba­fu­ndi ba­kho uku­thi ba­wu­khu­phe, ko­dwa abe­ne­li­sa­nga.

41 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi: O si­zu­ku­lwa­na esi­nge­la­kho­lo le­so­na­ke­le­yo, ku­za­ze ku­be ni­ni ngi­la­ni, ngi­li­be­ke­ze­le­la? Ile­the la­pha indo­da­na ya­kho.

42 Ku­the ise­za, idi­mo­ni la­yi­da­bu­la layi­hlu­ku­za; ko­dwa uJe­su wa­wu­khu­za umo­ya ongco­li­le­yo, wa­msi­li­sa umntwa­na, wa­mbu­yi­se­la ku­yi­se.

UJe­su uphi­nda akhu­lu­me ngo­ku­hlu­phe­ka kwa­khe

43 Bo­nke ba­se­be­ma­nga­li­swa ka­khu­lu yi­bu­khu­lu bu­ka­Nku­lu­nku­lu. Kwa­thi be­ma­nge­le bo­nke nga­zo zo­nke izi­nto uJe­su aze­nzi­le­yo, wa­thi ku­ba­fu­ndi ba­kheu:

44 Fa­ka­ni li­na endle­be­ni ze­nu la­ma­zwiv: Ngo­ba iNdo­da­na yo­mu­ntu iza­ni­ke­lwa eza­ndle­ni za­ba­ntu.

45 Ko­dwa ka­ba­qe­di­si­sa­nga lu­mu­tsho, nja­lo wa­wu­fi­hla­ke­le ku­bo, uku­ze ba­nga­wu­zwi­si­si; ba­se­be­se­sa­ba uku­mbu­za nga­lu­mu­tshow.

UJe­su ufu­ndi­sa ngo­ku­tho­be­ka

46 Kwa­se­ku­nge­nax uku­phi­ki­sa­na pha­ka­thi kwa­bo, uku­thi ngu­ba­ni onga­ba mkhu­lu ku­boy.

47 Kwa­thi uJe­su ebo­na uku­na­ka­na kwe­nhli­zi­yo ya­boz, wa­tha­tha umntwa­na omnca­ne, wa­mmi­sa pha­nsi kwa­khe,

48 wa­se­si­thi ku­bo: Lo­ba ngu­ba­ni owe­mu­ke­la lu­mntwa­na omnca­ne ebi­zwe­ni la­mi we­mu­ke­la mi­na; nja­lo lo­ba ngu­ba­ni owe­mu­ke­la mi­na we­mu­ke­la ongi­thu­mi­le­yoa; ngo­ba omnci­nya­ne ki­ni lo­nke ngu­ye oza­ku­ba mkhu­lub.

49 UJo­ha­ne wa­se­phe­ndu­la wa­thic: Nko­si, sa­bo­na omu­nye ekhu­pha ama­di­mo­ni nge­bi­zo la­kho, sa­se­si­me­nqa­be­la, ngo­ba enga­la­nde­li ka­nye la­thi.

50 Ko­dwa uJe­su wa­thi ku­ye: Li­ngame­nqa­be­li, ngo­ba onga­me­la­ni la­thi unga­ki­thid.

UJe­su uya­su­ka aye eJe­ru­sa­le­ma

51 Kwa­thi se­zi­phe­le­li­si­we insu­kue zo­kwe­nyu­ka kwa­khef, ye­na wa­se­kha­nge­li­sa ubu­so ba­khe uku­ya eJe­ru­sa­le­mag,

52 wa­se­thu­ma izi­thu­nywa pha­mbi ko­bu­so ba­kheh; za­se­zi­ha­mba za­nge­na emza­ne­nii wa­ma­Sa­ma­ri­yaj, uku­ze zi­mlu­ngi­se­le.

53 Ko­dwa ka­wa­me­mu­ke­la­ngakl, ngo­ba ubu­so ba­khe ba­bu­kha­nge­le eJe­ru­sa­le­mam.

54 Kwa­thi aba­fu­ndi ba­khe uJa­ko­be lo­Jo­ha­nen be­bo­na lo­khu ba­thi: Nko­si, uya­tha­nda yi­ni uku­thi si­tsho uku­thi umli­lo we­hle uve­la ezu­lwi­ni, uba­qo­thu­le, nje­ngo­ba loE­li­ja we­nzao?

55 Ko­dwa wa­tshi­bi­li­ka wa­ba­khu­za, esi­thi: Ala­zi uku­thi li­na li­nga­bo­mo­ya onja­ni.

56 Ngo­ba iNdo­da­na yo­mu­ntu ka­yi­za­nga uku­thi ibhu­bhi­se imi­phe­fu­mu­lo ya­ba­ntu, ko­dwa ukuyi­si­ndi­sap. Ba­se­be­se­dlu­le­la ko­mu­nye umza­na.

Uku­la­nde­la uJe­su

57 Kwa­se­ku­si­thi be­ha­mba endle­le­niq, umu­ntu othi­le wa­thi ku­ye: Nko­si, ngi­za­ku­la­nde­la lo­ba nga­phi la­pho oya kho­na.

58 UJe­su wa­se­si­thi ku­ye: Ama­kha­nka ale­mi­li­ndi, le­nyo­ni ze­zu­lu zi­le­zi­dle­ke; ko­dwa iNdo­da­na yo­mu­ntu ka­yi­la­la­pho enga­qa­me­li­sa ikha­nda kho­nar.

59 Wa­se­si­thi ko­mu­nye: Ngi­la­nde­la. Ko­dwa ye­na wa­thi: Nko­si, ngi­vu­me­la uku­thi ngi­ye­ngcwa­ba uba­ba ku­qa­la.

60 Ko­dwa uJe­su wa­thi ku­ye: Ye­ke­la aba­fi­le­yo ba­ngcwa­be aba­bo aba­fi­le­yo; ko­dwa we­na ha­mba utshu­ma­ye­le umbu­so ka­Nku­lu­nku­lus.

61 Lo­mu­nye wa­se­si­thi: Ngi­za­ku­la­nde­la, Nko­sit; ko­dwa ngi­vu­me­la ku­qa­la uku­thi ngi­ye­va­le­li­sa aba­se­ndli­ni ya­miu.

62 Ko­dwa uJe­su wa­thi ku­ye: Ka­kho othi ese­be­ke isa­ndla sa­khe ekhu­be­ni, akha­nge­le ko­ku­se­mu­vav, ofa­ne­le umbu­so ka­Nku­lu­nku­luw.

Uku­thu­nywa kwa­ba­fu­ndi aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa

10Nja­lo emva kwa­le­zi­zi­nto iNko­si ya­mi­sa nja­lo aba­nyea aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sab, ya­ba­thu­ma nga­ba­bi­li pha­mbi ko­bu­so ba­yo emi­zi­ni yo­nke le­zi­nda­we­ni zo­nke ebi­za­ku­ya ku­zo yo­nac.

2 Nga­kho ya­thi ku­bo: Isi­bi­li isi­vu­no si­khu­lu, ko­dwa izi­se­be­nzi zi­nlu­tshwa­na. Nga­kho nce­nga­ni eNko­si­ni ye­si­vu­no, uku­ze ithu­me izi­se­be­nzi esi­vu­nwe­ni sa­yod.

3 Ha­mba­ni; kha­nge­la­ni, mi­na ngi­ya­li­thu­ma li­nje­nge­zi­mva­na pha­ka­thi kwe­zi­mpi­sie.

4 Li­nga­pha­thif umxha­ka, le­si­khwa­ma, la­ma­nya­the­lag; nja­lo li­nga­bi­nge­le­li mu­ntu endle­le­nih.

5 Nja­lo la­ku­yi­phi indlu eli­nge­na ku­yo, qa­la­ni li­thi: Uku­thu­la ka­ku­be ku­li­ndlui.

6 Nja­lo uba ku­kho­na la­pho indo­da­na yo­ku­thu­la, uku­thu­la kwe­nu ku­za­hla­la phe­zu kwa­yoj; ko­dwa uba ku­ngenja­lo, ku­za­bu­ye­la ki­ni.

7 Hla­la­ni-ke ku­le­yo­ndlu, li­dle li­na­the izi­nto ezi­ve­la ki­bo; ngo­ba isi­se­be­nzi si­fa­ne­le umvu­zo wa­so. Li­nga­yi endli­ni le­ndli­ni.

8 La­ku­wu­phi umu­zi eli­nge­na ku­wo, be­se­be­le­mu­ke­la, dla­ni­ni oku­be­kwa pha­mbi kwe­nuk,

9 li­si­li­se aba­gu­la­yo aba­ku­wol, nja­lo li­thi ku­bo: Umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu uso­nde­le ki­nim.

10 Ko­dwa la­ku­wu­phi umu­zi eli­nge­na ku­wo, fu­thi be­nga­le­mu­ke­li, phu­me­la­ni endle­le­ni za­wo, li­thi:

11 Lo­thu­li lo­mu­zi we­nu olu­si­na­ma­the­le­yo si­ya­lu­thi­nti­the­la ki­nin; ko­dwa-ke ya­zi­ni lo­khu, uku­thi umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu uso­nde­le ki­nio.

12 Nja­lo ngi­thi ki­ni: Ku­za­ku­ba lu­la eSo­do­ma nga­lo­lo­su­ku, ku­la­ku­lo­wo­mu­zip.

Uku­so­lwa kwe­mi­zi enga­phe­ndu­ka­nga

13 Ma­ye ku­we, Ko­ra­zi­ni! Ma­ye ku­we, Bhe­thi­sa­yi­da! Ngo­ba uba kwa­kwe­nzi­we eTi­re le­Si­do­ni imi­se­be­nzi ya­ma­ndla eye­nzi­we ki­niq, nga­be ka­de ba­phe­ndu­ka ba­hla­la ema­sa­ke­ni le­mlo­the­nir.

14 Ko­dwa ku­za­ku­ba lu­la eTi­re le­Si­do­ni eku­gwe­tshwe­ni, ku­la­ki­nis.

15 La­we, Ka­pe­na­wu­me, opha­ka­nyi­se­lwe ezu­lwi­ni, uza­pho­se­lwa pha­nsi esi­ho­gwe­ni.

16 Oli­zwa­yo li­na uya­ngi­zwa mi­nat; lo­la­la­yo li­na uya­nga­la mi­nau; lo­nga­la­yo mi­na uya­ma­la ongi­thu­mi­le­yov.

Uku­bu­ya kwa­ba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa

17 Ba­bu­ya-ke aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa nge­nto­ko­zow, be­si­thi: Nko­si, la­ma­di­mo­ni aya­ze­hli­se­la nga­pha­nsi kwe­thu ebi­zwe­ni la­khox.

18 Wa­se­si­thi ku­bo: Nga­bo­na uSa­tha­ne nje­ngo­mba­ney esi­wa eve­la ezu­lwi­niz.

19 Kha­nge­la­ni, ngi­li­ni­ka ama­ndla oku­nya­the­la phe­zu kwe­zi­nyo­ka la­bo­fe­ze­la, la­phe­zu kwa­ma­ndla wo­nke esi­tha; nja­lo aku­so­ze ku­be la­lu­tho olu­nga­li­li­ma­zaa.

20 Ko­dwa li­nga­tho­ko­zi nga­lo­kho uku­thi omo­ya ba­ya­ze­hli­se­la nga­pha­nsi kwe­nub; ko­dwa ika­khu­lu tho­ko­za­ni uku­thi ama­bi­zo enu alo­tshi­we ema­zu­lwi­nic.

UJe­su ubo­nga uYi­se

21 Nga­le­lo­ho­la uJe­sud wa­tho­ko­za emo­ye­nie, wa­thi: Ngi­ya­ku­bo­nga, Ba­ba, Nko­si ye­zu­lu lo­mhla­ba, ngo­ba uzi­fi­hli­le le­zi­zi­nto kwa­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo la­ba­qe­di­si­sa­yo, ko­dwa wa­ze­mbu­le­la izi­nga­ne; ye­bo, Ba­ba, ngo­ba ngo­ku­nja­lo kwa­ba ku­hle pha­mbi kwa­khof.

22 Ko­nke kwa­ni­ke­lwa ki­mi ngu­Ba­ba; nja­lo ka­kho owa­zi­yo uku­thi iNdo­da­na ingu­ba­ni, nga­pha­ndle ku­ka­Ba­ba, lo­ku­thi uBa­ba ungu­ba­ni, nga­pha­ndle kwe­Ndo­da­na, nja­lo lo­ba ngu­ba­ni iNdo­da­na etha­nda uku­me­mbu­le­la.

23 Wa­se­phe­ndu­ke­la ku­ba­fu­ndi be­bo­dwa wa­thi: Abu­si­si­we ame­hlo abo­na eli­ku­bo­na­yo.

24 Ngo­ba ngi­thi ki­ni: Aba­pro­fe­thi aba­ne­ngi la­ma­kho­si ba­be­tha­nda uku­bo­na izi­nto eli­zi­bo­na­yo li­na, ko­dwa ka­bazi­bo­na­nga; lo­ku­zwa izi­nto eli­zi­zwa­yo, ko­dwa ka­bazi­zwa­ngag.

Umla­yo wo­ku­qa­la

25 Nja­lo kha­nge­la, isa­zu­mthe­tho esi­thi­leh sa­se­si­su­ku­ma, si­mli­ngai, si­si­thi: Mfu­ndi­si, nge­nze­ni uku­ze ngi­dle ili­fa le­mpi­lo ela­pha­ka­dej?

26 Wa­se­si­thi ku­so: Ku­bha­lwe­ni emla­ywe­ni? Uwu­ba­la nja­ni?

27 Sa­se­si­phe­ndu­la sa­thi: Wo­tha­nda iNko­si uNku­lu­nku­lu wa­kho, nge­nhli­zi­yo ya­kho yo­nke, la­ngo­mphe­fu­mu­lo wa­kho wo­nke, la­nga­ma­ndla akho wo­nke, la­nge­ngqo­ndo ya­kho yo­nkek; lo­ma­khe­lwa­ne wa­kho nje­nga­lo­khu uzitha­nda we­nal.

28 Wa­se­si­thi ku­so: Uphe­ndu­le ngo­ku­qo­nda; ye­nza lo­khu, fu­thi uza­phi­lam.

Umfa­ne­ki­so wo­mSa­ma­ri­ya ole­si­ha­wu

29 Ko­dwa so­na si­tha­nda uku­zi­lu­ngi­si­san sa­thi ku­Je­su: Ka­nti ngu­ba­ni uma­khe­lwa­ne wa­mi?

30 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Umu­ntu othi­le we­hla eve­la eJe­ru­sa­le­mao esi­ya eJe­ri­kop, wa­the­le­ka pha­ka­thi kwa­ba­pha­ngiq, nja­lo ba­mhlu­bu­la impa­hla bamtsha­ya imi­vi­mvi­nya ba­su­ka ba­ha­mba, bamtshi­ya epho­su­ku­fa.

31 Umpri­sti othi­le wa­se­qa­bu­ka ese­hla nga­le­yo­ndle­lar; nja­lo wa­thi embo­na, wa­dlu­la ece­le­nis.

32 La­ngo­ku­nja­lo lo­mLe­vi nxa wa­ye­se­ku­li­nda­wo, wa­fi­ka embo­na, wa­dlu­la ece­le­nit.

33 Ko­dwa umSa­ma­ri­yau othi­le owa­ye­ha­mba wa­fi­ka la­pho aye­kho­na, nja­lo kwa­thi embo­na wa­ba le­si­he­lo,

34 wa­ya ku­ye wa­bo­pha ama­nxe­ba akhev, ewa­the­la ama­gco­bo le­wa­yi­niw; wa­mkhwe­za phe­zu kwe­ya­khe inya­ma­za­na, wa­mu­sa endli­ni ye­zi­ha­mbi, wa­mlo­ndo­lo­za.

35 Ku­si­sa ese­ha­mba, wa­khu­pha ode­na­ri­yo* aba­bi­li waba­ni­ka umni­ni­ndlu, wa­thi ku­ye: Umlo­ndo­lo­ze; nja­lo lo­ba yi­ni oza­ku­chi­tha okwe­dlu­la lo­khu, mi­na ngi­za­bu­yi­se­la ku­we eku­bu­ye­ni kwa­mi.

36 Pho, ngu­wu­phi ku­la­ba aba­tha­thu oca­ba­nga uku­thi wa­ye­ngu­ma­khe­lwa­ne wa­lo­wo owa­the­le­ka pha­ka­thi kwa­ba­pha­ngix?

37 Wa­se­si­thi: Ngu­lo­wo owa­me­nze­la isi­ha­wuy. Nga­kho uJe­su wa­thi ku­ye: Ha­mba, la­we we­nze nja­lo.

UMa­rta lo­Ma­ri­ya

38 Kwa­se­ku­si­thi eku­ha­mbe­ni kwa­bo, ye­na wa­nge­na emza­ne­ni othi­le; lo­we­si­fa­za­na othi­le, uMa­rtaz nge­bi­zo, wa­me­mu­ke­la endli­ni ya­khea.

39 Nja­lo lo wa­ye­lo­da­de­wa­bo othi­wa ngu­Ma­ri­yab, la­ye owa­hla­la enya­we­ni zi­ka­Je­suc, wa­li­zwa ili­zwi la­khe.

40 Ko­dwa uMa­rta wa­ye­pha­za­nyi­swa yi­ku­se­be­nza oku­ne­ngid; we­za edu­ze wa­se­si­thi: Nko­si, ka­wu­kha­tha­li yi­ni uku­thi uda­de­we­thu ungi­tshi­ye uku­thi ngi­se­be­nze nge­dwa? Nga­kho umtshe­le uku­thi angi­si­ze.

41 Ko­dwa uJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Ma­rta, Ma­rtae, uya­phi­se­ka ukha­tha­ze­ke nge­zi­nto ezi­ne­ngif;

42 ko­dwa yi­nye into edi­nge­ka­yog; ko­dwa uMa­ri­ya ukhe­thi­le isa­be­lo esi­hle, anga­yi­kwe­mu­kwa so­nah.

UJe­su ufu­ndi­sa ngo­ku­khu­le­ka

11Kwa­se­ku­si­thi ekhu­le­ka enda­we­ni ethi­lea, ese­qe­di­le, omu­nye wa­ba­fu­ndi ba­khe wa­thi ku­ye: Nko­si, si­fu­ndi­se uku­khu­le­ka, nje­ngo­Jo­ha­ne la­ye wa­fu­ndi­sa aba­fu­ndi ba­khe.

2 Wa­se­si­thi ku­bo: Nxa li­khu­le­ka, li­bo­ku­thi: Ba­ba we­thu ose­ma­zu­lwi­ni, ka­li­hlo­ni­tshwe ibi­zo la­kho. Umbu­so wa­kho ka­wu­ze. Inta­ndo ya­kho ka­ye­nzi­we, le­mhla­be­ni nje­nge­zu­lwi­ni.

3 Si­phe usu­ku ngo­su­ku uku­dla kwe­thu kwe­nsu­ku zo­nke.

4 Nja­lo usi­the­the­le­le ama­ca­la ethu, ngo­ba la­thi si­ba­the­the­le­la bo­nke aba­la­ma­ca­la ki­thi. Nja­lo unga­si­nge­ni­si eku­li­ngwe­ni, ko­dwa usi­khu­lu­le ebu­bi­nib.

Umfa­ne­ki­so wo­mnga­ne ofi­ka pha­ka­thi ko­bu­su­ku

5 Wa­se­si­thi ku­bo: Ngu­wu­phi ki­ni olo­mnga­ne, fu­thi aye ku­ye pha­ka­thi ko­bu­su­kuc, athi ku­ye: Mnga­ne, nge­bo­le­ka izi­nkwa ezi­nta­thu,

6 ngo­ba ku­fi­ke ki­mi umnga­ne wa­mi eve­la eku­ha­mbe­ni, ko­dwa ka­ngi­la­lu­tho engi­nga­lu­be­ka pha­mbi kwa­khed;

7 lo­nga­pha­ka­thi aphe­ndu­le athi: Unga­ngi­hlu­phi; umnya­ngo usu­va­li­we, la­ba­ntwa­na ba­mi aba­nca­ne ba­la­mi embhe­de­ni; ka­ngi­nge­ke ngi­vu­ke ngi­ku­ni­ke.

8 Ngi­thi ki­ni: Lo­ba enga­zu­ku­vu­ka amni­ke, ngo­ba engu­mnga­ne wa­khe, ko­dwa nge­nxa yo­ku­phi­ke­le­la kwa­khe uza­vu­ka amni­ke ko­nke aku­swe­la­yoe.

9 Mi­na-ke ngi­thi ki­ni: Ce­la­ni, li­za­phi­wa; di­nga­ni, li­za­tho­la; qo­qo­da­ni, li­za­vu­le­lwa.

10 Ngo­ba wo­nke oce­la­yo uye­mu­ke­la; lo­di­nga­yo uya­tho­la; lo­qo­qo­da­yo uya­vu­le­lwaf.

11 Ka­mbe, ngu­wu­phi ki­ni ongu­yi­se onga­thi indo­da­na ice­la isi­nkwa, ayi­ni­ke ili­tshe? Lo­ba-ke inhla­nzi, ayi­ni­ke inyo­ka enda­we­ni ye­nhla­nzi yi­ni?

12 Uba-ke ice­la iqa­nda, ayi­ni­ke ufe­ze­la yi­nig?

13 Nga­kho uba li­na eli­nga­ba­bi li­kwa­zi uku­pha aba­ntwa­na be­nu izi­pho ezi­nhle, ka­khu­lu ka­nga­ka­na­ni uBa­ba ose­zu­lwi­nih eza­ba­pha uMo­ya oNgcwe­le aba­ce­la ku­yei.

Iso­no so­ku­hla­mba­za

14 Wa­ye­se­khu­pha idi­mo­ni, ela­li­yi­si­mu­ngu­lu. Kwa­se­ku­si­thi, se­li­phu­mi­le idi­mo­ni, wa­khu­lu­ma oyi­si­mu­ngu­lu; ama­xu­ku ase­ma­nga­la.

15 Ko­dwa aba­nye ba­bo ba­thi: Ukhu­pha ama­di­mo­ni ngo­Bhe­le­ze­bhu­le inko­si ya­ma­di­mo­nij.

16 La­ba­nye bemli­ngak ba­di­nga ku­ye isi­bo­na­ka­li­so esi­ve­la ezu­lwi­nil.

17 Ko­dwa ye­na eya­zi imi­ca­ba­ngo ya­bo wa­thi ku­bom: Wo­nke umbu­so owe­hlu­ke­ne ume­le­ne la­wo ngo­kwa­wo uya­chi­the­ka; nja­lo indlu eme­le­ne le­ndlu iya­di­li­ka.

18 Nja­lo uba uSa­tha­ne la­ye ehlu­ke­ne eme­la­ne la­ye ngo­kwa­khe, umbu­so wa­khe uza­ku­ma nja­ni? Ngo­ba li­thi, ngi­khu­pha ama­di­mo­ni ngo­Bhe­le­ze­bhu­le.

19 Nja­lo uba mi­na ngi­khu­pha ama­di­mo­ni ngo­Bhe­le­ze­bhu­le, ama­do­da­na enu akhu­pha ngo­ba­ni? Nga­kho wo­na aza­ku­ba nga­ba­gwe­bi be­nun.

20 Ko­dwa uba ngi­khu­pha ama­di­mo­ni ngo­mu­nwe ka­Nku­lu­nku­lu, isi­bi­li umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu usu­fi­ki­le ki­nio.

21 Uba isi­qhwa­ga si­hlo­mi­le si­li­nda owa­so umu­zi, impa­hla ya­so ise­ku­thu­le­nip;

22 ko­dwa nxa ola­ma­ndla ku­la­so esi­su­ke­la asi­nqo­be, uya­se­mu­ka izi­kha­li za­so ebe­si­the­mbe­le ku­zo, abe­se­sa­ba impa­ngo ya­soq.

23 Onge­la­mi ume­le­ne la­mir; lo­nga­bu­thi la­mis uya­chi­thi­zat.

Uku­phe­ndu­ka oku­nga­phe­le­li­yo

24 Nxa umo­ya ongco­li­le­yo ese­phu­mi­le emu­ntwi­ni, uya­ha­mba ada­bu­le inda­wo ezo­mi­le­yo, edi­nga uku­phu­mu­la; ko­dwa enga­ku­tho­li athi: Ngi­za­bu­ye­la endli­ni ya­mi enga­phu­ma ku­yo;

25 nja­lo ese­fi­ki­le ayi­fi­ce itha­nye­lwe nja­lo ilu­ngi­si­we.

26 Abe­se­ha­mba azi­tha­the­le aba­nye omo­ya aba­yi­si­kho­mbi­sa aba­bi ku­la­ye uqo­bo, ba­nge­ne ba­hla­le la­pho; nja­lo uku­ci­na kwa­lo­wo­mu­ntu ku­be ku­bi ku­lo­ku­qa­lau.

27 Kwa­se­ku­si­thi ekhu­lu­ma le­zi­zi­nto, owe­si­fa­za­na othi­le exu­kwi­ni wa­pha­ka­mi­sa ili­zwi, wa­thi ku­yev: Si­bu­si­si­we isi­su esa­ku­thwa­la­yo, la­ma­be­le owa­wa­mu­nya­yow.

28 Ko­dwa ye­na wa­thi: Ko­dwa ika­khu­lux ba­bu­si­si­wey aba­li­zwa­yo ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­luz ba­li­lo­ndo­lo­zea.

Aba­fu­na isi­bo­na­ka­li­so

29 Kwa­thi se­ku­bu­the­ne ama­xu­ku emi­nye­ne, wa­qa­la uku­thi: Le­si isi­zu­ku­lwa­na si­bi; si­di­nga isi­bo­na­ka­li­so, ko­dwa ka­si­yi­ku­ni­kwa isi­bo­na­ka­li­so, nga­pha­ndle kwe­si­bo­na­ka­li­so si­ka­Jo­na umpro­fe­thi.

30 Ngo­ba nje­nga­lo­khu uJo­na wa­ba yi­si­bo­na­ka­li­so kwa­be­Ni­ne­ve, le­Ndo­da­na yo­mu­ntu iza­ku­ba nja­lo ku­le­si­si­zu­ku­lwa­nab.

31 Indlo­vu­ka­zi ye­ni­ngi­zi­mu iza­su­ku­ma eku­gwe­tshwe­ni ka­nye la­ma­do­da ale­si­si­zu­ku­lwa­nac, iwa­la­hle; ngo­ba ya­ve­la emi­kha­wu­lwe­ni yo­mhla­ba ukuza­ku­zwa inhla­ka­ni­pho ka­So­lo­mo­ni, nja­lo kha­nge­la­ni, omkhu­lu ku­lo­So­lo­mo­ni ula­pha.

32 Ama­do­da eNi­ne­ve aza­su­ku­ma eku­gwe­tshwe­ni ka­nye la­le­si­si­zu­ku­lwa­nad, asi­la­hle; ngo­ba aphe­ndu­ka ngo­ku­tshu­ma­ye­la ku­ka­Jo­na, nja­lo kha­nge­la­ni, omkhu­lu ku­lo­Jo­na ula­pha.

Imi­fa­ne­ki­so ye­zi­ba­ne

33 Fu­thi ka­kho othi ese­lu­ma­thi­se isi­ba­ne asi­be­ke eku­si­the­ke­ni, lo­ba nga­pha­nsi kwe­si­tsha, ko­dwa phe­zu kwe­si­qo­ba­ne se­si­ba­nee, uku­ze aba­nge­na­yo ba­bo­ne uku­kha­nyaf.

34 Isi­ba­ne so­mzi­mba yi­li­hlo; nga­kho nxa ili­hlo la­kho li­phi­li­le, lo­mzi­mba wa­kho wo­nke ugcwe­le uku­kha­nyag; ko­dwa nxa li­li­bi, lo­mzi­mba wa­kho ulo­bu­mnya­mah.

35 Nga­kho qa­phe­la uku­thi uku­kha­nya oku­ku­we ku­nga­bi ngu­mnya­ma.

36 Nga­kho uba umzi­mba wa­kho wo­nke ugcwe­le uku­kha­nya, unge­la­nda­wo emnya­ma, uza­kha­nya wo­nke, nje­nge­si­ba­ne si­ku­kha­nyi­sa ngo­ku­kha­nyai.

UJe­su uso­la aba­Fa­ri­si le­za­zu­mla­yo

37 Kwa­thi esa­khu­lu­ma, umFa­ri­si othi­le wa­mce­la uku­thi adle la­ye; wa­se­nge­na wa­hla­la eku­dle­nij.

38 Kwa­thi umFa­ri­si ebo­na lo­khu wa­ma­nga­la uku­thi ka­za­nge aqa­le age­zek pha­mbi ko­ku­dla kwe­mi­nil.

39 Ya­si­si­thi iNko­si ku­ye: Kha­the­si li­na ba­Fa­ri­si li­hla­mbu­lu­la inga­pha­ndle ye­nke­zo le­ye­si­tsham, ko­dwa inga­pha­ka­thi ye­nu igcwe­le uku­pha­nga lo­bu­bin.

40 Zi­thu­tha, ye­na owe­nza inga­pha­ndle ka­ye­nza­nga yi­ni le­nga­pha­ka­thi?

41 Ko­dwa pha­ni­ni zi­be yi­zi­pho le­zo­zi­nto ezi­nga­pha­ka­thio; kha­nge­la­ni-ke, ko­nke ku­za­hla­mbu­lu­ka ki­nip.

42 Ko­dwa ma­ye ki­ni ba­Fa­ri­siq! Ngo­ba li­the­la okwe­tshu­mi kwe­tshwa­yi le­ga­nga le­ru­wi*, la­ku­yo yo­nke imi­bhi­da, nja­lo li­se­qa ukwe­hlu­le­la lo­tha­ndo lu­ka­Nku­lu­nku­lu; be­li­fa­ne­le ukwe­nza le­zi­zi­nto, li­nga­ku­ye­ke­li la­lo­khur.

43 Ma­ye ki­ni ba­Fa­ri­si! Ngo­ba li­tha­nda izi­hla­lo za­ba­hlo­ni­phe­ka­yo ema­si­na­go­ge­nis, lo­ku­bi­nge­le­lwa emi­da­nge­nit.

44 Ma­ye ki­ni, ba­bha­li la­ba­Fa­ri­si, ba­ze­nzi­si! Ngo­ba li­fa­na­na la­ma­ngcwa­ba anga­bo­na­ka­li­yo, la­ba­ntu aba­ha­mba phe­zu kwa­wo be­nga­wa­ziu.

45 Omu­nye we­za­zu­mthe­tho wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Mfu­ndi­si, ngo­ku­tsho le­zi­zi­nto uya­si­thu­ka la­thiv.

46 Ko­dwa wa­thi: Ma­ye la­ki­ni za­zu­mthe­thow! Ngo­bax le­thwe­sa aba­ntu imi­thwa­lo enzi­ma uku­thwa­lwa, ko­dwa li­na uqo­bo lwe­nu ka­li­yi­thi­nti le­yo­mi­thwa­lo la­ngo­mu­nye we­mi­nwe ye­nuy.

47 Ma­ye ki­ni! Ngo­ba la­kha ama­ngcwa­ba aba­pro­fe­thi, nja­lo oyi­hlo ba­ba­bu­la­laz.

48 Nga­lo­khu-ke li­fa­ka­zaa uku­thi li­vu­me­la­na le­mi­se­be­nzi ya­bo­yi­hlo; ngo­ba bo­na ba­ba­bu­la­la, li­na-ke li­ya­wa­kha ama­ngcwa­ba abob.

49 Nga­lo­khu-ke inhla­ka­ni­pho ka­Nku­lu­nku­lu ya­thic: Ngi­za­ba­thu­ma aba­pro­fe­thi la­ba­pho­sto­lid, laba­nye ba­bo ba­za­ba­bu­la­la baba­xo­tshee;

50 uku­ze ku­bi­zwe ku­le­si­si­zu­ku­lwa­na iga­zi la­ba­pro­fe­thi bo­nke ela­chi­thwa ku­su­ke­la eku­se­ke­lwe­ni ko­mhla­baf,

51 ku­su­ke­la ega­zi­ni li­kaA­be­la ku­ze ku­fi­ke ega­zi­ni li­ka­Za­ka­ri­ya owa­bu­la­wa pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwe­la­thi le­ndlu ka­Nku­lu­nku­lu; ye­bo, ngi­thi ki­ni: Li­za­bi­zwa ku­le­si­si­zu­ku­lwa­nag.

52 Ma­ye ki­ni za­zu­mthe­thoh! Ngo­ba li­su­si­lei isi­hlu­thu­le­lo so­lwa­zi; ka­li­nge­na­nga li­na uqo­bo lwe­nuj, la­ba­nge­na­yo la­ba­vi­mbe­la.

53 Kwa­thi ekhu­lu­ma le­zi­zi­nto ku­bo, aba­bha­li la­ba­Fa­ri­si ba­qa­la ukumngxa­me­la ka­khu­lu­ka­zi, lo­ku­mbu­zi­si­sa nge­zi­nto ezi­ne­ngik,

54 be­mthi­yal, be­di­nga uku­ba­mba ulu­tho olu­phu­ma emlo­nye­ni wa­khem, uku­ze ba­mbe­ke ica­lan.

UJe­su uxwa­yi­sa aba­fu­ndi ba­khe

12Ku­se­nja­lo se­zi­bu­the­ne izi­gi­di ze­xu­ku, ba­ze ba­nya­the­la­na, wa­qa­la uku­khu­lu­ma la­ba­fu­ndi ba­khe ku­qa­laa: Li­na xwa­ya­ni imvu­be­lo ya­ba­Fa­ri­sib, eyi­ku­ze­nzi­sac.

2 Nja­lo ka­ku­kho oku­mbo­mbo­zi­we­yo, oku­nga­yi­kwe­mbu­lwa, lo­ku­fi­hli­we­yo, oku­nga­yi­kwa­zi­wad.

3 Nga­kho lo­ba yi­ni eli­yi­khu­lu­ma emnya­me­ni iza­zwa­ka­la eku­kha­nye­ni; le­li­ku­khu­lu­me endle­be­ni ezi­ndli­ni ze­nsi­thae ku­za­me­nye­ze­lwa phe­zu kwe­zi­ndluf.

Ome­le ukwe­sa­tshwa

4 Nja­lo ngi­thi ki­ni ba­nga­ne ba­mi: Li­nga­be­sa­bi aba­bu­la­la umzi­mba, nja­lo emva kwa­lo­kho be­nge­la­kho ukwe­nza olu­nye ulu­thog.

5 Ko­dwa ngi­za­li­tshe­ngi­sa eli­fa­ne­le uku­me­sa­ba: Me­sa­be­ni lo­wo othi ese­bu­le­le abe la­ma­ndla oku­pho­se­la esi­ho­gwe­ni; ye­bo, ngi­thi ki­ni: Me­sa­be­ni ye­nah.

6 Ka­zi­the­ngi­swa yi­ni inta­ka ezi­nhla­nu nge­ndi­bi­li­tshi ezi­mbi­li? Ka­ku­kho­hla­ka­li la­nye ya­zo pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lui.

7 Ka­nti le­nwe­le ze­kha­nda le­nu zi­ba­li­we zo­nke. Nga­kho li­nge­sa­bi; li­ya­ze­dlu­la inta­ka ezi­ne­ngi.

8 Nja­lo ngi­thi ki­ni: Wo­nke lo­ba ngu­ba­ni ongi­vu­ma pha­mbi kwa­ba­ntu, iNdo­da­na yo­mu­ntu la­yo iza­mvu­ma pha­mbi kwe­ngi­lo­si zi­ka­Nku­lu­nku­luj;

9 ko­dwa ongi­phi­ka pha­mbi kwa­ba­ntu uza­phi­kwa pha­mbi kwe­ngi­lo­si zi­ka­Nku­lu­nku­luk.

10 La­ye wo­nke okhu­lu­ma ili­zwi eli­me­la­na le­Ndo­da­na yo­mu­ntu, uza­the­the­le­lwa; ko­dwa lo­wo ohla­mba­za uMo­ya oNgcwe­le ka­yi­ku­the­the­le­lwal.

11 Nja­lo nxa be­li­sa ema­si­na­go­ge­nim laku­ba­bu­sino le­zi­pha­tha­ma­ndlapq, li­nga­kha­tha­ze­ki uku­thi li­za­phe­ndu­la­ni ku­mbe nja­ni, ku­mbe li­za­khu­lu­ma­nir;

12 ngo­ba uMo­ya oNgcwe­le uza­li­fu­ndi­sa nga­le­lo­ho­la izi­nto eli­fa­ne­le uku­zi­khu­lu­ma.

Umfa­ne­ki­so wo­mli­mi ono­thi­le­yo

13 Fu­thi omu­nye we­xu­ku wa­thi ku­ye: Mfu­ndi­si, aku­tshe­le umfo­we­thu abe­la­ne la­mi ili­fa.

14 Ko­dwa wa­thi ku­ye: Ndo­das, ngu­ba­ni ongi­mi­se uku­thi ngi­be ngu­ma­hlu­le­li lo­ba ume­hlu­ka­ni­si phe­zu kwe­nut?

15 Wa­se­si­thi ku­bo: Na­nze­le­la­ni li­qa­phe­le ubu­hwa­ba, ngo­ba impi­lo yo­mu­ntu ka­yi­kho ebu­ne­ngi­ni be­zi­nto ala­zou.

16 Wa­se­ba­tshe­la umfa­ne­ki­so, esi­thi: Insi­mu yo­mu­ntu othi­le ono­thi­le­yo ya­the­la ka­khu­lu;

17 wa­se­na­ka­na nga­pha­ka­thi kwa­khev, esi­thi: Ngi­za­kwe­nza nja­ni, ngo­ba ka­ngi­la­nda­wo la­pho engi­nga­bu­the­la kho­na izi­the­lo za­miw?

18 Wa­se­si­thi: Ngi­za­kwe­nza lo­khu; ngi­za­di­li­za izi­pha­la za­mi, nga­khe ezi­nku­lux, ngi­bu­the­le kho­na izi­li­mo za­mi zo­nke le­mpa­hla ya­miy,

19 be­se­ngi­si­thi ku­mphe­fu­mu­lo wa­mi: Mphe­fu­mu­lo, ule­mpa­hla ezi­ne­ngi ezi­be­ke­lwe imi­nya­ka emi­ne­ngi; phu­mu­la, udle, una­thez, utho­ko­zea.

20 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu wa­thi ku­ye: Si­phu­ku­phu­kub, nga­lo­bu­bu­su­ku umphe­fu­mu­lo wa­kho uza­bi­zwa1 ku­wec; pho izi­nto ozi­lu­ngi­si­le­yo zi­za­ku­ba nge­zi­ka­ba­nid?

21 Ku­nja­lo-ke ko­zi­be­ke­la ino­thoe, ko­dwa enga­no­tha­nga ku­Nku­lu­nku­luf.

Uku­kha­tha­ze­ka, lo­ku­the­mba ku­Nku­lu­nku­lu

22 Wa­se­si­thi ku­ba­fu­ndi ba­khe: Nga­kho ngi­thi ki­ni: Li­nga­kha­tha­le­li impi­lo ye­nu, uku­thi li­za­ku­dla­ni; lo­ba umzi­mba, uku­thi li­za­kwe­mba­tha­ni.

23 Impi­lo ye­dlu­la uku­dla, lo­mzi­mba ise­mba­thog.

24 Qa­phe­li­si­sa­ni ama­wa­ba­yi, uku­thi ka­wa­hla­nye­li, nja­lo ka­wa­vu­nih, ka­wa­la­si­pha­lai lo­ba isi­lu­luj, ka­nti uNku­lu­nku­lu uya­wo­ndla; li­na li­ze­dlu­la ka­nga­ka­na­nik inyo­ni?

25 Nja­lo ngu­wu­phi ki­ni onga­thi ngo­ku­phi­se­ka enge­ze­le­le inga­lo ibe­nyel ebu­de­ni ba­khem?

26 Nga­kho nxa li­nge­la­ma­ndla okwe­nza into enci­nya­ne, li­phi­se­ke­la­ni ngo­ku­nye?

27 Qa­phe­li­sa­ni imi­du­ze uku­thi ikhu­la nja­ni; ka­yi­tshi­ka­tshi­ki, ka­yi­pho­thi, ko­dwa ngi­thi ki­ni: Lo­So­lo­mo­ni ebu­cwa­zi­cwa­zi­ni ba­khe bo­nke wa­ye­nge­mba­thi­swa­nga nje­ngo­mu­nye wa­yo.

28 Nja­lo uba uNku­lu­nku­lu ese­mba­thi­sa ngo­ku­nja­lo utsha­ni obu­kho­na la­mu­hla ega­nge­ni, ku­thi ku­sa­sa bu­pho­swa ezi­ko, uza­lemba­thi­sa ngo­ku­khu­lu ka­nga­ka­na­ni, li­na abo­kho­lo olu­nci­nya­nen?

29 La­ni-ke li­nga­di­ngi eli­za­ku­dla le­li­za­ku­na­tha; nja­lo li­nga­kha­tha­ze­ki.

30 Ngo­ba ko­nke lo­khu izi­zwe zo­mhla­ba zi­ya­ku­di­nga; ko­dwa uYi­hlo uya­zi uku­thi li­ya­zi­swe­la le­zi­zi­nto.

31 Ko­dwa di­nga­ni umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu, nja­lo zo­nke le­zi­zi­nto zi­za­kwe­nge­ze­le­lwa ki­ni.

32 Li­nge­sa­bio, mhla­mbi omnci­nya­nep; ngo­ba ku­yi­nto­ko­zo ka­Yi­hloq uku­li­ni­ka umbu­sor.

33 The­ngi­sa­ni impa­hla ze­nus li­phe izi­phot. Li­ze­nze­leu imi­xha­ka enga­gu­gi­yov, impa­hla eli­gu­gu enga­phe­li­yo ema­zu­lwi­ni, la­pho oku­nga­so­nde­li ise­la kho­naw, le­nu­ndu engo­ni kho­nax;

34 ngo­ba la­pho oku­kho­na impa­hla ye­nu eli­gu­gu, iza­ku­ba kho­na la­pho le­nhli­zi­yo ye­nuy.

Umfa­ne­ki­so we­nce­ku ethe­mbe­ki­le­yo

35 Inka­lo ze­nu ka­zi­hla­le zi­bo­tshi­wez, le­zi­ba­ne zi­bhe­bhaa;

36 la­ni li­be nje­nga­ba­ntu aba­li­nde­le inko­si ya­bo, la­pho iza­bu­ya ive­la emtsha­dwe­nib, uku­ze, nxa ifi­ka iqo­qo­da, ba­hle ba­yi­vu­le­le.

37 Zi­bu­si­si­we le­zo­zi­nce­kuc, oku­za­ku­thi inko­si nxa ifi­ka izi­fi­ce zi­li­ndi­led; ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Iza­bhi­ncae, izi­hla­li­se eku­dle­ni, iso­nde­le izi­se­be­nze­lef.

38 Nja­lo nxa ifi­ka ngo­mli­ndo we­si­bi­lig, ku­mbe ifi­ka ngo­mli­ndo we­si­tha­thuh, fu­thi izi­fi­ce zi­nja­loi, zi­bu­si­si­we le­zo­zi­nce­ku.

39 Ko­dwa ya­zi­ni lo­khu, uku­thi uba umni­ni­ndlu ebe­la­zi iho­la ise­la eli­za­fi­ka nga­loj, ube­za­li­ndak, fu­thi ube­nga­yi­ku­vu­ma uku­thi indlu ya­khe ifo­hle­lwe.

40 Nga­kho la­ni-ke hla­la­ni li­lu­ngi­lel; ngo­ba nge­ho­la eli­nga­li­ca­ba­nge­li­yo iNdo­da­na yo­mu­ntu iza­fi­kam.

41 UPe­tro wa­se­si­thi ku­ye: Nko­si, uwu­tshe­la thi­na lu­mfa­ne­ki­son, ku­mbe la­bo bo­nke yi­nio?

42 INko­si ya­si­si­thi: Pho ngu­ba­ni umpha­thi we­zi­nce­ku othe­mbe­ki­le­yo lo­hla­ka­ni­phi­le­yo, inko­si eza­mbe­ka phe­zu kwa­be­ndlu ya­yo, uku­ze aba­ni­ke isa­be­lo sa­bo so­ku­dla nge­si­kha­thi esi­fa­ne­le­yop?

43 Ibu­si­si­we le­yo­nce­ku, oku­za­ku­thi inko­si ya­yo nxa ifi­ka iyi­fi­ce ise­nza nja­lo.

44 Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Iza­yi­be­ka phe­zu kwa­kho ko­nke ela­kho.

45 Ko­dwa nxa le­yo­nce­ku isi­thi enhli­zi­ywe­ni ya­yo: Inko­si ya­mi iphu­zi­le uku­bu­ya; nja­lo ibi­si­qa­la uku­tsha­ya izi­nce­ku le­zi­nce­ku­ka­zi, lo­ku­dla lo­ku­na­tha lo­ku­da­kwa,

46 inko­si ya­le­yo­nce­ku iza­fi­ka ngo­su­ku engayi­li­nde­le nga­lo, la­nge­ho­la enga­la­zi­yo; iza­yi­qu­ma pha­ka­thi, iza­ni­ka isa­be­lo sa­yo la­la­bo aba­nga­the­mbe­ka­ngaq.

47 La­le­yo­nce­ku ebi­sa­zi inta­ndo ye­nko­si ya­yor, ko­dwa inga­lu­ngi­se­la­nga nja­lo inge­nza­nga ngo­kwe­nta­ndo ya­yos, iza­tsha­ywa imi­vi­mvi­nya emi­ne­ngit.

48 Ko­dwa le­you ebi­nga­ya­zi, ye­nza oku­fa­ne­le uku­tsha­ywav, iza­tsha­ywa imi­vi­mvi­nya emi­lu­tshwa­naw. La­ye wo­nke ophi­we oku­ne­ngi, ku­za­di­ngwa oku­ne­ngi ku­yex; la­lo­wo opha­thi­swe oku­ne­ngi, ku­za­bi­zwa ku­ye oku­nga­phe­zu­luy.

Izi­bo­na­ka­li­so ze­zi­kha­thi

49 Ngi­ze uku­pho­se­la umli­lo emhla­be­niz, fu­thi ku­yi­ni engi­ku­fi­sa­yo nxa usu­ba­si­wea?

50 Ko­dwa ngi­lo­bha­bha­thi­zo engi­za­bha­bha­thi­zwa nga­lob, fu­thic ngi­ci­nde­ze­lwed ka­nga­ka­na­ni lu­ze lu­phe­le­li­swee.

51 Li­ca­ba­nga uku­thi ngi­ze uku­ni­ka uku­thu­la emhla­be­ni yi­nif? Ha­tshi bo, ngi­thi ki­ni, ko­dwa ku­la­lo­khu ukwe­hlu­ka­nag.

52 Ngo­ba ku­su­ke­la kha­the­si aba­hla­nu endli­ni yi­nye ba­za­kwe­hlu­ka­na, aba­tha­thu ba­me­la­ne la­ba­bi­li, la­ba­bi­li ba­me­la­ne la­ba­tha­thu,

53 ba­za­kwe­hlu­ka­na, uyi­se ame­la­ne le­ndo­da­na, le­ndo­da­na ime­la­ne lo­yi­se; uni­na ame­la­ne le­ndo­da­ka­zi, le­ndo­da­ka­zi ime­la­ne lo­ni­na; uni­na­za­la ame­la­ne lo­ma­lo­ka­za­na wa­khe, lo­ma­lo­ka­za­na ame­la­ne lo­ni­na­za­lah.

54 Wa­se­si­thi le­ma­xu­kwi­ni: Nxa li­bo­na iye­zii li­su­ku­ma entsho­na­la­ngaj, li­hle li­thi: Izu­lu li­ya­bu­ya; fu­thi ku­be nja­lo.

55 Nja­lo nxa li­bo­na umo­ya we­ni­ngi­zi­mu uphe­phe­tha, li­thi: Li­za­tshi­sa; be­se­ku­se­nza­ka­lak.

56 Ba­ze­nzi­si! Li­ya­kwa­zi uku­hlo­la umu­mo we­si­bha­ka­bha­ka lo­wo­mhla­ba; ko­dwa le­si­si­kha­thi ku­nga­ni li­nga­si­hlo­lil?

57 Pho, ku­nga­ni uku­thi li­nga­hlu­le­li la­ni li­na uqo­bo lwe­nu oku­lu­ngi­le­yom?

58 Ngo­ba nxa usi­yan lo­ma­nga­le­le­ne la­ye ku­ma­ntshio, endle­le­ni ye­nza ubu­ngco­no uku­thi ukhu­lu­lwe ku­ye; hle­zi aku­do­nse­le ku­ma­hlu­le­li, lo­ma­hlu­le­li aku­ni­ke­le epho­li­se­ni, le­pho­li­sa li­ku­pho­se­le ento­lo­ngwe­ni.

59 Ngi­thi ku­we, ka­wu­so­ze wa­phu­ma kho­na, uze ubha­da­le le­nhla­mvu enca­ne ye­ma­li yo­ku­ci­na.

UJe­su ufu­ndi­sa ngo­ku­phe­ndu­ka

13Nja­lo nga­le­so­si­kha­thi kwa­ba kho­na aba­thi­le aba­mtshe­la nga­ma­Ga­li­li, iga­zi la­wo uPi­la­tu ali­xu­ba­ni­sa le­mi­hla­tshe­lo ya­woa.

2 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Li­ca­ba­nga uku­thi ama­Ga­li­li la aye­yi­zo­ni yi­ni ku­la­wo wo­nke ama­Ga­li­li, ngo­ba ahlu­phe­ka izi­nto ezi­nje?

3 Ha­tshi bo, ngi­thi ki­ni: Ko­dwa uba li­nga­phe­ndu­ki, li­za­bhu­bha ngo­ku­nja­lo lo­nkeb.

4 La­la­bo aba­li­tshu­mi le­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, owa­we­la phe­zu kwa­bo umpho­tsho­ngo eSi­lo­wa­ma wa­ba­bu­la­la, li­ca­ba­nga uku­thi bo­na ba­be­ba­bi1 yi­ni ku­la­ba­ntu bo­nke aba­be­hla­la eJe­ru­sa­le­ma?

5 Ha­tshi bo, ngi­thi ki­ni: Ko­dwa uba li­nga­phe­ndu­ki, li­za­bhu­bha ngo­ku­nja­lo lo­nkec.

Umfa­ne­ki­so wo­mkhi­wa onga­the­li­yo

6 Wa­se­khu­lu­ma lu­mfa­ne­ki­so wa­thi: Umu­ntu othi­le wa­ye­lo­mkhi­wa owa­wu­hla­nye­lwe esi­vi­ni­ni sa­khe; wa­fi­ka edi­nga isi­the­lo ku­wo, ko­dwa kasi­tho­la­ngad.

7 Wa­se­si­thi ku­so isi­se­be­nzi se­si­vi­ni: Kha­nge­la, se­ku­yi­mi­nya­ka emi­tha­thu ngi­si­za ngi­di­nga isi­the­lo emkhi­we­ni, ko­dwa ngi­ngasi­tho­li; uga­mu­le; yi­ni uku­thi wo­ne ngi­tsho umhla­ba­thie?

8 Sa­se­si­phe­ndu­la sa­thi ku­ye: Nko­si, ake uwu­ye­ke­le la­nga­lu­mnya­ka, ngi­ze ngi­ge­bhe ngi­wu­go­mbo­lo­ze­le, ngi­the­le umqu­ba;

9 nja­lo uba uthe­la isi­the­lo, ku­hlef; ko­dwa uba ku­ngenja­lo, emva kwa­lo­kho uza­wu­ga­mu­lag.

Uku­si­li­swa ko­we­si­fa­za­na nge­sa­ba­tha

10 Fu­thi wa­ye­fu­ndi­sa kwe­li­nye la­ma­si­na­go­ge nge­sa­ba­tha;

11 nja­lo kha­nge­la, kwa­ku­kho­na owe­si­fa­za­na owa­ye­lo­mo­ya wo­bu­tha­ka­tha­ka imi­nya­ka eli­tshu­mi le­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lih, ese­go­ge­ki­le, wa­ye­nga­lu­la­mi ngo­ku­phe­le­le­yoi.

12 Kwa­thi uJe­su embo­na wambi­ze­la ku­ye, wa­thi ku­ye: Ma­ma, ukhu­lu­lwe ebu­tha­ka­tha­ke­ni ba­kho.

13 Wa­se­be­ka iza­ndla phe­zu kwa­khej; nja­lo wa­hle we­lu­la­nyi­swak, wa­du­mi­sa uNku­lu­nku­lul.

14 Ko­dwa umpha­thi we­si­na­go­gem, ethu­ku­the­le ngo­ba uJe­su esi­li­se nge­sa­ba­than, wa­phe­ndu­la wa­thi exu­kwi­ni: Zi­kho­na insu­ku ezi­yi­si­thu­pha oku­fa­ne­le uku­se­tshe­nzwa nga­zoo; nga­kho wo­za­ni nga­zo li­si­li­swe, ko­dwa ku­nga­bi ngo­su­ku lwe­sa­ba­thap.

15 Nga­kho iNko­si ya­mphe­ndu­la, ya­thi: Mze­nzi­siq, ngu­lo­wo la­lo­wo we­nu ka­yi­khu­lu­li yi­ni inka­bi ya­khe ku­mbe uba­bhe­mir esi­ba­ye­ni nge­sa­ba­tha, ayi­kho­khe­le ayeyi­na­thi­sas?

16 La­lo, oyi­ndo­da­ka­zi kaA­bra­ha­mat, uSa­tha­ne ose­mbo­phi­le, kha­nge­la, imi­nya­ka eli­tshu­mi le­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, ka­ku­fa­ne­le yi­ni uku­thi akhu­lu­lwe ku­le­si­si­bo­pho ngo­su­ku lwe­sa­ba­thau?

17 Kwa­thi esi­tsho le­zi­zi­nto, ba­ya­nge­ka bo­nke aba­be­phi­ki­sa­na la­ye; le­xu­ku lo­nke la­tho­ko­za nge­zi­nto zo­nke ezi­lo­du­mo eze­nzi­we ngu­yev.

Umfa­ne­ki­so we­nhla­nye­lo ye­ma­si­te­di, lo­we­mvu­be­lo

18 Wa­se­si­thiw: Umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu unje­nga­ni? Fu­thi ngi­za­wu­fa­na­ni­sa la­ni?

19 Unje­ngo­hla­mvu lwe­ma­si­te­di, umu­ntu alu­tha­tha walu­pho­sa esi­va­nde­ni sa­khe; lwa­se­lu­mi­la, lwa­ba yi­si­hla­hla esi­khu­lu, le­nyo­ni ze­zu­lu za­khe­le enga­tshe­ni za­sox.

20 Wa­se­bu­ya wa­thi: Ngi­za­wu­fa­na­ni­sa la­ni umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu?

21 Unje­nge­mvu­be­lo, ayi­tha­tha­yo owe­si­fa­za­na wa­yi­fa­ka ezi­li­nga­ni­swe­ni ezi­nta­thu ze­mpu­phu, kwa­ze kwa­bi­la ko­nkey.

UJe­su ukhu­lu­ma nge­ndle­la ye­mpi­lo

22 Wa­se­ha­mba eda­bu­la imi­zi le­mi­za­na efu­ndi­saz, ejo­nge uku­ya eJe­ru­sa­le­maa.

23 Omu­nye wa­se­si­thi ku­ye: Nko­si, ba­lu­tshwa­na yi­ni aba­si­ndi­swa­yob? Wa­se­si­thi ku­bo:

24 Za­ma­ni ka­khu­lu uku­nge­na nge­sa­ngo eli­nci­nya­ne; ngo­ba aba­ne­ngi, ngi­thi ki­ni, ba­za­di­nga uku­nge­na, ko­dwa ba­za­kwe­hlu­le­kacd.

25 Emva ko­ku­thi umni­ni­ndlue ese­su­ku­me wa­va­la umnya­ngof, be­se­li­qa­la uku­ma nga­pha­ndle li­qo­qo­de emnya­ngo, li­si­thi: Nko­si, Nko­si, si­vu­le­leg; ye­na-ke aphe­ndu­le athi ki­ni: Ka­ngi­la­zi, la­pho eli­ve­la kho­nah;

26 la­pho li­za­qa­la uku­thi: Sa­dla sa­na­tha pha­mbi kwa­khoi, nja­lo wa­wu­fu­ndi­sa emi­gwa­qwe­ni ya­ki­thij.

27 Ko­dwa uza­ku­thi: Ngi­thi ki­ni: Ka­ngi­la­zi la­pho eli­ve­la kho­nak; su­ka­ni ki­mi li­na lo­nke be­nzi bo­ku­bil.

28 La­pho ku­za­ku­ba kho­na uku­kha­la lo­ku­ge­dla ama­zi­nyom, nxa se­li­bo­na uA­bra­ha­ma loI­sa­ka lo­Ja­ko­be la­ba­pro­fe­thi bo­nke embu­swe­ni ka­Nku­lu­nku­lu, ko­dwa li­na li­la­hle­lwe nga­pha­ndlen.

29 Fu­thi ba­za­ku­zao be­ve­la empu­ma­la­nga le­ntsho­na­la­nga, nja­lo enya­ka­tho le­ni­ngi­zi­mu, ba­hla­le embu­swe­ni ka­Nku­lu­nku­lup.

30 Nja­lo kha­nge­la­ni, ba­kho­na abo­ku­ci­na aba­za­ku­ba nga­bo­ku­qa­la, nja­lo ba­kho­na abo­ku­qa­la aba­za­ku­ba nga­bo­ku­ci­naq.

Uku­zo­nda ku­ka­He­ro­di

31 Nge­la­nga eli­fa­na­na­yo kwa­fi­ka aba­Fa­ri­si aba­thi­le, ba­thi ku­ye: Phu­ma usu­ke la­phar, ngo­ba uHe­ro­di ufu­na uku­ku­bu­la­las.

32 Wa­se­si­thi ku­bo: Ha­mba­ni li­li­tshe­le le­lo­kha­nka: Kha­nge­la, ngi­ya­khu­pha ama­di­mo­ni nge­nza ize­la­pho la­mu­hla la­ku­sa­sa, la­nge­le­si­tha­thu ngi­phe­le­li­swet.

33 Ko­dwa ku­me­le uku­thi ngi­ha­mbe la­mu­hla la­ku­sa­sau la­ngo­mhlo­mu­nyev; ngo­ba ka­kwe­nze­kiw uku­thi umpro­fe­thi abu­la­we­lwe nga­pha­ndle kwe­Je­ru­sa­le­max.

UJe­su ukha­le­la iJe­ru­sa­le­ma

34 Je­ru­sa­le­ma, Je­ru­sa­le­ma, we­na obu­la­la aba­pro­fe­thi, lo­ba­kha­nda nga­ma­tshe la­bo aba­thu­nywe ku­we! Be­ngi­tha­nda ka­nga­ka­na­ni uku­bu­the­la nda­wo­nye aba­ntwa­na ba­khoy, nje­nge­si­khu­khu­ka­zi si­bu­the­la ama­tsi­ya­ne aso nga­pha­nsi kwe­mpi­ko, ko­dwa ka­li­vu­ma­ngaz.

35 Kha­nge­la­ni, indlu ye­nu itshi­ywe ki­ni ilu­nxi­waa; nja­lo ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Ka­li­so­ze la­ngi­bo­na ku­ze kwe­nze­ke, uku­thi li­thi: Ubu­si­si­we oza­yo ebi­zwe­ni le­Nko­sib.

UJe­su usi­li­sa efu­ndi­sa endli­ni yo­mFa­ri­si

14Kwa­se­ku­si­thi eku­nge­ne­ni kwa­khe nge­sa­ba­tha endli­ni yo­mu­nye wa­ba­khu­lu ku­ba­Fa­ri­si uku­thi adle isi­nkwaa, bo­na ba­se­be­mqa­phe­lab.

2 Nja­lo kha­nge­la, kwa­ku­kho­na umu­ntu othi­le pha­mbi kwa­khe owa­ye­lo­mbi­za­nku­lu.

3 UJe­su wa­se­phe­ndu­lac wa­khu­lu­ma le­za­zu­mthe­tho la­ba­Fa­ri­sid, wa­thi: Ku­vu­nye­lwe yi­ni uku­si­li­sa nge­sa­ba­thae?

4 Ko­dwa ba­thu­la. Wa­semba­mba wa­msi­li­sa wamye­ke­la uku­thi aha­mbe.

5 Wa­se­ba­phe­ndu­la esi­thif: Ngu­wu­phi ki­ni onga­thi elo­ba­bhe­mi ku­mbe inka­bi ya­khe ewe­le emgo­di­ni, fu­thi anga­hle ayi­khu­phe ngo­su­ku lwe­sa­ba­thag?

6 Aba­sa­za­nge ba­bu­yi­se­le impe­ndu­lo ku­ye nga­le­zi­zi­ntoh.

7 Wa­se­khu­lu­ma umfa­ne­ki­so ku­bo aba­nxu­si­we­yoi, ebo­na uku­thi ba­khe­tha nja­nij izi­hla­lo za­ba­hlo­ni­phe­ka­yok, wa­thi ku­bo:

8 Nxa unxu­si­we ngu­mu­ntu emtsha­dwe­nil, unga­hla­li esi­hla­lwe­ni sa­ba­hlo­ni­phe­ka­yom; hle­zi ku­kho­na omkhu­lu ku­la­we onxu­si­we­yo ngu­ye,

9 fu­thi oku­nxu­si­le­yo we­na la­ye eze athi ku­we: Mxe­ke­le lo; kho­na uza­qa­la uku­hla­la enda­we­ni ese­ku­ci­ne­ni usu­le­nhlo­nin.

10 Ko­dwa nxa unxu­si­we, ha­mba uhla­le enda­we­ni ese­ku­ci­ne­nio; uku­ze, nxa efi­ka oku­nxu­si­le­yo, athi ku­we: Mnga­ne, ye­nyu­ke­la nga­phe­zu­lu; kho­na ku­za­ku­ba lu­du­mo ku­we pha­mbi kwa­bo aba­hle­zi eku­dle­ni la­wep.

11 Ngo­ba wo­nke ozi­pha­ka­mi­sa­yo uza­tho­tshi­swa, lo­zi­tho­ba­yo uza­pha­ka­nyi­swaq.

12 Wa­se­si­thi la­ku­lo­wo owa­ye­mnxu­si­le: Nxa use­nza uku­dla kwe­mi­ni lo­ba uku­dla kwa­nta­mba­ma, unga­nxu­si aba­nga­ne ba­kho, lo­ba aba­fo­we­nu, lo­ba izi­hlo­bo za­kho, lo­ba oma­khe­lwa­ne aba­no­thi­le­yo; hle­zi la­bo ba­bu­ye ba­ku­nxu­se, fu­thi ukwe­na­na­ni­swa kwe­nzi­we ku­wer.

13 Ko­dwa nxa use­nza idi­lis, nxu­sa aba­ya­nga, izi­li­ma, izi­qhu­li, izi­pho­fu;

14 nja­lo uza­bu­si­swa, ngo­ba aba­la­lu­tho lo­ku­kwe­na­ni­sat; ngo­ba uza­kwe­na­ni­se­lwau eku­vu­ke­ni kwa­ba­lu­ngi­le­yov.

Umfa­ne­ki­so we­di­li lo­mtsha­do

15 Kwa­thi omu­nye kwa­ba­be­hle­zi la­ye eku­dle­ni ese­zwi­le le­zi­zi­nto wa­thi ku­ye: Ubu­si­si­we lo­wo oza­ku­dla isi­nkwa embu­swe­ni ka­Nku­lu­nku­luw.

16 Ko­dwa wa­thi ku­ye: Umu­ntu othi­le we­nza uku­dla kwa­nta­mba­ma oku­khu­lu, wa­nxu­sa aba­ne­ngix.

17 Nge­si­kha­thi so­ku­dla kwa­nta­mba­ma wa­se­thu­ma ince­ku ya­khe uku­thi ithi kwa­ba­nxu­si­we­yo: Wo­za­ni, ngo­ba se­ku­lu­ngi­si­we ko­nke.

18 Ko­dwa bo­nke ba­qa­la omu­nye lo­mu­nye uku­zi­xo­li­se­lay. Owo­ku­qa­la wa­thi ku­ye: Ngi­the­nge insi­mu, ngi­me­le uku­ha­mba ngi­ye­yi­bo­na; ngi­ya­ku­nce­nga, aku­ngi­xo­li­se­lez.

19 Lo­mu­nye wa­thi: Se­ngi­the­nge izi­pa­ne ezi­nhla­nu ze­nka­bi, ngi­ya uku­zi­li­nga; ngi­ya­ku­nce­nga, aku­ngi­xo­li­se­le.

20 Lo­mu­nye wa­thi: Se­ngi­the­the umfa­zi, nga­kho ngi­nge­ze nge­zaa.

21 Isi­bu­yi­le le­yo­nce­ku ya­yi­bi­ke­la le­zi­zi­nto inko­si ya­yo. Wa­se­thu­ku­the­la umni­ni­ndlu wa­thi ence­kwi­ni ya­khe: Phu­ma ngo­ku­pha­ngi­sa uye emi­gwa­qwe­ni le­ndle­le­ni zo­mu­zi, ule­the aba­ya­nga le­zi­li­ma le­zi­qhu­li le­zi­pho­fu uba­nge­ni­se la­phab.

22 Ince­ku ya­si­si­thi: Nko­si, se­kwe­nzi­we nje­ngo­ku­la­ya kwa­kho, nja­lo inda­wo ise­se­kho­na.

23 Ya­si­si­thi inko­si ence­kwi­ni: Phu­ma uye ezi­ndle­le­ni le­zi­nta­ngwe­ni uba­ci­nde­ze­le ba­nge­ne, uku­ze igcwa­li­swe indlu ya­mic.

24 Ngo­ba ngi­thi ki­ni: Ka­kho ku­la­ma­do­da aye­nxu­si­we oza­ku­zwa uku­dla kwa­mi kwa­nta­mba­mad.

Aba­fu­ndi ba­ka­Je­su aba­qo­tho

25 Kwa­ku­ha­mba la­ye ama­xu­ku ama­ne­ngi; wa­se­tshi­bi­li­ka wa­thi ku­wo:

26 Uba umu­ntu esi­za ki­mie, fu­thi enga­zo­ndi uyi­se, lo­ni­na, lo­mka­khe, la­ba­ntwa­na, la­ba­fo­wa­bo, la­bo­da­de­wa­bof, ye­bo ngi­tsho le­ya­khe impi­lo, ange­be ngu­mfu­ndi wa­mig.

27 Nja­lo lo­ba ngu­ba­nih onga­thwa­li isi­pha­mba­no sa­khe angi­la­nde­le, ange­be ngu­mfu­ndi wa­mii.

28 Ngo­ba ngu­wu­phi ki­ni, othi efu­na ukwa­kha umpho­tsho­ngo, onga­qa­li ahla­le pha­nsi, aba­le indle­ko, uku­thi ula­kho yi­ni oko­ku­qe­di­sa?

29 Uku­ze hle­zi, ku­thi ese­be­ki­le isi­se­ke­lo ko­dwa anga­bi la­ma­ndla oku­qe­da, bo­nke aba­ku­bo­na­yo ba­qa­le uku­mhle­ka,

30 be­si­thi: Lu­mu­ntu wa­qa­la ukwa­kha, ko­dwa ka­ba­nga la­ma­ndla oku­qe­daj.

31 Lo­ba yi­yi­phi inko­si eza­ku­ya empi­ni ime­le­ne le­nye inko­si enga­qa­li ihla­le pha­nsi ina­ka­ne ngo­ku­thi ila­ma­ndla yi­ni nge­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi oku­hla­nga­be­za­na la­le­yok eza ile­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li uku­me­la­na la­yol?

32 Ko­dwa uba ku­ngenja­lo, inga­thi ise­kha­tsha­na le­yo, ithu­me ama­nxu­sa ice­le oko­ku­thu­la.

33 Nga­kho ku­nja­lo wo­nke ki­ni onga­de­li ko­nke ala­kho, ange­ke aba ngu­mfu­ndi wa­mim.

34 Itshwa­yi li­hlen; ko­dwa uba itshwa­yi se­li­du­ma, li­za­vu­se­le­lwa nga­niop?

35 Ka­li­fa­ne­le la­mhla­ba­thi le­du­ndu­lu lo­mqu­baq; ko­dwa li­ya­la­hlwa nga­pha­ndler. Ole­ndle­be zo­ku­zwa, ake­zwes.

Oku­la­hle­ki­le­yo: Imvu, uhla­mvu lwe­si­li­va, le­ndo­da­na

15Kwa­se­ku­so­nde­la ku­ye bo­nkea aba­the­li­si le­zo­ni, uku­mu­zwab.

2 Aba­Fa­ri­si la­ba­bha­li ba­se­be­so­la be­si­thi: Lo we­mu­ke­la izo­ni, adle la­zoc.

3 Wa­se­ba­tshe­la lu­mfa­ne­ki­so, esi­thi:

4 Ngu­wu­phi umu­ntu ki­ni onga­thi ele­zi­mvu ezi­li­khu­lud, abe­se­la­hle­ke­lwa nge­nye ya­zo, onga­zi­tshi­yi ezi­nga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nyee ega­nge­nif, ala­nde­le ela­hle­ki­le­yo, aze ayi­tho­leg?

5 Nja­lo athi eseyi­tho­li­le aye­tsha­te etho­ko­zah.

6 Ese­fi­ki­le ekha­ya, abi­ze­le nda­wo­nye aba­nga­ne la­bo­ma­khe­lwa­ne, esi­thi ku­bo: Tho­ko­za­ni la­mi, ngo­ba ngi­tho­le imvu ya­mi ebi­la­hle­ki­lei.

7 Ngi­thi ki­ni: Ngo­ku­nja­lo ku­za­ku­ba kho­na into­ko­zo ezu­lwi­ni nge­so­ni esi­so­dwa esi­phe­ndu­ka­yo, ku­la­ba­lu­ngi­le­yo aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye la­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye, aba­nga­swe­li uku­phe­ndu­kaj.

8 Lo­ba ngu­wu­phi umfa­zi othi ele­nhla­mvu ze­si­li­va ezi­li­tshu­mi, uba ela­hle­ke­lwa lu­hla­mvu olu­lo­dwa lwe­si­li­va, anga­lu­ma­thi­si isi­ba­ne, atha­nye­le indlu, adi­ngi­si­se aze alu­tho­le?

9 Nja­lo nxa eselu­tho­li­le ubi­ze­la nda­wo­nye aba­nga­ne la­bo­ma­khe­lwa­ne, athi: Tho­ko­za­ni la­mi, ngo­ba se­ngi­lu­tho­li­le uhla­mvu lwe­si­li­va ebe­ngi­la­hle­ke­lwe yi­lo.

10 Ngo­ku­nja­lo, ngi­thi ki­ni, ikho­na into­ko­zo pha­mbi kwe­zi­ngi­lo­si zi­ka­Nku­lu­nku­lu nge­so­ni esi­so­dwa esi­phe­ndu­ka­yok.

11 Wa­se­si­thi: Umu­ntu othi­le wa­ye­la­ma­do­da­na ama­bi­li;

12 enci­nya­ne ya­wo ya­si­si­thi ku­yi­se: Ba­ba, ngi­ni­ka isa­be­lo se­mpa­hlal esi­qo­nde­ne la­mi. Wa­se­we­hlu­ka­ni­se­la impa­hlam.

13 Nja­lo ku­nge­la­nsu­ku ezi­ne­ngi emva kwa­lo­khu indo­da­na enci­nya­ne ya­bu­tha ko­nke ya­su­ka ya­ha­mba ya­ya eli­zwe­ni eli­kha­tsha­nan, nja­lo la­pho ya­chi­tha kho­na impa­hla ya­yo, iphi­la oko­bu­hla­nya.

14 Ya­thi isi­chi­thi­le ko­nke, kwa­ve­la indla­la enku­lu ku­le­lo­li­zwe, yo­na ya­si­qa­la uku­swe­la.

15 Ya­si­su­ka ya­zi­hla­nga­ni­sa le­si­nye se­za­kha­mi­zi za­le­lo­li­zwe; nja­lo sa­yi­thu­ma ema­si­mi­ni aso uku­ze ye­lu­se izi­ngu­lu­be.

16 Ya­si­fi­sa uku­gcwa­li­sa isi­su sa­yo nga­ma­kha­si ingu­lu­be ezi­wa­dla­yo; nja­lo kwa­ku­nge­la­mu­ntu oyi­ni­ka ulu­thoo.

17 Kwa­thi ingqo­ndo ya­yo isi­bu­yi­le ya­thip: Zi­nga­ki izi­se­be­nzi zi­ka­ba­ba ezi­qa­tshi­we­yo ezi­le­zi­nkwa ezi­ne­ngi ka­khu­lu, ka­nti mi­na ngi­ya­fa yi­ndla­la;

18 ngi­za­su­ku­ma ngi­ye ku­ba­ba, ngi­thi ku­ye: Ba­ba, ngo­ni­le ezu­lwi­ni, la­pha­mbi kwa­khoq;

19 nja­lor ka­ngi­sa­fa­ne­la­nga uku­bi­zwa ngi­thi­we ngi­yi­ndo­da­na ya­khos; nge­nza ngi­be nje­ngo­mu­nye we­zi­se­be­nzi za­kho ezi­qa­tshi­we­yo.

20 Ya­si­su­ku­ma ya­ya ku­yi­se. Ko­dwa ku­the ise­se­kha­tsha­na, uyi­se wa­yi­bo­na, wa­ba le­si­he­lot, wa­gi­ji­mau wa­we­la enta­nye­ni ya­yov, wa­ya­ngaw.

21 Indo­da­na ya­si­si­thi ku­ye: Ba­ba, ngo­ni­le ezu­lwi­nix la­pha­mbi kwa­khoy, fu­thi ka­ngi­sa­fa­ne­la­nga uku­bi­zwa ngo­ku­thi ngi­yi­ndo­da­na ya­khoz.

22 Ko­dwa uyi­se wa­thi ezi­nce­kwi­ni za­khe: Khu­pha­ni li­le­the ise­mba­tho esi­hle ka­khu­lu li­yi­gqo­ki­sea, li­fa­ke inda­nda­tho esa­ndle­ni sa­yob, la­ma­nya­the­la enya­we­ni za­yoc;

23 li­le­the itho­le eli­no­ni­si­we­yod lili­hla­be, nja­lo si­dlee si­tho­ko­zef;

24 ngo­ba indo­da­na ya­mi le ibi­fi­le, isi­bu­ye ya­phi­la; ibi­la­hle­ki­le, itho­li­weg; ba­se­be­qa­la uku­tho­ko­zah.

25 Ko­dwa indo­da­na ya­khe enda­la ya­yi­se­nsi­mi­ni; ya­thi isi­za iso­nde­la endli­ni, ye­zwa uku­hla­be­le­la lo­ku­si­nai.

26 Ya­si­bi­ze­la ku­yo omu­nye we­zi­nce­ku, ya­bu­za uku­thi zi­tsho­ni le­zi­zi­ntoj.

27 Ya­si­si­thi ku­yo: Umfo­we­nu ufi­ki­le; lo­yi­hlo uhla­bi­le itho­le eli­no­ni­si­we­yo, ngo­ba eme­mu­ke­le ephi­lak.

28 Ko­dwa ya­thu­ku­the­la, ayi­za­nge ifu­ne uku­nge­na; nga­kho uyi­se wa­phu­ma wa­yi­nce­nga.

29 Ko­dwa ya­phe­ndu­la ya­thi ku­yi­se: Kha­nge­la, imi­nya­ka enga­ka ngi­ku­se­be­nze­la, ka­ngi­za­nge nge­qe umla­yo wa­kho, ko­dwa ka­wu­za­nge ungi­ni­ke la­zi­nya­ne le­mbu­zil, uku­ze ngi­ja­bu­le ka­nye la­ba­nga­ne ba­mim.

30 Ko­dwa ku­the isi­fi­ki­le li­ndo­da­na ya­kho eya­chi­tha impa­hla ya­kho le­zi­fe­be, wa­yi­hla­be­lan itho­le eli­no­ni­si­we­yoo.

31 Wa­se­si­thi ku­yo: Ndo­da­na, we­na uhle­zi ula­mip, fu­thi ko­nke oku­ngo­kwa­mi ku­ngo­kwa­khoq.

32 Ko­dwa be­ku­fa­ne­le uku­thi si­ja­bu­le si­tho­ko­zer; ngo­ba umfo­we­nu lo owa­ye­fi­le, use­bu­ye wa­phi­la; wa­ye­la­hle­ki­le, utho­li­wes.

Umfa­ne­ki­so wo­mpha­thi onga­lu­nga­nga

16Wa­se­khu­lu­ma fu­thi ku­ba­fu­ndi ba­khe esi­thi: Kwa­ku­kho­na umu­ntu othi­le ono­thi­le­yo, owa­ye­lo­mpha­thia; la­lo wa­ye­ma­nga­le­lwe ku­ye nje­ngo­chi­tha impa­hla ya­khe.

2 Wa­se­mbi­za wa­thi ku­ye: Ku­yi­ni lo­khu engi­ku­zwa­yo nga­we? La­ndi­sa ngo­bu­pha­thi ba­kho; ngo­ba unge­be usa­ba ngu­mpha­thi.

3 Umpha­thi wa­se­si­thi nga­pha­ka­thi kwa­kheb: Ngi­za­kwe­nza­ni, lo­khu inko­si ya­mi isi­nge­mu­ka ubu­pha­thi? Ka­ngi­la­ma­ndla oku­ge­bha, ngi­le­nhlo­ni zo­ku­pha­nza.

4 Ngi­ya­kwa­zi engi­za­kwe­nza, uku­ze nxa se­ngi­khu­tshi­we ebu­pha­thi­ni, ba­nge­mu­ke­le ezi­ndli­ni za­boc.

5 Wa­se­ba­bi­ze­la ku­ye nga­mu­nye aba­le­mi­la­ndu enko­si­ni ya­khe, wa­thi ko­wo­ku­qa­la: Ulo­mla­ndu onga­ka­na­ni enko­si­ni ya­mi?

6 Wa­se­si­thi ye­na: Izi­li­nga­ni­so ezi­li­khu­lu za­ma­gco­bo. Wa­se­si­thi ku­ye: Tha­tha incwa­di ya­kho, uhla­le pha­nsi ubha­le ma­si­nya ama­tshu­mi ama­hla­nud.

7 Wa­se­si­thi ko­mu­nye: We­na-ke ulo­mla­ndu onga­ka­na­ni? Wa­se­si­thi: Izi­li­nga­ni­so ezi­li­khu­lu za­ma­be­le. Wa­se­si­thi ku­ye: Tha­tha incwa­di ya­kho, ubha­le ama­tshu­mi ayi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lie.

8 Inko­si ya­si­mba­ba­za umpha­thif onga­lu­nga­ngag ngo­ku­thi we­nze ngo­ku­hla­ka­ni­pha; ngo­ba aba­ntwa­na ba­le­si­si­kha­thi ba­hla­ka­ni­phi­le esi­zu­ku­lwa­ne­ni sa­boh ku­la­ba­ntwa­na bo­ku­kha­nyai.

9 La­mi ngi­thi ki­ni: Ze­nze­le­ni li­na aba­nga­nej ngo­Ma­mo­na*k onga­lu­nga­ngal, uku­ze ku­thi, nxa se­le­hlu­le­ki­le, ba­le­mu­ke­le ezi­ndli­ni ezi­pha­ka­dem.

10 Othe­mbe­ki­le­yo ko­ku­nci­nya­nya­na uthe­mbe­ki­le la­ko­ku­khu­lu, lo­nga­the­mbe­ka­nga ko­ku­nci­nya­nya­na ka­the­mbe­ka­nga la­ko­ku­khu­lun.

11 Nga­kho uba li­nga­the­mbe­ka­nga ku­Ma­mo­na onga­lu­nga­nga, ngu­ba­ni oza­li­pha­thi­sa into eqo­tho?

12 Fu­thi uba li­nga­the­mbe­ka­nga ko­ko­mu­nye, ngu­ba­ni oza­li­ni­ka oku­ngo­kwe­nu?

13 Ka­yi­kho ince­ku enga­kho­nza ama­kho­si ama­bi­lio; ngo­ba iza­zo­nda enye, ibi­si­tha­nda enye; ku­mbe iza­ba­mbe­le­la kwe­nye, ko­dwa ibi­si­de­le­la enye. Li­nge­kho­nze uNku­lu­nku­lu lo­Ma­mo­nap.

Uku­so­lwa kwa­ba­Fa­ri­si

14 Nja­lo la­ba­Fa­ri­si aba­be­tha­nda ima­li ba­zi­zwa zo­nke le­zi­zi­ntoq, ba­se­be­mklo­lo­de­lar.

15 Ko­dwa wa­thi ku­bo: Li­na yi­ni eli­zi­lu­ngi­si­sa­yo pha­mbi kwa­ba­ntus, ko­dwa uNku­lu­nku­lu uya­za­zi inhli­zi­yo ze­nut; ngo­ba lo­kho oku­pha­ka­nyi­swa­yo pha­ka­thi kwa­ba­ntu ku­yi­si­ne­ngi­so pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­luu.

16 Umla­yo la­ba­pro­fe­thi ku­kho­na ku­ze ku­be ngu­Jo­ha­ne; ku­su­ke­la la­pho iva­nge­li lo­mbu­so ka­Nku­lu­nku­lu li­ya­tshu­nya­ye­lwav, nja­lo wo­nke uya­fo­hle­la ku­wow.

17 Ko­dwa ku­lu­la uku­thi ku­dlu­le izu­lu lo­mhla­ba, ku­lo­ku­thi ku­we icha­tsha­na eli­lo­dwa lo­mla­yox.

18 Wo­nke owa­la umka­khe atha­the omu­nye uya­fe­ba; nja­lo wo­nke otha­tha owa­li­we yi­ndo­da uya­fe­bay.

Umfa­ne­ki­so we­si­no­thi lo­La­za­ro

19 Kwa­ku­kho­na umu­ntu othi­le ono­thi­le­yo, owa­ye­gqo­ka ezi­yi­bu­be­ndez la­ma­le­mbu aco­le­ki­le­yo ka­khu­lua, ephi­la ngo­ku­tho­ko­za eta­ma­sa insu­ku zo­nkeb.

20 Kwa­ku­kho­na fu­thi umu­ntu othi­le ongu­mya­nga othi­wa ngu­La­za­roc, owa­ye­be­ki­wed esa­ngwe­ni la­khe egcwe­le izi­lo­ndae,

21 wa­fi­sa uku­su­thi­swaf nge­mvu­thu­lu­ka ezi­wa­yo eta­fu­le­ni le­si­no­thig; ka­nti le­zi­nja za­zi­si­za zi­kho­the izi­lo­nda za­khe.

22 Kwa­se­ku­si­thi ongu­mya­nga wa­fa, wa­thwa­le­lwa zi­ngi­lo­sih esi­fu­be­ni si­kaA­bra­ha­mai; le­si­no­thi la­so sa­fa, sa­ngcwa­tshwa.

23 Si­se­si­ho­gwe­nij sa­pha­ka­mi­sa ame­hlo asok, si­se­bu­hlu­ngwi­nil, sa­bo­na uA­bra­ha­ma ekha­tsha­na, lo­La­za­ro ese­si­fu­be­ni sa­khem.

24 So­na sa­se­si­me­me­za si­si­thi: Ba­ba Abra­ha­ma, ngi­ha­wu­ke­lan, uthu­me uLa­za­ro, uku­ze acwi­li­se isi­hlo­ko so­mu­nwe wa­khe ema­nzi­ni, apho­li­se uli­mi lwa­mio; ngo­ba ngi­ya­hlu­phe­kap ka­khu­lu ku­le­li­la­nga­biq.

25 Ko­dwa uA­bra­ha­ma wa­thi: Ndo­da­na, khu­mbu­la uku­thi we­mu­ke­la oku­hler kwa­kho empi­lwe­ni ya­khos, lo­La­za­ro ngo­ku­nja­lo oku­bi; ko­dwa kha­the­si uya­du­du­zwat, nja­lo we­na uya­hlu­phe­ka.

26 La­nga­phe­zu kwa­kho ko­nke lo­khu, ku­be­ki­we pha­ka­thi kwe­thu la­ni ige­be eli­khu­lu, uku­ze ku­thi aba­fu­na uku­cha­pha be­su­ka nga­pha be­ze nga­ki­ni ba­nge­kwe­nze, la­ba­nga­pho ba­nge­cha­phe­le nga­ki­thi.

27 Sa­se­si­si­thi: Nga­kho ngi­ya­ku­nce­nga, ba­ba, uku­thi umthu­me endli­ni ka­ba­ba,

28 ngo­ba ngi­la­ba­fo­we­thu aba­hla­nu, uku­ze aba­xwa­yi­seu, hle­zi la­bo be­ze ku­li­nda­wo yo­ku­hlu­phe­kav.

29 UA­bra­ha­ma wa­thi: Ba­lo­Mo­zi­si la­ba­pro­fe­thi; ka­be­zwe bo­naw.

30 So­na sa­se­si­si­thi: Ha­tshi bo, ba­ba Abra­ha­max; ko­dwa uba omu­nye kwa­ba­fi­le­yo esi­ya ku­bo, ba­za­phe­ndu­ka.

31 Ko­dwa wa­thi ku­so: Uba be­nga­la­le­liy uMo­zi­si la­ba­pro­fe­thiz, ba­nge­ke ba­vu­nyi­swe la­kho, lo­ba ku­vu­ka omu­nye kwa­ba­fi­le­yoa.

Izi­khu­be­ki­so, uku­the­the­le­la­na, ukho­lo

17Wa­se­si­thi ku­ba­fu­ndia: Ka­ku­nge­ke kwe­nze­ke uku­thi ku­nga­ve­li izi­khu­be­ki­so; ko­dwa ma­ye ku­lo­wo ezi­ve­la nga­yeb!

2 Ku­nga­ba ngco­no ku­ye uku­thi ili­tshe lo­ku­cho­la eli­khu­lu li­ga­xwe enta­nye­ni ya­khe, abe­se­pho­se­lwa olwa­ndlec, ku­lo­ku­thi akhu­be­ki­se abe mu­nye ku­la­ba aba­nci­nya­ned.

3 Zi­na­nze­le­le­ni li­nae.

Nja­lo nxa umfo­we­nu eko­naf, mkhu­zeg; fu­thi nxa ephe­ndu­ka, mthe­the­le­le.

4 Nja­lo lo­ba eko­na ku­ze ku­be ka­si­kho­mbi­sa ngo­su­ku, abe­se­bu­ya ku­we ka­si­kho­mbi­sa ngo­su­ku, esi­thi: Ngi­ya­phe­ndu­ka; uza­mthe­the­le­lah.

5 Aba­pho­sto­li ba­se­be­si­thi eNko­si­nii: Ya­ndi­sa ki­thi ukho­loj.

6 INko­si ya­si­si­thi: Uba li­lo­kho­lo olu­nga­ngo­hla­mvu lwe­ma­si­te­dik, be­li­nga­tsho ku­le­si­si­hla­hla so­ma­bhu­lo­si uku­thi: Qu­phu­ka, ugxu­me­ke­ke olwa­ndle; fu­thi be­si­za­li­la­le­lal.

7 Ko­dwa ngu­wu­phi ki­ni ole­nce­ku eli­ma­yo ku­mbe eye­lu­sa­yo, ohle athi ki­yo inge­na ive­la ensi­mi­nim: So­nde­la, uhla­le eku­dle­ni?

8 Ko­dwa ka­zu­ku­tsho yi­ni ku­yo uku­thi: Lu­ngi­sa engi­nga­ku­dlan, uzi­bhi­nceo ungi­nce­di­se, ngi­ze ngi­dle ngi­na­the; nja­lo emva kwa­lo­khu udle una­the we­nap?

9 Uya­yi­bo­nga yi­ni le­yo­nce­ku, ngo­ba ye­nze izi­nto ezi­la­yi­we­yo? Angi­ca­ba­ngi.

10 Ku­nja­lo-ke la­ni, nxa se­li­kwe­nzi­le ko­nke eli­ku­la­yi­we­yo, ka­li­bo­ku­thi: Si­zi­nce­ku ezi­nga­si­zi lu­tho, ngo­ba se­nze lo­khu ebe­si­fa­ne­le uku­kwe­nzaq.

Uku­si­li­swa kwa­ma­le­phe­ro ali­tshu­mi

11 Kwa­se­ku­si­thi esa­ha­mba esi­ya eJe­ru­sa­le­mar, ye­na wa­da­bu­la pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwe­Sa­ma­ri­yas le­Ga­li­lit.

12 Esa­nge­na emza­ne­ni othi­le, ama­do­da ali­tshu­mi alo­bu­le­phe­ro amhla­nga­be­za, ema kha­tsha­nau;

13 wo­na ase­pha­ka­mi­sa ili­zwi, esi­thi: Je­su, Nko­si, si­ha­wu­ke­lev!

14 Fu­thi ku­the ewa­bo­na wa­thi ku­wo: Ha­mba­ni li­ye­zi­ve­za ku­ba­pri­stiw. Kwa­se­ku­si­thi eku­su­ke­ni kwa­wo, ahla­nju­lu­lwa.

15 Fu­thi omu­nye wa­wo, ese­bo­ni­le uku­thi usi­li­si­we, wa­bu­ye­la, edu­mi­sa uNku­lu­nku­lu nge­li­zwi eli­khu­lux;

16 wa­se­si­wa ngo­bu­so enya­we­ni za­khey, embo­nga; nja­lo ye­na wa­ye­ngu­mSa­ma­ri­yaz.

17 Ko­dwa uJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi: Ka­ku­hla­nju­lu­lwa­nga yi­ni aba­li­tshu­mi? Ba­nga­phi pho aba­yi­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye?

18 Aku­fi­ca­ka­la­nga aba­bu­ya uku­ni­ka uNku­lu­nku­lu udu­mo, nga­pha­ndle kwa­lo owe­zi­zwe­nia.

19 Wa­se­si­thi ku­ye: Su­ku­ma uha­mbe; ukho­lo lwa­khob lu­ku­si­ndi­si­lec.

Umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu. Uku­bu­ya kwe­Ndo­da­na yo­mu­ntu

20 Kwa­thi ebu­zwa nga­ba­Fa­ri­si, uku­thi umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu uza­ku­za ni­nid, wa­se­ba­phe­ndu­la wa­thi: Umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu ka­wu­zi ngo­ku­kha­nya­yoe;

21 nja­lo ka­ba­yi­ku­tsho uku­thi: Kha­nge­la­ni na­nku, ku­mbe: Kha­nge­la­ni na­nku­ya. Ngo­ba kha­nge­la­ni, umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu upha­ka­thi kwe­nuf.

22 Wa­se­si­thi ku­ba­fu­ndi: Ku­za­fi­ka insu­ku la­pho eli­za­fi­sag uku­bo­na lu­be lu­nye lwe­zi­nsu­ku ze­Ndo­da­na yo­mu­ntu, ko­dwa ka­li­yi­kulu­bo­nah.

23 Nja­lo ba­za­ku­thi ki­nii: Kha­nge­la­ni na­ngu, ku­mbe: Kha­nge­la­ni na­ngu­ya; li­nga­yi, nja­lo li­nga­la­nde­lij.

24 Ngo­ba nje­ngo­mba­ne opha­zi­ma­yo ukha­nyi­sa ku­su­ke­la ko­ku­nye uku­ci­na nga­pha­nsi kwe­zu­lu ku­si­ya ko­ku­nye uku­ci­na nga­pha­nsi kwe­zu­luk, iza­ku­ba nja­lo le­Ndo­da­na yo­mu­ntu osu­kwi­ni lwa­yol.

25 Ko­dwa ku­qa­la ime­le ihlu­phe­ke izi­nto ezi­ne­ngi nja­lo ila­hlwe yi­le­si­si­zu­ku­lwa­nam.

26 Fu­thi nje­ngo­ba kwe­nze­ka ensu­kwi­ni zi­ka­No­wa, ku­za­ku­ba nja­lo le­nsu­kwi­ni ze­Ndo­da­na yo­mu­ntu.

27 Ba­be­si­dla, be­na­tha, be­tha­tha, be­se­ndi­swa, kwa­ze kwa­ba lu­su­ku uNo­wa ange­na nga­lo emkhu­nji­ni, kwa­se­ku­fi­ka uza­mco­lo, wa­ba­bhu­bhi­sa bo­nken.

28 Ngo­ku­fa­na­na­yo fu­thi nje­ngo­ba kwe­nze­ka ensu­kwi­ni zi­ka­Lo­thi; ba­be­si­dla, be­na­tha, be­the­nga, be­the­ngi­sa, be­hla­nye­la, be­sa­kha;

29 ko­dwa ngo­su­ku uLo­thi aphu­ma nga­lo eSo­do­ma, kwa­na umli­lo le­si­ba­bu­le ku­ve­la ezu­lwi­ni, kwa­ba­bhu­bhi­sa bo­nkeo;

30 ku­za­ku­ba nja­lo ngo­su­ku eza­kwe­mbu­lwa nga­lo iNdo­da­na yo­mu­ntup.

31 Nga­lo­lo­su­ku, lo­wo ophe­zu ko­pha­hla lwe­ndluq, le­mpa­hla za­khe zi­se­ndli­ni, ange­hli ukuya­zi­tha­tha; lo­se­nsi­mi­ni ngo­ku­nja­lo anga­bu­ye­li ezi­ntwe­ni ezi­se­mu­va.

32 Khu­mbu­la­ni umka­Lo­thir.

33 Lo­ba ngu­ba­ni odi­nga uku­si­ndi­sa impi­lo ya­khe iza­mla­hle­ke­las; ko­dwa lo­ba ngu­ba­ni ola­hle­ke­lwa yi­yo uza­yi­lo­ndo­lo­zat.

34 Ngi­thi ki­ni: Nga­lo­bo­bu­su­ku ku­za­ku­ba kho­na aba­bi­li embhe­de­ni mu­nye; omu­nye uza­su­swa, lo­mu­nye atshi­ywe.

35 Ku­za­ku­ba kho­na abe­si­fa­za­na aba­bi­li be­cho­la nda­wo­nye; omu­nye uza­su­swa, lo­mu­nye atshi­yweu.

36 Ku­za­ku­ba kho­na aba­bi­li ensi­mi­ni; omu­nye uza­su­swa, lo­mu­nye atshi­ywev.

37 Ba­se­be­phe­ndu­la ba­thi ku­ye: Nga­phi, Nko­si? Wa­se­si­thi ku­bo: La­pho oku­kho­na isi­du­mbu, ku­la­pho ama­nqe aza­bu­tha­na kho­naw.

Umfa­ne­ki­so wo­mfe­lo­ka­zi ophi­ke­le­la­yo

18Wa­se­ba­tshe­la lo­mfa­ne­ki­so ese­nze­la uku­thi ba­fa­ne­le uku­khu­le­ka isi­kha­thi so­nkea, nja­lo be­nga­di­nwab,

2 wa­thi: Kwa­ku­kho­na emzi­ni othi­le uma­hlu­le­li othi­le, owa­ye­nge­sa­bi uNku­lu­nku­lu, nja­lo enga­hlo­ni­phi mu­ntuc;

3 kwa­ku­kho­na fu­thi ku­lo­wo­mu­zi umfe­lo­ka­zi othi­le, nja­lo wa­ye­fi­ka ku­ye, esi­thi: Ngi­phi­ndi­se­le­le esi­the­ni sa­mi.

4 Ko­dwa ka­vu­ma­nga okwe­si­kha­thi; ko­dwa emva kwa­le­zi­zi­nto wa­thi nga­pha­ka­thi kwa­khe: La­nxa ngi­nga­me­sa­bi uNku­lu­nku­lu, ngi­nga­hlo­ni­phi mu­ntud,

5 ko­dwa ngo­ba lu­mfe­lo­ka­zi engi­kha­tha­za, ngi­za­mphi­ndi­se­le­lae, hle­zi anga­ze eku­ci­ne­ni angi­di­ni­sef.

6 INko­si ya­si­si­thi: Zwa­ni­ni uma­hlu­le­li onga­lu­nga­nga aku­tsho­yog.

7 Ka­nti uNku­lu­nku­luh ka­yi­kwe­nza impi­ndi­se­loi ya­ba­khe­thi­we­yo ba­khe aba­kha­la­yo ku­ye emi­ni le­bu­su­kuj, la­nxa ebe­ke­ze­la nga­bok?

8 Ngi­thi ki­ni, uza­hle enzel impi­ndi­se­lo ya­bom. Ko­dwa-ke nxa iNdo­da­na yo­mu­ntu ifi­ka, iza­tho­la ukho­lo yi­ni emhla­be­ni?

UmFa­ri­si lo­mthe­li­si ethe­mpe­li­ni

9 Wa­se­khu­lu­ma lu­mfa­ne­ki­so la­kwa­ba­thi­len aba­be­zi­the­mbao uku­thi ba­lu­ngi­le, fu­thi be­de­le­la aba­nye, wa­thi:

10 Aba­ntu aba­bi­li be­nyu­ke­la ethe­mpe­li­ni uku­ya­khu­le­ka; omu­nye engu­mFa­ri­sip, lo­mu­nye engu­mthe­li­siq.

11 UmFa­ri­si we­ma wa­zi­khu­le­ke­la ka­nje wa­thi: Nku­lu­nku­lu, ngi­ya­ku­bo­nga uku­thi ka­ngi­nje­nga­ba­nye aba­ntur, aba­pha­ngi, aba­nga­lu­nga­nga, izi­fe­be, lo­ba la­nje­nga­lu­mthe­li­sis.

12 Ngi­zi­la uku­dla ka­bi­li nge­vi­kit, ngi­ni­ke­la okwe­tshu­miu kwa­kho ko­nke engi­la­khov.

13 Ko­dwa umthe­li­si emi kha­tsha­naw wa­ye­nga­tha­ndi lo­ku­pha­ka­mi­se­la ame­hlo ezu­lwi­nix, ko­dwa wa­tsha­ya isi­fu­ba sa­khe, esi­thi: Nku­lu­nku­lu, ngi­ha­wu­ke­le mi­na so­niy.

14 Ngi­thi ki­ni: Lo we­hle­la endli­ni ya­khez elu­ngi­si­si­we ku­la­lo­wa­ya­naa; ngo­ba wo­nke ozi­pha­ka­mi­sa­yo uza­tho­tshi­swa, ko­dwa ozi­tho­ba­yo uza­pha­ka­nyi­swab.

Uku­bu­si­swa kwa­ba­ntwa­na aba­nca­ne

15 Ba­se­be­le­tha ku­ye le­nsa­ne, uku­ze azi­ba­mbe; ko­dwa aba­fu­ndi beku­bo­na ba­ba­khu­za.

16 Ko­dwa uJe­su wa­zi­bi­ze­la ku­ye wa­thi: Vu­me­la­ni aba­ntwa­na aba­nca­ne be­ze ki­mi, li­nga­be­nqa­be­li, ngo­ba umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu ungo­wa­ba­njec.

17 Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Lo­ba ngu­ba­ni onge­mu­ke­li umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu nje­ngo­mntwa­na omnca­ne, ka­so­ze ange­ne ku­wod.

Ija­ha eli­no­thi­le­yo

18 Umbu­sie othi­lef wa­se­mbu­za, esi­thi: Mfu­ndi­si olu­ngi­le­yo, nge­nze­ni uku­ze ngi­dle ili­fa le­mpi­lo ela­pha­ka­de?

19 Ko­dwa uJe­su wa­thi ku­ye: Ungi­bi­ze­la­ni ngo­ku­thi olu­ngi­le­yo? Ka­kho olu­ngi­le­yo, nga­pha­ndle ko­ye­dwa, uNku­lu­nku­lug.

20 Uya­ya­zi imi­la­yo ethi: Unga­fe­bi, unga­bu­la­li, unge­bi, unga­fa­ka­zi ama­nga, hlo­ni­pha uyi­hlo lo­nyo­koh.

21 Ye­na wa­se­si­thi: Ko­nke lo­khu ngi­ku­gci­ni­le ku­su­ke­la ebu­tshe­ni ba­mi.

22 Ko­dwa uJe­su esi­zwa le­zi­zi­nto wa­thi ku­ye: Usa­swe­le ulu­tho olu­lo­dwa; the­ngi­sa ko­nke ola­kho, wa­be­le aba­ya­nga, nja­lo uza­ku­ba le­mpa­hla eli­gu­gu ezu­lwi­ni; nja­lo uze la­pha ungi­la­nde­le.

23 Ko­dwa ye­na esi­zwa le­zi­zi­nto wa­da­na ka­khu­lu; ngo­ba wa­ye­no­thi­le ka­khu­lu.

24 Kwa­thi uJe­su ebo­na uku­thi use­da­ne ka­khu­lu wa­thi: Aba­le­no­tho ba­za­nge­na ngo­ku­lu­khu­ni ka­nga­ka­na­ni embu­swe­ni ka­Nku­lu­nku­lu.

25 Ngo­ba ku­lu­la uku­thi ika­me­la li­nge­ne nge­ntu­nja ye­na­li­thi, ku­lo­ku­thi umu­ntu ono­thi­le­yo ange­ne embu­swe­ni ka­Nku­lu­nku­lu.

26 Abaku­zwa­yo ba­se­be­si­thi: Pho ku­nga­si­ndi­swa ba­ni?

27 Ko­dwa ye­na wa­thi: Izi­nto ezi­nge­nze­ki­yo eba­ntwi­ni zi­ye­nze­ka ku­Nku­lu­nku­lui.

Umvu­zo wo­ku­zi­de­la

28 UPe­tro wa­se­si­thi: Kha­nge­la, thi­na si­tshi­ye ko­nke, sa­ku­la­nde­la.

29 Wa­se­si­thi ku­bo: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Ka­kho umu­ntu otshi­ye indlu, ku­mbe aba­za­li, ku­mbe aba­fo­wa­bo, ku­mbe umkakhe, ku­mbe aba­ntwa­na, nge­nxa yo­mbu­so ka­Nku­lu­nku­lu,

30 onga­yi­kwe­mu­ke­la oku­phi­ndwe ka­ne­ngij ku­le­si­si­kha­thi, le­si­kha­thi­ni esi­za­yo impi­lo ela­pha­ka­dek.

UJe­su ukhu­lu­ma ngo­ku­hlu­phe­ka kwa­khe

31 Wa­se­zi­tha­the­la aba­li­tshu­mi la­mbi­li, wa­thi ku­bo: Kha­nge­la­ni, se­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­mal, fu­thi ko­nke oku­lo­tshi­we­yo nga­ba­pro­fe­thi nge­Ndo­da­na yo­mu­ntu ku­za­gcwa­li­se­kam.

32 Ngo­ba iza­ni­ke­lwa kwa­be­zi­zwe, iya­ngi­swen, ithu­kweo, ikha­fu­le­lwe nga­ma­thep,

33 bayi­tsha­ye nge­si­swe­pu ba­yi­bu­la­le; nja­lo ngo­su­ku lwe­si­tha­thu iza­bu­ya ivu­ke.

34 Ko­dwa bo­na ka­ba­qe­di­si­sa­nga lu­tho nga­le­zi­zi­ntoq, la­li­nku­lu­mo ya­yi­fi­hla­ke­le ku­bo, nja­lo ka­ba­zi­qe­di­si­sa­nga izi­nto eza­zi­tshi­wor.

Uku­si­li­swa kwe­si­pho­fu

35 Kwa­se­ku­si­thi ese­so­nde­las eJe­ri­kot, isi­pho­fu esi­thi­le sa­si­hle­zi ece­le­ni kwe­ndle­lau si­pha­nza;

36 sa­thi si­si­zwa ixu­ku li­se­dlu­la, sa­bu­za uku­thi ku­yi­ni lo­khov.

37 Ba­se­be­si­tshe­la ba­thi: UJe­su we­Na­za­re­tha uye­dlu­la.

38 Sa­se­si­me­me­za, si­si­thi: Je­su, Ndo­da­na ka­Da­vi­da, ngi­ha­wu­ke­la!

39 Aba­be­ha­mba pha­mbi­li ba­se­be­si­khu­za uku­thi si­thu­le; ko­dwa sa­me­me­za ka­khu­lu­ka­zi, si­si­thi: Ndo­da­na ka­Da­vi­da, ngi­ha­wu­ke­lew!

40 UJe­su we­ma-ke wa­la­ya uku­thi si­le­thwe ku­ye; sa­thi se­si­so­nde­le wa­si­bu­za,

41 esi­thi: Ufu­na uku­thi ngi­kwe­nze­le­ni? Sa­se­si­si­thi: Nko­si, uku­thi ngi­bu­ye ngi­bo­ne.

42 UJe­su wa­se­si­thi ku­so: Bu­ya ubo­ne! Ukho­lo lwa­kho lu­ku­si­ndi­si­lex.

43 Nja­lo sa­hle sa­bu­ya sa­bo­na, sa­mla­nde­la, si­du­mi­sa uNku­lu­nku­luy; la­ba­ntu bo­nke beku­bo­na ba­du­mi­sa uNku­lu­nku­luz.

Uku­phe­ndu­ka ku­ka­Za­ke­wu

19Wa­thi uJe­su enge­na, wa­da­bu­la eJe­ri­koa.

2 Nja­lo kha­nge­la, kwa­ku­kho­na indo­da eya­yi­thi­wa ngu­Za­ke­wu nge­bi­zob; owa­ye­yi­ndu­na ya­ba­the­li­si, nja­lo wa­ye­no­thi­le;

3 wa­di­nga uku­bo­na uJe­su uku­thi ungu­ba­nic, ko­dwa ka­za­nge ene­li­se nge­nxa ye­xu­ku, ngo­ba wa­ye­le­si­tho­mbo esi­fi­tsha­ned.

4 Wa­se­gi­ji­me­la pha­mbi­li wa­khwe­la emkhi­we­ni we­si­kha­mo­re uku­ze ambo­nee; ngo­ba wa­ye­za­dlu­la nga­le­yondle­la.

5 Kwa­thi uJe­su efi­ka ku­le­yo­nda­wo, wa­kha­nge­la phe­zu­lu wa­mbo­na, wa­thi ku­ye: Za­ke­wu, pha­ngi­sa we­hle; ngo­ba la­mu­hla ngi­me­le uku­hla­la endli­ni ya­khof.

6 Wa­se­pha­ngi­sa we­hla, wa­me­mu­ke­la etho­ko­zag.

7 Fu­thi bo­nke beku­bo­na ba­so­lah, be­si­thi: Unge­nei we­the­ke­le­la indo­da eyi­so­nij.

8 Ko­dwa uZa­ke­wu we­ma wa­thi eNko­si­ni: Kha­nge­la, ingxe­nye ye­mpa­hla ya­mi, Nko­si, ngi­yi­pha aba­ya­nga; ku­thi uba ngi­mtha­the­le umu­ntuk ulu­tho ngo­bu­qi­lil, ngilu­bu­yi­se­la lu­phi­ndwe ka­nem.

9 UJe­su wa­se­si­thi ku­ye: La­mu­hla usi­ndi­so lu­fi­ki­le ku­li­ndlu, ngo­ban la­yeo uyi­ndo­da­na kaA­bra­ha­map.

10 Ngo­ba iNdo­da­na yo­mu­ntuq ize uku­di­nga lo­ku­si­ndi­sa oku­la­hle­ki­le­yor.

Umfa­ne­ki­so we­ma­li

11 Kwa­thi be­si­zwa le­zi­zi­nto, we­nge­ze­le­la wa­tsho umfa­ne­ki­so, ngo­ba wa­ye­se­du­ze le­Je­ru­sa­le­mas, lango­ba ba­be­ca­ba­nga uku­thi umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu uza­hle ubo­na­ka­li­si­wet.

12 Wa­se­si­thi-ke: Umu­ntuu othi­lev oyi­si­khu­lu wa­ya eli­zwe­ni eli­kha­tsha­na, uku­ze­mu­ke­le­la umbu­so, aphi­nde abu­yew.

13 Wa­se­bi­za ince­ku za­khe ezi­li­tshu­mi, wa­zi­ni­ka impo­ndo ezi­li­tshu­mix, wa­thi ku­zo: Se­be­nza­ni nge­ma­li ngi­ze ngi­bu­ye.

14 Ko­dwa iza­kha­mi­zi za­khe za­mzo­nda, za­thu­ma ama­nxu­sa emva kwa­khe, zi­si­thi: Ka­si­tha­ndi uku­thi lo asi­bu­sey.

15 Kwa­se­ku­si­thi ese­bu­yi­le ese­we­mu­ke­le umbu­so, wa­thi azi­bi­ze­lwe ku­ye le­zo­zi­nce­ku, aye­zi­ni­ke ima­li, uku­ze azi uku­thi yi­le­yo la­le­yo izu­ze­ni ngo­ku­the­ngi­se­la­na.

16 Kwe­za-ke eyo­ku­qa­la, ya­thi: Nko­si, impo­ndo ya­kho izu­ze impo­ndo ezi­li­tshu­mi.

17 Wa­se­si­thi ku­yo: Ku­hle, nce­ku elu­ngi­le­yoz; lo­khu uthe­mbe­ki­le ko­ku­nci­nya­nya­na, wo­ba la­ma­ndla phe­zu kwe­mi­zi eli­tshu­mia.

18 Kwa­se­ku­si­za eye­si­bi­li, ya­thi: Nko­si, impo­ndo ya­kho ye­nze impo­ndo ezi­nhla­nu.

19 Wa­se­si­thi la­ku­yo: La­we wo­ba phe­zu kwe­mi­zi emi­hla­nu.

20 Kwa­se­ku­si­za enye, isi­thi: Nko­si, kha­nge­la impo­ndo ya­kho, enga­yi­be­ka ele­nji­nib;

21 ngo­ba be­ngi­kwe­sa­bac, ngo­ba ungu­mu­ntu olu­khu­ni; utha­tha lo­kho onga­ku­be­ka­nga, fu­thi uvu­ne lo­kho onga­ku­hla­nye­la­nga.

22 Wa­se­si­thi ku­yo: Ngi­za­ku­gwe­ba ngo­ku­ve­la emlo­nye­ni wa­kho, nce­ku embid. Ubu­sa­zie uku­thi mi­na ngi­ngu­mu­ntu olu­khu­ni, otha­tha lo­kho engi­nga­ku­be­ka­nga, fu­thi avu­ne lo­kho engi­nga­ku­hla­nye­la­nga;

23 nga­kho ku­nga­ni unga­fa­ka­nga ima­li ya­mi ebha­ngaf, ku­thi-ke mi­na eku­fi­ke­ni kwa­mi ngi­yi­tha­theg ka­nye le­nzu­zoh?

24 Wa­se­si­thi ku­la­bo aba­be­mi kho­na: Me­mu­ke­ni impo­ndo, liyi­ni­ke lo­wo ole­mpo­ndo ezi­li­tshu­mi.

25 Ko­dwa ba­thi ku­ye: Nko­si, lo­wo ule­mpo­ndo ezi­li­tshu­mi.

26 Ngo­ba ngi­thi ki­ni: Wo­nke ola­kho uza­phi­wa; ko­dwa lo­wo onge­la­kho, uza­kwe­mu­kwa la­lo­kho ala­khoi.

27 Ko­dwa le­zo­zi­tha za­mi, ebe­zi­nga­tha­ndi uku­thi ngi­zi­bu­sej, zi­le­the­ni la­pha, lizi­bu­la­le pha­mbi kwa­mik.

UJe­su unge­na eJe­ru­sa­le­ma

28 Ese­tshi­lo le­zi­zi­nto, wa­ha­mba pha­mbi­lil, ese­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­mam.

29 Kwa­se­ku­si­thi eso­nde­la eBe­tfa­ge le­Be­tha­ni enta­be­ni oku­thi­wa nge­ye­Mi­hlwa­thi, wa­thu­ma aba­bi­li ku­ba­fu­ndi ba­khe,

30 esi­thi: Ha­mba­ni li­ye emza­ne­ni okha­nge­le­ne la­ni; li­za­ku­thi li­nge­na ku­wo li­fi­ce itho­le li­ka­ba­bhe­mi li­bo­tshi­we, oku­nga­za­nga ku­hla­le ku­lo mu­ntu; li­li­khu­lu­le lili­le­the.

31 Uba umu­ntu eli­bu­za esi­thi: Lili­khu­lu­le­la­ni? Li­za­ku­tsho nja­lo ku­ye uku­thi: INko­si iya­li­swe­la.

32 Aba­be­thu­nyi­we ba­ha­mba-ke ba­fi­ca ku­nje­ngo­ba eba­tshe­li­len.

33 Ku­the be­sa­li­khu­lu­la itho­le, aba­ni­ni­lo ba­thi ku­bo: Li­li­khu­lu­le­la­ni itho­leo?

34 Bo­na ba­se­be­si­thi: INko­si iya­li­swe­la.

35 Ba­se­be­li­le­tha ku­Je­su; ba­pho­se­la ize­mba­tho za­bo phe­zu kwe­tho­le li­ka­ba­bhe­mi, ba­mkhwe­za uJe­su ku­lo.

36 Kwa­thi eha­mba, be­ndla­la ize­mba­tho za­bo pha­nsi endle­le­nip.

37 Kwa­thi kha­the­si ese­so­nde­la ekwe­hle­ni kwe­nta­ba ye­Mi­hlwa­thi, ixu­ku lo­nke la­ba­fu­ndi la­qa­la uku­tho­ko­za lo­ku­du­mi­sa uNku­lu­nku­lu nge­li­zwi eli­khu­luq nga­yo yo­nke imi­se­be­nzi ya­ma­ndla eli­yi­bo­ni­le­yor,

38 li­si­thi: Ibu­si­si­we inko­si eza­yo ebi­zwe­ni le­Nko­sis; uku­thu­la ezu­lwi­ni, le­nka­zi­mu­lo kwe­li­phe­zu­lut.

39 La­ba­nye ba­ba­Fa­ri­si aba­be­se­xu­kwi­ni ba­thi ku­ye: Mfu­ndi­si, khu­za aba­fu­ndi ba­khou.

40 Wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Ngi­thi ki­ni, uba be­thu­la la­ba, ama­tshe aza­me­me­zav.

41 Kwa­thi eso­nde­la, ewu­bo­na umu­ziw, wa­wu­kha­le­lax,

42 esi­thi: Ku­nga­thi nga­be wa­zi la­we, ngi­tsho nga­lo­lu­su­ku lwa­kho, izi­nto zo­ku­thu­la kwa­kho; ko­dwa-ke kha­the­si zi­fi­hla­ke­le eme­hlwe­ni akhoy.

43 Ngo­ba insu­ku zi­za­kwe­hle­la phe­zu kwa­kho, la­pho izi­tha za­kho zi­za­kwa­khe­la umtha­nga­laz zi­ku­go­mbo­lo­ze­le, zi­ku­zi­nge­le­ze­lea, zi­ku­vi­mbe­le inhla­ngo­thi zo­nkeb,

44 zi­ku­di­li­ze­le pha­nsi we­na la­ba­ntwa­na ba­khoc aba­pha­ka­thi kwa­kho, zi­nga­tshi­yi ili­tshe phe­zu kwe­li­tshe pha­ka­thi kwa­khod; ngo­ba unga­sa­za­nga isi­kha­thie so­ku­ha­nje­lwa kwa­khof.

Uku­hla­nju­lu­lwa kwe­the­mpe­li

45 Wa­se­nge­na ethe­mpe­li­ni, wa­qa­la uku­xo­tsha aba­the­ngi­sa­yo ku­lo, la­ba­the­nga­yog,

46 esi­thi ku­bo: Ku­lo­tshi­we uku­thi: Indlu ya­mi yi­ndlu yo­mkhu­le­koh; ko­dwa li­na li­ye­nze ubha­lu lwa­ba­pha­ngii.

47 Nja­lo wa­ye­fu­ndi­sa ethe­mpe­li­ni insu­ku zo­nkej; ko­dwa aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­bha­lik le­ndu­na za­ba­ntu ba­di­nga uku­mbu­la­la;

48 ko­dwa ka­ba­tho­la­nga aba­nga­kwe­nza, ngo­ba aba­ntu bo­nke ba­na­ma­the­la ku­ye bemla­le­lal.

Igu­nya li­ka­Je­su

20Kwa­se­ku­si­thi ngo­lu­nye lwa­le­zo­nsu­kua, efu­ndi­sa aba­ntu ethe­mpe­li­ni etshu­ma­ye­la iva­nge­li, bamfi­ke­la aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­bha­li ka­nye la­ba­da­la,

2 ba­se­be­khu­lu­ma la­ye, be­si­thi: Si­tshe­le, uku­thi izi­nto le­zi uze­nza nga­li­phi igu­nya, ku­mbe ngu­ba­ni oku­ni­ke le­li­gu­nya?

3 Wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: La­mi ngi­za­li­bu­za umbu­zo ube mu­nye, nja­lo li­ngi­tshe­le:

4 Ubha­bha­thi­zo lu­ka­Jo­ha­ne lwa­ve­la ezu­lwi­ni, ku­mbe eba­ntwi­nib?

5 Ba­se­be­zi­ndli­sa­na, be­si­thi: Uba si­si­thi: Ezu­lwi­ni; uza­ku­thi: Ku­nga­ni-ke li­nga­mkho­lwa­nga?

6 Ko­dwa uba si­si­thi: Eba­ntwi­ni; aba­ntu bo­nke ba­za­si­kha­nda nga­ma­tshec; ngo­ba ba­le­qi­ni­so lo­ku­thi uJo­ha­ne wa­ye­ngu­mpro­fe­thid.

7 Ba­se­be­phe­ndu­la ngo­ku­thi ka­ba­zi la­pho olwa­ve­la kho­na.

8 UJe­su wa­se­si­thi ku­bo: La­mi ka­ngi­li­tshe­li uku­thi nge­nza le­zi­zi­nto nga­li­phi igu­nya.

Umfa­ne­ki­so wa­ba­li­mi be­si­vi­ni

9 Wa­se­qa­la uku­tshe­la aba­ntu lu­mfa­ne­ki­so, esi­thi: Umu­ntu othi­le wa­hla­nye­la isi­vi­ni, wa­si­qa­tshi­sa ku­ba­li­mie, wa­ya kwe­li­nye ili­zwe okwe­si­kha­thi esi­def;

10 kwa­thi nge­si­kha­thi esi­fa­ne­le­yo wa­thu­ma ince­ku ku­ba­li­mi, uku­ze ba­yi­ni­ke okwe­si­the­lo se­si­vi­ni; ko­dwa aba­li­mi ba­yi­tsha­ya bayi­thu­me­za ize.

11 Wa­se­thu­ma nja­lo enye ince­ku; la­yo ba­yi­tsha­ya bayi­ya­ngi­sa, bayi­thu­me­za izeg.

12 Wa­se­phi­nda ethu­ma le­ye­si­tha­thu; la­yo le­yo bayi­li­ma­za bayi­pho­se­la nga­pha­ndleh.

13 Umni­ni­si­vi­ni wa­se­si­thi: Ngi­za­kwe­nza nja­ni? Ngi­za­thu­ma indo­da­na ya­mi etha­nde­ka­yo; mhla­wu­mbe be­bo­na yo­na ba­zayi­hlo­ni­pha.

14 Ko­dwa aba­li­mi be­yi­bo­na ba­zi­ndli­sa­nai, be­si­thi: Le yi­ndla­li­fa; wo­za­ni, si­yi­bu­la­le, uku­ze ili­fa li­be nge­le­thu.

15 Ba­yi­pho­se­la nga­pha­ndle kwe­si­vi­ni, bayi­bu­la­la. Ka­mbe uza­kwe­nza­ni ku­bo umni­ni­si­vi­ni?

16 Uza­ku­za, aba­bhu­bhi­se la­bo­ba­li­mi, ani­ke­le isi­vi­ni kwa­ba­nye. Beku­zwa ba­se­be­si­thi: Aku­nga­binja­loj!

17 Ko­dwa wa­ba­kha­nge­la wa­thik: Pho ku­yi­ni lo­khu oku­lo­tshi­we­yo, oku­thi: Ili­tshe aba­khi aba­la­la­yo, yi­lo ese­li­yi­nhlo­ko ye­ngo­nsil?

18 Wo­nke owe­la phe­zu kwa­le­lo­li­tshe, uza­pha­hla­zwa; ko­dwa lo­ba ngu­ba­ni eli­we­la phe­zu kwa­khe, li­za­mcho­bo­za.

Umthe­lo ka­Ke­sa­ri

19 Aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­bha­li ba­se­be­di­nga uku­mba­mba nge­za­ndla nga­le­lo­ho­la, ko­dwa be­sa­ba aba­ntu; ngo­ba ba­qe­di­si­sa uku­thi wa­ye­khu­lu­ma lu­mfa­ne­ki­so eme­la­ne la­bom.

20 Ba­se­bemqa­phe­lan, be­thu­mao inhlo­lip, eza­zi­tsha­ya ezi­lu­ngi­le­yo, uku­ze ba­mba­mbe eku­khu­lu­me­niq, uku­ze ba­mni­ke­le egu­nye­ni le­ma­ndle­nir ombu­sis.

21 Ba­mbu­za-ke, be­si­thi: Mfu­ndi­si, si­ya­zi uku­thi we­na ukhu­lu­ma ufu­ndi­se ngo­ku­qo­ndi­le­yo, ka­we­mu­ke­li bu­so, ko­dwa ufu­ndi­sa indle­la ka­Nku­lu­nku­lu nge­qi­ni­sot.

22 Si­vu­nye­lwe yi­ni uku­the­la ku­Ke­sa­ri, ku­mbe ha­tshiu?

23 Ko­dwa wa­bu­bo­na ubu­qi­li ba­bov, wa­thi ku­bo: Li­ngi­li­nge­la­ni?

24 Ngi­tshe­ngi­sa­ni ude­na­ri­yo*; ulo­mfa­ne­ki­so lo­mbha­lo ka­ba­ni? Ba­se­be­phe­ndu­la be­si­thi: Oka­Ke­sa­ri.

25 Wa­se­si­thi ku­bo: Nga­kho ni­ka­ni uKe­sa­ri oku­ka­Ke­sa­ri, lo­Nku­lu­nku­lu oku­ka­Nku­lu­nku­lu.

26 Ba­se­be­se­hlu­le­ka uku­mba­mba nge­li­zwi la­khe pha­mbi kwa­ba­ntu; ba­se­be­ma­nga­li­swa yi­mpe­ndu­lo ya­khe, ba­thu­law.

Uku­vu­ka kwa­ba­fi­le­yo

27 Kwa­se­ku­si­za ku­ye aba­thi­le ba­ba­Sa­du­si, aba­phi­ka be­si­thi ka­ku­kho uku­vu­ka kwa­ba­fi­le­yo, ba­mbu­za,

28 be­si­thi: Mfu­ndi­si, uMo­zi­si wa­si­bha­le­la uku­thi: Uba ku­si­fa umfo­wa­bo wo­mu­ntu elo­mka­khe, lo abe­se­si­fa enge­la­mntwa­na, umfo­wa­bo ka­mtha­the umfa­zi, abe­se­mvu­se­la inza­lo umfo­wa­box.

29 Nga­kho kwa­ku­le­ze­la­ma­ni ezi­yi­si­kho­mbi­sa; owo­ku­qa­la wa­se­tha­tha umfa­zi, wa­fa enge­la­mntwa­na;

30 lo­we­si­bi­li wa­mtha­tha umfa­zi, la­ye lo wa­fa enge­la­mntwa­na;

31 lo­we­si­tha­thu wa­mtha­tha. Kwa­ba nja­lo-ke la­kwa­ba­yi­si­kho­mbi­sa; aba­tshi­ya­nga aba­ntwa­na, ba­fa.

32 Eku­ci­ne­ni kwa­bo bo­nke kwa­fa lo­mfa­zi.

33 Nga­kho eku­vu­ke­ni kwa­ba­fi­le­yo, uza­fi­ka abe ngu­mka­ba­ni ku­bo? Ngo­ba aba­yi­si­kho­mbi­sa ba­be­la­ye engu­mka­bo.

34 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Aba­ntwa­na ba­lu­mhla­ba ba­ya­tha­tha, be­ndi­swe;

35 ko­dwa la­bo oku­za­thi­wa ba­fa­ne­le uku­zu­za lo­wo­mhla­ba lo­ku­vu­ka okwa­ba­fi­le­yo ka­ba­tha­tha­ni, ka­be­ndi­sway;

36 ngo­ba be­nge­la­ku­phi­nda ba­fe; ngo­ba ba­nje­nge­zi­ngi­lo­si, nja­lo ba­nga­ba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­lu, be­nga­ba­ntwa­na bo­ku­vu­kaz.

37 Ko­dwa uku­thi aba­fi­le­yo ba­ya­vu­swa, lo­Mo­zi­si wa­ku­tshe­ngi­sa esi­hla­hle­nia, la­pho eyi­bi­za iNko­si ngo­ku­thi ngu­Nku­lu­nku­lu kaA­bra­ha­ma lo­Nku­lu­nku­lu kaI­sa­ka lo­Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­beb.

38 Fu­thi ka­yi­su­ye uNku­lu­nku­lu wa­ba­fi­le­yo, ko­dwa owa­ba­phi­la­yo; ngo­ba bo­nke ba­phi­le­la ye­nac.

39 Aba­thi­le ba­ba­bha­li ba­se­be­phe­ndu­la ba­thi: Mfu­ndi­si, ukhu­lu­me ku­hled.

40 Nja­lo ka­ba­ba­nga le­si­bi­ndi so­ku­phi­nda ba­mbu­ze ulu­thoe.

UKri­stu lo­se­ndo lwa­khe

41 Wa­se­si­thi ku­bo: Ba­tsho nja­ni uku­thi uKri­stu uyi­Ndo­da­na ka­Da­vi­daf?

42 Ngo­ba uDa­vi­da uqo­bo lwa­khe uthi encwa­di­ni ye­zi­Hla­be­le­lo: INko­si ya­thi eNko­si­ni ya­mi: Hla­la nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­mi,

43 ngi­ze nge­nze izi­tha za­kho zi­be yi­se­na­be­lo se­nya­wo za­khog.

44 Nga­kho uDa­vi­da umbi­za ngo­ku­thi yi­Nko­si, pho uyi­ndo­da­na ya­khe nja­ni?

UJe­su uso­la aba­bha­li

45 Kwa­thi be­sa­la­le­le aba­ntu bo­nke, wa­thi ku­ba­fu­ndi ba­khe:

46 Xwa­ya­ni aba­bha­li aba­tha­nda uku­ha­mba be­mbe­the ize­mba­tho ezi­nde, nja­lo be­tha­nda uku­bi­nge­le­lwa emi­da­nge­nih, le­zi­hla­lo ezi­qa­ka­the­ki­le­yo ema­si­na­go­ge­niij, le­zi­hla­lo za­ba­hlo­ni­phe­ka­yo ezi­la­ye­lwe­ni;

47 aba­dla izi­ndlu za­ba­fe­lo­ka­zi, be­khu­le­ka isi­kha­thi esi­de ngo­ku­ze­nzi­sa. La­ba ba­za­kwe­mu­ke­la uku­la­hlwa oku­khu­lukl.

Umni­ke­lo wo­mfe­lo­ka­zi

21Wa­thi epha­ka­mi­sa ame­hlo wa­bo­na aba­no­thi­le­yoa be­pho­se­la imi­ni­ke­lo ya­bo esi­tshe­ni so­mni­ke­lob.

2 Wa­bo­na lo­mfe­lo­ka­zi othi­le ongu­mya­nga epho­se­la kho­na inhla­mva­na ezi­nca­ne ezi­mbi­li ze­ma­li.

3 Wa­thi: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Lu­mfe­lo­ka­zi ongu­mya­nga upho­se­le okwe­dlu­la okwa­bo bo­nke;

4 ngo­ba bo­nke la­ba ba­pho­se­le ko­ku­ne­ngi kwa­bo emi­ni­ke­lwe­ni ka­Nku­lu­nku­luc, ko­dwa ye­na ebu­ya­nge­ni ba­khe upho­se­le ko­nke ala­kho abe­phi­la nga­kho.

UJe­su ukhu­lu­ma ngo­ku­chi­thwa kwe­Je­ru­sa­le­ma la­ngo­ku­phe­la kwe­si­kha­thi

5 Aba­nye be­sa­khu­lu­ma nge­the­mpe­li, uku­thi li­ce­ci­swe nga­ma­tshe ama­hled la­nge­zi­pho, wa­thi:

6 Le­zi­zi­nto eli­zi­bo­na­yo, ku­za­fi­ka insu­ku oku­nga­yi­ku­tshi­ywa nga­zo ili­tshe phe­zu kwe­li­tshe, eli­nga­yi­ku­di­li­ze­lwa pha­nsie.

7 Ba­se­be­mbu­za, be­si­thi: Mfu­ndi­si, pho le­zi­zi­nto zi­za­ku­ba ni­ni? Le­si­bo­na­ka­li­so si­yi­ni, la­pho se­ku­za­kwe­nze­ka le­zi­zi­nto?

8 Wa­se­si­thi: Qa­phe­la­ni uku­thi li­nga­du­hi­swa; ngo­ba aba­ne­ngi ba­za­ku­za ebi­zwe­ni la­mif, be­si­thi: Ngingu­yeg; fu­thi: Isi­kha­thi se­si­so­nde­le. Nga­kho li­nga­ba­la­nde­lih.

9 Nja­lo nxa li­si­zwa nge­zi­mpi la­nge­zi­phi­thi­phi­thii, li­nge­thu­kij; ngo­ba le­zi­zi­nto zi­me­le uku­thi ze­nze­ke ku­qa­la, ko­dwa uku­phe­la ka­ku­hle kufi­kek.

10 Wa­se­si­thi ku­bo: Isi­zwe si­za­vu­ke­la isi­zwe, lo­mbu­so uvu­ke­le umbu­so;

11 nja­lo ku­za­ku­ba kho­na uku­za­ma­za­ma ko­mhla­ba oku­khu­lu inda­wo nge­nda­wo le­zi­ndla­la la­bo­ma­tsha­ya­bhu­qe be­zi­fo; ku­be kho­na le­zi­nto eze­sa­be­ka­yo le­zi­bo­na­ka­li­so ezi­nku­lu ezi­ve­la ezu­lwi­ni.

12 Ko­dwa nga­pha­mbi kwa­kho ko­nke lo­khu ba­za­li­ba­mba nge­za­ndla za­bo, bali­zi­nge­lel, bali­ni­ke­le ema­si­na­go­ge­ni le­zi­nto­lo­ngwe­ni, bali­se pha­mbi kwa­ma­kho­si la­ba­bu­si, nge­nxa ye­bi­zo la­mim.

13 Nja­lo lo­khu ku­za­phe­ndu­ka ki­ni ku­be yi­bu­fa­ka­zin.

14 Nga­kho ku­be­ke­ni enhli­zi­ywe­ni ze­nuo uku­thi li­nga­na­ka­ni nga­pha­mbi­li nge­li­za­ku­phe­ndu­lap;

15 ngo­ba mi­na ngi­za­li­ni­ka umlo­mo le­nhla­ka­ni­pho, aba­nge­ku­phi­ke, ba­me­la­ne la­khoq, bo­nke aba­yi­zi­tha ze­nu.

16 Nja­lo li­za­ni­ke­lwa la­nga­ba­za­li la­ba­fo­we­nu le­zi­hlo­bo la­ba­nga­ne, nja­lo ba­za­bu­la­la aba­nye be­nu.

17 Nja­lo li­za­zo­ndwa yi­bo bo­nke nge­nxa ye­bi­zo la­mi.

18 Ko­dwa ka­ku­yi­ku­la­hle­ka ngi­tsho unwe­le lwe­kha­nda le­nur.

19 Eku­be­ke­ze­le­ni kwe­nus zu­za­ni imi­phe­fu­mu­lo ye­nut.

20 Ko­dwa nxa li­bo­na iJe­ru­sa­le­ma iha­nqwe nga­ma­bu­thou, ya­zi­ni-ke uku­thi se­ku­so­nde­le uku­chi­the­ka kwa­yov.

21 Nga­le­so­si­kha­thi aba­se­Ju­di­ya ka­ba­ba­le­ke­le ezi­nta­be­ni; la­ba­pha­ka­thi kwa­yo ba­phu­me; la­ba­se­ma­pha­ndle­niw ba­nga­nge­ni ku­yox.

22 Ngo­ba le­zi zi­nsu­ku ze­mpi­ndi­se­loy, uku­ze ku­gcwa­li­se­ke zo­nke izi­nto ezi­lo­tshi­we­yoz.

23 Ko­dwa ma­ye kwa­ba­khu­le­lwe­yo la­ba­mu­nyi­sa­yo nga­le­zo­nsu­ku! Ngo­ba ku­za­ku­ba kho­na uku­hlu­phe­ka oku­khu­lu emhla­be­ni, lo­la­ka ku­le­si­si­zwea.

24 Nja­lo ba­za­ku­wa ngo­bu­kha­li be­nke­mba, ba­thu­nje­lwe ezi­zwe­ni zo­nkeb; le­Je­ru­sa­le­ma inya­the­le­lwe pha­nsi nga­be­zi­zwec, ku­ze ku­gcwa­li­se­ke izi­kha­thi za­be­zi­zwed.

25 Ku­za­ku­ba kho­na izi­bo­na­ka­li­so ela­nge­ni le­nya­nge­ni le­zi­nka­nye­zi­ni; le­mhla­be­ni usi­zi lwe­zi­zwe ngo­ku­di­de­kae; ku­du­me ulwa­ndle la­ma­ga­ga­si,

26 aba­ntu ba­phe­le ama­ndla nge­nxa yo­kwe­sa­ba la­ngo­ku­bo­na lo­kho oku­za­yo emhla­be­ni; ngo­ba ama­ndla ama­zu­lu aza­za­nya­za­nyi­swaf.

27 Kho­na-ke be­za­yi­bo­na iNdo­da­na yo­mu­ntu isi­za eye­zi­ni ila­ma­ndla le­nka­zi­mu­lo enku­lu.

28 Nja­lo nxa ku­qa­la ukwe­nze­ka le­zi­zi­nto, ma­ni­ni li­qo­nde nja­lo li­pha­ka­mi­se ama­kha­nda enug; ngo­ba ku­so­nde­le uku­khu­lu­lwa kwe­nuh.

29 Wa­se­ba­tshe­la umfa­ne­ki­so: Kha­nge­la­ni umkhi­wa la­zo zo­nke izi­hla­hla;

30 nxa se­zi­hlu­ma, li­ya­zi­bo­ne­la la­ni li­kwa­zi uku­thi ihlo­bo se­li­so­nde­le.

31 Ngo­ku­nja­lo la­ni, nxa li­bo­na le­zi­zi­nto zi­se­nze­ka, ya­zi­ni uku­thi umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu use­du­ze.

32 Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ki­ni: Le­si­si­zu­ku­lwa­na asi­so­ze si­dlu­le, ku­ze kwe­nze­ke zo­nke izi­nto.

33 Ku­za­dlu­la izu­lu lo­mhla­ba, ko­dwa ama­zwi ami ka­wa­so­ze adlu­lei.

34 Nja­lo zi­qa­phe­le­nij, uku­thi inhli­zi­yo ze­nu zi­nga­si­ndwa nge­nxa yo­ku­mi­nza lo­ku­da­kwak lo­ku­phi­se­ke­la izi­nto za­lo­khu­ku­si­lal, la­lo­lo­su­ku lu­li­fi­ke­le li­nga­na­nze­le­lem;

35 ngo­ba lu­za­fi­ka nje­ngo­mji­bi­la phe­zu kwa­bo bo­nke aba­hle­zi ebu­swe­ni bo­mhla­ba wo­nken.

36 Nga­kho li­nda­ni nge­zi­kha­thi zo­nkeo li­khu­le­ke­lep uku­thi li­fa­ne­le uku­phe­pha zo­nke le­zi­zi­nto ezi­za­kwe­nze­kaq, lo­ku­ma pha­mbi kwe­Ndo­da­na yo­mu­ntur.

37 Nja­lo wa­ye­fu­ndi­sas ethe­mpe­li­ni emi­nit; ko­dwa ebu­su­ku wa­ye­phu­ma aye­hla­lau enta­be­ni ethi­wa nge­ye­Mi­hlwa­thiv.

38 Le­ku­se­ni ka­khu­lu aba­ntu bo­nke ba­be­si­za ku­yew ethe­mpe­li­ni uku­mu­zwax.

Uku­mni­ke­la ku­ka­Ju­da­si

22Kwa­se­ku­so­nde­la umkho­si we­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo, othi­wa li­pha­si­kaa.

2 Aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­bha­li ba­se­be­di­nga uku­thi ba­nga­mbu­la­la nja­ni; ngo­ba ba­be­se­sa­ba aba­ntu.

3 USa­tha­neb wa­se­nge­na ku­Ju­da­si othi­wa nguI­ska­ri­yo­thic, owa­ye­ngo­we­na­ni la­ba­li­tshu­mi la­mbi­li.

4 Wa­se­su­ka wa­ya­khu­lu­ma la­ba­pri­sti aba­khu­lu le­zi­ndu­na ngo­ku­thi anga­mni­ke­la nja­ni ku­bod.

5 Ba­se­be­tho­ko­za, ba­se­be­vu­me­la­na uku­mni­ka ima­li.

6 Ye­na wa­se­vu­ma, nja­lo wa­di­nga ithu­ba eli­hle lo­ku­mni­ke­la ku­bo li­nge­kho ixu­ku1.

Uku­mi­swa kwe­si­dlo esi­ngcwe­le

7 Lwa­se­lu­fi­ka usu­ku lwe­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo, okwa­ku­me­le ku­hla­tshwe nga­lo ipha­si­kae.

8 Wa­se­thu­ma uPe­tro lo­Jo­ha­ne, esi­thi: Ha­mba­ni liye­si­lu­ngi­se­la ipha­si­ka, uku­ze si­dle.

9 Ba­se­be­si­thi ku­ye: Utha­nda uku­thi si­lu­ngi­se nga­phi?

10 Wa­se­si­thi ku­bo: Kha­nge­la­ni, ku­za­ku­thi se­li­nge­ni­le emzi­ni, umu­ntu uza­hla­nga­na la­ni ethwe­le imbi­za ya­ma­nzi; li­mla­nde­le endli­ni aza­nge­na ku­yo.

11 Be­se­li­si­thi ku­mni­ni­ndlu: Uthi uMfu­ndi­si ku­we: Inga­phi indlu ye­zi­ha­mbi, la­pho engi­nga­dle­la kho­na ipha­si­ka la­ba­fu­ndi ba­mi?

12 Ye­na-ke uza­li­tshe­ngi­sa indlu enku­lu ephe­zu­lu eye­ndle­lwe­yo; li­lu­ngi­se kho­na.

13 Ba­ha­mba-ke ba­fi­ca nje­ngo­ku­tsho kwa­khe ku­bo; ba­se­be­lu­ngi­sa ipha­si­kaf.

14 Kwa­thi se­li­fi­ki­le iho­la, wa­hla­la pha­nsig, la­ba­pho­sto­li aba­li­tshu­mi la­mbi­li be­la­yeh.

15 Wa­se­si­thi ku­bo: Ngo­ku­nxwa­ne­la ngi­nxwa­ne­le uku­dla la­ni le­li­pha­si­ka ngi­nga­ka­hlu­phe­ki;

16 ngo­ba ngi­thi ki­ni: Ka­ngi­so­ze ngi­dle fu­thi ku­lo, li­ze li­gcwa­li­se­kei embu­swe­ni ka­Nku­lu­nku­luj.

17 Wa­se­tha­tha inke­zo, ese­bo­ngi­le wa­thik: Tha­tha­ni lo­khu, be­se­li­sa­be­la­na;

18 ngo­ba ngi­thi ki­ni: Ka­ngi­so­ze ngi­na­the okwe­si­the­lo se­vi­ni, ku­ze ku­fi­ke umbu­so ka­Nku­lu­nku­lul.

19 Wa­se­tha­tha isi­nkwam, ese­bo­ngi­len wasi­hle­phu­na, wa­ba­ni­ka, esi­thi: Lo­khu ku­ngu­mzi­mba wa­mi, owa­ni­ke­le­lwa li­na; lo­khu kwe­nze­ni uku­ngi­khu­mbu­lao.

20 Ngo­ku­nja­lo le­nke­zo emva ko­ku­dla, esi­thi: Inke­zo le iyi­si­vu­me­lwa­no esi­tsha ega­zi­ni la­mi, eli­chi­the­lwa li­na.

21 Ko­dwa kha­nge­la­ni, isa­ndla so­ngi­ni­ke­la­yo si­la­mi eta­fu­le­nip.

22 Ngo­ba isi­bi­li iNdo­da­na yo­mu­ntu iha­mbaq nje­ngo­ku­mi­si­we­yor; ko­dwa ma­ye ku­lo­wo­mu­ntu eni­ke­lwa ngu­ye!

23 Bo­na ba­se­be­qa­la uku­bu­za­na uku­thi ka­mbe ngu­ba­ni ku­bo oza­kwe­nza lo­khos.

Ubu­khu­lu obu­qo­tho

24 Kwa­ve­la lo­ku­phi­ki­sa­na pha­ka­thi kwa­bot oko­ku­thi ngu­wu­phi ku­bo onga­thi­wa ngo­mkhu­luu.

25 Wa­se­si­thi ku­bov: Ama­kho­si abe­zi­zwe azi­bu­sa ngo­bu­lu­khu­ni, le­zi­pha­tha­ma­ndla za­zo zi­thi­wa nga­ba­si­zi.

26 Ko­dwa li­na ka­ku­nga­bi nja­lo; ko­dwa omkhu­lu pha­ka­thi kwe­nuw ka­be nje­ngo­mnci­nya­nex, lo­ngu­mkho­khe­li nje­ngo­se­be­nza­yo.

27 Ngo­ba ngu­wu­phi omkhu­luy, lo­wo ohle­zi­yo eku­dle­ni ku­mbe lo­wo ose­be­nza­yoz? Ka­yi­si­lo­wo yi­ni ohle­zi eku­dle­ni? Ko­dwa mi­na ngi­pha­ka­thi kwe­nu nje­nga­ye ose­be­nza­yoa.

28 Li­na-ke li­yi­bo aba­be­hle­zi la­mi ezi­li­ngwe­ni za­mib;

29 nja­lo mi­na ngi­li­mi­se­lec umbu­so, nje­ngo­ba uBa­ba engi­mi­se­led,

30 uku­thi li­dle li­na­the eta­fu­le­ni la­mi embu­swe­ni wa­mie, li­hla­le ezi­hla­lwe­ni zo­bu­kho­si, li­se­hlu­le­la izi­zwe ezi­li­tshu­mi la­mbi­li za­koI­sra­ye­lif.

Uku­xwa­yi­swa ku­ka­Pe­tro

31 INko­si ya­si­si­thi: Si­mo­ni, Si­mo­ni, kha­nge­la, uSa­tha­ne uli­fu­ni­si­si­leg, uku­ze ali­hlu­ngu­le nje­nga­ma­be­leh;

32 ko­dwa mi­na ngi­ku­khu­le­ke­lei, uku­ze ukho­lo lwa­kho lu­nga­phe­li; we­na-ke nxa usu­phe­ndu­ki­lej uqi­ni­se aba­za­lwa­ne ba­khok.

33 Ko­dwa wa­thi ku­ye: Nko­si, le­nto­lo­ngwe­nil le­ku­fe­ni ngi­lu­nge­le uku­ya kho­na la­wem.

34 Ko­dwa ye­na wa­thi: Ngi­ya­ku­tshe­la, Pe­tro, iqhu­de ka­li­yi­ku­kha­la la­mu­hla, unga­ka­phi­ki ka­tha­thu uku­thi uya­nga­zin.

35 Wa­se­si­thi ku­bo: Mhla ngi­li­thu­mao li­nge­la­mxha­ka le­si­khwa­map la­ma­nya­the­laq, la­swe­la yi­ni ulu­tho? Ba­se­be­si­thi: Ka­ku­la­lu­tho.

36 Wa­se­si­thi ku­bo: Ko­dwa kha­the­si lo­wo olo­mxha­ka kawu­tha­the, ngo­ku­nja­lo le­si­khwa­mar; la­lo­wo onge­la­kho, athe­ngi­se ise­mba­tho sa­khe, athe­nge inke­mba.

37 Ngo­ba ngi­thi ki­ni, ku­sa­me­le ku­gcwa­li­se­ke ki­mi lo­khu oku­lo­tshi­we­yo, uku­thi: Wa­ba­lwa ka­nye le­zo­nis; ngo­ba la­le­zi­zi­nto ezi­qo­nda­ne la­mi zi­le­si­phe­thot.

38 Ba­se­be­si­thi: Nko­si, kha­nge­la, na­nzi inke­mba ezi­mbi­li. Wa­se­si­thi ku­bo: Kwa­ne­le.

EGe­tse­ma­ne

39 Wa­se­phu­mau wa­ya enta­be­ni ye­Mi­hlwa­thiv nje­ngo­kwe­jwa­ye­law; la­ba­fu­ndi ba­khe ba­mla­nde­la.

40 Ese­fi­ki­le ku­le­yo­nda­wo, wa­thi ku­box: Khu­le­ka­ni uku­thi li­nga­nge­ni eku­li­ngwe­niy.

41 Ye­na wa­se­mo­nyu­ka ku­bo oku­nga­ba li­ba­nga lo­ku­pho­sa ili­tshe, wa­gu­qa pha­nsi nga­ma­do­lo wa­khu­le­kaz,

42 esi­thi: Ba­ba, uba utha­nda, su­sa li­nke­zo ki­mi; ko­dwa-ke ku­nge­nzi­wa inta­ndo ya­mi, ko­dwa eya­kho.

43 Kwa­bo­na­ka­la ku­ye ingi­lo­si eve­la ezu­lwi­ni imqi­ni­saa.

44 Ese­se­si­zi­ni olu­nzi­ma, wa­khu­le­ka ka­khu­lub. Nja­lo izi­thu­ku­thu­ku za­khe za­ba nje­nga­ma­tho­nsi ega­zi za­we­la emhla­ba­thi­ni.

45 Ese­su­ku­mi­le emkhu­le­kwe­ni, we­za ku­ba­fu­ndi ba­khe, wa­ba­fi­ca be­le­le nge­nxa yo­ku­da­bu­ka,

46 wa­se­si­thi ku­bo: Li­la­le­le­ni? Vu­ka­ni li­khu­le­ke, uku­ze li­nga­nge­ni eku­li­ngwe­nic.

Uku­bo­tshwa ku­ka­Je­su

47 Kwa­thi esa­khu­lu­mad, kha­nge­la, ixu­ku, la­lo­wo oku­thi­wa ngu­Ju­da­si, omu­nye wa­ba­li­tshu­mi la­mbi­li, eha­mba pha­mbi kwa­bo, wa­se­so­nde­la ku­Je­su uku­ma­nga.

48 Ko­dwa uJe­su wa­thi ku­ye: Ju­da­si, uya­yi­ni­ke­la yi­ni iNdo­da­na yo­mu­ntu ngo­ku­ya­nga?

49 Kwa­thi la­bo aba­be­nga­ku­ye se­be­bo­na oku­za­kwe­nze­ka ba­thi ku­ye: Nko­si, si­ga­dle yi­ni nge­nke­mbae?

50 Omu­nye wa­bo wa­se­ga­dla ince­ku yo­mpri­sti omkhu­lu, wa­qu­ma indle­be ya­yo yo­ku­ne­ne.

51 Ko­dwa uJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi: Ye­ke­la­ni ku­ze ku­be yi­lo­khu. Wa­se­thi­nta indle­be ya­yo, wa­yi­si­li­saf.

52 UJe­su wa­se­si­thi ku­ba­pri­sti aba­khu­lu le­zi­ndu­na ze­the­mpe­li la­ba­da­la aba­be­ze ku­yeg: Li­phu­me nje­ngo­ku­ya­me­la­na lo­mpha­ngi yi­ni li­le­zi­nke­mba le­zi­ndu­ku?

53 Nxa be­ngi­la­ni insu­ku nge­nsu­ku ethe­mpe­li­ni, ka­le­lu­la­nga iza­ndla uku­me­la­na la­mi; ko­dwa le­li li­ho­la le­nuh, la­ma­ndla obu­mnya­mai.

UPe­tro ula­ndu­la uJe­su

54 Se­be­mba­mbi­le bamqhu­ba, ba­mu­sa endli­ni yo­mpri­sti omkhu­luj. UPe­tro wa­se­la­nde­la ekha­tsha­nak.

55 Se­be­ba­si­le umli­lol pha­ka­thi kwe­gu­mam, se­be­hle­zi pha­nsi nda­wo­nye, uPe­tro wa­hla­la pha­ka­thi kwa­bo.

56 Ko­dwa ince­ku­ka­zi ethi­le imbo­na ehle­zi emli­lwe­ni, ya­mjo­lo­ze­lan, ya­thi: Lu­mu­ntu la­ye ube la­ye.

57 Ko­dwa wa­mphi­ka, wa­thi: Ma­ma, ka­ngi­ma­zi.

58 Emva kwe­si­kha­tsha­na omu­nyeo wa­se­mbo­na wa­thip: La­we ungo­mu­nye wa­bo. Ko­dwa uPe­tro wa­thi: Ndo­da, ka­ngi­suye.

59 Se­ku­nga­ba kwe­dlu­le iho­la eli­lo­dwa, omu­nye wa­qi­ni­sa, esi­thi: Isi­bi­li la­ye ube la­ye; ngo­ba fu­thi ungu­mGa­li­li.

60 Ko­dwa uPe­tro wa­thi: Ndo­da, ka­nga­zi uku­thi uthi­ni. Nja­lo kho­no­kho esa­khu­lu­ma la­kha­la iqhu­de.

61 INko­si ya­si­phe­ndu­ka ya­mkha­nge­la uPe­troq. UPe­tro wa­se­li­khu­mbu­la ili­zwi le­Nko­si, uku­thi ya­khu­lu­ma nja­ni ku­ye isi­thi: Iqhu­de li­nga­ka­kha­li, uza­ngi­phi­ka ka­tha­thur.

62 UPe­tro wa­se­phu­ma pha­ndle wa­kha­la ngo­ku­ba­ba­yo.

UJe­su upha­thwa ku­bi

63 La­ma­do­da aye­mba­mbi­le uJe­sus amklo­lo­de­la, amtsha­yat.

64 Ame­mbe­sa, amtsha­ya ubu­so, ase­mbu­za, esi­thi: Pro­fe­tha! Ngu­ba­ni oku­tsha­yi­le­yo?

65 Akhu­lu­ma le­zi­nye izi­nto ezi­ne­ngi ku­ye ehla­mba­zau.

UJe­su upha­mbi kwa­ba­pri­sti aba­khu­lu

66 Kwa­thi se­ku­si­lev, aba­da­la ba­ba­ntu ba­bu­tha­na, la­ba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­bha­liw, ba­se­be­mu­sa empha­ka­thi­ni wa­box, ba­thi:

67 Uba ungu­Kri­stu, si­tshe­le. Wa­se­si­thi ku­bo: Uba ngi­li­tshe­la, ka­li­so­ze li­kho­lwe;

68 nja­lo uba la­mi ngi­li­bu­za, ka­li­so­ze li­ngi­phe­ndu­le, lo­ba lingi­khu­lu­ley.

69 Ku­su­ke­la kha­the­si iNdo­da­na yo­mu­ntu iza­hla­la nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­ma­ndla ka­Nku­lu­nku­luz.

70 Ba­se­be­si­thi bo­nke: Ka­nti uyi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lua? Wa­se­si­thi ku­bo: Ku­tsho li­na uku­thi ngi­yi­yob.

71 Ba­se­be­si­thi: Pho si­sa­fu­ne­la­ni ubu­fa­ka­zi? Ngo­ba se­si­zi­zwe­le uqo­bo lwe­thu emlo­nye­ni wa­khe.

UJe­su upha­mbi ku­ka­Pi­la­tu

23Kwa­se­ku­su­ku­ma ixu­ku la­bo lo­nke, la­mu­sa ku­Pi­la­tua.

2 Ba­qa­la uku­mma­nga­le­la, be­si­thi: Si­mfi­ci­le lo edu­hi­sa isi­zweb, esa­le­la uku­the­la cku­Ke­sa­rid, esi­thi ngu­ye ongu­Kri­stu iNko­sie.

3 UPi­la­tu wa­se­mbu­zaf, wa­thi: We­na uyi­Nko­si ya­ma­Ju­da yi­nig? Wa­se­mphe­ndu­la wa­thi: Uya­tsho we­na.

4 Wa­se­si­thi uPi­la­tu ku­ba­pri­sti aba­khu­lu le­ma­xu­kwi­ni: Ka­ngi­tho­li ca­la ku­lu­mu­ntuh.

5 Ko­dwa ba­qi­ni­sa, be­si­thi: Udu­nga aba­ntu, efu­ndi­sa ku­yo yo­nke iJu­di­yai, eqa­laj eGa­li­li ku­ze ku­fi­ke la­phak.

UJe­su upha­mbi ku­ka­He­ro­di

6 La­pho uPi­la­tu esi­zwa ku­thi­wa iGa­li­li wa­bu­za uku­thi lu­mu­ntu ungu­mGa­li­li yi­ni.

7 Kwa­thi ese­zwi­le uku­thi ungo­wo­mbu­so ka­He­ro­dil, wa­mthu­me­la ku­He­ro­di, owa­ye­kho­na la­ye eJe­ru­sa­le­ma nga­le­zo­nsu­kum.

8 Kwa­thi uHe­ro­di embo­na uJe­su wa­tho­ko­za ka­khu­lu; ngo­ba wa­ye­ka­de etha­nda uku­mbo­nan, ngo­ba wa­ye­zwi­le oku­ne­ngi nga­ye; wa­ye­the­mba uku­thi uza­bo­na isi­bo­na­ka­li­so esi­thi­le si­se­nzi­wa ngu­yeo.

9 Wa­mbu­za nga­ma­zwi ama­ne­ngi; ko­dwa ye­na ka­mphe­ndu­la­nga lu­tho.

10 Aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­bha­li ba­be­mi, be­mma­nga­le­la nga­ma­ndlap.

11 UHe­ro­di la­ma­bu­tho akheq ba­mya­ngi­sar, bamklo­lo­de­las, ba­se­be­mgqo­ki­sat ise­mba­tho esi­kha­zi­mu­la­you, ba­mbu­yi­se­la ku­Pi­la­tuv.

12 Nga­lo­lo­su­ku uHe­ro­di ka­nye lo­Pi­la­tu ba­ba nga­ba­nga­ne omu­nye ko­mu­nyew; ngo­ba nga­pha­mbi kwa­lo­khu ba­be­lo­bu­tha pha­ka­thi kwa­bo.

Uku­la­hlwa ku­ka­Je­su lo­ku­khu­lu­lwa ku­ka­Ba­ra­ba­si

13 UPi­la­tu wa­se­bi­ze­la nda­wo­nye aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­bu­si la­ba­ntu,

14 wa­thi ku­bo: Li­mle­thi­le ki­mi lu­mu­ntux, ngo­ku­nga­thi ungo­du­hi­sa aba­ntuy; nja­lo kha­nge­la­ni, mi­na ngi­mhlo­li­le pha­mbi kwe­nuz, ko­dwa ka­ngi­tho­la­nga ca­la ku­lu­mu­ntu nga­le­zo­zi­nto eli­mma­nga­le­la nga­zoa;

15 ha­tshi ngi­tsho lo­He­ro­di; ngo­ba ngi­li­thu­me­ze ku­ye, nja­lo kha­nge­la­ni, ka­ku­la­lu­tho olu­fa­ne­le uku­fa olwe­nzi­we ngu­yeb.

16 Nga­kho ngi­za­mtsha­ya ngimkhu­lu­lec.

17 Kwa­ku­fa­ne­le uku­thi aba­khu­lu­le­le abe mu­nye ngo­mkho­sid.

18 Ba­me­me­za bo­nke ka­nye­ka­nye be­si­thi: Msu­se lo, usi­khu­lu­le­le uBa­ra­ba­sie

19 (o­wa­ye­pho­se­lwe ento­lo­ngwe­ni nge­nxa yo­mvu­ke­la othi­le owe­nze­ka pha­ka­thi ko­mu­zi la­nge­nxa yo­ku­bu­la­laf).

20 Nga­kho uPi­la­tu wa­bu­ya wa­khu­lu­ma la­bo, efu­na uku­mkhu­lu­la uJe­su.

21 Ko­dwa ba­me­me­za, be­si­thi: Be­the­la, mbe­the­le!

22 Wa­se­si­thi ku­bo ngo­kwe­si­tha­thu: Ngo­ba lo enze bu­bi ba­nig? Ka­ngi­tho­la­nga ku­ye ica­la afa­ne­le uku­fa nga­lo; nga­kho ngi­zamtsha­ya ngi­mkhu­lu­leh.

23 Ko­dwa ba­qi­ni­sa nga­ma­zwi ama­khu­lu, be­fu­na uku­thi abe­the­lwe; la­ma­zwi abo la­wa­ba­pri­sti aba­khu­lu aphu­me­le­la.

24 UPi­la­tu wa­se­qu­ma uku­thi kwe­nzi­we isi­ce­lo sa­bo.

25 Wa­se­ba­khu­lu­le­la lo­wo aba­be­mce­li­le owa­ye­pho­se­lwe ento­lo­ngwe­ni nge­nxa yo­mvu­ke­la lo­ku­bu­la­lai; ko­dwa uJe­su wa­mni­ke­la enta­ndwe­ni ya­boj.

UJe­su esi­pha­mba­nwe­ni

26 Kwa­thi se­be­mqhu­ba, ba­ba­mba uSi­mo­ni othi­le umKu­re­ne owa­ye­ve­la ema­pha­ndle­ni, ba­me­the­sa isi­pha­mba­no, uku­thi asi­thwa­le nge­mva ku­ka­Je­suk.

27 La­se­li­mla­nde­la ixu­ku eli­khu­lu la­ba­ntu, la­be­si­fa­za­na la­bo aba­be­kha­la be­mli­le­lal.

28 Ko­dwa uJe­su ephe­ndu­ke­la ku­bo wa­thi: Ma­do­da­ka­zi eJe­ru­sa­le­ma, li­nga­ngi­kha­le­li mi­na, ko­dwa zi­kha­le­le­ni li­na la­ba­ntwa­na be­num,

29 ngo­ba kha­nge­la­ni, zi­ye­za insu­ku aba­za­ku­tsho nga­zo uku­thi: Zi­bu­si­si­we inyu­mba, le­zi­za­lo ezi­nga­za­la­nga, la­ma­be­le anga­mu­nyi­sa­ngan.

30 Kho­na be­za­qa­li­sa uku­thi ezi­nta­be­ni: We­la­ni phe­zu kwe­thu; le­ma­qa­qe­ni: Si­si­be­ke­le­nio.

31 Ngo­ba uba be­se­nza le­zi­zi­nto esi­hla­hle­ni esi­ma­nzip, ku­za­kwe­nza­ka­la­ni kwe­so­mi­le­yoq?

32 Kwa­qhu­tshwa la­ba­nye abe­nzi bo­bu­bi aba­bi­lir, uku­thi ba­bu­la­we ka­nye la­yes.

33 Se­be­fi­ki­le enda­we­ni ethi­wa lu­Kha­kha­yi, ba­mbe­the­la kho­nat, la­be­nzi bo­bu­bi, omu­nye nga­kwe­so­ku­ne­ne, lo­mu­nye nga­kwe­so­kho­hlou.

34 UJe­su wa­se­si­thi: Ba­bav, ba­the­the­le­lew; ngo­ba ka­ba­kwa­zi aba­kwe­nza­yox. Nja­lo ba­be­la­na ize­mba­tho za­khe, be­nza inka­tho yo­ku­pho­say.

35 La­ba­ntu be­ma ba­bu­ke­laz. La­ba­bu­si ka­nye la­boa bamklo­lo­de­la, be­si­thi: Wa­si­ndi­sa aba­nye, ka­zi­si­ndi­se ye­na, uba ye­na engu­Kri­stub, okhe­thi­we­yo ka­Nku­lu­nku­luc.

36 La­be­bu­tho ba­mklo­lo­de­lad, be­za ku­ye ba­mni­ka ivi­ni­gae,

37 be­si­thi: Uba we­na uyi­Nko­si ya­ma­Ju­da, zi­si­ndi­se we­naf.

38 Kwa­ku­kho­na lo­mbha­lo nga­phe­zu kwa­kheg ku­lo­tshi­we nga­ma­ba­la esi­Gri­ki la­nge­si­Ro­mah la­nge­si­He­bhe­ruij othi: LO UYI­NKO­SI YA­MA­JU­DAk.

39 Lo­mu­nye wa­be­nzi bo­bu­bi aba­be­le­ngi­si­wel wa­mthu­kam, esi­thi: Uba we­na ungu­Kri­stu, zi­si­ndi­se we­na la­thin.

40 Ko­dwa omu­nye wa­phe­ndu­la emkhu­za, esi­thi: We­na ka­wu­me­sa­bi yi­ni uNku­lu­nku­lu, lo­khu la­we uku­lo­khu­ku­la­hlwa?

41 Thi­na ka­mbe ku­si­lu­nge­le, ngo­ba se­mu­ke­la oku­li­nge­ne ukwe­nza kwe­thu; ko­dwa lo ke­nza­nga lu­tho olu­nga­fa­ne­la­ngao.

42 Wa­se­si­thi ku­Je­su: Ungi­khu­mbu­le, Nko­si, la­pha ufi­ka embu­swe­ni wa­khop.

43 UJe­su wa­se­si­thi ku­ye: Ngi­qi­ni­si­le ngi­thi ku­we: La­mu­hla uza­ku­ba la­mi ePa­ra­di­seq.

Uku­fa ku­ka­Je­su

44 Kwa­ku­nga­ba li­ho­la le­si­thu­pha*, kwa­ba kho­na ubu­mnya­ma phe­zu ko­mhla­ba wo­nke kwa­ze kwa­ba li­ho­la le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye*,

45 fu­thi ila­nga la­li­fi­pha­zi­wer, le­ve­yi­li le­the­mpe­li la­da­tshu­lwa pha­ka­this.

46 UJe­su wa­se­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu esi­thit: Ba­bau, eza­ndle­ni za­khov ngi­be­ka umo­ya wa­miw; ese­tshi­lo lo­khu wa­phe­fu­mu­la oko­ku­ci­nax.

47 Kwa­thi indu­na ye­khu­lu isi­bo­ni­le okwe­nze­ki­le­yoy, ya­mdu­mi­sa uNku­lu­nku­luz, isi­thi: Isi­bi­li lu­mu­ntu ube­lu­ngi­le.

48 La­ma­xu­ku wo­nke aye­bu­the­ne uku­bu­ke­la lo­kho, se­be­bo­ni­le izi­nto eze­nze­ki­le­yo, ba­bu­ye­la be­zi­tsha­ya izi­fu­baa.

49 Bo­nke aba­za­na la­yeb, la­be­si­fa­za­na aba­be­mla­nde­la be­ve­la eGa­li­lic, be­ma kha­tsha­na, be­bo­na le­zi­zi­nto.

Uku­ngcwa­tshwa ku­ka­Je­su

50 Nja­lo kha­nge­la, indo­da ethi­wa ngu­Jo­se­fad, ilu­nga lo­mpha­ka­thie, indo­da elu­ngi­le­yo eqo­thof;

51 ye­na wa­ye­nga­vu­me­la­na­nga le­ce­bo le­se­nzo sa­bo; wa­ye­ve­la eA­ri­ma­thi­ya umu­zi wa­ma­Ju­da, la­ye ngo­kwa­kheg wa­ye­li­nde­le umbu­so ka­Nku­lu­nku­luh;

52 lo­wo wa­su­ka wa­ya ku­Pi­la­tu wa­ce­la isi­du­mbu si­ka­Je­su.

53 Wa­se­se­thu­la wa­si­go­qe­la nge­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo, wa­si­be­ka engcwa­be­ni ela­li­gu­jwe edwa­le­ni, la­pho okwa­ku­nga­za­nga ku­be­kwe kho­na umu­ntui.

54 Kwa­ku­lu­su­ku lwa­ma­lu­ngi­se­le­lo, le­sa­ba­thaj la­se­li­so­nde­lak.

55 La­be­si­fa­za­na, aba­be­ze la­ye be­ve­la eGa­li­lil, ba­la­nde­la, ba­li­bo­na ingcwa­ba, lo­ku­thi isi­du­mbu si­be­kwe nja­nim.

56 Ba­se­be­bu­ye­la emu­va ba­lu­ngi­sa ama­kha la­ma­gco­bon. Nge­sa­ba­tha ba­se­be­phu­mu­la nje­ngo­ko­mla­yoo.

Uku­vu­ka ku­ka­Je­su

24Ko­dwa ngosu­ku lo­ku­qa­la lwe­vi­kia, ema­da­bu­ka­ku­sa, ba­ya engcwa­be­nib, be­phe­the ama­kha aba­be­wa­lu­ngi­si­le, la­ba­nye aba­be­la­boc.

2 Ba­fi­ca ili­tshe li­gi­qi­we la­su­swa engcwa­be­nid.

3 Ku­the be­nge­na ka­ba­si­tho­la­nga isi­du­mbu se­Nko­si uJe­su.

4 Kwa­se­ku­si­thi be­di­de­ki­le ka­khu­lu nga­lo­khue, fu­thi kha­nge­la, ama­do­daf ama­bi­lig ema la­boh embe­the ize­mba­tho ezi­cwa­zi­mu­la­yoi;

5 nja­lo be­se­sa­ba, ba­kho­tha­mi­sa ubu­so emhla­ba­thi­ni, athi ku­bo: Li­di­nge­la­ni ophi­la­yo kwa­ba­fi­le­yo?

6 Ka­kho la­pha, ko­dwa uvu­ki­le; khu­mbu­la­ni uku­thi wa­khu­lu­ma nja­ni ki­ni, ese­se­Ga­li­lij,

7 esi­thi: INdo­da­na yo­mu­ntu ime­le uku­ni­ke­lwa eza­ndle­ni za­ba­ntu aba­yi­zo­ni, ibe­the­lwek, ibu­ye ivu­ke ngo­su­ku lwe­si­tha­thul.

8 Ba­se­be­wa­khu­mbu­la ama­zwi akhem.

9 Se­be­bu­yi­le be­ve­la engcwa­be­nin, ba­bi­ka ko­nke lo­khu kwa­ba­li­tshu­mi la­nye la­ku­bo bo­nke aba­nye.

10 Kwa­ku­ngu­Ma­ri­ya Ma­ga­da­le­nao lo­Jo­wa­nap lo­Ma­ri­ya uni­na ka­Ja­ko­beq, la­ba­nye aba­be­ka­nye la­bor, aba­tshe­la aba­pho­sto­li le­zi­zi­ntos.

11 Ko­dwa ama­zwi abo akha­nya ki­bo nje­ngo­ku­khu­lu­ma oku­yi­ze, fu­thi ka­ba­ze ba­wa­kho­lwat.

12 Ko­dwa uPe­tro wa­su­ku­ma wa­gi­ji­me­la engcwa­be­niu, wa­kho­tha­ma wa­lu­ngu­zav wa­bo­na ama­le­mbu aco­le­ki­le­yo ebe­ki­we ewo­dwa; wa­su­ka, ema­nge­le nga­pha­ka­thi kwa­khe ngo­kwe­nze­ki­le­yow.

Aba­fu­ndi aba­ya eE­ma­wu­si

13 Fu­thi kha­nge­la, nga­lo­na lo­lo­su­ku aba­bi­li ba­bo ba­be­ha­mba be­si­ya emza­ne­ni, obi­zo la­wo yiE­ma­wu­six, onga­ma­sta­di­yu* anga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha ku­su­ke­la eJe­ru­sa­le­may.

14 Nja­lo bo­na ba­be­khu­lu­mi­sa­na nga­zo zo­nke le­zi­zi­nto eze­nze­ki­le­yo.

15 Kwa­se­ku­si­thi be­khu­lu­mi­sa­na be­bu­za­na, uJe­su uqo­bo wa­so­nde­la wa­ha­mba ka­nye la­boz,

16 ko­dwa ame­hlo abo aye­ba­nji­we uku­ze ba­nga­ma­zia.

17 Wa­se­si­thi ku­bo: Nga­ma­zwi ba­ni la eli­khu­lu­mi­sa­na nga­wo li­ha­mba, li­da­ni­leb?

18 Omu­nye, obi­zo la­khe li­ngu­Kle­yo­phac, wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: We­na ngu­we we­dwa isi­ha­mbi eJe­ru­sa­le­ma, nja­lo esi­nga­zi­yo yi­ni izi­nto eze­nze­ki­le­yo pha­ka­thi kwa­yo ku­le­zi­nsu­ku?

19 Wa­se­si­thi ku­bo: Yi­zi­nto ba­ni? Ba­se­be­si­thi ku­ye: Ezi­ma­ye­la­na lo­Je­su we­Na­za­re­tha, obe­yi­ndo­da umpro­fe­thid ola­ma­ndla nge­se­nzo la­nge­li­zwi pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu la­ba­ntu bo­nkee;

20 lo­ku­thi aba­pri­sti aba­khu­luf la­ba­bu­si be­thu ba­mni­ke­la nja­ni eku­la­hlwe­ni ko­ku­fa, ba­mbe­the­lag.

21 Ko­dwa thi­na be­si­the­mba uku­thi ngu­ye obe­za­khu­lu­la uI­sra­ye­lih. Ko­dwa-ke phe­zu kwa­kho ko­nke lo­khu la­mu­hla lu­su­ku lwe­si­tha­thu se­lo­khu le­zi­zi­nto ze­nza­ke­le.

22 Ko­dwa nja­lo abe­si­fa­za­na aba­thi­le aba­nga­ki­thi ba­si­ma­nga­li­si­lei, aba­be­se­ngcwa­be­ni eku­se­ni ka­khu­luj;

23 ku­the be­nga­si­tho­li isi­du­mbu sa­khek, ba­bu­ya be­si­thi ba­bo­ne lo­mbo­no we­zi­ngi­lo­sil, ezi­the uya­phi­lam.

24 La­ba­thi­le abe­be­la­thi ba­ya engcwa­be­ni, ba­fi­ca ku­nja­lo nje­ngo­ku­tsho kwa­be­si­fa­za­na la­bo; ko­dwa ye­na ka­ba­mbo­na­ngan.

25 Ye­na wa­se­si­thi ku­bo: O li­na eli­nge­la­ku­qe­di­si­sa eli­le­nhli­zi­yo ezi­vi­la­phe­la uku­kho­lwa ko­nke lo­kho aba­pro­fe­thi aba­li­tshe­la kho­na!

26 UKri­stu ube­nga­me­le yi­ni uku­thi ahlu­phe­ke nga­le­zi­zi­nto, abe­se­nge­na ebu­kho­si­ni ba­kheo?

27 Ese­su­se­lap ku­Mo­zi­siq la­ku­bo bo­nke aba­pro­fe­thir, wa­ba­cha­si­se­la emi­bha­lwe­ni yo­nke izi­nto ezi­qo­nde­ne la­yes.

28 Ba­se­be­so­nde­la emza­ne­ni aba­be­si­ya ku­wo; ye­na wa­se­se­nza anga­thi uye­dlu­lat.

29 Ko­dwa ba­mci­nde­ze­la, be­si­thi: Hla­la la­thi, ngo­ba se­ku­za­ku­hlwau, le­la­nga se­li­tsho­ni­lev. Wa­nge­na-ke uku­ze ahla­le la­bo.

30 Kwa­se­ku­si­thi ehle­zi eku­dle­ni la­bo, wa­tha­tha isi­nkwa wasi­bu­si­sa, wasi­hle­phu­na wa­ba­ni­kaw.

31 Ame­hlo abo ase­vu­le­kax, ba­se­be­ma­zi; wa­se­nya­ma­la­la esu­ka eme­hlwe­ni aboy.

32 Ba­se­be­khu­lu­mi­sa­na be­si­thi: Ka­mbe inhli­zi­yo ze­thu be­zi­nga­vu­thi yi­ni pha­ka­thi kwe­thuz, la­pho ekhu­lu­ma la­thi endle­le­ni, la­la­pho esi­vu­le­la imi­bha­loa?

33 Ba­se­be­su­ku­ma nga­le­lo­ho­la, ba­bu­ye­la eJe­ru­sa­le­ma, ba­fi­ca aba­li­tshu­mi la­nye be­bu­the­ne nda­wo­nyeb la­la­bo aba­be­la­boc,

34 be­si­thi: Isi­bi­li iNko­si ivu­ki­le, ibo­nwe ngu­Si­mo­nid.

35 Ba­se­be­la­ndi­sa okwenze­ki­le­yo endle­le­ni, lo­ku­thi ya­zi­wa nja­ni yi­bo eku­hle­phu­ne­ni isi­nkwae.

Uku­zi­bo­na­ka­li­sa ku­ka­Je­su ku­ba­fu­ndi ba­khe

36 Be­sa­khu­lu­ma le­zi­zi­ntofg, uJe­su uqo­bo we­ma pha­ka­thi kwa­bo, wa­thi ku­bo: Uku­thu­la ka­ku­be ki­nihi.

37 Ko­dwa ba­tsha­ywa lu­va­lo be­sa­baj be­ca­ba­nga uku­thi ba­bo­na umo­yak.

38 Wa­se­si­thi ku­bo: Li­kha­tha­ze­ke­la­ni, nja­lo ku­vu­ke­la­ni imi­ca­ba­ngo enhli­zi­ywe­ni ze­nul?

39 Kha­nge­la­ni iza­ndla za­mi le­nya­wo za­mi, uku­thi yi­mi uqo­bo; ngi­ba­mba­ni li­bo­nem, ngo­ba umo­ya ka­wu­la­nya­ma la­ma­tha­mbo, nje­ngo­ba li­ngi­bo­na ngi­la­khon.

40 Ese­ku­tshi­lo lo­kho wa­ba­tshe­ngi­sa iza­ndla le­nya­wo za­kheo.

41 Ko­dwa be­lo­khu be­nga­kho­lwap nge­nxa ye­nto­ko­zo be­ma­nga­laq, wa­thi ku­bo: Li­la­lo ulu­tho lo­ku­dla la­pha yi­nir?

42 Ba­mni­ka iqa­tha le­nhla­nzi eyo­si­we­yo, lo­hla­nga lwe­nyo­sis.

43 Wa­seku­tha­tha waku­dla pha­mbi kwa­bot.

44 Wa­se­si­thi ku­bo: Yi­la ama­zwi, enga­wa­khu­lu­ma ki­ni ngi­se­se­la­ni oku­thiu, ku­me­le uku­thi ku­gcwa­li­se­kev ko­nke okwa­bha­lwa nga­mi emla­ywe­ni ka­Mo­zi­siw la­ba­pro­fe­thix le­zi­Hla­be­le­loy.

45 Wa­se­vu­la ingqo­ndo ya­bo, uku­ze ba­qe­di­si­se imi­bha­loz;

46 wa­se­si­thi ku­bo: Ku­lo­tshi­we ka­nje, nja­lo uKri­stu ku­me­le ahlu­phe­ke ka­njea, nja­lo avu­ke kwa­ba­fi­le­yo ngo­su­ku lwe­si­tha­thub,

47 nja­lo ku­tshu­nya­ye­lwe ebi­zwe­ni la­khe uku­phe­ndu­ka lo­the­the­le­lo lwe­zo­noc ezi­zwe­ni zo­nked, ku­qa­lwa eJe­ru­sa­le­mae.

48 Li­na-ke li­nga­ba­fa­ka­zi ba­le­zi­zi­ntof.

49 Fu­thi kha­nge­la­ni, mi­na ngi­ya­thu­me­la ki­ni isi­the­mbi­so si­ka­Ba­ba; ko­dwa li­na hla­la­ni emzi­ni we­Je­ru­sa­le­mag, li­ze le­mba­thi­sweh ama­ndla ave­la phe­zu­lui.

Ukwe­nyu­ka ku­ka­Je­su

50 Wa­se­ba­kho­khe­la ephu­ma pha­ndle ba­ze ba­fi­ka eBe­tha­ni; epha­ka­mi­sa iza­ndla za­khe wa­ba­bu­si­saj.

51 Kwa­se­ku­si­thi esa­ba­bu­si­sa, we­hlu­ka­na la­bo, we­nyu­ki­se­lwa ezu­lwi­nik.

52 Ba­se­be­mkho­nzal, ba­bu­ye­la eJe­ru­sa­le­mam be­le­nto­ko­zo enku­lun;

53 ba­qhu­be­ka be­se­the­mpe­li­nio, be­bo­nga be­du­mi­sa uNku­lu­nku­lup. Ame­ni.

IVA­NGE­LI ELA­LO­TSHWA

NGU­JO­HA­NE

Ubu­Nku­lu­nku­lu lo­bu­ntu lo­mse­be­nzi ka­Je­su Kri­stu

1Eku­qa­le­nia wa­ye­kho­na uLi­zwib, nja­lo uLi­zwi wa­ye­lo­Nku­lu­nku­luc, nja­lo uLi­zwi wa­ye­ngu­Nku­lu­nku­lud.

2 Ye­na lo wa­ye­lo­Nku­lu­nku­lu eku­qa­le­ni.

3 Zo­nke izi­nto ze­nzi­wa nga­ye, nja­lo nga­pha­ndle kwa­khe ka­ku­la­lu­tho lo­lu­lo­dwa olwe­nzi­wa­yo lo­lo olwe­nzi­we­yoe.

4 Impi­lo ya­yi­ku­yef, nja­lo impi­lo ya­yi­yi­ku­kha­nya kwa­ba­ntug,

5 lo­ku­kha­nya ku­kha­nyah emnya­me­nii, ko­dwa ubu­mnya­ma ka­bu­kwe­mu­ke­la­ngaj.

6 Kwa­ve­la umu­ntu ethu­nywe ngu­Nku­lu­nku­luk, obi­zo la­khe li­ngu­Jo­ha­nel;

7 ye­na lo we­ze­la ubu­fa­ka­zi, uku­ze afa­ka­ze ngo­ku­kha­nya, uku­ze bo­nke ba­kho­lwe nga­yem.

8 Ye­na wa­ye­nga­yi­si­kho uku­kha­nya, ko­dwa uku­ze afa­ka­ze ngo­ku­kha­nyan.

9 Kwa­ku­yi­ku­kha­nya oku­qo­thoo, oku­kha­nyi­sa wo­nke umu­ntu oza emhla­be­nip.

10 Wa­ye­kho­na emhla­be­ni, nja­lo umhla­ba we­nzi­wa nga­yeq, ko­dwa umhla­ba ka­wu­ma­za­nga.

11 We­za ko­kwa­kher, ko­dwa aba­khe ka­ba­me­mu­ke­la­ngas.

12 Ko­dwa bo­nke aba­me­mu­ke­la­yo, wa­ba­pha ama­ndla1 oku­thi ba­bet nga­ba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­lu, la­bo aba­kho­lwa ebi­zwe­ni la­khe;

13 aba­za­lwa ku­nge­yi­si­kho nge­ga­zi, la­nge­nta­ndo ye­nya­mau, la­nge­nta­ndo ye­ndo­da, ko­dwa ngu­Nku­lu­nku­luv.

14 ULi­zwiw wa­se­si­ba yi­nya­max, wa­hla­la pha­ka­thi kwe­thuy, nja­lo sa­bo­na inka­zi­mu­lo ya­khez, inka­zi­mu­lo inje­nge­yo­ze­lwe ye­dwa ka­Yi­sea, egcwe­leb umu­sa le­qi­ni­soc.

15 UJo­ha­ne wa­fa­ka­za nga­yed, wa­me­me­za wa­thi: Ngu­ye lo ebe­ngi­si­tsho nga­ye uku­thie: Lo­wo oza­yo emva kwa­mif upha­mbi kwa­mig; ngo­ba wa­ye­kho­nah ku­qa­la ku­la­mii.

16 Le­ku­gcwa­le­ni kwa­khe thi­na se­mu­ke­le so­nke, fu­thi umu­sa ngo­mu­saj;

17 ngo­ba umla­yo wa­ni­kwa ngo­Mo­zi­sik, umu­sal le­qi­ni­so kwe­za ngo­Je­su Kri­stum.

18 Ka­khon owa­ke wa­bo­na uNku­lu­nku­luo; iNdo­da­na eze­lwe yo­dwap, ese­si­fu­be­niq si­ka­Yi­ser, yi­yo emve­zi­le­yos.

Ubu­fa­ka­zi bu­ka­Jo­ha­ne

19 Nja­lo lo­bu yi­bu­fa­ka­zi bu­ka­Jo­ha­net, mhla ama­Ju­da ethu­ma aba­pri­sti la­ma­Le­vi be­ve­la eJe­ru­sa­le­ma uku­ze ba­mbu­ze uku­thi: We­na ungu­ba­niu?

20 Wa­se­vu­ma, ka­phi­ka­nga; fu­thi wa­vu­ma wa­thi: Ka­ngi­su­ye uKri­stu mi­nav.

21 Ba­mbu­za fu­thi ba­thi: Ku­yi­ni pho? We­na unguE­li­ja yi­niw? Wa­se­si­thi: Ka­ngi­su­ye. We­na ungu­lo­wo­mPro­fe­thi yi­nix? Wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Ha­tshi.

22 Ba­se­be­si­thi ku­ye: Ungu­ba­ni? Uku­ze si­ba­phe impe­ndu­lo aba­si­thu­mi­le­yo; uthi­ni nga­we?

23 Wa­thi: Mi­na ngi­yi­li­zwi lo­me­me­za­yo enka­nga­lay: Lu­ngi­sa­ni indle­la ye­Nko­si, nje­ngo­ba uI­sa­ya umpro­fe­thi wa­tshoz.

24 La­la­bo aba­be­thu­nyi­we ba­be­ve­la ku­ba­Fa­ri­sia.

25 Ba­se­be­mbu­za, ba­thi ku­ye: Ubha­bha­thi­ze­la­ni phob, uba we­na unge­yi­su­ye uKri­stu, loE­li­ja, la­lo­wo­mPro­fe­thic?

26 UJo­ha­ne wa­ba­phe­ndu­la, wa­thi: Mi­na ngi­bha­bha­thi­za nga­ma­nzid; ko­dwa pha­ka­thi kwe­nue ku­mi, li­na eli­nga­ma­zi­yof;

27 ngu­ye oza­yo emva kwa­mi, opha­mbi kwa­mig, engi­nga­fa­ne­le mi­na uku­thu­ku­lu­la umchi­lo wa­ma­nya­the­la akheh.

28 Le­zi­zi­nto ze­nze­ka eBe­tha­ba­rai nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­ni, la­pho uJo­ha­ne aye­bha­bha­thi­za kho­naj.

29 Ku­si­sa uJo­ha­ne wa­bo­na uJe­su esi­za ku­ye, wa­thi: Kha­nge­la­ni iWu­ndlu li­ka­Nku­lu­nku­luk, eli­su­sa li­thwa­le iso­no so­mhla­bal.

30 Ngu­ye lo mi­na ebe­ngili­tshe­la nga­ye uku­thi: Emva kwa­mi ku­za indo­da, eya­yi­kho­na pha­mbi kwa­mim, ngo­ba ya­yi­kho­na ku­qa­la ku­la­min.

31 La­mi be­ngi­nga­ma­zi; ko­dwa uku­ze abo­na­ka­li­swe kuI­sra­ye­lio, nga­lo­kho mi­na ngi­zi­le ngi­bha­bha­thi­za nga­ma­nzip.

32 UJo­ha­ne wa­se­fa­ka­zaq, esi­thi: Ngi­bo­ni­le uMo­ya ese­hla ezu­lwi­ni nje­nge­ju­ba, wa­hla­la phe­zu kwa­kher.

33 La­mi be­ngi­nga­ma­zi; ko­dwa owa­ngi­thu­ma­yo uku­bha­bha­thi­za nga­ma­nzi, ye­na wa­thi ki­mi: Lo­wo oza­bo­na uMo­ya ese­hle­la phe­zu kwa­khe ahla­le ku­ye, ngu­ye obha­bha­thi­za ngo­Mo­ya oNgcwe­les.

34 Mi­na ngi­bo­ni­le, nga­fa­ka­zat uku­thi lo uyi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­luu.

Aba­fu­ndi bo­ku­qa­la

35 Ku­si­sa fu­thi uJo­ha­ne wa­ye­mi, la­ba­bi­li ku­ba­fu­ndi ba­khe;

36 wa­se­kha­nge­la uJe­su eha­mba­ha­mbav, wa­thi: Kha­nge­la­ni iWu­ndlu li­ka­Nku­lu­nku­luw.

37 Aba­fu­ndi aba­bi­li ba­mu­zwa ekhu­lu­ma, ba­se­be­mla­nde­la uJe­su.

38 Kwa­thi uJe­su enye­mu­ku­la eba­bo­na be­la­nde­la, wa­thi ki­bo: Li­di­nga­nix? Ba­se­be­si­thi ku­ye: Ra­bi*, (o­ku­yi­ku­thi ngo­ku­phe­ndu­le­lwa, Mfu­ndi­si) uhla­la nga­phiy?

39 Wa­thi ki­bo: Wo­za­ni li­bo­ne. Be­za ba­bo­na la­pho aye­hla­la kho­na; ba­hla­la la­ye nga­lo­lo­su­ku; kwa­ku­nga­ba li­ho­la le­tshu­mi*.

40 UA­ndre­ya umfo­wa­bo ka­Si­mo­ni Pe­troz wa­ye­ngo­mu­nye wa­ba­bi­li aba­beku­zwe ngo­Jo­ha­ne ba­mla­nde­la.

41 Ye­na wa­tho­la ku­qa­la umfo­wa­bo uqo­bo uSi­mo­nia, wa­thi ku­ye: Si­mtho­li­le uMe­si­ya2, oku­phe­ndu­le­lwa ngo­ku­thi, uKri­stub.

42 Wa­se­mle­tha ku­Je­su. UJe­su ese­mkha­nge­le wa­thic: We­na ungu­Si­mo­ni indo­da­na ka­Jo­nad; uza­thi­wa ngu­Ke­fa­si, oku­phe­ndu­le­lwa ngo­ku­thi uPe­troe.

43 Ku­si­saf uJe­su wa­ye­fu­na uku­su­ka aye eGa­li­lig, wa­tho­la uFi­li­phu, wa­thi ku­ye: Ngi­la­nde­la.

44 UFi­li­phu-keh wa­ye­ngo­we­Bhe­thi­sa­yi­dai, emzi­ni wa­ki­bo kaA­ndre­ya lo­Pe­tro.

45 UFi­li­phu wa­tho­la uNa­tha­ni­ye­lij, wa­thi ku­ye: Si­mtho­li­le lo­wo abha­la nga­ye uMo­zi­si emla­ywe­nik la­ba­pro­fe­thil, uJe­su we­Na­za­re­tham, indo­da­na ka­Jo­se­fan.

46 UNa­tha­ni­ye­li wa­se­si­thi ku­ye: Ka­mbe ku­nga­ve­la oku­hle eNa­za­re­thao? UFi­li­phu wa­thi ku­ye: Wo­za ubo­ne.

47 UJe­su wa­bo­na uNa­tha­ni­ye­li esi­za ku­ye, wa­thi nga­ye: Kha­nge­la­ni umI­sra­ye­li uqo­bop, oku­nge­kho nko­hli­so ku­yeq.

48 UNa­tha­ni­ye­li wa­thi ku­ye: Unga­ze­la nga­phi? UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: UFi­li­phu enga­ka­ku­bi­zi, unga­pha­nsi ko­mkhi­wa, nga­ku­bo­na.

49 UNa­tha­ni­ye­li wa­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Ra­bir, we­na uyi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lus, we­na uyi­Nko­si kaI­sra­ye­lit.

50 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Uya­kho­lwa ngo­ba ngi­the ku­we, be­ngi­ku­bo­na unga­pha­nsi ko­mkhi­wau. Uza­bo­na izi­nto ezi­nku­lu ku­la­le­zi.

51 Wa­se­si­thi ku­ye: Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: Ku­su­ke­la kha­the­siv li­za­bo­na izu­lu li­vu­le­ki­lew, le­ngi­lo­si zi­ka­Nku­lu­nku­lu zi­se­nyu­ka zi­se­hlax phe­zu kwe­Ndo­da­na yo­mu­ntuy.

Isi­ma­nga­li­so so­ku­qa­la si­ka­Je­su

2Kwa­thi ngo­su­ku lwe­si­tha­thu kwa­ba kho­na umtsha­doa eKa­na ye­Ga­li­lib; lo­ni­na ka­Je­su wa­ye­kho­na la­pho;

2 nja­lo uJe­su la­ye wa­ye­nxu­si­we la­ba­fu­ndi ba­khec emtsha­dwe­nid.

3 Kwa­thi iwa­yi­ni se­li­swe­le­ka, uni­na ka­Je­su wa­thi ku­ye: Ka­ba­la­lo iwa­yi­ni.

4 UJe­su wa­thi ku­ye: Ma­mae, ngi­la­ni la­wef? Iho­la la­mi ka­li­ka­fi­kig.

5 Uni­na wa­thi ku­zi­nce­ku: Ye­nza­ni lo­ba yi­ku­phi aza­li­tshe­la kho­na.

6 Kwa­ku­kho­na la­pho imbi­za za­ma­nzi eza­ma­tshe zi­mi­swe nje­ngo­ko­ku­hla­mbu­lu­la kwa­ma­Ju­dah, inye inge­na ama­pho­co ama­bi­li ku­mbe ama­tha­thui.

7 UJe­su wa­thi ku­zo: Gcwa­li­sa­ni imbi­za za­ma­nzi nga­ma­nzi. Za­se­zi­zi­gcwa­li­sa za­thi kli­ki.

8 Wa­se­si­thi ku­zo: Kha­ni­ni kha­the­si, li­se ku­mpha­thi wo­ku­dla. Za­se­zi­ku­sa.

9 Umpha­thi wo­ku­dlaj esi­zwa ama­nzi ase­be li­wa­yi­nik, enga­zi uku­thi li­ve­la nga­phi (ko­dwa ince­ku eza­zi­wa­khi­le ama­nzi za­zi­sa­zi), umpha­thi wo­ku­dla wa­bi­za umye­ni,

10 wa­se­si­thi ku­ye: Wo­nke umu­ntu ule­tha iwa­yi­ni eli­mna­ndi ku­qa­la, ku­thi la­pho se­be­na­thi­le ka­khu­lul, abe­sele­tha eli­bi; we­na ugci­ni­le iwa­yi­ni eli­mna­ndi kwa­ze kwa­ba kha­the­si.

11 Lo­kho ku­yi­ku­qa­la kwe­zi­bo­na­ka­li­so uJe­su akwe­nza eKa­na ye­Ga­li­lim wa­bo­na­ka­li­sa inka­zi­mu­lo ya­khen; la­ba­fu­ndi ba­khe ba­kho­lwa ku­ye.

Aba­the­ngi­si ethe­mpe­li­ni

12 Emva kwa­lo­kho we­hle­la eKa­pe­na­wu­meo, ye­na, lo­ni­na, la­ba­fo­wa­bop, la­ba­fu­ndi ba­khe; nja­lo ba­hla­la kho­na ku­nge­yi­si­kho okwe­nsu­ku ezi­ne­ngi.

13 Ipha­si­ka la­ma­Ju­da la­se­li­so­nde­leq, uJe­su wa­se­se­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­mar.

14 Wa­fi­ca ethe­mpe­li­ni la­bo aba­the­ngi­sa inka­bi le­zi­mvu la­ma­ju­ba, la­ba­ntshi­ntshi be­ma­li be­hle­zis.

15 Ese­nze isi­swe­pu se­zi­nta­mbot wa­ba­xo­tsha bo­nke ethe­mpe­li­ni, izi­mvu ka­nye le­nka­bi; wa­chi­tha ima­li ya­ba­ntshi­ntshi­sa­yo, wa­ge­nqu­la ama­ta­fu­la;

16 wa­se­si­thi kwa­ba­the­ngi­sa ama­ju­ba: Su­sa­ni le­zi­zi­nto la­pha; li­nga­ye­nzi indlu ka­Ba­ba indlu yo­ku­the­ngi­se­lau.

17 Aba­fu­ndi ba­khe ba­se­be­khu­mbu­la uku­thi ku­lo­tshi­we uku­thi: Uku­tshi­se­ke­la indlu ya­kho ku­ngi­dli­lev.

18 Nga­kho ama­Ju­da aphe­ndu­la athi ku­yew: Usi­tshe­ngi­sa isi­bo­na­ka­li­so ba­ni, so­ku­thi we­nze le­zi­zi­ntox?

19 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi ku­wo: Di­li­za­niy le­li­the­mpe­liz, nja­lo nge­nsu­ku ezi­nta­thu ngi­za­li­vu­saa.

20 Ama­Ju­da ase­si­thib: Okwe­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne le­si­thu­pha le­li­the­mpe­li la­khi­wa, we­na-ke uza­li­vu­sa nge­nsu­ku ezi­nta­thu yi­ni?

21 Ko­dwa ye­na wa­ye­khu­lu­ma nge­the­mpe­li lo­mzi­mba wa­khec.

22 Nga­kho, kwa­thi ese­vu­ki­le kwa­ba­fi­le­yo, aba­fu­ndi ba­khe ba­khu­mbu­la uku­thi wa­ye­ku­tshi­lo lo­khu ku­bod; ba­kho­lwa umbha­lo, le­li­zwi aye­li­tshi­lo uJe­sue.

23 Nja­lo kwa­thi ese­Je­ru­sa­le­ma nge­pha­si­ka, emkho­si­ni, aba­ne­ngi ba­kho­lwa ebi­zwe­ni la­khe, be­bo­na izi­bo­na­ka­li­so za­khe aze­nza­yof;

24 ko­dwa uJe­su ngo­kwa­khe ka­zi­ni­ke­la­nga ye­na ku­bo, ngo­ba ye­na wa­ye­ba­zi bo­nke,

25 la­nge­nxa yo­ku­thi wa­ye­nga­swe­li uku­thi lo­ba ngu­ba­ni afa­ka­ze ngo­mu­ntu; ngo­ba ye­na wa­ye­kwa­zi oku­se­mu­ntwi­nig.

UJe­su ukhu­lu­ma lo­Ni­ko­di­ma

3Kwa­ku­kho­na-ke umu­ntu wa­ku­ba­Fa­ri­si, ngu­Ni­ko­di­ma ibi­zo la­khea, isi­khu­lu sa­ma­Ju­dab;

2 lo we­za ku­Je­suc ebu­su­kud, wa­thi ku­ye: Ra­bi*e, si­ya­zi uku­thi ungu­mfu­ndi­si ove­la ku­Nku­lu­nku­lu; ngo­ba ka­kho onge­nza le­zi­zi­bo­na­ka­li­so oze­nza­yo we­naf, uba uNku­lu­nku­lu enge­la­yeg.

3 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ku­we: Nga­pha­ndle ko­ku­thi umu­ntu aza­lweh ngo­ku­tsha1i, ange­wu­bo­ne umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu.

4 UNi­ko­di­ma wa­thi ku­ye: Umu­ntu anga­za­lwa nja­ni ese­mda­la? Anga­nge­na yi­ni ngo­kwe­si­bi­li esi­swi­ni si­ka­ni­na aza­lwej?

5 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi: Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ku­we: Uba umu­ntu enga­za­lwa­nga nga­ma­nzikl la­ngo­Mo­yam, ange­nge­ne embu­swe­ni ka­Nku­lu­nku­lu.

6 Lo­kho oku­ze­lwe yi­nya­ma ku­yi­nya­ma; la­lo­kho oku­ze­lwe ngu­Mo­ya ku­ngu­mo­yan.

7 Unga­ma­nga­li uku­thi ngi­the ku­we: Ku­fa­ne­le uku­thi li­za­lwe ngo­ku­tsha2o.

8 Umo­ya uphe­phe­the­la la­pho otha­nda kho­na, uya­wu­zwa umdu­mo wa­wo, ko­dwa ka­wa­zi la­pho ove­la kho­na la­la­pho oya kho­na; unja­lo wo­nke oze­lwe ngu­Mo­yap.

9 UNi­ko­di­ma wa­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Le­zi­zi­nto zi­nge­nze­ka nja­niq?

10 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: We­na ungu­mfu­ndi­si wa­koI­sra­ye­li, ko­dwa ka­wu­za­zi le­zi­zi­nto yi­nir?

11 Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ku­we: Si­khu­lu­ma esi­kwa­zi­yo, si­fa­ka­ze esi­ku­bo­ni­le­yos; ko­dwa ka­li­be­mu­ke­li ubu­fa­ka­zi be­thut.

12 Nxa ngi­li­tshe­li­le izi­nto zo­mhla­ba nja­lo li­nga­kho­lwa, li­za­kho­lwa nja­ni, uba ngi­li­tshe­la izi­nto ze­zu­lwi­ni?

13 Nja­lo ka­kho owa­ke we­nyu­ke­la ezu­lwi­niu, nga­pha­ndle ko­we­hla ezu­lwi­ni, iNdo­da­na yo­mu­ntuv ese­zu­lwi­niw.

14 Fu­thi nje­ngo­ba uMo­zi­si wa­pha­ka­mi­sa inyo­ka enka­nga­lax, ngo­ku­nja­lo iNdo­da­na yo­mu­ntuy ime­le uku­pha­ka­nyi­swaz;

15 uku­ze wo­nke okho­lwa ku­yo anga­bhu­bhia, ko­dwa abe le­mpi­lo ela­pha­ka­deb.

16 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­wu­tha­nda umhla­ba ngo­ku­nja­loc, nga­kho wa­ni­kad iNdo­da­na ya­khe eze­lwe yo­dwae, uku­ze wo­nke okho­lwa ku­yo anga­bhu­bhi, ko­dwa abe le­mpi­lo ela­pha­ka­def.

17 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu ka­yi­thu­ma­nga iNdo­da­na ya­khe emhla­be­nig uku­thi iwu­la­hle umhla­bah, ko­dwa uku­ze umhla­ba usi­ndi­swe nga­yoi.

18 Okho­lwa ki­yo ka­la­hlwaj; ko­dwa onga­kho­lwa­yo use­la­hli­wek, ngo­ba enga­kho­lwa­nga ebi­zwe­ni le­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu eze­lwe yo­dwal.

19 Uku­la­hlwa ku­yi­lo­khu, uku­thi uku­kha­nya ku­fi­ki­le emhla­be­nim, ko­dwa aba­ntu ba­tha­nda ubu­mnya­man ku­lo­ku­kha­nyao; ngo­ba imi­se­be­nzi ya­bo ya­yi­mi­bip.

20 Ngo­ba wo­nkeq owe­nza oku­bi uzo­nda uku­kha­nya, nja­lo ke­zi eku­kha­nye­nir, uku­ze imi­se­be­nzi ya­khe inga­so­lwas3.

21 Ko­dwa owe­nza iqi­ni­so uye­za eku­kha­nye­ni, uku­ze imi­se­be­nzi ya­khe ibo­na­ka­le, uku­thi ye­nzi­we ku­Nku­lu­nku­lut.

Ubu­fa­ka­zi bo­ku­ci­na bu­ka­Jo­ha­ne

22 Emva kwa­le­zi­zi­nto uJe­su we­za eli­zwe­ni le­Ju­di­yau la­ba­fu­ndi ba­khev; nja­lo wa­hla­la kho­na ka­nye la­bo nja­lo wa­bha­bha­thi­zaw.

23 UJo­ha­ne la­ye wa­ye­bha­bha­thi­za eE­no­nix edu­ze le­Sa­li­may, ngo­ba kwa­ku­la­ma­nzi ama­ne­ngi kho­na; nja­lo ba­be­si­za be­bha­bha­thi­zwaz.

24 Ngo­ba uJo­ha­ne wa­ye­nga­ka­pho­se­lwa ento­lo­ngwe­nia.

25 Kwa­se­ku­si­ba kho­na uku­phi­ki­sa­na pha­ka­thi kwa­ba­fu­ndi ba­ka­Jo­ha­ne la­ma­Ju­da ngo­ku­hla­mbu­lu­lab.

26 Ba­se­be­si­za ku­Jo­ha­ne ba­thi ku­ye: Ra­bic, lo­wo owa­wu­la­ye nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­nid, owa­mfa­ka­ze­la­yoe, kha­nge­la ye­na uya­bha­bha­thi­za, nja­lo ba­ye­za ku­ye bo­nke.

27 UJo­ha­ne wa­phe­ndu­la wa­thi: Umu­ntu ange­mu­ke­le4 ulu­thof, nga­pha­ndle ko­ku­thi alu­ni­kwe lu­ve­la ezu­lwi­nig.

28 Li­na ngo­kwe­nu li­ya­ngi­fa­ka­ze­la uku­thi nga­thi: Ka­ngi­su­ye uKri­stu mi­nah, ko­dwa uku­thi ngi­thu­nyi­we nga­pha­mbi kwa­khei.

29 Olo­ma­ko­ti ungu­mye­nij; ko­dwa umnga­ne wo­mye­ni, omi­yo emu­zwak, utho­ko­za nge­nto­ko­zol nge­li­zwi lo­mye­nim; nga­kho li­nto­ko­zo ya­mi isi­phe­le­le.

30 Ume­le uku­khu­la ye­na, ko­dwa mi­na ngi­nci­phen.

Ove­la ezu­lwi­ni

31 Ove­lao phe­zu­lup uphe­zu kwa­kho ko­nkeq. Ove­la emhla­be­ni, ungo­wo­mhla­ba, nja­lo ukhu­lu­ma oko­mhla­bar; ove­las ezu­lwi­nit uphe­zu kwa­kho ko­nkeu.

32 La­lo­kho aku­bo­ni­le­yov la­ku­zwi­le­yow, ufa­ka­za kho­na; ko­dwa ka­kho owe­mu­ke­la ubu­fa­ka­zi ba­khex.

33 Owe­mu­ke­le ubu­fa­ka­zi ba­khe upha­wu­li­ley uku­thi uNku­lu­nku­lu uqi­ni­si­lez.

34 Ngo­ba lo­wo uNku­lu­nku­lu amthu­mi­le­yo, ukhu­lu­ma ama­zwi ka­Nku­lu­nku­lua; ngo­ba uNku­lu­nku­lu umni­ka uMo­ya ku­nge­yi­si­kho nge­si­li­nga­ni­sob.

35 UYi­se uya­yi­tha­nda iNdo­da­nac, nja­lo uni­ke­le izi­nto zo­nke esa­ndle­ni sa­yod.

36 Ye­na okho­lwa eNdo­da­ne­ni ule­mpi­lo ela­pha­ka­de; ko­dwa ye­na onga­kho­lwa­yo eNdo­da­ne­ni, ka­yi­ku­bo­na impi­lo, ko­dwa ula­ka lu­ka­Nku­lu­nku­lu lu­hle­zi phe­zu kwa­khee.

UJe­su ukhu­lu­ma lo­we­si­fa­za­na we­Sa­ma­ri­ya

4Kwa­thi-ke iNko­si isi­sa­zi uku­thi aba­Fa­ri­si se­be­zwi­le uku­thi uJe­su we­nza wa­bha­bha­thi­za aba­fu­ndi aba­ne­ngi ku­lo­Jo­ha­nea,

2 la­nxa uJe­su ngo­kwa­khe wa­ye­nga­bha­bha­thi­zi, ko­dwa aba­fu­ndi ba­kheb,

3 wa­su­ka eJu­di­yac, wa­su­ka wa­ya fu­thi eGa­li­lid.

4 Ko­dwa kwa­ku­me­lee uku­thi ada­bu­le eSa­ma­ri­yaf.

5 Wa­fi­ka-ke emzi­ni we­Sa­ma­ri­ya oku­thi­wa yi­Si­ka­rig, edu­ze le­si­qi­nti uJa­ko­be asi­ni­ka indo­da­na ya­khe uJo­se­fah;

6 lo­mtho­mbo ka­Ja­ko­be wa­wu­la­pho. Nga­kho uJe­su ekha­the­le ngo­ha­mboi wa­hla­la ngo­ku­nja­lo emtho­nje­nij. Kwa­ku­nga­ba li­ho­la le­si­thu­pha*k.

7 Kwa­fi­ka owe­si­fa­za­na eve­la eSa­ma­ri­ya uku­za­ku­kha ama­nzi; uJe­su wa­thi ku­ye: Ngi­na­thi­sa

8 (ngo­ba aba­fu­ndi ba­khe ba­be­ha­mbi­le ba­ya emzi­ni, uku­ze ba­the­nge uku­dlal).

9 Nga­kho owe­si­fa­za­na umSa­ma­ri­ya wa­thi ku­ye: Ku­nga­ni we­na ungu­mJu­da uce­la uku­na­tha ki­mi, owe­si­fa­za­na ongu­mSa­ma­ri­ya? Ngo­ba ama­Ju­da awa­la­bu­dle­lwa­no la­ma­Sa­ma­ri­yam.

10 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Alu­ba ubu­sa­zi isi­pho si­ka­Nku­lu­nku­lu, lo­ku­thi ungu­ba­ni othi ku­we: Ngi­na­thi­sa; ubu­za­ce­la ku­ye, nja­lo ube­za­ku­ni­ka ama­nzi aphi­la­yon.

11 Owe­si­fa­za­na wa­thi ku­ye: Nko­si, ka­wu­la­lu­tho lo­ku­kha, lo­mgo­di uya­tsho­na; uwa­the­the nga­phi pho ama­nzi aphi­la­yo?

12 We­na umkhu­lu yi­ni ku­lo­ba­ba we­thu uJa­ko­be, owa­si­ni­ka umgo­di, wa­na­tha ku­wo ye­na, la­ba­ntwa­na ba­khe, le­mi­hla­mbi ya­khe?

13 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Wo­nke ona­tha la­ma­nzi, uza­ko­ma fu­thi;

14 ko­dwa lo­ba ngu­ba­ni ona­tha ama­nzi mi­na engi­za­mni­ka wo­na, ka­so­ze ome ku­ze ku­be la­pha­ka­deo; ko­dwa ama­nzi engi­za­mni­ka wo­na aza­ku­ba ngu­mtho­mbo wa­ma­nzi pha­ka­thi kwa­khe ogo­bho­ze­la empi­lwe­ni ela­pha­ka­dep.

15 Owe­si­fa­za­na wa­thi ku­ye: Nko­si, ngi­pha la­wo­ma­nzi, uku­ze ngi­ngo­mi, ngi­nga­be ngi­se­za la­pha uku­khaq.

16 UJe­su wa­thi ku­ye: Ha­mba, ubi­ze umka­kho, uze la­phar.

17 Owe­si­fa­za­na wa­phe­ndu­la wa­thi: Ka­ngi­la­ndo­da. UJe­su wa­thi ku­ye: Utsho ku­hle uku­thi: Ka­ngi­la­ndo­da;

18 ngo­ba usu­ke wa­ba la­ma­do­da ama­hla­nu, le ola­yo kha­the­si ka­yi­si­yo indo­da ya­kho; lo­khu uku­tsho uqi­ni­si­le.

19 Owe­si­fa­za­na wa­thi ku­ye: Nko­si, ngi­ya­bo­na uku­thi we­na ungu­mpro­fe­this.

20 Oba­ba be­thu ba­be­kho­nza ku­li­nta­bat; ko­dwa li­na li­thi ise­Je­ru­sa­le­ma inda­wo la­pho oku­fa­ne­le umu­ntu akho­nze kho­nau.

21 UJe­su wa­thi ku­ye: Ma­ma, kho­lwa ki­mi, uku­thi iho­la li­ye­zav, la­pho eli­za­kho­nza uBa­baw ku­nge­yi­si­kho ku­li­nta­ba, ku­mbe eJe­ru­sa­le­max.

22 Li­na li­kho­nza eli­nga­kwa­zi­yoy; thi­na si­kho­nza esi­kwa­zi­yo; ngo­ba usi­ndi­so lu­ve­la ku­ma­Ju­daz.

23 Ko­dwa iho­la li­ye­za nja­lo se­li­yi­loa, la­pho aba­kho­nzi aba­qo­tho ba­za­kho­nza uBa­ba ngo­mo­yab la­nge­qi­ni­soc; ngo­ba-ke uBa­ba udi­nga aba­nja­lo aba­mkho­nza­yod.

24 UNku­lu­nku­lu ungu­Mo­yae; la­la­bo aba­mkho­nza­yo, ba­fa­ne­le uku­kho­nza ngo­mo­yaf la­nge­qi­ni­sog.

25 Owe­si­fa­za­na wa­thi ku­ye: Ngi­ya­zi uku­thi uMe­si­ya uye­za oku­thi­wa ngu­Kri­stuh; nxa lo ese­fi­ki­lei, uza­si­tshe­la ko­nkej.

26 UJe­su wa­thi ku­ye: Mi­na ngi­ngu­ye, okhu­lu­ma la­wek.

27 Kwa­thi nga­le­so­si­kha­thi ba­fi­ka aba­fu­ndi ba­khe, ba­ma­nga­la uku­thi wa­ye­khu­lu­ma lo­we­si­fa­za­na; ko­dwa ka­kho owa­thi: Udi­nga­ni? Ku­mbe: Ukhu­lu­ma­ni la­ye?

28 Nga­kho owe­si­fa­za­na wa­se­tshi­ya inko­nxa ya­khe, wa­se­su­ka wa­ya emzi­ni, wa­thi eba­ntwi­ni:

29 Wo­za­ni, li­bo­ne umu­ntu, ongi­tshe­le ko­nke enga­kwe­nza­yol; ka­mbe ka­yi­su­ye yi­ni uKri­stu lom?

30 Nga­kho ba­phu­ma emzi­ni, be­za ku­ye.

31 Ku­se­nja­lo aba­fu­ndi ba­mnce­nga be­si­thi: Ra­bi*n, dla­nao.

32 Ko­dwa wa­thi ku­bo: Mi­na ngi­lo­ku­dla engi­ku­dla­yo li­na eli­nga­kwa­zi­yo.

33 Ba­se­be­khu­lu­mi­sa­na aba­fu­ndi be­si­thi: Ka­mbe ukho­na omle­the­le uku­dlap?

34 UJe­su wa­thi ku­bo: Uku­dla kwa­miq ku­yi­ku­thi nge­nze inta­ndo yo­ngi­thu­mi­le­yor, lo­ku­thi ngi­qe­de umse­be­nzi wa­khes.

35 Ka­li­tsho yi­ni uku­thi: Ku­se­se­le­nya­nga ezi­ne uku­thi ku­fi­ke uku­vu­na? Kha­nge­la­ni, ngi­thi ki­ni: Pha­ka­mi­sa­ni ame­hlo enut, li­bo­ne ama­si­muu, ngo­ba ase­hle emhlo­phe elu­nge­le isi­vu­nov.

36 Nja­lo ovu­na­yo we­mu­ke­la umvu­zow, nja­lo abu­the isi­the­lo empi­lwe­ni ela­pha­ka­de; uku­ze bo­ba­bi­li ohla­nye­la­yox lo­vu­na­yo ba­tho­ko­ze be­nda­wo­nyey.

37 Ngo­ba ku­lo­khu ili­zwi li­qi­ni­si­le elo­ku­thi: Omu­nye ngo­hla­nye­la­yo, lo­mu­nye ngo­vu­na­yoz.

38 Mi­na nga­li­thu­ma uku­vu­naa lo­kho eli­nga­ku­se­be­nze­la­nga;b aba­nye ba­se­be­nzi­le, li­na-ke se­li­nge­ni­le emse­be­nzi­ni wa­boc.

39 Nja­lo ama­Sa­ma­ri­ya ama­ne­ngi aku­lo­wo­mu­zi akho­lwa ku­ye nge­nxa ye­li­zwi lo­we­si­fa­za­nad, ela­fa­ka­za li­si­thi: Ungi­tshe­le ko­nke engi­kwe­nzi­le­yoe.

40 Kwa­thi ese­fi­ki­le ku­ye ama­Sa­ma­ri­ya, amnce­nga uku­thi ahla­le la­wof; wa­se­hla­la kho­na insu­ku ezi­mbi­lig.

41 Aba­ne­ngi be­nge­ze­le­lwa ba­kho­lwa nge­nxa ye­li­zwi la­khe.

42 Ba­se­be­si­thi ko­we­si­fa­za­na: Ka­si­sa­kho­lwa nge­nxa yo­ku­tsho kwa­kho; ngo­ba se­si­zi­zwe­le thi­na, si­ya­zi uku­thi oqo­tho lo ungu­Msi­ndi­si wo­mhla­ba, uKri­stuh.

Uku­si­li­swa kwe­ndo­da­na ye­ndu­na eKa­pe­na­wu­me

43 Kwa­thi emva kwe­nsu­ku ezi­mbi­li wa­su­ka la­phoi, wa­ya eGa­li­lij;

44 ngo­ba uJe­su ngo­kwa­khe wa­fa­ka­za uku­thi umpro­fe­thi ka­la­du­mo eli­zwe­ni la­ki­bok.

45 Wa­thi ese­fi­ki­le eGa­li­li, ama­Ga­li­li ame­mu­ke­lal, ebo­ni­le ko­nke akwe­nza­yo eJe­ru­sa­le­ma emkho­si­nim; ngo­ba la­wo aye­yi­le emkho­si­nin.

46 UJe­su wa­fi­ka-ke fu­thi eKa­na ye­Ga­li­lio, la­pho enza kho­na ama­nzi aba li­wa­yi­nip. Kwa­ku­kho­na othi­le owe­si­kho­si­ni, ondo­da­na ya­khe ya­yi­gu­la eKa­pe­na­wu­meq.

47 Ese­zwi­le uku­thi uJe­su use­fi­ki­le eGa­li­li eve­la eJu­di­yar, wa­ya ku­ye, wa­mnce­nga uku­thi ehle, asi­li­se indo­da­na ya­khes, ngo­ba ya­yi­si­za­phe­la.

48 Nga­kho uJe­su wa­thi ku­ye: Nga­pha­ndle ko­ku­thit li­bo­ne izi­bo­na­ka­li­sou le­zi­ma­nga­li­sov, ka­li­so­ze li­kho­lwe.

49 Owe­si­kho­si­ni wa­thi ku­ye: Nko­si, ye­hlaw enga­ka­fi umnta­na­mix.

50 UJe­su wa­thi ku­ye: Ha­mba; indo­da­na ya­kho iya­phi­la. Umu­ntu wa­se­kho­lwa ili­zwi uJe­su ali­khu­lu­ma la­ye, wa­su­ka wa­ha­mba.

51 Kwa­thi ese­se­hlay, ince­ku za­khe za­mhla­nga­be­za, za­bi­ka za­thi: Umnta­na­kho uya­phi­la.

52 Wa­se­zi­bu­za iho­la aqa­le nga­lo uku­ba ngco­no. Za­se­zi­si­thi ku­ye: Izo­lo nge­ho­la le­si­kho­mbi­sa uqhu­qho lu­mye­ke­lez.

53 Nga­kho uyi­se wa­zi uku­thi kwa­ku­nga­le­lo­ho­la uJe­su athi nga­lo ku­ye: Indo­da­na ya­kho iya­phi­la; wa­se­kho­lwa ye­na le­ndlu ya­khe yo­nke.

54 UJe­su wa­phi­nda wa­kwe­nza lo­khu kwa­ba yi­si­bo­na­ka­li­so se­si­bi­lia, efi­ki­le eGa­li­li eve­la eJu­di­yab.

UJe­su usi­li­sa isi­gu­la­ne eBe­the­sda

5Emva kwa­le­zi­zi­nto kwa­ba kho­na umkho­si wa­ma­Ju­daa; uJe­su wa­se­se­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­mab.

2 Kwa­ku­kho­na-ke la­pho eJe­ru­sa­le­ma edu­ze le­sa­ngo le­zi­mvu ichi­bi, eli­thi­wa nge­si­He­bhe­ru iBe­the­sda, li­la­ma­khu­lu­si ama­hla­nuc.

3 Kwa­ku­le­le ku­wo ixu­ku eli­khu­lu la­ba­gu­la­yo, ele­zi­pho­fu, ele­zi­qhu­li, ela­ba­tshwa­bhe­ne­yod, be­li­nde­le uku­za­nya­nza­nyi­swa kwa­ma­nzi.

4 Ngo­ba ingi­lo­si ya­yi­se­hle­la echi­bi­ni nge­zi­kha­thi ezi­thi­lee, iza­ma­za­mi­se ama­nzi; ku­thi lo­wo onge­ne ku­qa­la emva ko­ku­za­nya­za­nyi­swa kwa­ma­nzi, asi­li­swe, lo­ba yi­si­phi isi­fo ebe­si­mba­mbi­le.

5 Nja­lo kwa­ku­kho­na la­pho umu­ntu othi­le owa­ye­le­si­fo okwe­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­tha­thu le­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li.

6 Kwa­thi uJe­su embo­na ele­le, esa­zi uku­thi ule­si­kha­thi esi­de enja­lo, wa­thi ku­ye: Uya­fu­na uku­thi uphi­le yi­ni?

7 Ogu­la­yo wa­mphe­ndu­la wa­thi: Nko­si, ka­ngi­la­mu­ntu wo­ku­ngi­fa­ka echi­bi­ni, nxa ama­nzi eza­nya­za­nyi­swa; ku­thi nxa ngi­za­yo mi­na, kwe­hle omu­nye pha­mbi kwa­mi.

8 UJe­su wa­thi ku­ye: Su­ku­ma, utha­the ica­nsi la­kho, uha­mbef.

9 Lo­wo­mu­ntu wa­hle wa­phi­la, wa­tha­tha ica­nsi la­khe wa­ha­mba.

Nja­lo kwa­ku­li­sa­ba­tha mhla­lo­khog.

10 Nga­kho ama­Ju­da athi ko­si­li­si­we­yo: Ku­li­sa­ba­thah; nga­kho ka­wu­vu­nye­lwa uku­thwa­la ica­nsii.

11 Wa­wa­phe­ndu­la wa­thi: Ongi­phi­li­si­le­yo, ye­na uthe ki­mi: Tha­tha ica­nsi la­kho uha­mbe.

12 Nga­kho ambu­za: Ngu­ba­ni umu­ntu othe ku­we: Tha­tha ica­nsi la­kho uha­mbe?

13 Ko­dwa osi­li­si­we­yo wa­ye­nga­ma­zi uku­thi ungu­ba­ni; ngo­ba uJe­su wa­ye­se­si­the­le, ngo­ba ku­kho­na ixu­ku ku­le­yo­nda­wo.

14 Emva kwa­le­zi­zi­nto uJe­su wa­mfi­ca ethe­mpe­li­ni, wa­se­si­thi ku­ye: Kha­nge­la usu­phi­li­le; unga­be uso­na fu­thij, hle­zi kwe­hle ku­we oku­nye oku­khu­lu ku­la­lo­khuk.

15 Umu­ntu wa­su­ka, wa­tshe­la ama­Ju­da uku­thi ngu­Je­su owa­ye­me­nze wa­phi­lal.

16 Nja­lo nge­nxa ya­lo­khu ama­Ju­da amzi­nge­la uJe­sum, ase­di­nga uku­mbu­la­lan, ngo­ba we­nza le­zi­zi­nto nge­sa­ba­thao.

17 Ko­dwa uJe­su wa­wa­phe­ndu­la wa­thip: UBa­ba uya­se­be­nza ku­ze ku­be la­mu­hlaq, la­mi ngi­ya­se­be­nzar.

18 Nge­nxa ya­lo­khu-ke ama­Ju­das adi­nga ka­khu­lu uku­mbu­la­lat, ngo­ba wa­ye­nge­phu­la­nga isa­ba­tha ku­phe­lau, ko­dwa wa­bu­ya wa­thi uNku­lu­nku­luv ungu­Yi­se wa­khew, eze­nza oli­nga­na lo­Nku­lu­nku­lux.

UJe­su uyi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu

19 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­boy: Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: INdo­da­na inge­nze lu­tho ngo­kwa­yo, nga­pha­ndle kwa­lo­kho ebo­na uYi­se ekwe­nza; ngo­ba lo­ba yi­ni ye­na aye­nza­yo, le­Ndo­da­na iye­nza le­zi­zi­nto ngo­ku­nja­loz.

20 Ngo­ba uYi­se uya­yi­tha­nda iNdo­da­na, uya­yi­tshe­ngi­sa ko­nke akwe­nza­yo ye­naa; nja­lo uza­yi­tshe­ngi­sa imi­se­be­nzi emi­khu­lu ku­la­le, uku­ze li­na li­ma­nga­leb.

21 Ngo­ba nje­nga­lo­khu uYi­se evu­sa aba­fi­le­yo aba­phi­li­sec, ku­nja­lo-ke le­Ndo­da­na iya­ba­phi­li­sa la­bo etha­ndad uku­ba­phi­li­sa.

22 Ngo­ba lo­Yi­se ka­hlu­le­li mu­ntu, ko­dwa uni­ke iNdo­da­na ko­nkee ukwa­hlu­le­laf;

23 uku­ze bo­nke ba­du­mi­se iNdo­da­na, nje­nga­lo­khu be­du­mi­sa uYi­seg. Onga­yi­du­mi­si­yo iNdo­da­na, ka­mdu­mi­si uYi­se oyi­thu­mi­le­yoh.

24 Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: Oli­zwa­yo ili­zwi la­mi, akho­lwe ku­ye ongi­thu­mi­le­yo, ule­mpi­lo ela­pha­ka­de; nja­lo ka­nge­ni eku­la­hlwe­nii, ko­dwa use­dlu­le eku­fe­ni wa­ya empi­lwe­nij.

25 Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: Iho­la li­ye­za, nja­lo se­li­kho­nak, la­pho aba­fi­le­yo be­za­li­zwal ili­zwi le­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu, la­la­bo abali­zwi­le­yo ba­za­phi­lam.

26 Ngo­ba nje­ngo­ba uYi­se ele­mpi­lo ngo­kwa­khe, ku­nja­lo uyi­ni­ki­le la­yo iNdo­da­na uku­thi ibe le­mpi­lo ngo­kwa­yon;

27 nja­lo uyi­phi­leo ama­ndlap la­wo­kwa­hlu­le­laq, ngo­ba iyi­Ndo­da­na yo­mu­ntur.

28 Li­nga­ma­nga­li nga­lo­khus; ngo­ba iho­la li­ye­za, la­pho bo­nke aba­se­ma­ngcwa­be­ni ba­za­li­zwa ili­zwi la­yot,

29 ba­be­se­be­phu­mau, la­bo abe­nzev oku­lu­ngi­le­yow, eku­vu­ke­ni kwe­mpi­lo; la­la­bo abe­nze oku­bi, eku­vu­ke­ni ko­ku­la­hlwaxy.

Aba­fa­ka­zi ba­ka­Je­su

30 Mi­na ngi­nge­nze lu­tho ngo­kwa­miz; nje­ngo­ku­zwa kwa­mi, ngi­ya­hlu­le­la; nja­lo ukwa­hlu­le­la kwa­mi ku­lu­ngi­le; ngo­ba ka­ngi­di­ngi inta­ndo ya­mia, ko­dwa inta­ndo ka­Ba­ba ongi­thu­mi­le­yob.

31 Alu­ba ngi­zi­fa­ka­ze­la mi­na, ubu­fa­ka­zi ba­mi abu­si­lo­qi­ni­soc.

32 Ukho­na omu­nye ongi­fa­ka­ze­la­yo mi­nad, nja­lo ngi­ya­zi uku­thi ubu­fa­ka­zi abu­fa­ka­za nga­mi bu­li­qi­ni­soe.

33 Li­na la­thu­me­la ku­Jo­ha­nef, wa­li­fa­ka­ze­la iqi­ni­sog.

34 Ko­dwa mi­na ka­ngi­be­mu­ke­li ubu­fa­ka­zi obu­ve­la emu­ntwi­ni, ko­dwa ngi­tsho le­zi­zi­nto uku­ze li­na li­si­ndi­sweh.

35 Ye­na wa­ye­yi­si­ba­nei esi­vu­tha­yoj le­si­kha­nya­yok, la­ni la­vu­ma uku­tho­ko­za okwe­si­kha­tsha­na eku­kha­nye­ni kwa­khel.

36 Ko­dwa mi­na ngi­lo­bu­fa­ka­zi obu­khu­lu ku­lobu­ka­Jo­ha­nem; ngo­ba imi­se­be­nzin uBa­ba angi­ni­ke yo­na uku­ze ngi­yi­qe­de, yo­na­le imi­se­be­nzi mi­na engi­ye­nza­yoo, iya­ngi­fa­ka­ze­la uku­thi uBa­ba ungi­thu­mi­lep.

37 La­ye uBa­ba ongi­thu­mi­le­yoq, ye­na ungi­fa­ka­ze­ler. Ka­li­ka­ze li­li­zwe ili­zwi la­khe la­ni­nis, le­si­mo sa­khe ka­li­ka­ze li­si­bo­net,

38 nja­lo ka­li­la­li­zwi la­khe eli­hla­la pha­ka­thi kwe­nu, ngo­ba amthu­mi­le­yo ye­na, lo­wo li­na ka­li­mkho­lwau.

39 Hlo­la­ni imi­bha­lo, ngo­ba li­na li­ca­ba­nga uku­thi li­le­mpi­lo ela­pha­ka­de ki­yov, nja­lo yi­yo engi­fa­ka­ze­la­yow;

40 ko­dwa ka­li­vu­mi uku­za ki­mi, uku­ze li­be le­mpi­lox.

41 Ange­mu­ke­li udu­mo eba­ntwi­niy;

42 ko­dwa ngi­ya­la­zi li­naz, uku­thi ka­li­la­lo utha­ndo lu­ka­Nku­lu­nku­lu pha­ka­thi kwe­nua.

43 Mi­na ngi­zi­le ebi­zwe­ni li­ka­Ba­ba, ko­dwa ka­li­nge­mu­ke­lib; uba omu­nye esi­za nge­la­khe ibi­zo, li­za­me­mu­ke­la ye­nac.

44 Li­nga­kho­lwa nja­ni li­na, nxa li­se­mu­ke­la udu­mo omu­nye ko­mu­nyed, ko­dwa li­nga­lu­di­ngi udu­mo olu­ve­la ku­Nku­lu­nku­lue oye­dwaf?

45 Li­nga­ca­ba­ngi uku­thi mi­na ngi­za­li­ma­nga­le­la ku­Ba­bag; ukho­na oli­ma­nga­le­la­yo, uMo­zi­sih, eli­the­mba ku­ye li­nai.

46 Ngo­ba uba be­li­kho­lwa uMo­zi­si, be­li­za­kho­lwa mi­na; ngo­ba ye­na wa­bha­la nga­mij.

47 Ko­dwa uba li­nga­kho­lwa imi­bha­lo ya­khek, li­za­kho­lwa nja­ni ama­zwi amil?

UJe­su usu­thi­sa ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nu

6Emva kwa­le­zi­zi­nto uJe­su wa­su­ka wa­yaa nga­phe­tshe­ya ko­lwa­ndle lwe­Ga­li­lib, lwe­Ti­be­ri­ya­sic.

2 La­se­li­mla­nde­la ixu­ku eli­khu­lu, ngo­ba ba­be­bo­ne izi­bo­na­ka­li­so za­khe aze­nza ku­la­bo aba­gu­la­yod.

3 UJe­su wa­se­se­nyu­ke­la enta­be­nie, wa­hla­la pha­nsi kho­na la­ba­fu­ndi ba­khef.

4 Ipha­si­ka, umkho­si wa­ma­Ju­da, la­se­li­so­nde­leg.

5 Kwa­thi uJe­su epha­ka­mi­sa ame­hlo, wa­se­bo­na ixu­ku eli­khu­lu li­si­za ku­yeh, wa­thi ku­Fi­li­phui: Si­za­the­nga nga­phi izi­nkwa, uku­ze la­ba ba­dle?

6 Nja­lo wa­tsho lo­khu emhlo­la, ngo­ba ye­na wa­ye­kwa­zi aza­kwe­nzaj.

7 UFi­li­phu wa­mphe­ndu­la wa­thi: Izi­nkwa za­bo­de­na­ri­yo* aba­nga­ma­khu­lu ama­bi­li zi­nge­ba­ne­le, uku­thi wo­nke nga­mu­nye wa­bo azu­ze ingco­sa­nak.

8 Omu­nye wa­ba­fu­ndi ba­khe, uA­ndre­ya umfo­wa­bo ka­Si­mo­ni Pe­trol, wa­thi ku­ye:

9 Ku­kho­na umfa­nya­na la­pha, ole­zi­nkwa ezi­nhla­nu ze­bha­li* le­nhla­nza­na ezi­mbi­lim; ko­dwa zi­yi­ni kwa­ba­ne­ngi ka­nga­ka?

10 Ko­dwa uJe­su wa­thi: Hla­li­sa­ni aba­ntu pha­nsi. Kwa­ku­kho­na utsha­ni obu­ne­ngi kule­yo­nda­won. Nga­kho ama­do­da ahla­la pha­nsi ina­ni la­wo la­li­nga­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nuo.

11 UJe­su wa­se­zi­tha­tha izi­nkwa, ese­bo­ngi­le wa­zi­ni­ka aba­fu­ndip, la­ba­fu­ndi ku­la­bo aba­be­hle­zi pha­nsi; ngo­ku­nja­lo le­nhla­nza­na nga­ngo­ku­fu­na kwa­boq.

12 Ba­thi se­be­su­thi, wa­thi ku­ba­fu­ndi ba­khe: Bu­tha­ni imvu­thu ezi­se­le­yo, uku­ze ku­nga­chi­the­ki lu­tho.

13 Ba­se­be­bu­tha, ba­gcwa­li­sa izi­tsha ezi­li­tshu­mi la­mbi­li nge­mvu­thu ze­zi­nkwa ezi­nhla­nu ze­bha­li, eza­sa­la­yo ku­la­bo aba­dla­yor.

14 Kwa­thi la­ba­ba­ntu be­bo­na isi­ma­nga­li­so ase­nzi­le­yo uJe­su, ba­thi: Nge­qi­ni­so lo ngu­ye umPro­fe­this ome­le uku­za emhla­be­nit.

15 Kwa­thi uJe­su esa­zi uku­thi ba­za­ku­za ba­mba­mbe nga­ma­ndlau, uku­mbe­ka abe yi­nko­siv, wa­mo­nyu­ke­la fu­thi enta­be­ni ye­na eye­dwaw.

UJe­su uha­mba phe­zu ko­lwa­ndle

16 Se­ku­hlwi­le, aba­fu­ndi ba­khe be­hle­la elwa­ndle,

17 se­be­nge­ni­le emkhu­nji­nix, be­za nga­phe­tshe­ya ko­lwa­ndle uku­ya eKa­pe­na­wu­mey. Kwa­se­ku­mnya­ma, uJe­su wa­ye­nga­fi­ka­nga ku­bo.

18 Lwa­se­lu­vu­ka ulwa­ndle ngo­ba umo­ya ola­ma­ndla wa­wu­vu­ngu­za.

19 Se­be­gwe­dli­le ama­sta­di­yu* anga­ba nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nhla­nuz ku­mbe ama­tshu­mi ama­tha­thua, ba­bo­na uJe­su eha­mba phe­zu ko­lwa­ndle, eso­nde­la emkhu­nji­ni; ba­se­be­se­thu­ka.

20 Ko­dwa wa­thi ku­bo: Yi­mi, li­nge­sa­bi.

21 Ba­se­be­vu­ma uku­me­mu­ke­la emkhu­nji­ni; nja­lo wa­hle wa­fi­ka umkhu­mbi eli­zwe­ni aba­be­si­ya ki­lob.

Aba­ntu ba­ce­la isi­bo­na­ka­li­so ku­Je­su. Isi­nkwa se­mpi­lo

22 Ku­si­sa ixu­ku ela­li­mi nga­phe­tshe­ya ko­lwa­ndlec, li­bo­na uku­thi kwa­ku­nge­la la­mu­nye umko­lo la­phod nga­pha­ndle kwa­lo­wo aba­be­nge­ne ku­wo aba­fu­ndi ba­khe, lo­ku­thi uJe­su wa­ye­nga­nge­na­nga emko­lwe­ni la­ba­fu­ndi ba­khee, ko­dwa aba­fu­ndi ba­khe ba­be­ha­mbe bo­dwa,

23 ko­dwa imi­ko­lo eve­la eTi­be­ri­ya­sif ya­fi­ka edu­ze le­nda­wo la­pho aba­be­dle kho­na isi­nkwa, emva ko­ku­thi iNko­si isi­bo­ngi­leg;

24 nga­kho ixu­ku se­li­bo­ni­le uku­thi uJe­su wa­ye­nge­kho la­pho lo­ba aba­fu­ndi ba­khe, ba­nge­na la­bo emi­khu­nji­ni, ba­fi­ka eKa­pe­na­wu­meh, be­di­nga uJe­su.

25 Ba­thi se­be­mtho­li­le nga­phe­tshe­ya ko­lwa­ndlei, ba­thi ku­ye: Ra­bi*j, ufi­ke ni­ni la­pha?

26 UJe­su wa­ba­phe­ndu­la wa­thi: Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: Li­ya­ngi­di­nga, ku­nge­yi­si­kho uku­thi la­bo­na izi­bo­na­ka­li­so, ko­dwa ngo­ba la­dla izi­nkwa la­su­tha.

27 Li­nga­se­be­nzeli uku­dla oku­phe­la­yok, ko­dwa uku­dla oku­hla­la ku­ze ku­be yi­mpi­lo ela­pha­ka­del, eza­li­ni­ka kho­na iNdo­da­na yo­mu­ntum; ngo­ba ye­na uNku­lu­nku­lu uYi­sen umpha­wu­li­leo.

28 Ba­se­be­si­thi ku­ye: Si­za­kwe­nza­ni, uku­ze se­nze imi­se­be­nzi ka­Nku­lu­nku­lup?

29 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Lo ngu­mse­be­nzi ka­Nku­lu­nku­luq, uku­ze li­kho­lwe ku­lo­wo ye­na amthu­mi­le­yor.

30 Nga­kho ba­thi ku­ye: Pho we­na we­nza isi­bo­na­ka­li­so ba­ni, uku­ze si­bo­ne si­kho­lwe ku­we? Use­be­nza­nis?

31 Oba­ba be­thu ba­dla ima­na enka­nga­lat, nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Wa­ba­ni­ka isi­nkwa esi­ve­la ezu­lwi­ni uku­thi ba­dleu.

32 UJe­su wa­se­si­thi ku­bo: Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: UMo­zi­si ka­li­ni­ka­nga isi­nkwa esi­ve­la ezu­lwi­ni; ko­dwa uBa­ba uli­ni­ka isi­nkwa so­qo­bo esi­ve­la ezu­lwi­ni.

33 Ngo­ba isi­nkwa si­ka­Nku­lu­nku­lu si­ngu­ye owe­hla eve­la ezu­lwi­ni esi­ni­ka impi­lo emhla­be­niv.

34 Ba­se­be­si­thi ku­ye: Nko­si, si­ni­ke le­so­si­nkwa nja­lo­nja­low.

35 UJe­su wa­se­si­thi ku­bo: Mi­nax ngi­yi­si­nkwa se­mpi­loy; lo­wo oza ki­mi, ka­so­ze ala­mbe; la­lo­wo okho­lwa ki­mi, ka­so­ze ome la­ka­nyez.

36 Ko­dwa ngi­the ki­ni: La­ni li­ngi­bo­ni­le, ko­dwa ka­li­kho­lwaa.

37 Bo­nke uBa­ba angi­ni­ka bo­na ba­za­ku­za ki­mib; lo­za­yo ki­mi angi­so­ze ngi­mxo­tshe­le pha­ndlec.

38 Ngo­ba nge­hli­le ezu­lwi­nid, ha­tshi uku­thi nge­nze inta­ndo ya­mie, ko­dwa inta­ndo ya­lo­wo ongi­thu­mi­le­yof.

39 La­lo­khu ku­yi­nta­ndo ka­Ba­ba ongi­thu­mi­le­yo, uku­ze ko­nke angi­ni­ke kho­nag, ngi­nga­la­hle­ke­lwa lu­tho ki­khoh, ko­dwa ngi­ku­vu­se ngo­su­ku lo­ku­ci­nai.

40 La­lo­khu ku­yi­nta­ndo yo­ngi­thu­mi­le­yo, uku­thi wo­nke obo­na iNdo­da­naj nja­lo akho­lwe ku­yok, abe le­mpi­lo ela­pha­ka­de, nja­lo mi­na ngi­za­mvu­sa ngo­su­ku lo­ku­ci­nal.

41 Nga­lo­kho ama­Ju­da akho­no­na nga­yem, ngo­ba wa­thi: Mi­na ngi­yi­si­nkwa ese­hla si­ve­la ezu­lwi­nin.

42 Athi-ke: Lo ka­yi­su­ye yi­ni uJe­su indo­da­na ka­Jo­se­fao, uyi­se lo­ni­na thi­na esi­ba­zi­yo? Pho ye­na utsho nja­ni, uku­thi: Nge­hle ngi­ve­la ezu­lwi­nip?

43 UJe­su wa­se­phe­ndu­la wa­thi ku­wo: Li­nga­kho­no­ni pha­ka­thi kwe­nu.

44 Ka­kho onge­za ki­mi, nga­pha­ndle ko­ku­thi uBa­ba ongi­thu­mi­le­yo amdo­nseq, nja­lo mi­na ngi­za­mvu­sa ngo­su­ku lo­ku­ci­nar.

45 Ku­lo­tshi­we ku­ba­pro­fe­this uku­thi: Nja­lo bo­nke ba­za­fu­ndi­swa ngu­Nku­lu­nku­lut. Nga­kho wo­nke ozwi­le­yo ngo­Ba­ba wa­fu­nda, uye­za ki­miu.

46 Ka­yi­si­kho uku­thi ukho­na obo­ne uBa­bav, nga­pha­ndle kwa­khew ove­la ku­Nku­lu­nku­lux, ye­na umbo­ni­le uBa­ba.

47 Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: Okho­lwa­yo ki­mi, ule­mpi­lo ela­pha­ka­dey.

48 Mi­na ngi­yi­si­nkwa se­mpi­loz.

49 Oyi­hlo ba­dla ima­na enka­nga­la, fu­thi ba­faa;

50 le­si yi­si­nkwa ese­hla si­ve­la ezu­lwi­nib, uku­ze umu­ntu adle okwa­so anga­fic.

51 Mi­na ngi­yi­si­nkwa esi­phi­la­yod, ese­hla si­ve­la ezu­lwi­nie; uba umu­ntu esi­dla le­si­si­nkwa, uza­phi­la epha­ka­de­nif. Nja­lo le­si­nkwa mi­na engi­za­si­ni­ka, si­yi­nya­ma ya­mig, mi­na engi­za­yi­ni­ke­la impi­lo yo­mhla­bah.

52 Ama­Ju­dai ase­phi­ki­sa­na esi­thij: Lo anga­si­ni­ka nja­ni inya­ma ya­khe si­yi­dlek?

53 Nga­kho uJe­su wa­thi ku­wo: Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: Nga­pha­ndle ko­ku­thi li­dle inya­ma ye­Ndo­da­na yo­mu­ntul li­na­the iga­zi la­yo, ka­li­la­mpi­lo pha­ka­thi kwe­numn.

54 Odla inya­ma ya­mi ana­the iga­zi la­mi, ule­mpi­lo ela­pha­ka­deo, nja­lo mi­na ngi­za­mvu­sa ngo­su­ku lo­ku­ci­nap.

55 Ngo­ba inya­ma ya­mi iyi­ku­dla oqo­tho, le­ga­zi la­mi li­ngo­ku­na­thwa­yo oqo­tho.

56 Odla inya­ma ya­mi ana­the iga­zi la­mi, uhla­la ki­mi, la­mi ku­yeq.

57 Nje­nga­lo­khu uBa­ba ophi­la­yo engi­thu­mi­le, la­mi ngi­phi­la ngo­Ba­bar; nga­kho ongi­dla­yo, la­ye uza­phi­la nga­mis.

58 Le­si yi­si­nkwat ese­hla si­ve­la ezu­lwi­niu; aku­nje­nga­bo­yi­hlo aba­dla ima­na, se­ba­fav; odla le­si­si­nkwa, uza­phi­la oku­la­pha­ka­dew.

59 Wa­tsho le­zi­zi­nto esi­na­go­ge­ni efu­ndi­sa eKa­pe­na­wu­mex.

Aba­fu­ndi aba­tha­nda­bu­za­yo

60 Kwa­thi aba­ne­ngi ku­ba­fu­ndi ba­khe be­si­zwa ba­thiy: Li­lu­khu­ni le­li­li­zwiz; ngu­ba­ni onga­li­zwaa?

61 Ko­dwa uJe­su esa­zi pha­ka­thi kwa­khe uku­thi aba­fu­ndi ba­khe ba­ya­so­la nga­lo­khub, wa­thi ku­bo: Lo­khu ku­ya­li­khu­ba yi­nic?

62 Pho, li­za­thi­ni uba li­bo­na iNdo­da­na yo­mu­ntud ise­nyu­ke­la la­phoe eya­yi­kho­na ku­qa­laf?

63 Ku­ngu­Mo­ya ophi­li­sa­yo, inya­ma ka­yi­si­zi lu­thog; ama­zwi mi­na engi­wa­khu­lu­ma ki­nih, angu­mo­ya nja­lo ayi­mpi­loi.

64 Ko­dwa ba­kho­na aba­nye ki­ni aba­nga­kho­lwa­yoj. Ngo­ba uJe­su wa­ye­kwa­zi ku­su­ke­la eku­qa­le­nik, uku­thi ngo­ba­ni aba­nga­kho­lwa­yol, lo­ku­thi ngu­ba­ni oza­mni­ke­lam.

65 Wa­se­si­thi: Ku­nge­nxa ya­lo­khu ngi­the ki­ni: Ka­kho onge­za ki­mi, nga­pha­ndle ko­ku­thi eku­ni­kwe ngu­Ba­ban.

Isi­vu­mo so­kho­lo si­ka­Pe­tro

66 Ku­su­ke­la la­pho aba­ne­ngi ba­ba­fu­ndi ba­khe ba­bu­ye­la emu­va, ka­ba­be be­sa­ha­mba la­yeo.

67 UJe­su wa­se­si­thi kwa­ba­li­tshu­mi la­mbi­li: La­ni li­tha­nda uku­zi­ha­mbe­la yi­nip?

68 USi­mo­ni Pe­tro wa­se­mphe­ndu­la wa­thi: Nko­si, si­za­ku­ya ku­ba­niq? Ama­zwi empi­lo ela­pha­ka­de aku­wer,

69 nja­lo thi­na si­ya­kho­lwa, se­si­sa­zi uku­thi we­na ungu­Kri­stu iNdo­da­nas ka­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yot.

70 UJe­su wa­ba­phe­ndu­la wa­thi: Mi­na ka­ngi­li­khe­tha­nga yi­niu li­na aba­li­tshu­mi la­mbi­liv, ko­dwa omu­nye we­nu ungu­di­ya­bho­law?

71 Wa­ye­khu­lu­ma ngo­Ju­da­si Iska­ri­yo­thi ka­Si­mo­nix; ngo­ba ngu­ye owa­ye­za­mni­ke­la, engo­mu­nye wa­ba­li­tshu­mi la­mbi­liy.

UJe­su we­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­ma ngo­mkho­si wa­ma­du­mba

7Nja­lo emva kwa­le­zi­zi­nto uJe­su wa­bho­da eGa­li­li; ngo­ba wa­ye­nga­tha­ndi uku­bho­da eJu­di­yaa, nge­nxab yo­ku­thi ama­Ju­da aye­di­nga uku­mbu­la­lac.

2 Wa­wu­so­nde­le umkho­si wa­ma­Ju­da wo­kwa­kha ama­du­mbad.

3 Nga­kho aba­fo­wa­bo ba­thi ku­ye: Su­ka la­pha, uye eJu­di­yae, uku­ze la­ba­fu­ndi ba­kho ba­bo­ne imi­se­be­nzi oye­nza­yof.

4 Ngo­ba ka­kho owe­nza ulu­tho ensi­tha, ko­dwa ye­na ngo­kwa­khe edi­nga uku­ba so­ba­la. Uba uze­nza le­zi­zi­nto, zi­ve­ze we­na emhla­be­nig.

5 Ngo­ba la­ba­fo­wa­boh ba­be­nga­kho­lwa ku­yei.

6 Nga­kho uJe­su wa­thi ku­bo: Isi­kha­thi sa­mi ka­si­ka­fi­ki, ko­dwa ese­nu isi­kha­thi si­hla­la si­lu­ngi­lej.

7 Unge­li­zo­nde umhla­ba li­na; ko­dwa uya­ngi­zo­nda, ngo­ba mi­na ngi­fa­ka­za nga­wok, uku­thi imi­se­be­nzi ya­wo mi­bil.

8 Ye­nyu­ke­la­ni li­na emkho­si­ni lo; mi­na angi­ke­nyu­ke­li ku­lu­mkho­sim, ngo­ba isi­kha­thi sa­mi ka­si­ka­gcwa­li­se­kino.

9 Ese­tshi­lo le­zi­zi­nto ku­bo, wa­hla­la eGa­li­li.

10 Ko­dwa se­be­nyu­ki­lep aba­fo­wa­boq, la­ye wa­se­se­nyu­ke­la emkho­si­ni, ku­nge­yi­si­kho oba­la, ko­dwa ku­nga­thi ku­se­nsi­tha.

11 Ama­Ju­dar ase­mdi­nga emkho­si­nis, athi: Unga­phi ye­na?

12 Kwa­ku­kho­na uku­kho­no­na oku­khu­lu nga­ye pha­ka­thi kwa­ma­xu­kut; aba­nye ba­thi: Ulu­ngi­leu. Ko­dwa aba­nye ba­thi: Ha­tshi, ko­dwa uya­li­du­hi­sa ixu­kuv.

13 Lo­ba ku­nja­lo kwa­ku­nge­kho mu­ntu owa­khu­lu­ma oba­la nga­ye ngo­kwe­sa­baw ama­Ju­dax.

Imfu­ndi­so ngo­Kri­stu

14 Ku­the se­ku­pha­ka­thi ko­mkho­si, uJe­su we­nyu­ke­lay ethe­mpe­li­ni, wa­fu­ndi­saz.

15 Ama­Ju­daa ase­ma­nga­la athib: Lo uya­zi nja­ni imi­bha­lo, enga­fu­nda­nga?

16 UJe­su wa­wa­phe­ndu­la wa­thi: Imfu­ndi­so ya­mi ka­yi­si­yo eya­mi ko­dwa nge­ya­lo­wo ongi­thu­mi­le­yoc.

17 Uba umu­ntu etha­nda ukwe­nza inta­ndo ya­khe, uza­kwa­zi nge­mfu­ndi­so, uku­thi ive­la ku­Nku­lu­nku­lu, ku­mbe ngi­zi­khu­lu­me­la mi­na ngo­kwa­mid.

18 Ozi­khu­lu­me­la ngo­kwa­khe, uzi­di­nge­la udu­mo lwa­khee; ko­dwa odi­nga udu­mo lwa­lo­wo omthu­mi­le­yo, lo­wo uqi­ni­si­le, nja­lo ka­ku­kho uku­nga­lu­ngi ku­yef.

19 Ka­li­ni­ka­nga yi­ni uMo­zi­si umla­yog, ka­nti ka­kho ki­ni ogci­na umla­yoh? Li­di­nge­la­ni uku­ngi­bu­la­lai?

20 Ixu­ku la­phe­ndu­la la­thi: Ule­di­mo­nij; ngu­ba­ni odi­nga uku­ku­bu­la­lak?

21 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: Nge­nze umse­be­nzi owo­dwa, nja­lo lo­nke li­ya­ma­nga­lal.

22 Nga­kho uMo­zi­si wa­li­ni­ka uku­so­ka (ku­nge­yi­si­kho uku­thi kwa­ve­la ku­Mo­zi­sim, ko­dwa ku­bo­ba­ban), nja­lo li­ya­mso­ka umu­ntu la­nge­sa­ba­thao.

23 Uba nge­sa­ba­tha umu­ntu ese­mu­ke­la uku­so­ka, uku­ze ku­nge­phu­lwa umla­yo ka­Mo­zi­sip, li­ngi­thu­ku­the­le­laq ngo­ba nga­phi­li­sa umu­ntu ngo­ku­phe­le­le­yo nge­sa­ba­tha yi­nir?

24 Li­nga­hlu­le­li ngo­ku­bo­na, ko­dwa ya­hlu­le­la­ni ukwa­hlu­le­la oku­qo­ndi­le­yos.

25 Aba­nye kwa­be­Je­ru­sa­le­ma ba­se­be­si­thi: Lo ka­yi­su­ye yi­ni aba­di­nga uku­mbu­la­lat?

26 Ko­dwa kha­nge­la ukhu­lu­ma oba­la, ko­dwa ka­ba­tsho lu­tho ku­ye. Ku­nga­ba yi­ku­thi aba­bu­si se­be­sa­zi oqo­tho uku­thi lo ungu­Kri­stu uqo­bo yi­niu?

27 Ko­dwav lo si­ya­zi la­pho ave­la kho­naw; ko­dwa uKri­stu nxa efi­ka, ka­kho oza­kwa­zi la­pho ave­la kho­nax.

28 Nga­kho uJe­su efu­ndi­sa ethe­mpe­li­ni wa­me­me­zay wa­thiz: La­mi li­ya­nga­zi, li­ya­kwa­zi la­la­pho engi­ve­la kho­naa; nja­lo ka­ngi­zi­ze­la­nga ngo­kwa­mib, ko­dwa ongi­thu­mi­le­yo uqi­ni­si­lec, eli­nga­ma­zi­yo li­nad.

29 Ko­dwa ngi­ya­ma­zi mi­nae, ngo­ba ngi­ve­la ku­yef, nja­lo ye­na ungi­thu­mi­leg.

30 Nga­kho ba­di­nga uku­mba­mbah, ko­dwa ka­ku­ba­nga kho­na owa­be­ka isa­ndla phe­zu kwa­khei, ngo­ba iho­la la­khe la­li­nga­ka­fi­kijk.

31 Ko­dwa aba­ne­ngi be­xu­ku ba­kho­lwa ku­yel, ba­thi: Nxa uKri­stu ese­fi­ki­lem, uza­kwe­nza yi­ni izi­bo­na­ka­li­so ezi­ne­ngi ku­la­le­zi aze­nzi­le­yo lon?

32 Aba­Fa­ri­si be­zwa ixu­ku li­kho­no­na le­zi­zi­nto nga­ye; aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­Fa­ri­si ba­se­be­thu­ma aba­nce­di­si uku­ze ba­mba­mbeo.

33 UJe­su wa­se­si­thi ku­bo: Ngi­se­la­ni okwe­si­kha­tsha­nap, be­se­ngi­ha­mba ngi­ye ko­ngi­thu­mi­le­yoq.

34 Li­za­ngi­di­nga, li­ngangi­tho­lirs, la­la­pho mi­na engi­kho­nat, li­na li­nge­ze le­zau.

35 Nga­kho ama­Ju­da akhu­lu­mi­sa­na athi: Uza­ku­ya nga­phi lo uku­thi thi­na si­nga­yi­ku­mtho­lav? Ka­yi­ku­ya yi­ni kwa­ba­hla­ka­ze­ki­le­yo ba­ma­Gri­ki, afu­ndi­se ama­Gri­kiw?

36 Yi­li­zwi ba­ni le­li ali­tsho­yo elo­ku­thi: Li­za­ngi­di­nga, ali­yi­kungi­tho­la; le­loku­thi: La­pho engi­kho­na mi­na, li­na li­nge­ze le­zax?

Ama­nzi oku­phi­la

37 Kwa­thi ngo­su­ku lo­ku­ci­na olu­khu­lu lo­mkho­siy uJe­su we­ma wa­me­me­zaz, esi­thi: Uba ekho­na owo­mi­le­yo, ke­ze ki­mi ana­thea.

38 Okho­lwa ki­mi, nje­ngo­ku­tsho ko­mbha­lob, ku­za­ge­le­za ku­phu­ma esi­swi­ni sa­khec imi­fu­la ya­ma­nzi aphi­la­yod.

39 La­lo­khu wa­ku­tshoe ngo­Mo­ya aba­be­za­me­mu­ke­la aba­kho­lwa ku­yef; ngo­ba uMo­ya oNgcwe­leg wa­ye­nga­kafi­kih, lo­khu uJe­sui wa­ye­nga­ka­du­nyi­swaj.

40 Nga­kho aba­ne­ngi be­xu­ku be­si­zwa le­li­li­zwi ba­thi: Oqo­tho lo ungu­lo­wo­mPro­fe­thik.

41 Aba­nye ba­thi: Lo ungu­Kri­stul. Ko­dwa aba­nye ba­thi: Ka­mbe uKri­stu uza­ve­la eGa­li­lim?

42 Ka­wu­tsho yi­ni umbha­lo uku­thi uKri­stu uza­ve­la enza­lwe­ni ka­Da­vi­dan, le­Bhe­the­le­he­mao, emza­ne­ni la­pho uDa­vi­da aye­kho­nap?

43 Nga­kho kwa­ba kho­na ukwe­hlu­ka­na nga­ye pha­ka­thi kwe­xu­kuq.

44 Aba­nye ba­bo ba­fu­na uku­mba­mbar, ko­dwa ka­ku­ba­nga kho­na owa­mbe­ka iza­ndlas.

Aba­nce­di­si ba­di­nga uku­mba­mba uJe­su

45 Kho­na aba­nce­di­si ba­ya ku­ba­pri­sti aba­khu­lu la­ku­ba­Fa­ri­sit; bo­na ba­se­be­si­thi ku­bo: Ku­nga­ni li­nga­mle­tha­ngau?

46 Aba­nce­di­si ba­phe­ndu­la ba­thiv: Ka­ku­za­nge ku­khu­lu­me umu­ntu ka­nje, nje­nga­lu­mu­ntuw.

47 Aba­Fa­ri­si ba­se­be­ba­phe­ndu­la ba­thi: La­ni se­li­du­hi­si­we yi­nix?

48 Ukho­na yi­niy ku­ba­bu­si ku­mbe ku­ba­Fa­ri­si okho­lwe ku­yez?

49 Ko­dwa le­li­xu­ku eli­nga­wa­zi­yo umla­yo li­qa­le­ki­si­we.

50 UNi­ko­di­maa, lo­wo owe­za ku­ye ebu­su­ku, owa­ye­ngo­mu­nye wa­bob, wa­thi ku­bo:

51 Ka­nti umla­yo wa­ki­thi uya­mgwe­ba umu­ntuc, nga­pha­ndle ko­ku­thi umu­zwe ku­qa­lad ukwa­zi akwe­nza­yo?

52 Ba­phe­ndu­la ba­thi ku­ye: Ka­nti la­we ungo­we­Ga­li­li? Hlo­li­si­sa ubo­ne uku­thi ka­ku­vu­ka­nga umpro­fe­thi eGa­li­lie.

53 Ngu­lo­wo la­lo­wo wa­se­su­ka wa­ya ekha­ya.

8Ko­dwa uJe­su wa­ya enta­be­ni ye­Mi­hlwa­thia.

Owe­si­fa­za­na oba­njwe ephi­nga

2 Kwa­thi eku­se­ni ka­khu­lu wa­bu­ya we­zab ethe­mpe­li­nicd, isi­zwe so­nke sa­se­si­si­za ku­ye; wa­se­hla­la pha­nsi wa­ba­fu­ndi­sae.

3 Aba­bha­li la­ba­Fa­ri­si ba­se­be­le­tha ku­ye owe­si­fa­za­na owa­ye­ba­njwe efe­ba, ba­mmi­sa pha­ka­thi,

4 ba­thi ku­ye: Mfu­ndi­si, lo owe­si­fa­za­na uba­njwe ese­qo­tshe­ni lo­ku­phi­nga;

5 le­mla­ywe­ni uMo­zi­sif wa­si­la­ya uku­thi aba­nje ba­kha­ndwe nga­ma­tsheg; nga­kho we­na uthi­ni?

6 Ko­dwa ba­tsho lo­khu be­mli­ngah, uku­ze ba­zu­ze oko­ku­mma­nga­le­la nga­khoi. Ko­dwa uJe­su ekho­tha­me­la pha­nsi, wa­bha­la emhla­ba­thi­ni ngo­mu­nwej, we­nza anga­thi kabe­zwa.

7 Kwa­thi be­phi­ke­le­la uku­mbu­za, wa­lu­la­ma wa­thi ku­bok: Onge­la­so­no pha­ka­thi kwe­nul, ka­qa­le uku­mji­ki­je­la nge­li­tshem.

8 Wa­se­bu­ya ekho­tha­me­la pha­nsi wa­bha­la emhla­ba­thi­nin.

9 Ko­dwa bo­na, be­ku­zwa, ba­la­hlwao yi­sa­ze­la sa­bop, ba­phu­ma nga­mu­nye nga­mu­nye ku­qa­la ko­mda­la kwa­ze kwa­ba ko­wo­ku­ci­naq; uJe­su wa­se­sa­la ye­dwa, lo­we­si­fa­za­na emi pha­ka­thi.

10 UJe­su wa­se­se­lu­la­ma, enga­bo­ni mu­ntu nga­pha­ndle ko­we­si­fa­za­nar, wa­thi ku­ye: Ma­ma, ba­nga­phi la­bo aba­ku­ma­nga­le­la­yo? Ka­kho oku­la­hla­yo yi­ni?

11 Wa­se­si­thi: Ka­kho, Nko­si. UJe­su wa­se­si­thi ku­ye: La­mi ka­ngi­ku­la­hlis; ha­mba unga­be uso­na fu­thit.

Uku­kha­nya ko­mhla­ba

12 Nga­kho uJe­su wa­khu­lu­ma la­bo fu­thi wa­thi: Mi­na ngi­yi­ku­kha­nya ko­mhla­bau; ongi­la­nde­la­yo, ka­so­ze aha­mbe emnya­me­ni, ko­dwa uza­ku­ba lo­ku­kha­nya kwe­mpi­lov.

13 Nga­kho aba­Fa­ri­si ba­thi ku­ye: We­na uya­zi­fa­ka­ze­la; ubu­fa­ka­zi ba­kho ka­bu­la­qi­ni­so.

14 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi ku­bo: La­nxa ngi­zi­fa­ka­ze­la mi­naw, bu­qi­ni­si­le ubu­fa­ka­zi ba­mix; ngo­ba ngi­ya­zi uku­thi ngi­ve­la nga­phiyz, lo­ku­thi ngi­ya nga­phia; ko­dwa li­na ka­la­zi uku­thi ngi­ve­la nga­phi, lo­ku­thi ngi­ya nga­phib.

15 Li­na la­hlu­le­la ngo­kwe­nya­mac; ko­dwa mi­na ka­nga­hlu­le­li mu­ntud.

16 Ko­dwa uba la­mi ngi­sa­hlu­le­la, ukwa­hlu­le­la kwa­mi ku­qi­ni­si­lee; ngo­ba ka­ngi­nge­dwa, ko­dwa yi­mi lo­Ba­ba ongi­thu­mi­le­yof.

17 Nja­lo emla­ywe­ni we­nu ku­lo­tshi­we uku­thi ubu­fa­ka­zi ba­ba­ntu aba­bi­li bu­ngo­bu­qi­ni­si­le­yog.

18 Mi­na ngi­ngo­zi­fa­ka­ze­la­yo, lo­Ba­ba ongi­thu­mi­le­yo ufa­ka­za nga­mih.

19 Nga­kho ba­thi ku­ye: Unga­phi uYi­hlo? UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi: Ka­li­nga­zi mi­na, lo­ba uBa­bai. Uba be­li­nga­zi mi­na, la­ye uBa­ba be­li­za­ma­zij.

20 UJe­su wa­khu­lu­ma la ama­zwi endli­ni yo­mni­ke­lok, efu­ndi­sa ethe­mpe­li­nil; fu­thi ka­kho owa­mba­mba­yom, ngo­ba iho­la la­khe la­li­nga­ka­fi­kino.

UJe­su ula­ya ama­Ju­da nge­si­kha­thi ese­sa­be­ka­yo esi­za­yo

21 Nga­kho uJe­su wa­thi ku­bo fu­thi: Ngi­ya­ha­mba mi­na, nja­lo li­za­ngi­di­ngap, nja­lo li­za­fe­la eso­nwe­ni se­nuq; la­pho engi­ya kho­na mi­na, li­nge­ze le­za li­nars.

22 Nga­kho ama­Ju­da athit: Uza­zi­bu­la­la yi­ni? Ngo­ba uthi: La­pho engi­ya kho­na mi­na, li­nge­ze le­za kho­na li­nau.

23 Wa­se­si­thi ku­wo: Li­na li­ve­la pha­nsiv, mi­na ngi­ve­la phe­zu­luw; li­na li­nga­bo­mhla­ba loxy, mi­na ka­ngi­su­ye owa­lu­mhla­baz.

24 Nga­kho ngi­the ki­ni, li­za­fe­la ezo­nwe­ni ze­nua; ngo­ba uba li­nga­kho­lwab uku­thi ngi­nguye, li­za­fe­la ezo­nwe­ni ze­nuc.

25 Nga­kho athi ku­ye: We­na ungu­ba­ni? UJe­su wa­se­si­thi ku­wo: Lo­kho enga­li­tshe­la kho­na fu­thi eku­qa­le­nid.

26 Ngi­le­zi­nto ezi­ne­ngi engi­lo­ku­zi­khu­lu­ma nga­ni lo­kwa­hlu­le­la nga­zo; ko­dwa ongi­thu­mi­le­yo uqi­ni­si­lee, le­zi­nto engi­zi­zwe ku­ye le­zi ngi­zi­khu­lu­ma emhla­be­nif.

27 Ka­wa­qe­di­si­sa­nga uku­thi ukhu­lu­ma la­wo ngo­Yi­seg.

28 Nga­kho uJe­su wa­thi ku­wo: Nxa se­li­yi­pha­ka­mi­si­le iNdo­da­na yo­mu­ntuh, kho­na li­za­kwa­zi uku­thi ngi­nguyei, nja­lo ka­ngi­ze­nze­li lu­tho ngo­kwa­mij, ko­dwa ngi­khu­lu­ma le­zi­zi­nto nje­nga­lo­khu uBa­ba engi­fu­ndi­si­lek;

29 nja­lo ye­na ongi­thu­mi­le­yo ula­mil; uBa­ba ka­ngi­tshi­ya­nga nge­dwam, ngo­ba mi­na ngi­hla­la ngi­se­nza le­zi­zi­nto ezi­mtho­ko­zi­sa­yo ye­nan.

UJe­su uphe­ndu­la­na la­ma­Ju­da ngoA­bra­ha­ma

30 Esa­khu­lu­ma le­zi­zi­nto aba­ne­ngi ba­kho­lwa ku­yeo.

31 Nga­kho uJe­su wa­thi ku­ma­Ju­da akho­lwe ku­ye: Uba li­na li­hla­la eli­zwi­ni la­mip, li­nga­ba­fu­ndi ba­mi oqo­thoq;

32 li­za­la­zi iqi­ni­sor, le­qi­ni­so li­za­li­khu­lu­las.

33 Amphe­ndu­la athi: Si­yi­nza­lo kaA­bra­ha­ma, ka­si­za­nga si­be yi­zi­gqi­li za­mu­ntut; we­na utsho nja­ni uku­thi: Li­za­ku­ba nga­ba­khu­lu­le­ki­le­you?

34 UJe­su wa­wa­phe­ndu­la wa­thi: Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: Wo­nke owe­nza iso­no uyi­si­gqi­li se­so­nov.

35 Nja­lo isi­gqi­li ka­si­hla­li pha­ka­de ekha­yaw; indo­da­na ihla­la pha­ka­dex.

36 Nga­kho uba iNdo­da­nay ili­khu­lu­la, li­za­ku­ba nga­ba­khu­lu­le­ki­le­yo oqo­thoz.

37 Ngi­ya­zi uku­thi li­yi­nza­loa kaA­bra­ha­mab; ko­dwa li­di­nga uku­ngi­bu­la­la, ngo­ba ili­zwi la­mi ka­li­la­nda­wo ki­nic.

38 Mi­na ngi­khu­lu­ma lo­kho engi­ku­bo­ni­le­yo ku­Ba­bad; la­ni-ke le­nza lo­kho eli­ku­bo­ni­le­yo ku­yi­hloe.

39 Aphe­ndu­la athi ku­ye: Uba­ba we­thu nguA­bra­ha­maf. UJe­su wa­thi ku­wo: Uba be­li­nga­ba­ntwa­na ba­kaA­bra­ha­mag, be­li­za­kwe­nza imi­se­be­nzi kaA­bra­ha­mah.

40 Ko­dwa kha­the­si li­di­nga uku­ngi­bu­la­la, umu­ntu oli­tshe­le iqi­ni­soi, engi­li­zwe ku­Nku­lu­nku­luj; lo­kho uA­bra­ha­ma ka­kwe­nza­nga.

41 Li­na le­nza imi­se­be­nzi ka­yi­hlo. Nga­kho athi ku­ye: Ka­si­za­lwa­nga ngo­bu­fe­be thi­nak; si­lo­ba­ba mu­nye, uNku­lu­nku­lul.

42 UJe­su wa­thi ku­wo: Uba uNku­lu­nku­lu ube­ngu­yi­hlo, be­li­za­ngi­tha­ndam; ngo­ba mi­na ngi­phu­me ngi­ve­la ku­Nku­lu­nku­lun; ngo­ba ka­ngi­zi­ze­la­nga ngo­kwa­mio, ko­dwa ye­na ungi­thu­mi­lep.

43 Ku­nga­ni li­nga­qe­di­si­si inku­lu­mo ya­mi? Ngo­ba li­nge­ke li­li­zwe ili­zwi la­miq.

44 Li­nar li­nga­ba­ka­yi­hlo udi­ya­bho­las, li­tha­nda ukwe­nza inka­nu­ko zi­ka­yi­hlo. Ye­na wa­ye­ngu­mbu­la­li ku­su­ke­la eku­qa­le­ni, nja­lo ke­mi eqi­ni­swe­nit, ngo­ba iqi­ni­so ka­li­kho ku­ye. Nxa eqa­mba ama­ngau, ukhu­lu­ma ngo­kwa­khev; ngo­ba engu­mqa­mbi­ma­nga lo­yi­se wa­wo.

45 Mi­na-ke ngo­ba ngi­khu­lu­ma iqi­ni­so, ka­li­ngi­kho­lwa.

46 Ngu­wu­phi ki­niw ongi­la­hlax nge­so­noy? Nja­lo uba ngi­li­tshe­la iqi­ni­so, li­na ka­li­ngi­kho­lwa nga­ni?

47 Ye­na ongo­ka­Nku­lu­nku­luz uya­we­zwa ama­zwi ka­Nku­lu­nku­lua; ku­nga­kho li­na li­nge­zwab, ngo­ba ka­li­si­bo aba­ka­Nku­lu­nku­luc.

48 Nga­kho ama­Ju­da aphe­ndu­la athi ku­yed: Ka­si­tsho ku­hle yi­ni thi­na uku­thi we­na ungu­mSa­ma­ri­yae, lo­ku­thi ule­di­mo­nif?

49 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi: Mi­na ka­ngi­la­di­mo­ni, ko­dwa ngi­ya­du­mi­sa uBa­ba; ko­dwa li­na li­ya­ngi­gco­nag.

50 Mi­na-ke ka­ngi­zi­di­nge­li udu­mo lwa­mi; ukho­na odi­nga­yo lo­wa­hlu­le­la­yoh.

51 Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: Uba umu­ntu elo­ndo­lo­za ili­zwi la­mii, ka­so­ze abo­ne uku­fa la­pha­ka­dej.

52 Nga­kho ama­Ju­da athi ku­ye: Kha­the­si se­si­sa­zi uku­thi ule­di­mo­nik; uA­bra­ha­ma wa­fa, la­ba­pro­fe­thil, ko­dwa we­na uthi: Uba umu­ntu elo­ndo­lo­za ili­zwi la­mim, ka­so­ze ezwe uku­fa la­pha­ka­den.

53 We­na umkhu­lu yi­ni ku­lo­ba­ba we­thu uA­bra­ha­ma, owa­fa­yo? La­ba­pro­fe­thi ba­fa; uze­nza ba­ni we­na?

54 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi: Uba ngi­zi­du­mi­sa mi­na, udu­mo lwa­mi lu­yi­zeo; ngu­Ba­ba ongi­du­mi­sa­yo, eli­tsho nga­ye li­na uku­thi ungu­Nku­lu­nku­lu we­nup,

55 nja­lo ka­li­ma­za­ngaq; ko­dwa mi­na ngi­ya­ma­zir, nja­lo uba ngi­si­thi ka­ngi­ma­zi, ngi­za­ku­ba ngu­mqa­mbi wa­ma­nga nje­nga­nis; ko­dwa ngi­ya­ma­zi, ngi­ya­li­lo­ndo­lo­za ili­zwi la­khet.

56 Uyi­hlo uA­bra­ha­ma wa­ja­bu­la ka­khu­lu uku­bo­nau usu­ku lwa­mi, nja­lo walu­bo­na wa­tho­ko­zav.

57 Nga­kho ama­Ju­da athi ku­yew: Ka­wu­ka­bi le­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­hla­nu, nja­lo we­na wa­mbo­na uA­bra­ha­ma yi­ni?

58 UJe­su wa­thi ku­wo: Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: UA­bra­ha­ma enga­ka­bi kho­na, mi­na ngi­kho­nax.

59 Ase­do­bha ama­tshe uku­ze amji­ki­je­ley; ko­dwa uJe­su wa­ca­tshaz, wa­phu­ma ethe­mpe­li­nia, eda­bu­la pha­ka­thi kwa­wo; wa­dlu­la ngo­ku­nja­lob.

UJe­su uvu­la ame­hlo esi­pho­fu

9Wa­thi ese­dlu­la wa­bo­na umu­ntu oyi­si­pho­fu ku­su­ke­la eku­za­lwe­ni.

2 Aba­fu­ndi ba­khe ba­se­be­mbu­za ba­thi: Ra­bi*a, ngu­ba­ni owo­na­yob, lo ku­mbe aba­za­li ba­khe, aze aza­lwe eyi­si­pho­fuc?

3 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi: Ko­na­nga lo lo­ba aba­za­li ba­khe; ko­dwa uku­ze ku­bo­na­ka­li­swe imi­se­be­nzi ka­Nku­lu­nku­lu ku­yed.

4 Ku­fa­ne­le ngi­se­be­nze imi­se­be­nzi yo­ngi­thu­mi­le­yoe ku­se­se­mi­nif; ubu­su­ku bu­ye­za, la­pho oku­nge­kho ola­kho uku­se­be­nza kho­na.

5 Ngi­se­kho­na emhla­be­ni, ngi­yi­ku­kha­nya ko­mhla­bag.

6 Ese­tshi­lo le­zi­zi­nto, wa­kha­fu­le­la emhla­ba­thi­ni, we­nza uda­ka nga­ma­the, wa­ni­nda lo­lu­da­ka eme­hlwe­ni esi­pho­fuh,

7 wa­se­si­thi ku­so: Ha­mba uye­ge­za echi­bi­ni le­Si­lo­wa­mai (o­ku­phe­ndu­le­lwa ngo­ku­thi, oThu­nyi­we­yo). Nga­kho sa­ha­mba sa­ge­za, sa­bu­ya se­si­bo­naj.

8 Nga­kho aba­khe­le­ne la­so la­la­bo aba­be­si­bo­ni­le nga­pha­mbi­li uku­thi sa­si­yi­si­pho­fuk, ba­thi: Ka­yi­su­ye yi­ni lo owa­ye­hle­zi epha­nzal?

9 Aba­nye ba­thi: Lo ngu­ye; ko­dwa aba­nye ba­thi: Unje­nga­ye. Ye­na wa­thi: Ngi­nguye.

10 Nga­kho ba­thi ku­ye: Avu­lwe nja­ni ame­hlo akho?

11 Ye­na wa­phe­ndu­la wa­thi: Umu­ntu othi­wa ngu­Je­su we­nze uda­ka, wa­ni­nda ame­hlo ami, wa­thi ki­mi: Ha­mba uye echi­bi­ni le­Si­lo­wa­ma, uge­ze. Nja­lo nga­ha­mba nga­ge­za, nga­bu­ye nga­bo­nam.

12 Nga­kho ba­thi ku­ye: Unga­phi ye­na? Wa­thi: Ka­nga­zi.

13 Ba­se­be­mle­tha ku­ba­Fa­ri­si, lo­wo owa­ye­ka­de eyi­si­pho­fu.

14 Nja­lo kwa­ku­li­sa­ba­tha mhla uJe­su ese­nza uda­ka, evu­la ame­hlo akhen.

15 Aba­Fa­ri­si la­bo ba­se­be­mbu­za fu­thi, uku­thi we­mu­ke­le nja­ni uku­bo­na. Wa­se­si­thi ku­bo: Ufa­ke uda­ka eme­hlwe­ni ami, nga­se­ngi­ge­za, se­ngi­bo­nao.

16 Nga­kho aba­nye ba­ba­Fa­ri­si ba­thi: Lu­mu­ntu ka­ve­li ku­Nku­lu­nku­lup, ngo­ba ka­gci­ni isa­ba­thaq. Aba­nye ba­thir: Umu­ntu oyi­so­ni anga­ze­nza nja­ni izi­bo­na­ka­li­so ezi­njes? Kwa­se­ku­si­ba kho­na ukwe­hlu­ka­na pha­ka­thi kwa­bot.

17 Ba­phi­nda ba­thi ku­so isi­pho­fu: We­na uthi­ni nga­ye, lo­khu evu­le ame­hlo akho? Wa­se­si­thi: Ungu­mpro­fe­thiu.

18 Ama­Ju­da-ke ka­wa­kho­lwa­nga nga­yev, uku­thi wa­ye­yi­si­pho­fu use­mu­ke­le uku­bo­na, aze abi­za aba­za­li ba­khe ose­bu­ye wa­bo­na,

19 ase­ba­bu­za athi: Lo uyi­ndo­da­na ye­nu, li­na eli­thi ya­za­lwa iyi­si­pho­fu yi­ni? Pho isi­bo­na nja­ni kha­the­si?

20 Aba­za­li ba­khe ba­wa­phe­ndu­la ba­thi: Si­ya­zi uku­thi lo uyi­ndo­da­na ye­thu, lo­ku­thi wa­za­lwa eyi­si­pho­fu;

21 ko­dwa uku­thi ubo­na nja­ni kha­the­si, ka­si­kwa­zi; ku­mbe ngu­ba­ni ovu­le ame­hlo akhe, thi­na ka­si­kwa­zi; ye­na use­khu­li­le; mbu­ze­ni, uza­zi­khu­lu­me­la ye­na.

22 Aba­za­li ba­khe ba­tsho le­zi­zi­nto, ngo­ba be­se­sa­baw ama­Ju­dax; ngo­ba ama­Ju­da aye­se­vu­me­le­ne ngo­ku­thi, uba lo­ba engu­ba­ni ovu­ma uku­thi ungu­Kri­stuy, ka­khu­tshwe esi­na­go­ge­niz.

23 Ku­nga­kho aba­za­li ba­khe ba­thi: Use­khu­li­le, mbu­ze­ni.

24 Ambi­za-ke ngo­kwe­si­bi­li lo­wo­mu­ntu owa­ye­yi­si­pho­fu, athi ku­ye: Pha­na uNku­lu­nku­lu udu­moa; thi­na si­ya­zi uku­thi lo­wo­mu­ntu uyi­so­nib.

25 Ye­na wa­se­phe­ndu­la esi­thi: Lo­ba eyi­so­ni ka­nga­zi, ku­nye engi­kwa­zi­yo, uku­thi be­ngi­yi­si­pho­fu, kha­the­si se­ngi­bo­na.

26 Ase­si­thi ku­ye fu­thi: We­nze­ni ku­we? Uwa­vu­le nja­ni ame­hlo akho?

27 Wa­wa­phe­ndu­la wa­thi: Se­ngi­li­tshe­li­le, ko­dwa ka­li­zwa­ngac, li­fu­ne­la­ni uku­zwa fu­thi? Li­ya­fi­sa la­ni uku­ba nga­ba­fu­ndi ba­khe yi­ni?

28 Nga­kho amthu­ka, esi­thi: Ngu­we ongu­mfu­ndi wa­khe; ko­dwa thi­na si­nga­ba­fu­ndi ba­ka­Mo­zi­si.

29 Thi­na si­ya­zi uku­thi uNku­lu­nku­lu wa­khu­lu­ma lo­Mo­zi­si; ko­dwa lo ka­si­ma­zi la­pho ave­la kho­nad.

30 Umu­ntu wa­phe­ndu­la wa­thi ku­wo: Ngo­ba ku­lo­khu ku­yi­si­ma­nga uku­thi li­na ka­li­ma­zi la­pho ave­la kho­na, ka­nti uvu­le ame­hlo amie.

31 Nja­lo si­ya­zi uku­thi uNku­lu­nku­lu ka­zi­zwa izo­nif; ko­dwa uba umu­ntu engo­kho­nza uNku­lu­nku­lu, ese­nza inta­ndo ya­khe, uya­mu­zwa lo­wog.

32 Lo­ba ni­ni ka­ku­ka­ze ku­zwa­ka­le uku­thi ku­kho­na umu­ntu owa­vu­la ame­hlo owa­za­lwa eyi­si­pho­fuh.

33 Uba loi ube­nga­ve­li ku­Nku­lu­nku­lu, ube­nge­be la­ma­ndla okwe­nza ulu­thoj.

34 Aphe­ndu­la athi ku­ye: We­na wa­za­le­lwa eso­nwe­ni ngo­ku­phe­le­le­yo, nja­lo we­na uya­si­fu­ndi­sa yi­nik? Ase­mxo­tshe­la pha­ndlel.

35 UJe­su we­zwa uku­thi amxo­tshe­le pha­ndlem; kwa­thi ese­mfi­ci­le, wa­thi ku­ye: We­na uya­kho­lwa yi­nin eNdo­da­ne­ni ka­Nku­lu­nku­luo?

36 Ye­na wa­phe­ndu­la wa­thi: Ingu­ba­ni, Nko­si, uku­ze ngi­kho­lwe ku­yo?

37 UJe­su wa­se­si­thi ku­ye: La­we usu­yi­bo­ni­lep, nja­lo okhu­lu­ma la­we uyi­yoq.

38 Wa­se­si­thi: Nko­si, ngi­ya­kho­lwa; wa­se­mkho­nzar.

39 UJe­su wa­se­si­thi: Mi­na ngi­ze­le ukwa­hlu­le­la ku­lu­mhla­ba, uku­ze aba­nga­bo­ni­yo ba­bo­nes, la­la­bo aba­bo­na­yo ba­be yi­zi­pho­fut.

40 La­la­bo ku­ba­Fa­ri­si aba­be­la­ye be­zwa le­zi­zi­nto, ba­thi ku­ye: La­thi si­yi­zi­pho­fu yi­niu?

41 UJe­su wa­thi ku­bo: Uba be­li­yi­zi­pho­fu, nga­be ka­li­la­so­nov. Ko­dwa kha­the­si li­thi: Si­ya­bo­na; nga­kho iso­no se­nu si­miw.

Ume­lu­si olu­ngi­le­yo

10Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: Onga­nge­ni nge­sa­ngo esi­ba­ye­ni se­zi­mvu, ko­dwa akhwe­le kwe­nye inda­wo, lo­wo uli­se­la lo­mpha­ngia;

2 ko­dwa onge­na nge­sa­ngo ungu­me­lu­si we­zi­mvu.

3 Umli­ndi we­sa­ngo uya­mvu­le­la, le­zi­mvu zi­ya­li­zwa ili­zwi la­khe, nja­lo uya­zi­bi­za eza­khe izi­mvu nge­bi­zo, azi­kho­khe­le­le pha­ndleb.

4 Nxa ese­zi­khu­phi­le eza­khe izi­mvu, uha­mba pha­mbi kwa­zo; le­zi­mvu zi­mla­nde­le, ngo­ba zi­ya­la­zi ili­zwi la­khec.

5 Ko­dwa owe­mzi­ni ka­zi­so­ze zi­mla­nde­le, ko­dwa zi­za­mba­le­ke­la; ngo­ba ka­zi­la­zi ili­zwi la­be­mzi­nid.

6 UJe­su wa­khu­lu­ma lu­mfa­ne­ki­so ku­boe; ko­dwa bo­na ka­ba­qe­di­si­sa­nga uku­thi zi­yi­ni izi­nto azi­tsho­yo ku­bof.

7 Nga­kho uJe­su wa­phi­nda wa­thi ku­bo: Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: Mi­na ngi­li­sa­ngo le­zi­mvu;

8 bo­nke aba­ke ba­fi­ka pha­mbi kwa­mi ba­nga­ma­se­la la­ba­pha­ngig; ko­dwa izi­mvu ka­zi­be­zwa­nga.

9 Mi­na ngi­li­sa­ngo; uba umu­ntu enge­na nga­mi, uza­si­ndi­swah, ange­ne aphu­mei, atho­le idle­loj.

10 Ise­la ka­li­zi nga­pha­ndle ko­ku­za­kwe­ba lo­ku­bu­la­la lo­ku­bhu­bhi­sa; mi­na ngi­zi­le uku­ze ba­be le­mpi­lo, ba­be la­yo iphu­phu­me.

11 Mi­na ngi­ngu­me­lu­si olu­ngi­le­yok. Ume­lu­si olu­ngi­le­yo uzi­be­ke­la pha­nsi izi­mvu impi­lo ya­khel.

12 Ko­dwa oqa­tshi­we­yom, enge­su­ye ume­lu­si, izi­mvu zi­nge­si­zo eza­khe, ubo­na impi­si isi­zan, atshi­ye izi­mvu, aba­le­keo; ku­thi impi­si izi­ba­mbe, izi­chi­tha­chi­the izi­mvup.

13 Oqa­tshi­we­yo uya­ba­le­ka-ke, ngo­ba engo­qa­tshi­we­yo, nja­lo enga­zi­kha­tha­le­li izi­mvuq.

14 Mi­na ngi­ngu­me­lu­si olu­ngi­le­yo, ngi­ya­za­zi eza­mi, ngi­ya­zi­wa nge­za­mir,

15 nje­nga­lo­khu uBa­ba enga­zi, la­mi ngi­ya­ma­zi uBa­bas; ngi­zi­be­ke­la pha­nsi izi­mvu impi­lo ya­mit.

16 Nja­lo ngi­le­zi­nye izi­mvuu, ezi­nge­si­zo za­le­si­si­ba­yav; la­zo ku­me­le ngi­zi­le­thew, nja­lo zi­za­ku­zwa ili­zwi la­mi; nja­lo ku­be mhla­mbix mu­nyey, me­lu­si mu­nyez.

17 Nge­nxa ya­lo­khu uBa­ba uya­ngi­tha­ndaa, ngo­ba mi­nab ngi­be­ka pha­nsi impi­lo ya­mi, uku­ze ngi­bu­ye ngi­yi­tha­thec.

18 Ka­kho onge­mu­ka yo­na, ko­dwa mi­na ngi­yi­be­ka pha­nsi ngo­kwa­mi. Ngi­la­ma­ndla oku­yi­be­ka pha­nside, nja­lo ngi­la­ma­ndla oku­bu­ya ngi­yi­tha­thef. Lu­mla­yo ngi­we­mu­ke­le ku­Ba­bag.

19 Nga­kho kwa­ba kho­na fu­thi ukwe­hlu­ka­nah pha­ka­thi kwa­ma­Ju­da nge­nxa ya­la­ma­zwii.

20 La­ba­ne­ngi ba­wo ba­thi: Ule­di­mo­nij fu­thi uya­hla­nya; li­mla­le­le­la­nik?

21 Ama­nye athi: La­ma­zwi ka­wa­si­wo wo­nge­nwe li­di­mo­nil; ka­mbe idi­mo­nim li­nga­vu­la ame­hlo ezi­pho­fu yi­nin?

UJe­su ungu­Kri­stu

22 Kwa­ku­kho­na umkho­si wo­ku­vu­se­le­la eJe­ru­sa­le­ma, kwa­ku­se­bu­si­ka;

23 uJe­su wa­se­ha­mba­ha­mba ethe­mpe­li­ni ekhu­lu­si­ni li­ka­So­lo­mo­nio.

24 Ama­Ju­da ase­mha­nqap, athi ku­ye: Ko­ze ku­be ni­ni usi­li­ba­zi­sa? Uba we­na ungu­Kri­stu, si­tshe­le ngo­ku­ca­ci­le­yo.

25 UJe­su wa­wa­phe­ndu­la wa­thi: Nga­li­tshe­la, ko­dwa ka­li­kho­lwa­ngaq; imi­se­be­nzi mi­na engi­ye­nza ebi­zwe­ni li­ka­Ba­ba, yi­yo engi­fa­ka­ze­la­yor;

26 ko­dwa li­na ka­li­kho­lwa; ngo­ba ka­li­si­bo abe­zi­mvu za­mi, nje­ngo­ku­tsho kwa­mi ki­nist.

27 Izi­mvu za­mi zi­ya­li­zwa ili­zwi la­mi, la­mi ngi­ya­za­zi, fu­thi zi­ya­ngi­la­nde­la;

28 nja­lo mi­na ngi­zi­ni­ka impi­lo ela­pha­ka­deu; fu­thi ka­zi­so­ze za­bhu­bha la­pha­ka­dev, nja­lo ku­nge­kho oza­zi­hlu­thu­na esa­ndle­ni sa­miw.

29 UBa­bax ozi­ni­ke mi­na, mkhu­lu ku­la­bo bo­nkey; ku­nge­kho nja­lo onga­zi­hlu­thu­na esa­ndle­ni si­ka­Ba­ba.

30 Mi­na lo­Ba­ba si­mu­nyez.

31 Nga­kho ama­Ju­daa aphi­nda atha­tha ama­tshe uku­ze amkha­nde nga­wob.

32 UJe­su wa­wa­phe­ndu­la wa­thi: Ngi­li­tshe­ngi­se imi­se­be­nzi emi­ne­ngi emi­hle eve­la ku­Ba­ba; yi­wu­phi umse­be­nzi ku­yo eli­ngi­kha­nde­la wo­na nga­ma­tshec?

33 Ama­Ju­da amphe­ndu­la athi: Ka­si­ku­kha­ndi nga­ma­tshe nge­nxa yo­mse­be­nzi omu­hled, ko­dwa nge­nxa ye­nhla­mbae, la­ngo­ku­thi we­na ungu­mu­ntu uze­nza uNku­lu­nku­luf.

34 UJe­su wa­wa­phe­ndu­la wa­thi: Ka­ku­lo­tshi­we yi­ni emla­ywe­ni we­nug uku­thi: Mi­na nga­thih: Li­ngo­nku­lu­nku­lui?

35 Uba wa­ba­bi­za bo­na ngo­ku­thi ngo­nku­lu­nku­lu, ele­za ku­bo ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu, nja­lo umbha­lo unge­phu­lwe,

36 lo­wo uBa­ba ame­hlu­ka­ni­si­le­yoj wa­mthu­ma emhla­be­nik, ka­nti li­na li­thi: Uya­hla­mba­zal, ngo­ba ngi­them: Ngi­yi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lun?

37 Uba ngi­nge­nzi imi­se­be­nzi ka­Ba­ba, ka­li­nga­kho­lwa ki­mio.

38 Ko­dwa uba ngiye­nza, la­nxa li­nga­kho­lwa ki­mi, kho­lwa­ni imi­se­be­nzip; uku­ze la­zi li­kho­lwe uku­thi uBa­ba uki­mi, la­mi ngi­ku­yeq.

39 Nga­kho adi­nga fu­thi uku­mba­mbar; ko­dwa wa­phu­nyu­ka esa­ndle­ni sa­bos.

40 Wa­se­bu­ya wa­su­ka wa­ya nga­phe­tshe­ya kwe­Jo­da­nit ku­nda­wo la­pho uJo­ha­ne aye­bha­bha­thi­za kho­na ku­qa­lau; wa­se­hla­la kho­na.

41 La­ba­ne­ngi be­za ku­ye, ba­thi: UJo­ha­ne ke­nza­nga si­bo­na­ka­li­sov; ko­dwa ko­nke uJo­ha­ne aku­tsho nga­lo, kwa­ku­li­qi­ni­sow.

42 Aba­ne­ngi ba­se­be­kho­lwa ku­ye la­phox.

Uku­vu­swa ku­ka­La­za­ro

11Kwa­ku­kho­na-ke othi­le owa­ye­gu­la othi­wa ngu­La­za­roa we­Be­tha­nib, emza­ne­ni ka­Ma­ri­ya lo­Ma­rta uda­de­wa­boc.

2 Kwa­ku­ngu­ye uMa­ri­ya owa­gco­ba iNko­si nga­ma­gco­bo, we­su­la inya­wo za­yo nge­nwe­le za­khe, omne­wa­bo uLa­za­ro wa­ye­gu­lad.

3 Nga­kho oda­de­wa­bo ba­thu­me­la ku­ye be­si­thi: Nko­sie, kha­nge­la lo­wo omtha­nda­yo uya­gu­laf.

4 UJe­su ese­zwi­le wa­thi: Lo­khu uku­gu­la ka­ku­si­kho oko­ku­fa, ko­dwa ku­ngo­ko­du­mo lu­ka­Nku­lu­nku­lu uku­ze iNdo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu idu­nyi­swe nga­khog.

5 UJe­su wa­ye­ba­tha­nda-ke oMa­rta lo­da­de­wa­bo lo­La­za­roh.

6 Nga­kho ese­zwi­le uku­thi uya­gu­la, wa­se­hla­la insu­ku ezi­mbi­li enda­we­ni la­pho aye­kho­nai.

7 Emva kwa­lo­khu wa­se­si­thi ku­ba­fu­ndi: Asi­phi­nde si­ye eJu­di­yaj.

8 Aba­fu­ndi ba­thi ku­ye: Ra­bi*k, ama­Ju­da asa­nda uku­di­nga uku­ku­kha­nda nga­ma­tshe, nja­lo uya kho­na fu­thi yi­nil?

9 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi: Ka­wa­kho ama­ho­la ali­tshu­mi la­mbi­li emi­ni yi­nim? Nxa umu­ntu eha­mba emi­ni, ka­khu­be­ki, ngo­ba uya­bo­na uku­kha­nya kwa­lu­mhla­ban.

10 Ko­dwa uba umu­ntu eha­mba ebu­su­ku, uya­khu­be­ka, ngo­ba uku­kha­nya ka­ku­kho ku­yeo.

11 Wa­khu­lu­ma le­zi­zi­nto, emva kwa­lo­khu wa­se­si­thi ku­bo: Umnga­ne we­thu uLa­za­rop use­le­le; ko­dwa ngi­ya­ha­mba uku­ze ngi­mvu­se ebu­tho­ngwe­niq.

12 Nga­kho aba­fu­ndi ba­khe ba­thi ku­ye: Nko­si, uba ele­le, uza­phi­lar.

13 Ko­dwa uJe­su wa­khu­lu­ma ngo­ku­fa kwa­khe; ko­dwa bo­na ba­ca­ba­nga uku­thi wa­khu­lu­ma ngo­ku­phu­mu­la ko­bu­tho­ngo.

14 Nga­kho uJe­su wa­se­ba­tshe­la ngo­ku­ca­ci­le­yo: ULa­za­ro ufi­le.

15 Nja­lo ngi­ya­tho­ko­za nge­nxa ye­nu uku­thi be­ngi­nge­kho la­pho, uku­ze li­kho­lwe; ko­dwa asi­ye ku­ye.

16 Nga­kho uTo­ma­sis, othi­wa ngu­Di­di­mu­si, wa­thi ku­ba­fu­ndi ka­nye la­ye: Asi­ha­mbe­ni la­thi, uku­ze si­fe ka­nye la­yet.

17 Kwa­thi ese­fi­ka uJe­su, wa­mfi­ca ese­le­nsu­ku ezi­ne engcwa­be­niu.

18 Le­Be­tha­ni ya­yi­se­du­ze le­Je­ru­sa­le­mav, oku­nga­ba nga­ma­sta­di­yu* ali­tshu­mi la­nhla­nu uku­su­ka la­pho;

19 la­ba­ne­ngi ku­ma­Ju­da ba­be­fi­ki­le ku­Ma­rta lo­Ma­ri­ya, uku­ze ba­ba­du­du­ze ngo­mne­wa­bow.

20 Nga­kho uMa­rta, ese­zwi­le uku­thi uJe­su uye­za, wa­ya­ku­mhla­nga­be­zax; ko­dwa uMa­ri­ya wa­hla­la endli­niy.

21 UMa­rta wa­se­si­thi ku­Je­su: Nko­si, alu­ba ubu­kho­na la­pha, umne­we­thu nga­be ka­fa­ngaz;

22 ko­dwa la­kha­the­si ngi­ya­zi uku­thi lo­ba yi­ni onga­yi­ce­la ku­Nku­lu­nku­lu, uNku­lu­nku­lu uza­ku­ni­ka yo­naa.

23 UJe­su wa­thi ku­ye: Umne­we­nu uza­bu­ya avu­ke.

24 UMa­rta wa­thi ku­ye: Ngi­ya­zi uku­thi uza­bu­ya avu­ke eku­vu­ke­ni ngo­su­ku lo­ku­ci­nab.

25 UJe­su wa­thi ku­ye: Mi­na ngi­yi­ku­vu­kac le­mpi­lod; okho­lwa ki­mi, lo­ba ese­fi­le, uza­phi­lae;

26 nja­lo wo­nke ophi­la­yo ekho­lwa ki­mi, ka­so­ze afe la­pha­ka­def. Uya­ku­kho­lwa lo­khu yi­ni?

27 Wa­thi ku­ye: Ye­bo, Nko­si; mi­na ngi­ya­kho­lwa uku­thi we­na ungu­Kri­stug, iNdo­da­na ka­Nku­lu­nku­luh, obe­za­ku­za emhla­be­nii.

28 Ese­tshi­lo lo­khu uMa­rta wa­su­ka, wa­ya­bi­za uda­de­wa­bo uMa­ri­ya ensi­tha, wa­thi: UMfu­ndi­si ula­pha uya­ku­bi­zaj.

29 Ye­na-ke ese­zwi­le lo­khu, wa­hle wa­su­ku­ma wa­ya ku­ye.

30 Ko­dwa uJe­su wa­ye­nga­ka­fi­ki emza­ne­ni, ko­dwa wa­ye­se­nda­we­ni la­pho uMa­rta amhla­nga­be­za kho­nak.

31 Nga­kho ama­Ju­da aye­se­ndli­ni la­ye emdu­du­zal, ebo­na uMa­ri­ya uku­thi wa­su­ku­ma ngo­ku­pha­ngi­sa ephu­ma, amla­nde­la, esi­thi: Uya engcwa­be­ni, uku­ze akha­le kho­nam.

32 Kwa­thi uMa­ri­ya, ese­fi­ke la­pho uJe­su akho­na, embo­na, wa­we­la enya­we­ni za­khen, esi­thi ku­ye: Nko­si, nga­be ubu­kho­na la­pha, umne­we­thu nga­be ka­fa­ngao.

33 Nga­kho uJe­su wa­thi embo­na ekha­la, la­ma­Ju­da afi­ka la­ye ekha­la, wa­bu­bu­la emo­ye­ni, wa­zi­kha­tha­zap,

34 wa­thi: Li­mbe­ke nga­phi? Ba­thi ku­ye: Nko­si, wo­za ubo­ne.

35 UJe­su wa­li­laq.

36 Nga­kho ama­Ju­da athi: Kha­nge­la­ni uku­thi ube­mtha­nda nja­nir.

37 Ko­dwa ama­nye awo athi: Lo, owa­vu­la ame­hlo esi­pho­fu, ube­nge­kwe­nze yi­ni uku­thi la­lo anga­fis?

38 Nga­kho uJe­su ebu­bu­la fu­thi pha­ka­thi kwa­khe wa­fi­ka engcwa­be­nit. Nja­lo la­li­lu­bha­luu, le­li­tshe li­be­kwe phe­zu kwa­lov.

39 UJe­su wa­thi: Su­sa­ni ili­tshew. UMa­rta uda­de­wa­bo wo­fi­le­yo wa­thi ku­ye: Nko­si, use­nu­ka; ngo­ba use­le­nsu­ku ezi­nex.

40 UJe­su wa­thi ku­ye: Ka­ngi­tsho­ngo yi­ni ku­wey, uku­thi uba ukho­lwaz, uza­bo­na inka­zi­mu­lo ka­Nku­lu­nku­lua?

41 Ba­li­su­sa-ke ili­tshe, la­pho okwa­ku­le­le kho­na ofi­le­yob. UJe­su wa­se­pha­ka­mi­se­la ame­hlo akhe phe­zu­luc, wa­thi: Ba­ba, ngi­ya­ku­bo­nga ngo­ba we­na ungi­zwi­le.

42 Ko­dwa mi­na be­ngi­sa­zi uku­thi uya­ngi­zwa nja­lo­nja­lod; ko­dwa nge­nxa ye­xu­ku eli­ngi­pha­hli­le­yo ngi­tshi­lo lo­khue, uku­ze ba­kho­lwe uku­thi ungi­thu­mi­lef.

43 Ese­tshi­lo le­zi­zi­nto, wa­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu wa­thi: La­za­ro, phu­mag!

44 Wa­se­phu­ma owa­ye­fi­le, ebo­tshi­we iza­ndla le­nya­wo nga­ma­le­mbuh, lo­bu­so ba­khe bu­go­qe­lwei nge­le­mbu. UJe­su wa­thi ku­bo: Mthu­ku­lu­le­ni, li­mye­ke­le aha­mbej.

Umpha­ka­thi uqu­ma uku­mbu­la­la uJe­su

45 Nga­kho aba­ne­ngi ku­ma­Ju­da, aba­be­ze ku­Ma­ri­yak be­bo­na izi­nto aze­nzi­le­yo uJe­su, ba­kho­lwa ku­yel.

46 Ko­dwa aba­nye ba­bo ba­ya ku­ba­Fa­ri­sim, ba­ba­tshe­la izi­nto aze­nzi­le­yo uJe­su.

47 Nga­kho aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­Fa­ri­sin ba­qo­qa umpha­ka­thio, ba­thi: Si­za­kwe­nza­ni? Ngo­ba umu­ntu lo we­nza izi­bo­na­ka­li­so ezi­ne­ngi;

48 uba si­mye­ke­le nja­lo, bo­nke ba­za­kho­lwa ku­yep; ama­Ro­maq ase­za­ku­za atha­the li­nda­wor le­si­zwe sa­ki­this.

49 Ko­dwa omu­nye wa­bo, uKa­ya­fa­sit, owa­ye­ngu­mpri­sti omkhu­lu nga­lo­wo­mnya­kau, wa­thi ku­bo: Ka­la­zi lu­tho li­na,

50 fu­thi ka­li­na­ka­ni uku­thi ku­si­lu­nge­le uku­thi umu­ntu oye­dwa afe­le aba­ntu, lo­ku­thi isi­zwe so­nke si­nga­bhu­bhiv.

51 Ko­dwa ka­zi­tsho­lo­ngo lo­khu ngo­kwa­khew, ko­dwa engu­mpri­sti omkhu­lu nga­lo­wo­mnya­kax, wa­pro­fe­thay uku­thi uJe­su uza­fe­la isi­zwez,

52 nja­loa ku­nga­bi yi­si­zwe ku­phe­lab, ko­dwa uku­zec abu­the­le nda­wo­nyed la­ba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­lue aba­hla­ka­ze­ki­le­yo ba­be mu­nyef.

53 Nga­kho ku­su­ke­la ku­lo­lo­su­ku be­nza nda­wo­nye ice­bo uku­ze ba­mbu­la­leg.

54 Nga­kho uJe­su ka­be­sa­ha­mba oba­la pha­ka­thi kwa­ma­Ju­dah, ko­dwa wa­su­ka la­pho wa­ya eli­zwe­ni eli­se­du­ze le­nka­nga­lai, emzi­ni othi­wa yiE­fra­yi­mij, wa­se­hla­la kho­na la­ba­fu­ndi ba­khe.

55 La­se­li­so­nde­le ipha­si­ka la­ma­Ju­dak; la­ba­ne­ngi aba­ve­la ema­pha­ndle­ni be­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­ma li­nga­ka­fi­ki ipha­si­kal, uku­ze ba­zi­hla­mbu­lu­lem.

56 Nga­kho ba­mdi­nga uJe­su, be­khu­lu­mi­sa­na be­mi ethe­mpe­li­ni be­si­thi: Li­ca­ba­nga­ni? Li­thi isi­bi­li ka­yi­ku­za emkho­si­ni yi­nin?

57 Ko­dwa bo­nke aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­Fa­ri­si ba­be­khu­phe umla­yo wo­ku­thi uba ekho­na owa­zi­yo la­pho akho­na, aku­bi­ke uku­ze ba­mba­mbe.

UJe­su ugco­tshwa eBe­tha­ni

12Kwa­thi ku­se­le­nsu­ku ezi­yi­si­thu­pha li­nga­ka­fi­kia ipha­si­kab, uJe­su wa­fi­ka eBe­tha­nic, la­pho okwa­ku­lo­La­za­ro kho­na owa­ye­fi­le, aye­mvu­se kwa­ba­fi­le­yod.

2 Ba­se­be­me­nze­la uku­dla kwa­nta­mba­ma la­phoe, lo­Ma­rta wa­ye­se­be­nzafg; nja­lo uLa­za­ro wa­ye­ngo­mu­nye wa­la­bo aba­be­hle­zi eku­dle­ni la­ye.

3 UMa­ri­yah wa­se­tha­tha ipha­wu­ndi ya­ma­gco­bo awe­na­di* uqo­bo adu­la­yoi, wa­gco­ba inya­wo zi­ka­Je­suj, we­su­la inya­wo za­khe nge­nwe­le za­khe; le­ndlu ya­gcwa­la iphu­nga la­ma­gco­bo.

4 Nga­kho omu­nye wa­ba­fu­ndi ba­khe, uJu­da­si Iska­ri­yo­thi ka­Si­mo­ni, owa­ye­za­mni­ke­lak, wa­thi:

5 Ku­nga­ni ama­fu­tha la enga­the­ngi­swa­nga nga­bo­de­na­ri­yo* aba­nga­ma­khu­lu ama­tha­thu, kwa­se­ku­ni­kwa aba­ya­ngal?

6 Wa­ku­tsho-ke lo­khu, ku­nge­yi­si­kho uku­thi ekha­tha­le­le aba­ya­nga, ko­dwa ngo­ba wa­ye­li­se­la, wa­ye­le­si­khwa­mam, ethwa­la okwa­ku­fa­kwa pha­ka­thi kwa­son.

7 UJe­su wa­se­si­thi: Mye­ke­le­ni; uwa­lo­ndo­lo­ze­le usu­ku lo­ku­ngcwa­tshwa kwa­mio.

8 Ngo­ba aba­ya­nga li­hla­la li­la­bo, ko­dwa mi­na ka­li­hla­li li­la­mi.

9 Nga­kho ixu­ku eli­khu­lu la­ma­Ju­da la­kwa­zi uku­thi ula­pho; la­se­li­si­za ku­nge­si­ku­thi nge­nxa ka­Je­su ku­phe­la, ko­dwa lo­ku­thi ba­bo­ne lo­La­za­rop, aye­mvu­se kwa­ba­fi­le­yoq.

10 Aba­pri­sti aba­khu­lur ba­se­be­se­nza ice­bo lo­ku­thi ba­bu­la­le lo­La­za­ros;

11 ngo­ba nge­nxa ya­khet ama­Ju­da ama­ne­ngiu asu­ka, akho­lwa ku­Je­suv.

UJe­su unge­na eJe­ru­sa­le­ma

12 Ku­si­sa ixu­ku eli­khu­luw ela­li­zi­le emkho­si­nix, le­zwa uku­thi uJe­su uye­za eJe­ru­sa­le­ma,

13 ba­tha­tha inga­tsha ze­zi­hla­hla ze­la­la, ba­phu­ma ukuya­mhla­nga­be­za, ba­me­me­za be­si­thi: Ho­sa­na*! Ubu­si­si­we oza­yo ebi­zwe­ni le­Nko­si, iNko­si kaI­sra­ye­liy.

14 UJe­su wa­se­fi­ca itho­le li­ka­ba­bhe­mi, wa­hla­la phe­zu kwa­lo, nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi:

15 Unge­sa­bi, ndo­da­ka­zi ye­Si­yo­ni; kha­nge­la, inko­si ya­kho iye­za, ihle­zi phe­zu kwe­tho­le li­ka­ba­bhe­miz.

16 Ko­dwa aba­fu­ndi ba­khe ka­ba­qe­di­si­sa­nga le­zi­zi­nto eku­qa­le­nia; ko­dwa uJe­su ese­du­nyi­si­web, ba­se­be­khu­mbu­la uku­thi le­zi­zi­nto za­zi­lo­tshi­we nga­ye, lo­ku­thi ba­be­ze­nzi­le le­zi­zi­nto ku­yec.

17 Nga­kho ixu­ku ela­li­la­ye la­pho ebi­za uLa­za­ro uku­thi aphu­me engcwa­be­ni, emvu­sa kwa­ba­fi­le­yo, la­fa­ka­zad.

18 Nge­nxa ya­lo­khu ixu­ku la­phu­ma fu­thi ukuya­mhla­nga­be­za, ngo­ba le­zwa uku­thi we­nze le­si­si­bo­na­ka­li­soe.

19 Nga­kho aba­Fa­ri­si ba­khu­lu­mi­sa­na be­si­thi: Li­ya­bo­na uku­thi ka­li­si­zi lu­tho; kha­nge­la­ni umhla­ba uya­mla­nde­laf.

UJe­su ukhu­lu­ma ngo­ku­fa kwa­khe

20 Kwa­ku­kho­na ama­Gri­ki pha­ka­thi kwa­la­bog aba­be­nyu­ke­le­le uku­kho­nzah emkho­si­nii;

21 wo­na-ke eza ku­Fi­li­phuj owe­Bhe­thi­sa­yi­da ye­Ga­li­lik, ba­se­be­mce­la be­si­thi: Nko­si, si­tha­nda uku­bo­na uJe­su.

22 UFi­li­phu we­za wa­tshe­la uA­ndre­ya; uA­ndre­ya lo­Fi­li­phu ba­se­be­tshe­la uJe­su fu­thil.

23 UJe­su wa­se­ba­phe­ndu­la esi­thi: Iho­la se­li­fi­ki­lem lo­ku­thi iNdo­da­na yo­mu­ntu idu­nyi­swen.

24 Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: Nga­pha­ndle ko­ku­thi uhla­mvu lwe­be­le lu­we­le emhla­ba­thi­ni lu­fe, lo­na lu­hla­la lu­lo­dwa; ko­dwa alu­ba lu­si­fa, lu­the­la isi­the­lo sa­ndeo.

25 Ye­na otha­nda impi­lo ya­khe uya­la­hle­ke­lwa yi­yop; lo­zo­nda impi­lo ya­khe ku­lu­mhla­ba uza­yi­lo­ndo­lo­za ku­ze ku­be yi­mpi­lo engu­la­pha­ka­deq.

26 Uba umu­ntu engi­se­be­nze­la, ka­ngi­la­nde­le; la­la­pho engi­kho­na mi­nar, le­nce­ku ya­mi iza­ku­ba kho­na. Fu­thi uba umu­ntu engi­se­be­nze­la, uBa­ba uza­mhlo­ni­phas.

27 Kha­the­si umphe­fu­mu­lo wa­mi ukha­tha­ze­ki­let; se­ngi­za­thi­ni? Ba­bau, ngi­si­ndi­se ku­le­li­ho­lav. Ko­dwa nge­nxa ya­lo­khuw ngi­fi­ki­le ku­le­li­ho­lax.

28 Ba­ba, du­mi­sa ibi­zo la­khoy. Kwa­se­ku­si­za ili­zwi li­ve­la ezu­lwi­ni li­si­thi: Se­ngili­du­mi­si­le, ngi­za­phi­nda ngili­du­mi­sez.

29 Nga­kho ixu­ku ela­li­mi kho­na li­si­zwa la­thi ku­be lo­mdu­mo. Aba­nye ba­thi: Ingi­lo­si ikhu­lu­me la­ye.

30 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi: Le­li­li­zwi ka­li­za­nga nge­nxa ya­mi, ko­dwa nge­nxa ye­nua.

31 Kha­the­si yi­si­gwe­bo sa­lu­mhla­bab; kha­the­si umbu­si wa­lu­mhla­bac uza­xo­tshe­lwa pha­ndled.

32 Mi­na-ke nxa ngi­pha­ka­nyi­swa emhla­be­nie, ngi­za­do­nse­laf bo­nke ki­mig.

33 Wa­tsho-ke lo­khuh etshe­ngi­sa uhlo­bo lo­ku­fa aye­za­ku­fa nga­loi.

34 Ixu­ku la­mphe­ndu­la la­thi: Thi­na se­zwa emla­ywe­nij uku­thi uKri­stu uhla­la pha­ka­dek; nja­lo unga­tsho nja­ni uku­thi: INdo­da­na yo­mu­ntu ime­le uku­pha­ka­nyi­swal? Ingu­ba­ni le iNdo­da­na yo­mu­ntu?

35 UJe­su wa­se­si­thi ku­bo: Ku­se­yi­si­kha­tsha­nam uku­kha­nyan li­la­khoo. Ha­mba­ni li­se­lo­ku­kha­nya, hle­zi umnya­ma ule­hlu­lep; nja­lo oha­mba emnya­me­ni ka­zi la­pho aya kho­naq.

36 Li­se­lo­ku­kha­nya, kho­lwa­ni ku­kho uku­kha­nya, uku­ze li­be nga­ba­ntwa­na bo­ku­kha­nyar. UJe­su wa­khu­lu­ma le­zi­zi­nto, wa­su­ka, wa­ba­ca­tshe­las.

Uku­la­hlwa kwa­ma­Ju­da ngo­ku­nga­kho­lwa kwa­wo

37 La­nxa wa­ye­nze izi­bo­na­ka­li­so ezi­ne­ngi ka­nga­ka pha­mbi kwa­bot, ka­ba­kho­lwa­nga ku­ye;

38 uku­ze li­gcwa­li­se­ke ili­zwi li­kaI­sa­ya umpro­fe­thi, ali­khu­lu­ma­yo elo­ku­thi: Nko­si, ngu­ba­ni okho­lwe uku­tshu­ma­ye­la kwe­thu? Le­nga­lo ye­Nko­si ye­mbu­le­lwa ba­niu?

39 Nga­kho ba­be­nge­la­kho uku­kho­lwa, ngo­ba uI­sa­ya wa­bu­ya wa­thi:

40 Uphu­mpu­the­ki­si­le ame­hlo abov, wa­ye­nza lu­khu­ni inhli­zi­yo ya­bo; uku­ze ba­nga­bo­ni nga­me­hlo abo, ba­qe­di­si­se nge­nhli­zi­yo, ba­phe­ndu­ke, be­se­ngi­ba­si­li­saw.

41 UI­sa­ya wa­khu­lu­ma le­zi­zi­ntox, la­pho ebo­na inka­zi­mu­lo ya­khe, wa­khu­lu­ma nga­yey.

42 Lo­ba ku­nja­lo-ke la­ba­ne­ngi ba­ba­bu­siz ba­kho­lwa ku­yea; ko­dwa nge­nxa ya­ba­Fa­ri­si ka­ba­vu­ma­ngab, uku­ze ba­nga­mi­swa esi­na­go­ge­nic;

43 ngo­ba ba­tha­nda udu­mo lwa­ba­ntu ku­lo­du­mo lu­ka­Nku­lu­nku­lud.

UJe­su we­za uku­za­si­ndi­sa umhla­ba

44 UJe­su wa­se­me­me­za esi­thie: Okho­lwa ki­mi, ka­kho­lwa ki­mif, ko­dwa ku­ye ongi­thu­mi­le­yog;

45 nja­lo obo­na mi­na, ubo­na ongi­thu­mi­le­yoh.

46 Mi­na ngi­zi­le ngi­yi­ku­kha­nya emhla­be­ni, uku­ze wo­nke okho­lwa ki­mi, anga­hla­li emnya­me­nii.

47 Nja­lo uba ekho­na owe­zwa­yo ama­zwi ami anga­kho­lwa, mi­na ka­ngi­mgwe­bij; ngo­ba ka­ngi­za­nga uku­thi ngi­gwe­be umhla­ba, ko­dwa uku­ze ngi­si­ndi­se umhla­bak.

48 Ye­nal onga­la­yo enga­we­mu­ke­li ama­zwi ami, ula­ye omgwe­ba­yom; ili­zwi ese­ngi­li­khu­lu­mi­len, lo­na li­za­mgwe­bao ngo­su­ku lo­ku­ci­nap.

49 Ngo­ba mi­na ka­ngi­zi­khu­lu­me­la­nga ngo­kwa­miq; ko­dwa uBa­ba ongi­thu­mi­le­yo, ngu­ye ongi­ni­ke umla­yor, wo­ku­thi ngi­za­thi­ni lo­ku­thi ngi­za­khu­lu­ma­nis.

50 Nja­lo ngi­ya­zi uku­thi umla­yo wa­khe uyi­mpi­lo ela­pha­ka­de; nga­kho izi­nto mi­na engi­zi­khu­lu­ma­yo, nje­ngo­ku­tsho ku­ka­Ba­ba ki­mi, ngo­ku­nja­lo ngi­ya­zi­khu­lu­mat.

UJe­su uge­zi­sa inya­wo za­ba­fu­ndi

13Kwa­thi unga­ka­fi­ki umkho­si we­pha­si­kaa, uJe­su esa­zi uku­thi iho­la la­khe la­se­li­fi­ki­leb uku­thi asu­ke ku­lu­mhla­ba aye ku­Yi­sec, ese­ba­tha­ndi­le aba­khed aba­se­mhla­be­ni, wa­ba­tha­nda kwa­ze kwa­ba se­ku­phe­le­nie.

2 Uku­dla kwa­nta­mba­ma se­kwe­nzi­we, udi­ya­bho­la ese­ku­fa­ki­le enhli­zi­ywe­ni ka­Ju­da­si Iska­ri­yo­thif, ka­Si­mo­ni, uku­thi amni­ke­leg,

3 uJe­su ekwa­zi uku­thi uYi­se uni­ke­le izi­nto zo­nke eza­ndle­ni za­kheh, lo­ku­thi wa­ve­la ku­Nku­lu­nku­lui nja­lo uya ku­Nku­lu­nku­luj,

4 wa­su­ku­ma eku­dle­ni kwa­nta­mba­mak, wa­khu­pha ize­mba­tho za­khe, wa­tha­tha ile­mbu wa­zi­tha­nde­la nga­lol.

5 Emva kwa­lo­khu wa­the­la ama­nzi emga­nwi­ni, wa­qa­la uku­ge­zi­sa inya­wo za­ba­fu­ndi, lo­kuze­su­la nge­le­mbu aye­zi­tha­nde­le nga­lom.

6 Wa­se­fi­ka ku­Si­mo­ni Pe­tro; ye­na wa­se­si­thi ku­ye: Nko­si, we­na uge­zi­sa inya­wo za­mi yi­nin?

7 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Engi­kwe­nza­yo mi­na, ka­wu­kwa­zi kha­the­si, ko­dwa uza­kwa­zi emva kwa­le­zi­zi­ntoo.

8 UPe­tro wa­thi ku­ye: Ka­wu­so­ze uge­zi­se inya­wo za­mi ku­ze ku­be la­pha­ka­de. UJe­su wa­mphe­ndu­la wa­thi: Uba ngi­nga­ku­ge­zi­si, ka­wu­la­sa­be­lo la­mip.

9 USi­mo­ni Pe­tro wa­thi ku­ye: Nko­si, ka­ku­nga­bi zi­nya­wo za­mi zo­dwa, ko­dwa le­za­ndla le­kha­ndaq.

10 UJe­su wa­thi ku­ye: Oge­zi­le­yo ka­swe­li lu­tho nga­pha­ndle ko­ku­ge­zi­swa inya­wo, ko­dwa uhla­mbu­lu­ki­ler ngo­ku­phe­le­le­yos; li­na-ke li­hla­mbu­lu­ki­le, ko­dwa-ke ka­kusi­ni lo­nket.

11 Ngo­ba wa­ye­ma­zi lo­wo owa­ye­za­mni­ke­la; nge­nxa ya­lo­khu wa­thi: Ka­li­hla­mbu­lu­ka­nga lo­nkeu.

12 Ese­ge­zi­si­le inya­wo za­bo, wa­tha­tha ize­mba­tho za­khe, wa­bu­ya wa­hla­la pha­nsiv, wa­thi ku­bo: Li­ya­kwa­zi yi­ni engi­kwe­nze ki­niw?

13 Li­na li­ngi­bi­za li­thi: Mfu­ndi­six, loku­thi Nko­si; li­ku­tsho ku­hle, ngo­ba ngi­yikhoy.

14 Nga­kho uba mi­na, iNko­si lo­Mfu­ndi­si, ngi­ge­zi­se inya­wo ze­nuz, la­ni-ke li­fa­ne­le uku­ge­zi­sa­na inya­woa.

15 Ngo­ba ngi­li­ni­ki­le isi­bo­ne­lo, uku­ze le­nze la­ni nje­ngo­ba mi­na nge­nzi­le ki­nib.

16 Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: Ince­ku ka­yi­nku­lu ku­le­nko­si ya­yoc, lo­thu­nyi­we­yo ka­mkhu­lu ku­lo­mthu­mi­le­yod.

17 Uba li­sa­zi le­zi­zi­nto, li­bu­si­si­we uba li­ze­nzae.

18 Ka­ngi­khu­lu­mi nga­ni lo­nkef; mi­na ngi­ya­ba­zi engi­ba­khe­thi­le­yog; ko­dwa uku­ze ku­gcwa­li­se­ke umbha­lo othi: Odla la­mi isi­nkwa ungi­pha­ka­mi­se­le isi­the­nde sa­kheh.

19 Se­ngi­li­tshe­la ku­su­ke­la kha­the­si ku­nga­ke­nze­kii, uku­ze, nxa se­ku­se­nze­ka, li­kho­lwe uku­thi ngi­nguyej.

20 Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: Owe­mu­ke­la lo­ba ngu­ba­ni engi­mthu­mi­le­yo, we­mu­ke­la mi­na; lo­we­mu­ke­la mi­na, we­mu­ke­la ongi­thu­mi­le­yok.

UJe­su ukhu­lu­ma ngo­ku­ni­ke­lwa kwa­khe

21 UJe­su ese­tshi­lol le­zi­zi­nto wa­kha­tha­ze­ka emo­ye­nim, wa­fa­ka­za wa­thin: Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­nio, omu­nye we­nu uza­ngi­ni­ke­lap.

22 Nga­kho aba­fu­ndi ba­kha­nge­la­na, be­nga­qo­ndi uku­thi ukhu­lu­ma ngo­ba­niq.

23 Kwa­kwe­ye­me esi­fu­be­ni si­ka­Je­su omu­nye wa­ba­fu­ndi ba­kher, uJe­su aye­mtha­ndas;

24 nga­kho uSi­mo­ni Pe­tro wa­mqhwe­ba uku­bu­za uku­thi ngu­ba­ni akhu­lu­ma nga­ye.

25 Ye­na-ke eqa­me­la esi­fu­be­ni si­ka­Je­sut, wa­thi ku­ye: Nko­si, ngu­ba­ni?

26 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi: Ngu­lo­wo mi­na engi­za­mni­ka uce­zu se­ngi­lu­tshe­bi­leu. Kwa­thi ese­lu­tshe­bi­le uce­zu, walu­ni­ka uJu­da­si Iska­ri­yo­thi ka­Si­mo­niv.

27 Fu­thi emva ko­ce­zu, uSa­tha­ne wa­se­nge­na ku­yew. UJe­su wa­se­si­thi ku­ye: Okwe­nza­yo, kwe­nze ma­si­nya­nex.

28 Ko­dwa ka­kho kwa­ba­be­hle­zi eku­dle­ni owa­ye­kwa­zi uku­thi uku­tsho­lo­ni ku­ye.

29 Ngo­ba aba­nye ba­ca­ba­nga uku­thi, nje­ngo­ba uJu­da­si wa­ye­le­si­khwa­may, uJe­su wa­thi ku­ye: The­nga esi­ku­swe­la­yo emkho­si­niz; lo­ba uku­thi ka­ni­ke aba­ya­nga oku­nye.

30 Lo­wo wa­thi ese­lwe­mu­ke­le uce­zu, wa­hle wa­phu­ma; kwa­ku­se­bu­su­ku.

UJe­su uni­kwa udu­mo. Umla­yo wo­ku­tha­nda­na

31 Nga­kho kwa­thi ese­phu­mi­le, uJe­su wa­thi: Kha­the­si iNdo­da­na yo­mu­ntu idu­nyi­si­wea, lo­Nku­lu­nku­lu udu­nyi­si­we ku­yob.

32 Uba uNku­lu­nku­lu edu­nyi­swe ku­yoc, lo­Nku­lu­nku­lu uza­yi­du­mi­sa ku­ye ngo­kwa­khed, nja­lo uza­hle ayi­du­mi­see.

33 Ba­ntwa­nya­na, ngi­se­la­ni isi­kha­tsha­na. Li­za­ngi­di­ngaf, fu­thi nje­nga­lo­khu nga­tsho ku­ma­Ju­da uku­thig: La­pho mi­na engi­ya kho­na, li­nge­ze le­za li­na; ngi­tsho la­ki­ni kha­the­si.

34 Ngi­li­ni­kah umla­yo omu­tshai, uku­thi li­tha­nda­ne; nje­nga­lo­khu ngi­li­tha­ndi­le, la­ni-ke li­tha­nda­nej.

35 Nga­lo­khu bo­nke ba­za­kwa­zi uku­thi li­nga­ba­fu­ndi ba­mi, uba li­lo­tha­ndo omu­nye ko­mu­nyek.

Uku­xwa­yi­swa ku­ka­Pe­tro

36 USi­mo­ni Pe­tro wa­thi ku­ye: Nko­si, uya nga­phil? UJe­su wa­mphe­ndu­la wa­thi: La­pho engi­ya kho­na, unge­ngi­la­nde­le kha­the­sim, ko­dwa uza­ngi­la­nde­la emva kwa­lo­khun.

37 UPe­tro wa­thi ku­ye: Nko­si, ngi­nge­ku­la­nde­le kha­the­si nga­ni? Impi­lo ya­mi ngi­za­yi­be­ke­la we­na pha­nsio.

38 UJe­su wa­mphe­ndu­la wa­thi: Impi­lo ya­kho uza­yi­be­ke­la mi­na pha­nsi yi­nip? Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ku­we: Iqhu­de ka­li­so­ze li­kha­leq uze ungi­phi­ke ka­tha­thur.

Inku­lu­mo yo­ku­va­le­li­sa ku­ka­Je­su

14Inhli­zi­yo ye­nu ka­yi­nga­kha­tha­ze­ki; li­ya­kho­lwa ku­Nku­lu­nku­lu, kho­lwa­ni la­ki­mia.

2 Ekha­ya li­ka­Ba­ba ku­kho­na izi­ndlu ezi­ne­ngi; ko­dwa uba kwa­kunge­nja­lo, nga­be nga­li­tshe­lab. Ngi­ya­ha­mba uku­ya­li­lu­ngi­se­la inda­woc.

3 Nja­lo nxa ngi­ha­mba ngi­si­ya­li­lu­ngi­se­la inda­wo, ngi­za­bu­ya fu­thi ngi­le­mu­ke­le ki­mid; uku­ze ku­thi la­pho mi­na engi­kho­na, li­be kho­na la­nie.

4 La­la­pho mi­na engi­ya kho­na li­ya­kwa­zi, le­ndle­la li­ya­ya­zi.

5 UTo­ma­si wa­thi ku­yef: Nko­si, ka­si­kwa­zi la­pho oya kho­na; pho, si­nga­ya­zi nja­ni indle­lag?

6 UJe­su wa­thi ku­ye: Mi­na ngi­yi­ndle­lah, le­qi­ni­soi, le­mpi­loj; ka­kho oza ku­Ba­ba, ko­dwa nga­mik.

7 Uba be­li­nga­zi­le, be­li­za­ma­zi lo­Ba­bal; nja­lo ku­su­ke­la kha­the­si li­ya­ma­zi, se­li­mbo­ni­lem.

8 UFi­li­phu wa­thi ku­ye: Nko­si, si­tshe­ngi­se uYi­hlo, nja­lo ku­sa­ne­len.

9 UJe­su wa­thi ku­ye: Se­ngi­la­ni isi­kha­thi esi­de ka­nga­ka, ka­wu­ka­nga­zi, Fi­li­phu? Ye­na obo­ne mi­na, ubo­ne uBa­bao; nja­lo utsho nja­ni uku­thi: Si­tshe­ngi­se uYi­hlo?

10 Ka­wu­kho­lwa yi­ni uku­thi mi­na ngi­ku­Ba­ba, lo­Ba­ba uki­mip? Ama­zwi mi­na engi­wa­khu­lu­ma ki­ni, ka­ngi­zi­khu­lu­me­li ngo­kwa­mi; ko­dwa uBa­ba ohle­zi ki­miq, ye­na we­nza imi­se­be­nzir.

11 Ngi­kho­lwa­ni uku­thi mi­na ngi­ku­Ba­ba, lo­Ba­ba uki­mis; nja­lo uba ku­ngenja­lo, ngi­kho­lwa­ni nge­nxa ye­mi­se­be­nzi ngo­kwa­yot.

12 Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: Okho­lwa ki­mi, imi­se­be­nzi engi­ye­nza­yo uza­ye­nza la­yeu, le­mi­khu­lu ku­la­le uza­ye­nzav; ngo­ba mi­na ngi­ya ku­Ba­baw.

13 Nja­lo lo­ba yi­ni eli­yi­ce­la­yox nge­bi­zo la­mi, le ngi­za­ye­nzay, uku­ze uYi­se adu­nyi­swe eNdo­da­ne­ni.

14 Uba li­ce­la lo­ba yi­ni ebi­zwe­ni la­mi, mi­na ngi­zaye­nzaz.

UMo­ya uya­the­nji­swa

15 Uba li­ngi­tha­nda, lo­ndo­lo­za­ni imi­la­yo ya­mia.

16 La­mi ngi­za­ce­la ku­Ba­ba, la­ye uza­li­ni­ka omu­nye uMdu­du­zib, uku­ze ahla­le la­ni la­pha­ka­de,

17 uMo­ya we­qi­ni­soc, onge­me­mu­ke­le umhla­ba, ngo­ba unga­mbo­ni, unga­ma­zid. Ko­dwa li­na li­ya­ma­zie, ngo­ba uhla­la la­nif, nja­lo uza­ku­ba ki­nig.

18 Ka­ngi­yi­ku­li­tshi­ya li­zi­nta­nda­ne; ngi­za­ku­za ki­nih.

19 Ku­be ka­nti okwe­si­kha­tsha­nai lo­mhla­ba ka­wu­sa­yi­ku­ngi­bo­na, ko­dwa li­na li­za­ngi­bo­naj; ngo­ba mi­na ngi­ya­phi­la, la­ni li­za­phi­lak.

20 Nga­lo­lo­su­ku li­na li­za­kwa­zil uku­thi mi­na ngi­ku­Ba­ba, la­ni li­ki­mim, la­mi ngi­ki­nin.

21 Ole­mi­la­yo ya­mi ayi­lo­ndo­lo­ze, ngu­ye ongi­tha­nda­yoo; nja­lo ye­na ongi­tha­nda­yo, uza­tha­ndwa ngu­Ba­ba; la­mi ngi­za­mtha­nda, ngi­za­zi­bo­na­ka­li­sa ku­yep.

22 UJu­da­si, onge­su­ye uI­ska­ri­yo­thi, wa­thi ku­ye: Nko­si, ku­nga­ni uza­zi­bo­na­ka­li­sa ki­thi, ko­dwa ku­nge­yi­si­kho ku­mhla­baq?

23 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi ku­ye: Uba umu­ntu engi­tha­ndars, uza­lo­ndo­lo­za ili­zwi la­mit, lo­Ba­ba uza­mtha­ndau, nja­lo si­za­ku­za ku­yev, si­hla­le la­yew.

24 Ye­na onga­ngi­tha­ndi­yo, ka­wa­lo­ndo­lo­zi ama­zwi ami; le­li­zwi eli­li­zwa­yo ka­yi­si­lo ela­mi, ko­dwa nge­li­ka­Ba­ba ongi­thu­mi­le­yox.

25 Le­zi­zi­nto ngi­zi­khu­lu­mi­le ki­ni ngi­hle­zi la­ni.

26 Ko­dwa uMdu­du­zi, uMo­ya oyi­Ngcwe­ley, uBa­ba aza­mthu­ma ebi­zwe­ni la­miz, ye­na uza­li­fu­ndi­sa zo­nke izi­nto, nja­lo ali­khu­mbu­ze ko­nke enga­ku­tsho­yo ki­nia.

27 Uku­thu­la ngi­ku­tshi­ya ki­nib, uku­thu­la kwa­mi ngi­li­ni­ka kho­nac; ku­nge­yi­si­kho nje­ngo­ba umhla­ba uni­kad, mi­na ngi­ya­li­ni­ka. Inhli­zi­yo ye­nu ka­yi­nga­kha­tha­zwa, inge­sa­bie.

28 Li­zwi­le uku­thi mi­na ngi­the ki­nif: Ngi­ya­ha­mba nja­lo ngi­za­bu­ya ki­nig. Uba be­li­ngi­tha­nda, be­li­za­tho­ko­za, ngo­ba ngi­the: Ngi­ya ku­Ba­bah; ngo­ba uBa­ba mkhu­lu ku­la­mii.

29 Nja­lo kha­the­si ngi­li­tshe­li­le ku­nga­ke­nze­ki; uku­ze, la­pho se­ku­se­nze­ka, li­kho­lwej.

30 Ka­ngi­sa­yi­ku­khu­lu­ma oku­ne­ngi la­nik; ngo­ba umbu­si wa­lu­mhla­ba uye­zal, ko­dwa ka­la­lu­tho ki­mim;

31 ko­dwa uku­ze umhla­ba wa­zin uku­thi ngi­ya­mtha­nda uBa­bao, lo­ku­thi nje­ngo­ba uBa­ba engi­la­yi­le, nge­nze nja­lo. Su­ku­ma­ni, si­su­ke la­phap.

Ivi­ni le­zi­nga­tsha

15Mi­na ngi­li­vi­ni eli­qo­tho, nja­lo uBa­ba ungu­mli­mia.

2 Lo­nke uga­tsha olu­ki­mi olu­nga­the­li­yo isi­the­lo, uya­lu­su­sa; la­lo lo­nke olu­the­la isi­the­lo, uya­lu­the­na, uku­ze lwe­nge­ze uku­the­lab.

3 Se­li­hla­mbu­lu­le­ki­lec li­na nge­li­zwi engi­li­khu­lu­me ki­nid.

4 Hla­la­ni ki­mi, la­mi ki­ni. Nje­nga­lo­khu uga­tsha lu­nge­the­le isi­the­lo ngo­kwa­lo, uba lu­nga­hla­li evi­ni­ni, ngo­ku­nja­lo la­ni li­nge­ke, uba li­nga­hla­li ki­mie.

5 Mi­na ngi­li­vi­ni, li­na li­zi­nga­tshaf. Lo­wo ohla­la ki­mi, la­mi ku­yeg, ye­na uya­the­la isi­the­lo sa­ndeh; ngo­ba nga­pha­ndle kwa­mi li­nge­nze lu­tho.

6 Uba umu­ntu enga­hla­li ki­mi, ula­hle­lwa pha­ndle nje­ngo­ga­tsha, abe ese­bu­nai, ba­zi­bu­thej bazi­pho­se emli­lwe­nikl, zi­tshi­swem.

7 Uba li­hla­la ki­min, la­ma­zwi ami ehla­la ki­nio, li­za­ce­la eli­ku­tha­nda­yo, li­za­kwe­nze­lwap.

8 UBa­ba uya­du­nyi­swa nga­lo­khu, uku­thi li­the­le isi­the­lo sa­ndeq; nja­lo li­za­ku­ba nga­ba­fu­ndi ba­mir.

9 Nje­nga­lo­khu uBa­ba engi­tha­ndi­le, la­mi ngi­li­tha­ndi­le; hla­la­ni etha­ndwe­ni lwa­mis.

10 Uba li­lo­ndo­lo­za imi­la­yo ya­mi, li­za­hla­la etha­ndwe­ni lwa­mit; nje­nga­lo­khu mi­na ngi­lo­ndo­lo­ze imi­la­yo ka­Ba­ba, nja­lo ngi­hla­la etha­ndwe­ni lwa­kheu.

11 Le­zi­zi­nto ngi­zi­khu­lu­me ki­ni, uku­ze into­ko­zo ya­mi ihla­le ki­niv, nja­lo into­ko­zo ye­nu igcwa­lew.

Umla­yo wo­ku­tha­nda­na

12 Lo ngu­mla­yo wa­mi, uku­thi li­tha­nda­ne, nje­nga­lo­khu ngi­li­tha­ndi­lex.

13 Ka­kho olo­tha­ndo olu­khu­lu ku­la­lo­luy, lo­ku­thi umu­ntu aba­be­ke­le pha­nsi aba­nga­ne ba­khe impi­lo ya­khez.

14 Li­na li­nga­ba­nga­ne ba­mia, uba li­se­nza lo­ba yi­ni mi­na engi­li­la­ya yo­nab.

15 Ka­ngi­sa­li­bi­zi ngo­ku­thi li­zi­nce­ku, ngo­ba ince­ku ka­yi­kwa­zi uku­thi inko­si ya­yo ye­nza­ni; ko­dwa se­ngi­li­bi­ze ngo­ku­thi li­nga­ba­nga­ne, ngo­ba ko­nke engi­ku­zwi­le­yo ku­Ba­bac ngi­la­zi­se kho­nad.

16 Ka­li­ngi­khe­tha­nga li­na, ko­dwa mi­na ngi­li­khe­thi­lee, nja­lo ngi­li­mi­si­lef, uku­ze li­na li­ha­mbe li­the­le isi­the­log, le­si­the­lo se­nu si­hla­leh; uku­ze lo­ba yi­ni eli­yi­ce­la ku­Ba­ba nge­bi­zo la­mi, ali­ni­kei.

17 Ngi­li­la­ya le­zi­zi­nto, uku­ze li­tha­nda­nej.

Inzo­ndo yo­mhla­ba

18 Uba umhla­ba uli­zo­ndak, ya­zi­ni uku­thi wa­ngi­zo­nda mi­na nga­pha­mbi kwe­nul.

19 Uba be­li­nga­bo­mhla­ba, umhla­ba ubu­za­tha­nda aba­wom; ko­dwa ngo­ba li­nge­yi­si­bo abo­mhla­ban, ko­dwa nga­li­khe­tha mi­na emhla­be­ni, nga­kho umhla­ba uya­li­zo­ndao.

20 Khu­mbu­la­ni ili­zwi mi­na enga­li­tsho ki­ni: Ince­ku ka­yi­nku­lu ku­le­nko­si ya­yop. Uba be­ngi­zi­nge­le mi­na, ba­za­li­zi­nge­la la­niq; uba be­lo­ndo­lo­za ili­zwi la­mi, ba­za­lo­ndo­lo­za le­le­nur.

21 Ko­dwa ba­za­kwe­nza ko­nke lo­khus nge­nxa ye­bi­zo la­mit, ngo­ba be­nga­ma­zi ongi­thu­mi­le­you.

22 Uba be­ngi­nga­fi­ka­nga nga­khu­lu­ma la­bo, nga­be ka­ba­la­so­nov; ko­dwa kha­the­siw ka­ba­la­za­ba nge­so­no sa­box.

23 Ongi­zo­nda­yo, uzo­nda lo­Ba­ba.

24 Uba be­ngi­nge­nza­nga pha­ka­thi kwa­bo imi­se­be­nzi ku­nge­kho omu­nye owa­ye­nza­yoy, nga­be ka­ba­la­so­noz; ko­dwa kha­the­si se­beyi­bo­ni­lea se­be­zo­nde so­nke mi­na lo­Ba­bab.

25 Ko­dwa uku­ze li­gcwa­li­se­ke ili­zwi eli­lo­tshi­we­yo emla­ywe­ni wa­bo elo­ku­thic: Ba­ngi­zo­nda ku­nge­la­si­za­thod.

26 Ko­dwa nxa ese­fi­ki­le uMdu­du­zie, engi­za­mthu­ma mi­na ki­ni eve­la ku­Ba­baf, uMo­ya we­qi­ni­sog, ophu­ma ku­Ba­bah, lo uza­ngi­fa­ka­ze­lai;

27 la­ni fu­thi li­za­fa­ka­zaj, ngo­ba be­li­la­mi ku­su­ke­la eku­qa­le­nik.

Isi­ci­no se­nku­lu­mo ka­Je­su. Uku­hlu­phe­ka oku­za­yo

16Le­zi­zi­nto ngi­zi­khu­lu­me ki­nia, uku­ze li­nga­khu­be­kib.

2 Ba­za­li­mi­sa ema­si­na­go­ge­nic; ye­bo isi­kha­thi si­ye­zad, la­pho wo­nke oli­bu­la­la­yoe eza­ca­ba­nga uku­thi we­nze­la uNku­lu­nku­lu inko­nzof.

3 La­le­zi­zi­nto ba­za­ze­nza ki­ni, ngo­ba be­nga­ma­za­nga uBa­ba lo­ba mi­nag.

4 Ko­dwa ngi­khu­lu­me le­zi­zi­nto ki­nih, uku­ze la­pho se­si­fi­ki­le isi­kha­thi, li­zi­khu­mbu­le uku­thi mi­na nga­li­tshe­lai. Ko­dwa le­zi­zi­nto ka­ngi­zi­khu­lu­ma­nga eku­qa­le­ni, ngo­ba be­ngi­la­nij.

5 Ko­dwa kha­the­si ngi­ya­ha­mba ngi­ya ko­ngi­thu­mi­le­yok, ka­nti ka­kho ki­ni ongi­bu­za uku­thi: Uya nga­phil?

6 Ko­dwa ngo­ba ngi­khu­lu­me le­zi­zi­nto ki­ni, usi­zi lu­gcwa­li­se inhli­zi­yo ye­num.

7 Ko­dwa mi­na ngi­li­tshe­la iqi­ni­so: Ku­li­lu­nge­le uku­thi mi­na ngi­ha­mbe; ngo­ba nxa ngi­nga­ha­mbi, uMdu­du­zin ka­yi­ku­za ki­nio; ko­dwa nxa ngi­ha­mbap, ngi­za­mthu­ma ki­niq.

8 Nxa ese­fi­ki­le ye­na uza­qi­ni­se­ki­sa umhla­ba nge­so­no la­ngo­ku­lu­nga la­nge­si­gwe­bor;

9 nge­so­nos, ngo­ba ka­ba­kho­lwa ki­mit;

10 la­ngo­ku­lu­ngau, ngo­ba ngi­ya ku­Ba­ba, ka­li­sa­yi­ku­ngi­bo­nav;

11 la­nge­si­gwe­bow, ngo­ba umbu­si wa­lu­mhla­bax use­gwe­tshi­wey.

12 Ngi­se­se­le­zi­nto ezi­ne­ngi engi­nga­li­tshe­la zo­naz, ko­dwa li­nge­zi­thwa­le kha­the­sia;

13 ko­dwa nxa ye­na ese­fi­ki­le, uMo­ya we­qi­ni­sob, uza­li­kho­khe­le­la eqi­ni­swe­ni lo­nke; ngo­ba ka­yi­ku­zi­khu­lu­me­la ngo­kwa­khe, ko­dwa lo­ba yi­ni ayi­zwa­yo uza­yi­khu­lu­mac, ali­bi­ke­led izi­nto ezi­za­yoe.

14 Ye­na uza­ngi­du­mi­saf, ngo­ba uza­tha­tha oku­ngo­kwa­mig, ali­bi­ke­le kho­nah.

15 Ko­nke uBa­ba ala­kho, ku­ngo­kwa­mii; yi­kho-ke ngi­si­thi uza­tha­tha oku­ngo­kwa­mij, ali­bi­ke­le kho­nak.

Uku­va­le­li­sa ku­ka­Je­su

16 Okwe­si­kha­tsha­na fu­thi ka­li­yi­ku­ngi­bo­nal, ku­bu­ye ku­be yi­si­kha­tsha­na li­be se­li­ngi­bo­nam, ngo­ba mi­na ngi­ya ku­Ba­ban.

17 Nga­kho aba­nye ku­ba­fu­ndi ba­khe ba­khu­lu­mi­sa­na be­si­thi: Ku­yi­ni lo­kho aku­tsho ki­thi: Okwe­si­kha­tsha­na, fu­thi ka­li­yi­ku­ngi­bo­na, ku­bu­ye ku­be yi­si­kha­tsha­na li­be se­li­ngi­bo­na; lo­ku­thi: Ngo­ba mi­na ngi­ya ku­Ba­bao?

18 Ba­se­be­si­thi: Ku­yi­ni lo­khu aku­tsho­yo uku­thi: Okwe­si­kha­tsha­na? Ka­sa­zi uku­thi utsho­ni.

19 UJe­su wa­ye­se­sa­zi uku­thi ba­be­tha­nda uku­mbu­zap, wa­se­si­thi ku­bo: Li­ya­bu­za­na nga­lo­kho yi­ni, uku­thi ngi­the: Okwe­si­kha­tsha­na fu­thi ka­li­yi­ku­ngi­bo­na, ku­bu­ye ku­be yi­si­kha­tsha­na li­be se­li­ngi­bo­naq?

20 Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: Li­na li­za­kha­la li­li­ler, ko­dwa umhla­ba uza­tho­ko­za; fu­thi li­za­ku­ba lo­si­zi li­na, ko­dwa usi­zi lwe­nu lu­za­phe­ndu­lwa lu­be yi­nto­ko­zos.

21 Owe­si­fa­za­na nxa ebe­le­tha ulo­bu­hlu­ngu, ngo­ba iho­la la­khe se­li­fi­ki­le; ko­dwa nxa ese­be­le­the usa­ne, ka­sa­khu­mbu­li ubu­hlu­ngu, nge­nxa ye­nto­ko­zo yo­ku­thi ku­ze­lwe umu­ntu emhla­be­nit.

22 Nga­kho la­ni-ke li­lo­si­zi kha­the­siu; ko­dwa ngi­za­bu­ya ngi­li­bo­ne, le­nhli­zi­yo ye­nu itho­ko­ze, nja­lo ka­kho onga­le­mu­ka into­ko­zo ye­nuv.

23 La­nga­lo­lo­su­ku ka­li­yi­ku­ngi­bu­za lu­thow. Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ki­ni: Lo­ba ku­yi­ni eli­za­ku­ce­la ku­Ba­ba ebi­zwe­ni la­mi uza­li­ni­kax.

24 Ku­ze ku­be kha­the­si ka­li­ce­la­nga lu­tho ebi­zwe­ni la­mi; ce­la­ni, li­za­kwe­mu­ke­li­swa, uku­ze into­ko­zo ye­nu igcwa­ley.

25 Ngi­khu­lu­me izi­nto le­zi ki­ni nge­mi­fa­ne­ki­so; ko­dwa isi­kha­thi si­ye­za la­pho ngi­nga­sa­yi­ku­khu­lu­ma ki­ni nge­mi­fa­ne­ki­so, ko­dwa ngi­za­li­tshe­la ngo­Ba­ba ngo­ku­ca­ci­le­yoz.

26 Nga­lo­lo­su­ku li­za­ce­la ebi­zwe­ni la­mi; nja­lo ka­ngi­tsho ki­ni uku­thi ngi­za­li­ce­le­la mi­na ku­Ba­baa;

27 ngo­ba uBa­ba uqo­bo uya­li­tha­nda, ngo­ba li­na li­ngi­tha­ndi­leb, li­kho­li­wec uku­thi mi­na ngi­phu­me ku­Nku­lu­nku­lude.

28 Ngi­phu­me ku­Ba­ba, nja­lo nge­za emhla­be­nifg; ngi­ya­su­ka fu­thi emhla­be­ni, ngi­ya ku­Ba­bah.

29 Aba­fu­ndi ba­khe ba­thi ku­ye: Kha­nge­la kha­the­si ukhu­lu­ma ngo­ku­ca­ci­le­yoi, nja­lo ka­wu­khu­lu­mi la­mfa­ne­ki­so.

30 Kha­the­si si­ya­zi uku­thi uya­zi izi­nto zo­nke, nja­lo ka­wu­di­ngi uku­thi umu­ntu aku­bu­zej; nga­lo­khu si­ya­kho­lwak uku­thi uphu­me ku­Nku­lu­nku­lulm.

31 UJe­su wa­ba­phe­ndu­la wa­thi: Se­li­kho­lwa yi­nin?

32 Kha­nge­la­ni, iho­la li­ye­za, ye­bo se­li­fi­ki­leo, elo­ku­thi li­hla­ka­ze­kep ngu­lo­wo la­lo­woq aye ki­bo, li­ngi­tshi­ye ngi­nge­dwar; ka­nti ka­ngi­nge­dwa, ngo­ba uBa­ba ula­mis.

33 Ngi­khu­lu­me le­zi­zi­nto ki­ni, uku­ze li­be lo­ku­thu­la ki­mit. Emhla­be­ni li­za­ku­ba le­nhlu­phe­kou; ko­dwa ma­ni­ni isi­bi­ndiv, mi­na ngi­wu­nqo­bi­le umhla­baw.

Umkhu­le­ko ka­Je­su

17UJe­su wa­khu­lu­ma le­zi­zi­nto, wa­pha­ka­mi­se­la ame­hlo akhe ezu­lwi­nia, wa­thi: Ba­ba, iho­la se­li­fi­ki­leb; du­mi­sa iNdo­da­na ya­kho, uku­ze la­yo iNdo­da­na ya­kho iku­du­mi­sec;

2 nje­ngo­ba uyi­ni­ki­le ama­ndla phe­zu kwa­yo yo­nke inya­mad, uku­ze bo­nke oba­ni­ke yo­na, iba­ni­ke impi­lo ela­pha­ka­dee.

3 La­lo­khu yi­mpi­lo ela­pha­ka­de, uku­thi ba­zi we­naf uNku­lu­nku­lu we­dwa we­qi­ni­sog, lo­Je­su Kri­stu omthu­mi­le­yoh.

4 Mi­na ngi­ku­du­mi­si­le emhla­be­nii; ngi­wu­qe­di­le umse­be­nzi obu­ngi­ni­ke wo­na uku­thi ngi­we­nzej;

5 kha­the­si-ke ngi­du­mi­se we­na, Ba­bak, ngi­la­we uqo­bo nge­nka­zi­mu­lo enga­ngi­la­yo ka­nye la­wel unga­ka­bi kho­na umhla­bam.

6 Ngi­li­bo­na­ka­li­si­le ibi­zo la­kho eba­ntwi­nin ongi­ni­ke bo­na be­ve­la emhla­be­nio; ba­be­nga­ba­kho, nja­lo wa­ngi­ni­ka bo­nap; ba­li­lo­ndo­lo­zi­le ili­zwi la­khoq.

7 Kha­the­si se­be­sa­zi uku­thi ko­nke, lo­ba yi­ku­phi ongi­ni­ke kho­na, ku­ve­la ku­wer;

8 ngo­ba ama­zwi ongi­ni­ke wo­na, ngi­ba­ni­ki­le wo­na; bawe­mu­ke­las, nja­lo ba­ya­zi nge­qi­ni­so uku­thi ngi­phu­ma ku­wet, ba­kho­li­weu uku­thiv ungi­thu­mi­le we­naw.

9 Mi­na ngi­ya­ba­khu­le­ke­la bo­nax; ka­ngi­khu­le­ke­li umhla­bay, ko­dwa la­bo ongi­ni­ke bo­naz, ngo­ba ba­nga­ba­khoa;

10 nja­lo ko­nke okwa­mi ku­ngo­kwa­kho, lo­kwa­kho ku­ngo­kwa­mib; nja­lo ngi­du­nyi­si­we ku­boc.

11 Nja­lo ka­ngi­se­kho emhla­be­nid, ko­dwa ba­se­mhla­be­ni bo­na, nja­lo mi­na ngi­ye­za ku­wee. Ba­ba oNgcwe­lef, ba­lo­ndo­lo­zeg ebi­zwe­ni la­kho la­boh ongi­ni­ke bo­nai, uku­ze ba­be mu­nyej, nje­nga­thik.

12 La­pho ngi­se­la­bo emhla­be­ni, mi­na nga­ba­lo­ndo­lo­zal ebi­zwe­ni la­khom; la­bo ongi­ni­ke bo­na ngi­ba­li­ndi­len, nja­lo ka­kho ku­bo ola­hle­ki­le­yoo, nga­pha­ndle kwe­ndo­da­na yo­ku­la­hlwap, uku­ze ku­gcwa­li­se­ke umbha­loq.

13 Ko­dwa kha­the­si ngi­za ku­wer, nja­lo le­zi­zi­nto ngi­zi­khu­lu­ma emhla­be­ni, uku­ze ba­be le­nto­ko­zo ya­mi igcwa­li­se­ki­le ku­bos.

14 Mi­na ngi­ba­ni­ki­le ili­zwi la­khot, lo­mhla­ba uba­zo­ndi­leu, ngo­ba be­nge­yi­si­bo abo­mhla­bav, nje­ngo­ba mi­na ngi­nge­su­ye owo­mhla­baw.

15 Ka­ngi­ce­li uku­thi uba­su­se emhla­be­ni, ko­dwa uku­ze uba­lo­ndo­lo­zex ko­ku­biy.

16 Ka­ba­si­bo abo­mhla­ba, nje­nga­lo­khu mi­na ngi­nge­su­ye owo­mhla­baz.

17 Ba­ngcwe­li­sea eqi­ni­swe­ni la­khob; ili­zwi la­khoc li­li­qi­ni­sod.

18 Nje­nga­lo­khu wa­ngi­thu­ma emhla­be­ni, la­mi ngi­ba­thu­mi­le emhla­be­nie.

19 Nja­lo mi­na ngi­ze­hlu­ka­ni­se­la bo­naf, uku­ze la­bo be­hlu­ka­ni­swe eqi­ni­swe­nig.

20 Nja­lo ka­ngi­ce­le­li la­ba bo­dwa, ko­dwa la­la­bo aba­za­kho­lwa ki­mi nge­li­zwi la­boh;

21 uku­ze bo­nke ba­be mu­nyei; nje­nga­lo­khu we­na, Ba­ba, uki­mi, la­mi ngi­ku­wej, uku­ze la­bo ba­be mu­nye ki­thik; uku­ze umhla­ba ukho­lwel uku­thi we­na ungi­thu­mi­lem.

22 Le­nka­zi­mu­lo mi­na ongi­ni­ke yo­nan, ngi­ba­ni­ki­le bo­nao, uku­ze ba­be mu­nye, nje­nga­thi si­mu­nyep.

23 Mi­na ngi­ku­bo, la­we uki­miqr, uku­ze ba­phe­le­li­swe ba­be mu­nyes, lo­ku­ze umhla­ba wa­zit uku­thi we­na ungi­thu­mi­le, lo­ku­thi uba­tha­ndi­le, nje­nga­lo­khu ungi­tha­ndi­leu.

24 Ba­ba, la­bo ongi­ni­ke bo­nav, ngi­tha­nda uku­thi la­phow mi­na engi­kho­na, la­bo ba­be la­mix; uku­ze ba­bo­ne inka­zi­mu­lo ya­miy, ongi­ni­ke yo­naz, ngo­ba wa­ngi­tha­nda ku­nga­ka­se­ke­lwa umhla­baa.

25 Ba­ba olu­ngi­le­yob, ngi­tsho umhla­ba ka­wu­kwa­za­ngac, ko­dwa mi­na ngi­kwa­zi­led, la­la­ba ba­ya­zie uku­thi we­na ungi­thu­mi­lef;

26 nja­lo ngi­ba­zi­si­le ibi­zo la­kho, nja­lo ngi­za­ba­zi­sa lo­nag; uku­ze utha­ndo ongi­tha­nde nga­lo lu­be ku­boh, la­mi ku­boi.

Uku­bo­tshwa ku­ka­Je­su

18UJe­su ese­khu­lu­mi­le le­zi­zi­nto wa­phu­ma ka­nye la­ba­fu­ndi ba­khea wa­ya nga­phe­tshe­ya kwe­si­fu­dla­na iKi­dro­nib, la­pho okwa­ku­kho­na isi­va­nde, ange­na ku­so ye­na la­ba­fu­ndi ba­khec.

2 Nja­lo uJu­da­si la­ye, owa­mni­ke­la­yo, wa­ye­ya­zi li­nda­wod; ngo­ba uJe­su wa­ye­bu­tha­na kho­na la­ba­fu­ndi ba­khe ka­ne­ngie.

3 Nga­kho uJu­da­si, ese­the­thef isi­ga­ba sa­ma­bu­thog, la­ba­nce­di­si aba­ve­la ku­ba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­Fa­ri­sih, wa­ya kho­na be­le­zi­ba­ne la­ma­la­mbi le­zi­kha­lii.

4 Kwa­thi uJe­su, ekwa­zi ko­nke okwa­ku­za­me­hle­la, wa­phu­ma wa­thi ku­bo: Li­di­nga ba­nij?

5 Ba­mphe­ndu­la ba­thi: UJe­su we­Na­za­re­tha. UJe­su wa­thi ku­bo: Mi­na ngi­nguye. Lo­Ju­da­si owa­mni­ke­la­yo la­ye wa­ye­mi la­bo.

6 Nga­kho ku­the esi­thi ku­bo: Mi­na ngi­nguye; ba­hle­hla nyo­va­ne, ba­we­la pha­nsi.

7 Wa­se­phi­nda wa­ba­bu­za wa­thi: Li­di­nga ba­ni? Ba­se­be­si­thi: UJe­su we­Na­za­re­tha.

8 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi: Ngi­li­tshe­li­le uku­thi mi­na ngi­nguye; nga­kho uba li­di­nga mi­na, ye­ke­la­ni la­ba ba­ha­mbe;

9 uku­ze li­gcwa­li­se­ke ili­zwi aye­li­khu­lu­mi­le elo­ku­thi: Ku­la­bo owa­ngi­ni­ka bo­na, angi­la­hle­ke­lwa­nga la­mu­nye wa­bok.

10 Kwa­thi uSi­mo­ni Pe­tro ele­nke­mba wa­yi­hwa­tsha, wa­ga­dla ince­ku yo­mpri­sti omkhu­lu, wa­qu­ma indle­be ya­yo yo­ku­ne­ne. Le­bi­zo le­nce­ku la­li­ngu­Ma­li­ku­si.

11 UJe­su wa­se­si­thi ku­Pe­tro: Fa­ka inke­mba ya­kho esi­khwa­me­ni; inke­zo uBa­ba angi­ni­ke yo­na, ka­ngi­yi­ku­yi­na­tha yi­nil?

12 Nga­kho isi­ga­bamn sa­ma­bu­tho le­ndu­nao la­ba­nce­di­si ba­ma­Ju­da ba­mba­mba uJe­sup, ba­mbo­pha,

13 ba­se­be­mu­saq ku­qa­la kuA­na­sir; ngo­ba wa­ye­ngu­yi­se­za­la ka­Ka­ya­fa­sis, owa­ye­ngu­mpri­sti omkhu­lu nga­lo­wo­mnya­kat.

14 Kwa­ku­ngu­ye uKa­ya­fa­si owa­ye­ce­bi­se ama­Ju­da, uku­thi kwa­ku­lu­ngi­le uku­thi umu­ntu oye­dwa afe­le isi­zweu.

UPe­tro ula­ndu­la uJe­su. Uku­the­thwa kwe­ca­la li­ka­Je­su

15 USi­mo­ni Pe­tro wa­se­mla­nde­la uJe­suv, lo­mu­nye umfu­ndi. La­lo­wo­mfu­ndi wa­ye­sa­zi­wa ngu­mpri­sti omkhu­lu, wa­nge­na lo­Je­su egu­me­ni lo­mpri­sti omkhu­luw;

16 ko­dwa uPe­tro wa­ye­mi nga­pha­ndle emnya­ngox. Wa­se­phu­ma lo­wo­mfu­ndi omu­nye owa­ye­sa­zi­wa ngu­mpri­sti omkhu­lu, wa­se­khu­lu­ma lo­mli­ndi­sa­ngo­ka­zi, wa­mnge­ni­sa uPe­troy.

17 Ince­ku­ka­zi enca­ne engu­mli­ndi­sa­ngo ya­si­si­thi ku­Pe­tro: Ka­wu­su­ye la­we omu­nye wa­ba­fu­ndi ba­lu­mu­ntu yi­ni? Ye­na wa­thi: Ka­ngi­suyez.

18 Nja­lo izi­nce­ku la­ba­nce­di­sia ba­be­mi be­ba­se umli­lo wa­ma­la­hle, ngo­ba kwa­ku­ma­kha­zab, nja­lo be­so­tha; uPe­tro la­ye wa­ye­mi la­bo eso­tha.

19 Umpri­sti omkhu­lu wa­se­mbu­za uJe­su nga­ba­fu­ndi ba­khe, la­nge­mfu­ndi­so ya­khec.

20 UJe­su wa­mphe­ndu­la wa­thi: Mi­na ngi­khu­lu­me oba­la emhla­be­nid; nge­zi­kha­thi zo­nke mi­na be­ngi­fu­ndi­sa esi­na­go­ge­nie le­the­mpe­li­nif, la­pho ama­Ju­da abu­tha­na kho­na nge­si­kha­thi so­nke, nja­lo ka­ngi­khu­lu­ma­nga lu­tho ensi­thag.

21 Ubu­ze­la­ni ki­mi? Bu­za la­bo aba­ku­zwa­yo lo­kho enga­ku­khu­lu­ma la­boh; kha­nge­la, bo­na ba­ya­za­zi izi­nto mi­na enga­zi­tsho­yoi.

22 Kwa­thi ese­tshi­lo le­zi­zi­nto, omu­nye wa­ba­nce­di­sij owa­ye­mi kho­na wa­mwa­ka­la1 uJe­suk, esi­thi: Ka­nti uphe­ndu­la nja­lo umpri­sti omkhu­lul?

23 UJe­su wa­mphe­ndu­la wa­thi: Uba ngi­khu­lu­me ku­bi, fa­ka­za ngo­bu­bi; ko­dwa uba ku­hle, ungi­tsha­ye­la­ni?

24 UA­na­si wa­se­mthu­ma ebo­tshi­we ku­Ka­ya­fa­si umpri­sti omkhu­lum.

25 Ko­dwa uSi­mo­ni Pe­tro wa­ye­mi eso­than; ba­se­be­si­thi ku­ye: Ka­wu­su­ye la­we omu­nye wa­ba­fu­ndi ba­khe yi­ni? Wa­phi­ka ye­na, wa­thi: Ka­ngi­suyeo.

26 Omu­nye we­zi­nce­ku zo­mpri­sti omkhu­lu, oyi­si­ni­ni so­mu­ntu uPe­tro aqu­ma indle­be ya­khep, wa­thi: Mi­na ka­ngi­ku­bo­na­nga yi­ni esi­va­nde­ni ula­ye?

27 UPe­tro wa­se­bu­ya ephi­ka; nja­lo la­hle la­kha­la iqhu­deq.

UJe­su upha­mbi ku­ka­Pi­la­tu

28 Ba­se­be­mkhu­pha uJe­sur ku­Ka­ya­fa­si ba­mu­sa endli­ni yo­mbu­sis; nja­lo kwa­ku­se­ku­se­ni, ko­dwa ka­ba­nge­na­nga bo­na endli­ni yo­mbu­si, uku­ze ba­nga­ngco­lit, ko­dwa uku­ze ba­dle ipha­si­kau.

29 Nga­kho uPi­la­tu wa­phu­me­la ku­bo, wa­thi: Li­mbe­ka ca­la ba­ni lu­mu­ntuv?

30 Ba­se­be­phe­ndu­la ba­thi ku­ye: Uba lo ube­nge­su­ye owe­nza oku­biw, nga­be ka­si­mni­ke­la­nga ku­we.

31 UPi­la­tu wa­se­si­thi ku­bo: Mtha­the­ni li­na, li­ma­hlu­le­le nje­ngo­mla­yo wa­ki­nix. Nga­kho ama­Ju­da athi ku­ye: Ka­ku­vu­nye­lwa ki­thi uku­bu­la­la umu­ntu;

32 uku­ze ku­gcwa­li­se­ke ili­zwi uJe­su ali­khu­lu­ma­yo, uku­tshe­ngi­sa uhlo­bo lo­ku­fa aye­za­ku­fa nga­loy.

33 Nga­kho uPi­la­tu wa­bu­ye wa­nge­na endli­ni yo­mbu­si, wa­mbi­za uJe­su, wa­thi ku­ye: We­na uyi­Nko­si ya­ma­Ju­da yi­niz?

34 UJe­su wa­mphe­ndu­la wa­thi: Uya­zi­tsho­lo lo­khu we­na yi­ni, ku­mbe aba­nye ba­ku­tshe­li­le nga­mi?

35 UPi­la­tu wa­phe­ndu­la wa­thi: Ka­nti ngi­ngu­mJu­da mi­na? Isi­zwe sa­ki­ni la­ba­pri­sti aba­khu­lu ba­ku­ni­ke­le ki­mi; we­nze­ni?

36 UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi: Umbu­so wa­mia ka­wu­si­wo wa­lu­mhla­bab; uba umbu­so wa­mi ubu­ngo­wa­lu­mhla­bac, ince­ku za­mid be­zi­za­ku­lwae, uku­ze ngi­nga­ni­ke­lwa ku­ma­Ju­daf; ko­dwa kha­the­si umbu­so wa­mi ka­wu­si­wo owa­la­pha.

37 UPi­la­tu wa­se­si­thi ku­ye: Nga­kho uyi­nko­si yi­ni? UJe­su wa­phe­ndu­la wa­thi: Uya­tsho we­na, uku­thi mi­na ngi­yi­nko­sig. Mi­na nga­za­le­lwa lo­khu, nja­lo ngi­ze­le lo­khu emhla­be­nih, uku­ze ngi­fa­ka­ze­lei iqi­ni­soj. Wo­nke owe­qi­ni­so uya­li­zwa ili­zwi la­mik.

38 UPi­la­tu wa­thi ku­ye: Li­yi­ni iqi­ni­so?

Kwa­thi ese­tshi­lo lo­khu, wa­bu­ya wa­phu­me­la ku­ma­Ju­dal, wa­thi ku­wo: Mi­na ka­ngi­tho­li la­ca­la ku­yem.

39 Ko­dwa li­lo­mkhu­ba, wo­ku­thi ngi­li­khu­lu­le­le omu­nye nge­pha­si­ka; nga­kho li­ya­tha­nda uku­thi ngi­li­khu­lu­le­le iNko­si ya­ma­Ju­da yi­nin?

40 Wo­nke ase­me­me­za fu­thio, athi: Ha­tshi lo, ko­dwa uBa­ra­ba­sip; ko­dwa uBa­ra­ba­si wa­ye­ngu­mpha­ngiq.

UJe­su ugwe­tshe­lwa uku­fa

19Nga­kho uPi­la­tu wa­mtha­tha uJe­su, wamtsha­ya nge­si­swe­pua.

2 La­be­bu­tho be­lu­ka umqhe­le wa­me­va bawu­be­ka ekha­nda la­kheb, ba­mgqo­ki­sa ise­mba­tho esi­yi­bu­be­ndec,

3 ba­se­be­si­thi: Ba­ye­the, Nko­si ya­ma­Ju­da! Ba­se­be­mtsha­ya nge­mpa­mad.

4 UPi­la­tu wa­se­bu­ya wa­phu­me­la pha­ndle, wa­thi ku­bo: Kha­nge­la­ni, ngi­ya­mkhu­phe­la pha­ndle ki­nie, uku­ze la­zi uku­thi ka­ngi­tho­li la­ca­la ku­yefg.

5 UJe­su wa­se­phu­me­la pha­ndle, ethwe­le umqhe­le wa­me­va embe­the ise­mba­tho esi­yi­bu­be­nde. UPi­la­tu wa­se­si­thi ku­bo: Kha­nge­la­ni lu­mu­ntu!

6 Kwa­thi aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­nce­di­sih be­mbo­na, ba­me­me­za ba­thi: Be­the­la, be­the­la! UPi­la­tu wa­thi ku­bo: Mtha­the­ni li­na, limbe­the­le; ngo­ba mi­na ka­ngi­tho­li ca­la ku­yei.

7 Ama­Ju­da amphe­ndu­la athi: Si­lo­mla­yo thi­na, la­ngo­ko­mla­yo we­thu ufa­ne­le uku­faj, ngo­ba uze­nze iNdo­da­na ka­Nku­lu­nku­luk.

8 Kwa­thi uPi­la­tu esi­zwa le­lo­li­zwi, we­sa­ba ka­khu­lul,

9 wa­nge­na fu­thi endli­ni yo­mbu­sim, wa­thi ku­Je­su: Uve­la nga­phi we­nan? Ko­dwa uJe­su ka­mni­ka­nga mpe­ndu­loo.

10 Kho­na uPi­la­tu wa­thi ku­ye: Ka­wu­khu­lu­mi la­mi yi­ni? Ka­wa­zi yi­ni uku­thi ngi­la­ma­ndla oku­ku­be­the­la, nja­lo ngi­la­ma­ndla oku­ku­khu­lu­la?

11 UJe­su wa­mphe­ndu­la wa­thi: Unge­ke ube la­ma­ndla phe­zu kwa­mip, uba unga­wa­ni­kwa­ngaq eve­la phe­zu­lur; nga­kho ongi­ni­ke­le ku­we ule­so­no esi­khu­lus.

12 Ku­su­ke­la la­pho uPi­la­tu wa­di­nga uku­mkhu­lu­la. Ko­dwa ama­Ju­da ame­me­za athi: Uba ukhu­lu­la lo, ka­wu­su­ye umnga­ne ka­Ke­sa­ri; wo­nke oze­nza inko­si, uphi­ki­sa­na lo­Ke­sa­rit.

13 Kwa­thi uPi­la­tu esi­zwa le­li­li­zwi wa­mkhu­phe­la pha­ndle uJe­suu, wa­hla­la pha­nsi esi­hla­lwe­ni so­kwa­hlu­le­la, enda­we­ni ebi­zwa ngo­ku­thi Ga­nde­lwe nga­Ma­tshev, ko­dwa nge­si­He­bhe­ru yi­Ga­ba­thaw;

14 nja­lo kwa­ku­nga­ma­lu­ngi­se­le­lo epha­si­kax, nja­lo kwa­ku­nga­ba li­ho­la* le­si­thu­phay; wa­se­si­thi ku­ma­Ju­da: Kha­nge­la­ni inko­si ye­nuz!

15 Ko­dwa ame­me­za athi: Su­sa, su­sa, mbe­the­lea! UPi­la­tu wa­thi ku­wo: Ngi­be­the­le yi­ni inko­si ye­nu? Aba­pri­sti aba­khu­lu ba­phe­ndu­la ba­thi: Ka­si­la­nko­si nga­pha­ndle ku­ka­Ke­sa­rib.

16 Nga­kho wa­se­mni­ke­la ku­bo, uku­ze abe­the­lwec. Ba­se­be­mtha­tha uJe­su bamqhu­bad.

Uku­be­the­lwa lo­ku­fa ku­ka­Je­su

17 Kwa­thi ethwe­le isi­pha­mba­noe sa­khe wa­phu­ma wa­ya enda­we­ni ethi­wa yi­Nda­wo yo­kha­kha­yif, ethi­wa nge­si­He­bhe­ru yi­Go­lgo­tha;

18 la­pho aba­mbe­the­la kho­na, la­ba­nye aba­bi­li ka­nye la­ye, nga­pha la­nga­pha, lo­Je­su epha­ka­thig.

19 UPi­la­tu wa­se­bha­la le­sa­zi­so, wasi­pha­nye­ka esi­pha­mba­nwe­ni; nja­lo kwa­ku­bha­lwe uku­thi: UJE­SU UMNA­ZA­RE­THA INKO­SI YA­MA­JU­DAh.

20 La­le­si­sa­zi­so aba­ne­ngi ba­ma­Ju­da ba­si­fu­nda, ngo­ba inda­wo la­pho uJe­su aye­be­the­lwe kho­na ya­yi­se­du­ze lo­mu­zii; nja­lo kwa­ku­bha­lwe nge­si­He­bhe­ru, nge­si­Gri­ki, nge­si­Ro­maj.

21 Aba­pri­sti aba­khu­lu ba­ma­Ju­da ba­se­be­si­thi ku­Pi­la­tu: Unga­bha­li uku­thi: INko­si ya­ma­Ju­da; ko­dwa uku­thi lo wa­thi: Ngi­yi­Nko­si ya­ma­Ju­da.

22 UPi­la­tu wa­phe­ndu­la wa­thi: Engi­ku­bha­li­le­yo, ngi­ku­bha­li­lek.

23 Kwa­thi abe­bu­tho, se­be­mbe­the­le uJe­sul, ba­tha­tha ize­mba­tho za­khe, ba­se­be­ze­nza iza­be­lo ezi­ne, ngu­lo­wo la­lo­wo owe­bu­tho wa­ba le­sa­be­lom, le­si­gqo­ko; ko­dwa isi­gqo­ko sa­si­nge­la­mthu­ngon, se­lu­ki­we so­nke ku­su­ke­la phe­zu­lu.

24 Nga­kho ba­khu­lu­mi­sa­na be­si­thi: Ka­si­nga­si­da­bu­li, ko­dwa asi­se­nze­le inka­tho, uku­thi si­za­ku­ba nge­si­ka­ba­ni; uku­ze ku­gcwa­li­se­ke umbha­lo othi: Ba­be­la­na ize­mba­tho za­mi, be­nza inka­tho yo­ku­pho­sa nge­si­gqo­ko sa­mio. Aze­nza-ke le­zi­zi­nto ama­bu­tho.

25 Kwa­ku­mi esi­pha­mba­nwe­ni si­ka­Je­su uni­na, lo­da­de­wa­bo ka­ni­nap, uMa­ri­yaq umka­Klo­pha­si, lo­Ma­ri­ya Ma­ga­da­le­nar.

26 Nga­kho uJe­su ebo­na uni­na, lo­mfu­ndi amtha­nda­yo be­mi kho­nas, wa­thi ku­ni­na: Ma­ma, kha­nge­la indo­da­na ya­khot.

27 Emva kwa­lo­kho wa­thi ku­mfu­ndi: Kha­nge­la unyo­ko. Ku­su­ke­la nga­le­lo­ho­la lo­wo­mfu­ndi wa­mtha­tha wa­mu­sa kwa­kheu.

28 Emva kwa­lo­khu uJe­su ekwa­zi uku­thi ko­nke kwa­se­ku­phe­li­le, uku­ze ku­gcwa­li­se­ke umbha­lov, wa­thi: Ngo­mi­le.

29 Kwa­ku­be­kwe isi­tsha si­gcwe­le ivi­ni­gaw; ba­se­be­gcwa­li­sa uzi­pho nge­vi­ni­gax, balu­hlo­ma ku­hi­so­pe*, balu­sa emlo­nye­ni wa­khey.

30 Kwa­thi-ke uJe­su ele­mu­ke­le ivi­ni­ga, wa­thi: Ku­phe­li­lez; wa­se­kho­tha­mi­sa ikha­nda, wa­ni­ke­la umo­yaa.

31 Nga­kho ama­Ju­da, ngo­ba kwa­ku­nga­ma­lu­ngi­se­le­lob, uku­ze izi­du­mbu zi­nga­hla­li esi­pha­mba­nwe­ni nge­sa­ba­thac (ngo­ba lo­lo­su­ku lwe­sa­ba­tha lwa­lu­lu­khu­lud), ace­la uPi­la­tu uku­thi ye­phu­lwe imi­le­nze ya­bo, nja­lo ba­su­swe.

32 Nga­kho abe­bu­tho be­za, be­phu­la imi­le­nze yo­wo­ku­qa­la le­yo­mu­nye aba­be­be­the­lwe la­ye;

33 ko­dwa se­be­fi­ka ku­Je­su, kwa­thi be­bo­na uku­thi wa­ye­se­fi­le, ka­ba­ye­phu­la­nga imi­le­nze ya­khe;

34 ko­dwa omu­nye we­bu­tho wa­mgwa­za ngo­mkho­nto ehla­ngo­thi­ni, nja­lo kwa­hle kwa­phu­ma iga­zi la­ma­nzie.

35 Ye­na owa­bo­na­yo ufa­ka­zi­le, nja­lo ubu­fa­ka­zi ba­khe bu­qi­ni­si­le, ye­na-ke uya­zi uku­thi ukhu­lu­ma oku­li­qi­ni­so, uku­ze li­na li­kho­lwef.

36 Ngo­ba le­zi­zi­nto ze­nze­ka uku­ze ku­gcwa­li­se­ke umbha­lo othi: Ka­ku­yi­kwe­phu­lwa tha­mbo la­kheg.

37 Nja­lo lo­mu­nye umbha­lo uthi: Ba­za­mkha­nge­la aba­mgwa­zi­le­yoh.

Uku­ngcwa­tshwa ku­ka­Je­su

38 Kwa­thi emva kwa­le­zi­zi­nto uJo­se­fa weA­ri­ma­thi­yai, owa­ye­ngu­mfu­ndi ka­Je­su, ko­dwa nga­se­se nge­nxa yo­kwe­sa­ba ama­Ju­daj, wa­ce­la ku­Pi­la­tu uku­thi asu­se isi­du­mbu si­ka­Je­su; fu­thi uPi­la­tu wa­vu­ma. Nga­kho we­za wa­si­su­sa isi­du­mbu si­ka­Je­su.

39 Kwa­se­ku­si­za lo­Ni­ko­di­mak, owa­fi­ka ku­Je­su ku­qa­la ebu­su­ku, ephe­the inhla­nga­ni­sol ye­mu­re*m le­nhla­ban enga­ba ama­pha­wu­ndi ali­khu­luo.

40 Ba­se­be­si­tha­tha isi­du­mbu si­ka­Je­su, ba­si­bo­pha nga­ma­le­mbu aco­le­ki­le­yo ka­nye la­ma­khap, nje­ngo­mkhu­ba wa­ma­Ju­da wo­ku­ngcwa­baq.

41 Nja­lo kwa­ku­kho­na ku­le­yo­nda­wo aye­be­the­lwe kho­na isi­va­nde, le­si­va­nde­ni kwa­ku­le­ngcwa­ba eli­tsha, okwa­ku­nga­za­nge ku­be­kwe mu­ntu ku­lo.

42 Ba­se­be­mbe­ka la­pho uJe­su nge­nxa ya­ma­lu­ngi­se­le­lo ama­Ju­da, ngo­ba ingcwa­ba la­li­se­du­zer.

Uku­vu­ka ku­ka­Je­su

20Kwa­thi ngo­lo­ku­qa­la lwe­vi­ki uMa­ri­ya Ma­ga­da­le­na wa­fi­ka engcwa­be­ni eku­se­ni ka­khu­lu, ku­se­se­mnya­maa, wa­bo­na ili­tshe li­su­si­we engcwa­be­nib.

2 Nga­kho wa­gi­ji­ma we­za ku­Si­mo­ni Pe­tro la­ko­mu­nye umfu­ndi uJe­su aye­mtha­ndac, wa­thi ku­bo: Ba­yi­su­si­le iNko­si engcwa­be­ni, nja­lo ka­sa­zi la­pho aba­yi­be­ke kho­na.

3 Nga­kho uPe­tro wa­phu­ma lo­mu­nye umfu­ndi, ba­fi­ka engcwa­be­nid.

4 Ba­se­be­gi­ji­ma bo­ba­bi­li ka­nye­ka­nye; omu­nye umfu­ndi wa­se­gi­ji­ma pha­mbi­li nge­si­qu­bu ku­lo­Pe­tro, wa­fi­ka ku­qa­la engcwa­be­ni.

5 Kwa­thi ekho­tha­ma elu­ngu­zae wa­bo­na ama­le­mbu aco­le­ki­le­yo endle­lwe, ko­dwa ka­nge­na­ngaf.

6 USi­mo­ni Pe­tro wa­se­fi­ka emla­nde­la, wa­nge­na engcwa­be­ni, wa­bo­na ama­le­mbu aco­le­ki­le­yo endle­lweg,

7 le­le­mbu lo­bu­so ela­li­se­kha­nda la­khe, li­nga­be­kwa­nga la­ma­le­mbu aco­le­ki­le­yoh, ko­dwa le­ndlu­li­we li­se­nda­we­ni ya­lo lo­dwa.

8 Nga­kho wa­se­nge­na la­ye omu­nye umfu­ndi owa­ye­fi­ke ku­qa­la engcwa­be­ni, wa­bo­na, wa­kho­lwa;

9 ngo­ba ba­be­nga­ka­qe­di­si­sii umbha­lo, uku­thi ube­me­le uku­vu­ka kwa­ba­fi­le­yoj.

10 Ba­se­be­su­ka fu­thi aba­fu­ndi ba­ya ki­bok.

Uku­zi­bo­na­ka­li­sa ku­ka­Je­su

11 Ko­dwa uMa­ri­ya we­ma engcwa­be­ni pha­ndle ekha­lal; kwa­thi esa­kha­la, wa­kho­tha­ma wa­lu­ngu­za engcwa­be­nim,

12 wa­se­bo­na ingi­lo­si ezi­mbi­li ze­mbe­the ezi­mhlo­phe zi­hle­zi, enye ise­ma­kha­nda, le­nye inga­se­nya­we­ni, la­pho isi­du­mbu si­ka­Je­su ebe­si­le­le kho­nan.

13 Zo­na za­se­zi­si­thi ku­ye: Ma­ma, ukha­le­la­ni? Wa­thi ku­zo: Ngo­ba ba­yi­the­the iNko­si ya­mi, nja­lo ka­nga­zi la­pho aba­yi­be­ke kho­na.

14 Kwa­thi ese­tshi­lo le­zi­zi­nto wa­tshi­bi­li­ka, wa­bo­na uJe­su emio, ko­dwa wa­ye­nga­zi uku­thi ngu­Je­sup.

15 UJe­su wa­thi ku­ye: Ma­ma, ukha­le­la­ni? Udi­nga ba­niq? Ye­na eca­ba­nga uku­thi ngu­mpha­thi we­si­va­nde, wa­thi ku­ye: Nko­si, uba we­na umsu­si­le, ngi­tshe­le la­pho ombe­ke kho­na, mi­na-ke ngi­za­mtha­thar.

16 UJe­su wa­thi ku­ye: Ma­ri­ya! Ye­na wa­tshi­bi­li­ka wa­thi ku­ye: Ra­bo­ni! oku­yi­ku­thi: Mfu­ndi­sis.

17 UJe­su wa­thi ku­ye: Unga­ngi­ba­mbi, ngo­ba ka­ngi­ke­nyu­ke­li ku­Ba­bat; ko­dwa ya­na ku­ba­fo­we­thuu, uthi ku­bo: Ngi­ye­nyu­ke­la ku­Ba­ba lo­Yi­hlov, laku­Nku­lu­nku­lu wa­mi lo­Nku­lu­nku­lu we­nuw.

18 UMa­ri­ya Ma­ga­da­le­na we­za wa­ba­bi­ke­la aba­fu­ndi uku­thi uyi­bo­ni­le iNko­si, nja­lo imtshe­le le­zi­zi­ntox.

19 Kwa­thi ku­si­hlwa nga­lo­lo­su­ku, olo­ku­qa­la lwe­vi­kiy, le­mi­nya­ngo iva­li­we la­pho aba­fu­ndi aba­be­hla­nge­ne kho­naz, nge­nxa yo­kwe­sa­ba ama­Ju­daa, uJe­su wa­fi­ka we­ma pha­ka­thib, wa­thi ku­bo: Uku­thu­la ka­ku­be ki­nic.

20 Nja­lo ese­tshi­lo lo­khu wa­ba­tshe­ngi­sa iza­ndla za­khe lo­hla­ngo­thi lwa­khed. Nga­kho aba­fu­ndi ba­tho­ko­za be­yi­bo­na iNko­sie.

21 UJe­su wa­se­bu­ya esi­thi ku­bo: Uku­thu­la ka­ku­be ki­nif; nje­ngo­bag uBa­ba engi­thu­mi­le, la­mi ngi­ya­li­thu­mah.

22 Kwa­thi ese­tshi­lo lo­khu wa­phe­phe­tha phe­zu kwa­bo wa­thi ku­bo: Ye­mu­ke­la­ni uMo­ya oNgcwe­lei.

23 Lo­ba ngo­ba­ni eli­the­the­le­la izo­no za­bo, ba­the­the­le­lwe; lo­ba ngo­ba­ni eli­ba­mba eza­bo, zi­ba­nji­wej.

24 Ko­dwa uTo­ma­si, omu­nye wa­ba­li­tshu­mi la­mbi­li, othi­wa ngu­Di­di­mu­si, wa­ye­nge­kho la­bo mhla uJe­su efi­kak.

25 Nga­kho aba­nye aba­fu­ndi ba­thi ku­ye: Si­yi­bo­ni­le iNko­si. Ko­dwa ye­na wa­thi ku­bo: Uba ngi­nga­bo­ni eza­ndle­ni za­yo ama­nxe­ba ezi­pi­ki­li, nja­lo ngi­fa­ke umu­nwe wa­mi enxe­be­ni le­zi­pi­ki­li, nja­lo ngi­be­ke iza­ndla za­mi ehla­ngo­thi­ni lwa­yo, ka­ngi­so­ze ngi­kho­lwel.

26 Nja­lo emva kwe­nsu­ku ezi­yi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li aba­fu­ndi ba­khe ba­be­pha­ka­thi fu­thi, lo­To­ma­si ela­bo. UJe­su wa­fi­kam, imi­nya­ngo iva­li­we, we­ma pha­ka­thi wa­thin: Uku­thu­la ka­ku­be ki­nio.

27 Wa­se­si­thi ku­To­ma­si: Le­tha umu­nwe wa­kho la­pha, ubo­ne iza­ndla za­mi; nja­lo le­tha isa­ndla sa­kho, usi­fa­ke ehla­ngo­thi­ni lwa­mi; nja­lo unga­bi ngo­nga­kho­lwa­yo, ko­dwa okho­lwa­yop.

28 UTo­ma­si wa­se­phe­ndu­la, wa­thi ku­ye: Nko­si ya­mi lo­Nku­lu­nku­lu wa­mi!

29 UJe­su wa­thi ku­ye: Ngo­ba usu­ngi­bo­ni­le, To­ma­si, ukho­li­we; ba­bu­si­si­we aba­nga­bo­na­ngaqr, ka­nti ba­kho­li­wes.

Umse­be­nzi we­va­nge­li

30 Nja­lot uJe­su wa­ze­nza le­zi­nye izi­bo­na­ka­li­so ezi­ne­ngi pha­mbi kwa­ba­fu­ndi ba­kheu, ezi­nga­lo­tshwa­nga ku­lo­lu­gwa­lo.

31 Ko­dwa le­zi zi­lo­tshi­we, uku­ze li­kho­lwe uku­thi uJe­su ungu­Kri­stuv iNdo­da­na ka­Nku­lu­nku­luw, nja­lo uku­ze li­thi, li­kho­lwa, li­be le­mpi­lox ebi­zwe­ni la­khey.

UJe­su uzi­bo­na­ka­li­sa ku­ba­fu­ndi ba­khe elwa­ndle lwe­Ti­be­ri­ya­si

21Emva kwa­le­zi­zi­nto uJe­su wa­bu­ya wa­zi­bo­na­ka­li­saa ku­ba­fu­ndi elwa­ndle lwe­Ti­be­ri­ya­sib; nja­lo wa­zi­bo­na­ka­li­sa nga­li­ndle­la.

2 Ba­be­nda­wo­nye oSi­mo­ni Pe­tro, lo­To­ma­si othi­wa ngu­Di­di­mu­sic, lo­Na­tha­ni­ye­lid owe­Ka­na ye­Ga­li­lie, lama­do­da­na ka­Ze­be­di­ya, la­ba­nye aba­bi­li ba­ba­fu­ndi ba­khef.

3 USi­mo­ni Pe­tro wa­thi ku­bo: Ngi­ya­go­la inhla­nzi. Ba­thi ku­ye: La­thi si­za­ha­mba la­we. Ba­se­be­phu­ma ba­hle ba­nge­na emkhu­nji­nig, ko­dwa nga­lo­bo­bu­su­ku ka­ba­ba­mba­nga lu­thoh.

4 Kwa­thi se­ku­se­ma­da­bu­ka­ku­sa uJe­su we­ma ekhu­nji­nii; ko­dwa aba­fu­ndi ba­be­nga­zi uku­thi ngu­Je­suj.

5 Nga­kho uJe­su wa­thi ku­bo: Ba­ntwa­na, li­lo­ku­dla yi­nik? Ba­mphe­ndu­la ba­thi: Ha­tshil.

6 Wa­se­si­thi ku­bo: Pho­sa­ni imbu­le ehla­ngo­thi­ni lo­ku­ne­ne lo­mkhu­mbi, nja­lo li­za­tho­lam. Ba­se­be­pho­sa, nja­lo ba­be­nga­se­la­kho uku­li­do­nsa nge­nxa yo­bu­ne­ngi be­nhla­nzi.

7 Nga­kho lo­wo­mfu­ndi uJe­su aye­mtha­nda wa­thi ku­Pe­tron: Yi­Nko­si. USi­mo­ni Pe­tro, ese­zwi­le uku­thi yi­Nko­si, wa­gqo­ka ise­mba­thoo (ngo­ba wa­ye­nqu­nup), wa­se­zi­pho­se­la olwa­ndle.

8 Ko­dwa aba­nye aba­fu­ndi be­za ngo­mko­loq, be­do­nsa imbu­le le­nhla­nzi, ngo­ba ba­be­nge­kha­tsha­na lo­mhla­ba­thi, ko­dwa ku­nga­ba zi­nga­lo ezi­nga­ma­khu­lu ama­bi­li.

9 Kwa­thi se­be­khu­phu­ke­le emhla­ba­thi­ni, ba­bo­na umli­lo wa­ma­la­hler kho­na, le­nhla­nzi zi­be­kwe phe­zu kwa­wo, le­si­nkwas.

10 UJe­su wa­thi ku­bo: Le­tha­ni ezinye ze­zi­nhla­nzi eli­sa­nda ku­zi­ba­mbat.

11 USi­mo­ni Pe­tro wa­se­khwe­la, wa­hu­du­le­la imbu­le emhla­ba­thi­ni, li­gcwe­le inhla­nzi ezi­nku­lu, ikhu­lu la­ma­tshu­mi ama­hla­nu la­nta­thu; nja­lo la­nxa za­zi­ne­ngi ka­nga­ka, imbu­le ka­li­da­bu­ka­ngau.

12 UJe­su wa­thi ku­bo: Wo­za­niv li­dlew. Ko­dwa ka­kho ku­ba­fu­ndi owa­ba le­si­bi­ndi so­ku­mbu­za uku­thi: Ungu­ba­ni we­na? be­sa­zi uku­thi yi­Nko­si.

13 UJe­su wa­se­si­zax, wa­tha­tha isi­nkwa, wa­ba­ni­ka, le­nhla­nzi ngo­ku­fa­na­na­yoy.

14 Lo­khu se­ku­ngo­kwe­si­tha­thu uJe­su ebo­na­ka­li­swaz ku­ba­fu­ndi, ese­vu­ki­le kwa­ba­fi­le­yoa.

Ukho­lo lu­ka­Pe­tro

15 Se­be­dli­leb, uJe­su wa­thi ku­Si­mo­ni Pe­tro: Si­mo­ni ka­Jo­nac, uya­ngi­tha­nda ku­la­la­ba yi­nid? Wa­thi ku­ye: Ye­bo Nko­si; we­na uya­zi uku­thi ngi­ya­ku­tha­nda. Wa­thi ku­ye: Pha­na ama­wu­ndlu ami uku­dla.

16 Wa­bu­ya wa­thi ku­ye ngo­kwe­si­bi­li: Si­mo­ni ka­Jo­na, uya­ngi­tha­nda yi­nie? Wa­thi ku­ye: Ye­bo Nko­si, we­na uya­zi uku­thi ngi­ya­ku­tha­nda. Wa­thi ku­ye: Ye­lu­sa izi­mvu za­mif.

17 Wa­thi ku­ye ngo­kwe­si­tha­thu: Si­mo­ni ka­Jo­na, uya­ngi­tha­nda yi­nig? UPe­tro wa­da­bu­ka ngo­ba wa­thi ku­ye ngo­kwe­si­tha­thu: Uya­ngi­tha­nda yi­nih? Wa­se­si­thi ku­ye: Nko­si, we­na uya­kwa­zi ko­nke; we­na uya­kwa­zi uku­thi ngi­ya­ku­tha­ndai. UJe­su wa­thi ku­ye: Pha­na izi­mvu za­mi uku­dla.

18 Ngi­qi­ni­si­le, ngi­qi­ni­si­le, ngi­thi ku­wej: Use­mu­tsha, wa­wu­zi­bhi­nca, uha­mba la­pho otha­nda kho­na; ko­dwa nxa usu­mda­la, uza­kwe­lu­la iza­ndla za­kho, omu­nye abe­se­ku­bo­pha, aku­se la­pho onga­tha­ndi kho­nak.

19 La­lo­khu wa­ku­tsho, etshe­ngi­sa indle­la yo­ku­fal aye­za­du­mi­sa uNku­lu­nku­lu nga­yom. Ese­tshi­lo lo­khu wa­thi ku­ye: Ngi­la­nde­lan.

20 UPe­tro etshi­bi­li­ka wa­bo­na umfu­ndi uJe­su amtha­nda­yo ela­nde­lao, ye­na fu­thi owa­ye­ye­me esi­fu­be­ni sa­khe eku­dle­ni kwa­nta­mba­ma wa­thi: Nko­si, ngu­ba­ni oza­ku­ni­ke­lap?

21 Kwa­thi uPe­tro embo­na wa­thi ku­Je­su: Nko­si, lo-ke?

22 UJe­su wa­thi ku­ye: Uba ngi­tha­nda uku­thi ahla­leq ngi­ze ngi­fi­ke, ula­ni la­khor? Ngi­la­nde­la we­nas.

23 Nga­kho le­li­li­zwi la­phu­me­la ku­ba­za­lwa­ne, uku­thi lo­wo­mfu­ndi ka­yi­ku­fa; ka­nti uJe­su ka­tsho­ngo ku­ye uku­thi ka­yi­ku­fa; ko­dwa wa­thi: Uba ngi­tha­nda uku­thi ahla­le ngi­ze ngi­fi­ke, ula­ni la­khot?

Isi­ci­no

24 Ngu­ye lo­wo­mfu­ndi ofa­ka­za nga­le­zi­zi­nto, lo­zi­bha­li­le­yo; nja­lo si­ya­ziu uku­thi ubu­fa­ka­zi ba­khe bu­li­qi­ni­sov.

25 Nja­lo zi­kho­na le­zi­nye izi­nto ezi­ne­ngi uJe­su aze­nza­yo, uba be­zi­lo­tshi­we zo­nke nga­zi­nyew, ngi­ca­ba­nga uku­thi lo­mhla­ba la­wox ubu­nge­be le­nda­wo ye­zi­ngwa­lo ezi­lo­tshi­we­yo. Ame­niy.

IMI­SE­BE­NZI

YA­BA­PHO­STO­LI

Isi­nge­ni­so

1Umbi­ko wo­ku­qa­la nga­we­nza, Te­yo­fi­lua, nga­kho ko­nke uJe­su aqa­la ko­ku­bi­li uku­kwe­nza lo­ku­ku­fu­ndi­sa,

2 kwa­ze kwa­ba lu­su­ku enyu­swa nga­lob, ese­ba­la­yi­le ngo­Mo­ya oNgcwe­le aba­pho­sto­li aye­ba­khe­thi­lec;

3 wa­zi­bo­na­ka­li­sa fu­thi ku­bod ephi­li­le emva ko­ku­hlu­phe­ka kwa­khe ngo­bu­fa­ka­zi obu­ne­ngi obu­qi­ni­se­ki­le­yo, wa­bo­nwa yi­bo okwe­nsu­ku ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne, ekhu­lu­ma nge­zi­nto ezi­ma­ye­la­na lo­mbu­so ka­Nku­lu­nku­lue.

4 Kwa­thi ehla­nge­ne la­bo, wa­ba­la­ya uku­thi ba­nga­su­ki eJe­ru­sa­le­maf, ko­dwa ba­li­nde­le isi­the­mbi­so si­ka­Ba­bag, ela­si­zwa nga­mih;

5 ngo­ba nge­qi­ni­so uJo­ha­ne wa­bha­bha­thi­za nga­ma­nzii, ko­dwa li­na li­za­bha­bha­thi­zwa ngo­Mo­ya oNgcwe­le ku­nga­ka­dlu­li insu­ku ezi­ne­ngijk.

Ukwe­nyu­ka ku­ka­Je­su

6 Kwa­thi se­be­bu­the­ne ba­mbu­za ba­thi: Nko­si, uza­bu­yi­se­la umbu­so kuI­sra­ye­li ku­le­si­si­kha­thi yi­nil?

7 Wa­se­si­thi ku­bo: Ka­ku­si­kho okwe­num ukwa­zi izi­kha­thi ku­mbe imi­zu­zun ayi­mi­si­le­yo uBa­ba nga­wa­khe ama­ndlao;

8 ko­dwa li­za­kwe­mu­ke­la ama­ndlap, ese­fi­ki­le phe­zu kwe­nu uMo­ya oNgcwe­leq; nja­lo li­be nga­ba­fa­ka­zi ba­mi eJe­ru­sa­le­ma ka­nye la­yo yo­nke iJu­di­yar le­Sa­ma­ri­ya, nja­lo ku­ze ku­be se­mkha­wu­lwe­ni wo­mhla­bas.

9 Kwa­thi ese­tshi­lo le­zi­zi­nto, we­nyu­swa be­kha­nge­le, le­ye­zi la­msu­sa eme­hlwe­ni abot.

10 Ba­thi be­sa­jo­lo­ze­le ezu­lwi­ni, ese­nyu­kau, nja­lo kha­nge­la, ama­do­dav ama­bi­liw ema la­bo eleze­mba­tho ezi­mhlo­phex,

11 nja­lo athi: Ma­do­da ma­Ga­li­li, li­me­le­ni li­jo­lo­ze­le ezu­lwi­niy? UJe­su lo, osu­swe ki­ni we­nyu­ki­se­lwa ezu­lwi­niz, uza­bu­yaa ngo­ku­nja­lo nge­ndle­la eli­mbo­ne esi­ya nga­yo ezu­lwi­nib.

12 Ba­se­be­bu­ye­la eJe­ru­sa­le­mac be­ve­la enta­be­ni ethi­wa nge­yo­Mhlwa­thid, ese­du­ze le­Je­ru­sa­le­ma, umma­ngo wo­ha­mbo lwe­sa­ba­thae.

13 Kwa­thi se­be­nge­ni­le, be­nyu­ke­la endli­ni ephe­zu­luf, la­pho aba­be­hla­la kho­na, uPe­tro lo­Ja­ko­beg lo­Jo­ha­ne loA­ndre­ya, uFi­li­phu lo­To­ma­si, uBa­rto­lo­me­wu lo­Ma­the­wu, uJa­ko­be kaA­lfe­wu lo­Si­mo­ni umZe­lo­thih, lo­Ju­da­sii ka­Ja­ko­bej.

14 Bo­nke la­ba ba­phi­ke­le­lak be­ngqo­ndo­nye emkhu­le­kwe­ni le­ku­nce­nge­nil, ka­nye la­be­si­fa­za­na lo­Ma­ri­ya uni­na ka­Je­sum, nja­lo la­ba­fo­wa­bon.

Uku­khe­thwa ku­ka­Ma­thi­ya­si

15 Kwa­thi nga­le­zo­nsu­ku uPe­tro wa­su­ku­ma pha­ka­thi kwa­ba­fu­ndi, kwa­ku­le­xu­ku la­ba­ntu nda­wo­nye ela­li­nga­ba li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­bi­lio, wa­thi:

16 Ma­do­da ba­za­lwa­ne, kwa­ku­me­le uku­thi lu­mbha­lo ugcwa­li­swe, uMo­ya oyi­Ngcwe­le awu­khu­lu­ma nga­pha­mbi­li ngo­mlo­mo ka­Da­vi­da ngo­Ju­da­sip, owa­ye­ngu­mkho­khe­li wa­la­bo aba­mba­mba­yo uJe­suq,

17 ngo­ba wa­ye­ba­lwe ka­nye la­thir, nja­lo we­mu­ke­la isa­be­lo sa­li­nko­nzos.

18 Lo-ke wa­the­nga isi­qi­ntit ngo­mvu­zo wo­bu­biu, wa­wa nge­kha­nda wa­qhe­ke­ze­ka pha­ka­thi, le­mi­bi­li­ni ya­khe yo­nke ya­chi­the­kav.

19 Nja­lo kwa­zi­wa yi­bo bo­nke aba­khi­le­yo eJe­ru­sa­le­ma, sa­ze sa­bi­zwa le­so­si­qi­nti ngo­li­mi lwa­ki­bo ngo­ku­thi iA­ke­lda­maw, oku­yi­ku­thi iSi­qi­nti se­ga­zix.

20 Ngo­ba ku­lo­tshi­we egwa­lwe­ni lwe­zi­Hla­be­le­lo uku­thi: Umu­zi wa­khe ka­wu­be lu­nxi­wa, nja­lo ku­nga­bi kho­na ohla­la ku­woy; loku­thi: Omu­nye ka­tha­the ubu­pha­thi ba­khez.

21 Nga­kho ku­me­le uku­thi ku­la­wo­ma­do­da aye­ha­mba la­thi ku­so so­nke isi­kha­thi la­pho iNko­si uJe­su ya­yi­nge­na nja­lo iphu­ma pha­ka­thi kwe­thua,

22 ku­su­ke­la ebha­bha­thi­zwe­ni lu­ka­Jo­ha­neb, kwa­ze kwa­ba lu­su­ku enyu­swa nga­lo ki­thic, omu­nye wa­bo ka­be ngu­mfa­ka­zi ka­nye la­thi wo­ku­vu­ka kwa­khed.

23 Ba­se­be­mi­sa aba­bi­li, uJo­se­fa othi­wa ngu­Ba­rsa­ba, othi­wa fu­thi ngu­Ju­stu­sie, lo­Ma­thi­ya­sif.

24 Ba­se­be­khu­le­kag be­si­thi: We­na Nko­si, we­na owa­zi­yo inhli­zi­yo za­bo bo­nke, tshe­ngi­sa ku­la­ba aba­bi­li oye­dwah, omkhe­thi­le­yo

25 ukwe­mu­ke­la isa­be­lo ku­li­nko­nzoi lo­bu­pho­sto­lij, uJu­da­si apha­mbu­ka ku­sok, uku­thi aye enda­we­ni enge­ya­khel.

26 Ba­se­be­ba­pha inka­tho ya­bo; le­nka­tho ya­dla uMa­thi­ya­si, wa­se­ba­lwa ka­nye la­ba­pho­sto­li aba­li­tshu­mi la­nyem.

Uku­fi­ka ku­ka­Mo­ya oNgcwe­le

2Kwa­thi se­lu­gcwa­li­se­ki­lea usu­ku lwe­Pe­nte­ko­ste*b, ba­be­nda­wo­nye be­ngqo­ndo­nye bo­nkec.

2 Kwa­hle kwe­zwa­ka­la-ke umdu­mo ove­la ezu­lwi­nid onje­ngo­wo­ku­vu­ngu­za ko­mo­ya ola­ma­ndla, nja­lo wa­gcwa­li­sa indlu yo­nke aba­be­hle­zi ku­yoe,

3 kwa­se­ku­bo­na­ka­la ku­bo inli­mi eze­hlu­ka­ni­si­we­yo ku­nga­thi nge­zo­mli­lof, za­se­zi­hla­la phe­zu kwa­lo­wo la­lo­wo wa­bo.

4 Ba­se­be­gcwa­li­swa bo­nke ngo­Mo­ya oNgcwe­leg, ba­qa­la uku­khu­lu­ma nge­zi­nye indi­mi, nje­nga­lo­khu uMo­ya wa­ba­ni­ka uku­phu­mi­se­lah.

5 Kwa­ku­hla­la-ke eJe­ru­sa­le­ma ama­Ju­da, ama­do­da aqo­tho, ave­la ku­so so­nke isi­zwe sa­le­zo ezi­nga­pha­nsi kwe­zu­lui.

6 Kwa­thi se­ku­la­lo umdu­mo1, ixu­ku la­bu­tha­na nda­wo­nye la­sa­nga­ni­se­kaj, ngo­ba ngu­lo­wo la­lo­wo wa­be­zwa be­khu­lu­ma ngo­li­mi lwa­ki­bo.

7 Ba­se­be­ma­nga­la ka­khu­lu bo­nke ba­ba­ba­zak, ba­khu­lu­mi­sa­na ba­thi: Kha­nge­la­ni, bo­nke la­ba aba­khu­lu­ma­yo ka­yi­si­bo abe­Ga­li­li yi­nil?

8 Ku­nga­ni, pho, thi­na si­be­zwa nga­mu­nye wa­bo ngo­li­mi lwa­ki­thi esa­za­lwa la­lo?

9 Ama­Pa­thi­ya la­ma­Me­dem la­maE­la­mun, la­ba­hla­li be­Me­so­po­ta­mi­yao, la­be­Ju­di­ya la­be­Ka­pha­do­si­yap, abe­Po­ntu­siqr la­beA­si­yast,

10 abe­Fri­gi­yau la­be­Pa­mfi­li­ya, abe­Gi­bhi­the la­be­ngxe­nye ze­Li­bi­ya edu­ze le­Ku­re­nev, le­zi­ha­mbi ezi­nga­ma­Ro­maw, ko­ku­bi­li ama­Ju­da la­ba­phe­ndu­ke­la ku­ma­Ju­dax,

11 ama­Kre­tey la­maA­ra­bhi­yaz, si­ya­be­zwa be­khu­lu­ma nge­ndi­mi za­ki­thi imi­se­be­nzi emi­khu­lu ka­Nku­lu­nku­lua.

12 Bo­nke ba­se­be­ma­nga­la ka­khu­lub ba­di­de­ka, ba­khu­lu­mi­sa­na be­si­thi: Lo­khu ku­nga­ba yi­nic?

13 Ko­dwa aba­nye ba­hle­ka usu­lu ba­thi: Ba­su­thi iwa­yi­ni eli­tsha.

Intshu­ma­ye­lo ka­Pe­tro

14 Ko­dwa uPe­tro emi la­ba­li­tshu­mi la­nyed, wa­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­khe, wa­se­si­thi ku­bo: Ma­do­da ma­Ju­da, la­ni lo­nke eli­hla­la eJe­ru­sa­le­ma, ka­kwa­zi­we ki­ni lo­khu, nja­lo li­la­le­li­si­se ama­zwi amie.

15 Ngo­ba la­ba ka­ba­da­kwa­nga, nje­ngo­ba li­na li­ca­ba­ngaf; ngo­bag ku­li­ho­la le­si­tha­thu* lo­su­kuh;

16 ko­dwa lo­khu yi­kho okwa­khu­lu­nywa ngu­mpro­fe­thi uJo­we­li:

17 Nja­lo ku­za­ku­thi ensu­kwi­ni zo­ku­ci­na, utsho uNku­lu­nku­lui, ngi­za­thu­lu­la oko­Mo­ya wa­mij phe­zu kwa­yo yo­nke inya­mak; la­ma­do­da­na enu la­ma­do­da­ka­zi enu aza­pro­fe­tha, la­ma­ja­ha enu abo­ne imi­bo­no, la­ba­da­la be­nu ba­phu­phe ama­phu­phol;

18 nja­lo la­phe­zu kwe­nce­ku za­mi la­phe­zu kwe­nce­ku­ka­zi za­mi nga­le­zo­nsu­ku ngi­za­thu­lu­la oko­Mo­ya wa­mi, nja­lo zi­za­pro­fe­tham.

19 Nja­lo ngi­za­ve­za izi­ma­nga­li­so ezu­lwi­ni phe­zu­lun, le­zi­bo­na­ka­li­so emhla­be­ni pha­nsi, iga­zi, lo­mli­lo, le­ye­zi le­ntu­thuo;

20 ila­nga li­za­phe­ndu­lwa umnya­ma, le­nya­nga iga­zi, lu­nga­ka­fi­ki usu­ku lwe­Nko­si olu­khu­lu lo­lu­du­mi­se­ka­yop;

21 ku­za­ku­thi, wo­nke obi­za ibi­zo le­Nko­si uza­si­ndi­swaq.

22 Ma­do­da maI­sra­ye­li, zwa­ni­ni la ama­zwi: UJe­su we­Na­za­re­thar, umu­ntu ofa­ka­ze­lwe ngu­Nku­lu­nku­lu pha­mbi kwe­nus nge­mi­se­be­nzi ya­ma­ndlat la­nge­zi­ma­nga­li­so la­nge­zi­bo­na­ka­li­so, uNku­lu­nku­lu aze­nza nga­ye pha­ka­thi kwe­nu, nje­nga­lo­khu li­sa­zi la­ni uqo­bo lwe­nuu,

23 ye­na lo ese­ni­ke­lwev nge­ce­bo eli­mi­si­we­yow la­ngo­kwa­zi oku­pha­mbi­li ku­ka­Nku­lu­nku­lux lamtha­tha, la­nge­za­ndla za­ba­nge­la­mthe­tho lambe­the­la lambu­la­lay;

24 ye­na uNku­lu­nku­lu wa­mvu­saz, ese­thu­ku­lu­le inhlu­ngu zo­ku­fa, ngo­ba kwa­ku­nge­la­kwe­nze­ka uku­thi aba­njwe yi­khoa.

25 Ngo­ba uDa­vi­da uthi nga­yeb: Nga­ngi­bo­na iNko­si pha­mbi kwa­mi nja­lo­nja­lo; ngo­ba inga­kwe­so­ku­ne­ne sa­mi, uku­ze ngi­nga­nyi­ki­nye­ki;

26 nga­kho inhli­zi­yo ya­mi ya­ja­bu­la, lo­li­mi lwa­mi lwa­tho­ko­za; ngi­tsho le­nya­ma ya­mi iza­hla­la ethe­mbe­nic;

27 ngo­ba ka­wu­yi­ku­tshi­ya umphe­fu­mu­lo wa­mi esi­ho­gwe­ni, ka­wu­yi­ku­ni­ke­la oNgcwe­le wa­kho uku­thi abo­ne uku­bo­lad.

28 Wa­nga­zi­sa indle­la ze­mpi­lo; uza­ngi­gcwa­li­sa nge­nja­bu­lo ebu­swe­ni ba­kho.

29 Ma­do­da ba­za­lwa­ne, ake ngi­khu­lu­me2 ki­ni ngo­ku­so­ba­la ngo­kho­kho uDa­vi­dae, uku­thi wa­fa nja­lo wa­ngcwa­tshwaf, le­ngcwa­ba la­khe li­kho­na ki­thi ku­ze ku­be la­mu­hlag.

30 Ye­na-ke engu­mpro­fe­thi, ekwa­zi uku­thi uNku­lu­nku­lu wa­fu­nga nge­si­fu­ngo ku­yeh, uku­thi esi­the­lwe­ni so­kha­lo lwa­khe ngo­kwe­nya­ma uza­vu­sa uKri­stu, uku­ze ahla­le esi­hla­lwe­ni sa­khe so­bu­kho­sii,

31 ebo­ni­le nga­pha­mbi­li wa­khu­lu­ma ngo­ku­vu­ka ku­ka­Kri­stu, uku­thi umphe­fu­mu­lo wa­khe ka­wu­tshi­ywa­ngaj esi­ho­gwe­nik, le­nya­ma ya­khe ka­yi­ku­bo­na­nga uku­bo­la.

32 UJe­su lo uNku­lu­nku­lu wa­mvu­sal, esi­nga­ba­fa­ka­zi ba­lo­khu thi­na so­nkem.

33 Nga­kho epha­ka­nyi­swe nga­kwe­so­ku­ne­ne si­ka­Nku­lu­nku­lun, ese­mu­ke­le ku­Ba­ba isi­the­mbi­so si­ka­Mo­ya oNgcwe­leo, uthu­lu­le lo­khu eli­ku­bo­na­yo le­li­ku­zwa­yop kha­the­si.

34 Ngo­ba uDa­vi­da ke­nyu­ke­la­ngaq ema­zu­lwi­nir, ko­dwa ye­na uqo­bo lwa­khe uthi: INko­si ya­thi eNko­si­ni ya­mi: Hla­la nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­mi,

35 ngi­ze nge­nze izi­tha za­kho zi­be yi­se­na­be­lo se­nya­wo za­khos.

36 Nga­kho indlu kaI­sra­ye­li yo­nke ka­ya­zi isi­bi­li, uku­thi uNku­lu­nku­lu ume­nzi­le ko­ku­bi­lit uku­ba yi­Nko­si lo­Kri­stu, uJe­su lo ela­mbe­the­la­you.

Uku­phe­ndu­ka lo­ku­bha­bha­thi­zwa kwa­ba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thu

37 Se­be­ku­zwa lo­khu ba­hla­be­ka enhli­zi­ywe­niv, ba­se­be­si­thi ku­Pe­tro la­kwa­ba­nye aba­pho­sto­li: Ma­do­da ba­za­lwa­ne, si­za­kwe­nza­niw?

38 UPe­tro wa­se­si­thi ku­bo: Phe­ndu­ka­nix, li­bha­bha­thi­zwe lo­nke nga­mu­nye we­nu ebi­zwe­ni li­ka­Je­su Kri­stuy ethe­the­le­lwe­ni lwe­zo­noz, nja­lo li­za­kwe­mu­ke­la isi­pho si­ka­Mo­ya oNgcwe­lea.

39 Ngo­ba isi­the­mbi­so nge­se­nu, le­sa­ba­ntwa­na be­nub, le­sa­bo bo­nke aba­kha­tsha­na, ngo­bu­ne­ngi eza­ba­bi­ze­la ku­yo iNko­si uNku­lu­nku­lu we­thuc.

40 La­nga­ma­nye ama­zwi ama­ne­ngi wa­fa­ka­za wa­khu­tha­za wa­thid: Zi­si­ndi­se­ni ku­le­si­si­zu­ku­lwa­na esi­pha­mbe­ne­yoe.

41 Nga­kho aba­le­mu­ke­la­yo ili­zwi la­khe ngo­ku­tho­ko­za ba­bha­bha­thi­zwaf; nja­lo nga­lo­lo­su­ku kwe­nge­ze­le­lwa imi­phe­fu­mu­log enga­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nta­thuh.

Iba­ndla le­Je­ru­sa­le­ma

42 Ba­se­be­phi­ke­le­la eku­fu­ndi­se­ni kwa­ba­pho­sto­li le­bu­dle­lwa­ne­nii, le­ku­hle­phu­le­ni isi­nkwa le­mi­khu­le­kwe­ni.

43 Lo­kwe­sa­ba kwe­hle­la phe­zu kwa­yo yo­nke imi­phe­fu­mu­loj; nja­lo kwe­nzi­wa nga­ba­pho­sto­li izi­ma­nga­li­so le­zi­bo­na­ka­li­so ezi­ne­ngik.

44 Nja­lo bo­nke aba­kho­lwa­yo ba­be­nda­wo­nyel, ba­be­le­zi­nto zo­nke be­zi­hla­nga­nye­lam,

45 ba­se­be­the­ngi­sa izi­nto le­mpa­hla za­bon, ba­se­be­sa­be­la­na bo­nke, nje­ngo­ku­swe­la ko­mu­nye lo­mu­nyeo.

46 Insu­ku nge­nsu­ku ba­se­be­phi­ke­le­lap nga­nhli­zi­yo­nyeq ethe­mpe­li­nir, be­hle­phu­la isi­nkwas izi­ndlu nge­zi­ndlu3, be­si­dla nda­wo­nye nge­nto­ko­zo la­nge­nhli­zi­yo emhlo­phet,

47 be­du­mi­sa uNku­lu­nku­luu, be­tha­nde­ka eba­ntwi­ni bo­nkev. Le­Nko­si ye­nge­ze­le­la eba­ndle­ni insu­ku nge­nsu­kuw la­bo aba­si­ndi­swa­yox.

UPe­tro usi­li­sa umu­ntu oyi­si­qhu­li

3UPe­tro lo­Jo­ha­nea ba­se­be­se­nyu­ke­la bo­nkeb ethe­mpe­li­nic nge­ho­la lo­mkhu­le­kod ele­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye*e.

2 Kwa­se­ku­thwa­lwa indo­da ethi­le eya­yi­yi­si­qhu­li ku­su­ke­la esi­za­lwe­ni si­ka­ni­naf; aba­be­yi­be­ka insu­ku nge­nsu­ku esa­ngwe­ni le­the­mpe­li eli­thi­wa eLi­hleg, uku­thi ice­le isi­pho ku­la­bo aba­nge­na­yo ethe­mpe­li­nih.

3 Eya­thi ibo­na uPe­tro lo­Jo­ha­ne se­be­za­nge­na ethe­mpe­li­ni, ya­ce­la isi­pho.

4 UPe­tro wa­se­yi­jo­lo­ze­la elo­Jo­ha­ne, wa­thi: Si­kha­nge­lei!

5 Ya­si­ba­na­nze­le­la, ili­nde­le uku­thi iza­kwe­mu­ke­la ulu­tho ku­boj.

6 UPe­tro wa­se­si­thi: Isi­li­va le­go­li­de ka­ngi­la­kho; ko­dwa lo­kho engi­la­kho, ngi­ku­ni­ka kho­na; ebi­zwe­ni li­ka­Je­su Kri­stu umNa­za­re­tha, su­ku­ma uha­mbek.

7 Wa­se­yi­ba­mba nge­sa­ndla so­ku­ne­ne wayi­su­ku­mi­sa; nja­lo kwa­hle kwa­qi­ni­swa inya­wo le­nqa­ga­la za­yo.

8 Ya­si­si­thi lo­thu ye­ma ya­si­ha­mbal, ya­nge­na la­bo ethe­mpe­li­ni, iha­mba ise­qa idu­mi­sa uNku­lu­nku­lum.

9 Nja­lo bo­nke aba­ntu ba­yi­bo­na iha­mba, idu­mi­sa uNku­lu­nku­lun;

10 ba­se­be­ya­zi uku­thi yi­yoo eya­yi­hla­le­la isi­pho esa­ngwe­ni eLi­hle le­the­mpe­li; ba­se­be­gcwa­la uku­ma­nga­la lo­ku­sa­nga­ni­se­ka nga­lo­kho okwe­nze­ka ku­yop.

UPe­tro ukhu­lu­ma ngo­Kri­stu uku­thi uyi­Nko­si ye­mpi­lo

11 Kwa­thi isi­qhu­li esa­si­si­li­si­we si­ba­mbe­le­le ku­Pe­tro lo­Jo­ha­neq, bo­nke aba­ntu ba­gi­ji­me­la ku­bo nda­wo­nye ekhu­lu­si­ni eli­thi­wa eli­ka­So­lo­mo­nir, be­ma­nga­la ka­khu­lu.

12 Kwa­thi uPe­tro eku­bo­na lo­kho wa­phe­ndu­la eba­ntwi­ni wa­thi: Ma­do­da maI­sra­ye­lis, li­ma­nga­le­la­ni nga­lo­khu, ku­mbe li­si­jo­lo­ze­le­la­nit, ngo­ku­nga­thi nga­we­thu ama­ndla ku­mbe uku­lu­nga si­me­nze uku­thi lo aha­mbeu?

13 UNku­lu­nku­lu kaA­bra­ha­ma lo­kaI­sa­ka lo­ka­Ja­ko­be, uNku­lu­nku­lu wa­bo­ba­ba be­thuv, uyi­du­mi­si­le iNdo­da­na ya­khe uJe­suw; ela­yi­ni­ke­la­yo li­nax, la­yi­phi­ka pha­mbi ko­bu­so bu­ka­Pi­la­tuy, ye­na ese­qu­me ukuyi­khu­lu­laz.

14 Ko­dwa li­na la­mphi­ka oNgcwe­lea lo­Lu­ngi­le­yob, la­ce­la uku­thi li­phi­wec indo­da engu­mbu­la­lid,

15 la­bu­la­la uMqa­lie we­mpi­lof; amvu­sa­yo uNku­lu­nku­lu kwa­ba­fi­le­yog, esi­nga­ba­fa­ka­zi ba­kho thi­nah.

16 Nja­lo ngo­kho­lo ebi­zwe­ni la­khei, lo eli­mbo­na­yo le­li­ma­zi­yo ibi­zo la­khe li­mqi­ni­si­lej; lo­kho­lo olu­nga­ye lu­mni­ke lo­khu­ku­si­la oku­phe­le­le­yo pha­mbi kwe­nu lo­nkek.

17 Nja­lo kha­the­si, ba­za­lwa­ne, ngi­ya­zi uku­thi lakwe­nza ngo­ku­nga­zil, nje­nga­ba­bu­si be­nu fu­thim.

18 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu wa­gcwa­li­sa nga­li­ndle­lan lo­khu aku­khu­lu­ma pha­mbi­lio ngo­mlo­mo wa­ba­pro­fe­thi ba­khe bo­nke, uku­thi uKri­stu uza­hlu­phe­ka.

19 Nga­kho phe­ndu­ka­nip li­bu­ye fu­thiq, uku­ze kwe­su­lwe izo­no ze­nur, uku­ze ku­fi­ke izi­kha­thi zo­ku­khu­du­ma­la ezi­ve­la ebu­swe­ni be­Nko­si,

20 nja­lo ithu­me lo owa­me­nye­ze­lwa ki­ni pha­mbi­li, uJe­su Kri­stus;

21 oku­me­le uku­thi izu­lu li­me­mu­ke­let ku­ze ku­fi­ke izi­kha­thi zo­ku­bu­yi­se­la ko­nkeu, uNku­lu­nku­lu aku­tsho­yo ngo­mlo­mo wa­bo bo­nke aba­pro­fe­thi ba­khe aba­ngcwe­lev endu­lowx.

22 Ngo­ba uMo­zi­si wa­thi ku­bo­ba­ba: INko­si uNku­lu­nku­lu we­nu iza­li­vu­se­la umpro­fe­thi ku­ba­za­lwa­ne be­nu onje­nga­miy; ye­na li­za­mla­le­la ku­kho ko­nke aza­ku­khu­lu­ma ki­niz.

23 Nja­lo ku­za­ku­thi, wo­nke umphe­fu­mu­lo, lo­ba ngu­ba­ni onga­yi­ku­mla­le­la lo­wo­mpro­fe­thi, uza­chi­thwa eba­ntwi­ni.

24 Nja­lo la­ba­pro­fe­thi bo­nkea, ku­su­ke­la ku­Sa­mu­we­li la­ba­la­nde­la­yo, bo­nke aba­khu­lu­ma­yob, ba­me­me­ze­la pha­mbi­li le­zi­nsu­kuc.

25 Li­na li­nga­ba­ntwa­na ba­ba­pro­fe­thid, la­be­si­vu­me­lwa­no uNku­lu­nku­lu ase­nza la­bo­ba­ba be­thu, esi­thi kuA­bra­ha­ma: La­nge­nza­lo ya­khoe zi­za­bu­si­swa zo­nke izi­zu­ku­lwa­na zo­mhla­baf.

26 UNku­lu­nku­lug, ese­yi­vu­si­le iNdo­da­na ya­khe uJe­suh, wa­yi­thu­ma ki­ni ku­qa­la uku­li­bu­si­sai, ngo­ku­li­phe­ndu­la ngu­lo­wo la­lo­wo ebu­bi­ni ba­khej.

Uku­bo­tshwa ku­ka­Pe­tro lo­Jo­ha­ne

4Kwa­thi be­sa­khu­lu­ma eba­ntwi­ni, aba­pri­sti le­ndu­na1 ye­the­mpe­li la­ba­Sa­du­si ba­ba­fi­ke­laa,

2 be­ne­nge­ki­le ngo­ba ba­be­fu­ndi­sa aba­ntub, be­tshu­ma­ye­la uku­vu­ka okwa­ba­fi­le­yo ngo­Je­suc.

3 Ba­ba­du­me­la nge­za­ndlad, baba­fa­ka esi­to­ki­si­ni kwa­ze kwa­ba ku­si­sa; ngo­ba kwa­se­ku­hlwi­lee.

4 Ko­dwa aba­ne­ngi aba­li­zwa­yo ili­zwi ba­kho­lwa; le­na­ni la­ma­do­da la­li­nga­ba zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nhla­nuf.

5 Kwa­se­ku­si­thi ku­si­sa kwa­bu­tha­na aba­bu­si la­ba­da­la la­ba­bha­li ba­bo eJe­ru­sa­le­mag,

6 loA­na­si umpri­sti omkhu­luh, lo­Ka­ya­fa­si, lo­Jo­ha­ne, loA­le­ksa­ndro, la­bo bo­nke abe­ndlu yo­mpri­sti omkhu­lui.

7 Se­be­ba­mi­se pha­ka­thi, ba­bu­za: Lo­khu li­na li­kwe­nze nga­wa­phi ama­ndla ku­mbe nga­li­phi ibi­zoj?

8 Kho­na uPe­tro egcwa­li­swe ngu­Mo­ya oNgcwe­le wa­thi ku­bok: Ba­bu­si ba­ba­ntu la­ba­da­la ba­koI­sra­ye­lil,

9 nxa thi­na si­bu­zwa la­mu­hla ngo­mse­be­nzi omu­hle emu­ntwi­ni obu­tha­ka­tha­ka emzi­mbe­nim, uku­thi ye­na usi­ndi­swe nga­nin;

10 ka­kwa­zi­we yi­ni lo­nke la­so so­nke isi­zwe sa­koI­sra­ye­li, uku­thi nge­bi­zo li­ka­Je­su Kri­stu umNa­za­re­thao, li­na ela­mbe­the­la­yo, uNku­lu­nku­lu owa­mvu­sa­yo kwa­ba­fi­le­yop, nga­ye lo umi la­pha pha­mbi kwe­nu ese­si­li­le.

11 Ye­na lo uyi­li­tsheq ela­li­wa yi­ni aba­khi, ese­li­yi­nhlo­ko ye­ngo­nsir.

12 Nja­lo ka­lu­kho usi­ndi­so ko­mu­nye; ngo­ba ka­li­kho le­li­nye ibi­zo nga­pha­nsi kwe­zu­lu eli­ni­ki­we­yo pha­ka­thi kwa­ba­ntu, esi­me­le si­si­ndi­swe nga­los.

13 Kwa­thi be­bo­na isi­bi­ndi si­ka­Pe­tro lo­Jo­ha­net, nja­lo be­sa­zi uku­thiu ba­be­nga­ba­ntu aba­nga­fu­nda­nga nja­lo be­nga­ba­ntu njev, ba­ma­nga­la, nja­lo ba­ba­zi uku­thi ba­be­lo­Je­suw,

14 ko­dwa be­bo­na umu­ntu osi­li­si­we­yo emi la­bo, ba­be­nge­la­ku­phi­ka lu­thox.

15 Ko­dwa se­be­ba­la­yi­le uku­thi ba­phu­me pha­ndle empha­ka­thi­niy, ba­ce­bi­sa­na bo­dwa,

16 be­si­thi: Si­za­be­nza­ni la­ba­ba­ntuz? Ngo­ba uku­thi isi­bo­na­ka­li­so esi­du­mi­se­ka­yo se­nzi­wa yi­bo, ku­so­ba­la ku­bo bo­nke aba­hle­zi eJe­ru­sa­le­ma, nja­lo si­ngeku­phi­kea;

17 ko­dwa uku­ze ku­nga­be ku­sa­nda pha­ka­thi kwa­ba­ntu, asi­ba­qo­nqo­se­le uku­thi ba­nga­be be­sa­khu­lu­ma la­mu­ntu nga­le­li­bi­zob.

18 Ba­se­be­ba­bi­za, ba­ba­la­ya uku­thi ba­nga­khu­lu­mi la­ka­nye nja­lo ba­nga­fu­ndi­si nge­bi­zo li­ka­Je­suc.

19 Ko­dwa uPe­tro lo­Jo­ha­ne ba­ba­phe­ndu­la ba­thi: Ye­hlu­ka­ni­sa­ni uku­thi ku­lu­ngi­le pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu uku­la­le­la li­na ku­lo­Nku­lu­nku­lud.

20 Ngo­ba thi­nae ka­si­la­ku­ye­ke­la uku­khu­lu­maf izi­nto esi­zi­bo­ni­le­yo le­si­zi­zwi­le­yo.

21 Kwa­thi se­beba­qo­nqo­se­le fu­thi, ba­ba­ye­ke­la ba­ha­mba; be­nga­tho­li lu­tho lo­ku­thi ba­nga­ba­je­zi­sa nja­ni, nge­nxa ya­ba­ntug, ngo­ba bo­nke ba­du­mi­sa uNku­lu­nku­luh nga­lo­kho okwe­nza­ke­le­yoi.

22 Ngo­ba umu­ntu wa­ye­le­mi­nya­ka edlu­la ama­tshu­mi ama­ne ese­nzi­wa ku­ye le­si­si­bo­na­ka­li­so se­se­la­pho.

Uku­khu­le­ka kwe­ba­ndla

23 Kwa­thi se­be­ye­ke­lwe ba­su­ka ba­ya kwa­ba­ki­bo, ba­ba­bi­ke­la ko­nke aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­da­la aba­ku­tshi­lo­yo ku­boj.

24 Kwa­thi bo­na se­be­zwi­le ba­pha­ka­mi­se­la ili­zwi nga­nhli­zi­yo­nye ku­Nku­lu­nku­luk, ba­thi: Nko­sil, we­na ungu­Nku­lu­nku­lum owe­nza izu­lu lo­mhla­ba lo­lwa­ndle la­kho ko­nke oku­ku­khon;

25 owa­thi ngo­mlo­mo we­nce­ku ya­kho uDa­vi­da: Ku­nga­ni abe­zi­zwe be­xo­ko­ze­la, la­ba­ntu ba­na­ka­ne oku­yi­ze?

26 Ama­kho­si omhla­ba ema, la­ba­bu­si ba­hla­nga­na nda­wo­nye uku­me­la­na le­Nko­sio, lo­ku­me­la­na lo­Gco­tshi­we­yo wa­yop;

27 ngo­ba isi­bi­li ba­hla­nga­na nda­wo­nye be­me­la­neq le­Ndo­da­na ya­kho engcwe­le uJe­sur, owa­yi­gco­ba­yos, bo­nke uHe­ro­dit lo­Po­nti­yu­si Pi­la­tuu, ka­nye la­be­zi­zwev la­ba­ntu ba­koI­sra­ye­liw,

28 ukwe­nza ko­nke isa­ndla sa­kho le­ce­bo la­kho ela­ku­mi­sa pha­mbi­li uku­thi kwe­nze­kex.

29 Nja­lo nga­le­si­si­kha­thi, Nko­si, kha­nge­la uku­so­nga kwa­boy, uni­ke izi­nce­ku za­kho uku­thi zi­khu­lu­me ili­zwi la­kho nge­si­bi­ndi so­nkez,

30 ngo­ku­thi we­lu­le isa­ndla sa­kho uku­si­li­sa, lo­ku­thi kwe­nzi­we izi­bo­na­ka­li­so le­zi­ma­nga­li­soa nge­bi­zob le­Ndo­da­na ya­kho engcwe­le uJe­suc.

31 Kwa­thi se­be­khu­le­ki­le kwa­za­nya­za­nyi­swa inda­wo aba­be­bu­the­ne ku­yod, ba­se­be­gcwa­li­swa bo­nke ngo­Mo­ya oNgcwe­lee, ba­se­be­khu­lu­ma ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu nge­si­bi­ndif.

Uku­hla­nga­nye­la kwe­ba­ndla izi­nto zo­nke

32 Le­xu­ku la­ba­kho­lwa­yo la­li­nhli­zi­yonyeg lo­mo­ya mu­nyeh; nja­lo ku­nge­kho oye­dwa owa­thi ezi­ntwe­ni ala­zo nge­za­khe, ko­dwa ba­hla­nga­nye­la izi­nto zo­nkei.

33 La­nga­ma­ndla ama­khu­luj aba­pho­sto­li ba­ve­za ubu­fa­ka­zik bo­ku­vu­ka kwe­Nko­si uJe­sul, lo­mu­sa omkhu­lu wa­ba phe­zu kwa­bo bo­nkem.

34 Ngo­ba kwa­ku­nge­kho fu­thi oswe­la­yo pha­ka­thi kwa­bo; ngo­ba bo­nke aba­be­le­mi­hla­ba ku­mbe izi­ndlu, ba­the­ngi­sa ba­le­tha inte­ngo za­lo­kho oku­the­ngi­si­we­yon,

35 bayi­be­ka enya­we­ni za­ba­pho­sto­lio; nja­lo kwa­be­lwa ngu­lo­wo la­lo­wop nje­ngo­ku­swe­la kwa­kheq.

36 Kwa­thi uJo­se owa­bi­zwa nga­ba­pho­sto­li ngo­ku­thi ngu­Ba­rna­ba­sir, oku­yi­ku­thi ngo­ku­phe­ndu­le­lwa, indo­da­na ye­ndu­du­zo, umLe­vi, umKu­pro­si ngo­ku­za­lwas,

37 ele­si­qi­nti, wasi­the­ngi­sat, wa­le­tha ima­li, wayi­be­ka enya­we­ni za­ba­pho­sto­liu.

UA­na­ni­ya lo­Sa­fi­ra

5Ko­dwa indo­da ethi­le uA­na­ni­ya nge­bi­zo, lo­Sa­fi­ra umka­khe, ba­the­ngi­sa impa­hla,

2 ya­go­dla ente­ngwe­ni, lo­mka­khe ekwa­zia, ya­le­tha ingxe­nye ethi­le yayi­be­ka enya­we­ni za­ba­pho­sto­lib.

3 Ko­dwa uPe­tro wa­thi: Ana­ni­ya, ku­nga­ni uSa­tha­nec egcwa­li­se inhli­zi­yo ya­khod, uqa­mbe ama­nga1 ku­Mo­ya oyi­Ngcwe­lee, nja­lo ugo­dle ente­ngwe­ni ye­si­qi­ntif?

4 Si­se­kho­na be­si­nge­si­so esa­kho, se­si­the­ngi­si­we be­si­nge­kho ema­ndle­ni akho yi­ni? Ku­nga­ni uku­thi ube­ke le­si­se­nzo enhli­zi­ywe­ni ya­khog? Ka­wu­qa­mba­nga ama­nga eba­ntwi­ni ko­dwa ku­Nku­lu­nku­luh.

5 Kwa­thi uA­na­ni­ya esi­zwa la­ma­zwi, wa­we­la pha­nsi wa­phe­lai; lo­kwe­sa­ba oku­khu­lu kwe­hle­la phe­zu kwa­bo bo­nke aba­zi­zwa­yo le­zi­zi­ntoj.

6 La­ma­ja­ha asu­kak amgo­qe­la asemthwa­le­la nga­pha­ndle amngcwa­bal.

7 Kwa­se­ku­si­thi se­ku­nga­ba nga­ma­ho­la ama­tha­thu kwe­dlu­le, lo­mka­khe wa­nge­na enga­kwa­zi okwe­nza­ke­le­yo.

8 UPe­tro wa­se­mphe­ndu­la wa­thi: Ngi­tshe­le uku­thi isi­qi­nti li­si­the­ngi­se ngo­ku­nga­ka. Wa­se­si­thi: Ye­bo, ngo­ku­nga­kam.

9 UPe­tro wa­se­si­thi ku­ye: Ku­nga­ni uku­thi li­vu­me­la­ne uku­li­ngan uMo­ya we­Nko­sio? Kha­nge­la, inya­wo za­ba­ngcwa­be indo­da ya­kho zi­se­mnya­ngo, la­we ba­za­ku­thwa­le­la nga­pha­ndlep.

10 Nja­lo wa­hle wa­we­la pha­nsi enya­we­ni za­kheq, wa­se­phe­lar; la­ma­ja­ha enge­na amfi­ca ese­fi­le, asemthwa­le­la nga­pha­ndle amngcwa­ba edu­ze kwe­ndo­da ya­khes.

11 Lo­kwe­sa­ba oku­khu­lu kwe­hle­la phe­zu kwe­ba­ndla lo­nke, la­ku­bo bo­nke aba­zi­zwa­yo le­zi­zi­ntot.

Izi­ma­nga­li­so za­ba­pho­sto­li

12 Nja­lo nge­za­ndla za­ba­pho­sto­liu kwe­nzi­wa izi­bo­na­ka­li­so le­zi­ma­nga­li­so ezi­ne­ngi eba­ntwi­niv; ba­be­nhli­zi­yo­nye bo­nkew ekhu­lu­si­ni li­ka­So­lo­mo­nix.

13 Ko­dwa kwa­ba­nye kwa­ku­nge­kho ole­si­bi­ndi so­ku­zi­hla­nga­ni­sa la­boy, ko­dwa aba­ntu ba­be­ba­hlo­ni­pha ka­khu­luz;

14 nja­lo aba­kho­lwa­yo be­nge­ze­le­lwa ba­nda eNko­si­ni, ama­xu­ku wo­ma­bi­li ama­do­da la­be­si­fa­za­naa;

15 ba­ze ba­thwa­le­la pha­ndle emi­gwa­qwe­ni aba­gu­la­yo, ba­se­beba­be­ka ezi­nhla­ke­ni le­ma­ca­nsi­ni, uku­ze ku­thi la­pho uPe­tro esi­za ngi­tsho isi­thu­nzi si­ba­si­be­ke­le aba­nye ba­bob.

16 Nja­lo la­ma­xu­ku ave­la emi­zi­ni ezi­nge­le­ze­le­yo ba­bu­tha­na nda­wo­nye eJe­ru­sa­le­ma, be­le­tha aba­gu­la­yoc la­ba­hlu­tshwa ngo­mo­ya aba­ngco­li­le­yo, ba­si­li­swa bo­nked.

Uku­bo­tshwa lo­ku­khu­lu­lwa kwa­ba­pho­sto­li

17 Kwa­se­ku­su­ku­ma umpri­sti omkhu­lu la­bo bo­nke aba­be­la­yee aba­nga­be­hle­lo la­ba­Sa­du­sif, ba­gcwa­la umo­na,

18 ba­ba­du­me­la aba­pho­sto­li nge­za­ndla za­bog, ba­se­be­ba­fa­ka esi­to­ki­si­ni sa­ba­ntuh.

19 Ko­dwa ebu­su­ku ingi­lo­si ye­Nko­sii ya­vu­la imi­nya­ngo ye­nto­lo­ngo ya­ba­khu­pha ya­thij:

20 Ha­mba­ni, nja­lo li­me li­khu­lu­me ethe­mpe­li­ni eba­ntwi­nik wo­nke ama­zwi ali­mpi­lol.

21 Kwa­thi se­be­zwi­le, ba­nge­na ethe­mpe­li­nim ema­da­bu­ka­ku­sa, ba­fu­ndi­san. Ko­dwa kwa­se­ku­fi­ka umpri­sti omkhu­luo la­la­bo aba­be­la­ye, ba­bi­ze­la nda­wo­nye umpha­ka­thip la­bo bo­nke aba­da­la ba­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, ba­thu­me­la ento­lo­ngwe­ni uku­ba­le­tha.

22 Ko­dwa kwa­thi aba­nce­di­si be­fi­ka ka­ba­ba­fi­ca­nga ento­lo­ngwe­ni; ba­bu­ye­la emu­va ba­bi­ka,

23 be­si­thi: Into­lo­ngo si­yi­fi­ce iva­li­we ko­nke ku­qi­ni­le, la­ba­li­ndi be­mi pha­ndle pha­mbi kwe­mi­nya­ngo; ko­dwa se­si­vu­li­le, pha­ka­thi ka­si­fi­ca­nga mu­ntuq.

24 Nja­lo kwa­thi umpri­sti le­ndu­na ye­the­mpe­li la­ba­pri­sti aba­khu­lu be­zwe la­ma­zwir, ba­di­de­ka ka­khu­lu nga­bo, uku­thi lo­khu ku­za­ku­ba yi­nis.

25 Kwa­se­ku­fi­ka omu­nye wa­ba­tshe­la wa­thi: Kha­nge­la­ni, ama­do­da ebe­li­wa­fa­ke ento­lo­ngwe­ni ami ethe­mpe­li­ni afu­ndi­sa aba­ntut.

26 Ya­si­ha­mba indu­nau la­ba­nce­di­si ba­ba­le­thav, ku­nge­yi­si­kho nga­ma­ndla, ngo­ba ba­be­se­sa­ba aba­ntu, uku­ze ba­nga­kha­ndwa nga­ma­tshew.

27 Se­be­ba­le­thi­le baba­mi­sa pha­mbi ko­mpha­ka­thix. Umpri­sti omkhu­lu wa­se­ba­bu­za,

28 esi­thi: Ka­si­li­la­yi­si­sa­ngay yi­ni uku­thi li­nga­fu­ndi­si nga­le­li­bi­zo? Ko­dwa kha­nge­la­ni se­li­gcwa­li­se iJe­ru­sa­le­ma nge­mfu­ndi­so ye­nuz, li­qo­nde ukwe­hli­se­laa iga­zi la­lu­mu­ntu phe­zu kwe­thub.

29 Ko­dwa uPe­tro la­ba­pho­sto­li ba­phe­ndu­la ba­thi: Ku­me­le uku­la­le­la uNku­lu­nku­lu ku­la­ba­ntuc.

30 UNku­lu­nku­lu wa­bo­ba­bad be­thu wa­mvu­sa uJe­su, ela­mbu­la­la li­nae, li­mpha­nye­ka esi­hla­hle­nif.

31 Ye­na lo, uNku­lu­nku­lu wa­mpha­ka­mi­sa nge­sa­ndla sa­khe so­ku­ne­neg, abe ngu­Mkho­khe­lih lo­Msi­ndi­sii, uku­ni­ka uI­sra­ye­li uku­phe­ndu­kaj lo­the­the­le­lo lwe­zo­nokl.

32 Nja­lo thi­na si­nga­ba­fa­ka­zi ba­khe ba­le­zi­zi­nto, nja­lo lo­Mo­ya oyi­Ngcwe­lem, uNku­lu­nku­lu amni­ke la­bo aba­mla­le­la­yon.

Ise­lu­le­ko si­ka­Ga­ma­li­ye­li

33 Kwa­thi se­be­zwi­le lo­khu ba­thu­ku­the­la ka­khu­luo, be­nza ice­bo lo­ku­ba­bu­la­lap.

34 Kwa­se­ku­su­ku­ma umFa­ri­si othi­le empha­ka­thi­niq, uGa­ma­li­ye­li nge­bi­zor, umfu­ndi­si wo­mla­yo, ohlo­ni­tshwa yi­bo bo­nke aba­ntu, wa­la­ya uku­thi ba­khu­phe­le pha­ndle aba­pho­sto­li okwe­si­kha­tsha­nas.

35 Wa­se­si­thi ku­bo: Ma­do­da maI­sra­ye­li, zi­qa­phe­le­ni ma­ye­la­na la­la­ba­ba­ntu, eli­za­kwe­nzat.

36 Ngo­ba nga­pha­mbi kwa­le­zi­nsu­ku kwa­su­ka uTe­wu­da, esi­thi ye­na ngo­kwa­khe ungu­mu­ntu, la­hla­nga­nye­la la­ye ina­ni la­ma­do­da anga­ba nga­ma­khu­lu ama­ne; wa­bu­la­wa, la­bo bo­nke aba­be­mla­le­la2 ba­chi­the­ka ba­phe­lau.

37 Emva kwa­khe kwa­su­ka uJu­da­si umGa­li­li ensu­kwi­ni zo­ku­ba­lwav, wa­do­nse­la aba­ntu aba­ne­ngi nge­mva kwa­khe; la­ye wa­bhu­bha, la­la­bo bo­nke aba­be­mla­le­la ba­chi­the­ka.

38 Nja­lo kha­the­si ngi­thi ki­ni: De­da­ni ku­la­ba­ba­ntu, li­ba­ye­ke­le; ngo­ba uba le­li­ce­bo ku­mbe lu­mse­be­nzi ungo­wa­ba­ntu, uza­chi­the­kaw;

39 ko­dwa uba ungo­ka­Nku­lu­nku­lu, li­nge­ke la­wu­chi­tha, hle­zi li­fi­cwe ngi­tsho li­nga­ba­lwa­yo lo­Nku­lu­nku­lux.

40 Ba­se­be­mla­le­la; se­be­ba­bi­ze­le ku­bo aba­pho­sto­liy baba­tsha­yaz, baba­la­ya uku­thi ba­nga­khu­lu­mi nge­bi­zo li­ka­Je­su, ba­se­be­ba­khu­lu­laa.

41 Nga­kho ba­su­ka ebu­swe­ni bo­mpha­ka­thib, be­tho­ko­zac uku­thi kwa­ku­ba­fa­ne­le uku­du­nya­zwa nge­nxa ye­bi­zo la­khed.

42 Nja­lo insu­ku zo­nke, ethe­mpe­li­nie la­ku­ndlu nge­ndluf, ka­ba­ye­ke­la­nga uku­fu­ndi­sag lo­ku­tshu­ma­ye­la uJe­su Kri­stuh.

Uku­khe­thwa kwa­ma­do­da ayi­si­kho­mbi­sa

6Kwa­thi nga­le­zo­nsu­ku, aba­fu­ndi se­ba­ndi­lea, kwa­ve­la uku­so­la kwa­ma­He­le­ni­si­ti* nga­ma­He­bhe­rub, ngo­ba aba­fe­lo­ka­zi ba­bo ba­be­nga­na­nzwa ekwa­be­lwe­ni kwe­nsu­ku nge­nsu­kuc.

2 Aba­li­tshu­mi la­mbi­li ba­se­be­bi­ze­la ku­bo ixu­ku la­ba­fu­ndi, ba­thi: Ka­ku­lu­nga­nga uku­thi thi­na si­tshi­ye ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lud, si­se­be­nze ema­ta­fu­le­nie.

3 Nga­kho, ba­za­lwa­ne, kha­nge­la­ni pha­ka­thi kwe­nu ama­do­da ayi­si­kho­mbi­saf alo­bu­fa­ka­zi obu­hle, agcwe­le uMo­ya oNgcwe­le le­nhla­ka­ni­phog, esi­nga­wa­mi­sa phe­zu kwa­le inswe­lo.

4 Ko­dwa thi­na si­za­phi­ke­le­la emkhu­le­kwe­nih le­mse­be­nzi­ni we­li­zwii.

5 La­le­li­li­zwi la­li­tho­ko­zi­sa lo­nke ixu­ku; ba­se­be­khe­tha uSte­fa­ne, indo­da egcwe­le ukho­lo lo­Mo­ya oNgcwe­lej, lo­Fi­li­phuk, lo­Pro­ko­ro, lo­Ni­ka­no­ri, lo­Ti­mo­ni, lo­Pa­rme­na, lo­Ni­ko­lal owa­phe­ndu­ke­la ku­ma­Ju­dam eve­la eA­nti­yo­kin,

6 aba­ba­mi­sa pha­mbi kwa­ba­pho­sto­li; se­be­khu­le­ki­leo ba­be­ka iza­ndla phe­zu kwa­bop.

7 Le­li­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu la­nda, le­na­ni la­ba­fu­ndi la­khu­la ka­khu­lu si­bi­li eJe­ru­sa­le­maq, le­xu­ku eli­khu­lu la­ba­pri­sti la­la­le­la ukho­lor.

USte­fa­ne uma­nga­le­lwa empha­ka­thi­ni

8 Kwa­thi uSte­fa­ne egcwe­le ukho­lo la­ma­ndla we­nza izi­ma­nga­li­so le­zi­bo­na­ka­li­so ezi­nku­lu pha­ka­thi kwa­ba­ntus.

9 Kwa­se­ku­su­ku­ma aba­nye abe­si­na­go­ge eli­thi­wa nge­la­ba­Khu­lu­lwa, la­be­Ku­re­net la­beA­le­ksa­ndri­yau, la­ku­la­bo aba­ve­la eKi­li­khi­yav leA­si­yaw, ba­phi­ki­sa­na lo­Ste­fa­ne.

10 Ko­dwa ba­be­nge­la­ma­ndla oku­me­la­na le­nhla­ka­ni­pho lo­Mo­ya aye­khu­lu­ma nga­wox.

11 Ba­se­be­fu­mba­thi­sa ama­do­da athi: Si­mzwi­le ekhu­lu­ma ama­zwi ayi­nhla­mba ame­la­na lo­Mo­zi­si lo­Nku­lu­nku­luy.

12 Ba­se­be­vu­sa aba­ntu la­ba­da­la la­ba­bha­li, ba­se­bemfi­ke­laz ba­mba­mbaa, bamle­tha empha­ka­thi­nib,

13 ba­se­be­mi­sa aba­fa­ka­zi ba­ma­ngac aba­thi: Lu­mu­ntu ka­ye­ke­li uku­khu­lu­ma ama­zwi ayi­nhla­mba ame­le­ne la­li­nda­wo engcwe­le la­ngo­mla­yod;

14 ngo­ba si­mzwi­le esi­thi, uJe­su lo we­Na­za­re­tha uza­di­li­za li­nda­woe, aphe­ndu­le le­mi­khu­ba uMo­zi­si asi­ni­ka yo­naf.

15 Bo­nke aba­be­hle­zi empha­ka­thi­nig ba­se­be­mjo­lo­ze­lah, ba­bo­na ubu­so ba­khe bu­nga­thi yi­bu­so be­ngi­lo­sii.

Uku­zi­phe­ndu­le­la ku­ka­Ste­fa­ne

7Umpri­sti omkhu­lu wa­se­si­thi: Ka­mbe le­zi­zi­nto zi­nja­lo?

2 Wa­se­si­thi: Ma­do­da, ba­za­lwa­ne la­bo­ba­ba, la­le­la­nia. UNku­lu­nku­lu we­nka­zi­mu­lo wa­bo­na­ka­la ku­ba­ba we­thu uA­bra­ha­ma ese­Me­so­po­ta­mi­yab, enga­ka­hla­li eHa­ra­nic,

3 wa­se­si­thi ku­ye: Phu­ma eli­zwe­ni la­ki­ni le­zi­hlo­tshe­ni za­kho, uze eli­zwe­ni engi­za­ku­tshe­ngi­sa lo­nad.

4 Wa­se­su­ka eli­zwe­ni la­ma­Kha­la­di­ya wa­hla­la eHa­ra­nie; kwa­thi esu­ka la­pho, emva ko­ku­fa ku­ka­yi­sef, wa­msu­sa wa­mhla­li­sa ku­le­li­li­zwe eli­hle­zi ki­lo li­na kha­the­sig;

5 ko­dwa ka­mni­ka­nga ili­fa ki­lo, ha­tshi la­nya­the­lah; ko­dwa wa­the­mbi­sa uku­mni­ka lo­na li­be nge­la­khe, le­le­nza­lo ya­khe emva kwa­khei, engaka­bi la­mntwa­naj.

6 UNku­lu­nku­lu wa­se­khu­lu­ma ka­nje esi­thi inza­lo ya­khe iza­ku­ba yi­si­ha­mbi eli­zwe­ni le­mzi­ni, ba­za­ye­nza isi­gqi­li ba­zayi­pha­tha ku­bik, imi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­nel;

7 ko­dwa le­so­si­zwe, aba­za­ku­ba yi­zi­gqi­li ku­so, ngi­za­si­gwe­ba mi­na, ku­tsho uNku­lu­nku­lu; nja­lo emva kwa­le­zi­zi­nto ba­za­phu­ma, ba­ngi­kho­nze ku­li­nda­wom.

8 Wa­se­mni­ka isi­vu­me­lwa­no so­ku­so­kan; ngo­ku­nja­lo wa­za­la uI­sa­ka, wa­mso­ka ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­lio; loI­sa­ka uJa­ko­bep, lo­Ja­ko­beq okho­kho aba­li­tshu­mi la­mbi­lir.

9 Okho­khos ba­se­be­si­ba lo­mo­nat ba­the­ngi­sa uJo­se­fa eGi­bhi­theu; ko­dwa uNku­lu­nku­lu wa­ye­la­yev,

10 wa­se­mkhu­lu­la ku­zo zo­nke inhlu­phe­ko za­khe, wa­mni­ka umu­sa le­nhla­ka­ni­pho pha­mbi ku­ka­Fa­ro inko­si ye­Gi­bhi­the; wa­se­mbe­ka uku­ba ngu­mbu­si phe­zu kwe­Gi­bhi­the lo­we­ndlu ya­khe yo­nkew.

11 Kwa­se­ku­fi­ka indla­la eli­zwe­ni lo­nke le­Gi­bhi­the le­le­Kha­na­ni, lo­ku­hlu­phe­ka oku­khu­lu; la­bo­ba­ba be­thu ka­ba­tho­la­nga uku­dlax.

12 Ko­dwa uJa­ko­be ese­zwi­le uku­thi ku­kho­na ama­be­le eGi­bhi­the, wa­thu­ma oba­ba be­thu oko­ku­qa­lay.

13 Kwa­thi ngo­kwe­si­bi­liz uJo­se­fa wa­zi­swa ku­ba­fo­wa­boa, la­ba­ki­bo ka­Jo­se­fa ba­bo­na­ka­li­swa ku­Fa­rob.

14 UJo­se­fa wa­se­thu­me­la wa­bi­ze­la ku­ye uyi­se uJa­ko­bec, la­lo lo­nke use­ndo lwa­khed, ku­le­mi­phe­fu­mu­loe enga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa la­nhla­nuf.

15 UJa­ko­be wa­se­se­hle­la eGi­bhi­theg, wa­se­si­fa ye­nah la­bo­ba­ba be­thui;

16 ba­se­be­thwa­le­lwaj eShi­ke­mik, ba­la­li­swa engcwa­be­ni uA­bra­ha­ma aye­li­the­nge nge­nte­ngo ye­ma­lil ku­ma­do­da­na ka­Ha­mo­rimn we­Shi­ke­mio.

17 Kwa­thi se­si­so­nde­le isi­kha­thi se­si­the­mbi­so uNku­lu­nku­lu aye­si­fu­nge kuA­bra­ha­map, ba­khu­la aba­ntu ba­nda eGi­bhi­theq,

18 kwa­ze kwa­ve­la enye inko­si, eya­yi­nga­ma­zi uJo­se­far.

19 Yo­na ya­si­pha­tha ngo­bu­qi­li isi­zu­ku­lu sa­ki­thi, ya­ba­hlu­pha oba­ba be­thus, uku­ba­la­hli­sa insa­ne za­bot, uku­ze zi­nga­phi­liu.

20 Nga­le­so­si­kha­thi kwa­za­lwa uMo­zi­siv, wa­ba mu­hle ku­Nku­lu­nku­lu; owo­ndli­wa endli­ni ka­yi­se inya­nga ezi­nta­thuw.

21 Ese­la­hli­we, indo­da­ka­zi ka­Fa­ro ya­mdo­bha, ya­zo­ndle­la ye­na uku­thi abe yi­ndo­da­nax.

22 Nja­lo uMo­zi­si wa­fu­ndi­swa ku­yo yo­nke inhla­ka­ni­pho ya­ma­Gi­bhi­they; wa­se­si­ba la­ma­ndla nga­ma­zwi la­nge­mi­se­be­nziz.

23 Kwa­thi ese­le­si­kha­thi se­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne agcwe­le­yo, kwa­fi­ka enhli­zi­ywe­ni ya­khea uku­thi aha­mbe­le aba­fo­wa­bo aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­lib.

24 Kwa­thi ebo­na omu­nye epha­thwa ku­bi, wamvi­ke­la wa­mla­mu­le­la ohlu­tshwa­yo, wa­tsha­ya umGi­bhi­the;

25 nja­lo wa­ye­the­mba uku­thi aba­fo­wa­bo ba­za­qe­di­si­sa uku­thi uNku­lu­nku­lu uba­ni­ka inku­lu­le­ko nge­sa­ndla sa­khe; ko­dwa ka­ba­qe­di­si­sa­nga.

26 Nja­lo ngo­su­ku olu­la­nde­la­yo wa­zi­bo­na­ka­li­sa ki­bo aba­be­si­lwa, wa­ba­la­mu­la nga­ma­ndla, esi­thi: Ma­do­da, li­nga­ba­za­lwa­ne; li­pha­tha­ne­la­ni ku­bic?

27 Ko­dwa lo­wo owa­ye­mo­na uma­khe­lwa­ne wa­msu­ndu­za, esi­thi: Ube­kwe ngu­ba­ni uku­ba ngu­mbu­si lo­ma­hlu­le­li phe­zu kwe­thu?

28 Usu­fu­na uku­ngi­bu­la­la yi­ni, nje­ngo­ba ubu­le­le umGi­bhi­the izo­lod?

29 Nga­le­li­li­zwi uMo­zi­si wa­se­ba­le­ka, wa­ba ngo­we­mzi­ni eli­zwe­ni le­Ma­di­ya­nie, la­pho aza­la kho­na ama­do­da­na ama­bi­lif.

30 Kwa­thi se­ku­gcwa­li­se­ke imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne, kwa­bo­na­ka­la ku­ye enka­nga­lag ye­nta­ba iSi­na­yi ingi­lo­si ye­Nko­si pha­ka­thi kwe­la­nga­bi lo­mli­lo esi­hla­hle­nih.

31 Kwa­thi uMo­zi­si ese­bo­ni­le wa­ma­nga­la nga­lo­wo­mbo­no; esa­so­nde­la uku­thi akha­nge­li­si­se, ili­zwi le­Nko­si la­fi­ka ku­ye li­si­thii:

32 Mi­na ngi­ngu­Nku­lu­nku­lu wa­bo­yi­hlo, uNku­lu­nku­lu kaA­bra­ha­ma lo­Nku­lu­nku­lu kaI­sa­ka lo­Nku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­bej. UMo­zi­si wa­se­thu­thu­me­lak, ka­za­ba le­si­bi­ndi so­ku­kha­nge­li­si­sal.

33 INko­si ya­si­si­thi ku­ye: Khu­lu­la ama­nya­the­la enya­we­ni za­kho; ngo­ba inda­wo omi ki­yo ingu­mhla­ba­thi ongcwe­lem.

34 Ngi­ku­bo­ni­le lo­ku­ku­bo­na uku­hlu­tshwa kwa­ba­ntu ba­mi aba­se­Gi­bhi­the, nja­lo ngi­zwi­le uku­bu­bu­la kwa­bo; se­nge­hli­le uku­thi ngi­ba­khu­lu­le; kha­the­si-ke wo­za, ngi­za­ku­thu­ma eGi­bhi­then.

35 UMo­zi­si lo aba­ma­la­yo be­si­thi: Ube­kwe ngu­ba­ni uku­ba ngu­mbu­si lo­ma­hlu­le­li? ngu­ye uNku­lu­nku­lu amthu­ma­yo uku­ba ngu­mbu­si lo­mkhu­lu­li nge­sa­ndla se­ngi­lo­si eya­bo­na­ka­la ku­ye esi­hla­hle­nio.

36 Ye­na wa­ba­khu­phap, ese­nze izi­ma­nga­li­so le­zi­bo­na­ka­li­so eli­zwe­ni le­Gi­bhi­theq lo­Lwa­ndle olu­Bo­mvur, le­nka­nga­las imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­net.

37 Ngu­ye lo­wo uMo­zi­si owa­thi ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li: INko­si uNku­lu­nku­lu we­nu uza­li­vu­se­la umpro­fe­thi ku­ba­za­lwa­ne be­nu onje­nga­mi; li­za­mu­zwa ye­nau.

38 Ngu­ye lo­wov owa­ye­se­ba­ndle­ni enka­nga­law, ka­nye le­ngi­lo­si eya­khu­lu­ma la­ye enta­be­ni iSi­na­yi ka­nye la­bo­ba­ba be­thux; owe­mu­ke­lay ama­zwi aphi­la­yoz, uku­ze asi­ni­ke;

39 ye­na oba­ba be­thu aba­nga­vu­ma­nga uku­mla­le­la, ko­dwa bamsu­ndu­ze­la ece­le­ni, ba­se­be­bu­ye­la eGi­bhi­the nge­nhli­zi­yo za­boa,

40 be­si­thi kuA­ro­ni: Se­nze­le onku­lu­nku­lu aba­za­ha­mba pha­mbi kwe­thu; ngo­ba uMo­zi­si lo, owa­si­khu­pha eli­zwe­ni iGi­bhi­the, ka­sa­zi uku­thi we­hle­lwe yi­nib.

41 Ba­se­be­se­nza itho­le nga­le­zo­nsu­kuc, ba­le­tha umhla­tshe­lo esi­tho­mbe­nid, ba­ja­bu­lae nge­mi­se­be­nzi ye­za­ndla za­bof.

42 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu wa­fu­la­the­lag, wa­ba­ni­ke­la uku­thi ba­kho­nzeh ibu­tho le­zu­lui; nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo encwa­di­ni ya­ba­pro­fe­thi uku­thi: La­le­tha ki­mi yi­ni imi­hla­tshe­lo le­mi­ni­ke­lo imi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne enka­nga­la, ndlu kaI­sra­ye­lij?

43 Nja­lo la­tha­tha itha­bha­ne­ke­le li­ka­Mo­lo­ki le­nka­nye­zi ka­nku­lu­nku­lu we­nu uRe­fa­ni, imi­fa­ne­ki­so ela­ye­nza uku­thi li­yi­kho­nzek; nja­lo ngi­za­li­thu­the­la nga­pha­mbi­li kwe­Bha­bhi­lo­nil.

44 Oba­ba be­thu ba­be­la­lo itha­bha­ne­ke­le lo­bu­fa­ka­zi enka­nga­lam, nje­ngo­ku­la­ye­la kwa­lo­wo owa­khu­lu­ma lo­Mo­zi­si, uku­thi ale­nze ngo­mfa­ne­ki­so aye­wu­bo­ni­len;

45 okwa­thi fu­thi oba­ba be­thu se­be­le­mu­ke­le ba­li­nge­ni­sa ka­nyeo lo­Jo­shu­wa empa­hle­ni ye­zi­zwep, uNku­lu­nku­lu azi­xo­tsha pha­mbi ko­bu­so ba­bo­ba­baq, kwa­ze kwa­ba se­nsu­kwi­ni zi­ka­Da­vi­dar;

46 owa­tho­la umu­sa pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lus, wa­ce­la uku­tho­le­la uNku­lu­nku­lu ka­Ja­ko­be itha­bha­ne­ke­let.

47 Ko­dwa uSo­lo­mo­ni wa­ma­khe­la indluu.

48 Ko­dwav oPhe­zu­ko­nkew ka­hla­li ethe­mpe­li­nix ele­nzi­we nge­za­ndlay, nje­ngo­ku­tsho ko­mpro­fe­thi uku­thi:

49 Izu­lu ki­mi li­yi­si­hla­lo so­bu­kho­si, lo­mhla­ba uyi­se­na­be­lo se­nya­wo za­mi; li­za­nga­khe­la indlu enja­ni, ku­tsho iNko­si; ku­mbe yi­yi­phi inda­wo ya­mi yo­ku­phu­mu­la?

50 Isa­ndla sa­mi ka­si­ze­nza­nga yi­ni zo­nke le­zi­zi­ntoz?

51 Li­na nta­mo zi­lu­khu­niab nja­lo aba­nga­so­ka­nga enhli­zi­ywe­ni le­ndle­be­nicd, li­na li­me­la­na nja­lo­nja­lo lo­Mo­ya oyi­Ngcwe­le; nje­nga­bo­yi­hlo, linja­lo la­nie.

52 Ngu­wu­phi owa­ba­pro­fe­thi oyi­hlo aba­nga­mzi­nge­la­ngaf? Ba­se­be­bu­la­la la­bo aba­me­me­ze­la nga­pha­mbi­li ngo­ku­za ko­Lu­ngi­le­yog, ye­na lo li­na kha­the­si ese­la­ba­nga­ba­ni­ke­li la­ba­bu­la­li ba­kheh;

53 ele­mu­ke­la umla­yo ngo­ku­qo­qa kwe­zi­ngi­lo­sii, ko­dwa ka­liwu­lo­ndo­lo­za­ngaj.

Uku­fa ku­ka­Ste­fa­ne

54 Ba­thi se­be­zwi­le le­zi­zi­nto, ba­hla­be­ka enhli­zi­ywe­ni za­bok, ba­mge­dle­la ama­zi­nyol.

55 Ko­dwa ye­na egcwe­le uMo­ya oNgcwe­lem, wa­jo­lo­ze­la ezu­lwi­ni, wa­bo­na inka­zi­mu­lo ka­Nku­lu­nku­lun, lo­Je­su emi nga­kwe­so­ku­ne­ne si­ka­Nku­lu­nku­luo,

56 wa­se­si­thi: Kha­nge­la­ni, ngi­bo­na ama­zu­lu evu­le­ki­lep, le­Ndo­da­na yo­mu­ntuq imi nga­kwe­so­ku­ne­ne si­ka­Nku­lu­nku­lur.

57 Ko­dwa ba­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu, ba­va­la indle­be za­bo, ba­the­le­ka phe­zu kwa­khe be­ngqo­ndo­nye;

58 ba­se­be­mkhu­phe­la nga­pha­ndle ko­mu­zis, bamkha­nda nga­ma­tshet; la­ba­fa­ka­ziu ba­be­ka pha­nsi ize­mba­tho za­bo enya­we­ni ze­ja­ha eli­thi­wa ngu­Sa­wu­liv.

59 Ba­mkha­nda nga­ma­tshe uSte­fa­new, ebi­za esi­thi: Nko­si Je­sux, ye­mu­ke­la umo­ya wa­miy.

60 Wa­se­gu­qa nga­ma­do­lo, wa­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­luz esi­thi: Nko­sia, unga­ba­ba­le­li le­si­so­nob. Ese­tshi­lo lo­khu wa­la­lac.

USa­wu­li uzi­nge­la ama­kho­lwa

8Nja­lo uSa­wu­lia wa­ye­vu­me­la­na lo­ku­bu­la­wa kwa­kheb. Nga­lo­lo­su­ku kwa­se­ku­su­ka uku­zi­nge­lwa oku­khu­lu kwe­ba­ndla ela­li­se­Je­ru­sa­le­ma; bo­nke ba­se­be­hla­ka­ze­ka ema­zwe­ni eJu­di­yac le­Sa­ma­ri­yad, nga­pha­ndle kwa­ba­pho­sto­li.

2 Ama­do­da akho­lwa­yoe ase­mbu­tha uSte­fa­nef, ame­nze­la isi­li­lo esi­khu­lug.

3 Ko­dwa uSa­wu­li wa­li­chi­tha iba­ndla, enge­na izi­ndlu nge­zi­ndluh, ehu­du­la ama­do­da la­ba­fa­zi eba­fa­ka ento­lo­ngwe­nii.

UFi­li­phu utshu­ma­ye­la eSa­ma­ri­ya

4 Nga­kho aba­hla­ka­ze­ki­le­yo ba­da­bu­la ili­zwe, be­tshu­ma­ye­la ili­zwij.

5 UFi­li­phu wa­se­se­hle­la emzi­ni we­Sa­ma­ri­ya, wa­tshu­ma­ye­la ku­bo uKri­stu.

6 Ama­xu­ku ase­la­le­la nga­nhli­zi­yo­nye okwa­khu­lu­nywa ngu­Fi­li­phu, esi­zwa nja­lo ebo­na izi­bo­na­ka­li­so aze­nza­yok.

7 Ngo­ba kwa­ba­ne­ngi aba­be­la­bo­mo­ya aba­ngco­li­le­yol, be­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu ba­phu­ma; la­ba­ne­ngi aba­be­yi­zi­li­ma la­ba­be­yi­zi­qhu­li ba­si­li­swam.

8 Kwa­ba kho­na into­ko­zo enku­lu ku­lo­wo­mu­zin.

USi­mo­ni oyi­sa­nu­se

9 Nja­lo indo­da ethi­le, uSi­mo­ni nge­bi­zo, e­ya­yi­ka­de ise­nza imi­li­ngoo emzi­ni isa­nga­ni­sa isi­zwe sa­ma­Sa­ma­ri­yap, isi­thi ingu­mu­ntu omkhu­luq;

10 aba­yi­la­le­la­yo bo­nke ku­su­ke­la kwa­ba­nci­nya­ne ku­ze ku­be kwa­ba­khu­lur, be­si­thi: Lo unga­ma­ndla ama­khu­lu ka­Nku­lu­nku­lus.

11 Ba­se­be­mla­le­lat, ngo­ba wa­ba­sa­nga­ni­sa isi­kha­thi esi­deu nge­mi­li­ngov.

12 Ko­dwa kwa­thi se­be­kho­lwe uFi­li­phu etshu­ma­ye­la inda­ba ezi­nhle ze­zi­nto ngo­mbu­so ka­Nku­lu­nku­lu la­nge­bi­zo li­ka­Je­su Kri­stu, ba­bha­bha­thi­zwa bo­nke ama­do­da la­ba­fa­ziw.

13 Lo­Si­mo­ni la­ye wa­kho­lwa, nja­lo ese­bha­bha­thi­zi­we wa­na­ma­the­la ku­Fi­li­phux; wa­sa­nga­ni­se­ka, ebo­na imi­se­be­nzi ya­ma­ndla le­zi­bo­na­ka­li­so eza­zi­se­nzi­way.

14 Kwa­thi aba­pho­sto­li aba­se­Je­ru­sa­le­ma be­zwe uku­thi iSa­ma­ri­ya ile­mu­ke­le ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­luz, ba­thu­ma ku­bo uPe­tro lo­Jo­ha­nea;

15 aba­thi se­be­hli­le ba­ba­khu­le­ke­la, uku­ze ba­me­mu­ke­le uMo­ya oNgcwe­lebc;

16 ngo­ba wa­ye­nga­ke­hle­li la­ko­ye­dwa wa­bod, ko­dwa ba­be­bha­bha­thi­zwe ebi­zwe­ni le­Nko­si uJe­su ku­phe­laef.

17 Ba­se­be­be­ka iza­ndla phe­zu kwa­bog, ba­se­be­se­mu­ke­la uMo­ya oNgcwe­le.h

18 Nja­lo uSi­mo­ni ese­bo­ni­le uku­thi ngo­ku­be­kwa kwe­za­ndla za­ba­pho­sto­li uya­phi­wa uMo­ya oyi­Ngcwe­le, wa­le­tha ima­li ku­boi,

19 esi­thi: Ngi­pha­ni la­mi la­wo­ma­ndla, uku­ze ku­thi lo­ba ngu­ba­ni engi­be­ka iza­ndla za­mi phe­zu kwa­khe, emu­ke­le uMo­ya oNgcwe­le.

20 Ko­dwa uPe­tro wa­thi ku­ye: Isi­li­va sa­kho ka­nye la­we ka­ku­be se­ku­bhu­bhe­nij, ngo­ba uca­ba­ngak uku­thi isi­pho si­ka­Nku­lu­nku­lu si­nga­zu­zwa nge­ma­lil.

21 Ngo­ba ka­wu­la­sa­be­lo le­li­fam ku­le­li­li­zwi. Ngo­ba inhli­zi­yo ya­kho ka­yi­qo­nda­nga pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lun.

22 Nga­kho phe­ndu­ka ku­lo­bu­bu­bi ba­kho, nja­lo uce­le iNko­si, uku­thi uba ku­nge­nze­kao uthe­the­le­lwe umna­ka­no we­nhli­zi­yo ya­kho.

23 Ngo­ba ngi­bo­na uku­thi use­nyo­ngwe­ni eba­ba­yop nja­lo use­ku­bo­tshwe­ni yi­so­noq.

24 USi­mo­ni wa­se­phe­ndu­la esi­thi: Ngi­khu­le­ke­la­ni li­na eNko­si­ni, uku­ze ngi­nge­hle­lwa ngo­lu­nye lwa­le­zi­zi­nto eli­zi­khu­lu­mi­le­yor.

25 Nga­kho ku­the se­be­fa­ka­zi­le be­khu­lu­mi­le ili­zwi le­Nko­si, ba­bu­ye­la eJe­ru­sa­le­mas, nja­lo be­tshu­ma­ye­la iva­nge­li emi­za­ne­ni emi­ne­ngi ya­ma­Sa­ma­ri­yat.

Uku­phe­ndu­ka kwe­ndu­na yeE­thi­yo­phi­ya

26 Ingi­lo­si ye­Nko­si ya­si­khu­lu­mau lo­Fi­li­phuv, ya­thi: Su­ku­ma uye eni­ngi­zi­mu endle­le­ni eye­hla isu­ka eJe­ru­sa­le­ma isi­ya eGa­zaw; yo­na iyi­nka­nga­la.

27 Wa­se­su­ku­ma eha­mba; nja­lo kha­nge­la umu­ntu weE­thi­yo­phi­yax umthe­nway indu­na enku­lu ka­Ka­nda­ke indlo­vu­ka­ziz ya­maE­thi­yo­phi­yaa, eya­yi­phe­zu kwe­mpa­hla ya­khe eli­gu­gu yo­nkeb, eya­yi­fi­ki­le eJe­ru­sa­le­ma uku­kho­nza,

28 ya­yi­si­bu­ye­la ihle­zi enqo­le­ni ya­yo, iba­la ku­mpro­fe­thi uI­sa­ya.

29 UMo­ya wa­se­si­thi ku­Fi­li­phu: So­nde­la uha­mbe la­li­nqo­lac.

30 UFi­li­phu wa­se­gi­ji­me­la kuyo wa­yi­zwa iba­la umpro­fe­thi uI­sa­ya, wa­thi: Ka­mbe uya­qe­di­si­sa yi­ni le­zi­zi­nto ozi­fu­nda­yod?

31 Ya­si­si­thi: Ka­mbe ngi­nga­kwe­ne­li­sa nja­ni, nga­pha­ndle ko­ku­thi omu­nye angi­qo­ndi­see? Ya­si­mce­la uFi­li­phu uku­thi akhwe­le ahla­le la­yof.

32 Le­se­hlu­kwa­na so­mbha­lo eya­yi­si­fu­nda yi­le­si: Wa­le­thwa eku­hla­tshwe­ni nje­nge­mvu; la­nje­nge­wu­ndlu li­thu­le pha­mbi ko­mgu­ndi wa­lo, ngo­ku­nja­lo ka­wu­vu­li umlo­mo wa­khe.

33 Eku­tho­tshi­swe­ni kwa­khe ukwa­hlu­le­lwa kwa­khe kwa­su­swa, nja­lo ngu­ba­ni onga­la­ndi­sa nge­si­zu­ku­lwa­na sa­khe? Ngo­ba impi­lo ya­khe iya­su­swa emhla­be­nig.

34 Umthe­nwa wa­se­phe­ndu­la uFi­li­phu wa­thi: Ngi­ya­ku­bu­za, umpro­fe­thi ukhu­lu­ma lo­khu ngo­ba­ni? Nga­ye ngo­kwa­khe, ku­mbe ngo­mu­nye yi­ni?

35 UFi­li­phu wa­se­vu­la umlo­mo wa­kheh, ese­qa­lai ku­lo­wo­mbha­loj, wa­tshu­ma­ye­la uJe­su ku­yek.

36 Kwa­thi be­sa­ha­mba endle­le­ni, ba­fi­ka ema­nzi­ni athi­le; lo­mthe­nwa wa­thi: Kha­nge­la, na­nka ama­nzi; ku­yi­ni oku­ngi­vi­mbe­la uku­thi ngi­bha­bha­thi­zwel?

37 UFi­li­phu wa­se­si­thi: Uba ukho­lwa nge­nhli­zi­yo yo­nkem, ku­vu­nye­lwen. Wa­se­phe­ndu­la wa­thi: Ngi­ya­kho­lwa uku­thi uJe­su Kri­stuo uyi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lup.

38 Wa­se­la­ya uku­thi inqo­la ime; ba­se­be­se­hle­la ema­nzi­ni bo­ba­bi­li, uFi­li­phu lo­mthe­nwa; wa­se­mbha­bha­thi­za.

39 Kwa­thi se­be­khu­phu­ki­le ema­nzi­ni, uMo­ya we­Nko­si wa­mhlu­thu­na uFi­li­phu; nja­lo umthe­nwa ka­za­be esa­mbo­naq; wa­ha­mba-ke nge­ndle­la ya­khe etho­ko­zar.

40 Ko­dwa uFi­li­phu wa­fi­cwa eA­zo­tus; nja­lo eda­bu­la wa­tshu­ma­ye­la iva­nge­li ku­yo yo­nke imi­zit, wa­ze wa­fi­ka eKe­sa­ri­yau.

Uku­phe­ndu­ka lo­ku­bha­bha­thi­zwa ku­ka­Sa­wu­li

9Kwa­thi uSa­wu­lia, esa­phe­fu­mu­la inso­ngo lo­ku­bu­la­la eme­la­ne la­ba­fu­ndi be­Nko­sib, wa­ya ku­mpri­sti omkhu­luc,

2 wa­ce­la ku­ye incwa­di zo­ku­ya eDa­ma­se­ko ku­ma­si­na­go­ge, uku­ze ku­thi uba etho­la aba­nye ba­le­yo­ndle­la, ama­do­da ka­nye la­ba­fa­zi, aba­le­the eJe­ru­sa­le­ma be­bo­tshi­wed.

3 Kwa­thi eku­ha­mbe­nie, kwe­nze­ka uku­thi ese­so­nde­le eDa­ma­se­kof; nja­lo kwa­hle kwa­mpha­zi­me­la inhla­ngo­thi zo­nke uku­kha­nya oku­ve­la ezu­lwi­ni;

4 nja­lo ewe­la emhla­ba­thi­ni, we­zwa ili­zwi li­si­thi ku­yeg: Sa­wu­li, Sa­wu­li, ungi­zi­nge­le­la­nih?

5 Wa­se­si­thi: Ungu­ba­ni, Nko­si? INko­si ya­si­si­thi: Mi­na ngi­ngu­Je­su omzi­nge­la­yoi; ku­lu­khu­ni ku­we uku­kha­hle­la­na le­zi­nci­jo.

6 Ethu­thu­me­la nja­lo ema­nga­la wa­thi: Nko­si, utha­nda uku­thi nge­nze­nij? Le­Nko­si ya­thi ku­ye: Su­ku­ma unge­ne emzi­ni, nja­lo uza­tshe­lwa lo­kho ome­le ukwe­nzek.

7 La­ma­do­da aye­ha­mba la­ye aye­mi enge­la­ku­khu­lu­mal, esi­zwa ili­zwi, ko­dwa enga­bo­ni mu­ntum.

8 USa­wu­li wa­se­vu­ka emhla­ba­thi­ni; kwa­thi ese­vu­le ame­hlo akhe, ka­bo­na­nga mu­ntun. Ba­se­bemba­mba nge­sa­ndla, ba­mu­sa eDa­ma­se­ko.

9 Wa­se­si­ba le­nsu­ku ezi­nta­thu enga­bo­ni, nja­lo enga­dli fu­thi enga­na­thio.

10 Kwa­ku­kho­na eDa­ma­se­kop umfu­ndi othi­leq uA­na­ni­ya nge­bi­zo; iNko­si ya­si­si­thi ku­ye ngo­mbo­nor: Ana­ni­ya! Wa­se­si­thi: Kha­nge­la ngila­pha, Nko­si.

11 INko­si ya­si­sithi ku­ye: Su­ku­ma uye endle­le­ni ethi­wa iQo­ndi­le, udi­nge endli­ni ka­Ju­da­si umu­ntu, uSa­wu­li nge­bi­zo, we­Ta­rsus; ngo­ba kha­nge­la uya­khu­le­ka,

12 nja­lo ubo­ni­le ngo­mbo­no umu­ntu, uA­na­ni­ya nge­bi­zo, enge­nat ebe­ka isa­ndla phe­zu kwa­khe, uku­ze abu­ye abo­neu.

13 Ko­dwa uA­na­ni­ya wa­phe­ndu­la wa­thi: Nko­si, ngi­zwi­le nga­ba­ne­ngi nga­li­ndo­da, ku­nga­ka­na­ni oku­bi akwe­nzi­le­yov kwa­ba­ngcwe­le ba­kho eJe­ru­sa­le­maw;

14 la­la­pha ula­ma­ndla ave­la ku­ba­pri­sti aba­khu­lu, oku­bo­pha bo­nke la­bo aba­bi­za ibi­zo la­khox.

15 Ko­dwa iNko­si ya­thi ku­ye: Ha­mba, ngo­ba lo­wo uyi­si­tsha sa­mi esi­khe­thi­we­yoy, uku­pha­tha ibi­zo la­miz pha­mbi kwe­zi­zwea la­ma­kho­sib, la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li;

16 ngo­ba mi­na ngi­za­mtshe­ngi­sa uku­thi ume­le uku­hlu­phe­ka ka­nga­ka­na­ni nge­nxa ye­bi­zo la­mic.

17 UA­na­ni­ya wa­se­su­kad wa­nge­na endli­nie, wa­be­ka iza­ndla za­khe phe­zu kwa­khe esi­thi: Sa­wu­li mza­lwa­ne, iNko­si ingi­thu­mi­le, uJe­su obo­na­ke­le ku­we endle­le­ni oze nga­yof, uku­ze ubu­ye ubo­ne nja­lo ugcwa­li­swe ngo­Mo­ya oNgcwe­leg.

18 Kwa­hle kwa­wa eme­hlwe­ni akhe kwa­nga­thi zi­nkwe­thu, wa­hle wa­bu­ye wa­bo­na, nja­lo esu­ku­ma wa­bha­bha­thi­zwah,

19 nja­lo ese­dli­le wa­tho­la ama­ndla. USa­wu­li wa­se­hla­la la­ba­fu­ndi aba­be­se­Da­ma­se­ko insu­ku ezi­thi­lei.

USa­wu­li utshu­ma­ye­la eDa­ma­se­ko le­Je­ru­sa­le­ma

20 Wa­hle-ke wa­tshu­ma­ye­la uKri­stu ema­si­na­go­ge­ni, uku­thi ye­na uyi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­luj.

21 Nja­lo bo­nke abe­zwa­yo ba­sa­nga­ni­se­ka ba­thi: Lo ka­yi­su­ye yi­ni owa­chi­thak eJe­ru­sa­le­ma la­bo aba­bi­za le­li­bi­zol, la­la­pha uze­le lo­khom uku­thi aba­qhu­be be­bo­tshi­we aba­se ku­ba­pri­sti aba­khu­lun?

22 Ko­dwa uSa­wu­li wa­qi­ni­swa ka­khu­lu, wa­phi­thi­ze­li­sa ama­Ju­da akhi­le­yo eDa­ma­se­ko, eqi­ni­sa uku­thi lo ungu­ye uKri­stuo.

23 Kwa­thi se­zi­gcwa­li­si­we insu­ku ezi­ne­ngi, ama­Ju­da enza ice­bo nda­wo­nye uku­thi ambu­la­le;

24 ko­dwa iqhi­nga la­wo la­zi­wa ngu­Sa­wu­lip. Ase­li­nda ema­sa­ngwe­ni emi­ni le­bu­su­ku, uku­ze ambu­la­leq;

25 ko­dwa aba­fu­ndi ba­mtha­tha ebu­su­ku, bame­hli­se­la emtha­nga­le­nir beme­hli­sa nge­si­lu­lus.

26 Kwa­thi uSa­wu­li ese­fi­ki­le eJe­ru­sa­le­ma, wa­za­ma uku­zi­hla­nga­ni­sa la­ba­fu­ndi; ko­dwa bo­nke ba­me­sa­ba, be­nga­kho­lwa uku­thi ungu­mfu­ndit.

27 Ko­dwa uBa­rna­ba­si wa­mtha­thau wamu­sa ku­ba­pho­sto­liv, wa­ba­la­ndi­se­la uku­thi uyi­bo­ne nja­ni iNko­si endle­le­niw, lo­ku­thix ikhu­lu­mi­le ku­ye, lo­ku­thi eDa­ma­se­ko ukhu­lu­me nja­ni nge­si­bi­ndi ebi­zwe­ni li­ka­Je­su.y

28 Wa­se­hla­la la­boz enge­na ephu­ma eJe­ru­sa­le­maa,

29 wa­se­khu­lu­ma nge­si­bi­ndi nge­bi­zo le­Nko­si uJe­sub, wa­khu­lu­ma nja­lo fu­thi ephi­ki­sa­na la­ma­He­le­ni­si­ti*c; ko­dwa ba­za­ma uku­mbu­la­lad.

30 Ko­dwa aba­za­lwa­ne se­be­kwa­zie ba­me­hli­se­la eKe­sa­ri­yaf, ba­mthu­ma eTa­rsug.

31 Nga­kho ama­ba­ndla ku­yo yo­nke iJu­di­ya le­Ga­li­lih le­Sa­ma­ri­yai aba lo­ku­thu­la, esa­khe­kaj, eha­mba ekwe­sa­be­ni iNko­si la­nge­ndu­du­zo ka­Mo­ya oNgcwe­le, andak.

UPe­tro usi­li­sa uE­ne­ya

32 Kwa­se­ku­si­thi uPe­tro eda­bu­la inda­wo zo­nkel we­hle­la la­kwa­ba­ngcwe­lem aba­hla­la eLi­dan.

33 Wa­se­fi­ca kho­na umu­ntu othi­le uE­ne­ya nge­bi­zo, owa­ye­se­le­le eca­nsi­ni imi­nya­ka eyi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, eyi­si­go­ga.

34 UPe­tro wa­se­si­thi ku­ye: Ene­ya, uJe­su Kri­stu uya­ku­si­li­sa; su­ku­ma uze­ndla­le­le ica­nsi. Nja­lo wa­hle wa­su­ku­mao.

35 Ba­se­be­mbo­na bo­nke aba­khi­le­yo eLi­dap le­Sa­ro­niq, aba­phe­ndu­ke­la eNko­si­nir.

UPe­tro uvu­sa uTa­bi­tha kwa­ba­fi­le­yo

36 Kwa­ku­kho­na eJo­pha umfu­ndi­ka­zi othi­le, uTa­bi­tha nge­bi­zos, oku­ngo­ku­cha­si­swa ku­thi­wa ngu­Do­rka­si; lo wa­ye­gcwe­le imi­se­be­nzi emi­hle le­mi­se­be­nzi yo­mu­sa aye­nza­yot.

37 Kwa­se­ku­si­thi ku­le­zo­nsu­ku wa­gu­la wa­fa; se­be­mge­zi­si­le bamla­li­sa endli­ni ephe­zu­luu.

38 Nja­lo nje­ngo­ba iLi­da ya­yi­se­du­ze le­Jo­phav, aba­fu­ndi se­be­zwi­le uku­thi uPe­tro wa­ye­kho­na ku­yo, ba­thu­ma ama­do­da ama­bi­li ku­ye, bemnce­nga uku­thi anga­phu­zi uku­za ku­bow.

39 UPe­tro wa­se­su­ku­ma wa­ha­mba la­bo; okwa­thi ese­fi­ki­le bamtha­tha bamu­sa endli­ni ephe­zu­lux, la­ba­fe­lo­ka­zi bo­nke be­ma la­ye be­kha­la be­mtshe­ngi­sa ize­mba­tho le­zi­gqo­ko uDo­rka­si aye­ze­nzi­le ese­la­bo.

40 Ko­dwa uPe­tro ese­ba­khu­phe­le pha­ndle bo­nkey egu­qa nga­ma­do­lo wa­khu­le­kaz; ese­tshi­bi­li­ke­la esi­du­nji­ni, wa­thi: Ta­bi­tha, vu­kaa! Wa­se­vu­la ame­hlo akhe; wa­bo­na uPe­tro, wa­lu­la­ma.

41 Wa­me­lu­le­la isa­ndla, wa­msu­ku­mi­sa; ese­bi­ze aba­ngcwe­le la­ba­fe­lo­ka­zi, waba­ni­ka ephi­lab.

42 Kwa­se­ku­sa­zi­wa ku­yo yo­nke iJo­phac, la­ba­ne­ngi ba­kho­lwa eNko­si­nid.

43 Kwe­nze­ka uku­thi ahla­le eJo­pha insu­ku ezi­ne­ngi lo­Si­mo­ni othi­le umtshu­ki we­zi­khu­mbae.

Umbo­no ka­Ko­rne­li­yu

10Kwa­ku­kho­na eKe­sa­ri­ya indo­da ethi­le nge­bi­zo ngu­Ko­rne­li­yua, indu­na ye­khu­lu ye­bu­tho eli­thi­wa nge­leI­tha­li­yab,

2 eqo­thoc le­me­sa­ba­yo uNku­lu­nku­lu ka­nye le­ndlu ya­yo yo­nke, eye­nza imi­se­be­nzi yo­mu­sa emi­ne­ngi eba­ntwi­ni, ikhu­le­ka nja­lo­nja­lo ku­Nku­lu­nku­lud;

3 ya­bo­nae embo­nwe­ni ngo­ku­ca­ci­le­yo, ngo­ku­nga­ba li­ho­la le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye* lo­su­kuf, ingi­lo­si ka­Nku­lu­nku­lu inge­na ku­yog, ya­si­si­thi ku­yo: Ko­rne­li­yu!

4 Wa­se­yi­jo­lo­ze­lah efi­ke­lwa yi­kwe­sa­ba wa­thi: Ku­yi­ni, Nko­sii? Ya­si­si­thi ku­ye: Imi­khu­le­ko ya­kho le­zi­pho za­kho kwe­nyu­kej kwa­ba yi­si­khu­mbu­zo pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­luk.

5 Kha­the­si-ke thu­ma ama­do­da eJo­phal, ubi­ze uSi­mo­ni othi­wa fu­thi ngu­Pe­tro;

6 ye­na unge­ni­si­le ku­Si­mo­ni othi­le umtshu­ki we­zi­khu­mba, ondlu ya­khe ise­lwa­ndlem; ye­na uza­ku­tshe­la ofa­ne­le ukwe­nzen.

7 Kwa­thi ingi­lo­si ebi­khu­lu­ma lo­Ko­rne­li­yu isi­ha­mbi­le, wa­bi­za aba­bi­li kwa­be­ndlu ya­kheo, lo­we­bu­tho oqo­thop ku­la­bo aba­be­mli­ndaq,

8 nja­lo ese­la­ndi­si­le ko­nke ku­bo, wa­ba­thu­ma eJo­pha.

Uku­hle­hli­swa kwe­ngqo­ndo ka­Pe­tro

9 Nja­lo ku­si­sa bo­na be­sa­ha­mba se­be­so­nde­la emzi­ni, uPe­tro we­nyu­ke­lar phe­zu ko­pha­hla lwe­ndlu uku­ya­khu­le­kas, oku­nga­ba li­ho­la le­si­thu­pha*t;

10 wa­se­la­mba ka­khu­lu, wa­fu­na uku­dla; kwa­thi bo­na be­sa­mlu­ngi­se­la, uku­hle­hli­swa kwe­ngqo­ndo kwa­me­hle­lau,

11 wa­se­bo­na izu­lu li­vu­le­ki­lev, le­si­tsha esi­thi­le se­hle­la ku­ye, nje­nge­le­mbu eli­khu­lu, li­bo­tshwe nga­ma­so­ndo ama­ne, li­se­hli­se­lwa emhla­be­ni;

12 okwa­ku­kho­na ku­lo izi­da­lwa zo­nke ezi­le­nya­wo ezi­ne zo­mhla­ba le­ze­ga­nga le­zi­hu­qu­ze­la­yo le­nyo­ni ze­zu­lu.

13 Kwa­se­ku­fi­ka ili­zwi ku­ye la­thi: Su­ku­ma, Pe­tro, hla­ba udle.

14 Ko­dwa uPe­tro wa­thi: Ha­tshi bo, Nko­si; ngo­ba ka­ngi­za­ke ngi­dle lo­ba yi­niw enga­hla­mbu­lu­ka­ngax ku­mbe engco­li­le­yoy.

15 Ili­zwi la­phi­nda ngo­kwe­si­bi­li ku­ye: Izi­nto uNku­lu­nku­lu azi­hla­mbu­lu­li­le­yo, we­na unga­tsho uku­thi zi­ngco­li­lez.

16 Nja­lo lo­khu kwe­nze­ka kwa­ze kwa­ba ka­tha­thu; le­si­tsha sa­bu­ya sa­pha­ka­nyi­se­lwa ezu­lwi­ni.

17 Kwa­thi uPe­tro esa­di­de­ki­le nga­pha­ka­thi kwa­khea uku­thi nga­be uyi­ni umbo­no awu­bo­ni­le­yob, nja­lo kha­nge­la, ama­do­da aye­thu­nywe eve­la ku­Ko­rne­li­yu, ese­bu­zi­le indlu ka­Si­mo­ni, emac esa­ngwe­nid,

18 ese­me­me­zi­le abu­za uku­thi uSi­mo­ni, othi­wa fu­thi ngu­Pe­tro, unge­ni­si­le la­pha yi­ni.

19 Kwa­thi uPe­tro esa­na­ka­na ngo­mbo­no, uMo­ya wa­thi ku­ye: Kha­nge­la, ama­do­da ama­tha­thu aya­ku­di­ngae.

20 Nga­kho su­ku­ma we­hle, uha­mbe la­wof, unga­tha­nda­bu­zig; ngo­ba yi­mi engi­wa­thu­mi­le­yo.

21 UPe­tro wa­se­se­hle­la ema­do­de­ni ave­la ku­Ko­rne­li­yu aye­thu­nywe ku­ye, wa­thi: Kha­nge­la­ni, yi­mi eli­mdi­nga­yo; yi­si­za­tho ba­ni eli­ze nga­so?

22 Ba­se­be­si­thi: UKo­rne­li­yu indu­na ye­khu­lu, indo­da elu­ngi­le­yo le­me­sa­ba­yo uNku­lu­nku­luh, efa­ka­ze­lwa yi­si­zwe so­nke sa­ma­Ju­dai, wa­la­ye­lwa ngu­Nku­lu­nku­luj nge­ngi­lo­si engcwe­le uku­thi aku­bi­ze­le endli­ni ya­khek, nja­lo ezwe ama­zwi ku­wel.

23 Nga­kho ese­ba­bi­ze­le pha­ka­thi waba­nge­ni­sa. Nja­lo ku­si­sa uPe­tro wa­phu­ma wa­ha­mba la­bo, la­ba­nyem ba­ba­za­lwa­ne aba­be­se­Jo­pha ba­ha­mba la­yen.

Uku­fi­ka ku­ka­Pe­tro endli­ni ka­Ko­rne­li­yu

24 Ngo­su­ku olu­la­nde­la­yo ba­se­be­nge­na eKe­sa­ri­yao. Lo­Ko­rne­li­yu wa­ye­ba­li­nde­le, ese­bi­ze­le nda­wo­nye izi­hlo­bo za­khe la­ba­nga­ne aba­zwa­na la­ye.

25 Kwa­thi se­kwe­nza­ke­le uku­thi uPe­tro ange­ne, uKo­rne­li­yu wa­mhla­nga­be­za, ewe­la enya­we­ni za­khep, wamkho­nzaq.

26 Ko­dwa uPe­tro empha­ka­mi­sa, wa­thi: Su­ku­ma; la­mi ngo­kwa­mi ngi­ngu­mu­ntur.

27 Nja­lo esa­khu­lu­ma la­yo wa­nge­na, wa­fi­ca aba­ne­ngi be­bu­the­nes,

28 wa­se­si­thi ku­bo: Li­na li­ya­zi uku­thi ka­ku­vu­nye­lwa emu­ntwi­ni ongu­mJu­dat uku­hla­nga­na ku­mbe uku­ya emu­ntwi­ni we­si­nye isi­zweu; ko­dwa uNku­lu­nku­lu ungi­tshe­ngi­si­le uku­thi ngi­nga­bi­zi mu­ntu ngo­ku­thi ka­hla­mbu­lu­ka­nga ku­mbe ungco­li­lev;

29 nga­kho-ke ngi­zi­le ngi­nga­phi­ki­sa­nga nxa ngi­bi­zwa. Nga­kho ngi­ya­bu­za, uku­thi ungi­bi­ze­le si­za­tho ba­ni?

30 UKo­rne­li­yu wa­se­si­thi: Nge­nsu­ku ezi­ne ezi­dlu­li­le­yow ku­ze ku­be yi­le­li­ho­la nga­ngi­zi­la uku­dlax, nge­ho­la le­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye nga­ngi­khu­le­ka endli­ni ya­miy; nja­lo kha­nge­la, indo­da ye­ma pha­mbi kwa­miz ye­mbe­the ise­mba­tho esi­kha­zi­mu­la­yoab,

31 ya­si­si­thi: Ko­rne­li­yu, umkhu­le­ko wa­kho uzwa­ke­le, le­mi­se­be­nzi ya­kho yo­mu­sa ikhu­nju­lwe pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­luc.

32 Nga­kho thu­me­la eJo­pha, ubu­su­bi­za uSi­mo­ni othi­wa fu­thi ngu­Pe­tro; ye­na unge­ni­si­le endli­ni ka­Si­mo­ni umtshu­ki we­zi­khu­mba nga­se­lwa­ndle; oza­ku­thi anga­bu­ya aku­tshe­led.

33 Nga­kho nga­hle nga­thu­me­la ku­we; nja­lo we­na we­nze ku­hle uku­thi ufi­ke. Nga­kho kha­the­si se­si­kho­na so­nke pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu uku­ze si­zwe ko­nke oku­la­ye­lwe ngu­Nku­lu­nku­lue.

Intshu­ma­ye­lo ka­Pe­tro

34 Kwa­thi uPe­tro evu­la umlo­mo, wa­thif: Nge­qi­ni­so ngi­ya­qe­di­si­sa uku­thi uNku­lu­nku­lu ka­yi­su­ye umkha­nge­li wo­bu­so bo­mu­ntug;

35 ko­dwa ku­so so­nke isi­zweh ye­na ome­sa­ba­yo lo­we­nza uku­lu­nga, uye­mu­ke­le­ka ku­yei.

36 Ili­zwi ali­thu­me­la ku­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, nge­va­nge­li etshu­ma­ye­la uku­thu­la ngo­Je­su Kri­stuj (ye­nak uyi­Nko­si ya­bo bo­nkel).

37 Li­na li­ya­la­zi ili­zwi ela­me­nye­ze­lwa eJu­di­ya yo­nke, ku­su­ke­la eGa­li­lim, emva ko­bha­bha­thi­zo uJo­ha­ne alu­tshu­ma­ye­la­yo;

38 uJe­su we­Na­za­re­tha, uku­thi uNku­lu­nku­lu wa­mgco­ba nja­ni ngo­Mo­ya oNgcwe­le la­nga­ma­ndlan, owa­bho­da ese­nza oku­lu­ngi­le­yo nja­lo esi­li­sa bo­nke la­bo aba­ci­nde­ze­lwe ngu­di­ya­bho­la, ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­ye­la­yeo.

39 La­thi si­nga­ba­fa­ka­zi be­zi­nto zo­nke aze­nza­yo eli­zwe­ni la­ma­Ju­da le­Je­ru­sa­le­map; aba­mbu­la­la ngo­kumpha­nye­ka esi­hla­hle­niq.

40 Ye­na uNku­lu­nku­lu wa­mvu­sa ngo­su­ku lwe­si­tha­thu, wa­se­mni­ka uku­ze abo­na­ka­ler,

41 ku­nge­yi­si­kho ku­bo bo­nke aba­ntus, ko­dwa ku­ba­fa­ka­zi aba­be­khe­thwe nga­pha­mbi­li ngu­Nku­lu­nku­lut, thi­na, esa­dla sa­na­tha ka­nye la­ye emva ko­ku­vu­ka kwa­khe kwa­ba­fi­le­you.

42 Wa­se­si­la­ya uku­thi si­tshu­ma­ye­le eba­ntwi­niv, si­fa­ka­zew uku­thi ngu­yex omi­swe ngu­Nku­lu­nku­lu uku­ba ngu­Me­hlu­liy wa­ba­phi­la­yo la­ba­fi­le­yoz.

43 Nga­ye bo­nke aba­pro­fe­thi ba­fa­ka­zaa, uku­thi wo­nke okho­lwa ku­yeb uza­kwe­mu­ke­la uthe­the­le­lo lwe­zo­no nge­bi­zo la­khec.

Uku­bha­bha­thi­zwa ku­ka­Ko­rne­li­yu la­be­ndlu ya­khe

44 Kwa­thi uPe­tro esa­khu­lu­ma la­wo­ma­zwi, uMo­ya oyi­Ngcwe­le we­hle­la phe­zu kwa­bo bo­nke aba­li­zwa­yo ili­zwid.

45 La­bo­ku­so­ka aba­kho­lwa­yo ba­sa­nga­ni­se­kae, bo­nke aba­be­fi­ke lo­Pe­trof, uku­thi isi­pho si­ka­Mo­ya oNgcwe­leg sa­thu­lu­le­lwah la­phe­zu kwa­be­zi­zwei;

46 ngo­ba ba­be­zwa be­khu­lu­ma nge­ndi­mi, be­khu­li­sa uNku­lu­nku­luj. Kho­na uPe­tro wa­phe­ndu­la wa­thik:

47 Ukho­na yi­ni onga­la la­ma­nzi, uku­thi la­ba ba­nga­bha­bha­thi­zwal, abe­mu­ke­le uMo­ya oyi­Ngcwe­le la­nje­nga­thim?

48 Wa­se­la­ya uku­thi ba­bha­bha­thi­zwen ebi­zwe­ni le­Nko­sio. Ba­se­be­mce­la uku­thi ahla­le insu­ku ezi­thi­le.

UPe­tro ula­ndi­sa eJe­ru­sa­le­ma inda­ba ka­Ko­rne­li­yu

11Aba­pho­sto­li la­ba­za­lwa­ne aba­be­se­Ju­di­ya ba­se­be­si­zwa uku­thi abe­zi­zwe la­bo ba­le­mu­ke­le ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lua.

2 Kwa­thi uPe­tro ese­nyu­ke­le eJe­ru­sa­le­mab, abo­ku­so­ka ba­phi­ki­sa­na la­yec,

3 be­si­thi: Unge­ne ema­do­de­ni anga­so­ka­nga, wa­dla la­wod.

4 Ko­dwa uPe­tro eqa­la wa­ba­la­ndi­se­lae ngo­ku­la­nde­la­na esi­thif:

5 Mi­na nga­ngi­se­mzi­ni we­Jo­pha ngi­khu­le­kag, nga­se­ngi­bo­na eku­hle­hli­swe­ni kwe­ngqo­ndo umbo­noh, kwe­hla isi­tsha esi­thi­le, si­nje­nge­le­mbu eli­khu­lu si­se­hli­swa nga­ma­so­ndo ama­ne si­ve­la ezu­lwi­ni, sa­se­si­fi­ka ki­mi;

6 okwa­thi se­ngi­li­kha­nge­li­si­si­le nga­qa­phe­li­sai, nga­se­ngi­bo­na inya­ma­za­na ezi­le­nya­wo ezi­ne zo­mhla­ba le­ze­ga­nga le­zi­hu­qu­ze­la­yo le­nyo­ni ze­zu­lu.

7 Nga­se­ngi­si­zwa ili­zwi li­si­thi ki­mi: Su­ku­ma, Pe­tro, hla­ba udle.

8 Ko­dwa nga­thi: Ha­tshi bo Nko­si; ngo­ba lo­ba yi­ni enga­hla­mbu­lu­ka­nga ku­mbe engco­li­le­yo ka­yi­za­ke inge­ne emlo­nye­ni wa­mi.

9 Ko­dwa ili­zwi la­ngi­phe­ndu­la ngo­kwe­si­bi­li li­ve­la ezu­lwi­ni la­thi: Izi­nto uNku­lu­nku­lu azi­hla­mbu­lu­li­le­yo, we­na unga­tsho uku­thi zi­ngco­li­le.

10 Lo­khu-ke kwe­nze­ka ka­tha­thu, nja­lo ko­nke kwa­bu­ye kwa­do­nse­lwa phe­zu­lu ezu­lwi­ni.

11 Nja­lo kha­nge­la, nga­so­na le­so­si­kha­thi ama­do­da ama­tha­thu ema pha­mbi kwe­ndlu enga­ngi­ku­yo, ethu­nyi­we ki­mi eve­la eKe­sa­ri­yaj.

12 UMo­ya wa­se­si­thi ki­mi ngi­ha­mbe la­wo, ngi­nga­tha­nda­bu­zi; la­la­ba­ba­za­lwa­ne aba­yi­si­thu­pha la­bo ba­ha­mba la­mikl, sa­se­si­nge­na endli­ni ye­ndo­da;

13 ya­si­si­bi­ke­la uku­thi ya­yi­bo­ne nja­ni ingi­lo­si imi endli­ni ya­yo, isi­thi ku­yo: Thu­me­la ama­do­da eJo­pha, ubi­ze uSi­mo­ni, othi­wa ngu­Pe­tro,

14 oza­ku­tshe­la ama­zwim, oza­si­ndi­swa nga­wo we­na le­ndlu ya­kho yo­nken.

15 Kwa­thi ngi­sa­qa­la uku­khu­lu­ma, uMo­ya oyi­Ngcwe­le we­hle­la phe­zu kwa­boo, la­nje­nga­ki­thi eku­qa­le­nip.

16 Nga­khu­mbu­la ili­zwi le­Nko­siq, uku­thi ya­khu­lu­ma nja­ni isi­thi: Isi­bi­li uJo­ha­ne wa­bha­bha­thi­za nga­ma­nzi, ko­dwa li­na li­za­bha­bha­thi­zwa ngo­Mo­ya oNgcwe­ler.

17 Nga­kho nxa uNku­lu­nku­lus eba­ni­ki­le isi­pho esi­fa­na­na­yo la­nje­nga­ki­thit, esa­kho­lwa eNko­si­ni uJe­su Kri­stu, mi­na be­ngi­ngu­ba­ni ebe­ngi­nga­vi­mbe­la uNku­lu­nku­luu?

18 Nja­lo ba­thi se­be­zi­zwi­le le­zi­zi­nto ba­thu­la, ba­mdu­mi­sa uNku­lu­nku­luv, be­si­thi: Nga­kho-ke uNku­lu­nku­lu uni­ki­le abe­zi­zwew la­bo uku­phe­ndu­ke­la empi­lwe­nix.

Ama­kho­lwa eA­nti­yo­ki abi­zwa ngo­ku­thi nga­ma­Kri­stu

19 La­bo-ke aba­hla­ka­ze­ka ngo­ku­hlu­phe­kay okwe­nze­ka ma­ye­la­na lo­Ste­fa­ne ba­da­bu­la ba­ze ba­fi­ka eFe­ne­ki­yaz le­Ku­pro­sia leA­nti­yo­kib, be­nga­li­khu­lu­mi ili­zwi la­ko­ye­dwa nga­pha­ndle ku­ma­Ju­da ku­phe­la.

20 Ko­dwa kwa­ku­kho­na aba­nye ku­bo, ama­do­da ama­Ku­pro­sic la­ma­Ku­re­ned, aba­thi se­be­fi­ke eA­nti­yo­kie, ba­khu­lu­ma la­ma­He­le­ni­si­ti*f, be­tshu­ma­ye­la inda­ba ezi­nhle ze­Nko­si uJe­sug.

21 Le­sa­ndla se­Nko­si sa­si­la­boh; nja­lo ina­ni eli­khu­lu la­kho­lwai la­phe­ndu­ke­la eNko­si­nij.

22 Za­se­zi­zwa­ka­la inda­ba nga­bo endle­be­ni ze­ba­ndla ela­li­se­Je­ru­sa­le­mak; ba­se­be­thu­ma uBa­rna­ba­sil uku­thi ada­bu­le ku­ze ku­be seA­nti­yo­kim;

23 kwa­thi ese­fi­ki­le ese­bo­na umu­sa ka­Nku­lu­nku­lu wa­tho­ko­zan, wa­se­ba­khu­tha­za bo­nkeo uku­thi ba­ba­mbe­le­le eNko­si­ni ngo­ku­zi­mi­se­la kwe­nhli­zi­yop;

24 ngo­ba wa­ye­yi­ndo­da elu­ngi­le­yoq egcwe­le uMo­ya oNgcwe­le lo­kho­lor; kwe­nge­ze­le­lwa eNko­si­ni ixu­ku eli­khu­lus.

25 UBa­rna­ba­si wa­se­si­ya eTa­rsu uku­ze adi­nge uSa­wu­lit,

26 kwa­thi ese­mtho­li­le wa­mle­tha eA­nti­yo­kiu. Kwa­se­ku­si­thi umnya­ka wo­nke be­hla­nga­na eba­ndle­ni ba­fu­ndi­sa ixu­ku eli­khu­lu; nja­lo aba­fu­ndiv ba­qa­la uku­bi­zwa ngo­ku­thi nga­ma­Kri­stuw eA­nti­yo­kix.

Ama­Kri­stu athu­me­la izi­pho ku­ba­za­lwa­ne be­Ju­di­ya

27 Kwa­thi nga­le­zo­nsu­ku kwa­fi­ka eA­nti­yo­kiy aba­pro­fe­thiz be­ve­la eJe­ru­sa­le­ma.

28 Kwa­se­ku­su­ku­ma omu­nye wa­bo othi­wa nguA­ga­bu­sia, wa­tshe­ngi­sa ngo­Mo­ya uku­thi ku­za­ku­ba kho­na indla­la enku­lub emhla­be­ni wo­nkec; eya­ba kho­na fu­thi ensu­kwi­ni zi­ka­Kla­wu­di­yo­si Ke­sa­rid.

29 La­ba­fu­ndi ba­zi­mi­se­la uku­thi ngu­lo­wo la­lo­wo wa­bo athu­me­le nje­nga­ma­ndla alo­wo la­lo­woe oko­ku­si­zaf aba­za­lwa­ne aba­hla­la eJu­di­yag;

30 aba­kwe­nza­yo-keh, ba­ku­thu­me­la ku­ba­da­la nge­sa­ndla si­ka­Ba­rna­ba­si lo­Sa­wu­lii.

Uku­bo­tshwa lo­ku­khu­lu­lwa ku­ka­Pe­tro

12Nga­le­so­si­kha­thi uHe­ro­di inko­sia wa­se­se­lu­la iza­ndla uku­thi ahlu­phe aba­nye be­ba­ndlab.

2 Wa­se­bu­la­la uJa­ko­bec umfo­wa­bo ka­Jo­ha­ned nge­nke­mbae.

3 Ese­bo­ni­le uku­thi lo­khu ku­ya­wa­tho­ko­zi­sa ama­Ju­daf, wa­qhu­be­ka wa­ba­mba uPe­tro la­yeg; nja­lo kwa­ku­zi­nsu­ku ze­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­loh;

4 ese­mba­mbi­le la­ye wamfa­ka ento­lo­ngwe­nii, wamni­ke­la ku­ma­vi­yo ama­ne ala­ma­bu­tho ama­ne uku­ze amli­ndej, eqo­nde uku­mu­sa eba­ntwi­ni emva kwe­pha­si­kak.

5 Nga­kho uPe­tro wa­gci­nwa ento­lo­ngwe­ni; ko­dwa umkhu­le­ko oqhu­be­ka­yo we­nzi­wa li­ba­ndla nga­ye ku­Nku­lu­nku­lul.

6 Kwa­thi uHe­ro­di ese­za­mkhu­pha, nga­lo­bo­bu­su­ku uPe­tro wa­ye­le­le pha­ka­thi kwa­be­bu­tho aba­bi­lim, ebo­tshwe nga­ma­ke­ta­ne ama­bi­lin; la­ba­li­ndi pha­mbi ko­mnya­ngo ba­be­gci­ne into­lo­ngo.

7 Nja­lo kha­nge­la, ingi­lo­si ye­Nko­si ye­mao, lo­ku­kha­nya kwa­kha­nyi­sa eka­me­lwe­nip; ya­si­tsha­ya uPe­tro ehla­ngo­thi­ni, ya­mvu­sa isi­thi: Su­ku­ma ngo­ku­pha­ngi­saq. Ase­si­wa ama­ke­ta­ne akhe eza­ndle­ni za­khe.

8 Ingi­lo­si ya­si­si­thi ku­ye: Bhi­nca, ubo­phe ama­nya­the­la akhor. Wa­se­se­nza nja­lo. Ya­si­si­thi ku­ye: Ye­mba­tha ise­mba­tho sa­kho, ungi­la­nde­le.

9 Wa­se­phu­ma wa­yi­la­nde­la; nja­lo wa­ye­nga­zi uku­thi ku­li­qi­ni­so okwe­nzi­wa yi­ngi­lo­si, ko­dwa wa­ye­ca­ba­nga uku­this ubo­na umbo­not.

10 Nja­lo se­be­dlu­li­le aba­li­ndi bo­ku­qa­la la­be­si­bi­li, ba­fi­ka esa­ngwe­ni le­nsi­mbi, elo­ku­ya emzi­ni, ela­ba­vu­le­ke­la ngo­kwa­lou; ba­se­be­phu­ma ba­ha­mba umgwa­qo wa­ba mu­nye; nja­lo ingi­lo­si ya­hle ya­mtshi­ya.

11 Kwa­thi uPe­tro, ese­qa­qa­bu­ki­lev, wa­thi: Kha­the­si se­ngi­sa­zi nge­qi­ni­so uku­thi iNko­si ithu­mi­le ingi­lo­si ya­yow, ya­ngi­khu­lu­lax esa­ndle­ni si­ka­He­ro­diy laku­kho ko­nke oku­li­nde­lwe yi­si­zwe sa­ma­Ju­daz.

12 Kwa­thi ese­na­nze­le­lea wa­ya endli­ni ka­Ma­ri­ya uni­na ka­Jo­ha­neb othi­wa fu­thi ngu­Ma­rkoc, la­pho okwa­ku­hla­nge­ne kho­na aba­ne­ngi be­khu­le­kad.

13 Kwa­thi uPe­tro ese­qo­qo­di­le esi­va­lwe­ni se­sa­ngoe, ince­ku­ka­zi enca­ne ye­za uku­la­le­laf, uRo­da nge­bi­zo,

14 kwa­thi isi­la­zi ili­zwi li­ka­Pe­tro, ka­yi­vu­la­nga isa­ngog nge­nxa ye­nto­ko­zoh, ko­dwa ya­gi­ji­ma ya­nge­na ya­bi­ka uku­thi uPe­tro umi pha­mbi kwe­sa­ngoi.

15 Ko­dwa ba­thi ku­yo: Uya­hla­nya. Ko­dwa ya­qi­ni­si­sa uku­thi ku­nja­loj. Ba­se­be­si­thi: Yi­ngi­lo­si ya­khek.

16 Ko­dwa uPe­tro wa­qhu­be­ka eqo­qo­da; se­be­vu­li­le ba­mbo­na, ba­sa­nga­ni­se­ka.

17 Wa­se­ba­qhwe­ba nge­sa­ndla uku­ze ba­thu­le, wa­ba­la­ndi­se­la uku­thi iNko­si imkhu­phe nja­ni ento­lo­ngwe­nil, wa­thi: Bi­ke­la­ni uJa­ko­bem la­ba­za­lwa­ne le­zi­zi­nton. Wa­se­phu­ma wa­ya kwe­nye inda­wo.

18 Se­ku­si­le, kwa­ba kho­na isi­phi­thi­phi­thi esi­nge­si­nci­nya­ne pha­ka­thi kwe­bu­tho, uku­thi wa­ye­se­hle­lwe yi­ni uPe­tro.

19 Kwa­thi uHe­ro­di ese­mdi­ngi­le engamtho­lio, wa­bu­zi­si­sa aba­li­ndi, wa­la­ya uku­thi ba­su­swep. Wa­se­su­ka eJu­di­ya we­hle­la eKe­sa­ri­ya wa­hla­la kho­naq.

Uku­fa ku­ka­He­ro­di

20 Nja­lo uHe­ro­dir wa­ye­ba­thu­ku­the­le­le1 abe­Ti­re la­be­Si­do­nis; ba­se­be­si­za ku­ye be­ngqo­ndo­nye; se­be­vu­me­le­ne lo­Bla­stu­sit indu­na ye­ka­me­lo lo­ku­la­la le­nko­si, ba­ce­la uku­thu­la, ngo­ba ili­zwe la­bo la­li­fu­nzwa nge­le­nko­siu.

21 Nja­lo ngo­su­ku olu­mi­si­we­yo uHe­ro­di we­mba­tha ise­mba­tho so­bu­kho­siv, wa­se­hla­la esi­hla­lwe­ni so­kwa­hlu­le­law, we­nza inku­lu­mo ku­bo.

22 Aba­ntu ba­se­be­me­me­za be­si­thi: Yi­li­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu nja­lo ka­yi­si­lo elo­mu­ntu.

23 Nja­lo ya­hle ya­mtsha­ya ingi­lo­si ye­Nko­six, ngo­ba ka­ni­ka­nga udu­mo ku­Nku­lu­nku­luy; wa­se­dli­wa zi­mpe­thu, wa­phe­la.

24 Ko­dwa ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu la­khu­la la­ndaz.

25 UBa­rna­ba­sia lo­Sa­wu­lib ba­se­be­bu­ya be­ve­la eJe­ru­sa­le­ma, se­be­qe­di­le inko­nzoc, ba­bu­yad be­lo­Jo­ha­nee la­ye othi­wa fu­thi ngu­Ma­rkof.

Uha­mbo lo­ku­qa­la lu­ka­Sa­wu­li. Uku­thu­nywa ku­ka­Sa­wu­li lo­Ba­rna­ba­si

13Kwa­ku­kho­na eA­nti­yo­kia eba­ndle­ni la­pho aba­pro­fe­thib la­ba­fu­ndi­si aba­thi­lec, uBa­rna­ba­sid ka­nye lo­Si­me­yo­ni othi­wa ngu­Ni­ge­ri, lo­Lu­ki­yue umKu­re­nef, lo­Ma­na­ye­ni owa­yo­ndli­we ka­nye lo­He­ro­di umte­tra­rki*g, lo­Sa­wu­lih.

2 Kwa­thi be­kho­nza iNko­sii be­zi­la uku­dlaj, uMo­ya oyi­Ngcwe­le wa­thi: Nge­hlu­ka­ni­se­la­ni oBa­rna­ba­si ka­nye lo­Sa­wu­lik emse­be­nzi­ni engi­ba­bi­ze­le wo­nal.

3 Se­be­zi­le uku­dlam ba­khu­le­kan ba­be­ka iza­ndla phe­zu kwa­boo, baba­thu­map.

USa­wu­li utshu­ma­ye­la eKu­pro­si

4 Bo­na-ke se­be­thu­nyi­we ngu­Mo­ya oyi­Ngcwe­leq, be­hle­la eSe­lu­ki­ya, ba­su­ka la­pho ba­ya eKu­pro­si ngo­mkhu­mbir.

5 Kwa­thi se­be­fi­ki­le eSa­la­mi­si, ba­tshu­ma­ye­la ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu ema­si­na­go­ge­ni ama­Ju­das; nja­lo ba­be­lo­Jo­ha­ne umsi­zit.

6 Kwa­thi se­be­da­bu­le isi­hle­nge ba­fi­ka ePha­fo­siu, ba­fi­ca isa­nu­se esi­thi­le, umpro­fe­thi wa­ma­nga, umJu­da, obi­zo la­khe ngu­Ba­rje­suv,

7 owa­ye­lo­mbu­si uSe­rgi­yu Pa­wu­liw, indo­da ehla­ka­ni­phi­le­yo. Lo wa­bi­ze­la ku­ye uBa­rna­ba­si lo­Sa­wu­li edi­nga uku­zwa ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu.

8 Ko­dwa isa­nu­se, uE­li­ma­si, ngo­ba li­phe­ndu­le­lwa nja­lo ibi­zo la­khe, wa­phi­ki­sa­na la­box, edi­nga uku­pha­mbu­la umbu­si ekho­lwe­niy.

9 Ko­dwa uSa­wu­li, ongu­Pa­wu­li fu­thi, egcwe­le uMo­ya oNgcwe­lez, nja­lo emjo­lo­ze­laa

10 wa­thi: O we­na ogcwe­le inko­hli­so yo­nke lo­bu­qi­li bo­nkeb, ndo­da­na ka­di­ya­bho­la, si­tha sa­kho ko­nke uku­lu­ngac, ka­wu­ye­ke­li uku­pha­mbu­lad indle­la ezi­qo­ndi­le­yo ze­Nko­si yi­nie?

11 Nja­lo kha­the­si kha­nge­la, isa­ndla se­Nko­si si­phe­zu kwa­kho, nja­lo uza­ku­ba yi­si­pho­fuf, unga­li­bo­ni ila­nga okwe­si­kha­thig. Kwa­hle kwa­me­hle­la uku­fi­pha­la lo­bu­mnya­ma, wa­ha­mba ebho­da edi­nga aba­zamdo­nsa nge­sa­ndlah.

12 Nga­le­so­si­kha­thi umbu­si wa­bo­na okwe­nzi­we­yo wa­kho­lwa, edi­dwa yi­mfu­ndi­so ye­Nko­sii.

UPa­wu­li utshu­ma­ye­la eA­nti­yo­ki le­Pi­si­di­ya

13 UPa­wu­li la­ba­be­la­yej ba­se­be­su­ka ngo­mkhu­mbi ePha­fo­sik ba­fi­ka ePe­rgal ese­Pa­mfi­li­ya. Ko­dwa uJo­ha­nem we­hlu­ka­na la­bon wa­bu­ye­la eJe­ru­sa­le­mao.

14 Ko­dwa bo­na be­da­bu­la be­su­ka ePe­rgap, ba­fi­ka eA­nti­yo­kiq ese­Pi­si­di­yar; ngo­su­ku lwe­sa­ba­thast ba­se­be­nge­na esi­na­go­ge­niu, ba­hla­la pha­nsi.

15 Kwa­thi se­ku­fu­ndwe umla­yov la­ba­pro­fe­thiw, aba­pha­thi be­si­na­go­ge ba­thu­me­la ku­box, be­si­thi: Ma­do­da ba­za­lwa­ne, uba ku­le­li­zwiy pha­ka­thi kwe­nu le­nku­tha­zo eba­ntwi­niza, khu­lu­ma­ni.

16 Kwa­thi uPa­wu­li esu­ku­ma, nja­lo eqhwe­ba nge­sa­ndlab, wa­thi: Ma­do­da maI­sra­ye­li, la­ni ele­sa­ba uNku­lu­nku­lu, la­le­la­nic.

17 UNku­lu­nku­lu wa­le­si­si­zwe sa­koI­sra­ye­lid wa­khe­tha oba­ba be­thue, wa­ba­pha­ka­mi­sa aba­ntu be­nga­be­mzi­ni eli­zwe­ni le­Gi­bhi­thef, wa­ba­khu­pha ku­lo nge­nga­lo epha­ke­me­yog.

18 Wa­se­be­ke­ze­le­la isi­mi­lo sa­bo oku­nga­ba yi­si­kha­thi se­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne enka­nga­lah.

19 Nja­lo ese­chi­thi­le izi­zwe ezi­yi­si­kho­mbi­sa eli­zwe­ni le­Kha­na­nii, wa­be­hlu­ka­ni­se­la ili­zwe la­bo nge­nka­thoj.

20 Le­mva kwa­le­zi­zi­nto, oku­nga­ba ngo­kwe­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­ne la­ma­tshu­mi ama­hla­nuk, waba­ni­ka aba­hlu­le­lil kwa­ze kwa­ba ngu­Sa­mu­we­li umpro­fe­thim.

21 Nja­lo ku­su­ke­la la­pho ba­ce­la inko­sin; uNku­lu­nku­lu wa­se­ba­ni­ka uSa­wu­li indo­da­na ka­Ki­shio, indo­da ye­si­zwe sa­ko­Bhe­nja­mi­nip, okwe­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne.

22 Nja­lo ese­mkhu­phi­leq, wa­ba­vu­se­la uDa­vi­da wa­ba yi­nko­sir, afa­ka­za la­nga­ye ngo­ku­thi: Ngi­mtho­li­le uDa­vi­da ka­Je­ses, indo­da efu­ze inhli­zi­yo ya­mit, eza­kwe­nza inta­ndo ya­mi yo­nkeu.

23 Enza­lwe­ni ya­lumu­ntuv nje­nge­si­the­mbi­sow, uNku­lu­nku­lu uvu­se­le uI­sra­ye­li uMsi­ndi­si uJe­sux;

24 enga­ka­fi­ki ye­na uJo­ha­ne wa­ye­se­tshu­ma­ye­le ku­qa­lay ubha­bha­thi­zo lo­ku­phe­ndu­ka ku­bo bo­nke aba­ntu ba­koI­sra­ye­liz.

25 UJo­ha­ne ese­gcwa­li­se uha­mbo lwa­khea, wa­thi: Li­ca­ba­nga uku­thi ngi­ngu­ba­ni? Ka­ngi­suye mi­na; ko­dwa kha­nge­la­ni, emva kwa­mi uye­za, engi­nga­fa­ne­la­nga uku­khu­lu­la ama­nya­the­la enya­wo za­kheb.

26 Ma­do­da ba­za­lwa­ne, ba­ntwa­na bo­hla­nga lu­kaA­bra­ha­ma, la­la­bo pha­ka­thi kwe­nu abe­sa­ba uNku­lu­nku­luc, li­thu­nye­lwe ki­ni ili­zwi la­lo­lu­si­ndi­sod.

27 Ngo­ba la­bo aba­hla­la eJe­ru­sa­le­ma la­ba­bu­si ba­boe ka­ba­ma­za­nga lo, ba­wa­gcwa­li­sa la­ma­zwi aba­pro­fe­thif afu­ndwa­yo isa­ba­tha nge­sa­ba­thag, ngo­kumla­hlah;

28 nja­lo be­nga­tho­li la­ca­la lo­ku­fa, ba­ce­la ku­Pi­la­tu uku­thi abu­la­wei.

29 Kwa­thi se­be­qe­di­le ko­nke oku­lo­tshi­we­yo nga­yej, bame­thu­lak esi­hla­hle­nil, bamla­li­sa engcwa­be­ni.

30 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu wa­mvu­sa kwa­ba­fi­le­yom;

31 owa­bo­nwa insu­ku ezi­ne­ngi yi­la­bon aba­be­nyu­ke­le la­yeo uku­ya eJe­ru­sa­le­map be­su­ka eGa­li­li, aba­nga­ba­fa­ka­zi ba­khe eba­ntwi­niq.

32 La­thi si­tshu­ma­ye­la inda­ba ezi­nhle ki­ni ze­si­the­mbi­so ese­nzi­wa ku­bo­ba­bar,

33 uku­thi uNku­lu­nku­lu usi­gcwa­li­si­le so­na ki­thi, aba­ntwa­na ba­bo, emvu­si­le uJe­sus, nje­ngo­ba ku­lo­tshi­we fu­thi ku­si­hla­be­le­lo se­si­bi­li uku­thi: We­na uyi­Ndo­da­na ya­mi, la­mu­hla mi­na ngi­ku­ze­let.

34 Nja­lo ngo­ku­thi wa­mvu­sa kwa­ba­fi­le­you, enga­sa­yi­ku­bu­ye­la eku­bo­le­niv, wa­khu­lu­ma ka­nje wa­thi: Ngi­za­li­ni­ka izi­bu­si­so ezi­ngcwe­le le­zi­the­mbe­ki­le­yo zi­ka­Da­vi­daw.

35 Nga­kho nja­lo kwe­nye inda­wo uthi: Ka­wu­yi­ku­ni­ke­la ongcwe­le wa­kho abo­ne uku­bo­lax;

36 ngo­ba uDa­vi­da, ese­kho­nze esa­khe isi­zu­ku­lwa­na nge­ce­bo li­ka­Nku­lu­nku­lu wa­la­lay, nja­lo wa­la­li­swa la­bo­yi­sez, wa­bo­na uku­bo­laa;

37 ko­dwa lo­wo uNku­lu­nku­lu amvu­sa­yo, ka­ku­bo­na­nga uku­bo­lab.

38 Nga­kho ka­kwa­zi­we yi­ni, ma­do­da ba­za­lwa­ne, uku­thi nga­lo­wo ku­tshu­nya­ye­lwa ki­nic uthe­the­le­lo lwe­zo­nod;

39 nja­lo ku­lo wo­nke okho­lwa­yoe uya­lu­ngi­si­swa ku­kho ko­nkef ebe­li­nge­lu­ngi­si­swe ku­kho ngo­mla­yo ka­Mo­zi­sig.

40 Nga­kho bo­na­ni uku­thi ka­le­hle­lwa yi­lo­khu okwa­khu­lu­nywa ku­ba­pro­fe­thih, oko­ku­thi:

41 Kha­nge­la­ni, zi­de­le­li, nja­lo li­ma­nga­le, li­tsha­ba­la­le; ngo­ba mi­na nge­nza umse­be­nzi ensu­kwi­ni ze­nu, umse­be­nzi eli­nga­yi­ku­wu­kho­lwa, nxa umu­ntu eli­la­ndi­se­lai.

Ili­zwi le­mu­ke­lwa nga­be­zi­zwe li­phi­kwa nga­ma­Ju­da

42 Kwa­thi eku­phu­me­ni kwa­ma­Ju­da esi­na­go­ge­nij, abe­zi­zwe ba­ce­la uku­thi la­ma­zwi akhu­lu­nywe ku­bo nge­sa­ba­tha eli­la­nde­la­yok.

43 Kwa­thi abe­si­na­go­ge se­be­phu­mi­le, aba­ne­ngi ku­ma­Ju­da la­ba­kho­nza­yol aba­phe­ndu­ke­la ku­ma­Ju­da ba­la­nde­la uPa­wu­li lo­Ba­rna­ba­sim; aba­khu­lu­ma la­bo, be­ba­nce­nga uku­thi ba­hla­len emu­se­ni ka­Nku­lu­nku­luo.

44 Kwa­thi nge­sa­ba­tha eli­la­nde­la­yo ba­bu­tha­na kwa­pho­se kwa­ba ngu­mu­zi wo­nke uku­zwa ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu.

45 Ko­dwa ama­Ju­da ebo­na ama­xu­ku agcwa­li­swa ngo­mo­na, aphi­ki­sa izi­nto eza­khu­lu­nywa ngu­Pa­wu­lip, ephi­ki­sa nja­lo ehla­mba­zaq.

46 Ko­dwa uPa­wu­li lo­Ba­rna­ba­si be­khu­lu­ma nge­si­bi­ndir ba­thi: Kwa­ku­di­nge­ka uku­thi ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu li­khu­lu­nywe ki­ni ku­qa­las; ko­dwa nje­ngo­ba li­li­ni­nat, nja­lo li­zi­gwe­ba uku­thi ali­fa­ne­la­nga impi­lo ela­pha­ka­deu, kha­nge­la­ni, si­phe­ndu­ke­la kwa­be­zi­zwev.

47 Ngo­ba iNko­si isi­la­yi­le ngo­ku­nja­lo ya­thi: Ngi­ku­mi­si­le ube yi­ku­kha­nya kwa­be­zi­zwe, ube ngo­wo­si­ndi­so ku­ze ku­be se­mkha­wu­lwe­ni wo­mhla­baw.

48 Kwa­thi abe­zi­zwe beku­zwa ba­tho­ko­za, ba­se­be­li­du­mi­sa ili­zwi le­Nko­si, ba­se­be­kho­lwa ngo­bu­ne­ngi obu­nga­ngo­ba­la­bo aba­be­mi­se­lwe impi­lo ela­pha­ka­dex;

49 le­li­zwi le­Nko­si la­sa­tsha­la­li­swa eli­zwe­ni lo­nke.

50 Ko­dwa ama­Ju­da avu­say abe­si­fa­za­na aba­kho­nza­yoz aba­du­mi­le­yoa le­zi­khu­lu zo­mu­zib, avu­se­la uPa­wu­li lo­Ba­rna­ba­si uku­zi­nge­lwa, aba­xo­tsha emi­kha­wu­lwe­ni ya­woc.

51 Ko­dwa ba­ba­thi­nti­the­la uthu­li lwe­nya­wo za­bod, ba­fi­kae eI­ko­ni­yu­maf.

52 Nja­lo aba­fu­ndi ba­gcwa­li­swa nge­nto­ko­zog lo­Mo­ya oNgcwe­leh.

UPa­wu­li utshu­ma­ye­la eI­ko­ni­yu­ma

14Kwa­se­ku­si­thi eI­ko­ni­yu­maa, ba­nge­na nda­wo­nye esi­na­go­ge­ni la­ma­Ju­dab, ba­se­be­khu­lu­ma nja­lo kwa­ze kwa­kho­lwa ixu­ku eli­khu­lu la­ma­Ju­da ka­nye la­ma­Gri­ki.

2 Ko­dwa ama­Ju­da anga­kho­lwa­yoc avu­sa athe­la umo­ya omu­bi emi­phe­fu­mu­lwe­ni ya­be­zi­zwed nga­ba­za­lwa­nee.

3 Nga­kho ba­hla­la isi­kha­thi esi­de be­khu­lu­ma nge­si­bi­ndi be­se­Nko­si­nif eya­fa­ka­ze­lag ili­zwi lo­mu­sa wa­yoh, nja­lo iba­ni­ka uku­thi kwe­nzi­we izi­bo­na­ka­li­so le­zi­ma­nga­li­so nge­za­ndla za­boi.

4 Ko­dwa ixu­ku lo­mu­zi le­hlu­ka­ni­swa pha­ka­thi; aba­nye ba­se­be­si­ba la­ma­Ju­daj, la­ba­nye ba­ba la­ba­pho­sto­lik.

5 Kwa­thi se­ku­lo­ku­hla­se­la kwa­be­zi­zwe la­ma­Ju­da ka­nye la­ba­bu­si ba­bo, oko­kuba­pha­tha ku­bi lo­ku­ba­kha­nda nga­ma­tshel,

6 se­bekwa­zim, ba­ba­le­ke­lan emi­zi­ni ye­Li­ka­wo­ni­yao, eLi­strap le­De­rbeq, le­li­zwe­ni eli­zi­nge­le­ze­le­yo;

7 la­kho­na ba­tshu­ma­ye­la iva­nge­li.

UPa­wu­li utshu­ma­ye­la eLi­stra

8 Nja­lo eLi­strar kwa­ku­hle­zi indo­da ethi­le enge­la­ma­ndla enya­we­ni za­yo, eyi­si­qhu­li ku­su­ke­la esi­za­lwe­ni si­ka­ni­na, enga­za­nge iha­mbes.

9 Yo­na ya­mu­zwa uPa­wu­li ekhu­lu­ma; ye­na eyi­jo­lo­ze­lat, ebo­na uku­thi ilo­kho­lou lo­ku­thi isi­ndi­si­wev,

10 wa­thi nge­li­zwi eli­khu­lu: Su­ku­ma, ume nge­nya­wo za­kho uqo­ndew. Ya­si­su­ku­ma ya­thi lo­thu ya­ha­mba.

11 Kwa­thi ama­xu­ku, ebo­na uPa­wu­li akwe­nzi­le­yo, apha­ka­mi­sa ama­zwi awox esi­thi nge­si­Li­ka­wo­ni­yay: Onku­lu­nku­lu be­hle­le ki­thi be­fa­na­na la­ba­ntuz.

12 UBa­rna­ba­si ba­se­be­mbi­za ngo­ku­thi ngu­Ze­wu­si, lo­Pa­wu­li ngo­ku­thi ngu­He­rme­si, ngo­ba ye­na wa­ye­ngu­mkho­khe­li wo­ku­khu­lu­ma.

13 Nja­lo umpri­sti ka­Ze­wu­si owa­ye­pha­mbi ko­mu­zi wa­bo, wa­le­tha izi­nka­bi le­mi­ga­xo ema­sa­ngwe­nia, wa­fu­na uku­hla­ba umni­ke­lo eka­nye la­ma­xu­kub.

14 Ko­dwa aba­pho­sto­lic uBa­rna­ba­si lo­Pa­wu­li be­si­zwa, ba­da­bu­la ize­mba­tho za­bod, ba­pho­se­ka exu­kwi­ni, be­me­me­zae

15 be­si­thi: Ma­do­da, li­ze­nze­la­ni le­zi­zi­ntof? La­thi si­nga­ba­ntu aba­le­mi­zwa efa­na­na le­ye­nug, si­tshu­ma­ye­la inda­ba ezi­nhle ki­ni uku­thi li­phe­ndu­keh ku­le­zo­zi­nto ezi­yi­zei li­phe­ndu­ke­le ku­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yoj, owe­nza izu­lu lo­mhla­ba lo­lwa­ndle la­kho ko­nke oku­ku­khok;

16 owa­thi ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ezi­dlu­li­le­yo wa­ye­ke­lal izi­zwe zo­nke za­ha­mba nge­ndle­la za­zom.

17 Lo­ba ku­nja­lo ka­ye­ke­la­nga ye­na uku­thi anga­bi lo­bu­fa­ka­zin, ukwe­nza oku­hle esi­ni­ka izu­lu li­ve­la ezu­lwi­ni le­zi­kha­thi ze­na­lao, egcwa­li­sa inhli­zi­yo ze­nu ngo­ku­dlap la­nge­nja­bu­loq.

18 Nja­lo be­khu­lu­ma le­zi­zi­nto, ba­wa­ye­ke­li­sa ka­lu­khu­ni ama­xu­ku uku­thi anga­ba­hla­be­li.

UPa­wu­li utshu­ma­ye­la eA­nti­yo­ki

19 Ko­dwa kwa­fi­ka ama­Ju­dar ave­la eA­nti­yo­kis leI­ko­ni­yu­mat, ence­nga ama­xu­ku, amkha­nda uPa­wu­li nga­ma­tsheu, amhu­du­le­la nga­pha­ndle ko­mu­zi, eca­ba­nga uku­thi ufi­le.

20 Ko­dwa kwa­thi aba­fu­ndi be­mbu­tha­ne­la, wa­su­ku­ma wa­nge­na emzi­ni; ku­si­sa wa­su­ka lo­Ba­rna­ba­si ba­ya eDe­rbev.

21 Nja­lo se­be­tshu­ma­ye­le iva­nge­li ku­lo­wo­mu­zi, se­be­zu­zi­le aba­fu­ndi aba­ne­ngi, ba­bu­ye­la eLi­straw leI­ko­ni­yu­max leA­nti­yo­kiy,

22 be­qi­ni­sa imi­phe­fu­mu­lo ya­ba­fu­ndiz, beba­khu­tha­za uku­thi ba­hla­le ekho­lwe­nia, lo­ku­thi si­me­le uku­nge­na embu­swe­ni ka­Nku­lu­nku­lu nge­zi­nhlu­phe­ko ezi­ne­ngib.

23 Kwa­thi se­be­ba­be­ke­lec aba­da­la ku­lo lo­nke iba­ndlad, ba­khu­le­ka ka­nye lo­ku­zi­la uku­dlae, ba­ba­ni­ke­la eNko­si­ni, ase­be­kho­lwe ki­yof.

24 Ba­se­be­da­bu­la iPi­si­di­yag ba­ya ePa­mfi­li­ya.

25 Se­be­khu­lu­mi­le ili­zwi ePe­rgah, be­hle­la eA­ta­li­ya;

26 ba­su­ka la­pho ngo­mkhu­mbi ba­ya eA­nti­yo­kii, be­su­ka la­phoj aba­be­ni­ke­lwe kho­nak emu­se­ni ka­Nku­lu­nku­lu emse­be­nzi­ni aba­se­be­wu­qe­di­lel.

27 Kwa­thi se­be­fi­ki­le ba­hla­nga­ni­sa iba­ndla, ba­la­ndi­sa ko­nke uNku­lu­nku­lu aye­kwe­nzi­le la­bom, lo­ku­thi uvu­le­le abe­zi­zwe umnya­ngo wo­kho­lon.

28 Ba­se­be­hla­la la­pho okwe­si­kha­thi esi­nge­si­fi­tsha­ne la­ba­fu­ndi.

Umhla­nga­no wa­ba­pho­sto­li eJe­ru­sa­le­ma

15Kwa­se­ku­se­hla aba­thi­le be­ve­la eJu­di­yaa, ba­fu­ndi­sa aba­za­lwa­neb uku­thi: Nxa li­nga­so­kwa­ngac ngo­kwe­si­ko li­ka­Mo­zi­si, li­nge­si­ndi­swed.

2 Nga­kho kwa­thi se­ku­lo­ku­pha­mba­na lo­ku­phi­ki­sa­na oku­nge­ku­nci­nya­ne ngo­Pa­wu­li lo­Ba­rna­ba­si be­me­la­ne la­boe, ba­mi­sa uku­thi uPa­wu­li lo­Ba­rna­ba­sif la­ba­nye aba­thi­le ku­bo be­nyu­ke­le ku­ba­pho­sto­li la­ba­da­lag eJe­ru­sa­le­mah, nga­lo­lu­da­ba lwe­mpi­ki­sa­no.

3 Nga­kho, kwa­thi se­be­phe­le­ke­ze­lwe li­ba­ndlai, ba­da­bu­la iFe­ne­ki­yaj le­Sa­ma­ri­yak, ba­la­ndi­sa ngo­ku­phe­ndu­ka kwa­be­zi­zwel; be­nze­la bo­nke aba­za­lwa­ne into­ko­zo enku­lum.

4 Kwa­thi se­be­fi­ki­le eJe­ru­sa­le­ma, be­mu­ke­lwa li­ba­ndla la­ba­pho­sto­lin la­ba­da­lao, nja­lo ba­la­ndi­sa uku­thi zi­nga­ka­na­ni izi­nto uNku­lu­nku­lu aye­ze­nze la­bop.

5 Ko­dwa kwa­su­ku­ma aba­nye aba­kho­lwa­yo aba­nga­be­hle­lo la­ba­Fa­ri­si, be­si­thi: Ku­fa­ne­le ukuba­so­ka, lo­ku­ba­la­ya ba­gci­ne umla­yo ka­Mo­zi­siq.

6 Kwa­se­ku­bu­tha­na aba­pho­sto­li la­ba­da­la nda­wo­nye uku­ze ba­lu­hlo­le lo­lu­da­bar.

7 Kwa­thi se­be­phi­ki­se­ne ka­khu­lus, uPe­tro wa­su­ku­ma wa­thi ku­bo: Ma­do­da ba­za­lwa­ne, li­na li­ya­zi uku­thi ensu­kwi­ni za­ku­qa­la uNku­lu­nku­lu wa­khe­tha pha­ka­thi kwe­thu, uku­thi ngo­mlo­mo wa­mi abe­zi­zwe ba­li­zwe ili­zwi le­va­nge­li, ba­kho­lwet.

8 Nja­lo uNku­lu­nku­lu uma­zi we­nhli­zi­you wa­ba­fa­ka­ze­lav, eba­ni­ka uMo­ya oyi­Ngcwe­lew, la­nje­nga­thix;

9 fu­thi ke­hlu­ka­ni­sa­nga pha­ka­thi kwe­thu la­boy, ehla­mbu­lu­la inhli­zi­yo za­boz ngo­kho­loa.

10 Pho-ke li­mli­nge­la­ni uNku­lu­nku­lub, ngo­ku­be­ka ijo­gwe enta­nye­ni ya­ba­fu­ndi, oba­ba be­thu ka­nye la­thi esi­nga­ba­nga la­ma­ndla oku­li­thwa­lac?

11 Ko­dwa si­kho­lwa uku­thi si­si­ndi­swa ngo­mu­sa we­Nko­si uJe­su Kri­stu, nga­ndle­la­nye la­bod.

12 Ixu­ku lo­nke la­se­li­thu­la; la­se­li­si­zwa uBa­rna­ba­si lo­Pa­wu­li be­la­ndi­sa uku­thie zi­nga­ka­na­ni izi­bo­na­ka­li­so le­zi­ma­nga­li­sof uNku­lu­nku­lu aye­ze­nze nga­bo pha­ka­thi kwa­be­zi­zweg.

13 Kwa­thi bo­na se­be­qe­di­le uku­khu­lu­ma, uJa­ko­be wa­phe­ndu­la wa­thi: Ma­do­da ba­za­lwa­ne, ngi­la­le­la­nih:

14 USi­me­yo­nii use­la­ndi­si­le uku­thi uNku­lu­nku­lu wa­ha­mbe­la nja­ni abe­zi­zwe eku­qa­le­ni uku­ze azu­ze­le ibi­zo la­khe aba­ntu kuboj.

15 Nja­lo ama­zwi aba­pro­fe­thik aya­vu­me­la­na la­lo­khu, nje­ngo­ba ku­lo­tshi­we uku­thi:

16 Emva kwa­le­zi­zi­nto ngi­za­bu­ya, ngi­la­khe fu­thi itha­bha­ne­ke­le li­ka­Da­vi­da eli­wi­le­yo; nja­lo ngi­za­kwa­kha oku­di­li­ki­le­yo kwa­lo, nja­lo ngi­li­mi­se;

17 uku­ze aba­se­le­yo ba­ba­ntu ba­yi­di­nge iNko­si, la­be­zi­zwe bo­nke ibi­zo la­mi eli­bi­zwa phe­zu kwa­bo, itsho iNko­si eye­nza le­zi­zi­nto zo­nkel.

18 Kwa­zi­wa ku­Nku­lu­nku­lu imi­se­be­nzi yo­nke ya­khe ku­su­ke­la epha­ka­de­nim.

19 Nga­kho mi­na ngi­qu­ma uku­thin si­nga­ba­kha­tha­zi la­bo kwa­be­zi­zwe aba­phe­ndu­ke­la ku­Nku­lu­nku­luo;

20 ko­dwa si­ba­bha­le­le uku­thi ba­zi­le ama­nya­la ezi­tho­mbep, lo­ku­fe­baq, lo­ku­kha­nyi­we­yor, le­ga­zis.

21 Ngo­ba uMo­zi­si ula­bo ku­su­ke­la ezi­zu­ku­lwa­ne­ni ze­ndu­lo aba­mtshu­ma­ye­la­yo umu­zi ngo­mu­zi, efu­ndwa ema­si­na­go­ge­ni isa­ba­tha nge­sa­ba­that.

22 Kwa­se­ku­bo­na­ka­la ku­ku­hle ku­ba­pho­sto­li la­ku­ba­da­lau ka­nye le­ba­ndla lo­nke, uku­thu­ma ama­do­da akhe­thi­we­yo pha­ka­thi kwa­bo eA­nti­yo­ki lo­Pa­wu­li lo­Ba­rna­ba­siv; ba­be ngo­Ju­da­si othi­wa fu­thi ngu­Ba­rsa­baw, lo­Si­la­six, ama­do­da anga­ba­kho­khe­liy pha­ka­thi kwa­ba­za­lwa­nez,

23 ba­se­be­bha­la lo­khu nge­sa­ndla sa­bo uku­thi: Aba­pho­sto­li la­ba­da­laa la­ba­za­lwa­neb ku­ba­za­lwa­nec aba­nga­be­zi­zwe eA­nti­yo­kid le­Si­ri­yae le­Ki­li­khi­yaf, ba­ya­bi­nge­le­lag;

24 nje­ngo­ba si­zwi­le uku­thi aba­thi­le aba­phu­me ki­thi ba­li­kha­tha­zi­le nga­ma­zwi, be­du­nga imi­phe­fu­mu­lo ye­nu, be­si­thi li­so­kwe li­lo­nde umthe­tho, bo­na si­nga­ba­la­ya­ngah;

25 kwa­bo­na­ka­la ku­ku­hle ki­thi si­ngqo­ndo­nye, uku­thi si­wa­khe­the ama­do­da siwa­thu­me ki­ni, ka­nye la­ba­tha­nde­ka­yo be­thu uBa­rna­ba­si lo­Pa­wu­lii,

26 aba­ntu aba­ni­ke­le impi­lo ya­bo nge­nxa ye­bi­zo le­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stuj.

27 Nga­kho si­thu­mi­le uJu­da­si lo­Si­la­sik, aba­za­ku­thi la­ngo­mlo­mo1 ba­la­ndi­se ngo­ku­fa­na­na­yo.

28 Ngo­ba kwa­bo­na­ka­la ku­ku­hle ku­Mo­ya oNgcwe­le, la­ki­thi, uku­thi si­nga­le­the­si umthwa­lo omkhu­lu, nga­pha­ndle kwa­le­zi­zi­nto ezi­fu­ne­ka­yol:

29 Uku­thi li­zi­le oku­hla­tshe­lwe izi­tho­mbem, le­ga­zin, lo­ku­kha­nyi­we­yo, lo­ku­fe­ba; le­zi­zi­nto nxa li­za­zi­zi­la, li­za­be le­nze ku­hle. Sa­la­ni ku­hleo.

30 Nga­kho se­be­ba­khu­lu­li­le be­za eA­nti­yo­kip; fu­thi se­be­li­hla­nga­ni­si­le ixu­ku, bali­ni­ka incwa­di.

31 Kwa­thi se­be­fu­ndi­le, ba­tho­ko­za nge­ndu­du­zo2.

32 UJu­da­si ka­nye lo­Si­la­siq, nje­ngo­ba la­bo ba­be­nga­ba­pro­fe­thir, ba­la­ya aba­za­lwa­ne nga­ma­zwi ama­ne­ngis, baba­qi­ni­sat.

33 Se­be­hla­le isi­kha­thi, ba­ye­ke­lwa ba­ha­mba ngo­ku­thu­la nga­ba­za­lwa­ne ba­ya ku­ba­pho­sto­liu,

34 ko­dwa kwa­bo­na­ka­la ku­ku­hle ku­Si­la­si uku­thi asa­le kho­nav.

35 UPa­wu­li lo­Ba­rna­ba­siw ba­se­be­sa­la eA­nti­yo­kix, be­fu­ndi­sa be­tshu­ma­ye­la inda­ba ezi­nhle ze­li­zwi le­Nko­si, ka­nye la­ba­nye aba­ne­ngiy.

Ukwe­hlu­ka­na ku­ka­Pa­wu­li lo­Ba­rna­ba­si

36 Emva kwe­nsu­ku ezi­thi­le uPa­wu­li wa­se­si­thi ku­Ba­rna­ba­si: Ake si­bu­ye si­ha­mbe­le aba­za­lwa­ne be­thu emi­zi­ni yo­nke, la­pho esa­tshu­ma­ye­la kho­na ili­zwi le­Nko­si, uku­thi ba­hle­zi nja­niz.

37 UBa­rna­ba­si wa­se­hlo­sa uku­tha­tha uJo­ha­ne, othi­wa ngu­Ma­rko, aha­mbe la­boa.

38 Ko­dwa uPa­wu­li wa­ca­ba­nga uku­thi ku­fa­ne­le uku­thi ba­nga­mtha­thi aha­mbe la­bo lo­wo owa­ba­tshi­yab ePa­mfi­li­ya, ka­ze aya la­bo emse­be­nzi­ni.

39 Kwa­se­ku­ve­la uku­phi­ki­sa­na oku­khu­lu, ba­ze be­hlu­ka­na pha­ka­thi; uBa­rna­ba­sic wa­se­tha­tha uMa­rkod wa­ha­mba la­ye ngo­mkhu­mbi, ba­ya eKu­pro­sie.

Uha­mbo lwe­si­bi­li lu­ka­Pa­wu­li

40 Ko­dwa uPa­wu­li wa­khe­tha uSi­la­sif wa­su­ka wa­ha­mba, ese­ni­ke­lweg emu­se­ni ka­Nku­lu­nku­lu nga­ba­za­lwa­neh.

41 Wa­se­da­bu­la iSi­ri­ya le­Ki­li­khi­yai, eqi­ni­sa ama­ba­ndlaj.

UPa­wu­li useA­si­ya

16Wa­se­fi­ka eDe­rbea le­Li­strab; nja­lo kha­nge­la, kwa­ku­kho­na la­pho umfu­ndi othi­le, uTi­mo­thi nge­bi­zoc, indo­da­na yo­we­si­fa­za­na othi­le ongu­mJu­da­ka­zi okho­lwa­yo, ko­dwa uyi­se wa­ye­ngu­mGri­kid;

2 owa­ye­nco­nywa nga­ba­za­lwa­nee eLi­straf leI­ko­ni­yu­mag.

3 Lo uPa­wu­li wa­tha­nda uku­thi aphu­me la­ye, wa­se­mtha­tha wamso­kah, nge­nxa ya­ma­Ju­da aye­kho­na ku­le­zo­nda­wo; ngo­ba wo­nke aye­ma­zi uyi­se, uku­thi wa­ye­ngu­mGri­kii.

4 Nja­lo be­da­bu­la imi­zi, ba­ba­ni­ka izi­mi­so uku­zi­lo­ndo­lo­zaj eza­mi­swa nga­ba­pho­sto­lik la­ba­da­la aba­be­se­Je­ru­sa­le­mal.

5 Nga­kho ama­ba­ndla aqi­ni­swa ekho­lwe­ni, nja­lo anda nge­na­ni insu­ku nge­nsu­kum.

UPa­wu­li ucha­phe­la eMa­ke­do­ni­ya

6 Se­be­da­bu­le eFri­gi­yan le­li­zwe le­Ga­la­thi­yao, ba­le­lwa ngu­Mo­ya oNgcwe­le uku­khu­lu­ma ili­zwi eA­si­yap,

7 se­be­fi­ki­le ma­qo­nda­na le­Mi­si­ya ba­za­ma uku­ya eBi­thi­ni­yaq; ko­dwa uMo­ya ka­ba­vu­me­la­nga;

8 ba­se­be­yi­ce­za iMi­si­ya be­hle­la eTro­wa­sir.

9 Kwa­se­ku­bo­na­ka­la umbo­no ku­Pa­wu­li ebu­su­kus; indo­da ethi­le umMa­ke­do­ni­ya ya­yi­mit, imnce­nga isi­thi: Cha­phe­la eMa­ke­do­ni­ya, usi­si­ze.

10 Kwa­thi ese­wu­bo­ni­le umbo­nou, sa­hle sa­za­ma uku­su­ka si­yev eMa­ke­do­ni­yaw, si­phe­tha si­si­thi iNko­si isi­bi­ze­le uku­tshu­ma­ye­la iva­nge­li ki­box.

UPa­wu­li utshu­ma­ye­la eFi­li­phi

11 Nga­kho sa­su­ka eTro­wa­siy ngo­mkhu­mbi, sa­qo­nda eSa­mo­tra­ke, la­ngo­lu­la­nde­la­yo eNe­ya­pho­liz,

12 sa­su­ka la­pho sa­ya eFi­li­phia, engu­mu­zi wo­ku­qa­la we­si­ga­ba se­Ma­ke­do­ni­yab, esi­bu­swa nge­li­nye ili­zwe; ku­lo­wo­mu­zi sa­se­si­hla­la insu­ku ezi­thi­lec.

13 Nja­lo ngo­su­ku lwe­sa­ba­tha sa­phu­me­la nga­pha­ndle ko­mu­zi ece­le­ni ko­mfu­la, la­pho okwa­ku­fa­ne­le kwe­nze­lwe umkhu­le­ko kho­na; sa­se­si­hla­la pha­nsi sa­khu­lu­ma la­be­si­fa­za­na aba­be­bu­the­ne nda­wo­nye.

14 Lo­we­si­fa­za­na othi­le uLi­di­ya nge­bi­zo, ongu­mthe­ngi­si­ka­zi wa­ma­le­mbu ayi­bu­be­nde owe­mzi­ni we­Ti­ya­thi­rad, ekho­nza uNku­lu­nku­lue, we­zwa, onhli­zi­yo ya­khe iNko­si ya­yi­vu­la, uku­thi ala­le­le okwa­khu­lu­nywa ngu­Pa­wu­lif.

15 Ku­the ese­bha­bha­thi­zi­we, le­ndlu ya­kheg, wasi­nce­nga esi­thi: Uba li­bo­ni­le uku­thi ngi­the­mbe­ki­le eNko­si­ni, wo­za­ni endli­ni ya­mi, li­hla­le kho­nah. Wa­se­si­ci­nde­ze­lai.

Uku­bo­tshwa ku­ka­Pa­wu­li

16 Kwa­se­ku­si­thi si­si­ya emkhu­le­kwe­nij, into­mba­za­na eyi­si­gqi­li elo­mo­yak wo­ku­hla­hlu­la1l ya­hla­nga­na la­thi, eya­yi­zu­ze­la ama­kho­si ayo inzu­zo ene­ngi ngo­ku­vu­mi­sam.

17 Lo wa­la­nde­la uPa­wu­li la­thi, eme­me­za esi­thi: La­ba­ba­ntu ba­zi­nce­kun zi­ka­Nku­lu­nku­lu oPhe­zu­ko­nke, ezi­si­tshu­ma­ye­za indle­la yo­si­ndi­soo.

18 La­lo­khu ya­kwe­nza insu­ku ezi­ne­ngi. Kwa­thi uPa­wu­lip ese­ne­ngi­weq, wa­tshi­bi­li­ka, wa­thi ku­mo­ya: Ngi­ya­ku­la­ya nge­bi­zo li­ka­Je­su Kri­stu uku­thi uphu­me ku­yor. Wa­se­phu­ma nga­le­so­si­kha­this.

19 Ama­kho­si akhe ese­bo­ni­let uku­thi ithe­mba le­nzu­zo ya­bo se­li­phu­mi­leu, aba­mba uPa­wu­li lo­Si­la­siv, aba­do­nse­la emda­nge­ni pha­mbi kwa­ba­bu­siw,

20 ese­ba­le­thi­le ezi­ndu­ne­ni athix: La­ba­ba­ntu ba­du­nga umu­zi we­thuy, be­nga­ma­Ju­da,

21 ba­tshu­ma­ye­la imi­khu­ba esi­nga­vu­nye­lwa uku­ye­mu­ke­la si­ye­nzez, si­nga­ma­Ro­maa.

22 Le­xu­ku la­be­le­ke­le­la, le­ndu­na za­ba­da­bu­le­la ize­mba­tho za­bob za­la­ya uku­thi baba­tsha­ye nge­ndu­kuc.

23 Se­be­ba­tsha­yi­le imi­vi­mvi­nya emi­ne­ngi baba­pho­se­la ento­lo­ngwe­nid, ba­la­ya umli­ndi­nto­lo­ngo uku­thi aba­lo­ndo­lo­ze aba­qi­ni­see;

24 ye­na, emu­ke­le umla­yo onja­lo, wa­ba­pho­se­la ento­lo­ngwe­ni epha­ka­thif, wa­se­qi­ni­sa inya­wo za­bo esi­go­dwe­nig.

Uku­phe­ndu­ka ko­mli­ndi­nto­lo­ngo

25 Kwa­thi se­ku­nga­ba pha­ka­thi ko­bu­su­kuh uPa­wu­li lo­Si­la­si ba­be­khu­le­kai be­hla­be­la ama­hu­bo endu­mi­so ku­Nku­lu­nku­lu, le­zi­bo­tshwa za­zi­be­zwa;

26 nja­lo kwa­hle kwa­ba kho­na uku­za­ma­za­ma ko­mhla­ba oku­khu­lu, kwa­ze kwa­nyi­ki­nye­ka izi­se­ke­lo ze­nto­lo­ngoj; kwa­hle kwa­vu­lwa imi­nya­ngo yo­nke, kwa­thu­ku­lu­lwa izi­bo­pho za­bo bo­nkek.

27 Kwa­thi umli­ndi­nto­lo­ngol epha­pha­ma, ese­bo­na imi­nya­ngo ye­nto­lo­ngo ivu­le­ki­le, wa­kho­kha inke­mba, ezi­mi­se­le uku­zi­bu­la­la, eca­ba­nga uku­thi izi­bo­tshwa zi­ba­le­ki­le.

28 Ko­dwa uPa­wu­li wa­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu esi­thi: Unga­zi­li­ma­zi; ngo­ba si­la­pha so­nke.

29 Wa­se­ce­la isi­ba­ne wa­pho­se­ka pha­ka­thi, nja­lo wa­se­thu­thu­me­lam wa­we­la pha­nsi pha­mbi ku­ka­Pa­wu­lin lo­Si­la­sio,

30 nja­lo ese­ba­khu­phe­la pha­ndle wa­thi: Ma­kho­si, ku­me­le nge­nze­ni uku­ze ngi­si­ndi­swep?

31 Ba­se­be­si­thi: Kho­lwa eNko­si­ni uJe­su Kri­stu, nja­lo uza­si­ndi­swa we­naq le­ndlu ya­khor.

32 Ba­se­be­khu­lu­ma ku­ye ili­zwi le­Nko­si, la­ku­la­bo bo­nke aba­be­se­ndli­ni ya­khes.

33 Wa­se­ba­tha­tha nga­le­lo­ho­la lo­bu­su­ku waba­ge­zi­sa ama­nxe­bat, nja­lo wa­hle wa­bha­bha­thi­zwau ye­na la­ba­khe bo­nkev.

34 Wa­se­ba­sa endli­ni ya­khe wa­be­ka ita­fu­la lo­ku­dla pha­mbi kwa­bo, wa­se­tho­ko­za le­ndlu ya­khe yo­nke be­kho­lwa ku­Nku­lu­nku­luw.

35 Kwa­thi se­ku­si­le, indu­na za­thu­ma ama­pho­li­sax zi­si­thi: Khu­lu­la la­bo­ba­ntu.

36 Umli­ndi­nto­lo­ngo wa­se­bi­ke­la uPa­wu­li la­ma­zwiy esi­thi: Indu­na zi­thu­me­le, uku­thi li­khu­lu­lwez; nga­kho phu­ma­ni kha­the­si li­ha­mbe ngo­ku­thu­laa.

37 Ko­dwa uPa­wu­li wa­thi ku­wo: Ba­si­tsha­yi­le oba­la si­nga­la­hlwa­nga li­ca­lab, si­nga­ma­Ro­mac, ba­se­besi­pho­se­la ento­lo­ngwe­ni, nja­lo kha­the­si nge­nsi­tha se­be­si­pho­se­la pha­ndle yi­ni? Ha­tshi bo! Ko­dwa ku­me­le be­ze bo­na ba­si­khu­phe.

38 Ama­pho­li­sa azi­bi­ke­la izi­ndu­na la­ma­zwid; za­se­zi­se­sa­bae zi­si­zwa uku­thi ba­nga­ma­Ro­ma,

39 nja­lo ze­za za­ba­nce­nga, nja­lo zaba­khu­phaf zaba­ce­la uku­thi ba­phu­me emzi­nig.

40 Ba­se­be­phu­ma ento­lo­ngwe­ni ba­nge­na ko­Li­di­yah; kwa­thi se­be­ba­bo­ni­le aba­za­lwa­nei, ba­ba­du­du­za, ba­su­ka ba­ha­mbaj.

UPa­wu­li utshu­ma­ye­la eThe­sa­lo­ni­ka

17Kwa­thi se­be­da­bu­le iA­mfi­pho­li leA­po­lo­ni­ya, ba­fi­ka eThe­sa­lo­ni­kaa, la­pho okwa­ku­kho­na isi­na­go­ge la­ma­Ju­da;

2 nja­lo nje­ngo­mkhu­ba ka­Pa­wu­li wa­nge­na ku­wob, wa­khu­lu­mi­sa­na la­wo ngo­ku­ve­la emi­bha­lwe­nic okwa­ma­sa­ba­tha ama­tha­thu,

3 evu­la etshe­ngi­sad uku­thi kwa­ku­fa­ne­le uKri­stu ahlu­phe­ke avu­ke kwa­ba­fi­le­yoe, lo­ku­thi: UJe­su lof, mi­na engi­mtshu­ma­ye­la ki­ni, ungu­Kri­stu.

4 La­ba­nye ba­bo ba­kho­lwa, ba­zi­hla­nga­ni­sa lo­Pa­wu­lig lo­Si­la­sih, nja­lo ixu­ku eli­khu­lu la­ma­Gri­kii akho­nza­yoj, la­kwa­be­si­fa­za­na aba­du­mi­le­yo aba­nga­ba­lu­tshwa­nak.

5 Ko­dwa ama­Ju­da anga­kho­lwa­yol aba lo­mo­nam, atha­tha ama­nye ama­do­da ama­bi anga­ma­vi­la emda­nge­ni, enza ixu­ku, adu­nga umu­zin; ahla­se­la indlu ka­Ja­so­nio, edi­nga uku­ba­khu­phe­la eba­ntwi­ni;

6 kwa­thi enga­ba­tho­li, ado­nse­la uJa­so­ni la­ba­za­lwa­ne aba­thi­le ku­ba­pha­thi bo­mu­zip, eme­me­za esi­thi: La­baq aba­ya­lu­ze­li­sar umhla­ba, bo­na se­be­fi­ki­le la­la­phas,

7 uJa­so­ni abe­mu­ke­le­yot; la­la­ba bo­nke be­nza oku­pha­mbe­ne le­mi­the­tho ka­Ke­sa­riu, be­si­thi ku­kho­na enye inko­si, engu­Je­suv.

8 Ase­du­nga ixu­ku la­ba­pha­thi bo­mu­zi be­si­zwa le­zi­zi­nto.

9 Kwa­thi se­be­the­the isi­ba­mbi­so ku­Ja­so­ni la­kwa­ba­nye, aba­khu­lu­la.

UPa­wu­li utshu­ma­ye­la eBe­ri­ya

10 Nja­lo aba­za­lwa­new ba­hle ba­su­sa uPa­wu­lix lo­Si­la­si ba­ba­thu­ma eBe­ri­ya ebu­su­kuy; okwa­thi se­be­fi­ki­le kho­na ba­su­ka ba­ya esi­na­go­ge­ni la­ma­Ju­daz.

11 La­wo aye­kha­li­phi­le ku­la­la­wo awe­The­sa­lo­ni­kaa, emu­ke­la ili­zwi ngo­ku­vu­ma ko­nke, ehlo­li­si­sa imi­bha­lob insu­ku nge­nsu­ku, uku­thi zi­nja­lo yi­ni le­zi­zi­ntoc.

12 Nga­kho ama­ne­ngi ku­wo akho­lwa, la­kwa­be­si­fa­za­na aba­hlo­ni­phe­ka­yo aba­nga­ma­Gri­ki la­kwa­be­si­li­sa aba­nga­ba­lu­tshwa­nad.

13 Ko­dwa kwa­thi ama­Ju­da eThe­sa­lo­ni­ka ese­kwa­zi uku­thi ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu li­ya­tshu­nya­ye­lwa ngu­Pa­wu­li le­Be­ri­yae, eza la­kho­na enya­ka­ze­li­sa ama­xu­ku.

14 Nja­lo nga­le­so­si­kha­thi aba­za­lwa­ne ba­hle ba­mthu­ma uPa­wu­li ku­nga­thi uya elwa­ndlef; ko­dwa uSi­la­sig lo­Ti­mo­thih ba­sa­la kho­na.

15 La­la­bo aba­be­phe­le­ke­ze­la uPa­wu­lii, ba­mfi­ki­sa eA­te­nej; se­be­mu­ke­le umla­ye­ze­lok oya ku­Si­la­sil lo­Ti­mo­thi, uku­thi be­ze ku­ye ngo­ku­pha­ngi­sa oku­khu­lu, ba­su­ka ba­ha­mbam.

UPa­wu­li utshu­ma­ye­la eA­te­ne

16 Kwa­thi uPa­wu­li esa­ba­li­nde­le eA­te­ne, umo­ya wa­khe wa­kha­tha­ze­ka pha­ka­thi kwa­khe, ebo­na umu­zi ugcwe­le izi­tho­mben.

17 Nga­kho wa­phi­ki­sa­nao la­ma­Ju­da esi­na­go­ge­nip la­ba­nye aba­kho­nza­yoq, la­se­mda­nge­ni insu­ku zo­nke la­la­bo ahla­nga­na la­bo.

18 La­ba­thi­le ku­zo iza­zi za­maE­pi­ku­ri la­ma­Sto­yi­ki ba­phi­ki­sa­na la­ye. La­ba­nye ba­thi: Uwu­ma­ne1 lo­lu lu­fu­na uku­thi­ni? Ko­dwa aba­nye ba­thi: Ku­nga­thi ungo­tshu­ma­ye­la onku­lu­nku­lu be­zi­zwe­ni; ngo­ba nge­va­nge­li wa­tshu­ma­ye­la ki­bo uJe­sur lo­ku­vu­ka kwa­ba­fi­le­yos.

19 Ba­se­be­mtha­tha, ba­mu­sa eA­re­yo­pa­gu be­si­thi: Si­nga­zi yi­ni uku­thi iyi­ni li­mfu­ndi­so entsha oyi­fu­ndi­sa­yo?

20 Ngo­ba ule­tha inda­ba ezi­ma­nga­li­sa­yo ezi­thi­le endle­be­ni ze­thu; nga­kho si­fi­sa ukwa­zi uku­thi le­zi­zi­nto zi­yi­ni.

21 Ngo­ba bo­nke abeA­te­ne le­ze­the­ke­li ezi­hla­la kho­na ba­be­chi­tha isi­kha­thi ku­nge­yi­si­kho ngo­lu­tho olu­nye, nga­pha­ndle ko­ku­tshe­la lo­ku­zwa into entshat.

22 Kwa­thi uPa­wu­li esi­ma pha­ka­thi kweA­re­yo­pa­gu, wa­thi: Ma­do­da maA­te­ne, ngi­ya­bo­na uku­thi ezi­ntwe­ni zo­nke ku­nga­thi li­le­nko­le­lo enku­luu.

23 Ngo­ba ngi­the ngi­da­bu­la ngi­kha­nge­la izi­nto ze­nu eli­zi­kho­nza­yo, nga­se­ngi­fi­ca ila­thi eli­lo­tshwe uku­thi: KU­NKU­LU­NKU­LU ONGA­ZI­WA­YOv. Lo­kho-ke eli­ku­kho­nza li­nga­kwa­zi, yi­kho mi­na engi­ku­tshu­ma­ye­la ki­niw.

24 UNku­lu­nku­lu owe­nza umhla­ba la­kho ko­nke oku­ku­wox, ye­na, oyi­Nko­si ye­zu­lu lo­mhla­bay, ka­hla­li ema­the­mpe­li­niz enzi­we nge­za­ndlaa,

25 fu­thi ka­kho­nzwa nge­za­ndla za­ba­ntu, nje­ngo­swe­la ulu­thob, ngo­ba ye­na uqo­bo lwa­khe uya­ba­pha bo­nke impi­lo lo­ku­phe­fu­mu­la la­zo zo­nke izi­ntoc;

26 nja­lo wa­ze­nza zo­nke izi­zwe za­ba­ntu zi­ve­la ega­zi­ni li­nye, uku­thi zi­hla­le ebu­swe­ni bo­nke bo­mhla­ba, wa­zi­mi­se­la izi­kha­thi ezi­qu­nyi­we­yo nga­pha­mbi­lid le­mi­ngce­le yo­ku­hla­la kwa­zoe;

27 uku­ze zi­di­nge iNko­si, uku­thi mhla­wu­mbe si­bi­li zi­mu­zwe zimtho­le, nja­lo ka­nti ka­kha­tsha­na ku­lo­wo la­lo­wo we­thuf.

28 Ngo­ba ku­ye si­phi­la nja­lo si­ha­mba fu­thi si­kho­nag; nje­ngo­ba le­mbo­ngi ezi­thi­le za­ki­ni zi­the: Ngo­ba fu­thi si­yi­nza­lo ya­kheh.

29 Nga­kho lo­khu si­yi­nza­lo ka­Nku­lu­nku­lu, ka­ku­fa­ne­le uku­thi si­na­ka­ne uku­thi ubu­Nku­lu­nku­lu bu­nje­nge­go­li­de ku­mbe isi­li­va lo­ba ili­tshe, oku­ba­zwe nge­mi­nwe la­ngo­ku­na­ka­na kwa­ba­ntui.

30 Nga­kho izi­kha­thi zo­ku­nga­zi uNku­lu­nku­lu ka­zi­na­nza­ngaj, ko­dwa kha­the­si uya­la­ya bo­nke aba­ntu enda­we­ni zo­nke uku­thi ba­phe­ndu­kek;

31 ngo­ba umi­si­le usu­ku, aza­kwa­hlu­le­lal nga­lo umhla­ba ngo­ku­lu­ngam, nge­ndo­da ayi­mi­si­le­yon, wa­qi­ni­sa2 ku­bo bo­nke, ngo­ku­yi­vu­sa kwa­ba­fi­le­yoo.

32 Kwa­thi be­si­zwa ngo­ku­vu­ka okwa­ba­fi­le­yop, aba­nye ba­hle­ka usu­lu; ko­dwa aba­nye ba­thi: Si­za­phi­nda si­ku­zwe nga­lo­khuq.

33 La­ngo­ku­nja­lo uPa­wu­li wa­phu­ma pha­ka­thi kwa­bo.

34 Ko­dwa ama­do­da athi­le ana­ma­the­la ku­ye, akho­lwa; pha­ka­thi kwa­wo kwa­ku­kho­na lo­Di­yo­ni­si­yu umA­re­yo­pa­gur, lo­we­si­fa­za­na obi­zo la­khe ngu­Da­ma­ri, la­ba­nye ka­nye la­bo.

UPa­wu­li use­Ko­ri­nte leE­fe­su

18Emva kwa­le­zi­zi­nto uPa­wu­li wa­su­ka eA­te­ne we­za eKo­ri­ntea.

2 Wa­se­fi­ca umJu­da othi­le uA­kwi­lab nge­bi­zo, owe­Po­ntu­si ngo­ku­za­lwac, owa­ye­sa­nda uku­fi­ka eve­la eI­tha­li­ya, lo­Pri­si­la umka­khed, nge­nxa yo­ku­la­ya ku­ka­Kla­wu­di­yo­sie ko­ku­thi wo­nke ama­Ju­da ka­wa­su­ke eRo­ma, wa­ya ku­bo;

3 nja­lo ngo­ba ba­be­lo­mse­be­nzi ofa­na­na­yo, wa­hla­la ki­bo wa­se­be­nzaf; ngo­ba ba­be­nga­be­nzi ba­ma­the­nte ngo­mse­be­nzi.

4 Wa­se­tshu­ma­ye­lag esi­na­go­ge­ni ama­sa­ba­tha wo­nkeh, wa­nce­nga ama­Ju­da la­ma­Gri­ki.

5 Kwa­thi uSi­la­si lo­Ti­mo­thii se­be­hli­le be­ve­la eMa­ke­do­ni­yaj, uPa­wu­li wa­ci­nde­ze­lwa ngu­Mo­yak, efa­ka­za ku­ma­Ju­dal uku­thi uJe­su ungu­Kri­stum.

6 Kwa­thi eme­la­na la­ye ehla­mba­zan, wa­thi­nti­tha ize­mba­thoo, wa­thi ku­wo: Iga­zi le­nu ka­li­be phe­zu kwe­kha­nda le­nup; mi­na ngi­msu­lwaq; ku­su­ke­la kha­the­si ngi­za­ku­ya kwa­be­zi­zwer.

7 Wa­se­su­ka la­pho wa­ya endli­ni yo­mu­nye obi­zo la­khe ngu­Ju­stu­si, okho­nza uNku­lu­nku­lu, ondlu ya­khe ya­yi­se­du­ze le­si­na­go­ges.

8 Ko­dwa uKri­spu­sit umpha­thi we­si­na­go­ge wa­kho­lwa eNko­si­niu le­ndlu ya­khe yo­nkev; la­ba­ne­ngi kwa­be­Ko­ri­nte ba­la­le­la ba­kho­lwa ba­bha­bha­thi­zwaw.

9 INko­si ya­si­si­thi ku­Pa­wu­li ebu­su­kux ngo­mbo­noy: Unge­sa­bi, ko­dwa khu­lu­ma nja­lo unga­thu­li;

10 ngo­ba mi­na ngi­la­wez, nja­lo ka­kho oza­ku­hla­se­la uku­kwe­nze­la oku­bi; ngo­ba ngi­la­ba­ntu aba­ne­ngi ku­lu­mu­zi.

11 Nja­lo wa­hla­la umnya­ka le­nya­nga ezi­yi­si­thu­pha, efu­ndi­sa ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu pha­ka­thi kwa­bo.

12 Kwa­thi uGa­li­yo engu­mbu­sia weA­ka­yab, ama­Ju­da amvu­ke­la uPa­wu­li nga­nhli­zi­yo­nye, amu­sac pha­mbi kwe­si­hla­lo so­kwa­hlu­le­lad,

13 esi­thi: Lo unce­nga aba­ntu uku­thi ba­kho­nze uNku­lu­nku­lu ngo­ku­pha­mbe­ne lo­mla­yoe.

14 Ko­dwa kwa­thi uPa­wu­li ese­za­vu­la umlo­mof, uGa­li­yo wa­thi ku­ma­Ju­da: Nga­kho uba be­ku­le­nto enga­lu­nga­nga ku­mbe inko­hli­so embig, ma­Ju­da, nge­si­za­tho be­ngi­za­li­be­ke­ze­le­lah;

15 ko­dwa uba ku­yi­ku­phi­ki­sa­na nge­li­zwi la­ma­bi­zoi, lo­mla­yo pha­ka­thi kwe­nuj, zi­bo­ne­le­ni li­na; ngo­ba mi­na ka­ngi­tha­ndi uku­ba ngu­ma­hlu­le­li wa­le­zi­zi­nto.

16 Wa­se­wa­xo­tsha esi­hla­lwe­ni so­kwa­hlu­le­lak.

17 Wo­nke ama­Gri­ki ase­ba­mba uSo­ste­ne­sil umpha­thi we­si­na­go­gem, amtsha­ya pha­mbi kwe­si­hla­lo so­kwa­hlu­le­lan. Nja­lo uGa­li­yo ka­ze azi­na­nza le­zi­zi­nto.

18 Kwa­thi uPa­wu­li esa­hle­zi insu­ku ezi­ne­ngi, wa­va­le­li­sa aba­za­lwa­neo, wa­su­ka ngo­mkhu­mbi wa­ya eSi­ri­yap, lo­Pri­si­laq loA­kwi­lar ka­nye la­ye, ese­phu­ce ikha­ndas eKe­ni­kre­yat, ngo­ba wa­ye­le­si­fu­ngou.

19 Se­be­fi­ki­le eE­fe­suv, wa­se­ba­tshi­ya kho­na; ko­dwa ye­na enge­na esi­na­go­ge­niw wa­khu­lu­mi­sa­na la­ma­Ju­dax.

20 Se­be­mce­li­le uku­thi ahla­le isi­kha­thi esi­da­nya­na la­bo, ka­vu­ma­nga;

21 ko­dwa wa­ba­va­le­li­say esi­thi: Ku­fa­ne­le isi­bi­liz uku­thi ngi­gci­ne eJe­ru­sa­le­ma umkho­si oza­yoa; ko­dwa ngi­za­bu­ye­la ki­ni nja­lo, uba uNku­lu­nku­lu evu­mab. Wa­su­ka eE­fe­su ngo­mkhu­mbic,

22 nja­lo ese­fi­ki­le eKe­sa­ri­yad, we­nyu­ka wa­bi­nge­le­la iba­ndlae, we­hle­la eA­nti­yo­kif.

Uha­mbo lwe­si­tha­thu lu­ka­Pa­wu­li. UA­po­lo eE­fe­su

23 Nja­lo ese­chi­the isi­kha­thi esi­thi­le, wa­su­ka, wa­da­bu­la ngo­ku­la­nde­la­na ili­zwe le­Ga­la­thi­yag le­Fri­gi­yah, eqi­ni­sa bo­nkeij aba­fu­ndik.

24 Kwa­thi umJu­da othi­le uA­po­lo­si nge­bi­zol, umA­le­ksa­ndri­yam ngo­ku­za­lwa, eyi­ndo­da eyi­si­khu­lu­mi, wa­fi­ka eE­fe­sun, ela­ma­ndla emi­bha­lwe­ni.

25 Lo wa­ye­fu­ndi­si­we indle­la ye­Nko­si, nja­lo evu­tha emo­ye­nio wa­khu­lu­ma wa­fu­ndi­sa ngo­ku­khu­tha­la izi­nto ezi­ma­ye­la­na le­Nko­sip, esa­zi ubha­bha­thi­zo lu­ka­Jo­ha­ne ku­phe­laq;

26 lo wa­se­qa­la uku­khu­lu­ma nge­si­bi­ndi esi­na­go­ge­nir. Kwa­thi se­be­mzwi­le uPri­si­la loA­kwi­las, ba­mtha­tha, ba­mcha­si­se­lat indle­la ka­Nku­lu­nku­luu ngo­ku­qo­nda oku­khu­luv.

27 Kwa­thi ese­tha­nda uku­cha­phe­la eA­ka­yaw, aba­za­lwa­ne bemkhu­tha­za ba­bha­le­la aba­fu­ndi uku­thi ba­me­mu­ke­lex; okwa­thi ese­fi­ki­le wa­ba­si­za ka­khu­lu aba­kho­lwa ngo­mu­say;

28 ngo­ba wa­phi­ki­sa nga­ma­ndlaz wa­we­hlu­la ngo­ku­phe­le­le­yo oba­la ama­Ju­daa, etshe­ngi­sa nge­mi­bha­lob uku­thi uKri­stu ungu­Je­suc.

UPa­wu­li eE­fe­su

19Kwa­se­ku­si­thi, uA­po­lo­sia ese­se­Ko­ri­nteb, uPa­wu­li wa­fi­ka eE­fe­suc ese­da­bu­le inda­wo ezi­pha­ke­me­yo; wa­se­fi­ca aba­fu­ndi aba­thi­le

2 wa­thi ku­bo: La­me­mu­ke­la yi­ni uMo­ya oNgcwe­le mhla li­kho­lwa­yo? Ba­se­be­si­thi ku­ye: Ko­dwa ka­si­za­nga si­zwe ngi­tsho uku­thi ku­kho­na uMo­ya oNgcwe­led.

3 Wa­se­si­thi ku­bo: Pho la­bha­bha­thi­ze­lwa ku­ku­phi? Ba­se­be­si­thi: Ku­bha­bha­thi­zo lu­ka­Jo­ha­nee.

4 Ko­dwa uPa­wu­li wa­thi: UJo­ha­ne wa­bha­bha­thi­za ubha­bha­thi­zo lo­ku­phe­ndu­kaf, etshe­la aba­ntu uku­ze ba­kho­lwe ku­lo­wo owe­za emva kwa­khe, oku­yi­ku­thi, ku­Kri­stu Je­sug.

5 La­la­bo abe­zwa­yo ba­bha­bha­thi­zwa ebi­zwe­ni le­Nko­si uJe­suh.

6 Wa­thi uPa­wu­li ese­be­ke iza­ndla phe­zu kwa­boi, uMo­ya oyi­Ngcwe­le we­za phe­zu kwa­bo; ba­se­be­khu­lu­ma nge­ndi­mij, ba­pro­fe­thak.

7 Nja­lo wo­nke ama­do­da aye­nga­ba li­tshu­mi la­mbi­li.

8 Wa­se­nge­na esi­na­go­ge­nil wa­khu­lu­ma nge­si­bi­ndi, inya­nga ezi­nta­thum etshu­ma­ye­lan eqi­ni­se­ki­sa izi­nto ngo­mbu­so ka­Nku­lu­nku­luo.

9 Ko­dwa kwa­thi aba­nye be­si­ba lu­khu­ni be­nga­kho­lwa, be­khu­lu­ma ku­bi ngale­yo­ndle­la pha­mbi kwa­ba­ntup, wa­su­ka ku­boq we­hlu­ka­ni­sa aba­fu­ndir, insu­ku nge­nsu­ku etshu­ma­ye­la esi­ko­lo so­thi­le uTi­ra­nus.

10 La­lo­khu kwe­nze­ka okwe­mi­nya­ka emi­bi­lit, ba­ze ba­li­zwa ili­zwi le­Nko­si uJe­su bo­nke aba­khi­le­yo eA­si­yau, ama­Ju­da ka­nye la­ma­Gri­ki.

11 UNku­lu­nku­lu wa­se­se­nzav imi­se­be­nzi ya­ma­ndla enge­jwa­ye­le­ka­nga nge­za­ndla zi­ka­Pa­wu­liw,

12 kwa­ze kwa­thi la­kwa­ba­gu­la­yo kwa­si­wa izi­fi­nyo ku­mbe ama­fa­si­ko­tix oku­ve­la emzi­mbe­ni wa­khey, le­zi­fo za­su­ka ku­bo, la­bo­mo­ya aba­bi ba­phu­ma ku­boz.

13 Kwa­thi aba­nye ku­mi­ha­mbu­ma ya­ma­Ju­da, iza­nu­sea, ba­za­ma uku­bi­za ibi­zo le­Nko­si uJe­su ku­la­bo aba­be­la­bo­mo­ya aba­bi, be­si­thi: Si­ya­li­fu­ngi­sa ngo­Je­su amtshu­ma­ye­la­yo uPa­wu­lib.

14 Nja­lo kwa­ku­kho­na ama­do­da­na ayi­si­kho­mbi­sa athi­le ka­Si­ke­va umJu­da umpri­sti omkhu­lu akwe­nza­yo lo­khoc.

15 Ko­dwa umo­ya omu­bi wa­phe­ndu­la wa­thi: UJe­su ngi­ya­ma­zi, lo­Pa­wu­li ngi­ya­zi nga­ye; ko­dwa li­na li­ngo­ba­ni?

16 Lo­wo­mu­ntu okwa­ku­ku­ye umo­ya omu­bi wa­se­se­qe­la phe­zu kwa­bo, nja­lo wa­be­hlu­la, wa­ba­nqo­ba, ba­ze ba­ba­le­ka ku­le­yo­ndlu be­nqu­nu be­li­me­le.

17 Lo­khu kwa­se­ku­sa­zi­wa yi­bo bo­nke aba­khi­le­yo eE­fe­sud ama­Ju­da ka­nye la­ma­Gri­ki; lo­kwe­sa­ba kwa­se­ku­be­hle­la bo­nkee; nja­lo la­khu­li­swa ibi­zo le­Nko­si uJe­su.

18 La­ba­ne­ngi ba­la­bo aba­kho­lwa­yo be­za, be­vu­ma, be­me­me­ze­la ize­nzo za­bof.

19 La­ba­ne­ngi ba­la­bo aba­be­se­nza ama­sa­la­mu­si ba­le­tha ingwa­lo nda­wo­nye ba­zi­tshi­sa pha­mbi kwa­bo bo­nke; ba­se­be­ba­la inte­ngo ya­zo, ba­tho­la izi­nku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­hla­nu ze­si­li­vag.

20 Ngo­ku­nja­lo ili­zwi le­Nko­si la­khu­la nga­ma­ndla la­nqo­bah.

21 Kwa­thi le­zi­zi­nto se­zi­phe­li­le, uPa­wu­li wa­zi­mi­se­la emo­ye­nii, ese­da­bu­lej eMa­ke­do­ni­yak leA­ka­yal, uku­ya eJe­ru­sa­le­mam, esi­thi: Emva ko­ku­ba kwa­mi la­pho, ngi­me­le uku­bo­na iRo­ma la­yon.

22 Ese­thu­me eMa­ke­do­ni­yao aba­bi­li ba­la­bo aba­be­msi­zap, uTi­mo­thiq loE­ra­stur, ye­na wa­hla­la eA­si­ya okwe­si­kha­this.

Isi­phi­thi­phi­thi si­ka­De­me­tri­yu

23 Ko­dwa nga­le­so­si­kha­thi kwa­su­ka isi­phi­thi­phi­thi esi­nge­si­nci­nya­net ma­ye­la­na lale­yo­ndle­lau.

24 Ngo­ba umu­ntu othi­le ongu­De­me­tri­yu nge­bi­zo, umkha­ndi we­si­li­va, owe­nza ama­the­mpe­lana esi­li­va ka­Di­ya­na, wa­le­tha ku­zi­ngcwe­thi inzu­zo enge­nci­nya­nev;

25 owa­ba­qo­qa­yo bo­na, le­zi­se­be­nzi ze­zi­nto ezi­fa­na­na­yo, wa­thi: Ma­do­da, li­ya­zi uku­thi ino­tho ye­thu ive­la ku­lu­mse­be­nzi.

26 Nja­lo li­ya­bo­na li­ye­zwa uku­thi ku­nge­yi­si­kho eE­fe­suw ku­phe­la, ko­dwa pho­se ku­lo lo­nke iA­si­yax, uPa­wu­li lo unce­ngi­le nja­lo upha­mbu­le ixu­ku eli­khu­lu, esi­thi ka­yi­si­bo onku­lu­nku­lu abe­nzi­we nge­za­ndlay.

27 Nja­lo ka­yi­si­kho lo­khu ku­phe­la uku­thi si­se­ngo­zi­ni yo­ku­thi le ingxe­nye ifi­ke eku­the­ni inga­hlo­ni­tshwa, ko­dwa le­the­mpe­li li­ka­nku­lu­nku­lu­ka­zi omkhu­lu uDi­ya­na li­za­thi­wa li­yi­nto enge­si­lu­tho, nja­lo lo­bu­khu­lu­ka­zi ba­khe bu­za­kwe­hli­swa, eli­mkho­nza­yo yo­nke iA­si­yaz lo­mhla­ba wo­nkea.

28 Kwa­thi beku­zwa ba­gcwa­la intu­ku­the­lo, ba­me­me­za be­si­thi: Mkhu­lu uDi­ya­na wa­maE­fe­su!

29 Nja­lo umu­zi wo­nke wa­gcwa­la isi­phi­thi­phi­thib; ba­se­be­the­le­ka ka­nye­ka­nye enda­we­ni yo­ku­dla­le­la, ba­hu­du­lac uGa­yu­sid loA­ri­sta­koe ama­Ma­ke­do­ni­ya, aba­phe­le­ke­ze­li ba­ka­Pa­wu­lif.

30 Kwa­thi uPa­wu­li efu­na uku­nge­na exu­kwi­ni, aba­fu­ndi ka­ba­mvu­me­la­ngag.

31 Nja­lo la­ba­nye ba­ba­bu­si beA­si­yah, aba­be­nga­ba­nga­ne ba­khe, ba­thu­ma ku­ye, bemnce­nga uku­thi anga­zi­ni­ke­li enda­we­ni yo­ku­dla­le­la.

32 Nga­kho aba­nye ba­me­me­za oku­nye la­ba­nye oku­nye; ngo­ba umhla­nga­no wa­wu­sa­nga­ni­se­ki­lei, nja­lo ine­ngi la­bo la­li­nga­zi uku­thi li­bu­the­ne la­pho nge­nxa ya­ni.

33 Ba­se­be­mu­sa pha­mbi­li uA­le­ksa­ndro esu­ka exu­kwi­nij, ngo­ba ama­Ju­da amqhu­be­la pha­mbi­li. UA­le­ksa­ndrok wa­se­qhwe­ba nge­sa­ndlal, efu­na uku­zi­vi­ke­la eba­ntwi­nim.

34 Ko­dwa ba­thi se­be­kwa­zi uku­thi ungu­mJu­da, kwa­ba le­li­zwi eli­lo­dwa li­ve­la ku­bo bo­nke oku­nga­ba nga­ma­ho­la ama­bi­li li­me­me­za li­si­thi: Mkhu­lu uDi­ya­na wa­maE­fe­su!

35 Nja­lo kwa­thi uma­bha­la­ne ese­li­thu­li­si­le ixu­kun wa­thi: Ma­do­da eE­fe­su, ka­nti ku­kho­na yi­ni umu­ntu onga­zi­yo uku­thi umu­zi weE­fe­su ungu­mlo­ndo­lo­zi we­the­mpe­li li­ka­nku­lu­nku­lu­ka­zi omkhu­lu uDi­ya­na lo­we­nto eya­wa ive­la ku­Ze­wu­si?

36 Nga­kho nje­ngo­ba le­zi­zi­nto zi­nge­phi­kwe, ku­fa­ne­le li­thu­leo, li­nge­nzi lu­tho nga­ma­wa­lap.

37 Ngo­ba li­le­the la­ma­do­da, ange­yi­si­bo aba­pha­ngi ba­ma­the­mpe­li la­nga­hla­mba­zi unku­lu­nku­lu­ka­zi we­nu.

38 Nga­kho uba uDe­me­tri­yu le­zi­ngcwe­thi ka­nye la­ye be­lo­da­ba ngo­mu­ntu, ama­la­nga oku­tho­ni­sa ama­ca­la aya­gci­nwa, ba­kho­na la­ba­bu­siq; ka­ba­ma­nga­le­la­ner.

39 Ko­dwa uba li­di­nga ulu­tho nge­zi­nye izi­nto, ku­za­lu­ngi­swa emhla­nga­nwe­ni ose­mthe­thwe­ni1.

40 Ngo­ba fu­thi si­se­ngo­zi­ni yo­ku­ma­nga­le­lwa ngo­mvu­ke­la nge­nxa ya­la­mu­hlas, ku­nge­la­mba­nge­la esi­nga­la­ndi­sa nga­yo nga­le­si­si­phi­thi­phi­thi.

41 Nja­lo ese­tshi­lo lo­kho, wa­wu­chi­tha umhla­nga­no.

UPa­wu­li eMa­ke­do­ni­ya

20Kwa­thi se­si­phe­li­le isi­ya­lu­ya­lu, uPa­wu­li wa­bi­ze­la ku­ye aba­fu­ndia, eseba­go­ni­leb, wa­phu­mac uku­thi aye eMa­ke­do­ni­yad.

2 Kwa­thi ese­da­bu­le le­zo­ngxe­nye, ese­ba­khu­tha­zi­le nga­ma­zwi ama­ne­ngi, wa­fi­ka eGri­ki,

3 kwa­thi ese­hla­le kho­na inya­nga ezi­nta­thu, se­le­nzi­we iqhi­nga nga­yee nga­ma­Ju­da ese­za­su­ka ngo­mkhu­mbi uku­ya eSi­ri­yaf, wa­zi­mi­se­la uku­bu­ye­la ada­bu­le eMa­ke­do­ni­yag.

4 Wa­se­mphe­le­ke­ze­la kwa­ze kwa­ba seA­si­ya uSo­pa­the­rih we­Be­ri­yai; lo­wa­ma­The­sa­lo­ni­kaj, uA­ri­sta­ko lo­Se­khu­nduk, lo­Ga­yu­sil we­De­rbem, lo­Ti­mo­thin; la­maA­si­yao, uTi­ki­kop lo­Tro­fi­muq.

5 La­ba se­be­ha­mbe pha­mbi­li ba­si­li­nde­lar eTro­wa­sis.

6 Ko­dwa thi­na sa­su­ka ngo­mkhu­mbi eFi­li­phit emva kwe­nsu­ku ze­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lou, sa­fi­ka ku­bo eTro­wa­si nge­nsu­ku ezi­nhla­nu, la­pho esa­hla­la kho­na insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sav.

UPa­wu­li uvu­sa uYu­ti­ku­si eku­fe­ni

7 Kwa­thi ngosu­ku lo­ku­qa­la lwe­vi­kiw, aba­fu­ndi be­bu­the­nex uku­hle­phu­la isi­nkway, uPa­wu­li wa­tshu­ma­ye­la ku­bo, elu­nge­le uku­su­ka ku­si­sa, wa­se­se­lu­la ili­zwi kwa­ze kwa­ba pha­ka­thi ko­bu­su­ku.

8 Nja­lo kwa­ku­kho­na izi­ba­ne ezi­ne­ngiz endli­ni ephe­zu­lu aba­be­bu­the­ne ki­yoa.

9 Kwa­ku­hle­zi ewi­ndi­ni ija­ha eli­thi­le nge­bi­zo li­ngu­Yu­ti­ku­si, ela­ju­nywa yi­bu­tho­ngo obu­khu­lub, uPa­wu­li ese­tshu­ma­ye­le isi­kha­thi esi­de, se­le­hlu­lwe yi­bu­tho­ngo la­we­la pha­nsi li­su­ka esi­te­zi se­si­tha­thuc, la­se­li­do­jwa li­fi­le.

10 Ko­dwa uPa­wu­li we­hla wa­zi­pho­se­la phe­zu kwa­lod, eli­si­nga­tha wa­thi: Li­nga­kha­tha­ze­ki; ngo­ba umphe­fu­mu­lo wa­lo ukho­na ki­loe.

11 Ese­nyu­ki­le nja­lo ese­hle­phu­le isi­nkwa wa­dlaf, wa­xo­xa la­bo isi­kha­thi esi­de kwa­ze kwa­sa, ngo­ku­nja­lo wa­ha­mba.

12 Ba­se­be­mle­tha umfa­na ephi­la, ba­se­be­du­du­zwa ha­tshi la­ka­nca­ne.

UPa­wu­li eMi­le­thu; uva­le­li­sa abeE­fe­su

13 Ko­dwa thi­na, se­si­ha­mbe pha­mbi­li uku­ya emkhu­nji­ni, sa­su­ka ngo­mkhu­mbi sa­ya eA­so­si, la­pho si­qo­nde uku­mkhwe­za uPa­wu­li; ngo­ba wa­ye­mi­si­le ngo­ku­nja­lo, ye­na ebe­za­ha­mba nge­nya­wo.

14 Nja­lo ese­hla­nge­ne la­thi eA­so­si, sa­mkhwe­za sa­fi­ka eMi­thi­le­ne,

15 sa­su­ka la­pho ngo­mkhu­mbi, ku­si­sa sa­fi­ka ma­qo­nda­na le­Ki­yo­si; la­ngo­mhlo­mu­nye sa­so­nde­la eSa­mo­si; sa­se­si­hla­la eTro­gi­liu­mu, ngo­lu­la­nde­la­yog sa­fi­ka eMi­le­thuh.

16 Ngo­ba uPa­wu­li wa­ye­zi­mi­se­le uku­yi­ce­za iE­fe­su ngo­mkhu­mbii, uku­ze anga­li­ba­li eA­si­ya; ngo­ba wa­ye­pha­nga, nxa kwa­ku­nge­nze­ka ku­ye, uku­ba se­Je­ru­sa­le­maj ngo­su­ku lwe­Pe­nte­ko­ste*k.

17 Kwa­thi ese­Mi­le­thu wa­thu­me­la eE­fe­su wa­bi­ze­la ku­ye aba­da­la be­ba­ndlal.

18 Kwa­thi se­be­fi­ki­le ku­ye, wa­thi ku­bo: Li­ya­zi li­na, uku­thi ku­su­ke­la osu­kwi­ni lo­ku­qa­la lo­ku­fi­ka kwa­mi eA­si­yam, nga­ngi­hle­zi nja­ni isi­kha­thi so­nke pha­ka­thi kwe­nu,

19 nga­kho­nza iNko­si ngo­ku­tho­be­ka ko­nke la­nge­zi­nye­mbe­zi ezi­ne­ngi la­nge­zi­li­ngo eza­nge­hle­la nga­ma­qhi­nga ama­Ju­dan;

20 uku­thi angi­go­dla­nga lu­tho nga­yo olu­si­za­yoo, uku­nga­tshu­ma­ye­li ki­ni lo­ku­nga­li­fu­ndi­si oba­la, la­ku­zi­ndlu nge­zi­ndlup,

21 ngi­fa­ka­za ku­ma­Ju­da ka­nye la­ku­ma­Gri­kiq uku­phe­ndu­ke­la ku­Nku­lu­nku­lurs, lo­kho­lo eNko­si­ni ye­thu uJe­su Kri­stut.

22 La­kha­the­si kha­nge­la­ni, mi­na ngi­ya eJe­ru­sa­le­ma ngi­bo­tshwe ngu­Mo­ya, ngi­nga­kwa­zi oku­za­nge­hle­la pha­ka­thi kwa­yo,

23 nga­pha­ndle ko­ku­thi uMo­ya oyi­Ngcwe­le uya­ngi­fa­ka­ze­la emi­zi­ni yo­nkeu esi­thi izi­bo­pho le­zi­nhlu­phe­ko zi­ngi­li­nde­lev.

24 Ko­dwa angi­kha­tha­le­li lu­tho lwa­le­zi­zi­ntow, le­mpi­lo ya­mi angi­ye­nzi into eli­gu­gu ki­mix, uku­ze ngi­phe­le­li­se uha­mbo lwa­mi nge­nto­ko­zoy, le­nko­nzo enga­ye­mu­ke­laz eNko­si­ni uJe­sua, eyo­ku­fa­ka­za iva­nge­li elo­mu­sa ka­Nku­lu­nku­lub.

25 Nja­lo kha­the­si kha­nge­la­ni, mi­na ngi­ya­zi uku­thi ka­li­sa­yi­ku­bo­na ubu­so ba­mi li­na lo­nkec, engi­ha­mba pha­ka­thi kwe­nu ngi­tshu­ma­ye­la umbu­so ka­Nku­lu­nku­lud.

26 Nga­kho ngi­ya­fa­ka­za ki­ni nga­lo­lu­su­ku lwa­la­mu­hla, uku­thi mi­na ngi­msu­lwa ega­zi­ni la­bo bo­nkee;

27 ngo­ba ka­ngi­go­dla­nga uku­thi ngi­li­tshu­ma­ye­zef lo­nke ice­bo li­ka­Nku­lu­nku­lug.

28 Zi­qa­phe­le­ni-ke li­nah lo­mhla­mbi wo­nkei, ali­be­ke pha­ka­thi kwa­wo uMo­ya oyi­Ngcwe­le uku­thi li­be nga­ba­bo­ni­sij, bo­kwe­lu­sa iba­ndla li­ka­Nku­lu­nku­luk, azi­the­nge­le lo­nal nge­ga­zi la­khe uqo­bom.

29 Ngo­ba mi­na ngi­ya­zi lo­khu, uku­thi emva ko­ku­ha­mba kwa­mi ku­za­nge­na impi­si ezi­pha­nga­yo pha­ka­thi kwe­nu, zi­nga­wu­ye­ke­li umhla­mbin;

30 la­pha­ka­thi kwe­nu ku­za­ve­la ama­do­dao ekhu­lu­ma izi­nto ezi­du­hi­sa­yop, uku­hu­ge­la aba­fu­ndi nge­mva kwa­woq.

31 Nga­kho li­nda­nir, li­khu­mbu­le uku­thi okwe­mi­nya­ka emi­tha­thu ebu­su­ku le­mi­ni ka­ngi­ma­nga uku­le­lu­le­ka omu­nye lo­mu­nye nge­nye­mbe­zis.

32 La­kha­the­si, ba­za­lwa­ne, ngi­li­ni­ke­la ku­Nku­lu­nku­lut la­se­li­zwi­ni lo­mu­sa wa­kheu, eli­la­ma­ndla oku­la­khav, lo­ku­li­pha ili­fa pha­ka­thi kwa­bo bo­nke aba­ngcwe­li­si­we­yow.

33 Ka­ngi­ha­wu­ke­la­nga isi­li­vax ku­mbe igo­li­de lo­ba ise­mba­tho so­mu­ntuy.

34 Li­na-ke uqo­bo lwe­nu li­ya­zi uku­thi le­zi­za­ndla za­se­be­nze­la inswe­lo za­miz le­za­la­bo aba­be­la­mia.

35 Ku­kho ko­nke ngi­li­tshe­ngi­si­le, uku­thi ku­me­le uku­thi si­si­ze aba­bu­tha­ka­tha­kab si­se­be­nza ngo­ku­nja­loc, si­khu­mbu­le ama­zwi eNko­si uJe­su, uku­thi ye­na wa­thi: Ku­bu­si­se­ki­le ka­khu­lu uku­pha ku­lo­kwe­mu­ke­la.

36 Nja­lo ese­tshi­lo le­zi­zi­nto, wa­gu­qa nga­ma­do­lo akhe, wa­khu­le­ka la­bo bo­nked.

37 Kwa­ba kho­na uku­kha­la ka­khu­lu kwa­bo bo­nke; ba­se­be­we­la enta­nye­ni ka­Pa­wu­li ba­ma­ngae,

38 be­lo­si­zi ka­khu­lu nge­li­zwi ali­tsho­yof, elo­ku­thi ka­ba­sa­yi­ku­bo­na ubu­so ba­khe. Ba­se­be­mphe­le­ke­ze­la ba­ya la­ye emkhu­nji­nig.

UPa­wu­li eKe­sa­ri­ya

21Kwa­se­ku­si­thi si­su­ka ngo­mkhu­mbi se­se­hlu­ke­ne la­bo, sa­ha­mba nge­ndle­la eqo­ndi­le­yoa sa­fi­ka eKo­si, la­ngosu­ku olu­la­nde­la­yo eRo­de­si, sa­su­ka la­pho sa­ya ePa­tha­ra;

2 sa­se­si­tho­la la­pho umkhu­mbi ocha­phe­la eFe­ne­ki­yab, sa­nge­na sa­ha­mba ngo­mkhu­mbi.

3 Kwa­thi se­si­qha­mu­ka eKu­pro­sic, sa­se­si­yi­tshi­ye­la nga­kwe­so­kho­hlo, sa­ya ngo­mkhu­mbi eSi­ri­yad, se­hli­ke­la eTi­ree; ngo­ba umkhu­mbi wa­wu­za­kwe­thu­le­la kho­na impa­hlaf.

4 Se­si­ba­tho­li­le aba­fu­ndig, sa­hla­la kho­na insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa; bo­na ba­mtshe­la uPa­wu­li ngo­Mo­yah, uku­thi ange­nyu­ke­li eJe­ru­sa­le­mai.

5 Kwa­thi se­kwe­nza­ke­le uku­thi si­qe­de insu­ku, sa­su­ka sa­ha­mba, nja­lo bo­nke ba­si­phe­le­ke­ze­la ka­nye la­bo­mka­bo la­ba­ntwa­na kwa­ze kwa­ba nga­pha­ndle ko­mu­zij; nja­lo sa­gu­qa nga­ma­do­lo ekhu­nji­ni sa­khu­le­kak,

6 se­si­va­le­li­se­ne, sa­nge­na emkhu­nji­nil, ko­dwa bo­na ba­bu­ye­la ki­bom.

7 Ko­dwa thi­na, se­si­qe­di­le uha­mbo ngo­mkhu­mbi si­su­ka eTi­ren, sa­fi­ka ePe­to­le­ma­yio, se­si­bi­nge­le­le aba­za­lwa­nep sa­hla­la la­bo usu­ku lwa­ba lu­nye.

8 Ku­si­sa thi­na esa­si­lo­Pa­wu­li sa­su­kaq sa­fi­ka eKe­sa­ri­yar; se­si­nge­ne endli­ni ka­Fi­li­phus umva­nge­lit, owa­ye­ngo­munye wa­ba­yi­si­kho­mbi­sau, sa­hla­la la­ye.

9 Ye­na-ke wa­ye­la­ma­do­da­ka­zi ama­ne, into­mbi, ezi­pro­fe­tha­yov.

10 Kwa­thi se­si­hle­zi insu­ku ezi­ne­ngi, kwe­hla umpro­fe­thi othi­lew uA­ga­bu­si nge­bi­zo eve­la eJu­di­yax,

11 wa­se­fi­ka ki­thi, wa­tha­tha uzwe­zwe lu­ka­Pa­wu­liy, wa­zi­bo­pha iza­ndla ka­nye le­nya­wo esi­thi: Utsho lo­kho uMo­ya oyi­Ngcwe­lez: Indo­da olu­ngo­lwa­yo lo­lu­zwe­zwe, ama­Ju­da eJe­ru­sa­le­ma aza­yi­bo­pha ka­nje, nja­lo ayi­ni­ke­le eza­ndle­ni za­be­zi­zwe.

12 Se­si­zi­zwi­le le­zi­zi­nto, sa­mnce­nga thi­na ka­nye la­la­bo aba­be­la­pho, uku­thi ange­nyu­ke­li eJe­ru­sa­le­maa.

13 Ko­dwa uPa­wu­li wa­phe­ndu­la esi­thi: Le­nza­ni li­kha­la li­da­bu­la inhli­zi­yo ya­mi? Ngo­ba mi­na se­ngi­lu­nge­le, ku­nge­yi­si­kho uku­bo­tshwa ku­phe­la, ko­dwa lo­ku­fa eJe­ru­sa­le­ma nge­nxa ye­bi­zo le­Nko­si uJe­sub.

14 Kwa­thi enga­nce­nge­ki, sa­thu­la sa­thi: Ka­ye­nzi­we inta­ndo ye­Nko­sic.

UPa­wu­li eJe­ru­sa­le­ma

15 Emva kwa­le­zi­nsu­ku sa­se­si­lu­ngi­se­le­lad, se­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­mae.

16 Laba­thi­le ba­ba­fu­ndif be­Ke­sa­ri­yag ba­se­be­ha­mba la­thi, ba­bu­ya lo­thi­le uMna­so­ni umKu­pro­sih, umfu­ndi omda­lai, ebe­si­za­nge­ni­sa ku­ye.

17 Nja­lo se­si­fi­ki­le eJe­ru­sa­le­ma, aba­za­lwa­nej ba­se­mu­ke­la ngo­ku­tho­ko­zak.

18 Ku­si­sa uPa­wu­li wa­nge­na la­thi ku­Ja­ko­bel, la­ba­da­la bo­nke ba­be­kho­nam.

19 Kwa­thi ese­ba­bi­nge­le­le, wa­ba­la­ndi­se­la nga­ku­nye nga­ku­nyen izi­nto uNku­lu­nku­lu aze­nzi­le­yo pha­ka­thi kwa­be­zi­zwe nge­nko­nzo ya­kheo.

20 Kwa­thi se­beku­zwi­le, ba­yi­du­mi­sa iNko­sip; ba­thi ku­ye: Uya­bo­na, mza­lwa­ne, uku­thi zi­ne­ngi ka­nga­ka­na­ni izi­gi­di za­ma­Ju­da akho­lwa­yo; fu­thi bo­nke ba­tshi­se­ke­la umla­yoq;

21 nja­lo se­be­tshe­li­we nga­wer, uku­thi ufu­ndi­sa wo­nke ama­Ju­da apha­ka­thi kwa­be­zi­zwe uku­thi ade­le uMo­zi­si, usi­thi anga­so­ki aba­ntwa­na, lo­ku­thi anga­ha­mbi nga­ma­si­kos.

22 Pho-ke ku­yi­ni? Isi­bi­li ku­fa­ne­le uku­thi ixu­ku li­bu­tha­ne; ngo­ba ba­za­ku­zwa uku­thi usu­fi­ki­le.

23 Nga­kho ye­nza lo­khu esi­ku­tsho ku­we; si­la­ma­do­da ama­ne aba­le­si­fu­ngo phe­zu kwa­wot;

24 atha­the ka­nye la­we, uzi­hla­mbu­lu­le ka­nye la­wou, nja­lo uhla­wu­le indle­ko za­wo, uku­ze aphu­ce ama­kha­ndav, nja­lo uku­ze ba­kwa­zi bo­nke uku­thi ka­ku­la­lu­tho ku­lo­kho aba­ku­tshe­lwe nga­we, ko­dwa uku­thi la­we uha­mba ngo­ku­lo­ndo­lo­za umla­yow.

25 Ko­dwa ma­ye­la­na la­be­zi­zwe aba­kho­lwa­yo thi­na se­si­bha­li­le, sa­qu­ma sa­thi ba­nga­gci­ni lu­tho olu­nja­lo, nga­pha­ndle ko­ku­thi ka­ba­zi­le oku­hla­tshe­lwe izi­tho­mbe, le­ga­zi, lo­ku­kha­nyi­we­yo, lo­ku­fe­bax.

26 UPa­wu­li wa­se­wa­tha­tha ama­do­da, ku­si­sa wa­hla­nju­lu­lwa ka­nye la­woy wa­nge­na ethe­mpe­li­niz, uku­bi­ka uku­phe­la kwe­nsu­ku zo­ku­hla­nju­lu­lwa, kwa­ze kwa­le­thwa umni­ke­lo wa­lo­wo la­lo­woa.

Ama­Ju­da avu­sa umsi­ndo; uPa­wu­li uya­bo­tshwa

27 Kwa­thi se­zi­za­phe­la insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sab, ama­Ju­dac ave­la eA­si­yad aye­mbo­ni­le ethe­mpe­li­nief, avu­sa ixu­ku lo­nkeg, amdu­me­la nge­za­ndlah,

28 ame­me­za athi: Ma­do­da maI­sra­ye­li, si­za­ni! Ngu­ye lu­mu­ntu ofu­ndi­sa bo­nke enda­we­ni zo­nke oku­pha­mbe­ne le­si­zwe, lo­mla­yoi, la­li­nda­wo; fu­thi unge­ni­si­le la­ma­Gri­ki ethe­mpe­li­ni, use­yi­ngco­li­si­le li­nda­wo engcwe­lej.

29 Ngo­ba aye­bo­ni­le nga­pha­mbi­li uTro­fi­muk umE­fe­sul emzi­ni ela­ye, amkhu­mbu­le­la uku­thi uPa­wu­li umnge­ni­si­le ethe­mpe­li­ni.

30 Lo­mu­zi wo­nke wa­nya­ka­ze­la, la­ba­ntu ba­gi­ji­me­la nda­wo­nye, ba­mdu­me­la uPa­wu­lim ba­mhu­du­le­la nga­pha­ndle kwe­the­mpe­li; le­mi­nya­ngo ya­hle ya­va­lwa.

31 Ku­the be­sa­fu­na uku­mbu­la­la, ili­zwi la­fi­ka endu­ne­ni enku­lun ye­si­ga­bao, uku­thi iJe­ru­sa­le­ma yo­nke iya­phi­thi­ze­lap;

32 eya­hle ya­tha­tha ama­bu­tho le­zi­ndu­na ze­khu­lu, ya­gi­ji­me­la ku­boq; kwa­thi se­be­bo­na indu­na enku­lu la­ma­bu­tho, ba­ye­ke­la uku­mtsha­ya uPa­wu­lir.

33 Indu­na enku­lu ya­si­so­nde­las, ya­mba­mba, ya­la­ya uku­thi ka­bo­tshwet nga­ma­ke­ta­ne ama­bi­liu, ya­bu­za uku­thi ungu­ba­ni, lo­ku­thi we­nze­ni.

34 Aba­nye exu­kwi­ni be­me­me­za oku­nye la­ba­nye oku­nye; ko­dwa inge­la­ku­la­zi iqi­ni­so nge­nxa yo­msi­ndo, ya­la­ya uku­thi asi­we enka­mbe­ni ya­ma­bu­thov.

35 Kwa­thi ese­fi­ki­le ezi­khwe­lwe­niw, kwe­nze­ka uku­thi athwa­lwe nga­ma­bu­tho nge­nxa yo­ku­fu­the­ka kwe­xu­ku;

36 ngo­ba ixu­ku la­ba­ntu la­la­nde­la li­me­me­za li­si­thi: Msu­se­nix!

37 Kwa­thi uPa­wu­li ese­za­nge­ni­swa enka­mbe­ni ya­ma­bu­thoy wa­thi endu­ne­ni enku­luz: Ku­vu­nye­lwe yi­ni uku­thi ngi­khu­lu­me ulu­tho ku­we? Yo­na ya­si­si­thi: Uya­sa­zi isi­Gri­ki yi­ni?

38 Ka­nti ka­wu­su­ye yi­ni lo­wo­mGi­bhi­thea okwa­thi ku­nga­ka­fi­ki le­zi­nsu­ku we­nza umvu­ke­lab, wa­kho­khe­le­la enka­nga­la ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­ne anga­ba­bu­la­lic?

39 Ko­dwa uPa­wu­li wa­thi: Mi­na ngi­ngu­mu­ntu ongu­mJu­da, we­Ta­rsud ye­Ki­li­khi­ya, isa­kha­mu­zi so­mu­zi onga­de­le­le­ka­nga; ngi­ya­ku­nce­nga, ngi­vu­me­la ngi­khu­lu­me eba­ntwi­ni.

40 Kwa­thi ese­mvu­me­le, uPa­wu­li we­ma ezi­khwe­lwe­nie wa­qhwe­ba aba­ntu nge­sa­ndlaf; se­ku­the cwa­ka, wa­se­khu­lu­ma la­bo ngo­li­mi lwa­ma­He­bhe­ru wa­thig:

UPa­wu­li ula­ndi­se­la ama­Ju­da ngo­ku­phe­ndu­ka kwa­khe

22Ma­do­da, ba­za­lwa­ne, la­bo­ba­ba, zwa­ni­ni uku­zi­phe­ndu­le­la kwa­mi kha­the­si ki­nia.

2 Se­be­zwi­le uku­thi ukhu­lu­ma la­bo ngo­li­mi lwa­ma­He­bhe­ru, ba­thu­la ka­khu­lub, wa­se­si­thi:

3 Mi­na ngi­yi­ndo­da engu­mJu­dac, eya­za­le­lwa eTa­rsu ye­Ki­li­khi­ya, nga­khu­li­se­lwa ku­lu­mu­zid enya­we­ni zi­ka­Ga­ma­li­ye­lie, nga­fu­ndi­swa ngo­ku­qi­ni­le­yo umla­yo wa­bo­ba­baf, ngi­tshi­se­ke­la uNku­lu­nku­lug, nje­nga­ni lo­nke la­mu­hlah;

4 eya­zi­nge­la le­yo­ndle­lai kwa­ze kwa­ba se­ku­fe­ni, ngiba­bo­pha ngiba­ni­ke­la ento­lo­ngwe­ni ama­do­da ka­nye la­ba­fa­zij,

5 nje­ngo­ba lo­mpri­sti omkhu­lu engi­fa­ka­ze­la, lo­mpha­ka­thi wo­nke wa­ba­da­lak; enga­zu­za ku­bo incwa­di ezi­ya ku­ba­za­lwa­nel, nga­ya eDa­ma­se­ko, uku­thi la­ba­be­kho­na la­pho ngi­ba­le­the eJe­ru­sa­le­ma be­bo­tshi­we, uku­ze ba­je­zi­swe.

6 Kwa­se­ku­si­thi ngi­sa­ha­mba se­ngi­so­nde­la eDa­ma­se­ko, se­ku­nga­ba yi­mi­ni enku­lu, kwa­hle kwa­kha­nya uku­kha­nya oku­khu­lu oku­ve­la ezu­lwi­ni ku­ngi­zi­nge­le­ze­la.

7 Nga­se­ngi­we­la pha­nsi, nga­se­ngi­si­zwa ili­zwi li­si­thi ki­mi: Sa­wu­li, Sa­wu­li, ungi­zi­nge­le­la­ni?

8 Mi­na nga­se­ngi­phe­ndu­la nga­thi: Ungu­ba­ni, Nko­si? Wa­se­si­thi ki­mi: Ngi­ngu­Je­su we­Na­za­re­tha we­na omzi­nge­la­yom.

9 La­la­bo aba­be­la­mi ba­ku­bo­na uku­kha­nya, nja­lo ba­se­be­se­sa­ba, ko­dwa ka­ba­li­zwa­nga ili­zwi ela­khu­lu­ma la­min.

10 Nga­se­ngi­si­thi: Nge­nze­ni, Nko­si? INko­si ya­si­si­thi ki­mi: Su­ku­ma uye eDa­ma­se­ko; nja­lo uza­tshe­lwa kho­na nga­zo zo­nke izi­nto ozi­mi­se­lwe uku­thi uze­nze.

11 Nje­ngo­ba nga­ngi­nga­bo­ni nge­nxa ye­nka­zi­mu­lo ya­lo­kho­ku­kha­nya, nga­kho­khe­lwa nge­sa­ndla yi­la­bo aba­be­la­mi, nga­fi­ka eDa­ma­se­ko.

12 Nja­lo uA­na­ni­ya othi­leo, indo­da ekhu­the­le eku­kho­nze­ni ngo­ko­mla­yop, owa­ye­fa­ka­ze­lwa yi­wo wo­nke ama­Ju­da ahla­la kho­naq,

13 we­za ki­mi wa­se­si­ma pha­nsi kwa­mir wa­thi ki­mi: Sa­wu­li mza­lwa­ne, bu­ya ubo­ne. Nja­lo mi­na nga­le­so­si­kha­thi nga­se­ngi­mbo­na.

14 Wa­se­si­thi: UNku­lu­nku­lu wa­bo­ba­ba be­thus uku­mi­si­le nga­pha­mbi­lit uku­thi wa­zi inta­ndo ya­kheu, lo­ku­thi ubo­nev oLu­ngi­le­yow, nja­lo uzwe ili­zwi eli­phu­ma emlo­nye­ni wa­khex,

15 ngo­ba uza­ku­ba ngu­mfa­ka­zi wa­khey ku­bo bo­nke aba­ntuz, wa­lo­kho oku­bo­ni­le­yo lo­ku­zwi­le­yoa.

16 Kha­the­si-ke, usa­li­nde­le­ni? Su­ku­ma ubha­bha­thi­zweb uhla­nju­lu­lwe ezo­nwe­ni za­khoc, ubi­ze ibi­zo le­Nko­sid.

17 Kwa­se­ku­si­thi ki­mi se­ngi­bu­ye­le eJe­ru­sa­le­mae, nja­lo ngi­khu­le­ka ethe­mpe­li­ni, nga­ba lo­ku­hle­hla kwe­ngqo­ndof,

18 nga­se­ngi­mbo­na wa­thi ki­mi: Pha­ngi­sa uphu­me nge­si­qu­bu eJe­ru­sa­le­mag; ngo­ba ka­ba­so­ze be­mu­ke­le ubu­fa­ka­zi ba­kho nga­mih.

19 Nga­se­ngi­si­thi: Nko­si, ba­ya­zi bo­na uku­thi mi­na nga­ngi­ba­fa­ka ento­lo­ngwe­nii ngi­ba­tsha­ya ema­si­na­go­ge­ni wo­nke la­bo aba­kho­lwa ku­wej;

20 nja­lo mhla ku­chi­thwa iga­zi li­ka­Ste­fa­ne umfa­ka­zi wa­khok, mi­na uqo­bo nga­ngi­mi kho­na ngi­vu­me­la­na lo­ku­fa kwa­khel, nja­lo ngi­lo­ndo­lo­za ize­mba­tho za­la­bo aba­mbu­la­la­yom.

21 Wa­se­si­thi ki­mi: Ha­mba, ngo­ba mi­na ngi­za­ku­thu­man kha­tsha­na kwa­be­zi­zweo.

Ama­Ju­da afu­na uku­bu­la­la uPa­wu­li

22 Ba­mla­le­la kwa­ze kwa­fi­ka ku­le­lo­li­zwi, ba­pha­ka­mi­sa ili­zwi la­bop be­si­thi: Msu­se­ni onje emhla­be­niq, ngo­ba ka­ku­fa­ne­le uku­thi aphi­ler!

23 Kwa­thi be­sa­me­me­za, ba­pho­sa ize­mba­tho, ba­pho­sa uthu­li emo­ye­ni,

24 indu­na enku­lu ya­la­ya uku­thi ange­ni­swe enka­mbe­ni ya­ma­bu­thos, ya­thi ka­hlo­li­si­swe nge­zi­swe­put, uku­ze ya­zi uku­thi ku­nga­si­za­tho ba­ni be­me­me­za ngo­ku­nja­lo nga­ye.

25 Kwa­thi se­be­me­lu­le­le pha­mbi­li nge­mi­chi­lo, uPa­wu­li wa­thi endu­ne­ni ye­khu­lu eya­yi­mi la­pho: Ku­vu­nye­lwe ki­ni yi­ni uku­tsha­ya nge­si­swe­pu umu­ntu ongu­mRo­mau enga­la­hlwa­nga li­ca­lav?

26 Indu­na ye­khu­lu isi­zwi­le ya­so­nde­la ya­tshe­la indu­na enku­lu isi­thi: Na­nze­le­la osu­za­kwe­nza; ngo­ba lu­mu­ntu ungu­mRo­ma.

27 Indu­na enku­lu ya­si­fi­ka ya­thi ku­ye: Ngi­tshe­le, we­na ungu­mRo­ma yi­ni? Ye­na wa­thi: Ye­bo.

28 Indu­na enku­lu ya­si­phe­ndu­la ya­thi: Mi­na le­li­lu­nge­lo lo­ku­ba yi­sa­kha­mu­zi nga­li­zu­za nge­ma­li enku­luw. UPa­wu­li wa­se­si­thi: Ko­dwa la­mi nga­za­lwa la­lo.

29 Nga­kho la­bo aba­se­be­za­mhlo­la ba­hle ba­su­ka ku­ye. Le­ndu­na enku­lu la­yo ye­sa­ba, isi­sa­zi uku­thi ungu­mRo­ma, lo­ku­thi ibi­mbo­phi­lex.

30 Kwa­thi ku­si­sa ifu­na ukwa­zi iqi­ni­so, uku­thi ku­nga­ni ema­nga­le­lwa nga­ma­Ju­da, ya­mkhu­lu­la ku­zi­bo­phoy, ya­la­ya uku­thi aba­pri­sti aba­khu­lu lo­mpha­ka­thi wa­bo wo­nke ba­bu­yez, ya­me­hli­sa uPa­wu­li yammi­sa pha­mbi kwa­boa.

UPa­wu­li epha­mbi ko­mpha­ka­thi

23UPa­wu­li wa­se­wu­jo­lo­ze­laa umpha­ka­thib wa­thi: Ma­do­da ba­za­lwa­ne, mi­na ngi­ha­mbi­lec pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu nge­sa­ze­la so­nke esi­hled, ku­ze ku­be la­mu­hla.

2 Ko­dwa uA­na­ni­ya umpri­sti omkhu­lue wa­la­ya la­bo aba­be­mi pha­nsi kwa­khe uku­thi ba­mtsha­ye umlo­mof.

3 UPa­wu­li wa­se­si­thi ku­ye: UNku­lu­nku­lu uza­ku­tsha­ya, mdu­li oco­njwe wa­ba mhlo­pheg; ngo­ba we­na uhla­le­le uku­nga­hlu­le­la ngo­mla­yo, ka­nti ngo­ku­pha­mbe­ne lo­mla­yo ula­ya uku­thi ngi­tsha­yweh?

4 La­ba­be­mi la­pho ba­thi: Uya­mthu­ka umpri­sti omkhu­lu ka­Nku­lu­nku­lu yi­nii?

5 UPa­wu­li wa­se­si­thi: Be­ngi­nga­zi, ba­za­lwa­ne, uku­thi ungu­mpri­sti omkhu­luj; ngo­ba ku­lo­tshi­we uku­thi: Unga­khu­lu­mi ku­bi ngo­mbu­si we­si­zwe sa­ki­nik.

6 Kwa­thi uPa­wu­li ese­kwa­zi uku­thi enye ingxe­nye ya­bo inga­ba­Sa­du­sil, le­nye inga­ba­Fa­ri­si, wa­me­me­za empha­ka­thi­nim wa­thi: Ma­do­da ba­za­lwa­ne, mi­na ngi­ngu­mFa­ri­si, indo­da­na yo­mFa­ri­sin; nge­the­mba la­ngo­ku­vu­ka okwa­ba­fi­le­yo mi­na ngi­ya­hlu­le­lwao.

7 Kwa­thi ese­tshi­lo lo­khu, kwa­ve­la uku­phi­ki­sa­na kwa­ba­Fa­ri­si la­ba­Sa­du­sip, le­xu­ku la­da­bu­ka pha­ka­thi;

8 ngo­ba aba­Sa­du­siq ba­thi ka­ku­kho uku­vu­ka kwa­ba­fi­le­yo, lo­ba ingi­lo­si, lo­ba umo­ya; ko­dwa aba­Fa­ri­si ba­ya­ku­vu­ma ko­ku­bi­lir.

9 Kwa­se­ku­ve­la uku­me­me­za oku­khu­lu; kwa­thi aba­bha­li be­hle­lo la­ba­Fa­ri­si ba­su­ku­ma ba­phi­ka ka­khu­lu be­si­thi: Ka­si­tho­li bu­bi ku­lu­mu­ntus; ko­dwa nxa umo­ya ku­mbe ingi­lo­si ku­khu­lu­me la­yet, ka­si­nga­lwi si­me­le­ne lo­Nku­lu­nku­luu.

10 Kwa­thi se­ku­ve­le uku­phi­ki­sa­na oku­khu­lu, indu­na enku­lu ye­sa­ba uku­thi uPa­wu­li uza­da­tshu­lwa yi­bo, ya­la­ya ama­bu­thov uku­thi ahle amhlu­thu­le pha­ka­thi kwa­bow, nja­lo abu­ye­le la­ye enka­mbe­ni ya­ma­bu­thox.

11 Nja­lo ngo­bu­su­ku obu­la­nde­la­yo iNko­si ye­ma pha­nsi kwa­khey ya­thi: Ma­na isi­bi­ndi Pa­wu­li; ngo­ba nje­nga­lo­khu ufa­ka­zez izi­nto nga­mi eJe­ru­sa­le­maa, ku­nja­lo-ke ume­le ufa­ka­ze le­Ro­mab.

Iqhi­nga la­ma­Ju­da lo­ku­bu­la­la uPa­wu­li

12 Kwa­thi se­ku­si­le, aba­nye ba­ma­Ju­da be­nza iqhi­nga, ba­zi­bo­pha nge­si­qa­le­ki­so, be­si­thi ka­ba­yi­ku­dla lo­ku­na­tha ba­ze ba­mbu­la­le uPa­wu­lic.

13 Nja­lo ba­be­nga­phe­zu kwa­ma­tshu­mi ama­ne abe­nza le­si­si­fu­ngo nda­wo­nye;

14 aba­ya ku­ba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­da­la ba­thi: Si­zi­bo­phe nge­si­qa­le­ki­so esi­khu­lud, so­ku­thi ka­si­yi­ku­dla lu­tho si­ze si­mbu­la­le uPa­wu­li.

15 Nga­kho kha­the­si li­na ka­nye lo­mpha­ka­thie ya­zi­sa­ni indu­na enku­lu, uku­ze imthu­me ki­ni ku­sa­saf, ngo­ku­nga­thi li­za­zwi­si­sa oku­ne­ngi nge­nda­ba za­khe; thi­na-ke, enga­ka­so­nde­li, se­si­lu­nge­le uku­mbu­la­lag.

16 Ko­dwa indo­da­na ka­da­de­wa­bo ka­Pa­wu­li ye­zwa ngo­ku­mca­tha­me­la, ye­za ya­nge­na enka­mbe­ni ya­ma­bu­thoh, ya­mtshe­la uPa­wu­li.

17 UPa­wu­li wa­se­bi­ze­la ku­ye enye ye­zi­ndu­na ze­khu­lu wa­thi: Sa­na le­li­ja­ha endu­ne­ni enku­lu; ngo­ba li­le­nto eli­za­yi­tshe­la yo­na.

18 Ya­si­li­tha­tha-ke ya­li­sa endu­ne­ni enku­lu, ya­si­si­thi: UPa­wu­li isi­bo­tshwa ungi­bi­ze­le ku­ye wa­ce­la uku­thi ngi­le­the le­li­ja­ha ku­we, li­le­nto eli­za­ku­tshe­la yo­na.

19 Indu­na enku­lu ya­si­li­tha­tha nge­sa­ndla, ya­si­bu­ye­la ece­le­ni be­bo­dwa, ya­bu­za: Ku­yi­ni ozo­ngi­tshe­la kho­na?

20 La­se­li­si­thi: Ama­Ju­da avu­me­le­ne uku­ce­la ku­wei, uku­ze we­hli­se­le uPa­wu­li empha­ka­thi­ni ku­sa­saj, ku­nga­thi aza­hlo­li­si­sak ngco­no ulu­tho nga­yel.

21 Nga­kho we­na unga­vu­nyi­swa yi­wo; ngo­ba ama­do­da adlu­la ama­tshu­mi ama­ne ku­wo amca­tha­me­lem, azi­bo­phe nge­si­qa­le­ki­son ngo­ku­thi anga­dli anga­na­thi aze ambu­la­le; la­kha­the­si alu­ngi­le eli­nde­le isi­the­mbi­so sa­kho.

22 Nga­kho indu­na enku­lu ya­si­li­ye­ke­la ija­ha la­ha­mba, ili­la­ya isi­thi: Unga­tshe­li mu­ntu uku­thi ungi­bi­ke­le le­zi­zi­ntoo.

UPa­wu­li usi­wa eKe­sa­ri­ya

23 Ya­si­bi­ze­la ku­yo indu­na ze­khu­lu ezi­thi­le ezi­mbi­li, ya­thi: Lu­ngi­sa­ni abe­bu­tho aba­nga­ma­khu­lu ama­bi­li uku­ze ba­ha­mbe ba­ze ba­ye­fi­ka eKe­sa­ri­yap, la­ba­ga­di ba­ma­bhi­za aba­nga­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa, la­be­mi­kho­nto aba­nga­ma­khu­lu ama­bi­li, ku­su­ke­la nge­ho­la le­si­tha­thu lo­bu­su­ku;

24 lu­ngi­sa­ni le­zi­nya­ma­za­na, uku­ze li­ga­di­se uPa­wu­li li­mfi­ki­se ephe­phi­le ku­mbu­siq uFe­li­ke;

25 wa­bha­la incwa­di imu­me­the lo­khu:

26 Kla­wu­di­yo­si Li­si­ya ku­mhle­ka­zir umbu­si uFe­li­kes ngi­ya­bi­nge­le­lat.

27 Li­ndo­da ibi­ba­njwe nga­ma­Ju­da, nja­lo ibi­si­za­bu­la­wa yi­wou, nga­fi­ka la­ma­bu­tho nga­yo­phu­lav, se­ngi­zwi­le uku­thi ungu­mRo­maw.

28 Nga­thi ngi­fu­na uku­thi nga­zi isi­za­tho ayi­ma­nga­le­la nga­sox, nga­ye­hli­se­lay empha­ka­thi­ni wa­woz;

29 enga­thi ngi­tho­la uku­thi ima­nga­le­lwea nge­mi­bu­zo yo­mla­yo wa­wob, ko­dwa inga­ma­nga­le­lwa­nga nga­lu­tho olu­fa­ne­le uku­fac lo­ba izi­bo­pho.

30 Kwa­thi se­ku­ve­li­le ki­mid uku­thi kwa­se­ku­za­ku­ba kho­na iqhi­nga nga­li­ndo­da nga­ma­Ju­da, nga­hle ngayi­thu­ma ku­wee, ngi­ba­la­yi­le fu­thi aba­ma­nga­le­li uku­thi ba­khu­lu­me izi­nto nga­yo pha­mbi kwa­khof. Sa­la ku­hleg.

31 Abe­bu­tho-ke, nje­ngo­ku­la­ywa kwa­bo, ba­mtha­tha uPa­wu­li, ba­mu­sa eA­nti­pa­tri ngo­bu­su­ku.

32 Nja­lo ku­si­sa, ba­tshi­ya aba­ga­di ba­ma­bhi­za uku­thi ba­ha­mbe la­yeh, ba­bu­ye­la enka­mbe­ni ya­ma­bu­thoi;

33 okwa­thi se­be­fi­ki­le eKe­sa­ri­yaj, ba­mni­ka umbu­si incwa­dik, ba­mmi­sa lo­Pa­wu­li pha­mbi kwa­khe.

34 Kwa­thi umbu­si ese­yi­fu­ndi­le incwa­dil, wa­se­bu­za uku­thi ungo­wa­wu­phi umkho­nom; ese­zwi­le uku­thi ungo­we­Ki­li­khi­yan,

35 wa­thi: Ngi­za­ku­zwa, se­be­fi­ki­le la­ba­ma­nga­le­li ba­khoo. Wa­se­la­ya uku­thi alo­ndo­lo­zwe endli­ni ka­He­ro­dip yo­kwa­hlu­le­laq.

UPa­wu­li eyi­si­bo­tshwa uma­nga­le­lwa ku­Fe­li­ke eKe­sa­ri­ya

24Kwa­thi emva kwe­nsu­ku ezi­nhla­nua uA­na­ni­yab we­hla la­ba­da­la lo­mkhu­lu­me­li othi­le uTe­rtu­loc, aba­ma­nga­le­la uPa­wu­li ku­mbu­sid.

2 Kwa­thi ese­bi­zi­we, uTe­rtu­lo wa­qa­la ukumca­la esi­thi: Uku­thu­la oku­khu­lu si­ku­zu­zi­le nga­we, le­mi­se­be­nzi emi­hle ye­nza­ke­le ku­le­si­si­zwe ngo­ku­na­ke­ke­la kwa­kho,

3 nga­zo zo­nke indle­la la­ku­zo zo­nke inda­wo si­ya­kwe­mu­ke­lae, mhle­ka­zi Fe­li­kef, nga­kho ko­nke uku­bo­nga.

4 Ko­dwa uku­ze ngi­nga­ku­ba­mbe­le­li ka­khu­lu, ngi­ya­ku­nce­nga uku­thi ngo­mu­sa wa­khog usi­zwe ngo­ku­fi­tsha­ne.

5 Ngo­ba li­ndo­da si­yi­fi­ce iyi­nka­tha­zo, nja­lo inge­ye­nza umvu­ke­la pha­ka­thi kwa­ma­Ju­da wo­nkeh emhla­be­ni ji­ke­le­lei, lo­mkho­khe­li­qe­mbu wo­bu­bha­zu­ka ba­ma­Na­za­re­thaj;

6 eya­ke ya­za­ma lo­ku­ngco­li­sa ithe­mpe­lik; esi­ke sa­yi­ba­mba si­tha­nda uku­ye­hlu­le­la ngo­ko­mla­yo we­thul,

7 ko­dwa kwa­fi­ka uLi­si­ya indu­na enku­lu wamtha­tha ngo­dla­ke­la olu­khu­lu eza­ndle­ni ze­thum,

8 ela­ya aba­ma­nga­le­li ba­khe uku­thi be­ze ku­wen; onga­thi, ngo­kumbu­zi­si­sa we­na uqo­bo, unga­ba la­kho ukwa­zi ku­ye nga­zo zo­nke izi­nto thi­na esi­mma­nga­le­la nga­zo.

9 La­ma­Ju­da la­wo avu­ma, esi­thi le­zi­zi­nto zi­nja­loo.

10 UPa­wu­li wa­se­phe­ndu­la, umbu­si ese­mqhwe­bi­le uku­thi akhu­lu­mep wa­thi: Ngo­ba ngi­ya­zi uku­thi se­ku­yi­mi­nya­ka emi­ne­ngi ungu­ma­hlu­le­li phe­zu kwa­le­si­si­zwe, ngi­ya­zi­phe­ndu­le­la nge­si­bi­ndi esi­khu­lu nge­zi­nto za­miq,

11 nje­ngo­ba unga­ku­bo­na uku­thi ka­kuka­dlu­li insu­ku ezi­li­tshu­mi la­mbi­lir, lo­khu nge­nyu­ke­le eJe­ru­sa­le­mas uku­khu­le­kat;

12 nja­lo ka­ba­ngi­fi­ca­nga ethe­mpe­li­niu ngi­phi­ki­sa­na lo­mu­ntu lo­ba ngi­vu­sa isi­phi­thi­phi­thi exu­kwi­ni, lo­ba ema­si­na­go­ge­ni, lo­ba emzi­ni.

13 Fu­thi ba­nge­ke ba­qi­ni­se nge­zi­nto aba­ngi­ma­nga­le­la nga­zo kha­the­siv.

14 Ko­dwa ngi­ya­vu­ma ku­we lo­khu, uku­thi nge­ndle­la aba­yi­bi­za ngo­ku­thiw yi­bu­bha­zu­kax, ngo­ku­nja­lo ngi­ya­mkho­nza uNku­lu­nku­lu wa­bo­ba­bay, ngi­kho­lwa ko­nke oku­lo­tshi­we­yo emla­ywe­ni la­ku­ba­pro­fe­thiz;

15 ngi­le­the­mba ku­Nku­lu­nku­lua, aba­li­li­nde­le­yo la­bo uqo­bo lwa­bo, elo­ku­thi ku­za­ku­ba kho­na uku­vu­ka okwa­ba­fi­le­yob, okwa­ba­lu­ngi­le­yo ka­nye la­ba­nga­lu­nga­ngac.

16 Nja­lo ku­lo­kho mi­na ngi­ya­za­ma, uku­thi ngi­be le­sa­ze­lad esi­nge­la­ca­la pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu la­ba­ntu isi­kha­thi so­nkee.

17 Kwa­thi emvaf kwe­mi­nya­ka emi­ne­ngi nga­fi­kag uku­le­tha izi­pho zo­mu­sa esi­zwe­ni sa­ki­thi le­mi­ni­ke­loh;

18 ngi­ku­le­zi­zi­ntoi ama­Ju­da athi­lej ave­la eA­si­ya angi­fi­ca ethe­mpe­li­ni ngi­hla­nju­lu­lwe, ku­nge­kho ixu­ku lo­ba isi­phi­thi­phi­thik;

19 afa­ne­le uku­ba kho­na la­pha pha­mbi kwa­kho angi­ca­le uba elo­lu­tho nga­mil;

20 ku­mbe bo­na ngo­kwa­bo ka­ba­tsho, uku­thi ba­fi­ca­ni oku­nga­lu­nga­nga ki­mi, mhla ngi­mi pha­mbi ko­mpha­ka­thim,

21 nga­pha­ndle kwa­le­lo­li­zwi eli­lo­dwa, enga­li­me­me­za ngi­mi pha­ka­thi kwa­bo ngi­si­thi: Ngo­ku­vu­ka okwa­ba­fi­le­yo mi­na ngi­ye­hlu­le­lwa yi­ni la­mu­hlan.

22 Kwa­thi uFe­li­ke wa­ba­dlu­li­se­la pha­mbi­li, ese­zwi­le le­zi­zi­nto esa­zi ngo­ku­phe­le­le­yoo izi­nto nga­le­yo­ndle­lap, esi­thi: Nxa uLi­si­ya indu­na enku­lu isi­ye­hli­leq, ngi­za­yi­hlo­li­si­sa inda­ba ye­nur;

23 wa­se­la­ya indu­na ye­khu­lu uku­thi agci­nwe uPa­wu­li, lo­ku­thi abe le­nku­lu­le­kos, nja­lo ku­nga­le­lwa mu­ntu wa­ki­bo ukumnce­di­sa ku­mbe uku­za ku­yet.

UPa­wu­li utshu­ma­ye­la ku­Fe­li­ke ngo­Kri­stu

24 Kwa­thi emva kwe­nsu­ku ezi­thi­le, uFe­li­ke we­za lo­Dru­si­la umka­khe engu­mJu­da­ka­zi, wa­thu­me­la uku­bi­za uPa­wu­li, wa­mu­zwa ma­ye­la­na lo­kho­lo ku­Kri­stu.

25 Kwa­thi esa­khu­lu­ma ngo­ku­lu­nga la­ngo­ku­zi­thi­bau la­ngo­kwa­hlu­le­la oku­za­yov, uFe­li­ke wa­tsha­ywa lu­va­lo wa­phe­ndu­la wa­thi: Ha­mba okwa­kha­the­si; nxa se­ngi­zu­ze ithu­ba eli­hle ngi­za­ku­bi­ze­la ki­miw;

26 nja­lo nge­si­kha­thi esi­fa­na­na­yo wa­ye­the­mba fu­thi uku­thi uza­ni­kwa ima­li ngu­Pa­wu­li, uku­ze amkhu­lu­lex; nga­kho wa­ye­hle­zi embi­ze­la ku­ye ekhu­lu­ma la­ye.

27 Ko­dwa se­ku­gcwa­li­se­ke imi­nya­ka emi­bi­li, uFe­li­ke we­mu­ke­la omla­nde­la­yo uPo­rki­yu uFe­stu­si; uFe­li­ke efi­sa uku­tho­ko­zi­sa ama­Ju­da wa­mtshi­ya uPa­wu­li ebo­tshi­wey.

UPa­wu­li uma­nga­le­lwa pha­mbi ku­ka­Fe­stu­si

25Nga­kho kwa­thi uFe­stu­si ese­nge­ni­le emkho­nwe­nia, emva kwe­nsu­ku ezi­nta­thub we­nyu­ke­lac eJe­ru­sa­le­ma esu­ka eKe­sa­ri­yad,

2 la­ba­pri­sti aba­khu­lue le­zi­khu­lu za­ma­Ju­daf ba­mma­nga­le­la uPa­wu­li ku­ye, be­mnce­nga,

3 ba­ce­la ukwe­nze­lwa umu­sa ome­la­ne la­ye, uku­thi amthu­me eJe­ru­sa­le­magh, be­ca­tha­me­la uku­mbu­la­la endle­le­nii.

4 Ko­dwa uFe­stu­si wa­phe­ndu­la ngo­ku­thi uPa­wu­li ugci­ni­we eKe­sa­ri­yaj, lo­ku­thi la­ye ngo­kwa­khe uza­ku­ya kho­na ngo­ku­pha­ngi­sa.

5 Wa­thi: Nga­kho la­bo abe­ne­li­sa­yo pha­ka­thi kwe­nu ka­be­hle ka­nye la­mi; uba ku­kho­na ulu­tho olu­bi nga­le­yo­ndo­da, ba­yi­ma­nga­le­lek.

6 Kwa­thi ese­hla­le pha­ka­thi kwa­bo insu­ku eze­dlu­la itshu­mi, we­hle­lal eKe­sa­ri­yam; ku­si­sa wa­hla­la esi­hla­lwe­ni so­kwa­hlu­le­lan wa­la­ya uku­thi uPa­wu­li ale­thwe.

7 Kwa­thi ese­fi­ki­le, ama­Ju­da aye­hli­le eve­la eJe­ru­sa­le­ma ema emha­nqi­leo, embe­ka ama­ca­la ama­ne­ngi la­nzi­ma uPa­wu­li, aye­nge­la­ku­wa­qi­ni­sapq,

8 ye­na ezi­phe­ndu­le­la wa­thir: Le­mla­ywe­ni wa­ma­Ju­da, le­the­mpe­li­ni, la­ku­Ke­sa­ri ka­ngo­na­nga lu­thos.

9 Ko­dwa uFe­stu­si etha­nda uku­tha­bi­sa ama­Ju­dat, wa­phe­ndu­la uPa­wu­li wa­thi: Uya­tha­ndau yi­ni ukwe­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­mav, wa­hlu­le­lwe kho­na nga­le­zi­zi­nto pha­mbi kwa­mi?

10 Ko­dwa uPa­wu­li wa­thi: Ngi­mi pha­mbi kwe­si­hla­lo so­kwa­hlu­le­la si­ka­Ke­sa­riw, la­pho oku­fa­ne­le nga­hlu­le­lwe kho­na; ka­ngo­na­nga lu­tho ku­ma­Ju­da, nje­ngo­ba la­we usa­zi ku­hle ka­khu­lux.

11 Ngo­ba uba ngo­ni­le nge­nze ulu­tho olu­fa­ne­le uku­fa, ka­nga­li uku­fay; ko­dwa uba ku­nge­kho lu­tho lwe­zi­nto aba­ngi­ma­nga­le­la nga­zo, ka­ku­la­mu­ntu onga­ngi­ni­ke­la ku­bo nge­si­hlez. Ngi­li­dlu­li­se­la ku­Ke­sa­ria.

12 Kho­na uFe­stu­si ese­khu­lu­me lo­mpha­ka­thi wa­phe­ndu­la wa­thi: Uli­dlu­li­se­le ku­Ke­sa­ri? Uza­ku­ya ku­Ke­sa­rib.

UA­gri­pha ubi­ke­lwa uda­ba lu­ka­Pa­wu­li

13 Kwa­thi se­ku­dlu­le insu­ku ezi­thi­le, uA­gri­pha inko­si lo­Be­rni­ke ba­fi­ka eKe­sa­ri­yac, uku­ze ba­bi­nge­le­le uFe­stu­si.

14 Kwa­thi se­be­hle­zi kho­na insu­ku ezi­ne­ngi, uFe­stu­si wa­yi­la­ndi­se­la inko­si izi­nda­ba zi­ka­Pa­wu­lid, esi­thi: Ku­kho­na indo­da ethi­le eya­tshi­ywa ngu­Fe­li­ke iyi­si­bo­tshwae,

15 kwa­thi ngi­se­Je­ru­sa­le­maf, aba­pri­sti aba­khu­lu la­ba­da­la ba­ma­Ju­da ba­mma­nga­le­la, be­ce­la isi­gwe­bo esi­me­le­ne la­yeg.

16 Enga­ba­phe­ndu­la nga­thi: Ka­ku­si­wo umkhu­ba wa­ma­Ro­ma uku­mni­ke­la umu­ntu eku­fe­nih, oma­nga­le­lwe­yo la­ba­mma­nga­le­la­yo be­ngale­thwa­nga ubu­so ngo­bu­soi, nja­lo azu­ze inda­wo yo­ku­zi­phe­ndu­le­la nge­ca­laj.

17 Nga­kho se­be­bu­the­ne la­pha, ka­ngi­za­nge ngi­phu­ze; ngosu­ku olu­la­nde­la­yok nga­hla­la esi­hla­lwe­ni so­kwa­hlu­le­lal, nga­la­ya uku­thi indo­da ile­thwe;

18 le­yo abayi­ma­nga­le­la­yo se­be­mi ka­ba­ve­za­nga ca­la nga­yo nge­zi­nto mi­na ebe­ngi­zi­ca­ba­nge­lam,

19 ko­dwa ba­be­lo­ku­phi­ki­sa­na oku­thi­le la­yen nge­nko­lo ya­ki­boo, la­ngo­thi­le uJe­su owa­fa­yo, uPa­wu­li othi nga­ye uya­phi­la.

20 Ku­the mi­na ngi­sa­di­de­ki­le ngo­mbu­zo onje1, nga­thi, anga­tha­nda yi­ni uku­ya eJe­ru­sa­le­map, aye­kwa­hlu­le­lwa kho­na nga­le­zo­zi­nto.

21 Ko­dwa kwa­thi uPa­wu­li ese­li­dlu­li­se­le pha­mbi­li uku­thi agci­ne­lwe uku­hlo­lwa yi­nko­si enku­luq, nga­la­ya uku­thi agci­nwe, ngi­ze ngi­mthu­me ku­Ke­sa­ri.

22 UA­gri­pha wa­se­si­thi ku­Fe­stu­si: La­mi be­ngi­tha­nda uku­thi ngi­mu­zwe lu­mu­ntu. Ye­na wa­thi: Ku­sa­sa uza­mu­zwar.

23 Nga­kho ku­si­sa, kwa­thi uA­gri­pha lo­Be­rni­ke be­fi­ka ngo­ku­zi­bo­na­ka­li­sa oku­khu­lus, ba­se­be­nge­na endli­ni yo­kwa­hlu­le­la ka­nye le­zi­ndu­na ezi­nku­lut la­ma­do­da ayi­zi­khu­lu zo­mu­zi, uFe­stu­si wa­se­la­ya uku­thi uPa­wu­li ale­thwe.

24 UFe­stu­si wa­se­si­thi: Nko­si Agri­pha, la­ni lo­nke ma­do­da eli­kho­na la­pha ka­nye la­thi, li­ya­mbo­na lo ela­ngi­ce­la nga­yeu lo­nke ixu­ku la­ma­Ju­dav eJe­ru­sa­le­ma ka­nye la­la­pha, li­me­me­za li­si­thi ka­sa­fa­ne­le uku­phi­law.

25 Ko­dwa mi­na nga­tho­la uku­thi ke­nza­nga lu­tho olu­fa­ne­le uku­fax, lo­ku­thi ye­nay ngo­kwa­khe ese­li­dlu­li­se­le enko­si­ni enku­luz, nga­qu­ma uku­mthu­ma.

26 Oku­nga­ye ka­ngi­la­lu­tho olu­qi­ni­le­yo engi­nga­lu­bha­le­la inko­si. Nga­kho ngi­mle­thi­le pha­mbi kwe­nu, ika­khu­lu pha­mbi kwa­kho, nko­si Agri­pha, uku­ze ku­thi ese­hlo­li­we ngi­be la­kho engi­nga­ku­bha­la.

27 Ngo­ba ngi­bo­na ku­nga­qo­nda­nga uku­thu­ma isi­bo­tshwa, ku­nga­tshe­ngi­swa­nga la­ma­ca­la ame­le­ne la­soa.

UPa­wu­li uzi­phe­ndu­le­la pha­mbi ku­ka­Fe­stu­si loA­gri­pha

26UA­gri­pha wa­se­si­thi ku­Pa­wu­li: Uvu­nye­lwe uku­zi­khu­lu­me­la. UPa­wu­li wa­se­se­lu­la isa­ndla, wa­zi­phe­ndu­le­la wa­thia:

2 Ku­kho ko­nke engi­ma­nga­le­lwa nga­kho nga­ma­Ju­dab, nko­si Agri­pha, ngi­zi­zwa ngi­tho­ko­za uku­thi se­ngi­nga­zi­phe­ndu­le­la pha­mbi kwa­kho la­mu­hlac;

3 ika­khu­lu ngo­ba uya­wa­zi wo­nke ama­si­ko lo­ku­phi­ki­sa­na pha­ka­thi kwa­ma­Ju­dad; nga­kho ngi­ya­ku­nce­nga, uku­thi ungi­zwe nge­si­ne­ke.

4 Nga­kho uku­ha­mba kwa­mi ko­nke ku­su­ke­la ebu­tshe­ni, okwa­ku­qa­la esi­zwe­ni sa­ki­thi eJe­ru­sa­le­ma, wo­nke ama­Ju­da aya­kwa­zi,

5 aya­nga­zi pha­mbi­li ku­su­ke­la eku­qa­le­nie, uba be­tha­nda uku­fa­ka­zaf, uku­thi nge­ndle­la eqi­ni­le­yog ye­hle­lo lo­ku­kho­nza kwa­ki­thih nga­phi­la ngi­ngu­mFa­ri­sii.

6 La­kha­the­si ngi­mi ngi­tho­ni­si­swa nge­nxa ye­the­mbaj le­si­the­mbi­so ese­nzi­wa ngu­Nku­lu­nku­lu ku­bo­ba­bak,

7 ezi­the­mba uku­fi­nye­le­la ku­so izi­zwe za­ki­thi ezi­li­tshu­mi la­mbi­lil, zi­kho­nzam nge­si­ne­ke ebu­su­ku le­mi­nin; engi­ma­nga­le­lwe nga­le­li­the­mbao, nko­si Agri­pha, nga­ma­Ju­dap.

8 Ku­nga­ni ku­khu­nju­lwa uku­thi kuyi­nto enga­kho­le­ki­yo ki­ni, nxa uNku­lu­nku­lu evu­sa aba­fi­le­yo?

9 Nga­kho la­mi ngo­kwa­mi nga­ngi­ca­ba­nga uku­thi nga­ngi­fa­ne­le ukwe­nza izi­nto ezi­ne­ngi ezi­pha­mbe­ne le­bi­zo li­ka­Je­su we­Na­za­re­thaq;

10 la­mi enga­kwe­nza eJe­ru­sa­le­mar, nja­lo mi­na nga­va­le­la aba­ne­ngi kwa­ba­ngcwe­le ento­lo­ngwe­nis, se­nge­mu­ke­le ama­ndla ave­la ku­ba­pri­sti aba­khu­lut; la­la­pho be­bu­la­wa nga­ku­khe­thau.

11 Le­ma­si­na­go­ge­ni wo­nke nga­ba­je­zi­sa ka­ne­ngi, ngaba­ba­mba nga­ma­ndla uku­thi ba­hla­mba­zev; nja­lo nga­hla­nya ka­khu­lu nga­bow, ngaba­zi­nge­la ba­ze ba­fi­ka emi­zi­ni ya­be­zi­zwe.

12 Oku­nga­zox la­mi ngi­si­ya eDa­ma­se­ko nga­ma­ndla la­ngo­ku­thu­nywa nga­ba­pri­sti aba­khu­lu,

13 emi­ni enku­lu, nko­si, nga­bo­na endle­le­ni uku­kha­nya ku­ve­la ezu­lwi­ni, ku­dlu­la uku­kha­nya kwe­la­nga, kwa­kha­nya kwa­ngi­zi­nge­le­ze­la la­la­bo aba­be­ha­mba la­miy.

14 Kwa­thi so­nke se­si­we­le pha­nsi emhla­ba­thi­ni, nge­zwa ili­zwi li­khu­lu­ma la­mi li­si­thi ngo­li­mi lwe­si­He­bhe­ru: Sa­wu­li, Sa­wu­li, ungi­zi­nge­le­la­ni? Ku­lu­khu­ni ku­we uku­kha­hle­la­na le­zi­nci­joz.

15 Mi­na nga­se­ngi­si­thi: Ungu­ba­ni, Nko­si? Wa­se­si­thi: Mi­na ngi­ngu­Je­su omzi­nge­la­yo.

16 Ko­dwa su­ku­ma, nja­lo ume nge­nya­wo za­kho; ngo­ba ngi­bo­na­ke­le­le lo­kho ku­we, uku­thi ngi­ku­mi­sea ube yi­si­kho­nzib lo­mfa­ka­zi we­zi­nto ozi­bo­ni­le­yo, ka­nye le­ngi­za­zi­bo­na­ka­li­sa nga­zo ku­wec,

17 ngi­ko­phu­la eba­ntwi­ni la­kwa­be­zi­zwe, engi­ku­thu­ma ku­bo kha­the­sid,

18 uku­vu­la ame­hlo aboe, lo­kuba­phe­ndu­la emnya­me­ni ba­ye eku­kha­nye­nif, le­ma­ndle­ni ka­Sa­tha­ne ba­ye ku­Nku­lu­nku­lug, uku­ze be­mu­ke­li­swe uthe­the­le­lo lwe­zo­noh, le­li­fa pha­ka­thi kwa­ba­ngcwe­li­si­we­yo ngo­kho­lo olu­ki­mii.

19 Nga­kho, nko­si Agri­pha, ka­nga­la­nga uku­la­le­la umbo­no we­zu­lwi­ni;

20 ko­dwa nga­tshu­ma­ye­la ku­qa­la kwa­ba­se­Da­ma­se­koj la­be­Je­ru­sa­le­mak, la­ku­lo lo­nke ili­zwe le­Ju­di­yal, la­kwa­be­zi­zwe, uku­ze ba­phe­ndu­kem, ba­bu­ye­le ku­Nku­lu­nku­lun, be­nze imi­se­be­nzi efa­ne­le uku­phe­ndu­kao.

21 Nge­nxa ya­le­zi­zi­nto ama­Ju­da angi­ba­mba ethe­mpe­li­ni, aza­ma ukungi­bu­la­lap.

22 Nga­kho ngi­zu­zi­le usi­zo olu­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu, ku­ze ku­be la­mu­hla ngi­mi ngi­fa­ka­za ku­bo bo­nke aba­nci­nya­ne la­ba­khu­luq, ngi­nga­khu­lu­mi lu­tho nga­pha­ndle kwa­le­zo­zi­nto aba­zi­khu­lu­ma­yo aba­pro­fe­thir lo­Mo­zi­sis uku­thi zi­za­kwe­nze­ka,

23 uku­thi uKri­stu ume­le uku­hlu­phe­kat, lo­ku­thi engo­wo­ku­qa­la eku­vu­ke­ni kwa­ba­fi­le­you uza­tshu­ma­ye­la uku­kha­nya ku­la­ba­ba­ntu la­kwa­be­zi­zwev.

24 Kwa­thi esa­zi­phe­ndu­le­la le­zi­zi­ntow, uFe­stu­si wa­thi nge­li­zwi eli­khu­lu: Uya­hla­nya, Pa­wu­lix; uku­fu­nda oku­ne­ngi ku­ya­ku­hla­nyi­say.

25 Ko­dwa wa­thi: Ka­ngi­hla­nyiza, mhle­ka­zi Fe­stu­sib, ko­dwa ngi­me­me­ze­la ama­zwi ali­qi­ni­so la­qo­ndi­le­yoc.

26 Ngo­ba inko­si iya­zi nga­le­zi­zi­nto, engi­khu­lu­ma nge­si­bi­ndi la­ku­yod; ngo­ba ngi­le­qi­ni­so lo­ku­thi aku­kho oku­nye kwa­le­zi­zi­nto oku­fi­hla­ke­le­yo ku­yo; ngo­ba lo­khu ka­kwe­nzi­wa­nga engo­nsi­ni.

27 Nko­si Agri­pha, uya­kho­lwa aba­pro­fe­thi yi­ni? Ngi­ya­zi uku­thi uya­kho­lwa.

28 UA­gri­pha wa­se­si­thi ku­Pa­wu­li: Usu­pho­se wa­ngi­qi­ni­se­ki­sa uku­thi ngi­be ngu­mKri­stue.

29 UPa­wu­li wa­se­si­thi: Be­ngi­nga­fi­sa ku­Nku­lu­nku­lu uku­thi, lo­ba ngo­ku­lu­tshwa­na lo­ba ngo­ku­ne­ngi ku­nga­bi ngu­we we­dwa, ko­dwa la­bo bo­nke aba­ngi­zwa­yo la­mu­hla, ba­be nga­ba­nje nje­ngo­ba ngi­nja­lo la­mi, nga­pha­ndle kwa­le­zi­zi­bo­phof.

30 Kwa­thi ese­khu­lu­me le­zi­zi­nto, ya­su­ku­ma inko­si, lo­mbu­sig, lo­Be­rni­keh, la­la­bo aba­be­hle­zi la­boi;

31 kwa­thi se­be­phu­mi­le ba­khu­lu­mi­sa­na, be­si­thi: Lu­mu­ntu ke­nzi lu­tho olu­fa­ne­le uku­fa ku­mbe uku­bo­tshwaj.

32 UA­gri­pha wa­se­si­thi ku­Fe­stu­si: Lu­mu­ntu ube­nga­khu­lu­lwak, uba ebe­nga­li­dlu­li­se­la­nga ku­Ke­sa­ril.

UPa­wu­li uya eRo­ma eyi­si­bo­tshwa

27Kwa­thi se­ku­qu­nyi­we uku­thi si­ye eI­tha­li­ya ngo­mkhu­mbia, ba­ni­ke­la uPa­wu­li le­zi­nye izi­bo­tshwa ezi­thi­le endu­ne­ni ye­khu­lu, ngu­Ju­li­yu nge­bi­zo, eye­si­ga­ba se­nko­si enku­lub.

2 Sa­se­si­nge­na emkhu­nji­ni weA­dra­mi­thi­yu, obu­su­za­ku­ya enda­we­ni zeA­si­yac, sa­qa­la uku­ha­mba, uA­ri­sta­ko umMa­ke­do­ni­yad we­The­sa­lo­ni­ka wa­ye­la­thie.

3 La­ku­si­sa sa­fi­ka eSi­do­nif; uJu­li­yu wa­se­mpha­tha ku­hle uPa­wu­lig, wamvu­me­la uku­thi aye ku­ba­nga­ne uku­ze asi­zweh.

4 Sa­se­si­su­ka la­pho ngo­mkhu­mbii se­hla sa­gu­dla iKu­pro­sij, ngo­ba imi­mo­ya ya­yi­pha­mbe­ne la­thi,

5 kwa­thi se­si­da­bu­le ulwa­ndle olu­nga­se­Ki­li­khi­ya le­Pa­mfi­li­ya, sa­fi­ka eMi­ra ye­Li­khi­ya.

6 La­pho-ke indu­na ye­khu­lu ya­tho­la umkhu­mbi weA­le­ksa­ndri­ya oya eI­tha­li­ya, ya­si­khwe­za ku­wok.

7 Sa­se­si­ha­mba ka­nci­nya­ne okwe­nsu­ku ezi­ne­ngi, sa­fi­ka nzi­ma ma­qo­nda­na le­Ki­ni­du, umo­ya unga­si­vu­me­lil, se­hla sa­gu­dlam iKre­ten ma­qo­nda­na le­Sa­la­mo­ne;

8 sa­se­si­yi­gu­dlao ka­nzi­ma sa­fi­ka enda­we­ni ethi­le ethi­wa yi­Ma­the­kwa­ma­hle; okwa­ku­se­du­ze la­yo umu­zi iLa­se­ya.

9 Kwa­thi se­ku­dlu­le isi­kha­thi esi­khu­lu, nja­lo se­ku­yi­ngo­zi uku­ha­mba ngo­mkhu­mbi, ngo­ba le­zi­lo lo­ku­dla la­se­le­dlu­le, uPa­wu­li wabe­lu­le­ka

10 esi­thi ku­bo: Ma­do­da, ngi­ya­bo­na uku­thi uha­mbo lu­za­ku­ba le­ngo­zip lo­mo­na­ka­lo omkhu­luq, ku­nge­yi­si­wo owe­mpa­hla lo­mkhu­mbi ku­phe­la ko­dwa lo­we­mpi­lo ze­thu.

11 Ko­dwa indu­na ye­khu­lu ya­kho­lwa indu­na yo­mkhu­mbi lo­mni­ka­zi wa­wo ku­le­zi­nto eza­zi­tshi­wo ngu­Pa­wu­lir.

12 Kwa­thi nje­ngo­ba ithe­ku la­li­nga­lu­nge­la­nga uku­hla­lwa ebu­si­ka, ine­ngi la­bo la­ce­bi­sa uku­thi ku­su­kwe la­la­pho, mhla­wu­mbe kwe­nze­ke uku­thi ba­fi­ke eFe­ni­ki­si ba­hla­le kho­na ebu­si­ka, ithe­ku le­Kre­tes eli­kha­nge­le eni­ngi­zi­mu­ntsho­na­la­nga le­nya­ka­tho­ntsho­na­la­nga.

13 Nja­lo ku­the umo­ya we­ni­ngi­zi­mu usu­phe­phe­tha bu­tha­ka­tha­ka, ba­na­ka­na uku­thi se­be­ku­zu­zi­le lo­kho aba­be­ku­qo­ndi­le, se­be­pha­ka­mi­se ingwe­gwe sa­gu­dla eKre­te.

14 Ko­dwa ku­nga­ba­nga yi­si­kha­thi esi­de umo­ya oyi­si­vu­ngu­za­ne, othi­wa iYu­ra­ki­li­do­ni, wa­wu­tsha­ya;

15 umkhu­mbi wa­su­ba­njwa, we­hlu­le­ka uku­kha­nge­la­na lo­mo­ya, sa­se­si­wu­ye­ke­la unde­nda.

16 Sa­thi se­si­gu­dla pha­nsi kwe­si­hle­nga­na esi­thi­le esi­thi­wa yi­Kla­wu­da, se­ne­li­sa ka­lu­khu­ni uku­wu­ba­mba umko­lo;

17 aba­se­be­wu­pha­nye­ki­le, ba­se­be­nzi­sa izi­nce­di­so, sa­bo­pha nga­ma­go­da si­zi­nge­le­ze­la umkhu­mbi; ba­se­be­se­sa­ba uku­thi ba­za­pho­se­ka emhla­ba­thi­ni we­Si­rti, be­hli­sa ise­yi­li, ngo­ku­nja­lo ba­se­be­nde­ndat.

18 Ku­the uku­thi si­pho­swe ka­khu­lu yi­si­phe­pho, ngolu­la­nde­la­yo ba­pho­sa impa­hlau;

19 kwa­thi ngo­lwe­si­tha­thu sa­la­hla izi­kha­li zo­mkhu­mbi nge­za­ndla ze­thu uqo­bov.

20 Kwa­thi ku­nge­la­la­nga nja­lo ku­nge­la­nka­nye­zi ezi­bo­na­ka­la­yo insu­ku ezi­ne­ngi, le­si­phe­pho esi­nge­si­nci­nya­ne si­qi­ni­sa, ku­su­ke­la la­pho la­se­li­phe­la ithe­mba lo­nke lo­ku­thi si­za­si­nda.

21 Kwa­thi se­ku­yi­si­kha­thi esi­de be­nga­sa­dli, uPa­wu­li wa­se­su­ku­ma pha­ka­thi kwa­bo, wa­thi: Ma­do­da, nga­be la­la­le­la mi­naw kala­ze la­su­ka eKre­tex, nja­lo la­phe­pha ku­lo­bu­bu­nzi­may la­ku­lu­mo­na­ka­loz.

22 Kha­the­si-ke se­ngi­le­lu­le­ka uku­thi li­me isi­bi­ndi; ngo­ba ka­ku­so­ze ku­la­hle­ke impi­lo le­yo­dwa ki­ni, nga­pha­ndle ko­mkhu­mbi.

23 Ngo­baa nga­lo­bu­bu­su­ku be­ku­mi ki­mi ingi­lo­si ka­Nku­lu­nku­lu, engi­ngo­wa­kheb, le­ngi­mkho­nza­yoc,

24 ya­thi: Unge­sa­bi Pa­wu­li; ngo­ba ume­le uku­ma pha­mbi ku­ka­Ke­sa­ri; nja­lo kha­nge­la, uNku­lu­nku­lu uku­phi­le bo­nke la­bo aba­ha­mba ngo­mkhu­mbi la­wed.

25 Nga­kho ma­ni­ni isi­bi­ndi ma­do­dae; ngo­ba ngi­ya­kho­lwa ku­Nku­lu­nku­lu uku­thi ku­za­ku­ba nje­nga­lo­kho engi­ku­tshe­li­we­yof.

26 Ko­dwa ku­me­leg si­tsha­ye­ke esi­hle­nge­ni esi­thi­leh.

27 Kwa­thi se­ku­fi­ke ubu­su­ku be­tshu­mi la­ne, sa­si­nde­nda si­zu­la olwa­ndle lweA­dri­ya, pha­ka­thi ko­bu­su­ku, abo­mkhu­mbi ba­khu­mbu­la uku­thi umhla­ba­thi othi­le usu­so­nde­la ki­bo;

28 ba­se­be­pho­sa inta­mbo yo­ku­li­nga­ni­sa ba­tho­la ama­fa­tho­me* anga­ma­tshu­mi ama­bi­li; se­be­qhu­be­ki­le ka­nci­nya­ne ba­pho­sa inta­mbo yo­ku­li­nga­ni­sa fu­thi, ba­tho­la ama­fa­tho­me ali­tshu­mi la­nhla­nu;

29 nja­lo se­sa­ba uku­thi mhla­wu­mbe si­nga­tsha­ye­ka ema­dwa­le­ni, ba­se­be­pho­se­la ingwe­gwe ezi­ne nge­mva ko­mkhu­mbi, ba­fi­sa uku­thi ku­sei.

30 Abo­mkhu­mbi se­be­za­ma uku­ba­le­ka emkhu­nji­ni, ba­se­be­se­hli­se­la olwa­ndle umko­loj ngo­ku­nga­thi ba­se­be­za­kwe­hli­se­la ingwe­gwe nga­pha­mbi ko­mkhu­mbik,

31 uPa­wu­li wa­thi endu­ne­ni ye­khu­lu la­kwa­be­bu­tho: Uba la­ba be­nga­hla­li emkhu­nji­ni, li­nge­si­ndi­swe li­na.

32 Abe­bu­tho ba­se­be­qu­ma ama­go­da omko­lol, ba­wu­ye­ke­lam wa­wan.

33 Kwa­se­ku­si­thi se­ku­za­ku­sa, uPa­wu­li waba­nce­nga bo­nke uku­thi ba­tha­the uku­dla, esi­thi: La­mu­hla ku­lu­su­ku lwe­tshu­mi la­ne li­li­ndi­le li­hle­zi li­nga­dli, li­nga­tha­thi lu­tho.

34 Nga­kho ngi­ya­li­nce­nga uku­thi li­tha­the uku­dla; ngo­ba lo­khu ngo­ko­si­ndi­so lwe­nu; ngo­ba ka­ku­yi­ku­wa ko­mu­nye unwe­le lwe­kha­nda le­nuo.

35 Kwa­thi ese­tshi­lo le­zi­zi­nto, ese­the­the isi­nkwa, wa­bo­nga uNku­lu­nku­lu pha­mbi kwa­bo bo­nke; wasi­hle­phu­la wa­qa­la uku­dlap.

36 Ba­se­be­si­ma isi­bi­ndi bo­nke nja­lo bo­na ba­tha­tha uku­dlaq.

37 Nja­lo thi­na so­nke esa­si­se­mkhu­nji­ni sa­si­yi­mi­phe­fu­mu­lo enga­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ayi­si­kho­mbi­sa le­si­thu­phar.

38 Nja­lo se­be­su­thi uku­dla ba­phu­ngu­la umkhu­mbi, ba­pho­se­la ama­be­le olwa­ndle.

39 Kwa­thi se­ku­si­le, ka­ba­la­za­nga ili­zwe; ko­dwa ba­bo­na ithe­ku eli­thi­le li­lo­khu­mbi, aba­mi­sa uku­thi ba­qhu­be­le umkhu­mbi ku­lo, uba ku­nge­nze­ka.

40 Ba­se­be­qu­ma ingwe­gwe bazi­ye­ke­la olwa­ndles, nge­si­kha­thi esi­fa­na­na­yo ba­thu­ku­lu­la ama­go­da abo­phe ama­phi­ni oku­qo­ndi­sa, ba­pha­ka­mi­se­la emo­ye­ni ise­yi­li ya­pha­mbi­li ba­qo­nda ekhu­nji­nit.

41 Ba­se­be­fi­ka be­nga­na­nze­le­le enda­we­ni la­pho ulwa­ndle olwa­lu­hla­nga­na kho­na ba­wu­qhu­be­la umkhu­mbi esi­hla­ba­thi­ni; nja­lo isi­hlo­ko so­mkhu­mbi sa­gxu­me­ke­ka sa­hla­la si­nga­nyi­ki­nye­ki, ko­dwa inge­mu­va yo­mkhu­mbi ye­phu­lwa nga­ma­ndla ama­ga­ga­siu.

42 La­be­bu­tho ba­be­qo­nde uku­bu­la­la izi­bo­tshwa, hle­zi ezi­nye zi­ba­le­ke ngo­ku­ntshe­ze­la kha­tsha­na.

43 Ko­dwa indu­na ye­khu­lu, ifi­sa uku­si­ndi­sa uPa­wu­li, ya­ba­vi­mbe­la ku­njo­ngo ya­bo, ya­si­la­ya uku­thi la­bo aba­kwa­zi­yo uku­ntshe­za ba­zi­pho­se­le olwa­ndle ku­qa­la, ba­ye emhla­ba­thi­ni;

44 la­ba­se­le­yo, aba­nye nga­ma­pu­la­nka, la­ba­nye nge­zi­nye ze­zi­nto zo­mkhu­mbi. Ngo­ku­nja­lo-ke kwe­nze­ka uku­thi bo­nke ba­fi­ke emhla­ba­thi­ni be­si­ndi­lev.

UPa­wu­li la­ba­nye be­mu­ke­lwa ku­hle nga­ma­Me­li­tha

28Kwa­thi se­be­si­ndi­le, ba­se­be­si­zwa uku­thia isi­hle­nge si­thi­wa yi­Me­li­thab.

2 La­ba­le­lo­li­zwec ba­si­pha­tha ngo­mu­sad onga­nda­ngae; ngo­ba ba­ba­sa umli­lo, ba­se­mu­ke­la so­nke, nge­nxa ye­zu­lu ela­se­li­qa­li­si­le, la­nge­nxa yo­mqa­ndo.

3 UPa­wu­li wa­se­the­za umnya­ba we­nku­ni, wazi­be­ka emli­lwe­ni, kwa­phu­ma inyo­ka nge­nxa yo­ku­tshi­sa, ya­na­ma­the­la esa­ndle­ni sa­khe.

4 Kwa­thi aba­le­lo­li­zwe be­bo­na isi­lo si­le­nga esa­ndle­ni sa­khef, ba­khu­lu­mi­sa­na be­si­thi: Isi­bi­li lu­mu­ntu ungu­mbu­la­li, othi esi­ndi­le olwa­ndleg, uku­lu­nga ka­ku­vu­mi uku­thi aphi­leh.

5 Ye­na-ke wa­si­thi­nti­the­la emli­lwe­ni isi­lo, aka­ze aba le­ngo­zii.

6 Ba­se­be­li­nde­la uku­thi uza­vu­vu­ka lo­ku­thi awe­le pha­nsi ahle afe; kwa­thi se­be­li­nde isi­kha­thi esi­de, ba­se­be­bo­na uku­thi ka­ku­la­lu­tho olu­bi olwe­nza­ka­la ku­yej, ba­phe­ndu­la imi­ca­ba­ngo ya­bo ba­thi ungu­nku­lu­nku­luk.

UPa­wu­li usi­li­sa isi­gu­la­ne

7 Ku­bo­ma­khe­lwa­ne ba­le­yo­nda­wo kwa­ku­la­ma­si­mu esi­khu­lu se­si­hle­nge, uPu­bli­yo nge­bi­zol; owa­se­mu­ke­la wa­si­nge­ni­sa ku­hle insu­ku ezi­nta­thu.

8 Kwa­se­ku­si­thi uyi­se ka­Pu­bli­yo wa­ye­le­le eba­njwe lu­qhu­qho le­si­su se­ga­zi; ange­na ku­ye uPa­wu­li, wa­khu­le­kam, wa­be­ka iza­ndla phe­zu kwa­khe, wa­msi­li­san.

9 Nga­kho lo­kho se­kwe­nza­ke­le, be­za la­ba­nye aba­be­se­si­hle­nge­ni aba­be­le­zi­fo ba­se­be­si­li­swa;

10 aba­si­du­mi­sa la­ngo­du­mo olu­khu­lu, nja­lo mhla si­su­ka­yo ngo­mkhu­mbi, base­the­sa izi­nto ezi­di­nge­ka­yoo.

UPa­wu­li ufi­ka eRo­ma

11 Kwa­thi emva kwe­nya­nga ezi­nta­thu sa­su­ka ngo­mkhu­mbi weA­le­ksa­ndri­yap, owa­wu­hle­zi ebu­si­ka esi­hle­nge­ni, ulo­pha­wu olu­thi­wa ngo­Di­yo­si­ku­ro­yi*.

12 Sa­se­si­fi­ka eSi­ra­khu­se sa­hla­la insu­ku ezi­nta­thu;

13 sa­su­ka la­pho sa­ha­mba ngo­ku­bho­da sa­ya­fi­ka eRe­gi­yu­ma, se­ku­dlu­le usu­ku olu­lo­dwa kwa­fi­ka umo­ya we­ni­ngi­zi­mu, sa­fi­ka ePu­thi­yo­li ngo­su­ku lwe­si­bi­li;

14 la­pho esa­fi­ca kho­na aba­za­lwa­neq, sa­ce­lwa uku­hla­la la­bo insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa; ngo­ku­nja­lo sa­ya-ke eRo­ma.

15 Nja­lo be­su­ka la­pho aba­za­lwa­ne se­be­zwi­le izi­nto nga­thir, be­za uku­si­hla­nga­be­za ba­ze ba­fi­ka eA­pi­yi Fo­ru­ma le­Ndli­ni ze­Zi­ha­mbi ezi­Nta­thu; okwa­thi uPa­wu­li eba­bo­na, wa­bo­nga uNku­lu­nku­lu, we­ma isi­bi­ndi.

16 Sa­thi se­si­fi­ke eRo­ma, indu­na ye­khu­lu ya­ni­ke­la izi­bo­tshwa endu­ne­ni ya­ba­li­ndi; ko­dwa uPa­wu­li wa­vu­nye­lwa uku­hla­la ye­dwa, lo­we­bu­tho omli­nda­yos.

17 Kwa­se­ku­si­thi emva kwe­nsu­ku ezi­nta­thut uPa­wu­li wa­bi­ze­la nda­wo­nye la­bo aba­nga­ba­khu­lu ba­ma­Ju­dau; se­be­bu­the­ne, wa­thi ku­bo: Ma­do­da ba­za­lwa­ne, mi­na ka­nge­nza­nga lu­tho olu­pha­mbe­ne le­si­zwev ku­mbe la­ma­si­ko abo­ba­baw, ngi­yi­si­bo­tshwa ngi­ve­la eJe­ru­sa­le­ma nga­ni­ke­lwa eza­ndle­ni za­ma­Ro­max;

18 wo­na ese­ngi­hlo­li­ley afu­na uku­ngi­khu­lu­laz, ngo­ba ku­nge­kho ki­mi ca­la eli­fa­ne­le uku­faa.

19 Ko­dwa ama­Ju­da ala, nga­ci­nde­ze­le­ka uku­li­dlu­li­se­la ku­Ke­sa­rib, ku­nge­yi­si­kho uku­thi ngi­lo­lu­tho olo­ku­ma­nga­le­la isi­zwe sa­ki­thi.

20 Nga­kho nge­nxa ya­le­si­si­za­tho ngi­li­bi­ze­le la­pha uku­thi ngili­bo­ne ngi­khu­lu­me la­ni; ngo­ba nge­nxa ye­the­mbac li­kaI­sra­ye­li ngi­zi­nge­le­ze­lwed nga­le­li­ke­ta­nee.

21 Ba­se­be­si­thi ku­ye: Thi­na ka­se­mu­ke­la­nga izi­ncwa­di nga­we ezi­ve­la eJu­di­ya, fu­thi lo­ba ngu­ba­ni wa­ba­za­lwa­ne, ese­fi­ki­le, ka­bi­ka­nga ku­mbe akhu­lu­me lu­tho olu­bi nga­we.

22 Ko­dwa si­fi­sa uku­zwa izi­nto ozi­na­ka­na­yo we­na; ngo­ba ma­ye­la­na la­lo­bu­bu­bha­zu­kaf si­ya­zi uku­thi bu­ya­phi­ki­swa enda­we­ni zo­nkeg.

23 Nja­lo kwa­thi se­be­mmi­se­le usu­ku, aba­ne­ngi be­za ku­ye endli­ni ye­zi­ha­mbi; owa­ba­cha­si­se­lah wa­fa­ka­zai umbu­so ka­Nku­lu­nku­luj, eba­nce­nga nge­zi­nto zi­ka­Je­sukl, etha­the­la emla­ywe­ni ka­Mo­zi­si ka­nye la­ba­pro­fe­thi, ku­su­ke­la eku­se­ni ka­khu­lu kwa­ze kwa­ba ku­si­hlwam.

24 Aba­nye ba­se­be­kho­lwa izi­nto azi­tsho­yo, ko­dwa aba­nye ka­ba­kho­lwa­ngan.

25 Kwa­se­ku­si­thi be­nge­zwa­na­ni bo­dwa ba­su­ka ba­ha­mba, uPa­wu­li ese­khu­lu­me ili­zwi la­ba li­nye lo­ku­thi: Wa­ye­khu­lu­me ku­hle uMo­ya oyi­Ngcwe­le ngoI­sa­ya umpro­fe­thi ku­bo­ba­ba be­thu,

26 esi­thi: Ha­mba uye ku­le­si­si­zwe ubu­su­si­thi: Ngo­ku­zwa li­za­ku­zwa, nja­lo ka­li­so­ze li­qe­di­si­se; lo­ku­bo­na li­za­bo­na, nja­lo ka­li­so­ze li­bo­ni­si­se;

27 ngo­ba inhli­zi­yo ya­le­si­si­zwe se­ya­ba bu­thu­ndu, nja­lo be­zwa ka­nzi­ma nge­ndle­be, la­me­hlo abo ba­wa­ci­me­zi­le; hle­zi ba­bo­ne nga­me­hlo, nja­lo be­zwe nge­ndle­be, fu­thi ba­qe­di­si­se nge­nhli­zi­yo, nja­lo ba­phe­ndu­ke, be­se­ngi­ba­si­li­sao.

28 Nga­kho ka­kwa­zi­we ki­ni, uku­thi usi­ndi­so lu­ka­Nku­lu­nku­lup lu­ya­thu­nye­lwa kwa­be­zi­zwe, bo­na-ke ba­za­ku­zwaq.

29 Nja­lo kwa­thi ese­tshi­lo le­zi­zi­nto, ama­Ju­da asu­ka, elo­ku­phi­ki­sa­na oku­khu­lu pha­ka­thi kwa­wor.

30 UPa­wu­li wa­se­hla­la imi­nya­ka emi­bi­li egcwe­le­yo endli­ni ya­khe uqo­bo aye­yi­qa­tshi­le, we­mu­ke­la bo­nke aba­nge­na ku­yes,

31 wa­tshu­ma­ye­la umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu, nja­lo wa­fu­ndi­sa nge­Nko­si uJe­su Kri­stut, nga­so so­nke isi­bi­ndi, enge­la­ku­vi­nje­lwau.

INCWA­DI KA­PA­WU­LI UMPHO­STO­LI

KWA­BA­SE­RO­MA

Isi­bi­nge­le­lo

1UPa­wu­li, ince­ku ka­Je­su Kri­stu, ebi­ze­lwe uku­ba ngu­mpho­sto­lia, ehlu­ka­ni­se­lwe iva­nge­li li­ka­Nku­lu­nku­lub

2 (a­li­the­mbi­sa nga­pha­mbi­lic nga­ba­pro­fe­thi ba­khe emi­bha­lwe­ni engcwe­led),

3 ma­ye­la­na le­Ndo­da­na ya­khe, eya­ve­lae enza­lwe­ni ka­Da­vi­da ngo­kwe­nya­maf,

4 eya­bo­na­ka­li­swa1 uku­ba yi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu nga­ma­ndlag, ngo­ku­ka­Mo­ya wo­bu­ngcwe­leh, ngo­ku­vu­ka okwa­ba­fi­le­yo, uJe­su Kri­stu iNko­si ye­thu;

5 ese­mu­ke­la nga­ye umu­sai lo­bu­pho­sto­lij uku­thi ku­be yi­ku­la­le­la ko­kho­lok pha­ka­thi kwe­zi­zwe zo­nkel, nge­nxa ye­bi­zo la­khem,

6 eli­ku­zo la­ni, ba­bi­zi­we­yo ba­ka­Je­su Kri­stun:

7 Ki­bo bo­nke aba­se­Ro­ma, aba­tha­ndi­we­yo ba­ka­Nku­lu­nku­lu, aba­bi­ze­lwe uku­ba nga­ba­ngcwe­leo: Ka­ku­be ki­ni umu­sa lo­ku­thu­la oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu uBa­ba we­thu le­Nko­si­ni uJe­su Kri­stup.

Isi­fi­so si­ka­Pa­wu­li so­ku­tshu­ma­ye­la iva­nge­li eRo­ma

8 Ku­qa­la-ke ngi­bo­nga uNku­lu­nku­lu wa­mi ngo­Je­su Kri­stu nga­ni lo­nkeq, uku­thi ukho­lo lwe­nu lu­me­nye­ze­lwa emhla­be­ni wo­nker.

9 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu ungu­mfa­ka­zi wa­mis, engi­mkho­nza emo­ye­ni wa­mi nge­va­nge­li le­Ndo­da­na ya­khet, uku­thi ka­ngi­ye­ke­li uku­li­khu­mbu­la,

10 nge­si­kha­thi so­nke emi­khu­le­kwe­ni ya­miu ngi­ce­lav, uku­thi nxa ku­se­nze­ka nge­nta­ndo ka­Nku­lu­nku­luw, ngi­phu­me­le­le uku­za ki­nix eku­ci­ne­ni.

11 Ngo­ba ngi­la­nga­tha uku­li­bo­na, uku­ze ngi­li­phey isi­pho esi­thi­le so­mo­ya, uku­ze li­qi­ni­swez,

12 oku­yi­ku­thi, si­du­du­ze­ke nda­wo­nye pha­ka­thi kwe­nu ngo­kho­lo olu­ko­mu­nye lo­mu­nye, olwe­nu ka­nye lo­lwa­mia.

13 Ka­nti angi­tha­ndi uku­thi ku­nga­zi­wa ki­ni, ba­za­lwa­ne, uku­thi nga­zi­mi­se­la ka­ne­ngi uku­za ki­nib (nga­se­ngi­ba­mbe­ka ku­ze ku­be kha­the­sic), uku­ze ngi­zu­zed esi­nye isi­the­loe la­pha­ka­thi kwe­nu, la­nje­nga­pha­ka­thi kwe­zi­nye izi­zwe.

14 Ngi­lo­mla­ndu ku­ma­Gri­kif ka­nye la­kwa­be­zi­zweg, kwa­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo ka­nye la­kwa­ba­nga­hla­ka­ni­pha­nga;

15 ngo­ku­nja­lo nje­ngo­ku­ki­mi ngi­lu­nge­le uku­tshu­ma­ye­la iva­nge­li la­ki­ni aba­se­Ro­ma.

16 Ngo­ba ka­ngi­la­nhlo­ni nge­va­nge­li li­ka­Kri­stuh; ngo­ba li­nga­ma­ndla ka­Nku­lu­nku­lu ku­be lu­si­ndi­so ku­ye wo­nke okho­lwa­yoi, ku­mJu­daj ku­qa­lak la­ku­mGri­kil.

17 Ngo­ba uku­lu­nga ku­ka­Nku­lu­nku­lum kwe­mbu­lwa ki­lo ku­su­ke­la ku­kho­lo ku­si­ya ku­kho­lo; nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thin: Ko­dwa olu­ngi­le­yo uza­phi­la ngo­kho­loo.

Intu­ku­the­lo ka­Nku­lu­nku­lu nge­zo­no za­be­zi­zwe

18 Ngo­ba ula­ka lu­ka­Nku­lu­nku­lu lu­ya­bo­na­ka­li­swa lu­ve­la ezu­lwi­ni phe­zu kwa­kho ko­nke uku­nga­kho­nzi uNku­lu­nku­lu lo­ku­nga­lu­ngi kwa­ba­ntu aba­vi­mbe­la iqi­ni­so ngo­ku­nga­lu­ngip;

19 ngo­baq lo­kho okwa­zi­wa­yo ngo­Nku­lu­nku­lu ku­so­ba­la pha­ka­thi kwa­bo; ngo­ba uNku­lu­nku­lu uku­bo­na­ka­li­si­le ki­bor.

20 Ngo­ba oku­nga­bo­nwa­yo kwa­khe, se­lo­khu kwa­da­tshu­lwa umhla­bas, ku­zwi­si­se­ka nge­zi­nto eze­nzi­we­yo, ku­bo­na­ka­li­swa oba­la, ama­ndla akhe apha­ka­de ka­nye lo­bu­Nku­lu­nku­lu ba­khet, ku­ze ku­thi ka­ba­la­ku­zi­vi­ke­lau;

21 ngo­ba ku­the be­ma­zi uNku­lu­nku­lu, ka­bamdu­mi­sa­nga nje­ngo­Nku­lu­nku­lu ka­bambo­nga, ko­dwa ba­bav yi­ze ku­mi­ca­ba­ngo ya­bow, le­nhli­zi­yo ya­bo enga­qo­ndi­yox ye­nzi­wa ya­ba mnya­may.

22 Be­zi­tsha­ya aba­hla­ka­ni­phi­le­yo ba­ba yi­zi­thu­thaz,

23 le­nka­zi­mu­lo ka­Nku­lu­nku­lu onga­bhu­bhi­yo ba­yi­phe­ndu­le­laa eku­fa­na­ne­ni lo­mfa­ne­ki­so wo­mu­ntu obhu­bha­yob, lo­we­zi­nyo­ni, lo­wezi­da­lwa ezi­le­nya­wo ezi­ne, lo­wo­ku­hu­qu­ze­la­yoc.

24 Nga­lo­kho-ke uNku­lu­nku­lu wa­ba­ni­ke­la ema­nya­le­ni, enka­nu­kwe­ni ze­nhli­zi­yo za­bod, uku­thi ba­du­ma­ze imi­zi­mba ya­bo pha­ka­thi kwa­boe;

25 aba­phe­ndu­le­la iqi­ni­so li­ka­Nku­lu­nku­luf ema­nge­nig, ba­se­be­du­mi­sa be­kho­nza oku­da­li­we­yo ku­lo­Mda­li, ongo­bo­nge­ka­yo ku­ze ku­be pha­ka­de. Ame­nih.

26 Nge­nxa ya­lo­kho uNku­lu­nku­lu wa­ba­ni­ke­lai enka­nu­kwe­ni ezi­li­hla­zoj; ngo­ba la­be­si­fa­za­na ba­bo ba­phe­ndu­la ukwe­nza kwe­mve­lo kwa­ba ngo­ku­pha­mbe­ne le­mve­lok;

27 la­ngo­ku­nja­lo la­be­si­li­sa ba­ye­ke­la ukwe­nza kwe­mve­lo ko­we­si­fa­za­na, ba­tsha ngo­ku­kha­nu­ka­na kwa­bo, abe­si­li­sa la­be­si­li­sa be­nza oku­li­hla­zo, be­mu­ke­li­swa pha­ka­thi kwa­bo umvu­zo ofa­ne­le uku­du­ha kwa­bo.

28 Nja­lo nje­nga­lo­khu be­nga­vu­ma­nga uku­ba lo­lwa­zi ngo­Nku­lu­nku­lul, uNku­lu­nku­lu wa­ba­ni­ke­la uku­thi ba­be le­ngqo­ndo ebo­li­le­yom, eyo­kwe­nza izi­nto ezi­nga­fa­ne­la­ngan;

29 be­gcwa­li­swe ko­nke uku­nga­lu­ngi, uku­phi­nga, ubu­biop, umha­wuq, inzo­ndorst; be­gcwe­le umo­nau, uku­bu­la­la, inka­ni, inko­hli­so, ulu­nyav; aba­hle­ba­yow,

30 aba­nye­ya­yox, aba­zo­nda uNku­lu­nku­luy, aba­nge­la­ma­kha­ndaz, aba­zi­gqa­ja­yoab, aba­zi­khu­khu­me­za­yoc, aba­qa­mbi be­zi­nto ezi­mbid, aba­nga­la­le­li aba­za­lie,

31 aba­nge­la­ngqo­ndo, abe­phu­la izi­the­mbi­sof, aba­lo­lu­nyag, aba­nge­la­ku­xo­li­swa, aba­nge­la­si­ha­wuh;

32 aba­thi be­sa­zi umla­yo wo­ku­lu­nga ka­Nku­lu­nku­lui, uku­thi abe­nza izi­nto ezi­nja­lo ba­fa­ne­le uku­faj, ku­nge­si­ku­thi ba­ya­ze­nza ku­phe­la, ko­dwa fu­thi be­vu­me­la­na la­baze­nza­yok.

Bo­nke ama­Ju­da la­be­zi­zwe ba­za­kwa­hlu­le­lwa ngu­Nku­lu­nku­lu

2Nga­kho ka­wu­la­ku­zi­la­ndu­le­laa, we­na mu­ntub, lo­ba ungu­ba­ni owa­hlu­le­la­yo; ngo­ba nga­lo­kho owa­hlu­le­la nga­kho omu­nye, uya­zi­la­hla we­na, ngo­ba we­na owa­hlu­le­la­yo we­nza izi­nto ezi­fa­na­na­yoc.

2 Nja­lo si­ya­zi uku­thi ukwa­hlu­le­la ku­ka­Nku­lu­nku­lu ku­ngo­kwe­qi­ni­so phe­zu kwa­la­bo abe­nza izi­nto ezi­nja­lod.

3 Nja­lo uca­ba­nga lo­kho yi­ni, O mu­ntu owa­hlu­le­la abe­nza izi­nto ezi­nja­lo, la­we uze­nza le­zo­zi­nto, uku­thi we­na uza­phe­pha ukwa­hlu­le­la ku­ka­Nku­lu­nku­lue?

4 Ku­mbe uya­ye­yi­sa yi­ni ino­tho yo­mu­sa wa­khef le­yo­ku­be­ke­ze­lag le­si­ne­keh, unga­zi uku­thi umu­sa ka­Nku­lu­nku­lu uku­kho­khe­le­la eku­phe­ndu­ke­nii?

5 Ko­dwa ngo­bu­lu­khu­ni ba­kho le­nhli­zi­yo ya­kho enga­phe­ndu­ki­yo uzi­be­ke­la ula­kaj ngo­su­ku lo­la­ka lo­lwe­se­mbu­lo so­kwa­hlu­le­lwa oku­lu­ngi­le­yo ku­ka­Nku­lu­nku­luk,

6 oza­vu­za lo­wo la­lo­wo ngo­kwe­mi­se­be­nzi ya­khel;

7 impi­lo ela­pha­ka­dem ku­bo aba­le­si­ne­ke ngo­kwe­nza imi­se­be­nzi elu­ngi­le­yo be­di­nga inka­zi­mu­lo lo­du­mon lo­ku­nga­bhu­bhi;

8 ko­dwa intu­ku­the­lo lo­la­kao ku­la­bo aba­le­nka­nip, nja­lo be­nga­la­le­li iqi­ni­so ko­dwa be­la­le­la uku­nga­lu­ngiq,

9 usi­zir lo­ku­ba­nde­ze­le­kas, phe­zu kwa­wo wo­nke umphe­fu­mu­lo wo­mu­ntu owe­nza ubu­bit, owo­mJu­da ku­qa­lauv lo­wo­mGri­kiw;

10 ko­dwa inka­zi­mu­lox lo­du­moy lo­ku­thu­la ku­ye wo­nke owe­nza oku­hle, ku­mJu­da ku­qa­la la­ku­mGri­ki;

11 ngo­ba ka­ku­kho uku­ba­ndlu­lu­la umu­ntu ku­Nku­lu­nku­luz.

12 Ngo­ba bo­nke abo­ni­le­yo be­nge­la­mla­yo, ba­za­bhu­bha la­bo be­nge­la­mla­yoa; nja­lo bo­nke abo­ni­le­yo emla­ywe­nib, ba­za­gwe­tshwa ngo­mla­yoc;

13 ngo­ba ka­ku­si­bo abe­zwa­yo umla­yo aba­lu­ngi­le­yo pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lud, ko­dwa abe­nza­yo umla­yo ba­za­lu­ngi­si­swae.

14 Ngo­ba nxa abe­zi­zwe aba­nge­la­wo umla­yo be­se­nza ngo­kwe­mve­lo oku­ngo­ko­mla­yo, bo­na, be­nge­la­wo umla­yo, ba­ngu­mla­yo wa­bo ngo­kwa­bo;

15 aba­bo­na­ka­li­sa uku­thi umse­be­nzi wo­mla­yo ulo­tshi­we enhli­zi­ywe­ni za­bo; isa­ze­la sa­bo si­ya­fa­ka­za la­so, le­mi­ca­ba­ngo ya­bo iba­so­le omu­nye ko­mu­nye ku­mbe nja­lo iba­vi­ke­lef omu­nye ko­mu­nye,

16 ngo­su­ku uNku­lu­nku­lu aza­kwa­hlu­le­la nga­lo imfi­hlo za­ba­ntug, ngo­Je­su Kri­stuh, ngo­kwe­va­nge­li la­mii.

Ukwe­hlu­le­ka ko­mla­yo lo­ko­ku­so­ka

17 Kha­nge­la we­na ubi­zwa ngo­ku­thi ungu­mJu­daj, we­ye­me emla­ywe­nik, uzi­nco­ma ngo­Nku­lu­nku­lul,

18 usa­zi inta­ndo ya­khem, use­mu­ke­la izi­nto ezi­ngco­non1, ufu­ndi­swe emla­ywe­nio,

19 nja­lo uzi­the­mbi­le we­na uku­thi ungu­mho­li we­zi­pho­fu, uku­kha­nya kwa­ba­se­mnya­me­nip,

20 ume­lu­le­ki we­zi­thu­tha, umfu­ndi­si we­nsa­ne, ule­si­moq so­lwa­zi lo­lwe­qi­ni­so emla­ywe­nir.

21 Nga­kho we­na ofu­ndi­sa omu­nye, ka­wu­zi­fu­ndi­si yi­ni? We­na otshu­ma­ye­la uku­thi unge­bi, uye­ba yi­nis?

22 We­na othi unga­fe­bi, uya­fe­ba yi­nit? We­na one­ngwa yi­zi­tho­mbe, upha­nga ama­the­mpe­li yi­niu?

23 We­na ozi­nco­ma ngo­mla­yo, udu­ma­za uNku­lu­nku­lu ngo­kwe­qa umla­yo yi­niv?

24 Ngo­ba ibi­zo li­ka­Nku­lu­nku­lu li­ya­hla­nja­zwaw pha­ka­thi kwa­be­zi­zwe nge­nxa ye­nux, nje­ngo­ba ku­lo­tshi­we.

25 Ngo­ba isi­bi­li uku­so­ka ku­ya­si­za, uba use­nza umla­yo; ko­dwa uba ungu­me­qi wo­mla­yo, uku­so­ka kwa­kho se­ku­yi­ku­nga­so­kiy.

26 Nga­kho uba uku­nga­so­kiz ku­gci­na izi­mi­so zo­mla­yo, uku­nga­so­ki kwa­khe ka­ku­yi­ku­ba­lwa yi­ni uku­thi ku­yi­ku­so­kaa?

27 Lo­ku­nga­so­ki nge­mve­lo, egcwa­li­sa umla­yo, ku­nge­ku­gwe­be yi­nib we­na ongu­me­qi wo­mla­yo ngo­mbha­lo la­ngo­ku­so­kac?

28 Ngo­ba ka­yi­su­ye umJu­da ongu­ye ngo­ku­so­ba­la, nja­lo ka­ku­si­kho uku­so­ka oku­so­ba­la enya­me­nid;

29 ko­dwa ye­na ungu­mJu­da ongu­ye nga­se­see, lo­ku­so­ka ku­ngo­kwe­nhli­zi­yof, emo­ye­nig, ku­nge­yi­si­kho ngo­mbha­loh; ondu­mi­so ya­khei ka­yi­ve­li eba­ntwi­ni ko­dwa ku­Nku­lu­nku­luj.

Ama­Ju­da ale­lu­nge­lo ku­la­ba­nye ngo­ba ani­ki­we umla­yo

3Pho-ke yi­bu­phi ubu­ngco­no bo­mJu­da, ku­mbe lu­yi­ni usi­zo lo­ku­so­ka?

2 Ku­khu­lu nge­ndle­la yo­nke; ngo­ba ku­qa­la-ke uku­thia ba­pha­thi­swe ama­zwi ka­Nku­lu­nku­lub.

3 Ngo­ba ku­yi­ni uba aba­nye be­nga­kho­lwa­ngac? Uku­nga­kho­lwa kwa­bo ku­za­kwe­nza ize ukho­lo lu­ka­Nku­lu­nku­lu yi­nid?

4 Phi­ndee! Ko­dwa uNku­lu­nku­lu ka­be le­qi­ni­sof, ko­dwa wo­nke umu­ntu umqa­mbi­ma­ngag, nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Uku­ze uthi­we ulu­ngi­le ema­zwi­ni akho, unqo­be ekwa­hlu­le­lwe­ni kwa­khoh.

5 Ko­dwa uba uku­nga­lu­ngi kwe­thu ku­bo­na­ka­li­sa uku­lu­nga ku­ka­Nku­lu­nku­lu, si­za­ku­thi­ni? Ka­mbe uNku­lu­nku­lu ka­lu­nga­nga yi­ni owe­hli­se­la ula­kai? (Ngi­khu­lu­ma nje­ngo­mu­ntuj.)

6 Phi­ndek! Uba ku­nge­nja­lo uNku­lu­nku­lu uza­wa­hlu­le­la nja­ni umhla­bal?

7 Ngo­ba uba iqi­ni­so li­ka­Nku­lu­nku­lu la­ndi­si­le ka­khu­lum edu­me­ni lwa­khe nga­ma­nga ami, ngi­sa­gwe­tshe­lwa­ni la­mi nje­nge­so­nin?

8 Nja­lo ku­nge­nje­nga­lo­khu si­gco­nwa, la­nje­ngo­ba aba­nye ba­thi thi­na si­thi: Ka­se­nze izi­nto ezi­mbi uku­ze ku­ve­le oku­hle? Aba­ku­la­hlwa kwa­bo ku­ba ngo­ko­ku­lu­ngao.

Ama­Ju­da ale­so­no nje­nga­ba­nye

9 Pho-ke? Si­ngco­no yi­nip? Ha­tshi bo! Ngo­ba se­si­wa­ca­li­le ma­ndu­lo ama­Ju­daq ka­nye la­ma­Gri­kir uku­thi wo­nke anga­pha­nsi kwe­so­nos,

10 nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Ka­kho olu­ngi­le­yo, ka­kho lo­ye­dwa;

11 ka­kho oqe­di­si­sa­yo, ka­kho odi­nga uNku­lu­nku­lut;

12 bo­nke ba­pha­mbu­ki­le, ka­ba­si­zi lu­tho bo­nka­na; ka­kho owe­nza oku­hle, ka­kho ngi­tsho lo­ye­dwau;

13 umphi­mbo wa­bo uli­ngcwa­ba eli­vu­le­ki­le­yo; ba­kho­hli­sa nge­nli­mi za­bov; ubu­hlu­ngu be­phi­mpi bu­nga­pha­nsi kwe­nde­be za­bow;

14 omlo­mo wa­bo ugcwe­le uku­qa­le­ki­sa lo­ku­ba­bax;

15 inya­wo za­bo zi­pha­ngi­se­la uku­chi­tha iga­zi;

16 inci­tha­ka­lo lo­si­zi ku­se­ndle­le­ni za­bo,

17 nja­lo indle­la yo­ku­thu­la ka­ba­ya­za­ngayz;

18 ukwe­sa­ba uNku­lu­nku­lu ka­ku­kho pha­mbi kwa­me­hlo aboa.

19 Nja­lo si­ya­zi uku­thi ko­nke oku­tsho­yo umla­yo, uku­khu­lu­ma ki­bo aba­nga­pha­nsi ko­mla­yob, uku­ze yo­nke imi­lo­mo ivi­njwec, lo­ku­thi umhla­ba wo­nke ube le­ca­la ku­Nku­lu­nku­lud;

20 ngo­bae emi­se­be­nzi­ni yo­mla­yo ka­ku­la­nya­ma eza­lu­ngi­si­swa pha­mbi kwa­khef; ngo­ba ngo­mla­yo ku­lo­kwa­zi iso­nog.

Umu­ntu ulu­ngi­si­swa ngo­Je­su Kri­stu

21 Ko­dwa kha­the­si-ke se­ku­bo­na­ka­li­si­we uku­lu­nga ku­ka­Nku­lu­nku­luh nga­pha­ndle ko­mla­yoi, oku­fa­ka­ze­lwa ngu­mla­yojk la­ba­pro­fe­thilm;

22 ngi­tsho uku­lu­nga ku­ka­Nku­lu­nku­lu ngo­kho­lo lu­ka­Je­su Kri­stu ki­bo bo­nke la­phe­zu kwa­bo bo­nke aba­kho­lwa­yon; ngo­ba ka­wu­kho ume­hlu­koo;

23 ngo­ba bo­nke bo­ni­le ba­si­le­le enka­zi­mu­lwe­ni ka­Nku­lu­nku­lup,

24 ba­lu­ngi­si­swa nge­si­hleq ngo­mu­sa wa­kher ngo­hle­ngo olu­ku­Kri­stu Je­sus;

25 uNku­lu­nku­lut ammi­sa­yo uku­thi abe yi­nhla­wu­lo yo­ku­thu­lau, ngo­kho­lo ega­zi­ni la­khev, uku­ze ku­be yi­si­bo­na­ka­li­so so­ku­lu­nga kwa­khew, ngo­ku­ye­ke­lwa kwe­zo­no eze­nzi­wa nga­pha­mbi­lix, eku­be­ke­ze­le­ni ku­ka­Nku­lu­nku­luy;

26 uku­ze ku­be yi­si­bo­na­ka­li­so so­ku­lu­nga kwa­khe ku­le­si­si­kha­thi, uku­ze abe ngo­lu­ngi­le­yo lo­ku­thi uya­mlu­ngi­si­sa ongo­wo­kho­lo lu­ka­Je­suz.

27 Nga­kho ku­nga­phi uku­zi­nco­ma? Ku­va­le­lwe pha­ndle. Ngo­mthe­tho ba­nia? We­mi­se­be­nzi yi­nib? Ha­tshi bo, ko­dwa ngo­mthe­tho wo­kho­lo.

28 Nga­kho si­phe­tha ngo­ku­thic umu­ntu ulu­ngi­si­swe ngo­kho­lod, nga­pha­ndle kwe­mi­se­be­nzi yo­mla­yoe.

29 Ka­mbe u­ngu­Nku­lu­nku­lu wa­ma­Ju­da ku­phe­la? Nja­lo ka­yi­su­ye lo­wa­be­zi­zwe yi­ni? Ye­bo lo­wa­be­zi­zwe;

30 lo­khu uNku­lu­nku­lu emu­nyef, oza­lu­ngi­si­sa uku­so­ka ekho­lwe­ni, lo­ku­nga­so­ki ngo­kho­log.

31 Nga­kho si­ya­we­nza umla­yo ube yi­ze ngo­kho­lo yi­ni? Phi­ndeh! Ko­dwa si­ya­wu­qi­ni­sa umla­yoi.

UA­bra­ha­ma wa­lu­ngi­si­swa ngo­kho­lo

4Pho-ke si­za­ku­thi uA­bra­ha­ma uba­ba we­thu wa­zu­za­ni ngo­kwe­nya­maa?

2 Ngo­ba uba uA­bra­ha­ma wa­lu­ngi­si­swa nge­mi­se­be­nzib, ulo­ku­zi­nco­mac, ko­dwa ku­nge­kho pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lud.

3 Ngo­ba umbha­lo uthi­ni? Uthi: Ko­dwa uA­bra­ha­ma wa­kho­lwa ku­Nku­lu­nku­lu, kwa­se­ku­ba­le­lwa ku­ye uku­thi yi­ku­lu­ngae.

4 Ko­dwa ku­lo­wo ose­be­nza­yo ka­ba­le­lwa iho­lof ngo­ko­mu­sa, ko­dwa ngo­ko­mla­ndug.

5 Ko­dwa ku­lo­wo onga­se­be­nzi­yo, ko­dwa ekho­lwa ku­ye olu­ngi­si­sa owe­yi­sa uNku­lu­nku­lu, ukho­lo lwa­kheh lu­ba­le­lwa uku­thi yi­ku­lu­ngai.

6 Nje­ngo­ba la­ye uDa­vi­da ekhu­lu­ma ngo­ku­bu­si­swa ko­mu­ntu, uNku­lu­nku­lu amba­le­la uku­lu­ngaj nga­pha­ndle kwe­mi­se­be­nzik esi­thi:

7 Ba­bu­si­si­we aba­zi­pha­mbe­ko za­bo zi­the­the­le­lwe la­ba­zo­no za­bo zi­si­tshe­ke­lwe.

8 Ubu­si­si­we umu­ntu iNko­si enga­so­ze ya­mba­le­la iso­nol.

9 Nga­kho lo­khu­ku­bu­si­swa ku­phe­zu ko­ku­so­kam yi­nin, ku­mbe la­phe­zu ko­ku­nga­so­kio? Ngo­ba si­thi: Ukho­lo lwa­ba­le­lwa kuA­bra­ha­ma uku­thi lu­yi­ku­lu­nga.

10 Pho lwa­ba­le­lwa nja­ni? La­pho ese­ku­so­ke­ni yi­ni, ku­mbe eku­nga­so­ki­ni? Ku­nge­kho eku­so­ke­ni, ko­dwa eku­nga­so­ki­nip.

11 Wa­se­se­mu­ke­la isi­bo­na­ka­li­so so­ku­so­kaq, upha­wu lo­ku­lu­nga ko­kho­lo aye­la­kho eku­nga­so­ki­nir; uku­ze abe ngu­yi­se wa­bo bo­nke aba­kho­lwa­yo la­nxa be­nga­so­ka­nga, uku­ze uku­lu­nga ku­ba­le­lwe la­ki­bo;

12 lo­yi­se wo­ku­so­ka ku­la­bo aba­nge­yi­si­bo bo­ku­so­ka ku­phe­la, ko­dwa fu­thi aba­ha­mba ezi­nya­the­lwe­ni zo­kho­lo lu­ka­ba­ba we­thu uA­bra­ha­ma aye­la­lo enga­ka­so­kwas.

13 Ngo­ba ka­si­ngo­mla­yo isi­the­mbi­so kuA­bra­ha­ma ku­mbe ku­nza­lo ya­khe, uku­thi uza­ku­ba yi­ndla­li­fa yo­mhla­ba, ko­dwa ngo­ku­lu­nga ko­kho­lot.

14 Ngo­ba uba la­bo abo­mla­yo be­yi­zi­ndla­li­fau, ukho­lo lwe­nzi­we izev, le­si­the­mbi­so se­nzi­wa izew;

15 ngo­ba umla­yo uba­nga ula­kax; ngo­ba la­pho oku­nge­kho kho­na umla­yoy, ka­kukho lo­kwe­qaz.

16 Nga­kho ku­ngo­kho­lo, uku­ze ku­be ngo­ko­mu­saa; uku­ze isi­the­mbi­so si­qi­ni­se­keb ku­yo yo­nke inza­lo; ku­nge­yi­si­yo enge­yo­mla­yo ku­phe­la ko­dwa la­ku­yo enge­yo­kho­lo lu­kaA­bra­ha­mac, ongu­ba­ba we­thu so­nked,

17 (nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Ngi­ku­mi­si­le uku­thi ube ngu­yi­se we­zi­zwe ezi­ne­ngie) pha­mbi kwa­khe akho­lwa ku­ye, uNku­lu­nku­lu, ophi­li­sa aba­fi­le­yof, lo­bi­za izi­nto ezi­nge­kho ngo­ku­nga­thi zi­kho­nag.

18 Owa­thi eme­la­ne le­the­mba wa­kho­lwa nge­the­mba, uku­ze abe ngu­yi­se we­zi­zwe ezi­ne­ngi, nje­nga­lo­kho okwa­tshi­wo­yo uku­thi: Iza­ku­ba nja­lo inza­lo ya­khoh.

19 Nja­lo ka­ba­nga bu­tha­ka­tha­ka ekho­lwe­ni, ka­na­ka­na­nga umzi­mba wa­khe uqo­bo owa­wu­su­fi­lei, ngo­ba wa­ye­se­nga­ba le­mi­nya­ka eli­khu­luj, lo­ku­fa kwe­si­za­lo si­ka­Sa­rak;

20 nja­lo ka­tha­nda­bu­za­nga nge­si­the­mbi­so si­ka­Nku­lu­nku­lu ngo­ku­nga­kho­lwa, ko­dwa wa­qi­ni­swa ekho­lwe­ni, eni­ka uNku­lu­nku­lu udu­mol,

21 nja­lo eqi­ni­se­ki­le ngo­ku­phe­le­le­yo uku­thi lo­kho aye­ku­the­mbi­si­lem, ula­ma­ndla ngi­tsho oku­kwe­nza.

22 Nga­lo­kho-ke kwa­ba­le­lwa ku­ye uku­thi yi­ku­lu­ngan.

23 Ka­ku­bha­lwa­nga-ke nge­nxa ya­khe ye­dwa, uku­thi kwa­ba­le­lwa ku­ye;

24 ko­dwa la­nge­nxa ye­thu, esi­za­ba­le­lwa kho­nao, thi­na esi­kho­lwa ku­ye owa­vu­sa uJe­su iNko­si ye­thu kwa­ba­fi­le­yop,

25 owa­ni­ke­lwa nge­nxa ye­zi­pha­mbe­ko ze­thuq, wa­vu­swar nge­nxa yo­ku­lu­ngi­si­swa kwe­thus.

Izi­the­lo zo­ku­lu­nga

5Nga­kho se­si­lu­ngi­si­si­we ngo­kho­loa, si­lo­ku­thu­la ku­Nku­lu­nku­lu nge­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stub,

2 oku­nga­ye nja­lo si­lo­ku­nge­na ngo­kho­lo ku­lu­mu­sac esi­mi ku­wod, si­zi­nco­ma ethe­mbe­ni lo­bu­kho­si bu­ka­Nku­lu­nku­lue.

3 Ka­ku­si­kho lo­khu-ke ku­phe­laf, ko­dwag si­zi­nco­ma la­nge­zi­nhlu­phe­koh, si­sa­zi uku­thi uku­hlu­phe­ka ku­ve­za uku­be­ke­ze­lai,

4 lo­ku­be­ke­ze­la uku­qi­naj, lo­ku­qi­na ithe­mbak;

5 le­the­mba ka­li­da­ni­sil, ngo­ba utha­ndo lu­ka­Nku­lu­nku­lu lu­the­li­we enhli­zi­ywe­ni ze­thu ngo­Mo­ya oNgcwe­le esi­mu­phi­we­yom.

6 Ngo­ba si­se­bu­tha­ka­tha­ka, nge­si­kha­thi esi­fa­ne­le­yo1 uKri­stu wa­fe­la abe­yi­sa uNku­lu­nku­lun.

7 Ngo­ba ku­nzi­ma uku­thi umu­ntu afe­le olu­ngi­le­yo; ko­dwa mhla­wu­mbe ku­nga­ba kho­na ngi­tsho ole­si­bi­ndi so­ku­fe­la olu­ngi­le­yo.

8 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu uqi­ni­sao utha­ndo lwa­khe uqo­bo ki­thip, uku­thi uKri­stu wa­si­fe­laq si­se­yi­zo­nir.

9 Nga­kho ka­khu­lu-ke, lo­khu se­si­lu­ngi­si­si­we kha­the­si nge­ga­zi la­khes, si­za­si­ndi­swa nga­ye ela­ke­nit.

10 Ngo­ba uba, la­pho si­se­yi­zi­thau, se­si­bu­yi­se­ne lo­Nku­lu­nku­lu ngo­ku­fa kwe­Ndo­da­na ya­khev, ika­khu­lu lo­khu se­si­bu­yi­se­ne si­za­si­ndi­swa nge­mpi­lo ya­yow;

11 nja­lo ka­ku­si­kho lo­khu ku­phe­lax, ko­dwa si­zi­nco­ma fu­thi ku­Nku­lu­nku­lu nge­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu, ese­se­mu­ke­le nga­ye uku­bu­yi­sa­nay.

Uku­fa kwe­za ngoA­da­mu; impi­lo ye­za ngo­Je­su

12 Nga­kho, nje­nga­lo­khu nga­mu­ntu mu­nye iso­no sa­nge­na emhla­be­niz, la­nge­so­no uku­faa, ngo­ku­nja­lo uku­fa kwe­dlu­le­la ku­bo bo­nke aba­ntub, ngo­ba bo­nke bo­ni­le2;

13 ngo­ba ku­ze kufi­ke umla­yo iso­no sa­si­kho­na emhla­be­nic; ko­dwa iso­no ka­si­ba­le­lwa, unge­kho umla­yod,

14 ka­nti uku­fa kwa­bu­sa ku­su­ke­la kuA­da­mu ku­si­ya ku­Mo­zi­si, la­phe­zu kwa­la­bo aba­be­ngo­na­nga oku­fa­na­na lo­kwe­qa ku­kaA­da­mue, ongu­mfa­ne­ki­so wa­khe obe­za­ku­zaf.

15 Ko­dwa ku­nge­nje­nge­si­pha­mbe­ko, si­nja­lo le­si­pho so­mu­sa. Ngo­ba uba nge­si­pha­mbe­ko so­ye­dwa aba­ne­ngi ba­fag, ika­khu­lu kwa­nda kwa­ba­ne­ngihi umu­sa ka­Nku­lu­nku­lu, le­si­pho ngo­mu­sa wo­mu­ntu mu­nye, uJe­su Kri­stuj.

16 Fu­thi isi­pho ka­si­nje­ngo­ye­dwa owo­na­yo; ngo­ba isi­gwe­bo sa­si­nge­si­so­dwa nga­se­ku­la­hlwe­ni, ko­dwa isi­pho so­mu­sa nge­se­zi­pha­mbe­ko ezi­ne­ngi nga­se­ku­lu­ngi­si­swe­nik.

17 Ngo­ba uba nge­si­pha­mbe­ko somu­ntu oye­dwa uku­fa kwa­bu­sa nga­lo­wo oye­dwa, ika­khu­lu bo­na abe­mu­ke­la ubu­ne­ngi bo­mu­sa lo­be­si­pho so­ku­lu­nga ba­za­bu­sa empi­lwe­ni nga­lo­wo oye­dwa, uJe­su Kri­stu.

18 Nga­kho nje­ngo­ba nge­si­pha­mbe­ko si­nye isi­gwe­bo sa­ba ku­bo bo­nke aba­ntu uku­ya eku­la­hlwe­nil, ngo­ku­nja­lom la­ngo­ku­lu­nga ko­ye­dwa3 umu­sa we­za ku­bon bo­nke aba­ntuop uku­ya eku­lu­ngi­si­swe­ni kwe­mpi­loq.

19 Ngo­ba nje­ngo­ba ngo­ku­nga­la­le­li ko­mu­ntu mu­nye aba­ne­ngi be­nzi­wa izo­nir, ngo­ku­nja­lo la­ngo­ku­la­le­la ko­ye­dwa aba­ne­ngi ba­za­kwe­nzi­wa aba­lu­ngi­le­yost.

20 Ko­dwa umla­you wa­nge­na we­nge­za, uku­ze isi­pha­mbe­ko sa­ndev; ko­dwa la­pho okwa­nda iso­no kho­na, umu­sa wa­nda ka­khu­lu­ka­ziw;

21 uku­ze nje­ngo­ba iso­no sa­bu­sa eku­fe­ni, ngo­ku­nja­lo lo­mu­sa ubu­se ngo­ku­lu­ngax ku­ze ku­be se­mpi­lwe­ni ela­pha­ka­de, ngo­Je­su Kri­stu iNko­si ye­thuy.

Impi­lo entsha engo­Kri­stu

6Nga­kho si­za­ku­thi­ni? Si­za­hla­la yi­ni eso­nwe­nia, uku­ze kwa­nde umu­sab?

2 Phi­ndec! Thi­na esa­fa ma­ye­la­na le­so­no, si­za­phi­la nja­ni ku­so fu­thid?

3 Ka­la­zi yi­ni uku­thi thi­na so­nke esa­bha­bha­thi­ze­lwae ku­Kri­stu Je­suf, sa­bha­bha­thi­ze­lwa eku­fe­ni kwa­kheg?

4 Nga­kho sa­ngcwa­tshwa ka­nye la­ye ngo­bha­bha­thi­zo eku­fe­nih; uku­ze, nje­ngo­ba uKri­stu wa­vu­swa kwa­ba­fi­le­yoi ngo­bu­kho­si bu­ka­Yi­sej, ngo­ku­nja­lo la­thi si­ha­mbe ebu­tshe­ni be­mpi­lok.

5 Ngo­ba ubal si­hla­nye­lwe ka­nye la­ye eku­fa­na­ne­ni ko­ku­fa kwa­khe, si­za­ku­ba nja­lo eku­fa­na­ne­ni ko­ku­vu­ka kwa­khem;

6 si­sa­zi lo­khu, uku­thi umu­ntu we­thu omda­lan ube­the­lwe layeo, uku­ze umzi­mba we­so­no ubhu­ji­swe, uku­ze si­nga­be si­sa­kho­nza iso­nop;

7 ngo­ba ofi­le­yoq ukhu­lu­li­we1 eso­nwe­nir.

8 Nja­lo uba si­fi­le ka­nye lo­Kri­stu, si­ya­kho­lwa uku­thi si­za­phi­la fu­thi ka­nye la­yes;

9 si­sa­zi uku­thi uKri­stu ese­vu­si­we kwa­ba­fi­le­yo ka­sa­fi fu­thi; uku­fa ku­nge­ke ku­sa­bu­sa phe­zu kwa­khet.

10 Ngo­ba lo­khu wa­fa, wa­fe­la iso­nou ka­nyev; ko­dwa lo­khu ephi­la, uphi­le­la uNku­lu­nku­luw.

11 Ngo­ku­nja­lo la­ni zi­na­ka­ne­ni si­bi­li li­fi­le eso­nwe­nix, ko­dwa li­phi­le­le uNku­lu­nku­lu ngo­Kri­stu Je­su iNko­si ye­thuy.

12 Nga­kho ka­ku­me­la­nga iso­no si­bu­se emzi­mbe­ni we­nu ofa­yo, li­ze li­la­le­le inka­nu­ko za­woz;

13 nja­lo li­nga­ni­ke­li izi­tho ze­nu zi­be yi­zi­kha­li zo­ku­nga­lu­ngi eso­nwe­nia; ko­dwa zi­ni­ke­le­ni li­na ku­Nku­lu­nku­lu nje­nga­ba­phi­la­yo kwa­ba­fi­le­yo, le­zi­tho ze­nu ku­Nku­lu­nku­lu zi­be yi­zi­kha­li zo­ku­lu­ngab;

14 ngo­ba iso­no ka­si­yi­ku­bu­sa phe­zu kwe­nuc; ngo­ba ka­li­kho nga­pha­nsi ko­mla­yo, ko­dwa nga­pha­nsi ko­mu­sad.

Umfa­ne­ki­so wo­bu­gqi­li

15 Pho-ke? Si­za­ko­na yi­nie, ngo­ba si­nge­kho nga­pha­nsi ko­mla­yo, ko­dwa nga­pha­nsi ko­mu­saf? Phi­ndeg!

16 Ka­la­zi yi­ni uku­thi lo­wo eli­zi­ni­ke­la ku­ye uku­ze li­be yi­zi­gqi­li zo­kumla­le­la, li­yi­zi­gqi­li za­khe eli­mla­le­la­yo, lo­ba eze­so­no ku­be yi­ku­fa, lo­ba ezo­ku­la­le­la ku­be yi­ku­lu­ngah?

17 Ko­dwa ka­bo­ngwe uNku­lu­nku­lu, uku­thi li­na la­ke la­ba yi­zi­gqi­li ze­so­noi, ko­dwa se­li­la­le­la enhli­zi­ywe­ni isi­mo se­mfu­ndi­so ela­ni­ke­lwa ku­soj;

18 nja­lo li­khu­lu­li­we eso­nwe­nik, le­nzi­we izi­gqi­li zo­ku­lu­ngal.

19 Ngi­khu­lu­ma ngo­kwa­ba­ntum nge­nxan yo­bu­tha­ka­tha­ka be­nya­ma ye­nuo; ngo­ba nje­nga­lo­kho la­ni­ke­la izi­tho ze­nu nje­nge­zi­gqi­li za­ma­nya­lap lo­ku­bi ku­be ngo­ku­biq, ngo­ku­nja­lo zi­ni­ke­le­ni izi­tho ze­nu kha­the­si nje­nge­zi­gqi­li zo­ku­lu­nga, ku­be yi­bu­ngcwe­ler.

20 Ngo­ba la­pho li­yi­zi­gqi­li ze­so­no, la­li­khu­lu­le­ki­le eku­lu­nge­nis.

21 Nga­kho si­the­lo­ba­ni eli­la­so ezi­ntwe­ni nga­le­so­si­kha­thi ese­li­le­nhlo­ni nga­zot? Ngo­ba uku­ci­na kwa­le­zi­zi­nto yi­ku­fau.

22 Ko­dwa kha­the­si-ke se­li­khu­lu­li­we eso­nwe­niv, nja­lo se­le­nzi­we izi­gqi­li ku­Nku­lu­nku­lu, li­le­si­the­lo se­nu ku­be yi­bu­ngcwe­le, lo­ku­ci­na ku­yi­mpi­lo ela­pha­ka­de.

23 Ngo­ba inko­khe­lo ye­so­now iyi­ku­fax, ko­dwa isi­pho so­mu­sa si­ka­Nku­lu­nku­lu si­yi­mpi­lo ela­pha­ka­de ngo­Kri­stu Je­su iNko­si ye­thuy.

Uku­khu­lu­le­ka emla­ywe­ni

7Ka­la­zi yi­ni, ba­za­lwa­ne (ngo­ba ngi­khu­lu­ma la­la­bo aba­wa­zi­yo umla­yo), uku­thi umla­yo ubu­sa umu­ntu se­lo­khu esa­phi­la?

2 Ngo­ba umfa­zia owe­ndi­le­yo ubo­tshe­lwe ngo­mla­yo endo­de­ni ephi­la­yo; ko­dwa uba indo­da isi­fi­le, ukhu­lu­li­we emla­ywe­ni we­ndo­da.

3 Nga­kho uba indo­da isa­phi­la, uza­thi­wa yi­si­fe­be uba esi­ba ngo­we­nye indo­da; ko­dwa uba indo­da isi­fi­le, ukhu­lu­le­ki­le emla­ywe­ni, uku­ze anga­bi yi­si­fe­be uba esi­ba ngo­we­nye indo­dab.

4 Nga­kho, ba­za­lwa­ne ba­mi, se­le­nzi­we la­fa la­ni emla­ywe­nic ngo­mzi­mba ka­Kri­stud, uku­ze li­be nga­bo­mu­nye, nga­ba­lo­wo owa­vu­swa kwa­ba­fi­le­yo, uku­ze si­the­le­le uNku­lu­nku­lu izi­the­loe.

5 Ngo­ba sa­thi si­se­nya­me­ni, inka­nu­ko ze­so­no ezi­ngo­mla­yo za­se­be­nza ezi­thwe­ni ze­thuf uku­the­le­lag uku­fa izi­the­loh.

6 Ko­dwa kha­the­si-ke se­si­khu­lu­li­we emthe­thwe­ni, si­fi­le ma­ye­la­na la­lo­kho esa­si­ba­njwe yi­kho, uku­ze si­kho­nze ngo­bu­tsha bo­mo­ya, nja­lo ku­nge­yi­si­kho ngo­bu­da­la bo­ku­lo­tshi­we­yoi.

Umthe­tho le­so­no

7 Pho-ke si­za­ku­thi­ni? Umthe­tho uyi­so­no yi­ni? Phi­ndej! Ko­dwa be­ngi­nga­sa­zi iso­no, nga­pha­ndle ngo­mthe­thok; ngo­ba be­ngi­nga­wa­zi umha­wu fu­thi, uba umthe­tho ubu­nga­tsho­ngo uku­thi: Unga­bi lo­mha­wul.

8 Ko­dwa iso­no, si­zu­zem ithu­ba ngo­mthe­tho, sa­se­be­nza ki­mi umha­wu wo­nken; ngo­ba nga­pha­ndle ko­mla­yo iso­no si­fi­leop.

9 Mi­na-ke nga­ke nga­phi­la nga­pha­ndle ko­mla­yoq; ko­dwa kwa­thi se­ku­fi­ke umthe­tho, iso­no sa­vu­kar, nja­lo nga­fa mi­na;

10 nja­lo umthe­tho ongo­we­mpi­lo, wo­na wa­fi­cwa yi­mi ungo­wo­ku­fas;

11 ngo­ba iso­no, si­zu­ze ithu­ba ngo­mthe­thot, sa­ngi­kho­hli­sa, sa­ngi­bu­la­la nga­wou.

12 Nga­kho umthe­tho ungcwe­le, lo­mla­yo ungcwe­lev nja­lo ulu­ngi­lew, fu­thi mu­hlex.

13 Nga­kho oku­lu­ngi­le­yo kwa­ba yi­ku­fa ki­mi yi­ni? Phi­nde! Ko­dwa iso­no, uku­ze si­bo­na­ka­li­swe uku­thi si­yi­so­no, si­se­be­nza uku­fa ki­mi ngo­ku­lu­ngi­le­yo; uku­ze iso­no ngo­mthe­tho si­be yi­ko­na­ka­la oku­khu­lu ka­khu­lu.

14 Ngo­ba si­ya­zi uku­thi umthe­tho ungo­wo­mo­yay; ka­nti mi­na ngi­ngo­we­nya­maz, ngi­the­ngi­si­we nga­pha­nsi kwe­so­noa.

15 Ngo­ba lo­khu engi­kwe­nza­yo, angi­vu­me­la­ni1 la­kho; ngo­ba ka­ku­si­kho engi­ku­tha­nda­yo, lo­kho engi­kwe­nza­yo; ko­dwa lo­kho engi­ku­zo­nda­yo, yi­kho engi­kwe­nza­yob.

16 Uba ngi­se­nza lo­kho engi­nga­ku­tha­ndi­yo, ngi­ya­wu­vu­me­la umthe­tho uku­thi ulu­ngi­lec.

17 Ko­dwa kha­the­si-ke ka­ku­se­yi­mi engi­kwe­nza­yo, ko­dwa yi­so­no esi­hla­la ki­mid.

18 Ngo­ba ngi­ya­zi uku­thi ki­mi, lo­khu ku­yi­ku­thi enya­me­ni ya­mi, ka­ku­hla­li oku­hlee; ngo­ba ku­kho­na uku­tha­nda ki­mi, ko­dwa ukwe­nza oku­hle ka­ngi­ku­tho­lif.

19 Ngo­ba oku­hle engi­ku­tha­nda­yo, ka­ngi­kwe­nzi; ko­dwa oku­bi engi­nga­ku­tha­ndi­yo, yi­kho engi­kwe­nza­yog.

20 Ko­dwa uba ngi­se­nza lo­kho mi­na engi­nga­ku­tha­ndi­yo, ka­ku­se­yi­mi engi­kwe­nza­yo, ko­dwa yi­so­no esi­hla­la ki­mi.

21 Nga­kho ngi­tho­la umthe­tho wo­ku­thi la­pho ngi­tha­nda ukwe­nza oku­hle, oku­bi ku­kho­na ki­mih.

22 Ngo­ba ngi­ya­tho­ko­za emthe­thwe­ni ka­Nku­lu­nku­lui ngo­mu­ntu opha­ka­thij;

23 ko­dwa ngi­bo­na ezi­thwe­ni za­mik omu­nye umthe­thol olwa lo­mthe­tho we­ngqo­ndo ya­mi, lo­ngi­thu­mbe­la emthe­thwe­ni we­so­no ose­zi­thwe­ni za­mim.

24 Mi­na mu­ntu olu­si­zi! Ngu­ba­ni oza­ngi­khu­lu­la ku­lu­mzi­mba wa­lo­khu­ku­fan?

25 Ngi­ya­bo­nga uNku­lu­nku­lu ngo­Je­su Kri­stu iNko­si ye­thu. Nga­lo­kho-ke mi­na ngo­kwa­mi ngi­kho­nza umthe­tho ka­Nku­lu­nku­lu nge­ngqo­ndo, ko­dwa nge­nya­ma umthe­tho we­so­noo.

Impi­lo engo­Mo­ya

8Nga­kho kha­the­si ka­ku­kho uku­la­hlwa ki­bo aba­ku­Kri­stu Je­su, aba­nga­ha­mbi ngo­kwe­nya­ma, ko­dwa ngo­ko­Mo­yaa.

2 Ngo­ba umthe­tho wo­Mo­ya we­mpi­lo ku­Kri­stu Je­sub ungi­khu­lu­lec emthe­thwe­ni we­so­no lo­wo­ku­fad.

3 Ngo­ba lo­kho umthe­tho owa­wu­nge­kwe­nzee, ngo­ba ubu­tha­ka­tha­ka nge­nya­maf, uNku­lu­nku­lu ethu­ma eya­khe iNdo­da­na eku­fa­na­ne­ni kwe­nya­ma ele­so­nog, nja­lo ku­se­nze­lwa iso­no, wa­la­hla iso­no enya­me­ni;

4 uku­ze uku­lu­nga ko­mthe­tho ku­gcwa­li­swe ki­thih, esi­nga­ha­mbi ngo­kwe­nya­ma ko­dwa ngo­ku­ka­Mo­yai.

5 Ngo­ba bo­na aba­ngo­kwe­nya­maj ba­na­ka­nak izi­nto ze­nya­mal; ko­dwa aba­ngo­ko­Mo­ya izi­nto zi­ka­Mo­yam.

6 Ngo­ba uku­zi­ndla kwe­nya­ma ku­yi­ku­fan; ko­dwa uku­zi­ndla ku­ka­Mo­ya ku­yi­mpi­lo lo­ku­thu­la;

7 ngo­ba uku­zi­ndla kwe­nya­ma ku­yi­bu­tha ku­Nku­lu­nku­lu; ngo­ba ka­ku­ze­hli­se­li nga­pha­nsi ko­mthe­tho ka­Nku­lu­nku­luo, ngo­ba ku­nge­kwe­nze;

8 la­la­bo aba­se­nya­me­ni ka­ba­la­ku­mtho­ko­zi­sa uNku­lu­nku­lup.

9 Li­na-ke ali­se­nya­me­ni, ko­dwa li­ku­Mo­ya, uba phe­laq uMo­ya ka­Nku­lu­nku­lu ehla­la ki­nir. Uba-ke umu­ntu enge­la­ye uMo­ya ka­Kri­stu, lo­wo ka­yi­su­ye owa­khes.

10 Uba-ke uKri­stu eki­ni, umzi­mba ufi­le nge­nxa ye­so­no, ko­dwa umo­ya uyi­mpi­lo nge­nxa yo­ku­lu­ngat.

11 Nja­lo uba uMo­ya wa­lo­wo owa­vu­sa uJe­su kwa­ba­fi­le­yo ehla­la ki­niu, ye­na owa­vu­sa uKri­stu kwa­ba­fi­le­yov uza­phi­li­sa le­mi­zi­mba ye­nu efa­yow, ngo­Mo­ya wa­khe ohla­la ki­nix.

12 Nga­kho, ba­za­lwa­ne, si­lo­mla­ndu, ku­nge­yi­si­kho enya­me­ni, uku­thi si­phi­le ngo­kwe­nya­may;

13 ngo­ba uba li­phi­la ngo­kwe­nya­ma, li­za­ku­faz; ko­dwa uba li­bu­la­la imi­se­be­nzi yo­mzi­mba ngo­Mo­ya, li­za­phi­laa.

14 Ngo­ba bo­nke aba­kho­khe­lwa ngu­Mo­ya ka­Nku­lu­nku­lu, bo­na ba­nga­ba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­lub.

15 Ngo­ba ka­le­mu­ke­la­ngac umo­ya wo­bu­gqi­li uku­ze li­bu­ye le­sa­bed, ko­dwa le­mu­ke­le umo­ya wo­ku­ma kwa­ba­ntwa­nae, esi­me­me­za nga­wo si­si­thi: Abha*, Ba­baf!

16 UMo­ya uqo­bo ufa­ka­ze­la­na ka­nye lo­mo­ya we­thug, uku­thi si­nga­ba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­luh;

17 nja­lo uba si­nga­ba­ntwa­na, si­yi­zi­ndla­li­fai fu­thi; izi­ndla­li­fa zi­ka­Nku­lu­nku­luj, le­zi­ndla­li­fa ka­nye lo­Kri­stu; uba phe­la si­hlu­phe­ka ka­nye la­ye, uku­ze la­thi si­du­nyi­swe ka­nye la­yek.

Uku­nge­na enka­zi­mu­lwe­ni emva kwe­zi­nhlu­phe­ko

18 Ngo­ba ngi­thil inhlu­phe­ko za­le­si­si­kha­thi ka­zi­la­ku­li­nga­ni­swam le­nka­zi­mu­lo eza­kwe­mbu­lwa ki­thin.

19 Ngo­ba uku­la­nga­tha ko­ku­da­li­we­yoo ku­li­nde­lep ukwe­mbu­lwa kwa­ba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­luq.

20 Ngo­ba oku­da­li­we­yo kwe­hli­se­lwar nga­pha­nsi ko­bu­zes, ku­nge­yi­si­kho ngo­ku­tha­nda, ko­dwa nge­nxa ya­lo­wo owakwe­hli­se­la­yo; ethe­mbe­nit

21 lo­ku­thi la­lo­kho oku­da­li­we­yo ku­za­khu­lu­lwa ebu­gqi­li­niu bo­ku­bhu­bha ku­ze ku­be se­nku­lu­le­kwe­ni ye­nka­zi­mu­lo ya­ba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­luv.

22 Ngo­ba si­ya­zi uku­thi ko­nke oku­da­li­we­yow1 ku­ya­bu­bu­la ka­nye­ka­nye ku­ya­he­le­lwa ku­ze ku­be kha­the­six.

23 Ka­ku­si­kho lo­khu ku­phe­la, ko­dwa la­thi uqo­bo lwe­thuy esi­le­ngqa­bu­tho ye­si­the­lo si­ka­Mo­yaza, la­thi uqo­bo si­ya­bu­bu­la nga­pha­ka­thi kwe­thub, si­li­nde­lec uku­ma kwa­ba­ntwa­nad, uhle­ngo lo­mzi­mba we­thue.

24 Ngo­ba si­si­ndi­swa nge­the­mba; ko­dwa ithe­mba eli­bo­nwa­yo ka­yi­si­lo ithe­mba; ngo­ba lo­kho umu­ntu aku­bo­na­yo, uku­the­mbe­la­ni fu­thif?

25 Ko­dwa uba si­the­mba lo­kho esi­nga­ku­bo­ni­yo, siku­li­nde­la ngo­ku­be­ke­ze­lag.

26 Ngo­ku­nja­lo lo­Mo­ya uya­si­za ubu­tha­ka­tha­ka be­thu; ngo­ba ka­si­kwa­zi esi­ku­khu­le­ke­la­yo nje­ngo­ku­fa­ne­le­yoh, ko­dwa uMo­ya uqo­bo usi­nce­nge­la ngo­ku­bu­bu­la oku­nge­la­ku­phu­mi­se­lai;

27 ye­na-ke ohlo­la izi­nhli­zi­yoj uya­kwa­zi lo­kho oku­yi­ngqo­ndo ka­Mo­yak, ngo­ba2 unce­nge­la aba­ngcwe­lel ngo­kwenta­ndo ka­Nku­lu­nku­lum.

28 Nja­lo si­ya­zi uku­thi izi­nto zo­nke zi­se­be­nzi­se­la­nan oku­hle ku­la­bo aba­mtha­nda­yo uNku­lu­nku­luo, aba­bi­zi­we­yop ngo­kwe­ce­bo la­kheq.

29 Ngo­ba la­bo aba­zi nga­pha­mbi­lir, wa­ba­mi­sa la­bo nga­pha­mbi­lis uku­thi ba­fa­na­net le­si­mo se­Ndo­da­na ya­kheu, uku­ze yo­na ibe li­zi­bu­lov pha­ka­thi kwe­ze­la­ma­ni ezi­ne­ngiw;

30 la­la­bo aba­mi­sa­yo nga­pha­mbi­lix, bo­na la­bo wa­ba­bi­zay; la­la­bo aba­bi­za­yo, bo­na la­bo wa­ba­lu­ngi­si­saz; la­la­bo aba­lu­ngi­si­sa­yo, bo­na la­bo wa­ba­pha inka­zi­mu­loa.

Uku­qi­ni­swa ko­tha­ndo lu­ka­Nku­lu­nku­lu

31 Pho-ke si­za­ku­thi­ni ku­le­zi­zi­nto? Uba uNku­lu­nku­lu engo­we­thu, ngu­ba­ni ome­la­na la­thib?

32 Ye­na onga­za­nge ayi­go­dle eya­khe iNdo­da­nac, ko­dwa wa­yi­ni­ke­le­la thi­na so­nked, uza­ye­ke­la nja­ni uku­si­ni­ka nge­si­hle ko­nke ka­nye la­yoe?

33 Ngu­ba­ni oza­ba­be­ka ica­laf aba­khe­thi­we­yo ba­ka­Nku­lu­nku­lug? Ngu­Nku­lu­nku­lu olu­ngi­si­sa­yoh;

34 ngu­ba­ni ola­hla­yoij? Ngu­Kri­stu owa­fa­yokl, nja­lo ika­khu­lu owa­vu­swa­yo, onga­kwe­so­ku­ne­ne si­ka­Nku­lu­nku­lum, lo­si­khu­le­ke­la­yon.

35 Ngu­ba­ni oza­se­hlu­ka­ni­sa lo­tha­ndo lu­ka­Kri­stu? Uku­hlu­phe­kao, ku­mbe usi­zip, ku­mbe uku­zi­nge­lwaq, ku­mbe indla­lar, ku­mbe ubu­zes, ku­mbe ingo­zi, ku­mbe inke­mba yi­ni?

36 Nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Nge­nxa ya­khot si­ya­bu­la­wa usu­ku lo­nke; ku­thi­wa si­nje­nge­zi­mvu zo­ku­hla­tshwau.

37 Ka­nti ku­le­zi­zi­nto zo­nke se­dlu­la aba­nqo­biv nga­ye owa­si­tha­nda­yow.

38 Ngo­ba ngi­le­qi­ni­so uku­thi ka­yi­si­kho uku­fa le­mpi­lo le­zi­ngi­lo­six la­ba­bu­siy la­ma­ndlaza le­zi­nto ezi­kho­nabc le­zi­nto ezi­za­yod

39 lo­bu­dee lo­ku­tsho­naf la­lo­ba yi­si­phi isi­da­lwa oku­za­ku­ba la­ma­ndla oku­se­hlu­ka­ni­sa lo­tha­ndo lu­ka­Nku­lu­nku­lu olu­ku­Kri­stu Je­su iNko­si ye­thug.

Uku­nga­kho­lwa kwa­maI­sra­ye­li ku­ya­da­bu­la

9Ngi­khu­lu­ma iqi­ni­so ku­Kri­stua, ka­ngi­qa­mbi ma­nga, isa­ze­la sa­mi si­fa­ka­ze­la­na lami ngo­Mo­ya oNgcwe­leb,

2 uku­thi ngi­lo­ku­da­bu­ka oku­khu­lu, lo­bu­hlu­ngu obu­nga­phe­li­yo enhli­zi­ywe­ni ya­mic.

3 Ngo­ba ngi­nga­fi­sa uku­thid mi­na uqo­bo ngi­qa­le­ki­swe ku­Kri­stu nge­nxa ya­ba­za­lwa­ne ba­mie, izi­hlo­bo za­mi ngo­kwe­nya­maf;

4 aba­nga­maI­sra­ye­lig, oku­ngo­kwa­bo uku­ma kwa­ba­ntwa­nah, le­nka­zi­mu­loi, le­zi­vu­me­lwa­noj, lo­ku­ni­kwa ko­mla­yok, le­nko­nzo ka­Nku­lu­nku­lul, le­zi­the­mbi­som,

5 aba­nga­ba­bo oba­ban, nja­lo ave­la ku­boo uKri­stu ngo­kwe­nya­map, ophe­zu kwa­kho ko­nkeq, uNku­lu­nku­lur obo­nge­ka­yo ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni. Ame­nis.

Uku­khe­thwa kwa­maI­sra­ye­li ngu­Nku­lu­nku­lu

6 Ko­dwa ka­ku­nje­ngo­ku­thi ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu le­hlu­le­ki­let. Ngo­ba ka­ku­si­bo bo­nke aba­ve­la kuI­sra­ye­li, aba­nguI­sra­ye­liu;

7 nja­lo ku­nge­si­ku­thi ngo­ba ba­yi­nza­lo kaA­bra­ha­ma, bo­nke ba­nga­ba­ntwa­nav; ko­dwa: NgoI­sa­ka inza­lo iza­bi­ze­lwa ku­wew.

8 Lo­khu ku­tsho uku­thi, ka­ku­si­bo aba­ntwa­na be­nya­ma, bo­na ba­nga­ba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­lu; ko­dwa aba­ntwa­na be­si­the­mbi­so ba­thi­wa yi­nza­lox.

9 Ngo­ba ili­zwi le­si­the­mbi­so yi­le­li elo­ku­thi: Nga­le­si­si­kha­thi ngi­za­fi­ka, nja­lo uSa­ra uza­ku­ba le­ndo­da­nay.

10 Ka­ku­si­kho lo­khu ku­phe­laz, ko­dwa lo­Re­be­ka ese­khu­le­lwe ngo­mu­nye, uba­ba we­thu uI­sa­ka;

11 ngo­ba aba­ntwa­na be­nga­ka­za­lwa, be­nga­ke­nzi oku­hle lo­ba oku­bia, uku­ze ice­bo li­ka­Nku­lu­nku­lu eli­ngo­ko­ku­khe­tha li­me, ku­nga­ve­li emi­se­be­nzi­nib, ko­dwa ku­ve­le ko­bi­za­yoc,

12 kwa­tshi­wo ku­ye uku­thi: Omkhu­lu uza­kho­nza omnci­nya­ned,

13 nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: UJa­ko­be nga­mtha­ndae, ko­dwa uE­sa­wu nga­mzo­ndaf.

UNku­lu­nku­lu ule­si­ha­wu; ulo­ku­bu­sa ko­nke

14 Pho-ke si­za­ku­thi­ni? Ku­kho­na uku­nga­lu­ngi ku­Nku­lu­nku­lu yi­nig? Phi­ndeh!

15 Ngo­ba uthi ku­Mo­zi­si: Ngi­za­ku­ba lo­mu­sa kwe­ngi­lo­mu­sa ku­ye, nja­lo ngi­mha­wu­ke­le engi­mha­wu­ke­la­yo.

16 Nga­kho kaku­si­kho ko­tha­nda­yo, nja­lo kaku­si­kho ko­gi­ji­ma­yo, ko­dwa ngo­ku­ka­Nku­lu­nku­lu ole­si­ha­wui.

17 Ngo­ba umbha­lo uthi ku­Fa­roj: Nga­ku­pha­ka­mi­se­la kho­na lo­kho, uku­ze ngi­bo­na­ka­li­se ama­ndla ami nga­we, nja­lo uku­ze ibi­zo la­mi li­tshu­nya­ye­lwe emhla­be­ni wo­nke.

18 Nga­kho uha­wu­ke­la lo­wo atha­nda uku­mha­wu­ke­la; nja­lo ame­nze abe lu­khu­ni lo­wo atha­nda uku­me­nza lu­khu­nik.

19 Nga­kho uza­ku­thi ki­mi: Usa­so­le­la­ni? Ngo­ba ngu­ba­ni onga­me­la­na le­nta­ndo ya­khel?

20 Ha­tshi bom, mu­ntu, ungu­ba­ni we­na ophi­ki­sa­na lo­Nku­lu­nku­lun? Oku­bu­nji­we­yo ku­nga­tsho yi­ni ko­waku­bu­mba­yo uku­thi: Wa­nge­nze­la­ni nga­ba­njeo?

21 Ku­mbe umbu­mbip ka­la­gu­nya yi­ni phe­zu kwe­bu­mbaq, uku­thi nge­si­ga­qa si­si­nye enze isi­tsha esi­nye esi­hlo­ni­phe­ka­yo, le­si­nye esi­nga­hlo­ni­phe­ki­yor?

22 Nja­lo uba uNku­lu­nku­lu etha­nda uku­bo­na­ka­li­sa ula­ka lwa­khe, lo­kwa­zi­sa ama­ndla akhe, wa­thwa­la ngo­ku­be­ke­ze­la oku­khu­lus izi­tsha zo­la­kat ezi­lu­ngi­se­lwe uku­bhu­ji­swau;

23 nja­lo uku­ze azi­se ino­tho ye­nka­zi­mu­lov ya­khe phe­zu kwe­zi­tsha zo­mu­saw, aye­zi­lu­ngi­se­le nga­pha­mbi­li inka­zi­mu­lox,

24 azi­bi­zi­le­yo la­zo, esi­yi­zo thi­nay, ku­nge­yi­si­kho ku­ma­Ju­da ku­phe­la, ko­dwa la­kwa­be­zi­zwez?

25 Nje­nga­lo­khu aku­tsho la­ku­Ho­se­ya: Aba­nge­yi­si­bo aba­ntu ba­mi ngi­za­ba­bi­za ngo­ku­thi nga­ba­ntu ba­mi; lo­wa­ye­nga­tha­ndwa ngo­ku­thi ngo­tha­nde­ka­yoa;

26 nja­lo ku­za­ku­thi, enda­we­ni la­pho okwa­thi­wa kho­na ki­bo: Ka­li­si­bo aba­ntu ba­mib, kho­na la­pho ba­za­bi­zwa ngo­ku­thi nga­ba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yoc.

27 LoI­sa­ya ume­me­za ngoI­sra­ye­li esi­thi: La­nxa ina­ni la­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li li­nga­nge­tshe­be­tshe­be lo­lwa­ndled, insa­li iza­si­ndi­swae;

28 ngo­ba uza­qe­da ise­nzo1 asi­qu­me ngo­ku­lu­nga; ngo­ba iNko­si iza­kwe­nza ise­nzo si­qu­nywe ngo­ku­pha­ngi­sa emhla­be­nif.

29 Nja­lo nje­ngo­ba uI­sa­ya wa­tsho nga­pha­mbi­li uku­thi: Uba iNko­si ya­ma­ba­ndla ibi­nga­si­tshi­ye­la­nga inza­log, be­si­za­ku­ba nje­nge­So­do­ma, nja­lo be­si­za­kwe­nzi­wa si­fa­na­ne le­Go­mo­rah.

AmaI­sra­ye­li ehlu­le­ka uku­gci­na umla­yo

30 Pho si­za­ku­thi­ni? Uku­thi abe­zi­zwei aba­nga­di­ngi­si­si uku­lu­ngaj, ba­ku­ba­mbi­le uku­lu­ngak, uku­lu­nga-ke oku­ngo­kho­lol;

31 ko­dwa uI­sra­ye­li, edi­ngi­si­sa umla­yo wo­ku­lu­ngam, ka­wu­fi­nye­le­la­ngan umla­yo wo­ku­lu­ngao.

32 Nga­ni? Ngo­ba ka­badi­ngi­si­sa­nga ngo­kho­lo, ko­dwa ngo­ku­nga­thi nge­mi­se­be­nzi yo­mla­yo; ngo­ba ba­khu­be­kap eli­tshe­ni lo­ku­khu­be­ki­saq,

33 nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Kha­nge­la ngi­be­ka eSi­yo­nir ili­tshe lo­ku­khu­be­ki­sas le­dwa­la lo­ku­wi­sat; la­ye wo­nke okho­lwa ku­ye ka­yi­ku­ya­nge­kauv.

10Ba­za­lwa­ne, isi­fi­so se­nhli­zi­yo ya­mi, lo­mkhu­le­ko ku­Nku­lu­nku­lu nge­nxa kaI­sra­ye­li yi­ku­thi ba­si­ndi­swea.

2 Ngo­ba ngi­ya­ba­fa­ka­ze­la uku­thi ba­lo­ku­tshi­se­ke­la uNku­lu­nku­lub, ko­dwa ku­nge­nje­ngo­lwa­zic;

3 ngo­ba be­nga­kwa­zi uku­lu­nga ku­ka­Nku­lu­nku­lud, nja­lo be­di­nga uku­mi­sa okwa­bo uku­lu­nga, ka­ba­ze­hli­se­la­nga nga­pha­nsi ko­ku­lu­nga ku­ka­Nku­lu­nku­lue.

4 Ngo­ba uKri­stu uyi­si­phe­tho so­mla­yo eku­lu­nge­ni ku­ye wo­nke okho­lwa­yof.

Uku­lu­nga ku­ka­Nku­lu­nku­lu ku­ngo­kwa­bo bo­nke aba­ntu

5 Ngo­ba uMo­zi­si ubha­la ngo­ku­lu­nga oku­ngo­ko­mla­yo, uku­thi umu­ntu owe­nza le­zi­zi­nto uza­phi­la nga­zog.

6 Ko­dwa uku­lu­nga oku­ngo­kho­lo ku­khu­lu­ma ka­njeh: Unga­tsho enhli­zi­ywe­ni ya­kho uku­thi: Ngu­ba­ni oza­kwe­nyu­ke­la ezu­lwi­nii? Lo­khu ku­yi­ku­thi uku­me­hli­sa uKri­stu;

7 ku­mbe uku­thi: Ngu­ba­ni oza­kwe­hle­la eku­ju­le­ni? Lo­khu ku­yi­ku­thi uku­mkhu­phu­la uKri­stu kwa­ba­fi­le­yoj.

8 Ko­dwa ku­thi­ni? Ili­zwi li­se­du­ze la­we, emlo­nye­ni wa­kho le­nhli­zi­ywe­ni ya­kho; le­li yi­li­zwi lo­kho­lo esi­li­tshu­ma­ye­la­yok;

9 uku­thi uba uvu­ma ngo­mlo­mo wa­kho iNko­si uJe­sul, nja­lo ukho­lwa enhli­zi­ywe­ni ya­kho uku­thi uNku­lu­nku­lu wa­mvu­sa kwa­ba­fi­le­yo, uza­si­ndi­swam;

10 ngo­ba nge­nhli­zi­yo omu­nye uya­kho­lwa ku­be yi­ku­lu­nga, la­ngo­mlo­mo uya­vu­ma ku­be lu­si­ndi­so.

11 Ngo­ba umbha­lo uthi: Wo­nke okho­lwa ku­ye ka­yi­ku­ya­nge­kan.

12 Ngo­ba ka­ku­kho ume­hlu­ko pha­ka­thi ko­mJu­da lo­mGri­kio; ngo­ba yi­nye iNko­si ya­bo bo­nkep, ino­the­le bo­nke aba­khu­le­ka ku­yoq.

13 Ngo­ba wo­nke lo­ba ngu­ba­nir oza­bi­za ibi­zo le­Nko­si uza­si­ndi­swas.

14 Nga­kho ba­za­yi­bi­za nja­ni aba­nga­kho­lwa­nga ku­yo? Fu­thi ba­za­kho­lwa nja­ni ku­yo aba­nge­zwa­nga nga­yo? Fu­thi ba­za­ku­zwa nja­ni be­nge­la­mtshu­ma­ye­lit?

15 Nja­lo ba­za­tshu­ma­ye­la nja­ni uba be­nga­thu­nywa­ngau? Nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Zi­nhle ka­nga­ka­na­ni inya­wo za­ba­tshu­ma­ye­la iva­nge­li lo­ku­thu­la, za­ba­tshu­ma­ye­la iva­nge­li nge­zi­nto ezi­nhlev!

16 Ko­dwa ka­ba­li­la­le­la­nga bo­nke iva­nge­liw. Ngo­ba uI­sa­ya uthi: Nko­si, ngu­ba­ni owa­kho­lwax umbi­ko1 we­thuy?

17 Nga­kho ukho­lo lu­ve­la eku­zwe­niz, lo­ku­zwa nge­li­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lua.

18 Ko­dwa ngi­thi: Ka­be­zwa­nga yi­ni? Ye­bo si­bi­lib, ili­zwi la­bo li­phu­me­le emhla­be­ni wo­nke, la­ma­zwi abo emi­kha­wu­lwe­ni yo­mhla­bac.

19 Ko­dwa ngi­thi: UI­sra­ye­li ka­qe­di­si­sa­nga yi­ni? Ku­qa­la uMo­zi­si uthi: Mi­na ngi­za­li­vu­se­la umo­na ngabo aba­nge­si­so isi­zwed, ngi­li­thu­ku­the­li­se nge­si­zwe esi­nge­la­ngqo­ndoe.

20 LoI­sa­ya ule­si­bi­ndi uthi: Nga­fi­cwa yi­la­bo aba­nga­ngi­di­nga­nga, nga­bo­na­ka­la ki­bo aba­nga­bu­za­nga nga­mif.

21 Ko­dwa kuI­sra­ye­li uthi: Usu­ku lo­nke nge­lu­le­la iza­ndla za­mi ku­ba­ntu aba­nga­la­le­li­yo la­ba­le­nka­nig.

AmaI­sra­ye­li akhe­thi­we­yo ngu­Nku­lu­nku­lu aya­si­ndi­swa

11Nga­kho ngi­thi: UNku­lu­nku­lu uba­la­hli­le yi­ni aba­ntu ba­khea? Phi­ndeb! Ngo­ba la­mi ngi­ngu­mI­sra­ye­li, owe­nza­lo kaA­bra­ha­macd, we­si­zwe si­ka­Bhe­nja­mi­nie.

2 UNku­lu­nku­lu ka­ba­la­hla­nga aba­ntu ba­khef aba­zi nga­pha­mbi­lig. Ku­mbe ka­la­zi yi­ni kuE­li­ja uku­thi umbha­lo uthi­ni? Uku­thi wa­la­bhe­la nja­ni ku­Nku­lu­nku­lu eme­le­ne loI­sra­ye­lih, esi­thi:

3 Nko­si, ba­bu­le­le aba­pro­fe­thi ba­kho, ba­di­li­zi­le ama­la­thi akho; mi­na-ke ngi­se­le nge­dwa, se­be­di­nga umphe­fu­mu­lo wa­mii.

4 Ko­dwa impe­ndu­lo ka­Nku­lu­nku­lu ya­thi­ni ku­ye? Ya­thi: Ngi­zi­tshi­ye­le ama­do­da azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sa, anga­gu­qa­nga nge­do­lo ku­Bha­lij.

5 Ku­nja­lo-ke ku­kho­na la­nga­le­si­si­kha­thi insa­li ngo­ku­khe­tha ko­mu­sak.

6 Ko­dwa uba ku­ngo­mu­sa, ka­ku­sa­yi nge­mi­se­be­nzi; uba ku­nge­nja­lo umu­sa ka­wu­se­yi­wo umu­sa. Ko­dwa alu­ba ku­si­ya nge­mi­se­be­nzi, aku­se­ngu­mu­sa; uba ku­nge­nja­lo umse­be­nzi ka­wu­se­ngu­mse­be­nzil.

7 Pho-ke? Lo­khu uI­sra­ye­li aye­ku­di­nga, lo­kho ka­ku­tho­la­nga, ko­dwa aba­khe­thi­we­yo ba­ku­tho­la, la­ba­nye be­nzi­wa ba­ba lu­khu­nim;

8 nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: UNku­lu­nku­lu wa­ba­ni­ka umo­ya wo­bu­tho­ngo obu­khu­lun, ame­hlo uku­ze ba­nga­bo­ni, le­ndle­be uku­ze ba­nge­zwa, ku­ze ku­be lu­su­ku lwa­la­mu­hlao.

9 Lo­Da­vi­da uthi: Ita­fu­la la­bo li­be ngu­mji­bi­la le­si­fup, le­si­khu­be­ki­so, le­mpi­ndi­se­lo ki­bo;

10 ame­hlo abo ka­fi­pha­zwe uku­ze ba­nga­bo­ni, nja­lo ugo­bi­se umhla­na wa­bo nja­lo­nja­loq.

11 Nga­kho ngi­thi: Ba­khu­be­ka uku­ze ba­we yi­ni? Phi­nder! Ko­dwa nge­si­pha­mbe­ko sa­bo usi­ndi­so lu­fi­ki­le kwa­be­zi­zwes, uku­ba­vu­se­la umo­nat.

12 Ko­dwa uba isi­pha­mbe­ko sa­bo si­yi­no­tho yo­mhla­ba, lo­kwe­hlu­le­ka kwa­bo ku­yi­no­tho ya­be­zi­zwe, ka­khu­lu ka­nga­ka­na­ni uku­gcwa­la kwa­bo?

Usi­ndi­so lwa­fi­ka kwa­be­zi­zwe

13 Ngo­ba ngi­khu­lu­ma la­ni be­zi­zwe, nje­nga­lo­kho mi­na ngi­ngu­mpho­sto­li wa­be­zi­zwe; ngi­khu­li­sa inko­nzo ya­miu;

14 uku­thi mhla­wu­mbe ngi­ba­vu­se­le umo­na abe­nya­ma ya­miv, ngi­si­ndi­sew aba­nye ba­boxy.

15 Ngo­ba uba uku­la­hlwa kwa­bo ku­yi­ku­bu­yi­swa ko­mhla­ba, kunga­ba yi­ni ukwe­mu­ke­lwa, nga­pha­ndle ko­ku­thi ku­yi­mpi­lo kwa­ba­fi­le­yoz?

16 Nja­lo uba izi­the­lo zo­ku­qa­la zi­ngcwe­lea, le­nhla­ma inja­lob; uba-ke impa­nde ingcwe­le, le­nga­tsha zi­nja­loc.

17 Ko­dwa uba kwe­phu­lwe ezi­nye inga­tshad, la­we ongu­mhlwa­thi we­ga­nga wa­xhu­nye­le­lwa pha­ka­thi kwa­zoe, uhla­nga­nye­le la­zo impa­nde la­ma­fu­tha omhlwa­thif,

18 unga­zi­nco­mi phe­zu kwe­nga­tsha; ko­dwa uba uzi­nco­ma phe­zu kwa­zo, ka­yi­su­we othwe­le impa­nde, ko­dwa impa­nde we­na.

19 Uza­ku­thi-ke: Inga­tsha ze­phu­lwa, uku­ze mi­na ngi­xhu­nye­lwe.

20 Ku­lu­ngi­le; ze­phu­lwa ngo­ku­nga­kho­lwa, we­na-ke umi ngo­kho­log. Unga­zi­khu­khu­me­zih, ko­dwa ye­sa­bai;

21 ngo­ba uba uNku­lu­nku­lu enga­ye­ke­la­nga inga­tsha ze­mve­lo, hle­zi la­we ka­yi­ku­ku­ye­ke­la.

22 Kha­nge­la-ke ubu­be­le lo­bu­kha­li bu­ka­Nku­lu­nku­lu; ubu­kha­li, ku­la­bo aba­wa­yo; ko­dwa ku­we, ubu­be­le, uba uhla­la ebu­be­le­nij; uba ku­nge­nja­lo uza­qu­nywa la­wek.

23 La­la­bo fu­thi, uba be­nga­hla­li eku­nga­kho­lwe­ni, ba­za­xhu­nye­lwa, ngo­ba uNku­lu­nku­lu ula­ma­ndla oku­bu­ya aba­xhu­me.

24 Ngo­ba uba we­na wa­qu­nywa emhlwa­thi­ni we­ga­nga nge­mve­lo, wa­su­xhu­nye­le­lwa ngo­ku­pha­mbe­ne le­mve­lo emhlwa­thi­ni ohla­nye­lwe­yo, ka­khu­lu ka­nga­ka­na­ni la­bo, abazi­nga­tsha nge­mve­lo, ba­za­xhu­nye­le­lwa esi­hla­hle­ni sa­ki­bo so­mhlwa­thil?

UNku­lu­nku­lu ule­si­ha­wu ku­ba­ntu bo­nke

25 Ngo­ba ngi­tha­nda uku­thi li­nga­bi nga­ba­nga­zi­yo, ba­za­lwa­ne, nga­li­mfi­hlom, hle­zi li­zi­tsha­ye aba­hla­ka­ni­phi­le­yon, uku­thi ubu­lu­khu­nio se­be­hle­le uI­sra­ye­li nga­nxa­nyep, ku­ze ku­nge­ne uku­gcwa­la kwa­be­zi­zweq;

26 ngo­ku­nja­lo-ke uI­sra­ye­li wo­nke uza­si­ndi­swar; nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Ku­za­ve­las eSi­yo­ni uMkhu­lu­lit, asu­se uku­nga­bi lo­Nku­lu­nku­lu ku­Ja­ko­beu;

27 nja­lo yi­le­si isi­vu­me­lwa­no sa­mi ki­bo, la­pho ngi­za­su­sa izo­no za­bov.

28 Ngo­kwe­va­nge­li ba­yi­zi­tha nge­nxa ye­nu; ko­dwa ngo­ku­khe­tha ba­nga­ba­tha­ndi­we­yo nge­nxa ya­bo­ba­baw;

29 ngo­ba izi­pho zo­mu­sa lo­ku­bi­za ku­ka­Nku­lu­nku­lux ka­ku­la­ku­phe­ndu­kay.

30 Ngo­ba nje­nga­lo­khu la­ni ka­de li­nga­mla­le­li uNku­lu­nku­luz, ko­dwa kha­the­si se­li­ha­wu­ke­lwe nge­nxa yo­ku­nga­la­le­li kwa­bo;

31 ngo­ku­nja­lo la­la­bo kha­the­si ka­ba­la­le­la­nga, uku­ze nge­si­ha­wu se­nu ba­ha­wu­ke­lwe la­boa;

32 ngo­ba uNku­lu­nku­lu uba­va­le­le bo­nke eku­nga­la­le­li­ni, uku­ze abe le­si­ha­wu ki­bo bo­nkeb.

33 Ye­ka uku­ju­la kwe­no­thoc, ko­ku­bi­li ye­nhla­ka­ni­phod le­yo­lwa­zi lu­ka­Nku­lu­nku­lue! Ka­ku­phe­nye­ki ka­nga­ka­na­ni ukwa­hlu­le­la kwa­khef, le­ndle­la za­kheg ka­zi­la­nde­le­kih!

34 Ngo­ba ngu­ba­ni owa­zi ingqo­ndo ye­Nko­si? Ku­mbe ngu­ba­ni owa­ba ngu­me­lu­le­ki wa­yoi?

35 Ku­mbe ngu­ba­ni owa­mni­ka ku­qa­la, nja­lo ku­bu­yi­se­lwe ku­yej?

36 Ngo­ba ko­nke ku­ve­la ku­yek, ku­nga­yel, ku­ya ku­yem; ka­bu­be ku­ye ubu­kho­si ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni. Ame­nin.

Uku­ha­mba oku­ngcwe­le

12Nga­kho, ba­za­lwa­ne, ngi­ya­li­nce­nga uku­thi, nge­zi­ha­wu zi­ka­Nku­lu­nku­lua, li­ni­ke­le imi­zi­mba ye­nu ibe ngu­mhla­tshe­lo ophi­li­le­yob, ongcwe­le, owe­mu­ke­le­ka­yo ku­Nku­lu­nku­luc, ku­be yi­nko­nzo ye­nud yo­ku­qe­di­si­sae.

2 Nja­lo li­nga­li­ngi­sif lu­mhla­bag, ko­dwa li­gu­qu­lweh ngo­kwe­nzi­wa zi­be­ntshai ingqo­ndo ze­nuj, uku­ze li­hlo­li­si­sek oku­yi­nta­ndo ka­Nku­lu­nku­lul elu­ngi­le­yo le­ye­mu­ke­le­ka­yo le­phe­le­le­yom.

Uku­tho­be­ka le­mpi­lo ya­ma­Kri­stu

3 Ngo­ba ngo­mu­sa engi­wu­phi­we­yon, ngi­thi ku­ye wo­nke opha­ka­thi kwe­nu uku­thi anga­ca­ba­ngi uku­thi mkhu­lu ku­la­lo­kho afa­ne­le uku­ku­ca­ba­nga, ko­dwa aca­ba­nge ngo­ku­qo­ndao, nje­nga­lo­khu uNku­lu­nku­lu abe­le ngu­lo­wo la­lo­wop isi­li­nga­ni­so so­kho­loq.

4 Ngo­ba nje­ngo­ba si­le­zi­tho ezi­ne­ngi emzi­mbe­ni mu­nye, ko­dwa izi­tho zo­nke ka­zi­la­mse­be­nzi ofa­na­na­yor;

5 ku­nja­lo thi­na esi­ba­ne­ngis si­ngu­mzi­mba mu­nye ku­Kri­stut, nja­lo si­yi­zi­tho omu­nye ko­mu­nyeu.

6 Nja­lo si­le­zi­pho eze­hlu­ke­ne­yov ngo­ko­mu­sa esi­wu­phi­we­yowx; zi­nga­ba yi­ku­pro­fe­thay, asi­pro­fe­the ngo­kwe­si­li­nga­ni­so so­kho­lo;

7 ku­mbe yi­ku­kho­nzaz, asi­se­be­nze enko­nzwe­ni; ku­mbe ofu­ndi­sa­yoa, eku­fu­ndi­se­nib;

8 ku­mbe ola­ya­yoc, eku­la­ye­nid; opha­na­yo, ka­ni­ke ngo­bu­qo­thoe; obu­sa­yof, ngo­ku­khu­tha­lag; ole­si­ha­wu, nge­nto­ko­zoh.

9 Utha­ndoi ka­lu­be qo­thoj. Ye­nya­nya­ni oku­bi, li­ba­mbe­le­le ko­ku­lu­ngi­le­yok.

10 Tha­nda­na­ni ka­khu­lu ngo­tha­ndo lo­bu­za­lwa­ne1; eku­hlo­ni­pha­ne­ni pha­tha­ni aba­nye ngco­no ku­la­nil;

11 li­nga­bi nga­ma­vi­lam eku­khu­tha­le­nin; li­vu­the emo­ye­nio; li­kho­nza iNko­sip;

12 li­tho­ko­za ethe­mbe­ni; li­be­ke­ze­la eku­hlu­phe­ke­niq; li­phi­ke­le­la emkhu­le­kwe­nir;

13 ya­be­la­ni ku­nswe­lo za­ba­ngcwe­les; li­khu­tha­le­le uku­pha­na ku­zi­ha­mbit.

14 Ba­bu­si­se­ni aba­li­zi­nge­la­yo; bu­si­sa­ni, li­nga­qa­le­ki­siu.

15 Tho­ko­za­ni la­ba­tho­ko­za­yov, li­kha­le la­ba­kha­la­yow.

16 Ka­li­be le­nhli­zi­yo­nye ko­mu­nye lo­mu­nyex. Li­nga­khu­mbu­li nge­zi­nto ezi­pha­ke­me­yo, ko­dwa li­hla­nga­ne la­ba­tho­be­ki­le­yoy. Li­nga­zi­tsha­yi aba­hla­ka­ni­phi­le­yoz.

17 Li­nga­phi­ndi­se­li mu­ntu oku­bi ngo­ku­bia. Li­na­ka­ne oku­du­mi­se­ka­yo pha­mbi kwa­ba­ntu bo­nkeb.

18 Uba ku­nge­nze­ka, ngo­ku­ki­nic, hla­la­ni ngo­ku­thu­la la­ba­ntu bo­nked.

19 Ba­tha­ndi­we­yo, li­nga­zi­phi­ndi­se­lie, ko­dwa ni­ka­ni ula­ka inda­wof; ngo­ba ku­lo­tshi­we uku­thi: Nge­ya­mi impi­ndi­se­lo, mi­na ngi­za­bu­yi­se­la, ku­tsho iNko­sig.

20 Nga­kho nxa isi­tha sa­kho si­la­mbi­le, si­phe uku­dla; nxa so­mi­le, si­na­thi­se; ngo­ba ngo­kwe­nza lo­kho, usi­be­ke­la ama­la­hle avu­tha­yo phe­zu kwe­kha­nda la­so.

21 Unga­nqo­tshwa ngo­ku­bi, ko­dwa nqo­ba oku­bi ngo­ku­hlehi.

Ma­ye­la­na lo­ku­la­le­la ama­kho­si

13Wo­nke umphe­fu­mu­loa awu­ze­hli­se­le nga­pha­nsi kwa­ma­ndla aphe­zu­lub; ngo­ba ka­ku­kho ama­ndla nga­pha­ndle kwa­ve­la ku­Nku­lu­nku­luc; la­ma­ndla akho­na ami­swe ngu­Nku­lu­nku­lud.

2 Nga­kho ome­la­na la­ma­ndla, ume­la­na le­si­mi­so si­ka­Nku­lu­nku­lue; la­la­bo aba­me­la­na la­wo ba­za­zi­tha­the­la uku­la­hlwaf.

3 Ngo­ba aba­bu­si ka­be­sa­be­ki emi­se­be­nzi­ni emi­hleg, ko­dwa kwe­mi­bi. Nja­lo uya­tha­nda yi­ni uku­nge­sa­bi ama­ndla? Ye­nza oku­hle, nja­lo uza­ku­ba lo­du­mo ku­woh;

4 ngo­ba uyi­nce­ku ka­Nku­lu­nku­lu uku­ze ku­be ku­hle ku­we. Ko­dwa nxa use­nza oku­bi, ye­sa­ba; ngo­ba inke­mba ka­yi­pha­the­li ize. Ngo­ba uyi­nce­ku ka­Nku­lu­nku­lu, ungu­mphi­ndi­se­li wo­la­ka ku­lo­wo owe­nza oku­bi.

5 Nga­kho ku­me­le uku­thi uze­hli­se, ku­nga­bi nge­nxa yo­la­ka ku­phe­lai, ko­dwa la­nge­nxa ye­sa­ze­laj.

6 Ngo­ba nge­nxa ya­lo­kho li­the­la lo­mthe­lok; ngo­ba ba­yi­zi­nce­ku zi­ka­Nku­lu­nku­lu, ezi­khu­tha­le­la kho­na lo­kho.

7 Nga­kho pha­ni­ni bo­nke oku­fa­ne­le­yol; umthe­lo kofa­ne­le umthe­lom; inko­khe­lo kofa­ne­le inko­khe­lo; ukwe­sa­tshwa kofa­ne­le ukwe­sa­tshwa; udu­mo kofa­ne­le udu­mon.

Uku­tha­nda aba­za­lwa­ne

8 Li­nga­bi la­mla­ndu ku­mu­ntu, nga­pha­ndle ko­wo­ku­tha­nda­na; ngo­ba otha­nda omu­nye, ugcwa­li­si­le umla­yoo.

9 Ngo­ba lo­khu uku­thi: Unga­fe­bi, unga­bu­la­li, unge­bi, unga­fa­ka­zi ama­ngap, unga­bi lo­mha­wuq; lo­ba-ke ku­kho­na la­wu­phi umla­yo, ku­hla­nga­ni­swa ku­le­li­li­zwi, ku­lo­khur: Wo­tha­nda uma­khe­lwa­ne wa­kho nje­nga­lo­khu uzitha­nda we­nas.

10 Utha­ndo ka­lwe­nzi oku­bi ku­ma­khe­lwa­ne; nga­kho utha­ndo lu­yi­ku­gcwa­li­se­ka ko­mla­yotu.

Uku­ha­mba eku­kha­nye­ni

11 Nja­lo lo­khu, li­sa­zi isi­kha­thiv, uku­thi se­ku­li­ho­law lo­ku­thi si­vu­ke ebu­tho­ngwe­nix; ngo­ba usi­ndi­so se­lu­so­nde­le ki­thi ku­le­si­kha­thi esa­kho­lwa nga­soy.

12 Ubu­su­ku bu­dlu­li­le, usu­ku se­lu­so­nde­lez; nga­kho asi­khu­phe imi­se­be­nzi yo­bu­mnya­maa, si­hlo­meb izi­kha­li zo­ku­kha­nyac.

13 Asi­ha­mbe ngo­ku­fa­ne­le­yo, nje­nga­se­mi­nid, ku­nga­bi ngo­ku­mi­nza la­ngo­ku­da­kwae, ku­nga­bi se­ma­ca­nsi­nif lo­ku­ngco­lag, ku­nga­bi ngo­ku­xa­ba­na la­ngo­mo­nah.

14 Ko­dwa ye­mba­tha­ni iNko­si uJe­su Kri­stu, li­nga­na­ke­ke­li inya­mai, nge­zi­nka­nu­koj.

Indle­la yo­ku­pha­tha aba­bu­tha­ka­tha­ka ekho­lwe­ni

14Lo­wo obu­tha­ka­tha­ka ekho­lwe­nia me­mu­ke­le­ni, ku­nga­bi ngo­ko­ku­phi­ki­sa­nab kwe­mi­bo­no.

2 Omu­nye ukho­lwa uku­thi anga­dla ko­nkec, ko­dwa obu­tha­ka­tha­ka udla imi­bhi­dad.

3 Lo­wo odla­yo ka­nga­mde­le­li onga­dli­yoe, lo­nga­dli­yo ka­nga­mgwe­bi odla­yof; ngo­ba uNku­lu­nku­lu ume­mu­ke­leg.

4 Ungu­ba­ni we­na ogwe­bah ince­ku yo­mu­nyei? Enko­si­ni ya­yo iye­ma ku­mbe iwe. Ye­bo, iza­mi­swa; ngo­ba uNku­lu­nku­lu ula­ma­ndla oku­yi­mi­sa.

5 Omu­nye wa­zi­sa usu­ku ku­lolu­nye usu­ku, omu­nye wa­zi­sa insu­ku zo­nkej. Ka­ku­be ngu­lo­wo la­lo­wo aqi­ni­se­ke kwe­ya­khe ingqo­ndo.

6 Owa­zi­sa usu­ku, ulwa­zi­sa eNko­si­ni; lo­nga­lwa­zi­si­yo usu­ku, kalwa­zi­si eNko­si­nik. Lo­dla­yo udla eNko­si­ni, ngo­ba ebo­nga uNku­lu­nku­lu; lo­nga­dli­yo aka­dli eNko­si­ni, nja­lo ebo­nga uNku­lu­nku­lul.

7 Ngo­ba ka­kho pha­ka­thi kwe­thu ozi­phi­le­la­yo, nja­lo ka­kho ozi­fe­la­yo.

8 Ngo­ba uba si­phi­la, si­phi­le­la iNko­si; uba-ke si­si­fa, si­fe­la iNko­si; nga­kho lo­ba si­phi­la, lo­ba si­si­fa, si­nga­be­Nko­sim.

9 Ngo­ba ku­lo­khu uKri­stun la­ye wa­fa, wa­vu­kao, wa­bu­ya wa­phi­lap, uku­ze abe yi­Nko­siq ya­ba­fi­le­yo ka­nye la­ba­phi­la­yor.

10 We­na-ke umgwe­be­la­ni umza­lwa­ne wa­khos? Ku­mbe la­we umde­le­le­la­ni umza­lwa­ne wa­khot? Ngo­ba so­nke si­za­ku­mau pha­mbi kwe­si­hla­lo so­kwa­hlu­le­la si­ka­Kri­stuv.

11 Ngo­ba ku­lo­tshi­we uku­thi: Mi­na ngi­ya­phi­law, itsho iNko­si; lo­nke ido­lo li­za­gu­qa pha­mbi kwa­mi, la­lo lo­nke uli­mi lu­za­mvu­ma uNku­lu­nku­lux.

12 Nga­kho ngu­lo­wo la­lo­wo we­thu uza­zi­phe­ndu­le­la ngo­kwa­khe ku­Nku­lu­nku­luy.

13 Nga­kho ka­si­nga­be si­sa­hlu­le­la­naz; ko­dwa ahlu­le­la­ni lo­kho ika­khu­lua, uku­thi si­nga­mbe­ke­li umza­lwa­ne isi­khu­be­ki­sob lo­ba ulu­tho lo­ku­mwi­sac.

14 Ngi­ya­zi nja­lo ngi­qi­ni­se­ki­si­le eNko­si­ni uJe­su, uku­thi ka­ku­la­lu­tho olu­ngco­li­le­yo ngo­kwa­lod; nga­pha­ndle kwa­lo­wo oca­ba­nge­la ulu­tho uku­thi lu­ngco­li­le, ku­ye lu­ngco­li­lee.

15 Ko­dwa uba umza­lwa­ne wa­kho ekhu­tshwa yi­ku­dla, ka­wu­sa­ha­mbi ngo­ko­tha­ndo. Unga­mbhu­bhi­si ngo­ku­dla kwa­kho lo­wo, amfe­la­yo uKri­stuf.

16 Nga­kho oku­hle ki­ni ka­ku­nga­hla­nja­zwag;

17 ngo­ba umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu ka­wu­si­kho uku­dla lo­ku­na­tha, ko­dwa uku­lu­nga lo­ku­thu­la le­nto­ko­zo ku­Mo­ya oNgcwe­leh.

18 Ngo­ba okho­nza uKri­stui ku­le­zi­zi­nto uye­mu­ke­le­ka ku­Nku­lu­nku­luj, nja­lo ukho­le­ki­le eba­ntwi­nik.

19 Nga­kho asi­di­ngi­si­se izi­nto zo­ku­thu­lal, le­zi­nto zo­kwa­khi­sa­nam.

20 Unga­wu­chi­thi umse­be­nzi ka­Nku­lu­nku­lu nge­nxa yo­ku­dlan. Ko­nke ku­hla­mbu­lu­ki­leop, ka­nti ku­bi ku­mu­ntu odlaq ngo­ku­khu­be­ki­sar.

21 Ku­hle uku­nga­dli inya­ma, lo­ku­nga­na­thi iwa­yi­ni, lo­ku­nye umza­lwa­ne wa­kho akhu­be­ka nga­kho ku­mbe acu­nu­lwe ku­mbe abe­bu­tha­ka­tha­kas.

22 Ulo­kho­lo yi­ni? Wo­ba lalo ngo­kwa­kho pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu. Ubu­si­si­we lo­wo onga­zi­gwe­bi­yo nga­lo­khot aku­vu­me­la­you!

23 Ko­dwa otha­nda­bu­za­yo, uba esi­dla, ula­hli­we, ngo­ba aku­ve­li ekho­lwe­niv; nja­lo ko­nke oku­nga­ve­li ekho­lwe­ni, ku­yi­so­now.

15Ko­dwa thi­na esi­la­ma­ndlaa si­fa­ne­le uku­thwa­la ubu­tha­ka­tha­ka ba­ba­nge­la­ma­ndlab, nja­lo si­nga­zi­tho­ko­zi­si thi­na.

2 Ngo­ba ngu­lo­wo la­lo­wo we­thu ka­tho­ko­zi­se uma­khe­lwa­nec ebu­hle­ni ekuma­khe­nid.

3 Ngo­ba la­ye uKri­stu ka­zi­tho­ko­zi­sa­nga ye­nae, ko­dwa, ku­nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Uku­thu­ka kwa­ba­ku­thu­ka­yo kwa­we­la phe­zu kwa­mif.

4 Ngo­ba ko­nke okwa­bha­lwa nga­pha­mbi­lig, kwa­bha­le­lwa uku­fu­ndi­swa kwe­thuh, uku­ze ngo­ku­be­ke­ze­la la­nge­ndu­du­zo ye­mi­bha­lo si­be le­the­mbai.

5 Nja­lo uNku­lu­nku­lu wo­ku­be­ke­ze­la le­ndu­du­zo ka­li­phe uku­thi li­be nhli­zi­yo­nye pha­ka­thi kwe­nu nje­ngo­ku­ka­Kri­stu Je­suj;

6 uku­ze nga­nhli­zi­yo­nyek ngo­mlo­mo mu­nye li­mdu­mi­se uNku­lu­nku­lu, ngi­tsho uYi­se we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stul.

7 Nga­kho ye­mu­ke­la­na­ni, nje­nga­lo­khu lo­Kri­stu wa­se­mu­ke­lam, ku­be lu­du­mo lu­ka­Nku­lu­nku­lun.

8 Nja­lo ngi­thi, uJe­su Kri­stu wa­ba yi­nce­ku yo­ku­so­kao nge­nxa ye­qi­ni­so li­ka­Nku­lu­nku­lup, uku­thi aqi­ni­se izi­the­mbi­so za­bo­ba­baq;

9 le­zi­zwer zi­mdu­mi­se uNku­lu­nku­lu nge­nxa ye­si­ha­wus; nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Nga­kho ngi­za­ku­vu­ma pha­ka­thi kwe­zi­zwe, ngi­hu­be­le ibi­zo la­kho izi­bo­ngot.

10 Nja­lo fu­thi uthi: Tho­ko­za­ni, be­zi­zwe, ka­nye la­ba­ntu ba­kheu.

11 Fu­thi-ke: Du­mi­sa­ni iNko­si li­na be­zi­zwe lo­nke; idu­mi­se­ni-ke li­na ba­ntu bo­nkev.

12 Nja­lo fu­thi uI­sa­ya uthi: Ku­za­ku­ba kho­naw impa­nde ka­Je­se, lo­pha­ka­me­la uku­bu­sa abe­zi­zwe; abe­zi­zwe ba­za­the­mbe­la ku­ye.

13 Ku­nga­thi-ke uNku­lu­nku­lu we­the­mba anga­li­gcwa­li­sa nge­nto­ko­zo yo­nke la­ngo­ku­thu­la eku­kho­lwe­ni, uku­ze le­nge­zwe ethe­mbe­ni, nga­ma­ndla ka­Mo­ya oNgcwe­lex.

UPa­wu­li ucha­si­sa umse­be­nzi wa­khe

14 La­mi-ke ngo­kwa­mi nga­ne­li­si­we nga­ni, ba­za­lwa­ne ba­miy, uku­thi la­ni ngo­kwe­nu li­gcwe­le oku­hlez, li­gcwa­li­swe yi­kwa­zi ko­nkea, li­la­ma­ndla-ke okwe­lu­le­ka­na.

15 Ko­dwa, ba­za­lwa­ne, ngi­li­bha­le­le nge­si­bi­ndi esi­khu­lu, nga­nxa­nyeb, nje­ngo­li­khu­mbu­za­yoc, nge­nxa yo­mu­sa engi­wu­phi­we­yo ngu­Nku­lu­nku­lud,

16 uku­ze ngi­be yi­si­kho­nzi si­ka­Je­su Kri­stu kwa­be­zi­zwe, ngi­kho­nze iva­nge­li li­ka­Nku­lu­nku­lue, uku­ze imi­ni­ke­lo ya­be­zi­zwef ye­mu­ke­le­ke, kwe­nzi­we ku­be ngcwe­le ngo­Mo­ya oNgcwe­leg.

17 Nga­kho ngi­lo­ku­zi­nco­ma ku­Kri­stu Je­su ezi­ntwe­ni ezi­qo­nda­ne lo­Nku­lu­nku­luh;

18 ngo­ba ka­ngi­yi­ku­ba le­si­bi­ndi so­ku­khu­lu­ma ulu­tho lwe­zi­nto uKri­stu anga­ze­nza­nga nga­mii, uku­ze ku­be kho­na uku­la­le­la kwa­be­zi­zwej, nge­li­zwi la­nge­se­nzo,

19 nga­ma­ndla ezi­bo­na­ka­li­so le­zi­ma­nga­li­so, nga­ma­ndla ka­Mo­ya ka­Nku­lu­nku­lu; nga­kho ku­su­ke­la eJe­ru­sa­le­ma lenda­wo ezi­zi­nge­le­ze­le­yo ku­ze ku­fi­ke eI­li­ri­ku ngitshu­ma­ye­le iva­nge­li li­ka­Kri­stu ngo­ku­phe­le­le­yok;

20 ngo­ku­nja­lo nga­za­ma ka­khu­lu uku­tshu­ma­ye­la iva­nge­li, ku­nge­yi­si­kho la­pho uKri­stu abi­zwe kho­nal, uku­ze ngi­nga­khi phe­zu kwe­si­se­ke­lo so­mu­nyem;

21 ko­dwa, nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Aba­nga­tshe­lwa­nga nga­ye, ba­za­bo­na, la­ba­nge­zwa­nga, ba­za­qe­di­si­san.

UPa­wu­li ukhu­lu­ma ngo­ku­ya eRo­ma

22 Nge­nxa ya­lo­kho fu­thi nga­vi­nje­lwa ka­ne­ngi uku­za ki­nio;

23 ko­dwa kha­the­si-ke lo­khu ngi­nga­se­la­nda­wo ku­le­zi­za­be­lop, fu­thi se­ku­yi­mi­nya­ka emi­ne­ngi ngi­le­si­fi­so esi­khu­lu so­ku­za ki­niq,

24 ngo­ku­nja­lo nxa ngi­za­ku­ya eSpa­ni­ya, ngi­za­ku­za ki­ni; ngo­ba ngi­the­mba uku­thi ngi­za­li­bo­na eku­dlu­le­ni, nja­lo ngi­phe­le­ke­ze­lwe yi­ni kho­nar, uba ku­qa­la se­ngi­su­thi­se­ki­le nga­nxa­nye ngi­la­nis.

25 Ko­dwa kha­the­si-ke ngi­ya eJe­ru­sa­le­ma, ngi­kho­nze aba­ngcwe­let.

26 Ngo­ba kwa­ba ku­hle eMa­ke­do­ni­yauv leA­ka­yawx ukwe­nze­la umni­ke­lo othi­le aba­ya­nga kwa­ba­ngcwe­le aba­se­Je­ru­sa­le­may.

27 Ngo­ba kwa­ba ku­hle ki­bo, nja­lo ba­lo­mla­ndu ki­bo. Ngo­ba uba abe­zi­zwe be­hla­nga­nye­la la­bo ezi­ntwe­ni za­bo zo­mo­yaz, ba­lo­mla­ndu fu­thi wo­ku­ba­se­be­nze­la ezi­ntwe­ni ze­nya­maa.

28 Nga­kho nxa se­ngi­qe­de lo­khu, se­ngi­ba­pha­wu­le­leb le­si­si­the­loc, ngi­za­su­ka ngi­ye eSpa­ni­ya ngi­dlu­le nga­ki­ni.

29 Ngi­ya­zi-ke uku­thi nxa ngi­si­za ki­nid ngi­za­fi­ka eku­gcwa­le­ni kwe­si­bu­si­so se­va­nge­li li­ka­Kri­stue.

30 Ngi­ya­li­nce­nga-ke, ba­za­lwa­ne, nga­yo iNko­si ye­thu uJe­su Kri­stu, la­ngo­tha­ndo lu­ka­Mo­ya, uku­thi li­lwi­se ka­nye la­mi emi­khu­le­kwe­ni ku­Nku­lu­nku­lu nga­mif;

31 uku­ze ngo­phu­lwe kwa­ba­nga­kho­lwa­yo1 eJu­di­yag, nja­lo uku­ze umse­be­nzi wa­mi ongo­we­Je­ru­sa­le­ma we­mu­ke­le­ke ki­bo aba­ngcwe­leh;

32 uku­ze nge­nta­ndo ka­Nku­lu­nku­lui ngi­ze ki­ni nge­nto­ko­zo, ngi­vu­se­le­le­ke ka­nye la­nij.

33 Nga­kho uNku­lu­nku­lu wo­ku­thu­la ka­be la­ni lo­nke. Ame­nik.

UPa­wu­li ubi­nge­le­la aba­za­lwa­ne

16Ngi­ya­mnco­ma-ke ki­ni uda­de­we­thu uFe­bea, oyi­si­kho­nzi­ka­zi se­ba­ndla eli­se­Ke­ni­kre­yab;

2 uku­ze li­me­mu­ke­le eNko­si­nic nje­ngo­ku­fa­ne­le aba­ngcwe­led, uku­thi li­msi­ze lo­ba ku­lu­phi uda­ba alu­swe­la­yo ki­ni; ngo­ba la­ye ube­ngu­mme­li wa­ba­ne­ngi, lo­wa­mi uqo­boe.

3 Bi­nge­le­la­ni uPri­si­la loA­kwi­laf izi­se­be­nzi ka­nye la­mi ku­Kri­stu Je­su,

4 aba­be­ka pha­nsi inta­mo ya­bo esi­khu­ndle­ni se­mpi­lo ya­mi; engi­ba­bo­nga­yo ku­nge­yi­si­mi nge­dwa, ko­dwa la­ma­ba­ndla wo­nke abe­zi­zweg;

5bi­nge­le­la­ni le­ba­ndla eli­se­ndli­ni ya­boh. Bi­nge­le­la­ni uE­pe­ne­tu, otha­ndi­we­yo wa­mi, oyi­si­the­lo so­ku­qa­lai seA­ka­ya ku­Kri­stuj.

6 Bi­nge­le­la­ni uMa­ri­yak, owa­si­se­be­nze­la ka­khu­lul.

7 Bi­nge­le­la­ni uA­nde­ro­ni­ku lo­Ju­ni­ya, aba­yi­zi­hlo­bo za­mim le­zi­bo­tshwa ka­nye la­min, aba­nga­ba­du­mi­le­yoo pha­ka­thi kwa­ba­pho­sto­lip, aba­be­ku­Kri­stu la­bo nga­pha­mbi kwa­mi.

8 Bi­nge­le­la­ni uA­mpi­li­ya­si, otha­ndi­we­yo wa­mi eNko­si­ni.

9 Bi­nge­le­la­ni uO­rba­nu isi­se­be­nzi ka­nye la­thi ku­Kri­stu, lo­Si­ta­ku otha­ndi­we­yo wa­miq.

10 Bi­nge­le­la­ni uA­pe­le othe­mbe­ki­le­yo ku­Kri­stur. Bi­nge­le­la­ni la­bo aba­kaA­ri­sto­bu­lu.

11 Bi­nge­le­la­ni uHe­ro­di­yo­ni isi­hlo­bo sa­mis. Bi­nge­le­la­ni aba­ka­Na­rki­su, la­bo aba­se­Nko­si­ni.

12 Bi­nge­le­la­ni uTri­fi­na lo­Tri­fo­sa, abe­si­fa­za­na aba­se­be­nza eNko­si­ni. Bi­nge­le­la­ni uPe­rsi­si owe­si­fa­za­na otha­nde­ka­yo, owa­se­be­nza ka­khu­lu eNko­si­nit.

13 Bi­nge­le­la­ni uRu­fu­siu okhe­thi­we­yo eNko­si­ni, lo­ni­na nja­lo ongo­wa­miv.

14 Bi­nge­le­la­ni uA­si­nki­ri­tu, uFi­le­ko, uHe­rma­si, uPa­tro­ba, uHe­rme­si, la­ba­za­lwa­ne aba­la­bow.

15 Bi­nge­le­la­ni uFi­lo­lo­gu lo­Ju­li­ya, uNe­ru­si lo­da­de­wa­bo, loO­li­mpa, la­ba­ngcwe­le bo­nkex aba­la­boy.

16 Bi­nge­le­la­na­ni ngo­kwa­nga oku­ngcwe­le. Ama­ba­ndla ka­Kri­stu aya­li­bi­nge­le­la.

17 Nja­lo ngi­ya­li­nce­nga, ba­za­lwa­ne, uku­thi li­qa­phe­le aba­ba­nga uku­xa­ba­naz le­zi­khu­be­ki­so, oku­pha­mbe­ne le­mfu­ndi­so ela­yi­fu­ndi­swa­yoa; ba­xwa­ye­ni bo­nab.

18 Ngo­ba aba­nja­lo ka­ba­se­be­nze­li iNko­si ye­thu uJe­su Kri­stuc, ko­dwa isi­su sa­bod; nja­lo nge­li­zwi eli­mna­ndie le­ndu­mi­so ba­kho­hli­sa inhli­zi­yo za­ba­nge­la­ca­laf.

19 Ngo­ba uku­la­le­la kwe­nu se­ku­fi­ki­le ki­bo bo­nkeg. Nga­kho ngi­ya­tho­ko­za nga­ni; ko­dwa ngi­tha­nda uku­thi li­hla­ka­ni­phe ko­ku­hle, ko­dwa li­be msu­lwa ko­ku­bih.

20 Nja­lo uNku­lu­nku­lu wo­ku­thu­lai uza­hle amcho­bo­zej uSa­tha­ne nga­pha­nsi kwe­nya­wo ze­nuk. Umu­sa we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu ka­wu­be la­ni. Ame­nil.

21 UTi­mo­thim isi­se­be­nzi ka­nye la­min, lo­Lu­ki­yuo lo­Ja­so­nip lo­So­si­pa­troq, izi­hlo­bo za­mi, ba­ya­li­bi­nge­le­lar.

22 Mi­na Te­rti­yo, engi­bha­le incwa­di, ngi­ya­li­bi­nge­le­la eNko­si­nis.

23 UGa­yu­si umnge­ni­si wa­mi, le­ba­ndla lo­nke, uya­li­bi­nge­le­lat. UE­ra­stuu umpha­thi­si­khwa­ma so­mu­zi uya­li­bi­nge­le­la, lo­Kwa­rtu umza­lwa­ne.

24 Umu­sa we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu ka­wu­be la­ni lo­nke. Ame­niv.

Isi­ci­no

25 Ku­ye ola­ma­ndlaw oku­li­qi­ni­sax ngo­kwe­va­nge­li la­mi lo­ku­tshu­nya­ye­lwa ku­ka­Je­su Kri­stuy, ngo­kwe­mbu­lwa kwe­mfi­hloz eya­yi­gci­nwe ifi­hla­ke­le nge­zi­kha­thi ze­ndu­loa,

26 ko­dwab isi­bo­na­ka­li­si­we kha­the­sic, la­nge­mi­bha­lo ya­ba­pro­fe­thid, nje­ngo­mla­yo ka­Nku­lu­nku­lu ola­pha­ka­dee, ya­zi­swa ezi­zwe­ni zo­nke eku­la­le­le­ni ko­kho­lof,

27 ku­Nku­lu­nku­lu olo­lwa­zi ye­na ye­dwa ka­ku­be ubu­kho­si, ngo­Je­su Kri­stu, ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni. Ame­nig.

INCWA­DI YO­KU­QA­LA KA­PA­WU­LI UMPHO­STO­LI

KWA­BA­SE­KO­RI­NTE

Isi­bi­nge­le­lo

1UPa­wu­li obi­ze­lwe uku­ba ngu­mpho­sto­li ka­Je­su Kri­stua nge­nta­ndo ka­Nku­lu­nku­lub, lo­So­ste­ne­sic umza­lwa­ne,

2 ku­ba­ndla li­ka­Nku­lu­nku­lu eli­se­Ko­ri­nted, ku­bo aba­ngcwe­li­si­we­yoe ku­Kri­stu Je­su, aba­bi­ze­lwef uku­ba nga­ba­ngcwe­leg, ka­nye la­bo bo­nke aba­bi­zah ibi­zo le­Nko­si ye­thui uJe­su Kri­stu ku­yo yo­nke inda­wo, eya­bo ka­nye le­ye­thuj:

3 Umu­sak ka­wu­be ki­ni lo­ku­thu­la oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu uBa­ba we­thu le­Nko­si­ni uJe­su Kri­stu.

4 Ngi­ya­mbo­nga uNku­lu­nku­lu wa­mil nge­si­kha­thi so­nke nga­ni, nge­nxa yo­mu­sa ka­Nku­lu­nku­lu eli­wu­phi­we­yo ku­Kri­stu Je­su;

5 uku­thi ku­yo yo­nke into li­no­thi­si­we ku­ye, eku­khu­lu­me­ni ko­nkem le­lwa­zi­ni lo­nkeno,

6 nje­ngo­ba ubu­fa­ka­zip bu­ka­Kri­stu bu­qi­ni­si­we ki­ni;

7 nga­kho ka­li­si­le­li la­kwe­si­nye isi­pho, li­li­nde­leq ukwe­mbu­lwa kwe­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu,

8 oza­li­qi­ni­sar fu­thi ku­ze ku­be se­ku­phe­le­ni, uku­ze li­nga­bi la­ca­las ngo­su­ku lwe­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stut.

9 UNku­lu­nku­lu uthe­mbe­ki­leu, ela­bi­ze­lwa nga­yev ebu­dle­lwa­ne­niw kwe­Ndo­da­na ya­khe uJe­su Kri­stu iNko­si ye­thu.

Uku­phi­ki­sa­na eba­ndle­ni le­Ko­ri­nte

10 Ngi­ya­li­nce­nga-kex, ba­za­lwa­ne, nge­bi­zo le­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu, uku­thi lo­nke li­khu­lu­me into ibe­nyey, nja­lo ku­nga­bi kho­na ukwe­hlu­ka­na pha­ka­thi kwe­nu, ko­dwa li­phe­le­li­swez emqo­ndwe­ni mu­nye le­ku­bo­ne­ni ku­nye.

11 Ngo­ba ngi­tshe­li­we nga­ni, ba­za­lwa­ne ba­mi, nga­ba­ko­Klo­wea, uku­thi ku­kho­na izi­ngxa­ba­nob pha­ka­thi kwe­nu.

12 Nja­lo ngi­tsho lo­khu, ko­ku­thi ngu­lo­wo la­lo­wo we­nuc uthi: Mi­na ngi­ngo­ka­Pa­wu­li; ko­dwa mi­na okaA­po­lo­sid; ko­dwa mi­na oka­Ke­fa­sie; ko­dwa mi­na oka­Kri­stu.

13 UKri­stu we­hlu­ka­ni­si­we yi­nif? Ka­nti uPa­wu­li wa­be­the­le­lwa li­na, ku­mbe la­bha­bha­thi­zwag yi­ni ebi­zwe­ni li­ka­Pa­wu­li?

14 Ngi­ya­mbo­nga uNku­lu­nku­lu uku­thi ka­ngi­bha­bha­thi­za­ngah la­mu­nye we­nu, nga­pha­ndle ku­ka­Kri­spu­sii lo­Ga­yu­sij;

15 uku­ze ku­nga­bi kho­na othi nga­bha­bha­thi­za ebi­zwe­ni la­mi uqo­bok.

16 Fu­thi nga­bha­bha­thi­za le­ndlu ka­Ste­fa­nal; nga­pha­ndle kwa­lo­kho ka­nga­zi uku­thi nga­bha­bha­thi­za omu­nye umu­ntu.

17 Ngo­ba uKri­stu ka­ngi­thu­ma­nga uku­thi ngi­bha­bha­thi­ze, ko­dwa uku­thi ngi­tshu­ma­ye­le iva­nge­li; ku­nge­yi­si­kho nge­nhla­ka­ni­pho ye­li­zwim, hle­zi isi­pha­mba­no si­ka­Kri­stu se­nzi­we izen.

Uku­hla­ka­ni­pha ku­ka­Nku­lu­nku­lu lo­ko­mhla­ba

18 Ngo­ba ili­zwi le­si­pha­mba­no li­yi­bu­thu­tha ku­la­bo aba­bhu­bha­yoop, ko­dwa ki­thi aba­si­ndi­swa­yoq li­nga­ma­ndla ka­Nku­lu­nku­lur.

19 Ngo­ba ku­lo­tshi­we uku­thi: Ngi­za­chi­thas inhla­ka­ni­pho ya­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo, lo­ku­qe­di­si­sa kwa­ba­qe­di­si­sa­yo ngi­za­kwe­nza izet.

20 Si­nga­phi isi­hla­ka­ni­phi? Unga­phiu umbha­li? Unga­phi umphi­ki­si wa­lu­mhla­bav? Angi­thi uNku­lu­nku­luw wa­ye­nza ya­ba yi­bu­thu­thax inhla­ka­ni­pho ya­lu­mhla­ba yi­niy?

21 Ngo­ba ku­thez enhla­ka­ni­phe­ni ka­Nku­lu­nku­lua umhla­ba ka­wu­ma­za­nga uNku­lu­nku­lu nge­nhla­ka­ni­pho, kwa­ba ku­hle ku­Nku­lu­nku­lub ngo­bu­thu­thac be­ntshu­ma­ye­lo uku­si­ndi­sa aba­kho­lwa­yo.

22 Ngo­ba la­ma­Ju­da ace­la isi­bo­na­ka­li­sod, la­ma­Gri­ki adi­nga inhla­ka­ni­pho;

23 ko­dwa thi­nae si­tshu­ma­ye­laf uKri­stu obe­the­lwe­yo, isi­khu­be­ki­so ku­ma­Ju­dag, lo­bu­thu­thah ku­ma­Gri­ki;

24 ko­dwa ku­la­bo aba­bi­zi­we­yo, ku­ma­Ju­da ka­nye la­ku­ma­Gri­ki, uKri­stu ama­ndlai ka­Nku­lu­nku­lu le­nhla­ka­ni­phoj ka­Nku­lu­nku­lu;

25 ngo­ba ubu­thu­tha bu­ka­Nku­lu­nku­lu bu­hla­ka­ni­phi­le ku­la­ba­ntu, lo­bu­tha­ka­tha­ka bu­ka­Nku­lu­nku­lu bu­la­ma­ndla ku­la­ba­ntu.

26 Ngo­ba kha­nge­la­nik ubi­zol lwe­nu, ba­za­lwa­ne, uku­thi kaba­ba­ne­ngi aba­hla­ka­ni­phi­le­yo ngo­kwe­nya­ma, kaba­ba­ne­ngim aba­la­ma­ndlan, kaba­ba­ne­ngi aba­yi­zi­khu­luo;

27 ko­dwa uNku­lu­nku­lup ukhe­thi­le izi­nto zo­bu­thu­tha zo­mhla­ba, uku­ze aya­ngi­se aba­hla­ka­ni­phi­le­yo; nja­lo uNku­lu­nku­lu ukhe­thi­le oku­bu­tha­ka­tha­ka ko­mhla­ba, uku­ze aya­ngi­se oku­la­ma­ndla;

28 le­zi­nto ezi­pha­nsi zo­mhla­ba le­zi­nto ezi­de­le­le­ka­yo uNku­lu­nku­lu uzi­khe­thi­le, le­zi­nto ezi­nge­khoq, uku­ze enze zi­be yi­ze izi­nto ezi­kho­nar;

29 uku­ze ku­nga­bi­kho inya­mas ezi­nco­ma­yo pha­mbi kwa­khe.

30 Ko­dwa nga­ye li­na li­ku­Kri­stu Je­su, owe­nze­lwa thi­na inhla­ka­ni­phot eve­la ku­Nku­lu­nku­lu, lo­ku­lu­ngau, lo­ku­ngcwe­li­swav, lo­hle­ngow,

31 uku­ze, nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Ozi­nco­ma­yox, ka­zi­nco­me eNko­si­ni.

Intshu­ma­ye­lo ka­Pa­wu­li eKo­ri­nte

2La­mi, ba­za­lwa­ne, eku­fi­ke­ni kwa­mi ki­ni, ka­ngi­fi­ka­ngaa ngo­bu­ga­ba­zi be­li­zwi ku­mbe be­nhla­ka­ni­pho, ngi­tshu­ma­ye­la ki­ni ubu­fa­ka­zib bu­ka­Nku­lu­nku­lu.

2 Ngo­ba nga­mi­sa uku­thi ngi­nga­zi lu­tho pha­ka­thi kwe­nu, nga­pha­ndle ku­ka­Je­su Kri­stuc, la­ye ebe­the­lwe.

3 Nja­lo mi­na nga­ngi­la­nid ebu­tha­ka­tha­ke­nie le­kwe­sa­be­ni le­ku­thu­thu­me­le­ni oku­khu­lu.

4 Lo­ku­khu­lu­ma kwa­mi lo­ku­tshu­ma­ye­la kwa­mi ka­ku­ba­ngaf nga­ma­zwi enhla­ka­ni­pho ya­ba­ntu ahu­ga­yo, ko­dwa ngo­ku­bo­na­ka­li­sa ku­ka­Mo­ya lo­kwa­ma­ndlag;

5 uku­ze ukho­lo lwe­nu lu­nga­bi enhla­ka­ni­phe­ni ya­ba­ntu, ko­dwa ema­ndle­nih ka­Nku­lu­nku­lu.

6 Ko­dwa inhla­ka­ni­pho si­yi­khu­lu­ma pha­ka­thi kwa­ba­phe­le­le­yoi, ko­dwa inhla­ka­ni­phoj enga­yi­si­yo ya­le­li­li­zwek, ku­mbe eya­ba­bu­si ba­le­li­li­zwel, aba­za­kwe­nzi­wa izem;

7 ko­dwa si­khu­lu­ma inhla­ka­ni­pho ka­Nku­lu­nku­lu eyi­mfi­hlon, eya­yi­fi­hli­we, uNku­lu­nku­lu ayi­mi­sao nga­pha­mbi­li ku­nga­ka­bi lo­mhla­ba ku­be yi­nka­zi­mu­lo ye­thup;

8 ku­nge­kho lo­ye­dwaq wa­ba­bu­sir ba­le­li­li­zwe owa­ye­kwa­zis; ngo­ba uba ba­be­kwa­zit, ba­be­nga­yi­ku­yi­be­the­la iNko­si ye­nka­zi­mu­lou.

9 Ko­dwa nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Izi­nto ili­hlo eli­nga­zi­bo­na­ngav, le­ndle­be engazi­zwa­nga, lezi­nga­nge­na­nga enhli­zi­ywe­ni yo­mu­ntuw, uNku­lu­nku­lu azi­lu­ngi­se­lex aba­mtha­nda­yo;

10 uNku­lu­nku­lu-ke use­mbu­le­ley thi­na lo­khu ngo­Mo­ya wa­khez; ngo­ba uMo­ya uhlo­li­si­sa zo­nke izi­nto, ngi­tsho izi­nto ezi­ju­li­le­yo zi­ka­Nku­lu­nku­lu.

11 Ngo­ba ngu­ba­ni eba­ntwi­ni owa­zi oko­mu­ntua, nga­pha­ndle ko­mo­ya wo­mu­ntu oku­yeb? Ngo­ku­nja­lo oku­ka­Nku­lu­nku­lu ka­kwa­zi­wa mu­ntu, nga­pha­ndle ko­Mo­ya ka­Nku­lu­nku­luc.

12 Thi­na-ke ka­se­mu­ke­la­ngad umo­ya wo­mhla­ba, ko­dwa uMo­ya ove­la ku­Nku­lu­nku­lue, uku­ze sa­zi izi­nto esi­zi­phi­wa nge­si­hle ngu­Nku­lu­nku­lu;

13 fu­thi esi­zi­tsho­yo, ku­nge­yi­si­kho nga­ma­zwif inhla­ka­ni­pho ya­ba­ntu ewa­fu­ndi­sa­yo, ko­dwa ngama­zwi afu­ndi­swa ngu­Mo­ya oNgcwe­le, si­cha­si­sag oko­mo­ya ngo­ko­mo­ya.

14 Ko­dwah umu­ntu we­mve­loi ka­ze­mu­ke­li izi­nto zi­ka­Mo­ya ka­Nku­lu­nku­lu; ngo­ba zi­yi­bu­thu­tha ku­yej, nja­lo ka­la­wo ama­ndla oku­qe­di­si­sak, ngo­ba zi­hlo­li­si­swa ngo­ko­mo­ya;

15 ko­dwa owo­mo­yal uya­hlo­la zo­nke izi­ntom, ko­dwa ye­na ka­hlo­lwan mu­ntu.

16 Ngo­ba ngu­ba­ni owa­zi ingqo­ndo ye­Nko­sio, uku­thi ayi­fu­ndi­se? Ko­dwa thi­na si­le­ngqo­ndo ka­Kri­stup.

Indle­la yo­ku­la­nde­la aba­fu­ndi­si

3La­mi-ke, ba­za­lwa­ne, be­ngi­nge­la­ku­khu­lu­ma la­ni nje­nga­ba­ko­mo­yaab, ko­dwa nje­nga­kwa­ba­kwe­nya­macd, nje­nga­kwa­ba­yi­zi­nga­nee ku­Kri­stu.

2 Nga­li­na­thi­sa ucha­gof, ku­nge­yi­si­kho uku­dla oku­qi­ni­le­yo; ngo­ba be­li­nga­ke­ne­li­sig, ko­dwa la­kha­the­si ka­li­ke­ne­li­si;

3 ngo­ba li­se­nga­be­nya­ma; ngo­ba lo­khu ku­kho­na pha­ka­thi kwe­nu umha­wuh lo­ku­phi­ki­sa­naij lo­kwe­hlu­ka­na, ka­li­si­bo abe­nya­ma, li­ha­mba ngo­kwa­ba­ntu yi­ni?

4 Ngo­ba nxa omu­nye esi­thi: Mi­na ngi­ngo­ka­Pa­wu­lik, lo­mu­nye athi: Mi­na okaA­po­lo­sil, ka­li­si­bo yi­ni abe­nya­ma?

5 Ka­nti uPa­wu­li uyi­ni, loA­po­lo­si mu­yi­ni, ko­dwa izi­se­be­nzin ela­kho­lwa nga­zoo, la­nje­ngo­ba iNko­si ya­ni­ka ku­lo­wo la­lo­wop?

6 Mi­na nga­hla­nye­laq, uA­po­lo­si wa­the­le­lars, ko­dwa uNku­lu­nku­lu wa­khu­li­sat.

7 Nga­kho ohla­nye­la­yo ka­si­lu­thou, lo­ba othe­le­la­yo, ko­dwa uNku­lu­nku­lu okhu­li­sa­yo.

8 Ohla­nye­la­yo ka­nye lo­the­le­la­yo ba­nye; ko­dwa ngu­lo­wo la­lo­wov uza­kwe­mu­ke­la owa­khe umvu­zo nje­ngo­wa­khe umse­be­nzi.

9 Ngo­ba si­yi­zi­se­be­nziw zi­ka­Nku­lu­nku­lu ka­nye la­ye; li­yi­nsi­mu ka­Nku­lu­nku­lu, li­yi­sa­khi­wo si­ka­Nku­lu­nku­lux.

Ukwa­khe­la phe­zu kwe­si­se­ke­lo esi­qo­tho

10 Ngo­ko­mu­sa ka­Nku­lu­nku­luy engi­wu­phi­we­yo, nje­ngo­ma­khi omkhu­lu ohla­ka­ni­phi­le­yo nga­be­ka isi­se­ke­loz, lo­mu­nye wa­kha phe­zu kwa­so. Ko­dwa ka­ku­be ngu­lo­wo la­lo­wo abo­ne uku­thi wa­kha nja­ni phe­zu kwa­so.

11 Ngo­ba aku­la­mu­ntu onga­be­ka esi­nye isi­se­ke­lo nga­pha­ndle kwa­le­so esi­be­ki­we­yoa, esi­ngu­Je­su Kri­stub.

12 Ko­dwa uba umu­ntu esa­khe­la phe­zu kwa­le­si­si­se­ke­lo igo­li­de, isi­li­va, ama­tshe ali­gu­gu, izi­go­do, utsha­ni, inhla­nga,

13 umse­be­nzi wa­lo­wo la­lo­wo uza­ve­la oba­lac; ngo­ba usu­kud lu­zawu­da­lu­lae, ngo­ba lu­za­ve­zwaf1 emli­lwe­nig; umli­loh uza­hlo­lai umse­be­nzi wa­lo­wo la­lo­wo uku­thi unja­ni.

14 Uba umse­be­nzi wo­mu­ntu awa­khe phe­zu­lu usi­ma, uza­kwe­mu­ke­la umvu­zoj.

15 Uba umse­be­nzi wo­mu­ntu uza­tshi­swa, uza­la­hle­ke­lwak; ko­dwa ye­na uqo­bo eza­si­ndi­swa, ko­dwa ngo­ku­nja­lo nje­nga­ngo­mli­lolm.

16 Ka­la­zi yi­ni uku­thi li­na li­li­the­mpe­li li­ka­Nku­lu­nku­lun, lo­ku­thi uMo­ya ka­Nku­lu­nku­lu uhla­la ki­nio?

17 Uba umu­ntu echi­tha ithe­mpe­li li­ka­Nku­lu­nku­lu, uNku­lu­nku­lu uza­mchi­tha ye­na; ngo­ba ithe­mpe­li li­ka­Nku­lu­nku­lu li­ngcwe­le, eli­yi­lo li­na.

18 Ka­ku­nga­bi kho­na ozi­kho­hli­sa­yop; uba umu­ntu pha­ka­thi kwe­nuq eca­ba­nga uku­thi uhla­ka­ni­phi­le ku­lu­mhla­bar, ku­me­le abe yi­si­thu­tha, uku­ze ahla­ka­ni­phe.

19 Ngo­ba inhla­ka­ni­phos ya­lu­mhla­ba iyi­bu­thu­tha ku­Nku­lu­nku­lu. Ngo­ba ku­lo­tshi­we uku­thi: Uba­mbat aba­hla­ka­ni­phi­le­yo ebu­qi­li­ni ba­bou;

20 nja­lo loku­thi: INko­si iya­ya­ziv imi­ca­ba­ngo ya­ba­hla­ka­ni­phi­le­yo, uku­thi iyi­ze.

21 Nga­kho ka­ku­nga­bi kho­naw ozi­nco­ma nga­ba­ntux; ngo­ba zo­nke izi­nto nge­ze­nuy,

22 lo­ba uPa­wu­li, lo­ba uA­po­lo­siz, lo­ba uKe­fa­sia, lo­ba umhla­ba, lo­ba impi­lo, lo­ba uku­fa, lo­ba izi­nto ezi­kho­nab, lo­ba izi­nto ezi­za­yo; ko­nke ngo­kwe­nu,

23 li­na-ke li­nga­ba­ka­Kri­stuc, lo­Kri­stu ungo­ka­Nku­lu­nku­lud.

Aba­pha­thi be­mfi­hlo zi­ka­Nku­lu­nku­lu

4Umu­ntu ka­na­ka­ne nga­thi ngo­ku­nje, nje­nge­zi­se­be­nzia zi­ka­Kri­stu la­ba­pha­thib be­zi­mfi­hloc zi­ka­Nku­lu­nku­lu.

2 Fu­thi-ke, ku­ya­di­nge­ka eba­pha­thi­ni, uku­thi umu­ntu afi­cwe ethe­mbe­ki­led.

3 Ko­dwa ki­mi ku­yi­nto enci­nya­ne ka­khu­lu uku­thi ngi­tho­ni­si­swee yi­ni, ku­mbe ngo­kwa­hlu­le­la1 kwa­ba­ntu; ko­dwa la­mi ka­ngi­zi­tho­ni­si­sif.

4 Ngo­ba ka­ngi­na­nze­le­li lu­tho ki­mig, ka­nti ka­ngi­lu­ngi­si­swa­nga nga­lo­khoh; ko­dwa onga­hlu­le­la­yo yi­Nko­sii.

5 Nga­kho li­nga­hlu­le­li lu­tho isi­kha­thi si­nga­ka­fi­ki, ize ifi­ke iNko­sij, eza­ve­za fu­thi eku­kha­nye­ni izi­nto ezi­fi­hla­ke­le­yo emnya­me­ni, nja­lo ive­ze oba­la ama­ce­bo ezi­nhli­zi­yok; nja­lo kho­na ngu­lo­wo la­lo­wol eza­ku­ba lo­ku­bo­ngwa oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lum.

Uku­zi­khu­khu­me­za kwa­be­Ko­ri­nte lo­ku­hlu­phe­ka kwa­ba­pho­sto­li

6 Nja­lo le­zi­zi­nto, ba­za­lwa­nen, ngi­zi­qo­nda­ni­se la­mi loA­po­lo­si nge­nxa ye­nuo, uku­ze li­fu­nde ki­thi uku­thi li­nga­khu­mbu­li phe­zu ko­ku­lo­tshi­we­yop, uku­ze li­nga­khu­khu­nye­zwa omu­nyeq ngo­mu­nye li­me­la­ne lo­mu­nyer.

7 Ngo­ba ngu­ba­ni okwe­nza uku­thi we­hlu­kes? Nja­lo ku­yi­ni ola­khot onga­kwe­mu­ke­la­ngau? Nja­lo uba la­we we­mu­ke­le, uzi­nco­me­la­ni ngo­ku­nga­thi ka­we­mu­ke­la­nga yi­ni?

8 Se­li­su­thi, se­li­no­thi­le, li­bu­si­le nga­pha­ndle kwe­thuv; ye­bo-ke ku­nga­thi nga­be li­ya­bu­sa, uku­ze la­thi si­bu­se ka­nye la­niw.

9 Ngo­ba ngi­thi uNku­lu­nku­lu usi­mi­si­le thi­na aba­pho­sto­li bo­ku­ci­nax, si­be nje­nga­ba­mi­se­lwe uku­fay; ngo­ba se­nzi­we umbu­ki­so2 emhla­be­ni, la­ku­zo ingi­lo­si, le­ba­ntwi­niz.

10 Thi­na si­yi­zi­thu­tha nge­nxa ka­Kri­stua, ko­dwa li­na li­hla­ka­ni­phi­le ku­Kri­stub; thi­na si­bu­tha­ka­tha­ka, ko­dwa li­na li­la­ma­ndla; li­na li­ya­hlo­ni­tshwa, ko­dwa thi­na si­ya­de­le­lwac.

11 Ku­ze ku­be li­ho­la la­kha­the­si si­la­mbi­led, so­mi­lee, si­ha­mba­zefg, si­ya­tsha­ywa nge­nqi­ndih, si­yi­mi­ha­mbu­ma,

12 si­ya­tshi­ka­tshi­kai si­se­be­nza nge­ze­thu iza­ndla; si­thi si­thu­kwaj si­bu­si­se; si­thi si­zi­nge­lwak si­be­ke­ze­le;

13 si­thi si­nye­ywa si­nce­nge; se­nzi­wa nje­nga­ma­nya­la omhla­bal, imfu­cu­zam ye­zi­nto zo­nke, ku­ze ku­be kha­the­si.

14 Ka­ngi­li­bha­le­li le­zi­zi­nto uku­thi ngi­li­the­le inhlo­nin, ko­dwa ngile­lu­le­ka nje­nga­ba­ntwa­na ba­mi aba­tha­nde­ka­yoo.

15 Ngo­ba la­nxa li­la­be­lu­le­kip aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi ku­Kri­stu, ko­dwa kali­la­bo­yi­hlo aba­ne­ngi; ngo­ba mi­na nga­li­za­la ku­Kri­stu Je­suq nge­va­nge­li.

16 Nga­kho ngi­ya­li­nce­nga: Ba­ni­ni nga­ba­li­ngi­si ba­mir.

17 Nga­lo­kho ngi­thu­me ki­ni uTi­mo­this, ongu­mnta­na­mi otha­nde­ka­yot lo­the­mbe­ki­le­yo eNko­si­niu, oza­li­khu­mbu­zav nge­nha­mbo za­mi ezi­ku­Kri­stu, nje­ngo­ba ngi­fu­ndi­sa enda­we­ni zo­nke ku­lo lo­nke iba­ndlaw.

18 Ko­dwa aba­nyex ba­zi­khu­khu­me­zi­ley ngo­ku­nga­thi ka­ngi­yi­ku­za ki­ni.

19 Ka­nti ngi­za­ku­za ki­ni ma­si­nya­nez, uba iNko­si ivu­maa, nja­lo ngi­za­kwa­zi, ha­tshi ili­zwi la­la­bo aba­zi­khu­khu­me­za­yob, ko­dwa ama­ndla.

20 Ngo­ba umbu­so ka­Nku­lu­nku­lu ka­wu­nge­li­zwi ko­dwa nga­ma­ndlac.

21 Li­fu­na­ni? Ngi­ze ki­nid nge­ndu­ku yi­nie, ku­mbe ngo­tha­ndo lo­mo­yaf ochu­mi­le­yo?

Uku­phi­nga kwa­be­Ko­ri­nte. Uku­pha­thwa kwe­zo­ni

5Isi­bi­li ku­zwa­ke­le uku­thi ku­kho­naa uku­phi­ngab pha­ka­thi kwe­nu, fu­thi uku­phi­nga ko­hlo­bo olu­nga­qa­njwa­yo la­pha­ka­thi kwa­be­zi­zwec, ku­ze ku­thi omu­nyed abe lo­mka­yi­see.

2 Ko­dwa li­na li­ya­zi­khu­khu­me­zaf, nja­lo enda­we­ni ya­lo­kho ali­za­nge li­li­leg, uku­ze owe­nze le­si­se­nzo asu­swe pha­ka­thi kwe­nu.

3 Ngo­ba mi­na-ke, nje­ngo­nge­kho ngo­mzi­mbah ko­dwa okho­na ngo­mo­ya, se­ngi­nqu­mi­le owe­nze lo­khu oku­nja­lo, ngo­ku­nga­thi ngi­kho­na,

4 ebi­zwe­ni le­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu, se­li­hla­nge­ne lo­mo­ya wa­mii ka­nye la­ma­ndlaj eNko­si ye­thu uJe­su Kri­stu,

5 uku­ni­ke­lak onja­lo ku­Sa­tha­nel eku­bhu­bhe­ni kwe­nya­ma, uku­ze umo­yam usi­ndi­swe osu­kwi­nin lwe­Nko­si uJe­su.

6 Ka­ku­ku­hle uku­zi­nco­ma kwe­nuo. Ka­la­zi yi­ni uku­thi imvu­be­lo enci­nya­nep ibi­li­sa inhla­ma yo­nke?

7 Nga­kho khu­pha­ni imvu­be­lo enda­la, uku­ze li­be yi­nhla­ma entsha, nje­nga­ba­nge­la­mvu­be­lo. Ngo­ba le­pha­si­ka le­thu li­hla­tshe­lwe thi­na, eli­ngu­Kri­stuq;

8 nga­kho asi­gci­ner umkho­si, ku­nga­bi nge­mvu­be­lo enda­las, nja­lo ku­nga­bi nge­mvu­be­lot ye­nzo­ndo lo­bu­biu, ko­dwa nge­si­nkwa esi­nge­la­mvu­be­lo so­bu­qo­tho le­se­qi­ni­sov.

9 Nga­li­bha­le­la encwa­di­niw uku­thi li­nga­hla­nga­nye­li le­zi­phi­ngi;

10 ko­dwa ku­nge­yi­si­kho ngo­ku­phe­le­le­yo le­zi­phi­ngix za­lu­mhla­bay ku­mbe le­zi­hwa­baza, ku­mbe la­ba­pha­ngibc, ku­mbe la­ba­kho­nza izi­tho­mbed; ngo­ba phe­la ngo­ku­nja­lo ku­nga­fa­ne­la uku­thi li­phu­me emhla­be­nie.

11 Ko­dwa kha­the­si-ke nga­li­bha­le­la uku­thi li­nga­hla­nga­nye­lif, nxa umu­ntu ebi­zwa ngo­ku­thi ungu­mza­lwa­neg eyi­si­phi­ngih, ku­mbe isi­hwa­bai, ku­mbe okho­nza izi­tho­mbej, ku­mbe isi­thu­kik, ku­mbe isi­da­kwal, ku­mbe umpha­ngim; li­nga­ze la­dla lo­nja­lo la­ka­nye.

12 Ngo­ba ngi­la­ni lo­kwa­hlu­le­la aba­nga­pha­ndlen? Li­na ka­la­hlu­le­li yi­ni aba­nga­pha­ka­thio?

13 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu wa­hlu­le­la aba­nga­pha­ndlep. Nja­lo li­na mxo­tshe­niq omu­bi asu­ke pha­ka­thi kwe­nu.

Uku­khu­zwa kwa­be­Ko­ri­nte aba­ma­nga­le­la­na­yo

6Ku­kho­na yi­ni umu­ntu wa­ki­ni, othi ele­ca­la lo­mu­nye, abe le­si­bi­ndi so­ku­ya­kwa­hlu­le­lwa pha­mbi kwa­ba­nga­lu­nga­nga, ku­nga­bi pha­mbi kwa­ba­ngcwe­lea?

2 Ka­la­zi yi­ni uku­thi aba­ngcwe­leb ba­za­kwa­hlu­le­la umhla­ba? Uba-ke umhla­ba uza­kwa­hlu­le­lwa yi­ni, ka­li­fa­ne­le yi­ni ukwa­hlu­le­la ama­ca­la ama­nci­nya­ne?

3 Ka­la­zi yi­ni uku­thi si­za­za­hlu­le­la ingi­lo­sic? Ka­nga­ka­na­ni inda­ba za­lo­khu­ku­phi­lad?

4 Nga­kho uba li­la­ma­ca­la alo­khu­ku­phi­lae, ba­be­ke­ni phe­zu kwa­wo la­bo aba­de­le­le­ka­yo eba­ndle­ni.

5 Ngi­khu­lu­maf ki­ni uku­thi li­be le­nhlo­ni. Ngo­ku­nja­lo ka­kho ohla­ka­ni­phi­le­yo pha­ka­thi kwe­nu yi­ni, ngi­tsho lo­ye­dwa, onga­hlu­le­lag pha­ka­thi kwa­ba­za­lwa­ne ba­khe?

6 Ko­dwa umza­lwa­ne uma­nga­le­la umza­lwa­ne, la­lo­kho pha­mbi kwa­ba­nga­kho­lwa­yo.

7 Nga­kho ku­se­kho­na isi­bi­lih ukwe­hlu­le­kai pha­ka­thi kwe­nu, uku­thi li­lo­ku­ma­nga­le­la­na. Ku­nga­ni ku­la­lo­khu li­nga­vu­mi uko­ni­waj? Ku­nga­ni ku­la­lo­khu li­nga­vu­mi uku­qi­li­be­ze­lwa?

8 Ko­dwa li­na li­yo­na li­qi­li­be­ze­lek, la­lo­khu ku­ba­za­lwa­ne.

9 Ku­mbe ala­zi yi­ni uku­thi aba­nga­lu­nga­nga ka­ba­yi­ku­li­dla ili­fal lo­mbu­so ka­Nku­lu­nku­lu? Li­nga­kho­hli­swam; ka­ku­la­zi­phi­nginopq, lo­ba aba­kho­nza izi­tho­mber, lo­ba izi­fe­bes, lo­ba aba­bu­tha­ka­tha­ka eku­la­la­ne­ni kwa­be­si­li­sa, lo­ba abe­si­li­sa aba­la­la­na­yotu,

10 lo­ba ama­se­lav, lo­ba izi­hwa­ba, lo­ba izi­da­kwa, lo­ba izi­thu­ki, lo­ba aba­pha­ngi, aba­yi­ku­li­dla ili­fa lo­mbu­so ka­Nku­lu­nku­lu.

11 Aba­nye be­nuw ba­be­yi­le­zi­zi­nto; ko­dwa li­ge­zi­si­wex, ko­dwa la­ngcwe­li­sway, ko­dwa la­lu­ngi­si­swaz ebi­zwe­nia le­Nko­si uJe­su Kri­stu, la­ngo­Mo­ya ka­Nku­lu­nku­lu we­thu.

Umzi­mba we­thu uli­the­mpe­li li­ka­Nku­lu­nku­lu

12 Zo­nke izi­ntob zi­vu­me­le­ki­le ki­mi, ko­dwa ka­yi­si­zo zo­nke izi­nto ezi­si­za­yoc; zo­nke izi­nto zi­vu­me­le­ki­le ki­mid, ko­dwa mi­na ka­ngi­yi­ku­bu­swa lu­thoe.

13 Uku­dla ngo­kwe­si­suf, le­si­su nge­so­ku­dla; ka­nti uNku­lu­nku­lu uza­ku­chi­tha ko­ku­bi­li, so­na la­kho. Ko­dwa umzi­mba ka­yi­si­wo wo­ku­phi­nga, ko­dwa ungo­we­Nko­sig, nja­lo iNko­si inge­yo­mzi­mbah;

14 nja­lo uNku­lu­nku­lui owa­vu­sa iNko­si uza­si­vu­sa la­thi nga­ma­ndla akhej.

15 Ka­la­zi yi­ni uku­thi imi­zi­mba ye­nuk iyi­zi­tho zi­ka­Kri­stul? Pho ngi­za­tha­tha izi­tho zi­ka­Kri­stu ngi­ze­nze izi­tho ze­si­fe­be yi­ni? Phi­nde!m

16 Ku­mbe ka­la­zi yi­ni uku­thi ona­ma­the­la­na le­si­fe­be ungu­mzi­mba mu­nye la­so? Ngo­ba la­bo aba­bi­lin, uthi, ba­za­ku­ba nya­ma­nye.

17 Ko­dwa ona­ma­the­le­neo le­Nko­si ungu­mo­ya mu­nye la­yo.

18 Ba­le­ke­la­nip uku­phi­ngaq. So­nke iso­no umu­ntu ase­nza­yo si­nga­pha­ndle ko­mzi­mba; ko­dwa ophi­nga­yo wo­na owa­khe umzi­mbar.

19 Ku­mbe ka­la­zi yi­ni uku­thi umzi­mba we­nus uli­the­mpe­li li­ka­Mo­ya oNgcwe­le oki­ni, eli­la­wo uve­la ku­Nku­lu­nku­lu, nja­lo ka­li­si­bo abe­nutu?

20 Ngo­ba la­the­ngwa nge­nte­ngov; nga­kho du­mi­sa­ni uNku­lu­nku­lu emzi­mbe­ni we­nu, la­ngo­mo­ya we­nu, oku­ngo­ku­ka­Nku­lu­nku­luw.

Ize­lu­le­ko le­mi­the­tho yo­ku­tha­tha­na

7Ma­ye­la­na-ke le­zi­nto ela­ngi­bha­le­la nga­zo, ku­hlea emu­ntwi­ni uku­thi anga­mthi­ntib owe­si­fa­za­na.

2 Ko­dwa nge­nxa yo­ku­phi­ngac, ngu­lo­wo la­lo­wo ku­me­le abe lo­wa­khe umfa­zi, nja­lo ngu­lo­wo la­lo­womfa­zi abe le­ya­khe indo­da.

3 Indo­dad ka­ye­na­ni­se ku­mfa­zi isi­fi­so esi­hle esi­fa­ne­le­yo; la­ngo­ku­nja­lo lo­mfa­zi endo­de­ni.

4 Umfa­zi ka­la­ma­ndlae phe­zu ko­wa­khe umzi­mba, ko­dwa indo­da; la­ngo­ku­nja­lo le­ndo­da ka­yi­la­ma­ndlaf phe­zu ko­wa­yo umzi­mba, ko­dwa umfa­zi.

5 Li­nga­go­dle­la­nig, nga­pha­ndle ko­ku­vu­me­lana okwe­si­kha­thi, uku­thi li­zi­ni­ke­le eku­zi­le­ni uku­dla le­ku­khu­le­ke­nih, li­bu­ye li­hla­nga­ne fu­thi, uku­ze uSa­tha­nei anga­li­li­ngij ngo­ku­nga­zi­thi­bik kwe­nu.

6 Ko­dwa lo­khu ngi­ku­tsho nge­mvu­mo, ku­nge­yi­si­kho ngo­mla­yol.

7 Ngo­ba ngi­tha­ndam uku­thi aba­ntu bo­nke ba­be nje­nga­min; ko­dwa ngu­lo­wo la­lo­woo ule­sa­khe isi­phi­wo esi­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu, omu­nye ngo­ku­nja­lo, lo­mu­nye ngo­ku­nja­lop.

8 Ko­dwa kwa­ba­nge­nda­nga la­ba­fe­lo­ka­zi ngi­thi: Ku­hle ki­boq uba be­hla­la nje­nga­mi.

9 Ko­dwa uba be­nge­la­ku­zi­thi­bars ka­be­nde; ngo­ba ku­ngco­no ukwe­nda ku­lo­ku­tsha.

10 Ko­dwa kwa­be­ndi­le­yo ngi­ya­ba­la­ya, ku­nge­yi­si­mit ko­dwa yi­Nko­si, uku­thi umfa­zi ka­nge­hlu­ka­ni le­ndo­dau;

11 ko­dwa uba la­ye ese­hlu­ka­nav, ka­hla­le enge­nda­nga, ku­mbe abu­yi­sa­ne le­ndo­da; le­ndo­da ka­yi­nga­mla­hli umfa­zi.

12 Ko­dwa kwa­ba­nye ku­tsho mi­naw, ku­nge­yi­si­yo iNko­six, uku­thi: Uba lo­ba ngu­wu­phi umza­lwa­ne elo­mfa­zi onga­kho­lwa­yo, nja­lo ye­na evu­may uku­hla­la la­ye, anga­mla­hliz.

13 Lo­mfa­zi ole­ndo­da enga­kho­lwa­yo, nja­lo ivu­maa uku­hla­la la­ye, anga­yi­tshi­yib.

14 Ngo­ba indo­da enga­kho­lwa­yo ye­nzi­wa ibe ngcwe­le ngo­mfa­zi, lo­mfa­zi onga­kho­lwa­yo we­nzi­wa abe ngcwe­le nge­ndo­da. Uba ku­nge­nja­lo aba­ntwa­na be­nu nga­ba­ngco­li­le­yoc, ko­dwa kha­the­si ba­ngcwe­led.

15 Uba-ke onga­kho­lwa­yo eze­hlu­ka­ni­sa, ka­ze­hlu­ka­ni­se; kwe­zi­nja­lo umza­lwa­ne ku­mbe umza­lwa­ne­ka­zi ka­bo­tshwa­nga; ko­dwa uNku­lu­nku­lue usi­bi­ze­le eku­thu­le­ni.

16 Ngo­ba wa­zi nga­nif, mfa­zi, uku­thi uza­yi­si­ndi­sag indo­da? Ku­mbe wa­zi nga­ni1, ndo­da, uku­thi uza­msi­ndi­sah umfa­zi?

17 Ku­phe­la nje nje­ngo­ku­thi uNku­lu­nku­lui aba­be­le ngu­lo­wo la­lo­wo, nje­ngo­ba iNko­si ibi­zi­le ngu­lo­wo la­lo­wo, aka­ha­mbe ngo­ku­nja­lo. La­ngo­ku­nja­lo ngi­ya­la­yaj ema­ba­ndle­ni wo­nkek.

18 Ukho­na yi­ni owa­bi­zwa eso­ki­le? Ka­nga­bi ngo­nga­so­kwa­nga. Ukho­na yi­ni owa­bi­zwa enga­so­ka­nga? Ka­nga­so­kwa.

19 Uku­so­kal ka­ku­si­lu­tho, lo­ku­nga­so­ki ka­ku­si­lu­tho, ko­dwa uku­lo­ndo­lo­zwam kwe­mi­la­yo ka­Nku­lu­nku­lu.

20 Ngu­lo­wo la­lo­won ka­hla­le ku­bi­zo abi­zwe ku­lo.

21 Wa­bi­zwa uyi­si­gqi­li yi­ni? Unga­kha­tha­ze­ki nga­kho. Ko­dwa uba la­we unga­khu­lu­le­ka, ku­ngco­no uku­se­be­nzi­se.

22 Ngo­ba lo obi­zwa eNko­si­ni eyi­si­gqi­li ungo­khu­lu­le­ki­le­yo we­Nko­sio; ngo­ku­nja­lo la­lo­wo owa­bi­zwa ekhu­lu­le­ki­le, uyi­si­gqi­li si­ka­Kri­stup.

23 La­the­ngwa nge­nte­ngoq; li­nga­bi yi­zi­gqi­li za­ba­ntur.

24 Ngu­lo­wo la­lo­wos abi­ze­lwe ku­kho, ba­za­lwa­ne, ka­hla­le ku­kho lo­Nku­lu­nku­lu.

25 Ko­dwa ma­ye­la­na le­nto­mbi ka­ngi­la­wo umla­yo we­Nko­sit; ko­dwa ngi­ye­lu­le­kau nje­ngo­we­mu­ke­le isi­ha­wuv eNko­si­ni uku­ba athe­mbe­kew.

26 Nga­kho ngi­khu­mbu­la uku­thi lo­khu ku­hle nge­nxa ye­nka­tha­zo ezi­kho­naxy, uku­thi ku­hlez emu­ntwi­ni uku­ba­nje.

27 Ubo­tshe­lwe emfa­zi­ni yi­ni? Unga­di­ngi uku­khu­lu­lwa. Ukhu­lu­lwe emfa­zi­ni yi­ni? Unga­di­ngi umfa­zi.

28 Ko­dwaa uba la­we utha­tha, ka­wo­ni; le­nto­mbi uba ise­nda, ka­yo­ni. Ka­nti aba­nja­lo ba­za­ku­ba le­nka­tha­zo enya­me­nib; mi­na-ke ngi­ya­li­phe­phi­sac.

29 Ko­dwa ngi­tsho lo­khu, ba­za­lwa­ne, uku­thi isi­kha­thi si­fi­tsha­ned; ku­su­ke­la kha­the­si la­ba­la­ba­fa­zi ka­ba­be nje­nga­ba­nge­la­bo;

30 la­ba­kha­la­yo, nje­ngaba­nga­kha­li­yo; la­ba­tho­ko­za­yo, nje­ngaba­nga­tho­ko­zi­yo; la­ba­the­nga­yo, nje­ngaba­nge­la­lu­thoe;

31 la­ba­se­be­nzi­sa lu­mhla­ba, nje­ngaba­ngawu­se­be­nzi­si­si­yof; ngo­ba isi­mo sa­lu­mhla­ba si­ye­dlu­lagh.

32 Ko­dwa ngi­tha­ndai uku­thi li­nga­bi la­ku­kha­tha­ze­ka. Onga­tha­tha­ngaj ukha­tha­le­la izi­nto ze­Nko­si, uku­thi uza­yi­tho­ko­zi­sa nja­ni iNko­sik;

33 ko­dwa othe­the­yo ukha­tha­le­la izi­nto zo­mhla­ba, uku­thi uza­mtho­ko­zi­sa nja­ni umfa­zi.

34 We­hlu­ke­nel umfa­zi le­nto­mbi. Onga­tha­thwa­nga ukha­tha­le­lam okwe­Nko­si, uku­ze abe ngcwe­le emzi­mbe­ni ka­nye le­mo­ye­ni; ko­dwa othe­thwe­yo ukha­tha­le­la oko­mhla­ba, uku­thi uza­yi­tho­ko­zi­sa nja­ni indo­da.

35 La­lo­khu ngi­ku­tsho uku­thi ku­be ngo­lwe­nu usi­zo; ku­nge­si­ku­thi ngi­li­pho­se­le umchi­lo wo­ku­li­khi­nan, ko­dwa uku­ze li­ha­mbe ngo­ku­fa­ne­le­yo lo­ku­ba­mbe­le­la eNko­si­ni ku­nge­la­ku­pha­za­mi­se­ka.

36 Ko­dwa uba umu­ntu ebo­na uku­thi uzi­pha­thao ngo­ku­nga­fa­ne­la­nga ento­mbi­ni ya­khe, yo­na isi­khu­li­le, fu­thi ku­me­le kwe­nze­ke ka­nje, ke­nze aku­fu­na­yo; ko­ni; ka­ba­tsha­de.

37 Ko­dwa omi­yop eqi­ni­leq enhli­zi­ywe­ni ya­khe, enga­ci­nde­ze­lwa lu­tho, fu­thi ela­ma­ndla nge­sa­khe isi­fi­so, ese­ku­mi­si­le lo­khu enhli­zi­ywe­ni ya­khe uku­thi uza­gci­na eya­khe into­mbi, we­nza ku­hle;

38 nga­kho lo­wo owe­ndi­sa­yo we­nza ku­hler; ko­dwa onge­ndi­si­yo we­nza ngco­no.

39 Umfa­zis ubo­tshi­we ngo­mthe­tho se­lo­khu indo­da ya­khe iphi­la; ko­dwa uba indo­da ya­khe isi­fi­let, ukhu­lu­le­ki­le uku­thi ende­le ku­lo­wo amtha­nda­yo, ku­phe­la eNko­si­niu.

40 Ko­dwa uya­tha­ba ka­khu­lu uba ehla­la enja­lo, ngo­ku­bo­na kwa­miv; ngi­khu­mbu­la-kew uku­thi la­mi ngi­lo­Mo­ya ka­Nku­lu­nku­lux.

Ingca­ze­lo nge­nya­ma ehla­tshe­lwe izi­tho­mbe

8Ma­ye­la­na-ke le­zi­nto ezi­hla­tshe­lwea izi­tho­mbe, si­ya­zi uku­thi so­nke si­lo­lwa­zib. Ulwa­zicd lu­ya­khu­khu­me­zae, ko­dwa utha­ndo lu­ya­khaf.

2 Uba-ke umu­ntug esi­thi uya­zi ulu­tho, ka­ka­zi lu­tho nje­ngo­ba ku­fa­ne­le uku­thi azi;

3 ko­dwa uba umu­ntu etha­nda uNku­lu­nku­lu, ye­na uya­zi­wa ngu­yeh.

4 Nga­kho ma­ye­la­na lo­ku­dla izi­ntoi ezi­hla­tshe­lwe izi­tho­mbe, si­ya­zi uku­thi isi­tho­mbej ka­si­lu­tho emhla­be­ni, lo­ku­thi ka­khok omu­nye unku­lu­nku­lu nga­pha­ndle ko­ye­dwa;

5 ngo­ba la­nxa ku­kho­na oku­thi­wa ngo­nku­lu­nku­lul, lo­ba ku­se­zu­lwi­ni lo­ba ku­se­mhla­be­ni (nje­ngo­ba ku­kho­na onku­lu­nku­lu aba­ne­ngi, la­ma­kho­si ama­ne­ngi),

6 ka­nti ki­thi ku­lo­Nku­lu­nku­lu mu­nyem, uBa­ban, oku­ve­la ku­ye izi­nto zo­nkeo, la­thi si­ku­ye; le­Nko­si inye, uJe­su Kri­stup, okwave­la nga­ye ko­nkeq, la­thi sikho­na nga­ye.

7 Ko­dwa ulwa­zir ka­lu­kho ku­bo bo­nke; ka­nti aba­nye be­le­sa­ze­las se­si­tho­mbe ku­ze ku­be kha­the­si ba­ya­ku­dla nje­ngo­ku­hla­tshe­lwe isi­tho­mbet, le­sa­ze­la sa­bo esi­bu­tha­ka­tha­ka si­ngco­li­swau.

8 Ko­dwa uku­dlav ka­ku­si­so­nde­zi ku­Nku­lu­nku­lu; ngo­ba ku­nge­si­ku­thi nxa si­si­dla, si­le­nzu­zo; nja­lo ku­nge­si­ku­thi nxa si­nga­dli, si­lo­ku­la­hle­ke­lwa.

9 Qa­phe­la­ni-kew, hle­zix ama­ndla enu la abe yi­si­khu­be­ki­soy kwa­ba­bu­tha­ka­tha­kaz.

10 Ngo­ba uba umu­ntua eku­bo­na we­na olo­lwa­zib uhle­zi eku­dle­ni ethe­mpe­li­ni le­si­tho­mbe, isa­ze­lac sa­lo­wo obu­tha­ka­tha­ka ka­si­yi­ku­qi­ni­swa1 yi­ni uku­thi adle izi­nto ezi­hla­tshe­lwe izi­tho­mbe?

11 Nge­nxa yo­lwa­zi lwa­khod lo­mza­lwa­ne obu­tha­ka­tha­kae uza­bhu­bha yi­ni, amfe­la­yo uKri­stuf?

12 Ko­dwa uba li­so­nag ngo­ku­nja­lo ku­ba­za­lwa­ne, li­li­ma­za isa­ze­la sa­bo esi­bu­tha­ka­tha­ka, li­yo­na ku­Kri­stu.

13 Nga­kho-ke uba uku­dlah ku­mkhu­be­ki­sa umza­lwa­ne wa­mii, ka­ngi­so­ze ngi­dle inya­maj lo­ba ni­ni­ni­ni, uku­ze ngi­nga­mkhu­be­ki­si umza­lwa­ne wa­mik.

Inku­lu­le­ko le­lu­nge­lo li­ka­Pa­wu­li

9Ka­ngi­su­ye umpho­sto­li yi­nia? Ka­ngi­khu­lu­le­ka­nga yi­nib? Angi­mbo­na­nga yi­nic uJe­su Kri­stu iNko­si ye­thu? Li­na ka­li­si­wo yi­ni umse­be­nzi wa­mi eNko­si­nid?

2 Uba ngi­nge­su­ye umpho­sto­li kwa­ba­nye, ko­dwa ngi­nguye si­bi­li ki­ni; ngo­ba li­na li­lu­pha­wue lo­bu­pho­sto­li ba­mif eNko­si­ni.

3 Uku­zi­phe­ndu­le­lag kwa­mi kwa­ba­ngi­hlo­la­yoh yi­lo­khu.

4 Ka­si­la­ma­ndla yi­ni oku­dlai lo­ku­na­tha?

5 Ka­si­la­ma­ndla yi­nij oku­ha­mba­ha­mba lo­mza­lwa­ne­ka­zik ongu­mke­thu1, nje­nga­ba­nye aba­pho­sto­li la­bo, la­ba­fo­wa­bol be­Nko­si, lo­Ke­fa­sim?

6 Ku­mbe yi­mi nge­dwa lo­Ba­rna­ba­sin yi­ni esi­nge­la­ma­ndla oku­nga­se­be­nzio?

7 Ngu­ba­ni owa­ke wa­phu­ma impip nge­za­khe indle­koq? Ngu­ba­ni ohla­nye­lar isi­vi­ni, anga­dli okwe­si­the­lo sa­so? Ku­mbe ngu­ba­ni owe­lu­sas umhla­mbit, anga­dli oko­cha­go lo­mhla­mbiu?

8 Ka­mbe le­zi­zi­nto ngi­zi­tsho ngo­ko­mu­ntuv? Ku­mbe lo­mla­yo ka­wu­tsho le­zi­zi­nto yi­ni?

9 Ngo­ba ku­lo­tshi­we emla­ywe­ni ka­Mo­zi­si uku­thi: Unga­yi­fa­ki isa­ye­ke inka­biw ebhu­lax ama­be­le. Ka­mbe uNku­lu­nku­lu ukha­tha­le­la inka­bi?

10 Ku­mbe utsho nge­nxa ye­thu isi­bi­li? Ngo­ba ku­bha­lwe nge­nxa ye­thuy, uku­ze ku­thi oli­ma­yoz ku­fa­ne­le ali­me ethe­mbe­ni, lo­bhu­la­yoa ese­the­mbe­ni uhla­nga­nye­la ethe­mbe­ni la­khe.

11 Uba thi­na sa­hla­nye­lab ki­ni oko­mo­ya, ku­yi­nto enku­lu yi­ni uba si­vu­na okwe­nu okwe­nya­ma?

12 Uba aba­nye be­hla­nga­nye­la la­ma­ndla phe­zu kwe­nuc, ka­khu­lu ka­nga­ka­na­ni thi­na? Ko­dwa ka­si­wa­se­be­nzi­sa­ngad la­wo­ma­ndla, ko­dwa si­be­ke­ze­le­la ko­nkee, uku­ze si­nga­be­ki isi­khu­be­ki­sof eva­nge­li­ni li­ka­Kri­stu.

13 Ka­la­zi yi­ni uku­thi la­bo aba­se­be­nza ezi­ntwe­ni ezi­ngcwe­leg ba­dla okwe­the­mpe­li, la­bo aba­li­nda ila­thi ba­hla­nga­nye­la le­la­thi?

14 Ngo­ku­nja­lo iNko­si la­yo ila­yi­leh uku­thi la­bo aba­tshu­ma­ye­la iva­nge­li ba­phi­lei nge­va­nge­li.

15 Ko­dwa mi­na angi­se­be­nzi­sa­nga la­lu­nye lwa­le­zi­zi­ntoj; fu­thi ka­ngi­bha­la­nga le­zi­zi­nto uku­ze kwe­nzi­we nja­lo ki­mi, ngo­ba ku­nga­ba ngco­no ki­mi uku­thi ngi­fe, ku­lo­ku­thi umu­ntu akwe­nze ize uku­zi­nco­ma kwa­mik.

16 Ngo­ba lo­ba ngi­tshu­ma­ye­la iva­nge­li, ka­ngi­la­ku­zi­nco­mal; ngo­ba imfa­ne­lo ye­the­swe mi­nam; ko­dwa ma­ye ki­min, uba ngi­nga­tshu­ma­ye­li iva­nge­li!

17 Ngo­ba uba ngi­se­nza lo­khu ngo­ku­zi­tha­nde­la, ngi­lo­mvu­zoo; ko­dwa nxa ku­nge­yi­si­kho ngo­ku­zi­tha­nde­la, ubu­pha­thip bu­ni­ke­lwe ki­mi.

18 Pho umvu­zo wa­mi uyi­niq? Uyi­ku­thi nxa ngi­tshu­ma­ye­la iva­nge­li nge­nzer uku­thi iva­nge­li li­ka­Kri­stu li­nga­bi­zi lu­tho, uku­ze ngi­nga­se­be­nzi­si ka­khu­lus ama­ndla ami eva­nge­li­ni.

UPa­wu­li uyi­si­gqi­li sa­bo bo­nke

19 Ngo­ba ngi­khu­lu­le­ki­let ki­bo bo­nke, ngi­ze­nzeu isi­gqi­li sa­bo bo­nke, uku­ze ngi­zu­ze aba­ne­ngi ka­khu­luv.

20 La­ku­ma­Ju­daw nga­ba nje­ngo­mJu­da, uku­ze ngi­zu­ze ama­Ju­dax; kwa­ba­nga­pha­nsi ko­mla­yoy njengo­nga­pha­nsi ko­mla­yo, uku­ze ngi­zu­zez aba­nga­pha­nsi ko­mla­yo;

21 kwa­ba­nge­la­mla­yoa njengo­nge­la­mla­yo (ngi­nge­su­ye onge­la­mla­yo ku­Nku­lu­nku­lu ko­dwa ngi­pha­ka­thi ko­mla­yo ku­Kri­stub), uku­ze ngi­zu­ze aba­nge­la­mla­yoc;

22 kwa­ba­bu­tha­ka­tha­kad nga­ba njengo­bu­tha­ka­tha­ka, uku­ze ngi­zu­ze aba­bu­tha­ka­tha­kae; nga­ba yi­kho ko­nkef ku­bo bo­nke, uku­ze nga­kho ko­nke ngi­si­ndi­se aba­nyeg.

23 La­lo­kho ngi­kwe­nza nge­nxa ye­va­nge­lih, uku­ze la­mi ngi­be ngo­hla­nga­nye­la ku­lo.

Umfa­ne­ki­so we­si­gi­ji­mi

24 Ka­la­zi yi­ni uku­thi aba­gi­ji­ma emja­hwe­ni ba­gi­ji­ma bo­nke, ko­dwa mu­nye owe­mu­ke­la umvu­zoi? Ngo­ku­nja­lo gi­ji­ma­nij, uku­ze liwu­zu­zek.

25 La­bo bo­nke aba­nci­nti­sa­na­yol ba­ya­zi­thi­bam ezi­ntwe­ni zo­nke; la­bo-ke uku­ze be­mu­ke­le umqhe­len ophe­la­yo, ko­dwa thi­na onga­phe­li­yoo.

26 Mi­na-ke ngi­gi­ji­map ngo­ku­nja­lo nje­ngo­nga­qo­nda­nga lu­tho; ngi­lwa ngo­ku­nja­lo ku­nge­nje­ngo­da­bu­la umo­yaq;

27 ko­dwa ngi­ya­wu­di­nda umzi­mba wa­mir ngi­we­nze isi­gqi­lis, hle­zi ku­thi, se­ngi­tshu­ma­ye­ze aba­nye ngi­la­hlwet mi­na uqo­bo.

Li­nga­lwi lo­Nku­lu­nku­lu nje­nga­maI­sra­ye­li

10Ka­ngi­tha­ndi-kea uku­thi li­nga­zi, ba­za­lwa­ne, uku­thi bo­nke oba­ba be­thu ba­be­nga­pha­nsi kwe­ye­zib, nja­lo bo­nke ba­da­bu­la ulwa­ndlec,

2 fu­thi bo­nke ba­bha­bha­thi­zwa ku­Mo­zi­sid eye­zi­ni lo­lwa­ndle,

3 la­bo bo­nke ba­dla uku­dla ku­nye ko­mo­yae,

4 fu­thi bo­nke ba­na­tha oku­na­thwa­yo ku­nye ko­mo­yaf; ngo­ba ba­na­tha edwa­le­ni lo­mo­ya ela­ba­la­nde­la­yo; la­le­lo­dwa­la la­li­ngu­Kri­stu.

5 Ko­dwa ubu­ne­ngi ba­bo uNku­lu­nku­lug wa­ye­nga­tho­ko­zi nga­bo; ngo­ba ba­chi­thwa enka­nga­lah.

6 La­le­zi­zi­nto za­ba yi­zi­bo­ne­loi1 ki­thi, uku­ze si­nga­lo­yi­si oku­bi, nje­nga­lo­khu la­bo ba­lo­yi­saj.

7 Nja­lo li­nga­bi nga­ba­kho­nza izi­tho­mbek, nje­nga­ba­nye ba­bo; nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Aba­ntul ba­hla­la pha­nsi uku­dla lo­ku­na­tha, ba­se­be­su­ku­ma uku­dla­la.

8 Nja­lo ka­si­nga­phi­ngim, nje­nga­ba­nye ba­bo aba­phi­nga­yo, ba­se­be­si­wa nga­su­ku lu­nye inku­lu­ngwa­ne ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nta­thun.

9 Nja­lo asi­nga­mli­ngi uKri­stu, nje­nga­ba­nye ba­bo fu­thi bamli­ngao, ba­se­be­bhu­ji­swa zi­nyo­kap.

10 Li­nga­so­li-ke, nje­nga­ba­nye ba­bo la­bo ba­so­laq, ba­bhu­ji­swar ngu­mbhu­bhi­sis.

11 La­le­zi­zi­nto zo­nke za­be­hle­la la­bo ku­be yi­zi­bo­ne­lot2, nja­lo za­bha­le­lwa uku­bau yi­si­xwa­yi­so se­thu, ose­ku­fi­ke uku­ci­na kwe­zi­kha­thiv.

12 Nga­kho lo­wo oca­ba­nga uku­thi umiw, ka­bo­ne uku­thi ka­wi.

13 Ka­ku­la­ku­li­ngwa oku­li­ba­mbi­le­yo nga­pha­ndle ko­ku­se­ba­ntwi­ni; ko­dwa uNku­lu­nku­lu uthe­mbe­ki­lex, onga­yi­ku­vu­may uku­thi li­li­ngwe ngo­ku­nga­phe­zu kwa­ma­ndla enu, ka­nti ka­nye le­si­li­ngo uza­kwe­nza le­ndle­la yo­ku­phe­phaz, uku­ze li­be la­ma­ndla okusi­thwa­la.

Li­nga­kho­nzi izi­tho­mbe

14 Nga­kho-ke, ba­tha­ndi­we­yo ba­mi, ba­le­ke­la­ni uku­kho­nza izi­tho­mbea.

15 Ngi­khu­lu­ma nje­nga­kwa­ba­hla­ka­ni­phi­le­yob; li­na ye­hlu­ka­ni­sa­ni engi­ku­tsho­yo.

16 Inke­zoc ye­si­bu­si­so esi­yi­bu­si­sa­yo, ka­yi­si­yo yi­ni eyo­ku­hla­nga­nye­lad kwe­ga­zi li­ka­Kri­stu? Isi­nkwae esi­si­hle­phu­na­yo, ka­yi­si­so yi­ni eso­ku­hla­nga­nye­laf ko­mzi­mba ka­Kri­stu?

17 Ngo­ba thi­na aba­ne­ngig si­yi­si­nkwa si­nye, si­mzi­mba mu­nyeh; ngo­ba thi­na so­nke si­hla­nga­nye­la le­so­si­nkwa si­nye.

18 Kha­nge­la­nii uI­sra­ye­li ngo­kwe­nya­maj; aba­dla­yo imi­hla­tshe­lo ka­ba­si­bok yi­ni aba­hla­nga­nye­la le­la­thi?

19 Ngi­thi­ni pho? Uku­thi isi­tho­mbe si­yi­lu­tho yi­nil? Ku­mbe uku­thi oku­hla­tshe­lwe izi­tho­mbe ku­yi­lu­tho?

20 Ko­dwa uku­thi izi­nto abe­zi­zwe aba­zi­hla­ba­yo, ba­zi­hla­be­la ama­di­mo­nim, nja­lo ku­nge­yi­si­kho ku­Nku­lu­nku­lu; ko­dwa ka­ngi­tha­ndi uku­thi li­be le­nhla­nga­nye­lon la­ma­di­mo­ni.

21 Li­nge­na­the inke­zo ye­Nko­sio le­nke­zo ya­ma­di­mo­nip; li­nge­hla­nga­nye­le ita­fu­la le­Nko­si le­ta­fu­la la­ma­di­mo­ni.

22 Ku­mbe si­za­yi­vu­se­laq ubu­khwe­le iNko­si? Ka­mbe si­la­ma­ndla ku­la­yor?

23 Zo­nke izi­ntos zi­vu­nye­lwe ki­mi, ko­dwa ka­yi­si­zo zo­nke izi­nto ezi­si­za­yo. Zo­nke izi­nto zi­vu­nye­lwe ki­mi, ko­dwa ka­yi­si­zo zo­nke izi­nto eza­kha­yot.

24 Ka­ku­nga­bi kho­na ozi­di­nge­la okwa­kheu, ko­dwa ngu­lo­wo la­lo­wo oko­mu­nye.

25 Ko­nke oku­the­ngi­swa esi­la­he­niv ku­dle­ni, li­nga­bu­zi lu­thow nge­nxa ye­sa­ze­lax;

26 ngo­ba umhla­bay ungo­we­Nko­si lo­ku­gcwa­la kwa­wo.

27 Nja­lo uba omu­nye kwa­ba­nga­kho­lwa­yo eli­nxu­sa, nja­lo li­tha­nda uku­ya, dla­ni­ni ko­nke oku­be­kwa pha­mbi kwe­nuz, li­nga­bu­zi lu­thoa nge­nxa ye­sa­ze­lab.

28 Ko­dwa uba umu­ntu esi­thi ki­ni: Lo­khu ku­hla­tshe­lwe isi­tho­mbec; li­nga­dli nge­nxa ya­lo­wo oli­tshe­li­le­yod, la­nge­nxa ye­sa­ze­lae; ngo­ba umhla­baf ungo­we­Nko­si lo­ku­gcwa­la kwa­wo.

29 Ko­dwa isa­ze­lag ngi­thi, esi­nge­yi­si­so esa­kho, ko­dwa eso­mu­nye; ngo­ba ku­nga­ni inku­lu­le­ko ya­mih ya­hlu­le­lwe yi­sa­ze­la so­mu­nye?

30 Nja­lo uba mi­na ngo­mu­sa ngi­hla­nga­nye­la, ngi­khu­lu­nye­lwa­ni ku­bi nga­lo­kho mi­na engi­ku­bo­nga­yoi?

31 Nga­kho uba li­si­dlaj, lo­ba li­na­tha, lo­ba li­se­nza­ni, ko­nke kwe­nze­le­ni udu­mok lu­ka­Nku­lu­nku­lu.

32 Li­nga­bil nga­ba­khu­be­ki­sim la­ku­ma­Ju­da la­ku­ma­Gri­ki le­ba­ndle­ni li­ka­Nku­lu­nku­lun;

33 nje­nga­mi fu­thi ezi­ntwe­ni zo­nke ngi­tho­ko­zi­sa bo­nkeo, ngi­nga­di­ngi olwa­mi usi­zop, ko­dwa olwa­ba­ne­ngi, uku­ze ba­si­ndi­sweq.

11Ba­ni­ni nga­ba­la­nde­lia ba­mi, nje­ngo­ba la­mi oka­Kri­stu.

Ise­mba­tho so­we­si­fa­za­na enko­nzwe­ni

2 Ngi­ya­li­ba­ba­za-keb, ba­za­lwa­ne, uku­thi li­ya­ngi­khu­mbu­la ezi­ntwe­ni zo­nkec, lo­ku­thi li­ba­mbe­le­le ezi­mi­swe­nid1 nje­ngo­ba nga­li­ni­ka.

3 Ko­dwa ngi­tha­nda uku­thi la­zi, uku­thi inhlo­ko ya­wo wo­nke ama­do­da ngu­Kri­stue; le­nhlo­ko yo­we­si­fa­za­na yi­ndo­daf; le­nhlo­ko ka­Kri­stu ngu­Nku­lu­nku­lug.

4 Yo­nke indo­da ekhu­le­ka­yo lo­ba epro­fe­tha­yoh, ikha­nda li­mbo­zi­we, ili­the­la ihla­zo ikha­nda la­yo.

5 Ko­dwa wo­nke owe­si­fa­za­na okhu­le­ka ku­mbe apro­fe­thei ikha­nda li­nga­mbo­mbo­zwa­nga, uli­the­la ihla­zoj ela­khe ikha­nda; ngo­ba lo­khu ku­fa­na­na-ke lo­phu­ci­we­yok.

6 Ngo­ba uba owe­si­fa­za­na enga­gu­bu­ze­li, fu­thi ka­ge­le; ko­dwa uba ku­ku­bil ko­we­si­fa­za­na uku­ge­la ku­mbe uku­phu­cwa, ka­gu­tshu­ze­lwe.

7 Ngo­ba indo­da ka­yi­fa­ne­le uku­mbo­mbo­za ikha­nda, ngo­ba ingu­mfa­ne­ki­som lo­du­mo lu­ka­Nku­lu­nku­lun; ko­dwa owe­si­fa­za­nao ulu­du­mo lwe­ndo­dap.

8 Ngo­ba indo­da ka­yi­ve­la­nga ko­we­si­fa­za­na, ko­dwa owe­si­fa­za­na endo­de­niq;

9 ngo­ba fu­thi indo­da ka­yi­da­le­lwa­nga owe­si­fa­za­na, ko­dwa owe­si­fa­za­na indo­dar;

10 nge­nxa ya­lo­khu owe­si­fa­za­na ku­fa­ne­le abe la­ma­ndla phe­zu kwe­kha­nda nge­nxa ye­zi­ngi­lo­sis.

11 Ko­dwa indo­dat ka­yi­nga­pha­ndle ko­we­si­fa­za­na, lo­we­si­fa­za­na ka­nga­pha­ndle kwe­ndo­da, eNko­si­niu.

12 Ngo­ba nje­ngo­ba owe­si­fa­za­nav eve­la endo­de­ni, ngo­ku­nja­lo le­ndo­da ive­la ngo­we­si­fa­za­na, ko­dwa ko­nke ku­ve­la ku­Nku­lu­nku­luw.

13 Zi­bo­ne­le­ni li­nax; ku­fa­ne­le yi­ni uku­thi owe­si­fa­za­na akhu­le­ke ku­Nku­lu­nku­lu enga­mbo­mbo­za­nga?

14 Imve­lo uqo­bo lwa­yo ka­yi­li­fu­ndi­si yi­ni, uku­thi uba indo­da ile­nwe­le ezi­nde, ku­li­hla­zo ku­yo?

15 Ko­dwa uba owe­si­fa­za­na ele­nwe­le ezi­nde, ku­lu­du­mo ku­ye. Ngo­ba inwe­le uzi­phi­we uku­thi zi­be yi­si­mbo­mbo­zo.

16 Ko­dwa uba umu­ntuy ebo­na­ka­la ele­nka­niz, thi­na ka­si­la­wo umkhu­ba onja­lo, ngi­tsho la­ma­ba­ndla ka­Nku­lu­nku­lua.

17 Ko­dwa ngo­ku­la­ya lo­khu ka­ngili­ba­ba­zi, ngo­ba li­bu­tha­na ngo­ku­nge­ku­hle ko­dwa ngo­ku­bi.

18 Oko­ku­qa­la ngo­ba nxa li­bu­tha­na eba­ndle­ni, ngi­zwa uku­thi ku­kho­na ukwe­hlu­ka­na pha­ka­thi kwe­nub; nja­lo nga­nxa­nye ngi­ya­ku­kho­lwa.

19 Ngo­ba ku­fa­ne­lec uku­ba lo­bu­bha­zu­kad fu­thi pha­ka­thi kwe­nu, uku­ze la­boe aba­qi­ni­si­le­yo ba­bo­na­ka­lef pha­ka­thi kwe­nu.

20 Nga­kho nxa li­bu­tha­na nda­wo­nye, lo­khu ka­ku­si­kho uku­dla isi­dlo se­Nko­sig;

21 ngo­ba ngu­lo­wo la­lo­wo utha­tha ku­qa­la esa­khe isi­dlo eku­dle­nih, lo­mu­nye ula­mbi­le, lo­mu­nye uda­ki­wei.

22 Ka­nti ka­li­la­zo izi­ndlu zo­ku­dle­la le­zo­ku­na­the­la? Ku­mbe li­de­le­la iba­ndla li­ka­Nku­lu­nku­luj, li­ya­ngi­sek yi­ni aba­nge­la­kho? Ngi­nga­thi­ni ki­ni? Ngi­nga­li­ba­ba­za ku­lo­khu yi­ni? Ka­ngili­ba­ba­zi.

Indle­la yo­ku­pha­tha isi­dlo se­Nko­si

23 Ngo­ba mi­na nga­kwe­mu­ke­lal eNko­si­ni, lo­kho la­mi enga­li­ni­ka kho­na, uku­thi iNko­si uJe­sum ngo­bu­su­ku eya­ni­ke­lwa nga­bo ya­tha­tha isi­nkwa,

24 isi­bo­ngi­le yasi­hle­phu­nan, ya­thi: Tha­tha­ni, li­dle, lo­khu ku­ngu­mzi­mba wa­mi owa­hle­tshu­ne­lwa li­nao; lo­khu kwe­nze­ni uku­ngi­khu­mbu­lapq2.

25 Ngo­ku­nja­lo le­nke­zo, se­be­dli­ler, ya­thi: Inke­zo le iyi­si­vu­me­lwa­no esi­tsha ega­zi­ni la­mi; lo­khu kwe­nze­ni, lo­ba ni­ni liyi­na­tha, uku­ngi­khu­mbu­la.

26 Ngo­ba lo­ba ni­ni nxa li­si­dla le­si­si­nkwa, li­na­tha li­nke­zo, li­tshu­ma­ye­la uku­fa kwe­Nko­si ize ifi­kes.

27 Nga­kho lo­ba ngu­ba­nit odla le­si­si­nkwa ku­mbe ana­the inke­zo ye­Nko­si ngo­ku­nga­fa­ne­la­ngau, uza­ku­ba le­ca­lav lo­mzi­mba le­ga­zi le­Nko­siw.

28 Ko­dwa umu­ntu ku­me­le azi­hlo­lex, ngo­ku­nja­lo-ke adle okwe­si­nkwa ana­the okwe­nke­zo;

29 ngo­ba odla­yo ana­the ngo­ku­nga­fa­ne­la­nga, uzi­dle­la azi­na­the­le isi­gwe­bo3, enga­we­hlu­ka­ni­siy umzi­mba we­Nko­si.

30 Nge­nxa ya­lo­khu ba­ne­ngi ki­ni aba­bu­tha­ka­tha­ka la­ba­gu­la­yoz, le­ne­ngi li­le­lea.

31 Ko­dwa ubab be­si­zi­hlo­li­lec thi­na, be­si­nga­yi­kwa­hlu­le­lwa;

32 ko­dwa nxa si­sa­hlu­le­lwa, si­khu­zwa yi­Nko­sid, uku­ze si­nga­la­hlwa ka­nye lo­mhla­ba.

33 Nga­kho, ba­za­lwa­ne ba­mi, nxa li­bu­tha­na uku­thi li­dle, ka­li­bo­me­le­la­na.

34 Nja­lo uba omu­nye ela­mbi­lee, ka­bo­ku­dla ekha­yaf; uku­ze li­nga­bu­tha­ne­li uku­gwe­tshwag4. Oku­se­le­yo-ke, ngi­za­ku­lu­ngi­sah mhla ngi­fi­ka­yoi.

Izi­pho zi­ka­Mo­ya eze­hlu­ke­ne­yo

12Ma­qo­nda­na-ke lezi­pho zo­mo­yaa, ba­za­lwa­ne, ka­ngi­tha­ndib uku­thi li­nga­zi.

2 La­zi uku­thi la­li­nga­be­zi­zwec la­do­nse­lwad ezi­tho­mbe­ni ezi­yi­zi­mu­ngu­lue, nje­nge­li­kho­khe­lwa­yo.

3 Nga­kho ngi­ya­la­zi­sa, uku­thi ka­kho umu­ntu okhu­lu­ma ngo­Mo­ya ka­Nku­lu­nku­luf othi: UJe­su uyi­si­qa­le­ki­so1; fu­thi ka­kho umu­ntu onga­thi: UJe­su uyi­Nko­sig, ku­phe­la ngo­Mo­ya oNgcwe­le.

4 Ku­kho­na-ke izi­pho eze­hlu­ke­ne­yoh, ko­dwa uMo­ya mu­nyei.

5 Nja­lo ku­kho­naj inko­nzo eze­hlu­ke­ne­yok, ko­dwa iNko­si yi­nyel.

6 Ku­kho­na-ke imi­se­be­nzim eye­hlu­ke­ne­yo, ko­dwa ngu­Nku­lu­nku­lu mu­nyen, ose­be­nza ko­nke ki­bo bo­nkeo.

7 Ko­dwa ngu­lo­wo la­lo­wo uphi­wa uku­bo­na­ka­li­sap ku­ka­Mo­ya ku­lo­kho oku­lu­si­zo.

8 Ngo­ba omu­nye uphi­wa ngo­Mo­ya ili­zwi le­nhla­ka­ni­phoq, la­ko­mu­nye ili­zwi lo­lwa­zir, ngo­Mo­ya mu­nye;

9 la­ko­mu­nye ukho­los, ngo­Mo­ya mu­nyet; la­ko­mu­nye izi­pho zo­ku­si­li­sau, ngo­Mo­ya mu­nye;

10 la­ko­mu­nye uku­se­be­nza imi­se­be­nziv ya­ma­ndlaw, la­ko­mu­nye isi­pro­fe­thox, la­ko­mu­nye ukwe­hlu­ka­ni­sa imi­mo­yay, la­ko­mu­nye inhlo­bo ye­ndi­miz, la­ko­mu­nye uku­cha­si­sa indi­mia;

11 ko­dwa ko­nke lo­kho lo­wo­Mo­ya mu­nye uya­ku­se­be­nza, eba­be­lab ngu­lo­wo la­lo­wo nga­mu­nye nje­ngo­ku­tha­nda kwa­khec.

12 Ngo­ba nje­ngo­ba umzi­mba umu­nyed, nja­lo ule­zi­tho ezi­ne­ngi, ko­dwa zo­nke izi­tho za­lo­wo­mzi­mba mu­nye, zi­zi­ne­ngi, zi­ngu­mzi­mba mu­nyee; ku­nja­lo-ke lo­Kri­stuf;

13 ngo­ba ngo­Mo­ya mu­nyeg la­thi so­nke sa­bha­bha­thi­ze­lwa emzi­mbe­ni mu­nye, lo­ba ama­Ju­da lo­ba ama­Gri­kih, lo­ba izi­gqi­li lo­ba aba­khu­lu­le­ki­le­yoi; fu­thi thi­na so­nke sa­na­thi­swaj ku­Mo­ya mu­nyek.

14 Ngo­ba umzi­mba la­wo ka­wu­si­so isi­tho si­nye ko­dwa ezi­ne­ngi.

15 Uba unya­wo lu­nga­thi: Lo­khu ngi­nge­si­sa­ndla, ka­ngi­si­kho oko­mzi­mba; ku­nge­yi­si­kho nga­lo­kho ka­ku­si­lo olo­mzi­mba;

16 uba-ke indle­be inga­thi: Lo­khu ngi­nge­si­lo ili­hlo, ka­ngi­si­kho oko­mzi­mba; nge­nxa ya­lo­kho ka­yi­si­yo yi­ni eyo­mzi­mba?

17 Uba umzi­mba wo­nke ubu­yi­li­hlo, nga­be ku­nga­phi uku­zwa? Uba wo­nke ubu­yi­ku­zwa, nga­be ku­nga­phi uku­nu­ka?

18 Ko­dwa kha­the­si-ke uNku­lu­nku­lu umi­si­lel izi­tho, yi­le­so la­le­so sa­zo, emzi­mbe­ni, nje­ngo­ku­tha­nda kwa­khemn.

19 Ko­dwa uba zo­nke be­zi­yi­si­tho si­nye, umzi­mba nga­be unga­phi?

20 Ko­dwa kha­the­si izi­tho zi­ne­ngio, ko­dwa umzi­mba mu­nye.

21 Ili­hlo-ke li­nge­ke la­tsho esa­ndle­ni uku­thi: Ka­ngi­ku­swe­li. Ku­mbe fu­thi ikha­nda ezi­nya­we­ni uku­thi: Ka­ngi­li­swe­li;

22 ko­dwa ka­khu­lu­ka­zi izi­tho zo­mzi­mba ezi­kha­nge­le­ka zi­bu­tha­ka­tha­ka ka­khu­lu, zi­ya­di­nge­ka;

23 la­le­zo ezo­mzi­mba esi­ca­ba­nga uku­thi zi­de­le­le­ki­le ka­khu­lu, yi­zo esi­zi­hlo­ni­pha2 ngo­kwe­nge­ze­le­lwe ka­khu­lu; la­le­zo eze­thu ezi­nge­zi­nhlep zi­lo­bu­hle obe­nge­ze­le­lwe ka­khu­lu;

24 ka­nti ezi­nhle ze­thu ka­zi­ku­swe­li; ko­dwa uNku­lu­nku­lu wa­wu­hla­nga­ni­sa umzi­mba, eni­ka udu­mo olwe­nge­ze­le­lwe ka­khu­lu kwe­siku­swe­la­yo,

25 uku­ze ku­nga­bi kho­na ukwe­hlu­ka­na emzi­mbe­ni, ko­dwa izi­tho zi­na­nze­le­la­ne ngo­ku­fa­na­na­yo.

26 Uba-ke ku­hlu­phe­ka isi­tho si­nye, izi­tho zo­nke zi­hlu­phe­ka ka­nye laso; uba ku­du­nyi­swa isi­tho si­nye, izi­tho zo­nke zi­ya­ja­bu­laq ka­nye laso.

27 Li­na-ke li­ngu­mzi­mba ka­Kri­sturs, le­zi­thot nga­mu­nye nga­mu­nyeu.

28 Nja­lo uNku­lu­nku­luv umi­si­le aba­thi­le eba­ndle­ni, ku­qa­la aba­pho­sto­liwx, okwe­si­bi­li aba­pro­fe­thiyza, okwe­si­tha­thu aba­fu­ndi­sib, be­se­ku­si­ba imi­se­be­nzi ya­ma­ndlac, be­se­ku­si­ba izi­pho zo­ku­si­li­sad, ize­nzo ezi­si­za­yoe, ubu­kho­khe­lif, indi­mi eze­hlu­ke­ne­yo3.

29 Bo­nke ba­nga­ba­pho­sto­li yi­ni? Bo­nke ba­nga­ba­pro­fe­thi yi­ni? Bo­nke ba­nga­ba­fu­ndi­si yi­ni? Bo­nke be­nza imi­se­be­nzi ya­ma­ndla yi­ni?

30 Bo­nke ba­le­zi­pho zo­ku­si­li­sa yi­nig? Bo­nke ba­khu­lu­ma nge­ndi­mi yi­nih? Bo­nke ba­ya­cha­si­sa yi­nii?

31 Ko­dwa fi­sa­ni ka­khu­luj izi­pho ezi­ngco­no. Nja­lo ngi­sa­li­tshe­ngi­sa indle­la engco­no ka­khu­lu­ka­zi.

Isi­pho esi­khu­lu ku­la­zo zo­nke si­lu­tha­ndo

13Nxa ngi­nga­khu­lu­ma nge­ndi­mia za­ba­ntu le­ze­zi­ngi­lo­si, ko­dwa ngi­nge­la­tha­ndo, ngi­za­ku­ba li­thu­si eli­kha­la­yo ku­mbe insi­mbi ence­nce­tha­yob.

2 Nja­lo lo­ba ngi­nga­ba le­si­pro­fe­thoc, ngi­sa­zi imfi­hlo zo­nke lo­kwa­zid ko­nke, nja­lo uba ngi­lo­kho­loe lo­nke, uku­ze ngi­su­se izi­nta­baf, ko­dwa ngi­nge­la­tha­ndo, angi­si­lu­tho.

3 Nja­lo lo­ba ngi­nga­be­lag aba­ya­nga ko­nke engi­la­kho, nja­lo uba ngi­nga­ni­ke­la umzi­mba wa­mi uku­thi ngi­tshi­swe, ko­dwa ngi­nge­la­tha­ndo, ka­ku­ngi­si­zi nga­lu­tho.

4 Utha­ndo lu­ya­be­ke­ze­lahi, lu­lo­bu­be­lej; utha­ndo ka­lu­la­mo­nak; utha­ndo ka­lu­zi­nco­mi, ka­lu­khu­khu­nye­zwal,

5 ka­lu­zi­pha­thi ngo­ku­nga­fa­ne­la­ngam, ka­lu­zi­di­nge­li okwa­lon, ka­lu­cu­nu­kio, ka­lu­na­ka­ni oku­bip,

6 ka­lu­tho­ko­ziq ngo­ku­nga­lu­nga­ngar, ko­dwa lu­tho­ko­za eqi­ni­swe­nist;

7 lu­si­be­ke­la izi­nto zo­nkeu, lu­kho­lwa izi­nto zo­nke, lu­the­mba izi­nto zo­nke, lu­be­ke­ze­le­la izi­nto zo­nkev.

8 Utha­ndo ka­lu­nge­ke lwe­hlu­le­ke. Ku­mbe-ke izi­pro­fe­thowx, zi­za­kwe­nzi­wa zi­phe­ley; ku­mbe indi­miza, zi­za­kha­wu­la; ku­mbe ulwa­zib, lu­za­kwe­nzi­wa lu­phe­lec.

9 Ngo­ba sa­zid nga­nxa­nyee, si­pro­fe­thaf nga­nxa­nye;

10 ko­dwa la­pho se­ku­fi­ki­le oku­phe­le­le­yog, kho­na oku­yi­ngxe­nyeh ku­za­kwe­nzi­wa izei.

11 La­pho ngi­lu­sa­ne, nga­khu­lu­ma nje­ngo­sa­ne, nga­qe­di­si­sa nje­ngo­sa­ne, nga­na­ka­na nje­ngo­sa­ne; ko­dwa ku­the se­ngi­yi­ndo­da, nga­ze­nza ize izi­nto zo­sa­nej.

12 Ngo­ba kha­the­si si­bo­nak esi­bu­kwe­nil ka­lu­vi­vi1, ko­dwa nga­le­so­si­kha­thi ubu­so ngo­bu­som; kha­the­si nga­zi nga­nxa­nyen, ko­dwa nga­le­so­si­kha­thi ngi­za­kwa­zio nje­ngo­ba-ke nga­ngi­sa­zi­wap.

13 Nja­lo kha­the­si-ke ku­mi ukho­lo, ithe­mba, utha­ndo, lo­khu ko­ku­tha­thu; ko­dwa oku­khu­lu ku­lo­khu lu­tha­ndo.

Isi­pho so­ku­pro­fe­tha si­dlu­la eso­ku­khu­lu­ma nge­ndi­mi

14La­nde­la­ni utha­ndoa; li­fi­seb ka­khu­lu izi­pho zo­mo­yac, ko­dwa ika­khu­lu uku­thi li­pro­fe­thed.

2 Ngo­ba okhu­lu­ma nge­ndi­mie ka­khu­lu­mi eba­ntwi­ni, ko­dwa ku­Nku­lu­nku­lu; ngo­ba ka­kho ozwa­yof, ka­nti ukhu­lu­ma izi­mfi­hlo ngo­mo­ya.

3 Ko­dwa opro­fe­tha­yog ukhu­lu­ma eba­ntwi­ni ukwa­khah le­nku­tha­zoi le­ndu­du­zo.

4 Okhu­lu­ma nge­ndi­mi uya­za­kha ye­na, ko­dwa opro­fe­tha­yoj wa­kha iba­ndlak.

5 Nja­lo ngi­ya­tha­nda uku­thi lo­nke li­khu­lu­me nge­ndi­mil, ko­dwam ka­khu­lu uku­thi li­pro­fe­then; ngo­ba opro­fe­tha­yo mkhu­lu ku­lo­khu­lu­ma nge­ndi­mi, nga­pha­ndle ko­ku­thi ato­li­keo, uku­ze iba­ndla le­mu­ke­le ukwa­khi­wa.

6 Kha­the­si-ke, ba­za­lwa­ne, uba ngi­fi­ka ki­ni ngi­khu­lu­ma nge­ndi­mi, ngi­za­li­si­za nga­ni, nxa ngi­nga­khu­lu­mi ki­ni ku­mbe ekwe­mbu­le­lwe­nip, lo­ba ekwa­zi­niq, lo­ba ku­si­pro­fe­thor, ku­mbe emfu­ndi­swe­nis?

7 Ngo­ku­nja­lo izi­nto ezi­nge­la­mpi­lo ezi­kha­la­yo, lo­ba umhla­nga, lo­ba icha­cho, uba zi­nga­ni­ki ume­hlu­ko ngo­ku­kha­lat, ku­za­kwa­zi­wa nja­ni oku­vu­the­lwa­yo ngo­mhla­nga ku­mbe oku­tsha­ywa­yo ngo­mqa­nga­la?

8 Ngo­ba-ke nxa upho­ndo ulu­ni­ka uku­kha­la oku­nga­qo­nda­ka­li­yo, ngu­ba­ni oza­zi­lu­ngi­se­la impiv?

9 Ku­nja­lo la­ni, uba li­nga­ni­ki inku­lu­mo eca­ci­le­yo ngo­li­mi, ku­za­kwa­zi­wa nja­ni oku­khu­lu­nywa­yo? Ngo­ba li­za­ku­ba li­khu­lu­ma emo­ye­niw.

10 Ku­kho­na, nxa ku­nge­nza­ka­lax, imi­hlo­bo emi­ne­ngi ka­nga­ka ye­mi­si­ndoyz emhla­be­ni ko­dwa ka­wu­kho onga­tsho lu­tho;

11 nga­kho uba ngi­nga­wa­zi umqo­ndo we­li­zwi, ngi­za­ku­ba ngo­we­zi­zwe­nia ku­lo­wo okhu­lu­ma­yo, la­lo­wo okhu­lu­ma­yo uza­ku­ba ngo­we­zi­zwe­ni ki­mi.

12 Ku­nja­lo la­ni, lo­khu li­tshi­se­ke­la izi­pho zo­mo­ya, di­nga­ni uku­thi li­va­me ekwa­khi­we­nib kwe­ba­ndla.

13 Nga­kho-ke okhu­lu­ma­yo nge­ndi­mic ka­khu­le­ke uku­thi ato­li­ked.

14 Ngo­ba uba ngi­khu­le­ka nge­ndi­mi, umo­ya wa­mi uya­khu­le­ka, ko­dwa ingqo­ndo ya­mi ka­yi­la­si­the­lo.

15 Nga­kho ku­yi­ni? Ngi­za­khu­le­ka ngo­mo­ya, nja­lo ngi­za­khu­le­ka la­nge­ngqo­ndo; ngi­za­hla­be­le­la indu­mi­soe ngo­mo­ya, nja­lo ngi­za­hla­be­le­la indu­mi­so la­nge­ngqo­ndof.

16 Uba ku­nge­nja­lo, nxa ubo­nga ngo­mo­yag, lo­wo ogcwa­li­sa inda­wo yo­nga­fu­nda­ngah uza­mu­tsho nja­ni uA­me­nii eku­bo­nge­ni kwa­khoj, lo­khu enga­kwa­zi oku­tsho­yo?

17 Ngo­ba isi­bi­li we­na ubo­nga ku­hlek, ko­dwa omu­nye ka­khi­wa.

18 Ngi­ya­mbo­nga uNku­lu­nku­lu wa­mi uku­thi ngi­khu­lu­ma nge­ndi­mil ka­khu­lu ku­la­ni lo­nke;

19 ko­dwa eba­ndle­ni ngi­tha­nda uku­khu­lu­ma ama­zwi ama­hla­nu nge­ngqo­ndo ya­mi, uku­ze ngi­fu­ndi­se la­ba­nyem, ku­la­ma­zwi ayi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi nge­ndi­mi.

20 Ba­za­lwa­ne, li­nga­bi nga­ba­ntwa­na engqo­ndwe­nin; ko­dwa ebu­bi­ni ba­ni­ni zi­nga­neo, le­ku­na­ka­ne­ni li­be nga­ba­khu­li­le­yo.

21 Emla­ywe­nip ku­lo­tshi­we uku­thi: Nge­zi­nye indi­miq la­nge­zi­nye inde­be ngi­za­khu­lu­ma la­le­si­si­zwe, la­ngo­ku­nja­lo la­bo ka­ba­yi­ku­ngi­zwa, itsho iNko­si.

22 Nga­kho indi­mi zi­nge­ze­si­bo­na­ka­li­so, ku­nge­yi­si­kho kwa­ba­kho­lwa­yo, ko­dwa kwa­ba­nga­kho­lwa­yo; ka­nti isi­pro­fe­thor, ku­nga­yisi­so sa­ba­nga­kho­lwa­yo, ko­dwa sa­ba­kho­lwa­yo.

23 Nga­kho uba iba­ndla lo­nke li­bu­the­ne nda­wo­nye, la­bo bo­nke ba­khu­lu­me nge­ndi­mi, be­se­ku­nge­na aba­nga­fu­nda­ngas lo­ba aba­nga­kho­lwa­yo, ka­ba­zu­ku­thi li­ya­hla­nya yi­nit?

24 Ko­dwa uba bo­nke be­pro­fe­thau, nja­lo ku­nge­ne othi­le onga­kho­lwa­yo lo­ba onga­fu­nda­ngav, uya­khu­zwaw yi­bo bo­nke, ahlo­lwe yi­bo bo­nke,

25 la­ngo­ku­nja­lo izi­nto ezi­fi­hli­we­yo ze­nhli­zi­yo ya­khe zi­ya­da­lu­lwa; ngo­ku­nja­lo uza­ku­wa ngo­bu­sox akho­nze uNku­lu­nku­luy, ebi­ka uku­thi uNku­lu­nku­lu ngo­qo­tho upha­ka­thi kwe­nuz.

Indle­la yo­ku­kho­nza kwe­ba­ndla

26 Nga­kho ku­yi­ni, ba­za­lwa­ne? Lo­ba ni­ni li­bu­tha­na, ngu­lo­wo la­lo­wo we­nu ele­si­hla­be­le­loa, ele­mfu­ndi­sob, elo­li­mic, ele­sa­mbu­le­lod, elo­ku­to­li­kae. Ko­nke ka­kwe­nze­lwe ekwa­khe­nif.

27 Uba umu­ntu ekhu­lu­ma nge­ndi­mig, ka­ku­be nga­ba­bi­li, ku­mbe ba­nga­dlu­li kwa­ba­tha­thu, nja­lo ba­de­de­la­ne, lo­mu­nye ku­me­le ato­li­ke;

28 ko­dwa uba ku­nge­kho umto­li­ki, ku­me­le athu­le eba­ndle­ni; akhu­lu­me ku­ye ngo­kwa­khe la­ku­Nku­lu­nku­lu.

29 Aba­pro­fe­thi-keh aba­bi­li lo­ba aba­tha­thu ka­ba­khu­lu­me, la­ba­nye ka­ba­hlo­li­si­sei.

30 Ko­dwa uba ku­se­mbu­lwa ko­mu­nye ohle­zi­yo, ka­thu­le owo­ku­qa­laj.

31 Ngo­ba lo­nke li­nga­pro­fe­thak mu­nye nga­mu­nye, uku­ze bo­nke ba­fu­nde, nja­lo bo­nke ba­khu­tha­zwel;

32 le­mi­mo­ya ya­ba­pro­fe­thim iya­tho­tshi­se­lwa aba­pro­fe­thi.

33 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu ka­yi­su­ye owe­si­phi­thi­phi­thi, ko­dwa ngo­wo­ku­thu­la, nje­nge­ma­ba­ndle­nin wo­nke aba­ngcwe­le.

34 Abe­si­fa­za­nao be­nu ka­ba­thu­le ema­ba­ndle­ni; ngo­ba ka­ba­vu­nye­lwap uku­khu­lu­ma, ko­dwa uku­zi­tho­baq, nje­ngo­ba la­wo umla­yor usi­tsho.

35 Uba-ke be­tha­nda uku­fu­nda ulu­tho, ka­ba­bu­ze ku­bo­mka­bo ekha­ya; ngo­ba ku­li­hla­zo ko­we­si­fa­za­na uku­khu­lu­ma eba­ndle­ni.

36 Ku­mbe ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu la­phu­ma ki­ni? Ku­mbe la­fi­ka ki­ni lo­dwa yi­ni?

37 Uba umu­ntu eca­ba­ngas uku­thi ungu­mpro­fe­thi lo­ba ungo­wo­mo­ya, ume­le ukwe­mu­ke­lat izi­nto engi­li­bha­le­la zo­na, uku­thi zi­yi­mi­la­yo ye­Nko­si;

38 uba umu­ntu enga­zi, ku­me­le enga­zi.

39 Nga­kho, ba­za­lwa­ne, tshi­se­ke­la­niu uku­pro­fe­thav, nja­lo li­nga­ku­vi­mbe­li uku­khu­lu­ma nge­ndi­miw;

40 ko­nkex ka­kwe­nzi­we nge­mfa­ne­lo la­ngo­ku­la­nde­la­nay.

Uku­vu­ka kwa­ba­fi­le­yo

15Nga­kho, ba­za­lwa­ne, ngi­la­zi­sa iva­nge­lia enga­li­tshu­ma­ye­za lo­nab, la­ni ela­le­mu­ke­la­yoc, nja­lo eli­mi ku­lod,

2 nja­lo eli­si­ndi­swa nga­loe; uba li­ba­mbe­le­la eli­zwi­ni le­va­nge­li enga­li­tshu­ma­ye­la ki­ni, nga­pha­ndle ko­ku­thi la­kho­lwa izef.

3 Ngo­ba nga­li­ni­kag oko­ku­qa­la lo­kho enga­kwe­mu­ke­la­yoh la­mi, uku­thi uKri­stu wa­fa nge­nxa ye­zo­no ze­thui, nje­ngo­kwe­mi­bha­loj;

4 lo­ku­thi wa­ngcwa­tshwa; lo­ku­thi wa­vu­swa kwa­ba­fi­le­yo ngo­su­ku lwe­si­tha­thuk, nje­ngo­kwe­mi­bha­lol;

5 lo­ku­thi wa­bo­na­ka­lam ku­Ke­fa­sin, emva kwa­lo­kho kwa­ba­li­tshu­mi la­mbi­lio;

6 emva kwa­lo­kho wa­bo­na­ka­la nge­si­kha­thi si­nye ku­ba­za­lwa­ne abe­dlu­la ama­khu­lu ama­hla­nup, ubu­ne­ngi ba­bo ba­se­kho­na ku­ze ku­be la­mu­hlaq, ko­dwa la­ba­nye se­ba­la­lar;

7 emva kwa­lo­kho wa­bo­na­ka­la ku­Ja­ko­bes, emva kwa­lo­kho wa­bo­na­ka­la ku­ba­pho­sto­li bo­nket;

8 le­ku­ci­ne­niu kwa­bo bo­nke wa­bo­na­ka­la la­ki­miv nje­ngo­ze­lwe nge­si­kha­thi esi­nga­qo­nda­nga.

9 Ngo­ba mi­na ngi­ngo­mnci­nya­new ku­ba­pho­sto­li, engi­nga­fa­ne­le uku­thi­wa ngu­mpho­sto­li, ngo­ba nga­zi­nge­lax iba­ndla li­ka­Nku­lu­nku­lu.

10 Ko­dwa ngo­mu­say ka­Nku­lu­nku­lu ngi­yi­kho lo­kho engi­yi­kho kho­na, lo­mu­sa wa­khe oki­mi ka­wu­ba­nga yi­ze; ko­dwa ngi­tshi­ka­tshi­kez okwe­nge­ze­le­lwe ku­la­bo bo­nke, ka­nti ku­nge­si­mia, ko­dwa ngu­mu­sa ka­Nku­lu­nku­lu ola­mi.

11 Nga­kho lo­ba ku­yi­mi, lo­ba ku­yi­bo, ngo­ku­nja­lo si­ya­tshu­ma­ye­la la­ngo­ku­nja­lo la­kho­lwa.

12 Ko­dwa uba uKri­stu etshu­nya­ye­lwa uku­thi uvu­si­we kwa­ba­fi­le­yo, ba­tsho nja­ni aba­nye pha­ka­thi kwe­nu uku­thi ka­ku­kho uku­vu­ka okwa­ba­fi­le­yob?

13 Ko­dwa uba ku­nge­kho uku­vu­ka okwa­ba­fi­le­yo, ka­vu­swa­nga la­ye uKri­stuc;

14 uba-ke uKri­stu enga­vu­swa­nga, nga­kho uku­tshu­ma­ye­la kwe­thu ku­yi­ze, lo­kho­lo lwe­nu la­lo lu­yi­ze,

15 la­thi fu­thi si­fi­cwa si­nga­ba­fa­ka­zi ba­ma­nga ba­ka­Nku­lu­nku­lu, ngo­ba sa­fa­ka­za ngo­Nku­lu­nku­lu uku­thi wa­mvu­sad uKri­stu, anga­mvu­sa­nga, uba-ke aba­fi­le­yo be­nga­vu­swa.

16 Ngo­ba uba aba­fi­le­yo be­nga­vu­swa, ka­vu­swa­nga la­ye uKri­stu;

17 nja­lo uba uKri­stu enga­vu­swa­nga, ukho­lo lwe­nu lu­yi­ze; li­se­se­zo­nwe­ni ze­nue.

18 Nga­kho la­la­bo aba­le­lef be­ku­Kri­stu se­ba­bhu­bha.

19 Uba si­nga­ba­the­mbe­la ku­Kri­stu ku­le impi­lo ku­phe­la, si­nga­ba­lo­si­zi ku­la­bo bo­nke aba­ntug.

20 Ko­dwa kha­the­si-ke uKri­stu uvu­si­we kwa­ba­fi­le­yoh, wa­ba yi­si­the­lo so­ku­qa­lai sa­ba­le­le­yoj.

21 Ngo­ba lo­khu ngo­mu­ntu uku­fa kwe­zak, la­ngo­mu­ntu uku­vu­ka okwa­ba­fi­le­yo kwe­zal.

22 Ngo­ba nje­nga­lo­khu kuA­da­mum bo­nke ba­ya­fa, ngo­ku­nja­lo fu­thi ku­Kri­stu bo­nke ba­za­kwe­nzi­wa ba­phi­le.

23 Ko­dwa ngu­lo­wo la­lo­wo nge­sa­khe isi­ga­ba; isi­the­lo so­ku­qa­la uKri­stun, be­se­ku­si­ba nga­ba­ka­Kri­stuo eku­fi­ke­ni kwa­khep,

24 be­se­ku­si­ba yi­ku­phe­la, la­pho ese­ni­ke­la umbu­soq ku­Nku­lu­nku­lu, uYi­ser, la­la­pho ese­chi­thi­le ko­nkes uku­bu­sat la­bo bo­nke ubu­kho­si la­ma­ndlau.

25 Ngo­ba ume­le ye­na uku­bu­sa, aze abe­ke zo­nke izi­tha za­khev nga­pha­nsi kwe­nya­wo za­khe.

26 Isi­tha so­ku­ci­na esi­za­chi­thwa yi­ku­fawx.

27 Ngo­ba izi­nto zo­nke uze­hli­se­le nga­pha­nsi kwe­nya­wo za­khey. Ko­dwa nxa esi­thiz izi­nto zo­nke ze­hli­si­we, ku­so­ba­la uku­thi unga­pha­ndle kwa­zo oze­hli­si­le­yo izi­nto zo­nke nga­pha­nsi kwa­khe.

28 Nxa izi­nto zo­nke se­ze­hli­si­we nga­pha­nsi kwa­khea, la­pho-ke la­yo iNdo­da­nab ngo­kwa­yo iza­ze­hli­sa nga­pha­nsi kwa­lo­wo owe­hli­se­la zo­nke izi­nto nga­pha­nsi kwa­yo, uku­ze uNku­lu­nku­lu abe yi­kho ko­nke ku­kho ko­nke.

29 Pho, ba­za­kwe­nza­ni aba­bha­bha­thi­ze­lwa aba­fi­le­yoc uba aba­fi­le­yo be­nga­vu­ki isi­bi­lid? Ba­bha­bha­thi­ze­lwa la­bo aba­fi­le­yo nja­ni?

30 Ku­nga­ni la­thi si­se­ngo­zi­nie iho­la nge­ho­la?

31 Ngi­ya­faf usu­ku ngo­su­kug, ngi­ya­qi­ni­sa ngo­ku­zi­nco­ma nga­ni engi­la­kho ku­Kri­stu Je­su iNko­si ye­thu.

32 Uba ngo­kwa­ba­ntu nga­lwah le­zi­lo eE­fe­sui, nzu­zo ba­ni ki­mi, uba aba­fi­le­yo be­nga­vu­ki? Asi­dle si­na­thej, ngo­ba ku­sa­sa si­ya­fa.

33 Li­nga­kho­hli­swak; ukwe­jwa­ye­la­na la­ba­bil ku­yo­na­ka­li­sa izi­mi­lo ezi­nhle.

34 Vu­sa­ni ingqo­ndo ngo­ku­lu­ngam nja­lo li­ngo­ni; ngo­ba aba­nye ba­lo­ku­nga­ma­zi uNku­lu­nku­lun; ngi­khu­lu­me­la uku­thi li­be le­nhlo­nio.

35 Ko­dwa omu­nye uza­ku­thi: Aba­fi­le­yop ba­vu­swa nja­ni? Nja­lo be­za lo­mzi­mba onja­ni?

36 Si­phu­ku­phu­kuq, lo­kho oku­hla­nye­la­yor we­na, ka­kwe­nzi­wa ku­phi­le nga­pha­ndle ko­ku­thi ku­fe;

37 la­lo­kho oku­hla­nye­la­yo, ka­wu­hla­nye­li umzi­mba oza­ku­ba kho­na, ko­dwa uhla­mvu olu­ze, mhla­wu­mbe, olwe­be­le ku­mbe olo­ku­nye njes;

38 ko­dwa uNku­lu­nku­lu uyi­ni­ka umzi­mba nje­ngo­ku­tha­nda kwa­khet, la­ku­le­yo la­le­yo ye­nhla­nye­lo owa­yo umzi­mba.

39 Inya­ma yo­nke ka­yi­si­nya­ma­nye; ko­dwa enye yi­nya­ma ya­ba­ntu, le­nye yi­nya­ma ye­nya­ma­za­na, le­nye eye­nhla­nzi, le­nye eye­zi­nyo­ni.

40Ikho­na le­mi­zi­mba ye­zu­lwi­ni, le­mi­zi­mba ye­mhla­be­ni; ko­dwa inka­zi­mu­lo ye­zu­lu inge­nye, le­ye­mhla­be­ni inge­nye.

41 Enye yi­nka­zi­mu­lo ye­la­nga, le­nye yi­nka­zi­mu­lo ye­nya­nga, le­nye yi­nka­zi­mu­lo ye­zi­nka­nye­zi; ngo­ba inka­nye­zi ye­hlu­ki­le kwe­nye inka­nye­zi enka­zi­mu­lwe­ni.

42 Ku­nja­lo-ke uku­vu­ka okwa­ba­fi­le­you. Ku­hla­nye­lwa eku­bo­le­niv, ku­ya­vu­swa ku­nge­kho eku­bo­le­niw;

43 ku­hla­nye­lwa eku­de­lwe­nix, ku­vu­swe enka­zi­mu­lwe­niy; ku­hla­nye­lwa ebu­tha­ka­tha­ke­ni, ku­vu­swe ema­ndle­ni;

44 ku­hla­nye­lwa umzi­mba we­mve­loz, ku­vu­swe umzi­mba wo­mo­ya. Ku­kho­na umzi­mba we­mve­lo, nja­lo ku­kho­na umzi­mba wo­mo­ya.

45 La­ngo­ku­nja­lo ku­lo­tshi­we uku­thi: Umu­ntu wo­ku­qa­la uA­da­mu wa­ba ngu­mphe­fu­mu­lo ophi­la­yoa; uA­da­mu wo­ku­ci­na ngu­mo­ya ophi­li­sa­yob.

46 Ko­dwa oko­ku­qa­la ka­ku­si­kho oko­mo­ya, ko­dwa okwe­mve­loc, be­se­ku­si­za oko­mo­ya.

47 Umu­ntu wo­ku­qa­lad wa­ve­la emhla­be­ni, ungo­wo­mhla­ba­thie; umu­ntu we­si­bi­li uyi­Nko­si eve­la ezu­lwi­nifg.

48 Nje­ngo­ba enja­lo owo­mhla­ba­thih, ba­nja­lo la­bo abo­mhla­ba­thii; la­nje­ngo­ba enja­lo owe­zu­lwi­ni, ba­nja­lo la­bo abe­zu­lwi­ni;

49 fu­thi nje­ngo­ba si­le­si­mo so­wo­mhla­ba­thi, la­thi si­za­ku­ba le­si­mo so­we­zu­lwi­nij.

50 Ko­dwa ngi­tsho lo­khu, ba­za­lwa­ne, uku­thi inya­ma le­ga­zik ku­nge­li­dle ili­fa lo­mbu­so ka­Nku­lu­nku­lul; lo­ku­bo­lam ka­ku­li­dli ili­fa lo­ku­nga­bo­lin.

51 Kha­nge­la­ni, ngi­li­tshe­la imfi­hlo: Ka­si­yi­ku­la­la so­nkeop, ko­dwa si­za­phe­ndu­lwa so­nkeq,

52 nge­si­kha­tsha­na, ngo­ku­cwa­yi­za kwe­li­hlo, eku­kha­le­ni ko­pho­ndo lo­ku­ci­na; ngo­ba upho­ndor lu­za­kha­la, la­ba­fi­le­yo ba­za­vu­swa be­nge­la­ku­bo­la, la­thi si­za­phe­ndu­lwa.

53 Ngo­ba lo­khu oku­bo­la­yo ku­me­le ukwe­mba­tha uku­nga­bo­lis, la­lo­kho oku­fa­yot kwe­mba­the uku­nga­fi.

54 Nxa-ke lo­kho oku­bo­la­yo se­kwe­mbe­the uku­nga­bo­liu, la­lo­kho oku­fa­yov se­kwe­mbe­the uku­nga­fi, ku­za­kwe­nze­ka nga­le­so­si­kha­thi ili­zwi eli­lo­tshi­we­yo lo­ku­thi: Uku­faw ku­gi­nyi­wex eku­nqo­be­niy.

55 Lu­nga­phi, ku­faz, udo­nsi lwa­kho? Ku­nga­phi, ngcwa­ba1, uku­nqo­ba kwa­kho?

56 Lo­do­nsi lo­ku­fa yi­so­no; la­ma­ndla eso­no ngu­mla­yoa.

57 Ko­dwa ka­bo­ngweb uNku­lu­nku­lu osi­ni­ka uku­nqo­bac nge­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu.

58 Nga­khod, ba­za­lwa­ne ba­mi aba­tha­nde­ka­yo, ma­ni­ni, li­nga­nyi­ki­nye­kie, le­nge­ze­le­lwe emse­be­nzi­ni we­Nko­sif ko­ku­phe­la, la­zi uku­thi uku­tshi­ka­tshi­ka kwe­nug ka­ku­si­lo ize eNko­si­nih.

Uku­ni­ke­le­lwa kwa­ma­kho­lwa

16Ma­ye­la­na-ke lo­ku­qo­qe­lwaa okwa­ba­ngcwe­leb, nje­ngo­ba nga­la­yac ama­ba­ndlad eGa­la­thi­yae, ye­nza­ni ngo­ku­nja­lo la­ni.

2 Nga­lo lo­nke usu­ku lo­ku­qa­la lwe­vi­kif ka­ku­be ngu­lo­wo la­lo­wo we­nu azi­be­ke­le aqo­ge­le­le lo­ba yi­ni aphu­me­le­la nga­yogh, uku­ze ku­nga­bi ng'kho­na ku­za­qo­qwai nxa ngi­fi­ka­yo.

3 Nja­lo lo­ba ni­ni eku­fi­ke­ni kwa­mi, lo­ba ngo­ba­nij eli­ba­khe­thi­le­yo, nge­zi­ncwa­dik, la­ba ngi­za­ba­thu­ma uku­ze ba­se isi­pho se­nu so­mu­sa eJe­ru­sa­le­ma;

4 nja­lo uba ku­fa­ne­le uku­thi la­mi ngi­ha­mbe, ba­za­ha­mba la­mi.

Uha­mbo lu­ka­Pa­wu­li

5 Ko­dwa ngi­za­ku­za ki­ni, nxa se­ngi­da­bu­lel eMa­ke­do­ni­yam; ngo­ba ngi­za­da­bu­la eMa­ke­do­ni­yan;

6 fu­thi ngi­nga­hle ngi­hla­le la­nio, lo­ba ngi­qe­de lo­bu­si­ka, uku­ze li­na li­ngi­dlu­li­se­le lo­ba nga­phi la­pho engi­ya kho­na.

7 Ngo­ba ka­ngi­fi­si uku­li­bo­na kha­the­si­nje ekwe­dlu­le­nip; ko­dwa ngi­the­mba uku­hla­la la­ni isi­kha­thi esi­thi­le, uba iNko­si ivu­maq.

8 Ko­dwa ngi­za­hla­la eE­fe­sur ku­ze ku­fi­ke iPe­nte­ko­ste*s;

9 ngo­ba ngi­vu­le­lwe umnya­ngo omkhu­lu lo­la­ma­ndlat, la­ba­phi­ki­sa­yo ba­ne­ngiu.

10 Nxa-kev uTi­mo­thiw enga­fi­ka, bo­na­ni uku­thi ula­ni enge­la­kwe­sa­ba; ngo­ba use­be­nzax umse­be­nzi we­Nko­siy nje­nga­mi fu­thi.

11 Nga­kho ka­ku­nga­bi kho­na omde­le­la­yoz; ko­dwa mdlu­li­se­nia ngo­ku­thu­lab, uku­ze eze ki­mi; ngo­ba ngi­mli­nde­le ka­nye la­ba­za­lwa­ne.

12 Nja­lo ma­ye­la­na lo­mza­lwa­ne uA­po­lo­sic, nga­mkhu­tha­za ka­khu­lu uku­ze eze ki­ni ka­nye la­ba­za­lwa­ne; ko­dwa kwa­ku­nge­yi­si­yo inta­ndo ya­khe la­ka­nye uku­thi eze kha­the­si, ko­dwa uza­ku­za nxa ese­le­thu­ba.

13 Li­nda­nid, li­me ekho­lwe­ni, li­zi­pha­the nje­nga­ma­do­dae, li­be la­ma­ndlafg.

14 Izi­nto ze­nu zo­nke ka­ze­nzi­we ngo­tha­ndoh.

15 Fu­thi ngi­ya­li­nce­nga ba­za­lwa­ne, li­ya­ya­zi indlu ka­Ste­fa­nai, uku­thi iyi­si­the­lo so­ku­qa­laj seA­ka­yak, loku­thi ba­zi­mi­se­le uku­se­be­nze­la aba­ngcwe­lelm;

16 uku­ze la­ni le­hli­se­lwen nga­pha­nsi kwa­ba­nja­lo, la­bo bo­nke aba­se­be­nza ka­nye la­thi, be­tshi­ka­tshi­kao.

17 Se­ngi­tho­ko­za ngo­ku­fi­ka ku­ka­Ste­fa­nap lo­Fo­rtu­na­tu loA­ka­yi­ko, ngo­ba bo­na ba­gcwa­li­si­le uku­si­le­la kwe­nuq;

18 ngo­ba ba­wu­vu­se­le­le umo­ya wa­mi lo­we­nu. Nga­kho ba­na­nze­le­le­ni aba­nja­lor.

Isi­ci­no

19 Ama­ba­ndla eA­si­yas aya­li­bi­nge­le­la; ba­ya­li­bi­nge­le­la ka­khu­lu eNko­si­ni oA­kwi­la lo­Pri­si­lat, ka­nye le­ba­ndlau eli­se­mzi­ni wa­bo.

20 Bo­nke aba­za­lwa­ne ba­ya­li­bi­nge­le­la. Bi­nge­le­la­na­ni ngo­kwa­nga oku­ngcwe­lev.

21 Isi­bi­nge­le­lo nge­sa­mi isa­ndla esi­ka­Pa­wu­liw.

22 Uba umu­ntu enga­yi­tha­ndi iNko­si uJe­su Kri­stux, ka­be yi­si­thu­koy. Wo­za Nko­si!z

23 Umu­saa we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu ka­wu­be la­ni.

24 Utha­ndo lwa­mi ka­lu­be la­ni lo­nke ku­Kri­stu Je­su. Ame­ni.

INCWA­DI YE­SI­BI­LI KA­PA­WU­LI UMPHO­STO­LI

KWA­BA­SE­KO­RI­NTE

Isi­bi­nge­le­lo

1UPa­wu­li umpho­sto­li ka­Je­su Kri­stua nge­nta­ndo ka­Nku­lu­nku­lu, lo­Ti­mo­thib umza­lwa­ne, ku­ba­ndla li­ka­Nku­lu­nku­lu eli­se­Ko­ri­ntec, la­bo bo­nke aba­ngcwe­led aba­ku­yo yo­nke iA­ka­yae:

2 Umu­saf ka­wu­be ki­ni lo­ku­thu­la oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu uBa­ba we­thu laku­yo iNko­si uJe­su Kri­stu.

UPa­wu­li ubo­nga uNku­lu­nku­lu nge­ndu­du­zo la­ngo­ku­si­ndi­swa kwa­khe engo­zi­ni

3 Ka­bo­ngweg uNku­lu­nku­luh, ngi­tsho uYi­se we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu, uYi­se wo­bu­be­le lo­Nku­lu­nku­lu we­ndu­du­zo yo­nke,

4 osi­du­du­zai eku­hlu­phe­ke­ni kwe­thu ko­nke, uku­ze si­be la­ma­ndla oku­du­du­zaj aba­se­ku­hlu­phe­ke­ni lo­ba yi­ku­phi, nge­ndu­du­zok esi­du­du­zwa nga­yo thi­na ngo­kwe­thu ngu­Nku­lu­nku­lu;

5 ngo­ba nje­nga­lo­khu inhlu­phe­ko zi­ka­Kri­stul ze­nge­ze­le­le­ki­le ki­thi, ngo­ku­nja­lo le­ndu­du­zo ye­thu ye­nge­ze­le­le­ki­le ngo­Kri­stu.

6 Nja­lo lo­ba si­hlu­tshwa, ku­ngo­kwe­ndu­du­zomn lo­si­ndi­so lwe­nuo, oku­se­tshe­nzwap eku­be­ke­ze­le­ni ku­le­zi­zi­nhlu­phe­ko ezi­fa­na­na­yo esi­hlu­phe­ka nga­zo la­thi; lo­ba si­du­du­zwa, ku­ngo­kwe­ndu­du­zo lo­si­ndi­so lwe­nu;

7 nja­lo ithe­mba le­thu nga­ni li­qi­ni­le, si­sa­zi uku­thi nje­nga­lo­khu li­hla­nga­nye­la ezi­nhlu­phe­kwe­niq ngo­ku­nja­lo le­ndu­du­zwe­nirs.

8 Ngo­ba ka­si­tha­ndit uku­thi li­nga­zi, ba­za­lwa­ne, ngo­ku­hlu­phe­ka kwe­thuu okwa­se­hle­la eA­si­yav, uku­thi sa­si­ndwa ka­khu­lu­ka­zi ngo­ku­nga­phe­zu kwa­ma­ndla, sa­ze sa­phe­le­lwa li­the­mbaw le­le­mpi­lo.

9 Ko­dwa thi­na ngo­kwe­thu sa­si­la­so ki­thi isi­gwe­bo1 so­ku­fax, uku­ze si­nga­zi­the­mbi thi­nay ko­dwa ku­Nku­lu­nku­luz ovu­sa aba­fi­le­yoa;

10 owa­so­phu­lab eku­fe­ni oku­nga­ka, lo­so­phu­la­yo; esi­the­mba ku­ye uku­thi uzaso­phu­la fu­thi.

11 La­ni li­se­be­nze­la thi­na nda­wo­nye ngo­mkhu­le­koc, uku­ze isi­pho so­mu­sa ki­thi esi­ve­la eba­ntwi­ni aba­ne­ngi si­nga­si­bo­nge­lwa nga­ba­ne­ngid.

12 Ngo­ba uku­zi­nco­ma kwe­thu yi­lo­khu, ubu­fa­ka­zi be­sa­ze­la se­thue, uku­thi ngo­ku­nge­la­nko­hli­sof la­ngo­bu­qo­thog bu­ka­Nku­lu­nku­lu, ku­nge­yi­si­kho nge­nhla­ka­ni­pho ye­nya­mah ko­dwa emu­se­ni ka­Nku­lu­nku­lu, sa­zi­pha­tha emhla­be­ni, nja­lo ngo­ku­khe­the­ki­le­yo ma­qo­nda­na la­ni.

13 Ngo­ba ka­si­li­bha­le­li oku­nye, ko­dwa lo­ba izi­nto eli­zi­fu­nda­yo ku­mbe nja­lo li­zi­vu­me; ngi­the­mba fu­thi uku­thi li­zazi­vu­ma ku­ze ku­be se­ku­phe­le­ni;

14 nje­nga­lo­khu la­thi se­li­si­vu­mi­le nga­nxa­nyei, uku­thi si­yi­ku­zi­nco­ma kwe­nuj nje­nga­lo­khu la­ni li­nga­be­thu, osu­kwi­nik lwe­Nko­si uJe­su.

UPa­wu­li ucha­si­sa isi­za­tho so­ku­nga­fi­ki kwa­khe eKo­ri­nte

15 La­nga­le­li­the­mba nga­fi­sal uku­za ki­ni ku­qa­la, uku­ze li­be lo­mu­sa we­si­bi­lim;

16 nja­lo uku­dlu­la ki­ni ngi­si­ya eMa­ke­do­ni­yan, ngi­bu­ye ki­ni fu­thi ngi­ve­la eMa­ke­do­ni­yao, nja­lo ngi­dlu­li­se­lwep yi­ni eJu­di­ya.

17 Nga­kho ngi­qo­nde lo­kho, be­se­ngi­se­be­nzi­sa yi­ni ubu­lu­la? Ku­mbe izi­nto engi­zi­mi­sa­yo, ngi­mi­sa ngo­kwe­nya­maq yi­ni, uku­ze ku­be kho­na ki­mi uye­bo, ye­bo; lo­ha­tshi, ha­tshi?

18 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu uthe­mbe­ki­le, uku­thi ili­zwir le­thu eli­ki­ni ka­li­su­ye uye­bo lo­ha­tshi.

19 Ngo­ba iNdo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu uJe­su Kri­stus owa­tshu­nya­ye­lwa yi­thi pha­ka­thi kwe­nu, yi­mi lo­Si­li­va­nut lo­Ti­mo­thiu, wa­ye­nge­yi­su­ye uye­bo lo­ha­tshi, ko­dwa ku­yev kwa­ku­ngu­ye­bo.

20 Ngo­ba zo­nke izi­the­mbi­so zi­ka­Nku­lu­nku­luw, ku­ye zi­ngu­ye­bo, la­ku­ye zi­nguA­me­nix, ku­be lu­du­mo lu­ka­Nku­lu­nku­lu nga­thi.

21 Nja­lo osi­qi­ni­sa­yo ka­nye la­ni ku­Kri­stu, owa­si­gco­ba­yoy, ngu­Nku­lu­nku­lu,

22 owa­si­pha­wu­la­yo la­thiz, wa­se­ni­ka isi­ba­mbi­soa si­ka­Mo­yab enhli­zi­ywe­ni ze­thu.

23 Ko­dwa mi­na ngi­bi­za uNku­lu­nku­luc uku­thi abe ngu­mfa­ka­zi phe­zu ko­mphe­fu­mu­lo wa­mi, uku­ze ngi­li­ye­ke­led angi­ke­zi eKo­ri­nte.

24 Ku­nge­si­ku­thi si­bu­sa ukho­lo lwe­nue, ko­dwa si­yi­zi­se­be­nzi nda­wo­nye ze­nto­ko­zo ye­nu; ngo­ba li­mi ngo­kho­lof.

2Nga­se­ngi­zi­mi­se­la lo­khu, uku­nga­phi­ndi ngi­ze ki­nia esi­zi­ni.

2 Ngo­ba uba mi­na ngi­li­ba­nge­la usi­zib, ngu­ba­ni-ke ongi­tho­ko­zi­sa­yo, nga­pha­ndle ko­ba­nge­lwe yi­mi usi­zi?

3 Nja­lo nga­li­bha­le­la into le efa­na­na­yo uku­ze eku­fi­ke­ni kwa­mic ngi­nga­bi lo­si­zi ku­la­bo aba­me­le ba­ngi­tho­ko­zi­se, ngi­le­qi­ni­sod nga­ni lo­nke, uku­thi into­ko­zo ya­mie inge­ye­nu lo­nke.

4 Ngo­ba esi­zi­ni olu­khu­lu le­ku­da­bu­ke­ni kwe­nhli­zi­yof nga­li­bha­le­lag nge­zi­nye­mbe­zi ezi­ne­ngi, ku­nge­yi­si­kho uku­thi li­ba­nge­lwe usi­zih, ko­dwa uku­ze la­zi utha­ndo olwe­nge­ze­le­lwe­yo engi­la­lo ki­ni.

Ngo­ku­bu­yi­se­lwa kwe­zo­ni ezi­phe­ndu­ka­yo

5 Ko­dwa uba ekho­na oba­nge usi­zii, ka­ba­nga­nga usi­zi ki­mij, ko­dwa nga­nxa­nyek (u­ku­ze ngi­nga­thwa­li­si nzi­ma) ki­ni lo­nke.

6 Ku­ma­ne­le onja­lo lo­khu­ku­khu­za oku­ngo­kwa­ba­ne­ngil;

7 uku­ze enda­we­ni ya­lo­kho ku­ngco­no li­the­the­le­le li­du­du­zem, hle­zi onja­lo agi­nywe lu­si­zi olwe­nge­ze­le­lwe­yo.

8 Nga­kho ngi­ya­li­nce­nga uku­thi li­qi­ni­sen utha­ndo lwe­nu ku­ye.

9 Ngo­ba nge­nxa ya­lo­khu fu­thi nga­bha­la, uku­ze nga­zi uku­hlo­lwa kwe­nuo, uba li­nga­ba­la­le­la­yop ezi­ntwe­ni zo­nke.

10 La­lo­wo eli­mthe­the­le­la ulu­tho, la­mi ngi­ya­mthe­the­le­laq; ngo­ba mi­na uba ngi­the­the­le­le ulu­tho, lo­wo engi­mthe­the­le­la­yo, ngi­kwe­nza nge­nxa ye­nu pha­mbir ko­bu­so bu­ka­Kri­stus,

11 uku­ze si­nga­se­tshe­nzi­swa ngu­Sa­tha­netu; ngo­ba ka­si­si­bo aba­nga­ziv nga­ma­qhi­nga akhew.

UPa­wu­li ubo­nga uNku­lu­nku­lu ngo­ku­nqo­ba kwe­va­nge­li

12 Le­ku­fi­ke­ni kwa­mi eTro­wa­six nge­va­nge­li li­ka­Kri­stu, kwa­thi se­ngi­vu­le­lwe umnya­ngoy eNko­si­ni,

13 ka­ngi­ba­nga lo­ku­phu­mu­laz emo­ye­ni wa­mi, ngo­ba angi­mtho­la­nga uTi­to­si umza­lwa­ne wa­mia; ko­dwa nga­se­ngi­va­le­li­sa ki­bob nga­su­ka nga­ya eMa­ke­do­ni­yac.

14 Nja­lo ka­bo­ngwe uNku­lu­nku­lu osi­kho­khe­la­yo nge­si­kha­thi so­nke eku­nqo­be­nid ku­Kri­stu, nja­lo ebo­na­ka­li­sa nga­thi iphu­ngae lo­lwa­zi lwa­khe enda­we­ni zo­nke.

15 Ngo­ba si­li­phu­nga eli­mna­ndif li­ka­Kri­stu ku­Nku­lu­nku­lu ku­la­bog aba­si­ndi­swa­yoh la­ku­la­boi aba­bhu­bha­yoj;

16 ku­la­ba iphu­nga lo­ku­fa eku­fe­nikl, la­kwa­ba­nye iphu­nga eli­mna­ndi le­mpi­lo empi­lwe­nim. Nja­lo ngu­ba­ni oli­nge­ne le­zi­zi­nton?

17 Ngo­ba ka­si­nje­nga­ba­ne­ngi, aba­lo­na­yoo1 ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu. Ko­dwa nje­nge­bu­qo­thwe­nip, nja­lo nje­ngo­ku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu, si­khu­lu­ma si­ku­Kri­stu.

UPa­wu­li uya­zi­ve­za eba­ndle­ni

3Si­qa­la si­phi­nde uku­zi­ve­za yi­nia? Ku­mbe si­ya­di­nga yi­ni, nje­nga­ba­nyeb, izi­ncwa­di zo­kusi­ve­za ki­nic, lo­ba zo­ku­ve­zwa oku­ve­la ki­ni?

2 Li­na li­yi­ncwa­di ye­thud, ebha­lwe enhli­zi­ywe­ni ze­thu, eya­zi­wa ifu­ndwe nga­ba­ntu bo­nkee;

3 li­bo­na­ka­li­sa uku­thi li­yi­ncwa­di ka­Kri­stu ese­tshe­nzi­swa yi­thif, ebha­lwe ha­tshi nge­yi­nki, ko­dwa ngo­Mo­ya ka­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yog, ku­nge­yi­si­kho ezi­bhe­bhe­ni za­ma­tsheh, ko­dwa ezi­bhe­bhe­ni ze­nya­ma ye­nhli­zi­yoi.

4 Le­the­mbaj eli­nja­lo si­la­lo ngo­Kri­stu ku­Nku­lu­nku­lu;

5 ku­nge­si­ku­thi si­ye­ne­li­sa thi­na ngo­kwe­thuk uku­ca­ba­nga ulu­tho nje­ngo­lu­ve­la ki­thi, ko­dwa ukwe­ne­li­sa kwe­thu ku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lul;

6 owa­se­nza fu­thi se­ne­li­sa uku­ba yi­zi­kho­nzimn ze­si­vu­me­lwa­no esi­tshaop, esi­nge­yi­si­so so­ku­lo­tshi­we­yoq ko­dwa esi­ka­Mo­ya; ngo­ba oku­lo­tshi­we­yo ku­ya­bu­la­lar, ko­dwa uMo­yas uya­phi­li­sa.

Inka­zi­mu­lo ye­va­nge­li iya­yi­dlu­la eyo­mla­yo omda­la

7 Ko­dwa uba inko­nzo yo­ku­fat, ema­ba­le­ni, aba­zwe ema­tshe­niu, ya­fi­ke­la enka­zi­mu­lwe­niv, kwa­ze kwa­thi aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­liw be­hlu­le­ka uku­jo­lo­ze­lax ubu­so bu­ka­Mo­zi­si nge­nxa ye­nka­zi­mu­lo yo­bu­so ba­khey, eye­nzi­wa ya­phe­laz,

8 pho inge­be nku­lu ka­nga­ka­na­ni inko­nzo ka­Mo­ya enka­zi­mu­lwe­ni?

9 Ngo­ba uba inko­nzo yo­ku­la­hlwa iyi­nka­zi­mu­loa, ka­nga­ka­na­ni inko­nzo yo­ku­lu­nga ye­nge­zi­we enka­zi­mu­lwe­nib.

10 Ngo­ba la­lo­kho okwa­ke kwa­ba yi­nka­zi­mu­lo, aku­za­nge ngi­tsho ku­kha­zi­mu­lec nga­li­ndle­lad, nge­nxa ya­li­nka­zi­mu­lo eyi­dlu­la­yo ka­khu­lu.

11 Ngo­ba uba lo­kho okwe­nzi­wa kwa­phe­lae ku­le­nka­zi­mu­lo, ka­nga­ka­na­ni lo­kho oku­mi­yo, ku­se­nka­zi­mu­lwe­ni.

12 Nga­kho si­le­the­mba eli­nje, si­se­be­nzi­sa isi­bi­ndi esi­khu­lu eku­khu­lu­me­nif;

13 nja­lo ka­si­nje­ngo­Mo­zi­si owa­fa­ka isi­mbo­mbo­zog ebu­swe­ni ba­khe, uku­ze aba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li ba­nga­jo­lo­ze­lih isi­phe­thoi se­nto eye­nzi­wa ya­phe­laj;

14 ko­dwa ingqo­ndo za­bokl ze­nzi­wa lu­khu­nim; ngo­ba ku­ze ku­be la­mu­hla isi­mbo­mbo­zo esi­fa­na­na­yo si­hle­zi eku­fu­nde­nin isi­vu­me­lwa­no esi­da­lao si­nga­mbo­mbo­zwa­nga, ese­nzi­wa sa­phe­la ku­Kri­stup.

15 Ko­dwa ku­ze ku­be la­mu­hla, nxa ku­fu­ndwa uMo­zi­siq, isi­mbo­mbo­zo si­phe­zu kwe­nhli­zi­yo ya­bo.

16 Lo­ba ni­ni nxa ebu­ye­la eNko­si­nir, isi­mbo­mbo­zos si­ya­su­swa.

17 Le­Nko­si ingu­Mo­yat; la­la­pho akho­na uMo­ya we­Nko­si, la­pho ku­kho­na inku­lu­le­kou.

18 Thi­na-ke, so­nke esi­lo­bu­so obe­mbu­li­we­yo si­bo­na inka­zi­mu­lo ye­Nko­si esi­bu­kwe­nivw, si­ya­gu­qu­le­lwaxy esi­me­ni esi­fa­na­na­yo si­su­ka enka­zi­mu­lwe­ni si­si­ya enka­zi­mu­lwe­niz, nje­ngo­ku­ve­la ku­Mo­ya we­Nko­si.

UPa­wu­li utshu­ma­ye­la iva­nge­li nge­si­bi­ndi

4Nga­kho-ke, lo­khu si­le­nko­nzo lea, nje­ngo­ba se­nze­lwa umu­sab, ka­si­di­nwac;

2 ko­dwa si­zi­la­hli­le izi­nto ezi­fi­hli­we­yo ze­hla­zo, si­nga­ha­mbi ebu­qi­li­nid, si­nga­pha­mba­ni­si ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lue, ko­dwa ngo­kwe­nza oba­laf iqi­ni­sog si­ya­zi­bu­kah ku­sa­ze­la sa­boi bo­nke aba­ntu pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu.

3 Ko­dwa uba fu­thi iva­nge­li le­thu le­mbe­si­wej, le­mbe­si­we ku­la­bo aba­bhu­bha­yok;

4 oku­bo unku­lu­nku­lul wa­le­li­li­zwem uphu­mpu­the­ki­si­len ingqo­ndo za­ba­nga­kho­lwa­yoo, uku­ze ku­nga­kha­nyi ki­bo uku­kha­nyap kwe­va­nge­li le­nka­zi­mu­lo ka­Kri­stuq, ongu­mfa­ne­ki­so ka­Nku­lu­nku­lur.

5 Ngo­ba ka­si­zi­tshu­ma­ye­lis, ko­dwa uKri­stu Je­su iNko­si; nja­lo thi­na si­zi­nce­kut ze­nu nge­nxa ka­Je­su.

6 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu owa­thi uku­kha­nya ku­kha­nya ku­ve­la ebu­mnya­me­niu, ukha­nyi­si­lev ezi­nhli­zi­ywe­ni ze­thu, ukupha uku­kha­nya ko­lwa­zi lwe­nka­zi­mu­lo ka­Nku­lu­nku­lu ebu­swe­ni bu­ka­Je­su Kri­stuw.

Ama­ndla ave­la ku­Nku­lu­nku­lu aya­qi­ni­sa ezi­nhlu­phe­kwe­ni

7 Ko­dwa si­la­lo le­li­gu­gu ezi­tshe­ni ze­bu­mbaxy, uku­ze ubu­hle­ka­ziz ba­ma­ndla bu­be ngo­bu­ka­Nku­lu­nku­lu, nja­lo bu­nga­ve­li ki­thi;

8si­ya­mi­nye­ze­lwaa inhla­ngo­thi zo­nke, ko­dwa kasi­ba­nde­ze­le­kib; si­ya­di­de­kac, ko­dwa kasi­la­hli ithe­mba;

9si­ya­zi­nge­lwad, ko­dwa kasi­hla­nyu­kwae; si­wi­se­lwa pha­nsif, ko­dwa kasi­bhu­ji­swa;

10 si­thwe­le nja­lo­nja­log uku­fa kwe­Nko­si uJe­su emzi­mbe­ni, uku­ze le­mpi­lo ka­Je­suh ibo­na­ka­li­swe emzi­mbe­ni we­thu.

11 Ngo­ba thi­na esi­phi­la­yo si­ni­ke­lwa nja­lo­nja­loi eku­fe­ni nge­nxa ka­Je­su, uku­ze le­mpi­lo ka­Je­su ibo­na­ka­li­swe enya­me­ni ye­thu efa­yo.

12 Nga­kho uku­faj ku­se­be­nza ki­thi, ko­dwa impi­lo ki­ni.

13 Nga­kho si­la­lo­wo­mo­yak wo­kho­lol, nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Nga­kho­lwam, nga­kho nga­khu­lu­ma; la­thi si­ya­kho­lwa, nga­kho la­thi si­ya­khu­lu­man;

14 si­sa­zi uku­thi lo­wo owa­yi­vu­sa­yoo iNko­si uJe­su uza­si­vu­sa la­thip ngo­Je­su, asi­ve­zeq ka­nye la­ni.

15 Ngo­ba zo­nke izi­ntor zi­nge­nxa ye­nu, uku­ze umu­sa ova­mi­le­yo, ngo­ku­bo­nga kwa­ba­ne­ngis, we­nge­ze­le­lwe ku­be lu­du­mo lu­ka­Nku­lu­nku­lut.

Uku­la­nga­the­la ikha­ya le­zu­lwi­ni

16 Nga­kho-ke ka­si­di­nwau, ko­dwa la­nxa umu­ntu we­thu wa­nga­pha­ndle ebhu­ji­swa, ku­be ka­nti owa­nga­pha­ka­thiv we­nzi­wa abe mu­tshaw insu­ku nge­nsu­ku.

17 Ngo­ba inhlu­phe­ko ye­thu elu­lax enge­yo­mzu­zwa­na iya­si­se­be­nze­la isi­si­ndo so­bu­kho­si esi­la­pha­ka­de esi­nge­la­ku­li­nga­ni­swa isi­bi­liy,

18 si­nga­kha­nge­li oku­bo­nwa­yoz ko­dwa oku­nga­bo­nwa­yo; ngo­ba oku­bo­nwa­yo ku­ngo­kwe­si­kha­thia; ko­dwa oku­nga­bo­nwa­yo ngo­ku­la­pha­ka­de.

5Ngo­ba si­ya­zi uku­thi uba indlu ye­thu ye­mhla­be­nia ye­du­mbab idi­li­zwa, si­le­sa­khi­wo esi­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu, indlu enge­nzi­wa­nga nge­za­ndlac, epha­ka­de ema­zu­lwi­ni.

2 Ngo­ba la­ku­le si­ya­bu­bu­lad, si­la­nga­tha ukwe­mbe­swa nge­ndlu ye­thu eve­la ezu­lwi­ni;

3 uba la­thi se­se­mba­thi­si­we si­nga­fi­cwa si­zee.

4 Ngo­ba la­thi esi­kho­na kule­li­du­mbaf si­ya­bu­bu­la, si­si­ndwag; ngo­ba ka­si­fi­sih ukwe­mbu­lwa ko­dwa ukwe­mbe­swai, uku­ze oku­fa­yo ku­gi­nywej yi­mpi­lo.

5 Owa­si­lu­ngi­se­la-ke kho­na lo­khu ngu­Nku­lu­nku­luk, fu­thi owa­si­pha isi­ba­mbi­so si­ka­Mo­yal.

6 Nga­kho si­le­si­bi­ndi nge­si­kha­thi so­nke, si­sa­zi uku­thi si­se­kho­na ekha­ya emzi­mbe­ni si­kha­tsha­na le­Nko­si,

7 ngo­ba si­ha­mba ngo­kho­lom, ku­nge­yi­si­kho ngo­ku­bo­nan;

8 nga­kho si­le­si­bi­ndio, nja­lo si­ya­tha­ba ka­khu­lup uku­ba si­nga­bi­kho emzi­mbe­ni, lo­ku­ba se­kha­ya le­Nko­si.

9 Nga­lo­kho-ke si­ya­za­ma ka­khu­lu, lo­ba si­se­kha­ya, ku­mbe si­nge­kho ekha­ya, uku­thi si­be nga­be­mu­ke­le­ka­yo ku­yeq.

10 Ngo­ba so­nke si­me­le uku­bo­na­ka­la pha­mbi kwe­si­hla­lo so­kwa­hlu­le­la si­ka­Kri­stur, uku­ze ngu­lo­wo la­lo­wos aza­mu­ke­le­le izi­nto eze­nzi­we ngo­mzi­mba, nje­nga­lo­khu akwe­nzi­le­yo, lo­ba ku­hle ku­mbe ku­bi.

Impi­lo entsha eku­Kri­stu. Inko­nzo yo­ku­bu­yi­sa­na

11 Nga­kho si­sa­zi ukwe­sa­be­kat kwe­Nko­si si­ya­ba­nce­nga aba­ntu, ko­dwa si­bo­na­ka­li­si­weu ku­Nku­lu­nku­lu; nja­lo ngi­the­mba uku­thi si­bo­na­ka­li­si­wev le­za­ze­le­ni ze­nu.

12 Ngo­ba ka­si­zi­ve­ziw fu­thi ki­nix, ko­dwa si­li­ni­ka ithu­bay lo­ku­zi­nco­maz nga­thi, uku­ze li­be lakho uku­me­la­na la­bo aba­zi­nco­ma­yo ebu­swe­ni, ku­nge­yi­si­kho enhli­zi­ywe­ni.

13 Ngo­ba uba si­hla­nyaa, ku­ku­Nku­lu­nku­lu; uba si­qo­ndi­leb, ku­ki­ni.

14 Ngo­ba utha­ndo lu­ka­Kri­stu lu­ya­si­qhu­be­ze­lac, si­bo­na lo­khu, uku­thi uba omu­nye wa­fe­la bo­nke, nga­kho bo­nke ba­fad;

15 nja­lo wa­fe­la bo­nke uku­ze aba­phi­la­yoe ba­nga­be be­sa­zi­phi­le­la bo­na, ko­dwa lo­wo owa­ba­fe­la­yo wa­bu­ye wa­vu­ka.

16 Nga­kho ku­su­ke­la kha­the­si thi­na ka­sa­zi mu­ntuf ngo­kwe­nya­mag; la­nxa la­thi sa­ma­zi uKri­stu ngo­kwe­nya­mah, ko­dwa kha­the­si ka­si­sama­zii.

17 Uku­ze ku­thi uba umu­ntu eku­Kri­stuj, uyi­si­da­lwa esi­tshak; oku­da­la se­ku­dlu­lel, kha­nge­la ko­nke se­ku­ku­tsha.

18 Ko­nke lo­khu-ke ku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu, owa­bu­yi­sa­nam la­thi ngo­Je­su Kri­stu ku­ye, wa­si­ni­ka inko­nzon yo­ku­bu­yi­sa­nao;

19 oku­nje­ngo­ku­thi uNku­lu­nku­lu wa­ye­ku­Kri­stup ebu­yi­sa­naq lo­mhla­ba ku­yer, enga­ba­ba­le­li izi­pha­mbe­ko za­bos, ebe­ka ki­thi ili­zwi lo­ku­bu­yi­sa­nat.

20 Nga­kho si­yi­zi­thu­nywau esi­khu­ndle­ni si­ka­Kri­stu, nje­ngo­ku­nga­thi uNku­lu­nku­lu uya­nce­nga nga­thiv; si­ya­nce­nga esi­khu­ndle­ni si­ka­Kri­stu si­thi: Bu­yi­sa­na­ni lo­Nku­lu­nku­luw.

21 Ngo­ba lo­wo onga­sa­za­nga iso­no wa­me­nza iso­no esi­khu­ndle­ni se­thux, uku­ze thi­na si­be yi­ku­lu­ngay ku­ka­Nku­lu­nku­lu ku­ye.

6Si­se­be­nza-ke ka­nye la­ye, la­thia si­yali­nce­ngab uku­thi li­nga­we­mu­ke­li nge­ze umu­sa ka­Nku­lu­nku­luc;

2 ngo­ba uthi: Nge­si­kha­thi esi­hle ngi­ku­zwi­led, la­ngo­su­ku lo­si­ndi­so nga­ku­si­za; kha­nge­la­nie, kha­the­si yi­si­kha­thi esi­hle isi­bi­lif; kha­nge­la­ni kha­the­si lu­su­ku lo­si­ndi­so.

3 Ka­si­khu­be­ki­sig nga­lu­tho ngi­tsho, uku­ze inko­nzo inga­so­lwah;

4 ko­dwa ku­kho ko­nke si­zi­bo­na­ka­li­sa1 nje­nge­zi­kho­nzi zi­ka­Nku­lu­nku­lui, eku­be­ke­ze­le­ni oku­khu­luj, ezi­nhlu­phe­kwe­ni, ebu­nzi­me­nikl, enci­nde­ze­lwe­nim,

5 eku­tsha­ywe­nin, eku­bo­tshwe­nio, ezi­phi­thi­phi­thi­ni, eku­se­be­nze­ni nzi­mapq, eku­nga­la­li­nir, eku­zi­le­ni uku­dlast,

6 eku­hla­mbu­lu­ke­ni, elwa­zi­ni, eku­be­ke­ze­le­niu, ebu­be­le­niv, ku­Mo­ya oNgcwe­le, etha­ndwe­ni olu­nga­ze­nzi­si­yow,

7 eli­zwi­ni le­qi­ni­sox, ema­ndle­ni ka­Nku­lu­nku­luy; nge­zi­kha­li zo­ku­lu­ngaza kwe­so­ku­ne­ne la­kwe­so­kho­hlob,

8 ngo­du­mo la­nge­hla­zoc, ngo­ku­thu­kwa la­ngo­ku­du­nyi­swa; nje­nga­ba­kho­hli­sid, ka­nti aba­qi­ni­si­le­yo;

9 nje­nga­ba­nga­zi­wa­yo, ka­nti aba­zi­wa­yo ka­khu­lue; nje­nga­ba­fa­yof, ka­nti kha­nge­la­ni si­ya­phi­la; nje­nga­ba­la­ywa­yog, ka­nti aba­nga­bu­la­wa­yo;

10 nje­nga­ba­lo­si­zih, ko­dwa aba­tho­ko­za nja­lo­nja­lo; nje­nga­ba­ya­ngai, ko­dwa aba­no­thi­sa aba­ne­ngi; nje­nga­ba­nge­la­lu­tho, ka­nti aba­la­kho ko­nkej.

11 Umlo­mo we­thu uvu­le­ke­le li­na, be­Ko­ri­ntek, inhli­zi­yo ye­thul ye­nzi­we ba­nzim.

12 Ka­li­vi­nje­lwa­nga yi­thin, ko­dwa li­vi­nje­lweop emi­bi­li­ni ye­nu.

13 Nja­lo ngo­kwe­na­na­na oku­fa­na­na­yo (ngi­khu­lu­ma nje­nge­ba­ntwa­ne­niq), la­ni ye­nzi­wa­ni ba­nzi.

UPa­wu­li uxwa­yi­sa aba­kho­lwa­yo uku­thi ba­nga­hla­nga­ni la­ba­nga­kho­lwa­yo

14 Li­nga­bo­tshwa ngo­ku­nga­li­nga­ni ejo­gwe­ni la­ba­nga­kho­lwa­yor; ngo­ba ku­lo­ku­hla­nga­nye­la ba­nis uku­lu­nga lo­ku­nga­lu­ngi? Ku­lo­ku­hla­nga­nye­la ba­nit uku­kha­nya lo­bu­mnya­mau?

15 Nja­lo uKri­stu ulo­ku­zwa­na ba­ni lo­Bhe­li­ya­li? Ku­mbe ule­sa­be­lo ba­ni okho­lwa­yo lo­nga­kho­lwa­yo?

16 Nja­lo ku­lo­ku­vu­me­la­na ba­ni ithe­mpe­li li­ka­Nku­lu­nku­lu le­zi­tho­mbe? Ngo­ba li­na li­li­the­mpe­liv li­ka­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yow, nje­ngo­ku­tsho ku­ka­Nku­lu­nku­lu uku­thi: Ngi­za­hla­la ki­boxy, ngi­za­ha­mba pha­ka­thi kwa­bo; se­ngi­za­ku­ba ngu­Nku­lu­nku­lu wa­bo, bo­na-ke ba­za­ku­ba nga­ba­ntu ba­mi.

17 Nga­kho phu­ma­niz pha­ka­thi kwa­bo le­hlu­ka­ni­swe, itsho iNko­si, li­nga­thi­nti oku­ngco­li­le­yo; mi­na-ke ngi­za­le­mu­ke­la,

18 fu­thi ngi­za­ku­ba ngu­Ba­ba ki­nia, li­na se­li­za­ku­ba ki­mi nga­ma­do­da­na la­ma­do­da­ka­zi, itsho iNko­si uSo­ma­ndlab.

7Lo­khu si­la­le­zi­zi­the­mbi­soa, ba­tha­nde­ka­yo, asi­zi­hla­mbu­lu­le­nib ku­kho ko­nke uku­ngco­la kwe­nya­ma lo­ko­mo­yac, si­phe­le­li­se ubu­ngcwe­le ekwe­sa­be­ni uNku­lu­nku­lu.

UPa­wu­li uja­bu­li­swa yi­ku­fi­ka ku­ka­Ti­to­si

2 Se­mu­ke­le­nid; ka­so­na­nga mu­ntue, ka­so­na­ka­li­sa­nga mu­ntu, ka­si­dle­le­ze­la­nga mu­ntuf.

3 Ka­ngi­khu­lu­me­li ukuli­so­la; ngo­ba nga­tsho pha­mbi­lig, uku­thi li­se­nhli­zi­ywe­ni ze­thu uku­thi si­fe nda­wo­nye si­phi­le nda­wo­nye.

4 Si­khu­lu isi­bi­ndih sa­mi se­nku­lu­mo ki­ni, ngi­lo­ku­zi­qhe­nya oku­khu­lu nga­nii; ngi­gcwe­le indu­du­zoj; nge­nge­ze­le­lwek ka­khu­lu into­ko­zo ku­yo yo­nke inhlu­phe­ko ye­thu.

5 Ngo­ba le­ku­fi­ke­ni kwe­thu eMa­ke­do­ni­yal, inya­ma ye­thu ka­yi­ba­nga lo­ku­phu­mu­lam, ko­dwa sa­ba­nde­ze­lwa ezi­ntwe­ni zo­nken; nga­pha­ndle ingxa­ba­noo, nga­pha­ka­thi ukwe­sa­ba.

6 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu, odu­du­za aba­da­ni­le­yo, wa­si­du­du­za eku­fi­ke­nip ku­ka­Ti­to­siq;

7 nja­lo ku­nge­yi­si­kho eku­fi­ke­ni kwa­khe ku­phe­la, ko­dwa la­nge­ndu­du­zor adu­du­ze­ka nga­yo nga­ni, la­pho esi­la­ndi­se­la uku­la­nga­tha kwe­nus, uku­da­bu­ka kwe­nut, uku­ngi­tshi­se­ke­la kwe­nuu, nga­ze nga­tho­ko­za ka­khu­lu.

8 Ngo­ba la­nxa nga­li­da­bu­ki­sav nge­ncwa­di, ka­ngi­zi­so­liw; la­nxa nga­zi­so­lax; ngo­ba ngi­bo­na uku­thi le­yo­ncwa­di ya­li­da­bu­la, lo­ba ku­ngo­kwe­si­kha­thiy.

9 Kha­the­si ngi­ya­tho­ko­za, ku­nge­yi­si­kho uku­thi la­da­tshu­lwaz, ko­dwa uku­thi la­da­tshu­le­lwa eku­phe­ndu­ke­nia; ngo­ba la­da­tshu­lwa ngo­ku­ka­Nku­lu­nku­lu, uku­ze li­nga­la­hle­ke­lwa lu­thob nge­nxa ye­thu.

10 Ngo­ba uku­da­bu­ka ngo­ku­ka­Nku­lu­nku­lucd ku­le­tha uku­phe­ndu­kae ku­be lu­si­ndi­so onge­zi­so­le nga­lof; ko­dwa uku­da­bu­ka ko­mhla­ba ku­le­tha uku­fag.

11 Ngo­ba kha­nge­la­ni, le­yo into, uku­thi la­da­tshu­lwa ngo­ku­ka­Nku­lu­nku­luh, uku­thi ku­ve­ze ki­ni uku­khu­tha­lai oku­nga­ka­na­ni, ye­bo, uku­zi­phe­ndu­le­laj, ye­bo, uku­thu­ku­the­la, ye­bo, ukwe­sa­bak, ye­bo, uku­la­nga­thal, ye­bo, uku­tshi­se­kamn, ye­bo, impi­ndi­se­loo. Ku­kho ko­nke la­zi­bo­na­ka­li­sap uku­thi li­msu­lwa ku­le inda­baq.

12 Uba-ke la­mi nga­li­bha­le­la, ku­nge­yi­si­kho nge­nxa ya­lo­wo owo­na­yo, nja­lo ku­nge­yi­si­kho nge­nxa ya­lo­wo owo­ni­we­yor, ko­dwa uku­ze uku­li­khu­tha­le­la kwe­thust ku­bo­na­ka­li­swe ki­ni pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu.

13 Nga­lo­kho si­du­du­ze­ki­leu nge­ndu­du­zo ye­nu; ye­bo sa­tho­ko­za ngo­kwe­nge­ze­le­lwe­yo ka­khu­lu nge­nto­ko­zo ka­Ti­to­siv, ngo­ba umo­ya wa­khe uvu­se­le­lwew ngo­ku­ve­la ki­ni lo­nke;

14 ngo­ba uba nga­zi­nco­me­lax li­na ngo­lu­tho ku­ye ka­ngi­ya­nge­ka­ngay; ko­dwa nje­ngo­ba sa­ku­khu­lu­ma ko­nke ki­ni nge­qi­ni­soz, ngo­ku­nja­lo lo­ku­zi­nco­ma kwe­thu okwa­ku­ku­Ti­to­sia kwa­ba li­qi­ni­so.

15 Isi­he­lo sa­khe se­se­nge­ze­le­lwe ka­khu­lu ki­ni, la­pho ekhu­mbu­la uku­la­le­lab kwe­nu lo­nke, uku­thi la­me­mu­ke­la nja­ni ngo­kwe­sa­ba la­ngo­ku­thu­thu­me­lac.

16 Nga­kho ngi­ya­tho­ko­za uku­thi ngi­ya­li­the­mbad ku­kho ko­nke.

Nge­mi­ni­ke­lo yo­ku­si­za ama­Kri­stu anga­ba­ya­nga

8Se­si­la­zi­saa, ba­za­lwa­ne, umu­sab ka­Nku­lu­nku­lu ophi­we ema­ba­ndle­ni eMa­ke­do­ni­yac;

2 uku­thi eku­li­ngwe­ni oku­khu­lu kwe­nhlu­phod, ukwe­nge­ze­le­lwae kwe­nto­ko­zo ya­bo lo­bu­ya­nga ba­bo obu­ju­li­le­yof be­nge­ze­le­la eno­thwe­ni yo­ku­pha­na1 kwa­bo.

3 Ngo­ba ba­be­khu­lu­le­ki­le nje­ngo­kwa­ma­ndla abogh, ngi­ya­fa­ka­za, la­nga­phe­zu kwa­ma­ndla abo,

4 nge­si­ce­lo esi­khu­lu ba­si­nce­nga, uku­thi se­mu­ke­le isi­phoi, lo­ku­hla­nga­nye­la ko­nce­do olu­ngo­lwa­ba­ngcwe­lej;

5 nja­lo ka­kuba­nga nje­ngo­ba sa­the­mba, ko­dwa ba­zi­ni­ke­la ku­qa­la eNko­si­ni, la­ki­thi nge­nta­ndo ka­Nku­lu­nku­luk.

6 Kwa­ze kwa­thi sa­khu­tha­zal uTi­to­sim uku­thi, nje­nga­lo­khu wa­ye­se­qa­li­len pha­mbi­li, ngo­ku­nja­lo awu­qe­de fu­thi ki­ni lu­mu­sa2.

7 Ko­dwa nje­nga­lo­khu li­se­nge­ze­le­lao ku­kho ko­nke, ekho­lwe­ni, le­li­zwi­nip, le­lwa­zi­niq, le­ku­khu­tha­le­ni ko­nker, le­tha­ndwe­ni lwe­nu ki­this, uku­ze la­ku­lu­mu­sa le­nge­ze­le­let.

8 Ka­ngi­khu­lu­mi nje­ngo­ku­la­wu­lau, ko­dwa ngo­ku­tshi­se­kav kwa­ba­nye, nja­lo ngi­hlo­la ubu­qo­thow bo­tha­ndo lwe­nux.

9 Ngo­ba li­ya­wa­zi umu­sa we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu, uku­thi la­nxa wa­ye­no­thi­ley, wa­ba ngu­mya­nga nge­nxa ye­nuza, uku­ze ngo­bu­ya­nga ba­khe li­na li­no­theb.

10 La­ku­lo­khu ngi­pha umbo­noc; ngo­ba lo­khu ku­lu­nce­dod ki­ni, aba­qa­la pha­mbi­lie nya­ke­nyef, ku­nge­yi­si­kwe­nza ku­phe­la, ko­dwa lo­ku­fi­sa;

11 ko­dwa kha­the­si-ke qe­da­ni fu­thi ukwe­nza, uku­ze, nje­nga­lo­khu ku­kho­na uku­khu­tha­le­lag uku­fi­sa, ngo­ku­nja­lo ku­kho­na lo­ku­qe­di­sa nga­lo­khoh eli­la­khoi.

12 Ngo­ba uba ku­kho­naj uku­fi­sak, umu­ntu uye­mu­ke­le­kal nga­lo­kho ala­kho, ku­nge­yi­si­kho nga­lo­kho ange­la­kho.

13 Ngo­ba ku­nge­yi­si­ku­thi aba­nye ba­be le­nku­lu­le­ko, li­na-ke li­be lo­hlu­pho; ko­dwa ngo­ku­li­nga­na, okwa­le­si­si­kha­thi ise­nge­zo se­nu si­be nge­se­nswe­lo ya­bo,

14 uku­ze ku­thi le­se­nge­zo sa­bom si­be nge­se­nswe­lo ye­nun, uku­ze ku­be kho­na uku­li­nga­nao,

15 nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Owa­bu­thap oku­ne­ngi, ka­ba­nga lo­ku­sa­la­yo; lowa­bu­tha oku­nci­nya­ne ka­si­le­la­nga.

16 Ko­dwa ka­bo­ngwe uNku­lu­nku­lu ofa­kaq inku­tha­lor efa­na­na­yo nga­ni enhli­zi­ywe­ni ka­Ti­to­si,

17 uku­thi isi­bi­li we­mu­ke­la isi­khu­tha­zos, ko­dwa etshi­se­ka ka­khu­lut, wa­su­ka wa­ya ki­ni nge­si­fi­so sa­kheu.

18 Nja­lo si­thu­ma ka­nye la­ye umza­lwa­nev, odu­mo lwa­khe eva­nge­li­ni lu­da­bu­le ema­ba­ndle­ni wo­nkew;

19 ku­nge­yi­si­lo­khu ku­phe­la, ko­dwa ukhe­thi­wex fu­thi nga­ma­ba­ndla uku­thi asi­phe­le­ke­ze­ley la­lo umu­sa3 owa­se­tshe­nzwaz yi­thi ku­be lu­du­moa lwa­le iNko­si, leku­bo­na­ka­li­swe­ni ko­ku­khu­tha­la kwe­nub;

20 si­vi­ke­la lo­khuc, hle­zi umu­ntu asi­so­le ku­le­si­se­nge­zo esi­se­tshe­nzwe yi­thid;

21 si­na­ke­ke­la oku­hlee ku­nge­kho pha­mbi kwe­Nko­si ku­phe­la ko­dwa la­pha­mbi kwa­ba­ntu.

22 Sa­se­si­thu­ma ka­nye la­bo umza­lwa­ne we­thu, esi­mfi­ce ezi­ntwe­ni ezi­ne­ngi ka­ne­ngi ekhu­the­lef, ko­dwa kha­the­si ukhu­the­le ka­khu­lu­ka­zig nge­nxa yo­ku­li­the­mba oku­khu­luh.

23 Ku­mbe ngo­Ti­to­si, ungu­mhla­nga­nye­lii le­si­se­be­nzij ka­nye la­mi ki­ni; lo­ba aba­za­lwa­ne be­thuk, ba­yi­zi­thu­nywal za­ma­ba­ndla, ba­yi­nka­zi­mu­lo ka­Kri­stu.

24 Nga­kho bo­na­ka­li­sa­ni ku­bo ubu­fa­ka­zi bo­tha­ndo lwe­nu la­bo­ku­zi­nco­me­la kwe­thu li­na, la­pha­mbi kwa­ma­ba­ndlamno.

Ma­ye­la­na lo­ku­ni­ke­la la­nge­si­bu­si­so esi­ve­la ngo­ku­ni­ke­la

9Ngo­ba ma­ye­la­na lo­ku­nce­di­saa oku­ngo­kwa­ba­ngcwe­leb ka­ku­swe­le­ki ki­mi uku­li­bha­le­la;

2 ngo­ba ngi­ya­zi uku­khu­tha­la kwe­nuc, engi­zi­nco­ma nga­khod nga­ni kwa­be­Ma­ke­do­ni­ya, uku­thi iA­ka­yae ya­yi­si­zi­lu­ngi­se­le ku­su­ke­la nya­ke­nyef; lo­ku­tshi­se­ka oku­ve­la ki­ni ku­ba­vu­si­le aba­ne­ngi.

3 Ko­dwa ngi­thu­me aba­za­lwa­neg, uku­ze uku­zi­nco­ma kwe­thuh nga­ni ku­nge­nzi­wa ize ma­qo­nda­na la­lo­khui; uku­ze, nje­ngo­ku­tsho kwa­mi, li­be li­lu­ngi­lej;

4 hle­zi mhla­wu­mbe, nxa abe­Ma­ke­do­ni­ya be­fi­ka la­mik be­li­fi­ca li­nga­lu­ngi­se­la­nga, si­ya­nge­ke thi­na (u­ku­ze si­nga­tsho, li­na) nga­le­si­si­bi­ndi so­ku­zi­nco­malm.

5 Nga­kho ngi­bo­na ku­fa­ne­le uku­thi ngi­khu­tha­ze aba­za­lwa­nen, uku­ze ba­qa­le uku­za ki­ni, nja­lo ba­lu­ngi­se­le nga­pha­mbi­li uku­pha kwe­nu nge­si­hle1 okwa­khu­lu­nywa nga­kho ma­ndu­lo, uku­thi le­si si­lu­ngi­le, ngo­ku­nja­lo nje­nge­si­bu­si­soo fu­thi ku­nge­nje­ngo­ku­nci­tsha­nap.

6 La­lo­khu uku­thi, ohla­nye­la ingco­sa­na, la­ye uza­vu­na ingco­sa­naq; lo­hla­nye­la ngo­ku­ne­ngi, la­ye uza­vu­na ngo­ku­ne­ngi.

7 Ngu­lo­wo la­lo­wo nje­nga­lo­khu azi­khe­the­la kho­na enhli­zi­ywe­ni; ku­nga­bi ngo­ko­ku­do­ndars ku­mbe ngo­ko­ku­ba­njwa nga­ma­ndla; ngo­ba uNku­lu­nku­lut uya­mtha­nda oni­ke­la nge­nto­ko­zo.

8 Nja­lo uNku­lu­nku­luuv ula­ma­ndla oku­le­nge­ze­le­la wo­nke umu­saw, uku­ze, li­lo­kwe­ne­la ko­nke ezi­ntwe­ni zo­nke nge­si­kha­thi so­nke, le­nge­zwe emi­se­be­nzi­ni yo­nke emi­hlex;

9 nje­ngo­ku­lo­tshi­we­yo uku­thi: Uchi­tha­chi­thi­ley, wa­ni­ka aba­ya­nga; uku­lu­nga kwa­khe ku­hla­la ku­ze ku­be pha­ka­de.

10 Nja­lo ye­na oni­kaz inhla­nye­lo ku­mhla­nye­li, le­si­nkwa so­ku­dla, kwa­nga­thi anga­ni­ka akhu­li­se inhla­nye­lo ye­nu, andi­se izi­the­loa zo­ku­lu­nga kwe­nub;

11 li­no­thi­swe ezi­ntwe­ni zo­nke ku­kho ko­nke uku­pha­na2, oku­se­be­nza nga­thic uku­bo­ngwa ku­Nku­lu­nku­lu;

12 ngo­ba umse­be­nzid wa­li­nko­nzo ka­wu­gcwa­li­si ku­phe­la inswe­loe za­ba­ngcwe­le, ko­dwa fu­thi we­nge­za ngo­ku­bo­ngwa oku­ne­ngi ku­Nku­lu­nku­luf;

13 ngo­bu­fa­ka­zig ba­li­nko­nzoh ba­du­mi­sa uNku­lu­nku­lui ngo­ku­la­le­la ko­vu­moj lwe­nu iva­nge­li li­ka­Kri­stu, la­ngo­ku­pha kwe­nu oku­khu­luk ku­bo, la­ku­bo bo­nke;

14 la­ngo­mkhu­le­ko wa­bo nga­ni, be­li­la­nga­tha ngo­mu­sa ka­Nku­lu­nku­lul onge­la­ku­li­nga­ni­swa phe­zu kwe­nu.

15 Nja­lo ka­bo­ngwe uNku­lu­nku­lum nge­nxa ye­si­pho sa­khe esi­nga­khu­lu­me­ki­yo.

UPa­wu­li uya­zi­vi­ke­la kwa­ba­mhle­ba­yo

10Mi­na-ke uPa­wu­li ngo­kwa­mi ngi­ya­li­nce­ngaa ngo­bu­mne­neb la­nge­si­sac si­ka­Kri­stu, otho­be­ki­le­yo pha­ka­thi kwe­nudef nxa ngi­kho­na1, ko­dwa nxa ngi­nge­kho ngi­le­si­bi­ndi ki­ni;

2 ngi­yali­nce­nga-ke uku­thi, nxa ngi­kho­na, ngi­nga­bi le­si­bi­ndig nga­lo­khu­ku­zi­mi­se­la ebe­ngi­khu­nju­le­lwa2 nga­kho uku­thi ngi­le­si­bi­ndi so­ku­me­la­na la­ba­nyeh aba­ca­ba­nga nga­thi nje­nga­ba­ha­mba ngo­kwe­nya­mai.

3 Ngo­ba la­nxa si­ha­mba enya­me­ni ka­si­lwi ngo­kwe­nya­maj;

4 ngo­ba izi­kha­likl ze­mpi ye­thum ka­yi­si­zo za­se­nya­me­ni, ko­dwa zi­la­ma­ndlan ngo­Nku­lu­nku­lu3 eku­bhi­dli­ze­niop izi­nqa­ba,

5 se­hli­sa imi­na­ka­no la­kho ko­nke oku­zi­pha­ka­mi­se­laq uku­me­la­na lo­lwa­zi lu­ka­Nku­lu­nku­lu, le­mi­ca­ba­ngor yo­nke si­yi­thu­mbe­la eku­mla­le­le­ni uKri­stus;

6 fu­thi si­lo­ku­lu­nge­la uku­phi­ndi­se­la uku­nga­la­le­li ko­nket, nxa uku­la­le­la kwe­nu se­ku­phe­le­leu.

7 Li­kha­nge­lav izi­nto nje­ngo­ku­bo­na­ka­la kwa­zo yi­ni? Uba umu­ntuw ezi­the­mba ye­na uku­thi ungo­ka­Kri­stu, ka­bu­ye ana­ka­ne lo­khu nga­ye, uku­thi nje­ngo­ba ye­na engo­ka­Kri­stu,x ngo­ku­nja­lo la­thi si­nga­ba­ka­Kri­stuy.

8 Ngo­ba lo­ba ngo­lu­tho olwe­nge­ze­le­lwe­yo ka­khu­lu ngi­nga­ze ngi­zi­nco­mez fu­thi nga­ma­ndla ethua, eya­si­ni­ka wo­na iNko­si ekwa­khe­nib, nja­lo ku­nga­bi ngo­ku­li­chi­thac, ka­ngi­yi­ku­ya­nge­kad;

9 uku­ze ngi­nga­bo­na­ka­li nje­ngo­le­thu­sa nge­zi­ncwa­di.

10 Ngo­ba ku­thi­wa: Incwa­di za­khe zi­nzi­ma zi­la­ma­ndlae; ko­dwa ubu­kho­na bo­mzi­mba wa­khe bu­bu­tha­ka­tha­kaf, lo­ku­khu­lu­ma kwa­khe ku­de­le­le­ki­leg.

11 Onja­lo ka­na­ka­ne lo­khu, uku­thi nje­ngo­ba si­nja­lo nge­li­zwi nge­zi­ncwa­di nxa si­nge­kho, la­thi si­nja­lo nge­se­nzo nxa si­kho­na.

12 Ngo­ba ka­si­la­si­bi­ndi so­ku­zi­ba­le­la ku­mbe uku­zi­fa­na­ni­sah la­ba­thi­le ba­bo aba­zi­qhe­nya­yoi; ko­dwa bo­na ba­ya­li­nga­ni­sa­na bo­dwaj, nja­lo ba­ya­fa­na­ni­sa­na bo­dwak, ka­ba­qe­di­si­si.

13 Ko­dwa thi­na ka­si­so­ze si­zi­nco­mel okwe­dlu­la ama­la­wu­lo; ko­dwa nge­si­li­nga­ni­som se­si­ga­ba4 uNku­lu­nku­lu asa­be­le so­na, isi­li­nga­ni­so so­ku­fi­ka la­ki­ni.

14 Ngo­ba ka­si­ze­lu­li ngo­kwe­qi­le­yo ngo­ku­nga­thi ka­si­fi­nye­le­la­nga ki­ni, ngo­ba si­fi­ki­leno la­ki­ni eva­nge­li­ni li­ka­Kri­stu;

15 ka­si­zi­nco­mip okwe­dlu­la ama­la­wu­lo emse­be­nzi­ni wa­ba­nyeq, ko­dwa si­le­the­mba lo­ku­thi, nxa lwa­ndi­le ukho­lo lwe­nu, si­za­khu­li­swa ngo­kwe­nge­ze­le­le­lwe­yo pha­ka­thi kwe­nu nge­si­ga­ba se­thu,

16 uku­tshu­ma­ye­la iva­nge­li enda­we­ni ezi­nga­phe­tshe­ya kwe­nu, si­nga­zi­nco­mi nge­si­ga­ba5 so­mu­nyer ezi­ntwe­ni ezi­lu­ngi­si­we­yo.

17 Ko­dwa ozi­nco­ma­yos, ka­zi­nco­me eNko­si­ni.

18 Ngo­ba ka­yi­su­yet ozi­nco­ma­yo, ko­dwa lo­wo iNko­si emnco­ma­yo, ngu­ye ovu­nywa­youv.

Uku­zi­phe­ndu­le­la ku­ka­Pa­wu­li ngo­mse­be­nzi wa­khe

11Ku­nga­thi li­nga­ngi­be­ke­ze­le­laa ka­nca­ne ebu­thu­the­ni ba­mib; ye­bo la­ni li­ngi­be­ke­ze­le­lec.

2 Ngo­ba ngi­lo­bu­khwe­led nga­ni ngo­bu­khwe­le bu­ka­Nku­lu­nku­lu; ngo­ba nga­li­ga­ne­lae endo­de­ni yi­nye uku­thi ngi­li­sefg ku­Kri­stu li­yi­nto­mbi emsu­lwah.

3 Ko­dwa ngi­ye­sa­ba uku­thi hle­zi nje­nga­lo­khu inyo­kai ya­kho­hli­saj uE­va ngo­bu­qi­li ba­yok, ngo­ku­nja­lo imi­ca­ba­ngo ye­nul inga­du­hi­swam ebu­qo­thwe­nin obu­ku­Kri­stu.

4 Ngo­ba uba ofi­ka­yoo etshu­ma­ye­la omu­nye uJe­su esi­nga­mtshu­ma­ye­la­nga, lo­ba li­se­mu­ke­la omu­nye umo­ya eli­nga­me­mu­ke­la­nga, lo­ba eli­nye iva­nge­lip eli­nga­le­mu­ke­la­nga, ku­hle uku­thi limbe­ke­ze­le­leq.

5 Ngo­ba ngi­thir ka­ngi­si­le­li nga­lu­thos ku­la­bo­ba­pho­sto­li aba­qa­ka­the­ki­le­yo si­bi­lit.

6 Nja­lo uba la­miu ngi­nga­fu­nda­nga eku­khu­lu­me­niv, ka­nti ku­nge­yi­si­kho elwa­zi­niw; ko­dwa entwe­ni yo­nke si­bo­na­ka­li­si­wex ki­ni ezi­ntwe­ni zo­nke.

7 Ku­mbe nge­nze iso­noy yi­ni ngo­ku­zi­tho­baz uku­ze li­pha­ka­nyi­swe li­na, lo­khu ngi­li­tshu­ma­ye­zea iva­nge­li li­ka­Nku­lu­nku­lu nge­si­hleb?

8 Nga­pha­nga ama­nye ama­ba­ndla, ngi­tha­tha iho­lo uku­zec ngi­li­si­ze;

9 la­la­pho nga­ngi­kho­na ki­ni ngi­swe­le ka­ngi­ba­nga ngu­mthwa­lo ngi­tsho emu­ntwi­nide; ngo­ba aba­za­lwa­nef, aba­ve­la eMa­ke­do­ni­yag, ba­gcwa­li­sa inswe­lo ya­mi; nja­lo ku­kho ko­nke ngi­zi­gci­ni­leh uku­thi ngi­nga­bi ngu­mthwa­lo ki­ni, fu­thi ngi­za­zi­gci­na.

10Nje­ngo­ba iqi­ni­so li­ka­Kri­stu li­ki­mii, uku­thi lo­khu­ku­zi­nco­maj ka­ku­yi­ku­mi­swa nga­mi eza­be­lwe­nik zeA­ka­yal.

11 Nge­nxa ya­ni? Ngo­ba ngi­nga­li­tha­ndi yi­nim? UNku­lu­nku­lu uya­zin.

12 Ko­dwa engi­kwe­nza­yo, ngi­za­kwe­nza fu­thi, uku­ze ngi­qu­meo ithu­bap kwa­ba­fu­na ithu­baq, uku­ze ku­lo­kho aba­zi­nco­ma nga­kho, ba­fi­cwe be­nje­nga­thi la­bor.

13 Ngo­ba aba­njes ba­nga­ba­pho­sto­li ba­ma­ngat, izi­se­be­nzi ezi­kho­hli­sa­you, be­zi­phe­ndu­lav ba­be nga­ba­pho­sto­li ba­ka­Kri­stu.

14 Ka­ku­ma­nga­li­si-ke; ngo­ba uSa­tha­new uqo­bo uzi­phe­ndu­lax abe yi­ngi­lo­si yo­ku­kha­nyay.

15 Nga­kho kaku­si­nto enku­lu uba la­zo ince­ku za­khez zi­zi­phe­ndu­laa zi­si­ba nje­nge­nce­ku zo­ku­lu­ngab, oku­phe­la kwa­zo ku­za­ku­ba nje­ngo­kwe­mi­se­be­nzi ya­zoc.

16 Ngi­ya­phi­nda ngi­thid: Ka­ku­nga­bi lo­mu­ntu oca­ba­nga uku­thi ngi­yi­si­thu­thae; ko­dwa uba ku­ngenja­lo nge­mu­ke­la­nif la­nje­nge­si­thu­tha, uku­ze la­mi ngi­zi­nco­me ka­nci­nya­ne.

17 Lo­kho engi­ku­tsho­yo, ka­ngi­ku­tsho ngo­kwe­Nko­sig, ko­dwa nje­nge­bu­thu­the­nih, ku­le­si­si­bi­ndi so­ku­zi­nco­mai.

18 Lo­khu aba­ne­ngi be­zi­nco­ma ngo­kwe­nya­maj, la­mi ngi­za­zi­nco­mak.

19 Ngo­ba li­be­ke­ze­le­la aba­yi­zi­thu­thal nge­nto­ko­zo, li­na li­nga­ba­hla­ka­ni­phi­le­yom.

20 Ngo­ba li­ya­be­ke­ze­lan, uba umu­ntu ele­nza izi­gqi­lio, uba umu­ntu eli­dla ali­qe­dep, uba umu­ntu ele­mu­kaq, uba umu­ntu ezi­pha­ka­mi­sa, uba umu­ntu eli­tsha­yar ebu­swe­ni.

21 Ngi­tsho nge­nhlo­nis, ku­ze ku­nga­thi thi­na be­si­bu­tha­ka­tha­kat; ko­dwa la­ku­ku­phi umu­ntu ale­si­bi­ndi nga­khou (ngi­khu­lu­me­la ebu­thu­the­niv) la­mi ngi­le­si­bi­ndi nga­kho.

22 Ba­nga­ma­He­bhe­ru yi­niw? La­mi. Ba­nga­maI­sra­ye­li yi­nix? La­mi. Ba­yi­nza­lo kaA­bra­ha­ma yi­niy? La­mi.

23 Ba­yi­zi­kho­nzi zi­ka­Kri­stu yi­niz? (Ngi­khu­lu­ma nje­ngo­hla­nya) ngi­yi­so ku­labo; emi­se­be­nzi­ni enzi­ma okwe­nge­ze­le­lwe­yo ka­khu­luab, emi­vi­mvi­nye­nicd okwe­dlu­la ama­la­wu­lo, ezi­nto­lo­ngwe­nief oku­nge­ze­le­lwe­yo ka­khu­lu, ezi­mfe­ni ka­ne­ngig;

24 ku­ma­Ju­dah nge­mu­ke­la ka­hla­nu imi­vi­mvi­nya enga­ma­tshu­mi ama­ne ku­sa­la owo­dwai.

25 Nga­tsha­ywa ka­tha­thu nge­zi­ndu­kuj, nga­kha­ndwa nga­ma­tshe ka­nyek, ka­tha­thu nga­chi­the­ke­lwa ngu­mkhu­mbil, ubu­su­ku le­mi­ni ngi­se­ku­ju­le­ni ko­lwa­ndle;

26 eku­ha­mbe­ni ka­ne­ngi; engo­zi­ni ze­mi­fu­lam, engo­zi­ni za­ba­pha­ngin, ezi­ngo­zi­ni kwa­ba­ki­thio, ezi­ngo­zi­ni kwa­be­zi­zwep, ezi­ngo­zi­ni emzi­niq, ezi­ngo­zi­ni enka­nga­lar, engo­zi­ni olwa­ndle, ezi­ngo­zi­ni ku­ba­za­lwa­ne ba­ma­ngas,

27 eku­tshi­ka­tshi­ke­nitu le­bu­nzi­me­niv, eku­nga­la­li­ni ka­ne­ngiw, eku­la­mbe­nixy le­ko­me­niz, eku­zi­le­ni uku­dla ka­ne­ngiab, eku­go­do­le­ni le­ku­ha­mbe­ni­zec.

28 Nga­pha­ndle kwe­zi­nto ezi­nga­pha­ndle, oku­ngi­ci­nde­ze­la­yo insu­ku zo­nke yi­ku­kha­tha­le­lad wo­nke ama­ba­ndlae.

29 Ngu­ba­ni obu­tha­ka­tha­ka, ngi­nga­bi bu­tha­ka­tha­ka la­mif? Ngu­ba­ni okhu­tshe­ki­swa­yo, la­mi ngi­nga­tshi­se­ki?

30 Uba ku­me­le uku­zi­nco­ma, ngi­za­zi­nco­mag nge­zi­nto zo­bu­tha­ka­tha­ka ba­mi.

31 UNku­lu­nku­lu uYi­se we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stuh, obo­nge­ka­yo ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nii, uya­zi uku­thi ka­ngi­qa­mbi ma­ngaj.

32 EDa­ma­se­kok indu­na ye­nko­si uA­re­tha ya­li­ndal umu­zi wa­be­Da­ma­se­ko, efu­na uku­ngi­ba­mba;

33 nja­lo nge­hli­swa nge­wi­ndi esi­lu­lwi­ni ngo­mdu­limn, nga­se­ngi­phe­pha eza­ndle­ni za­yo.

UPa­wu­li we­mu­ke­la ize­mbu­lo ku­Je­su

12Qi­ni­so uku­zi­nco­ma ka­ku­si­zi lu­tho ki­mi; ngo­ba ngi­za­ku­ya ku­mi­bo­noa le­ze­mbu­lob ze­Nko­si.

2 Ngi­ya­ma­zi umu­ntu eku­Kri­stuc se­ku­dlu­le imi­nya­ka eli­tshu­mi la­ne (lo­ba emzi­mbe­ni ka­nga­zi, lo­ba nga­pha­ndle ko­mzi­mba ka­nga­zi, uNku­lu­nku­lu uya­zid), uku­thi lo­njee wa­hlu­thu­le­lwaf ezu­lwi­ni le­si­tha­thug.

3 Ngi­ya­ma­zi-ke umu­ntu onja­lo (lo­ba emzi­mbe­ni, lo­ba nga­pha­ndle ko­mzi­mba, ka­nga­zi; uNku­lu­nku­lu uya­zih),

4 uku­thi wa­hlu­thu­lwai wa­si­wa ePa­ra­di­sej, we­zwa ama­zwi anga­khu­lu­me­ki­yo, anga­vu­nye­lwak1 mu­ntu uku­wa­khu­lu­ma.

5 Ngi­za­zi­nco­ma ngo­nja­lo, ko­dwa nga­mi uqo­bo ka­ngi­yi­ku­zi­nco­mal, nga­pha­ndle ko­bu­tha­ka­tha­ka ba­mim.

6 Ngo­ba uba be­ngi­nga­tha­nda uku­zi­nco­ma, be­ngi­nga­zu­ku­ba yi­si­thu­than; ngo­ba ngi­za­khu­lu­ma iqi­ni­so, ko­dwa ngi­ya­ye­ke­lao, hle­zi umu­ntu aca­ba­nge nga­mip oku­nga­phe­zu kwa­lo­kho angi­bo­na ngi­yi­kho, ku­mbe aku­zwa ki­mi,

7 fu­thi uku­ze ngi­nga­pha­ka­nyi­swa ka­khu­lu­ka­zi ngo­bu­khu­lu­ka­zi be­ze­mbu­loq, nga­ni­kwar ame­va enya­me­nis, isi­thu­nywat si­ka­Sa­tha­neu, uku­ngi­du­tshu­zav, uku­ze ngi­nga­zi­pha­ka­mi­si ka­khu­lu­ka­zi.

8 Nga­lo­kho nga­nxu­sa iNko­si ka­tha­thuw uku­ze ku­su­ke ki­mi.

9 Ya­si­si­thi ki­mi: Umu­sa wa­mi ukwa­ne­le; ngo­ba ama­ndla amix aphe­le­li­swa ebu­tha­ka­tha­ke­ni. Nga­kho ngi­za­zi­nco­may nge­nto­ko­zo enku­lu ebu­tha­ka­tha­ke­ni ba­mi, uku­ze ama­ndla ka­Kri­stuz ahla­le phe­zu kwa­mi.

10 Nga­kho ngi­ya­tho­ko­za ebu­tha­ka­tha­ke­niab, eku­thu­kwe­ni, eku­ba­njwe­ni nga­ma­ndlacd, eku­zi­nge­lwe­nie, eku­kha­tha­ze­ke­nif, nge­nxa ka­Kri­stu; ngo­ba nxa ngi­bu­tha­ka­tha­kag, kho­na ngi­la­ma­ndla.

Uku­so­lwa kwa­khe li­ba­ndla ka­ku­kho eqi­ni­swe­ni

11 Se­ngi­ze nga­ba yi­si­thu­tha, ngi­zi­nco­mah; yi­ni eli­ngi­ci­nde­ze­le­yo; ngo­ba be­ku­fa­ne­le uku­thi mi­na ngi­ve­zwe yi­nii; ngo­ba ka­ngi­si­le­la­nga nga­lu­thoj ku­la­bo aba­pho­sto­li aba­qa­ka­the­ki­le­yo si­bi­li, la­nxa ngi­nge­si­lu­thok.

12 Isi­bi­li impa­wul zo­mpho­sto­lim ze­nzi­wa pha­ka­thi kwe­nu eku­be­ke­ze­le­ni ko­nken, nge­zi­bo­na­ka­li­soop le­zi­ma­nga­li­soq le­mi­se­be­nzi ya­ma­ndla.

13 Ngo­ba ku­yi­ni ela­ba nga­pha­nsi nga­kho kwa­ma­nye ama­ba­ndlar, nga­pha­ndle ko­ku­thi mi­na uqo­bos ka­ngi­ba­nga ngu­mthwa­lo ki­nit? Ngi­the­the­le­la­ni lo­khu­ku­nga­lu­ngiu.

14 Kha­nge­la­ni, se­ngi­lu­nge­le uku­za ki­ni ngo­kwe­si­tha­thuv, nja­lo ka­ngi­zu­ku­ba ngu­mthwa­lo ki­niw; ngo­ba ka­ngi­fu­ni okwe­nu, ko­dwa li­nax; ngo­ba aba­ntwa­nay ka­ba­fa­ne­le uku­dli­nze­ke­le­la aba­za­li, ko­dwa aba­za­li aba­ntwa­na.

15 Mi­na-ke ngi­za­chi­tha nge­nto­ko­zoz nja­lo ngi­za­chi­the­lwa imi­phe­fu­mu­lo ye­nu, la­nxa ngi­li­tha­nda okwe­nge­ze­le­lwe­yo ka­khu­lua, ngi­tha­ndwa ka­nci­nya­ne.

16 Ko­dwa kunja­lo, mi­na ka­ngi­ba­nga ngu­mthwa­lo ki­nib; ko­dwa ngi­ngu­mhu­gic, nga­li­ba­mba ngo­bu­qi­li.

17 Nga­li­qi­li­be­ze­la yi­nid ngo­mu­nye wa­la­boe enga­ba­thu­ma ki­ni?

18 Nga­ce­la uTi­to­sif, nga­se­ngi­thu­ma ka­nye laye umza­lwa­neg; uTi­to­si wa­li­qi­li­be­ze­la yi­nih? Ka­si­ha­mba­nga yi­ni ngo­mo­ya mu­nye? Ngi­tsho nge­zi­nya­the­lo zi­nye yi­nii?

Ize­lu­le­ko zo­ku­ci­na zi­ka­Pa­wu­li kwa­be­Ko­ri­nte

19 Li­ca­ba­nga fu­thij uku­thi si­ya­zi­phe­ndu­le­la yi­ni ki­ni? Si­khu­lu­ma pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu si­ku­Kri­stuk; ko­dwa ko­nke lo­khul, ba­tha­nde­ka­yo, ku­ngo­ko­kwa­khi­wa kwe­num.

20 Ngo­ba ngi­lo­va­lo hle­zi mhla­wu­mbe eku­fi­ke­ni kwa­min ngi­za­li­fi­ca li­nge­nje­nga­lo­kho engi­ku­tha­nda­yo, la­mi ngi­fi­cweo yi­ni ngi­nge­nje­nga­lo­kho eli­ku­tha­nda­yo; hle­zi mhla­wu­mbe ku­be kho­na uku­xa­ba­nap, umo­naq, ula­kar, umba­ngos, uku­hle­bat, uku­nye­yau, uku­zi­khu­khu­me­za, izi­phi­thi­phi­thiv;

21 hle­zi eku­fi­ke­ni kwa­miw fu­thi uNku­lu­nku­lu wa­mi angi­tho­bi­se pha­ka­thi kwe­nu, nja­lo ngi­li­le­le aba­ne­ngi abo­ni­le­yox nga­pha­mbi­li, nja­lo aba­nga­phe­ndu­ka­nga ku­kho uku­ngco­lay lo­bu­fe­beza la­ma­nya­labc aba­kwe­nzi­le­yo.

UPa­wu­li uba­xwa­yi­sa enga­ka­fi­ki ku­bo

13Nga­le­si­si­kha­thi se­si­tha­thua ngi­za ki­ni; ngo­mlo­mob wa­ba­fa­ka­zi aba­bi­li ku­mbe aba­tha­thu wo­nke umu­tsho uza­qi­ni­swa.

2 Se­ngi­tshi­loc nga­pha­mbi­li nja­lo ngi­ya­ndu­le­la uku­tsho, nje­nga­lo­khu ngi­kho­na ngo­kwe­si­bi­lid, nja­lo ngi­nge­kho kha­the­si ngi­bha­le­la la­bo abo­na nga­pha­mbi­lie, la­kwa­ba­nye bo­nke, uku­thi nxa ngi­nga­bu­ya fu­thi, ka­ngi­so­zef ngiba­ye­ke­leg;

3 nje­ngo­ba li­di­nga ubu­fa­ka­zih bu­ka­Kri­stu okhu­lu­ma ki­mii, onge­bu­tha­ka­tha­ka ki­nij ko­dwa ela­ma­ndlak pha­ka­thi kwe­nul;

4 ngo­ba la­nxa wa­be­the­lwam ngo­bu­tha­ka­tha­ka, ka­nti uya­phi­lan nga­ma­ndla ka­Nku­lu­nku­luo. Ngo­ba la­thi si­bu­tha­ka­tha­ka ku­yep, ko­dwa si­za­phi­la ka­nye la­ye nga­ma­ndla ka­Nku­lu­nku­lu ki­ni.

5 Zi­hlo­le­ni uku­thi li­se­kho­lwe­ni; li­zi­li­ngeq. Ka­nti ka­la­zi li­na uku­thi uJe­su Kri­stu uki­nir, nga­pha­ndle ko­ku­thi nge­qi­ni­so li­nga­ba­la­hli­we­yos?

6 Ngi­the­mba-ke uku­thi li­za­kwa­zi uku­thi thi­na ka­si­si­bo aba­la­hli­we­yo.

7 Nja­lo ngi­ya­khu­le­ka ku­Nku­lu­nku­lu, uku­thi li­nge­nzi lu­tho olu­bi, ku­nge­si­ku­thi si­bo­na­ka­le thi­na si­nga­ba­the­mbe­ki­le­yot, ko­dwa uku­ze li­na le­nze uku­lu­nga, ko­dwa thi­na si­be nje­nga­ba­la­hli­we­you.

8 Ngo­ba ka­si­la­ma­ndla okwe­nza ulu­tho olu­me­la­na le­qi­ni­so, ko­dwa okwe­qi­ni­so.

9 Ngo­ba si­ya­ja­bu­la nxa si­bu­tha­ka­tha­kav thi­na, la­ni li­la­ma­ndla; nja­lo la­lo­kho si­ya­ku­khu­le­ke­la, uku­phe­le­li­swaw kwe­nu.

10 Nga­kho ngi­bha­la le­zi­zi­nto ngi­nge­kho, uku­ze ku­thi nxa ngi­kho­nax ngi­nga­se­be­nzi­si ubu­kha­liy, nje­nga­ma­ndlaz iNko­si eya­ngi­ni­ka wo­na, ekwa­khe­niab, nja­lo anga­bi nga­wo­ku­bhi­dli­zacd.

Isi­ci­no

11 Elo­ku­ci­na, ba­za­lwa­ne, tho­ko­za­ni, li­phe­le­li­swee, li­du­du­zwef, li­be ngqo­ndo­nyeg, li­hla­le ngo­ku­thu­lah; nja­lo uNku­lu­nku­lu wo­tha­ndoi lo­wo­ku­thu­laj uza­ku­ba la­ni.

12 Bi­nge­le­la­na­ni ngo­kwa­nga oku­ngcwe­lek.

13 Bo­nke aba­ngcwe­le ba­ya­li­bi­nge­le­lal.

14 Umu­sam we­Nko­si uJe­su Kri­stu, lo­tha­ndo lu­ka­Nku­lu­nku­lu, lo­bu­dle­lwa­non bu­ka­Mo­ya oNgcwe­le ka­ku­be la­ni lo­nke. Ame­ni.

INCWA­DI KA­PA­WU­LI UMPHO­STO­LI

KWA­BA­SE­GA­LA­THI­YA

Isi­bi­nge­le­lo

1UPa­wu­li umpho­sto­li onga­ve­li eba­ntwi­ni, nja­lo ku­nge­kho ngo­mu­ntua, ko­dwa ngo­Je­su Kri­stub, la­ngo­Nku­lu­nku­lu uYi­se owa­mvu­sa kwa­ba­fi­le­yoc,

2 la­ba­za­lwa­ne bo­nke aba­la­mid, ku­ma­ba­ndla eGa­la­thi­yae:

3 Umu­sa ka­wu­be ki­ni lo­ku­thu­la oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu uBa­ba, le­Nko­si­ni ye­thu uJe­su Kri­stuf,

4 owa­zi­ni­ke­la nge­nxa ye­zo­no ze­thug, uku­ze aso­phu­le ku­lo umhla­bah omu­bi wa­kha­the­sii, ngo­kwe­nta­ndo ka­Nku­lu­nku­lu lo­Ba­ba we­thuj;

5 obu­ku­ye ubu­kho­si ku­ze ku­be ni­ni la­ni­ni. Ame­nik.

Abe­Ga­la­thi­ya ba­hla­mu­ke­la iva­nge­li li­ka­Kri­stu

6 Ngi­ya­ma­nga­lal uku­thi li­mhla­mu­ke ma­si­nya­ne ka­nga­ka lo­wo owa­li­bi­ze­la emu­se­ni ka­Kri­stum, la­ya kwe­li­nye iva­nge­lin;

7 eli­nge­yi­si­lo eli­nye; ko­dwa ba­kho­na aba­nye aba­li­di­da­yo be­tha­nda uku­hla­ne­ke­la iva­nge­li li­ka­Kri­stuo.

8 Ko­dwa la­nxa ku­nga­ba yi­thi ku­mbe ingi­lo­si eve­la ezu­lwi­ni enga­li­tshu­ma­ye­za iva­nge­li ele­hlu­ke­ne la­le­lo esa­li­tshu­ma­ye­za lo­nap, ka­yi­be yi­si­qa­le­ki­soq.

9 Nje­ngo­ba se­si­tshi­lo, la­kha­the­si ngi­ya­phi­nda ngi­thi: Uba umu­ntu eli­tshu­ma­ye­za iva­nge­li ele­hlu­ke­ne la­le­lo ela­le­mu­ke­la­yor, ka­be yi­si­qa­le­ki­sos.

UPa­wu­li wa­li­zu­za ku­Kri­stu iva­nge­li

10 Ngo­ba ngi­nce­ngat aba­ntu lo­ba uNku­lu­nku­lu kha­the­si yi­niu? Ku­mbe ngi­di­nga uku­tho­ko­zi­sa aba­ntu yi­niv? Ngo­ba uba ngi­sa­tho­ko­zi­sa aba­ntu, ngi­nge­be yi­nce­ku ka­Kri­stu.

11 Ko­dwa ngi­ya­la­zi­sa, ba­za­lwa­newx, iva­nge­li ela­tshu­nya­ye­lwa yi­mi, uku­thi ali­nje­ngo­ko­mu­ntuy.

12 Ngo­ba la­mi ka­ngi­le­mu­ke­la­ngaz emu­ntwi­nia, fu­thi ka­ngili­fu­ndi­swa­nga, ko­dwa ngo­kwe­mbu­le­lwa ku­ka­Je­su Kri­stub.

13 Ngo­ba se­li­zwi­le uku­ha­mba kwa­mi kwa­ku­qa­lac ko­bu­Ju­dad, uku­thi nga­li­zi­nge­la ka­khu­lu­ka­zi si­bi­lie iba­ndla li­ka­Nku­lu­nku­luf, nja­lo nga­ngi­li­chi­thag;

14 nja­lo nga­ngi­phu­me­le­lah ku­bu­Ju­da nga­phe­zu kwa­ba­ne­ngi aba­yi­nta­nga ya­mi esi­zwe­ni sa­mii, nga­tshi­se­ke­la ngo­kwe­nge­zi­we­yoj ama­si­ko abo­ba­bak.

15 Ko­dwa nxa kwa­ba ku­hle ku­Nku­lu­nku­lul, owa­nge­hlu­ka­ni­sa ku­su­ke­la esi­za­lwe­ni si­ka­ma­mam, wa­ngi­bi­za ngo­mu­sa wa­khen,

16 ukwe­mbu­la iNdo­da­na ya­khe ki­mio, uku­ze ngi­yi­tshu­ma­ye­le pha­ka­thi kwa­be­zi­zwep, kho­na la­pho ka­nge­lu­le­ka­na­ngaq le­nya­ma le­ga­zir;

17 fu­thi ka­nge­nyu­ke­la­nga eJe­ru­sa­le­ma ku­bo aba­be­nga­ba­pho­sto­li nga­pha­mbi kwa­mi, ko­dwa nga­su­ka nga­ya eA­ra­bhi­yas, nga­se­ngi­phi­nda ngi­bu­ye­la eDa­ma­se­kot.

18 Emva kwa­lo­kho se­kwe­dlu­le imi­nya­ka emi­tha­thuu nge­nyu­ke­la eJe­ru­sa­le­ma uku­ya­bo­na­na lo­Pe­trov, nga­se­ngi­hla­la la­ye insu­ku ezi­li­tshu­mi la­nhla­nuw.

19 Ko­dwa ka­ngi­bo­na­nga la­mu­nye wa­ba­pho­sto­li, nga­pha­ndle ku­ka­Ja­ko­bex umfo­wa­bo we­Nko­siy.

20 Le­zi­nto engi­li­bha­le­la zo­na, kha­nge­la­ni, pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu, ka­ngi­qa­mbi ma­ngaz.

21 Emva kwa­lo­kho nga­ya eza­be­lwe­nia ze­Si­ri­yab le­ze­Ki­li­khi­yac.

22 Nja­lo nga­ngi­nga­ka­zi­wa ngo­bu­so ema­ba­ndle­ni eJu­di­yad aye­ku­Kri­stue;

23 ko­dwa aye­si­zwa nje uku­thi: Owa­ke wa­si­zi­nge­la, use­tshu­ma­ye­la ukho­lo owa­ke wa­lu­chi­thaf,

24 ase­du­mi­sa uNku­lu­nku­lu ki­mig.

Umse­be­nzi ka­Pa­wu­li wa­vu­nye­lwa nga­ba­pho­sto­li be­Je­ru­sa­le­ma

2Emva kwa­lo­kho se­kwe­dlu­le imi­nya­ka eli­tshu­mi la­nea nge­nyu­ke­la fu­thi eJe­ru­sa­le­mabc ka­nye lo­Ba­rna­ba­sid, nga­tha­tha lo­Ti­to­si fu­thie;

2 nga­se­ngi­se­nyu­ka nge­sa­mbu­le­lof, nga­se­ngi­ba­la­ndi­se­la iva­nge­li engi­li­tshu­ma­ye­la pha­ka­thi kwa­be­zi­zwegh, ko­dwa nga­se­sei1 ku­la­bo aba­be­lo­du­moj, hle­zi mhla­wu­mbe ngi­gi­ji­me­le ku­mbe nga­gi­ji­me­la izek.

3 Ko­dwa ngi­tsho uTi­to­si owa­ye­la­mil, engu­mGri­ki, ka­ci­nde­ze­lwa­nga uku­thi aso­kwem;

4 nja­lo nge­nxan ya­ba­za­lwa­ne ba­ma­nga aba­nge­ni­swa nge­nsi­thao, aba­nge­na ngo­ku­nye­nya uku­ze ba­hlo­lep uku­khu­lu­le­ka kwe­thu esi­la­kho ku­Kri­stu Je­suq, uku­ze ba­se­nze izi­gqi­lir;

5 esi­nga­ba­tho­be­la­nga ngo­ku­ze­hli­sa ngi­tsho okwe­ho­las, uku­ze iqi­ni­so le­va­nge­li li­me nja­lo ki­nit.

6 Ko­dwa ku­la­bo oku­thi­wau ba­yi­lu­tho (lo­ba ba­be­yi­ni ka­ku­tsho lu­tho ki­miv; uNku­lu­nku­lu ke­mu­ke­li isi­mo so­mu­ntuw) ngo­ba la­box aba­be­du­nyi­si­wey ka­ba­nge­le­ke­le­la­nga nga­lu­thoz;

7 ko­dwa ko­ku­pha­mbe­ne­yo, be­bo­na uku­thi nga­phi­wa iva­nge­li lo­ku­nga­so­kia, nje­ngo­Pe­tro e­lo­ku­so­kab,

8 ngo­ba owe­nza nga­ma­ndla ku­Pe­tro ku­bu­pho­sto­li bo­ku­so­kac, we­nza nga­ma­ndla la­ki­mi kwa­be­zi­zwed,

9 ba­thi be­sa­zi umu­sa engi­wu­phi­we­yo, oJa­ko­bee lo­Ke­fa­sif lo­Jo­ha­neg, aba­du­meh be­zi­nsi­kai, ba­ni­ka mi­na lo­Ba­rna­ba­si isa­ndla so­ku­ne­ne so­bu­dle­lwa­no, uku­ze thi­na si­ye kwa­be­zi­zwe, bo­na-ke eku­so­kwe­nijk;

10 ku­phe­la uku­ze si­khu­mbu­le aba­ya­ngal, into le la­mi enga­ngi­khu­tha­le­le uku­ye­nzam.

UPa­wu­li ume­la­na lo­Pe­tro. Imi­se­be­nzi yo­mla­yo ka­yi­lu­ngi­si­si mu­ntu

11 Ko­dwa kwa­thi uPe­tron efi­ka eA­nti­yo­kio, nga­me­la­na la­ye ebu­swe­ni, ngo­ba wa­ye­fa­ne­le aso­lwep.

12 Ngo­ba be­nga­ka­fi­ki aba­thi­le aba­ve­la ku­Ja­ko­beq, wa­ye­si­dla la­be­zi­zwe; ko­dwa ku­the se­be­fi­ki­le, wa­mo­nyu­ka wa­ze­hlu­ka­ni­sar, ese­sa­ba abo­ku­so­kas.

13 La­ma­nye fu­thi ama­Ju­da aze­nzi­sa ka­nye la­ye, kwa­ze kwa­thi lo­Ba­rna­ba­si wa­tha­the­ka ngo­ku­ze­nzi­sa kwa­wot.

14 Ko­dwa ku­the se­ngi­bo­ni­le uku­thi ka­ba­ha­mbi ngo­ku­qo­nda eqi­ni­swe­ni le­va­nge­liu, nga­thi ku­Pe­tro pha­mbi kwa­bo bo­nkev: Uba we­na ungu­mJu­da, uphi­la ngo­kwa­be­zi­zwe nja­lo ku­nge­yi­si­kho ngo­kwa­ma­Ju­daw, uba­ci­nde­ze­le­la­ni abe­zi­zwex uku­thi ba­phi­le ngo­kwa­ma­Ju­day?

15 Thi­na si­nga­ma­Ju­daz nge­mve­loa, nja­lo ka­si­si­zo izo­ni ezi­ve­la kwa­be­zi­zweb,

16 si­sa­zi uku­thi umu­ntu ka­lu­ngi­si­swa nge­mi­se­be­nzi yo­mla­yoc, ko­dwa ngo­kho­lode lu­ka­Je­su Kri­stu, la­thi sa­kho­lwa ku­Kri­stu Je­suf, uku­ze si­lu­ngi­si­sweg ngo­kho­lo lu­ka­Kri­stu, nja­lo ku­nge­yi­si­kho nge­mi­se­be­nzi yo­mla­yoh; ngo­ba nge­mi­se­be­nzi yo­mla­yoi ka­ku­yi­ku­lu­ngi­si­swa nya­ma.

17 Ko­dwa uba thi­na, esi­di­nga uku­lu­ngi­si­swa ku­Kri­stu, la­thi uqo­bo si­fi­cwe si­yi­zo­nij, nga­kho uKri­stu uyi­si­se­be­nzi se­so­no yi­nik? Phi­ndel!

18 Ngo­ba uba ngi­bu­ye nga­khe izi­nto engi­zi­di­li­zi­le­yo, ngi­tshe­ngi­sa uku­thi ngi­ngo­pha­mbe­ka­yom.

19 Ngo­ba ngo­mla­yon mi­na nga­fa ku­wo umla­yoo, uku­ze ngi­phi­le ku­Nku­lu­nku­lup.

20 Ngi­be­the­lwe ka­nye lo­Kri­stu, ko­dwa ngi­ya­phi­la; ka­ku­se­yi­mi-ke, ko­dwa uKri­stu uphi­la ki­miq; ko­dwa lo­khu engi­ku­phi­la kha­the­si enya­me­ni ngi­ku­phi­la ekho­lwe­ni lwe­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lur eya­ngi­tha­nda­yos nja­lo ya­zi­ni­ke­le­la mi­nat.

21 Ka­ngi­wu­tsha­yi ize umu­sa ka­Nku­lu­nku­luu; ngo­ba uba uku­lu­nga kusi­ya ngo­mla­yov, nga­kho uKri­stu wa­fe­la izew.

Umu­ntu uya­lu­ngi­si­swa ngo­kho­lo

3Ha­wu ma­Ga­la­thi­ya ayi­zi­thu­tha, ngu­ba­ni oli­lo­yi­le­yoa uku­ze li­nga­la­le­lib iqi­ni­socd, li­na abe­kwa oba­la pha­mbi kwa­me­hlo enu uJe­su Kri­stu, ebe­the­lwe pha­ka­thi kwe­nue?

2 Yi­lo­khu ku­phe­la engi­tha­nda uku­ku­fu­nda ki­ni uku­thi: Le­mu­ke­la uMo­ya nge­mi­se­be­nzi yo­mla­yo yi­nif, lo­ba ngo­ku­zwag ko­kho­loh?

3 Ka­nti li­yi­zi­thu­tha ka­nga­ka? Li­qa­le ngo­Mo­yai se­li­phe­le­li­swa nge­nya­ma yi­ni?

4 La­hlu­phe­ka izi­nto ezi­ne­ngi1 ka­nga­ka nge­ze yi­ni? Uba-ke ngi­tsho nge­zej.

5 Nga­kho ye­na oli­ni­ka uMo­ya lo­se­be­nza imi­se­be­nzi ya­ma­ndla pha­ka­thi kwe­nu, ku­nga­ba nge­mi­se­be­nzi yo­mla­yo yi­ni, ku­mbe ngo­ku­zwa ko­kho­lok?

6 Nje­ngoA­bra­ha­ma wa­kho­lwa ku­Nku­lu­nku­lu, kwa­ba­le­lwa-ke ku­ye uku­thi yi­ku­lu­ngal.

7 Nga­kho li­ya­zi uku­thi la­bo aba­nga­bo­kho­lom, bo­na ba­nga­ba­ntwa­na ba­kaA­bra­ha­man.

8 Lo­mbha­lo, ubo­na nga­pha­mbi­li uku­thi uNku­lu­nku­luo ulu­ngi­si­sa abe­zi­zwe ngo­kho­lop, wa­tshu­ma­ye­la iva­nge­li nga­pha­mbi­li kuA­bra­ha­ma wa­thi: Izi­zwe zo­nke zi­za­bu­si­swa ku­weq.

9 Nga­kho aba­nga­bo­kho­lo ba­bu­si­swa ka­nye loA­bra­ha­ma okho­lwa­yor.

10 Ngo­ba bo­nke abe­mi­se­be­nzi yo­mla­yo ba­nga­pha­nsi kwe­si­qa­le­ki­sos; ngo­ba ku­lo­tshi­we uku­thi: Uqa­le­ki­si­we wo­nke onga­qhu­be­ki ku­kho ko­nke oku­lo­tshi­we­yo encwa­di­ni yo­mla­yo uku­kwe­nzat.

11 Ko­dwa ku­so­ba­la uku­thi ngo­mla­yo ka­ku­la­mu­ntu olu­ngi­si­swa­yo pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­luu; ngo­ba: Olu­ngi­le­yo uza­phi­la ngo­kho­lov;

12 ko­dwa umla­yo ka­wu­si­wo wo­kho­lo, ko­dwa ku­thi­wa: Umu­ntu owe­nza le­zi­zi­nto uza­phi­la ku­zow.

13 UKri­stux wa­si­hle­nga ku­si­qa­le­ki­so so­mla­yo, ese­nzi­we wa­ba yi­si­qa­le­ki­so esi­khu­ndle­ni se­thuy; ngo­ba ku­lo­tshi­we uku­thi: Uqa­le­ki­si­we wo­nkez ole­nga esi­hla­hle­nia;

14 uku­ze ku­thi isi­bu­si­so si­kaA­bra­ha­ma si­fi­ke kwa­be­zi­zwe ngo­Kri­stu Je­sub, uku­ze se­mu­ke­lec isi­the­mbi­so si­ka­Mo­ya ngo­kho­lod.

15 Ba­za­lwa­ne, ngi­khu­lu­ma nje­ngo­ko­mu­ntue; ngi­tsho isi­vu­me­lwa­no so­mu­ntuf esi­qi­ni­si­we­yog, ka­kho osi­chi­tha­yo lo­ba ose­nge­ze­le­la­yoh.

16 Nja­lo izi­the­mbi­so za­khu­lu­nywai kuA­bra­ha­ma le­nza­lwe­ni ya­khej. Ka­tsho uku­thi: Le­zi­nza­lwe­ni, nje­ngo­ku­nga­thi zi­ne­ngi, ko­dwa nje­ngo­ku­nga­thi nge­yo­dwa uku­thik: Le­nza­lwe­ni ya­kho, engu­Kri­stul.

17 La­lo­kho ngi­ya­ku­tsho: Umla­yo owe­za emva kwe­mi­nya­ka enga­ma­khu­lu ama­ne la­ma­tshu­mi ama­tha­thu ka­wu­se­su­li isi­vu­me­lwa­no esa­qi­ni­swa ngu­Nku­lu­nku­lu ku­Kri­stu nga­pha­mbi­lim, uku­ze use­nze isi­the­mbi­so si­be yi­zenop.

18 Ngo­ba uba ili­fa li­ve­la emla­ywe­ni, ali­sa­ve­li esi­the­mbi­swe­ni; ko­dwa uNku­lu­nku­lu wali­ni­ka uA­bra­ha­ma nge­si­the­mbi­soq.

Umse­be­nzi wo­mla­yo

19 Pho, umla­yo uyi­ni? We­nge­zwa nge­nxa ye­zi­pha­mbe­kor, ku­ze ku­fi­ke inza­lo eya­ni­kwa isi­the­mbi­sos; wa­mi­swa nge­zi­ngi­lo­sit esa­ndle­ni so­mla­mu­liu.

20 Ko­dwa umla­mu­li ka­yi­su­ye wo­ye­dwav, ko­dwa uNku­lu­nku­lu mu­nyew.

21 Pho umla­yo upha­mbe­ne le­zi­the­mbi­so zi­ka­Nku­lu­nku­lu yi­ni? Phi­ndex! Ngo­ba uba wa­wu­ni­ki­we umla­yo ola­ma­ndla oku­phi­li­sa, isi­bi­li uku­lu­nga nga­be ku­ve­la ngo­mla­yoy.

22 Ko­dwa umbha­loz uva­le­le ko­nke nga­pha­nsi kwe­so­noa, uku­ze isi­the­mbi­sob ngo­kho­lo lu­ka­Je­su Kri­stu si­phi­we aba­kho­lwa­yoc.

23 Ko­dwa ku­nga­ka­fi­ki ukho­lod, sa­si­lo­ndo­lo­zwe nga­pha­nsi ko­mla­yoe, si­va­le­lwe ku­ze ku­be se­kho­lwe­ni obe­lu­za­kwe­mbu­lwaf.

24 Nga­kho umla­yog wa­wu­ngu­me­lu­le­ki we­thu ku­Kri­stuh, uku­ze si­lu­ngi­si­swe ngo­kho­loi;

25 ko­dwa se­lu­fi­ki­le ukho­loj, ka­si­se­kho nga­pha­nsi ku­ka­me­lu­le­kik.

26 Ngo­ba lo­nke li­nga­ba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­lu ngo­kho­lo ku­Kri­stu Je­sul.

27 Ngo­ba lo­nke ela­bha­bha­thi­ze­lwa ku­Kri­stum, le­mbe­the uKri­stun;

28 ka­ku­kho umJu­da lo­mGri­kio, ka­ku­kho obo­tshi­we­yo lo­khu­lu­le­ki­le­yop, ka­ku­kho owe­si­li­sa lo­we­si­fa­za­naq; ngo­ba li­na lo­nke li­mu­nye ku­Kri­stu Je­sur.

29 Uba-ke li­nga­ba­ka­Kri­stus, nga­kho li­yi­nza­lo kaA­bra­ha­mat, nja­lo li­yi­zi­ndla­li­fa nje­ngo­kwe­si­the­mbi­sou.

Si­nga­ba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­lu ngo­Je­su Kri­stu

4Ko­dwa ngi­thi, nga­so so­nke isi­kha­thi indla­li­fa ise­yi­nga­ne, ka­ye­hlu­ka­na­nga nga­lu­tho esi­gqi­li­ni la­nxa ingu­mni­ka­zi wa­kho ko­nkea;

2 ko­dwa inga­pha­nsi kwa­ba­pha­thib la­ba­bo­ni­sic, ku­ze ku­fi­ke isi­kha­thi esa­mi­swa ngu­yi­se.

3 Ngo­ku­nja­lo la­thi, la­pho sise­yi­zi­nga­ne, sa­si­yi­zi­gqi­lid nga­pha­nsi kwe­mfu­ndi­so za­ku­qa­la zo­mhla­bae;

4 ko­dwa kwa­thi uku­phe­le­la kwe­si­kha­thi se­ku­fi­ki­le, uNku­lu­nku­lu wa­thu­ma iNdo­da­na ya­khef, ye­nzi­wag ngo­we­si­fa­za­nah, ye­nzi­wai nga­pha­nsi ko­mthe­thoj,

5 uku­ze ihle­nge aba­nga­pha­nsi ko­mla­yok, uku­ze se­mu­ke­le uku­ma kwa­ba­ntwa­na.

6 Nje­ngo­ba li­nga­ma­do­da­nal, uNku­lu­nku­lu wa­thu­ma uMo­ya we­Ndo­da­na ya­khe enhli­zi­ywe­ni ze­num, eme­me­za esi­thi: Abha*, Ba­ban!

7 Nga­kho ka­wu­se­yi­so isi­gqi­li, ko­dwa indo­da­na; nja­lo uba uyi­ndo­da­na, fu­thi uyi­ndla­li­fa ka­Nku­lu­nku­lu ngo­Kri­stuo.

8 Ko­dwa nga­le­so­si­kha­thi, li­nga­ma­zi uNku­lu­nku­lup, la­li­yi­zi­gqi­li ku­la­boq aba­nge­yi­si­bo onku­lu­nku­lu nge­mve­lor;

9 ko­dwa kha­the­si lo­khu se­li­ma­zi uNku­lu­nku­lu, ye­bo ka­ngi­thi li­sa­zi­wa ngu­Nku­lu­nku­lus, li­bu­ye­la nja­nit fu­thi ku­mfu­ndi­so za­ku­qa­la ezi­bu­tha­ka­tha­ka le­zi­yi­bu­ya­ngau, eli­fu­na uku­ba yi­zi­gqi­li za­zo fu­thi ka­ku­tshav?

10 Li­gci­na izi­nsu­kuw, le­zi­nya­ngaxy le­zi­kha­thiz, le­mi­nya­kaa.

11 Ngi­lo­va­lo nga­nib, hle­zi ngi­tshi­ka­tshi­ke­lec ize ki­nid.

12 Ba­ni­ni nje­nga­mi, ngo­ba la­mi ngi­nje­nga­ni, ba­za­lwa­ne, ngi­ya­li­nce­nga; ka­li­ngo­na­nga nga­lu­thoe;

13 li­ya­zi-ke uku­thi ngo­bu­tha­ka­tha­ka be­nya­ma nga­tshu­ma­ye­la iva­nge­li ki­nif ngo­ko­ku­qa­lag,

14 lo­ku­li­ngwa kwa­mi okwa­ku­se­nya­me­ni ya­mi ka­li­ku­de­le­la­nga nja­lo ka­li­kwe­nya­nya­nga, ko­dwa la­nge­mu­ke­la nje­nge­ngi­lo­si ka­Nku­lu­nku­luh, nje­ngo­Kri­stu Je­sui.

15 Nga­kho sa­si­yi­ni isi­bu­si­so se­nuj? Ngo­ba ngi­ya­li­fa­ka­ze­la uku­thi, uba ku­nge­nze­kak, la­li­nga­khu­pha ame­hlo enu li­ngi­ni­kel.

16 Nga­kho se­ngi­be­yi­si­tha se­nu ngo­ku­li­tshe­la iqi­ni­so yi­nim?

17 Ba­ya­li­tshi­se­ke­la ngo­ku­nge­ku­hlen; ko­dwa ba­fu­na uku­li­va­le­la nga­pha­ndle, uku­ze li­tshi­se­ke­le bo­nao.

18 Ko­dwa ku­hle uku­thi li­tshi­se­ke­le­lwe ko­ku­hle isi­kha­thi so­nke, nja­lo ku­nga­bi se­bu­kho­ne­ni ba­mi la­ni ku­phe­lap.

19 Ba­ntwa­na ba­mi aba­nca­ne, engi­lo­mhe­lo fu­thi wo­ku­li­za­laq aze uKri­stur abu­njwes ki­nit,

20 ko­dwa be­ngi­nga­tha­nda uku­ba kho­na la­ni kha­the­si, ngi­phe­ndu­le ili­zwi la­miu, ngo­ba ngi­di­de­ki­le nga­niv.

USa­ra lo­Ha­ga­ri ba­yi­mi­fa­ne­ki­so ye­zi­vu­me­lwa­no ezi­mbi­li

21 Ngi­tshe­la­ni, li­na eli­tha­nda uku­ba nga­pha­nsi ko­mla­yo, ka­li­wu­zwa yi­ni umla­yo?

22 Ngo­ba ku­lo­tshi­we uku­thi uA­bra­ha­ma wa­ye­la­ma­do­da­na ama­bi­li; enye inge­ye­si­gqi­li­ka­ziw, le­nye inge­yo­khu­lu­le­ki­le­yox.

23 Ko­dwa eye­si­gqi­li­ka­zi ya­za­lwa ngo­kwe­nya­may, ko­dwa eyo­khu­lu­le­ki­le­yo nge­si­the­mbi­soza.

24 Oku­yi­zi­nto ezi­ngu­mze­ke­li­so; ngo­ba la­ba ba­yi­zi­vu­me­lwa­no ezi­mbi­li; esi­nye ese­nta­be­ni iSi­na­yib1, esi­za­le­la ebu­gqi­li­ni, esi­nguA­ga­ric.

25 Ngo­ba lo­khu, uA­ga­ri, ku­yi­nta­ba iSi­na­yi eseA­ra­bhi­yad, nja­lo ime­le iJe­ru­sa­le­ma ya­la­mu­hla, fu­thi iyi­si­gqi­li ka­nye la­ba­ntwa­na ba­yoe.

26 Ko­dwa iJe­ru­sa­le­ma ephe­zu­lu ikhu­lu­le­ki­le, engu­ma­ma we­thu so­nkef;

27 ngo­ba ku­lo­tshi­we uku­thi: Tho­ko­za, we­na nyu­mba enga­za­li­yo; ke­ke­la ume­me­ze, we­na onga­wu­zwa­nga umhe­lo; ngo­ba aba­ntwa­na bo­tshi­yi­we­yo ba­ne­ngi okwe­dlu­la ka­khu­lu ku­la­ye ole­ndo­dag.

28 Ko­dwa thi­na, ba­za­lwa­ne, nje­ngoI­sa­kah si­nga­ba­ntwa­na be­si­the­mbi­soi.

29 Ko­dwa nje­nga­ku­le­so­si­kha­thi owa­za­lwa ngo­kwe­nya­ma wa­mzi­nge­la ye­na ongo­wa­ko­Mo­yaj, ku­nja­lo la­kha­the­sik.

30 Ko­dwa umbha­lo uthi­nil? Uthi: Xo­tsha isi­gqi­li­ka­zi le­ndo­da­na ya­so; ngo­ba indo­da­na ye­si­gqi­li­ka­zi ka­yi­so­ze idle ili­fa ka­nye le­ndo­da­na yo­khu­lu­le­ki­le­yom.

31 Nga­kho, ba­za­lwa­ne, ka­si­si­bo aba­ntwa­na be­si­gqi­li­ka­zi, ko­dwa bo­khu­lu­le­ki­le­yon.

5Nga­kho ma­ni­ni li­qi­nea enku­lu­le­kwe­ni uKri­stu asi­khu­lu­la nga­yob, li­nga­bu­yi li­bo­tshe­lwe fu­thi ejo­gwe­nic lo­bu­gqi­lid.

Inku­lu­le­ko engo­Kri­stu

2 Kha­nge­la­ni, mi­na Pa­wu­li ngi­thi ki­ni, uba li­so­kwa, uKri­stu ka­yi­ku­li­si­za nga­lu­thoe.

3 Ngi­ya­fa­ka­za-ke fu­thi ku­mu­ntu wo­nke oso­kwa­yo, uku­thi ulo­mla­ndu wo­kwe­nza umla­yo wo­nkef.

4 Li­khu­tshi­weg ku­Kri­stuh, li­na eli­lu­ngi­si­swa ngo­mla­yoi; li­wi­le emu­se­nij.

5 Ngo­ba thi­na ngo­Mo­ya si­li­nde­le ngo­kho­lo ithe­mba lo­ku­lu­ngak.

6 Ngo­ba ku­Kri­stu Je­su uku­so­ka ku­mbe uku­nga­so­ki ka­ku­si­zi lu­thol, ko­dwa ukho­lom olu­se­be­nza ngo­tha­ndon.

7 Be­li­gi­ji­ma ku­hleo; ngu­ba­ni oli­vi­mbe­le uku­thi li­nga­la­le­li iqi­ni­sop?

8 Lo­khu­ku­hu­ga ka­ku­ve­li ko­li­bi­za­yoq.

9 Imvu­be­lo eyi­ngco­sa­na ibi­li­sa inhla­ma yo­nker.

10 Mi­na ngi­le­the­mba nga­ni eNko­si­nis, uku­thi ka­li­yi­ku­na­ka­na okwe­hlu­ke­ne­yot; ko­dwa lo­wo oli­hlu­pha­yo uza­thwa­la isi­gwe­bou, lo­ba engu­ba­ni.

11 Ko­dwa mi­na, ba­za­lwa­ne, uba ngi­sa­tshu­ma­ye­la uku­so­kav, ngi­sa­zi­nge­le­lwa­niw? Nga­kho isi­khu­be­ki­so se­si­pha­mba­nox si­su­si­wey.

12 Se­nga­thiz aba­li­hlu­pha­yoa ba­nga­zi­the­na la­bob.

Imi­se­be­nzi yo­mzi­mba le­zi­the­lo zi­ka­Mo­ya

13 Ngo­ba li­na la­bi­ze­lwa enku­lu­le­kwe­nic, ba­za­lwa­ne; ku­phe­la li­nge­nzi inku­lu­le­kod ibe li­thu­ba enya­me­nie, ko­dwa ngo­tha­ndo si­za­na­nif.

14 Ngo­ba umla­yo wo­nke ugcwa­li­se­ka eli­zwi­ni li­nyeg, ku­lo­khu uku­thi: Wo­tha­nda uma­khe­lwa­ne wa­kho nje­nga­lo­khu uzitha­nda we­nah.

15 Ko­dwa uba li­lu­ma­na li­dla­na, qa­phe­la­ni uku­thi li­nga­qe­dwa omu­nye ngo­mu­nyei.

16 Ko­dwa ngi­thi: Ha­mba­ni ngo­Mo­yaj, li­nga­gcwa­li­sikl la­ka­nye inka­nu­ko ze­nya­mam.

17 Ngo­ba inya­ma ikha­nu­ka oku­pha­mbe­ne lo­Mo­ya, lo­Mo­ya oku­pha­mbe­ne le­nya­ma; nja­lo le­zi­zi­nto zi­pha­mbe­nen, uku­ze li­nge­nzi izi­nto eli­zi­fu­na­yoo.

18 Ko­dwa uba li­kho­khe­lwa ngu­Mo­yap, ka­li­kho nga­pha­nsi ko­mla­yoq.

19 Imi­se­be­nzi ye­nya­ma-ke iso­ba­la, eyile: Uku­fe­ba, uku­phi­ngarst, uku­ngco­lauvw, ama­nya­laxyz,

20 uku­kho­nza izi­tho­mbea, uku­tha­ka­tha, ubu­tha, inka­nibc, umo­nade, ula­kaf, uku­ba­ngagh, uku­xa­ba­nai, uku­bha­zu­kaj,

21 umha­wuk, uku­bu­la­lal, uku­da­kwam, uku­mi­nza, le­zi­nye izi­nto ezi­nja­lon; engi­li­tshe­la nga­kho nga­pha­mbi­li, nje­ngo­ba nga­tsho fu­thi nga­pha­mbi­li, uku­thi abe­nza izi­nto ezi­nje ka­ba­yi­ku­li­dla ili­fa lo­mbu­so ka­Nku­lu­nku­luo.

22 Ko­dwa isi­the­lo si­ka­Mo­yap lu­tha­ndo, into­ko­zo, uku­thu­laq, uku­be­ke­ze­larst, ubu­be­leuv, uku­lu­ngaw, ukho­lox,

23 ubu­mne­ney, uku­zi­thi­baz; ko­ku­nje ka­ku­la­mla­yoa.

24 Ko­dwa aba­ka­Kri­stu ba­be­the­le inya­ma ka­nye lo­ku­hu­ge­ka le­zi­nka­nu­kob.

25 Uba si­phi­la ngo­Mo­ya, nja­lo asi­ha­mbe ngo­Mo­yac.

26 Ka­si­nga­zi­khu­khu­me­zi, si­qa­la­ne, si­fe­la­ne umo­nad.

Imi­la­ye­ze­lo yo­ku­si­za­na

6Ba­za­lwa­ne, uba-ke umu­ntu ese­hle­lwa yi­si­pha­mbe­ko esi­thi­lea, li­na aba­ka­Mo­yab mlu­ngi­se­ni onja­lo ngo­mo­ya wo­bu­mne­nec, uzi­qa­phe­led, hle­zi la­we uli­ngwee.

2 Thwa­li­sa­na­ni imi­thwa­lo ye­nuf, la­ngo­ku­nja­lo gcwa­li­sa­nig umla­yo ka­Kri­stuh.

3 Ngo­ba uba umu­ntu ezi­tsho uku­thi uyi­lu­thoi, enge­si­lu­thoj, uya­zi­kho­hli­sak;

4 ko­dwa ngu­lo­wo la­lo­wo ka­hlo­le owa­khe umse­be­nzil, kho­na-ke eza­ku­bam lo­ku­zi­nco­ma ngo­ku­ngo­kwa­khe ye­dwan, nja­lo ku­nga­bi ngo­ko­mu­nye.

5 Ngo­ba ngu­lo­wo la­lo­woo uza­thwa­la owa­khe umthwa­lop.

6 Lo­fu­ndi­swa ili­zwiq ka­hla­nga­nye­le ezi­ntwe­ni zo­nke ezi­nhle la­lo­wo ofu­ndi­sa­yor.

7 Li­nga­kho­hli­swas, uNku­lu­nku­lut ka­hle­kwa usu­lu; ngo­ba lo­ba yi­ni ayi­hla­nye­la­yo umu­ntu yi­yo le­yo aza­yi­vu­nauv.

8 Ngo­ba ohla­nye­la kwe­ya­khe inya­maw, uza­vu­na uku­bhu­bhax ku­ve­la enya­me­ni; ko­dwa ohla­nye­la ku­Mo­ya uza­vu­na impi­lo ela­pha­ka­de ive­la ku­Mo­yay.

9 Ko­dwaz ka­si­nga­di­nwa ekwe­nze­ni oku­hlea; ngo­ba nge­si­kha­thi esi­fa­ne­le­yo si­za­vu­nab, uba si­nga­di­nwa­ngac.

10 Nga­kho-ke nje­ngo­ba si­le­thu­bad, ase­nze oku­hle ki­bo bo­nkee, ko­dwa ika­khu­luf kwa­be­ndlu yo­kho­log.

Isi­ci­no

11 Bo­na­ni ama­ba­la ama­khu­lu ka­nga­ka engi­li­bha­le­la nga­wo nge­sa­mi isa­ndlah.

12 Bo­nke aba­fu­na uku­bu­ke­ka enya­me­nii, yi­bo aba­li­ci­nde­ze­la uku­thi li­so­kwej, ku­phe­la uku­ze ba­nga­zi­nge­lwa nge­nxa ye­si­pha­mba­no si­ka­Kri­stuk.

13 Ngo­ba ngi­tsho la­la­bo aba­so­kwa­yo ka­ba­wu­gci­ni umla­yo, ko­dwa ba­fu­na uku­thi li­so­kwe, uku­ze ba­zi­nco­me enya­me­ni ye­nu.

14 Ko­dwa ki­mi ka­ku­nga­bi kho­nal uku­zi­nco­ma nga­pha­ndle kwe­si­pha­mba­nwe­ni se­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stum, oku­be­the­lwe nga­son umhla­ba ki­mio, la­mi ku­wo umhla­ba.

15 Ngo­ba ku­Kri­stu Je­su uku­so­ka ka­ku­si­zi lu­thop, ku­mbe uku­nga­so­ki, ko­dwa isi­da­lwa esi­tshaq.

16 Nja­lo bo­nker aba­za­ha­mba nga­le­si­si­mi­sos, uku­thu­la ka­ku­be phe­zu kwa­botu, le­si­ha­wuv, la­phe­zuw ku­kaI­sra­ye­li ka­Nku­lu­nku­lux.

17 Ku­su­ke­la kha­the­si, ka­ku­nga­bi la­mu­ntu ongi­hlu­pha­yo; ngo­ba mi­na ngi­thwe­le emzi­mbe­ni wa­mi impa­wu ze­Nko­si uJe­suy.

18 Umu­sa we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu ka­wu­be lo­mo­ya we­nu, ba­za­lwa­ne. Ame­niz.

INCWA­DI KA­PA­WU­LI UMPHO­STO­LI

KWA­BA­SE-E­FE­SU

Isi­bi­nge­le­lo

1UPa­wu­lia, umpho­sto­li ka­Je­su Kri­stu nge­nta­ndo ka­Nku­lu­nku­lub, ku­bo aba­ngcwe­le aba­seE­fe­suc, la­ba­the­mbe­ki­le­yo ku­Kri­stu Je­sud:

2 Umu­sa ka­wu­be ki­ni lo­ku­thu­la oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu uBa­ba we­thu la­se­Nko­si­ni uJe­su Kri­stue.

UPa­wu­li udu­mi­sa uNku­lu­nku­lu nge­nxa yo­ku­si­ndi­swa oku­ngo­Kri­stu

3 Ubu­si­si­wef uNku­lu­nku­lu lo­Yi­se we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stug, osi­bu­si­si­le­yo nga­so so­nke isi­bu­si­so so­mo­ya ezi­ntwe­ni ze­zu­lwi­ni ku­Kri­stuh;

4 nje­ngo­ba wa­si­khe­tha ku­yeij nga­pha­mbi ko­ku­se­ke­lwa ko­mhla­bak, uku­thi si­be ngcwe­le, nja­lo si­nga­so­le­ki pha­mbi kwa­khe etha­ndwe­nil,

5 ese­si­mi­se­lem nga­pha­mbi­li uku­ma kwa­ba­ntwa­na ku­ye ngo­Je­su Kri­stun, nje­ngo­ku­fi­sa oku­hle kwe­nta­ndo ya­kheo,

6 ku­be lu­du­mo lo­bu­kho­si bo­mu­sa wa­khe, asi­phe wo­nap nge­si­hle nga­ye oTha­ndi­we­yoq;

7 esi­lo­hle­ngo ku­yers nge­ga­zi la­khet, uthe­the­le­lo lwe­zi­pha­mbe­kou, nje­ngo­kwe­no­tho yo­mu­sa wa­khev,

8 awe­nge­ze­le­le ki­thiw ku­yo yo­nke inhla­ka­ni­pho lo­ku­qo­ndax,

9 ese­sa­zi­si­le imfi­hloy ye­nta­ndo ya­khe, nje­ngo­ku­fi­sa kwa­khe oku­hlez, aku­mi­sa ku­ye ngo­kwa­khea,

10 uku­ze, eku­pha­the­ni ko­ku­gcwa­li­se­ka kwe­zi­kha­thib, ahla­nga­ni­se nda­wo­nyec izi­nto zo­nke ku­Kri­stud, zo­mbi­li ezi­se­ma­zu­lwi­ni le­zi­se­mhla­be­nie;

11ngi­tsho ku­ye, la­thi esa­be­lwa ili­fa ku­yef, esa­mi­se­lwa nga­pha­mbi­li nje­ngo­kwe­si­mi­so sa­kheg owe­nza­yo izi­nto zo­nke nje­ngo­kwe­ce­bo le­nta­ndo ya­kheh,

12 uku­ze si­be nga­bo­du­mo lo­bu­kho­si ba­khei, esa­the­mba ku­Kri­stu ku­qa­laj;

13 ese­lithe­mba ku­ye la­ni, se­li­zwi­lek ili­zwi le­qi­ni­sol, iva­nge­li lo­si­ndi­so lwe­nu; ku­ye se­li­kho­li­wem la­ni la­pha­wu­lwa ngu­Mo­ya oNgcwe­le we­si­the­mbi­son,

14 oyi­si­ba­mbi­soo se­li­fa le­thup, ku­be yi­ku­hle­ngwaq oku­zu­zi­we­yor, ku­du­mo lo­bu­kho­si ba­khes.

UPa­wu­li uce­le­la iba­ndla uku­ze la­zi izi­bu­si­so ezi­ve­la ngo­Kri­stu

15 Nge­nxa ya­lo­kho la­mit se­ngi­zwi­le ngo­kho­lo lwe­nu eNko­si­ni uJe­suu lo­tha­ndo ku­bo bo­nke aba­ngcwe­le,

16 ka­ngi­ye­ke­livw uku­li­bo­nge­laxy, ngi­li­pha­tha emi­khu­le­kwe­ni ya­mi;

17 uku­ze uNku­lu­nku­lu we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stuz, uYi­se wo­du­mo, ali­ni­ke umo­yaa we­nhla­ka­ni­phob lo­we­se­mbu­loc elwa­zi­ni lwa­khe;

18 ame­hlo engqo­ndo ye­nu akha­nyi­swed, uku­ze la­zi uku­thi li­yi­ni ithe­mba lo­bi­zo lwa­khee, lo­ku­thi iyi­ni ino­tho yo­du­mof lwe­li­fa la­khe kwa­ba­ngcwe­leg,

19 lo­ku­thi bu­yi­ni ubu­khu­lu ba­ma­ndla akhe obu­dlu­la ama­la­wu­lo ki­thi esi­kho­lwa nje­ngo­ku­se­be­nza ko­bu­ni­ni­ma­ndla ba­ma­ndla akheh,

20 awa­se­be­nzi­sa ku­Kri­stu, emvu­sa kwa­ba­fi­le­yoi, nja­lo emhla­li­sa nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­khej enda­we­ni ze­zu­luk,

21 phe­zu­lu ka­khu­lu kwa­kho ko­nkel uku­bu­sa lo­bu­khu­lumn la­ma­ndlao lo­bu­kho­si, le­bi­zo lo­nke eli­bi­zwa­yop, ku­nge­yi­si­kho ku­le­si­si­kha­thi ku­phe­la, ko­dwa la­kwe­si­za­yo;

22 wa­se­be­ka ko­nke nga­pha­nsi kwe­nya­wo za­kheq, wa­mni­ke­la uku­ba yi­nhlo­kor phe­zu kwa­kho ko­nke ku­lo iba­ndla,

23 eli­ngu­mzi­mba wa­khes, uku­gcwa­la kwa­lo­wot ogcwa­li­sau ko­nke ku­kho ko­nkev.

Usi­ndi­so lu­yi­si­pho so­mu­sa ka­Nku­lu­nku­lu

2Li­na-kea wa­li­vu­sab ela­li­fi­le nge­zi­pha­mbe­ko la­nge­zo­noc,

2 ela­li­ka­ded li­ha­mba ku­zoe nje­ngo­kwe­ndle­laf ya­lu­mhla­bag, nje­ngo­ko­mbu­si wa­ma­ndla omkha­thih, awo­mo­ya ose­be­nza­yo kha­the­si pha­ka­thi kwa­ba­ntwa­na bo­ku­nga­la­le­lii;

3 la­thi so­nke sa­ke sa­ha­mbaj pha­ka­thi kwa­bo enka­nu­kwe­ni ze­nya­ma ye­thuk, si­se­nza inta­ndo ze­nya­ma le­ze­mi­ca­ba­ngo, nja­lo ngo­kwe­mve­lolm sa­si­nga­ba­ntwa­na bo­la­kan, nje­nga­ba­nye la­bo;

4 ko­dwa uNku­lu­nku­lu, eno­thi­le esi­ha­wi­nio, nge­nxa yo­tha­ndo lwa­khe olu­khu­lup asi­tha­nda nga­lo,

5 la­nxa sa­si­fi­le nge­zi­pha­mbe­koqrs, wasi­phi­li­sa ka­nye lo­Kri­stu (ngo­mu­sa li­si­ndi­si­we)t

6 nja­lo wasi­vu­sa ka­nye laye, wa­sesi­hla­li­sa ka­nye layeu enda­we­ni ze­zu­lwi­ni ku­Kri­stu Je­suv;

7 uku­ze abo­na­ka­li­se ezi­kha­thi­ni ezi­za­yo ino­tho yo­mu­sa wa­khe edlu­la ama­la­wu­low ngo­bu­be­le ki­thi ku­Kri­stu Je­sux;

8 ngo­ba ngo­mu­sa li­si­ndi­si­wey ngo­kho­loz, la­lo­khu ka­ku­ve­li ki­ni; yi­si­pho si­ka­Nku­lu­nku­lua;

9 kaku­ve­li emi­se­be­nzi­nib, uku­ze ku­nga­bi kho­na ozi­nco­ma­yoc.

10 Ngo­ba si­ngu­mse­be­nzi wa­khed, ku­Kri­stu Je­su sa­da­le­lwae imi­se­be­nzi emi­hlef, uNku­lu­nku­lu ayi­lu­ngi­se­la nga­pha­mbi­lig, uku­ze si­ha­mbe ki­yoh.

UKri­stu we­nza ama­Ju­da la­be­zi­zwe ba­be mu­nye

11 Nga­kho khu­mbu­la­ni uku­thi li­na la­ke la­bai nga­be­zi­zwe enya­me­nij, aba­bi­zwa ngo­ku­thi yi­ku­nga­so­ki nga­lo­khu oku­thi­wa yi­ku­so­ka enya­me­ni okwe­nzi­we nge­za­ndlak,

12 uku­thi nga­le­so­si­kha­thi la­li­nge­la­ye uKri­stu, abe­mzi­nil ku­bu­sa­kha­mu­zi ba­koI­sra­ye­li, nja­lo abe­zi­zwem ku­zi­vu­me­lwa­no ze­si­the­mbi­son, la­li­nge­la­the­mba, nja­lo li­nge­la­ye uNku­lu­nku­lu emhla­be­ni.

13 Ko­dwa kha­the­si-ke ku­Kri­stu Je­su li­nao ela­li­ka­dep li­kha­tsha­naq, se­li­se­du­ze nge­ga­zi li­ka­Kri­stur.

14 Ngo­ba ye­na uyi­ku­thu­la kwe­thus, owe­nza ko­ku­bi­li kwa­ba ku­nyet, lo­wa­bhi­dli­za umdu­li opha­ka­thi owe­se­hlu­ka­ni­sou,

15 echi­thi­lev ubu­tha enya­me­ni ya­khewx, umla­yo we­mi­the­tho ezi­mi­swe­niyz, uku­ze ku­ye la­bo aba­bi­li aba­da­le ba­be ngu­mu­ntu mu­nye omu­tshaa, enze uku­thu­lab,

16 nja­lo enze uku­thi bo­ba­bi­li ba­bu­yi­sa­ne lo­Nku­lu­nku­luc emzi­mbe­ni mu­nye nge­si­pha­mba­nod, ese­bu­le­leef ubu­thag nga­soh1;

17 nja­lo we­za wa­tshu­ma­ye­la uku­thu­lai ki­ni ela­li­kha­tsha­naj, la­ku­la­bo aba­be­se­du­zek;

18 ngo­ba nga­yel so­ba­bi­li si­lo­ku­nge­nam ngo­Mo­ya mu­nye ku­Ba­ban.

19 Nga­kho-ke ka­li­se­yi­bo abe­mzi­niop le­zi­ha­mbiqr, ko­dwa iza­kha­mi­zi ka­nye la­ba­ngcwe­les nja­lo abe­ndlu ka­Nku­lu­nku­lut,

20 la­khi­we phe­zu kwe­si­se­ke­lou sa­ba­pho­sto­livw la­ba­pro­fe­thix, uJe­su Kri­stuy uqo­bo eyi­li­tshe eli­yi­nhlo­ko ye­ngo­nsiz,

21 oku­hla­nga­ni­se­lwe ku­ye isa­khi­wo so­nkea si­khu­le si­be li­the­mpe­li eli­ngcwe­le eNko­si­nib,

22 ela­khi­wa ku­ye la­ni ka­nye laba­nyec li­be yi­ndlu yo­ku­hla­la ka­Nku­lu­nku­lu ku­Mo­yad.

UPa­wu­li umi­se­lwe ukwe­mbu­la imfi­hlo ka­Kri­stu

3Nge­nxa ya­lo­khu mi­na Pa­wu­li, isi­bo­tshwaa si­ka­Kri­stu Je­su nga­nib abe­zi­zwec,

2 uba ka­mbe se­li­zwi­le ngo­ku­pha­thwad ko­mu­sa ka­Nku­lu­nku­lue enga­wu­phi­we­lwa li­naf,

3 uku­thig nje­nge­sa­mbu­le­loh wa­nga­zi­sa imfi­hloi (nje­nga­lo­khu nga­bha­la nga­pha­mbi­li nga­ma­fi­tsha­nej,

4 oku­nga­lo­khu, nxa li­fu­nda, li­nga­zi ulwa­zi lwa­mik emfi­hlwe­ni ka­Kri­stul);

5 yo­na enga­zi­swa­nga ezi­zu­ku­lwa­ne­nim ezi­nye eba­ntwa­ne­ni ba­ba­ntu, nje­nga­lo­khu isi­ye­mbu­li­we kha­the­si ku­ba­pho­sto­li ba­khe aba­ngcwe­le la­ba­pro­fe­thi ngo­Mo­yan;

6 uku­thi abe­zi­zwe ba­be yi­zi­ndla­li­fao aba­hla­nga­nye­li lo­mzi­mba ofa­na­na­yop la­ba­hla­nga­nye­liq be­si­the­mbi­so sa­khe ku­Kri­stur, nge­va­nge­li,

7 enge­nzi­wa nga­los isi­kho­nzit nje­ngo­kwe­si­pho so­mu­sa ka­Nku­lu­nku­luu engi­wu­phi­we ngo­ku­se­be­nza kwa­ma­ndla akhev.

8 Ki­mi, engi­mnci­nya­ne ku­lo­mnci­nya­ne wa­bo bo­nke aba­ngcwe­lew, lo­wo­mu­sa nga­wu­phi­wax, uku­thi ngi­tshu­ma­ye­le kwa­be­zi­zwey iva­nge­li le­no­tho ka­Kri­stu enge­la­ku­li­nga­ni­swaza,

9 lo­ku­kha­nyi­se­la bo­nke uku­thi bu­yi­ni ubu­dle­lwa­no be­mfi­hlob, ebi­fi­hli­we ku­su­ke­la endu­lo ku­Nku­lu­nku­luc owa­da­la izi­nto zo­nke ngo­Je­su Kri­stud,

10 uku­ze kha­the­sie emi­bu­swe­ni le­ma­ndle­nif enda­we­ni ze­zu­lug ya­zi­swe li­ba­ndla inhla­ka­ni­pho ka­Nku­lu­nku­luh ezi­nhlo­bo­nhlo­bo,

11 nje­ngo­kwe­ce­bo la­pha­ka­dei ale­nza ngo­Kri­stu Je­su iNko­si ye­thu;

12 esi­le­si­bi­ndi ku­yej lo­ku­nge­nak nge­the­mbal, ngo­kho­lom lwa­khe.

13 Nga­kho ngi­ya­ce­la uku­thi li­nga­la­hli ithe­mban enhlu­phe­kwe­ni za­mio nga­nip, ezi­lu­du­mo lwe­nuq.

UPa­wu­li ukhu­le­ke­la iba­ndla uku­thi li­khu­le ekwa­zi­ni utha­ndo lu­ka­Nku­lu­nku­lu

14 Nge­nxa ya­lo­khur ngi­gu­qa nga­ma­do­los ku­Yi­se we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu,

15 oku­bi­zwa nga­ye use­ndo lo­nket olu­se­ma­zu­lwi­ni lo­lu­se­mhla­be­niuv,

16 uku­ze ali­ni­ke, nje­ngo­kwe­no­tho yo­bu­kho­si ba­khew, li­qi­ni­swe nga­ma­ndla ngo­Mo­ya wa­khex emu­ntwi­ni onga­pha­ka­thiy,

17 uku­ze uKri­stu ahla­le ngo­kho­lo enhli­zi­ywe­ni ze­nuz; li­gxi­li­lea li­se­ke­lwe etha­ndwe­nib,

18 uku­ze li­be la­ma­ndla si­bi­li oku­qe­di­si­sac ka­nye la­bo bo­nke aba­ngcwe­le, uku­thi ku­yi­ni ubu­ba­nzi lo­bu­de lo­ku­tsho­nad lo­ku­pha­ka­ma,

19 lo­kwa­zi utha­ndo lu­ka­Kri­stu olwe­dlu­la ulwa­zi, uku­ze li­gcwa­li­swee ngo­ku­gcwa­la ko­nke ku­ka­Nku­lu­nku­luf.

20 Nja­lo ku­ye, ola­ma­ndlag phe­zu kwa­kho ko­nke okwe­nza okwe­dlu­la ngo­kwe­nge­ze­le­lwe­yo kwe­si­ku­ce­la­yo ku­mbe esi­ku­na­ka­na­yo, nje­nga­ma­ndla ase­be­nza ki­thih,

21 ku­ye ka­ku­be udu­moi eba­ndle­ni ku­Kri­stu Je­su, ezi­zu­ku­lwa­ne­ni zo­nke za­pha­ka­de la­pha­ka­de. Ame­ni.

Ukwe­hlu­ka­na kwe­zi­pho zi­ka­Mo­ya lo­bu­nye bo­kho­lo

4Nga­kho ngi­ya­li­nce­nga, mi­na isi­bo­tshwa eNko­si­niab, uku­thi li­ha­mbe ngo­ku­fa­ne­lec ubi­zod ela­bi­zwa nga­lo,

2 ka­nye lo­ku­tho­be­ka ko­nkeef lo­bu­mne­neg, lo­ku­be­ke­ze­lahi, li­be­ke­ze­le­la­ne etha­ndwe­nij,

3 li­khu­tha­le uku­gci­na uku­hla­nga­na ko­Mo­ya nge­si­bo­pho so­ku­thu­lak.

4 Mu­nye umzi­mbal nja­lo mu­nye uMo­yam, nje­nga­lo­khu la­ni la­bi­zwan ethe­mbe­ni li­nye lo­bi­zo lwe­nuo;

5 yi­nye iNko­sip, lu­nye ukho­loq, lu­nye ubha­bha­thi­zo,

6 mu­nye uNku­lu­nku­lu lo­Yi­se wa­bo bo­nker, ophe­zu kwa­bo bo­nkes, la­nga­bo bo­nket, la­ki­ni lo­nke.

7 Ko­dwa ngu­lo­wo la­lo­wo we­thuu wa­phi­wa umu­sav nje­ngo­kwe­si­li­nga­ni­so se­si­pho si­ka­Kri­stuw.

8 Nga­kho uthi: Ekwe­nyu­ke­le­ni kwa­khe phe­zu­lux wa­thu­mba uku­thu­njway, wa­ni­ka aba­ntu izi­phoz.

9 Lo­khu-ke uku­thi: We­nyu­kaa, ku­yi­ni nga­pha­ndle ko­ku­thi la­ye we­hle­la ku­qa­la ku­ngxe­nye ezi­nga­pha­nsi zo­mhla­bab?

10 Owe­hla­yo, ngu­ye owe­nyu­ke­lac fu­thi kha­tsha­na nga­phe­zu­lu kwa­ma­zu­lu wo­nked, uku­zee agcwa­li­se izi­nto zo­nkef.

11 Ye­na wa­se­ni­ka aba­nye ba­be nga­ba­pho­sto­lig, la­ba­nye ba­be nga­ba­pro­fe­thihi, la­ba­nye ba­be nga­ba­va­nge­lij, la­ba­nye ba­be nga­be­lu­sik la­ba­fu­ndi­sil,

12 eku­phe­le­li­swe­nim kwa­ba­ngcwe­le, emse­be­nzi­ni we­nko­nzo, ekwa­khi­we­nin ko­mzi­mba ka­Kri­stuo;

13 si­ze si­fi­ke so­nke ebu­nye­ni bo­kho­lo, lo­bo­lwa­zip lwe­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu, endo­de­ni ephe­le­le­yoq, esi­li­nga­ni­swe­ni se­si­mo1 so­ku­gcwa­la ku­ka­Kri­stur;

14 uku­ze si­nga­be si­sa­ba zi­nsa­nes, ezi­zu­li­swat nga­ma­ga­ga­si nja­lo ezi­thwa­le­lwa le la­leu yi­wo wo­nke umo­ya we­mfu­ndi­sov, nge­nko­hli­so ya­ba­ntu, ngo­bu­qi­liw be­ce­bo lo­ku­pha­mbu­kax;

15 ko­dwa si­khu­lu­me iqi­ni­so2 etha­ndwe­niy si­khu­lez ku­kho ko­nke ku­ye, oyi­nhlo­koab, uKri­stu,

16 oku­ve­la ku­ye umzi­mba wo­nkec, ohla­nga­ni­swe ku­hled nja­lo uba­mbe­nee, ngo­kwe­le­ke­le­la­na kwa­lo lo­nke ilu­nga, nje­ngo­ku­se­be­nza esi­li­nga­ni­swe­ni sa­le­so la­le­so isi­tho, we­nza uku­khu­la ko­mzi­mba eku­za­khe­ni kwa­wo etha­ndwe­ni.

Isi­mo esi­da­la le­si­mo esi­tsha

17 Nga­kho ngi­tsho lo­kho ngi­fa­ka­za eNko­si­ni, uku­thi li­nga­be li­sa­ha­mba la­nje­nga­ba­nye abe­zi­zwe be­ha­mbaf ebu­ze­ni be­ngqo­ndo ya­bog,

18 be­fi­pha­zi­we engqo­ndwe­nih, be­nzi­we abe­mzi­nii empi­lwe­ni ka­Nku­lu­nku­lu ngo­ku­nga­zij oku­ki­bo, ngo­bu­lu­khu­ni be­nhli­zi­yo ya­bok;

19 aba­thi se­be­ntu­nyi­lel, ba­zi­ni­ke­lam ema­nya­le­nin, ekwe­nze­ni ko­ku­ngco­lao ko­nke ngo­mha­wu.

20 Ko­dwa li­na ka­li­mfu­nda­nga ngo­ku­nja­lo uKri­stu,

21 uba-ke li­mzwi­lep la­fu­ndi­swa ku­ye, nje­ngo­ba iqi­ni­so li­ku­Je­su;

22 uku­thi li­la­hleq ma­ye­la­na lo­ha­mbo lo­ku­qa­lars, umu­ntu omda­lat, owo­na­ka­lau ma­ye­la­na le­zi­fi­so ze­nko­hli­sov;

23 nja­lo le­nzi­we ba­tsha emo­ye­ni we­ngqo­ndo ye­nuw,

24 nja­lo le­mba­the umu­ntu omu­tshax, oda­lwe nje­ngo­ku­ka­Nku­lu­nku­luyz eku­lu­nge­nia le­bu­ngcwe­le­ni be­qi­ni­sob.

25 Nga­kho li­la­hla ama­ngac, khu­lu­ma­ni iqi­ni­so ngu­lo­wo la­lo­wo lo­ma­khe­lwa­ne wa­khed; ngo­ba si­yi­zi­tho omu­nye ko­mu­nyee.

26 Thu­ku­the­la­ni li­ngo­nif; ila­nga ka­li­nga­tsho­ni phe­zu ko­la­ka lwe­nugh;

27 fu­thi li­nga­mni­ki inda­wo udi­ya­bho­lai.

28 Owe­ba­yo ka­nga­be ese­ba; ko­dwa ku­la­lo­khu ka­khu­tha­lej, ase­be­nze oku­hle nge­za­ndla za­khe, uku­ze abe la­kho ukwa­be­lak ole­nswe­lol.

29 Ka­ku­nga­phu­mi emlo­nye­ni we­nu la­li­nye ili­zwi eli­bo­li­le­yom, ko­dwa ku­phe­la oku­hle oku­lu­nge­le ukwa­khan nje­ngo­ku­fa­ne­le­yo, uku­ze ku­ni­ke umu­sao ku­bo abe­zwa­yo.

30 Nja­lo li­nga­mda­bu­ki­sipq uMo­ya oyi­Ngcwe­le ka­Nku­lu­nku­lurs, ela­pha­wu­lwa nga­yet ku­ze ku­be lu­su­ku lo­hle­ngou.

31 Ko­nke uku­ba­bav le­ntu­ku­the­low lo­la­kax lo­msi­ndo lo­ku­nye­yayz ka­ku­su­swe ki­ni, ka­nye la­yo yo­nke inzo­ndoab;

32 ko­dwa li­be mne­nec omu­nye ko­mu­nye, li­le­si­ha­wud, li­the­the­le­la­neef, nje­nga­lo­khu uNku­lu­nku­lu la­ye wa­li­the­the­le­la ku­Kri­stug.

Uku­xwa­yi­sa nge­mi­se­be­nzi yo­bu­mnya­ma; uku­ha­mba eku­kha­nye­ni

5Nga­kho ba­ni­ni nga­ba­la­nde­li ba­ka­Nku­lu­nku­lua, nje­nga­ba­ntwa­na aba­tha­nde­ka­yo;

2 nja­lo li­ha­mbe etha­ndwe­nib, nje­nga­lo­khu uKri­stu la­ye wa­si­tha­ndac, wa­zi­ni­ke­le­la thi­nad abe ngu­mni­ke­lo lo­mhla­tshe­lo ku­Nku­lu­nku­lue uku­ba lu­qha­tshi olu­mna­ndif.

3 Ko­dwa ubu­fe­begh la­kho ko­nke uku­ngco­lai ku­mbe umha­wuj ka­ku­nga­pha­thwa la­ka­nye pha­ka­thi kwe­nuk, nje­ngo­ba ku­fa­ne­le aba­ngcwe­le;

4 la­ma­nya­lal, lo­ku­khu­lu­ma oku­yi­ze, ku­mbe uku­so­ma oku­le­nhla­mba, oku­yi­zi­nto ezi­nga­fa­ne­la­ngam; ko­dwa ku­la­lo­khu, uku­bo­nga.

5 Ngo­ba lo­khu li­ya­kwa­zi, uku­thi so­nke isi­fe­ben, ku­mbe ongco­li­le­yo, ku­mbe olo­mha­wu, ongu­mkho­nzi we­zi­tho­mbeo, ka­la­li­fap embu­swe­ni ka­Kri­stu lo­ka­Nku­lu­nku­lu.

6 Ka­ku­nga­bi la­mu­ntu oli­kho­hli­sa­yo nga­ma­zwi ayi­zeq; ngo­ba nge­nxa ya­le­zi­zi­ntor ula­ka lu­ka­Nku­lu­nku­lus lu­ye­hle­la phe­zu kwa­ba­ntwa­na bo­ku­nga­la­le­lit.

7 Nga­kho li­nga­bi nga­ba­hla­nga­nye­li la­bou.

8 Ngo­ba la­ke la­bav ngu­mnya­maw, ko­dwa kha­the­si li­yi­ku­kha­nya eNko­si­nix; ha­mba­niy nje­nga­ba­ntwa­na bo­ku­kha­nya,z

9 ngo­ba isi­the­lo si­ka­Mo­yaa si­ku­bo bo­nke ubu­hle lo­ku­lu­nga le­qi­ni­sob,

10 li­hlo­li­si­sec oku­tho­ko­zi­sa­yo eNko­si­nid;

11 nja­lo li­nga­hla­nga­nye­lie le­mi­se­be­nzi yo­bu­mnya­ma enge­la­zi­the­lofg, ko­dwa-ke ku­la­lo­kho so­la­nih;

12 ngo­ba izi­nto eze­nzi­wa yi­bo eku­si­the­ke­ni, ku­the­le­la inhlo­nii ngi­tsho uku­khu­lu­ma nga­zo.

13 Ko­dwa ko­nke oku­so­lwa­yo yi­ku­kha­nya ku­ya­bo­na­ka­li­swa; ngo­ba ko­nke oku­bo­na­ka­li­swa­yoj ku­yi­ku­kha­nya,

14 nga­kho uthi1: Pha­pha­ma we­na ole­le­yokl uvu­ke kwa­ba­fi­le­yo, nja­lo uKri­stu uza­ku­kha­nyi­se­lam.

15 Nga­kho qa­phe­la­ni uku­thi li­ha­mban nja­ni ngo­na­nze­le­lo, ku­nga­bi nje­nge­zi­thu­tha, ko­dwa nje­nga­ba­hla­ka­ni­phi­le­yoo,

16 li­hle­ngap isi­kha­thiq, ngo­ba insu­ku zi­mbir.

17 Nga­kho li­nga­bi yi­zi­thu­thas, ko­dwa li­qe­di­si­sa oku­yi­nta­ndo ye­Nko­sit.

18 Nja­lo li­nga­da­kwa li­wa­yi­niu, oku­ku­lo umsi­ndo, ko­dwa gcwa­li­swa­ni ngu­Mo­yav,

19 li­khu­lu­mi­sa­naw nge­zi­hla­be­le­lox la­nga­ma­hu­boy oku­du­mi­sa la­nge­zi­ngo­ma zo­mo­yaz, li­hla­be­le­le li­cu­le eNko­si­ni enhli­zi­ywe­ni ye­nua,

20 li­mbo­nga nja­lo uNku­lu­nku­lu lo­Ba­ba nga­zo zo­nke izi­ntobc ebi­zwe­ni le­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stud,

21 li­ze­hli­se­la nga­pha­nsi omu­nye ko­mu­nye eku­me­sa­be­ni uNku­lu­nku­lue.

Uku­pha­tha­na kwa­ba­tha­the­ne­yo

22 Ba­fa­zif, ze­hli­se­le­ni nga­pha­nsi kwa­we­nu ama­do­dag, nje­nge­Nko­si­nih,

23 ngo­ba indo­da iyi­nhlo­ko yo­mfa­zii, nje­ngo­ba uKri­stu la­ye eyi­nhlo­ko ye­ba­ndlajk, nja­lo ye­na ungu­Msi­ndi­si wo­mzi­mbal.

24 Ko­dwa nje­ngo­ba-ke iba­ndla le­hli­se­lwe nga­pha­nsi ku­ka­Kri­stu, ngo­ku­nja­lo la­ba­fa­zi kwa­wa­bo ama­do­da ku­yo yo­nke intom.

25 Ma­do­dan, tha­nda­ni abe­nu aba­fa­zi, nje­ngo­Kri­stu la­ye wa­li­tha­nda iba­ndla, wa­se­zi­ni­ke­le­la lo­nao;

26 uku­ze azi­ngcwe­li­se­lep lo­na, eseli­hla­mbu­lu­leq nge­si­hla­mbo sa­ma­nzir nge­li­zwis,

27 uku­ze azi­mi­se­le lo­na, iba­ndla eli­le­nka­zi­mu­lot, eli­nge­la­cha­thau, ku­mbe umxhe­le ku­mbe oku­nye nje, ko­dwa uku­ze li­be ngcwe­le li­nge­la­ca­lav.

28 Ngo­ku­nja­lo ama­do­da afa­ne­le uku­tha­nda aba­wo aba­fa­zi nje­nge­ya­wo imi­zi­mbaw. Otha­nda owa­khe umfa­zi, uya­zi­tha­nda ye­na;

29 ngo­ba ka­kho owa­ke wa­zo­nda eya­khe inya­ma, ko­dwa uyayo­ndlax ayi­pha­the ku­hle, nje­nga­lo­khu le­Nko­si ise­nza ku­ba­ndla;

30 ngo­ba si­yi­zi­tho zo­mzi­mba wa­khey, okwe­nya­ma ya­khe lo­kwa­ma­tha­mbo akhe.

31 Nge­nxa ya­lo­khu umu­ntu uza­tshi­ya uyi­se lo­ni­na ana­ma­the­le ku­mka­khez, nja­lo la­ba aba­bi­li ba­za­ku­ba nya­ma­nyea.

32 Inku­lu le imfi­hlo; ko­dwa mi­na ngi­khu­lu­mab ngo­Kri­stu le­ba­ndlac.

33 Nga­lo­kho lo­nke ngo­ku­khe­the­ki­le­yo la­ni-ke, ngu­lo­wo la­lo­wo ka­tha­nde ngo­ku­nja­lo owa­khe umfa­zi nje­nga­yede; lo­mfa­zi uku­ze ahlo­ni­phef indo­da.

Ize­lu­le­ko ku­ba­ntwa­na la­ba­za­li

6Ba­ntwa­naa, la­le­la­ni aba­za­li be­nu eNko­si­ni; ngo­ba lo­khu ku­lu­ngi­le.

2 Hlo­ni­pha uyi­hlo lo­nyo­kob, oku­ngu­mla­yo wo­ku­qa­la ole­si­the­mbi­so,

3 uku­ze ku­be ku­hle ku­we, nja­lo uphi­le isi­kha­thi esi­de emhla­be­nic.

4 La­ni bo­ba­bad, li­nga­ba­thu­ku­the­li­si aba­ntwa­na be­nu, ko­dwae li­bo­ndle emla­ywe­ni le­mfu­ndi­swe­ni ye­Nko­sif.

Ize­lu­le­ko ku­zi­gqi­li la­ma­kho­si

5 Zi­se­be­nzig, la­le­la­ni ama­kho­si enu ngo­kwe­nya­mah, ngo­kwe­sa­ba la­ngo­ku­thu­thu­me­lai, ebu­qo­thwe­ni be­nhli­zi­yo ze­nujk, nje­nga­ku­Kri­stul;

6 ku­nge­yi­si­kho nge­nko­nzo ya­me­hlom nje­nga­ba­tho­ko­zi­sa aba­ntun, ko­dwa nje­nge­zi­se­be­nzi zi­ka­Kri­stuo, zi­se­nza inta­ndo ka­Nku­lu­nku­lu nge­nhli­zi­yop,

7 li­se­be­nza nge­nhli­zi­yo enhleq ku­nga­thi ku­se­Nko­si­ni nja­lo ku­nge­yi­si­kho eba­ntwi­ni;

8 li­sa­zi uku­thi lo­ba yi­ni enhle ngu­lo­wo la­lo­wo anga­ye­nza, enja­lo uza­ye­mu­ke­la eNko­si­nir, lo­ba eyi­si­gqi­li, lo­ba engo­khu­lu­le­ki­le­yos.

9 La­ni ma­kho­sit, ye­nza­ni izi­nto ezi­fa­na­na­yo ku­zo, li­ye­ke­le1 uku­zi­so­nge­lau; li­sa­zi uku­thi le­ye­nu iNko­si ise­ma­zu­lwi­nivw, nja­lo uku­ba­ndlu­lu­la umu­ntux ka­ku­kho ku­yo.

Izi­kha­li za­ma­Kri­stu

10 Elo­ku­ci­na, ba­za­lwa­ne ba­mi, qi­na­ni eNko­si­niy, le­bu­ni­ni­ma­ndle­ni ba­ma­ndla ayoz.

11 Hlo­ma­nia izi­kha­li zo­nke zi­ka­Nku­lu­nku­lub, uku­ze li­be la­ma­ndla oku­me­la­na lo­bu­qi­li bu­ka­di­ya­bho­lac;

12 ngo­ba ka­si­bi­nda­nid le­ga­zi le­nya­ma, ko­dwa le­mi­bu­soe, la­ma­ndlaf, la­ba­bu­si ba­lu­mhla­ba wo­bu­mnya­magh ba­le­si­si­kha­thi, le­mi­mo­ya ya­ma­bu­tho obu­bi ezi­nda­we­ni za­ma­zu­lu.

13 Nga­kho hlo­ma­ni izi­kha­li zo­nke zi­ka­Nku­lu­nku­lui, uku­ze li­be la­ma­ndla oku­gxi­la osu­kwi­ni olu­bij, lo­ku­ze ku­thi la­pho se­li­qe­de ko­nke, li­mek.

14 Nga­kho ma­ni­ni, inka­lo ze­nu zi­bo­tshi­we nge­qi­ni­sol, li­fa­ke isi­vi­ke­lo se­si­fu­ba so­ku­lu­ngam,

15 nja­lo li­gqo­ki­se inya­won ze­nu ngo­ku­lu­nga kwe­va­nge­li lo­ku­thu­lao;

16 phe­zu kwa­kho ko­nke se­li­the­the isi­hla­ngu so­kho­lop, eli­za­ku­ba la­ma­ndla oku­ci­tsha nga­so yo­nke imi­tsho­ko evu­tha­yoq yo­mu­bir.

17 Nja­lo tha­tha­ni ikho­wa lo­si­ndi­sos, le­nke­mba ka­Mo­yat, eyi­li­zwi li­ka­Nku­lu­nku­luu,

18 nga­wo wo­nke umkhu­le­ko lo­nxu­so li­khu­le­ka isi­kha­thi so­nkev ku­Mo­yaw, la­ku­lo­khu li­li­ndex nge­si­ne­key so­nke lo­nxu­so nga­ba­ngcwe­le bo­nkez,

19 la­nga­mia, uku­ze ngi­phi­we ili­zwi eku­vu­le­ni umlo­mo wa­mib nge­si­bi­ndic uku­ze nga­zi­se imfi­hlo ye­va­nge­lid,

20 engi­yi­si­thu­nywae nga­lo esi­se­ma­ke­ta­ne­nif2, uku­ze ngi­khu­lu­me nge­si­bi­ndig ku­lo, nje­ngo­ba ku­ngi­fa­ne­le uku­thi ngi­khu­lu­me.

Isi­ci­no

21 Ko­dwa uku­ze la­ni la­zi izi­nto ezi­qo­nda­na la­mih, engi­kwe­nza­yo, uza­li­tshe­la ko­nke uTi­ki­koi umza­lwa­ne otha­nde­ka­yo le­si­kho­nzi esi­the­mbe­ki­le­yo eNko­si­nij;

22 engi­mthu­ma ki­ni nga­kho­na lo­khu, uku­ze la­zi izi­nto ezi­qo­nda­na la­thi, lo­ku­thi adu­du­ze inhli­zi­yo ze­nuk.

23 Uku­thu­lal ka­ku­be ku­ba­za­lwa­ne, lo­tha­ndo ka­nye lo­kho­lo olu­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu uBa­ba le­Nko­si­ni uJe­su Kri­stu.

24 Umu­sa ka­wu­be ku­bo bo­nke aba­tha­nda iNko­si ye­thu uJe­su Kri­stu ngo­ku­ngo­na­ka­li­yom. Ame­ni.

INCWA­DI KA­PA­WU­LI UMPHO­STO­LI

KWA­BA­SE­FI­LI­PHI

Isi­bi­nge­le­lo

1UPa­wu­li lo­Ti­mo­thia, izi­nce­ku zi­ka­Je­su Kri­stub, ku­bo bo­nke aba­ngcwe­lec ku­Kri­stu Je­sud aba­se­Fi­li­phie, ka­nye la­ba­bo­ni­sif la­ba­di­ko­nig:

2 Umu­sah ka­wu­be ki­ni lo­ku­thu­la oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu uBa­ba we­thu le­Nko­si­ni uJe­su Kri­stui.

UPa­wu­li ubo­nga uNku­lu­nku­lu nga­bo; uya­ba­khu­le­ke­la

3 Ngi­ya­mbo­ngaj uNku­lu­nku­lu wa­mi eku­li­khu­mbu­le­ni1 ko­nkek,

4 nge­zi­kha­thi zo­nke ku­wo wo­nke umkhu­le­ko wa­mi nga­ni lo­nkel ngi­nce­nga nge­nto­ko­zom,

5 ngo­ku­hla­nga­nye­la kwe­nu eva­nge­li­nin, ku­su­ke­la osu­kwi­ni lo­ku­qa­la ku­ze ku­be kha­the­sio;

6 ngi­le­the­mba la­kho­na lo­kho, uku­thi owa­qa­li­sap umse­be­nzi omu­hle ki­niq uzawu­phe­le­li­sar ku­ze ku­be so­su­kwi­ni lu­ka­Je­su Kri­stus;

7 nje­ngo­ba ku­lu­ngi­le ki­mi uku­thi ngi­khu­mbu­le lo­khu nga­ni lo­nke, ngo­ba ngi­la­ni enhli­zi­ywe­nit2, uku­thiu le­ku­bo­tshwe­ni kwa­mivw, le­ku­vi­ke­lenix le­ku­qi­ni­se­leniy iva­nge­li, li­na lo­nke li­nga­ba­hla­nga­nye­liz bo­mu­sa wa­mia3.

8 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu ungu­mfa­ka­zi wa­mib, wo­ku­thi ngi­li­la­nga­thac ka­nga­ka­na­ni lo­nked emi­bi­li­ni ka­Je­su Kri­stue.

9 Nja­lo ngi­khu­le­ka lo­khu, uku­thi utha­ndo lwe­nuf lu­va­me-ke lu­sa­ndag ngo­kwa­nda elwa­zi­nih le­ku­qe­di­si­se­ni ko­nkei,

10 uku­ze li­zi­vu­mej4 izi­nto ezi­nhle5 ka­khu­lu, uku­ze li­hla­mbu­lu­kek li­nga­so­le­kil ku­ze ku­be so­su­kwi­ni lu­ka­Kri­stum,

11 li­gcwa­li­swe nge­zi­the­lo zo­ku­lu­ngan ezi­ngo­Je­su Kri­stuo, ebu­kho­si­ni lo­du­mop lu­ka­Nku­lu­nku­lu.

UPa­wu­li ula­ndi­sa ngo­ku­hla­la kwa­khe eyi­si­bo­tshwa eRo­ma

12 Ko­dwa ngi­tha­nda uku­thi la­zi, ba­za­lwa­ne, uku­thi izi­nto eza­nge­hle­la­yo ze­nza ka­khu­lu uku­qhu­tshe­lwa pha­mbi­liq kwe­va­nge­li;

13 zi­ze izi­bo­phor za­mi ku­Kri­stu zi­bo­na­ka­les esi­go­dlwe­ni6 so­nke la­kwa­ba­nye bo­nke,

14 la­ba­za­lwa­ne aba­ne­ngi eNko­si­ni, be­qi­ni­swe nge­zi­bo­pho za­mit, se­be­le­si­bi­ndi esi­khu­lu so­ku­khu­lu­ma ili­zwi ngo­ku­nge­sa­bi.

15 Aba­nye ka­mbe ba­tshu­ma­ye­la uKri­stu ngo­mo­na la­ngo­mba­ngou, la­ba­nye ka­mbe nge­nhli­zi­yo enhle;

16 la­ba ba­tshu­ma­ye­la uKri­stu ngo­ku­phi­ki­sa­nav, be­nge­la­qi­ni­so, be­si­thi ba­le­tha uku­hlu­phe­ka eku­bo­tshwe­ni kwa­mi;

17 ko­dwa la­bo ngo­tha­ndo, be­sa­ziw uku­thi ngi­mi­se­lwex uku­vi­ke­la iva­nge­liy.

18 Ku­yi­ni pho? Lo­ba ku­nja­lo ku­yo yo­nke indle­la, lo­ba eku­ze­nzi­se­ni, ku­mbe eqi­ni­swe­ni, uKri­stu uya­tshu­nya­ye­lwa; ku­lo­khu-ke ngi­ya­tho­ko­za, ye­bo ngi­za­tho­ko­za fu­thi.

19 Ngo­ba ngi­ya­zi uku­thi lo­khu ku­za­phe­ndu­ke­la ki­mi esi­ndi­swe­ni ngo­mkhu­le­ko we­nuz, la­ngo­kwe­le­ke­le­la ku­ka­Mo­ya ka­Je­su Kri­stua,

20 nje­ngo­ku­li­nde­la oku­khu­lub le­the­mba la­mi, uku­thi ka­ngi­yi­ku­ya­ngi­swa nga­lu­thoc, ko­dwa nge­si­bi­ndi so­nked, nje­nge­si­kha­thi so­nke, la­kha­the­si uKri­stu uza­khu­li­swa emzi­mbe­ni wa­mi, lo­ba nge­mpi­lo, ku­mbe ngo­ku­fa.

21 Ngo­ba ki­mi uku­phi­la ku­ngu­Kri­stue, lo­ku­fa ku­yi­nzu­zo.

22 Ko­dwa uba uku­phi­la enya­me­ni ku­yi­si­the­lo so­mse­be­nzi ki­mi, le­ngi­za­ku­khe­tha ka­ngi­kwa­zi.

23 Ngo­ba ngi­mi­nye­ze­lwe ngo­ku­bi­lif; ngi­le­si­fi­sog so­ku­su­kah lo­ku­ba lo­Kri­stu, oku­ngco­no ka­khu­lu­ka­zi;

24 ko­dwa uku­hla­la enya­me­ni ku­ya­swe­le­ka ka­khu­lu nge­nxa ye­nu.

25 Nja­lo ngi­la­le­li­the­mbai ngi­ya­zi uku­thi ngi­za­ku­ba kho­naj, ngi­hla­le la­ni lo­nke, eku­qhu­be­ke­ni kwe­nuk le­nto­ko­zwe­ni yo­kho­lo,

26 uku­ze uku­zi­nco­ma kwe­nul nga­mi kwe­nge­zwe ku­Kri­stu Je­su ki­mi, ngo­bu­kho­na ba­mi ki­ni fu­thi.

UPa­wu­li uba­la­ya uku­ze ba­ha­mbe ngo­kwe­va­nge­li

27 Ku­phe­la ha­mba­nim ngo­ku­fa­ne­len iva­nge­li li­ka­Kri­stu, ku­ze ku­thi, lo­ba ngi­fi­ka ngi­li­bo­na, lo­ba ngi­nge­kho, ngi­zwe inda­ba ze­nu, zo­ku­thi li­mio emo­ye­ni mu­nye, nga­ngqo­ndo­nyep li­lwe­la ukho­lo lwe­va­nge­li nda­wo­nyeq,

28 nja­lo li­nge­thu­swa nga­lu­tho nga­ba­phi­ki­sa­yo; oku­yi­si­bo­na­ka­li­sor ki­bo so­ku­bhu­bha, ko­dwa ki­ni eso­si­ndi­sost, nja­lo lo­khu ku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu;

29 ngo­ba la­ni­kwau nge­si­hle esi­khu­ndle­ni si­ka­Kri­stu, ku­nge­yi­si­kho uku­kho­lwa ku­ye ku­phe­la, ko­dwa lo­ku­mhlu­phe­ke­lav;

30 li­lo­ku­lwaw oku­fa­na­na­yo nje­nga­lo­kho ela­ku­bo­na ki­mix, le­li­ku­zwa ki­mi kha­the­siy.

Uku­zi­tho­ba ku­ka­Kri­stu lo­ku­pha­ka­nyi­swa kwa­khe

2Nga­kho uba ku­kho­na inku­tha­zoa ku­Kri­stu, uba ku­kho­na indu­du­zo yo­tha­ndo, uba ku­kho­na ubu­dle­lwa­nob bu­ka­Mo­yac, uba ku­kho­na imi­he­lo le­si­ha­wud,

2 gcwa­li­sa­ni into­ko­zo ya­mie, uku­ze li­be ngqo­ndo­nyef, li­be lo­tha­ndo olu­fa­na­na­yo, li­be le­nhli­zi­yo­nye, uku­qo­nda ku­nye;

3li­ngenzi lu­tho ngo­ku­ba­ngi­sa­nag ku­mbe ngo­ku­zi­qhe­nyah, ko­dwa ngo­ku­tho­be­kai li­pha­ka­mi­se omu­nye ko­mu­nye ngco­no ku­la­nij;

4 ngu­lo­wo la­lo­wo anga­kha­tha­le­li okwa­khe, ko­dwa ngu­lo­wo la­lo­wok lo­kwa­ba­nye.

5 Ngo­ba ka­wu­be ki­ni lo­wo­mqo­ndol owa­wu­kho­na la­ku­Kri­stu Je­su;

6 owa­thi ese­si­me­nimn si­ka­Nku­lu­nku­lu, ka­na­ka­na­nga uku­thi ku­yi­ku­pha­ngao uku­li­nga­na lo­Nku­lu­nku­lup,

7 ko­dwa wa­zi­de­laq, etha­tha isi­mo se­nce­kur, enzi­we esi­me­ni sa­ba­ntus;

8 nja­lo efi­cwe ele­si­mot nje­ngo­mu­ntu, wa­zi­tho­bau, wa­ba ngo­la­le­la­yov kwa­ze kwa­ba se­ku­fe­ni, ye­bo uku­fa kwe­si­pha­mba­now.

9 Nga­khox la­ye uNku­lu­nku­luy wa­mpha­ka­mi­sa ka­khu­luz, wa­mni­ka ibi­zoa eli­phe­zu kwa­lo lo­nke ibi­zo;

10 uku­ze ku­thi ebi­zwe­ni li­ka­Je­su lo­nke ido­lo li­gu­qeb, ela­be­zu­lwi­nicd, le­la­be­mhla­be­nief, le­la­ba­nga­pha­nsi ko­mhla­bagh,

11 le­nli­mi zo­nkei zi­vu­me uku­thi uJe­su Kri­stuj uyi­Nko­sik, ku­be lu­du­mo ku­Nku­lu­nku­lu uYi­se.

Uku­phe­le­li­swa ko­mse­be­nzi wo­si­ndi­so

12 Nga­kho, ba­tha­ndi­we­yo ba­mi, nje­nga­lo­kho li­la­le­la nge­zi­kha­thi zo­nkelm, ku­nge­nje­nge­bu­kho­ne­ni ba­mi ku­phe­la, ko­dwa kha­the­si ika­khu­lu­ka­zi ngi­nge­kho, fe­za­nin usi­ndi­so lwe­nu ngo­kwe­sa­ba la­ngo­ku­thu­thu­me­lao;

13 ngo­ba ku­ngu­Nku­lu­nku­lup ose­be­nza ki­ni ko­ku­bi­li uku­tha­nda lo­kwe­nza nje­nge­nta­ndo ya­khe enhleq.

14 Ye­nza­ni zo­nke izi­nto ku­nge­la­ku­so­lar lo­ku­phi­ki­sa­nas,

15 uku­ze li­nga­so­le­kit li­be msu­lwa1, aba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­luu aba­nge­la­si­civ pha­ka­thiw kwe­si­zu­ku­lwa­na esi­go­bi­le­yox le­si­pha­mbe­ne­yoy, eli­kha­nya pha­ka­thi kwa­so nje­ngo­ku­kha­nyaz emhla­be­ni,

16 li­bo­na­ka­li­se ili­zwi le­mpi­loa, eku­zi­nco­me­ni kwa­mib osu­kwi­ni lu­ka­Kri­stu, uku­thi ka­ngi­gi­ji­me­la­nga izec, nja­lo ka­ngi­tshi­ka­tshi­ke­la­nga ized.

17 Ye­bo, uba la­mi ngi­thu­lu­lwa nje­ngo­mni­ke­loe wo­ku­na­thwa­yo phe­zu ko­mhla­tshe­lo le­nko­nzo yo­kho­lo lwe­nuf, ngi­ya­tho­ko­zag nja­lo ngi­tho­ko­za ka­nye la­ni lo­nke;

18 nge­nxa ya­lo­kho-ke tho­ko­za­ni la­ni nja­lo li­tho­ko­ze ka­nye la­mi.

UPa­wu­li uza­thu­ma uTi­mo­thi loE­pa­fro­di­thu

19 Ngi­ya­the­mba-ke eNko­si­ni uJe­su uku­thu­ma uTi­mo­thih ki­ni ma­si­nya­ne, uku­ze la­mi ngi­tho­ko­ze la­pho ngi­sa­zi izi­nda­ba ze­nu.

20 Ngo­ba ka­ngi­la­ye ole­ngqo­ndo enje­nge­ya­khei, oza­na­nze­le­la inda­ba ze­nu ngo­bu­qo­thoj,

21 ngo­ba bo­nkek ba­zi­di­nge­la okwa­bol, ku­nge­yi­si­kho oku­ka­Kri­stu Je­su.

22 Ko­dwa li­ya­zi uku­qi­ni­sa kwa­khem, uku­thi nje­ngo­mntwa­na ku­yi­sen, use­be­nzi­le la­mi eva­nge­li­ni.

23 Ngi­ya­the­mba-ke uku­hle ngi­mthu­me ye­na, nxa se­ngi­bo­ni­si­si­le oku­qo­nde­ne la­mi;

24 ko­dwa ngi­ya­the­mbao eNko­si­ni, uku­thi la­mi ngi­za­ku­za ki­ni ma­si­nya­ne.

25 Ko­dwa ngi­bo­ne ku­fa­ne­le uku­thi ngi­thu­me ki­ni uE­pa­fro­di­thup, umza­lwa­ne le­si­se­be­nziqr lo­li­bu­thos ka­nye la­mi, ko­dwa isi­thu­nywat se­nu, le­si­se­be­nzi so­ku­swe­la kwa­miu;

26 nje­ngo­ba wa­ye­li­la­nga­thav lo­nke, nja­lo ekha­tha­ze­ki­le ka­khu­luw, ngo­ba le­zwa uku­thi wa­ye­gu­la;

27 ngo­ba nja­lo wa­gu­la wa­pho­sa wa­fa, ko­dwa uNku­lu­nku­lu wa­mha­wu­ke­la, nja­lo ku­nge­yi­su­ye ye­na ye­dwa, ko­dwa la­mi, uku­ze ngi­nga­bi lo­si­zi phe­zu ko­si­zi.

28 Nga­kho ngi­tshi­se­ke­la ka­khu­lux uku­mthu­ma, uku­ze ku­thi, nxa li­mbo­na, li­tho­ko­ze fu­thi, lo­si­zi lwa­mi lu­nci­phe.

29 Me­mu­ke­le­ni-key eNko­si­ni nge­nto­ko­zo yo­nke, li­ba­hlo­ni­phez aba­nja­lo-kea;

30 ngo­ba nge­nxa yo­mse­be­nzi ka­Kri­stu wa­pho­se wa­fa, ede­la impi­lo, uku­ze aphe­le­li­seb oku­si­le­le­yo ko­mse­be­nzi we­nu ki­mi.

UPa­wu­li uba­xwa­yi­sa ngo­ku­lu­nga oku­ngo­kwa­ba­ntu

3Elo­ku­ci­naa, ba­za­lwa­ne ba­mi, tho­ko­za­nib eNko­si­ni. Uku­li­bha­le­lac izi­nto ezi­fa­na­na­yo, mi­na ka­ku­ngi­di­ni­si, ko­dwa li­na ku­ya­li­qi­ni­sa.

2 Na­nze­le­la­ni izi­njad, li­na­nze­le­le izi­se­be­nzi ezi­mbie, li­na­nze­le­le uku­si­kaf;

3 ngo­ba thi­na si­yi­ku­so­kag, esi­kho­nza uNku­lu­nku­luh ngo­Mo­yai, si­zi­qhe­nyaj ku­Kri­stu Je­su, nja­lo si­nga­the­mbe­li enya­me­ni;

4 la­nxa mi­na ngi­le­the­mba fu­thi enya­me­nik; uba omu­nye eca­ba­nga uku­the­mba enya­me­ni, mi­na ka­khu­lu;

5 nga­so­kwal ngo­su­ku lwe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, ngi­ngo­wo­hla­nga lu­kaI­sra­ye­lim, owe­si­zwe sa­ko­Bhe­nja­mi­nin, umHe­bhe­ru wa­ma­He­bhe­ruo, ngo­ko­mla­yo umFa­ri­sip,

6 ngo­ko­ku­khu­tha­laq nga­zi­nge­la iba­ndlar, ngo­ko­ku­lu­ngas oku­se­mla­ywe­ni ngi­nga­so­le­kit.

Uku­lu­nga oku­ku­Kri­stu ku­yi­nzu­zo

7 Ko­dwa izi­nto eza­zi­yi­nzu­zo ki­miu, le­zo nga­zi­ba­la nje­nge­nci­tha­ka­lo nge­nxa ka­Kri­stu.

8 Ye­bo isi­bi­liv, fu­thi ngi­ku­ba­la ko­nke nje­nge­nci­tha­ka­lo nge­nxa yo­bu­hle­ka­zi bo­lwa­ziw lu­ka­Kri­stu Je­su iNko­si ya­mi; oku­nge­nxa ya­khe ngi­la­hle­ke­lwex yi­kho ko­nke, nja­lo nga­ku­tha­tha nje­nge­zi­bi, uku­ze ngi­zu­ze uKri­stu,

9 nja­lo ngi­fi­cwe ku­ye, ngi­nge­la­kho okwa­mi uku­lu­ngay oku­ve­la emla­ywe­niz, ko­dwa lo­khoa oku­ngo­kho­lo lu­ka­Kri­stub, uku­lu­ngac oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu ngo­kho­lo;

10 uku­ze ngi­ma­zi ye­na la­ma­ndla oku­vu­ka kwa­khed, lo­ku­hla­nga­nye­la kwe­nhlu­phe­koe za­khe, nge­nzi­we ngi­fu­zef uku­fa kwa­khe,

11 uba ku­nge­nze­ka ngi­fi­nye­le­leg eku­vu­ke­ni okwa­ba­fi­le­yo.

12 Ka­ngi­tsho uku­thi se­ngiku­ba­mbi­leh, ku­mbe uku­thi se­ngi­phe­le­li­si­wei; ko­dwa ngi­xo­tsha­na lakho, uku­thi fu­thi ngi­nga­ku­ba­mbi­si­saj lo­khok enga­ba­nji­si­se­lwal kho­na ngu­Kri­stu Je­su.

13 Ba­za­lwa­ne, mi­na ka­ngi­ba­li uku­thi mi­na uqo­bo se­ngiku­ba­mbi­si­si­lem; ko­dwa ku­nye engi­kwe­nza­yo, ngi­kho­hlwa oku­nge­mu­van, ngi­ze­lu­le­la ko­ku­nga­pha­mbi­lio,

14 ngi­gi­ji­me­lap isi­fe­zo ngo­ku­nxwa­ne­la emvu­zwe­niq wo­bi­zo lwa­phe­zu­lur lu­ka­Nku­lu­nku­lu ku­Kri­stu Je­su.

15 Nga­kho so­nke ese­si­phe­le­les, ka­si­khu­mbu­le lo­khu; nja­lo uba li­ca­ba­nga ulu­tho olwe­hlu­ke­ne­yot, la­lo­khu uNku­lu­nku­lu uza­le­mbu­le­la kho­nau;

16 ko­dwa ku­lo­khu ese­si­fi­ke ku­khov, ka­si­ha­mbe­niw nge­si­mi­sox si­nye, si­khu­mbu­le into­nyey.

UPa­wu­li ube­lu­le­ka ngo­ku­mla­nde­la

17 Ba­ni­ni nga­ba­hla­nga­nye­li aba­nga­ba­li­ngi­se­li ba­miz, ba­za­lwa­ne, nja­lo ba­qa­phe­li­si­se­ni aba­ha­mba ngo­ku­nja­lo, nje­ngo­ba li­la­thi nje­nge­si­bo­ne­loa.

18 Ngo­ba aba­ne­ngi ba­ha­mba, enga­li­tshe­la ka­ne­ngi nga­bo, la­kha­the­si ngi­tsho nge­zi­nye­mbe­zi ngi­thi, ba­yi­zi­thab ze­si­pha­mba­no si­ka­Kri­stu;

19 aba­ku­phe­la kwa­bo ku­yi­ku­bhu­ji­swac, aba­nku­lu­nku­lu wa­bo uyi­si­sud, lo­du­mo lwa­boe lu­se­hla­zwe­nif la­bo, aba­ca­ba­nga izi­nto zo­mhla­bag.

20 Ngo­ba iki­thih ise­ma­zu­lwi­nii, la­la­phoj esi­li­nde­le uku­thi uMsi­ndi­si ave­le kho­na, iNko­si uJe­su Kri­stuk;

21 oza­phe­ndu­lal umzi­mba we­thu wo­bu­pha­nsim, uku­ze ufa­na­nen lo­mzi­mba wa­khe we­nka­zi­mu­lo, nje­ngo­ku­se­be­nza ela­ma­ndlao ngi­tsho okwe­hli­se­la nga­pha­nsip kwa­khe zo­nke izi­nto.

UPa­wu­li ube­lu­le­ka ngo­ku­qi­na la­ngo­ku­zwa­na ekho­lwe­ni

4Nga­kho, ba­za­lwa­ne ba­mi aba­tha­nde­ka­yo la­ba­la­nga­thwa­yoa, into­ko­zobc lo­mqhe­lede wa­mi, ma­ni­ni li­qi­nef ngo­ku­nja­lo eNko­si­ni, ba­tha­nde­ka­yo.

2 Ngi­ya­mnce­nga uYu­wo­di­ya, nja­lo ngi­ya­mnce­nga uSi­nti­ke, uku­thi ba­be lo­mqo­ndo mu­nyeg eNko­si­ni.

3 Ngi­ya­ku­ce­la-ke la­we, mna­kwe­thu oqo­thoh, si­za la­bo abe­si­fa­za­na, aba­se­be­nza ka­khu­lui ka­nye la­mi eva­nge­li­ni, ka­nye lo­Kle­me­nti, le­zi­nye izi­se­be­nzi ka­nye la­mij, ama­bi­zo azo ase­ncwa­di­ni ye­mpi­lok.

4 Tho­ko­za­ni eNko­si­ni nja­lo­nja­lol; ngi­ya­phi­nda ngi­thi: Tho­ko­za­ni.

5 Uku­be­ke­ze­la kwe­num ka­kwa­zi­we yi­bo bo­nke aba­ntu. INko­si ise­du­zen.

6 Li­nga­kha­tha­ze­ki nga­lu­thoo, ko­dwa ezi­ntwe­ni zo­nke, izi­ce­lo ze­nu ka­za­zi­we ku­Nku­lu­nku­lu ngo­mkhu­le­kop la­ngo­nxu­soq ka­nye lo­ku­bo­ngar,

7 lo­ku­thu­la ku­ka­Nku­lu­nku­lus, oku­dlu­la uku­qe­di­si­sa ko­nke, ku­za­lo­ndo­lo­za inhli­zi­yo ze­nu le­mi­ca­ba­ngo ye­nut ku­Kri­stu Je­suu.

8 Elo­ku­ci­nav, ba­za­lwa­ne, ko­nke oku­li­qi­ni­so, ko­nke oku­hlo­ni­phe­ka­yow, ko­nke oku­lu­ngi­le­yo, ko­nke oku­hla­mbu­lu­ki­le­yox, ko­nke oku­hle, ko­nke oku­lo­du­mo olu­hley, uba ku­kho­na oku­hle nja­lo uba ku­kho­na oku­du­mi­se­ka­yo, na­ka­na­ni nga­kho lo­khu;

9 le­la­ku­fu­nda­yoz nja­lo la­kwe­mu­ke­laa fu­thi la­ku­zwa la­se­li­ku­bo­na ki­mi, ze­nze­ni le­zi­zi­nto; lo­Nku­lu­nku­lu wo­ku­thu­lab uza­ku­ba la­ni.

UPa­wu­li ubo­nga isi­pho aba­si­thu­me­ze­la ku­ye eRo­ma

10 Ko­dwa ngi­ya­tho­ko­za ka­khu­lu eNko­si­ni, uku­thi kha­the­si se­li­ze la­vu­se­le­la uku­ngi­na­nze­le­lac, ebe­li­na­nze­le­la ka­mbed, ko­dwa la­swe­la ithu­bae.

11 Ka­ku­si­kho uku­thi ngi­tsho ma­ye­la­na le­nswe­lof; ngo­ba mi­na se­ngi­fu­ndi­le uku­thi nge­ne­li­sweg ezi­ntwe­ni engi­ku­zo.

12 Ngi­ya­kwa­zi ko­nke uku­tho­tshi­swa, fu­thi ngi­ya­kwa­zi uku­ba lo­ku­ne­ngi ka­khu­lu; ku­kho ko­nke le­zi­ntwe­ni zo­nke se­ngi­fu­ndi­si­we fu­thi uku­su­tha lo­ku­la­mbah, lo­ku­ba lo­ku­ne­ngi ka­khu­lu lo­ku­swe­la.

13 Ngi­nga­kwe­nza ko­nke ngo­Kri­stu ie­ngi­qi­ni­saj.

14 Ko­dwa le­nze ku­hle ngo­ku­hla­nga­nye­la eku­hlu­phe­ke­ni kwa­mik.

15 Li­ya­zi fu­thi la­ni, be­Fi­li­phi, uku­thi eku­qa­le­ni kwe­va­nge­lil, eku­su­ke­ni kwa­mi eMa­ke­do­ni­yam, kwa­ku­nge­kho ba­ndlan ela­hla­nga­nye­la la­mi enda­be­ni yo­ku­pha lo­kwe­mu­ke­lao, nga­pha­ndle kwe­nu lo­dwa;

16 ngo­ba la­se­The­sa­lo­ni­kap la­thu­me­la eku­swe­le­ni kwa­miq ka­nye nja­lo la­phi­nda.

17 Ku­nge­si­ku­thi ngi­di­nga isi­phor, ko­dwa ngi­di­nga isi­the­los ese­nge­za isi­khwa­ma se­nu.

18 Ko­dwa nge­mu­ke­le ko­nke nja­lo nge­nge­ze­le­lwet; ngi­gcwe­le, nge­ngi­kwe­mu­ke­le kuE­pa­fro­di­thuu izi­nto ezi­ve­la ki­ni, uqha­tshi olu­mna­ndiv, umni­ke­lo owe­mu­ke­le­ka­yow, otha­bi­sa­yo ku­Nku­lu­nku­lux.

19 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu wa­mi uza­gcwa­li­say yo­nke inswe­lo ye­nu nje­ngo­kwe­no­tho ya­khez ebu­kho­si­nia, ku­Kri­stu Je­su.

20 Aku­be-ke ku­Nku­lu­nku­lu lo­Ba­ba we­thub udu­mo ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nic. Ame­ni.

Isi­ci­no

21 Bi­nge­le­la­ni wo­nke ongcwe­le oku­Kri­stu Je­su. Aba­za­lwa­ned aba­la­mi ba­ya­li­bi­nge­le­la.

22 Bo­nke aba­ngcwe­le ba­ya­li­bi­nge­le­lae, ko­dwa ika­khu­lu la­bo abe­ndlu ka­Ke­sa­rif.

23 Umu­sag we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu ka­wu­be la­ni lo­nke. Ame­ni.

INCWA­DI KA­PA­WU­LI UMPHO­STO­LI

KWA­BA­SE­KO­LO­SE

Isi­bi­nge­le­lo

1UPa­wu­lia umpho­sto­li ka­Je­su Kri­stu nge­nta­ndo ka­Nku­lu­nku­lu, lo­Ti­mo­thi umza­lwa­neb,

2 ki­bo aba­ngcwe­le la­ba­za­lwa­ne aba­the­mbe­ki­le­yo ku­Kri­stu aba­se­Ko­lo­sec: Umu­sa ka­wu­be ki­ni lo­ku­thu­la oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu uBa­ba we­thu le­Nko­si­ni uJe­su Kri­stu.

UPa­wu­li ubo­nga ukho­lo lo­tha­ndo lwa­be­Ko­lo­se

3 Si­ya­mbo­ngad uNku­lu­nku­lu lo­Yi­se we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu, si­khu­le­ka nga­ni nja­lo­nja­lo,

4 se­si­zwi­le ngo­kho­lo lwe­nu ku­Kri­stu Je­su, la­ngo­tha­ndo olu­kwa­ba­ngcwe­le bo­nke,

5 nge­the­mbae eli­be­ke­lwe lo­na ema­zu­lwi­nif, ele­zwa nga­lo nga­pha­mbi­li nge­li­zwi le­qi­ni­so le­va­nge­lig,

6 ese­li­fi­ki­le ki­ni, nje­nga­lo­khu le­mhla­be­ni wo­nkeh, nja­lo li­the­la izi­the­loi, nje­ngo­ba ku­nja­lo la­pha­ka­thi kwe­nu, ku­su­ke­la ngo­su­ku ele­zwa la­se­li­wa­zi umu­sa ka­Nku­lu­nku­lu nge­qi­ni­soj;

7 nje­nga­lo­khu la­ni la­fu­nda kuE­pa­frak otha­nde­ka­yo we­thu ince­kul ka­nye la­thi, oyi­si­kho­nzi esi­the­mbe­ki­le­yo si­ka­Kri­stumn nga­ni,

8 osi­tshe­le fu­thi ngo­tha­ndoo lwe­nu ku­Mo­yap.

UPa­wu­li uya­ba­khu­le­ke­la

9 Nga­kho la­thi, ku­su­ke­la ngo­su­ku ese­zwa nga­loq, ka­si­ye­ke­li uku­li­khu­le­ke­la, lo­ku­ce­la uku­thi li­gcwa­li­swer ngo­lwa­zi lwe­nta­ndo ya­khes nge­nhla­ka­ni­phot yo­nke lo­ku­qe­di­si­sau oku­ngo­mo­ya,

10 uku­ze li­ha­mbe ngo­ku­fa­ne­le iNko­siv ku­kho ko­nke oku­tho­ko­zi­sa­yow, li­the­la izi­the­loxy ku­wo wo­nke umse­be­nzi olu­ngi­le­yoz nja­lo li­khu­le elwa­zi­ni lu­ka­Nku­lu­nku­lua;

11 li­qi­ni­swe nga­ma­ndla wo­nkeb nje­ngo­kwa­ma­ndla obu­kho­si ba­khe, eku­be­ke­ze­le­ni ko­nke le­si­ne­kec, le­nja­bu­lod;

12 si­bo­nge uBa­bae owa­se­nzaf sa­fa­ne­la eku­hla­nga­nye­le­nig kwe­li­fa la­ba­ngcwe­le eku­kha­nye­nih,

13 owa­si­khu­lu­lai ema­ndle­nij obu­mnya­mak, wa­sesi­sa embu­swe­nil we­Ndo­da­na yo­tha­ndo lwa­khem,

14 esi­lo­hle­ngon ku­yo nge­ga­zi la­yoo, uthe­the­le­lo lwe­zo­nop.

Ubu­ntu lo­mse­be­nzi ka­Kri­stu

15 Engu­mfa­ne­ki­soq ka­Nku­lu­nku­lu onga­bo­nwa­yor, izi­bu­lost le­si­da­lwa so­nke;

16 ngo­ba ku­yo zo­nke izi­nto za­da­lwau, ezi­se­ma­zu­lwi­ni le­zi­se­mhla­be­ni, ezi­bo­nwa­yo le­zi­nga­bo­nwa­yo, lo­ba izi­hla­lo zo­bu­kho­siv, lo­ba ubu­pha­tha­ma­ndlaw, lo­ba imi­bu­soxy, lo­ba ama­ndlaza; zo­nke izi­nto zi­da­lwab nga­yocd za­da­le­lwa yo­nae;

17 yo­na-ke inga­pha­mbi kwa­zo zo­nke izi­ntofg, nja­lo nga­yo zo­nke izi­nto zi­ba­mbe­nehi.

18 Nja­lo yo­na yi­nhlo­ko yo­mzi­mba, oli­ba­ndlaj; eyi­ku­qa­lakl, izi­bu­lo kwa­ba­fi­le­yomn, uku­ze yo­na ibe nge­yo­ku­qa­la ezi­ntwe­ni zo­nkeo1;

19 ngo­ba kwamtho­ko­zi­sa uBa­bap uku­thi uku­gcwa­la ko­nke ku­hla­le ki­yoqr,

20 nja­lo nga­yo enze izi­nto zo­nke zi­bu­yi­sa­ne la­ye oqo­bo, ese­nze uku­thu­las nge­ga­zi le­si­pha­mba­no sa­yo, nga­yotuv, lo­ba yi­zi­nto ezi­se­mhla­be­niw lo­ba ezi­se­ma­zu­lwi­nix.

21 La­niy ela­li­ka­dez li­nga­be­mzi­nia le­zi­thab nge­ngqo­ndo emi­se­be­nzi­ni emi­bic, ko­dwa kha­the­si use­bu­yi­se­ne la­ni

22 emzi­mbe­ni we­nya­ma ya­yo ngo­ku­fa uku­thi ali­mi­se pha­mbi kwa­khe li­ngcwe­led nja­lo li­nge­la­ca­la nja­lo li­nga­so­le­kie,

23 uba-ke li­hla­la ekho­lwe­nif li­se­ke­lweg li­qi­ni­leh, li­nga­su­swa ethe­mbe­ni le­va­nge­lii ela­li­zwa­yo, ela­tshu­nya­ye­lwaj ku­so so­nke isi­da­lwak esi­nga­pha­nsi kwe­zu­lu, enge­nzi­we isi­kho­nzi sa­lo mi­na Pa­wu­lil.

Uku­hla­nga­nye­la ku­ka­Pa­wu­li emse­be­nzi­ni ka­Kri­stu

24 Kha­the­si-ke ngi­ya­tho­ko­zam eku­li­hlu­phe­ke­le­nin kwa­mi, nja­lo oku­si­le­le­yo kwe­nhlu­phe­koo zi­ka­Kri­stu ngi­ya­ku­gcwa­li­sa enya­me­ni ya­mi esi­khu­ndle­nip so­mzi­mba wa­kheq, oli­ba­ndla;

25 mi­na enge­nzi­wa isi­kho­nzi sa­lor, nje­ngo­kwe­si­mi­so si­ka­Nku­lu­nku­lus enga­ni­kwa so­na ma­qo­nda­na la­ni, uku­gcwa­li­sa ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu,

26 imfi­hlot ebi­fi­hli­we ku­su­ke­la ezi­kha­thi­ni ze­ndu­lo nja­lo ku­su­ke­la ku­zi­zu­ku­lwa­nau; ko­dwa kha­the­si ibo­na­ka­li­swe kwa­ba­ngcwe­le ba­khevw,

27 ku­bo uNku­lu­nku­lux wa­tha­nda uku­ba­zi­sa uku­thi iyi­ni ino­thoy yo­bu­kho­si ba­li­mfi­hloz pha­ka­thi kwa­be­zi­zwe, engu­Kri­stu pha­ka­thi kwe­nu, ithe­mba le­nka­zi­mu­loa;

28 esi­mtshu­ma­ye­la­yo thi­na, si­xwa­yi­sa wo­nke umu­ntub, si­fu­ndi­sa wo­nke umu­ntuc nga­yo yo­nke inhla­ka­ni­phod, uku­ze si­le­the wo­nke umu­ntue ephe­le­le ku­Kri­stu Je­suf;

29 engi­ku­tshi­ka­tshi­ke­la­yo la­mig, ngi­si­lwah nje­ngo­ku­se­be­nza kwa­khei, oku­se­be­nza ki­mi nga­ma­ndlaj.

2Ngo­ba ngi­tha­nda uku­thi la­zia uku­thi ku­khu­lu ka­nga­ka­na­ni uku­lwab engi­la­kho nga­ni la­ba­se­La­wo­di­ke­yac, nja­lo ngo­bu­ne­ngi ba­la­bo aba­nga­bo­na­nga ubu­so ba­mi enya­me­nid,

2 uku­ze inhli­zi­yo za­boe zi­du­du­zwe, be­hla­nga­ni­swe etha­ndwe­nif, le­no­thwe­ni yo­nkeg yo­ku­qi­ni­se­ki­swa oku­phe­le­le­yo ko­ku­qe­di­si­sah, elwa­zi­nii lwe­mfi­hloj ka­Nku­lu­nku­lu lo­Ba­ba, le­ka­Kri­stuk,

3 oku­fi­hlwe ku­ye izi­nto zo­nke ezi­li­gu­gu ze­nhla­ka­ni­phol le­zo­lwa­zim.

4 Ngi­tsho lo­khu-ke, uku­ze ku­nga­bi la­mu­ntun oli­kho­hli­sa­yoo nga­ma­zwi aye­nga­yop.

5 Ngo­ba la­nxa ngi­nge­kho nge­nya­maq, ka­nti ngi­la­ni ngo­mo­ya, ngi­tho­ko­za ngi­bo­na uku­hle­la kwe­nur, lo­ku­qi­na ko­kho­los lwe­nu ku­Kri­stu.

Uku­hla­la ku­Kri­stu

6 Nga­kho nje­nga­lo­khot li­me­mu­ke­le uKri­stu Je­su iNko­siuv, ha­mba­ni ku­yew,

7 li­gxi­li­se impa­ndex la­khi­we ku­yey, nja­lo li­qi­ni­swe ekho­lwe­ni, nje­ngo­ku­fu­ndi­swa kwe­nu, le­nge­ze ku­lo eku­bo­nge­niz.

8 Na­nze­le­la­nia hle­zi ku­be kho­na oli­thu­mba­yo ngo­lwa­zi lwe­nhla­ka­ni­pho la­nge­nko­hli­so eyi­ze, nje­ngo­ko­mkhu­ba wa­ba­ntub, nje­ngo­kwe­mfu­ndi­so za­ku­qa­la zo­mhla­ba, nja­lo ha­tshi nje­ngo­ku­ka­Kri­stu;

9 ngo­ba ku­hla­lac ku­ye uku­gcwa­la ko­nked ko­bu­Nku­lu­nku­lu ngo­mzi­mbae,

10 nja­lo li­phe­le­li­si­we ku­yef, oyi­nhlo­kog ya­kho ko­nke uku­bu­sah la­ma­ndlai;

11 ela­so­ke­lwa ku­ye la­ni ngo­ku­so­ka oku­nge­nzi­wa­nga nge­za­ndlaj, ngo­ku­hlu­bu­lak umzi­mba we­zo­no ze­nya­ma, eku­so­ke­ni ku­ka­Kri­stu,

12 li­ngcwa­tshwe ka­nye la­ye ebha­bha­thi­zwe­nil, ela­vu­swam la­ni ka­nye la­ye ku­lo ngo­kho­lon lo­ku­se­be­nza ku­ka­Nku­lu­nku­luo, owa­mvu­sa kwa­ba­fi­le­yop.

13 La­ni li­fi­le ezi­pha­mbe­kwe­niq lo­ku­nga­so­ki kwe­nya­ma ye­nu, ule­nze la­phi­la ka­nye la­ye, ese­li­the­the­le­le zo­nke izi­pha­mbe­ko,

14 ese­su­lers incwa­di ye­zi­mi­sot eme­la­na la­thi, epha­mbe­ne la­thi, wa­yi­su­sa pha­ka­thi, ese­yi­be­the­le esi­pha­mba­nwe­niu;

15 eba­hlu­bu­lev aba­bu­siw la­ma­ndlax, wa­ba­ve­za oba­lay, wa­tha­ka­ze­le­la uku­ba­nqo­baz nga­soa.

16 Nga­kho ka­ku­nga­bi kho­na oli­la­hlab eku­dle­ni ku­mbe eku­na­the­nic, lo­ba enda­be­ni yo­mkho­sid lo­ba eyo­ku­thwa­sa kwe­nya­ngae ku­mbe eya­ma­sa­ba­thaf;

17 ezi­yi­si­thu­nzi se­zi­nto ezi­za­yog, ko­dwa umzi­mba ungo­ka­Kri­stuh.

Uku­xwa­yi­sa nge­mfu­ndi­so za­ma­nga

18 Ka­ku­nga­bi la­mu­ntui ole­mu­ka umvu­zo we­nu ngo­bu­qi­li1, etha­nda ukuze­nza otho­be­ki­le­yo lo­ku­kho­nza izi­ngi­lo­si, enge­naj ezi­ntwe­ni anga­zi­bo­na­nga, ezi­khu­khu­me­zak nge­ze nge­ngqo­ndo ye­nya­ma ya­khe,

19 nja­lo enga­ba­mbil iNhlo­kom, umzi­mba wo­nke nga­ma­lu­ngan le­mi­si­phao uso­ndli­wa nja­lop uhla­nga­ni­swa nga­yoq, ukhu­lar ngo­ku­khu­la ku­ka­Nku­lu­nku­lus.

20 Nga­kho uba la­fat ka­nye lo­Kri­stu emfu­ndi­swe­ni za­ku­qa­la zo­mhla­ba, li­bo­phe­ke­le­niu nge­mi­khu­bav ngo­ku­nga­thi li­phi­la eli­zwe­ni,

21 (u­nga­ba­mbiw, unga­na­mbi­thix, unga­thi­nti,

22 ezi­za­phe­la zo­nke ngo­ku­se­tshe­nzi­swayz) nje­ngo­kwe­mi­la­yoa le­zi­mfu­ndi­sob za­ba­ntu?

23 Ezi­le­si­moc se­nhla­ka­ni­pho eku­kho­nze­nid ko­ku­ze­nze­la le­ku­zi­tho­be­nie le­ku­pha­the­ni nzi­ma umzi­mba, ka­ku­si­zi lu­tho uku­me­la­na lo­ku­su­thi­sa inya­ma.

Uku­na­ka­na ngo­kwa­phe­zu­lu lo­ku­bu­la­la inka­nu­ko ze­mhla­be­ni

3Nga­kho uba li­vu­swea lo­Kri­stu, di­nga­ni okwa­phe­zu­lub, la­pho akho­na uKri­stu ehle­zi nga­kwe­so­ku­ne­ne si­ka­Nku­lu­nku­luc.

2 Na­ka­na­ni nge­zi­nto ezi­phe­zu­lud, ku­nge­yi­si­kho nge­zi­nto ezi­se­mhla­be­ni.

3 Ngo­ba li­fi­lee, le­mpi­lo ye­nu ifi­hlwe lo­Kri­stu ku­Nku­lu­nku­lu.

4 Nxa ebo­na­ka­li­swa uKri­stu, oyi­mpi­lo ye­thufg, nga­le­so­si­kha­thi la­ni li­za­bo­na­ka­li­swa la­ye enka­zi­mu­lwe­nih.

5 Nga­kho bu­la­la­nii ama­lu­nga enu ase­mhla­be­nij, uku­phi­ngak, uku­ngco­lal, inka­nu­ko embimn, uku­fi­sa oku­bio, lo­mha­wup, oyi­ku­kho­nza izi­tho­mbeq,

6 okwe­hla nga­le­zi­zi­nto ula­ka lu­ka­Nku­lu­nku­lur phe­zu kwa­ba­ntwa­nas bo­ku­nga­la­le­lit;

7 ela­ke la­ha­mba ku­zo la­niuv, la­pho la­li­hle­zi pha­ka­thi kwa­zo.

8 Ko­dwa kha­the­si la­ni khu­pha­ni ko­nke lo­khuw, ula­kax, uku­thu­ku­the­lay, inzo­ndoz, inhla­mbaa, uku­khu­lu­ma ama­nya­la emlo­nye­ni we­nub;

9 li­nga­qa­mbe­la­ni ama­ngac, lo­khu se­li­mhlu­bu­le umu­ntu omda­lade le­ze­nzo za­khe,

10 se­le­mbe­thef omu­tshag, owe­nzi­wa ku­tshah elwa­zi­nii nje­ngo­mfa­ne­ki­soj wa­lo­wo owa­mda­la­yok;

11 oku­nge­kho umGri­ki lo­mJu­dalm, uku­so­ka lo­ku­nga­so­kin, owe­zi­zwe­nio, umSi­ke­thi­ya, isi­gqi­li, okhu­lu­le­ki­le­yop; ko­dwa uKri­stu uyi­kho ko­nke la­ku­kho ko­nkeq.

12 Nga­kho ye­mba­tha­nir, nje­nga­ba­khe­thi­we­yo ba­ka­Nku­lu­nku­lus, aba­ngcwe­le la­ba­tha­nde­ka­yot, imi­he­lo ye­si­ha­wuuv, ubu­be­lew, uku­zi­tho­bax, ubu­mne­ney, uku­be­ke­ze­laz;

13 li­be­ke­ze­le­la­nea, li­the­the­le­la­neb uba umu­ntu ele­nso­lo ko­mu­nye; nje­ngo­ba lo­Kri­stu wa­li­the­the­le­lac, ngo­ku­nja­lo la­ni;

14 phe­zu kwa­kho ko­nke-ked ye­mba­tha­nie utha­ndof, olu­yi­si­bo­phog so­ku­phe­le­lah.

15 Lo­ku­thu­la ku­ka­Nku­lu­nku­lui ka­ku­bu­se enhli­zi­ywe­ni ze­nu, eli­bi­ze­lwa ku­khoj la­ni emzi­mbe­ni mu­nyek; fu­thi ba­ni­ni nga­ba­bo­nga­yol.

16 Ili­zwi li­ka­Kri­stu ka­li­hla­le pha­ka­thi kwe­nu ngo­kwe­no­tho enhla­ka­ni­phe­ni yo­nkemn; li­fu­ndi­sa­neo li­la­ya­nep, nge­zi­hla­be­le­loq, la­ma­hu­bo odu­mo, le­ngo­ma zo­mo­ya, li­hla­be­le­la li­lo­mu­sar enhli­zi­ywe­ni ze­nu eNko­si­ni.

17 Nja­lo ko­nke lo­ba yi­ni eli­ye­nza­yos, eli­zwi­ni lo­ba ese­nzwe­ni, ko­nke kwe­nze­ni ebi­zwe­ni le­Nko­si uJe­su, li­bo­nget uNku­lu­nku­lu lo­Ba­ba nga­ye.

Uku­pha­tha­na kwa­bo­mu­zi

18 Ba­fa­ziu, ze­hli­se­le­ni nga­pha­nsi kwa­we­nu ama­do­da, nje­ngo­ku­fa­ne­le eNko­si­niv.

19 Ma­do­da, tha­nda­ni omke­nuw, li­nga­bi lo­ku­ba­ba ki­box.

20 Ba­ntwa­na, la­le­la­ni aba­za­liy ezi­ntwe­ni zo­nkez; ngo­ba lo­khu ku­ya­yi­tho­ko­zi­saa iNko­si.

21 Bo­ba­ba, li­nga­ba­thu­ku­the­li­sib aba­ntwa­na be­nu, uku­ze ba­nga­da­ni.

22 Zi­se­be­nzic, la­le­la­ni ezi­ntwe­ni zo­nke la­bo aba­nga­ma­kho­si nje­ngo­kwe­nya­mad, ku­nge­yi­si­kho nge­nko­nzo ya­me­hloe nje­nga­ba­tho­ko­zi­sa aba­ntu, ko­dwa ngo­bu­qo­tho be­nhli­zi­yof, li­se­sa­ba uNku­lu­nku­lu;

23 nja­lo yo­nke lo­ba yi­ni eli­ye­nza­yog, ye­nze­ni nge­nhli­zi­yoh, nje­nge­Nko­si­nii, nja­lo ku­nge­yi­si­kho eba­ntwi­ni;

24 li­sa­zij uku­thi eNko­si­ni li­za­kwe­mu­ke­la umvu­zo we­li­fak; ngo­ba li­kho­nzalm iNko­si uKri­stu.

25 Ko­dwa owe­nza oku­bi uza­ze­mu­ke­le­lan oku­bi akwe­nzi­le­yo; nja­lo ka­ku­kho uku­ba­ndlu­lu­lao umu­ntu.

4Ma­kho­sia, ni­ka­ni izi­se­be­nzi oku­lu­ngi­le­yo lo­ku­li­nge­ne­yob, li­sa­zi uku­thi la­ni li­le­Nko­si ema­zu­lwi­ni.

2 Khu­tha­la­nicd emkhu­le­kwe­nie, li­li­ndef ku­wo ngo­ku­bo­ngag;

3 li­khu­le­keh nge­si­kha­thi esi­fa­na­na­yo nga­thi fu­thi, uku­thi uNku­lu­nku­lu asi­vu­le­lei umnya­ngo we­li­zwi, uku­khu­lu­ma imfi­hloj ka­Kri­stu, la­mi engi­bo­tshwe nge­nxa ya­yok;

4 uku­thi ngi­yi­bo­na­ka­li­sel, nje­nga­lo­khu ngi­fa­ne­le uku­khu­lu­ma.

5 Ha­mba­nim nge­nhla­ka­ni­phon ma­ye­la­na la­ba­nga­pha­ndleo, li­hle­nga isi­kha­thip.

6 Ili­zwi le­nu ka­li­hla­le emu­se­niq, li­na­mbi­the­ke nge­tshwa­yir, uku­ze la­zi uku­thi ku­li­fa­ne­le nja­ni uku­phe­ndu­las lo­wo la­lo­wo.

Uku­bi­nge­le­la kwa­ba­za­lwa­ne. Isi­ci­no

7 Ko­nke oku­ma­qo­nda­na la­mi uza­li­tshe­la uTi­ki­kot, umza­lwa­ne otha­nde­ka­yo le­si­kho­nzi esi­the­mbe­ki­le­you le­si­se­be­nziv ka­nye la­thi eNko­si­ni;

8 engi­mthu­me ki­ni ku­kho lo­khu, uku­ze azi inda­ba ze­nu lo­ku­thi adu­du­ze inhli­zi­yo ze­nuw;

9 ka­nye loO­ne­si­mox umza­lwa­ne othe­mbe­ki­le­yoy lo­tha­nde­ka­yo, owa­ki­niz. Ba­za­la­zi­sa ko­nke oku­la­pha.

10 Uya­li­bi­nge­le­la uA­ri­sta­koa oyi­si­bo­tshwa ka­nye la­mib, lo­Ma­rkoc umza­wa­khed ka­Ba­rna­ba­sie, ele­mu­ke­la imi­la­yo nga­ye; uba efi­ka ki­ni, me­mu­ke­le­nif,

11 lo­Je­su othi­wa ngu­Ju­stu­sig, owabo­ku­so­kah; la­ba bo­dwa yi­zi­se­be­nzi ka­nye lamii embu­swe­ni ka­Nku­lu­nku­lu, aba­ba yi­ndu­du­zo ki­mi.

12 Uya­li­bi­nge­le­la uE­pa­fraj owa­ki­nik, ince­ku ka­Kri­stu, eli­lwe­la emi­khu­le­kwe­nil nge­zi­kha­thi zo­nke, uku­ze li­me li­phe­le­lem li­gcwa­li­swen enta­ndwe­ni yo­nke ka­Nku­lu­nku­luo.

13 Ngo­ba ngi­ya­fa­ka­za ku­ye uku­thi uya­li­tshi­se­ke­la ka­khu­lup la­ba­se­La­wo­di­ke­yaq la­ba­se­Hi­ye­ra­po­li.

14 Uya­li­bi­nge­le­la uLu­kar ume­la­phi otha­nde­ka­yo, lo­De­mas.

15 Bi­nge­le­la­ni aba­za­lwa­ne aba­se­La­wo­di­ke­yat, lo­Ni­mfa, le­ba­ndlau eli­se­mzi­ni wa­khe.

16 Nja­lo nxa isi­fu­ndi­we li­ncwa­divw pha­ka­thi kwe­nu, bo­na­ni uku­thi ifu­ndwe le­ba­ndle­ni la­be­La­wo­di­ke­ya, nja­lo uku­thi la­ni li­yi­fu­nde le­yo eve­la eLa­wo­di­ke­yax.

17 Li­mtshe­le uA­rki­phoy li­thi: Qa­phe­la inko­nzo oye­mu­ke­le eNko­si­ni, uku­thi uyi­phe­le­li­se.

18 Isi­bi­nge­le­loz nge­sa­mi isa­ndla esi­ka­Pa­wu­li. Khu­mbu­la­nia izi­bo­pho za­mib. Umu­sa ka­wu­be la­nic. Ame­ni.

INCWA­DI YO­KU­QA­LA KA­PA­WU­LI UMPHO­STO­LI

KWA­BA­SE­THE­SA­LO­NI­KA

UPa­wu­li uya­ba­bi­nge­le­la. Uya­bo­nga ngo­kho­lo lwa­bo

1UPa­wu­lia lo­Si­li­va­nub lo­Ti­mo­thic, ku­ba­ndla la­be­The­sa­lo­ni­kad ku­Nku­lu­nku­lu uBa­ba, le­Nko­si uJe­su Kri­stu: Umu­sa ka­wu­be ki­ni lo­ku­thu­la oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu uBa­ba we­thu, le­Nko­si uJe­su Kri­stue.

2 Si­bo­ngaf uNku­lu­nku­lu nge­zi­kha­thi zo­nke nga­ni lo­nke, si­li­pha­tha emi­khu­le­kwe­ni ye­thug,

3 si­khu­mbu­la ngo­ku­nga­phe­zih ise­nzo se­nui so­kho­loj, lo­mse­be­nzi onzi­mak wo­tha­ndol, lo­ku­qi­na kwe­the­mbam eNko­si­ni ye­thu uJe­su Kri­stu, pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu lo­Ba­ba we­thun;

4 si­sa­zi, ba­za­lwa­ne aba­tha­ndi­we­yoo ngu­Nku­lu­nku­lu, uku­khe­thwa kwe­nup;

5 ngo­ba iva­nge­li le­thu ka­li­fi­ka­nga ki­ni nge­li­zwiq ku­phe­la, ko­dwa la­nga­ma­ndlar, la­ngo­Mo­ya oNgcwe­lest, la­ngo­ku­qi­ni­swa oku­khu­luu, nje­ngo­ba li­sa­ziv uku­thi sa­si­nja­ni pha­ka­thi kwe­nu nge­nxa ye­nu.

6 La­ni la­ba nga­ba­li­ngi­siw be­thu la­be­Nko­si, se­li­le­mu­ke­le ili­zwi eku­hlu­phe­ke­ni oku­khu­lux li­le­nto­ko­zoyz ka­Mo­ya oNgcwe­lea,

7 la­ze la­ba yi­zi­bo­ne­lob ku­bo bo­nke aba­kho­lwa­yo eMa­ke­do­ni­yac leA­ka­yad.

8 Ngo­ba ki­ni kwe­zwa­ka­lae ili­zwi le­Nko­si, ku­nge­yi­si­kho eMa­ke­do­ni­yaf leA­ka­yag ku­phe­la, ko­dwa ukho­lo lwe­nu ku­Nku­lu­nku­lu lwa­phu­me­la la­ku­yo yo­nke inda­woh, oko­ku­thi kwa­ku­nga­sa­di­nge­ki uku­thi si­khu­lu­me ulu­tho.

9 Ngo­ba bo­na uqo­bo lwa­bo ba­la­ndi­sa nga­thi uku­thi sa­ba lo­ku­nge­nai oku­nja­ni ki­ni, lo­ku­thi la­phe­ndu­ke­laj nja­ni ku­Nku­lu­nku­lu li­ve­la ezi­tho­mbe­nik, uku­thi li­kho­nze uNku­lu­nku­lu ophi­la­yol lo­we­qi­ni­som,

10 li­li­nde­len iNdo­da­na ya­kheo ive­la ema­zu­lwi­nip, ayi­vu­sa kwa­ba­fi­le­yoq, uJe­su osi­hla­ngu­lar ela­ke­ni olu­za­yos.

UPa­wu­li uba­khu­mbu­za ngo­mse­be­nzi wa­khe pha­ka­thi kwa­bo

2Ngo­ba li­ya­zi li­na, ba­za­lwa­ne, uku­nge­naa kwe­thu ki­ni, uku­thi ka­ku­ba­nga yi­ze;

2 ko­dwa la­nxa sa­si­hlu­phe­ki­le ku­qa­la sa­pha­thwa ku­bib, nje­ngo­ba li­sa­zi, eFi­li­phic, sa­ba le­si­bi­ndid ku­Nku­lu­nku­lu we­thu so­ku­khu­lu­ma ki­nie iva­nge­li li­ka­Nku­lu­nku­lu pha­ka­thi ko­ku­lwa oku­khu­luf.

3 Ngo­ba inku­tha­zog ye­thu ya­yi­nga­yi­si­yo yo­ku­du­hah nja­lo inga­ve­li eku­ngco­le­nii, nja­lo inge­ngo­bu­gqi­lij;

4 ko­dwa nje­ngo­ba si­vu­nywe ngu­Nku­lu­nku­luk uku­thi si­pha­thi­swe iva­nge­lil, si­khu­lu­ma ngo­ku­nja­lo, ku­nge­nje­ngo­ku­tho­ko­zi­sa aba­ntum, ko­dwa uNku­lu­nku­lu ohlo­la inhli­zi­yo ze­thun.

5 Ngo­ba ka­si­za­nge si­ze nga­ma­zwi aye­nga­yoo, nje­ngo­ba li­sa­zi, fu­thi ku­nge­yi­si­kho ngo­ku­fi­hlap ubu­hwa­baq; uNku­lu­nku­lu ungu­mfa­ka­zir;

6 si­nga­di­ngi udu­mo eba­ntwi­nis, fu­thi olu­nga­ve­li ki­ni ku­mbe kwa­ba­nye, lo­ba sa­si­nga­bat ngu­mthwa­lou1 nje­nga­ba­pho­sto­li ba­ka­Kri­stuv,

7 ko­dwa sa­ba mne­new pha­ka­thi kwe­nu nje­ngo­mdle­za­nex esi­nga­tha aba­khe aba­ntwa­na.

8 Nje­ngo­ba be­si­li­tha­nda ka­nga­ka, sa­tho­ko­za uku­li­ni­ka ku­nge­yi­si­lo iva­nge­li li­ka­Nku­lu­nku­lu ku­phe­la, ko­dwa le­mi­phe­fu­mu­lo ye­thu uqo­boy, ngo­ba la­se­li­nga­ba­tha­nde­ka­yo ki­thi.

9 Ngo­ba li­ya­khu­mbu­la, ba­za­lwa­ne, uku­tshi­ka­tshi­ka lo­ku­lwi­sa kwe­thuz; ngo­ba ubu­su­ku le­mi­ni si­se­be­nzaab uku­ze si­nga­bi ngu­mthwa­loc la­ko­mu­nye we­nu, si­li­tshu­ma­ye­za iva­nge­li li­ka­Nku­lu­nku­lu.

10 Li­na li­nga­ba­fa­ka­zid, lo­Nku­lu­nku­lue, uku­thi sa­si­ngcwe­le nja­nifg nja­lo si­lu­ngi­leh fu­thi si­nga­so­le­kii ki­ni eli­kho­lwa­yo;

11 nje­ngo­ba-ke li­sa­zi uku­thi ngu­lo­wo la­lo­wo we­nu, nje­ngo­yi­se kwa­ba­khe aba­ntwa­na, sa­li­khu­tha­za nja­ni sali­du­du­zajk sa­fa­ka­za

12 uku­thi li­ha­mbel ngo­ku­fa­ne­le uNku­lu­nku­lu oli­bi­ze­lam embu­swe­ni le­bu­kho­si­ni ba­khen.

UPa­wu­li ula­ndi­sa nge­nhlu­phe­ko za­bo

13 Nge­nxa ya­lo­khu nja­lo thi­na ka­si­ye­ke­lio uku­mbo­nga uNku­lu­nku­lu, uku­thi se­le­mu­ke­le ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu ela­li­zwa ki­thip, le­mu­ke­la ku­nge­yi­si­lo ili­zwi la­ba­ntuq, ko­dwa li­nje­nge­qi­ni­so ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu, ose­be­nza la­ki­ni eli­kho­lwa­yo.

14 Ngo­ba li­na, ba­za­lwa­ne, la­ba nga­ba­li­ngi­se­lir ba­ma­ba­ndla ka­Nku­lu­nku­lus ase­Ju­di­ya ku­Kri­stu Je­su; ngo­ba la­ni la­hlu­phe­kat le­zi­zi­nto kwa­be­si­zwe sa­ki­ni uqo­bo, nje­ngo­ba la­wo ku­ma­Ju­dau,

15 abu­la­la le­Nko­si uJe­suv la­ba­pro­fe­thi ba­wo uqo­bow, asi­zi­nge­la2 la­thi, ka­wa­mtho­ko­zi­si uNku­lu­nku­lux, ame­la­na la­ba­ntu bo­nkey,

16 esi­vi­mbe­laz uku­tshu­ma­ye­za abe­zi­zwe uku­ze ba­si­ndi­swe, uku­ze agcwa­li­se izo­no za­wo nja­lo­nja­loa; ko­dwa ula­kab se­lwe­hle­le phe­zu kwa­woc ku­ze ku­be se­ku­phe­le­ni.

Utha­ndo lu­ka­Pa­wu­li kwa­be­The­sa­lo­ni­ka

17 Ko­dwa thi­na, ba­za­lwa­ne, lo­khu se­hlu­ka­ni­swe la­nid okwe­si­kha­tsha­nae, ngo­bu­sof, ku­nge­yi­si­kho nge­nhli­zi­yo, sa­za­ma ka­khu­lu­ka­zi uku­thi si­bo­neg ubu­so be­nu ngo­ku­la­nga­tha oku­khu­lu.

18 Nga­kho be­si­fi­sa uku­fi­ka ki­ni, ika­khu­lu mi­na Pa­wu­li, la­ka­nye lo­ku­phi­nda, ko­dwa uSa­tha­neh wa­si­vi­mbe­lai;

19 ngo­ba li­yi­ni ithe­mba le­thu, ku­mbe into­ko­zoj, ku­mbe umqhe­lek wo­ku­zi­nco­mal? Angi­thi yi­ni fu­thi, pha­mbi kwe­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu eku­fi­ke­ni kwa­yo?m

20 Ngo­ba li­na li­lu­du­mo le­nto­ko­zo ye­thu.

UPa­wu­li wa­thu­ma uTi­mo­thi ku­bo

3Kwa­thi-ke si­nga­se­la­ku­be­ke­ze­laab, sa­thi ku­hle uku­thi si­tshi­ywe so­dwa eA­te­nec,

2 sa­se­si­thu­ma uTi­mo­thide umza­lwa­ne we­thuf le­si­kho­nzi si­ka­Nku­lu­nku­lu le­si­se­be­nzigh ka­nye la­thi eva­nge­li­ni li­ka­Kri­stu, uku­ze ali­qi­ni­sei lo­ku­thi ali­khu­tha­ze ngo­kho­lo lwe­nuj,

3 uku­ze ku­nga­nyi­ki­nywa la­mu­nye ku­le­zi­zi­nhlu­phe­ko; ngo­ba li­ya­zi li­na uku­thi si­mi­se­lwe lo­khuk.

4 Ngo­ba la­thi si­se­la­ni, sa­li­tshe­la nga­pha­mbi­li uku­thi se­si­za­hlu­phe­kal, nje­ngo­ba fu­thi kwe­nze­kam, la­ni li­yakwa­zi.

5 Nge­nxa ya­lo­khu fu­thi ngi­nga­se­la­ku­be­ke­ze­lan, nga­thu­me­la uku­thi nga­zi ukho­lo lwe­nu, hle­zi mhla­wu­mbe umli­ngio uli­li­ngi­lep, lo­ku­thi umtshi­ka­tshi­ka we­thu ube yi­zeq.

UPa­wu­li uya­tho­ko­za, uya­ba­khu­le­ke­la

6 Ko­dwa kha­the­si uTi­mo­thir use­fi­ki­le ki­thi eve­la ki­ni, usi­bi­ke­le inda­ba ezi­nhle zo­kho­los lo­tha­ndo lwe­nu, lo­ku­thi li­hla­la li­lo­mkhu­mbu­lo omu­hlet nga­thi, li­fi­sa ka­khu­luu uku­si­bo­na, nje­ngo­ba-ke la­thi li­nav;

7 nge­nxa ya­lo­khu sa­du­du­ze­kawx, ba­za­lwa­ne, nga­ni, ku­kho ko­nke uku­hlu­phe­ka lo­si­zi lwe­thuy ngo­kho­lo lwe­nu;

8 ngo­ba kha­the­si si­ya­phi­laz, uba li­na li­mi li­qi­ni­lea eNko­si­ni.

9 Ngo­ba si­bo­ngo­ba­nib esi­nge­na­ni­sa ku­Nku­lu­nku­lu nga­ni, nge­nto­ko­zo yo­nke esi­tho­ko­za nga­yo nge­nxa ye­nu pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu?

10 Ebu­su­ku le­mi­nic si­ya­khu­le­ka ka­khu­lud si­dlu­li­sa ama­la­wu­lo uku­ze si­bo­ne ubu­so be­nue, si­phe­le­li­se-kef oku­si­le­le­yo ko­kho­lo lwe­nu.

11 Nja­lo ku­nga­thi uNku­lu­nku­lu uqo­bo lo­Ba­ba we­thug, le­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu anga­qo­ndi­sa indle­la ye­thu ki­nih;

12 nja­lo ku­nga­thi iNko­si inga­la­ndi­sai nja­lo ile­nze le­nge­ze­le­le­ke etha­ndwe­nij omu­nye ko­mu­nye la­ku­bo bo­nkek, nje­ngo­ba si­nja­lo la­thi ki­ni,

13 uku­ze iqi­ni­se inhli­zi­yo ze­nul zi­nga­so­le­kim ebu­ngcwe­le­ni, pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu lo­Ba­ba we­thun, eku­fi­ke­nio kwe­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu ka­nye la­ba­ngcwe­le ba­khe bo­nkep.

UPa­wu­li uba­la­ya ngo­ku­ha­mba kwa­bo

4Oku­nye-kea, ba­za­lwa­ne, si­ya­li­nce­ngab1 sili­khu­tha­zac2 eNko­si­ni uJe­su, nje­nga­lo­khu la­kwe­mu­ke­lad ki­thi uku­thi ku­li­fa­ne­le nja­ni uku­ha­mbae lo­ku­mtho­ko­zi­sa uNku­lu­nku­luf, uku­ze le­nge­ze­le­le ku­kho ka­khu­lug.

2 Ngo­ba li­ya­zi uku­thi mi­la­yo ba­nih esa­li­ni­ka yo­na nge­Nko­si uJe­su.

3 Ngo­ba le yi­nta­ndo ka­Nku­lu­nku­lui, uku­ngcwe­li­swaj kwe­nu, uku­thi li­zi­thi­nte eku­phi­nge­nik;

4 uku­thi ngu­lo­wo la­lo­wo we­nu ka­kwa­zi uku­gci­nal esa­khe isi­tsham eku­ngcwe­li­se­nin le­ku­hlo­ni­phe­nio,

5 ku­nge­yi­si­kho enka­nu­kwe­nip ye­si­fi­soq, nje­nga­be­zi­zwer la­zo ezi­nga­ma­zi­yo uNku­lu­nku­lus.

6 Ka­ku­nga­bi kho­na owe­qa­yo aqi­le3 umfo­wa­bot enda­be­ni; ngo­ba iNko­si ingu­mphi­ndi­se­liu nga­zo zo­nke le­zi­zi­nto, nje­ngo­ba la­thi sa­li­tshe­la nga­pha­mbi­li sa­fa­ka­zav.

7 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu ka­si­bi­ze­la­ngaw ema­nya­le­nix, ko­dwa ebu­ngcwe­le­niyz.

8 Nga­kho lo­wo ode­le­la­yoa, ka­de­le­li4 mu­ntu, ko­dwa uNku­lu­nku­lu owa­si­ni­ka fu­thi uMo­ya wa­khe oyi­Ngcwe­leb.

9 Ko­dwa ma­ye­la­na lo­tha­ndo lo­bu­za­lwa­nec ka­li­di­ngi uku­thi ngi­li­bha­le­led; ngo­ba li­na uqo­bo li­fu­ndi­si­we ngu­Nku­lu­nku­lue uku­thi li­tha­nda­nef;

10 ngo­ba la­ni le­nza lo­khu ku­bo bo­nke aba­za­lwa­neg aba­se­Ma­ke­do­ni­yah yo­nke; ko­dwa si­ya­li­khu­tha­za, ba­za­lwa­ne, uku­thi le­nge­ze­le­le ka­khu­lui,

11 nja­lo li­khu­tha­le­lej uku­ba lo­ku­thu­lak lo­kwe­nzal okwe­num, lo­ku­se­be­nza nge­ze­nu iza­ndlan, nje­ngo­ba sa­li­la­ya;

12 uku­zeo li­ha­mbe ngo­ku­hlo­ni­tshwapq nga­ba­nga­pha­ndler, li­nga­swe­li lu­tho.

Uku­vu­ka kwa­ba­fi­le­yo

13 Ko­dwa ka­ngi­tha­ndi uku­thi li­nga­bi la­lwa­zis, ba­za­lwa­ne, nga­la­bo aba­le­le­yot, uku­ze li­nga­da­bu­ki, nje­nga­ba­nyeu la­bo aba­nge­la­the­mbav.

14 Ngo­ba uba si­kho­lwa uku­thi uJe­su wa­fa wa­vu­kaw, ngo­ku­nja­lo-ke la­bo aba­le­le ku­Je­suxy, uNku­lu­nku­lu uza­ba­le­tha ka­nye la­ye.

15 Ngo­ba lo­khu si­ku­tsho ki­ni nge­li­zwi le­Nko­siz, uku­thi thi­na esi­phi­la­yoa esi­tshi­ywe ku­ze ku­be se­ku­fi­ke­ni kwe­Nko­sib, isi­bi­li ka­si­yi­ku­ba­qa­le­lac la­bo ase­be­le­led;

16 ngo­ba iNko­si uqo­boe iza­kwe­hla ive­la ezu­lwi­nif nge­si­me­me­ze­lo so­ku­la­wu­la, nge­li­zwi le­ngi­lo­si eyi­ndu­nag, la­ngoku­kha­la ko­pho­ndo lu­ka­Nku­lu­nku­luh, la­ba­fi­le­yo ku­Kri­stu ba­za­vu­ka ku­qa­lai;

17 ku­la­nde­le thi­na esi­phi­la­yo esi­tshi­yi­we­yoj, si­za­hlu­thu­ne­lwak ka­nye la­bo ema­ye­zi­nil si­ye­hla­nga­be­za iNko­si emo­ye­ni; ngo­ku­nja­lo be­se­si­hla­la le­Nko­si nja­lo­nja­lom.

18 Nga­kho du­du­za­na­nin nga­la­ma­zwi.

Uku­fi­ka kwe­Nko­si

5Ko­dwa nge­zi­kha­thi la­nge­mi­zu­zua, ba­za­lwa­ne, ka­li­swe­li uku­thi li­bha­le­lweb,

2 ngo­ba li­na uqo­bo li­ya­zi ku­hle ka­khu­lu uku­thi usu­ku lwe­Nko­sic lu­za­fi­ka ngo­ku­nja­lo nje­nge­se­la ebu­su­kud;

3 ngo­ba nxa be­si­thie: Uku­thu­la lo­ku­hla­la ku­hle, kho­na uku­bhu­ji­swa oku­ju­ma­yofg ku­za­be­hle­la, nje­ngo­mhe­lo ko­we­si­fa­za­na okhu­le­lwe­yoh, nja­lo ka­ba­so­ze ba­phu­nyu­ke.

4 Ko­dwa li­na, ba­za­lwa­ne, ka­li­kho emnya­me­nii, uku­ze lo­lo­su­kuj lu­li­phu­thu­me nje­nge­se­lak;

5 li­na lo­nke li­nga­ba­ntwa­na bo­ku­kha­nya la­ba­ntwa­na be­mi­nil; ka­si­si­bo abo­bu­su­ku lo­ba abo­bu­mnya­mam;

6 nga­kho-ke asi­nga­la­lin nje­nga­ba­nye la­bo, ko­dwa asi­li­ndeo si­qo­ndep.

7 Ngo­ba aba­la­la­yo ba­la­la ebu­su­kuq; la­ba­da­kwa­yor ba­da­kwas ebu­su­kut.

8 Ko­dwa thi­na esi­nga­be­mi­niu, asi­qo­ndev, si­fa­ke isi­vi­ke­lo se­si­fu­ba so­kho­lo lo­tha­ndow, le­the­mba lo­si­ndi­so li­be li­kho­wa,

9 ngo­ba uNku­lu­nku­lu ka­si­mi­se­la­ngax ula­kay, ko­dwa uku­zu­za usi­ndi­soz nge­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu,

10 owa­si­fe­la­yoa, uku­ze lo­ba si­pha­phe­meb lo­ba si­le­lec, si­phi­le ka­nye la­ye.

11 Nga­kho khu­tha­za­na­nid, la­kha­nee, nje­ngo­ba la­ni li­kwe­nza.

UPa­wu­li uba­la­ya ngo­ku­pha­tha­na kwa­bo

12 Ko­dwa si­ya­li­nce­nga, ba­za­lwa­ne, uku­thi li­ba­zi la­bo aba­se­be­nza nzi­ma pha­ka­thi kwe­nuf, la­ba­li­pha­tha­yo eNko­si­nig, la­ba­le­lu­le­ka­yoh,

13 nja­lo li­ba­hlo­ni­pha ka­khu­lu okwe­dlu­la ama­la­wu­lo etha­ndwe­ni nge­nxa yo­mse­be­nzi wa­bo. Hla­li­sa­na­ni ngo­ku­thu­lai.

14 Ko­dwa si­ya­li­khu­tha­za1, ba­za­lwa­ne, ye­lu­le­ka­ni aba­nge­la­mthe­thoj, li­du­du­ze aba­da­ni­le­yok, li­se­ke­le aba­bu­tha­ka­tha­kal, li­be­ke­ze­le­le bo­nkem.

15 Qa­phe­la­ni uku­thi ku­nga­bi kho­na ophi­ndi­se­la omu­nye oku­bi ngo­ku­bin; ko­dwa di­ngi­si­sa­ni nge­si­kha­thi so­nke oku­hleo lo­mu­nye ko­mu­nye la­ki­bo bo­nkep.

16 Tho­ko­za­ni nja­lo­nja­loqr;

17 khu­le­ka­nist li­nga­phe­ziu;

18 bo­nga­ni ku­kho ko­nkev; ngo­ba lo­khu ku­yi­nta­ndo ka­Nku­lu­nku­lu ku­Kri­stu Je­su nga­niw.

19 Li­nga­mci­tshi uMo­yax;

20 li­nga­de­le­li izi­pro­fe­thoy;

21 hlo­li­si­sa­ni ko­nkez; li­ba­mbe­le­le ko­ku­hle;

22 de­da­ni ku­kho ko­nke uku­bo­na­ka­la ko­bu­bia.

Isi­ci­no

23 Ku­nga­thi uNku­lu­nku­lu wo­ku­thu­la uqo­bob anga­le­nza li­be ngcwe­le ngo­ku­phe­le­le­yoc; nja­lo ku­nga­thi umo­yad we­nu wo­nke lo­mphe­fu­mu­lo lo­mzi­mbae ku­nga­lo­ndo­lo­zwaf ku­nga­so­le­kig eku­fi­ke­ni kwe­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stuh.

24 Uthe­mbe­ki­lei ye­na oli­bi­za­yoj; la­ye ozakwe­nza lo­khu.

25 Ba­za­lwa­ne, si­khu­le­ke­le­nik.

26 Bi­nge­le­la­ni aba­za­lwa­ne bo­nke ngo­kwa­nga oku­ngcwe­lel.

27 Ngi­ya­li­fu­ngi­sa nge­Nko­si, uku­thi li­ncwa­di ifu­ndwe ku­bo bo­nke aba­za­lwa­ne aba­ngcwe­lem.

28 Umu­sa we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu ka­wu­be la­nin. Ame­ni.

INCWA­DI YE­SI­BI­LI KA­PA­WU­LI UMPHO­STO­LI

KWA­BA­SE­THE­SA­LO­NI­KA

UPa­wu­li uya­ba­bi­nge­le­la. Uya­bo­nga ngo­ku­thu­thu­ka kwa­bo eva­nge­li­ni

1UPa­wu­lia lo­Si­li­va­nu lo­Ti­mo­thi ku­ba­ndla la­be­The­sa­lo­ni­ka eli­ku­Nku­lu­nku­lu uBa­ba we­thu le­Nko­si­ni uJe­su Kri­stu:

2 Umu­sa ka­wu­be ki­ni lo­ku­thu­la oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu uBa­ba we­thu le­Nko­si­ni uJe­su Kri­stu.

3 Si­me­leb uku­mbo­ngac uNku­lu­nku­lu nja­lo­nja­lo nga­ni, ba­za­lwa­ne, nje­ngo­ba ku­fa­ne­le, ngo­ba ukho­lod lwe­nu lu­ya­nda ngo­ku­nge­la­ku­li­nga­ni­swa, lo­tha­ndoe lwa­lo­wo la­lo­wo we­nu lo­nke lu­ye­nge­ze­le­le­ka ko­mu­nye lo­mu­nye;

4 nga­kho thi­na ngo­kwe­thu si­ya­zi­nco­maf nga­ni ema­ba­ndle­ni ka­Nku­lu­nku­lug nge­nxa yo­ku­be­ke­ze­lah kwe­nu lo­kho­loi pha­ka­thi ko­ku­zi­nge­lwa kwe­nu ko­nke le­zi­nhlu­phe­ko eli­be­ke­ze­la ku­zoj;

5oku­yi­si­bo­na­ka­li­sok so­kwa­hlu­le­lwa oku­lu­ngi­le­yo ku­ka­Nku­lu­nku­lu, uku­ze ku­thi­we li­nga­ba­fa­ne­le umbu­so ka­Nku­lu­nku­lul, la­ni eli­wu­hlu­phe­ke­la­yom;

6 nje­ngo­ba ku­yi­nto elu­ngi­le­yo ku­Nku­lu­nku­lu uku­thi abu­yi­se­le uku­hlu­phe­ka kwa­ba­li­hlu­pha­yon,

7 nja­lo ki­ni eli­hlu­phe­ka­yoo, uku­phu­mu­la ka­nye la­thip, ekwe­mbu­lwe­ni kwe­Nko­si uJe­suqr eve­la ezu­lwi­ni le­ngi­lo­sis za­ma­ndla akhe,

8 ema­la­nga­bi­ni omli­lot, ese­nza impi­ndi­se­lou kwa­ba­nga­ma­zi­yo uNku­lu­nku­luv, la­kwa­ba­nga­la­le­liw iva­nge­li le­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu;

9 aba­za­hlu­phe­ka nge­si­je­zi­sox so­ku­bhu­ji­swa oku­la­pha­ka­dey, ba­su­swe ebu­swe­ni be­Nko­siz le­nka­zi­mu­lwe­ni ya­ma­ndla akhea,

10 mhla efi­kab uku­thi adu­nyi­swe ku­ba­ngcwe­le ba­khec, nja­lo aba­tsha­zwe eku­bo bo­nke aba­kho­lwa­yo (ngo­ba ubu­fa­ka­zid be­thu ba­kho­le­kae pha­ka­thi kwe­nu) nga­lo­lo­su­kuf.

11 Nge­nxa ya­lo­kho si­hla­la si­li­khu­le­ke­la la­ni, uku­ze uNku­lu­nku­lu we­thu ali­bo­ne1 li­nga­ba­fa­ne­leg ubi­zo, lo­ku­ze aphe­le­li­se yo­nke inta­ndo enhleh yo­bu­hle ba­khei lo­mse­be­nzi wo­kho­lo nga­ma­ndlaj;

12 uku­ze ibi­zo le­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu li­du­nyi­swek ki­ni, la­ni ku­ye, nje­ngo­mu­sa ka­Nku­lu­nku­lu we­thu lo­we­Nko­si uJe­su Kri­stu.

Uku­fi­ka kwe­Nko­si lo­ku­fi­ka ku­ka­Nge­la­mthe­tho

2Si­ya­li­nce­nga-ke, ba­za­lwa­ne, ma­ye­la­na lo­ku­fi­kaa kwe­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu, lo­ku­bu­tha­nab kwe­thu ku­yo,

2 uku­thi li­nga­pha­ngi­si li­qhu­qhi­swe engqo­ndwe­ni, ku­mbe le­thu­swec, lo­ba ngu­mo­yad, lo­ba yi­li­zwie, lo­ba yi­ncwa­dif ngo­ku­nga­thi ive­la ki­thi, ngo­ku­nga­thi usu­ku lu­ka­Kri­stu se­lu­fi­ki­leg.

3 Ka­ku­nga­bi la­mu­ntuh oli­kho­hli­sa­yo la­nga­yi­phi indle­la; ngo­ba alu­yi­ku­fi­ka nga­pha­ndlei ko­ku­thi uku­hlu­bu­ka ku­fi­ke ku­qa­la, lo­mu­ntu we­so­no embu­lwej, indo­da­na yo­ku­bhu­ji­swak,

4 eme­la­na izi­khu­khu­me­zel phe­zu kwa­kho ko­nke oku­thi­wa ngu­Nku­lu­nku­lum lo­ba yi­nto ekho­nzwa­yon, ize ihla­le ethe­mpe­li­ni li­ka­Nku­lu­nku­lu nje­ngo­Nku­lu­nku­lu, izi­tshe­ngi­sa uku­thi ingu­Nku­lu­nku­lu.

5 Ka­li­khu­mbu­li yi­nio uku­thi ngi­se­se­la­ni nga­li­tshe­la le­zi­zi­nto?

6 Se­li­kwa­zi kha­the­si oku­vi­mbe­la­yop1, uku­ze embu­lwe nge­sa­khe isi­kha­thi.

7 Ngo­ba imfi­hloq yo­ku­nga­bi lo­mthe­thor isa­se­be­nza; ku­phe­la ku­kho­na ovi­mbe­la­yos okwa­le­si­si­kha­thi, aze asu­swe pha­ka­thi,

8 kho­na-ke eza­kwe­mbu­lwa oNge­la­mthe­thotu, iNko­si eza­mqe­dav ngo­ku­phe­fu­mu­la ko­mlo­mo wa­yow, izambhu­bhi­sa ngo­ku­bo­na­ka­lax ko­ku­fi­ka kwa­yoy;

9lo­wo oku­fi­ka kwa­khe ku­nje­ngo­ku­se­be­nzaz ku­ka­Sa­tha­nea ema­ndle­ni wo­nkeb le­zi­bo­na­ka­li­swe­nic le­zi­ma­nga­li­swe­ni za­ma­ngad,

10 le­nko­hli­swe­ni yo­nke yo­ku­nga­lu­ngie ku­la­bo aba­bhu­bha­yof, ngo­ba ka­be­mu­ke­la­nga utha­ndog lwe­qi­ni­soh uku­ze ba­si­ndi­swe.

11 Nge­nxa ya­lo­khu-ke uNku­lu­nku­lu uza­ba­thu­me­ze­la ama­ndla enko­hli­soi, uku­ze ba­kho­lwe ama­ngaj;

12 uku­ze ba­la­hlwe bo­nke aba­nga­kho­lwa­ngak iqi­ni­sol, ko­dwa ba­tho­ko­zam ku­kho uku­nga­lu­ngin.

Uku­bo­nga lo­ku­nxu­sa ku­ka­Pa­wu­li

13 Ko­dwa thi­na si­me­leo uku­bo­nga uNku­lu­nku­lu nja­lo­nja­lo nga­ni, ba­za­lwa­ne aba­tha­ndwa be­Nko­sip, uku­thi uNku­lu­nku­lu wa­li­khe­the­la usi­ndi­so ku­su­ke­la eku­qa­le­niq, eku­ngcwe­li­swe­ni ko­Mo­yar, lo­kho­lo lwe­qi­ni­so;

14 owa­li­bi­ze­las ku­lo­khu nge­va­nge­li le­thu, eku­zu­ze­nit inka­zi­mu­lo ye­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stuu.

15 Nga­kho-ke, ba­za­lwa­ne, ma­ni­ni li­qi­nev, li­ba­mbe­le­le ezi­mfu­ndi­swe­niw ela­zi­fu­ndi­swa­yo, lo­ba nge­li­zwix, ku­mbe nge­ncwa­di ye­thuy.

16 Ka­ku­thi-ke iNko­si ye­thu uJe­su Kri­stuz uqo­bo, lo­Nku­lu­nku­lua, ngi­tsho uBa­ba we­thu owa­si­tha­nda­yob, lo­wasi­ni­ka indu­du­zoc ela­pha­ka­de le­the­mba eli­hled ngo­mu­sa,

17 adu­du­ze inhli­zi­yo ze­nue, ali­qi­ni­sef ema­zwi­ni le­mi­se­be­nzi­ni yo­nke emi­hleg.

Izi­ce­lo le­zi­fi­so le­ze­lu­le­ko zi­ka­Pa­wu­li

3Elo­ku­ci­naa, ba­za­lwa­ne, si­khu­le­ke­le­nib, uku­ze ili­zwi le­Nko­si li­gi­ji­mec, li­du­nyi­swe, nje­nga­lo­khu kwa­ba nja­lo la­ki­ni,

2 lo­ku­thi si­khu­lu­lwed eba­ntwi­ni aba­nga­qo­nda­nga la­ba­bi; ngo­ba ukho­lo ka­yi­si­lo lwa­bo bo­nkee.

3 Ko­dwa iNko­si ithe­mbe­ki­lef, eza­li­qi­ni­sag ili­vi­ke­leh ko­mu­bii.

4 Si­le­the­mba-ke eNko­si­nij nga­ni, uku­thi izi­nto esi­li­la­ya zo­na, la­ni li­ya­ze­nza nja­lo li­za­ze­nza.

5 Ko­dwa iNko­si se­nga­thi inga­qo­ndi­sa inhli­zi­yo ze­nuk etha­ndwe­ni lu­ka­Nku­lu­nku­lu, le­ku­be­ke­ze­le­ni ku­ka­Kri­stu.

6 Si­ya­li­la­ya-ke, ba­za­lwa­ne, ebi­zwe­ni le­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stul, uku­thim li­ze­hlu­ka­ni­sen la­ye wo­nke umza­lwa­neo oha­mba ngo­ku­nga­fa­ne­la­ngap, nja­lo ku­nge­nje­ngo­mla­yoq ela­we­mu­ke­la ki­thi.

7 Ngo­ba li­ya­zi ngo­kwe­nu uku­thi li­fa­ne­le li­si­li­ngi­se nja­nir; ngo­ba ka­si­ha­mba­ngas ngo­ku­nga­fa­ne­la­ngat pha­ka­thi kwe­nu,

8 nja­lo ka­si­dla­nga ku­dla ko­mu­ntu nge­si­hle, ko­dwa eku­tshi­ka­tshi­ke­niu le­ku­se­be­nze­ni nzi­mav, ubu­su­ku le­mi­niw si­se­be­nza, uku­ze si­nga­bi ngu­mthwa­lo la­ko­mu­nye we­nux;

9 ku­nge­si­ku­thi sa­si­nge­la­lu­nge­loy, ko­dwa uku­ze si­zi­ni­ke­le ki­ni nje­nge­si­bo­ne­loz so­ku­si­li­ngi­se­laa.

10 Ngo­ba la­la­pho si­la­ni, sa­li­la­ya lo­khu uku­thi: Uba umu­ntu enga­fu­ni uku­se­be­nzab, aku­me­la­nga adle.

11 Ngo­ba si­zwa uku­thi aba­nye pha­ka­thi kwe­nu ba­ha­mba­ha­mba ngo­ku­nga­fa­ne­la­ngac, ka­ba­se­be­nzi lu­thod, ko­dwa be­se­nza izi­nto ezi­nge­la­mse­be­nzie.

12 Aba­nja­lo-ke si­ya­ba­la­ya si­ba­khu­tha­ze nge­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu, uku­ze ba­se­be­nzef ngo­ku­thu­lag ba­dle okwa­bo uku­dla.

13 La­ni, ba­za­lwa­ne, li­nga­di­nwah1 yi­kwe­nza oku­hle.

14 Ko­dwa uba umu­ntu enga­la­le­li ili­zwi le­thu nge­ncwa­dii, mqa­phe­li­se­ni2 lo­wo, nja­lo li­nga­hla­nga­ni la­yej, uku­ze abe le­nhlo­nik;

15 nja­lo li­ngampha­thi nje­nge­si­thal, ko­dwa me­lu­le­ke­ni nje­ngo­mza­lwa­nem.

16 Se­nga­thi-ke iNko­si yo­ku­thu­lan uqo­bo inga­li­ni­ka uku­thu­la nge­si­kha­thi so­nke nge­ndle­la zo­nke. INko­si ka­yi­be la­ni lo­nke.

Isi­ci­no

17 Isi­bi­nge­le­loo nge­sa­mi isa­ndla esi­ka­Pa­wu­li, oku­lu­pha­wu ku­yo yo­nke incwa­di; ngi­bha­la ngo­ku­nja­lo.

18 Umu­sa we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu ka­wu­be la­ni lo­nkep. Ame­ni.

INCWA­DI YO­KU­QA­LA KA­PA­WU­LI UMPHO­STO­LI

KU­TI­MO­THI

Isi­bi­nge­le­lo

1UPa­wu­li, umpho­sto­li ka­Je­su Kri­stu nje­ngo­ko­mla­yoa ka­Nku­lu­nku­lu uMsi­ndi­si we­thub, lo­we­Nko­si uJe­su Kri­stu ithe­mba le­thuc,

2 ku­Ti­mo­thid umnta­nami we­qi­ni­so ekho­lwe­nief: Umu­sag, isi­ha­wuh, uku­thu­lai oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu uBa­ba we­thu lo­Je­su Kri­stu iNko­si ye­thu.

UPa­wu­li uxwa­yi­sa uTi­mo­thi ngo­ku­fu­ndi­sa oku­nga­ma­nga

3 Nje­ngo­ba nga­ku­khu­tha­zaj uku­thi uhla­le eE­fe­suk, ngi­si­yal eMa­ke­do­ni­yam, uku­ze ula­ye aba­thi­le uku­thi ba­nga­fu­ndi­si imfu­ndi­so eye­hlu­ki­le­yon,

4 fu­thi ba­nga­na­nze­le­li izi­nga­ne­kwa­neo le­nda­ba zo­se­ndo olo­ku­za­la­nap ezi­nga­phe­li­yo, ezi­ba­nga uku­phi­ki­sa­naqr ku­lo­kwa­kha ku­ka­Nku­lu­nku­lu oku­se­kho­lwe­nis.

5 Ko­dwa injo­ngo yo­mla­yo lu­tha­ndot olu­ve­la enhli­zi­ywe­ni emhlo­pheu laku­sa­ze­la esi­hlev le­kho­lwe­niw olu­nge­la­ku­ze­nzi­sax;

6 ku­lo­khu aba­thi­le aba­du­he1 ku­kho ba­pha­mbu­ke­lay eku­khu­lu­me­ni oku­yi­zez,

7 be­fu­naa uku­thi ba­be nga­ba­fu­ndi­si bo­mla­yob, be­nga­qe­di­si­sic le­zi­nto aba­zi­tsho­yo, ku­mbe la­nge­zi­nto aba­zi­qi­ni­sa­yod.

8 Ko­dwa si­ya­zi uku­thi umla­yo ulu­ngi­lee, uba umu­ntu ewu­se­be­nzi­sa ngo­ko­mla­yo,

9 esa­zi lo­khu, uku­thi umla­yo ka­wu­be­ke­lwa olu­ngi­le­yof, ko­dwa aba­nge­la­mla­yo la­ba­nga­la­le­li­yog, abe­yi­sa uNku­lu­nku­luh la­ba­yi­zo­nii, aba­nga­ngcwe­lej la­ba­nga­kho­lwa­yok, aba­bu­la­la oyi­se la­ba­bu­la­la oni­na, aba­bu­la­la aba­ntu,

10 izi­fe­bel, abe­si­li­sa aba­la­la­na­yomn, aba­thu­mba aba­ntuo, aba­qa­mbi­ma­ngap, abe­phu­la izi­fu­ngoq, nja­lo nxa ku­kho­na oku­nye oku­pha­mbe­ne le­mfu­ndi­so ephi­li­le­yor,

11 nje­ngo­kwe­va­nge­li le­nka­zi­mu­los ka­Nku­lu­nku­lu obu­si­si­we­yot, enga­pha­thi­swa lo­nau.

UPa­wu­li ubo­nga uNku­lu­nku­lu owa­mha­wu­ke­la­yo

12 Ngi­ya­mbo­nga-ke owa­ngi­ni­ka ama­ndlav, uKri­stu Je­su iNko­si ye­thu, uku­thi wa­ngi­bo­na ngi­the­mbe­ki­lew, wangi­mi­sa enko­nzwe­nix,

13 owa­ye­ka­de engu­mhla­mba­ziy lo­mzi­nge­liz lo­mthu­kia; ko­dwa nga­ha­wu­ke­lwab, ngo­ba nga­ngikwe­nza ngo­ku­nga­zi eku­nga­kho­lwe­nic;

14 ko­dwa umu­sa we­Nko­sid ye­thu we­nge­ze­le­lwa ka­khu­lu ka­nye lo­kho­loe lo­tha­ndo olu­ku­Kri­stu Je­suf.

15 Li­the­mbe­ki­le le­li­li­zwig nja­lo li­fa­ne­le ukwe­mu­ke­lwa ko­nkeh, uku­thi uKri­stu Je­su we­za emhla­be­ni uku­si­ndi­sa izo­nii, engi­yi­ndu­na ya­zo mi­naj;

16 ko­dwa nge­nxa ya­lo­khu nga­ha­wu­ke­lwak, uku­ze ki­mi engi­yi­ndu­na uJe­su Kri­stu abo­na­ka­li­se ko­nke uku­be­ke­ze­la, ngi­be yi­si­bo­ne­lol kwa­ba­za­kho­lwa ku­ye empi­lwe­ni epha­ka­de.

17 Ku­yo-ke iNko­si eyi­si­ma­ka­dem, enga­bhu­bhi­yono, enge­la­ku­bo­nwapq, uNku­lu­nku­lu ye­dwa ohla­ka­ni­phi­le­yor, ka­ku­be udu­most lo­bu­kho­si ku­ze ku­be ni­ni la­ni­ni­ni­niu. Ame­ni.

18 Lu­mla­yo ngi­wu­ni­ka we­nav, mnta­nami Ti­mo­thiw, nje­nge­zi­pro­fe­thox eze­nza­ka­la ku­qa­la nga­we, uku­ze nga­zo ulwe uku­lwa oku­hley,

19 uba­mba ukho­loz le­sa­ze­la esi­hlea, aba­nye aba­si­ni­na­yo, ba­chi­the­ke­lwa ngu­mkhu­mbib ma­ye­la­na lo­kho­lo;

20 oku­ku­bo uHi­me­ne­yoc loA­le­ksa­ndrod, engi­ba­ni­ke­le ku­Sa­tha­nee, uku­ze ba­fu­nde uku­thi ba­nga­hla­mba­zif.

Imi­the­tho ye­nko­nzo ye­ba­ndla

2Nga­kho ku­qa­la ku­kho ko­nke ngi­khu­tha­zaa uku­thi uku­nxu­sabc, imi­khu­le­kode, uku­la­bhe­laf, uku­bo­ngag kwe­nze­lwe aba­ntu bo­nke;

2 ama­kho­sih, la­bo bo­nke aba­yi­zi­pha­tha­ma­ndlai1, uku­ze si­chi­the impi­lo elo­ku­thu­la le­pho­li­le­yoj ku­kho ko­nke uku­kho­nza uNku­lu­nku­lu le­nhlo­ni­phok;

3 ngo­ba lo­khu ku­hlel ku­ye­mu­ke­le­ka pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu uMsi­ndi­si we­thum,

4 ofu­na uku­thi bo­nke aba­ntu ba­si­ndi­swen nja­lo be­ze elwa­zi­ni lwe­qi­ni­soo.

5 Ngo­ba mu­nye uNku­lu­nku­lup, nja­lo mu­nye umla­mu­liq pha­ka­thi ku­ka­Nku­lu­nku­lu la­ba­ntu, umu­ntu uKri­stu Je­sur,

6 owa­zi­ni­ke­la ye­na uku­ba li­hla­wu­lo la­bo bo­nkes, ubu­fa­ka­zi nge­zi­kha­thi ezi­fa­ne­le­yot,

7 mi­na enga­mi­se­lwa kho­na uku­ba ngu­mtshu­ma­ye­li lo­mpho­sto­liu (ngi­khu­lu­ma iqi­ni­so ku­Kri­stu, ka­ngi­qa­mbi ma­ngav) umfu­ndi­si wa­be­zi­zwew ekho­lwe­ni le­qi­ni­swe­nix.

8 Nga­kho ngi­fi­sa uku­thi ama­do­da akhu­le­ke ku­yo yo­nke inda­woy, epha­ka­mi­saz iza­ndla ezi­ngcwe­lea, enge­la­la­ka lo­ku­xa­ba­nab.

9 Ngo­ku­nja­lo la­be­si­fa­za­na ba­zi­ce­ci­se nge­zi­gqo­ko ezi­fa­ne­le­yoc, le­nhlo­ni­pho lo­ku­qo­ndad, ku­nga­bi nge­nwe­le eze­lu­ki­we­yo, ku­mbe igo­li­de, ku­mbe ama­pha­re­le*e, ku­mbe ize­mba­tho ezi­du­la­yof,

10 ko­dwag, oku­fa­ne­le abe­si­fa­za­na aba­thi ba­kho­nza uNku­lu­nku­luh, nge­mi­se­be­nzi emi­hlei.

11 Owe­si­fa­za­na ka­fu­nde ngo­ku­thu­laj eku­zi­tho­be­ni ko­nkek.

12 Ko­dwa ka­ngi­vu­me­li owe­si­fa­za­na uku­thi afu­ndi­se, ku­mbe abe la­ma­ndla phe­zu ko­we­si­li­sa, ko­dwa abe eku­thu­le­nil.

13 Ngo­ba uA­da­mu wa­bu­njwa ku­qa­lam, emva kwa­lo­kho uE­van;

14 fu­thi uA­da­mu ka­kho­hli­swa­nga, ko­dwa owe­si­fa­za­nao ese­kho­hli­si­we wa­ba se­si­pha­mbe­kwe­ni,

15 ko­dwa uza­si­ndi­swa ngo­ku­za­la aba­ntwa­nap, uba be­hla­la ekho­lwe­ni le­tha­ndwe­ni le­bu­ngcwe­le­ni ka­nye lo­ku­qo­ndaq.

Ma­ye­la­na la­ba­pha­thi be­ba­ndla

3Li­the­mbe­ki­le ili­zwia eli­thi: Uba umu­ntu efi­sa isi­khu­ndla so­mbo­ni­sib, ufi­sa umse­be­nzi omu­hle;

2 nga­kho ku­me­le uku­thi umbo­ni­sicd abe ngo­nga­so­le­ki­yoe, indo­da yo­mfa­zi mu­nyef, ozi­thi­nta­yog, oqo­ndi­le­yoh, ozi­pha­tha ngo­ku­fa­ne­le­yo, opha­tha ku­hle izi­ha­mbii, ole­li­su lo­ku­fu­ndi­saj;

3 anga­bi yi­si­da­kwak, anga­bi ngo­tha­nda uku­lwa, anga­nxwa­ne­li inzu­zo embil, ko­dwa abe mne­nem, anga­bi ngo­tha­nda uku­xa­ba­nan, anga­bi ngo­tha­nda ima­lio;

4 epha­tha ku­hle owa­khe umu­zip, ela­ba­ntwa­na aba­la­le­laq nge­nhlo­ni­pho yo­nker,

5 ngo­ba uba umu­ntu enga­kwa­zi uku­pha­tha owa­khe umu­zi, anga­li­gci­na nja­ni iba­ndla li­ka­Nku­lu­nku­lu?s

6 Ka­nga­bi ngo­sa­nda uku­kho­lwa, hle­zi ngo­ku­khu­khu­nye­zwat awe­le eku­la­hlwe­ni ku­ka­di­ya­bho­lau.

7 Ku­me­le fu­thi uku­thi abe lo­bu­fa­ka­zi obu­hlev kwa­ba­nga­pha­ndlew, hle­zi awe­le eku­thu­kwe­ni le­mji­bi­leni ka­di­ya­bho­lax.

8 Ngo­ku­nja­lo aba­di­ko­niy ba­hlo­ni­phe­kez, ba­nga­bi ndi­mi­mbi­lia, ba­nga­na­nzi iwa­yi­ni eli­ne­ngib, ba­nga­fi­si inzu­zo embi,

9 ba­ba­mbe imfi­hlo yo­kho­loc esa­ze­le­ni esi­mhlo­phed.

10 La­ba-ke ka­ba­qa­le ba­hlo­lwee, oku­la­nde­la­yo ka­ba­kho­nze uba be­nga­so­le­kif.

11 Ngo­ku­nja­lo omkabo ba­be nga­ba­hlo­ni­phe­ka­yog, aba­nga­nye­yi­yoh, aba­zi­thi­nta­yo, be­the­mbe­ki­le ezi­ntwe­ni zo­nkei.

12 Aba­di­ko­ni ka­ba­be nga­ma­do­da amfa­zi mu­nyej, apha­tha ku­hle aba­ntwa­na le­ya­wo imi­zik.

13 Ngo­ba aba­kho­nze ku­hlel ba­zi­zu­ze­la isi­mi­lo esi­hlem, le­si­bi­ndi esi­khu­lun ekho­lwe­ni olu­ku­Kri­stu Je­su.

14 Le­zi­zi­nto ngi­ku­bha­le­la zo­na, ngi­the­mba uku­za ku­we ma­si­nya­ne;

15 ko­dwa uba ngi­ba­mbe­ka, uku­ze wa­zi uku­thi ku­fa­ne­le uzi­pha­the nja­ni endli­ni ka­Nku­lu­nku­luo, eli­ba­ndlap li­ka­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yoq, insi­kar le­si­se­ke­lo se­qi­ni­sos.

16 Ku­ya­vu­nywa-ke uku­thi yi­nku­lu imfi­hlot yo­ku­kho­nza uNku­lu­nku­luu: UNku­lu­nku­lu wa­bo­na­ka­li­swa enya­me­niv, wa­thi­wa ulu­ngi­le ku­Mo­yaw, wa­bo­nwa zi­ngi­lo­six, wa­tshu­nya­ye­lway ezi­zwe­niz, wa­kho­le­ka emhla­be­nia, we­nyu­se­lwab ebu­kho­si­nic.

UPa­wu­li uxwa­yi­sa uTi­mo­thi nga­ba­fu­ndi­si ba­ma­nga

4UMo­ya-kea utsho ngo­ku­ca­ci­le­yob uku­thi nge­zi­kha­thi zo­ku­ci­nac aba­nye ba­za­hle­hle­la nyo­va­ne ekho­lwe­nid, ba­la­le­le omo­ya aba­du­hi­sa­yoe le­mfu­ndi­so za­ma­di­mo­ni,

2 eku­ze­nzi­se­ni kwa­ba­qa­mbi­ma­ngafg, be­tshi­swe kwe­za­bo iza­ze­la nge­nsi­mbi etshi­sa­yoh,

3 be­sa­le­la uku­tha­tha­nai, be­zi­laj uku­dla uNku­lu­nku­lu aku­da­li­le­yok ekwe­mu­ke­lwe­ni lo­ku­bo­nga nga­ba­kho­lwa­yol la­ba­zi iqi­ni­som;

4 ngo­ba so­nke isi­da­lwa si­ka­Nku­lu­nku­lu si­hlen, ka­ku­la­hlwa lu­tho, uba lwe­mu­ke­lwa ka­nye lo­ku­bo­ngao;

5 ngo­ba lu­ya­ngcwe­li­swa nge­li­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lup lango­mkhu­le­koq.

6 Uba ube­lu­le­ka le­zi­zi­nto aba­za­lwa­ne uza­ku­ba yi­si­kho­nzi esi­hle si­ka­Je­su Kri­stu, wo­ndli­we ema­zwi­ni okho­lor, la­we­mfu­ndi­so enhles oyi­la­nde­la­yo ngo­ku­na­nze­le­lat.

7 Ko­dwa wa­le inga­ne­kwa­ne ezi­mbi le­ze­za­lu­ka­ziuv. Uze­jwa­ye­zew uku­kho­nza uNku­lu­nku­lux;

8 ngo­ba ukwe­jwa­ye­za umzi­mba ku­lo­ku­si­za oku­nci­nya­ney1; ko­dwaz uku­kho­nza uNku­lu­nku­lu ku­si­za ezi­ntwe­ni zo­nkea, ku­le­si­the­mbi­so se­mpi­lob ya­la­mu­hla le­za­yo.

9 Li­the­mbe­ki­le ili­zwi nja­lo li­fa­ne­le ko­nke ukwe­mu­ke­lwac.

10 Ngo­ba nga­lo­kho la­thi si­ya­se­be­nza nzi­ma fu­thi si­ya­thu­kwad ngo­ba si­the­mbe­lee ku­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yof ongu­Msi­ndi­si wa­bo bo­nke aba­ntug, ika­khu­lu wa­ba­kho­lwa­yo.

UTi­mo­thi we­lu­le­kwa ngo­ku­ha­mba la­ngo­ku­fu­ndi­sa

11 La­ya nga­le­zi­zi­nto ufu­ndi­seh.

12 Ku­nga­bi la­mu­ntui ode­le­la ubu­tsha ba­khoj, ko­dwa wo­bak yi­si­bo­ne­lo kwa­ba­kho­lwa­yol eli­zwi­ni, eku­ha­mbe­nim, etha­ndwe­nin, emo­ye­ni, ekho­lwe­nio, eku­hla­mbu­lu­ke­nip.

13 Ngi­ze ngi­fi­ke, na­nze­le­la eku­ba­le­ni, eku­la­ye­niq, eku­fu­ndi­se­nir.

14 Unga­de­le­li isi­phi­wo esi­ku­wes, owa­si­phi­wa nge­si­pro­fe­thot ka­nye lo­ku­be­kwau iza­ndla zo­bu­da­lav.

15 Na­ka­na nga­le­zi­zi­nto, ube ku­le­zi­zi­nto, uku­ze uku­qhu­be­ka kwa­khow ku­bo­na­ka­le pha­ka­thi kwa­bo bo­nke2.

16 Zi­na­nze­le­le we­nax le­mfu­ndi­soy. Hla­la ku­le­zi­zi­nto; ngo­ba ngo­kwe­nza lo­kho uza­zi­si­ndi­sa we­naz ka­nye la­la­bo aba­ku­zwa­yoa.

5Unga­mkha­li­me­lia omda­la, ko­dwa me­lu­le­ke nje­ngo­yi­hlob; aba­tsha nje­nga­ba­fo­we­nu;

2 abe­si­fa­za­na aba­da­la nje­ngo­nyo­ko; abe­si­fa­za­na aba­tsha nje­nga­bo­da­de­we­nu, eku­hla­mbu­lu­ke­ni ko­nkec.

UTi­mo­thi we­lu­le­kwa ngo­ku­pha­tha aba­fe­lo­ka­zi eba­ndle­ni

3 Hlo­ni­pha aba­fe­lo­ka­zi aba­nga­ba­fe­lo­ka­zi isi­bi­lid.

4 Ko­dwa uba umfe­lo­ka­zi othi­le ela­ba­ntwa­na lo­ba aba­zu­ku­lue, ka­ba­fu­nde ku­qa­la uku­hlo­ni­phaf indlu ya­kwa­bo, ka­be­na­ni­se umkho­ndo ku­ba­za­li; ngo­ba lo­khu ku­hleg ku­ye­mu­ke­le­ka pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu.

5 Lo­wo-ke ongu­mfe­lo­ka­zi isi­bi­lih ose­le ye­dwa uthe­mbe­le ku­Nku­lu­nku­lui, uhla­la eku­nxu­se­ni le­mi­khu­le­kwe­nij ebu­su­ku le­mi­nik.

6 Ka­nti lo­wo ozi­ni­ke­la eku­zi­tho­ko­zi­se­ni, ufi­le ephi­lal.

7 La­ya-ke nga­le­zi­zi­ntom, uku­ze ba­nga­so­le­kin.

8 Ko­dwa uba umu­ntu engo­ndli aba­ki­boo, ika­khu­lu abe­ndlu1 ya­khep, ulu­phi­ki­le ukho­loq, fu­thi mu­bi ku­lo­nga­kho­lwa­yor.

9 Ka­nga­ba­lwa umfe­lo­ka­zi onga­pha­nsi kwe­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha, umfa­zi owa­ke we­nda endo­de­ni ka­nyes,

10 onco­nywa nge­mi­se­be­nzi emi­hlet, uba ondle aba­ntwa­na, uba enge­ni­se izi­ha­mbiu, uba ege­zi­se inya­wo za­ba­ngcwe­lev, uba esi­ze aba­hlu­phe­ka­yow, uba ekhu­tha­le­lex wo­nke umse­be­nzi omu­hley.

11 Ko­dwa aba­fe­lo­ka­zi aba­tsha uba­lez; ngo­ba nxa se­be­le­nka­nu­ko ezi­me­la­na lo­Kri­stua, ba­fu­na ukwe­nda;

12 ba­lo­ku­la­hlwa, ngo­ba ba­chi­thi­leb ukho­lo lwa­bo lo­ku­qa­la.

13 Fu­thi-ke nge­si­kha­thi esi­fa­na­na­yo ba­fu­nda uku­vi­la­pha be­zu­la le­zi­ndluc, fu­thi be­nga­vi­la­phi ku­phe­la, ko­dwa ba­bu­ye ba­hle­bed be­nge­na ko­ku­nge­yi­si­kho okwa­boe, be­khu­lu­ma oku­nga­fa­ne­la­nga.

14 Nga­kho ngi­fi­sa uku­thi aba­fe­lo­ka­zi aba­tsha be­ndef, ba­za­le aba­ntwa­na, ba­pha­the umu­zi wa­bog, ba­nga­ni­kih isi­tha la­thu­ba lo­ku­thu­kai.

15 Ngo­ba la­kha­the­si aba­nye se­be­pha­mbu­kej ba­la­nde­la uSa­tha­nek.

16 Uba okho­lwa­yo owe­si­li­sa ku­mbe okho­lwa­yo owe­si­fa­za­na ela­ba­fe­lo­ka­zi, ka­ba­si­zel, nja­lo iba­ndla li­nga­thwa­li­swa nzi­ma, uku­ze li­si­zem aba­nga­ba­fe­lo­ka­zi isi­bi­lin.

Ma­ye­la­na la­ba­da­la be­ba­ndla

17 Aba­da­lao aba­pha­tha ku­hlep ba­fa­ne­leq uku­hlo­ni­tshwa ngo­ku­phi­ndi­we­yors, ika­khu­lu la­bo aba­se­be­nza nzi­ma eli­zwi­ni le­ku­fu­ndi­se­nit;

18 ngo­ba umbha­lo uthiu: Unga­yi­fa­ki isa­ye­ke inka­bi ebhu­la­yov; fu­thi uthi: Isi­se­be­nzi si­fa­ne­le iho­lo la­sow.

19 Unga­le­mu­ke­li ica­la eli­me­la­na lo­mda­lax, nga­pha­ndle pha­mbi2 kwa­ba­fa­ka­zi aba­bi­li ku­mbe aba­tha­thuy.

20 Abo­na­yo ba­so­lez pha­mbi kwa­bo bo­nkea, uku­ze aba­nye la­bo ba­be lo­kwe­sa­bab.

21 Ngi­yaku­la­yi­si­sacd pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu le­Nko­si uJe­su Kri­stu le­ngi­lo­si ezi­khe­thi­we­yo, uku­ze uzi­gci­ne le­zi­zi­nto ngo­ku­nga­qu­mi nga­pha­mbi­li, unge­nzi lu­tho ngo­ku­ba­ndlu­lu­lae.

22 Unga­pha­ngi­si uku­be­ka iza­ndlaf phe­zu ko­mu­ntug, fu­thi unga­hla­nga­nye­li ezo­nwe­ni za­ba­nyeh; uzi­gci­ne we­na umsu­lwai.

23 Unga­be usa­na­tha ama­nzi wo­dwa, ko­dwa se­be­nzi­sa iwa­yi­ni eli­lu­tshwa­naj, nge­nxa ye­si­su sa­kho le­mi­khu­hla­ne ya­kho fu­thi­fu­thik.

24 Izo­nol za­ba­nye aba­ntu zi­so­ba­lam, zi­ba­qa­le­la uku­ya eku­gwe­tshwe­nin; ka­nti eza­ba­nye zi­ya­la­nde­la.

25 Ngo­ku­nja­lo le­mi­se­be­nzi emi­hle iso­ba­lao; la­le­yo eye­hlu­ki­le­yo inge­ke ifi­hla­ka­lep.

Ma­ye­la­na le­zi­gqi­li

6Bo­nke aba­nga­pha­nsi kwe­jo­gwe, izi­gqi­lia, ka­ba­thi ama­kho­si abo afa­ne­le ko­nke uku­hlo­ni­tshwa, uku­ze ibi­zo li­ka­Nku­lu­nku­lub le­mfu­ndi­socd ku­nga­hla­nja­zwae;

2 la­ba­la­ma­kho­si akho­lwa­yo ba­ngawa­de­le­li, ngo­ba enga­ba­za­lwa­nef; ko­dwa ku­la­lo­khu ka­bawa­se­be­nze­le, ngo­ba ekho­lwa nja­lo etha­nde­ka, aba­hla­nga­nye­li be­nzu­zo. Fu­ndi­sa nja­lo ukhu­tha­ze le­zi­zi­ntog.

Imfu­ndi­so ya­ma­nga iba­nga oku­bi

3 Uba ku­kho­na ofu­ndi­sa okwe­hlu­ki­le­yoh, nja­lo enga­vu­me­la­ni la­ma­zwi aphi­li­le­yoi, awe­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu, le­mfu­ndi­so evu­me­la­na lo­ku­kho­nza uNku­lu­nku­luj,

4 uya­zi­khu­khu­me­zak1, ka­zi lu­thol, ko­dwa ubu­la­wa yi­nka­ni le­mi­bu­zom lo­ku­phi­ki­sa­na nga­ma­zwin, oku­ve­la ku­kho umo­nao, umba­ngop, uku­thu­kaq, imi­ca­ba­ngo emi­bi,

5 uku­xa­ba­xa­ba­nar kwa­ba­ntu aba­ngqo­ndo ya­bo yo­na­ke­les, la­ba­la­hle­ke­lwe li­qi­ni­so, be­si­thi uku­kho­nza uNku­lu­nku­lu ku­yi­ndle­la ye­nzu­zot. Ze­hlu­ka­ni­se la­ba­nja­lou.

6 Ko­dwa uku­kho­nza uNku­lu­nku­luv lo­kwe­ne­law ku­yi­nzu­zo enku­lux;

7 ngo­ba ka­si­za­nga la­lu­tho emhla­be­niy; ku­so­ba­la uku­thi ka­si­yi­ku­su­ka la­lu­tho;

8 ko­dwa uba si­lo­ku­dla le­ze­mba­thoz si­za­kwe­ne­li­swa yi­khoa.

9 Ko­dwa aba­fi­sa uku­no­thab ba­we­la eku­li­ngwe­ni le­mji­bi­le­nic, le­nka­nu­kwe­ni ezi­ne­ngi zo­bu­phu­ku­phu­ku ezi­li­ma­za­yo, ezi­cwi­li­se­la aba­ntu enci­tha­ka­lwe­ni le­ku­bhu­ji­swe­nid;

10 ngo­ba utha­ndo lwe­ma­li lu­yi­mpa­nde ya­kho ko­nke oku­bie; aba­nye be­yi­fi­sa, ba­du­hi­le ekho­lwe­ni, ba­zi­gwa­za nge­nhlu­ngu ezi­ne­ngi.

Ezi­nye ize­lu­le­ko zi­ka­Pa­wu­li

11 Ko­dwa we­na, O mu­ntu ka­Nku­lu­nku­luf, ba­le­ke­la le­zi­zi­ntog; nja­lo udi­ngi­si­se uku­lu­ngahi, ukwe­sa­ba uNku­lu­nku­luj, ukho­lok, utha­ndol, uku­be­ke­ze­la, ubu­mne­nem.

12 Lwa­nano uku­lwa oku­hle ko­kho­lo, uba­mbe­le­le empi­lwe­ni epha­ka­dep, owa­bi­ze­lwa ku­yoq, wa­vu­ma uvu­mo olu­hle pha­mbi kwa­ba­fa­ka­zi aba­ne­ngi.

13 Ngi­ya­ku­la­yar pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lus ophi­li­sa ko­nket, lo­Kri­stu Je­su owa­fa­ka­za uvu­mo olu­hle pha­mbi ku­ka­Po­nti­yu­si Pi­la­tuu,

14 uku­thi ugci­ne umthe­tho unge­la­si­civ, unga­so­le­kiw, ku­ze ku­bex se­ku­bo­na­ka­le­ni kwe­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stuy,

15 oza­ku­bo­na­ka­li­sa nge­za­khe izi­kha­thiz obu­si­si­we­yoa lo­So­ma­ndla oye­dwa, iNko­si ya­ma­kho­sibc, lo­Mbu­si wa­ba­bu­sid,

16 ye­na ye­dwa olo­ku­nga­fie, ohla­la eku­kha­nye­ni oku­nge­la­ku­so­nde­le­lwafg, aku­la­mu­ntu eba­ntwi­ni owa­mbo­na­yo, ku­mbe onga­mbo­nah; oku­ku­ye udu­moij la­ma­ndla apha­ka­dek. Ame­ni.

17 La­ya aba­no­thi­le­yo emhla­be­ni wa­kha­the­sil uku­thi ba­nga­zi­gqa­jim, ba­nga­the­mbe­lino eku­nga­qo­ndi­ni kwe­no­thop, ko­dwa ku­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yoqr osi­pha ngo­ku­no­thas zo­nke izi­nto uku­ze si­tho­ko­ze,

18 be­nze oku­hle, ba­no­the emi­se­be­nzi­ni emi­hlet, ba­lu­nge­le uku­pha, ukwa­be­la­na nge­si­hleu2,

19 ba­zi­be­ke­le isi­se­ke­lov esi­hle si­be­ke­lwa oku­za­yo, uku­ze ba­ba­mbe impi­lo ela­pha­ka­dew.

Isi­ci­no

20 O Ti­mo­thi, lo­ndo­lo­za ku­hle oku­be­kwe ku­wex, uxwa­yey uku­khu­lu­ma oku­yi­ze oku­ngco­li­le­yo lo­ku­phi­ki­sa­na kwa­lo­kho oku­thi­wa lu­lwa­zi ku­nge­yi­si­loz,

21 oku­the aba­nye ngo­ku­ku­vu­ma ba­du­haa ekho­lwe­ni.

Umu­sa ka­wu­be la­ni. Ame­ni.

INCWA­DI YE­SI­BI­LI KA­PA­WU­LI UMPHO­STO­LI

KU­TI­MO­THI

Isi­bi­nge­le­lo

1UPa­wu­li umpho­sto­li ka­Je­su Kri­stu nge­nta­ndo ka­Nku­lu­nku­lua, nje­ngo­kwe­si­the­mbi­so se­mpi­lo eku­Kri­stu Je­sub,

2 ku­Ti­mo­thic, umnta­nami otha­nde­ka­yod: Umu­sa, isi­ha­wu, uku­thu­la oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu uBa­ba, lo­Kri­stu Je­su iNko­si ye­thue.

UTi­mo­thi we­lu­le­kwa uku­thi azi­vu­se­le­le

3 Ngi­ya­mbo­nga uNku­lu­nku­luf, engi­mkho­nza­yog ku­su­ke­la ku­bo­kho­khoh esa­ze­le­ni esi­mhlo­phei, nje­nga­lo­khu ngi­ku­khu­mbu­la ngo­ku­nga­phe­zi emi­khu­le­kwe­ni ya­mij ebu­su­ku le­mi­nik,

4 ngi­la­nga­tha uku­ku­bo­nal, ngi­khu­mbu­la inye­mbe­zi za­khom, uku­ze ngi­gcwa­li­swe nge­nto­ko­zo,

5 nxa ngi­be­ka emkhu­mbu­lwe­ni ukho­lo olu­nge­la­ku­ze­nzi­sa olu­ku­wen, olwa­lu­hle­zi ku­go­go wa­kho uLo­yi­si ku­qa­la la­ku­nyo­ko uYu­ni­keo, nja­lo ngi­the­mba uku­thi lu­kho­na la­ku­we.

6 Nge­nxa ya­le­si­si­za­tho ngi­ya­ku­khu­mbu­za uku­thi uvu­se­le­le isi­pho si­ka­Nku­lu­nku­lup, esi­ku­weq ngo­ku­be­kwa kwe­za­ndla za­mir.

7 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu ka­si­ni­ka­nga umo­ya wo­bu­gwa­las, ko­dwa owa­ma­ndlat lo­wo­tha­ndo lo­wo­ku­qo­ndau.

8 Nga­kho unga­bi la­nhlo­niv ngo­bu­fa­ka­zi be­Nko­si ye­thuw, lo­ba nga­mi isi­bo­tshwa sa­yox; ko­dwa ku­me­le uhlu­phe­key ka­nye le­va­nge­li nje­nga­ma­ndla ka­Nku­lu­nku­lu,

9 owa­si­si­ndi­sa­yoz, nja­lo wasi­bi­zaa ngo­bi­zo olu­ngcwe­leb, ku­nge­yi­si­kho nje­nge­mi­se­be­nzi ye­thuc ko­dwa ngo­kwe­la­khe ice­bod la­ngo­mu­sae, asi­ni­ka wo­na ku­Kri­stu Je­su ku­nga­ka­fi­ki izi­ba­nga ze­zi­kha­thif,

10 ko­dwa ose­lu­bo­na­ka­li­swe kha­the­sig ngo­ku­bo­na­ka­la ko­Msi­ndi­si we­thu uJe­su Kri­stuh, owa­chi­tha uku­faij, wa­se­le­tha eku­kha­nye­ni impi­lo lo­ku­nga­bhu­bhi nge­va­nge­lik,

11 enga­mi­se­lwa lo­na mi­na uku­ba ngu­mtshu­ma­ye­li lo­mpho­sto­li lo­mfu­ndi­si we­zi­zwel.

12 Nge­nxa ya­le­si­si­za­tho la­mi ngi­ya­hlu­phe­ka le­zi­zi­ntom, ko­dwa ka­ngi­la­nhlo­nin; ngo­ba ngi­ya­ma­zi engi­kho­lwe1 ku­yeo, nja­lo ngi­le­qi­ni­so uku­thi ula­ma­ndla oku­lo­ndo­lo­za lo­kho engi­ku­be­ke kuyep ku­ze ku­fi­ke lo­lo­su­kuq.

13 Ba­mbe­le­lar ku­si­bo­ne­los sa­ma­zwi aphi­li­le­yot owa­we­zwa­yo ki­miu, ekho­lwe­niv le­tha­ndwe­ni olu­ku­Kri­stu Je­suw.

14 Lo­khu oku­hle oku­pha­thi­si­we­yox ku­lo­ndo­lo­ze ngo­Mo­ya oNgcwe­le ohle­zi ki­thiy.

15 Uya­kwa­zi lo­khu, uku­thi bo­nke aba­seA­si­yaz ba­ngi­hla­mu­kaa, oku­ku­bo uFi­ge­lo lo­He­rmo­ge­ne.

16 Se­nga­thi iNko­si inga­ni­ka umu­sab indlu kaO­ne­si­fo­roc; ngo­ba wa­ngi­vu­se­le­la ka­ne­ngid, nja­lo wa­ye­nge­la­nhlo­nie nge­ke­ta­ne la­mif,

17 ko­dwa eku­fi­ke­ni kwa­khe eRo­ma, wa­ngi­di­ngi­si­sag ka­khu­lu wa­sengi­tho­lah;

18 se­nga­thi iNko­si inga­mni­ka uku­thi atho­le isi­ha­wu eNko­si­nii nga­lo­lo­su­kuj; lo­ku­thi zi­nga­ki izi­nto ange­nze­la zo­nak eE­fe­sul, uya­kwa­zi we­na ku­hle ka­khu­lum.

UTi­mo­thi we­lu­le­kwa uku­thi abe le­si­bi­ndi

2Nga­kho we­na, mnta­na­mia, qi­ni­swa emu­se­ni oku­Kri­stu Je­sub.

2 Le­zi­nto owa­zi­zwa ki­micd pha­ka­thi kwa­ba­fa­ka­zi1 aba­ne­ngi, zi­ni­ke­lee eba­ntwi­ni aba­the­mbe­ki­le­yof, aba­za­ku­ba la­ma­ndla oku­fu­ndi­sa la­ba­nyeg.

3 Nga­kho we­na hlu­phe­ka ngo­bu­nzi­mah, nje­nge­bu­tho eli­hle li­ka­Je­su Kri­stui.

4 Ka­kho ose­be­nzaj nje­nge­bu­tho okha­nywa zi­nda­ba ze­mpi­lok, uku­ze amkho­li­se lo­wo ombu­thi­le­yo.

5 Fu­thi nxa umu­ntu la­ye enci­nti­sa­nal, ka­ni­kwa umqhe­le nga­pha­ndle ko­ku­thi enci­nti­sa­na ngo­ko­mthe­thom.

6 Ku­fa­ne­le umli­mi ose­be­nza ka­khu­lu emu­ke­le ku­qa­la izi­the­lon.

7 Na­ka­na nge­zi­nto engi­zi­tsho­yo; nja­lo se­nga­thi iNko­si inga­ku­ni­ka uku­qe­di­si­sa ezi­ntwe­ni zo­nkeo.

8 Khu­mbu­la uku­thi uJe­su Kri­stu wa­vu­swa kwa­ba­fi­le­yo, owe­nza­lo ka­Da­vi­dapq, nje­ngo­kwe­va­nge­li la­mir;

9 engi­hlu­phe­ka ku­lo oku­bist ku­ze ku­be ku­zi­bo­phou, nje­ngo­me­nzi wo­bu­bi; ka­nti ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu ka­li­bo­tshwa­ngav.

10 Nga­kho ngi­ku­be­ke­ze­le­le ko­nke nge­nxaw ya­ba­khe­thi­we­yox, uku­ze la­bo ba­zu­ze usi­ndi­so olu­ku­Kri­stu Je­suy, ka­nye lo­bu­kho­si obu­pha­ka­dez.

11 Li­the­mbe­ki­le ili­zwi eli­thia: Ngo­ba uba sa­fa ka­nye laye, si­za­phi­la ka­nye laye fu­thib;

12 uba si­be­ke­ze­lac, la­thi si­za­bu­sa ka­nye layed; uba simphi­ka, la­ye uza­si­phi­kae;

13 uba si­nga­the­mbe­kif, ye­na uhla­la ethe­mbe­ki­leg; ange­zi­phi­ke ye­nah.

UTi­mo­thi uxwa­yi­swa ngo­ku­phi­ki­sa­na

14Ba­khu­mbu­ze le­zi­zi­ntoi, ula­yi­si­se pha­mbi kwe­Nko­sij uku­nga­phi­ki­si nga­ma­zwik ko­ku­nga­si­zi lu­thol, ko­dwa eku­du­hi­swe­ni kwa­be­zwa­yom.

15 Khu­tha­le­la uku­thi uzi­ve­ze ku­Nku­lu­nku­lu uthe­mbe­ki­len, isi­se­be­nzi esi­nge­la­mba­nge­la yo­ku­ba le­nhlo­ni, esi­qo­ndi­sa ku­hle ili­zwi le­qi­ni­so.

16 Ko­dwa xwa­yao uku­khu­lu­ma oku­ngco­li­le­yo oku­yi­zep; ngo­ba ba­za­qhu­be­ka eku­nga­me­sa­bi­ni uNku­lu­nku­lu oku­khu­luq,

17 le­li­zwi la­bo li­za­bhi­bhi­dla okwe­mvu­ku­za­ne2; oku­ku­bo uHi­me­ne­yo lo­Fi­le­tor;

18 aba­du­hi­le­yos eqi­ni­swe­ni, be­si­thi uku­vu­ka kwa­ba­fi­le­yo se­ku­dlu­let, be­ge­nqu­la ukho­lo lwa­ba­nye.

19 Lo­ba ku­nja­lo isi­se­ke­lo si­ka­Nku­lu­nku­luu si­mi si­qi­ni­le, si­la­lo­lu­pha­wuv lo­ku­thi: INko­si iya­ba­zi aba­nga­ba­yow, loku­thi: Wo­nke obi­za ibi­zo li­ka­Kri­stu ke­hlu­ka­ne lo­ku­nga­lu­ngix.

20 Ko­dwa endli­ni enku­luy ka­ku­kho izi­tsha ze­go­li­de le­ze­si­li­va ku­phe­la, ko­dwa le­ze­si­hla­hla le­ze­bu­mbaz, nja­lo ezi­nye nge­ze­nhlo­ni­pho, ko­dwa ezi­nye nge­zo­ku­nga­hlo­ni­tshwaa.

21 Nga­kho uba umu­ntu ezi­hla­mbu­lu­lab ku­le­zi­zi­nto, uza­ku­ba yi­si­tsha se­nhlo­ni­phoc, esi­ngcwe­li­si­we­yo, nja­lo esi­lo­si­zo ku­mni­ni­ndlud, se­si­lu­ngi­se­lwee wo­nke umse­be­nzi omu­hlef.

22 Ba­le­ke­la-keg inka­nu­ko yo­bu­tshah, ko­dwa udi­ngi­si­se uku­lu­ngai, ukho­loj, utha­ndok, uku­thu­lal ka­nye la­bo aba­bi­za iNko­sim ku­ve­la enhli­zi­ywe­ni emhlo­phen.

23 Ko­dwa ya­la uku­phi­ki­sa­na oko­bu­thu­tha lo­ko­ku­nga­fu­ndiop, usa­zi uku­thi ku­ba­nga uku­lwa.

24 Ince­ku ye­Nko­si-ke ka­yi­fa­ne­le uku­lwi­saq, ko­dwa uku­ba mne­ner ki­bo bo­nke, ibe le­li­su lo­ku­fu­ndi­sas, ibe­ke­ze­le,

25 ibe­lu­le­ke ngo­bu­mne­ne aba­le­nka­nit; mhla­wu­mbe uNku­lu­nku­lu anga­ba­ni­ka uku­phe­ndu­kau ba­ye ku­lwa­zi lwe­qi­ni­sov,

26 nja­lo ba­sa­ngu­lu­ke ku­mji­bi­la ka­di­ya­bho­law, aba­ba­njwe3 ngu­ye enta­ndwe­ni ya­khe.

Izi­nto ezi­mbi ze­zi­nsu­ku zo­ku­ci­na

3Ko­dwa ya­zi lo­khu, uku­thi ensu­kwi­ni zo­ku­ci­na ku­za­fi­ka izi­kha­thi ezi­nzi­maa.

2 Ngo­ba aba­ntu ba­za­ku­ba nga­ba­zi­tha­nda­yob, aba­tha­nda ima­lic, aba­zi­khu­khu­me­za­yod, aba­zi­gqa­ja­yoe, aba­hla­mba­za­yof, aba­nga­la­le­li aba­za­lig, aba­nga­bo­ngi­yo, aba­nga­ngcwe­leh,

3 aba­nge­la­tha­ndo nge­mve­loi, aba­nge­la­ku­xo­li­swaj, aba­hle­ba­yo, aba­nga­zi­khu­zi­yok, aba­lo­la­ka, aba­nga­tha­ndi oku­hlel,

4 aba­ni­ke­la aba­nyem, aba­la­ma­wa­lan, aba­zi­khu­khu­me­za­yoo, aba­tha­nda into­ko­zo ku­lo­ku­tha­nda uNku­lu­nku­lup,

5 aba­le­si­mo so­ku­kho­nza uNku­lu­nku­luqr, ko­dwa ama­ndla alo be­wa­phi­kas; la­ba­nja­lo ba­xwa­yet.

6 Ngo­ba oku­ve­la ku­bo la­bo nga­ba­nye­nye­la ezi­ndli­niu, nja­lo ba­thu­mbe abe­si­fa­za­na aba­bu­tha­ka­tha­ka aba­si­ndwa yi­zo­nov, be­bu­swa zi­nka­nu­ko ezi­yi­nhlo­bo­nhlo­bow,

7 be­fu­nda nja­lo­nja­lo, fu­thi be­nga­so­ze ba­be­la­kho uku­fi­ka elwa­zi­ni lwe­qi­ni­sox.

8 Nje­ngo­ba-ke uJa­ne­si lo­Ja­mbe­rey ba­me­la­na lo­Mo­zi­siz, ngo­ku­nja­lo la­la­ba ba­me­la­na le­qi­ni­so, aba­ntu aba­le­ngqo­ndo eyo­na­ke­le­yoa, aba­nga­si­zi lu­tho ma­ye­la­na lo­kho­lo.

9 Ko­dwa ka­ba­yi­ku­qhu­be­ke­la pha­mbi­lib; ngo­ba ubu­thu­thac ba­bo bu­za­ku­ba so­ba­la ki­bo bo­nked, nje­ngo­ba kwa­ba nja­lo la­ko­ba­boe.

Uku­ba­mbe­le­la emfu­ndi­swe­ni elu­ngi­le­yo

10 Ko­dwa we­na ula­nde­le ngo­ku­na­nze­le­laf imfu­ndi­so ya­mig, uku­zi­pha­tha, injo­ngoh, ukho­loi, uku­be­ke­ze­la, utha­ndoj, uku­qi­ni­se­lak,

11 uku­zi­nge­lwal, izi­nhlu­phe­ko, nje­nga­lo­khu okwa­nge­hle­la eA­nti­yo­kim, eI­ko­ni­yu­man, eLi­strao, uku­zi­nge­lwa oku­nja­ni enga­ku­thwa­la­yop; nja­lo ku­kho ko­nkeq iNko­si ya­ngo­phu­lar.

12 Isi­bi­li la­bo bo­nke aba­tha­nda uku­phi­la ngo­kwe­sa­ba uNku­lu­nku­lu ku­Kri­stu Je­su ba­za­zi­nge­lwas;

13 ko­dwa aba­ntu aba­bi la­ba­kho­hli­si ba­za­qhu­be­ke­la pha­mbi­li be­dlu­li­sa ebu­bi­nit, be­kho­hli­sa nja­lo be­kho­hli­swau.

14 Ko­dwa we­na ma­na ku­le­zo­zi­nto ozi­fu­ndi­le­yo lo­wa­qi­ni­se­ka ku­zov, usa­zi uku­thi uzi­fu­nde ku­ba­ni,

15 lo­ku­thi ku­su­ke­la ebu­ntwa­ne­niw wa­ya­zix imi­bha­lo engcwe­ley, ela­ma­ndla oku­ku­hla­ka­ni­phi­saz ku­be se­si­ndi­swe­ni ngo­kho­lo olu­ku­Kri­stu Je­su.

16 Wo­nke umbha­lo wa­phe­fu­mu­le­lwa ngu­Nku­lu­nku­lua, nja­lo ulu­nge­leb imfu­ndi­soc, uku­kha­li­me­lad, uku­qo­ndi­sa, uku­fu­ndi­sa oku­se­ku­lu­nge­ni;

17 uku­ze umu­ntu ka­Nku­lu­nku­lue aphe­le­le, alu­ngi­si­se­lwe wo­nkef umse­be­nzi omu­hleg.

UTi­mo­thi ula­ywa uku­thi aqi­ne

4Nga­kho mi­na ngi­ya­la­yi­si­saa pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu, le­Nko­si uJe­su Kri­stu, oza­kwa­hlu­le­la aba­phi­la­yo la­ba­fi­le­yob, eku­bo­na­ka­le­ni kwa­khe le­mbu­swe­ni wa­khec,

2 tshu­ma­ye­la ili­zwi, ulu­nge nge­si­kha­thi esi­lu­ngi­le­yod, nge­si­kha­thi esi­nga­lu­nga­ngae, so­laf, ukhu­zeg, we­lu­le­keh, eku­be­ke­ze­le­ni ko­nke le­mfu­ndi­swe­nii.

3 Ngo­ba ku­za­ku­ba le­si­kha­thij la­pho be­nga­yi­ku­vu­mak imfu­ndi­so ephi­li­le­yol, ko­dwa ngo­ko­wa­bo umha­wu ba­za­zi­bu­the­le­le­la aba­fu­ndi­si, be­lu­nywa zi­ndle­bem;

4 nja­lo ba­za­fu­la­the­li­sa indle­be za­bo eqi­ni­swe­ni, ba­za­pha­mbu­ke­lan ezi­nga­ne­kwa­ne­nio.

5 Ko­dwa we­na qo­nda ezi­ntwe­ni zo­nkep, ube­ke­ze­le­le inhlu­phe­koq, we­nze umse­be­nzi wo­mva­nge­lir, ugcwa­li­se inko­nzo ya­khos.

6 Ngo­ba mi­na se­ngi­thu­lu­lwe nje­ngo­mni­ke­lot wo­ku­na­thwa­yo, le­si­kha­thi so­ku­su­ka kwa­mi se­si­fi­ki­leu.

7 Ngi­lwi­le uku­lwa oku­hlev, ngi­qe­di­le uha­mbow, ngi­lo­ndo­lo­zi­le ukho­lo;

8 ku­su­ke­la kha­the­six, ngi­be­ke­lwey umqhe­le wo­ku­lu­ngaz, eza­ngi­ni­ka wo­na nga­lo­lo­su­kua iNko­si, uma­hlu­le­li olu­ngi­le­yo; ko­dwa ku­nge­yi­si­mi nge­dwa, ko­dwa la­bo bo­nkeb aba­tha­nda uku­bo­na­ka­la kwa­yoc.

UTi­mo­thi uce­lwa uku­thi afi­ke ku­Pa­wu­li

9 Khu­tha­la uku­za ki­mi ma­si­nya­ned;

10 ngo­ba uDe­mae ungi­hla­mu­ki­le, etha­ndef umhla­ba wa­kha­the­sig, wa­ya eThe­sa­lo­ni­kah; uKre­se­na eGa­la­thi­yai, uTi­to­si eDa­lma­thi­yaj.

11 ULu­ka ye­dwa ula­mikl. Tha­tha uMa­rko ubu­ye layem; ngo­ba ulo­nce­do ka­khu­lun ki­mi enko­nzwe­ni.

12 Ko­dwa uTi­ki­koo ngi­mthu­me eE­fe­sup.

13 Ule­the ise­mba­tho enga­si­tshi­ya ku­Ka­rpo eTro­wa­siq, nxa ubu­ya, le­zi­ngwa­lo, ika­khu­lu incwa­di ze­si­khu­mba.

14 UA­le­ksa­ndror umkha­ndi we­thu­si wa­ngi­tshe­ngi­sa oku­bi oku­ne­ngis; se­nga­thi iNko­si inga­mbu­yi­se­la nje­ngo­kwe­mi­se­be­nzi ya­khet;

15 umxwa­ye la­we, ngo­ba wa­me­la­na ka­khu­lu­ka­zi la­ma­zwi ethu.

16 Eku­zi­phe­ndu­le­le­ni kwa­mi kwa­ku­qa­la kwa­ku­nge­kho mu­ntu owa­ngi­me­la­you, ko­dwa bo­nke ba­ngi­hla­mu­kav; se­nga­thi ku­nge­ba­le­lwe ki­bow.

17 Ko­dwa iNko­si ya­ngi­me­lax, ya­ngi­pha ama­ndlay, uku­ze nga­mi uku­tshu­ma­ye­laz ku­phe­le­li­swea, le­zi­zwe zo­nke zi­zweb; nga­se­ngi­khu­lu­lwac emlo­nye­ni we­si­lwa­ned,

18 nja­lo iNko­si iza­ngi­khu­lu­la ku­wo wo­nke umse­be­nzi omu­bi, nja­lo izangi­si­ndi­se­la umbu­so wa­yo we­zu­lue; ka­ku­be ku­yo ubu­kho­si ku­ze ku­be pha­ka­de la­pha­ka­def. Ame­ni.

Isi­ci­no

19 Bi­nge­le­la uPri­skag loA­kwi­lah, le­ndlu kaO­ne­si­fo­roi.

20 UE­ra­stuj wa­sa­la eKo­ri­ntek; ko­dwa uTro­fi­mul nga­mtshi­ya eMi­le­thu me­gu­la.

21 Khu­tha­lan ufi­ke ubu­si­ka bu­nga­ka­fi­ki. UYu­bu­lu uya­ku­bi­nge­le­la, lo­Pu­de­ni, lo­Li­no, lo­Kla­wu­di­ya, la­bo bo­nke aba­za­lwa­ne.

22 INko­si uJe­su Kri­stu ka­yi­be lo­mo­ya wa­khoo. Umu­sa ka­wu­be la­nip. Ame­ni.

INCWA­DI KA­PA­WU­LI

KU­TI­TO­SI

Isi­bi­nge­le­lo

1UPa­wu­li, ince­ku ka­Nku­lu­nku­lua, lo­mpho­sto­li ka­Je­su Kri­stu, nje­ngo­ko­kho­lo lwa­ba­khe­thi­we­yo ba­ka­Nku­lu­nku­lub lo­lwa­zi lwe­qi­ni­soc olu­nje­ngo­ku­kho­nzad uNku­lu­nku­lue,

2 ethe­mbe­ni le­mpi­lo ela­pha­ka­def, uNku­lu­nku­lu onga­qa­mbi ma­ngag ali­the­mbi­sah zi­nga­ka­fi­ki izi­ba­nga ze­si­kha­thii,

3 ko­dwa wa­bo­na­ka­li­sa nge­zi­kha­thi ezi­fa­ne­le­yoj ili­zwi la­khek ngo­ku­tshu­ma­ye­lal mi­na enga­ku­pha­thi­swa­yom nje­ngo­ku­la­yan ku­ka­Nku­lu­nku­lu uMsi­ndi­si we­thuo,

4 ku­Ti­to­sip umnta­nami isi­bi­liq nje­ngo­kho­lo esi­lu­hla­nga­nye­le so­nker: Umu­sa, isi­ha­wu, uku­thu­la oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu uBa­ba, le­Nko­si­ni uJe­su Kri­stu uMsi­ndi­si we­thus.

Uku­be­kwa kwa­ba­da­la be­ba­ndla. Aba­fu­ndi­si ba­ma­nga

5 Nge­nxa ya­lo­khu nga­ku­tshi­yat eKre­teu, uku­ze ulu­ngi­se le­zo­zi­ntov ezi­se­le­yow, nja­lo ube­kex aba­da­la ku­wo wo­nke umu­ziy, nje­ngo­ba mi­na nga­ku­la­yaz;

6 uba ku­kho­naa onga­so­le­ki­yo, indo­da elo­mfa­zi mu­nyeb, ela­ba­ntwa­na aba­kho­lwa­yoc, aba­nga­so­lwa ngo­ku­ga­nga, lo­ba ngo­ku­nga­la­le­lid.

7 Ngo­ba ku­fa­ne­le umbo­ni­sie abe ngo­nga­so­le­ki­yof, nje­ngo­mpha­thi­ndlu ka­Nku­lu­nku­lug; onga­yi­si­so si­qho­loh, onga­thu­ku­the­li ma­si­nya­ne, onge­si­so si­da­kwa, onga­tha­ndi uku­lwa, onga­fi­si inzu­zo embi,

8 ko­dwa opha­tha ku­hle izi­ha­mbi, otha­nda oku­hlei, ozi­pha­tha­yo, oqo­ndi­le­yo, ongcwe­le, ozi­thi­nta­yoj,

9 eba­mbe­le­lak eli­zwi­ni eli­the­mbe­ki­le­yol nje­ngo­kwe­mfu­ndi­som, uku­ze la­ye aben la­ma­ndla oku­khu­tha­za nge­mfu­ndi­so ephi­li­le­yoo, lo­kwe­hlu­la la­bo aba­le­nka­nip.

10 Ngo­ba ku­la­ba­ne­ngi la­bo aba­nga­la­le­li­yoq, aba­khu­lu­ma oku­yi­zer la­ba­kho­hli­sa­yos, ika­khu­lu la­bo abo­ku­so­kat,

11 imi­lo­mo ya­bo ime­le uku­fa­kwa isa­ye­ke, aba­ge­nqu­la imi­zi yo­nke, be­fu­ndi­sa izi­nto ezi­nga­fa­ne­la­ngau, nge­nxa ye­nzu­zo embiv.

12 Omu­nye ki­bo, owa­bo umpro­fe­thiw, wa­thi: Ama­Kre­te ahle­zi enga­ba­qa­mbi­ma­nga, izi­lo ezi­mbix, izi­mi­nzi ezi­vi­la­pha­yoy.

13 Lo­bu­bu­fa­ka­zi bu­qi­ni­si­le. Nga­le­so­si­za­tho ba­la­yi­si­sez ngo­bu­kha­lia, uku­ze ba­phi­le ekho­lwe­nib,

14 ba­nga­la­le­lic inga­ne­kwa­ne za­ma­Ju­dad, le­mi­the­tho ya­ba­ntue aba­fu­la­the­la iqi­ni­sof.

15 Kwa­ba­hla­mbu­lu­ki­le­yo ko­nke ku­hla­mbu­lu­ki­leg; ko­dwa kwa­ba­ngco­li­le­yo la­ba­nga­kho­lwa­yo ka­ku­la­lu­tho olu­hla­nze­ki­le­yoh; ko­dwa le­ngqo­ndo le­za­ze­la za­bo ku­ngco­li­lei.

16 Ba­vu­ma uku­thi ba­ya­ma­zi uNku­lu­nku­luj, ko­dwa bemphi­kak nge­ze­nzol, be­se­nya­nye­ka, la­ba­nga­la­le­li­yom, la­ku­wo wo­nke umse­be­nzi omu­hle ka­ba­si­zi lu­thon.

Uku­ha­mba oku­qo­tho

2Ko­dwa we­na khu­lu­ma izi­nto ezi­fa­ne­le imfu­ndi­so ephi­li­le­yoa.

2 Ama­do­da ama­da­lab uku­thi azi­thi­ntec, ahlo­ni­phe­ked, enga­qo­ndi­le­yoe, ephi­li­lefg ekho­lwe­nih, etha­ndwe­nii, eku­be­ke­ze­le­nij;

3 abe­si­fa­za­na aba­da­la ngo­ku­nja­lo uku­thi ba­zi­pha­the ngo­ku­fa­ne­le aba­ngcwe­lek, ba­nga­bi nga­ba­hle­ba­yol, ba­nga­fu­ywa li­wa­yi­ni eli­ne­ngi, aba­fu­ndi­si bo­ku­hlem,

4 uku­ze ba­fu­ndi­se abe­si­fa­za­na aba­tsha uku­thi ba­qo­nde, ba­be­nga­ba­tha­ndi ba­bo­mka­bo, ba­tha­nde aba­ntwa­na ba­bon,

5 aba­qo­ndi­le­yo, be­mhlo­pheop, be­gci­na ama­kha­ya, be­lu­ngi­leq, be­ze­hli­se­la nga­pha­nsi kwa­wa­bo ama­do­dar, uku­ze ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu li­nga­du­nya­zwas.

6 Abe­si­li­sa aba­tsha ngo­ku­nja­lo uba­khu­tha­zet uku­thi ba­be nga­ba­qo­ndi­le­youv;

7 ma­ye­la­na la­zo zo­nke izi­nto zi­tshe­ngi­sew uyi­si­bo­ne­lo se­ze­nzo ezi­nhlex: Eku­fu­ndi­se­ni oku­nga­bo­la­ngay, ubu­nzu­luz, uku­qo­ndaa,

8 ili­zwi eli­phi­li­le­yo, eli­nga­so­le­ki­yob; uku­ze ome­la­na lanic abe le­nhlo­nid, aswe­le ulu­tho olu­bi anga­lu­khu­lu­ma nga­ni.

9Khu­tha­za izi­gqi­li uku­thi zi­ze­hli­se­le nga­pha­nsi kwa­wa­zo ama­kho­si, zi­kho­le­ke ezi­ntwe­ni zo­nke, zi­nga­phi­ki­sie,

10 zi­nga­ntsho­ntshi, ko­dwa zi­tshe­ngi­se ko­nke uku­the­mbe­ka oku­hlef, uku­ze zi­ce­ci­seg imfu­ndi­soh ka­Nku­lu­nku­lu uMsi­ndi­si we­thu ezi­ntwe­ni zo­nkei.

11 Ngo­ba ubo­na­ke­lej umu­sa ka­Nku­lu­nku­luk osi­ndi­sa­yol eba­ntwi­ni bo­nkem,

12 usi­fu­ndi­sa uku­thi, si­de­le uku­nga­kho­nzi uNku­lu­nku­lun le­nka­nu­ko zo­mhla­bao, si­phi­le ngo­ku­qo­nda la­ngo­ku­lu­nga la­ngo­kwe­sa­ba uNku­lu­nku­lup emhla­be­ni wa­kha­the­siq,

13 si­li­nde­ler ithe­mba eli­bu­si­si­we­yos lo­ku­bo­na­ka­lat kwe­nka­zi­mu­lou ka­Nku­lu­nku­lu omkhu­luv lo­Msi­ndi­si we­thu uJe­su Kri­stuw,

14 owa­zi­ni­ke­le­la thi­nax, uku­ze asi­hle­nge ebu­bi­ni bo­nkey, azi­hla­mbu­lu­le­lez isi­zwe esi­khe­the­ki­le­yoa, esi­tshi­se­ke­la imi­se­be­nzi emi­hleb.

15 Khu­lu­ma le­zi­zi­nto, ukhu­tha­zec, ukhu­ze ula­ma­ndla wo­nked. Ku­nga­bi kho­na umu­ntu oku­de­le­la­yoe.

3Ba­khu­mbu­zea uku­thi ba­ze­hli­se­le nga­pha­nsi kwa­ba­bu­si le­zi­pha­tha­ma­ndlab, baba­la­le­le, ba­lu­nge­le wo­nke umse­be­nzi omu­hlec,

2 ba­nga­hle­bi mu­ntud, ba­nga­bi yi­zi­lwie, ba­be­ke­ze­lef, ba­tshe­ngi­se bo­nke ubu­mne­ne eba­ntwi­ni bo­nkeg.

3 Ngo­ba la­thih ka­dei sa­si­yi­zi­phu­ku­phu­kuj, si­nga­la­le­lik, si­kho­hli­swa, si­se­be­nze­la inka­nu­ko le­nto­ko­zo ezi­ne­ngi­ne­ngil, si­phi­la ebu­bi­nimn le­mo­ne­nio, si­zo­nde­ka, si­zo­nda­na.

4 Ko­dwa la­pho se­ku­bo­na­ke­lep umu­sa lo­tha­ndoq lu­ka­Nku­lu­nku­lu uMsi­ndi­si we­thu ku­ba­ntur,

5 ku­nge­yi­si­kho oku­ve­la eze­nzwe­ni zo­ku­lu­nga esa­ze­nza­yo thi­nas, ko­dwa nje­ngo­kwe­si­ha­wu sa­khe wa­si­si­ndi­sat, ngo­ku­ge­zi­swauv ko­ku­za­lwa ku­tshaw lo­ku­vu­se­le­lwax ko­Mo­ya oNgcwe­ley,

6 owa­mthu­lu­la ngo­kwe­nge­ze­le­lwe­yo1 phe­zu kwe­thu, ngo­Je­su Kri­stu uMsi­ndi­si we­thuz,

7 uku­ze si­lu­ngi­si­swe ngo­mu­sa wa­khea, si­be yi­zi­ndla­li­fab ngo­kwe­the­mba le­mpi­lo ela­pha­ka­decd.

8 Li­the­mbe­ki­le ili­zwie, nja­lo ngi­tha­nda uku­thi uqi­ni­se isi­bi­li nga­le­zi­zi­ntof, uku­ze aba­kho­lwa ku­Nku­lu­nku­lu ba­khu­tha­le­le uku­ma emi­se­be­nzi­ni emi­hleg. Le­zi yi­zi­nto ezi­nhle ezi­lo­si­zo eba­ntwi­ni;

9 ko­dwa xwa­yah imi­bu­zo yo­bu­thu­thai le­nda­ba zo­se­ndo olo­ku­za­la­na lo­mba­ngo lo­ku­phi­ki­sa­na ngo­mla­yoj; ngo­ba ka­zi­si­zi fu­thi zi­yi­zek.

10 Umu­ntu obha­zu­ka­yol emva kwe­si­la­yo so­ku­qa­la le­se­si­bi­lim, mde­leno,

11 usa­zi uku­thi onja­lo upha­mbu­ki­le, uyo­nap, uya­zi­la­hla ye­naq.

Isi­ci­no

12 Nxa ngi­za­thu­ma uA­rte­ma ku­we lo­ba uTi­ki­kor, khu­tha­la uze ki­mi eNi­ka­po­lis; ngo­ba ngi­zi­mi­se­le uku­hla­la kho­na ebu­si­kat.

13 Khu­tha­la unce­di­se uZe­nau isa­zu­mthe­thov loA­po­lo­siw eku­ha­mbe­ni kwa­bo, uku­ze ku­nga­bi la­lu­tho olu­swe­la­ka­la­yo ku­box.

14 Aba­ki­thi-ke la­bo ka­ba­fu­nde uku­ma emi­se­be­nzi­ni emi­hley yo­ku­di­nge­ka­yo ku­swe­le­kaz, uku­ze ba­nga­bi nga­ba­nge­la­zi­the­loa.

15 Bo­nke aba­la­mi ba­ya­ku­bi­nge­le­la. Bi­nge­le­la aba­si­tha­nda­yo ekho­lwe­ni.

Umu­sa ka­wu­be la­ni lo­nke. Ame­nib.

INCWA­DI KA­PA­WU­LI

KU­FI­LI­MO­NI

Isi­bi­nge­le­lo

1 UPa­wu­li isi­bo­tshwa si­ka­Kri­stu Je­sua lo­Ti­mo­thi umza­lwa­neb, ku­Fi­li­mo­ni otha­nde­ka­yo le­si­se­be­nzi ka­nye la­thicd,

2 la­kuA­pi­fi­ya otha­nde­ka­yo, la­kuA­rki­phoe owe­bu­tho ka­nye la­thif, la­ku­ba­ndla eli­se­ndli­ni ya­khog:

3 Umu­sa ka­wu­be ki­ni lo­ku­thu­la oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu uBa­ba we­thu le­Nko­si­ni uJe­su Kri­stuh.

UPa­wu­li uba­ba­za ukho­lo lu­ka­Fi­li­mo­ni

4 Ngi­ya­mbo­nga uNku­lu­nku­lu wa­mi, ngi­ku­pha­tha nge­zi­kha­thi zo­nke emi­khu­le­kwe­ni ya­mii,

5 ngi­si­zwaj ngo­tha­ndo lwa­khok la­ngo­kho­lo ola­lo eNko­si­ni uJe­su la­ku­bo bo­nke aba­ngcwe­lel,

6 uku­ze uku­hla­nga­nye­la ko­kho­lo lwa­kho ku­be la­ma­ndla elwa­zi­ni lwe­nto yo­nke enhle eki­ni ku­Kri­stu Je­sum.

7 Ngo­ba si­le­nto­ko­zo enku­lun le­ndu­du­zo etha­ndwe­ni lwa­khoo, ngo­ba imi­bi­li­ni ya­ba­ngcwe­lep ya­vu­se­le­lwa nga­we, mza­lwa­neq.

UPa­wu­li ukhu­lu­ma ngoO­ne­si­mo

8 Nga­lo­kho, la­nxa ngi­le­si­bi­ndi esi­khu­lu ku­Kri­stu so­ku­thi ngi­ku­la­yer into efa­ne­le­yos,

9ka­nti nge­nxa yo­tha­ndo ku­ngco­no uku­thi ngi­nce­nget, ngi­nje­ngo­nje, uPa­wu­li omda­lau, ese­ngi­yi­si­bo­tshwa fu­thi si­ka­Je­su Kri­stuv.

10 Ngi­ya­ku­nce­ngaw ngo­mnta­na­mix, engi­mze­le­yo ku­zi­bo­pho za­miy, uO­ne­si­moz,

11 oka­de enge­la­si­zo ku­wea, ko­dwa kha­the­si-ke ulo­si­zo ku­we la­ki­mib,

12 engi­mbu­yi­se­la ku­we; ko­dwa we­na, me­mu­ke­lec, oku­yi­ku­thi imi­bi­li­ni ya­mid;

13 ebe­ngi­fi­sa mi­na uku­mba­mba abe la­mie, uku­ze angi­se­be­nze­le esi­khu­ndle­ni sa­khof ku­zi­bo­pho ze­va­nge­lig;

14 ko­dwa ka­ngi­tha­nda­nga ukwe­nza ulu­tho nga­pha­ndle kwe­mvu­mo ya­kho, uku­ze oku­hle kwa­kho ku­nga­bi ngo­ko­ku­ba­njwa nga­ma­ndlahi, ko­dwa nje­ngo­kwe­si­hlej.

15 Ngo­ba mhla­wu­mbe we­hlu­ka­ni­swa la­wek okwe­si­kha­tsha­nal nge­nxa ya­lo­khu, uku­ze ubu­ye ume­mu­ke­le pha­ka­dem;

16 anga­be esa­ba nje­nge­si­gqi­li, ko­dwa nga­phe­zu kwe­si­gqi­lin, umza­lwa­ne otha­nde­ka­yo, ika­khu­lu ki­mi, ko­dwa ka­khu­lu ka­nga­ka­na­ni ku­weo ko­nke enya­me­ni le­Nko­si­nip.

17 Nga­kho uba usi­thi ngi­ngu­mhla­nga­nye­li la­we, me­mu­ke­le nje­nga­miq.

18 Ko­dwa uba eko­ne ngo­lu­tho ku­mbe elo­mla­ndu, lo­kho ku­ba­le­le ki­mi;

19 mi­na Pa­wu­li ngi­bha­le nge­sa­ndla sa­mi, mi­na ngi­za­hla­wu­lar; uku­ze ngi­nga­tsho ku­we uku­thi la­we uqo­bos ulo­mla­ndu ose­le­yo ki­mi.

20 Ye­bo, mza­lwa­ne, se­nga­thi ngi­nga­ba le­nto­ko­zo nga­we eNko­si­nit; uvu­se­le­le imi­bi­li­ni ya­mi eNko­si­niu.

Isi­ci­no

21 Ngi­ku­bha­le­le ngi­the­mba uku­la­le­la kwa­kho, ngi­sa­zi uku­thi la­we uza­kwe­nza oku­nga­phe­zu kwa­lo­kho engi­ku­tsho­yov.

22 Fu­thi nge­si­kha­thi esi­fa­na­na­yo ungi­lu­ngi­se­le la­mi inda­wow yo­ku­hla­la; ngo­ba ngi­ya­the­mbax uku­thi nge­mi­khu­le­ko ye­nu ngi­za­ni­kwa ki­niy.

23 Uya­ku­bi­nge­le­laz uE­pa­fraa oyi­si­bo­tshwa ka­nye la­mi ku­Kri­stu Je­sub,

24 uMa­rkoc, uA­ri­sta­kod, uDe­mae, uLu­kaf, izi­se­be­nzi ka­nye la­mig.

25 Umu­sa we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu ka­wu­be lo­mo­ya we­nu. Ame­nih.

INCWA­DI KA­PA­WU­LI UMPHO­STO­LI

KU­MA­HE­BHE­RU

UKri­stu mkhu­lu ku­le­ngi­lo­si zo­nke

1UNku­lu­nku­lu owa­khu­lu­ma endu­lo ku­bo­ba­ba nga­ba­pro­fe­thi nge­zi­ga­ba nge­zi­ga­ba la­nge­ndle­la ezi­ne­ngia,

2 ku­le­zi­nsu­ku zo­ku­ci­nab ukhu­lu­me ki­thic nge­Ndo­da­nad, ayi­mi­see ibe yi­ndla­li­fa ye­zi­nto zo­nkef, owa­da­la nga­yog fu­thi imi­hla­bah,

3 yo­na eyi­ku­be­nye­ze­la kwe­nka­zi­mu­loi, lo­mfu­zi­se­loj uqo­bo wo­bu­kho­na ba­khe, nja­lo ithwe­le izi­nto zo­nkek nge­li­zwi la­ma­ndla ayo, la­pho isi­ye­nzi­le ngo­kwa­yo uku­hla­nju­lu­lwa kwe­zo­no ze­thul, ya­hla­la pha­nsim nga­kwe­so­ku­ne­nen so­Bu­khu­lu obu­phe­zu­lu,

4 isi­ye­nzi­we ya­pha­ka­ma ka­khu­lu ku­le­zi­ngi­lo­si, nje­nga­lo­khu izu­ze ili­fa le­bi­zo eli­khu­luo ku­la­le­zo.

5 Ngo­ba ku­ku­yi­phi ye­zi­ngi­lo­si ake wa­tsho ku­yo uku­thi: We­na uyi­Ndo­da­na ya­mi, mi­na la­mu­hla ngi­ku­ze­lep? Lo­ku­thi fu­thi: Mi­na ngi­za­ku­ba ngu­Yi­se ki­yo, yo­na-ke ibe yi­Ndo­da­na ki­miq?

6 Fu­thir mhla ephi­nda ele­thas oli­zi­bu­lot emhla­be­niu, uthi: Le­ngi­lo­si zo­nke zi­ka­Nku­lu­nku­lu ka­zi­mkho­nzev.

7 La­ku­zi­ngi­lo­siw uthi: Owe­nzax ingi­lo­si za­khe imi­mo­ya, le­nce­ku za­khe ila­nga­bi lo­mli­lo;

8 ko­dwa eNdo­da­ne­niy uthi: Isi­hla­lo sa­kho so­bu­kho­siz, Nku­lu­nku­lu, si­nge­sa­pha­ka­de la­pha­ka­dea; into­nga yo­mbu­so wa­kho yi­nto­nga yo­ku­lu­nga.

9 Utha­ndi­le uku­lu­nga, wa­zo­nda ubu­bi; nge­nxa ya­lo­khu, uNku­lu­nku­lu, uNku­lu­nku­lu wa­kho uku­gco­bi­leb nga­ma­gco­bo ento­ko­zo ku­la­ba­na­kwe­nu.

10 Lo­ku­thi: We­na Nko­sic, eku­qa­le­ni wa­se­ke­la umhla­ba, la­ma­zu­lu ayi­mi­se­be­nzi ye­za­ndla za­kho;

11 ku­za­bhu­bha lo­khod, ko­dwa we­na umi nja­lo­nja­lo; fu­thi ku­za­gu­ga ko­nke nje­nge­si­gqo­ko,

12 la­nje­nge­se­mba­tho uza­ku­go­qa, ku­za­phe­ndu­lwa-ke; ko­dwa we­na ungu­we unja­loe, le­mi­nya­ka ya­kho ka­yi­yi­ku­phe­la.

13 Ku­ku­yi­phi-ke ye­zi­ngi­lo­si ake atsho ku­yo uku­thi: Hla­la nga­kwe­so­ku­ne­ne sa­mif, ngi­ze ngi­be­ke izi­tha za­kho zi­be yi­se­na­be­lo se­nya­wo za­kho?

14 Ka­zi­si­bo yi­ni zo­nke omo­ya aba­se­be­nza­yog aba­thu­nye­lweh uku­kho­nza nge­nxa ya­la­bo aba­za­ku­dla ili­fa lo­si­ndi­soi?

UKri­stu wa­ba mnci­nya­ne ku­le­zi­ngi­lo­si okwe­si­kha­tsha­na

2Nge­nxa ya­lo­khu ku­fa­ne­le si­qa­phe­li­si­se izi­nto esi­zi­zwi­le­yo, hle­zi mhla­wu­mbe si­khu­khu­lwe.

2 Ngo­ba uba ili­zwi ela­khu­lu­nywa zi­ngi­lo­si la­qi­ni­se­kaa, la­kho ko­nke uku­pha­mbu­ka lo­ku­nga­la­le­lib kwe­mu­ke­la uku­phi­ndi­se­la ngo­ku­fa­ne­le­yoc,

3 thi­na si­za­phe­pha nja­nid uba si­de­le­la usi­ndi­so olu­nga­kae? Olwa­qa­laf uku­khu­lu­nywa yi­Nko­sig, lwa­qi­ni­swa ki­thih yi­la­bo abayi­zwa­yoi,

4 uNku­lu­nku­lu efa­ka­za ka­nye labo nge­zi­bo­na­ka­li­sojk le­zi­ma­nga­li­sol, le­mi­se­be­nzi ya­ma­ndla eyi­zi­nhlo­bo­nhlo­bomn, lo­kwa­be­lwa ku­ka­Mo­ya oNgcwe­leo, nje­ngo­kwe­nta­ndo ya­khep.

5 Ngo­ba ke­hli­se­la­nga nga­pha­nsi kwe­zi­ngi­lo­siq ili­zwe eli­za­yor, esi­khu­lu­ma nga­lo.

6 Ko­dwa omu­nyes ufa­ka­zi­let enda­we­ni ethi­le esi­thi: Umu­ntu uyi­ni, uku­thi umkhu­mbu­leu? ku­mbe indo­da­na yo­mu­ntu, uku­thi uyi­na­nze?

7 Wa­me­nza wa­ba pha­nsi ka­nci­nya­ne ku­le­zi­ngi­lo­si; wa­me­thwe­sa umqhe­le we­nka­zi­mu­lo lo­du­mo; wa­mmi­sa phe­zu kwe­mi­se­be­nzi ye­za­ndla za­kho;

8 izi­nto zo­nkev wa­ze­hli­se­la nga­pha­nsi kwe­nya­wo za­khe. Ngo­ba ekwe­hli­se­ni izi­nto zo­nke nga­pha­nsi kwa­khe, ka­tshi­ya­nga lu­tho olu­nge­hli­se­lwa­nga ku­ye. Ko­dwa kha­the­si ka­si­ka­zi­bo­ni izi­nto zo­nke ze­hli­se­lwe ku­yew.

9 Ko­dwa si­ya­mbo­na uJe­su, owe­nzi­wa wa­ba pha­nsi ka­nci­nya­ne ku­le­zi­ngi­lo­sixy, nge­nxa ye­nhlu­phe­ko yo­ku­faza, ethe­swe umqhe­le wo­bu­kho­si lo­du­mob, uku­ze ngo­mu­sa ka­Nku­lu­nku­lu azwe­lec wo­nke uku­fad.

10 Ngo­ba kwa­ku­mfa­ne­lee, ezi­kho­na zo­nke izi­nto nge­nxa ya­khef, le­zi­kho­na zo­nke nga­yeg, uku­thi, la­pho ele­tha aba­ntwa­na aba­ne­ngih enka­zi­mu­lwe­ni, amphe­le­li­se umkho­khe­lii wo­si­ndi­so lwa­bo nge­zi­nhlu­phe­koj.

11 Ngo­ba la­lo­wo ongcwe­li­sa­yok la­ba­ngcwe­li­si­we­yo, bo­nke ba­ve­la ko­ye­dwal; nga­le­so­si­za­tho ka­la­nhlo­nim uku­ba­bi­za ngo­ku­thi nga­ba­fo­wa­bon,

12 esi­thi: Ngi­za­tshu­ma­ye­lao ibi­zo la­kho ku­ba­fo­we­thu, ngi­za­ku­hla­be­le­la indu­mi­so pha­ka­thi kwe­ba­ndlap.

13 Fu­thi-ke: Mi­na ngi­za­the­mba ku­yeq. Fu­thi-ke: Kha­nge­lar mi­na la­ba­ntwa­na uNku­lu­nku­lu angi­ni­ke bo­nas.

14 Nga­kho nje­ngo­ba aba­ntwa­na be­hla­nga­nye­le inya­ma le­ga­zit, la­ye uqo­bo wa­hla­nga­nye­la kho­na lo­khou, uku­ze ngo­ku­fav amchi­the ye­naw obe­la­ma­ndla oku­fa, ongu­di­ya­bho­lax,

15 aba­khu­lu­le la­bo bo­nke aba­thiy ngo­kwe­sa­ba uku­faz impi­lo ya­bo yo­nke ba­be­ba­njwea ebu­gqi­li­nib.

16 Ngo­ba isi­bi­li ka­zi­tha­the­li izi­ngi­lo­si, ko­dwa uzi­tha­the­la inza­lo kaA­bra­ha­ma.

17 Nge­nxa ya­lo­kho kwa­mfa­ne­la uku­thi abe nje­nga­ba­fowa­bo ku­zo zo­nke izi­ntocd, uku­ze abe ngu­mpri­sti omkhu­lu ole­si­ha­wu lo­the­mbe­ki­le­yoe ezi­ntwe­ni ezi­ma­ye­la­na lo­Nku­lu­nku­luf, uku­ze enze inhla­wu­log yo­ku­thu­la nge­zo­no za­ba­ntu.

18 Ngo­ba ku­lo­khuh ahlu­phe­ke ku­kho ye­na uqo­bo eli­ngwai, ula­ma­ndla oku­si­za aba­li­ngwa­yo.

UKri­stu mkhu­lu ku­lo­Mo­zi­si

3Nga­kho, ba­za­lwa­ne aba­ngcwe­lea, ba­hla­nga­nye­li bo­bi­zo lwa­se­zu­lwi­nibc, qa­phe­la­ni umpho­sto­lid lo­mpri­sti omkhu­lue wo­vu­mo lwe­thu, uKri­stu Je­suf,

2 othe­mbe­ke ku­lo­wo owa­mmi­sa­yo1, nje­ngo­Mo­zi­sig la­ye wa­ye­nja­lo endli­ni ya­khe yo­nke.

3 Ngo­ba kwa­thi­wa lo ufa­ne­le udu­mo olu­khu­lu ku­lo­Mo­zi­si, nje­ngo­ba ulo­du­mo olu­khu­lu ku­le­ndlu aya­khi­le­yohi.

4 Ngo­ba yo­nke indlu ya­khi­wa ngo­thi­lej; ko­dwa owa­kha izi­nto zo­nke ngu­Nku­lu­nku­lukl.

5 UMo­zi­sim ka­mbe wa­ye­the­mbe­ki­len endli­ni yo­nke ya­khe nje­nge­nce­kuo, ku­ze ku­be yi­bu­fa­ka­zi be­zi­nto ebe­zi­za­khu­lu­nywap;

6 ko­dwa uKri­stu nje­nge­ndo­da­na phe­zu kwe­ndlu ya­kheq; esi­yi­ndlu ya­khe thi­nar, uba-ke si­ba­mbe­le­las ngo­ku­qi­na isi­bi­ndit lo­ku­zi­qhe­nyau kwe­the­mbav ku­ze ku­be se­ku­phe­le­niw.

Aba­kho­lwa­yo ka­ba­nga­de­le­li ili­zwi la­khe

7 Nga­kho nje­ngo­ba uMo­ya oyi­Ngcwe­lex esi­thi: La­mu­hlay uba li­li­zwa ili­zwi la­khe,

8 li­nga­ze­nzi zi­be lu­khu­ni inhli­zi­yo ze­nu, nje­nge­ku­cu­nu­le­ni, ngo­su­ku lo­ku­li­ngwa enka­nga­la,

9 la­pho oyi­hlo ba­ngi­li­nga, be­ngi­hlo­la, ba­se­be­bo­na imi­se­be­nzi ya­mi okwe­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­nez;

10 nga­kho nga­si­thu­ku­the­le­la le­so­si­zu­ku­lwa­na, nga­thi: Ba­ya­du­ha ko­ku­phe­la enhli­zi­ywe­ni; la­la­ba ka­ba­za­za­nga indle­la za­mi;

11 nga­ze nga­fu­ngaa eku­thu­ku­the­le­ni kwa­mi nga­thi: Ka­ba­yi­ku­nge­na2 eku­phu­mu­le­ni kwa­mi.

12 Na­nze­le­la­ni, ba­za­lwa­ne, hle­zi ku­za­ku­ba kho­na lo­ba ni­ni pha­ka­thi ko­mu­nye we­nu inhli­zi­yo embi yo­ku­nga­kho­lwa, eku­du­he­ni ku­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yob;

13 ko­dwa khu­tha­za­na­nic insu­ku nge­nsu­ku, ku­sa­thi­wa la­mu­hla, uku­ze ku­nga­bi kho­na ki­ni owe­nzi­wa lu­khu­ni nge­nko­hli­so ye­so­nod;

14 ngo­ba se­si­be nga­ba­hla­nga­nye­li ba­ka­Kri­stu, uba-ke si­ba­mbi­si­sae isi­qa­lo so­ku­qi­ni­se­kaf ku­ze ku­be se­ku­phe­le­nig;

15 ku­sa­thi­wa: La­mu­hlah uba li­li­zwa ili­zwi la­khe, li­nga­ze­nzi zi­be lu­khu­ni inhli­zi­yo ze­nu, nje­nge­ku­cu­nu­le­ni.

16 Ngo­ba aba­nyei se­be­zwi­le ba­thu­ku­the­li­saj, ko­dwa ka­ku­si­bo bo­nkek la­bo aba­phu­ma eGi­bhi­the ngo­Mo­zi­si.

17 Ko­dwa ngo­ba­ni athu­ku­the­li­swa yi­bo okwe­mi­nya­ka enga­ma­tshu­mi ama­ne? Ka­ku­si­bo la­bo abo­na­yo yi­ni, aba­zi­du­mbu za­bo za­we­la enka­nga­lalm?

18 Ngo­ba­ni-ke afu­nga ki­bon uku­thi ka­ba­zu­ku­nge­na eku­phu­mu­le­ni kwa­khe, nga­pha­ndle kwa­la­bo aba­nga­la­le­la­ngao?

19 Nga­kho si­ya­bo­na uku­thi ba­be­nge­la­ku­nge­nap nge­nxa yo­ku­nga­kho­lwaq.

Uku­nge­na eku­phu­mu­le­ni ku­ka­Nku­lu­nku­lu

4Nga­kho, ka­se­sa­be, hle­zi, la­pho si­se­kho­na isi­the­mbi­so so­ku­nge­na eku­phu­mu­le­ni kwa­khe, ku­be kho­na omu­nye we­nu obo­na­ka­laa ese­hlu­le­kab uku­fi­nye­le­la ku­kho;

2 ngo­ba la­thi sa­tshu­nya­ye­zwa iva­nge­li, nje­nga­boc; ko­dwa ili­zwi aba­li­zwa­yo1 ka­li­ba­si­za­nga bo­na, lo­khu li­nga­hla­nga­na­nga lo­kho­lod ku­la­bo aba­li­zwa­yo;

3 ngo­ba thi­na esi­kho­lwa­yo si­ya­nge­na eku­phu­mu­le­ni, nje­ngo­ba wa­tsho uku­thie: Nje­ngo­ba ngi­fu­ngi­lef eku­thu­ku­the­le­ni kwa­mi nga­thi: Ka­ba­yi­ku­nge­na eku­phu­mu­le­ni kwa­mi; la­nxa imi­se­be­nzi ya­yi­qe­di­we ku­su­ke­la eku­se­ke­lwe­ni ko­mhla­bag.

4 Ngo­ba utshi­loh kwe­nye inda­wo ngosu­ku lwe­si­kho­mbi­sa ka­nje: UNku­lu­nku­lu wa­se­phu­mu­la ngo­su­ku lwe­si­kho­mbi­sa emi­se­be­nzi­ni ya­khe yo­nkei;

5 la­ku­linda­wo uthi fu­thi: Ka­ba­yi­ku­nge­na eku­phu­mu­le­ni kwa­mij.

6 Nga­kho lo­khu ku­sa­le­le uku­thi aba­nye ba­nge­ne ku­kho, la­la­bok aba­tshu­nya­ye­zwa iva­nge­li ku­qa­la ka­ba­nge­na­ngal ngo­ku­nga­la­le­li,

7 ubu­ye aqu­me usu­ku olu­thi­le athi: La­mu­hla, utsho ngo­Da­vi­dam, emva kwe­si­kha­thi esi­nga­kan, nje­ngo­kwa­tshi­wo uku­thi: La­mu­hlao uba li­za­li­zwa ili­zwi la­khe, li­nga­ze­nzi zi­be lu­khu­ni inhli­zi­yo ze­nu.

8 Ngo­ba uba uJo­shu­wa wa­ye­ba­phu­mu­zi­le, wa­ye­nga­yi­ku­khu­lu­ma emva kwa­lo­khu ngo­lu­nye usu­ku.

9 Nga­kho ku­ba­sa­le­le aba­ntu ba­ka­Nku­lu­nku­lu uku­phu­mu­la kwe­sa­ba­tha.

10 Ngo­ba onge­ni­le­yo eku­phu­mu­le­ni kwa­khep la­ye use­phu­mu­le emi­se­be­nzi­ni ya­khe, nje­ngo­Nku­lu­nku­lu kwe­ya­khe.

11 Nga­kho asi­khu­tha­le­le uku­nge­na ku­lo­kho­ku­phu­mu­la, uku­ze ku­nga­bi lo­we­la ku­le­si­si­bo­ne­loqr so­ku­nga­la­le­lis.

12 Ngo­ba ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lut li­phi­li­le, li­la­ma­ndlau, li­bu­kha­liv ku­la­lo­ba yi­yi­phi inke­mba esi­ka nhla­ngo­thi zo­mbi­liw, li­hla­ba ku­ze ku­be se­kwe­hlu­ka­ni­swe­ni ko­mphe­fu­mu­lo lo­mo­yax, la­ma­lu­nga lo­mnka­ntsho, nja­lo li­ngu­mhlo­li okha­li­phi­le­yo we­mi­ca­ba­ngoy le­zi­zi­ndlo ze­nhli­zi­yoz.

13 Fu­thi ka­ku­la­lu­tho olu­da­li­we­yo olu­nga­bo­na­ka­li­yo pha­mbi kwa­khea; ko­dwa zo­nke izi­nto ze­mbu­li­web zi­so­ba­la eme­hlwe­ni akhe esi­lo­ku­zi­la­nda ku­ye.

UKri­stu ungu­mpri­sti omkhu­lu ka­khu­lu

14 Nga­kho lo­khu si­lo­mpri­sti omkhu­lu ka­khu­luc, odlu­le­le ema­zu­lwi­nid, uJe­su iNdo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu, asi­ba­mbe­le­lee ku­si­vu­mof se­thu.

15 Ngo­ba ka­si­la­yeg umpri­sti omkhu­luh onge­la­ku­zwe­la­na lo­bu­tha­ka­tha­ka be­thui, ko­dwa owa­li­ngwajk ku­kho ko­nke nje­ngathi, e­nge­la­so­nol.

16 Nga­khom ka­si­so­nde­le nge­si­bi­ndin esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si so­mu­sa, uku­ze se­mu­ke­le isi­ha­wu, si­tho­le umu­sa wo­si­zoo nge­si­kha­thi esi­fa­ne­le­yo.

5Ngo­ba wo­nke umpri­sti omkhu­lua, otha­thwa eba­ntwi­ni, umi­se­lwa aba­ntu ezi­ntwe­ni ezi­ma­ye­la­na lo­Nku­lu­nku­lub, uku­ze ani­ke­lec izi­pho le­mi­hla­tshe­lod nge­nxa ye­zo­noe;

2 onga­ba­be­ke­ze­le­laf aba­nga­zi­yo la­ba­du­ha­yo, lo­khu la­ye ego­njo­lo­ze­lwe yi­bu­tha­ka­tha­kag;

3 nja­lo nge­nxa ya­lo­khu ku­fa­ne­le uku­thi ani­ke­le­le izo­no, nje­ngo­kwa­ba­ntuhi, ku­nja­lo la­ngo­kwa­khe.

4 Fu­thi ka­ku­la­mu­ntuj ozi­tha­the­la le inhlo­ni­phok, ko­dwa obi­zwa ngu­Nku­lu­nku­lul, la­nje­ngoA­ro­nim.

5 Ngo­ku­nja­lo lo­Kri­stu ka­zi­du­mi­sa­ngan ye­na uku­ba ngu­mpri­sti omkhu­luo, ko­dwa lo­wo owa­thi ku­ye: We­na uyi­Ndo­da­na ya­mip, la­mu­hla mi­na ngi­ku­ze­le.

6 Nje­ngo­ba esi­tsho fu­thi kwe­nye inda­wo uku­thi: We­na ungu­mpri­stiq ku­ze ku­be pha­ka­de ngo­ko­hlo­bo lu­ka­Me­lki­ze­de­ki.

7 Owa­thi ensu­kwi­ni ze­nya­ma ya­khe, ese­ni­ke­ler imi­khu­le­ko ka­nye lo­ku­nxu­sas elo­ku­kha­la oku­khu­lut la­nge­zi­nye­mbe­ziu ku­ye ola­ma­ndla oku­msi­ndi­sav eku­fe­ni, fu­thi we­zwi­waw nge­nxa yo­kwe­sa­ba kwa­khe uNku­lu­nku­lu,

8 lo­ba eyi­Ndo­da­nax, wa­fu­nda uku­la­le­lay ezi­ntwe­ni ahlu­phe­ka nga­zo,

9 ese­phe­le­li­si­wez wa­ba yi­si­su­sa so­si­ndi­so olu­la­pha­ka­de ki­bo bo­nke aba­mla­le­la­yoa;

10 ebi­zwa ngu­Nku­lu­nku­lu ngo­ku­thi ungu­mpri­sti omkhu­lub ngo­ko­hlo­bo lu­ka­Me­lki­ze­de­ki.

11 Esi­lo­ku­ne­ngi esi­nga­ku­tshoc nga­ye fu­thi oku­lu­khu­ni uku­li­cha­si­se­lad, lo­khu se­la­ba bu­thu­ndu eku­zwe­nie.

12 Ngo­ba la­pho ebe­li­fa­ne­le uku­ba nga­ba­fu­ndi­si, nge­nxa ye­si­kha­thif, li­swe­la fu­thi uku­thi ku­be kho­na oli­fu­ndi­sa­yo, uku­thi zi­yi­ni izi­mi­so za­ku­qa­lagh za­ma­zwi ka­Nku­lu­nku­lui; se­li­nga­ba­fa­ne­lej ucha­gok, ku­nge­yi­si­kho-ke uku­dla oku­qi­ni­le­yo.

13 Ngo­ba wo­nke odla ucha­go ka­la­lwa­zi olu­phe­le­le­yo eli­zwi­ni lo­ku­lu­nga; ngo­ba uyi­nga­nel.

14 Ko­dwa uku­dla oku­qi­ni­le­yo ku­ngo­kwa­ba­khu­li­le­yo1, ase­be­se­be­nzi­se izi­ngqo­ndo ngo­kwe­jwa­ye­lam ekwe­hlu­ka­ni­se­nino ko­nke oku­hle lo­ku­bi.

Ku­hle uku­qhu­be­ke­la ko­ku­phe­le­le­yo

6Nga­kho, si­tshi­yaa izi­nto za­ku­qa­la1 ze­mfu­ndi­so ka­Kri­stu, ka­si­qhu­be­ke­le ko­ku­phe­le­le­yob, si­nga­be­ki fu­thi isi­se­ke­lo so­ku­phe­ndu­ka emi­se­be­nzi­ni efi­le­yoc, le­so­kho­lo ku­Nku­lu­nku­lu,

2 ese­mfu­ndi­so ye­nhlo­bo zo­bha­bha­thi­zod, le­so­ku­be­ka iza­ndlae, le­so­ku­vu­ka okwa­ba­fi­le­yof, le­so­kwa­hlu­le­lwa oku­la­pha­ka­deghi.

3 La­lo­khu si­za­kwe­nza, nxa uNku­lu­nku­lu evu­maj.

4 Ngo­ba ka­ku­la­kwe­nze­kakl uku­thi la­bo ase­ba­ke ba­kha­nyi­swam, ba­na­mbi­tha isi­pho se­zu­lwi­nin, ba­ba nga­ba­hla­nga­nye­lio ba­ka­Mo­ya oNgcwe­lep,

5 ba­na­mbi­thaq ili­zwi eli­hle li­ka­Nku­lu­nku­lur, la­ma­ndlas eli­zwe eli­za­yot,

6 ba­se­be­hla­mu­ka, la­bo-ke uku­thi ba­bu­ye ba­vu­se­lwe eku­phe­ndu­ke­niu, lo­khu be­phi­nda be­zi­be­the­le­la iNdo­da­na ka­Nku­lu­nku­luv, beyi­the­la ihla­zo oba­law;

7 ngo­ba umhla­ba­thix ona­tha izu­luy eli­fi­ka ka­ne­ngi phe­zu kwa­wo, ubu­su­mi­li­sa imi­bhi­da eba­si­za­yoza la­bo oli­nywa yi­bo, we­mu­ke­la isi­bu­si­so esi­ve­la ku­Nku­lu­nku­lub;

8 ko­dwa lo­wo ove­za ame­va lo­khu­la olu­hla­ba­yoc, uya­li­wad use­du­zee lo­ku­qa­le­ki­swaf, oku­phe­la kwa­kho ku­se­ku­tshi­swe­nig.

9 Ko­dwa si­qi­ni­se­ka nga­ni izi­nto ezi­ngco­noh, ba­tha­nde­ka­yo, le­zi­qo­nde­ne lo­si­ndi­so, la­nxa si­khu­lu­ma nja­lo;

10 ngo­bai uNku­lu­nku­luj ka­yi­su­ye onga­lu­nga­nga uku­thi akho­hlwe umse­be­nzi we­nuk lo­mse­be­nzi onzi­ma wo­tha­ndolm ela­lu­bo­na­ka­li­san ebi­zwe­ni la­khe, ngo­ku­se­be­nze­la aba­ngcwe­leo lisa­ba­se­be­nze­la.

11 Ko­dwa si­fi­sa uku­thi ngu­lo­wo la­lo­wo we­nu aku­bo­na­ka­li­sep lo­khu­ku­khu­tha­laq eku­qi­ni­se­ke­ni oku­phe­le­le­yor kwe­the­mba eku­phe­le­nis;

12 uku­ze li­nga­bi nga­ba­vi­la­pha­yot, ko­dwa aba­li­ngi­si ba­bou aba­thi ngo­kho­lo la­ngo­ku­be­ke­ze­la ba­dla ili­fa le­zi­the­mbi­sovw.

Izi­the­mbi­so zi­ka­Nku­lu­nku­lu zi­ya­vu­sa ithe­mba

13 Ngo­ba la­pho uNku­lu­nku­lu ethe­mbi­sa kuA­bra­ha­max, ngo­ba wa­ye­nge­la­ye omkhu­lu ku­laye anga­fu­nga nga­ye, wa­zi­fu­nga nga­ye uqo­boy,

14 esi­thi: Isi­bi­liz ngi­za­ku­bu­si­sa lo­ku­ku­bu­si­sa, lo­kwa­ndi­sa ngi­za­kwa­ndi­sa.

15 La­ngo­ku­nja­lo ese­be­ke­ze­le wa­zu­za isi­the­mbi­soa.

16 Ngo­ba isi­bi­li aba­ntu ba­ya­fu­nga ngo­mkhu­lu kula­bo, le­si­fu­ngob so­ku­qi­ni­sac si­yi­si­phe­tho sa­kho ko­nke uku­phi­ki­sa­na ki­bod.

17 Okwa­thi uNku­lu­nku­lu ku­kho, etha­nda uku­bo­ni­sa ngo­kwe­nge­ze­le­lwe­yo ka­khu­lu ku­zi­ndla­li­fae ze­si­the­mbi­sof uku­nga­phe­ndu­kig kwe­ce­bo la­khe, wa­la­mu­la nge­si­fu­ngoh,

18 uku­ze, nge­zi­nto ezi­mbi­lii ezi­nga­phe­ndu­ki­yoj, oku­ku­zo oku­nge­la­kwe­nze­ka uku­thi uNku­lu­nku­lu aqa­mbe ama­nga nga­zok, si­be le­ndu­du­zo ela­ma­ndla, thi­na esi­ba­le­ke­le uku­thi si­ba­mbe­le­la ethe­mbe­nil eli­be­kwe pha­mbi kwe­thum;

19 esi­la­lo nje­nge­ngwe­gwen yo­mphe­fu­mu­lo eqi­ni­le­yo le­gxi­li­le­yo, li­nge­nao ko­ku­pha­ka­thi kwe­ve­yi­lip;

20 la­pho isi­gi­ji­mi esi­ngu­ma­ndu­le­liq sa­si­nge­ne­la kho­na, uJe­su, esa­ba ngu­mpri­sti omkhu­lur epha­ka­de­nis ngo­ko­hlo­bo lu­ka­Me­lki­ze­de­ki.

UKri­stu ungu­mpri­sti omkhu­lu nje­ngo­Me­lki­ze­de­ki

7Ngo­ba uMe­lki­ze­de­kia lo, inko­si ye­Sa­le­mab, umpri­sti ka­Nku­lu­nku­lu oPhe­zu­ko­nkec, owa­hla­nga­be­za uA­bra­ha­ma mhla ebu­ya eku­bu­la­le­ni ama­kho­si, wa­se­mbu­si­sa,

2 uA­bra­ha­ma la­ye wa­ma­be­la okwe­tshu­mi kwa­kho ko­nked; ku­qa­la uphe­ndu­le­lwa ngo­ku­thi inko­si yo­ku­lu­nga, emva kwa­lo­khu be­se­kuthi­wa fu­thi inko­si ye­Sa­le­mae, oku­yi­ku­thi inko­si yo­ku­thu­laf;

3 ka­la­yi­se, ka­la­ni­na, ka­la­se­ndo, ka­la­ku­qa­la kwe­nsu­ku ku­mbe uku­phe­la kwe­mpi­lo, ko­dwa ese­nzi­we wa­fa­na­na le­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lug, uhla­la engu­mpri­sti la­pha­ka­deh.

4 Bo­na­ni-ke uku­thi mkhu­lu ka­nga­ka­na­ni lo, ngi­tshoi uA­bra­ha­ma ukho­khoj amni­ka okwe­tshu­mi kwe­zi­mpa­ngo.

5 La­la­bo aba­ve­la ema­do­da­ne­ni ka­Le­vik abe­mu­ke­la ubu­pri­sti ba­lo­mla­yo wo­kwe­mu­ke­la okwe­tshu­mi eba­ntwi­ni ngo­ko­mthe­tho, oku­yi­ku­thi ku­ba­fo­wa­bo, la­nxa be­ve­la ekha­lwe­ni lu­kaA­bra­ha­mal;

6 ko­dwa ye­na onga­ba­le­lwa ose­ndwe­ni lwa­bo, we­mu­ke­la okwe­tshu­mim kuA­bra­ha­ma, wa­se­mbu­si­san lo­wo owa­ye­le­zi­the­mbi­soo.

7 Nja­lo ku­nge­la­ku­phi­kwap ngi­tsho uku­thi: Omnci­nya­ne ubu­si­swa ngo­mkhu­lu.

8 La­pha-ke aba­ntu aba­fa­yo be­mu­ke­la okwe­tshu­mi; ko­dwa la­pho ese­mu­ke­la lo­wo oku­fa­ka­zwaq nga­ye uku­thi uya­phi­lar.

9 Ku­nga­tshi­wo-ke, uLe­vi la­ye owe­mu­ke­la okwe­tshu­mi wa­ni­ke­la okwe­tshu­mi ngoA­bra­ha­ma;

10 ngo­ba wa­ye­se­se­kha­lwe­ni lu­ka­yi­ses, mhla uMe­lki­ze­de­kit emhla­nga­be­za.

11 Nga­kho-ke uba kwa­ku­kho­na uku­phe­le­lau ngo­bu­pri­sti bu­ka­Le­vi (ngo­ba isi­zwe sa­ni­kwa umla­yov nga­pha­nsi kwa­bo), kwa­ku­sa­swe­le­ke­la­ni uku­thi ku­ve­le omu­nye umpri­sti ngo­ko­hlo­bo lu­ka­Me­lki­ze­de­kiw, lo­ku­nga­tshi­wo ngo­kwe­ndle­la kaA­ro­ni?

12 Ngo­ba uba ubu­pri­sti bu­phe­ndu­lwa, ku­ya­di­nge­ka uku­thi ku­be kho­na lo­ku­phe­ndu­lwa ko­mla­yo.

13 Ngo­ba lo­wo oku­khu­lu­nywa nga­ye le­zi­zi­nto ungo­we­si­nye isi­zwex, oku­nga­ba­nga kho­na ku­so owa­na­ke­ke­la ila­thi.

14 Ngo­ba ku­so­ba­la uku­thi iNko­si ye­thuyz ya­ve­laa ko­Ju­dab, isi­zwe uMo­zi­si anga­khu­lu­ma­nga lu­tho nga­so ma­ye­la­na lo­bu­pri­sti.

15 Nja­lo ku­se­so­ba­la ngo­kwe­nge­ze­le­lwe ka­khu­lu, uba se­ku­si­ma omu­nye umpri­sti nje­ngo­ko­fu­zo lu­ka­Me­lki­ze­de­ki,

16 onge­nzi­wa­nga ngo­ko­mthe­tho we­si­mi­so se­nya­mac, ko­dwa ngo­kwa­ma­ndla empi­lo enge­la­ku­phe­la;

17 ngo­ba ufa­ka­zad esi­thi: We­na ungu­mpri­stie ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni ngo­ko­hlo­bo lu­ka­Me­lki­ze­de­ki.

18 Ngo­ba uku­be­kwa ece­le­ni ko­mthe­tho wo­ku­qa­la kwe­nzi­wa nge­nxafg yo­bu­tha­ka­tha­ka lo­ku­nga­si­zi lu­tho kwa­wo;

19 ngo­ba umla­yohi ka­wu­za­nga we­nze ulu­tho lu­phe­le­le, ko­dwa uyi­si­nge­ni­so se­the­mba eli­ngco­nojk, esi­so­nde­lal nga­lo ku­Nku­lu­nku­lu.

20 Nja­lo oku­nga­ngo­ku­thi kenzi­wa­nga nga­pha­ndle kwe­si­fu­ngo,

21 (ngo­ba bo­na ba­ba nga­ba­pri­sti nga­pha­ndle kwe­si­fu­ngo1, ko­dwa ye­na nge­si­fu­ngo, nga­lo­wo owa­thi ku­ye: INko­si ya­fu­ngam nja­lo ka­yi­yi­ku­zi­so­lan ya­thi: We­na ungu­mpri­sti ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni ngo­ko­hlo­bo lu­ka­Me­lki­ze­de­ki)

22 nga­lo­kho uJe­su wa­ba yi­si­ba­mbi­soo se­si­vu­me­lwa­no esi­ngco­nopqr.

23 La­la­bo ba­be­ba­ne­ngi aba­ba nga­ba­pri­sti, ngo­ba ba­vi­nje­lwa yi­ku­fa uku­thi ba­hla­le nja­lo;

24 ko­dwa lo, nge­nxa yo­ku­thi uhla­la ku­ze ku­be pha­ka­des, ulo­bu­pri­sti obu­nga­dlu­li­yo.

25 Nge­nxa ya­lo­kho la­ye ula­ma­ndla oku­si­ndi­sa ngo­ku­phe­le­le­yot2 abe­za ku­Nku­lu­nku­lu nga­yeuv, lo­khu ephi­le­la nja­lo uku­ba­nxu­se­law.

26 Ngo­ba umpri­sti omkhu­lux onja­lo usi­fa­ne­le, ongcwe­ley, onge­la­ca­la,z onge­la­si­ci, owe­hlu­ka­ni­swe le­zo­nia, lo­we­nzi­wa wa­pha­ka­ma ku­la­ma­zu­lub;

27 onga­di­ngi insu­ku nge­nsu­kuc, nje­nga­ba­pri­sti aba­khu­lu, uku­ni­ke­la imi­hla­tshe­lo ese­nze­la eza­khe izo­no ku­qa­lad, emva kwa­lo­kho eza­ba­ntue; ngo­ba lo­kho wa­kwe­nzaf ka­nyeg mhla ezi­ni­ke­la ye­na.

28 Ngo­ba umla­yo uya­mi­sa aba­ntu ba­be nga­ba­pri­sti aba­khu­lu, aba­lo­bu­tha­ka­tha­kah; ko­dwa ili­zwi le­si­fu­ngoi ela­la­nde­la umla­yo la­mi­sa iNdo­da­naj ephe­le­li­si­we­yok ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni.

Ubu­pri­sti bu­ka­Kri­stu bu­khu­lu ku­la­lo­bo oba­ma­Ju­da

8Nga­kho isi­qo­ko­qe­la se­zi­nto esa­zi­khu­lu­ma­yo yi­ku­thi: Si­lo­mpri­sti omkhu­lua onje, owa­hla­la nga­kwe­so­ku­ne­neb se­si­hla­lo so­bu­kho­si so­Mkhu­lu ema­zu­lwi­nic,

2 isi­kho­nzid senda­wo ezi­ngcwe­lee1 le­se­tha­bha­ne­ke­le eli­qo­thof, iNko­si eya­li­mi­sa­yog, nja­lo ku­nge­si­mu­ntu;

3 ngo­ba wo­nke umpri­sti omkhu­lu umi­se­lwe uku­ni­ke­la imi­ni­ke­lo le­mi­hla­tshe­loh; nga­kho ku­ya­di­nge­ka uku­thi la­ye abe la­kho oku­thi­le anga­ku­ni­ke­lai.

4 Ngo­ba uba ube­se­mhla­be­ni, ube­nge­yi­ku­ba ngu­mpri­sti la­ka­nye, ngo­ba ba­kho­na aba­pri­sti aba­ni­ke­la imi­ni­ke­lo ngo­ko­mla­yoj,

5 aba­kho­nza isi­bo­ne­lok le­si­thu­nzi se­zi­nto ze­zu­lwi­nil, nje­ngo­Mo­zi­si ela­ywe ngu­Nku­lu­nku­lu ese­za­kwe­nza itha­bha­ne­ke­lem, ngo­ba wa­thin: Qa­phe­lao uku­thi we­nze zo­nke izi­nto nje­ngo­mfa­ne­ki­so owa­bo­ni­swa wo­na enta­be­ni.

6 Ko­dwa kha­the­si-ke uzu­ze inko­nzop enhle ka­khu­luq, nje­nga­lo­khu la­ye engu­mla­mu­lir we­si­vu­me­lwa­nos2 esi­ngco­not, esi­mi­swe phe­zuu kwe­zi­the­mbi­so ezi­ngco­nov.

7 Ngo­ba uba le­sosi­vu­me­lwa­no esa­ku­qa­la be­si­nga­so­le­ki, be­ku­nga­yi­ku­di­ngwa inda­wo ye­se­si­bi­liw.

8 Ngo­ba eba­so­la uthix: Kha­nge­la insu­ku zi­ye­za, ku­tsho iNko­siy, nja­lo ngi­za­kwe­nza isi­vu­me­lwa­no esi­tsha le­ndlu kaI­sra­ye­li le­ndlu ka­Ju­da;

9 esi­nge­nje­nge­si­vu­me­lwa­no enga­se­nza la­bo­yi­sez mhla ngi­ba­ba­mba nge­sa­ndla uku­ba­khu­pha eli­zwe­ni le­Gi­bhi­the; ngo­ba bo­na ka­ba­hla­la­nga esi­vu­me­lwa­ne­ni sa­mi, la­mi ka­ngi­ba­na­nza­nga, itsho iNko­sia.

10 Ngo­ba yi­le­sib isi­vu­me­lwa­noc engi­za­vu­me­la­na nga­so le­ndlu kaI­sra­ye­li emva kwa­le­zo­nsu­ku, itsho iNko­si, ngi­za­fa­ka3 imi­la­yo ya­mi engqo­ndwe­ni ya­bo, le­nhli­zi­ywe­ni4 za­bo ngi­yi­bha­le; ngi­be ngu­Nku­lu­nku­lu ki­bo, bo­na-ke ba­za­ku­ba nga­ba­ntu ki­mi.

11 Nja­lo ka­ba­yi­ku­fu­ndi­sa ngu­lo­wo la­lo­wo uma­khe­lwa­ne wa­khe, nja­lo ngu­lo­wo la­lo­wo umfo­wa­bo, esi­thi: Ya­zi iNko­si; ngo­ba bo­nke ba­za­nga­zi, ku­su­ke­la ko­mnci­nya­ne wa­bo ku­ze ku­fi­ke ko­mkhu­lu wa­bod.

12 Ngo­ba ngi­za­ku­ba le­si­ha­wu eku­nga­lu­ngi­ni kwa­bo, le­zo­no za­bo lo­bu­bi ba­bo ka­ngi­sa­yi­ku­ku­khu­mbu­lae.

13 Ngo­ku­thi: Isi­vu­me­lwa­no esi­tsha, se­nze eso­ku­qa­la sa­ba nge­si­gu­gi­le­yo. Nja­lo ose­ku­gu­gi­le lo­ku­da­la se­ku­se­du­ze lo­ku­nya­ma­la­laf.

Umse­be­nzi wo­bu­pri­sti we­si­vu­me­lwa­no esi­da­la

9Nga­kho isi­bi­li le­so­sivu­me­lwa­no sa­ku­qa­la sa­si­le­zi­mi­soa ze­nko­nzo ka­Nku­lu­nku­lub, lenda­wo engcwe­le ye­mhla­be­nicd.

2 Ngo­ba kwa­khi­wa itha­bha­ne­ke­leef; elo­ku­qa­lag okwa­ku­kho­na ku­loh ulu­thi lwe­si­ba­nei le­ta­fu­laj le­zi­nkwa zo­ku­bu­ki­swak, eli­bi­zwa ngo­ku­thil yi­nda­wo engcwe­lem1.

3 La­nge­mva kwe­ve­yi­li le­si­bi­lin kwa­ku­kho­na itha­bha­ne­ke­le eli­bi­zwa ngo­ku­thi yi­ngcwe­le ye­zi­ngcwe­leo,

4 li­le­si­tsha se­go­li­de so­ku­tshi­se­la impe­phap, lo­mtsho­ko­tshoq we­si­vu­me­lwa­nor ohu­qwe nge­go­li­de inhla­ngo­thi zo­nke, okwa­ku­kho­na ku­wo inqa­yi ye­go­li­de ele­ma­nas, le­ndu­ku kaA­ro­nit eya­hlu­ma­yo, le­zi­bhe­bheu ze­si­vu­me­lwa­nov;

5 la­phe­zu kwa­wo ama­khe­ru­bhiw enka­zi­mu­lo asi­be­ke­le isi­hla­lo so­mu­sax; esi­nge­khu­lu­me nga­le­zi­zi­nto kha­the­si ngo­ku­khe­the­ki­le­yo.

6 Se­zi­lu­ngi­si­wey le­zi­zi­nto ngo­ku­nja­lo, aba­pri­sti ba­nge­na nja­lo­nja­loz etha­bha­ne­ke­le­ni lo­ku­qa­laa be­phe­le­li­sa imi­se­be­nzi yo­ku­kho­nza uNku­lu­nku­lub;

7 ko­dwa kwe­le­si­bi­lic kwa­ku­nge­na ka­nye ngo­mnya­kad umpri­sti omkhu­lu ye­dwa, ku­nge­yi­si­kho nga­pha­ndle kwe­ga­zi, azi­ni­ke­le­la ye­nae le­zi­pha­mbe­ko za­ba­ntu;

8 uMo­ya oyi­Ngcwe­lef utshe­ngi­sa lo­khu, uku­thi indle­lag eya enda­we­ni engcwe­leh ka­yi­ke­mbu­lwa, la­pho li­se­mi itha­bha­ne­ke­le lo­ku­qa­la;

9 okwa­ku­ngu­mfa­ne­ki­soi wa­le­so­si­kha­thij, okwa­ni­ke­lwa ku­lo ko­nke imi­ni­ke­lo le­mi­hla­tshe­lok, enge­la­khol uku­phe­le­li­sa okho­nza­yo ma­qo­nda­na le­sa­ze­la,

10 ku­phe­la ko­ku­dli­wa­yomn, lo­ku­na­thwa­yoo, lo­ku­ge­za oku­zi­nhlo­bo­nhlo­bopq le­zi­mi­so ze­nya­mar, ezi­be­kwe phe­zu kwabos ku­ze ku­fi­ke isi­kha­thi so­ku­lu­ngi­si­swa.

Iga­zi li­ka­Kri­stu li­la­ma­ndla oku­hla­mbu­lu­la

11 Ko­dwa uKri­stu ese­fi­ki­le, engu­mpri­sti omkhu­lut we­zi­nto ezi­nhle ezi­za­you, nge­tha­bha­ne­ke­le eli­khu­lu le­li­phe­le­le­yov ku­leli­nye, eli­nge­nzi­wa­nga nge­za­ndlaw, oku­yi­ku­thi, eli­nge­yi­si­lo la­lo­khu­ku­da­lwa,

12 fu­thi ku­nge­yi­si­kho nge­ga­zi le­zi­mbu­zi le­la­ma­tho­lex, ko­dwa nge­la­khe iga­ziy wa­nge­naz ka­nyea enda­we­ni engcwe­leb, ese­zu­zecd uku­hle­ngwa oku­la­pha­ka­dee.

13 Ngo­ba uba iga­zi le­zi­mbu­zi le­le­zi­nku­nzif, lo­mlo­tha we­tho­ka­zig, ku­fa­fa­za aba­ngco­li­le­yoh, ku­ngcwe­li­sa ku­ze ku­be se­ku­hla­mbu­lu­ke­ni kwe­nya­ma,

14 ka­khu­lu ka­nga­ka­na­ni iga­zi li­ka­Kri­stui, owa­thi ngo­Mo­ya opha­ka­dej wa­zi­ni­ke­lak ku­Nku­lu­nku­lu enge­la­si­cil, li­za­hla­mbu­lu­la isa­ze­la se­num emi­se­be­nzi­ni efi­le­yon, uku­kho­nzao uNku­lu­nku­lu ophi­la­yop?

UKri­stu ungu­mla­mu­li we­si­vu­me­lwa­no esi­tsha

15 La­nge­nxa ya­lo­khu ungu­mla­mu­liq we­si­vu­me­lwa­no esi­tshars, uku­ze, lo­khu uku­fat se­ku­fi­ki­leu eku­hle­nge­ni kwe­zi­pha­mbe­kov nge­si­kha­thi se­si­vu­me­lwa­no so­ku­qa­la, aba­bi­zi­we­yow be­mu­ke­lex isi­the­mbi­so se­li­fa la­pha­ka­deyza.

16 Ngo­ba la­pho oku­kho­na incwa­di ye­li­fab, ku­fu­ne­ka uku­thi ku­bi­kwe uku­fa ko­me­nzi we­ncwa­di ye­li­fa.

17 Ngo­bac incwa­di ye­li­fa ise­be­nza kwa­ba­fi­le­yod, lo­khu ka­yi­ka­bi la­ma­ndla la­pho ephi­la ume­nzi we­ncwa­di ye­li­fa.

18 Nga­kho la­so eso­ku­qa­lae ka­si­mi­swa­nga nga­pha­ndle kwe­ga­zif.

19 Ngo­ba la­pho usu­me­nye­ze­lwe umthe­tho wo­nke ngo­ko­mla­yo ngu­Mo­zi­si eba­ntwi­ni bo­nkeg, wa­tha­tha iga­zih la­ma­tho­le le­le­mbu­zii, ka­nye la­ma­nzij lo­bo­ya be­zi­mvu obu­bo­mvukl le­hi­so­pe*mn, wa­fa­fa­za ko­ku­bi­li ugwa­lo uqo­bo la­ba­ntu bo­nke,

20 esi­thi: Le­li li­ga­zio le­si­vu­me­lwa­no uNku­lu­nku­lu ali­la­ya nga­so.

21 Ngo­ku­nja­lo wa­se­fa­fa­zap nge­ga­zi le­tha­bha­ne­ke­le le­zi­tsha zo­nke ze­nko­nzoq.

22 Nja­lo pho­se zo­nke izi­nto zi­hla­nju­lu­lwa nge­ga­zi ngo­ko­mthe­tho, la­nga­pha­ndle ko­ku­chi­the­ka kwe­ga­zi ka­ku­bi kho­na uthe­the­le­lor.

23 Ngo­ku­nja­lo kwa­ku­di­nge­ka uku­thi imi­fa­ne­ki­sos ye­zi­nto ze­ma­zu­lwi­ni ihla­nju­lu­lwe nga­le­zi­zi­nto, ko­dwa izi­nto ze­zu­lwi­ni uqo­bo nge­mi­hla­tshe­lo engco­no ku­la­le.

24 Ngo­ba uKri­stut ka­nge­na­nga enda­we­ni ezi­ngcwe­leu eze­nzi­we nge­za­ndlav, ezi­ngu­mfa­ne­ki­sow we­zi­qo­thox, ko­dwa ezu­lwi­ni uqo­boy, uku­thi kha­the­si abo­na­ka­le­le thi­naz pha­mbi ko­bu­so bu­ka­Nku­lu­nku­lu;

25 ku­nge­yi­si­ku­thi fu­thi uku­ze azi­ni­ke­le ka­ne­ngi, nje­nga­lo­khu umpri­sti omkhu­lua enge­na enda­we­ni engcwe­leb umnya­ka ngo­mnya­ka le­ga­zi lo­ku­nye;

26 uba kwa­ku­nja­lo wa­ye­me­le uku­hlu­phe­ka ka­ne­ngi se­lo­khu kwa­se­ke­lwa umhla­bac; ko­dwa kha­the­si ubo­na­ka­li­swe ka­nyed eku­phe­le­ni kwe­si­kha­thie uku­ze asu­se izo­no ngo­mhla­tshe­lo wa­khe uqo­bof.

27 Nja­lo nje­nga­lo­khu ku­mi­se­lwe aba­ntu uku­thi ba­fe ka­nyeg, ko­dwa emva kwa­lo­khu ukwa­hlu­le­lwah;

28 ngo­ku­nja­lo uKri­stui, ese­ni­ke­lwe ka­nyej uku­ze athwa­le izo­no za­ba­ne­ngik, ngo­kwe­si­bi­li uza­bo­na­ka­la nga­pha­ndle kwe­so­no kwa­ba­mli­nde­le­yolm, ku­be lu­si­ndi­so.

Umhla­tshe­lo ka­Kri­stu mkhu­lu ku­le­mi­hla­tshe­lo ya­ma­Ju­da

10Ngo­ba umla­yo ule­si­thu­nzia se­zi­nto ezi­nhle ezi­za­yob, unge­yi­si­wo umfa­ne­ki­so oqo­tho we­zi­nto, unge­ze wa­ba la­ma­ndla nga­le­yo­mi­hla­tshe­loc eni­ke­lwa nja­lo­nja­lod imi­nya­ka nge­mi­nya­ka uku­be­nza ba­phe­le­le la­bo aba­so­nde­la­yoef.

2 Uba kwa­ku­nja­lo nga ka­yi­ma­nga yi­ni uku­ni­ke­lwa, ngo­ba aba­kho­nza­yo ba­be­nga­sa­yi­ku­ba la­sa­ze­la se­zo­no, se­be­hla­nju­lu­lwe ka­nye?

3 Ko­dwa ku­le­yomi­hla­tshe­log ku­kho­na uku­khu­nju­lwah kwe­zo­no umnya­ka ngo­mnya­kai;

4 ngo­ba ka­ku­la­kwe­nze­kaj uku­thi iga­zi le­zi­nku­nzi le­le­zi­mbu­zi li­su­se izo­nok;

5 nga­kho ese­fi­ka emhla­be­nil uthi: Umhla­tshe­lo lo­mni­ke­lom ka­wu­wu­tha­nda­nga, ko­dwa ungi­lu­ngi­se­le umzi­mban;

6 imi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swao lemi­hla­tshe­lo ye­so­no ka­wu­yi­tho­ko­ze­la­ngap;

7 nga­se­ngi­si­thi: Kha­nge­la, ngi­za (ku­mqu­lu wo­gwa­lo ku­lo­tshwe nga­mi) ukwe­nza inta­ndo ya­kho, Nku­lu­nku­lu.

8 Ku­qa­la esi­thi: Umhla­tshe­lo lo­mni­ke­loq le­mi­ni­ke­lo yo­ku­tshi­swar lemi­ni­ke­lo ye­zo­nos ka­wu­yi­tha­nda­nga nja­lo ka­wu­yi­tho­ko­ze­la­nga, yo­na eni­ke­lwa ngo­ko­mla­yo,

9 wa­se­si­thi: Kha­nge­lat, ngi­za ukwe­nza inta­ndo ya­kho, Nku­lu­nku­lu. Usu­sa oko­ku­qa­la, uku­ze ami­se okwe­si­bi­li.

10 Ku­le­yo­nta­ndo si­ngcwe­li­si­weu, ngo­ku­ni­ke­lwa ko­mzi­mba ka­Je­su Kri­stuv ka­nyew.

11 La­ye wo­nke umpri­sti ka­mbe uye­ma insu­ku nge­nsu­kux ekho­nzay, nja­lo eni­ke­la ka­ne­ngi le­yo­mi­hla­tshe­loz, enga­so­ze ya­ba la­ma­ndla oku­su­sa izo­noa;

12 ko­dwa ye­na, ese­ni­ke­le umhla­tshe­lob wa­ba mu­nye nge­nxa ye­zo­no epha­ka­de­nic wa­hla­la pha­nsi nga­kwe­so­ku­ne­ne si­ka­Nku­lu­nku­lud,

13 ku­su­ke­la kha­the­si uli­nde­lee zi­ze ze­nzi­we izi­tha za­khe ise­na­be­lo se­nya­wo za­khef.

14 Ngo­ba ngo­mni­ke­lo mu­nye uphe­le­li­si­leg epha­ka­de­nih la­bo aba­ngcwe­li­si­we­yoi.

15 Lo­Mo­ya oyi­Ngcwe­lej la­ye uya­fa­ka­za ki­thi; ngo­ba emva ko­ku­thi ese­tshi­lo ku­qa­la uthi:

16 Le­si yi­si­vu­me­lwa­nok engi­za­vu­me­la­na la­bol nga­so emva kwa­le­zo­nsu­ku, ku­tsho iNko­si: Ngi­za­fa­ka imi­la­yo ya­mi enhli­zi­ywe­ni za­bo, nja­lo ngi­za­yi­bha­la engqo­ndwe­ni za­bo;

17 le­zo­no za­bo lo­bu­bi ba­bom ka­ngi­so­ze ngi­ku­khu­mbu­le fu­thi.

18 La­pho-ke oku­kho­na uthe­the­le­lo lwa­lo­khu, ka­ku­se­la­mni­ke­lo nge­so­no.

Uku­tho­ko­zi­swa, lo­ku­xwa­yi­swa kwa­ba­kho­lwa­yo

19 Nga­khon, ba­za­lwa­ne, si­le­si­bi­ndi so­ku­nge­na kwe­zi­ngcwe­leo nge­ga­zi li­ka­Je­su,

20 nge­ndle­lap entsha le­phi­la­yo, asi­vu­le­le yo­na nge­ve­yi­liq, eli­yi­nya­ma ya­khe,

21 fu­thi si­la­ye umpri­sti omkhu­lur phe­zu kwe­ndlu ka­Nku­lu­nku­lus,

22 ka­si­so­nde­le nge­nhli­zi­yo eqi­ni­si­le­yot eku­qi­ni­se­ke­ni oku­phe­le­le­yo ko­kho­lou, inhli­zi­yov zi­fa­fa­zwe esa­ze­le­ni so­ku­biw, lo­mzi­mba uge­zi­swex nga­ma­nzi acwe­bi­le­yoy;

23 ka­si­ba­mbi­si­sez isi­vu­moa se­the­mba le­thu si­nga­nyi­ki­nye­kib, ngo­ba uthe­mbe­ki­le owa­the­mbi­sa­yoc;

24 nja­lo ka­si­qa­phe­li­si­sa­ne eku­vu­se­le­nid utha­ndo le­mi­se­be­nzi emi­hle,

25 si­nga­ye­ke­lie uku­hla­nga­na kwe­thu, nje­ngo­mkhu­ba wa­ba­nyef, ko­dwa ka­si­khu­tha­leg, fu­thi ika­khu­luh, nje­ngo­ba li­bo­na usu­ku lu­so­nde­lai.

26 Ngo­ba uba si­so­naj nga­bo­mo emva ko­ku­thi se­mu­ke­lek ulwa­zi lwe­qi­ni­sol, ka­ku­se­kho umhla­tshe­lo nge­zo­nom,

27 ko­dwa uku­li­nde­la oku­thi­le okwe­sa­be­ka­yo ko­ku­la­hlwa, lo­la­ka lo­mli­lon oza­qe­da izi­tha.

28 Umu­ntuo ode­le­la umla­yo ka­Mo­zi­sip ufa nga­pha­ndle kwe­si­ha­wuq nga­ba­fa­ka­zi aba­bi­li lo­ba aba­tha­thu;

29 pho, li­ca­ba­nga uku­thi uza­thi­wa ufa­ne­le uku­je­zi­swa ka­bu­hlu­ngur ka­nga­na­ni onya­the­le­la pha­nsis iNdo­da­na ka­Nku­lu­nku­lut, nja­lo othiu iga­ziv le­si­vu­me­lwa­now, angcwe­li­swa nga­lox, li­yi­lu­tho­njey, nja­lo ode­le­la uMo­ya wo­mu­saz?

30 Ngo­ba si­ya­ma­zi owa­thi: Impi­ndi­se­loa nge­ya­mi, mi­na ngi­za­bu­yi­se­la, itsho iNko­si; fu­thi uphi­nde athi: INko­sib iza­kwa­hlu­le­la aba­ntu ba­yo.

31 Ku­ye­sa­be­kac uku­we­la eza­ndle­ni zi­ka­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yod.

32 Ko­dwa khu­mbu­la­nie insu­ku za­ma­ndu­lo, okwa­thi nga­zo se­li­kha­nyi­si­wef la­khu­tha­ze­lag empi­ni enku­lu ye­zi­nhlu­phoh;

33 ko­ku­nye, la­pho le­nzi­wa umbu­ki­so nge­nhla­mba la­nge­zi­nhlu­phe­koi; ko­ku­nye, la­pho la­baj nga­ba­hla­nga­nye­lik ba­la­bo aba­be­pha­thwa ngo­ku­nja­lo.

34 Ngo­ba la­ni la­zwe­la­nal le­zi­bo­pho za­mim, la­vu­ma nge­nto­ko­zon uku­pha­ngwa kwe­mpa­hla ze­nu, li­sa­zi uku­thi nga­pha­ka­thi kwe­nu li­le­mpa­hla engco­no le­mi­yo ema­zu­lwi­niop.

35 Nga­kho li­nga­la­hli isi­bi­ndi se­nuq, esi­lo­mvu­zo omkhu­lurs.

36 Ngo­ba ku­me­le li­be lo­ku­be­ke­ze­lat, uku­ze ku­thi, se­li­ye­nzi­le inta­ndo ka­Nku­lu­nku­luu, le­mu­ke­le isi­the­mbi­sovwx.

37 Ngo­ba ku­se­yi­si­kha­tsha­na njey, oza­yo uza­fi­kaz, nja­lo ka­zu­ku­li­ba­la;

38 ko­dwa olu­ngi­le­yo uza­phi­la ngo­kho­loa; nja­lo uba ehle­hle­la nyo­va­neb, umphe­fu­mu­lo wa­mi ka­wu­tho­ko­zi nga­ye.

39 Ko­dwa thi­na ka­si­si­bo ba­la­bo aba­hle­hle­la nyo­va­ne eku­bhu­ji­swe­nicd, ko­dwa ba­la­bo aba­kho­lwae eku­si­ndi­swe­ni ko­mphe­fu­mu­lof.

Ama­qha­we okho­lo

11Nga­kho ukho­lo lu­yi­ku­qi­ni­se­ka kwe­zi­nto ezi­the­njwa­yo, ubu­fa­ka­zia be­zi­nto ezi­nga­bo­nwa­yob.

2 Ngo­ba nga­loc aba­da­lad ba­fa­ka­ze­lwae.

3 Ngo­kho­lo si­bo­na uku­thi imi­hla­baf ya­da­lwag nge­li­zwi li­ka­Nku­lu­nku­luh, ku­ze ku­thi izi­nto ezi­bo­nwa­yo ka­zi­ve­la­nga ezi­ntwe­ni ezi­bo­na­ka­la­yoi.

4 Ngo­kho­lo uA­be­laj wa­ni­ke­la ku­Nku­lu­nku­lu umhla­tshe­lok ongco­no ku­lo­Kha­yi­ni, owa­zu­za nga­wo ubu­fa­ka­zi bo­ku­thi ulu­ngi­lel, uNku­lu­nku­lu efa­ka­ze­la izi­pho za­khem; la­nga­lo efi­len usa­khu­lu­mao1.

5 Ngo­kho­lo uE­no­kip wa­su­swa uku­ze anga­bo­ni uku­faq, nja­lo ka­tho­lwa­ngar, ngo­ba uNku­lu­nku­lu wa­ye­se­msu­si­le; ngo­ba enga­ka­su­swa wa­fa­ka­ze­lwas ngo­ku­thi umtho­ko­zi­si­le uNku­lu­nku­lut;

6 ko­dwa nga­pha­ndle ko­kho­lo ka­kwe­nze­ki ukumtho­ko­zi­sa; ngo­ba oza­you ku­Nku­lu­nku­lu ume­le akho­lwe uku­thi ukho­na, loku­thi ungu­mvu­ziv wa­la­bo aba­mdi­ngi­si­sa­yow.

7 Ngo­kho­lo uNo­wax exwa­yi­si­we ngu­Nku­lu­nku­luy nge­zi­nto ebe­zi­nga­ka­bo­nwa, ese­sa­baz2, wa­kha umkhu­mbia wo­si­ndi­so lwe­ndlu ya­kheb; ala­hla umhla­ba nga­woc, wa­se­si­ba yi­ndla­li­fa yo­ku­lu­nga ngo­ko­kho­lod.

8 Ngo­kho­lo uA­bra­ha­mae wa­la­le­la ebi­zwa uku­thi aphu­me aye enda­we­ni aye­za­ye­mu­ke­la ibe yi­li­fa; wa­phu­ma, enga­zi la­pho aya kho­na.

9 Ngo­kho­lo wa­hla­laf nje­ngo­mu­ntu we­zi­zwe­ni eli­zwe­ni le­si­the­mbi­sog, nje­nge­le­mzi­ni, ehla­la ema­the­nte­nih loI­sa­ka lo­Ja­ko­bei, aba­be­yi­zi­ndla­li­fa ka­nye la­ye za­le­so­si­the­mbi­soj;

10 ngo­ba wa­ye­li­nde­le umu­zik ole­zi­se­ke­lol, omqa­mbi we­si­mo lo­ma­khi wa­wo ngu­Nku­lu­nku­lum.

11 Ngo­kho­lo la­ye uSa­ran uqo­bo wa­zu­za ama­ndla okwe­mu­ke­la inhla­nye­lo, ese­dlu­le­lwe yi­si­kha­thi so­bu­da­la wa­be­le­thao, ngo­ba wa­thip uthe­mbe­ki­leq lo­wo owa­the­mbi­sa­yor.

12 Nga­kho-ke ba­za­lwa ngo­ye­dwa, la­le­zi­zi­nto zi­ve­la ko­se­fi­les, aba­nga­nge­nka­nye­zi ze­zu­lu ngo­bu­ne­ngitu, la­nga­nge­tshe­be­tshe­bev eli­se­khu­nji­ni lo­lwa­ndle eli­nge­la­ku­ba­lwa.

13 Bo­nke la­ba ba­fe­la ekho­lwe­ni3, be­nge­mu­ke­la­nga izi­the­mbi­sow, ko­dwa ba­zi­bo­ne­la kha­tsha­nax, ba­qi­ni­se­ka, bazi­go­nay, nja­lo ba­vu­maz uku­thi ba­nga­be­zi­zwea le­zi­ha­mbib emhla­be­ni.

14 Ngo­ba aba­tsho izi­nto ezi­nje ba­tshe­ngi­sa uku­thi ba­di­nga ili­zwe la­ki­bo.

15 Uba-ke ka­mbe ba­be­ca­ba­nga nga­le­lo aba­be­su­ke ku­lo, ba­be­nga­ba le­thu­ba lo­ku­bu­ye­la;

16 ko­dwa kha­the­si-ke ba­la­nga­tha eli­ngco­no, eli­nge­le­zu­lwi­nic; nga­kho uNku­lu­nku­lu ka­la­nhlo­ni nga­bod, uku­thi­wa ngu­Nku­lu­nku­lu wa­boe; ngo­ba uba­lu­ngi­se­lef umu­zig.

17 Ngo­kho­lo uA­bra­ha­mah wa­ni­ke­la uI­sa­ka la­pho ehlo­lwa, la­lo­wo owe­mu­ke­la izi­the­mbi­soi wa­ye­ni­ke­la oze­lwe ye­dwa wa­khej,

18 okwa­ku­thi­we ku­ye: KuI­sa­ka inza­lo ya­kho iza­bi­zwak;

19 wa­thi uNku­lu­nku­lu ula­ma­ndla oku­vu­sa la­kwa­ba­fi­le­yol; la­pho la­ye amzu­ze eve­la kho­na ngo­ku­li­nga­ni­sam.

20 Ngo­kho­lo uI­sa­ka wa­bu­si­sa uJa­ko­be loE­sa­wun nge­zi­nto ezi­za­yo.

21 Ngo­kho­lo uJa­ko­beo ese­si­fa wa­bu­si­sa lo­wo la­lo­wo wa­ma­do­da­na ka­Jo­se­fap, wa­se­kho­nzaq eba­mbe­le­le phe­zu ko­do­ndo­lo lwa­kher.

22 Ngo­kho­lo uJo­se­fas ese­si­fa wa­khu­lu­ma4 ngo­ku­phu­ma kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, wa­se­la­ye­ze­lat nga­ma­tha­mbo akhe.

23 Ngo­kho­lo uMo­zi­siu ese­ze­lwe wa­fi­hlwa nga­ba­za­li ba­khe inya­nga ezi­nta­thu, ngo­ba ba­bo­na uku­thi ngu­mntwa­na omu­hlev; nja­lo be­nga­we­sa­bi umthe­tho we­nko­siw.

24 Ngo­kho­lo uMo­zi­si ese­khu­li­le wa­la uku­thi­wa uyi­ndo­da­na ye­ndo­da­ka­zi ka­Fa­rox,

25 ku­la­lo­kho wa­khe­tha uku­pha­thwa ku­biy ka­nye la­ba­ntu ba­ka­Nku­lu­nku­lu ku­lo­ku­thi abe le­nto­ko­zo ye­so­no isi­kha­tsha­naz;

26 wa­thi uku­thu­kwaa ku­ka­Kri­stu ku­yi­no­tho enku­lu ku­la­ma­gu­gu eGi­bhi­the; ngo­ba wa­ye­kha­nge­le umvu­zob.

27 Ngo­kho­lo wa­tshi­ya iGi­bhi­thec, enga­lwe­sa­bi ula­ka lwe­nko­si; ngo­ba wa­qi­ni­se­la ku­nga­thi uya­mbo­nad oNga­bo­nwa­yoe.

28 Ngo­kho­lo wa­gci­nafg ipha­si­ka lo­ku­fa­fa­zwa kwe­ga­zih, uku­ze lo­woi obhu­bhi­sa ama­zi­bu­loj anga­ba­thi­nti.

29 Ngo­kho­lo ba­da­bu­la uLwa­ndle olu­Bo­mvu nje­nge­mhla­ba­thi­ni owo­mi­le­yok; okwa­thi ama­Gi­bhi­the be­ku­li­nga lo­kho ba­mi­nzwa.

30 Ngo­kho­lo imi­du­lil ye­Je­ri­kom ya­di­li­ka, isi­bho­di­we insu­ku ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

31 Ngo­kho­lo uRa­ha­bi isi­fe­ben ka­bhu­bha­nga ka­nye la­ba­nga­kho­lwa­ngao5, ese­ze­mu­ke­le izi­nhlo­lip ngo­ku­thu­laq.

32 Ngi­se­za­thi­ni? Ngo­ba ngi­nga­phe­le­lwa yi­si­kha­thi ngi­la­ndi­sa ngo­Gi­di­yo­nir lo­Ba­ra­kis lo­Sa­mso­nit lo­Je­fi­thau lo­Da­vi­dav lo­Sa­mu­we­liwx la­ba­pro­fe­thiy;

33 aba­thi ngo­kho­lo ba­nqo­ba imi­bu­soz, be­nza uku­lu­ngaa, ba­zu­za izi­the­mbi­sob, ba­va­la imi­lo­mo ye­zi­lwa­nec,

34 ba­ci­tsha ama­ndla omli­lod, ba­phe­phae ubu­kha­li be­nke­mbaf, ba­zu­za ama­ndla ebu­tha­ka­tha­ke­nigh, ba­qi­na empi­nii, ba­xo­tshaj ama­bu­thok awe­zi­zwel.

35 Abe­si­fa­za­na be­mu­ke­la aba­fi­le­yo ba­bo be­ve­la eku­vu­ke­nim; la­ba­nye ba­zwi­swa ubu­hlu­ngu, be­nge­mu­ke­li uku­khu­lu­lwa, uku­ze ba­zu­ze uku­vu­ka oku­ngco­non;

36 aba­nye ba­li­ngwa ngo­kwe­nzi­wa inhle­ki­sa lo­ku­tsha­ywao, fu­thi la­nge­zi­bo­pho la­nge­nto­lo­ngop;

37 ba­kha­ndwa nga­ma­tsheq, ba­sa­hwa pha­ka­thi, ba­li­ngwa, ba­fa eku­bu­la­we­ni nge­nke­mbar; ba­zu­la be­mbe­the izi­go­go ze­zi­mvu le­zi­go­go ze­zi­mbu­zis, ba­swe­la, ba­zwi­swa ubu­hlu­ngu, ba­pha­thwa ku­bit,

38 (u­mhla­ba onga­ba­fa­ne­la­nga bo­nau) ba­zu­la ezi­nka­nga­lav le­zi­nta­beni le­zi­mba­lwi­niw le­mi­ho­meni yo­mhla­bax.

39 La­bo bo­nke la­ba, be­fa­ka­ze­lwe ngo­kho­loy ka­ba­zu­za­nga isi­the­mbi­soz,

40 lo­khu uNku­lu­nku­lu wa­ye­si­na­ke­ke­le6 nga­pha­mbi­li oku­ngco­noa, uku­ze ku­thi nga­pha­ndle kwe­thub ba­nga­phe­le­li­swac.

Uku­be­ke­ze­la ezi­nhlu­phe­kwe­ni

12Nga­kho-ke la­thi si­go­njo­lo­ze­lwe li­ye­zi eli­khu­lu ka­nga­ka la­ba­fa­ka­zi, asi­la­hle ko­nke oku­si­nda­yo le­so­noa esisi­tha­nde­le lu­la, asi­gi­ji­meb ngo­ku­be­ke­ze­lac umja­hod esi­wu­mi­se­lwe­yoe,

2 si­kha­nge­le ku­Je­su umqa­li­si lo­mphe­le­li­si wo­kho­lo lwe­thuf, owa­thig nge­nxa ye­nto­ko­zoh ayi­mi­se­lwe­yoi, wa­qi­ni­se­la esi­pha­mba­nwe­nij, ede­le­la ihla­zok, wa­hla­lal nga­kwe­so­ku­ne­ne se­si­hla­lo so­bu­kho­si si­ka­Nku­lu­nku­lu.

3 Nga­kho mqa­phe­li­se­nim ye­na owa­qi­ni­se­la ku­yo impi­ki­sa­non enga­ka le­zo­ni eme­la­ne la­ye, uku­ze li­nga­di­nwao, li­phe­le­lwe nga­ma­ndlap emi­phe­fu­mu­lwe­ni ye­nu.

4 Ka­li­ka­me­la­ni lakho ku­ze ku­be se­ga­zi­niq li­si­lwa le­so­no;

5 nja­lo se­li­kho­hli­we inku­tha­zor, ekhu­lu­ma ki­ni nje­nge­ma­do­da­ne­ni eyo­ku­thi: Ndo­da­na ya­mis, unga­de­le­li uku­la­ya kwe­Nko­si, nja­lo unga­phe­li ama­ndlat, nxa uso­lwa yi­yo;

6 ngo­ba iNko­si iya­la­ya emtha­nda­yo; nja­lo itsha­ye nge­si­swe­puu yo­nke indo­da­na eye­mu­ke­la­yo.

7 Uba li­khu­tha­ze­la eku­la­ywe­ni, uNku­lu­nku­lu uya­li­pha­tha nje­nga­ma­do­da­nav; ngo­ba yi­yi­phi indo­da­na uyi­se anga­yi­la­yi­yow?

8 Ko­dwa uba li­nge­la­ku­la­ywa, oku­thi bo­nke ba­nga­ba­hla­nga­nye­li ba­khox, nga­kho li­nga­bo­ku­fe­tshwa nja­lo ka­li­si­wo ama­do­da­na.

9 Fu­thi-ke sa­si­la­bo oba­ba be­nya­ma ye­thu abasi­la­ya­yo nja­lo saba­hlo­ni­phay; pho, ka­si­yi­ku­ze­hli­se­la nga­pha­nsi ku­ka­Yi­se we­mi­mo­yaz ka­khu­lu ku­lalo­kho, si­phi­le?

10 Ngo­ba bo­na ka­mbe basi­la­ya okwe­nsu­ku ezi­nlu­tshwa­na, nje­ngo­ku­bo­na kwa­bo; ko­dwa ye­na ku­be yi­ku­si­za­ka­la kwe­thu, uku­ze si­hla­nga­nye­le ubu­ngcwe­le ba­khea.

11 La­kho ko­nke uku­la­ywa oku­kho­na ka­ku­bo­na­ka­li anga­thi ngo­kwe­nto­ko­zo, ko­dwa ngo­ko­si­zi; emva kwa­lo­kho-ke ku­ya­ba­le­the­la isi­the­lob so­ku­thu­la so­ku­lu­nga aba­je­zi­swa nga­khoc.

12 Nga­kho qi­ni­sa­nide iza­ndla ezi­bu­tha­ka­tha­ka la­ma­do­lo axe­ga­yof;

13 nja­lo le­nze­le inya­wo ze­nug indle­la ezi­qo­ndi­le­yo, uku­ze oku­qhu­la­yo ku­nge­nye­lih, ko­dwa ku­la­lo­kho ku­si­li­swei.

14 Nxwa­ne­la­ni uku­thu­laj la­bo bo­nke, lo­bu­ngcwe­lek, nga­pha­ndle kwa­lo­kho ka­ku­la­mu­ntu oza­yi­bo­na iNko­sil;

15 li­qa­phe­li­sa uku­ze ku­nga­bi kho­na osi­le­la­yom emu­se­ni ka­Nku­lu­nku­lun; ku­nga­mi­li la­mpa­ndeo yo­ku­ba­ba ikha­tha­ze, nja­lo nga­yo aba­ne­ngi ba­ngco­li­swe;

16 ka­ku­nga­bi la­mu­ntu oyi­si­fe­bep ku­mbe onga­kho­nzi uNku­lu­nku­luq, nje­ngoE­sa­wu, owa­the­ngi­sa ubu­zi­bu­lo ba­kher ngo­ku­dla oku­ko­dwa.

17 Ngo­ba li­ya­zi uku­thi le­mva kwa­lo­kho, ese­tha­nda uku­dla ili­fas le­si­bu­si­so, wa­li­wa; ngo­ba ka­yi­tho­la­nga inda­wo yo­ku­phe­ndu­kat, la­nxa wa­yi­di­ngi­si­sa nge­zi­nye­mbe­ziu.

Inta­ba ye­Si­na­yi le­ye­Zi­yo­ni

18 Ngo­ba ka­li­za­nga enta­be­niv enga­thi­ntwa, le­mli­lwe­ni ovu­tha­yo, le­ku­fi­pha­le­ni, le­mnya­me­ni, le­si­vu­ngu­vu­ngwi­ni,

19 le­ku­kha­le­ni ko­pho­ndow, le­li­zwi­ni la­ma­zwix, okwa­thi la­bo abe­zwa­yoy ba­nce­nga uku­thi ku­nga­be ku­sakhu­lu­nywa ili­zwi ki­bo;

20 ngo­ba ba­be­nge­la­ku­ku­me­la lo­kho okwa­la­ywa­yo uku­thi: Ngi­tsho le­nya­ma­za­na uba ithi­nta inta­baz, iza­kha­ndwa nga­ma­tshe, ku­mbe itsho­kwe ngo­mtsho­ko;

21 nja­lo, kwa­ku­se­sa­be­ka ka­nga­kaa lo­kho okwa­bo­nwa­yo, uMo­zi­si wa­thi: Ngi­lo­va­lo, ngi­ya­thu­thu­me­la.

22 Ko­dwa li­ze enta­be­ni iSi­yo­nib, le­mzi­nic ka­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yod, eJe­ru­sa­le­ma ya­se­zu­lwi­nie, la­ku­zi­gi­di ze­ngi­lo­si ezi­nge­la­ku­ba­lwafg,

23 le­mhla­nga­nwe­ni omkhu­lu le­ba­ndle­nih la­ma­zi­bu­loi abha­lwe1 ema­zu­lwi­nij, la­ku­Nku­lu­nku­lu uma­hlu­le­li wa­bo bo­nkek, la­ku­mi­mo­ya ya­ba­lu­ngi­le­yol aba­phe­le­li­si­we­yom,

24 la­ku­Je­su umla­mu­lin we­si­vu­me­lwa­noo2 esi­tsha, le­ga­zi­ni lo­ku­fa­fa­zap eli­khu­lu­ma izi­nto ezi­ngco­noq ku­le­li­kaA­be­lar.

25 Qa­phe­la­ni uku­thi li­nga­ma­li okhu­lu­ma­yo. Ngo­ba uba be­nga­phe­pha­ngas la­bo aba­lat lo­wo owa­khu­lu­ma oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu emhla­be­niu, ka­khu­lu ka­nga­ka­na­ni thi­na esi­mfu­la­the­la­yo lo­wo okhu­lu­ma eve­la ema­zu­lwi­ni;

26 oli­zwi la­khev nga­le­so­si­kha­thi la­nyi­ki­nya umhla­ba, ko­dwa kha­the­si uthe­mbi­si­le, wa­thi: Ngiza­phi­nda ka­nyew uku­nyi­ki­nya ku­nge­yi­si­wo umhla­ba wo­dwa, ko­dwa le­zu­lu.

27 La­lo­khu uku­thi: Ngi­za­phi­nda ka­nye, ku­tshe­ngi­sa uku­su­swa kwe­zi­nto ezi­nyi­ki­nywa­yox, ku­nga­thi eze­nzi­we­yo, uku­ze ku­sa­le izi­nto ezi­nga­nyi­ki­nywa­yo.

28 Nga­kho nje­ngo­ba si­se­mu­ke­la umbu­so onge­la­ku­nyi­ki­nye­ki­swa, asi­be3 lo­mu­sa esi­nga­mkho­nza uNku­lu­nku­luy nga­wo ngo­kwe­mu­ke­le­ka­yoz ka­nye lo­ku­tho­be­ka lo­kwe­sa­ba uNku­lu­nku­lua;

29 ngo­ba-ke uNku­lu­nku­lub we­thu ungu­mli­lo oqo­thu­la­yoc.

Ize­lu­le­ko ezi­yi­nhlo­bo­nhlo­bo

13Ka­lu­me nja­lo utha­ndo lo­bu­za­lwa­nea.

2 Li­nga­kho­hlwa uku­nge­ni­sa izi­ha­mbib; ngo­ba nga­lo­kho aba­nye ba­nge­ni­sa izi­ngi­lo­si be­nga­zic.

3 Khu­mbu­la­nid izi­bo­tshwa, ngo­ku­nga­thi li­bo­tshwe ka­nye la­zoe; aba­phe­thwe ku­bif, ngo­ku­nga­thi la­ni li­phe­thwe ku­bi emzi­mbe­ni.

4 Umtsha­dog uhlo­ni­tshwa ku­bo bo­nke, lo­mbhe­da unga­ngco­li­swa; ko­dwa uNku­lu­nku­lu uza­gwe­ba izi­phi­ngih le­zi­fe­beij.

5 Indle­la ye­mpi­lo ka­yi­nga­bi nge­yo­ku­tha­nda ima­lik, ye­ne­li­swa­ni yi­zi­nto eli­la­zol; ngo­ba ye­na utshi­lo uku­thi: Ka­ngi­so­ze nga­ku­la­hla, nja­lo ka­ngi­so­ze nga­ku­tshi­yam.

6 Nga­kho si­nga­tsho nge­si­bi­ndi si­thi: INko­si ingu­msi­zi wa­min, nja­lo ka­ngi­yi­kwe­sa­ba umu­ntu aza­kwe­nza ki­mi.

7 Khu­mbu­la­ni aba­kho­khe­li be­nuo, aba­khu­lu­me ki­ni ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu; li­qa­phe­li­se uku­phe­la ko­ku­ha­mba kwa­bo, li­li­ngi­se­le ukho­lo lwa­bopq.

8 UJe­su Kri­stu ungu­yer izo­los la­la­mu­hla le­pha­ka­de­ni.

9 Li­nga­du­hi­swat yi­zi­mfu­ndi­sou ezi­yi­nhlo­bo­nhlo­bo le­zi­nga­zi­wa­yo; ngo­ba ku­hle uku­thi inhli­zi­yo iqi­ni­swe ngo­mu­sa, ku­nga­bi ngo­ku­dlav, aba­nga­si­zwa­ngaw yi­kho aba­be­ba­mbe­le­la ku­kho.

10 Si­la­lo ila­thix, aba­nge­la­lu­nge­lo lo­ku­dla ku­lo aba­kho­nza itha­bha­ne­ke­le.

11 Ngo­ba le­zo­zi­nya­ma­za­nay, oga­zi la­zo la­nge­ni­swa ngu­mpri­sti omkhu­lu enda­we­ni ezi­ngcwe­lez nge­nxa ye­so­noa, izi­du­mbu za­zo zi­tshi­swab nga­pha­ndle kwe­nka­mbac.

12 Nga­kho la­ye uJe­su, uku­ze angcwe­li­sed aba­ntu nge­la­khe iga­zi, wa­hlu­phe­kae nga­pha­ndle kwe­sa­ngof.

13 Nga­kho-ke asi­phu­me­le ku­yeg nga­pha­ndle kwe­nka­mbah, si­thwe­le ihla­zo la­khei.

14 Ngo­ba ka­si­la­wo umu­zi omi­yo la­phaj, ko­dwa si­di­nga oza­yok.

15 Nga­kho asi­ni­ke­lel nja­lo­nja­lo ku­Nku­lu­nku­lu nga­ye umni­ke­lo we­ndu­mi­som, oku­tsho isi­the­lo se­nde­ben si­vu­ma ibi­zo la­khe.

16 Ko­dwa li­nga­kho­hlwa ukwe­nza oku­hle lo­ku­pha­naop; ngo­ba uNku­lu­nku­lu uya­tho­ko­za nge­mi­ni­ke­lo enja­loqr.

17 La­le­la­ni aba­kho­khe­li be­nu, li­ze­hli­se­le nga­pha­nsi kwa­bos; ngo­ba la­bat ba­li­ndau imi­phe­fu­mu­lo ye­nu, nje­nga­ba­za­la­ndi­sav; uku­ze ba­kwe­nze lo­khu nge­nja­bu­low, nja­lo be­nga­bu­bu­li; ngo­ba ku­nga­li­si­zi lo­khu.

Isi­ci­no

18 Si­khu­le­ke­le­nix; ngo­ba si­ya­the­mba uku­thi si­le­sa­ze­la esi­hley, si­fi­sa uku­ha­mba ku­hle ezi­ntwe­ni zo­nke;

19 nja­lo ngi­yali­nce­nga ngo­kwe­nge­ze­le­lwe ka­khu­lu uku­thi li­kwe­nze lo­khuz, uku­ze ngi­bu­yi­se­lwe ki­ni ngo­ku­pha­ngi­sa.

20 Ku­nga­thi uNku­lu­nku­lu wo­ku­thu­laa owa­mkhu­phu­labc kwa­ba­fi­le­yo uMe­lu­sid omkhu­lu we­zi­mvu nge­ga­zie le­si­vu­me­lwa­nof1 sa­pha­ka­de, iNko­si ye­thu uJe­su,

21 anga­li­phe­le­li­sag ku­wo wo­nke umse­be­nzi omu­hleh uku­ze le­nze inta­ndo ya­khei, ese­be­nza ki­ni lo­kho oku­mtho­ko­zi­sa­yo pha­mbi kwa­khej, ngo­Je­su Kri­stu, ka­ku­be ku­ye ubu­kho­sik ku­ze ku­be ni­ni la­ni­ni. Ame­ni.

22 Ko­dwa ngi­ya­li­nce­nga, ba­za­lwa­ne, le­mu­ke­le­ni nge­si­ne­ke ili­zwi le­nku­tha­zol; ngo­ba ngi­li­bha­le­le nga­ma­fi­tsha­nem.

23 Ya­zi­ni uku­thi umza­lwa­nen uTi­mo­thio ukhu­lu­lwe, uba efi­ka ma­si­nya­ne, ngi­za­li­bo­na ngi­la­ye.

24 Bi­nge­le­la­ni bo­nke aba­kho­khe­li be­nup, la­bo bo­nke aba­ngcwe­leq. Aba­ve­la eI­tha­li­yar ba­ya­li­bi­nge­le­la.

25 Umu­sas ka­wu­be la­ni lo­nke. Ame­ni.

INCWA­DI

KA­JA­KO­BE

KU­BO BO­NKE

Isi­bi­nge­le­lo

1UJa­ko­bea, ince­ku ka­Nku­lu­nku­lub le­ye­Nko­si uJe­su Kri­stuc, ku­zo izi­zwe ezi­li­tshu­mi la­mbi­lid ezi­se­ku­hla­ka­ze­ke­nie, ngi­ya­bi­nge­le­la.

Uku­la­ya nge­zi­li­ngo

2 Ku­ba­le­ni nje­nge­nto­ko­zo yo­nkef, ba­za­lwa­ne ba­mi, nxa li­we­la ezi­li­ngwe­ni ezi­zi­nhlo­bo­nhlo­bog,

3 li­sa­zi uku­thi uku­hlo­lwa ko­kho­loh lwe­nu ku­ve­zai uku­be­ke­ze­laj;

4 ko­dwa uku­be­ke­ze­la ka­ku­be lo­mse­be­nzi ophe­le­le­yo, uku­ze li­be nga­ba­phe­le­le­yo li­phe­le­li­si­wek, li­nga­si­le­li nga­lu­tho.

5 Nja­lo uba ku­kho­na ki­ni oswe­le inhla­ka­ni­phol, ka­ce­lem ku­Nku­lu­nku­lun opha­na­yo nge­si­hleo ki­bo bo­nke, fu­thi enga­so­li, nja­lo uza­yi­ni­kwap.

6 Ko­dwa ka­ce­le ekho­lwe­niq enga­tha­nda­bu­zi nga­lu­thor; ngo­ba otha­nda­bu­za­yo unje­nge­ga­ga­si lo­lwa­ndles eli­qhu­tshwa ngu­mo­ya li­zu­li­swe.

7 Ngo­ba lo­wo­mu­ntu ka­nga­ca­ba­ngi uku­thi uza­zu­za ulu­tho eNko­si­ni.

8 Indo­da enhli­zi­yo­mbi­lit iya­phe­ndu­ka­phe­ndu­ka endle­le­ni za­yo zo­nkeu.

9 Lo­mza­lwa­ne opha­nsi ka­zi­nco­me eku­pha­ka­me­ni kwa­khev;

10 ko­dwa ono­thi­le­yo eku­tho­tshi­swe­ni kwa­khew; ngo­ba nje­nge­lu­ba lo­tsha­nix uza­dlu­lay.

11 Ngo­ba ila­nga li­phu­ma li­lo­ku­tshi­saz, li­bu­ni­se utsha­nia, le­lu­ba la­bo li­wo­hlo­ke, lo­bu­hle bo­ku­bo­na­ka­la kwa­lo bu­nya­ma­la­le; ngo­ku­nja­lo le­si­no­thi si­za­nya­ma­la­la ezi­ndle­le­ni za­so.

12 Ubu­si­si­we umu­ntu obe­ke­ze­le­la isi­li­ngob; ngo­ba ese­hlo­li­wec uza­kwe­mu­ke­la umqhe­le we­mpi­lod, iNko­si eya­wu­the­mbi­sa kwa­ba­yi­tha­nda­yoe.

13 Ka­ku­la­mu­ntu oli­ngwa­yo ome­le athi: Ngi­li­ngwa ngu­Nku­lu­nku­lu; ngo­ba uNku­lu­nku­lu ka­la­si­li­ngo so­ku­bi, la­ye uqo­bo ka­li­ngi mu­ntu.

14 Ko­dwa ngu­lo­wo la­lo­wo uya­li­ngwa, la­pho ehu­du­lwa nge­za­khe inka­nu­kofg, ehu­gwa;

15 ku­thi la­pho inka­nu­ko isi­khu­le­lwe ibe­le­the iso­noh; le­so­no la­pho se­si­phe­le­le si­za­la uku­fai.

16 Li­nga­kho­hli­swaj, ba­za­lwa­ne ba­mi aba­tha­nde­ka­yo.

17 So­nke isi­pho esi­hlekl la­so so­nke isi­pho esi­phe­le­le­yom si­ve­la phe­zu­lun, se­hla si­ve­la ku­Yi­se we­zi­ba­neo, oku­nge­kho ku­ye uku­gu­qu­kap, ku­mbe isi­thu­nzi so­ku­phe­ndu­ka.

18 Ngo­ku­tha­nda kwa­kheq wa­si­za­lar nge­li­zwi le­qi­ni­sos, uku­ze si­bet nje­nge­zi­the­lo zo­ku­qa­lau ze­zi­da­lwa za­khe.

Uku­la­ya ngo­kho­lo olu­le­ze­nzo

19 Nga­kho, ba­za­lwa­ne ba­mi aba­tha­nde­ka­yo, wo­nke umu­ntu ume­le apha­ngi­se uku­zwa, aphu­ze uku­khu­lu­mav, aphu­ze uku­thu­ku­the­law;

20 ngo­ba uku­thu­ku­the­la kwe­ndo­da ka­kwe­nzi uku­lu­nga ku­ka­Nku­lu­nku­lu.

21 Nga­kho se­li­hlu­bu­le ama­nya­la wo­nkex lo­kwa­nda ka­khu­lu ko­bu­biyz, le­mu­ke­le ngo­bu­mne­nea ili­zwi eli­gxu­nye­ki­we­yo, eli­la­ma­ndla oku­si­ndi­sa imi­phe­fu­mu­lo ye­nub.

22 Ko­dwa ba­ni­ni nga­be­nzi be­li­zwic, li­nga­bi nga­be­zwa­yo ku­phe­lad, li­zi­kho­hli­sae li­na ngo­kwe­nu.

23 Ngo­ba uba umu­ntuf engu­mu­zwi we­li­zwig fu­thi enge­si­me­nzih, ye­na ufa­na­na le­ndo­da ebu­ka ubu­so ba­yo be­mve­lo esi­bu­kwe­nii;

24 ngo­ba iya­zi­bu­ka, ibi­si­su­ka, ibi­si­hle ikho­hlwa uku­thi ibi­nja­ni.

25 Ko­dwa lo­wo okha­nge­li­si­saj emla­ywe­ni ophe­le­le­yo, lo­wo owe­nku­lu­le­kok, abe­se­ba­mbe­le­la ku­wo, ye­na enge­si­mu­zwil okho­hlwa­yo ko­dwa engu­me­nzi wo­mse­be­nzim, lo uza­ku­ba ngo­bu­si­si­we­yo ekwe­nze­ni kwa­khen.

26 Uba umu­ntu pha­ka­thi kwe­nu esi­thi uya­kho­lwao, uba enga­lu­fa­ki ito­mup uli­mi lwa­kheq, ko­dwa akho­hli­se inhli­zi­yo ya­khe, uku­kho­lwa kwa­lo­wo ku­yi­zer.

27 Uku­kho­lwas oku­hla­nze­ki­le­yo lo­ku­nga­ngco­li­swa­nga pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu ngi­tsho uBa­bat yi­lo­khu, uku­ha­mbe­lau izi­nta­nda­nevw la­ba­fe­lo­ka­zix eku­hlu­phe­ke­ni kwa­bo, lo­ku­zi­lo­ndo­lo­zay enge­la­si­ci koko­mhla­baz.

Aba­za­lwa­ne ba­la­ywa uku­thi ba­nga­ba­ndlu­lu­li aba­ntu

2Ba­za­lwa­ne ba­mi, ku­nge­yi­si­kho ngo­ku­ba­ndlu­lu­la aba­ntu li­be lo­kho­loa lwe­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu, iNko­si ye­nka­zi­mu­lobc.

2 Ngo­ba uba ku­nge­na emhla­nga­nwe­ni1 we­nu indo­da ele­nda­nda­tho ye­go­li­de le­se­mba­tho esi­kha­zi­mu­la­yod, be­se­ku­nge­na lo­ngu­mya­nga ole­se­mba­tho esi­ngco­li­le­yo,

3 be­se­li­na­nze­le­lae ogqo­ke ise­mba­tho esi­kha­zi­mu­la­yof be­se­li­si­thi ku­ye: We­na hla­la la­pha ku­hle, be­se­li­si­thi ko­ngu­mya­ngag: We­na ma­na la­pho; lo­ba: Hla­la la­pha nga­pha­nsi kwe­se­na­be­lo se­nya­wo za­mi;

4 pho, ka­li­ba­ndlu­lu­li pha­ka­thi kwe­nuhi, nja­lo la­ba nga­ba­hlu­le­li aba­le­mi­ca­ba­ngo emi­bi yi­ni?jk

5 Zwa­ni­ni, ba­za­lwa­ne ba­mi aba­tha­nde­ka­yo. UNku­lu­nku­lu ka­ba­khe­tha­ngalm yi­ni aba­ya­nga ba­lu­mhla­ba, be­no­thi­le ekho­lwe­nin, nja­lo be­zi­ndla­li­fao zo­mbu­sop awu­the­mbi­sa­yoq kwa­ba­mtha­nda­yor?

6 Ko­dwa li­na li­ba­du­ma­zi­le aba­ya­ngas. Aba­no­thi­le­yo ka­ba­li­ci­nde­ze­li yi­ni, nja­lo bo­na ba­li­do­nse­let ekwa­hlu­le­lwe­ni yi­ni?u

7 Bo­na ka­ba­li­hla­mba­ziv yi­ni ibi­zo eli­hle eli­bi­zwa nga­low?

8 Uba li­phe­le­li­sa umla­yo wo­bu­kho­six, ngo­ko­mbha­loy othi: Wo­tha­nda uma­khe­lwa­ne wa­kho nje­nga­lo­khu uzitha­nda we­naz, le­nza ku­hle;

9 ko­dwa uba li­ba­ndlu­lu­laa aba­ntu, le­nza iso­no, li­la­hlwa ngu­mla­yo nje­nga­ba­we­qa­yob.

10 Ngo­ba lo­ba ngu­ba­ni ogci­na umla­yo wo­nke, ko­dwa akhu­be­ke ko­ku­ko­dwac, ubad le­ca­lae ku­yo yo­nke.

11 Ngo­ba owa­thi: Unga­fe­bif; wa­thi fu­thi: Unga­bu­la­lig; uba-ke unga­fe­bi, ko­dwa ubu­la­la, usu­ngu­me­qi wo­mla­yo.

12 Khu­lu­ma­ni ngo­ku­nja­lo le­nze nja­lo, nje­nga­ba­za­kwa­hlu­le­lwa ngo­mla­yo we­nku­lu­le­koh.

13 Ngo­ba ukwa­hlu­le­lwa oku­nge­la­si­ha­wui ku­ngo­kwa­lo­wo onge­nza­nga isi­ha­wu; nja­lo isi­ha­wuj si­zi­nco­ma ku­kho ukwa­hlu­le­la.

Ukho­lo lu­fa­ne­le lu­be le­ze­nzo

14kKu­si­za­ni, ba­za­lwa­ne ba­mi, uba umu­ntu esi­thi ulo­kho­lo, ko­dwa enge­la­mi­se­be­nzi? Lo­lo­kho­lo lu­nga­msi­ndi­sa yi­ni?

15 Uba-ke umza­lwa­ne lo­ba umza­lwa­ne­ka­zil be­ha­mba­zem nja­lo be­swe­la uku­dla kwe­nsu­ku nge­nsu­ku,

16 omu­nye we­nu abe­se­si­thi ki­bon: Ha­mba­ni ngo­ku­thu­la, li­khu­du­ma­le li­su­the; ko­dwa enga­ba­ni­ki izi­nto ezi­di­ngwa ngu­mzi­mbao, lo­kho ku­si­za­nip?

17 Ku­nja­lo lo­kho­lo, uba lu­nge­la­mi­se­be­nzi, lu­fi­le ngo­kwa­lo.

18 Ko­dwa omu­nye uza­ku­thi: We­na ulo­kho­lo, mi­na-ke ngi­le­mi­se­be­nzi: Ngi­tshe­ngi­sa ukho­lo lwa­kho nga­pha­ndle kwe­mi­se­be­nzi ya­kho, la­mi emi­se­be­nzi­ni ya­mi ngi­za­ku­tshe­ngi­saq ukho­lo lwa­mir.

19 We­na uya­kho­lwa uku­thi uNku­lu­nku­lu mu­nyes; we­nza ku­hle; la­ma­di­mo­nit aya­kho­lwau, nja­lo athu­thu­me­le.

20 Ko­dwa uya­tha­nda ukwa­zi yi­ni, O si­phu­ku­phu­kuv, uku­thi ukho­lo olu­nge­la­mi­se­be­nzi lu­fi­lew?

21 UA­bra­ha­ma uba­ba we­thu ka­lu­ngi­si­swa­nga yi­ni nge­mi­se­be­nzi, ese­ni­ke­le indo­da­na ya­khe uI­sa­ka phe­zu kwe­la­thix?

22 Uya­bo­na uku­thi ukho­loy lwa­lu­se­be­nza ka­nye le­mi­se­be­nzi ya­khe, lo­ku­thi ukho­lo lwa­phe­le­li­swa nge­mi­se­be­nziz,

23 kwa­se­ku­gcwa­li­swa umbha­loa othi: LoA­bra­ha­ma wa­kho­lwa uNku­lu­nku­lub, kwa­se­ku­ba­le­lwa ku­ye uku­thi ku­yi­ku­lu­nga, wa­se­bi­zwa ngo­ku­thi ngu­mnga­ne ka­Nku­lu­nku­luc.

24 Nga­kho-ke li­ya­bo­na uku­thi umu­ntu uya­lu­ngi­si­swa nge­mi­se­be­nzid, fu­thi ku­nge­si­ku­thi ngo­kho­lo ku­phe­lae.

25 Ngo­ku­nja­lo-ke lo­Ra­ha­bif isi­fe­be ka­lu­ngi­si­swa­nga nge­mi­se­be­nzi yi­ni, ese­ze­mu­ke­leg izi­thu­nywa, esezi­phu­mi­se nge­nye indle­la?

26 Ngo­ba nje­nga­lo­khu umzi­mba nga­pha­ndleh ko­mo­ya ufi­le, ngo­ku­nja­lo lo­kho­lo nga­pha­ndle kwe­mi­se­be­nzi lu­fi­lei.

Izo­no zo­li­mi

3Li­nga­bia nga­ba­fu­ndi­sib aba­ne­ngi, ba­za­lwa­ne ba­mi, li­sa­zi uku­thi si­za­kwe­mu­ke­la isi­gwe­bo esi­khu­lu.

2 Ngo­ba so­nke si­ya­khu­be­ka ezi­ntwe­ni ezi­ne­ngicd. Uba umu­ntue enga­khu­be­ki eli­zwi­nif, lo­wog uyi­ndo­da ephe­le­le­yoh, ela­ma­ndla oku­khi­na lo­mzi­mba wo­nkei.

3 Kha­nge­la, si­fa­kaj ama­to­muk emi­lo­nye­ni ya­ma­bhi­za uku­ze asi­la­le­le, si­be se­si­qo­ndi­sa umzi­mba wo­nke wa­wo kwe­nye indle­la.

4 Kha­nge­la, le­mi­khu­mbi, la­nxa imi­khu­lu ka­nga­ka nja­lo iqhu­tshwa yi­mi­mo­ya ela­ma­ndla, iya­qo­ndi­swa kwe­nye indle­la nge­phi­nya­na nje, la­pho isi­fi­so so­mtsha­ye­li esi­fu­na kho­na.

5 Lu­nja­lo lo­li­mi lu­yi­si­tho esi­nci­nya­ne, ka­nti lu­zi­nco­ma ka­khu­lu. Kha­nge­la, umli­lo omnci­nya­ne uya­tshi­sa izi­go­do ezi­nga­ka­na­ni!

6 Uli­mil la­lo lu­ngu­mli­lo, umhla­ba wo­bu­bi; lu­nja­lo uli­mi lu­be­kwe pha­ka­thi kwe­zi­tho ze­thu, lu­ngco­li­sam umzi­mba wo­nke, lu­thu­nge­le indle­la1 ye­mpi­lo, nja­lo lu­thu­nge­lwan yi­si­ho­goo.

7 Ngo­ba yo­nke imve­lo yo­ku­bi­li izi­nya­ma­za­na le­zi­nyo­ni, ko­ku­bi­li ezi­hu­qu­ze­la­yo le­zi­da­lwa zo­lwa­ndle, iya­tha­nji­swa nja­lo isi­tha­nji­si­we nge­mve­lo ya­ba­ntu;

8 ko­dwa uli­mi ka­ku­la­mu­ntu onga­lu­tha­mbi­sa; lu­yi­bu­bi obu­nge­la­ku­nqo­tshwa, lu­gcwe­le ubu­hlu­ngu obu­bu­la­la­yop.

9 Nga­lo si­ya­bo­nga uNku­lu­nku­lu ngi­tsho uBa­baq, la­nga­lo si­qa­le­ki­sa aba­ntu abe­nzi­we nge­si­mo si­ka­Nku­lu­nku­lur;

10 emlo­nye­ni mu­nye ku­ya­phu­ma uku­bo­nga le­nhla­mba. Le­zi­zi­nto ka­zi­fa­ne­la­nga, ba­za­lwa­ne ba­mi, ze­nze­ke nja­lo.

11 Ka­mbe umtho­mbo emgo­di­ni mu­nye unga­go­bho­za yi­ni oku­mna­ndi lo­ku­ba­ba­yo?

12 Ka­mbe, ba­za­lwa­ne ba­mi, umkhi­wa unga­the­la imi­hlwa­thi yi­ni, lo­ba ivi­ni umkhi­wa? Ngo­ku­nja­lo ka­ku­la­mtho­mbo ove­za ama­nzi ali­tshwa­yi la­mna­ndi.

Uku­hla­ka­ni­pha oku­ve­la phe­zu­lu

13 Ngu­ba­ni ohla­ka­ni­phi­le­yo lo­qe­di­si­sa­yos pha­ka­thi kwe­nu? Ka­tshe­ngi­set imi­se­be­nzi ya­khe eku­zi­pha­the­ni ku­hleu ngo­bu­mne­ne be­nhla­ka­ni­phov.

14 Ko­dwa uba li­lo­mha­wu oba­ba­yow lo­mba­ngox enhli­zi­ywe­ni ye­nu, li­nga­zi­nco­mi li­qa­mbe­le ama­nga iqi­ni­so.

15 Lo­khu ka­yi­si­yo inhla­ka­ni­pho eye­hla ive­la phe­zu­luy, ko­dwa inge­yo­mhla­baz, nge­ye­mve­lo, eya­ma­di­mo­ni.

16 Ngo­ba la­pho oku­kho­na umha­wua lo­mba­ngob, la­pho ku­kho­na isi­phi­thi­phi­thi la­zo zo­nke ize­nzo ezi­mbi.

17 Ko­dwa inhla­ka­ni­phoc eve­la phe­zu­lu eyo­ku­qa­la ihla­nze­ki­led, emva kwa­lo­kho ibe lo­ku­thu­lae, ibe mne­nef, ila­le­le, igcwe­le isi­ha­wu le­zi­the­lo ezi­nhleg, ka­yi­la­ku­ba­ndlu­lu­lah2 fu­thi inge­la­ku­ze­nzi­sai.

18 Le­si­the­lo so­ku­lu­ngajk si­hla­nye­lwa eku­thu­le­ni ku­la­bo abe­nza uku­thu­lalm.

UJa­ko­be uxwa­yi­sa ngo­ku­lwa pha­ka­thi kwa­ba­za­lwa­ne

4Zi­ve­la nga­phi izi­mpi lo­ku­lwa1 pha­ka­thi kwe­nu? Ka­ku­ve­li la­pha yi­ni, enka­nu­kwe­ni2 ze­nu ezi­lwa­yo ezi­thwe­ni ze­nua?

2 Li­ya­fi­sa, ko­dwa ka­li­la­lu­tho; li­ya­bu­la­lab nja­lo li­lo­mha­wu, ko­dwa li­nge­ke la­zu­zac; li­ya­lwa fu­thi le­nza impi, ko­dwa ka­li­la­lu­tho, ngo­ba ka­li­ce­li;

3 li­ya­ce­la nja­lo ka­le­mu­ke­lid, ngo­ba li­ce­la ku­bie, uku­ze liku­chi­the­le enka­nu­kwe­ni3 ze­nu.

4 Zi­fe­be le­zi­fe­be­ka­zif, ka­la­zi yi­ni uku­thi utha­ndog lo­mhla­ba lu­yi­bu­tha ku­Nku­lu­nku­luh? Nga­kho lo­ba ngu­ba­ni otha­nda uku­ba ngu­mnga­ne wo­mhla­ba, we­nzi­wa isi­tha si­ka­Nku­lu­nku­lui.

5 Ku­mbe li­ca­ba­nga yi­ni uku­thi umbha­lo utsho izej: Umo­ya ohla­la ki­thi ufi­se­la ku­mo­nak4?

6 Ko­dwa uya­ni­ka umu­sa omkhu­lul; nga­kho uthim: UNku­lu­nku­lu ume­la­na la­ba­zi­gqa­ja­yon, ko­dwa aba­tho­be­ki­le­yo uya­ba­pha umu­sa.

7 Nga­kho ze­hli­se­le­niop ku­Nku­lu­nku­lu, me­la­na­ni lo­di­ya­bho­laq, nja­lo uza­li­ba­le­ke­la.

8 So­nde­la­ni ku­Nku­lu­nku­lu, la­ye uza­so­nde­la ki­nir; ge­za­ni iza­ndlas, zo­ni, nja­lo li­hla­nze izi­nhli­zi­yot, li­na ba­nhli­zi­yo­mbi­liu.

9 Da­na­ni li­li­le li­kha­lev; uku­hle­ka kwe­nu ka­ku­phe­ndu­lwe uku­li­la, le­nto­ko­zo uku­da­na.

10 Zi­tho­be­niwx pha­mbi kwe­Nko­si, nja­lo iza­li­pha­ka­mi­sa.

11 Li­nga­hle­ba­niy, ba­za­lwa­ne. Lo­wo ohle­ba umza­lwa­ne, ame­hlu­le­le umza­lwa­ne wa­khez, uhle­ba umla­yo, ehlu­le­le umla­yoa; ko­dwa uba ese­hlu­le­la umla­yo, ka­wu­su­me­nzi wo­mla­yob, ko­dwa uma­hlu­le­li.

12 Mu­nye ummi­su­mla­yo, ola­ma­ndla oku­si­ndi­sa lo­ku­bhu­bhi­sac; we­na ungu­ba­ni owa­hlu­le­la omu­nyed?

UJa­ko­be uso­la aba­tha­nda inzu­zo la­ba­no­thi­le­yo

13 Mi­na­ni-ke li­nae eli­thi: La­mu­hlaf lo­ba ku­sa­sa si­za­ku­ya emzi­ni othi­le, si­hla­le kho­nag umnya­ka owo­dwa si­the­ngi­se­la­ne si­zu­zeh;

14 eli­nga­kwa­zi­yo okwa­ku­sa­sa. Ngo­ba iyi­ni impi­lo ye­nu? Ngo­ba iyi­nku­ngui ebo­na­ka­la okwe­si­kha­tsha­na, emva kwa­lo­kho ibi­si­nya­ma­la­la;

15 enda­we­ni yalo­kho nga­be li­thi: Uba iNko­si ivu­maj, nja­lo si­za­phi­la, si­be se­si­se­nza lo­khu ku­mbe lo­khu­ya­na.

16 Ko­dwa kha­the­si li­ya­zi­nco­mak eku­zi­gqa­je­ni kwe­nul; ko­nkem uku­zi­nco­ma oku­nje ku­bin.

17 Nga­kho lo­wo okwa­zi­yo ukwe­nza oku­hleo ko­dwa engakwe­nzi, ku­yi­so­no ku­ye.

5Mi­na­ni-kea li­na aba­no­thi­le­yob, kha­la­ni li­li­le nge­nxa ye­nhlu­phe­ko ze­nu ezile­hle­la­yoc.

2 Ino­tho ye­nu ibo­li­led, le­ze­mba­tho ze­nue zi­dli­we yi­nu­nduf;

3 igo­li­de le­nu le­si­li­va ku­tho­mbi­le, lo­ku­tho­mba kwa­kho ku­za­ku­ba yi­bu­fa­ka­zi ki­ni, nja­lo ku­za­ku­dla inya­ma ye­nu nje­ngo­mli­lo. Lizi­be­ke­lag ino­tho ensu­kwi­ni zo­ku­phe­lah.

4 Kha­nge­la, umvu­zo we­zi­se­be­nzii ezi­gu­nde ama­si­mu enuj, ogo­dlwe yi­ni ngo­ku­qi­li­be­ze­la, uya­kha­la; lo­ku­kha­la kwa­ba­vu­nik ku­nge­ne endle­be­ni ze­Nko­si ya­ma­ba­ndlal.

5 Li­bu­si­lem ngo­ku­zi­tho­ko­zi­sa emhla­be­ni, la­ta­ma­san; li­no­ni­se inhli­zi­yo ze­nu nje­ngo­su­kwi­ni lo­ku­hla­tshwao,

6 li­mla­hli­lep, la­mbu­la­laq olu­ngi­le­yor; ka­me­la­na­nga la­ni.

Ma­ye­la­na lo­ku­be­ke­ze­la

7 Nga­kho be­ke­ze­la­ni, ba­za­lwa­ne, ku­ze ku­be se­ku­fi­ke­ni kwe­Nko­sis. Kha­nge­la, umli­mi uya­li­nde­la isi­the­lo so­mhla­ba­thi esi­li­gu­gu, asi­be­ke­ze­le­let, si­ze si­zu­ze izu­lu elo­ku­qa­lau le­lo­ku­ci­navw.

8 La­ni be­ke­ze­la­nix, li­qi­ni­se inhli­zi­yo ze­nuy, ngo­ba uku­fi­ka kwe­Nko­si ku­ya­so­nde­laz.

9 Li­nga­so­la­ni1, ba­za­lwa­ne, uku­ze li­nga­la­hlwa; kha­nge­la, uMa­hlu­le­lia umi emnya­ngob.

10 Tha­tha­ni isi­bo­ne­loc so­ku­hlu­phe­ka, ba­za­lwa­ne ba­mi, le­so­ku­be­ke­ze­la, aba­pro­fe­thid aba­khu­lu­ma ebi­zwe­ni le­Nko­sie.

11 Kha­nge­la, si­thi ba­bu­si­si­wef aba­be­ke­ze­la­yog; li­zwi­le uku­be­ke­ze­la ku­ka­Jo­beh, la­se­li­bo­na uku­ci­na kwe­Nko­sii, uku­thi iNko­si ile­si­ha­wuj esi­khu­lu lo­bu­be­lek.

Ma­ye­la­na lo­ku­fu­nga, la­ngo­ku­khu­le­ka, la­ngo­ku­si­za aba­du­hi­le­yo

12 Ko­dwa pha­mbi kwa­kho ko­nke, ba­za­lwa­ne ba­mi, li­nga­fu­ngil, lo­ba nge­zu­lu, lo­ba ngo­mhla­ba, lo­ba nga­si­phi esi­nye isi­fu­ngo; ko­dwa ka­ku­thi uye­bo we­nu abe ngu­ye­bo, lo­ha­tshi ngu­ha­tshim; uku­ze li­nga­we­li eku­la­hlwe­ni.

13 Ku­kho­na ohlu­phe­ka­yo yi­ni pha­ka­thi kwe­nu? Ka­khu­le­ke. Ku­kho­na otho­ko­za­yo yi­ni? Ka­hla­be­le indu­mi­son.

14 Ku­kho­na ogu­la­yo pha­ka­thi kwe­nu yi­ni? Ka­bi­ze­le ku­ye aba­da­la be­ba­ndlao, ba­be­se­be­khu­le­ka phe­zu kwa­khe, ba­mgco­bep nga­ma­fu­tha ebi­zwe­ni le­Nko­si;

15 lo­mkhu­le­ko wo­kho­loq uza­msi­ndi­sa ogu­la­yor, le­Nko­si iza­mlu­la­mi­sa; uba-ke enzi­le izo­nos, uza­zi­the­the­le­lwa.

16 Vu­ma­ni izi­pha­mbe­ko omu­nye ko­mu­nye, li­khu­le­ke­la­ne, uku­ze li­si­li­swet. Umkhu­le­ko oqi­ni­le­youvw wo­lu­ngi­le­yo ula­ma­ndla ka­khu­lu.

17 UE­li­ja wa­ye­ngu­mu­ntu ole­mi­zwax efa­na­na leye­thu, wa­se­khu­le­ka lo­ku­khu­le­ka uku­thi li­nga­niy; nja­lo ka­li­na­ngaz emhla­be­ni okwe­mi­nya­ka emi­tha­thu le­nya­nga ezi­yi­si­thu­phaa;

18 wa­se­bu­ya ekhu­le­kab, le­zu­lu la­ni­ka izu­lu, lo­mhla­ba wa­the­la isi­the­lo sa­wo.

19 Ba­za­lwa­ne, uba omu­nye ki­ni epha­mbu­ka eqi­ni­swe­ni, lo­mu­nye anga­mbu­yi­sac,

20 ya­zi uku­thi obu­yi­se iso­nid eku­du­he­ni kwe­ndle­la ya­so uza­si­ndi­sae umphe­fu­mu­lo eku­fe­nif, asi­be­ke­le inki­thi­nki­thi ye­zo­nog.

INCWA­DI YO­KU­QA­LA

KA­PE­TRO

KU­BO BO­NKE

Isi­bi­nge­le­lo

1UPe­tro, umpho­sto­li ka­Je­su Kri­stu, kwa­be­mzi­nia aba­khe­thi­we­yo bo­ku­hla­ka­ze­kab kwe­Po­ntu­sic, iGa­la­thi­yad, iKa­pha­do­si­yae, iA­si­yaf, le­Bi­thi­ni­yag,

2 nje­ngo­ko­lwa­zi nga­pha­mbi­li lu­ka­Nku­lu­nku­lu uBa­bahi, eku­ngcwe­li­swe­ni ko­Mo­yaj, eku­la­le­le­nik le­ku­fa­fa­zwe­ni kwe­ga­zi li­ka­Je­su Kri­stul: Umu­sam lo­ku­thu­la ka­kwa­ndi­swa ki­nin.

UPe­tro ubo­nga uNku­lu­nku­lu nge­the­mba eli­phi­li­le­yo

3 Ubu­si­si­weo uNku­lu­nku­lu, ngi­tsho uYi­se we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stup, owa­si­za­la ku­tsha nge­si­ha­wu sa­khe esi­khu­luq ethe­mbe­ni eli­phi­li­le­yors ngo­ku­vu­ka ku­ka­Je­su Kri­stu kwa­ba­fi­le­yot,

4 eli­fe­niu eli­nga­bo­li­yo le­li­nga­ngco­la­ngav le­li­nga­bu­ni­yow, eli­lo­ndo­lo­ze­lwex lo­na ema­zu­lwi­niy,

5li­na eli­lo­ndo­lo­zwe nga­ma­ndla ka­Nku­lu­nku­luz ngo­kho­lo ku­si­ndi­so olu­lu­ngi­se­lwe ukwe­mbu­lwa esi­kha­thi­ni so­ku­ci­naa.

6 Eli­tho­ko­za ku­sobc, la­nxa okwe­si­kha­tsha­na kha­the­side, uba ku­di­nge­ka, lise­za­hlu­phe­kaf ezi­li­ngwe­ni ezi­yi­zi­nhlo­bo­nhlo­bog,

7 uku­ze ubu­qo­tho bo­kho­lo lwe­nuh, olu­li­gu­gu ka­khu­lu okwe­dlu­la igo­li­de eli­bhu­bha­yoi, se­li­hlo­lwej ngo­mli­lok, bu­fi­cwe bu­le­ndu­mi­sol le­nhlo­ni­phom lo­du­mon, ekwe­mbu­lwe­ni ku­ka­Je­su Kri­stuo;

8 eli­nga­mbo­na­nga li­mtha­ndap, eli­thi kha­the­si li­ngambo­ni ko­dwa li­kho­lwe ku­yeq, li­ya­tho­ko­za nge­nto­ko­zo enga­khu­lu­me­ki­yo le­du­mi­se­ka­yor,

9 li­zu­zes isi­phe­tho so­kho­lo lwe­nut, usi­ndi­so lwe­mi­phe­fu­mu­lo ye­nu.

10 Nga­lo­lu­si­ndi­so aba­pro­fe­thiu ba­bu­zi­si­sa nja­lo ba­hlo­li­si­sav, aba­pro­fe­tha ngo­mu­sa oza ki­niw;

11 ba­bu­za uku­thi yi­si­phix lo­ba si­nja­ni isi­kha­thi uMo­ya ka­Kri­stu owa­ye­ki­bo osi­kho­mba­yoy, efa­ka­za nga­pha­mbi­liz nge­nhlu­phe­ko ezi­qo­nde­ne lo­Kri­stuab, la­ngo­bu­kho­si emva kwa­le­zocd;

12 okwe­mbu­lwa ku­boe uku­thi ku­nge­yi­si­kho ki­bof, ko­dwa ki­thi ba­be­se­be­nza le­zi­zi­nto, ese­li­zi­tshu­nya­ye­zwa yi­la­bo aba­li­tshu­ma­ye­za iva­nge­li ngo­Mo­ya oNgcwe­le othu­nywe eve­la ezu­lwi­nig, izi­nto ingi­lo­si ezi­la­nga­thah uku­zi­hlo­li­si­sai.

UPe­tro ukhu­tha­za aba­kho­lwa­yo uku­thi ba­ha­mbe ngo­bu­ngcwe­le

13 Nga­kho li­bo­pha inka­lo ze­ngqo­ndo ye­nuj, li­qo­ndek, li­the­mbe ngo­ku­phe­le­le­yo emu­se­ni ole­thwe ki­ni ekwe­mbu­lwe­ni ku­ka­Je­su Kri­stul;

14 nje­nga­ba­ntwa­na aba­la­le­la­yom, li­nga­zi­bu­mbi ngo­kwe­si­mo se­zi­nka­nu­ko eza­zi­kho­na ma­ndu­lon ko­ku­nga­zi kwe­nuo,

15 ko­dwa nje­ngo­ba owa­li­bi­za­yo engcwe­lep, la­ni ba­ni­ni ngcwe­le ku­kho ko­nke uku­zi­pha­thaq;

16 ngo­ba ku­lo­tshi­we uku­thi: Ba­ni­ni ngcwe­le, ngo­ba mi­na ngi­ngcwe­ler.

17 Nja­lo uba li­bi­za li­thi: Ba­ba, owa­hlu­le­la ngu­lo­wo la­lo­wo ngo­ko­mse­be­nzi wa­khe enga­ba­ndlu­lu­list, chi­tha­ni isi­kha­thi so­ku­ba yi­zi­ha­mbi kwe­nuu ekwe­sa­be­niv;

18 li­sa­zi uku­thi ka­li­hle­ngwa­ngaw nge­zi­nto ezi­nga­bhu­bhax, isi­li­va ku­mbe igo­li­de, eku­ha­mbe­ni kwe­nu oku­yi­zey ela­kwe­mu­ke­la ku­bo­ba­baz,

19 ko­dwa nge­ga­zi li­ka­Kri­stua eli­li­gu­gu ku­nga­thi nge­le­wu­ndlub eli­nge­la­si­ci le­li­nge­la­ba­lac.

20 Isi­bi­li owa­mi­swa nga­pha­mbi­lid pha­mbi kwe­si­se­ke­lo so­mhla­bae, ko­dwa wa­bo­na­ka­li­swa esi­kha­thi­ni so­ku­ci­na nge­nxa ye­nuf,

21 eli­kho­lwa nga­ye ku­Nku­lu­nku­lug, owa­mvu­sa kwa­ba­fi­le­yoh, wa­se­mni­ka ubu­kho­sii, uku­ze ukho­lo le­the­mba le­nu ku­be ku­Nku­lu­nku­luj.

22 Se­li­hla­nze imi­phe­fu­mu­lo ye­nuk eku­la­le­le­ni kwe­qi­ni­so ngo­Mo­yal etha­ndwe­ni lwa­ba­za­lwa­ne ngo­ku­nga­ze­nzi­simnop, tha­nda­na­ni ngo­ku­tshi­se­ka oku­ve­la enhli­zi­ywe­ni emhlo­pheqr;

23 se­li­ze­lwe ngo­ku­tshas oku­nge­yi­si­kho oku­ve­la enhla­nye­lwe­ni enga­bo­lat, ko­dwa enga­bo­li­yo, nge­li­zwi li­ka­Nku­lu­nku­luuv eli­phi­la­yow le­li­mi­yo epha­ka­de­nix.

24 Ngo­ba yo­nke inya­ma inje­ngo­tsha­niy, la­bo bo­nke ubu­kho­si bo­mu­ntu bu­nje­nge­lu­ba lo­tsha­niz. Utsha­ni bu­ya­bu­na, le­lu­ba la­bo li­wo­hlo­ke;

25 ko­dwaa ili­zwi le­Nko­si li­mi ku­ze ku­be se­pha­ka­de­nib. La­le­li yi­li­zwi ela­tshu­nya­ye­lwa ki­ni nge­va­nge­lic.

2Nga­kho la­hla­nia ubu­bi bo­nkeb lo­bu­qi­li bo­nke lo­ku­ze­nzi­sa lo­mha­wu lo­ku­hle­ba ko­nkec,

2 nje­nge­zi­nga­ne ezi­sa­nda uku­za­lwad, fi­sa­ni ucha­go olu­nga­qu­ngwa­ngaef lwe­li­zwig, uku­ze li­khu­li­sweh nga­lo,

3 uba-ke se­li­na­mbi­thi­lei uku­thi iNko­si ilo­mu­saj.

Ukwa­khi­wa kwe­ndlu yo­mo­ya

4 Eli­za­yo ku­yo, ili­tshe eli­phi­la­yo, ela­li­wa nga­ba­ntuk, ko­dwa ku­Nku­lu­nku­lu li­khe­thi­wel, li­li­gu­gum,

5 la­ni nje­nga­ma­tshe aphi­la­yo la­khi­wen indlu yo­ko­mo­yao, ubu­pri­sti obu­ngcwe­lep, uku­ze li­ni­ke­le imi­hla­tshe­lo yo­ko­mo­yaq eye­mu­ke­le­ka­yo ku­Nku­lu­nku­lur ngo­Je­su Kri­stus.

6 Nga­kho ku­kho­na le­mbha­lwe­nit uku­thi: Kha­nge­la ngi­ya­be­ka eSi­yo­ni ili­tshe le­ngo­nsi, eli­khe­thi­we­yo eli­li­gu­guu; lo­kho­lwa ku­ye ka­so­ze aya­nge­kevw.

7 Nga­kho ki­ni eli­kho­lwa­yo uli­gu­gu1; ko­dwa kwa­ba­nga­la­le­li­yox, ili­tshe aba­khi aba­la­la­yoy, le­li se­li­be yi­nhlo­ko ye­ngo­nsi,

8 le­li­tshez lo­ku­khu­be­ki­saa, le­dwa­la lo­ku­wi­sab; aba­khu­be­ka eli­zwi­ni, be­nga­la­le­lic; oku­yi­khod la­bo aba­be­ku­mi­se­lwee;

9 ko­dwa li­na li­lu­hla­nga olu­khe­thi­we­yof, ubu­pri­sti bo­bu­kho­sig, isi­zwe esi­ngcwe­leh, aba­ntu aba­tho­li­we­yoi2, uku­ze li­tshu­ma­ye­le ji­ke­le­le uku­lu­ngaj kwa­lo­wo owa­li­bi­zak li­ve­la emnya­me­ni la­ya eku­kha­nye­ni kwa­khe oku­ma­nga­li­sa­yol;

10 ela­li­ka­de li­nge­yi­si­bo aba­ntu, ko­dwa kha­the­si li­nga­ba­ntu ba­ka­Nku­lu­nku­lum; ela­li­nga­ha­wu­ke­lwa­nga, ko­dwa kha­the­si se­li­ha­wu­ke­lwe.

11 Ba­tha­nde­ka­yo, ngi­yali­nce­ngan nje­nga­be­mzi­niop le­zi­ha­mbiq uku­thi li­zi­thi­nter enka­nu­kwe­ni ze­nya­mas, ezi­lwa lo­mphe­fu­mu­lot;

12 li­lo­ku­ha­mbau oku­hle pha­ka­thi kwa­be­zi­zwev, uku­ze ku­thi, eku­li­hle­be­niw nje­nga­be­nzi bo­bu­bix, eze­nzwe­ni ezi­nhley aba­zi­bo­ni­le­yoz ba­nga­du­mi­sa uNku­lu­nku­lua osu­kwi­ni lo­ku­ha­nje­lwab.

Uku­ze­hli­se­la nga­pha­nsi kwe­zi­mi­so za­ba­ntu nge­nxa ye­Nko­si

13 Nga­kho ze­hli­se­le­ni nga­pha­nsi kwa­so so­nke isi­mi­so sa­ba­ntuc nge­nxa ye­Nko­sid; lo­ba ku­yi­nko­si, nje­nge­bu­sa­yoe;

14 lo­ba ku­ba­bu­si, nje­nga­ba­thu­nywe yi­yo eku­je­zi­swe­ni kwa­be­nzi bo­bu­bif, ko­dwa ku­be lo­du­mo lwa­be­nzi bo­ku­hleg.

15 Ngo­ba inja­lo inta­ndo ka­Nku­lu­nku­luh, uku­thi ngo­kwe­nza oku­hlei li­fa­ke isa­ye­ke emlo­nye­ni wo­ku­nga­zi kwa­ba­ntu aba­yi­zi­thu­thaj;

16 nje­nga­ba­khu­lu­le­ki­le­yok, ko­dwa li­nga­bi le­nku­lu­le­ko nje­nge­si­gu­bu­ze­lo so­bu­bi, ko­dwa nje­nge­zi­gqi­li zi­ka­Nku­lu­nku­lul.

17 Hlo­ni­pha­ni bo­nkem. Tha­nda­ni ubu­za­lwa­nen. Me­sa­be­ni uNku­lu­nku­luo. Hlo­ni­pha­ni inko­sipq.

18 Zi­nce­kur, ze­hli­se­le­ni nga­pha­nsi kwa­ma­kho­si ngo­kwe­sa­ba ko­nkes, ku­nge­yi­si­kho ku­la­wo alu­ngi­le­yo la­mne­ne ku­phe­lat, ko­dwa la­ku­la­wo anga­qo­nda­ngau.

19 Ngo­ba lo­khu ku­ngu­mu­sa, uba umu­ntuv ethwa­la izi­nhlu­phe­ko nge­nxa ye­sa­ze­la ku­Nku­lu­nku­lu, ehlu­phe­ka ngo­ku­nga­fa­ne­la­ngaw.

20 Ngo­ba ku­le­nzu­zo ba­nix, uba li­so­na be­se­li­tsha­ywa li­be­ke­ze­la?y Ko­dwa uba li­se­nza oku­hle nja­lo li­hlu­phe­ke li­be­ke­ze­laz, lo­khu ku­ngu­mu­sa ku­Nku­lu­nku­lu.

21 Ngo­ba la­bi­ze­lwa lo­khoab, ngo­ba uKri­stu la­ye wa­si­hlu­phe­ke­lac, esi­tshi­ye­lad isi­bo­ne­lo, uku­ze li­la­nde­le izi­nya­the­lo za­khee;

22 onge­nza­nga iso­no, le­nko­hli­so ka­yi­fi­cwa­nga emlo­nye­ni wa­khef;

23 owa­thi ethu­kwa ka­za­phi­ndi­se­la ngo­ku­thu­ka, ehlu­phe­ka ka­za­so­nge­lag, ko­dwa wazi­ni­ke­la ku­lo­wo owa­hlu­le­la ngo­ku­lu­ngah;

24 ye­na ngo­kwa­khe owa­thwa­la izo­no ze­thui emzi­mbe­ni wa­khe esi­hla­hle­nij, uku­ze ku­thi, se­si­fi­le eso­nwe­ni, si­phi­le eku­lu­nge­nik; oku­nge­mi­vi­mvi­nya ya­khe li­si­li­si­wel.

25 Ngo­ba la­li­nje­nge­zi­mvu ezi­la­hle­ka­yom; ko­dwa kha­the­si se­li­bu­ye­le ku­Me­lu­si lo­Mbo­ni­si we­mi­phe­fu­mu­lo ye­nun.

Uku­pha­tha­na kwa­ba­tha­the­ne­yo

3Ngo­ku­nja­loa ba­fa­zi, ze­hli­se­le­ni nga­pha­nsi kwa­we­nu ama­do­dab, uku­ze ku­thi, uba-ke be­kho­na aba­nga­la­le­li ili­zwic, ba­zu­zwe nga­pha­ndle kwe­li­zwidef ngo­ku­zi­pha­tha kwa­ba­fa­zi,

2 ena­nze­le­la uku­ha­mba kwe­nug oku­hla­mbu­lu­ki­le­yo ekwe­sa­be­nih.

3 Oku­ce­ca kwe­nu ka­ku­nga­bi ngo­kwa­nga­pha­ndle oko­kwe­lu­ka inwe­lei, lo­ko­ku­gqi­za igo­li­dej, ku­mbe oko­ku­gqo­ka ize­mba­thok;

4 ko­dwa umu­ntu osi­the­ki­le­yo we­nhli­zi­yol, entwe­ni enga­gu­gi­yo yo­mo­ya omne­ne lo­ku­thu­la, oli­gu­gu eli­khu­lu pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu.

5 Ngo­ba ku­da­la ba­zi­ce­ci­sa ngo­ku­nja­lo la­be­si­fa­za­na aba­ngcwe­le aba­be­the­mba uNku­lu­nku­lum, be­ze­hli­se­la nga­pha­nsi kwa­wa­bo ama­do­dan;

6 nje­ngo­Sa­ra owa­mla­le­la uA­bra­ha­ma, wa­mbi­za ngo­ku­thi nko­sio, ese­li­nga­ma­do­da­ka­zi1 akhe, uba li­se­nza oku­hle nja­lo li­nge­sa­tshi­swap la­ngo­ku­ko­dwa okwe­sa­be­ka­yo.

7 Ngo­ku­nja­lo ma­do­daq, hla­li­sa­na­nir ngo­ko­lwa­zis, li­mhlo­ni­phe owe­si­fa­za­nat nje­nge­si­tsha esi­bu­tha­ka­tha­kau, nje­ngo­ba la­bo be­yi­zi­ndla­li­fa zo­mu­sa we­mpi­lo ka­nye laniv, uku­ze imi­khu­le­ko ye­nu inga­vi­nje­lwaw.

Uku­ha­mba ngo­ku­be­ke­ze­la eku­hlu­phe­ke­ni

8 Oko­ku­ci­na-ke, ba­ni­ni nhli­zi­yo­nye lo­nkex, li­zwe­la­ney, li­tha­nde aba­za­lwa­ne, li­be lo­bu­be­le, li­lo­mu­saz;

9 li­nga­phi­ndi­se­li oku­bi ngo­ku­bia, ku­mbe uku­thu­ka ngo­ku­thu­kab; ko­dwa esi­khu­ndle­ni sa­lo­khu bu­si­sa­nic, li­sa­zi uku­thi la­bi­ze­lwa lo­kho, uku­ze li­dle ili­fa le­si­bu­si­sod.

10 Ngo­ba lo­wo ofu­na uku­tha­nda impi­lo, lo­ku­bo­na insu­ku ezi­nhle, ka­nqa­nde uli­mi lwa­khe ko­ku­bi, le­nde­be za­khe uku­ze zi­nga­khu­lu­mi inko­hli­soe;

11 ka­pha­mbu­ke ko­ku­bi, abe­se­se­nza oku­hlef; adi­nge uku­thu­la, nja­lo aku­nxwa­ne­le.

12 Ngo­ba ame­hlo eNko­si aphe­zu kwa­ba­lu­ngi­le­yo, le­ndle­be za­yo zi­nga­se­mkhu­le­kwe­ni wa­bog; ko­dwa ubu­so be­Nko­si bu­me­la­na la­be­nza oku­bi.

13 Pho ngu­ba­ni onga­li­li­ma­zah, uba li­nga­ba­li­ngi­si bo­ku­hle?i

14 Ko­dwaj uba la­ni li­hlu­phe­ka nge­nxa yo­ku­lu­ngak, li­bu­si­si­wel; nja­lo li­nge­sa­bi ukwe­thu­sa kwa­bom li­nga­kha­tha­ze­kin;

15 ko­dwa ngcwe­li­sa­ni iNko­si uNku­lu­nku­lu enhli­zi­ywe­ni ze­nuo; be­se­li­hla­la li­zi­lu­ngi­se­lep uku­phe­ndu­la wo­nke oli­bu­za isi­za­tho nge­the­mba eli­ki­niq, ka­nye lo­bu­mne­ner lo­kwe­sa­bas2,

16 li­le­sa­ze­la esi­hletu, uku­ze ku­thi ku­lo­kho aba­li­hle­ba nga­khov nje­nga­be­nzi bo­bu­biw ba­ya­nge­ke, la­bo aba­thu­kax uku­zi­pha­tha kwe­nu oku­hle ku­Kri­stuy.

17 Ngo­ba ku­ngco­no uku­hlu­phe­ka li­se­nza oku­hle, uba inta­ndo ka­Nku­lu­nku­lu iku­tha­ndaz, ku­loku­hlu­phe­ka li­se­nza oku­bi.

18 Ngo­ba lo­Kri­stu wa­hlu­phe­ka ka­nyeab nge­nxa ye­zo­no, olu­ngi­le­yo esi­khu­ndle­ni sa­ba­nga­lu­nga­ngac, uku­ze asi­se ku­Nku­lu­nku­lud; owa­bu­la­wae enya­me­nif, ko­dwa we­nzi­wa wa­phi­lag ngo­Mo­yah,

19 aye­se­ha­mbe nga­wo la­ye wa­tshu­ma­ye­lai ku­mi­mo­ya ese­nto­lo­ngwe­nij,

20 eya­ba­be­ka­de be­nga­la­le­lik, la­phol uku­be­ke­ze­la ku­ka­Nku­lu­nku­lum kwa­ku­ka­de ku­li­nde­le, ensu­kwi­ni zi­ka­No­wa la­pho umkhu­mbi wa­wu­sa­khi­wan, okwa­si­ndi­swa ku­wo aba­lu­tshwa­na, oku­yi­ku­thi imi­phe­fu­mu­lo eyi­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­liop, nga­ma­nziq.

21 Umfu­zi­se­lo wa­wor lu­bha­bha­thi­zos olu­si­si­ndi­sa­yot la­thi kha­the­si, ku­nge­yi­si­kho uku­su­swa kwe­ngce­ke­za ye­nya­mau, ko­dwa uku­ce­lav kwe­sa­ze­la esi­hle ku­Nku­lu­nku­luw, ngo­ku­vu­ka ku­ka­Je­su Kri­stux,

22 ose­ye ezu­lwi­ni, ekho­na nga­kwe­so­ku­ne­ne si­ka­Nku­lu­nku­luy, izi­ngi­lo­siz le­zi­pha­tha­ma­ndlaabc la­ma­ndladef se­kwe­hli­se­lwe nga­pha­nsi kwa­kheg.

Aba­kho­lwa­yo ba­la­ywa uku­thi ba­ye­ke­le uko­na

4Nje­ngo­ba uKri­stu wa­si­hlu­phe­ke­laa enya­me­nib, hlo­ma­nic la­ni nge­ngqo­ndo efa­na­na­yod, ngo­ba ohlu­phe­ke enya­me­nie, use­ye­ke­le iso­nof,

2 uku­ze isi­kha­thi esi­se­le­yo enya­me­ni li­nga­be li­sa­phi­le­lagh inka­nu­ko za­ba­ntui, ko­dwa inta­ndo ka­Nku­lu­nku­luj.

3 Ngo­ba kwa­ne­le ki­thik uku­thi isi­kha­thi se­mpi­lo ese­dlu­li­le­yo si­qhu­be inta­ndo ya­be­zi­zwelm, se­si­ha­mbe ema­nya­le­nin, e­zi­nka­nu­kwe­ni, e­ku­da­kwe­nio, e­ku­mi­nzeni, e­ku­na­theni, le­ku­kho­nzeni izi­tho­mbe oku­ya­ngi­sa­yopq;

4 aba­ma­nga­la ku­khor, nxa li­nga­gi­ji­mi nda­wo­nye ku­lo­khu­ku­thu­lu­le­ka kwa­ma­nya­la, beli­hla­mba­zas;

5 aba­za­zi­phe­ndu­le­lat ku­lo­wo olu­nge­le ukwa­hlu­le­la aba­phi­la­yo la­ba­fi­le­you.

6 Ngo­ba nge­nxa ya­lo­khu iva­nge­li la­tshu­nya­ye­lwa la­kwa­ba­fi­le­yov, uku­ze ba­hlu­le­lwe ngo­kwa­ba­ntu enya­me­niw, ko­dwa ba­phi­le ngo­ku­ka­Nku­lu­nku­lu emo­ye­nix.

7 Ko­dwa uku­phe­la kwe­zi­nto zo­nke se­ku­so­nde­ley; nga­kho qo­nda­niz li­li­ndea li­se­mi­khu­le­kwe­nib;

8 ko­dwa pha­mbi kwa­kho ko­nke ba­ni­nic lo­tha­ndo olu­vu­tha­yo omu­nye ko­mu­nyed, ngo­bae utha­ndo lu­za­si­be­ke­la inki­thi­nki­thi ye­zo­nof;

9 pha­tha­na­ni ku­hle ekwe­the­ke­la­ne­nig, nga­pha­ndle ko­ku­so­lah;

10 ngu­lo­wo la­lo­woi nje­nge­si­phi­wo ase­mu­ke­le­yoj, ka­si­se­be­nze omu­nye ko­mu­nye, nje­nga­ba­pha­thi aba­lu­ngi­le­yok bo­mu­sa ka­Nku­lu­nku­lu ozi­nhlo­bo­nhlo­bol;

11 uba umu­ntu ekhu­lu­mam, ka­khu­lu­me nje­nga­ma­zwi ka­Nku­lu­nku­lun; uba umu­ntu ese­be­nzao, ka­se­be­nze nje­ngo­ku­ve­la ema­ndle­ni uNku­lu­nku­lu awa­ni­ka­yop; uku­ze uNku­lu­nku­lu adu­nyi­swe ku­zo zo­nke izi­ntoq ngo­Je­su Kri­stur, oku­ku­yes ubu­kho­sit la­ma­ndla ku­ze ku­be ni­ni la­ni­niu. Ame­ni.

Uku­hla­nga­nye­la inhlu­phe­ko zi­ka­Kri­stu

12 Ba­tha­nde­ka­yo, li­nga­ma­nga­liv nge­si­li­ngo esi­tshi­sa­yow esi­phe­zu kwe­nu esi­li­hlo­la­yo, ngo­ku­nga­thi le­hle­lwe yi­nto enga­zi­wa­yo;

13 ko­dwa nje­ngo­ba li­hla­nga­nye­la inhlu­phe­ko zi­ka­Kri­stu, tho­ko­za­nixy, uku­ze ku­thi le­kwe­mbu­lwe­ni kwe­nka­zi­mu­lo ya­khez li­tho­ko­ze li­ja­bu­le ka­khu­lu.

14 Uba li­thu­kwaa nge­nxa ye­bi­zo li­ka­Kri­stub, li­bu­si­si­wecd; ngo­ba uMo­ya we­nka­zi­mu­lo lo­ka­Nku­lu­nku­lu uhle­zi phe­zu kwe­nu; nga­bo-kee uya­thu­kwaf, ko­dwa nga­ni uya­du­nyi­swag.

15 Ko­dwa ka­ku­nga­bi kho­na owa­ki­ni ohlu­phe­ka nje­ngo­mbu­la­lih, lo­ba ise­la, lo­ba ume­nzi wo­ku­bii, lo­ba nje­ngo­zi­ga­xa enda­be­ni za­ba­nyej;

16 ko­dwa uba ehlu­phe­ka nje­ngo­mKri­stu, ka­nga­bi la­nhlo­nik, ko­dwa ka­du­mi­se uNku­lu­nku­lul nge­nxa ya­lo­khum.

17 Ngo­ba se­ku­yi­si­kha­thi so­ku­thi ukwa­hlu­le­la ku­qa­len endli­ni ka­Nku­lu­nku­luo; nja­lo uba ku­qa­la ki­thip, kuza­ku­ba yi­ni uku­phe­la kwa­la­bo aba­nga­la­le­la­nga iva­nge­li li­ka­Nku­lu­nku­lu?q

18 Uba-ke olu­ngi­le­yo esi­ndi­swa ngo­bu­lu­khu­nir, owe­yi­sa uNku­lu­nku­lus le­so­ni uza­bo­na­ka­la nga­phi?t

19 Nga­kho-ke la­bo aba­hlu­phe­ka­yo ngo­kwe­nta­ndo ka­Nku­lu­nku­luu, nje­nga­ku­Mda­li othe­mbe­ki­le­yo ka­ba­ni­ke­le eya­bo imi­phe­fu­mu­lo ekwe­nze­ni oku­hlev.

Uku­la­ywa kwa­ba­da­la be­ba­ndla lo­kwa­ba­tsha

5Aba­da­la aba­pha­ka­thi kwe­nu ngi­ya­ba­khu­tha­zaa engi­ngo­mda­lab ka­nye labo lo­mfa­ka­zi we­nhlu­phe­ko zi­ka­Kri­stuc, lo­mhla­nga­nye­li we­nka­zi­mu­lo eza­kwe­mbu­lwad:

2 Ye­lu­sa­ni umhla­mbi ka­Nku­lu­nku­lue opha­ka­thi kwe­nu, liwu­bo­ni­sef ku­nga­bi ngo­ku­ba­njwa nga­ma­ndla, ko­dwa nge­si­hleg; nja­lo ku­nga­bi nge­nxa ye­nzu­zo eli­hla­zoh, ko­dwa ngo­ku­vu­mai,

3 fu­thi li­nga­bi nje­nga­ma­kho­sij1 ku­la­bo ela­be­lwa bo­nak, ko­dwa li­bel yi­zi­bo­ne­lo zo­mhla­mbim.

4 Ku­za­ku­thi la­pho uMe­lu­si omkhu­lun ese­bo­na­ke­le li­za­kwe­mu­ke­lao umqhe­le wo­bu­kho­sip onga­bu­ni­yoq.

5 Ngo­ku­nja­lo, ba­tshar, ze­hli­se­le­ni nga­pha­nsi kwa­ba­da­las; nja­lo lo­nke ze­hli­se­ni omu­nye ko­mu­nyet, ze­mba­thi­se­ni uku­tho­be­kau; ngo­ba uNku­lu­nku­lu ume­la­na la­ba­zi­gqa­ja­yo, ko­dwa aba­tho­be­ki­le­yo uya­ba­pha umu­sav.

6 Nga­kho ze­hli­se­le­niw nga­pha­nsi kwe­sa­ndla si­ka­Nku­lu­nku­lu esi­la­ma­ndla, uku­ze ali­pha­ka­mi­se nge­si­kha­thi esi­fa­ne­le­yo,

7 li­pho­se­la phe­zu kwa­khe inka­tha­zo ze­nu zo­nkex, ngo­ba ye­na uya­li­kha­tha­le­la.

8 Qo­nda­niy, li­li­ndez, ngo­ba isi­tha se­nu, udi­ya­bho­laa, si­ya­bho­da nje­nge­si­lwa­ne esi­bho­nga­yob si­di­nga esi­nga­mgi­nyac;

9 li­me­la­ne la­yed li­qi­ni­le ekho­lwe­nie, li­sa­zi uku­thi zo­na le­zo­nhlu­phof za­phe­le­li­swag ku­ba­za­lwa­ne be­nu aba­se­mhla­be­nih.

10 Ko­dwa uNku­lu­nku­lu wo­mu­sa wo­nke, owa­si­bi­ze­lai ebu­kho­si­ni ba­khe obu­pha­ka­de ku­Kri­stu Je­suj, sesi­hlu­phe­ke okwe­si­kha­tsha­nak, se­nga­thi ye­na anga­li­phe­le­li­sal, ali­qi­ni­sem, ali­ni­ke ama­ndla, ali­se­ke­len.

11Ka­ku­be ku­ye inka­zi­mu­lo la­ma­ndla ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nio. Ame­ni.

Isi­ci­no

12 Ngo­Si­li­va­nup ongu­mza­lwa­ne othe­mbe­ki­le­yo ki­ni, ngo­ku­ma­zi kwa­mi, ngi­bha­le ngo­ku­fi­tsha­neq, ngi­khu­tha­zar nja­lo ngi­fa­ka­zas uku­thi lo ngu­mu­sa oqo­tho ka­Nku­lu­nku­lut, eli­mi ku­wou.

13Iba­ndla eli­se­Bha­bhi­lo­niv eli­khe­thi­we­yo ka­nye lani li­ya­li­bi­nge­le­law, lo­Ma­rko indo­da­na ya­mix.

14 Bi­nge­le­la­na­ni ngo­kwa­nga ko­tha­ndoy.

Uku­thu­la ka­ku­be ki­ni lo­nke eli­ku­Kri­stu Je­suz. Ame­ni.

INCWA­DI YE­SI­BI­LI

KA­PE­TRO

KU­BO BO­NKE

Isi­bi­nge­le­lo

1USi­mo­ni Pe­tro, ince­ku lo­mpho­sto­li ka­Je­su Kri­stua, ku­la­bo aba­zu­ze ukho­lo olu­li­gu­gub nje­nga­thi ngo­ku­lu­nga ku­ka­Nku­lu­nku­lu we­thu lo­Msi­ndi­si we­thu uJe­su Kri­stuc:

2 Ka­kwa­ndi­swe ki­ni umu­sa lo­ku­thu­lad elwa­zi­ni lu­ka­Nku­lu­nku­lu lo­Je­su iNko­si ye­thue.

Aba­kho­lwa­yo ba­fa­ne­le uku­zi­thi­nta ngo­ba ba­phi­we oku­ne­ngi ngu­Nku­lu­nku­lu

3 Nje­nga­ma­ndla akhe obu­Nku­lu­nku­lu asi­ni­ke zo­nke izi­nto ezi­ma­ye­la­na le­mpi­lo lo­ku­kho­nza uNku­lu­nku­luf, ngo­ko­lwa­zigh lwa­lo­wo owa­si­bi­zai ngo­bu­kho­sij la­ngo­bu­hlek;

4 oku­nga­kho si­phi­we izi­the­mbi­so ezi­nku­lu ka­khu­lu le­zi­li­gu­gu, uku­ze nga­le­zi li­be nga­ba­hla­nga­nye­li be­mve­lo yo­bu­Nku­lu­nku­lul, se­li­phe­phem eku­bo­le­ni oku­se­mhla­be­ni nge­nxa ye­nka­nu­kon.

5 Nja­lo nge­nxa ya­lo­khu-ke se­le­nze yo­nke inku­tha­lo, ye­nge­ze­le­la­ni uku­lu­nga ekho­lwe­ni lwe­nuo, le­ku­lu­nge­ni ulwa­zip,

6 le­lwa­zi­ni uku­zi­thi­baq, le­ku­zi­thi­be­ni uku­be­ke­ze­lar, le­ku­be­ke­ze­le­ni ukwe­sa­ba uNku­lu­nku­lus,

7 le­kwe­sa­be­ni uNku­lu­nku­lut utha­ndo lwa­ba­za­lwa­neu, le­tha­ndwe­ni lwa­ba­za­lwa­nev utha­ndow.

8 Ngo­ba uba le­zi­zi­nto zi­kho­na ki­ni, nja­lo zi­sa­nda, ka­zi­yi­kule­nza li­vi­la­phe nja­lo li­nga­bi le­zi­the­lox elwa­zi­ni lwe­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stuy;

9 ngo­ba onge­la­zo le­zi­zi­nto, uyi­si­pho­fuz ubo­ne­la edu­ze, ese­kho­hlwe uku­thi wa­hla­nju­lu­lwa ezo­nwe­ni za­khe ezi­nda­laa.

10 Nga­kho, ba­za­lwa­ne, tshi­se­ke­la­ni ka­khu­lu uku­qi­ni­sab ubi­zo lo­khe­tho lwe­nuc; ngo­ba uba li­se­nza le­zi­zi­nto, ka­li­so­ze li­khu­be­ke lo­ba ni­nid.

11 Ngo­ba ngo­ku­nja­lo li­za­kwe­nge­ze­le­lwa ngo­ku­khu­lue uku­nge­na embu­swe­ni opha­ka­de we­Nko­si ye­thu lo­Msi­ndi­si uJe­su Kri­stuf.

Ubu­fa­ka­zi bu­ka­Pe­tro lo­ba­ba­pro­fe­thi

12 Nga­kho ka­ngi­so­ze ngi­ye­ke­le uku­li­khu­mbu­za nja­lo­nja­lo nga­le­zi­zi­ntog, la­nxa li­sa­zih, nja­lo li­qi­ni­si­we eqi­ni­swe­ni eli­kho­nai.

13 Nja­lo ngi­bo­na ku­lu­ngi­le uku­thi, nxa ngi­se­se­kho­na ku­le­li­tha­bha­ne­ke­lej, ngi­li­vu­sek nge­si­khu­mbu­zolm;

14 ngi­sa­zi uku­thi ku­ya­pha­ngi­san uku­su­swao kwe­tha­bha­ne­ke­le la­mip, nje­nga­lo­khu le­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu ingi­tshe­ngi­si­leq.

15 Ko­dwa la­mi ngi­za­khu­tha­la uku­thi nge­zi­kha­thi zo­nke emva ko­ku­su­ka kwa­mi li­be le­si­khu­mbu­zo sa­le­zi­zi­ntor.

16 Ngo­ba sa­si­nga­la­nde­li izi­nga­ne­kwa­ne zo­bu­qi­list, la­pho si­la­zi­sa ama­ndlau lo­ku­za kwe­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stuv, ko­dwa sa­si­nga­ba­zi­bo­ne­la­yowx ubu­khu­lu ba­yoy.

17 Ngo­ba we­mu­ke­la udu­mo lo­bu­kho­siz oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu uBa­ba, la­pho ili­zwi eli­nje la­fi­ki­swa ku­ye nge­nka­zi­mu­lo yo­bu­kho­si li­si­thi: Le yi­Ndo­da­na ya­mi etha­nde­ka­yo mi­na engi­tho­ko­za ku­yoa;

18 la­le­li­li­zwi thi­na sa­li­zwab li­ve­la ezu­lwi­ni, la­pho sa­si­la­ye enta­be­ni engcwe­lec.

19 Nja­lo si­le­li­zwi eli­qi­ni­le­yo ka­khu­lu le­si­pro­fe­tho, ele­nza ku­hle uku­li­qa­phe­li­sad nje­nge­si­ba­ne esi­kha­nya­yo enda­we­ni emnya­mae, lu­ze lu­kha­nye usu­ku, le­khwe­zif li­phu­me­le enhli­zi­ywe­ni ze­nug;

20 li­sa­zi lo­khu ku­qa­la, uku­thi ka­si­kho isi­pro­fe­tho so­mbha­loh esi­ve­la ku­ngca­ze­lo enge­ya­khei.

21 Ngo­ba ka­ku­za­nga ku­le­thwe1 isi­pro­fe­tho nge­nta­ndo yo­mu­ntuj, ko­dwa aba­ntu aba­ngcwe­le ba­ka­Nku­lu­nku­lu ba­khu­lu­ma be­qhu­tshwa ngu­Mo­ya oNgcwe­lek.

UPe­tro uxwa­yi­sa nga­ba­fu­ndi­si ba­ma­nga

2Ko­dwa kwa­ku­kho­na la­ba­pro­fe­thi ba­ma­ngaa pha­ka­thi kwa­ba­ntub, nje­ngo­ba la­ki­ni ku­za­ku­ba kho­na aba­fu­ndi­si ba­ma­ngac, aba­za­nge­ni­sa nge­nsi­thad imfu­ndi­so eze­hlu­ka­ni­sa­yo ezi­chi­tha­yoe, be­phi­kaf le­Nko­sig eya­ba­the­nga­yoh, be­ze­hli­se­la uku­chi­the­ka oku­pha­ngi­sa­yoi,

2 la­ba­ne­ngi ba­za­la­nde­la inci­tha­ka­lo za­bo; oku­nga­bo indle­la ye­qi­ni­soj iza­hla­nja­zwak,

3 nja­lo emha­wi­nil nga­ma­zwi alu­ngi­si­we­yom ba­za­kwe­nza inzu­zo nga­nin; oku­la­hlwa kwa­boo kwa­ku­da­la ka­ku­li­ba­la­ngap, le­nci­tha­ka­lo ya­boq ka­yi­wo­ze­lir.

4 Ngo­ba uba uNku­lu­nku­lu enga­zi­ye­ke­la­nga ingi­lo­sis ezo­na­yot, ko­dwa ezi­pho­se­la esi­ho­gwe­niu ezi­ni­ke­la ema­ke­ta­ne­ni obu­mnya­ma uku­ze zi­gci­ne­lwe isi­gwe­bovw;

5 nja­lo ka­li­ye­ke­la­nga ili­zwe le­ndu­lox, ko­dwa wa­lo­ndo­lo­za owe­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li uNo­wa umtshu­ma­ye­li wo­ku­lu­ngay, mhla ele­tha uza­mco­loz emhla­be­ni wa­be­yi­sa uNku­lu­nku­lua;

6 ngo­kuyi­chi­tha eyi­tshi­sa imi­zi ye­So­do­ma le­Go­mo­rab wa­se­yi­la­hlac, wa­se­ye­nzad isi­bo­ne­loe ku­la­bo aba­za­kwe­yi­sa uNku­lu­nku­luf;

7 wa­se­mo­phu­lag uLo­thi olu­ngi­le­yoh, owa­hlu­tshwa yi­ku­ha­mba nga­ma­nya­lai kwa­ba­nga­lu­nga­ngajk;

8 ngo­ba lo­wo olu­ngi­le­yol, ehla­la pha­ka­thi kwa­bo, ngo­ku­bo­na lo­ku­zwa insu­ku nge­nsu­ku wa­zwi­sa ubu­hlu­ngu umphe­fu­mu­lo wa­khe olu­ngi­le­yo nge­mi­se­be­nzi ya­bo enge­la­mthe­thom;

9 iNko­si iya­kwa­zin uku­bo­phu­la eku­li­ngwe­ni la­bo aba­mkho­nza­yo uNku­lu­nku­luo, lo­ku­ba­gci­na aba­nga­lu­nga­ngap ku­ze ku­be lu­su­ku lwe­si­gwe­bo, ba­je­zi­sweq;

10 ko­dwa ika­khu­lu bo­na aba­la­nde­lar inya­ma enka­nu­kwe­nis engco­li­le­yot, la­ba­de­le­la ubu­kho­si. Aba­nga­kha­tha­li­yo, aba­le­nka­niu, ka­be­sa­bi uku­hla­mba­za ubu­kho­siv;

11 ka­nti ingi­lo­siw, ezi­nku­lu nga­ma­ndla la­nge­nga­lo, ka­zi­le­thi isi­gwe­bo se­nhla­mba uku­me­la­na la­bo pha­mbi kwe­Nko­si.

12 Ko­dwa la­ba, nje­nge­zi­nya­ma­za­na nge­mve­lo ezi­nge­la­ngqo­ndox eza­za­le­lwa uku­ba­njwa lo­ku­bu­la­way, ba­hla­mba­za izi­nto aba­nga­za­zi­yoza, ba­za­bhu­ji­swab eku­bo­le­ni kwa­zoc,

13 ba­za­kwe­mu­ke­la umvu­zo wo­ku­nga­lu­ngid, aba­thi ku­yi­nto­ko­zo uku­mi­nza emi­nie; ba­yi­si­ci lo­ya­ngi­so, be­ja­bu­la enko­hli­swe­ni za­bof, be­si­dla idi­li la­nigh,

14 ba­la­me­hlo agcwe­le ubu­fe­be1, la­ba­nga­ye­ke­li iso­noi, ba­ye­ngaj imi­phe­fu­mu­lo ebu­tha­ka­tha­kak, be­le­nhli­zi­yo eze­jwa­ye­lel ubu­hwa­bam, aba­ntwa­na be­si­qa­le­ki­son;

15 ba­tshi­ye indle­la eqo­ndi­le­yo ba­du­hao, ba­la­nde­la indle­la ka­Ba­la­mi ka­Bo­so­rip, owa­tha­nda inzu­zo yo­ku­nga­lu­ngiq,

16 ko­dwa wa­ba lo­ku­so­lwa kwe­sa­khe isi­pha­mbe­ko; uba­bhe­mi oyi­si­mu­ngu­lu, ekhu­lu­ma nge­li­zwi lo­mu­ntu, wa­nqa­nda ubu­hla­nya bo­mpro­fe­thir.

17 La­ba ba­yi­mi­tho­mbo enge­la­ma­nzist, ama­ye­zi aqhu­tshwa yi­si­phe­phou, oku­gci­ne­lwe bo­na ubu­mnya­ma bo­mnya­ma ku­ze ku­be pha­ka­dev.

18 Ngo­ba ba­khu­lu­ma oko­ku­zi­qa­ki­sa okwe­zew, ba­ba­ye­nga nge­nka­nu­ko ze­nya­max la­ngo­bu­fe­bey la­boz aba­phu­nyu­ke si­bi­li ki­bo aba­ha­mba eku­du­he­nia,

19 be­ba­the­mbi­sa inku­lu­le­kob, bo­na uqo­bo be­yi­zi­gqi­lic zo­ku­bo­lad; ngo­ba lo­wo umu­ntu ehlu­lwe nga­ye, la­ku­ye we­nzi­wa isi­gqi­lie.

20 Ngo­ba uba se­be­phu­nyu­ki­lef eku­ngco­le­ni ko­mhla­bag ngo­lwa­zi lwe­Nko­si lo­Msi­ndi­si uJe­su Kri­stuh, be­se­be­bu­ya be­hi­le­lwa be­hlu­lwa yi­khoi, izi­nto zo­ku­ci­na se­zi­be zi­mbi ki­bo ku­le­zo­ku­qa­laj.

21 Ngo­ba nga­be kwa­ba ngco­no ki­bok uba ba­be­nga­ya­za­nga indle­la yo­ku­lu­ngal, ku­lo­ku­thi se­beya­zi­le ba­fu­la­the­lem umla­yo ongcwe­le oni­ke­lwe ki­bon.

22 Ko­dwa ku­be­hle­le lo­khu okwe­sa­ga esi­qi­ni­si­le­yoo esi­thi: Inja ibu­ye­la kwa­wa­yo ama­hla­nzop; le­ngu­lu­be ege­zi­le­yo eku­gi­qi­ke­ni eda­ke­ni.

Uku­fi­ka ko­su­ku lwe­Nko­si

3Incwa­di le eye­si­bi­li, ba­tha­nde­ka­yo, ngi­li­bha­le­la yo­na kha­the­si; oku­nga­zo zo­mbi­li ngi­vu­sea ingqo­ndo ye­nu eqo­tho ngo­kuli­khu­mbu­zab,

2 uku­ze li­khu­mbu­le ama­zwic akhu­lu­nywa nga­pha­mbi­li nga­ba­pro­fe­thi aba­ngcwe­led, lo­mla­yo we­thu esi­nga­ba­pho­sto­li be­Nko­si lo­Msi­ndi­sie;

3 ku­qa­la ya­zi­ni lo­khu, uku­thi eku­ci­ne­ni kwe­nsu­ku ku­za­fi­ka aba­hle­ka usu­luf, be­ha­mba ngo­kwe­za­bo inka­nu­kog,

4 nja­lo be­si­thi: Si­nga­phi isi­the­mbi­soh so­ku­za kwa­khe?i Ngo­ba se­lo­khu oba­ba ba­la­laj, ko­nke ku­mi ku­nja­lo ku­su­ke­la eku­qa­le­ni ko­ku­da­lwak.

5 Ngo­ba lo­khu ka­ba­kwa­zi nga­bo­mo, uku­thi ama­zu­lu aye­kho­na ku­su­ke­la endu­lo, lo­mhla­ba, ukho­na uve­la ema­nzi­ni nja­lo ukho­na nga­ma­nzi, nge­li­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lulmno,

6 oku­nga­lo ili­zwe ela­li­kho­na la­bhu­ji­swa ngo­ku­gcwa­li­swa nga­ma­nzip;

7 ko­dwa ama­zu­lu lo­mhla­ba oku­kho­na kha­the­si ku­be­ki­we nga­lo­na le­lo­li­zwiq, ku­gci­ne­lwe umli­lor osu­kwi­ni lo­kwa­hlu­le­lwas lo­ku­bhu­ji­swa kwa­ba­ntu abe­yi­sa uNku­lu­nku­lut.

8 Ko­dwa li­nto­nye ka­ku­me­la­nga inga­zi­wa ki­ni, ba­tha­nde­ka­yo, uku­thi usu­ku olu­lo­dwa eNko­si­ni lu­nje­nge­mi­nya­ka eyi­nku­lu­ngwa­ne, le­mi­nya­ka eyi­nku­lu­ngwa­ne nje­ngo­su­ku olu­lo­dwau.

9 INko­si ye­si­the­mbi­so ka­yi­do­ndiv, nje­nga­lo­khu aba­nye be­si­thi yi­ku­do­nda; ko­dwa iya­si­be­ke­ze­le­law, inga­tha­ndi uku­thi la­mu­nye abhu­bhex ko­dwa uku­thi bo­nke ba­fi­nye­le­le eku­phe­ndu­ke­niy.

10 Ko­dwa usu­ku lwe­Nko­siz lu­za­fi­ka nje­nge­se­la ebu­su­kua, oku­za­ku­thi nga­lo ama­zu­lu adlu­le ngo­ku­hlo­ko­mab, lo­ko­ku­qa­la ku­za­di­li­zwa ngo­ku­tshi­sa oku­khu­luc, lo­mhla­ba le­mi­se­be­nzi eku­wo ku­za­tshi­swad.

11 Nje­ngo­ba zo­nke le­zi­zi­nto zi­di­li­zwa, ku­me­le li­be nga­ba­nja­nie eku­ha­mbe­ni oku­ngcwe­lef le­ku­kho­nze­ni uNku­lu­nku­lug,

12 li­li­nde­leh li­la­nga­ze­le­la1 uku­fi­kai ko­su­ku lu­ka­Nku­lu­nku­luj, oku­nga­lo ama­zu­lu aza­ku­tsha adi­li­zwek, lo­ko­ku­qa­lal ku­nci­bi­li­ke ngo­ku­tshi­sa oku­khu­lum.

13 Ko­dwa ngo­kwe­si­the­mbi­so sa­khe si­li­nde­len ama­zu­lu ama­tsha lo­mhla­ba omu­tshao, oku­hla­la ku­kho uku­lu­ngap.

14 Nga­kho, ba­tha­nde­ka­yoq, li­li­nde­le le­zi­zi­ntor, tshi­se­ke­la­ni uku­thi li­fi­cwe ngu­ye eku­thu­le­nis li­nge­la­cwa­tsha­nat nja­lo li­nga­so­le­kiu.

15 Be­se­li­si­thi uku­be­ke­ze­la kwe­Nko­si ye­thu ku­lu­si­ndi­sov, nje­nga­lo­khu lo­mza­lwa­ne we­thu otha­nde­ka­yo uPa­wu­li wa­li­bha­le­la, ngo­kwe­nhla­ka­ni­pho eya­phi­wa ye­na;

16 nje­ngo­ba ku­nja­lo le­ncwa­di­ni za­khe zo­nke, ekhu­lu­ma ku­zo nga­le­zi­zi­ntow, oku­ku­zo ku­kho­na izi­nto ezi­thi­le ezi­lu­khu­ni uku­zwi­si­se­kax, oku­thi aba­nga­zi­yo la­ba­nga­qi­na­nga ba­zi­hla­ne­ke­ley, la­nje­nga­kwe­mi­nye imi­bha­lo, ku­be ko­kwa­bo uku­bhu­ji­swa.

17 Nga­kho li­na, ba­tha­nde­ka­yo, li­sa­zi ma­ndu­loz, na­nze­le­la­nia, uku­ze li­nga­du­hi­swa yi­nko­hli­so ya­ba­nge­la­mla­yob, li­we ko­kwe­nu uku­qi­nac.

18 Ko­dwa khu­la­ni emu­se­nid le­lwa­zi­ni lwe­Nko­si ye­thu lo­Msi­ndi­si uJe­su Kri­stue. Ubu­kho­si ka­bu­be ku­ye la­kha­the­si nja­lo ku­ze ku­be lu­su­ku lwa­pha­ka­de. Ame­nif.

INCWA­DI YO­KU­QA­LA

KA­JO­HA­NE

KU­BO BO­NKE

Ili­zwi le­mpi­lo la­bo­na­ka­li­swa ngo­Kri­stu

1Lo­kho okwa­ku­kho­na ku­su­ke­la eku­qa­le­nia, esa­ku­zwa­yob, esa­ku­bo­na­yo nga­me­hlo ethuc, esa­ku­kha­nge­la­yod, le­za­ndla ze­thu za­ku­pha­thae, ma­ye­la­na le­Li­zwi le­Mpi­lof;

2 le­Mpi­log ya­bo­na­ka­li­swah, sa­se­siyi­bo­nai, nja­lo si­ya­fa­ka­zaj si­li­tshu­ma­ye­za le­yo­Mpi­lo ela­pha­ka­dek, eya­yi­lo­Yi­sel, ya­si­bo­na­ka­li­swa ki­thim;

3 lo­kho esi­ku­bo­ni­le­yon sa­se­si­ku­zwa, si­li­tshu­ma­ye­za kho­na, uku­ze la­ni li­be lo­bu­dle­lwa­no la­thio; nja­lo nge­qi­ni­so le inhla­nga­nye­lo eye­thu ika­nye lo­Yi­se nja­lo ka­nye le­Ndo­da­na ya­khe uJe­su Kri­stup;

4 la­le­zi­zi­nto si­li­bha­le­la zo­na, uku­ze into­ko­zo ye­nu igcwa­li­sweq.

Uku­ha­mba eku­kha­nye­ni

5 Lo­khu-ke ngu­mbi­kor esi­wu­zwe ku­ye se­si­wu­tshu­ma­ye­la ki­ni, uku­thi uNku­lu­nku­lu uyi­ku­kha­nyas, nja­lo ka­bu­kho ku­ye ubu­mnya­ma la­ka­nye.

6 Uba si­si­thi si­lo­bu­dle­lwa­no la­yet, ku­be ka­nti si­ha­mba ebu­mnya­me­niu, si­qa­mba ama­nga, nja­lo ka­se­nzi iqi­ni­so;

7 ko­dwa uba si­ha­mba eku­kha­nye­ni, nje­nga­lo­khu ye­na ese­ku­kha­nye­ni, si­lo­bu­dle­lwa­no omu­nye lo­mu­nye, le­ga­ziv li­ka­Je­su Kri­stu iNdo­da­na ya­khew li­ya­si­hla­mbu­lu­la ku­so so­nke iso­nox.

8 Uba si­si­thi ka­si­la­so­noy, si­ya­zi­kho­hli­sa, le­qi­ni­so ka­li­kho ki­thiz.

9 Uba si­vu­ma izo­no ze­thua, uthe­mbe­ki­le fu­thi ulu­ngi­le uku­thi asi­the­the­le­le izo­no ze­thub, nja­lo asi­hla­mbu­lu­le ku­kho ko­nke uku­nga­lu­ngic.

10 Uba si­si­thi ka­so­na­ngad, si­me­nza umqa­mbi­ma­ngae, le­li­zwi la­khe ka­li­kho ki­thi.

UJe­su Kri­stu ungu­Mme­li

2Ba­ntwa­nya­na ba­mi, ngi­li­bha­le­la le­zi­zi­nto, uku­ze li­ngo­ni. Nja­lo uba umu­ntu eso­na, si­lo­Mme­lia ku­Yi­se, uJe­su Kri­stu olu­ngi­le­yob;

2 nja­lo ye­na uyi­nhla­wu­lo yo­ku­thu­la ye­zo­no ze­thuc; fu­thi ku­nge­yi­si­zo eze­thu zo­dwa, ko­dwa le­zo­mhla­ba wo­nked.

3 La­nga­lo­kho si­ya­kwa­zi uku­thi si­ya­ma­zi, uba si­gci­na imi­la­yo ya­khee.

4 Lo­wo othif: Ngi­ya­ma­zig, fu­thi enga­gci­ni imi­la­yo ya­kheh, ungu­mqa­mbi­ma­ngai, le­qi­ni­so ka­li­kho ku­yej;

5 ko­dwa lo­wo ogci­na ili­zwi la­khek, nge­qi­ni­so utha­ndo lu­ka­Nku­lu­nku­lu lu­phe­le­li­si­we ku­yel. Nga­lo­kho si­ya­zi uku­thi si­ku­yem.

6 Lo­wo othi uhla­la ku­yen ufa­ne­le la­ye uqo­bo aha­mbe ka­nje, nje­ngo­ba la­ye wa­ha­mbao.

Umla­yo omu­tsha

7 Ba­za­lwa­ne, ka­ngi­li­bha­le­li umla­yo omu­tsha, ko­dwa umla­yo omda­lap, ela­li­la­wo ku­su­ke­la eku­qa­le­niqr; umla­yo omda­la uyi­li­zwis ela­li­zwa­yo ku­su­ke­la eku­qa­le­nit.

8 Ngi­phi­nda ngi­li­bha­le­le umla­yo omu­tshau, into eli­qi­ni­so ku­ye, la­ki­niv; ngo­ba ubu­mnya­maw bu­ya­dlu­lax, lo­ku­kha­nya kwe­qi­ni­so se­ku­kha­nyay.

9 Lo­wo othi use­ku­kha­nye­ni, fu­thi ezo­nda umza­lwa­ne wa­khe, use­mnya­me­ni ku­ze ku­be la­kha­the­siz.

10 Otha­nda umza­lwa­ne wa­khe, uhla­la eku­kha­nye­nia, nja­lo ka­ku­la­si­khu­bo ku­yeb.

11 Ko­dwa ozo­nda umza­lwa­ne wa­khe use­bu­mnya­me­nic, nja­lo uha­mba ebu­mnya­me­nid, fu­thi ka­kwa­zi la­pho aya kho­na, ngo­ba ubu­mnya­ma bu­wa­phu­mpu­the­ki­si­le ame­hlo akhee.

12 Ngi­ya­li­bha­le­la, ba­ntwa­nya­na, ngo­ba izo­no ze­nu li­zi­the­the­le­lwe nge­nxa ye­bi­zo la­khef.

13 Ngi­ya­li­bha­le­la, bo­ba­ba, ngo­ba li­ma­zi­le ye­na okho­na ku­su­ke­la eku­qa­le­nig. Ngi­ya­li­bha­le­la li­na, ma­ja­ha, ngo­ba li­mnqo­bi­le omu­bih. Ngi­ya­li­bha­le­la li­na, ba­ntwa­nya­nai, ngo­ba li­ma­zi­le uYi­se.

14 Ngi­li­bha­le­le, bo­ba­ba, ngo­ba li­ma­zi­le okho­na ku­su­ke­la eku­qa­le­nij. Ngi­li­bha­le­le, ma­ja­ha, ngo­ba li­la­ma­ndlak le­li­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu li­hla­la ki­ni nja­lo li­mnqo­bi­le omu­bil.

15 Li­nga­wu­tha­ndi umhla­ba lo­ba izi­nto ezi­se­mhla­be­nim. Uba umu­ntu etha­nda umhla­ba, utha­ndo lu­ka­Yi­se ka­lu­kho ku­yen;

16 ngo­ba ko­nke oku­se­mhla­be­ni, inka­nu­ko ye­nya­mao, le­nka­nu­ko ya­me­hlop, lo­ku­zi­gqa­ja kwe­mpi­loq, ka­ku­ve­li ku­Yi­se ko­dwa ku­ve­la emhla­be­ni.

17 Lo­mhla­ba uye­dlu­la, le­nka­nu­ko za­wor; ko­dwa owe­nza inta­ndo ka­Nku­lu­nku­lu uhla­la ku­ze ku­be ni­ni­ni­nis.

Uku­fi­ka ko­mphi­ku­Kri­stu

18 Ba­ntwa­nya­nat, ku­yi­si­kha­thi so­ku­ci­nau; nja­lo nje­nga­lo­khu le­zwa uku­thi umphi­ku­Kri­stu uye­zav, la­kha­the­si aba­ne­ngi se­be­nga­ba­phi­ku­Kri­stuw; nga­lo­khu si­ya­zi uku­thi ku­yi­si­kha­thi so­ku­ci­nax.

19 Ba­phu­ma ki­thiy, ko­dwa ba­be­nge­si­bo aba­ki­thi; ngo­ba uba ba­be­nga­ba­ki­thi, nga­be ba­hla­la la­thiz; ko­dwa ba­phu­ma uku­ze ba­bo­na­ka­li­sea uku­thi ka­ba­si­bo bo­nke aba­ki­thib.

20 Ko­dwa li­na li­lo­ku­gco­tshwac oku­ve­la ko­Ngcwe­led, nja­lo li­ya­zi izi­nto zo­nkee.

21 Ka­ngi­li­bha­le­la­nga ngo­ba li­nga­la­zi iqi­ni­so, ko­dwa ngo­ba li­ya­la­zi, nja­lo ngo­ba ka­ku­la­ma­nga la­ka­nye ave­la eqi­ni­swe­nif.

22 Ngu­ba­ni ongu­mqa­mbi­ma­nga nga­pha­ndle kwa­lo­wo ophi­ka­yo uku­thi uJe­su ungu­Kri­stug? Ye­na ungu­mphi­ku­Kri­stuh, ophi­ka uYi­se le­Ndo­da­nai.

23 Wo­nkej ophi­ka iNdo­da­nak la­ye ka­la­ye uYi­sel; ovu­ma iNdo­da­nam ulo­Yi­se la­yen.

24 Li­na-ke ela­ku­zwa­yo ku­su­ke­la eku­qa­le­ni ka­ku­hla­le ki­nio. Uba ku­hla­la ki­ni ela­ku­zwa­yo ku­su­ke­la eku­qa­le­nip, la­ni li­za­hla­la eNdo­da­ne­ni la­ku­Ba­baq.

25 Nja­lo yi­le­si isi­the­mbi­so ye­na asi­the­mbi­sa so­na, impi­lo ela­pha­ka­der.

26 Le­zi­zi­nto nga­li­bha­le­la nga­la­bo aba­li­kho­hli­sa­yos.

27 Li­na-ke uku­gco­tshwat ela­kwe­mu­ke­la ku­ye ku­hla­la ki­ni, nja­lo ka­li­swe­li uku­thi umu­ntu ali­fu­ndi­seu; ko­dwa nje­ngo­ba lo­khu uku­gco­tshwa ku­ya­li­fu­ndi­sa nga­kho ko­nkevw, fu­thi ku­qi­ni­si­lex, nja­lo ka­yi­si­wo­ma­nga, fu­thi nje­ngo­ba kwa­li­fu­ndi­sa, li­za­hla­lay ku­ye.

28 Kha­the­si-ke, ba­ntwa­nya­na, hla­la­ni ku­ye; uku­ze ku­thi la­pho ebo­na­ka­laz si­be le­si­bi­ndia, si­nga­bi le­nhlo­nib pha­mbi kwa­khe eku­fi­ke­ni kwa­khec.

29 Uba li­sa­zi uku­thi ulu­ngi­led, li­ya­zi uku­thi wo­nke owe­nza uku­lu­nga uze­lwe ngu­yee.

Upha­wu lwa­ba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­lu

3Kha­nge­la­ni utha­ndo olu­nga­ka asi­ni­ka lo­na uYi­sea uku­thi si­thi­web si­nga­ba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­luc. Nge­nxa ya­lo­kho umhla­ba ka­wu­sa­zi, ngo­ba unga­ma­za­nga ye­nad.

2 Ba­tha­nde­ka­yo, kha­the­sie si­nga­ba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­luf, nja­lo ka­ku­ka­bo­na­ka­li esi­za­ku­ba yi­khog. Ko­dwa si­ya­zih uku­thi uba ebo­na­ka­lai, si­za­ku­ba nje­nga­yej, ngo­ba si­za­mbo­na nje­ngo­ba enja­lokl.

3 La­ye wo­nke ola­le­li­the­mba ku­yem uya­zi­hla­mbu­lu­lan, nje­ngo­ba ye­na ehla­mbu­lu­ki­leo.

4 Wo­nke owe­nza iso­no we­qa lo­mla­yo; ngo­ba iso­no si­yi­kwe­qa umla­yop.

5 Nja­lo li­ya­zi uku­thi ye­na wa­bo­na­ka­li­swaqr, uku­ze asu­se izo­no ze­thust; le­so­no ka­si­kho ku­yeu.

6 Wo­nke ohla­la ku­ye ko­ni; wo­nke owo­na­yo ka­mbo­na­ngav, fu­thi ka­ma­za­ngaw.

7 Ba­ntwa­nya­na, ku­nga­bi kho­na oli­kho­hli­sa­yox; owe­nza uku­lu­nga ulu­ngi­ley, nje­ngo­ba ye­na elu­ngi­lez;

8 owe­nza iso­no uve­la ku­di­ya­bho­laa, ngo­ba udi­ya­bho­la wo­na ku­su­ke­la eku­qa­le­nib. Nga­lo­khu iNdo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu ya­bo­na­ka­li­swa, uku­zec ichi­the imi­se­be­nzi ka­di­ya­bho­lad.

9 Wo­nke oze­lwe ngu­Nku­lu­nku­lu ke­nzi iso­noe, ngo­ba inhla­nye­lo ya­khe ihla­la ku­yef; fu­thi ango­ne, ngo­ba eze­lwe ngu­Nku­lu­nku­lug.

10 Nga­lo­khu ku­ya­bo­na­ka­la aba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­luh la­ba­ntwa­na ba­ka­di­ya­bho­lai; wo­nke onge­nzi oku­lu­ngi­le­yo ka­ve­li ku­Nku­lu­nku­luj, la­ye onga­mtha­ndi­yo umza­lwa­ne wa­khek.

11 Ngo­ba yi­lo umbi­kol1 ela­wu­zwa ku­su­ke­la eku­qa­le­nim, uku­thi asi­tha­nda­nen;

12 ku­nge­nje­ngo­Kha­yi­nio o­wa­ve­la ko­mu­bip, wa­se­bu­la­la umfo­wa­bo. Nja­lo ku­nga­ni wa­mbu­la­la? Ngo­ba imi­se­be­nzi ya­khe ya­yi­mi­bi, ko­dwa eyo­mfo­wa­bo ya­yi­lu­ngi­leq.

Utha­ndo lwa­ba­za­lwa­ne

13 Li­nga­ma­nga­li ba­za­lwa­ne ba­mi, uba umhla­ba uli­zo­ndar.

14 Thi­na si­ya­zis uku­thi se­si­dlu­le eku­fe­ni sa­ya empi­lwe­nit, ngo­ba si­ya­ba­tha­nda aba­za­lwa­ne. Onga­mtha­ndi­yo umza­lwa­ne uhle­zi eku­fe­ni.

15 Wo­nke ozo­nda umza­lwa­neu wa­khe ungu­mbu­la­liv; li­ya­zi uku­thi ka­kho umbu­la­li la­ka­nye ole­mpi­lo ela­pha­ka­de ehle­zi ku­yew.

16 Nga­lo­khu si­ya­lwa­zi utha­ndo lu­ka­Nku­lu­nku­luxy, ngo­ba ye­na wa­si­be­ke­la pha­nsi impi­lo ya­khez; la­thi si­fa­ne­le uku­ba­be­ke­la pha­nsi impi­lo aba­za­lwa­nea.

17 Ko­dwa lo­ba ngu­ba­nib ole­mpa­hla yo­mhla­bac, nja­lo ebo­na umza­lwa­ne wa­khe eswe­le, abe­se­mva­le­lad imi­bi­li­ni ya­khee, utha­ndo lu­ka­Nku­lu­nku­lu lu­hla­la nja­ni ku­ye?f

18 Ba­ntwa­nya­na ba­mi, ka­si­nga­tha­ndi nge­li­zwi ku­mbe ngo­li­mig, ko­dwa nge­ze­nzo la­nge­qi­ni­soh.

19 Fu­thi nga­lo­kho si­ya­zi uku­thi si­nga­be­qi­ni­soi, nja­lo si­za­qi­ni­sa2 inhli­zi­yo ze­thu pha­mbi kwa­khej,

20 ngo­ba uba inhli­zi­yo ze­thu zisi­la­hla,k uNku­lu­nku­lu mkhu­lu ku­le­nhli­zi­yo ye­thu, fu­thi uya­zi zo­nke izi­nto.

21 Ba­tha­nde­ka­yo, uba inhli­zi­yo ze­thu zi­nga­si­la­hlil, si­le­si­bi­ndim ku­Nku­lu­nku­lun,

22 nja­lo lo­ba yi­ni esi­yi­ce­la­yo, si­ya­ye­mu­ke­la ive­la ku­yeo, ngo­ba si­gci­na imi­la­yo ya­khep, nja­lo se­nza izi­nto ezi­tha­nde­ka­yo pha­mbi kwa­kheq.

23 Nja­lo yi­lo umla­yo wa­khe, uku­thi si­kho­lwe ebi­zwe­ni le­Ndo­da­na ya­khe uJe­su Kri­stur, nja­lo si­tha­nda­nes, nje­ngo­ba wa­si­pha umla­yot.

24 Lo­gci­na imi­la­yo ya­kheu, uhla­la ku­yev, la­ye ku­yewx. Nga­lo­khu-ke si­ya­zi uku­thi uhla­la ki­thi, ngo­Mo­ya asi­phe wo­nay.

Hlo­la­ni omo­ya

4Ba­tha­nde­ka­yo, li­nga­kho­lwa wo­nke umo­yaa, ko­dwa hlo­la­nib omo­yac, uku­thi ba­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu yi­ni; ngo­ba ba­ne­ngid aba­pro­fe­thi ba­ma­nga aba­phu­me­le emhla­be­nie.

2 Nga­lo­khu li­ya­ma­zi uMo­ya ka­Nku­lu­nku­lu: Wo­nke umo­ya ovu­ma­yof uku­thi uJe­su Kri­stu uzi­le enya­me­ni, uve­la ku­Nku­lu­nku­lug;

3 fu­thi wo­nke umo­ya onga­vu­mi­yoh uku­thi uJe­su Kri­stu use­zi­le enya­me­ni, ka­ve­li ku­Nku­lu­nku­lui; la­lo ungo­wo­mphi­ku­Kri­stuj, ese­li­zwi­le uku­thi uye­za, la­kha­the­si use­kho­na emhla­be­nik.

4 Li­na li­nga­ba­ka­Nku­lu­nku­lu, ba­ntwa­nya­na, fu­thi li­ba­nqo­bi­lel; ngo­ba mkhu­lu oki­nim ku­la­lo­wo ose­mhla­be­nin.

5 Bo­na ba­nga­bo­mhla­bao; nge­nxa ya­lo­kho ba­khu­lu­ma oku­ve­la emhla­be­ni, nja­lo umhla­ba uya­be­zwap.

6 Thi­na si­nga­ba­ka­Nku­lu­nku­lu; oma­zi­yo uNku­lu­nku­lu, uya­si­zwaq; onge­yi­su­ye ka­Nku­lu­nku­lu, ka­si­zwar. Nga­lo­khu si­ya­ma­zi umo­ya we­qi­ni­sos lo­mo­ya wo­ku­du­hat.

Uku­tha­nda uNku­lu­nku­lu lo­ku­tha­nda aba­ntu

7 Ba­tha­nde­ka­yo, asi­tha­nda­ne­niu; ngo­ba utha­ndo lu­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu, la­ye wo­nke otha­nda­yo, uze­lwe ngu­Nku­lu­nku­lu, fu­thi uya­ma­zi uNku­lu­nku­lu.

8 Onga­tha­ndi­yov, ka­ma­zi uNku­lu­nku­luw; ngo­ba uNku­lu­nku­lu ulu­tha­ndox.

9 Nga­lo­khu utha­ndo lu­ka­Nku­lu­nku­lu lwa­bo­na­ka­li­swa ki­thiy, uku­thi uNku­lu­nku­lu wa­thu­ma iNdo­da­na ya­khe eze­lwe yo­dwa emhla­be­niz, uku­ze si­phi­le nga­yoa.

10 Utha­ndo lu­ku­lo­khu, ku­nge­si­ku­thi thi­na sa­mtha­nda uNku­lu­nku­lub, ko­dwa uku­thi ye­na wa­si­tha­ndac, wa­se­thu­ma iNdo­da­na ya­khe uku­thi ibe yi­nhla­wu­lo yo­ku­thu­la nge­zo­no ze­thud.

11 Ba­tha­nde­ka­yo, uba uNku­lu­nku­lu wa­si­tha­nda ngo­ku­nje, la­thi si­fa­ne­le uku­tha­nda­nae.

12 Ka­ku­la­mu­ntu owa­ke wa­bo­na uNku­lu­nku­luf; uba si­tha­nda­na, uNku­lu­nku­lu uhla­la ki­thig, lo­tha­ndo lwa­khe lu­phe­le­li­si­we ki­thih.

13 Nga­lo­khu si­ya­zi uku­thii si­hla­la ku­ye, la­ye ki­thijk, ngo­ba usi­ni­ki­le oku­ka­Mo­ya wa­khel.

14 Thi­na se­si­bo­ni­lem si­ya­fa­ka­zan uku­thi uYi­se uyi­thu­mi­le iNdo­da­nao ibe ngu­Msi­ndi­si wo­mhla­bap.

15 Lo­ba ngu­ba­ni ovu­ma­yoq uku­thi uJe­su uyi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lur, uNku­lu­nku­lu uhla­la ku­ye, la­ye ku­Nku­lu­nku­lus.

16 Thi­na se­si­sa­zi sa­kho­lwa utha­ndo uNku­lu­nku­lu ala­lo ki­thit. UNku­lu­nku­lu ulu­tha­ndou, nja­lo ohla­la etha­ndwe­ni uhla­la ku­Nku­lu­nku­lu, lo­Nku­lu­nku­lu ku­yev.

17 Nga­lo­khu utha­ndo lu­phe­le­li­si­we la­thiw, uku­ze si­be le­si­bi­ndix osu­kwi­ni lo­kwa­hlu­le­lwa, ngo­ba nje­nga­lo­khu enja­lo ye­na, si­nja­lo la­thi ku­lu­mhla­bay.

18 Ka­ku­kho ukwe­sa­ba etha­ndwe­ni, ko­dwa utha­ndo olu­phe­le­le­yo lu­ya­xo­tsha ukwe­sa­baz, ngo­ba ukwe­sa­ba ku­lo­bu­hlu­ngu; lo­we­sa­ba­yo ka­phe­le­li­swa­nga etha­ndwe­nia.

19 Thi­na si­ya­mtha­nda, ngo­ba ye­na wa­si­tha­nda ku­qa­lab.

20 Uba umu­ntu esi­thi: Ngi­ya­mtha­nda uNku­lu­nku­lu, nja­lo ezo­nda umza­lwa­ne wa­khec, ungu­mqa­mbi­ma­ngad; ngo­ba onga­mtha­ndi­yo umza­lwa­ne wa­khe ambo­ni­le­yo, anga­mtha­nda nja­ni uNku­lu­nku­lu anga­mbo­na­nga?ef

21 Nja­lo si­la­lu­mla­yo ove­la ku­yeg, uku­thi otha­nda uNku­lu­nku­lu, ka­mtha­nde lo­mza­lwa­ne wa­kheh.

Ukho­lo la­ma­ndla alo oku­nqo­ba

5Wo­nke okho­lwaa uku­thi uJe­su ungu­Kri­stub uze­lwe ngu­Nku­lu­nku­luc; la­ye wo­nke otha­nda umza­li utha­nda lo­ze­lwe ngu­yed.

2 Nga­lo­kho si­ya­zi uku­thi si­ya­ba­tha­nda aba­ntwa­na ba­ka­Nku­lu­nku­lue, nxa si­tha­nda uNku­lu­nku­lu, nja­lo si­gci­na imi­la­yo ya­khef;

3 ngo­ba lo­lu lu­tha­ndo lu­ka­Nku­lu­nku­lug, uku­thi si­gci­ne imi­la­yo ya­kheh; le­mi­la­yo ya­khe ka­yi­nzi­mai.

4 Ngo­ba ko­nke oku­ze­lwe ngu­Nku­lu­nku­lu ku­ya­wu­nqo­ba umhla­baj; la­lo­kho yi­ku­nqo­ba oku­nqo­ba umhla­ba, ukho­lo lwe­thuk.

5 Ngu­ba­ni onqo­ba umhla­bal, nga­pha­ndle ko­kho­lwam uku­thi uJe­su uyi­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu?n

6 Lo ngu­ye owe­za nga­ma­nzio le­ga­zi, uJe­su Kri­stup; ku­nge­yi­si­kho nga­ma­nzi ku­phe­la, ko­dwa nga­ma­nzi le­ga­ziq. Lo­Mo­ya ngu­ye ofa­ka­za­yo, ngo­ba uMo­ya uli­qi­ni­sor.

7 Ngo­ba ba­tha­thu aba­fa­ka­za­yo ezu­lwi­ni, uYi­se, uLi­zwi, lo­Mo­ya oNgcwe­le; la­ba aba­tha­thu ba­nye.

8 Nja­lo ba­tha­thu aba­fa­ka­za­yo emhla­be­ni, uMo­yas, la­ma­nzit, le­ga­ziu; la­ba aba­tha­thu bahla­nga­nye­la into­nye.

9 Uba si­se­mu­ke­la ubu­fa­ka­zi ba­ba­ntuv, ubu­fa­ka­zi bu­ka­Nku­lu­nku­lu bu­khu­luw; ngo­ba lo­bu yi­bu­fa­ka­zi bu­ka­Nku­lu­nku­lu, abu­fa­ka­zi­le­yo nge­Ndo­da­na ya­khex.

10 Okho­lwa eNdo­da­ne­ni ka­Nku­lu­nku­lu ulo­bu­fa­ka­zi pha­ka­thi kwa­khe ngo­kwa­khey; onga­kho­lwa uNku­lu­nku­lu, ume­nze abe ngu­mqa­mbi­ma­ngaz, ngo­ba enga­kho­lwa­nga ubu­fa­ka­zi uNku­lu­nku­lu abu­fa­ka­zi­le­yo nge­Ndo­da­na ya­khe.

11 Yi­lo­bu-ke ubu­fa­ka­zi, uku­thi uNku­lu­nku­lu usi­ni­ki­le impi­lo ela­pha­ka­dea, la­le impi­lo ise­Ndo­da­ne­ni ya­kheb.

12 Ola­yo iNdo­da­na ule­mpi­locd; onge­la­yo iNdo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu ka­la­mpi­lo.

Isi­ci­no

13 Le­zi­zi­nto ngi­zi­bha­le­la li­na eli­kho­lwa ebi­zwe­ni le­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lue, uku­ze la­zi uku­thi li­le­mpi­lo ela­pha­ka­def, lo­ku­ze li­kho­lwe ebi­zwe­ni le­Ndo­da­na ka­Nku­lu­nku­lug.

14 Nja­lo yi­le­si isi­bi­ndi esi­la­so ku­yeh1, uku­thi uba si­ce­la ulu­thoi ngo­kwe­nta­ndo ya­khe, uya­si­zwaj;

15 uba-ke si­sa­zi uku­thi uya­si­zwa, lo­ba yi­ni esi­yi­ce­la­yo, si­ya­zi uku­thik se­si­le­zi­ce­lo esi­zi­ce­la ku­yel.

16 Uba umu­ntu ebo­na umza­lwa­ne wa­khe eso­na iso­no esi­ngasi eku­fe­ni, uza­ce­la, nja­lo uza­mni­ka impi­lo la­bo aba­ngo­ne­la­nga eku­fe­nim. Si­kho­na iso­no esisa eku­fe­nin; ka­ngi­tsho uku­thi ance­nge nga­le­soo;

17 ko­nke uku­nga­lu­ngi ku­yi­so­nop; nja­lo ku­kho­na iso­no esi­ngasi eku­fe­ni.

18 Si­ya­zi uku­thi wo­nke oze­lwe ngu­Nku­lu­nku­lu ko­niq; ko­dwa oze­lwe ngu­Nku­lu­nku­lu uya­zi­gci­nar, lo­mu­bi ka­mthi­ntis.

19 Si­ya­zi uku­thi si­nga­ba­ka­Nku­lu­nku­lu, lo­ku­thi umhla­ba wo­nket ule­le ebu­bi­niu.

20 Nja­lo si­ya­zi uku­thi iNdo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu isi­fi­ki­le, ya­si­ni­ka uku­qe­di­si­sav uku­ze si­ma­zi owe­qi­ni­sow; nja­lo si­ku­ye owe­qi­ni­so, eNdo­da­ne­ni ya­khe uJe­su Kri­stux. Ye­nay ungu­Nku­lu­nku­lu we­qi­ni­soz, le­mpi­lo ela­pha­ka­dea.

21 Ba­ntwa­nya­na, zi­lo­ndo­lo­ze­ni ezi­tho­mbe­nib. Ame­ni.

INCWA­DI YE­SI­BI­LI

KA­JO­HA­NE

Isi­bi­nge­le­lo

1 Umda­laa ku­nko­si­ka­zi ekhe­thi­we­yo la­ku­ba­ntwa­na ba­yob, mi­na engi­ba­tha­nda nge­qi­ni­soc, nja­lo ku­nge­yi­si­mi nge­dwa ko­dwa la­bo bo­nke ase­be­la­zid iqi­ni­soe,

2 nge­nxa ye­qi­ni­sof eli­hla­la ki­thi, le­li­za­ku­ba la­thi ku­ze ku­be ni­ni­ni­ni:

3 Ka­ku­be1 la­ni umu­sagh, isi­ha­wui, uku­thu­lajk oku­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu uYi­se, le­Nko­si­ni uJe­su Kri­stu iNdo­da­na ka­Ba­ba, eqi­ni­swe­ni le­tha­ndwe­nil.

Iqi­ni­so lo­tha­ndo

4 Nga­tho­ko­za ka­khu­lu­ka­zi uku­thi ngi­tho­le eba­ntwa­ne­ni ba­kho aba­ha­mba eqi­ni­swe­nim, nje­ngo­ba se­mu­ke­la umla­yo ku­Yi­se.

5 Kha­the­si-ke ngi­ya­ku­nce­nga, nko­si­ka­zi, ku­nge­nje­ngo­ku­thi ngi­ku­bha­le­la umla­yo omu­tshan, ko­dwa lo­wo esa­si­la­wo ku­su­ke­la eku­qa­le­nio, uku­ze si­tha­nda­nep.

6 Nja­lo yi­lo­lu utha­ndo, uku­thi si­ha­mbe ngo­kwe­mi­la­yo ya­kheq. Yi­lo umla­yo, nje­ngo­ba le­zwa ku­su­ke­la eku­qa­le­nir, uku­thi li­ha­mbe ki­wo.

7 Ngo­ba aba­kho­hli­si aba­ne­ngi se­be­nge­ne emhla­be­nis aba­nga­vu­mi­yo uku­thi uJe­su Kri­stu we­za enya­me­nit. Lou ngu­mkho­hli­siv lo­mphi­ku­Kri­stuw.

8 Zi­qa­phe­le­nix uku­thi si­nga­la­hle­ke­lway yi­zi­nto ese­si­zi­se­be­nzi­lez, ko­dwa se­mu­ke­le umvu­zo ophe­le­le­yoa.

9 Wo­nke owe­qa­yob nja­lo ange­mi emfu­ndi­swe­ni ka­Kri­stu, ka­la­Nku­lu­nku­luc; ohla­la emfu­ndi­swe­ni ka­Kri­stu, lo­wo ula­bo bo­ba­bi­li uYi­se le­Ndo­da­nad.

10 Uba ku­fi­ka umu­ntu ki­ni, nja­lo enga­le­thi le imfu­ndi­so, li­nga­me­mu­ke­li endli­nie, fu­thi li­nga­mbi­nge­le­lif;

11 ngo­ba lo­wo ombi­nge­le­la­yo, uhla­nga­nye­la le­mi­se­be­nzi ya­khe emi­big.

Isi­ci­no

12 Ngi­le­zi­nto ezi­ne­ngi zo­ku­li­bha­le­lah, ka­ngi­tha­nda­nga uku­bha­la nge­phe­pha le­yi­nki; ko­dwa ngi­the­mba uku­za ki­ni, ngi­khu­lu­me la­ni umlo­mo ngo­mlo­mo, uku­ze into­ko­zo ye­thu igcwa­lei.

13 Aba­ntwa­na ba­ka­da­de­we­nu okhe­thi­we­yo ba­ya­ku­bi­nge­le­laj. Ame­ni.

INCWA­DI YE­SI­THA­THU

KA­JO­HA­NE

Isi­bi­nge­le­lo

1 Umda­laa, ku­ye uGa­yu­si otha­nde­ka­yob, mi­na engi­mtha­nda nge­qi­ni­soc.

2 Si­tha­ndwa, ku­zo zo­nke izi­nto ji­ke­le­le ngi­fi­sad1 uku­thi uphu­me­le­le nja­lo uphi­lee, nje­nga­lo­khu umphe­fu­mu­lo wa­kho uphu­me­le­la.

3 Ngo­ba nga­tho­ko­za ka­khu­lu­ka­zif, la­pho ku­fi­ka aba­za­lwa­ne, be­fa­ka­ze­la iqi­ni­so la­khog, nje­ngo­ba we­na uha­mba eqi­ni­swe­nih.

4 Ka­ngi­la­nto­ko­zo enku­lu edlu­la le­zi­zi­nto, uku­thi ngi­zwe uku­thi aba­ntwa­na ba­mii ba­ha­mba eqi­ni­swe­nij.

Inka­tha­zo eba­ndle­nik

5 Si­tha­ndwa, we­nza ngo­ku­the­mbe­ka lo­ba nga­ku­phi okwe­nza ku­ba­za­lwa­nel la­kwa­be­mzi­nim,

6 aba­fa­ka­ze­le utha­ndo lwa­kho pha­mbi kwe­ba­ndlan; uza­kwe­nza ku­hle uba uba­phe­le­ke­ze­lao ngo­ku­fa­ne­le uNku­lu­nku­lup.

7 Ngo­ba nge­nxa ye­bi­zo la­khe ba­phu­mi­le be­nge­mu­ke­li lu­tho kwa­be­zi­zweq.

8 Nga­kho thi­na si­fa­ne­le uku­be­mu­ke­la aba­nja­lo, uku­ze si­be yi­zi­se­be­nzi ka­nye le­qi­ni­sor.

9 Nga­bha­le­la iba­ndla; ko­dwa uDi­yo­tre­fe otha­nda uku­ba ngo­wo­ku­qa­la ki­bo ka­se­mu­ke­li.

10 Nga­kho, uba ngi­fi­ka, ngi­za­khu­mbu­za imi­se­be­nzi ya­khe aye­nza­yo, uya­si­hle­ba nga­ma­zwi ama­bis; fu­thi ka­kho­li­swa yi­le­zi­zi­nto, ye­na uqo­bo ke­mu­ke­li aba­za­lwa­ne, uya­ba­le­la la­la­bo aba­tha­nda uku­kwe­nza, nja­lo uyaba­xo­tsha eba­ndle­ni.

11 Si­tha­ndwa, unga­ku­li­ngi­se­li oku­bi, ko­dwa oku­hlet. Owe­nza oku­hle ungo­ka­Nku­lu­nku­luu; ko­dwa owe­nza oku­bi ka­mbo­na­nga uNku­lu­nku­luv.

12 Ngo­De­me­tri­yu ku­fa­ka­zwe yi­bo bo­nke, la­nge­qi­ni­so uqo­bow; la­thi fu­thi si­ya­fa­ka­za, la­ni li­ya­zi uku­thi ubu­fa­ka­zi be­thu bu­qi­ni­si­lex.

Isi­ci­no

13 Be­ngi­le­zi­nto ezi­ne­ngi zo­ku­bha­la, ko­dwa ka­ngi­tha­ndi uku­ku­bha­le­la nge­yi­nki lo­si­bay;

14 ko­dwa ngi­the­mba uku­ku­bo­na ma­si­nya­ne, si­be se­si­khu­lu­ma umlo­mo ngo­mlo­mo2.

Uku­thu­la ka­ku­be ku­we. Aba­nga­ne ba­ya­ku­bi­nge­le­la. Bi­nge­le­la aba­nga­ne nga­ma­bi­zoz.

INCWA­DI

KA­JU­DA

KU­BO BO­NKE

Isi­bi­nge­le­lo

1UJu­daa ince­ku ka­Je­su Kri­stub, lo­mfo­wa­boc ka­Ja­ko­bed, kwa­ba­ngcwe­li­swe ngu­Nku­lu­nku­lu uBa­bae, la­ba­gci­nwe ngu­Je­su Kri­stuf, aba­bi­zi­we­yog:

2 Ka­kwa­ndi­swe ki­ni isi­ha­wuh lo­ku­thu­la lo­tha­ndoi.

Ma­ye­la­na la­ba­kho­hli­si

3 Ba­tha­nde­ka­yo, la­pho ngi­se­nza yo­nke inku­tha­loj yo­ku­li­bha­le­la ngo­si­ndi­so olu­hla­nga­nye­lwa­yokl, nga­swe­la uku­li­bha­le­la ngili­khu­tha­ze uku­thi li­lwe­le ngo­qo­thom ukho­lo olwa­ni­kwa ka­nye aba­ngcwe­len.

4 Ngo­ba se­ku­nge­ni­le ngo­ku­nye­nya aba­ntu aba­thi­leo, aba­bha­le­lwa nga­pha­mbi­lipq lo­khu­ku­la­hlwa ku­da­lars, abe­yi­sa uNku­lu­nku­lu, aba­phe­ndu­lat umu­sa ka­Nku­lu­nku­lu we­thuu ube nga­ma­nya­lav, nja­lo be­phi­kaw uMbu­si oye­dwa uNku­lu­nku­lu, le­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stux.

5 Ko­dwa ngi­tha­nda uku­li­khu­mbu­zay, lo­ba be­li­kwa­zi lo­khu ka­nye, uku­thi iNko­siz, isi­si­ndi­se isi­zwe eli­zwe­ni iGi­bhi­thea, ya­bu­ye ya­ba­bhu­bhi­sab la­bo aba­nga­kho­lwa­ngac.

6 Le­ngi­lo­sid ezi­nga­gci­na­nga ubu­kho­si ba­zo ba­ku­qa­la1, ko­dwa za­tshi­ya eya­zo inda­wo yo­ku­hla­la, uzi­gci­ne­le isi­gwe­bo so­su­ku olu­khu­lu, nge­zi­bo­pho eza­pha­ka­de nga­pha­nsi ko­bu­mnya­mae.

7 Nje­nge­So­do­ma le­Go­mo­raf le­mi­zi eyi­zi­nge­le­ze­le­yog, ezi­ni­ke­le eku­phi­nge­ni nge­ndle­la efa­na­na la­le­zo, isi­la­nde­leh enye inya­ma, ye­nzi­wa isi­bo­ne­lo oba­la, ya­hlu­phe­ka isi­je­zi­soi so­mli­lo opha­ka­dej.

8 Ngo­ku­nja­lo la­la­ba be­phu­pha ba­yo­na inya­mak, nja­lo ba­de­le­la uku­bu­salm, ba­hla­mba­ze ubu­kho­sin.

9 Ka­nti uMi­ka­ye­lio ingi­lo­si eyi­ndu­nap, la­pho eba­nga lo­di­ya­bho­la ephi­ki­sa nge­si­du­mbu si­ka­Mo­zi­siq, ka­ba­nga le­si­bi­ndi so­kumle­the­la isi­gwe­bo se­nhla­mbar, ko­dwa wa­thi: INko­si ka­yi­ku­kha­li­me­les.

10 Ko­dwa la­ba ba­thu­ka ko­nke aba­nga­kwa­zi­yot; la­kho ko­nke aba­kwa­zi­yo nge­mve­lo nje­nge­zi­nya­ma­za­na ezi­nge­la­ngqo­ndou, ba­zo­na­ka­li­sa ku­le­zi­zi­ntovw.

11 Ma­ye ki­bo! Ngo­ba ba­ha­mbe nge­ndle­la ka­Kha­yi­nix, fu­thi ba­zi­wi­se­le eku­du­he­ni ku­ka­Ba­la­miy nge­nxa ye­nzu­zo, le­nka­ni­ni ka­Ko­ra ba­bhu­bhi­leza.

12 La­ba ba­yi­zi­ci ema­di­li­ni enu otha­ndo, nxa be­le­di­li la­nib, ngo­ku­nge­sa­bi ba­ya­zo­ndlac; ama­ye­zi ange­la­ma­nzid, be­phe­tshu­lwa yi­mi­mo­yae; izi­hla­hla za­ma­phe­the­lo ekwi­ndla, ezi­nge­la­zi­the­lof, ezi­fe ka­bi­li, se­zi­si­tshu­lweg;

13 ama­ga­ga­si olwa­ndle apho­se­ka­yoh, abhu­bhu­dlai awa­zo ama­hla­zoj; inka­nye­zi ezi­du­ha­yo, oku­gci­ne­lwe bo­na ubu­mnya­ma bo­mnya­ma ku­ze ku­be pha­ka­dek.

14 Nja­lo uE­no­ki la­ye owe­si­kho­mbi­sa ku­su­ke­la kuA­da­mul wa­pro­fe­tha nga­bo esi­thi: Kha­nge­la, iNko­si ya­fi­kam la­ba­ngcwe­le ba­yo aba­yi­zi­gi­din,

15 ukwe­nza isi­gwe­bo esi­me­la­na la­bo bo­nkeo, lo­ku­ba­la­hla bo­nke abe­yi­sa uNku­lu­nku­lu pha­ka­thi kwa­bo nge­nxa ye­ze­nzo za­bo zo­nke zo­ku­nge­sa­bi uNku­lu­nku­lu aba­ze­nza­yo be­se­yi­sa uNku­lu­nku­lup, la­nga­wo wo­nke ama­zwi anzi­maq izo­ni eze­yi­sa uNku­lu­nku­lu ezi­wa­khu­lu­me eme­le­ne la­yer.

16 La­ba nga­ba­ngu­ngu­na­yo, aba­so­la­yos, be­ha­mba ngo­kwe­nka­nu­ko za­bot, lo­mlo­mo wa­bo ukhu­lu­ma izi­nto zo­ku­zi­khu­khu­me­zau, be­bu­ka aba­ntuv nge­nxa ye­nzu­zow.

17 Ko­dwa li­na ba­tha­nde­ka­yo, khu­mbu­la­ni ama­zwi akhu­lu­nywa nga­pha­mbi­li nga­ba­pho­sto­li be­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stux;

18 uku­thi ba­thi ki­ni, ku­za­ku­ba kho­na aba­hle­ka usu­lu nge­si­kha­thi so­ku­ci­nay, be­ha­mba ngo­kwe­nka­nu­ko za­bo zo­kwe­yi­sa uNku­lu­nku­lu.

19 Yi­bo la­ba abe­nza ize­hlu­ka­ni­soz, ba­nga­be­mve­loa, ka­ba­la­Mo­yab.

20 Ko­dwa li­na, ba­tha­nde­ka­yo, li­za­khe ekho­lwe­ni lwe­nu olu­ngcwe­le ka­khu­luc, li­khu­le­ke li­ku­Mo­ya oNgcwe­led,

21 zi­gci­ne­ni etha­ndwe­ni lu­ka­Nku­lu­nku­lue, li­li­nde­le isi­ha­wu se­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu ku­ze ku­be se­mpi­lwe­ni ela­pha­ka­def.

22 Be­se­li­ba­ha­wu­ke­la aba­nye le­hlu­ka­ni­seg;

23 ko­dwa li­si­ndi­se aba­nyeh ngo­kwe­sa­bai liba­hlu­thu­naj emli­lwe­nik, li­zo­nda le­se­mba­tho eso­ni­we ngo­ku­ve­la enya­me­nil.

Isi­ci­no

24 Ku­ye-ke ola­ma­ndlam oku­li­li­nda eku­khu­be­ke­nin, lo­kuli­mi­sao pha­mbi kwe­nka­zi­mu­lo ya­khe li­nge­la­si­ci ento­ko­zwe­ni enku­lup,

25 ku­ye uNku­lu­nku­lu ye­dwa ohla­ka­ni­phi­le­yoq uMsi­ndi­si we­thur, ka­ku­be inka­zi­mu­lo lo­bu­khu­lus, ubu­kho­si la­ma­ndlat, la­kha­the­si la­ku­lo lo­nke ipha­ka­de. Ame­ni.

ISA­MBU­LE­LO

KU­JO­HA­NE

UJo­ha­ne uni­kwa isa­mbu­le­lo si­ka­Je­su Kri­stu

1Isa­mbu­le­loa si­ka­Je­su Kri­stu, amni­ka so­na uNku­lu­nku­lub, uku­ze abo­ni­se ince­ku za­khe izi­nto ezi­me­le ukwe­nze­ka ngo­ku­pha­ngi­sac, ese­thu­med nge­ngi­lo­si ya­khee wazi­bo­na­ka­li­sa ku­nce­kuf ya­khe uJo­ha­neg,

2 owa­fa­ka­za ili­zwi li­ka­Nku­lu­nku­luh, lo­bu­fa­ka­zi bu­ka­Je­su Kri­stuij, la­kho ko­nke aku­bo­na­yok.

3 Ubu­si­si­we ofu­nda, la­la­bo abe­zwa ama­zwi ale­si­si­pro­fe­thol, be­se­be­gci­na izi­nto ezi­lo­tshi­we­yo ku­som; ngo­ban isi­kha­thi si­se­du­zeo.

Uku­bi­nge­le­la ku­ka­Jo­ha­ne

4 UJo­ha­nep ku­ma­ba­ndla ayi­si­kho­mbi­sa aseA­si­yaq: Umu­sa ka­wu­be ki­nir lo­ku­thu­la oku­ve­la ku­yes okho­natu lo­wa­ye­kho­navw lo­za­ku­zax; la­ku­bo­mo­ya aba­yi­si­kho­mbi­sa aba­pha­mbi kwe­si­hla­lo sa­khe so­bu­kho­siy;

5 la­ku­Je­su Kri­stu, umfa­ka­ziz othe­mbe­ki­le­yoa, oli­zi­bu­lo kwa­ba­fi­le­yob lo­mbu­si wa­ma­kho­si omhla­bac. Ku­ye owa­si­tha­nda­yo,d wa­si­ge­zi­sa ezo­nwe­ni ze­thu ega­zi­ni la­khee;

6 owa­se­nza sa­ba nga­ma­kho­si la­ba­pri­stif ku­Nku­lu­nku­lu uYi­seg; ka­ku­be ku­ye ubu­kho­sih la­ma­ndla ku­ze ku­be ni­ni la­ni­ni. Ame­nii.

7 Kha­nge­la uye­zaj ka­nye la­ma­ye­zikl, fu­thi lo­nke ili­hlo li­za­mbo­nam, la­bo aba­mgwa­za­yon; le­zi­zwe zo­nke zo­mhla­ba zi­za­li­la nge­nxa ya­khe. Ye­bo. Ame­nio.

8 Mi­na ngi­nguA­lfa loO­me­gap, uku­qa­la lo­ku­ci­na, ku­tsho iNko­siqr, ekho­na le­ya­yi­kho­na le­za­ku­zas, uSo­ma­ndlat.

UKri­stu uzi­bo­na­ka­li­sa ku­Jo­ha­ne

9 Mi­na uJo­ha­ne, lo­ngu­mza­lwa­ne we­nuu, lo­hla­nga­nye­la ka­nye la­ni eku­hlu­phe­ke­niv le­mbu­swe­ni le­ku­be­ke­ze­leni ku­ka­Je­su Kri­stuw, nga­ngi­se­si­hle­nge­ni esi­thi­wa yi­Pa­tmo­six, nge­nxa ye­li­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lu la­nge­nxay yo­bu­fa­ka­zi bu­ka­Je­su Kri­stuz.

10 Nga­ngi­ku­Mo­yaa ngo­su­ku lwe­Nko­sib; fu­thi nge­zwa nge­mva kwa­mi ili­zwi eli­khu­lu ku­nga­thi nge­lo­pho­ndoc,

11 li­si­thi: Mi­na ngi­nguA­lfa loO­me­gad, uku­qa­la lo­ku­ci­na; lo­ku­thi: Oku­bo­na­yoe ku­bha­le encwa­di­ni, uku­thu­me­lef ema­ba­ndle­ni ayi­si­kho­mbi­sa aseA­si­yag, eE­fe­suh, le­Se­me­rnai, le­Pe­rga­moj, le­Ti­ya­thi­rak, le­Sa­rdi­sil, le­Fi­la­de­lfi­yam, le­La­wo­di­ke­yan.

12 Nga­se­ngi­tshi­bi­li­ka uku­ze ngi­bo­ne ili­zwi eli­khu­lu­ma la­mi. Se­ngi­tshi­bi­li­ki­le nga­bo­na izi­qo­ba­ne ze­zi­ba­ne ze­go­li­de ezi­yi­si­kho­mbi­sao,

13 la­pha­ka­thip kwe­zi­qo­ba­ne ze­zi­ba­ne ezi­yi­si­kho­mbi­saq onje­nge­Ndo­da­na yo­mu­ntur, embe­thes ise­mba­tho esi­fi­ka ezi­nya­we­nit fu­thi ezi­bo­phe ezi­tha­nde­le nge­qhe­le le­go­li­de ema­be­le­niuv;

14 nja­lo ikha­nda la­khe le­nwe­le za­khe kwa­ku­mhlo­phe nje­ngo­bo­ya be­zi­mvu, nje­nge­li­qhwa eli­khi­thi­ki­le­yow; la­me­hlo akhe enje­nge­la­nga­bi lo­mli­lox,

15 le­nya­wo za­khe za­zi­nje­nge­thu­si eli­kha­zi­mu­la­yo, nje­nge­li­vu­tha esi­tha­ndwe­niy; le­li­zwi la­khe la­li­nje­nge­nhlo­ko­mo ya­ma­nzi ama­ne­ngiz;

16 fu­thi ele­nka­nye­zi ezi­yi­si­kho­mbi­sa esa­ndle­ni sa­khe so­ku­ne­nea, le­mlo­nye­ni wa­khe kwa­phu­mab inke­mba ebu­kha­lic inhla­ngo­thi zo­mbi­lid; lo­bu­so ba­khee bu­nje­nge­la­nga eli­kha­nya ema­ndle­ni alof.

17 Nja­lo nga­thi ngi­mbo­na, nga­we­la enya­we­ni za­khe njengo­fi­le­yog; wa­se­be­ka isa­ndla sa­khe so­ku­ne­ne phe­zu kwa­mi esi­thi ki­mih: Unge­sa­bii; mi­na ngi­ngo­wo­ku­qa­la lo­wo­ku­ci­naj,

18 lo­phi­la­yo; nja­lo nga­ngi­fi­le fu­thi kha­nge­lak, ngi­ya­phi­la ku­ze ku­be ni­ni la­ni­ni. Ame­nil. Nja­lom ngi­le­zi­hlu­thu­le­lon ze­si­ho­go le­zo­ku­fao.

19 Bha­lap izi­nto ozi­bo­ni­le­yoq, le­zi­nto ezi­kho­nar, le­zi­nto ezi­za­ku­ba kho­na emva kwa­le­zis:

20 Imfi­hlo ye­nka­nye­zi ezi­yi­si­kho­mbi­sa ozi­bo­ni­le­yo esa­ndle­ni sa­mi so­ku­ne­net, le­zi­qo­ba­ne ze­zi­ba­ne ze­go­li­de ezi­yi­si­kho­mbi­sau. Inka­nye­zi ezi­yi­si­kho­mbi­sav zi­yi­zi­thu­nywaw za­ma­ba­ndla ayi­si­kho­mbi­sax; le­zi­qo­ba­ne ze­zi­ba­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sa ozi­bo­ni­le­yoy zi­nga­ma­ba­ndlaz ayi­si­kho­mbi­saa.

Incwa­di eza­bha­le­lwa ama­ba­ndla ayi­si­kho­mbi­sa

2Ku­so isi­thu­nywaa se­ba­ndla leE­fe­su bha­la uthi: Le­zi­zi­ntob uya­zi­tsho lo­wo ophe­the inka­nye­zi ezi­yi­si­kho­mbi­sac esa­ndle­ni sa­khe so­ku­ne­ne, oha­mba pha­ka­thi kwe­zi­qo­ba­ne ze­zi­ba­ne ze­go­li­de ezi­yi­si­kho­mbi­sad,

2uthi: Ngi­ya­ya­zi imi­se­be­nzi ya­kho, lo­mse­be­nzi wa­kho onzi­ma, lo­ku­be­ke­ze­la kwa­khoe, lo­ku­thi unge­ba­me­le aba­bif, lo­ku­thi uba­hlo­li­leg la­bo aba­zi­thih ba­nga­ba­pho­sto­li ko­dwa be­nge­yi­si­boi, wa­su­ba­tho­la be­nga­ba­qa­mbi­ma­nga,

3 wa­su­thwa­la, ulo­ku­be­ke­ze­lajk, wa­khu­tha­la nge­nxa ye­bi­zo la­mi, ka­wu­di­nwa­ngal.

4 Ko­dwa ngi­lo­ku­me­le­ne la­we uku­thi ude­li­le utha­ndo lwa­kho lwa­ku­qa­lam.

5 Nga­kho khu­mbu­la la­pho owe kho­na, ubu­su­phe­ndu­ka we­nze imi­se­be­nzi ya­ku­qa­la; uba ku­nge­nja­lo, ngi­za­ku­za ku­we ngo­ku­pha­ngi­san, ngi­za­su­sa isi­qo­ba­ne se­si­ba­ne sa­kho enda­we­ni ya­soo, uba unga­phe­ndu­ki;

6 ka­nti ula­lo­khu uku­thi uya­yi­zo­nda imi­se­be­nzi ya­ma­Ni­ko­la­yi­thap, engi­yi­zo­nda­yo la­mi.

7 Lo­wo ole­ndle­be ke­zweq lo­kho aku­tsho­yo uMo­ya ema­ba­ndle­ni. Onqo­ba­yor ngi­za­mni­ka uku­thi adle okwe­si­hla­hla se­mpi­los esi­pha­ka­thi kwe­Pa­ra­di­se li­ka­Nku­lu­nku­lut.

8 La­ku­so isi­thu­nywa se­ba­ndlau le­Se­me­rnav bha­la uthi: Le­zi­zi­nto utsho owo­ku­qa­la lo­wo­ku­ci­naw, owa­ye­fi­le nja­lo uya­phi­lax:

9 Ngi­ya­ya­zi imi­se­be­nzi lo­ku­hlu­phe­kay lo­bu­ya­ngaz ba­kho (ka­nti uno­thi­lea) le­nhla­mba ya­la­bo aba­thi ba­nga­ma­Ju­da, ka­nti be­nge­yi­si­wobc, ko­dwa be­li­si­na­go­ged li­ka­Sa­tha­nee.

10 Unge­sa­bi lu­tho lwa­le­zo­zi­nto oza­hlu­phe­ka nga­zo; kha­nge­la udi­ya­bho­la uza­pho­se­la aba­nye ki­ni ento­lo­ngwe­ni, uku­ze li­li­ngwe; fu­thi li­za­ku­baf le­nhlu­phe­kog insu­ku ezi­li­tshu­mih. The­mbe­kai ku­ze ku­be se­ku­fe­nij, nja­lo ngi­za­ku­ni­ka umqhe­le we­mpi­lok.

11 Ole­ndle­be ke­zwel lo­kho aku­tsho­yo uMo­ya ema­ba­ndle­ni. Onqo­ba­yom ka­so­ze ali­nya­zwan yi­ku­fa kwe­si­bi­lio.

12 La­ku­so isi­thu­nywa se­ba­ndlap eli­se­Pe­rga­moq bha­la uthi: Le­zi­zi­nto utsho lo­wo ole­nke­mba ebu­kha­li inhla­ngo­thi zo­mbi­lir:

13 Ngi­ya­ya­zi imi­se­be­nzi ya­khos, la­la­pho ohla­la kho­na, la­pho oku­kho­na isi­hla­lo so­bu­kho­si si­ka­Sa­tha­net; nja­lo ugci­ni­le ibi­zo la­mi, ka­wu­phi­ka­nga ukho­lo lwa­miu, ngi­tsho ensu­kwi­ni zi­kaA­nti­pa­si, umfa­ka­zi wa­miv othe­mbe­ki­le­yow, owa­bu­la­we­lwa pha­ka­thi kwe­nu, la­pho uSa­tha­ne ahla­la kho­nax;

14 ko­dwa ngi­le­zi­nto ezi­nlu­tshwa­na ezi­me­le­ne la­wey, uku­thi ula­bo la­pho aba­ba­mbe­le­la emfu­ndi­swe­ni ka­Ba­la­miz, owa­fu­ndi­sa uBa­la­ki uku­pho­sa isi­khu­be­ki­so pha­mbi kwa­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li, so­ku­thi ba­dle oku­hla­tshe­lwe izi­tho­mbea lo­ku­thi ba­phi­ngeb.

15 Ngo­ku­nja­lo la­we ula­bo aba­ba­mbe­le­la emfu­ndi­swe­ni ya­ma­Ni­ko­la­yi­thac, into engi­yi­zo­nda­yo.

16 Phe­ndu­ka; uba ku­nge­nja­lo, ngi­za­ku­za ku­we ngo­ku­pha­ngi­sa, ngi­za­ku­lwa ngi­me­le­ne la­bod nge­nke­mba yo­mlo­mo wa­mie.

17 Ole­ndle­be ke­zwef lo­kho aku­tsho­yo uMo­ya ema­ba­ndle­ni. Onqo­ba­yog ngi­za­mni­ka uku­thi adle okwe­ma­na efi­hli­we­yoh, nja­lo ngi­za­mni­ka ili­tshe eli­mhlo­phe, la­phe­zu kwe­li­tshe ibi­zo eli­tsha eli­lo­tshi­we­yoi, oku­nge­la­mu­ntu ola­zi­yoj nga­pha­ndle kole­mu­ke­la­yo.

18 La­ku­so isi­thu­nywa se­ba­ndlak eli­se­Ti­ya­thi­ral bha­la uthi: Le­zi­zi­nto itsho iNdo­da­na ka­Nku­lu­nku­lu, ela­me­hlo ayo anje­nge­la­nga­bi lo­mli­lom, le­nya­wo za­yo zi­fa­na­na le­thu­si eli­kha­zi­mu­la­yon:

19 Ngi­ya­ya­zi imi­se­be­nzi ya­kho, lo­tha­ndo,o lo­ku­kho­nza, lo­kho­lo, lo­ku­be­ke­ze­la kwa­kho, le­mi­se­be­nzi ya­khop, uku­thi eyo­ku­ci­na mi­ne­ngi ku­le­yo­ku­qa­la.

20 Ko­dwa ngi­le­zi­nto ezi­nlu­tshwa­na ezi­me­le­ne la­weq, uku­thi uvu­me­le owe­si­fa­za­na uJe­ze­be­lir, ozi­bi­za ngo­ku­thi ungu­mpro­fe­thi­ka­zi, uku­fu­ndi­sa adu­hi­se ince­ku za­mi, uku­thi zi­phi­ngest lo­ku­thi zi­dle oku­hla­tshe­lwe izi­tho­mbeu.

21 Fu­thi nga­mni­ka ithu­ba lo­ku­thi aphe­ndu­ke eku­fe­be­ni kwa­khev, nja­lo ka­phe­ndu­ka­nga.

22 Kha­nge­la mi­na ngi­za­mpho­se­la embhe­de­niw, la­ba­phi­nga­yo la­ye eku­hlu­phe­ke­ni oku­khu­lu, uba be­nga­phe­ndu­ki emi­se­be­nzi­ni ya­bo.

23 Nja­lo ngi­za­bu­la­la aba­ntwa­na ba­khe ngo­ku­fa; la­ma­ba­ndla wo­nke aza­kwa­zi uku­thi ngi­ngu­ye ohlo­lax izi­nsoy le­zi­nhli­zi­yoza; fu­thi ngi­za­li­ni­ka, ngu­lo­wo la­lo­wo, ngo­kwe­mi­se­be­nzi ye­nub.

24 Ko­dwa ngi­khu­lu­ma la­ni la­ba­nye aba­se­Ti­ya­thi­rac, bo­nke aba­nge­la­yo le imfu­ndi­so, la­ba­nga­kwa­zi­yo oku­ju­li­le­yo ku­ka­Sa­tha­ned, nje­ngo­ku­tsho kwa­bo: Ka­ngi­yi­ku­le­the­sa omu­nye umthwa­loe.

25 Ko­dwa lo­kho eli­la­kho ku­ba­mbi­si­se­nif, ngi­ze ngi­fi­keg.

26 Lo­nqo­ba­yoh lo­gci­na imi­se­be­nzi ya­mi ku­ze ku­be se­ku­phe­le­nii, ngi­za­mni­ka ama­ndlaj phe­zu kwe­zi­zwe;

27 nja­lok uza­zi­bu­sa nge­nto­nga ye­nsi­mbil; zi­za­pha­hla­zwa nje­nge­zi­mbi­za ze­bu­mbam; nje­nga­lo­khu la­mi ngi­kwe­mu­ke­le ku­Ba­ban.

28 Fu­thi ngi­za­mni­ka indo­nsa­ku­sao.

29 Ole­ndle­be ke­zwep lo­kho aku­tsho­yo uMo­ya ema­ba­ndle­ni.

3La­ku­so isi­thu­nywaa se­ba­ndla eli­se­Sa­rdi­sib bha­la uthi: Le­zi­zi­nto utsho lo­wo ola­bo­mo­ya aba­yi­si­kho­mbi­sa ba­ka­Nku­lu­nku­luc, le­nka­nye­zi ezi­yi­si­kho­mbi­sad: Ngi­ya­ya­zi imi­se­be­nzi ya­khoe, uku­thi ule­bi­zo lo­ku­thi uya­phi­laf, ka­nti ufi­legh.

2 Li­nda, uqi­ni­sei izi­nto ezi­se­le­yo ese­zi­za­ku­fa; ngo­ba ka­ngi­tho­la­nga imi­se­be­nzi ya­kho iphe­le­li­si­we pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­luj.

3 Khu­mbu­la-kek uku­thi ukwe­mu­ke­le waku­zwa nja­ni, ubu­suku­gci­na, uphe­ndu­kel. Uba-ke unga­li­ndim, ngi­za­ku­za phe­zu kwa­khon nje­nge­se­lao, nja­lo ka­wu­so­ze wa­la­zi iho­la engi­za­ku­za nga­lop phe­zu kwa­kho.

4 Ula­ma­bi­zoq ama­lu­tshwa­na ngi­tsho eSa­rdi­sir, anga­ngco­li­sa­nga ize­mba­tho za­wos; nja­lo ba­za­ha­mba la­mi be­kwe­zi­mhlo­phet, ngo­ba ba­fa­ne­leu.

5 Onqo­ba­yov, lo­wo uza­gqo­ki­swaw ize­mba­tho ezi­mhlo­phex; fu­thi ka­ngi­so­ze ngi­le­su­le ibi­zo la­khey egwa­lwe­ni lwe­mpi­loz, nja­lo ngi­za­li­vu­ma ibi­zo la­khe pha­mbi ku­ka­Ba­baa, la­pha­mbi kwe­ngi­lo­si za­kheb.

6 Ole­ndle­be ke­zwe lo­kho uMo­ya aku­tsho­yo ema­ba­ndle­nic.

7 La­ku­so isi­thu­nywa se­ba­ndlad eli­se­Fi­la­de­lfi­yae bha­la uthi: Le­zi­zi­nto utshof oNgcwe­leg, oQo­thohi, ole­si­hlu­thu­le­lo si­ka­Da­vi­daj, ovu­la nja­lo ku­nga­va­li mu­ntuk, ava­le fu­thi ku­nga­vu­li mu­ntul:

8 Ngi­ya­ya­zi imi­se­be­nzi ya­khom; kha­nge­la, ngi­mi­se pha­mbi kwa­kho umnya­ngo ovu­li­we­yon, nja­lo ka­ku­la­mu­ntu onga­wu­va­la, ngo­ba ula­ma­ndla ama­nci­nya­ne, nja­lo uli­gci­ni­le ili­zwi la­mi, fu­thi ka­wu­li­phi­ka­nga ibi­zo la­mio.

9 Kha­nge­la ngi­zaku­ni­ka aba­ve­la esi­na­go­ge­ni li­ka­Sa­tha­nep, aba­thi ba­nga­ma­Ju­daq, be­nge­yi­si­wo, ko­dwa be­qa­mba ama­nga; kha­nge­la ngi­za­be­nza uku­thi be­ze ba­gu­qe pha­mbi kwe­nya­wo za­khor, nja­lo ba­zi uku­thi mi­na ngi­ku­tha­ndi­les.

10 Ngo­ba ugci­ni­le ili­zwi lo­ku­be­ke­ze­la kwa­mi, la­mi ngi­za­ku­lo­ndo­lo­za ku­ho­la lo­ku­li­ngwat oku­za­fi­ka emhla­be­ni wo­nkeu, uku­li­nga aba­khi­le­yo phe­zu ko­mhla­ba­thiv.

11 Kha­nge­law, ngi­ye­za ngo­ku­pha­ngi­sa; ba­mbi­si­sa ola­khoxy, uku­ze ku­nga­bi kho­na okwe­mu­ka umqhe­le wa­khoz.

12 Onqo­ba­yoa, ngi­za­me­nza insi­ka ethe­mpe­li­ni li­ka­Nku­lu­nku­lu wa­mib; nja­lo ka­so­ze aphi­nde aphu­me pha­ndle, fu­thi ngi­za­bha­la ibi­zo li­ka­Nku­lu­nku­lu wa­mic phe­zu kwa­khe, le­bi­zo lo­mu­zi ka­Nku­lu­nku­lu wa­mi, iJe­ru­sa­le­ma entshad, eye­hla ive­la ezu­lwi­ni ku­Nku­lu­nku­lu wa­mie, le­bi­zo la­mi eli­tshaf.

13 Ole­ndle­beg ke­zwe lo­kho uMo­ya aku­tsho­yo ema­ba­ndle­ni.

14 La­ku­so isi­thu­nywa se­ba­ndlah la­ma­La­wo­di­ke­yai bha­la uthi: Le­zi­zi­nto utsho uA­me­nij, umfa­ka­zi othe­mbe­ki­le­yok lo­qo­thol, owo­ku­qa­la ko­ku­da­li­we­yo ku­ka­Nku­lu­nku­lum:

15 Ngi­ya­ya­zi imi­se­be­nzi ya­khon, uku­thi nja­lo ka­wu­qa­ndi fu­thi ka­wu­tshi­sio. Ku­nga­thi nga­be uya­qa­nda ku­mbe utshi­se!

16 Ngo­ku­nja­lo, ngo­ba ubu­thu­ku­thu­ku, nja­lo unga­qa­ndi fu­thi unga­tshi­si, ngi­za­ku­kha­fu­la emlo­nye­ni wa­mi.

17 Ngo­ba uthi: Ngi­no­thi­lep, se­ngi­no­thi­le nja­lo ka­ngi­swe­li lu­tho, ka­nti ka­wa­zi uku­thi we­na ungo­hlu­phe­ka­yo lo­ha­wu­la­yo lo­ngu­mya­nga lo­yi­si­pho­fu lo­nqu­nu;

18 ngi­ya­kwe­lu­le­ka uku­thi uthe­nge ki­miq igo­li­de eli­ce­ngwe ngo­mli­lor, uku­ze uno­the; le­ze­mba­tho ezi­mhlo­phes, uku­ze we­mba­thet, le­hla­zo lo­bu­ze ba­kho li­nge­mbu­lwa; nja­lo ugco­be ame­hlo akho nga­ma­gco­bo ame­hlo, uku­ze ubo­ne.

19 Mi­na bo­nkeu engi­ba­tha­nda­yov, ngi­ya­ba­so­la ngi­ba­tsha­ye. Nga­kho tshi­se­kaw uphe­ndu­kex.

20 Kha­nge­la, ngi­mi emnya­ngo ngi­qo­qo­day; uba umu­ntu esi­zwa ili­zwi la­miz, abe­se­vu­la umnya­ngo, ngi­za­nge­na ku­yea, ngi­dle la­ye, la­ye la­mi.

21 Onqo­ba­yob, ngi­za­mni­ka uku­thi ahla­le la­mi esi­hla­lwe­ni sa­mi so­bu­kho­sic, nje­nga­lo­khu la­mi nga­nqo­bad, nga­se­ngi­hla­la lo­Ba­ba esi­hla­lwe­ni sa­khe so­bu­kho­si.

22 Ole­ndle­be ke­zwe lo­kho uMo­ya aku­tsho­yo ema­ba­ndle­nie.

UJo­ha­ne ubo­na embo­nwe­ni ubu­kho­si bu­ka­Nku­lu­nku­lu ezu­lwi­ni

4Emva kwa­le­zi­zi­nto nga­bo­na, fu­thi kha­nge­la, umnya­ngo uvu­le­ki­le ezu­lwi­ni, le­li­zwi lo­ku­qa­la enga­li­zwa­yo li­nje­nge­lo­pho­ndo li­khu­lu­ma la­mia, li­si­thi: Ye­nyu­ke­la la­phab, nja­lo ngi­za­ku­tshe­ngi­sa izi­nto ezi­me­le ze­nze­ke emva kwa­le­zi­zi­ntoc.

2 Nja­lo nga­hle nga­ba ku­Mo­yad; kha­nge­la-ke, isi­hla­lo so­bu­kho­si sa­mi­swaef ezu­lwi­nig, la­phe­zu kwe­si­hla­lo so­bu­kho­si ohle­zi­yo;

3 nja­lo ohle­zi­yo wa­ye­bo­na­ka­la efa­na­na le­li­tshe ija­spi*h le­sa­rdi­yu­sii, lo­mchi­lo­wa­ma­kho­si­ka­zij wa­wu­zi­nge­le­ze­le isi­hla­lo so­bu­kho­si ubo­na­ka­la nje­nge-e­me­ra­ldi*k.

4 Le­zi­hla­lo zo­bu­kho­si ezi­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne za­zi­ha­nqe isi­hla­lo so­bu­kho­silm; la­phe­zu kwe­zi­hla­lo zo­bu­kho­si nga­bo­na aba­da­la aba­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne be­hle­zino, be­mbe­the ize­mba­tho ezi­mhlo­phep, nja­lo be­le­mi­qhe­le ye­go­li­deq ema­kha­nda abo.

5 Le­si­hla­lwe­ni so­bu­kho­si kwa­phu­ma imi­ba­ne le­mi­du­mo la­ma­zwir; le­zi­ba­ne zo­mli­lo ezi­yi­si­kho­mbi­sa za­zi­bhe­bha pha­mbi kwe­si­hla­lo so­bu­kho­sis, ezi­ngo­mo­ya aba­yi­si­kho­mbi­sa ba­ka­Nku­lu­nku­lut;

6 la­pha­mbi kwe­si­hla­lo so­bu­kho­si kwa­ku­kho­na ulwa­ndle lwe­ngi­la­ziu, lu­fa­na­na le­kri­sta­li*v. La­pha­ka­thi kwe­si­hla­lo so­bu­kho­siw le­ku­zi­nge­le­ze­le­ni kwe­si­hla­lo so­bu­kho­six kwa­ku­kho­na izi­da­lwa ezi­ne ezi­phi­la­yoy zi­gcwe­le ame­hlo nge­mu­vaz la­pha­mbi­lia.

7 Le­si­da­lwa esi­phi­la­yo so­ku­qa­la sa­si­fa­na­na le­si­lwa­neb, le­si­da­lwa esi­phi­la­yo se­si­bi­li sa­si­fa­na­na le­tho­le, le­si­da­lwa esi­phi­la­yo se­si­tha­thu sa­si­lo­bu­so bo­mu­ntu, le­si­da­lwa esi­phi­la­yo se­si­ne sa­si­fa­na­na lo­kho­zi olu­pha­pha­yo;

8 le­zi­da­lwa ezi­ne ezi­phi­la­yo zi­le­mpi­ko ezi­yi­si­thu­phac ile­so la­le­so ngo­ku­khe­the­ki­le­yo ema­ce­le­ni wo­nke, la­nga­pha­ka­thi zi­gcwe­le ame­hlod, nja­lo ka­zi­la­ku­phu­mu­la emi­ni le­bu­su­kue, zi­si­thi: Ingcwe­le, ingcwe­le, ingcwe­le, iNko­si uNku­lu­nku­luf uSo­ma­ndlag, owa­ye­kho­na lo­kho­na lo­za­ku­zah.

9 Ku­thi la­pho izi­da­lwa ezi­phi­la­yo zi­mni­ka ubu­kho­sii lo­du­mojk lo­ku­bo­ngwa lo­wo ohle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­sil, ophi­la­yo ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nim,

10 aba­da­la aba­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nen ba­zi­wi­se­la pha­nsi pha­mbi ko­hle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si, ba­se­be­mkho­nza ophi­la­yo ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nio, be­pho­se­la imi­qhe­le ya­bo pha­mbi kwe­si­hla­lo so­bu­kho­sip, be­si­thi:

11 Ufa­ne­le, Nko­siq, ukwe­mu­ke­la ubu­kho­sir, lo­du­most la­ma­ndla; ngo­ba we­na wa­da­la izi­nto zo­nkeu, la­nge­nta­ndo ya­kho zi­kho­na, za­da­lwa.

UJo­ha­ne ubo­na embo­nwe­ni iWu­ndlu li­ka­Nku­lu­nku­lu

5Nga­se­ngi­bo­na esa­ndle­ni so­ku­ne­ne so­wa­ye­hle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­sia ugwa­lo olu­bha­lwe nga­pha­ka­thib la­nge­mu­vac, lu­na­nye­ki­we nge­mpa­wu ezi­yi­si­kho­mbi­sad.

2 Nga­se­ngi­bo­na ingi­lo­si ela­ma­ndla ime­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu isi­thi: Ngu­ba­ni ofa­ne­le uku­vu­la ugwa­lo, lo­ku­qha­qha impa­wu za­lo?

3 Nja­lo kwa­ku­nge­la­mu­ntu ezu­lwi­nie, ku­mbe emhla­be­ni, ku­mbe nga­pha­nsi ko­mhla­ba, owa­ye­la­ma­ndla oku­vu­la ugwa­lo, ku­mbe uku­lu­kha­nge­la.

4 Mi­na nga­se­ngi­kha­la ka­khu­lu, ngo­ba ku­nga­tho­lwa­nga lo­ye­dwa ofa­ne­le uku­lu­vu­la lo­ku­lu­fu­nda ugwa­lo, ku­mbe uku­lu­kha­nge­la.

5 Omu­nye wa­ba­da­laf wa­se­si­thi ki­mi: Unga­kha­li; kha­nge­la, inqo­bi­le iNgo­nya­mag eve­la esi­zwe­ni sa­ko­Ju­dah, iMpa­nde ka­Da­vi­dai, uku­thi ivu­le ugwa­loj lo­ku­thi iqha­qhe impa­wu za­lo ezi­yi­si­kho­mbi­sak.

6 Nga­se­ngi­bo­na, fu­thi kha­nge­la, pha­ka­thi kwe­si­hla­lo so­bu­kho­si le­zi­da­lwa ezi­ne ezi­phi­la­yol la­nga­pha­ka­thi kwa­ba­da­lam, iWu­ndluno li­mi ku­nga­thi li­hla­tshi­wep, li­le­mpo­ndo ezi­yi­si­kho­mbi­sa la­me­hlo ayi­si­kho­mbi­saq, oku­ngo­mo­ya aba­yi­si­kho­mbi­sa ba­ka­Nku­lu­nku­lu aba­thu­nye­lwe emhla­be­ni wo­nker.

7 La­se­li­si­za, la­lu­tha­tha ugwa­lo esa­ndle­ni so­ku­ne­ne so­hle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­sis.

8 Ku­the se­li­lu­the­the ugwa­lo, izi­da­lwa ezi­ne ezi­phi­la­yot la­ba­da­la aba­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­neu ba­we­la pha­nsi pha­mbi kwe­Wu­ndluv, ngu­lo­wo la­lo­wo ela­ma­cha­chow le­mi­ga­nu ye­go­li­dex igcwe­le impe­pha eyi­mi­khu­le­ko ya­ba­ngcwe­ley.

9 Ba­se­be­hla­be­le­la ingo­ma entshaza, be­si­thi: Uku­fa­ne­le uku­lu­tha­tha ugwa­lob, lo­ku­vu­la impa­wu za­lo, ngo­ba wa­hla­tshwac, wa­su­si­hle­nge­la uNku­lu­nku­lud nge­ga­zi la­khoe si­ve­la ku­yo yo­nke imi­hlo­bo le­zi­nli­mi la­ba­ntu le­zi­zwef,

10 wa­su­se­nza sa­ba nga­ma­kho­si la­ba­pri­sti ku­Nku­lu­nku­lu we­thug; nja­lo si­za­bu­sa emhla­be­ni.

11 Nga­se­ngi­bo­na, nge­zwa ili­zwi le­ngi­lo­si ezi­ne­ngi zi­ha­nqe isi­hla­lo so­bu­kho­sih le­zi­da­lwa ezi­phi­la­yo la­ba­da­lai; le­na­ni la­zo la­li­yi­zi­gi­di ze­zi­gi­di, le­nku­lu­ngwa­ne ze­zi­nku­lu­ngwa­nej,

12 zi­si­thi nge­li­zwi eli­khu­lu: Li­fa­ne­lek iWu­ndlu ela­hla­tshwa­yol ukwe­mu­ke­la ama­ndla le­no­thomn le­nhla­ka­ni­phoo le­nga­lopq lo­du­mors lo­bu­kho­situv lo­ku­du­nyi­swawx.

13 La­so so­nke isi­da­lway esi­se­zu­lwi­ni, le­mhla­be­ni, la­nga­pha­nsi ko­mhla­ba, le­zi­nto ezi­se­lwa­ndle, la­kho ko­nke oku­ki­kho, nga­ku­zwa ku­si­thi: Ku­ye ohle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­siz la­ku­lo iWu­ndlu ka­ku­be uku­du­nyi­swaab lo­du­moc lo­bu­kho­sid la­ma­ndlae ku­ze ku­be ni­ni la­ni­ni.

14 Le­zi­da­lwa ezi­ne ezi­phi­la­yof za­thi: Ame­nigh. La­ba­da­la aba­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne ba­zi­wi­se­la pha­nsii, ba­se­be­kho­nza ophi­la­yo ku­ze ku­be pha­ka­de la­pha­ka­dej.

Uku­vu­lwa kwe­zi­mpa­wu

6Nga­se­ngi­bo­na la­pho iWu­ndlua se­li­vu­le olu­nye lwe­zi­mpa­wu, nge­zwa esi­nye se­zi­da­lwa ezi­ne ezi­phi­la­yo si­si­thi, nje­nge­li­zwi lo­mdu­mobc: Wo­za ubo­ne!

2 Nga­se­ngi­bo­na, kha­nge­la-ke, ibhi­za eli­mhlo­phede, lo­li­ga­di­le­yof ele­da­ndi­lig; kwa­se­ku­ni­ke­lwa ku­ye umqhe­leh, wa­se­phu­ma enqo­ba, lo­ku­ze anqo­bei.

3 La­la­pho se­li­vu­le upha­wu lwe­si­bi­li, nge­zwa isi­da­lwa esi­phi­la­yo se­si­bi­lij si­si­thi: Wo­za ubo­ne!

4 Kwa­se­ku­phu­ma eli­nye ibhi­za eli­bo­mvuk; lo­li­ga­di­le­yo kwa­ni­kwa ku­yel uku­su­sa uku­thu­la emhla­be­nim, lo­ku­thi ba­bu­la­la­ne; kwa­se­ku­ni­ke­lwa ku­ye inke­mba enku­lu.

5 La­la­pho se­li­vu­le upha­wu lwe­si­tha­thu, nge­zwa isi­da­lwa esi­phi­la­yo se­si­tha­thun si­si­thi: Wo­za ubo­ne! Nga­se­ngi­bo­na, kha­nge­la-ke, ibhi­za eli­mnya­mao, lo­li­ga­di­le­yo ele­si­ka­li esa­ndle­ni sa­khep.

6 Nga­se­ngi­si­zwa ili­zwi pha­ka­thi kwe­zi­da­lwa ezi­ne ezi­phi­la­yo li­si­thi: Ingce­be­thu ya­ma­be­leq ngo­de­na­ri­yo*r, le­ngce­be­thu ezi­nta­thu ze­bha­li* ngo­de­na­ri­yos; la­ma­fu­tha le­wa­yi­ni unga­ko­nit.

7 La­la­pho se­li­vu­le upha­wu lwe­si­ne, nge­zwa ili­zwi le­si­da­lwa se­si­neu li­si­thi: Wo­za ubo­ne!

8 Nga­se­ngi­bo­na, kha­nge­la-ke, ibhi­za eli­li­ga­nuv, lo­li­ga­di­le­yo, ibi­zo la­khe li­ngu­Ku­faw, le­si­ho­go sa­la­nde­la­na la­yex. Kwa­se­ku­ni­ke­lwa ku­kho ama­ndla oku­bu­la­la ku­ze ku­be yi­ngxe­nye ye­si­ne yo­mhla­ba, nge­nke­mbay la­nge­ndla­laza la­ngo­ku­fab, la­nge­zi­lo zo­mhla­bacd.

9 La­la­pho se­li­vu­le upha­wu lwe­si­hla­nu, nga­bo­na nga­pha­nsie kwe­la­thif imi­phe­fu­mu­log ya­la­bo aba­be­bu­le­we nge­nxa ye­li­zwi li­ka­Nku­lu­nku­luh, la­nge­nxa yo­bu­fa­ka­zi aba­be­la­boi.

10 Ba­se­be­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu be­si­thi: Ko­ze ku­be ni­ni, Nko­sij, engcwe­le le­qo­thok, unga­gwe­bil uphi­ndi­se­le iga­zi le­thum ku­la­bo aba­khi­le­yo emhla­be­ni?n

11 Kwa­se­ku­ni­kwa ku­lo­wo la­lo­wo ize­mba­tho ezi­mhlo­pheo, kwa­se­ku­thi­wa ku­bo, ba­ke ba­phu­mu­le okwe­si­kha­tsha­nap, ba­ze ba­phe­le­li­swe aba­yi­zi­nce­ku ka­nye la­bo la­ba­za­lwa­ne ba­bo aba­be­za­bu­la­wa la­nje­nga­bo.

12 Nga­se­ngi­bo­na la­pho se­li­vu­le upha­wu lwe­si­thu­pha, kha­nge­la-ke, kwa­ba kho­na uku­za­ma­za­ma oku­khu­lu ko­mhla­baq, le­la­nga la­ba mnya­ma nje­nge­sa­kar eli­lo­bo­yas, le­nya­nga ya­ba nje­nge­ga­zitu,

13 le­nka­nye­zi ze­zu­lu za­wo­hlo­ke­la emhla­be­nivw, nje­nge­si­hla­hla so­mkhi­wax si­wo­hlo­za izi­the­lo za­so ezi­lu­hla­za, si­nyi­ki­nywa ngu­mo­ya omkhu­lu.

14 Le­zu­lu la­mu­kay nje­ngo­gwa­lo olu­go­qwa­yoz, la­yo yo­nke inta­baab le­si­hle­nge kwa­su­swa enda­we­ni za­khoc,

15 la­ma­kho­si omhla­ba, le­zi­khu­lude, la­ba­no­thi­le­yo, le­ndu­na ezi­nku­lufg, la­ba­la­ma­ndlah, la­so so­nke isi­gqi­lii, la­ye wo­nke okhu­lu­le­ki­le­yoj, ba­ca­tsha ezi­mba­lwi­ni le­ma­dwa­le­ni ezi­nta­bak,

16 be­si­thi ezi­nta­be­ni le­ma­dwa­le­ni: We­la­ni phe­zu kwe­thul, li­si­fi­hle ebu­swe­ni ba­khe ohle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­sim, le­la­ke­ni lwe­Wu­ndlun;

17 ngo­ba usu­ku olu­khu­lu lo­la­ka lwa­khe se­lu­fi­ki­leo; nja­lo ngu­ba­ni ola­ma­ndlap oku­ma?q

AmaI­sra­ye­li abe­kwa upha­wu

7Emva kwa­le­zi­zi­nto-ke nga­bo­na ingi­lo­si ezi­nea zi­mi ema­gu­mbi­ni wo­ma­ne omhla­bab zi­ba­mbe imi­mo­ya emi­ne yo­mhla­bac, uku­ze ku­nga­vu­ngu­zi mo­ya emhla­be­ni, ku­mbe olwa­ndle, lo­ba kwe­si­so­dwa isi­hla­hlad.

2 Nga­se­ngi­bo­na enye ingi­lo­si ise­nyu­ka isu­ka la­pho eli­phu­ma kho­na ila­ngae, ilo­pha­wuf lu­ka­Nku­lu­nku­lu ophi­la­yog; ya­si­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu ku­ngi­lo­si ezi­ne, okwa­ku­ni­kwe ku­zo uko­na umhla­ba lo­lwa­ndle,

3 isi­thi: Li­ngo­ni umhla­ba, ku­mbe ulwa­ndle, ku­mbe izi­hla­hlah, si­ze si­pha­wu­le izi­nce­ku zi­ka­Nku­lu­nku­lu we­thui ema­bu­nzi­ni azoj.

4 Nga­se­ngi­si­zwak ina­ni ela­ba­be­pha­wu­lwa: Zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­ne la­nel aba­pha­wu­lwa­yo ezi­zwe­ni zo­nke za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li;

5 esi­zwe­ni sa­ko­Ju­da kwa­pha­wu­lwa aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li; esi­zwe­ni sa­ko­Ru­be­ni kwa­pha­wu­lwa aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li; esi­zwe­ni sa­ko­Ga­di kwa­pha­wu­lwa aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li;

6 esi­zwe­ni sa­koA­she­ri kwa­pha­wu­lwa aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li; esi­zwe­ni sa­ko­Na­fi­tha­li kwa­pha­wu­lwa aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li; esi­zwe­ni sa­ko­Ma­na­sem kwa­pha­wu­lwa aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li;

7 esi­zwe­ni sa­ko­Si­me­yo­ni kwa­pha­wu­lwa aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li; esi­zwe­ni sa­ko­Le­vi kwa­pha­wu­lwa aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li; esi­zwe­ni sa­koI­sa­ka­ri kwa­pha­wu­lwa aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li;

8 esi­zwe­ni sa­ko­Ze­bu­lo­ni kwa­pha­wu­lwa aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li; esi­zwe­ni sa­ko­Jo­se­fan kwa­pha­wu­lwa aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li; esi­zwe­ni sa­ko­Bhe­nja­mi­ni kwa­pha­wu­lwa aba­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­li.

UJo­ha­ne ubo­na embo­nwe­ni aba­hle­ngi­we­yo ezu­lwi­ni

9 Emva kwa­le­zi­zi­nto nga­bo­na, kha­nge­la-ke, ixu­ku eli­khu­luo, oku­nge­la­mu­ntu onga­li­ba­la, eli­ve­la ku­zo zo­nke izi­zwe le­mi­hlo­bo la­ba­ntu le­zi­ndi­mi, li­mi pha­mbi kwe­si­hla­lo so­bu­kho­si la­pha­mbi kwe­Wu­ndlup, le­mbe­the ize­mba­tho ezi­mhlo­pheq, lenga­tsha ze­zi­hla­hla za­ma­la­la eza­ndle­ni za­bor;

10 nja­lo li­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu, li­si­thi: Usi­ndi­so ku­Nku­lu­nku­lu we­thus ohle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si, la­ku­lo iWu­ndlut.

11 Le­ngi­lo­si zo­nke za­zi­mi zi­ha­nqe isi­hla­lo so­bu­kho­siu la­ba­da­la le­zi­da­lwa ezi­ne ezi­phi­la­yo, za­se­zi­si­wa ngo­bu­so ba­zo pha­mbi kwe­si­hla­lo so­bu­kho­si, za­se­zi­kho­nza uNku­lu­nku­lu,

12 zi­si­thi: Ame­niv. Uku­du­nyi­swaw lo­bu­kho­six le­nhla­ka­ni­phoy lo­ku­bo­ngaz lo­du­moa la­ma­ndlab le­nga­loc ka­ku­be ku­Nku­lu­nku­lu we­thu ku­ze ku­be ni­ni la­ni­ni. Ame­ni.

13 Omu­nye wa­ba­da­la wa­se­phe­ndu­lad, esi­thi ki­mi: La­ba abe­mbe­the ize­mba­tho ezi­mhlo­phee, ngo­ba­ni, fu­thi ba­ve­la nga­phi?

14 Nga­se­ngi­si­thi ku­ye: Nko­si, ngu­we owa­zi­yof. Wa­se­si­thi ki­mi: La­ba yi­bo aba­phu­ma eku­hlu­phe­ke­ni oku­khu­lug, ba­se­be­wa­tsha ize­mba­tho za­boh be­nza ize­mba­tho za­bo za­ba mhlo­phei ega­zi­ni le­Wu­ndluj.

15 Nga­kho ba­pha­mbi kwe­si­hla­lo so­bu­kho­si si­ka­Nku­lu­nku­lu, ba­mkho­nza emi­ni le­bu­su­ku ethe­mpe­li­ni la­khek; lo­hle­zi­yo esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si uza­ba­si­be­ke­lal.

16 Ka­ba­sa­yi­ku­la­mba, nja­lo ka­ba­sa­yi­ko­mam, le­la­nga ka­li­yi­ku­we­la phe­zu kwa­bo, ku­mbe lo­ku­tshi­sano;

17 ngo­ba iWu­ndlu eli­nga­pha­ka­thi kwe­si­hla­lo so­bu­kho­si li­za­bo­ndlap, li­ba­kho­khe­le­le emi­tho­nje­ni ephi­la­yo ya­ma­nziq; lo­Nku­lu­nku­lu uza­kwe­su­la zo­nke inye­mbe­zi eme­hlwe­ni abor.

Uku­kha­li­swa kwe­mpo­ndo ezi­yi­si­kho­mbi­sa

8La­pho se­li­vu­lea upha­wu lwe­si­kho­mbi­sab, kwa­ba kho­na uku­thu­la ezu­lwi­ni oku­nga­ba yi­ngxe­nye ye­ho­la.

2 Nga­se­ngi­bo­na ingi­lo­si ezi­yi­si­kho­mbi­sac eza­zi­mi pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lud, nja­lo kwa­ni­ke­lwa ki­zo impo­ndoe ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

3 Kwa­se­ku­fi­ka enye ingi­lo­si, ya­si­si­ma ela­thi­ni, ilo­mga­nu we­go­li­de wo­ku­tshi­se­la impe­phaf, ya­si­phi­wa impe­pha ene­ngi, uku­ze iyi­ni­ke­le le­mi­khu­le­ko1 ya­bo bo­nke aba­ngcwe­leg phe­zu kwe­la­thi le­go­li­de eli­pha­mbi kwe­si­hla­lo so­bu­kho­sih.

4 Le­ntu­thu ye­mpe­pha ye­nyu­ka le­mi­khu­le­ko ya­ba­ngcwe­lei esa­ndle­ni se­ngi­lo­si pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­luj.

5 Ingi­lo­si ya­si­tha­tha umga­nu wo­ku­tshi­se­la impe­phak, ya­si­wu­gcwa­li­sa ngo­mli­lol we­la­thim, ya­siwu­pho­se­la emhla­be­nin; kwa­se­ku­si­ba kho­na ama­zwi le­mi­du­mo le­mi­ba­neo lo­ku­za­ma­za­ma ko­mhla­bap.

6 Kwa­thi ingi­lo­si ezi­yi­si­kho­mbi­sa eza­zi­le­mpo­ndo ezi­yi­si­kho­mbi­sa za­zi­lu­ngi­se­le­la uku­ze zi­zi­kha­li­se.

7 Ingi­lo­si yo­ku­qa­la ya­si­lu­kha­li­sa upho­ndo, kwa­se­ku­si­ba kho­na isi­qho­thoqr lo­mli­lo ku­hla­nga­ni­swe le­ga­zis, kwa­se­ku­pho­se­lwa emhla­be­nit; le­ngxe­nye ye­si­tha­thuu ye­zi­hla­hla ya­tshi­swavw, la­bo bo­nke utsha­ni obu­lu­hla­za ba­tshi­swax.

8 Ingi­lo­si ye­si­bi­li ya­si­lu­kha­li­sa upho­ndo; kwa­se­ku­pho­se­lwa olwa­ndle oku­nje­nge­nta­ba enku­lu evu­tha umli­loyza. Le­ngxe­nye ye­si­tha­thu yo­lwa­ndleb ya­ba li­ga­zic;

9 kwa­se­ku­si­fa ingxe­nye ye­si­tha­thu ye­zi­da­lwa ezi­se­lwa­ndled ezi­le­mpi­loe, le­ngxe­nye ye­si­tha­thu ye­mi­khu­mbi ya­chi­thwaf.

10 Ingi­lo­si ye­si­tha­thu ya­si­lu­kha­li­sa upho­ndo, kwa­se­ku­si­wa ezu­lwi­ni inka­nye­zi enku­lug ibhe­bha nje­nge­si­ba­neh, ya­si­we­la phe­zu kwe­ngxe­nye ye­si­tha­thu ye­mi­fu­la, la­phe­zu kwe­mi­tho­mbo ya­ma­nzii.

11 Le­bi­zo le­nka­nye­zi la­li­thi­wa ngu­Mhlo­nya­nej; le­ngxe­nye ye­si­tha­thu ya­ma­nzi ya­ba ngu­mhlo­nya­ne, la­ba­ntu aba­ne­ngi ba­fa nga­ma­nzi, ngo­ba aye­nzi­we aba­bak.

12 Ingi­lo­si ye­si­ne ya­si­lu­kha­li­sa upho­ndo, kwa­se­ku­tsha­ywa ingxe­nye ye­si­tha­thu ye­la­nga le­ngxe­nye ye­si­tha­thu ye­nya­nga le­ngxe­nye ye­si­tha­thu ye­zi­nka­nye­zil, uku­ze ku­fi­pha­zwe ingxe­nye ye­si­tha­thu ya­zo, le­ngxe­nye ye­si­tha­thu ye­mi­ni inga­kha­nyi, lo­bu­su­ku ngo­ku­nja­lo.

13 Nga­se­ngi­bo­na, nga­se­ngi­si­zwa ingi­lo­sim eyo­dwa ipha­pha pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwe­zu­luno, isi­thi nge­li­zwi eli­khu­lu: Ma­ye, ma­yep, ma­ye ku­la­boq aba­khi­le­yo emhla­be­nirs, ku­ma­zwi ase­le­yo empo­ndo ze­ngi­lo­si ezi­nta­thu ese­zi­za­kha­la!

9Ingi­lo­si ye­si­hla­nu ya­si­lu­kha­li­sa upho­ndo, nga­se­ngi­bo­na inka­nye­zia ive­la ezu­lwi­ni isi­we­le emhla­be­nib, kwa­se­ku­ni­ke­lwa ku­yo isi­hlu­thu­le­loc se­go­di lo­mgo­di onge­la­mkha­wu­lod.

2 Ya­si­vu­la igo­di lo­mgo­di onge­la­mkha­wu­loe, kwa­se­ku­se­nyu­ka intu­thu emgo­di­ni nje­nge­ntu­thu ye­si­tha­ndo esi­khu­luf, kwa­se­ku­fi­pha­zwa ila­nga lo­mo­ya nge­ntu­thu yo­mgo­dig.

3 Kwa­se­ku­phu­ma isi­kho­nya­ne entu­thwi­ni se­za emhla­be­nih, kwa­se­ku­ni­kwa ku­so ama­ndla, nje­nga­bo­fe­ze­la bo­mhla­ba be­la­ma­ndlai.

4 Kwa­se­ku­thi­wa ku­so si­ngo­nij utsha­ni bo­mhla­ba, lo­ba yi­ni elu­hla­za, lo­ba yi­si­phi isi­hla­hlak, nga­pha­ndle kwa­ba­ntu ku­phe­la aba­nge­la­pha­wu lu­ka­Nku­lu­nku­lu ema­bu­nzi­ni abol.

5 Kwa­se­ku­ni­kwa ku­so uku­thi si­nga­ba­bu­la­li, ko­dwa ba­hlu­tshwe inya­nga ezi­nhla­num; lo­bu­hlu­ngu ba­so ba­bu­nje­ngo­bu­hlu­ngu bu­ka­fe­ze­lan, la­pho elu­ma umu­ntu.

6 La­nga­le­zo­nsu­ku aba­ntu ba­za­di­nga uku­fa, ko­dwa ba­nga­ku­tho­lio; ba­za­fi­sa uku­fa, ko­dwa uku­fa ku­za­ba­ba­le­ke­la.

7 Le­zi­mop ze­si­kho­nya­ne za­zi­nje­nga­ma­bhi­za alu­ngi­se­lwe impiq, le­ma­kha­nda aso kwa­ku­kho­na oku­nje­nge­mi­qhe­le enje­nge­go­li­der, lo­bu­so ba­so ba­bu­nje­ngo­bu­so ba­ba­ntus.

8 Nja­lo sa­si­le­nwe­le ezi­nje­nge­nwe­le za­be­si­fa­za­na, la­ma­zi­nyo aso aye­nje­nga­we­zi­lwa­net.

9 Fu­thi sa­si­le­zi­vi­ke­lo ze­si­fu­ba ezi­nje­nge­zi­vi­ke­lo ze­si­fu­ba ze­nsi­mbi, lo­mdu­mo we­mpi­ko za­so wa­wu­nje­ngo­mdu­mo we­zi­nqo­la za­ma­bhi­za ama­ne­ngiu egi­ji­me­la empi­niv.

10 Nja­lo sa­si­le­mi­si­la efa­na­na leya­bo­fe­ze­law, nja­lo kwa­ku­le­ndo­nsi emi­si­le­ni ya­so; la­ma­ndla aso aye­nga­wo­ko­na aba­ntu inya­nga ezi­nhla­nux;

11 fu­thi sa­si­le­nko­si phe­zu kwa­soy, ingi­lo­siz yo­mgo­di onge­la­mkha­wu­loa; ibi­zo la­yo nge­si­He­bhe­rub li­nguA­ba­do­nic, la­nge­si­Gri­ki ile­bi­zo eli­thi­wa nguA­po­li­yo­ni1.

12 Uma­ye oye­dwa use­dlu­li­le; kha­nge­la ku­se­za oma­ye aba­bi­li emva kwa­le­zi­zi­ntod.

13 Ingi­lo­si ye­si­thu­pha ya­si­lu­kha­li­sa upho­ndo; nga­se­ngi­si­zwa ili­zwi li­ve­la empo­ndwe­ni ezi­nee ze­la­thi le­go­li­de eli­pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­luf,

14 li­si­thi ku­ngi­lo­si ye­si­thu­pha eya­yi­lo­pho­ndo: Khu­lu­la ingi­lo­si ezi­neg ezi­bo­tshi­we­yo emfu­le­ni omkhu­lu iYu­fra­thih.

15 Za­se­zi­khu­lu­lwa ingi­lo­si ezi­nei eza­zi­lu­ngi­se­lwe iho­laj2 lo­su­kukl le­nya­ngam lo­mnya­kan, uku­ze zi­bu­la­le ingxe­nye ye­si­tha­thu ya­ba­ntuo.

16 Le­na­ni la­ma­bu­thop aga­de ama­bhi­zaq la­li­yi­zi­gi­di ezi­mbi­li ze­zi­gi­dir; nga­se­ngi­si­zwa ina­ni la­wos.

17 Nga­se­ngi­wa­bo­na ngo­ku­nje ama­bhi­za embo­nwe­ni, la­ba­ga­di ba­wo, be­le­zi­vi­ke­lo ze­si­fu­ba zo­mli­lo le­ze­hi­ya­ki­nte*t le­ze­si­ba­bu­le; la­ma­kha­nda ama­bhi­za aye­nje­nga­ma­kha­nda ezi­lwa­neu, le­mi­lo­nye­ni ya­wo kwa­phu­ma umli­lo le­ntu­thu le­si­ba­bu­lev.

18 Nga­le­zi ezi­nta­thu kwa­bu­la­wa ingxe­nye ye­si­tha­thu ya­ba­ntu, ngo­mli­lo la­nge­ntu­thu la­nge­si­ba­bu­lew okwa­phu­ma emi­lo­nye­ni ya­wo.

19 Ngo­ba ama­ndla awo ase­mlo­nye­ni wa­wo, le­mi­si­le­ni ya­wo; ngo­ba imi­si­la ya­wo inje­nge­zi­nyo­ka ila­ma­kha­nda, la­nga­wo aya­li­ma­za.

20 La­ba­se­le­yo ba­ba­ntu, aba­nga­bu­la­wa­nga ku­le­zi­nhlu­phe­ko, ka­ba­phe­ndu­ka­ngax emi­se­be­nzi­ni ye­za­ndla za­boy, uku­thi ba­nga­kho­nzi ama­di­mo­niz, le­zi­tho­mbea ze­go­li­debc le­ze­si­li­vade le­ze­thu­sif le­ze­li­tsheg le­ze­si­hla­hlah, nja­lo ezi­nga­bo­ni­yo, le­zi­nge­zwa­yo, le­zi­nga­ha­mbi­yoi;

21 fu­thi ka­ba­phe­ndu­ka­nga eku­bu­la­le­ni kwa­boj, ku­mbe eku­tha­ka­the­ni kwa­bokl, lo­ba eku­phi­nge­ni kwa­bo, ku­mbe ekwe­be­ni kwa­bomn.

Ingi­lo­si elo­gwa­lo olu­nci­nya­ne olu­vu­le­ki­le­yo

10Nga­se­ngi­bo­na enye ingi­lo­si ela­ma­ndla ise­hla ive­la ezu­lwi­ni; ye­mbe­the iye­zia, lo­mchi­lo­wa­ma­kho­si­ka­zi use­kha­nda la­yob, lo­bu­so ba­yo ba­bu­nje­nge­la­ngac, le­nya­wo za­yod zi­nje­nge­nsi­ka zo­mli­lo;

2 nja­lo ya­yi­lo­gwa­lo olu­nci­nya­ne olu­vu­le­ki­le­yo esa­ndle­ni sa­yoe; ya­si­mi­sa unya­wo lwa­yo lo­ku­ne­ne phe­zu ko­lwa­ndle, lo­lwe­kho­hlo phe­zu ko­mhla­ba­thif,

3 ya­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu nje­nge­si­lwa­neg si­bho­ngah; kwa­thi isi­me­me­zi­le, imi­du­mo eyi­si­kho­mbi­sa ya­khu­lu­ma ama­zwi ayoi,

4 kwa­thi imi­du­mo eyi­si­kho­mbi­sa isi­khu­lu­me ama­zwi ayo, nga­se­ngi­za­bha­la; nga­se­ngi­si­zwa ili­zwi li­ve­la ezu­lwi­nij, li­si­thi ki­mi: Na­ma­thi­se­la ngo­pha­wu izi­nto imi­du­mo eyi­si­kho­mbi­sa ezi­khu­lu­mi­le­yok, unga­zi­bha­li le­zi­zi­nto.

5 Le­ngi­lo­si enga­yi­bo­na imi phe­zu ko­lwa­ndle la­phe­zu ko­mhla­ba­thil ya­pha­ka­mi­se­la isa­ndla sa­yo ezu­lwi­nim,

6 ya­fu­ngan nga­ye ophi­la­yo ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nio, owa­da­la izu­lu le­zi­nto ezi­ku­lo, lo­mhla­ba le­zi­nto ezi­ku­wo, lo­lwa­ndle le­zi­nto ezi­ku­lop, uku­thi ka­ku­sa­yi­ku­ba le­si­kha­thiq;

7 ko­dwa ensu­kwi­ni ze­li­zwi le­ngi­lo­si ye­si­kho­mbi­sar, isi­za­kha­li­sa upho­ndo, ku­za­be se­ku­phe­le­li­si­we imfi­hlo ka­Nku­lu­nku­lus, nje­ngo­ba wa­tshu­ma­ye­la kwe­za­khe ince­ku aba­pro­fe­thi.

8 Le­li­zwi enga­li­zwa li­ve­la ezu­lwi­nit, la­khu­lu­ma la­mi fu­thi, la­thi: Ha­mba uye­tha­tha ugwa­lo olu­nci­nya­ne olu­vu­le­ki­le­yo olu­se­sa­ndle­ni se­ngi­lo­siu emi phe­zu ko­lwa­ndle la­phe­zu ko­mhla­ba­thiv.

9 Nga­se­ngi­si­ya engi­lo­si­ni, ngi­si­thi ku­yo: Ngi­ni­ka ugwa­lo olu­nci­nya­ne. Ya­si­si­thi ki­mi: Lu­tha­the ulu­dle ulu­qe­dew; fu­thi lu­za­ba­bi­sa isi­su sa­kho, ko­dwa emlo­nye­ni wa­kho lu­za­ba mna­ndi nje­ngo­lu­ju.

10 Nga­se­ngi­lu­tha­tha ugwa­lo olu­nci­nya­ne esa­ndle­ni se­ngi­lo­si, nga­lu­dla nga­lu­qe­dax, lwa­se­lu­si­ba emlo­nye­ni wa­mi nje­ngo­lu­ju, ubu­na­ndiy; kwa­thi se­ngi­lu­dli­le, isi­su sa­mi sa­ba­baz.

11 Ya­si­si­thi ki­mi: Ku­me­le uku­thi uphi­nde upro­fe­the eba­ntwi­ni le­zi­zwe­ni le­zi­ndi­mi­ni le­ma­kho­si­ni ama­ne­ngia.

Aba­fa­ka­zi aba­bi­li ba­ka­Nku­lu­nku­lu

11Kwa­se­ku­ni­ke­lwa ki­mi umhla­nga ofa­na­na lo­do­ndo­loa, nja­lo ingi­lo­si ye­ma isi­thi: Su­ku­ma, uli­nga­ni­se ithe­mpe­li li­ka­Nku­lu­nku­lu, le­la­thib, la­ba­kho­nza­yo ku­lo.

2 Ko­dwa igu­macd eli­nga­pha­ndle kwe­the­mpe­li uli­tshi­ye nga­pha­ndle, fu­thi unga­li­li­nga­ni­si; ngo­ba li­ni­ke­lwe ezi­zwe­nie; nja­lo zi­za­nya­the­le­la pha­nsi umu­zi ongcwe­lefg inya­nga ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­mbi­lih.

3 Nja­lo ngi­za­ni­ka ama­ndla ku­ba­fa­ka­zi ba­mi aba­bi­lii, nja­lo ba­za­pro­fe­thaj insu­ku ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne la­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­phakl, be­gqo­ke ama­sa­kam.

4 La­ba ba­yi­zi­hla­hla ezi­mbi­li ze­mi­hlwa­thin, le­zi­qo­ba­ne ze­zi­ba­ne ezi­mbi­lio ezi­mi pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu wo­mhla­bap.

5 Uba ku­kho­na otha­nda uku­ba­li­ma­za, umli­lo uphu­ma emlo­nye­ni wa­boq, uqo­thu­le izi­tha za­bo; nja­lo uba umu­ntu efi­sa uku­ba­li­ma­za, ngo­ku­nja­lo ku­me­le abu­la­wer.

6 La­ba ba­la­ma­ndla oku­va­la izu­lus, uku­ze izu­lu li­nga­ni nge­nsu­ku zo­ku­pro­fe­tha kwa­bo, fu­thi ba­la­ma­ndla phe­zu kwa­ma­nzi, oku­thi ba­wa­phe­ndu­le abe li­ga­zit, lo­ku­tsha­ya umhla­ba nga­yo yo­nke inhlu­phe­kou, nga­so so­nke isi­kha­thi aba­tha­nda nga­so.

7 Ku­za­ku­thi se­be­bu­qe­di­le ubu­fa­ka­zi ba­bov, isi­low esi­phu­ma emgo­di­ni onge­la­mkha­wu­lox si­za­ku­lwa impi la­boy, be­se­si­ba­nqo­ba, si­ba­bu­la­lez.

8 Le­zi­du­mbua za­bo zi­za­ku­ba se­mgwa­qwe­ni wo­mu­zi omkhu­lub, othi­wa ngo­ko­mo­ya iSo­do­mac le­Gi­bhi­thed, la­pho le­Nko­si ye­thu eya­be­the­le­lwa kho­nae.

9 La­ba­ve­la eba­ntwi­ni le­mi­hlo­tshe­ni le­ndi­mi­ni le­zi­zwe­nif ba­za­kha­nge­la izi­du­mbug za­bo okwe­nsu­ku ezi­nta­thu le­ngxe­nye yo­su­ku, be­nga­vu­me­lih uku­thi izi­du­mbu za­bo zi­be­kwe ema­ngcwa­be­nii.

10 La­ba­khi­le­yo emhla­be­nij ba­za­tho­ko­za nga­bo ba­tha­be, ba­thu­me­ze­la­ne izi­phok, ngo­ba la­ba­ba­pro­fe­thi aba­bi­lil ba­ba­hlu­pham aba­khi­le­yo emhla­be­nin.

11 Kwa­thi emva kwa­le­zo­nsu­ku ezi­nta­thu le­ngxe­nye yo­su­kuo, uMo­ya we­mpi­lo wa­ve­la ku­Nku­lu­nku­lu wa­nge­na ki­bop, ba­se­be­si­ma nge­nya­wo za­boq, lo­kwe­sa­ba oku­khu­lu kwe­hle­la kwa­ba­ba­bo­na­yo.

12 Ba­se­be­si­zwa ili­zwi eli­khu­lu li­ve­la ezu­lwi­ni, li­si­thi ki­bo: Ye­nyu­ke­la­ni la­phar. Ba­se­be­se­nyu­ke­la ezu­lwi­nis be­se­ye­zi­nit. Le­zi­tha za­bo zi­ba­bo­na.

13 La­nga­le­lo­ho­la kwa­ba kho­na uku­za­ma­za­ma oku­khu­lu ko­mhla­bau, lo­kwe­tshu­mi ko­mu­zi kwa­wav, kwa­se­ku­si­fa ama­bi­zo aba­ntu aba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­yi­si­kho­mbi­sa eku­za­ma­za­me­ni ko­mhla­ba; la­ba­se­le­yo ba­tsha­ywa lu­va­lo, ba­ni­ka udu­mow ku­Nku­lu­nku­lu we­zu­lux.

14 Uma­ye we­si­bi­li use­dlu­le; kha­nge­la-ke, uma­ye we­si­tha­thu uye­za ngo­ku­pha­ngi­say.

15 Ingi­lo­si ye­si­kho­mbi­sa ya­si­lu­kha­li­sa upho­ndoz, kwa­se­ku­si­ba la­ma­zwi ama­khu­lu ezu­lwi­nia, esi­thi: Imi­bu­so yo­mhla­ba isi­nge­ye­Nko­si ye­thub, le­ka­Kri­stu wa­yoc, nja­lo iza­bu­sa ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nid.

16 La­ba­da­la aba­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­nee, aba­hle­zi ezi­hla­lwe­ni za­bof zo­bu­kho­si pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu, ba­thi mbo ngo­bu­so ba­bo pha­nsi, ba­se­be­kho­nza uNku­lu­nku­lu,

17 be­si­thi: Si­ya­ku­bo­nga, Nko­si Nku­lu­nku­lu So­ma­ndlag, okho­na lo­wa­ye­kho­na lo­za­ku­zah, ngo­ba uthe­the ama­ndla akho ama­khu­lu, ubu­si­lei.

18 Le­zi­zwe se­zi­thu­ku­the­le, lo­la­ka lwa­kho se­lu­fi­ki­lej, le­si­kha­thi sa­ba­fi­le­yok uku­thi ba­hlu­le­lwe, le­so­ku­ni­ka umvu­zo ezi­nce­kwi­ni za­kho aba­pro­fe­thi la­ba­ngcwe­lel la­be­sa­ba ibi­zo la­khom, aba­nci­nya­ne la­ba­khu­luno, le­so­ku­bhu­bhi­sa aba­bhu­bhi­sa1 umhla­ba.

19 Kwa­se­ku­vu­lwa ithe­mpe­li li­ka­Nku­lu­nku­lu ezu­lwi­nip, kwa­se­ku­bo­na­ka­la umtsho­ko­tshoq we­si­vu­me­lwa­no sa­khe ethe­mpe­li­ni la­kher; kwa­se­ku­si­ba le­mi­ba­ne la­ma­zwi le­mi­du­mos lo­ku­za­ma­za­ma ko­mhla­bat le­si­qho­tho esi­khu­luu.

Owe­si­fa­za­na lo­mgo­bho

12Kwa­se­ku­bo­na­ka­la isi­bo­na­ka­li­so esi­khu­lu ezu­lwi­ni, owe­si­fa­za­na embe­thea ila­ngab, le­nya­nga inga­pha­nsi kwe­nya­wo za­khe, nja­lo ku­kho­na ekha­nda la­khe umqhe­le we­nka­nye­zi ezi­li­tshu­mi la­mbi­lic;

2 nja­lo ekhu­le­lwe, wa­kha­lad ngo­bu­hlu­ngu bo­mhe­loe, fu­thi wa­ye­se­bu­hlu­ngwi­ni bo­ku­be­le­tha.

3 Kwa­se­ku­bo­na­ka­la esi­nye isi­bo­na­ka­li­so ezu­lwi­ni, kha­nge­la-ke umgo­bho omkhu­lu obo­mvufg, ola­ma­kha­nda ayi­si­kho­mbi­sah le­mpo­ndo ezi­li­tshu­miij, le­mi­qhe­le eyi­si­kho­mbi­sa ema­kha­nda awok.

4 Lo­msi­la wa­wo wa­do­nsal ingxe­nye ye­si­tha­thu ye­nka­nye­zi ze­zu­lum, wa­zi­pho­se­la emhla­be­nin; nja­lo umgo­bho we­ma pha­mbio ko­we­si­fa­za­na obe­se­za­be­le­thap, uku­ze ku­thi, ese­be­le­thi­le, umi­mi­li­ze umntwa­na wa­kheq.

5 Wa­se­be­le­tha indo­da­na, isi­li­sa, eza­bu­sa izi­zwe zo­nke nge­nto­nga ye­nsi­mbir; lo­mnta­na­khe wa­hlu­thu­le­lwa ku­Nku­lu­nku­lu le­si­hla­lwe­ni sa­khe so­bu­kho­sis.

6 Lo­we­si­fa­za­na wa­ba­le­ke­la enka­nga­lat, la­pho aye­le­nda­wo eya­yi­lu­ngi­swe ngu­Nku­lu­nku­lu, uku­ze ba­mo­ndle kho­na insu­ku ezi­yi­nku­lu­ngwa­ne la­ma­khu­lu ama­bi­li la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­phau.

7 Kwa­se­ku­si­ba le­mpi ezu­lwi­ni; uMi­ka­ye­liv le­ngi­lo­si za­khe ba­lwa be­me­le­ne lo­mgo­bhow; lo­mgo­bho wa­lwa ule­ngi­lo­si za­wox,

8 nja­lo ba­be­nge­la­ku­nqo­ba, le­nda­wo ya­wo ka­ya­be isa­tho­la­ka­la ezu­lwi­niy.

9 Umgo­bho omkhu­luz wa­su­pho­swaa, inyo­ka enda­lab, ebi­zwa ngo­ku­thi ngu­Di­ya­bho­la nja­lo uSa­tha­nec, okho­hli­sade umhla­ba wo­nkef; wa­pho­se­lwa emhla­be­nig, le­ngi­lo­si za­khe za­pho­swa ka­nye la­ye.

10 Nga­se­ngi­si­zwa ili­zwi eli­khu­lu li­si­thi ezu­lwi­ni: Kha­the­si se­ku­fi­ke usi­ndi­soh la­ma­ndlai lo­mbu­so ka­Nku­lu­nku­lu we­thuj, la­ma­ndla ka­Kri­stu wa­khek; ngo­ba upho­se­lwe pha­nsi umma­nga­le­li wa­ba­za­lwa­ne be­thu, oba­ma­nga­le­la­yol emi­ni le­bu­su­kum pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu.

11 Nja­lo bo­na ba­mnqo­bi­le nge­ga­zi le­Wu­ndlun la­nge­li­zwi lo­bu­fa­ka­zi ba­boo, nja­lo ka­ba­tha­nda­nga impi­lo ya­bo kwa­ze kwa­ba se­ku­fe­nip.

12 Nga­lo­kho tho­ko­za­ni, ma­zu­luq la­ni eli­hla­la ku­wor. Ma­ye ku­la­bo aba­khi­le­yo emhla­be­ni lo­lwa­ndles, ngo­ba udi­ya­bho­la we­hle­le ki­ni elo­la­ka olu­khu­lut, esa­zi uku­thi ule­si­kha­thi esi­fi­tsha­neu.

13 Kwa­thi umgo­bho usu­bo­ni­le uku­thi upho­se­lwe emhla­be­niv, wa­zi­nge­la owe­si­fa­za­na owa­ye­ze­le umntwa­na we­si­li­saw.

14 Kwa­se­ku­ni­kwa owe­si­fa­za­na impi­ko ezi­mbi­li zo­kho­zi olu­khu­lux, uku­ze apha­phe­ley enka­nga­laz enda­we­ni ya­khe, la­pho ondli­waa kho­na okwe­si­kha­thi, le­zi­kha­thi le­ngxe­nye ye­si­kha­thib, asu­ke ebu­swe­ni be­nyo­ka.

15 Le­nyo­ka ya­kha­fu­la ama­nzi emlo­nye­ni wa­yo nge­mva ko­we­si­fa­za­na ku­nga­thi ngu­mfu­lac, uku­ze immu­ki­se nga­lu­mfu­la.

16 Lo­mhla­ba wa­msi­za owe­si­fa­za­na, umhla­ba wa­su­kha­mi­sa umlo­mo wa­wo, wa­gi­nya umfu­la umgo­bho owa­wu­wu­kha­fu­le emlo­nye­ni wa­wo.

17 Umgo­bho wa­su­mthu­ku­the­le­la owe­si­fa­za­na, wa­su­su­ka wa­ya­ku­lwa impi la­ba­se­le­yo be­nza­lo ya­khed, la­bo aba­gci­na imi­la­yo ka­Nku­lu­nku­lue aba­lo­bu­fa­ka­zi bu­ka­Je­su Kri­stufg.

Izi­lo ezi­mbi­li

13Nga­se­ngi­si­ma etshe­be­tshe­be­ni lo­lwa­ndle; nga­se­ngi­bo­na isi­lo si­khu­phu­kaa olwa­ndleb, si­la­ma­kha­nda ayi­si­kho­mbi­sa le­mpo­ndo ezi­li­tshu­mic, la­phe­zu kwe­mpo­ndo za­so imi­qhe­le eli­tshu­mid, la­phe­zu kwa­ma­kha­nda aso ku­le­bi­zo le­nhla­mba.

2 Le­si­lo enga­si­bo­na­yo sa­si­nje­nge­ngwee, le­nya­wo za­so za­zi­nje­nge­ze­bhe­ref, lo­mlo­mo wa­so unje­ngo­mlo­mo we­si­lwa­neg. Nja­lo umgo­bho wa­si­ni­ka ama­ndla awoh, le­si­hla­lo sa­wo so­bu­kho­sii, le­gu­nya eli­khu­luj.

3 Nga­se­ngi­bo­na eli­nye la­ma­kha­nda aso ku­nga­thi li­li­me­le1 oko­ku­fa; le­nxe­ba la­so lo­ku­fa se­la­pho­li­swak; umhla­ba wo­nke wa­su­ma­nga­lal nge­mva kwe­si­lom;

4 ba­se­be­wu­kho­nza umgo­bho owa­si­ni­ka isi­lo ama­ndlan, ba­se­be­si­kho­nza isi­lo, be­si­thi: Ngu­ba­ni ofa­na­na le­si­loo? Ngu­ba­ni onga­lwa la­so?

5 Kwa­se­ku­ni­ke­lwa ku­so umlo­mo wo­ku­khu­lu­ma izi­nto ezi­nku­lu le­zi­nhla­mbap, kwa­se­ku­ni­ke­lwa ku­so ama­ndlaq oku­se­be­nzar inya­nga ezi­nga­ma­tshu­mi ama­ne la­mbi­lis.

6 Sa­se­si­vu­la umlo­mo wa­so uku­hla­mba­za oku­me­la­ne lo­Nku­lu­nku­lu, lo­ku­hla­mba­za ibi­zo la­khe, le­tha­bha­ne­ke­le la­khe, la­la­bo aba­hle­zi ezu­lwi­nit.

7 Kwa­se­ku­ni­ke­lwa ku­so uku­thi si­la­wu­le impi la­ba­ngcwe­le, lo­ku­ba­nqo­bau; kwa­se­ku­ni­ke­lwa ku­so ama­ndlav phe­zu kwa­wo wo­nke umhlo­bo lo­li­mi le­si­zwew.

8 La­bo bo­nke aba­khi­le­yo emhla­be­ni ba­za­si­kho­nzax, la­bo ama­bi­zo abo anga­bha­lwa­ngay egwa­lwe­ni lwe­mpi­loz lwe­Wu­ndlu ela­hla­tshwa­yoa se­lo­khu kwa­se­ke­lwa umhla­bab.

9 Uba umu­ntu ele­ndle­be, ke­zwec.

10 Ubad umu­ntu ethu­mba, uya eku­thu­njwe­nie; uba umu­ntu ebu­la­la nge­nke­mba, ye­na ku­me­le abu­la­we nge­nke­mbaf. La­pha ku­lo­ku­be­ke­ze­la lo­kho­lo lwa­ba­ngcwe­leg.

11 Nga­se­ngi­bo­na esi­nye isi­loh si­se­nyu­ka emhla­be­nii, sa­si­le­mpo­ndo ezi­mbi­li nje­nge­wu­ndluj, sa­se­si­khu­lu­ma nje­ngo­mgo­bho.

12 Nja­lo sa­se­be­nzi­sa wo­nke ama­ndla esi­lo so­ku­qa­lak pha­mbi kwa­sol, fu­thi se­nza uku­thi umhla­ba la­ba­khi­le­yo ku­wo ba­kho­nze isi­lo so­ku­qa­lam, esi­nxe­ba la­so lo­ku­fa la­pho­li­swan.

13 Sa­se­si­se­nzao izi­bo­na­ka­li­so ezi­nku­lup, sa­ze se­nza uku­thi lo­mli­lo we­hle uve­la ezu­lwi­ni uze emhla­be­ni, pha­mbi kwa­ba­ntuq.

14 Sa­se­si­du­hi­sa aba­khi­le­yo emhla­be­nirs nga­le­zo­zi­bo­na­ka­li­sotu eza­ni­ke­lwa ku­so uku­ze­nza pha­mbi kwe­si­lov, si­si­thi kwa­ba­khi­le­yo emhla­be­ni, ka­ba­se­nze­le umfa­ne­ki­so isi­lo ebe­si­le­nxe­ba le­nke­mba, sa­se­si­phi­law.

15 Sa­ni­kwa fu­thi uku­pha umfa­ne­ki­so we­si­lo umo­ya, uku­ze umfa­ne­ki­so we­si­lo la­wo ukhu­lu­me, be­se­si­se­nza uku­thi bo­nke aba­nga­kho­nzi­yo umfa­ne­ki­so we­si­lox ba­bu­la­wey.

16 Sa­se­si­se­nza bo­nke, aba­nci­nya­ne la­ba­khu­luz, la­ba­no­thi­le­yo la­ba­ya­nga, la­ba­khu­lu­le­ki­le­yo le­zi­gqi­lia, uku­thi ba­phi­we upha­wu esa­ndle­ni sa­bo so­ku­ne­nebc, lo­ba ema­bu­nzi­ni abo,

17 uku­ze ku­nga­bi kho­na ola­kho uku­the­nga lo­ba uku­the­ngi­sa, nga­pha­ndle kwa­lo­wo olo­pha­wu, lo­ba ibi­zo le­si­lod lo­ba ino­mbo­lo ye­bi­zo la­soe.

18 Na­nsi inhla­ka­ni­phof. Olo­ku­qe­di­si­sa ka­ba­le ino­mbo­lo ye­si­log; ngo­ba iyi­no­mbo­lo yo­mu­ntuh, le­no­mbo­lo ya­so inga­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha la­ma­tshu­mi ayi­si­thu­pha le­si­thu­pha.

IWu­ndlu ka­nye la­ba­hle­ngi­we­yo

14Nga­se­ngi­bo­na, kha­nge­la-ke, iWu­ndlua li­mi enta­be­ni iSi­yo­nib, nja­lo li­le­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­ne la­nec, be­le­bi­zo li­ka­Yi­se li­bha­lwe ema­bu­nzi­ni abod.

2 Nga­se­ngi­si­zwa ili­zwi li­ve­la ezu­lwi­ni, nje­nge­li­zwi la­ma­nzi ama­ne­ngie, la­nje­nge­li­zwi lo­mdu­mo omkhu­luf; nga­se­ngi­si­zwa ili­zwi la­ba­tsha­yi­cha­cho be­tsha­ya ama­cha­cho abog,

3 ba­se­be­hla­be­la ku­nga­thi yi­ngo­ma entsha pha­mbi kwe­si­hla­lo so­bu­kho­sih, la­pha­mbi kwe­zi­da­lwa ezi­ne ezi­phi­la­yo la­ba­da­lai; nja­lo ka­kho owa­ye­nga­yi­fu­nda ingo­maj, nga­pha­ndle kwa­ba­yi­zi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­ne la­nek, aba­hle­ngi­we­yo emhla­be­nil.

4 La­bo yi­bo aba­nga­ngco­li­swa­nga nga­be­si­fa­za­nam; ngo­ba ba­zi­nto­mbin. Yi­bo aba­la­nde­la iWu­ndlu lo­ba li­si­ya nga­phiop; la­ba ba­the­ngwa eba­ntwi­niq, izi­the­lo zo­ku­qa­la ku­Nku­lu­nku­lu le­Wu­ndlwi­nir.

5 Le­mlo­nye­ni wa­bo ka­ku­fi­cwa­nga nko­hli­sos; ngo­ba be­nge­la­si­ci pha­mbi kwe­si­hla­lo so­bu­kho­si si­ka­Nku­lu­nku­lu.

Ingi­lo­si ezi­nta­thu ezi­me­me­ze­la isi­gwe­bo

6 Nga­se­ngi­bo­na enye ingi­lo­si ipha­pha pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwe­zu­lut, ile­va­nge­li la­pha­ka­deu, ukuli­tshu­ma­ye­la kwa­ba­khi­le­yo emhla­be­niv, la­ku­so so­nke isi­zwe, lo­mhlo­bo, lo­li­mi la­ba­ntuw,

7 isi­thi nge­li­zwi eli­khu­lu: Me­sa­be­ni uNku­lu­nku­lux, be­se­li­mu­pha udu­moy, ngo­ba isi­kha­thiz se­si­gwe­bo sa­khe se­si­fi­ki­lea, nja­lo li­mkho­nze owe­nza izu­lu lo­mhla­ba lo­lwa­ndle le­mi­tho­mbo ya­ma­nzib.

8 Ya­si­la­nde­la enye ingi­lo­si isi­thi: Iwi­le, iwi­le iBha­bhi­lo­nicd, umu­zi omkhu­lue, ngo­ba una­thi­se izi­zwe zo­nke okwe­wa­yi­ni lo­la­ka lo­ku­fe­ba kwa­wof.

9 Le­ngi­lo­si ye­si­tha­thu ya­zi­la­nde­la, isi­thi nge­li­zwi eli­khu­lu: Uba ku­kho­na okho­nza isi­lo lo­mfa­ne­ki­so wa­sog, nja­lo we­mu­ke­la upha­wu ebu­nzi­ni la­khe, ku­mbe esa­ndle­ni sa­kheh,

10 la­ye uza­na­tha okwe­wa­yi­ni lo­la­ka lu­ka­Nku­lu­nku­lui, eli­thu­lu­le­lwej enke­zwe­ni yo­la­ka lwa­khe, li­nga­xu­tsha­ni­swa­ngakl, nja­lo uza­hlu­tshwam ka­khu­lu ngo­mli­lono la­nge­si­ba­bu­lepq pha­mbi kwe­ngi­lo­si ezi­ngcwe­le, la­pha­mbi kwe­Wu­ndlur;

11 le­ntu­thu yo­ku­hlu­tshwa kwa­bo ithu­nqa ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nis; nja­lo ka­ba­la­ku­phu­mu­la emi­ni le­bu­su­kut la­ba aba­kho­nza isi­lo lo­mfa­ne­ki­so wa­sou, nja­lo uba ekho­na owe­mu­ke­la upha­wu lwe­bi­zo la­sov.

12 Na­nku uku­be­ke­ze­la kwa­ba­ngcwe­lew; na­mpa aba­gci­na imi­la­yo ka­Nku­lu­nku­lux lo­kho­lo lu­ka­Je­suy.

13 Nga­se­ngi­si­zwa ili­zwi eli­ve­la ezu­lwi­ni li­si­thi ki­mi: Bha­la uthiz: Ba­bu­si­si­we aba­fi­le­yoa be­fe­la eNko­si­nib ku­su­ke­la kha­the­sic1. Ye­bo, ku­tsho uMo­ya, uku­ze ba­phu­mu­le eku­tshi­ka­tshi­ke­ni kwa­bod; le­mi­se­be­nzi ya­bo ila­nde­la ka­nye la­bo.

Ingi­lo­si ezi­mbi­li zo­ku­vu­na

14 Nga­se­ngi­bo­na, kha­nge­la-ke, iye­zi eli­mhlo­phe, la­phe­zu kwe­ye­zie ku­hle­zi onje­nge­Ndo­da­na yo­mu­ntuf, elo­mqhe­le we­go­li­de ekha­nda la­kheg, nja­lo ele­si­ke­la ebu­kha­li esa­ndle­ni sa­khe.

15 Le­nye ingi­lo­si ya­phu­ma ethe­mpe­li­nih, ime­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu ku­ye ohle­zi eye­zi­ni isi­thi: Nge­ni­sa isi­ke­la ya­kho uvu­nei, ngo­ba se­ku­fi­ki­le ku­we isi­kha­thi so­ku­vu­naj, ngo­ba se­si­vu­thi­we2 isi­vu­no so­mhla­ba.

16 Ohle­zi phe­zu kwe­ye­zi wa­se­yi­pho­sa isi­ke­la ya­khe emhla­be­nik, wa­su­vu­nwa umhla­ba.

17 Enye ingi­lo­si ya­si­phu­ma ethe­mpe­li­ni eli­se­zu­lwi­nil, la­yo ile­si­ke­la ebu­kha­li.

18 Le­nye ingi­lo­si ya­phu­ma ela­thi­nim, ila­ma­ndla phe­zu ko­mli­lon, ya­si­me­me­za nge­si­me­me­zo esi­khu­lu ku­yo ele­si­ke­la ebu­kha­li, isi­thi: Nge­ni­sa isi­ke­la ya­kho ebu­kha­li, ubu­su­bu­the­le­la izi­swe­nya ze­vi­ni lo­mhla­ba, ngo­ba izi­the­lo za­lo se­zi­vu­thi­weo.

19 Ingi­lo­si ya­si­pho­sa isi­ke­la ya­yo emhla­be­ni, ya­si­vu­na ivi­ni lo­mhla­ba, ya­si­pho­se­la esi­kha­me­lwe­ni se­wa­yi­ni esi­khu­lu so­la­ka lu­ka­Nku­lu­nku­lup.

20 Le­si­kha­me­lo se­wa­yi­ni sa­nya­the­lwaqr nga­pha­ndles ko­mu­zit, kwa­se­ku­phu­ma iga­zi esi­kha­me­lwe­ni se­wa­yi­ni la­ze la­fi­ka ema­to­mi­ni ama­bhi­zau, la­ba nga­ma­sta­di­yu*v azi­nku­lu­ngwa­ne la­ma­khu­lu ayi­si­thu­pha.

Imi­ga­nu eyi­si­kho­mbi­sa le­zi­nhlu­phe­ko ezi­yi­si­kho­mbi­sa

15Nga­se­ngi­bo­na esi­nye isi­bo­na­ka­li­so ezu­lwi­ni esi­khu­lu le­si­ma­nga­li­sa­yoa, ingi­lo­si ezi­yi­si­kho­mbi­sa zi­le­zi­nhlu­phe­ko ezi­yi­si­kho­mbi­sa zo­ku­ci­nab, ngo­ba lwa­phe­le­li­swa ku­le­zo ula­ka lu­ka­Nku­lu­nku­luc.

2 Nga­se­ngi­bo­na oku­nga­thi lu­lwa­ndle lwe­ngi­la­zid lu­xu­be­ne lo­mli­loe, la­la­bo aba­nqo­be isi­lof lo­mfa­ne­ki­so wa­sog lo­pha­wu lwa­sohi, le­no­mbo­lo ye­bi­zo la­soj, be­mi phe­zu ko­lwa­ndle lwe­ngi­la­zik, be­la­ma­cha­cho ka­Nku­lu­nku­lul,

3 ba­se­be­hla­be­la ingo­ma ka­Mo­zi­sim ince­ku ka­Nku­lu­nku­lun le­ngo­ma ye­Wu­ndluo, be­si­thi: Mi­khu­lu nja­lo iya­ma­nga­li­sa imi­se­be­nzi ya­khop, Nko­si Nku­lu­nku­lu So­ma­ndlaq, zi­lu­ngi­lers zi­qo­tho indle­la za­khot, Nko­si ya­ba­ngcwe­le.

4 Ngu­ba­ni onga­yi­ku­kwe­sa­bauv, Nko­si, abe­se­du­mi­sa ibi­zo la­kho? ngo­ba ngu­we we­dwa ongcwe­lewx; ngo­ba izi­zwe zo­nke zi­za­ku­za zi­du­mi­se pha­mbi kwa­khoy; ngo­ba ize­nzo za­kho zo­ku­lu­nga zi­bo­na­ka­li­si­wez.

5 Emva kwa­le­zi­zi­nto nga­se­ngi­bo­na, kha­nge­la-ke, se­ku­vu­lwe ithe­mpe­lia le­tha­bha­ne­ke­leb lo­bu­fa­ka­zi ezu­lwi­nic;

6 kwa­se­ku­phu­ma ethe­mpe­li­ni le­zi ingi­lo­si ezi­yi­si­kho­mbi­sa zi­le­zi­nhlu­phe­ko ezi­yi­si­kho­mbi­sad, ze­mbe­thee ile­mbu eli­hla­nze­ki­le­yo eli­kha­zi­mu­la­yof, nja­lo zi­bo­tshwe izi­fu­ba nga­ma­qhe­le ego­li­deg;

7 le­si­nye se­zi­da­lwa ezi­ne ezi­phi­la­yoh sa­ni­ka ingi­lo­si ezi­yi­si­kho­mbi­sa imi­ga­nu ye­go­li­de eyi­si­kho­mbi­sa, igcwe­le ula­ka lu­ka­Nku­lu­nku­lu, ophi­lai ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nij.

8 Le­the­mpe­li la­gcwa­li­swa intu­thuk eve­la ebu­kho­si­ni bu­ka­Nku­lu­nku­lul, le­ma­ndle­ni akhem; nja­lo kwa­ku­nge­kho owa­ye­nga­nge­na ethe­mpe­li­nin, ku­ze ku­phe­le izi­nhlu­phe­ko ezi­yi­si­kho­mbi­sa ze­ngi­lo­si ezi­yi­si­kho­mbi­sa.

16Nga­se­ngi­si­zwa ili­zwi eli­khu­lu li­ve­la ethe­mpe­li­ni, li­si­thi ku­le­zo ingi­lo­si ezi­yi­si­kho­mbi­saa: Ha­mba­ni, li­thu­lu­le­le emhla­be­ni imi­ga­nub yo­la­ka lu­ka­Nku­lu­nku­luc.

2 Eyo­ku­qa­la ya­si­ha­mba, ya­thu­lu­le­la umga­nu wa­yo emhla­be­nid; kwa­se­ku­ve­la isi­lo­nda esi­bi esi­bu­hlu­nguefg eba­ntwi­ni aba­lo­pha­wu lwe­si­loh, la­ba­kho­nza umfa­ne­ki­so wa­soi.

3 Ingi­lo­si ye­si­bi­li ya­si­thu­lu­le­la umga­nu wa­yo olwa­ndlej; lwa­se­lu­si­ba li­ga­zi nje­nge­lo­fi­le­yok, la­wo wo­nke umphe­fu­mu­lo ophi­la­yo wa­fa olwa­ndlel.

4 Ingi­lo­si ye­si­tha­thu ya­si­thu­lu­le­la umga­nu wa­yo emi­fu­le­ni le­mi­tho­nje­ni ya­ma­nzim; ya­si­si­ba li­ga­zin.

5 Nga­se­ngi­si­zwa ingi­lo­si ya­ma­nzi isi­thi: Ulu­ngi­le, Nko­sio, okho­na lo­wa­ye­kho­na lo­za­ku­ba kho­na, ngo­ba wa­gwe­ba le­zi­zi­ntop;

6 ngo­ba ba­chi­tha iga­ziq la­ba­ngcwe­le le­la­ba­pro­fe­thir, uba­ni­ke la­bo iga­zi uku­li­na­thas; ngo­ba ba­fa­ne­le.

7 Nga­se­ngi­si­zwa enyet ela­thi­ni u isi­thi: Ye­bo, Nko­si Nku­lu­nku­luv So­ma­ndlaw, zi­qo­thox zi­lu­ngi­le izi­gwe­bo za­khoy.

8 Ingi­lo­si ye­si­ne ya­si­thu­lu­le­la umga­nu wa­yo ela­nge­niz; kwa­se­ku­ni­ke­lwa ku­loa uku­cho­cho­mbi­sa aba­ntu ngo­mli­lob.

9 Aba­ntu ba­se­be­tshi­swa yi­ku­tshi­sa oku­khu­luc, ba­se­be­hla­mba­za ibi­zo li­ka­Nku­lu­nku­lud ola­ma­ndla phe­zu kwa­le­zo izi­nhlu­phe­ko, nja­lo ka­ba­phe­ndu­ka­ngae uku­mni­ka udu­mof.

10 Ingi­lo­si ye­si­hla­nu ya­si­thu­lu­le­la umga­nu wa­yo phe­zu kwe­si­hla­lo so­bu­kho­si se­si­log; lo­mbu­so wa­so wa­fi­pha­zwah; ba­se­be­xha­nxa­tha inli­mi za­bo nge­nxa yo­bu­hlu­ngu,

11 ba­se­be­mhla­mba­zai uNku­lu­nku­lu we­zu­luj nge­nxa yo­bu­hlu­ngu ba­bo la­nge­nxa ye­zi­lo­nda za­bok, nja­lo ka­ba­phe­ndu­ka­nga emi­se­be­nzi­ni ya­bol.

12 Ingi­lo­si ye­si­thu­pha ya­si­thu­lu­le­la umga­nu wa­yo emfu­le­ni omkhu­lu iYu­fra­thim; la­ma­nzi awo atshan, uku­ze ilu­ngi­swe indle­la ya­ma­kho­si ave­la la­pho eli­phu­ma kho­na ila­ngao.

13 Nga­se­ngi­bo­na ku­phu­ma emlo­nye­ni wo­mgo­bho le­mlo­nye­ni we­si­lo le­mlo­nye­ni wo­mpro­fe­thi wa­ma­nga, imi­mo­ya engco­li­le­yop emi­tha­thu efa­na­na la­ma­xo­xoqrstu;

14 ngo­ba iyi­mi­mo­ya ya­ma­di­mo­niv eye­nza izi­bo­na­ka­li­sowx, ephu­me­la ema­kho­si­ni omhla­ba­thi la­wo­mhla­ba wo­nkey, uku­wa­qo­qe­la nda­wo­nye empi­niz kwa­lo­lo­su­ku olu­khu­lu lu­ka­Nku­lu­nku­lua uSo­ma­ndlab.

15 Kha­nge­la, ngi­ye­za nje­nge­se­lac. Ubu­si­si­wed oli­nda­yoe, alo­ndo­lo­ze ize­mba­tho za­khe, uku­ze anga­ha­mbi­zef, nja­lo ba­bo­negh ihla­zo la­khei.

16 Ba­se­be­wa­qo­qe­la nda­wo­nyej enda­we­ni ethi­wa nge­si­He­bhe­ruk iA­rma­ge­do­nil.

17 Ingi­lo­si ye­si­kho­mbi­sa ya­si­thu­lu­le­la umga­nu wa­yo emo­ye­nim; kwa­se­ku­phu­ma ili­zwi eli­khu­lun li­ve­la ethe­mpe­li­ni le­zu­luo, esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­sip li­si­thi: Se­kwe­nza­ke­leq!

18 Kwa­se­ku­si­ba kho­na ama­zwi le­mi­du­mo le­mi­ba­ner, kwa­se­ku­si­ba lo­ku­za­ma­za­ma ko­mhla­ba oku­khu­lus, oku­nje oku­nga­za­nga ku­be kho­na se­lo­khu kwa­ba kho­na aba­ntu emhla­be­nit, uku­za­ma­za­ma ko­mhla­ba oku­la­ma­ndla ka­nga­ka, oku­khu­lu ka­nga­ka.

19 Umu­zi omkhu­luu wa­su­si­ba yi­zi­qa­mu ezi­nta­thuv, le­mi­zi ya­be­zi­zwe ya­waw; le­Bha­bhi­lo­ni eli­khu­lux la­khu­nju­lwa pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­luy, uku­li­ni­ka inke­zo ye­wa­yi­ni le­ntu­ku­the­lo yo­la­ka lwa­khez.

20 So­nke isi­hle­nge sa­se­si­ba­le­kaa, le­nta­ba aza­ze za­tho­la­ka­lab.

21 Le­si­qho­tho esi­khu­luc esi­le­si­si­ndo esi­nje­nge­se­tha­le­nta*, sa­we­la phe­zu kwa­ba­ntu si­ve­la ezu­lwi­ni; la­ba­ntu ba­mhla­mba­za uNku­lu­nku­lud nge­nxa ye­nhlu­phe­ko ye­si­qho­thoe; ngo­ba inhlu­phe­ko ya­so ya­yi­nku­lu ka­khu­lu­ka­zi.

Isi­fe­be esi­khu­lu le­si­lo

17Kwa­se­ku­si­za enyea ye­ngi­lo­si ezi­yi­si­kho­mbi­sa eza­zi­le­mi­ga­nu eyi­si­kho­mbi­sab, ya­si­khu­lu­ma la­mi, isi­thi ki­mi: Wo­za la­phac, ngi­za­ku­tshe­ngi­sa isi­gwe­bod se­si­fe­be esi­khu­lue, esi­hle­zi phe­zu kwa­ma­nzi ama­ne­ngif,

2 afe­ba la­so ama­kho­si omhla­bag, la­ba­khi­le­yo emhla­be­nih ba­da­kwe li­wa­yi­ni lo­bu­fe­be ba­soij.

3 Ya­si­ngi­thwa­le­la enka­nga­la ngi­ku­Mo­yakl; nga­se­ngi­bo­na owe­si­fa­za­na ehle­zi phe­zu kwe­si­lo esi­bo­mvum, si­gcwe­le ama­bi­zo enhla­mban, si­la­ma­kha­nda ayi­si­kho­mbi­saop le­mpo­ndo ezi­li­tshu­miqr.

4 Nja­lo owe­si­fa­za­na wa­ye­mbe­thes oku­yi­bu­be­ndet lo­ku­bo­mvuu, fu­thi ece­ci­swe1 nge­go­li­dev la­nga­ma­tshe ali­gu­guw la­nga­ma­pha­re­le*x, ele­nke­zo ye­go­li­de esa­ndle­ni sa­khey, igcwe­le ama­nya­la lo­ku­ngco­la ko­bu­fe­be ba­khez,

5 nja­lo ebu­nzi­ni la­khe kwa­ku­lo­tshi­we ibi­zo lo­ku­thi: IMFI­HLOa, IBHA­BHI­LO­NI ELI­KHU­LUb, UNI­NA WE­ZI­FE­BE LO­WA­MA­NYA­LA OMHLA­BAc.

6 Nga­se­ngi­bo­na owe­si­fa­za­nad eda­kwee li­ga­zi la­ba­ngcwe­lef, le­ga­zi la­ba­fa­ka­zig ba­ka­Je­suh. Se­ngi­mbo­ni­le nga­ma­nga­la ngo­ku­ma­nga­la oku­khu­lu.

7 Ingi­lo­si ya­si­si­thi ki­mi: Uma­nga­le­la­ni? Mi­na ngi­za­ku­tshe­la imfi­hlo yo­we­si­fa­za­nai, le­ye­si­lo esi­mthwe­le­yo, esi­la­ma­kha­nda ayi­si­kho­mbi­saj le­mpo­ndo ezi­li­tshu­mik.

8 Isi­lo, osi­bo­ni­le­yo, sa­si­kho­nal, nja­lo ka­sise­kho, fu­thi si­za­kwe­nyu­kam si­ve­la emgo­di­ni onge­la­mkha­wu­lon, si­be se­si­si­ya eku­bhu­ji­swe­nio; la­ba­khi­le­yo emhla­be­nip ba­za­ma­nga­laq, aba­ma­bi­zo abo aye­nga­bha­lwa­nga egwa­lwe­ni lwe­mpi­lor, ku­su­ke­la eku­se­ke­lwe­ni ko­mhla­bas, be­bo­na isi­lo esa­si­kho­na, nja­lo si­ngase­kho, la­nxa si­kho­na.

9 Na­nku uku­qe­di­si­sa oku­le­nhla­ka­ni­phot. Ama­kha­nda ayi­si­kho­mbi­sa azi­nta­ba ezi­yi­si­kho­mbi­sa owe­si­fa­za­na ahle­zi kho­na phe­zu kwa­zou;

10 fu­thi anga­ma­kho­si ayi­si­kho­mbi­sa, ama­hla­nu ase­wi­le, le­nye ikho­na, le­nye ka­yi­ka­fi­ki, nja­lo nxa isi­fi­ki­le ime­le uku­hla­la isi­kha­tsha­na.

11 Le­si­lov esa­si­kho­na, nja­lo si­ngase­kho, yo­na-ke ingeye­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, nja­lo ive­la kwa­yi­si­kho­mbi­sa, ibi­si­si­ya eku­bhu­ji­swe­niw.

12 Le­mpo­ndo ezi­li­tshu­mixy, ozi­bo­ni­le­yo, zi­nga­ma­kho­si ali­tshu­mi, anga­ke­mu­ke­li umbu­so, ko­dwa emu­ke­le ama­ndla nje­nga­ma­kho­si nge­ho­la li­nyez ka­nye le­si­lo.

13 Wo­na angqo­ndo­nyea, nja­lo abe­la isi­lo awa­wo ama­ndla lo­ku­bu­sa.

14 La aza­ku­lwa le­Wu­ndlub, nja­lo iWu­ndlu li­za­wa­nqo­bac, ngo­ba li­yi­Nko­si ya­ma­kho­side lo­Mbu­si wa­ba­bu­sifg, la­ba­ka­nye la­loh nga­ba­bi­zi­we­yoij la­ba­khe­thi­we­yokl la­ba­the­mbe­ki­le­yom.

15 Ya­si­si­thi ki­mi: Ama­nzi owa­bo­ni­le­yon, la­pho esi­hle­zi kho­na isi­fe­be, anga­ba­ntu la­ma­xu­ku le­zi­zwe le­ndi­mio.

16 Le­mpo­ndo ezi­li­tshu­mi, ozi­bo­ni­le­yo esi­lwe­nip, zo­na zi­za­si­zo­nda isi­fe­beq, be­se­zi­si­chi­thar zi­si­nqu­nu­les, zi­dle inya­ma ya­sot, zi­si­tshi­se ngo­mli­lou.

17 Ngo­ba uNku­lu­nku­lu ufa­ki­le enhli­zi­ywe­ni za­zov uku­thi ze­nze ingqo­ndo ya­khe, lo­kwe­nza ngqo­ndo­nyew, lo­ku­ni­ka isi­lo umbu­so wa­zox, ku­ze ku­phe­le­li­swe ama­zwi ka­Nku­lu­nku­luy.

18 Lo­we­si­fa­za­na ombo­ni­le­yo ungu­mu­zi omkhu­luz olo­mbu­so phe­zu kwa­ma­kho­si omhla­ba.

Uku­wa kwe­Bha­bhi­lo­ni

18Emva kwa­le­zi­zi­nto-ke nga­bo­na enye ingi­lo­si ise­hla ive­la ezu­lwi­nia, ila­ma­ndla ama­khu­lu; lo­mhla­ba wa­kha­nyi­swa yi­ku­kha­zi­mu­la kwa­yob.

2 Ya­si­me­me­za nga­ma­ndla, nge­li­zwi eli­khu­luc isi­thi: Iwi­le, iwi­le iBha­bhi­lo­ni enku­lud, isi­yi­nda­wo yo­ku­hla­la ama­di­mo­nie, le­nto­lo­ngo ya­wo wo­nke umo­ya ongco­li­le­yof, le­zo­ngo la­yo yo­nke inyo­ni engco­li­le­yo le­zo­nde­ka­yog.

3 Ngo­ba izi­zwe zo­nke zi­na­the okwe­wa­yi­ni lo­la­ka lo­bu­fe­be ba­yoh, la­ma­kho­si omhla­ba aphi­ngi­le la­yoi, la­ba­the­ngi­si bo­mhla­ba ba­no­thi­lej nga­ma­ndla oku­zi­ti­ka nge­no­tho ya­yok.

4 Nga­se­ngi­si­zwa eli­nye ili­zwi li­ve­la ezu­lwi­ni, li­si­thi: Phu­ma­ni ku­yol, ba­ntu ba­mi, uku­ze li­nga­hla­nga­nye­li ka­nye le­zo­no za­yo, lo­ku­ze li­nge­mu­ke­li okwe­zi­nhlu­phe­ko za­yo;

5 ngo­ba izo­no za­yo zi­xhu­me­ne zi­ze zi­fi­ke ezu­lwi­nim, lo­Nku­lu­nku­lu ukhu­mbu­le uku­nga­lu­ngi kwa­yon.

6 Phi­ndi­se­la­ni ku­yo nje­ngo­ku­phi­ndi­se­la kwa­yo ki­nio, li­phi­nde ka­bi­li ku­yo nje­ngo­kwe­mi­se­be­nzi ya­yo; enke­zwe­ni eyi­xu­ba­ni­si­le­yo, xu­ba­ni­sa­ni ki­yo ka­bi­lip.

7 Nje­ngo­ku­zi­du­mi­sa kwa­yo oku­nga­kaq, izi­ti­ka eno­thwe­nir, ngo­ku­nja­lo ku­phe­ni yo­na ubu­hlu­ngu lo­ku­li­la oku­nga­ka; ngo­ba ithi enhli­zi­ywe­ni ya­yos: Ngi­hle­zi ngi­yi­ndlo­vu­ka­zit, nja­lo ka­ngi­su­ye umfe­lo­ka­ziu, fu­thi ka­ngi­so­ze nga­bo­na uku­li­la.

8 Nga­kho zi­za­fi­ka ngo­su­ku lu­nye izi­nhlu­phe­ko za­yov, uku­fa lo­ku­li­la le­ndla­la, fu­thi iza­tshi­swa ngo­mli­low; ngo­ba ila­ma­ndla iNko­si uNku­lu­nku­lu eyi­gwe­ba­yox.

9 La­ma­kho­si omhla­bayz aphi­nga la­yoa ezi­ti­ka eno­thwe­nib aza­yi­kha­le­la ali­le nge­nxa ya­yocd, la­pho ebo­na intu­thu yo­ku­tsha kwa­yoe,

10 esi­ma kha­tsha­na ngo­kwe­sa­ba ko­bu­hlu­ngu ba­yo, esi­thi: Ma­ye, ma­ye, umu­zi omkhu­lu, iBha­bhi­lo­ni, umu­zi ola­ma­ndlaf, ngo­ba nge­ho­la eli­lo­dwa isi­gwe­bo sa­kho si­fi­ki­le!g

11 La­ba­the­ngi­si bo­mhla­ba ba­za­yi­kha­le­la bayi­li­le­leh, ngo­ba ka­ku­la­mu­ntu othe­nga impa­hla ya­bo fu­thii;

12 impa­hla ye­go­li­dej, le­ye­si­li­va, le­ye­li­tshe eli­li­gu­guk, le­ye­pha­re­le*l, le­ye­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lum, le­yi­bu­be­nden, le­ye­si­li­ka*, le­yo­ku­bo­mvuo; la­so so­nke isi­hla­hla esi­le­phu­nga, la­so so­nke isi­tsha se­mpo­ndo ze­ndlo­vu, la­so so­nke isi­tsha se­si­hla­hla esi­li­gu­gu eli­khu­lu­ka­zi, le­ye­thu­si, le­ye­nsi­mbi, le­ye­li­tshe eli­mhlo­phe;

13le­ki­na­mo­ni*, lo­ku­le­phu­nga eli­mna­ndi, le­nhla­ka, le­mpe­pha, le­wa­yi­ni, la­ma­fu­tha, le­mpu­phu eco­le­ki­le­yop, le­ngqo­lo­yi, le­zi­fu­yo, le­zi­mvu, la­ma­bhi­za, le­zi­nqo­la, le­mi­zi­mbaq, le­mi­phe­fu­mu­lo ya­ba­ntur.

14 Le­zi­the­lo ze­si­fi­so so­mphe­fu­mu­lo wa­kho zi­su­ki­le ku­we, la­zo zo­nke izi­nto ezi­no­ni­le­yo le­zi­kha­zi­mu­la­yo zi­su­ki­le ku­we, ka­wu­so­ze ubu­ye uzi­tho­le.

15 Aba­the­ngi­si ba­le­zi­zi­ntos, aba­no­the nga­yot, ba­za­ku­ma kha­tsha­na ngo­kwe­sa­be­ka ko­bu­hlu­ngu ba­yo, be­kha­la be­li­la,

16 nja­lo be­si­thi: Ma­ye, ma­ye, lo umu­zi omkhu­luu, owa­we­mba­thi­swev nge­le­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­luw lo­ku­yi­bu­be­ndex lo­ku­bo­mvuy, uce­ci­swe nge­go­li­dez le­li­tshe eli­li­gu­gu la­ma­pha­re­le!a

17 Ngo­ba nge­ho­la eli­lo­dwab ino­tho enga­ka ichi­thi­wec. La­yo yo­nke indu­na yo­mkhu­mbid, la­lo lo­nke ixu­ku emi­khu­nji­ni, la­bo­mkhu­mbi, la­bo bo­nke aba­se­be­nza olwa­ndle be­ma kha­tsha­na,

18 ba­se­be­kha­la be­bo­na intu­thu yo­ku­tsha kwa­yoe, be­si­thi: Yi­wu­phi ofa­na­na la­wo umu­zi omkhu­lu?f

19 Ba­se­be­the­la uthu­li ema­kha­nda abog, be­me­me­za be­kha­la be­li­lah, be­si­thi: Ma­ye, ma­ye, umu­zi omkhu­lui, kho­na la­pho bo­nke aba­be­le­mi­khu­mbi olwa­ndle ba­no­the nga­wo nge­no­tho ya­woj; ngo­ba nge­ho­lak eli­lo­dwa uchi­thi­we!l

20 Tho­ko­za nga­wo, zu­lum, la­ni ba­pho­sto­li aba­ngcwe­le la­ba­pro­fe­thin; ngo­ba uNku­lu­nku­lu ugwe­be isi­gwe­bo se­nu ku­woo.

21 Le­ngi­lo­si eya­ma­ndla ya­pha­ka­mi­sa ili­tshe eli­nje­nge­li­tshe lo­ku­cho­la eli­khu­lup, ya­sili­pho­se­la olwa­ndle, isi­thi: Ngo­ku­nja­lo ngo­dla­ke­laq iBha­bhi­lo­ni umu­zi omkhu­lu iza­pho­swar, nja­lo inga­be isa­fi­cwa la­ka­nye.

22 Lo­msi­ndo wa­ba­tsha­yi­cha­chost lo­wa­ba­hla­be­le­liu lo­wa­ba­tsha­yi­mhla­ngav lo­wa­ba­tsha­yi­mpo­ndo, ka­wu­so­ze uphi­nde uzwa­ka­le pha­ka­thi kwa­kho, la­yo yo­nke ingcwe­thi lo­ba eya­wu­phi umu­nwe ka­yi­sa­yi­ku­fi­cwa pha­ka­thi kwa­kho la­ka­nye, lo­msi­ndo we­li­tshe lo­ku­cho­la ka­wu­so­ze uphi­nde uzwa­ka­le pha­ka­thi kwa­khowx,

23 lo­ku­kha­nya kwe­si­ba­ne ka­ku­so­ze ku­sa­kha­nya pha­ka­thi kwa­khoy, le­li­zwi lo­mye­ni lo­ma­ko­ti ka­li­sa­yi­ku­zwa­ka­la pha­ka­thi kwa­kho la­ka­nyeza; ngo­ba aba­the­ngi­si ba­khob be­be­yi­zi­khu­lu zo­mhla­bac; ngo­ba ngo­ku­tha­ka­tha kwa­khode izi­zwe zo­nke zi­kho­hli­si­we,

24 fu­thi ku­yo kwa­fi­cwa iga­zi la­ba­pro­fe­thi le­la­ba­ngcwe­lef, le­la­bo bo­nke aba­be­bu­le­we emhla­be­nig.

Ezu­lwi­ni ku­kho­na inja­bu­lo ngo­mtsha­do we­Wu­ndlu

19Emva kwa­le­zi­zi­nto nga­se­ngi­si­zwa ili­zwi eli­khu­lu ele­xu­ku eli­khu­lu ezu­lwi­nia, li­si­thi: Ha­le­lu­ya*b! Usi­ndi­soc lo­bu­kho­sid lo­du­moe la­ma­ndla ku­ngo­kwe­Nko­si uNku­lu­nku­lu we­thuf;

2 ngo­ba izi­gwe­bo za­khe zi­qo­tho zi­lu­ngi­leg; ngo­ba usi­la­hli­leh isi­fe­be esi­khu­lui, eso­na­ka­li­se umhla­ba ngo­bu­fe­be ba­so, use­phi­ndi­se­le iga­zi le­nce­ku za­khe esa­ndle­ni sa­sojk.

3 Ba­se­be­si­thi ngo­kwe­si­bi­li: Ha­le­lu­yal! Le­ntu­thu ya­so ithu­nqa ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nim.

4 La­ba­da­la aba­nga­ma­tshu­mi ama­bi­li la­ne le­zi­da­lwa ezi­ne ezi­phi­la­yo za­we­la pha­nsi za­kho­nza uNku­lu­nku­lun ohle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si zi­si­thi: Ame­nio! Ha­le­lu­yap!

5 Ili­zwi la­se­li­phu­ma li­ve­la esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si, li­si­thi: Mdu­mi­se­ni uNku­lu­nku­lu we­thuq, li­na lo­nke zi­nce­ku za­kher, la­ba­me­sa­ba­yos, la­ba­nci­nya­ne, la­ba­khu­lutu.

6 Nga­se­ngi­si­zwa ku­nga­thi yi­li­zwi le­xu­ku eli­khu­luv, nja­lo ku­nga­thi ngu­mdu­mo wa­ma­nzi ama­ne­ngiw, nja­lo ku­nga­thi ngu­msi­ndo we­mi­du­mo ela­ma­ndlax, ku­si­thi: Ha­le­lu­ya!y Ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­luz uSo­ma­ndla uya­bu­saa.

7 Asi­tho­ko­ze si­tha­be ka­khu­lu, be­se­si­si­pha udu­mo ku­yeb; ngo­ba umtsha­do we­Wu­ndlu usu­fi­ki­lec, lo­mka­lo use­zi­lu­ngi­se­led.

8 Kwa­se­ku­phi­wa ku­yee uku­thi emba­thef ile­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lug eli­hla­nze­ki­le­yo le­li­kha­zi­mu­la­yoh; ngo­ba ile­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­lui li­yi­ku­lu­nga kwa­ba­ngcwe­lej.

9 Ya­si­si­thi ki­mi: Bha­la uthik: Ba­bu­si­si­we la­bo aba­bi­ze­lwe eku­dle­ni kwa­nta­mba­ma ko­mtsha­do we­Wu­ndlul. Ya­si­si­thi ki­mi: La nga­ma­zwi aqo­tho ka­Nku­lu­nku­lum.

10 Nga­se­ngi­we­la pha­nsi enya­we­ni za­yo uku­yi­kho­nzan; ya­si­si­thi ki­mi: Qa­phe­la ungakwe­nzio; ngi­yi­nce­ku ka­nye la­we la­ba­za­lwa­ne ba­kho aba­lo­bu­fa­ka­zi bu­ka­Je­sup; kho­nza uNku­lu­nku­luq; ngo­ba ubu­fa­ka­zi bu­ka­Je­sur bu­ngu­mo­ya we­si­pro­fe­thos.

UKri­stu ulwa le­si­lo asi­nqo­be

11 Nga­se­ngi­bo­na izu­lu li­vu­li­wet, kha­nge­la-ke ibhi­za eli­mhlo­pheu, lo­li­ga­di­le­yov ubi­zwa ngo­ku­thi oThe­mbe­ki­le­yowx lo­Qo­thoyz, nja­lo ngo­ku­lu­nga uya­hlu­le­la alwea.

12 La­me­hlo akhe afa­na­na le­la­nga­bi lo­mli­lob, le­kha­nda la­khec ku­le­mi­qhe­le emi­ne­ngid; nja­lo ule­bi­zo eli­lo­tshi­we­yoe, oku­nge­la­mu­ntu ola­zi­yo nga­pha­ndle kwa­khef,

13 wa­se­se­mba­tha ise­mba­tho esi­cwi­li­swe ega­zi­nig; le­bi­zo la­khe li­bi­zwa ngo­ku­thi, ngu­Li­zwi li­ka­Nku­lu­nku­luh.

14 La­ma­bu­tho aye­se­zu­lwi­ni amla­nde­la ega­de ama­bhi­za amhlo­phei, embe­the ile­mbu eli­co­le­ki­le­yo ka­khu­luj eli­mhlo­phe le­li­hla­nze­ki­le­yok.

15 Emlo­nye­ni wa­khe kwa­se­ku­phu­ma inke­mba ebu­kha­lil, uku­ze atsha­ye izi­zwe nga­yo; nja­lo ye­na uza­zi­bu­sa nge­nto­nga ye­nsi­mbim; ye­na-ke uza­nya­the­la isi­kha­me­lo se­vi­ni se­wa­yi­nino le­ntu­ku­the­lo yo­la­kap lu­ka­Nku­lu­nku­lu uSo­ma­ndlaq.

16 Nja­lo ese­mba­thwe­ni le­tha­nga­zi­ni la­khe ule­bi­zo eli­bha­lwer uku­thi: INKO­SI YA­MA­KHO­SI LO­MBU­SI WA­BA­BU­SIs.

17 Nga­se­ngi­bo­na ingi­lo­si eyo­dwa imi ela­nge­ni; ya­si­me­me­za nge­li­zwi eli­khu­lu, isi­thi enyo­ni­ni zo­nket ezi­pha­pha­yo pha­ka­thi la­pha­ka­thi kwe­zu­luu: Wo­za­ni li­bu­tha­ni­swev eku­dle­ni kwa­nta­mba­maw ku­ka­Nku­lu­nku­lu omkhu­lux,

18 uku­ze li­dle inya­ma ya­ma­kho­siy, le­nya­ma ye­ndu­na ezi­nku­luz, le­nya­ma ya­ba­la­ma­ndlaa, le­nya­ma ya­ma­bhi­za le­ya­ba­ga­di ba­wob, le­nya­ma ya­bo bo­nke, aba­khu­lu­le­ki­le­yo ka­nye la­ba­yi­zi­gqi­lic, la­ba­nci­nya­ne la­ba­khu­lud.

19 Nga­se­ngi­bo­na isi­loe, la­ma­kho­si omhla­ba la­ma­bu­tho awo ebu­tha­ne­lef uku­lwa impi la­yeg oga­de ibhi­zah, ka­nye le­bu­tho la­khe.

20 Isi­lo sa­se­si­ba­njwai, nja­lo ka­nye la­so umpro­fe­thi wa­ma­ngaj owe­nzak izi­bo­na­ka­li­sol pha­mbi kwa­som, adu­hi­san nga­zo la­bo aba­be­lo­pha­wu lwe­si­loo, la­la­bo aba­kho­nza umfa­ne­ki­so wa­sop; la­bo bo­ba­bi­li ba­pho­se­lwa be­phi­la echi­bi­niq lo­mli­lo eli­vu­tha isi­ba­bu­ler;

21 la­ba­se­le­yo ba­bu­la­wa nge­nke­mba yo­ga­de ibhi­zas, ephu­ma emlo­nye­ni wa­khet; le­nyo­ni zo­nke za­su­tha inya­ma ya­bou.

Uku­bo­tshwa ku­ka­Sa­tha­ne

20Nga­se­ngi­bo­na ingi­lo­si ise­hla ive­la ezu­lwi­ni, ile­si­hlu­thu­le­loa so­mgo­di onge­la­mkha­wu­lob, le­ke­ta­ne eli­khu­lu esa­ndle­ni sa­yo.

2 Ya­si­wu­ba­mba umgo­bhoc, inyo­ka enda­lad, engu­Di­ya­bho­lae lo­Sa­tha­nef, ya­si­wu­bo­pha okwe­mi­nya­ka eyi­nku­lu­ngwa­neg,

3 ya­si­wu­pho­se­la emgo­di­ni onge­la­mkha­wu­loh, ya­wu­va­le­la, ya­si­be­ka upha­wu phe­zu kwa­woi, uku­ze unga­be usa­du­hi­sa izi­zwe, ize iphe­le imi­nya­ka eyi­nku­lu­ngwa­nejk; le­mva kwa­lo­khu ku­me­le uku­thi ukhu­lu­lwe okwe­si­kha­tsha­na.

Uku­vu­ka ko­ku­qa­la

4 Nga­se­ngi­bo­na izi­hla­lo zo­bu­kho­sil, ba­se­be­hla­la ku­zom, lo­kwa­hlu­le­la kwa­ni­ke­lwa ku­bon; nga­bo­na le­mi­phe­fu­mu­loo ya­la­bo aba­be­qu­nywe ama­kha­ndap nge­nxa yo­bu­fa­ka­zi bu­ka­Je­suq la­nge­nxa ye­li­zwi li­ka­Nku­lu­nku­lur, la­ba­be­nga­kho­nza­nga isi­los, lo­ba umfa­ne­ki­so wa­sot, nja­lo be­nge­mu­ke­la­nga upha­wu lwa­so ebu­nzi­ni la­bo, le­sa­ndle­ni sa­bou; ba­se­be­phi­la ba­bu­sa ka­nye lo­Kri­stuv imi­nya­ka eyi­nku­lu­ngwa­new.

5 Ko­dwa aba­se­le­yo kwa­ba­fi­le­yo ka­ba­phi­nda­nga ba­phi­lax ize iphe­le imi­nya­ka eyi­nku­lu­ngwa­ney. Lo­khu ku­yi­ku­vu­ka ko­ku­qa­laz.

6 Ubu­si­si­we nja­lo ungcwe­le ole­sa­be­lo eku­vu­ke­ni ko­ku­qa­laa; phe­zu kwa­la­ba uku­fa kwe­si­bi­li ka­ku­la­ma­ndlab, ko­dwa ba­za­ku­ba nga­ba­pri­sti ba­ka­Nku­lu­nku­lu, la­ba­ka­Kri­stuc, nja­lo ba­za­bu­sa ka­nye la­yed imi­nya­ka eyi­nku­lu­ngwa­nee.

Uku­khu­lu­lwa ku­ka­Sa­tha­ne

7 La­la­pho isi­phe­li­le imi­nya­ka eyi­nku­lu­ngwa­nef, uSa­tha­ne uza­khu­lu­lwag ento­lo­ngwe­ni ya­kheh,

8 nja­lo uza­phu­me­la uku­du­hi­sa izi­zwei ezi­se­ma­gu­mbi­ni ama­ne omhla­baj, uGo­gi lo­Ma­go­gik, uku­ba­bu­the­lal empi­nim; ona­ni la­bo li­nga­nge­tshe­be­tshe­be lo­lwa­ndlen.

9 Ba­se­be­se­nyu­ke­la ebu­ba­nzi­ni bo­mhla­bao, ba­zi­nge­le­ze­la inka­mba ya­ba­ngcwe­lep lo­mu­zi otha­nde­ka­yoq; kwa­se­ku­se­hla umli­lo ku­Nku­lu­nku­lu ove­la ezu­lwi­nir, wa­su­ba­qo­thu­la;

10 lo­di­ya­bho­la owa­ye­ba­du­hi­si­les wa­pho­se­lwa echi­bi­nit lo­mli­lo le­si­ba­bu­leu, la­pho oku­kho­na isi­lov lo­mpro­fe­thi wa­ma­ngaw; nja­lo ba­za­hlu­tshwa emi­ni le­bu­su­ku ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nix.

Ukwa­hlu­le­la ko­ku­ci­na

11 Nga­se­ngi­bo­na isi­hla­lo so­bu­kho­si esi­khu­lu le­si­mhlo­phe lo­hle­zi ku­so, omhla­ba le­zu­lu kwa­ba­le­ke­la ubu­so ba­khey, nja­lo ka­ku­tho­le­lwa­nga nda­woz.

12 Nga­se­ngi­bo­na aba­fi­le­yo aba­nci­nya­ne la­ba­khu­lua, be­mi pha­mbi ku­ka­Nku­lu­nku­lu, le­ngwa­lo za­vu­lwab; nja­lo olu­nye ugwa­lo lwa­vu­lwa, olu­ngo­lwe­mpi­loc; aba­fi­le­yo ba­se­be­sa­hlu­le­lwa nge­zi­nto ezi­bha­lwe ezi­ngwa­lwe­nid, ngo­kwe­mi­se­be­nzi ya­boe.

13 Lo­lwa­ndle lwa­ba­khu­pha aba­fi­le­yo aba­be­ki­lo, nja­lo uku­faf le­si­ho­go1 kwa­khu­pha aba­fi­le­yo aba­be­ki­khog; ba­se­be­sa­hlu­le­lwa, ngu­lo­wo la­lo­wo, ngo­kwe­mi­se­be­nzi ya­boh.

14 Uku­fa le­si­ho­goi kwa­se­ku­pho­se­lwa echi­bi­ni lo­mli­loj; lo­khu ku­yi­ku­fa kwe­si­bi­lik.

15 Uba-ke ekho­na onga­tho­lwa­nga elo­tshi­we egwa­lwe­ni lwe­mpi­lol, wa­pho­se­lwa echi­bi­ni lo­mli­lom.

Izu­lu eli­tsha lo­mhla­ba omu­tsha

21Nga­se­ngi­bo­na izu­lu eli­tsha lo­mhla­ba omu­tshaa; ngo­ba izu­lu lo­ku­qa­la lo­mhla­ba wo­ku­qa­la kwa­se­ku­dlu­li­leb, lo­lwa­ndle lu­nga­se­khoc.

2 Mi­na Jo­ha­ne nga­se­ngi­bo­nad umu­zi ongcwe­lee, iJe­ru­sa­le­ma entshaf, use­hla uve­la ku­Nku­lu­nku­lu ezu­lwi­nig, ulu­ngi­si­we nje­ngo­ma­ko­tih ece­ci­se­lwe umka­khei.

3 Nga­se­ngi­si­zwa ili­zwi eli­khu­lu li­ve­la ezu­lwi­ni, li­si­thi: Kha­nge­la, itha­bha­ne­ke­le li­ka­Nku­lu­nku­lu li­se­ba­ntwi­nij, nja­lo uza­hla­la la­bok, fu­thi bo­na ba­za­ku­ba nga­ba­ntu ba­khel, lo­Nku­lu­nku­lu uqo­bo uza­ku­ba la­bom, engu­Nku­lu­nku­lu wa­bo;

4 nja­lo uNku­lu­nku­lu uza­kwe­su­la zo­nke izi­nye­mbe­zi eme­hlwe­ni abon, lo­ku­fa ka­ku­sa­yi­ku­ba kho­nao; ku­mbe uku­li­la, ku­mbe uku­kha­la, lo­ba ubu­hlu­ngu abu­sa­yi­ku­ba kho­nap; ngo­ba izi­nto za­ku­qa­la se­zi­dlu­li­leq.

5 Wa­se­si­thi ohle­zi esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­sir: Kha­nge­la, nge­nza zo­nke izi­nto zi­be­ntshas. Wa­se­si­thi ki­mi: Bha­lat; ngo­ba la­ma­zwi aqi­ni­si­le athe­mbe­ki­leu.

6 Wa­se­si­thi ki­mi: Se­kwe­nza­ke­lev. Mi­na ngi­nguA­lfa loO­me­gaw, uku­qa­la lo­ku­ci­nax. Mi­na ngi­za­mni­ka owo­mi­le­yo oku­ve­la emtho­nje­ni wa­ma­nzi empi­loy nge­si­hlez.

7 Onqo­ba­yoa uza­ku­dla ili­fab la­zo zo­nke izi­ntoc; nja­lo ngi­za­ku­ba ngu­Nku­lu­nku­lu wa­khed, la­ye abe yi­ndo­da­na ya­mie.

8 Ko­dwa ama­gwa­la la­ba­nga­kho­lwa­yof la­ba­ne­nge­ka­yog la­ba­bu­la­lihi le­zi­phi­ngijk la­ba­tha­ka­thilm la­ba­kho­nza izi­tho­mben la­bo bo­nke aba­qa­mbi­ma­ngaop, ba­za­ku­ba le­sa­be­lo sa­boq echi­bi­ni eli­vu­tha umli­lo le­si­ba­bu­ler, oku­yi­ku­fa kwe­si­bi­lis.

IJe­ru­sa­le­ma ye­zu­lwi­ni

9 Kwa­se­ku­si­za ki­mi enyet ye­ngi­lo­si ezi­yi­si­kho­mbi­sa eza­zi­le­mi­ga­nu eyi­si­kho­mbi­sa egcwe­le izi­nhlu­phe­ko zo­ku­ci­na ezi­yi­si­kho­mbi­sau, ya­si­khu­lu­ma la­mi, isi­thi: Wo­za la­phav, ngi­za­ku­tshe­ngi­sa uma­ko­ti, umka­Wu­ndluw.

10 Ya­si­ngi­thwa­lax ngi­ku­Mo­ya ya­ya enta­be­ni enku­lu le­ndey, ya­si­ngi­tshe­ngi­sa umu­zi omkhu­lu, iJe­ru­sa­le­ma engcwe­lez, use­hla uve­la ezu­lwi­ni ku­Nku­lu­nku­lu,

11 ule­nka­zi­mu­lo ka­Nku­lu­nku­lua; uku­kha­nya kwa­wo kwa­ku­nje­nge­li­tshe eli­li­gu­gu eli­khu­lu­ka­zi nje­nge­li­tshe ija­spi*b, li­kha­nyi­sa nje­nge­kri­sta­li*c;

12 nja­lo ulo­mdu­li omkhu­lu lo­pha­ke­me­yo, ula­ma­sa­ngo ali­tshu­mi la­mbi­lide, le­ma­sa­ngwe­ni ingi­lo­si ezi­li­tshu­mi la­mbi­li, la­ma­bi­zo ebha­lwe ki­wo, anga­we­zi­zwe ezi­li­tshu­mi la­mbi­li za­ba­ntwa­na ba­koI­sra­ye­li.

13 Empu­ma­la­ngafg kwa­ku­la­ma­sa­ngo ama­tha­thuh; enya­ka­tho, ama­sa­ngo ama­tha­thu; eni­ngi­zi­mu, ama­sa­ngo ama­tha­thu; le­ntsho­na­la­nga, ama­sa­ngo ama­tha­thu.

14 Lo­mdu­li wo­mu­zi wa­wu­le­zi­se­ke­lo ezi­li­tshu­mi la­mbi­liij, la­ku­zo ama­bi­zo aba­pho­sto­li aba­li­tshu­mi la­mbi­li be­Wu­ndluk.

15 Lo­wa­ye­khu­lu­ma la­mi wa­ye­lo­mhla­nga we­go­li­de, uku­ze ali­nga­ni­se umu­zil, la­ma­sa­ngo awo, lo­mdu­li wa­wom.

16 Umu­zi wa­wu­mi­swe wa­li­nga­na inhla­ngo­thi zo­zi­ne, lo­bu­de ba­wo ba­bu­nga­ngo­bu­ba­nzi. Wa­se­li­nga­ni­sa umu­zi ngo­mhla­ngan wa­ba nga­ma­sta­di­yu* azi­nku­lu­ngwa­ne ezi­li­tshu­mi la­mbi­lio; ubu­dep lo­bu­ba­nziq lo­ku­pha­ka­ma kwa­wor ku­ya­li­nga­nas.

17 Wa­se­li­nga­ni­sa umdu­li wa­wo, inga­lo ezi­li­khu­lu la­ma­tshu­mi ama­ne la­net, isi­li­nga­ni­so so­mu­ntuu, esi­nge­se­ngi­lo­siv.

18 Nja­lo kwa­ku­le­sa­khi­wo so­mdu­li wa­wo pha­ka­thi, ija­spiw; lo­mu­zi uli­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo, nje­nge­ngi­la­zi ehla­nze­ki­le­yox.

19 Le­zi­se­ke­loy zo­mdu­li wo­mu­zi za­zi­ce­ci­swez nga­lo lo­nke ili­tshe eli­li­gu­gu. Isi­se­ke­lo so­ku­qa­la, ija­spia; ese­si­bi­li, isa­fi­re*bc; ese­si­tha­thu, ika­lke­do­ni*; ese­si­ne, i-e­me­ra­ldi*d;

20 ese­si­hla­nu, isa­ri­do­ni­ki­si*e; ese­si­thu­pha, isa­rdi­yu­si*f; ese­si­kho­mbi­sa, ikri­so­li­te*g; ese­si­fi­ca­mi­nwe­mbi­li, ibhe­ru­le*; ese­si­fi­ca­mu­nwe­mu­nye, ito­pa­zi*h; ese­tshu­mi, ikri­so­pra­se*; ese­tshu­mi la­nye, ihi­ya­ki­nte*i; ese­tshu­mi la­mbi­li, i-a­me­ti­ste*j.

21 La­ma­sa­ngo ali­tshu­mi la­mbi­li anga­ma­pha­re­le*k ali­tshu­mi la­mbi­li; yi­le­lo nga­li­nye nga­li­nye la­ma­sa­ngo li­li­pha­re­le li­nye; nja­lo isi­ta­la­dal so­mu­zi sa­si­li­go­li­de eli­cwe­nge­ki­le­yo, nje­nge­ngi­la­zi ekha­nye­la­yom.

22 Nja­lo ka­ngi­bo­na­nga ithe­mpe­li pha­ka­thi kwa­won; ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu uSo­ma­ndlao uli­the­mpe­li la­wo, le­Wu­ndlu.

23 Lo­mu­zi ka­wu­swe­li la­nga, ku­mbe inya­nga, uku­thi ku­kha­nyi­se ku­wop; ngo­ba inka­zi­mu­lo ka­Nku­lu­nku­luqr iya­wu­kha­nyi­sa, le­si­ba­ne sa­wo li­Wu­ndlu;

24 le­zi­zwes za­ba­si­ndi­si­we­yo zi­za­ha­mba eku­kha­nye­ni kwa­wot; la­ma­kho­si omhla­ba ale­tha ubu­kho­si lo­du­mo lwa­wo ku­wou;

25 la­ma­sa­ngo awo ka­wa­so­ze ava­lwe emi­niv, ngo­ba ka­ku­yi­ku­ba kho­na ubu­su­ku la­phow;

26 nja­lo ba­za­le­tha ku­wo ubu­kho­si lo­du­mo lwe­zi­zwex;

27 nja­lo ka­ku­so­ze kwa­nge­na lo­lu­lo­dwa ulu­tho olu­ngco­li­le­yo ku­woy, nja­lo lo­kwe­nza oku­ne­nge­ka­yoz la­ma­ngaa; nga­pha­ndle kwa­ba­lo­tshi­we­yo egwa­lwe­ni lwe­mpi­lo lwe­Wu­ndlub.

22Wa­se­ngi­tshe­ngi­sa umfu­la oce­nge­ki­le­yo wa­ma­nzi empi­loa, ukha­zi­mu­la nje­nge­kri­sta­li*b, uphu­ma esi­hla­lwe­ni so­bu­kho­si si­ka­Nku­lu­nku­lu, le­se­Wu­ndlu.

2 La­pha­ka­thi kwe­si­ta­la­da sa­woc, nja­lo nga­pha la­nga­pha ko­mfu­lad kwa­ku­le­si­hla­hla se­mpi­loe, si­the­la izi­the­lo ezi­li­tshu­mi la­mbi­li, ile­yo la­le­yo inya­nga si­the­la isi­the­lo sa­so; la­ma­hla­mvu esi­hla­hlaf nga­wo­kwe­la­tshwa kwe­zi­zweg.

3 Ka­ku­sa­yi­ku­ba kho­na la­ka­nye isi­qa­le­ki­soh; ko­dwa isi­hla­lo so­bu­kho­si si­ka­Nku­lu­nku­lu le­se­Wu­ndlu si­za­ku­ba ku­woi; le­nce­ku za­khe zi­za­mkho­nza,

4 zi­za­bo­na ubu­so ba­khej; le­bi­zo la­khe li­za­ku­ba se­ma­bu­nzi­ni azok.

5 Lo­bu­su­ku ka­bu­yi­ku­ba kho­na la­phol, nja­lo ka­zi­swe­li isi­ba­ne lo­ku­kha­nya kwe­la­nga, ngo­ba iNko­si uNku­lu­nku­lu iya­zi­kha­nyi­se­lam; nja­lo zi­za­bu­sa ku­ze ku­be ni­ni la­ni­nin.

Iqi­ni­so lo­mbo­no

6 Wa­se­si­thi ki­mi: La­ma­zwi athe­mbe­ki­le aqo­thoo; nja­lo iNko­si, uNku­lu­nku­lu wa­ba­pro­fe­thi aba­ngcwe­lep, ithu­me­le ingi­lo­si ya­yoq uku­tshe­ngi­sa ince­ku za­yo izi­nto oku­me­le ze­nze­ke ngo­ku­pha­ngi­sar.

7 Kha­nge­la, ngi­ye­za ma­si­nya­nes. Ubu­si­si­we owa­gci­na­yo ama­zwi esi­pro­fe­tho sa­lo­lu­gwa­lot.

8 Fu­thi mi­na Jo­ha­ne ngi­ngu­ye owa­zi­bo­na­yo le­zi­zi­nto lo­wa­zi­zwa­you. Ku­the se­ngi­zi­zwi­le nga­zi­bo­na, nga­we­la pha­nsi uku­kho­nza pha­mbi kwe­nya­wo ze­ngi­lo­si eya­ngi­tshe­ngi­sa le­zi­zi­ntov.

9 Ya­si­si­thi ki­mi: Qa­phe­la ungakwe­nziw; ngo­ba ngi­yi­nce­ku ka­nye la­we, la­ba­za­lwa­ne ba­kho aba­pro­fe­thi, la­la­bo aba­gci­na ama­zwi alo­lu­gwa­lo; kho­nza uNku­lu­nku­lu.

10 Ya­si­si­thi ki­mi: Unga­na­ma­thi­se­li ngo­pha­wu ama­zwi esi­pro­fe­tho sa­lo­lu­gwa­lox; ngo­ba isi­kha­thi si­se­du­zey.

11 Owe­nza oku­nga­lu­nga­nga ka­hla­le ese­nza oku­nga­lu­nga­ngaz; lo­ngco­li­le­yo ahla­le engco­li­le; lo­lu­ngi­le­yo ahla­le elu­ngi­si­si­we; lo­ngcwe­le ahla­le engcwe­li­si­we.

12 Kha­nge­la-ke, ngi­ye­za ma­si­nya­neab, lo­mvu­zo wa­mi uki­mic, uku­vu­za ngu­lo­wo la­lo­wo nje­ngo­ku­za­ku­ba ngu­mse­be­nzi wa­khed.

13 Mi­na ngi­nguA­lfa loO­me­gae, isi­qa­lo le­si­ci­nof, owo­ku­qa­la lo­wo­ku­ci­nag.

14 Ba­bu­si­si­we la­bo abe­nza imi­la­yo ya­kheh, uku­ze ba­be le­lu­nge­loi esi­hla­hle­ni se­mpi­loj, ba­be se­be­nge­nak emzi­ni nga­ma­sa­ngol;

15 ko­dwa nga­pha­ndle ku­kho­nam izi­njan la­ba­tha­ka­thio le­zi­phi­ngip la­ba­bu­la­liq la­ba­kho­nza izi­tho­mber la­ye wo­nke otha­nda nja­lo ese­nza ama­ngas.

16 Mi­na Je­su ngi­thu­me ingi­lo­si ya­mi uku­fa­ka­zat le­zi­zi­nto ki­ni ema­ba­ndle­ni. Mi­na ngi­yi­mpa­nde le­nza­lo ka­Da­vi­dau, indo­nsa­ku­sa ekha­zi­mu­la­yovw.

17 UMo­ya-ke lo­ma­ko­tix ba­thi: Wo­za! Lo­zwa­yo ka­thi: Wo­za! Lo­wo­mi­le­yo ke­zey; lo­tha­nda­yo ka­tha­the ama­nzi empi­lo nge­si­hleza.

18 Ngo­ba ngi­ya­fa­ka­za ku­ye wo­nke ozwa ama­zwi esi­pro­fe­tho sa­lo­lu­gwa­lo: Uba umu­ntu ese­nge­za ku­le­zi­zi­nto, uNku­lu­nku­lu uza­kwe­nge­ze­le­la ku­ye izi­nhlu­phe­ko ezi­lo­tshwe ku­lo­lu­gwa­lob;

19 nja­lo uba umu­ntu esu­sa okwa­ma­zwi ogwa­lo lwa­le­si­si­pro­fe­tho, uNku­lu­nku­lu uza­su­sa isa­be­lo sa­khec egwa­lwe­ni lwe­mpi­lod, le­mzi­ni ongcwe­lee, le­zi­ntwe­ni ezi­lo­tshi­we­yo ku­lo­lu­gwa­lo.

20 Ofa­ka­za le­zi­zi­nto uthi: Ye­bo, ngi­ye­za ma­si­nya­nef. Ame­ni. Ye­bo, wo­za, Nko­si Je­su!g

21 Umu­sa we­Nko­si ye­thu uJe­su Kri­stu ka­wu­be la­ni lo­nkeh. Ame­ni.

a Hla­b. 33.6; 136.5; Jo­ha. 1.1-3; Se­b. 14.15; 17.24; Ko­l. 1.16,17; He­b. 1.8-10; 11.3.

b Isa. 34.11 Je­r. 4.23.

c 2 Ko­r. 4.6

d Jo­be 37.18. Hla­b. 136.5. Je­r. 10.12; 51.15.

e Hla­b. 148.4.

f Jo­be 38.8. Hla­b. 33.7. 2 Pe­t. 3.5.

1 utsha­ni: He­b. utsha­ni obu­bu­tha­ka­tha­ka.

2 pha­ka­thi kwe­mi­ni lo­bu­su­ku: He­b. pha­ka­thi kwe­mi­ni la­pha­ka­thi ko­bu­su­ku.

g Du­te. 4.19. Hla­b. 136.7,8,9.

3 si­bu­se: He­b. ku­be yi­ku­bu­sa kwe-.

h Je­r. 31.35

4 emkha­thi­ni: He­b. ebu­swe­ni bo­mkha­thi.

i 8.17; 9.1.

j 5.1; 9.6. 1 Ko­r. 11.7. Efe. 4.24. Ko­l. 3.10. Ja­k. 3.9.

k 9.2. Hla­b. 8.6.

l 2.18; 5.2. Ma­l. 2.15. Ma­t. 19.4. Ma­rk. 10.6.

m 9.1,7.

5 esi­the­la: He­b. esi­hla­nye­la.

n 9.3. Hla­b. 145.15,16.

6 umo­ya: He­b. umphe­fu­mu­lo.

o Tshu. 7.29. 1 Ti­m. 4.4.

a Du­te. 4.19. Hla­b. 33.6.

b Eks. 20.11; 31.17. Du­te. 5.14. He­b. 4.4.

1 wa­we­nza: He­b. uku­we­nza.

c 1.1.

d 1.12.

e 3.19,23. Hla­b. 103.14. Tshu. 12.7. 1 Ko­r. 15.47.

f 7.22. Jo­be 33.4. Isa. 2.22. 1 Ko­r. 15.45.

g 13.10. Isa. 51.3. He­z. 28.13; 31.8. Jo­w. 2.3.

h Isa­m. 2.7; 22.2,14.

i 10.7,29; 25.18. 1 Sa­m. 15.7.

j Eks. 25.7; 28.9,20; 35.9,27; 39.6,13. 1 La­n. 29.2. Jo­be 28.16. He­z. 28.13.

2 umu­ntu: ku­mbe, uA­da­mu.

k 1 Ko­r. 11.9.

3 onje­nga­ye: He­b. nje­ngo­pha­mbi kwa­khe.

l 1.24; 1.21.

m Hla­b. 8.6.

4 kuA­da­mu: ku­mbe, emu­ntwi­ni.

n 15.12. 1 Sa­m. 26.12.

5 lwa­ba: He­b. ya­lwa­kha lwa­ba.

o 29.14. Hlu. 9.2.

6 owe­si­fa­za­na: He­b. Isha.

p 1 Ko­r. 11.8

7 indo­da: He­b. Ish.

q Hla­b. 45.10. Ma­t. 19.5. Ma­rk. 10.7. 1 Ko­r. 6.16. Efe. 5.31.

a Ma­t. 10.16. 2 Ko­r. 11.3.

1 ye­bo: He­b. ye­bo, ngo­ba.

b 2.17.

2 si­ya­bu­ke­ka: He­b. si­ya­lo­yi­se­ka.

c 1 Ti­m. 2.14

d 3.5.

e 2.25.

3 ama­fa­si­ko­ti: ku­mbe, izi­bhi­nco.

4 eku­pho­le­ni: He­b. emo­ye­ni.

f 2.18. Jo­be 31.33.

g 3.4. 2 Ko­r. 11.3. 1 Ti­m. 2.14.

h Isa. 65.25. Mi­ka 7.17.

i Isa. 7.14. Mi­ka 5.3. Ma­t. 1.18,23,25. Lu­ka 1.34,35. Ga­l. 4.4. 1 Ti­m. 2.15. Isa­m. 12.9; 20.2.

j Jo­be 9.17 Ro­ma 16.20. He­b. 2.14.

k 4.7. Ngo­ma 7.10.

l 1 Ko­r. 11.3; 14.34. Efe. 5.22,23,24. Ko­l. 3.18. 1 Ti­m. 2.11,12. Ti­t. 2.5. 1 Pe­t. 3.1,5,6.

m 2.17.

n Ro­ma 8.20-22.

o Jo­be 5.7; 14.1. Tshu. 2.22,23.

p 2.7.

q Jo­be 34.15. Hla­b. 104.29. Tshu. 3.20; 12.7. Ro­ma 5.12.

5 uE­va: He­b. uHa­va, ku­si­tsho, ophi­la­yo.

r 3.5.

s 2.9.

t 2.8.

u 3.8.

1 uKha­yi­ni: oku­tsho, oku­zu­zi­we­yo.

2 uA­be­la: He­b. uHa­be­la.

a Na­ni 18.17. Za­ga 3.9.

b He­b. 11.4

c 31.2.

3 ku­ye­mu­ke­le­ka: ku­mbe, ku­pha­ke­me.

d Ma­t. 23.35. He­b. 12.24. 1 Jo­ha. 3.12. Ju­da 11.

e Jo­ha. 8.44.

4 isi­je­zi­so sa­mi: ku­mbe, iso­no sa­mi si­khu­lu ku­lo­ku­nga­the­the­le­lwa.

f 2 Kho. 13.23; 24.20. Hla­b. 51.11. Je­r. 52.3.

g 9.6.

h Hla­b. 79.12.

5 uE­no­ki: He­b. uHa­no­ki.

6 uLa­me­ki: He­b. uLe­me­ki.

i Eks. 21.25.

j 4.15.

7 uSe­ti: He­b. uShe­ti, oku­yi­ku­thi, omi­si­we­yo, ku­mbe, obe­ki­we­yo.

k Eks. 18.4.

8 uE­no­si: He­b. uE­no­shi.

a 1.26,27.

b 4.25.

c 1 La­n. 1.1-4. Lu­ka 3.36-38.

d 3.19.

e 4.26.

1 uJa­re­di: He­b. uJe­re­di.

f Ju­da 14.

g 5.24. 6.9.

h He­b. 11.5. 2 Kho. 2.11.

i 3.16,17.

j 3.17.

k 10.21.

a Du­te. 7.3,4.

b Ga­l. 5.16,17.

c Hla­b. 78.39.

1 imi­ca­ba­ngo: Iba­la le­si­He­bhe­ru li­tsho le­njo­ngo le­zi­lo­yi­so.

d 8.21. Jo­be 14.4; 15.14. Hla­b. 51.5. Je­r. 17.9. Ma­t. 15.19. Ro­ma 3.23.

e 1 Sa­m. 15.11. 2 Sa­m. 24.16. Jo­w. 2.13. Na­ni 23.19. 1 Sa­m. 15.29. Ge­n. 18.30. Isa. 1.14; 43.24.

f Isa. 63.10. Efe. 4.30.

g 19.19. Eks. 33.12,13,16,17. Lu­ka 1.30. Se­b. 7.46.

h He­z. 14.14,20. 2 Pe­t. 2.5.

2 ephe­le­le­yo: ku­mbe, eqo­tho.

i 5.22,24.

j 7.1; 10.9; 13.13. Lu­ka 1.6. Ro­ma 2.13; 3.19.

k He­z. 8.17; 9.9; 28.16.

l 18.21. Hla­b. 14.2; 53.2,3.

m He­z. 7.2,3,6.

3 izi­ga­ba: ku­mbe, izi­dle­ke.

n 2.19.

o He­b. 11.7. Eks. 40.16.

a Jo­be 22.16. Ma­t. 24.38,39. Lu­ka 17.26,27. He­b. 11.7. 1 Pe­t. 3.20. 2 Pe­t. 2.5; 3.6.

b 6.9.

c 8.20. Le­vi 11.

1 ngi­bhu­bhi­se: ku­mbe, nge­su­le.

d 6.22.

2 emva kwe­nsu­ku: ku­mbe, ngo­lwe­si­kho­mbi­sa lwe­zi­nsu­ku.

e 8.2. Za­ga 8.28.

f 8.2. 2 Kho. 7.19. Isa. 24.18. Ma­l. 3.10. Ge­n. 1.7. Hla­b. 78.23.

g 6.20.

h Hlu. 9.51; 3.22,23.

i 2.7.

j 2 Pe­t. 2.5.

a 19.29; 30.22. Eks. 2.24. 1 Sa­m. 1.19.

b Eks. 14.21.

c 7.11.

d 7.24.

e 6 16; 26.8. 2 Kho. 13.17.

1 la­zu­la­zu­la nja­lo: He­b. la­phu­ma lo­ku­phu­ma la­bu­ya.

f 1.22,28.

2 nge­nhlo­bo: He­b. nge­zi­zu­ku­lwa­na.

g Eks. 29.18,25,41. Le­vi 1.9,13,17. Na­ni 15.3. He­z. 6.13; 16.19; 20.41. 2 Ko­r. 2.15. Efe. 5.2.

3 olu­mna­ndi: He­b. uqha­tshi lo­ku­thu­la.

h 3.17; 6.17.

i 6.5.

j 9.11,15.

k Isa. 54.9.

l Je­r. 33.20,25.

a 1.22,28; 8.17.

b Du­te. 12.15. Se­b. 10.12-15. Ro­ma 14.14. 1 Ti­m. 4.3,4.

c 1.29.

d Le­vi 17.10,11,14; 19.26. Du­te. 12.23. 1 Sa­m. 14.32,33. Se­b. 15.20,29.

e Eks. 21.28.

f 4.10,11.

g Eks. 21.12,14. Le­vi 24.17. Ma­t. 26.52. Isa­m. 13.10.

h 1.27.

i 6.18; 8.22.

j Isa. 54.9.

k 17.1.

1 umchi­lo­wa­ma­kho­si­ka­zi: He­b. ida­ndi­li.

l He­z. 1.28. Isa­m. 4.3.

m Le­vi 26,42,45. He­z. 16.60.

n 17.7,13,19.

o 10.6.

2 uKha­na­ni: He­b. uKhe­na­ni.

p Du­te. 27.16.

q Jo­sh. 9.23. 1 Kho. 9.20,21.

r He­b. 11.16.

3 isi­gqi­li sa­khe: ku­mbe, isi­gqi­li ku­ye.

a 1 La­n. 1.5-7.

b He­z. 38.6.

c He­z. 38.2,3; 39.1.

d Da­n. 11.2.

e He­z. 38.2,3; 39.1.

f Je­r. 51.27.

g He­z. 38.6.

h Hla­b. 72.10. He­z. 38.13.

i Hla­b. 72.10. Isa. 11.11; 40.15. Je­r. 2.10; 25.22. He­z. 27.6. Ze­f. 2.11.

j Hla­b. 72.10. Isa. 11.11; 40.15. Je­r. 2.10; 25.22. He­z. 27.6. Ze­f. 2.11.

k 1 La­n. 1.8-10.

l Je­r. 46.9.

m Je­r. 46.9.

n Hla­b. 72.10. He­z. 38.13.

o Hla­b. 72.10. He­z. 38.13.

p 11.2.

1 kwa­phu­ma: ku­mbe, wa­phu­ma wa­ya eA­si­ri­ya.

q 1 La­n. 1.11-16.

r Je­r. 47.4. Amos 9.7. Ge­n. 21. Du­te. 2.23.

s Je­r. 47.4. Amos 9.7. Ge­n. 21. Du­te. 2.23.

2 uSi­do­ni: He­b. uThi­zi­do­ni.

3 iGa­za: He­b. iA­za.

t 1 La­n. 1.17-25.

u 1 La­n. 1.17.

v 11.12.

4 uPe­le­gi: oku­yi­ku­thi, ukwe­hlu­ka­na.

w 1 Kho. 9.26-28; 10.11.

1 be­ve­la empu­ma­la­nga: ku­mbe, nge­mpu­ma­la­nga.

a 10.10; 14.1. Isa. 11.11. Da­n. 1.2. Ze­k. 5.11.

b 14.10. Eks. 2.3.

c Du­te. 1.28.

d 18.21.

e 1.26.

f 10.25,32.

2 iBa­be­li: oku­yi­ku­thi, uku­pha­mba­ni­se­ka.

g 10.22-25. 1 La­n. 1.17-27.

h Lu­ka 3.36.

i 17.15; 20.12.

j 22.20.

k 12.1; 15.7.

l Jo­sh. 24.2. Ne­h. 9.7. Se­b. 7.2,4.

m 10.15-19.

a Se­b. 7.3. He­b. 11.8.

b 27.29. Na­ni 24.9.

c 18.18; 22.18; 26.4; 28.14. Se­b. 3.25. Ga­l. 3.8.

d 14.14.

e 11.31.

f He­b. 11.9.

g 13.18.

h Du­te. 11.30. Hlu. 7.1.

i 10.18,19; 13.7.

j 13.15; 17.8. Hla­b. 105.9-12.

k 13.4.

l 26.1.

m 43.1.

n 20.1-18; 26.6-11.

o 20.18. 1 La­n. 16.21. Hla­b. 105.14.

a Za­ga 10.22.

b 12.7,8.

c 36.7.

d 26.20.

e 12.6.

f Se­b. 7.26.

g 20.15; 34.10.

h 19.17. Du­te. 34.3. Jo­sh. 1.7.

i 19.17. Du­te. 34.3. Jo­sh. 1.7.

j 19.24,25.

k 2.8. Isa. 51.3. Jo­w. 2.3.

l 14.2,8; 19.22.

m 18.20. He­z. 16.49. 2 Pe­t. 2.7,8.

n 6.11.

o 28.14.

p 17.8; 28.13; 35.12. Se­b. 7.5.

q 12.7; 15.18; 24.7; 26.4. Du­te. 34.4. 2 La­n. 20.7.

r 15.5; 22.17; 26.4; 28.14; 32.12. Na­ni 23.10.

s 35.27; 37.14.

a 11.2.

b 10.22. Isa. 11.11. Se­b. 2.9.

c 19.24.

d 19.24.

e Du­te. 29.23.

f Du­te. 29.23.

g 14.8; 19.22.

h Na­ni 34.12. Du­te. 3.17. Jo­sh. 3.16.

i 15.20. Du­te. 3.11. Jo­sh. 12.4; 13.12; 17.15. 2 Sa­m. 5.18,22; 23.13.

j Jo­sh. 12.4; 13.12.

k Du­te. 2.20.

l Du­te. 2.10,11.

m 36.8,19. Du­te. 2.12,22.

1 iE­li­pa­ra­ni: ku­mbe, igce­ke le­Pa­ra­ni.

n 21.21. Na­ni 12.16.

o 2 La­n. 20.2.

p 11.3.

q 19.17,30.

r 14.16,21.

s 12.5.

t 13.12.

u 13.18.

v 14.24.

w 13.8.

2 wa­hlo­mi­sa: ku­mbe, wa­kho­khe­la.

x 12.5,16; 15.3; 17.12,13,23,27. Tshu. 2.7.

y Du­te. 34.1. Hlu. 18.29.

z 1 Sa­m. 23.19,24. Eks. 26.18,35; 27.9; 36.23; 38.9.

a 2 Sa­m. 18.18.

b He­b. 7.1.

c Hla­b. 110.4. He­b. 5.6.

d Se­b. 16.17.

e Ru­the 3.10. 2 Sa­m. 2.5.

f 14.22.

g 24.27.

h He­b. 7.4. Ge­n. 28.22.

3 aba­ntu: He­b. imi­phe­fu­mu­lo.

i Da­n. 12.7. Isa­m. 10.5,6. Eks. 6.8. Du­te. 32.40. Na­ni 14.30. He­z. 20.5.6.

j Esta 9.15,16.

k 14.13.

a 26.24. Da­n. 10.12. Lu­ka 1.13,30.

b 2 Sa­m. 22.3. Hla­b. 3.3; 18.2; 84.11; 119.114.

c Za­ga 11.18. Hla­b. 15.5.

d 14.15.

e 14.14.

f 2 Sa­m. 7.12; 16.11.

g Hla­b. 147.4.

h 13.16; 22.17; 26.4. Eks. 32.13. Du­te. 1.10; 10.22. 1 La­n. 27.23. Je­r. 33.22. He­b. 11.12.

i Ro­ma 4.18.

j Ro­ma 4.3,9,22. Ga­l. 3.6. Ja­k. 2.23.

k Hla­b. 106.31.

l 11.28,31; 12.1.

m Hla­b. 105.42,44. Ro­ma 4.13.

n 24.13,14. Hlu. 6.17,37. 1 Sa­m. 14.9,10. 2 Kho. 20.8. Hla­b. 86.17. Isa. 7.11-13. Lu­ka 1.18.

o Je­r. 34.18,19.

p Le­vi 1.17.

q 2.21. Jo­be 4.13; 33.15.

r Se­b. 7.6,7.

s Eks. 1.11.

t 15.16. Eks. 12.40,41.

u Eks. 6.6.

v Eks. 12.36. Hla­b. 105.37.

w Jo­be 5.26.

x Se­b. 13.36.

y 25.8.

z 25.8.

a 15.13.

b 15.21. Jo­sh. 5.1; 13.4. 1 Kho. 21.26. Amos 2.9.

c Da­n. 8.23. Ma­t. 23.32. 1 The­s. 2.16.

d He­z. 12.6,7,12.

e 12.7; 13.15; 24.7; 26.4. Na­ni 34.2. Du­te. 34.4. Ne­h. 9.8. Hla­b. 105.11.

f Eks. 23.31. Du­te. 1.7; 11.24. Jo­sh. 1.4. 1 Kho. 4.21. 2 La­n. 9.26. Isa. 27.12.

g Hlu. 1.16; 4.11,17. Eks. 2.15,16.

h 23.2,3.

i Hlu. 1.4.

j 14.5.

k Na­ni 13.29. Jo­sh. 17.2.

l Jo­sh. 24.11.

a 15.2,3.

b 12.16; 21.9.

c Ga­l. 4.24.

d 20.3,9.

e 20.18; 30.2. 1 Sa­m. 1.5,6.

f 12.5.

g Za­ga 30.21,23.

h 31.53. 1 Sa­m. 24.12.

i Jo­be 2.6. Je­r. 38.5.

j Eks. 2.15.

k 20.1. Eks. 15.22. 1 Sa­m. 15.7.

l 25.18; Eks. 15.22.

m 17.20; 21.18; 25.12-18.

n 17.19. Ma­t. 1.21. Lu­ka 1.13,31.

1 uI­shma­ye­li: oku­yi­ku­thi, uNku­lu­nku­lu uza­ku­zwa.

o 21.20.

p 25.18.

q 24.62; 25.11.

2 iBe­ri-La­ha­yi-Ro­yi: oku­yi­ku­thi, umtho­mbo wa­lo­wo ophi­la­yo engi­bo­na.

r Na­ni 13.26. 14.7; 20.1.

s 16.11.

a 28.3; 35.11; 43.14; 48.3; 49.25. Eks. 6.3.

b 24.40; 48.15. 1 Kho. 2.4; 8.25. 2 Kho. 20.3. Ge­n. 5.22,24; 6.9.

c 6.9. Du­te. 18.13. Jo­be 1.1. Ma­t. 5.48.

1 uphe­le­le: ku­mbe, ba­na qo­tho.

d 12.2; 13.16; 22.17.

e 17.17.

f Ro­ma 4.11,12,16. Ga­l. 3.29.

g Ne­h. 9.7.

2 uA­bra­ha­ma: oku­yi­ku­thi, uyi­se we­xu­ku eli­khu­lu.

h Ro­ma 4.17.

i 28.3; 48.4.

j 35.11.

k 17.16; 35.11.

l Ga­l. 3.17.

m 26.24; 28.13. He­b. 11.16.

n 12.7.

3 nje­ngo­we­zi­zwe: He­b. ili­zwe lo­ku­hla­la kwa­kho nje­ngo­we­zi­zwe.

o Eks. 6.7. Le­vi 26.12. Du­te. 14.2; 26.18; 29.13.

p Se­b. 7.8. Ro­ma 4.11.

q Le­vi 12.3. Lu­ka 2.21. Fi­l. 3.5. Jo­ha. 7.22.

4 uSa­ra: He­b. inko­sa­za­na.

r 18.10.

s Ga­l. 4.31. 1 Pe­t. 3.6.

t 21.6. Jo­ha. 8.56. Ro­ma 4.19.

u 15.16.

v 18.10; 21.2. Ga­l. 4.23,28.

w 16.10.

x 25.12-16.

y 21.18.

z 35.13.

a 13.18.

b He­b. 13.2. Ge­n. 18.22; 19.1; 31.11,13; 48.16. Eks. 3.2,14; 6.3; 14.19; 13.21; 24.10. Isa. 63.9. Ma­l. 3.1.

c 19.1.

d 19.2; 24.32; 43.24.

e Hlu. 6.18; 13.15.

f 19.8; 33.10.

g 24.67.

h 18.14.

i 17.19,21; 21.2. Ro­ma 9.9.

j 17.17. Ro­ma 4.19. He­b. 11.11,12,19.

k 31.35.

l 17.17. Lu­ka 1.18.

m 1 Pe­t. 3.6.

n Je­r. 32.17. Ze­k. 8.6. Ma­t. 19.26. Lu­ka 1.37.

o 17.21; 18.10. 2 Kho. 4.16.

p Le­vi 19.11.

q Ro­ma 15.24. 3 Jo­ha. 6.

r Hla­b. 25.14. Amos 3.7. Jo­ha. 15.15.

s 12.3; 22.18; 26.4. Se­b. 3.25. Ga­l. 3.8.

t Du­te. 4.9,10; 6.7. Efe. 6.4.

u 17.27. Jo­sh. 24.15.

v 4.10; 19.13. Ja­k. 5.4.

w 11.5. Eks. 3.8.

x Du­te. 8.2; 13.3.

y 19.1.

z 18.1.

a He­b. 10.22.

b 20.4. Na­ni 16.22. 2 Sa­m. 24.17.

c Jo­be 8.20.

d Jo­be 8.3. Ro­ma 3.6.

e Je­r. 5.1. He­z. 22.30.

f Lu­ka 18.1.

g 2.7; 3.19. Jo­be 4.19.

h Hlu. 6.39.

a 18.22.

b 18.2. 2 Sa­m. 11.8.

c He­b. 13.2. Hlu. 4.18.

d 18.4; 24.32; 43.24.

e Lu­ka 24.28.

f 13.13. Isa. 3.9.

g Hlu. 19.22.

h Ro­ma 1.24,27. Ju­da 7.

i Hlu. 19.23.

j Hlu. 19.24.

k 18.5.

l 13.12. 2 Pe­t. 2.7,8.

m Eks. 2.14.

n 2 Kho. 6.18. Se­b. 13.11.

o 2 Pe­t. 2.7,9.

p 19.8. 2 Kho. 8.27.

q Na­ni 16.21,24,26,45. Je­r. 51.6. Isa­m. 18.4.

1 ebu­bi­ni: ku­mbe, eku­je­zi­swe­ni.

r 19.26. Lu­ka 9.62.

s Se­b. 10.14.

2 ngi­kwe­mu­ke­le: He­b. ngi­bu­pha­ka­mi­si­le ubu­so ba­kho.

t Jo­be 42.8,9.

u Ma­rk. 6.5.

v 14.2,8.

3 iZo­wa­ri: oku­yi­ku­thi, oku­nci­nya­ne.

w Du­te. 29.23. Isa. 13.19. Je­r. 20.16; 50.40. He­z. 16.49,50. Amos 4.11. Ze­f. 2.9. Lu­ka 17.29. 2 Pe­t. 2.6. Ju­da 7.

x Lu­ka 17.32.

y 18.22.

z Isa­m. 18.9.

a 8.1.

b 19.17,19.

c Du­te. 2.9.

d Du­te. 2.19.

a 18.1,33.

b 16.7,14.

c 26.3.

d 10.19; 26.6.

e 12.13-20; 26.7-11.

f Hla­b. 105.14.

g Jo­be 33.15,16.

h 20.7.

i 18.23.

j 39.9. Hla­b. 51.4.

k Eks. 7.1. 1 Sa­m. 7.5. Jo­be 42.8.

l Na­ni 16.32,33.

m 29.26; 34.7.

n Za­ga 16.6.

o 11.29.

p 12.1.

q 12.13.

r 12.16.

s 13.9; 34.10.

t 20.5.

u 24.65.

v 21.25.

w 12.17.

a 1 Sa­m. 2.21.

b 17.19; 18.10,14.

c He­b. 11.11. Ga­l. 4.22.

d 17.21.

e 17.19.

f Se­b. 7.8.

g 17.10,12.

h 17.1,17.

i Isa. 54.1. Ga­l. 4.27.

j 18.11,12.

k 16.1.

l 16.15.

m Ga­l. 4.29.

n Ga­l. 4.30.

o 17.18.

p Ro­ma 9.7. He­b. 11.18.

q 21.18; 16.10; 17.20.

r 21.31.

s 39.2,3,21.

t 16.12.

u 24.4.

v 20.2; 26.1,26.

w 26.28.

x Jo­sh. 2.12. 1 Sa­m. 24.21.

y Jo­be 18.19. Isa. 14.22.

z 26.15,18,20,21,22.

a 26.31.

b 33.8.

c 21.14. 26.33.

1 iBhe­ri­she­bha: oku­yi­ku­thi, umtho­mbo we­si­fu­ngo.

d 4.26.

e Isa. 40.28. Ro­ma 16.26. 1 Ti­m. 1.17.

f 10.14; 26.1.

a 1 Ko­r. 10.13. He­b. 11.17. Ja­k. 1.12,13. 1 Pe­t. 1.6,7.

b 2 La­n. 3.1.

c Jo­ha. 19.17.

d Ja­k. 2.21,22.

e Mi­ka 6.7,8.

f 26.5.

1 uJe­ho­va-ji­re: oku­yi­ku­thi, uJe­ho­va uza­na­ke­ke­la.

g Hla­b. 105.9. Lu­ka 1.73. He­b. 6.13.

h 15.5. Je­r. 33.22.

i 2 Sa­m. 17.11. 1 Kho. 4.20. Isa. 48.19. Ge­n. 13.16.

j 24.60. Mi­ka 1.9. Hla­b. 127.5.

k 12.3; 18.18; 26.4. Se­b. 3.25. Ga­l. 3.8.

l 22.2; 26.5.

m 21.31.

n 11.29.

o Jo­be 1.1.

p Jo­be 32.2.

q 24.15.

r Ro­ma 9.10.

a Jo­sh. 14.15. Hlu. 1.10.

b 13.18; 23.19; 35.27; 37.14. Na­ni 13.22.

c 17.8. 1 La­n. 29.15. Hla­b. 105.12. He­b. 11.9,13.

d Se­b. 7.5.

1 esi­la­ma­ndla: He­b. isi­khu­lu si­ka­Nku­lu­nku­lu.

e 34.20,24. Ru­the 4.1.

f 2 Sa­m. 24.21-24.

g Eks. 30.13. He­z. 45.12. Ge­n. 17.12,13; 20.16.

h 1 La­n. 21.25. Je­r. 32.9.

i 25.9; 49.30-32; 50.13.

j Ru­the 4.7-10. Je­r. 32.10,11.

1 ele­nsu­ku ezi­ne­ngi: He­b. eqhu­be­ki­le nge­zi­nsu­ku.

a 13.2; 14.14; 24.35.

b 15.2.

c 24.10.

d 47.29.

e 14.22.

f 26.34,35; 27.46.

g 28.2.

h 11.31; 22.20-24; 27.43.

i 12.1.

j 12.7; 13.15; 15.18; 17.8; 26.4. Se­b. 7.5.

k Eks. 23.20,23; 33.2. He­b. 1.14.

l Jo­sh. 2.20.

m 24.2.

n 12.16.

o 24.24; 27.43.

p Eks. 2.16. 1 Sa­m. 9.11. 29.9.

q 24.27,42; 17.7; 26.24; 28.13; 32.9. Eks. 3.6,15.

r 27.20. Hla­b. 37.5.

s 24.43.

t 29.9,10.

u 15.8.

v 11.29; 22.23.

w 26.7.

x 24.12,40,42,56. Ne­h. 1.11.

y 24.15.

z 24.48,52. Eks. 4.31.

a 32.10. Hla­b. 98.3.

b 24.48.

c 25.20; 28.2; 29.5.

d 26.29. Hlu. 17.2. Ru­the 3.10.

e 43.24. Hlu. 19.21.

f 18.4; 19.2; 43.24.

g 24.1.

h 21.2.

i 25.5.

j 24.3.

k 24.4.

l 24.5.

m 24.7.

n 17.1.

o 24.21.

p 24.8.

q 24.12.

r 24.21.

s 24.13.

t 24.14,15.

u 20.16; 21.25.

v 1 Sa­m. 1.13.

w 24.22. He­z. 16.11,12.

x 24.26,52.

y 22.23. 2 Kho. 8.26.

z 47.29. Jo­sh. 2.14.

a 31.24. 2 Sa­m. 13.22.

b 24.13-15; 24.42-44.

c 24.26,48.

2 imi­ce­ci­so: He­b. izi­tsha.

d 2 La­n. 21.3; 32.23. Ezra 1.6.

e 24.56,59.

f 35.8.

g 17.16.

h 22.17.

i 16.14; 25.11.

j Hla­b. 77.6; 119.15,23,48,78,148; 143.5.

3 uku­zi­ndla: ku­mbe, uku­khu­le­ka.

k Jo­sh. 15.18.

l 37.35; 38.12. 2 Sa­m. 13.39.

m 23.2.

a 1 La­n. 1.32,33.

b 24.36.

c 21.14.

d Hlu. 6.3.

e 15.15.

f 25.17; 35.29; 49.29,33.

g 35.29.

h 23.16; 50.13.

i 49.31.

j 16.14; 24.62.

k 16.15.

l 1 La­n. 1.29-31.

m 17.20.

n 25.8.

o 1 Sa­m. 15.7.

p 16.7; 20.1. Eks. 15.22.

1 wa­hla­la: He­b. wa­wa.

q Ma­t. 1.2.

r 22.23.

s 28.2.

t 24.29.

u 2 Sa­m. 21.14; 24.25. 1 La­n. 5.20. 2 La­n. 33.13. Ezra 8.23.

v 1 Sa­m. 9.9.

w 17.16; 24.60.

x 27.29,40. Ro­ma 9.12.

y 27.11,16,23.

z Ho­s. 12.3.

a 27.36.

b 27.3,5.

c 6.9. Jo­be 1.1,8; 2.3. Hla­b. 37.37.

d He­b. 11.9.

2 wa­dla: He­b. inya­ma ye­nya­ma­za­na ya­yi­se­mlo­nye­ni wa­khe.

e 27.4.

f 27.6.

3 uE­do­ma: oku­yi­ku­thi, oku­bo­mvu.

g He­b. 12.16.

h He­b. 12.16.

a 12.10.

b 20.2.

c 21.34. 1 Sa­m. 21.10; Hla­b. 34.1.

d 12.1.

e 20.1. He­b. 11.9.

f 28.15.

g 12.2.

h 13.15,16; 15.18.

i 22.16.

j 15.5. Eks. 32.13.

k 12.3; 22.18.

l 22.16,18.

m 12.13; 20.2,13.

n 24.16.

o 20.9.

p 26.3; 24.1,35. Jo­be 42.12.

q 30.1; 37.11. Tshu. 4.4.

r 21.30.

s Eks. 1.9.

t 21.31.

1 ago­bho­za­yo: He­b. aphi­la­yo.

u 21.25.

2 iE­se­ki: oku­yi­ku­thi, uku­phi­ki­sa­na.

3 iSi­ti­na: oku­yi­ku­thi, uku­zo­nda.

4 iRe­ho­bo­thi: oku­yi­ku­thi, inda­wo.

v 17.6; 28.3.

w 24.12.

x 15.1.

y 28.15; 31.3.

z 12.7; 13.18.

a 21.22.

b 26.16.

c 21.22,23.

5 so­ku­thi: He­b. uba uza­se­nze­la oku­bi.

d 24.31.

e 18.5-8; 19.3.

f 21.31.

6 iShe­bha: oku­yi­ku­thi, isi­fu­ngo.

g 21.31; 22.19.

7 iBhe­ri­she­bha: oku­yi­ku­thi, umtho­mbo we­si­fu­ngo.

h 28.9; 36.2,3.

8 lu­si­zi: He­b. oku­ba­ba­yo.

i 27.46.

a 48.10. 1 Sa­m. 3.2.

b 25.27,28.

c 48.9,15; 49.28. Du­te. 33.1.

d 27.13.

e 27.4.

f 27.4.

g 25.25.

h 27.21,22.

i 1 Sa­m. 25.24. 2 Sa­m. 14.9. Ma­t. 27.25.

j 27.4,9.

1 ezi­nhle: He­b. ezi­lo­yi­se­ka­yo.

k 27.27.

l 27.4.

m 24.12.

n 27.12.

o 27.16.

p 27.4,10,19,31.

q He­b. 11.20.

r Ho­s. 14.6.

s Du­te. 33.13,28. 2 Sa­m. 1.21.

t Du­te. 33.28.

u 2 Sa­m. 8.14.

v 49.8.

w 12.3. Na­ni 24.9.

x Jo­be 9.24.

y He­b. 12.17.

z 25.26.

2 uJa­ko­be: oku­yi­ku­thi, umqhu­be­ki­si.

a 25.33.

b 27.29. 2 Sa­m. 8.14.

c 27.28.

d He­b. 12.17.

e 25.23. 2 Sa­m. 8.14. 1 Kho. 22.47. Oba­d. 18-20.

f 2 Kho. 8.20-22.

g 37.4.

h 50.3,4,10; 50.15.

i Oba­d. 10.

j 11.31; 24.4; 29.4.

k 26.35; 28.8.

l 24.3.

a 24.3.

b Ho­s. 12.12.

c 25.20; 48.7.

d 22.23.

e 24.29.

f 17.1.

g 12.2.

h 28.1,3.

1 nje­ngo­we­zi­zwe: He­b. ili­zwe lo­ku­hla­la kwa­kho nje­ngo­we­zi­zwe.

i 28.1,3.

j 24.3; 26.35.

k 36.3; 26.34.

l 25.13; 36.3.

m 26.23,33.

n Se­b. 7.2.

o 37.5,9; 40.5; 41.1. Jo­be 33.15.

p Jo­ha. 1.51.

q 35.1; 48.3.

r 26.24; 24.12.

s 13.15.

t 13.16.

u 13.14. Du­te. 12.20.

v 12.3; 18.18; 22.18; 26.4.

w 26.24; 31.3; 28.20.

x 35.6.

y Du­te. 31.6,8. Jo­sh. 1.5. 1 Kho. 8.57. 1 La­n. 28.20. He­b. 13.5.

z Eks. 3.5. Jo­sh. 5.15.

a 31.13,45; 35.14. 2 Sa­m. 18.18.

b Le­vi 8.10,11. Na­ni 7.1.

c Hlu. 1.23,26.

2 iBhe­the­li: oku­yi­ku­thi, indlu ka­Nku­lu­nku­lu.

d 31.13. 2 Sa­m. 15.8.

e 28.15.

f Hlu. 11.31. 2 Sa­m. 15.7-9; 19.30.

g Du­te. 26.17.

h 35.7,14.

i 14.20. Le­vi 27.30.

a Na­ni 23.7.

b 27.43.

c 37.14; 43.27,28. 1 Sa­m. 17.18.

d Eks. 2.16. Ge­n. 24.16.

e Eks. 2.17.

f 33.4; 45.14,15.

g 29.15; 13.8; 14.14,16. Le­vi 10.4. Ru­the 4.3.

h 24.28.

i 24.29.

j 2.23; 37.27. Hlu. 9.2. 2 Sa­m. 5.1; 19.12,13. 1 La­n. 11.1.

1 inya­nga yo­nke: He­b. inya­nga ye­zi­nsu­ku.

k 39.6.

l 31.41.

m 30.26. Ho­s. 12.12.

n Hlu. 14.10. Jo­ha. 2.1,2.

o 30.9.

p 20.9; 34.7.

q Hlu. 14.12. Ge­n. 2.2,3; 8.10; 50.10.

r 30.3.

s 29.20. Du­te. 21.15.

t 31.41.

u 30.22.

2 uRu­be­ni: oku­yi­ku­thi, bo­na indo­da­na.

v 31.42. Eks. 3.7; 4.31. Du­te. 26.7. Hla­b. 25.18.

3 uSi­me­yo­ni: oku­yi­ku­thi, uku­zwa.

w Je­r. 50.5. Na­ni 18.2,4.

4 uLe­vi: oku­yi­ku­thi, ku­hla­nga­ni­si­we.

x Ma­t. 1.2.

5 uJu­da: oku­yi­ku­thi, udu­mo.

a 29.31.

b 26.14.

c 16.2.

d 29.29.

e 16.2.

f 50.23.

g 16.3; 35.22.

1 uDa­ni: oku­yi­ku­thi, ukwe­hlu­le­la.

2 oku­la­ma­ndla: He­b. ku­ka­Nku­lu­nku­lu.

3 uNa­fi­tha­li: oku­yi­ku­thi, uku­bi­nda­na kwa­mi.

h 29.35.

i 30.4; 29.24.

4 uGa­di: oku­yi­ku­thi, ibu­tho.

j Lu­ka 1.48.

5 uA­she­ri: oku­yi­ku­thi, otho­ko­za­yo.

k Ngo­ma 7.13.

l Na­ni 16.13.

6 uI­sa­ka­ri: oku­yi­ku­thi, umvu­zo.

7 uZe­bu­lu­ni: oku­yi­ku­thi, uku­hla­la.

8 uDi­na: oku­yi­ku­thi, isa­hlu­le­lo.

m 8.1.

n 29.31.

o Isa. 4.1. 1 Sa­m. 1.6. Lu­ka 1.25.

9 uJo­se­fa: oku­yi­ku­thi, ukwe­nge­za.

p 35.17.

q 29.20,30.

r Eks. 32.32. 2 Sa­m. 5.8. Da­n. 3.15. Lu­ka 13.9.

s 39.3,5.

t 29.15.

u 31.6,38-40.

10 eku­fi­ke­ni kwa­mi: He­b. enya­we­ni lwa­mi.

v 1 Ti­m. 5.8.

w 31.8.

x 31.8-12. He­z. 31.8.

y 30.41. Eks. 2.16.

z 30.35.

a 30.30.

b 13.2; 24.35; 26.13,14.

c 12.16; 24.10.

a Hla­b. 49.16.

b 4.5.

1 ma­ndu­lo: He­b. izo­lo la­ku­tha­ngi.

c 31.13; 28.15; 32.9.

d 31.2.

e 31.3.

f 31.38-40; 30.29.

g 31.41. Na­ni 14.22. Ne­h. 4.12. Jo­be 19.3. Ze­k. 8.23. Isa. 4.1. Ma­t. 18.21.

h 30.32.

i 31.1.

j Eks. 9.18.

k Eks. 3.7.

l 28.18-20.

m 31.3; 32.9.

n 29.15,20,27.

2 izi­tho­mbe: He­b. ama­the­ra­fi.

3 enga­na­nze­le­lwe: He­b. inhli­zi­yo ka­La­ba­ni.

o 2 Kho. 12.17. Lu­ka 9.51.

p 20.3.

4 oku­hle ku­mbe oku­bi: He­b. ku­su­ke­la ku­ku­hle ku­si­ya ko­ku­bi.

q 31.20,27.

r 1 Sa­m. 30.2.

5 ungi­nye­nye­la: He­b. unge­ba.

s 31.55. Ru­the 1.9,14. 1 Kho. 19.20. Se­b. 20.37.

t 1 Sa­m. 26.21.

u 31.42; 28.13.

v 31.24,29; 19.34.

w 31.19. Hlu. 18.24.

x Le­vi 19.32.

y La­m. 4.19.

z 31.54.

a 31.23.

b Eks. 22.12.

c 29.27,28.

d 31.7.

e Hla­b. 124.1,2.

f 31.53.

g 29.32.

h 1 La­n. 12.17.

i 31.29.

j 26.28.

k 31.48. Jo­sh. 24.27.

l 28.18.

6 iJe­ga­ri-Sa­ha­du­tha: oku­yi­ku­thi, inqu­mbi yo­bu­fa­ka­zi.

7 iGa­le­di: oku­yi­ku­thi, inqu­mbi yo­bu­fa­ka­zi.

m 31.44.

n Hlu. 11.29,34.

8 iMi­zi­pa: oku­yi­ku­thi, inqa­ba yo­ku­li­nda.

o 31.44,48.

p 31.42.

q 31.37.

r 31.28,43.

s 28.1.

a Jo­sh. 5.14. Lu­ka 2.13. 2 Sa­m. 17.24.

1 iMa­ha­na­yi­mi: oku­yi­ku­thi, ama­bu­tho ama­bi­li.

b 36.8,9. Du­te. 2.5. Jo­sh. 24.4.

c 33.8,15.

d 33.1.

e 28.13.

f 31.3,13.

2 ka­ngi­wu­fa­ne­le: He­b. ngi­ngo­mnci­nya­ne ku­wo wo­nke umu­sa.

g 24.27.

h 28.13-15.

i 43.11. Za­ga 18.16.

j Du­te. 2.37; 3.16. Jo­sh. 12.2. Ge­n. 32.24.

k Ho­s. 12.3,4.

3 se­ma­da­bu­ka­ku­sa: He­b. se­ku­pha­ka­me­ni kwe­ku­se­ni.

l Ma­rk. 6.48. Lu­ka 24.28.

m 35.10. 2 Kho. 17.34.

4 uI­sra­ye­li: oku­yi­ku­thi, isi­khu­lu si­ka­Nku­lu­nku­lu.

n 33.4.

o Hlu. 13.18.

5 iPe­ni­ye­li: oku­yi­ku­thi, ubu­so bu­ka­Nku­lu­nku­lu.

p 16.13. Eks. 24.10,11; 33.20. Du­te. 5.24. Hlu. 6.22; 13.22. Eks. 18.4. Isa. 6.5.

q Hlu. 8.8,17. 1 Kho. 12.25.

r Mi­ka 4.6,7. Ze­f. 3.19.

s Je­r. 51.30.

a 32.6.

b 18.2; 42.6; 43.26.

c 32.28.

d 45.14.

e 48.9. Hla­b. 127.3. Isa. 8.18.

1 uqo­nde­ni: He­b. li­yi­ni le­li­qe­mbu ku­we.

f 32.16.

g 32.5; 33.15.

h 18.5; 19.8.

i 2 Sa­m. 14.32. Ma­t. 18.10.

2 isi­pho: He­b. isi­bu­si­so.

j Hlu. 1.15. 1 Sa­m. 25.27; 30.26. 2 Kho. 5.15.

k 19.3. 2 Sa­m. 13.25,27. 2 Kho. 5.23.

l 2 Sa­m. 18.5. Isa. 8.6.

3 ngo­ku­ha­mba: He­b. ngo­nya­wo.

m 33.16; 32.3.

n 33.8; 34.11; 47.25. Ru­the 2.13.

o Jo­sh. 13.27. Hlu. 8.5. Hla­b. 60.6.

4 iSu­ko­thi: oku­yi­ku­thi, ama­du­mba.

p Jo­sh. 24.1. Hlu. 9.1 Hla­b. 60.6.

q Jo­sh. 24.32. Jo­ha. 4.5.

r 35.7.

5 iE­li-E­lo­he-I­sra­ye­li: oku­yi­ku­thi, uNku­lu­nku­lu uNku­lu­nku­lu kaI­sra­ye­li.

a 30.21.

b 33.19.

1 sa­mo­na: He­b. sa­mtho­bi­sa.

c Hlu. 14.2.

d 24.21. 1 Sa­m. 10.27.

e 49.7.

f Hlu. 20.6. 2 Sa­m. 13.12.

g 34.31; 20.9; 29.26. Le­vi 4.2,13,22,27; 5.17; 2 Sa­m. 13.12.

h 13.9; 20.15.

i 34.21; 42.34.

j 47.27.

k 33.15.

l Eks. 22.16,17. 1 Sa­m. 18.25. Du­te. 22.29.

m 2 Sa­m. 13.24.

n 34.27.

o Jo­sh. 5.9.

p 1 La­n. 4.9.

q 34.10.

r 23.10.

s 49.5-7.

t 29.33,34; 30.21.

2 ubu­kha­li: He­b. umlo­mo.

u 34.13.

v 43.8; 45.19.

w Jo­sh. 7.25.

x Eks. 5.21. 1 Sa­m. 13.4; 27.12. 2 Sa­m. 10.6; 16.21. 1 La­n. 19.6.

y 13.7; 15.20,21.

z 1 La­n. 16.19. Du­te. 4.27; 26.5; 33.6. Hla­b. 105.12. Na­ni 9.20. Jo­be 16.22. He­z. 12.16.

a 28.13-19.

b 27.43.

c 18.19. Jo­sh. 24.15.

d 31.19. Jo­sh. 24.2,23. 1 Sa­m. 7.3.

e Eks. 19.10.

f 32.7,24.

g 28.20; 31.3.

h Ho­s. 2.13. Ge­n. 24.22.

i Jo­sh. 24.26. 2 Sa­m. 18.9. 1 Kho. 13.14. 1 La­n. 10.12. Ge­n. 35.8.

j 9.2. Eks. 15.16; 23.27. Du­te. 11.25. Jo­sh. 2.9. 2 La­n. 14.14.

k 28.19.

1 iE­li-Bhe­the­li: oku­yi­ku­thi, uNku­lu­nku­lu we­Bhe­the­li.

l 24.59.

m 13.18; 35.4.

2 iA­lo­ni-Ba­ku­thi: oku­yi­ku­thi, ie-o­ki yo­ku­li­la.

n 17.5,15.

o 32.28.

p 17.1.

q 28.3; 48.4.

r 17.5,6,16; 26.4.

s 12.7; 13.15; 17.8; 26.3; 28.13.

t 17.22.

u 28.18; 31.45.

v Na­ni 28.7.

w 28.19.

3 umma­ngo: He­b. isi­qe­tsha­na so­mhla­ba­thi.

x 30.24. 1 Sa­m. 4.20.

4 uBe­no­ni: oku­yi­ku­thi, indo­da­na yo­si­zi lwa­mi.

5 uBhe­nja­mi­ni: oku­yi­ku­thi, indo­da­na ye­sa­ndla so­ku­ne­ne.

y 48.7.

z Ru­the 1.2; 4.11. Mi­ka 5.2. Ma­t. 2.6,16-18.

a 1 Sa­m. 10.2.

b Mi­ka 4.8.

c 49.4. 1 La­n. 5.1. Ge­n. 30.4; 37.2. 2 Sa­m. 16.22; 20.3. 1 Ko­r. 5.1.

d 46.8-27. Eks. 1.2-4.

e 13.18; 23.2,19.

f Jo­sh. 14.15; 15.13.

g 28.10.

h 15.15; 25.8.

i 25.9; 49.31.

a 25.30.

b 26.34.

c 36.14,18,25.

d 28.9.

e 36.10. 1 La­n. 1.35.

f 13.6.

g 17.8; 28.4; 37.1.

h 32.3.

i 36.1,19.

j 1 La­n. 1.35.

k 36.4.

l Eks. 17.8-16. Na­ni 24.20. 1 Sa­m. 15.2,3.

m 36.2.

n 36.11,12.

o 36.13.

p 36.14.

q 36.1,8.

r 1 La­n. 1.38-42.

s 14.6. Du­te. 2.12,22.

t 36.12.

u 36.2.

v 36.20.

w 1 La­n. 1.43-54.

x Ge­n. 10.11.

y 1 La­n. 1.50.

z 1 La­n. 1.51.

1 nje­ngo­we­zi­zwe: He­b. ili­zwe lo­ku­hla­la ku­ka­yi­se nje­ngo­we­zi­zwe.

a 2.4; 6.9.

b 30.24.

c 1 Sa­m. 2.23,24.

d 44.20.

2 esi­le­mi­ba­la­ba­la: ku­mbe, esi­yi­zi­qa­zi­qa.

e 42.6,9; 43.26; 44.14.

f 35.18.

g Se­b. 7.9.

h Da­n. 7.28. Lu­ka 2.19,51.

i 33.18.

3 ba­phi­la ku­hle: He­b. bo­na uku­thu­la kwa­ba­fo­we­nu.

j 13.18; 35.27.

k 2 Kho. 6.13.

4 umphu­phi: He­b. inko­si ya­ma­phu­pho.

l 42.22.

m 37.29,30.

5 esi­le­mi­ba­la­ba­la: ku­mbe, esi­yi­zi­qa­zi­qa.

n 37.27,28,36; 39.1.

o 43.11.

p Je­r. 8.22; 46.11. He­z. 27.17.

q 37.20.

r 1 Sa­m. 18.17.

s 29.14.

t 25.2. Hlu. 6.3.

u 45.4. Hla­b. 105.17. Se­b. 7.9.

v 33.19; 20.16; 45.22. Hlu. 9.4; 16.5. 2 Kho. 5.5.

w 37.34; 44.13.

x 42.13,32,36; 44.31. Je­r. 31.15. Li­lo 5.7.

y 37.23.

z 38.25,26.

a 37.20; 44.28.

b 37.29. 2 Sa­m. 1.11.

c 2 Sa­m. 12.17.

d 42.38; 44.29,31.

e 25.2.

a 38.16.

b 1 Sa­m. 22.1. 2 Sa­m. 23.13. 1 La­n. 11.15. Mi­ka 1.15.

c 1 La­n. 2.3-5.

d 46.12. Na­ni 26.19,20.

e 21.21.

f 1 La­n. 2.3.

g Du­te. 25.5-10. Ma­t. 22.24.

h Ru­the 1.12,13.

i Le­vi 22.13.

j 24.67; 37.35. 2 Sa­m. 13.39.

k Jo­sh. 15.10,57. or Jo­sh. 19.43. Hlu. 14.1.

l 38.1.

m 38.25. Je­r. 22.24.

n 38.14. 24.65.

1 si­de­le­le­ke: He­b. si­be li­hla­zo.

o Le­vi 21.9.

p 37.32,33.

q 38.18.

r 37.32,33.

s 1 Sa­m. 24.17.

t 25.24.

u Jo­sh. 2.18.

2 uku­fo­hla: ku­mbe, uzi­fo­hle­le­le nja­ni.

3 uPe­re­zi: oku­yi­ku­thi, uku­fo­hla.

v 46.12. Na­ni 26.20. 1 La­n. 2.4. Ma­t. 1.3.

a 37.36.

b 37.28.

c 39.21; 21.22; 26.24,28; 28.15. 1 Sa­m. 16.18; 18.14,28. Se­b. 7.9.

d Hla­b. 1.3.

e 18.3; 19.19; 30.27; 33.10; 39.21.

f 30.27.

g 29.17. 1 Sa­m. 16.12.

h 39.4.

i 22.12.

j 2 Sa­m. 12.9,13. Hla­b. 51.4.

k Hla­b. 105.18.

l 40.3,5; 40.15; 41.14. Eks. 12.29.

m 39.2.

n Eks. 3.21; 11.3; 12.36.

o 40.4.

p 39.2,3.

a Ne­h. 1.11.

b 37.36.

c 39.20.

d 37.36.

e 39.4,5.

f 41.15.

g 41.16. Da­n. 2.28,47.

h 40.18; 41.12. Da­n. 2.36; 5.16.

i 40.18; 41.26.

j 2 Kho. 25.27. Je­r. 52.31. Ge­n. 40.19,21,22. Hla­b. 3.3.

k Jo­sh. 2.12. 1 Sa­m. 20.14. 2 Sa­m. 9.1. 1 Kho. 2.7.

l 39.20.

1 zi­le­zi­nkwa ezi­mhlo­phe: ku­mbe, ezi­le­zo­bho­bo.

m 40.12.

n 40.13.

o Ma­t. 14.6. Ma­rk. 6.21.

p 40.13,19.

q 40.13.

r Ne­h. 2.1.

s 40.19.

a 27.44.

b 41.18. Jo­be 8.11.

c Hla­b. 77.4. Da­n. 2.1,3.

d 41.24. Eks. 7.11,22. Da­n. 1.20; 2.2; 4.7. Ma­t. 2.1.

e 40.2,3.

f 37.36.

g 40.5.

h 40.12.

i 40.21,22.

j Hla­b. 105.20.

k 1 Sa­m. 2.8. Hla­b. 113.7,8.

l Da­n. 2.25.

1 ngo­ku­pha­ngi­sa: He­b. ba­mgi­ji­mi­sa.

m 40.5.

n 41.12. Da­n. 5.16.

o Da­n. 2.30.

p 40.8. Da­n. 2.22,28,47.

q 41.1-7.

r 41.8.

s Da­n. 2.45. Isa­m. 4.1.

t 2 Kho. 8.1.

u 41.25.

v 41.47.

w 41.54.

x 47.13.

y Na­ni 23.19. Isa. 46.10,11.

z 41.48.

2 li­nga­bhu­ji­swa: He­b. li­nga­qu­nywa.

a Na­ni 27.18. Da­n. 4.8,18; 5.11,14; 6.3.

b Hla­b. 105.21. Se­b. 7.10.

3 ba­za­bu­swa: He­b. ba­za­kwa­nga.

c Esta 3.10; 8.2,8,10.

d Esta 8.15.

e He­z. 16.11. Da­n. 5.7,29.

f Esta 6.9.

g 42.6; 45.8,9,26.

4 uZa­fe­na­thi-Pa­ne­ya: oku­yi­ku­thi, ume­mbu­li we­zi­mfi­hlo.

h 1 Sa­m. 16.21. 1 Kho. 12.6,8. Da­n. 1.19.

i 22.17. Hlu. 7.12. 1 Sa­m. 13.5. Hla­b. 78.27.

j 46.20; 48.5.

5 umpri­sti: ku­mbe, indu­na.

k 4.25; 26.7; 32.30; 41.52. Eks. 18.4.

6 uMa­na­se: oku­yi­ku­thi, uku­kho­hlwa.

7 uE­fra­yi­mi: oku­yi­ku­thi, uku­ba le­zi­the­lo.

l Hla­b. 105.16. Se­b. 7.11.

m 41.30.

8 izi­pha­la: He­b. ko­nke okwa­ku­lo­lu­tho.

n 42.6.

o 41.54,56.

a Se­b. 7.11,12.

b 43.8.

c 35.18.

d 42.38.

e 41.41.

f 37.7,9,10.

g 37.5,9.

h Du­te. 1.24. Jo­sh. 14.7.

i 37.30.

j 1 Sa­m. 1.26; 17.55.

1 wa­ba­fa­ka: He­b. wa­ba­bu­the­la.

k Le­vi 25.43. Ne­h. 5.15.

l 42.34; 43.5; 44.23.

m Jo­be 36.8,9.

n 37.21.

o 9.5. 2 La­n. 24.22. Hla­b. 9.12. Lu­ka 11.50,51.

p Jo­be 33.23.

q 42.35; 43.21.

r 43.21. Eks. 4.24.

2 za­se­hlu­le­ka: He­b. ya­phu­ma.

s 37.30.

t 42.15,19,20.

u 42.19.

v 34.10,21.

w 27.45; 43.14. Le­vi 26.22. 1 Sa­m. 15.33. 2 Sa­m. 17.8. Za­ga 17.12. Je­r. 18.21. Ho­s. 13.8.

x 46.9.

y 42.13,32,36.

z 42.4; 44.29.

a 37.35; 44.31.

a 41.54,57.

1 ya­si­qo­nqo­se­la: He­b. ya­fa­ka­za lo­ku­fa­ka­za.

b 42.20; 44.23.

2 ya­bu­zi­si­sa: He­b. ya­bu­za lo­ku­bu­za.

3 nga­la­wo-: He­b. umlo­mo.

c 42.2.

d 44.32.

e 37.25.

f 42.25,27,35.

g 17.1.

h 43.19; 24.2; 39.4; 44.1,4.

4 asi­ju­me: He­b. azi­gi­qe phe­zu kwe­thu.

i 42.3,10.

j 42.27.

k 18.4; 19.2; 24.32.

l 43.11.

m 43.28; 37.7,9,10; 42.6.

n 42.11,13.

o 35.18.

p 42.13.

q 1 Kho. 3.26. Ho­s. 11.8.

r 42.24.

s 45.1.

t 46.34. Eks. 8.26.

u 2 Sa­m. 11.8.

v 45.22.

a 43.21.

b 31.32.

c 37.29,34. Na­ni 14.6. 2 Sa­m. 1.11; 3.31. Jo­be 1.20. Tshu. 3.7. 2 Kho. 18.37; 19.1. Je­r. 36.24. Ma­t. 26.65.

d 37.7,9,10; 42.6; 43.26,28.

e 44.9.

f 43.20.

g Eks. 32.22.

h 43.8; 44.23,26,31.

i 42.15,20; 43.3,5.

j 44.31.

k 43.1.

l 37.33.

m 42.36,38; 44.31.

n 1 Sa­m. 18.1.

o 44.30.

p 43.9.

a 43.31. Esta 5.10. Isa. 42.14; 63.15; 64.12. 1 Sa­m. 13.12.

b Se­b. 7.13.

1 li­nga­zi­thu­ku­the­le­li: He­b. ka­ku­nga­bi le­ntu­ku­the­lo eme­hlwe­ni enu.

c 50.20. Hla­b. 105.16,17.

d Eks. 34.21. Du­te. 21.4. 1 Sa­m. 8.12. Isa. 30.24.

e 45.26; 41.43.

f 46.28,29,34; 47.1,4,6,27; 50.8; 47.11.

g Za­ga 20.13; 23.21; 30.9.

h Se­b. 7.14.

i Na­ni 18.12,29.

2 uku­la­ya: He­b. umlo­mo.

j 2 Kho. 5.5,23.

k 43.34.

l 2 La­n. 11.23. Da­n. 4.12,21.

m Hla­b. 4.4; Efe. 4.26. Za­ga 29.9. He­z. 16.43.

n 45.19,21; 46.5. Na­ni 7.3,6.

a 21.31,33; 26.23,33; 28.10.

b 26.24,25.

c 15.1.

d 28.13.

e 12.2. Du­te. 26.5.

f 15.16; 28.15; 48.21; 50.24. Eks. 3.8.

g 50.1.

h 45.19,21,27.

i 37.35. Jo­sh. 24.4. Hla­b. 105.23. Isa. 52.4.

j Eks. 6.14-25. Eks. 1.1-5.

k Na­ni 26.5-7. 1 La­n. 5.1-3.

l 1 La­n. 6.1.

m 1 La­n. 2.3; 4.21.

n 1 La­n. 2.3; 4.21.

o e 38.29. 1 La­n. 2.5.

p 1 La­n. 7.1.

q 29.32-30.21.

r Na­ni 26.15-17.

s 1 La­n. 7.30.

t 30.10-13.

u 29.24.

1 umpri­sti: ku­mbe, indu­na.

v 41.50.

w Na­ni 26.38-40. 1 La­n. 7.6-12; 8.1.

x 1 La­n. 7.13.

y 30.5-8.

z 29.29.

a Eks. 1.5. Du­te. 10.22. Se­b. 7.14.

b 45.10.

c 45.14.

d 47.1.

e 47.3.

f 46.32.

g 37.12.

h 43.32. Eks. 8.26.

a 46.31.

b 45.10.

c Se­b. 7.13.

d 46.33.

e 46.34.

f 15.13. Du­te. 26.5.

g 46.34.

h 20.15.

i 45.18.

j 47.4.

k Hla­b. 39.12. He­b. 11.9,13.

l 25.7; 35.28.

m 47.7.

n Eks. 1.11; 12.37.

o 47.6.

p 45.11; 50.21.

q 41.56.

r 47.19.

s Ezra 7.24.

t 47.29; 33.15.

u 45.10.

v 46.3.

w Du­te. 31.14. 1 Kho. 2.1.

x 24.2.

y 24.49.

z 50.25.

a 2 Sa­m. 19.37.

b 49.29; 50.5,13.

c 21.23,24.

d 48.2. 1 Kho. 1.47. He­b. 11.21.

a 17.1.

b 28.13,19; 35.6,9.

c 17.8.

d 41.50-52; 46.20.

e Jo­sh. 13.7; 14.4.

f 35.16-19.

g 35.16.

h 33.5.

i 27.4; 49.25,26. He­b. 11.21.

1 aye­fi­phe­le: He­b. aye­nzi­ma.

j 27.1.

k 27.27.

l 48.10.

m 48.19.

n 17.1; 24.40.

o 28.13,15; 31.11,13,24; 18.2.

p Isa. 44.22,23; 49.7. 2 Sa­m. 4.9.

q Amos 9.12. Se­b. 15.17.

r 48.14.

s Na­ni 1.33,35; 2.19,21. Du­te. 33.17.

t Ru­the 4.11,12.

u 46.4; 50.24.

v Jo­sh. 24.32. Jo­ha. 4.5.

a Du­te. 33.6-25.

b Na­ni 24.14. Du­te. 4.30. Isa. 2.2. Je­r. 23.20. Da­n. 2.28.

c 29.32.

d Du­te. 21.17. Hla­b. 78.51; 105.36.

e 4.7.

f 35.22. 1 La­n. 5.1.

g 29.33,34.

h Za­ga 11.13; 20.19.

i Hla­b. 16.9; 57.8.

j Na­ni 3.6. Jo­sh. 19.1. 1 La­n. 4.27.

k 29.35; 27.29.

l 2 Sa­m. 22.41.

m 1 La­n. 5.2.

n Du­te. 33.22.

o Na­ni 23.24; 24.9. Isa­m. 5.5.

p Na­ni 24.17. Ze­k. 10.11.

q Hla­b. 60.7; 108.8. Du­te. 28.57.

1 uShi­lo: He­b. lo­wo enge­ya­khe.

r Za­ga 30.17.

s 2 Kho. 18.32. Isa. 5.2. Je­r. 2.21. Hlu. 16.4. Na­ni 13.23.

t Za­ga 23.29.

u Du­te. 33.18,19. Jo­sh. 19.10,11.

v Du­te. 1.7. Jo­sh. 9.1. Hlu. 5.17.

w Hlu. 5.16. Hla­b. 68.13. Hlu. 5.15. 1 La­n. 12.32.

x 1 Sa­m. 10.9.

y Eks. 1.11. Jo­sh. 16.10.

z Ge­n. 30.6.

a Hla­b. 25.5. Isa. 25.9.

b Ge­n. 30.11.

2 inga­tsha: He­b. ama­do­da­ka­zi.

c 37.19.

d 37.24,28; 39.20.

e Hla­b. 18.14.

f 27.41; 50.15.

g Jo­be 29.20.

h Hla­b. 132.2,5. Isa. 1.24.

i Hla­b. 80.1. Isa. 28.16. 1 Pe­t. 2.4.

j 35.3; 50.17; 17.1.

k Du­te. 33.15. Ha­b. 3.6.

l Du­te. 33.16.

m He­z. 22.27.

n Ze­k. 14.1. He­z. 39.10.

o 49.33; 25.8.

p 47.30.

q 23.9; 50.13.

r 23.16,17.

s 23.19; 25.9.

t 35.29.

u 49.29.

a 46.4. 2 Kho. 13.14.

b 50.26. 2 La­n. 16.14. Lu­ka 23.56. Jo­ha. 19.39,40.

c Na­ni 20.29. Du­te. 34.8,10. 1 Sa­m. 31.13. Jo­be 2.13.

d 47.29; 32.5; 33.8,10,15.

e 2 La­n. 16.14. Isa. 22.16. Ma­t. 27.60.

f 45.10.

1 iA­be­li-Mi­zi­ra­yi­mi: oku­yi­ku­thi, isi­li­lo sa­ma­Gi­bhi­the.

g 49.29,30. Se­b. 7.16.

h 23.16.

i 49.23.

j 49.25.

k 30.2. 2 Kho. 5.7.

l 45.5,7.

m 47.12.

2 ngo­mu­sa: He­b. enhli­zi­ywe­ni ya­bo.

n Na­ni 32.39. 1 La­n. 7.14.

o 15.14; 46.4; 48.21. Eks. 3.16,17. He­b. 11.22.

p 15.18; 26.3; 35.12.

q Eks. 13.19. Jo­sh. 24.32.

r 50.2.

a Ge­n. 35.23-26; 46.8-26. 6.14.

b Ge­n. 46.27. Du­te. 10.22.

c Ge­n. 50.26.

d Ge­n. 1.20,21; 8.17; 9.7. Du­te. 26.5. Se­b. 7.17.

e 2.25. Se­b. 7.18.

f Hla­b. 105.24.

g Ge­n. 11.3,4,7; 38.16.

h Hla­b. 105.25. Se­b. 7.19.

i Ge­n. 49.15; 15.13. 3.7. Du­te. 26.6.

j 2.11; 5.4,5; 6.6,7. Hla­b. 81.6.

k 1 Kho. 9.19. 2 La­n. 8.4; 16.4; 17.12; 32.28.

l Ge­n. 47.11. 12.37.

m Ge­n. 28.14.

n Na­ni 22.3.

o Ge­n. 42.18. Za­ga 16.6.

p Da­n. 3.16-18; 6.13. Se­b. 5.29.

q Tshu. 8.12.

r 2 Sa­m. 7.11. 1 Kho. 2.24. 1 Sa­m. 2.35. 2 Sa­m. 7.13,27. 1 Kho. 11.38. Hla­b. 113.9; 127.1.

s Se­b. 7.19.

a 6.20. Na­ni 26.59. 1 La­n. 23.14.

b Se­b. 7.20. He­b. 11.23.

c Jo­be 8.11. Isa. 18.2; 35.7.

d 2.5. Isa. 19.6.

e 15.20. Na­ni 26.59.

f Se­b. 7.21.

g Se­b. 7.21. He­b. 11.24.

1 uMo­zi­si: oku­yi­ku­thi, owa­khu­tshwa.

h Se­b. 7.23,24. He­b. 11.24,25,26.

i 1.11.

j Se­b. 7.26-28.

2 isi­pha­tha­ma­ndla: He­b. indo­da, isi­pha­tha­ma­ndla.

k Se­b. 7.29. He­b. 11.27.

l Ge­n. 24.11; 29.2.

m Ge­n. 24.11; 29.10. 1 Sa­m. 9.11.

n 2.19. Za­ga 20.5.

o Ge­n. 30.38,41.

p 2.19. Ge­n. 29.10.

q Na­ni 10.29. 3.1; 4.18; 18.1.

r Ge­n. 31.54; 43.25.

s 4.25; 18.2.

3 uGe­re­sho­ma: oku­yi­ku­thi, owe­mzi­ni.

t 7.7. Se­b. 7.23,30.

u Hla­b. 12.5. Li­lo 1.4,8,11. He­z. 21.6,7.

v Ge­n. 18.20,21. 3.9. Ja­k. 5.4.

w 6.5.

x 6.5. Hla­b. 105.8,42; 106.45.

y Ge­n. 15.14; 46.4.

z 3.7; 4.31. 1 Sa­m. 1.11. 2 Sa­m. 16.12. Lu­ka 1.25.

a 1.8. Du­te. 33.9. 1 La­n. 28.9. Hla­b. 1.6; 31.7.

a Hla­b. 139.9.

b 4.27; 18.5; 24.13. Na­ni 10.33. 1 Kho. 19.8.

c Isa. 63.9. Ma­l. 3.1. Se­b. 7.30,31. Ge­n. 18.2.

d Du­te. 33.16.

e Jo­sh. 5.15. Se­b. 7.33.

f Ge­n. 28.13. 3.15; 4.5. Se­b. 7.32. Ma­t. 22.32. Ma­rk. 12.26. Lu­ka 20.37.

g 1 Kho. 19.13. Isa. 6.1,2,5.

h 2.23,24,25. Ne­h. 9.9. Hla­b. 106.44. Se­b. 7.34.

i 5.6,10,13,14.

j Ge­n. 11.5,7; 18.21.

k 6.6.

l Du­te. 1.25; 8.7,8,9.

m 3.17; 13.5; 33.3. Le­vi 20.24. Na­ni 13.27. Du­te. 26.9,15. Je­r. 11.5; 32.22. He­z. 20.6.

n Ge­n. 15.18-21.

o 2.23.

p 1 Sa­m. 18.18. 6.12. Je­r. 1.6.

q Ge­n. 31.3. Du­te. 31.8,23. Jo­sh. 1.5.

r 19.3-5.

s 6.3. Jo­ha. 8.58. He­b. 13.8. Isa­m. 1.4; 4.8.

t 3.6.

u Ho­s. 12.5. Hla­b. 135.13.

v 4.29.

w Ge­n. 50.24. Eks. 4.31. Lu­ka 1.68.

x 3.8.

y 4.31.

z 5.1.

a Na­ni 23.3,4,15,16.

b 5.2; 7.4.

c 7.1-13.21. Se­b. 7.36.

d 12.31.

e Ge­n. 15.14. Eks. 11.2,3; 12.35,36.

f Eks. 33.6. 2 La­n. 20.25.

1 ama­Gi­bhi­the: ku­mbe, iGi­bhi­the.

a 4.17,20.

b 19.9.

c 3.6.

d Na­ni 12.10. 2 Kho. 5.27.

e 2 Kho. 5.14.

f 7.19.

1 isi­khu­lu­mi: He­b. indo­da ya­ma­zwi.

2 ma­ndu­lo: He­b. izo­lo la­ku­tha­ngi.

g 6.12. Je­r. 1.6.

h Isa. 50.4. Je­r. 1.9. Ma­t. 10.19. Ma­rk. 13.11. Lu­ka 12.11,12; 21.14,15.

i Je­r. 51.3.

j 7.1,2.

k Na­ni 22.38; 23.5,12,16. 2 Sa­m. 14.3,19. Isa. 51.16.

l 7.1; 18.19.

m 4.2; 7.15.

n 2.15,23. Ma­t. 2.20.

o 17.9. Na­ni 20.8,9.

p 3.20.

q 7.3,13,14,22; 8.14,15; 9.12,35; 10.1; 14.8. Jo­sh. 11.20. Du­te. 2.30. Isa. 63.17. Ro­ma 9.18.

r Ho­s. 11.1.

s Je­r. 31.9.

t 11.5; 12.29.

u Ge­n. 42.27; 43.21.

v Na­ni 22.22. Ge­n. 17.14.

w Hlu. 11.37. Ngo­ma 3.4. Ne­h. 6.9.

x 4.14.

y 3.1; 18.5. 1 Kho. 19.8.

z 4.15,16.

a 3.16.

b 4.16.

c 3.18. 4.8,9.

d 3.16.

e 2.25; 3.7.

f Ge­n. 24.26. Eks. 12.27. 1 Kho. 1.16,31. 1 La­n. 29.20.

a 10.9; 12.9,14.

b 2 Kho. 18.35. Jo­be 21.15.

c 3.18; 7.16.

d Hlu. 15.12. 1 Kho. 2.25,32.

e 1.11.

f 5.10,13,14; 1.11; 3.7.

g 5.14,15,19.

h 4.10; 5.8,14. Ge­n. 31.2. 1 Sa­m. 19.7.

i 6.9.

a 3.19.

b 11.1; 12.39.

c Ge­n. 17.1.

d 3.14; 15.2. Hla­b. 68.4; 83.18. Jo­ha. 8.58. Isa­m. 1.4,8.

e Ge­n. 15.18; 17.4,7.

f Ge­n. 17.8; 28.4.

g 2.24.

h 6.2.

i 7.4. Du­te. 26.8. Hla­b. 136.11,12.

j 15.13. Ge­n. 48.16.

k Du­te. 4.20.

l 29.45,46. Ge­n. 17.8. Du­te. 29.13. Isa­m. 21.7.

m 6.6; 5.4,5. Hla­b. 81.6.

n Ge­n. 26.3.

o 5.21.

p 6.9.

q 4.10; 6.30. Le­vi 26.41. Je­r. 6.10; 9.26. He­z. 44.7. Se­b. 7.51. Le­vi 19.23. Je­r. 1.6. Ro­ma 2.29. Ko­l. 2.11.

r Ge­n. 46.9. 1 La­n. 5.3.

s Ge­n. 46.10. 1 La­n. 4.24.

t Ge­n. 46.11. Na­ni 3.17. 1 La­n. 6.1,16.

u 6.18,20. Ge­n. 47.28; 50.22.

v Na­ni 3.18. 1 La­n. 6.17; 23.7.

w Na­ni 3.19; 26.57. 1 La­n. 6.2,18.

x Na­ni 3.20. 1 La­n. 6.19; 23.21.

y 2.1,2. Na­ni 26.59.

z Na­ni 16.1. 1 La­n. 6.37,38.

a Le­vi 10.4. Na­ni 3.30.

b Ru­the 4.19,20. 1 La­n. 2.10. Ma­t. 1.4. Lu­ka 3.33.

c Na­ni 1.7; 2.3; 7.12,17; 10.14. Ma­t. 1.4. Lu­ka 3.32.

d Le­vi 10.1. Na­ni 3.2; 26.60. 1 La­n. 6.3; 24.1.

e 1 La­n. 6.22.

f Na­ni 25.7,11. Jo­sh. 24.33. Hla­b. 106.30.

g 6.13.

h 7.4; 12.17,41,51. Na­ni 33.1.

i 5.1,3; 7.10.

j 6.2.

k 6.11; 7.2.

l 6.12.

a 4.16.

b Ge­n. 20.7. 1 Sa­m. 9.9.

c 4.15; 6.29.

d 4.21.

e 11.9.

f 10.1.

g 11.9.

h 6.6,26.

i 7.17; 8.10,22; 14.4,18.

j Du­te. 29.5; 31.2; 34.7. Se­b. 7.23,30.

k Isa. 7.11. Jo­ha. 2.18; 6.30.

l 4.3; 7.7.10,12,15. Ge­n. 1.21. Isa. 51.9.

m Ge­n. 41.8.

n 7.22; 8.7,18,19; 8.7,18; 9.11. Du­te. 18.10. 2 The­s. 2.9. 2 Ti­m. 3.8.

o Ge­n. 41.8.

p 7.22; 8.19; 9.35; 4.21; 9.12; 10.20,27; 11.10; 14.4,8,17.

q 4.2,3,17; 17.5.

r 3.18; 5.3; 9.1,13.

s 3.12,18.

t 5.2,4; 7.5.

u 4.9. Isa­m. 16.4,6.

v 7.21,24.

w 8.5,6,16,17; 9.22; 10.12,21; 14.16,21,26.

x 17.5.

y Hla­b. 78.44; 105.29.

z 7.18,23.

a 7.11.

b 7.13.

c 7.3,4.

a 8.20; 3.12,18.

b 7.14; 9.2.

c Isa­m. 16.13.

d Hla­b. 105.30. Ge­n. 43.30.

e 7.19.

f Hla­b. 78.45; 105.30.

g 7.11,22.

h 8.9,28,29,30; 9.28; 10.17,18.

i 9.14. 2 Sa­m. 7.22. 1 La­n. 17.20. Hla­b. 86.8. Isa. 46.9. Je­r. 10.6,7.

j Esta 4.14. Tshu. 8.11.

k 8.32; 7.14; 9.7,34; 10.1.

l 7.19.

m Hla­b. 105.31.

n 7.11.

o Hla­b. 8.3. Lu­ka 11.20.

p 7.13.

q 7.15; 9.13.

r 8.1.

s 9.4; 11.7.

t 8.10; 7.17.

u Hla­b. 78.45; 105.31.

v Ge­n. 43.32; 46.34.

w 17.4.

x 3.18,12.

y 8.8.

z Ge­n. 31.7. Hlu. 16.10,15. Jo­be 13.9.

a 8.15.

a 8.1,2.

b 7.16.

c 7.4.

d 8.22; 11.7.

e Hla­b. 78.50. 9.19.

f 8.15.

g Le­vi 13.18,19. Du­te. 28.27. 2 Kho. 20.7. Jo­be 2.7. Isa­m. 16.2.

h 9.8.

i 7.11; 8.18,19. 2 Ti­m. 3.9.

j 4.21.

k 7.15; 8.20.

l 7.16.

m 8.10.

n 10.1,2; 11.9; 14.17. Za­ga 16.4. Ro­ma 9.17.

o Isa­m. 16.21.

p Hla­b. 78.47,48; 105.32. Jo­sh. 10.11. Hla­b. 18.13; 148.8. Isa. 30.30. He­z. 38.22. Isa­m. 8.7.

q He­z. 1.4.

r Hla­b. 105.33.

s 8.22; 9.4,6; 10.23; 11.7; 12.13.

t 10.16.

u 2 La­n. 12.6. Li­lo 1.18.

v 8.8,28; 10.17. Se­b. 8.24.

w 9.33. 1 Kho. 8.22,38. Hla­b. 143.6. Isa. 1.15.

x Hla­b. 24.1. 1 Ko­r. 10.26,28.

y Le­vi 2.14.

z 9.29.

a 1 Sa­m. 6.6.

b 7.13.

a 4.21; 7.3; 8.15; 9.12.

1 pha­mbi kwa­khe: He­b. pha­ka­thi kwa­khe.

b Jo­w. 1.3. Du­te. 4.9. Hla­b. 78.5.

c 1 Sa­m. 6.6.

d Le­vi 11.22. Za­ga 30.27. Jo­w. 1.4; 2.25. Isa­m. 9.3.

e 9.32.

f 8.21.

g 23.33; 34.12. Jo­sh. 23.13. 1 Sa­m. 18.21. 1 Ko­r. 7.35.

h 5.1.

i 7.19; 9.22; 10.21.

j 10.4,5.

k Hla­b. 78.46; 105.34.

l Jo­w. 2.2.

m Hla­b. 105.35.

n 9.27.

o 9.28.

p 8.30; 9.33.

q Jo­w. 2.20.

r 4.21; 9.12; 10.27; 11.10; 14.4,8.

s 10.12.

t Hla­b. 105.28.

u 8.22.

v 10.8.

w 10.10.

x 10.20.

y He­b. 11.27.

a 4.23.

b 12.31,33,39.

c 3.22; 12.35.

d 3.22; 12.35.

e 12.29. Amos 4.10.

f Hlu. 16.21. Ma­t. 24.41.

g 12.30. Amos 5.16,17.

h Jo­sh. 10.21.

i 8.22; 9.4.

j 12.33.

k 3.19; 7.4; 10.1.

l 7.3.

m 10.20.

a 13.4; 23.15; 34.18. Du­te. 16.1.

b Le­vi 22.12,19,20,21. Ma­l. 1.8,14. He­b. 9.14. 1 Pe­t. 1.19.

c 12.18. Le­vi 23.5. Na­ni 9.3; 28.16. Jo­sh. 5.10. Ezra 6.19.

d 34.25. Na­ni 9.11. Du­te. 16.3. 2 La­n. 30.2,5. 1 Ko­r. 5.8.

e Na­ni 6.19. Du­te. 16.7.

f 29.13,22. Le­vi 1.13; 3.3,9,14; 4.8.

g 23.18; 34.25.

h 12.21,27. Du­te. 16.5.

i 11.4,5.

j 6.2.

k 13.9.

l 12.17,24,43; 13.10.

m 13.6,7; 23.15; 34.18. Le­vi 23.6. Na­ni 28.17. Du­te. 16.3,8. 1 Ko­r. 5.7.

n Ge­n. 17.14. 12.19. Na­ni 9.13.

o Le­vi 23.7,8. Na­ni 28.18,25.

p 13.3.

q 12.8,12,14. Lu­ka 17.34.

r 12.3.

s Le­vi 14.6. Hla­b. 51.7. Jo­ha. 19.29. He­b. 9.19.

t He­b. 11.28.

u 12.7.

v 3.8,17.

w 13.8,14. Du­te. 6.20; 32.7. Jo­sh. 4.6,21. Hla­b. 78.3,6.

x 12.11,21.

y 4.31.

z 11.4.

a Na­ni 8.17; 33.4. Hla­b. 78.51; 105.36; 135.8; 136.10.

b 4.23; 11.5.

c 11.6. Amos 5.16,17.

d 10.9,11.

e 10.24-26.

f 11.1,8. Hla­b. 105.38.

g 3.22; 11.2.

h 3.21; 11.3.

i Ge­n. 15.14. 3.22. Hla­b. 105.37.

j Ge­n. 47.11. 1.11.

k Na­ni 33.3,5.

l 38.26. Na­ni 1.46; 2.32; 11.21; 26.51.

m 6.1; 11.1; 12.33.

n Ge­n. 15.13,16. Se­b. 7.6. Ga­l. 3.16,17. Ge­n. 12.3,4; 16.3; 21.5; 25.26; 47.9.

o 6.26; 7.4. 12.17,51. Na­ni 33.1.

p Ge­n. 17.12,13,23,27.

q Le­vi 22.10.

r Na­ni 9.12. Jo­ha. 19.36.

s 12.6.

t Na­ni 9.14.

u 12.19,49.

v Na­ni 9.14; 15.15,16.

w 12.41.

a 13.12,13,15; 34.19. Na­ni 8.16; 18.15,17. 22.29,30. Le­vi 27.26. Na­ni 3.13; 8.16,17. Du­te. 15.19. He­z. 44.30. Lu­ka 2.23.

b 12.42. Du­te. 16.3.

c 12.8.

d 12.2. Ne­h. 2.1. Esta 3.7.

e 3.8,17; 23.23; 33.2; 34.11. Du­te. 7.1. & 20.17. Jo­sh. 3.10; 12.8; 24.11. Hlu. 3.5. So Ge­n. 15.19,20.

f 13.11; 6.8.

g 3.8.

h 12.25,26.

i 12.15,16.

j 13.14; 12.26.

k 13.16. Du­te. 6.8; 11.18. Na­ni 15.39. Ma­t. 23.5.

l 12.14.

m 12.14,17,24,43.

n 13.2.

o 34.20.

p Na­ni 3.46,47; 18.15,16.

q 12.26.

r 13.3,16.

s 12.29.

t 13.13.

u 13.9.

v 14.11,12. Na­ni 14.1-4.

w 14.2.

x Ge­n. 50.25. Jo­sh. 24.32. Se­b. 7.16.

y 12.37. Na­ni 33.6.

z 14.19,24; 40.38. Na­ni 9.15; 10.34; 14.14. Du­te. 1.33. Ne­h. 9.12,19. Hla­b. 78.14; 99.7; 105.39. Isa. 4.5. 1 Ko­r. 10.1.

a 13.18,20; 14.5,9. Na­ni 33.7,8.

b Je­r. 44.1.

c Esta 3.15. Jo­w. 1.18.

d 7.13.

e 9.16; 14.17,18. Ro­ma 9.17,22,23.

f 7.5.

g Hla­b. 105.25.

h 15.4. Isa. 31.1.

i 14.4,17; 7.13.

j Na­ni 33.3. 13.9.

k 15.9. Jo­sh. 24.6.

l Jo­sh. 24.7. Ne­h. 9.9.

m Hla­b. 106.7,8.

n 2 Kho. 1.3,6,16.

o 5.21; 6.9.

p 2 La­n. 20.15,17. Isa. 41.10,13,14.

q 14.25. Du­te. 1.30; 3.22; 20.4. Jo­sh. 10.14,42; 23.3. 2 La­n. 20.29. Ne­h. 4.20. So Isa. 31.4.

r 1 Sa­m. 7.8. Je­r. 38.27. Isa. 30.15.

s 14.26; 7.19.

t 14.4,8.

u 14.4.

v 14.4.

w Ge­n. 31.11. 23.20; 32.34. Na­ni 20.16. Isa. 63.9. Ma­l. 3.1. 13.21.

x 14.27.

y Hla­b. 66.6. Ge­n. 7.22. Jo­sh. 3.17; 4.18. 2 Kho. 2.8. Ha­g. 2.6.

z Ne­h. 9.11. Hla­b. 78.13. Isa. 63.12. 15.8. Hla­b. 74.13; 106.9; 114.3. Jo­sh. 3.16; 4.23.

a 14.29; 15.19. Na­ni 33.8. Hla­b. 66.6. Isa. 63.13. 1 Ko­r. 10.1. He­b. 11.29. Hla­b. 77.17-20.

b 1 Sa­m. 11.11. Hlu. 7.19. Hla­b. 63.6; 90.4; 119.148. Li­lo 2.19. Ma­t. 24.43. Ma­t. 14.25. Ma­rk. 6.48; 13.35. Lu­ka 12.38.

c 14.14-16.

d 14.16.

e 14.21.

f Jo­sh. 4.18.

g 15.1,7. Du­te. 11.4. Hla­b. 78.53.

h Ha­b. 3.8-13.

i Hla­b. 106.11.

j 14.22.

k Hla­b. 106.8,10.

1 ama­ndla ama­khu­lu: He­b. isa­ndla esi­khu­lu.

l 4.31; 19.9. Hla­b. 106.12. Co­mp. Jo­ha. 2.11; 11.45.

a Hla­b. 106.12. Hlu. 5.1. 2 Sa­m. 22.1.

b 15.21.

c Hla­b. 59.17; 118.14. Isa. 12.2.

d Hla­b. 18.2; 62.6; 140.7. Ha­b. 3.18.

e 3.6,15,16.

f 2 Sa­m. 22.47. Hla­b. 18.46; 99.5; 118.28. Isa. 25.1.

g Hla­b. 24.8. Isa­m. 19.11.

h 6.3. Hla­b. 83.18.

i 14.28.

j 14.7.

k 14.28; 15.10.

l Ne­h. 9.11.

m 15.12. Hla­b. 118.15,16.

n Du­te. 33.26. Isa. 2.10; 24.14.

o Isa. 5.24; 47.14.

p 14.21,22. 2 Sa­m. 22.16. Jo­be 4.9. Hla­b. 18.15. 2 The­s. 2.8.

q Hla­b. 78.13. Ha­b. 3.10.

r 14.9.

s Ge­n. 49.27. Hlu. 5.30. Isa. 53.12. Lu­ka 11.22.

t 15.5.

u 1 Kho. 8.23. Hla­b. 71.19; 86.8; 89.6,8. Je­r. 10.6.

v Hla­b. 77.14.

w 15.6.

x Hla­b. 77.20.

y Hla­b. 77.15.

z Hla­b. 78.54.

a 2 Sa­m. 15.25.

b 15.15. Na­ni 14.14. Du­te. 2.25. Jo­sh. 2.9,10.

c Hla­b. 48.6. Je­r. 6.24.

d Ge­n. 36.15-43.

e Du­te. 2.4.

f Na­ni 22.3. 2 Sa­m. 23.20.

g Jo­sh. 2.9,24; 5.1.

h Jo­sh. 2.9.

i Du­te. 2.25; 11.25.

j 1 Sa­m. 25.37.

k Hla­b. 74.2. 2 Pe­t. 2.1.

l Hla­b. 44.2; 80.8.

m Hla­b. 78.54.

n Hla­b. 10.16; 146.10.

o 14.23.

p 14.28,29.

q Hlu. 4.4. 1 Sa­m. 10.5. Eks. 7.1.

r 2.4. Na­ni 26.59.

s 1 Sa­m. 18.6.

t Ge­n. 31.27. Hlu. 11.34. Hla­b. 68.25; 149.3; 150.4.

u Hlu. 21.21. 2 Sa­m. 6.5.

v 1 Sa­m. 18.7.

w Eks. 15.1

x Ge­n. 16.7; 25.18. 1 Sa­m. 15.7.

y 16.2; 17.3.

z 14.10; 17.4.

a 2 Kho. 2.21; 4.41.

b Jo­sh. 24.25.

c 16.4. Du­te. 8.2,16. Hlu. 2.22; 3.1,4.

d Du­te. 7.12.

e 23.25. Du­te. 7.15; 28.27,60.

f Hla­b. 41.3,4; 103.3; 147.3.

g Na­ni 33.9.

a Na­ni 33.10,11.

b 15.24; 17.3. 1 Ko­r. 10.10.

c Na­ni 11.4,5.

d Hla­b. 78.24,25; 105.40. Jo­ha. 6.31,32,49,58. 1 Ko­r. 10.3.

e 15.25.

f 16.22. Le­vi 25.21.

g 16.12,13.

h 6.7. Na­ni 16.28,29,30.

i 16.10.

j 16.8. Na­ni 16.11.

k 1 Sa­m. 8.7.

l 4.14-16.

m Na­ni 16.16.

n 16.7. 13.21; 14.24. Na­ni 16.19. 1 Kho. 8.10,11.

o 16.8.

p 16.8.

q 16.7.

r Na­ni 11.9.

s 16.4. Du­te. 8.3. Ne­h. 9.15.

t 16:18,21; 12.4.

u 16.36.

v 2 Ko­r. 8.15.

w 16.16.

x Ge­n. 2.3. Eks. 20.8; 31.14-17; 35.2,3. Le­vi 23.3. Ge­n. 29.27.

y 16.20.

z Jo­sh. 5.8. Jo­be 40.12.

a 16.15.

b Na­ni 11.7,8.

c He­b. 9.4.

d 25.16,21; 26.33,34; 27.21; 30.6,26,36; Du­te. 10.5. 2 Kho. 11.12.

e Du­te. 8.2,3. Ne­h. 9.15,20,21.

f Jo­sh. 5.12.

g Le­vi 5.11; 6.20.

a 16.1. Na­ni 33.12,14.

b Na­ni 20.3,4.

c Du­te. 6.16. Hla­b. 78.18,41; 95.8. Isa. 7.12. Ma­t. 4.7. 1 Ko­r. 10.9. He­b. 3.8.

d 15.24; 16.2.

e 14.15.

f 1 Sa­m. 30.6. Jo­ha. 8.59; 10.31-33.

g 7.20. Na­ni 20.8.

h 2.3; 7.20.

i Na­ni 20.10,11. Hla­b. 78.15,16,20; 105.41; 114.8. 1 Ko­r. 10.4.

j Na­ni 20.13. Hla­b. 81.7.

k Ge­n. 36.12. Na­ni 24.20. Du­te. 25.17. 1 Sa­m. 15.2.

l Se­b. 7.45. He­b. 4.8.

m 4.2,4,20.

n 34.27.

o Na­ni 24.20. Du­te. 25.19. 1 Sa­m. 15.3,7. 30.1,17. 2 Sa­m. 8.12.

a 2.18. 3.1.

b 18.12. 2.16.

c 4.26.

d Se­b. 7.29.

e Ge­n. 4.25; 26.7; 32.30; 41.51,52. 2 Sa­m. 9.11; 18.23. Jo­be 32.17. Je­r. 4.31; 6.17; 20.10. Ma­rk. 6.9. Se­b. 1.4.

f 3.1,12.

g Ge­n. 14.17; 18.2; 19.1. 1 Kho. 2.19.

h Ge­n. 29.13; 33.4. 2 Sa­m. 19.39.

i Jo­be 3.6.

j Ge­n. 14.20. 2 Sa­m. 18.28. Lu­ka 1.68.

k 1.10,16,22; 5.2,7; 14.18.

l Ne­h. 9.10,16,29. Hla­b. 119.21. Lu­ka 1.51.

m Du­te. 12.7. 14.26. 1 La­n. 29.21,22. Ge­n. 31.54. 24.11.

n Le­vi 24.12. Na­ni 15.34.

o 23.7. 24.14. Du­te. 17.8. 2 Sa­m. 15.2,3. 1 Ko­r. 6.1.

p Le­vi 24.15. Na­ni 15.35; 27.6; 36.6.

q Na­ni 11.14,17. Du­te. 1.9,12.

r 3.12.

s 4.16. 20.19. Du­te. 5.5.

t Na­ni 27.5.

u Hla­b. 19.11. He­z. 33.3,.

v Hla­b. 143.8.

w Du­te. 1.18.

x 18.25. Du­te. 1.15,16; 16.18. 2 La­n. 19.5-10. Se­b. 6.3.

y Ge­n. 42.18. 2 Sa­m. 23.3. 2 La­n. 19.9.

z He­z. 18.8.

a Du­te. 16.19.

b 18.26.

c 18.26. Le­vi 24.11. Na­ni 15.33. 27.2. 36.1. Du­te. 1.17; 17.8.

d Na­ni 11.17.

e 18.18.

f Ge­n. 18.33; 30.25; 31.55. 2 Sa­m. 19.39.

g Du­te. 1.15.

h Ge­n. 18.33; 30.25; 31.55; 16.29. 2 Sa­m. 19.39.

i Na­ni 10.29,30.

a 16.1. Na­ni 33.15.

b 17.1,8.

c 3.1,12.

d 20.21. Se­b. 7.38.

e 3.4.

f Du­te. 29.2.

g Du­te. 32.11. Isa. 40.31. Isa­m. 12.14.

h Du­te. 5.2.

i Du­te. 7.6; 14.2; 26.18. Hla­b. 135.4. Ma­l. 3.17. Ti­t. 2.14.

j 9.29. Du­te. 10.14. Jo­be 41.11. Hla­b. 24.1. 50.12. 1 Ko­r. 10.26,28.

k 1 Pe­t. 2.5,9. Isa­m. 1.6. 5.10. 20.6.

l Le­vi 19.2. 20.26. Du­te. 7.6. 14.21. 26.19. 28.9. Isa. 62.12.

m 24.3,7. Du­te. 5.27; 26.17.

n 19.16; 20.21; 24.15,16. Du­te. 4.11. Hla­b. 18.11,12; 97.2. Ma­t. 17.5; 16. 20.21; 24.15,16. Du­te. 4.11. Hla­b. 18.11,12; 97.2. Ma­t. 17.5.

o Du­te. 4.12,36. Jo­ha. 12.28,29.

p 14.31.

q Le­vi 11.44,45.

r 19.14. Ge­n. 35.2. Le­vi 15.5.

s 19.16,18. 34.5.

t He­b. 12.20.

u 19.16,19.

v 19.3.

w 19.11.

x 1 Sa­m. 21.4,5. 1 Ko­r. 7.5.

y Hla­b. 77.18. He­b. 12.18. Isa­m. 4.5; 8.5; 11.19.

z 19.9.

a Isa­m. 1.10; 4.1.

b He­b. 12.21.

c Du­te. 4.10.

d Isa. 6.4.

e 3.2; 24.17. Du­te. 4.11,36; 33.2. Hlu. 5.5.

f Ge­n. 15.17. Hla­b. 144.5. Isa­m. 15.8.

g Hla­b. 68.8. He­b. 12.26.

h 19.13.

i Ne­h. 9.13. Hla­b. 81.7.

j 3.6. 1 Sa­m. 6.19.

k Le­vi 10.3.

l 2 Sa­m. 6.8.

m 19.12. Jo­sh. 3.4.

a Du­te. 5.22.

b 20.17, Du­te. 5.6-21.

c Le­vi 26.1,13. Hla­b. 81.10. Ho­s. 13.4.

d Du­te. 6.14. 2 Kho. 17.35. Je­r. 25.6; 35.15.

e Le­vi 26.1. Du­te. 4.16; 27.15. Hla­b. 97.7.

f 23.24. Jo­sh. 23.7. 2 Kho. 17.35.

g 34.14. Du­te. 4.24; 6.15. Jo­sh. 24.19. Na­h. 1.2.

h 34.7. Na­ni 14.18. Le­vi 20.5; 26.39,40. 1 Kho. 21.29. Jo­be 5.4; 21.19. Hla­b. 109.14. Isa. 14.20,21; 65.6,7. Je­r. 32.18.

i 34.7. Du­te. 7.9.

j 23.1. Le­vi 19.12. Ma­t. 5.33. Ja­k. 5.12.

k 16.25,26; 31.13-17. Le­vi 19.3,30; 26.2.

l 23.12; 34.21; 35.2; Le­vi 23.3; Na­ni 15.32-36; He­z. 20.12; Lu­ka 13.14.

m Ne­h. 13.16-19.

n Ge­n. 2.2.

o Le­vi 19.3. Je­r. 35.7,18,19. Ma­t. 15.4; 19.19. Ma­rk. 7.10; 10.19. Lu­ka 18.20. Efe. 6.2.

p 23.26. Efe. 6.3.

q Ma­t. 5.21; 19.18. Ro­ma 13.9.

r Le­vi 18.20; 20.10. Du­te. 22.22. Za­ga 6.29,32. Ma­l. 3.5. Ro­ma 2.22. 1 Ko­r. 6.9. He­b. 13.4. Ma­t. 5.27. Ro­ma 13.9.

s Le­vi 19.11. Ma­t. 19.18. Ro­ma 13.9.

t 23.1. Du­te. 19.16-20. Ma­t. 19.18. Ro­ma 13.9.

u Ro­ma 7.7; 13.9.

v He­b. 12.18.

w Ge­n. 15.17. Du­te. 4.12.

x 19.18.

y Du­te. 5.27; 18.16. Ga­l. 3.19,20. He­b. 12.19.

z Du­te. 5.25.

a 1 Sa­m. 12.20. Isa. 41.10,13.

b Ge­n. 22.1. Du­te. 13.3.

c Du­te. 4.10; 6.2; 10.12; 17.19; 28.58. Za­ga 3.7; 16.6. Isa. 8.13.

d Du­te. 4.11. 1 Kho. 8.12. 2 Sa­m. 22.10. Hla­b. 18.9; 97.2.

e Du­te. 4.36. Ne­h. 9.13.

f 32.31. 2 Kho. 17.33. He­z. 20.39. Ze­f. 1.5.

g Du­te. 12.5,11,21; 14.23; 16.6,11; 26.2. 1 Kho. 8.43; 9.3. 2 La­n. 6.6; 7.16; 12.13. Ezra 6.12. Ne­h. 1.9. Hla­b. 74.7. Je­r. 7.10,12.

h Ge­n. 12.2. Du­te. 7.13.

i Du­te. 27.5. Jo­sh. 8.31.

j 1 Kho. 5.17. 1 La­n. 22. 2.

k 2 Kho. 5.11.

a 24.3,4. Du­te. 4.14; 6.1.

b Du­te. 15.12. Je­r. 34.14. Le­vi 25.29-41.

c Du­te. 15.16,17.

d 12.12; 22.8,9,28.

e Hla­b. 40.6.

f Ne­h. 5.5.

g 21.2,3.

h 1 Ko­r. 7.3,5.

i Ge­n. 9.6. Le­vi 24.17. Na­ni 35.30,31. Ma­t. 26.52.

j Na­ni 35.20,22. 1 Sa­m. 24,11; Du­te. 19.4,5.

k Na­ni 35.11. Du­te. 4.41,42; 19.3. Jo­sh. 20.2.

l Na­ni 15.30.

m 1 Kho. 2.28-34.

n Du­te. 24.7. 1 Ti­m. 1.10.

o Ge­n. 37.28.

p 22.4.

q Le­vi 20.9. Du­te. 27.16. Ma­t. 15.4. Ma­rk. 7.10.

r 2 Sa­m. 3.29.

s Le­vi 25.45,46.

t 21.30. Du­te. 22.18,19.

u Du­te. 32.31. Jo­be 31.11.

v Du­te. 19.21.

w Le­vi 24.20. Du­te. 19.21. Ma­t. 5.38.

x Ge­n. 4.23.

y Ge­n. 9.5.

z 30.12. Na­ni 35.31,32. Jo­be 33.24.

a Ze­k. 11.12,13. Ma­t. 26.15. Fi­l. 2.7.

b 21.28.

a 2 Sa­m. 12.6. Za­ga 6.31. Lu­ka 19.8.

b Ma­t. 24.43.

c Na­ni 35.27.

d 21.2.

e 21.16.

f 22.1,7.

g 22.4.

h 21.6; 22.9.

i 22.8.

j He­b. 6.16.

k Ge­n. 31.39.

l Du­te. 22.28,29.

m Ge­n. 34.12. 1 Sa­m. 18.25.

n Du­te. 18.10,11. Le­vi 19.26,31; 20.27. 1 Sa­m. 28.3,9.

o Le­vi 18.23; 20.15.

p Na­ni 25.2,7,8. Du­te. 13.1,2,5,6,9,13,14,15; 17.2,3,5.

q 23.9. Le­vi 19.33. Le­vi 25.35. Du­te. 10.18,19. Je­r. 7.6. Ze­k. 7.10. Ma­l. 3.5.

r Du­te. 10.18; 24.17; 27.19. Hla­b. 94.6. Isa. 1.17,23; 10.2. He­z. 22.7. Ze­k. 7.10. Ja­k. 1.27.

s Jo­be 34.28; 35.9. Du­te. 15.9; 24.15. Lu­ka 18.7.

t 22.27. Hla­b. 18.6; 145.19. Ja­k. 5.4.

u Hla­b. 69.24.

v Hla­b. 109.9. Li­lo 5.3.

w Le­vi 25.35,36,37. Du­te. 23.19,20. Ne­h. 5.7. Hla­b. 15.5. Za­ga 28.8. He­z. 18.8,13,17; 22.12.

x Du­te. 24.6,10,13,17. Jo­be 22.6; 24.3,9. Za­ga 20.16. He­z. 18.7,16. Amos 2.8. So Za­ga 22.27.

y 22.23.

z 34.6. 2 La­n. 30.9. Ne­h. 9.17. Hla­b. 86.15; 103.8.

a 21.17. 2 Sa­m. 19.21. Tshu. 10.20. Ju­da 8. Se­b. 23.5.

b 13.2; 13.12; 34.19.

c Du­te. 15.19.

d Le­vi 22.27.

e 19.6.

f Le­vi 22.8. He­z. 4.14; 44.31.

a 23.7. 2 Sa­m. 19.27; 16.3.

b Du­te. 19.16,18. Hla­b. 35.11. Za­ga 19.5.9,28. 1 Kho. 21.10,13. Ma­t. 26.59,60,61. Se­b. 6.11,13.

c Ge­n. 7.1; 32.1,2. Jo­be 31.34.

d 23.6.

e Le­vi 19.15,32.

f Za­ga 25.21. Ma­t. 5.44. Ro­ma 12.20. 1 The­s. 5.15. Du­te. 22.4.

g 23.2. Du­te. 27.19. Jo­be 31.13. Tshu. 5.8. Isa. 10.1,2. Je­r. 5.28,29. Ma­l. 3.5.

h 23.1. Le­vi 19.11.

i Du­te. 27.25. Za­ga 17.15,26.

j 34.7.

k Du­te. 16.19. 1 Sa­m. 8.3; 2 La­n. 19.7; Hla­b. 26.10; Za­ga 17.23. Isa. 1.23; 5.23; 33.15; He­z. 22.12.

l 22.21,22.

m Le­vi 25.3,4.

n 20.8,9, Du­te. 5.13-15. Lu­ka 13.14.

o 23.21; Du­te. 4.9.

p Jo­sh. 23.7. Ho­s. 2.17. Ze­k. 13.2. Na­ni 32.38.

q 23.17. 34.23. Du­te. 16.16.

r Na­ni 22.28,32,33,.

s 12.15; 13.6; 34.18. Le­vi 23.6. Du­te. 16.8.

t 34.20. Du­te. 16.16.

u 34.22. Le­vi 23.10.

v Du­te. 16.13.

w 12.8; 34.25. Le­vi 2.11.

x 34.26. Le­vi 2.12; 23.10,17. Na­ni 18.12,13. Du­te. 26.2,10. Ne­h. 10.35. He­z. 44.30.

y 34.26. Du­te. 14.21.

1 ingi­lo­si: ku­mbe iNgi­lo­si.

z Ge­n. 18.2; 14.19; 33.2,14. Jo­sh. 5.13,14; 6.2.

a Hla­b. 78.40,56.

b Jo­sh. 24.19; Eks. 32.34; 34.7. Na­ni 14.35.

c Ge­n. 12.3. Du­te. 30.7.

d 23.20; 33.2.

e 13.5.

f Le­vi 18.3. Du­te. 12.30,31.

g 34.13. Na­ni 33.52. Du­te. 7.5,25; 12.3.

h 24. 4; 34.13; Le­vi 26.1; Du­te. 7.5; 12. 3; 16.22; 2 Kho. 18.4; 23.14; 2 La­n. 31. 1.

i Du­te. 6.13; 10.12,20; 11.13; 13.4. Jo­sh. 22.5. Ma­t. 4.10.

j Du­te. 7.13; 28.5,8.

k 15.26; Du­te. 7.15.

l Du­te. 7.14. Du­te. 28.4. Jo­be 21.10. Ma­l. 3.10,11.

m 20.12. Du­te. 5.16. Jo­be 5.26. Hla­b. 55.23.

n 15.16. Jo­sh. 2.9. Ge­n. 35.5. Du­te. 2.25. 11.25.

o Du­te. 7.23.

p Du­te. 7.20. Jo­sh. 24.12.

q Du­te. 7.22.

r Ge­n. 15.18. Na­ni 34.3. Du­te. 11.24. Jo­sh. 1.4. 1 Kho. 4.21,24.

s Jo­sh. 21.44. Hlu. 1.4; 11.21.

t 34.12,15. Du­te. 7.2.

u 34.12. Du­te. 7.16. Hlu. 2.3. Hla­b. 106.36. Du­te. 12.30. Jo­sh. 23.13.

a 6.23; 28.1. Le­vi 10.1,2.

b 24.9. Na­ni 11.16.

c 24.13,15,18.

d 24.7; 19.8. Du­te. 5.27.

e Du­te. 31.9.

f Ge­n. 28.18; 31.45; Eks 23.24.

g 20.24; 32.6.

h He­b. 9.18,19.

i He­b. 9.18,19.

j 24.3.

k He­b. 9.19,20. He­b. 13.20. 1 Pe­t. 1.2.

l 24.1.

m Ge­n. 18.2; 32.30. Hlu. 13.22. Isa. 6.1,5; Exo. 33.20,23. Jo­ha. 1.18.

n He­z. 1.26; 10.1.

o Hla­b. 89.44.

p 19.21.

q Isa. 41.9.

r Ge­n. 31.54; 18.12.

s 24.2,15,18.

t 31.18; 32.15,16. Du­te. 5.22.

u 33.11. 17.9. 32.17.

v 24.2; 3.1.

w 17.10,12.

x Ge­n. 37.19.

y 19.9,16. Ma­t. 17.5.

z 16.10. Na­ni 14.10.

a 3.2.19.18. Du­te. 4.36. He­b. 12.18,29.

b 34.28. Du­te. 9.9.

a 25.8; 35.4-9.

b 35.5,21,29; 36.2. Hlu. 5.2. 1 La­n. 29.5,6,9,14,17. Ezra 1.6; 2.68; 3.5; 7.16. Ne­h. 11.2. 2 Ko­r. 8.12; 9.7.

c 27.20.

d 30.23.

e 30.7; 31.11.

f Ge­n. 2.12.

g 28.4,6,15.

h 28.4,6,15.

i Le­vi 21.12; Eks. 36.1,3,4; Le­vi 4.6; 10.4; He­b. 9.1,2.

j 29.45. 1 Kho. 6.13. 2 Ko­r. 6.16. Isa­m. 21.3.

k 25.40.

l 37.1. Du­te. 10.3. He­b. 9.4.

m Ge­n. 6.14.

n 25.24,25; 30.3,4.

o 37.3; 1 Kho. 7.30,

p 1 Kho. 8.8.

q 16.34.

r 37.6. He­b. 9.5.

s 25.31. 37.7,17,22. Na­ni 8.4. 10. 2; Je­r. 10.5.

t 1 Kho. 8.7. 1 La­n. 28.18. He­b. 9.5.

u 40.20; 26.34.

v 25.16. Du­te. 31.26. 1 Kho. 8.9.

w 29.42,43. 30.6,36. Na­ni 17.4.

x Na­ni 7.89. 1 Sa­m. 4.4. 2 Sa­m. 6.2. 2 Kho. 19.15. Hla­b. 80.1. Isa. 37.16.

y 25.29, 37.10-16. 1 Kho. 7.48. 2 La­n. 4.8. He­b. 9.2.

z 25.11.

a 25.11.

b 26.29. 30.4. 36.34. 37.14,27. 38.5.

c Na­ni 4.7.

d Le­vi 24.5,6.

e 25.39; 37.17-24. 1 Kho. 7.49. Ze­k. 4.2. He­b. 9.2. Isa­m. 1.12.

f Le­vi 24.3,4. 2 La­n. 13.11.

g Na­ni 8.2.

h 25.9. 26.30. 27.8. Na­ni 8.4. 1 La­n. 28.11,19. Se­b. 7.44. He­b. 8.5.

a 26.37; 36.8-38.

b 25.4; 26.31,36.

c 25.5.

d 25.5.

e 25.27.

f 25.40.

g 26.1,35; 36.35; Le­vi 16.2. 2 La­n. 3.14. Ma­t. 27.51. He­b. 9.2,3.

h 16.34.

i 25.21.

j 40.22. He­b. 9.2.

k 40.24.

l 27.16.

m 25.4; 25.1,31.

n 27.16; 28.39; 38.18; 39.29. 35.35; 38.23. Hlu. 5.30.

a 38.1-7; He­z. 43.13.

b Na­ni 16.38.

c 25.38; 37.23; Le­vi 10.1.

d 25.40.

e 27.19; 38.9-20.

f He­z. 41.2,26.

g 26.36.

h Le­vi 24.2.

i 26.31,33.

j 30.8; 1 Sa­m. 3.3; 2 La­n. 13.11.

k 28.43; 29.9,28; 30.21. Le­vi 3.17; 10.15; 16.34; 17.7; 24.9. Na­ni 18. 8; 27.23; 19.21.

a Na­ni 18.7. He­b. 5.4.

b 6.23; 24.1.

c 28.40.29.5,29; 31.10; 39.1,2. Le­vi 8.7,30. Na­ni 20.26,28.

d 31.6; 35.10,25; 36.1.

e 31.3; 35.30,31.

f 28.15.

g 28.6.

h 28.31.

i 28.39.

j 28.39.

k 28.39.

l 25.4; 28.6,8,15,39.

m 28.14; 39.2-7.

n 25.4; 28.6,8,15,39.

o 26.1,31; 28.15.

p 25.4; 28.6,8,15,39.

q Ge­n. 2.12.

r 28.21.

s 28.29,30.

t Na­ni 16.40. Jo­sh. 4.7. Ze­k. 6.14.

u 28.22,24,25; 39.15.

v 28.28; 39.8-21.

w 26.1.

x 25.4; 28.6,8,15,39.

y He­z. 28.13. Isa­m. 21.19,20.

z 24.10.

a 28.8.

b 28.8.

c 28.12,30.

d Le­vi 8.8. Na­ni 27.21. Du­te. 33.8. 1 Sa­m. 28.6. Ezra 2.63. Ne­h. 7.65. Le­vi 8.8. Na­ni 27.21. Du­te. 33.8. 1 Sa­m. 28.6. Ezra 2.63. Ne­h. 7.65. 1 Sa­m. 23.9; 30.7.

e 28.29.

f 28.37; 39.22-31.28.4.

g Jo­ha. 19.23.

h Le­vi 8.9. Ze­k. 14.20.

i 28.21.

j 15.11.

k 28.4.

l Le­vi 10.17. Na­ni 18.1. Le­vi 22.9. Isa. 53.11. He­z. 4.4,5,6. Jo­ha. 1.29. He­b. 9.28. 1 Pe­t. 2.24.28.43.

m Le­vi 1.4; 22.27; 23.11; Isa. 56.7.

n 28.4,5.

o 26.36.

p 39.27,28,29,41; He­z. 44.17,18.

q 28.4,5.

r 28.2.

s 29.7; 30.30; 40.15. Le­vi 10.7.

t 39.28. Le­vi 6.10; 16.4. He­z. 44.18.

u 20.26.

v Le­vi 5.1,17; 20.19.

w 27.21.

a Le­vi 8.2; 9.2.

b Le­vi 2.4; 6.20,21,22.

c 40.12; Le­vi 8.6; He­b. 10.22.

d 28.2,4.

e 28.8.

f 28.36,37; Le­vi 8.9; 21.12; Na­ni 6.7.

g 28.21; 28.41. 30.25,30. Le­vi 8.12,30. 10.7. 21.10. Na­ni 35.25.

h Le­vi 8.13.

i 29.15,19. Le­vi 1.4.

j 27.21. Na­ni 18.7.

k 29.15,19. Le­vi 1.4.

l Le­vi 8.15.

m 27.2; 30.2.

n 29.22. Le­vi 3.3.

o Le­vi 4.11,12,21. Na­ni 19.3,5. He­b. 13.11.

p 29.1. Le­vi 8.18.

q 29.10,19.

r Ge­n. 8.21; Eks.29.25,41.

s 29.1. Le­vi 8.22.

t 29.10,15.

u 29.7.

v 29.13.

w 29.13.

x 29.26,27,31,34. Le­vi 7.37. 8.28,31,33.

y 29.2,3. Le­vi 8.26.

z 28.41.

a 29.18,41. Le­vi 6.22. 8.28.

b Le­vi 7.31,34. 8.29.10.14,15. Na­ni 18.11,18.

c 29.28.25.2,3. Le­vi 7.32,34. 10.15. Na­ni 18.11.

d 27.21.

e Na­ni 18.8.

f 29.9.

g Le­vi 8.35.

h Na­ni 20.28.

i Le­vi 8.31.

j Le­vi 8.31.

k Ma­t. 12.4.

l Le­vi 22.10.

m Le­vi 8.32.

n Le­vi 8.33,34,35.

o 29.14; 30.10.

p 30.26,28,29; 40.10.

q 40.10.

r 30.29. Ma­t. 23.19.

s Na­ni 28.3. 1 La­n. 16.40. 2 La­n. 2.4.13.11. 31.3. Ezra 3.3.

t Da­n. 8.11-13. 9.27. 12.11. He­b. 10.11.

u 2 Kho. 16.15. He­z. 46.13,14,15.

v 1 Kho. 18.29,36. 2 Kho. 16.15. Ezra 9.4,5. Hla­b. 141.2. Da­n. 9.21.

w 1 Kho. 18.29,36. 2 Kho. 16.15. Ezra 9.4,5. Hla­b. 141.2. Da­n. 9.21.

x 29.18,25.

y Na­ni 28.6. Eks. 30.8.

z 25.22. 30.6,36. Na­ni 17.4.

a 40.34. 1 Kho. 8.11. 2 La­n. 5.14. 7.1,2,3. He­z. 43.5. Ha­g. 2.7,9. Ma­l. 3.1.

b Le­vi 21.15. 22.9,16.

c Eks. 25.8. Ze­k. 2.10. So Le­vi 26.12. 2 Ko­r. 6.16. Isa­m. 21.3.

d 20.2.

a 37.25. 40.5. Le­vi 4.7. Isa­m. 8.3. Eks.29.7,8.

b 30.4. 25.11.

c 27.2.

d 25.27.

e 25.21,22.

f 27.21.

g Le­vi 10.1.

h Le­vi 16.18. 23.27.

i 29.36.

j 38.25. Na­ni 1.2. 26.2. 2 Sa­m. 24.2.

k 30.15,16. Na­ni 31.50. Jo­be 33.24. 36.18. Hla­b. 49.7.

l 12.13. 2 Sa­m. 24.15.

m Le­vi 27.25. Na­ni 3.47; 18.16. He­z. 45.12.

n 38.26. Ma­t. 17.24.

o 30.16. 30.12.

p 38.25-31.

q 28.12. 39.7. Na­ni 16.40.

r 38.8. 1 Kho. 7.38.

s 38.8. 1 Kho. 7.38.

t 40.31,32. Hla­b. 26.6.

u 27.21.

v Ngo­ma 4.14. He­z. 27.22.

w Hla­b. 45.8. Za­ga 7.17.

x Za­ga 7.17. Ngo­ma 4.14.

y Za­ga 7.17. Ngo­ma 4.14.

z Ngo­ma 4.14. Je­r. 6.20; He­z. 27.19.

a 29.40.

b 37.29. Na­ni 35.25. Hla­b. 89.20. 133.2.

c 40.9. Le­vi 8.10. Na­ni 7.1.

d 29.37.

e 29.7.

f 30.25,37.

g 30.38.

h 30.38. Ge­n. 17.14. Eks. 12.15; 31.14. Le­vi 7.20,21,25,27; 17.4,9,10; 18.29; 19.8; 20.3,5,6,18; 22.3; 23.29.

i 30.7; 25.6; 37.29.

j 30.25.

k 29.42.

l 30.10,29; 40.10.

m 30.32.

n 30.33.

a 35.30; 36.1. 1 La­n. 2.20.

b 17.10,12.

c 35.31. 1 Kho. 7.14.

d 35.34.

e 28.3.

f 36.8-38.

g 37.1-5.

h 37.6-9.

i 37.10-16.

j 37.17-24.

k 37.25-28.

l 38.1-7.

m 38.8.

n 35.19; 39.1,41. Na­ni. 4.5,6.

o 30.25,31; 37.29.

p 30.7,34.

q 20.8. 23.12. 35.2. Le­vi 19.3,30. 26.2. Du­te. 5.12. Je­r. 17.22. He­z. 20.12,20. 44.24.

r 35.2. Na­ni 15.35.

s 20.9.

t Ge­n. 2.2; Eks. 16.23; 20.10.

u 31.13. He­z. 20.12,20.

v Ge­n. 1.31; 2.2.

w 24.12. 32.15,16. Du­te. 4.13. 5.22. 9.10,11. 2 Ko­r. 3.3.

a 24.18. Du­te. 9.9.

b Se­b. 7.40.

c 13.21.

d Hlu. 8.24-27.

e 32.8. Du­te. 9.16. Ne­h. 9.18. Hla­b. 106.19. Se­b. 7.41. Hlu. 17.3,4. 1 Kho. 12.28.

f 32.8. Du­te. 9.16. Ne­h. 9.18. Hla­b. 106.19. Se­b. 7.41. Hlu. 17.3,4. 1 Kho. 12.28.

g Le­vi 23.2,4,21,37. 2 Kho. 10.20.

h 1 Ko­r. 10.7.

i Ge­n. 26.8. 39.14,17.

j Du­te. 9.8,12.

k Ge­n. 6.11,12. Du­te. 4.16. 32.5. Hlu. 2.19. Ho­s. 9.9.

l 20.3,4,23. Du­te. 9.16.

m 32.4.

n 33.3,5. 34.9. Du­te. 9.6,13. 31.27. 2 La­n. 30.8. Se­b. 7.51. Isa. 48.4.

o Du­te. 9.14.

p 22.24.

q Na­ni 14.12.

r Du­te. 9.18,26-29. Hla­b. 74.1,2. 106.23.

s Na­ni 14.13. Du­te. 32.27.

t 32.14. Ge­n. 6.6.

u Ge­n. 22.16. He­b. 6.13.

v Ge­n. 12.7. 13.15. 15.7,18. 26.4. 28.13. 35.11,12. 48.16.

w 32.12. Hla­b. 106.45. 1 La­n. 21.15. Je­r. 18.8. 26.13,19. Jo­na 3.10. 4.2.

x Du­te. 9.15.

y 31.18.

z 17.9. 24.13. 33.11.

a Je­r. 51.14.

b Du­te. 9.16,17,21.

c Ge­n. 20.9.

d 14.11. 15.24. 16.2,20. 17.2,4.

e 32.1.

f 32.2-4.

g 2 La­n. 28.19.

h Na­ni 25.5. Du­te. 33.9.

i Na­ni 25.11,12,13. Du­te. 13.6-11. Ze­k. 13.3. Ma­t. 10.37.

j 32.21,32. 1 Sa­m. 12.20.

k 2 Sa­m. 16.12. Amos 5.15.

l Na­ni 25.13.

m Du­te. 9.18.

n 20.23.

o Ge­n. 30.27.

p Ro­ma 9.3.

q Hla­b. 56.8. 69.28. 139.16. Da­n. 12.1. Fi­l. 4.3. Isa­m. 3.5. 13.8. 17.8. 20.12,15. 21.27.22.19.

r He­z. 18.4,20.

s 33.2,3. 14.19.

a 32.7.

b Ge­n. 12.7; Eks. 32.13.

c 32.34.

d 13.5.

e 3.8.

f 33.15-17.

g 32.9.

h 32.10. Na­ni 16.21,45.

i Na­ni 14.39.

j He­z. 24.17,23. 26.16.

k 33.3.

l Na­ni 16.21.

m 32.12.

n 29.42,43.

o 1 La­n. 16.10. Hla­b. 40.16.

p Na­ni 16.27.

q 13.21; Hla­b. 99.7.

r 13.21, Hla­b. 99.7.

s 4.31. 12.27. 34.8.

t Na­ni 12.8. Du­te. 34.10. Ge­n. 32.30.

u 17.9. 24.13. 32.17.

v 32.34.

w 33.17.

x 33.12,16,17. 34.9.

y Hla­b.25.4. 119.33.

z Du­te. 9.29. Jo­w. 2.17.

a 40.34-38. Isa. 63.9.

b Du­te. 3.20. Jo­sh. 21.44. 22.4. 23.1. Hla­b. 95.11.

c 33.1,2,3.

d Na­ni 14.14.

e 1 Kho. 8.53.

f 33.13.

g 33.12.

h 33.20.

i Hla­b. 31.19. Je­r. 31.14. 34.5-7.

j Ro­ma 9.15.

k Ro­ma 4.4. 9.16,18.

l Ge­n. 32.30. Du­te. 5.24. Hlu. 6.22,23. 13.22. Isa. 6.5. Isa­m. 1.16,17. 24.10.

m Isa. 2.21.

n Hla­b. 91.4.

o 33.20. Jo­ha. 1.18. 1 Ti­m. 6.16. 1 Jo­ha. 4.12.

a Du­te. 10.1.

b 34.28. Du­te. 10.2,4.

c 32.19.

d 19.20.

e 19.12,13,21.

f 33.19.

g Na­ni 14.18. 2 La­n. 30.9. Ne­h. 9.17. Hla­b. 86.15. 103.8. 111.4. 112.4. 116.5. 145.8. Jo­w. 2.13.

h 22.27.

i Hla­b. 57.10. 108.4.

j 20.5,6. Du­te. 5.9,10. Je­r. 32.18. Da­n. 9.4,9. Hla­b. 103.3. 130.4. 1 Jo­ha. 1.9.

k Na­h. 1.3; Eks. 23.21. Jo­sh. 24.19. Jo­be 10.14.

l 4.31;12.27.

m 33.15,16.

n 32.9.

o Ze­k. 2.12. Du­te. 32.9. Hla­b. 28.9. 33.12. 78.62. 94.14. Je­r. 10.16.

p 34.27. Du­te. 5.2; 29.14.

q Hla­b. 77.14; 78.12. So Du­te. 4.32. 2 Sa­m. 7.23. Hla­b. 147.20.

r Du­te. 10.21. Hla­b. 145.6. Isa. 64.3.

s Du­te. 5.32. 6.3,25. 12.28,32. 28.1.

t 13.5.

u 23.32. Du­te. 7.2. Hlu. 2. 2.

v 23.33.

w Du­te. 7.5. 12.3. Hlu. 2.2.

x Du­te. 7.5. Hlu. 6.25,26. 2 Kho. 18.4. 23.14. 2 La­n. 31.1. 34.3,4.

y 20.3,5.

z Isa. 9.6. 57.15.

a 20.5.

b 34.12.

c Le­vi 17.7; 20.5. Du­te. 31.16. Hlu. 2.17. Je­r. 3.9. He­z. 6.9.

d Na­ni 25.2. 1 Ko­r. 10.27.

e Hla­b. 106.28. 1 Ko­r. 8.4,7,10.

f Du­te. 7.3,4. 1 Kho. 11.2. Ezra 9.2. Ne­h. 13.25.

g Na­ni 25.1,2. 1 Kho. 11.4.

h 32.4,8. Le­vi 19.4. Du­te. 27.15.

i 12.15. 23.15.

j 12.2. 13.4.

k 13.2,12,13. 22.29. Du­te. 15.19. He­z. 44.30.

l 13.13. Na­ni 18.15.

m 23.15.

n 20.9.

o 23.16. Du­te. 16.10,13.

p 23.14,17. Du­te. 16.16.

q 15.9; Du­te. 4.38. Du­te. 7.1. Hla­b. 78.55. 80.8.

r Du­te. 12.20; 19.8.

s Za­ga 16.7.

t 23.18.

u 12.10.

v 23.19.

w 23.19. Du­te. 14.21.

x 34.10.

y 24.18. Du­te. 9.9,18.

z 34.1. Du­te. 10.2,4.

a 32.15.

b 34.30,35. 2 Ko­r. 3.7. Ma­t. 17.2.

c 24.3.

d 34.34,35. 2 Ko­r. 3.13.

e 2 Ko­r. 3.16.

a 34.32.

b 20.9.

c 16.23.

d 25.9. 25.1-7.

e 28.3.

f 26.1-30

g 25.10-16.

h 26.31,33. 39.34. 40.3,21. Na­ni 4.5.

i 25.23-29.

j 25.30.

k 25.31-39.

l 27.20.

m 30.1-10.

n 30.23-33.

o 30.34-38.

p 26.36

q 27.1-8.

r 30.18-21.

s 27.9-17.

t 27.19.

u 39.40.

v 31.10. 39.1,41.

w 35.26. 36.2. 25.2. 35.5,22,29.

x 2 Kho. 19.28. Isa. 37.29. He­z. 19.4,9; 29.4.

y Ge­n. 24.22.

z Na­ni 31.50.

a 35.24. 1 La­n. 29.8.

b 25.4,5. 35.6,7.

c 28.3.

d 2 Kho. 23.7. Za­ga 31.19,22,24.

e 35.21.

f 2 Kho. 23.7. Za­ga 31.19,22,24.

g 1 La­n. 29.6. Ezra 2.68.

h Ge­n. 2.12.

i 30.23.

j 35.8.

k 35.21. 36.3. 1 La­n. 29.9.

l 35.34; 31.2-6.

m 35.31; 31.3,6. 1 Kho. 7.14. 2 La­n. 2.14.

n 26.36.

o 28.32.

a 28.3.

b 35.21.

c 36.6. 35.24.

d 35.29.

e 2 Ko­r.8.2,3.

f 26.19; 26.1-14.

g 26.34; 26.15-29.

h 26.17.

i 36.20. 25.28. 30.5.

j 36.38; 26.31-37.

k 38.17,19,28.

a 25.9; 25.10-20.

b 25.19.

c 25.16; 25.23-29.

d 25.24; 25.31-39.

e 30.28; 30.1-5.

f 30.23,35.

g 30.7.

a 27.7; 27.1-8.

b 30.18.

c 27.20; 27.9-19.

d 27.11.

e Na­ni 1.50,53; 10.11. Na­ni 9.15; 17.7,8; 18.2. 2 La­n. 24.6. Se­b. 7.44. 16.34.

f 6.23. 28.1. Na­ni 4.28,33.

g 31.2,6.

h 26.36.

i 38.29. 35.22.

j 38.25,26. 30.13,24. Le­vi 5.15. 27.3,25. Na­ni 3.47,50. 7.13,19,25,31,37. 18.16.

k Ge­n. 24.22. 30.13,15.

l Na­ni 1.46.

m 26.19,21,25,32.

n 26.37.

o 27.2-4.

p 27.10-12.

q 27.16,17.

r 27.19.

a 35.23.

b 39.41; 31.10; 35.19.

c 28.4.

d 28.29. 28.6-35.

e Na­ni 16.39.

f 39.21,31. Ge­n. 38.18,25. Eks. 28.28,37.

g 28.12.

h 28.12.

i 28.34.

j 28.4,39,40,42.

k 28.36,37. 29.6.

l 39.42,43. 25.40.

m 35.12.

n 25.31.

o 30.3; 37.26; 40.5,26.

p 26.36. 36.37.

q 27.9-15. 38.9-17.

r 27.16; 38.18.

s 35.18.

t 35.10.

u Le­vi 9.22,23. Na­ni 6.23-27. Jo­sh. 22.6. 2 Sa­m. 6.18. 1 Kho. 8.14. 2 La­n. 30. 2.

a 12.2; 13.4.

b 40.17; 26.1-30.

c 40.21; 35.12.

d 40.22; 26.35.

e 40.24,25.

f 40.26; 39.38.

g 40.29.

h 40.30; 30.18.

i 30.26.

j 30.28.

k 30.28.

l Le­vi 8.1-13.

m 28.41.

n Na­ni 25.13.

o 40.1,2. Na­ni 7.1.

p 25.16; 16.34.

q 40.3; 35.12.

r 40.4; 26.35.

s 40.4.

t 26.35.

u 40.4; 25.37.

v 40.5; 30.6.

w 30.7.

x 40.5; 26.36.

y 40.6.

z 29.41; 30.9.

a 40.7.

b 30.19-21.

c 40.8; 27.9,16.

d 13.21.

e 29.43. Le­vi 16.2. Na­ni 9.15. So 1 Kho. 8.10,11. 2 La­n. 5.13,14; 7.2. Isa. 6.4. Ha­g. 2.7,9. Isa­m. 15.8.

f 29.43. Le­vi 16.2. Na­ni 9.15. So 1 Kho. 8.10,11. 2 La­n. 5.13,14; 7.2. Isa. 6.4. Ha­g. 2.7,9. Isa­m. 15.8.

g Na­ni 9.17. 10.11. Ne­h. 9.19.

h Na­ni 9.19-22.

a Eks. 19.3.

b Eks. 40.34,35. Na­ni 12.4,5.

c 22.18,19.

d 1.10. Eks. 12.5.

e Eks. 29.10,15,19. Le­vi 3.2,8,13; 4.4,15,24,29,33; 8.14,18,22; 16.21.

f 22.27.22.21. Isa. 56.7. Ro­ma 12.1. Fi­l. 4.18.

g 4.20,26,31,35. Na­ni 15.25. 2 La­n. 29.23,24. Le­vi 9.7. 16.24.

h 3.8. 2 La­n. 35.11. He­b. 12.24. 1 Pe­t. 1.2.

i 3.8. 2 La­n. 35.11. He­b. 12.24. 1 Pe­t. 1.2.

j 1.6,12; 8.20.

k Ge­n. 22.9.

l 1.6,12; 8.20.

m 1.12; 8.20.

n 1.13. Eks. 12.9.

o Eks. 29.18,25,41. Le­vi 1.13,17; 2.2,3,9,10,11,16; 3.3,5,9,11,14,16; 4.35.

p 1.13,17; Ge­n. 8.21.

q 1.5.

r 1.6,12; 8.20.

s 5.7; 12.8; Lu­ka 2.24.

t 6.10; 10.12.

u Ge­n. 15.10.

v 1.9,13.

a 6.14; 9.17. Na­ni 15.4.

b 2.10. Eks. 40.10.

c 1.9,16; 5.12; 6.15; 24.7; Isa. 66.3; Se­b. 10.4.

d 7.9; 10.12,13.

e 2.10. Eks. 40.10.

f Eks. 29.2.

g 7.9.

h 2.2.

i 2.3.

j 6.17. Ma­t. 16.12. Ma­rk. 8.15. Lu­ka 12.1. 1 Ko­r. 5.8. Ga­l. 5.9.

k Eks. 23.19.

l Ma­rk. 9.49,50. Ko­l. 4.6.

m Na­ni 18.19. 2 La­n. 13.5.

n He­z. 43.24.

o 23.14. Jo­sh. 5.11.

p 23.14; 2 Kho. 4.42.

q 2.1.

r 2.2.

a 7.11,29. 17.5. 22.21.

b 1.3.

c 1.4.

d 4.8,9.

e 6.12.

f 3.1,

g Eks. 29.22; 9.19.

h 3.16; 21.6,8,17,21,22; 22.7,11,13,25. He­z. 44.7. Ma­l. 1.7.

i 3.1,7.

j 7.23,25. 1 Sa­m. 2.15.

k 6.18,22. 7.34,36. 10.9,15. 16.29,31,34. 17.7. 23.14,21,31,41. 24.3,9.

l Ge­n. 9.4. Le­vi 7.26; 17.10-14; 19.26. Du­te. 12.16,23; 15.23. 1 Sa­m. 14.33. He­z. 44.7,15. Se­b. 15.20,29.

a 5.15,18. Na­ni 15.22,27. He­z. 18.10; Hla­b. 19.12.

b 4.13,22,27; 5.17. Ge­n. 34. 7.

c 8.12; 16.32.

d 1.3,4.

e 4.17. 5.9. 16.14. Na­ni 19.4. Eks. 29.21. Isa. 52.15.

f 4.17; 5.9. 16.14. Na­ni 19.4. Eks. 29.21. Isa. 52.15.

g 8.15; 9.9; 16.18.

h Eks. 39.38.

i Eks. 29.12; Le­vi 5.9; 8.15; 9.9.

j 3.3-5.

k Eks. 29.14. Le­vi 9.11. Na­ni 19.5.

l He­b. 13.11.

m Na­ni 15.24.

n 5.2,3,4,17,18.

o 1.4.

p 4.5-12.

q 4.3.

r Na­ni 15.25,28.

s 4.2,13,27.

t 4.14.

u 1.4.

v 4.7,18,30,34.

w 3.5; 4.10,31.

x 4.20,31,35; 5.10,13,16,18; 6.7.

y 4.2; Na­ni 15.27.

z 4.14,23.

a 4.4,15,24; 1.4.

b 3.14.

c 3.3;4.10,26.

d Ge­n. 8.21. Eks. 29.18; 1.9,13,17; 2.2,9,12.

e 4.20,26,35.

f 4.28.

g 3.9.

h 4.20,26,31.

a 1 Kho. 8.31. Ma­t. 26.63.

b 5. 17; 7.18; 10.17; 17.16; 19.8; 20.17,19. Na­ni 5.31; 20.20; 9.13.

c 11.24,28,31,39. Na­ni 19.11,13,16.

d 5.17.

e 12.1,2; 13.1,2; 15.1,2.

f Hla­b. 106.33; Na­ni 30.6,8; Za­ga 12.18.

g 1 Sa­m. 25.22. Ma­rk. 6.23. Se­b. 23.12.

h 16.21; 26.40; Na­ni 5.7; Ezra 10.1; Jo­sh. 7.19.

i 1.14.

j 1.15,17.

k 1.15.

l 4.7,18,30,34.

m 4.20,26,31,35; 4.13,16.

n Na­ni 5.15.

o 2.2.

p 4.35; 1.9.

q 4.20,26,31,35; 5.10,16.

r 2.3.

s 22.14. Ezra 10.2.

t Ezra 10.19.

u Eks. 38.24.

v 6.5; 22.14; 27.13,15,27,31.

w 4.26.

x 4.2.

y 5.15; 4.2,13,22,27.

z Lu­ka 12.48.

a 5.15.

b 4.26.

a Na­ni 5.6.

b 19.11. Efe. 4.25. Ko­l. 3.9.

c Eks. 22.7,10.

d 6.4.19.13; Du­te. 24.14; Mi­ka 2.2; Ma­l. 3.5.

e Du­te.22.1,2,3.

f Eks. 22.11.

g 5.16. Na­ni 5.7.

h 5.15,18.

i 4.26.

j Eks. 28.39,40,41,42; 16.4; He­z. 44.18.

k 1.16

l 16.23. He­z. 42.14; 44.19.

m 4.12.

n 3.3,9,14.

o 2.1.

p 2.2,9.

q 2.3. He­z. 44.29.

r 6.26; 10.12,13. Na­ni 18.10.

s 2.11.

t Na­ni 18.9.

u 6.25,29. Eks. 40.10.

v 6.29. Na­ni 18.10.

w 6.22; 3.17.

x Eks. 29.37; 30.29; 22.3-7.

y Eks. 29.2.

z Eks. 16.36; Le­vi 5.11.

a 2.5.

b Eks. 29.25.

c 4.3.

d 1.3,5,11; 4.24,29,33; 7.2.

e 6.17,29.

f 10.17,18; Na­ni 18.9,19; He­z. 44.27,28,29.

g 6.16.

h 6.18.

i 11.33; 15.12.

j 6.18.

k 6.17,25.

l 4.7,11,12,18,21; 16.27; He­b. 13.11; 26,29; 10.18.

a 5.1,2; 6.1-7.

b Eks. 40.10.

c 6.25.

d Eks. 29.13,22; Le­vi 3.4,9,10,14,15,16; 4.8,9.

e 6.18,29.

f 7.1.

g 6.25,26; 14.13.

h 2.3,10. Na­ni 18.9. He­z. 44.29.

i 2.7.

j 3.1; 22.21.

k 2.4; Na­ni 6.15.

l 6.21.

m Amos 4.5.

n Na­ni 18.8,11,19.

o 22.29,30.

p 19.6,7,8; 22.21.

q Na­ni 18.27.

r 19.7. Isa. 65.4; He­z. 4.14.

s 15.3; 22.3.

t 7.21,25,27; Eks. 30.33.

u 12.1-3;13.1-3; 15.1-3.

v 11.24,26,28.

w 11.10,11,12,13,20; Isa. 66.

x 7.20,25,27.

y 3.16,17.

z 3.17.

a 3.1.

b 3.3,4,9,14.

c Eks. 29.24,27.

d 3.5,11,16.

e 7.34.

f Eks. 29.27. Le­vi 7.34. 9.21. Na­ni 6.20.

g Eks. 29.28.

h Eks. 40.13-15; 8.12,30.

i 6.9.

j 6.14.

k 6.25.

l 7.1.

m Eks. 29.1-5 Le­vi 6.20; 8.33.

n 7.11.

o 1.2.

a Eks. 29.1.

b Eks. 28.2,4.

c Eks. 30.23-25,30.

d Eks. 29.1,2.

e Eks. 29.4.

f Eks. 29.4.

g Eks. 29.5.

h Eks. 29.5.

i Eks. 28.4.

j Eks. 28.30.

k Eks. 28.4; 29.6.

l Eks. 28.36,37; Le­vi 21.12.

m Eks. 30.26-29.

n Eks. 29.7; 30.30. Le­vi 21.10,12. Hla­b. 133.2.

o Eks. 29.8,9.

p Eks. 29.10. He­z. 43.19.

q 4.4.

r Eks. 29.12,36. Le­vi 4.7. He­z. 43.20,26. He­b. 9.22.

s 3.4.

t Eks. 29.14-18. Le­vi 4.11,12.

u Eks. 29.15. Le­vi 8.2.

v 1.8.

w Eks. 29.19,31. Le­vi 8.2.

x Eks. 29.22.

y Eks. 29.23; Le­vi 8.2.

z Eks. 29.24.

a Eks. 29.25.

b Eks. 29.26.

c Eks. 29.21; 30.30; Na­ni 3.3.

d Eks. 29.31,32.

e Eks. 29.34.

f Eks. 29.30,35. He­z. 43.25,26.

g Na­ni 3.7.9.19. Du­te. 11.1; 1 Kho. 2.3. Ze­k. 3.7.

a He­z. 43.27.

b Eks. 29.1. Le­vi 4.3; 8.14.

c 8.18.

d 4.23. Ezra 6.17.

e 3.1,12.

f 9.17; 2.4.

g 9.6,23. Eks. 29.43.

h 4.3; 1.3. He­b. 5.3; 7.27; 9.7.

i 4.3; 1.3. He­b. 5.3; 7.27; 9.7.

j 4.16,20; He­b. 5.1.

k 4.6; 8.15.

l 4.7.

m 3.4; 8.16.

n 4.8.

o 4.11; 8.17.

p 1.5; 8.19; 9.2,7.

q 8.20.

r 8.21.

s 9.3,7; He­b.2.17; 5.3.

t Eks.29.36; Le­vi 6.26; 8.15; 14.49,52.

u 9.4; 2.1,2.

v Eks. 29.38,39. Ge­n. 26.1. Na­ni 6.21. Du­te. 4.35.

w 3.1,12,16.

x 3.3,9,14; 4.8; 7.3.

y 7.30-34. Eks. 29.24,26.

z Na­ni 6.23-27. Du­te. 21.5.

a 9.4,6. Na­ni 14.10; 16.19,42.

b Ge­n. 4.4; Hlu. 6.21; 1 Kho. 18.38; 2 La­n. 7.1. Hla­b. 20.3.

c Ezra 3.11.

d 1 Kho. 18.39. 2 La­n. 7.3.

a Eks. 6.23; 28.1; Le­vi 16.1; Na­ni 3.4; 26.61; 1 La­n. 24.2.

b Na­ni 16.18.

c Eks. 30.9.

d 9.24. Na­ni 16.35. 2 Sa­m. 6.7.

e 21.17,21. Isa. 52.11.

f He­z. 28.22.

g Hla­b. 39.9.

h Eks. 6.18,22. Na­ni 3.19,30.

i Ge­n. 29.12.

j 13.45; 21.10. He­z. 24.16,17.

k Na­ni 1.53. 16.22,46; 18.5. Jo­sh. 22.18,20.

l 21.12.

m 8.30.

n He­z.44.21; Lu­ka 1.15.

o 11.47; 20.25; He­z. 22.26.

p 14.57. Du­te. 24.8; He­z. 44.23; Je­r. 18.18. Ma­l. 2.7.

q 6.16; Na­ni 18.9,10.

r 1.16.

s 10.17; Eks. 40.10.

t 2.3; 6.16; 8.35.

u Eks. 29.24,26,27; Le­vi 7.31,34; Na­ni 18.11.

v 9.3,15.

w 6.26,29.

x 6.30.

y 10.4.

z 6.26.

a 9.8,12.

a 11.47, Du­te. 14.3-20; Ma­t. 15.11; Ma­rk. 7.15,18; Se­b. 10.12-15; 11.6-9. Ro­ma 14.14. 1 Ko­r. 8.8. Ko­l. 2.16,21. He­b. 9.10.

b Hla­b. 104.18. Za­ga 30.26.

c Isa. 65.4; 66.3,17.

d 11.10,12. He­z. 29.4.

e 7.21.

f Isa. 65.4; 66.3,17.

g Ge­n. 8.7.

h Jo­be 39.26.

i Hla­b. 102.6.

j Hla­b. 102.6; Isa. 34.11; Ze­f. 2.14.

k Eks. 10.4; Jo­w. 1.4; Ma­t. 3.4; Ma­rk. 1.6.

l 11.28,40; 13.6,34; 14.8,9,47; 15.5; 16.26,28; 17.15. Na­ni 19.10,21.31.24.

m Isa. 66.17. 1 Sa­m. 6.4,5,11,18.

n 15.12.

o 6.28; 15.12.

p Isa. 61.11

q 17.15; 22.8. Du­te. 14.21. He­z. 4.14; 44.31.

r 11.29.

s Ge­n. 3.14.

t Eks. 19.6. Le­vi 19.2. 20.7,26. 21.8. 1 The­s. 4.7; 1 Pe­t. 1.16.

u 20.25; 11.46.

v Eks. 6.7.

w 11.44.

x Ge­n. 1.21.

y 20.25; 11.46.

z 10.10; 20.25.

a 15.19.

b Ge­n. 17.12; Lu­ka 1.59; 2.21; Jo­ha. 7.22,23.

c Lu­ka 2.22.

d 20.18.

e 1.14; 5.7. Lu­ka 2.24.

f 12.6.

g 4.26.

a 14.56

b Du­te. 24.8.

c 11.25.

d Na­ni 12.10,12. 2 Kho. 5.27. 2 La­n. 26.20.

e 13.4,5.

f 13.4,13,17,31,33,50.

g Eks. 9.9; Du­te. 28.27; 2 Kho. 20.7; Jo­be 2.7.

h 13.23.

i 13.6.

j He­z. 24.17,22. Mi­ka 3.7.

k Li­lo 4.15.

l Na­ni 5.2; 12.14; 2 Kho. 7.3; 15.5; 2 La­n. 26.21; Lu­ka 17.12.

m 14.37; Hla­b. 68.13.

n 13.52.14.44. He­z. 28.24.

a Ma­t. 8.2,4. Ma­rk. 1.40,44; Lu­ka 5.12,14; 17.14; Le­vi 14.10.

b Na­ni 19.6.

c He­b. 9.19.

d Eks. 12.22.

e He­b. 9.13.

f 2 Kho. 5.10,14.

g 14.9,47; 11.25.

h Na­ni 12.15.

i 2.1; Na­ni 15.4.

j Eks. 29.24.

k 1.5,11; 4.4,24.

l 7.7.

m Eks. 40.10.

n Eks. 29.20; 8.23.

o 14.19,20,21,29,31,53; 4.26.

p 14.10.

q 5.7,11; 12.8.

r 12.8.

s 14.10,11.

t 14.12.

u 14.14-18.

v 14.22.

w 14.10.

x Ge­n. 17.8. Na­ni 32.22. Du­te. 32.49.

y Hla­b. 91.10. Ze­k. 5.4.

z Isa. 44.18; He­z. 13.12,14; 22.28.

a 13.51.

b 11.35.

c 11.25.

d 14.52; 9.15.

e 14.4-7

f 14.52; 9.15.

g 14.20.

h 13.30.

i 13.47.

j 14.34.

k 13.2.

l 10.11.

a 22.4; Na­ni 5.2; 2 Sa­m. 3.29.

b 15.6; Eks. 19.10. Le­vi 11.25.

c 14.8; 15.7,8,10,11; 16.26; 17.15.

d 6.28; 11.32,33.

e 15.28; 14.8.

f 12.8.

g 14.30,31.

h 15.30; 4.26; 14.18.

i 22.4; Du­te. 23.10.

j 1 Sa­m. 21.4.

k 15.4-10.

l 18.19; 20.18.

m Ma­t. 9.20. Ma­rk. 5.25. Lu­ka 8.43.

n 15.13-15.

o 15.14; Na­ni 6.10; 12.8.

p Na­ni 5.3; 19.13; Na­ni 19.20. He­z. 5.11; 23.38.

q 15.2.

r 15.16.

s 15.19.

t 15.25.

u 15.25.

v 15.24.

a 10.1,2.

b Eks. 40.20,21. Eks. 30.10. He­b. 9.7,12,24,25; 10.19-22.

c Eks. 25.22. 40.34,35. 1 Kho. 8.10,11,12.

d 4.3.

e 1.10; 8.18.

f Eks. 28.39,42,43; 6.10; 8.7. He­z. 44.17,18.

g Eks. 30.20; Le­vi 8.6.

h 4.14. Na­ni 29.11. 2 La­n. 29.21. Ezra 6.17. He­z. 45.22,23.

i 9.7; 15.11,17.24; He­z. 45.22; He­b. 7.27,28. 9.7.

j 16.6.

k 10.1. Na­ni 16.46. Isa­m. 8.3-5.

l Eks. 39.38.

m Eks. 30.1,7,8. Na­ni 16.7,18.

n Eks. 25.21; Eks. 16.34.

o 4.5. He­b. 9.13,25; 10.4.

p 4.6.

q He­b. 2.17; 5.1; 9.7.

r 16.2; He­b. 6.19; 9.3,7.

s Eks. 29.36. He­z. 45.18. He­b. 9.22,23.

t Lu­ka 1.10,21.

u 16.16. Eks. 30.6,10; 4.7,18.

v 16.16,18; He­z. 43.20; 45.20.

w 16.18.

x Isa. 53.6.

y Isa. 53.11,12. Jo­ha. 1.29. 1 Pe­t. 2.24.

z 6.11.

a 16.3,5.

b 4.8-10.

c 16.28; 15.5.

d 16.28. 15.5.

e Eks. 30.10. 23.27. Na­ni 29.7.

f 16.31; 23.32; Isa. 58.3.5. Da­n. 10.12.

g Hla­b. 51.2. Je­r. 33.8. He­b. 10.1,2. 1 Jo­ha. 1.7,9.

h 23.32.

i 4.3,5,16.

j Eks. 29.29,30. Na­ni 20.28.

k 16.4.

l 16.16.

m 16.16.

n 16.18.

o 16.6.

p 16.24.

q Eks. 30.10. He­b. 9.7,25.

a Du­te. 12.5,6,13,14,15,21.

b 16.9,10. Eks. 30.33.

c 14.7.

d 3.2.

e 3.2.

f Ge­n. 8.21; Le­vi 4.31.

g 2 La­n. 11.15.

h Eks. 34.15.

i 1.2,3.

j 17.4.

k 3.17.

l 20.3,6; 26.17; He­z. 14.8. 15.7.

m 17.14.

n Ma­t. 26.28. Ma­rk. 14.24. Ro­ma 3.25. 5.9. Efe. 1.7. Ko­l. 1.14,20. He­b. 13.12. 1 Jo­ha. 1.7. Isa­m. 1.5.

o He­b. 9.22.

p Du­te. 12.16,24. 15.23.

q He­z. 24.7.

r 17.11. Ge­n. 9.4.

s Eks. 22.31. Le­vi 7.24. 11.40. 22.8. Du­te. 14.21. He­z. 4.14. 44.31.

t Ge­n. 31.39.

u 16.29. 18.26. 19.34.

v 11.25.

w 15.5.

x 5.1. Na­ni 19.20.

a 18.4,5,21,30; Eks. 6.6,7,29.11.44. He­z. 20.5,7,19,20.

b He­z. 20.7,8. 23.8.

c Eks. 23.24. Du­te. 12.4,30,31.

d 18.30; 20.23.

e 18.26. 19.19,37. 20.8,22. 25.18. 26.3. Du­te. 4.1,5,6; 5.1; 6.1; 12.1. He­z. 20.19.

f He­z. 20.11,13,21. Ro­ma 10.5. Ga­l. 3.12.

g 18.16; 20.11-21.

h Ge­n. 49.4. Du­te. 22.30; 27.20. Amos 2.7. 1 Ko­r. 5.1.

i He­z. 22.11.

j Ge­n. 38.26. He­z. 22.11.

k Du­te. 25.5. Ma­t. 22.24. Ma­rk. 12.19. Lu­ka 20.28.

l 20.14.

m 1 Sa­m. 1.6,8.

n Ge­n. 31.50.

o 15.24; 20.18. He­z. 18.6; 22.10.

p Eks. 20.14.

q Eks. 13.12. 2 Kho. 16.3; 21.6; 23.10. Je­r. 32.35. He­z. 20.26,31. 23.37. Le­vi 20.2-5. Du­te. 12.31; 18.10. 2 Kho. 17.17. 2 La­n. 33.6. Je­r. 7.31. 19.5.

r 1 Kho. 11.3,5,7.

s 19.12; 20.3; 21.6; 22.2,32. He­z. 36.20; Ma­l. 1.11,12.

t 20.13. Ro­ma 1.27. 1 Ko­r. 6.9. 1 Ti­m. 1.10. Ge­n. 19.5. Hlu. 19.22.

u Eks. 22.19. Le­vi 20.15,16.

v 20.12.

w 18.30. Ma­t. 15.19,20. Ma­rk. 7.21,22,23.

x 20.23. Du­te. 18.12.

y 18.27. Na­ni 35.34. Je­r. 2.7. He­z. 36.17.

z Hla­b. 89.32. Isa. 26.21; Je­r. 14.10. 23.2. Ho­s. 8.13. 9.9.

a 18.28.

b 18.4,5.

c 18.25; 20.22.

d Eks. 30.33.

e 22.9.

f 18.3,26.20.23. Du­te. 18.9.

g 18.24.

h 18.2,4,5,21; 19.4,10,12,14,16,18,25,28,30,31,32,34,36,37. 20.7. 21.12. 22.2,3,8,30,31,33. 23.22,43. 24.22. 25.17,55. 26.1,2,44,45.

a 11.44,45. 20.7,26. 1 Pe­t. 1.16.

b Eks. 20.12.

c 19.30. Eks. 20.8.

d 26.1; 1 La­n. 16.26. Hla­b. 96.5. Isa. 2.20. 31.7.

e Eks. 34.17.

f 7.15-18.

g 1.3; 22.19.

h 7.18.

i 5.1.

j Eks. 30.33.

k 23.22; Du­te. 24.19,20,21; Ru­the 2.15 16.

l Eks. 20.15.

m Ge­n. 18.15. Le­vi 6.2.3.

n 6.3. Eks. 20.7.

o 18.21.

p 6.2,4.

q Du­te. 24.14,15; Ma­l. 3.5; Ja­k. 5.4.

r Eks. 21.17.

s Du­te. 27.18.

t 19.32. Ge­n. 42.18.25.17; Tshu. 5.7; 12.13; 1 Pe­t. 2.17.

u Eks. 23.2,3. Du­te. 1.17; 16.19. Hla­b. 82.2. Za­ga 24.23. Du­te. 27.19. Ja­k. 2.9.

v Za­ga 11.13. 20.19. He­z. 22.9. Je­r. 6.28; 9.4. Eks. 23.1,7; Hla­b. 15.3. 50.20.

w Eks. 23.1,7. 1 Kho. 21.13. Ma­t. 26.60,61.

x 1 Jo­ha. 2.9,11. 3.15.

y Ma­t. 18.15. Lu­ka 17.3. Ga­l. 6.1.

z Du­te. 32.35. Za­ga 20.22; Ro­ma 12.17,19; He­b. 10.30.

a Ma­t. 5.43. 22.39. Ma­t. 19.19. Ma­rk. 12.31. Lu­ka 10.27. Ro­ma 13.9. Ga­l. 5.14. Ja­k. 2.8.

b Du­te. 22.9,10.

c Du­te. 22.11.

d 5.15; 6.6,7.

e Eks. 6.12.

f 3.17.

g Du­te. 18.10; 2 Kho. 17.17. Ge­n. 30.27.

h Du­te. 18.14. 2 Kho. 21.6. 2 La­n. 33.6.

i 21.5. Isa. 15.2. Je­r. 9.26; 48.37.

j 21.1,4,5,11,19. Du­te. 14.1; Je­r. 16.6; 48.37.

k Du­te. 23.17.

l 19.3; 26.2.

m Tshu. 5.1.

n 20.6,27. Du­te. 18.11; 1. Sa­m. 28.3,7,9; 1 La­n. 10.13. Isa. 8.19. Eks. 22.18. Se­b. 16.16.

o Za­ga 20.29.

p 19.15; Eks. 23.3.

q 19.14.

r Eks. 22.21. 23.9.

s Eks. 12.48,49; Le­vi 17.15.

t Du­te. 10.19; Le­vi 19.18.

u 19.15.

v Eks. 26.2.

w Ge­n. 24.22.

x He­z. 4.11,16.

y Du­te. 25.13,15.

z Eks. 16.36.

a Eks. 29.40.

b 18.4,5.

a 18.2.

b 18.21.

c 17.10.

d 20.5. Eks. 30.33.

e He­z. 5.11; 23.38,39. Le­vi 19.30.

f 18.21.

g Du­te. 17.2,3,5.

h 20.5. Eks. 30.33.

i Eks. 34.15.

j 19.31.

k 17.10.

l 20.5. Eks. 30.33.

m 19.2; 11.44.

n 18.4.

o Eks. 31.13. Le­vi 21.8,15,23; 22.2; He­z. 37.28.

p Eks. 21.17.

q 20.11,12,13,16,27. 2 Sa­m. 1.16. 1 Kho. 2.32,33,37.

r 18.20. Du­te. 22.22. Jo­ha. 8.4,5.

s 18.8.

t 18.15.

u 18.23.

v 18.22. Du­te. 23.17.

w 18.17. Du­te. 27.23.

x 18.23. Du­te. 27.21.

y 18.9. Du­te. 27.22.

z Za­ga 14.34.

a 18.19; 15.24.

b 12.7.

c 18.12,13.

d 18.6.

e 18.14.

f 18.16.

g 18.4.

h 18.25,28.

i 18.3.

j 18.27. Du­te. 9.5.

k Eks. 3.17; 6.8.

l Eks. 3.8.

m 20.26. 1 Kho. 8.53; Eks. 19.5; 33.16.

n 11.2-47; Du­te. 14.4-20.

o 11.43.

p 20.7;11.44.

q 20.24.

r 19.31.

s 20.2.

t 20.9.

a He­z. 44.25.

b He­z. 44.20. Le­vi 19.27,28.

c 18.21.

d 3.11.

e 21.13,14. He­z. 44.22.

f Du­te. 24.1-4.

g 21.15,24; 11.44; 20.7,8.

h Ge­n. 38.24.

i Eks. 29.29,30; Le­vi 8.12; 16.32. Na­ni 35.25.

j Eks. 29.29,30. 8.12; 16.32.

k 10.6.

l Na­ni 19.14; Le­vi 21.1,2.

m 10.7.

n 8.1; 9.1; 12.1.

o 21.7.

p 21.8,24.

q 10.3; Na­ni 16.5. Hla­b. 65.4.

r 22.22.

s 22.23.

t 22.22.

u Du­te. 23.1.

v 21.6.

w 2.3,10; 6.17,25,29; 7.1; 10.12,17; 14.13; 24.9; Na­ni 18.9.

x 22.10,12.

y 21.12.

z 21.8,15; 22.9,16.

a Na­ni 6.3.

b Le­vi 22.3; Eks. 28.38; Du­te. 15.19.

c Le­vi 18.21.

d 7.20.

e Eks. 30.33.

f 14.2; 15.13.

g Nu­m. 19.11.

h 15.16.

i 11.24,43,44.

j 15.7,19.

k 15.5-11; He­b. 10.22.

l 21.17,22. Na­ni 18.11,13; Le­vi 3.11.

m 7.24.

n 19.17; Eks. 28.43.

o 1 Sa­m. 21.6.

p Na­ni 18.11,13.

q Na­ni 18.11,13.

r Ge­n. 38.11. Ru­the 1.8.

s 10.14. Na­ni 18.11,19.

t 4.2; 5.15,16,18.

u Na­ni 18.32.

v 22.9.

w 1.2,3,10. Na­ni 15.14.

x 1.3.

y Du­te. 15.21; 17.1. Ma­l. 1.8,14; He­b. 9.14. 1 Pe­t. 1.19.

z 3.1,6; 7.16.

a Na­ni 15.3,8. Du­te. 23.21,23. Hla­b. 61.8. 65.1. Tshu. 5.4,5.

b 22.20. Ma­l. 1.8.

c 21.20.

d 1.9,13; 3.3,5.

e 21.18.

f 3.11.

g Ma­l. 1.14.

h Eks. 22.30.

i Du­te. 22.6.

j 7.12. Hla­b. 107.22. 116.17.

k 7.15.

l 19.37. Na­ni 15.40. Du­te. 4.40.

m 22.18,21.

n 10.3.

o 20.8.

p Eks. 6.7; Le­vi 11.45; 19.36; 25.38,42,55; 26.45. Na­ni 15.41.

a 23.4,37; Na­ni 29.39.

b Eks. 32.5.

c Eks. 12.16.

d Eks. 20.9.

e Eks. 12.16.

f Eks. 32.5.

g Eks. 12.6,14,18; 13.3,10; 23.15; 34.18. Na­ni 9.2,3; 28.16,17. Du­te. 16.1-8. Jo­sh. 5.10. Ezra 6.19.

h Eks. 12.16. Na­ni 28.18,25.

i Eks. 23.16,19. 34.22,26. Na­ni 15.18. 28.26. Du­te. 26.1,2.

j Eks. 29.24.

k 22.21; 22.29.

l 2.14,15,16.

m 2.14.

n Eks. 34.22. Du­te. 16.9.

o Se­b. 2.1.

p Na­ni 28.26.

q 23.10.

r 4.23,28. Na­ni 28.30.

s 3.1.

t 23.11,15.

u Na­ni 18.12. Du­te. 18.4.

v 19.9,10.

w Na­ni 29.1.

x 25.9; Na­ni 31.6.

y 16.29,30. Na­ni 29.7.

z Eks. 30.33.

a 20.3,5,6.

b Du­te. 16.13. Ezra 3.4. Ne­h. 8.14. Ze­k. 14.16. Jo­ha. 7.2. Na­ni 29.12. He­z. 45.25. Ho­s. 12.9.

c Na­ni 29.35. Ne­h. 8.18. Jo­ha. 7.37.

d 23.2,4.

e Eks. 5.13,19; 1 Kho. 8.59. Ezr. 3.4.

f Na­ni 29.39.

g Eks. 23.16. Du­te. 16.13.

h Ne­h. 8.15.

i Ne­h. 8.15.

j Du­te. 16.14,15.

k Na­ni 29.12-38.

l Ne­h. 8.14-18.

m Du­te. 31.10,13.

n 23.2.

a Eks. 27.20,21.

b Eks. 31.8; 39.37.

c Eks. 25.30.

d Eks. 39.37.

e 1 Kho. 7.48. 2 La­n. 4.19. 13.11. He­b. 9.2.

f 1 La­n. 9.32. Na­ni 4.7. 2 La­n. 2.4.

g 1 Sa­m. 21.6. Ma­t. 12.4. Ma­rk. 2.26. Lu­ka 6.4.

h Eks. 29.33; 8.31; 21.22.

i 24.16.

j 24.14,15,23; Eks. 21.17.

k Eks. 18.22,26.

l Na­ni 15.34.

m Eks. 18.15,16. Na­ni 27.5.

n Du­te. 13.9; 17.7.

o 20.20; 22.9; Na­ni 9.13.

p 24.11; 1 Kho. 21.10,13. Ma­t. 26.65,66. Ma­rk. 14.63,64. Jo­ha. 10.33.

q Eks. 21.12. Na­ni 35.31. Du­te. 19.11,12,21.

r 24.21.

s Eks. 21.24. Du­te. 19.21. Ma­t. 5.38. 7.2.

t 24.18. Eks. 21.33,34.

u 24.17.

v Na­ni 15.16. Eks. 12.49.19.34.

w 24.14.

a Eks. 23.10,11. 26.34,35. 2 La­n. 36.21.

b 25.11. 2 Kho. 19.29. Isa. 37.30.

c 23.24,27.

d Isa. 61.1. Je­r. 34.8,15,17. He­z. 46.17. Isa. 61.2. 63.4. Lu­ka 4.19.

e 25.13. 27.24. Na­ni 36.4.

f 25.5.

g 25.5.

h 25.6,7.

i 25.10.

j 25.17; 19.33.

k 27.18,23.

l 25.14.

m 25.36,43; 19.14,32.

n 18.4,5.

o 25.19; 26.5. Du­te. 12.10. Hla­b. 4.8. He­z. 34.25,28. Jo­be 11.18. Za­ga 1.33. Je­r. 23.6.

p 26.5. Du­te. 11.15. Jo­w. 2.19,26.

q Ma­t. 6.25,31.

r 25.4,5.

s Eks. 16.29.

t 2 Kho. 19.29.

u Jo­sh. 5.11,12. Le­vi 26.10.

v Du­te. 32.43. 2 La­n. 7.20. Hla­b. 85.1. Jo­w. 2.18; 3.2.

w 1 La­n. 29.15. Hla­b. 39.12; 119.19. He­b. 11.13. 1 Pe­t. 1.17; 2.11.

x Ru­the 2.20; 4.4,6.

y Ru­the 3.9,12. Je­r. 32.7,8.

z 25.50,51,52.

a 25.30. Ge­n. 24.55.

b Na­ni 35.2. Jo­sh. 21.2,.

c 25.28,30,31,41,54; 27.21.

d Na­ni 35.2. Jo­sh. 21.11-42; 1 La­n. 6.55-81; 13.2. Se­b. 4.36,37.

e Du­te. 15.7,8. Hla­b. 41.1; 112.5,9. Za­ga 14.31. 1 Jo­ha. 3.17.

f Eks. 22.25.

g 25.17; Ne­h. 5.9.

h 25.42,55; 22.33; 26.13.

i Eks. 21.2. Du­te. 15.12. 1 Kho. 9.22. 2 Kho. 4.1. Ne­h. 5.5. Je­r. 34.14.

j Eks. 21.2,3.

k 25.28.

l 25.55. Ro­ma 6.22.

m Efe. 6.9. Ko­l. 4.1.

n 25.46,53. Eks. 1.13,14. He­z. 34. 4.

o 25.17. Ma­l. 3.5.

p Isa. 14.2.

q 25.43.

r 25.25,35,39.

s Ne­h. 5.1-5.

t 18.6.

u 25.26,47.

v Jo­be 7.1. Isa. 16.14; 21.16.

w 25.16,52; 27.8.

x 25.43.

y 25.41. Eks. 21.2,3.

z 25.42.

a 19.4.

b Eks. 20.4,5.

c 19.30.

d 18.4. Du­te. 11.13-15; 28.1-14.

e He­z. 34.26. Jo­w. 2.23,24. Isa. 30.23.

f 26.20. Du­te. 11.17. Hla­b. 67.6; 85.12. He­z. 34.27. Ze­k. 8.12. He­z. 36.30.

g Amos 9.13.

h 25.19.

i 25.18.

j Hla­b. 3.5; 4.8.

k Jo­be 11.19. Je­r. 30.10. Ze­f. 3.13.

l He­z. 14.17.

m Du­te. 32.30. Jo­sh. 23.10. Isa. 30.17.

n 2 Kho. 13.23.

o Ge­n. 17.6,7.

p 25.22.

q He­z. 37.26,27,28. Isa­m. 21.3.

r Eks. 29.45; 2 Ko­r. 6.16.

s Eks. 29.45. 2 Ko­r. 6.16.

t Eks. 6.7. Je­r. 7.23; 11.4; 24.7; 30.22. He­z. 11.20; 14.11; 36.28; 37.27.

u 25.38.

v He­z. 34.27. Je­r. 2.20; 27.2; 28.10,13.

w Du­te. 28.15-68. Li­lo 2.17. Ma­l. 2.2.

x 26.44. Ge­n. 17.14. Du­te. 31.20.

y Isa. 65.23. Je­r. 15.8.

z Du­te. 28.22.

a Du­te. 28.65; 1 Sa­m. 2.33.

b Du­te. 28.33,51. Jo­be 31.8. Je­r. 5.17. Mi­ka 6.15.

c 17.10.

d Du­te. 28.25. Hlu. 2.14. Je­r. 19.7.

e Hla­b. 106.41.

f Za­ga 28.1. Le­vi 26.36. Hla­b. 53.5.

g 26.21,24,28. 1 Sa­m. 2.5. Hla­b. 119.164. Za­ga 24.16. Isa. 4.1. Ma­t. 18.21. Lu­ka 17.4. Ge­n. 31.7.

h He­z. 7.24. 30.6.

i Du­te. 28.23.

j Hla­b. 127.1. Isa. 49.4.

k 26.4. Ha­g. 1.10.

l Du­te. 32.24. Le­vi 26.6.

m Hlu. 5.6. 2 La­n. 15.5. Isa. 33.8. Li­lo 1.4. Ze­k. 7. 14.

n Je­r. 2.30; 5.3. Amos 4.6-12.

o 2 Sa­m. 22.27. Hla­b. 18.26.

p He­z. 5.17; 6.3; 14.17; 29.8; 33.2.

q Na­ni 14.12. Du­te. 28.21. Je­r. 14.12; 24.10; 29.17,18. Amos 4.10.

r Hla­b. 105.16. He­z. 4.16; 5.16; 14.13. Isa. 3.1.

s Isa.9.20. Mi­c.6.14. Ha­g.1.6.

t 26.21,24

u Isa. 59.18; 63.3; 66.15. Je­r. 21.5. He­z. 5.13,15; 8.18.

v Du­te. 28.53. He­z. 5.10. 2 Kho. 6.29. Li­lo 4.10.

w 2 La­n. 14.5. 34.3,4,7. He­z. 6.3,4,6.

x 2 La­n. 14.5.34.3,4,7. He­z. 6.3,4,6.

y 2 Kho. 23.20. 2 La­n. 34.5. He­z. 6.5.

z 26.11,15,43,44. Je­r. 14.19. He­z. 16.45.

a 26.33. He­z. 6.6. Ne­h. 2.3. Je­r. 4.7.

b Hla­b. 74.7. Li­lo 1.10. He­z. 9.6. 21.2.

c Je­r. 9.11; 25.11,18.

d Du­te. 28.37. 1 Kho. 9.8. Jo­be 17.8. Isa. 52.14. Je­r. 18.16; 19.8. He­z. 5.15.

e Hla­b. 44.11. Du­te. 4.27; 28.64. Ne­h. 1.8. Je­r. 9.16. He­z. 12.15; 20.23; 22.15. Ze­k. 7.14.

f 2 La­n. 36.21.

g 25.2.

h He­z. 21.7,12,15.

i 26.17. Jo­be 15.21.

j Isa. 10.4.

k Jo­sh. 7.12,13. Hlu. 2.14.

l He­z. 4.17; 24.23; 33.10. Du­te. 28.65. He­z. 6.9.

m Na­ni 5.7. 1 Kho. 8.33,35. Ne­h. 9.2. Za­ga 28.13. Da­n. 9.4. 1 Jo­ha. 1.9. Lu­ka 15.18.

n 6.2. Na­ni 5.6.

o Eks. 6.12.

p 1 Kho. 21.29. 2 La­n. 12.6,7,12; 32.26; 33.12,19; 36.12.

q 26.41,43,39,40. Ge­n. 4.13.

r Eks.2.24; 6.5; Hla­b. 106.45; He­z. 16.60.

s 26.34,35.

t 26.39,40,41,43. Ge­n. 4.13.

u 26.15,44. 2 Kho. 17.15.

v Du­te. 4.31; 2 Kho. 13.23. Ro­ma 11.2,26,28.

w 26.15.

x 22.33.

y Hla­b. 98.2. He­z. 20.9,14,22.

z 27.34. Du­te. 6.1; 12.1.

a 25.1.

a 27.3,4; 5.15,18; 6.6. Jo­be 28.13,17. Hla­b. 55.13.

b Na­ni 6.2. Na­ni 30. Hlu. 11.30,31,39. 1 Sa­m. 1.11,28.

c 27.25. Eks. 38.24.

d 27.16,18; 25.51.

e 25.26.

f 27.15,19.

g 27.13.

h 25.15,16.

i 27.13.

j 25.31.

k 27.28,29.

l Na­ni 18.14. He­z. 44.29.

m 25.10,25.

n 27.18.

o Eks. 12.4.

p 25.28.

q 27.3.

r Eks. 30.13.

s Eks. 13.2.

t 27.11,12,13.

u 27.21. Jo­sh. 6.17,18,19.

v Na­ni 21.2,3.

w Ge­n. 14.20; 28.22. Na­ni 18.21,24. Du­te. 14.28. 2 La­n. 31.5,6,12. Ne­h. 13.12. Ma­l. 3.8,10.

x 27.13,15,19,27.

y He­z. 20.37. Mi­ka 7.14. Je­r. 33.13.

z 27.10.

a 26.46.

b 25.1; 26.46.

a Eks. 19.1; 10.11,12.

b Eks. 25.22.

c Eks. 30.12; 38.26; Le­vi 26.2-51; 2 Sa­m. 24.2; 1 La­n. 21.2.

d Eks. 16.16. Na­ni 1.18,20,22; 3.47; 1 La­n. 23.3,24.

e Eks. 6.23.

f 26.9.

g 7.2. Eks. 18.21,25. 1 La­n. 27.16-22.

h 1 La­n. 12.31; 16.41; 2 La­n. 28.15; 31.19. Ezra 8.20.

i 26.64.

j Eks. 38.26. Eks. 12.37; Na­ni 2.32; 11.21; 26.51.

k 2.33; 26.57,58,62; 1 La­n. 6.

l Eks. 38.21; 3.7,8; 4.15.

m 3.23-38.

n 10.17,21.

o 3.10,38; 18.22.

p 2.2,34.

q 1.50.

r 8.19; 16.22,46; 18.5. 1 Sa­m. 6.19. Le­vi 10.6.

s 3.7,8,38; 8.26; 9.19,23; 18.3,4,5; 31.30,47; 1 La­n. 23.32; 2 La­n. 13.11.

a 1.52.

b Jo­sh. 3.4.

c Eks. 6.23.

d 10.14-16.

e 10.18-20.

f 10.17,21.

g Du­te. 23.12. Isa. 56.5.

h 10.22-24.

i 10.25-27.

j 1.46.

k 1.47-49.

l 24.2,5,6.

a Eks. 6.23.

b Le­vi 8.

c Le­vi 10.1,2; Na­ni 26.61; 1 La­n. 24.2.

d 1.50; 8.6;18.2.

e 3.38; 8.11,15,24,26.

f 8.19; 18.6.

g 18.7.

h 3.38; 1.51.

i 8.16; 3.41.

j Eks. 13.2. Le­vi 27.26. Na­ni 8.16. Lu­ka 2.23.

k Eks. 13.12,15; Na­ni 8.17.

l 3.39; 26.62; 1.47.

m Ge­n. 46.11. Eks. 6.16; Na­ni 26.57. 1 La­n. 6.1,16; 23.6.

n Eks. 6.17; 1 La­n. 6.17; 23.7.

o Eks. 6.18; 1 La­n. 6.2,18.

p Eks. 6.19; 1 La­n. 6.19; 23.21.

q 1.53; 3.29,35,38.

r 4.24-26.

s Eks. 25. 9.

t Eks. 26.7; 36.14.

u Eks. 26.14.

v Eks. 27.9.

w Eks. 27.16.

x 3.37. Eks. 35.18; 39.40.

y 1 La­n. 26.23.

z Eks. 40.22,24; Na­ni 3.35.

a Eks. 6.22. Le­vi 10.4.

b Eks.25.10.

c Eks. 25.23.

d Eks. 25.31.

e Eks. 27.1; 30.1.

f Eks. 35.12; 39.34; 40.21; Eks. 26.31; Na­ni 4.5.

g Eks. 26.15.

h Eks. 26.26.

i Eks. 26.32,37.

j Eks. 26.19.

k Eks. 27.10.

l Eks. 27.19.

m 3.26.

n 1.53.

o 3.10.

p 3.22,28,34; Na­ni 3.46-49.

q 3.12,45.

r 3.12,41.

s Eks. 13.13; Na­ni 18.15.

t 3.39,43.

u Le­vi 27.6. Na­ni 18.16.

v 1.2.

w Eks. 30.13.

x 3.46,47.

y 3.48.

a 4. 23,30,35,39,43,47; 8.24. 1 La­n. 23.3,24,27.

b 4.19. Eks. 40.10.

c Eks. 26.31. Na­ni 3.31.

d Eks. 25.10,16.

e Eks. 26.14. Na­ni 4.8,10,11,12,14.

f Eks. 25.13.

g Eks. 25.23,29,30; 37.16. Le­vi 24.6,8.

h Eks. 25.28.

i Eks. 25.31,37,38.

j Eks. 30.1,3,5.

k Eks. 30.1,3,5.

l Eks. 27.1,3,6.

m Eks. 27.1,3,6.

n 7.9; 10.21. Du­te. 31.9; 2 Sa­m. 6.13.

o 2 Sa­m. 6.6,7. 1 La­n. 13.9,10.

p Eks. 25.6; 27.20. Le­vi 24.2.

q Eks. 25.6; 31.11. Eks. 30.34.

r Eks. 29.40,41.

s Eks. 30.23; 31.11.

t 4.4.

u Eks. 19.21. 1 Sa­m. 6.12.

v 1 Kho. 8.8.

w 4.25,26; 3.25,26.

x Eks. 26.1-6; 36.8.

y Eks. 36.14,19.

z Eks. 36.14,19.

a 4.31,32; 3.36,37.

b Eks. 38.21.

c 4.28.

d 4.2.

e 4.2.

f 4.22.

g 4.29.

h 4.15,24,31.

i 4.1,21,29.

a Le­vi 13.3,46; Na­ni 12.14.

b Le­vi 15.2.

c Le­vi 21.1. Na­ni 9.6,10; 19.11,13; 31.19.

d Le­vi 4.12.

e Le­vi 26.11,12.

f Le­vi 4.12.

g Le­vi 6.2,3.

h Le­vi 5.5; 16.21; 26.40. Jo­sh. 7.19.

i Le­vi 6.5.

j Le­vi 6.6,7.

k Le­vi 6.17,18,26; 7.6,7,9,10,14. Du­te. 18.3,4. He­z. 44.29,30.

l Le­vi 10.12,13.

m Jo­ha. 8.4.

n Le­vi 2.1,15; 5.11.

o 1 Kho. 17.18. He­z. 29.16.

p Jo­sh. 6.26; 1 Sa­m. 14.24. Ne­h. 10.29.

q Je­r. 29.22.

r Hla­b. 109.18.

s Du­te.27.15-26.

t Eks. 29.24.

u Le­vi 2.2,9; 5.12.

v Du­te. 28.37. Je­r. 24.9; 29.18,22; 42.18; 44.12. Ze­k. 8.13.

w 5.19,20.

x Le­vi 20.17,19; 9.13.

a Le­vi 27.2.

b Ge­n. 49.26. Hlu. 13.5. Se­b. 21.23. Ro­ma 1.1.

c Amos 2.12. Lu­ka 1.15.

d Hlu. 13.5; 16.17; 1 Sa­m. 1.11.

e He­z. 44.20.

f Le­vi 21.11; Na­ni 19.11,16.

g Le­vi 21.1,2,11.

h Isa. 29.5; 30.13.

i 6.18.

j Le­vi 5.7; 14.22; 15.14,29.

k Le­vi 5.2,6.

l Se­b. 21.26.

m Le­vi 4.32.

n Le­vi 3.6.

o Le­vi 2.4.

p Eks. 29.2.

q 15.5,7,10.

r 6.14.

s 6.14.

t 6.14.

u 6.15.

v Se­b. 21.24.

w 1 Sa­m. 2.15.

x Eks. 29.23,24.

y Eks. 29.24.

z 5.25. Eks. 29.27,28.

a Le­vi 25.26.

b Le­vi 9.22. Du­te. 21.5. 1 La­n. 23.13.

c Hla­b. 121.7.

d Hla­b. 31.16; 67.1; 80.3,7,19; 119.135. Da­n. 9.17.

e Ge­n. 43.29. Hla­b. 67.1.

f Du­te. 28.10. 2 La­n. 7.14. Isa. 43.7. Da­n. 9.18,19.

a Eks. 40.17,18. Le­vi 8.10,11. Na­ni 6.10.

b Eks. 40.17,18. Le­vi 8.10,11. Na­ni 7.10.

c 1.4.

d Isa. 66.20.

e 4.25,28.

f 4.29,31,33.

g 4.15.

h 4.4-15; 2 Sa­m. 6.13.

i 7.84,88. Du­te. 20.5. 1 Kho. 8.63. 2 La­n. 7.5,9. Ezra 6.16. Ne­h. 12.27.

j 7.84,88. Du­te. 20.5. 1 Kho. 8.63. 2 La­n. 7.5,9. Ezra 6.16. Ne­h. 12.27.

k 1.7

l Eks. 30.13.

m Eks. 30.13.

n Le­vi 2.1,4; Na­ni 8.8.

o Eks. 30.34.

p Le­vi 1.2,3.

q Le­vi 4.23,24.

r Le­vi 3.1.

s 1.8.

t 1.9.

u 1.5.

v 1.6.

w 1.14; 2.14.

x 1.10.

y 1.10.

z 1.11.

a 1.12.

b 1.13.

c 1.15.

d 7.11.

e 7.11.

f 7.1,10.

g 12.8. Eks. 33.9,11.

h Eks. 25.22.

a Eks. 25.37.

b Eks. 25.37.

c Eks. 25.31.

d Eks. 25.18; Na­ni 10.2.

e Eks. 25.40.

f 19.9,17.

g Le­vi 14.8,9.

h Le­vi 2.1; Na­ni 7.13,14,15.

i Eks. 29.4; 40.12.

j Le­vi 8.3.

k Le­vi 1.4.

l Eks. 29.10.

m 8.8.

n 3.45; 16.9.

o 3.12,45.

p Eks. 13.2.

q 3.9.

r 1.53.

s 8.7; 19.12,13,20.

t 4.3. 1 La­n. 23.3,24,27.

u 1.53.

a 1.1.

b Le­vi 23.5.

c 5.2; 19.11,16. Jo­ha. 18.28.

d Eks. 18.15,19,26; 27.2.

e 27.5.

f Eks. 12.6.

g Eks. 12.8.

h Eks. 12.10.

i Eks. 12.46. Jo­ha. 19.36.

j Ge­n. 17.14. Eks. 12.15.

k Eks. 12.43.

l 9.7.

m 5.31.

n Eks. 12.49.

o Eks. 40.17,34.

p Eks. 13.21.

q Eks. 40.36; Na­ni 10.11,33,34.

r 1 Ko­r. 10.1.

s 1.53.

t Jo­be 16.22; Ge­n. 34.30.

u Ge­n. 24.55.

v Eks. 40.36,37.

w 9.19.

a Eks. 25.18.

b Isa. 1.13.

c Je­r. 4.5. Jo­w. 2.15.

d 1.16; 7.2. Eks. 18.21.

e 31.6.

f 2.3; 10.14.

g 2.10; 10.18.

h 31.6.

i 10.9. Jo­w. 2.1.

j 1 La­n. 15.24; 2 La­n. 13.12. Jo­sh. 6.4.

k 31.6; 2 La­n. 13.14. Jo­sh. 6.5.

l Hlu. 2.18; 4.3.

m Ge­n. 8.1.

n 2 La­n. 5.12; 7.6; 29.26. Ezra 3.10. Ne­h. 12.35. Na­ni 29.1. Le­vi 23.24.

o Hla­b. 81.3. Na­ni 28.11.

p 9.17.

q Eks. 19.1,2. Na­ni 1.1; 9.5.

r Eks. 40.36.

s Ge­n. 14.6; 21.21. Na­ni 12.16; 13.3,26. Du­te. 1.1.

t 10.5,6; 2.9,16,24,31,34.

u 2.3-9.

v 1.7-9.

w 1.51.

x 4.24,31; 7.6-8.

y 2.10-16.

z 1.5,6,14.

a 4.4,15; 7.9.

b 2.18-24.

c 1.10,11.

d Jo­sh. 6.9.

e 2.25-31.

f 1.12,13,15.

g Eks. 2.18.

h Ge­n. 12.7.

i Ge­n. 32.12. Eks. 3.8; 6.7,8.

j Jo­be 29.15.

k 10.29. Hlu. 1.16; 4.11.

l Eks. 3.1.

m Du­te. 1.33. He­z. 20.6; Jo­sh. 3.3,4,6.

n Hla­b. 132.8; Je­r. 31.2.

o Eks. 13.21.

p Hla­b. 68.1,2.

a Du­te. 9.22.

b Hla­b. 78.21.

c Le­vi 10.2. Na­ni 16.35. 2 Kho. 1.12. Hla­b. 106.18.

d Ge­n. 20.17. Ja­k. 5.16.

e Eks. 12.38.

f Hla­b. 106.14. Hla­b. 78.18. 1 Ko­r. 10.6.

g Eks. 16.3. Na­ni 21.5. Se­b. 7.39.

h Eks. 16.14,31.

i Ge­n. 2.12.

j 2 Sa­m. 24.2,8.

k Hla­b. 32.4; Eks. 16.31.

l Eks. 16.13,14.

m 11.1.

n Du­te. 1.12.

o Isa. 40.11.

p Isa. 49.23; 1 The­s. 2.7.

q Ge­n. 50.24. Eks. 13.5.

r 2 Kho. 7.2. Ma­t. 15.33. Ma­rk. 8.4. Jo­ha. 6.7,9.

s Eks. 18.18.

t 1 Kho. 19.4. Jo­na 4.3.

u Ze­f. 3.15.

v Eks. 24.1,9.

w Du­te. 1.15; 16.18. Eks. 5.6,10,14,15,19.

x 11.25; 12.5. Ge­n. 11.5; 18.21. Eks. 3.8; 19.20.

y Ge­n. 27.36. Tshu. 2.10. Na­ni 11.25; 1 Sa­m. 10.6,10; 19.20,21. 2 Kho. 2.15. Ne­h. 9.20.

z Eks. 18.22.

a Eks. 19.10.

b 11.5.

c Hla­b. 78.29; 106.15.

d 21.5.

e Eks. 12.37. Eks. 38.26. Na­ni 1.46.

f Hlu. 21.14. Le­vi 25.26.

g Hlu. 21.14. Le­vi 25.26.

h Isa. 50.2; 59.1.

i 23.19. He­z. 12.25; 24.14.

j 11.16.

k 11.17.

l 11.17.

m 1 Sa­m. 20.26. Je­r. 36.5.

n Eks. 24.13. Na­ni 13.8,16.

o 1 Sa­m. 24.2.

p Ma­rk. 9.38. Lu­ka 9.49.

q 1 Ko­r. 14.5.

r Eks. 16.13. Hla­b. 78.26,27,28; 105.40.

s He­z. 45.11. Eks. 16.16,32,33,36.

t Hla­b. 78.30,31.

u 33.17.

a Eks. 2.21.

b Eks. 4.15; 7.1,2; 15.20. Mi­ka 6.4.

c Ge­n. 29.33. Na­ni 11.1; 2 Kho. 19.4. Isa. 37.4. He­z. 35.12,13.

d Hla­b. 76.9.

e Hla­b. 76.9.

f 11.25; 16.19.

g Ge­n. 46.2. He­z. 1.1. Da­n. 10.8,16. Ge­n. 15.1. Da­n. 8.2. Lu­ka 1.11,22. Se­b. 10.11,17. 22.17,18.

h Ge­n. 31.10,11. 1 Kho. 3.5. Jo­be 33.15. Ma­t. 1.20.

i Hla­b. 105.26.

j He­b. 3.2,5.

k 1 Ti­m. 3.15.

l Eks. 33.11. Na­ni 7.89. Du­te. 34.10; 1 Ko­r. 13.12.

m Hlu. 14.12; Hla­b. 49.4; 78.2. Za­ga 1.6.

n Eks. 33.19.

o 12.7.

p Du­te. 24.9.

q 2 Kho. 5.27. Le­vi 13.10; 2 Kho. 15.5; 2 La­n. 26.19,20.

r 2 Sa­m. 19.19; 24.10. Za­ga 30.32.

s Du­te. 25.9. Jo­be 30.10.

t Le­vi 13.46.

u 2 La­n. 26.20,21. Lu­ka 17.12.

v 11.35; 33.18.

w Ge­n. 21.21. Na­ni 10.12; 13.3,26. 1 Sa­m. 25.1.

a 32.8. Du­te. 1.22.

b 12.16.

c 34.19. 1 La­n. 4.15.

d 13.30;14.6,30,38;26.65; 32.12. Du­te. 1.36. Jo­sh. 14.6,7,13,14; 15.13-18. Hlu. 1.12-15.

e 13.16.

f 13.8; 11.28; 14.6,30,38. Eks. 24.13.

g 13.22,29.

h Ge­n. 14.10; 19.17,30. Na­ni 13.29. Hlu. 1.9,19.

i Ne­h. 9.25,35. He­z. 34.14.

j Du­te. 31.6,7,23.

k 20.1; 27.14; 33.36; 34.3. Du­te. 32.51. Jo­sh. 15.1.

l Jo­sh. 19.28.

m 34.8.

n 13.28,33. Du­te. 1.28; 2.10; 9.2. Jo­sh. 11.21,22; 15.13,14. Hlu. 1.10.

o Jo­sh. 14.15; 15.13; 21.11. Ge­n. 13.18.

p Hla­b. 78.12,43. Isa. 19.11,13; 30.4. He­z. 30.14.

q Du­te. 1.24,25.

r 4.10,12.

s Ge­n. 14.7; 16.14; 20.1. Na­ni 20.1,16; 32.8; 33.36. Du­te. 1.19. Jo­sh. 14.6,7.

t 14.8. Eks. 3.8.

u Du­te. 1.25.

v Du­te. 1.28; 9.1,2.

w Du­te. 1.28; 9.1,2.

x Eks. 17.8. Na­ni 14.25,43; 24.20. Du­te. 25.17. Hlu. 6.3. 1 Sa­m. 14.48; 15.2,3.

y 14.25; 2 Sa­m. 24.7.

z 14.6,24.

a 32.9. Du­te. 1.28. Jo­sh. 14.8.

b Ge­n. 37.2; Na­ni 14.36,37. Hla­b. 31.13.

c Amos 2.9.

d Ge­n. 6.4.

e Le­vi 11.22. Tshu. 12.5. Isa. 40.22; 2 La­n. 7.13.

a Ge­n. 45.2.

b 11.4.

c 14.27,29,36. Eks. 15.24; 16.2; 17.3. Na­ni 16.41. Jo­sh. 9.18. Hla­b. 106.25.

d 14.27,28,29.

e Ne­h. 9.17.

f Du­te. 17.16. Se­b. 7.39.

g 16.4,22.

h 13.27. Du­te. 1.25.

i 2 Sa­m. 15.26; 22.20. 1 Kho. 10.9. Hla­b. 18.19; 22.8. Isa. 62.4.

j 13.27. Eks. 3.8.

k Jo­sh. 22.16,18,19,29.

l Du­te. 7.18; 20.3.

m 24.8.

n Ge­n. 48.21. Du­te. 20.1,4; 31. 6.

o Eks. 17.4.

p Eks. 16.7,10. Le­vi 9.23. Na­ni 16.19,42; 20.6.

q 14.23; 16.30.

r Du­te. 1.32; 9.23. Hla­b. 78.22,32; 106.24. Jo­ha. 12.37. He­b. 3.18.

s Eks. 15.9,24.

t Eks. 32.10.

u Eks. 32.12. Du­te. 9.26,27,28; 32.27. He­z. 20.9,14. Hla­b. 106.23.

v Eks. 15.14; Jo­sh. 2.9,10; 5.1.

w Eks. 13.21.

x Du­te. 9.28. Jo­sh. 7.9.

y Eks. 34.6,7. Hla­b. 103.8; 145.8. Jo­na 4.2.

z Eks. 20.5.

a Eks. 34.9.

b Hla­b. 106.45.

c Hla­b. 78.38.

d Hla­b. 106.23. Ja­k. 5.16. 1 Jo­ha. 5.16.

e Hla­b. 72.19.

f Du­te. 1.35. Hla­b. 95.11; 106.26. He­b. 3.17,18.

g Ge­n.

h 32.11. He­z. 20.15.

i 13.6.

j 32.11,12. Du­te. 1.36. Jo­sh. 14.9.

k 14.43,45;13.29.

l 14.43,45;13.29.

m Du­te. 1.40.

n Eks. 16.7,12.

o 14.21,23; 26.65.

p 14.2.

q 1.45; 26.64. Du­te. 1.35.

r 14.6,38; 13.6.

s 14.3. Du­te. 1.39.

t Hla­b. 106.24.

u 14.29,33. He­b. 3.17.

v 32.13; Hla­b. 107.40.

w Hla­b. 95.10; Du­te. 2.14.

x He­z. 23.35.

y 13.25.

z He­z. 4.6.

a Le­vi 5.1.

b 23.19.

c 14.27; 26.65. 1 Ko­r. 10.5.

d 13.32.

e 1 Ko­r. 10.10. He­b. 3.10,17. Ju­da 5.

f 13.8,16.

g Eks. 33.4.

h Du­te. 1.41.

i 2 La­n. 24.20. Na­ni 14.25.

j Du­te. 1.42.

k 14.25,45; 13.29.

l Du­te. 1.43.

m 1 Sa­m. 4.3.

n 14.43. Du­te. 1.44.

o 21.3; Hlu. 1.17.

a 15.18. Le­vi 23.10. Du­te. 7.1.

b Le­vi 1.2,3.

c Le­vi 7.16; 22.18,21.

d Le­vi 23.8,12,36; Na­ni 28.19. Du­te. 16.10.

e Ge­n. 8.21. Eks. 29.18. Le­vi 4.31; Na­ni 28.27; 29.2,8,13.

f Le­vi 2.1; 6.14.

g Eks. 29.40. Le­vi 23.13.

h Le­vi 14.10; Na­ni 28.5.

i 28.7,14.

j 28.12,14.

k Le­vi 7.11.

l 28.12,14.

m Na­ni 28.

n Eks. 12.49. Na­ni 9.14. 15.29,30.

o Le­vi 3.17.

p 15.2. Du­te. 26.1.

q Jo­sh. 5.11,12.

r 15.21. Ne­h. 10.37. He­z. 44.30.

s Du­te. 26.2,10.

t Le­vi 2.14; 23.10-17.

u 15.21. Ne­h. 10.37. He­z. 44.30.

v Le­vi 4.2.

w 15.8-10.

x Le­vi 4.23; Na­ni 28.15.

y Le­vi 4.20.

z Le­vi 4.27,28.

a Le­vi 4.35.

b 15.15.

c Du­te. 17.12. Hla­b. 19.13. He­b. 10.26.

d Hla­b. 44.16.

e 15.31. Eks. 30.33.

f 2 Sa­m. 12.9. 2 La­n. 36.16. Za­ga 13.13.

g Eks. 35.3; 20.8.

h Le­vi 24.12.

i Eks. 31.14,15.

j Le­vi 24.14-16. 1 Kho. 21.13. Se­b. 7.58.

k Du­te. 22.12. Ma­t. 23.5.

l He­z. 6.9.

m Hla­b. 73.27; 106.39.

n Le­vi 11.44,45.

o Le­vi 22.33.

a Eks. 6.16,18,21. Ju­da 11.

b 26.9.

c 26.9.

d Hla­b. 106.16-18.

e Eks. 19.6.

f Eks. 29.45. Na­ni 14.14; 35.34.

g 14.5; 20.6.

h 16.3.

i 17.5. 1 Sa­m. 2.28. Hla­b. 105.26. Eks. 28.1.

j 3.10. Le­vi 10.3. He­z. 40.46; 44.15,16.

k Le­vi 10.1.

l 16.13; Isa. 7.13; Hla­b. 8.5; He­z. 16.20; 1 Sa­m. 18.23.

m 8.14. Du­te. 10.8.

n Eks. 16.8.

o 16.9.

p Eks. 3.8.

q Eks. 2.14. Se­b. 7.27,35.

r Eks. 3.8.

s Ge­n. 4.4,5.

t 1 Sa­m. 12.3. Se­b. 20.33. 2 Ko­r. 7.2.

u Eks. 16.9. 1 Sa­m. 12.3,7.

v Na­ni 16.6,7.

w 16.42; 14.10.

x 16.45. Ge­n. 19.17,22. Je­r. 51.6.

y 16.45. Hla­b. 73.19. Eks. 33.5.

z 16.45; 14.5; 20.6.

a 27.16. Jo­be 12.10. Tshu. 12.7. Isa. 57.16. Ze­k. 12.1. He­b. 12.9.

b Ge­n. 19.12-14. Isa. 52.11. 2 Ko­r. 6.17. Isa­m. 18.4.

c Ge­n. 19.15,17. 1 Sa­m. 12.25.

d Eks. 33.8.

e Ge­n. 19.15,17. 1 Sa­m. 12.25.

f 24.13. Je­r. 23.16; He­z. 13.2,17.

g Eks. 20.5; 32.34. Jo­be 35.15. Hla­b. 89.32. Isa. 10.3.

h Ge­n. 4.11.

i 16.33. Hla­b. 55.15.

j 14.11.

k 26.10. Du­te. 11.6. Hla­b. 106.17.

l 16.17,35; 26.11. 1 La­n. 6.22,37.

m Le­vi 10.2; 11.1. Hla­b. 106.18.

n 3.32; 4.16; 19.3.

o Za­ga 20.2. Ha­b. 2.10.

p Eks. 39.3; Ge­n. 1.6.

q 17.10; 26.10.

r Eks. 39.3; Ge­n. 1.6.

s 3.10; 2 La­n.26.18.

t Eks. 40.34.

u 16.19; 14.10.

v 16.21,24.

w 16.21.

x 16.21.

y Le­vi 10.6. Na­ni 8.19; 11.33. 1 La­n. 27.24.

z 16.50; 25.8. 2 Sa­m. 24.21,25. Hla­b. 106.30.

a 27.3.

a Eks. 25.22.

b 16.5.

c 16.11.

d 16.8. Eks. 38.21. Na­ni 18.2. 2 La­n. 24.6. Se­b. 7.44.

e He­b. 9.4.

f 3.7; 18.3,4,5; 19.9.

g 16.38.

h 17.5.

i 1.51; 3.10,38; 18.4,7,22.

a 17.13.

b 18.23. Eks. 28.38.

c Ge­n. 29.34.

d 3.7.

e 3.10.

f 3.25,31,36.

g 16.40.

h 4.15.

i 17.13.

j 3.38.

k 16.46. Le­vi 10.6.

l 3.12,45.

m 3.9; 8.19.

n 3.10.

o He­b. 9.3,6.

p Le­vi 7.32.

q Eks. 29.29. Eks. 40.13,15.

r 18.11,19,23; 19.10,21; Le­vi 3.17.

s Eks. 40.10.

t Le­vi 2.2,3; 10.12,13.

u Le­vi 4.22,24; 6.25,26.

v Le­vi 7.7; 14.13.

w Eks. 40.10.

x Le­vi 6.16,18,26,29; 7.6.

y Eks. 29.27,28. Le­vi 7.30,34.

z Le­vi 10.14. Du­te. 18.3.

a Le­vi 22.2,3,11,12,13.

b Du­te. 18.4.

c Eks. 23.19. Ne­h. 10.35,36.

d Eks. 34.26. Le­vi 2.14. Du­te. 26.2.

e 18.11.

f Le­vi 27.28.

g Eks. 13.2.

h Eks. 13.13; 34.20.

i Le­vi 27.2,6; Na­ni 3.47.

j Le­vi 27.2,6. Na­ni 3.47.

k Eks. 30.13.

l Du­te. 15.19.

m Le­vi 3.2,5.

n Eks. 29.26,28. Le­vi 7.31,32,34.

o 18.11.

p 2 La­n. 13.5. Le­vi 2.13.

q 18.23,24. Du­te. 10.9; 12.12; 14.27,29; 18.1,2. Jo­sh. 13.14,33; 14.3; 18.7. He­z. 44.28.

r 18.24,26. Le­vi 27.30,32. Ne­h. 10.37; 12.44. He­b. 7.5,8,9. Ge­n. 14.20; 28.22.

s 3.7,8.

t 17.13.

u Le­vi 22.9.

v 3.7.

w 18.1. Eks. 28.38.

x 18.19,26,29.

y 18.20,21,26.

z Ne­h. 10.38.

a 18.30.

b 18.27.

c Ma­t. 10.10. Lu­ka 10.7. 1 Ko­r. 9.4-14. 1 Ti­m. 5.17,18.

d Le­vi 19.8; 22.16.

e Le­vi 22.2,15.

a Du­te. 21.3. 1 Sa­m. 6.7.

b Le­vi 4.12. He­b. 13.11.

c Le­vi 4.6,17; 16.14,19. He­b. 9.13.

d Eks. 29.14. Le­vi 4.11,12.

e Le­vi 14.4,6,49.

f 19.8,10. Le­vi 11.25; 15.5.

g 19.5.

h He­b. 9.13.

i Le­vi 4.12; 6.11; 10.14.

j 19.13,20,21. Na­ni 31.23.

k 19.16. Le­vi 21.1. Na­ni 5.2; 9.6,10. 19.22. Ha­g. 2.13.

l 31.19.

m 19.20. Le­vi 15.31.

n Le­vi 7.20.

o Le­vi 7.20.

p Le­vi 11.32. Na­ni 31.20.

q 19.11.

r 19.6,9.

s Eks. 12.22.

t 19.12.

u Le­vi 14.9.

v Le­vi 15.5.

w 19.13.

x Ha­g. 2.13.

a 33.36.Na­ni 13.21.

b Eks. 15.20. Na­ni 12.1; 26.59.

c Eks. 17.1.

d 16.19,42.

e Eks. 17.2; Na­ni 14.2.

f 11.1,33; 14.37; 16.32,35,49.

g Eks. 17.3.

h 14.5; 16.4,22,45.

i 14.10.

j Eks. 17.5.

k Ne­h. 9.15. Isa. 43.20; 48.21.

l 17.10.

m Hla­b. 106.32,33.

n Du­te. 8.15. Eks. 17.6.

o 27.14. Du­te. 1.37; 3.26; 32.51.

p He­z. 20.41; 36.23; 38.16.

q Du­te. 33.8. Hla­b. 81.7; 95.8; 106.32.

r Ge­n. 36.39.

s Hlu. 11.16,17.

t Du­te. 2.4-6; 23.7. Oba­d. 10,12.

u Ge­n. 46.6. Se­b. 7.15.

v Eks. 12.40.

w Du­te. 26.6. Eks. 1.11; Se­b. 7.19.

x Eks. 2.23; 3.7.

y Eks. 3.2; 14.19; 23.20; 33.2.

z 21.22. Du­te. 2.27.

a 2 Sa­m. 20.12,13. Isa. 11.16; 19.23.

b Du­te. 2.6,28.

c Du­te. 2.29.

d 21.4. Du­te. 2.8. Hlu. 11.18.

e 33.37.

f 21.4.

g 27.13; 31.2. Du­te. 32.50,26. Ge­n. 25.8.

h 20.12.

i 20.24.

j Eks. 29.29,30.

k Du­te. 10.6; Du­te. 32.50.33.38.

l Du­te. 34.8. Ge­n. 50.3.

a 33.40. Hlu. 1.16.

b 13.21.

c Ge­n. 28.20. Hlu. 11.30.

d Le­vi 27.28,29.

e 20.22; 33.41.

f Hlu. 11.18.

g Hla­b. 78.19.

h Eks. 16.3; 17.3.

i 11.6.

j Du­te. 8.15; 1 Ko­r. 10.9. Isa. 14.29; 30.6.

k Je­r. 8.17.

l Hla­b. 78.34.

m 21.5.

n 1 Sa­m. 12.19. 1 Kho. 13.6. Eks. 8.8,28. Se­b. 8.24.

o 1 Sa­m. 12.19. 1 Kho. 13.6. Eks. 8.8,28. Se­b. 8.24.

p 2 Kho. 18.4. Jo­ha. 3.14,15.

q 33.43.

r 33.44.

s Du­te. 2.13.

t 22.36. Hlu. 11.18.

u 21.28. Du­te. 2.9,18.29. Isa. 15.1.

v Jo­sh. 18.25. Hlu. 9.21. 2 Sa­m. 20.14.

w Eks. 15.1.

x Ge­n. 49.10. Isa. 33.22.

y 23.28.

z Du­te. 2.26,27. Hlu. 11.19.

a 20.17.

b Du­te. 29.7.

c Du­te. 2.32. Hlu. 11.20.

d Du­te. 2.33. Jo­sh. 12.1,2; 24.8. Ne­h. 9.22. Hla­b. 135.11; 136.19. Amos 2.9.

e Ge­n. 32.22.

f Jo­be 27.1; 29.1. Hla­b. 49.4; 78.2. Isa. 14.4. Mi­ka 2.4; 23.7.

g Je­r. 48.45,46.

h Je­r. 48.45,46.

i Hlu. 11.24. 1 Kho. 11.7,33. 2 Kho. 23.13. Je­r. 48.7,13.

j 32.3,34; 33.45,46. Jo­sh. 13.17. Ne­h. 11.25? Isa. 15.2. Je­r. 48.18,22.

k Isa. 15.2.

l 32.1,3. Jo­sh. 13.25. 2 Sa­m. 24.5. Je­r. 48.32.

m 21.25.

n Du­te. 1.4; 3.1. Jo­sh. 13.12.

o Du­te. 3.2.

p 21.24. Du­te 29.7. Hla­b. 135.11; 136.20.

q Jo­sh. 10.28.

a 26.3,63; 31.12; 33.48,50; 35.1; 36.13.

b 26.3,63; 31.12; 33.48,50; 35.1; 36.13.

c Eks. 15.15.

d Eks. 1.12.

e 22.7; 25.18; 31.8. Jo­sh. 13.21.

f Du­te. 23.4. Jo­sh. 13.22; 24.9. Hlu. 11.25. Ne­h. 13.1,2. Mi­ka 6.5. 2 Pe­t. 2.15. Ju­da 11. Isa­m. 2.14.

g 23.7. Du­te. 23.4.

h 23.7.

i 23.23. 1 Sa­m. 9.7,8.

j 22.19.

k 22.20. Ge­n. 20.3. Jo­be 33.15,16.

l 23.20.

m 22.11.

n 24.13.

o 22.38; 23.26; 24.13. 1 Kho. 22.14. 2 La­n. 18.13.

p 22.8.

q 22.9.

r 22.35; 23.12,26; 24.13.

s Hlu. 5.10.

t Eks. 4.24.

u 2 Pe­t. 2.16.

v Eks. 23.14.

w Ge­n. 21.19. 2 Kho. 6.17. Lu­ka 24.16,31.

x Eks. 34.8.

y Eks. 23.14.

z Jo­be 16.11.

a Eks. 23.14.

b 1 Sa­m. 15.24,30; 26.21. 2 Sa­m. 12.13. Jo­be 34.31,32.

c 22.20.

d 21.13.

e 22.17; 24.11.

f 22.18.

g 21.20; Du­te. 12.2.

a 23.29. 1 La­n. 15.26. Jo­be 42.8.

b 23.4,14,30.

c 23.15.

d 24.1.

e 23.16.

f 22.38; 23.12,16. Isa. 51.16; 59.21. Du­te. 18.18. Je­r. 1.9.

1 eSi­ri­ya: He­b. eA­ra­mu

g 23.18; 24.3,15,20,23; 21.27.

h 22.6.

i Isa. 66.14. Ma­l. 1.4.

j 22.11,17.

k 22.11,17.

l Du­te. 33.28.

m Eks. 33.16. Ezra 9.2. Efe. 2.14.

n Ge­n. 13.16.

o Hla­b. 116.15.

p 22.11,17; 24.10. Du­te. 23.5.

q 22.38. 23.5.

r 23.1,2.

s 23.3,4,16.

t 22.35. 23.5.

u 1 Sa­m. 15.29. Ma­l. 3.6. Ro­ma 11.29. Ti­t. 1.2. Ja­k. 1.17.

v 22.12. Ge­n. 12.3; 22.17.

w Jo­be 4.8; 15.35. Hla­b. 7.14; 10.7,14,.

x Hla­b. 89.15.

y 24.8.

z Jo­be 22.25. Hla­b. 95.4.

a Du­te. 33.17. Hla­b. 29.6; 92.10. Isa. 34.7. Jo­be 39.10,11. Hla­b. 22.21.

b Du­te. 18.10. 22.7.

c Hla­b. 44.1.

d Ge­n. 49.9.

e Ge­n. 49.9.

f Ge­n. 49.27.

g 22.18.

h 23.13.

i 25.18; 31.16. Jo­sh. 22.17. 25.3,5. Du­te. 4.3. Hla­b. 106.28. Ho­s. 9.10.

j 21.20.

k 23.1,2.

l 23.1,2.

a 23.3,15.

b 2.2-31.

c Hlu. 3.10; 1 Sa­m. 19.20,23. 2 La­n. 15.1; 20.14.

d 2 Sa­m. 23.1.

e 1 Sa­m. 19.24. He­z. 1.28; 3.23? Isa­m. 1.10,17.

f Hla­b. 1.3. Je­r. 17.8.

g Hla­b. 104.16.

h Je­r. 51.13. Isa­m. 17.1.

i 24.20. 1 Sa­m. 15.8.

j 2 Sa­m. 5.12. 1 La­n. 14.2.

k 23.22.

l 14.9; 23.24.

m He­z. 23.34; Isa. 38.13. Je­r. 50.17.

n 24.17. Hla­b. 45.5. Je­r. 50.9.

o Ge­n. 49.9. Na­ni 23.24.

p Ge­n. 12.3; 27.29.

q He­z. 21.12. Jo­be 27.23. Li­lo 2.15.

r 23.11.

s 22.17,37.

t 22.18.

u 16.28.

v Mi­ka 6.5

w Ge­n. 49.1. Da­n. 10.14.

x 24.3,20,23; 21.27; 23.7.

y 24.3,4.

z 24.3,4.

a 23.9.

b 23.9.

c Jo­be 9.8. Mi­ka 1.3.

d Ma­t. 2.2. Isa­m. 22.16.

e Ge­n. 49.10.

f 2 Sa­m. 8.14. Hla­b. 60.8,9,12.

g Ge­n. 32.3.

h Ge­n.15.19.

i Da­n. 11.30. Ge­n. 10.4.

j Ge­n. 10.21,25.

k 24.20.

l 31.8.

a 33.49. Jo­sh. 2.1. Mi­ka 6.5.

b 31.16.

c Jo­sh. 22.17. Hla­b. 106.28. Ho­s. 9.10.

d Eks. 34.15,16; 1 Ko­r. 10.20.

e 24.5. Hla­b. 106.28.

f 23.28.

g Du­te. 4.3. Jo­sh. 22.17.

h Du­te. 13.17,11.

i Eks. 18.21,25. Na­ni 11.16.

j Eks. 32.27.

k 23.28.

l Jo­w. 2.17.

m Hla­b. 106.30.

n Eks. 6.25.

o 16.48.

p 1 Ko­r. 10.8.

q 25.4.

r Du­te. 32.16,21. 1 Kho. 14.22. Hla­b. 78.58. Ze­f. 1.18. 3.8. 1 Ko­r. 10.22. Eks. 20.5.

s Ma­l. 2.4,5.

t 1 La­n. 6.4.

u Eks. 40.15.

v 31.8; Jo­sh. 13.21.

w 31.2,7.

x 31.16. Isa­m. 2.14.

y 23.28.

z 23.28.

a Eks. 30.12. Na­ni 1.2. Eks. 38.25,26.

b 1.3.

c 26.63. 22.1.

d 26.2.

e 1.1.

f Ge­n. 46.8,9. Eks. 6.14. 1 La­n. 5.1-4.

g 1.21.

h 1.16; 16.2.

i Hla­b. 60.1.

j Hla­b. 60.1.

k 16.32,35.

l 16.38. 1 Ko­r. 10.6. 2 Pe­t. 2.6.

m Eks. 6.24. 1 La­n.6.22.

n Ge­n. 46.10. Eks. 6.15. 1 La­n. 4.24.

o 1.23; 25.9,14.

p Ge­n. 46.16.

q 1.25.

r Ge­n. 38.3-10.46.12. 1 La­n. 2.3-5.

s 1.27.

t Ge­n. 46.13. 1 La­n. 7.1.

u 1.29.

v Ge­n. 46.14.

w 1.31.

x Ge­n. 46.20.Na­ni 26.37. 1 La­n. 7.14-20.

y Jo­sh. 17.1,2.

z 27.1. 36.11. Jo­sh. 17.3.

a 1.35.

b 1.33.

c Ge­n. 46.21. 1 La­n. 7.6. 8.1-4.

d 1.37.

e Ge­n.46.23.

f Ge­n. 46.17. 1 La­n. 7.30,31.

g 1.41.

h Ge­n. 46.24. 1 La­n. 7.13.

i 1.43.

j 1.46.

k Jo­sh. 11.23; 14.1.

l 33.54. 34.13. Jo­sh. 11.23. 14.2.

m Ge­n. 46.11. Eks. 6.16-19. 1 La­n. 6.1; 6.16-22.

n Eks. 2.1,2,4. 6.20.

o 3.2. 1 La­n. 24.1.

p Le­vi 10.1.

q 3.39.

r 1.49.

s 18.20.

t 26.3. 22.1.

u 1.44. Du­te. 2.14,15.

v 14.28,29. 1 Ko­r. 10.5.

w 13.6.

a 26.33.

b 14.35; 26.64,65.

c 16.49.

d Eks. 18.15,19. Le­vi 24.12. Na­ni 9.8; 15.34.

e Eks. 18.15,19. Le­vi 24.12; Na­ni 9.8; 15.34.

f 36.2.

g Le­vi 18.6.

h 35.29.

i 21.11. 33.44,47. Du­te. 32.49; Du­te. 3.27.34.1.

j 20.24.

k 20.12,24.

l 20.13. Du­te. 32.51. Eks. 17.7.

m 16.22.

n Du­te. 31.2. 1 Sa­m. 18.13. 1 Kho. 3.7. 2 La­n. 1.10.

o 1 Kho. 22.17. Ze­k. 10.2. Ma­t. 9.36. Ma­rk. 6.34.

p Ge­n. 41.38. Hlu. 3.10.

q Du­te. 34.9.

r Du­te. 3.28. 31.7,8.

s Jo­sh. 1.16,17.

t Jo­sh. 9.14. Hlu. 1.1. 20.18,23,27. 1 Sa­m. 22.10. 23.2,4. 30.8; 2 Sa­m. 2.1. 5.19,23,.

a Le­vi 3.11.

b Eks. 29.38.

c Eks. 16.36. Na­ni 15.4.

d Le­vi 2.1.

e Eks. 29.40.

f Eks. 29.42. Amos 5.25.

g Eks. 29.42.

h He­z. 46.4,5.

i 10.10. 1 Sa­m. 20.5. 1 La­n. 23.31. 2 La­n. 2.4. Ezra 3.5. Ne­h. 10.33. Isa. 1.13,14. He­z. 45.17. 46.6. Ho­s. 2.11. Ko­l. 2.16.

j 15.4-12.

k 28.30.15.24. 29.11,16,19,25,22.

l Eks. 12.6. Du­te. 16.1. He­z. 45.21.

m Le­vi 23.6. Eks. 12.18.

n Eks. 12.16. Le­vi 23.7.

o 28.31. Le­vi 22.20. Na­ni 29.8,13. Le­vi 22.20. Na­ni 29.2,17,20,23,26,29,32,36. Du­te. 15.21. 17.1.

p 28.15,30. 29.22,28,31,34,38.

q 28.3.

r Eks. 12.16. Le­vi 23.8. Eks. 13.6.

s Eks. 23.16. 34.22. Le­vi 23.10,15. Du­te. 16.10. Se­b. 2.1.

t Le­vi 23.18,19.

u 28.15. 29.5. 28.22.

v 28.19.

a Le­vi 23.24.

b 28.11.

c 28.3

d Le­vi 16.29.

e 30.13. Hla­b.35.13. Isa. 58.5.

f 29.13,17,20,23. 28.19.

g 28.15.

h Le­vi 16.3,5.

i Le­vi 23.34.

j Ezra 3.4.

k 29.21,24,27,30,37. 29.6,33. 29.3,4,9,10. 15.12. 28.7,14.

l 29.18.

m Le­vi 23.36.

n Le­vi 23.2,4. 1 La­n. 23.31. 2 La­n. 31.3. Ezra 3.5. Ne­h. 10.33. Isa. 1.14.

o Le­vi 7.11,16. 22.21,23.

a 1.4,16. 7.2.

b Le­vi 27.2. Du­te. 23.21. Tshu. 5.4,5.

c Le­vi 5.4.

d Jo­be 22.27. Hla­b. 22.25. 50.14. 66.13,14. 116.14,18. Na­h. 1.15.

e Le­vi 5.1.

a 25.17.

b 20.24.

c 32.27. Jo­sh. 4.13.

d 10.6,9. Le­vi 23.24.

e Du­te. 20.13. Hlu. 21.11. 1 Sa­m. 27.9. 1 Kho. 11.15,16.

f Jo­sh. 13.21.

g 25.15.

h Jo­sh. 13.22.

i Ge­n. 34.29.

j Du­te. 20.14.

k 22.1.

l 31.19. Le­vi 4.12.

m 31.48. Ge­n. 41.34.

n 1 Sa­m. 15.3.

o 25.2.

p 24.14. 2 Pe­t. 2.15. Isa­m. 2.14.

q 23.28.

r 25.9.

s Hlu. 21.11,12.

t 5.2.

u 19.12,13,20.

v 19.12,13,20.

w 19.12,13,20.

x 19.9.

y Le­vi 11.25.

z Jo­sh. 22.8. 1 Sa­m. 30.24.

a 31.30-41,47. 18.26.

b 31.42-47.

c 31.47. 1.53.

d 31.28.

e 31.28.

f 31.28.

g 18.8,19.

h 31.30.

i 31.14.

j 2 Sa­m. 1.10.

k Ge­n. 24.22.

l He­z. 16.12.

m Eks. 35.22.

n Eks. 30.15,16. Eks. 30.12.

o Du­te. 20.14.

p Eks. 30.16.

a 32.3,35. 21.32.

b 32.34. 21.30.

c 32.38. 33.47. Du­te. 32.49. 1 La­n. 5.8. Isa. 15.2; 46.1. Je­r. 48.1,22.

d 21.24,34,35. 32.33.

e 13.3,21-33. Du­te. 1.22-28.

f 14.11. Du­te. 1.34.

g 14.23. Du­te. 1.35.

h 14.29.

i Ge­n. 50.24.

j Jo­sh. 14.6. 15.17.

k 14.24. Du­te. 1.36. Jo­sh. 14.8,9.

l 14.33,34,35.

m 26.64,65.

n Du­te. 30.17. Jo­sh. 22.16,18. 2 La­n. 7.19. 15.2.

o Jo­sh. 4.12,13.

p 32.20. 31.3.

q Jo­sh. 22.4.

r 32.33. Jo­sh. 12.1. 13.8.

s Du­te. 3.18. Jo­sh. 1.13,14.

t 32.27,29,30,32. 31.5. Du­te. 3.18. Jo­sh. 4.13.

u 32.39; 33.52; Eks. 15.9.

v Ge­n. 44.16. Isa. 59.12.

w 32.16,34-38.

x 31.5.

y 27.18.

z Du­te. 3.12-17. 29.8. Jo­sh. 12.6. 13.8. 22.4. Na­ni 32.39.

a 32.4.

b 32.3. 21.30.

c 32.3. 21.30.

d Du­te. 2.36.

e 32.17.

f 32.3; 21.25; Du­te. 2.24; 3.6. Jo­sh. 13.10. Hlu. 11.26. Ne­h. 9.22. Ngo­ma 7.4. Isa. 15.4;16.8,9. Je­r. 48.2,34,45.

g 32.3.

h 32.3.

i Isa. 15.4; 16.9; Je­r. 48.34.

j Eks. 23.13. Jo­sh. 23.7.

k Ge­n. 50.23.

l Du­te. 3.14. 1 La­n. 2.21,22,23.

m Jo­sh. 13.30; Hlu. 10.4. 1 Kho. 4.13.

n 21.25.

a Eks. 12.37.

b Eks. 12.2; 13.4.

c Eks. 14.8.

d Eks. 12.29.

e Eks. 12.12; Isa. 19.1.

f Eks. 12.37.

g Eks. 13.20.

h Eks. 14.2,9.

i Eks. 14.2,9.

j Eks. 14.2,9.

k Eks. 14.22.

l Eks. 15.22,23.

m Eks. 15.27.

n Eks. 16.1.

o Eks. 17.1.

p Eks. 19.1,2.

q 11.34.

r 11.35.

s 12.16.

t Du­te. 10.6.

u Du­te. 10.6.

v Du­te. 10.6; Ge­n. 36.27. 1 La­n. 1.42.

w Du­te. 10.7.

x Du­te. 10.7.

y Du­te. 2.8. 1 Kho. 9.26. 22.48.

z 20.1; 27.14.

a 20.22,23. 21.4.

b 20.25-28. Du­te. 32.50; Du­te. 10.6.

c Eks.7.7.

d 21.1.

e 21.4.

f 21.10.

g 21.11.

h 21.30.

i 21.30.

j Je­r. 48.22. He­z. 6.14.

k Du­te. 32.49.

l 22.1.

m 25.1.

n 22.1.

o Du­te. 9.1. Jo­sh. 3.17.

p 32.21. Eks. 15.9.

q Eks. 23.24,33. 34.13. Du­te. 7.2,5. 12.3. Jo­sh. 11.12. Hlu. 2.2.

r Le­vi. 26.1.

s Eks. 23.24,33. 34.13. Du­te. 7.2,5. 12.3. Jo­sh. 11.12. Hlu. 2.2.

t 32.21. Eks. 15.9.

u 33.52.

v 26.53,54,55.

w 32.21. Eks. 15.9.

x Jo­sh. 23.13. Hlu. 2.3. Hla­b. 106.34,36.

y Jo­sh. 23.13. Hlu. 2.3. Hla­b. 106.34,36.

a Ge­n. 17.8. Eks. 3.8.

b Jo­sh. 15.1; Ge­n. 15.18-21. He­z. 47.13-21.

c Ge­n. 14.3. Jo­sh. 15.2.

d Jo­sh. 15.3.

e 32.8. 13.26.

f Jo­sh. 15.3,4.

g Jo­sh. 15.4,47. 1 Kho. 8.65. Isa. 27.12. Ge­n. 15.18.

h 33.37.

i 13.21. 2 Kho. 14.25. He­z. 48.1.

j He­z. 47.15.

k He­z. 47.17.

l 2 Kho. 23.33. Je­r. 39.5,6.

m Du­te. 3.17. Jo­sh. 19.35. Jo­sh. 11.2. 12.3.

n 34.3.

o 34.2. Jo­sh. 14.1,2.

p 32.33. Jo­sh. 14.2,3.

q Jo­sh. 14.1. 19.51.

r 1.4,16.

a 22.1.

b Jo­sh. 14.3,4. 21.2. He­z. 45.1-5. 48.8-14.

c Le­vi 25.34.

d Le­vi 25.34.

e Le­vi 25.34.

f Le­vi 25.34.

g 35.13. Du­te. 4.41,42. Jo­sh. 20.2,7,8. 21.3,13,21,27,32,36,38.

h Jo­sh. 21.41.

i 26.54; 33.54.

j 26.54; 33.54.

k 35.12, Du­te. 19.2-4. Jo­sh. 20.2-6.

l Eks. 21.13.

m 35.6.

n Du­te. 4.41. Jo­sh. 20.8.

o 15.16.

p Eks. 21.12,14. Le­vi 24.17. Du­te. 19.11,12.

q 35.21,24,27. Du­te. 19.6,12. Jo­sh.20.3,5.

r Eks. 21.14. Du­te. 19.11.

s 31.20.

t Eks. 21.13.

u 35.12. Jo­sh. 20.6.

v 35.28. Le­vi 21.10. Jo­sh. 20.6. 2 Kho. 12.10,.

w Eks. 29.7. Le­vi 4.3. 21.10.

x 27.11.

y Du­te. 17.6; 19.15,16. Ma­t. 18.16. 2 Ko­r. 13.1. He­b. 10.28. 1 Ti­m. 5.19.

z Hla­b. 106.38. Je­r. 3.1,2,9. Mi­ka 4.11.

a Hla­b. 106.38. Je­r. 3.1,2,9. Mi­ka 4.11.

b Ge­n. 9.6.

c Le­vi 18.25. Du­te. 21.23.

d Eks. 29.45,46.

a 26.29.

b 26.55. 33.54.

c 27.1. Jo­sh. 17.3,4.

d 27.4.

e 27.4.

f Le­vi 25.10.

g 27. 4.

h 27.7.

i 36.12.

j 1 Kho. 21.3.

k 1 La­n. 23.22.

l 27.1.

m 22.1.

a 1 Sa­m. 25.1. Na­ni 10.12.

b Na­ni 11.35. 12.16. 33.17.

c Na­ni 13.26. 32.8. 34.4. 2.14. 9.23.

d Na­ni 33.38.

e Na­ni 21.24,26.

f Na­ni 21.24,26.

g Na­ni 21.33. Jo­sh. 12.4. 13.12. 3.1,10.

h Eks. 19.1. Na­ni 10.11; 2.3.

i Ge­n. 12.7. 15.18. 17.7,8. 26.4. 28.13. 50.24.

j Nu­m. 11.14. Eks. 18.18

k Ge­n. 15.5. Du­te. 28.62.

l 2 Sa­m. 24.3.

m 1 Kho. 3.8,9.

n Isa. 1.14.

o Eks. 18.21. Na­ni 11.16,17.

p Eks. 18.25.

q Na­ni 11.16.

r Jo­ha. 7.24.

s Le­vi 19.15.16.19. 1 Sa­m. 16.7. Za­ga 24.23. Ja­k. 2.1,9.

t 2 La­n. 19.6.

u Eks. 18.22,26.

v 8.15. Na­ni 10.12. Je­r. 2.6.

w 1.2. 2.14.

x Jo­sh. 1.9. Du­te. 31.8.

y Na­ni 13.3.

z Na­ni 13.22-27.

a 1.43. Jo­sh. 1.18. Hla­b. 107.11.

b Hla­b. 106.25. Na­ni 14.1-4.

c 9.28.

d Jo­sh. 14.8.

e Na­ni 13.28-33. Du­te. 9.1,2.

f Na­ni 13.22.

g Eks. 14.14,25. Ne­h. 4.20.

h Eks. 19.4. 32.11,12. Isa. 46.3,4. 63.9. Ho­s. 11.3. Se­b. 13.18.

i Hla­b. 106.24. Ju­da 5.

j Eks. 13.21.

k Na­ni 10.33.

l 2.14,15.

m Na­ni 14.22,23,29. Hla­b. 95.11.

n Na­ni 14.24,30. Jo­sh. 14.9.

o 4.21. Na­ni 20.12. 27.13,14.3.26. 32.51. 34.4. Hla­b. 106.32.

p Na­ni 13.16.

q Eks. 24.13. 1 Sa­m. 16.22.

r Na­ni 27.18-20. Du­te. 31.7,23.

s Na­ni 14.3,31.

t Isa. 7.15,16.

u Na­ni 14.25; Du­te. 2.1.

v Na­ni 14.40.

w Na­ni 14.42.

x 1.26.

y Na­ni 14.45.

z Hla­b. 118.12.

a Na­ni 20.1,22. Hlu. 11.17.

a Na­ni 14.25. Du­te. 1.40.

b 1.6.

c Na­ni 20.14.

d Ge­n. 32.3.

e 2.9,19,24.

f Ge­n. 32.3.

g 8.2,3,4.

h Hlu. 11.18.

i 1 Kho. 9.26. 2 Kho. 14.22. 16.6. 2 La­n. 26.2.

j Na­ni 33.35.

k 2.9,19,24.

l 2.18,29. Na­ni 21.15.

m Ge­n. 19.36,37.

n Ge­n. 14.5.

o Na­ni 13.22.

p 2.20; Du­te. 3.11,13. Ge­n. 14.5.

q 2.22; Ge­n. 14.6.

r Na­ni 21.24,31,35.

s Eks. 18.4.

t 1.19.

u Na­ni 14.33,35. 26.64. 1.34,35. Hla­b. 78.33. 95.11. 106.26. He­z. 20.15.

v 2.9,19,24.

w Ge­n. 19.36,38.

x 2.11.

y 1.10.

z 2.12.

a Jo­sh. 13.3.

b Ge­n. 10.19.

c Ge­n. 10.14.

d 2.13.

e Na­ni 21.13,14. Hlu.11.18,21.

f Eks. 15.14,15. Du­te. 11.25. Jo­sh. 2.9.

g Eks. 15.14,15. Du­te. 11.25. Jo­sh. 2.9.

h 20.10.

i 2.6; Na­ni 20.17,19.

j Na­ni 21.21,22. Hlu. 11.19.

k Na­ni 20.18. Du­te. 23.3,4. Hlu. 11.17,18, 5,9.

l Na­ni 21.23.

m Eks. 7.3. Eks. 4.21.

n 2.24.

o Na­ni 21.23.

p 7.2.

q Na­ni 21.24. Du­te. 29.7.

r Le­vi 27.28,29; Du­te. 7.2.

s Na­ni 32.34. Du­te. 3.12. 4.48. Jo­sh. 12.2. 13.9,16. 1 Sa­m. 30.28. 2 Sa­m. 24.5. 1 La­n. 5.8. Isa. 17.2. Je­r. 48.19.

t Hla­b. 44.3.

u Na­ni 21.24. Ge­n. 32.22.

v 2.5,9,19.

a Na­ni 21.33. Du­te. 29.7.

b 3.10. Du­te. 1.4.

c Na­ni 21.24,34.

d Na­ni 21.33,35.

e 3.13,14. 1 Kho. 4.13.

f 1 Sa­m. 6.18. Esta 9.19.

g 7.2.

h 2.24. Na­ni 32.37.

i 2.34.

j 4.48. Jo­sh. 11.3,17. 12.1,5. 13.5,11. Hla­b. 42.6. 89.12? 133.3. Ngo­ma 4.8.

k Hla­b. 29.6. Du­te. 4.48.

l 1 La­n. 5.23. Ngo­ma 4.8.

m 4.43. Jo­sh. 13.9,16,17,21.

n Jo­sh. 12.5. 13.11.

o 3.13. 2.11,20. Jo­sh. 12.4. 13.12. Ge­n. 14.5. Amos 2.9.

p 2 Sa­m. 11.1. 12.26. Je­r. 49.2. He­z. 21.20. 25.5. Amos 1.14. Jo­sh. 13.25.

q Isa­m. 21.17.

r 2.36.

s Na­ni 32.33. Jo­sh. 12.6. 13.8.

t Na­ni 32.29. Jo­sh. 13.29-31.

u Du­te. 3.4,14.

v 3.11.

w Na­ni 32.41.

x Jo­sh. 12.5. 13.11,13. 1 Sa­m. 27.8. 2 Sa­m. 3.3. 10.6. 13.37,38.

y Na­ni 32.41.

z Na­ni 32.39.

a 2 Sa­m. 24.5.

b Na­ni 21.24. Jo­sh. 12.2.

c Na­ni 34.11.

d 4.49.

e Ge­n. 14.3.

f Na­ni 32.21.

g Na­ni 32.1,4.

h Jo­sh. 22.4.

i Na­ni 27.18.

j Eks. 14.14.

k 5.24. 11.2. 32.3. 1 La­n. 29.11.

l Eks. 15.11.

m Eks. 3.8; Du­te. 4.22.

n Jo­sh. 1.4.

o Hla­b. 78.21,59. 89.38. Du­te. 1.37.

p 2 Ko­r. 12.9.

q Na­ni 27.12,13.

r Na­ni 27.23. Du­te. 1.38. 31.3,7.

s 1.38. 31.7.

t 2.30. 31.7.

u 1.38. 31.7.

v 4.46. 34.6.

a Le­vi 18.4.

b 12.32. Za­ga 30.6. Isa­m. 22.18,19. Jo­sh. 1.7.

c Na­ni 23.28.

d Jo­be 28.28. Hla­b. 111.10. Za­ga 1.7. 9.10.

e Ge­n. 20.11.

f 2 Sa­m. 7.23.

g Hla­b. 145.18. 148.14. Hla­b. 46.1.

h Za­ga 4.23.

i Ge­n. 18.19. Du­te. 6.7. 11.19. Hla­b. 78.4,5,6. Efe. 6.4.

j Eks. 19.9,16. He­b. 12.18,19.

k Eks. 19.18. 20.18. Du­te. 5.22,23.

l 5.4,22.

m 4.33,36.

n Eks. 20.22. 1 Kho. 19.12.

o 9.9,11.

p Eks. 34.28.

q Eks. 24.12.

r Eks. 21.1-23.33.

s Jo­sh. 23.11.

t Jo­sh. 23.11.

u 4.12.

v Eks. 20.4. Du­te. 4.23. 5.8.

w 2 La­n. 33.7,15. He­z. 8.3.5.

x Jo­sh. 22.28; He­z. 8.3; Ro­ma 1.23.

y Jo­sh. 22.28; He­z. 8.3; Ro­ma 1.23.

z Jo­sh. 22.28; He­z. 8.3; Ro­ma 1.23.

a Jo­sh. 22.28; He­z. 8.3; Ro­ma 1.23.

b Jo­sh. 22.28; He­z. 8.3; Ro­ma 1.23.

c 17.3. Jo­be 31.26,27.

d Ge­n. 2.1. 2 Kho. 17.16. 21.3.

e 30.17.

f 1 Kho. 8.51. Je­r. 11.4.

g 9.29. 32.9.

h 1.37.

i 2 Pe­t. 1.13-15.

j 3.27.

k 3.25.

l 4.9.

m 4.9.

n Eks.24.17. Du­te.9.3. He­b. 12.29.

o Eks. 20.5. Isa. 42.8.

p 4.16. Eks.32.7.

q 9.18. 2 Kho. 17.17.

r 9.18. 2 Kho. 17.17.

s 30.18,19. 31.28. 8.19. 32.1. Hla­b. 50.4. Isa. 1.2. Je­r. 2.12. 6.19. Mi­ka 6.2.

t Le­vi 26.33.

u Ge­n. 34.30.

v 28.36,64. Je­r. 16.13.

w Hla­b. 115.4,5,6. 135.15,16,17. Isa. 44.9. 46.7.

x 2 La­n.15.4. Je­r. 29.13,14. Le­vi 26.39-42. Du­te. 30.1-3. Ne­h. 1.9. Isa. 55.6,7.

y 31.29. Ho­s. 3.5. Ge­n. 49.1.

z Jo­w. 2.12.

a Eks. 34.6. 2 La­n. 30.9. Ne­h. 9.31. Jo­na 4.2.

b Jo­be 8.8. 32.7.

c Ma­t. 24.31. Ma­rk. 13.27.

d Eks. 24.11. Du­te. 5.24,26. Eks. 33.20.

e 7.19. 29.3.

f Eks. 7.3. Du­te. 26.8. Je­r. 32.21.

g Eks. 7.3. Du­te. 26.8. Je­r. 32.21.

h Eks. 3.19. 13.9. Du­te. 6.21. 7.8. 26.8. 34.12. Je­r. 32.21.

i Eks. 6.6. Du­te. 26.8. Je­r. 32.21.

j 26.8. 34.12. Je­r. 32.21.

k 1 Sa­m. 2.2. Du­te. 4.39. 32.39. 2 Sa­m. 22.32. Isa. 45.5,18,22. Ma­rk. 12.32.

l Eks. 19.9,19. 20.18,22.

m 10.15.

n Eks. 15.9; 7.1; 9.1,4,5.

o Jo­sh. 2.11.

p 4.35.

q Le­vi 22.31.

r 22.7; 5.16,29,33. 6.2,3,18. 11.9. 12.25,28. Za­ga 10.27.

s Na­ni 35.6,14.

t 19.4.

u Ge­n. 31.2. Du­te. 19.4.

v Jo­sh. 20.8.

w 3.10.

x 3.29. Jo­sh. 13.20.

y Na­ni 21.24. Du­te. 1.4.

z Na­ni 21.33,35. Du­te. 3.3,4.

a 2.36.

b 3.9.

c 3.9.

d 3.9.

e 3.17.

a 4.23. Eks. 19.5.

b He­b. 8.9.

c 34.10.

d Eks. 20.21. Ga­l. 3.19.

e Eks. 19.16. 20.18; 24.2.

f Eks.5.21. Eks. 20.2-17.

g Je­r. 32.18. Da­n. 9.4.

h Eks. 16.29,30. He­b. 4.4.

i 15.15; 16.12; 24.18,22.

j 4.34,37.

k 4.40.

l Lu­ka 18.20. Ja­k. 2.11.

m Lu­ka 18.20. Ja­k. 2.11.

n Eks. 24.12.

o 4.11.

p 3.24; 11.2.

q Eks. 19.19.

r 4.33. Eks. 33.20.

s 18.16.

t 4.33.

u Eks. 20.19.

v 18.17.

w 32.29. Hla­b. 81.13. Isa. 48.18. Ma­t. 23.37. Lu­ka 19.42.

x 4.40.

y Ga­l. 3.19.

z 17.20; 28.14. Jo­sh. 1.7; 23.6. Za­ga 4.27.

a 10.12. 30.16. Je­r. 7.23. Lu­ka 1.6.

b 4.40.

a 4.1. 5.31. 12.1.

b 6.13,24. 10.12,13,20. 13.4. Hla­b. 111.10. 128.1. Tshu. 12.13.

c 4.40. Za­ga 3.1,2.

d 4.40. Za­ga 3.1,2.

e Ge­n. 15.5. 22.17.

f Eks. 3.8.

g Ma­rk. 12.29; Isa. 42.8. Jo­ha. 17.3. 1 Ko­r. 8.4,6.

h 10.12. 11.1,13. 30.6. Ma­t. 22.37. Ma­rk. 12.30. Lu­ka 10.27.

i 2 Kho. 23.25.

j 11.18. 32.46. Hla­b. 37.31. 119.11. Isa. 51.7. He­z. 40.4.

k 4.9.

l Eks. 13.9. Za­ga 3.3. 6.21. 7.3.

m 11.20. Isa. 57.8.

n Jo­sh. 11.13. 24.13. Hla­b. 105.44.

o 8.9,10.

p 6.2. Ma­t. 4.10. Lu­ka 4.8.

q Hla­b. 63.11. Isa. 45.23. 65.16. Je­r. 12.16. Ze­f. 1.5.

r 8.19. 11.28. Je­r. 25.6.

s 13.7.

t Eks. 20.5.

u 7.4. 11.17.

v Ma­t. 4.7. Lu­ka 4.12.

w Eks. 17.2,7. 1 Ko­r. 10. 9.

x 11.22. Hla­b. 119.4.

y 4.40.

z Na­ni 33.52,53.

a Eks. 13.14.

b 4.34.

c Hla­b. 135.9. Du­te. 4.34.

d 6.2,13.

e 10.13. Je­r. 32.39.

f Hla­b. 41.2. 4.1. 8.1. Le­vi 18.5.

g 24.13.

a 31.3. Hla­b. 44.2,3.

b Eks. 13.5.

c 4.38. 9.1. 11.23.

d 7.23. Du­te. 23.14.

e Eks. 22.20. Le­vi 27.28,29. Na­ni 21.2,3. Du­te. 2.34. 3.6. 13.15. 20.17. Jo­sh. 6.17,21; 8.26. 10.1,37,39. 11.11,12,21.

f Eks. 23.32. Du­te.20.10. Jo­sh. 2.14. 9.18. Hlu. 1.24.

g Jo­sh. 23.12. Eks. 34.16.

h 6.15.

i Eks. 34.13.

j Eks. 34.13.

k Eks. 19.6. Du­te. 14.2. 26.19. 28.9. Je­r. 2.3.

l Eks. 19.5.3.2. 1 Pe­t. 2.9.

m 10.22.

n 10.15. Ho­s. 11.1. Ma­l. 1.2. Du­te. 33.3.

o Eks. 32.13. Hla­b. 105.9-11.

p 4.34.

q Isa. 49.7. 1 Ko­r. 1.9. 10.13. 2 Ko­r. 1.18. 1 Jo­ha. 1.9. 1 The­s. 5.24. 2 The­s. 3.3. 2 Ti­m. 2.13. He­b. 11.11.

r Eks. 20.6. Du­te. 5.10. Ne­h. 1.5. 9.32. Da­n. 9.4.

s Isa. 59.18. Na­h. 1.2.

t 32.35.

u Le­vi 26.3. Du­te. 28.1-14.

v Hla­b. 105.8. Lu­ka 1.55,72,73.

w Jo­ha. 14.21.

x 28.4.

y Eks. 23.26.

z 28.60. Eks. 9.14. 15.26. Du­te. 28.27.

a 7.2.

b 13.8; 19.13,21; 25.12.

c 7.25. Hlu. 8.27. Eks. 23.33.

d Na­ni 33.53. Eks. 15.9.

e 1.29. 31.6.

f Hla­b. 77.11. 105.5.

g 4.34.

h Eks.23.28. Jo­sh. 24.12.

i 1.29. 31.6.

j Na­ni 11.20. 14.14,42. Jo­sh. 3.10.

k 10.17. Ne­h. 1.5. 4.14. 9.32.

l Eks. 23.29,30.

m Jo­sh. 10.24,25,42. 12.1.

n Eks. 17.14. Du­te. 9.14. 25.19. 29.20.

o 11.25. Jo­sh. 1.5. Jo­sh. 10.8. 23.9.

p 7.5.12.3. Eks. 32.20. 1 La­n. 14.12.

q Jo­sh. 7.1,21.

r 7.16.

s 7.26. Du­te. 17.1.

t Le­vi 27.28. Du­te. 13.17. Jo­sh. 6.17,18. 7.1. Mi­ka 4.13.

a 4.1.5.32,33.6.1-3.

b 1.3. 2.7. 29.5. Amos 2.10.

c 8.16; Eks. 15.25.

d 2 La­n. 32.31.

e Eks. 16.2,3.

f Eks. 16.12,14,15,35.

g Ma­t. 4.4. Lu­ka 4.4.

h 29.5. Ne­h. 9.21.

i 11.2. Jo­be 5.17. Za­ga 3.11. Ho­s. 10.10. He­b. 12.5,6. 2 Sa­m. 7.14. Hla­b. 89.32. Isa­m. 3.19.

j 5.33.

k 11.10-12.

l Na­ni 20.5.

m 33.25.

n 6.11,12. Du­te. 28.47. 32.15. Za­ga 30.9. Ho­s. 13.6.

o 1 Ko­r. 4.7.

p Hla­b. 78.11. 106.21.

q 1.19.

r Na­ni 21.6,8.

s He­z. 2.6.

t Ho­s. 13.5.

u Eks. 17.6. Na­ni 20.11.

v 8.3. Eks. 16.15.

w Je­r. 24.5-7. He­b. 12.11.

x Za­ga 10.22. Ho­s. 2.8.

y 7.8,12.

z 6.14.

a 4.26. 30.18.

b Da­n. 9.11,12.

a 11.31. 12.10. Jo­sh. 1.11.

b 7.1.

c 1.28.

d Na­ni 13.22.

e 31.3. Jo­sh. 3.11.

f 4.24.

g 7.23.

h Eks. 23.31. Du­te. 7.24. Eks. 15.9.

i 8.17.

j Gen 15.16. Le­vi 18.24,25. Du­te. 18.12.

k Eks. 23.31. Du­te. 7.24. Eks. 15.9.

l Ti­t. 3.5.

m Eks. 23.31. Du­te. 7.24. Eks. 15.9.

n Ge­n. 50.24.

o 9.13. Eks. 32.9. Du­te. 10.16. 2 Kho. 17.14. Za­ga 29.1.

p Eks. 14.11. 16.2. 17.2. Na­ni 11.4. 20.2. 25.2. Du­te. 31.27.

q Eks. 32.4. Hla­b. 106.19.

r Eks. 24.12,15.

s Eks. 24.18. 34.28.

t Eks. 31.18.

u Eks. 19.17. Du­te. 4.10. 10.4. 18.16.

v Eks. 32.7,8.

w 9.16. Du­te. 31.29. Hlu. 2.17.

x Eks. 32.9.

y 9.6.

z Hlu. 11.37. Eks. 32.10.

a 29.20. 7.24.

b Na­ni 14.12.

c Eks. 32.15.

d 4.11. 5.23. Eks. 19.18.

e Eks. 32.19.

f 9.25. Eks. 34.28. Hla­b. 106.23.

g 9.9.

h 4.25.

i Eks. 32.10,14,33,34. 33.17. Du­te. 10.10.

j Eks. 32.20.

k Num 11.1,3.

l Eks. 17.7.

m Na­ni 11.4,34.

n Na­ni 13.3,26; 14.1.

o Hla­b. 106.24,25.

p 9.7. Du­te. 31.27.

q 9.18.

r Eks. 32.11-13.

s Na­ni 14.16.

t 1 Kho. 8.51. Ne­h. 1.10. Du­te. 4.20.

a Eks. 34.1,2.

b Eks. 25.10.

c Eks. 25.16,21.

d Eks. 25.10. 37.1.

e Eks. 34.4.

f Eks. 34.28.

g Eks. 20.1.

h 9.10.

i Eks. 34.29.

j Eks. 40.20.

k 1 Kho. 8.9.

l Na­ni 33.31.

m Na­ni 33.30.

n Na­ni 20.28. 33.38.

o Na­ni 33.32,33.

p Na­ni 3.6. 8.14. 16.9.

q Na­ni 4.5,15.

r 17.12. 18.5,7.

s Le­vi 9.22.

t Na­ni 18.20.

u 9.18.

v 9.19.

w Eks. 32.34. 33.1.

x Mi­ka 6.8.

y 6.2.

z 5.33.

a 6.5.

b 6.24.

c Hla­b. 115.16. 1 Kho. 8.27. Hla­b. 148.4.

d Eks. 19.5. Hla­b. 24.1. Ge­n. 14.19.

e 4.37. Du­te. 7.7.

f 30.6. Je­r. 4.4. Eks. 6.12.

g 9.6.

h Jo­sh. 22.22. Hla­b. 136.2. Da­n. 2.47. 11.36.

i Isa­m. 17.14. 19.16.

j 7.21.

k 7.21.

l 2 La­n. 19.7. Jo­be 34.19. Se­b. 10.34. Ro­ma 2.11. Ga­l. 2.6. Efe. 6.9. Ko­l. 3.25. 1 Pe­t. 1.17.

m Hla­b. 68.5; 146.9; Eks.22.22.

n Le­vi 19.33,34.

o 6.2,13.

p 11.22. 13.4. 30.20.

q 6.2,13.

r Hla­b.22.3. 109.1. Je­r. 17.14.

s 2 Sa­m. 7.23; Hla­b. 106.21,22.

t Ge­n. 46.27.

u Ge­n. 15.5. Du­te.28.62. Ne­h. 9.23.

a 6.5.

b Le­vi 8.35. He­z. 44.16.

c 8.5.

d 3.24. 5.24.

e 4.34.

f 6.22.

g Eks. 14.27,28. 15.9,10.

h Na­ni 16.1,31. 27.3. Hla­b. 106.17.

i Ge­n. 7.4,23.

j Jo­sh. 1.6,7.

k 4.40.

l Ge­n. 50.24.

m Eks. 3.8.

n Ze­k. 14.18.

o 8.7.

p 1 Kho. 9.3.

q 6.5.

r Le­vi 26.4. Du­te. 28.12.

s Je­r. 5.24. Ho­s. 6.3. Jo­w. 2.23. Ja­k. 5.7.

t Hla­b. 104.14.

u 6.11. Jo­w. 2.19.

v Jo­be 31.27. Du­te. 29.18.

w 8.19; 30.17.

x 6.15.

y 1 Kho. 8.35. 2 La­n. 6.26. 7.13.

z Le­vi 26. 4.

a 4.26. 30.18. Jo­sh. 23.13,15,16.

b 6.6.

c 6.8. Eks. 13.9.

d 4.9.

e 6.9.

f Za­ga 4.10. 9.11. Du­te. 4.40. 6.2. Za­ga 3.2.

g Hla­b. 89.29.

h 6.17.

i 10.20.

j 4.38.

k 9.1.

l Jo­sh. 1.3. Jo­sh. 14.9.

m Ge­n. 15.18. Eks. 23.31. Na­ni 34.3-12. Du­te. 1.7. Jo­sh. 1.4.

n 34.2. Jo­sh. 15.12.

o 7.24.

p 2.25.

q Eks. 23.27.

r 30.1,15,19.

s 28.2-14.

t 28.15-45.

u 6.14.

v 27.12,13. Jo­sh. 8.33.

w Ge­n. 13.18.

x Ge­n. 12.6. Hlu. 7.1.

y 9.1.

z 5.32. 12.32.

a 6.1.

b 4.10. 1 Kho. 8.40.

c 1 Kho. 14.23. 2 Kho. 16.4. 17.10. Je­r. 3.6.

d Eks. 23.24.

e 7.5.

f 12.31.

g 12.11,14,18,21,26. Du­te. 14.23,24,25. 15.20. 16.2,6,7,11,15,16. 17.8. 18.6. 26.2. 31.11. Jo­sh. 9.27. 1 Kho. 8.29. 2 La­n. 7.12. Hla­b. 78.68. Jo­sh. 18.1.

h 12.11,17. Du­te. 14.22,23.

i 14.23. 15.19,20.

j 12.18. Du­te. 14.26.

k 12.12,18. Le­vi 23.40. Du­te. 14.26. 16.11,14,15. 26.11. 27.7.

l 12.18. Du­te. 15.10. 23.20. 28.8,20.

m Hlu. 17.6. 21.25.

n 11.31.

o 12.5.

p 12.7.

q Na­ni 18.20.

r Le­vi 17.4.

s 12.5,6.

t 12.21.

u 12.22.

v 14.5. 15.22. 1 Kho. 4.23.

w Le­vi 3.17.

x 12.11,12. Du­te. 14.23.

y 12.18. Du­te. 15.10. 23.20. 28.8,20.

z 14.27.

a Eks. 34.24. Du­te. 19.8. Ge­n. 28.14. Du­te. 11.24. 19.9.

b 12.15.

c 12.15.

d 12.15.

e 12.16.

f Ge­n. 9.4.

g 4.40. Tshu. 8.12. Isa. 3.10.

h Eks. 15.26. Du­te. 13.18. 1 Kho. 11.38.

i Na­ni 5.9,10. 18.19.

j 1 Sa­m. 1.21.

k Le­vi 1.5,9,13. 17.11.

l 12.25.

m 19.1

n 7.16.

o 12.4; Le­vi 18.3,25,26,30. 2 Kho. 17.15.

p 18.21

a Ze­k. 10.2.

b Ma­t. 7.22,23. 24.24. 2 The­s. 2.9,11. Isa­m. 13.14.

c 18.22. Je­r. 28.9.

d 8.2.

e 2 Kho. 23.3. 2 La­n. 34.31.

f 10.20.

g 18.20. Je­r. 14.15. Ze­k. 13.3.

h 13.5,10. 2 Kho. 17.21.

i 17.7,12. 19.19. 21.21. 22.21,22,24. 24.7. 1 Ko­r. 5.13.

j 17.2.

k 28.54,56. Mi­ka 7.5.

l 1 Sa­m. 18.1,3. 20.17.

m 6.14.

n Za­ga 1.10.

o 7.16.

p 17.7.

q 17.5.

r 13.5,10; 2 Kho. 17.21.

s 17.13. 19.20.

t Jo­sh. 22.11.

u 17.4. 19.18.

v Eks. 22.20. Jo­sh. 6.17,21.

w Jo­sh. 6.24.

x Jo­sh. 8.28. Je­r. 49.2.

y Jo­sh. 7.26.

z Ge­n. 22.16,17. Ge­n. 50.24.

a 12.25,28.

a Ho­s. 1.10. Jo­ha. 1.12. Ro­ma 8.16. 9.8,26. Ga­l. 3.26. 1 Jo­ha. 3.1.

b 1 Kho. 18.28, Je­r. 16.6. 41.5. 47.5. 1 The­s. 4.13.

c Le­vi 19.28.

d Eks. 19.6.

e 1 Pe­t. 2.9.

f Isa. 65.4. He­z. 4.14. Se­b. 10.13,14.

g 14.20. Le­vi 11.2-23.

h 1 Kho. 4.23.

i 1 Kho. 4.23.

j 1 Kho. 4.23.

k Isa. 51.20.

l Le­vi 11.26.

m Le­vi 11.14.

n Isa. 34.15.

o Isa. 34.15.

p Le­vi 11.21.

q Le­vi 17.15.

r 14.2.

s Eks. 23.19.

t 12.6,11,17. Na­ni 18.21.

u 14.26. Du­te. 12.7,17,18. 12.5.

v 12.6.

w 12.21.

x 2 Kho. 5.23. 12.10.

y 12.7.

z 12.19.

a 14.29; Na­ni 18.20.

b 26.12. Amos 4.4.

c 26.12. Amos 4.4.

d 14.29. Na­ni 18.20.

e 15.10. 24.19. Hla­b. 41.1. Za­ga 14.21. 19.17. 22.9. Ma­l. 3.10.

a 14.9; 31.10; 14.12. Eks. 23.10,11. Le­vi 25.2-4.

b 23.20.

c 28.8.

d 28.1.

e 28.12,44.

f 28.13; Za­ga 22.7.

g 2.30; 1 Jo­ha. 3.17.

h Le­vi 25.35. Ma­t. 5.42. Lu­ka 6.34,35.

i 28.54,56. Za­ga 23.6.; 28.22. Ma­t. 20.15.

j 24.15.

k Ma­t. 25.41,42.

l 2 Ko­r. 9.7.

m 14.29.

n 12.7.

o Ma­t. 26.11. Ma­rk. 14.7. Jo­ha. 12.8.

p 15.8.

q Eks. 21.2. Je­r. 34.14. Le­vi 25.39-41.

r 8.18.

s 5.15.

t Eks. 21.5,6.

u Isa. 16.14. 21.16.

v Eks. 13.2.

w Le­vi 25.39.

x 12.5,6.

y Le­vi 22.20.

z 12.15.

a Le­vi 3.17.

a 16.8, Eks. 12.2-39. Le­vi 23.4.

b Eks. 13.4; 34.18.

c Na­ni 28.19.

d 12.5.

e Eks. 12.11. Isa. 52.12.

f 13.7.

g Eks. 34.25.

h Eks. 12.6.

i 2 La­n. 35.13.

j 16.3,4. Eks. 12.16. 13.6.

k Le­vi 23.8.

l Eks. 23.16. 34.22. Le­vi 23.15. Na­ni 28.26. Se­b. 2.1.

m 23.25.

n 16.17. 1 Ko­r. 16.2.

o 12.7,12,18; 14.26; 16.14.

p 5.15.

q Eks. 23.16. Le­vi 23.34.

r 16.11. Ne­h. 8.9-12.

s Le­vi 23.39.

t Eks. 23.14,17. 34.23.

u Eks. 23.14,15.

v 16.10.

w 1.16. 2 La­n. 19.5,8.

x 20.5,8,9. 29.10. 31.28. 1 La­n. 23.4. 26.29. Na­ni 11.16. Jo­sh. 1.10.

y Eks. 23.2,6. 24.17. Le­vi 19.15.

z 1.17.

a Eks. 23.8. Tshu.7.7.

b 1 Kho. 14.15. 16.33. 2 Kho. 13.6. 17.16. 21.3. 2 La­n. 33.3. Eks. 34.13.

c 1 Kho. 14.15. 16.33. 2 Kho. 13.6. 17.16. 21.3. 2 La­n. 33.3. Eks. 34.13.

a Le­vi 22.20.

b 17.7. 13.6-14.

c Jo­sh. 7.11,15. 23.16. Hlu. 2.20. 2 Kho. 18.12. Ho­s. 6.7. 8.1.

d 4.19.

e Je­r. 7.31. 19.5. 32.35.

f 13.14.

g Le­vi 24.14,16. Jo­sh. 7.25.

h Na­ni 35.30. Jo­ha. 8.17.

i 13.9; Se­b. 7.58.

j 17.12. 13.5.

k 19.17. 21.5. 2 La­n. 19.8,10. Hla­b. 122.5. Je­r. 18.18. Ha­g. 2.11. Ma­l. 2.7.

l 19.17. 21.5. 2 La­n. 19.8,10. Hla­b. 122.5. Je­r. 18.18. Ha­g. 2.11. Ma­l. 2.7.

m 12.5.

n 19.17. 21.5. 2 La­n. 19.8,10. Hla­b. 122.5. Je­r. 18.18. Ha­g. 2.11. Ma­l. 2.7.

o 19.17. 21.5. 2 La­n. 19.8,10. Hla­b. 122.5. Je­r. 18.18. Ha­g. 2.11. Ma­l. 2.7.

p He­z. 44.24.

q 17.13. Du­te. 1.43. 18.20,22. Ezra 10.8.

r 10.8. 18.5,7.

s 13.5.

t 13.11.

u 1 Sa­m. 8.5,19,20.

v 1 Sa­m. 9.15. 10.24. 16.12. 1 La­n. 22.10.

w Je­r. 30.21.

x 1 Kho. 4.26. 10.26,28. 2 La­n. 1.16. 9.28.

y Isa. 31.1. He­z. 17.15.

z 28.68; Ho­s. 11.5; Eks. 13.17; Na­ni 14.3,4; Je­r. 42.15-19.

a 1 Kho. 11.3,4.

b 2 Kho. 11.12.

c 31.9,26. 2 Kho. 22.8. 2 La­n. 34.14.

d 17.9. Du­te. 18.1. 24.8. 27.9. Jo­sh. 3.3. 8.33.

e Jo­sh. 1.8.

f 4.10; 14.23.

g 5.32. 1 Kho. 15.5.

h 4.40.

a Na­ni 18.20. Na­ni 26.62.

b Na­ni 18.8,9. 1 Ko­r. 9.13.

c Le­vi 7.30-34.

d Eks. 22.29. Na­ni 18.12.

e 17.12.

f Na­ni 35.2,3.

g 12.15.

h 12.5.

i 17.12.

j 1 La­n. 23.6. 2 La­n. 31.2.

k 17.12.

l 2 La­n. 31.4. Ne­h. 12.44,47. 13.10.

m Le­vi 18.26-30. 12.29-31.

n Le­vi 18.21.

o 18.14. Na­ni 22.7. 23.23. Jo­sh. 13.22; 1 Sa­m. 15.23; 28.8. 2 Kho. 17.17.

p 18.14. Mi­ka 5.12; Isa. 2.6; Le­vi 19.26.

q Le­vi 19.26. Na­ni 24.1.

r Eks. 7.11. Isa. 47.9.

s Hla­b. 58.5. Isa. 47.9.

t Le­vi 20.27. Le­vi 19.31.

u Le­vi 20.27. Le­vi 19.31.

v 1 Sa­m. 28.7.

w Le­vi 18.24,25. Du­te. 9.4.

x 18.14. Mi­ka 5.12; Isa. 2.6; Le­vi 19.26.

y 18.14. Na­ni 22.7. 23.23. Jo­sh. 13.22; 1 Sa­m. 15.23; 28.8. 2 Kho. 17.17.

z 18.18. Jo­ha. 1.21,25,45. Se­b. 3.22. 7.37.

a 9.10.

b Eks. 20.19.

c 5.28.

d 18.15.

e Je­r. 1.9. 5.14. Jo­ha. 17.8.

f Jo­ha. 4.25. Jo­ha. 8.28. 12.49,50.

g Se­b. 3.23.

h 17.12.

i 13.5. Je­r. 14.14,15. Ze­k. 13. 3.

j Je­r. 2.8.

k Je­r. 28.9; Du­te. 13.1-3.

l 18.20.

a 12.29.

b Eks. 21.13. Na­ni 35.10,14. Jo­sh. 20.2,8.

c 4.42. Na­ni 35.15.

d Na­ni 35.12,19.

e 12.20.

f 12.20.

g Ge­n. 15.18-21.

h 19.2. Jo­sh. 20.7.

i Na­ni 35.16-21. Du­te. 27.24.

j 19.21. Du­te. 7.16.

k 19.10. Na­ni 35.33. Du­te. 21.9. 1 Kho. 2.31.

l 27.17. Za­ga 22.28. 23.10. Ho­s. 5.10. Jo­be 24.2.

m Na­ni 35.30. Ma­t. 18.16. Jo­ha. 8.17. 2 Ko­r. 13.1. 1 Ti­m. 5.19. He­b. 10.28.

n Hla­b. 35.11. Hla­b. 27.12. Du­te. 19.18.

o 17.8,9. Du­te. 21.5.

p 13.14.

q Za­ga 19.5,9. Da­n. 6.24.

r 13.5.

s 13.11. Du­te. 21.21.

t 19.13.

u Eks. 21.23,24.

a Hla­b. 20.7. Jo­sh. 17.18. Isa. 31.1.

b 31.6,8. 2 La­n. 13.12. 32.8.

c 1.29,30. 3.22. Jo­sh. 23.10.

d 1.29,30. 3.22. Jo­sh. 23.10.

e 16.18.

f Na­ni 7.10.

g 28.30. Du­te. 24.5.

h 16.18.

i Hlu. 7.3.

j 16.18.

k 2 Sa­m. 20.18,20.

l Na­ni 31.7.

m Jo­sh. 22.8.

n Na­ni 33.52. Du­te. 7.1,2. Jo­sh. 11.14.

o 7.4. 12.30,31. 18.9.

p Eks. 23.33.

q 19.5.

r 24.6.

s Mi­ka 5.1. Isa. 29.3.

a 10.8. 1 La­n. 23.13.

b 17.8,9. 19.17.

c Hla­b. 26.6. 73.13. Ma­t. 27.24.

d Jo­na 1.14.

e 19.13.

f Hla­b. 45.10.

g 24.7.

h Ge­n.34.2. Du­te.22.24,29; Hlu.19.24; 2 Sa­m. 13.12,14,22,32.

i Ge­n. 29.33.

j 1 La­n. 5.1,2. 1 La­n. 26.10. 2 La­n. 11.19,20,22.

k Ge­n. 49.3.

l Ge­n. 25.31,33.

m Za­ga 23.21.

n 13.5.

o 13.11.

p 19.6.

q Jo­sh. 8.29. 10.26,27. Jo­ha. 19.31.

r Ga­l. 3.13.

s Na­ni 35.34.

a Eks. 23.4.

b Eks. 12.3.

c Eks. 23.5.

d Le­vi 22.28.

e 4.40.

f Le­vi 19.19.

g Le­vi 19.19.

h Le­vi 13.47,48.

i Na­ni 15.38.

j 1 Kho. 7.17.

k Ge­n. 34.7.

l 13.5.

m Le­vi 20.10. Jo­ha. 8.5.

n 13.5.

o Ma­t. 1.18,19.

p 21.14.

q 22.21,22. Du­te. 13.5.

r Eks. 22.16,17.

s 22.24.

t Le­vi 20.11. Le­vi 18.8.

u Ru­the 3.9. He­z. 16.8.

a Ze­k. 9.6.

b Ne­h. 13.1,2.

c 2.29.

d Na­ni 22.5,6. 2 Pe­t. 2.15.

e Na­ni 23.11.

f Ezra 9.12.

g Ge­n. 25.24-26. Oba­d. 10,12.

h Eks. 22.21; 23.9. Le­vi 19.34. Du­te. 10.19.

i Le­vi 15.16.

j Le­vi 15.5.

k Na­ni 2.17.

1 usu­ye: He­b. usu­hle­zi.

l Le­vi 26.12.

m 7.2,23.

n 1 Sa­m. 30.15.

o Eks. 22.21.

p Le­vi 19.29.

q 1 Kho. 14.24. 15.12. 22.46. 2 Kho. 23.7.

r Eks. 22.25. Lu­ka 6.34,35.

s 15.3.

t 15.10.

u 12.7.

v Na­ni 30.2. Hla­b. 66.13,14. 76.11.

w 16.9.

x 16.9.

y Na­ni 30.2. Hla­b. 66.13,14. 76.11.

a Ma­t. 19.7. Ma­rk. 10.4. Ma­t. 5.31.

b Je­r. 3.1.

c 20.7.

d Za­ga 5.18.

e 20.19.

f Eks. 21.16.

g 21.14.

h 13.5.

i Le­vi13; 14.

j Na­ni 12.10.

k Eks. 22.26.

l Jo­be 29.13. 31.20.

m Hla­b. 112.9. Da­n. 4.27. Du­te. 6.25.

n Le­vi 6.2.

o Le­vi 19.13. Je­r. 22.13.

p 15.9. Ja­k. 5.4.

q 2 Kho. 14.6. 2 La­n. 25.4. Je­r. 31.29,30. He­z. 18.2,4,20.

r 27.19. Du­te. 10.18. Eks. 22.21,22. 23.6. Za­ga 22.22. Isa. 1.23. Je­r. 5.28.

s 24.6,13.

t 24.22. 5.15.

u Le­vi 19.9. 23.22.

v Le­vi 23.10.

w 14.29.

x Le­vi 19.10.

y 24.18.

a 19.17.

b Za­ga 17.15.

c 2 Ko­r. 11.24.

d 1 Ko­r. 9.9. 1 Ti­m. 5.18.

e Ma­t. 22.24. Ma­rk. 12.19. Lu­ka 20.28.

f Ge­n. 38.9.

g Ru­the 4.10.

h Ru­the 4.1,2.

i Ru­the 4.6.

j Ru­the 4.7.

k Na­ni 12.14.

l Ru­the 4.11. Ge­n. 16.2. 30. 3.

m 7.16.

n Le­vi 19.36. He­z. 45.10.

o Za­ga 16.11. Mi­ka 6.11.

p Le­vi 19.36. He­z. 45.10.

q 4.40.

r Za­ga 11.1.

s Eks. 17.8.

t 24.9.

u Jo­sh. 10.19.

v 2 Sa­m. 17.2.

w 1 Sa­m. 15.2,3.

x Eks. 17.14.

a Eks. 23.19. 34.26. Na­ni 15.20. 18.13. Du­te. 16.10. Za­ga 3.9.

b 24.4. Du­te. 28.5,17.

c 12.5.

d Ho­s. 12.12.

e Ge­n. 43.1,2.

f Ge­n. 46.1,27. Du­te. 10.22. Se­b. 7.14,15.

g Eks. 1.11,14.

h Eks. 2.23,24,25. 3.9. 4.31.

i Eks. 12.37,51.

j 4.34.

k 4.34.

l 26.15. Eks. 3.8.

m 12.7.

n Le­vi 27.30.

o 14.28,29. Amos 4.4.

p Hla­b. 119.141,153,176.

q Ho­s. 9.4. Le­vi 7.20. 21.1,11.

r Ze­k. 2.13. Isa. 63.15.

s 26.15. Eks. 3.8.

t 26.18.

u 7.6. 14.2. Eks. 19.5.

v 28.1. Du­te. 32.8.

w 7.6. Du­te. 28.9.

a Jo­sh. 4.1.

b Jo­sh. 8.32.

c 26.9,15. Eks. 3.8.

d 11.29. Jo­sh. 8.30.

e Jo­sh. 8.31. Eks. 20.25.

f Jo­sh. 8.31. Eks. 20.25.

g 26.18.

h 11.29. Jo­sh. 8.33. Hlu. 9.7.

i 11.29. Jo­sh. 8.33. Hlu. 9.7.

j 33.10. Da­n. 9.11.

k Eks. 20.4. 34.17. Isa. 44.9. Ho­s. 13.2.

l Na­ni 5.22. Je­r. 11.5. 1 Ko­r. 14.16.

m Eks. 20.12. 21.17. Le­vi 19.3. Du­te. 21.18-21.

n 19.14.

o Le­vi 19.14.

p 24.17.

q Le­vi 18.8.

r 22.30

s Le­vi 18.23.

t Le­vi 18.9. 20.17.

u Le­vi 18.17. 20.14.

v Eks. 21.12,14. Du­te. 19.11.

w Eks. 23.7,8. Du­te. 16.19. He­z. 22.12.

x Je­r. 11.3. Ga­l. 3.10. Du­te. 28.15. Hla­b. 119.21.

a Eks. 15.26. Le­vi 26.3. Isa. 55.2.

b 26.19.

c 28.15. Ze­k. 1.6.

d Ge­n. 39.5.

e 28.11,18,53. Du­te. 7.13. Ge­n. 49.25. Du­te. 30.9. 1 Ti­m. 4.8.

f 28.11,18,53. Du­te. 7.13. Ge­n. 49.25. Du­te. 30.9. 1 Ti­m. 4.8.

g 26.2.

h Hla­b. 121.8.

i Le­vi 26.7,8. 2 Sa­m. 22.38-41. Hla­b. 18.37-40. 18.25.

j Le­vi 25.21.

k 12.7.

l Eks. 19.5,6. Du­te. 7.6; 26.18,19. 29.13.

m Na­ni 6.27.

n 11.25.

o 30.9.

p 11.14. Le­vi 26.4.

q 14.29.

r 15.6. 28.44.

s Isa. 9.14,15. Du­te. 15.6.

t 5.32.

u Le­vi 26.14. Li­lo 2.17. Da­n. 9.11,13. Ma­l. 2.2.

v 28.2.

w 28.3-6.

x Ma­l. 2.2.

y 7.23. 1 Sa­m. 14.20. Ze­k. 14.13.

z Hla­b. 80.16. Isa. 30.17. 51.20. 66.15.

a 12.7.

b Le­vi 26.25.

c Le­vi 26.16.

d Le­vi 26.16.

e 1 Kho. 8.37. Amos 4.9. Ha­g. 2.17.

f 1 Kho. 8.37. Amos 4.9. Ha­g. 2.17.

g Le­vi 26.19.

h 28.7. Le­vi 26.17,37 Du­te. 32.30. Isa. 30.17.

i Je­r. 15.4. 24.9. 29.18. 34.17. He­z. 23.46. 2 La­n. 29.8. Isa. 28.19.

j Hla­b. 79.2. Je­r. 7.33. 16.4. 34.20. 1 Sa­m. 17.44,46.

k Je­r. 7.33. Le­vi 26. 6.

l 28.35. Le­vi 13.18.

m 1 Sa­m. 5.6.

n Le­vi 21.20. 22.22.

o 2 Kho. 9.20. Ze­k. 12.4. Du­te. 28.34.

p Ze­k. 12.4. Je­r. 4.9.

q Jo­be 5.14. Isa. 59.10.

r 20.5-7.

s Amos 5.11. Ze­f. 1.13.

t Hla­b. 69.3. 119.82,123.

u Ge­n. 31.29. Za­ga 3.27.

v 28.29.

w 28.67.

x 28.27.

y 2 Kho. 17.4,6. 24.12,14. 25.7,11. 2 La­n. 33.11. 36.6,20.

z 4.28. 28.64.

a 1 Kho. 9.7,8. Je­r. 24.9. 25.9.

b Hla­b. 44.14. He­z. 14.8.

c 1 Kho. 9.7,8. Je­r. 24.9. 25.9.

d Ha­g. 1.6. Mi­ka 6.15.

e Jo­w. 1.4. 2.25.

f Li­lo 1.5.

g 28.13.

h 28.12.

i 28.13.

j 28.15.

k Isa. 8.18.

l Isa. 65.14.

m 32.15.

n Je­r. 28.14.

o Je­r. 5.15. 6.22,23. Lu­ka 19.43.

p Je­r. 48.40. 49.22. Li­lo 4.19. He­z. 17.3. Ho­s. 8.1. Ha­b. 1.8.

q 2 La­n. 36.17. Isa. 47.6.

r 28.33. Isa. 62.8. Du­te. 28.4.

s 2 Kho. 25.1,2,4.

t Le­vi 26.29. Du­te.28.57. Je­r. 19.9. 2 Kho. 6.28,29. Li­lo 2.20. 4.10.

u 28.55,57.

v 15.9.

w 13.6.

x 28.55,57.

y 28.54. Isa. 47.1.

z 15.9.

a Ge­n. 49.10.

b 28.55,57.

c Hla­b. 17.7. 31.21.

d 7.15.

e 26.5.

f 10.22. Ne­h. 9.23. Ge­n. 15.5.

g 30.9. Je­r. 32.41. Ze­f. 3.17. Isa. 62.5. 65.19.

h Za­ga 1.26. Isa. 1.24. He­z. 5.13.

i Le­vi 26.33. Je­r. 16.13.

j 28.36.

k Amos 9.4.

l Le­vi 26.36.

m Le­vi 26.16.

n Le­vi 26.16.

o Jo­be 7.4.

p 28.34.

q Ho­s. 8.13. 9.3. Je­r. 43.7.

r 17.16.

a 5.2,3.

b Eks. 19.4.

c 4.34.

d Isa. 6.9,10. 63.17. Jo­ha. 8.43. Se­b. 28.26,27.

e 1.3.

f 8.4.

g 8.3. Eks. 16.4.

h Na­ni 21.21-24,33-35. Du­te. 2.32. 3.1.

i Na­ni 32.33. Du­te. 3.12,13.

j 4.6.

k Jo­sh. 1.7. 1 Sa­m. 18.5,14,15,30. 1 Kho. 2.3. Je­r. 10.21.

l 16.18. Jo­sh. 1.10.

m Jo­sh. 9.21,23,27.

n Ne­h. 10.29.

o 28.9.

p Eks. 6.7.

q Ge­n. 17.7. Ge­n. 50.24.

r Je­r. 31.31,32,33. He­b. 8.8-10.

s Ne­h. 10.29.

t Se­b. 2.39.

u Se­b. 8.23. He­b. 12.15.

v Isa­m. 8.11.

w Isa. 30.1.

x Hla­b. 74.1.

y Hla­b. 79.5.

z 9.14.

a 29.24.

b Hla­b. 107.34. Hlu. 9.45. Je­r. 17.6. He­z. 47.11. Ze­f. 2.9.

c Ge­n. 19.24,25,29. Je­r. 20.16.

d 29.22.

e 1 Kho. 9.8,9. Je­r. 22.8,9.

f Eks. 11.8.

g 1 Kho. 14.15. 2 La­n. 7.20.

a Le­vi 26.40-42.

b 11.26. Du­te. 28.

c 4.29-31. 1 Kho. 8.47-50.

d Isa. 55.7. Li­lo 3.40. Jo­w. 2.12,13.

e Hla­b. 126.1,4. Je­r. 29.14.

f Je­r. 32.37. He­z. 34.13. 36.24.

g Ne­h. 1.9. Du­te. 28.64.

h 28.63.

i 10.16.

j 28.11.

k 28.63.

l Ro­ma 10.6-8.

m 30.19.

n 30.6; 6.5.

o 29.18.

p 4.19.

q 26.3.

r 4.26. 31.28.

s 4.26. 31.28.

t 30.15. 32.47.

u 30.1.

v 10.20.

w Hla­b. 27.1. 66.9. Jo­ha. 11.25.

x Ge­n. 50.24.

a 34.7. Eks. 7.7.

b Na­ni 27.17.

c 3.27. Na­ni 20.12. 27.13.

d 9.3.

e 3.28. Na­ni 27.21.

f 3.21.

g Na­ni 21.23,24,33,35.

h 7.2.

i 7,23. 3.28. Jo­sh. 1.6,7,9. 10.25. 1 La­n. 22.13. 28.20.

j 1.29; 7.18,21; 20.3.

k 20.4.

l 31.8. Jo­sh. 1.5.

m 31.6,23.

n 9.3. Eks. 13.21.

o 31.8. Jo­sh. 1.5.

p 1.21; Jo­sh. 1.9. 8.1. 10.25. Du­te. 7.18.

q 17.18.

r 31.25. Na­ni 4.15. Jo­sh. 3.3. 8.33. 1 La­n. 15.15.

s 15.1,2,9.

t Le­vi 23.34.

u 16.16.

v Jo­sh. 8.34,35. 2 Kho. 23.2. Ne­h. 8.1-3.

w 4.10.

x 11.2.

y Hla­b. 78.5,6.

z 31.2,16.

a 31.23. Na­ni 27.19.

b Eks. 33.9.

c Eks. 32.6.

d Eks. 34.15.

e Hlu. 2.12. 10.6,13.

f 31.20. Hlu. 2.1. Le­vi 26.15.

g 2 La­n. 15.2. 24.20.

h 32.20. Hla­b. 30.7. 104.29. Isa. 8.17. 64.7. He­z. 39.23. Isa. 59.2.

i Na­ni 14.42.

j 31.17.

k 31.21,26.

l Eks. 3.8.

m 32.15.

n 31.18.

o Na­ni 14.11,23. 16.30.32.19.

p 31.20. Hlu. 2.1. Le­vi 26.15.

q 31.17.

r Ho­s. 5.3. 13.5,6.

s Ge­n. 6.5.

t 31.14.

u 31.6.

v 31.8.

w 31.9.

x 31.9.

y 2 Kho.22.8.

z 31.19,21.

a Eks. 32.9.

b 9.7,24.

c 16.18.

d 30.19. 32.1.

e 32.5. Hlu. 2.19. Ho­s. 9.9.

f 4.30; Ge­n.49.1.

g 4.25. 9.18. 32.16,21. Du­te. 32.19,27. Hlu. 2.12. 1 Sa­m. 1.6,7.

a 4.26. Hla­b. 50.4. Jo­sh. 24.27.

b Isa. 55.10,11. 1 Ko­r. 3.6,7,8.

c 33.28.

d Hla­b. 72.6. Mi­ka 5.7.

e 3.24. 5.24.

f 32.15,18,30,31,37. 2 Sa­m. 22.3,32,47. 23.3. Hla­b. 18.2,31,46. 92.15. Ha­b. 1.12.

g Da­n. 4.37. Isa­m. 15.3.

h Hla­b. 31.5. Je­r. 10.10.

i Jo­be 34.10.

j 2 Sa­m. 22.27. Hla­b. 18.26. Ma­t. 17.17. Lu­ka 9.41. Fi­l. 2.15.

k 2 Sa­m. 22.27. Hla­b. 18.26. Ma­t. 17.17. Lu­ka 9.41. Fi­l. 2.15.

l Hla­b. 116.12.

m Isa. 63.16. 64.8.

n Hla­b. 74.2.

o 32.15. Isa. 27.11. 44.2. 51.13.

p Eks. 12.26. Hla­b. 44.1.

q Se­b. 17.26.

r Ge­n. 11.8.

s 8.15. Je­r. 2.6. Ho­s. 13.5.

t Na­ni 21.20.

u Jo­be 12.24.

v Hla­b. 17.8. Za­ga 7.2. Ze­k. 2.8.

w Eks. 19.4. Isa. 31.5.

x Ge­n. 1.2.

y Eks. 19.4. Isa. 31.5.

z Isa.58.14; Du­te. 33.29; He­z. 36.2.

a Jo­be 20.17. Hla­b. 81.16.

b 33.24; Jo­be 29.6; Hla­b. 81.16.

c 8.15.

d Hla­b. 81.16. 147.14.

e Ge­n. 49.11.

f 33.5,26. Isa. 44.2.

g 1 Sa­m.2.29.

h Ne­h. 9.25. Je­r. 5.7,28. Du­te. 31.20. Ho­s. 13.6. Hla­b. 17.10.

i Je­r. 15.6.

j 32.6.

k Hla­b. 89.26. 2 Sa­m. 22.47. Hla­b. 95.1.

l Hla­b. 78.58. Du­te.32.21. Na­ni 25.11.

m Hla­b. 106.37. 1 Ko­r. 10.20. Le­vi 17.7.

n Isa. 17.10. Je­r. 2.32.

o Hlu. 2.14.

p Isa. 1.2.

q 31.17.

r Za­ga 2.12,14. 6.24.

s 32.16.

t 1 Kho. 16.13,26. Hla­b. 31.6. Je­r. 8.19. 10.8. 14.22. 16.19. Jo­na 2.8. Se­b. 14.15.

u Ho­s. 1.9,10. Ro­ma 10.19.

v Je­r. 15.14. 17.4.

w Li­lo 4.11.

x Li­lo 4.11.

y Hla­b. 7.12,13. He­z. 5.16.

z Le­vi 26.22.

a Mi­ka 7.17.

b Li­lo 1.20. He­z. 7.15.

c He­z.20.13.

d Je­r. 19.4.

e Na­ni 14.16. Hla­b. 140.8.

f Isa. 1.3. 27.11. Je­r. 4.22.

g 5.29. Hla­b. 81.13. Lu­ka 19.42.

h Isa. 47.7. Li­lo 1.9.

i Le­vi 26.8.

j Hlu. 2.14. 3.8. 4.2,9. 10.7. 1 Sa­m. 12.9. Hla­b. 44.12. Isa. 50.1. 52.3.

k 1 Sa­m. 2.2.

l 1 Sa­m. 4.8.

m Isa. 1.10. He­z. 16.46.

n 29.18.

o 32.24. Hla­b. 58.4.

p 29.18.

q Jo­be 20.14,16. Hla­b. 58.4. 91.13. Isa. 11.8.

r Jo­be 14.17. Ho­s. 13.12. Ro­ma 2.5.

s 32.41,43. Hla­b. 94.1. Isa. 1.24. 59.18. Na­h. 1.2. Ro­ma 12.19. He­b. 10.30.

t 2 Pe­t. 2.3.

u 32.20,37. Hla­b. 135.14. He­b. 10.30.

v Hlu. 2.18. Hla­b. 106.45. Ge­n. 6.6.

w 2 Kho. 14.26. 1 Kho. 14.10. 21,21. 2 Kho. 9.8.

x Hlu. 10.14. 1 Kho. 18.27. 2 Kho. 3.13. Je­r. 2.28.

y Hla­b. 102.27. Isa. 41.4. 48.12.

z 1 Sa­m. 2.6. 2 Kho. 5.7. Ho­s. 6.1.

a Jo­be 5.18.

b Na­ni 14.30.

c Hla­b. 7.12. Isai 27.1. 34.5. 66.16. He­z. 21.9,10,14,20.

d Je­r. 46.10.

e Hlu. 5.2.

f Ro­ma 15.10.

g Isa­m. 19.2. Isa­m. 6.10.

h 32.35,41.

i Hla­b. 85.1.

j 11.18. Du­te. 6.6.

k 30.19. Za­ga 3.22. 4.22. Le­vi 18.5. 4.40.

l Na­ni 27.12.

m Na­ni 20.24.

n Na­ni 20.25,28. 33.38.

o Na­ni 20.11-13. 27.14.

p 3.27. 34.4.

a Ge­n. 49.28.

b Jo­sh. 14.6. Hlu. 13.6. 1 La­n. 23.14. 2 La­n. 30.16. Ezra 3.2.

c Eks. 19.18,20. Hlu. 5.4,5. Hla­b. 68.7.

d Ha­b. 3.3. Na­ni 10.12. 1 Sa­m. 25.1.

e Hla­b. 68.17. Da­n. 7.10. Se­b. 7.53. Ga­l. 3.19. He­b. 2.2. Ju­da 14. Isa­m. 5.11.

f 7.7,8. 10.15. Ho­s. 11.1. Ma­l. 1.2.

g Lu­ka 10.39. Se­b. 22.3.

h Za­ga 2.1.

i Jo­ha. 7.19.

j Hla­b. 119.111.

k Hlu. 9.2. 17.6. 18.1. 19.1. 21.25.

l 32.15.

m Ge­n. 49.3,4.

n Ge­n. 34.30.

o 33.1. 33.16.

p Eks. 28.30.

q Hla­b. 106.16.

r Eks. 17.7.

s Ge­n. 29.32. 1 La­n. 17.17. Jo­be 37.24.

t Eks. 32.26-29. Na­ni 25.7,8,11.

u Le­vi 10.11.17.9-11.

v Eks. 30.7,8. 1 Sa­m. 2.28.

w Hla­b. 51.19.

x 2 Sa­m. 24.23. He­z. 20.40,41. 43.27.

y Ge­n. 49.25.

z Ge­n. 27.28. Du­te. 33.28. Du­te. 32.2.

a Ge­n. 49.26. Ha­b. 3.6.

b Hla­b. 24.1.

c Eks.3.2,4; Se­b. 7.30,35.

d Hla­b. 24.1.

e 33.1. 33.16.

f Ge­n. 49.26.

g 1 La­n. 5.1.

h Na­ni 23.22.

i 1 Kho. 22.11. Hla­b. 44.5. Da­n. 8.4.

j Ge­n. 48.19.

k Ge­n. 49.13,14,15.

l Isa. 2.3.

m Hla­b. 4.5. 51.19.

n Ge­n. 49.9. Na­ni 23.24. 24.9.

o Na­ni 32.1-5,16-19.

p Ge­n. 49.10. Na­ni 21.18. Hlu. 5.9,14.

q Jo­sh. 4.12.

r Ge­n. 49.9.

s Jo­sh. 19.47. Hlu. 18.27.

t Ge­n. 49.21.

u Tshu. 1.6. He­z. 20.46. 40.24,27. Jo­sh. 19.34.

v Ge­n. 49.20.

w Jo­be 29.6.

x Eks. 15.11.

y 32.15.

z Hla­b. 68.4,33. Hla­b. 104.3. Ha­b. 3.8.

a Hla­b. 71.3. 90.1. 91.9.

b Je­r. 23.6. 33.16.

c Na­ni 23.9.

d 8.7,8. 11.11.

e Ge­n. 27.28.

f 32.2.

g Hla­b. 144.15.

h 2 Sa­m. 7.23.

i Hla­b. 33.20. 115.9,10,11.

j 32.13.

a Na­ni 27.12.

b Hlu. 18.29.

c 11.24.

d Ge­n. 13.12. 19.17. 2 Sa­m. 18.23.

e Hlu. 1.16. 3.13. 2 La­n. 28.15.

f Ge­n. 14.2,8. 19.22.

g Ge­n. 12.7. 50.24.

h 3.27. 32.52.

i Na­ni 23.28.

j Ju­da 9.

k 31.2.

l Ge­n. 27.1. 1 Sa­m. 3.2. Ge­n. 48.10. Jo­sh. 14.10,11. 1 Sa­m. 4.15.

m Na­ni 20.29. Ge­n. 50.3.

n Isa. 11.2.

o Na­ni 27.18,23.

p 18.15,18.

q Eks. 33.11. Hlu. 6.22. Na­ni 12.8. Du­te. 5.4.

r 4.34. 7.19.

s 4.34.

t 4.34.

a Eks. 24.13. Du­te. 1.38.

b Du­te. 34.5.

c Du­te. 11.24. Jo­sh. 14.9.

d Du­te. 11.24. Jo­sh. 14.9.

e Ge­n. 15.18. Eks. 23.31. Na­ni 34.3-12.

f Du­te. 3.25.

g Du­te. 7.24; Jo­sh. 10.8.

h 1.17; Eks. 3.12.

i Du­te. 31.8,23. Jo­sh. 1.9,17. Jo­sh. 3.7. Jo­sh. 6.27. Hlu. 2.18. 6.12. Isa. 43.2,5.

j Du­te. 31.6,8. 1 La­n. 28.20. He­b. 13.5.

k 1.7,9,18. Du­te. 31.6.

l 1.7,9,18. Du­te. 31.6.

m 11.15.

n Du­te. 5.32.

o Hla­b. 1.2.

p 1.6,7,18.

q Du­te. 1.29. 7.21. 20.3. 31. 6.

r Du­te. 31.8.

s 1.7.

t 3.2. 8.33. 23.2. 24.1. Du­te. 16.18.

u 3.2. Du­te. 11.31.

v Na­ni 32.20-28.

w Na­ni 32.20-28.

x 22.4.

y 1.5. 1 Sa­m. 20.13. 1 Kho. 1.37.

z Du­te. 1.26.

a 1.6,7,9.

a Na­ni 25.1.

b He­b. 11.31. Ja­k. 2.25.

c Ma­t. 1.5.

d 2 Sa­m. 17.19,20.

e Eks. 15.16. 23.27.

f 4.23. Eks. 14.21.

g Na­ni 21.24,33-35.

h Du­te. 7.2.

i Eks. 15.14,15.

j 5.1. 7.5. 2 Sa­m. 17.10. Hla­b. 22.14. Isa. 13.7. He­z. 21.7.

k 5.1.

l Du­te. 4.39.

m 1 Sa­m. 20.14-17.

n 2.18.

o Hlu. 1.24.

p 1 Sa­m. 19.12. Se­b. 9.25. 2 Ko­r. 11.33.

q 2.19,20. Eks. 20.7.

r 2.12.

s Ge­n. 38.28,30.

t 6.23.

u Ma­t. 27.25.

v 2.14.

w 2.7.

x Du­te. 31.17.

y Eks. 23.31 Jo­sh. 6.2. 8.1. 21.44.

a 2.1.

b 1.11.

c 1.10.

d 2.8. Na­ni 10.33. Du­te. 31.9,25. 17.18.

e Eks. 19.12.

f Eks. 19.10,14,15. Le­vi 20.7. Na­ni 11.18. Jo­sh. 7.13. 1 Sa­m. 16.5. Jo­w. 2.16.

g Na­ni 4.15.

h 4.14. 1 La­n. 29.25. 2 La­n. 1.1.

i 1.5.

j 3.3.

k 3.17.

l Ho­s. 1.10. Du­te. 5.26. 1 Sa­m. 17.26. 2 Kho. 19.4. Ma­t. 16.16. 1 The­s. 1.9.

m Hlu. 11.24.

n Eks. 13.5.

o 3.13. Mi­ka 4.13. Ze­k. 4.14. 6.5. Du­te. 9.3.

p 4.2,4.

q Na­ni 13.2.

r 3.15,16.

s 3.13. Mi­ka 4.13. Ze­k. 4.14. 6.5. Du­te. 9.3.

t Eks. 15.8; Hla­b. 114.3.

u Se­b. 7.45.

v 3.13.

w 1 La­n. 12.15. Je­r. 12.5. 49.19. 50.44.

x 4.18. 5.10,12.

y 1 Kho. 4.12. 7.46. Hlu. 7.22. 1 Kho. 11.26.

z Du­te. 3.17.

a Ge­n. 14.3.

b Eks. 14.29.

a 3.17.

b 3.12.

c 3.13,15.

d Du­te. 27.2.

e 4.8,19.

f 4.21. Eks. 12.26. Hla­b. 44.1.

g 3.13,16.

h Eks. 12.14. Na­ni 16.40.

i 4.3.

j Eks. 13.18. Jo­sh. 1.14.

k Na­ni 32.27,28.

l 3.7.

m Eks. 25.16,22.

n 3.15.

o 5.9. Jo­sh. 4.3.

p 4.9.

q 4.6.

r 3.17.

s 2.10. Eks. 14.21.

t 1 Kho. 8.42,43. 2 Kho. 19.19. Hla­b. 83.18. 106.8.

u Du­te. 3.24.

v Eks. 14.31. Du­te. 6.2.

a Na­ni 13.29.

b Eks. 15.14.

c 2.11.

d 1 Kho. 10.5. Jo­sh. 2.11.

e Na­ni 14.29. 26.64,65. Du­te. 2.16.

f Na­ni 14.33. Du­te. 1.3. 2.7,14. Hla­b. 95.10.

g Na­ni 14.23. Hla­b. 95.11. He­b. 3.11.

h Eks. 3.8.

i Na­ni 14.31. Du­te. 1.39.

j Ge­n. 34.25.

k Ge­n. 34.14.

l 4.19.

m Eks. 12.6. Jo­sh. 4.19. 4.8.

n Le­vi 2.14.

o Eks. 16.35.

p Ge­n. 18.2. 32.24. Ze­k. 1.8-11. Se­b. 1.10. Eks. 23.20,23.

q Na­ni 22.23.

r Ge­n. 17.3.

s Eks. 3.5. Se­b. 7.33.

a Du­te. 7.24. 2.24.

b 1.14.

c Hlu. 7.16,22.

d 6.6,8,13; 6.5.

e Na­ni 10.8.

f Eks. 19.13. Hlu. 20.37.

g Na­ni 4.15.

h 2.4.

i 2.4.

j Ge­n. 34.30. Jo­sh. 7.25. 1 Kho. 18.17,18. 1 La­n. 2.7.

k 6.5. He­b. 11.30.

l Du­te. 7.2.

m 2.14. He­b. 11.31.

n 2.13.

o 6.19.

p Ma­t. 1.5.

q Na­ni 5.21.

r 1 Kho. 16.34.

s 1.5.

t 9.9.

a 22.20.

b 18.12. 1 Sa­m. 13.5. 14.23. Ho­s. 4.15. 5.8. 10.5.

c Ge­n. 28.19.

d Le­vi 26.17. Du­te. 28.25.

e 2.11.

f 2 Sa­m. 1.11.

g Li­lo 2.10. 1 Sa­m. 4.12. 2 Sa­m. 1.2. 13.19. 15.32. Ne­h. 9.1. Jo­be 2.12.

h Eks. 5.22. 2 Kho. 3.10.

i Hla­b. 83.4.

j Eks. 32.12.

k 7.15. Du­te. 17.2.

l 6.17,18.

m Na­ni 14.45. Hlu. 2.14.

n 7.8.

o 7.11.

p 7.11.

q 3.5.

r 7.11.

s 7.11.

t Hlu. 20.9.

u 1 Sa­m. 14.38,39.

v 7.11.

w Na­ni 26.20.

x 7.1.

y 1 Sa­m. 14.42.

z 1I­sa. 42.12; 1 Sa­m.6.5; Je­r. 13.16; Ma­l.2.2; Jo­ha. 9.24.

a Ezra 10.11. Na­ni 5.6,7. 2 La­n. 30.22. Da­n. 9.4. Za­ga 28.13.

b 1 Sa­m. 14.43.

c Ge­n. 10.10. 11.2. 14.1.

d 7.26; 15.7.

e 6.18.

f Du­te. 17.5.

g 8.29. 2 Sa­m. 18.17. Jo­sh. 10.27. Li­lo 3.53.

h Du­te. 13.17.

i 7.24. Jo­sh. 15.7. Isa. 65.10. Ho­s. 2.15.

a Du­te. 31.8.

b 2.24.

c 6.21.

d 8.27. Du­te. 20.14.

e Hlu. 20.29.

f Hlu. 20.32.

g 1.9. 2 Sa­m. 13.28.

h 7.2; Ge­n. 12.8. 13.3.

i Hlu. 20.34.

j Hlu. 20.36.

k 8.6.

l 8.15,24.

m 10.28; 7.2.

n 8.2. Na­ni 31.22-26.

o Du­te. 13.16.

p 10.26.

q Du­te. 21.23. Jo­sh. 10.27.

r 7.26.

s Du­te. 27.4,5.

t Eks. 20.25. Du­te. 27.5,6.

u Eks. 20.24.

v Du­te. 27.2,8.

w 1.10.

x Du­te. 31.9.

y Du­te. 31.12.

z Du­te. 11.29. 27.12.

a Du­te. 31.11.

b Du­te. 28.2-14. 30.19.

c Du­te. 28.15-68. 29.20,21.

d Du­te. 31.12.

e 8.33.

a Du­te. 1.7.

b Na­ni 34.6.

c 12.8. Eks. 13.5.

d 10.2,10,12. 18.25. 2 Sa­m. 21.1,2. 1 Kho. 3.4,5. 9.2. Isa. 28.21.

e 6.27.

f 9.12. Ge­n. 30.32,33,35.

g 9.12. Ge­n. 30.32,33,35.

h 5.10.

i 11.19. 2 Sa­m. 21.2.

j Du­te. 7.2.

k 9.11. 2 Kho. 10.5.

l Du­te. 20.15. Du­te. 20.10,11.

m 2.10. 6.27.

n Du­te. 1.4. Jo­sh. 12.4. 1 La­n. 6.71.

o Na­ni 27.21.

p 11.19. 2 Sa­m. 21.2.

q 18.25,26,28. Ezra 2.25.

r 15.9,60. 18.14. Hlu. 18.12. 1 Sa­m. 6.21. 7.1. 1 La­n. 13.5,6. 2 La­n. 1.4. Hla­b. 132.6?.

s Na­ni 1.53.

t 2 Sa­m. 21.1,2,6. He­z. 17.18,19. Ze­k. 5.3,4. Ma­l. 3.5.

u Du­te. 29.11. Jo­sh. 9.23,27.

v 9.15.

w 9.6,9.

x 9.16.

y Ge­n. 9.25.

z Ge­n. 9.25.

a 9.21,27.

b Du­te. 7.1,2.

c Eks. 15.14.

d Ge­n. 16.6.

e 9.21,23.

f Du­te. 12.5.

a 6.15-21.

b 8.3,22,26,28.

c 9.15.

d Du­te. 11.25.

e 11.21. 14.13-15. 15.13. 21.13. Hlu. 1.10. 1 Sa­m. 30.31. 2 Sa­m. 2.1,11. 5.1,3,5. 1 Kho. 2.11. 2 La­n. 11.10. Ge­n. 23.2.

f 12.11. 15.35.

g 12.11. 15.39. 2 Kho. 14.19. 18.14,17. 19.8. 2 La­n. 11.9. 25.27. Isa. 37.8. Je­r. 34.7. Mi­ka 1.13.

h 12.11; 15.39. 2 Kho. 14.19; 18.14,17. 19.8. 2 La­n. 11.9. 25.27. Isa. 37.8. Je­r. 34.7. Mi­ka 1.13.

i Ge­n. 23.3,10,11.

j 8.1,3.

k 11.6. Hlu. 4.14.

l Hlu. 4.15. 1 Sa­m. 7.10. 2 Sa­m. 22.15. Hla­b. 18.14.

m 16.3,5. 18.13,14. 21.22. 1 Sa­m. 13.18. 1 Kho. 9.17. 1 La­n. 6.68. 7.24. 2 La­n. 8.5.

n 15.35. 1 Sa­m. 17.1. 2 La­n. 11.9. Je­r. 34.7.

o 12.16. 15.41.

p 16.3,5. 18.13,14. 21.22. 1 Sa­m. 13.18. 1 Kho. 9.17. 1 La­n. 6.68. 7.24. 2 La­n. 8.5.

q Hla­b. 18.12,13. Isa. 30.30. Isa­m. 16.21.

r Ha­b. 3.11. Isa. 28.21.

s 19.42; 21.24; Hlu. 1.35; 1 Sa­m. 14.31; 1 La­n. 6.69; 2 La­n. 11.10; 28.18.

t 17.15; Je­r. 17.16.

u 2 Kho. 20.11. Isa. 38.8.

v Eks. 14.14.

w 10.6,43.

x 10.10.

y 8.24.

z Eks. 11.7.

a Du­te. 31.8.

b Du­te. 31.7.

c Du­te. 3.21. 7.19.

d 8.29.

e 7.26.

f Na­ni 21.35; Jo­sh.8.22; 10.30,33,37,39,40. 11.8. 2 Kho. 10.11. Jo­sh. 10.20.

g 10.1,30; 6.21.

h 12.15. 15.42. 21.13. 2 Kho. 8.22. 19.8. 23.31. 24.18. 2 La­n. 21.10. Isa. 37.8. Je­r. 52.1.

i 12.12. 16.3,10. 21.21. Hlu. 1.29. 1 Kho. 9.15-17. 1 La­n. 6.67. 7.28. 20.4.

j 11.21. 12.13. 15.15,16,49. 21.15 Hlu. 1.11.

k 12.3.

l Du­te. 20.16,17. 11.11.

m Du­te. 9.23. Na­ni 13.26.

n 15.47.

o 11.16; 15.51

p 10.14.

q 10.15.

a Hlu. 4.2.

b 12.19. 15.23. 19.36. Hlu. 4.2.

c 10.3.

d 12.19.

e 12.20. 19.15.

f 12.20. 19.25.

g 12.3. 13.27. 19.35. Na­ni 34.11.

h 12.23; 17.11. 1 Kho. 4.11. Hlu. 1.27.

i 15.63.

j Hlu. 3.3. 2 Sa­m. 24.7.

k Du­te. 3.9.

l 11.8. Ge­n. 31.49.13.26? Hlu. 10.17. 11.11,29,34. Jo­sh. 15.38; 18.26.

m Ge­n. 22.17. 32.12. Hlu. 7.12. 1 Sa­m. 13.5.

n 10.8.

o 9. 2 Sa­m. 8.4. 1 La­n. 18.4. Ge­n. 49.6.

p Du­te. 20.1. Jo­sh. 17.16,18. Hlu. 1.19. 4.3.

q 10.9.

r 11.3.

s 11.6.

t Du­te. 20.16,17.

u Eks. 34.11,12.

v Du­te. 7.2.

w 1.7.

x 12.8.

y 10.41. 15.51.

z 11.21.

a 12.7.

b Ge­n. 14.6. 32.3. 36.8,9. Du­te. 2.1,4,5. 33.2.

c 12.7. 13.5.

d Du­te. 3.9.

e 9.3,7.

f Du­te. 2.30. Hlu. 14.4. 1 Sa­m. 2.25. 1 Kho. 12.15. 2 La­n. 10.15. 22.7. 25.20. Ro­ma 9.18. Eks. 7.13.

g Du­te. 20.16,17.

h Na­ni 13.22.

i 10.3.

j 10.38.

k 15.47.

l 1 Sa­m. 17.4.

m 1 Sa­m. 5.1.

n Na­ni 34.2.

o Na­ni 26.53. 14.1-19,51.

p 12.7. 18.10.

q 14.15; 21.44; 22.4; 23.1; Hlu.3.11.

a Na­ni 21.13,24.

b Du­te. 3.9.

c Na­ni 21.24. Du­te. 2.33. 3.6,16.

d Du­te. 2.36.

e Ge­n. 32.22.

f Na­ni 34.11. Du­te. 3.17.

g 13.20; Na­ni 33.49; He­z. 25.9; Na­ni 21.20.

h Na­ni 21.33,35. Du­te. 3.4,10.

i 13.12. Ge­n. 14.5. Du­te. 3.11.

j Du­te. 1.4. 9.10. 13.12,31.

k Du­te. 3.9.

l Du­te. 3.10; 13.11. 1 La­n. 5.11.

m Du­te. 3.14. 13.11,13.

n Na­ni 21.24,33,35.

o Na­ni 32.29,33. Du­te. 3.11,12. 13.8.

p 11.17.

q 11.17.

r 11.23. 18.10. 11. 23. 18. 10.

s 10.40; 11.16.

t 9.1. Eks. 13.5.

u 6.2.

v 8.29.

w 10.3,23.

x 10.3,23.

y 10.3,23.

z 10.3,23.

a 10.33.

b 10.38.

c 15.36. 1 La­n. 27.28; 2 La­n. 28.18.

d Na­ni 21.3.

e Na­ni 21.1.

f 10.29.

g 15.35. 1 Sa­m. 22.1.

h 10.28.

i 8.17. Hlu. 1.22-26.

j 15.34.

k 1 Kho. 4.10. 19.13. 2 Kho. 14.25.

l 15.53. 1 Sa­m. 4.1. 1 Sa­m. 29.1. Jo­sh. 13.4; 19.30. Hlu. 1.31. 1 Kho. 20.26,30. 2 Kho. 13.17.

m 11.1.

n 11.1.

o 11.1. 19.15.

p 11.1.

q 17.11. Hlu. 5.19.

r 17.11. Hlu. 5.19.

s 19.37.

t 19.11.

u 19.26? 15.55?.

v 11.2; 17.11.

w Ge­n. 14.1. Isa. 9.1.

x 4.19; 5.9.

y 1 Kho. 14.17.

a 23.1; 14.10.

b Hlu. 3.1-4.

c Jo­w. 3.4; Jo­sh. 22.10,11.

d 1 Sa­m. 27.8; 12.5; 11,13.

e 1 La­n. 13.5. Je­r. 2.18.

f Hlu. 3.3. 16.30. 1 Sa­m. 5.8,11. 6.4,12,16,18. 7.7; 29.6,7.

g 15.11.

h Du­te. 2.23.

i 12.18.

j Hlu. 1.34,36.

k 1 Kho. 5.18. Hla­b. 83.7. He­z. 27.9.

l 11.17. 12.7.

m Na­ni 34.8.

n 11.8.

o 23.13. Hlu. 2.21,23.

p 23.4. Na­ni 34.2. Hlu. 18.1. Hla­b. 16.6.

q Na­ni 32.33. Du­te. 3.12,13. 29.8. 12.6. 22.4.

r Du­te. 2.36.

s Du­te. 3.10.

t 13.16,17; Na­ni 21.30.

u 13.16,17; Na­ni 21.30.

v Na­ni 21.24,25.

w 12.5.

x 13.13. Du­te. 3.14.

y Du­te. 3.9.

z 12.5.

a 12.4.

b 12.4.

c 13.11.

d Na­ni 18.20.

e 13.33.

f 13.9.

g 13.9.

h 13.9.

i 13.9.

j 13.9.

k 21.36. 1 La­n. 6.78. Na­ni 21.23.

l 21.37. 1 La­n. 6.79.

m 21.37. 1 La­n. 6.79.

n Na­ni 32.37. He­z. 25. 9.

o Na­ni 32.38. Isa. 16.8,9. Je­r. 48.32.

p Du­te.4.46; Na­ni 23.28.

q 12.3.

r Du­te. 3.10.

s Na­ni 21.24.

t Na­ni 31.8.

u Hla­b. 83.11. He­z. 32.30. Da­n. 11.8. Mi­ka 5.5.

v Na­ni 31.8.

w Na­ni 21.32; 32.35.

x Na­ni 21.26,28,29; Du­te. 2.19. Hlu. 11.13-27.

y Du­te. 3.11.

z 11.3.

a 2 Sa­m. 17.24.

b 2 Sa­m. 9.4,5; 17.27.

c Na­ni 32.36.

d Na­ni 32.3,36.

e Ge­n. 33.17. 1 Kho. 7.46. 2 La­n. 4.17.

f Na­ni 34.11; 11.2; 12.3.

g Du­te. 3.14. 1 La­n. 2.23. Na­ni 32.41.

h 12.4.

i 17.1.

j Na­ni 22.1.

k 13.14; 18.7.

l Na­ni 18.20.

a Na­ni 34.17,18.

b Na­ni 26.55. 33.54. 34.13. Hlu. 20.9.

c 13.7,8,32,33.

d Ge­n. 48.5. 1 La­n. 5.1,2.

e Ge­n. 34.23; 36.6.

f Na­ni 35.2; 21.2.

g Na­ni 32.12; Jo­sh. 14.14; 15.17.

h Na­ni 14.30. Du­te. 1.36,38.

i Du­te. 33.1.

j Na­ni 13.6,26; 14.6.

k Du­te. 1.28.

l Du­te. 1.28.

m Na­ni 14.24. Du­te. 1.36.

n Na­ni 14.23,24. Du­te. 1.36. 1.3.

o Na­ni 13.22.

p Na­ni 14.24. Du­te. 1.36.

q Na­ni 14.30.

r Jo­sh. 14.7.

s Du­te. 34.7.

t Du­te. 31.2.

u Na­ni 13.28,33.

v 22.6.

w 10.36,37. 15.14. Hlu. 1.20. 1 La­n. 6.56.

x 14.8,9.

y 21.11.

z 11.23.

a Na­ni 34.3.

b Na­ni 33.36.

c 12.3.

d Na­ni 34.3.

e 15.47. Na­ni 34.5.

f 15.47. Na­ni 34.5.

g 18.19,21.

h 18.18,22; 15.61.

i 18.17; 15.37.

j 15.15.

k 7.26.

l 18.17; 15.37.

m 18.17; 15.37.

n 18.16. 2 Sa­m. 17.17. 1 Kho. 1.9.

o 18.16. 2 Kho. 23.10. 2 La­n. 28. 3. Je­r. 7.31,32. 19.2,6.

p 15.63.

q 17.15.

r 17.15.

s 18.15.

t 15.11,29,60; 19.44; 2 Sa­m. 6.2. 1 La­n. 13.5,6.

u 9.17.

v 21.16. 19.22,38. 1 Sa­m. 6.9,12. 2 Kho. 14.11. 2 La­n. 25.21,23; 28.18.

w 15.57. 19.43. Ge­n. 38.12,13. Hlu. 14.1,5; 2 La­n. 28.18.

x 15.45,46. 13.3. 19.43. Hlu. 1.18. 1 Sa­m. 5.10. 6.17. 7.14. 2 Kho. 1.2,3,6,16. Amos 1.8. Ze­f. 2.4. Ze­k. 9.5.

y 15.9.

z 15.47. 23.4. Na­ni 34.6,7. He­z. 47.20. Du­te. 11.24. 34.2.

a 14.13-15.

b Na­ni 13.22. Hlu. 1.10,20.

c 15.49; 10.38.

d 15.19, Hlu. 1.12-15. 1 Sa­m. 17.25.

e Na­ni 32.12; 14.6,14.

f Ge­n.24.64; 1 Sa­m. 25.23.

g Ge­n. 33.11; Jo­sh. 14.13.

h Ge­n. 21.25; 26.15,18-20.

i 1 La­n. 11.22. Ne­h. 11.25.

j Ge­n. 35.21.

k 12.22. 19.37.

l 15.55; 1 Sa­m. 23.14,15,19,24. 26.1,2. 2 La­n. 11.8.

m 1 Sa­m. 15.4.

n 19.2-7.

o 1 La­n.4.28.

p Ne­h. 11.26.

q Ne­h. 11.26.

r 19.2-7.

s 1 La­n. 4.28.

t 19.2-7.

u Ge­n. 21.31. 22.19. 26.23,33. 28.10. 46.1. 1 Sa­m. 8.2. 2 Sa­m. 3.10.

v 19.2-7.

w 19.2-7.

x 1 La­n. 4.29.

y 19.2-7.

z 1 La­n. 4.29.

a 19.2-7.

b 1 Sa­m. 30.30; Na­ni 21.3.

c 19.2-7.

d 1 Sa­m. 27.6. 30.1. 1 La­n. 12.1. Ne­h. 11.28.

e 19.2-7.

f 19.2-7.

g Na­ni 34.11; 21.16.

h 19.2-7.

i 19.7. Hlu. 20.45,47. 21.13; Ne­h. 11.29.

j 19.2-7.

k 19.41. Hlu. 13.2,25. 16.31. 18.2,11. 1 La­n. 2.53. 2 La­n. 11.10; Na­ni 13.23.

l 19.41. Hlu. 13.2,25. 16.31. 18.2,11. 1 La­n. 2.53. 2 La­n. 11.10; Na­ni 13.23.

m 12.17. 16.8; 17.7,8. Jo­sh. 15.53.

n 10.3.

o 1 Sa­m. 22.1.

p 1 Sa­m. 17.1. 2 La­n. 11.7. 28.18. Jo­sh. 15.48.

q 10.10.

r 1 Sa­m. 17.52.

s 12.13.

t 15.6.

u 2 Kho. 14.7.

v 10.3.

w 2 Kho. 22.1.

x 10.3.

y 10.10,21.

z 10.29.

a 19.7. 1 Sa­m. 30.30; 1 La­n. 4.32.

b 19.7. 1 Sa­m. 30.30; 1 La­n. 4.32.

c 1 Sa­m. 23.1,2.

d Ge­n. 38.5; 1 La­n. 4.22.

e 2 La­n. 11.8. 14.10. Mi­ka 1.15.

f 15.11.

g Na­ni 21.25; 17.11.

h 1 Sa­m. 5.1.

i Na­ni 21.25; 17.11.

j 10.41. 11.22. 13.3. Hlu. 1.18. 16.1,21. 1 Sa­m. 6.17. 1 La­n. 7.28. Je­r. 47.1,5. Amos 1.6,7. Ze­f. 2.4. Ze­k. 9.5. Se­b. 8.26. Ge­n. 10.19.

k Na­ni 21.25; 17.11.

l 15.4.

m 15.12.

n 21.14. 1 La­n. 6.57.

o 15.35.

p 15.15.

q 21.14; 1 La­n. 6.57.

r 10.41; 11.16.

s 21.15. 1 La­n. 6.58.

t 2 Sa­m. 15.12.

u Isa. 21.11.

v 15.34.

w 15.13.

x 1 Sa­m. 23.24,25; 25.2.

y 1 Sa­m. 15.10; 25.2; 27.3. 30.5. Jo­sh. 19.26.

z 15.24.

a 21.16.

b 1 Sa­m. 25.43; 27.3; 29.1,11; 30.5; 17.16.

c 15.10.

d 1 La­n. 4.39.

e 15.9.

f 15.6.

g 1 Sa­m. 23.29; 24.1. 2 La­n. 20.2.

h 15.8. 18.16,28. Hlu. 1.8,21. 19.10-12. 2 Sa­m. 5.6. 1 La­n. 11.4; 16.10.

a 8.15; 18.12,13.

b Ge­n. 28.19.18.13. Hlu. 1.23,26.

c 2 Sa­m. 16.10. 1 La­n. 27.33.

d 16.5; 10.10.

e 16.10; 10.33.

f 17.14.

g 18.13; 16.2,7; 1 La­n. 2.54.

h 16.3.

i 17.7.

j 18.1.

k 1 La­n. 7.28.

l 12.17; 17.8.

m 17.9.

n 17.9.

o Hlu. 1.29. 1 Kho. 9.16. Jo­sh. 15.63. 17.12,13.

p Ge­n. 49.15.

a Ge­n. 41.51; 46.20; 48.18.

b Ge­n. 50.23. Na­ni 26.29; 32.39,40. Jo­sh. 13.31. 1 La­n. 7.14.

c Du­te. 3.13.

d Na­ni 26.29-32.

e Hlu. 6.11,24; 8.2,32. 1 La­n. 7.18.

f Na­ni 26.29-32.

g Na­ni 26.29-32.

h Na­ni 26.33; 27.1; 36.2,11. 1 La­n. 7.15.

i 14.1.

j Na­ni 27.6,7.

k 17.2,3.

l 13.29-31.

m 16.6.

n Ge­n. 12.6; 33.18; 35.4; 37.12-14. Jo­sh. 20.7; 21.21; 24.1,25,32. Hlu. 8.31; 9.1; 1 Kho. 12.1,25. 1 La­n. 6.67. 2 La­n. 10.1. Hla­b. 60.6. Je­r. 41.5. Se­b. 7.16.

o 15.34.

p 15.34.

q 16.9.

r 1 La­n. 7.29.

s 17.16. Hlu. 1.27. 1 Kho. 4.12. 1 Sa­m. 31.10,12; 2 Sa­m. 21.12.

t Hlu. 1.27. 2 Kho. 9.27. 1 La­n. 6.70; Jo­sh. 21.25.

u 1 Sa­m. 28.7. Hla­b. 83.10.

v Hlu. 5.19.

w Hlu. 5.19.

x Hlu. 1.27,28.

y 16.10.

z 16.4.

a Na­ni 13.8.

b Ge­n. 48.5,22.

c Ge­n. 48.19. Na­ni 26.34,37.

d 2 Sa­m. 18.6,17.

e 17.18. He­z. 23.47.

f 24.33.

g 11.6.

h Hlu. 6.33. Ho­s. 1.5. Jo­sh. 19.18. 1 Kho. 4.12; 18.45,46; 21.1,23; 2 Kho. 8.29; 9.10,15. 10.6,7. 2 La­n. 22.6. Jo­sh. 15.56.

i 11.6.

j Du­te. 20.1.

a 18.8,9,10. 19.51; 21.2; 22.9,12. Hlu. 18.31; 21.12,19,21. 1 Sa­m. 1.3,9,24; 2.14; 3.21; 4.3,4,12; 14.3. 1 Kho. 2.27; 14.2,4. Hla­b. 78.60. Je­r. 7.12,14; 26.6,9; 41.5. Jo­sh. 16.6.

b Hlu. 18.9.

c 15.1.

d 16.1,4.

e 14.2.

f 13.33. Na­ni 18.20.

g 13.8.

h 11.23; 12.7.

i 16.1.

j 16.1.

k 7.2.

l 16.2.

m 16.5

n 10.10.

o 10.10.

p 9.17.

q 15.9.

r 17.15.

s 15.8. 2 Kho. 23.10. 2 La­n. 28.3; 33.6. Je­r. 7.31,32; 19.2,6; 32.35.

t 15.7.

u 15.7.

v 15.7.

w 15.6.

x 15.6.

y 18.12. 2.1.

z 15.6.

a 15.6.

b Ge­n. 10.18. 2 La­n. 13.4.

c 16.2.

d 1 Sa­m. 13.17. Mi­ka 1.10.

e 21.17. 1 Sa­m. 13.3,16. Ezra 2.26. Ne­h. 7.30; 11.31. Isa. 10.29.

f 9.3.

g Hlu. 4.5; 19.13. 1 Sa­m. 22.6. 1 Kho. 15.17,21. 2 La­n. 16.1,5. Ezra 2.26. Ne­h. 7.30; 11.33. Isa. 10.29. Je­r. 31.15,40.1. Ho­s. 5.8. Ma­t. 2.18. 1 Sa­m. 1.19.

h 9.17. Ezra 2.25.

i Hlu. 20.1,3; 21.1,5,8. 1 Sa­m. 7.5,6,16; 10.17. 2 Kho. 25.23. Jo­sh. 15.38.

j 9.17. Ezra 2.25.

k 2 Sa­m. 21.14.

l 18.16. 15.8,63.

m Hlu. 19.12,13,14,15,16; 20.4. 1 Sa­m. 10.26; 11.4; 13.15; 14.16; 15.34; 22.6. 2 Sa­m. 21.6; 23.29. 1 La­n. 11.31; 12.3. Isa. 10.29. Ho­s. 5.8; 9.9; 10.9.

n Ezra 2.25.

a 19.9.

b 19.8. 1 La­n.4.28,29,30,31,32,33.

c 15.28.

d 15.36. 1 La­n. 4.28. Ge­n. 26.33.

e 15.28,29,30.

f 15.28,29,30.

g 15.28,29,30.

h Na­ni 21.3.

i 15.31.

j 15.32.

k 15.32.

l 15.32.

m 15.42.

n 15.42.

o 15.24,29.

p 1 Sa­m. 30.27.

q 19.1.

r Ge­n. 49.13. Du­te. 33.19. Jo­sh. 19.13,14.

s 12.22; 21.34. 1 Kho. 4.12. 1 La­n. 6.68.

t 19.22,34. Hlu. 4.6,12,14; 8.18. 1 Sa­m. 10.3. 1 La­n. 6.77. Hla­b. 89.12. Je­r. 46.18. Ho­s. 5.1.

u 21.28. 1 La­n. 6.72.

v 2 Kho. 14.25.

w 12.17.

x 21.35. Hlu. 1.30.

y 11.1; 12.20.

z Hlu. 12.8,10.

a 19.30,38.

b 17.16.

c 19.12.

d 1 Sa­m. 28.4. 2 Kho. 4.8. 1 Kho. 1.3; 2.17,21,22. 2 Kho. 4.12,25,36.

e 21.28,29.

f 21.28,29.

g 19.12.

h 1 Kho. 4.9. Jo­sh. 19.38.

i 21.31.

j 11.1; 12.20.

k 21.30. 1 La­n. 6.74.

l 12.22. 1 Kho. 18.20,42. 2 Kho. 2.25; 4.25; 19.23. 2 La­n. 26.10. Ngo­ma 7.5. Isa. 33.9; 35.2; 37.24. Je­r. 46.18; 50.19. Amos 1.2; 9.3. Mi­ka 7.14. Na­h. 1.4.

m 19.14.

n 1 Kho.9.13.

o 19.30. Na­ni 13.21. Jo­sh.21.31. Hlu. 1.31.

p 11.8. Hlu. 1.31. Isa. 23.2,4,12. Ze­k. 9.2.

q l Hlu. 1.31. Jo­sh. 15.44.

r 12.18. Hlu. 1.31.

s 19.30. Na­ni 13.21.Jo­sh. 21.31. Hlu. 1.31.

t 19.15,38.

u Hlu. 4.11.

v Du­te. 33.23.

w 19.12,22.

x 21.32. 1 La­n. 6.76.

y 11.2.

z 11.1.

a 12.22; 15.23; 20.7; 21.32. Hlu. 4.6. 1 La­n. 6.76.

b Ma­t. 15.39.

c Hlu. 1.33. Jo­sh. 19.22.

d Hlu. 1.33. Jo­sh. 19.22.

e 19.15,30.

f 15.33.

g 15.33.

h Hlu. 1.35.

i Hlu. 1.35. Jo­sh. 10.12.

j 15.10.

k 15.11.

l 21.23. 1 Kho. 15.27; 16.15.

m 15.9. 1 Kho. 9.18. 2 La­n. 8.6.

n 21.24. 1 La­n. 6.69.

o Na­ni 26.43. Hlu. 1.34,35; 18.1.

p Hlu. 18.7,27,29.

q 24.30. Hlu. 2.9.

r Na­ni 34.17. Jo­sh. 14.1.

s 18.1.

a Eks. 21.13. Na­ni 35.6,11,14. Du­te. 19.2,3,4,5,6.

b 20.9. Na­ni 35.11.

c 20.5.

d Ru­the 4.1,2.

e Du­te. 32.30.

f 20.3. Du­te. 4.42; 19.4.

g 20.9. Na­ni 35.12,24.

h Na­ni 35.25.

i 19.37.

j 17.7.

k 24.33.

l 21.11. Lu­ka 1.39.

m Du­te. 4.43. Jo­sh. 21.36. 1 La­n. 6.78.

n Du­te. 3.10.

o 21.38. 1 Kho. 22.3.

p Du­te. 4.43. Jo­sh.21.27. 1 La­n. 6.71.

q Na­ni 35.15.

r 20.3.

s 20.6.

a 14.1; 17.4; 19.51.

b 18.1.

c Na­ni 35.2.

d 21.9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19. Eks. 6.18,20. Na­ni 3.19.

e 24.33,21.

f 21.20.

g 21.27. Eks. 6.17. Na­ni 3.18.

h 21.34. Eks. 6.19. Na­ni 3.20.

i 21.2,3.

j 21.4.

k 21.1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19. 1 La­n. 6.54,55,56,57,58,59,60.

l Na­ni 13.22.

m 20.7.

n 14.14. 1 La­n. 6.56.

o 21.11; 20.7.

p 10.29.

q 15.48.

r 15.50.

s 15.15,49; 10.38.

t 15.55.

u 15.10.

v 21.9.

w 9.3.

x 2 Sa­m. 23.27. 1 Kho. 2.26. Isa. 10.30. Je­r. 1.1; 11.23; 29.27; 32.7,8,9.

y 21.5,26. 1 La­n. 6.66,67,68,69,70.

z 20.7; 17.7.

a 10.33.

b 10.10.

c 19.44.

d 19.44.

e 10.12.

f 19.45.

g Hlu. 5.19.

h 1 La­n. 6.70.

i 21.6,33. 1 La­n. 6.71,72,73,74,75,76.

j 20.8.

k 1 La­n. 6.71.

l 19.20.

m 19.12.

n 19.21. 1 La­n. 6.73.

o 19.21.

p 19.26.

q 19.25. 1 La­n. 6.75.

r 19.28,30.

s 19.37.

t 19.35. 1 La­n. 6.76.

u 1 La­n. 6.76.

v 21.7,40. 1 La­n. 6.77,78,79,80,81.

w 19.11.

x 19.15.

y 20.8.

z 13.18.

a 13.18.

b 13.18.

c 1 Kho. 22.3.

d 2 Sa­m. 17.24.

e Na­ni 21.25. Jo­sh. 13.26.

f Isa. 16.8,9. Na­ni 21.32.

g Na­ni 35.7.

h Ge­n.13.15.

i 22.4; 23.1.

j 10.8; 23.9.

k 2.24.

l 23.14,15.

a Na­ni 32.20,21,22. Du­te.3.18,19,20. Jo­sh. 1.12,13,14,15,16,17.

b 21.44; 23.1.

c 13.8.

d Du­te. 6.6,17; 11.22.

e Du­te. 6.5; 10.12.

f 23.8. Du­te. 10.20.

g 22.7; 14.13. Eks. 39.43.

h 17.5.

i 2 La­n. 1.11,12.

j 1 Sa­m. 30.24. Na­ni 31.27.

k 18.1.

l Na­ni 32.1,26,29.

m Du­te. 13.12,13,14,15. Hlu. 20.12.

n Hlu. 20.1.

o Du­te. 13.12,13,14,15. Hlu. 20.12.

p Na­ni 25.7.

q Na­ni 1.4.

r Na­ni 14.9. Jo­sh. 22.19. Le­vi 17.8,9. Du­te. 12.13,14.

s Na­ni 23.28.

t Na­ni 14.9. Jo­sh. 22.19. Le­vi 17.8,9. Du­te. 12.13,14.

u 22.20. Na­ni 16.22.

v 18.1.

w Na­ni 14.9. Jo­sh. 22.19. Le­vi 17.8,9. Du­te. 12.13,14.

x 7.1,5.

y Du­te. 10.17.

z Jo­be 10.7; 23.10. Hla­b. 44.20,21. Je­r. 12.3. 2 Ko­r. 11.11,31.

a 1 Sa­m. 20.16. Du­te. 18.19.

b 22.28,34; 24.27

c Du­te. 12.5,6,11,12,17,18,26,27.

d Du­te. 4.16.

e 22.16,18,19,22.

f 22.13,14.

g Le­vi 26.11,12.

h 22.10,11,15.

i 1 La­n. 29.20. Ne­h. 8.6. Da­n. 2.19. Lu­ka 2.28.

j Eks. 18.4.

a 21.44; 22.4.

b 13.1.

c 24.1. Du­te. 31.28. 1 La­n. 28.1.

d 1.10.

e Eks. 14.14.

f 13.6.

g 15.12.

h Eks. 23.30; 33.2; 34.11. Du­te. 4.38; 11.23. Jo­sh. 13.6.

i Na­ni 33.53.

j 1.7.

k Du­te. 5.32.

l Eks. 23.33. Du­te. 7.2,3.

m Eks. 23.13. Hla­b. 16.4.

n Je­r. 5.7. Ze­f. 1.5.

o 22.5. Du­te. 10.20.

p Du­te. 11.23.

q 10.8; 21.44.

r Le­vi 26.8. Hlu. 3.31; 15.15. 2 Sa­m. 23.8.

s 23.3.

t 22.5.

u 23.3.

v Eks.34.16.

w Hlu. 2.3,21. Jo­sh. 13.6.

x Na­ni 33.55. Hlu. 2.3. Eks. 23.33. 1 Kho. 11.4.

y 1 Kho. 2.2.

z 21.45.

a Le­vi 26.14. Du­te. 28.15,16,63.

b Du­te. 17.2.

a 24.25,32; 17.7.

b 23.2.

c 1.10.

d 1 Sa­m. 10.19.

e 24.14,15. Ge­n. 11.26,31. Ge­n. 31.30.

f Ge­n. 12.1,6. Se­b. 7.2,3.

g Ge­n. 21.2,3.

h Ge­n. 25.24,25,26.

i Ge­n. 36.8. Du­te. 2.5.

j Ge­n. 46.1,6. Se­b. 7.15.

k Eks. 3.10; 4.14.

l Eks.7; 8; 9; 10; 11; 12.

m Eks. 12.37,51.

n Eks. 14.2.

o Eks. 14.9.

p Eks. 14.10.

q Eks. 14.20.

r Eks. 14.27,28.

s Du­te. 4.34; 29.2.

t 5.6; 23.1.

u Na­ni 21.21,22,23,24,25,26,27,28,29,30,31,32,33,34,35. Du­te. 2.32; 3.1.

v Hlu. 11.25.

w Na­ni 22.5. Du­te. 23.4.

x Du­te. 23.5.

y Na­ni 23.11,20; 24.1,10.

z 3.14,17; 4.10.

a Hlu. 9.2,3; 20.5. 2 Sa­m. 21.12.

b 6.1; 10.1,3; 11.1,2,3. Eks. 13.5.

c Eks. 23.28. Du­te. 7.20.

d Hla­b. 44.3,6.

e Du­te. 6.10,11. Jo­sh. 11.13.

f Du­te. 10.12. 1 Sa­m. 12.24.

g Hlu. 9.16,19. Hla­b. 84.11. Ge­n. 17.1.

h 24.2,23. Le­vi 17.7. He­z. 20.18.

i He­z. 20.7,8; 23.3.

j 24.22. Ru­the 1.15. 1 Kho. 18.21. He­z. 20.39.

k 24.2,14.

l Eks. 23.24,32,33; 34.15. Du­te. 6.14; 13.7; 29.18. Hlu. 6.10.

m Ge­n. 18.19.

n Du­te. 6.12.

o Ma­t. 6.24.

p Le­vi 19.2. 1 Sa­m. 6.20. Hla­b. 99.5,9. Isa. 5.16.

q Na­h. 1.2. Eks. 20.5.

r Eks. 23.21.

s 1 La­n. 28.9. 2 La­n. 15.2. Ezra 8.22. Isa. 1.28; 65.11,12. Je­r. 17.13.

t 23.15. Isa. 63.10.

u 24.15. Hla­b. 119.173.

v 24.14. Ge­n. 35.2. Hlu. 10.16. 1 Sa­m. 7.3.

w 2 Kho. 11.17. 2 La­n. 23.16.

x Eks. 15.25.

y Du­te. 31.24.

z Ge­n. 28.18. Jo­sh. 4.3.

a Ge­n. 35.4. Hlu. 9. 6.

b Ge­n. 31.48,52. Du­te. 31.19,21,26. Jo­sh. 22.27,28,34.

c Du­te. 32.1.

d 7.11. Jo­be 31.28. Za­ga 30.9. Le­vi 19.11.

e 24.31, Hlu. 2.6,7,8,9.

f 19.50. Hlu. 2.9.

g 2 Sa­m. 23.30.

h Du­te. 11.2; 31.13.

i Ge­n. 50.25. Eks. 13.19.

j Ge­n. 33.19. Se­b. 7.16.

k 22.13. Hlu. 20.28.

l 24.30; 17.15; 20.7; 21.21. Hlu. 2.9; 3.27; 4.5; 7.24; 10.1; 17.1,8; 18.13; 19.1,16,18. 1 Sa­m. 1.1; 9.4. 2 Kho. 5.22. Je­r. 4.15; 31.6; 50.19.

a Na­ni 27.21.

b 20.18.

c 1.17.

d 1 Sa­m. 11.8.

e Le­vi 24.19. 1 Sa­m. 15.33. Ja­k. 2.13. Hlu.1.21.

f Jo­sh. 15.63.

g Jo­sh. 10.36; 11.21; 14.13,15; 15.13,14. Jo­sh. 21.11.

h Na­ni 13.22.

i Jo­sh. 10.38.

j 1.15, Jo­sh. 15.16,17,18,19.

k 3.9.

l 4.11,17; 5.24. 1 Sa­m. 15.6. 1 La­n. 2.55.

m Du­te. 34.3.

n Na­ni 21.1; 33.40. Jo­sh. 12.14.

o Na­ni 10.29,30,31,32.

p 1.3.

q 2 La­n. 14.10.

r Jo­sh. 19.4. Na­ni 14.45; 21.3.

s Jo­sh. 11.22. Hlu.3.3. Jo­sh. 15.47.

t 14.19. 1 Sa­m. 6.17. 2 Sa­m. 1.20. Je­r. 25.20; 47.5,7. Amos 1.8. Ze­f. 2.4,7. Ze­k. 9.5.

u Jo­sh. 15.11.

v 1.2,22.

w Jo­sh. 11.6.

x Na­ni 14.24. Du­te. 1.36. Hlu.1.10.

y Jo­sh. 18.28. Hlu.1.8.

z 2 Sa­m.5.6.

a Na­ni 13.2,21,32; 14.6,34. Jo­sh.2.1; 7.2. Hlu.18.2.

b Ge­n. 28.19; 35.1,6; 48.3. Jo­sh. 7.2; 18.13,22.

c Jo­sh. 2.12,14; 8.35.

d Jo­sh. 1.4. 1 Kho. 10.29. 2 Kho.7.6. 2 La­n.1.17.

e 1.27,28, Jo­sh. 17.11,12,13.

f Jo­sh. 16.10. Jo­sh. 10.33.

g 1.30,32. Hla­b. 106.34,35.

h Jo­sh. 19.15; 21.35.

i Jo­sh. 19.28,29,30. Jo­sh. 12.18.

j Jo­sh. 19.28,29,30. Jo­sh. 12.18.

k Jo­sh. 19.28,29,30. Jo­sh. 12.18.

l Jo­sh. 19.28,29,30. Jo­sh. 12.18.

m 1.29.

n Jo­sh. 19.38.

o Jo­sh. 19.38.

p 1.29.

q 1.28,30,35.

r Jo­sh. 19.47. Hlu.18.1.

s Jo­sh. 19.41. Hlu.2.9.

t Jo­sh. 19.42.

u Jo­sh. 19.42.

a 2.5.

b Du­te. 31.16.

c Du­te. 7.2.

d Du­te. 12.3.

e 2.20; 1.29,32,33.

f Na­ni 33.55. Jo­sh. 23.13.

g 3.6.

h Eks. 23.33.

i 2.9, Jo­sh. 24.28,29,30,31.

j Jo­sh. 24.30. Jo­sh. 24.33.

k Eks. 5.2. 1 Sa­m. 2.12. 1 La­n. 28.9. Je­r. 9.3,24; 22.16. Ga­l. 4.8. 1 The­s. 4.5. 2 The­s. 1.8. Ti­t. 1.16.

l Du­te. 31.16.

m Du­te. 6.14.

n 2.17,19. Eks. 20.3,5.

o Du­te. 31.29.

p 2.11; 3.7; 10.6. 1 Sa­m. 7.4. Hla­b. 106.36.

q 2.20; 3.8. Hla­b. 106.40,41.

r 2.20; 3.8. Hla­b. 106.40,41.

s Du­te. 32.30.

t Le­vi 26.37. Jo­sh. 7.12,13.

u Le­vi 26. Du­te. 28.

v 3.9,15. 1 Sa­m. 12.11. Se­b. 13.20.

w Eks. 34.15. Hlu. 8.33.

x Du­te. 9.12.

y Jo­sh. 1.5.

z Hla­b. 106.45. Jo­na 3.10. Ge­n. 6.6. Du­te. 32.36. 2 La­n. 7.14. Je­r. 18.8; 26.3. Hlu.10.16.

a Eks. 2.24; 6.5.

b 3.12; 4.1; 8.33.

c 2.14.

d Du­te. 17.2.

e Jo­sh. 23.13. Hlu. 2.3. Jo­sh. 13.6.

f 3.1,4.

g Eks. 15.25.

a 2.21,22; 3.4. Jo­sh. 13.2,3,4,5,6.

b Jo­sh. 13.3.

c Jo­sh. 13.4,5.

d 2.21,22; 3.4. Jo­sh. 13.2,3,4,5,6.

e Hla­b. 106.35. Eks. 13.5.

f Eks. 34.16.

g 2.11.

h 2.13.

i Eks. 34.13. Du­te. 16.21.

j i2.14.

k 2.14.

l Ha­b. 3.7.

m 3.15; 4.3; 6.6,7; 10.10. 1 Sa­m. 12.10. Ne­h. 9.27. Hla­b. 22.5. Hla­b. 78.34; 106.44; 107.6,13,19,28.

n 2.16.

o 1.13.

p Ge­n. 41.38. Na­ni 27.18. Hlu. 6.34; 11.29; 13.25; 14.6,19; 15.14. 1 Sa­m. 10.6,10; 11.6; 16.13. 2 La­n. 15.1; 20.14; 24.20.

q 3.3; 5.31; 8.28. Jo­sh. 11.23.

r 2.19.

s 1 Sa­m. 12.9.

t 1 Sa­m. 11.1.

u 5.14; 6.3,33.

v Du­te. 34.3.

w Du­te. 28.48.

x 3.9.

y 1 Sa­m. 10.27.

z 2 Sa­m. 8. 2.

a 3.13. Jo­sh. 4.20.

b Ge­n. 7.16. Hlu. 9.51.

c 2 Sa­m. 13.17,18.

d Ge­n. 19.16; 43.10. Hla­b. 119.60. Ha­b. 2.3.

e 3.19.

f 6.34. 1 Sa­m. 13.3. Na­ni 10.9.

g 5.14. Jo­sh. 24.33.

h 4.7,14; 6.1; 7.9,15. 1 Sa­m. 17.47.

i Jo­sh. 2.7. Hlu. 12.5. Jo­sh. 22.11. Hlu. 7.24. 2 Sa­m. 19.18. Hlu. 3.13.

j 3.11.

k 2.16. Le­vi 26.8. 1 Sa­m. 17.47,50.

a 2.19.

b Du­te. 32.30.

c Jo­sh. 11.1,2,3,4,5,6,7,8,9,10; 19.36.

d Jo­sh. 11.1,2,3,4,5,6,7,8,9,10; 19.36.

e 4.13,16.

f 3.9.

g 4.13. Jo­sh. 11.6.

h 5.8. Hla­b. 106.42.

i Jo­sh. 18.25.

j Jo­sh. 24.33.

k Jo­sh. 19.37.

l Jo­sh. 19.12.

m 4.13; 5.21. 1 Kho. 18.40. Hla­b. 83.9.

n 3.28.

o Eks. 4.14. Hlu. 7.10.

p Du­te. 32.30.

q 5.18.

r Eks. 11.8.

s 1.16.

t Na­ni 10.29.

u 9.6. Jo­sh. 19.33.

v Jo­sh. 19.12.

w 4.13. Jo­sh. 11.6.

x 3.28.

y Du­te. 9.3. 2 Sa­m. 5.24. Hla­b. 68.7. Isa. 52.12. Ha­b. 3.13.

z Jo­sh. 19.12.

a 4.23. Hla­b. 83.10. Jo­sh. 10.10.

b 5.25.

c 5.26.

d 4.15.

a Eks. 15.1. Hla­b. 18.

b Du­te. 32.42. 2 Sa­m. 22.48. Hla­b. 18.47.

c 5.9. 2 La­n. 17.16.

d Hla­b. 2.2. Za­ga 31.4. Du­te. 32.1,3. Hla­b. 2.10.

e Du­te. 33.2. Du­te. 4.11.

f Hla­b. 68.7.

g Hla­b. 68.8. 2 Sa­m. 22.8. Hla­b. 18.7; 77.18. Na­h. 1.5. Ha­b. 3.3,10.

h Isa. 64.1,3. Du­te. 4.11. Hla­b. 97.5. Mi­ka 1.4.

i Eks. 19.18.

j 3.31.

k 4.17.

l Le­vi 26.22.

m 5.11. Du­te. 3.5.

n Du­te. 32.16. Hlu. 2.12,17.

o 1 Sa­m. 13.19,22. Hlu. 4.3.

p 5.2.

q Na­ni 22.21. Hlu. 10.4; 12.14. Ze­k. 9.9.

r Hla­b. 107.32. Isa. 28.6.

s Ge­n. 24.11.

t 5.11. Du­te. 3.5.

u Hla­b. 57.8.

v Hla­b. 68.18. Efe. 4.8.

w Hla­b. 49.14.

x 3.27.

y 3.13.

z Na­ni 32.39,40.

a Du­te. 33.21.

b 4.14.

c Ge­n. 49.14. Hla­b. 68.13.

d Je­r. 18.16.

e Na­ni 32.1.

f Jo­sh. 13.24,25,26,27,28.

g Jo­sh. 19.46.

h Jo­sh. 19.29,31.

i 4.10.

j Jo­sh. 12.21; 17.11. Hlu. 1.27. 1 Kho. 4.12. Jo­sh. 21.25.

k Jo­sh. 12.21; 17.11. Hlu. 1.27. 1 Kho. 4.12; 9.15. 2 Kho. 9.27; 23.29,30. 2 La­n. 35.22. Ze­k. 12.11. Isa­m. 16.16.

l 4.15,16.

m 4.7.

n Ge­n. 49.24.

o 21.5,9,10. Ne­h. 3.5.

p 1 Sa­m. 18.17; 25.28.

q 4.17.

r 4.19.

s 4.21.

t 2 Sa­m. 6.16.

u Za­ga 7.6.

v Eks. 32.1.

w Eks. 15.9.

x Hla­b. 83.9,10.

y 2 Sa­m. 23.4.

z Hla­b. 19.4,5.

a 3.11.

a 2.19.

b Ge­n. 25.2; 37.28. Eks. 2.15,16; 18.1. Na­ni 22.4,7; 25.15,17,18; 31.2,3,7,8,9. Hlu. 7.1,2; 8.1. 1 Kho. 11.18. Hla­b. 83.9. Isa. 9.4; 10.26; 60.6. Ha­b. 3.7.

c Ge­n. 25.2; 37.28. Eks. 2.15,16; 18.1. Na­ni 22.4,7; 25.15,17,18; 31.2,3,7,8,9. Hlu. 7.1,2; 8.1. 1 Kho. 11.18. Hla­b. 83.9. Isa. 9.4; 10.26; 60.6. Ha­b. 3.7.

d 1 Sa­m. 13.6. He­b. 11.38.

e Ge­n. 25.2; 37.28. Eks. 2.15,16; 18.1. Na­ni 22.4,7; 25.15,17,18; 31.2,3,7,8,9. Hlu. 7.1,2; 8.1. 1 Kho. 11.18. Hla­b. 83.9. Isa. 9.4; 10.26; 60.6. Ha­b. 3.7.

f 3.13.

g Ge­n. 29.1. Hlu. 6.33; 7.12; 8.10. 1 Kho. 4.30. Jo­be 1.3. Ge­n. 25.6.

h Le­vi 26.16.

i Jo­sh. 15.47.

j 7.12.

k 3.9. Ho­s. 5.15.

l 3.9. Ho­s. 5.15.

m Ge­n. 25.2; 37.28. Eks. 2.15,16; 18.1. Na­ni 22.4,7; 25.15,17,18; 31.2,3,7,8,9. Hlu. 7.1,2; 8.1. 1 Kho. 11.18. Hla­b. 83.9. Isa. 9.4; 10.26; 60.6. Ha­b. 3.7.

n 1 Sa­m. 10.18. Hla­b. 44.2,3.

o 1 Sa­m. 10.18. Hla­b. 44.2,3.

p Jo­sh. 24.15. 2 Kho. 17.35,36,37,38. Je­r. 10.2.

q Jo­sh. 17.2.

r 6.4.

s 13.3. Lu­ka 1.11. Se­b. 10.3.

t Jo­sh. 1.5.

u Du­te. 31.17.

v Hla­b. 89.49. Isa. 59.1; 63.15.

w Hla­b. 44.1.

x Ge­n. 25.2; 37.28. Eks. 2.15,16; 18.1. Na­ni 22.4,7; 25.15,17,18; 31.2,3,7,8,9. Hlu. 7.1,2; 8.1. 1 Kho. 11.18. Hla­b. 83.9. Isa. 9.4; 10.26; 60.6. Ha­b. 3.7.

y 1 Sa­m. 12.11. He­b. 11.32,34.

z Ge­n. 25.2; 37.28. Eks. 2.15,16; 18.1. Na­ni 22.4,7; 25.15,17,18; 31.2,3,7,8,9. Hlu. 7.1,2; 8.1. 1 Kho. 11.18. Hla­b. 83.9. Isa. 9.4; 10.26; 60.6. Ha­b. 3.7.

a Jo­sh. 1.9. Hlu. 4.6.

b 1 Sa­m. 9.21.

c Eks. 3.12. Jo­sh. 1.5.

d Ge­n. 25.2; 37.28. Eks. 2.15,16; 18.1. Na­ni 22.4,7; 25.15,17,18; 31.2,3,7,8,9. Hlu. 7.1,2; 8.1. 1 Kho. 11.18. Hla­b. 83.9. Isa. 9.4; 10.26; 60.6. Ha­b. 3.7.

e Eks. 33.13.

f Hla­b. 86.17. Eks. 4.1,2,3,4,5,6,7,8. Hlu. 6.36,37. 1 Sa­m. 10.7. 2 Kho. 20.8,9. Isa. 7.11.

g Ge­n. 18.3,5. Hlu. 13.15.

h Ge­n. 18.6,7,8.

i 6.21; 13.19.

j 1 Kho. 18.33,34.

k Le­vi 9.24.

l 13.21.

m Ge­n. 32.30. Eks. 33.20. Hlu. 13.22. Du­te. 34.10.

n Da­n. 10.19.

o 6.11; 8.27,32.

p Eks. 34.13. Hlu. 3.7.

q 6.3.

r Jo­sh. 17.16.

s 3.10.

t 3.27.

u Eks. 4.1,2,3,4,5,6,7.

v 5.25.

w Ge­n. 18.32.

a 6.32.

b 6.33. 1 Sa­m. 29.1. Hlu. 7.3.

c Ge­n. 12.6. Du­te. 11.30.

d 6.33. 1 Sa­m. 29.1. Hlu. 7.3.

e Eks. 8.9. Du­te. 8.17. 1 Ko­r. 1.29.

f Du­te. 20.8.

g 6.33. 1 Sa­m. 29.1. Hlu. 7.3.

h Hla­b. 17.3; 26.2; 66.10. Isa. 1.25.

i 1 Sa­m. 14.6. 2 La­n. 14.11.

j 7.1.

k Ge­n. 46.2,3.

l 7.2,7,14,15; 3.28.

m 7.13,14,15. Ge­n. 24.14. 1 Sa­m. 14.9,10.

n 6.3,5,33.

o 7.1.

p 6.3,5,33.

q Jo­sh. 11.4.

r 7.20.

s 7.16.

t Eks. 14.13,14. 2 La­n. 20.17.

u Eks. 16.29.

v 2 Kho. 7.7.

w Jo­sh. 6.4,16,20.

x Hla­b. 83.9. Isa. 9.4.

y 1 Sa­m. 14.20. 2 La­n. 20.23.

z Jo­sh. 3.16. 1 Kho. 4.12; 7.46.

a 1 Kho. 4.12; 19.16. Hlu. 11.33.

b 7.24; 10.17; 12.1. 1 Sa­m. 13.4. 2 Kho. 3.21. Hlu. 6.34.

c 6.35.

d Jo­sh. 24.33.

e 7.24; 10.17; 12.1. 1 Sa­m. 13.4. 2 Kho. 3.21. Hlu. 6.34.

f 3.28.

g Jo­ha. 1.28.

h 8.3. Hla­b. 83.11.

i Isa. 10.26.

a 12.1. 2 Sa­m. 19.41. Isa. 9.21.

b Isa. 24.13. Je­r. 49.9. Oba­d. 5. Mi­ka 7.1.

c 7.24,25; 3.28.

d Za­ga 15.1.

e 7.6.

f Ge­n. 33.17. Jo­sh. 13.27.

g Eks. 11.8.

h 1 Sa­m. 25.11. 1 Kho. 20.11.

i 8.16.

j Ge­n. 32.31.

k 1 Kho. 22.27,28.

l 8.17.

m 7.12.

n 6.3.

o Na­ni 32.35,42.

p 18.27.

q Hla­b. 83.11.

r 8.6,7.

s 8.6,7.

t 8.9. 1 Kho. 12.25.

u Jo­sh. 19.12. Hlu. 6.2.

v Ru­the 3.13.

w 1 Sa­m. 15.33; 22.17,18. 1 Kho. 2.34.

x 1 Sa­m. 12.12. 1 Sa­m. 8.7; 10.19; 12.17,19.

y Ge­n. 24.22.

z Ge­n. 37.25; 39.1. Ge­n. 37.28,36.

a 8.21.

b Esta 8.15. Za­ga 31.22. Je­r. 10.9. He­z. 27.7. Lu­ka 16.19. Jo­ha. 19.2,5. Isa­m. 17.4; 18.12,16.

c Za­ga 1.9. Ngo­ma 4.9. Hla­b. 73.6.

d 17.5; 18.14,17. Eks. 28.6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27,28,29,30,31,32,33,34,35.

e 6.24.

f 8.33. Hla­b. 106.39. Eks. 34.15.

g Eks. 23.33.

h 3.11.

i 9.2,5.

j 9.1. Jo­sh. 17.7.

k Ge­n. 15.15; 25.8. Jo­be 5.26.

l 6.24.

m 2.19.

n 8.27.

o 9.4,46.

p Hla­b. 78.42. Hla­b. 106.13,21.

q 9.16,17,18. Jo­sh. 2.12. Hlu. 1.24.

a 8.31.

b Jo­sh. 24.11.

c 8.30.

d Ge­n. 29.14.

e Jo­sh. 24.11.

f 9.18. Ge­n. 29.15.

g 9.46; 8.33.

h 11.3. 2 La­n. 13.7. Za­ga 12.11. Se­b. 17.5.

i Ze­f. 3.4. Ge­n. 49.4.

j 6.24.

k 2 Kho. 11.1,2.

l Jo­sh. 24.11.

m 9.20. 2 Sa­m. 5.9 Hlu. 9.46,47,49.

n Isa. 29.3.

o Du­te. 11.29. Jo­ha. 4.20.

p Jo­sh. 24.11.

q 2 Kho. 14.9.

r 8.22,23.

s Hla­b. 104.15.

t Hla­b. 104.15.

u Da­n. 4.12. Ho­s. 14.7. Na­ni 14.9.

v 9.20. Na­ni 21.28. He­z. 19.14.

w 1 Kho. 4.33. 2 Kho. 14.9; 19.23. Hla­b. 104.16. Isa. 2.13; 14.8; 37.24. He­z. 27.5; 31.3. Ze­k. 11.1.

x Jo­sh. 24.14.

y Za­ga 12.14. Isa. 3.11. Hlu. 8.35.

z 9.5,6.

a 8.31

b 9.3.

c Jo­sh. 24.14.

d Isa. 8.6.

e 9.15,56,57.

f 9.6.

g Na­ni 21.16.

h 1 Sa­m. 16.14; 18.10; 19.9.

i Isa. 33.1.

j Hla­b. 7.16. Hlu. 9.56. 1 Kho. 2.32. Esta 9.25.

k 9.4,46.

l 1 Sa­m. 25.10.

m Ge­n. 34.2,6.

n 2 Sa­m. 15.4.

o 9.7,25.

p 9.6.

q 9.28,29.

r 9.33; 20.37.

s 9.33, 20.37.

t 1 Kho. 12.25.

u Du­te. 29.23.

v 9.6.

w 9.49. 1 Sa­m. 13.6.

x 9.4; 8.33.

y 9.6.

z Hla­b. 68.14.

a 9.49.

b 9.49.

c 3.23.

d 2 Sa­m. 11.21.

e Jo­be 41.24.

f Du­te. 24.6.

g 1 Sa­m. 31.4.

h Hla­b. 94.23. Jo­be 31.3. Za­ga 5.22. Hlu. 9.24.

i 9.20.

a Jo­sh. 24.33.

b 5.10.

c Du­te. 3.14.

d 2.11; 3.7; 4.1; 6.1; 13.1.

e 2.13.

f 1 Kho. 11.5,7,33. 2 Kho. 23.13.

g 16.23.

h 10.10,13. Du­te. 31.16.

i Du­te. 32.30.

j 1 Sa­m. 11.1.

k Eks. 15.6.

l 10.5.

m 1 Sa­m. 11.1.

n 2.15.

o 3.9.

p 10.10,13. Du­te. 31.16.

q Eks. 14.30.

r Na­ni 21.21,22,23,24,33,34,35.

s 3.13.

t 3.13.

u 3.13; 5.14; 6.3.

v 2 La­n. 26.7. 1 La­n. 4.41.

w Hla­b. 106.42,43.

x 10.6. Du­te. 32.15. Je­r. 2.13.

y Du­te. 32.37,38.

z 2.18.

a Isa. 63.9.

b 11.11,29. Jo­sh. 11.3.

c 11.5,6,8,11.

a 6.12. 2 Kho. 5.1.

b 11.5. 2 Sa­m. 10.6,8.

c 9.4. 1 Sa­m. 22.2.

d Ge­n. 26.27.

e 10.18.

f Je­r. 42.5.

g 11.6,8.

h 20.1. 1 Sa­m. 10.19,25. 11.15. 12.7. 1 Sa­m. 10.17.

i 10.17. Jo­sh. 11.3.

j Na­ni 21.26. Du­te. 2.19. Du­te. 3.11. Jo­sh. 13.25.

k Na­ni 21.13.

l Ge­n. 32.22.

m Du­te. 2.9,19.

n Na­ni 14.25. Du­te. 1.40.

o Na­ni 13.26.

p Na­ni 20.14.

q Na­ni 20.18-21.

r Na­ni 20.1. Du­te. 1.46.

s Na­ni 21.4. Du­te. 2.1-8.

t Na­ni 21.11.

u Na­ni 21.13. 22.36.

v Na­ni 21.21. Du­te. 2.26.

w Na­ni 21.22. Du­te. 2.27.

x Na­ni 21.23. Du­te. 2.32.

y Jo­sh. 13.18.

z Na­ni 21.24,25. Du­te. 2.33,34.

a 11.13,26. Du­te. 2.36.

b Na­ni 21.29.

c Du­te. 9.5. 18.12. Jo­sh. 3.10. Eks. 15. 9.

d Na­ni 22.2. Du­te. 23.3,4. Jo­sh. 24.9.

e Na­ni 21.25. Na­ni 32.37.

f Du­te. 2.36.

g Se­b. 13.20. 1 Kho. 6.1.

h Ge­n. 16.5. 18.25.

i 3.10.

j Ge­n. 28.20. Na­ni 30.3. 1 Sa­m. 1.11.

k Le­vi 27.2, 3.

l Hla­b. 66.13.

m Du­te. 2.36.

n He­z. 27.17.

o 11.11.

p 1 Sa­m. 18.6.

q Eks. 15.20. Je­r. 31.4.

r Ge­n. 44.13.

s 21.18. Na­ni 30.2.

t Eks. 4.26.

u 11.31.

a 8.1.

b 9.17. 1 Sa­m. 19.5. 28.21. Jo­be 13.14. Hla­b. 119.109.

c 1 Sa­m. 25.10.

d 3.28.

e Jo­sh. 19.15.

f Jo­sh. 19.15.

g 2 Sa­m. 23.30.

h 10.4.

i 5.10.

j 3.13,27.

a 2.11. 3.7. 4.1. 6.1. 10.6.

b 3.31. 10.7. 1 Sa­m. 12.9.

c Jo­sh. 15.33.

d 1 Sa­m. 1.2. Lu­ka 1.7.

e 6.12. Lu­ka 1.11,13.

f 13.7,14. Na­ni 6.2,3. Lu­ka 1.15.

1 ka­yi­yi­ku­dlu­la: He­b. ka­yi­yi­kwe­nyu­ke­la.

g 16.17. 1 Sa­m. 1.11. Na­ni 6.5.

h Na­ni 6.2.

i 1 Sa­m. 7.13. 2 Sa­m. 8.1. 1 La­n. 18.1.

j Du­te. 33.1. 1 Sa­m. 2.27. 9.6,7. 1 Kho. 13.1. 17.24. 2 Kho. 23.17.

k Da­n. 10.5,6. Ma­t. 28.3. Se­b. 6.15.

l Ge­n. 16.8.

m Ge­n. 16.8.

n 13.17,18.

o 13.3-5.

p 13.4.

q 6.18. Ge­n. 18.5.

r 13.6.

s Ge­n. 32.29.

t 6.19,20.

u 6.18.

v 6.21.

w 1 La­n. 21.16. He­z. 1.28. Ma­t. 17.6. Le­vi 9.24.

x 6.22.

y 6.22. Ge­n. 32.30. Eks. 33.20. Du­te. 5.26.

z 13.16,19.

a He­b. 11.32.

b 1 Sa­m. 2.21. 3.19. Lu­ka 1.80. Lu­ka 2.52.

c 3.10.

d Ge­n. 41.8.

e Jo­sh. 15.33.

a Jo­sh. 19.43. Ge­n. 38.12.

b Ge­n. 21.21. 24.4. 34.4.

c Ge­n. 24.3,4.

d 15.18. Ge­n. 34.14. 1 Sa­m. 14.6. 17.26,36. 31.4. 2 Sa­m. 1.20. Eks. 34.16.

e Jo­sh. 11.20.

f 13.1.

g He­z. 19.2,3.

h 3.10. 13.19. 15.14. 1 Sa­m. 10.6,10. 11.6.

i He­z. 17.2. Lu­ka 14.7. 1 Kho. 10.1. Hla­b. 78.2. Za­ga 1.6.

j Ge­n. 29.27.

k 2 Kho. 5.5,22,23. Ge­n. 45.22.

l 2 Kho. 5.5,22,23. Ge­n. 45.22.

m 16.5.

n 15.6.

o 16.15.

p 16.16.

q 14.6. 3.10.

r 1.18.

s 2 Kho. 5.5,22,23. Ge­n. 45.22.

t 15.2,6.

u Jo­ha. 3.29.

a 6.19. Ge­n. 38.17.

b Eks. 22.5.

c Eks. 22.5.

d 14.15.

e 15.11. Isa. 2.21. 57.5.

f 1 La­n. 4.32.

g 2 Sa­m. 5.18,22.

h 15.14,17,19.

i 15.11. Isa. 2.21. 57.5 .

j 14.4.

k 16.11,12.

l 14.6,19. 3.10.

m 16.11,12.

n 3.31. Le­vi 26.8. Jo­sh. 23.10.

o Za­ga 27.22. Ze­f. 1.11.

p Ge­n. 45.27.

q 13.1.

a 16.21. Jo­sh. 15.47.

b Hla­b. 118.10,11,12. 1 Sa­m. 23.26. Se­b. 9.24.

c Ge­n. 49.11.

d Jo­sh. 13.3.

e 14.15.

f 15.13,14.

g 16.7,17.

h 15.13,14.

i 4.21.

j 14.16.

k 14.17.

l 13.5.

m 16.5.

n 16.5,6.

o Jo­be 38.13. Hla­b. 109.23.

p 1 Sa­m. 28.15,16.

q 2 Kho. 25.7. 2 La­n. 33.11.

r Eks. 11.5. Ma­t. 24.41.

s 1 Sa­m. 5.2,3,4,5,7. 1 La­n. 10.10.

t Da­n. 5.4.

u 19.6. 2 Sa­m. 13.28.

v Je­r. 15.15.

w Ru­the 3.8.

x 13.25. Jo­sh. 15.33.

y 13.5.

a 17.8. Jo­sh. 24.33.

b 17.4. 1 Kho. 22. 8.

c 1 Sa­m. 15.13.

d Eks. 20.4.

e Le­vi 19.4.

f Isa. 40.19. 46.6.

g Eks. 20.4.

h Le­vi 19.4.

i 17.4. 1 Kho. 22.8.

j 8.27. 18.14,17.

k Ge­n. 31.19.

l 18.1. 19.1. 21.25.

m 21.25. Du­te. 12.8.

n 12.8,10. 19.1. Ge­n. 35.19, Jo­sh. 19.15.

o 17.8. Jo­sh. 24.33.

p 18.19.

q 18.19. Ge­n. 45.8. 2 Kho. 5.13.

r 11.40.

s Eks. 2.21.

t 17.5.

u 18.30.

a 17.6.

b 1.34. Jo­sh. 19.47.

c 18.8,11. 13.25. Jo­sh. 15.33.

d 1.23. Na­ni 13.17. Jo­sh. 2.1.

e 17.1,8.

f 17.10.

g Na­ni 27.21. Ho­s. 4.12.

h 17.5. 18.14.

i 1 Sa­m. 1.17. 1 Kho. 22.6.

j 18.27,28,10. 8.11.

k 18.2.

l Na­ni 13.30. Jo­sh. 2.23,24.

m 1 Kho. 22.3. Jo­sh. 18.3.

n 18.7,27.

o Du­te. 8.9.

p 18.2.

q Jo­sh. 9.17.

r 13.25.

s Eks. 3.1.

t 18.2.

u Eks. 23.2 Du­te. 26.5. 27.14. 1 Sa­m. 9.17. 14.28. Jo­be 3.2. Isa. 14.10. Ze­k. 3.4. Se­b. 10.46.

v 17.4,5.

w 18.11.

x 18.2,14.

y 17.4,5.

z Jo­be 21.5. Mi­ka 7.16. Jo­be 29.9. 40.4. Za­ga 30.32.

a 17.10.

b 19.6.

c 1 Sa­m. 17.22. Isa. 10.28. Se­b. 21.15.

d Ge­n. 31.30.

e 18.7.

f Jo­sh. 19.47. Du­te. 33.22.

g 18.7.

h 2 Sa­m. 10.6. Jo­sh. 19.28.

i 20.1. Ge­n. 14.14. Du­te. 34.1. 1 Kho. 12.29,30. 15.20.

j Ge­n. 30.6.

k 18.7.

l Eks. 2.22. 18.3.

m 18.31. 13.1. 1 Sa­m. 4.2,3,10,11. Hla­b. 78.60-64.

n 19.18. 20.18,26,31. 21.2,19. 1 Sa­m. 1.3,7. Jo­sh. 18.1.

a 17.6.

b Jo­sh. 24.33.

c 17.7.

d 16.25. 19.9,22. 18.20. Ru­the 3.7. 2 Sa­m. 13.28.

e Ge­n. 19.3.

f Ge­n. 19.16. 43.10.

g Jo­sh. 15.63.

h Jo­sh. 18.28.

i Jo­sh. 18.25.

j 19.18. Ma­t. 25.35,43. He­b. 13.2.

k 19.1.

l 19.14. 20.4.

m 18.31.

n Ge­n. 24.25,32.

o 18.10.

p Ge­n. 43.23.

q Ge­n. 19.2.

r Ge­n. 43.24.

s 20.5. Du­te. 13.13.

t Ho­s. 9.9. 10.9. Ge­n. 19.5.

u Ge­n. 19.7.

v 20.6. Ge­n. 34.7. Du­te. 22.21. 2 Sa­m. 13.12. Jo­sh. 7.15.

w Ge­n. 19.8.

x 20.5. Du­te. 21.14.

y Ge­n. 16.6.

z 1 Sa­m. 31.4.

a Hla­b. 46.5.

b Isa. 6.4.

c 20.5.

d 20.6. Le­vi 1.6. 1 Sa­m. 11.7.

e 20.7. Isa. 8.10. Za­ga 13.10.

a 21.5. Jo­sh. 22.12. 1 Sa­m. 10.17. 11.7,15. Du­te. 13.12.

b 18.29. 2 Sa­m. 3.10.

c Jo­sh. 18.26.

d 1 Sa­m. 14.38. Isa. 19.13.

e 20.15,17,25,35,46. 8.10.

f 19.15.

g 19.22,25,26.

h Jo­sh. 24.11.

i 19.29.

j 19.23.

k 19.30.

l Jo­sh. 7.14. 14.2. 1 Sa­m. 10.20,21. 14.41,42. Ne­h. 11.1. Za­ga 16.33. Jo­na 1.7. Se­b. 1.26.

m Du­te. 13.14. Jo­sh. 22.13,16.

n Du­te. 13.13.

o Du­te. 13.5.

p Na­ni 1.37. 26.41.

q 20.15,17,25,35,46. 8.10.

r 3.15. 1 La­n. 12.2.

s 20.2. Na­ni 1.46. 26.51. 1 Sa­m. 11.8.

t 20.15,17,25,35,46. 8.10.

u 20.26,31. 18.31.

v Na­ni 27.21.

w 1.2.

x 20.18,26,27.

y 20.15,17,25,35,46. 8.10.

z 20.18.

a Jo­sh. 18.1. 1 Sa­m. 4.3,4.

b Na­ni 25.7. 31.6. Jo­sh. 24.33.

c Du­te. 10.8. 18.7.

d Jo­sh. 8.4.

e Jo­sh. 8.5,6.

f 20.41. Jo­sh. 8.14,15.

g Jo­sh. 8.19.

h 9.33,44.

i 20.31,32.

j 20.38.

k Jo­sh. 8.20.

l 20.45,47. Jo­sh. 8.15,24.

m Hla­b. 22.12.

n 20.45,47. Jo­sh. 8.15,24.

o Jo­sh. 15.32.

p Du­te. 24.21.

q 20.44,45.

r 21.13.

s 20.45,47. Jo­sh. 8.15,24.

a 20.18. 20.1.

b 20.31.

c 20.26. 2 Sa­m. 24.25.

d 5.23.

e 1 Sa­m. 11.1. 31.11-13. 2 Sa­m. 2.4,5. 21.12. 1 La­n. 10.11.

f 21.5. 1 Sa­m. 11.7.

g Na­ni 31.17. Du­te. 7.2.

h 21.2. Jo­sh. 18.1.

i 20.47.

j Na­ni 11.22.

k 21.6.

l 21.7.

m 21.1. 11.35.

n 20.31.

o 20.31.

p 20.31.

q Jo­sh. 17.7.

r 11.34. Eks. 15.20. 1 Sa­m. 18.6. 21.11. 29.5. Je­r. 31.13.

s 20.48.

t 17.6.

a Hlu. 2.16.

b Hlu. 6.4,5,6.

c Hlu. 17.8.

d Ge­n. 35.19.

e Hlu. 3.30.

f Eks. 3.16.

g Hla­b. 132.15.

h Jo­sh. 2.12,14. Hlu. 1.24.

i 1.5; 2.20.

j 3.1.

k Ge­n. 38.11. Du­te. 25.5.

l Hlu. 2.15. Jo­be 19.21. Hla­b. 32.4; 38.2; 39.9,10.

m Jo­sh. 24.15. 2 Kho. 2.2,3,4,5,6. Ge­n. 32.26.

n 2.11,12.

o 1 Sa­m. 3.17; 14.44; 20.13; 25.22. 2 Sa­m. 19.13. 1 Kho. 19.2; 20.10. 2 Kho. 6.31.

p Se­b. 21.14.

q Ma­t. 21.10.

r Jo­be 27.2.

s Jo­be 1.21.

t 2 Sa­m. 21.9. Ru­the 2.23.

a 3.2. Za­ga 7.4.

b 4.21.

c Du­te. 24.19.

d Hla­b. 129.7,8.

e 1.10,22.

f 1 Sa­m. 25.23,41.

g 1.14,16,17.

h 1 Sa­m. 24.19.

i Hla­b. 17.8; 36.7; 57.1; 61.4; 63.7; 91.4.

j Ru­the 2.2,10. Ge­n. 33.15.

k 1 Sa­m. 25.41.

l Na­ni 6.3. Hla­b. 69.21.

m 2.18.

n Eks. 16.36.

o 2.14.

p 2.10.

q Ge­n. 14.19. Hlu. 17.2. Ru­the 3.10. 1 Sa­m. 15.13; 23.21; 26.25. 2 Sa­m. 2.5. Hla­b. 115.15. Jo­be 29.13.

r 1.8.

s 2.8.

t 2.8.

a 1.9.

b 2.1.

c 2.8.

d 2 Sa­m. 14.2.

e Hlu. 19.6.

f Hlu. 4.21.

g He­z. 16.8. Du­te. 22.30.

h 2.20.

i 1.8.

j Za­ga 12.4; 31.10.

k 3.9.

l 4.1.

m 4.5. Du­te. 25.5.

n Hlu. 8.19. 1 Sa­m. 14.39; 19.6; 20.3,21; 25.26,34; 26.10,16; 28.10; 29.6. 2 Sa­m. 12.5. 2 Kho. 2.2,6. Je­r. 4.2; 5.2.

o 3.8.

p Isa. 30.7. Hla­b. 37.3,5.

a Jo­sh. 20.4.

b 3.12.

c 1 Kho. 21.8.

d Le­vi 25.25.

e Ge­n. 23.18.

f 4.10; 3.13. Du­te. 25.5.

g 3.12,13.

h Du­te. 25.7,9.

i Le­vi 27.10,13.

j 1.2,4.

k 1.2,4.

l 4.5. Du­te. 25.6.

m Du­te. 25.9.

n Ge­n. 35.19.

o Ge­n. 38.29. 1 La­n. 2.4. Ma­t. 1.3.

p 1 Sa­m. 2.20.

q 3.11.

r Ge­n. 33.5.

s Lu­ka 1.58.

t 1 Sa­m. 1.8.

u Lu­ka 1.59.

v Ge­n. 50.23.

w 1 La­n. 2.4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15: Ma­t. 1.3,4,5,6.

x Na­ni 1.7. Eks. 6.23.

a Jo­sh. 24.33.

b 1 La­n. 6.22,26,27,34,35.

c Ge­n. 35.19.

d Hlu. 13.2. Lu­ka 1.7.

e Eks. 23.14. Lu­ka 2.41.

f Du­te. 12.5,6,7.

g Jo­sh. 18.1.

h Du­te. 12.17,18. 16.11.

i Jo­be 24.21.

j Ru­the 4.15.

k Jo­sh. 18.1.

l 3.3.

m Jo­be 7.11. 10.1.

n Hlu. 11.30.

o Ge­n. 29.32. 2 Sa­m. 16.12.

p 1.19. Ge­n. 8.1.

q Hlu. 13.5.

r Jo­be 30.16. Hla­b. 42.4. Hla­b. 62.8. Li­lo 2.19.

s Du­te. 13.13. 15.9.

t 25.35. 20.13,42. 2 Sa­m. 15.9. 2 Kho. 5.19. Ma­rk. 5.34. Lu­ka 7.50. 8.48.

u Hla­b. 20.4,5.

v Ge­n. 33.15.

w Tshu. 9.7.

x 1.1. 2.11. 7.17. 8.4. 15.34. 16.13. 19.18,19,22,23. 20.1. 25.1. 28.3. 9.16. Ma­t. 27.57.

y 1.11.

z Eks. 18.4.

a 1.3.

b 1.11,28. 2.11,18. 3.1. Eks. 21.6. 2 Sa­m. 7.29.

c Na­ni 30.7.

d 2 Sa­m. 7.25.

e Du­te. 12.5,6,11.

f 1.3,9. Jo­sh. 18.1.

g 17.55. 20.3. Ge­n. 42.15. 2 Kho. 2.2,4,6. 4.30.

h 1.17.

i 1.11,22.

j Ge­n. 24.26,52.

a Lu­ka 1.46-53. Hla­b. 5.11. 9.2.

b Hla­b. 75.10. 89.17,24. 92.10. 112.9. 148.14.

c Hla­b. 9.14. 13.5. 20.5. 35.9.

d Eks. 15.11.

e Du­te. 4.35.

f Du­te. 32.31.

g Ma­l. 3.13. Ju­da 15.

h Hla­b. 37.15. 46.9. 76.3.

i Lu­ka 1.53. Hla­b. 34.10.

j Hla­b. 68.6. 113.9. Isa. 54.1.

k Je­r. 15.9.

l Du­te. 32.39.

m Eks. 15.9. Jo­be 1.21.

n Hla­b. 75.7. Jo­be 5.11.

o Hla­b. 113.7,8. Lu­ka 1.52. Da­n. 4.17.

p Jo­be 36.7.

q Jo­be 38.4,5,6. Hla­b. 24.2. 102.25. 104.5.

r Hla­b. 121.3. Za­ga 3.26. Hla­b. 91.11.

s Hla­b. 2.9.

t 7.10. Hla­b. 18.13. 2 Sa­m. 22.14.

u Hla­b. 96.10,13. 98.9.

v 2.1.

w 1.19.

x 2.18. 3.1.

y 1.3. Du­te. 13.13.

z Hlu. 2.10.

a Le­vi 7.30-34. Du­te. 18.3.

b Le­vi 3.3,4,5,16. 7.23,25,31.

c Ge­n. 6.11.

d Ma­l. 2.8.

e 2.11.

f Eks. 28.4. 2 Sa­m. 6.14. 1 La­n. 15.27. Le­vi 6.10.

g 1.3.

h Na­ni 6.23. Ge­n. 14.19.

i Ge­n. 21.1.

j 2.26. Hlu. 13.24.

k 2.13-16.

l Eks. 21.6. 22.8,9,28. Eks. 12.12.

m Jo­sh. 11.20. Za­ga 15.10.

n 2.21. Ge­n. 26.13. 2 La­n. 17.12.

o Lu­ka 2.52. Za­ga 3.4. Se­b. 24.16. Ro­ma 14.18.

p 1 Kho. 13.1. Hlu. 13.6.

q Eks. 4.14,27.

r Eks. 28.1-4. Na­ni 18.1,7.

s 14.3. 22.18.

t Le­vi 2.3,10. 6.16. 7.7,8,34. 10.14,15. Na­ni 5.9,10. 18.8-19.

u Du­te. 32.15.

v 2.32. Du­te. 26.15. 33.27. 1 La­n. 4.41. Hla­b. 26.8. 68.5. Du­te. 12.5,6.

w Eks. 27.21. 29.5.

x Je­r. 18.9,10.

y Hla­b. 91.14.

z Ma­l. 2.9.

a 4.11,18,20. 22.18. 1 Kho. 2.27.

b 2.33. Ze­k. 8.4.

c 1 Kho. 13.3.

d 4.11.

e 1 Kho. 2.35.

f 25.28. 1 Kho. 11.38. 2 Sa­m. 7.11,27.

g 2 Sa­m. 22.51. Hla­b. 18.50. Hla­b. 89.20.

h 10.3. Eks. 29.23. Hlu. 8.5. Za­ga 6.26.

a 2.11,18.

b 3.21. Hla­b. 74.9. Amos 8.11.

c 4.15. Ge­n. 27.1. Du­te. 34.7. Ge­n. 48.10.

d Eks. 27.20,21. Le­vi 24.2,3. 2 La­n. 13.11.

e 1.9.

f 2 Kho. 21.12. Je­r. 19.3.

g 2.27-36.

h 2.27-36.

i He­z. 7.3,8. 18.30. 33.20.

j 2.12,17,22.

k 2.23-25.

l Isa. 22.14.

m Jo­be 1.21. 2.10. Hla­b. 39.9. Isa. 39.8.

n Hlu. 13.24.

o Ge­n. 39.2. Jo­sh. 6.27.

p 9.6. Esta 6.10.

q 2 Sa­m. 3.10.

r Jo­sh. 18.1.

s 3.1,4.

a 5.1. 7.12.

b Jo­sh. 12.18.

c Jo­sh. 18.1.

d Na­ni 14.44.

e Jo­sh. 18.1.

f Eks. 25.22. Hla­b. 99.1. Na­ni 7.89.

g Jo­sh. 6.5,20.

h 1 Kho. 1.45. Ru­the 1.19.

i 2 Sa­m. 10.12. 1 Ko­r. 16.13.

j Hlu. 13.1.

k 4.2. Hla­b. 78.60-64. Le­vi 26.17. Du­te. 28.25.

l 2 Sa­m. 18.17. 19.8. 2 Kho. 14.12. 1 Kho. 22.36. 2 La­n. 25.22.

m 2.32.

n 2.34.

o Jo­sh. 18.1.

p 2 Sa­m. 1.2.

q Jo­sh. 7.6.

r 4.18. 1.9.

s 3.2.

t Ge­n. 35.17.

u 14.3.

v Hla­b. 26. 8.

a 4.1. 7.12.

b 6.17. Jo­sh. 11.22. 13.3.15.46,47. 2 La­n. 26.6. Ne­h. 13.23,24. Isa. 20.1. Je­r. 25.20. Amos 1.8. 3.9. Ze­f. 2.4. Ze­k. 9.6. Se­b. 8.40.

c Hlu. 16.23.

d Isa. 46.1,2,7.

e Je­r. 50.2. He­z. 6.4,6. Mi­cah 1.7.

f Ze­f. 1.9.

g 5.7,11. Hla­b. 32.4. Eks. 9.3. Se­b. 13.11.

h 6.5.

i Du­te. 28.27. Hla­b. 78.66.

j Jo­sh. 13.3.

k 17.4.

l 7.13. 12.15. Du­te. 2.15.

m 5.11.

n Jo­sh. 15.11.

o Jo­sh. 15.11.

p Jo­sh. 13.3.

q 5.6.

a Du­te. 18.10. Ge­n. 41.8. Eks. 7.11. Da­n. 2.2. 5.7.

b Eks. 23.15.

c Le­vi 5.15,16.

d 6.9.

e Le­vi 11.29.

f 6.17,18. Jo­sh. 13.3.

g 5.6.

h Jo­sh. 7.19.

i 5.6,9,11.

j 5.3,4,7.

k Eks. 8.15,32. 9.7,34. 10.1. Eks. 7.13.

l Eks. 12.31.

m 2 Sa­m. 6.3. Na­ni 7.3,6.

n Na­ni 19.2.

o 6.4,5.

p Jo­sh. 15.10.

q 6.3.

r Jo­sh. 15.10.

s Na­ni 20.19.

t Jo­sh. 21.16.

u 6.4.

v Jo­sh. 15.11.

w 5.1.

x Jo­sh. 15.47.

y Hlu. 1.18.

z 17.4.

a Jo­sh. 15.11.

b Du­te. 3.5.

c 6.19. Ge­n. 50.11. Hlu. 11.33.

d Eks. 19.21. Na­ni 4.5,15,20. 2 Sa­m. 6.7.

e 6.19. Ge­n. 50.11. Hlu. 11.33.

f 2 Sa­m. 6.9.

g Jo­sh. 24.19.

h Jo­sh. 9.17.

a 6.21.

b 2 Sa­m. 6.3.

c Isa. 55.7. Ho­s. 6.1.Du­te. 30.2-10. 1 Kho. 8.48. Jo­w. 2.12.

d Hlu. 10.16.

e Hlu. 2.13.

f 2 La­n. 19.3. 30.19. Ezra 7.10. Jo­be 11.13. Hla­b. 78. 8.

g Du­te. 6.13. 10.20. 13.4. Ma­t. 4.10. Lu­ka 4.8.

h Hlu. 2.13.

i Jo­sh. 18.26.

j 7.9. Ge­n. 20.7.

k 2 Sa­m. 14.14.

l 28.20. 31.13. Hlu. 20.26. Ne­h. 9.1. Da­n. 9.3,4,5. Jo­w. 2.12.

m Hlu. 10.10. 1 Kho. 8.47.

n Eks. 14.14. 2 Kho. 19.4. Isa. 37.4.

o Hla­b. 99.6. Je­r. 15.1.

p 2.10. Hla­b. 18.13. 2 Sa­m. 22.14,15.

q Jo­sh. 10.10. Hlu. 5.20.

r Ge­n. 28.18. 31.45. 35.14. Jo­sh. 4.9. 24.26.

s Na­ni 14.19.

t Hlu. 13.1.

u 13.5.

v 5.9.

w Jo­sh. 15.11.

x 17.4.

y Ge­n. 15.16.

z 7.6. 12.11. 25.1.

a Jo­sh. 16.2.

b Jo­sh. 5.9.

c Jo­sh. 18.26.

d 1.19.

e 7.9. 14.35. Hlu. 21.4.

a Du­te. 16.18.

b Hlu. 10.4. 12.14. Hlu. 5.10.

c Jo­sh. 15.28.

d Eks. 18.21.

e Eks. 23.8. Hla­b. 15.5.

f 1.19.

g 8.19,20. Du­te. 17.14. Ho­s. 13.10. Se­b. 13.21.

h Eks. 16.8.

i Hlu. 8.23.

j 8.11-18.

k 10.25. Du­te. 17.16.

l 14.52.

m Ge­n. 45.6.

n Eks. 30.25.

o 1 Kho. 21.7. He­z. 46.18.

p Mi­ka 3.4. Za­ga 1.28.

q 8.5.

r 8.7. Ho­s. 13.11.

a 14.51. 1 La­n. 8.33. 9.39.

b 8.16.

c 10.23.

d Jo­sh. 24.33.

e 2 Kho. 4.42.

f 13.17.

g 9.11,14. 1.1.

h 10.2. Ma­t. 6.27,31,34. 10.19. Lu­ka 12.11,22,25,26.

i Hlu. 13.6.

j 3.19.

k 1 Kho. 14.3. 2 Kho. 4.42. 8.8.

l Hlu. 13.6.

m Ge­n. 25.22.

n 2 Sa­m. 15.27. 1 La­n. 26.28. 2 La­n. 16.7,10. Isa. 30.10.

o Ge­n. 24.11.

p 10.5. 1 Kho. 3.2-4.

q 10.5. 1 Kho. 3.2-4.

r 15.1. Se­b. 13.21.

s 10.1.

t Eks. 2.25. 3.7,9.

u Hlu. 18.14. Ma­t. 11.25.

v 16.12.

w 9.3.

x Hlu. 20.46-48. 21.6. Hla­b. 68.27.

y 15.17. Hlu. 6.15.

z 2 Kho. 23.11. Je­r. 35.2. 36.12.

a Eks. 29.22,27. Le­vi 7.32,33. He­z. 24.4.Ge­n. 43.34.

b 2 Sa­m. 11.2.

a 9.16. 16.13. 2 Sa­m. 2.4. 5.3. 1 Kho. 1.39.19.16. 2 Kho. 9.1,3,6. 11.12.

b Ge­n. 41.40.

c Du­te. 32.9. Hla­b. 78.71.

d Ge­n. 35.19,20.

e 9.5.

f Ge­n. 13.18.

g Hlu. 20.31.

h 10.10.

i 13.3,4. 2 Sa­m. 8.6,14. 1 La­n. 11.16. 18.13. 2 La­n. 17.2.

j 9.12.

k Ge­n. 31.27. 2 Kho. 3.15. Eks. 15.20.

l Ge­n. 31.27. 2 Kho. 3.15. Eks. 15.20.

m 10.10. 11.6. 16.13. Hlu. 14.6,19. Hlu. 3.10. Na­ni 11.25.

n 10.10. 19.23,24.

o Eks. 4.8. Hlu. 6.17. Lu­ka 2.12.

p Jo­sh. 1.5.

q 11.14,15. 13.4. Jo­sh. 5.9.

r 13.8.

s 10.5.

t 19.20.

u 10.6.

v 19.24. Ma­t. 13.54,55.

w Isa. 54.13.

x 19.24. Ma­t. 13.54,55.

y 14.50.

z 9.20.

a 11.15.

b 7.5,6. Jo­sh. 18.26.

c 12.8. Hlu. 6.8,9.

d 8.7,19. 12.12.

e Jo­sh. 24.1.

f Jo­sh. 7.14,16,17. Hlu. 20.9.

g 23.2,4,9,10,11.

h 9.2.

i 2 Sa­m. 21.6.

j 8.11. Du­te. 17.14-20.

k 11.4. Jo­sh. 18.28.

l 11.12.

m Du­te. 13.13.

n 16.20. 17.18. 25.27.Ge­n. 43.11. Hlu. 3.15. 2 Sa­m. 8.2,6. 1 Kho. 4.21. 10.25. 2 La­n. 17.5. Hla­b. 72.10. Ma­t. 2.11. Za­ga 18.16.

a 12.12. 14.47. Ge­n. 19.38. Du­te. 2.19.23.3. Hlu. 3.13. 10.7,11. 11.4,15,33. 2 Sa­m. 10.1. 1 Kho. 11.1,5,7,33.

b Hlu. 21.8.

c Ge­n. 26.28. Eks. 23.22. 34.12,15. Du­te. 7.2. 1 Kho. 20.34. Jo­be 41.4. He­z. 17.13.

d 1 Kho. 8.9.

e Na­ni 16.14.

f 17.26. Ge­n. 34.14.

g 10.26. Jo­sh. 18.28.

h Hlu. 2.4. 21.2.

i 10.6,10. Hlu. 3.10.

j Hlu. 19.29. 1 Kho. 18.23,33.

k Hlu. 21.5,8,10.

l Hlu. 1.5.

m Hlu. 20.15-17. 2 Sa­m. 24.9.

n 11.3.

o 31.11.

p Hlu. 7.16.

q Eks. 14.24.

r 10.27.

s Lu­ka 19.27.

t 2 Sa­m. 19.22.

u 19.5. Eks. 14.13.

v 10.8.

w 10.17. Hlu. 11.11.

x 10.8.

a 8.5,19,20.

b 10.24. 11.14,15.

c 8.20. Na­ni 27.17.

d 8.1-5.

e 10.1. 12.5. 24.6. 26.9,11,16. 2 Sa­m. 1.14,16.

f Na­ni 16.15. 1 The­s. 2.5.

g Du­te. 28.33.

h Du­te. 28.33.

i Du­te. 16.19.

j Du­te. 28.33.

k Du­te. 28.33.

l 10.1. 12.5. 24.6. 26.9,11,16. 2 Sa­m. 1.14,16.

m Eks. 21.16. 22.4.

n Mi­ka 6.4.

o Isa. 1.18. 5.3,4. Mi­ka 6.2,3.

p Ge­n. 46.5,6.

q Eks. 2.23.

r 10.18. Eks. 3.10. 4.14-16.

s Hlu. 3.7.

t Hlu. 4.2. Du­te. 32.30.

u Hlu. 3.31. 10.7. 13.1.

v Hlu. 3.12.

w Hlu. 10.10. Hlu. 3.9.

x Hlu. 2.13.

y Hlu. 10.15.

z Hlu. 6.14,32.

a Hlu. 12.13-15. Hlu. 13.24,25.

b Hlu. 11.1.

c 7.10-13.

d 10.27. 11.1.

e 8.5,19.

f 8.7. 10.19. Hlu. 8.23.

g 10.24.

h 8.5. 9.20.

i 9.16,17. Ho­s. 13.11.

j 12.24. Du­te. 6.2. Jo­sh. 24.14.

k Le­vi 26.14. Jo­sh. 24.20.

l 5.9.

m 12.9.

n Eks. 14.13.

o Za­ga 26.1.

p Ja­k. 5.16.

q 8.7.

r Eks. 14.31. Ezra 10.9.

s 12.23. Eks. 9.28. 10.17.

t Du­te. 11.16.

u Je­r. 16.19. Ha­b. 2.18. 1 Ko­r. 8.4.

v 1 Kho. 8.57. Hla­b. 94.14.

w Jo­sh. 7.9. Hla­b. 106.8. Je­r. 14.21. He­z. 20.9,14,22.

x Du­te. 7.7,8.

y 12.19.

z 1 Kho. 8.36. 2 La­n. 6.27. Hla­b. 27.11. Za­ga 4.11.

a Je­r. 6.16.

b 12.14.

c Isa. 5.12.

d Na­ni 16.26.

e Du­te. 28.36.

f Na­ni 16.26.

a 13.5,11,16,23. 14.31. Ne­h. 11.31. Isa. 10.28. Ezra 2.27.

b 10.26. Jo­sh. 18.28.

c 10.5.

d Hlu. 3.27.

e 7.13. Hlu. 7.23.

f Jo­sh. 11.4.

g 14.23. Jo­sh. 7.2.

h 14.24.

i Hlu. 6.2.

j Hlu. 9.46,49.

k 10.8.

l Ge­n. 45.1.

m 2 Sa­m. 24.10. 1 La­n. 21.8. 2 La­n. 16.9.

n 15.11.

o 15.28.

p Se­b. 13.22.

q Jo­sh. 18.28.

r 14.2.

s 13.2.

t 14.15.

u Jo­sh. 18.23.

v 9.4.

w Jo­sh. 10.10.

x Ne­h. 11.34.

y 2 Kho. 24.14. Je­r. 24.1. 29.2.

z Isa. 2.4. Jo­w. 3.10. Mi­ka 4. 3.

a Tshu. 12.11.

b 17.47,50. Hlu. 3.31. 5.8. 14.6. 15.15.

c 14.4. Isa. 10.29. Je­r. 22.20.

a Jo­sh. 18.28.

b Hlu. 4.5. Hlu. 20.45,47.

c Isa. 10.28.

d 13.15.

e 4.21.

f Jo­sh. 18.1.

g 2.28.

h 13.23.

i 2. 8.

j 13.16.

k Hlu. 14.3.

l Hlu. 7.4,7. 2 La­n. 14.11.

m 13.12.

n Ge­n. 24.14. Hlu. 7.11.

o 13.6.

p 13.17.

q Jo­sh. 18.28.

r Jo­sh. 2.9.

s 14.19,20. Isa. 16.8.

t Na­ni 27.21.

u Hlu. 7.22. 2 La­n. 20.23.

v Du­te. 28.20.

w 13.7.

x 13.6. 14.11.

y Jo­sh. 24.33.

z Eks. 14.30.

a 13.5. Jo­sh. 7.2.

b 13.6.

c Jo­sh. 6.26.

d Ge­n. 41.57. 1 Kho. 10.24. Du­te. 9.28. Ma­t. 3.5.

e Eks. 3.8.

f Eks. 3.8.

g Hlu. 18.14.

h 13.2.

i Jo­sh. 10.12.

j 15.19.

k Le­vi 3.17.

l Eks. 12.3.

m 14.33. 7.17.

n 14.3,18,19.

o 28.6.

p 10.19. Jo­sh. 7.14.

q Ru­the 3.13.

r Hlu. 20.9.

s 10.20,21. Jo­sh. 7.16.

t Jo­sh. 7.19.

u 14.27.

v Ru­the 1.17.

w 14.39.

x Ru­the 3.13.

y 2 Sa­m. 14.11. 1 Kho. 1.52. Ma­t. 10.30. Lu­ka 12.7. 21.18. Se­b. 27.34.

z 11.11.

a 2 Sa­m. 8.3.

b 15.3-7.

c 31.2. 2 Sa­m. 2.8-10. 1 La­n. 8.33. 9.39.

d 18.17-19.

e 18.20,27. 19.12. 25.44. 2 Sa­m. 3.14. 6.20-23. 21.8.

f 2 Sa­m. 2.8.

g 10.14.

h 9.1.

i 9.1.

j 8.11.

a 9.16.

b 27.8. 28.18. 30.1. Eks. 17.8,14,16. Na­ni 14.45. 24.20. Du­te. 25.17-19. 2 Sa­m. 8.12. 1 La­n. 4.43. Hla­b. 83.7. Hlu. 3.13.

c 1 Kho. 20.12.

d Le­vi 27.28,29. Jo­sh. 6.17,21.

e 22.19.

f 23.8.

g Jo­sh. 15.24.

h 27.10. Hlu. 1.16.

i Eks. 18.10,19. Na­ni 10.29,32.

j 14.48.

k Ge­n. 2.11.

l 27.8. Ge­n. 16.7.

m 27.8. 30.1.

n 15.3,15. 28.18.

o 9.21.

p 14.32.

q 15.13.

r 15.15.

s Le­vi 27.28,29. Jo­sh. 6.17,21.

t Hla­b. 40.6-8. 50.8,9. Za­ga 21.3. Isa. 1.11-17. Je­r. 7.22,23. He­b. 10.6-9.

u Tshu. 5.1. Ho­s. 6.6. Ma­t. 9.13. 12.7. Mi­ka 6.6-8. Ma­rk. 12.33.

v Ge­n. 31.19.

w 13.14.

x 26.21.

y 12.14. Za­ga 29.25.

z 15.23. 16.1.

a 1 Kho. 11.30,31.

b 28.17,18.

c Na­ni 23.19.

d 15.25.

e Hlu. 1.7.

f Hlu. 8.21.

g 15.12,21.

h 1.19.

i Jo­sh. 18.28.

j 19.24.

k 16.1.

l 15.11.

a 15.35.

b 15.23,26.

c 10.1.

d Hla­b. 78.70. 89.19,20. Se­b. 13.22.

e 9.12.

f Eks. 4.15.

g 9.16.

h 21.1. 2 Kho. 4.13.

i 1 Kho. 2.13. 2 Kho. 9.22.

j Jo­sh. 3.5.

k 1 Kho. 12.26. Hla­b. 14.1.

l Hla­b. 147.10,11.

m 1 La­n. 28.9. Hla­b. 7.9. Je­r. 11.20. 17.10. 20.12. 1 Kho. 8.39.

n 17.13.

o 17.13.

p 17.12.

q 17.12.

r 2 Sa­m. 7.8. Hla­b. 78.70,71.

s 17.42. Ge­n. 25.25.

t 9.17.

u 16.1.

v 10.1.

w Hlu. 3.10.

x 1.19.

y 18.12. 28.15.

z Hlu. 9.23.

a 16.21,22.

b 16.23. 18.10. 19.9. 2 Kho. 3.15.

c 17.34-36.

d 3.19. 18.12,14.

e 16.11. 17.15,34.

f 10.27.

g 16.16. Ge­n. 41.46. Du­te. 1.38. 1 Kho. 10.8. Za­ga 22.29.

h 16.14,16.

i Jo­be 32.20.

a 13.5.

b 1 Kho. 4.10. Jo­sh. 15.35.

c Ne­h. 11.30. Jo­sh. 10.10.

d 17.19. 21.9.

e 2 Sa­m. 21.19.

f 5.8. 6.17. 21.10. 27.2,3,4,11. 17.52. Jo­sh. 11.22. 13.3. 2 Sa­m. 1.20. 15.18. 21.19,20,22. 1 Kho. 2.39-41. 2 Kho. 12.17. 1 La­n. 8.13. 18.1. 20.5,6,8. 2 La­n. 26.6. Amos 6.2. Mi­ka 1.10.

g 8.17.

h 11.1.

i 17.25,26,36,45. 2 Sa­m. 21.21.

j 16.1,18. 17.58. Ru­the 4.22.

k Ge­n. 35.19.

l 16.10,11. 1 La­n. 2.13,14,15.

m 16.6,8,9. 1 La­n. 2.13.

n 16.19.

o 10.27.

p 17.22. Ge­n. 37.14.

q 17.4.

r 17.8.

s Jo­sh. 15.16.

t 11.2.

u Hlu. 14.3.

v Jo­sh. 3.10.

w 17.25.

x 17.17,32.

y 17.26,27.

z Du­te. 20.3.

a 16.18.

b 17.26.

c 17.26.

d 2 Ko­r. 1.10. 2 Ti­m. 4.17,18.

e 20.13.

f 17.7.

g 16.12.

h 2 Sa­m. 3.8.

i 17.6.

j 17.10.

k 17.44.

l Du­te. 28.26.

m 1 Kho. 18.36. Jo­sh. 4.24.

n Hla­b. 44.6,7. Ho­s. 1.7. Ze­k. 4.6.

o 18.17.25.28. 2 La­n. 20.15.

p Hlu. 3.28.

q 21.9. 2 Sa­m. 23.21.

r 31.9.

s Jo­sh. 15.11.

t Jo­sh. 15.36.

u 17.4.

v 2 Sa­m. 5.6-9.

w 2 Sa­m. 2.8.

x 16.21,22.

y 1.26.

z 20.22.

a 17.54.

a Ge­n. 44.30.

b 18.3. 19.2. 20.17. 2 Sa­m. 1.26. Du­te. 13.6.

c 17.15.

d Eks. 15.20. Hlu. 11.34. Hlu. 21.21.

e Eks. 15.20. Hlu. 11.34. Hlu. 21.21.

f 21.11. Eks. 15.21.Na­ni 21.17.

g 21.11. 29.5.

h 15.28.

i 16.14. Hlu. 9.23.

j 19.24. 1 Kho. 18.29. Se­b. 16.16.

k 16.16.

l 19.9.

m 20.33. 19.10.

n 18.29,15.

o 16.18.

p 16.14. 28.15.

q 18.16. Na­ni 27.17. 2 Sa­m. 5.2.

r 18.12.

s 18.5.

t 14.49.

u 14.49.

v 25.28. 17.47.

w 18.21,25.

x 18.23. 2 Sa­m. 7.18.

y 2 Sa­m. 21.8.

z Hlu. 7.22.

a 18.28. 14.49.

b Eks. 10.7.

c 18.17.

d 18.26.

e Na­ni 16.9.

f Ge­n. 34.12.

g 14.24.

h 18.17.

i 18.20.

j 18.21.

k 18.13.

l 2 Sa­m. 3.14.

m 18.12.

n 2 Sa­m. 3.14.

o 2 Kho. 13.3.

p 19.8. 2 Sa­m. 11.1.

q 18.5.

a 18.1.

b 19.5. Ge­n. 42.22.

c Hlu. 12.3.

d 17.49,50.

e 11.13. 1 La­n. 11.14.

f Ma­t. 27.4.

g Ru­the 3.13.

h 16.21. 18.2,13.

i Hlu. 9.23.

j 16.16.

k Hla­b. 59.

l Jo­sh. 2.15.

m 2 Sa­m. 2.22.

n 1.19.

o 1.19.

p 10.5,6,10.

q Na­ni 11.25.

r 1.19.

s 1.19.

t 10.6,10.

u 1.19.

v 18.10.

w Isa. 20.2. Mi­ka 1.8,11. Jo­ha. 21.7. 2 Sa­m. 6.14,20.

x 10.11,12.

a 1.19.

b 20.29. 16.22. Ru­the 2.2,10. Ge­n. 33.15.

c 25.26. 2 Kho. 2.2,4,6. 4.30. Ru­the 3.13.

d 1.26.

e Na­ni 28.11.

f 19.2,3.

g 16.4.

h Hlu. 11.40.

i 20.9,33. 25.17. Esta 7.7.

j 20.14. Hlu. 1.24.

k 20.16,42. 18.3. 23.18. 2 Sa­m. 21.7.

l 2 Sa­m. 14.32.

m Ru­the 1.17.

n 17.37. Jo­sh. 1.5,17. 1 Kho. 1.37. 1 La­n. 22.11,16.

o 2 Sa­m. 9.1,3,7. 21.7.

p 25.22. Jo­sh. 22.23.

q 18.1.

r 20.5.

s 19.2.

t Jo­be 16.12. Li­lo 3.12.

u Ru­the 3.13.

v 20.14,15,42.

w Le­vi 7.21. 11.24-28. 15.4,5.

x 20.34.

y 20.6.

z 19.5.

a 20.7.

b Eks. 11.8.

c 20.22.

d 20.13. 1.17.

e 23.16.

a 22.9,11,19. Ne­h. 11.32. Isa. 10.32.

b 16.4.

c Eks. 25.30. Le­vi 24.5. Ma­t. 12.3,4. Ma­rk. 2.25,26. Lu­ka 6.3,4.

d Eks. 19.15. Le­vi 15.18. Ze­k. 7.3.

e Le­vi 8.26.

f Le­vi 24.9.

g 21.5.

h 22.9.

i 17.51.

j 17.2.

k 31.10.

l 17.4.

m 18.7.

n Hlu. 21.21.

o Lu­ka 2.19.

p Hla­b. 34.

a Hla­b. 57. 142.

b 2 Sa­m. 23.13. 1 La­n. 11.15. Ge­n. 38.1. Jo­sh. 12.15. 15.35. 2 La­n. 11.7. Mi­ka 1.15.

c Hlu. 9.4. 11.3.

d 23.13. 25.13.

e Ru­the 1.4. 4.21,22.

f 2 Sa­m. 24.11,18,19. 1 La­n. 21.9,11,13,18,19. 29.29. 2 La­n. 29.25.

g Jo­sh. 18.28.

h Jo­sh. 18.25.

i 8.14.

j 18.3. 20.30.

k 23.21.

l 21.7. 22.1,2,3. Hla­b. 52.

m 21.1.

n 14.3.

o Na­ni 27.21.

p 21.6,9.

q 21.1.

r Na­ni 27.21.

s 22.8.

t Na­ni 27.21.

u 2.31.

v 2.28.

w 21.1.

x 15.3. 2 Sa­m. 21.1.

y 2.33.

z 23.6,9.

a 1 Kho. 2.26.

a Jo­sh. 15.44. Ne­h. 3.17,18.

b 23.4,6,9. Na­ni 27.21.

c 23.14. Hlu. 7.7. 20.28.

d 22.20.

e 15.4.

f 30.7. 23.2.

g 22.19.

h Jo­sh. 24.11.

i Jo­sh. 24.11.

j 22.2. 25.13. 27.2.

k 2 Sa­m. 15.20.

l Jo­sh. 15.24.

m Jo­sh. 15.24.

n 20.41,42.

o 20.30,31. 24.20.

p 20.8.

q 2 Sa­m. 5.3.

r Jo­sh. 15.24.

s 26.1. Hla­b. 11.1. Hla­b. 54.

t Jo­sh. 18.28.

u 26.1,3.

v 23.12.

w Ru­the 2.20.

x 22.8.

y 26.4.

z Jo­sh. 15.24.

a Jo­sh. 15.55.

b 23.19.

c Hla­b. 31.22.

d 2 Kho. 19.9.

e Jo­sh. 15.62. He­z. 47.10.

a 23.28.

b 26.2. Na­ni 11.28.

c Na­ni 32.16.

d Hlu. 3.24.

e 26.8.

f 2 Sa­m. 24.10.

g 26.11.

h 24.10. 12.3.

i Hla­b. 7.4. Ma­t. 5.44. Ro­ma 12.17,19.

j Hla­b. 141.6.

k 24.4.

l Ge­n. 45.20. Du­te. 7.16. 13.9. 19.13,21.

m 24.15. Ge­n. 16.5. Hlu. 11.27. Jo­be 5.8.

n 2 Sa­m. 9.8. 2 Sa­m. 3.8.

o 26.20.

p 24.12.

q 2 La­n. 24.22.

r 25.39. Hla­b. 35.1. 43.1. 119.154. Za­ga 22.23. Je­r. 50.34. 51.36. Li­lo 3.58. Mi­ka 7.9.

s 26.17.

t 26.21.

u Ge­n. 38.26.

v 23.17.

w Ge­n. 21.23.

x 2 Sa­m. 21.7.

y 23.29.

a 28.3.

b Ge­n. 50.10. Na­ni 20.29. Du­te. 34.8.

c 1 Kho. 2.34.

d 1.19.

e Na­ni 10.12.

f Jo­sh. 15.55.

g 23.24.

h Jo­sh. 15.55.

i 30.14.

j 2 Sa­m. 13.23.

k 1 La­n. 12.18. Hla­b. 122.7. Ma­t. 10.12,13. Lu­ka 10.5.

l 25.15,21. 20.18.

m 20.3.

n 25.36. Esta 8.17. 9.19,22.

o Hlu. 9.33.

p Hlu. 9.28.

q Hlu. 12.4.

r Hlu. 8.6.

s 22.2. 23.13. 27.2. 30.9.

t 22.2. 23.13. 27.2. 30.9.

u 30.24.

v 13.10.

w Eks. 14.22. Jo­be 1.10.

x 20.7.

y 25.25. Du­te. 13.13.

z Ge­n. 32.13.

a Ge­n. 32.16.

b Za­ga 17.13.

c Ru­the 1.17.

d 25.34. 1 Kho. 14.10. 16.11. 21.21. 2 Kho. 9.8.

e Ge­n. 24.64. Jo­sh. 15.18. Hlu. 1.14.

f 25.41. Ru­the 2.10.

g 2 Sa­m. 14.9.

h Du­te. 13.13.

i 20.3.

j 25.34. Ge­n. 20.6.

k 2 Sa­m. 18.32.

l 2.35. 1 Kho. 11.38. 2 Sa­m. 7.11,27. 1 Kho. 9.5. 1 La­n. 17.10,25.

m 18.17.

n Je­r. 10.18.

o 25.39. Ge­n. 24.27.

p 25.26,34,39.

q Ru­the 3.13.

r 25.26.

s 25.22.

t 1.17.

u Ge­n. 32.20.

v 2 Sa­m. 13.23,28. 1 Kho. 8.66. 1 Kho. 21.7.

w 2 Sa­m. 13.23,28. 1 Kho. 8.66. 1 Kho. 21.7.

x 22.15.

y 25.32.

z 24.15.

a 25.26,34.

b 1 Kho. 2.44. Hla­b. 7.16. He­z. 17.19.

c Ru­the 2.13.

d Jo­sh. 15.56.

e 27.3. 30.5. 2 Sa­m. 2.2. 3.2,3. 1 La­n. 3.1,2.

f 19.17. 2 Sa­m. 3.14.

g Isa. 10.30.

a 23.19.

b 23.14.

c 23.19.

d 23.23.

e 2 Sa­m. 2.8.

f 2 Sa­m. 11.6.

g 2 Sa­m. 2.18. 10.10,14. 16.9. 18.12. 21.17. 23.18. 1 La­n. 11.20. 18.12.

h 2 Sa­m. 3.39. 19.22. 1 La­n. 2.16.

i Hlu. 7.9-11.

j 19.13,16. 26.11,16. 1 Kho. 19.6.

k 26.11,16,23. 24.6,10. 12.3.

l Ru­the 3.13.

m 25.38.

n Jo­be 7.1. 14.5. Ge­n. 47.29.

o 31.6.

p 24.6.

q 26.11,16,23. 24.6,10. 12.3.

r Ge­n. 2.21. 15.12.

s Ru­the 3.13.

t 26.11,16,23. 24.6,10. 12.3.

u 24.16.

v 24.9-11.

w 2 Sa­m. 24.1.

x Hla­b. 120.5.

y 2 Sa­m. 14.16. 20.19. 21.3.

z 24.14.

a Je­r. 17.11.

b 15.24. 24.17.

c 18.30.

d Ge­n. 31.28.

e Hla­b. 7.8.

f Ru­the 2.20.

g Ge­n. 32.28.

a 23.13. 2 Sa­m. 15.18.

b 21.10-15. 1 Kho. 2.39.

c 17.4.

d 25.43. Jo­sh. 15.55,56.

e 20.3.

f Jo­sh. 10.2. 2 Kho. 11.1.

g Jo­sh. 15.31.

h 1 La­n. 12.1.

i Jo­sh. 13.2.

j 15.2.

k Ge­n. 16.7.

l Ge­n. 12.16. 24.10. 37.25. 30.17. 1 La­n. 12.40.

m 30.29. 1 La­n. 2.9,25.

n Hlu. 1.16.

o 27.9.

a 29.1.

b 25.1.

c 1.19.

d 28.7,9. Le­vi 19.31. Eks. 22.18.

e Jo­sh. 19.18.

f 31.1.

g 28.15. 14.37.

h Na­ni 12.6.

i Eks. 28.30.

j Na­h. 3.4. 1 La­n. 10.13.

k Na­h. 3.4. 1 La­n. 10.13.

l Jo­sh. 17.11.

m 1 Kho. 20.38. 22.30. 2 La­n. 18.29. 35.22.

n Du­te. 18.10.

o 28.3.

p Ru­the 3.13.

q Ge­n. 4.13. 2 Kho. 7. 9.

r Hla­b. 82.6.

s 15.27.

t 28.16. 16.14. 18.12.

u 28.6.

v 15.28.

w 15.28.

x 15.9. 1 La­n. 10.13. 1 Kho. 20.42. Je­r. 48.10.

y 31.2.

z Hlu. 12.3.

a Esta 1.6.

b Je­r. 46.21.

c Ge­n. 18.6. 1 La­n. 12.40.

a 28.1.

b Jo­sh. 12.18.

c Hlu. 7.1. Hlu. 6.33.

d 29.11. 30.1. Jo­sh. 17.16. Jo­sh. 15.56.

e Jo­sh. 13.3.

f 28.1,2.

g 27.7.

h 29.6. 25.28. Da­n. 6.5.

i Ge­n. 25.18.

j 29.11. 27.6. 30.1.

k 14.21.

l 18.7. 21.11. Hlu. 21.21.

m Ru­the 3.13.

n 2 Kho. 19.27. Isa. 37.28. 2 Sa­m. 3.25. He­z. 43.11.

o 29.3.

p Jo­sh. 13.3.

q 1.17.

r Jo­sh. 13.3.

s 2 Sa­m. 14.17,20. 19.27.

t 29.4.

u 29.4. 1 La­n. 12.19-22.

v 29.1. 2 Sa­m. 4.4.

a 29.4,11. Jo­sh. 15.31.

b 27.8. 15.2.

c 25.43. Jo­sh. 15.55,56.

d Eks. 17.4.

e Hla­b. 42.5. 56.3,4,11.

f 23.6,9.

g 23.2,4.

h 1 La­n. 12.21.

i 25.13. 1 La­n. 12.21.

j Na­ni 13.23.

k Na­ni 13.23.

l 25.18. 1 La­n. 12.40. 2 Kho. 20.7. Isa. 38.21.

m 14.27. Hlu. 15.19. Ge­n. 45.27.

n 30.16. 2 Sa­m. 8.18. 15.18. 20.7,23. 1 Kho. 1.38,44. 1 La­n. 18.17. He­z. 25.16. Ze­f. 2.5.

o 25.3. Jo­sh. 14.13.

p 27.9.

q 30.8.

r 2 Sa­m. 8.12.

s 30.10.

t Na­ni 13.23.

u Du­te. 13.13.

v Na­ni 31.27. Jo­sh. 22.8. Hla­b. 68.12.

w 25.13.

x Ge­n. 28.19. Jo­sh. 18.22.

y Jo­sh. 19.8.

z Jo­sh. 15.48.

a Du­te. 2.36.

b Na­ni 34.10.

c Jo­sh. 15.50.

d 27.10.

e Hlu. 1.16.

f Jo­sh. 12.14. 15.30. 19.4. Hlu. 1.17. 1 La­n. 4.30.

g Jo­sh. 15.42.

h Jo­sh. 10 3.

a 1 La­n. 10.1-12.

b 28.4. 2 Sa­m. 1.6,21. 21.12.

c 14.49. 29.19.

d 2 Sa­m. 1.6.

e Hlu. 9.54.

f Hlu. 14.3.

g 2 Sa­m. 1.14.

h 2 Sa­m. 1.10.

i 1 La­n. 10.6.

j 29.1,11. Jo­sh. 17.16. Hlu. 6.33. Ho­s. 1.5.

k 17.51.

l 2 Sa­m. 1.20. Hlu. 16.23,24.

m 21.9.

n Hlu. 2.13.

o 2 Sa­m. 21.12. 1 La­n. 10.10.

p Jo­sh. 17.11.

q 11.1-11. Hlu. 21.8.

r 11.1-11. 2 Sa­m. 2.4-7.

s 2 La­n. 16.14. 21.19. Je­r. 34.5. Amos 6.10.

t 2 Sa­m. 21.12,14.

u 22.6. 1 La­n. 10.12.

v 7.6. 2 Sa­m. 12.16.

w Ge­n. 50.10.

a 1 Sa­m. 30.17,26.

b 4.10.

c 1.11. 1 Sa­m. 4.12. Ge­n. 44.13.

d Jo­sh. 7.6.

e 1.13. Ge­n. 16.8.

f 1 Sa­m. 31.1-4.

g 2 Kho. 11.12. Hla­b. 89.39. 132.18.

h Na­ni 31.50.

i 1.11. 1 Sa­m. 4.12. Ge­n. 44.13.

j 1 Sa­m. 31.4.

k 1 Sa­m. 24.6. 26.9. Hla­b. 105.15.

l 1 Sa­m. 12.3.

m 4.10,12.

n Jo­sh. 2.19. 1 Kho. 2.37. Le­vi 20.9.

o 1.10. Lu­ka 19.22.

p 1 Sa­m. 12.3.

q 3.33. 2 La­n. 35.25. He­z. 27.32. 32.16.

r 1 Sa­m. 31.3.

s 1.25,27.

t 1 Sa­m. 31.9. Mi­ka 1.10. 1 Sa­m. 17.4.

u Hlu. 1.18. Hlu. 16.23.

v Eks. 15.20. Hlu. 11.34. 1 Sa­m. 18.6.

w Hlu. 14.3.

x 1 Sa­m. 31.1.

y 1 Sa­m. 10.1.

z 1 Sa­m. 18.4.

a Je­r. 4.13. Ha­b. 1.8.

b Hlu. 14.18.

c Eks. 33.4,5,6. He­z. 7.20. 16.7,11.

d 1 Sa­m. 18.1. 1 Sa­m. 23.16.

e 1.19,25.

a Na­ni 27.21.

b Jo­sh. 10.3.

c 1 Sa­m. 25.43.

d 1 Sa­m. 27.2,3. 30.1. 1 La­n. 12.1.

e 2.11. 5.5.

f 1 Sa­m. 31.13. Hlu. 21.8.

g 1 Sa­m. 31.13. Hlu. 21.8.

h Ru­the 2.20.

i 2 Ti­m. 1.16,18.

j 3.6. 1 Sa­m. 14.50. 17.55. 20.25. 26.5,7,14,15. 1 Kho. 2.5. 1 La­n. 26.28.

k 17.24.

l 1 La­n. 12.29,30,36,37.

m 1 La­n. 12.29,30,36,37.

n Jo­sh. 17.16.

o 1 La­n. 12.29,30,36,37.

p 1 La­n. 12.29,30,36,37.

q Jo­sh. 10.3.

r Jo­sh. 9.3.

s Je­r. 41.12.

t 1 Sa­m. 26.6.

u Amos 2.15.

v 22.34. 1 La­n. 12.8. Hla­b. 18.33.

w 1 Sa­m. 19.17.

x 3.27. 4.6. 20.10.

y 2.14. Za­ga 17.14.

z 17.24.

a 2.18. 3.22. 8.16. 11.1. 12.26. 14.1. 18.2,10. 19.1. 20.7,23. 24.2,3. 1 Sa­m. 26.6. 1 Kho. 1.7. 2.5,28. 11.15. 1 La­n. 2.16. 26.28. 27.24,34.

a 1 La­n. 3.1-4.

b 1 Sa­m. 25.43.

c 14.23,32. 15.8. Du­te. 3.14. 1 La­n. 2.23.

d 1 Kho. 1.5.

e 21.8,10.

f 16.21.

g 9.8. 16.9. Du­te. 23.18. 1 Sa­m. 17.43. 24.14. 2 Kho. 8.13.

h 3.35. Ru­the 1.17.

i 1 Sa­m. 15.28. 16.1,12. 28.17. 1 La­n. 12.23.

j 17.11. 24.2,15. Hlu. 20.1. 1 Sa­m. 3.20. 1 Kho. 4.25.

k Ge­n. 43.3.

l 1 Sa­m. 14.49.

m 1 Sa­m. 18.25,27.

n 1 Sa­m. 25.44.

o 16.5. 17.18. 19.16. 1 Kho. 2.8.

p 3.9.

q 1 La­n. 12.29.

r 3.12,13.

s 1 Kho. 11.37.

t He­z. 43.11. 1 Sa­m. 29.6.

u 20.9,10. 1 Kho. 2.5.

v 2.23.

w 1 Kho. 2.32,33.

x Le­vi 15.2.

y Le­vi 14.2. 2 Kho. 5.1.

z Za­ga 31.19. Eks. 21.19.

a 2.23. 1 La­n. 27.7.

b 1.2.

c 1 Kho. 20.31.

d 1.17.

e 13.12,13.

f 12.17.

g 3.9.

h 1.12.

i 1 Sa­m. 26.6.

j 19.7.

k Hla­b. 28.4. 62.12. 2 Ti­m. 4.14.

a Ezra 4.4. Isa. 13.7. Je­r. 6.24.

b 23.37. Jo­sh. 18.25.

c 1 Sa­m. 31.7.

d 6.10,11. Ne­h. 11.33.

e 9.3.

f 1 Sa­m. 29.1,11.

g 2.23.

h 2.29.

i 1 Sa­m. 19.2,10,11. 23.15. 25.29.

j Ru­the 3.13.

k 1 Kho. 1.29. Ge­n. 48.16. Hla­b. 31.7.

l 1.2,4,15.

m Ge­n. 9.5,6.

n Ma­rk. 14.51.

o 3.32.

a 1 La­n. 11.1-9. 1 La­n. 12.23-40.

b Ge­n. 29.14.

c 1 Sa­m. 18.13.

d 7.7. 1 Sa­m. 16.1,12. Hla­b. 78.71,72.

e 2.3.

f 3.12,13,21. 2 Kho. 11.17. 1 Sa­m. 18.3.23.18.

g 1 Sa­m. 23.18. Hlu. 11.11.

h 1 La­n. 26.31. 29.27.

i 2.11. 1 La­n. 3.4. 1 Kho. 2.11. 1 La­n. 29.27.

j Hlu. 1.21.

k Jo­sh. 15.63.

l 5.9. 1 Kho. 2.10. 8.1.

m Hla­b. 42.7.

n 6.6. 8.4,18. 21.19. 23.8. 1 La­n. 11.6. Ge­n. 30.27.

o 1 Kho. 9.15,24. 11.27. 2 Kho. 12.20. 2 La­n. 32.5. Hlu. 9.6,20.

p 1 Kho. 5.1.

q 1 La­n. 14.1-16.

r Na­ni 24.7.

s 1 La­n. 3.5-9.

t Du­te. 17.17.

u 23.14. 1 Sa­m. 22.4,5. 1 La­n. 11.16. 1 La­n. 14.8.

v 5.22. Hlu. 15.9.

w 5.22. 23.13. Jo­sh. 15.8. 18.16. 1 La­n. 11.15. Jo­sh. 17.15.

x Na­ni 27.21.

y Isa. 28.21.

z 1 La­n. 14.12. Du­te. 7.5,25.

a 5.22. Hlu. 15.9.

b 5.19.

c 2 Kho. 7.6.

d Hlu. 4.14.

e Jo­sh. 10.33.

a 1 La­n. 13.6-14.

b Eks. 25.22. 1 Sa­m. 4.4.

c 1 Sa­m. 6.7.

d 1 Sa­m. 7.1,2.

e 1 Kho. 10.12.

f Eks. 15.20.

g Hla­b. 150.5.

h Na­ni 4.15. 7.9. 1 La­n. 15.2,13,15.

i 5.8. 1 La­n. 13.9.

j 1 Sa­m. 6.19.

k 1 Kho. 17.18.

l 4.3. Jo­sh. 21.24,25.

m 1 La­n. 26.5. Ge­n. 30.27.

n 1 La­n. 15.25-29. 1 Kho. 8.1.

o Na­ni 4.15. Jo­sh. 3.3. 1 La­n. 15.2,15.

p 1 Kho. 8.5. 1 La­n. 15.26.

q Eks. 15.20. Hla­b. 30.11.

r 1 Sa­m. 2.18.

s Hlu. 5.28. 2 Kho. 9.30.

t 1 La­n. 16.1-3.

u 1 La­n. 15.1.

v 1 La­n. 16.1.

w 1 Kho. 8.5,62,63.

x 1 Kho. 8.14,55.

y 1 La­n. 16.43.

z 1 La­n. 16.43.

a 6.14,16. 1 Sa­m. 19.24.

b Hlu. 9.4.

c 1 Sa­m. 13.14. 15.28.

d 6.5.

a 1 La­n. 17.1-27.

b 7.17. 12.1.

c 5.11.

d Eks. 26.1. Se­b. 7.46.

e 1 Kho. 8.17,18. 1 La­n. 22.7. 28.2.

f 1 Kho. 5.3. 8.19. 1 La­n. 22.8. 28.3.

g 1 Kho. 8.16.

h 11.11. Eks. 40.18,19,34.

i Le­vi 26.11,12. Du­te. 23.14.

j 5.2.

k 1 Sa­m. 16.11.

l Isa. 65.10. He­z. 25.5.

m 5.10. 8.6,14. 1 Sa­m. 18.14.

n Ge­n. 12.2.

o Hla­b. 44.2. 80.8. Je­r. 24.6. Amos 9.15.

p 2 Kho. 21.8.

q Hlu. 2.14,15,16. 1 Sa­m. 12.9,11. Hla­b. 106.41,42.

r 7.1.

s 7.27. Eks. 1.21. 1 Kho. 11.38. 1 Sa­m. 2.35.

t 1 Kho. 2.1.

u Du­te. 31.16. 1 Kho. 1.21. 2.10. Se­b. 13.36.

v 1 Kho. 8.20. Hla­b. 132.11.

w 1 Kho. 5.5. 6.12. 8.19. 1 La­n. 22.10. 28.6.

x 7.16. Hla­b. 89.4,29,36,37.

y Hla­b. 89.26,27,30-33. He­b. 1.5.

z 19.19. 24.17. 1 Kho. 8.47. 2 La­n. 6.37. Hla­b. 106.6. Je­r. 9. 5.

a 1 Sa­m. 15.23,28. 1 Kho. 11.13,34.

b 7.13. Lu­ka 1.33.

c 7.4. Isa. 22.1,5.

d Ge­n. 32.10.

e Isa. 55.8.

f Hla­b. 139.1-4.

g 1 La­n. 16.25. 2 La­n. 2.5. Hla­b. 48.1. 86.10. 96.4. 135.5. 145.3. Je­r. 10.6.

h Eks. 15.11. Isa. 45.5.

i Du­te. 4.7,32,34. 33.29. Hla­b. 147.20.

j Du­te. 10.21.

k Du­te. 9.26. Ne­h. 1.10.

l 7.13,16,26. Du­te. 26.18.

m 1 Sa­m. 1.23. 1 Kho. 2.4.

n Jo­ha. 17.17.

o 22.51. 7.13,16. 1 Sa­m. 1.22.

a 1 La­n. 18.1-17.

b Na­ni 24.17. 2 Kho. 1.1. 3.5,24-27. Hla­b. 60.8.

c 8.6,14.

d 8.6. Hlu. 3.18. 2 Kho. 17.3. 1 Sa­m. 10.27.

e 23.36. 10.6. 8.5,12. 1 Sa­m. 14.47. 1 Kho. 11.23. 2 La­n. 8.3.

f Ge­n. 15.18.

g Jo­sh. 11.6.

h 1 Kho. 11.23,24,25.

i 1 Sa­m. 10.5.

j 1 Kho. 11.24.

k 8.14. 7.9.

l 2 Kho. 11.10. 2 La­n. 23.9. Je­r. 51.11. He­z. 27.11.

m 1 Kho. 8.65.

n 1 Kho. 7.51. 1 La­n. 26.26.

o 10.14. 12.30.

p 5.17-25.

q 1 Sa­m. 30.20.

r 2 Kho. 14.7. Jo­sh. 15.62.

s 1 La­n. 18.12.

t 1 Sa­m. 10.5.

u 1 Sa­m. 10.5.

v Ge­n. 25.23.27. 29,37,40. Na­ni 24.18. 1 Kho. 22.47. 2 Kho. 3.9. 8.20.

w 8.6.

x 1 Kho. 10.9.

y 2.32.

z 20.23-26.

a 1 Kho. 4.3.

b 1 La­n. 6.8. 24.3,6.

c 1 Kho. 1.8. 2.25,29,34,35,46. 4.4. 1 La­n. 11.22,24. 27.5,34.

d 1 La­n. 18.17.

e 1 Sa­m. 30.14.

f 15.18. 20.7. 1 Kho. 1.38.

a 9.7. 10.1. 1 Sa­m. 18.3. 20.14,17,42.

b 16.1-4. 19.17,29.

c 1 Sa­m. 20.14.

d 4.4.

e 17.27. Jo­sh. 13.26.

f 17.27. Jo­sh. 13.26.

g 9.1,3.

h 16.9. 1 Sa­m. 24.14.

i 9.7,11,13. 19.28. 1 Kho. 2.7. 2 Kho. 25.29.

j 19.17.

k Eks. 18.4.

l 1 La­n. 8.34.

a 1 La­n. 19.1-19.

b 1 Sa­m. 11.1.

c 9.1.

d Isa. 20.4.

e 16.21. 1 Sa­m. 13.4.

f Hlu. 18.28.

g Hlu. 18.28.

h 8.3,5.

i 10.8. 23.34. Jo­sh. 13.11,13. 1 La­n. 19.6,7. Du­te. 3.14.

j 23.8.

k Du­te. 31.6.

l 1 Sa­m. 4.9.

m 1 Sa­m. 3.18.

n 1 Sa­m. 26.6.

o 8.3.

p 8.4.

q 1 La­n. 19.18.

r Jo­sh. 10.1,4.

s 8.6.

a 1 La­n. 20.1.

b Du­te. 3.11.

c 16.22. Du­te. 22.8. 1 Sa­m. 9.25,26. 2 Kho. 23.12. Je­r. 19.13. 32.29. Ze­f. 1.5. Ma­t. 24.17. Se­b. 10.9.

d Ge­n. 26.7.

e Hla­b. 51.

f Le­vi 15.19,28. 18.19.

g 12.9. 23.39. 11.3,21,24. 1 Sa­m. 26.6. Ge­n. 15.20.

h Ge­n. 19.2.

i Ge­n. 43.34. Esta 2.18. Je­r. 40. 5.

j 7.2,6.

k 11.13. 20.6. 1 Kho. 1.33.

l 14.19. 1 Sa­m. 1.26.

m Ge­n. 19.33,35.

n 12.9.

o Hlu. 9.53.

p 12.9.

a 7.2-17. 12.7,25. 1 Kho. 1.10,22,34. 4.5. 1 La­n. 29.29. 2 La­n. 9.29. Hla­b. 51.

b 14.5. Hlu. 9.8-15. 1 Kho. 20.35-41. Isa. 5.1-7.

c Ru­the 3.13.

d Eks. 22.1. Lu­ka 19.8.

e 1 Sa­m. 16.13.

f 3.7. 16.21. 1 Kho. 2.22.

g Na­ni 15.31.

h 11.15,16,17,27.

i 12.6. Amos 4.12.

j 16.22. Du­te. 28.30.

k 1 Sa­m. 15.24.

l 24.10. Hla­b. 51.4. Jo­be 7.20. Hla­b. 32.5. Za­ga 28.13.

m 24.10. Jo­be 7.21. Mi­ka 7.18. Ze­k. 3.4. Hla­b. 32.1.

n Isa. 52.5. He­z. 36.20,23. Ro­ma 2.24.

o 13.31.

p Ru­the 3.3.

q Jo­be 1.20.

r Jo­nah 3.9. Isa. 38.1-5.

s Jo­be 7.8,9,10.

t Ma­t. 1.6.

u 1 La­n. 22.9.

v 1 La­n. 20.1.

w 11.1,17.

x 1 La­n. 20.2,3.

y 1 Kho. 9.20,21.

z 1 Kho. 7.9.

a Je­r. 43.9. Na­h. 3.14.

a 3.2,3.

b 1 La­n. 3.9.

c Ge­n. 18.6.

d Ge­n. 45.1.

e Le­vi 18.9,11. 20.17.

f Hlu. 19.23.

g 3.33.

h Du­te. 22,25.

i Je­r. 3.8.

j Hlu. 3.23.

k Ge­n. 37.3. Hlu. 5.30. Hla­b. 45.14.

l Hlu. 3.23.

m Jo­sh. 7.6.

1 wa­thwa­la imi­kho­no ekha­nda: He­b. wa­be­ka isa­ndla sa­khe ekha­nda la­khe

n Je­r. 2.37.

o Ge­n. 24.50. 31.24.

p Ge­n. 31.19. 38.12,13. 1 Sa­m. 25.4,36.

q 13.27. 2 Kho. 5.23. Ge­n. 19.3. 33.11.

r Hlu. 16.25. 1 Sa­m. 25.36. 1 Kho. 8.66. Esta 1.10. Hlu. 19.6. 1 Kho. 21.7.

s 13.19. 1.2.

t 12.16.

u 13.3.

v 19.19.

w 13.37,38.

x 3.3. 1 La­n. 3.2.

y 3.3.

z Ge­n. 38.12. Ge­n. 24.67. 37.35.

a 13.39.

b 23.26. 1 La­n. 27.9. 2 La­n. 11.6. 20.20. Ne­h. 3.5,27. Je­r. 6.1. Amos 1.1. 1 La­n. 2.24. 4.5.

c Ru­the 3.3.

d 14.19. Eks. 4.15.

e 1.2. 1 Sa­m. 20.41.

f 12.1.

g Ge­n. 17.19. Ezra 10.13.

h Ma­t. 21.38.

i Ma­t. 21.38.

j Ge­n. 45.7.

k 1 Sa­m. 25.24. Ge­n. 27.13. Ma­t. 27.25.

l 3.28,29. 1 Kho. 2.33.

m Na­ni 35.19,21. Du­te. 19.12.

n Ru­the 3.13.

o 1 Sa­m. 14.45.

p Hlu. 20.2.

q 13.37,38.

r 1 Sa­m. 7.6.

s Na­ni 35.15,25,28.

t 1 Sa­m. 26.19.

u 14.20. 1 Sa­m. 29.9.

v 1 Sa­m. 1.26.

w Mi­ka 6.10.

x 14.3.

y 14.32. 13.38.

z Isa. 1.6.

a He­z. 44.20.

b Eks. 13.10.

c 18.18.

d Ge­n. 12.11.

e 13.23.

f 1 Sa­m. 20.8.

g 15.5. 19.39. 20.9. Ge­n. 29.13. 31.55. 33.4. 45.15. Eks. 18.7. Lu­ka 15.20. 22.47.

a 1 Kho. 1.5.

b Hlu. 9.29.

1 wa­thu­mba: He­b. we­ba

c 1 Sa­m. 16.1.

d Ge­n. 28.20,21.

e 13.38.

f 1 Sa­m. 1.17.

g 1 Sa­m. 9.13. 1 Sa­m. 16.3,5.

h Ge­n. 20.5. 1 Kho. 22.34.

i 15.31. 16.20. 17.1,14,23. 11.3. 23.34.

j 1 La­n. 27.33. Hla­b. 41.9. 55.12,13,14.

k Jo­sh. 15.51.

l Hla­b. 3.1.

m 3.1. Eks. 19.19.

n 15.6. Hlu. 9.3.

o 19.9. Hla­b. 3.

2 se­hli­se­le: He­b. awi­se­le phe­zu kwe­thu

p 16.21,22.

q 1 Sa­m. 30.14.

r 8.18.

s 1 Sa­m. 27.2. 1 Sa­m. 17.4.

t 18.2.

u 2 Kho. 17.23. 24.14. 25.21. Amos 1.5. 6.7.

v 1 Sa­m. 23.13.

w Ru­the 3.13. Ru­the 1.16,17.

x 15.23.

y 1 Kho. 2.37. 15.13. 2 Kho. 23,4,6,12. 2 La­n. 15.16. 29.16. 30.14. Je­r. 31.40.

z 15.28. 16.2. 17.16,29.

a 8.17. 20.25. 1 Kho. 4.4.

b Na­ni 4.15.

c Jo­sh. 7.23.

d 20.25. 1 Sa­m. 22.20. 23.6,9. 1 Kho. 4.4.

e Hla­b. 43.3.

f Eks. 15.13. Je­r. 25.30.

g 22.20. Na­ni 14.8. 1 Kho. 10.9. 2 La­n. 9.8. Hla­b. 18.19. 22.8. Isa. 62.4.

h Hlu. 10.15.

i 1 Sa­m. 9.9.

j 15.36. 17.17. 18.19,27. 1 Kho. 1.42. 4.15. 1 La­n. 6.8,53.

k 2.29. 4.7. 17.16. Jo­sh. 5.10. 18.18. 2 Kho. 25.4,5. Je­r. 39.4,5. 52.7,8.

l 19.4. Esta 6.12. Je­r. 14.3,4.

m Isa. 20.2,4.

n 5.10. Hla­b. 126.6.

o 16.23. 17.14,23.

p Jo­sh. 16.2.

q 1.2.

r Jo­sh. 7.6.

s 19.35.

t 16.19.

u Hla­b. 33.10.

v 17.15,16.

w 15.27.

x 16.16. 1 La­n. 27.33. 1 Kho. 4.5,16.

y 16.15.

a 15.30,32.

b 9.2-12.

c 1 Sa­m. 25.18.

d Isa. 16.9. Je­r. 40.10,12.

e Ge­n. 33.8.

f 16.14. 17.29.

g 19.26,27.

h 3.16.

i 19.16. 1 Kho. 2.8,44.

1 eha­mba: He­b. ephu­ma

j Du­te. 13.13.

k 1 Kho. 2.32. Hlu. 9.24,56,57. 1 Kho. 2.33.

l 1.16. 3.28,29. 4.11,12.

m 9.8. 3.8.

n 19.22. 1 Kho. 17.18. 2 Kho. 3.13. 2 La­n. 35.21. Ezra 4.3. Ma­t. 8.29. Ma­rk. 1.24. Lu­ka 4.34. 8.28. Jo­ha. 2.4.

o 1 Sa­m. 26.6.

p Ge­n. 15.4.

q 2 Kho. 19.4.

r Ge­n. 29.32.

s 15.37.

t 15.37. Jo­sh. 16.2.

u 19.25.

v 15.34.

w 15.16. 20.3.

x 10.6. 1 Sa­m. 13.4.

y 2.7. Ze­k. 8.9,13.

z 11.2.

a 12.11,12.

b 15.12.

a 16.14. Du­te. 25.18.

b 16.18,19.

c Za­ga 17.12. Ho­s. 13.8.

d Jo­sh. 2.11.

e 3.10.

f 1 Kho. 4.20. Ge­n. 22.17.

g Amos 9.9.

h 15.34.

i 15.35,36.

j 15.28.

k Jo­sh. 15.7.

l 16.5. 3.16.

m Jo­sh. 2.6.

n Za­ga 27.22.

o Jo­sh. 2.4,5.

p 17.15,16.

q 15.12.

r Ma­t. 27.5.

s 17.27. 2.8. 19.32. Ge­n. 32.2. Jo­sh. 13.26. 21.38. 1 Kho. 2.8. 4.14. 1 La­n. 6.80.

t 19.13. 20.9,12. 1 Kho. 2.5,32. 1 La­n. 2.17. 1 La­n. 12.18.

u 10.2. 12.26.

v 9.4.

w 9.5.

x 19.31,32. 1 Kho. 2.7. Ezra 2.61.

y 16.2.

z 15.23.

a 15.19.

b 17.8-10.

c 21.17.

d 18.17. Jo­sh. 17.15,18.

e Ge­n. 35.4.

f 21.16. Ge­n. 24.22. Eks. 30.23,24. Na­ni 7.14. Du­te. 22.19,29. Hlu. 8.26. 17.2,3,10.

g 1 Sa­m. 18.4.

1 be­ngi­nge­mu­ke­la: He­b. be­ngi­nga­li­nga­ni­sa

h 21.16. Ge­n. 24.22. Eks. 30.23,24. Na­ni 7.14. Du­te. 22.19,29. Hlu. 8.26. 17.2,3,10.

i 18.5.

j Jo­sh. 7.26.

k 20.1. 20.22. 19.8. 1 Sa­m. 4.10. 1 Sa­m. 13.2. 1 Kho. 8.66. 2 Kho. 8.21. 13.5.

l Ge­n. 28.18.

m Ge­n. 14.17.

n 14.27.

o 15.27.

p 2 La­n. 14.8. Je­r. 13.23. 38.7,10.

q Eks. 18.4.

r Du­te. 34.3.

s 13.34. 2 Kho. 9.17.

t 2 Kho. 9.20.

u 1 Kho. 1.42.

v 18.19.

w 1 Sa­m. 25.26.

x Hlu. 3.20.

y 19.4.

a 19.32. 18.4,24.

b 10.5.

c 15.30.

d Hlu. 14.3.

e 18.17. 1 Sa­m. 4.10.

f 15.24-29.

g 5.1. Ge­n. 29.14.

h 17.25.

i Ru­the 1.17.

j 2 Kho. 4.13.

k Hlu. 20.1.

l Jo­sh. 5.9.

m 16.5. 1 Kho. 2.8.

n 3.16.

o 9.2,10. 16.1-4.

p 7.14.

q 13.33.

r 16.5.

s 16.7. Eks. 22.28.

t 16.10. 1 Sa­m. 26.6.

u 1 Sa­m. 11.13.

v 1 Kho. 2.8,9,37,46.

w 9.3,6.

x 16.17.

y 16.3.

z 1 Sa­m. 29.9.

a 9.7,10,13.

b 1 Kho. 2.7.

c 17.27.

d 17.27.

e 15.33.

f 1 Kho. 2.7. Je­r. 41.17.

g 14.33.

h 19.15.

i 19.12.

j Hlu. 8.1. 12.1. Isa. 9.21. 11.13.

a Du­te. 13.13.

b 19.43.

c 20.22. 1 Kho. 12.16. 2 La­n. 10.16.

d 15.16. 16.21,22.

e 19.13. 17.25.

f 11.11.

g 20.23. 15.18.

h 14.33. Ma­t. 26.49. Lu­ka 22.47.

i 1 Kho. 2.5.

j 2.23.

k Na­ni 20.19.

l Na­ni 20.19.

m 20.18. Hlu. 11.33. 2 Kho. 15.29. 2 La­n. 16.4.

n 10.6. 2 Kho. 25.23.

o 4.2. Na­ni 21.16.

p 20.18. Hlu. 11.33. 2 Kho. 15.29. 2 La­n. 16.4.

q 2 Kho. 19.32. Isa. 37.33. Je­r. 6.6. He­z. 4.2. 26.8.

r 20.18. Hlu. 11.33. 2 Kho. 15.29. 2 La­n. 16.4.

s 17.16.

t 1 Sa­m. 26.19.

u 17.16.

v Jo­sh. 17.15. Jo­sh. 24.33.

w 20.16. Tshu. 9.15.

x 8.16-18.

y 23.20-23.

z 20.7.

a 1 Kho. 4.6.

b 8.16. 1 Kho. 4.3.

c 15.24.

d 23.38.

e Na­ni 32.41. Hlu. 10.4. 1 Kho. 4.13.

a 21.2. 1 Sa­m. 22.18,19.

b Jo­sh. 9.3-17.

c 20.19. 1 Sa­m. 26.19.

d Hlu. 20.5. Hla­b. 50.21.

e Jo­sh. 18.28.

f 1 Sa­m. 20.8.

g 3.7.

h Ru­the 1.22.

i Du­te. 21.23.

j 2.4,5. Jo­sh. 24.11.

k 1 Sa­m. 31.10-13. Hlu. 21.8.

l Jo­sh. 17.11.

m Jo­sh. 18.28.

n 24.25. Ge­n. 25.21.

o 18.11.

p 1 Sa­m. 26.6.

q 18.3.

r 1 La­n. 20.4-8.

s 23.27. 1 La­n. 4.4. 1 La­n. 27.11.

t 23.27. 1 La­n. 4.4. 1 La­n. 27.11.

u 23.24.

v 5.8. 1 La­n. 20.5.

w 23.7. 1 Sa­m. 17.7.

x 1 Sa­m. 17.4.

y 1 Sa­m. 16.9.

z 21.16,17.

a Eks. 15.1. Hlu. 5.1. Hla­b. 18. 1 La­n. 16.7.

b Hla­b. 18.2-50.

c Hla­b. 31.3. 71.3.

d Hla­b. 91.2. 144.2.

e 22.32,47. Du­te. 32.4.

f He­b. 2.13.

g 22.31. Ge­n. 15.1.

h Lu­ka 1.69.

i Hla­b. 9.9. 46.7,11. 59.9,16,17. 62.2, 6.

j Hla­b. 59.16. Je­r. 16.19.

k 1 La­n. 16.25. Hla­b. 48.1. 96.4.

l Hla­b. 120.1. Jo­na 2.2.

m Hla­b. 18.6.

n Hlu. 5.4.

o Jo­be 26.11.

p Hla­b. 144.5. Isa. 64.1.

q Eks. 20.21.

r Hla­b. 104.3.

s Jo­be 36.29.

t 1 Sa­m. 2.10. 7.10. Jo­be 37.4. Hla­b. 29.3. Isa. 30.30.

u Du­te. 32.23. Hla­b. 7.13. 77.17. 144.6. Ha­b. 3.11.

v Jo­sh. 10.10.

w Hla­b. 106.9. Na­h. 1.4. Eks. 15.8.

x Hla­b. 144.7.

y Eks. 2.10.

z 22.1.

a 22.6.

b Hla­b. 31.8. 118.5.

c 15.26.

d 22.25. 1 Sa­m. 26.23. 1 Kho. 8.32. Hla­b. 7.8.

e Hla­b. 24.4.

f Ge­n. 18.19. Za­ga 8.32.

g Hla­b. 119.30,102.

h Ge­n. 17.1.

i 22.21.

j Ma­t. 5.7.

k Eks. 3.7.

l Hla­b. 12.6. 119.140. Za­ga 30.5.

m 22.3. Hla­b. 17.7.

n 1 Sa­m. 2.2. Isa. 45.5,6. Du­te. 32.31,39. Hla­b. 86.8.

o Hla­b. 27.1. 28.8. 31.4.

p Jo­be 22.3. Hla­b. 101.2,6. 119.1.

q 2.18. Ha­b. 3.19.

r Du­te. 32.13. 33.29. Isa. 58.14.

s Hla­b. 144.1.

t Za­ga 4.12.

u Hla­b. 18.32,39.

v 22.49. Hla­b. 44.5.

w Ge­n. 49.8. Eks. 23.27. Jo­sh. 10.24.

x Jo­be 27.9. Za­ga 1.28. Isa. 1.15.

y Eks. 30.36. Jo­be 14.19.

z 2 Kho. 13.7.

a Mi­ka 7.10. Ze­k. 10.5. Isa. 10.6.

b Ge­n. 1.6. Hla­b. 18.42.

c 19.9,43. 20.1,2,22.

d 8.1-14.

e Isa. 55.5.

f Mi­ka 7.17.

g Hla­b. 76.10.

h Hla­b. 95.1. Du­te. 32.15. Hla­b. 89.26. Hla­b. 18.46.

i Hla­b. 144.2.

j 22.40. Hla­b. 59.1.

k Hla­b. 140.1.

l Ro­ma 15.9. Hla­b. 18.49.

m Hla­b. 144.10.

n Hla­b. 89.20.

o 7.12,13,29. Hla­b. 89.29.

a Na­ni 24.3,15.

b 7.8,9. Hla­b. 78.70,71.

c 1 Sa­m. 16.12,13. Hla­b. 89.20.

d 2 Pe­t. 1.21.

e 22.3,32. Du­te. 32.4.

f Eks. 18.21. 2 La­n. 19.9.

g Hlu. 5.31. Za­ga 4.18. Hla­b. 110.3.

h 7.15,16. Hla­b. 89.29. Isa. 55.3.

i Ge­n. 3.18.

j Jo­be 34.18. Na­h. 1.15. Du­te. 13.13. 15.9.

k 21.19.

l 1 La­n. 11.10-41.

m Eks. 14.7. 15.4.

n 1 La­n. 11.12-14. 27.4.

o 21.21.

p 23.12. 19.2.

q 1 La­n. 11.27. 1 La­n. 11.13,14.

r 23.12. 19.2.

s 1 Sa­m. 22.1.

t 5.18.

u 5.7,17. 1 Sa­m. 22.4,5.

v 1 Sa­m. 13.23.

w Le­vi 17.10.

x 23.23. 1 La­n. 11.21.

y 23.22. 8.18. 20.23.

z Jo­sh. 15.21.

a Eks. 15.15.

b 23.19.

c 2.18. 1 La­n. 27.7.

d Hlu. 7.1. 1 La­n. 11.27. 27.8.

e Jo­sh. 15.27.

f 14.2.

g Jo­sh. 21.18.

h 21.18.

i 23.9. 1 La­n. 11.12,29. 27.4. 1 La­n. 8.4.

j 2 Kho. 25.23.

k 2 Kho. 25.23.

l Hlu. 19.13,14. Jo­sh. 18.28.

m Hlu. 12.13,15. 1 La­n. 27.14.

n Jo­sh. 24.30. Hlu. 2.9.

o Jo­sh. 18.18.

p 3.16.

q Jo­sh. 19.42. 1 Kho. 4.9.

r 23.11.

s 10.6,8.

t 11.3. 15.12.

u Jo­sh. 15.55.

v 8.3.

w 10.1. 17.27.

x 4.2.

y 20.26.

z Jo­sh. 15.48. 1 La­n. 2.53.

a 11.6.

a 21.1.

b 1 La­n. 21.1-28.

c 1 La­n. 27.23,24.

d 23.15. 3.10.

e Du­te. 1.11.

f Du­te. 2.36.

g Na­ni 21.32.

h Jo­sh. 19.47. Hlu. 18.29.

i Jo­sh. 19.28. Hlu. 18.28.

j Jo­sh. 19.29.

k Jo­sh. 11.3. Hlu. 3.3.

l Jo­sh. 11.3. Hlu. 3.3.

m 1 La­n. 7.2,4,5,7,9,40. 21.5.

n Hlu. 8.10.

o 1 Sa­m. 24.5.

p 12.13.

q 1 Sa­m. 13.13.

r 1 Sa­m. 22.5.

s 2 Kho. 17.13. 1 La­n. 21.9. 25.5. 29.29. 2 La­n. 9.29. 12.15. Amos 7.12.

t 1 La­n. 21.12.

u 24.2.

v Ge­n. 6.6. 1 Sa­m. 15.11. Jo­w. 2.13,14.

w 2 Kho. 19.35. Se­b. 12.23.

x Eks. 12.13,23.

y 7.14.

z Ge­n. 23.8-16.

a 24.25. Na­ni 16.48,50.

b 3.19. 10.12. 15.26. 19.18.

c Isa. 41.15.

d 1 Kho. 19.21.

e Du­te. 33.11.

f 1 La­n. 21.25.

g Hlu. 20.26. 21.4.

h 21.14.

i 24.21.

a Jo­sh. 19.18.

b 1.11. 2 Sa­m. 3.4.

c 2 Sa­m. 15.1.

d 2 Sa­m. 3.3,4. 1 La­n. 3.2.

e 2 Sa­m. 20.25.

f 2.22,28.

g 2 Sa­m. 20.25.

h 2 Sa­m. 8.18.

i 2 Sa­m. 12.1.

j 4.18. Ze­k. 12.13.

k 2 Sa­m. 23.8-39.

l 2 Sa­m. 12.24.

m 1 La­n. 22.9.

n 1.3,4.

o 1.13,30.

p 1.7-10,25.

q 2 Sa­m. 7.12.

r 1.9,19.

s 1.8,10,32.

t 2 Sa­m. 4.9. Ru­the 3.13.

u 1.13,17.

v Ne­h. 2.3. Da­n. 2.4. 3.9. 5.10. 6.6,21.

w 1.26.

x 2 Sa­m. 11.11. 20.6.

y 1.38,45. 2 La­n. 32.30. 33.14.

z 1 Sa­m. 10.1.

a 1.39. 2 Kho. 9.13. 11.14. 2 Sa­m. 15.10.

b 1 Sa­m. 20.13.

c 1.47.

d 1.44. 1 Sa­m. 30.14.

e 2 Sa­m. 8.18.

f Eks. 30.23-32. Hla­b. 89.20.

g 1 La­n. 29.22. 1 La­n. 23.1.

h 1.25. 1 Sa­m. 10.24.

1 ba­se­be­vu­the­la imi­hla­nga: He­b. ba­se­be­vu­the­la imi­hla­nga nge­mi­hla­nga.

i 2 Sa­m. 15.27,36. 17.17.

j 2 Sa­m. 18.27.

k 1.38.

l 1.40. 1 Sa­m. 4.5.

m 1 La­n. 29.23.

n 1.37.

o Ge­n. 47.31.

p 3.6.

q 2.28. Eks. 27.2.

r 1 Sa­m. 14.45.

a Ge­n. 47.29.

b Jo­sh. 23.14.

c 1 Sa­m. 4.9.

d Du­te. 29.9. 1 La­n. 22.12,13.

e 2 Sa­m. 7.25.

f Hla­b. 132.12.

g 3.6. 2 Kho. 20.3.

1 ka­ku­yi­ku­swe­le­ka: He­b. ka­ku­yi­ku­qu­nywa.

h 2 Sa­m. 7.12,13.

i 2 Sa­m. 2.32. 2 Sa­m. 18.5,12,14. 19.5-7.

j 2.32. 2 Sa­m. 3.27,39.

k 2 Sa­m. 20.10.

l 2.9.

m 2 Sa­m. 19.31,38.

n 2 Sa­m. 19.28. 2 Sa­m. 9.7,10.

o 2 Sa­m. 17.27.

p 2 Sa­m. 16.5.

q 2 Sa­m. 17.24.

r 2 Sa­m. 19.18.

s 2 Sa­m. 19.23.

t Eks. 20.7. Jo­be 9.28.

u Ge­n. 42.38. 44.31.

v 1.21. Se­b. 2.29. 13.36. 2 Sa­m. 7.12.

w 3.1. 9.24. 11.43. 2 Sa­m. 5.7.

x 2 Sa­m. 5.4,5. 1 La­n. 29.26,27.

y 1 La­n. 29.23. 2 La­n. 1.1.

z 1 Sa­m. 16.4.

a 1.5.

b 1 La­n. 22.9,10. 28.5-7.

c 1.3,4.

d Jo­sh. 19.18.

e Hla­b. 45.9.

f 1.3,4.

g 1.3,4.

h 1.6. 1 La­n. 3.2,5.

i 1.7.

j Ru­the 1.17.

k Ru­the 3.13.

l 2 Sa­m. 7.11-13. 1 La­n. 22.10.

m 2 Sa­m. 8.18.

n Jo­sh. 21.18.

o 1 Sa­m. 23.6. 2 Sa­m. 15.24,29.

p 1 Sa­m. 22.20,23.

q 1 Sa­m. 2.31-35.

r Jo­sh. 18.1.

s 1.7.

t 2 Sa­m. 17.25. 18.2.

u 1 La­n. 16.39. 21.29. 2 La­n. 1.3.

v 1.50.

w Eks. 21.14.

x Na­ni 35.33. Du­te. 19.13. 21.8,9.

y 2.33. Hlu. 9.57. Hlu. 9.24.

z 2 La­n. 21.13.

a 2.5. 2 Sa­m. 3.27,39.

b 2 Sa­m. 20.10.

c 2 Sa­m. 3.29.

d Hlu. 8.21.

e 1 Sa­m. 25.1.

f 1 La­n. 29.22. He­z. 44.10,15. Na­ni 25.11,13. 1 Sa­m. 2.35. 1 La­n. 6.53. 24.3,6.

g 2.27.

h 2.8.

i 2 Sa­m. 15.23.

j 2 Sa­m. 1.16.

k 1 Sa­m. 27.2.

l 1 Sa­m. 17.4.

m 2 Sa­m. 16.5.

n 1 Sa­m. 25.39.

o Za­ga 25.5.

p Hlu. 8.21.

q 2.12. 2 La­n. 1.1.

a 7.8. 9.16,24. 11.1. 2 La­n. 8.11.

b 2.10.

c 7.1.

d 9.15,19.

e Du­te. 30.16,20. Hla­b. 31.23. Du­te. 6.5.

f 3.6,14.

g Jo­sh. 9.3.

h 1 Sa­m. 9.12.

i 1 La­n. 16.39. 21.29. 2 La­n. 1.3,6,13.

j 2 La­n. 1.6.

k 9.2. 11.9. 2 La­n. 1.7-12.

l Na­ni 12.6.

m 2.4. 9.4. Hla­b. 15.2.

n 1.48.

o 1 La­n. 28.5.

p 11.17. 1 La­n. 29.1. 2 Kho. 2.23.

q Na­ni 27.17.

r Du­te. 7.6.

s Ge­n. 13.16. 15.5.

t Ja­k. 1.5. Za­ga 2.3-9.

u Hla­b. 72.1,2.

v Isa. 7.15. He­b. 5.14.

w Ge­n. 45.16.

x 1 Jo­ha. 5.14,15.

y 4.29-31. 5.12. 10.24. Tshu. 1.16.

z Ma­t. 6.33.

a 4.21-24. 10.23,25. Za­ga 3.16.

b 15.5.

c Hla­b. 91.16. Za­ga 3.2.

d Ge­n. 41.7.

e 2 Sa­m. 6.17. 2 La­n. 1.4.

f 8.65. Ge­n. 40.20. Esta 1.3.2.18. Da­n. 5.1. Ma­rk. 6.21.

g Na­ni 27.2.

h 3.9,11,12.

a 2 Sa­m. 8.17. 20.25. 1 La­n. 18.16.

b 2.35. 2 Sa­m. 8.18.

c 2.27. 2 Sa­m. 20.25.

d 4.7,19,27. 5.16. 9.23. 22.47. 2 La­n. 8.10.

e 4.2. 2 Sa­m. 8.18. 20.26.

f 2 Sa­m. 15.37.

g 12.18. 5.14. 2 Sa­m. 20.24. 2 La­n. 10.18.

h 4.7,19,27. 5.16. 9.23. 22.47. 2 La­n. 8.10.

i Jo­sh. 24.33.

j Hlu. 1.35. 2 Sa­m. 23.32.

k Jo­sh. 19.22,38.

l 1 Sa­m. 17.1. Jo­sh. 15.35,48.

m Jo­sh. 12.17.

n Jo­sh. 11.2.

o 4.3.

p Hlu. 5.19.

q Hlu. 5.19.

r Jo­sh. 17.11.

s Hlu. 7.22.

t Jo­sh. 17.16.

u Jo­sh. 17.11.

v Hlu. 7.22.

w 1 La­n. 6.68. Jo­sh. 19.11.

x 22.3.

y Na­ni 32.41.

z Du­te. 3.4. 2 La­n. 8.5.

a Du­te. 3.4. 2 La­n. 8.5.

b 1 La­n. 27.21.

c 2 Sa­m. 15.27.

d 2 Sa­m. 15.37.

e 1.8.

f Du­te. 3.8-10.

g 4.29. 3.8. Ge­n. 22.17. 2 La­n. 1.9.

h 2 La­n. 9.26. Hla­b. 72.8.

i Ge­n. 15.18.

j Hla­b. 72.10. 1 Sa­m. 10.27.

k Du­te. 12.15.

l Du­te. 12.15.

m Du­te. 14.5.

n 2 Kho. 15.16.

o Ge­n. 10.19. Jo­sh. 15.47.

p 1 La­n. 22.9.

q Mi­ka 4.4. 2 Kho. 18.31. Isa. 36.16. Ze­k. 3.10.

r 2 Sa­m. 3.10.

s 10.26. 2 La­n. 1.14. 2 La­n. 9.25. Du­te. 17.16.

t 4.5.

u 3.12.

v 4.20.

w Hlu. 6.3.

x Se­b. 7.22. Isa. 19.11.

y 3.12.

z 1 La­n. 6.44. 15.17,19. Hla­b. 89.

a 1 La­n. 2.6.

b 1 La­n. 2.6. 1 La­n. 6.33. 15.17,19. 25.1,4,5,6. Hla­b. 88.

c 1 La­n. 2.6.

d Za­ga 1.1. Tshu. 12.9.

e Hlu. 9.15.

f Eks. 12.22.

g 10.1. 2 La­n. 9.23.

a Jo­sh. 19.29. Amos 1.9.

b 2 Sa­m. 5.11. 1 La­n. 14.1.

c 2 La­n. 2.3-16.

d 1 La­n. 22.8. 28.3.

e 4.24. 1 La­n. 22.9.

f Tshu. 9.11.

g 1 La­n. 28.6.

h Ge­n. 10.15. 1 La­n. 22.4.

i 10.9.

j 5.10. 6.15,34. 2 Sa­m. 6.5. 2 La­n. 3.5. Isa. 14.8. He­z. 27.5.

k Ezra 3.7. He­z. 27.17. Se­b. 12.20.

l 2 La­n. 2.10.

m 3.12.

n 4.6.

o 9.20-22. 2 La­n. 2.2,18. 2 La­n. 2.17.

p 4.5.

q 9.20-22. 2 La­n. 2.2,18. 2 La­n. 2.17.

r 9.23.

s 6.7. 1 La­n. 22.2.

a 2 La­n. 3.1,2.

b 2 La­n. 3.2.

c Na­ni 1.1.

d 2 La­n. 3.3,4. He­z. 40. 41. 42.

e 6.16,19,20,21,23,31. 7.49. 8.6,8. 2 La­n. 3.16. 4.20. 5.7,9. Hla­b. 28.2.

f He­z. 41.6.

g 5.18. Du­te. 27.5,6.

h 6.14,38.

i 9.4. 2.4.

j 2 Sa­m. 7.13. 1 La­n. 22.10.

k Eks. 25.8. Le­vi 26.11.

l Du­te. 31.6,8. Jo­sh. 1.5.

m 6.9,38.

n 6.16,30.7.7. Na­ni 5.17.

o 5.8.

p 7.50. 8.6. Eks. 26.33. 2 La­n. 3.8,10. He­z. 45.3. He­b. 9.3.

q Eks. 30.1,3,6.

r Eks. 37.7-9. 2 La­n. 3.10-13.

s Eks. 25.20. 37.9. 2 La­n. 5.8.

t 5.8.

u He­z. 41.24.

v 7.12.

w 6.1.

a 3.1. 9.10. 2 La­n. 8.1.

b 10.17,21. Ne­h. 3.19.

c 3.1.

d 6.36.

e 6.36.

f 7.6.

g 2 La­n. 2.14.

h 2 La­n. 2.14. 4.16.

i Eks. 31.3. 35.31.

j 2 La­n. 3.15-17. 2 Kho. 25.17. 1 La­n. 18.8. 2 La­n. 4.12. Je­r. 52.21-23.

k 2 La­n. 3.15.

l Du­te. 22.12.

m 6.3.

n 7.42. 2 La­n. 3.16. 4.13. Je­r. 52.23.

o 2 La­n. 4.2-5. 2 Kho. 16.17. 25.13. 1 La­n. 18.8. Je­r. 52.17. Eks. 30.18.

p 6.18. 2 La­n. 4.3.

q Je­r. 52.20.

r 2 La­n. 4.5.

s 2 Kho. 25.13. 2 La­n. 4.14. Je­r. 52.17.

t He­z. 1.18.

u 2 La­n. 4.6.

v 2 La­n. 4.10.

w 2 La­n. 4.11-15.

x 7.45. Eks. 27.3. 38.3.

y 2 La­n. 4.12,13.

z 7.17,18.

a 2 La­n. 4.12,13.

b 7.20. 2 La­n. 4.13.

c 7.17,18.

d 2 La­n. 4.12,13.

e 7.23,25.

f Eks. 27.3.

g Jo­sh. 13.27.

h Jo­sh. 3.16.

i Eks. 37.25.

j Eks. 37.10. 2 La­n. 4.8.

k Eks. 25.30.

l 2 La­n. 4.7.

m Eks. 25.31.

n Eks. 25.37.

o Eks. 25.38.

p 2 Kho. 12.13.

q 2 Kho. 12.13.

r 2 Kho. 12.13.

s Eks. 25.29.

t 6.16.

u 2 Sa­m. 8.11.

a 2 La­n. 5.2-11.

b 2 Sa­m. 6.17.

c 2 Sa­m. 5.7,9. 6.12,16.

d 8.65. 2 La­n. 7.8-10. Le­vi 23.34.

e Na­ni 4.15. Jo­sh. 3.3,6. 1 La­n. 15.14,15. 2 La­n. 5.4,5.

f 3.4.

g 2 Sa­m. 6.13.

h 2 Sa­m. 6.17.

i 8.6.17,19. Eks. 26.33,34.

j 6.5.

k 6.27.

l Eks. 25.14,15. Na­ni 4.6.

m 6.5.

n 8.21. Eks. 25.21. 40.20. Du­te. 10.2,5. He­b. 9.4.

o 8.21. Eks. 34.27. Du­te. 4.13.

p 1 Sa­m. 11.2.

q Eks. 40.34,35. 2 La­n. 5.11-14. 7.1,2. He­z. 10.3,4.

r 2 La­n. 6.1-39.

s Le­vi 16.2. Hla­b. 97.2.

t 2 Sa­m. 7.13.

u 8.39,43,49. Eks. 15.17.

v 8.55. 2 Sa­m. 6.18.

w Lu­ka 1.68.

x 8.24. 2 Sa­m. 7.5,6,25.

y 8.29.

z 1 Sa­m. 16.1. 2 Sa­m. 7.8. 1 La­n. 28.4.

a 2 Sa­m. 7.3.

b 5.3-5. 2 Sa­m. 7.5,12,13.

c Ge­n. 35.11.

d 1 La­n. 28.5,6.

e 8.9. Du­te. 31.26.

f 8.54. 2 La­n. 6.12,13.

g 8.38,54. Eks. 9.33. Ezra 9.5. Isa. 1.15.

h 2 Sa­m. 7.22. Eks. 15.11. Du­te. 4.39.

i Du­te. 7.9.

j 3.6. Ge­n. 17.1.

1 ka­ku­yi­ku­swe­le­ka: He­b. ka­ku­yi­ku­qu­nywa.

k 6.12. 2 Sa­m. 7.12,16. 1 La­n. 22.9. Hla­b. 132.12.

l 2 Sa­m. 7.25.

m 2 La­n. 2.6. Isa. 66.1. Je­r. 23.24. Se­b. 7.49. 17.24.

n Du­te. 10.14. 2 Ko­r. 12.2.

o 8.52. Ne­h. 1.6. 2 La­n. 7.15. Da­n. 9.18.

p 8.16. 9.3. Du­te. 12.11.

q 8.13.

r Eks. 22.11. Du­te. 29.12. Ne­h. 10.29.

s Du­te. 25.1.

t Le­vi 26.17. Du­te. 28.25.

u Le­vi 26.40. Ne­h. 1.9.

v Du­te. 11.17. Le­vi 26.19. Du­te. 28.23.

w Hla­b. 27.11. 86.11.

x 1 Sa­m. 12.23.

y Le­vi 26.16,25,26. Du­te. 28.21,22,27,38,42. 2 La­n. 20.9.

z 8.22.

a 8.13.

b Se­b. 1.24. Hla­b. 11.4. 1 Sa­m. 16.7.

c Du­te. 12.1.

d Du­te. 3.24. 2 La­n. 6.32.

e 8.13.

f 8.60. Jo­sh. 4.24.

g Hla­b. 102.15,16.

h Za­ga 20.9. Tshu. 7.20. Ja­k. 3.2. 1 Jo­ha. 1.8,10. Ge­n. 6.5.

i Le­vi 26.34,44. Du­te. 28.36,64.

j Le­vi 26.40.

k 1 Sa­m. 7.6. Ne­h. 1.6. Hla­b. 106.6.

l 2 Sa­m. 7.14.

m 1 Sa­m. 7.3. Je­r. 29.12-14.

n 8.44. Da­n. 6.10.

o 8.13.

p Hla­b. 106.46.

q Du­te. 9.29.

r Du­te. 4.20.

s 8.29. 2 La­n. 6.40.

t Eks. 19.5,6. 33.16. Du­te. 9.26,29. 14.2.

u 2 La­n. 6.13.

v 8.14.

w Du­te. 31.6. Jo­sh. 1.5.

x 1 Sa­m. 12.22.

y Hla­b. 119.36.

z 8.45,49.

a 8.43. Le­vi 23.37. 2 Kho. 25.30. 1 La­n. 16.37. 2 La­n. 8.14. Je­r. 52.34. 2 La­n. 8.13.

b Du­te. 4.35,39.

c 11.4. 15.3,14. 2 Kho. 20.3. 1 La­n. 28.9. 29.9,19. 2 La­n. 16.9.

d 2 La­n. 7.4-10. Ezra 6.16,17.

e 2 La­n. 4.1. 7.7.

f 8.2. Le­vi 23.34.

g Na­ni 13.21. 34.8. Jo­sh. 13.5. Hlu. 3.3. 2 Kho. 14.25. 2 La­n. 7.8. He­z. 47.20. Ge­n. 10.18. 2 Sa­m. 8.9. 2 Kho. 14.28. 17.24,30. 18.34. 19.13. 23.33. 25.21. 1 La­n. 1.16. 18.3,9. 2 La­n. 8.3,4. Isa. 10.9. 11.11. 36.19. 37.13. Je­r. 39.5. 49.23. He­z. 47.16. Amos 6.2. Ze­k. 9.2.

h 2 Kho. 24.7. Na­ni 34.5.

i 2 La­n. 7.8,9,10.

j 2 La­n. 7.8,9,10.

k 2 Sa­m. 18.17.

l 2 Sa­m. 13.28.

a 2 La­n. 7.11-22.

b 7.1.

c 9.19. 2 La­n. 8.6. Isa. 21.4.

d 3.5. 11.9.

e Jo­sh. 9.3.

f 8.29.

g Du­te. 11.12.

h Ge­n. 17.1.

i 11.4,6,38. 14.8. 15.5.

j 2.4. 6.12. 2 Sa­m. 7.12,16. 1 La­n. 22.10. Hla­b. 132.12.

k 1 Sa­m. 15.11.

l Du­te. 4.26. 2 Kho. 17.23. 25.21.

m Je­r. 7.14.

n Du­te. 28.37.

o 2 La­n. 7.21.

p 2 La­n. 8.1-18.

q 6.37,38.7.1.

r 1 La­n. 8.2.

s 5.13.

t 9.24. 2 Sa­m. 5.9.

u Jo­sh. 11.1.

v Hlu. 5.19.

w Jo­sh. 10.33.

x Jo­sh. 16.10.

y 9.24. 3.1. 7.8. 11.1.

z Jo­sh. 10.10.

a Jo­sh. 19.44.

b Eks. 1.11.

c 10.26. 2 La­n. 1.14. 9.25.

d 4.26.

e Hlu. 1.21,27,29. 3.1,3.

f Jo­sh. 15.63. 17.12.

g 5.15. Hlu. 1.28. 1 La­n. 22.2.

h Ezra 2.55,58. Ne­h. 7.57. 11.3. 2 Sa­m. 12.31. 2 La­n. 8.7,8. Ge­n. 49.15.

i Le­vi 25.39.

j 4.5.

k 2 La­n. 8.10.

l 5.16.

m 9.16. 2 La­n. 8.11.

n 7.8.

o 9.15.

p Na­ni 33.35.

q Du­te. 2.8.

r 10.11. 22.48. 1 La­n. 29.4. Jo­be 22.24. 28.16. Hla­b. 45.9. Isa. 13.12. Ge­n. 10.29. 1 La­n. 1.23.

s 2 La­n. 8.18.

a 2 La­n. 9.1-12. Ma­t. 12.42. Lu­ka 11.31.

b Ge­n. 10.28. 25.3. 1 La­n. 1.32. Jo­be 1.15. 6.19. Hla­b. 72.10,15. Isa. 60.6. Je­r. 6.20. He­z. 27.22,23. 38.13. Jo­w. 3.8.

c Hlu. 14.12.

d 1 La­n. 26.16. 2 La­n. 9.4. He­z. 40.26.

e Jo­sh. 5.1.

f Za­ga 8.34.

g 5.7.

h 2 La­n. 2.11.

i 2 Sa­m. 8.15. Hla­b. 72.2.

j 10.2. Hla­b. 72.10,15.

k 9.27.

l 9.28.

m 1 La­n. 9.13-28.

n Ne­h. 3.31,32. 13.20. He­z. 17.4. 27.3. Na­h. 3.16.

o 14.26.

p 2 La­n. 9.16.

q 10.21. 7.2.

r 2 La­n. 9.17.

s 10.17.

t 22.48. Ge­n. 10.4. 1 La­n. 1.7. 2 La­n. 20.36,37. Hla­b. 48.7. 72.10. Isa. 2.16. 23.1,6,10,14. 60.9. 66.19. Je­r. 10.9. He­z. 27.12,25. 38.13. Jo­na 1.3. 4.2.

u 3.12,13. 4.30. 2 La­n. 1.12.

v 1 Sa­m. 10.27.

w 2 La­n. 1.14-17.

x 4.26. 2 La­n. 1.14. 9.25.

y 2 La­n. 9.27. Jo­be 22.24.

z 1 La­n. 27.28.

a 2 La­n. 9.28. Du­te. 17.16.

b 11.1. Hlu. 1.26.

a Ne­h. 13.26.

b Du­te. 17.17.

c 10.29.

d Eks. 34.16.

e Jo­sh. 23.12,13.

f 8.61.

g 9.4.

h 11.33. 2 Kho. 23.13. Hlu. 2.13. 1 Sa­m. 7.3. 12.10. 31.10.

i 11.33. Na­ni 21.29.

j Na­ni 33.52.

k 2 Kho. 23.13.

l 11.5,33. Le­vi 18.21. 20.2,3,4. 2 Kho. 23.10. Amos 5.26. Ze­f. 1.5. Se­b. 7.43.

m 11.2,3,4.

n 3.5. 9.2.

o 6.12. 9.6.

p 11.31. 12.15,16.

q 2 Sa­m. 7.15. Hla­b. 89.33.

r 11.32,36. 12.20.

s Du­te. 12.5.

t 2 Sa­m. 8.14. 1 La­n. 18.12,13.

u Hlu. 6.1.

v Na­ni 10.12. Du­te. 33.2.

w 15.13. 2 Kho. 10.13. 2 La­n. 15.16. Je­r. 13.18. 29. 2.

x 2.10,34.

1 aku­la­lu­tho: He­b. ha­tshi.

y 2 Sa­m. 10.16.

z 2 Sa­m. 8.3. 10.8,18.

a 15.18. 19.15. 20.34. Ge­n. 14.15. 15.2. 2 Sa­m. 8.6. 2 Kho. 5.12. 8.7. 14.28. 16.9,10. 1 La­n. 18.5,6. 2 La­n. 24.23. 28.5,23. Isa. 7.8.

b 12.2. 2 La­n. 13.6.

c Ge­n. 35.19. 1 Sa­m. 1.1. 17.12. Hla­b. 132.6.

d Jo­sh. 3.16. 2 La­n. 4.17.

e 2 Sa­m. 20.21.

f 2 Sa­m. 20.21.

g 9.24. 2 Sa­m. 5.9.

h 12.15. 14.2. 15.29. 2 La­n. 9.29.

i Jo­sh. 18.1.

j 2 Kho. 2.12. 1 Sa­m. 15.27.

k 11.11,13.

l 11.5.

m 11.7.

n 11.5.

o 11.12.

p 12.15,16,17.

q 11.13,32. 12.21,23.

r 11.32. 14.21. Du­te. 12.5.

s Jo­sh. 1.5.

t 1 Sa­m. 2.35.

u 14.25. 2 La­n. 12.2,5,7,9.

v 2 La­n. 9.29-31.

w 2.10. 14.20.

x 2.10. 14.20.

y Ma­t. 1.7.

a 2 La­n. 10.1. 11.4.

b Jo­sh. 17.7.

c 11.26.

d 11.40.

e 4.7.

f 10.5.

g 2 La­n. 10.7.

h 10.5.

i Za­ga 26.3.

j Du­te. 8.15. Hlu. 8.16.

k 12.5.

l 12.11.

m 12.24. Jo­sh. 11.20.

n 11.11,31.

o 2 Sa­m. 20.1.

p 2 Sa­m. 20.1.

q 11.13,36.

r 4.6.

s 2 Kho. 17.21.

t 12.21,23. 11.13,32,36.

u 2 La­n. 12.5.7,15. 2 La­n. 11.2.

v Hlu. 13.6.

w 12.15.

x Hlu. 9.45. Jo­sh. 17.7.

y Jo­sh. 24.33.

z Ge­n. 32.31. Hlu. 8.17.

a Du­te. 12.5.

b 14.9. 2 Kho. 10.29; 17.16. 2 La­n. 11.15; 13.8. Ho­s. 8.5,6; 10.5; 13.2.

c Eks. 32.4,8.

d Jo­sh. 16.2.

e Hlu. 18.29.

f 13.34. 2 Kho. 17.21.

g 2 La­n. 13.19.

h Hlu. 18.29.

i 13.32.

j 13.33. 2 Kho. 17.32. 2 La­n. 11.14,15; 13.9. Na­ni 3.10. He­z. 44.7,8.

k Le­vi 23.33,34. Na­ni 29.12.

l 13.2. Amos 7.13.

m Ne­h. 6.8.

a 2 Kho. 23.17.

b Hlu. 13.6.

c 2 Kho. 23.15,16.

d Hlu. 6.17. 2 Kho. 19.29.

e Eks. 8.8; 9.28; 10.17,18.

f Na­ni 21.7.

g Hlu. 19.5.

h 2 Kho. 5.15.

i 13.25. 2 Kho. 23.18.

j 13.8,9.

k 13.1,2,5,9,18,32. 20.35. 1 The­s. 4.15.

l 20.36.

m 13.11.

n Je­r. 22.18.

o 2 Kho. 23.17,18.

p 13.2. 2 Kho. 23.16,19.

q 12.31.

r 16.24.

s 12.31.

t 12.30.

u 14.10. Eks. 23.23.

a Jo­sh. 18.1.

b 11.29,31.

c 11.29,31.

d 1 Sa­m. 9.7,8.

e Jo­sh. 18.1.

f 16.2. 2 Sa­m. 12.7-9.

g 11.31.

h 11.33,38; 15.5. 9.4.

i 12.28.

j Eks. 34.17.

k Ne­h. 9.26. He­z. 23.35. Hla­b. 50.17.

l 15.29.

m 1 Sa­m. 25.22.

n Du­te. 32.36.

o 16.3.

p 16.4. 21.24.

q 2 La­n. 19.3. 2 La­n. 12.12.

r 15.27-29.

s Lu­ka 12.49.

t Du­te. 29.28. Hla­b. 52.5. Za­ga 2.22.

u Jo­sh. 23.15,16.

v 2 Kho. 15.29.

w Eks. 34.13.

x 14.9. Du­te. 31.29.

y 15.26,30,34; 16.2,13,19,26; 21.22; 22.52. 2 Kho. 3.3; 10.29,31; 13.2,6; 14.24; 15.9,18,24,28; 23.15. 2 Kho. 17.21; 21.11,16.

z 15.21,33; 16.6,8,15,23. Jo­sh. 12.24. 2 Kho. 15.14,16.

a 14.12. Isa. 6.4.

b 14.13.

c 2 La­n. 13.2-20.

d 2 La­n. 12.13.

e 11.32,36.

f 14.31. 11.1.

g 2 La­n. 12.1.

h Na­ni 25.11.

i Na­ni 25.11.

j 2 Kho. 16.4; 17.9.

k 2 Kho. 16.4; 17.10.

l Je­r. 2.20.

m Du­te. 12.2. 2 Kho. 16.4. Isa. 57.5.

n Je­r. 2.20.

o Du­te. 23.17.

p 11.40. 2 La­n. 12.2.

q 15.18. 2 La­n. 12.9-11.

r 10.17.

s He­z. 40.7,33.

t 2 La­n. 12.15,16.

u 12.21-24; 15.6.

v 14.20.

w 14.21.

a 2 La­n. 13.1,2.

b 2 La­n. 11.20-22.

c 8.61. 15.14. 2 La­n. 13.10.

d 14.8. 9.4.

e 2 Sa­m. 11.4,15; 12.9.

f 14.30.

g 2 La­n. 13.22.

h 2 La­n. 13.2.

i 2 La­n. 14.1.

j 2 La­n. 14.2.

k Du­te. 23.17.

l Du­te. 29.17. 2 La­n. 15.8.

m 2 La­n. 15.16-18.

n 11.19.

o Eks. 32.20.

p 2 Sa­m. 15.23.

q 22.43. 2 Kho. 12.3; 14.4. 2 La­n. 15.17. 2 Kho. 18.4. 2 La­n. 14.3,5.

r 2 La­n. 16.1-6.

s 15.21,22. Jo­sh. 18.25.

t 12.27. 2 La­n. 11.16; 15.9.

u 14.26. 2 Kho. 12.18.

v 2 La­n. 16.7-9.

w 11.24.

x 2 Kho. 16.8.

y 2 Kho. 15.29.

z Hlu. 18.29.

a 2 Sa­m. 20.14. 2 Kho. 15.29. Hlu. 11.33. 2 La­n. 16.4.

b Jo­sh. 11.2.

c 15.21,22. Jo­sh. 18.25.

d 14.17.

e Jo­sh. 18.24.

f Je­r. 41.6,9,10. Jo­sh. 18.26.

g 2 La­n. 16.11.

h 2 La­n. 16.12.

i 2 La­n. 16.13. 17. 1.

j 14.20.

k 14.16.

l 14.14.

m 16.15. Jo­sh. 19.44.

n 14.10,14.

o 11.29.

p 14.9,16.

q 15.16. 2 La­n. 16.9.

r 15.34.

s 15.26. 12.28,29; 13.33; 14.16; 16.2,13,19,26.

a 16.7,12. 2 La­n. 19.2. 20.34.

b 2 La­n. 16.7.

c 14.7.

d 15.34.

e 14.10. 21.21. Hla­b. 49.13.

f 15.29. 16.11.

g 14.11.

h 14.17.

i 16.1.

j 15.27,29. Ho­s. 1.4.

k 2 Kho. 9.31.

l 1 Sa­m. 25.22.

m 16.3.

n 16.1.

o 16.26. Du­te. 32.21.

p 15.27. Jo­sh. 19.44.

q 15.34.

r 2 Kho. 11.14. 2 La­n. 23.13.

s 16.15,29.

t 16.28,29,32. 13.32. 20.1,10,17. 21.18. 22.10,37,38. 2 Kho. 10.1. 17.24. Ezra 4.10. Jo­ha. 4.4. Se­b. 8.1, 5.

u Mi­ka 6.16.

v 16.30.

w 16.13.

x 16.25,33. 21.25.

y Eks. 34.16.

z 11.1.

a 21.25,26. 2 Kho. 3.2. 10.18. 17.16.

b 2 Kho. 10.21,26,27.

c 18.19. 2 Kho. 13.6. 21.3. 2 Kho. 17.10. 2 La­n. 14.3. Eks. 34.13.

d 16.30.

e 2 Kho. 2.4,19-22.

f Jo­sh. 6.26.

a 17.12. 18.10,15. 22.14. 2 Kho. 3.14. 5.16. Ru­the 3.13.

b 18.15. Du­te. 10.8.

c Ja­k. 5.17.

d 18.1.

e Oba­d. 20.

f Oba­d. 20.

g Na­ni 15.32,33.

h 17.12. 18.10,15. 22.14. 2 Kho. 3.14. 5.16. Ru­the 3.13.

i Na­ni 15.32,33.

j Isa. 17.6. Je­r. 3.14.

k 2 Sa­m. 16.10. Lu­ka 5.8.

l Hlu. 13.6.

m Na­ni 5.15.

n 17.23.

o 2 Kho. 4.33,34,35.

p 2 Kho. 4.33,34,35.

q He­b. 11.35.

r 17.23.

s Jo­ha. 3.2; 16.30.

t Hlu. 13.6.

a 17.1. Lu­ka 4.25.

b Du­te. 28.12.

1 ebhu­bhi­sa: He­b. equ­ma.

c 2 Kho. 2.16. He­z. 3.12,14. 8.3. Se­b. 8.39.

d 17.1.

e 21.20.

f Jo­sh. 6.18. Se­b. 16.20.

g Jo­sh. 6.18. Se­b. 16.20.

h 2 La­n. 15.2.

i 16.31.

j Jo­sh. 19.26.

k 16.33.

l 2 Kho. 3.13.

m 22.6.

n Jo­sh. 19.26.

o Jo­sh. 24.15. 2 Kho. 17.41.

p 19.10,14.

q 18.19.

r 18.38.

s Le­vi 19.28. Du­te. 14.1.

t 18.36. Eks. 29.41. Se­b. 3.1. 2 Kho. 3.20.

u 18.26.

v 19.10,14.

w Ge­n. 32.28.

x Le­vi 1.7.

y Hlu. 6.20.

z 18.32,38.

a Eks. 3.6.

b 20.13. Jo­sh. 4.24. 1 Sa­m. 17.46.

c Na­ni 16.28.

d Le­vi 9.24. 1 La­n. 21.26.

e 18.24.

f Hlu. 4.7.

g Du­te. 13.1-5. 18.20. 2 Kho. 10.25.

h Jo­sh. 19.26.

i 2 Kho. 4.34,35. Ja­k. 5.18.

j Lu­ka 12.54.

k Ge­n. 46.29. Eks. 14.6. 2 Kho. 9.21. Je­r. 46.4.

l Jo­sh. 17.16.

m 2 Kho. 3.15.

n 2 Kho. 4.29. 9.1. Jo­be 38.3. 40.7. Isa. 11.5. Je­r. 1.17. Lu­ka 12.35. Efe. 6.14. 1 Pe­t. 1.13. Eks. 12.11.

o Jo­sh. 17.16.

a 18.40.

b Ru­the 1.17.

c Jo­sh. 15.28.

d Na­ni 11.15.

e Eks. 24.18. 34.28. Du­te. 9.9,18. Ma­t. 4.2. Ma­rk. 1.13. Lu­ka 4.2.

f Eks. 3.1.

g Na­ni 25.11,13. 2 Kho. 10.16.

h 19.14. 18.30. Ro­ma 11.3.

i 18.4.

j 18.22.

k Eks. 24.12. 34.2.

l He­z. 1.4.

m Jo­be 4.16. Hla­b. 107.29.

n Eks. 3.6.

o 19.9.

p 19.10.

q 11.24.

r 2 Kho. 8.12,13.

s 2 Kho. 9.1-3.

t Hlu. 7.22.

u 19.15. 2 Kho. 8.8,12. 9.14. 13.3,22,24.

v 2 Kho. 9. 10.

w Ho­s. 6.5.

x Ro­ma 11.4.

y Ge­n. 41.40.

z 2 Kho. 2. 8.

a Ma­t. 8.21,22. Lu­ka 9.61,62.

b 2 Sa­m. 24.22.

c 2 Kho. 2.1.

d 2 Kho. 6.15.

a 15.18. 20.2,5,9. 2 Kho. 6.24. 8.7,9. Je­r. 49.27. Amos 1.4. 2 Kho. 13.3,24,25.

b 16.24.

c 20.11,21,22,31,32,40,41,43. 22.2,3,4. 2 Kho. 5.6,7,8. 6. 9.

d 2 Kho. 5.7.

e Ru­the 1.17.

f 20.11,21,22,31,32,40,41,43. 22.2,3,4. 2 Kho. 5.6,7,8. 6. 9.

g 22.34. 2 La­n. 9.24. 18.33. Eks. 13.18.

h 20.16.

i 20.28.

j 18.36.

k 20.1,12. 16.9.

l 20.11,21,22,31,32,40,41,43. 22.2,3,4. 2 Kho. 5.6,7,8. 6.9.

m 20.13.

n 20.11,21,22,31,32,40,41,43. 22.2,3,4. 2 Kho. 5.6,7,8. 6.9.

o 20.26. 2 Sa­m. 11.1.

p Du­te. 3.10.

q Du­te. 3.10.

r 20.30. Jo­sh. 12.18. 13.4. 1 Sa­m. 29.1. 2 Kho. 13.17.

s Hlu. 13.6.

t 20.23.

u 20.13.

v 20.30. Jo­sh. 12.18. 13.4. 1 Sa­m. 29.1. 2 Kho. 13.17.

w 21.27. Ge­n. 37.34. 2 Sa­m. 3.31. 2 Kho. 6.30. 19.1,2. 1 La­n. 21.16. Ne­h. 9.1. Esta 4.1. Hla­b. 35.13. 69.11. Isa. 22.12. 37.1,2. Jo­w. 1.13. Jo­nah 3.5,6,8. Isa­m. 11.3.

x 20.11,21,22,31,32,40,41,43. 22.2,3,4. 2 Kho. 5.6,7,8. 6.9.

y 20.11,21,22,31,32,40,41,43. 22.2,3,4. 2 Kho. 5.6,7,8. 6.9.

z Ge­n. 44.5.

a 15.20.

b 11.24.

c 22.31.

d 2 Kho. 2.3.

e 13.17.

f 13.24.

g 1 Sa­m. 28.8.

h 20.42. 2 Kho. 10.24.

i 20.7.

j 20.7.

k 22.38. 1 Sa­m. 28.18.

l 20.7.

m 21.4.

a Jo­sh. 17.16.

b 1 Sa­m. 8.14.

c Le­vi 25.23. Na­ni 36.7. He­z. 46.18.

d 20.43.

e 8.66.

f Esta 3.12.

g 21.11. 20.7. Ru­the 4.2.

h Du­te. 13.13.

i Eks. 22.28. Le­vi 24.16. Se­b. 6.11.

j 21.13. Jo­be 1.5,11. 2.5, 9.

k Isa. 58.4,5.

l 21.11. 20.7. Ru­the 4.2.

m 21.13. Jo­be 1.5,11. 2.5,9.

n Hla­b. 9.12.

o 21.28. 17.1. 2 Kho. 1.3,8. 9.36.

p 21.43. 16.24.

q 22.38. 2 Kho. 9.26.

r 18.17.

s 21.25. 2 Kho. 17.17. Ro­ma 7.14.

t 14.10. 2 Kho. 9.8.

u 16.3.

v 1 Sa­m. 25.22.

w Du­te. 32.36.

x 15.29.

y 16.3,11.

z 14.16.

a 2 Kho. 9.36.

b 14.11.

c 16.30-33.

d 21.20.

e 15.12. 2 Kho. 17.12. 21.11. Du­te. 29.17.

f Ge­n. 15.16. 2 Kho. 21.11.

g 2 Kho. 6.30. Ge­n. 44.13.

h 20.31.

i 2 Sa­m. 12.16.

j 2 Kho. 9.25.

a 2 La­n. 18.2-34.

b 15.24. 22.41.

c 20.7.

d 4.13. Jo­sh. 21.38. 2 Kho. 8.28. 9.1,14. 2 La­n. 22.5. Du­te. 4.43. Jo­sh. 20.8. 1 La­n. 6.80.

e 2 Kho. 3.7.

f 18.19.

g 2 Kho. 3.11.

h 16.24.

i Ze­k. 1.18,19. Je­r. 27.2. 28.10. Se­b. 21.11.

j Du­te. 33.17.

k 17.1.

l Na­ni 22.18.

m Na­ni 27.17.

n 22.8.

o Isa. 6.1. He­z. 1.26. 10.1. Da­n. 7.9. Isa­m. 4.2. 20.4.

p Jo­be 1.6. 2.1. Hla­b. 103.20,21. Ze­k. 1.10. Ma­t. 18.10. He­b. 1.7,14. 12.22. Isa­m. 9.16. Du­te. 33.2.

q Hlu. 9.23. Isa. 19.14. Je­r. 4.10. He­z. 14.9. 2 The­s. 2.11.

r Li­lo 3.30. Mi­ka 5.1. Ma­t. 5.39. 26.67. Ma­rk. 14.65. Jo­ha. 18.22. Se­b. 23.2.

s 2 La­n. 16.10.

t Hlu. 8.9.

u Na­ni 16.29. Du­te. 18.20-22.

v 1 Sa­m. 28.8.

w 1 Sa­m. 28.8.

x 20.1,24.

y 20.33,34.

z 2 La­n. 18.31.

a 2 La­n. 18.31.

b 20.42. 21.19.

c Amos 3.15.

d 2 La­n. 20.31-33.

e 2 La­n. 17.3,6.

f 15.14.

g 2 La­n. 18.1. 19.2.

h 2 La­n. 20.34.

i 15.12. Du­te. 23.17.

j 2 Sa­m. 8.14. 2 Kho. 3.9.

k 4.5.

l 2 La­n. 20.35-37.

m 10.22.

n 9.28.

o Na­ni 33.35.

p 2 La­n. 21.1.

q 22.40,49.

r 16.30,31.

s 14.16.

t 16.30,31.

a 2 Sa­m. 8.2.

b 3.5.

c Hlu. 3.20.

d 1.3,6,16. Ma­t. 10.25. 12.24,27. Ma­rk. 3.22. Lu­ka 11.15,18,19.

e Jo­sh. 15.11.

f 8.8.

g 1 Kho. 21.17.

h 1.3,6,16. Ma­t. 10.25. 12.24,27. Ma­rk. 3.22. Lu­ka 11.15,18,19.

i Jo­sh. 15.11.

j 1.3,6,16. Ma­t. 10.25. 12.24,27. Ma­rk. 3.22. Lu­ka 11.15,18,19.

k Jo­sh. 15.11.

l Ge­n. 37.19. Ge­n. 25.25. 27.11. Isa. 20.2. Ze­k. 13.4. Ma­t. 3.4. Ma­rk. 1.6.

m 1 Kho. 21.17.

n Hlu. 13.6.

o Lu­ka 9.54.

p Jo­be 1.16.

q 1.14. 1 Sa­m. 26.21. Hla­b. 72.14. 1 Sa­m. 18.30.

r 1.3,6,16. Ma­t. 10.25. 12.24,27. Ma­rk. 3.22. Lu­ka 11.15,18,19.

s Jo­sh. 15.11.

a 1.11. Ge­n. 5.24.

b 1 Kho. 19.21.

c 4.38. Jo­sh. 5.9.

d 1.4,6. Ru­the 1.15,16.

e Jo­sh. 16.2.

f 1.4,6. 1 Sa­m. 20.3.

g 2.5,7,15. 4.1,38. 5.22. 6.1. 9.1. 9.4. 1 Sa­m. 10.10. 19.20. 1 Kho. 18.4.20.35.

h 4.38.

i 1 Kho. 16.34.

j 2.4,6. 1 Sa­m. 20.3.

k 4.38.

l 2.4,6. 1 Sa­m. 20.3.

m 1 Kho. 19.19.

n 2.14. Eks. 14.21.

o Du­te. 21.17.

p 6.17. Hla­b. 68.17. 104.4.

1 kwa­be­hlu­ka­ni­sa: He­b. kwe­nza ukwe­hlu­ka­na pha­ka­thi kwa­bo.

q 13.14.

r 1 Kho. 11.30.

s 2.8.

t 2.7.

u 1 Kho. 18.12.

v 8.11. Hlu. 3.25.

w 2.8,14. 4.29,41. 5.10. 6.6. Eks. 15.25. Ma­rk. 7.33. 8.23. Jo­ha. 9.6. Eks. 7.19.

x 2.19.

y 1 Kho. 3.7. Ge­n. 44.20. 1 Sa­m. 20.35.

a 1.17.

b 1 Kho. 16.31,32.

c 1 Kho. 12.28,31,32.

d 1 Kho. 14.16.

e Amos 1.1.

f Isa. 16.1,2.

g 1.1.

h 1 Kho. 22.4.

i 1 Kho. 22.47.

j 3.13. Jo­sh. 7.7.

k 1 Kho. 22.7.

l 2.25.

m 1 Kho. 19.21. Jo­ha. 13.4,5.

n 2 Sa­m. 16.10.

o He­z. 14.3. Hlu. 10.14.

p 1 Kho. 18.19.

q 1 Kho. 17.1.

r 5.1. Ge­n. 19.21.

s 1 Sa­m. 10.5,6. 1 La­n. 25.1.

t 1 Kho. 18.46. He­z. 1.3. 3.14,22. 8.1. 37.1. 40.1.

u Je­r. 14.3.

v 20.10. 1 Kho. 16.31.

w Eks. 29.39,40. 1 Kho. 18.29,36.

x 3.19.

y Isa. 16.7. Isa. 16.11. Je­r. 48.31,36. Isa. 15.1.

z Hlu. 20.2.

a Amos 2.1. Mi­cah 6.8.

b 2 La­n. 20.1,22,23.

a 2.3.

b 1 Sa­m. 22.2. Le­vi 25.39-41. Ne­h. 5.5. Ma­t. 18.25.

c 6.5. Eks. 3.22. 11.2. 12.35.

d Hlu. 13.6. 1 Kho. 17.16.

e Jo­sh. 19.18.

f 1 Sa­m. 25.2. 2 Sa­m. 19.32.

g Hlu. 13.6. 1 Kho. 17.16.

h Hlu. 3.20.

i Hlu. 3.20.

j 14,25. 5.20. 8.4,5.

k Jo­sh. 19.18.

l 1 Sa­m. 16.4.

m 5.1. 2 Sa­m. 19.13.

n Ge­n. 18.14.

o Ge­n. 29.13. 33.4. 48.10.

p Hlu. 13.6. 1 Kho. 17.16.

q 4.28.

r Hla­b. 121.6.

s 4.10,32.

t Hlu. 13.6. 1 Kho. 17.16.

u 4.4,5,33.

v Hlu. 13.6. 1 Kho. 17.16.

w Na­ni 28.11.

x 2.25. Jo­sh. 19.26.

y 2.7.

z Jo­sh. 19.18.

a 4.25.

b Ma­t. 28.9.

c 4.16.

d 1 Kho. 18.46.

e Lu­ka 10.4. 1 Sa­m. 13.10.

f 2.21. Se­b. 19.12.

g 2.2. 1 Sa­m. 1.26. 20.3.

h Jo­ha. 11.11.

i 4.4. Ma­t. 6.6. 9.25. Ma­rk. 5.37,40. Lu­ka 8.51,54.

j 1 Kho. 17.20,21.

k 1 Kho. 18.42. 1 Kho. 17.21. Se­b. 20.10.

l 1 Kho. 18.42. 1 Kho. 17.21. Se­b. 20.10.

m 4.4. Ma­t. 6.6. 9.25. Ma­rk. 5.37,40. Lu­ka 8.51,54.

n 8.1,5. 1 Kho. 17.23. He­b. 11.35.

o 2.1.

p 8.1.

q 4.1. 2.3.

r 2.3,5. Du­te. 33.3. Lu­ka 10.39. Se­b. 22.3.

s He­z. 24.3.

t 2.21.

u 1 Sa­m. 9.4.

v 1 Sa­m. 9.7.

w Le­vi 2.14.

x Ma­t. 14.16-21. 15.32-38. Ma­rk. 6.37-44. 8.4-9. Lu­ka 9.13-17. Jo­ha. 6.5-13.

y 6.15.

z Ru­the 2.14.

a Ru­the 2.14.

a 4.13.

b 6.23.

c 1 Sa­m. 9.7.

d 5.22,23. Hlu. 14.12.

e 1 Kho. 20.7.

f 1 Kho. 20.7.

g Ge­n. 44.13.

h Ge­n. 30.2. Du­te. 32.39.

i 1 Kho. 20.7.

j 1 Kho. 20.7.

k 2.21. Jo­ha. 9.7.

l 1 Kho. 11.24.

m 6.21. 8.9. Hlu. 17.10.

n 5.10. Jo­be 33.25.

o Lu­ka 4.27.

p Da­n. 2.47. 3.29. 6.26,27.

1 isi­pho: He­b. isi­bu­si­so.

q Ge­n. 33.11.

r 1 Kho. 17.1.

s Ge­n. 14.23.

t 1 Kho. 15.18. Ze­k. 12.11.

u 7.2,17.

v 1 Sa­m. 1.17.

w 4.12.

x Ru­the 3.13.

y Ge­n. 24.64.

z Jo­sh. 24.33.

a 2.3.

b 6.3.

c Du­te. 14.25.

d Isa. 3.22.

e 15.5. Eks. 4.6.

a 2.3.

b 4.3.

c 2.21.

d 1 Kho. 20.7.

e Eks. 18.20.

f Ge­n. 37.17.

g 2 La­n. 32.7. Hla­b. 55.18.

h 2.11. Hla­b. 34.7. Ze­k. 1.8. 6.1-7.

i Ge­n. 19.11.

j 6.17.

k 8.9. 5.13.

l Ge­n. 48.22.

m Ro­ma 12.20.

n 6.8,9. 5.2. 13.20. 24.2. 2 La­n. 22.1. 25.9,10,13. 26.11.

o 1 Kho. 20.2.

p Na­ni 18.27,30.

q Du­te. 28.53. He­z. 5.10.

r 1 Kho. 21.27. Ge­n. 44.13.

s 1 Kho. 21.27. Ge­n. 44.13.

t Ru­the 1.17.

u He­z. 8.1. 14.1. 20.1.

v Isa. 1.21. 1 Kho. 18.4. 21.13.

w 7.17.

x Jo­be 2.9.

a 7.18.

b 7.17,19. 9.25. 15.25.

c Ma­l. 3.10. Ge­n. 7.11.

d Le­vi 13.46.

e 7.10. Jo­ha. 4.6.

f 7.1.

g 7.2.

h 6.32.

i 7.1

j 7.2.

a 4.35.

b 4.38. Hla­b. 105.16. Ha­g. 1.11. Ge­n. 41.27. 1 Kho. 17.1. Se­b. 11.28.

c 4.12.

d 8.1.

e 1 Kho. 11.24.

f 1 Kho. 20.2.

g 1 Kho. 19.17.

h 1 Sa­m. 9.7.

i 5.13.

j 8.15.

k 2.17.

l 10.32. 12.17. 13.3,7,22. Amos 1.3.

m Isa. 13.16. Ho­s. 13.16. Na­h. 3.10. Hla­b. 137.9. Ho­s. 10.14.

n 15.16. Ho­s. 13.16. Amos 1.13.

o 2 Sa­m. 3.8.

p 1 Kho. 19.15.

q 8.10.

r 1.17.

s 2 La­n. 21.1,3,4.

t 2 La­n. 21.5-10.

u 8.26. 9.2.

v 2 Sa­m. 7.12,13. Hla­b. 132.11.

w 2 La­n. 21.7.

x 3.9. 1 Kho. 22.47.

y 2 Sa­m. 18.17.

z Jo­sh. 10.29. 2 La­n. 21.10.

a 2 La­n. 21.20.

b 2 La­n. 22.1-6.

c 9.29.

d 2 La­n. 22.2.

e Ge­n. 19.14.

f 8.15.

g 1 Kho. 22.3.

h 9.15.

i Jo­sh. 17.16.

j 9.16.

a 2.3.

b 1 Kho. 18.46.

c 1 Sa­m. 10.1.

d 8.28,29. 1 Kho. 22.3.

e 9.14. 8.18,26. 1 Kho. 21.29. 1 Kho. 19.16. 2 La­n. 22.2. 2 La­n. 21.6. Ezra 5.1. 6.14. Ze­k. 1.1.

f 9.5,11.

g 1 Sa­m. 10.1

h 2.3.

i 1 Kho. 18.4. 21.15.

j 1 Kho. 14.10. 21.21. 10.17.

k 1 Sa­m. 25.22.

l Du­te. 32.36.

m 1 Kho. 14.10. 15.29. 21.22.

n 1 Kho. 16.3,11.

o 9.35,36. 1 Kho. 21.23.

p Jo­sh. 17.16.

q 5.21.

r 9.20. Je­r. 29.26. Ho­s. 9.7. Jo­ha. 10.20. Se­b. 26.24.

s 1 Kho. 18.27.

t Ma­t. 21.8. Ma­rk. 11.8.

u 1 Kho. 1.34.

v 8.28.

w 1 Kho. 19.17.

x 8.29.

y Jo­sh. 17.16.

z 8.29.

a 2 Sa­m. 18.27.

b 9.2,14.

c 2 La­n. 22.7.

d 9.25,26.

e 2 La­n. 21.13. Eks. 7.11.

f 2 La­n. 21.13. Eks. 7.11.

g 7.2.

h Isa. 21.7,9.

i 1 Kho. 21.29.

j Isa. 13.1. 15.1. 21.1. Je­r. 23.33. Ze­k. 9.1. Ma­l. 1.1.

k 1 Kho. 21.29.

l 2 La­n. 22.9. Jo­sh. 17.11.

m 2 La­n. 22.9. Jo­sh. 17.11.

n 23.30. 14.20.

o Je­r. 4.30. He­z. 23.40.

p 2 Sa­m. 6.16.

q 1 Kho. 16.9-20.

r 1 Kho. 16.31.

s 9.26. 1 Kho. 21.23.

t Hla­b. 83.10. Je­r. 8.2. 9.22. 16.4. 25.33.

a 1 Kho. 16.24.

b Jo­sh. 9.8,11.

c Hla­b. 81.6. Je­r. 24.1,2.

d 9.14,24.

e 1 Sa­m. 3.19.

f 1 Kho. 21.19,21,29.

g 2 Sa­m. 20.26 .

h Jo­sh. 10.28.

i 8.29. 9.16. 2 La­n. 21.17. 2 La­n. 22.8.

j 1 Kho. 11.19.

k Je­r. 35.6.

l 1 La­n. 2.55.

m Ezra 10.19. He­z. 17.18. 1 La­n. 29.24.

n 1 Kho. 19.10.

o 9.8.

p 10.10.

q 1 Kho. 16.31,32.

r 1 Kho. 18.19. 22.6.

s Le­vi 23.36.

t Eks. 32.5.

u 10.26. 11.18. 1 Kho. 16 . 32.

v Ma­t. 22.11.

w 1 Kho. 20.39,42.

x 11.4,6. 1 Sa­m. 22.17.

y 1 Kho. 18.40.

z 11.4,6. 1 Sa­m. 22.17.

a Ezra 6.11. Da­n. 2.5. 3.29.

b 1 Kho. 14.16.

c 1 Kho. 12.28,29.

d 15.12. 10.35. 13.1,10. 14.23. 15.8.

e 1 Kho. 14.16.

f 13.25. 14.25.

g 8.12. 1 Kho. 19.17.

h Du­te. 2.36.

i Amos 1.3.

j Amos 1.3.

a 8.26. Hlu. 9.5.

b 2 La­n. 22.10. 24.1.

c 11.9. 2 La­n. 22.11.

d 11.19. 2 Sa­m. 20.23.

e 10.25. 1 Sa­m. 22.17.

f 1 La­n. 9.25.

g 2 La­n. 23.5.

h 10.25. 1 Sa­m. 22.17.

i 1 La­n. 9.25.

j 6.14.

k 11.15. 1 Kho. 6.9.

l Na­ni 27.17.

m 1 La­n. 9.25.

n 1 La­n. 18.7. 2 Sa­m. 8.7.

o 10.25. 1 Sa­m. 22.17.

p 2 Sa­m. 1.10.

q Eks. 25.16. 31.18. Du­te. 17.18.

r 23.3. 2 La­n. 34.31.

s 1 Kho. 1.34.

t Ge­n. 44.13.

u Na­ni 31.14. 2 La­n. 23.14.

v 11.15. 1 Kho. 6.9.

w 2 La­n. 23.15.

x Jo­sh. 24.25.

y 2 Sa­m. 5.3.

z 10.21,26.

a Du­te. 12.3.

b 11.4.

c 11.6. 2 La­n. 23.20.

a 2 La­n. 24.1-14.

b Jo­sh. 15.28.

c 14.4. 1 Kho. 15.14.

d 22.4.

e Eks. 30.12,16. 2 La­n. 24.6,9.

f He­z. 27.9,27.

g 2 La­n. 24.7.

h 2 La­n. 24.5,6.

i Ma­rk. 12.41. Lu­ka 21.1.

j 22.4,8. 23.4. 25.18. 2 La­n. 24.11. 26.20. 31.10. Na­ni 35.25.

k 5.23.

l 22.5,6.

m 22.5,6.

n 2 La­n. 24.

o 25.14,15. 1 Kho. 7.50.

p 22.7.

q Le­vi 5.15,18.

r Le­vi 4.24,29.

s Le­vi 7.7. Na­ni 18.9.

t 8.12. 1 Kho. 19.17.

u 1 Sa­m. 17.4.

v 8.11. 1 Kho. 2.15.

w 16.8. 18.15,16. 14.14. 1 Kho. 15.18. 1 Kho. 14.26.

x 12.4.

y 2 La­n. 24.23.

z 14.5. 2 La­n. 24.25-27.

a 1 La­n. 26.16.

a 1 Kho. 14.16.

b Hlu. 2.14.

c 8.12. 1 Kho. 19.17.

d 13.24,25.

e 13.22. 1 Sa­m. 18.29.

f Eks. 32.11. Hla­b. 78.34.

g 14.26. Eks. 3.9.

h 13.25. 14.25,27.

i Hlu. 3.9.

j 2 Sa­m. 18.17.

k 1 Kho. 14.16.

l 1 Kho. 16.33.

m Amos 1.3.

n 1 Kho. 14.16.

o 14.15.

p 13.14,19,25.

q 14.8-14. 2 La­n. 25.17-24.

r 9.1.

s 2.12.

t 1 Kho. 20.26. Jo­sh. 12.18.

u Hlu. 13.6.

v 13.25.

w 1.1. 3.7. 24.2.

x 8.12.

y 14.27.

z Eks. 2.24,25.

a Eks. 32.13.

b 13.18,19. Amos 1.4.

a 13.10.

b 12.21. 2 La­n. 25.1-4.

c 12.3. 15.4,35. 16.4. 1 Kho. 15.14.

d 12.20.

e Du­te. 24.16. Je­r. 31.30. He­z. 18.4,20.

f 2 La­n. 25.11.

g 2 Sa­m. 8.13. 1 La­n. 18.12. Hla­b. 60.

h Jo­sh. 15.38.

i 2 La­n. 25.17-24.

j 14.11. 23.29. 2 La­n. 25.13.

k Hlu. 9.8.

l Hlu. 9.15.

m Du­te. 8.14. 2 La­n. 26.16. 32.25. He­z. 28.2,5,17.

n Du­te. 2.5.

o Jo­sh. 15.10.

p 1 Sa­m. 4.10. 2 Sa­m. 18.17.

q Jo­sh. 15.10.

r Ne­h. 8.16.

s 2 La­n. 26.9. Je­r. 31.38. Ze­k. 14.10. 2 La­n. 25.23.

t 12.18. 1 Kho. 7.51.

u 13.12,13.

v 2 La­n. 25.25. 26.2.

w 2 La­n. 25.27.

x Jo­sh. 10.3.

y 16.6. Du­te. 2. Kin 26. 2 La­n. 8.17. 26.2.

z 1 Kho. 14.16.

a 1 Kho. 8.65.

b Du­te. 3.17. 4.49. Jo­sh. 3.16.

c Jo­nah 1.1. Ma­t. 12.39,40.

d Jo­sh. 19.13.

e 13.4. Eks. 3.7.

f Du­te. 32.36.

g 13.5,23.

h 1 Kho. 11.24.

i 2 Sa­m. 8.6. 1 Kho. 11.24. 1 La­n. 18.5,6. 2 La­n. 8.3.

a 14.21.

b 2 La­n. 26.3,4.

c 2 La­n. 26.3,4.

d 14.4.

e 2 La­n. 26.20-23.

f Le­vi 13.46.

g 2 La­n. 26.23.

h 1 Kho. 14.16.

i 10.30.

j 1 Kho. 14.17.

k 1 Kho. 4.24.

l 1 Kho. 14.17.

m 8.12.

n 1 Kho. 14.16.

o 1 La­n. 5.26. Ho­s. 5.13. 8.9.

p Ge­n. 10.11. Hla­b. 83. 8.

q Eks. 38.25,26.

r 14.5.

s 24.14.

t Eks. 38.25,26.

u 1 Kho. 14.16.

v 7.2.

w 1 Kho. 16.18. 2 La­n. 36.19.

x 1 Kho. 14.16.

y 16.7. 1 La­n. 5.26. Isa. 9.1.

z 1 Kho. 15.20.

a 2 Sa­m. 20.14,15.

b 1 Kho. 15.20.

c Jo­sh. 16.6.

d Jo­sh. 19.37.

e 1 Kho. 9 15. Jo­sh. 11.1.

f 2 La­n. 27.1,2.

g 15.3. 2 La­n. 27.6.

h 14.4.

i 2 La­n. 23.20. 27.3. 1 La­n. 9.18. He­z. 46.1,2.

j 2 La­n. 27.7.

k 16.5.

l 15.27.

m 2 La­n. 27.9.

a 2 La­n. 28.1-4.

b Le­vi 18.21. Hla­b. 106.37,38.

c 21.2. Du­te. 12.31. 18.9.

d 14.4.

e 1 Kho. 14.23.

f Isa. 7.1,4-9.

g 2 La­n. 28.5,6.

h 2 La­n. 28.16,20,21.

i 2 La­n. 28.16,20,21.

j 12.18.

k 1 Kho. 15.19.

l Isa. 22.6. Amos 1.5. 9.7.

m Isa. 8.2.

n 2 La­n. 26.16,18,19.

o 2 La­n. 4.1.

p Eks. 40.6,29.

q 16.11.

r 16.11.

s 16.11.

t Eks. 29.39,40,41.

u 2 La­n. 4.1.

v 24.13. 2 La­n. 28.24.

w 1 Kho. 7.27,28,38.

x 1 Kho. 7.23,25.

y 2 La­n. 28.26,27.

z 2 La­n. 28.27.

a 17.13. 1 Kho. 9.7.

b 17.6.

c Ezra 4.2,9,10.

d 17.30. Ge­n. 10.10.

e 1 Kho. 8.65.

f 17.31. 18.34. 19.13.

g 1 Kho. 12.29.

h 17.32,33.

a 17.1. 16.2.

b 2 La­n. 28.27. 2 La­n. 29.1,2.

c 20.3. 2 La­n. 31.20.

d 18.22. 2 La­n. 31.1. 2 La­n. 30.14. 1 Kho. 15.14.

e Du­te. 16.21. Mi­ka 5.14. Eks. 34.13.

f Na­ni 21.8,9.

g 19.10. Hla­b. 13.5. 33.21.

h 23.25.

i Du­te. 10.20. Jo­sh. 23.8.

j 2 La­n. 15.2. Ge­n. 39.2.

k 1 Sa­m. 18.5.

l 16.7.

m Isa. 14.29.

n 17.9.

o 17.3-7.

p Da­n. 9.10.

q Du­te. 17.2.

r 2 La­n. 32.1. Isa. 36.1.

s 2 La­n. 32.9. Jo­sh. 10.3.

t 23.33.

u 16.8. 12.18.

v 19.37. Isa. 36.2,37,38. 2 La­n. 32.9-22.

w Isa. 20.1.

x 20.20. Isa. 7.3.

y Isa. 22.15,19,20.

z Isa. 22.15,19,20.

a 18.37. 2 Sa­m. 8.16.

b 2 La­n. 32.10.

c Ezra 4.7. Da­n. 2.4.

d 2 La­n. 32.18.

e 2 La­n. 32.15.

f 19.10. Ge­n. 3.13.

g 1 Kho. 4.25.

h Du­te. 8.7,8.

i Eks. 3.8.

j 19.12. 2 La­n. 32.14. Is. 10.10,11.

k 19.13.

l 1 Kho. 8.65.

m Isa. 10.9. Je­r. 49.23.

n Da­n. 3.15.

o 18.18,26. 19.2.

p 19.1. Ge­n. 44.13. Isa. 33.7.

a 18.37.

b 1 Kho. 20.31.

c 19.14. Hla­b. 73.16,17. 1 Kho. 8.29,30.

d 1 Kho. 20.31.

e 2 La­n. 32.20.

f 2 Sa­m. 16.12.

g 19.16. 18.35. 1 Sa­m. 17.26.

h Hla­b. 50.21.

i Na­ni 12.2. 1 Sa­m. 7.9.

j 17.6. Isa. 1.9.

k 18.17,28. 2 Sa­m. 9.9.

l 19.35,36,37.

m Je­r. 51.1. Isa. 37.7.

n 19.9. 7.6.

o Jo­sh. 10.29.

p 18.14.

q 1 Sa­m. 23.27.

r Isa. 11.11. 18.1. 20.3-5. 43.3. 45.14. Ge­n. 10.6.

s 18.5.

t 18.29,30.

u 18.33.

v 17.6.

w He­z. 27.23. Amos 1.5.

x Ge­n. 11.31. 27.43.

y He­z. 27.23. Amos 1.5.

z Isa. 37.12.

a 18.34.

b Isa. 37.13.

c 19.9. 2 La­n. 32.17.

d 2 La­n. 32.20.

e Eks. 25.22.

f 19.19. 1 Kho. 18.39. Ne­h. 9.6. Je­r. 10.10,12. Hla­b. 86.10.

g Hla­b. 31.2. 71.2. Da­n. 9.18.

h Da­n. 9.18. 2 La­n. 6.40.

i 19.4.

j Hla­b. 115.4. 2 La­n. 32.19.

k Jo­sh. 4.24.

l 20.5.

m Li­lo 2.13.

n Jo­be 16.4. Hla­b. 22.7. 109.25. Li­lo 2.15.

o 19.4.

p 19.6.

q Hla­b. 71.22. Isa. 5.24. 60.9. Je­r. 51.5.

r 18.17.

s Hla­b. 20.7.

t Je­r. 22.6,23. Hlu. 9.15.

u Je­r. 22.6,23. Hlu. 9.15.

v Jo­sh. 19.26.

w Isa. 45.7.

x Isa. 10.5.

y Ge­n. 1.11.

z Hla­b. 129.6.

a 1 Sa­m. 29.6.

b Jo­be 41.2. Isa. 30.28. He­z. 29.4. 38.4. Amos 4.2.

c 19.33,36.

d 20.8,9. 1 Sa­m. 2.34. Isa. 7.11,14. Lu­ka 2.12. 1 Kho. 13.3.

e Le­vi 25.5,11. Le­vi 25.21,22.

f 2 La­n. 32.22,23.

g Isa. 9.7.

h 2 Sa­m. 20.15.

i 19.28.

j 20.6. Isa. 31.5.

k 1 Kho. 11.13.

l 2 La­n. 32.21. Ho­s. 1.7.

m 2 Sa­m. 24.16.

n 19.8.

o Ge­n. 10.11. Jo­nah 1.2.

p 17.31.

q 19.7.

r Ezra 4.2.

a 2 La­n. 32.24. Isa. 38.1-8,21,22.

b 1 Sa­m. 20.25.

c Ne­h. 5.19.13. 14,22,31.

d 1 Kho. 8.61.

e 18.3.

f Hla­b. 39.13.

g 1 Sa­m. 9.16. 10.1.

h 19.20. Hla­b. 65.2.

i Hla­b. 39.12. 56.8.

j 19.34.

k Isa. 38.21.

l Le­vi 13.18.

m 19.29.

n 3.18.

o Hla­b. 102.11.

p Isa. 39.1-8.

q Isa. 39.2. 2 La­n. 32.31.

r 20.13.

s 25.13. 24.13. Je­r. 20.5. Je­r. 27.19-22. 52.17.

t 24.12. 2 La­n. 33.11.

u 1 Sa­m. 3.18. 2 La­n. 32.25,26.

v 2 La­n. 32.32.

w 18.17. Ne­h. 2.14. 3.16.

x 2 La­n. 32.30. Isa. 22.9,11.

y 2 La­n. 32.33.

a 2 La­n. 33.1-9.

b 16.3.

c 18.4. 23.4,6.

d 21.13. 1 Kho. 16.32,33.

e 17.16. 23.5. Du­te. 4.19.

f Je­r. 7.30. 32.34. He­z. 7.20. 8.6.

g 21.7. 23.27. 2 Sa­m. 7.13. 1 Kho. 8.29. 9.3. Du­te. 12.11. Hla­b. 132.13,14.

h 17.16. 23.5. Du­te. 4.19.

i 23.12. 1 Kho. 6.36. 7.12. 2 La­n. 4.9.

j Le­vi 18.21.

k Le­vi 19.26.

l 17.17. Ge­n. 44.5.

m 23.24. Le­vi 19.31.

n 21.15. 22.17. 23.19. Du­te. 4.25.

o 21.4. 23.4.

p 2 Sa­m. 7.10.

q 21.2. 23.26. 24.3,4. Je­r. 15.4.

r 1 Kho. 21.26.

s 21.9,16. 1 Kho. 14.16.

t 21.21. 23.24. Du­te. 29.17.

u 1 Sa­m. 3.11.

v Isa. 28.17. Isa. 34.11. Li­lo 2.8. Amos 7.7,8.

w 2 La­n. 33.11-19.

x 2 La­n. 33.20.

y 21.26. 2 Sa­m. 6.6-8. 1 La­n. 13.7-11. 2 La­n. 26.23.

z 2 La­n. 33.21-25.

a Na­ni 33.33.

b 21.2-6,11.

c 22.17. 1 Kho. 11.33.

d 21.18.

a 2 La­n. 34.1,2.

b Jo­sh. 15.39.

c Du­te. 5.32.

d 2 La­n. 34.8-28.

e 22.8. 12.10.

f 12.4. 2 La­n. 34.9.

g 12.15.

h Du­te. 31.24-26. 2 La­n. 34.14.

i 22.19. Ge­n. 44.13.

j 25.22. Je­r. 26.24. 39.14. 40.5.

k 22.17. Du­te. 29.27.

l 21.22. Du­te. 29.25,26.

m 21.6,15.

n 22.13.

o Hla­b. 51.17. Isa. 57.15.

p 22.11. 1 Kho. 21.29.

q Le­vi 26.31,32. 2 La­n. 29.8. 30.7. Je­r. 19.8. 25.9,18. 29.18. 44.22. Mi­ka 6.16.

r Je­r. 24.9. 26.6. 44.22.

s 22.19. Ge­n. 44.13.

t Hla­b. 37.37. Isa. 57.1,2.

a 2 La­n. 34.29-32.

b Du­te. 31.11.

c 22.8.

d 11.14. 2 La­n. 6.13. 34.31.

e Du­te. 13.4. 2 La­n. 15.12.

f 12.10.

g 25.18. Je­r. 52.24.

h 21.3,7.

i 2 Sa­m. 15.23.

j 21.3.

k 21.7.

l 2 Sa­m. 15.23.

m 23.15. 2 La­n. 15.16. 2 La­n. 30.14.

n 2 La­n. 34.4.

o Du­te. 23.17.

p He­z. 16.16.

q 1 Kho. 15.22. Jo­sh. 18.24.

r Jo­sh. 15.28.

s He­z. 44.10-14. Le­vi 21.17-22.

t Isa. 30.33. Je­r. 7.31,32. 19.6,11-14.

u Jo­sh. 18.16.

v Le­vi 18.21.

w 1 Kho. 11.7.

x 23.5.

y 1 La­n. 9.26,33. 23.28. 28.12. 2 La­n. 31.11. Ezra 8.29. 10.6. Ne­h. 10.37,38,39. 1 Sa­m. 9.22.

z 1 La­n. 26.18.

a Hlu. 3.20.

b Je­r. 19.13. 32.29. Ze­f. 1.5.

c 21.5.

d 23.4.6.

e 1 Kho. 11.5.

f Na­ni 21.29.

g 1 Kho. 11.5.

h 1 Kho. 12.28,29,33.

i 1 Kho. 14.16.

j 1 Kho. 13.2.

k He­z. 39.15. Je­r. 31.21.

l 1 Kho. 13.1,30. Hlu. 13.6.

m 1 Kho. 13.11,31.

n 2 La­n. 34.6,7.

o 11.18. Eks. 22.20. 1 Kho. 18.40.

p 2 La­n. 34.5.

q 2 La­n. 35.1-17.

r Eks. 12.3. Le­vi 23.5. Na­ni 9.2. Du­te. 16.2.

s 23.3,24. 22.11.

t 2 La­n. 35.18,19.

u 21.6.

v 21.11,21. Deut 29.17.

w Le­vi 19.31. 20.27. Du­te. 18.11.

x 18.5.

y Du­te. 6.5.

z 21.11.

a 17.18,20. 18.11. 21.13.

b 17.20.

c 21.4.

d 24.18.

e Jo­sh. 10.29.

f 25.6,20,21. Je­r. 39.5,6. 52.9,10,26,27.

g 1 Kho. 8.65.

h 18.14.

a 2 La­n. 36.6. Da­n. 1.1.

b Je­r. 25.1.

c Je­r. 25.9. 32.28. He­z. 19.8.

d 25.4. Je­r. 35.11.

e 6.23.

f 25.4. Je­r. 35.11.

g 13.20.

h 6.23.

i 1 Sa­m. 11.1.

j 20.17. 21,12,13,14. 23.27.

k 21.11.

l 21.16.

m 2 La­n. 36.9.

n 24.19. 23.37.

o Je­r. 24.1. 29.1,2. He­z. 17.12. 2 La­n. 36.10.

p 20.17.

q 16.17. 2 La­n. 36.7. Ezra 1.7. Da­n. 1.2. 5.2,3.

r 1 Kho. 7.48-50.

s Je­r. 20.5.

t Je­r. 24.1.

u 24.16. Je­r. 52.28.

v 24.16. Je­r. 24.1. 29.2. 1 Sa­m. 13.19,22.

w 25.12.

x 2 La­n. 36.10. Esta 2.6. Eze­k. 1.2.

y Eks. 15.15. He­z. 17.13. 32.21.

z 24.14. 15.20.

a 24.16. Je­r. 52.28.

b Je­r. 37.1.

c 1 La­n. 3.15. 2 La­n. 36.10.

d 23.34.

e 25.21. Je­r. 52.1-27.

f 23.31.

g 23.37. 2 La­n. 36.12.

h 2 La­n. 36.13. Je­r. 27.11. He­z. 17.15. Je­r. 37.7,8.

a 2 La­n. 36.17. Je­r. 34.1,2. 39.1,2. He­z. 24.1, 2.

b Ze­k. 8.19.

c He­z. 4.2. 17.17. 21.22. 26.8.

d Je­r. 39.2. 52.6. Ze­k. 8.19.

e Li­lo 4.9,10.

f Li­lo 4.9,10.

g Je­r. 39.4-10.

h Je­r. 39.4. 52.7.

i Ne­h. 3.15.

j 24.2. 25.5,10,13,24,25,26. Ge­n. 15.7. 2 La­n. 36.17. Ezra 5.12. Jo­be 1.17. Isa. 13.19.

k He­z. 12.12.

l 2 Sa­m. 15.28.

m 2 Sa­m. 15.28.

n Je­r. 32.4.

o 23.33.

p He­z. 12.13.

q Hlu. 16.21.

r Ze­k. 7.5. 8.19.

s Je­r. 52.12.

t 24.12. Je­r. 52.29.

u 2 La­n. 36.19. Hla­b. 79.1.

v Je­r. 17.27. Ho­s. 8.14. Amos 2.5.

w Je­r. 52.14.

x 2 La­n. 36.19. Ne­h. 1.3.

y 2 La­n. 36.20.

z 24.14. Je­r. 40.7.

a 1 Kho. 7.15.

b 20.17. 2 La­n. 36.18. Je­r. 27.19,22.

c 1 Kho. 7.27.

d 1 Kho. 7.23.

e Eks. 27.3. 1 Kho. 7.45.

f Eks. 27.3. 1 Kho. 7.45.

g 12.13. 1 Kho. 7.50.

h Eks. 25.29. 1 Kho. 7.50.

i Eks. 27.3. 1 Kho. 7.45 .

j Eks. 27.3. 1 Kho. 7.45 .

k 25.13.

l Je­r. 52.20.

m 1 Kho. 7.47.

n 1 Kho. 7.15-18. 2 La­n. 3.15.

o 1 Kho. 7.16. Je­r. 52.22.

p Je­r. 39.14. 40.5.

q 22.12.

r Je­r. 40.7-9.

s Jo­sh. 18.25.

t 2 Sa­m. 23.28,29. 1 La­n. 2.54. 9.16. 11.30. Ezra 2.22. Ne­h. 7.26.12.28.

u Je­r. 40. 8.

v 2 Sa­m. 20.14.

w Je­r. 52.31-34.

x 24.12,15.

y Je­r. 52.31.

z Ge­n. 40.13.

a 2 Sa­m. 9.7,13.

b Je­r. 40.5.

a Ge­n. 4.25,26. 5.3,6,9,12,15,18,21,25,29,32.

b Ge­n. 10.2-5.

c 2 Kho. 17.6.

d Ge­n. 10.3.

e 1 Kho. 10.22.

f Ge­n. 10.6-8.10.13-18.

g Ge­n. 10.22-29. 11.10.

h Ge­n. 10.23.

i Ge­n. 10.24. 11.13.

j Ge­n. 10.28.

k Ge­n. 11.10-26. Lu­ka 3.34-36.

l Ge­n. 10.24. 11.13.

m Ge­n. 17.5.

n Ge­n. 21.2,3.

o Ge­n. 16.11,15.

p Ge­n. 25.13-16.

q Isa. 60.7.

r Isa. 60.7.

s Ge­n. 25.1-4.

t Jo­be 2.11.

u 1.9.

v Isa. 60.6. Hlu. 6.1.

w Isa. 60.6. Hlu. 6.1.

x Ge­n. 25.4.

y Ge­n. 21.2,3.

z Ge­n. 25.25,26.

a Ge­n. 36.4,5,9-13.

b 1.39. Ge­n. 36.12.

c Ge­n. 36.20-28.

d 1.38.

e Ge­n. 36.27.

f Na­ni 33.31.

g Ge­n. 36.37,38.

h Ge­n. 36.37,38.

a Ge­n. 29.32. 30.5. 35.18,22. 46. 8.

b Ge­n. 38.3-5. 46.12. Na­ni 26.19,20.

c Ge­n. 38.2.

d Ge­n. 38.7.

e Ge­n. 38.29,30. Ru­the 4.12. Ma­t. 1.3.

f Ge­n. 46.12. Ru­the 4.18.

g 1 Kho. 4.31.

h 1 Kho. 4.31.

i 1 Kho. 4.31.

j Jo­sh. 7.1.

k Jo­sh. 7.1.

l Jo­sh. 6.18. 7.25.

m 1.25. 1 Sa­m. 27.10. 30.29.

n Ru­the 4.19,20. Ma­t. 1.4.

o Ru­the 4.19,20. Ma­t. 1.4.

p Na­ni 1.7. 2.3. Eks. 6.23.

q Ru­the 4.19,20. Ma­t. 1.4.

r Na­ni 1.7. 2.3. Eks. 6.23.

s Ru­the 4.21,22.

t Ru­the 4.21,22.

u 27.18. 1 Sa­m. 16.6,8. 17.13.

v 27.18. 1 Sa­m. 16.6,8. 17.13.

w 1 Sa­m. 16.10. 17.12,14.

x 2 Sa­m. 2.18.

y 12.18. 2 Sa­m. 17.25.

z 2.9,42.

a 2.50.

b Eks. 17.10,12. 24.14.

c Eks. 31.2.

d Na­ni 27.1.

e Na­ni 32.41,42. Du­te. 3.14. Jo­sh. 13.30.

f 2.19,50. 4.4.

g 4.5.

h 2 Sa­m. 14.2.

i 2.9.

j 2.35.

k 2.28.

l 2.35.

m 11.41.

n 2 La­n. 23.1.

o 2 La­n. 23.1.

p 2 Kho. 25.25. Je­r. 36.12,21.

q 2.9,18.

r 4.16. Jo­sh. 15.55.

s 4.21. Jo­sh. 15.44.

t Jo­sh. 15.54.

u Jo­sh. 15.53.

v 4.16. Jo­sh. 15.55.

w 2 La­n. 11.7.

x Jo­sh. 15.27.

y Jo­sh. 15.31. Isa. 10.31.

z Jo­sh. 15.57.

a Jo­sh. 15.17. Hlu. 1.13.

b 2.19.

c Jo­sh. 15.9.

d 4.4. Ge­n. 35.19.

e 2 Sa­m. 23.38.

f 4.2. Jo­sh. 15.33.

g 4.2. Jo­sh. 15.33.

h 2.51.

i 4.4. Ge­n. 35.19.

j 2 Kho. 25.23.

k 2.52.

l 4.2. Jo­sh. 15.33.

m 4.9,10.

n Hlu. 1.16. Jo­sh. 15.57.

o 2 Kho. 10.15. Je­r. 35.2.

a 2 Sa­m. 3.2-5.

b 2 Sa­m. 2.11.

c 29.27. 2 Sa­m. 5.5.

d 2 Sa­m. 2.11.

e 14.4-7. 2 Sa­m. 5.14-16.

f 2 Sa­m. 12.24.

g 2 Sa­m. 13.1.

h 1 Kho. 11.43.

i 1 Kho. 15.8.

j 1 Kho. 15.24.

k 2 Kho. 8.16,24.

l 2 Kho. 8.16,24.

m 2 Kho. 11.2.

n 2 Kho. 12.21.

o 2 Kho. 15.7.

p 2 Kho. 15.38.

q 2 Kho. 16.20.

r 2 Kho. 20.21.

s 2 Kho. 21.18.

t 2 Kho. 21.26.

u Ma­t. 1.11.

a Ge­n. 38.29. 46.12.

b 2.19.

c 2.50.

d 2.53,54.

e Jo­sh. 15.56.

f 4.18,39.

g 2.50.

h 2.51.

i 2.24.

j 2.55.

k Ge­n. 34.19.

l Ge­n. 3.16.

m Jo­sh. 15.17. Hlu. 1.13. 3.9,11.

n Jo­sh. 15.17. Hlu. 1.13. 3.9,11.

o Ne­h. 11.35.

p Na­ni 13.6.

q 2.42.

r 4.19. 6.57.

s 4.4.

t Jo­sh. 15.35.

u Jo­sh. 15.34.

v 1 Sa­m. 23.1.

w 2 Sa­m. 10.6.

x 2.3. 9.5. Ge­n. 38.1,5. 46.12. Na­ni 26.20. Ne­h. 11.5.

y 2.42.

z 15.27.

a Jo­sh. 15.44.

b 4.38. Ge­n. 49.7. Na­ni 2.4,13. 26.14,22.

c Jo­sh. 19.2-8.

d Jo­sh. 15.29,30.

e Jo­sh. 15.29,30.

f Jo­sh. 15.29,30.

g Jo­sh. 19.4,6.

h 1 Sa­m. 30.30.

i Jo­sh. 19.4,6.

j Jo­sh. 19.4,6.

k Jo­sh. 15.32.

l Jo­sh. 15.32.

m 4.27.

n Ge­n. 28.14.

o 4.4,18. Jo­sh. 15.58.

p Hla­b. 104.25.

q Hlu. 18.7,27.

r 4.34-38.

s Hlu. 10.12.

t 5.22.

u Ge­n. 36.8.

v 1 Sa­m. 15.2.

a Ge­n. 29.32. 49.3.

b Ge­n. 35.22. 49.4.

c Ge­n. 48.15-22.

d Ge­n. 49.8-10.

e Ge­n. 46.9. Eks. 6.14. Na­ni 26.5,6.

f 5.17.

g Du­te. 2.36.

h Na­ni 32.3.

i Na­ni 32.38. Jo­sh. 13.17. He­z. 25.9.

j Jo­sh. 22.9.

k 5.19,20. 11.38. 27.31. Hla­b. 83.6. Ge­n. 25.12. 2 Sa­m. 24. 6.

l Jo­sh. 12.5.

m 27.29. Jo­sh. 12.18.

n 2 Kho. 15.5,32.

o 2 Kho. 14.16,28.

p 8.40. 2 La­n. 14.8. Hla­b. 7.13. 11. 2.

q Na­ni 1.3.

r 5.10.

s 1.31. Ge­n. 25.15.

t 1.31. Ge­n. 25.15.

u 2 La­n. 18.31. 2 La­n. 14.11.

v Hla­b. 22.4. 25.2.

w 4.41.

x 5.6,25. 2 Kho. 15.29. 17.6.

y He­z. 27.5. Du­te. 3.9.

z He­z. 27.5. Du­te. 3.9.

a 2 Kho. 17.7. Eks. 34.15.

b 2 Kho. 15.19.

c 2 Kho. 15.29. 2 Kho. 16.7.

d 2 Kho. 17.6.

e 2 Kho. 17.6.

f 2 Kho. 17.6.

a 23.6. Ge­n. 46.11. Eks. 6.16. Na­ni 26.57.

b 6.22.

c Le­vi 10.1.

d 6.50-53. Ezra 7.1-5.

e Eks. 6.25. Jo­sh. 24.33.

f 9.11. Ne­h. 11.11.

g 9.11. Ne­h. 11.11.

h 2 Sa­m. 8.17.

i 12.28. 24.3. 2 Sa­m. 8.17. 1 Kho. 2.35.

j 2 Sa­m. 15.27.

k 2 Kho. 11.9.

l 2 La­n. 26.17,18.

m 2 Kho. 22.4. Ezra 7.1.

n 2 La­n. 31.10.

o 2 Kho. 25.18.

p Ezra 3.2.

q 2 Kho. 25.21.

r Eks. 6.16-19.

s 23.7.

t 23.12.

u 9.19. Na­ni 26.58.

v 23.21.

w 9.19. Na­ni 26.58.

x 9.19. Na­ni 26.58.

y 6.41,43. 2 La­n. 29.12.

z 6.33,38.

a 9.19. Na­ni 26.58.

b Na­ni 26.11.

c 9.19. Eks. 6.24.

d 6.35,36.

e 23.21.

f 16.1. 2 Sa­m. 6.12.

g 15.17,19. 16.41,42. 25.1,4,5,6. 2 La­n. 5.12. 29.14. 35.15. 1 Kho. 4.31.

h 6.28. 7.2.

i 6.25.

j 9.15. 15.17,19. 16.5,7. 25.1,2,6. 26.1. 2 La­n. 5.12. 20.14. 29.13,30. 35.15. Ezra 2.41. 3.10. Ne­h. 7.44. 11.17,22. 12.35,46.

k 6.31. 25.3.

l 6.21,20.

m 6.32,39.

n 6.31. 25.3.

o 15.17,19. 1 Kho. 4.31.

p 23.23. 24.30.

q 9.2. Na­ni 3.9.

r Le­vi 1.9.

s Eks. 30.7.

t Eks. 30.10. Le­vi 4.20. Le­vi 16.17.

u 6.4-8.

v Ge­n. 25.16. Na­ni 31.10. Hla­b. 69.25.

w Jo­sh. 21.4.

x Jo­sh. 21.11-19.

y Jo­sh. 15.50. 1 Sa­m. 30.28.

z Jo­sh. 15.42.

a 7.8.

b 7.8.

c Jo­sh. 21.16,17.

d 6.66-70. Jo­sh. 21.5.

e 6.54.

f Jo­sh. 21.26.

g Jo­sh. 21.6.

h Jo­sh. 21.7.

i Jo­sh. 21.3.

j Jo­sh. 21.4.

k 6.57-60.

l 6.61. Jo­sh. 21.20-26.

m 1 Kho. 4.12. Jo­sh. 12.22. 19.11. Jo­sh. 21.34.

n 6.61.

o Jo­sh. 17.11.

p Jo­sh. 21.27-33.

q 11.44. Jo­sh. 9.10. Jo­sh. 21.27.

r 6.76.

s Jo­sh. 19.12.

t Jo­sh. 19.21.

u Jo­sh. 19.21.

v Jo­sh. 19.26.

w Jo­sh. 19.34. Jo­sh. 19.26. 21.31.

x Jo­sh. 19.35,37.

y Jo­sh. 19.35,37.

z Jo­sh. 21.34-39.

a Jo­sh. 21.34.

b Jo­sh. 19.12,13.

c Jo­sh. 19.12,13.

d Jo­sh. 13.32. Na­ni 22.1.

e Jo­sh. 13.18.

f Jo­sh. 13.17.

g 26.31. Na­ni 21.32. Jo­sh. 21.39.

a Ge­n. 46.13.

b 6.33.

c 27.1,24. 7.4,5,7,9,11,40. 2 Sa­m. 24.1,2,9.

d 8.1. Ge­n. 46.21. Na­ni 26.38.

e 6.60.

f 6.60.

g Na­ni 26.29-33.

h Jo­sh. 17.1.

i 7.16.

j Na­ni 26.33.

k Ge­n. 38.4,5.

l 1 Sa­m. 12.11.

m Jo­sh. 17.2.

n Na­ni 26.35.

o 1 Sa­m. 17.4.

p Jo­sh. 10.10.

q Na­ni 1.10. 7.48.

r Na­ni 13.16.

s Jo­sh. 16.2.

t Jo­sh. 16.3.

u Jo­sh. 17.7. Jo­sh. 17.11.

v Ge­n. 46.17. Na­ni 26.44.

w Ge­n. 46.17. Na­ni 26.44.

x Ge­n. 46.17. Na­ni 26.44.

y 7.38.

z 7.38.

a 9.22.

a 7.6. Ge­n. 46.21. Na­ni 26.38.

b 7.12.

c Na­ni 26.40.

d Na­ni 26.40.

e 2 Sa­m. 23.28.

f Jo­sh. 18.24.

g 2.52,54.

h 8.4,5.

i 8.4,5.

j 8.4,5.

k Ne­h. 6.2.

l Ezra 2.33. Ne­h. 7.37. 11.35.

m Se­b. 9.32,35,38.

n Ezra 2.33. Ne­h. 7.37. 11.35.

o Ne­h. 6.2.

p 8.21.

q Jo­sh. 10.12. Jo­sh. 19.42.

r 1 Sa­m. 17.4.

s 8.13.

t 8.12.

u 8.14.

v 9.35-38.

w Jo­sh. 9.3.

x 9.37.

y 9.39-44.

z 1 Sa­m. 9.1. 14.51.

a 10.2. 1 Sa­m. 31.2.

b 2 Sa­m. 9.12.

c 5.18.

a Ezra 2.59.

b 5.25.

c 5.25.

d 6.48. Ezra 2.43,58. 7.7,24. 8.17,20. Ne­h. 3.26. 7.60,73. 10.28. 11.3,21. Jo­sh. 9.27.

e Ne­h. 11.1.

f 2.4.

g 4.21. Ne­h. 11.5.

h 2.4.

i Ne­h. 11.7.

j Ne­h. 11.8.

k 2 La­n. 35.4.

l 24.7,17. Ne­h. 11.10-14.

m 6.13,12,7,6.

n 6.13,12,7,6.

o 6.13,12,7,6.

p 6.13,12,7,6.

q 25.1. Se­b. 4.1.

r Ne­h. 11.12.

s Ne­h. 11.12.

t Ne­h. 11.12.

u Ne­h. 11.13.

v 24.14. Ezra 2.37. 10.20. Ne­h. 3.29. 11.13. Je­r. 20.1. Ezra 2.59.

w Ne­h. 11.15-19.

x Ne­h. 11.17.

y Ne­h. 11.17,22.

z 6.39.

a Ne­h. 11.17.

b Ne­h. 11.17.

c 6.44.

d 2 Kho. 25.23.

e 26.1,14. Ezra 2.42. Ne­h. 12.25.

f He­z. 46.1,2. 2 Kho. 15.35.

g 6.23,37. 26.1.

h 9.31. 12.6. 26.1,19. 6.22. Na­ni 26.58. Eks. 6.24. 2 La­n. 20.19.

i Na­ni 25.11-13.

j 26.2.

k 7.40.

l 26.2.

m 1 Sa­m. 9.9.

n 9.16.

o 2 Kho. 11.5.

p Na­ni 1.53.

q 23.29.

r Eks. 30.23,25. 2 La­n. 16.14. Ne­h. 3.8.

s 9.19.

t Le­vi 24.8. 1 Sa­m. 21.5.

u 6.31. 25.1.

v 2 La­n. 23.8.

w Hla­b. 134.1.

x 8.29-32.

y 8.33-38.

z 8.35.

a 8.35.

b 8.36.

c 8.37.

a 1 Sa­m. 31.1-13.

b 1 Sa­m. 31.6.

c 1 Sa­m. 31.7.

d 1 Sa­m. 31.9.

e 1 Sa­m. 31.10.

f 1 Sa­m. 31.13.

g 1 Sa­m. 13.13. 15.23.

h 1 Sa­m. 28.7.

i 1 Sa­m. 28.6.

j 12.23. 1 Sa­m. 15.28. 2 Sa­m. 3.9,10.

a 2 Sa­m. 5.1-3. 5.6-10.

b 11.10. 12.23. 1 Sa­m. 16.1,3,12,13.

c 2 Sa­m. 5.7.

d 2 Sa­m. 5.8.

e 2 Sa­m. 23.8-39.

f 11.3.

g 27.2.

h 12.18.

i 2 Sa­m. 23.11,12.

j 2 Sa­m. 23.11,12.

k 14.9.

l 1 Sa­m. 10.5.

1 ku­nga­thi: He­b. ngu­ba­ni ube­nga­ngi­na­thi­sa.

m 2 Sa­m. 23.18.

n 1 Sa­m. 17.7. 2 Sa­m. 21.19.

o 2 Sa­m. 23.18.

p 11.21. 2 Sa­m. 23.19,23.

q 2 Sa­m. 23.24.

r 11.36. 27.10.

s 2 Sa­m. 23.27.

t 27.11.

u 2 Sa­m. 23.34.

v 11.36. 27.10.

w 2.31,36.

x Jo­sh. 9.10.

y Du­te. 2.36.

a 1 Sa­m. 27.1-6. Jo­sh. 15.31.

b 2 La­n. 17.17. Hla­b. 78.9.

c Hlu. 3.15. 20.16.

d Jo­sh. 18.28.

e 11.28. 27.12. Jo­sh. 21.18.

f Jo­sh. 9.3.

g Jo­sh. 15.36.

h 6.22,66,68,69. 12.26. 9.19.

i Jo­sh. 15.58.

j 12.24. Na­ni 25.7. 2 La­n. 25.5.

k 2 Sa­m. 2.18.

l Eks. 12.2. Jo­sh. 3.15.

m Hlu. 18.14.

n Ge­n. 20.16. 21.25. 24.44. 31.42.

o 2 Sa­m. 17.25.

p 1 Sa­m. 25.6.

q 1 Sa­m. 29.2-9.

r 1 Sa­m. 30.8. 1 Sa­m. 30.1-10.

s 1 Sa­m. 14.15. Ge­n. 23.6. Jo­be 1.16.

t 2 La­n. 20.21. 28.14.

u 11.1. 2 Sa­m. 2.3,4. 5.1.

v 10.14.

w 11.3,10.

x 12.24. Na­ni 25.7. 2 La­n. 25.5.

y 12.6.

z 6.8.

a 2 Sa­m. 2.8,9. 3.19.

b 2 Sa­m. 2.8,9. 3.19.

c Na­ni 1.17.

d Esta 1.13.

e 12.36.

f 2 Sa­m. 2.8,9. 3.19.

g 12.36.

h 2 Sa­m. 2.8,9. 3.19.

i 1 Kho. 8.61.

j 1 Sa­m. 27.9.

k 1 Sa­m. 30.12.

l 1 Sa­m. 25.18.

a 1 Sa­m. 31.1.

b 15.13. 1 Sa­m. 7.1,2. 2 La­n. 1.5.

c 15.3. 2 Sa­m. 6.1.

d Jo­sh. 13.3. Je­r. 2.18. Na­ni 34.5.

e 1 Kho. 8.65.

f 1 Sa­m. 6.21. 7.1. Jo­sh. 9.17.

g 2 Sa­m. 6.2-11.

h Jo­sh. 15.9.

i 2 Sa­m. 6.2.

j 15.16.

k 15.16.

l 15.16.

m Le­vi 10.2. 2 Sa­m. 6.7.

n 26.5. 2 La­n. 25.24.

a 2 Sa­m. 5.11-25.

b 3.5-8.

c 2 Sa­m. 5.17.

d 14.13. 1 Sa­m. 23.27.

e 2 Sa­m. 5.21.

f Jo­sh. 6.27. 2 La­n. 26.8.

g Du­te. 2.25.

a 16.1. 2 La­n. 1.4.

b 15.15,26. Na­ni 4.2,15. 7.9. Du­te. 10.8. 31.9.

c 13.5. 1 Kho. 8.1.

d 15.1,12. 2 Sa­m. 6.17.

e 6.1. 23.6. 6.16. Eks. 6.16. Na­ni 26.57.

f 6.1. 23.6. 6.16. Eks. 6.16. Na­ni 26.57.

g 6.1. 23.6. 6.16. Eks. 6.16. Na­ni 26.57.

h Na­ni 3.30. 2 La­n. 29.13. Eks. 6.22. Le­vi 10.4.

i 6.18. Eks. 6.18.

j 6.18. Eks. 6.18.

k 6.8. 16.39.

l 1 Sa­m. 22.20. 1 Kho. 2.26.

m 15.5-10.

n 2 La­n. 35.6.

o 15.1,12. 2 Sa­m. 6.17.

p 13.7. 2 Sa­m. 6.3.

q 13.11. 2 Sa­m. 6.8.

r 15.2. Eks. 25.14.

s Na­ni 4.10,12. 13.23.

t 15.19-21,28. 13.8. 16.5,42. 25.1,6. 2 La­n. 5.12. 9.11. 20.28. 29.25. Ezra 3.10.

u 15.19-21,28. 13.8. 16.5,42. 25.1,6. 2 La­n. 5.12. 9.11. 20.28. 29.25. Ezra 3.10.

v 15.19-21,28. 13.8. 16.5,42. 25.1,6. 2 La­n. 5.12. 9.11. 20.28. 29.25. Ezra 3.10.

w 6.33.

x 6.39.

y 6.44.

z 15.21.

a 15.16.

b 15.16.

c Hla­b. 48.14.

d 15.21.

e 15.16.

f 23.4.

g 15.28. 16.6. Na­ni 10.8,10. 2 La­n. 5.12,13. 7.6. 13.14. 29.26,27,28. Ezra 3.10. Ne­h. 12.35,41.

h 2 Sa­m. 6.12-15.

i Na­ni 23.1. Jo­be 42.8.

j 4.21. 2 La­n. 2.14. 3.14. 5.12. Esta 1.6. 8.15. He­z. 27.16.

k Eks. 19.16. 2 Sa­m. 6.15. Hla­b. 81.3. 2 La­n. 15.14.

l 15.24.

m 15.16.

n 15.16.

o 15.16.

p 16.3,2 Sa­m. 6.16-19.

a 6.39.

b 15.18.

c 15.16.

d 15.16.

e 15.16.

f 15.24.

g 2 Sa­m. 22.1. 23.1.

h 6.39.

i Hla­b. 105.1-15.

j Isa. 12.4.

k Hla­b. 145.11.

l Hlu. 5.10.

m Hla­b. 24.6. 27.8.

n Hla­b. 77.11. 143.5.

o Eks. 4.21. 7.3. 11.9,10. Hla­b. 78.43.

p Isa. 26.9.

q Ge­n. 17.2. 22.16. 26.3. 28.13. 35.11. Lu­ka 1.73. He­b. 6.17.

r Ge­n. 17.2. 22.16. 26.3. 28.13. 35.11. Lu­ka 1.73. He­b. 6.17.

s Ge­n. 13.15. 15.18-21.

t Du­te. 7.7. 26.5.

u He­b. 11.9.

v Ge­n. 35.5.

w Ge­n. 12.17. 20.3.

x Ge­n. 20.7.

y Hla­b. 96.1-13.

z Hla­b. 145.3. 2 Sa­m. 22.4.

a Hla­b. 95.3.

b Le­vi 19.4.

c Hla­b. 115.15. Isa. 42.5. 44.24. Je­r. 10.11,12.

d Ezra 6.16. Ne­h. 8.10.

e Hla­b. 29.1.

f Hla­b. 29.2.

g 2 La­n. 20.21. Hla­b. 29.2. Hla­b. 110.3. Za­ga 14.28. Hla­b. 96. 9.

h Isa. 49.13.

i Hla­b. 93.1. 97.1. 99.1. Isa. 52.7. Isa­m. 11.15,17. 19.6.

j Hla­b. 98.7.

k 16.41. Hla­b. 106.1. 107.1. 118.1. 136.1.

l Hla­b. 106.47,48.

m Hla­b. 41.13.

n Du­te. 27.15.

o 16.4,5.

p 2 La­n. 31.16.

q 26.10.

r 15.11.

s 1 Kho. 3.4.

t Eks. 27.1.

u Eks. 29.38,39,41. Na­ni 28.3,4.

v 6.33.

w 16.38,42. 6.44. 25.1,3,6. 2 La­n. 29.14.

x Na­ni 1.17.

y 16.34. 2 La­n. 5.13. 7.3,6. 20.21. Ezra 3.11. Je­r. 33.11.

z 6.33.

a 38,42. 6.44. 25.1,3,6. 2 La­n. 29.14.

b 2 La­n. 5.13.

c 2 La­n. 5.13.

d 16.38.

e 2 Sa­m. 6.19,20.

a 2 Sa­m. 7.1-29.

b 2 Sa­m. 7.7.

c Hla­b. 49.14.

d He­b. 1.5.

e 2 Sa­m. 7.15.

f 2 Sa­m. 7.19.

g 2 Sa­m. 7.19.

h Du­te. 33.9.

i 2 Sa­m. 7.19.

j 2 Sa­m. 7.21.

k 2 Sa­m. 7.27.

a 2 Sa­m. 8.1-18.

b 1 Sa­m. 17.4. 2 Sa­m. 8.1.

c Na­ni 21.25.

d 1 Kho. 8.65.

e 18.13. 2 Sa­m. 8.6.

f 1 Kho. 7.15,23. 2 La­n. 4.12,15,16.

g 1 Kho. 8.65.

h 2 Sa­m. 8.10.

a 2 Sa­m. 10.1-19.

b 19.16. Ge­n. 24.10. Du­te. 23.4. Hlu. 3.8.

c 2 Sa­m. 10.6.

d 2 Sa­m. 10.6.

e Jo­sh. 13.9,16. Na­ni 21.30.

f 2 Sa­m. 10.18.

g 2 Sa­m. 10.18.

a 2 Sa­m. 11.1.

b 2 Sa­m. 12.26.

c 2 Sa­m. 12.30,31.

d 2 Sa­m. 12.31. 1 Kho. 9.20,21.

e 2 Sa­m. 21.18-22.

f Jo­sh. 10.33.

a Jo­be 1.6-9,12. 2.1-4,6,7. Ze­k. 3.1,2. Ma­t. 4.10. Lu­ka 10.18. 1 Ko­r. 7.5. 2 Sa­m. 24.1-25.

b 1 Kho. 21.25. Jo­be 2.3.

c Le­vi 6.7.

d 2 Sa­m. 24.9.

e 2 Sa­m. 24.9.

f 27.24.

g 2 Sa­m. 24.13.

h 1 Kho. 20.31.

i 2 La­n. 3.1.

j 21.20.

k 2 Sa­m. 24.24.

l Le­vi 9.24.

m 1 Kho. 3.4.

n 15.13. 10.14. 2 La­n. 19.3.

o Esta 7.6. Da­n. 8.17.

a 21.18,19,26,28. 2 La­n. 3.1. Du­te. 12.5.

b 1 Kho. 9.21. 2 La­n. 2.17.

c 1 Kho. 5.17.

d 2 La­n. 34.11.

e 22.14. 1 Kho. 7.47.

f 1 Kho. 5.6.

g 29.1. 1 Kho. 3.7. Za­ga 4.3.

h 2 La­n. 24.4. 29.10. 2 Sa­m. 7.3. Hla­b. 132.1-5.

i 22.8,19. Du­te. 12.5,11. 1 Kho. 5.3.

j 28.3.

k 1 Kho. 5.3.

l 22.18. 1 Kho. 4.25. 5.4.

m 2 Sa­m. 7.13.

n 28.6. 2 Sa­m. 7.14. He­b. 1.5.

o 22.16. 1 Sa­m. 20.13.

p 1 Kho. 3.9,12. Hla­b. 72.1.

q 28.7. Jo­sh. 1.7,8.

r 28.20. Du­te. 31.6.

s Du­te. 31.8.

t 29.4.

u 22.3.

v 22.4.

w 22.11.

x 28.1,2.

y Jo­be 3.11.

z 23.25. 22.9.Du­te. 12.10. Jo­sh. 21.44. 23.1. 2 Sa­m. 7.1.

a 2 La­n. 20.3.

b 1 Kho. 8.6,21. 2 La­n. 5.7. 6.11.

a 29.28. 2 La­n. 24.15.

b 28.5. 29.22. 1 Kho. 1.33-39.

c Na­ni 4.3.

d 23.24. Eks. 16.16. Na­ni 1.2.

e Na­ni 4.47,48.

f 26.29. Du­te. 16.18. 2 La­n. 19.8.

g 2 La­n. 29.25,26. Ne­h. 12.36. Amos 6.5.

h Eks. 18.4.

i 2 La­n. 8.14. 23.18. 29.25. 35.4.

j 15.5.

k 26.21,22.

l 15.18. 29.8. 26.21.

m 26.21,22.

n 26.21,22.

o 23.7.

p 6.18. 26.23. Eks. 6.18. Na­ni 3.19.

q Eks. 6.20.

r Eks. 28.1.

s Eks. 40.10.

t Eks. 30.7. Na­ni 16.40. 1 Sa­m. 2.28.

u Du­te. 21.5.

v Na­ni 6.23.

w Du­te. 21.5.

x Du­te. 33.1.

y 26.23-25.

z Eks. 2.22. 18.3,4.

a 26.24.

b 26.25.

c 24.23. 26.31.

d 24.24,25.

e 24.24,25.

f 6.19,29. 24.26. Eks. 6.19. Na­ni 26.58.

g 24.29.

h 24.28.

i Na­ni 36.6,8.

j 24.30. 6.47.

k Na­ni 10.17,21.

l Na­ni 1.22.

m 23.3,27. Na­ni 1.3. 2 La­n. 31.17. Ezra 3.8. Na­ni 4.3. 8.24.

n 22.18.

o Na­ni 4.5-15. 2 La­n. 35.3.

p 9.26. 2 Kho. 23.11.

q 9.32.

r 9.29. Le­vi 6.20,21.

s Le­vi 2.4.

t Le­vi 6.21. 7.12.

u Le­vi 19.35.

v Le­vi 19.35.

w Isa. 1.13.

x Hla­b. 81.3. Na­ni 28.11.

y Na­ni 29.39.

z Na­ni 1.53.

a 23.28. Na­ni 3.6-9.

a Na­ni 26.60.

b Le­vi 10.1.

c 6.8. 24.31,6. 2 Sa­m. 8.17. 1 Kho. 2.26,35.

d 6.8. 24.31,6. 2 Sa­m. 8.17. 1 Kho. 2.26,35.

e 24.6,30. Na­ni 1.2.

f 24.6,30. Na­ni 1.2.

g 24.31. Hlu. 20.9.

h 6.8. 24.31,6. 2 Sa­m. 8.17. 1 Kho. 2.26,35.

i 6.8. 24.31,6. 2 Sa­m. 8.17. 1 Kho. 2.26,35.

j 18.16. 27.34. 1 Sa­m. 22.20. 23.6,9. 2 Sa­m. 15.35. 20.25. 1 Kho. 1.7.

k 9.12. Ezra 2.36,37,39.

l 9.12. Ezra 2.36,37,39.

m 9.12.

n Lu­ka 1.5.

o 9.12. Ezra 2.36,37,39.

p 9.25.

q 23.13,17.

r 23.13,17.

s 23.19. 26.31.

t 23.19. 26.31.

u 23.20.

v 23.20.

w 23.21.

x 23.22.

y 23.21.

z 23.23.

a 6.47.

b 24.5. 25.8. 26.13,14. Ne­h. 11.1.

c 24.6.

d 6.8. 24.31,6. 2 Sa­m. 8.17. 1 Kho. 2.26,35.

e 6.8. 24.31,6. 2 Sa­m. 8.17. 1 Kho. 2.26,35.

a 9.11. Se­b. 4.1.

b 6.39.

c 6.33.

d 16.41. 6.44.

e 25.2,3. 1 Sa­m. 10.11. 19.24. Ne­h. 12.8. Eks. 15.20. 2 Kho. 3.15. 1 Ko­r. 14.24,26.

f 25.6. 15.16. Ne­h. 12.27.

g 25.6. 15.16. Ne­h. 12.27.

h 25.6. 15.16. Ne­h. 12.27.

i 6.39.

j Ne­h. 12.35.

k 25.2,3. 1 Sa­m. 10.11. 19.24. Ne­h. 12.8. Eks. 15.20. 2 Kho. 3.15. 1 Ko­r. 14.24,26.

l 16.41. 6.44.

m 25.2,3. 1 Sa­m. 10.11. 19.24. Ne­h. 12.8. Eks. 15.20. 2 Kho. 3.15. 1 Ko­r. 14.24,26.

n 6.33.

o 2 Sa­m. 24.11.

p 25.6. 15.16. Ne­h. 12.27.

q 25.6. 15.16. Ne­h. 12.27.

r 25.6. 15.16. Ne­h. 12.27.

s 6.39.

t 16.41. 6.44.

u 6.33.

v 25.8. 2 La­n. 23.13.

w 23.5.

x 26.16. 26.12. Ne­h. 12.24.

y 25.8. 2 La­n. 23.13.

z 24.7.

a 25.2.

b 25.3.

c 25.9.

d 25.2.

e 25.9.

f 25.3.

g 25.2.

h 25.4.

i 25.2.

j 25.3.

k 25.4.

l 25.3.

m 25.4.

n 25.3.

o 25.4.

p 25.3.

q 25.4. 23.23. 24.30.

r 25.4.

s 25.4.

t 25.4.

u 25.4.

v 25.4.

w 25.4.

x 25.4.

y 25.4.

z 25.4.

a 9.21.

b 9.21.

c 15.18,24. 16.38.

d 26.4.

e 26.9. 2 Kho. 2.16.

f 26.1.

g 26.9. 2 Kho. 2.16.

h 26.16. 16.38.

i 24.31.

j 24.31.

k Isa. 6.13.

l 26.18. 2 Kho. 12.20.

m 1 Kho. 10.5. 2 La­n. 9.4. Ne­h. 3.31.

n 2 Kho. 23.11.

o 26.18. 2 Kho. 12.20.

p 26.1.

q 26.10.

r 28.12. 26.22,24,26. 29.8. Ezra 2.69. Ne­h. 10.38. 12.44. 13.12. Ma­l. 3.10.

s 23.8.

t 23.12.

u 23.16,17.

v 23.16,17.

w 24.21.

x 2 Sa­m. 8.11.

y 2 Sa­m. 8.11.

z 29.29. 1 Sa­m. 9.9.

a 2 Sa­m. 2.8.

b 2 Sa­m. 2.32.

c Ne­h. 11.16.

d 23.4. Du­te. 16.18.

e 27.17.

f 23.19.24.23.

g 6.81. Na­ni 21.32. Jo­sh. 21.39.

h 2 La­n. 19.11.

a 11.11.

b Na­ni 26.20. Ge­n. 38.29.

c 2 Sa­m. 8.18.

d 11.24,25. 2 Sa­m. 23.20,22,23.

e 2.16. 11.26. 2 Sa­m. 2.18. 3.30. 23.24.

f 2 Sa­m. 2.23.

g 11.27. 2 Sa­m. 23.25.

h 27.8,13. Ge­n. 38.30. Na­ni 26.20.

i 11.28.

j 11.27.

k 11.29. 20.4. 2 Sa­m. 21.18. 2 Sa­m. 23.27.

l 4.4.

m 27.8,13. Ge­n. 38.30. Na­ni 26.20.

n 11.28.

o 11.30.

p 27.8,13. Ge­n. 38.30. Na­ni 26.20.

q 11.31.

r 4.13. Hlu. 1.13. 3.9.

s 26.30.

t 24.3.

u 1 Kho. 4.14.

v 2 Sa­m. 2.8.

w 28.1.

x Ge­n. 15.5.

y 21.5.

1 ka­li­fa­kwa­nga: He­b. ka­le­nyu­ka­nga.

z 21.7. 2 Sa­m. 24.5-15.

a 11.33. 2 Sa­m. 23.31.

b Jo­sh. 18.25.

c 1 Sa­m. 30.28.

d 1 Kho. 10.27. 2 La­n. 1.15. 9.27. Hla­b. 78.47. Lu­ka 19.4.

e Jo­sh. 12.13.

f 5.16. Jo­sh. 12.18.

g Ge­n. 37.25.

h 5.21. Ge­n. 36.24. Na­ni 31.34. Ne­h. 7.69.

i Ne­h. 3.7.

j 5.10.

k 2 Sa­m. 15.12.

l 2 Sa­m. 15.37.

m Jo­sh. 16.2.

n 2 Sa­m. 15.37.

o 27.5.

p 24.6.

q 2 Sa­m. 2.32.

a 23.2.

b 27.16-22.

c 27.1-15.

d 27.25-31.

e 11.10-47.

f 22.7.

g Hla­b. 99.5. 132.7. Isa. 66.1. Li­lo 2.1. Hla­b. 110.1.

h 17.4. 2 Sa­m. 7.5,13. 1 Kho. 5.3-5.

i 5.2. Ge­n. 49.8. Hla­b. 78.67,68.

j 28.7,8. 17.23,27.

k 5.2. Ge­n. 49.8. Hla­b. 78.67,68.

l 1 Sa­m. 16.1.

m 1 Sa­m. 16.12,13.

n 3.1-9. 14.3-7.

o 22.9. 23.1.

p 29.23. 1 Kho. 3.7.

q 17.12. 22.9,10. 2 Sa­m. 7.13,14. 1 Kho. 5.5. 2 La­n. 1.9.

r 28.7,8. 17.23,27.

s 22.13.

t 28.7,8. 17.23,27.

u Hlu. 2.10. Ho­s. 4.1.

v 1 Kho. 8.61.

w 29.17. 1 Sa­m. 16.7. Hla­b. 139.2. Za­ga 17.3. Isa­m. 2.23.

x 29.18. Ge­n. 6.5.

y Jo­sh. 24.20.

z 2 La­n. 11.14. 29.19.

a 28.20. Ezra 10.4.

b 28.19. Eks. 25.40.

c 1 Kho. 6.3. 2 La­n. 3.4.

d 2 La­n. 3.9. 1 Kho. 6.5.

e Eks. 25.17.

f 2 Kho. 23.11.

g 26.20.

h 24.1.

i 23.6.

j Eks. 25.31.

k Eks. 25.37.

l Eks. 38.3. 1 Sa­m. 2.13,14. 2 La­n. 4.16.

m Eks. 38.3.

n Eks. 25.29. Na­ni 4.7.

o Ezra 1.10. 8.27.

p Eks. 30.1.

q 29.4. Hla­b. 12.6.

r Eks. 25.18-22. 1 Sa­m. 4.4. 1 Kho. 6.23-28.

s Eks. 25.20. 1 Kho. 6.27.

t Eks. 18.4.

u 28.11,12. Eks. 25.40.

v 22.13.

w Jo­sh. 1.5.

x 22.13.

y 28.13.

z Eks. 35.25,26. 36.1,2.

a 22.5.

b 29.19. Ne­h. 2.8. 7.2. Ezra 6.2. Ne­h. 1.1. Esta 1.2,5. 2.3,5,8. Da­n. 8.2.

c Ge­n. 2.12.

d Eks. 25.7. 35.9,27.

e Isa. 54.11.

f He­z. 17.3.

g Esta 1.6.

h 22.14.

i 1 Kho. 9.28.

j 28.18.

k 27.1. 28.1.

l 27.25-31.

m Ezra 8.27. Ezra 2.69. Ne­h. 7.70,71,72.

n 29.2.

o 23.8.

p 25.2.

q 2 Kho. 12.4. 2 Ko­r. 9.7.

r Lu­ka 1.68.

s Du­te. 3.24.

t Ma­t. 6.13. 1 Ti­m. 1.17. Isa­m. 5.13.

u Ma­t. 6.13. 1 Ti­m. 1.17. Isa­m. 5.13.

v Ma­t. 6.13. 1 Ti­m. 1.17. Isa­m. 5.13.

w Ro­ma 11.35,36.

x 2 La­n. 20.6.

y Hla­b. 39.12. Hla­b. 90.9. Le­vi 25.23.

z Jo­be 14.2. Hla­b. 102.11. 144. 4.

a 28.9. Za­ga 17.3. 1 Sa­m. 16.7.

b Za­ga 11.20.

c 29.9.

d 28.9.

e 29.9. 1 Kho. 8.61.

f 29.1.

g 29.2. 22.14.

h Jo­sh. 22.33.

i Eks. 4.31.

j Ge­n. 35.14.

k 23.1.

l 1 Kho. 1.33-39.

m 23.1.

n 1 Kho. 2.12,35. 2 La­n. 1.1.

o 28.5. 2 La­n. 9.8. 13.8.

1 ba­ze­hli­se­la: He­b. ba­ni­ka isa­ndla nga­pha­nsi ku­ka­So­lo­mo­ni.

p 2 La­n. 1.1. Jo­sh. 3.7.

q 1 Kho. 3.13. 2 La­n. 1.12. Tshu. 2.9.

r 2 Sa­m. 5.4. 1 Kho. 2.11.

s 2 Sa­m. 5.5.

t Ge­n. 15.15. 25.8.

u 23.1.

v 2 La­n. 9.29. 12.15. 16.11. 20.34. 25.26. 26.22. 28.26. 35.27.

w 26.28. 1 Sa­m. 9.9.

x 2 Sa­m. 12.1.

y 1 Sa­m. 22.5.

z 2 La­n. 19.2. 29.25,30. 33.18,19. 35.15. 2 Sa­m. 24.11.

a Da­n. 4.23,25.

a 1 Kho. 2.46.

b Ge­n. 39.2.

c 1 La­n. 29.25.

d 1 La­n. 27.1.

e 1.13. 1 Kho. 3.4.

f 1 La­n. 21.29.

g 2 Sa­m. 6.2,17. 1 Kho. 3.15. 1 La­n. 15.1.

h Jo­sh. 9.17.

i Eks. 27.1,2. 38.1,2.

j Eks. 31.2.

k 1 La­n. 13.3.

l 1 Kho. 3.4.

m 1 Kho. 3.5-14.

n 6.17. 1 Kho. 8.26.

o 1.12. Jo­sh. 22.8. Ezra 6.8. 7.26. Tshu. 5.19. 6.2.

p 1.12. Jo­sh. 22.8. Ezra 6.8. 7.26. Tshu. 5.19. 6.2.

q 9.22. 1 La­n. 29.25.

r 1.3.

s 9.25-28. 1 Kho. 10.26-29.

t 9.25. 1 Kho. 4.26. 1 Kho. 10.26.

u 1 Kho. 9.19.

a 1 Kho. 5.5.

b 1.18. 8.7,8. 1 Kho. 5.15,16. 9.20,21.

c 34.13. 1 La­n. 23.4.

d 34.13. 1 La­n. 23.4.

1 iJa­fo: eyi­Jo­pha.

e 2.2.

f 1 La­n. 22.2.

g 2.2.

a 1 Kho. 6.1.

b Ge­n. 22.2. Ge­n. 22.14.

c 1 La­n. 21.18. 22.1.

d 1 Kho. 6.16.

e 1 Kho. 6.23-28.

f Eks. 26.31.

g 1 La­n. 15.27.

h 1 Kho. 7.15-21.

i 1 Kho. 7.15. 2 Kho. 25.17. Je­r. 52.21.

j 1 Kho. 6.5.

k 1 Kho. 7.20.

a 7.7. 8.12. 15.8. 1 Kho. 8.64. 2 Kho. 16.14. Eks. 27.1-5. He­z. 43.13-16.

b 1 Kho. 7.23-26.

c 1 Kho. 7.24.

d 1 Kho. 7.26.

e 1 Kho. 7.40-51.

f 1 Kho. 7.41,42.

g 1 Kho. 7.42. 1 Kho. 7.20.

1 phe­zu: He­b. pha­mbi.

h 1 Kho. 7.41,42.

i 1 Kho. 7.27,38.

j 1 La­n. 28.17.

k 1 Kho. 7.14.

l Hlu. 7.22. 1 Kho. 7.46. 11.26.

m 1 Kho. 7.47.

n 4.8.

o 1 Kho. 6.20.

p 4.7.

q 1 Kho. 6.5.

r 1 Kho. 6.20.

s 1 Kho. 7.50.

a 1 Kho. 8.1-9.

b 5.7. 1 Kho. 8.3.

c 23.18. 1 Kho. 8.4. Du­te. 17.18.

d 1 Kho. 8.8.

a 1 Kho. 8.16.

b 12.13.

c 34.31. 2 Kho. 11.14. 23.3. Ne­h. 8.4.

d 4.9.

e 1 Kho. 8.54.

f 1 Kho. 8.29.

g 1 Kho. 8.29.

h 1 Kho. 17.1.

i 1 Kho. 8.41. Jo­ha. 12.20. Se­b. 8.27.

j 6.20. 1 Kho. 8.29.

k 7.15. Ne­h. 1.6,11. Hla­b. 130.2.

l Hla­b. 132.8,9.

m 1 La­n. 28.2.

n 7.10. Ne­h. 9.25.

o Hla­b. 132.10. 1 Kho. 2.16.

p Hla­b. 132.1.

q Isa. 55.3.

a 1 Kho. 8.54.

b 1 La­n. 21.26. Le­vi 9.24.

c 5.13. 1 Kho. 8.10,11.

d 5.14.

e 7.6. 5.13.

f 1 Kho. 9.1-9.

g 7.16. Du­te. 12.5.

h 6.26,28.

i Na­ni 13.33.

j 12.7.

k 6.27,30.

l 6.40.

m 7.12. 6.6.

1 ka­ku­yi­ku­swe­le­ka: He­b. ka­ku­yi­ku­qu­nywa.

n Le­vi 26.14. Du­te. 28.15.

o Du­te. 29.28.

a 1 Kho. 9.10-28.

b 1 Kho. 9.12,13.

c 1 Kho. 8.65.

d 2 Sa­m. 8.3.

e 1 Kho. 9.23.

f 3.4. 4.1. 15.8.

g 8.14. Eks. 5.13.

h Eks. 29.38.

i 2.4.

j Eks. 23.14. Du­te. 16.16.

k 1 La­n. 24.1.

l 1 La­n. 25.1.

m 7.6.

n 8.14. Eks. 5.13.

o 1 La­n. 9.17. 26.1.

p Ne­h. 12.24,36. Du­te. 33.1.

q 1 Kho. 9.28.

a 1 Kho. 10.1-13.

b 1 La­n. 29.23.

c 1 Kho. 10.13.

d 1 Kho. 10.14-28.

e 1 Kho. 10.17.

f 1 Kho. 10.18.

g 1 Kho. 10.21.

h 1 Kho. 10.25. Eks. 13.18. 1 Kho. 20.11.

i 1.13-17.

j 1.14. 1 Kho. 4.26. 1 Kho. 10.26.

k 1 Kho. 4.21.

l 1.15. 1 Kho. 10.27.

m 1 Kho. 11.41-43.

n 1 La­n. 29.29.

o 2 Sa­m. 12.1.

p 15.8.

q 1 Kho. 11.29.

r 12.15. 13.22.

s 2 Sa­m. 24.11.

a 1 Kho. 12.1-24.

b 1 Kho. 11.40.

c 1 Kho. 12.7.

d 1 Kho. 12.11.

e 1 Kho. 12.11.

f 1 Kho. 11.29.

g 1 Kho. 4.6.

a 1 Kho. 12.23.

b 28.8.

c 11.10,23. 8.5. 12.4. 14.6. 17.2,19. 21. 3.

d Ge­n. 35.19.

e Hlu. 15.8. 1 La­n. 4.3,32.

f 2 Sa­m. 14.2.

g Jo­sh. 15.58. Ne­h. 3.16. 1 La­n. 2.45.

h Jo­sh. 15.35. 1 Kho. 4.10.

i 1 Sa­m. 22.1.

j 1 Sa­m. 17.4.

k 20.37. Jo­sh. 15.44.

l Jo­sh. 15.24.

m Jo­sh. 10.3.

n Jo­sh. 10.10.

o Jo­sh. 15.33.

p Jo­sh. 10.12.

q Jo­sh. 10.3.

r Na­ni 35.2.

s 13.9.

t 1 Kho. 12.31.

u Le­vi 17.7.

v 1 Kho. 12.28.

w 15.9. 16.1. 30.11,18.

x 12.1.

y 1 Sa­m. 16.6. 17.13,28. 1 La­n. 2.13.

z 13.2. 1 Kho. 15.2.

a 2 Sa­m. 14.27.

b 1 Kho. 14.31.

c Du­te. 21.15-17.

d 1 Kho. 14.31.

e Ge­n. 45.23.

f Du­te. 14.26.

a 12.13. 11.17. 26.16.

b 12.5. 1 Kho. 14.22-24.

c 12.9. 1 Kho. 14.25. 1 Kho. 11.40.

d 16.8. Da­n. 11.43. Na­h. 3.9.

e 16.8. Da­n. 11.43. Na­h. 3.9.

f 11.5-12.

g 11.2. 1 Kho. 12.22.

h 15.2.

i 21.2.

j Eks. 9.27.

k 7.14. 12.12. 1 Kho. 21.29. Ja­k. 4.10.

l 34.25.

m Du­te. 28.47,48. Isa. 26.13.

n 1 Kho. 14.25-28.

o 9.16.

p 12.1. 13.21.

q 1 Kho. 14.21.

r 6.6.

s 1 Kho. 14.29-31.

t 1 La­n. 29.29.

u 1 Kho. 12.22.

v 9.29.

w 2 Sa­m. 24.11.

x 1 La­n. 5.1,7,17. 9. 1.

a 1 Kho. 15.1,2.

b 11.20. 1 Kho. 15.2.

c Jo­sh. 18.28.

d 1 Kho. 15.7.

e 14.10. Hlu. 20.22. 1 Sa­m. 17.2.

f 13.19. Jo­sh. 18.22.

g Jo­sh. 24.33.

h 2 Sa­m. 7.12,13,16.

i Na­ni 18.19.

j 1 Kho. 11.26. 12.19,20.

k Hlu. 9.4.

l Du­te. 13.13.

m 12.13. 2 Kho. 2.23.

n 1 La­n. 29.23.

o 1 Kho. 12.28.

p 11.14,15. 1 Kho. 12.31.

q Eks. 29.1.

r Je­r. 5.7. Du­te. 32.21.

s 1 Kho. 15.3.

t 2.4.

u 2.4.

v 4.19. 1 La­n. 9.32.

w 2.4.

x 4.20.

y Eks. 27.20,21. Le­vi 24.2-4.

z Na­ni 1.53.

a Na­ni 10.9.

b Se­b. 5.39.

c 20.22. Jo­sh. 8.9. Hlu. 9.34. 20.29.

d 13.12.

e 14.12.

f 16.8. Hlu. 3.28.

g 14.11. 16.7,8. Isa. 10.20. 31.1. 1 La­n. 5.20.

h 15.8. 17.2. 1 Kho. 12.30.

i Jo­sh. 15.9. 18.23.

j 1 La­n. 29.14.

k 1 Sa­m. 25.38.

l 1 Kho. 14.20.

m 12.13.

n 9.29.

a 1 Kho. 15.8.

b 15.17. 14.5. 1 Kho. 15.14.

c Du­te. 7.5. 1 Kho. 16.33.

d 15.17. 14.5. 1 Kho. 15.14.

e 11.5.

f 14.1.

g 8.5.

h 15.15. 20.30.

i 13.3.

j 1 La­n. 5.18.

k 16.8. 12.3.

l Jo­sh. 15.44. 11.8.

m Hlu. 1.17.

n 11.8. Jo­sh. 15.44.

o 13.14. Eks. 14.10. 1 La­n. 5.20. Hla­b. 22.5. Hlu. 3.9.

p 1 Sa­m. 14.6. Hlu. 7.7.

q 13.18.

r 1 Sa­m. 17.45.

s 1 La­n. 29.14.

1 ama­Ku­shi: He­b. ama­Khu­shi.

t 13.15.

u Ge­n. 10.19. 20.1. 26.1,6.

v Ezra 9.8,9.

w Ge­n. 10.19. 20.1. 26.1,6.

x 17.10. 20.29. Ge­n. 35.5.

a Na­ni 24.2.

b 15.8.

c 15.4,15. 34.3. 1 La­n. 28.9. Je­r. 29.13. Ma­t. 7.7.

d 12.5. 24.20. Du­te. 31.17. 1 Kho. 18.18. Ezra 8.22.

e Ho­s. 3.4.

f 17.8,9. 35.3. Le­vi 10.11.

g Du­te. 4.29.

h Hlu. 5.6.

i Jo­sh. 1.6,7,9.

j 2 Sa­m. 17.2. Ezra 4.4.

k Ge­n. 15.1. Hla­b. 62.12.

l 15.8.

m 1 Kho. 15.12.

n 17.2. 19.4. 13.19.

o 8.12.

p 11.16. 16.1.

q Du­te. 16.9. Eks. 12.18.

r 14.13,15.

s 29.10. 34.31. 2 Kho. 23.3. Ne­h. 10.29.

t Du­te. 13.9.

u 1 La­n. 15.28. Hla­b. 98.6. Ho­s. 5.8.

v 15.4,15. 34.3. 1 La­n. 28.9. Je­r. 29.13. Ma­t. 7.7.

w 15.4,15. 34.3. 1 La­n. 28.9. Je­r. 29.13. Ma­t. 7.7.

x 14.7. 20.30.

y 1 Kho. 15.13-15.

z 30.14. 2 Kho. 23.6,15.

a 14.3,5.

a 15.19. 1 Kho. 16.8.

b 1 Kho. 15.17-22.

c 1 Kho. 15.20.

d Eks. 1.11.

e 1 Kho. 15.23.

f 1 La­n. 29.29.

g 1 Kho. 15.23.

h 1 Kho. 15.24.

i 1 Kho. 15.24.

j Ge­n. 50.2. Ma­rk. 16.1.

k Hla­b. 144.13.

l Eks. 30.25. 1 La­n. 9.30.

m 21.19. 1 Sa­m. 31.12.

a 1 Kho. 15.24.

b 19.5. 17.19. 11.5.

c 1 Sa­m. 10.5.

d 15.8. 13.19.

e 1 Kho. 22.43.

f 1 Kho. 12.28.

g 17.11. 32.23. 1 Sa­m. 10.27.

h 18.1.

i 15.17. 20.33. 1 Kho. 22.43.

j 19.3.

k 15.3. 35.3. Ezra 7.10. Ne­h. 8.7.

l 15.3. 35.3. Ezra 7.10. Ne­h. 8.7.

m 14.14. 20.29.

n 21.16.

o 26.8. 2 Sa­m. 8.2.

p 17.11. 32.23. 1 Sa­m. 10.27.

q 21.16.

r 1 Sa­m. 2.26.

s Eks. 1.11.

t Hlu. 5.2,9. Ne­h. 11.2.

u 1 La­n. 12.2.

v 1 La­n. 12.23,24. Na­ni 31.5.

w 17.2.

a 17.5.

b 21.6. 22.2. 2 Kho. 8.18.

c 1 Kho. 22.2-35.

d 1 Kho. 16.24.

e 18.31. 1 Kho. 21.25.

f 1 Kho. 22.3.

g 1 Kho. 22.20.

h 1 Kho. 22.20.

i 1 Kho. 22.20.

j 1 Kho. 22.32.

k 1 La­n. 5.20.

l 1 Kho. 22.32.

m 18.2.

a 18.31.

b 1 Kho. 16.1.

c 1 La­n. 29.29.

d 18.1. 20.37. 1 Kho. 22.44. Hla­b. 139.21. 2 Ko­r. 6.14.

e 19.10. 24.18.

f 12.12. 1 Kho. 14.13.

g 17.4,6.

h 12.14. 30.19. 20.33. 1 Sa­m. 7.3.

i 2 Sa­m. 3.10.

j 15.8. 25.13.

k Du­te. 16.18.

l 17.2.

m 19.8. Du­te. 1.17.

n Du­te. 32.4. Jo­be 8.3. 34.10. Ro­ma 9.14.

o Du­te. 10.17.

p 17.7,8.

q 19.8. Du­te. 1.17.

r 2 Sa­m. 23.3. Eks. 18.21.

s 1 Kho. 8.61.

t Du­te. 17.8.

u Eks. 18.20.

v 19.2.

w He­z. 3.18.

x 1 La­n. 6.11.

y 1 La­n. 26.32.

z 1 La­n. 26.32.

a 2 Kho. 1.1. 2 Kho. 3.4, 7.

b 1 Sa­m. 11.1.

c 26.7. 20.10,22,23. Hlu. 10.12. 1 La­n. 4.41.

d Ge­n. 14.7.

e 1 Sa­m. 23.29.

f 19.3. 1 La­n. 22.19.

g Ezra 8.21. Je­r. 36.9. Jo­nah 3.5. Jo­w. 1.14. 2.15.

h Du­te. 4.39. 1 Kho. 8.23.

i 1 La­n. 29.12. Da­n. 4.17,25,32. Ma­t. 6.13.

j Ge­n. 17.7. Eks. 6.7.

k Hla­b. 44.2. Eks. 15.9.

l Isa. 41.8. Ja­k. 2.23.

m 6.28-30. 1 Kho. 8.33,37.

n Ezra 10.1.

o 6.20.

p 20.1,22,23.

q 25.11,14. Ge­n. 36.8. Ge­n. 32.3.

r Du­te. 2.4,9,19.

s Na­ni 20.21.

t Hla­b. 83.6,7,12.

u 1 Sa­m. 3.13.

v Hla­b. 25.15. 123.1,2. 141.8.

w Hla­b. 83.1.

x Na­ni 24.2. Hlu. 3.10.

y 20.17. 32.7. Du­te. 1.29,30. 31.6,8.

z 1 Sa­m. 17.47.

a Eks. 14.13,14. Hlu. 7.21.

b 20.17. 32.7. Du­te. 1.29,30. 31.6,8.

c 15.2. 32.8. Na­ni 14.9. Ro­ma 8.31.

d 29.29,30. Ne­h. 8.6. Eks. 4.31.

e Eks. 6.16,18.

f Eks. 6.24. Na­ni 26.58. 1 La­n. 9.19,31. 26.1,19.

g 2 Sa­m. 14.2.

h Isa. 7.9.

i 1 La­n. 16.29.

j 1 La­n. 16.34,41.

k 13.13.

l 20.10.

m 13.13.

n Hlu. 7.22. 1 Sa­m. 14.20.

o 32.27. 36.10. Ge­n. 27.15.

p Ne­h. 12.43.

q 1 La­n. 15.16.

r 14.14. 17.10.

s 14.14. 17.10.

t 1 Kho. 22.41-43.

u 17.6.

v 12.14. 19.3.

w 1 La­n. 29.29.

x 1 Kho. 16.1. 1 Kho. 22.45.

y 1 Kho. 22.48-50.

z 11.8.

a 19.2.

b 1 La­n. 29.14.

a 21.4. 12.6. 23.2. 24.5,16. 28.19,23,27. 33.18. 35.18.

b Ge­n. 24.53.

c 11.5.

d 21.4. 12.6. 23.2. 24.5,16. 28.19,23,27. 33.18. 35.18.

e 2 Kho. 8.17-24.

f 18.1.

g 2 Kho. 8.21.

h 21.13. Eks. 34.16.

i 2 Kho. 17.21.

j 17.3.

k 14.2-5.

l 21.6.

m 21.13. Eks. 34.16.

n 2 Kho. 9.22. 1 Kho. 16.31-33.

o 21.4.

p 1 Kho. 2.32.

q 21.18,19.

r 21.15.

s Ge­n. 24.55.

t 16.14. 1 Sa­m. 31.12.

u 21.5. 2 Kho. 8.17,24.

v 24.25. 28.27. Je­r. 22.18.

a 22.6,7. 21.17.

b 21.17.

c 2 Kho. 6.23.

d 21.16.

e 2 Kho. 8.24-29.

f 21.20. 2 Kho. 8.26.

g 21.6. 2 Kho. 9.2.

h Jo­sh. 11.20.

i 2 Kho. 9.21.

j 2 Kho. 9.6,7.

k 2 Kho. 10.10,11.

l 2 Kho. 10.13,14.

m 2 Kho. 9.27.

n 2 Kho. 9.28.

o 17.4.

p 1 La­n. 29.14.

q 2 Kho. 11.1-21.

a 22.11.

b 1 La­n. 2.38.

c 1 La­n. 2.38.

d 21.2.

e 6.16. 7.18. 21.7. 2 Sa­m. 7.12. 1 Kho. 2.4. 9.5.

f 2 Kho. 11.6.

g 1 La­n. 23.27-29.

h 23.5.

i 1 La­n. 9.33.

j 2 Kho. 11.13.

k Ne­h. 3.28. Je­r. 31.40. 2 Kho. 11.16.

l Du­te. 13.9.

m 5.5. 30.27. Du­te. 17.18.

n 1 La­n. 23.6,30,31. 24.1.

o Na­ni 28.2.

1 nje­ngo­ku­mi­sa: He­b. nje­ngo­kwe­za­ndla.

p 1 La­n. 26.1.

q 2 Kho. 15.35. 2 Kho. 11.19.

a 1 Kho. 12.1-15.

b 26.5.

c 24.14,17-22.

d Ge­n. 5.4.

e 29.10. 1 La­n. 22.7.

f 21.2.

g 2 Kho. 12.6,7.

h Eks. 30.12-16. 2 Kho. 12.4.

i Na­ni 17.7.

j 21.17.

k 1 Kho. 15.15.

l 2 Kho. 12.9.

m 24.6.

n 24.5.

o 2 Kho. 12.13.

p 24.2.

q 1 La­n. 23.1.

r 21.2.

s 1 Kho. 14.23. Eks. 34.13.

t 1 Sa­m. 31.9. 2 Sa­m. 5.21.

u 19.2,10. 29.8. 32.25. 28.11,13.

v 36.15.

w Ne­h. 13.15,21.

x Na­ni 14.41.

y 24.24. 15.2.

z Ne­h. 9.26.

a Ma­t. 23.35. Lu­ka 11.51.

b Jo­sh. 2.14.

c 1 Sa­m. 24.15.

d Ge­n. 9.5.

e 2 Kho. 12.17,18.

f 24.17.

g Isa. 30.17. Le­vi 26.36,37.

h 22.8. Isa. 10.5.

i Du­te. 28.35.

j 24.27,2 Kho. 12.20,21.

k 24.21,22.

l 21.20. 28.27. 2 Kho. 12.21.

m 24.11,12.

a 2 Kho. 14.1-6.

b 24.14. 1 Kho. 8.61. 2 Kho. 14.3.

c Na­ni 1.3.

d 11.1. 13.3. 17.14-19. 26.13.

e 1 La­n. 12.8. Je­r. 46.9.

f Hlu. 13.6.

g 28.23.

h 20.6.

i 28.23.

j 28.23.

k 25.14. 20.10.

l 25.11.

m 1 Sa­m. 19.17. 2 Sa­m. 2.22.

n 25.20. Jo­sh. 11.20.

o 25.10,13. 2 Kho. 14.8-14.

p 25.20. Jo­sh. 11.20.

q 25.14.15.

r 21.17.

s Ne­h. 8.16.

t 2 Kho. 14.14.

u 1 La­n. 13.14. 26.5,6.

v 2 Kho. 14.17-22.

w 1 La­n. 29.29.

a 2 Kho. 15.2,3.

b 2 Kho. 15.2,3.

c 24.2.

d Da­n. 1.17. 10.1.

e Isa. 14.29.

f 1 Sa­m. 17.4.

g Jo­sh. 15.11.

h 1 Sa­m. 5.1.

i 21.16.

j 21.16.

k 20.1. Hlu. 10.12.

l 1 Sa­m. 11.1.

m 17.11. 2 Sa­m. 8.2.

n 2 Kho. 14.13.

o Ne­h. 2.13,15. 3.13.

p Ne­h. 3.19.

q Du­te. 3.10.

r Jo­w. 1.11.

s Jo­w. 1.11.

t Jo­sh. 15.55.

u 2 Kho. 6.23.

v 1 La­n. 23.4. Na­ni 11.16.

w 25.5.

x Ne­h. 4.13,16.

y Ne­h. 4.13,16.

z 1 Sa­m. 17.5,38.

a Ne­h. 4.16. Jo­be 41.26. Eks. 28.32. 39.23.

b 1 Sa­m. 17.5,38.

c Ne­h. 4.13,16.

d Tshu. 7.29. Tshu. 7.25,27. 9.10.

e Za­ga 21.9. 25.24.

f 12.1. 25.3. Du­te. 32.15.

g 25.19. 32.25. He­z. 28.2,5,17. Du­te. 8.14. 2 Kho. 14.10. Ha­b. 2.4.

h Eks. 40.5.

i 2 Kho. 16.12,13.

j Eks. 40.5.

k 1 La­n. 6.10.

l 28.6. 2 Kho. 2.16.

m Na­ni 16.40. 18.7.

n Eks. 30.7,8.

o Eks. 4.6.

p Esta 6.14.

q Esta 6.12. Esta 3.15.8.14.

r 2 Kho. 15.5-7.

s 1 La­n. 29.29.

t Isa. 1.1. 6.1.

u 2 Kho. 21.18,26.

a 2 Kho. 15.32-35.

b 26.16.

c 2 Kho. 15.35.

d 33.14. Ne­h. 3.26,27. 11.21.

e 17.12.

f 1 Sa­m. 11.1.

g 1 Kho. 4.22.

h 27.2.

i 2 Kho. 15.36.

j 27.1. 2 Kho. 15.33.

k 2 Kho. 15.38.

a 2 Kho. 16.2-4.

b Hlu. 2.11.

c Eks. 34.17.

d Jo­sh. 18.16.

e 2 Kho. 16.5,6.

f 2 Kho. 16.5,6.

g 2 Kho. 15.27. 16.5.

h 18.25. 1 Kho. 22.26.

i 18.25. 1 Kho. 22.26.

j 11.4. 28.11.

k Isa. 47.6. He­z. 25.12,15. 26.2. Oba­d. 10.

l Ezra 9.6. Isa­m. 18.5.

m 28.27.

n 2 Kho. 15.10.

o 20.21. 1 La­n. 12.23.

p 28.12. 31.19. Na­ni 1.17.

q 2 Kho. 6.22. Za­ga 25.21,22. Ro­ma 12.20.

r Du­te. 28.40. Ru­the 3.3. 2 Sa­m. 14.2. Mi­ka 6.15.

s Du­te. 34.3.

t 2 Kho. 16.7.

u He­z. 16.27,57.

v 25.13.

w 26.10. Jo­sh. 15.33.

x Jo­sh. 15.10.

y Jo­sh. 10.12.

z Jo­sh. 15.41.

a Jo­sh. 15.35.

b Na­ni 21.25.

c Jo­sh. 15.10.

d Na­ni 21.25.

e Na­ni 21.25.

f 21.2.

g Eks. 32.25.

h 2 Kho. 16.7.

i 2 Kho. 16.8,9.

j 25.14.

k Je­r. 44.17,18.

l 25.8.

m 21.2.

n 2 Kho. 16.17.

o 29.3,7.

p 30.14.

q Du­te. 4.25.

r 2 Kho. 16.19,20.

s 1 La­n. 29.29.

t 21.20. 24.25.

u 21.2.

a 2 Kho. 18.1-3.

b 26.5. Isa. 8.2.

c 28.24. 29.7.

d 29.15,34. 35.6.

e 35.22. Je­r. 2.27. He­z. 8.16.

1 ba­fu­la­the­la: He­b. ba­pha inta­mo.

f 28.24.

g 24.18.

h Je­r. 19.8. 25.9,18. 29.18. Mi­ka 6.16. Hlu. 5.16. 1 Kho. 9.8. Je­r. 18.16. Li­lo 2.15.

i 28.5,6,8,17.

j 24.4. 1 La­n. 22.7.

k 15.12.

l Na­ni 3.6. 8.14. 18.2,6. Na­ni 16.40.

m 31.13,15.

n 34.12. Na­ni 3.17. 1 La­n. 6.1.

o 34.12. Na­ni 3.17. 1 La­n. 6.1.

p 1 La­n. 6.44.

q 31.13,15.

r 34.12. Na­ni 3.17. 1 La­n. 6.1.

s 1 La­n. 6.20,21.

t 31.13,15.

u 1 La­n. 15.8. Na­ni 3.30.

v 1 La­n. 6.39.

w 1 La­n. 6.33,44.

x 31.13,15.

y 31.13,15.

z 1 La­n. 6.33,44.

a 31.13,15.

b 29.5,34.

c Ne­h. 13.9.

d 2 Sa­m. 15.23.

e 29.3.

f Ne­h. 13.9.

g 28.24. 1 La­n. 23.28,29.

h Ezra 6.17. 8.35.

i Ezra 6.17. 8.35.

j Le­vi 4.14.

k 35.11. Le­vi 8.14,15,19,24. He­b. 9.21.

l Le­vi 4.15.

m Le­vi 4.26.

n 1 La­n. 16.4. 25.6. 1 La­n. 15.16.

o 8.14. 1 La­n. 23.5. 25.1.

p 1 Sa­m. 22.5.

q 2 Sa­m. 24.11.

r 2 Sa­m. 12.1.

s 29.27. 1 La­n. 23.5.

t 1 La­n. 15.24.

u 1 La­n. 15.24.

v 1 La­n. 15.24.

w 20.18.

x 2 Sa­m. 24.11.

y 20.18.

z 33.16. Le­vi 7.12.

a 33.16. Le­vi 7.12.

b Eks. 35.5,22.

c 35.11. Le­vi 1.6.

d 30.3,24.

e Hla­b. 7.10. 125.4.

f Le­vi 3.1,16.

g Na­ni 15.5,7,10.

a 30.13,15. Na­ni 9.10,11.

b 29.17. Eks. 12.6,18.

c 29.34. 30.24.

d Ezra 1.1.

e 2 Sa­m. 3.10.

f 30.10. Esta 3.13,15. 8.10,14. Jo­be 9.25. Je­r. 51.31.

g 30.9. Je­r. 4.1. Jo­w. 2.12,13.

h 2 Kho. 15.19,29.

i He­z. 20.18.

j 29.8. 2 Kho. 22.19.

1 zi­ni­ke­le­ni He­b. ni­ka isa­ndla.

k Du­te. 9.6. Eks. 32.9.

l 29.10.

m Hla­b. 106.46.

n Eks. 34.6. Eks. 22.27.

o Du­te. 4.31.

p 1 Sa­m. 7.3.

q 30.10. Esta 3.13,15. 8.10,14. Jo­be 9.25. Je­r. 51.31.

r 30.1.

s 36.16.

t 30.18,21,25. 11.16.

u 29.15.

v 30.2.

w 28.24. 2 Kho. 18.4.

x 15.16. 2 Kho. 23.6. 2 Sa­m. 15.23.

y 30.2.

z 29.34.

a Ezra 6.20.

b Du­te. 33.1.

c 30.11,25.

d 30.5. Eks. 12.43.

e 19.3.

f Ezra 6.22.

g 35.3.

h Le­vi 5.5.

i 1 Kho. 8.65.

j 30.3. 29.34.

k 30.11,18.

l 7.9,10.

m 23.18.

n Na­ni 6.23-27.

a 2 Kho. 18.4.

b 1 La­n. 23.6. 24.1.

c 1 La­n. 23.30,31.

d Na­ni 28.3-8.

e Na­ni 28.9,10.

f Na­ni 28.11-15.

g Na­ni 28.16-29,40. Na­ni 29.39.

h Na­ni 18.8-24. Ne­h. 13.10.

i 35.2.

j Ezra 7.10.

k Ne­h. 13.12.

l Le­vi 27.30. Du­te. 14.28.

m 1 La­n. 6.13.

n 1 La­n. 6.8.

o Ma­l. 3.10.

p 31.14. Ne­h. 10.39.

q 1 Kho. 15.15.

r 35.9. Ne­h. 13.13.

s 29.12,14.

t 29.12,14.

u 29.12,14.

v 29.12,14.

w 31.10. 29.12.

x 31.14. Ne­h. 10.39.

y Eks. 40.10.

z 29.12,14.

a 29.12,14.

b Jo­sh. 21.9-19.

c 1 Kho. 8.59. 2 Kho. 25.30. 1 La­n. 16.37. Ezra 3.4. Ne­h. 11.23. 12.47. Je­r. 52.34. Eks. 5.13.

d 1 La­n. 23.24.

e Le­vi 25.34.

f 31.12-15. 28.15. Na­ni 1.17.

g 2 Kho. 18.3. 20.3.

a 2 Kho. 18.13. Isa. 36.1.

b 30.14. 32.30.

c 25.23. Isa. 22.9,10.

d 2 Sa­m. 5.9.

e Du­te. 31.6.

f 20.15.

g 2 Kho. 6.16.

h Je­r. 17.5.

i 13.12. 20.17.

j 2 Kho. 18.17-19,37.

k 2 Kho. 18.19.

l He­z. 4.2,7. 2 Kho. 24.10. 25.2. 2 Kho. 19.24.

m 32.15. 2 Kho. 18.32. 1 Kho. 21.25.

n 2 Kho. 18.30.

o 31.1. 2 Kho. 18.22.

p 2 Kho. 18.33-35.

q 2 Kho. 18.33-35.

r 2 Kho. 18.29.

s 32.15. 2 Kho. 18.32. 1 Kho. 21.25.

t 2 Kho. 18.27.

u 2 Kho. 19.14.

v 2 Kho. 19.12.

w 2 Kho. 18.28.

x 2 Kho. 18.26,27.

y 32.14-16.

z 2 Kho. 19.18.

a 2 Kho. 19.15.

b 2 Kho. 19.2-4.

c 2 Kho. 19.35-37.

d Hla­b. 44.15. Je­r. 7.19. Da­n. 9.7,8. Ezra 9.6.

e 17.5.

f 1.1.

g 2 Kho. 20.1. Isa. 38.1.

h 2 Kho. 20.8-11.

i Hla­b. 116.12.

j 26.16.

k 24.18.

l 33.12. Je­r. 26.18,19.

m 2 Kho. 20.19.

n Eks. 1.11.

o 1 Kho. 4.26.

p 2 Kho. 20.20.

q 2 Kho. 2.21.

r 1 Kho. 1.33.

s 2 Kho. 20.12. Isa. 39.1.

t 32.24.

u Du­te. 8.2.

v Isa. 36,37,38,39.

w 2 Kho. 20.20.

x 2 Kho. 20.21.

a 2 Kho. 21.1-9.

b Jo­sh. 18.16.

c Du­te. 18.10.

d 33.15. Du­te. 4.16.

e Du­te. 28.36.

f 25.18.

g 2 Kho. 20.17.

h 1 Kho. 13.6.

i 32.26. 33.19,23.

j 33.19. Ge­n. 25.21.

k Da­n. 4.25.

l 1 Kho. 1.33.

m Ne­h. 3.3. 12.39. Ze­f. 1.10.

n 33.3,5.

o 33.7.

p 29.31.

q 32.12.

r 33.13,19.

s 2 Sa­m. 24.11.

t 21.2.

u 33.13,19.

v 33.19. Ge­n. 25.21.

w 33.3,7.

x 32.26. 33.19,23.

y 2 Sa­m. 24.11.

z 2 Kho. 21.18.

a 33.25,2 Kho. 21.19-24.

b 33.7. 34.3,4, 7.

c 33.12.

a 2 Kho. 22.1,2.

b 15.2.

c 33.3,17,22.

d Eks. 34.17.

e Le­vi 26.30. 2 Kho. 23.4.

f 2 Kho. 23.6.

g 1 Kho. 13.2. 2 Kho. 23.20.

h 34.9. 2 Kho. 23.15,19.

i Du­te. 9.21.

j 34.4.

k 2 Kho. 22.3-20.

l 34.20. Je­r. 26.24. 29.3. 36.10,11,12. He­z. 8.11.

m Je­r. 21.1. 29.21,25. 37.3.

n 18.25.

o 2 Sa­m. 8.16.

p 34.14. 35.8. 1 La­n. 6.13.

q 34.9. 2 Kho. 23.15,19.

r 1 La­n. 22.3.

s 29.12.

t 35.8.

u 29.12.

v 34.13. 1 La­n. 23.4.

w 2.2,18. Ne­h. 4.10.

x 34.13. 1 La­n. 23.4.

y Ezra 7.6.

z 1 La­n. 23.4,5.

a Hlu. 18.14. 1 Sa­m. 9.17.

b 34.21. 12.7.

c 2 Kho. 23.1-3.

d 6.13. 30.16. 2 Kho. 23.3.

e 2 Kho. 23.3.

a 2 Kho. 23.21.

b Eks. 12.6. Ezra 6.19.

c 31.4.

d 15.3. 17.8,9. 30.22. Ne­h. 8.7,9. Le­vi 10.11. Du­te. 17.9. 33.10. Ezra 7.10. Ha­gg. 2.11. Ma­l. 2.7.

e 34.14.

f 5.7.

g 1 La­n. 23.26.

h 1 La­n. 9.9.

i 1 La­n. 23,24,25,26.

j 8.14.

k Hla­b. 134.1.

l 35.12. Ezra 6.18.

m 29.5,15,34. 30.3,15. 1 La­n. 15.12. Ezra 6.20.

n 30.17.

o 31.3.

p 34.9.

q 34.12.

r 30.17.

s 35.7.

t 31.12,13.

u 31.12,13.

v 30.17.

w 35.7.

x 30.16.

y Ezra 6.18.

z 30.15. Ezra 6.20.

a 29.22.

b 29.34.

c Eks. 12.8,9. Du­te. 16.7.

d Eks. 12.8,9. Du­te. 16.7.

e 2 Kho. 4.38.

f 1 Sa­m. 2.14. Jo­be 41.20.

g 2 Kho. 21.13.

h Le­vi 3.14,17.

i 1 La­n. 25.1.

j 2 Sa­m. 24.11.

k 1 La­n. 9.17,18. 26.13.

l 35.14.

m Ezra 6.22.

n 2 Kho. 23.22,23.

o 30.13-27. 2 Kin 23.22.

p 21.2.

q 2 Kho. 23.29.

r Isa. 10.9. Je­r. 46.2.

s 2 Sa­m. 16.10.

t 25.16. Eks. 14.12.

u 29.6.

v 1 Sa­m. 28.8.

w 35.21.

x Ze­k. 12.11.

y Hlu. 5.19.

z 2 Kho. 23.30.

a Ze­k. 12.11.

b 2 Sa­m. 1.17. Li­lo 4.20.

c 2 Sa­m. 19.35. Ma­t. 9.23. Ezra 2.65. Ne­h. 7.67.

d Hlu. 11.39.

e 1 La­n. 29.29.

a 2 Kho. 23.30-34.

b 2 Kho. 23.36,37.

c 2 Kho. 24.1. Ha­b. 1.6.

d 2 Kho. 24.6.

e 36.10,18. 2 Kho. 24.13. Ezra 1.7. Da­n. 1.1,2. 5.2.

f 2 Kho. 24.5,6.

g 2 Kho. 24.8,9.

h 2 Kho. 24. 8.

i 2 Kho. 24.10-17.

j 36.7.

k Je­r. 37.1.

l 2 Kho. 24.18,19. Je­r. 52.1,2.

m Je­r. 21.1-7. 27.12-28. 32.1-5. 37.1-10. 38.14-28.

n 2 Kho. 24.20.

o He­z. 17.18.

p 30.8.

q Du­te. 2.30.

r 33.23.

s 24.19. Ne­h. 9.30.

t 30.10.

u Na­ni 15.31.

v Ge­n. 27.12. Je­r. 32.3. 38.6. Ma­t. 23.34-37.

w Ezra 5.12.

x 2 Kho. 25.1. Du­te. 28.49. Ezra 9.7.

y Hla­b. 78.63. 79.2,3.

z Jo­be 12.12. 15.10. 29.8. 32.6.

a 36.7,10. 2 Kho. 25.13-15.

b 2 Kho. 25.9. Hla­b. 74.6,7. 79.1.

c 2 Kho. 15.25.

d 32.27.

e 2 Kho. 25.11.

f Je­r. 27.7.

g 36.22.

h Je­r. 25.9,11,12. 29.10.

i Le­vi 26.34,35,43. Da­n. 9.2. Jo­be 14.6.

j Le­vi 25.4,5.

k Ezra 1.1-3.

1 eku­gcwa­li­se­ke­ni: He­b. eku­phe­le­le­ni.

a 2 La­n. 36.22,23. Je­r. 25.12,13. 29.10. 33.10-14.

b 5.13.

c Isa. 44.28. 45.1,13.

d Da­n. 6.26.

e Fi­l. 2.13.

f 1.1.

g Ge­n. 24.53.

h 5.14. 6.5.

i 2 La­n. 36.7.

j 1 La­n. 25.2.

k 4.7.

l 5.14.

m 8.27. 1 La­n. 28.17.

a Ne­h. 7.6-73.

b 2 Kho. 24.14-16. 25.11. 2 La­n. 36.20.

c 3.2. 1 La­n. 3.19.

d Esta 2.5.

e 8.3. 10.25. Ne­h. 3.25. Ne­h. 10.14.

f 8.8.

g Ne­h. 6.18. Ne­h. 7.10,11.

h Ne­h. 6.18. Ne­h. 7.10,11.

i 8.4. 10.30. Ne­h. 3.11. Ne­h. 10.14.

j 8.9. Ne­h. 7.11.

k Ne­h. 6.18. Ne­h. 7.10,11.

l 8.7. 10.2,26. Ne­h. 10.14. 12.42.

m 10.27. Ne­h. 10.14. Ne­h. 7.13.

n Ne­h. 3.20.

o Ne­h. 7.15,16,17,18,19,20.

p 8.11. 10.28. Ne­h. 10.15.

q Ne­h. 7.15,16,17,18,19,20.

r 8.12,13.

s Ne­h. 7.15,16,17,18,19,20.

t 8.12,13.

u Ne­h. 7.15,16,17,18,19,20.

v 2.2. 8.6,14. Ne­h. 10.16.

w Ne­h. 7.15,16,17,18,19,20.

x 2.2. 8.6,14. Ne­h. 10.16.

y Ne­h. 7.15,16,17,18,19,20.

z Ne­h. 10.17,18.

a Ne­h. 10.17,18.

b Ne­h. 7.23,22,26.

c 10.33. Ne­h. 8.4. 10.18.

d Ne­h. 7.23,22,26.

e Ge­n. 35.19. Ne­h. 7.26.

f Ne­h. 7.23,22,26.

g 2 Kho. 25.23.

h Ge­n. 35.19. Ne­h. 7.26.

i Jo­sh. 21.18. Ne­h. 10.19.

j Jo­sh. 9.17.

k Jo­sh. 18.28.

l Jo­sh. 9.17.

m Jo­sh. 9.17.

n Jo­sh. 18.24,25.

o Jo­sh. 18.24,25.

p 1 Sa­m. 13.2.

q Jo­sh. 7.2. 8.9. Ne­h. 11.31.

r Ne­h. 7.32.

s 10.43. Ne­h. 7.33.

t Ne­h. 10.20.

u 2.7.

v 1 La­n. 8.12.

w Ne­h. 11.34.

x 1 La­n. 8.12.

y Ne­h. 7.37.

z 1 Kho. 16.34. Ne­h. 3.2.

a Ne­h. 3.3.

b Ne­h. 7.38.

c 1 La­n. 24.7. Ne­h. 12.6,19.

d 1 La­n. 24.11.

e 1 La­n. 9.12.

f 10.22. 1 La­n. 9.12. Ne­h. 11.12. Je­r. 21.1. 38.1. 1 La­n. 24.9.

g 10.21,31. 1 La­n. 24.8. Ne­h. 3.11. 12.15. Ne­h. 10.5,27.

h 3.9. Ne­h. 12.8. Ne­h. 12.24.

i 3.9. Ne­h. 12.8. Ne­h. 12.24.

j 1 La­n. 6.39.

k Ne­h. 7.44,45.

l 1 La­n. 9.17.

m Ne­h. 7.44,45.

n Jo­sh. 9.21,27. 1 La­n. 9.2.

o Ne­h. 11.21.

p Ne­h. 3.6.

q Ne­h. 11.3. 1 Kho. 9.21.

r Ge­n. 10.19.

s Ne­h. 7.61.

t 1 La­n. 9.1.

u Ne­h. 7.62.

v Ne­h. 3.4.

w 2 Sa­m. 17.27.

x Le­vi 22.2,10,15,16. Eks. 40.10.

y Eks. 28.30.

z Ne­h. 7.67. 2 La­n. 35.25.

a 1 La­n. 26.20.

b 1 La­n. 29.7.

c Ne­h. 7.70-72.

d 1 Kho. 10.17.

a Ne­h. 7.73.

b Du­te. 12.5,6.

c Du­te. 33.1.

d Na­ni 28.3,4.

e 3.1. Ne­h. 8.14,17. Ze­k. 14.16.

f Eks. 23.16. Le­vi 23.34.

g Na­ni 29.12-38.

h Eks. 29.38.

i Na­ni 28.11.

j Na­ni 29.39.

k 3.1.

l 1 Kho. 5.6,9. 2 La­n. 2.10.

m Jo­sh. 19.46.

n 1.2,3. 4.3. 6.3.

o 3.2. 2.2. 4.3.

p 3.2. 2.2. 4.3.

q 1 La­n. 23.24.

r 1 La­n. 23.4.

s 2.40.

t 2.40.

u 1 La­n. 23.4.

v Ne­h. 3.18,24. 10.9.

w 2.69.

x 1 La­n. 15.24.

y 1 La­n. 15.16.

z 1 La­n. 6.31. 16.4,7. 25.1,2.

a 1 Sa­m. 18.7. Ne­h. 12.24.

b 1 La­n. 16.34,41.

c Ha­g. 2.3.

a 4.7-9.

b 4.10. 2 Kho. 17.24,32,33. 19.37.

c 2 Sa­m. 16.10.

d Ne­h. 2.20.

e 3.7.

f 3.3.

g 2 La­n. 15.7.

h Hla­b. 33.10.

i Ge­n. 26.21.

j 1.8.

k 7.11. 4.18,23.

l 2 Kho. 18.26.

m 2 Kho. 17.24,30,31.

n 5.6. 6.6.

o 5.6. 6.6.

p Ne­h. 1.1.

q Isa. 11.11.

r 4.2.

s 1 Kho. 16.24.

t 4.11,17. 7.12.

u 7.24. 4.20. 6.8. Ne­h. 5.4.

v 4.7.

w Ne­h. 8.8.

x Ge­n. 15.18. Jo­sh. 1.4. Hla­b. 72.8. 1 Kho. 4.21.

y 7.24. 4.20. 6.8. Ne­h. 5.4.

a Ha­g. 1.1.

b 6.14. Ze­k. 1.1. 2 Kho. 9.2.

c 5.14. Ne­h. 12.7.

d 5.14. Ne­h. 12.7.

e 5.6. 6.6,13.

f 5.9. 4.19.

g 4.8.

h 7.6. Hla­b. 33.18.

i 6.6.

j 4.9.

k 5.3,4.

l 1 Kho. 6.1.

m 2 La­n. 36.16,17.

n 2 Kho. 24.2. 25.8,9,11.

o 1.1.

p 1.7,8. 6.5.

q 2.2. 3.2,8. 5.2. 1.8. 5.16. Ha­g. 1.14. 2.2,21. Ze­k. 4.9.

r 3.8,10.

s 6.15.

t 6.1,2.

a 5.17.

b 1 La­n. 29.1.

c 2 Kho. 17.6.

d 1 Kho. 6.36.

e 1.7,8. 5.14.

f 5.3,6. 6.13.

g 4.9.

h 7.26. 2 La­n. 1.11.

i 4.13.

j Je­r. 29.7. 1 Ti­m. 2.2.

k Da­n. 2.5. 3.29. 2 Kho. 10.27.

l 1 Kho. 9.3.

m 5.1,2.

n 6.3. 1.1. 5.13.

o 6.12. 4.24.

p 7.1.

q Esta 3.7,13. 8.12. 9.1,15,17,19,21. 13.6. 16.20.

r 1 Kho. 8.63. 2 La­n. 7.5.

s 8.35.

t 2 La­n. 35.5. 1 La­n. 24.1.

u 1 La­n. 23.6. 2 La­n. 35.10.

v Na­ni 3.6. 8.9.

w Eks. 12.6. 2 La­n. 35.1.

x 2 La­n. 30.15. 35.11.

y 2 La­n. 30.15. 35.11.

z 9.1. Ne­h. 10.28. Ne­h. 9.2. Eks. 12.48,49. Esta 8.17. 9.27.

a 9.11.

b Eks. 12.15. 13.6. 2 La­n. 30.21. 35.17.

c 7.27. Za­ga 21.1.

d Ne­h. 13.6.

a Ne­h. 2. 1.

b 1 La­n. 6.14-4.

c 7.11,12,21. Hla­b. 45.1. Ne­h. 8.1,4,5,13. 12.26,36. Ne­h. 12.33.

d 5.5. 7.9,28. 8.18,22,31. Ne­h. 2.8,18.

e 8.1-14.

f 8.17,20. 2.43.

g 7.6.

h 1 Sa­m. 7.3.

i 7.6,25. 2 La­n. 31.4. Ne­h. 8.1-8. Ma­t. 23.2,3. 2 La­n. 35.3.

j He­z. 26.7. Da­n. 2.37.

k 4.10.

l 6.8.

m 7.15,28. 8.25. Esta 1.14.

n 7.15,28. 8.25. Esta 1.14.

o Hla­b. 135.21.

p 8.25.

q 1 La­n. 29.6,9.

r Na­ni 15.4-13.

s Na­ni 15.10.

t Du­te. 12.5,11.

u 6.8.

v He­z. 45.14.

w 6.10.

x 4.13.

y 7.14.

z Eks. 18.21,22. Du­te. 16.18.

a 7.10.

b 1 La­n. 29.10.

c 6.22.

d 9.9.

e 7.14.

f 7.6.

a 1 La­n. 24.3,4.

b 1 La­n. 24.3,4.

c Ne­h. 10.6.

d 1 La­n. 3.22. Ne­h. 10.4. 12.2.

e 1 La­n. 3.21.

f 2.3.

g 2.6.

h 1 La­n. 3.21.

i 2.15.

j 2.7.

k 2.4.

l 2.6.

m 2.11,12. 10.28. Ne­h. 10.15.

n 2.11,12. 10.28. Ne­h. 10.15.

o 2.13.

p 2.2,14.

q 8.21,31.

r 7.7.

s 8.3,11. Ne­h. 8.4. 12.41.

t 10.15. Ne­h. 3.4,30. 6.18. 8.4. 10.7,20. 12.33.

u 7.6.

v 1 La­n. 6.19.

w 8.24. Ne­h. 8.7. 9.4,5. 10.12. 12.24. Ne­h. 12.8.

x 8.24. Ne­h. 3.17. 10.11. 12.24.

y 1 La­n. 6.1,16.

z 7.7. 1 La­n. 9.2.

a Na­ni 1.17.

b 2 La­n. 20.3.

c 8.21,31.

d Le­vi 16.29.

e Hla­b. 5.8.

f 7.6.

g Ro­ma 8.28.

h Jo­sh. 24.20. 2 La­n. 15.2.

i Ge­n. 25.21. Isa. 19.22.

j 8.18.

k 8.19.

l 7.15,16.

m Eks. 25.2.

n Hlu. 20.48.

o 1.10.

p 1 La­n. 29.7.

q Le­vi 21.6.

r Le­vi 22.2,3.

s 7.15,16.

t 10.6. 2 Kho. 23.11.

u 8.15,21.

v 7.9.

w 7.6.

x Ne­h. 2.11.

y 8.26,30.

z Ne­h. 3.4,21. 10.5.

a Ne­h. 3.4,21. 8.4.

b 10.23. Ne­h. 8.7. 11.16.

c 2.10. Ne­h. 3.24. 10.9.

d 2.1.

e 6.17. 2 La­n. 29.21.

f 7.21.

g Esta 3.12. 8.9. 9.3. Da­n. 3.2,3,27. 6.2, 3.

h 1 Kho. 10.15. Ne­h. 2.7,9. 3.7.

i 1.4.

a 6.21.

b Du­te. 12.30,31.

c Eks. 13.5.

d 1 Sa­m. 11.1.

e 10.2. Eks. 34.16. Ne­h. 10.30.13.23,27. Ma­l. 2.11.

f Du­te. 7.6.

g Hla­b. 106.35. 2 Ko­r. 6.14.

h Ne­h. 2.16.

i 9.5. Jo­be 1.20. Ge­n. 44.13.

j 9.4. Hla­b. 143.4. Ne­h. 1.4.

k 10.3. Isa. 66.2,5.

l 9.4. Hla­b. 143.4. Ne­h. 1.4.

m Eks. 29.41. 1 Kho. 18.29.

n 9.3.

o 1 Kho. 8.22.

p Hla­b. 38.4.

q 2 La­n. 28.9.

r Hla­b. 106.6. Da­n. 9.5,6.

s Ne­h. 9.30.

t Da­n. 9.7,8. 2 La­n. 32.21.

u 9.13,14,15. 2 La­n. 20.24.

v Hla­b. 13.3.

w Ne­h. 9.36.

x 7.28.

y Isa. 5.5.

z 6.21.

a 9.2. Eks. 23.32. Du­te. 7.3.

b Du­te. 23.6.

c Za­ga 13.22. 20.7.

d 9.7.

e Jo­be 11.6. Hla­b. 103.10.

f 9.8,14,15.

g 9.2.

h Du­te. 9.8. Jo­ha. 5.14. 2 Pe­t. 2.20,21.

i 9.8,14,15.

j Ne­h. 9.33. Jo­be 8.3. Hla­b. 119.137. Da­n. 9.14. Je­r. 12.1.

k 9.8,14,15.

l 1 Ko­r. 15.17.

m Hla­b. 130.3.

a Ne­h. 1.6. Da­n. 9.20.

b Du­te. 9.18.

c 2 La­n. 20.9.

d 10.26.

e Ne­h. 13.27.

f 9.4.

g Du­te. 7.2,3.

h 1 La­n. 28.10. 2 La­n. 19.11.

i Ne­h. 5.12. 13.25.

j 10.1.

k 8.29. 2 Kho. 23.11.

l Ne­h. 12.22,23. Ne­h. 3.1.

m Ne­h. 12.22,23. Ne­h. 3.1.

n Du­te. 9.18.

o 1.1.

p Da­n. 10.11. 1 Sa­m. 12.18.

q Jo­sh. 7.19.

r 10.3.

s Ne­h. 10.34. 13.31.

t 2 La­n. 29.10. 30.8. Na­ni 25.4.

u 8.16.

v Ne­h. 8.7. 11.16.

w 10.9,17.

x 10.9,17.

y 3.2.

z 2 Kho. 10.15.

a Le­vi 6.6.

b 1 La­n. 9.12.

c 10.31. 2.39. Ne­h. 10.8.

d Jo­sh. 7.19.

e 10.31. 2.39. Ne­h. 10.8.

f 2.38.

g Ne­h. 12.41.

h Jo­sh. 7.19.

i 8.33.

j Ne­h. 8.7. 10.10.

k Ne­h. 9.5.

l 2.3.

m Ne­h. 8.4.

n Ne­h. 8.4.

o 2.7.

p 2.8.

q 8.11.

r Ne­h. 3.20.

s 2.10. 10.34.

t Ne­h. 10.27.

u 2.6.

v 10.18,21,22. Ne­h. 8.4.

w 10.31. 2.39. Ne­h. 10.8.

x Ne­h. 3.11. 8.4.

y Ne­h. 3.23.

z Ne­h. 10.27.

a 2.19.

b 10.29. Ne­h. 10.13.

c 10.29. Ne­h. 11.12.

d 2.29.

e Ne­h. 8.4.

f 10.3.

a 10.1.

b Ze­k. 7.1.

c 2.1.

d Esta 1.2,5. 2.3,5,8. 3.15. 4.16. 8.14,15. 9.6,11,12,15. Da­n. 8.2. Esta 11.3. 16.18. Ezra 4.9.

e 1 La­n. 29.1.

f 7.2.

g 2.13. 2 Kho. 25.10.

h 2.17. 2.3,13.

i Ezra 9.3.

j Da­n. 9.4. Du­te. 7.21.

k Du­te. 7.9.

l 1.11. 2 La­n. 6.40.

m 1 Kho. 8.29. Da­n. 9.18.

n 1.11. 2 La­n. 6.40.

o Ezra 10.1. Da­n. 9.20.

p Hla­b. 106.6.

q Jo­be 34.31. Da­n. 9.5.

r Du­te. 28.15.

s Le­vi 26.33. Du­te. 4.25-27. 28.64.

t Le­vi 26.39-42. Du­te. 4.29-31. 30.2,3.

u Du­te. 30.4.

v Du­te. 12.5.

w Du­te. 9.29.

x 1.6.

y Isa. 26.8.

z 2.1. Ge­n. 40.2.

a Esta 3.7.

b 1.1. Ezra 7.1.

c 1.11.

d Ge­n. 40.7.

e Za­ga 15.13.

f 1 Kho. 1.31.

g 1.3.

h 2.13.

i 1.4,5. 2.20. Ezra 5.12. Da­n. 2.18.

j 5.14. 13.6.

k Ezra 8.36. 1 Kho. 10.15.

l Tshu. 2.5.

m 7.2. 1 La­n. 29.1.

n 3.7.

o 2.18. Ezra 7.6.

p Ezra 8.36. 1 Kho. 10.15.

q 2.19. 4.1,7. 6.1,2,5,12,14. 13.28.

r Isa. 15.5. Je­r. 48.3,5,34. Jo­sh. 10.11.

s 2.19. 4.3,7. 6.1,12,14,17,19. 13.4,7,8.

t 1 Sa­m. 11.1.

u Esta 10.3.

v Ezra 8.32.

w 2 La­n. 26.9.

x 3.13,14. 12.31.

y 1.3.

z 2.3.

a 3.15. 12.37.

b 3.16. 2 Kho. 20.20. 2 La­n. 32.3,30.

c 2 Sa­m. 15.23.

d 2 La­n. 26.9.

e Ezra 9.2.

f Ezra 9.2.

g 2.3.

h 1.3.

i 1.3. Hla­b. 44.13. 79.4. Je­r. 24.9. He­z. 5.14,15. 22.4.

j 2.8.

k 2 Sa­m. 2.7.

l 6.1,2,6. 4.7.

m 4.1. Hla­b. 80.6. Hla­b. 44.13. 79.4.

n 6.6.

o Ezra. 4.3.

a 3.20,21. 12.10,22,23. 13.4,7,28. Ezra 10.6.

b 3.32. 12.39. Jo­ha. 5. 2.

c 12.39.

d Je­r. 31.38. Ze­k. 14.10.

1 ece­le­ni: He­b. esa­ndle­ni.

e Ezra 2.34.

f 10.12. 13.13.

g 2 La­n. 33.14.

h 11.9. Ezra 2.35.

i 3.6. 2.8. 2 La­n. 34.11.

j 3.1,6,13,14,15. 6.1. 7.1.

k 3.21. Ezra 8.33.

l 3.21. Ezra 8.33.

m Ezra 2.61.

n 3.30. Ezra 8.16.

o 10.21. 11.24. 13.13.

p 10.21. 11.24. 13.13.

q 3.27. 2 Sa­m. 14.2.

r Hlu. 5.23.

s 12.39.

t 7.51. Ezra 2.49.

u 3.6. 2.8. 2 La­n. 34.11.

v 1 La­n. 27.30.

w Jo­sh. 9.3.

x 3.15,19. Jo­sh. 18.26.

y 2.8.

z 3.31,32. Hlu. 17.4.

a 3.30.

b 1 La­n. 9.30. Eks. 30.25.

c 12.38.

d 3.12.

e Ezra 8.2.

f 9.5. 10.25.

g 8.4. Ezra 10.31.

h Ezra 2.39.

i 3.23. 10.23.

j Ezra 2.6.

k 12.38.

l 10.24.

m 3.12.

n 2 La­n. 26.9.

o 3.30.

p 11.30. Jo­sh. 15.34,56. 1 La­n. 4.18.

q 3.3.

r 2.13. 12.31.

s 2.13. 12.31.

t 8.4.

u Je­r. 6.1.

v 3.3.

w 2.14.

x 11.5.

y 3.7,19.

z 3.3.

a Isa. 8.6. Jo­ha. 9.7,11. Lu­ka 13.4.

b 2 Kho. 25.4.

c 12.37.

d 2 La­n. 11.7.

e 1 Kho. 2.10. Se­b. 2.29.

f Isa. 22.11. 2 Kho. 20.20.

g Ezra 2.10.

h Ezra 8.19.

i 1 Sa­m. 23.1.

j Ezra 3.9.

k 1 Sa­m. 23.1.

l 12.42.

m Ezra 2.40.

n 3.7,15.

o 1 Kho. 10.17.

p 3.20,24,25. 2 La­n. 26.9. Eks. 26.24. 36.29.

q 10.6.

r Ezra 10.28.

s 3.20,24,25. 2 La­n. 26.9. Eks. 26.24.36.29.

t 3.1.

u 3.4.

v 3.1.

w 12.28. Ge­n. 13.10,11,12. 19.17,25,29. Du­te. 34.3. 2 Sa­m. 18.23. 1 Kho. 7.46. 2 La­n. 4.17.

x Ezra 10.32.

y 3.11. 11.15.

z 8.7. 10.2. 12.33.

a 8.4.

b Ezra 8.33.

c Ezra 3.9.

d 8.7. 10.2. 12.33.

e 3.20,24,25. 2 La­n. 26.9. Eks. 26.24. 36.29.

f 3.31,32. 2 Kho. 14.13.

g 3.20,24,25. 2 La­n. 26.9. Eks. 26.24. 36.29.

h Je­r. 32.2.

i 12.39. Je­r. 32.2. 33.1. 37.21. 38.6,13,28. 39.14.

j 8.4. 13.13.

k Ezra 2.3.

l 1 La­n. 9.2.

m 8.1,3,16. 12.37.

n 3.5.

o 2 La­n. 23.15.

p 1 La­n. 9.12.

q 12.34. 1 La­n. 3.22.

r Je­r. 19.2.

s 3.8. 12.41.

t 13.13.

u 3.13.

v 3.4.

w 12.44. 13.7.

x 8.4.

y 3.8.

z 3.26.

a 1 Kho. 10.15.

b 2 Sa­m. 24.9. 2 La­n. 31.13.

c 1.1.

d 3.8.

a 4.7. 2.10.

b 2.19.

c 1 Kho. 16.24.

d 4.7. 2.10.

e Li­lo 5.18.

f Hla­b. 123.3,4.

g 2.17. 5.9. 6.13. Hla­b. 79.12.

h Hla­b. 69.27,28. 109.14,15.

i Je­r. 18.23.

j 2.19.

k 1 Sa­m. 11.1.

l 1 Sa­m. 5.1.

m Hla­b. 83.3-8.

n 4.7.

o Ge­n. 31.7.

p Na­ni 14.9.

q Du­te. 7.21.

r 2 Sa­m. 10.12.

s Jo­be 5.12.

t 2 La­n. 26.14.

u 2 La­n. 26.14.

v 4.14. 5.7. 7.5.

w Eks. 14.14.

x Ge­n. 19.15.

a 5.6. Eks. 3.9. Isa. 5.7.

b Le­vi 25.35,36. Du­te. 15.7.

c Ezra 4.13.

d Isa. 58.7. Ge­n. 29.14.

e 2 Kho. 4.1.

f Eks. 21.7.

g Eks. 22.25.

h Le­vi 25.48,49.

i 5.15. Le­vi 25.17,36,43.

j 4.4. 2 Sa­m. 12.14.

k Ezra 10.5.

l Je­r. 34.8,9.

m Se­b. 18.6.

n Eks. 14.27.

o Isa. 45.14.

p 8.6. 1 Ko­r. 14.16. Na­ni 5.22.

q 1 Kho. 10.15.

r 2. 1.

s 13.6.

t 5.18. 2 The­s. 3.8.

u 1 Kho. 10.15.

v 1 Kho. 10.15.

w 5.9.

x 2 Sa­m. 9.10. 1 Kho. 18.19.

y 1 Kho. 4.22.

z 5.14,15.

a 1 Kho. 10.15.

b 13.14,22,31. 2 Kho. 20.3.

a 6.14,15.

b 2.10.

c 3.3.

d Jo­be 2.11.

e 1 La­n. 8.12.

f 2.19.

g 1 Kho. 12.33.

h 6.14. 4.4. 5.19.

i Je­r. 36.5. Du­te. 32.36.

j He­z. 13.17,22.

k 4.4.

l 13.29. 2 Sa­m. 3.39.

m He­z. 13.17,22.

n 4.6.

o 6.1. 2.10. 4.1,7.

p Hla­b. 126.2.

q Ge­n. 37.19.

r Ezra 2.5.

s Ezra 8.16.

a 6.1.

b 1.2. 10.22.

c 10.23.

d 2.8.

e 13.13. Eks. 18.21.

f 13.13. Eks. 18.21.

g Ezra 1.11.

h Ezra 2.1-70.

i Ezra 2.5.

j Ezra 2.6.

k Ezra 2.8.

l Ezra 2.10,11,12,13,14,15.

m Ezra 2.10,11,12,13,14,15.

n Ezra 2.10,11,12,13,14,15.

o Ezra 2.10,11,12,13,14,15.

p Ezra 2.10,11,12,13,14,15.

q Ezra 2.10,11,12,13,14,15.

r Ezra 2.19,17.

s Ezra 2.19,17.

t Ezra 2.21,22.

u Ezra 2.28.

v Na­ni 32.3.

w 7.12.

x Ezra 2.33,35.

y Ezra 2.33,35.

z Ezra 2.41,42.

a Ezra 2.41,42.

b Ezra 2.43.

c Ezra 2.60.

d Ezra 2.65.

e Ezra 2.69.

f Eks. 27.3. 2 La­n. 4.8.

g Ezra 2.69.

h Ezra 2.69.

i Ezra 3.1.

a Ezra 3.1.

b 3.26.

c Ezra 7.6.

d Du­te. 31.11,12.

e 8.9. Le­vi 23.24.

f Du­te. 31.11,12.

g 3.26.

h Ezra 10.43.

i 10.22.

j Ezra 8.33.

k 8.7. 3.23. 10.25. 11.5. 12.41,42. Ezra 10.21,22. Ezra. 10.18,30.

l 3.11,14,31. 10.3. 12.42. Ezra 10.25,31.

m 10.18. Ezra 2.19.

n Ezra 8.16.

o Ezra 8.16.

p 8.4.

q Jo­sh. 22.33.

r 5.13.

s Hla­b. 134.2. Li­lo 3.41. 1 Ti­m. 2.8.

t 2 La­n. 20.18.

u Ezra 2.40.

v Ezra 2.10.

w Ezra 8.18.

x Ezra 10.15.

y 9.5. 10.10,13.

z 8.7. 3.23. 10.25. 11.5. 12.41,42. Ezra 10.21,22. Ezra. 10.18,30.

a Ezra 10.23.

b 3.23.

c Ezra 8.33.

d 10.10.

e 10.10.

f 2 La­n. 35.3.

g 9.3.

h Ezra 4.18.

i 8.7,8,12.

j 8.2.

k Tshu. 3.4.

l 8.12. Esta 9.22.

m 8.7,8,9.

n 8.1.

o Le­vi 23.34,42. Du­te. 16.13.

p 12.42. Le­vi 23.4.

q Du­te. 16.16.

r 1 Kho. 6.23.

s Le­vi 23.40.

t Le­vi 23.40.

u 2 Sa­m. 11.2.

v 8.1,3. 3.26.

w 12.39. 2 Kho. 14.13. 2 La­n. 25.23.

x 1 Kho. 8.2. 2 La­n. 7.9. 8.13. Ezra 3.4.

y 2 La­n. 30.21.

z Du­te. 31.10,11.

a 8.2.

b 1 Sa­m. 7.6.

c 1 Kho. 20.31.

d Jo­sh. 7.6.

e 13.3,30. Ezra 10.11.

f 8.7.

g 8.7,8,18. 13.1.

h 8.7.

i 8.7.

j Ezra 2.40.

k 10.10,12. 12.3,14.

l 10.15.

m Ezra 8.18.

n 8.7.

o 8.7.

p Ezra 2.40.

q 8.7.

r 3.10. 10.25.

s Ezra 8.18.

t 8.7.

u 10.10,12. 12.3,14.

v Ezra 10.23.

w 1 La­n. 29.13.

x 2 Kho. 19.15.

y Ge­n. 1.1. Isa­m. 14.7.

z Du­te. 10.14.

a Ge­n. 2.1.

b Hla­b. 36.6.

c Ge­n. 11.31. 12.1.

d Ge­n. 17.5.

e Ge­n. 15.6.

f Ge­n. 12.7. 15.18. 17.7-9.

g Eks. 13.5.

h Jo­sh. 23.14.

i Eks. 3.7.

j Eks. 14.10.

k Eks. 7,8,9,10,12,14.

l 9.16,29. Eks. 18.11.

m Isa. 63.12,14. Je­r. 32.20. Da­n. 9.15. Eks. 9.16. 1 La­n. 17.21.

n Eks. 14.21,22,27,28.

o Eks. 15.5. Eks. 15.10.

p 9.19. Eks. 13.21,22. Na­ni 14.14. 1 Ko­r. 10.1.

q Eks. 19.20. 20.1.

r Hla­b. 19.8,9. Ro­ma 7.12.

s Eks. 16.23. Eks. 20.8-11. He­z. 20.12,20.

t Eks. 16.14,15. Jo­ha. 6.31.

u Eks. 17.6. Na­ni 20.9.

v Du­te. 1.8.

w 9.10,29. Hla­b. 106.6.

x 9.17,29. 2 La­n. 30.8.

y Hla­b. 78.11,42,43.

z 9.17,29. 2 La­n. 30.8.

a Na­ni 14.4.

b 9.31. Eks. 34.6. Jo­w. 2.13.

c 9.31. Eks. 34.6. Jo­w. 2.13.

d Na­ni 14.18. Eks. 22.27.

e Eks. 32.4.

f 9.26. 2 Kho. 19.3.

g 9.27,31. Hla­b. 106.45.

h 9.12.

i Isa. 63.11. Na­ni 11.17.

j 9.15. Jo­sh. 5.12.

k 9.15. Jo­sh. 5.12.

l Du­te. 2.7.

m Du­te. 8.4. 29.5.

n Na­ni 24.17. Je­r. 48.45.

o Na­ni 21.21.

p Na­ni 32.37.

q Na­ni 21.33-35.

r Ge­n. 15.5.

s Jo­sh. 1.2.

t Hla­b. 44.2,3.

u 9.35. Na­ni 13.27. Du­te. 8.7,8. He­z. 20.6.

v Du­te. 6.11.

w Du­te. 32.15.

x 9.35. 2 La­n. 6.41. Ho­s. 3.5.

y Hlu. 2.11,12. He­z. 20.21.

z 1 Kho. 14.9.

a 1 Kho. 18.4. 19.10. 2 La­n. 24.20,21. Ma­t. 23.37. Se­b. 7.52.

b 9.18.

c Hlu. 2.14. 3.8,9. Hla­b. 106.41,42,44.

d 9.19,31.

e Hlu. 3.9.

f Hlu. 3.11,12,30. 4.1. 5.31. 6.1.

g Hla­b. 106.43.

h 9.10,16.

i Le­vi 18.5.

j 9.16,17.

1 wa­ba­be­ke­ze­le­la: He­b. wa­do­nsa nga­bo.

k 9.26,29,34. 2 Kho. 17.13.

l 2 La­n. 36.15. 1 Pe­t. 1.11. 2 Pe­t. 1.21.

m Ezra 9.7.

n 9.19,27.

o Je­r. 4.27.

p 9.17.

q Du­te. 4.31.

r Du­te. 7.21.

s Du­te. 7.9. Eks. 34.6,7.

t 2 Kho. 17.3.

u Ezra 9.15.

v Hla­b. 106.6. Da­n. 9.5.

w Du­te. 28.47.

x 9.25.

y 9.25.

z Ezra 9.9.

a Du­te. 28.33,48,51.

b 10.29. 2 Kho. 23.3. 2 La­n. 29.10.34.31. Ezra 10.3.

a 1.1.

b 11.11.

c 3.23.

d 12.34. 12.1,12.

e Ezra 2.38.

f 8.4.

g Ezra 8.2.

h Ezra 2.39.

i Ezra 8.33.

j Ezra 8.2.

k 12.4,16.

l 3.20.

m Ezra 8.16.

n 12.5.

o 12.5,18.

p 12.34,42. 12.6,18. Ezra 10.21.

q Ezra 2.40.

r Ezra 8.33.

s Ezra 3.9.

t Ezra 2.40.

u 9.4.

v 8.7.

w Ezra 10.23.

x 8.7. 13.13.

y 8.7. 13.13.

z 11.17,22.

a Ezra 8.19.

b 3.2.

c Ezra 8.18.

d 9.4.

e 8.7.

f Ezra 2.10.

g Ezra 2.3.

h Ezra 2.6.

i Ezra 2.7.

j Ezra 2.8.

k Ezra 10.34.

l 9.4.

m Ezra 8.11,12.

n Ezra 8.11,12.

o Ezra 2.15,16.

p Ezra 2.15,16.

q Ezra 2.16,17.

r Ezra 2.16.

s Ezra 2.19.

t Ezra 2.16,17.

u 7.24.

v Ezra 2.30.

w Ezra 8.16.

x 3.4.

y 3.4.

z 13.13.

a 8.4.

b 7.2.

c 3.11.

d 3.12.

e Ezra 2.2.

f 3.10. 9.5.

g 8.4.

h 13.13.

i Ezra 10.29,32.

j Ezra 2.39.

k Ezra 2.2.

l Ezra 2.36-43.

m Ezra 6.21.

n 5.12,13. Du­te. 29.12,14. 1 Kho. 8.31. Hla­b. 119.106.

o 2 Kho. 23.3. 2 La­n. 15.12. 34.31.

p Du­te. 33.1.

q Eks. 34.16. Du­te. 7.3. Ezra 9.12,14.

r 13.15-22. Eks. 20.10. Le­vi 23.3. Du­te. 5.12.

s Eks. 23.10,11. Le­vi 25.4.

1 so­nke: He­b. so­nke isa­ndla.

t 5.7,10. Du­te. 15.1,2.

u Le­vi 24.5,6. 2 La­n. 2.4. 1 La­n. 9.32.

v Na­ni 28,29.

w Na­ni 28,29.

x Na­ni 28.11.

y Na­ni 29.39.

z Le­vi 1.4.

a 11.1. Hlu. 20.9.

b 13.31. Isa. 40.16.

c Ezra 10.14.

d Le­vi 6.12.

e Eks. 23.19. 34.26. Le­vi 19.23. Na­ni 18.12. Du­te. 26.2.

f Eks. 13.2,12,13. Le­vi 27.26,27. Na­ni 18.15,16.

g Le­vi 23.17. Na­ni 15.19. 18.12. Du­te. 18.4.

h Na­ni 15.20.

i 10.38,39. 2 Kho. 23.11.

j Le­vi 27.30.

k Na­ni 18.26.

l 10.38,39. 2 Kho. 23.11.

m 1 La­n. 26.20.

n 13.12. Du­te. 12.6,11. 2 La­n. 31.12.

o 10.37. 13.5,12.

p 10.38,39. 2 Kho. 23.11.

q 13.11.

a 1 La­n. 9.3.

b 10.34. Hlu. 20.9. So 1 La­n. 24.31.

c 11.18. Isa. 48.2. 52.1. Ma­t. 4.5. 27.53. Isa­m. 11.2. 21.2.

d Hlu. 5.2.

e 1 La­n. 9.2.

f Ezra 2.55.

g 1 La­n. 9.3.

h 8.4.

i 3.15.

j 1 La­n. 9.5.

k 1 La­n. 9.7.

l 1 La­n. 9.9.

m 1 La­n. 9.10-13.

n Ezra 2.36.

o 1 La­n. 9.10.

p 10.2. 1 La­n. 9.11.

q Ezra 10.29,39. 1 La­n. 9.12.

r Ezra 2.38.

s 1 La­n. 9.12.

t 1 La­n. 9.14-17.

u 3.23.

v Ezra 10.15.

w Ezra 8.33.

x 11.12. 1 La­n. 26.29.

y 12.8,9,25. 11.22. 12.35. 1 La­n. 9.15.

z 12.8,9,25. 11.22. 12.35. 1 La­n. 9.15.

a 11.22. 10.11. 12.35.

b 12.8,24.

c 12.8,9,25. 11.22. 12.35. 1 La­n. 9.15.

d 1 La­n. 9.16.

e 12.8,9,25. 11.22. 12.35. 1 La­n. 9.15.

f 11.1.

g 11.3.

h 1 La­n. 9.2.

i Ezra 2.43.

j Ezra 2.10.

k 11.17.

l 11.17.

m Ezra 6.8,9. 7.20.

n 12.47. 2 La­n. 31.16.

o 10.21. 3.4.

p 1 La­n. 18.17. 23.28.

q Jo­sh. 21.11.

r Na­ni 21.25.

s Jo­sh. 15.22.

t Na­ni 21.25.

u Jo­sh. 15.21.

v Jo­sh. 15.26,27,28.

w Jo­sh. 15.26,27,28.

x Jo­sh. 15.26,27,28.

y Jo­sh. 15.26,27,28.

z Na­ni 21.25.

a Jo­sh. 15.31.

b Na­ni 21.25.

c Jo­sh. 15.32.

d Jo­sh. 15.33.

e Jo­sh. 10.3.

f 3.13.

g 1 Sa­m. 22.1.

h Jo­sh. 10.3.

i Jo­sh. 10.10.

j Na­ni 21.25.

k Jo­sh. 15.26,27,28.

l Jo­sh. 15.8.

m 7.32. Jo­sh. 7.2. 8.9. Ezra 2.28.

n 7.32. Jo­sh. 7.2. 8.9. Ezra 2.28.

o Na­ni 21.25.

p Jo­sh. 21.18.

q 1 Sa­m. 21.1.

r Jo­sh. 15.23,25. 2 Sa­m. 13.23.

s Jo­sh. 18.25.

t 2 Sa­m. 4.3.

u Ezra 2.33.

v 1 Sa­m. 13.18.

w 1 La­n. 8.12.

x 1 La­n. 8.12.

y 1 La­n. 4.14.

z 12.27.

a Ezra 2.1,2.

b 1 La­n. 3.19.

c Ezra 2.1,2.

d 10.8.

e 10.8.

f 12.19.

g 12.21.

h 12.1,10,26. Ezra 2.2,36. 3.2,8. 5.2. Ezra 3. 2.

i Ezra 2.40.

j Ezra 2.10.

k Ezra 2.40.

l 11.17. 12.24,25.

m 11.17. 12.24,25.

n 11.17. 12.24,25.

o 12.1,10,26. Ezra 2.2,36. 3.2,8. 5.2. Ezra 3.2.

p 12.22. 3.1.

q 13.28.

r 12.22,23.

s 12.10,26.

t Ezra 2.39.

u 12.19.

v 12.21.

w 12.22. 3.1.

x 13.28.

y 12.11. Ezra 10.6.

z 12.11. Ezra 10.6.

a Ezra 8.19.

b Ezra 8.18.

c Ezra 2.40.

d Ezra 2.40.

e 12.9.

f 2 La­n. 5.13.

g 11.17. 12.8. 12.27,31,38,40.

h 1 La­n. 25.

i 12.36. 2 La­n. 8.14.

j 12.9. Ezra 3.11.

k 11.17.

l 11.17.

m 11.17. 1 La­n. 9.16.

n 1 La­n. 9.17.

o 1 La­n. 9.17.

p 1 La­n. 9.17.

q 1 La­n. 6.15.

r 1 Kho. 10.15.

s Ezra 7.6.

t Na­ni 7.10.

u 11.36.

v 1 La­n. 15.16. 2 La­n. 5.13. 7.6.

w 3.22.

x 2 Kho. 25.23.

y Jo­sh. 15.7. Jo­sh. 18.17.

z Jo­sh. 18.24.

a Ezra 2.24.

b 13.22,30.

c 12.38.

d 2.13. 3.13,14.

e 3.23.

f 12.36. Ezra 7.1, 6.

g Ezra 8.16.

h 3.29. 10.8.

i 10.2.

j 12.41. 1 La­n. 15.24.

k 11.17. 1 La­n. 9.15.

l 1 La­n. 25.2,10.

m 1 La­n. 23.5.

n 12.24.

o 2.14.

p 3.15.

q 3.26.

r 12.31.

s 3.11.

t 3.8.

u 8.16.

v 3.6.

w 2 La­n. 33.14.

x 3.1.

y 3.1.

z 3.1.

a 3.25.

b 8.4.

c Ezra 10.22.

d Ezra 8.16.

e 3.30.

f 8.4.

g 10.8.

h 12.13,19.

i 12.13,19.

j 8.4.

k 3.19.

l 2 La­n. 20.27.

m 13.5,12,13. 2 La­n. 31.11,12.

n 3.30.

o 1 La­n. 25,26.

p 1 La­n. 25.1. 2 La­n. 29.30.

q 1 La­n. 3.19.

r 11.23. 2 La­n. 31.16.

s Na­ni 18.21,24.

t 3.1.

a 8.3,8,9,18. 9.3.

b Du­te. 23.3,4,5.

c Na­ni 22.5. Jo­sh. 24.9,10.

d Na­ni 23.11. 24.10.

e 9.2.

f Eks. 12.38.

g 13.7,28. 3.1.

h 2.10.

i 12.44.

j 5.14.

k Ezra 6.22.

l 13.7,28. 3.1.

m 2.10.

n 13.5.

o 3.30.

p 2 La­n. 29.15,16,18.

q 13.5.

r 2 La­n. 31.4. Ma­l. 3.8.

s 12.28,29.

t 13.17,25.

u 10.39.

v 10.38. 12.44. 2 La­n. 31.5.

w 2 La­n. 31.12,13.

x 3.30.

y 3.4.

z 3.25.

a 8.7.10. 10,22,26.

b 3.2.

c 7.2. 1 Ko­r. 4.2.

d 13.22,31. 5.19.

e Eks. 20.10.

f 10.31.

g 13.21. 2 La­n. 24.19.

h Jo­sh. 19.29. Amos 1.9.

i 13.11,25.

j Je­r. 17.21-23.

k Le­vi 23.32.

l 12.30.

m 13.14.

n Ezra 9.2.

o 4.7. 1 Sa­m. 5.1.

p 13.1. Ezra 9.1.

q 13.1. Ezra 9.1.

r 4.7. 1 Sa­m. 5.1.

s 13.11,17.

t 10.29,30. Ezra 10.5.

u 1 Kho. 11.1-8.

v 1 Kho. 3.13. 2 La­n. 1.12.

w 2 Sa­m. 12.24.

x Ezra 10.2.

y 12.10,11,22.

z 3.1.

a 2.10.

b 6.14.

c Ma­l. 2.4.

d 10.30.

e 10.34.

f Ezra 10.14.

g 13.14.

a Ezra 4.6. Da­n. 9.1.

b 8.9.

c 2 Kho. 19.9.

d 1 Kho. 20.14,17,19. Ezra 6.2.

e 8.9. 9.30. Da­n. 6.1.

f 1 Kho. 1.46.

g Ne­h. 1.1.

h 2.18. Jo­be 1.5. 1 Kho. 3.15.

i 6.9. Da­n. 1.3.

j 7.7,8.

k 8.15. 1 La­n. 15.27.

l 7.8. 1 Sa­m. 28.23. He­z. 23.41. Amos 6.4.

m 2 Sa­m. 13.28.

n 7.9.

o 2.21. 6.2.

p 2.17. 6.8.

q Je­r. 10.7. Da­n. 2.12,13. Ma­t. 2.1.

r 1 La­n. 12.32.

s 1.16,21.

t Ezra 7.14.

u 2 Kho. 25.19.

v 2 Kho. 17.6.

w Efe. 5.22-24,33. Ko­l. 3.18. 1 Ti­m. 2.12. 1 Pe­t. 3.1.

x 1.5.

y 3.12. 8.9.

a 1.19,20.

b 2.9,12. Za­ga 20.30.

c Ezra 2.2.

d 1 Sa­m. 9.1. 2 Sa­m. 20.1.

e 2 Kho. 24.14,15. 2 La­n. 36.10,20. Je­r. 24.1. 29.2.

f 2.15.

g 2.3.

h 2.15,17. 5.2.

i 2.3,12.

j 2.20.

k 2.7. 9.29.

l 1.3.

m 2 Sa­m. 11.8.

n 1.7.

o 2.3,4.

p 2.21. 3.2,3. 5.9,13. 6.10,12. 4.2,6.

q 2.10.

r 2.7.

s 6.2.

t 6.2. 7.9.

u 6.1. 10.2.

a 5.11. 10.2.

b 3.10. 8.3,5. 9.24. Na­ni 24.7. 1 Sa­m. 15.8.

c 5.11. 10.2.

d 2.19.

e 2.19.

f 3.2.

g 3.2. 5.9.

h Da­n. 3.19.

i Ne­h. 2.1.

j 9.24,26.

k Hlu. 20.9.

l Ezra 6.15.

m Ezra 4.12,13. Se­b. 16.20,21.

n 1.7.

o 8.2. 3.12. 8.8,10. Ge­n. 41.42.

p 3.10. 8.3,5. 9.24. Na­ni 24.7. 1 Sa­m. 15.8.

q 8.9.

r 3.7.

s Ezra 8.36.

t 1 Kho. 10.15.

u 1.22. 8.9.

v 8.8,10. 1 Kho. 21.8.

w 8.10. 2 La­n. 30.6.

x 7.4.

y 8.12. 9.1.

z Ezra 6.15.

a 8.11.

b 8.13,14.

c 8.10. 2 La­n. 30.6.

d 8.15. Eks. 14.3.

a Ge­n. 44.13.

b 1 Kho. 20.31.

c 4.3. 1 Kho. 20.38,41. Jo­be 2.8. Je­r. 6.26. He­z. 27.30. Da­n. 9.3.

d 4.6,9,10.

e 10.2. 3.9.

f 3.14. 8.13. Ezra 4.11,23. 5.6. 7.11.

g 5.1.

h Ge­n. 43.14.

a 4.16.

b 4.11. 6.4.

c 2.9.

d 4.11. 8.4.

e 5.6. 7.2. Ma­rk. 6.23.

f 7.2.

g 5.3. 7.2. 9.12.

h 5.6. 7.2. Ma­rk. 6.23.

i 8.5. 7.3. Ge­n. 18.3. 30.27.

j 1 Kho. 8.66.

k 3.5.

l Ge­n. 45.1.

m 5.14. 6.13.

n 9.7-10.

o 3.1.

p 3.1.

q 1 Sa­m. 9.13. 1 Sa­m. 9.24. 2 Sa­m. 13.23. Jo­be 1.4.

r 5.14. 6.13.

a 2.23. 10.2. Ma­l. 3.16.

b 2.21.

c 1.4.

d 1.4.

e 4.11. 5.1.

f 5.14.

g 1 Kho. 1.33.

h 1.3.

i 2 La­n. 26.20.

j 2 Sa­m. 15.30.

k 5.10,14.

l 4.7.

m 2 La­n. 26.20.

n 5.8.

a 5.6. 9.12.

b 5.8.

c 3.9. 4.7.

d 1 La­n. 21.30.

e 1.5.

f 1 Sa­m. 20.7.

g 1.6.

h 1.5.

i 1.6.

j 1.10.

k 2.22.

l 2.1.

a 2.7,10,15,20.

b 3.10.

a 5.11.

b 15,16. 8.11.

c 9.2.

d 9.10.

e 9.11,15.

f Du­te. 3.5.

g He­z. 38.11. Ze­k. 2.4.

h 8.17.

i 9.22. Ne­h. 8.10,12. Isa­m. 11.10.

a Isa. 11.11. 24.15.

b 9.29.

c 4.7.

d 8.15. 9.4.

e 2.23. 6.1.

f 2 La­n. 28.7. Ge­n. 41.40.

g Du­te. 33.24.

h Ne­h. 2.10. Hla­b. 122.8,9.

a Je­r. 25.20. Li­lo 4.21. Ge­n. 10.23,22.21,36.28. 1 La­n. 1.17,42.

b He­z. 14.14,20. Ja­k. 5.11.

c 9.8. 2.3. Ge­n. 17.1.

d Za­ga 16.6.

e Hla­b. 34.14.

f Esta 1.3.

g Esta 5.12.

h 42.8. Ge­n. 8.20.

1 amthu­ka: He­b. ambu­si­sa.

i 1.11. 2.5,9. 1 Kho. 21.10,13.

j 1.13. 2.1. 1 Sa­m. 1.4. 2 Kho. 4.8,11,18.

k Ge­n. 6.2,4. 2.1. 38.7. 1 Kho. 22.19. Hla­b. 89.5-7.

l 2.2. 2 Sa­m. 24.2. 1 Pe­t. 5.8.

m 1.1.

n 10.11.

o Hla­b. 128.1,2.

p Ge­n. 28.14.

q 2.5. 19.21.

2 uku­thu­ka: He­b. uku­bu­si­sa.

r 13.15. Isa. 65.3. Du­te. 7.10.

s 1.13. 2.1. 1 Sa­m. 1.4. 2 Kho. 4.8,11,18.

t 1.5,18.

u 1 Kho. 10.1.

v Ge­n. 11.28. 2 Kho. 24.2. Da­n. 1.4. 2.2.

w 1 La­n. 12.23.

x Hlu. 7.16. 1 Sa­m. 11.11. Ge­n. 14.15.

y 1.4,13.

z Isa. 21.1. Je­r. 4.11. Ho­s. 13.15.

a Jo­nah 3.6.

b Ge­n. 44.13.

c Je­r. 7.29. Mi­ka 1.16. Isa. 15.2. 22.12. Je­r. 16.6. 47.5. 48.37. He­z. 7.18. Le­vi 21.5. Ezra 9.3.

d Tshu. 5.15. 1 Ti­m. 6.7.

e 12.9.

f Tshu. 5.19. Ja­k. 1.17.

g Hla­b. 113.2. Da­n. 2.20.

h 2.10.

1 uku­chi­tha: He­b. uku­gi­nya.

a 1.11.

2 uku­thu­ka: He­b. uku­bu­si­sa.

b 1.5.

c 1.12.

d Le­vi 13.18.

e 7.3,5,13-15. 13.14,28. 16.8,15. 17.1. 19.17,20. 30.17,18,30. Du­te. 28.35.I­sa. 1.6.

f 42.6. He­z. 27.30. Jo­nah 3.6. Ma­t. 11.21. Esta 4.1.

g 21.15. 2 Kho. 6.33.

h 2.3. 2 Sa­m. 6.20.

i 1.5.

j 2 Sa­m. 13.13. Hlu. 19.23.

k Ja­k. 5.10,11.

l 1.22.

m Hla­b. 39.1.

n 1 La­n. 1.45.

o Ge­n. 25.2. 1 La­n. 1.32.

p Ne­h. 6.2.

q 42.11. Isa. 51.19.

r Ge­n. 44.13.

s Jo­sh. 7.6.

t He­z. 3.15. Ge­n. 50.10.

a 3.10. Je­r. 20.14.

b 3.10. Je­r. 20.14-18.

c 10.21,22. 12.22. 16.16. 24.17. 28.3. Hla­b. 23.4. 44.19. 107.10,14. Je­r. 13.16. Amos 5.8.

d Isa. 63.3.

e 30.3.

f 20.5.

g 10.18,19. 3.3.

h 1 La­n. 22.18.

i Ge­n. 30.3. 50.23. Isa. 66.12.

j Hla­b. 58.8. Tshu. 6.3.

k 12.5. Za­ga 1.33. Je­r. 30.10. 46.27. 48.11.

l 39.7.

m 1 Sa­m. 1.10. 2 Kho. 4.27. Za­ga 31.6. Hlu. 18.25.

n Isa­m. 9.6.

o Za­ga 2.4.

1 ka­khu­lu nge­nto­ko­zo, He­b. ku­ze ku­be yi­nto­ko­zo.

p Ho­s. 9.1.

q 3.20.

r Isa. 40.27.

s 1.10. 10.11. 19.8. Hla­b. 88.8. Li­lo 3.7.

2 engi­kwe­sa­ba­yo ngo­kwe­sa­ba, He­b. ngi­ye­sa­ba ukwe­sa­ba.

a 2.11.

b 4.5. Ge­n. 19.11.

c Isa. 35.3. 2 Sa­m. 17.2.

d Isa. 35.3. 2 Sa­m. 17.2.

e Isa. 35.3.

f 4.5. Ge­n. 19.11.

g 1.1. 22.4. 15.4. Hla­b. 19.9.

h 31.24. Hla­b. 85.8. Za­ga 3.26. Ma­t. 7.6.

i 1.1. 15.4. 22.4. Hla­b. 19.9.

j Za­ga 22.8. Ho­s. 10.13. Ga­l. 6.7,8.

k 15.35.

l 10.16.

m Hla­b. 58.6.

n 29.13.

o Hla­b. 92.9.

p 26.14.

q 20.2.

r 33.15. Ge­n. 2.21. 15.12. 1 Sa­m. 26.12. Isa. 29.10.

s Eks. 15.15.

t Isa. 21.1. Ha­b. 1.11.

u Hla­b. 119.120.

v Hla­b. 17.15. Na­ni 12.8.

w 9.2. 10.4. 25.4. 32.2.

x 15.15. 2 Pe­t. 2.4.

y 1 Sa­m. 22.15.

z 9.14. 15.16.

a 10.9. 13.12. 33.6. Isa. 64.8. 2 Ko­r. 4.7. 5.1.

b 30.19. Ge­n. 2.7. 3.19. 18.27.

c 13.28.

d Hla­b. 90.5,6.

e Isa. 42.25. 57.1.

f Hla­b. 39.11. 49.14.

g 36.12. Hla­b. 49.20. Za­ga 5.23.

a 15.15. Hla­b. 89.5,7.

b 6.2.

c Hla­b. 37.35,36. Je­r. 12.2,3. Za­ga 24.30.

d Hla­b. 119.155.

e 29.7. Hla­b. 127. 5 Za­ga 22.22. Jo­sh. 20.4. Ru­the 4.1,2.

f Hla­b. 109.12.

g Za­ga 22.5.

h 18.9.

i 14.1. Ge­n. 3.17-19.

j 9.10. 37.5. Hla­b. 40.5.72.18. Ro­ma 11.33.

k 28.26. Hla­b. 65.9,10. 147.8. Je­r. 5.24. 10.13. 14.22. 51.16. Se­b. 14.17. Hla­b. 104.10.

l 1 Sa­m. 2.7. Hla­b. 113.7.

m 6.16. 30.28.

n Ne­h. 4.15. Hla­b. 33.10. Isa. 8.10.

o 18.7. 1 Ko­r. 3.19.

p Za­ga 8.8.

q 12.25. Du­te. 28.29.

r Hla­b. 35.10.

s Hla­b. 107.42.

t Hla­b. 94.12.

u Za­ga 3.11.

v Ge­n. 17.1.

w Du­te. 32.39. Isa. 30.26.

x Hla­b. 34.19. 91.3.

y Za­ga 24.16. Ma­t. 18.21. 2 Kho. 7.13.

z Za­ga 24.16. Ma­t. 18.21. 2 Kho. 7.13.

a Hla­b. 91.10.

b Hla­b. 33.19. Hla­b. 37.19.

c Hla­b. 31.20.

d 39.7,18. 41.29.

e 30.3.

f Isa. 11.8,9. 35.9. 65.25. He­z. 34.25.

g Ho­s. 2.18.

h Ho­s. 2.18.

a 6.9.

b Na­ni 11.15.

c 4.19.

d 27.8. Isa. 38.12.

e Isa. 30.14.

f Ge­n. 47.18.

g Hla­b. 119.50.

h Ho­s. 11.9. Le­vi 19.2.

i Tshu. 7.8.

j 5.12.

k Ru­the 3.8.

l 26.7. Isa. 40.23. Ge­n. 1.2.

m Ge­n. 25.15. 1 La­n. 1.30. Isa. 21.14. Je­r. 25.23.

n 1 Kho. 10.1.

o Isa. 1.29. Je­r. 14.3.

p Isa. 1.29. Je­r. 14.3.

q Za­ga 5.10.

r 15.20. 27.13.

s 16.3. 1 Kho. 2.8.

t Isa. 57.10. Je­r. 2.25. 18.12.

u Hla­b. 57.6.

v Tshu. 2.11.

w 17.10.

x 6.2. Hla­b. 5.9. 52.2.

a 14.5. 14.13. Hla­b. 39.4.

b Je­r. 6.44. Isa. 32.2.

c Le­vi 19.13.

d 29.2.

e 15.31.

1 ubu­su­ku: He­b. nta­mba­ma.

f 17.12. Du­te. 28.67.

g 2.7. Isa. 14.11.

h Hla­b. 58. 8.

i 9.25. 16.22. 17.11. Hlu. 16.14. Isa. 38.12. Hla­b. 89.47. 90.6. 102.11. 103.15. 144.4. Isa. 40.6. Ja­k. 4.14.

j Hla­b. 78.39.

k 7.10. 8.18. 20.9. Hla­b. 37.36.

l Ge­n. 37.35.

m 2 Sa­m. 12.23.

n Hla­b. 103.16.

o 7.10. 8.18. 20.9. Hla­b. 37.36.

p 21.4. Hla­b. 77.3.

q 3.20. 10.1. Isa. 38.15.

r 9.27.

s Na­ni 11.17.

t 21.4. Hla­b. 77.3.

u 2.7.

v 9.21. 10.1.

w 10.20. 14.6. Eks. 14.12.

x Hla­b. 62.9.

y Hla­b. 8.4. 144.3. He­b. 2.6.

z 10.20. Eks. 7.23. 1 Sa­m. 4.20. Za­ga 24.32.

a Isa. 33.2. Li­lo 3.23.

b Isa. 27.3. He­z. 26.16. 32.10.

c 14.6.

d Isa. 27.3.

e 16.12.

f 8.5. 24.5. Za­ga 1.28.

a 2.11.

b Isa. 17.12.

c Ge­n. 18.25. Du­te. 32.4. 2 La­n. 19.7. Ro­ma 3.5. Ezra 9.15.

d 34.12.

e 1.5,18,19.

f 5.8. 11.13. 22.23.

g 7.21.

h 15.18. Du­te. 4.32. Du­te. 32.7.

i 7.6. 14.1. Ge­n. 47.9. 1 La­n. 29.15. Hla­b. 39.5. 102.11. 144.4.

j 14.2.

k Eks. 2.3.

l Ge­n. 41.2.

m Hla­b. 129.6. Je­r. 17.6.

n 11.20. 18.14. 13.16. 15.34. 27.8. Hla­b. 112.10. Za­ga 10.28. 11.7.

1 ubu­le­mbu: He­b. indlu.

o 8.14. 27.18.

p 24.8.

q 14.7. 15.30. Hla­b. 80.12.

r Na­h. 1.10.

s 27.21,23. 7.8.

t 15.23. Eks. 18.4.

u Hla­b. 113.7.

v Hla­b. 126.2.

w Hla­b. 35.26. 132.18. Hla­b. 109.29.

x 5.24. 11.14. 12.6. 15.34. 18.6,14,15. 19.12. 20.26. 21.28. 22.23 .29.4. 31.31.

a 12.2.

b 8.20.

c 4.17.

d 36.5.

e Eks. 32.9.

f Isa. 13.13. Isa. 2.19.

g 26.11. Hla­b. 104.5.

h 26.7. Hla­b. 104.2. Isa. 40.22. 42.5. 44.24. 45.12. 51.13. Je­r. 10.12. 51.15. Ze­k. 12.1. Ge­n. 1.6.

i Ge­n. 1.16.

j 38.32.

k 38.31. Amos 5.8.

l 38.31. Amos 5.8.

m 5.9.

n 23.8,9.

o 23.8,9.

1 uku­nqa­nda: He­b. uku­bu­yi­se­la emu­va.

p Isa. 45.9. Je­r. 18.6. Ro­ma 9.20.

2 ba­ka­Ra­ha­bi, ku­mbe, bo­ku­zi­qhe­nya.

q 15.16. 4.19.

r 9.2.

s 10.15.

t Ge­n. 3.15.

u 2.3. 34.6.

v Esta 4.14.

w 9.4.

x Je­r. 49.19. 50.44.

y 15.6.

z 7.16. 10.1.

a Tshu. 9.2,3. He­z. 21.3.

b Isa. 10.26. 28.15,18.

c Du­te. 16.19. 1 Sa­m. 12.3.

d 24.25. 17.15.

e 7.6,7.

f 2 La­n. 30.6.

g 7.6,7.

h Ha­b. 1.8.

i 7.13.

j 10.20. Hla­b. 39.13. Amos 5.9.

k 10.14. Eks. 20.7. Za­ga 17.5.

l 14.3. Tshu. 6.10. Ro­ma 9.20.

m 9.19. 1 Sa­m. 2.25.

n Hla­b. 139.5. He­z. 18.17.

o 13.21.

p 13.21.

q 21.9.

r 13.21. 33.7.

a 7.16. 9.21. He­z. 6.9. Na­ni 11.15.

b 30.16.

c 7.11.

d 9.20. 15.6.

e 13.9.

f Hla­b. 89.38. Isa. 54.6.

g Jo­ha. 8.15.

h 1 Sa­m. 16.7.

i 4.17. 2 La­n. 14.11.

j 4.17. 2 La­n. 14.11.

k Hla­b. 119.73.

l Hla­b. 139.5,13-16.

m 4.19.

n 34.15. Ge­n. 3.19.

o 2 Kho. 22.9.

p 23.14. 27.11.

q 13.27. 14.16. 33.11. Hla­b. 130.3.

r 9.28.

s Isa. 3.11. Mi­ka 7.1. 1 Ko­r. 9.16.

t 9.15.

u Hla­b. 3.3. 27.6.

v Hla­b. 25.18.

w 4.10. 28.8. Hla­b. 91.13. Za­ga 26.13. Ho­s. 5.14. 13.7. Isa. 38.13.

x 14.14. 19.12.

y 3.11. 3.3.

z Oba­d. 16.

a 21.32.

b 7.6,16. 8.9.

c 7.16. 14.6.

d 9.27.

e Hla­b. 39.13.

f Hla­b. 88.12.

g 3.5.

h Amos 4.13.

i 3.6. 23.17. 28.3. 30.26. Hla­b. 91.6. Eks. 10.22.

j 3.5.

k 3.6. 23.17. 28.3. 30.26. Hla­b. 91.6. Eks. 10.22.

a 2.11.

b Za­ga 10.19. Tshu. 5.3.

c 10.7.

d Du­te. 32.2. Za­ga 1.5. 4.2. 7.21. 9.9. 16.21. Isa. 29.24.

e Isa. 40.2.

f 5.12.

g 39.17. Ezra 9.13.

h 5.9. Hla­b. 139.6-10. Tshu. 3.11.8.17.

i 28.3. 26.10. Ne­h. 3.21.

j Efe. 3.18.

k 12.14. Le­vi 13.4.

l He­z. 16.40. 23.46,47.

1 uku­mnqa­nda: He­b. uku­mbu­yi­se­la emu­va.

m Hla­b. 26.4.

n Hla­b. 73.22.

o 6.5.

p 1 Sa­m. 7.3.

q Hla­b. 44.20. Hla­b. 88.9. 143.6.

r 8.22.

s 22.26. 29.24. Ge­n. 4.5.

t 37.10. 38.38. 1 Kho. 7.16,23,33.

u Isa. 65.16.

v Hla­b. 39.5. Hla­b. 17.14. 49.1.

2 bu­za­kha­nya: He­b. bu­za­pha­ka­ma.

w Hla­b. 37.6. Isa. 58.10.

x 3.21.

y Le­vi 26.5,6. Isa. 17.2. Ze­f. 3.13. Hla­b. 3.5. 4.8. Za­ga 3.24.

z 17.5. 31.16. Le­vi 26.16. Du­te. 28.65.

a 8.14. 18.14. Za­ga 11.7.

b 31.39. Je­r. 15.9.

a 9.2.

b Isa. 40.7. 42.5.

c 30.1.

d Hla­b. 91.15.

e 3.18.

f Eks. 34.2.

g 21.7. Hla­b. 73.12. Hla­b. 37.1,35. 92.7. Je­r. 12.1. Ma­l. 3.15.

h 1.21.

i Isa. 41.20. Isa. 66.2. Je­r. 14.22.

j Da­n. 5.23. Se­b. 17.28.

k 28.21.

l Na­ni 16.22.

m 34.3.

n 2 La­n. 36.17.

o 36.5.

p 1 Kho. 3.9.

q 11.10. Isa. 22.22. Isa­m. 3.7.

r Du­te. 11.17.

s Ge­n. 7.11. Amos 9.6.

t 5.12.

u Mi­ka 1.8. Isa. 20.4.

v Tshu. 7.7. Isa. 44.25. Isa. 40.23.

w 30.11. 39.5. Hla­b. 116.16.

x Ge­n. 41.45.

y Mi­ka 1.8. Isa. 20.4.

z 12.24. 32.9. Isa. 3.1.

a Ho­s. 4.11.

b Hla­b. 107.40.

c Da­n. 2.22. 1 Ko­r. 4.5.

d 3.5.

e Isa. 26.15.

1 uku­su­sa: He­b. uku­ho­la.

f 12.24. 32.9. Isa. 3.1.

g Hla­b. 107.40.

h Du­te. 32.10. Isa. 40.23.

i 5.14.

j Hla­b. 107.27.

a 12.3. 15.9.

b 31.35.

c 13.15.

d 14.17. Hla­b. 119.69.

e 16.2.

f Ze­k. 11.17.

g Za­ga 17.28.

h 13.3. 23.4. Hla­b. 38.14.

i 27.4.

j 27.4.

k 13.10. 42.8.

l Hlu. 6.31.

m 10.3.

n Za­ga 28.11.

o Ga­l. 6.7. Eks. 8.29.

p 13.15.

q 13.10. 42.8.

r 31.23. Ge­n. 4.7. 49.3.

s 4.7.

t 41.33.

u Isa. 44.20.

v Du­te. 24.5.

w 2 Sa­m. 18.22.

x Hlu. 12.3.

y Za­ga 14.32.

z 6.11. 14.14. 29.21,23. 30.26.

a 1.11.

b 21.2.

c Da­n. 5.12.

d 23.4. 33.5.

e Isa. 50.8,9.

f Ge­n. 3.8.

g 9.34. 33.7. Hla­b. 39.10.

h 9.34. 33.7. Hla­b. 39.10.

i 14.15.

j 40.4.

k Hla­b. 19.12.

l Hla­b. 13.1. 44.24. 88.14. Du­te. 31.17.

m 19.11. 33.10. Li­lo 2.5.

n Le­vi 26.36.

o Hla­b. 149.9.

p Hla­b. 25.7.

q 33.11.

r 19.23. He­z. 8.10. 23.14. 1 Kho. 6.35.

s Za­ga 12.4. 14.30. Ho­s. 5.12. Ha­b. 3.16.

t 4.19. 27.18. Ho­s. 5.12.

a 15.14. 25.4. Ma­t. 11.11.

b 5.7. Tshu. 2.23.

c Hla­b. 103.15. Isa. 40.6,7. Ja­k. 1.10. 1 Pe­t. 1.24.

d 18.16. 24.24. Hla­b. 37.2. Hla­b. 90.6.

e 8.9. 17.7. Hla­b. 102.11. 109.23. 144.4. Tshu. 6.12.

f 9.32. 22.4. Hla­b. 143.2.

g 15.14. Jo­ha. 3.6. Hla­b. 51.5.

h Hla­b. 14.3.

i 14.5.

j 7.19. Hla­b. 39.13.

k Le­vi 26.34,41,43. 2 La­n. 36.21.

l 7.1.

m 14.14.

n 29.20. 14.14.

o 8.16.

p Isa. 11.1. 40.24.

q 18.16. 29.19. Hla­b. 80.12.

r Hla­b. 88.4,5.

s 20.7.

t Isa. 19.5.

u Isa. 19.5.

v Hla­b. 72.7. Du­te. 11.21. Hla­b. 89.29. 148.4-6. Je­r. 31.35,36. Hla­b. 102.26.

w Hla­b. 27.5. 31.20.

x Hla­b. 27.5. 31.20.

y 9.13. Isa. 26.20.

z 14.5.

a Hla­b. 89.48.

b 7.1.

c 13.15.

d 14.7.

e 13.22.

f 10.3.

g 31.4. Hla­b. 56.8. 139.1-3. Za­ga 5.21.

h 10.14.

i Du­te. 32.34.

j 13.4.

k 18.4.

l 2 Sa­m. 22.43.

m 30.7. Le­vi 25.5,11.

n 15.24. Tshu. 4.12.

o 4.20. 20.7.

p 10.21.

q 30.12. Ge­n. 3.23.

r Je­r. 30.19.

s Tshu. 9.5.

t Je­r. 30.19.

a 2.11.

b 12.3. 13.2.

c 15.35.

d Ho­s. 12.1.

e 22.2.

f 35.3.

g 4.6.

h 9.20. Lu­ka 19.22.

i 2 Sa­m. 1.16.

j 26.5,13. Za­ga 8.25. 25.23.

k Hla­b. 90.2.

l 29.4. Je­r. 23.18. Ro­ma 11.34.

m 15.4.

n 13.2.

o 12.12. 32.6,7.

p 2 La­n. 36.17.

q 21.4. Hlu. 8.3. Tshu. 7.9.

r 15.16. 14.4. 25.4-6. 1 Kho. 8.46. 2 La­n. 6.36. Hla­b. 14.3.

s 14.1.

t 4.18.

u 5.1.

v 9.14. 4.19.

w Hla­b. 14.3. 53.3.

x 34.7. Hla­b. 73.10. Za­ga 26.6.

y Isa. 3.9.

z 8.8.

a Isa. 3.9.

b Jo­w. 3.17.

c 21.19. 24.1.

d 6.23.

e 1 The­s. 5.3.

f Hla­b. 59.15. 109.10.

g 8.18. Eks. 18.4.

h 18.12.

i 14.20.

j 29.25.

k 16.14. Da­n. 8.6.

l Hla­b. 75.5.

m Hla­b. 17.10. 73.7. 119.70.

n 8.16.

o 4.9. Isa. 33.11.

p 22.16. Tshu. 7.17. Hla­b. 55.23. 102.24.

q Isa. 9.14. 19.15.

r Li­lo 2.6.

s Isa. 18.5.

t Isa. 18.5.

u 16.7.

v 30.3.

w 8.22.

x Hla­b. 7.14. Isa. 59.4.

y 4.8. Na­ni 23.21.

z 4.8. Na­ni 23.21.

a 15.2.

a 12.3.

b 13.4.

c 6.25.

d Je­r. 18.16. Ma­t. 27.39. 2 Kho. 19.21.

e 16.6.

f 15.34. 1.15-19.

g 2.7. 16.15.

h 10.17.

i 2.7. 16.15.

j Hla­b. 109.24.

k 10.16. 18.4. Ho­s. 6.1. Amos 1.11.

l 30.21. Ge­n. 27.41.

m Hla­b. 35.16. 37.12. Hla­b. 112.10. Li­lo 2.16.

n Hla­b. 7.12.

o 29.23. Hla­b. 22.13. Isa. 5.14.

p Li­lo 3.30. Isa. 50.6. 1 Kho. 22.24.

q 19.18.

r Na­ni 22.32.

s Isa. 24.19.

t Je­r. 23.29.

u 7.20. Li­lo 3.12.

v 6.4. Je­r. 50.29.

w Li­lo 2.11.

1 ngo­ku­vo­dlo­vo­dlo­za: He­b. ngo­ku­fo­hla phe­zu ko­ku­fo­hla.

x 30.14.

y 1 Kho. 20.31.

z 2.7. 16.15.

a Hla­b. 75.10.

b Li­lo 1.20. 2.11.

c 3.5.

d Isa. 53.9.

e Isa. 26.21. He­z. 24.7.

f Ge­n. 4.10.

g Hla­b. 89.37.

h 9.33.

a 18.5,6.

b Hla­b. 88.3,4.

c Isa. 38.14. Hla­b. 119.122. He­b. 7.22.

d Za­ga 6.1.

e 11.20.

f 30.9. Hla­b. 44.14. 69.11. Du­te. 28.37. Jo­w. 2.17.

g Hla­b. 6.7.

h 14.2.

i Isa. 52.14.

j 31.29.

k 22.30. Hla­b. 24.4.

l 6.29.

m 7.6. 9.25.

n 18.14.

o Isa. 5.20.

p 7.4.

q 23.17.

r Tshu. 12.5.

s 18.13.

t 3.17,18,19.

u 36.16.

v 21.26. 40.13.

a 2.11.

b 8.2. 16.2.

c Hla­b. 73.22.

d 16.9.

e 14.18.

f 21.17. Za­ga 13.9. 20.20. 24.20. 2 Sa­m. 22.29.

g 8.22.

h 21.17. Za­ga 13.9. 20.20. 24.20. 2 Sa­m. 22.29.

i 29.3.

j 5.13.

k 30.12.

l Hla­b. 9.15.

m 22.10.

n 5.5.

o Hla­b. 140.5.

p 30.15. 15.21. 20.25.Je­r. 20.3.

q 1 Sa­m. 25.42. Ha­b. 3.5. Ge­n. 30.30. Isa. 41.2.

r 15.23.

s Hla­b. 38.17.

t 2.7.

u Isa. 14.30.

v 8.14. 11.20. Hla­b. 112.10. Za­ga 10.28.

w 17.11.

x 8.22.

y Isa­m. 9.11.

z 8.22.

a 1.16. Hla­b. 11.6. He­z. 38.22. Ge­n. 19.24.

b 8.16. 14.9. 15.30,32. 29.19. Isa. 5.24. Ho­s. 9.16. Amos 2.9. Ma­l. 4.1. Ro­ma 11.16.

c 14.2.

d Hla­b. 34.16. Za­ga 10.7. Hla­b. 109.13. Za­ga 2.22.

e 5.10. Za­ga 8.26.

f Ge­n. 21.23.

g Hlu. 12.14.

h Du­te. 2.34.

i Hla­b. 55.15.

j 15.32. 24.1. Hla­b. 37.13. He­z. 21.25,29. 1 Sa­m. 26.10. 1 Ko­r. 4.3.

1 ba­za­ba­njwa yi­se­sa­bi­so: He­b. ba­za­ba­mba ise­sa­bi­so.

k 24.1. Hla­b. 36.10. Je­r. 10.25. Hlu. 2.10.

a Ge­n. 31.7. Le­vi 26.26.

b Hla­b. 35.26. 38.16. 55.12.

c 8.3. 34.12. Li­lo 3.36.

d 24.12. Ha­b. 1.2. Li­lo 3.8.

e 24.12. Ha­b. 1.2. Li­lo 3.8.

f 3.23. 13.27. Li­lo 3.7,9. Ho­s. 2.6. Hla­b. 88.8.

g Hla­b. 89.44.

h 29.14. Li­lo 5.16. Hla­b. 89.39.

i 27.21. 10.21. 14.20.

j 13.24. Li­lo 2.5.

k 25.3. 29.25. 10.17.

l 30.12.

m 8.22.

n Hla­b. 69.8.

o Hla­b. 87.4.

p Hla­b. 38.11.

q Hla­b. 31.11. 55.13. 88.8,18.

r Eks. 3.22.

s 17.1. 2.7.

t Hla­b. 50.20.

u Hla­b. 41.9. 55.20.

v 30.30. Hla­b. 102.5. Li­lo 4.8.

w Hla­b. 4.1.

x 1.11. Isa. 53.4,8.

y Hla­b. 69.26.

z 31.31.

a 13.27. Isa. 30.8.

b 31.35.

c Je­r. 17.1.

d 20.4. Isa. 30.8.

e 30.23. Hla­b. 9.20.

f Isa. 43.14. 44.6,24. 49.7. Ge­n. 48.16. Hla­b. 103.4.

g Isa. 9.1. Isa. 44.6. 48.12. Isa. 41.4. Isa­m. 1.8,17. 2.8. 21.6. 22.13.

h 41.33.

i Isa. 10.34. Isa. 29.1.

j Hla­b. 17.15. 1 Ko­r. 13.12. 1 Jo­ha. 3.2.

k Hla­b. 118.6.

l Hla­b. 73.26. 119.123.

m 21.28.

n 19.22.

o 15.22. Isa. 31.8.

p 21.19.

q Hla­b. 58.11. Tshu. 12.14.

a 2.11.

b 4.13.

c Isa. 53.5.

d 19.24.

e Du­te. 4.32.

f Hla­b. 37.35,36.

g 3.7.

h Isa. 14.13,14. Oba­d. 3,4.

i 14.20.

j Ze­f. 1.17. 1 Kho. 14.10. 2 Kho. 9.37.

k 14.10.

l Hla­b. 73.20. Isa. 29.7,8.

m 28.7.

n 7.8,10. 8.18. Hla­b. 103.16.

o 20.18.

p 21.26.

q Du­te. 32.33.

r Du­te. 32.33.

s Isa. 30.6. 59.5. Hla­b. 140.3. Za­ga 23.32.

t 3.9. Je­r. 17.6.

u Hla­b. 36.8.

v 29.6. Du­te. 32.13,14.

w 29.6. Du­te. 32.13,14.

x 20.10.

y 20.15.

z Za­ga 17.1.

a Hla­b. 39.11. Isa. 44.9.

b 1 Kho. 20.10.

c Li­lo 1.12,13.

d Na­ni 11.33. Hla­b. 78.30,31. Ze­f. 1.17. Ja­k. 5.3.

e Isa. 24.18.

f 28.2. 40.18. 41.27. 2 Sa­m. 22.35.

g Hlu. 5.26.

h Hlu. 3.22.

i Du­te. 32.41.

j 16.13. 20.14.

k 18.11.

l Hla­b. 39.5. 45.13.

m Hla­b. 17.14.

n Hla­b. 21.9.

o 8.22.

p 16.18,19.

q 16.18,19.

r 2 Sa­m. 14.14.

s 27.13. 31.2,3. 18.21.

t 21.17.

a 13.17.

b 16.10,20. 17.2.

c 7.13. 9.27. 10.1. 23.2.

d 15.13.

1 unga­ye­ke­la uku­cu­nu­ka: He­b. unga­bi mfi­tsha­ne.

e Hlu. 18.19.

f 18.20.

g 18.5.

h 20.29.

i Hla­b. 1.4.

j 15.20.

k Eks. 20.5. Du­te. 24.16.

l Isa. 9.9. He­z. 25.14. Ho­s. 9.7.

m Hla­b. 60.3. 75.8. Isa. 51.17,22. Je­r. 25.15. Oba­d. 16. Isa­m. 14.10. 16.19. 19.15.

n 22.3. 14.21. Isa. 58.3,13. Tshu. 3.22.

o 15.20.

p Isa. 40.14. Isa. 45.9. Ro­ma 11.34. 1 Ko­r. 2.16.

q 4.18. 15.15. 25.2,3. Hla­b. 78.69.

r Za­ga 3.8. Isa. 58.11. 66.14.

s 7.11. 10.1.

t 21.16.

u 20.11. Tshu. 9.2.

v 17.16.

w 20.6,7.

x Za­ga 14.11.

y 15.34. 18.15,21. 8.22.

z 38.23. 33.18. Za­ga 16.4. 2 Pe­t. 2.9.

a Du­te. 7.10. Ho­s. 5.5. Ga­l. 2.11.

b Du­te. 7.10. Ho­s. 5.5. Ga­l. 2.11.

c 10.19.

d 38.38.

e He­b. 9.27.

a 2.11.

b 15.3. 34.9. 35.3. 35.7. Hla­b. 16.2. Lu­ka 17.10.

c Hla­b. 14.2.

d 21.21. 1 Sa­m. 15.22.

e 14.3.

f 24.3,9. Eks. 22.26. Du­te. 24.6,17. He­z. 18.12,16.

g 24.7. Ja­k. 2.15. 1 Sa­m. 19.24.

h 31.17. Ma­t. 25.42.

i 20.19.

j Lu­ka 1.53.

k 38.15.

l 31.21. Isa. 10.2. He­z. 22.7.

m 18.8-10.

n 38.34.

o 27.20. Hla­b. 69.1,2,14,15. 124.4. Li­lo 3.54.

p 11.8.

q Hla­b. 73.11. Hla­b. 10.11. 59.7. 64.5. 94.7. Isa. 29.15. He­z. 8.12. 9.9.

r 38.9.

s Hla­b. 139.11,12.

t 26.10. Za­ga 8.27. Isa. 40.22.

u 2 Sa­m. 22.22.

v 16.8.

w 15.32.

x 21.14.

y Hla­b. 4.6.

z Hla­b. 68.28. Isa. 26.12.

a 21.16.

b Hla­b. 58.10. 107.42. Hla­b. 52.6. 64.9,10.

c Hla­b. 2.4.

d 1.16.

e Hla­b. 139.3.

f Za­ga 3.2. Isa. 27.5.

g Za­ga 2.6.

h 8.5,6. 11.13,14.

i Je­r. 24.6. 33.7.

j 11.14.

k 8.22.

l 1 Kho. 9.28. Amos 3.12.

m 27.10. Hla­b. 37.4,11. Isa. 55.2. 58.14.

n 11.15.

o Eks. 8.8,28,29. 9.28. 10.17,18.

p Hla­b. 50.14.

q Esta 2.1.

r Isa. 7.7.

s Za­ga 4.18.

t Isa. 13.11. 25.11.

u Za­ga 29.23.

v 17.9. Hla­b. 18.20,24. 24.4. 9.30. Lu­ka 22.32.

a Ze­k. 9.12.

b 21.4.

c 13.3. 16.21.

d He­z. 43.11. Na­h. 2.9.

e 13.18.

f 13.6.

g 30.18. 9.34. 13.21.

h 9.11.

i 18.20.

j 18.20.

k 9.11.

l Ge­n. 14.15.

m 1 Sa­m. 23.19.

n 9.11.

o Hla­b. 139.1-3.

p Hla­b. 17.3. 66.10. Ja­k. 1.12.

q Hla­b. 44.18.

r Hla­b. 125.5.

s 9.12.

t Hla­b. 115.3.

u 10.13.

v Li­lo 4.16.

w Du­te. 20.3. Hla­b. 22.14.

x 17.12. 22.11.

y 10.22.

z 9.27.

a Tshu. 9.12. Isa. 13.22. Je­r. 27.7. He­z. 22.3. 30.3.

b 15.20.

c 18.21.

d 18.20. Isa. 13.6,9. Jo­w. 1.15. 2.1.

e Du­te. 19.14.

f Isa. 20.4.

g 22.6.

h Amos 2.7. 5.12.

i Hla­b. 76.9. Ze­f. 2.3.

j 30.5,6. Za­ga 28.28.

k 6.5.

l Hla­b. 104.23.

m Hla­b. 104.21.

n Hla­b. 63.1.

o 8.16.

p Li­lo 4.5.

q 22.6.

r 30.28. Hla­b. 38.6. 104.26. 131.1. Li­lo 5.18.

s 24.7. 31.19.

t Ja­k. 5.4.

u Ja­k. 5.4.

v Hlu. 9.27. Isa. 63.2,3. Li­lo 1.15.

w He­z. 30.24. Je­r. 51.52.

x He­z. 30.24. Je­r. 51.52.

y 1.22.

z Jo­ha. 3.19,20.

a Hla­b. 76.5.

b 10.3. Hla­b. 11.4.

c Hla­b. 37.10.

d 14.2.

e Hlu. 12.6.

f 9.24.

a 2.11.

b 31.2. Isa. 24.21.

c Isa. 40.26.

d 19.12.

e Ma­t. 5.45. Ja­k. 1.17.

f 4.17-19. 9.2. 15.14-16.

g 14.1.

h 14.4.

i 9.14.15.16.

j 35.8.

k Hla­b. 22.6.

a 5.12. Za­ga 8.21.

b Hla­b. 88.10. Za­ga 2.18. 9.18. 21.16. Isa. 14.9. 26.14,19.

c 26.13. 15.7.

d Hla­b. 139.8. Za­ga 15.11. He­b. 4.13.

e 28.22. 31.12. Hla­b. 88.11. Za­ga 15.11. 27.20. Isa­m. 9.11.

f 9.8.

g 6.18.

h Za­ga 30.4.

i 36.29.

j 22.14.

k 28.26. 38.8-11. Za­ga 8.29. Hla­b. 33.7. 104.9. Je­r. 5.22.

l 9.6.

m Isa. 51.15. Je­r. 31.35.

n 26.13. 15.7.

o Isa. 27.1. Isa. 15.5. 43.14.

p 40.19.

q 4.12. Du­te. 23.14.

r Isa. 10.22.

a Ru­the 3.13.

b 34.5.

c 2 Sa­m. 1.9.

d 13.7.

e 13.7.

f 34.10. Ge­n. 18.25.

g 2.3,9.

h Za­ga 4.13.

i 2.3.

j Za­ga 4.13.

k Se­b. 24.16.

l 22.20. 2 Sa­m. 22.40. 2 Kho. 16.7.

m 8.13.

n 6.9. Ma­t. 16.26.

o Za­ga 1.28.

p 22.26.

q 10.13. 34.33.

r 20.29. 31.2.

s 6.23.

t Du­te. 28.41. Ho­s. 9.13,16.

u Je­r. 15.2. Je­r. 14.12. He­z. 14.21.

v 5.25.

w Je­r. 15.2. Je­r. 14.12. He­z. 14.21.

x Je­r. 15.2. Je­r. 14.12. He­z. 14.21.

y Hla­b. 78.64.

z Ze­k. 9.3.

a Za­ga 13.22.

b 8.14,15.

c 13.28.

d Isa. 1.8. Li­lo 2.6.

e Ma­t. 7.6.

f Isa. 57.1. Je­r. 8.2. He­z. 29.5. Isa. 33.4.

g 24.24.

h 18.11.

i 22.11.

j 34.25.

k Ma­t. 7.6.

l 21.18.

m 19.10.

n Hla­b. 58.9.

o 8.18.

p 16.13. Na­ni 35.22.

q 34.26,37. 36.18. Li­lo 2.15. He­z. 25.6. Na­h. 3.19. Na­ni 24.10.

r Je­r. 49.17. Li­lo 2.15. He­z. 27.36. Ze­f. 2.15. 2 La­n. 29.8.

s 8.18.

a 27.16.

b 28.6.

c Ma­l. 3.3. 1 La­n. 28.18.

d 29.6.

e 11.7.

f 10.22.

g 3.5.

h Du­te. 31.21. Hla­b. 31.12.

i Hla­b. 104.14.

j 41.30.

k 28.1.

l 28.16. Eks. 24.10.

m Le­vi 11.14. Du­te. 14.13.

n 20.9.

o 41.34.

p 10.16.

q Isa. 33.21.

r Isa. 33.21.

s 11.6. Hla­b. 44.21.

t 28.20. Tshu. 7.24.

u 28.20,28. Za­ga 16.16. Za­ga 8.1.

v 28.20,28. Za­ga 16.16. Za­ga 8.1.

w 28.17,19. Le­vi 27.2.

x Hla­b. 52.5.

y Ge­n. 49.25. Hla­b. 135.6. Ro­ma 11.33,34.

z 1 Kho. 6.20.

a Za­ga 3.14. 8.10,11,19. 16.16.

b 28.19. Li­lo 4.2.

c 28.19. 31.24. Hla­b. 45.9. Isa. 13.12. Za­ga 25.12. Li­lo 4.1. Da­n. 10. 5.

d 1 Kho. 9.28.

e Ge­n. 2.12.

f 28.6.

g 28.13.

h Ma­t. 13.46.

i Za­ga 3.15.

j Za­ga 3.15. 8.11. 20.15. 31.10. Li­lo 4.7.

k Eks. 28.17. 39.10. He­z. 28.13.

l 2 Kho. 19.9.

m 28.13.

n 28.19. Li­lo 4.2.

o 28.19. 31.24. Hla­b. 45.9. Isa. 13.12. Za­ga 25.12. Li­lo 4.1. Da­n. 10.5.

p 28.12.

q 12.10. 30.23.

r 26.6. Za­ga 15.11.

s Za­ga 8.22-31.

t Hla­b. 135.7.

u 5.10.

v 26.10.

w 38.25. Ze­k. 10.1.

x Du­te. 4.6. Tshu. 12.13.

y 1.1. 2.3. Za­ga 3.7. 14.16. 16.6. Hla­b. 34.13.

a 7.3.

b 18.6. 30.28.

c 15.8. Hla­b. 25.14. Za­ga 3.32. Hla­b. 55.14.

d 8.22.

e 1.19. Hla­b. 127.3. 128.3.

f Ge­n. 49.11.

g 20.17.

h Du­te. 32.12. Hla­b. 81.16.

i 28.2.

j Du­te. 33.24.

k 5.4. Za­ga 8.3.

l 5.4. Za­ga 8.3.

m 2 La­n. 36.17.

n 21.5. Hlu. 18.19.

o Hla­b. 137.6. He­z. 3.26.

p 6.30.

q Hla­b. 72.12.

r 31.20.

s 4.11. 31.19. Du­te. 26.5. Za­ga 31.6. Isa. 27.13. Hla­b. 119.176. Je­r. 50.6.

t Ru­the 2.20.

u Hla­b. 65.8.

v Hla­b. 132.9. Isa. 59.17. 61.10. Isa. 11.5. Efe. 6.14-17. 1 The­s. 5.8.

w 19.9. Isa. 3.23. 62.3. Ze­k. 3.5.

x Na­ni 10.31.

y 18.21. Isa. 55.5.

z Hla­b. 3.7.

a Hla­b. 30.6,7.

b 39.27.

c Ge­n. 22.17.

d 18.16.

e Hla­b. 1.3.

f 14.9.

g 18.16.

h Ge­n. 49.24.

i Du­te. 32.2. 33.28.

j 16.10. Hla­b. 119.131. Isa. 5.14.

k Za­ga 16.15. Je­r. 3.3. Ze­k. 10.1. Du­te. 11.14.

l 24.22.

m Za­ga 16.15.

n 11.15. Ge­n. 4.5.

o 15.24.

p 19.12.

a 17.6. Hla­b. 35.15.

b Hla­b. 69.12. 77.6. Li­lo 3.14. 5.14. Li­lo 3.63.

c 17.6.

d Hla­b. 88.8.

e Na­ni 12.14. Isa. 50.6.

f 12.18.

g Hla­b. 102.23.

h Le­vi 19.32.

i Hla­b. 109.6.

j 14.20. 18. 8.

k 19.12.

l 6.2.

m 16.14.

n 30.3.

o 18.11.

p 7.9. Isa. 44.22.

q 1 Sa­m. 1.15.

r 10.1.

s 7.3.

t 30.3.

u 23.6.

v 1 Sa­m. 28.8.

w 2.7. 7.15. 19.20.

x Eks. 28.32. Hla­b. 133.2.

y 2.7. 7.15. 19.20.

z 41.33.

a 42.6. Ge­n. 18.27.

b 16.9.

c Hla­b. 65.10.

d 19.25. Hla­b. 9.20.

e 28.21.

f 12.5. 31.29. Za­ga 24.22.

g 36.19. Isa. 22.5.

h Ro­ma 12.15. Hla­b. 35.13,14.

i Je­r. 8.15. 14.19.

j 10.22.

k 41.31. He­z. 24.5.

l 2 Sa­m. 22.6. Hla­b. 18.5.

m 24.10. Hla­b. 38.6. Hla­b. 35.14. 42.9. 43.2.

n 29.3. Jo­w. 2.10.

o Za­ga 26.26.

p Mi­cah 1.8. Hla­b. 102.6. Hla­b. 44.19.

q Hla­b. 119.83. Li­lo 4.8. 5.10.

r 2.7. Hla­b. 102.3.

s Isa. 24.6. He­z. 24.11.

t 21.12.

u Li­lo 5.15.

v 21.12.

a 41.4.

b 31.7. Ma­t. 5.28. Hla­b. 119.37. Isa. 33.15.

c 31.14. Ge­n. 39.9.

d 32.12. 37.14. 38.18.

e 20.29. 27.13.

f 20.29. 27.13.

g 25.2.

h Oba­d. 12.

i 2 La­n. 16.9.

j 14.16.

k 31.1. Na­ni 15.39. Tshu. 11.9. He­z. 6.9. Ma­t. 5.29.

l 11.15. Da­n. 1.4.

m Le­vi 26.16. Jo­ha. 4.37.

n 5.25. Isa. 34.1. 42.5.

o Du­te. 11.16.

p 24.15.

q Isa. 47.2.

r 2 Sa­m. 12.11.

s Le­vi 18.17. 19.29. 20.14.

t 19.29. 21.19.

u 31.28. Ge­n. 38.24.

v Za­ga 6.27,29.

w 26.6.

x 29.13.

y Hla­b. 17.3. Hla­b. 44.21.

z 42.4.

a 34.19. Ma­l. 2.10. Za­ga 14.31. 22.2. Efe. 6.9.

b 22.7.

c 11.20.

d 22.7.

e 38.32.

f 29.13.

g 24.7,10.

h 24.7,10.

i 29.13. Du­te. 24.13.

j Isa. 11.15. 19.16. Ze­k. 2.9. Isa. 10.32. 13.2.

k 22.9.

l 29.7.

m Isa. 13.6. Jo­w. 1.15.

n 13.11.

o 13.11.

p Ma­rk. 10.24.

q 4.6.

r 28.16.

s Hla­b. 62.10.

t Ko­l. 3.5.

u Du­te. 4.19. 17.3. 2 Kho. 23.5,11. Je­r. 44.17. He­z. 8.16.

v Ko­l. 3.5.

w 41.18.

x Du­te. 11.16.

y 31.11.

z Isa. 28.7.

a 1 Kho. 13.18. Jo­sh. 24.27.

b Za­ga 17.5.

c 30.24.

d 17.8.

e Ge­n. 44.34.

f Ma­t. 5.44.

g 8.22.

h 19.22. Eks. 16.12.

i Ge­n. 19.2,3. Hlu. 19.20,21 Ma­t. 25.35. Ro­ma 12.13. 1 Ti­m. 3.2. Ti­t. 1.8. He­b. 13.2. 1 Pe­t. 4.9. 3 Jo­ha. 5,6.

j Za­ga 28.13.

k Ge­n. 3.8,12.

l 33.6.

m 13.22.

n 19.23.

o Isa. 9.6. 22.22.

p Za­ga 6.21.

q Ze­k. 6.11. Isa­m. 19.12.

r 22.6-9.

s 2 La­n. 25.18. Ge­n. 3.18.

t Hla­b. 72.20.

a 31.6. 33.9.

b Ge­n. 22.21. Je­r. 25.23.

c Ge­n. 22.21. Je­r. 25.23.

d 4.17. 34.5. 35.2. 40.8.

e 8.6. 15.20-35. 22.5.

f 15.10. 2 La­n. 36.17.

g Hla­b. 19.2.

h 32.10,17. 36.3. 37.16.

i 33.4. 34.14.

j 35.11. 38.36. 39.17. 1 Kho. 3.12. 4.29. Za­ga 2.6. Tshu. 2.26. Da­n. 1.17. 2.21. Ja­k. 1.5.

k 33.4. 34.14.

l 32.7. Ge­n. 25.23.

m 12.20. Ma­t. 11.25.

n 32.10,17. 36.3. 37.16.

o 38.18. 31.1.

p 13.25.

q Eks. 18.4.

r 32.6.

s 32.10,17. 36.3. 37.16.

t Ma­t. 9.17. Jo­sh. 9.4.

u 42.8.

v Isa. 44.5. 45.4.

w Isa. 44.5. 45.4.

a 13.18.

b 6.25.

c 32.8. Ge­n. 2.7.

d 33.32.

e 32.14. 13.18. Hla­b. 5.3.

f 4.19.

g 9.34,35. 13.20- 21.

h 23.2. Za­ga 16.26.

i 9.17,21. 10.7. 12.4. 13.18. 16.17. 23.10,11. 27.5. 29.14. 31.1.

j 34.6.

k Na­ni 14.34. Na­ni 32.7.

l 13.24. 30.21.

m 13.27.

n 10.14. 14.16. 31.4.

o 13.27.

p 9.32. 40.2. Isa. 45.9.

q 35.13.

r Na­ni 12.6.

s 4.13.

t 4.13.

u 37.7. 9.7. Jo­ha. 6.27.

v Je­r. 13.17.

w 2 La­n. 32.5.

x Hla­b. 107.18.

y Isa. 13.2.

z 33.28. 36.14.

a 33.28. 36.14.

b Ge­n. 48.16. Hla­b. 34.7. Isa. 63.9. Ma­l. 3.1.

c 2 La­n. 32.31.

d Tshu. 7.28.

e Du­te. 33.2.

f Za­ga 14.2.

g He­b. 9.12.

h 2 Kho. 5.14.

i 2 Kho. 5.14.

j 22.27.

k 34.29. Hla­b. 17.15. 67.1.

l Hla­b. 33.3. Hla­b. 95.2.

m 36.24.

n 2 Sa­m. 12.13. Lu­ka 15.21. 1 Jo­ha. 1.9.

o Hla­b. 106.6.

p Hla­b. 106.6.

q Isa. 38.17.

r 3.9. 20.17.

s 33.28.

t Hla­b. 56.13.

u 33.5.

v 34.33.

w 15.5.

a Hlu. 18.14.

b 12.11.

c 1 The­s. 5.21.

d 13.18. 33.9.

e 27.2.

f 9.17,20.

g 33.9.

h 15.16.

i 9.22,23. 21.7,15. 24.1.

j 22.2.

k 27.5.

l 8.3. Ro­ma 9.14.

m 36.23. Du­te. 32.4. 2 La­n. 19.7. Hla­b. 92.15.

n Hla­b. 62.12.

o Je­r. 17.10. 32.19.

p 8.3.

q 36.23. Na­ni 4.27. Ezra 1.2.

r 38.5.

s 2.3.

t Hla­b. 104.29.

u 32.8.

v Hla­b. 104.29.

w 10.9. Ge­n. 3.19. Hla­b. 146.4. Tshu. 12.7.

x Hla­b. 104.29.

y 33.1.

z Ge­n. 18.25.

a Eks. 22.28.

b 2 Sa­m. 23.6.

c 42.8. Du­te. 10.17.

d Ja­k. 2.5.

e 31.15.

f 21.13.

g 36.20. Eks. 11.4.12. 29,30.

h Da­n. 8.25.

i 2 La­n. 16.9.

j 14.16. 18.7. 31.4,37.

k Hla­b. 139.12.

l 3.5.

m 8.19. Isa. 65.15.

n Za­ga 12.7.

o 34.20. 27.20. 36.20.

p 27.23.

q Hla­b. 64.9. Hla­b. 28.5. Isa. 5.12.

r 35.9. Ja­k. 5.4.

s Eks. 22.23.

t Hla­b. 94.13.

u 33.26.

v 1 Kho. 12.28,30. 2 Kho. 21.9.

w Ho­s. 13.1.

x 24.9. Ne­h. 1.7.

y Hla­b. 19.12. 90.8.

z 33.32.

a 35.16.

b 27.23.

a Hlu. 18.14.

b 32.2.

c 22.2.

d 21.15. 9.22.

e 34.8,36.

f 22.12.

g Za­ga 8.36. Je­r. 7.19.

h 22.2,3. 41.11. Ro­ma 11.35.

i 25.6. Na­ni 23.19.

j 25.6. Na­ni 23.19.

k Amos 3.9.

l 34.28. Eks. 2.23.

m 34.28. Eks. 2.23.

n 36.3. 4.17. 32.22. Hla­b. 149.2. Isa. 22.11. 54.5. Du­te. 32.6.

o Hla­b. 42.8. 77.6. 149.5. Se­b. 16.25.

p 34.25.

q 27.9. Za­ga 1.28.

r 33.14.

s 9.11. 23.8,9. 19.7. 30.20.

t Hla­b. 37.7.

u Na­ni 16.29.

v Li­lo 2.16.

w 9.29. 21.34.

x 36.31.

y 36.12. 38.2. 42.3. 34.35.

a 32.6.

b 35.10.

c 37.16.

d 42.6.

e 9.4. 12.13,16. 37.23.

f 36.27. Hla­b. 33.18.

g Hla­b. 9.4. 132.12. Isa. 47.1.

h 5.11. 1 Sa­m. 2.8. Hla­b. 113.8.

i Hla­b. 149.8.

j Hla­b. 107.10.

k Hla­b. 149.8.

l Hla­b. 107.10.

m 33.17.

n 15.25.

o 33.16.

p Isa. 1.19,20.

q Isa. 19.23.

r 21.13. He­z. 43.27.

s Hla­b. 16.6.

t Isa. 1.19,20.

u 35.16. 4.21.

v Ro­ma 2.5.

w 36.8.

x 15.32.

y 33.16.

z 2 La­n. 18.31.

a 37.10.

b Hla­b. 4.1. 18.19. 31.8. 118.5.

c 37.10.

d Isa. 30.30.

e Hla­b. 23.5.

f Hla­b. 36.8.

g 27.23.

h 33.24.

i 30.24.

j 9.4,19.

k 7.2.

l 34.20,25.

m Hla­b. 102.24.

n 40.12.

o Hla­b. 66.18.

p He­b. 11.25.

q 34.32. 35.11. 21.22.

r 34.13.

s 33.27. Hla­b. 104.33.

t 37.24.

u 37.5. 1 Ko­r. 13.12.

v Hla­b. 90.2. 102.24-27. He­b. 1.10-12.

w 34.24.

x 36.7. Hla­b. 147.8.

y Ge­n. 2.6.

z Za­ga 3.20. Du­te. 32.2. 33.28. Isa. 45.8.

a Za­ga 3.20. Du­te. 32.2. 33.28. Isa. 45.8.

b 26.9. He­z. 27.7. Hla­b. 105.39.

c 2 Sa­m. 22.12.

d 37.3.

e 2 Sa­m. 22.16.

f 37.13.

g Hla­b. 104.27.

h 35.16.

i 37.3.

j Isa. 59.16.

k Eks. 32.17. Mi­ka 4.9. 1 Kho. 18.41.

a Za­ga 1.5. 11.14. 12.5. 20.18. 24.6.

b Hla­b. 148.8.

c 34.13. Za­ga 8.31. Hla­b. 90.2.

d 36.31. 38.23. 1 Sa­m. 12.18,19. Ezra 10.9.

e 38.26,27.

f 2 Sa­m. 21.10. 1 Kho. 18.45.

g 31.1.

h 37.11.

i 36.4. 1 Sa­m. 2.3.

j 32.6.

k Du­te. 33.23.

l Ge­n. 1.6. Isa. 44.24.

m 38.38. Eks. 24.10.

n 17.12. 23.17.

o Isa. 60.2. Efe. 4.18.

p 2.3.

q 31.26.

r Hla­b. 104.1.

s 1 Ti­m. 6.16.

t 36.5.

u Hla­b. 99.4.

v 36.24.

w Ma­t. 10.28.

x Du­te. 33.9.

y Ma­t. 11.25. Isa. 5.21.

z 34.10.

a 31.35. 40.1.

b 40.6. 2 Kho. 2.1,11. He­z. 1.4. Na­h. 1.3. Eks. 19.16,18. 1 Kho. 19.11.

c 35.16.

d 40.7. 1 Kho. 18.46.

e 13.22.

f 15.7.

g Hla­b. 104.5.

h 38.9,10. 34.13. Isa. 44.7.

i Za­ga 30.4.

j Ze­k. 4.7.

k Isa. 14.12.

l Ze­k. 4.7.

m 1.6.

n Ze­k. 4.7.

o Hla­b. 104.8,9.

p 40.23. Hla­b. 22.10.

q 38.9,10. 34.13. Isa. 44.7.

r 22.13.

s 26.10. 38.33.

t 38.9,10. 34.13. Isa. 44.7.

u Hla­b. 89.9. 93.4.

v Hla­b. 74.16.

w Hlu. 16.20.

x 24.13,17. Ma­t. 6.23.

y 22.9. Hla­b. 10.15. 37.17. He­z. 30.22.

z Hla­b. 9.13. 107.18. Isa. 38.10. Ma­t. 16.18.

a 34.22. 3.5.

b 32.12. 30.1.

c 1 Sa­m. 15.32.

d 9.9.

e 12.18.

f 9.9.

g 9.9.

h 38.10. Je­r. 31.35.

i 22.11.

j 32.8.

k Hla­b. 51.6.

l 32.8.

a Hla­b. 104.18.

b Hla­b. 29.9.

c 39.1.

d 1 Sa­m. 4.19.

e 30.11.

f 6.5.

g 12.18.

h 30.11.

i 24.5. Je­r. 2.24. Ho­s. 8.9. Jo­sh. 3.16.

j Na­ni 23.22.

k Za­ga 14.4. Isa. 1.3.

l Na­ni 23.22.

m Isa. 28.24. Ho­s. 10.11.

n Eks. 10.4.

o 41.20. Je­r. 8.16.

p Je­r. 8.6.

q 39.7,18.

r 20.25.

s 41.29. 1 Sa­m. 17.6. Jo­sh. 8.18,26. Je­r. 6.23. 50.42.

t Je­r. 4.19. Amos 3.6. Hlu. 3.27.

a 38.1.

b 33.13.

c 42.6. Na­h. 1.14. Ezra 9.6.

d Hla­b. 39.9. Hlu. 18.19.

e 9.3. Hla­b. 62.11.

f 9.3. Hla­b. 62.11.

g 38.1.

h 38.3.

i 38.3. 42.4.

j Hla­b. 51.4. Ro­ma 3.4. Hla­b. 50.21.

k 32.2. 35.2.

l 37.4.

m Hla­b. 104.1. Hla­b. 93.1.

n 21.30.

o Isa. 2.12. Da­n. 4.37.

p Isa. 2.12. Da­n. 4.37.

q Isa. 2.12. Da­n. 4.37.

r 36.20.

s Isa. 2.10.

t 17.16. 21.26.

u Isa. 2.10.

v Hla­b. 98.1. Isa. 59.16. 63.5.

w Hla­b. 104.14.

x Li­lo 1.14.

y Amos 6.1,6. Za­ga 8.22.

z 26.14.

a 8.11 He­z. 47.11.

b Le­vi 23.40. Hla­b. 137.2. Isa. 15.7. 44.4.

c Du­te. 20.3.

d 38.8.

a Isa. 19.8. Ha­b. 1.15.

b 2 Kho. 19.28.

c 41.20. Isa. 9.14. 19.15. 58.5.

d 2 Kho. 19.28.

e 31.1.

f 3.19.

g Hla­b. 104.26.

h Lu­ka 5.7,10.

i 2 Kho. 6.23.

j Ge­n. 33.1. Hlu. 7.16.

k Za­ga 31.24. Isa. 23.11. Ho­s. 12.7. Ze­f. 1.11. Hlu. 1.31,32.

l Za­ga 30.6.

m 20.4.

n Hla­b. 37.24. Je­r. 22.28.

o 30.21.

p 35.7. Ro­ma 11.35.

q 3.12. 30.27. Ma­t. 17.25.

r Eks. 19.5.

s 18.13.

t Isa. 25.7.

u 39.20.

v 41.23. 38.38.

w 38.30.

x 31.26.

y 3.9.

z 20.26.

a 41.2.

b 2 Sa­m. 22.13.

c 41.23. 38.38.

d Hlu. 9.53. 2 Sa­m. 11.21.

e He­z. 32.21. Eks. 15.11. 2 Kho. 24.15.

f Li­lo 3.13.

g 39.23.

h Isa. 28.27. 41.15. Amos 1.3.

i Eks. 15.5.

j 30.27.

k Eks. 15.5.

l 19.25.

m 13.12. 30.19.

n 28.8.

a Ma­t. 19.26.

b 21.27. 17.11. Za­ga 1.4.

c Ge­n. 11.6.

d 38.2.

e Hla­b. 131.1. Hla­b. 40.5. 139.6.

f 38.3. 40.7.

g Hla­b. 18.45.

h 40.4.

i 36.5.

j 30.19. Ge­n. 18.27.

k 2.8.

l 30.19. Ge­n. 18.27.

m 2.11.

n 42.8. Hla­b. 5.9.

o Na­ni 23.1. 1 La­n. 15.26.

p 1.5.

q Ge­n. 20.17. Ja­k. 5.16.

r 42.8. Hla­b. 5.9.

s 2.11.

t Hla­b. 14.7. 53.6. 85.1. 126.1. Je­r. 30.3,18. 31.23. 32.44. 33.7,11,26. He­z. 39.25. Ho­s. 6.11. Jo­w. 3.1. Amos 9.14.

u Isa. 61.7. Isa. 40.2. Ma­rk. 10.30. Lu­ka 18.30.

v 19.13.

w 19.13.

x 2.11.

y 2.11.

z Ge­n. 33.19. Jo­sh. 24.32.

a Ge­n. 24.22.

b 8.7. Ja­k. 5.11.

c 42.10. 1.3.

d 42.10. 1.2. 2 Sa­m. 12.23.

e Na­ni 27.1-8.

f Ge­n. 50.23. Isa. 53.10.

g Ge­n. 35.29. Ge­n. 25.8.

a Za­ga 4.14,15.

b Hla­b. 26.4. Je­r. 15.17.

c Za­ga 1.22. 3.34. 19.29.

d Hla­b. 119.35.

e Jo­sh. 1.8. Hla­b. 119.1,97.

f Je­r. 17.8. Na­ni 24.6. Jo­be 29.19.

g He­z. 47.12. Isa. 34.4.

h Ge­n. 39.3,23.

i Jo­be 21.18. Hla­b. 35.5. Isa. 17.13. 29.5. Ho­s. 13.3. Hla­b. 83.13. Da­n. 2.35.

j Hla­b. 5.5. 76.7. Na­h. 1.6. Hla­b. 109.7. Lu­ka 21.36.

k Hla­b. 37.18. Na­h. 1.7.

l Hla­b. 112.10.

a Se­b. 4.25,26.

b Hla­b. 46.6.

c Hlu. 5.3.

d Hlu. 5.3.

e Hla­b. 45.7. Jo­ha. 1.41.

f Eks. 18.4.

g Je­r. 5.5.

h Isa. 40.22.

i Hla­b. 37.13. 59.8. Za­ga 1.26.

j Jo­be 22.19.

k Hla­b. 37.13. 59.8. Za­ga 1.26.

l Se­b. 13.33. He­b. 1.5. 5.5. Ma­t. 14.33. Ma­t. 3.17.

m Hla­b. 22.27. 72.8. Hla­b. 89.27. Da­n. 7.14.

n Jo­be 34.24. Hla­b. 89.23.

o Isa­m. 2.27. 12.5. 19.15.

p Isa. 30.14. Je­r. 19.11.

q Jo­be 4.14. Hla­b. 48.6. Isa. 33.14. Eks. 15.15. Hla­b. 55.5.

r Ge­n. 41.40. Jo­ha. 5.23.

s Za­ga 31.2.

t Isa­m. 6.16,17.

u Hla­b. 34.8. Isa. 30.18. Hla­b. 84.12. Za­ga 16.20. Je­r. 17.7. Ro­ma 9.33. 10.11. 1 Pe­t. 2.6. Hla­b. 125.1. 146.5.

v Hla­b. 5.11. Hla­b. 7.1.

a 2 Sa­m. 15.12. 16.15.

b 2 Sa­m. 22.40.

c 2 Sa­m. 16.8. Hla­b. 71.11.

d Hla­b. 28.7. Ge­n. 15.1.

e Hla­b. 27.6. Jo­be 10.15.

f Hla­b. 77.1. 142.1.

g Hla­b. 34.4. 55.2. 60.5. 108.6. Hla­b. 6.8. 34.6.

h Hla­b. 2.6.

i Hla­b. 4.8. Le­vi 26.6. Jo­be 11.19. Za­ga 3.24.

j Hla­b. 23.4.

k Jo­be 16.10.

l Jo­be 29.17. Hla­b. 58.6.

m Jo­na 2.9. Hla­b. 37.39. 62.7. Za­ga 21.31. Isa. 43.11. 45.21. Je­r. 3.23. Ho­s. 13.4. Isa­m. 7.10 . 19.1.

a Jo­be 36.16. Hla­b. 66.14.

b Hla­b. 5.6.

c Eks. 11.7.

d Hla­b. 50.5.

e Efe. 4.26.

f Hla­b. 77.6.

g Hla­b. 149.5.

h Du­te. 33.19. Hla­b. 50.14. Hla­b. 51.19.

i Hla­b. 25.2.

j Hla­b. 31.16.

k Hla­b. 80.3,7,19. 119.135. Hla­b. 89.15.

l Isa. 9.3.

m Ho­s. 2.8.

n Jo­be 17.16.

o Jo­be 11.18,19. Hla­b. 3.5.

p Le­vi 25.18,19. 26.5. Jo­be 11.18. Du­te. 12.10.

a Hla­b. 39.3.

b Hla­b. 84.3.

c Hla­b. 65.2.

d Hla­b. 30.5. 88.13. 90.14. 130.6. 143.8. Hla­b. 46.5. 119.147.

e Jo­be 33.5. Hla­b. 50.21.

f Mi­ka 7.7.

g Hla­b. 73.3. 75.4. Ha­b. 1.13.

h Hla­b. 4.2. Isa­m. 21.8. 22.15.

i Hla­b. 132.7.

j 1 Kho. 8.29,30. Hla­b. 132.7.

k Hla­b. 23.3. 25.4.

l Ezra 8.21.

m Hla­b. 49.11.

n Ro­ma 3.13.

o Je­r. 5.16.

p Za­ga 2.16. 7.5. Hla­b. 12.2. Hla­b. 36.2.

q Isa. 65.13.

r Hla­b. 2.12.

s 1 Sa­m. 2.1. Hla­b. 9.2.

t Hla­b. 35.2.

a Hla­b. 38.1.

b Je­r. 10.24. Je­r. 30.11. 46.28.

c Hla­b. 4.1.

d Hla­b. 30.2. 41.4. 103.3. 107.20. 147.3. Je­r. 17.14. 30.17. 33.6. Ho­s. 6.1.

e Hla­b. 2.5.

f Hla­b. 2.5.

g Hla­b. 74.10.

h Hla­b. 90.13.

i Hla­b. 30.9. 88.5,10-12. 115.17. 118.17. Isa. 38.18.

j Hla­b. 69.3.

k Hla­b. 38.9.

l Hla­b. 31.9. Jo­be 17.7. Hla­b. 38.10. 88.9. Li­lo 2.11. 5.17.

m Hla­b. 119.115. 139.19. Ma­t. 7.23. 25.41. Lu­ka 13.27.

n Hla­b. 94.4.

o Hla­b. 3.4.

p 1 Kho. 8.38. Hla­b. 55.1.

q 1 Kho. 8.38. Hla­b. 55.1.

r Hla­b. 2.5.

s Hla­b. 76.3.

a Hla­b. 2.12.

b Hla­b. 31.15.

c Jo­be 10.16.

d 2 Sa­m. 16.7,8.

e 1 Sa­m. 24.11. Hla­b. 59.3.

f Hla­b. 55.20.

g 1 Sa­m. 24.7. 26.9.

h Da­n. 8.7. Hla­b. 89.39.

i Hla­b. 94.2.

j Jo­be 21.30.

k Hla­b. 35.23.

l Hla­b. 35.23.

m Hla­b. 26.1. 35.24. 2 Sa­m. 22.21.

n Hla­b. 26.1. 35.24. 2 Sa­m. 22.21.

o Ho­s. 11.8.

p 1 Sa­m. 16.7. Hla­b. 139.1.

q Hla­b. 26.2. Isa­m. 2.23.

r 2 La­n. 29.34. Hla­b. 11.2. 32.11. 36.10. 64.10. 94.15. 97.11. Hla­b. 125.4. Hla­b. 37.14.

s Jo­be 16.9. Du­te. 32.41.

t Hla­b. 11.2. 37.14. Hla­b. 58.7. 64.3. 1 La­n. 5.18.

u Hla­b. 11.2. 21.12.

v Ge­n. 31.36. 1 Sa­m. 17.53. Hla­b. 10.2. Za­ga 26.23. Li­lo 4.19. Oba­d. 18.

w Du­te. 32.23,42. Hla­b. 64.7.

x Jo­be 15.35. Isa. 59.4. Ja­k. 1.15. Isa. 33.11. Hla­b. 10.7.

y Jo­be 15.35. Isa. 59.4. Ja­k. 1.15. Isa. 33.11. Hla­b. 10.7.

z Jo­be 15.35. Isa. 59.4. Ja­k. 1.15. Isa. 33.11. Hla­b. 10.7.

a Hla­b. 57.6. 119.85. Za­ga 26.27. 28.10. Tshu. 10.8. Esta 7.10. Jo­be 4.8. Hla­b. 9.15. 10.2. 35.8. 94.23. 141.10. Za­ga 5.22. Hlu. 9.24.

b Hla­b. 57.6. 119.85. Za­ga 26.27. 28.10. Tshu. 10.8. Esta 7.10. Jo­be 4.8. Hla­b. 9.15. 10.2. 35.8. 94.23. 141.10. Za­ga 5.22. Hlu. 9.24.

c Hla­b. 9.2.

a Hla­b. 148.13. Isa. 12.4.

b Hla­b. 113.4.

c Ma­t. 21.16. Ma­t. 11.25.

d Hla­b. 44.16.

e Eks. 8.19.

f He­b. 2.6-8. Jo­be 7.17.

g Hla­b. 80.17.

h Hla­b. 21.5.

i Hla­b. 21.5.

j Ge­n. 1.26,28.

k 1 Ko­r. 15.27. Ma­t. 28.18.

l Ge­n. 1.26,28.

m 8.1.

a 1 La­n. 16.12,24. Hla­b. 26.7. 40.5. Hla­b. 131.1.

b Hla­b. 5.11.

c Hla­b. 7.17.

d Hla­b. 83.18.

e Jo­be 36.7.

f Hla­b. 68.30. Hla­b. 98.9.

g Du­te. 9.14.

h Le­vi 27.12. Du­te. 20.19.

i Hla­b. 102.12. Li­lo 5.19.

j Hla­b. 89.14. 97.2.

k Hla­b. 58.11.

l Hla­b. 96.10.

m Hla­b. 98.9. Hla­b. 17.2.

n Hla­b. 96.10.

o Hla­b. 10.18. 74.21.

p Hla­b. 10.1. Hla­b. 32.7. 37.39. 46.1.

q Hla­b. 91.14.

r Hla­b. 77.12. Hla­b. 107.22.

s Ge­n. 9.5. Hla­b. 10.13. 1 Kho. 21.17-19.

t Hla­b. 4.1.

u Jo­be 38.17.

v Hla­b. 13.5. 21.1.

w 1 Sa­m. 2.1. Hla­b. 20.5. 35.9.

x Hla­b. 13.5. 21.1.

y Hla­b. 7.15.

z Jo­be 18.8. Hla­b. 10.9. 25.15. 31.4. 35.7,8. 57.6. 140.5. Za­ga 1.17. 29.5. Li­lo 1.13. He­z. 12.13. 17.20. 19.8. 32.3. Ho­s. 5.1. 7.12.

a Eks. 7.5.

b Jo­be 8.13. Hla­b. 50.22. Isa. 51.13.

c Za­ga 23.18. 24.14.

d 9.12. Hla­b. 12.17. Hla­b. 10.2,9. 12.5.

e Du­te. 33.6. 1 La­n. 22.18. Jo­be 3.11. Hla­b. 35.19. 38.1. 44.18.

f Jo­be 19.25. 30.23.

a Hla­b. 9.9.

b Hla­b. 7.13.

c Hla­b. 7.15.

d 10.2. Hla­b. 21.11.

e 2 La­n. 15.12,13. 19.3. Hla­b. 14.2. 53.2. Jo­be 5.8.

f 10.2. Hla­b. 21.11.

g Za­ga 24.7.

h Hla­b. 12.5.

i 10.11,13.

j Hla­b. 15.5. 16.8. 17.5. 21.7. 30.6. 62.2,6. 112.6. Hla­b. 13.4. 46.5. 55.22. Hla­b. 82.5. 93.1. 96.10. 125.1.

k Tshu. 8.11. Isa. 56.12. Isa­m. 18.7.

l Ro­ma 3.14.

m Hla­b. 55.11. 72.14.

n Jo­be 20.12. Hla­b. 140.3.

o Hla­b. 7.14.

p Hla­b. 17.12. 64.4. Ha­b. 3.14.

q 10.10,14.

r Hla­b. 59.3. Mi­ka 7.2.

s Hla­b. 17.12.

t Jo­be 38.40.

u Hla­b. 9.15.

v Jo­be 38.40.

w 10.10,14.

x 10.11,13.

y Jo­be 22.13.

z Jo­be 24.15.

a 10.3.

b 10.11,13.

c Hla­b. 9.12. 10.15.

d Isa. 49.16.

e 10.10,14.

f 2 Ti­m. 1.12. 1 Pe­t. 4.19.

g 10.18. Hla­b. 68.5. 146.9. Ho­s. 14.3.

h Jo­be 38.15.

i 10.15. Hla­b. 9.12.

j Eks. 15.18. Hla­b. 29.10. 145.13. 146.10. Je­r. 10.10. Li­lo 5.19. Da­n. 4.34. 6.26. 1 Ti­m. 1.17. Isa­m. 11.15.

k 10.12.

l Hla­b. 82.3. Isa. 11.4.

m Hla­b. 9.9. 74.21.

n Hla­b. 9.19,20.

a Hla­b. 25.2.

b 1 Sa­m. 23.14,19. 26.19,20.

c Hla­b. 7.12. Hla­b. 64.4.

d Hla­b. 7.12. 21.12.

e Hla­b. 7.10.

f Isa. 19.10. Hla­b. 82.5. Hla­b. 75.3.

g Jo­be 22.13.

h Ha­b. 2.20.

i Hla­b. 5.7. Hla­b. 150.1.

j Hla­b. 2.4. 103.19. 115.3. 123.1. Isa. 66.1. Ma­t. 5.34. 23.22. Se­b. 7.49. Isa­m. 4.2.

k Jo­be 24.23. Hla­b. 33.13. 34.15. 66.7. Hla­b. 14.2. 102.19. 113.5,6.

l Ge­n. 22.1.

m Jo­be 18.15.

n Hla­b. 119.53. Li­lo 5.10.

o Hla­b. 75.8. Jo­be 21.20. Hla­b. 16.5.

p Hla­b. 33.5. 45.7. Hla­b. 37.28. 146.8.

q Hla­b. 33.18. Hla­b. 17.2.

a Isa. 57.1. Mi­ka 7.2. Hla­b. 50.5.

b Hla­b. 41.6. 144.8.

c 12.3. Hla­b. 5.9. 36.2,3. Da­n. 11.32. Hla­b. 28.3.

d 12.3. Hla­b. 5.9. 36.2,3. Da­n. 11.32. Hla­b. 28.3.

1 zo­ku­zi­dla: He­b. ezi­nku­lu.

e Eks. 3.7,8.

f Hla­b. 9.12.

g Isa. 33.10. Hla­b. 82.8. 94.16.

h Hla­b. 10.5.

i 2 Sa­m. 22.31. Hla­b. 18.30. 119.140. Za­ga 30.5. Hla­b. 19.8.

j 2 Sa­m. 22.31. Hla­b. 18.30. 119.140. Za­ga 30.5. Hla­b. 19.8.

k 1 La­n. 28.18.

l Ge­n. 4.15,24.

a Hla­b. 79.5. 89.46.

b Hla­b. 79.5. 89.46.

c Jo­be 13.24. Hla­b. 89.46.

d Ezra 9.8. Hla­b. 19.8. 1 Sa­m. 14.27.

e Je­r. 51.39.

f Hla­b. 25.2. 30.1. 35.19,24. 38.16.

g Hla­b. 10.6.

h Hla­b. 28.7. 33.21. Hla­b. 25.2.

i Hla­b. 9.14.

j Hla­b. 28.7. 33.21. Hla­b. 25.2.

k Hla­b. 103.10. 116.7. 119.17. 142.7.

a Hla­b. 53.1-6.

b 1 Sa­m. 25.25. Hlu. 19.23.

c Hla­b. 10. 4.

d Ge­n. 6.5,11,12.

e Ro­ma 3.10-12.

f Hla­b. 102.19. Hla­b. 11.4.

g Ro­ma 3.10-12.

h Jo­be 22.2.

i Hla­b. 10.4.

j Ro­ma 3.10-12.

k Hla­b. 82.5.

l Za­ga 30.14. Je­r. 10.25. Ho­s. 7.7. Hla­b. 27.2. Amos 8.4. Mi­ka 3.3.

m Hla­b. 79.6. Ho­s. 7.7. Isa. 64.7.

n Hla­b. 66.6. Ho­s. 2.15. Ze­f. 1.14.

o Hla­b. 53.5. 73.15.

p Hla­b. 53.5. 73.15.

q Hla­b. 46.1. 61.3. 62.7,8. 91.2. 142.5.

r Ro­ma 11.26.

s Jo­be 42.10.

a Hla­b. 24.3,4. Isa. 33.16.

b Hla­b. 2.6.

c Isa. 33.15.

d Hla­b. 106.3.

e Ze­k. 8.16. Efe. 4.25. Jo­ha. 1.47. Ko­l. 3.9.

f Le­vi 19.16. Hla­b. 34.13.

g 2 Sa­m. 19.27.

h Eks. 22.25.

i Eks. 23.8.

j Hla­b. 10.6.

a Hla­b. 25.20.

b Jo­be 22.2. Hla­b. 50.9,10. Ro­ma 11.35.

c Isa. 62.4.

d Isa. 42.8. 48.11.

e Eks. 23.13.

f Eks. 20.7.

g Lu­ka 10.42.

h Du­te. 32.9. Hla­b. 73.26. 119.57. 142.5. Je­r. 10.16. 51.19. Li­lo 3.24.

i Hla­b. 23.5. 116.13. Hla­b. 11.6.

j Jo­sh. 17.5,14. Hla­b. 125.3. Mi­ka 2.5. Hla­b. 105.11.

k Jo­sh. 17.5,14. Hla­b. 125.3. Mi­ka 2.5. Hla­b. 105.11.

l Jo­be 36.11.

m Hla­b. 17.3. Hla­b. 77.6.

n Hla­b. 7.9.

o Se­b. 2.25-28.

p Hla­b. 119.30.

q Hla­b. 109.31. 110.5. 121.5. Hla­b. 142.4.

r Hla­b. 10.6.

s Hla­b. 30.12.

t Hla­b. 9.17. 30.3. 49.14,15. 55.15. 86.13. 88.3. Lu­ka 16.23. 1 Ko­r. 15.55.

u Se­b. 13.35.

v Hla­b. 89.19. Hla­b. 50.5. Ma­rk. 1.24.

w Hla­b. 103.4.

x Ma­t. 7.14.

y Hla­b. 17.15. 21.6. 36.8. 65.4. 1 Jo­ha. 3.2.

z Hla­b. 36.8.

a Hla­b. 142.6.

b Hla­b. 11.7.

c 1 La­n. 29.17. Hla­b. 58.1. 75.2. 99.4. Za­ga 1.3. 2.9. 8.6. 23.16. Isa. 26.7. 33.15. 45.19. Da­n. 11.6. Hla­b. 9.8.

d Jo­be 23.10. Hla­b. 26.2.

e Jo­be 31.14.

f Hla­b. 16.7.

g Hlu. 7.4. Ze­k. 13.9. Ma­l. 3.2,3. 1 Pe­t. 1.7. Hla­b. 139.1.

h Jo­be 23.11. Hla­b. 41.12. 119.133.

i 1 Sa­m. 17.20. Za­ga 2.15,18. 5.6,21. Isa. 59.8.

j Hla­b. 86.1.

k Hla­b. 86.7.

l Hla­b. 86.1.

m Hla­b. 31.21. Du­te. 28.59.

n Hla­b. 59.1. 139.21.

o Du­te. 32.10.

p Ru­the 2.12. Ma­t. 23.37. Lu­ka 13.34.

q Jo­be 15.27. Du­te. 32.15.

r Hla­b. 31.18.

s Hla­b. 89.51.

t Hla­b. 10.10.

u Hla­b. 18.39.

v Isa. 10.5. Je­r. 51.20.

w Jo­be 11.17.

x Hla­b. 73.12.

y Jo­be 20.26.

z Jo­be 22.20.

a Jo­be 33.26.

b Hla­b. 16.11.

c Jo­be 4.16.

d Jo­be 19.26. Da­n. 12.2.

a Hla­b. 36.

b 2 Sa­m. 22.1-51.

c Hla­b. 116.1.

d He­b. 2.13.

e Hla­b. 17.13. 18.18. Ma­t. 17.25.

f Hla­b. 66.14.

g 2 Sa­m. 22.8.

h Hla­b. 21.9.

i Du­te. 28.49.

j 2 Sa­m. 22.12.

k Jo­sh. 10.11. 2 Sa­m. 22.13,14. Hla­b. 148.8.

l Jo­sh. 10.11. 2 Sa­m. 22.13,14. Hla­b. 148.8.

m Hla­b. 42.1. Jo­w. 1.20. Jo­be 36.30.

n Hla­b. 142.6.

o Hla­b. 17.13. 18.18. Ma­t. 17.25.

p 2 Sa­m. 22.23.

q Za­ga 6.17. 2 Sa­m. 22.28.

r 2 Sa­m. 22.33.

s 1 Sa­m. 2.4.

t 2 Sa­m. 22.33.

u 2 Sa­m. 22.36.

v Hla­b. 20.2.

w Za­ga 1.28. 2 Sa­m. 22.42.

x Hla­b. 47.3.

y Ro­ma 15.9.

z Hla­b. 42.5.

a Hla­b. 20.6.

a Ge­n. 1.6. Hla­b. 50.6. Ro­ma 1.19,20. Jo­be 9.8.

b Hla­b. 145.7.

c Jo­be 32.6,17.

d Ro­ma 10.18.

e Isa. 28.10.

f Hlu. 5.31.

g Jo­w. 2.16. Isa. 4.5.

h Tshu. 1.5.

i Hlu. 5.31.

j 2 La­n. 24.23.

k Hla­b. 111.7. Hla­b. 119.138.

l Hla­b. 111.7. Hla­b. 119.138.

m Hla­b. 116.6.

n Hla­b. 103.18. 111.7. 119.4,27.

o Hla­b. 12.6.

p Hla­b. 13.3.

q Hla­b. 12.6.

r Hla­b. 119.72. Za­ga 8.10.

s Jo­be 28.17. Hla­b. 21.3. 119.127. Za­ga 8.19. Isa. 13.12.

t Hla­b. 119.103.

u Za­ga 16.24.

v Eks. 18.20.

w Hla­b. 40.12. Jo­be 13.23.

x Jo­be 34.32. Hla­b. 90.8.

y Ge­n. 20.6. 1 Sa­m. 25.39.

z Hla­b. 119.133. Ro­ma 6.12,14.

a Hla­b. 9.16.

b Isa. 47.4. Jo­be 19.25.

a 2 La­n. 20.8. Hla­b. 73.17. 74.7.

b Hla­b. 128.5.

c Hla­b. 21.2.

d Hla­b. 9.14.

e Eks. 17.15. Hla­b. 60.4.

f Hla­b. 21.2.

g Hla­b. 18.50. Hla­b. 2.2.

h Isa. 31.1. 36.9. Hla­b. 33.17.

i Hla­b. 146.9. 147.6.

a Hla­b. 9.14.

b Hla­b. 20.4,5.

c Hla­b. 59.10. Ma­t. 17.25.

d 2 Sa­m. 12.30. 1 La­n. 20.2.

e Hla­b. 19.10.

f Hla­b. 61.6. 2 Sa­m. 7.19.

g Hla­b. 91.16.

h Hla­b. 8.5.

i Hla­b. 45.3. 96.6. 104.1. 111.3. 145.5,12. 149.9.

j Hla­b. 45.3. 96.6. 104.1. 111.3. 145.5,12. 149.9.

k Hla­b. 8.5.

l Hla­b. 89.19.

m Hla­b. 16.11.

n Hla­b. 10.6.

o 1 Sa­m. 31.3.

p Ma­l. 4.1.

q Li­lo 4.16.

r Jo­be 8.18. Hla­b. 56.1,2. 57.3.

s Jo­be 20.26. Hla­b. 18.8. 50.3. Isa. 26.11. Hla­b. 97.3. Da­n. 7.10. Ha­b. 3.5.

t 1 Kho. 13.34. Jo­be 18.16,17,19. Hla­b. 37.28. 109.13. Isa. 14.20.

u Hla­b. 10.2.

v Hla­b. 7.12. 11.2.

a Ma­t. 27.46. Ma­rk. 15.34.

b Jo­be 3.24. Hla­b. 32.3. Hla­b. 38.8. He­b. 5.7.

c Hla­b. 88.1.

d Du­te. 10.21.

e Hlu. 3.9.

f 22.4. Hla­b. 25.2.

g Jo­be 25.6. Isa. 41.14. Ma­t. 2.23.

h Hla­b. 69.19. 109.25.

i Isa. 49.7. 53.3.

j Ma­t. 27.39. Ma­rk. 15.29.

k Hla­b. 109.25. Hla­b. 44.14. 2 Kho. 19.21.

l Ma­t. 27.43.

m Hla­b. 91.14.

n 2 Sa­m. 15.26.

o Jo­be 38.8.

p Hla­b. 71.6.

q Jo­be 38.8.

r Isa. 46.3.

s Hla­b. 50.13. 68.30.

t Du­te. 32.14. He­z. 39.18. Amos 4.1. Je­r. 50.19. Mi­ka 7.14.

u Hlu. 20.43.

v Jo­be 16.10. Hla­b. 35.21.

w Li­lo 2.11.

x Na­h. 2.10. Jo­sh. 2.11. Jo­be 23.16. Hla­b. 104.26.

y Hla­b. 68.2.

z Na­h. 2.10. Jo­sh. 2.11. Jo­be 23.16. Hla­b. 104.26.

a Za­ga 17.22.

b Li­lo 4.4. Jo­ha. 19.28.

c 22.20. Fi­l. 3.2. Isa­m. 22.15.

d Hla­b. 88.17.

e Ma­t. 27.35. Ma­rk. 15.24. Lu­ka 23.33. 24.40. Jo­ha. 19.23,37. 20.25.

f Lu­ka 23.35.

g Ma­t. 27.35. Jo­ha. 19.24. Lu­ka 23.34.

h 22.11. Hla­b. 35.22.

i 22.16.

j 2 Ti­m. 4.17.

k Na­ni 23.22.

l 22.2.

m 22.25. Hla­b. 102.21. He­b. 2.12. Jo­ha. 17.6.

n Ma­t. 28.10.

o Hla­b. 135.20.

p Hla­b. 50.15,23.

q He­b. 5.7.

r Hla­b. 35.18. 40.9,10. 22.22. Hla­b. 26.12. 107.32. 109.30. 111.1.

s Hla­b. 50.14. 66.13. 76.11. 116.14,18. Jo­na 2.9. Na­ni 30.2.

t Isa. 65.13.

u Hla­b. 69.32.

v Jo­ha. 6.51.

w Hla­b. 2.8. 59.13. 67.7. 98.3. Isa. 52.10. Hla­b. 48.10. 65.5. 72.11. 86.9. Isa. 49.6.

x Hla­b. 96.7. Hla­b. 66.4.

y Oba­d. 21. Hla­b. 47.8.

z Hla­b. 45.12. Hla­b. 78.31.

a Hla­b. 72.9.

b Hla­b. 87.6.

c Hla­b. 86.9.

d Hla­b. 78.6. Hla­b. 102.18.

a Isa. 40.11. He­z. 34.23. Jo­ha. 10.11.

b Fi­l. 4.19.

c He­z. 34.14. Jo­ha. 10.9.

d Hla­b. 31.3. Isa. 40.11. 49.10. Rev 7.17.

e Hla­b. 5.8. 31.3. 139.10,24. 143.10.

f Hla­b. 25.11.

g Hla­b. 138.7.

h Jo­be 3.5.

i Hla­b. 3.6. 27.1,3. 118.6.

j Isa. 43.2.

k Hla­b. 78.19. Za­ga 9.2. Jo­be 36.16. Hla­b. 69.22.

l Hla­b. 31.19.

m Hla­b. 133.2. Tshu. 9.8. Ma­t. 6.17. Lu­ka 7.46. Hla­b. 92.10.

n Hla­b. 16.5.

a Eks. 9.29. Eks. 19.5. Du­te. 10.14. Jo­be 41.11. Hla­b. 50.12. 1 Ko­r. 10.26,28.

b Du­te. 33.16. Hla­b. 50.12. 89.11. 96.11. 98.7.

c Hla­b. 104.5.

d Hla­b. 136.6. Ge­n. 1.9. 2 Pe­t. 3.5.

e Hla­b. 15.1-5.

f Hla­b. 2.6.

g Isa. 33.15,16.

h Ge­n. 20.5. 2 Sa­m. 22.21. Jo­be 17.9. 22.30. Hla­b. 18.20,24. 26.6. 73.13. 1 Ti­m. 2.8.

i Hla­b. 73.1. Ma­t. 5.8.

j Ho­s. 4.8.

k Hla­b. 27.9. 88.1. Hla­b. 38.22. 51.14.

l Hla­b. 27.8. 105.4.

m Hla­b. 118.19,20. Isa. 26.2.

n 1 Ko­r. 2.8. Ha­g. 2.7.

a Hla­b. 86.4. 143.8. Li­lo 3.41. Du­te. 24.15. Hla­b. 24.4.

b Hla­b. 22.4,5. 26.1. 28.7. 32.10. 37.3. 40.3. 55.23. 56.4,11. 84.12. 91.2. 112.7. 115.9-11. 125.1. 143.8. Za­ga 16.20. 29.25. Je­r. 17.7. Hla­b. 4.5. 11.1. 13.5. 16.1. 31.1,6,14. 33.21. 34.8. 37.5,40. 56.3. 57.1. 62.8. 64.10. 71.1. 86.2. 118.8,9. 141.8. Za­ga 3.5. Isa. 28.16. Da­n. 3.28. Hla­b. 2.12.

c 25.20. Hla­b. 31.1,17. 71.1. Isa. 49.23. Hla­b. 119.116.

d Hla­b. 13.4.

e Isa. 49.23.

f Hla­b. 119.78.

g Hla­b. 59.5,6. 119.158. Za­ga 2.22.

h Eks. 33.13. Hla­b. 27.11. 86.11. 143.8,10. Hla­b. 5.8.

i Hla­b. 119.12.

j 25.9. Hla­b. 119.35.

k Hla­b. 103.17. 106.1. 107.1. Je­r. 33.11.

l Jo­be 13.26. 20.11. Je­r. 3.25. Hla­b. 119.9. 2 Ti­m. 2.22.

m Hla­b. 51.1.

n Hla­b. 100.5.

o 25.9. Hla­b. 119.35.

p 25.5.

q 25.5.

r Hla­b. 23.3. 31.3. 79.9. 109.21. 143.11. Je­r. 14.7,21. Hla­b. 130.4.

s Hla­b. 37.23.

t Za­ga 19.23.

u Hla­b. 112.2.

v Hla­b. 37.9.

w Jo­be 29.4. Jo­ha. 7.17. 15.15.

x Hla­b. 123.1,2. 141.8. 2 La­n. 20.12.

y Hla­b. 9.15.

z Hla­b. 69.16. 86.16. 119.132.

a Hla­b. 68.6.

b Jo­be 10.15. 2 Sa­m. 16.12.

c 25.2.

d Hla­b. 16.1.

e Hla­b. 130.8.

a Hla­b. 7.8. 35.24. 43.1.

b 26.11. Za­ga 20.7.

c Hla­b. 25.2.

d Hla­b. 18.36. 37.31.

e Hla­b. 7.9. 17.3. 66.10. 139.23. Ze­k. 13.9.

f Hlu. 7.4.

g Hla­b. 7.9.

h 2 Kho. 20.3. Hla­b. 86.11.

i 26.5. Hla­b. 1.1. Je­r. 15.17.

j Jo­be 11.11.

k Hla­b. 31.6. 139.21,22.

l 26.5. Hla­b. 1.1. Je­r. 15.17.

m Hla­b. 73.13. Eks. 30.19,20. Du­te. 21.6. Hla­b. 24.4.

n Ne­h. 12.42.

o Hla­b. 9.1.

p Hla­b. 27.4.

q Ma­t. 23.21.

r Eks. 23.8.

s 26.1.

t Hla­b. 27.11.

u Hla­b. 68.26. Hla­b. 22.25.

a Isa. 60.20. Mi­ka 7.8. Hla­b. 84.11.

b Hla­b. 118.14. Eks. 15.2.

c Hla­b. 23.4.

d Hla­b. 118.14. Eks. 15.2.

e Hla­b. 14.4.

f Hla­b. 23.4.

g Hla­b. 26.8. 84.1. Lu­ka 10.42.

h Hla­b. 36.8. 65.4. Lu­ka 2.37.

i Hla­b. 90.17. Ze­k. 11.7,10.

j Jo­be 14.13. Hla­b. 31.20. Isa. 4.6. Hla­b. 83.3. Hla­b. 32.7.

k Jo­be 14.13. Hla­b. 31.20. Isa. 4.6. Hla­b. 83.3. Hla­b. 32.7.

l Hla­b. 40.2.

m Hla­b. 3.3. Jo­be 10.15.

n Hla­b. 30.10.

o Hla­b. 30.10.

p Hla­b. 24.6. 105.4.

q Hla­b. 69.17. 102.2. 143.7.

r Hla­b. 24.5.

s Isa. 49.15.

t Hla­b. 86.11. 1 Sa­m. 12.23. Hla­b. 25.4.

u Hla­b. 41.2. Hla­b. 35.25. 105.22. Hla­b. 17.9.

v Du­te. 19.18. Hla­b. 35.11. Ma­t. 26.60.

w Se­b. 9.1.

x Hla­b. 116.9. 142.5. Isa. 38.11. Je­r. 11.19. He­z. 26.20. 32.23,24,25,26,27,32. Hla­b. 56.13.

y Hla­b. 37.34. Hla­b. 40.1. 130.5. Za­ga 20.22. Isa. 25.9. Ge­n. 49.18. Ha­b. 2.3.

z Hla­b. 31.24.

a Hla­b. 18.2.

b Hla­b. 35.22. 39.12. 83.1. 109.1.

c Hla­b. 143.7. Za­ga 1.12. Hla­b. 30.3.

d Hla­b. 88.4.

e Hla­b. 143.7. Za­ga 1.12. Hla­b. 30.3.

f 28.2. Hla­b. 140.6.

g Hla­b. 134.2. Hla­b. 119.48.

h 1 Kho. 8.29.

i 1 Kho. 6.5. Hla­b. 138.2.

j Hla­b. 94.4.

k Hla­b. 12.2. 55.21. 62.4. Je­r. 9.8. Ro­ma 16.18.

l 2 Ti­m. 4.14.

m Hla­b. 137.8.

n Isa. 5.12. Jo­be 34.27.

o 28.2. Hla­b. 140.6.

p Hla­b. 3.3. Hla­b. 84.9.

q Hla­b. 13.5. 22.4. 33.21. Hla­b. 25.2.

r Hla­b. 106.40. Du­te. 9.29.

s Hla­b. 106.40. Du­te. 9.29.

a 1 La­n. 16.28,29. Hla­b. 96.7,8. Hla­b. 68.34.

b 1 La­n. 16.28,29. Hla­b. 96.7,8. Hla­b. 68.34.

c 1 La­n. 16.28,29. Hla­b. 96.7,8. Hla­b. 68.34.

d 1 La­n. 16.29.

e Jo­be 37.4,5.

f Na­ni 24.7.

g Hlu. 9.15.

h Hla­b. 114.4,6.

i Du­te. 3.9.

j Na­ni 23.22.

k Na­ni 13.26.

l Jo­be 39.1.

m Ge­n. 6.17. Jo­be 38.8,25.

n Hla­b. 10.16.

o Hla­b. 28.8.

a Hla­b. 107.32.

b Hla­b. 35.19,24. Hla­b. 13.4.

c Hla­b. 88.13.

d Hla­b. 6.2.

e Hla­b. 86.13.

f Hla­b. 16.10.

g Hla­b. 28.1.

h Hla­b. 50.5.

i Isa. 26.20.54.7,8. Hla­b. 103.9.

j Hla­b. 63.3.

k 2 Ko­r. 4.17.

l Hla­b. 5.3.

m Jo­be 29.18.

n Hla­b. 10.6.

o Hla­b. 104.29. Du­te. 31.17.

p Hla­b. 142.1.

q Hla­b. 6.5.

r Hla­b. 27.7.

s Je­r. 31.4,13. Li­lo 5.15. Hla­b. 149.3. 150.4.

t 1 Kho. 20.31.

a Hla­b. 71.1-3. Hla­b. 25.2.

b Hla­b. 71.1-3. Hla­b. 25.2.

c Hla­b. 143.1.

d Hla­b. 86.1.

e 2 Sa­m. 22.2. Hla­b. 18.2.

f 2 Sa­m. 22.2. Hla­b. 18.2.

g 2 Sa­m. 22.2. Hla­b. 18.2.

h Hla­b. 23.3.

i Hla­b. 23.2.

j Hla­b. 25.15.

k Hla­b. 9.15.

l Hla­b. 43.2.

m Lu­ka 23.46. Se­b. 7.59.

n Du­te. 32.4.

o Hla­b. 26.5.

p Jo­na 2.8.

q 31.14. Hla­b. 25.2.

r Hla­b. 1.6. 37.18. 101.4. 144.3. Jo­ha. 10.27.

s Du­te. 32.30. 1 Sa­m. 17.46.

t 2 Sa­m. 22.20. Jo­be 36.16. Hla­b. 4.1.

u Hla­b. 4.1.

v Hla­b. 66.14.

w Hla­b. 6.7.

x Ge­n. 4.13.

y Hla­b. 102.3.

z Jo­be 19.13. Hla­b. 38.11. 88.8,18.

a Hla­b. 69.8. Jo­be 19.14.

b Hla­b. 64.8.

c Hla­b. 88.4,5. Tshu. 9.5.

d Je­r. 20.10.

e Je­r. 20.3.

f Je­r. 20.10.

g 31.6.

h Jo­be 24.1.

i Hla­b. 7.1.

j Hla­b. 7.1.

k Na­ni 6.25. Hla­b. 4.6.

l 31.1.

m 1 Sa­m. 2.9. Hla­b. 94.17. 115.17.

n Hla­b. 17.10.

o Isa. 64.4. 1 Ko­r. 2.9.

p Hla­b. 23.5.

q Hla­b. 32.7.

r Jo­be 5.21.

s Hla­b. 27.5.

t Jo­be 5.21.

u Hla­b. 17.7.

v Hla­b. 116.11. 1 Sa­m. 23.26.

w Li­lo 3.54. Isa. 38.11,12.

x Jo­na 2.4.

y Hla­b. 140.6. Hla­b. 145.19,20.

z Hla­b. 50.5.

a Hla­b. 27.14.

b Hla­b. 33.18,22. 69.3. 147.11. Hla­b. 119.43.

a Ro­ma 4.7,8. Hla­b. 85.2.

b 2 Ko­r. 5.19.

c Jo­ha. 1.47.

d Hla­b. 102.3.

e Hla­b. 22.1.

f 1 Sa­m. 5.6,11. Jo­be 23.2. Jo­be 33.7. Hla­b. 38.2.

g Na­ni 11.8.

h Hla­b. 51.3.

i Jo­be 33.27. Hla­b. 38.18. Za­ga 28.13. Isa. 65.24. Ma­rk. 2.7. Lu­ka 15.18,21. 1 Jo­ha. 1.9.

j Hla­b. 50.5.

k Isa. 55.6.

l Hla­b. 31.20. 91.1. 119.114. Hla­b. 27.5.

m Hla­b. 9.9.

n Eks. 15.1. Hlu. 5.1. 2 Sa­m. 22.1.

o Za­ga 26.3. Jo­be 35.11.

p Hla­b. 103.5. Ja­k. 3.3.

q Za­ga 13.21. Ro­ma 2.9.

r Hla­b. 25.2.

s Hla­b. 58.10. 64.10. 68.3. 97.12. Hla­b. 33.1.

t Du­te. 32.43.

u Hla­b. 7.10.

a Hla­b. 32.11.

b Hla­b. 147.1.

c Hla­b. 71.22.

d Hla­b. 71.22.

e Hla­b. 92.3. Hla­b. 144.9.

f Hla­b. 40.3. 96.1. 98.1. 144.9. 149.1. Isa. 42.10. Isa­m. 5.9. 14.3.

g Jo­be 33.26.

h Hla­b. 119.75.

i Hla­b. 11.7.

j Hla­b. 119.64.

k Ge­n. 1.6,7. He­b. 11.3. 2 Pe­t. 3.5. Jo­ha. 1.3.

l Ge­n. 2.1.

m Jo­be 26.13.

n Eks. 15.8. Jo­sh. 3.13,16. Hla­b. 78.13.

o Ge­n. 1.9. Jo­be 26.10.

p Ge­n. 1.3. Hla­b. 148.5,6. Hla­b. 147.15,18.

q Isa. 19.3. Lu­ka 1.51.

r Za­ga 19.21.

s Hla­b. 144.15.

t Du­te. 7.6. Hla­b. 65.4. Eks. 19.5.

u Jo­be 28.24. Hla­b. 11.4.

v 1 Kho. 8.39,43,49. Jo­ha. 14.2.

w Isa. 14.16.

x Isa. 14.16.

y 2 La­n. 16.9.

z Hla­b. 44.6.

a Hla­b. 20.7. 147.10. Za­ga 21.31. Ho­s. 1.7.

b Jo­be 36.7. Hla­b. 34.15. 1 Pe­t. 3.12. Hla­b. 11.7. Hla­b. 11.4.

c Hla­b. 147.11. Hla­b. 31.24.

d Se­b. 12.11.

e Jo­be 5.20. Hla­b. 37.19.

f Hla­b. 34.2. 62.1,5. 130.6.

g Hla­b. 106.13. Isa. 8.17. Isa. 30.18.

h Hla­b. 115.9,10,11. Du­te. 33.29.

i Ze­k. 10.7. Jo­ha. 16.22. Hla­b. 13.5.

j Hla­b. 25.2.

k Hla­b. 147.11. Hla­b. 31.24.

a 1 Sa­m. 21.13.

b 1 Sa­m. 21.14,15. 22.1.

c 1 Sa­m. 21.14,15. 22.1.

d Efe. 5.20.

e Hla­b. 33.20.

f Je­r. 9.24. Lu­ka 1.46. Hla­b. 44.8.

g Hla­b. 119.74.

h 2 La­n. 15.2.

i Hla­b. 3.4.

j Hla­b. 3.4.

k 34.17,19. 2 Sa­m. 22.1.

l Ma­t. 18.10.

m Ze­k. 9.8. Ge­n. 32.2.

n He­b. 6.5. 1 Pe­t. 2.3.

o Hla­b. 100.5.

p Hla­b. 2.12.

q Hla­b. 25.2.

r Jo­be 4.10,11.

s Hla­b. 84.11.

t Hla­b. 66.16.

u 1 Pe­t. 3.10-12.

v Tshu. 3.13. 6.6.

w Hla­b. 141.3. Ja­k. 1.26. 1 Pe­t. 2.1,22.

x Isa­m. 14.5.

y Hla­b. 37.27. Hla­b. 97.10. Isa. 1.16,17. Jo­be 28.28.

z Ro­ma 14.19. He­b. 12.14. Ro­ma 12.18.

a Hla­b. 33.18.

b 34.6,17. Jo­ha. 9.31.

c Je­r. 44.11.

d Hla­b. 109.15. Jo­be 18.17.

e 34.15,19.

f 34.6.

g 34.6.

h Hla­b. 145.18.

i Hla­b. 51.17. Hla­b. 147.3. Ma­t. 5.3.

j 2 Ti­m. 3.11,12.

k 34.6,17,22. Se­b. 12.11.

l Jo­ha. 19.36.

m Hla­b. 94.23.

n Hla­b. 71.23. Hla­b. 103.4. Li­lo 3.58. 2 Sa­m. 4.9.

a 1 Sa­m. 24.15.

b Isa. 49.25.

c Hla­b. 91.4. Hla­b. 5.12.

d Hla­b. 38.22.

e Hla­b. 69.22-28. 109.6-15.

f Hla­b. 40.14. 70.2. 83.17. 35.26. Hla­b. 71.13,24.

g Hla­b. 44.18. 129.5. Hla­b. 53.3.

h Hla­b. 40.14. 70.2. 83.17. 35.26. Hla­b. 71.13,24.

i Hla­b. 44.18. 129.5. Hla­b. 53.3.

j Hla­b. 40.14. 70.2. 83.17. 35.26. Hla­b. 71.13,24.

k Hla­b. 40.14. 70.2. 83.17. 35.26. Hla­b. 71.13,24.

l Hla­b. 1.4.

m Je­r. 23.12. Hla­b. 73.18. Da­n. 11.21,34.

n Hla­b. 9.15. 140.5.

o 1 The­s. 5.3.

p 1 The­s. 5.3.

q Hla­b. 7.15.

r Hla­b. 9.14. Lu­ka 1.47.

s Hla­b. 51.8.

t Eks. 15.11.

u Hla­b. 86.1.

v Hla­b. 27.12.

w Hla­b. 38.20. Je­r. 18.20. Hla­b. 109.4.

x Hla­b. 69.10,11. Jo­be 30.25. 1 Kho. 20.31.

y Ma­t. 10.13. Lu­ka 10.6. Hla­b. 79.12.

z Hla­b. 38.6.

a Hla­b. 38.6.

b Jo­be 16.9.

c Jo­be 8.13.

d Hla­b. 37.12. Jo­be 16.9.

e Ha­b. 1.13.

f Hla­b. 22.25.

g 35.24. Hla­b. 30.1. Hla­b. 13.4.

h Hla­b. 9.18.

i Za­ga 6.13. 10.10. Jo­be 15.12.

j Hla­b. 69.4. Jo­ha. 15.25.

k Hla­b. 69.4. Jo­ha. 15.25.

l 35.7. Hla­b. 109.3. 119.161. Li­lo 3.52.

m Hla­b. 22.13.

n Hla­b. 40.15. 70.3. 35.25.

o Eks. 3.7.

p Hla­b. 28.1.

q Hla­b. 22.11,19. 38.21. 71.12. Hla­b. 10.1.

r Hla­b. 44.23. 59.4. 80.2.

s Hla­b. 59.5. 78.65.

t Hla­b. 7.6.

u Hla­b. 26.1.

v 35.19.

w 35.21. Hla­b. 140.8.

x Li­lo 2.16.

y 35.4.

z Jo­be 8.22.

a Jo­be 19.5.

b Ro­ma 12.15.

c Hla­b. 40.16. 70.4.

d Hla­b. 34.3.

e Hla­b. 149.4.

f Hla­b. 73.3. 2 Sa­m. 11.7.

g Hla­b. 71.24. Hla­b. 51.14. 71.8,15. Hla­b. 37.30.

a Hla­b. 18.

b Ro­ma 3.18.

c Du­te. 29.19. Hla­b. 10.3. 49.18. Hla­b. 5.9.

d 36.2,3,12. Mi­ka 2.1.

e 36.2,3,12. Mi­ka 2.1.

f Hla­b. 12.2.

g Je­r. 4.22.

h Mi­ka 2.1. Za­ga 4.16.

i 36.2,3,12. Mi­ka 2.1.

j Isa. 65.2.

k Hla­b. 97.10.

l Hla­b. 57.10. 89.1. 92.2. 98.3. 100.5. 108.4. Hla­b. 71.19. 103.11.

m Jo­be 11.8. Hla­b. 77.19. 92.5. Ro­ma 11.33.

n Ne­h. 9.6. Hla­b. 145.9. 1 Ti­m. 4.10.

o Ru­the 2.12.

p Jo­be 36.16.

q Hla­b. 27.4. 65.4.

r Jo­be 20.17. Hla­b. 46.4. Isa­m. 22.1.

s Hla­b. 16.11.

t Je­r. 2.13.

u Se­b. 26.18.

v Hla­b. 87.4. Jo­be 18.21.

w Hla­b. 7.10.

x Hla­b. 94.4.

y 36.2,3,12. Mi­ka 2.1.

z Hla­b. 140.4.

a 37.7,8. Za­ga 24.19.

b Hla­b. 73.3. Za­ga 3.31. 23.17. 24.1,19.

c Jo­be 14.2.

d Hla­b. 90.5,6.

e Hla­b. 25.2.

f Hla­b. 81.10.

g 37.11. Jo­be 22.26.

h Ma­t. 7.7-11.

i Hla­b. 40.17. 55.22. Ma­t. 6.25,26. Lu­ka 12.22. 1 Pe­t. 5.7.

j Hla­b. 25.2.

k Mi­ka 7.9.

l Jo­be 11.17.

m Jo­be 35.14. Hla­b. 38.15. Li­lo 3.26.

n 37.7,8. Za­ga 24.19.

o Je­r. 12.1.

p Efe. 4.26.

q 37.7,8. Za­ga 24.19.

r Jo­be 27.13,14.

s 37.11,22,29,34. Hla­b. 25.13. 37.18. Za­ga 2.21. Isa. 57.13. 60.21.

t Jo­be 24.24.

u Jo­be 7.10.

v Ma­t. 5.5.

w 37.11,22,29,34. Hla­b. 25.13. 37.18. Za­ga 2.21. Isa. 57.13. 60.21.

x 37.11. Jo­be 22.26.

y Hla­b. 35.16. Jo­be 16.9.

z Hla­b. 2.4.

a Hla­b. 137.7. Je­r. 50.27,31. Oba­d. 12. Jo­be 18.20.

b Hla­b. 7.12.

c Hla­b. 86.1.

d 1 Sa­m. 2.4.

e Za­ga 15.16.

f 1 La­n. 29.16. 2 La­n. 31.10.

g Jo­be 38.15.

h 37.24. Hla­b. 145.14.

i Hla­b. 31.7.

j 37.9.

k Jo­be 5.20. Hla­b. 33.19.

l Hla­b. 102.3. Hla­b. 68.2.

m Du­te. 28.12,44.

n Hla­b. 112.5,9. 37.26.

o Hla­b. 112.5,9. 37.26.

p Za­ga 3.33.

q 37.9.

r 37.9.

s Za­ga 16.9. Hla­b. 25.12. 1 Sa­m. 2.9.

t Za­ga 24.16. Mi­ka 7.8. 2 Ko­r. 4.9.

u Jo­be 41.9.

v 37.24. Hla­b. 145.14.

w Hla­b. 112.2.

x Jo­be 15.23. Hla­b. 109.10.

y Hla­b. 112.5. 37.21. Ma­tt 5.42.

z Hla­b. 34.14.

a 37.3,29. Hla­b. 102.28. Hla­b. 69.36.

b Hla­b. 11.7.

c Hla­b. 50.5.

d Hla­b. 21.10.

e 37.9.

f 37.3,29. Hla­b. 102.28. Hla­b. 69.36.

g Hla­b. 35.28.

h Hla­b. 35.28.

i Isa. 51.7. Du­te. 6.6. Hla­b. 40.8. 119.11. Je­r. 31.33.

j Hla­b. 26.1.

k Hla­b. 10.8.

l Hla­b. 109.7,31.

m 37.9. Hla­b. 27.14.

n 37.9.

o Hla­b. 52.5,6. 91.8.

p Jo­be 5.3. Hla­b. 73.18-20.

q Hla­b. 86.14.

r Hla­b. 52.8.

s Jo­be 20.5.

t 37.10. Hla­b. 103.16.

u Hla­b. 119.165.

v Hla­b. 73.17. Hla­b. 104.35. Jo­be 18.17.

w Hla­b. 3.8.

x Hla­b. 9.9.

y Se­b. 12.11.

z Hla­b. 25.2.

a Hla­b. 6.1.

b Jo­be 6.4.

c Hla­b. 32.4.

d 38.7. Isa. 1.6.

e Jo­be 33.19. Hla­b. 6.2.

f Ezra 9.6. Hla­b. 40.12. 49.5. 65.3.

g Ma­t. 11.28.

h Isa. 1.6.

i Hla­b. 35.14. Hla­b. 42.5,6,11. 43.5.

j Jo­be 30.28.

k Hla­b. 35.14. Hla­b. 42.5,6,11. 43.5.

l 38.7. Isa. 1.6.

m Hla­b. 51.17.

n Hla­b. 22.1.

o Hla­b. 6.6.

p Za­ga 15.30. Hla­b. 6.7.

q Ps 88.18. Hla­b. 31.11.

r Lu­ka 10.31,32.

s Jo­be 19.14.

t Ma­t. 27.55. Ma­rk. 15.40. Lu­ka 23.49.

u Hla­b. 109.11. 2 Sa­m. 16.7,8. 17.1-3.

v Hla­b. 109.11. 2 Sa­m. 16.7,8. 17.1-3.

w Hla­b. 52.2.

x Hla­b. 35.20.

y 2 Sa­m. 16.10,12.

z Hla­b. 39.2,9.

a 2 Sa­m. 16.10,12.

b Hla­b. 39.11. Jo­be 13.6.

c Hla­b. 13.4.

d Deut 32.35. Hla­b. 94.18.

e Jo­be 19.5.

f Jo­be 18.12.

g Hla­b. 32.5.

h 2 Ko­r. 7.9,10.

i Eks. 1.19.

j Hla­b. 35.19.

k Hla­b. 35.12.

l Hla­b. 109.4.

m 1 Jo­ha. 3.12.

n Hla­b. 35.22.

o Hla­b. 27.1. 62.2,6. Isa. 12.2. Eks. 15.2. Hla­b. 24.5.

a 1 Kho. 2.4. 2 Kho. 10.31.

b Jo­be 2.10.

c Hla­b. 141.3. Ja­k. 3.2.

d Hla­b. 38.13. 39.9.

e Hla­b. 28.1.

f Je­r. 20.9. Lu­ka 24.32.

g Hla­b. 5.1.

h Hla­b. 90.12. 119.84. Jo­be 7.1.

i Isa. 53.3.

j Ma­t. 6.27.

k Hla­b. 90.4.

l Hla­b. 89.47. Jo­be 11.17.

m 39.6,11. Hla­b. 62.9. 78.33. 94.11. Hla­b. 144.4.

n 39.6,11. Hla­b. 62.9. 78.33. 94.11. Hla­b. 144.4.

o Hla­b. 83.2.

p Hla­b. 49.10. Lu­ka 12.20. Tshu. 2.18,21,26. 5.14. Je­r. 17.11.

q Hla­b. 38.15.

r Hla­b. 44.13. Hla­b. 79.4. 119.22.

s 39.2. Jo­be 40.4,5.

t 2 Sa­m. 16.10. Jo­be 2.10.

u Jo­be 13.21.

v Hla­b. 38.14. Hla­b. 80.16.

w Hla­b. 49.14.

x Jo­be 13.28. Isa. 50.9.

y 39.5.

z Hla­b. 102.1.

a 2 Kho. 20.5. Hla­b. 56.8. Hla­b. 28.1.

b Le­vi 25.23.

c Le­vi 25.23.

d 1 La­n. 29.15. Ge­n. 47.9.

e Jo­be 7.19. 14.6.

f Jo­be 9.27. 10.20.

g Jo­be 10.20. Jo­be 7.8.

a Hla­b. 37.7. Hla­b. 27.14.

b Hla­b. 39.12.

c Hla­b. 69.14.

d Hla­b. 69.2.

e Hla­b. 27.5.

f Hla­b. 37.23.

g Hla­b. 33.3.

h Hla­b. 52.6.

i Hla­b. 52.6.

j Hla­b. 25.2.

k Hla­b. 2.12.

l Jo­be 9.13.

m Hla­b. 101.3. Ho­s. 5.2. Hla­b. 125.5.

n Eks. 15.11. Jo­be 5.9. 9.10. Hla­b. 139.6. Hla­b. 9.1.

o Hla­b. 92.5. Isa. 55.8.

p Hla­b. 71.15. 139.18.

q 1 Sa­m. 15.22. Hla­b. 51.16. Isa. 66.3. Je­r. 6.20. Amos 5.21,22. He­b. 10.5-7.

r Je­r. 36.2.

s Lu­ka 24.44.

t Ps 103.21. 143.10.

u Hla­b. 37.31.

v Hla­b. 22.25.

w Hla­b. 119.13.

x 40.11.

y Jo­sh. 22.22.

z Hla­b. 37.31.

a 40.11.

b Hla­b. 61.7. Za­ga 20.28. Hla­b. 57.3. 85.10. 89.14.

c 2 Sa­m. 22.6. Hla­b. 18.5. 116.3. Jo­na 2.5.

d Hla­b. 38.4. 65.3.

e Hla­b. 69.4.

f Hla­b. 73.26.

g Hla­b. 70.1-5.

h Hla­b. 71.12. Hla­b. 38.22.

i Hla­b. 35.4.

j Hla­b. 73.19.

k Hla­b. 35.21.

l Hla­b. 35.27.

m Hla­b. 34.3.

n Hla­b. 86.1.

o Hla­b. 37.5.

a Za­ga 14.21. Ma­t. 5.7.

b Se­b. 12.11.

c Hla­b. 20.2.

d Hla­b. 4.1.

e Hla­b. 6.2.

f Hla­b. 12.2. 144.8.

g 41.3.

h Jo­be 19.19. Hla­b. 55.12,13,20. 2 Sa­m. 15.12. Je­r. 9.4.

i Jo­ha. 13.18. Se­b. 1.16.

j Hla­b. 4.1.

k Hla­b. 63.8. Hla­b. 17.5.

l Lu­ka 1.68.

m Hla­b. 72.19. 89.52. 106.48. 150.6.

a Hla­b. 18.15.

b Hla­b. 63.1. Hla­b. 84.2. 143.6.

c Hla­b. 84.2. Jo­sh. 3.10. Ma­t. 26.63. Je­r. 10.10. 23.36. Da­n. 6.26. Ro­ma 9.26. 2 Ko­r. 3.3. 6.16. 1 Ti­m. 3.15. 4.10. 6.17. He­b. 3.12. 9.14. 10.31. 12.22 Isa­m. 7.2.

d Hla­b. 84.7.

e Hla­b. 80.5. Hla­b. 102.9.

f 42.10. Hla­b. 79.10. 115.2. Jo­w. 2.17. Mi­ka 7.10.

g 1 Sa­m. 1.15.

h Isa. 38.15. Hla­b. 55.14. Hla­b. 120-134. Isa. 30.29.

i 42.11. Hla­b. 43.5.

j Hla­b. 77.3.

k 42.11. Hla­b. 43.5.

l Li­lo 3.24.

m Hla­b. 84.4.

n 2 Sa­m. 17.22,24.

o Du­te. 3.9.

p Je­r. 4.20. He­z. 7.26.

q 2 Sa­m. 5.8.

r Jo­na 2.3.

s Hla­b. 88.7. 93.4.

t Hla­b. 133.3.

u Jo­be 35.10.

v 2 Sa­m. 22.2.

w Hla­b. 43.2. Jo­be 30.28.

x 42.10. Hla­b. 79.10. 115.2. Jo­w. 2.17. Mi­ka 7.10.

y 42.5. Hla­b. 43.5.

a Hla­b. 26.1.

b 1 Sa­m. 24.15.

c Hla­b. 31.4.

d Hla­b. 44.9.

e Hla­b. 42.9.

f Hla­b. 2.6.

g Hla­b. 84.1.

h Hla­b. 42.5,11.

a Hlu. 6.13. Hla­b. 78.3. Eks. 12.26.

b Isa. 23.7. Hla­b. 77.5.

c Jo­sh. 3.10. 2 La­n. 20.7. Deut 7.1. Hlu. 6.9. Ne­h. 9.24. Hla­b. 78.55. 80.8. Se­b. 7.45. 13.19.

d Eks. 15.17. Hla­b. 80.8.

e Ge­n. 43.14.

f Jo­sh. 24.12.

g Hla­b. 89.15.

h Du­te. 4.37. 7.7,8. 10.15.

i Hla­b. 74.12.

j Hla­b. 133.3.

k Du­te. 33.17.

l Hla­b. 60.12.

m Hla­b. 33.16. 1 Sa­m. 17.47.

n Jo­sh. 24.12.

o Hla­b. 35.4. 40.14.

p Hla­b. 34.2.

q 44.23. Hla­b. 43.2. 60.1,10. 74.1. 77.7. 88.14. 89.38. 108.11. Li­lo 2.7. 1 La­n. 28.9. Hla­b. 89.38-45.

r Hla­b. 60.10. 108.11.

s Hla­b. 56.9. Le­vi 26.17.

t 44.22. Isa. 41.2.

u Hla­b. 106.27. 139.3. Le­vi 26.33.

v Du­te. 32.30.

w Isa. 52.3. Je­r. 15.13.

x Hla­b. 39.8.

y Ne­h. 2.17.

z Hla­b. 79.4. 89.41. Hla­b. 80.6.

a Hla­b. 79.4. 89.41. Hla­b. 80.6.

b Hla­b. 79.4. 89.41. Hla­b. 80.6.

c Je­r. 20.8.

d Je­r. 24.9. Jo­be 17.6.

e 2 Kho. 19.21.

f 2 La­n. 32.21.

g Na­ni 15.30.

h Hla­b. 8.2.

i Da­n. 9.13.

j Hla­b. 89.33.

k Hla­b. 35.4.

l Jo­be 23.11. Hla­b. 119.51,157.

m Hla­b. 51.8.

n Jo­be 30.29. Isa. 13.22. 34.13. 35.7. 43.20. Je­r. 9.11. 10.22. 14.6. 49.33. 51.37. He­z. 32.2. Mi­ka 1.8. Hla­b. 74.13. He­z. 29.3.

o Jo­be 3.5.

p Jo­be 11.13.

q Hla­b. 81.9.

r Hla­b. 139.1. Je­r. 17.10. Jo­be 31.14. Jo­sh. 22.22.

s 44.11. Ro­ma 8.36.

t Hla­b. 35.23.

u 44.9.

v Jo­be 13.24.

w Hla­b. 119.25.

a Jo­be 19.24. Je­r. 8.8. 17.1.

b Ezra 7.6.

c Lu­ka 4.22.

d Isa­m. 1.16.

e Eks. 32.27.

f Isa. 9.6.

g Hla­b. 21.5.

h Isa­m. 6.2.

i Hla­b. 65.5.

j Hla­b. 120.4. Za­ga 25.18. Isa. 5.28.

k Hla­b. 93.2. He­b. 1.8,9. Hla­b. 110.2. Za­ga 8.22.

l Hla­b. 11.7.

m Isa. 61.1.

n 1 Kho. 1.39,40. Hla­b. 2.2.

o Hla­b. 21.6.

p Jo­ha. 19.39.

q Jo­ha. 19.39.

r 45.14.

s Ne­h. 2.6.

t 1 Kho. 2.19. Ma­t. 25.34.

u Jo­be 28.16.

v 1 Kho. 9.28.

w Du­te. 21.13.

x Isa. 51.22.

y Hla­b. 95.6. Isa. 54.5.

z Hla­b. 96.8. 1 Sa­m. 10.27.

a Hla­b. 22.29. 68.29. 72.10. Isa. 49.7,23. Ma­t. 2.11.

b Jo­be 20.26.

c Le­vi 10.18. 1 Kho. 6.18.

d Isa­m. 19.7,8.

e 2 Sa­m. 13.18.

f 1 Pe­t. 2.9. Isa­m. 1.6. 5.10. 20.6. 22.5.

g Hla­b. 10.6.

a Hla­b. 14.6.

b Du­te. 4.7.

c Hla­b. 9.9.

d Je­r. 5.22. Hla­b. 83.2.

e Hla­b. 36.8. Hla­b. 65.9. Isa. 8.6.

f Hla­b. 48.1. 87.3. Hla­b. 48.8. 101.8. Isa. 60.14.

g Du­te. 23.14. Isa. 12.6. Ho­s. 11.9. Jo­w. 2.27. Ze­f. 3.15. He­z. 43.7,9. Ze­k. 2.5,10,11. 8.3.

h Hla­b. 10.6.

i Hla­b. 2.1.

j Hla­b. 68.33. Za­ga 2.3. Je­r. 25.30. Jo­w. 2.11. 3.16. Amos 1.2.

k Jo­sh. 2.9.

l 46.11. 2 La­n. 13.12. Na­ni 14.9.

m Hla­b. 66.5.

n Isa. 2.4.

o 1 Sa­m. 2.4.

p He­z. 39.9.

q Hla­b. 75.2.

r Isa. 2.11,17.

s 46.11. 2 La­n. 13.12. Na­ni 14.9.

a Na­h. 3.19. 2 Kho. 11.12. Isa. 55.12.

b Hla­b. 95.1.

c Hla­b. 66.2,5,68. 5.76. 7.12. 89.7. Ma­l. 1.14. Du­te. 7.21.

d Hla­b. 18.47. Hla­b. 49.14. 144.2.

e 1 Pe­t. 1.4.

f Amos 6.8. 8.7. Isa. 60.15. Isa. 13.11. Na­h. 2.3.

g Hla­b. 68.25.

h Ze­k. 14.9.

i 1 Ko­r. 14.15.

j Hla­b. 22.28. 1 La­n. 16.31.

k 1 Sa­m. 2.8. Jo­be 12.21. 34.18.

l Hla­b. 89.18. Ho­s. 4.18.

a 1 La­n. 16.25. Hla­b. 96.4. 145.3. Hla­b. 76.1. 113.3. 147.5. 2 Sa­m. 7.22.

b Hla­b. 46.4.

c Hla­b. 87.1. Isa. 2.3. Ze­k. 8.3. Hla­b. 2.6.

d Hla­b. 50.2.

e Li­lo 2.15.

f Isa. 14.13. He­z. 38.6,15. 39.2.

g Ma­t. 5.35. Hla­b. 87.3. 132.13.

h Hla­b. 46.7,11. 2 Sa­m. 22.3.

i 2 Sa­m. 10.6-19. 2 Kho. 19.35,36.

j Je­r. 4.9.

k Hla­b. 104.7.

l Eks. 15.15. Hla­b. 2.11.

m Eks. 15.14.

n Isa. 13.8.

o Je­r. 18.17.

p He­z. 27.26.

q 1 Kho. 10.22.

r Hla­b. 101.8. Isa. 60.14. Hla­b. 46.4.

s Isa. 2.2. Mi­ka 4.1.

t Hla­b. 26.3. 40.10.

u Du­te. 28.58. Jo­sh. 7.9. Hla­b. 113.3. Ma­l. 1.11,14.

v Hla­b. 65.5. Hla­b. 22.27.

w Hla­b. 97.8.

x Hla­b. 97.8.

y Hla­b. 122.7. 1 Kho. 21.23.

z Hla­b. 122.7. 1 Kho. 21.23.

a Hla­b. 102.18.

b Isa. 58.11. Hla­b. 9.

a Hla­b. 78.1. Jo­be 11.17.

b Hla­b. 78.1. Jo­be 11.17.

c Hla­b. 62.9.

d Za­ga 1.20.

e Hla­b. 78.2. Ma­t. 13.35. Na­ni 21.27.

f Na­ni 12.8.

g Hla­b. 94.13.

h Hla­b. 38.4.

i Hla­b. 52.7. Ma­rk. 10.24.

j Ma­t. 25.9.

k Ma­t. 16.26.

l Jo­be 33.24.

m Jo­be 36.18,19.

n Hla­b. 89.48.

o Hla­b. 92.6. 94.8. Tshu. 2.16.

p Hla­b. 92.6. 94.8. Tshu. 2.16.

q Hla­b. 73.22. 92.6. 94.8. Za­ga 12.1. 30.2.

r Hla­b. 39.6.

s Hla­b. 5.9. 64.6.

t Ge­n. 4.17.

u 49.20. Hla­b. 39.5. 82.7.

v Tshu. 3.19.

w Lu­ka 12.20. Hla­b. 78.7. Hla­b. 85.8.

x Hlu. 5.13. Hla­b. 47.3. Da­n. 7.22. Ma­l. 4.3. Isa­m. 2.26.

y Jo­be 4.21. Hla­b. 39.11.

z Ho­s. 13.14. Hla­b. 56.13. 107.20. Da­n. 12.2.

a Hla­b. 73.24. Ge­n. 5.24.

b Jo­be 27.19.

c Du­te. 29.19. Hla­b. 10.3. 36.2. Lu­ka 12.19.

d Ge­n. 15.15.

e Hla­b. 56.13.

f 49.12.

a Ne­h. 9.32. Isa. 9.6. Je­r. 32.18.

b Hla­b. 113.3.

c Li­lo 2.15. Hla­b. 48.2.

d Du­te. 33.2. Jo­be 3.4. 10.3,22. Hla­b. 80.1. 94.1.

e Hla­b. 21.9. Le­vi 10.2.

f Du­te. 4.26.

g Hla­b. 4.3. 12.1. 30.4. 31.23. 32.6. 37.28. 52.9. 79.2. 85.8. 86.2. 116.15. 132.9,16. 145.10. 148.14. 149.1,5,9. Hla­b. 16.10. 89.19. Du­te. 33.3. Isa. 13.3.

h 2 La­n. 6.11. Eks. 24.7,8.

i Hla­b. 97.6. Hla­b. 19.1. 89.5.

j Hla­b. 75.7. Hla­b. 58.11.

k Hla­b. 81.8.

l Hla­b. 81.8.

m Eks. 20.2.

n Je­r. 7.22. Hla­b. 51.16. 1 Sa­m. 15.22.

o Hla­b. 51.3.

p Se­b. 17.25. Hla­b. 16.2.

q Hla­b. 78.70. Ha­b. 3.17.

r Hla­b. 80.13. Isa. 66.11.

s Hla­b. 24.1.

t Hla­b. 22.12.

u 50.23. Hla­b. 69.30,31. Ho­s. 14.2. He­b. 13.15. Hla­b. 27.6. Ro­ma 12.1.

v 2 La­n. 29.31. 33.16. Hla­b. 56.12. Hla­b. 100. He­b. 13.15. Hla­b. 69.30. 107.22.

w Jo­be 22.27. Hla­b. 61.8. 65.1. Za­ga 7.14. Na­ni 30.2. Hla­b. 22.25.

x Hla­b. 81.7. Hla­b. 77.2. Ze­k. 13.9. Hla­b. 107.6.

y Hla­b. 91.15.

z 50.23. Hla­b. 22.23.

a Hla­b. 94.20.

b Ro­ma 2.21,22.

c 1 Kho. 14.9.

d Ro­ma 1.32. Hla­b. 49.13.

e Hla­b. 52.2.

f Jo­be 19.18.

g Isa. 57.11. Tshu. 8.11.

h Ro­ma 2.4.

i 2 Kho. 19.4. Hla­b. 90.8.

j Jo­be 13.18. 23.4. Hla­b. 5.3.

k Hla­b. 9.17.

l Hla­b. 7.2.

m 50.14.

n 50.23. Hla­b. 22.23.

a Hla­b. 25.7. Hla­b. 106.45. Hla­b. 4.1.

b Hla­b. 25.7. Hla­b. 106.45. Hla­b. 4.1.

c 51.9. Isa. 43.25. 44.22. Se­b. 3.19. Ko­l. 2.14.

d 51.7. Isa­m. 1.5. Se­b. 22.16.

e Hla­b. 32.5.

f Hla­b. 50.8.

g Ge­n. 20.6. 2 Sa­m. 12.13.

h Lu­ka 15.18,21.

i Ro­ma 3.4.

j Jo­be 14.4. Hla­b. 58.3. Jo­ha. 3.6. Ro­ma 5.12-19. Efe. 2.3.

k Jo­be 38.36.

l Na­ni 19.18. Eks. 12.22.

m 51.7. Isa­m. 1.5. Se­b. 22.16.

n Isa. 1.18.

o Hla­b. 35.10.

p Hla­b. 44.19.

q Je­r. 16.17.

r 51.9. Isa. 43.25. 44.22. Se­b. 3.19. Ko­l. 2.14.

s Se­b. 15.9.

t Li­lo 5.21.

u Hla­b. 78.37.

v Hla­b. 102.10.

w Ge­n. 4.14.

x Ro­ma 8.9. Efe. 4.30.

y Hla­b. 54.6. 2 La­n. 29.31. Jo­be 30.15. 2 Ko­r. 3.17.

z Lu­ka 22.32.

a 2 Sa­m. 11.17. 12.9.

b Hla­b. 24.5.

c Hla­b. 35.28.

d 51.9. 1 Sa­m. 15.22.

e Hla­b. 34.18.

f Hla­b. 34.18.

g Hla­b. 38.8.

h Hla­b. 122.6. Hla­b. 69.35,36.

i Hla­b. 147.2.

j 51.19. 1 Sa­m. 15.22.

k Du­te. 33.19 Hla­b. 4.5. Ma­l. 3.3.

l Du­te. 33.10.

a Hla­b. 120.4. 1 Sa­m. 21.7.

b Hla­b. 50.19.

c 52.7. Jo­be 6.30. Hla­b. 5.9. 38.12. 55.11. 57.1. 91.3. 94.20.

d Hla­b. 57.4. 140.3.

e Hla­b. 101.7.

f Za­ga 2.22.

g Jo­be 28.13. Hla­b. 27.13.

h Hla­b. 40.3. 64.8,9.

i Hla­b. 40.3. 64.8,9.

j Jo­be 22.19.

k Hla­b. 49.6. Ma­rk. 10.24. Lu­ka 12.20.

l 52.7. Jo­be 6.30. Hla­b. 5.9. 38.12. 55.11. 57.1. 91.3. 94.20.

m Je­r. 11.16. Hla­b. 37.35. 128.3. 144.12. Ho­s. 14.6. Ro­ma 11.17. Hla­b. 92.12,13.

n Hla­b. 54.6.

o Hla­b. 50.5.

a Hla­b. 14.1-7.

b Ro­ma 3.10-12.

c Ro­ma 3.10-12.

d Ro­ma 3.10-12.

e Hla­b. 35.4.

f Hla­b. 94.4.

g Le­vi 26.17.

h Hla­b. 14.5.

i Hla­b. 89.10. 147.16. He­z. 6.5.

j Hla­b. 141.7.

k Hla­b. 141.7.

a Hla­b. 55.1.

b Hla­b. 18.44,45. 144.7. Hla­b. 86.14.

c Hla­b. 118.7.

d Hla­b. 118.7.

e Hla­b. 143.12.

f Hla­b. 89.49.

g Na­ni 15.3. Hla­b. 51.12. Ho­s. 14.4.

h Hla­b. 52.9.

i Hla­b. 59.10. 92.11. 112.8. 118.7.

a Hla­b. 54.2. 86.6. Hla­b. 61.1. 66.19.

b Hla­b. 6.9.

c Hla­b. 6.9.

d Hla­b. 54.2. 86.6. Hla­b. 61.1. 66.19.

e Hla­b. 3.4.

f Hla­b. 64.1. 55.17.

g Mi­ka 2.12.

h Hla­b. 140.10. 2 Sa­m. 16.7,8.

i Hla­b. 116.3.

j Hla­b. 2.11.

k Hla­b. 2.11.

l Jo­be 21.6. Isa. 21.4. He­z. 7.18.

m Hla­b. 83.15.

n Isa. 9.3.

o Je­r. 6.7.

p Hla­b. 52.2.

q Hla­b. 10.7.

r Jo­be 19.5.

s Za­ga 2.17. Je­r. 3.4. Mi­ka 7.5. Hla­b. 41.9.

t Jo­be 19.14.

u Jo­be 29.4. Hla­b. 64.2.

v Hla­b. 42.4.

w Jo­be 29.4. Hla­b. 64.2.

x Na­ni 16.30,33. Hla­b. 124.3.

y Na­ni 16.30,33. Hla­b. 124.3.

z Jo­be 18.19.

a Da­n. 6.10. Se­b. 3.1. 10.3,30. Lu­ka 18.1.

b Se­b. 10.9.

c 55.2. Jo­be 15.4.

d 55.2. Jo­be 15.4.

e 2 Kho. 6.16. 2 La­n. 32.7,8.

f Hla­b. 94.16.

g Du­te. 33.27.

h Jo­be 10.17.

i Hla­b. 7.4.

j Hla­b. 28.3.

k Za­ga 5.3,4.

l Za­ga 5.3,4.

m Za­ga 5.3,4.

n Hla­b. 57.4.

o Hla­b. 37.5.

p Ge­n. 45.11. Hla­b. 112.5.

q Hla­b. 10.6.

r Hla­b. 56.7. 55.15. Hla­b. 59.11.

s Hla­b. 69.15. Za­ga 23.27. Hla­b. 94.13.

t Jo­be 15.32. Za­ga 10.27.

u Hla­b. 25.2.

a Hla­b. 4.1.

b Hla­b. 57.3. Hla­b. 21.9. 124.3.

c Hla­b. 57.3. Hla­b. 21.9. 124.3.

d Hla­b. 92.8. Hla­b. 83.18.

e Hla­b. 25.2.

f 56.10,11.

g Hla­b. 25.2.

h 56.10,11.

i Hla­b. 118.6. Hla­b. 146.3,5. Isa. 31.3. 51.12. He­b. 13.6.

j Ma­t. 15.19.

k Hla­b. 59.3. 140.2. Isa. 54.15.

l Hla­b. 10.8.

m Hla­b. 71.10.

n Hla­b. 71.10.

o Hla­b. 55.23. 59.11.

p 2 Kin 20.5. Hla­b. 39.12.

q Ma­l. 3.16.

r Hla­b. 44.10.

s Hla­b. 102.2.

t Hla­b. 118.6.

u 56.10,11.

v 56.10,11.

w Hla­b. 118.6. Hla­b. 146.3,5. Isa. 31.3. 51.12. He­b. 13.6.

x Na­ni 30.6.

y Hla­b. 50.14.

z Hla­b. 116.8. Hla­b. 34.22. 86.13. 103.4. Hla­b. 49.15.

a Hla­b. 116.9.

b Jo­be 33.30. Hla­b. 49.19. Hla­b. 27.13.

a Hla­b. 4.1.

b Hla­b. 25.2.

c Ru­the 2.12.

d Isa. 26.20.

e Hla­b. 52.2.

f Hla­b. 138.8.

g Hla­b. 144.5,7.

h Hla­b. 56.1.

i Hla­b. 40.11.

j Hla­b. 105.18.

k Jo­be 4.10,11.

l Za­ga 30.14.

m Hla­b. 55.21. 59.7. 64.3. 120.4. Za­ga 12.18. Je­r. 9.8. Hla­b. 52.2.

n Za­ga 5.4.

o 57.11. Hla­b. 108.5. 113.4.

p Hla­b. 9.15.

q Hla­b. 145.14. 146.8.

r Hla­b. 119.85. Hla­b. 7.15.

s Hla­b. 108.1-5.

t Hlu. 5.12.

u Hla­b. 30.12.

v 1 La­n. 15.16.

w 1 La­n. 15.16.

x Hla­b. 36.5.

y 57.11. Hla­b. 108.5. 113.4.

a Hla­b. 17.2.

b Hla­b. 78.50. Za­ga 4.26. 5.6,21. Isa. 26.7. Hla­b. 94.20. Isa. 10.1.

c Hla­b. 51.5.

d Hla­b. 140.3.

e Tshu. 10.11.

f Za­ga 30.24.

g Jo­be 4.10. Hla­b. 3.7.

h Jo­be 29.17.

i Jo­be 7.5. Hla­b. 112.10. Jo­sh. 2.11.

j Hla­b. 64.3. Hla­b. 7.12.

k Jo­be 7.5. Hla­b. 112.10. Jo­sh. 2.11.

l Jo­be 3.16. Tshu. 6.3.

m Hla­b. 118.12. Tshu. 7.6.

n Hlu. 9.14.

o Jo­be 27.21. Za­ga 10.25.

p Hla­b. 32.11. Jo­be 22.19.

q Hla­b. 68.23.

1 umvu­zo: He­b. isi­the­lo.

r Hla­b. 92.15.

s Jo­be 19.29. Hla­b. 9.8. 50.6. 67.4. 75.7. 76.9. 82.1. 94.2. 96.10,13. 98.9.

a Hla­b. 143.9. 2 Sa­m. 22.49.

b Hla­b. 143.9. 2 Sa­m. 22.49.

c Hla­b. 17.7. 139.21.

d Hla­b. 94.4.

e Hla­b. 5.6.

f Hla­b. 10.9.

g Hla­b. 56.6.

h 1 Sa­m. 24.11. Hla­b. 7.3.

i 1 Sa­m. 24.11. Hla­b. 7.3.

j Hla­b. 35.23.

k Hla­b. 80.4. 84.8.

l Hla­b. 35.23.

m Hla­b. 25.3.

n 59.14. Hla­b. 22.16.

o Hla­b. 145.7.

p Hla­b. 57.4.

q Jo­be 22.13.

r Hla­b. 2.4.

s Hla­b. 2.4.

t Hla­b. 21.3. Ma­t. 17.25.

u Hla­b. 54.7.

v 59.15. Na­ni 32.13. Ge­n. 4.12-15.

w Hla­b. 55.23. 56.7.

x Hla­b. 84.9.

y Za­ga 18.7.

z Hla­b. 83.18.

a Hla­b. 22.27.

b 59.6.

c 59.11. Hla­b. 109.10. Jo­be 15.23.

d Eks. 16.7. Na­ni 16.11.

e 59.9.

f 2 Sa­m. 22.3.

g Hla­b. 66.14.

h 59.9.

i 59.10. Hla­b. 144.2.

a 60.10. Hla­b. 44.9.

b Hla­b. 80.3.

c 2 La­n. 7.14.

d Hla­b. 71.20.

e Jo­be 21.20.

f Isa. 51.17,22.

g Isa. 5.26. 11.12. 3.2. Hla­b. 20.5.

h Za­ga 22.21.

i Hla­b. 108.6-13.

j Du­te. 33.12. Hla­b. 127.2. Isa. 5.1. Je­r. 11.15.

k Hla­b. 3.4.

l Hla­b. 89.35.

m Jo­sh. 17.7.

n 2 Sa­m. 8.2.

o Ge­n. 33.17. Jo­sh. 13.27.

p Jo­sh. 13.29-31.

q Du­te. 33.17.

r Hla­b. 140.7.

s Ge­n. 49.10. Na­ni 21.18. Du­te. 33.21. Hlu. 5,9,14. Isa. 33.22.

t 2 Sa­m. 8.2.

u 2 Sa­m. 8.14.

v Ma­t. 3.11.

w 2 Sa­m. 8.1.

x 60.1.

y Hla­b. 44.9. 108.11. Jo­sh. 7.12.

z Na­ni 24.18. Hla­b. 118.15,16.

a Hla­b. 44.5. Isa. 63.3.

a Hla­b. 55.1,2.

b Hla­b. 77.3.

c Hla­b. 62.7,8. Hla­b. 14.6.

d Za­ga 18.10.

e Hla­b. 15.1. Hla­b. 27.4.

f Ru­the 2.12.

g Hla­b. 21.4.

h Hla­b. 63.11. Hla­b. 84.9.

i Hla­b. 40.11.

j Hla­b. 50.14.

a Hla­b. 33.20.

b 62.6. Eks. 15.2. Hla­b. 38.22.

c Hla­b. 10.6.

d Isa. 30.13.

e Jo­be 13.11.

f Hla­b. 28.3.

g 62.1.

h 62.2.

i Hla­b. 10.6.

j Hla­b. 3.8.

k Hla­b. 61.3. Hla­b. 14.6.

l Hla­b. 25.2.

m Li­lo 2.19. 1 Sa­m. 1.15. Hla­b. 42.4.

n Hla­b. 61.3. Hla­b. 14.6.

o 62.1. Hla­b. 39.5,6,11.

p Hla­b. 49.2.

q 62.1. Hla­b. 39.5,6,11.

r Jo­be 7.16.

s Hla­b. 49.2.

t Ro­ma 3.4. Hla­b. 116.11.

u Je­r. 5.5.

v 62.1. Hla­b. 39.5,6,11.

w Jo­be 7.16.

x Je­r. 2.5.

y Jo­be 31.25. Lu­ka 12.15. Hla­b. 52.7. Ma­rk. 10.24.

z Jo­be 40.5. Jo­be 33.14.

a Jo­be 40.5. Jo­be 33.14.

b Isa­m. 19.1.

c Hla­b. 86.15.

d 2 La­n. 15.7. Jo­be 34.11. Za­ga 24.12. Je­r. 17.10. 32.19. He­z. 7.27. 33.20. Ma­t. 16.27. Ro­ma 2.6. 1 Ko­r. 3.8. 2 Ko­r. 5.10. Efe. 6.8. Ko­l. 3.25. 1 Pe­t. 1.17. Isa­m. 2.23. 22.12.

a Hla­b. 78.34. Za­ga 7.15. Isa. 26.9. Jo­be 7.21.

b Hla­b. 84.2. Hla­b. 42.2.

c Hla­b. 84.2. Hla­b. 42.2.

d Hla­b. 78.17. 107.35. Hla­b. 105.41.

e 1 La­n. 16.11. Hla­b. 78.61. 105.4. 132.8. Hla­b. 27.4.

f Hla­b. 69.16.

g Hla­b. 30.5.

h Hla­b. 104.33. 146.2.

1 ngi­sa­phi­la: He­b. empi­lwe­ni ya­mi.

i Hla­b. 119.48.

j Hla­b. 36.8.

k Hla­b. 42.8. 77.2,6. 119.55. 130.6. 149.5. Jo­be 35.10.

l Hla­b. 119.148. Eks. 14.24.

m Hla­b. 44.26.

n Ru­the 2.12.

o Hla­b. 41.12.

p Hla­b. 139.19.

q Hla­b. 139.15. Isa. 44.23. Hla­b. 86.13. 88.6. Li­lo 3.55. Efe. 4.9. He­z. 31.14.

r Hla­b. 61.6.

s Du­te. 6.13.

t Jo­be 5.16. Hla­b. 107.42. Ro­ma 3.19.

a Hla­b. 55.2. Jo­be 15.4.

b Jo­be 29.4. Hla­b. 55.14.

c Jo­be 29.4. Hla­b. 55.14.

d Hla­b. 94.4.

e Hla­b. 11.2. Hla­b. 57.4.

f Hla­b. 58.7. 64.7. Je­r. 9.3. Hla­b. 7.12.

g Hla­b. 11.2.

h Hla­b. 10.8.

i Hla­b. 55.19.

j Je­r. 23.14. He­z. 13.22.

k Jo­be 22.13.

1 ba­phe­le­li­sa: He­b. si­phe­le­li­sa.

l Hla­b. 49.11.

m Hla­b. 58.7. 64.7. Je­r. 9.3. Hla­b. 7.12.

n Za­ga 18.7.

o Hla­b. 31.11.

p Hla­b. 40.3. 52.6.

q Je­r. 48.27.

r Hla­b. 40.3. 52.6.

s Je­r. 50.28. 51.10.

t Jo­be 34.27. Hla­b. 106.7. 119.99.

u Jo­be 22.19. Hla­b. 32.11.

v Hla­b. 25.2.

w Jo­be 22.19. Hla­b. 32.11.

x Hla­b. 7.10.

a Hla­b. 132.2. Hla­b. 50.14.

b 2 Kho. 19.20. Hla­b. 5.2.

c Hla­b. 86.9. Isa. 66.23.

d Hla­b. 38.4. 40.12.

e Hla­b. 78.38. 79.9. Isa. 6.7. He­b. 9.14. 1 Jo­ha. 1.7,9. Hla­b. 51.2.

f Hla­b. 33.12. 84.4. Hla­b. 144.15.

g Hla­b. 27.4. 36.8. Hla­b. 116.19.

h Hla­b. 16.11.

i Hla­b. 45.4.

j Hla­b. 48 10. Hla­b. 22.27.

k Hla­b. 93.1.

l Hla­b. 89.9. Hla­b. 93.3,4. 107.29. Ma­t. 8.26.

m Isa. 17.12,13. Hla­b. 74.23. Hla­b. 76.10.

n Isa. 17.12,13. Hla­b. 74.23. Hla­b. 76.10.

o Jo­be 5.10. Hla­b. 104.13.

p Hla­b. 46.4. Se­b. 7.20.

q Jo­be 5.10. Hla­b. 104.13.

r Du­te. 32.2.

s Jo­be 36.28.

t Jo­be 36.28.

u Hla­b. 23.2. 74.20. 83.12. Je­r. 9.10. 23.10. 25.37. Li­lo 2.2. Jo­w. 1.19,20. 2.22. Amos 1.2.

v Hla­b. 72.3.

w Isa. 55.12.

x Isa. 30.23. Jo­be 38.26,27. Hla­b. 37.20.

y Hla­b. 108.9.

a Hla­b. 95.1.

b Isa. 42.12.

c 66.5. Isa­m. 15.3. Hla­b. 47.2.

d Hla­b. 22.27. 86.9. Hla­b. 67.3. 117.1.

e 66.16. Hla­b. 46.8.

f 66.5. Isa­m. 15.3. Hla­b. 47.2.

g Eks. 14.21.

h Hla­b. 74.15. Jo­sh. 3.14-17.

i Hla­b. 74.15. Jo­sh. 3.14-17.

j Hla­b. 36.12. 53.5. Hla­b. 14.5.

k Hla­b. 11.4.

l Hla­b. 68.

m Hla­b. 121.3.

n Jo­be 23.10. Hla­b. 26.2.

o Isa. 48.10. Ze­k. 13.9. 1 Pe­t. 1.6,7. Hlu. 7.4.

p He­z. 12.13.

q Isa. 51.23. Isa. 36.8.

r Isa. 43.2.

s Hla­b. 100.4. 116.19. Hla­b. 71.16.

t Hla­b. 22.25. 50.14.

u Hla­b. 18.6. 31.9.59.16. 69.17. 102.2. Hla­b. 4.1. 120.1.

v 66.5. Hla­b. 34.11.

w Hla­b. 149.6.

x Ha­b. 1.13. Jo­be 36.21.

y Za­ga 1.28.

z Hla­b. 116.1,2.

a Hla­b. 55.2.

a Na­ni 6.25,24.

b Na­ni 6.25. Jo­be 33.26. Hla­b. 4.6. 31.16.

c Lu­ka 2.30,31. Ti­t. 2.11.

d 67.5. Hla­b. 66.4.

e Hla­b. 58.11.

f 67.5. Hla­b. 66.4.

g Hla­b. 85.12. Le­vi 26.4.

h Hla­b. 22.27.

a Na­ni 10.35. Hla­b. 24. 132.8. Isa. 33.3.

b Hla­b. 89.10. 92.9.

c Hla­b. 37.20. Isa. 9.18. Ho­s. 13.3.

d Hla­b. 22.14. 97.5. Mi­ka 1.4.

e Hla­b. 32.11.

f Hla­b. 66.4.

g Isa. 57.14. 62.10. Isa. 40.3.

h Eks. 15.2. 17.16. 68.18. Hla­b. 77.11. 89.8. 94.7,12. 102.18. 115.17,19. 118.5,14,17,18,19. 122.4. 130.3. 135.4. 150.6. Isa. 12.2. 26.4. 38.11.

i Hla­b. 10.14.

j Hla­b. 113.9. 1 Sa­m. 2.5. Isa. 58.7.

k Hla­b. 25.16.

l Jo­be 36.8. Hla­b. 69.33. 107.10,14. 146.7. Se­b. 12.7. 16.26.

m 68.18. Hla­b. 66.7. 78.8. Za­ga 7.11. Isa. 1.23. 30.1. Ho­s. 4.16. 9.15. Je­r. 6.28.

n Hla­b. 107.34,40.

o Hlu. 4.14.

p Hlu. 5.4.

q Na­ni 21.20.

r Hlu. 5.4.

s Hlu. 5.5.

t Lev 26.4. Jo­be 5.10.

u 2 Sa­m. 23.11,13. Hla­b. 74.19. 68.30.

v 1 La­n. 12.39. Hla­b. 65.9. 78.20.

w Hla­b. 110.5.

x Je­r. 6.2. Hlu. 5.30.

y 1 Sa­m. 30.24.

z He­z. 40.43. Ge­n. 49.14.

1 ku­mbe izi­mbi­za.

a Jo­be 39.13.

b Jo­be 39.13.

c Ze­k. 2.6.

d Hlu. 9.48.

e Hla­b. 114.4,6.

f Hla­b. 87.1,2.

g Hla­b. 132.13,14. Hla­b. 78.54. 87.1. Du­te. 12.5.

h 2 Kho. 6.16,17. Ha­b. 3.8.

i Lu­ka 14.31.

j Se­b. 1.9. Efe. 4.8.

k Hlu. 5.12.

l Se­b. 2.33.

m 68.6. 1 Ti­m. 1.13. 1 Pe­t. 3.20.

n Hla­b. 78.60.

o 68.4.

p Du­te. 32.39.

q Za­ga 4.23.

r Hla­b. 110.6. Ha­b. 3.13. Hlu. 5.26.

s Na­ni 21.33.

t Eks. 14.22. Eks. 15.5. Hla­b. 69.15.

u Hla­b. 58.10.

v 1 Kho. 21.19.

w 1 La­n. 13.8. 15.16. Hla­b. 47.5.

x Hla­b. 33.3. Hla­b. 4.

y Eks. 15.20.

z Hla­b. 26.12.

a Du­te. 33.28. Za­ga 5.16. Isa. 48.1. 51.1.

b 1 Sa­m. 9.21.

c Hlu. 5.18.

d Hla­b. 133.3.

e Hla­b. 45.12.

f Hla­b. 76.11. Isa. 18.7.

g Hla­b. 9.5. He­z. 32.2.

h 68.10.

i Hla­b. 22.12.

j Za­ga 6.3. 2 Sa­m. 8.2,6.

k Isa. 19.19,21.

l Isa. 43.3. Hla­b. 87.4. 2 Kho. 19.9.

m Isa. 43.3. Hla­b. 87.4. 2 Kho. 19.9.

n Ze­f. 3.10.

o Hla­b. 102.22.

p Du­te. 33.26.

q Du­te. 10.14.

r Hla­b. 29.4.

s Hla­b. 29.1. Jo­be 1.22.

t Hla­b. 150.1.

u Hla­b. 36.5. 57.10. 78.23. 108.4.

v Hla­b. 47.2. Hla­b. 45.4. 65.5.

w Hla­b. 110.2. 114.2.

a 69.2,14,15. Jo­be 22.11.

b Jo­na 2.5.

c 69.2,14,15. Jo­be 22.11.

d Hla­b. 40.2.

e 69.15. Hlu. 12.6.

f Hla­b. 124.4. 2 La­n. 32.4.

g Hla­b. 6.6.

h Du­te. 28.32. Isa. 38.14.

i Hla­b. 31.24.

j Hla­b. 35.19. Jo­ha. 15.25.

k Hla­b. 40.12.

l Hla­b. 35.11. Je­r. 15.10.

m Je­r. 15.15.

n Hla­b. 31.11. Isa. 53.3. Jo­ha. 1.11. 7.5.

o Jo­be 19.13.

p Hla­b. 119.139. Jo­ha. 2.17.

q Hla­b. 89.50. Ro­ma 15.3.

r Hla­b. 35.13.

s Hla­b. 35.13.

t 1 Kho. 20.31.

u Jo­be 17.6.

v Jo­be 30.9.

w Hla­b. 109.4.

x Isa. 49.8. 2 Ko­r. 6.2. Isa. 55.6.

y Hla­b. 40.2.

z 69.2.

a Hla­b. 144.7.

b 69.2.

c 69.2. Hla­b. 88.6. Hla­b. 68.22.

d 69.2. Hla­b. 88.6. Hla­b. 68.22.

e Hla­b. 55.23.

f Na­ni 16.33. Hla­b. 141.7.

g Hla­b. 63.3. 109.21.

h Hla­b. 106.45.

i Hla­b. 25.16.

j Hla­b. 27.9.

k Hla­b. 66.14.

l Hla­b. 102.2. 143.7.

m Hla­b. 22.6.

n He­b. 12.2. Ma­t. 27.29.

o Ma­t. 26.37.

p Hla­b. 142.4.

q Jo­be 16.2.

r Du­te. 29.18.

s Ma­t. 27.34,48. Ma­rk. 15.23. Lu­ka 23.36. Jo­ha. 19.29.

t Ru­the 2.14.

u Ro­ma 11.9,10. Hla­b. 91.3. Hla­b. 35.4-8. 109.6-15.

v 69.21. Hla­b. 23.5.

w Ma­t. 13.14.

x Da­n. 5.6. Na­h. 2.10.

y Se­b. 1.20.

z Ma­t. 23.38. Lu­ka 13.35.

a Isa. 53.4.

b 2 La­n. 28.9. Ze­k. 1.15.

c Hla­b. 2.7.

d Ne­h. 4.5.

e Fi­l. 4.3. Eks. 32.32.

f Hla­b. 87.6. He­z. 13.9. Lu­ka 10.20. Hla­b. 20.1.

g Hla­b. 106.45.

h Hla­b. 34.3.

i Hla­b. 50.14.

j Hla­b. 50.14.

k Le­vi 11.3.

l Hla­b. 34.2.

m Hla­b. 22.26.

n Hla­b. 68.6.

o Hla­b. 96.11. 98.7. 148.1-12. Isa. 44.23. 49.13.

p Hla­b. 51.18. Isa. 44.26.

q Isa. 65.9.

r Hla­b. 102.28. 136.22.

s Hla­b. 113.1.

t Isa. 65.9.

u Hla­b. 37.29. 102.28.

a Hla­b. 40.13-17.

b Hla­b. 40.14.

c Hla­b. 40.14.

d Hla­b. 6.10.

e Hla­b. 141.1.

a Hla­b. 31.1-3.

b Hla­b. 90.1. Du­te. 33.27.

c Hla­b. 133.3.

d Hla­b. 91.2.

e Hla­b. 140.1,4.

f 1 Ti­m. 1.1. Je­r. 14.8. 17.13. 50.7.

g 2 La­n. 32.8.

h Hla­b. 22.10. Isa. 46.3.

i Hla­b. 22.9. Ga­l. 1.15.

j Isa. 8.18. Ze­k. 3.8.

k 71.24.

l 71.18.

m 71.18.

n Hla­b. 83.5.

o Hla­b. 105.11. 119.82.

p Hla­b. 35.22.

q Hla­b. 40.13. 70.1.

r 71.24. Hla­b. 35.4,26. 40.14. 70.2.

s Hla­b. 109.29.

t Hla­b. 109.29.

u 71.24. Esta 9.2.

v 71.8,24.

w Hla­b. 92.5.

x Hla­b. 66.13.

y 71.9.

z 71.9.

a Hla­b. 36.5.

b Lu­ka 1.49. Hla­b. 126.2.

c Eks. 15.11.

d Hla­b. 60.3.

e Hla­b. 85.6. Hla­b. 80.18. 138.7. 143.11. Ho­s. 6.2. Ha­b. 3.2. Hla­b. 119.25.

f Hla­b. 33.2. 81.2. 92.3. 144.9. 149.3. 150.3.

g Hla­b. 33.2. 81.2. 92.3. 144.9. 149.3. 150.3.

h Hla­b. 78.41. 89.18. 2 Kho. 19.22.

i Hla­b. 34.22. Hla­b. 103.4.

j Hla­b. 35.28. 71.8,15.

k 71.13.

a 1 La­n. 22.12.

b Isa. 19.11.

c Isa. 11.3,4. 32.1.

d Hla­b. 65.12. 114.4,6. Jo­w. 3.18.

e Hla­b. 85.10. Isa. 32.17.

f Hla­b. 65.12. 114.4,6. Jo­w. 3.18.

g Hla­b. 85.10. Isa. 32.17.

h Isa. 11.3,4. 32.1.

i 72.7,17. Hla­b. 89.36,37. Je­r. 31.35,36. Je­r. 33.20,25.

j 2 Sa­m. 23.4. Ho­s. 6.3.

k Amos 7.1.

l Du­te. 32.2. Hla­b. 65.10.

m Hla­b. 92.12.

n Isa. 2.4. Efe. 2.14.

o Lu­ka 1.33.

p Hla­b. 110.2. Eks. 23.31. Hla­b. 80.11. 89.25.

q Hla­b. 110.2. Eks. 23.31. Hla­b. 80.11. 89.25.

r Hla­b. 2.8.

s Hla­b. 74.14. Isa. 23.13.

t Hla­b. 22.29. Hla­b. 95.6.

u Isa. 49.23. Mi­ka 7.17.

v 1 Kho. 5.10. 10.10. Hla­b. 45.12.

w 2 La­n. 9.21. 1 Kho. 10.22.

x Hla­b. 97.1. Isa. 42.10,12. 51.5. 60.9.

y 1 Sa­m. 10.27.

z 1 Kho. 10.1.

a Ge­n. 10.7. 1 La­n. 1.9. Isa. 43.3. Isa. 45.14. He­z. 23.42.

b He­z. 27.15.

c Isa. 49.23.

d Jo­be 29.12.

e Jo­be 29.12.

f Hla­b. 10.7.

g Hla­b. 116.15. 1 Sa­m. 18.30.

h 72.10.

i Du­te. 9.20.

j Na­ni 24.19.

k 1 Kho. 4.20.

l Hla­b. 92.7.

m Jo­be 5.25.

n Ge­n. 22.18. 26.4. Je­r. 4.2. Ge­n. 12.3. 18.18.

o Lu­ka 1.48.

p Jo­be 31.40.

q Hla­b. 106.48. Lu­ka 1.68.

r Jo­be 9.8. Hla­b. 136.4.

s Hla­b. 86.10. 105.5. 136.4. Eks. 15.11. Jo­be 5.9. Hla­b. 77.14. 78.12. 88.10. 139.14.

t Ne­h. 9.5.

u Na­ni 14.21.

v Hla­b. 41.13.

w Jo­be 31.40.

x Hla­b. 17,86. Hla­b. 55.1. 86.6. Hla­b. 90,102.

a Jo­ha. 1.47. Ro­ma 9.6.

b Na­ni 20.17.

c Jo­be 21.7.

d Ge­n. 30.1. Za­ga 23.17.

e Hla­b. 5.5.

f Hla­b. 35.27.

g Isa. 58.6.

h 73.14.

i 73.6.

j Hlu. 8.26. Hla­b. 75.5.

k Za­ga 7.10. Hla­b. 109.18.

l Jo­be 15.27. Hla­b. 141.4.

m 2 Pe­t. 2.18. Ju­da 16.

n Hla­b. 18.16. 144.7.

o 73.6.

p Hla­b. 75.8.

q Le­vi 1.15. 5.9. Hla­b. 75.8. Isa. 51.17. He­z. 23.34. Hlu. 6.38.

r Jo­be 22.13.

s 73.3. Hla­b. 17.14.

t 73.1. Jo­be 21.15.

u Hla­b. 26.6. Du­te. 21.6.

v 73.14.

w Hla­b. 101.8.

x 73.11.

y Hla­b. 14.5.

z Hla­b. 77.5.

a Hla­b. 20.2. 2 Kho. 19.1. Hla­b. 77.13.

b Du­te. 32.29.

c Hla­b. 37.38.

d 73.1. Jo­be 21.15.

e Hla­b. 35.6. Je­r. 23.12. Hla­b. 37.35,36.

f Hla­b. 74.3.

g Na­ni 16.21.

h Hla­b. 40.14.

i Jo­be 18.11.

j Jo­be 20.8. Hla­b. 90.5.

k Hla­b. 78.65.

l Hla­b. 49.10.

m Jo­be 18.3. Jo­be 11.12.

n Hla­b. 32.8. Hla­b. 107.11.

o Hla­b. 49.15.

p 73.5.

q Hla­b. 40.12. 84.2. 119.81.

r Hla­b. 16.5.

s Da­n. 12.2.

t Hla­b. 119.155.

u Eks. 34.15. Na­ni 15.39. Hla­b. 106.39.

v Hla­b. 107.22. 118.17.

a Du­te. 4.7.

b Hla­b. 46.10.

c Hla­b. 17.2.

d Isa. 24.19.

e 1 Sa­m. 2.8. Hla­b. 11.3. 82.5.

f Hla­b. 5.5.

g 75.10. Ze­k. 1.21.

h Jo­be 15.26. Hla­b. 73.6.

i 1 Sa­m. 2.3.

j Hla­b. 50.6. Hla­b. 76.8,9. Hla­b. 58.11.

k 1 Sa­m. 2.7. Da­n. 2.21.

l Jo­be 21.20.

m Hla­b. 11.6. 73.10.

n Za­ga 23.30.

o Hla­b. 73.10.

p Je­r. 48.25. Jo­be 16.15.

q 1 Sa­m. 2.1.

a Hla­b. 48.1,3.

b Hla­b. 27.5. Li­lo 2.6.

c Ge­n. 14.18. He­b. 7.1,2.

d Hla­b. 46.9.

e Hla­b. 78.48. Du­te. 32.24.

f Na­h. 2.13. He­z. 38.12,13. 39.4.

g Isa. 46.12. Jo­be 24.22.

h 76.6. Hla­b. 121.3,4. Isa. 5.27. 56.10. Na­h. 3.18. 2 Kho. 19.35. Je­r. 51.39.

i Eks. 15.1,21. He­z. 39.20. Na­h. 2.13. Ze­k. 12.4.

j 76.6. Hla­b. 121.3,4. Isa. 5.27. 56.10. Na­h. 3.18. 2 Kho. 19.35. Je­r. 51.39.

k Hla­b. 47.2.

l Ezra 9.15. Hla­b. 130.3. Na­h. 1.6. Ma­l. 3.2. Isa­m. 6.17. Hla­b. 1.5.

m Hla­b. 75.7. Hla­b. 58.11.

n Hla­b. 75.7. Hla­b. 58.11.

o Eks. 9.16. Hla­b. 65.7.

p 2 Sa­m. 22.46. Hla­b. 18.45.

q Hla­b. 50.14.

r Hla­b. 89.7. 2 La­n. 32.22,23.

s Hla­b. 68.29.

t Hla­b. 47.2.

a Hla­b. 142.1. Hla­b. 3.4.

b Hla­b. 86.7. Hla­b. 20.1. 50.15.

c Hla­b. 63.6. Isa. 26.9. Hla­b. 88.1.

d Ge­n. 37.35.

e Hla­b. 42.5,11. 43.5.

f Hla­b. 142.3. 143.4.

g Hla­b. 107.5. 142.3. 143.4. Jo­na 2.7. Hla­b. 61.2. 102.

h Ge­n. 41.8.

i Hla­b. 73.16.

j Hla­b. 143.5.

k Du­te. 32.7. Hla­b. 44.1. 143.5. Isa. 51.9.

l Jo­be 30.9.

m 77.2. Jo­be 35.10. Hla­b. 4.4. 16.7. 17.3.

n Hla­b. 44.9.

o Hla­b. 85.1.

p Ha­b. 3.9. Ro­ma 9.6.

q Isa. 49.15.

r Ha­b. 3.2.

s Je­r. 10.19. Hla­b. 31.22.

t Hla­b. 68.4.

u Hla­b. 143.5. 1 La­n. 16.12.

v Hlu. 13.18.

w Hla­b. 143.5. 1 La­n. 16.12.

x Hla­b. 90.16.

y Hla­b. 143.5. 1 La­n. 16.12.

z Hla­b. 9.11.

a Hla­b. 73.17.

b Eks. 15.11. Hla­b. 86.10.

c Eks. 15.11. Hla­b. 86.10.

d Hla­b. 72.18.

e Hlu. 13.18.

f Hla­b. 106.8.

g Eks. 6.6.

h Eks. 6.6.

i Hla­b. 74.2.

j Hla­b. 81.5.

k Hla­b. 114.3. Eks. 14.21.

l Ha­b. 3.10. Hla­b. 92.9.

m Ha­b. 3.10. Hla­b. 92.9.

n 77.16.

o Ha­b. 3.10. Hla­b. 92.9.

p Hla­b. 68.33.

q Ha­b. 3.11. 2 Sa­m. 22.15.

r Hla­b. 104.7.

s Hla­b. 97.4. Eks. 20.18.

t Hlu. 5.4.

u 77.16.

v Hlu. 5.4.

w Ha­b. 3.15.

x Je­r. 18.15.

y Hla­b. 89.52.

z Hla­b. 36.6.

a Eks. 13.21. 14.19. Hla­b. 78.53.

b Jo­be 21.11. Hla­b. 78.52. 80.1. 107.41. Isa. 63.11,12.

c Ho­s. 12.13.

a Isa. 51.4. Hla­b. 49.1. Hla­b. 105. 106.

b Hla­b. 49.4. Ma­t. 5.2. Ma­t. 13.35.

c Na­ni 21.27. Za­ga 1.1.

d Hla­b. 145.7.

e Za­ga 1.6. Hlu. 14.12.

f Hla­b. 44.1.

g 78.5,6. Jo­be 15.18. Du­te. 4.9. 6.7. 11.19. Jo­w. 1.3.

h Eks. 12.26.

i 78.11,32.

j Hla­b. 81.5.

k 78.21,71. Hla­b. 147.19.

l 78.21,71. Hla­b. 147.19.

m Jo­be 15.18. Hla­b.78.5,6. Du­te. 4.9. 6.7. 11.19. Jo­w. 1.3.

n 78.4. Hla­b. 102.18.

o Hla­b. 22.31.

p Jo­be 15.18. Hla­b.78.5,6. Du­te. 4.9. 6.7. 11.19. Jo­w. 1.3.

q Jo­be 4.6. Hla­b. 49.13.

r Hla­b. 105.45.

s 2 Kho. 17.14. 2 La­n. 30.7. He­z. 20.18.

t Du­te. 21.18,20. Je­r. 5.23.

u Hla­b. 68.6.

v Du­te. 21.18,20. Je­r. 5.23.

w Du­te. 9.7,24. 31.27.

x 78.22.

y 1 La­n. 12.2. Je­r. 46.9.

z 1 La­n. 12.2. Je­r. 46.9.

a 78.57.

b Hlu. 20.39,41.

c Hla­b. 106.13.

d 78.11,32.

e Eks. 7-12. Hla­b.78.43-52. Hla­b. 72.18.

f 78.43. Na­ni 13.22.

g Eks. 14.21. Hla­b. 136.13.

h Eks. 15.8. Hla­b. 33.7.

i Eks. 13.21.

j Eks. 17.6. Hla­b. 114.8.

k Eks. 15.8. Hla­b.78.44.

l Na­ni 20.8,10,11.

m Isa. 63.10. Li­lo 3.42. Du­te. 9.22. Hla­b. 95.8-10. He­b. 3.16. Hla­b.78.40,56.

n Hla­b. 63.1.

o 78.41,56. Du­te. 6.16. Hla­b. 95.8. 106.14. Eks. 16.2. 1 Ko­r. 10.9.

p Eks. 16.3. 17.3. Na­ni 11.4. 20.3. 21.5.

q Eks. 17.6. Na­ni 20.11.

r Hla­b. 105.41. Isa. 48.21. Li­lo 4.9.

s Hla­b. 68.10.

t Du­te. 3.26.

u Na­ni 11.1,10.

v 78.5.

w 78.31.

x 78.5.

y 78.8,32,37. He­b. 3.18. Ju­da 5.

z Ge­n. 7.11.

a Eks. 16.4.

b Hla­b. 105.40. Jo­ha. 6.31. Eks. 16.14.

c Jo­be 24.22. Hla­b. 103.20.

d Hla­b.78.29.

e 78.52. Eks. 10.13.

f Ge­n. 13.16.

g Ge­n. 22.17.

h Eks. 16.13.

i 78.25. Na­ni 11.20.

j 78.29. Na­ni 11.4,34.

k 78.29. Na­ni 11.4,34.

l Na­ni 11.33. Jo­be 20.23.

m 78.21.

n Isa. 10.16. Hla­b. 22.29.

o Na­ni 14. 16. 17.

p 78.22. Na­ni 14.11.

q Na­ni 14.29.35. 26.64,65.

r Hla­b. 39.5.

s Ho­s. 5.15.

t Ho­s. 5.15.

u Ho­s. 5.15.

v Hla­b. 63.1.

w Du­te. 32.4.

x Isa. 41.14. 43.14. 44.6,24. Hla­b. 74.2.

y He­z. 33.31.

z Isa. 57.11.

a 78.8.

b Hla­b. 51.10.

c 78.22. Na­ni 14.11.

d Eks. 34.6.

e Je­r. 18.23. Na­ni 14.20. Hla­b. 65.3.

f Hla­b. 103.14,16. Jo­be 7.7. 10.9.

g Ge­n. 6.3.

h Hla­b. 103.14,16. Jo­be 7.7. 10.9.

i Jo­be 7.7.

j Efe. 4.30.

k Hla­b. 106.14. Na­ni 21.20.

l 78.18.

m He­z. 9.4.

n 2 Kho. 19.22.

o Hlu. 8.34.

p 78.12. Hla­b. 105.27-36.

q Eks. 7.3. Hla­b. 106.22. Se­b. 7.36.

r Eks. 7.3. Hla­b. 106.22. Se­b. 7.36.

s Eks. 4.21. 7.9. 11.9,10.

t 78.12.

u Eks. 7.17-25. Hla­b. 105.29.

v 78.16.

w Eks. 8.21-24. Hla­b. 105.31.

x Eks. 8.2-14. Hla­b. 105.30.

y 1 Kho. 8.37. 2 La­n. 6.28. Isa. 33.4. Jo­w. 1.4. 2.25. Hla­b. 105.34.

z Eks. 10.12-15. Hla­b. 105.34,35.

a Eks. 9.23-25. Hla­b. 105.32,33. Ge­n. 40.9.

b Lu­ka 17.6. 19.4. 1 La­n. 27.28.

c Eks. 12.13,23. 2 Sa­m. 24.16.

d 78.48.

e Eks. 12.29. Hla­b. 105.36. 135.8. 136.10.

f Ge­n. 49.3.

g Hla­b. 105.23,27. 106.22.

h 78.26.

i Hla­b. 77.20.

j 78.26.

k Eks. 14.19,20.

l Hla­b. 77.20.

m Eks. 14.27,28. 15.10.

n Eks. 15.17. Isa. 11.9.

o Eks. 15.17. Isa. 11.9.

p Hla­b. 68.16.

q Hla­b. 80.8. Hla­b. 44.2.

r Jo­sh. 23.4. Jo­sh. 13.7. 19.51. Hla­b. 105.44. 135.12. 136.21,22. Se­b. 13.19.

s Hla­b. 105.11.

t Hlu. 2.11,12.

u 78.18.

v 78.40.

w Hla­b. 35.4. 40.14. 70.2. 129.5. He­z. 20.27,28.

x 78.9. Hos 7.16.

y Du­te. 31.29.

z Le­vi 26.30. 1 Kho. 11.7. 12.31. Du­te. 12.2.

a Na­ni 25.11.

b Du­te. 7.5,25. 12.3.

c 78.62. Hla­b. 106.40. Du­te. 3.26.

d 78.67. Hla­b. 89.38.

e 1 Sa­m. 4.11. Je­r. 7.12-14. 26.6.

f Jo­sh. 22.19.

g Jo­sh. 18.1.

h Hla­b. 68.18.

i 1 Sa­m. 4.11. Je­r. 7.12-14. 26.6.

j Hla­b. 105.4. 132.8. Hla­b. 63.2.

k Hlu. 18.30.

l 78.48.

m 1 Sa­m. 4.10.

n 78.59.

o 1 Sa­m. 4.11. 2 La­n. 26.17.

p Jo­be 27.15.

q He­z. 24.23. Je­r. 22.18.

r Hla­b. 73.20. Hla­b. 35.23.

s Isa. 42.13.

t 1 Sa­m. 5.6,12. 6.4. 1 Sa­m. 14.20.

u 78.59.

v Hla­b. 81.5.

w Hla­b. 87.2. Hla­b. 132.5.

x 1 Sa­m. 16.11,12. 2 Sa­m. 7.8.

y Hla­b. 50.9.

z Ge­n. 33.13. Isa. 40.11.

a 2 Sa­m. 5.2. 1 La­n. 11.2. Hla­b. 28.9.

b 78.5.

c 78.5.

d 1 Sa­m. 10.1.

e 1 Kho. 9.4. Hla­b. 101.2.

f 78.14,53.

a Li­lo 1.10.

b Hla­b. 74.2.

c Hla­b. 5.7. Hla­b. 74.7.

d Mi­ka 3.12. Je­r. 26.18. 2 Kho. 25.9,10. 2 La­n. 36.19. Hla­b. 102.14. 137.3.

e Du­te. 28.26. Je­r. 15.3. 19.7.

f Hla­b. 50.5.

g Hla­b. 74.19. Hla­b. 50.10.

h 79.6.

i Je­r. 14.16. 16.4. Je­r. 22.19. Isa­m. 11.9.

j Da­n. 9.16.

k Hla­b. 44.13.

l Hla­b. 44.13.

m Da­n. 9.16.

n Hla­b. 74.10.

o Hla­b. 13.1. Hla­b. 74.1. 85.5.

p Hla­b. 13.1. Hla­b. 74.1. 85.5.

q Du­te. 29.29. Ze­f. 1.18. 3.8.

r Hla­b. 89.46.

s 79.6.

t 79.6,7. Je­r. 10.25. Ze­f. 3.8. Isa­m. 16.1.

u Isa. 45.4,5. Hlu. 2.10.

v Hla­b. 14.4.

w 2 Sa­m. 15.25.

x Isa. 64.9.

y Ma­t. 17.25.

z Hla­b. 142.6. Hla­b. 116.6.

a 2 La­n. 14.11.

b Hla­b. 65.3.

c Hla­b. 25.11.

d Hla­b. 42.3.

e Hla­b. 102.20.

f Hla­b. 102.20.

g 79.4.

h Ge­n. 4.15,24. Hla­b. 12.6. Za­ga 6.31. Isa. 30.26. Le­vi 26.21,28. Hla­b. 119.164. Za­ga 24.16.

i Hla­b. 35.13. Za­ga 6.27. Isa. 65.6,7. Je­r. 32.18. Lu­ka 6.38. Hla­b. 89.50. 129.7.

j Hla­b. 74.10,18,22. Ne­h. 4.4.

k Hla­b. 74.10,18,22. Ne­h. 4.4.

l Hla­b. 74.1.

m Isa. 43.21.

a Hla­b. 81.5.

b Ge­n. 48.15. 49.24. Hla­b. 77.20. Hla­b. 95.7.

c Hla­b. 99.1. Eks. 25.22.

d Hla­b. 50.2.

e Na­ni 2.18-23.

f Hla­b. 35.23.

g 80.7,14,19. Hla­b. 60.1. 85.4. Li­lo 5.21.

h Na­ni 6.25. Hla­b. 4.6.

i Ps 59.5. 84.8.

j Hla­b. 74.10.

k Hla­b. 42.3. Hla­b. 102.9.

l Isa. 40.12.

m Hla­b. 44.13. 79.4.

n 80.7,14,19. Hla­b. 60.1. 85.4. Li­lo 5.21.

o Isa. 5.1-7. 27.2. Je­r. 2.21. 12.10. He­z. 15.6. 17.6. 19.10. Ma­t. 21.33. Ma­rk. 12.1. Lu­ka 20.9. Jo­ha. 15.1-6.

p Hla­b. 78.55.

q Hla­b. 44.2.

r Ge­n. 24.31. Jo­sh. 24.12.

s Jo­be 14.9.

t Jo­be 8.16.

u Hla­b. 72.8.

v Hla­b. 89.40,41. Isa. 5.5.

w Hla­b. 89.40,41. Isa. 5.5.

x Je­r. 5.6.

y Hla­b. 50.11.

z 80.3.

a Isa. 63.15.

b Hla­b. 84.9.

c Ge­n. 49.22.

d 80.17. Isa.44.14.

e Isa. 33.12.

f Isa. 33.12.

g Hla­b. 76.6. Hla­b. 39.11.

h Hla­b. 89.21. Lu­ka 1.66.

i 80.15.

j Hla­b. 8.4,5.

k 80.17. Isa. 44.14.

l Hla­b. 89.21. Lu­ka 1.66.

m Hla­b. 71.20.

n 80.3,7.

a Du­te. 32.43.

b Hla­b. 95.1. Le­vi 23.24. Na­ni 29.1.

c Eks. 15.20.

d Hla­b. 71.22.

e Hla­b. 71.22.

f Le­vi 25.9. 1 La­n. 15.24,28.

g Le­vi 23.24. Na­ni 10.10. 29.1.

h Za­ga 7.20.

i Hla­b. 78.5. 122.4.

j Hla­b. 77.15. 78.67. 80.1.

k Eks. 11.4.

l Hla­b. 114.1.

m Du­te. 28.49. Je­r. 5.15. Isa. 28.11. 33.19.

n Isa. 10.27. Isa. 9.4.

o Eks. 1.11.

p 2 Kho. 10.7.

q Hla­b. 50.15. Eks. 2.23. 14.10.

r Eks. 19.19.

s Eks. 17.6.

t Hla­b. 50.7.

u Hla­b. 50.7.

v Hla­b. 44.20. Isa. 43.12.

w Du­te. 32.12.

x Eks. 20.2.

y Hla­b. 37.3,4.

z Za­ga 1.25,30.

a Jo­be 8.4. Se­b. 7.42. 14.16. Ro­ma 1.24,26.

b Je­r. 7.24. Hla­b. 106.43.

c Du­te. 5.29.

d Se­b. 14.16. Du­te. 5.33.

e Isa. 1.25. Amos 1.8.

f Hla­b. 83.2. Ro­ma 1.30.

g Du­te. 32.13. Jo­be 29.6.

a 2 La­n. 19.5-7. Tshu. 5.8. Mi­ka 7.2,3.

b Isa. 3.13.

c Hla­b. 58.11.

d 1 Sa­m. 2.25. Eks. 12.12.

e Hla­b. 74.10.

f Du­te. 10.17. Du­te. 1.17.

g Za­ga 18.5.

h Za­ga 18.5.

i Hla­b. 41.1.

j Je­r. 22.3.

k Je­r. 22.3.

l Jo­be 29.12.

m Hla­b. 41.1.

n Za­ga 24.11.

o Hla­b. 14.4. 53.4. 73.22. Je­r. 4.22. Mi­ka 3.1.

p Za­ga 2.13.

q Hla­b. 11.3. Hla­b. 75.3.

r Jo­ha. 10.34. Hla­b. 82.6,7. He­z. 28.2-10.

s 82.1. 1 Sa­m. 28.13.

t Hla­b. 89.27.

u Jo­be 21.32. Hla­b. 49.12. He­z. 31.14.

v Jo­be 31.33.

w Hla­b. 12.5.

x Hla­b. 2.8.

a Isa. 62.7.

b Hla­b. 28.1.

c Hla­b. 39.6. 46.3. Isa. 17.12.

d Hla­b. 81.15.

e Hlu. 8.28. Jo­be 10.15.

f Ne­h. 4.8.

g Hla­b. 27.5.

h 2 La­n. 32.21. Hla­b. 74.8.

i Je­r. 31.36. 48.2. Isa. 7.8. 17.1. 25.2.

j 83.3. Hla­b. 71.10.

k 1 Sa­m. 11.1.

l 2 La­n. 20.1,10,11.

m Ge­n. 25.18.

n 2 La­n. 20.1,10,11.

o 1 La­n. 5.10.

p Jo­sh. 13.5.

q He­z. 27.6,8,9.

r 2 La­n. 20.1,10,11.

s 1 Sa­m. 15.2.

t 2 La­n. 17.11. 21.16.

u He­z. 27.6,8,9.

v He­z. 27.6,8,9.

w 2 Kho. 15.19.

x Lu­ka 1.54.

y Du­te. 2.9. Ge­n. 19.37,38.

z Na­ni 31.7. Hlu. 7.22. Hlu. 6.1.

a Hlu. 4.15,24. 5.21.

b Hlu. 4.7.

c Jo­sh. 17.11.

d 2 Kho. 9.37. Jo­be 20.7. Ze­f. 1.17.

e Hlu. 7.25. 8.3.

f Hlu. 7.25. 8.3.

g Jo­sh. 13.21.

h Hlu. 8.5,6,12,21.

i Hlu. 8.5,6,12,21.

j 2 La­n. 20.11.

k Hla­b. 65.12.

l Isa. 17.13.

m Jo­be 13.25. Isa. 5.24. Hla­b. 1.4.

n Isa. 17.13.

o Jo­be 21.18.

p Isa. 9.18.

q Du­te. 32.22. Hla­b. 106.18.

r Isa. 17.13.

s Hla­b. 55.8.

t Jo­be 9.17.

u Isa. 17.13.

v Jo­be 21.18.

w Jo­be 10.15.

x Hla­b. 35.4.

y Hla­b. 35.4.

z Hla­b. 59.13.

a Eks. 6.3.

b Hla­b. 86.10.

c Hla­b. 9.2. 18.13. 97.9. Hla­b. 56.2. 99.2. 113.4.

a Hla­b. 27.4.

b Hla­b. 43.3. 132.5,7.

c Hla­b. 42.1,2. 63.1. 119.20.

d Hla­b. 119.81. Jo­be 19.27. Hla­b. 143.7. 2 Sa­m. 13.39.

e Hla­b. 116.19.

f Hla­b. 42.2.

g Za­ga 26.2.

h Za­ga 26.2.

i Hla­b. 5.2.

j Hla­b. 65.4.

k Hla­b. 42.5,11. 43.5.

l 2 La­n. 9.11.

m Jo­w. 2.23.

n Isa. 35.7.

o Za­ga 4.18. Isa. 40.31. Jo­ha. 1.16. 2 Ko­r. 3.18.

p Hla­b. 42.2. Eks. 34.23.

q Hla­b. 59.5. 80.4.

r Hla­b. 80.14.

s 84.11. Hla­b. 28.7. 59.11. 89.18. 115.9,10,11. Za­ga 2.7. 30.5. Ge­n. 15.1.

t Hla­b. 61.6. 63.11.

u Hla­b. 116.19.

v Isa. 60.19,20. Ma­l. 4.2. Hla­b. 27.1.

w 84.11. Hla­b. 28.7. 59.11. 89.18. 115.9,10,11. Za­ga 2.7. 30.5. Ge­n. 15.1.

x Hla­b. 85.12. Hla­b. 34.9,10.

y Za­ga 2.7. Jo­sh. 24.14.

z Hla­b. 2.12. Hla­b. 25.2.

a Hla­b. 14.7. 126.1,4. Ezra. 1.11. Jo­be 42.10.

b Hla­b. 32.1.

c Hla­b. 32.1.

d Eks. 32.12. Du­te. 13.17. Jo­na 3.9.

e He­z. 18.30,32.

f Hla­b. 80.3.

g Ne­h. 1.3-10.

h Hla­b. 74.1. 79.5. 80.4.

i Hla­b. 36.10.

j Hla­b. 71.20.

k Hla­b. 90.14. 149.2.

l Ha­b. 2.1.

m Ze­k. 9.10. Ha­g. 2.9.

n Hla­b. 50.5.

o 2 Pet 2.21.

p Hla­b. 49.13. Jo­be 4.6.

q Isa. 46.13.

r Ha­g. 2.7,9. Ze­k. 2.5. Jo­ha. 1.14.

s Hla­b. 89.14. Hla­b. 40.11. Za­ga 3.3.

t Za­ga 22.2. 29.13.

u Hla­b. 72.3.

v Hla­b. 72.3.

w Isa. 45.8.

x Isa. 45.8.

y Hla­b. 84.11. Ja­k. 1.17.

z Hla­b. 67.6. Ho­s. 2.22.

a Hla­b. 89.14.

a Hla­b. 17.6. 31.2. 71.2. 88.2. 102.2. 116. 2.

b Hla­b. 40.17. 70.5. Hla­b. 35.10. 37.14. 74.21. 109.16,22.

c Isa. 26.3. Hla­b. 25.2.

d 86.16. Hla­b. 4.1.

e Hla­b. 88.9.

f Hla­b. 25.1. 143.8. Du­te. 24.15.

g Hla­b. 130.4.

h Eks. 34.6. Hla­b. 86.15. Hla­b. 103.8. Jo­w. 2.13. Hla­b. 145.8.

i Hla­b. 55.1,2.

j Hla­b. 55.1,2.

k Hla­b. 130.2.

l Hla­b. 77.2.

m Hla­b. 17.6.

n Eks. 15.11.

o Du­te. 3.24.

p Hla­b. 22.31. 65.2. Isa. 66.18. Isa­m. 15.4. Isa. 43.7.

q Hla­b. 66.4. Isa. 66.23.

r Hla­b. 77.13.

s Hla­b. 72.18.

t Du­te. 6.4. 32.39. Hla­b. 83.18. Isa. 37.16. 44.6,8. Ma­rk. 12.29. 1 Ko­r. 8.4,6. Efe. 4.6. 2 Kho. 19.15.

u Hla­b. 27.11. 119.33. Hla­b. 25.4.

v Hla­b. 26.3.

w Hla­b. 30.3. 56.13. 116.8.

x Hla­b. 63.9.

y Hla­b. 54.3.

z Eks. 34.6. Hla­b. 62.12. 103.8. 111.4. 116.5. 130.7. 145. 8.

a Eks. 34.6. Hla­b. 86.15. Hla­b. 103.8. Jo­w. 2.13. Hla­b. 145.8.

b Hla­b. 25.16.

c 86.16. Hla­b. 4.1.

d Hla­b. 116.16.

e Hla­b. 116.16.

f Hlu. 6.17.

g Du­te. 28.11. Ne­h. 5.19. 13.31. Je­r. 14.11.

h Lu­ka 1.54.

a Isa. 28.16.

b Hla­b. 121.1. 133.3. Hla­b. 48.1. Hla­b. 68.16. Isa. 2.2,3.

c Hla­b. 78.68.

d Hla­b. 46.4. Ma­t. 5.35.

e Hla­b. 89.10. Isa. 51.9. Jo­be 9.13. Isa. 19.22-25.

f 2 Kho. 20.12.

g Hla­b. 36.10. Jo­be 19.13. Jo­ha. 10.14.

h Hla­b. 68.31.

i 87.5.

j 87.5.

k Hla­b. 22.30.

l Hla­b. 69.28.

m Hla­b. 5. 1 Sa­m. 10.5. 1 Kho. 1.40.

a Hla­b. 24.5.

b Hla­b. 22.2. Lu­ka 18.7.

c Hla­b. 86.1.

d Hla­b. 30.3. 107.18.

e Hla­b. 16.10.

f Hla­b. 28.1. Hla­b. 31.12.

g 88.10-12. Hla­b. 6.5.

h Isai 53.8.

i Li­lo 3.55. Hla­b. 63.9.

j 88.12,18. Hla­b. 143.3. Li­lo 3.6. Hla­b. 74.20.

k Hla­b. 69.15.

l Hla­b. 42.7.

m 88.18. Hla­b. 142.4. Lu­ka 23.49. Hla­b. 31.11. Ma­t. 26.56.

n Jo­be 30.10.

o Je­r. 32.2.

p Jo­be 3.23.

q Hla­b. 6.7.

r Hla­b. 86.3.

s Jo­be 11.13.

t 88.10-12. Hla­b. 6.5.

u Hla­b. 72.18.

v Jo­be 26.5.

w 88.10-12. Hla­b. 6.5.

x Jo­be 26.6.

y Hla­b. 89.5. Hlu. 13.18.

z 88.6. Jo­be 10.21.

a 88.5. Hla­b. 31.12. Tshu. 9.5.

b Hla­b. 30.2.

c Hla­b. 5.3.

d Hla­b. 89.14. Ma­t. 17.25.

e Hla­b. 44.9.

f Jo­be 13.24.

g Hla­b. 81.6.

h Jo­be 6.4.

i Hla­b. 118.10-12.

j Hla­b. 22.16.

k 88.8.

l Hla­b. 38.11.

m 88.8.

n Jo­be 17.14.

a Hla­b. 101.1.

b Isa. 55.3.

c Hla­b. 36.5.

d Hla­b. 36.5.

e 89.2,5,8,24,33,49. Hla­b. 88.11. 119.90. 89.14,28,37.

f 89.2.

g Hla­b. 119.89.

h 89.2,5,8,24,33,49. Hla­b. 88.11. 119.90. 89.14,28,37.

i Isa. 42.1. Hla­b. 89.19. 1 Kho. 8.16.

j 89.19,35,49. 2 Sa­m. 7.8-16. 1 La­n. 17.7-14. Hla­b. 132.11,12. Je­r. 30.9.

k 89.29,36. Jo­ha. 12.34.

l 89.2.

m 89.29,36. 2 Sa­m. 7.13,16. Je­r. 33.17. Isa. 9.7. Lu­ka 1.32,33.

n 89.1.

o Hla­b. 50.6.

p Hla­b. 88.12. Hlu. 13.18.

q 89.2,5,8,24,33,49. Hla­b. 88.11. 119.90. 89.14,28,37.

r Hla­b. 149.1. Hla­b. 111.1.

s 89.7. Jo­be 5.1. Jo­be 1.6.

t Hla­b. 40.5. Hla­b. 113.5.

u Hla­b. 29.1.

v Hla­b. 111.1.

w 89.7. Jo­be 5.1. Jo­be 1.6.

x Hla­b. 47.2.

y Hla­b. 68.4.

z Hla­b. 35.10. Eks. 15.11.

a 89.2,5,8,24,33,49. Hla­b. 88.11. 119.90. 89.14,28,37.

b Hla­b. 65.7.

c Eks. 14.26-28.

d Hla­b. 53.5. Hla­b. 68.1. 92.9.

e Ge­n. 1.1. 1 La­n. 29.11.

f Hla­b. 24.1.

g Hla­b. 24.1.

h Hla­b. 104.5.

i Jo­be 26.7.

j Jo­sh. 19.12.

k Du­te. 3.9.

l Hla­b. 98.8.

m Hla­b. 97.2.

n Hla­b. 97.2.

o Hla­b. 85.10.

p Hla­b. 88.13. Hla­b. 95.2.

q Le­vi 23.24. Na­ni 10.5,6. 23.21. Hla­b. 98.6. Hla­b. 27.6.

r Hla­b. 4.6. 44.3. Hla­b. 90.8. Hla­b. 67.1.

s 89.10.

t 89.24. 1 Sa­m. 2.1. Hla­b. 132.17.

u 89.3,4.

v Hla­b. 71.22.

w 89.3,4.

x Hla­b. 16.10. Hla­b. 145.17.

y Hla­b. 21.5.

z 2 Sa­m. 17.10. Za­ga 8.14.

a 89.3. 1 Kho. 11.34.

b Se­b. 13.22. 1 Sa­m. 16.1,12.

c 89.38. 1 Sa­m. 16.13.

d Hla­b. 80.17.

e Hla­b. 80.17.

f 2 Sa­m. 7.10.

g 2 Sa­m. 7.9. Hla­b. 2.9.

h 89.1.

i 89.1.

j 89.17.

k Hla­b. 72.8.

l Hla­b. 72.8.

m 2 Sa­m. 7.14. 1 La­n. 22.10. 1 La­n. 28.6.

n 2 Sa­m. 22.47.

o Je­r. 31.9. Hla­b. 2.7. 82.6.

p Na­ni 24.7.

q 89.1.

r 89.3,34,39.

s 89.4,36.

t 89.4.

u Du­te. 11.21. Jo­be 14.12.

v 2 Sa­m. 7.14. 1 Kho. 2.4. 8.25.

w Hla­b. 119.53. Je­r. 9.13.

x Na­ni 16.29.

y 2 Sa­m. 7.14. Jo­be 21.9.

z 2 Sa­m. 7.14. Jo­be 21.9.

a 89.1.

b 89.1.

c 89.31. Je­r. 33.21.

d 89.3,34,39.

e 89.3,49.

f Amos 4.2. Hla­b. 60.6. 108.7.

g 89.4,36.

h 89.4.

i Hla­b. 72.5.

j Hla­b. 72.5.

k Jo­be 16.19.

l Hla­b. 44.9. Hla­b. 44.9-22.

m Hla­b. 78.59.

n Jo­be 10.3.

o Hla­b. 78.59.

p Du­te. 3.26.

q 89.20,51.

r 89.Li­lo 2.7.

s Hla­b. 74.7.

t Li­lo 5.16.

u Hla­b. 7.5. 89.44. Da­n. 8.7.

v Hla­b. 80.12.

w Hla­b. 80.12.

x Hla­b. 44.13.

y Hla­b. 7.5. 89.44. Da­n. 8.7.

z Hla­b. 102.23.

a Hla­b. 74.9.

b Hla­b. 13.1. Ha­b. 1.2.

c Hla­b. 13.1. Ha­b. 1.2.

d Hla­b. 13.1. Ha­b. 1.2.

e Hla­b. 79.5.

f Jo­be 7.7. 10.9.

g Ps 39.5. Jo­be 11.17.

h Hla­b. 12.8. 90.3.

i Hla­b. 49.9.

j Lu­ka 2.26. Jo­be 14.14.

k 89.1.

l 89.3.

m 89.1.

n Hla­b. 54.5.

o Hla­b. 74.18,22. Hla­b. 69.9,19.

p Hla­b. 79.12.

q Hla­b. 74.18,22. Hla­b. 69.9,19.

r Hla­b. 77.19. Hla­b. 17.11.

s 89.20,51.

t Hla­b. 41.13.

a Du­te. 33.27.

b Za­ga 8.25.

c Jo­be 15.7.

d Du­te. 32.18.

e Za­ga 8.25.

f Du­te. 32.18.

g Jo­be 37.12.

h Jo­be 36.26.

i Ge­n. 3.19. Tshu. 12.7.

j 2 Pe­t. 3.8.

k Hla­b. 39.5.

l Hla­b. 77.17.

m Hla­b. 73.20.

n Hla­b. 37.2.

o 2 Kho. 19.26. Hla­b. 103.15. Isa. 40.6,7.

p Jo­be 29.20.

q Jo­be 4.20.

r 2 Kho. 19.26. Hla­b. 103.15. Isa. 40.6,7.

s Jo­be 14.2. Hla­b. 92.7.

t Jo­be 29.20.

u Jo­be 4.20.

v Hla­b. 37.2.

w Jo­be 14.2. Hla­b. 92.7.

x Hla­b. 50.21. Je­r. 16.17. Hla­b. 130.3.

y Jo­be 34.32. Hla­b. 19.12.

z Ge­n. 47.8,9,28.

a Hla­b. 39.4.

b Hla­b. 6.4.

c Hla­b. 74.10.

d Du­te. 32.36. Hla­b. 106.45. 135.14. Ge­n. 6.6.

e Hla­b. 5.3.

f Hla­b. 85.6.

g Du­te. 32.7.

h Du­te. 32.7.

i Du­te. 32.4. Ha­b. 3.2. Hla­b. 77.12. 92.4. 95.9. Isa. 28.21.

j Hla­b. 27.4.

k Du­te. 2.7. 14.29. 16.15. 24.19. 28.12. 30.9. Hla­b. 92.4. 143.5.

a Hla­b. 32.7.

b Hla­b. 17.8. Hla­b. 121.5.

c 91.9. Hla­b. 94.22. Hla­b. 14.6. Hla­b. 9.9.

d Hla­b. 31.3. 71.3. 144.2. 2 Sa­m. 22.2.

e Hla­b. 25.2.

f Za­ga 6.5. Se­b. 12.11.

g Jo­be 18.9. Hla­b. 69.22. 119.110. 124.7. 140.5. 141.9. 142.3. Ho­s. 5.1. 9.8. Hla­b. 11.6.

h Hla­b. 52.2.

i Jo­be 39.13.

j Ru­the 2.12. Ma­t. 23.37. Lu­ka 13.34.

k Hla­b. 17.8. Hla­b. 121.5.

l Jo­be 39.13.

m Hla­b. 35.2.

n Jo­be 5.19,23. Za­ga 3.23-26. Isa. 43.2.

o Jo­be 10.22.

p Du­te. 32.24. Isa. 28.2. Ho­s. 13.14.

q Hla­b. 37.34. Ma­l. 1.5.

r 91.9. Hla­b. 94.22. Hla­b. 14.6. Hla­b. 9.9.

s Du­te. 33.27.

t Za­ga 12.21. Jo­be 5.19.

u Hla­b. 38.11.

v Jo­be 8.22.

w Ma­t. 4.6. Lu­ka 4.10,11.

x Hla­b. 34.7. Ma­t. 18.10.

y Za­ga 3.23. Hla­b. 37.24.

z Lu­ka 10.19.

a Jo­be 10.16.

b Hla­b. 74.13.

c Hla­b. 22.9.

d Hla­b. 20.1.

e Hla­b. 9.10.

f Jo­be 12.4. Hla­b. 50.15. Hla­b. 107.6.

g Hla­b. 50.15.

h Hla­b. 50.15.

i 1 Sa­m. 2.30 Jo­ha. 12.26.

j Du­te. 6.2. 1 Kho. 3.14.

a Hla­b. 147.1.

b Hla­b. 71.22.

c Hla­b. 71.22.

d Hla­b. 36.5.

e Hla­b. 36.5.

f Hla­b. 33.2.

g Hla­b. 71.22.

h Hla­b. 33.2.

i Hla­b. 71.22.

j Hla­b. 33.2.

k Hla­b. 143.5. Hla­b. 90.16,17.

l Hla­b. 143.5. Hla­b. 90.16,17.

m Hla­b. 111.2. Isa. 28.29. Isa­m. 15.3. Hla­b. 40.5. 71.15. 139.14,17. Jo­be. 38-41.

n Ro­ma 11.33. Hla­b. 36.6.

o Hla­b. 94.8. Hla­b. 49.10.

p Hla­b. 94.8. Hla­b. 49.10.

q Jo­be 12.6.

r 92.12,13. Isa. 27.6.

s 92.9. Hla­b. 94.4.

t 92.12,13. Isa. 27.6.

u Hla­b. 72.16. 90.6.

v Hla­b. 56.2. 92.1. Mi­ka 6.6. Hla­b. 9.2. 83.18. Hla­b. 93.4.

w Hla­b. 77.16. 93.1,3. 94.1,3,23. 96.1,7,8,13. 98.5. 129.1,2. Isa. 15.1. Na­h. 1.2.

x Hla­b. 77.16. 93.1,3. 94.1,3,23. 96.1,7,8,13. 98.5. 129.1,2. Isa. 15.1. Na­h. 1.2.

y 92.9. Hla­b. 94.4.

z Jo­be 4.11. Hla­b. 68.1. 89.10.

a 1 Sa­m. 2.1.

b Na­ni 23.22.

c Hla­b. 23.5.

d 92.14.

e Hla­b. 54.7.

f Ps 72.7. Na­ni 24.6. Hla­b. 52.8. Isa. 65.22. Ho­s. 14.5-8. Amos 2.9.

g 92.12,13. Isa. 27.6.

h Je­r. 10.5.

i Hlu. 9.15.

j Hla­b. 1.3.

k Hla­b. 52.8.

l 92.12,13. Isa. 27.6.

m Hla­b. 116.19.

n Hla­b. 58.11.

o Du­te. 32.4.

p Ro­ma 9.14. Jo­be 34.10.

a 1 La­n. 16.31.

b Hla­b. 96.10. Hla­b. 92.9.

c Isa. 51.9. Jo­be 40.10. Hla­b. 104.1.

d Hla­b. 92.9.

e Isa. 51.9. Jo­be 40.10. Hla­b. 104.1.

f Hla­b. 65.6.

g Hla­b. 96.10. Hla­b. 92.9.

h Ps 10.6.

i Hla­b. 45.6.

j Ha­b. 3.8.

k Hla­b. 92.9.

l Hla­b. 92.9.

m Hla­b. 65.7.

n Isa. 57.15. Hla­b. 92.8.

o Hla­b. 42.7.

p Eks. 15.10.

a Du­te. 32.35. Na­h. 1.2.

b Hla­b. 92.9.

c Hla­b. 7.6.

d Ge­n. 18.25. Hla­b. 58.11.

e Hla­b. 7.6.

f Hla­b. 92.9.

g Hla­b. 145.7.

h Hla­b. 31.18. 1 Sa­m. 2.3.

i Jo­be 34.8. Hla­b.94.16. Hla­b. 5.5. 6.8. 14.4. 28.3. 36.12. 53.4. 59.2. 64.2. 92.7,9. 101.8. 125.5. 141.4,9.

j Za­ga 22.22. Isa. 3.15.

k Jo­be 22.13.

l 94.12. Hla­b. 68.4.

m Hla­b. 92.6. Hla­b. 49.10.

n Hla­b. 92.6. Hla­b. 49.10.

o Du­te. 4.7.

p Hla­b. 92.6. Hla­b. 49.10.

q Eks. 4.11. Za­ga 20.12.

r 94.12. Ro­ma 1.20. 2.14,15.

s 94.12. Jo­be 35.11. Isa. 28.26.

t 1 Ko­r. 3.20.

u Hla­b. 39.5.

v 94.12. Hla­b. 68.4.

w 94.12. Ro­ma 1.20. 2.14,15.

x Du­te. 8.5. 1 Ko­r. 11.32.

y 94.12. Jo­be 35.11. Isa. 28.26.

z Jo­be 34.29.

a Hla­b. 49.5.

b Hla­b. 55.23.

c 1 Sa­m. 12.22. Ro­ma 11.2.

d Hla­b. 7.10.

e 2 Sa­m. 23.10,12. Hla­b. 12.5.

f Hla­b. 55.18.

g 2 Sa­m. 23.10,12. Hla­b. 12.5.

h Jo­be 34.8. Hla­b.94.16. Hla­b. 5.5. 6.8. 14.4. 28.3. 36.12. 53.4. 59.2. 64.2. 92.7,9. 101.8. 125.5. 141.4,9.

i Hla­b. 55.18.

j Hla­b. 124.1,2.

k Hla­b. 2.12. 73.2. 119.87. Za­ga 5.14.

l Hla­b. 31.17.

m Hla­b. 38.16.

n Hla­b. 20.2.

o Hla­b. 139.23. Jo­be 4.13. 20.2.

p Hla­b. 52.2.

q Hla­b. 50.16. Ps 58.2.

r Eks. 23.7. Ma­t. 27.4.

s Hla­b. 59.9.

t Hla­b. 95.1.

u Hla­b. 91.2.

v Hla­b. 7.16. Hla­b. 34.21.

w Hla­b. 101.5,8.

x Hla­b. 92.9.

y Hla­b. 92.9.

z Hla­b. 101.5,8.

a 95.2. Hla­b. 47.1. 66.1. 81.1. 98.4,6. 100.1.

b 2 Sa­m. 22.47. Hla­b. 94.22.

c 95.2. Hla­b. 47.1. 66.1. 81.1. 98.4,6. 100.1.

d Eks. 18.11. Hla­b. 96.4. 135.5.

e Hla­b. 97.9.

f Na­ni 23.22.

g Ge­n. 1.9,10.

h Ge­n. 1.9,10.

i Hla­b. 45.11.

j Hla­b. 72.9.

k 2 La­n. 6.13. Da­n. 6.10.

l Hla­b. 149.2. Hla­b. 100.3. Du­te. 32.6.

m Hla­b. 74.1.

n Hla­b. 80.1.

o He­b. 3.7-11, 15.4.7.

p Na­ni 14.22.

q Za­ga 28.14. Eks. 9.34. Du­te. 15.7. 1 Sa­m. 6.6. 2 La­n. 36.13.

1 uku­phi­ki­sa­na: He­b. iMe­ri­ba.

r Eks. 17.2,7.

2 uku­li­nga: He­b. iMa­sa.

s 95.9.

t Na­ni 14.22.

u 95.9.

v Hla­b. 90.16.

w Se­b. 13.18. He­b. 3.17. He­b. 3.9,10.

x He­z. 16.47. He­z. 6.9. Hla­b. 119.158. 139.21.

y Hla­b. 106.26. He­b. 3.11,18. Du­te. 1.35. He­b. 4.3,5.

z Du­te. 12.9.

a 1 La­n. 16.23-33. Hla­b. 98.

b Hla­b. 92.9.

c Hla­b. 33.3.

d Hla­b. 92.9.

e Hla­b. 48.1.

f Hla­b. 78.61.

g Hla­b. 78.61.

h Hla­b. 22.27.

i Hla­b. 92.9.

j Hla­b. 92.9.

k Hla­b. 92.9.

l Hla­b. 116.19.

m Hla­b. 114.7.

n Hla­b. 93.1. Hla­b. 10.6.

o Hla­b. 93.1. Hla­b. 10.6.

p 96.13. Hla­b. 58.11.

q Hla­b. 9.8.

r Hla­b. 97.1.

s Isa. 35.1.

t 1 La­n. 16.33.

u 96.13. Hla­b. 58.11.

v Hla­b. 92.9.

a 1 La­n. 16.31.

b Hla­b. 96.11.

c Hla­b. 72.10.

d 1 Kho. 8.12. Hla­b. 18.11. Eks. 19.9.

e 1 Kho. 8.12. Hla­b. 18.11. Eks. 19.9.

f Hla­b. 89.14.

g Hla­b. 89.14.

h Hla­b. 21.9.

i Hla­b. 77.18.

j Hlu. 5.5. Na­h. 1.5.

k Hla­b. 68.2.

l Jo­sh. 3.11.

m Hla­b. 50.6.

n Eks. 20.4.

o Le­vi 19.4.

p He­b. 1.6.

q Hla­b. 48.11.

r Hla­b. 48.11.

s Hla­b. 83.18.

t Hla­b. 95.3.

u Hla­b. 101.3. Amos 5.15. Ro­ma 12.9. Hla­b. 34.14. 36.4. 37.27. Za­ga 8.13.

v Hla­b. 121.7. Hla­b. 145.20.

w Hla­b. 31.23. 37.28. Za­ga 2.8. Hla­b. 50.5.

x Se­b. 12.11. Da­n. 3.28. 6.22,27.

y Esta 8.16. Jo­be 22.28. Hla­b. 112.4. 118.27. Za­ga 4.18.

z Hla­b. 7.10.

a Hla­b. 32.11.

b Hla­b. 30.4.

a Hla­b. 33.3.

b Hla­b. 72.18.

c Jo­be 40.14. Eks. 15.6. Lu­ka 1.51.

d Isa. 52.10. Isa. 49.6. Lu­ka 2.30,31. 3.6. Se­b. 13.47. 28.28.

e Isa. 52.10. Isa. 49.6. Lu­ka 2.30,31. 3.6. Se­b. 13.47. 28.28.

f Isa. 62.2. Ro­ma 3.25,26.

g Za­ga 26.26.

h Lu­ka 1.54.

i Hla­b. 36.5.

j Hla­b. 36.5.

k Isa. 52.10. Isa. 49.6. Lu­ka 2.30,31. 3.6. Se­b. 13.47. 28.28.

l Hla­b. 95.1.

m Isa. 14.7. 44.23. 49.13. 52.9. 54.1. 55.12.

n Hla­b. 92.9.

o Hla­b. 92.9.

p Isa. 51.3.

q 1 La­n. 15.24.

r 2 La­n. 15.14.

s Hla­b. 95.1.

t Hla­b. 89.15.

u Hla­b. 96.11. Hla­b. 69.34.

v Hla­b. 24.1.

w Isa. 55.12. Hla­b. 47.1.

x Hla­b. 89.12.

y Hla­b. 96.10,13. Hla­b. 58.11.

z Hla­b. 9.8.

a 1 La­n. 16.31.

b Hla­b. 80.1. Eks. 25.22.

c Hla­b. 113.4. Hla­b. 83.18.

d Du­te. 7.21.

e Du­te. 7.21.

f Du­te. 28.58. Hla­b. 111.9.

g 5,9. Lu­ka 1.49.

h 99.1.

i Hla­b. 17.2.

j Jo­be 37.23.

k 99.9. Hla­b. 107.32.

l 1 La­n. 28.2. Isa. 60.13. He­z. 43.7.

m Isa­m. 15.4. Jo­sh. 24.19.

n Je­r. 15.1.

o Eks. 24.6-8. 40.23,25,27. Le­vi 8.1-30.

p Eks. 24.6-8. 40.23,25,27. Le­vi 8.1-30.

q Je­r. 15.1.

r 1 Sa­m. 7.9.

s 1 Sa­m. 12.18. Eks. 14.15. 15.25. 17.11,12. 32.30-32. Na­ni 12.13. Du­te. 9.19,20.

t 1 Sa­m. 7.9.

u Eks. 33.9. Na­ni 12.5.

v Hla­b. 105.28.

w 99.6.

x Na­ni 14.20.

y Hla­b. 95.11.

z 99.9. Hla­b. 107.32.

a Hla­b. 2.6.

b 99.5,9. Lu­ka 1.49.

c Isa­m. 15.4. Jo­sh. 24.19.

a Hla­b. 95.1.

b Hla­b. 95.1.

c Hla­b. 2.11.

d Hla­b. 95.6. Hla­b. 119.73. 138.8. Efe. 2.10.

e He­z. 34.30,31. Hla­b. 74.1.

f He­z. 34.30,31. Hla­b. 74.1.

g Hla­b. 66.13.

h Hla­b. 116.19.

i Hla­b. 25.8. 34.8. 145.9. Na­h. 1.7. 1 La­n. 16.34.

j Hla­b. 36.5.

k Hla­b. 36.5.

a Da­n. 1.4. 9.13. 1 Sa­m. 18.5.

b Hla­b. 119.82.

c 1 Kho. 9.4.

d 1 Kho. 9.4.

e Hla­b. 78.72.

f Hla­b. 97.10.

g Hla­b. 40.4.

h Za­ga 11.20. 17.20.

i Ma­t. 7.23. Hla­b. 31.7. Jo­ha. 10.14.

j 101.8. Hla­b. 94.23.

k Hla­b. 18.27. 131.1. Za­ga 6.17. 21.4. Jo­be 22.29.

l Za­ga 21.4. Za­ga 16.5. 28.25.

m Isa. 1.13. Je­r. 44.22.

n 101.2.

o Hla­b. 52.2.

p 101.8. Hla­b. 94.23.

q Hla­b. 73.14. Je­r. 21.12. Jo­be 7.18.

r Hla­b. 94.4.

s Hla­b. 48.8.

a Hla­b. 39.12.

b Jo­be 19.7.

c 1 Sa­m. 9.16. Hla­b. 18.6.

d Hla­b. 27.9.

e Hla­b. 66.14.

f Hla­b. 86.1.

g Hla­b. 56.9.

h Hla­b. 69.17.

i Ja­k. 4.14.

j Jo­be 30.30. Hla­b. 22.15. 31.10. 32.3. Li­lo 1.13.

k 102.11. Isa. 40.7. Isa. 40.6.

l Jo­be 19.20. Li­lo 4.8.

m Le­vi 11.18.

n Le­vi 11.17.

o Hla­b. 127.1. Hla­b. 77.4.

p Tshu. 2.2. Jo­be 12.17.

q Isa. 65.15. Je­r. 29.22. Je­r. 42.18.

r Hla­b. 42.3. 80.5.

s Jo­be 27.21. 30.22. Isa. 64.6. He­z. 3.12,14. Isa. 22.18.

t Jo­be 18.7. Hla­b. 51.11.

u Jo­be 14.2.

v Hla­b. 109.23. Hlu. 19.8 .

w 102.11. Isa. 40.7. Isa. 40.6.

x Hla­b. 9.7. 102.26. Hla­b. 10.16.

y Eks. 3.15. Hla­b. 135.13.

z Hla­b. 77.8.

a Isa. 60.10. Ze­k. 1.12.

b Hla­b. 75.2. Da­n. 8.19.

c Ne­h. 4.2. Hla­b. 79.1.

d Ne­h. 4.10.

e 1 Kho. 8.43.

f Hla­b. 138.4. Ze­k. 14.9,16.

g Hla­b. 147.2.

h Isa. 60.2.

i Ne­h. 1.6,11.

j Je­r. 17.6.

k Ro­ma 15.4.

l Hla­b. 48.13. 78.4,6.

m Hla­b. 22.31. Isa. 43.21.

n Hla­b. 68.4.

o Du­te. 26.15. Hla­b. 14.2. Hla­b. 11.4.

p Hla­b. 33.13.

q Hla­b. 79.11.

r Hla­b. 22.22.

s Hla­b. 68.32.

t Hla­b. 89.45.

u Isa. 38.10.

v Jo­be 36.20.

w Jo­be 21.21. Jo­be 15.32.

x Jo­be 36.26. Hla­b. 90.2. Ha­b. 1.12.

y Hla­b. 90.1.

z Ge­n. 1.1. 2.1. He­b. 1.10-12.

a Isa. 34.4. 51.6. 54.10. 65.17. Ma­t. 24.35. 2 Pe­t. 3.7,10,12. Isa­m. 20.11. 21.1. Jo­be 14.12.

b 102.12.

c He­b. 13.8. Du­te. 32.39. Isa. 41.4. 43.10,13. 46.4. 48.12. 52.6. Ne­h. 9.6. Ma­l. 3.6.

d Hla­b. 69.36.

e Hla­b. 37.29. 69.36.

f Hla­b. 112.2.

g Hla­b. 101.7.

a 103.2,22. Hla­b. 104.1,35. Hla­b. 146.1.

b 102.2,22. Hla­b. 104.1,35. Hla­b. 146.1.

c Du­te. 6.12. 8.11.

d Hla­b. 130.8. Lu­ka 7.47.

e Isa. 33.24. Ma­t. 9.2,6. Ma­rk. 2.5,10,11.

f Isa. 33.24. Ma­t. 9.2,6. Ma­rk. 2.5,10,11.

g Eks. 15.26. Hla­b. 6.2.

h Jo­be 19.25.

i Hla­b. 56.13.

j Hla­b. 16.10.

k Hla­b. 5.12.

l Hla­b. 32.9.

m Isa. 40.31. Mi­ka 1.16.

n Hla­b. 146.7.

o Hla­b. 146.7.

p Eks. 33.13. Hla­b. 147.19,20.

q Eks. 34.6,7. Hla­b. 86.15.

r Isa. 57.16. Mi­ka 7.18. Hla­b. 30.5.

s Le­vi 19.18. Je­r. 3.5,12. Na­h. 1.2.

t Ezra 9.13.

u Hla­b. 13.6.

v Hla­b. 36.5.

w Hla­b. 117.2.

x 103.13,17. Lu­ka 1.50. Hla­b. 135.20.

y Isa. 38.17. 43.25.

z Ma­l. 3.17.

a 103.13,17. Lu­ka 1.50. Hla­b. 135.20.

b Isa. 29.16. Ge­n. 2.7.

c Hla­b. 78.39.

d Ge­n. 3.19. Tshu. 12.7.

e Hla­b. 90.5,6. Isa. 40.6.

f Jo­be 14.2.

g Hla­b. 90.5,6. Isa. 40.6.

h Isa. 40.7.

i Jo­be 7.10. Jo­be 20.9.

j Hla­b. 25.6.

k 103.13,17. Lu­ka 1.50. Hla­b. 135.20.

l Eks. 20.6.

m Du­te. 7.9.

n Hla­b. 19.8.

o Hla­b. 11.4.

p Da­n. 4.17.

q Hla­b. 148.2. Lu­ka 2.13.

r Ma­t. 6.10.

s Hla­b. 148.2. Lu­ka 2.13.

t Jo­sh. 5.14. 1 Kho. 22.19.

u Hla­b. 104.4. Da­n. 7.10.

v Hla­b. 40.8. 143.10. He­b. 1.14.

w Hla­b. 145.10.

x 103.1,2.

a 104.35. Hla­b. 103.1,2,22.

b 2 Sa­m. 7.22.

c Jo­be 40.10. Hla­b. 93.1.

d Hla­b. 21.5. Jo­be 37.22.

e Ge­n. 1.3.

f Jo­be 9.8. Ge­n. 1.6-8.

g Eks. 26.7. Isa. 40.22.

h Amos 9.6.

i 104.13. Hlu. 3.20.

j Ge­n. 1.7.

k Isa. 19.1.

l 2 Sa­m. 22.11. Hla­b. 18.10.

m He­b. 1.7.

n Hla­b. 103.21.

o 2 Kho. 2.11.

p 104.8. Jo­be 38.4. Hla­b. 24.2. 89.11. Pro. 8.29. Jo­be 9.6. 26.7,11. 38.6. Hla­b. 136.6.

q Tshu. 1.4. Hla­b. 119.152.

r Ge­n. 1.9.

s Isa. 50.2. 2 Sa­m. 22.16. Ma­t. 8.26.

t Hla­b. 77.18.

u Hla­b. 48.5.

v Jo­be 38.8,10,11.

w 104.8. Jo­be 38.4. Hla­b. 24.2. 89.11. Pro. 8.29. Jo­be 9.6. 26.7,11. 38.6. Hla­b. 136.6.

x Jo­be 38.8,10,11.

y Jo­be 26.10.

z Ge­n. 9.11-16.

a 104.13.

b Jo­be 6.5.

c Ge­n. 1.30. 2.19. 6.7. 7.23. 9.2. Ma­t. 13.32.

d 104.13.

e 104.13. Hlu. 3.20.

f Hla­b. 65.9,10.

g 104.13.

h Je­r. 10.13.14.22.

i Hla­b. 147.8,9.

j Ge­n. 1.11,29,30. 3.18. 9.3.

k Hla­b. 147.8,9.

l Jo­be 28.5. Hla­b. 136.25.

m Hlu. 9.13. Je­r. 31.12.

n Za­ga 31.6,7. Se­b. 14.17.

o Hla­b. 23.5.

p Ge­n. 18.5. Hla­b. 20.2. Hla­b. 105.16.

q 104.13.

r Hla­b. 36.6. Se­b. 7.20.

s Hlu. 9.15.

t Na­ni 24.6.

u Jo­be 39.13.

v 1 Sa­m. 24.2. Jo­be 39.1. Za­ga 5.19.

w Le­vi 11.5.

x Ge­n. 1.14. Le­vi 23.4.

y Hla­b. 74.16.

z Isa. 45.7.

a 104.20. Hla­b. 69.34.

b Jo­be 38.39. Jo­be 24.5. Amos 3.4.

c Jo­be 38.39. Jo­be 24.5. Amos 3.4.

d Jo­w. 1.20.

e Jo­be 37.8.

f Ge­n. 1.26.

g Ge­n. 3.19.

h Za­ga 3.19.

i Hla­b. 105.21.

j Ge­n. 34.21. 1 La­n. 4.40. Ne­h. 7.4.

k 104.20. Hla­b. 69.34.

l Jo­be 41.1.

m Jo­be 41.5.

n Hla­b. 145.15.

o Hla­b. 145.15.

p Jo­be 36.31. Hla­b. 136.25. 147.9. Se­b. 14.17.

q Hla­b. 145.16.

r Hla­b. 30.7.

s Jo­be 34.14,15. Ge­n. 2.7. Jo­be 27.3. 33.4. Hla­b. 146.4. He­z. 37.9. Se­b. 17.25,28. Isa. 2.22.

t Jo­be 34.14,15. Ge­n. 2.7. Jo­be 27.3. 33.4. Hla­b. 146.4. He­z. 37.9. Se­b. 17.25,28. Isa. 2.22.

u Ge­n. 3.19.

v Ge­n. 1.31.

w Ha­b. 3.10.

x Hla­b. 144.5. Eks. 19.18.

y Hla­b. 146.2. Hla­b. 63.4.

z Hla­b. 146.2. Hla­b. 63.4.

a Jo­be 15.4.

b Hla­b. 37.38.

c 104.1.

a 1 La­n. 16.8-22. Hla­b. 78.106.

b Isa. 12.4. 1 La­n. 16.34.

c Hla­b. 145.12.

d Hla­b. 63.2.

e Hla­b. 72.18.

f 105.43. Hla­b. 106.5,23. 105.26. 1 La­n. 16.13.

g 105.43. Hla­b. 106.5,23.105.26. 1 La­n. 16.13.

h 105.42. Lu­ka 1.72,73. 1 La­n. 16.15.

i Du­te. 7.9.

j 105.42. Lu­ka 1.72,73. 1 La­n. 16.15.

k 105.15. Hla­b. 71.11.

l 1 La­n. 16.19.

m Je­r. 44.28.

n 105.15. Hla­b. 71.11.

o Ge­n. 26.11.

p Ge­n. 41.54. 2 Kho. 8.1.

q Le­vi 26.26. Hla­b. 104.15.

r Le­vi 26.26. Hla­b. 104.15.

s Ge­n. 45.5. 50.20.

t Ge­n. 37.28,36. Se­b. 7.9.

u Ge­n. 39.20.

v Hla­b. 149.8.

w Ge­n. 40.8. 41.16.

x Hla­b. 119.50.

y Hlu. 7.4.

z Ge­n. 41.14.

a Hla­b. 146.7.

b Ge­n. 41.40.

c Ge­n. 41.44.

d Hla­b. 27.12. 41.2.

e Ge­n. 46.6. Se­b. 13.17.

f Hla­b. 78.51.

g Eks. 1.7.

h Eks. 1.8,9.

i Ge­n. 37.18. Eks. 1.10. Se­b. 7.19.

j Eks. 3.10. 4.12,14.

k Eks. 3.10. 4.12,14.

l Na­ni 16.5. Hla­b. 105.6,43.

m Hla­b. 78.43-51.

n Eks. 7.9.

o Hla­b. 78.51.

p Eks. 10.21-23.

q Hla­b. 139.12.

r Hla­b. 99.7.

s Hla­b. 78.44.

t Hla­b. 78.45.

u Ge­n. 1.20.

v 105.31. Hla­b. 107.25.

w Hla­b. 78.45.

x Eks. 8.16-18.

y Hla­b. 78.47,48.

z Eks. 9.23.

a Hla­b. 78.47,48.

b 105.31. Hla­b. 107.25.

c Eks. 10.4. Hla­b. 78.46.

d Je­r. 51.14,27. Jo­w. 1.4. 2.25. Na­h. 3.15,16. Hla­b. 78.46.

e Hla­b. 78.51.

f Hla­b. 78.51.

g Eks. 12.35.

h Isa. 5.27.

i Eks. 12.33.

j Eks. 15.16.

k Eks. 13.21.

l Jo­be 36.29.

m Hla­b. 78.18.

n Eks. 16.13.

o Hla­b. 78.24,25. Jo­ha. 6.31.

p Eks. 17.6.

q Hla­b. 78.20.

r Hla­b. 63.1.

s 105.8,9. Ge­n. 15.14.

t 105.6.

u Jo­sh. 13.7. Du­te. 6.10,11. Hla­b. 78.55.

v Jo­sh. 13.7. Du­te. 6.10,11. Hla­b. 78.55.

w Du­te. 4.1,40.

x Hla­b. 78.7.

a 1 La­n. 16.34. Hla­b. 78. 105.

b Hla­b. 119.68. Ma­t. 19.17.

c 1 La­n. 16.41. Hla­b. 25.6.

d Hla­b. 15.2.

e Se­b. 24.16.

f Hla­b. 119.132.

g Hla­b. 105.6.

h Ze­f. 2.9.

i Jo­be 33.27. 1 Kho. 8.47. Da­n. 9.5.

j Le­vi 26.40. Ezra 9.7. Ne­h. 1.6. Hla­b. 79. 8.

k Jo­be 33.27. 1 Kho. 8.47. Da­n. 9.5.

l 2 Sa­m. 7.14.

m Jo­be 33.27. 1 Kho. 8.47. Da­n. 9.5.

n Ne­h. 9.33.

o Hla­b. 64.9.

p 106.13,21.

q 106.33,43. Hla­b. 107.11. Eks. 14.11,12.

r Eks. 13.18. Hla­b. 107.3. 106.9,22.

s He­z. 20.9. Eks. 9.16.

t Hla­b. 77.14.

u Eks. 14.21.

v Na­h. 1.4. Hla­b. 18.15. Isa. 50.2.

w Isa. 50.2. 51.10.

x Isa. 63.13.

y Eks. 14.30.

z Hla­b. 107.2.

a Eks. 14.27. 15.5.

b Eks. 14.28.

c Eks. 14.31. 15.1.

d Eks. 14.31. 15.1.

e 106.7,21. Hla­b. 78.11. Eks. 15.24. 16.2. 17.2.

f Hla­b. 33.20.

g Na­ni 11.4,33. Hla­b. 78.18.

h Eks. 17.2.

i Hla­b. 107.4. Na­ni 21.20.

j Na­ni 11.31. Hla­b. 78.29.

k Isa. 10.16. Mi­ka 6.10.

l Na­ni 16.1-3.

m Du­te. 33.8.

n Na­ni 16.30-35. Du­te. 11.6.

o Na­ni 16.33.

p Na­ni 16.30-35. Du­te. 11.6.

q Na­ni 16.35,46.

r Hla­b. 83.14.

s Na­ni 16.26.

t Eks. 32.4. Se­b. 7.41.

u Du­te. 9.8.

v Je­r. 2.11. Ro­ma 1.23.

w Du­te. 4.16.

x Du­te. 32.18. Hla­b. 106.7,13.

y Du­te. 10.21. Hla­b. 78.43.

z Hla­b. 78.51.

a Du­te. 10.21. Hla­b. 78.43.

b 106.7,9.

c Eks. 32.10,11,32. 33.13.

d He­z. 20.8,13,21.

e Hla­b. 105.6.

f He­z. 13.5. 22.30.

g Du­te. 10.10. Du­te. 9.14,19,25.

h Na­ni 14.31.

i Du­te. 1.32. 9.23. He­b. 3.18.

j Na­ni 14.2,27.

k Du­te. 1.27.

l Eks. 6.8. Na­ni 14.30. Du­te. 32.40. He­z. 20.6,15,23. Hla­b. 95.11.

m He­z. 20.23. Hla­b. 44.11.

n Na­ni 25.3,5.

o Na­ni 23.28.

p Na­ni 25.2. Se­b. 15.20.

q Isa. 8.19.

r 106.39.

s Na­ni 25.7,8.

t 1 Sa­m. 2.25. He­z. 16.52.

u Na­ni 25.7,8.

v Na­ni 25.11-13.

w Na­ni 20.2-13. Hla­b. 81.7.

x Du­te. 9.7,8,22.

y Na­ni 20.12. Du­te. 1.37. 3.26.

z 106.7,43. Hla­b. 107.11. Isa. 63.10.

a Na­ni 20.10.

b Le­vi 5.4.

c Hlu. 1.21,27-36.

d Du­te. 7.1,2,16. Hlu. 2.2.

e Ezra 9.2. Hlu. 3.5,6.

f Hlu. 2.12,13,17,19. 3.6,7.

g Eks. 23.33.

h Du­te. 32.17. Le­vi 17.7. 2 La­n. 11.15. 1 Ko­r. 10.20.

i Isa. 57.5.

j Isa. 57.5.

k Isa. 24.5. Na­ni 35.33.

l He­z. 20.18,30,31.

m He­z. 20.18,30,31.

n Hla­b. 73.27.

o 106.29.

p Hlu. 2.14. Hla­b. 78.59,62.

q Hla­b. 28.9. Du­te. 9.29.

r Hla­b. 28.9. Du­te. 9.29.

s Hlu. 2.14. Hla­b. 78.59,62.

t Ne­h. 9.27.

u Hlu. 4.3. 10.12.

v Hlu. 3.30. 8.28. 11.33. Hlu. 4.23. Hla­b. 107.12.

w Hlu. 2.16.

x 106.7,43. Hla­b. 107.11. Isa. 63.10.

y Hla­b. 81.12.

z Hla­b. 107.6,13,19,28.

a Hlu. 3.9. Du­te. 30.1,2.

b 1 Kho. 8.28. Hla­b. 17.1. 61.1.

c Le­vi 26.42.

d Hlu. 2.18. Hla­b. 90.13.

e Isa. 63.7. Li­lo 3.32. Hla­b. 51.1. 69.16. 106.7.

f 1 Kho. 8.50. Ezra 9.9. Je­r. 42.12.

g 2 La­n. 30.9. Ne­h. 1.11. Da­n. 1.9.

h 1 La­n. 16.35,36.

i Hla­b. 107.3.

j Hla­b. 72.18. Lu­ka 1.68.

k 1 La­n. 16.36.

l Hla­b. 41.13.

a 1 La­n. 16.34. Hla­b. 106.1.

b Isa. 62.12. Isa. 63.4.

c Hla­b. 106.10.

d Hla­b. 106.47. Isa. 11.12. 43.5. 56.8. Je­r. 29.14. 31.8,10. He­z. 39.27.

e Hla­b. 105.44. 106.27. He­z. 20.34,41. 34.13.

f 107.40. Du­te. 32.10.

g Hla­b. 106.14. Na­ni 21.20.

h 107.7,36.

i 107.9.

j Jo­na 2.7. Hla­b. 77.3.

k 107.13,19,28. Hlu. 3.9. Hla­b. 50.15. 91.15.

l Hla­b. 106.44.

m Ezra 8.21.

n 107.7,36.

o 107.15,21,31.

p Lu­ka 1.53.

q Isa. 29.8.

r 107.5. Hla­b. 146.7.

s Isa. 42.7. Lu­ka 1.79. Isa. 49.9. Mi­ka 7.8.

t 107.14. Jo­be 3.5.

u Jo­be 36.8.

v Du­te. 1.26. Jo­sh. 1.18. Hla­b. 78.40,56. 106.7,33,43.

w Za­ga 1.30. 5.12. 15.5.

x Hla­b. 73.24. Lu­ka 7.30. Se­b. 20.27.

y Hla­b. 22.11.

z 107.6,19,28.

a Hla­b. 68.6.

b 107.10.

c Hla­b. 2.3. Je­r. 5.5.

d 107.8,21,31.

e Isa. 45.2.

f Za­ga 1.7. 14.9.

g Jo­be 33.20.

h Jo­be 33.22. Hla­b. 88.3.

i Jo­be 38.17.

j 107.6,13,28.

k Hla­b. 111.9.

l Hla­b. 147.18. Hla­b. 147.15. Ma­t. 8.8. Lu­ka 7.7.

m Hla­b. 147.18. Hla­b. 147.15. Ma­t. 8.8. Lu­ka 7.7.

n Hla­b. 6.2. 2 Kho. 20.5.

o Jo­be 33.28,30. Hla­b. 30.3. 49.15. 56.13. 103.4.

p Li­lo 4.20.

q 107.8,15,31.

r Le­vi 7.12. Hla­b. 116.17. Hla­b. 50.14.

s Hla­b. 9.11. 73.28. 118.17.

t Isa. 42.10. Jo­na 1.3.

u Hla­b. 29.3.

v Hla­b. 105.31,34.

w Hla­b. 148.8. 107.29. Jo­na 1.4.

x Amos 9.13. Na­h. 1.5. Hla­b. 22.14. 119.28. Na­h. 2.10.

y Isa. 24.20. Isa. 29.9.

z Jo­be 12.25.

a 107.6,13,19.

b Hla­b. 65.7.

c 1 Kho. 19.12.

d Jo­na 1.11,12. Za­ga 26.20.

e 107.8,15,21.

f Hla­b. 30.1. 34.3.99. 5,9. 145.1. Eks. 15.2.

g Hla­b. 22.25.

h Hla­b. 22.25.

i Du­te. 8.15. Isa. 35.7.

j Ge­n. 13.10. 14.3. 19.25-28. Hla­b. 68.6.

k Isa. 41.18.

l Isa. 41.18.

m Hla­b. 114.8.

n Hla­b. 63.1. Jo­be 38.26,27.

o 107.4,7.

p Ge­n. 17.20. Eks. 1.7.

q Jo­be 12.21,24.

r 107.4. Jo­be 12.24.

s 1 Sa­m. 2.8. Hla­b. 113.7,8. Hla­b. 20.1.

t Jo­be 21.11. Hla­b. 77.20.

u Jo­be 22.19.

v Jo­be 5.16. Hla­b. 63.11. Ro­ma 3.19.

w Je­r. 9.12. Ho­s. 14.9.

a 108.5, Hla­b. 57.7-11.

b Hla­b. 113.4. Je­r. 51.9.

c Hla­b. 68.34.

d Hla­b. 113.4. Je­r. 51.9.

e Hla­b. 60.5-12.

f 2 Sa­m. 8.1.

g Hla­b. 65.13. Hla­b. 60.8.

h Jo­sh. 19.29.

i Hla­b. 44.9. 60.10.

a Du­te. 10.21.

b Hla­b. 28.1.

c Hla­b. 35.19.

d Hla­b. 38.20. 109.6.

e Hla­b. 120.7.

f Hla­b. 69.13.

g Hla­b. 35.12. 38.20.

h Hla­b. 35.4-8. 69.22-28.

i Hla­b. 55.12,13.

j Ze­k. 3.1.

k Jo­be 30.12.

l Ze­k. 3.1.

m Hla­b. 1.5.

n Za­ga 28.9.

o Se­b. 1.20. Jo­ha. 17.12.

p Eks. 22.24.

q Hla­b. 59.15.

r Za­ga 20.4.

s Hla­b. 37.25.

t Hla­b. 38.12.

u Isa. 5.17. Hla­b. 128.2.

v Hla­b. 36.10. Ne­h. 9.30.

w Jo­be 5.4.

x Hla­b. 21.10.

y Za­ga 10.7.

z Eks. 20.5.

a Ne­h. 4.5.

b Hla­b. 34.16. Jo­be 18.17.

c 109.22. Hla­b. 86.1.

d Hla­b. 34.18.

e He­z. 35.6.

f Hla­b. 73.6.

g Na­ni 5.22.

h 109.6,29.

i Hla­b. 25.11.

j Hla­b. 69.16.

k 109.22. Hla­b. 86.1.

l Hla­b. 102.11. Jo­be 14.2.

m Hlu. 16.20. Ne­h. 5.13.

n Jo­be 39.20.

o He­b. 12.12.

p Jo­be 16.8.

q Hla­b. 22.6.

r Hla­b. 22.7. Ma­t. 27.39. 2 Kho. 19.21.

s Hla­b. 119.86.

t 2 Sa­m. 16.12.

u Isa. 65.14.

v 109.6,20.

w Hla­b. 71.13.

x Jo­be 8.22.

y Hla­b. 71.13.

z Jo­be 8.22.

a Hla­b. 22.25.

b Hla­b. 16.8. 109.6,7.

a Ma­t. 22.44. Ma­rk. 12.36. Lu­ka 20.42,43. Se­b. 2.34,35. Ma­t. 9.27.

b He­b. 1.13.

c Se­b. 2.33. 5.31. 7.55. Efe. 1.20. Ko­l. 3.1. He­b. 1.3. 8.1. 10.12. 12.2. 1 Pe­t. 3.22.

d 1 Ko­r. 15.25. Efe. 1.22. He­b. 2.8. 1 Pe­t. 3.22. He­b. 10.13.

e 1 La­n. 28.2. Hla­b. 8.6. 18.38.

f Je­r. 48.17. He­z. 19.14. Hla­b. 45.6. Isa. 11.1.

g Hla­b. 68.35.

h Hla­b. 72.8.

i Hlu. 5.2. Ne­h. 11.2.

j 1 La­n. 16.29.

k 2 Sa­m. 17.12. Mi­ka 5.7.

l He­b. 7.21.

m Hla­b. 132.11. He­b. 6.17,18.

n Na­ni 23.19. Ge­n. 6.6.

o He­b. 7.21.

p He­b. 5.6. 7.17. He­b. 6.20.

q Ze­k. 6.13.

r He­b. 7.24,28. Jo­ha. 12.34.

s Ge­n. 14.18.

t Hla­b. 16.8. Hla­b. 109.31.

u 110.5. Hla­b. 68.21.

v Hla­b. 68.14.

w Ro­ma 2.5.

x Hla­b. 2.5,12. Isa­m. 11.18.

y 110.5. Hla­b. 68.21.

z Hlu. 7.5,6.

a Hla­b. 22.25. Hla­b. 89.5. 149.1.

b Hla­b. 89.7. 149.1.

c Hla­b. 22.25. Hla­b. 89.5. 149.1.

d Hla­b. 92.5.

e Hla­b. 143.5.

f Hla­b. 21.5.

g Hla­b. 112.3,9. 111.10. Hla­b. 102.26.

h Hla­b. 86.15. 103.8. Eks. 34.6. Hla­b. 112.4.

i Za­ga 31.15. Ma­l. 3.10. Ma­t. 6.26,33.

j Isa­m. 15.3.

k Hla­b. 19.7.

l Isa. 40.8. Ma­t. 5.18.

m Isa­m. 15.3.

n Hla­b. 107.20.

o Lu­ka 1.68.

p Hla­b. 99.3.

q Hla­b. 99.3.

r Hla­b. 8.1.

s Du­te. 4.6.

t 111.7.

u Hla­b. 112.3,9. 111.10. Hla­b. 102.26.

a Hla­b. 128.1. Hla­b. 115.13. 128.4. Hla­b. 1.1,2.

b Hla­b. 119.35. Hla­b. 119.16.

c Hla­b. 25.13. 37.26. 102.28.

d Za­ga 8.18. Ma­t. 6.33. Ma­rk. 10.30. 1 Ti­m. 4.8.

e Za­ga 8.18. Ma­t. 6.33. Ma­rk. 10.30. 1 Ti­m. 4.8.

f 112.9. Hla­b. 111.3.

g Hla­b. 97.11.

h Hla­b. 111.4.

i Ma­t. 1.19.

j Hla­b. 37.26. Ma­t. 5.42.

k Hla­b. 55.22.

l Isa. 28.26.

m Hla­b. 10.6.

n Za­ga 10.7.

o Za­ga 1.33.

p Hla­b. 57.7.

q Isa. 26.3. Hla­b. 25.2.

r Hla­b. 111.8.

s Za­ga 1.33.

t Hla­b. 54.7.

u 2 Ko­r. 9.9.

v Za­ga 11.24. Ma­t. 5.42.

w 112.9. Hla­b. 111.3.

x 1 Sa­m. 2.1.

y Jo­be 16.9. Ma­t. 8.12.

z Hla­b. 58.8.

a Za­ga 10.28. 11.7.

b Za­ga 10.28. 11.7.

c Hla­b. 1.6.

a Hla­b. 135.1.

b Hla­b. 135.1.

c Hla­b. 69.36. 102.28. 134.1. 136.22.

d Hla­b. 115.18. Jo­be 1.21.

e Hla­b. 50.1. Ma­l. 1.11. Isa. 59.19.

f Hla­b. 48.10.

g Hla­b. 18.3. 1 La­n. 16.25. Hla­b. 48.1. 96.4. 145.3.

h Hla­b. 99.2.

i Hla­b. 108.4. Hla­b. 8.1. 57.5,11. 148.13.

j Hla­b. 89.6.

k Hla­b. 11.4. 138.6. Isa. 57.15.

l 1 Sa­m. 2.8. Hla­b. 107.41. 136.23.

m Jo­be 36.7.

n 1 Sa­m. 2.5. Isa. 54.1. Eks. 1.21.

o Hla­b. 105.45.

a Eks. 13.3.

b Hla­b. 81.5.

c Eks. 6.7. 19.6. 25.8. 29.45,46. Du­te. 27.9. Hla­b. 68.35.

d Na­ni 23.21.

e Hla­b. 77.16.

f Jo­sh. 3.13,16.

g 114.6. Hla­b. 29.6. Hla­b. 68.16. Ha­b. 3.6.

h Hla­b. 72.3.

i 114.3. Ha­b. 3.8.

j 114.6. Hla­b. 29.6. Hla­b. 68.16. Ha­b. 3.6.

k Hla­b. 72.3.

l Hla­b. 96.9.

m Eks. 17.6. Na­ni 20.11. Hla­b. 78.15.

n Hla­b. 107.35.

o Jo­be 28.9.

a Isa. 48.11.

b Se­b. 12.23.

c Hla­b. 42.3.

d 1 La­n. 16.26. Hla­b. 11.4.

e Hla­b. 135.6. Da­n. 4.35.

f Hla­b. 135.15-18.

g Du­te. 4.28. 2 Kho. 19.18. Isa. 44.10-20. Se­b. 19.26.

h Je­r. 10.5. Isa. 46.7. Ha­b. 2.18.

i Isa. 44.9.

j Hla­b. 135.17.

k Hla­b. 135.

l Isa. 44.11. Jo­na 2.8. Ha­b. 2.19.

m Hla­b. 118.2,3,4. Hla­b. 135.19,20.

n Hla­b. 25.2.

o Hla­b. 33.20. Du­te. 33.29.

p Hla­b. 84.9.

q Hla­b. 118.2,3,4. Hla­b. 135.19,20.

r Hla­b. 25.2.

s Hla­b. 33.20. Du­te. 33.29.

t Hla­b. 84.9.

u Hla­b. 118.2,3,4. Hla­b. 135.19,20.

v Hla­b. 135.20.

w Hla­b. 25.2.

x Hla­b. 33.20. Du­te. 33.29.

y Hla­b. 84.9.

z Hla­b. 135.19.

a Hla­b. 135.19.

b Hla­b. 118.2,3,4. Hla­b. 135.19,20.

c Hla­b. 112.1. 128.1,4.

d Du­te. 1.11.

e Ru­the 2.20.

f Hla­b. 121.2. 124.8. 134.3. 146.6. Ge­n. 1.1. Hla­b. 96.5.

g Hla­b. 148.4.

h Hla­b. 6.5.

i Hla­b. 68.4.

j Hla­b. 31.17.

k Hla­b. 113.2. Da­n. 2.20.

l Hla­b. 68.4.

m Hla­b. 105.45.

a Hla­b. 18.1.

b Hla­b. 66.19. 118.21.

c Hla­b. 140.6.

d Hla­b. 86.1.

e Ps 18.4.

f Hla­b. 55.4. Hla­b. 40.12.

g Hla­b. 118.5. Li­lo 1.3.

h Hla­b. 18.6.

i Hla­b. 86.15.

j Ezra 9.15. Hla­b. 145.17.

k Hla­b. 86.15.

l Za­ga 1.4. Hla­b. 19.7.

m Hla­b. 79.8.

n Je­r. 6.16. Ma­t. 11.29.

o Hla­b. 13.6.

p Hla­b. 56.13. Hla­b. 86.13.

q Hla­b. 56.13. Hla­b. 86.13.

r Hla­b. 27.13.

s 2 Ko­r. 4.13.

t Hla­b. 31.22.

u Hla­b. 62.9. Ro­ma 3.4.

v 2 La­n. 32.25. Du­te. 32.6.

w 2 La­n. 32.25. Du­te. 32.6.

x Hla­b. 16.5. Lu­ka 22.17.

y 116.17.

z 116.18. Hla­b. 22.25.

a Na­ni 23.10. Hla­b. 72.14. 1 Sa­m. 18.30.

b Hla­b. 50.5.

c Hla­b. 119.125. 143.12.

d Hla­b. 86.16. 2 Ti­m. 1.5.

e Jo­be 39.5. Jo­be 12.18.

f Hla­b. 107.22.

g 116.13.

h 116.14.

i Hla­b. 65.4. 84.2,10. 92.13. 96.8. 100.4. 135.2. Isa. 1.12.

j Hla­b. 105.45.

a Ro­ma 15.11. Hla­b. 66.4.

b Hla­b. 103.11.

c Hla­b. 100.5.

d Hla­b. 105.45.

a 118.29. 1 La­n. 16.34,41. Hla­b. 106.1.

b Hla­b. 115.9,10,11.

c Hla­b. 115.9,10,11.

d Hla­b. 115.9,10,11.

e Hla­b. 135.20.

f Hla­b. 120.1.

g 118.14,17,18,19. Hla­b. 68.4.

h Hla­b. 116.3.

i 118.14,17,18,19. Hla­b. 68.4.

j Hla­b. 74.7. 119.45. Je­r. 41.7.

k 2 Sa­m. 22.20.

l He­b. 13.6.

m Hla­b. 56.4,11. Hla­b. 23.4.

n Hla­b. 54.4.

o Hla­b. 54.7.

p Hla­b. 25.2.

q Hla­b. 25.2.

r Hla­b. 146.3.

s Hla­b. 88.17.

t Hla­b. 88.17.

u Hla­b. 88.17.

v Du­te. 1.44.

w Hla­b. 58.9. Tshu. 7.6. Na­h. 1.10.

x Hla­b. 140.4.

y Eks. 15.2. Isa. 12.2. Hla­b. 27.1.

z 118.14,17,18,19. Hla­b. 68.4.

a Eks. 15.2. Isa. 12.2. Hla­b. 27.1.

b 118.22. Hla­b. 80.2.

c Lu­ka 1.51.

d Hla­b. 60.12.

e Lu­ka 1.51.

f Hla­b. 60.12.

g Ha­b. 1.12.

h Hla­b. 107.22. Hla­b. 6.5.

i 118.14,17,18,19. Hla­b. 68.4.

j 118.14,17,18,19. Hla­b. 68.4.

k 2 Ko­r. 6.9.

l Isa. 26.2. Hla­b. 24.7,9.

m 118.14,17,18,19. Hla­b. 68.4.

n Isa­m. 22.14. Isa. 35.8.

o Hla­b. 116.1.

p 118.14.

q Ma­t. 21.42. Ma­rk. 12.10,11 Lu­ka 20.17. Se­b. 4.11. Ephe­s. 2.20. 1 Pe­t. 2.4,6. Isa. 28.16.

r Ze­k. 4.7. Jo­be 38.6.

s Ma­t. 21.9,15. Ma­rk. 11.9,10. Jo­ha. 12.13.

t Ma­t. 21.9. 23.39. Ma­rk. 11.9. Lu­ka 13.35.

u Ma­t. 11.3.

v Na­ni 6.27. Du­te. 21.5. 2 Sa­m. 6.18. Hla­b. 129.8.

w Hla­b. 129.8.

x Hla­b. 18.28. Hla­b. 97.11.

y Eks. 23.18. Ma­l. 2.3.

z Eks. 27.2.

a Eks. 15.2. Hla­b. 107.32.

b 118.1.

a Hla­b. 128.1.

b 119.2,129,33,34,56,69,100,115,145.

c 1 Jo­ha. 3.9. 5.18.

d Hla­b. 19.8.

e Za­ga 21.29. Hla­b. 37.23. Za­ga 16.9. Je­r. 10.23.

f 119.80.

g Eks. 21.1. 24.3.

h Hla­b. 25.7.

i 119.10. 2 La­n. 15.2.

j 119.21,118,110.

k Lu­ka 2.19,51. Hla­b. 37.31.

l 119.26,64,68,108,124,135,171. Hla­b. 25.4. 143.10. 119.33. Hla­b. 27.11.

m Hla­b. 40.9.

n 119.111,162.

o 119.23,27,48,78,97,99,148.

p 119.24,35,47,70,77,92,143,174.

q Hla­b. 13.6.

r 119.54. Le­vi 25.23.

s Hla­b. 84.2.

t 119.40,131,174.

u 119.51.

v Du­te. 27.26.

w 119.21,110,118.

x 119.18. Jo­sh. 5.9.

y Hla­b. 39.8.

z 119.2,33,34,56,69,100,115,129,145.

a 119.161.

b 119.15,48,78.

c 119.77,92,143,174. 119.16,47,70. Za­ga 8.30.

d Hla­b. 44.25.

e 119.37,40,50,88,93,107,149,154,156,159. Hla­b. 71.20.

f 119.65.

g 119.12.

h 119.34,73,125,130,144,169. Jo­be 32.8.

i 119.58,132. Hla­b. 4.1.

j Hla­b. 107.26.

k Za­ga 10.1.

l 119.58,132. Hla­b. 4.1.

m Hla­b. 16.8.

n 119.116.

o 2 Ko­r. 6.11. Isa. 60.5. 2 Ko­r. 6.13. 1 Kho. 4.29.

p 119.12.

q 119.22,145.

r 119.112. He­b. 3.6.

s 119.27.

t 119.22,145.

u Hla­b. 25.5.

v Hla­b. 112.1. Hla­b. 1.2.119.16.

w 119.112. 1 Kho. 8.58. Hla­b. 141.4.

x Za­ga 1.19. He­z. 33.31. Ma­rk. 7.21,22. Lu­ka 12.15. 1 Ko­r. 5.10. 1 Ti­m. 6.10. He­b. 13.5.

y Isa. 33.15. Jo­be 31.1.

z 119.37,40,50,88,93,107,149,154,156,159. Hla­b. 71.20.

a 2 Sa­m. 7.25.

b 119.42.

c 119.20,174.

d 119.37,40,50,88,93,107,149,154,156,159. Hla­b. 71.20.

e 119.77.

f 119.25,58,65,76,107,116,154,169,170.

g 119.39.

h 119.49,74,81,114,147. Hla­b. 31.24.

i Hla­b. 138.1. Ma­t. 10.18.

j 119.16.

k Hla­b. 63.4. 141.2. Li­lo 3.41. Ne­h. 8.6. Hla­b. 28.2. 134.2. 1 Ti­m. 2.8.

l 119.15.

m 119.43.

n Jo­be 6.10. Ro­ma 15.4.

o Hla­b. 105.19. 138.2. 119.11,38,41,58,67,76,82,103,116,123,133,140,148,154,158,162,170,172.

p 119.25.

q 119.21,69,78,85,122.

r Je­r. 20.7.

s Hla­b. 44.18. 119.157.

t Hla­b. 11.6. Ezra 9.3.

u Hla­b. 89.30.

v 119.19. Ge­n. 47.9.

w Hla­b. 63.6.

x 119.22,69,100.

y Hla­b. 16.5. 119.111.

z 119.29.

a 119.41.

b Lu­ka 15.17.

c Hlu. 3.26.

d 119.83.

e Se­b. 16.25.

f 119.7.

g Hla­b. 33.5.

h 119.12.

i 119.25,41,107,169.

j Fi­l. 1.9.

k 119.71,75. Je­r. 31.18,19. He­b. 12.6-11.

l Hla­b. 125.4. Hla­b. 134.3. Hla­b. 106.1.

m Hla­b. 125.4. Hla­b. 134.3. Hla­b. 106.1.

n 119.12.

o 119.51.

p Jo­be 13.4. 14.17.

q 119.22,56,100.

r Jo­be 15.27. Isa. 6.10.

s 119.16.

t 119.71,75. Je­r. 31.18,19. He­b. 12.6-11.

u 119.127. Hla­b. 19.10.

v Jo­be 10.8. Hla­b. 100.3.

w Jo­be 31.15.

x Jo­be 31.15.

y 119.27.

z Hla­b. 34.2.

a 119.43,81,114,147. Hla­b. 130.5.

b 119.71,75. Je­r. 31.18,19. He­b. 12.6-11.

c Hla­b. 33.4.

d 119.41.

e 119.41.

f 119.41,24.

g Hla­b. 25.3. 119.51.

h 119.86.

i 119.15.

j 119.6.

k Hla­b. 84.2. Hla­b. 73.26.

l 119.74.

m 119.123. Du­te. 28.32.

n Hla­b. 71.11.

o Hla­b. 101.2.

p Jo­be 30.30.

q Ma­t. 9.17.

r 119.61,93,109,141,153,176.

s Hla­b. 39.4.

t Isa­m. 6.10.

u 119.51.

v Hla­b. 57.6. Hla­b. 7.15.

w 119.78. Hla­b. 35.19.

x Hla­b. 109.26.

y 119.25.

z 119.152. Hla­b. 89.2. 148.6. 1 Pe­t. 1.25.

a Hla­b. 89.1.

b Je­r. 33.25.

c 119.24.

d 119.83.

e 119.25.

f Ma­t. 5.18. Jo­be 28.3.

g Jo­be 11.9.

h 119.113,119,127,140,159,165,167.

i 119.15,99. Hla­b. 1.2.

j Du­te. 4.6. Hla­b. 119.99,100.

k Du­te. 4.6. Hla­b. 119.99,100.

l Hla­b. 64.9.

m 2 Ti­m. 3.15.

n Hla­b. 1.2. 119.15,99.

o Du­te. 4.6. Hla­b. 119.99,100.

p Jo­be 32.7-9.

q 119.22,56,69.

r Za­ga 1.15.

s Hla­b. 19.10.

t Hla­b. 19.10.

u 119.128.

v Za­ga 6.23.

w Ne­h. 10.29.

x 119.7.

y 119.25.

z 119.65.

a Ho­s. 14.2. He­b. 13.15.

b 119.12.

c Hlu. 12.3.

d 119.83.

e Hla­b. 91.3.

f 119.10,21,118.

g Du­te. 33.4. Hla­b. 119.57.

h 119.14,162.

i 119.36.

j 119.33.

k 1 Kho. 18.21. Jo­be 4.13. 20.2.

l 119.97.

m Hla­b. 32.7.

n Ge­n. 15.1. Hla­b. 84.9.

o 119.74.

p Hla­b. 6.8.

q 119.22.

r 119.41.

s 119.31. Hla­b. 25.2.

t Ro­ma 5.5. Fi­l. 1.20.

u Hla­b. 146.5.

v Hla­b. 20.2.

w Li­lo 1.15.

x 119.10,21,110.

y He­z. 22.18.

z 119.97.

a Ha­b. 3.16.

b Jo­be 4.15.

c Ha­b. 3.16.

d Jo­be 17.3.

e 119.51.

f 119.82.

g 119.12.

h Hla­b. 116.16.

i 119.27.

j Je­r. 18.23. He­z. 31.11. Ma­l. 3.17.

k 119.72.

l Hla­b. 19.10.

m 119.104.

n Hlu. 13.18.

o 119.22.

p 119.27.

q Hla­b. 19.7. Za­ga 1.4.

r Jo­be 29.23.

s 119.20.

t Hla­b. 25.16. Hla­b. 106.4.

u 119.29.

v Hla­b. 17.5.

w Hla­b. 19.13.

x Na­ni 6.25. Hla­b. 4.6.

y 119.12.

z Li­lo 3.48. Je­r. 9.1. 14.17.

a 119.158.

b Ezra 9.15.

c Hla­b. 19.7,9.

d Hla­b. 69.9. Jo­ha. 2.17.

e 119.97.

f 119.83.

g 119.151,160. Hla­b. 19.9. Jo­ha. 17.17.

h 119.24.

i 119.27.

j 119.22,33.

k Ma­t. 17.25.

l Hla­b. 5.3.

m 119.74.

n Ma­t. 17.25.

o Hla­b. 63.6. Eks. 14.24.

p 119.15.

q 119.25.

r 119.156.

s Hla­b. 145.18.

t 119.142.

u 119.89.

v Hla­b. 104.5.

w Li­lo 5.1.

x Hla­b. 140.1.

y 119.83.

z 1 Sa­m. 24.15.

a 119.25.

b 119.41.

c Jo­be 5.4.

d 119.25.

e 119.149.

f 119.51.

g Hla­b. 25.3.

h Hla­b. 139.21. Hla­b. 95.10. He­z. 6.9.

i 119.136.

j 119.97.

k 119.25.

l 119.142.

m 119.7.

n 119.23.

o Hla­b. 35.19.

p 119.14,111.

q Isa. 9.3. 1 Sa­m. 30.16.

r 119.97.

s Hla­b. 79.12.

t 119.7.

u Hla­b. 37.37. Za­ga 3.2. Isa. 32.17.

v 119.97.

w 119.174. Ge­n. 49.18.

x 119.97.

y Za­ga 5.21.

z 119.27.

a 119.65.

b 119.41.

c Hla­b. 145.7.

d 119.12.

e Jo­sh. 24.22. Za­ga 1.29. Lu­ka 10.42.

f 119.174.Ge­n. 49.18.

g 119.20,40.

h 119.24.

i Isa. 53.6.

j Jo­be 29.13.

k 119.83.

a Jo­na 2.2. Hla­b. 118.5. Hla­b. 66.14.

b Hla­b. 45.5.

c Hla­b. 127. 4 Je­r. 50.9. Hla­b. 52.1. Ne­h. 9.32.

d Jo­be 30.4. 1 Kho. 19.4,5.

e Ge­n. 10.2. 1 La­n. 1.5. He­z. 27.13. 38.2,3. 39.1.

f Isa. 60.7.

g Hla­b. 129.1. Hla­b. 123.3.

h Hla­b. 109.4. 147.14.

a Hla­b. 123.1.

b Hla­b. 87.1. Je­r. 3.23.

c Hla­b. 124.8. Hla­b. 144.7.

d Hla­b. 115.15.

e Hla­b. 66.9. 1 Sa­m. 2.9.

f 121.4,5,7,8. Hla­b. 41.2. 127.1. 145.20.

g Hla­b. 76.5.

h 121.4,5,7,8. Hla­b. 41.2. 127.1. 145.20.

i Hla­b. 76.5.

j Isa. 5.27.

k 121.4,5,7,8. Hla­b. 41.2. 127.1. 145.20.

l Hla­b. 91.1. Na­ni 14.9.

m Hla­b. 16.8.

n Isa. 49.10. Isa­m. 7.16. Hla­b. 91.5. 2 Kho. 4.19.

o Jo­na 4.8.

p 121.4,5,7,8. Hla­b. 41.2. 127.1. 145.20.

q 121.4,5,7,8. Hla­b. 41.2. 127.1. 145.20.

r Hla­b. 97.10.

s 121.4,5,7,8. Hla­b. 41.2. 127.1. 145.20.

t Du­te. 28.6. Na­ni 27.17.

a Hla­b. 147.2. 2 Sa­m. 5.9.

b Isa. 2.3.

c Hla­b. 147.2. 2 Sa­m. 5.9.

d Eks. 28.7. 39.4. Ne­h. 4.6.

e Du­te. 16.16.

f Hla­b. 68.4.

g Hla­b. 81.5.

h Du­te. 17.8.

i Hla­b. 51.18.

j Hla­b. 48.13.

k Hla­b. 48.13.

l 1 Sa­m. 25.6.

m Ne­h. 2.10. Esta 10. 3.

a Hla­b. 121.1. Hla­b. 25.15. 141.8.

b Hla­b. 2.4. Hla­b. 11.4.

c Hla­b. 4.1.

d Hla­b. 4.1.

e Hla­b. 120.6. Hla­b. 129.1.

f Ne­h. 4.4.

g Ne­h. 2.19.

h Amos 6.1.

i Ne­h. 4.4.

a Hla­b. 94.17.

b Hla­b. 129.1.

c Hla­b. 94.17.

d Na­ni 16.30,32,33. Za­ga 1.12. Hla­b. 56.1.

e Na­ni 16.30,32,33. Za­ga 1.12. Hla­b. 56.1.

f Hla­b. 55.15.

g Jo­be 22.11. Hla­b. 18.16. 144.7.

h Hla­b. 69.2. Isa. 8.8. 2 La­n. 32.4.

i Hla­b. 91.3.

j Hla­b. 121.2.

k Hla­b. 115.15.

a Hla­b. 25.2.

b Za­ga 10.30. Hla­b. 10.6.

c Hla­b. 122.5.

d Ze­k. 2.5.

e Za­ga 22.8. Isa. 14.5.

f Eks. 10.14. Isa. 25.10. Isa. 30.30.

g Hla­b. 16.5.

h Hla­b. 119.68.

i Hla­b. 7.10.

j Jo­be 23.11. Hla­b. 40.4. 101.3.

k Hlu. 5.5. Za­ga 2.15.

l Hla­b. 94.4.

m Hla­b. 128.6. Ga­l. 6.16.

a Jo­be 42.10.

b Se­b. 12.9.

c Jo­be 8.21.

d Lu­ka 1.49. 1 Sa­m. 12.24. Hla­b. 71.19. Ne­h. 6.16.

e Jo­be 6.15.

f Hlu. 1.15.

g Je­r. 31.9.

h Jo­be 28.18.

a Hla­b. 121.4.

b Hla­b. 102.7.

c Isa. 5.11.

d Hla­b. 139.2.

e Hla­b. 139.2.

f Isa. 5.11.

g Za­ga 23.30.

h Ge­n. 3.17,19.

i Za­ga 5.10. 10.22. Hla­b. 147.3.

j Isa. 51.6.

k Hla­b. 60.5.

l Ge­n. 33.5.

m Du­te. 28.4. Hla­b. 132.11.

n Hla­b. 120.4.

o Za­ga 5.18.

p Jo­sh. 20.4. Je­r. 12.1.

q Jo­be 5.4. Za­ga 22.22. Isa. 29.21. Amos 5.10,12. Du­te. 21.19. Za­ga 24.7. Ge­n. 22.17.

a Hla­b. 112.1.

b Hla­b. 119.1. Za­ga 8.32.

c Hla­b. 119.1. Za­ga 8.32.

d Isa. 3.10. Hla­b. 109.11.

e Isa. 3.10. Hla­b. 109.11.

f He­z. 19.10.

g Amos 6.10.

h Hla­b. 144.12. Hla­b. 52.8.

i Hla­b. 134.3.

j Hla­b. 134.3.

k Hla­b. 20.2. 135.21.

l Za­ga 17.6. Jo­be 42.16.

m Hla­b. 125.5.

a Hla­b. 92.9.

b Je­r. 2.2. 22.21. He­z.16.22,43,60. 23.3,8,19. Ho­s. 2.15. 11.1.

c Hla­b. 124.1.

d Hla­b. 92.9.

e 2 Ko­r. 4.8-10.

f Isa. 50.6.

g 1 Sa­m. 14.14.

h Hla­b. 2.3.

i Hla­b. 35.4.

j Hla­b. 35.4.

k 2 Kho. 19.26. Isa. 37.27. Hla­b. 37.2.

l Jo­be 8.12.

m Jo­be 8.12.

n Hla­b. 79.12.

o Ru­the 2.4.

p Hla­b. 118.26.

a Hla­b. 69.2,14. Li­lo 3.55. Jo­na 2.2.

b Hla­b. 86.6. 2 La­n. 6.40.

c Hla­b. 140.6.

d Hla­b. 68.4.

e Jo­be 10.14. Hla­b. 90.8.

f Hla­b. 143.2.

g Hla­b. 76.7.

h Ne­h. 9.17. Da­n. 9.9. Hla­b. 86.5. Isa. 55.7. Eks. 34.6.

i 1 Kho. 8.39,40. Je­r. 33.8,9. Hla­b. 25.11. 79.9.

j Hla­b. 40.1. Isa. 26.8. Hla­b. 27.14.

k Hla­b. 33.20.

l Hla­b. 119.74.

m Hla­b. 63.6.

n Hla­b. 5.3.

o Hla­b. 131.3.

p Hla­b. 86.15.

q Hla­b. 25.22. Hla­b. 103.3.

a Hla­b. 138.6.

b 2 Sa­m. 6.22. Hla­b. 101.5.

c Je­r. 45.5. Ro­ma 12.16.

d Ma­t. 18.3.

e Hla­b. 130.7.

a 2 La­n. 6.42.

b Hla­b. 65.1.

c 132.5. Ge­n. 49.24. Isa. 49.26.60.16. Isa. 1.24.

d Za­ga 6.4,10.

e Za­ga 6.4,10.

f 1 La­n. 22.7. Se­b. 7.46. Hla­b. 78.68,69.

g 132.5. Ge­n. 49.24. Isa. 49.26. 60.16. Isa. 1.24.

h 132.8. 1 La­n. 13.3.

i 1 Sa­m. 17.12. Ge­n. 35.19.

j 1 La­n. 13.5.

k 1 Sa­m. 7.1. Jo­sh. 9.17.

l 132.5.

m Hla­b. 5.7.

n 1 La­n. 28.2.

o Na­ni 10.35. Hla­b. 68.1. 2 La­n. 6.41.42.

p 132.14.

q 132.8. 1 La­n. 13.3.

r 132.16. Jo­be 29.14.

s Hla­b. 50.5.

t 1 Kho. 2.16.

u 132.17. 1 Kho. 1.39.

v Hla­b. 89.3,4,34-37.

w Hla­b. 110.4.

x Hla­b. 110.4.

y 2 Sa­m. 7.12. 2 La­n. 6.16. Lu­ka 1.32.

z 1 Kho. 2.4.

a 1 Kho. 8.25. Jo­be 36.7.

b Hla­b. 78.68,69. Hla­b. 48.1,2. 135.21.

c 132.8. Hla­b. 68.16.

d Ma­t. 23.21.

e Hla­b. 147.14.

f Ru­the 1.6.

g 132.9.

h Hla­b. 50.5.

i Hla­b. 149.4.

j He­z. 29.21. Lu­ka 1.69. Hla­b. 89.17.

k 1 Kho. 11.36. 15.4. 2 Kho. 8.19. 2 La­n. 21.7.

l 132.10.

m Jo­be 8.22.

a He­b. 13.1.

b Eks. 30.25,30.

c Eks. 29.7. Le­vi 8.12. Hla­b. 23.5.

d Eks. 28.32. 39.23. Jo­be 30.18.

e Du­te. 3.9.

f Hla­b. 87.1.

g Du­te. 4.48.

h Le­vi 25.21. Du­te. 28.8. Hla­b. 42.8. 44.4. 68.28. 71.3.

a Ps 135.1,2.

b Ps 135.1,2.

c 1 La­n. 23.30. 2 La­n. 29.11. 35.5. Du­te. 10.8.

d 1 La­n. 9.33. Hla­b. 92.2. Lu­ka 2.37.

e Hla­b. 28.2. Hla­b. 119.48.

f Hla­b. 63.2.

g Hla­b. 115.15.

h Hla­b. 128.5.

a Hla­b. 106.1.

b Hla­b. 113.1.

c Hla­b. 113.1.

d Hla­b. 134.1.

e Hla­b. 134.1.

f Hla­b. 116.19.

g Hla­b. 119.68.

h Hla­b. 147.1. Hla­b. 52.9.

i Hla­b. 68.4.

j Du­te. 10.15.

k Eks. 19.5.

l Hla­b. 95.3. 2 La­n. 2.5.

m Hla­b. 115.3.

n Je­r. 10.13. 51.16.

o Jo­be 36.33.

p Je­r. 10.13. 51.16.

q Jo­be 5.10. 28.25,26. 38.24-26. Ze­k. 10.1.

r Jo­be 5.10. 28.25,26.38. 24-26. Ze­k. 10.1.

s Je­r. 10.13. 51.16.

t Jo­be 38.22.

u Hla­b. 78.51. Hla­b. 136.10.

v Du­te. 6.22. Eks. 7-10. 14.

w Hla­b. 136.15.

x Hla­b. 136.17-22.

y Na­ni 21.21-26. Du­te. 29.7.

z Na­ni 21.33-35.

a Jo­sh. 12.7-24.

b Du­te. 29.8. Hla­b. 78.55.

c Eks. 3.15.

d Eks. 3.15.

e Hla­b. 102.12.

f Du­te. 32.36.

g Du­te. 32.36.

h Hla­b. 90.13.

i Hla­b. 115.4-8.

j Ha­b. 2.19. Hla­b. 115.6.

k Hla­b. 115.9,10,12. 118.2,3.

l Hla­b. 115.9,10,12. 118.2,3.

m Hla­b. 22.23. 115.11. 118.4. Hla­b. 103.11,13,17.

n Hla­b. 128.5.

o Hla­b. 132.13.

p Hla­b. 105.45.

a Hla­b. 118.1. 1 La­n. 16.34.

b Hla­b. 106.1.

c Ezra 3.11. 2 La­n. 16.41.

d Du­te. 10.17.

e Du­te. 10.17.

f Hla­b. 72.18.

g Ge­n. 1.1.

h Za­ga 3.19.

i Isa. 42.5. 44.24. Ge­n. 1.6,9. Jo­be 37.18. Hla­b. 104.5.

j Hla­b. 24.2.

k Ge­n. 1.14.

l Ge­n. 1.16.

m Ge­n. 1.16.

n Hla­b. 78.51. Hla­b. 135.8.

o Eks. 12.51. 13.3,17.

p Du­te. 4.34.

q 1 Kho. 3.25,26. Hla­b. 78.13.

r Eks. 14.21,22.

s Ge­n. 15.17.

t Eks. 14.21,22.

u Eks. 14.28. Hla­b. 135.9.

v Du­te. 8.15. Eks. 15.22.

w Hla­b. 135.10-12.

x Hla­b. 69.36.

y Ge­n. 8.1.

z Tshu. 10.6. Hla­b. 113.7.

a Ge­n. 27.40.

b Hla­b. 104.27.

c Hla­b. 118.1. 136.26. 1 La­n. 16.34.

a Jo­be 40.22.

b Ne­h. 2.3.

c Hla­b. 76.5.

d Jo­be 29.10.

1 di­li­za­ni: He­b. embu­la­ni.

e Je­r. 49.7-22. Li­lo 4.21,22. He­z. 25.12-14. 35.5. Oba­d. 10-14. Amos 1.11.

f Isa. 13.1-14,23. 47.1-15. Je­r. 25.12. 50.1-46.

g Je­r. 50.15,29. Isa­m. 18.6.

h Je­r. 51.24.

i 2 Kho. 8.12.

a Hla­b. 119.46. Hla­b. 95.3. 96.4,5.

b 1 Kho. 8.29. Hla­b. 28.2.

c Hla­b. 5.7.

d Isa. 42.21.

e Hla­b. 119.50.

f Hla­b. 102.15.

g Hla­b. 113.5,6.

h Hla­b. 131.1. Za­ga 3.34. Lu­ka 1.48. Ja­k. 4.6.

i Hla­b. 113.5,6.

j Hla­b. 131.1. Za­ga 3.34. Lu­ka 1.48. Ja­k. 4.6.

k Hla­b. 23.4.

l Hla­b. 71.20.

m 1 Kho. 13.4.

n Hla­b. 57.2. Fi­l. 1.6.

o Hla­b. 136.1.

p Jo­be 14.15. Isa. 64.8. Jo­be 10.3,8. Hla­b. 100.3.

a Hla­b. 44.21. Hla­b. 7.9. 17.3. Jer 12.3.

b 2 Kho. 19.27.

c Hla­b. 127.2. Li­lo 3.63.

d Hla­b. 127.2. Li­lo 3.63.

e Du­te. 6.7. 11.19.

f Jo­be 14.16. 31.4. Ma­t. 9.4.

g 139.17.

h Jo­be 14.16. 31.4. Ma­t. 9.4.

i Jo­be 22.21.

j He­b. 4.13.

k Jo­be 19.8.

l Jo­be 9.33. Jo­be 13.21. 33.7.

m Ro­ma 11.33.

n Jo­be 42.3.

o Je­r. 23.24.

p Jo­na 1.3.

q Amos 9.2-4.

r Jo­be 26.6.

s Isa. 58.5. Isa. 14.11.

t Ma­l. 4.2.

u 139.24. Hla­b. 23.3.

v Jo­be 22.14. 34.22. Da­n. 2.22.

w Jo­be 22.14. 34.22. Da­n. 2.22.

x Za­ga 8.22.

y Jo­be 10.11.

z Hla­b. 72.18.

a Tshu. 11.5. Jo­be 10.8-10.

b Eks. 26.36. 27.16.

c Hla­b. 63.9.

d Tshu. 11.5. Jo­be 10.8-10.

e Hla­b. 36.7. Hla­b. 92.5.

f 139.2.

g Hla­b. 119.160.

h Hla­b. 40.5.

i Ge­n. 22.17.

j Hla­b. 63.9.

k Isa. 11.4.

l Hla­b. 5.6.

m Hla­b. 6.8.

n Ju­da 15.

o Eks. 20.7.

p 1 Sa­m. 28.16.

q 2 La­n. 19.2. Hla­b. 26.5.

r Hla­b. 119.158.

s Hla­b. 59.1.

t Hla­b. 26.2.

u Hla­b. 94.19.

v Amos 8.14.

w 139.10. Hla­b. 23.3.

x Amos 8.14.

y Je­r. 6.16. 18.15.

a Hla­b. 119.153.

b 140.4. Hla­b. 71.4.

c 140.4. Hla­b. 71.4.

d Hla­b. 56.6.

e Hla­b. 52.2. 140.11.

f Hla­b. 58.4. Jo­be 20.16.

g Hla­b. 58.4. Jo­be 20.16.

h Ro­ma 3.13.

i Hla­b. 10.7.

j 140.4. Hla­b. 71.4.

k Hla­b. 36.12. 118.13.

l Hla­b. 35.7. 142.3. Je­r. 18.22.

m Hla­b. 142.3. Hla­b. 91.3.

n Jo­be 18.10.

o Hla­b. 9.15.

p Hla­b. 64.5. Hla­b. 141.9.

q Hla­b. 142.5.

r Hla­b. 28.2,6. 31.22. 130.2. Hla­b. 116.1. 143.1.

s Hla­b. 28.8.

t Hla­b. 60.7.

u Jo­be 39.21. He­z. 39.9,10.

v Hla­b. 35.25.

w Du­te. 32.27.

x Za­ga 18.7.

y Hla­b. 55.3.

z Hla­b. 9.4.

a Hla­b. 9.4.

b 1 Kho. 8.45,49,59.

c Hla­b. 64.10.

a Hla­b. 70.5.

b Lu­ka 1.10. Isa­m. 5.8. 8.3,4.

c Lu­ka 1.10. Isa­m. 5.8. 8.3,4.

d Hla­b. 119.48.

e Eks. 29.41.

f Hla­b. 34.13. Za­ga 13.3. Za­ga 21.23. Hla­b. 39.1.

g Hla­b. 34.13. Za­ga 13.3. Za­ga 21.23. Hla­b. 39.1.

h Hla­b. 119.36.

i 141.9. Hla­b. 94.4.

j Za­ga 23.6. Hla­b. 73.7.

k Za­ga 9.8. 19.25. 27.6. Tshu. 7.5. Ga­l. 6.1.

l Eks. 30.23.

m 1 Sa­m. 24.9. Hla­b. 148.11.

n 1 Sa­m. 24.9. Hla­b. 148.11.

o Hla­b. 53.5.

p Isa. 5.14. Hla­b. 69.15.

q Hla­b. 25.15.

r Hla­b. 25.2.

s Hla­b. 91.3.

t Hla­b. 140.5.

u 141.9. Hla­b. 94.4.

v Hla­b. 7.15.

a Hla­b. 77.1.

b Hla­b. 30.8.

c Hla­b. 102.

d Jo­be 15.4.

e Hla­b. 143.4. Hla­b. 102. Hla­b. 77.3.

f Hla­b. 140.5.

g Is. 63.5. Hla­b. 69.20.

h Hla­b. 16.8.

i Ru­the 2.10,19.

j Hla­b. 140.6.

k Hla­b. 14.6.

l Hla­b. 16.5.

m Hla­b. 27.13.

n Hla­b. 17.1.

o Hla­b. 79.8. Hla­b. 116.6.

p Hla­b. 18.17.

q Hla­b. 143.11.

r Hla­b. 13.6.

a Hla­b. 140.6.

b Hla­b. 31.1. 1 Jo­ha. 1.9.

c Hla­b. 31.1. 1 Jo­ha. 1.9.

d Jo­be 14.3.

e Jo­be 15.14. Hla­b. 130.3. Ro­ma 3.20,23,24. 1 Ko­r. 4.4. Ga­l. 2.16. 1 Kho. 8.46. Jo­be 4.17. Eks. 34.7.

f Hla­b. 88.6.

g Hla­b. 142.3. Hla­b. 77.3.

h Tshu. 7.16. Isa. 59.16. 63.5. Da­n. 8.27.

i Hla­b. 77.11.

j Hla­b. 77.5.

k Hla­b. 111.2.

l Hla­b. 92.4. Hla­b. 90.17.

m Hla­b. 92.4. Hla­b. 90.17.

n Jo­be 11.13.

o Hla­b. 42.2.

p Za­ga 25.25.

q Hla­b. 63.1.

r Hla­b. 69.17.

s Hla­b. 84.2.

t Hla­b. 69.17.

u Hla­b. 27.9.

v Hla­b. 28.1.

w Hla­b. 5.3.

x Hla­b. 25.2.

y Hla­b. 25.4.

z Hla­b. 25.1.

a Hla­b. 59.1.

b Hla­b. 119.12.

c Hla­b. 40.8. 103.21.

d Ne­h. 9.20. Hla­b. 51.11,12.

e Hla­b. 23.3.

f Hla­b. 27.11. Isa. 26.10.

g Hla­b. 25.11.

h Hla­b. 71.20.

i Hla­b. 142.7.

j Hla­b. 54.5.

k Hla­b. 116.16.

a 2 Sa­m. 22.35. Hla­b. 18.34.

b 2 Sa­m. 22.35. Hla­b. 18.34.

c 2 Sa­m. 22.2,3.

d Hla­b. 91.2.

e Hla­b. 59.9.

f 2 Sa­m. 22.2,3.

g 2 Sa­m. 22.48. Hla­b. 18.47. 47.3.

h Jo­be 7.17.

i Hla­b. 31.7.

j Hla­b. 39.5.

k Jo­be 14.2.

l Hla­b. 18.9. Isa. 64.1.

m Hla­b. 104.32.

n Hla­b. 18.13,14.

o Hla­b. 18.13,14.

p Hla­b. 18.16. Hla­b. 124.4.

q Hla­b. 57.3.

r 144.11. Hla­b. 69.14.

s Hla­b. 18.16. Hla­b. 124.4.

t Hla­b. 18.44,45. Hla­b. 54.3.

u 144.11. Hla­b. 12.2. 41.6.

v Isa. 44.20. Na­ni 14.30.

w Hla­b. 33.3.

x Hla­b. 33.2. Hla­b. 71.72.

y Hla­b. 92.3.

z Hla­b. 33.2. Hla­b. 71.72.

1 usi­ndi­so: ku­mbe, uku­nqo­ba.

a 2 Sa­m. 22.51. Hla­b. 18.50.

b 144.7.

c 144.8.

d Hla­b. 128.3.

e Ze­k. 9.15.

f Isa. 58.10.

g Jo­be 5.10.

h 1 Kho. 11.27. Ne­h. 6.1.

i Amos 5.3.

j Isa. 24.11. Je­r. 14.2. 46.12.

k Du­te. 33.29. Hla­b. 65.4.

l Hla­b. 33.12. Hla­b. 146.5.

a Hla­b. 107.32.

b Hla­b. 48.1. Hla­b. 147.5.

c Isa. 38.19.

d 145.4. Hla­b. 150.2.

e Hlu. 5.10.

f Hla­b. 21.5. 145.12.

g Hla­b. 19.2. 59.7. 78.2. 119.171. Za­ga 1.23. 15.2,28. Tshu. 10.1. Za­ga 18.4.

h Isa. 63.7.

i Eks. 34.6.

j Hla­b. 100.5.

k Hla­b. 103.22. Hla­b. 19.1.

l Hla­b. 50.5.

m Hla­b. 105.1.

n 145.4. Hla­b. 150.2.

o 145.5.

p Hla­b. 10.16.

q Hla­b. 77.8.

r Hla­b. 37.17,24.

s Hla­b. 146.8.

t Hla­b. 146.8.

u Hla­b. 57.6.

v Hla­b. 104.27.

w Za­ga 15.23.

x Hla­b. 104.28.

y Jo­w. 1.20.

z Hla­b. 116.5. Ezra 9.15.

a Hla­b. 86.2. Du­te. 33.8. Hla­b. 89.19.

b Hla­b. 34.18. 119.151. Du­te. 4.7.

c Jo­ha. 4.23,24.

d Za­ga 10.24. Jo­ha. 9.31.

e Hla­b. 31.22,23.

f Hla­b. 97.10. Hla­b. 121.3.

g Hla­b. 31.22,23.

h Hla­b. 150.6.

i 145.1,2.

a Hla­b. 103.1.

b Hla­b. 104.33. Hla­b. 63.4.

c Hla­b. 104.33. Hla­b. 63.4.

d Hla­b. 118.9.

e Hla­b. 118.8. Isa. 2.22. Je­r. 17.5.

f Hla­b. 104.29.

g 1 Ko­r. 2.6.

h Hla­b. 144.15. Hla­b. 2.12. 56.4.

i Hla­b. 38.22.

j Hla­b. 119.116.

k Hla­b. 115.15.

l Se­b. 14.15. Isa­m. 14.7.

m Se­b. 14.15. Isa­m. 14.7.

n Hla­b. 103.6.

o Hla­b. 107.9.

p Hla­b. 68.6. Isa. 61.1.

q Hla­b. 105.20.

r Ma­t. 9.30. Jo­ha. 9.7. 10.21. Eks. 4.11.

s Hla­b. 145.14.

t Hla­b. 147.6.

u Hla­b. 11.7.

v Eks. 22.21,22.

w Eks. 22.21,22.

x Hla­b. 20.8.

y Du­te. 10.18. Za­ga 15.25. Hla­b. 10.14.

z Hla­b. 147.6.

a Tshu. 7.13. Jo­be 19.6.

b Hla­b. 10.16.

c Hla­b. 77. 8.

d Hla­b. 105.45.

a Hla­b. 106.1.

b Hla­b. 92.1.

c Hla­b. 135.3.

d Hla­b. 33.1.

e Hla­b. 51.18. 102.16. Hla­b. 122.6.

f He­z. 39.28. Du­te. 30.3.

g Isa. 11.12. 56.8. Isa. 27.13. Jo­ha. 7.35.

h Hla­b. 62.

i Hla­b. 34.18.

j He­z. 34.4.16.

k Ge­n. 15.5.

l Isa. 40.26.

m Jo­be 38.26-28. Jo­be 5.10.

n Isa. 40.26. Na­h. 1.3.

o Isa. 40.28.

p Hla­b. 146.8,9.

q Hla­b. 20.8.

r Na­ni 21.17. 1 Sa­m. 18.7. 28.11.

s 1 La­n. 15.16.

t Jo­be 38.26-28. Jo­be 5.10.

u Hla­b. 104.14.

v Jo­be 39.4. Hla­b. 104.27,28. Jo­w. 1.20.

w Jo­be 38.41.

x Hla­b. 33.17.

y Hla­b. 149.4.

z Hla­b. 33.18.

a Ne­h. 3.3. Ne­h. 7.1-4.

b Isa. 60.17,18.

c Hla­b. 132.15.

d 147.18. Hla­b. 148.8.

e Jo­be 37.6.

f Hla­b. 53.5.

g Jo­be 38.29.

h Jo­be 37.9,10.

i Jo­be 38.29.

j Jo­be 37.9,10.

k 147.15. Hla­b. 107.20. Jo­be 37.12. Hla­b. 33.9.

l Du­te. 33.2-4. Hla­b. 78.5. 103.7.

m Ma­l. 4.4.

n Du­te. 4.32-34.

o Ro­ma 3.2.

p Hla­b. 105.45.

a Hla­b. 69.34. 148.6.

b Jo­be 16.19. Ma­t. 21.9.

c Hla­b. 103.20,21. Lu­ka 2.13.

d Hla­b. 103.20,21. Lu­ka 2.13.

e Du­te. 10.14. 1 Kho. 8.27. Ne­h. 9.6. Hla­b. 68.33. 115.16. 2 Ko­r. 12.2.

f Ge­n. 1.7.

g 148.5.

h Hla­b. 33.6,9.

i Hla­b. 119.89-91. Jo­be 14.12.

j Esta 1.19. Hla­b. 141.10.

k 148.1.

l Ge­n. 1.21. Hla­b. 74.13. Isa. 43.20.

m Hla­b. 18.12.

n Hla­b. 18.12.

o Hla­b. 107.25.

p Jo­be 37.12. Hla­b. 147.15-18.

q Isa. 55.12. Isa. 44.23. 49.13.

r Ge­n. 1.11.

s Isa. 55.12. Isa. 44.23. 49.13.

t Ge­n. 1.24.

u Ge­n. 1.24.

1 ezi­pha­pha­yo: He­b. ezi­le­mpi­ko.

v Hla­b. 141.6.

w 1 Sa­m. 4.21.

x 148.5.

y Hla­b. 8.1.

z Hla­b. 113.4.

a 1 Sa­m. 2.1.

b Isa. 61.11. 62.7. Hla­b. 149.9.

c Hla­b. 50.5.

d Le­vi 10.3. Efe. 2.17. Du­te. 4.7.

e Hla­b. 105.45.

a Hla­b. 33.3.

b Hla­b. 89.5. Hla­b. 111.1.

c Hla­b. 50.5.

d Hla­b. 85.6.

e Jo­be 35.10. Hla­b. 95.6. Hla­b. 100.3.

f 1 La­n. 16.31. Ze­k. 9.9.

g Hla­b. 150.3,4. Hla­b. 71.22.

h Eks. 15.20.

i Hla­b. 30.11.

j Eks. 15.20.

k Hla­b. 150.3,4. Hla­b. 71.22.

l Hla­b. 147.11. Hla­b. 35.27.

m Isa. 61.3.

n Hla­b. 132.16. Hla­b. 146.3.

o Hla­b. 50.5.

p Hla­b. 132.16. Hla­b. 146.3.

q Jo­be 35.10.

r Hla­b. 4.4. Ho­s. 7.14. Hla­b. 63.6.

s Hla­b. 66.17.

t Isa. 41.15. He­b. 4.12. Isa­m. 1.16. 2.12. Za­ga 5.4.

u Ne­h. 4.17,18.

v Jo­be 36.8.

w Ge­n. 34.19. Na­ni 22.15.

x Hla­b. 105.18.

y Du­te. 7.1,2.

z Isa. 65.6. Jo­be 13.26.

a Hla­b. 148.14.

b Hla­b. 50.5.

c Hla­b. 105.45.

a Hla­b. 11.4.

b Hla­b. 68.34.

c Du­te. 3.24.

d Hla­b. 145.12.

e Du­te. 3.24.

f Hla­b. 11.4.

g Hla­b. 149.3. Hla­b. 71.22.

h Hla­b. 149.3. Hla­b. 71.22.

i Hla­b. 149.3. Hla­b. 71.22.

j Eks. 15.20.

k Isa. 38.20.

l Ge­n. 4.21. Jo­be 21.12. 30.31.

m 2 Sa­m. 6.5. 1 La­n. 15.16,19,28. 25.1,6.

n 2 Sa­m. 6.5. 1 La­n. 15.16,19,28. 25.1,6.

o Hla­b. 145.21.

p Hla­b. 68.4.

q Hla­b. 41.13. 105.45.

a 1.6. 10.1. 25.1. 26.7,9. 1 Kho. 4.32. Tshu. 12.9. Na­ni 21.27. Hla­b. 78.2.

b 15.5,10,32. 3,7,8. Jo­be 5.17.

c 1.6.

d 2.3.

e 15.5,10,32. 3,7,8. Jo­be 5.17.

f 2.9.

g 1.22,32. 7.7. 8.5. 9.6. 14.18. 27.12. Hla­b. 116.6. Hla­b. 119.130.

h 8.5,12.

i 9.9.

j Jo­be 11.4.

k 8.22.

l Jo­be 37.12.

m 1.6.

n 1.6. 10.1. 25.1. 26.7,9. 1 Kho. 4.32. Tshu. 12.9. Na­ni 21.27. Hla­b. 78.2.

o Hlu. 14.12.

p 9.10. 15.33. Jo­be 28.28. Hla­b. 111.10. Tshu. 12.13. Du­te. 4.6.

q 15.5,10,32. 1.3,7,8. Jo­be 5.17.

r 6.20. 4.1. 23.22. Hla­b. 34.11. Efe. 6.1,2.

s 1.3,7,8. 15.5,10,32. Jo­be 5.17.

t 6.20.

u 25.12. Hlu. 8.26.

v 3.3,22. 6.21.

w 16.29. 4.14. Hla­b. 1.1.

x 1.18. 12.6. Hla­b. 10.9. Je­r. 5.26.

y 1.18. Hla­b. 10.8. Hla­b. 64.5.

z Hla­b. 124.3.

a 27.20.

b Hla­b. 28.1.

c 16.29. 4.14. Hla­b. 1.1.

d 6.18. Isa. 59.7. Ro­ma 3.15.

e Hla­b. 9.15.

f 1.11.

g 1.11.

h 15.27. Hla­b. 119.36.

i 3.27.

j 8.1. 9.3. Jo­ha. 7.37.

k 8.3.

l 1.4.

m Hla­b. 1.1.

n 1.29. 5.12. 12.1. Jo­be 21.14.

o Jo­w. 2.28.

p Hla­b. 145.7.

q Isa. 65.12. 66.4. Je­r. 7.13.

r Ze­k. 7.11.

s 8.33. 5.12.

t 1.30. Hla­b. 81.11. Lu­ka 7.30.

u Hla­b. 2.4.

v Hla­b. 2.4.

w Jo­be 30.3.

x 1 Sa­m. 8.18. 2 Sa­m. 22.42. Jo­be 27.9. 35.12. Hla­b. 18.41. 66.18. Isa. 1.15. Je­r. 11.11. 14.12. He­z. 8.18. Mi­ka 3.4. Ze­k. 7.31. Jo­ha. 9.31. Ja­k. 4.3.

y 7.15. 8.17. 11.27. 13.24. Hla­b. 63.1.

z 1.29. 5.12. 12.1. Jo­be 21.14.

a Hla­b. 119.173.

b Je­r. 6.19.

c Hla­b. 107.11.

d Je­r. 6.19.

e 22.8. 12.14. 14.14. Jo­be 4.8. Isa. 3.11.

f Je­r. 2.19. 3.22. 5.6. 8.5. Ho­s. 11.7.

g Hla­b. 25.12,13. 112.7,9.

h Jo­be 3.18.

a 7.1.

b 7.1.

c 2.7. 7.1. 4.21.

d 4.20. 5.1.

e 1.2. 4.1,5,7. 3.5. 23.4.

f 3.14.

g Jo­be 3.21. Ma­t. 13.44.

h 2.5.

i Jo­be 32.8.

j 2.7. 7.1. 4.21.

k Jo­be 5.12.

l Hla­b. 84.9.

m Hla­b. 84.11.

n 16.17.

o 1 Sa­m. 2.9. Hla­b. 66.9. Hla­b. 97.10.

p 2.5.

q 1.3.

r Hla­b. 17.2.

s 1.4.

t 6.22.

u 14.6. 14.8. 13.10.31,32. 16.28,30. 23.33. Du­te. 32.20.

v Hla­b. 82.5. Jo­ha. 3.19,20.

w 10.23. Je­r. 11.15.

x 2.14. 6.14. 8.13. 10.31,32. 16.28,30. 23.33. Du­te. 32.20.

y Hla­b. 125.5.

z 4.24. 3.32. 14.2. Isa. 30.12.

a 7.5.

b 5.3,20. 22.14. 23.33.

c 7.5.

d 5.20. 6.24. 20.16. 23.27. 27.13.

e 6.24. Hla­b. 5.9.

f Je­r. 3.4. Hla­b. 55.13. Ho­s. 2.15. Ma­l. 2.14,15.

g 7.27.

h 2.9,15. Hla­b. 17.5.

i Jo­be 26.5.

j 10.30. Hla­b. 37.9.

k Hla­b. 37.38.

l Hla­b. 25.3.

a Du­te. 8.1. 30.16,20.

b 3.16. Hla­b. 91.16.

c Hla­b. 119.165.

d 14.22. 16.6. 20.28. 2 Sa­m. 15.20. Hla­b. 85.10.

e 6.21. 7.3. Eks. 13.9,16. Du­te. 6.8. 11.18.

f 1.9.

g 7.3. Je­r. 17.1. 2 Ko­r. 3.3.

h 1 Sa­m. 2.26.

i 13.15.

j 1 Sa­m. 2.26.

k Hla­b. 37.3,5. Hla­b. 25.2.

l Je­r. 9.23.

m 1 La­n. 28.9.

n Je­r. 10.23.

o 12.15. Ro­ma 12.16.

p Jo­be 1.1.

q Jo­be 1.1.

r Jo­be 28.28.

s Jo­be 21.24.

t Eks. 22.29. Ma­l. 3.10. Lu­ka 14.13. Eks. 23.19.

u Du­te. 28.8.

v Jo­be 5.17. Hla­b. 94.12. Ja­k. 1.12. Isa­m. 3.19. He­b. 12.5,6.

w Du­te. 8.5. 1 Ko­r. 11.32.

x 8.34,35.

y 2.4. 8.11. Jo­be 28.15-17. Hla­b. 19.10.

z 8.10,19. 16.16. Hla­b. 68.13.

a Jo­be 28.18.

b 8.11. Ma­t. 13.44.

c 3.2.

d 8.18.

e Ma­t. 11.29,30.

f 11.30. 13.12. 15.4. Ge­n. 2.9. 3.22. Isa­m. 2.7. 22.2.

g 4.13.

h 8.27. Hla­b. 104.5,24.

i Hla­b. 136.5. Je­r. 10.12. 51.15.

j Hla­b. 136.5. Je­r. 10.12. 51.15.

k Ge­n. 7.11. Ge­n. 1.9.

l Jo­be 36.28.

m Du­te. 33.28.

n 4.21.

o Jo­be 5.12.

p 1.4.

q Du­te. 32.47.

r 1.9.

s 10.9. 28.18. Hla­b. 37.24. 91.11.

t 4.12. Hla­b. 91.12.

u 6.22. Jo­be 11.19.

v Hla­b. 91.5. 1 Pe­t. 3.14.

w Jo­be 5.21.

x 1 Sa­m. 2.9.

y Ga­l. 6.10.

z Ge­n. 31.29. Du­te. 28.32. Ne­h. 5.5. Mi­cah 2.1.

a Le­vi 19.13.

b Ro­ma 12.18.

c Hla­b. 37.1.

d 2.15.

e Jo­be 29.4.

f Ma­l. 2.2. Hla­b. 37.22. Ze­k. 5.4. Le­vi 26.14-43.

g 10.22.

h Ja­k. 4.6. 1 Pe­t. 5.5. Hla­b. 138.6.

i Hla­b. 1.1.

a 5.7. 7.24. 8.33. 1.8.

b 4.5,7. 2.3.

c Jo­be 11.4.

d 1 La­n. 22.5.

e Hla­b. 22.20.

f 1 La­n. 28.9. Efe. 6.4.

g 7.2. Isa. 55.3. Le­vi 18.5.

h 2.2,3.

i 8.22.

j 8.22.

k 4.5,7. 2. 3.

l 2 The­s. 2.10.

m 8.22. 1.7.

n 8.22.

o 8.22.

p 4.5,7. 2. 3.

q 1 Sa­m. 2.30.

r 5.20.

s 1.9. 3.22.

t 3.2.

u 1 Sa­m. 12.23.

v Jo­be 18.7. 2 Sa­m. 22.37. Hla­b. 18.36. Hla­b. 119.45.

w 3.23. Hla­b. 91.11,12.

x 3.18. Jo­be 27.6.

y 3.18. Jo­be 27.6.

z 1.10,15. Hla­b. 1.1.

a 9.6. 23.19.

b 8.33.

c 7.25.

d Hla­b. 36.4. Mi­cah 2.1.

e Jo­be 11.17. 22.28. Isa. 60.3. 62.1. Da­n. 12.3. Ma­t. 5.14. 13.43. Fi­l. 2.15.

f 2 Sa­m. 23.4. Hla­b. 97.11. Da­n. 6.19.

g Hla­b. 84.7.

h 1 Sa­m. 2.9. Isa. 59.9,10. Je­r. 23.12. Jo­ha. 12.35. Jo­be 18.5.

i Jo­ha. 11.10. 1 Jo­ha. 2.10.

j 5.1. 2.2.

k 3.21.

l 2.1.

m 8.35. 21.21. Du­te. 32.47.

n Ma­t. 12.34.

o Hla­b. 68.20.

p 6.12.

q 2.15.

r 5.6,21. Hla­b. 58.2.

s Du­te. 5.32.

t Isa. 1.16.

a 4.20. 2.2.

b 22.17.

c 1.4.

d Ma­l. 2.7.

e 2.16.

f Hla­b. 55.21.

g Tshu. 7.26.

h Du­te. 29.18. Je­r. 9.15. 23.15. Li­lo 3.15,19. Amos 5.7. 6.12.

i Hla­b. 55.21.

j Hla­b. 57.4.

k Hla­b. 149.6.

l 7.27.

m 5.21. 4.26.

n Hla­b. 17.5.

o 7.11.

p Isa. 47.11. Hla­b. 35.8.

q 7.24. 4.1.

r 11.17. 12.10. 17.11. Jo­be 30.21.

s 29.3. Hla­b. 127.2.

t He­z. 24.23.

u 12.1.

v 1.25. Hla­b. 107.11.

w Hla­b. 94.17.

x 5.18. 9.17.

y Ho­s. 13.15. Hla­b. 68.26. Isa. 48.1.

z Ze­k. 8.5. Je­r. 9.21.

a 5.18. 9.17.

b Du­te. 24.5.

c Ma­l. 2.14. Hla­b. 127.4.

d Hla­b. 104.18.

e He­z. 23.3,8,21.

f Je­r. 31.14.

g 2.16.

h 2.16.

i Hla­b. 119.168.

j 2 La­n. 16.9. Jo­be 14.16. Ho­s. 7.2. He­b. 4.13.

k 5.6.

l Hla­b. 17.5.

m Hla­b. 7.15.

n 6.2.

o Jo­be 4.21.

p 5.19.

a 11.15. 17.18. 20.16. 22.26. 27.13. Jo­be 17.3.

b 11.15. 17.18. 20.16. 22.26. 27.13. Jo­be 17.3.

c 5.22.

d Hla­b. 68.30.

e 6.10. Hla­b. 132.4.

f 6.10. Hla­b. 132.4.

g Hla­b. 91.3. 124.7.

h Jo­be 12.7.

i 30.25.

j 6.9. 10.26.

k 23.19. 27.11.

l 30.27.

m 25.15. Isai 1.10.

n Eks. 5.6,10,14,15,19.

o 30.25.

p 10.5. Du­te. 28.39.

q 6.9. 10.26.

r 24.33.

s 6.10. Hla­b. 132.4.

t 6.10. Hla­b. 132.4.

u 24.34.

v 10.4. 12.24. 13.4. 19.15,24. 20.4. 23.21.

w 16.27.13.13.

x 4.24.

y Hla­b. 35.19. Ro­ma 6.13,19.

z 2.12.

a 3.29. Mi­ka 2.1.

b Isa. 30.13. Je­r. 19.11.

c 29.1. 4.22. 2 La­n. 36.16.

d 26.16,25.30. 15,18,29. Jo­be 5.19. Tshu. 11.2. Amos 1.3,6,9,11. 2.1,4,6. Mi­ka 5.5.

e 26.16,25. 30.15,18,29. Jo­bee 5.19. Tshu. 11.2. Amos 1.3,6,9,11. 2.1,4,6. Mi­ka 5.5.

f 12.22. 15.26. 17.7. Hla­b. 31.18. 120.2.

g Du­te. 19.10. Isa. 1.15. 59.3.

h Isa. 59.7.

i Ge­n. 6.5.

j Isa. 59.7.

k Isa. 59.7.

l 1.16. Ro­ma 3.15.

m 12.17. 14.5,25. 19.5,9. Hla­b. 27.12.

n 6.14.

o 1.8.

p 1.8.

q 3.3.

r Jo­be 31.36.

s 1.9.

t 3.23,24.

u 3.23,24.

v 2.11.

w Hla­b. 119.105. Hla­b. 19.8.

x Hla­b. 119.105. Hla­b. 19.8.

y 10.17.

z 7.21.

a 2.16.

b Ma­t. 5.28.

c 2 Kho. 9.30.

d 29.3.

e 28.21. 1 Sa­m. 2.36.

f He­z. 13.18.

g Jo­be 2.4.

h 25.22. Isa. 30.14.

i Jo­be 31.12.

j Hla­b. 79.12.

k Isa. 43.2.

l Isa. 43.2.

m 16.5.

n Jo­be 38.39.

o 23.2.

p Eks. 22.1,4.

q Eks. 22.1,4.

r 9.1. Hla­b. 79.12.

s 7.7. 9.4,16. 10.13,21. 11.12. 12.11. 15.21. 17.18. 24.30. 28.16.

t 27.4.

u Le­vi 20.10.

a 2.1.

b 2.1.

c 4.4.

d 4.4.

e Du­te. 32.10.

f 3.3.

g 3.3.

h Ru­the 2.1. Ru­the 3.2.

i 2.16.

j 2.16.

k Hlu. 5.28.

l Hlu. 5.28.

m 1.4.

n 6.32.

o Tshu. 12.4,5.

p 7.12.

q Jo­be 24.15.

r 20.20.

s Hla­b. 73.6. Ge­n. 38.14.

t 9.13.

u Hla­b. 68.6.

v 5.6. 1 Ti­m. 5.13. Tit 2.5.

w 23.28.

x 7.12.

y Le­vi 7.11.

z Hla­b. 50.14.

a 1.28.

b 31.22.

c 1 Kho. 10.28. Isa. 19.9.

d Hla­b. 68. 9.

e Jo­ha. 19.39.

f Jo­ha. 19.39.

g Eks. 30.23.

h Ma­t. 20.11.

i Ge­n. 42.35.

j Jo­be 11.4.

k 6.24. 5.3.

l Tshu. 9.12.

m 5.7.

n 4.1.

o 4.1.

p 4.15.

q Hlu. 16.1-5. Ne­h. 13.26.

r 2.18. 5.5. 9.18.

s Isa. 14.18.

a 1.20. 9.3.

b Jo­be 28.12.

c Jo­be 28.12.

d 1.20. 9.3.

e 9.3,14.

f 1.20. 9.3.

g 1.21.

h 9.3,14.

i 11.11. Jo­be 29.7.

j 1.4.

k 1.4.

l 22.20.

m 23.16. Hla­b. 17.2.

n Hla­b. 119.103.

o Hla­b. 37.30.

p Du­te. 32.5.

q Du­te. 32.5.

r 24.26. 2 Sa­m. 15.3.

s 8.19. 3.14.

t 4.5,7. 16.16. Jo­be 28.15-19. Hla­b. 19.10. 119.72,127.

u Jo­be 28.18.

v 3.15.

w Lu­ka 11.49.

x 1.4.

y 16.6.

z Hla­b. 97.10.

a 6.17. 16.5.

b 2.12.

c Isa. 9.6.

d Jo­be 5.12.

e Hla­b. 89.19. Tshu. 7.19.

f Da­n. 2.21. Ro­ma 13.1. Isa­m. 19.16.

g 31.4. Hla­b. 2.2. Hlu. 5.3.

h Jo­ha. 14.21.

i Ja­k. 1.5.

j 1.28.

k 3.16.

l Hla­b. 112.3.

m Hla­b. 112.3.

n Hla­b. 112.3.

o 3.14.

p 8.10. 10.20.

q Hla­b. 19.10. Efe. 3.8. Isa­m. 3.18.

r 3.14.

s 8.10. 10.20.

t Jo­be 28.25-28.

u 1.5. 4.5,7. 15.32. 18.15. 19.8. 23.23. Tshu. 2.7. Ge­n. 14.19,22. Hla­b. 139.13. Je­r. 32.15. Ze­k. 11.5.

v Ge­n. 1.1. Jo­ha. 1.1. Hla­b. 45.6.

w 4.7. Jo­be 40.19.

x Hla­b. 93.2.

y Hla­b. 2.6.

z Jo­ha. 17.5.

a 3.20. 8.27,28. Ge­n. 1.2.

b Jo­be 15.7. Hla­b. 51.5.

c Jo­be 38.6.

d Hla­b. 90.2.

e Jo­be 15.7. Hla­b. 51.5.

f 1 Ki­ng. 21.9.

g 3.19.

h 8.29.

i 3.20. 8.27,28. Ge­n. 1.2.

j 3.20. 8.27,28. Ge­n. 1.2.

k Ge­n. 1.9,10.

l Jo­be 26.10.

m 8.29.

n Hla­b. 104.5.

o Ze­k. 13.7. Jo­ha. 1.1,3.

p Efe. 2.10.

q Isa. 5.7. Je­r. 31.20. Hla­b. 119.24. Ma­t. 3.17.

r 31.25. Jo­be 41.5.

s 31.25. Jo­be 41.5.

t Jo­be 37.12. Je­r. 31.15.

u Isa. 5.7. Je­r. 31.20. Hla­b. 119.24. Ma­t. 3.17.

v Ge­n. 1.26.

w 5.7. 7.24.

x Hla­b. 128.1,2. Hla­b. 119.1,2. Lu­ka 11.28.

y 4.1.

z 1.25. 4.15. 13.18. 15.32.

a 3.13.

b Ma­t. 17.5.

c 3.13.

d 21.21. 4.22.

e Jo­be 5.24.

f 15.32. 20.2. Jo­be 35.6.

g 12.1.

h 21.6. 29.24.

a 24.3.14.1. Ma­t. 16.18. Efe. 2.20-22. 1 Pe­t. 2.5.

b 1 Ti­m. 3.15.

c 6.31.

d Ma­t. 22.3,4. Lu­ka 14.16,17.

e 9.5. 23.30.

f Hla­b. 23.5.78.19.

g Hla­b. 68.11.

h 8.1,2.

i 9.14. 8.2.

j 9.16.

k 6.32.

l 9.16.

m Isa. 55.1. Jo­ha. 6.27.

n 9.5. 23.30.

o 1.4.

p 9.6. 3.2. 3.2,16. 10.27.

q 9.15. 4.14. 23.19. 11.5.

r Ma­t. 7.6.

s Hla­b. 141.5.

t 1.5. 4.2. Ma­t. 13.12.

u 1.7.

v 30.3.

w 9.6. 3.2. 3.2,16. 10.27.

x 9.6. 3.2. 3.2,16. 10.27.

y Jo­be 22.2. 35.6,7.

z 16.26. Jo­be 5.27.

a Ga­l. 6.5.

b 7.7-27.

c 7.11.

d 5.6.

e 9.3.

f 9.6.

g 9.4.

h 9.4.

i 5.15.

j 7.27.

k Jo­be 26.5.

a 1.1. 25.1. 30.1. 31.1.

b 15.20. 17.21,25. 19.13. 29.3,15. 15.5. 23.15,24,25. 27.11.

c 15.20. 17.21,25. 19.13. 29.3,15. 15.5. 23.15,24,25. 27.11.

d Hla­b. 119.28. 14.13. 17.21.

e 11.4. 21.6. Hla­b. 49.6,7. Lu­ka 12.19,20.

f 21.6. 11.4. Hla­b. 49.6,7. Lu­ka 12.19,20.

g Hla­b. 37.21. Ma­t. 6. 1.

h Hla­b. 10.14. 34.9,10. 37.25.

i 23.2.

j Hla­b. 52.7.

k 6.11.

l 12.24. 13.4. 21.5.

m 12.24. 13.4. 21.5.

n 6.8.

o Hla­b. 76.6. Hlu. 4.21. Jo­nah 1.5.

p 17.2. 19.26. 12.4. 14.35. 29.15.

q 10.11.

r Hla­b. 69.7. Oba­d. 10.

s Hla­b. 112.6. Hla­b. 9.5,6. 109.13.

t Tshu. 8.10.

u 10.10.

v 28.18. Hla­b. 23.4. Isa. 33.15,16.

w 3.23.

x 1 Ti­m. 5.25.

y 6.13. Hla­b. 35.19.

z 10.10.

a 18.4. Hla­b. 37.30.

b 13.14. 14.27. 16.22. Je­r. 2.13.

c 10.11.

d 17.9. 1 Ko­r. 13.4,7. Ja­k. 5.20. 1 Pe­t. 4.8.

e 19.29. 26.3.

f 12.23.

g 10.15,29. 13.3. 18.7. 21.15.

h 18.11. 40.26. Ma­rk. 10.24.

i 10.15,29. 13.3. 18.7. 21.15.

j 11.19. 19.23.

k 6.23.

l Hla­b. 15.3.

m 18.2,21. Jo­be 11.2.

n 17.27. Ja­k. 1.19.

o 8.19. 16.16. 22.1.

p 11.9.

q 3.33. Ge­n. 26.12. Du­te. 8.18.

r Hla­b. 127.2.

s 2.14. 14.9. 15.21.

t 21.27.

u Jo­be 15.21.

v Hla­b. 145.19. Ma­t. 5.6. 1 Jo­ha. 5.14,15.

w Hla­b. 58.9.

x Hla­b. 37.9,10,36.

y 10.30. 12.3. 28.18. Ma­t. 7.24,25.

z 9.11.

a Jo­be 15.32,33. Hla­b. 55.23. Tshu. 7.17.

b 11.7. Jo­be 8.13. Jo­be 11.20. Hla­b. 112.10.

c Hla­b. 1.6. Hla­b. 37.20.

d Hla­b. 1.6. Hla­b. 37.20.

e 10.15,29. 13.3. 18.7. 21.15.

f 21.15.

g Hla­b. 94.4.

h 10.25. Hla­b. 125.1. Hla­b. 37.22,29. Hla­b. 10.6.

i 2.21,22.

j Hla­b. 37.30.

k Isa. 57.19.

l 14.9. Tshu. 10.12.

a 16.11. 20.10,23. Le­vi 19.35,36. Du­te. 25.13-15.

b 29.23. Da­n. 4.30,31.

c Mi­cah 6.8.

d 15.4. 13.6. 19.3. 21.12. 22.12.

e 15.4. 13.6. 19.3. 21.12. 22.12.

f 10.2.

g He­z. 7.19. Ze­f. 1.18.

h 10.2.

i 11.8.

j 5.22. Hla­b. 9.15. Hla­b. 7.15.

k 10.28.

l Jo­be 8.13,14.

m 11.6. 321.18.

n Jo­be 8.13,14.

o 10.21.

p 28.12,28. Esta 8.15.

q 29.8.

r 8.3.

s 14.1.

t 14.21.

u 15.22. 20.18. 24.6.

v Jo­be 37.12. 1 Kho. 12.6.

w 14.21.

x 6.1.

y 31.30.

z Lu­ka 11.21.

a Ma­t. 5.7.

b 5.9.

c Ho­s. 10.12. Ga­l. 6.8,9. Ja­k. 3.18.

d 10.16. 19.23.

e 12.11. 13.21. 15.9. 19.7. 28.19.

f 17.20.

g 13.6. Hla­b. 119.1.

h 1 La­n. 29.17.

i 16.5. 12.7.

j Hla­b. 112.2.

k Ge­n. 24.22.

l 26:16.

m Ro­ma 2.8,9.

n 12.18. 13.7,23. 14.12. 16.25. 18.24. 20.15. 23.27.

o Hla­b. 112.9. Hla­b. 37.21.

p 14.23. 21.5.

q 2 Ko­r. 9.6-10.

r 13.4. 28.25.

s Ma­t. 5.7. 7.2.

t 24.24.

u 1.28.

v Esta 7.10. Hla­b. 7.15.

w Ma­rk. 10.24.

x Hla­b. 92.12.

y Hla­b. 1.3. Je­r. 17.8. Hla­b. 52.8. 92.12-14.

z Tshu. 5.16.

a Hla­b. 1.3. Je­r. 17.8. Hla­b. 52.8. 92.12-14.

b 3.18.

c Da­n. 12.3. Ja­k. 5.20. 1 Ko­r. 9.19-22.

d Je­r. 25.29. 1 Pe­t. 4.18.

a 15.10. 5.12. 8.36. 1.22.

b Hla­b. 49.10.

c 8.35.

d 10.25.

e Hla­b. 10.6.

f 18.22. 31.23. Ru­the 3.11. 1 Ko­r. 11.7.

g 10.5.

h 14.30. Jo­be 13.28.

i Jo­be 37.12.

j 1.11.

k 14.3.

l 15.25. 11.21. Hla­b. 37.36,37. Ma­t. 7.24-27.

m Jo­be 34.25.

n 15.25. 11.21. Hla­b. 37.36,37. Ma­t. 7.24-27.

o 27.21.

p 13.7.

q Du­te. 25.4.

r 5.9.

s 28.19.

t 20.13.

u 28.19. 11.19.

v Hlu. 9.4.

w 6.32.

x Tshu. 7.26. Jo­be 19.6. Tshu. 9.12. Hla­b. 10.8-10.

y 13.23.

z 18.7.

a 21.23. 2 Pet 2.9.

b 13.2. 18.20.

c 1.31. 11.30. Isa. 3.10.

d 1.31. 11.30. Isa. 3.10.

e 19.17. Hlu. 9.16.

f 21.2. 3.7. 16.2. 14.12. 16.25.

g 27.3. 29.11. 14.33.

h 6.19.

i 6.19.

j 11.24.

k Le­vi 5.4.

l 18.8. Hla­b. 57.4.

m 4.22.

n 19.9. Hla­b. 52.4,5.

o 3.29.

p Hla­b. 91.10.

q 6.16,17.

r 6.16,17.

s 11.20.

t 13.16. 15.2. 10.14.

u 13.16. 15.2. 10.14.

v 12.27. 10.4. 6.11.

w 13.4.

x 12.27. 10.4. 6.11.

y Ge­n. 49.15.

z 15.13. 17.22.

a 15.13. 17.22.

b Isa. 50.4.

c 12.24.

d 12.24.

a 13.8.

b 12.14.

c 26.6.

d Hla­b. 141.3.

e 18.7. 20.19.

f 6.11.

g 6.11.

h 11.25.

i 11.3,5.6.

j 11.20. Hla­b. 119.1.

k 11.3,5.6.

l 13.23. 11.24.

m 12.9. 2 Ko­r. 6.10. Ja­k. 2.5.

n 14.24.

o 13.1. Jo­be 3.18. Tshu. 4.4.

p Jo­be 18.5.

q Jo­be 18.5.

r 28.25. Ge­n. 20.11.

s 10.2. 20.21. 21.6. 28.20,22.

t 13.19.

u 3.18.

v 19.16. Na­ni 15.31.

w 16.20. Du­te. 30.14.

x 13.21.

y 10.11.

z 14.27.

a 14.27.

b 2 Sa­m. 22.6.

c Hla­b. 111.10.

d 3.4. 22.1. Tshu. 9.11.

e 3.4. 22.1. Tshu. 9.11.

f 12.23. 15.2.

g 25.13.

h 4.22.

i 15.5.31,32. Tshu. 7.5.

j 8.33.

k 15.5.31,32. Tshu. 7.5.

l 13.12.

1 mu­bi ku­mbe uza­li­nya­zwa.

m 11.19. Hla­b. 32.10.

n 13.13.

o Ezra 9.12. Hla­b. 37.25.

p 28.8. Jo­be 27.16,17. Tshu. 2.26.

q 12.11.

r 21.4. Je­r. 4.3. Ho­s. 10.12.

s 13.7.

t 16.8.

u 19.18. 22.15. 23.13,14. 29.15,17.

v 1.28.

w Hla­b. 34.9,10. 37.3.

a 9.1.

b 9.1.

c Du­te. 25.9.

d 11.11.

e 19.1.

f Jo­be 33.23.

g Jo­be 12.4.

h 2.15.

i Isa. 11.1. Je­r. 18.18.

j 12.6. Ho­s. 7.16.

k Jo­be 39.9.

l Eks. 20.16.

m 6.19.

n 14.25.

o 24.7.

p 8.9. 15.14. 17.24.

q Na­ni 2.2. Ge­n. 21.16. 1 Sa­m. 26.20.

r 10.23.

s 3.34. 19.28.

t 10.32.

u 15.25. Jo­be 21.28. Jo­be 8.15.

v 15.25. Jo­be 21.28. Jo­be 8.15.

w 16.25. 12.15. 16.2. 11.24.

x Ro­ma 6.21.

y 5.4.

z 5.4.

a Tshu. 2.2. 7.3. Lu­ka 6.25.

b 10.1.

c 1.31.

d 22.3. 27.12.

e Jo­be 28.28. Hla­b. 34.14.

f 26.17.

g 14.29. Jo­be 14.1.

h 1.4. 14.15.

i 19.7. 14.21.

j 11.12.

k Hla­b. 41.1. Hla­b. 112.9.

l 3.29.

m 3.3.

n 11.24. 21.5.

o 13.8.

p 14.5.

q Hla­b. 14.6.

r 10.11.

s 13.14.

t 1 Kho. 4.20.

u 19.11. 15.18. 16.32. 25.15. Ja­k. 1.19. Tshu. 7.9.

v 4.22.

w 4.22.

x Hla­b. 112.10.

y 12.4.

z 17.5. 28.8. Ma­t. 25.40,45.

a 17.5. 28.8. Ma­t. 25.40,45.

b 22.2. Jo­be 35.10. Jo­be 31.15,16.

c 24.16.

d 21.16. Ge­n. 49.18. Jo­be 13.15. 19.25-27. Hla­b. 16.11. 17.15. 23.4. 37.37. 2 Ko­r. 1.9.

e Tshu. 7.9.

f 12.16. 29.11.

g 15.31.

h 25.10. Le­vi 20.17.

i 16.13,15. 19.12. 22.11. Ma­t. 24.45,47.

j 10.5.

a 25.15. Hlu. 8.1-3.

b 1 Sa­m. 25.10-13. 1 Kho. 12.13-16.

c 15.13.

d 15.28. 12.23. 13.16. Tshu. 10.14.

e 2 La­n. 16.9. He­b. 4.13.

f 3.18.

g 11.3.

h 10.1.

i Hla­b. 107.11.

j 13.18. 15.31.32.

k 19.25.

l 27.24.

m Ma­t. 12.34.

n Isa. 16.6.

o 21.3. 28.9. 21.27. Tshu. 5.1. Isa. 1.11,15. Isa. 61.8. Je­r. 7.22. Mi­cah 6.7. Hla­b. 40.6.

p 11.19. 21.21. 1 Ti­m. 6.11.

q 1 Kho. 22.8.

r 12.1.

s 27.20. Jo­be 26.6.

t 1 Sa­m. 16.7. Hla­b. 44.21.

u Amos 5.10.

v 15.15. 17.22.

w 15.13.

x 12.25.

y 17.22. 18.14.

z 14.6.

a 15.15. 17.22.

b 16.8. Hla­b. 37.16. Tshu. 4.6. 1 Ti­m. 6.6.

c 17.1.

d Je­r. 40.5.

e Lu­ka 15.23,27,30. Ma­t. 22.4.

f 29.22. 16.28. 26.21.

g 29.22. 16.28. 26.21.

h 28.25.

i 14.29.

j 19.24. 22.5.

k 24.31.

l 10.1.

m 10.23.

n Efe. 5.15.

o 11.14.

p 11.14.

q 25.11. Isa. 50.4.

r Hla­b. 104.27. 145.15.

s Ko­l. 3.1,2. Fi­l. 3.20.

t 12.7. 14.11.

u 2.22.

v 23.10. Du­te. 19.14.

w 22.28.

x Hla­b. 68.5. 146.9.

y 6.16.18.

z 16.24.

a 1.19. 23.4.

b 17.23.

c Hla­b. 37.30. 1 Pe­t. 3.15.

d 15.2.

e Hla­b. 10.1. Hla­b. 18.41. 34.16.

f Hla­b. 145.18,19. Jo­ha. 9.31.

g Hla­b. 38.10.

h 25.25.

i Hla­b. 20.3.

j 15.5. 25.12.

k 19.23.

l 14.33.

m 15.5. 25.12.

n 8.36.

o 1.7.

p 18.12. 29.23.

a 16.9.

b Ma­t. 10.19,20.

c 21.2. 24.12.

d 12.15. 30.12. Lu­ka 18.11.

e 21.2. 24.12.

f 24.12. 1 Sa­m. 16.7.

g Hla­b. 37.5. Fi­l. 4.6.

h Isa. 43.7. Ro­ma 11.36.

i Jo­be 21.30. Ro­ma 9.22. Eks. 9.16.

j Hla­b. 101.5.

k 8.13. 6.16,17. Lu­ka 16.15.

l 11.21.

m 3.3.

n Da­n. 4.27. Lu­ka 11.41.

o 16.17. Jo­be 28.28.

p Jo­sh. 10.1,4.

q 15.16.

r 13.23.

s 16.1. 19.21.

t 20.24. Hla­b. 37.23. Hla­b. 119.5.

u 1 Kho. 3.28.

v Isa. 40.12.

w 11.1.

x 11.1.

y Du­te. 25.13.

z 25.5. 20.28. 29.14.

a 14.35.

b 19.12. 20.2.

c 25.15. He­z. 16.63.

d Jo­be 29.24.

e 14.35.

f Jo­be 29.23.

g 8.10,11,19.

h 3.14.

i 10.20.

j 2 La­n. 9.11.

k 16.6.

l 2.8.

m 29.23.

n 29.23. Isa. 57.15. Hla­b. 34.18.

o Eks. 15.9.

p 13.13.

q 19.8.

r Hla­b. 2.12. 25.2.

s 16.23.

t 3.27.

u 10.11.

v Ma­t. 12.34. Hla­b. 37.30.

w 16.23.

x 15.26.

y Hla­b. 19.10.

z Hla­b. 19.10.

a 17.22. 4.22.

b 14.12. 11.24.

c 9.12.

d Tshu. 6.7.

e Le­vi 13.23,28. Ja­k. 3.6.

f 15.18.

g 16.30.

h 18.8. 26.20,22.

i 17.9.

j 3.31.

k 1.10.

l 16.28. 2.12.

m 6.13. 10.10.

n 20.29.

o 17.6.

p 19.11. 25.28.

q 14.29.

r Hlu. 20.9.

s 17.23.

t 29.26.

a 15.17.

b 10.5. 17.21,25.

c 27.21. Hla­b. 26.2. Ma­l. 3.3.

d 1 La­n. 29.17. Je­r. 17.10.

e 14.31.

f 14.31.

g 24.17. Jo­be 31.29. Oba­d. 12.

h Hla­b. 128.6. Hla­b. 127.3,4.128.3.

i 16.31.

j 19.10. 26.1.

k 18.16. 19.6. 21.14.

l 3.27.

m 10.12.

n 16.28.

o Jo­be 21.13. Je­r. 21.13.

p 5.9.

q 1 Kho. 2.29.

r 2 Sa­m. 17.8. Ho­s. 13.8.

s 27.3.

t 20.22. Ma­t. 5.39.

u Hla­b. 35.12.

v 20.3. 25.8. 1 The­s. 4.11.

w 18.1.20.3.

x 24.24. Eks. 23.7. Isa. 5.23.

y 17.26. 18.5. Jo­be 34.17. Hla­b. 94.21.

z 23.23.

a 27.10. Jo­be 6.14.

b 6.1.

c 6.1.

d 29.23.

e 17.25. 10.1.

f 15.13. 15.15.

g 15.13. 15.15.

h 12.25. Hla­b. 22.15.

i 16.33. 21.14. Tshu. 7.9. Hla­b. 79.12.

j 15.27. Mi­cah 3.11. 7.3. Eks. 23.8.

k 14.6.

l Tshu. 2.14. Tshu. 8.1.

m Tshu. 2.14. Tshu. 8.1.

n 17.25. 10.1.

o 23.25.

p 17.26. 18.5. Jo­be 34.17. Hla­b. 94.21.

q 21.11.

r 10.19. Ja­k. 1.19.

s Jo­be 13.5.

a 17.14.

b Jo­be 5.12.

c 10.19. 13.16. Tshu. 10.3.

d 10.11.

e 20.5.

f Hla­b. 78.2. Jo­ha. 7.38. Hla­b. 145.7.

g 24.23. Hla­b. 82.2. Le­vi 19.15. Du­te. 10.17.

h 17.15. Du­te. 16.18.

i 19.29.

j 12.13. 13.3. 10.14. Hla­b. 59.12. 64.8. 140.9. Tshu. 10.12.

k 26.22.

l 26.22.

m 28.24.

n 3.27. 22.24.

o Hla­b. 61.3. 2 Sa­m. 22.3,51. Hla­b. 18.2. 27.1.91.2. 144.2.

p 10.15.

q 25.11. Hla­b. 73.7.

r 29.23.

s 15.33.

t Jo­ha. 7.51.

u 15.13.

v 8.22.

w 17.8. Ge­n. 32.20. 1 Sa­m. 25.27. 1 Sa­m. 10.27.

x Ma­t. 7.5.

y Isa. 25.2.

z 12.14.

a 12.14.

b 21.23. 10.19. Ma­t. 12.37.

c 12.4. 19.14. 31.10-31.

d Ge­n. 2.18.

e 8.35.

f 19.14.

g Ja­k. 2.3.

h 11.15. Isa. 24.19.

i 11.24.

j 27.10.

a 28.6.

b 14.2. 20.7.

c 28.6.

d 21.5. 28.20. 29.20.

e 11.3.

f Hla­b. 37.7.

g 14.20.

h 14.20.

i 19.9. 12.19. 21.28. Eks. 23.1.

j 19.9. 12.19. 21.28. Eks. 23.1.

k 6.19.

l 29.26.

m Jo­be 11.19.

n 17.8.

o 27.10.

p Hla­b. 38.11.

q 11.19.

r 8.22.

s 16.20.

t 19.9. 12.19. 21.28. Eks. 23.1.

u 19.9. 12.19. 21.28. Eks. 23.1.

v 6.19.

w 12.19.

x Tshu. 2.8. Mi­cah 1.16. 2.9.

y 17.7. 26.1.

z 30.22. Tshu. 10.6,7.

a 14.29.

b 20.2. 16.14,15. 28.15.

c 14.35.

d Ho­s. 14.5. Jo­be 29.19.

e 10.1.

f 21.9.

g 19.27.

h 2 Ko­r. 12.14.

i 18.22.

j 6.11.

k Jo­be 4.13.

l 10.4. 20.4. 23.21. 20.13.

m 13.13. Lu­ka 10.28. 11.28.

n 13.13. Lu­ka 10.28. 11.28.

o 22.9. 28.27. Du­te. 15.7,8,10. Tshu. 11.1. Ma­t. 10.42. 25.40. 2 Ko­r. 9.6-8. He­b. 6.10.

p Lu­ka 6.38.

q 29.17. 13.24.

r Du­te. 24.15. Ho­s. 4.8.

s 23.18. Hla­b. 37.37.

t 16.1,9. 20.24. 21.30. Hla­b. 33.10,11. Jo­be 23.13. Isa. 14.26,27. He­b. 6.17.

u 16.1,9. 20.24. 21.30. Hla­b. 33.10,11. Jo­be 23.13. Isa. 14.26,27. He­b. 6.17.

v Isa. 46.10.

w 20.6.

x 10.16. 11.19.

y 15.31. Hla­b. 25.13. Hla­b. 59.15.

z 1 Ti­m. 4.8.

a 26.15. 15.19. 26.13.

b 6.11.

c 2 Kho. 21.13. 2 La­n. 35.13. Ma­t. 26.23. Ma­rk. 14.20.

d 21.11. 20.30.

e 20.1. Hla­b. 1.1.

f Du­te. 13.11.

g Hla­b. 141.5.

h 10.5.

i Jo­be 15.16. Jo­be 20.12,13.

j 20.1. Hla­b. 1.1.

k 18.6.

l 10.13. 26.3.

a 23.20. 23.29-32. Ge­n. 9.21. Efe. 5.18.

b 19.25,28.

c Isa. 28.7. Ho­s. 4.11.

d 19.12.

e 8.36. Na­ni 16.38.

f 17.14.

g 17.14.

h 6.11.

i Hla­b. 109.10.

j 19.15.

k 18.4.

l Eks. 2.16.

m 25.14. Ma­t. 6.2.

n Hla­b. 12.1.

o 19.1. Hla­b. 26.1,11. 2 Ko­r. 1.12.

p Hla­b. 112.2.

q 20.26. 25.5. Hla­b. 101.5.

r 20.26. 25.5. Hla­b. 101.5.

s 1 Kho. 8.46. 2 La­n. 6.36. Jo­be 14.4. Hla­b. 51.5. Tshu. 7.20,28. Ro­ma 3.9. 1 Jo­ha. 1.8.

t Jo­be 8.6. 11.4. 16.17. 33.9.

u 11.1. 16.2.

v Ma­t. 7.16.

w 25.12.

x 20.13. Eks. 4.11. Hla­b. 94.9.

y 6.4. 31.15. Ro­ma 12.11.

z 20.12.

a 12.11.

b 11.24.

c Jo­be 28.18.

d Jo­be 28.15-17,19.

e 6.1. 27.13.

f 6.1. 27.13.

g Jo­be 22.6.

h 2.16.

i Li­lo 3.16.

j 11.14.

k Lu­ka 14.31.

l 24.6. Jo­be 37.12.

m 11.13.

n 13.3.

o 30.11,17. Eks. 21.17.

p 13.9. 24.20.

q Jo­be 18.5.

r 7.9.

s 13.11.

t 23.18. Ha­b. 2.6.

u 17.13. 24.29. Du­te. 32.35. Ro­ma 12.19. Ma­t. 5.39.

v Hla­b. 27.14. 2 Sa­m. 16.12.

w 20.10.

x 19.21. Hla­b. 37.23.

y Jo­be 6.3.

z Tshu. 5.4,5.

a 20.8.

b Isa. 28.27.

c 1 Ko­r. 2.11.

d Ze­f. 1.12.

e 18.8.

f 3.3.

g 16.12. Hla­b. 101.1.

h 16.31.

i Ge­n. 4.23. Isa. 53.5.

j 19.25.

k 18.8.

a Hla­b. 1.3.

b Ezra 6.22.

c 24.12. 16.2. 12.15.

d 24.12. Lu­ka 16.15. 1 Ko­r. 4.4.

e 24.12. 16.2. 12.15.

f 15.8. 1 Sa­m. 15.22.

g 6.17.

h Hla­b. 101.5.

i 13.23.

j 10.4.

k 19.2.

l 11.24. 14.23. 22.16.

m 10.2.

n 13.11.

o Le­vi 26.36. Jo­be 13.25. Isa. 41.2.

p 8.36.

q Je­r. 30.23.

r 25.24. 21.19. 19.13. 27.15.

s 2 La­n. 26.15.

t 25.24. 21.19. 19.13. 27.15.

u Jo­be 23.13. Ja­k. 4.5.

v 19.25.

w 17.26. 22.3. 27.12. Eks. 21.22.

x Ne­h. 8.13.

y Ne­h. 8.13.

z Hla­b. 37.35,36.

a 22.12. 11.3.

b Ma­t. 18.30-34. Ja­k. 2.13.

c 17.8.

d 17.23. Hla­b. 79.12.

e 10.29. 10.14.

f 10.29. Hla­b. 94.4.

g 14.32. Hla­b. 49.14.

h Jo­be 26.5.

i 21.20. Hla­b. 23.5.

j 11.8.

k Isa. 43.3.

l 21.9. Ma­t. 19.10.

m 22.4. Hla­b. 112.3.

n 21.20. Hla­b. 23.5.

o Ma­t. 25.4.

p Jo­be 20.15,18.

q 15.9. Ma­t. 5.6.

r 8.35. 4.22.

s 24.5. 2 Sa­m. 5.6-9. Tshu. 7.19. 9.14-18.

t 18.21. Hla­b. 141.3. Ja­k. 3.2.

u 22.5.

v 12.13.

w Ha­b. 2.5.

x 13.4.

y Lu­ka 22.15.

z Hla­b. 37.26. 112.5,9. Ma­t. 5.42. Efe. 4.28.

a 15.8. Hla­b. 50.9.

b 12.19.

c 7.13.

d Hla­b. 119.5.

e 19.21. Isa. 8.9,10. Je­r. 9.23. Na­h. 1.9. Ma­t. 15.13. Se­b. 5.38,39.

f Hla­b. 33.17. Isa. 31.1.

g Hla­b. 3.8.

a Tshu. 7.1.

b 10.20.

c 29.13. Hla­b. 85.10.

d Jo­be 31.15.

e 14.31.

f 27.12. 14.16.

g 27.12. 14.16.

h 21.11.

i 21.20. Hla­b. 112.3.

j 15.19. Jo­be 5.5.

k 21.23. 24.12. 1 Jo­ha. 5.18.

l Tshu. 12.1. Efe. 6.4.

m Jo­be 4.8.

n Ho­s. 10.13.

o Ho­s. 10.13.

p Hla­b. 125.3.

q 2 Ko­r. 9.6.

r 19.17. Lu­ka 14.13,14.

s Ge­n. 21.9,10. Hla­b. 101.5.

t 26.20.

u Hla­b. 101.6.

v 14.35.

w 21.12. 11.3.

x 26.13.

y 2.16.

z 23.27.

a Tshu. 7.26.

b 13.24.

c 28.22. 21.5.

d 4.20. 5.1.

e 21.20. Hla­b. 112.3.

f 24.32.

g 22.17.

h 23.15.

i 8.6. Tshu. 4.12.

j Hla­b. 60.4.

k Ze­k. 7.10. Eks. 23.6.

l Jo­be 5.4. Hla­b. 94.5.

m Jo­be 31.21. Hla­b. 127.5.

n 23.11. Hla­b. 12.5. 35.10. 68.5. 140.12. 1 Sa­m. 24.15.

o Ma­l. 3.8,9.

p 1.17. 18.9. 23.2. 24.8. 29.22. Ge­n. 37.19.

q 6.1.

r 6.1.

s Du­te. 24.10 .

t 20.16.

u Du­te. 19.14.

v 23.10.

w 29.20. 26.12.

x Isa. 16.5. Ezra 7.6.

y 25.6. 1 Kho. 10.8.

a 22.24.

b 23.7. 6.30. 10.3. Tshu. 6.7.

c 23.6.

d 23.6.

e Ge­n. 27.4,7,9,14,17,31.

f 15.27. 28.20. Ma­t. 6.19. 1 Ti­m. 6.9,10. He­b. 13.5.

g 2.3. 3.5.

h 23.4.

i Hla­b. 141.4.

j 22.9. 28.22. Du­te. 15.9. Ma­t. 6.23.

k 23.6.

l Ge­n. 27.4,7,9,14,17,31.

m 23.6.

n 23.7. 6.30. 10.3. Tshu. 6.7.

o Hla­b. 12.2.

p 25.16.

q 9.8.

r 9.8.

s 22.28.

t Jo­be 19.25.

u 22.23. Jo­be 31.21,22.

v 23.13. 15.10.

w 13.24.

x 23.13. 15.10.

y 19.18.

z 1 Cor 5.5.

a 23.24,25. 10.1.

b 22.19.

c Hla­b. 7.9. 73.21.

d 23.31. 8.6. Hla­b. 17.2.

e 24.1. Hla­b. 37.1.

f 28.14.

g 11.24. 24.14. Lu­ka 16.25.

h 23.32. 19.20. 20.21. Hla­b. 37.37. Tshu. 12.14.

i 11.24. 24.14. Lu­ka 16.25.

j Hla­b. 9.18.

k 6.6.

l 9.6.

m 4.23.

n 20.1. 29,30. Isa. 5.11,22. Ma­t. 24.49. Lu­ka 21.34. Ro­ma 13.13.

o Du­te. 21.20.

p Du­te. 21.20.

q 28.7.

r Du­te. 21.20.

s Du­te. 21.20.

t 28.7.

u 6.11.

v 30.17. 1.8.

w 8.22. 4.5,7. 18.15. Ma­t. 13.44.

x 23.15,25. 10.1.

y 17.25.

z 22.14.

a 2.16.

b Hla­b. 55.23.

c 7.12. Tshu. 7.26.

d 23.21.

e 23.35.

f Ge­n. 49.12.

g 23.21.

h Isa. 5.11. Hla­b. 127.2.

i 9.2,5. Isa. 65.11. Hla­b. 75.8.

j 23.16.

k 23.18.

l Na­ni 21.9. Jo­be 20.16.

m Isa. 11.8. 59.5. Je­r. 8.17.

n 2.16.

o 2.12.

p 1 Kho. 9.28. 10.22.

q 5.3. 23.29. 27.22.

r Eks. 18.4.

s 5.3. 23.29. 27.22.

t 26.9. Efe. 4.19.

u Isa. 56.12.

a 24.19. 23.17. Hla­b. 37.1.

b 1.15.

c Isa. 59.13.

d Hla­b. 10.7.

e 9.1. Na­ni 21.27.

f 9.1. Na­ni 21.27.

g 21.22.

h 20.18.

i 11.14.

j 1.20.

k 14.6. Hla­b. 10.5. Jo­be 28.18.

l Hla­b. 127.5.

m Ro­ma 1.30.

n 22.24.

o 21.27.

1 ma­nci­nya­ne: He­b. angu­mci­ngo.

p Hla­b. 82.4.

q 25.26.

r Isa. 53.8.

s 21.2. 16.2.

t 22.5.

u Hla­b. 62.12.

v Hla­b. 19.10. 119.103.

w Hla­b. 19.10. 119.103.

x Hla­b. 19.10. 119.103.

y 23.18.

z 23.18.

a Hla­b. 10.9,10.

b Hla­b. 37.24.

c Jo­be 5.19. Hla­b. 79.12.

d 14.32.

e 24.17.

f 17.5. Hla­b. 35.15,19.

g 24.17.

h Hla­b. 37.1.

i 24.1.

j 23.18.

k 13.9. Jo­be 18.5.

l 1 Pe­t. 2.17.

m Jo­be 30.24.

n 24.21.

o 28.21. 18.5. Du­te. 1.17. 16.19. Ma­t. 22.16. Jo­ha. 7.24.

p 17.15.

q 11.26.

r 8.9.

s Lu­ka 14.28.

t 25.18.

u 20.22.

v Jo­be 5.3.

w 6.32.

x 15.19. Jo­be 30.7.

y Isa. 5.5.

z Jo­be 5.3.

a 24.33,34. 6.10,11. Tshu. 4.5.

a 1.1. 10.1.

b 2 Kho. 19.2.

c Du­te. 29.29. Ro­ma 11.33.

d 25.27. Jo­be 29.16.

e Isa. 27.8.

f 26.23. He­z. 22.18. 2 Ti­m. 2.21.

g 20.8.

h 16.12.

i 22.29.

j Lu­ka 14.8-10.

k 2 Sa­m. 14.24,28.

l 17.14. Ma­t. 5.25. Lu­ka 12.58.

m Ma­t. 18.15.

n 14.34.

o 15.23.

p Jo­w. 1.12.

q 18.11. Hla­b. 73.7. He­z. 8.12. Le­vi 26.1.

r Ge­n. 24.22.

s Jo­be 28.16.

t 1.9.

u 20.12.15.31.

v 13.17.

w 20.6.

x Ju­da 12.

y 15.1. 16.14. Ge­n. 32.4. 1 Sa­m. 25.24. Tshu. 10.4.

z 14.29.

a 6.7.

b 27.7. 25.27. Eks. 3.8. Hlu. 14.8. 1 Sa­m. 14.25.

c 23.8.

d 24.28. Eks. 20.16.

e Hla­b. 57.4.

f Hla­b. 45.5.

g Jo­be 12.5.

h Da­n. 6.18.

i Isa. 61.10.

j Je­r. 2.22.

k Eks. 23.4,5. 2 Kho. 6.22. 2 La­n. 28.15. Ma­t. 5.44. Ro­ma 12.20.

l 6.27.

m 26.21.

n Hla­b. 101.5.

o 21.9.

p 21.9.

q 15.30.

r Hla­b. 143.6.

s 24.11.

t He­z. 32.2. 34.18,19.

u 25.16.

v 3.3,5. 26.1,8. Tshu. 10.1.

w 25.2.

x 16.32.

y 2 La­n. 32.5.

a 1 Sa­m. 12.17.

b 26.8. 19.10.

c 17.7.

d 27.8. Hla­b. 84.3.

e 27.8. Hla­b. 84.3.

f 30.10. Na­ni 23.8. Du­te. 23.5. 2 Sa­m. 16.12.

g Hla­b. 32.9.

h 19.29.

i 2 Sa­m. 16.11. 2 Kho. 18.36.

j Ma­t. 16.1-4. 21.24-27. 23.16-22,25,26.

k 13.2. Jo­be 15.16.

l 1.1.

m 26.8. 19.10.

n 23.35.

o 1.1.

p 25.23.

q 2 Pe­t. 2.22.

r Eks. 8.15.

s 22.29. 29.20. 12.15.

t 29.20.

u 22.13.

v Jo­be 10.16.

w 19.24.

x 26.5.

y 26.25. 6.16.

z 27.11.

a 11.22.

b 14.10. 20.19. 24.21.

c 22.10.

d Isa. 44.12. 54.16.

e 25.22. Hla­b. 140.10.

f 15.18. 29.22.

g 18.8.

h Hla­b. 7.13.

i Eks. 26.32.

j 25.4.

k Ge­n. 42.7. 1 Kho. 14.5,6.

l Hla­b. 28.3.

m 26.25. 6.16.

n Hla­b. 98.2.

o Jo­be 30.28.

p 28.10. Hla­b. 7.15.

q Hla­b. 7.16.

a Ja­k. 4.13,14.

b Ja­k. 4.13,14.

c 2 Ko­r. 10.12. 12.11.

d 12.16. 17.12.

e 28.23.

f Hla­b. 141.5.

g 28.23.

h 25.16.

i Jo­be 6.7.

j 26.2.

k Hla­b. 23.5.

l Hla­b. 10.3.

m 1 Kho. 12.6-8. 2 La­n. 10.6,7.

n 18.24. 17.17. 19.7.

o 10.1.

p 6.6.

q 26.16.

r Hla­b. 119.42.

s 22.3.

t 1.4.

u 20.16.

v 19.13.

w Ma­t. 26.73.

x 1 Ko­r. 9.7.

y 15.11. Jo­be 26.6.

z 1.12. 30.15,16. Ha­b. 2.5.

a Tshu. 1.8.4.8.

b 17.3.

c Lu­ka 6.26.

d 12.8.

e 23.35. Isa. 1.5.

f Hlu. 15.19.

g 2 Sa­m. 17.19.

h Hla­b. 104.14.

i Ge­n. 1.11.

j Hla­b. 104.14.

k 1 Ti­m. 6.8.

l 1 Ti­m. 6.8.

a Le­vi 26.17.

b 1 Kho. 16.8-28. 2 Kho. 15.8-15.

c Ge­n. 40.13. 41.13. Da­n. 11.7,20,21,38.

d 28.11,15. 2 Sa­m. 3.1.

e Je­r. 46.15.

f Ro­ma 1.32.

g Du­te. 2.9,24. Je­r. 50.24. Da­n. 11.10,25. 1 Kho. 18.18,21.

h Hla­b. 92.6.

i Hla­b. 119.100. Jo­ha. 7.17. 1 Ko­r. 2.15. Ja­k. 1.5. 1 Jo­ha. 2.20,27.

j 19.1.

k 19.1.

l 28.18.

m 28.18.

n 29.3.

o 25.8.

p Eks. 22.25.

q 13.22.

r 14.31.

s 15.8. Hla­b. 109.7. Jo­ha. 9.31.

t 26.27. Hla­b. 7.15.

u Ma­t. 6.33.

v Jo­be 13.9.

w 11.10.

x 28.28. 29.2. Tshu. 10.5,6.

y 28.28.

z Jo­be 31.33. 1 Jo­ha. 1.10. Je­r. 2.35.

a Hla­b. 32.5.

b Hla­b. 32.5.

c Jo­sh. 7.19.

d 23.17. Isa. 66.2,5. Ro­ma 11.20.

e Hla­b. 16.8.

f Hla­b. 95.8.

g Hla­b. 119.100. Jo­ha. 7.17. 1 Ko­r. 2.15. Ja­k. 1.5. 1 Jo­ha. 2.20,27.

h 19.12. 20.2. 1 Pe­t. 5.8.

i 29.2. Isa. 33.4. Jo­w. 2.9.

j 6.32.

k Isa. 33.15.

l Isa. 33.15.

m Ge­n. 9.6.

n 10.25. 3.23.

o 28.6.

p 28.6.

q 12.11.

r 11.19.

s 28.22. 20.21. 23.4. 13.11.

t 18.5.

u 6.26. He­z. 13.19. Jo­ha. 13.26.

v 28.20.

w 20.21. Hla­b. 30.7.

x 23.6. Du­te. 15.9.

y 22.16.

z 27.5,6.

a 29.5.

b 18.9.

c 18.9.

d 13.10.

e Hla­b. 101.5.

f 15.18.

g 11.25. 1 Ti­m. 6.6.

h Je­r. 17.9.

i 19.17.

j 11.24.

k 29.7. Isa. 1.15.

l 28.12.

m Jo­be 24.4.

a 1.24-27. 1 Sa­m. 2.25.

b Du­te. 9.6.

c 6.15.

d 28.12. Esta 8.15.

e 28.12,15. Esta 3.15.

f 28.7. 10.1.

g 5.9,10. 6.26.

h 28.7.

i Lu­ka 15.13,30.

j 29.14. 1 Kho. 15.4. 2 La­n. 9.8.

k 28.23.

l Hla­b. 9.15.

m Eks. 15.9,10.

n Eks. 15.1,21.

o Hla­b. 35.27.

p Jo­be 29.16. Jo­be 31.13.

q 28.27.

r 11.11.

s Isa. 59.4.

t Ma­t. 11.17.

u Jo­be 36.16. Tshu. 4.6.

v 1 Jo­ha. 3.12.

w 12.16. 14.33.

x Hla­b. 65.7.

y 22.2. Hla­b. 85.10.

z Jo­be 25.3. Ma­t. 5.45.

a Hla­b. 72.4.

b 29.4. 16.12.

c 29.17. 13.24.

d Isa. 16.2. 27.10.

e 10.5.

f 10.1.

g 58.10. Hla­b. 37.36.

h Hla­b. 37.34.

i 29.17. 13.24.

j 19.18.

k 10.1.

l Hla­b. 74.9.

m Lu­ka 11.28.

n 11.11.

o 22.29. 26.12.

p 26.12.

q 29.19. Isa. 2.6.

r 15.18. 26.21.

s 22.24.

t 11.2. 15.33. 16.18. 17.19. 18.12. 2 Sa­m. 22.28. Jo­be 22.29. Da­n. 4.37. Ma­t. 23.12. Ja­k. 4.6.

u 16.19. Hla­b. 34.18.

v 8.36.

w 30.9. Le­vi 5.1. Hlu. 17.2.

x Ma­t. 26.73.

y Lu­ka 12.4. Ge­n. 12.12. 20.2,11.26.7. Jo­ha. 12.43.

z Hla­b. 25.2.

a 19.6.

b 16.33.

c 2 Ko­r. 6.14.

a 10.1.

b 31.1. Isa. 13.1. 14.28. 2 Kho. 9.25.

c Hla­b. 73.22.

d Hla­b. 49.10. Tshu. 4.13.

e Hla­b. 73.22.

f 9.10.

g Jo­ha. 3.13.

h Jo­be 38.4-7. Hla­b. 104.3,5,6. Isa. 40.12-15.

i Jo­be 26.8.

j Hla­b. 22.27.

k Isa­m. 19.12.

l Jo­be 38.5.

m Hla­b. 119.50.

n Hla­b. 18.30.

o Hla­b. 18.30.

p Hla­b. 84.11.

q Du­te. 4.2.

r Jo­be 41.9.

s Ge­n. 45.28.

t 30.22. Du­te. 8.14. Du­te. 31.20. 32.15. Ne­h. 9.25,26.

u 29.24.

v 26.2. Tshu. 7.21.

w He­z. 22.4.

x 30.17. Eks. 21.17.

y 16.2.

z Hla­b. 131.1. Hla­b. 101.5.

a Hla­b. 57.4.

b Jo­be 29.17.

c Hla­b. 14.4.

d 30.18,21,29. 6.16.

e 30.18,21,29. 6.16.

f 27.20.

g Ge­n. 30.1.

h 30.11. Ge­n. 9.22.

i 23.22.

j Ge­n. 49.10.

k 1 Kho. 17.4.

l Na­ni 16.14.

m 30.18,21,29. 6.16.

n Jo­be 42.3.

o 30.18,21,29. 6.16.

p 30.18,21,29. 6.16.

q Jo­w. 2.10. Amos 8. 8.

r 30.18,21,29. 6.16.

s 19.10. Tshu. 10.7.

t 30.9.

u Du­te. 21.15,17.

v Isa. 54.1. 62.4.

w 6.6.

x 6.8.

y Hla­b. 104.18.

z Le­vi 11.5.

a Hla­b. 104.18.

b 6.7.

c Jo­w. 2.25.

d 30.15.

e 30.15.

f Isa. 30.6.

g Jo­be 39.22.

h Ge­n. 11.6.

i Jo­be 40.4. Hlu. 18.19.

a 31.4. 10.1. Na­ni 3.24.

b 30.1.

c Hla­b. 2.12.

d Hla­b. 2.12.

e Isa. 49.15.

f 1 Sa­m. 1.11.

g Hla­b. 2.12.

h 5.9.

i 7.26. Du­te. 17.17. 1 Kho. 11.1.

j Tshu. 10.17.

k 31.4. 10.1. Na­ni 3.24.

l Ho­s. 4.11.

m 8.15. Hlu. 5.3.

n Hla­b. 104.15.

o Jo­be 29.13.

p Jo­be 29.12,15,16. Isa. 1.17.

q Le­vi 19.15. Du­te. 1.16.

r Jo­be 29.12,15,16. Isa. 1.17.

s Je­r. 22.16.

t 31.20. Hla­b. 86.1.

u 20.6.

v 12.4. 18.22. Ru­the 3.11.

w Jo­be 28.18.

x 31.21,22,24.

y 20.13.

z Lu­ka 12.42. Hla­b. 111.5.

a 30.8.

b Lu­ka 14.18.

c 1 Kho. 18.46.

d 31.17.

e 13.9.

f 2 Sa­m. 3.29.

g 31.9.

h Ro­ma 12.13.

i 31.9.

j 2 Sa­m. 1.24.

k 7.16.

l Ge­n. 41.42. Isa­m. 19.8,14.

m Hlu. 8.26.

n 12.4.

o Ru­the 3.11. 4.1,2.

p Ru­the 3.11. 4.1,2.

q Hlu. 14.12.

r Jo­be 41.6.

s 31.17.

t 8.30,31.

u 12.4. 31.10.

v 11.16.

a 1.2,12. 7.27. 12.8,9,10. 1 Kho. 8.1. 2 La­n. 5.2.

b 1.12.

c 12.8. Eks. 40.10.

d 1.2,12. 7.27. 12.8,9,10. 1 Kho. 8.1. 2 La­n. 5.2.

e 12.8. Eks. 40.10.

f Ro­ma 8.20.

g 1.14. Jo­be 7.16. Hla­b. 39.5,6,11. 62.9. 144.4.

h 3.9. 5.16. 2.11,13. 5.9. 7.12. 10.10,11.

i 2.22.

j Hla­b. 119.90. Hla­b. 104.5.

1 tshe­tshe­la: He­b. phe­fu­ze­le­la.

k Hla­b. 19.5,6.

l 11.5.

m Du­te. 33.23.

n Jo­be 38.10. Hla­b. 104.8-10.

o Jo­be 36.27,28.

p 4.8. Za­ga 27.20.

q 3.15. 2.12.

r 2.12,16. 3.15. 4.2. 6.10. 9.6,7.

s 2.16.

t 1.2,12. 7.27. 12.8,9,10. 1 Kho. 8.1. 2 La­n. 5.2.

u 1.1. 2.7,9.

v 1.17.

w 1 Kho. 4.33.

x 3.10.

y 2.23,26. 3.10. 4.8. 5.3,14. 8.16.

z 1.14. Jo­be 7.16. Hla­b. 39.5,6,11. 62.9. 144.4.

a 2.11,17,26. 4.4. 6.9. 1.17. 2.22. 4.16.

b 2.11,17,26. 4.4. 6.9. 1.17. 2.22. 4.16.

c 7.13.

d 2.9. 1 Kho. 3.12,13. 4.30. 10.7,23.

e 2.9. 1 Kho. 3.12,13. 4.30. 10.7,23.

f 1.12. 2.3,12. 7.23,25. 1 The­s. 5.21.

g 2.12. 7.25. 9.3. 10.13.

h 2.3.

i 1.14.

j 12.12.

k 2.23.

l 2.23.

a 3.13. 5.18. 6.6. 9.9. 2.24. Hla­b. 34.12.

b 7.6. Za­ga 14.13.

c Hla­b. 102.8.

1 uku­tho­ko­zi­sa: He­b. uku­do­nsa.

d 1.17.

e 2.9.

f 2.12,13. 7.25. 10.1,13. 1.17.

g 1 Kho. 7.1-12.

h Ne­h. 2.8.

2 la­ba­za­le­lwe: He­b. aba­ntwa­na.

i Za­ga 8.22.

j 1 Kho. 4.23.

k 1.12.

l 1 Kho. 9.28. 10.10,14,21.

m Eks. 19.5.

n 1 Kho. 4.21. 10.15.

o 5.8. 1 Kho. 20.14. Li­lo 1.1. He­z. 19.8.

p 2 Sa­m. 19.35. 2 La­n. 35.25.

3 izi­nto zo­ku­hla­be­le­la ze­mi­hlo­bo yo­nke: He­b. into yo­ku­hla­be­le­la le­zi­nto zo­ku­hla­be­le­la.

q Za­ga 19.10.

r 1.16. 1 La­n. 29.25.

s 1.12.

t 2.3.

u Na­ni 11.17.

v 3.22. 5.18. 9.9.

w 1.14.

x 1.3.

y 7.25. 1.17.

z 2.3.

a 2.18.

b 1.9.

c 1.10.

4 ingco­no: He­b. ilo­bu­hle obu­khu­lu.

d 2.3.

e 1.3.

f 8.1. Za­ga 17.24.

g Hla­b. 49.10.

h 3.19. 9.2,3,11. 2.15.

i 3.19. 9.2,3,11. 2.15.

j 6.8,11. 7.11,16. 12.9,12. Esta 6.6.

k 1.11.

l 1.10.

m Hla­b. 49.10.

n 1.14.

o Hla­b. 39.6.

p 2.12.

q Hla­b. 39.6.

r 7.25.

s 4.4. 5.11. 11.6.

t 1.3. 3.9.

u 1.14.

v Jo­be 14.1.

w 1.18.

x 1.13.

y 1.18.

z 3.12,13,22. 5.18. 8.15. 9.7,11. Lu­ka 12.19. 1 Ko­r. 15.32. 1 Ti­m. 6.17.

a 2.1.

b 3.13.

c Jo­be 32.8.

d 1.13.

e Hla­b. 39.6.

f Za­ga 13.22.

g 1.14.

a 3.17. 8.6.

b 3.17. 5.4,8. 8.6. 12.1,10.

c 3.20. He­b. 9.27.

d Ze­f. 2.4.

e Ne­h. 8.9.

f 2 Kho. 3.25.

g Jo­w. 2.16. 1 Ko­r. 7.5.

h Ge­n. 44.13.

i Amos 5.13.

j 1.3. 2.22.

k 1.13.

l Ge­n. 3.17-19.

m 1.13.

n Ge­n. 1.31.

o Za­ga 15.23.

p 9.1.

q 8.17. Jo­be 5.9.

r 3.22.

s Hla­b. 34.14. 37.3.

t 2.24.

u 2.1.

v 5.19. 2.24. 9.9.

w Ja­k. 1.17.

x 1.9.

y 1.10.

z 1.10.

a 12.14.

b 5.8. 4.1.

c 12.14.

d 3.1.

e Ma­t. 16.27.

f 7.14. 8.2. Da­n. 2.30.

g 9.1. He­z. 20.38. Da­n. 11.35.

h Hla­b. 49.12,20. 73.22.

i 2.16.

j 2.14.

k Ge­n. 3.19.

l 12.7.

m 3.12. 2.24.

n 2.10.

o 6.12. 8.7. 10.14.

a 3.16. 4.7.

b 5.8. 7.7.

c Li­lo 1.2.

d Li­lo 1.2.

e Jo­be 3.11-22.

f 1.10.

g 4.3.

h Jo­be 3.11-22.

i 5.3.

j 4.3.

k Za­ga 13.8.

l 1.14.

m Za­ga 6.10. 24.33.

n Isa. 9.20.

o Za­ga 15.16.

p 6.5. 9.17. Za­ga 29.9.

q 1.14.

r 4.1. 9.11.

s Za­ga 27.20. 1 Jo­ha. 2.16.

t Eks. 18.4.

u Hla­b. 39.6.

v 1.13.

w 10.16.

x 1 Kho. 1.1.

y 6.10. Jo­be 14.20.

z Za­ga 22.20.

a 9.15,16. Du­te. 8.9.

b 1 Kho. 11.26. 12.2.

c Za­ga 30.2.

d 12.12. Hla­b. 19.11.

e Ge­n. 41.14.

f Hlu. 16.21,25.

g 1 Kho. 11.11,12. 12.19.

h 1 Kho. 12.20.

i 1 Kho. 13.33,34.

j 1.14.

a 5.7. Eks. 3.5. 30.18-20. Isa. 1.12.

b Ge­n. 28.17.

c 1 Sa­m. 15.22. Za­ga 15.8.

d 7.9.

e Ma­t. 6.7.

f 8.16. 1.13.

g Jo­be 11.2. Za­ga 10.19.

h Na­ni 30.2.

i Hla­b. 50.14. Za­ga 20.23.

j 3.1.

k Ge­n. 3.10-12.

l 8.5. 1 Ko­r. 11.10. Ma­l. 2.7. Eks. 14.19. Na­ni 15.25,26.

m 5.1. Le­vi 4.2.

n 12.13.

o 3.16. 4.1.

p He­z. 18.18.

q He­z. 18.18.

r 2.8.

s Hla­b. 12.5.

t 1.3.

u Hla­b. 37.16.

v 2.21.

w 5.13. 7.12. 8.8. Za­ga 3.27.

x 6.1.

y 5.16.

z 5.13. 7.12. 8.8. Za­ga 3.27.

a 1.13.

b Jo­be 1.21. Hla­b. 49.17.

c 5.16.

d 1.3.

e Za­ga 11.29.

f Hla­b. 127.2.

g 2.24.

h 2.1.

i 2.10.

j 6.2. Jo­be 1.21.

k 2 La­n. 1.11.

l 3.13.

a 5.13.

b 5.19.

c 1 Kho. 3.13.

d 1 Kho. 3.13.

e 2 La­n. 1.11.

f 1 Kho. 3.13.

g 5.19.

h Ge­n. 47.8.

i 6.6.

j Isa. 14.20. Je­r. 22.19. 2 Kho. 9.35.

k 4.3. Jo­be 3.16. Hla­b. 58.8.

l 6.10.

m 4.6.

n Esta 7.4.

o 6.6.

p 2.1.

q Za­ga 16.26.

r Za­ga 23.2.

s 2.15.

1 uku­zu­la­zu­la: He­b. uku­ha­mba.

t 11.9. Du­te. 28.34,67. Isa. 11.3.

u 1.14.

v 1.10.

w 6.10.

x Jo­be 9.32. Isa. 45.9. Je­r. 49.19. He­z. 22.14. 1 Ko­r. 10.22.

y 4.12.

z 2.15.

a Jo­be 14.2.

b 8.7.

c 3.22.

a Za­ga 22.1.

b 12.7.

c 7.21. Ne­h. 2.12. Hla­b. 90.12.

d 1.18. 2.23. 11.10. Za­ga 17.25. Za­ga 14.13.

e 2 Ko­r. 7.10.

f Hlu. 18.20. Hlu. 19.6.

g Hla­b. 141.5. Za­ga 13.18. 15.31,32.

h Hla­b. 58.9. 118.12.

i 2.2.

j 4.1.

k Jo­be 12.17.

l Eks. 23.8. Za­ga 17.23.

m Ma­t. 10.22.

n Za­ga 14.29. Jo­be 6.11.

o 5.2. 8.3.

p Za­ga 14.29. Jo­be 6.11.

q Za­ga 14.33.

r 2.15.

s 11.7.

t 1.3.

u Za­ga 3.18.

v 5.11.

w 1.15. 12.9. Da­n. 4.36.

x 1.15. 12.9. Da­n. 4.36.

y Hla­b. 146.9. Jo­be 19.6.

z Du­te. 28.47.

a 3.18.

b 8.14.

c 8.12,13. Jo­be 6.11.

d 2.15.

e Za­ga 10.27.

f 7.16.

g 7.17.

h 11.6.

i 9.16,18. Za­ga 21.22. 24.5. Za­ga 8.14.

j 8.8. 10.5. Ge­n. 42.6.

k 7.28. 1 Kho. 8.46. 2 La­n. 6.36. Za­ga 20.9.

l 7.28. 1 Kho. 8.46. 2 La­n. 6.36. Za­ga 20.9.

m Ga­l. 6.1.

n Za­ga 30.10.

o Ga­l. 6.1.

p Ro­ma 1.22.

q Ro­ma 11.33.

r Jo­be 28.12,20.

s 1.17.

t 7.27. 9.10. 7.29. 2.12.

u Za­ga 5.4.

v Za­ga 12.12. Za­ga 23.28.

w Za­ga 22.14.

x 1.1.

y 7.20.

z Jo­be 33.23.

a 7.25. 1 Kho. 11.3.

b Ge­n. 1.27.

c Ge­n. 3.6,7.

d 2Chr 26.15.

a Za­ga 4.8,9. 17.24.

b Hla­b. 19.8. Se­b. 6.15.

c 3.18.

d Eks. 22.11. 2 Sa­m. 21.7. 1 Kho. 2.43. 1 La­n. 29.24. Ro­ma 13.5.

e 7.9.

f 10.4.

g 1 La­n. 20.4. Hla­b. 1.1.

h 8.8.

i Jo­be 9.12. Jo­be 34.18.

j 12.14.

k 3.1.

l 12.14.

m Za­ga 24.22.

n 6.12. 10.14. 9.12. 3.22.

o 7.19.

p Jo­be 14.5.

q 8.8.

r Du­te. 20.5-8.

s 5.11.

t Esta 4.16.

u Ma­t. 24.15. Ne­h. 11.1.

v 9.5. Za­ga 10.7.

w Hla­b. 10.6. 50.21. Isa. 26.10. Ro­ma 2.4,5. 2 Pe­t. 3.9.

x Esta 7.5. Se­b. 5.3.

y Isa. 65.20.

z 8.12. 7.15.

a Du­te. 4.40. 12.25. Isa. 3.10.

b Du­te. 4.40. 12.25. Isa. 3.10.

c Hla­b. 37.10,11,18,19. Za­ga 1.32.33. Ma­t. 25.34,41.

d Hla­b. 37.10,11,18,19. Za­ga 1.32.33. Ma­t. 25.34,41.

e Isa. 3.11.

f Jo­be 14.2.

g 7.15. 9.1-3. Hla­b. 73.14.

h Jo­be 21.7.

i 2.24.

j Ge­n. 29.34.

k 5.3.

l 3.11. Jo­be 5.9.

m Hla­b. 73.16.

a 3.18.

b 8.14.

c He­b. 12.5-7.

d Jo­be 9.22. 21.7-18. Hla­b. 73.3,12,13. Ma­l. 3.14,15.

e 2.14.

f Ze­k. 5.3. Ma­l. 3.5.

g 2.14.

h 1.17.

i Jo­be 14.21. Isa. 63.16.

j 8.10. Hla­b. 31.12. Isa. 26.14. Hla­b. 88.5,12. Jo­be 7.8-10.

k 1.10.

l 2.24. 1 Sa­m. 1.18.

m 9.11. 11.9.

n 1.10.

o Isa­m. 3.4.

p Hla­b. 23.5.

q 3.13.

r 2.10. 2.24.

s Hlu. 9.33.

t Ro­ma 12.11.

u 7.25.

v 4.1,7. 9.7-10.

w Amos 2.14,15.

x 2 La­n. 20.15. Je­r. 9.23.

y Za­ga 13.15.

z 1 Kho. 5.4.

a 2.14.

b 8.7.

c Za­ga 12.12.

d Za­ga 7.23.

e Za­ga 29.6. Lu­ka 21.35.

f Lu­ka 19.43.

g Za­ga 12.12.

h 4.13.

i 2 Sa­m. 20.22.

j 4.13.

k 7.19.

l Ma­rk. 6.2,3.

m 4.13.

n 4.6.

o 7.19.

p Jo­sh. 7.1,11,12.

a Hla­b. 145.7.

b Eks. 30.25.

c 2.3.

d Za­ga 18.2.

e 8.3.

f Za­ga 14.30. 15.4. Je­r. 8.15. Za­ga 4.22.

g Za­ga 25.15.

h 5.6.

i 7.19.

j Za­ga 28.12. 29.2.

k Za­ga 19.10.

l Esta 6.8. Je­r. 17.25. He­z. 23.12.

m Hla­b. 7.15.

n Isa. 5.5.

o Amos 5.19.

p Du­te. 27.17. 2 Kho. 3.25.

q Du­te. 20.19.

r Je­r. 31.29,30. He­z. 18.2.

s He­z. 21.21.

t 1.3.

u 11.6.

v Isa. 3.3. 26.16. Je­r. 8.17. Hla­b. 58.5.

w 1.3.

x Za­ga 10.32.

y Za­ga 18.7.

z 2.3.

a 1.17.

b Za­ga 15.2.

c 3.22.

d 8.7.

e 4.10.

f Isa. 3.4,5,12.

g 2 La­n. 13.7.

h Isa. 5.11.

i Za­ga 31.4.

j Jo­be 24.24. Hla­b. 106.43.

k Hla­b. 119.28.

l Je­r. 31.12.

m 7.12.

n Eks. 22.28.

o Lu­ka 12.3.

p Za­ga 1.17.

a Isa. 32.20.

b Za­ga 19.17.

c 1 Ti­m. 6.18,19. Ma­t. 5.42.

d Za­ga 6.16.

e Efe. 5.16.

f Du­te. 33.23.

g Ga­l. 6.9,10.

h 1.6. Jo­ha. 3.8.

i Jo­be 10.8. Hla­b. 139.13-16.

j 7.18.

k Isa. 65.25. Ezra 3.9.

l 7.11.

m 12.1.

n Lu­ka 12.19.

o 12.1.

p Jo­be 31.7.

q 6.9.

r 9.7.

s 12.14.

t 2 Ko­r. 7.1. 2 Ti­m. 2.22.

a Za­ga 22.6. Li­lo 3.27.

b 11.9.

c 12.1,2.

d 11.8.

e 2 Sa­m. 19.35.

f 3.1.

g 12.1,2.

h Ge­n. 1.3. Ge­n. 1.16.

i Esta 5.9. Da­n. 5.19.6.26. Ha­b. 2.7.

j Ge­n. 27.1. 48.10. 1 Sa­m. 3.2.

k Hla­b. 141.3.

l 12.5. Za­ga 7.8.

m Je­r. 25.10. Isa­m. 18.22.

n Isa. 2.9,11,17. 5.15.

o 2 Sa­m. 19.35.

p Isa. 2.9,11,17. 5.15.

q Na­ni 13.33.

r Jo­be 17.13.

s Hla­b. 143.3.

t Je­r. 9.17.

u 12.5. Za­ga 7.8.

v 12.1,2.

w Ze­k. 4.2,3.

x 7.1. Ge­n. 2.7. 3.19. Jo­be 34.15. Hla­b. 90.3. 103.14.

y 3.21.

z Ge­n. 2.7. Na­ni 16.22. Jo­be 34.14.

a 1.2.

b 1.1.

c 2.15. Esta 6.6.

d 1.1.

e 7.13.

f 1 Kho. 4.32. Za­ga 1.1.

g 1.1.

h Ezra 9. 8.

i Hlu. 4.21.

j 1 La­n. 26.15.

k He­z. 34.23. Jo­ha. 10.16.

l 2.15. Esta 6.6.

m 4.13.

n 1 Kho. 4.33.

o 1.18.

p 5.7. Du­te. 6.2. Za­ga 1.7.

q 3.15,17. 11.9. Jo­be 19.29. Hla­b. 58.11. Ro­ma 2.16. Za­ga 23.18.

r 8.5,6.

a 1 Kho. 4.32.

b Eks. 40.10. Tshu. 1.2. 12.8.

c Za­ga 27.6.

d 4.10.

e 4.10. Tshu. 7.1.

f Jo­ha. 6.44.

g Hla­b. 119.32. Fi­l. 3.12-14.

h 1.12. 3.9,11. 7.5. 8.11,12. 2.4. Hla­b. 45.14,15.

i Hla­b. 105.30.

j Hla­b. 45.15. Hla­b. 14.7. 48.11.

k 4.10.

l 2.14. 4.3. 6.4.

m 2.7. 3.5,10. 5.8,16. 8.4. Lu­ka 23.28.

n Hla­b. 120.5.

o Isa. 60.7.

p Jo­be 20.9.

q 8.11,12. Jo­be 27.18. Za­ga 27.18.

r 1 Ko­r. 9.27.

s 3.1-4.

1 phu­mu­za: He­b. la­li­sa.

t Je­r. 33.12. Isa. 13.20. Isa. 4.6.

2 ozu­la­yo: ku­mbe, ozi­mbo­zi­le­yo.

u 8.13. Jo­ha. 10.5.

v 5.9. 6.1. Lu­ka 1.42.

w 2 La­n. 1.16,17.

x 1.15.

y 5.13. He­z. 16.11-13.

z 1.10. Eks. 28.17-20.

a 1.10. Eks. 28.17-20.

b 1.4.

c 4.13,14. Ma­rk. 14.3. Jo­ha. 12.3.

d Jo­ha. 19.39.

e 7.7,8.

f 1 Sa­m. 23.29.

g 4.1.

h 4.1.

i 5.12. 2.14.

j 2 La­n. 3.7.

k 7.13.

l 1 Kho. 5.8.

m 1 Kho. 5.8.

a Isa. 35.1.

b Jo­sh. 12.18.

c 2.16. 4.5. 5.13. 6.2,3. 7.2. 2 La­n. 4.5. Ho­s. 14.5. Hla­b. 45.

d 2.16. 4.5. 5.13. 6.2,3. 7.2. 2 La­n. 4.5. Ho­s. 14.5. Hla­b. 45.

e 1.15.

f Za­ga 25.11.

g Isa. 25.4. 32.2.

h Isa­m. 22.2.

i 1.4.

j Ge­n. 27.37.

k 2 Sa­m. 6.19. 1 La­n. 16.3. Ho­s. 3.1.

l Za­ga 25.11.

m 5.8.

n 8.3. Du­te. 33.27.

o 8.3. Du­te. 33.27.

p 3.5. 8.4. 5.8,9.

q 1.5.

r 2.9,17.

s Za­ga 6.5.

t 2.9,17.

u Za­ga 5.19.

v Isa. 52.7.

w 2.7,17. 8.14. 2 Sa­m. 22.34.

x 2.7,17. 8.14. 2 Sa­m. 22.34.

y 4.5. 7.3.

1 zi­bo­na­ka­li­sa: He­b. hlu­ma.

z Isa. 14.16.

a Hlu. 18.14.

b 2.13.

c 1.15.

d Hla­b. 74.19. Je­r. 8.7.

e 2.15. 7.12.

f Tshu. 7.1.

g 2.10.

h 5.2. 6.9. 1.15. Ma­t. 10.16.

i Je­r. 48.28.

j Je­r. 49.16. Oba­d. 3.

k He­z. 38.20.

l 8.13.

m 1.5.

n He­z. 13.4. Lu­ka 13.32.

o 2.15. 7.12.

p 6.3. 7.10.

q 2.1. 4.5. 6.3.

r 4.6.

s 8.14. 2.9.

t 2 Sa­m. 2.29.

a 3.8. Hla­b. 92.2. Isa. 26.9.

b 1.7.

c 5.6. Jo­ha. 7.34.

d Za­ga 7.8.

e Je­r. 5.1.

f 1.7.

g 5.6. Jo­ha. 7.34.

h 5.7. Je­r. 6.17.

i Eks. 18.4.

j 1.7.

k 1.7.

l Jo­be 27.6.

m Jo­be 27.6.

n 8.2.

o Ho­s. 2.5.

p 2.7.

q 1.5.

r 8.5. 6.10. Isa. 60.8.

s Je­r. 2.2. Se­b. 7.38.

t Jo­w. 2.30. Eks. 13.21.

u 4.6. Jo­ha. 19.39.

v 1 Kho. 10.15.

w 6.8. 2 Sa­m. 23.8.

x Hla­b. 45.3.

y Hla­b. 91.5.

z 3.8. Hla­b. 92.2. Isa. 26.9.

a 1.5.

b Isa. 3.16,17. 4.4.

c Isa. 62.5.

d Isa. 62.5.

a 1.15. 4.7.

b 4.3. 6.7.

c 4.3. 6.7.

d Isa. 47.2.

e 6.5. 7.5.

f 1 Sa­m. 19.13.

g 6.5. 7.5.

h Mi­ka 7.14.

i 6.6.

j 6.6.

k Jo­sh. 2.18.

l 1.5.

m 6.7.

n 4.3.6.7.

o Isa. 47.2.

p 6.7.

q 4.13. 6.11. 7.12. 8.2.

r 7.4.

s 1 Kho. 10.17. Ne­h. 3.19.

t He­z. 27.10,11.

u 2 Sa­m. 8.7.

v 2.7. 8.10. 7.3. Za­ga 5.19.

w 2.9.

x 2.7. 8.10. 7.3. Za­ga 5.19.

y 2.16. 6.3. 2.1.

z 2.17.

a Hla­b. 109.23.

b 4.14. 3.6.

c 4.14. 3.6.

d 1.15. 4.7.

e Efe. 5.27.

f 7.4. Hla­b. 72.16.

g Isa. 62.5.

h 2 Kho. 5.12.

i Du­te. 3.9.

j Du­te. 3.9.

k Isa. 11.6. Je­r. 5.6. 13.23. Da­n. 7.6. Ho­s. 13.7. Ha­b. 1.8. Isa­m. 13.2.

l 4.10,12. 5.1,2. Za­ga 7.4.

m Hlu. 8.26.

n 4.10,12. 5.1,2. Za­ga 7.4.

o 1.2,4.

p 1.3.

q Za­ga 5.3.

r 5.1. Za­ga 24.13.

s Za­ga 5.3.

t Ho­s. 14.6. Ge­n. 27.27.

u 4.10,12. 5.1,2. Za­ga 7.4.

v Za­ga 5.15.

w Du­te. 32.34. Ge­n. 26.15,18. 2 Kho. 3.18,25. 2 La­n. 32.30.

x Ne­h. 2.8. Tshu. 2.5.

y 4.3.

z 4.16. 7.13. Du­te. 33.13-16.

a 1.12.

b 1.12.

c Eks. 30.23.

d Eks. 30.23.

e 4.6. 5.1.

f Eks. 30.23.

g 4.6. 5.1.

h Jo­ha. 19.39.

i Jo­ha. 19.39.

j Eks. 30.23.

k Hla­b. 141.5.

l Je­r. 2.13.

m 4.6.

n 5.1. 6.2.

o Tshu. 2.5.

p 4.16. 7.13. Du­te. 33.13-16.

a 4.16. 6.2. 8.13.

b 4.9.

c Hla­b. 80.12.

d 5.5,13. 4.14. Jo­ha. 19.39.

e 4.11.

f 1 Sa­m. 14.27.

g Za­ga 9.5.

h Hlu. 14.20. Jo­ha. 3.29. Ma­t. 9.15.

i Isa­m. 3.20.

j Eks. 18.4.

k 4.9.

l 1.15.

m 2.14.

n 6.9.

o 5.11.

p Amos 6.11.

q Isa­m. 16.15.

r Lu­ka 11.7.

s Ge­n. 18.4.

t He­z. 8.7.

u Je­r. 31.20.

v Je­r. 31.22.

1 we­hlu­le­ka: He­b. wa­phu­ma ki­mi.

w 5.2.

x 3.1.

y Za­ga 1.28.

z 3.3.

a 1 Kho. 20.37.

b Isa. 3.23.

c 2.7.

d 1.5.

e 2.5.

f 1.8.

g 2.7.

2 inhlo­ko­nku­lu: He­b. umthwa­li we­fu­le­gi.

h Ma­rk. 10.44.

i Jo­be 28.16.

j Hla­b. 19.10.

k 5.2.

l 1.15. 4.1.

m 1.10.

n 6.2. He­z. 17.7,10.

o Hla­b. 45.2.

p 2.1.

q 5.5.

r 5.14. Eks. 25.7. 35.9.

s Eks. 28.20. 39.13. He­z. 1.16. 10.9. 28.13. Da­n. 10.6.

t Eks. 24.10.

u Tshu. 12.3. Isa­m. 10.1.

v Esta 1.6.

w Hla­b. 19.10.

x 4.8. 7.4. Hlu. 9.15.

y 4.8. 7.4. Hlu. 9.15.

z Ne­h. 8.10.

a 1.5.

a 1.8.

b 4.16. 5.1.

c 5.13.

d 2.1.

e 2.16.

f 2.1.

g 1.15.

h Jo­sh. 12.24. 1 Kho. 14.17.

i 1.5.

j 6.10. Ha­b. 1.7.

k 5.10.

l 4.1.

m 4.2.

n 4.3.

o 3.7. 6.9.

p Hla­b. 45.9,14.

q 2.14.

r 5.2.

s 6.10. 2 Jo­ha. 1.

t Za­ga 17.25.

u Ge­n. 30.13.

v 3.7. 6.9.

w 3.6. 8.5.

x Isa. 24.23. 30.26. Isa­m. 12.1.

y 6.10. 2 Jo­ha. 1.

z Isa. 24.23. 30.26. Isa­m. 12.1.

a Jo­be 30.28.

b 6.10. Ha­b. 1.7.

c Jo­be 8.12. Da­n. 4.12,14,21.

d 7.12.

e 4.3.

f 7.12.

g Tshu. 12.5.

1 ku­mbe Ami-Na­di­bi.

h 2 Kho. 2.12. 13.14.

i 1 Kho. 1.3,2 Kho. 4.12.

j Je­r. 31.4.

2 ama­bu­tho ama­bi­li, ku­mbe Ma­ha­na­yi­mi.

a Ephe­s. 6.15.

b Hla­b. 45.13.

c Za­ga 25.12.

d Za­ga 8.30.

e Isa. 22.24.

f 2.1.

g 4.5.

h 4.4.

i Na­ni 21.26.

j 2 Sa­m. 12.26,27.

k 1 Kho. 9.19. 2 La­n. 8.6.

l 4.8. 5.15.

m 1 Kho. 11.24.

n Jo­sh. 19.26.

o 4. 1.

p 1.4.

q Eks. 2.16. Ge­n. 30.38,41.

r 2 Sa­m. 1.26.

s Za­ga 19.10.

t 7.8. Hla­b. 92.12.

u 1.14. Du­te. 32.32. Mi­ka 7.1.

v 7.8. Hla­b. 92.12.

w 1.14. Du­te. 32.32. Mi­ka 7.1.

x Za­ga 25.11.

y 5.16.

z Za­ga 23.31.

a 5.2.

b 2.16. 6.3.

c Ge­n. 3.16. Ge­n. 4.7. Hla­b. 45.11.

d 6.11.

e 2.13.

f 6.11.

g Ge­n. 30.14.

h 2.17.

i 4.13.

j Ma­t. 13.52.

k Jo­be 23.12.

a 3.4.

b Za­ga 9.2,5.

c Isa. 49.26.

d 4.3.

e 2.6.

f 2.6.

g 2.7.

h 1.5.

i 3.6.

j 8.4.

k Za­ga 25.11.

l Je­r. 22.24. Isa. 49.16. 2 Ti­m. 2.19.

m Ro­ma 8.35.

n Za­ga 6.34,35.

o Jo­be 5.7. Hla­b. 78.48.

p Jo­be 15.30. He­z. 20.47.

q Jo­be 1.16. Hla­b. 68.4.

r 8.4.

s He­z. 16.7.

t Hla­b. 69.25.

u 1 Kho. 6.15.

v 5.13. 4.5.

1 umu­sa: He­b. uku­thu­la.

w Tshu. 2.4.

x Ma­t. 21.33. Hla­b. 80.8.

y 1.6.

z Isa. 7.23.

a Isa. 7.23.

b 1 Ko­r. 3.8,9. 9.7.

c 1.6.

d 5.1.

e 1.7. Jo­be 41.6.

f 2.14.

g Isa­m. 22.17,20. Hla­b. 55.6.

h 2.9,17.

a 2.1; 13.1; 20.2; 37.2,21; 38.12 La­n. 26.22; 32.20,32.

b Ho­s. 1.1. Mi­ka 1.1.

c 6.1. 2 Kho. 15.1,13.

d 2 Kho. 15.32.

e 14.28. 2 Kho. 16.1.

f 2 Kho. 18.1. 2 La­n. 32.32.

g Du­te. 32.1. Du­te. 4.26.

h 34.1. Je­r. 22.29. Mi­ka 1.2.

i 23.4.

j Je­r. 8.7.

k Jo­be 39.9.

l Je­r. 9.3.

m 5.12,13. Du­te. 32.28.

n 5.12,13. Du­te. 32.28.

o 57.3,4.

p 5.24; 52.5. Hla­b. 74.10,18.

q 9.13. Je­r. 2.30; 5.3. Za­ga 27.22.

r Hla­b. 38.3,7.

s Ge­n. 4.23.

t Ge­n. 4.23.

u Hla­b. 38. 5.

v Hlu. 15.15.

w Lu­ka 10.34.

x 5.5. Du­te. 28.51,52. Lu­ka 13.35.

y 13.19.

z Jo­be 27.18.

a 24.20.

b 6.70.

c 6.13; 24.13. Li­lo 3.22. Ro­ma 11.5. Ro­ma 9.29. .

d 2 Kho. 19.4.

e 13.19.

f 13.19.

g 3.6,7.Jo­sh. 10.24. Hlu. 11.6,11. Za­ga 6.7; 25.15. & 22.3. Da­n. 11.18. Mi­ka 3.1, 9.

h 3.9.13.19.He­z.16.46,48,49,55. Isa­m. 11.8.

i 66.3. 1 Sa­m. 15.22. Hla­b. 40.8. Za­ga 15.8.

j Eks. 23.17; 34.23.

k Tshu. 5.1.

l Hla­b. 116.19.

m 1 La­n. 23.31.

n Na­ni 28.11.

o 1 La­n. 23.31.

p Li­lo 2.6. Na­ni 29.39.

q Li­lo 2.6. Na­ni 29.39.

r Na­ni 28.11.

s Li­lo 2.6. Na­ni 29.39.

t Du­te. 1.12.

u 43.24.

v 1 Kho. 8.22. 1 Ti­m. 2.8.

w 59.2. Za­ga 28.27. Za­ga 1.28.

x 59.3. Za­ga 6.17.

y Je­r. 4.14.

z Hla­b. 34.14; 97.10. Za­ga 4.27. 1 Pe­t. 3.11.

a Je­r. 22.3.

b Mi­ka 6.8. Ze­k. 7.9; 8.16.

c Je­r. 22.3.

d 1.23. Ja­k. 1.27. Za­ga 31.8.

e 1.23. Ja­k. 1.27. Za­ga 31.8.

f 43.26. Mi­ka 6.2. 1 Sa­m. 12.7.

g Hla­b. 51.7. Isa­m. 7.14.

h 40.5. 58.14. 1.2. 21.17. 22.25. 24.3. 25.8. Mi­ka 4.4. Na­ni 23.19.

i Je­r. 2.20. Isa­m. 17.1. Eks. 34.15.

j 1.25. He­z. 22.18. Je­r. 6.30.

k 27.2. Isa­m. 14.10.

l Ho­s. 9.15. Hla­b. 68.6.

m Za­ga 29.24.

n Ho­s. 4.18. Mi­ka 3.11. 7.3. Eks. 23.8.

o 1.17. Ze­k. 7.10. Du­te. 24.17. .

p 3.1. 10.33. 19.4. 10.16.

q Hla­b. 132.2.

r He­z. 5.13.

s Hlu. 16.28. Du­te. 32.41.

t Hla­b. 81.14. Amos 1.8.

u Je­r. 6.29. 9.7. Ze­k. 13.9. Ma­l. 3.3. Hlu. 7.4.

v 1.25. Je­r. 6.30. He­z. 22.18.

w Je­r. 33.7,11.

x 1.21. Ze­k. 8.3.

y Jo­be 31.3. Hla­b. 1.6. 5.6. 73.27. 92.9. 104.35.

z Za­ga 16.18. 17.19. 18.12.

a Jo­sh. 24.20.

b 57. 5.

c 65.3. 66.17.

d 6.13. He­z. 6.13.

e 65.3. 66.17.

f 43.17. Hlu. 16.9. .

g 9.18.

a 1.1.

b 2.4, Mi­ka 4.1-3.

c Ge­n. 49.1.

d 14.13. 25.5. Hla­b. 68.15,16. Hla­b. 87.1. He­z. 17.23.

e Hla­b. 48.8.

f 27.13. Hla­b. 72.8.

g Lu­ka 24.47.

h Je­r. 31.6. 50.5. Ze­k. 8.21,23.

i 54.13.

j Jo­ha. 4.22.

k Lu­ka 24.47.

l 11.9. Jo­w. 3.10.

m 1 Sa­m. 13.20,21.

n 11.9. Jo­w. 3.10.

o 18.5.

p Hla­b. 46.9. 72.3,7. Ho­s. 2.18. Ze­k. 9.10.

q Efe. 5.8.

r Na­ni 1.23.

s Du­te. 18.14.

t 2 Kho. 1.2.

u Za­ga 29.21.

v Du­te. 17.17.

w Du­te. 17.16.

x Je­r. 2.28.

y 2.18,20. 10.10,11. Le­vi 19.4.

z 5.15. 2.11,17.

a 5.15. 2.11,17.

b Tshu. 12.4.

c 2.19,21. Jo­be 40.13. Isa­m. 6.15.

d 2.19,21. Jo­be 40.13. Isa­m. 6.15.

e 2 The­s. 1.9.

f 2.9. 2.17. 13.11. .

g 5.16. 2 Ko­r. 10.5. Hla­b. 46.10.

h 2.17,20. 3.7,18. 4.1,2; 5.30. 7.18,20,21,22. 10.20,27. 11.10,11. 12.1,4. 24.21. 25.9. 26.1. 27.1,2,12,13. 28.5. 29.18. 30.23. 52.6. Je­r. 30.7,8. He­z. 38.14,19. 39.11,22. Ho­s. 2.16,18,21. Jo­w. 3.18. Amos 9.11. Oba­d. 8. Mi­ka 4.6. 5.10. 7.11,12. Ze­f. 3.11,16. Ze­k. 2.11. 9.16. 2 Ti­m. 1.12.

i Jo­be 40.11,12.

j Jo­be 40.11,12.

k Hlu. 9.15.

l 10.18. He­z. 27.6. Ze­k. 11.2. Isa­m. 8.7.

m 30.25.

n 30.25.

o 1 Kho. 10.22. Isa­m. 8.9.

p 2.11.

q 2.11.

r 2.18,20. 10.10,11. Le­vi 19.4.

s 2.10. Ho­s. 10.8. Lu­ka 23.30. Isa­m. 6.16. 9.6.

t Jo­sh. 10.17.

u 2.10. Ho­s. 10.8. Lu­ka 23.30. Isa­m. 6.16. 9.6.

v 13.13. 30.32. 2.21. Hla­b. 10.18. Jo­be 9.6. Jo­w. 3.16. Ha­g. 2.6,21. He­b. 12.26.

w 2.17,20. 3.7,18. 4.1,2. 5.30. 7.18,20,21,22. 10.20,27. 11.10,11. 12.1,4. 24.21. 25.9. 26.1. 27.1,2,12,13. 28.5. 29.18. 30.23. 52.6. Je­r. 30.7,8. He­z. 38.14,19. 39.11,22. Ho­s. 2.16,18,21. Jo­w. 3.18. Amos 9.11. Oba­d. 8. Mi­ka 4.6. 5.10. 7.11,12. Ze­f. 3.11,16. Ze­k. 2.11. 9.16. 2 Ti­m. 1.12.

x 31.7. 30.22.

y 2.18,20. 10.10,11. Le­vi 19.4.

z 2.18,20. 10.10,11. Le­vi 19.4.

a Le­vi 11.19. Du­te. 14.18.

b 2.10. Ho­s. 10.8. Lu­ka 23.30. Isa­m. 6.16. 9.6.

c Eks. 33.22.

d Eks. 33.22.

e 2.10. Ho­s. 10.8. Lu­ka 23.30. Isa­m. 6.16. 9.6.

f 13.13. 30.32. 2.21. Hla­b. 10.18. Jo­be 9.6. Jo­w. 3.16. Ha­g. 2.6,21. He­b. 12.26.

g Hla­b. 146.3.

h Jo­be 27.3.

a 1.24.

b Jo­be 12.20,24.

c Le­vi 26.26. Je­r. 37.21.

d 2 Kho. 24.14.

e Du­te. 18.10.

f 2 Kho. 24.14. 2 La­n. 26.9-15.

1 aba­fa­na aba­bi: ku­mbe aba­ntwa­na.

g 3.12. Tshu. 10.16. 2 La­n. 36.9.

h 66.4.

i 3.12.

j 4.1. Za­ga 28.28.

k 1.10.

l 3.8. Ze­f. 1.3.

m 3.18. 2.11.

n 1.10.

o 3.8. Ze­f. 1.3.

p Hla­b. 78.17.

q Jo­be 15.18.

r 1.10. Ge­n. 13.13. 18.20,21. 19.5.

s Tshu. 8.12.

t Je­r. 44.17.

u Hla­b. 128.2. Hla­b. 58.11.

v Tshu. 8.13. Jo­be 10.15. Hla­b. 11.6.

w Za­ga 12.14. Hlu. 9.16.

x 3.12. Tshu. 10.16. 2 La­n. 36.9.

y 3.12.

z Hla­b. 82.1.

a Ho­s. 4.1.

b Hla­b. 143.2.

c 5.7. Hla­b. 80.8.

d Hla­b. 94.5.

e 32.9-11.

f 4.4.

g 3.18.

h 4.4.

i 20.4.47.2,3. Je­r. 13.22,26. He­z. 16.37,39. Na­h. 3.5. Mi­ka 1.11.

j 3.7.

k 3.18.

l 1 Pe­t. 3.3.

m Hlu. 8.21,26.

n Eks. 39.28. He­z. 24.17,23. 44.18.

o 49.18. Je­r. 2.32.

p 3.3.

q Ge­n. 41.42.

r Ge­n. 24.47. He­z. 16.12.

s Ze­k. 3.4.

t Ru­the 3.15.

u 2 Kho. 5.23.

v 8. 1.

w Hlu. 14.12.

x Jo­be 29.14.

y Esta 14.2.

z 5.24.

a 1 Pe­t. 3.3.

b Esta 14.2.

c 15.2. 22.12. Je­r. 47.5. 48.37. He­z. 7.18. 27.31. Amos 8.10. Jo­be 1.20. Le­vi 21.5. Du­te. 14.1.

d 15.3. Li­lo 2.10.

e Je­r. 14.2. Li­lo 1.4.

f 19.8.

g Jo­be 2.13. Li­lo 2.10.

a 2.11.

b Jo­be 5.19.

c 3.6.

d 3.25. Hla­b. 78.63.

e Ge­n. 30.23.

f 2.11.

g 11.1. Je­r. 23.5. 33.15. Ze­k. 3.8. 6.12. Lu­ka 24.27.

h 13.19. 28.1,3, 5.

i Oba­d. 1.17.

j Lu­ka 10.20. He­b. 12.23. Eks. 32.32.

k Ma­l. 3.2,3.

l 3.16.

m He­z. 40.38.

n Eks. 13.21.

o Ze­k. 2.5.

p Eks. 13.21.

q Isa­m. 7.15.

r 25.4. 16.3. 32.2.

s 25.4. Hla­b. 27.5.

t 16.4.

a Hla­b. 60.5.

b 26.1. 27.2. Hla­b. 45.1.

c Hla­b. 80.8.

d Hla­b. 60.5.

e Hla­b. 60.5.

f 62.10.

g Ma­t. 21.33. Ma­rk. 12.1.

h Je­r. 2.21. Ge­n. 49.11.

i Ma­t. 21.33. Ma­rk. 12.1.

j Ma­t. 21.33. Ma­rk. 12.1.

k 16.10. Hlu. 7.25. Je­r. 48.33. Ho­s. 9.2. Jo­w. 2.24. 3.13. Ze­k. 14.10. Ha­g. 2.16.

l 5.4. Ma­t. 21.19. Ma­rk. 11.13. Lu­ka 13.6.

m 5.4. Ma­t. 21.19. Ma­rk. 11.13. Lu­ka 13.6.

n 6.13.

o 1.7. Za­ga 15.19.

p 6.13.

q Hla­b. 80.12. Tshu. 10.8. Za­ga 24.31.

r 7.23-25. 9.18. 10.17. 27.4. He­b. 6. 8.

s 3.14.

1 uku­chi­thwa kwe­ga­zi: ku­mbe isi­ba­vu.

t Mi­ka 2.2.

u Mi­ka 2.2.

v He­z. 45.11.

w Ha­g. 1.6. 2.16.

x He­z. 45.11.

y He­z. 45.11.

z 5.22. Za­ga 23.20. Hla­b. 127.2. Tshu. 10.16.

a Za­ga 23.30.

b He­z. 24.10.

c 1 Sa­m. 10.5.

d 24.8. He­z. 26.13.

e 1 Sa­m. 10.5.

f 14.11. Amos 5.23. 6.5.

g 1 Sa­m. 10.5.

h 24.8. He­z. 26.13.

i He­z. 28.13. Eks. 15.20.

j 1 Sa­m. 10.5.

k Hla­b. 28.5. Jo­be 34.27.

l 26.10. 1 Sa­m. 12.24. .

m Hla­b. 28.5. Jo­be 34.27.

n 26.10. 1 Sa­m. 12.24.

o Hla­b. 143.5.

p 1.3. Ho­s. 4.6.

q Ha­b. 2.5.

r Jo­be 16.10.

s Hla­b. 141.7.

t 13.3,4.

u 13.4. 17.12,13. 24.8. 25.5. 66.6.

v 13.3,4.

w 2.9.

x 2.11.

y Mi­ka 2.12.

z Hla­b. 66.15.10.16.

a Hla­b. 109.11.

b 2 Pe­t. 3.4.

c Jo­be 17.12. .

d Ro­ma 12.16. Jo­be 37.24. Ro­ma 1.22. 1 Ko­r. 3.18.

e 5.11.

f Za­ga 17.15.

g Eks. 23.8.

h 47.14. Hla­b. 83.13. Eks. 15.7. .

i 33.11.

j Ma­t. 3.12.

k 33.11.

l Jo­be 18.16.

m 3.24.

n 1.4.

o 12.6.

p 2 Kho. 22.13,17.

q Je­r. 4.24.

r 9.12,17,21. 10.4. Je­r. 4.8. Le­vi 26.14-18.

s 10.3. 39.3. Je­r. 5.15. Ha­b. 1.8.

t 10.3. 39.3. Je­r. 5.15. Ha­b. 1.8.

u Du­te. 28.49.

v 7.18. Ze­k. 10.8.

w Du­te. 28.49.

x Jo­w. 3.4.

y Hla­b. 105.37.

z Hla­b. 76.5.

a Da­n. 5.6.

b Ge­n. 14.23. Ma­rk. 1.7.

c Hla­b. 45.5. Je­r. 5.16.

d Hla­b. 7.12.

e 21.1.

f 1 La­n. 12.8. Isa­m. 9.17.

g 11.6. 31.4. Jo­be 38.39.

h 11.6. 31.4. Jo­be 38.39.

i 2.11.

j 8.22. Je­r. 4.23. Li­lo 3.2. He­z. 32.7,8.

k 8.22. Je­r. 4.23. Li­lo 3.2. He­z. 32.7,8.

a 8.22. Je­r. 4.23. Li­lo 3.2. He­z. 32.7,8.

b 1.1. 2 La­n. 26.22.

c Jo­ha. 12.41. 1 Kho. 22.19.

d Isa­m. 4.8.

e Isa­m. 4.8. Jo­ha. 17.1.

f Isa­m. 4.8. Jo­ha. 17.1.

g Hla­b. 72.19.

h Eks. 19.18. Isa­m. 15.8. Eks. 40.34. Hla­b. 18.7,8.

i Eks. 3.6. 6.30. Je­r. 1.6. Hlu. 6.22. Lu­ka 5. 8.

j 33.17.

k Isa­m. 6.9. 8.3.

l Je­r. 1.9. Da­n. 10.16.

m 22.14. 27.9. Hla­b. 65.3.

n Ge­n. 1.26. He­z. 21.10.

o 1 Sa­m. 3.4.

p Ma­t. 13.14. Ma­rk. 4.12. Lu­ka 8.10. Jo­ha. 12.40.

q 63.17. Hla­b. 119.70.

r 29.10. Hla­b. 69.23.

s Je­r. 5.21.

t Hla­b. 79.5. 89.46.

u 26.15. 2 Kho. 25.21.

v 10.21,22,11. 17.6. 46.3. 1.9.

w 5.5. Na­ni 24.22.

x 1.30.

y 1 La­n. 26.16.

z 11.1. Ezra 9.2. Ma­l. 2.15.

a 1.1. 2 Kho. 16.1.

b 8.6. 9.11. 2 Kho. 15.25,37. 16.5. 2 La­n. 28.5,6.

c 8.6; 9.11. 2 Kho. 15.25,37. 16.5. 2 La­n. 28.5,6.

d 36.2. 2 Kho. 18.17.

e 22.9.

f Na­ni 20.19.

g Amos 4.11. Ze­k. 3. 2.

h 7.5,9. 8.6.

i 8.10. Jo­be 22.28. Za­ga 21.30.

j 2 Sa­m. 8.6.

k 8.4. 10.9. 17.1,3. Je­r. 49.23,24,27. He­z. 27.18. 47.16-18. 48.1. Amos 1.3,5. 5.27. Ze­k. 9.1. Se­b. 9.2,3,8,10,19,22,27. 22.5,6,10,11. 26.12,20. 2 Ko­r. 11.32. Ga­l. 1.17. 1 Kho. 11.24.

l 2 Kho. 17.24.

m 8.4. 9.9. 10.9,11. 36.19. 1 Kho. 16.24. Je­r. 23.13.

n 7.5,9. 8.6.

o 2 La­n. 20.20.

p 2 Kho. 19.29.

q Ma­t. 12.38,39.

r Ma­rk. 8.11.

s 2 Kho. 16.7. 2 La­n. 28.16.

t Lu­ka 1.27,69. 2.4.

u Na­ni 16.9.

v Efe. 4.30.

w 2 Kho. 19.29.

x 8.18.

y Ma­t. 1.23. Lu­ka 1.31,34.

z Ge­n. 24.43. Eks. 2.8. Hla­b. 68.25. Za­ga 30.19. Ge­n. 3.15.

a 9.6.

b 8.8,10.

c 7.22. Du­te. 32.13,14. Jo­be 20.17.

d 7.22. Du­te. 32.13,14. Jo­be 20.17.

e Lu­ka 2.40,52.

f 8.4. 10.9.

g 8.4. 10.9.

h 17.3. 2 Kho. 15.30. 16.9.

i 7.18. 2 La­n. 28.19,20.

j 2 Kho. 18.13.

k 1 Kho. 12.16.

l 7.18. 2 La­n. 28.19,20.

m 2.11.

n 5.26.

o 2 Kho. 23.29,33-35.

p 5.26.

q Je­r. 13.4. 16.16.

r 55.13.

s 2.11.

t He­z. 5.1.

u 2 Kho. 16.8. 2 La­n. 28.21.

v 8.7. 11.15.

w 2.11.

x 7.22. Du­te. 32.13,14. Jo­be 20.17.

y 7.22. Du­te. 32.13,14. Jo­be 20.17.

z 2.11.

a 7.24,25. 5.6.

b Hlu. 5.6,11.

c Hlu. 5.6,11.

d 7.24,25. 5.6.

e 7.24,25. 5.6.

f 27.10.

g 5.5.

a 3.23.

b 30.8. Ha­b. 2.2.

c Du­te. 3.11.

d 2 Kho. 16.10,11,15,16.

e 2 Kho. 18.2.

f 7.16.

g 7.16.

h 7.8.

i 7.9.

j Ne­h. 3.15. Hla­b. 46.4.

k 7.1,4.

l 17.12,13. Isa­m. 17.15. He­z. 32.2.

m 7.17,20. 10.12. 2 Kho. 17.5,6.

n 30.28.

o Hla­b. 12 4.4.

p Hla­b. 12 4.4.

q 30.28.

r He­z. 9.9.

s 18.1. Da­n. 9.27.

t Isa­m. 20.9.

u 8.10. 7.14.

v Jo­w. 3.11.

w Da­n. 2.34,35.

x Hlu. 19.30.

y Jo­be 33.10.

z 7.7.

a 8.10. 7.14.

b Ro­ma 8.31.

c 2 Kho. 11.14. 12.20. 14.19. 15.15,30. 17.4. Amos 7.10. 1 Kho. 18.17. Je­r. 37.13,14.

d 2 Kho. 11.14. 12.20. 14.19. 15.15,30. 17.4. Amos 7.10. 1 Kho. 18.17. Je­r. 37.13,14.

e 1 Pe­t. 3.14,15.

f Na­ni 20.12.

g Hla­b. 76.7,11. Lu­ka 12.5. Ma­t. 10.28.

h He­z. 11.16.

i 28.16. Lu­ka 2.34. Ro­ma 9.33. 1 Pe­t. 2.8.

j Hla­b. 69.22. 140.5. 141.9 .

k Hla­b. 69.22. 140.5. 141.9.

l Ma­t. 21.44.

m Da­n. 12.4.

n 50.4. 54.13. Je­r. 2.24. 13.23.

o Ha­b. 2.3. Hla­b. 33.20. Lu­ka 2.25,38.

p 54.8. Du­te. 31.17.

q Hla­b. 27.14.

r He­b. 2.13.

s 7.3. 8.3.

t 20.3. 7.14. Du­te. 28.46.

u 20.3. 7.14. Du­te. 28.46.

v 19.3. 2 Kho. 21.6. 23.24. 2 La­n. 33.6. Le­vi 19.31.

w 19.3. 2 Kho. 21.6. 23.24. 2 La­n. 33.6. Le­vi 19.31.

x 10.14. 29.4. 38.14.

y 38.14.

z 44.25.

a Hla­b. 106.28. 1 Sa­m. 28.11-14.

b Lu­ka 16.29.

c 1 Jo­ha. 4.6.

d 8.22. Mi­ka 3.6.

e Amos 8.11.

f Isa­m. 16.9,11,21.

g 5.30.

h 30.6.

i 9.1.

j 30.6.

a 8.22.

b 2 La­n. 16.4. 1 La­n. 5.26. 2 Kho. 15.29.

c 23.9.

d Ma­t. 4.15,16.

e Jo­be 19.25.

f 25.3. 26.15. 29.13. 43.23. 49.5. Je­r. 30.19.

g Ma­t. 4.15,16.

h Na­ni 22.1. Du­te. 1.1,5. Jo­sh. 1.14,15.

i 2 Kho. 15.29.

j Ma­t. 4.15,16.

k Efe. 5.8,14.

l 42.7. Lu­ka 1.79.

m Jo­be 3.5.

n Hla­b. 4.7. Jo­ha. 4.36.

o Hla­b. 119.162.

p Hlu. 5.30. Eks. 15.9.

q 10.27. 14.25. Na­h. 1.13. Ma­t. 11.29.

r 10.5,24. 14.5.

s 10.5,24. 14.5.

t 10.26. Hlu. 7.22. Hla­b. 83.9.

u Hlu. 6.1.

v 66.15,16. Jo­sh. 6.24.

w Lu­ka 2.11. Jo­ha. 3.16.

x 7.14.

y Ma­t. 28.18. 1 Ko­r. 15.25.

z 22.22. Jo­be 31.36.

a Hlu. 13.18. Hla­b. 89.5.

b Za­ga 8.14.2.

c 10.21. Du­te. 10.17. Ne­h. 9.32. Je­r. 32.18. Hla­b. 45.3. 50.1. 1 Jo­ha. 5.20.

d 57.15.

e Jo­ha. 14.18.

f Efe. 2.14.

g 22.23. Hla­b. 89.4. Lu­ka 1.32,33.

h 22.23. Hla­b. 89.4. Lu­ka 1.32,33.cs

i Je­r. 23.5.

j 37.32. 2 Kho. 19.31.

k Jo­be 21.19.

l 7.2.

m 7.9.

n 1 Kho. 10.27. Amos 7.14. 1 La­n. 27.28.

o 40.31.

p Hla­b. 20.1.

q 7.1.

r 2 Kho. 16.6.

s 2 La­n. 28.18.

t 9.17,21. 10.4. 5.25.

u 1.5. Ho­s. 7.10.

v 19.15. Du­te. 28.13.

w 19.15. Du­te. 28.13.

x Jo­be 15.32.

y 19.15. Du­te. 28.13.

z 58.5. Jo­be 41.2.

a 10.17. 47.9. Isa­m. 18.8.

b 3.3.

c Mi­ka 3.5.

d 3.12.

e Mi­ka 3.5.

f 3.12.

g 3.12.

h Hla­b. 147.10,11.

i 10.6. 33.14. Jo­be 8.13.

j 1 Sa­m. 25.25.

k 9.12.

l 10.17,18. 1.31. 27.4. Ma­l. 4.1. Hla­b. 83.14.

m 5.6.

n 10.34.

o Hla­b. 68.2. Ho­s. 13.3.

p Mi­ka 7.2,6.

q Le­vi 26.26.

r Le­vi 26.26.

s 49.26. Tshu. 4.5.

t Hlu. 8.1.

u 11.13. 2 La­n. 28.6-8.

v 9.12.

a Hla­b. 58.2. 94.20.

b Na­ni 23.21.

c 14.32.

d Jo­be 22.9.

e 14.32.

f Jo­be 31.14.

g Ho­s. 9.7. Lu­ka 19.44. Na­ni 16.29.Ps. 106. 15. So ch. 17. 4. & 24. 16. Co­mp. Ps. 109. 24.

h Jo­be 31.14.

i Za­ga 1.27. He­z. 38.9.

j 5.26.

k Ho­s. 13.4.

l 9.12.

m 9.4. Hla­b. 17.13.

n 9.4. Hla­b. 17.13.

o 9.17.

p Je­r. 34.22.

q 8.1.

r Ge­n. 50.20. Mi­ka 4.12.

s 2 Kho. 18.24.

t Ge­n. 10.10. Amos 6.2.

u 2 La­n. 35.20.

v 2 Kho. 19.13.

w 1 Kho. 8.65.

x 2 Kho. 18.34.

y 7.16. 10.10,11. 7.9. 2 Kho. 17.6.

z 7.8. 2 Kho. 16.9.

a 2 Kho. 18.33.

b 2.8.

c 7.16. 10.10,11. 7.9. 2 Kho. 17.6.

d 7.16. 10.10,11. 7.9. 2 Kho. 17.6.

e 2.8.

f 46.1. 2 Kho. 18.14-16. 19.1.

g Je­r. 25.29.

h 2 Kho. 19.31.

i 2 Kho. 19.35-37.

j 8.7.

k 2 Kho. 19.23.

l He­z. 28.4.

m 34.7. Jo­be 34.20. Je­r. 50.11. Hla­b. 22.12.

n Jo­be 31.25.

o 8.19.

p Eks. 8.9.

q 1.24.

r 17.4. 5.17. Hla­b. 78.31.Ps. 106. 15. So ch. 17. 4. & 24. 16. Co­mp. Ps. 109. 24.

s 17.4. 24.16. Hla­b. 109.24. Hla­b. 106.15.

t 9.18.

u 5.6.

v 9.14. 2 Kho. 19.35.

w 2.13.

x 16.10. Je­r. 4.26. Mi­ka 7.14. 2 Kho. 19.23.

y Ze­k. 9.16.

z 10.27. 2.11.

a 4.2.

b 2 Kho. 16.7. 2 La­n. 28.20,21.

c 2 La­n. 13.18.

d 7.3. 2 La­n. 30.6.

e 9.6.

f Ro­ma 9.27,28.

g Ge­n. 22.17.

h 28.22.

i 28.22. Da­n. 9.27. 11.36.

j 2 Kho. 19.6.

k 9.4. Jo­be 21.9.

l 9.4. Jo­be 21.9.

m 10.26. Eks. 9.16. 14.30.

n Ge­n. 19.31.J

o 54.7.

p 29.17. 16.14. 24. 6.

q Da­n. 11.36.

r 2 Kho. 19.35.

s 9.4. Hlu. 7.25.

t 11.15. Eks. 14.26,27.

u 10.26. Eks. 9.16. 14.30.

v Ge­n. 19.31.

w 10.20.

x 14.25. 9.4. Hla­b. 81.6.

y Jo­be 17.1.

z Hla­b. 45.7. 89.20-22. 105.15. Da­n. 9.24. 1 Jo­ha. 2.20.

a Ge­n. 12.8.

b 1 Sa­m. 14.2.

c 1 Sa­m. 13.2.

d Hlu. 18.21.

e 1 Sa­m. 13.23.

f Jo­sh. 18.24.

g Jo­sh. 18.25.

h 1 Sa­m. 11.4. Jo­sh. 18.28.

i 1 Sa­m. 25.44.

j Ezra 2.23. Ne­h. 11.32. Jo­sh. 21.18.

k 25.10. Jo­sh. 15.31. Je­r. 48.2. 1 La­n. 2.49.

l 1 Sa­m. 21.1.

m 11.15. 13.2. 19.16.

n Jo­be 31.21.

o 16.1.

p 37.22.

q 1.24.

r Du­te. 24.20.

s Amos 2.9.

t 9.18.

u 29.17. 37.24. He­z. 31.3.

a Za­ga 14.3. Hla­b. 110.2.

b 40.24. Jo­be 14.8.

c 11.10. Se­b. 13.23. He­b. 7.14.

d 4.2. 6.13. Ma­t. 2.23.

e 11.10. 53.2. Hlu. 5.14.

f Ma­t. 3.16. Jo­ha. 3.34. Se­b. 10.38.

g Du­te. 34.9. Efe. 1.8.

h Jo­ha. 7.24.

i Tshu. 6.9.

j Hla­b. 72.2,4. Isa­m. 19.11. Hla­b. 10.18.

k Ma­l. 4.6. Hla­b. 2.9.

l Jo­be 4.9. 2 The­s. 2.8. Isa­m. 19.15.

m Hla­b. 139.19.

n Hla­b. 139.19.

o Efe. 6.14. 1 Kho. 18.46.

p 65.25. He­z. 34.25. Ho­s. 2.18.

q 5.29.

r 65.25. He­z. 34.25. Ho­s. 2.18.

s 35.9.

t Du­te. 32.33.

u 65.25. He­z. 34.25. Ho­s. 2.18.

v 2.4. 60.18. Jo­be 5.23.

w Hla­b. 78.54. Hla­b. 2.6.K

x Ha­b. 2.14.

y 2.11.

z Ro­ma 15.12.

a 11.1. Isa­m. 5.5.

b 11.12. Eks. 17.15.

c He­b. 4.1.

d 2.11.

e 11.16. 6.13.

f Ze­k. 10.10.

g Ze­k. 10.10.

h Je­r. 44.1,15. He­z. 29.14. 30.14. Ge­n. 10.14. 1 La­n. 1.12.

i 2 Kho. 19.9. Ze­f. 3.10.

j 21.2. 22.6. Ge­n. 10.22. 14.1,9. 1 La­n. 1.17. Je­r. 25.25. 49.34-39. He­z. 32.24. Da­n. 8.2. Ezra 4.9. Se­b. 2.9.

k Ge­n. 11.2.

l 1 Kho. 8.65.

m 24.15. Ge­n. 10.5. Esta 10.1.

n 5.26.

o 11.10.

p 56.8. 16.3,4. 27.13. Je­r. 49.36. Hla­b. 147.2.

q Hla­b. 107.3.

r Jo­ha. 7.35.

s 9.21. Je­r. 3.18. He­z. 37.16,17,22. Ho­s. 1.11.

t Na­ni 34.11. Jo­sh. 15.8,10,11. 1 Kho. 6. 8.

u Se­b. 8.26. 9.32,35,36.

v Da­n. 11.41.

w Ge­n. 36.43.2 Chr. 20. 1.

x 2 La­n. 20.1.

y Da­n. 11.41.

z 2 La­n. 20.1.

a 1 Sa­m. 11.1.

b 60.14.

c 10.26. Ze­k. 10.11.

d Jo­sh. 15.2.

e 10.32.

f 7.20. 8.7. 27.12. 44.27. 19.16. Ge­n. 31.21.

g Isa­m. 16.12.

h 19.23.

i 19.23. Na­ni 20.19.

j 11.11.

k 51.10. 63.12,13. Eks. 14.29.

a 2.11.

b Hla­b. 38.22. Hla­b. 18.2.

c 26.4. Hla­b. 68.4.

d Eks. 15.2. Hla­b. 118.14. Hla­b. 59.17.

e Jo­ha. 7.37,38.

f 2.11.

g 1 La­n. 16.8. Hla­b. 105.1.

h 1 La­n. 16.8. Hla­b. 105.1.

i 1 La­n. 16.8. Hla­b. 105.1.

j Hla­b. 145.4-6.

k Hla­b. 148.13.

l Za­ga 18.10.

m Eks. 15.1,21. Hla­b. 98.1.

n 54.1. 10.30.

o 54.1. 10.30.

p Ze­f. 3.14. Ze­k. 9.9.

q 5.24. 41.14,16. Hla­b. 71.22.

r Hla­b. 46.5.

a 14.28. 17.1. 19.1. 21.1. 22.1,11,13. 23.1,25. Ze­k. 12.1. 2 La­n. 24.27. 2 Kho. 9.25. Za­ga 30.1.

b 47.1. Je­r. 50.1. 51.1.

c 1.1.

d 5.26.

e Je­r. 51.25. Ze­k. 4.7.

f Jo­be 33.21.

g 10.32.

h 45.1. Hla­b. 50.5.

i Jo­w. 3.11.

j Ze­f. 3.11. Hla­b. 149.5,6.

k 5.14.

l 5.14.

m 5.14.

n 13.16.

o 32.7. 54.16.

p 14.31. 15.2,3,8. 16.7. Je­r. 51.8.

q 13.9,22. Isa­m. 6.17. Ze­f. 1.7.

r Jo­w. 1.15.

s Jo­w. 1.15.

t Jo­be 31.23.

u 19.1. Jo­sh. 2.11.

v 21.3. 1 Sa­m. 4.19.

w 66.7. Ho­s. 13.13.

x 66.7. Ho­s. 13.13.

y 37.3. 26.17. Hla­b. 48.6. Mi­ka 4.9,10. Jo­ha. 16.21. 1 The­s. 5.3. Je­r. 6.24. Da­n. 5.6.

z 13.6. Ma­l. 4.1.

a 13.13.

b Hla­b. 104.35. Za­ga 2.22. Hla­b. 37.38.

c Jo­be 9.9. 38.31. Amos 5.8.

d Jo­be 31.26.

e Ma­t. 24.29.

f Ma­t. 24.29.

g 24.21.

h Na­h. 2.2.

i 2.11,17.

j 24.6. 24. 6.

k Za­ga 25.17.

l Hla­b. 19.10.

m Jo­be 28.16.

n 14.16. 2.19. Ha­g. 2.6.

o 14.16. 2.19. Ha­g. 2.6.

p 13.9.

q Li­lo 1.12.

r 13.9.

s Je­r. 50.16. Je­r. 51.9. Isa­m. 18.11-19.

t Je­r. 51.4. Je­r. 50.30.

u Na­h. 3.10. 2 Kho. 8.12.

v Ze­k. 14.2.

w Ze­k. 14.2.

x Je­r. 51.11.

y 13.5. 21.2. Je­r. 51.28. Da­n. 5.28,31. 2 Kho. 17.6.

z Hlu. 5.19. Za­ga 6.35.

a Je­r. 50.14,29. 51.3.

b Ge­n. 45.20. He­z. 5.11. 7.4,9. 8.18. 9.5,10. Du­te. 7.16.

c 4.2.

d 4.2.

e 23.13.

f 4.2.

g Ge­n. 19,24,25. Je­r. 20.16. Isa­m. 14.8.

h Je­r. 50.40. Amos 4.11. Du­te. 29.23. Je­r. 49.18.

i 1.9,10. Je­r. 23.14. Ze­f. 2.9. Ro­ma 9.29. Du­te. 32.32.

j Je­r. 50.39. Je­r. 50.3. 51.29,43,62.

k 15.7. 21.13. 2 La­n. 9.14. Ne­h. 2.19. 4.7. 6.1. Je­r. 3.2. 25.24. He­z. 27.21. Se­b. 2.11. 2 La­n. 21.16.

l Je­r. 33.12.

m 34.11-13,15. Isa­m. 18.2.

n 34.14. Je­r. 50.39.

o 34.14. Je­r. 50.39.

p 34.14. Je­r. 50.39.

q Le­vi 17.7. 2 La­n. 11.15. Da­n. 8.21.

r 34.14. Je­r. 50.39.

s He­z. 19.7.

t Je­r. 51.37. Hla­b. 44.19.

u 58.13.

v 39.7.

w 13.6,9. Je­r. 51.33.

a 60.10. Hla­b. 102.13.

b Ze­k. 1.17.

c 2 La­n. 36.22,23.

d 60.4,5,10. Ze­k. 8.22,23. Efe. 2.12-14.

e 49.22. 60.9. 66.20. Hla­b. 126.2.

f 49.23. 61.5.

g 60.14.

h Mi­ka 2.4. Ha­b. 2.6.

i Isa­m. 18.16.

j 9.4.

k Hla­b. 125.3.

l 9.4.

m Hla­b. 125.3.

n 44.23. 49.13. 54.1. 55.12. Hla­b. 98.4.

o He­z. 31.16.

p 1 Kho. 5.8.

q 1 Kho. 5.8.

r Hlu. 9.15.

s He­z. 32.21.

t Jo­be 26.5.

u Hlu. 18.14.

v 5.12.

w 34.4. Li­lo 2.1. Isa­m. 8.10. Lu­ka 10.18. 1 Ti­m. 3.6.

x Jo­be 38.7.

y 22.25.

z Jo­be 14.10.

a Je­r. 51.53. Jo­be 20.6. Amos 9.2. Ma­t. 11.23. Lu­ka 10.15. Je­r. 49.16.

b Oba­d. 1.4. Da­n. 8.10. Da­n. 5.22,23.

c 2.2.

d Hla­b. 48.2.

e Oba­d. 1.4. Da­n. 8.10. Da­n. 5.22,23.

f 2 The­s. 2.4.

g Oba­d. 1.4. Ma­t. 11.23. Lu­ka 10.15.

h 14.19. He­z. 32.23.

i Hla­b. 33.14.

j 13.13. 23.11.

k 13.13. 23.11.

l Za­ga 7.27.

m 14.19. He­z. 32.23.

n Tshu. 6.3.

o Hla­b. 21.10.

p Eks. 20.5. Ma­t. 23.35.

q Hla­b. 140.10. Hla­b. 140.8.

r Za­ga 10.7.

s Je­r. 51.62.

t Ge­n. 21.23. Jo­be 18.19. Hla­b. 72.17 .

u Ge­n. 21.23. Jo­be 18.19. Hla­b. 72.17 .

v Hlu. 12.14.

w 34.11. Ze­f. 2.14.

x 37.36. Je­r. 50.18.

y 9.4.

z 10.27.

a 9.4.

b Du­te. 4.34.

c 2 La­n. 20.6. Jo­be 9.12. Da­n. 4.31,32,35. Za­ga 21.30.

d Hla­b. 33.10.

e Du­te. 4.34.

f 43.13.

g 2 Kho. 16.20.

h 13.1.

i 14.31. Eks. 15.14. Hla­b. 60.8. 87.4. 108.9.

j 2 La­n. 26.6. 2 La­n. 28.18.

k 2 Kho. 18.8.

l Za­ga 23.32.

m 2 Kho. 18.8.

n 30.6. Na­ni 21.6.

o Jo­be 18.13.

p 13.6.

q 14.31. Eks. 15.14. Hla­b. 60.8. 87.4. 108.9.

r Na­h. 2.6. Jo­sh. 2.9.

s Ge­n. 18.14.

t Hla­b. 87.1,5. 102.16. 132.13.

u Ze­f. 3.12.

v 10.2. Ze­k. 11.7,11.

w Ze­f. 3.12.

x 57.13. Hla­b. 2.12.

a 13.1.

b 25.10. 1 Sa­m. 14.47. 2 Sa­m. 8.2. 2 Kho. 1.1. 3.4,27. 2 La­n. 20.1,30.

c Oba­d. 1.5. Je­r. 48.1,47. He­z. 25.8-11. Amos 2.1-3. Ze­f. 2.8,9.

d Na­ni 21.8,15.

e Hla­b. 92.9.

f 16.7. 2 Kho. 16.9.

g Je­r. 48.13.

h 15.9. Na­ni 21.30.

i 16.12. Na­ni 21.20.

j 13.6.

k Na­ni 32.3.

l 1 La­n. 19.7.

m 3.24.

n Je­r. 48.37.

o 3.24.

p Je­r. 48.38.

q Je­r. 48.38.

r 16.7.

s 13.6.

t 16.8,9. Na­ni 32.37.

u 16.9. Je­r. 48.34. Na­ni 32.3,37.

v Jer 48.34. Jo­sh. 13.18.

w 16.11. 21.3. Je­r. 48.31.

x 43.14. Jo­be 26.13.

y Ge­n. 14.2,8. 19.22.

z Je­r. 48.34.

a Je­r. 48.5.

b Je­r. 48.3,5,34. Ne­h. 2.10.

c Je­r. 48.34.

d Na­ni 32.3,36.

e Je­r. 48.34.

f Je­r. 48.36.

g Jo­be 40.22.

h He­z. 47.10.

i Na­ni 21.16-18.

j 15.2.

k 15.2.

l Na­h. 2.11-13.

m 4.2.

a 2 Kho. 3.4.

b 10.32.

c Je­r. 48.28.

d Na­ni 21.13,14,24,26,28. 22.36. Du­te. 2.24,36. 3.8,12,16. 4.48. Jo­sh. 12.1,2. 13.9,16. Hlu. 11.13,18,22,26. 2 Kho. 10.33. Je­r. 48.20.

e 4.6.

f 16.4. 27.13. 11.12.

g Ma­t. 26.73.

h 16.4. 27.13. 11.12.

i 4.6.

j Lu­ka 1.33.

k Hla­b. 96.13. 98.9. Hla­b. 72.2.

l Za­ga 22.29.

m Je­r. 48.29. Ze­f. 2.10.

n 28.15. Je­r. 48.30. Jo­be 11.3.

o Za­ga 15.7.

p Je­r. 48.20,31.

q 15.3.

r Je­r. 48.20,31.

s 16.11. 15.1. 2 Kho. 3.25.

t Je­r. 48.31.

u 15.4.

v 19.8. 24.4,7. 33.9.

w Je­r. 48.32.

x 16.9. Jo­sh. 13.19.

y Hla­b. 80.11.

z Na­ni 21.32.

a Hla­b. 80.11.

b 33.23. Hlu. 15 9. 2 Sa­m. 5.18,22.

c Je­r. 48.32.

d Je­r. 48.32.

e Na­ni 21.32.

f 16.9. Jo­sh. 13.19.

g 15.4.

h 15.4.

i 16.10. Je­r. 25.30. 48.33. 51.14.

j Je­r. 48.32.

k Je­r. 48.32.

l Je­r. 48.33.

m 10.18.

n Hlu. 9.27.

o Je­r. 48.33.

p 5.2.

q 21.2. 17.3. 24.8.

r 16.10. Je­r. 25.30. 48.33. 51.14.

s 63.15. 15.5. Je­r. 48.36.

t 16.11. 15.1. 2 Kho. 3.25.

u 15.2.

v 48.3,5,7,8. Hla­b. 93.2. Amos 2.1-3.

w 21.16. Jo­be 7.1.

x 10.25.

a 13.1.

b 7.8. Je­r. 49.23-27. Amos 1.3-5. Ze­k. 9.1. 2 Kho. 16.9.

c 25.2. 7.8. Hla­b. 83.4.

d Jo­sh. 13.25. Du­te. 2.36. 2 Kho. 15.29. 1 La­n. 5.26.

e 27.10. Jo­be 11.19. Ze­f. 3.13.

f 27.10. Jo­be 11.19. Ze­f. 3.13.

g Le­vi 26.6. Du­te. 28.26. Je­r. 7.33. 30.10. 46.27. He­z. 34.28. 39.26. Mi­ka 4.4. Na­h. 2.11.

h 7.16. 8.4. 10.9.

i 16.10.

j 7.16. 8.4. 10.9.

k 7.8. Je­r. 49.23-27. Amos 1.3-5. Ze­k. 9.1. 2 Kho. 16. 9.

l 7.16. 8.4. 10.9.

m 10.16.

n Je­r. 51.33.

o 2 Sa­m. 5.18.

p 6.13.

q 24.13.

r Hlu. 8.2.

s 24.13.

t Jo­be 33.29. 1 Kho. 17.12.

u 17.9.

v 27.10.

w 27.11. Ho­s. 8.14. Za­ga 14.31.

x 2 Kho. 16.11.

y Mi­ka 5.14. Du­te. 16.21.

z 27.9.

a 27.9.

b 1 Sa­m. 23.15,16,18,19. 2 La­n. 27.4. He­z. 31.3.

c 17.9.

d Jo­sh. 11.23.

e Hla­b. 68.19,20.

f Du­te. 32.18. Hla­b. 31.2. 62.7.

g Je­r. 6.23. Hla­b. 83.2.

h 8.7. Hla­b. 65.7.

i 8.7. Hla­b. 65.7.

j 8.7. Hla­b. 65.7.

k 28.2. Jo­be 8. 2.

l 8.7. Hla­b. 65. 7.

m 8.7. Hla­b. 65. 7.

n Hla­b. 9.5.

o Hla­b. 1.4.

p Hla­b. 83.15.

q Hla­b. 83.15.

r 33.1,4.

a 20.4,5. He­z. 30.4,5,9. Ze­f. 2.12. 3.10. 2 Kho. 19.9.

b 8.8.

c 11.11.

d 57.9.

e 19.5.

f Eks. 2.3.

g 19.1. 30.16. Tshu. 9.11. Je­r. 2.23. 46.6. Li­lo 4.19. Amos 2.14,15. Jo­be 9.26.

h 18.7.

i He­z. 29.18. 1 Kho. 7.45.

j 18.7.

k 1 Sa­m. 18.9. He­z. 39.22.

l 18.7.

m 18.7.

n 5.26.

o Hla­b. 89.14. Hla­b. 99.1.

p 26.19. 2 Kho. 4.39.

q Jo­be 15.33.

r Jo­be 15.33.

s 2.4.

t Je­r. 48.32.

u 37.36.

v 46.11.

w 46.11.

x Hla­b. 68.29. 2 La­n. 32.23. Hla­b. 68.31. Ze­f. 3.10.

y 18.7.

z 18.7.

a 18.7.

b 18.7.

a 13.1.

b Je­r. 46.13-26. He­z. 29.1-21.

c Hla­b. 18.10. 104.3. Ma­t. 26.64. Isa­m. 1.7.

d 18.2. Eks. 12.12. Je­r. 43.12.

e 18.2. Eks. 12.12. Je­r. 43.12.

f 13.7.

g Hlu. 7.22.

h 8.19. 47.12.

i 21.2. 19.22. 20.4. Je­r. 46.26. He­z. 29.19.

j 21.2. 19.22. 20.4. Je­r. 46.26. He­z. 29.19.

k 1.24.

l 41.17. Je­r. 18.14.

m 18.2.

n Jo­be 14.11.

o He­z. 30.12. Je­r. 51.36.

p 37.25. 2 Kho. 19.24.

q Eks. 2.3,5.

r 33.9.

s 41.2.

t Na­ni 11.5.

u Jo­be 41.1.

v 16.8.

w 1 Kho. 10.28. Za­ga 7.16. He­z. 27.7.

x Na­ni 13.22.

y Je­r. 10.14,21. 51.17.

z 31.2.

a Hla­b. 72.1.

b 1 Ko­r. 1.20.

c Na­ni 13.22.

d 1 Ko­r. 1.20.

e Je­r. 2.16. 44.1. 46.14,19. He­z. 30.13,16. Ho­s. 9.6.

f 19.14. Jo­be 12.24,25.

1 insi­ka: He­b. ama­gu­mbi.

g 19.14. Jo­be 12.24,25.

h 24.20. 28.7. 29.9. Je­r. 25.16. Hla­b. 107.27.

i 19.14. Jo­be 12.24,25.

j 9.14.

k 9.14.

l 19.18,19,21,23,24. 2.11.

m Je­r. 50.37. 51.30. Na­h. 3.13.

n 10.32.

o 10.32.

p 19.18,19,21,23,24. 2.11.

q 2 Kho. 7.13.

r Ze­f. 3.9. Je­r. 43.13.

s 22.19. Hlu. 6.25. 1 Kho. 18.30. 19.10,14.

t 19.18,19,21,23,24. 2.11.

u Eks. 24.4.

v Hla­b. 68.31.

w Eks. 24.4.

x Jo­sh. 22.27.

y Hlu. 3.9.

z Hlu. 3.9.

a Oba­d. 1.21. Ma­t. 2.14.

b Hla­b. 68.31.

c 19.18,19,21,23,24. 2.11.

d Ma­l. 1.11. He­b. 13.15.

e Hla­b. 50.14.

f 19.2,4. Hla­b. 87.4.

g Ge­n. 25.21.

h 19.18,19,21,23,24. 2.11.

i 11.16.

j Jo­be 36.11.

k 19.18,19,21,23,24. 2.11.

l Ho­s. 2.23. Efe. 2.14,17.

m 29.23. 25.3.

n 47.6. Jo­w. 3.2. 2 Kho. 21.14. Je­r. 12.7,8,9. 50.11.

a 2 Kho. 18.17.

b 1 Sa­m. 5.1.

c 1.1.

d 50.3. 2 Kho. 1.1. Ze­k. 13.4.

e 47.2. 1 Sa­m. 19.24.

f 2 Sa­m. 15.30. Je­r. 2.25.

g 47.2. 1 Sa­m. 19.24.

h 2 Sa­m. 15.30. Je­r. 2.25.

i 37.30.

j 8.18. 1 Ko­r. 4.9.

k Ze­f. 3.10.

l 19.4.

m Ze­f. 3.10.

n 18.1.

o 47.2. 1 Sa­m. 19.24.

p 2 Sa­m. 15.30. Je­r. 2.25.

q 3.17. 2 Sa­m. 10.4.

r 37.27.

s 37.9.

t Ze­f. 3.10.

u 30.3,5,7. 36.6.

a 13.1.

b Isa­m. 17.3.

c 19.5. Je­r. 51.36,42. Isa­m. 17.1,15.

d Jo­be 37.9. Ze­k. 9.14. Je­r. 51.1.

e Jo­be 1.19.

f 33.1.

g 24.16. 33.1. 48.8. Eks. 21.8. Hlu. 9.23. 1 Sa­m. 14.33. Jo­be 6.15. Je­r. 3.8,11,20. 5.11. 9.2. 12.1. Li­lo 1.2. Ho­s. 5.7. Ma­l. 2.10,11,14-16. Hla­b. 25.3.

h 33.1.

i 11.11.

j 13.17.

k 16.10.

l 15.5. Na­h. 2.10. He­z. 30.4,9.

m 13.8.

n Hla­b. 38.6.

o Hla­b. 55.5.

p Du­te. 28.67.

q 1 Kho. 9.1.

r 23.16. Je­r. 51.39,57. Da­n. 5.4,5.

s 22.6. 2 Sa­m. 1.21. Je­r. 51.11.

t 21.9. 22.6,7. 2 Sa­m. 8.4. 10.18.

u 21.2.

v 1 Kho. 18.29.

w 1 Kho. 18.29.

x Ha­b. 2.1.

y Ha­b. 2.1.

z 21.9. 22.6,7. 2 Sa­m. 8.4. 10.18.

a 21.2.

b Isa­m. 14.8. 18.2. Je­r. 51.8.

c 46.1. Da­n. 5.2-4.

d 25.10. 27.8. 28.27. 41.15. Amos 1.3. Mi­ka 4.13. Ha­b. 3.12. Je­r. 51.33. Jo­w. 3.14.

e Ma­t. 3.12.

f 13.1.

g 21.13. Ge­n. 25.14. 1 La­n. 1.30. Jo­sh. 15.52. 1 La­n. 4.42. Je­r. 49.7,8. He­z. 25.12-14. Oba­d. 1.1. Hla­b. 137.7,8.

h He­z. 35.2.

i 56.9,12.

j 13.1.

k 21.13 Ge­n. 25.14. 1 La­n. 1.30. Jo­sh. 15.52. 1 La­n. 4.42. Je­r. 49.7,8. He­z. 25.12-14. Oba­d. 1.1. Hla­b. 137.7,8.

l 13.20.

m Ge­n. 37.25.

n Ge­n. 25.3. 1 La­n. 1.32. Je­r. 25.23. 49.8. He­z. 27.20.

o Jo­be 6.19.

p Ma­t. 17.25.

q 60.7.

r 16.14.

s 60.7.

t 1.20.

a 13.1.

b 22.5. Je­r. 21.13.

c 1.1. 6.1.

d 2 Sa­m. 11.2.

e 32.13. 23.7.

f 2 La­n. 33.11. 2 Kho. 24.11-16. 25.2-11.

g 1.10.

h Jo­be 7.19. 14.6. Hla­b. 39.13.

i Je­r. 4.19. 9.1.

j 37.3.

k 18.2.

l Mi­ka 7.4.

m Li­lo 1.5. 2.2.

n 22.5. Je­r. 21.13.

o Isa­m. 6.16.

p 11.11. Je­r. 49.35.

q 21.7.

r 2 Kho. 16.9.

s 21.6.

t 21.7.

u Ne­h. 3.19.

v 1 Kho. 7.2. 10.17.

w 2 La­n. 32.4,5.

x 2 La­n. 32.4,5.

y 2 Kho. 20.20.

z 7.3.

a Ne­h. 3.16.

b 2 Kho. 20.20.

c 27.11. 37.26.

d 25.1.

e Jo­w. 2.17.

f Jo­w. 1.13.

g 3.24.

h 1 Kho. 20.31.

i 56.12. 1 Ko­r. 15.32.

j 5.9.

k 27.9. 6.7. 1 Sa­m. 3.14. He­z. 24.13.

l 22.13.

m 36.3,11,22. 19.2. 2 Kho. 18.18,26,37. 19.2.

n 22.20,21. 1 Kho. 4.6. 2 Kho. 18.18,37. 19.2.

o 2 Sa­m. 18.18. 2 La­n. 16.14.

p Ma­t. 27.60. Jo­ha. 11.38.

1 iza­ku­ji­ki­je­la...: ku­mbe iza­ku­thu­mba ngo­ku­thu­njwa oku­la­ma­ndla.

q 2 La­n. 33.11.

r Le­vi 16.4.

s 29.3. He­z. 24.5.

t 1 Kho. 10.5.

u 19.18.

v 36.3,11,22. 19.2. 2 Kho. 18.18,26,37. 19.2.

w 22.15.

x 22.15.

y Ge­n. 45.8. Esta 1.16..

z Ma­t. 16.19.

a 9.6. Jo­be 31.36.

b Isa­m. 3.7. Jo­be 12.14.

c 22.25. 33.20. 54.2. Hlu. 4.21. He­z. 15.3. Ezra 9.8.

d 9.7.

e Jo­be 5.25.

f Eks. 24.6.

g 30.14. Li­lo 4.2.

h 22.23.

i 14.12.

j 13.1.

k 1.20.

a 13.1.

b Je­r. 25.22. 27.3. 47.4. He­z. 26.2. 28.26. 29.18,20. Amos 1.9. Jo­w. 3.4. Ze­k. 9.2-4.

c 23.14. 1 Kho. 10.22.

d 24.10. 7.8.

e 24.10. 7.8.

f 23.12.

g Je­r. 47.6.

h 23.6.

i Jo­sh. 19.28.

j 1 La­n. 13.5.

k He­z. 27.3.

l Jo­sh. 19.28.

m 1.2.

n 1.2.

o 23.14. 1 Kho. 10.22.

p 23.6.

q 22.2.

r Hla­b. 44.1.

s 23.11.

t 4.2.

u 9. 1.

v 23.3. Ge­n. 41.1-3.

w 23.14. 1 Kho. 10.22.

x Jo­be 12.21.

y 14.16.

z 23.12.

a 13.19. 43.14. 47.1,5. 48.14,20. 2 Kho. 25.4. Ge­n. 22.22.

b Hla­b. 72.9. 74.14.

c Je­r. 6.27.

d 25.2.

e 23.14. 1 Kho. 10.22.

f Je­r. 25.9-11. 27.3-6.

g Da­n. 8.20.

h 23.17.

i 23.17.

j 21.5.

k Hla­b. 33.3.

l 23.17.

m 24.21.

n 23.17.

o Isa­m. 17.2. 18.3,9.

p 14.20.

q Hla­b. 45.12. Ezra 3.7. Hla­b. 87.4. He­z. 28.24. Se­b. 21.3,4.

r 55.2. He­z. 39.19. Ha­g. 1. 6.

a Ma­t. 24.30. Lu­ka 21.25.

b 24.3. 19.3.

c Na­h. 2.10.

d Na­h. 2.10.

e Ho­s. 4.9.

f He­z. 7.12,13.

g Je­r. 15.10.

h 24.1,4,5. 24.11,13.

i 24.3. 19.3.

j 1.20.

k 24.7. 16.8.

l 24.7. 16.8.

m Na­ni 35.33.

n 33.8. Ge­n. 17.13,14,19.

o Hla­b. 5.10.

p Jo­be 30.30.

q 10.25. 13.12.

r 16.8,9. Jo­w. 1.10,12. Ho­s. 2.8.

s Isa­m. 18.22. Je­r. 7.34.

t 5.12.

u 16.10.

v 5.14.

w 5.12.

x 16.10.

y 34.11. Hla­b. 107.40.

z 23.1.

a Hla­b. 144.14.

b Jo­w. 1.5.

c 24.1,4,5. 24.11,13.

d 24.1,4,5. 24.11,13.

e 17.6.

f 1.9. Ma­t. 24.31.

g 35.10. Isa­m. 14.2,3.

h 24.15.

i 31.9. 44.16. 47.14. 50.11 .

j Ma­l. 1.11.

k 11.11.

l 25. 5.

m 4.2.

n 21.2.

o Je­r. 48.43,44.Je­r. 48. 43, 44.

p Lu­ka 21.35.

q Isa­m. 3.10.

r Je­r. 48.43,44.

s 1 Kho. 19.17. Jo­be 20.24. Amos 5.19.

t Ge­n. 7.11.

u Hla­b. 18.7.

v Za­ga 18.24.

w Jo­be 16.12. Hla­b. 75.3.

x 19.14.

y 1. 8.

z 2.11.

a Jo­be 25.2.

b Hla­b. 76.12.

c 42.7.

d 42.7.

e He­z. 12.27. 2 Pe­t. 3.4.

f 29.6.

g 60.19. Ma­t. 24.29. Isa­m. 21.23.

h Isa­m. 11.15.

i 25.6,7,10. He­b. 12.22.

j Isa­m. 4.4.

a Eks. 15.2. Hla­b. 107.32.

b Hla­b. 72.18.

c Hla­b. 72.18.

d Hlu. 13.18.

e 22.11.

f 37.26. Je­r. 51.37.

g 37.26. Je­r. 51.37.

h 23.13.

i 13.22. 1 Kho. 16.18. Za­ga 18.19.

j 17.1.

k 9.1. 29.13. 43.23. Isa­m. 11.13.

l 19.24,25.

m 27.5.

n 4.6.

o 4.6.

p 30.2. Na­ni 14.9.

q 5.14.

r 32.2.

s Eks. 13.21.

t 24.16.

u 2.2,3. 24.23.

v Hla­b. 63.5. Za­ga 9.2. Ma­t. 22.4. Lu­ka 14.16.

w Da­n. 7.14. Ma­t. 8.11.

x Hla­b. 63.5. Za­ga 9.2. Ma­t. 22.4. Lu­ka 14.16.

y 2.2,3. 24.23.

z Hla­b. 63.5. Za­ga 9.2. Ma­t. 22.4. Lu­ka 14.16.

a Da­n. 7.14. Ma­t. 8.11.

b Hla­b. 63.5. Za­ga 9.2. Ma­t. 22.4. Lu­ka 14.16.

c 1 Ko­r. 15.54.

d 1 Sa­m. 15.29. 1 La­n. 29.11. Li­lo 3.18 .

e Isa­m. 7.17.

f 1.20.

g 2.11.

h 26.8. Ge­n. 49.18. Hla­b. 27.14. Ro­ma 8.23. Ti­t. 2.13.

i 26.8. Ge­n. 49.18. Hla­b. 27.14. Ro­ma 8.23. Ti­t. 2.13.

j Hla­b. 9.14.

k Hla­b. 9.14.

l 2.2,3. 24.23.

m Hla­b. 125.3.

n 15.1.

o Eks. 16.29.

p 26.5.

q 26.5.

r 26.5.

s 26.5.

a 2.11.

b 5.1. 27.2.

c 60.18.

d 1 Kho. 21.23.

e Hla­b. 118.19,20. Hla­b. 24.7,9. Isa­m. 21.24,25.

f Hla­b. 118.19,20. Hla­b. 24.7,9. Isa­m. 21.24,25.

g 26.12. Hla­b. 120.7. Jo­ha. 14.27.

h Hla­b. 111.8. 112. 8.

i Hla­b. 86.2.

j 45.17.45. 17.

k 12.2. Hla­b. 68.4.

l 25.12.

m 25.12.

n 32.19.

o 25.12.

p 25.12.

q Hla­b. 17.2.

r Hla­b. 37.23.

s Hla­b. 58.2. Hla­b. 5.8.

t 64.5.

u 25.9.

v Hla­b. 130.5.

w Hla­b. 130.5.

x Ne­h. 1.11.

y Hla­b. 135.13.

z 64.5.

a Hla­b. 135.13.

b Hla­b. 77.2.

c Hla­b. 63.1.

d 1 La­n. 16.14.

e Tshu. 8.12.

f Za­ga 21.10.

g Hla­b. 143.10.

h 5.12. 26.11.

i 5.12. 26.11.

j Hla­b. 21.9.

k Hla­b. 21.9.

l Jo­be 22.17.

m 1 Ko­r. 15.10. Eks. 14.13.

n 2 La­n. 12.8. 2 La­n. 28.22-25.

o 2 Kho. 18.4-6. 2 La­n. 31.20,21.

p 26.19. Jo­be 26.5.

q Je­r. 5.2.

r 30.33. 37.36.

s Tshu. 9.5.

t 9.3. Jo­be 12.23.

u 9.1.

v 6.12.

w Hla­b. 48.10. 65.5.

x 37.1. 38.2. Ho­s. 5.15.

y 13.8.

z Hla­b. 17.14.

a Jo­be 3.16.

b Da­n. 12.2. Efe. 5.14.

c Da­n. 12.2. Efe. 5.14.

d Da­n. 12.2. Efe. 5.14.

e 66.14. Du­te. 32.2.

f 18.4.

g 26.19. Jo­be 26.5.

h Ma­t. 6.6. 2 Kho. 4.33.

i Ezra 9.8.

j 54.7,8. Hla­b. 30.5.

k Jo­be 14.13. Hla­b. 57.1.

l Mi­ka 1.3. Ju­da 1.14.

m 24.21.

n Jo­be 16.18.

a 27.2,12,13. 2.11.

b 24.21.

c Jo­be 16.18.

d 51.9. Hla­b. 74.13,14. Isa­m. 12.3.

e Jo­be 41.1.

f 51.9. Hla­b. 74.13,14. Isa­m. 12.3.

g Ha­b. 1.4. Hlu. 5.6.

h 51.9. Hla­b. 74.13,14. Isa­m. 12.3.

i 27.2,12,13. 2.11.

j 5.1. 26.1. Je­r. 51.14.

k 1.22. Hla­b. 80.8.

l Hla­b. 121.4,5.

m Jo­be 7.20.

n Jo­be 7.18.

o 24.21.

p Hla­b. 121.4,5.

q Jo­be 7.20.

r He­z. 18.23.

s 5.6. 2 Sa­m. 23.6.

t 9.18.

u 9.18.

v 25.4.

w Jo­be 22.21.

x 37.31. Ho­s. 14.5.

y Hla­b. 92.7.

z Hla­b. 92.7.

a Je­r. 30.11. 46.28.

b Je­r. 30.11. 46.28.

c Jo­ha. 3.34.

d Jo­be 23.6.

e Je­r. 18.17.

f Ze­k. 13.9.

g 22.14.

h Ro­ma 11.27.

i Da­n. 5.5.

j 17.8. 2 Kho. 23.6-14.

k 17.8. 2 Kho. 23.6-14.

l 64.10,11.

m 64.10,11.

n 2 Sa­m. 15.25.

o 16.2.

p 64.10,11.

q 7.21-25. 17.2. 32.14.

r 17.6.

s Jo­be 14.9.

t He­b. 6.8.

u Du­te. 32.28. Je­r. 8.7.

v 17.7. 22.11. 43.7. 44.2,24. Du­te. 32.6.

w 17.7. 22.11. 43.7. 44.2,24. Du­te. 32.6.

x 43.1. 44.21.

y 27.1.

z 28.27. 27.8. Du­te. 24.20. Hlu. 6.11. Ru­the 2.17.

a 27.12. 21.10. 30.28. Za­ga 25.4,5. Amos 9.9. Lu­ka 22.31.

b 11.15. Ge­n. 15.18.

c 2 La­n. 7.8. Na­ni 34.5.

d 27.1.

e Le­vi 25.9. Ma­t. 24.31. Isa­m. 11.15.

f Jo­be 29.13.

g 16.3. 11.12.

h 2.2. Ze­k. 14.16.

a 28.3,5.

b 28.4,5. 4.2.

c 28.4,5. 4.2.

d 2 Kho. 17.5,6.

e 30.30. 32.19. Isa­m. 11.19.

f Hla­b. 91.6.

g 29.6. 28.15. He­z. 13.11.

h 17.12.

i 29.6. 28.15. He­z. 13.11.

j Amos 5.7.

k 28.3,5.

l 28.4,5. 4.2.

m 28.4,5. 4.2.

n Ho­s. 9.10. Mi­ka 7.1. Je­r. 24.2.

o 2.11.

p 28.1.

q 28.4,5. 4.2.

r 22.7. Hlu. 5.8.

s Za­ga 20.1. Ho­s. 4.11.

t 19.14.

u 56.10,12. Le­vi 10.9.

v Jo­be 31.28.

w Je­r. 6.10.

x Ma­t. 11.25. 18.3.

y 28.13,17.18.2. Hla­b. 19.4.

z 30.4. 1 Ko­r. 14.21.

a 32.4. Hla­b. 81.5.

b 30.15. Ma­t. 11.28,29.

c Hla­b. 63.1.

d 30.4. 1 Ko­r. 14.21.

e 29.10.

f 28.10.

g 8.15.

h 8.15.

i 8.15.

j 8.15.

k 28.22. 29.20.

l 28.18.

m 28.18.

n 28.2,17,18. Jo­be 5.21.

o 28.17. Ro­ma 1.25.

p 28.17. Ro­ma 1.25.

q 1 Pe­t. 2.6.

r 8.14. Ge­n. 49.24. Hla­b. 118.22. Je­r. 51.26.

s Lu­ka 23.35.

t 8.14. Ge­n. 49.24. Hla­b. 118.22. Je­r. 51.26.

u 1 Ko­r. 3.11. Hla­b. 87.1.

v 1 Pe­t. 2.6.

w Ro­ma 10.11. Hla­b. 25.2.

x 28.10.

y 2 Kho. 21.13.

z 2 Kho. 21.13.

a Jo­be 38.23.

b 28.17. Ro­ma 1.25.

c 28.2,17,18. Jo­be 5.21.

d 28.17. Ro­ma 1.25.

e 28.18.

f 28.18.

g 28.2,17,18. Jo­be 5.21.

h 50.4.

i Du­te. 28.25.

j 28.9. 53.1.

k 25.7.

l 2 Sa­m. 5.20. 1 La­n. 14.11.

m Jo­sh. 10.10,12. 2 Sa­m. 5.25. 1 La­n. 14.16.

n Jo­sh. 9.3.

o 28.22. 29.20.

p 10.23.

q Jo­be 39.10.

r Hla­b. 112.5. Hla­b. 94.10.

s 21.10. Jo­be 41.30.

t Za­ga 20.26.

u 27.12.

v Hla­b. 92.5. Je­r. 32.19.

w Jo­be 5.12.

a 33.7. 29.2,7. He­z. 43.15,16. 2 Sa­m. 23.20.

b 2 Sa­m. 5.9.

c 29.3.

d Jo­be 19.26.

e Hla­b. 118.27.

f 33.7. 29.2,7. He­z. 43.15,16. 2 Sa­m. 23.20.

g 33.7. 29.2,7. He­z. 43.15,16. 2 Sa­m. 23.20.

h 29.3.

i 22.18.

j 2 Kho. 25.1. Lu­ka 19.43.

k Hlu. 9. 6.

l Du­te. 20.20.

m Lu­ka 19.44.

n 26.16.

o 8.19.

p 8.19.

q 25.5. 29.20.

r 25.5. 29.20.

s Hla­b. 1.4.

t 30.13. Na­ni 6.9.

u 24.22. He­z. 38.8.

v 28.2.

w 30.30.

x 37.36.

y 33.7. 29.2,7. He­z. 43.15,16. 2 Sa­m. 23.20.

z Za­ga 12.12.

a Jo­be 20.8.

b Jo­be 20.8.

c Hla­b. 73.20.

d Hla­b. 73.20.

e Hla­b. 107.9.

f 19.14.

g 51.21.

h Ro­ma 11.8.

i Jo­be 4.13.

j 6.10.

k 2 Ko­r. 3.14,15.

l 8.16. Da­n. 12. 4.

m 8.16. Da­n. 12. 4.

n He­z. 33.31. Ma­t. 15.8,9. Ma­rk. 7.6,7.

o 25.3.

p Ko­l. 2.22.

q Je­r. 49.7. Oba­d. 1.8. 1 Ko­r. 1.19.

r 30.1.

s Jo­be 22.13.

t 45.9.

u Hla­b. 103.14.

v 10.25.

w 10.34.

x 32.15. 10.18.

y 2.11.

z 35.5. Ma­t. 11.5.

a 61.1. Ma­t. 5.5.

b Ma­t. 5.3.

c 29.5.

d 16.4.

e 28.14,22.

f 16.4.

g Amos 5.10. Hla­b. 127.5.

h Amos 5.12.

i 59.4.

j 45.11. 19.25. 60.21. Hla­b. 100.3.

k Ma­t. 6.9. 2 Ko­r. 5.5.

l 41.17. 45.3. 48.1. Ma­t. 15.31. Lu­ka 1.68. Se­b. 13.17. Ga­l. 6.16. Eks. 24.10.

m Hla­b. 106.25. Lu­ka 5.1.

n Jo­be 11.4.

a 30.9. Hla­b. 68.6.

b 29.15.

c 25.7.

d Du­te. 29.19.

e 31.1.

f Na­ni 27.21. 1 Kho. 22.7. Je­r. 21.2.

g Na­ni 14.9.

h 36.6,9. 30.7. 20.5. 31.1. Je­r. 37.5,7.

i Na­ni 14.9.

j Na­ni 13.22.

k He­z. 17.15.

l Je­r. 43.7.

m Je­r. 2.36.

n 30.6.

o 13.1.

p 51.9. Jo­be 40.15. Hla­b. 68.30. He­z. 29.3.

q 8.22.

r 8.22.

s Jo­be 4.11. Za­ga 30.30.

t 14.29.

u Jo­be 20.16.

v 14.29.

w Na­ni 21.6.

x 57.9. Ho­s. 12.1.

y 30.24. Hlu. 10.4. 12.14.

z 57.9. Ho­s. 12.1.

a 30.6.

b 30.7. 20.5. 31.1. 36.6,9. Je­r. 37.5,7.

c Jo­be 9.13.

d Ha­b. 2.2.

e Jo­be 19.23.

f 1.4. 30.1. Du­te. 32.20.

g 1 Sa­m. 9.9.

h Je­r. 11.21. Amos 2.12. 7.13. Mi­ka 2.6.

i 1 Kho. 22.13.

j 1 Kho. 22.13.

k Za­ga 6.15.

l Za­ga 6.15.

m 29.5.

n Hla­b. 2.9.

o Hla­b. 2.9.

p He­z. 23.24.

q He­z. 47.11.

r He­z. 47.11.

s 28.12. Jo­be 36.16.

t 7.4. Eks. 14.14.

u Ma­t. 23.37.

v 31.1. Ho­s. 14.3.

w 31.1. Ho­s. 14.3.

x 18.2.

y Le­vi 26.8. Du­te. 28.25.

z 33.23.

a Ro­ma 2.4.

b Hla­b. 46.10.

c Hla­b. 2.12. 33.20.

d 65.9,19.

e 1 Kho. 22.27. Hla­b. 127.2.

f 1 Kho. 22.27.

g Hla­b. 74.9.

h 35.8. Se­b. 9.2.

i Du­te. 5.32.

j Na­ni 16.38,39.

k 2.20. 31.7.

l Eks. 28.8. 39. 5.

m Esta 1.6. 1 Ko­r. 4.13.

n Ho­s. 14.8.

o 2.11.

p Hla­b. 65.13.

q 32.20.

r 30.6.

s Ge­n. 45.6.

t Jo­be 24.6.

u 2.14,15.

v 2.14,15.

w 44.4.

x 2.14,15.

y 60.19,20.

z Hla­b. 79.12.

a Jo­be 5.18.

b 11.4. 2 The­s. 2.8.

c 8.8.

d 27.8.

e 37.29.

f 1 Kho. 1.40.

g 2.3.

h Jo­be 36.16. Hla­b. 125.3.

i 29.6.

j 28.2.

k 28.2.

l Jo­sh. 10.11.

m 37.36.

n 31. 4.

o 10.5,24.

p 5.12.

q 5.12.

r 11.15. 19.16. 2.19.

s 26.14. 2 Kho. 23.10.

t 16.5. Ma­t. 25.41.

u He­z. 24.9.

v He­z. 20.48.

a 30.2. 30.3.

b 30.16. 36.9. Hla­b. 20.7. 33.17.

c 2 La­n. 13.18.

d 30.16. 36.9. Hla­b. 20.7. 33.17.

e 2 La­n. 13.18.

f 19.11. 1 Kho. 4.30. Se­b. 7.22.

g Na­ni 23.19.

h Hla­b. 94.4.

i Hla­b. 56.4.

j Hla­b. 56.4.

k Lu­ka 1.54.

l 2 Kho. 24.7. Je­r. 37.5-7.

m Ho­s. 11.10. Amos 1.2. 3.8.

n 5.29.

o 6.3.

p 30.31.

q 42.13.

r Du­te. 32.11. Hla­b. 91.4.

s 2 Kho. 19.34.

t Eks. 12.13,23,27.

u Ho­s. 5.2. 9.9.

v 2.20. 30.22.

w Le­vi 19.4.

x 1 Kho. 12.30. 13.34.

y 37.36.

z 2.9.

a 2.9.

b Jo­be 19.29.

c 37.37.

d 11.10. Eks. 17.15.

e 24.15.

f Hla­b. 21.9. Ma­l. 4.1.

a Hla­b. 45.1. 72.1,2,4. Je­r. 23.5.

b 4.6. 25.4.

c 25.5.

d 4.6. 25.4.

e Hla­b. 63 1.

f 35.5.

g 35.5.

h 28.11. 35.6.

i 13.5.

j Jo­be 30.15.

k 3.16-24. 32.11,18. Amos 6.1.

l 3.16-24. 32.11,18. Amos 6.1.

m 47.2,3.

n 3.24. 1 Kho. 20.31.

o Hla­b. 128.3. He­z. 19.10.

p 34.13. Ho­s. 9.6.

q 22.2.

r 27.10.

s 2 La­n. 27.3.

t 27.10.

u Jo­w. 2.28.

v 35.1,2.

w 29.17.

x 29.17.

y Ja­k. 3.18. Hla­b. 72.3. Ro­ma 5.1.

z Hla­b. 119.165.

a 22.2.

b 3.16-24. 32.11,18. Amos 6.1.

c 28.2.

d Ze­k. 11.2.

e 9.18. 10.18,19. He­z. 31.18.

f Tshu. 11.1.

g Jo­be 21.11.

h 30.24.

a 21.2. 17.14. 33.4,23. Ha­b. 2.8.

b 21.2.

c Isa­m. 13.10.

d 25.9. 26.8.

e Hla­b. 83. 8.

f 17.14. 37.36. Jo­be 7.18.

g Na­ni 10.35. Hla­b. 68.1.

h 21.2. 17.14. 33.4,23. Ha­b. 2.8.

i Jo­be 27.19.

j Hla­b. 78.46.

k Za­ga 28.15.

l Hla­b. 148.13. Hla­b. 97.9.

m Hla­b. 37. 3.

n Za­ga 27.24.

o 2 Kho. 18.37.

p Hlu. 5.6.

q 2 Kho. 18.14-17.

r 24.5.

s 24.4.

t 16.8.

u 35.2.

v 35.2.

w 2.13.

x 35.2.

y 33.15.

z Hla­b. 12.5.

a 59.4. Hla­b. 7.14.

b 5.24.

c 59.4. Hla­b. 7.14.

d 5.24.

e 9.18.

f Hla­b. 80.16.

g 57.19. 49.1.

h 57.19. 49.1.

i Hla­b. 2.11.

j 9.17.

k 66.14,15.

l Hla­b. 15.2. 24.4. Za­ga 10.9.

m Za­ga 28.16.

n Eks. 23.8.

o Hla­b. 119.37. Jo­be 31.1.

p 15.2.

q 2 La­n. 32.30.

r 6.5.

s 1 Ko­r. 1.20. 2 Kho. 18.14.

t 2 Kho. 19.32.

u Du­te. 28.50.

v Du­te. 28.49. Je­r. 5.15. Hla­b. 81.5. 2 Kho. 18.26.

w 28.11.

x 1.14. Na­ni 29.39.

y Hla­b. 46.5. 125.1,2.

z Amos 6.1.

a 37.33.

b 54.2. 22.23.

c 33.23.

d Jo­be 28.10,11.

e Jo­be 28.10,11.

f Ja­k. 4.12. Hla­b. 60.7.

g 33.20.

h 16.8.

i 30.17.

j 30.17. He­z. 27.7.

k 33.4. Ge­n. 49.27.

l 33.4. Ge­n. 49.27.

m Hla­b. 68.12.

n 38.1-8. Hla­b. 103.3.

o 38.17. Je­r. 50.20. Ja­k. 5.15.

a Hla­b. 49.1.

b 1.2. Du­te. 32.1.

c 42.5. Jo­be 31.8. Jo­be 5.25.

d 34.2.

e 66.24. Jo­w. 2.20.

f Hla­b. 102.26. Ma­t. 24.29. He­b. 1.11.

g Isa­m. 6.13.

h Isa­m. 6.14.

i 14.12.

j Hla­b. 1.3.

k Isa­m. 6.13.

l Je­r. 46.10. Du­te. 32.42.

m 34.7.

n Je­r. 49.7. Ma­l. 1.4.

o 34.6. Ma­rk. 3.8.

p 34.2.

q Je­r. 46.10. Du­te. 32.42.

r 63.1. Ze­f. 1.7.

s 1 La­n. 1.44.

t 34.6. Ma­rk. 3.8.

u Na­ni 23.22.

v Hla­b. 22.12.

w Hla­b. 22.12.

x 61.2. 63.4. Isa­m. 9.15.

y Du­te. 29.23.

z Isa­m. 14.11.

a Ma­l. 1.4.

b 34.13-15. 13.21. Isa­m. 18.2.

c 14.23.

d Le­vi 11.17. Du­te. 14.16.

e 2 Kho. 21.13. Li­lo 2.8. Amos 7.7-9.

f 24.10.

g Ge­n. 1.2.

h Ze­k. 4.10.

i Ge­n. 1.2.

j 32.13.

k Ho­s. 9.5.

l Ho­s. 9.5.

m 34.13-15. 13.21. Isa­m. 18.2.

n 35.7.

o 13.22. Hla­b. 44.19.

p 35.7.

q 34.13-15. 13.21. Isa­m. 18.2.

r 13.21.

s 35.7.

t 51.4.

u 34.13-15. 13.21. Isa­m. 18.2.

v Je­r. 17.11.

w Du­te. 14.13.

x Lu­ka 16.29.

y 40.26. 59.15.

z 24.22. 1 Sa­m. 20.6. 25.15.

a 34.11.

a 55.12. 35.6.

b 41.18. 53.2.

c 32.15.

d 33.9.

e 33.9.

f Jo­sh. 19.26.

g 33.9.

h Jo­sh. 12.18.

i Jo­be 4.3,4. He­b. 12.12.

j 29.18. 32.3. 42.7. Ma­t. 9.27-30. 11.5. 12.22. 20.30-34. 21.14. Jo­ha. 9.6,7. Se­b. 26.18. Hla­b. 146.8.

k 29.18. 32.3. 42.7. Ma­t. 9.27-30. 11.5. 12.22. 20.30-34. 21.14. Jo­ha. 9.6,7. Se­b. 26.18. Hla­b. 146.8.

l Ma­rk. 7.32-35.

m Ma­t. 11.5. 15.30. 21.14. Jo­ha. 5.3,8,9. Se­b. 3.2-8. 8.7. 14.8-10.

n Ma­rk. 7.32-35.

o 32.4. Ma­t. 9.32,33. 12.22.

p 55.12. 35.6.

q 41.18. 43.19,20. 44.3,4. 48.21. Jo­ha. 7.38,39. Isa­m. 22.17.

r 41.18. 43.19,20. 44.3,4. 48.21. Jo­ha. 7.38,39. Isa­m. 22.17.

s 49.10.

t Hla­b. 84.6.

u Hla­b. 107.33.

v 49.10.

w 34.13.

x Je­r. 50.6.

y 15.6. 40.6-8.

z Eks. 2.3.

a 30.21.

b 52.1. Jo­w. 3.17. Hla­b. 118.20. He­b. 12.14.

c 11.7-9. Le­vi 26.6.

d 51.10. 62.12.

e 51.11.

f 51.11.

g 24.14. Hla­b. 105.43.

h 51.11.

i 51.11.

j 24.14. Hla­b. 105.43.

k 51.11.

l 25.8. 65.19. Isa­m. 7.17. 21.4.

a 2 Kho. 18.13. 2 La­n. 32.1.

b 37.38. 2 Kho. 18.17-19,37.

c 22.15.

d 22.15.

e 36.13.

f 56.12.

g 36.9. 30.3. 31.1.

h 36.9. 30.3. 31.1.

i Hla­b. 20.7.

j 36.13.

k 2 Kho. 18.11.

l 7.9.

a 37.21. 1.1.

b 22.5.

c Ho­s. 13.13.

d 37.32.

e Je­r. 51.46. Oba­d. 1.1.

f 20.5.

g Je­r. 49.23.

h Je­r. 49.23.

i Se­b. 4.24.

j Se­b. 4.49.

k 45.6.

l 37.21. 1.1.

m 10.32. Ze­k. 2.10. 9.9.

n 14.8.

o 14.8.

p Mi­ka 7.14.

q 19.6.

r 19.6.

s 10.5,15. 22.11.

t 10.5,15. 22.11.

u 25.2.

v 20.5.

w Amos 6.1.

x Hla­b. 32.9.

y 20.3.

z 27.6.

a 37.4.

b 33.20.

c Hla­b. 76.3.

d Lu­ka 19.43.

e 38.6.

f 2 Kho. 19.35.

g 14.25. 17.14. 30.31. 31.8. Hla­b. 76.6.

h 31.9.

a 33.24. 38.8. 2 Kho. 20.1-6. 20.9-11. 2 La­n. 32.24.

b 1.1.

c 37.35.

d 2 Kho. 20.9,10.

e Hla­b. 102.24.

f Ma­t. 16.18. Jo­be 38.17.

g Hla­b. 68.4.

h Hla­b. 68.4.

i Hla­b. 27.13.

j 2 Ko­r. 5.1.

k Jo­be 7.6.

l Jo­be 6.9.

1 nje­ngo­mkhu­hla­ne oci­ki­za­yo: He­b. ese­lu­kwe­ni.

m Jo­be 4.20.

n Jo­be 4.20.

o Jo­be 10.16.

p Jo­be 4.20.

q Je­r. 8.7.

r Je­r. 8.7.

s 8.19.

t 8.19.

u 59.11. He­z. 7.16.

v Hla­b. 69.3.

w Jo­be 17.3.

x Hla­b. 42.4. 1 Kho. 21.27.

y Jo­be 7.11.

z Hla­b. 119.25,37. Hla­b. 119.71,75.

a Hla­b. 119.25,37. Hla­b. 119.71,75.

b 33.24. Mi­ka 7.19. Hla­b. 103.12.

c Ho­s. 7.2.

d Hla­b. 6.5. Tshu. 9.10.

e 14.19. Hla­b. 28. 1.

f Du­te. 4.9. 6.7. Hla­b. 78.3,4. 145.4.

g Ha­b. 3.19. Jo­be 30.9. Hla­b. 150.4.

h 2 Kho. 20.7.

i 2 Kho. 20.8.

j 2 Kho. 20.5.

a 39.8. 2 Kho. 20.12-19.

b 33.1,23. 2 Kho. 18.15,16.

c 57.9.

d 57.9.

e 33.1,23. 2 Kho. 18.15,16.

f 5.26.

g 13.22.

a 51.3. Lu­ka 2.25.

b 61.7. Jo­be 11.6. Jo­be 42.10.

c 58.1. Ma­t. 3.3. Ma­rk. 1.3. Lu­ka 3.4. Jo­ha. 1.23.

d 57.14. Ma­l. 3.1.

e 49.11.

f Lu­ka 3.5.

g 49.11.

h 45.2.

i Jo­ha. 1.14.

j Lu­ka 3.6.

k 1.20.

l 1 Pe­t. 1.24.

m 51.12. Hla­b. 90.5. Hla­b. 102.4,11.

n Hla­b. 103.15. Ja­k. 1.10.

o Jo­be 14.2.

p Hla­b. 103.15. Ja­k. 1.10.

q 1 Pe­t. 1.24.

r Ja­k. 1.11.

s Jo­be 14.2.

t Hla­b. 103.16.

u 42.5. Jo­be 12.2.

v 51.12. Hla­b. 90.5. Hla­b. 102.4,11.

w 1 Pe­t. 1.24.

x 1 Pe­t. 1.25.

y Hla­b. 111.8. Ma­t. 5.18. 24.35. Jo­ha. 12.34.

z Eks. 6.6.

a 59.16. Lu­ka 1.51.

b 62.11. Isa­m. 22.12.

c 62.11. Isa­m. 22.12.

d He­z. 34.23. Ze­k. 13.7. Jo­ha. 10.11.

e Lu­ka 12.32. Jo­ha. 21.15. Se­b. 20.28.

f Lu­ka 15.5.

g Lu­ka 12.32. Jo­ha. 21.15. Se­b. 20.28.

h Na­ni 11.12.

i 49.10. Ge­n. 47.17. Hla­b. 23.2.

j Za­ga 30.4.

k 40.12. Za­ga 16.2. Za­ga 21.2. 24.12.

l Za­ga 16.11.

m Za­ga 16.11.

n Ro­ma 11.34. 1 Ko­r. 2.16.

o 40.12. Za­ga 16.2. Za­ga 21.2. 24.12.

p Jo­be 21.22.

q 41.1.

r 29.5.

s Ne­h. 10.34. 13.31.

t Hla­b. 50.10.

u Hla­b. 62.9. Da­n. 4.35.

v 41.12.

w Hla­b. 62.9. Da­n. 4.35.

x 41.12.

y 29.21. 40.23. 44.9. 45.18,19. 59.4. 24.10. Jo­be 6.18.

z 40.25.

a 41.7. 44.12,13. 46.6. Je­r. 10.3, 4.

b Hlu. 17.4.

c Je­r. 10.9.

d 41.7. Je­r. 10.4.

e 40.28. Hla­b. 19.1. Se­b. 14.17. Ro­ma 1.19,20.

f 40.28. Hla­b. 19.1. Se­b. 14.17. Ro­ma 1.19,20.

g Jo­be 22.14. Hla­b. 2.4.

h Na­ni 13.33.

i Jo­be 9.8.

j Hla­b. 104.2.

k Jo­be 12.21. Hla­b. 107.40.

l 40.17.

m 40.17.

n 11.1. Jo­be 14.8.

o Hla­b. 83.13.

p 40.18. Du­te. 4.15,16. Se­b. 17.29.

q 46.5.

r 46.5.

s 51.6.

t Jo­be 25.3.

u Hla­b. 147.4.

v Hla­b. 147.5.

w 34.16.

x 49.14. Jo­be 3.23.

y 49.4.

z 40.28. Hla­b. 19.1. Se­b. 14.17. Ro­ma 1.19,20.

a 40.28. Hla­b. 19.1. Se­b. 14.17. Ro­ma 1.19,20.

b Hla­b. 147.5.

c Ro­ma 11.33. Hla­b. 145.3.

d 41.1.

e Hla­b. 103.5. Mi­ka 1.16. Hla­b. 84.7.

f Hla­b. 103.5. Mi­ka 1.16. Hla­b. 84.7.

g Eks. 19.4.

a Ze­k. 2.13.

b 11.11. 41.5. 40.15. 42.4,10,12,15. 49.1. Hla­b. 72.10.

c 40.31.

d 45.13.

e 46.11. 41.25. Isa­m. 16.12.

f Jo­be 18.11.

g 2 La­n. 36.23.

h 45.1.

i Hla­b. 44.11.

j 19.7. Za­ga 21.6.

k 41.26.

l 41.27. 43.10,13. 44.6. 48.12. Isa­m. 1.11.

m Du­te. 32.39. Hla­b. 102.27.

n 41.1.

o 40.19.

p 40.20.

q 44.1,2.

r 42.1. 41.9. 42.19. 44.21. 45.4. 48.20. 49.3. Je­r. 30.10. 46.27,28.

s 43.20. 43.1. 41.9. Du­te. 7.6. 10.15. 14.2. Hla­b. 135.4.

t 2 La­n. 20.7. Ja­k. 2.23.

u Eks. 24.11.

v 42.1. 41.9. 42.19. 44.21. 45.4. 48.20. 49.3. Je­r. 30.10. 46.27,28.

w 43.20. 43.1. 41.9. Du­te. 7.6. 10.15. 14.2. Hla­b. 135.4.

x 41.13,14. 43.5.

y Du­te. 31.6,8.

z 41.23.

a Du­te. 31.6,8.

b 41.13,14. 43.5.

c 45.24.

d 45.24.

e 60.12. Ze­k. 12.3. Eks. 23.22.

f 40.17. 41.29.

g 40.17. 41.29.

h 45.1. 42.6.

i 41.13,14. 43.5.

j 41.13,14. 43.5.

k 41.13,14. 43.5.

l Hla­b. 22.6.

m Hla­b. 22.6.

n 54.5,8. Hla­b. 78.35.

o 41.16. 12.6.

p 21.10.

q 28.27.

r 2 Sa­m. 24.22.

s 21.10.

t 30.22. Je­r. 51.2.

u 45.25.

v 41.16. 12.6.

w 19.5.

x 29.23.

y 35.6,7.

z Na­ni 23.3.

a 40.4.

b 43.19. Hla­b. 107.35. Hla­b. 114.8. Eks. 17.6. 2 Kho. 3.16.

c 35.1.

d 43.19. Hla­b. 107.35. Hla­b. 114.8. Eks. 17.6. 2 Kho. 3.16.

e 35.1.

f 55.13.

g Eks. 25.5.

h 60.13.

i 60.13.

j Jo­be 12.9.

k 41.22 .

l 2 Ko­r. 10.4.

m 45.21. 41.26. 44.8.

n 42.9.

o 44.7. 45.11.

p 42.23.

q Jo­ha. 13.19.

r Je­r. 10.5.

s 41.10.

t 41.29. 44.9. 1 Ko­r. 8.4. Hla­b. 115.8.

u 41.2.

v Je­r. 50.3.

w 41.2.

x 2 La­n. 36.23.

y 41.22. 42.9. 41.4. 43.9. 44.7. 45.21. 46.10. 48.3,14.

z 41.4.

a 40.9.

b 40.9.

c 63.5.

d 41.24.

e 41.12.

a Ma­t. 12.18-20.

b 41.8. 49.3. 43.10. 52.13. 53.11. He­z. 34.24. Ze­k. 3.8. Fi­l. 2.7.

c 49.7. Hla­b. 89.3.

d Ma­t. 3.17.

e 11.2. 61.1. Jo­ha. 3.34. Ma­t. 3.16.

f 60.9. Ma­t. 12.21.

g 44.24.

h Ze­k. 12.1. Jo­be 9.8.

i 44.24.

j Hla­b. 136.6.

k 34.1. Jo­be 5.25.

l Ze­k. 12.1. Jo­be 9.8.

m Se­b. 17.25.

n 40.7. He­b. 12.9.

o 41.13. Jo­be 8.20.

p 49.8.

q 49.6. 9.2. 51.4. 60.1-3. Lu­ka 2.32.

r 35.5.

s 24.22. 49.9. 61.1. Lu­ka 4.18. 2 Ti­m. 2.26. He­b. 2.14,15. Hla­b. 142.7.

t 9.2. 49.9. Lu­ka 1.79. Hla­b. 107.10. Jo­ha. 1.4,9. 8.12. 9.5. 12.46.

u 48.11.

v Hla­b. 16.4.

w 41.22,26.

x 43.19.

y Hla­b. 33.3.

z Hla­b. 107.23. Jo­na 1.3.

a 41.1. 42.4,12,15. Hla­b. 72.10.

b 55.12.

c 42.2. Jo­be 21.12.

d 60.7. 21.16,17.

e Hla­b. 66.2. Jo­sh. 7.19.

f 43.21.

g 41.1. 42.4,12,15. Hla­b. 72.10.

h Hla­b. 78.65.

i 41.12. Eks. 15.3.

j Ze­f. 1.14.

k Ge­n. 45.1.

l 13.8. Je­r. 6.24.

m 41.1. 42.4,12,15. Hla­b. 72.10.

n 50.5. 59.13. Hla­b. 35.4.

o 1.29. 44.11. 45.16. Hla­b. 97.7.

p Jo­ha. 8.43.

q Jo­ha. 9.39.

r 43.8. Jo­ha. 9.41.

s 41.8.

t 41.8.

u Du­te. 20.2.

v Ro­ma 2.21.

w Je­r. 6.10. He­z. 12.2. Ma­t. 13.14.

x Hla­b. 138.2.

y 2 Kho. 21.14. Je­r. 30.16.

z 2 Kho. 21.14. Je­r. 30.16.

a 42.24. Ze­f. 1.13. Ha­b. 2.7.

b 42.24. Ze­f. 1.13. Ha­b. 2.7.

c Du­te. 29.24-28.

d 2 Kho. 25.9.

e Ho­s. 7.9.

f 47.7. 57.1,11. 44.19. 46.8.

a 43.7.

b 43.21. 44.2,21,24. 27.11.

c 43.7.

d Du­te. 31.6,8. Hla­b. 23.4.

e 43.1. 41.10,13,14. 44.2. Je­r. 30.10,11. 46.27,28. Lu­ka 1.74. 12.32.

f 44.22,23. 43.14.

g 45.3,4.

h Hla­b. 66.12.

i Du­te. 31.6,8. Hla­b. 23.4.

j 43.16. Jo­sh. 3.13-17.

k Hla­b. 66.12.

l Da­n. 3.25,27.

m Za­ga 6.28.

n Da­n. 3.25,27.

o Za­ga 6.28.

p 49.26. 60.16.

q 2 Kho. 18.21. 19.9.

r Hla­b. 68.31.

s 43.4. Za­ga 11.8. Za­ga 21.18.

t Hla­b. 68.31.

u Hla­b. 72.10.

v 1 Sa­m. 18.30.

w 43.4. Za­ga 11.8. Za­ga 21.18.

x 43.1. 41.10,13,14. 44.2. Je­r. 30.10,11. 46.27,28. Lu­ka 1.74. 12.32.

y Hla­b. 107.3.

z Hla­b. 107.3.

a Hla­b. 107.3.

b 2 Ko­r. 6.18.

c 2 Ko­r. 6.18.

d 63.19. 65.1. Ja­k. 2.7. Hla­b. 86.9.

e 43.7.

f Efe. 2.10.

g 43.7.

h Hla­b. 100.3.

i 42.19. Ma­t. 13.14.

j 41.26.

k 43.12. 44.8.

l 42.1. 55.4.

m 41.4.

n 45.21. Ho­s. 13.4.

o 45.21. Ho­s. 13.4.

p Hla­b. 3.8.

q Du­te. 32.16. Hla­b. 81.9.

r 43.10.

s Jo­ha. 8.58.

t Jo­ha. 8.58.

u 41.4. Hla­b. 90.2.

v Jo­be 9.12.

w 44.6,24. 48.17. 49.7,26. 54.5,8. 59.20. 63.16. 43.1. Jo­be 19.25. Hla­b. 78.35.

x 15.5.

y 23.13.

z Eks. 14.4-9,25.

a 1.31.

b Je­r. 16.14. 23.7.

c 42.9. 2 Ko­r. 5.17. Isa­m. 21.5.

d Du­te. 8.15.

e 41.18. 48.21. 35.6. Eks. 17.6.

f Na­ni 21.20.

g 13.22. Hla­b. 44.19.

h 35.6. 41.18. 48.21. Eks. 17.6.

i Na­ni 21.20.

j 35.6. 41.18. 48.21. Eks. 17.6.

k 43.1.

l Hla­b. 79.13. Hla­b. 102.18.

m 42.12. 1 Pe­t. 2.9.

n Mi­ka 6.3. Ma­l. 1.13.

o Amos 5.25.

p 25.3.

q 43.24. Ma­l. 2.17. 43.22.

r Je­r. 6.20. Eks. 30.23.

s Je­r. 6.20. Eks. 30.23.

t 43.24. 43.22. Ma­l. 2.17.

u 1.14.

v 44.22. Hla­b. 51.1. Ma­rk. 2.7.

w 48.11. He­z. 36.22.

x 1.18. Je­r. 31.34.

y 47.6. Li­lo 2.2.

z Je­r. 42.18.

a Da­n. 9.11. Ze­k. 8.13.

b Je­r. 42.18.

c Hla­b. 79.4. Je­r. 24.9.

a 41.8.

b 41.8.

c 43.1,7. 44.21,24. 27.11.

d 43.5.

e 43.5.

f 41.8.

g Du­te. 32.15.

h 41.8.

i 35.6,7.

j 32.15. Jo­w. 2.28. Jo­ha. 4.10. 7.38. Se­b. 2.18. Lu­ka 24.49. Ga­l. 3.14.

k Jo­be 5.25.

l 35.6,7.

m Jo­be 40.22.

n 30.25.

o Ga­l. 6.17. Isa­m. 13.16.

p 45.4. Jo­be 32.21,22.

q 44.24. 43.14.

r 41.4.

s 44.8. Hla­b. 86.10.

t 41.26.

u Jo­be 38.5.

v 41.23.

w 41.22.

x Hla­b. 93.2.

y 43.10,12.

z 44.8. Hla­b. 86.10.

a Du­te. 4.35.

b 2 Sa­m. 22.32.

c 2 Sa­m. 22.32.

d 41.24,29. 40.17.

e 44.8.

f Hla­b. 115.5.

g Ha­b. 2.18.

h 42.17. Hla­b. 115.8.

i 40.19. Je­r. 10.3-5.

j Za­ga 26.21.

k Je­r. 10.4.

l Hla­b. 80.15,17.

m 5.5. 6.13.

n 44.17,19. 46.6.

o 24.15.

p 5.5. 6.13.

q 45.20.

r 45.20.

1 oca­ba­nga: He­b. obu­ye­la.

s 5.5. 6.13.

t Jo­be 13.12.

u Ho­s. 4.12. Ro­ma 1.21. He­b. 3.13.

v Hla­b. 144.8. Ro­ma 1.25.

w 44.1,2.

x 44.1,2.

y 43.25. Hla­b. 51.1.

z Jo­be 30.15.

a 43.1. 44.23. 48.20. 1 Ko­r. 6.20.

b 55.12. 49.13. Hla­b. 69.34. Je­r. 51.48. Isa­m. 12.12.

c Hla­b. 63.9.

d 55.12. 49.13. Hla­b. 69.34. Je­r. 51.48. Isa­m. 12.12.

e 14.7.

f 55.12.

g 43.1. 44.23. 48.20. 1 Ko­r. 6.20.

h 49.3. 60.21. 61.3.

i 44.6.

j 44.2. 49.5.

k Jo­be 9.8.

l 42.5.

m 42.5.

n Hla­b. 136.6.

o 42.5.

p Je­r. 50.36.

q 8.19. 47.13.

r Jo­be 12.17.

s Du­te. 18.14.

t 1 Ko­r. 1.20.

u Hla­b. 69.35.

v 11.15. 27.12. Je­r. 50.38. 51.32,36. Jo­sh. 4.23. Isa­m. 16.12.

w 45.1. 1 Kho. 13.2.

x 46.10. 48.14.

y 45.13. 2 La­n. 36.22,23. Ezra 1.1-3.

a 13.3. 44.28.

b 41.13. 48.14.

c 41.2. Da­n. 5.30.

d Jo­be 12.21.

e 40.4.

f Hla­b. 107.16.

g Hla­b. 107.16.

h Je­r. 50.37. 51.13.

i Jo­be 3.21. Za­ga 2.4.

j 43.1. 48.15.

k Eks. 33.12,17.

l 29.23.

m 44.1. 41.8.

n 44.1. 41.8.

o 43.1. 48.15.

p Eks. 33.12,17.

q 44.5.

r 45.5. Hlu. 2.10.

s 45.6,14,18,21,22. 44.8. 46.9. Du­te. 4.35.

t 45.6,14,18,21,22. 44.8; 46.9. Du­te. 4.35.

u 1 Sa­m. 2.4. Hla­b. 18.32,39.

v 45.5. Hlu. 2.10.

w 37.20.

x Ma­l. 1.11.

y 45.6,14,18,21,22. 44.8. 46.9. Du­te. 4.35.

z 45.6,14,18,21,22. 44.8. 46.9. Du­te. 4.35.

a Hla­b. 104.20.

b Amos 3.6.

c 55.10. Du­te. 32.2. Jo­be 36.28.

d Hla­b. 72.3. 85.11.

e Hla­b. 72.3. 85.11.

f Tshu. 6.10.

g Jo­be 33.13.

h 29.16. 64.8. Je­r. 18.6. Ro­ma 9.20. Jo­be 9.12.

i 29.16. 64.8. Je­r. 18.6. Ro­ma 9.20. Jo­be 9.12.

j 41.23.

k Je­r. 31.9.

l 29.23.

m Je­r. 27.5.

n Ge­n. 1.26,27.

o Jo­be 9.8.

p Ge­n. 2.1.

q 41.2.

r 44.28.

s 52.3.

t Hla­b. 68.31. 72.10,11.

u Ze­f. 3.10.

v Hla­b. 72.10.j

w 18.2,7. 1 La­n. 11.23 .

x Hla­b. 149.8.

y 49.23.

z 1 Ko­r. 14.25.

a 45.5.

b 57.17. Ro­ma 11.33.

c 44.11. 42.17.

d Hla­b. 49.14.

e 54.4.

f 26.4.

g 42.5.

h 49.4. 40.17.

i 45.5.

j 48.16. Du­te. 30.11. Jo­ha. 18.20.

k 49.4. 40.17.

l Hla­b. 119.138.

m Hla­b. 17.2.

n 66.19.

o 44.18,19. 48.5,7,8. Ro­ma 1.22,23.

p 46.7.

q 44.17.

r 41.22,26.

s 41.22,26.

t Hla­b. 93.2.

u 45.5.

v 43.11. Hla­b. 3.8.

w 43.11. Hla­b. 3.8.

x 52.10. Hla­b. 22.27.

y 52.10. Hla­b. 22.27.

z 45.5.

a Ro­ma 14.11.

b Ge­n. 22.16.

c Ro­ma 14.11.

d Fi­l. 2.10.

e Du­te. 6.13.

f 54.17. 1 Ko­r. 1.30.

g 14.11.

h 54.17. 1 Ko­r. 1.30.

i 41.16.

a 21.9. Je­r. 50.2. 51.44.

b 10.11.

c Hlu. 18.21.

d 46.1. 45.20. Je­r. 10.5. 1 Sa­m. 5.3. Amos 5.26..

e Hla­b. 63.1.

f Je­r. 48.7.

g 6.13.

h 48.8. 49.1,5. Hla­b. 22.10. 71.6. Hla­b. 58.3.

i 46.4. 63.9. Eks. 19.4. Na­ni 11.12. Du­te. 1.31. 32.11.

j 48.8. 49.1,5. Hla­b. 22.10. 71.6. Hla­b. 58.3.

k Hla­b. 71.18.

l Hla­b. 102.27.

m Hla­b. 71.18.

n 46.4. 63.9. Eks. 19.4. Na­ni 11.12. Du­te. 1.31. 32.11.

o 40.18,25.

p 40.19.

q 44.15.

r 46.1. 45.20. Je­r. 10.5. 1 Sa­m. 5.3. Amos 5.26.

s Hla­b. 115.5.

t 1 Sa­m. 4.9. 1 Ko­r. 16.13.

u 44.19.

v Du­te. 32.7.

w 45.5.

x 41.26.

y Za­ga 19.21.

z 44.28.

a 18.6. Ge­n. 15.11. Jo­be 28.7. Je­r. 12.9. He­z. 39.4.

b 41.2,25.

c 44.28.

d Na­ni 23.19.

e Hla­b. 76.5.

f 51.5. 56.1. Hla­b. 85.9.

g Ha­b. 2.3.

h 62.11.

a Je­r. 48.18.

b 13.1. Hla­b. 137.8.

c 3.26.

d Jo­be 36.7.

e 47.5. 23.13.

f Du­te. 28.56.

g Eks. 11.5. Hlu. 16.21. Ma­t. 24.41.

h Jo­be 31.10.

i 20.4. 32.11. 3.17. 2 Sa­m. 10.4.

j 20.4. 32.11. 3.17. 2 Sa­m. 10.4.

k Ro­ma 12.19.

l 64.5.

m 43.14. Je­r. 50.34.

n Hla­b. 19.14.

o 43.14. Je­r. 50.34.

p 1 Sa­m. 2.9.

q 1 Sa­m. 2.9.

r 47.5. 23.13.

s 13.19.

t 47.7.

u Ze­k. 1.15.

v 19.25.

w 43.28.

x 19.25.

y Du­te. 28.50. 2 La­n. 36.17. Li­lo 4.16. 5.12.

z Isa­m. 18.7.

a 47.7.

b 42.25.

c Du­te. 32.29.

d Ze­f. 2.15.

e Ze­f. 2.15.

f 47.10.

g 45.6,18. 46.9.

h Isa­m. 18.7.

i 47.9. Hla­b. 35.12.

j 51.19.

k 47.11. 1 The­s. 5.3.

l 9.14.

m 47.9. Hla­b. 35.12.

n 47.12. Na­h. 3.4.

o Du­te. 18.10,11.

p 47.12. Na­h. 3.4.

q Du­te. 18.10,11.

r Hla­b. 52.7.

s 29.15. Hla­b. 10.11. Jo­be 22.13.

t Je­r. 50.35. 51.57.

u 47.10.

v He­z. 7.26.

w Hla­b. 35.8.

x 47.11. 1 The­s. 5.3.

y Za­ga 5.6.

z 19.3.

a 47.12. Na­h. 3.4.

b 47.12. Na­h. 3.4.

c 57.10.

d 57.10.

e 44.25. Da­n. 2.2.

f 5.24. Na­h. 1.10. Oba­d. 1.18. Ma­l. 4.1.

g 24.15.

h Isa­m. 18.3.

a Hla­b. 68.26.

b 65.16. Du­te. 6.13.

c 29.23.

d Je­r. 4.2. Je­r. 5.2.

e 52.1. Ne­h. 11.1.

f 2 La­n. 32.8. Mi­ka 3.11. Ro­ma 2.17.

g 41.26.

h 48.5,7,8. 16.13. Hla­b. 93.2.

i Jo­sh. 21.45.

j Eks. 32.9.

k 48.5,7,8. 16.13. Hla­b. 93.2.

l 45.20.

m 49.6.

n 48.5,7,8. 16.13. Hla­b. 93.2.

o 45.20.

p 45.20.

q 48.5,7,8. 16.13. Hla­b. 93.2.

r 21.2.

s 49.1. 46.3.

t 48.11. He­z. 20.9,14,22,44. Hla­b. 25.11. Du­te. 9.5.

u Hla­b. 78.38.

v Za­ga 19.11.

w Hla­b. 66.10. 1 Pe­t. 1.7.

x He­z. 22.18,20,22.

y 48.9. 43.25. He­z. 36.32.

z He­z. 20.9.

a 42.8. Hla­b. 115.1.

b Du­te. 32.39.

c 41.4.

d 51.13,16. Hla­b. 102.25.

e 41.26.

f 45.1.

g 44.28.

h 45.1.

i 48.20. 23.13.

j 45.1-3.

k 45.19.

l 61.1.

m 61.1.

n 49.7.

o 43.14. 48.20.

p 43.14. 48.20.

q Hla­b. 32.8.

r Du­te. 32.29. Hla­b. 81.13. Lu­ka 19.42.

s 66.12.

t 10.22. Ge­n. 22.17. Ho­s. 1.10.

u Jo­be 5.25.

v 52.11. Je­r. 50.8. 51.6,45. Ze­k. 2.6,7. Isa­m. 18.4. 2 Ko­r. 6.17.

w 48.20. 23.13.

x 52.9.

y 52.9.

z 44.22,23. Eks. 19.4-6.

a 43.14. 48.20.

b 41.8.

c 35.6.

d 43.19.

e 35.6.

f Hla­b. 78.20. 105.41.

g 57.21.

a 41.1.

b 33.13.

c 49.5. Ga­l. 1.15.

d 48.8.

e 11.4. 51.16. Ho­s. 6.5.

f He­b. 4.12. Isa­m. 1.16.

g 51.16.

h Hla­b. 45.5.

i 41.8. 51.16.

j 44.23. Jo­ha. 13.31.

k 65.23. Jo­be 39.16.

l 45.18.

m 40.27.

n 49.5. Ga­l. 1.15.

o 44.2,24. Je­r. 1.5.

p 48.8.

q 9.1.

r 2 Kho. 3.18.

s 49.8. Hla­b. 140.1,4.

t 42.6. Se­b. 13.47. Jo­ha. 11.52. Se­b. 26.17,18.

u Hla­b. 98.3. Lu­ka 24.47.

v 48.17. 49.26.

w 53.3. Hla­b. 22.6.

x 49.23.

y Du­te. 7.9.

z 42.1.

a Hla­b. 69.13. 2 Ko­r. 6.2.

b 42.6. Efe. 2.14,15.

c 58.12. 61.4.

d 42.7.

e Ze­k. 9.12.

f 42.7.

g Isa­m. 7.16.

h Hla­b. 121.6.

i 35.7.

j 40.11. Isa­m. 7.17.

k 35.7. Tshu. 12.6.

l 40.11. Isa­m. 7.17.

m 40.4.

n 43.5,6.

o Hla­b. 107.3.

p Hla­b. 107.3.

q 44.23. 55.12.

r 1 La­n. 16.31. Hla­b. 96.11. 97.1. Hla­b. 69.34.

s 44.23. 55.12.

t Hla­b. 148.9.

u 40.27. 54.6. 62.4. Ma­l. 3.17. Ma­t. 7.11.

v Za­ga 31.2.

w Hla­b. 27.10.

x Hla­b. 77.9.

y Eks. 13.9. Hla­b. 10.14. Isa­m. 13.16.

z 49.19.

a 60.4.

b 60.4.

c Na­ni 14.21. Je­r. 22.24. He­z. 5.11. 14.16,18,20. 16.48. 17.16,19. 18.3. 20.3,33. 33.11,27. 34.8. 35.6,11. Ze­f. 2.9. Ro­ma 14.11.

d Je­r. 43.12.

e 3.20.

f 61.10.

g 44.26.

h 49.19.

i 54.1,2. Ze­k. 2.4.

j 3.12.

k Ho­s. 1.10. Ro­ma 11.11-26.

l Ze­k. 10.10.

m Ma­t. 3.9.

n Jo­be 30.3.

o 60.4. 66.20.

p He­z. 20.5.

q 62.10. 5.26. 11.10,12. 18.3.

r 14.2.

s 66.12.

t 49.7. 52.15. 60.3,16. 1 The­s. 2.7. Hla­b. 72.10,11.

u 14.2.

v 45.14. 60.14. Isa­m. 3.9.

w Hla­b. 72.9.

x Hla­b. 25.3. Hla­b. 34.22. Ro­ma 5.5.

y Ma­t. 12.29. Lu­ka 11.21,22.

z Hla­b. 35.1.

a 9.20. Ze­k. 11.9.

b 63.6. Isa­m. 16.6. Isa­m. 14.20.

c 60.16. 43.3.

d 49.7.

e Hla­b. 132.2.

a Du­te. 24.1. Je­r. 3.8. Ho­s. 2.2.

b 2 Kho. 4.1. Ma­t. 18.25. Le­vi 25.39.

c Du­te. 32.30.

d 59.2.

e 65.12. 66.4. Je­r. 7.13. Za­ga 1.24.

f 59.1. Na­ni 11.23.

g Hla­b. 104.7. 106.9. Na­h. 1.4.

h 51.10. Eks. 14.21.

i Jo­sh. 3.16.

j Eks. 7.18,21.

k Eks. 10.21.

l 20.2. Isa­m. 6.12.

m Eks. 4.11.

n 8.16.

o Za­ga 12.25. 15.23.

p Ma­t. 11.28.

q 28.19.

r 8.16.

s Hla­b. 40.6.

t Ma­t. 26.39. Jo­ha. 4.34. 14.31. Ro­ma 5.19. Fi­l. 2.8. He­b. 5.8. 10.5-7.

u 42.17.

v 53.5. Ma­t. 27.26. Hla­b. 129.3.

w Ma­t. 26.67.

x Jo­be 16.10. Li­lo 3.30. Ma­t. 5.39. Jo­ha. 18.22.

y Ne­h. 13.25.

z Ma­t. 26.67.

a Jo­be 30.10.

b He­z. 3.8,9. Lu­ka 9.51.

c Jo­be 28.9.

d He­b. 12.2.

e Ro­ma 8.32-34.

f Jo­be 13.19.

g Jo­be 13.28.

h 51.6. Hla­b. 102.26.

i Jo­be 13.28.

j 51.8. Hla­b. 39.11. Ma­t. 6.19,20. Lu­ka 12.33.

k Hla­b. 23.4.

l 2 La­n. 13.18.

m Za­ga 26.18.

n 24.15.

o 3.14.

p Jo­ha. 9.39.

q Hla­b. 16.4.

a 51.7. 51.4,21.

b Ro­ma 9.30,31.

c Jo­be 33.6. Hla­b. 68.26.

d Ro­ma 4.1.

e He­b. 11.11,12.

f Ge­n. 12.1,2.

g He­z. 33.24.

h Ge­n. 12.1,2.

i Ge­n. 24.1,35.

j Ge­n. 12.1,2.

k 40.1. 52.9. 51.12. Hla­b. 102.13.

l 44.26.

m Ge­n. 2.8.

n Ge­n. 13.10.

o Hla­b. 98.5.

p 51.7. 51.4,21.

q Hla­b. 78.1.

r 2.3.

s 34.14.

t 42.6.

u 46.13.

v Hla­b. 67.4. Hla­b. 58.11.

w 41.1. 60.9. 42.4. Hla­b. 72.10.

x 40.26.

y Hla­b. 102.26.

z 50.9.

a Na­ni 13.33. Jo­be 9.35. Hla­b. 127.2.

b 51.1.

c Hla­b. 37.31.

d Ma­t. 10.28.

e 50.9.

f 52.1. 51.17. Hla­b. 44.23.

g Hla­b. 93.1.

h 53.1. 52.10. Lu­ka 1.51.

i Hla­b. 44.1. 23.7. Hla­b. 79.5.

j Jo­be 26.12.

k 30.6. Jo­be 9.13.

l 27.1. He­z. 29.3. Hla­b. 74.13.

m 43.16. 50.2. 11.16. Eks. 14.21. Hla­b. 106.9. Hla­b. 74.13.

n 35.9.

o 35.10.

p 35.10.

q 35.10.

r 35.10.

s 35.10.

t 51.3. 66.13. 2 Ko­r. 1.3,4.

u 57.11.

v Hla­b. 118.6. Hla­b. 56.4.

w 40.6.

x 57.11.

y Hla­b. 9.17.

z 17.7. 27.11. 54.5. Jo­be 35.10.

a Jo­be 9.8.

b 51.16. 48.13.

c 29.7.

d Jo­be 14.10. 20.7.

e 63.1. Je­r. 2.20. 48.12.

f Ze­k. 9.11.

g Jo­be 33.22. He­z. 28.8.

h Je­r. 31.35.

i Jo­be 26.12. Hla­b. 74.13.

j Je­r. 31.35.

k 59 21. Na­ni 23.5.

l 49.2.

m 51.13.

n 49.3.

o 51.9. Efe. 5.14.

p Jo­be 21.20.

q 51.21,22. Ma­t. 20.22.

r He­z. 23.34. Hla­b. 73.10.

s 51.22,21. Ma­t. 20.22.

t Hla­b. 60.3. Hla­b. 75.8. He­z. 23.33. Ze­k. 12.2.

u He­z. 23.34. Hla­b. 73.10.

v 2 La­n. 36.14. Je­r. 5.31. Da­n. 9.6,8,10.

w 47.9.

x Jo­be 2.11.

y Amos 7.2.

z Jo­be 2.11.

a Li­lo 2.11,12.

b Du­te. 14.5.

c Hla­b. 141.10.

d 51.1.

e 54.11.

f 51.21,22. Ma­t. 20.22.

g 29.9. Li­lo 3.15.

h Hla­b. 45.11.

i Je­r. 50.34. 1 Sa­m. 24.15.

j 51.21,22. Ma­t. 20.22.

k Hla­b. 60.3. Hla­b. 75.8. He­z. 23.33. Ze­k. 12.2.

l 51.21,22. Ma­t. 20.22.

m Je­r. 25.17,26,28. Ze­k. 12.2.

n Hla­b. 66.11,12.

o 52.2.

a 51.9.

b Eks. 28.2,40.

c 48.2. Ne­h. 11.1.

d 60.21. 35.8. Isa­m. 21.27. Jo­w. 3.17.

e 60.21.

f Ze­k. 2.7.

g 50.1.

h Hla­b. 44.12.

i 45.13. 1 Pe­t. 1.18.

j Ge­n. 46.6.

k He­z. 36.20,23. Ro­ma 2.24. 1 Ti­m. 6.1. 2 Pe­t. 2.2.

l 1.4.

m 2.11.

n Hla­b. 102.27.

o Na­h. 1.15. Ro­ma 10.15.

p Efe. 6.15. Se­b. 5.9.

q 40.9.

r 40.9.

s 1 La­n. 16.31.

t 1 Ko­r. 13.12.

u Hla­b. 98.4.

v 58.12. 61.4. 44.26.

w 51.3.

x 48.20.

y 51.9. Hla­b. 98.1.

z Hla­b. 98.3. Ma­t. 28.19. Lu­ka 3.6.

a 48.20. 2 Ti­m. 2.21. 2 Ko­r. 6.17.

b Ezra 1.7-11. Le­vi 22.2. 1 Pe­t. 2.9.

c Eks. 12.33,39.

d Eks. 12.11. Du­te. 16.3.

e Mi­ka 2.13. Eks. 14.19.

f Mi­ka 2.13. Eks. 14.19.

g 42.1.

h 53.12.

i Jo­be 17.8.

j 53.2,3. Hla­b. 22.6.

k Le­vi 4.6. He­b. 10.22. He­z. 36.25. He­b. 9.13,14.

l 49.7,23.

m 55.5. Ro­ma 16.25. Ro­ma 15.21.

a Jo­ha. 12.38. Ro­ma 10.16.

b 51.9. Hla­b. 71.18.

c 11.1.

d 35.1.

e 52.14.

f 49.7. Ma­rk. 9.12.

g Hla­b. 39.4.

h He­b. 4.15.

i He­b. 4.15.

j 50.6. Hla­b. 69.8.

k Jo­ha. 1.10,11.

l 53.10,11. Ma­t. 8.17. 1 Pe­t. 2.24. He­b. 9.28.

m 53.8. Hla­b. 73.14. 2 Kho. 15.5 .

n Hla­b. 69.26.

o Ro­ma 4.25. 1 Ko­r. 15.3.

p 51.9.

q Jo­be 20.3.

r 26.3. 57.19.

s 1 Pe­t. 2.24,25.

t 50.6.

u 1 Pe­t. 2.24,25.

v Hla­b. 119.176. Ma­t. 9.36. Ma­t. 10.6. Lu­ka 15. 4.

w Hla­b. 119.176. Ma­t. 9.36. Ma­t. 10.6. Lu­ka 15.4.

x 53.10. 2 Ko­r. 5.21.

y 3.5.

z Ma­t. 26.63. 1 Pe­t. 2.23.

a Se­b. 8.32.

b Je­r. 11.19. Ma­t. 27.31.

c Se­b. 8.32.

d Jo­ha. 7.27. He­b. 7.3.

e Hla­b. 88.5. Da­n. 9.26.

f 38.11. Hla­b. 27.13.

g Ma­t. 27.57,60.

h Jo­be 16.17.

i 1 Pe­t. 2.22. He­b. 4.15.

j Mi­ka 6.13.

k 53.4,6.

l Le­vi 5.15,16,18,19.

m 66.22. Jo­be 42.16. Hla­b. 22.30 .

n Ro­ma 6.9. 1 Ko­r. 15.4.

o Efe. 1.5,9. 2 The­s. 1.11.

p Lu­ka 10.21.

q Fi­l. 3.8.

r 1 Jo­ha. 2.1.

s 42.1.

t Se­b. 13.39. Ro­ma 5.18,19.

u Ro­ma 5.15,19. Ma­t. 20.28.

v 53.4,5. Jo­ha. 1.29.

w 52.13. Hla­b. 2.8. Fi­l. 2.9. Jo­ha. 10.17.

x Ko­l. 2.15. Ma­t. 12.29.

y Hla­b. 141.8.

z Ma­rk. 15.28. Lu­ka 22.37.

a 59.16. 53.6. Lu­ka 23.34. Ro­ma 8.34. 1 Ti­m. 2.5. He­b. 7.25. 9.24. 1 Jo­ha. 2.1.

a Ga­l. 4.27. Ze­f. 3.14.

b 14.7.

c 10.30.

d 1 Sa­m. 2.5.

e 62.4.

f 62.4.

g 49.19,20.

h 33.20.

i 58.1.

j Eks. 35.18. 39.40.

k 33.20.

l 22.23.

m He­z. 16.46.

n 61.9. 55.5.

o 45.17.

p Je­r. 3.25. 31.19.

q 51.13.

r Isa­m. 19.7. Je­r. 3.14.

s Hla­b. 45.11. Lu­ka 1.32.

t 54.8. 43.14.

u Ze­k. 14.9. Ro­ma 3.29.

v 49.14.

w 60.15. 62.4.

x Za­ga 5.18. Ma­l. 2.14,15.

y 26.20. 10.25. Hla­b. 30.5.

z 60.10.

a 8.17. 64.7. 59.2.

b 26.20. 10.25. Hla­b. 30.5.

c 55.3. Je­r. 31.3.

d 54.8. 43.14.

e 55.10,11. Ge­n. 8.21. 9.11.

f Je­r. 31.35,36.

g Je­r. 31.35,36.

h Ge­n. 7.19,20.

i Ge­n. 7.19,20.

j 51.6. Hla­b. 46.2. Hla­b. 102.26.

k Na­ni 25.12. He­z. 34.25. 37.26. Ma­l. 2.5.

l 51.21.

m 1 La­n. 29.2.

n Isa­m. 21.19.

o He­z. 27.16.

p 32.12.

q Jo­ha. 6.45. Je­r. 31.34. Jo­ha. 14.26. 1 Ko­r. 2.10. 1 The­s. 4.9. 1 Jo­ha. 2.20,27.

r Jo­w. 2.28. Se­b. 2.39. 1 Sa­m. 10.12.

s 8.16. 2.3. 11.9. Mi­ka 4.2.

t Hla­b. 119.165.

u Hla­b. 56.6.

v Ho­s. 8.4. Jo­w. 3.11,12.

w Hla­b. 56.6.

x Za­ga 26.21.

y 13.5.

z Se­b. 6.10.

a 45.24,25.

a 65.13. Ma­t. 5.6. Jo­ha. 7.37.

b Za­ga 9.5.

c Isa­m. 3.18.

d Za­ga 9.5.

e Ma­t. 10.8.

1 li­chi­tha: He­b. li­li­nga­ni­se.

f Jo­ha. 6.27.

g 23.18.

h 57.4. Jo­be 22.26.

i Ma­t. 11.28.

j Za­ga 4.4.

k 61.8. 54.8. Je­r. 32.40.

l Se­b. 13.34. 2 La­n. 6.42. Hla­b. 89.1,28,49.

m Je­r. 30.9.

n Je­r. 30.9.

o 43.10. Jo­ha. 18.37. Isa­m. 1.5.

p Da­n. 9.25. Mi­ka 5.2. Se­b. 5.31. Isa­m. 17.14. 19.16.

q 52.15. 54.3. 60.5. Efe. 2.11,12.

r 2 Sa­m. 22.44.

s 60.9.

t 60.9.

u Se­b. 3.13.

v Hla­b. 32.6. 69.13. Ma­t. 5.25. 25.11. Lu­ka 13.25. 17.26-30. Jo­ha. 7.34. 8.21. 2 Ko­r. 6.2. He­b. 3.13. Se­b. 17.32. 24.25.

w 65.2. Ze­k. 8.17.

x 1 Sa­m. 7.3.

y Hla­b. 130.4.

z 2 Sa­m. 7.19. Hla­b. 40.5. 92.5.

a Hla­b. 103.11.

b 45.8. Du­te. 32.2. Jo­be 29.22,23. He­z. 21.2. Mi­ka 2.6. 5.7.

c 2 Ko­r. 9.10.

d 54.9.

e 35.10.

f 44.23.

g 35.1,2. 42.11. 44.23. 49.13. Hla­b. 98.8. 1 La­n. 16.33. Hla­b. 65.12. 96.12. 148.9.

h 41.19.

i 7.19. Mi­ka 7.4.

j Je­r. 13.11. 33.9.

a 46.13. 51.5,6. Ma­t. 3.2. Ro­ma 13.11.

b Hla­b. 8.4.

c Hla­b. 8.4.

d 56.4,6. 58.13.

e 56.6. 60.10. Du­te. 23.3. Se­b. 10.1,2,34. 17.4. 18.7.

f 56.6. 14.1. Esta 9.27.

g Du­te. 23.1. Se­b. 8.27.

h He­z. 17.24. 20.47.

i 56.4,6. 58.13.

j 1 Ti­m. 3.15.

k 57.8. 1 Sa­m. 15.12. 2 Sa­m. 18.18. Na­ni 2.17.

l Jo­ha. 1.12. Ro­ma 8.15.

m 56.6. 60.10. Du­te. 23.3. Se­b. 10.1,2,34. 17.4. 18.7.

n 56.6. 14.1. Esta 9.27.

o 56.4,6. 58.13.

p 2.2. He­z. 20.40.

q He­b. 13.15. 1 Pe­t. 2.5.

r Fi­l. 4.18. Ro­ma 15.16.

s Ma­t. 21.13. Ma­rk. 11.17. Lu­ka 19.46.

t Ma­rk. 11.17. Ma­l. 1.11.

u 11.12.

v Jo­ha. 10.16. Efe. 1.10. Efe. 2.11-16.

w Je­r. 12.9. Isa­m. 19.17,18.

x 62.6. Je­r. 6.17.

y Ma­t. 15.14.

z Fi­l. 3.2.

a Hla­b. 76.5.

b He­z. 34.2,3.

c He­z. 34.2,3.

d Je­r. 23.1.

e 1.23. 57.17. Je­r. 6.13. Mi­ka 3.11.

f Na­ni 11.1.

g 28.7.

h 36.5. 58.3. Eks. 18.4.

i 22.13. Za­ga 23.35. Lu­ka 12.19.

a 57.11. 42.25.

b 2 Kho. 20.20. Jo­be 27.19. Hla­b. 26.9.

c 1 Kho. 14.13. 2 Kho. 22.16-20.

d 2 Kho. 20.20. Jo­be 27.19. Hla­b. 26.9.

e 2 La­n. 16.14. He­z. 32.25.

f 26.10. 30.10. 59.14.

g 2.6. Du­te. 18.14.

h Ma­t. 12.39.

i 57.3. 1.4.

j 55.2. 58.14. 66.11. Jo­be 22.26.

k Hla­b. 35.21. Hla­b. 22.13.

l 57.3. 1.4.

m 44.10. 45.20.

n Le­vi 18.21. Hla­b. 106.37. He­z. 16.20. 23.37,39.

o 2.21. Hlu. 15.8.

p He­z. 16.16,25.

q He­z. 23.17.

r Du­te. 6.9. 11.20.

s 57.11. Eks. 13.9.

t He­z. 16.15.

u He­z. 23.17.

v He­z. 16.26,28. 23.2-20.

w 56.5.

x 30.6. 2 Kho. 16.7,8. 2 La­n. 28.16,20.

y 39.2.

z Za­ga 7.17. He­z. 23.41.

a 39.2.

b 18.2. He­z. 23.16.

c 47.12. 47.13.

d Je­r. 2.25. 18.12. Jo­be 6.26.

e 2 Kho. 16.9.

f 51.12,13.

g Hla­b. 78.36.

h 51.12,13.

i 57.1.

j Hla­b. 50.21.

k 14.32.

l Hla­b. 37.9.

m 11.9. 56.7. 65.11,25.

n 62.10. Hla­b. 68.4.

o 62.10. Hla­b. 68.4.

p 40.3.

q 9.6.

r Lu­ka 1.49.

s Hla­b. 93.4. Mi­ka 6.6.

t Ze­k. 2.13.

u 66.2. Hla­b. 34.18. Hla­b. 113.6. 138.6.

v 61.1.

w Hla­b. 103.9.

x Jo­be 34.14.

y Hla­b. 102.1. Hla­b. 77.3.

z Jo­be 34.14.

a Na­ni 16.22.

b 56.11.

c 60.10.

d 45.15.

e Je­r. 3.22.

f 61.2,3. 66.10. Ma­t. 5.4.

g He­b. 13.15. Za­ga 10.31.

h Efe. 2.17.

i 26.3. Lu­ka 2.14.

j 33.13.

k Se­b. 2.39.

l 33.13.

m Je­r. 3.22.

n Ju­da 1.13. Jo­be 15.20.

o 48.22.

a 40.3.

b 54.2.

c Le­vi 25.9. Jo­w. 2.1. 1 Ko­r. 14.8.

d Jo­be 21.14.

e Ma­t. 13.20.

f Ma­l. 3.14.

g 56.12.

h 58.5. Le­vi 16.29.

i 60.17.

j Za­ga 5.10.

k 1 Kho. 21.9,12,13.

l Ma­t. 6.7.

m Ze­k. 7.5.

n 58.5. Le­vi 16.29.

o 9.14. 19.15.

p Esta 4.3. Hla­b. 139.8.

q Jo­na 3.6. Esta 4.1. Ma­t. 6.16.

r Hla­b. 73.4. Se­b. 8.23.

s Ne­h. 5.10-12.

t Je­r. 34.9. Lu­ka 4.18.

u 58.10. He­z. 18.7,16. Ma­t. 25.35.

v Lu­ka 3.11.

w 58.10. He­z. 18.7,16. Ma­t. 25.35.

x Hla­b. 68.6.

y Lu­ka 3.11.

z Jo­be 31.19.

a Ne­h. 5.5. Ge­n. 29.14. 1 Ti­m. 5.8.

b 58.10. Jo­be 11.17.

c Je­r. 8.22. 30.17. 33.6.

d Za­ga 6.13.

e Hla­b. 12.2.

f Hla­b. 144.13. Za­ga 8.35.

g 58.7.

h 58.11.

i 58.10. Jo­be 11.17.

j Hla­b. 48.14.

k 58.11.

l Je­r. 31.12.

m 61.4. Ne­h. 4.6,17-21.

n 52.9.

o He­z. 22.30.

p 56.2,4,6. Ne­h. 10.31. 13.15-22.

q 13.22.

r 66.3.

s 57.4.

t Du­te. 32.13.

u Du­te. 32.13.

v 2 Sa­m. 22.34.

w 1.20.

a 50.2. Na­ni 11.23.

b 50.1. 64.7.

c 1.15.

d Li­lo 4.14.

e 59.4,13.

f Je­r. 31.12.

g 66.16. Za­ga 29.9. Je­r. 2.35. 25.31.

h 29.21. 40.17.

i 59.4,13.

j 33.11.

k Jo­be 15.35. Hla­b. 7.14.

l Jo­be 15.35. Hla­b. 7.14.

m Jo­be 8.14,15.

n Jo­be 39.15.

o 30.6. 41.24. Jo­be 20.16.

p Jo­be 8.14,15.

q Za­ga 1.16. Za­ga 6.17,18.

r Ro­ma 3.15-17.

s Za­ga 1.16. Za­ga 6.17,18.

t Ro­ma 3.15-17.

u 60.18.

v Ro­ma 3.15-17.

w Hla­b. 17.5.

x Hla­b. 125.5. Za­ga 2.15.

y 59.11. Je­r. 8.15. 14.19.

z Za­ga 4.19.

a Du­te. 28.29. Jo­be 5.14. Jo­be 12.25. 2 Pe­t. 1.9.

b Du­te. 28.29. Jo­be 5.14. Jo­be 12.25. 2 Pe­t. 1.9.

c 38.14.

d 59.11. Je­r. 8.15. 14.19 .

e Jo­be 12.3.

f 59.14. 42.17.

g Za­ga 24.2.

h Ma­t. 12.34,35.

i 59.4,13.

j 59.14. 42.17.

k 57.2.

l 34.16.

m Hla­b. 76.5.

n 63.5. He­z. 22.30.

o Hla­b. 143.4. Ma­rk. 6.6.

p 53.12. Je­r. 15.11. 36.25. Jo­be 36.32.

q 63.5. Jo­be 40.14.

r 40.10.

s 63.5. He­z. 22.30.

t 61.10. Jo­be 29.14.

u 61.2.

v 61.10. Jo­be 29.14.

w 63.7.

x Du­te. 7.10. Du­te. 32.35.

y 63.3,5,6. 66.15.

z 41.1.

a Hla­b. 113.3.

b 17.12,13. Isa­m. 12.15.

c 10.18.

d 43.14. Ro­ma 11.26,27.

e Je­r. 31.31. He­b. 8.10. 10.16.

f 51.16.

a Efe. 5.14.

b 40.5. 58.8. 60.2,7,19. Ha­g. 2.7,9. Ma­l. 4.2.

c Jo­be 37.19.

d Je­r. 13.16.

e Je­r. 13.16.

f 40.5. 58.8. 60.2,7,19. Ha­g. 2.7,9. Ma­l. 4.2.

g Hla­b. 102.16.

h 60.5,11. 42.6.

i 62.2. 49.23. 60.10,11,16. Isa­m. 21.24.

j 49.18.

k 49.18.

l 49.20-22. 14.1.

m 60.9.

n 66.12.

o 66.12. Hla­b. 34. 5.

p Hla­b. 119.32.

q 55.5. Ro­ma 11.25.

r 17.12.

s 60.5,11. 42.6.

t Hla­b. 119.32.

u Je­r. 2.23.

v Hlu. 6.1.

w Ge­n. 25.4. 1 La­n. 1.33.

x Hla­b. 72.10. 1 Kho. 10.1.

y 61.6. Ma­t. 2.11.

z 40.9.

a 21.16,17. 42.11. Ge­n. 25.13. 1 La­n. 1.29. Hla­b. 120.5. Je­r. 2.10. 49.28. He­z. 27.21.

b Ge­n. 25.13. 28.9. 36.3. 1 La­n. 1.29.

c 66.20.

d 60.13.

e 64.11.

f 40.5. 58.8. 60.2,7,19. Ha­g. 2.7,9. Ma­l. 4.2.

g Ge­n. 8.9.

h 51.5.

i Hla­b. 72.10.

j 2.16. 23.1,14.

k Hla­b. 72.10.

l 60.4. 14.2.

m Ga­l. 4.26.

n Hla­b. 68.30. 105.37. Ze­k. 14.14.

o Je­r. 3.17.

p 55.5.

q 55.5.

r 56.3,6. 61.5. 62.8. Ze­k. 6.15.

s 60.3.

t 57.17.

u 14.1. 54.7,8. Hla­b. 102.13.

v Isa­m. 21.25.

w 60.3.

x Isa­m. 21.24.

y 41.11. 49.25,26. Ze­k. 14.17-19.

z 35.2.

a 41.19.

b 60.7.

c 66.1. He­z. 43.7. 1 La­n. 28.2.

d 14.2.

e 49.23. 11.14.

f Hla­b. 46.4.

g He­b. 12.22. Isa­m. 14.1.

h 54.6. 62.4.

i Du­te. 21.15.

j Hla­b. 47.4.

k 49.23. 61.6. 66.11,12. 1 The­s. 2.7.

l 49.23. 61.6. 66.11,12. 1 The­s. 2.7.

m 49.23. 61.6. 66.11,12. 1 The­s. 2.7.

n 43.3. 49.26.

o 49.23. 61.6. 66.11,12. 1 The­s. 2.7.

p Hla­b. 132.2.

q 1 Kho. 10.21,27.

r Hla­b. 147.14.

s 3.12. 14.2. 58. 3.

t 11.9.

u 59.7.

v 26.1.

w 61.11.

x 24.23. 30.26. Isa­m. 21.23. 22.5.

y 24.23. 30.26. Isa­m. 21.23. 22.5.

z Hla­b. 27.1.

a Ze­k. 2.5.

b 60.1.

c Amos 8.9.

d 65.19. Isa­m. 21.4.

e 52.1. 2 Pe­t. 2.13.

f Hla­b. 37.9.

g 61.3. Ma­t. 15.13. Jo­ha. 15.2.

h 64.8. 29.23. Efe. 2.10.

i 61.3. Ma­t. 15.13. Jo­ha. 15.2.

j 44.23.

k Ma­t. 13.31,32.

l Hla­b. 35.18.

m Ha­b. 2.3. 2 Pe­t. 3.12.

a 11.2. 42.1. 48.16. Jo­ha. 1.32. 3.34. Lu­ka 4.18,19.

b Hla­b. 45.7.

c 40.9. Ma­rk. 1.38.

d 29.19.

e 57.15. 66.2. Hla­b. 147.3.

f Hla­b. 34.18.

g Le­vi 25.10.

h 42.7. Hla­b. 146.7.

i Le­vi 25.9. Hla­b. 65.11.

j 34.8. 35.4. 59.17. 66.14. Ma­l. 4.1,3. 2 The­s. 1.7,8,9.

k 57.18.

l 57.18.

m Hla­b. 30.11.

n 61.10. 3.20. Hla­b. 149.4.

o Hla­b. 45.7. He­b. 1.9.

p 57.5.

q 60.21.

r 60.21.

s Jo­ha. 15.8.

t 44.26. 58.12. 49.8. He­z. 36.10,33-36.

u Hla­b. 74.3.

v 14.2. Efe. 2.12.

w 60.10.

x 14.2. Efe. 2.12.

y 2 La­n. 26.10. Jo­w. 1.11.

z 66.21. 1 Pe­t. 2.9. Eks. 19.6.

a 60.5,6,11,16.

b Je­r. 2.11.

c 40.2. Ze­k. 9.12.

d Je­r. 5.2.

e 40.2. Ze­k. 9.12.

f Hla­b. 11.7.

g 66.3. 1.11,13. Ma­l. 1.13. Za­ga 15.8.

h 49.4.

i 55.3.

j 54.3.

k Jo­be 5.25.

l 65.23.

m Ha­b. 3.18.

n 59.17. Jo­be 29.14. Ze­k. 3.4. Hla­b. 132.9,16.

o 61.3.

p 49.18. Isa­m. 21.2.

q Jo­be 40.10. Je­r. 4.30. 31.4. He­z. 16.11,13. 23.40. Ho­s. 2.13. Za­ga 25.20.

r Le­vi 11.37.

s Hla­b. 72.3. 85.10,11.

t 60.18. 62.7. Hla­b. 148.14.

a Za­ga 4.18.

b Hla­b. 98.2.

c 60.3.

d 65.15. 62.4,12. Se­b. 11.26. Isa­m. 22.4. Isa­m. 2.17. 3.12.

e Ze­k. 9.16.

f Jo­be 29.14.

g Ho­s. 1.10. 1 Pe­t. 2.10.

h 49.14. 54.6,7. 60.15. 62.12.

i 54.1.

1 He­fi­zi­ba: oku­yi­ku­thi, into­ko­zo ya­mi iku­ye.

2 Bhe­wu­la oku­yi­ku­thi, owe­ndi­le­yo.

j 49.22. 60.4.

k Jo­ha. 3.29.

l 65.19. Du­te. 28.63.

m 52.8. 56.10. Je­r. 6.17. He­z. 3.17. 33.7.

n 26.13. 63.7. 66. 3.

o 61.11. Ze­f. 3.20.

p Le­vi 26.16. Du­te. 28.30,31,33. Je­r. 5.17.

q 60.10.

r 65.21,22.

s Ho­s. 2.8.

t Du­te. 12.11,12. 14.23,26. 16.11,14.

u Du­te. 12.11,12. 14.23,26. 16.11,14.

v 40.3.

w 57.14.

x 57.14.

y 5.2.

z 49.22. 11.12.

a Ze­k. 9.9. Ma­t. 21.5. Jo­ha. 12.15.

b 46.13.

c 40.10.

d 40.10.

e 62.2.

f 63.18.

g 35.9. 51.10. 63.4. Hla­b. 107.2.

h 62.4.

a 34.6.

b 1 La­n. 1.44.

c 51.14.

d Isa­m. 19.13.

e Li­lo 1.15. Isa­m. 14.20. 19.15.

f Li­lo 1.15. Isa­m. 14.20. 19.15.

g Hla­b. 60.12.

h 59.18.

i Isa­m. 19.13.

j 63.6. Li­lo 3.18. Ge­n. 49.11.

k 34.8. Lu­ka 21.22.

l 62.12.

m 59.16. 41.28. Hla­b. 142.4.

n Hla­b. 22.11. Jo­ha. 16.32.

o 59.16.

p 59.16.

q 59.18.

r 49.26. Jo­be 21.20.

s 59.18.

t 63.6. Li­lo 3.18. Ge­n. 49.11.

u 62.6.

v 59.18.

w Hla­b. 145.7.

x Hla­b. 106.45.

y Hlu. 10.16. Ze­k. 2.8. Se­b. 9.4.

z Eks. 33.14. Se­b. 7.38. Eks. 14.19. Ge­n. 48.16. Jo­be 33.23.

a Du­te. 7.7,8.

b Hla­b. 74.2.

c 46.3.

d Hla­b. 78.17,56. Eks. 15.24. 23.21. Na­ni 14.11. Hla­b. 95.9. He­z. 20.8. Hla­b. 106.33.

e Efe. 4.30. Hla­b. 78.40. Se­b. 7.51.

f Jo­be 30.21.

g Hla­b. 78.34.

h Je­r. 2.6. Eks. 14.30. Eks. 32.11,12. Na­ni 14.13-16.

i Hla­b. 78.52. 80.1.

j Na­ni 11.17,25. Ne­h. 9.20. Ha­g. 2.5. Da­n. 4.8.

k Eks. 15.6.

l 11.16. Eks. 14.21. Jo­sh. 3.16.

m 63.14. 2 Sa­m. 7.23. Ne­h. 9.10.

n Hla­b. 106.9.

o Ha­b. 3.15.

p Hla­b. 106.9.

q Hla­b. 33.14. Jo­ha. 14.2.

r Hla­b. 80.14. Du­te. 26.15.

s Hla­b. 33.14. Jo­ha. 14.2.

t 16.11. Je­r. 31.20. Ge­n. 43.30. Ho­s. 11.8.

u Hla­b. 25.6.

v Ge­n. 45.1.

w 64.8. Du­te. 32.6. 1 La­n. 29.10. Jo­ha. 8.41.

x Jo­be 14.21. Tshu. 9.5.

y 43.14.

z Hla­b. 119.10.

a 6.10. Jo­ha. 12.40.

b Na­ni 10.36. Hla­b. 90.13.

c Hla­b. 74.2.

d 62.12. Du­te. 7.6. Da­n. 8.24.

e 64.11.

f Lu­ka 21.24.

1 ka­ba­bi­zwa­nga: He­b. ibi­zo la­kho ka­li­bi­zwa­nga phe­zu kwa­bo.

a 2 Sa­m. 22.10. Hla­b. 18.9. 144.5. Ma­rk. 1.10.

b 2 Sa­m. 22.10. Hla­b. 18.9. 144.5. Ma­rk. 1.10.

c 64.3. Hlu. 5.5. Mi­ka 1.4.

d Eks. 34.10. Hlu. 5.4. Hla­b. 68.8. Ha­b. 3.3,6.

e 2 Sa­m. 22.10. Hla­b. 18.9. 144.5. Ma­rk. 1.10.

f 64.3. Hlu. 5.5. Mi­ka 1.4.

g 1 Ko­r. 2.9.

h Hla­b. 31.19.

i 47.3.

j Se­b. 10.35.

k 26.8. Hla­b. 103.17,18.

l 58.2. 63.17.

m Ma­l. 3.6.

n Le­vi 5.2.

o Fi­l. 3.9.

p 30.22. 1 Ko­r. 4.13.

q 40.6-8. Hla­b. 90.5,6.

r 34.4.

s Hla­b. 102.10.

t Ho­s. 7.7. Hla­b. 14.4.

u 54.8.

v 63.16.

w Jo­be 4.19.

x 45.9.

y 60.21. Hla­b. 138.8.

z Hla­b. 74.1,2.

a Hla­b. 79.8.

b Hla­b. 79.13.

c 27.10.

d Hla­b. 79.1.

e 60.7.

f 63.18. 2 Kho. 25.9. 2 La­n. 36.19. Hla­b. 74.7.

g Li­lo 1.10. He­z. 24.21,25. Ma­t. 23.38. 24.2.

h 42.14. Ge­n. 45.1.

i 65.6. Hla­b. 83.1.

j 42.14. Ge­n. 45.1.

a Ro­ma 10.20. Ro­ma 9.24,25,26,30. Efe. 2.12,13.

b 63.19.

c Ro­ma 10.21.

d Hla­b. 78.8. Hla­b. 68.6.

e Hla­b. 36.4. 66.3.

f 55.7,9. 66.18.

g Du­te. 32.21.

h Jo­be 1.11.

i 1.29. 66.17. Le­vi 17.5.

j Eks. 20.24,25.

k Du­te. 18.11.

l 66.17.

m Hlu. 6.19,20.

n He­z. 4.14. Du­te. 14.3. Le­vi 7.18.

o Ma­t. 9.11. Lu­ka 18.11.

p 1.31. 9.18.

q Ma­l. 3.16. Du­te. 32.34,35. Hla­b. 149.7,9.

r 64.12. Hla­b. 50.3.

s Je­r. 16.18. He­z. 11.21.

t Hla­b. 79.12.

u 64.7.

v Eks. 20.5. Ma­t. 23.35.

w He­z. 18.6,11. 22.9.

x He­z. 20.27,28.

y 49.4.

z Hla­b. 79.12.

a 10.21.

b Ho­s. 2.8.

c Jo­w. 2.14.

d Ma­t. 24.22.

e 65.8.

f 10.21.

g 30.19.

h Hla­b. 69.35,36.

i 65.15,22. Ma­t. 24.22. Ro­ma 11.5,7. Hla­b. 105.6.

j Hla­b. 69.35,36.

k 33.9. 35.2. Jo­sh. 12.18.

l Mi­ka 7.14.

m Jo­sh. 7.26.

n Mi­ka 7.14.

o Jo­sh. 24.20.

p 65.25. 57.13.

q He­z. 23.41. 1 Ko­r. 10.21.

r Ge­n. 30.11. 49.19.

s Za­ga 23.30. Je­r. 7.18. 19.13. 44.17.

t 66.4.

u 50.2. 2 La­n. 36.15,16. Za­ga 1.24.

v 66.4.

w 50.2. 2 La­n. 36.15,16. Za­ga 1.24.

x 66.4.

y 66.4.

z 65.8.

a 55.1. Ma­t. 5.6. Hla­b. 22.26.

b 65.8.

c Hla­b. 109.28.

d Hla­b. 5.11.

e Hla­b. 5.11.

f Du­te. 28.47.

g Ma­t. 8.12.

h Du­te. 28.37. Je­r. 29.22. Ze­k. 8.13.

i 65.9.

j 62.2.

k Jo­be 34.24.

l Je­r. 4.2. Hla­b. 72.17.

m Isa­m. 3.14. 1 Jo­ha. 5.20.

n Isa­m. 3.14. 1 Jo­ha. 5.20.

o 19.18. 48.1. Du­te. 6.13.

p Hla­b. 102.8.

q Isa­m. 3.14. 1 Jo­ha. 5.20.

r Jo­be 11.16.

s 66.22. 2 Pe­t. 3.13. Isa­m. 21.1. Hla­b. 102.26.

t Je­r. 4.2. Hla­b. 72.17.

u 26.4.

v Je­r. 31.7.

w 62.5.

x 35.10. 60.20. 66.10.

y Je­r. 31.17.

z Tshu. 8.12.

a He­z. 28.26. 36.33,36. Amos 9.14.

b He­z. 28.26. 36.33,36. Amos 9.14.

c 62.8. Jer 31.5.

d He­z. 28.26. 36.33,36. Amos 9.14.

e Jo­be 34.24.

f He­z. 28.26. 36.33,36. Amos 9.14.

g 62.8. Jer 31.5.

h Jo­be 34.24.

i Hla­b. 92.12,13. Ge­n. 2.9.

j 65.9.

k Hla­b. 90.17.

l 49.4.

m Du­te. 28.41. Ho­s. 9.12.

n Hla­b. 78.33. Le­vi 26.16.

o 61.9.

p Jo­be 5.25.

q Hla­b. 32.5.

r Da­n. 9.21.

s 11.6.

t Tshu. 11.6.

u 11.7.

v Ge­n. 3.14. Mi­ka 7.17.

w 11.9.

x 65.11.

a Se­b. 7.49,50. 1 Kho. 8.27. 2 La­n. 6.18. Se­b. 7.48. 17.24. Hla­b. 11.4.

b 60.13. Ma­t. 5.35. 1 La­n. 28.2.

c Je­r. 14.22. Jo­be 12.9.

d 57.15. 61.1.

e Hla­b. 34.18.

f 65.5. Ezra 9.4. 10.3. Za­ga 28.14.

g 1.11. 61.8.

h Eks. 13.13.

i 2 Sa­m. 3.8. Fi­l. 3.2.

j 58.13. 65.2.

k 3.4.

l 65.12.

m 65.12.

n 65.12.

o 65.12.

p 66.5. Ezra 9.4. 10.3. Za­ga 28.14.

q Ma­t. 10.22.

r Lu­ka 6.22.

s Jo­be 13.8. Jo­ha. 16.2.

t 5.19.

u 2 The­s. 1.9,10. Ti­t. 2.13.

v 5.14.

w 13.8. Isa­m. 12.2.

x 13.8. Isa­m. 12.2.

y Ge­n. 16.2.

z Ge­n. 20.18.

a 65.19.

b 57.18.

c 60.16.

d 60.16.

e 57.4.

f 48.18. 60.5.

g Isa­m. 21.24.

h 30.28.

i 60.16.

j 49.22.

k 60.4.

l 11.8.

m Jo­be 3.12.

n Ga­l. 4.26.

o 51.12.

p Ga­l. 4.26.

q Jo­ha. 16.22.

r He­z. 37.1-10.

s 26.19. Du­te. 32.2.

t 9.5. 33.14. 2 The­s. 1.8.

u Hla­b. 68.17. Ha­b. 3.8.

v 21.1.

w 59.18.

x 27.1.

y 59.4.

z Je­r. 25.33. Hla­b. 69.26.

a 66.24. Isa­m. 19.21.

b 65.3.

c He­z. 8.11.

d 65.4.

e Le­vi 11.29.

f Esta 9.28.

g 65.2.

h Hla­b. 86.9.

i Lu­ka 2.34.

j 45.20.

k 1 Kho. 10.22.

l Je­r. 46.9. He­z. 27.10.

m Je­r. 46.9. He­z. 27.10.

n Je­r. 46.9. He­z. 27.10.

o Ge­n. 10.2. He­z. 27.13.

p Ge­n. 10.2. He­z. 27.13.

q 51.5. Ge­n. 10.5.

r Ma­l. 1.11.

s 14.2.

t 49.22.

u 60.7. Ro­ma 15.16.

v 61.6.

w 65.17.

x 53.10.

y Ze­k. 14.16.

z Ze­k. 14.16.

a Ze­k. 14.16.

b Hla­b. 65.2. 86.9. Isa­m. 15.4.

c 34.3.

d Ma­rk. 9.44,46,48.

e 66.15,16. Jo­be 14.22. Isa­m. 21.8.

f Da­n. 12.2.

a He­z. 1.3.

b 29.27. Jo­sh. 21.18. 1 La­n. 6.60.

c 2 Kho. 22.1.

d 25.3; 36.2.

e 25.1. 2 Kho. 23.36.

f 39.2.

g 2 Kho. 24.18.

h 52.12,15.

i 52.12,15.

j 2 Kho. 25.8.

k Isa. 44.2,24; 49.5. Ga­l. 1.15.

l Eks. 33.12,17. 1 Ko­r. 8.3.

m Hlu.13.5; 16.17. Lu­ka 1.15.

n Jo­ha. 10.36.

o 1.18. 2 Kho. 23.5.

p 1 .10; 25.15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27,28,29.

q Eks. 4.10. Isa. 6.5.

r 1 Kho. 3.7.

s 1 .17; 7.27. He­z. 2.7. Na­ni 22.20,38. Ma­t. 28.20.

t 1.17. Hez . 2.6. Ma­t. 10.28.

u Du­te. 31.6,8.

v Du­te. 31.6,8.

w 1 .19; 15.20; 20.11. Se­b. 26.17. He­b. 13.6.

x Eks. 3.12. Du­te. 31.23. Jo­sh. 1.5. Se­b. 18.10.

y 1 .19; 15.20; 20.11. Se­b. 26.17. He­b. 13.6.

z Hez . 2.9; 8.3.

a Isa. 6.7.

b 5.14. Du­te. 18.18. Isa. 51.16; 59.21.

c 1 .10; 25.15,16,17,18,19,120,21,22,23,24,25,26,27,28,29.

d 18.7,9; 25.15; 31.28; 45.4. 2 Ko­r. 10.4,5.

e 48.17.

f Hez . 11.3,7,11; 24.3.

g Jo­be 41.20. He­z. 22.21.

h 3.12,18; 4.6,15; 6.1,22; 8.16; 10.22; 13.20; 15.12; 46.20,24; 47.2. He­z. 1.4.

i 3.12,18; 4.6,15; 6.1,22; 8.16; 10.22; 13.20; 15.12; 46.20,24; 47.2. He­z. 1.4.

j 5.15; 25.9; 34.1.

k 3.12,18; 4.6,15; 6.1,22; 8.16; 10.22; 13.20; 15.12; 46.20,24; 47.2. He­z. 1.4.

l 39.3; 43.10.

m 4.12.

n 19.4; 22.9. 2 Kho. 22.17.

o 2.13,17,19; 5.7,19; 17.13. Du­te. 28.20; 31.16.

p 19.4; 22.9. 2 Kho. 22.17.

q 7.9; 33.18; 44.3,5. Amos 4.5.

r 25.6,7. Isa. 2.8. Se­b. 7.41.

s 1 Kho. 18.46.

t 1 .7.

u 1.8. Hez . 3.9.

v 1 .5. He­z. 3.17; 33.7.

w 4.5; 5.17; 6.27; 8.14. Isa. 50.7. He­z. 3.8,9.

x 15.20.

y Isam . 3.12.

z 15.20.

a 15.20.

b 15.20.

c 1. 8.

a 3.4. Hla­b. 129.1.

b 3.14. Hez . 16.8,22,43,60. Isa­m. 2.4.

c Du­te. 2.7.

d Du­te. 8.2,3. Amos 2.10.

e Eks. 19.5,6; 28.26.

f Ja­k. 1.18.

g 50.7. Hez . 25.12.

h 12.14.

i 2 .31. Isa. 5.4. Mi­ka 6.3.

j 2 Kho. 17.15.

k 10.15; 14.22; 16.19. Jo­na 2.8.

l 2 Kho. 17.15.

m Hlab . 62.10. Ro­ma 1.21.

n Isa. 63.9,11,13. Ho­s. 13.4.

o 2 .17. Du­te. 1.19; 32.10.

p Ma­t. 12.43.

q 18.20.

r Ma­t. 12.43.

s Isa. 35.1. Jo­be 30.3.

t 13.16. Jo­be 3.5.

u 4.26.

v Na­ni 13.27; 14.7,8. Du­te. 8.7,8,9.

w 3.1; 16.18. Le­vi 18.25. Hla­b.78.58,59; 106.38.

x 18.18. Ro­ma 2.20.

y 3.15; 10.21; 12.10; 17.16; 22.22; 23.1,2. Efe. 4.11.

z 5.31; 23.13.

a 2 .11. Ha­b. 2.18.

b 2. 35. He­z. 17.20; 20.35,36. Mi­ka 6.2.

c Eks. 20.5,6.

d 18.13. He­z. 5.7; 16.47.

e Ge­n. 10.4.

f Isa. 60.7.

g Mi­ka 4.5.

h 16.20. Isa. 37.19. Ga­l. 4.8.

i Hlab . 106.20. Ro­ma 1.23. Isa. 61.6.

j 2 .8.

k 6.19. Isa. 1.2. Du­te. 4.26.

l 1.16; 2 .17,19; 15.6. Hlu. 10.6,13. Isa. 65.11.

m 17.13.

n 17.13.

o 18.14. Hlab . 36.9. Za­ga 10.11.

p Jo­ha. 4.10.

q Eks. 4.22.

r Ge­n. 17.12,13,27.

s 4.7. Isa. 5.29.

t 46.19.

u Isa. 1.7.

v 46.19.

w 4.7; 9.11.

x Isa. 19.13.

y 43.7,8,9; 44.1; 46.14. He­z. 30.18.

z 4.18.

a 1.16; 2 .17,19; 15.6. Hlu. 10.6,13. Isa. 65.11.

b 2 .6.

c 2 .36; 37.5,7. Isa. 30.1,2; 31.1; 36.6.

d Isa. 23.3. 1 La­n. 13.5.

e 2 La­n. 28.16,20,21. Ho­s. 5.13.

f Ge­n. 31. 21. Isa. 7.20; 8.7

g Isa. 3.9. Ho­s. 5.5.

h 3.6,22; 5.6; 7.24; 8.5; 14.7. Za­ga 1.32.

i 4.18. Na­ni 5.19,23,24.

j 2 .13,17.

k 5.5; 30.8.

l 5.5; 30.8.

m 17.2. Isa. 57.5,7. Du­te. 12.2.

n 3.6,13; 13.27. He­z. 6.13; 16.28.

o Isa. 51.14.

p 3.6,13; 13.27. He­z. 6.13; 16.28.

q 3.2. Isa. 1.21.

r 11.17. Eks. 15.17. Hla­b. 80.8.

s Isa. 5.2.

t Du­te. 32.32. Isa. 5.4.

u Jo­be 9.30.

v Za­ga 25.20.

w Ma­l. 3.2.

x Du­te. 32.34.

y 2 .29,35. Za­ga 30.12.

z 7.31,32; 19.2,6. He­z.6.3.

a Isa. 18.2.

b Isa. 60.6.

c 14.6.

d Jo­be 6.5. Ge­n. 16.12. Jo­be 11.12. Ho­s. 8.9.

e 14.6.

f Hlu . 14.4.

g 1 Kho. 4.27.

h Du­te. 8.4; 29.5.

i Eks. 17.6.

j 18.12. Isa. 57.10.

k Jo­be 6.26.

l 3.13. Du­te. 32.16.

m 8.1; 13.13; 32.32.

n 3.9.

o Hlu . 10.9,10. Hla­b. 78.34. Isa. 26.16.

p 11.12,14; 51.2.

q Du­te. 32.37.

r Isa. 45.20.

s 11.12,14; 51.2.

t 11.13. Isa. 2.8.

u 2 .23,35.

v Isa. 1.5.

w Ne­h. 9.26. 2 La­n. 36.16. 1 Te­s. 2.15.

x Du­te. 32.5.

y 2 .5.

z Ho­s. 11.12.

a Isa. 3.20. Isa. 61.10.

b 3.21; 13.25; 18.15. Du­te. 32.18. Hla­b. 106.21. Isa. 17.10. Ho­s. 8.14.

c 7.3.

d 5.2.

e 2.23,29; 19.4. 2 Kho. 21.16; 24.4. Hla­b. 106.38. Li­lo 4.13.

f 2.9. Isa. 59.4.

g Za­ga 28.13. 1 Jo­ha. 1.8,10.

h 2.18. 31.22.

i Za­ga 24.21.

j Isa. 30.3.

k 2.18. 31.22.

l 2 Sa­m. 13.19.

a Du­te. 24.3,4. Isa.62.5.

b Du­te. 24.3,4. Isa. 62.5.

c 2.7; 16.18; 3 .2,9. Hla­b. 106.38. Isa. 24.5. Na­ni 35.33.

d 2.20.

e 3.7,12,14,22; 4.1. 2 La­n. 30.6. Joel 2.12. Ze­k. 1.3.

f 3.6,21; 4.11; 7.29. Na­ni 23.3.

g 2.20. Ge­n. 38.14. Za­ga 23.28. He­z. 16.25.

h 2.7; 3.2,9;16.18. Ps. 106. 38. Isa. 24.5. Na­ni 35.33.

i 5.24,25; 29.12; 14.4,22. Le­vi 26.19. Du­te. 28.23,24. Ze­k. 14.17. Co­mp. ch. 5.24, 25.

j Jo­be 29.23.

k Hez . 3.7.

l 6.15; 8.12.

m Za­ga 2.17.

n 2.2.

o 3.12. Hla­b. 103.9.

p 2.19; 3 .8, 11,12,14,22; 31.22; 49.4.

q 2.2,13,20.

r 2.20.

s 2 Kho. 17.13.

t 3.7,12,14,22; 4.1. 2 La­n. 30.6. Ho­s. 14.1. Joel 2.12. Ze­k. 1.3.

u 3.8,10,11,20. Isa. 21.2.

v Hez . 16.46; 23.4.

w Hez . 23.9,11.

x 2.19; 3.8,11,12,14,22; 31.22; 49.4.

y 2 Kho. 17.18.

z Du­te. 24.1,3. Isa. 50.1.

a 3.8,10,11,20. Isa. 21.2.

b Hez . 23.9,11.

c 2.7; 3 .2,9; 16.18. Hla­b. 106.38. Isa. 24.5 Na­ni 35.33.

d 2.27.

e 3 .8,10,11,20. Isa. 21.2.

f Ho­s. 7.14.

g 2.19; 3 .8,11,12,14,22; 31.22; 49.4.

h Hez . 16.51,52. Ma­t. 12.41,42.

i 3 .8,10,11,20. Isa. 21.2.

j 1.13; 3.18. 2 Kho. 17.6.

k 3.7,12,14,22; 4.1. 2 La­n. 30.6. Ho­s. 14.1. Jo­w. 2.12. Ze­k. 1.3.

l 2.19; 3 .8,11,12,14,22; 31.22; 49.4.

m Jo­be 29.24.

n Hlab . 86.5.

o 3.5.

p Le­vi 26.40. Du­te. 30.1,2. Za­ga 28.13.

q 3.2.

r 2.25.

s 2.20; 3.6.

t 3 .25; 22.21.

u 3 .1.

v 3 .22; 31.22; 49.4. Isa. 57.17.

w 2.2; 3.1; 31.32. Isa. 54.5; 62.5. Ho­s. 2.19,20. Ma­l. 2.11.

x Ro­ma 11.5.

y 1 Kho. 17.12.

z 23.4. He­z. 34.23. Jo­ha. 10.11.

a 2.8.

b Se­b. 20.28.

c Isa. 2.2,3.

d I sa. 60.9.

e 7.24; 9.14; 11.8; 13.10; 16.12; 18.12; 23.17.

f 50.4. Isa. 11.13.

g 7.7. Amos 9.15.

h 7.7. Amos 9.15.

i Isa. 63.16.

j 3 .7.

k 5.11.

l 3 .7.

m 3 .2,23. Isa. 15.2.

n 31.9.

o 2.32.

p 3 .1,14.

q Ho­s. 6.1. 2 La­n. 30.20. Isa. 6.10; 57.18. Hla­b. 6.2.

r 2.19.

s 3.21. Hla­b. 121.1,2.

t Hlab . 3.8.

u 11.13.

v 20.5.

w Jo­be 8.22.

x Ezra 9.7. He­z. 2.3.

y 22.21; 31.19; 32.30. Isa. 54.4. Hla­b. 25.7.

z 3 .13.

a 3.1.

b 1 Kho. 14.15. Hla­b. 11.1. Za­ga 26.2.

c 5.2. Du­te. 6.13; 10.20. Isa. 65.16.

d 5.2; 12.16; 16.14,15; 23.7,8; 38.16; 46.18; 44.26. Ru­the 3.13.

e Isa. 48.1. Ze­k. 8.8.

f Isa. 48.1. Ze­k. 8.8.

g Hlab . 72.17. Isa. 65.16.

h Isa. 45.25. 1 Ko­r. 1.31. 2 Ko­r. 10.17.

i Ho­s. 10.12.

j Za­ga 13.23.

k Ma­t. 13.7,22.

l 9.26. Du­te. 10.16.

m 21.12.

n 21.12.

o 23.2,22; 25.5; 26.3. Du­te. 28.20.

p 4.19,21; 6.1; 51.27. Ho­s. 5.8; 8.1. Jo­w. 2.1. He­z. 7.14.

q 8.14; 34.7.

r 1.18.

s 50.2; 51.12,27.

t 1.13.

u 2.15; 5.6; 49.19; 50.17,44. He­z. 19.3,6. Da­n. 7.4. Na­h. 2.11,12.

v 18.16.

w 2.15; 4.29; 6.8; 9.11; 22.6; 26.9; 33.10; 34.22; 44.22; 46.19; 48.9; 51.29,37. Ze­f. 2.5; 3.6. Isa. 5.9; 6.11.

x 6.26; 49.3. Isa. 22.12; 32.11. 1 Kho. 20.31. Li­lo 2.10.

y Na­ni 25.4. Isa. 5.25.

z 4 .26; 12.13 Isai. 13. 9, 13. See ch. 12. 13.

a Hlab . 48.5. Isa. 13.8. Du­te. 28.28.

b 1 Kho. 22.22.

c 51.1. He­z. 17.10.

d 3.2.

e Jo­be 1.19.

f Isa. 5.28.

g 2 Sa­m. 1.23. Li­lo 2.19. Du­te. 28.49.

h 9.19.

i Isa. 1.16. Ja­k. 4.8.

j 8.16.

k 1.13.

l Jo­sh. 24.33.

m 5.15.

n 6.3. 2 Kho. 25. 1,2,3,4.

o 2.17. Hla­b. 107.17. Isa. 50.1.

p 2.19.

q 9.1,10. Isa. 16.11. Ha­b. 3.16.

r Isa. 15.5; 21.4.

s Isa. 15.5; 21.4.

t 49.2.

u Hlab . 42.7. He­z. 7.26.

v 10.20; 49.29.

w 10.20; 49.29.

x 4 .3,21; 6.17; 42.14. Jo­be 39.24.

y Hlab . 82.5.

z Hlab . 36.3. Ro­ma 16.19.

a Isa. 24.19.

b Ge­n. 1.2.

c 4.28. Isa. 5.30.

d Na­h. 1.5. Isa. 5.25. He­z. 38.20. Isa­m. 6.14.

e Ze­f. 1.3.

f Ze­f. 1.3.

g 9.10.

h 2.7; 12.4. Isa. 10.18.

i 4.8.

j 5.10,18; 30.11; 46.28. Ne­h. 9.31. He­z. 11.13.

k 12.4; 23.10. Ho­s. 4.3.

l 4.28. Isa. 5.30.

m Isa. 50.3.

n 7.16. Na­ni 23.19.

o Hlab . 78 9.

p Jo­be 30.6.

q 4.7.

r Hlab . 137.8.

s Isa. 61.10.

t 2 Kho. 9.30.

u Hez . 23.5.

v 30.14. Li­lo 1.2,19.

w 6.24.

x Isa. 1.15. Li­lo 1.17. 1 Kho. 8.22.

y 50.5.

a 49.3. Da­n. 12.4. Amos 8.12. 2 La­n. 16.9. Ze­k. 4.10.

b Hez . 22.30.

c Ge­n. 18.23,24,25,26,27,28,29,30,31,32. Hla­b. 12.1.

d 5.7. Ge­n. 18.26.

e Ti­t. 1.16.

f 4.2.

g 2.33. Jo­be 34.25. Isa. 26.14; 61.7.

h 7.9.

i 2 La­n. 16.9.

j Isa. 1.5.

k Za­ga 23.35.

l Za­ga 23.35.

m 7.28; 8.5; 17.23; 32.33; 35.13. Ze­f. 3.2,7.

n Isa. 50.7. He­z. 3.8,9.

o 15.7.

p 50.36. Na­ni 12.11. Isa. 19.13.

q 8.7. Mi­ka 3.1.

r 8.7. Mi­ka 3.1.

s 8.7. Mi­ka 3.1.

t 8.7. Mi­ka 3.1.

u Hlab . 62.9.

v 2.20. Hlab . 2.3; 107.14.

w 4.7.

x Hlab . 80.13.

y Ha­b. 1.8. Ze­f. 3.3. Hla­b. 104.20.

z Ho­s. 13.7.

a 2.19.

b 15.8; 30.14,15.

c 5 .1.

d 5.19.

e Jo­sh. 23.7.

f 2 La­n. 13.9. Du­te. 32.21. Ga­l. 4.8.

g 5.28. Du­te. 32.15.

h 9.2; 23.10.

i Mi­ka 5.1. Hla­b. 94.21.

j 13.27; 50.11.

k Hez . 22.11.

l 5 .29; 9.9; 44.22.

m 39.8.

n 4.27; 5 .18.

o 48.32. Isa. 18.5.

p 3.20. Isa. 21.2.

q 4.10; 14.15.

r 14.13; 23.17. Isa. 28.15.

s Mi­ka 2.11.

t 1.9.

u Oba­d. 1.18. Ze­k. 12.6. Isa­m. 11.5. Isa. 9.18.

v Oba­d. 1.18. Ze­k. 12.6. Isa­m. 11.5. Isa. 9.18.

w Du­te. 28.49. Amos 6.14.

x 1.5; 4.16. I sa. 39.3. Isa. 5.26.

y 50.44.

z Du­te. 28.49. Amos 6.14.

a Isa. 33.19. Hla­b. 81.5.

b Isa. 5.28.

c Hlab . 5.9.

d Le­vi 26.16. Du­te. 28.31,33,51. Isa. 62.8.

e 1.18.

f 4.27; 5 .18.

g 13.22; 16.10; 22.8. Du­te. 29.24,25. 1 Kho. 9.8,9.

h 1.16; 5 .7.

i Du­te. 4.27,28; 28.48,68.

j Du­te. 32.6.

k Ma­t. 13.14.

l Za­ga 9.4,16.

m Ma­t. 13.14.

n 10.7.

o Hlab . 104.9.

p Jo­be 26.10.

q 46.7.

r 51.55. Hla­b. 46.3.

s 6.28. Du­te. 21.18,20. Hla­b. 78.8.

t 3.3; 14.22. Du­te. 11.14. Jo­be 5.10. Hla­b. 147.8. Ma­t. 5.45. Se­b. 14.17.

u Du­te. 11.14. Hla­b. 84.6. Jo­w. 2.23.

v Jo­be 29.23.

w Ge­n. 8.22.

x Eks. 34.22. Du­te. 16.9.

y 3.3.

z 3.3.

a Ha­b. 1.15. Za­ga 1.11.

b 5 .7.

c 7.6. Isa. 1.23. Ze­k. 7.10. Du­te. 24.17.

d 7.6. Isa. 1.23. Ze­k. 7.10. Du­te. 24.17.

e 12.1.

f 5 .9.

g 18.13; 23.14. Ho­s. 6.10.

h 2.8; 7.8; 14.14; 20.6; 23.25,26; 27.10,15; 29.9. Li­lo 2.14. He­z. 13.2,6.

i 3.10.

j 33.13. 1 La­n. 25.2.

k Mi­ka 2.11.

a Hlu . 1.21.

b 4.6; 10.17.

c 4.5.

d 2 Sa­m. 14.2.

e Hlu . 20.38,40. Isa. 30.27.

f Ne­h. 3.14.

g 1.13.

h Du­te. 28.56.

i 23.1.

j 4.17.

k Isa. 56.5.

l 12.3; 22.27; 51.27,28. Jo­w. 3.9.

m 15.8.

1 se­li­tha­mbe­me: He­b. se­li­phe­ndu­ki­le.

n Hlab . 90.9.

o Du­te. 20.20.

p Hez . 4.2; 26.8. 2 Sa­m. 20.15. Lu­ka 19.43.

q Lu­ka 19.44.

r Isa. 57.20.

s Hlab . 55.9. He­z. 7.11,23.

t 20.8.

u 20.8.

v Hez . 23.17,18. Ho­s. 9.12.

w 4.7; 8.13; 22.6.

x Isa. 46.3.

y Isa. 28.9.

z Se­b. 7.51. Eks. 6.12.

a 7.26. Isa. 42.20.

b 20.8.

c 20.9.

d 9.21.

e 15.17.

f 9.21.

g Li­lo 2.21.

h 8.9.

i Li­lo 2.21.

j Du­te. 28.30.

k 6 .15; 8.10,11,12.

l 6. 15; 8.10,11,12.

m 31.34; 42.1,8; 44.12. Jo­na 3.5. Se­b. 8.10; 26.22. He­b. 8.11. 1 Kho. 22.31.

n Isa. 56.11.

o 14.18; 23.11. Mi­ka 3.11. Li­lo 4.13.

p 8.11,21.

q 4.10; 14.13; 23.17; 28.9. He­z. 13.10. Mi­ka 3.5. Jo­ha. 14.27.

r I sa. 48.22; 57.21. He­z. 7.25.

s 8.12.

t 3.3.

u 8.12.

v 18.15. Hla­b. 139.24. Lu­ka 16.29.

w Ma­t. 11.29. Hla­b. 116.7.

x Isa. 28.12.

y 44.16.

z 25.4. Isa. 21.11; 56.10; 62.6. Ha­b. 2.1.

a 50.5.

b 4.19. Isa. 58.1.

c 2.12.

d Za­ga 1.31.

e Hlab . 40.6.

f Isa. 43.23; 60.6.

g 1 Kho. 10.1.

h I sai. 43.24. Eks. 30.23.

i 7.21; 14.12.

j Hez . 3.20.

k 6 .24; 50.41,42,43.

l 1.13; 13.20.

m 25.32; 31.8; 50.41.

n Jo­be 39.23.

o 30.14. Isa. 13.9.

p Isa. 13.18.

q Isa. 17.12.

r 38.4; 47.3; 49.24. Hez . 7.17; 21.7. 2 Sa­m. 4.1.

s 4.31; 13.21; 22.23; 30.6; 48.41; 49.22,24; 50.43. Isa. 13.8; 42.14.

t 20.3.

u 4.8.

v 25.34. He­z. 27.30. Mi­ka 1.10. Li­lo 3.16.

w Esta 4.1.

x Amos 8.10. Ze­k. 12.10.

y 31.15. Ho­s. 12.14.

z Isa. 23.13.

a 1.18; 15.20.

b 9.7; 11.20; 12.3. Ze­k. 13.9. Jo­be 23.10.

c 5.23. Hla­b. 68.6.

d 9.4. Le­vi 19.16.

e Hez . 22.18.

f Isa. 1.4.

g Hez . 22.18.

h Isa. 1.25.

i Amos 4.11. Ze­k. 3.2. Ju­da 1.23

j Isa. 1.22. 1 Ko­r. 9.27.

a 26.2.

b 2.33; 7 .5; 18.11; 26.13.

c 7 .7.

d 7 .8; 22.29. Mi­ka 3.11.

e 2.33; 7 .5; 18.11; 26.13.

f 22.3.

g Du­te. 24.14.

h 22.3.

i 22.3.

j 5.28.

k 22.3.

l 7 .9; 13.10; 25.6. Du­te. 6.14.

m Du­te. 6.15.

n 7 .7.

o Du­te. 4.40.

p 3.18.

q Du­te. 4.40.

r 25.5.

s 7 .8; 22.29. Mi­ka 3.11

t 5.31.

u Ho­s. 4.1,2.

v 5.2.

w 1.16.

x 7 .9; 13.10; 25.6. Du­te. 6.14.

y Isa. 56.7.

z Ma­t. 21.13. Ma­rk. 11.17. Lu­ka 19.46.

a Hez . 7.22.

b Hlu . 18.31.

c Hlu . 18.31.

d 7.14. Jo­sh. 18.1.

e Du­te. 12.11.

f 7 .14; 26.6. 1 Sa­m. 4.10,11,12. Hla­b. 78.60.

g 7.25. 2 La­n. 36.15.

h 7.27. Isa. 50.2.

i Du­te. 12.5. 1 Kho. 9.7.

j 7 .14; 26.6. 1 Sa­m. 4.10,11,12. Hla­b. 78.60.

k 2 Kho. 17.6,23.

l Hlab . 78.67. Ho­s. 4.17; 5.9; 6.4; 12.1.

m 11.14.

n 4.28; 14.11; 15.1. Jo­be 21.15. Eks. 32.10. Du­te. 9.14. Jo­ha. 5.16.

o 11.14.

p 1 Kho. 8.28.

q 15.11; 36.25. Isa. 59.16.

r 11.14.

s Ho­s. 7.4.

t 2 Kho. 23.13.

u 44.17,19.

v 44.17,19.

w 19.13. Isa. 65.11.

x 11.17; 25.6,7; 32.29,30,32; 44.3,8. 1 Kho. 14.9; 16.2. 2 La­n. 34.25. He­z. 8.17; 16.26.

y Jo­be 35.6.

z Du­te. 32.16,21.

a 51.51. 2 La­n. 32.21.

b 42.18; 44.6. 2 La­n. 34.25. Li­lo 4.11.

c 12.4.

d 42.18; 4.6. 2 La­n. 34.25. Li­lo 4.11.

e 17.27.

f 6.20; 14.12. Isa. 1.11. Amos 5.21. Ho­s. 8.13. Ze­k. 7.6.

g 11.15.

h 11.4,7.

i Ho­s. 6.6. Hla­b. 40.6. Za­ga 15.8.

j 11.4,7.

k Eks. 15.26. Du­te. 6.3.

l Eks. 19.5. Le­vi 26.12.

m Du­te. 5.33.

n 42.6. Du­te. 4.40.

o 7 .26; 34.14. Hla­b. 81.11.

p 7.26; 34.14. Hla­b. 81.11.

q Hlab . 81.12.

r 3.17.

s 2.19,27; 8.5; 15.6; 32.33. Ho­s. 4.16.

t 2 La­n. 36.15.

u 2 La­n. 36.15.

v 7 .13.

w 6.10; 7 .24; 25.4.

x 6.10; 7 .24; 25.4.

y 2 La­n. 30.8.

z 16.12.

a 1.7.

b 7 .13.

c 5.3.

d 9.3.

e Jo­be 1.20.

f Na­ni 6.4.

g 3.2.

h 32.34. He­z. 5.11; 7.20. 2 Kho. 21.4,7.

i 7 .10.

j 32.34. He­z. 5.11; 7.20. 2 Kho. 21.4,7.

k 19.5; 32.35.

l 2 Kho. 23.10.

m 2.23; 31.40. Jo­sh. 18.16.

n Hlab . 106.38.

o 19.5; 32.35.

p Du­te. 17.3.

q 19.6.

r 2 Kho. 23.10.

s 2.23; 31.40. Jo­sh. 18.16.

t 8.2; 19.11. He­z. 6.5.

u 12.9; 34.20. Du­te. 28.26.

v 9.22. Isa. 17.2.

w Isa. 16.10.

x 16.9; 25.10; 33.11. Isa­m. 18.22,23. Hla­b. 78.63. Isa. 24.7,8. He­z. 26.13. Ho­s. 2.11.

y 16.9; 25.10; 33.11. Isa­m. 18.22,23. Hla­b. 78.63. Isa. 24.7,8. He­z. 26.13. Ho­s. 2.11.

z Jo­ha. 3.29.

a 22.5; 27.17; 44.2. Le­vi 26.31,33. Isa. 1.7.

a 2. 26.

b 7.32.

c Du­te. 4.19.

d Du­te. 4.19.

e Du­te. 4.19.

f 2 Kho. 21.3; 23.5. He­z. 8.16.

g 25.33. Isa. 57.1. Jo­be 27.19.

h 22.19; 36.30.

i 9.22; 16.4; 25.33. 2 Kho. 9.7.

j Jo­be 3.21,22; 7.15,16. Isa­m. 9.6.

k 23.3,8; 29.14,18; 32.37.

l Ro­ma 11.1.

m 2.19.

n 7.24.

o 9.6.

p 5.3.

q 2 Pe­t. 3.9.

r 22.17; 23.10.

s Isa. 30.28. He­z. 13.11,13.

t Jo­be 39.21.

u Isa. 1.3.

v Jo­be 39.13.

w Isa. 38.14.

x Isa. 38.14.

y Isa. 1.3.

z 5.4,5. Isa. 27.11.

a Ro­ma 2.17,18.

b Hlab . 45.1.

c 1 Ko­r. 1.19.

d 6.11. Jo­be 5.13.

e 6.12,13,14,15; 8.12.

f 3.3.

g 6.9.

h I sa. 5.1,2.

i Joel 1.7. Ma­t. 21.19. Lu­ka 13.6.

j Joel 1.7. Ma­t. 21.19. Lu­ka 13.6.

k I sa. 1.30.

l 1.18; 4.5.

m 1.18; 4.5.

n 48.2.

o 9.15; 23.15. Li­lo 3.5,19. Ho­s. 10.4. Amos 6.12. Isa­m. 8.11.

p 14.19. Jo­be 30.26. Isa. 59.9,11.

q Za­ga 4.22.

r Jo­be 39.20.

s 1.13; 4.15.

t 13.27.

u 46.15; 47.3; 50.11. Hlu . 5.22. Li­lo 1.15.

v 10.25.

w Le­vi 26.22.

x Za­ga 23.32.

y Na­ni 21.6.

z Isa. 1.5. Li­lo 1.22; 5.17.

a Isa. 39.3.

b Isa. 33.17.

c Du­te. 32.21.

d 10.19; 14.17.

e 10.19; 14. 17.

f 8 .11,19,22; 9.1.

g 14.2. Jo­be 5.11; 30.28. Li­lo 4.8. Jo­w. 2.6. Na­h. 2.10.

h 46.11; 51.8. Ge­n. 37.25; 43.11. He­z. 27.17.

i Isa. 58.8.

j Isa. 58.8.

a 4.19; 9.18; 13.17; 14.17. Hlab . 119.136. Isa. 22.4. Li­lo 1.2,16; 2.11,18; 3.48.

b 8.19,21,22; 9.7; 14.17. Isa. 22.4. Li­lo 2.11; 3.48.

c 14.8.

d 5.7,8; 23.10. Ho­s. 7.4.

e Le­vi 23.36.

f Isa. 21.2.

g 9.8; 18.18. Hlab . 64.3. So Isa. 59.4,13,15.

h 7.28.

i Ho­s. 4.1.

j Ho­s. 4.1.

k 9 .6. Isa. 1.3. Hlu. 2.10.

l 12.6. Mi­ka 7.5,6. Hla­b. 41.9

m 12.6. Mi­ka 7.5,6. Hla­b. 41.9.

n Ge­n. 27.36.

o 6.28. Le­vi 19.16.

p 2 Sa­m. 7.14.

q 8.5.

r Isa. 1.25.

s 6.27.

t Ho­s. 11.8.

u 8.19,21,22; 9.7; 14.17. Isa. 22.4. Li­lo 2.11; 3.48.

v 9.8; 18.18. Hlab . 64.3. Isa. 59.4,13,15.

w Hlab . 57.4.

x Hlab . 12.2,3; 120.3,4.

y Hlab . 28.3.

z Ho­s. 7.6.

a 5.9,29.

b 12.4.

c 23.10. Jo­w. 1.19.

d 2.15; 9 .12.

e 4.25.

f 4.25.

g Isa. 25.2.

h 10.22; 49.33; 51.37.

i Hlab . 44.19.

j 23.18. Hlab . 107.43. Ho­s. 14.9.

k 9 .10.

l Hlab . 89.30.

m 3.17.

n 3.17.

o Ga­l. 1.14.

p Hlab . 80.5.

q 23.15. Du­te. 29.18. Li­lo 3.15,19. Za­ga 5.4.

r 8.14.

s Le­vi 26.33.

t Du­te. 28.64

u 15.14.

v Le­vi 26.33.

w 14.12; 49.37. He­z. 5.2,12.

x 22.18; 34.5. 2 La­n. 35.25. Tshu. 12.5. Amos 5.16. Ma­t. 9.23. Ma­rk. 5.38.

y 9.1; 14.17.

z 4.13.

a Da­n. 8.11.

b 6.11.

c Za­ga 5.16.

d 6.11.

e Za­ga 5.16.

f 8.2.

g Le­vi 23.10. Jo­be 5.26.

h 7.33.

i 8.2.

j Za­ga 3.5; 21.30. Tshu. 9.1

k 1 Ko­r. 1.31. 2 Ko­r. 10.17.

l 1 Ko­r. 1.31. 2 Ko­r. 10.17.

m Hlab . 34.2.

n Fil . 3.8.

o Mi­ka 6.8; 7.18.

p 16.14; 23.5,7; 30.3; 31.27,31,38; 33.14.

q Ro­ma 2.8,9.

r Ro­ma 2.8,9.

s 25.21.

t 4.4. Le­vi 26.41. Du­te. 10.16. He­z. 44.7. Ro­ma 2.28,29. Eks. 6.12.

a Isa. 44.25; 47.13.

b 32.11. Hlu. 11.39.

c Isa. 40.19,20; 44.9,10,11; 45.20.

d Isa. 44.12.

e Isa. 40.19.

f Isa. 41.7.

g Isa. 40.20; 46.7

h Eks. 25.18.

i Hlab . 92.12.

j Hlab . 115.5; 135.16. Ha­b. 2.18,19. 1 Ko­r. 12.2.

k Hlab . 115.7. Isa. 46.7.

l Isa. 41.23.

m 49.19. Hlab . 86.8,10. Eks. 15.11.

n 49.19. Hlab . 86.8,10. Eks. 15.11.

o 5.22. Isam . 15.4.

p Isam . 15.3.

q Esta 1.13.

r Hlab . 89.6.

s 10 .14,21. Isa. 19.11.

t Hlab . 115.8. Ro­ma 1.21,22.

u Isa. 41.29. Ha­b. 2.18. Ze­k. 10.2.

v Isa. 40.19.

w 1 Kho. 10.22.

x Da­n. 10.5.

y I sa. 40.19.

z Isa. 40.19.

a Hlu . 8.26.

b Hlab . 115.4.

c Hlab . 42.2.

d Hlab . 96.5.

e 10 .15. Isa. 2.18. Ze­k. 13.2.

f 10 .16; 51.15,16,17,18,19.

g Ge­n. 1.1,6,9. Za­ga 3.19.

h Hlab . 93.1.

i Jo­be 9.8.

j Jo­be 38.34.

k 12.8. Hlab . 104.12.

l Hlab . 135.7.

m Jo­be 36.33.

n 14.22. Jo­be 5.10; 38.28.

o Hlab . 135.7.

p Jo­be 38.22.

q 10.8.

r Isa. 1.29; 42.17; 44.11; 45.16.

s 13.25. Ha­b. 2.18 Ro­ma 1.25.

t Hlab . 135.17. Ha­b. 2.19.

u 2.5.

v 10 .15. Isa. 2.18. Ze­k. 13.2.

w Hlab . 16.5.

x Du­te. 32.9. Hla­b. 74.2.

y 31.35; 32.18; 50.34. Isa. 47.4; 51.15; 54.5.

z 6.1. He­z. 12.3.

a Isa. 37.25.

b 16.13. 1 Sa­m. 25.29.

c 16.21.

d Du­te. 28.52.

e 29.14.

f 4.19; 8.21; 9.1.

g 14.17; 30.12. Na­h. 3.19.

h Hlab . 77.10.

i Mi­ka 7.9.

j 4.20. Isa. 54.2.

k 31.15.

l 4.20. Isa. 54.2.

m 2.5; 23.1.

n 10.8.

o 23.5; 50.9. Du­te. 29.9.

p Na­h. 3.19.

q 1.13.

r 9.11.

s 9.11.

t Za­ga 16.1; 20.24.

u Hlab . 119.5. Za­ga 3.6.

v 30.11; 46.28. Hla­b. 6.1; 38.1.

w 10 .25. Hla­b. 79.6,7.

x Jo­be 18.21. 1 The­s. 4.5.

y 8.16; 30.16. Hla­b. 14.4.

z 8.16; 30.16. Hla­b. 14.4.

a 23.3. Isa. 65.10.

a 11 .6,8. 2 Kho. 23.3.

b 11 .6,8. 2 Kho. 23.3.

c Du­te. 27.26. Ga­l. 3.10.

d Du­te. 4.20.

e 7.22,23; 11.7. Le­v. 26.3,12.

f 7.22,23; 11.7. Le­v. 26.3,12.

g Du­te. 7.12,13. Hla­b. 105.9,10.

h 32.22. Eks. 3.8.

i 33.10.

j 11 .6,8. 2 Kho. 23.3.

k Du­te. 27.26. Ga­l. 3.10.

l 11 .8. Ro­ma 2.13. Ja­k. 1.22.

m 2 La­n. 36.15.

n 7.22,23; 11.7. Le­v. 26.3,12.

o 34.14.

p 3.17.

q 11 .6,8. 2 Kho. 23.3.

r 11 .8. Ro­ma 2.13. Ja­k. 1.22.

s Hez . 22.25. Isa. 8.12. Ho­s. 6.9.

t 17.23. Hlab . 79.8.

u Du­te. 31.16,20.

v 11 .14. Za­ga 1.28.

w 2.28.

x 7.16.

y 7.16.

z 11 .14. Za­ga 1.28.

a 12.7. Hla­b. 60.5.

b Hlab . 50.16. Isa. 1.11,12.

c Hez . 16.25.

d 7.21. Ha­g. 2.12.

e Za­ga 2.14.

f Hlab . 52.8.

g Hez . 1.24.

h Ro­ma 1.17.

i 2.21. Isa. 5.2.

j 7.18.

k Isa. 53.7. Isa­m. 5.6.

l 18.18. Li­lo 3.60,61.

m Ma­t. 7.16,17.

n Isa. 53.8.

o Hlab . 27.13.

p Hlab . 83.4.

q 6.27.

r 1 Sa­m. 16.7.

s 17.10; 20.12. Hla­b. 7.9.

t 15.15; 17.18; 20.12. Li­lo 3.64.

u Jo­sh. 21.18.

v 12.6. Ma­t. 13.57.

w Isa. 30.10.

x Du­te. 13.1,2,3,4,5.

y 23.12.

z Jo­sh. 21.18.

a 23.12.

b 46.21; 48.44; 50.27,31. Lu­ka 19.44.

a Hlab . 51.4. Li­lo 1.18. Ezra 9.15

b Hlab . 127.5.

c 5.28. Jo­be 12.6; 21.7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17. Hla­b. 37.1,7,35,36; 73.3,4,5,6,7; 92.7. Ha­b. 1.4,13. Ma­l. 3.15.

d Li­lo 1.5.

e 12.6. Isa. 21.2.

f Isa. 29.13.

g 15.15. Hlab . 139.1.

h 6.27. Hlab . 17.3.

i Jo­sh. 8.6.

j 2 Pe­t. 2.12.

k 6.4.

l Ja­k. 5.5.

m 4.28; 9.10; 12.11; 23.10.

n Hlab . 107.34.

o 4.25; 7.20; 9.10. Ho­s. 4.3. Ro­ma 8.22.

p 22.15.

q 49.19; 50.44. Ze­k. 11.3. Jo­sh. 3.15. 1 La­n. 12.15. Jo­be 38.11. Hla­b. 18.4; 69.15.

r 9.4; 11.19,21.

s 12 .6. Isa. 21.2.

t Za­ga 26.25.

u Isa. 19.25.

v Isa. 19.25.

w Isa. 46.11.

x Isa. 46.11.

y 7.33. Isa. 56.9. He­z. 39.17. Isa­m. 19.17.

z 2.8; 6.3.

a Isa. 5.1,5. Hla­b. 80.8.

b Isa. 63.18.

c 4.28; 9.10; 12.11; 23.10.

d Isa. 42.25.

e Du­te. 28.38. Ha­g. 1.6.

f Isa. 55.2. Ha­b. 2.13.

g Ro­ma 6.21

h 4.8,26; 25.37,38; 30.24; 49.37; 51.45. Li­lo 1.12; 4.11.

i 40.14. Hlab . 137.7. He­z. 25.6,7,8,9,10,11,12. Oba­d. 1.10,11,12,13,14,15.

j 2.3. Ze­k. 2.8.

k 3.18.

l 33.26. Du­te. 30.3.

m 33.26. Du­te. 30.3.

n 33.26. Du­te. 30.3.

o 24.6; 30.3.

p 4.2.

q 1 Pe­t. 2.5.

r Isa. 60.12.

a Eks. 28.39. Le­v. 16.4.

b Se­b. 21.11.

c 19.1; 27.2. Isa. 20.2. He­z. 4.1,2,3,4,5; 5.1,2,3,4; 12.3,4,5,6,7,8,9,10,11; 24.3,4,5.

d 16.16. Isa. 7.19.

e 13 .9; 18.4.

f 13.10. He­z. 15.4.

g Hlab . 137.1.

h 13 .9; 18.4.

i Le­vi 26.19.

j 3.17; 16.11,12.

k 13 .10. He­z. 15.4.

l Eks. 19.5.

m 33.9.

n Isa. 55.13.

o Ze­f. 3.20.

p 33.9.

q Ze­f. 3.20.

r Isa. 62.7.

s 33.9.

t 48.12.

u 25.15.

v Hez . 11.2,3.

w 2.26; 17.19,20; 18.18; 19.3; 22.2.

x 2.26; 17.19,20; 18.18; 19.3; 22.2.

y 2.26; 17.19,20; 18.18; 19.3; 22.2.

z Hez . 23.33.

a 19.11. Hlab . 2.9.

b Jo­sh. 7.19.

c 23.12. Amos 5.8; 8.9. Hla­b. 139.12. Isa. 5.30; 8.22. Du­te. 28.29. Jo­ha. 11.10; 12.35.

d Isa. 59.9.

e 2.6. Jo­be 3.5.

f Isa. 60.2.

g Jo­be 33.17.

h 9.1.

i 2.26. 2 Kho. 24.12.

j 2.26. 2 Kho. 24.12.

k 1 Kho. 11.19.

l Za­ga 4.9; 16.31. Isa. 28.5; 62.3. Li­lo 5.16.

m Jo­sh. 6.1.

n 1.13; 6.22.

o Ze­k. 9.7; 12.5,6.

p Li­lo 1.5.

q 6.24.

r 5.19.

s 13 .26. Na­h. 3.5. Li­lo 1.8. Isa. 3.17; 6.1.

t Ma­t. 19.26.

u Hlab . 1.4; 83.13.

v Jo­be 20.29. Hla­b. 11.6.

w 2.32.

x 10.14.

y 13 .26. Na­h. 3.5. Li­lo 1.8. Isa. 3.17; 6.1.

z Ho­s. 2.10.

a Na­h. 3.5.

b 5.8; 8.16.

c 2.20.

d Hez . 24.13.

a 2.24.

b Hlab . 44.19; 74.13.

c 14.21; Hla­b. 25.11.

d 2.19.

e 14.20.

f 17.13; Hla­b. 71.5; Je­r. 50.7.

g 9.2.

h Isa. 59.1.

i Eks. 29.45.

j Hla­b. 119.121.

k Ho­s. 8.13.

l Ho­s. 8.13.

m 7.16.

n 21.10; 24.5,6; 39.16; 44.27; 15.11; Hla­b. 86.17.

o Za­ga 1.28; Isa. 58.3.

p 16.4; 44.27; Je­r. 14.15; 9.16.

q 24.10; 27.8,13; 32.24,36; 34.17; He­z. 14.21; 15.2.

r 24.10; 27.8,13; 32.24,36; 34.17; He­z. 14.21; Je­r. 15.2.

s 4.10.

t 6.14.

u 20.6; 23.25; 27.10; Je­r. 5.31.

v 14.15; 23.21; 27.15; 29.9; He­z. 13.6; Du­te. 18.20; Ma­t. 7.15.

w 27.9; 29.8; Du­te. 18.10.

x 23.26.

y 14.15; 23.21; 27.15; 29.9; He­z. 13.6; Du­te. 18.20; Ma­t. 7.15.

z 5.12.

a 44.12; 23.30; Je­r. 14.12.

b Hla­b. 79.3.

c 9.18; 9.1; Li­lo 2.18.

d Li­lo 3.49.

e 8.21.

f He­z. 7.15.

g He­z. 7.15.

h He­z. 7.15.

i 5.31; 6.13.

j Ge­n. 34.10,21; 42.34.

k 15.14.

l Li­lo 5.22.

m 15.18.

n 8.15.

o 8.15.

p 8.15.

q 14.7.

r Hla­b. 106.45; Le­vi 26.42.

s Jo­be 38.28; Ze­k. 10.1,2.

t Du­te. 32.21; Je­r.2.5.

u 3.3.

v Isa. 30.23; 10.13; Jo­be 5.10; Je­r. 5.24.

w Isa. 66.2; Jo­be 12.9.

a 7.16; 14.11; 15 .19; 35.19. He­z. 14.14,16,18,20.

b Hlab . 99.6.

c Eks. 17.11; 32.11,12,13. Na­ni 14.13. Hla­b. 106.23.

d Hlab . 99.6.

e 1 Sa­m. 7.8,9; 8.6; 12.16,23; 15.11.

f 14.12; 16.4; 21.9; 43.11. Isa­m. 6.8. He­z. 5.12; 6.11,12. Ze­k. 11.9. Jo­be 27.14,15.

g Le­vi 26.16,17,18,19,20,21,22.

h Du­te. 28.26.

i 16.12. 2 Kho. 21.11,16,17; 23.26; 24.3,4. Li­lo 5.7.

j Isa. 51.19. Na­h. 3.7.

k 2.13. Du­te. 32.15.

l 7.24.

m Ho­s. 13.14.

n 51.2. Isa. 41.16.

o Isa. 30.24.

p Ge­n. 42.36.

q 5.3. Isa. 9.13. Amos 4.6,8,9,10,11.

r Hlab . 139.18.

s 6.4.

t Lev 26.16.

u 1 Sa­m. 2.5. Li­lo 1.1.

v Jo­be 11.20; 31.39.

w Amos 8.9.

x 20.14.

y Isa. 24.2. Hla­b. 15.5. Eks. 22.25.

z 14.11.

a 39.11,12; 40.4,5; 52.31,32.33,34.

b 1.13.

c Jo­be 20.24.

d 17.3.

e Hlab . 44.12.

f 17.3.

g 9.16; 14.18; 16.13; 17.4; 22.28.

h 17.4. Du­te. 32.22.

i 12.3.

j Hlu . 16.28.

k Hlu . 16.28.

l 11.20; 20.12.

m 17.16.

n Hlab . 69.7.

o Hez . 3.1,3. Isa­m. 10.9,10.

p Hlab . 119.111,162.

q Hlab . 1.1; 26.4,5.

r 6.11.

s Li­lo 3.28.

t 17.9; 30.12,15. Jo­be 34.6. Isa. 17.11.

u 14.19.

v 1.18,19. Jo­be 6.15. Isa. 58.11.

w 1.18,19. Jo­be 6.15. Isa. 58.11.

x Ze­k. 3.7.

y Ze­k. 3.7.

z 15 .1.

a 1.18; 6.27.

b 20.11.

c 1.8.

d 20.11.

e Isa. 13.11; 25.4,5; 29.5.

a 15.2.

b 16 .6; 22.18,19; 25.33. He­z. 7.11.

c 16. 6. 22.18,19; 25.33. He­z. 7.11.

d 8.2.

e 14.12.

f 15.2.

g 15.2.

h 19.7; 34.20. Du­te. 28.26.

i Hez . 24.16,17,22,23.

j 16 .6; 22.18,19; 25.33. He­z. 7.11.

k 16 .6; 22.18,19; 25.33. He­z. 7.11.

l Du­te. 14.1. Le­vi 19.28.

m Jo­be 1.20. Isa. 3.24.

n 7.34.

o 5.19. Du­te. 29.24.

p 22.9. Du­te. 29.25.

q 13.10.

r 7.26.

s 13.10.

t 10.18. Du­te. 4.26,27,28; 28.36,63,64,65.

u 22.26. Isa. 22.17,18.

v 15.14; 17.4.

w 16 .15; 23.7,8. Isa. 43.18.

x 9.25.

y 4.2.

z 4.2.

a 3.18. Isa. 43.5,6.

b 24.6; 30.3; 32.37.

c Hez . 12.13. Amos 4.2. Ha­b. 1.15.

d 13.4.

e 32.19. 2 La­n. 16.9.

f Hlab . 51.9; 90.8.

g Isa. 65.6.

h 17.18. Isa. 40.2.

i 2.7; 3.1. He­z. 43.7,9.

j 2 Sa­m. 22.33. Hla­b. 31.4; 43.2. Isa. 25.4; 27.5.

k 17.17. 2 Sa­m. 22.3.

l 2.5; 18.15.

m Isa. 44.10.

n 2.11.

o 2.11.

p 10.18.

q 33.2. Eks. 6.3; 15.3. Amos 4.13.

a Jo­be 19.24. Hla­b. 45.1.

b Hez . 3.9. Ze­k. 7.12.

c Za­ga 3.3.

d Eks. 27.2. Hla­b. 118.27.

e Hez . 7.24. Ma­t. 23.38.

f 19.5.

g 19.5.

h Hlu . 3.7. Isa. 27.9. Eks. 34.13. Isa. 1.29; 17.8.

i 2.20.

j Hlab . 48.1,2; 87.1. Isa. 2.3.

k 15.13.

l Du­te. 15.1,2,3.

m 15.14.

n 15.14.

o 16.13.

p Hlab . 146.3.

q 2 La­n. 32.8. Isa. 31.3.

r 48.6.

s 48.6. Hlab . 102.17. Jo­be 8.12.

t 29.32. Hlab . 34.12. Jo­be 20.17. Tshu. 2.1.

u Du­te. 29.23. Jo­be. 39.6.

v 50.13,39.

w Hlab . 2.12; 25.2.

x 17.13. Hlab . 71.5.

y Hlab . 1.3. Jo­be 8.16.

z Za­ga 11.28.

a Za­ga 14.12. He­b. 3.15.

b Isa. 40.4.

c 15.18; 17 .16.

d Hlab . 44.21; 139.23,24. 1 Sa­m. 16.7. 1 La­n. 28.9. Ro­ma 8.27.

e 11.20; 32.19.

f Jo­be 34.11. Hla­b. 62.12.

g 1 Sa­m. 26.20.

h Hlab . 39.6.

i Hlab . 55.23.

j Lu­ka 12.20.

k 14.8.

l Hlab . 73.27. Isa. 1.28. Jo­sh. 24.20.

m Lu­ka 10.20. Eks. 32.32. Jo­ha 8.6,8.

n 1.16.

o 2.13; 18.14.

p 2.13; 18.14.

q Hlab . 6.2.

r Du­te. 10.21. Hla­b. 148.14.

s Isa. 5.19. 2 Pe­t. 3.4.

t Hlu . 13.12,17. 1 Sa­m. 9.6.

u 1.4.

v Jo­sh. 10.13.

w 2.8.

x 15.18; 17 .16.

y 15.15. Hla­b. 40.9.

z Za­ga 5.21.

a 16.19.

b 20.11. Hlab . 35.4.

c Hlab . 25.2.

d 11.20.

e 16.18.

f 13.13.

g 19.3; 22.2.

h 13.13.

i 17 .24,27. Ne­h. 13.15,19. Jo­ha 5.10.

j 17 .24,27. Na­ni 15.32.

k Hez . 20.20.

l Eks. 20.8,9. Isa. 56.2; 58.13.

m 7.24,26; 11.10; 25.3,4.

n 2 La­n. 30.8.

o 5.3.

p 17 .24,27. Ne­h. 13.15,19. Jo­ha 5.10.

q 17 .24,27. Na­ni 15.32.

r 22.4.

s Tshu . 10.7.

t 32.44; 33.13.

u 32.44; 33.13.

v Ze­k. 7.7.

w 32.44; 33.13.

x 32.44; 33.13.

y Ze­k. 7.7.

z Jo­sh. 15.33.

a 3 2.44; 33.13.

b 32.44; 33.13.

c Ze­k. 7.7.

d Ge­n. 13.1.

e Le­vi 7.12,15; 22. 9. 2 La­n. 33.16. Hla­b. 107.22; 116.17.

f 17 .24,27. Na­ni 15.32.

g 17 .24,27. Ne­h. 13.15,19. Jo­ha 5.10.

h 21.14; 43.12; 49.27; 50.32. Li­lo 4.11. Amos 1.14.

i 52.13. 2 Kho. 25.9.

j 7.20.

a 19.1,2. 1 La­n. 4.23. Ze­k. 11.13.

b 13.7.

c Isa. 45.9. Ro­ma 9.21. Jo­be 9.12.

d Isa. 64.8. Jo­be 10.9; 33.6.

e 1.10; 42.10.

f 1.10; 2.10.

g Hez . 18.21.

h 26.3,13,19. Jo­na 3.10. Hlu. 2.18.

i 1.10; 42.10.

j 2 Kho. 17.13. Jo­na 3.8.

k 7.3.

l 2.25.

m 3.17.

n 2. 10. 1 Ko­r. 5.1.

o 5 .30.

p 2.13; 17.13. Isa. 19.5.

q 2.32.

r 10.15; 16.19.

s Hlab . 77.19.

t 6.16.

u Za­ga 15.19. Isa. 57.14.

v 4.7; 19.8; 25.9,11,18; 46.19; 49.13,17; 50.13; 51.37. Li­lo 2.11. 2 La­n. 29.8.

w 4.7; 19.8; 25.9,11,18; 46.19; 49.13,17; 50.13; 51.37. Li­lo 2.11. 2 La­n. 29.8.

x Jo­be 16.4. Ma­t. 27.39.

y 13.24.

z Ge­n. 41.6,23,27. Eks. 10.13. Jo­be 15.2; 27.21; 38.24. Hla­b. 48.7; 78.26. Isa. 27.8. He­z. 27.26. Ho­s. 12.1; 13.15. Jo­na 4.8.

a 2.27.

b 11.19.

c 2.8; 5.13,31; 6.13; 13.13.

d 2 La­n. 35.3.

e 2.8; 5.13,31; 6.13; 13.13.

f 9.3,8. Jo­be 5.21. Za­ga 14.3.

g Hlab . 35.1. Isa. 49.25.

h Hlab . 35.12.

i 18.22. Hlab . 35.7; 57.6.

j 2.6.

k Hlab . 109.9,10.

l Hlab . 109.9,10.

m 20.16.

n 18.22. Hlab . 35.7; 57.6.

o Hlab . 140.5.

p Hlab . 78.38.

q 11.20; 15.15. Hlab . 35.4.

r Ne­h. 4.5.

s Ne­h. 4.5.

t Hlab . 119.126.

a 13.2.

b 19 .10. 1 Kho. 14.3.

c 18.2.

d 19.7; 26.17; 29.1. Du­te. 21.2. 2 Kho. 19.2; 23.1. Se­b. 5.21. He­z. 8.1.

e 19.7; 26.17; 29.1. Du­te. 21.2. 2 Kho. 19.2; 23.1. Se­b. 5.21. He­z. 8.1.

f 2.23; 19 .6. Jo­sh. 18.16.

g 17.20.

h 13.13.

i 1 Sa­m. 3.11.

j 1.16.

k 1.16.

l 2.34. 2 Kho. 21.16.

m 7.31; 32.35.

n 17.2; 32.35. Le­vi 18.21.

o 7.31; 32.35.

p 17.2; 32.35. Le­vi 18.21.

q Du­te. 17.3.

r 7.32.

s Ge­n. 41.6,23,27. Eks. 10.13. Jo­be 15.2; 27.21; 38.24. Hla­b. 48.7; 78.26. Isa. 27.8. He­z. 27.26. Ho­s. 12.1; 13.15. Jo­na 4.8.

t ve­r. 6. See Jo­sh. 18. 16. & ch. 2. 23.

u 19.7; 26.17; 29.1. Du­te. 21.2. 2 Kho. 19.2; 23.1. Se­b. 5.21. He­z. 8.1.

v Isa. 19.3.

w Le­vi 26.17.

x 7.33; 16.4.

y 18.16. 2 Kho. 22.19.

z Le­vi 26.29. Du­te. 28.53. Li­lo 2.20; 4.10. He­z. 5.10. Isa. 9.20.

a Du­te. 28.53,55,57.

b 51.63,64. Isa­m. 18.21.

c 19 .10. 1 Kho. 14.3.

d 51.63,64. Isa­m. 18.21.

e 13.14.

f I sa. 30.14. Hla­b. 2.9. Li­lo 4.2.

g 7.32.

h 2 Kho. 23.10.

i 2 Kho. 23.10.

j 32.29; 44.18,21. 2 Kho. 23.12. Ze­f. 1.5.

k 2 Sa­m. 11.2.

l Se­b. 7.42. Du­te. 4.19.

m 7.18.

n 2 Kho. 23.10.

o 26.1. 2 La­n. 20.5.

p 7.26. 2 La­n. 30.8.

q 25.3.

a 21.1; 38.1. 1 La­n. 9.12. Ezra 2.38.

b 21.1; 38.1. 1 La­n. 9.12. Ezra 2.38.

c 1 La­n. 24.14.

d 29.26; 52.24.

e 20 .3; 29.26. 2 La­n. 16.10. Se­b. 16.24. He­b. 11.36.

f 37.13.

1 Ma­go­ri-Mi­sa­bi­bi, oku­yi­ku­thi, Ukwe­sa­ba inhla­ngo­thi zo­nke.

g 20 .3.

h 2 Kho. 20.17; 24.12,13,14,15,16; 25.13,14,15,16,17.

i Za­ga 27.24.

j 3.24. He­z. 23.29.

k Jo­be 28.10. He­z. 22.25.

l 2 Kho. 20.17; 24.12,14,15,16; 25.13,14,15,16,17.

m 5.31; 14.13,14; 28.15; 29.21.

n Hez . 14.9. 1 Kho. 22.20.

o Hez . 14.9. 1 Kho. 22.20.

p 1.6; 20.9. 2 Pe­t. 1.21.

q 1.19; 5.22. 20.10,11.

r Li­lo 3.14. Hla­b. 119.51.

s 6.7.

t 6.10; 24.9.

u Hlab . 44.13; 79.4.

v Hlab . 44.13; 79.4.

w Hlab . 39.3. Jo­be 32.18,19. Se­b. 18.5.

x 6.11.

y Hlab . 31.13.

z 20 .3.

a 36.16,20.

b 50.5.

c Hlab . 41.9.

d Hlab . 56.6.

e 35.15; 38.17.

f 50.5.

g 1.19; 5.22; 20.10,11.

h 1.8,19.

i 15.20; 20.7.

j 17.18.

k 23.40.

l 11.20.

m 11.20.

n 11.20

o Hlab . 54.7.

p 11.20.

q Hlab . 35.9,10; 109.30,31.

r Hlab . 35.9,10; 109.30,31.

s 15.10. Jo­be 3.3.

t Ge­n. 19.25. Isa. 13.19.

u 18.22.

v Jo­sh. 6.5.

w Jo­be 3.10,11.

x 15.10. Jo­be 3.3.

y Jo­be 3.10,11.

z Jo­be 3.20.

a Li­lo 3.1.

a 20.1; 38.1.

b 2 Kho. 25.18.

c 35.4. 2 La­n. 34.8.

d 37.3,7. Isa. 30.2.

e 2 Kho. 25.1.

f Hlab . 105.2,5.

g 32.5.

h 2 Kho. 25.1.

i Isa. 13.4.

j 27.5; 32.17,21. Eks. 6.6. He­z. 20.33,34. Du­te. 4.34.

k 32.37. Du­te. 29.28.

l 37.17; 39.5; 52.9.

m 22.1.

n Du­te. 28.50. 2 La­n. 36.17. He­z. 5.11.

o Du­te. 30.15,19.

p 38.2.

q 15.2.

r 38.2.

s 37.13.

t 38.2.

u 39.18; 45.5. Hla­b. 119.162. Isa. 9.3.

v 44.11. Le­vi 17.10; 20.5. Amos 9.4. He­z. 4.3,7.

w 14.11.

x 34.2; 38.3.

y 21.14; 22.7; 32.29; 34.2,22; 37.10; 38.18,23; 52.13. 2 La­n.36.19.

z 21.8.

a 22.3. Ze­k. 7.9.

b Hlab . 101.8.

c 22.3. Ze­k. 7. 9.

d 4.4.

e 4.4.

f Hez . 13.8.

g Isa. 22.1,5.

h 49.4.

i Za­ga 17.10.

j Isa. 3.10. Za­ga 1.31.

k 17.27. Hez . 20.47.

l 21.14; 22.7; 32.29; 34.2,22; 37.10; 38.18,23; 52.13. 2 La­n. 36.19.

a 17.20.

b 13.13; 17.25; 22.4,30; 29.16; 33.17; 36.30.

c 21.7.

d 17.20.

e 7.5; 21.12.

f 7.5; 21.12.

g Le­vi 19.33.

h Le­vi 19.33.

i 7.6. Hla­b. 82.3. Isa. 1.17.

j 7.6. Hla­b. 82.3. Isa. 1.17.

k 22 .17.`

l 17.25.

m 22 .2.

n 17.25.

o 44.26; 49.13; 51.14. Amos 6.8. Ge­n. 22.16.

p 7.34; 25.11,18; 44.6,22. Isa. 64.10. He­z. 5.14; 38.8.

q 22 .23. 2 Kho. 19.23.

r 6.8.

s 6.4.

t Isa. 37.24.

u 21.10.

v 5.19.

w 1.16; 16.11. Du­te. 29.25,26. 1 Kho. 9.8.

x 1.16; 16.11. Du­te. 29.25,26. 1 Kho. 9.8.

y 2 Kho. 22.20. Isa. 57.1.

z 2 Kho. 23.30. 2 La­n. 35.24,25.

a 22 .11.

b 1 La­n. 3.15. 2 Kho. 23.30.

c 22 .11.

d 2 Kho. 23.34. 2 La­n. 36.4. He­z. 19.4.

e 2 Kho. 23.34. 2 La­n. 36.4. He­z. 19.4.

f Isa. 5.18,19,20,21,22,23.

g 22 .18. 2 Kho. 23.35,37. 2 La­n. 36.8.

h Hlu . 3.20.

i 25.14. Le­vi 25.39.

j Le­vi 19.13. Jak 5.4. Mi­ka 3.10. Ha­b. 2.9.

k Hlu . 3.20.

l Du­te. 33.21.

m Hez . 23.14.

n 12.5. Ne­h. 3.20.

o 2 Kho. 23.25.

p Hlab . 128.2. Tshu. 8.12. Isa. 3.10.

q Za­ga 31.9.

r Hlab . 128.2. Tshu. 8.12. Isa. 3.10.

s Hlu . 2.10.

t 22 .3; 26.23.

u 51.13. Hez . 22.13.

v 22 .3; 26.23.

w 22 .3; 26.23.

x Hez . 19.6.

y 22 .18.

z 9.17; 16.4,6. Hla­b. 78.64.

a 1 Kho 13.30.

b 34.5.

c 8.2; 36.30. Isa. 14.19. Tshu. 6.3. 2 Kho. 24.6. 2 La­n. 36.6.

d Na­ni 27.12. Du­te. 32.49.

e 2.36; 22 .22.

f 3.25. Hlab . 129.1.

g 3.13,25; 25.3.

h 2.8; 23.1.

i 2.36; 22 .22.

j 22 .6. He­z. 17.3.

k 48.28.

l 6.24.

m Isa. 49.18.

n 22.28; 37.1. 2 Kho 24.6,8. 1 La­n. 3.16. Na­ni 13.16.

o Ge­n. 38.18,25. 1 Kho. 21.8. Ha­g. 2.23. Isa. 49.16.

p 34.20.

q 39.17. Du­te. 1.17.

r 2 Kho. 24.15. 2 La­n. 36.10.

s 16.13.

t 13.18. 2 Kho. 24.8.

u 29.8,9.

v 22.28; 37.1. 2 Kho 24.6,8. 1 La­n. 3.16. Na­ni 13.16.

w 48.38. Ho­s. 8.8. Hla­b. 31.12.

x Jo­be 41.9.

y 2 Kho. 24.15. 2 La­n. 36.10.

z 15.14.

a 7.4. Isa. 1.2.

b 22.28. 1 La­n. 3.17. Ma­t. 1.12.

c 22.2; 36.30.

a 6.3; 10.21; 22.22; 25.34,36. Isa. 56.11. He­z. 34.2. Ze­k. 11.17.

b 6.3; 10.21; 22.22; 25.34,36. Isa. 56.11. He­z. 34.2. Ze­k. 11.17.

c Eks. 32.34.

d 4.4; 23 .22.

e 29.14; 30.3; 31.10; 32.37. He­z. 34.11,12,13,14,15,16.

f 8.3; 23 .8.

g Ge­n. 1.28.

h 3.15.

i 23 .6; 33.14,15,16.

j 9.25; 23 .7.

k Isa. 4.2; 11.1.

l 30.9. Isa. 32.1; 40.11,12. Ho­s. 3.5. Ze­k. 9.9. Ma­t. 2.2; 25.34; 27.42. Lu­ka 1.32; 19.38. Jo­ha. 1.49.

m Isa. 52.13.

n Isa. 9.7; 32.1. Hla­b. 72.2. Da­n. 9.24.

o Du­te. 33.28. Ze­k. 14.11.

p Du­te. 33.28. Ze­k. 14.11.

q Ro­ma 9.5.

r 51.10. 1 Ko­r. 1.30. Ro­ma 10.4. 1 Ti­m. 3.16.

s 16.14,15; 23.8.

t 9.25; 23.7.

u 8.3; 23.8.

v Hez . 6.9.

w Ha­b. 3.2,16. He­z. 3.12,14. Da­n. 7.28.

x Ha­b. 3.2,16. He­z. 3.12,14. Da­n. 7.28.

y 5.7,8; 9.2.

z Ho­s. 4.2,3.

a 4.28.

b 9.10. Hla­b. 65.12.

c 12.4.

d 6.13; 8.10; 23.33,34. Ze­f. 3.4.

e 7.30; 32.34. He­z. 8.6,11; 23.39.

f Hlab . 35.6; 73.18.

g 13.16. Za­ga 4.19.

h 11.23.

i Jo­be 1.22. Li­lo 2.14.

j 31.5; 41.5. Isa. 7.9. He­z. 16.46,51,53,55; 23.4,33. Ho­s. 7.1; 8.5,6; 10.5,7; 13.16. Amos 3.9,12; 4.1; 6.1; 8.14. Oba­d. 1.19. Mi­ka 1.1,5,6.

k 2.8. Isa. 9.16. Mi­ka 3.5.

l 23 .32.

m Ma­t. 7.15.

n 29.23.

o 3.10; 23.26.

p Hez . 13.22. Hla­b. 64.5.

q Isa. 1.9,10; 13.19.

r Isa. 1.9,10; 13.19.

s Ma­t. 7.15.

t 9.15.

u Za­ga . 5.4.

v 9.15.

w 8.14.

x 23 .21. Na­ni 16.28.

y 6.14. Ze­k. 10.2.

z 5.12. Mi­ka 3.11.

a 9.12; 23.22. 1 Ko­r. 2.16. Ro­ma 11.34.

b 30.23.

c 25.32. Jo­be 15.20. Za­ga 26.10.

d 30.23.

e 30.24.

f 30.24.

g 48.47; 49.39. Ge­n. 49.1.

h 14.14; 23.16.

i 23 .18.

j 25.5.

k 23 .2.

l Hlab . 94.7.

m Hlab . 139.7,8,9,10,11,12. Amos 9.2,3.

n Hlab . 94.7.

o 1 Kho. 8.27.

p 5.31.

q 23 .27,28,32. Ze­k. 10.2. Du­te. 13.1. Na­ni 12.6.

r 23 .14.

s 14.14.

t 23 .27,28,32. Ze­k. 10.2. Du­te. 13.1. Na­ni 12.6.

u Hlu . 3.7; 8.33,34.

v 23 .27,28,32. Ze­k. 10.2. Du­te. 13.1. Na­ni 12.6.

w He­b. 4.12.

x Jo­be 16.12.

y 14.15. Du­te. 18.20.

1 aba­se­be­nzi­sa: He­b. aba­tha­tha.

z 23 .27,28,32. Ze­k. 10.2. Du­te. 13.1. Na­ni 12.6.

a 23 .13.

b Ze­f. 3.4. Hlu. 9.4.

c 14.14.

d 23 .11,34; 26.7,8; 29.1.

e Ma­l. 1.1. Li­lo 2.14. Isa. 13.1 Hla­b. 38.4.

f 23 .39.

g 23 .11,34; 26.7,8; 29.1.

h Ma­l. 1.1. Li­lo 2.14. Isa. 13.1 Hla­b. 38.4.

i 23 .37.

j Hlab . 42.2.

k 23 .37.

l Ho­s. 4.6.

m 23 .39.

n 20.11.

a Amos 7.1,4; 8.1.

b 27.20; 29.2. 2 Kho. 24.12. 2 La­n. 36.10. Esta 2.6. Ma­t. 1.12.

c 22.24.

d 29.2. 2 Kho. 24.14.

e 29.2. 2 Kho. 24.14.

f 1 Sa­m. 13.19.

g 29.2. 2 Kho. 24.14.

h Isa. 28.4.

i 24 .3,8; 29.17.

j 29.20.

k 14.11; 24 .6.

l 39.12. Amos 9.4.

m 14.11; 24 .6.

n 12.15; 29.10.

o 31.28; 42.10.

p 33.7.

q 31.28; 42.10.

r 32.41. Amos 9.15.

s 32.39. He­z. 11.19; 36.26,27. Du­te. 30.6.

t 30.22; 31.33; 32.38. Le­vi 26.12.

u 29.13.

v 24. 3,8; 29.17.

w 21.1.

x Je­r. 43. Je­r. 44

y 15.4; 29.18; 34.17. Du­te. 28.25.

z 29.18; 49.13. Ne­h. 2.17. Isa. 43.28.

a 2 La­n. 7.28. Du­te. 28.37.

b 2 La­n. 7.28. Du­te. 28.37.

c 25.18; 26.6; 29.22. 2 Kho. 22.19.

d 29.17.

e 14.12.

f 14. 12.

a 1.3; 36.1. 2 Kho. 24.1. Da­n. 1.1.

b 1.2.

c 2 La­n. 36.15.

d 6.17; 7.13; 11.7,8,10; 13.10,11; 16.12; 17.23; 18.12; 19.15; 22.21; 25.4,7,8; 26.5; 29.19; 34.14; 35.15.

e 2 La­n. 36.15.

f 6.17; 7.13; 11.7,8,10; 13.10,11; 16.12; 17.23. 18.12; 19.15; 22.21; 25.4,7,8; 26.5; 29.19; 34.14; 35.15.

g 7.26; 11.8; 17.23; 34.14; 35.15.

h 18.11.

i 4.4; 23.22.

j 4.4; 23.22.

k 7.7.

l 7.7

m 7.6; 13.10; 35.15. Du­te. 6.14.

n 7.18. Du­te. 32.21.

o 1.16.

p 7.18. Du­te. 32.21.

q 1.16.

r 1.13,15.

s 27.6; 40.2; 43.10. Isa. 44.28; 45.1. He­z. 29.18,19,20.

t 25.9; 27.3,6; 28.14.

u 4.7; 18.16; 25 .18.

v 4.7; 18.16; 25 .18.

w 7.34. Isa. 24.6,7,8,9,10,11,12.

x Tshu . 12.4. Eks. 11.5.

y Isam . 18.22,23.

z Isam . 18.22,23.

a 22.5; 25.18.

b 4.7; 18.16; 25 .18.

c 25.9; 27.3,6; 28.14.

d Isa. 23.15.

e 27.7,22; 29.10. 2 La­n. 36.21,22. Ezra 1.1. Da­n. 9.2. Ze­k. 1.12; 7.5.

f 25.9; 50.3,13,23,39,40,45; 51.26,62. He­z. 35.9. Ze­f. 2.9. Isa. 13.19; 14.23; 21.1; 47.1.

g Jer .46; Je­r.51.

h 27.7; 30.8.

i 50.9,41; 51.27,28.

j 27.7; 30.8.

k 50.9,41; 51.27,28.

l 27.7; 30.8.

m 22.13. Le­vi 25.39.

n 50.29; 51.6,24.

o 1.10; 13.12,13; 25.27. Hlab . 75.8. Li­lo 4.21. He­z. 23.31,34. Jo­be 21.20. Isa. 51.17. Isa­m. 14.10.

p 51.7. Na­h. 1.10; 3.11. Isa. 19.14.

q 46.8.

r 51.7. Na­h. 1.10; 3.11. Isa. 19.14.

s 46.9; 50.38; 51.7. 1 Sa­m. 21.14. Na­h. 2.4.

t 25 .27.

u Isa. 51.23.

v 25 .11.

w 25. 9.

x 25. 9.

y 24.9.

z 46.2,25

a 25. 24; 46.21; 50.37. He­z. 30.5. Eks. 12.38.

b Li­lo 4.21. Jo­be 1.1.

c Li­lo 4.21. Jo­be 1.1.

d 47.1,5,7.

e 47.1,5,7.

f Hlu . 1.18.

g 47.1,5,7.

h Ge­n. 10.19. Jo­sh. 15.47.

i Jo­sh. 15.11.

j Isa. 20.1. 1 Sa­m. 5.1.

k 9.26; 49.7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22.

l 27.3.

m 48.1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27,28,29,30,31,32,33,34,35, 36,37,38,39,40,41,42,43,44,45,46,47.

n 27.3.

o 49.1,2,3,4,5,6. 1 Sa­m. 11.1.

p 27.3.

q 47.4. Isa. 23.1.

r 2 7.3.

s 47.4. Isa. 23.1.

t 27.3.

u 49.23.

v 49.8. Isa. 21.13.

w Jo­be 6.19.

x Jo­be 32.2.

y 2 La­n. 9.14.

z Isa. 13.20.

a 25 .20.

b 49.31.

c Ge­n. 25.2.

d 49.34,35,36,37,38,39. Isa. 11.11.

e 2 Kho. 17.6.

f 50.9.

g 27.7; 31.39; 50.21; 51.41.

h 25 .15.

i Ha­b. 2.16.

j 48.26; 51.39.

k Ha­b. 2.16.

l 25 .16.

m 25 .15.

n 30.11; 49.12.

o 25.18. Za­ga 11.31. Isa. 10.12. He­z. 9.6; 20.47; 21.3,4 Amos 3.2. Oba­d. 1.16. Lu­ka 23.31. 1 Pe­t. 4.17.

p 30.11; 49.12.

q 30.11; 49.12.

r 1.5. Hez . 38.21.

s Jo­w. 3.16. Amos 1.2.

t 2.15. Hlab . 46.6.

u 17.12.Hlab . 11.4; 68.5.

v 2 Sa­m. 15.25.

w Isa. 16.9. He­z. 7.7.

x Hlu . 9.27.

y Isa. 16.9. He­z. 7.7.

z 45.5. Ho­s. 4.1.

a Isa. 59.4; 66.16. Jo­w. 3.2.

b 23.19; 30.23. He­z. 1.4.

c 6.22.

d Isa. 66.16.

e 16.4,6.

f 8.2.

g 16.4,6.

h 8.2.

i 8.2.

j 4.8.

k 23.1.

l 6.26.

m 23.1.

n 23.1.

o Isa. 32.18. Hla­b. 65.12. Li­lo 2.2.

p 48.2.

q 12.13; 25.38.

r Hlab . 76.2. Jo­be 38.40.

s 25.30. Jo­be 38.39.

t 46.16; 50.16. Ze­f. 3.1.

u 12.13; 25 .38.

a 27.1.

b 19.14.

c Hez . 3.10.

d Du­te. 4.2; 12.32. Se­b. 20.27.

e 36.3.

f 18.8;26.13,19.

g 36.3.

h 4.4.

i Le­vi 26.14. Du­te. 28.15.

j 25.3,4.

k 25.3,4.

l 25.3,4.

m 7.12,14; 26.9.

n 24.9.

o 29.18.

p 23.33; 26.8.

q 23.33; 26.8.

r 7.12,14; 26.9.

s 4.7.

t 36.10.

u 38.4.

v 7.3.

w 18.8; 26.13,19.

x 38.5. Jo­sh. 9.25.

y 38.5. Jo­sh. 9.25.

z Se­b. 5.34.

a 19.1.

b Mi­ka 1.1.

c Mi­ka 3.12.

d 2 La­n. 32.26.

e 18.8; 26.13,19.

f 2 La­n. 32.26.

g Eks. 32.14. 2 Sa­m. 24.16.

h Seb 5.39.

i Jo­sh. 9.17.

j 26 .1; 27.1.

k 36.12,25. 2 Kho. 24.8.

l 2 Kho. 22.12,14.

m 22.17. Ne­h. 9.26. Ma­t. 21.35.

n 2 Kho. 22.12.

o 36.10. 2 La­n. 34.8.

a 26.1.

b 27 .3,12,20; 28.1.

c 13.2. 1 Kho. 22.11. He­z. 7.23.

d 28.10,12,13. He­z. 30.18; 34.27. Le­vi 26.13. Isa. 58.6,9.

e 25.21,22.

f 25.21,22.

g 25.21,22.

h 25.21,22.

i 25.21,22.

j 27. 3,12,20; 28.1.

k Isa. 45.12. Hla­b. 115.15.

l 21.5.

m Hlab . 115.16. Da­n. 4.17,25,32

n 25.9.

o 28.14. Da­n. 2.38.

p 2 La­n. 36.20.

q 52.31.

r Da­n. 5.1,30.

s 2 La­n. 36.20.

t 25.12.

u 25.14,26.

v 27 .11,12; 30.8.

w 14.12; 27 .13.

x 27 .14,16.

y 14.14; 29.8. Du­te. 18.10.

z Isa. 2.6. Du­te. 18.10.

a Du­te. 18.10.

b 27. 14,16.

c 27. 14,16.

d 5.31; 14.14.

e 27 .11,12; 30.8.

f 28.1

g 27 .11,12; 30.8.

h 27 .17; 38.17.

i Hez . 18.31.

j 14.12; 27.13.

k 27 .8.

l 27 .9.

m 27 .10.

n 14.14.

o 27 .10.

p 27 .14,16.

q 28.3. 2 Kho. 24.13. 2 La­n. 36.7,10. Da­n. 1.2.

r 27 .14,16.

s 27 .17; 38.17.

t 7.34; 44.2.

u Jo­be 21.15. Isa. 59.16.

v Da­n. 1.2.

w 2 Kho. 25.13.

x 2 Kho. 25.13.

y 2 Kho. 25.13.

z 24.1. Ma­t. 1.11,12.

a 52.17,20,21. 2 Kho. 25.13. 2 La­n. 36.18.

b 25.12; 32.5.

c 29.10.

d Ezra 1.7; 5.14; 7.19.

e 29.10.

f Ezra 1.7; 5.14; 7.19.

a 27.12.

b 36.12; 37.13.

c Hez . 11.1.

d Jo­sh.9.3; 21.17.

e 25.12; 32.5.

f 27.16.

g 27.16.

h 27.2,11,12; 28 .4,10,11,12.

i 1 Kho. 1.36.

j Du­te. 18.22.

k 6.14.

l 27.2; 28.2. 1 Kho. 22.11.

m 27.2,11,12; 28 .4,10,11,12. 27.12.

n 27.7.

o 27.2; 28.2. 1 Kho. 22.11.

p Du­te. 28.48.

q 27.7.

r 25.11.

s 27.6.

t 29.31.

u 29.31.

v 20.6. He­z. 13.22.

w 29.32. Du­te. 13.5.

a 19.1. He­z. 8.1.

b 23.33.

c 2 Kho. 24.12,15.

d 24.1.

e 2 Kho. 24.12,15.

f 22.26.

g 2 Kho. 24.12,15.

h 24.1.

i 24.1.

j 24.1.

k 2 La­n. 34.8.

l 1 La­n. 6.13.

m 51.59.

n 28 .28. He­z. 11.3.

o Ezra 6.10. 1 Ti­m. 2.2.

p 27.9.

q Ma­t. 24.4.

r 27.9.

s 14.14; 28 .21,23,31.

t 14.14; 29 .21,23.

u 25.12.

v 27.22.

w 24.6; 33.14.

x 27.22.

y 24.6; 33.14.

z 31.17. 1 Ko­r. 10.13.

a 33.3. Da­n. 9.3.

b 33.3. Da­n. 9.3.

c 2 La­n. 15.2. Ho­s. 3.5. Le­vi 26.39,40. Du­te. 30.1.

d 10.18. Du­te. 4.29. Hla­b. 32.6; 78.34. Isa. 55.6.

e 24.7.

f 10.18. Du­te. 4.29. Hla­b. 32.6; 78.34. Isa. 55.6.

g 30.3.

h 23.3; 32.37. Hla­b. 107.3.

i 8.3; 29.18.

j 22.2.

k 24.10.

l 24.8.

m 24.9. Du­te. 28.25.

n 42.18.

o 23.10. Du­te. 29.19. Da­n. 9.11. Ze­k. 5.3.

p 42.18.

q 2 Kho. 22.19.

r 2 La­n. 29.8.

s 2 La­n. 29.8.

t 42.18.

u 26.6.

v 29 .18.

w 2 La­n. 36.15.

x 25.3

y 24.5.

z 29 .9

a Isa. 65.15.

b 24.9.

c Da­n. 3.6.

d 23.14.

e 29 .9.

f 23.14.

g Ma­l. 3.5.

h 2 Kho. 25.18.

i 35.4.

j 2 Kho. 11.15. 2 La­n. 23.16.

k 20.1.

l 2 Kho. 9.11.

m 1 Sa­m. 18.10. 1 Kho. 18.29.

n 20.2.

o 1.1.

p 1 Sa­m. 18.10. 1 Kho. 18.29.

q 29 .5.

r 28.15.

s 29 .9.

t 28.15.

u 17.6.

v 28.16.

a 36.2.

b 9.25. Ha­b. 2.3.

c 29.14; 30.18; 31.23; 32.44; 33.7,11,26; 48.47; 49.6. Li­lo 2.14. Jo­be 42.10. Ezra 2.1.

d 31.6. Ho­s. 1.11. He­z. 20.40. Isa. 11.13.

e 12.15; 16.15; 23.3.

f 31.6. Ho­s. 1.11. He­z. 20.40. Isa. 11.13.

g 6.24.

h Jo­w. 2.6. Na­h. 2.10.

i Jo­w. 2.11.

j Da­n. 12.1.

k Isa. 2.11.

l 2.20. Na­h. 1.13.

m 27.2,8,12.

n 2.20. Na­h. 1.13.

o Hez . 34.27.

p 2.20. Na­h. 1.13.

q 25.14.

r Hez . 34.27.

s 23.5. Hlab . 89.3. Isa. 55.3,4. He­z. 34.23; 37.24.

t Lu­ka 1 69. Seb 2.30; 13.23.

u 46.27.

v 42.11. Isa. 43.5.

w Isa. 41.8.

x 46.27.

y 3.18; 32.37.

z 46.27.

a Jo­be 3.18.

b 46.27.

c 46.27.

d Isa. 17.2.

e 42.11. Isa. 43.5.

f 30.16; 46.28.

g 30.16; 46.28.

h Amos 9.8.

i 30.16; 46.28.

j Amos 9.8.

k 4.27.

l 10.24. Isa. 27.8.

m 30.16; 46.28.

n 25.29; 49.12.

o 15.18; 30.15.

p 10.19.

q 8.22; 46.11. Za­ga 3.8.

r 4.30. Li­lo 1.2,19.

s Jo­be 13.24; 16.9; 19.11. Li­lo 2.4.

t 6.23. Jo­be 30.21.

u Li­lo 1.5.

v 5.6.

w 30 .12.

x 5.6.

y 10.25.

z Eks. 23.22. Isa. 41.11.

a Isa. 33.1.

b 2.14. Isa. 42.22. He­z. 7.21.

c 2.14. Isa. 42.22. He­z. 7.21.

d 8.22; 33.6.

e Hlab . 6.2.

f Mi­ka 4.6. Ze­f. 3.19.

g Hlab . 142.4.

h 30 .3. Amos 9.11.

i Hlab . 102.13.

j Du­te. 13.16.

k 31.4,12,13; 33.11. Isa. 35.10; 51.11.

l Hez . 36.10, 7. Ze­k. 10.8.

m Hez . 3610,37. Ze­k. 10. .

n Isa. 9. 1.

o J obe 14.21.

p Jo­be 14.21.

q Jo­be 14.21.

r Ge­n. 49.10. Du­te. 18.18.

s Na­ni 16.5.

t 49.19. He­b. 5.4.

u 24.7; 31.1. L evi 26.12.

v 23.19; 25.32.

w 23.19; 25.32.

x 12.13.

y 23.30.

z 23.20.

a 23.20.

b He­z. 38.16. Ho­s. 3.5.

a 30.24.

b 24.7; 30.22. See ch. 24. 7. 2 Ko­r. 6.18.

c 47.6. Na­ni 10.33. Du­te. 12.9. Hla­b. 95.11. Isa. 63.14.

d 31.20. Ma­l. 1.2. Ro­ma 11.28. Lu­ka 1.54.

e Hlab . 36.10; 109.12.

f Ho­s. 11.4.

g 31.28; 33.7. Ge­n. 16.2; 30.3.

h Isa. 61.10.

i 31 .13. Eks. 15.20. Hlu. 21.21. Hla­b. 30.11.

j 30.19.

k Isa. 65.21. Amos 9.14.

l 23.13.

1 ba­dle izi­the­lo: He­b. ba­zi­ngco­li­se.

m Jo­sh. 24.33.

n 30.3. Isa. 2.3.

o I sa. 12.6; 65.18.

p Isa. 12.6; 65.18.

q Amos 6.1.

r Hlab . 118.25.

s 3.18.

t 31 .10. He­z. 20.34,41; 34.13. Hla­b. 107.3.

u 6.22.

v Isa. 35.5,6.

w 50.4.

x 3.21. Ze­k. 12.10.

y Isa. 35.7; 49.10.

z Isa. 35.8; 43.19; 49. 11.

a Ro­ma 8.15. Isa. 45.11.

b 31 .18.

c Eks. 4.22. Hla­b. 89.27.

d 23.3; 31.8.

e Isa. 40.11.

f Isa. 44.23; 43.1; 48.20.

g Isa. 49.24,25.

h Hez . 17.23; 20.40.

i 51.44. Isa. 2.2. Mi­ka 4.1.

j Ho­s. 3.5.

k Du­te. 12.17.

l Ze­k. 9.17.

m Du­te. 12.17.

n Ze­k. 9.17.

o Hlab . 104.15. Tshu. 10.19. Jo­w. 3.18. Amos 9.14.

p Du­te. 12.17.

q Isa. 58.11.

r Isa. 35.10.

s 31 .5.

t Jo­ha. 16.20.

u 31.25. Za­ga 5.19; 7.18.

v Ma­t. 2.18.

w Jo­sh. 18.25. Ge­n. 35.19,20; 48.7. 1 Sa­m. 10.2.

x 6.26.

y 10.20; 49.10. 1 Kho. 20.40. Ge­n. 37.30.

z Ezra 1.5. Ho­s. 1.11.

a 29.11.

b Isa. 65.20.

c 31 .18.

d Li­lo 5.21.

e Du­te. 30.2.

f Hez . 21.12.

g 3.25.

h Za­ga 8.30.

i Isa. 63.15.

j 2 Kho. 23.17.

k Isa. 57.14; 62.10.

l 6.16; 50.5.

m 2.18,23,36.

n 3.6; 49.4.

o Ze­k. 13.7. Li­lo 3.1.

p 30.3.

q Hlab . 122.6,7,8.

r 50.7. Isa. 1.26.

s Ze­k. 8.3.

t 33.12,13.

u 31.14. Isa. 43.24.

v Hlab . 63.1.

w 9.25; 31.31,38.

x Ho­s. 2.23. Ze­k. 10.9. He­z. 36.11.

y Hlab . 22.30. Isa. 53.10.

z 32.42.

a 44.27.

b 1.10; 31.40.

c 1.10; 31.40.

d 1.10; 31.40.

e 1.10; 31.40

f 32.42.

g 1.10; 31.40.

h 24.6; 31.4.

i Hez . 18.2,3. Li­lo 5.7.

j Tshu . 10.10.

k Hez . 18.4. Ga­l. 6.5,7.

l 31 .34. He­b. 8.8,9,10,11,12.

m 9.25; 31.31,38.

n Lu­ka 22.20. 2 La­n. 3.6 He­z. 16.61.

o Du­te. 1.31.

p 3.14.

q 32.40. He­b. 10.16. Isa. 59.21. Du­te. 29.14. He­z. 37.26.

r 32.40. He­b. 10.16. Isa. 59.21. Du­te. 29.14. He­z. 37.26.

s Hez . 11.19; 36.26,27. 2 La­n. 3.3. Hla­b. 37.31.

t 24.7. Le­vi 26.12. Ho­s. 2.23. Ze­k. 8.8; 13.9. Isa­m. 21.7.

u Isa. 54.13.

v 6.13.

w He­b. 10.17.

x 33.8; 36.3; 50.20. Isa. 53.10,11. Da­n. 9.24. Mi­ka 7.18. Ze­k. 13.1. Se­b. 10.43; 13.39. Ro­ma 11.27.

y He­b. 10.17.

z Isa. 43.25.

a Ge­n. 1.16. Hla­b. 72.5,17; 89.2,36,37.

b 31.36; 33.25. Jo­be 38.33. Hla­b. 119.91.

c Isa. 51.15.

d Jo­be 26.12.

e 10.16.

f 33.20,21,25. Hlab . 148.6. Isa. 54.9,10. Jo­be 14.12.

g 33.24; 48.2. Hla­b. 83.4.

h 33.22,26.

i 33.24. Ro­ma 11.1.

j 31 .27.

k Ne­h. 3.1; 12.39. Ze­k. 14.10.

l 2 Kho. 14.13.

m Hez . 40.3. Ze­k. 1.16; 2.1. Isa­m. 11.1.

n 25.26; 51.41.

o 25.26; 51.41

p 7.31,32.

q 2 Sa­m. 15.23.

r 2 La­n. 23.15.

s Jo­w. 3.17. Isa. 52.1.

t 31 .28.

u 31 .28.

a 37.5,11; 39.1; 5.4. 2 Kho. 25.1,2.

b 52.12. 2 Kho. 25.8.

c Hlab . 88.8.

d Ne­h. 3.25.

e 32 .8,12; 33.1; 37.4,21; 38.6,13,28; 39.14.

f 32 .28; 34.2; 38.3.

g 34.22.

h 34.3.

i 38.18,23; 39.5,6,7; 52.9,10,11.

j 34.3.

k 34.3.

l 34.3.

m 39.7; 52.11.

n 27.22.

o 27.22.

p 21.4; 33.5.

q 35.4.

r Jo­sh. 21.18.

s Le­vi 25.25.

t 32 .8,12; 33.1; 37.4,21; 38.6,13,28; 39.14.

u Jo­sh. 21.18.

v Jo­sh. 21.18.

w Ge­n. 23.16. Ze­k. 11.12. Ma­t. 26.15.

x Esta 3.12.

y 32 .25,44. Isa. 8.2.

z Ge­n. 23.16. Ze­k. 11.12. Ma­t. 26.15.

a 32 .14.

b 10.3.

c 32 .14.

d 32 .13,16; 36.4,8,10,14,26,32; 43.3,6; 45.1.

e 51.59.

f 32 .25,44. Isa. 8.2.

g 32 .8,12; 33.1; 37.4,21; 38.6,13,28; 39.14.

h 32 .13,16; 36.4,8,10,14,26,32; 43.3,6; 45.1.

i 32 .14.

j 32. 14.

k 32 .43.

l Za­ga 8.22.

m 32 .13,16; 36.4,8,10,14,26,32; 43.3,6; 45.1. Ba­ru­ch 1. 1, 3.

n 32 .11,12.

o Isa. 37.16.

p 27.5.

q 27.5.

r 32.27. Ge­n. 18.14.

s Eks. 20.6. Du­te. 5.9,10.

t Eks. 20.6. Du­te. 5.9,10.

u Isa. 65.6.

v Isa. 65.6.

w Za­ga 17.23. Hla­b. 79.12.

x Za­ga 17.23. Hla­b. 79.12.

y 10.16.

z Isa. 28.29.

a 16.17. Hla­b. 33.13. 2 La­n. 16.9.

b 17.10. Hla­b. 62.12.

c Hlab . 135.9.

d Ne­h. 9.10.

e Ne­h. 9.10.

f 2 Sa­m. 7.23. 1 La­n. 17.21.

g Eks. 6.6.

h Deu­t. 4.34.

i Deu­t. 4.34.

j 21.5; 32.17.

k Du­te. 4.34.

l Du­te. 26.15.

m Du­te. 26.15.

n 11.5.

o 11.8. Ne­h. 9.26. Da­n. 9.10,11,12,13,14.

p 32 .25,36,43.

q 14.12; 32.36.

r 14.12; 32.36.

s 14.12; 32.36.

t 32 .7.

u 32 .10.

v 32 .25,36,43.

w Na­ni 16.22.

x 32 .27. Ge­n. 18.14.

y 32 .3.

z 21.10.

a 19.13.

b 19.13.

c 7.18; 32 .30,32.

d 3.25.

e 7.18; 32.30,32.

f 25.6,7.

g 2 Kho 23.27; 24.3.

h 7.18; 32.30,32.

i 2.26; 8.1. Da­n. 9.8.

j 2.27; 7.24. He­z. 8.16.

k 2 La­n. 36.15.

l 5.3.

m 7.30; 23.11. He­z. 5.11.

n 7.30; 23.11. He­z. 5.11.

o 7.30; 23.11. He­z. 5.11.

p 7.31.

q 7.31.

r Le­vi 18.21.

s 7.31.

t 1 Kho. 16.19.

u 32 .24.

v 32 .24.

w 23.3; 29.14; 31.10. Hez 37.21. Du­te. 30.3.

x 8.3.

y 21.5.

z 23.6; 33.16. He­z. 34.25.

a 24.7.

b 24.7.

c Hez . 11.19, 0.

d Du­te. 6.24.

e Du­te. 6.24.

f 50.5. He­z. 16.60. Isa. 55.3. Hla­b. 89.34,35.

g 31.33.

h 31.33.

i Du­te. 28.63.

j 24.6.

k 31.28.

l 31.28.

m 32 .15.

n 33.10.

o 32 .24.

p 32 .10.

q 32 .10.

r 32 .10.

s 17.26; 33.13.

t 17.26; 33.13.

u 17.26; 33.13.

v 17.26; 33.13.

w 17.26; 33.13.

x 17.26; 33.13.

y 30.3.

a 32.2; 37.4.

b Isa. 37.26.

c Isa. 37.26.

d 16.21. Amos 4.13.

e 29.12. Hlab . 91.15.

f Isa. 48.6.

g 32.24.

h 32.5.

i Hez . 22.20.

j Du­te. 31.17.

k 30.17.

l 30.17.

m 30.3; 33 .11,26.

n 24.6; 31.4,28.

o 30.20; 33 .11. Isa. 1.26.

p Hez . 36.25. He­b. 9.13,14.

q 31.34.

r 13.11.

s Isa. 60.5. Hla­b. 130.4.

t Du­te. 2.25.

u 32.43.

v 11.6.

w 11.6.

x 4.7.

y 7.34.

z 1 La­n. 16.34,41. Isa. 12.4.

a 30.19. Le­vi 7.12. Hla­b. 107.22.

b 30.3; 33 .11,26.

c 30.20; 33 .11. Isa. 1.26.

d Hez . 36.11.

e 31.24; 50.19. Isa. 65.10. He­z. 34.14.

f Isa. 13. 0.

g 17.26; 32.44.

h 17.26; 32.44.

i 17.26; 32.44.

j 17.26; 32.44.

k 17.26; 32.44.

l 17.26; 32.44.

m Le­vi 27.32.

n 5.31.

o Jo­ha. 10.3.

p 23.5,6; 33.16.

q 29.10.

r Kho. 2.4. Hla­b. 89.4.

s 22.2;33.21.

t 33 .21. Isa. 66.21.

u 3.16. Ro­ma 12.1; 15.16. He­b. 13.15,16. 1 Pe­t. 2.5,9. Isa­m. 1.6; 5.10; 20.6

v 1.16.

w 31.36; 33 .25. Hla­b. 72.5. Ge­n. 8.22.

x Hlab . 89.34.

y 22.2; 33.21.

z 33 .21. Isa. 66.21.

a Ge­n. 15.5.

b 31.37.

c Ge­n. 22.17.

d 31.37.

e 31.36.

f 31.36; 33 .25. Hla­b. 72.5. Ge­n. 8.22.

g Hlab . 74.16,17; 104.19.

h 31.35.

i 31.37.

j 30.3; 33.7,11.

k 12.15.

a 39.1; 52.4. 2 Kho 25.1.

b 1.15; 51.28.

c 39.1; 52.4. 2 Kho 25.1.

d 21.10; 32.3.

e 21.10; 34.22.

f 32.4.

g 32.4.

h 32.4.

i 32.4.

j 32.5.

k 38.17,20.

l 38.17,20.

m 2 La­n. 21.19. 1 Sa­m. 31.12.

n 22.18.

o Jo­sh. 10.3.

p Jo­sh. 10.10.

q 2 Kho. 18.13,14. 2 La­n. 11.5,9.

r 4.5.

s 34.15,17. Le­vi 25.10.

t Le­vi 25.39,40,41,42,43,44,45,46.

u Isa. 58.6.

v Ne­h. 5.8,9,10,11,12.

w Isa. 58.6.

x 34 .21.

y Isa. 58.6.

z Ge­n. 19.24.

a Eks. 20.2.

b Du­te. 14.28; 26.12.

c Eks. 21.2.

d Du­te. 15.12.

e Du­te. 15.12.

f 7.24,26; 11.8; 17.23; 25.4; 35.15; 44.5.

g 7.24,26; 11.8; 17.23; 25.4; 35.15; 44.5.

h 34.15,17. Le­vi 25.10.

i 34 .8. 2 Kho. 23.3. Ne­h. 10.29.

j Le­vi 18.21; 19.12

k 34 .11.

l 2.24.

m 34.15,17. Le­vi 25.10.

n Ma­t. 7.2. Ga­l. 6.7. Ja­k. 2.13.

o Le­vi 25.42,55.

p 14.12.

q 14.12.

r 14.12.

s 24.9.

t 29.18.

u 34 .8.

v Ge­n. 15.10.

w 29.2.

x Ge­n. 15.10.

y ch. 22.25.

z 7.33; 16.4; 19.7. He­z. 29.5. Du­te. 28.26.

a 22.25.

b 34.11; 37.5,11.

c Isa. 10.6.

d 37.8.

e 37.8.

f 37.8.

g 32.3; 38.3.

h 37.8.

i 34 .2.

j 9.11.

k 4.7.

a 25.1; 35.11.

b 1 La­n. 2.55.

c 35.4; 36.10. 1 La­n. 9.26,33; 23.28; 28.12. 2 La­n. 31.11. 1 Kho. 6.5.

d 35.4; 36.10. 1 La­n. 9.26,33; 23.28; 28.12. 2 La­n. 31.11. 1 Kho. 6.5.

e Du­te. 33.1. Hlu. 13.6.

f 35.4; 36.10. 1 La­n. 9.26,33; 23.28; 28.12. 2 La­n. 31.11. 1 Kho. 6.5.

g 1 Kho. 6.6.

h 21.1; 29.25; 37.3.

i 32.7.

j 52.24. 2 Kho. 12.9; 25.18. 1 La­n. 9.19.

k 2 Kho. 10.15,23.

l Eks. 20.12. Efe. 6.2,3.

m 46.2. 2 Kho. 24.1.

n 2 Kho. 24.2.

o 2 Kho. 24.2.

p 35 .7.

q 5.3.

r 2 La­n. 36.15.

s 2 La­n. 36.15.

t 2 La­n. 36.15.

u 2 Kho. 17.13.

v 2 Kho. 17.13.

w 25.6.

x 34.14.

y Isai. 50.2.

z 15.1.

a 25.1; 45.1.

b 36 .4. Ezra 6.2. Hla­b. 40.7. He­z. 2.9; 3.1,2,3. Ze­k. 5.1,2. Isa. 8.1.

c 30.2.

d 25.2.

e 25.15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26; 46.1.

f 1.2; 25.3.

g 26.3; 36.7. He­z. 12.3. Amos 5.15. Ze­f. 2.3.

h 18.8; 36.7. Jo­na 3.8.

i 31.34.

j 32.12.

k 45.1.

l 45.1.

m 33.1; 39.15. Ne­h. 6.10. 2 Ti­m. 2.9.

n 36 .9.

o 26.3; 36.7. He­z. 12.3. Amos 5.15. Ze­f. 2.3.

p 18.8; 36.7. Jo­na 3.8.

q 2 La­n. 20.3.

r 36 .9.

s 35.2.

t 26.24. 2 La­n. 34.8.

u 36 .12. 2 Kho. 18.18.

v 1 Kho. 6.36.

w 26.10.

x 26.24. 2 La­n. 34.8.

y 36 .12. 2 Kho. 18.18.

z 36 .20; 41.1. 2 Kho. 25.25. 1 La­n. 2.41.

a 36 .12. 2 Kho. 18.18.

b 26.22; 36.25.

c 26.22; 36.25.

d 28.1.

e 36.26; 37.3,13; 38.1.

f 36 .21.

g Ro­ma 16.22.

h 36 .12.

i 36 .12.

j 1 Kho. 10.5.

k Amos 3.15.

l 36 .9. Jo­ha. 10.22.

m 36 .21.

n 2 Kho. 22.11.

o 41.5. Ge­n. 44.13.

p 36 .12.

q Isa. 59.16.

r 36.26; 37.3,13; 38.1.

s 45.3.

t 25.9.

u 22.30.

v 22.2.

w 22.19.

a 2 Kho. 24.17. 2 La­n. 36.10.

b 22. 24.

c 2 Kho. 24.17. 2 La­n. 36.10.

d Hez . 17.13.

e 2 La­n. 36.12,14.

f 2 La­n. 36. 12, 14.

g 38.1.

h 38.1.

i 36.14,26; 37.13.

j 2 Kho. 25.18.

k 35.4.

l Na­ni 27.17.

m 32.2; 33.1.

n 44.30. Hez . 17.15. 2 La­n. 36.13. 2 Kho. 24.7.

o 34.11,21; 37.11.

p 21.2; 37.3.

q 2.18; 37.19; 46.17. Li­lo 4.17. He­z. 29.2,6,7.

r 2.18; 37.19; 46.17. Li­lo 4.17. He­z. 29.2,6,7.

s 34.22.

t 34.22.

u 34.22.

v 34.22.

w 21.10; 37.8.

x 21.4,5.

y 21.10; 37.8.

z 37 .5.

a 1.1; 32.8.

b 37 .4; 39.14; 40.5,6.

c 20.2; 38.7. Ze­k. 14.10. Ne­h. 8.16.

d 36.14,26; 37.13.

e 28.1.

f 21.9; 38.19; 39.9; 43.3; 52.15. Isa. 8.12.

g 38.1.

h He­b. 11.36.

i 37 .20.

j 38.6,7,9; 41.7,9. Li­lo 3.53. Isa. 24.22.

k 38.16.

l 21.7.

m 37 .7,8.

n 38.26.

o 38.26.

p 37 .20.

q 32.2.

r 1 Sa­m. 2.36.

s 38.9; 52.6. Li­lo 2.20. He­z. 4.10,16. Isai. 3.1.

t 32.2.

a 37.3

b 21.1. 1 La­n. 9.12.

c 21.8.

d 21.9; 37.17,18.

e 21.9; 37.17,18.

f 21.10; 32.3.

g 34.22.

h 26.11.

i 6.24.

j 37 .17,24,25,26,27.

k 37.16.

l 32.2; 37.13,28.

m Ge­n. 37.24. Ze­k. 9.11.

n Hlab . 69.14.

o 37 .8,10,11,12; 39.16.

p Se­b. 8.27.

q 29.2. Isai. 56. 3,4,5.

r 37.13.

s 37 .8,10,11,12; 39.16.

t Eks. 16.29.

u 37.21. Li­lo 1.11.

v 38 .8,10,11,12; 39.16.

w 37 .8,10,11,12; 39.16.

x Jo­sh. 9.5.

y 37 .8,10,11,12; 39.16.

z Hez . 13.18.

a 37 .6.

b 37.17.

c Ru­the 3.13.

d Isa. 57.16.

e 37 .1,4.

f 27.12; 37 .2,21. 2 Kho. 24.12.

g 37 .18,22; 39.3.

h 34.4,5.

i 27.12; 37 .2,21. 2 Kho. 24.12.

j 37 .18,22; 39.3.

k 21.10; 37.23.

l 21.10; 37.23.

m 32.4; 37.23.

n 37.13.

o 1 Sa­m. 31.4.

p 34.4,5.

q 40.9.

r 27.12. 37 .2,21. 2 Kho. 24.12.

s 43.3. 1 Kho. 21.25.

t Oba­d. 1.7.

u Jo­be 38.6.

v Isa. 42.17. Hla­b. 35.4.

w 39.6; 41.10; 43.6; 44.7.

x 32.4; 37.23.

y 21.10; 37.23.

z 37 .5.

a 36.7.

b 37.20.

c 37.21.

d 32.2.

a 39 .1,2; 52.4,5,6,7. 2 Kho. 25.1,2,3,4.

b 38.17,18,22.

c 1.15.

d 39 .13. Da­n. 1.3. 2 Kho. 18.17.

e 39 .13. Ma­t. 2.1.

f 39 .10; 52.7,8,9,10,11,12,13,14,15,16. 2 Kho. 25.4,5,6,7,8,9,10,11,12.

g 2 Kho. 23.33.

h Hez . 17.15.

i 38.23.

j 52.10.

k 32.4. Hez . 12.13.

l 21.10; 38.18,23; 52.12. 2 Kho. 25.8.

m 37.13.

n 40.7.

o 37 .13. Da­n. 1.3. 2 Kho. 18.17.

p 37 .13. Ma­t. 2.1. Da­n. 2.2,12.

q 32.2; 38.28.

r 40.1,2,3,4,5.

s 40.5,6,7,8,9,11,12,13,14,15,16; 41.1,2,3,4,6,9,10,16,18; 43.6. 2 Kho. 25.22,23,24,25.

t 2 Kho. 22.12.

u 37.12.

v 32.2; 38.28.

w 36.5.

x 38.7.

y Da­n. 9.12.

z 14.11.

a 22.25.

b 21. 9.

c 1 La­n. 5.20. Hla­b. 25.2; 37.40.

a 39.14.

b Jo­sh. 18.25.

c Hlab . 149.8.

d 28.4.

e 50.7. Du­te. 29.24,25.

f 25.9.

g 50.7. Du­te. 29.24,25.

h 44.23. Da­n. 9.11.

i 40 .2.

j Ge­n. 20.15.

k Ge­n. 20.15.

l 50.5.

m 39.14.

n 40.7,11; 41.2,10,18. 2 Kho. 25.22.

o 37.12.

p 52.34. 2 Kho. 25.30. Za­ga 15.17.

q 2 Sa­m. 11.8.

r 40 .8,10,13,15; 41.6. Jo­sh. 18.26.

s 37.12.

t 40 .9. 2 Kho. 25.23,24.

u 40.7,11; 41.2,10.18. 2 Kho. 25.22.

v 39.10; 52.15,16. 2 Kho. 25.12.

w 40 .8,10,13,15; 41.6. Jo­sh. 18.26.

x 40 .14,15,16; 41.1,2,3,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,18.

y 40 .13,15,16; 41.11,13,14,15,16; 42.1,8; 43.2,4,5.

z 40 .13,15,16; 41.11,13,14,15,16; 42.1,8; 43.2,4,5.

a 42.1.

b 38.20.

c 40 .8,10,13,15; 41.6. Jo­sh. 18.26.

d 38.20.

e Na­ni 22.1. 2 Sa­m. 8.2.

f 1 Sa­m. 11.1.

g Ge­n. 36.8.

h 40.7,11; 41.2,10,18. 2 Kho. 25.22.

i Tshu . 2.21.

j 43.5.

k 41.1.

l 40 .13,15,16; 41.11,13,14,15,16; 42.1,8; 43.2,4,5.

m 40 .7; 41.11,13,16; 42.1,8; 43.4,5.

n 12.14; 41.10; 49.1,2,3,4,5,6. Ze­f. 2.9,10.

o 1 Sa­m. 11.1.

p 40 .14,15,16; 41.1,2,3,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,18.

a 40.10,12; 52.12. Ze­k. 8.19. 2 Kho. 25.8.

b 2 Kho. 25.25.

c 40.6,8.

d 36.12.

e 40.6,8.

f Hlab . 41.9.

g 2 Kho. 25.25.

h 40.5.

i 2 Kho. 25.25.

j 2 Kho. 25.25.

k Jo­sh. 17.7.

l Jo­sh. 18.1.

m 23.13.

n 48.37. Du­te. 14.1. Isa. 15.2.

o 36.24.

p 48.37. Du­te. 14.1. Isa. 15.2

q Le­vi 23.37.

r 1 Sa­m. 1.7. 2 Kho. 25.9.

s 40.6,8.

t 40.6,8.

u Hlab . 74.7; 89.39; 118.5.

v 37.16; 41 .9. 2 Kho. 10.14.

w Hlu . 6.11.

x 41 .9; 37.16. 2 Kho. 10.14.

y 1 Kho. 15.22. 2 La­n. 16.6.

z 43.6.

a 40.7.

b 40.14.

c 40.8.

d 40.13; 41.13,16.

e Jo­sh. 18.14. 2 Sa­m. 2.13.

f 41 .16. Jo­sh. 9.3.

g 40.13; 41.13,16.

h 41 .10,16.

i 40.14.

j 40. 8.

k 40.13; 41.13,16.

l 40.13; 41.13,16.

m 41 .10,16.

n 40.7.

o 40.7.

p 41 .16. Jo­sh. 9.3.

q 2 Sa­m. 19.37,38.

r Ge­n. 35.19.

s 42.14.

t 40.5.

a 40.13.

b 40.8.

c 40.8.

d 43.2.

e 6.13; 42.8.

f 42 .20. 1 Sa­m. 7.8; 12.19.

g Isa. 37.4.

h Le­vi 26.22.

i 42.20. Ezra 8.21.

j Na­ni 22.18.

k 1 Sa­m. 3.18. Se­b. 20.20.

l Ge­n. 31.50.

m Isam . 1.5; 3.14.

n Hlu . 11.10.

o 42 .21.

p 7.23.

q Hez . 3.16. Na­ni 23.3,4.

r 40.8.

s 40.13.

t 6.13; 42.8.

u 42 .2.

v 24.6.

w 24.6.

x 18.8. Du­te. 32.36. Ge­n. 6.6.

y 30.10,11. Ro­ma 8.31.

z 30.10,11. Ro­ma 8.31.

a Hlab . 106.45. Ne­h. 1.11.

b 44.16.

c 41.17.

d 4.19.

e 42 .17; 44.12. 1 Kho. 2.15; 2 Kho. 12.17. Isa. 50.7. Da­n. 11.17. Lu­ka 9.51.

f 42 .19. Du­te. 17.16.

g 42 .22.

h 44.12,13,27.

i Hez . 11.8.

j 44.12,13,27.

k 42 .17; 44.12. 1 Kho. 2.15. 2 Kho. 12.17. Isa. 50.7. Da­n. 11.17. Lu­ka 9.51.

l 24.10; 42 .22. He­z. 6.11.

m 44.12,13,27.

n 44.12,13,27.

o 44.14. Li­lo 2.22. Oba­d. 1.14.

p 7.20.

q Na­ni 5.27.

r Na­ni 5.27.

s 29.18; 44.12.

t 18.16.

u 1 Sa­m. 3.18. Se­b. 20.20.

v 29.18; 44.12.

w 24.9; 44.8.

x 26.6; 44.12. Ze­k. 8.13.

y 44.18; 49.13.

z 29.18; 44.12.

a Hez . 11.8.

b 44.18; 49.13.

c 29.18; 44.12.

d Hlab . 102.8. Isa. 43.28.

e 42 .19. Du­te. 17.16.

f 42 .2.

g 42 .2.

h 42 .3.

i 42 .5.

j 24.10; 42.22. He­z. 6.11.

a 42.1.

b 40.8.

c Hlab . 86.14; 119.51. Isa. 13.11. Ma­l. 3.15; 4.1.

d 42.19.

e 32.12; 43 .6.

f 38.22.

g 37.13.

h 40.8.

i 4 .5; 40.13.

j 40.8.

k 40.13; 43.5.

l 40.11,12.

m 44.20.

n 44.20.

o 41.10.

p 39.10; 40.7.

q 32.12; 43.6.

r 2.16.

s 2.16.

t 2 Sa­m. 12.31.

u 2.16.

v 25.9.

w 1.15.

x 44.13; 46.13.

y 15.2.

z 17.27.

a 43.13; 46.25. He­z. 30.13. Isa. 19.1. Eks. 12.12.

b 48.7.

c Hlab . 104.2. Isa. 49.18; 61.10.

d 50.2. Eks. 23.24.

e Jo­sh. 15.10; 19.22,38.

f 43.13; 46.25. He­z. 30.13. Isa. 19.1. Eks. 12.12.

a 46.14.

b Eks. 14.2. He­z. 29.10; 30.6.

c 46.14.

d 2.16.

e 46.14.

f Isa. 19.13.

g 44 .15. Isa. 11.11.

h 44 .6.

i 7.18; 44.8.

j 1.16; 44.5,8.

k 19.4. Du­te. 13.6.

l 2 La­n. 36.15.

m 2 La­n. 36.15.

n 34.14.

o 34.14.

p 1.16; 44.5,8.

q 7.20.

r 9.11; 25.38; 44.22.

s 44 .6.

t 7.34; 22.5.

u Na­ni 16.38.

v 38.23. 1 Sa­m. 15.3.

w 38.23. 1 Sa­m. 15.3.

x Li­lo 2.11.

y Hlab . 79.11.

z 7.18; 44.8.

a 1.16.

b 1.16; 44.5,8.

c 42.18; 44.12

d 42.18; 44.12.

e 1 Kho. 11.1,8; 15.13. 2 Kho. 11.1.

f 44 .15.

g Za­ga 28.14.

h 21.10. Hla­b. 34.16. He­z. 14.8.

i 42.15.

j 14.12; 42.16,17,22; 44.13,27; 46.19.

k 14.12; 42.16,17,22; 44.13,27; 46.19.

l 6.13.

m 14.12; 42.16,17,22; 44.13,27; 46.19.

n 42.18; 46.19.

o 44 .8.

p 44 .8.

q 43.11.

r 14.12; 42.16,17,22; 44.13,27; 46.19.

s 14.12; 42.16,17,22; 44.13,27; 46.19.

t 14.12; 42.16,17,22; 44.13,27; 46.19.

u 42.17.

v 44 .28.

w 44 .9,25.

x 44 .2.

y 6.16; 42.13.

z 44 .25. Du­te. 23.23. Hlu. 11.36. Hla­b. 66.14. Na­ni 30.2,11. He­z. 20.32.

a 7.18. Jo­be 31.26.

b 7.18. Jo­be 31.26.

c 19.13.

d 19.13.

e Isa. 30.10.

f 7.18. Jo­be 31.26.

g 7.18. Jo­be 31.26.

h Li­lo 3.22.

i 7.18. Jo­be 31.26.

j 19.13.

k 7.18. Jo­be 31.26.

l 43.6.

m Isa. 30.10.

n 3.16; 51.50.

o 5.9,29.

p Hlab . 101.5.

q 44 .6.

r 25.18. He­b. 6.8.

s 44 .6.

t 25.18. He­b. 6.8.

u 42.18.

v 25.18. He­b. 6.8.

w 42.18.

x 4.7.

y 40.3.

z Du­te. 31.29.

a 43.7; 44.15.

b 44 .9,25.

c 44 .25. Du­te. 23.23. Hlu. 11.36. Hla­b. 66.14. Na­ni 30.2,11. He­z. 20.32.

d 19.13.

e 19.13.

f 43.7; 44.15.

g 22.5. Ge­n. 22.16.

h Hez . 20.39.

i 4.2.

j 31.28.

k 14.11.

l 43.7; 44.15.

m 14.12; 44.12,18. Isa. 51.19.

n 51.50. Hez . 6.8.

o 44.14. Isa. 27.13.

p Ge­n. 34.30

q 44 .17,25,26.

r Za­ga 19.21.

s 37.5; 46.13,25. He­z. 29.2,3; 30.21,22,23,24.

t 46.26.

u 39.5.

a 32.12.

b 36.4.

c 36.1.

d 36.26.

e Li­lo 5.5.

f Li­lo 1.3.

g 51.59.

h 1.10. Isa. 5.5.

i 51.59. Hla­b. 131.2

j 25.26,31.

k 21.9.

a 1.5; 25.13,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25.

b 2 Kho. 23.29. 2 La­n. 35.20.

c 2 La­n. 35.20.

d 25.1; 36.1; 45.1.

e 46 .14; 51.11,12. Na­h. 2.1; 3.14.

f 1 Kho. 18.44.

g 51.11.

h 51.3.

i 46 .21; 47.3; 48.39; 49.24.

j 20.3.

k Isa. 18.2.

l 46 .12,16. Da­n. 11.19.

m 41.9.

n 47.2. Isa. 8.7,8. Da­n. 11.22.

o Ge­n. 41.1,2.

p 5.22.

q 47.2. Isa. 8.7,8. Da­n. 11.22.

r Ge­n. 41.1,2.

s 25.16.

t 25.16.

u Hez . 27.10.

v Isa. 66.19. Hla­b. 78.9.

w Hez . 27.10.

x Isa. 66.19. Hla­b. 78.9.

y Isa. 66.19. Hla­b. 78.9.

z 50.14,29. 1 La­n. 5.18.

a Jo­w. 1.15.

b 50.15.

c 46 .14. Isa. 34.5.

d Hlab . 36.8.

e Isa. 34.6. Ze­f. 1.7.

f 46 .6.

g 8.22; 51.8.

h 8.22; 51.8.

i Isa. 47.1.

j Hez . 30.21.

k Hlab . 144.14.

l 46 .6.

m 46 .6.

n 43.10,11; 44.30. He­z. 29.19. Isa. 19.1.

o 44.1.

p 46 .19. Isa. 19.13.

q 2.16.

r 46 .3,4.

s 46 .10.

t 8.16; 47.3; 50.11.

u Za­ga 28.3.

v 46 .6.

w 46 .6.

x Le­vi 26.37.

y 25.38; 50.16. Ze­f. 3.1.

z 48.45. Hlab . 40.2. Isa. 30.7.

a 37.7.

b 4.2.

c 48.15; 51.57.

d 48.15; 51.57.

e Isa. 47.4; 48.2.

f Jo­sh. 19.12.

g Jo­sh. 19.26.

h Isa. 20.4.

i 48.18.

j 46 .19. Isa. 19.13.

k 18.16; 44.12; 48.9; 49.13.

l 4.7. He­z. 29.12.

m Ho­s. 10.11.

n 1.13; 46 .6,10,24.

o 25.20; 50.37.

p 46 .5.

q Hlab . 37.13.

r 49.8; 50.27.

s 49.8; 50.27.

t 11.23.

u Isa. 29.4.

v Mi­ka 7.17. Isa. 27.1; 51.9. He­z. 29.3.

w Isa. 10.34; 14.8; 37.24.

x Isa. 10.34; 14.8; 37.24.

y Jo­be 34.24.

z Hlu . 6.5; 7.12.

a 1.13; 46 .6,10,24.

b 52.15.

c Hez . 30.14,15,16. Na­h. 3.8.

d 43.12.

e 44.30. Isa. 19.4. He­z. 30.4; 32.11.

f 48.47; 49.6,11,39. Isa. 19.22,23,24,25. He­z. 29.11,13,14.

g Isa. 51.9. Li­lo 1.7; 2.17.

h 30.10,11; 46.27,28.

i 30.10,11; 46.27,28.

a 25.20. He­z. 25.15,16. Ze­f. 2.4,5. Isa. 14.29,31.

b Amos 1.6,7.

c 46.7.

d 1.13.

e 46.15.

f Na­h. 3.2.

g 46.5.

h Jo­w. 3.4.

i Jo­w. 3. 4.

j 25.22. Isa. 23.1.

k Amos 1.8.

l Ge­n. 10.14.

m 48.37. Isa. 3.24.

n 25.20. Hlu. 1.18.

o 48.2. Isa. 6.5.

p 48.37. Du­te. 14.1.

q Hez . 21.3,4,5,28. Du­te. 32.41.

r Hez . 21.3,4,28. Du­te. 32.41.

s 31.2. Hlab . 35.20.

t Isa. 23.2.

u Hez . 14.17.

v 25.20. Hlu. 1.18.

w Mi­ka 6.9.

a 25.21. Isa. 15.1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16. He­z. 25.8,9,10,11. Amos 2.1,2,3. Ze­f. 2.8,9.

b 48 .22. Na­ni 32.3.

c 48.23. Na­ni 32.37. Jo­sh. 13.19. He­z. 25.9.

d 48 .20,39.

e 48.34,45; 49.3. Isa. 15.4. Na­ni 32.37.

f 31.36. Hla­b. 83.4.

g Isa. 10.31.

h 48 .5,34.

i 48 .34. Isa. 15.5.

j Isa. 15.5.

k Isa. 15.5.

l 48 .34. Isa. 15.5.

m 48 .5,34.

n 51.6.

o 49.4.

p 43.12; 49.3. Na­ni 21.29. Isa. 46.1,2.

q 49.3.

r 6.26; 48.1,18,42.

s 48 .21. Du­te. 3.10.

t 6.26; 48.1,18,42.

u 48 .28.

v 46.19.

w 4.7.

x Hlu . 5.23. 1 Sa­m. 15.3,9. 1 Kho. 20.42.

y 1 Ko­r. 15.58.

z Jo­be 13.7; 27.4. Hla­b. 32.2; 52.2; 101.7; 120.2,3. Mi­ka 6.12.

a Jo­be 3.18.

b Ze­f. 1.12. Isa. 25.6.

c Isa. 51.14.

d Isa. 51.14.

e Hlab . 2.9.

f 13.12. Li­lo 4.2.

g Ho­s. 10.6.

h 1 Kho. 12.29.

i 48 .8,18,20.

j 50.27.

k 46.18.

l Isa. 14.4.

m Hlab . 110.2. Isa. 9.4; 14.5.

n 1.11.

o 46.19. Isa. 47.1.

p Isa. 44.3.

q 46.19. Isa. 47.1.

r Na­ni 21.30.

s 48 .8,18,20.

t Na­h. 2.1. 1 Sa­m. 4.13,16.

u 48.6. Du­te. 2.36.

v 48 .20,39.

w 48 .31; 51.8. Isa. 16.7.

x Isa. 16.2.

y 48 .8,18,20.

z 48 .8.

a 48 .34. Isa. 15.4. Na­ni 21.23.

b Jo­sh. 13.18.

c Jo­sh. 13.18.

d Na­ni 21.30.

e 48 .1.

f Na­ni 33.46. He­z. 6.14.

g 48 .1.

h Jo­sh. 13.17.

i 1 La­n. 5.8.

j 48 .41. Amos 2.2.

k 49.13,22. 1 La­n. 1.44.

l Hlab . 75.10.

m Hez . 30.21.

n 25.27; 51.39. Isa. 19.14.

o 48 .42. Li­lo 1.9. He­z. 35.13. Jo­be 19.5.

p 25.27; 51.39. Isa. 19.14.

q 48 .39.

r Hez . 25.8. Ze­f. 2.8.

s 2.26.

t 48 .9.

u Hlab . 55.6,7.

v 49.16. Na­ni 24.21. Isa. 16.1,2.

w Hlab . 55.6, 7.

x 48 .9.

y 49.16. Na­ni 24.21. Isa. 16.1,2.

z 22.23. Jo­be 39.27.

a Isa. 16.6.

b Isa. 16.6.

c Isa. 16.6.

d 50.36.

e 48 .20.

f 48 .20.

g 48.36. Isa. 15.5.

h Isa. 16.7.

i 48 .1. 2 Kho. 3.25.

j Na­ni 21.32.

k Isa. 16.8,9.

l Jo­sh. 13.19.

m 5.10.

n Isa. 16.10.

o Isa. 16.10.

p Jo­w. 1.12.

q Isa. 16.10.

r Isa. 16.10.

s Jo­w. 1.12.

t Isa. 15.4.

u Isa. 15.4.

v 48 .3.

w 50.11. Ho­s. 10.11.

x Isa. 15.6. He­z. 5.15.

y Isa. 15.2; 16.12. He­z. 20.29.

z 48.36. Isa. 15.5.

a Isa. 16.7.

b 48.36. Isa. 15.5.

c Isa. 15.7.

d Isa. 15.2,3.

e 47.5.

f Isa. 15.2,3.

g 47.5.

h Isa. 15.2,3.

i 49.3. Li­lo 2.10.

j Isa. 15.2,3.

k Isa. 15.2,3.

l 22.28.

m 46.5.

n 48 .26.

o Hez . 17.3,12. Da­n. 7.4.

p 49.22. Du­te. 28.49

q 49.22. Du­te. 28.49.

r Isa. 8.8.

s 48 .24; 49.25. Na­ni 21.28. Du­te. 2.36; 3.4.

t Isa. 13.7.

u 6.24; 49.22.

v Isa. 7.8.

w 48 .26.

x Isa. 24.17,18.

y 49.5. Li­lo 3.47.

z 49.5. Li­lo 3.47.

a Isa. 24.17,18.

b Isa. 24.17,18.

c 11.23.

d 11.23.

e Na­ni. 14.9.

f 48 .2.

g Na­ni 21.28.

h Na­ni 21.28.

i Na­ni 21.26.

j 9.26. Na­ni 24.17. Ne­h. 9.22.

k Na­ni 21.29.

l 46.26.

m 49.6,39

n 30.3.

o 49.6,39.

p 23.20.

q 51.64.

a 25.21; 40.14 He­z. 21.28; 25.2. Amos 1.13,14,15. Ze­f. 2.8,9. 1 Sa­m. 11.1.

b Amos 1.13.

c 4.19.

d Hez . 21.20; 25.5. Amos 1.14. Du­te. 3.11.

e 30.18. Du­te. 13.16.

f Hez . 16.27.

g 49.1.

h 48.2.

i Jo­sh. 8.28.

j Hez . 21.20; 25.5. Amos 1.14. Du­te. 3.11.

k 4.8; 48.37.

l 5.1.

m 48.7.

n 3.6,14; 31.22.

o 48.7.

p 49 .14; 50.5.

q 21.13.

r 48.43.

s Isa. 13.14.

t 48.47; 49.11,39.

u 25.21. Isa. 21.11; 34.5. Li­lo 4.21. He­z. 25.12,13,14. Amos 1.11. Hla­b. 137.7.

v Oba­d. 1.8. Isa. 29.14. 1 Kho. 4.30.

w 49 .20. 1 La­n. 1.45.

x Isa. 19.11.

y 49 .30.

z 49 .30.

a 25.23. Isa. 21.13.

b 46.21; 50.27,31.

c Oba­d. 1.5.

d Hlu . 8.2.

e Oba­d. 1.5.

f Oba­d. 1.6. Ma­l. 1.3.

g 31.15; 50.20. Isa. 17.14.

h 46.26; 49.6,39.

i 25.28. Oba­d. 1.16.

j 25.29.

k 22.5.

l 48.24; 49.22.

m 46.19.

n 24.9.

o 42.18.

p 25.9; 49.33.

q 49 .16, Oba­d. 1.1,2,3,4.

r Isa. 37.7

s 49 .4.

t 2 Kho. 14.7.

u 48.28.

v 48.28.

w 51.53. Amos 9.2. Isa. 14.15.

x 25.11. He­z. 35.9.

y 18.16

z 50.13.

a 50.13.

b 18.16.

c Jo­be 27.23.

d 50.40.

e Isa. 13.19.

f 50.40.

g Du­te. 29.23. Ho­s. 11.8.

h 50.40.

i 49 .33.

j 50.40.

k 4.7. Da­n. 7.4.

l 12.5.

m 49 .19,20; 50.44,45.

n 10.6. Eks. 15.11.

o 30.21.

p Jo­be 41.10. Tshu. 6.10.

q 49 .7.

r 8.16; 50.46. He­z. 26.15.

s 48.40.

t 48.40.

u 48.40.

v 49 .13.

w 48.41; 49.24.

x 48.41; 49.24.

y Isa. 17.1. Amos 1.3. Ze­k. 9.1,2.

z 49 .24,27. Isa. 7.8.

a 1 Kho. 8.65.

b 2 Kho. 18.34.

c Isa. 57.20.

d 49 .24,27. Isa. 7.8.

e 6.24.

f 46.5.

g Isa. 13.8.

h 48.41; 49.24.

i 51.41.

j 33.9.

k 33.9.

l 50.30; 51.4.

m 50.30; 51.4.

n 48.2.

o 17.27.

p 49 .24,27. Isa. 7.8.

q Amos 1.4.

r 1 Kho. 15.18; 20.1. 2 Kho. 6.24; 8.7; 13.3. 2 La­n. 16.2.

s Isa. 21.13; 60.7.

t 49 .31.

u Isa. 21.13; 60.7.

v Isa. 11.14. He­z. 25.4,10. Hlu. 6.3.

w Hlab . 120.5.

x 4.20; 10.20.

y 4.20; 10.20.

z Isa. 60.6.

a 20.3.

b 49 .8.

c 49.8.

d 49 .31.

e Hez . 38.8.

f Hez . 38.11.

g 25.24. Mi­ka 7.14. Na­ni 23.9.

h 49 .36; 51.2. He­z. 5.10.

i 9.11. Ma­l. 1.3.

j 49. 13; 51.26.

k 49 .18.

l 49 .18.

m 25.25; 49.24. 2 Kho. 24.18. Isa. 11.11.

n 50.14. Isa. 22.16. Da­n. 8.1,2.

o 49 .36; 51.2. He­z. 5.10.

p Isa. 11.12.

q 1.17.

r 12.13.

s 9.16; 48.2.

t 43.10.

u 48.47.

v 49 .6.

w 48.47.

a Isa. 13.1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14; 21.1,2,3,4,5,6,7,8,9,10; 47.1.

b 4.6; 51.12,27. Isa. 5.26.

c 51.8. Isa. 21.9.

d 51.44. Isa. 46.1.

e 2 Kho. 20.12.

f 43.12,13; 50.38; 51.47,52.

g 50 .9,41; 51.48. Isa. 41.25.

h 25.12; 50 .13,23; 51.29.

i 50 .39.

j 51.62. Ge­n. 6.7; 7.23. Hla­b. 135.8.

k 3.18. He­z. 37.22. Ho­s. 1.11.

l 31.9,18. Hlab . 126.5,6. Ze­k. 12.10. Ezra 3.12,13.

m 29.13. Ho­s. 3.5.

n 31.21. Isa. 2.3.

o 4.31; 6.17; 11.19; 20.10; 40.5; 49.4,14; 51.14. Li­lo 2.15. Eks. 18.4.

p 32.40.

q 50.17. Isa. 53.6.

r Jo­be 29.13.

s Isa. 47.10.

t 2.20; 3.6,23.

u 2.20; 3.6,23.

v Za­ga 24.15.

w Hlab . 79.7.

x 40.2,3.

y 2.3; 50.14. Ze­k. 11.5.

z 31.23.

a 14.8. Hla­b. 22.4; 71.5.

b 49.30.

c 50.28; 51.6,45. Isa. 48.20.

d 50.28; 51.6,45. Isa. 48.20.

e 51.40. Isa. 14.9. Ze­k. 10.3.

f 25.14.

g 25.26. Isa. 13.3,4.

h 25.26. Isa. 13.3,4.

i 50 .3.

j 50 .14. 1 Sa­m. 4.2.

k Hlab . 120.4.

l Hlab . 127.4.

m 10.21.

n 2 Sa­m. 1.22.

o Isa. 47.6.

p Isa. 19.25.

q 48.34.

r Ha­b. 3.12.

s Isa. 10.13; 34.7. Hla­b. 22.12.

t 51.43. Isa. 35.1.

u 51.43. Isa. 35.1.

v 51.43. Isa. 35.1.

w 17.6; 50.39.

x 50 .3.

y 18.16; 49.17.

z 18.16; 49.17.

a 50 .9; 51.11. Isa. 21.2.

b 50 .15,29; 51.2.

c 49.35; 50 .29; 51.3. Isa. 13.18.

d 50 .7.

e Jo­sh. 6.16.

f 50 .15,29; 51.2.

g 1 La­n. 29.24.

h Hez . 30.4.

i 51.58.

j 46.10; 50.28; 51.6,11.

k 50.29; 51.56. Hla­b. 137.8.

l Jo­w. 3.13.

m 46.16.

n 51.9. Isa. 13.14.

o 51.9. Isa. 13.14.

p 50 .6.

q 2.15; 4.7.

r 2 Kho. 17.6.

s 51.34.

t 2 Kho. 24.10,14.

u Li­lo 3.4.

v Isa. 24.21.

w Isa. 14.24,25.

x Isa. 24.21.

y 33.12. He­z. 34.13,14.

z 33.12. He­z. 34.13,14.

a Mi­ka 7.14.

b Jo­sh. 19.26.

c Mi­ka 7.14.

d Hlab . 22.12.

e Jo­sh. 24.33.

f Mi­ka 7.14.

g Jo­sh. 13.10.

h Isai. 33.24.

i 31.34.

j 49.10.

k 31.34.

l 31.34.

m 25.26; 31.39; 51.41.

n 25.26; 31.39; 51.41.

o Hez . 23.23.

p 50 .26; 51.3. Jo­sh. 6.17.

q Isa. 44.28; 48.14

r 51.54.

s 51.20. Isa. 14.6.

t Isam . 18.19.

u 50 .3.

v Hlab . 141.9.

w 51.8,31,39,57. Da­n. 5.30,31.

x Za­ga 28.4.

y Isa. 13.5.

z Isa. 57.14; 62.10.

a Ru­the 3.7. Ne­h. 4.2.

b 50 .26; 51.3. Jo­sh. 6.17.

c 50 .29.

d Hlab . 22.12. Isa. 34.7.

e 48.15.

f 50 .31. Hla­b. 37.13.

g 46.21; 48.44; 49.8; 50.31.

h 50 .8.

i Hlab . 64.9.

j 51.10.

k 50 .15.

l 51.10.

m Da­n. 5.3.

n Jo­be 16.13.

o 50 .14.

p 50 .14.

q 50 .29.

r 25.14; 50.15; 51.6,24,56. Isa­m. 18.6.

s 50 .31,32. Isa. 47.10.

t 49.26; 51.4.

u 49.26; 51.4.

v 48.2.

w 50 .27.

x 50 .27.

y 49.8.

z 21.14.

a 17.27.

b 21.14.

c 50 .17.

d Eks. 4.23; 8.2; 9.2; 10.4.

e Isa. 43.14.

f Isam . 18.8.

g 10.16.

h 51.36. Isa. 51.22. 1 Sa­m. 24.15.

i Da­n. 5.30.

j 51.57.

k 51.57.

l Isa. 47.13.

m Isa. 44.25.

n 5.4.

o 51.57.

p Isam . 18.13.

q Isam . 18.13.

r 25.20.

s 51.30. Isa. 19.16.

t 51.13. Isa. 45.3.

u 51.36. Isa. 44.27.

v 50.2; 51.47,52. Isa. 21.9.

w 25.16.

x Isa. 13.21,22.

y Isa. 13.21,22.

z Isa. 13.21,22.

a 25.12; 50.3,13; 51.43,62. Isa. 13.20.

b 25.12; 50.3,13; 51.43,62. Isa. 13.20.

c 49.18.

d 49.18.

e 49.18.

f 6.22,23,24; 50.43.

g 50 .3; 51.27.

h 25.14; 51.27,28. Isa­m. 17.16; 19.19.

i Da­n. 5.6.

j 49.19,20; 50.44,45.

k Isai. 44.28.

l 51.11,12,29. Isa. 14.24. Li­lo 2.8,17.

m 51.11,12,29. Isa. 14.24. Li­lo 2.8,17.

n 49.21.

o 8.16.

p Isam . 18.9.

a Li­lo 3.62.

b 4.11. Isa. 21.1; 37.7.

c 15.7; 49.32. Ma­t. 3.12. Isa. 41.16.

d 50.14.

e 2.28.

f 50.14.

g Eks. 4.13.

h Eks. 4.13.

i 46.4.

j 50.21.

k 37.10. Li­lo 4.9. Isa. 13.15.

l 49.26; 50.30.

m Isa. 54.5,6.

n 50.8; 51.9. Isa. 48.20.

o 51 .45.

p 51 .45.

q 48.2.

r 50.15.

s 50.29; 51.24.

t Isam . 17.4.

u Isam . 14.8.

v 25.16.

w Isa. 21.9.

x 50.24. Isa­m. 18.8,10,17,19.

y 48.20. Isa. 13.6. Isa­m. 18.9,11,19.

z 46.11.

a 50.8; 51.9. Isa. 48.20.

b 50.16. Isa. 13.14.

c Isam . 18.5.

d Hlab . 108.4.

e Hlab . 108.4.

f Hlab . 37.6.

g 23.6; 33.16.

h 50.28.

i 46.4; 50.14. Isa. 21.5.

j 2 Sa­m. 8.7.

k 51.28. Isa. 13.17; 21.2.

l 2 Kho. 17.6.

m 50.45.

n 50.28; 51.6.

o 50.28; 51.6.

p 50.2; 51.27.

q Na­h. 2.1. He­z. 38.7.

r Isa. 21.5.

s 50.45.

t 51.36. Isam . 17.1,15. Na­ni 24.7.

u 50.37.

v 22.17. He­z. 22.13.

w 22.5.

x 50.5.

y 51 .27. Hla­b. 105.34. Jo­w. 2.2.

z Isa. 16.9. He­z. 21.22.

a 10.12,13,14,15,16; 51.19.

b 10.16.

c 50.23. Hla­b. 17.13. Isa. 45.1,2.

d Za­ga 25.18. He­z. 9.2.

e 51.24. 2 La­n. 36.17. Hla­b. 137.8,9.

f 51.24. 2 La­n. 36.17. Hla­b. 137.8,9.

g 51 .28,57. 1 Kho. 10.15.

h 50.15,29; 51.6,56.

i 51 .22,49.

j 51.53. 2 Kho. 23.13. Isa. 13.2. Ze­k. 4.7.

k Isam . 8.8; 18.8,9.

l Hlab . 118.22. Isa. 28.16.

m 51 .12.

n 4.5.

o 6.4.

p 25.14.

q 50.41.

r Ge­n. 8.4. 2 Kho. 19.37.

s Hlab . 45.8.

t Ge­n. 10.3. 1 La­n. 1.6.

u Na­h. 3.17.

v 51 .14.

w 25.14.

x 6.4.

y 51 .11.

z 51 .28,57. 1 Kho. 10.15.

a 34.1.

b 8.16.

c 50.45.

d 50.3; 51 .37,41,43,62.

e 4.7; 51.37.

f 50.37. Isa. 19.16.

g Isa. 47.14.

h Hlab . 147.13. Isa. 43.14. Jo­na 2.6. Na­h. 3.13.

i Li­lo 2.9. Amos 1.5.

j Li­lo 2.9. Amos 1.5.

k 2 La­n. 30.6.

l 50.26.

m 51.36. Isa. 44.27.

n 48.41; 51.41.

o Eks. 7.19; 8.5. Isa. 14.23; 19.10; 35.7; 41.18; 42.15. Hla­b. 107.35.

p Isa. 21.10.

q Isa. 21.10.

r Isa. 17.5. Isa­m. 14.15. Jo­w. 3.13. Isa. 13.22.

s 50.17.

t 51 .44.

u Hlab . 74.13.

v Isam . 3.16. He­z. 40.38.

w 50.34. 1 Sa­m. 24.15.

x 51.36. Isa. 44.27.

y 50.38.

z 51 .42. Isa. 19.5; 21.1; 27.1. He­z. 31.4.

a 51 .13.

b Isa. 25.2.

c 9.11; 50.39. Isa. 13.22. Isa­m. 18.2.

d Hlab . 44.19.

e 18.16; 51.29.

f 18.16; 51.29.

g 51 .29.

h Amos 3.4.

i Na­h. 2.12.

j Isa. 21.5.

k 51.57.

l 25.15,16,27; 48.26. Isa. 19.14; 51.21; 63.6.

m 51 .57.

n Hlab . 13.3; 76.5.

o 51 .57.

p 50.8.

q 25.26; 50.21.

r 51 .32.

s 49.25. Isa. 13.19. Da­n. 4.30.

t 51 .29.

u 51 .36,55. Isai. 8.7,8.

v 51 .29.

w 50.12.

x 50.12.

y 50.39,40.

z 50.2.

a 51 .34. Ezra 1.7.

b 31.12.

c 51 .58.

d 51 .6.

e 51 .6.

f 12.13.

g Isa. 7.4.

h Isa. 37.7.

i Ma­t. 24.7.

j 50.2; 51.52.

k 50.2; 51.52.

l 50.38.

m 50.2; 51.52.

n 50.2; 51.52.

o Isa. 44.23. Isa­m. 18.20.

p 50.3.

q Isam . 18.24.

r 51 .24.

s 44.28.

t 3.16; 44.21.

u 3.16; 44.21.

v Hlab . 44.15,16; 79.4.

w Hlab . 44.15,16; 79.4.

x 7.19.

y Li­lo 1.10.

z 51 .47.

a 51 .47.

b 51 .47.

c Hez . 26.15. Jo­be 24.12.

d 49.16; 51.25. Isa. 14.13.

e 49.16; 51.25. Isa. 14.13.

f 50.22.

g 5.22; 51.42.

h 50.15; 51.24. Isa. 59.18. Hla­b. 94.1; 137.8.

i 51 .39.

j 50.35.

k 50.35.

l 51 .23.

m 51 .23.

n 51 .39.

o 51 .39.

p 46.18.

q 50.15; 51.44.

r Isa. 45.2.

s Ha­b. 2.13.

t Ha­b. 2.13.

u Jo­be 39.25. Na­h. 2.12.

v 51 .64.

w 32.12.

x 32.12.

y 28.1; 29.3.

z 45.5.

a 45.3. Hlab . 23.2.; 132.8,10. Isa. 32.18. Na­ni 10.33.

b 50.1 to 51.58.

c 50.3.

d 50.3.

e 19.10,11. Isam . 18.21. Eks. 15.5.

f Na­ni 11.2. Amos 8.8; 9.5.

g 51 .58.

h 48.47.

a 52 .27. 2 Kho. 24.18 to 25.21.

b 39.1,2; 52.7.

c 39.4,5,6,7,8,9,10; 52.16.

d 39.6; 52.27.

e Hez . 12.13.

f 1.3.

g 2 Kho. 25.8.

h 1.3.

i 52 .29.

j 52 .16.

k 37.13.

l 52 .16.

m 27.19.

n 27.19.

o 27.19.

p 27.22.

q 2 Kho. 25.14.

r 52 .18.

s 2 Kho. 25.14.

t 52 .18.

u 52 .18.

v 1 Kho. 7.50.

w 52 .18.

x 52 .18.

y 1 Kho. 7.49.

z 52 .18.

a Eks. 25.29; 37.16. Na­ni 4.7.

b 1 Kho. 7.25,44.

c 1 Kho. 7.15.

d Jo­be 11.12.

e 1 Kho. 7.16. 2 Kho. 25.17.

f 2 Kho. 25.17.

g 1 Kho. 7.20.

h 2 Kho. 25.17.

i 20.1.

j 35.4.

k 2 Kho. 25.19.

l 2 Kho. 24.2,12. Da­n. 2.1.

m 37.5; 52.12.

n 41.18.

o 52 .34, 2 Kho. 25.27,28,29,30.

p 2 Kho. 25.27.

q 22.24,25.26,27,28,29,30; 37.1.

r 27.3.

s 40.5.

a Li­lo 2.1; 4.1,2; Je­r. 8.8; 48.17.

b Li­lo 3.28.

c Isa. 47.9. Je­r. 15.8.

d Li­lo 5.16; Ezra 4.20.

e Tshu. 2.8.

f Isa. 31.8.

g Je­r. 9.1.

h Jo­be 7.3. Hla­b. 6.6.

i Li­lo 1.9,16,17,21. Tshu. 4.1.

j Je­r. 22.22; 30.14,19; Je­r. 4.30.

k Isa. 21.2.

l Je­r. 52.27.

m Jo­be 35.9.

n Du­te. 28.64,65; Li­lo 2.9.

o Je­r. 45.3.

p Li­lo 1.6.

q Hla­b. 116.3.

r Li­lo. 2.6.

s Je­r. 14.2.

t Li­lo 1.8,11,21,22.

u Ze­f. 3.18.

v Du­te. 28.13,44; Je­r. 13.21.

w Je­r. 12.1.

x Li­lo 1.12; 3.32,33.

y Je­r. 30.14,15; Da­n. 9.7,16.

z Je­r. 52.28-30.

a Je­r. 22.22; 30.16.

b Li­lo1.6.

c Li­lo 3.19; Isa. 58.7 .

d Li­lo 1.11,10.

e Li­lo 2.17; Je­r. 46.26.

f Je­r. 17.21,22.

g He­z. 16.37; Je­r. 13.22; Ho­s. 2.10.

h Li­lo. 1.4,11.

i Isa. 6.1.

j Isa. 47.7; Du­te. 32.29.

k Li­lo. 1.2.

l Je­r. 48.26.

m Isa. 64.11; Li­lo 2.4,7,11.

n Hla­b. 79.1; Je­r. 51.51.

o Du­te. 23.3; Ne­h. 13.1.

p Li­lo 1.4,11.

q Li­lo 2.12; 4.4; Je­r. 38.9; 52.6.

r Li­lo 1.7.

s Li­lo 1.16,19.

t Jo­be 21.29; Hla­b. 80.12; 89.41; Li­lo 2.15.

u Da­n. 9.12; Li­lo 2.13.

v Li­lo 1.22; 2.20; 3.51; Je­r. 6.9.

w Li­lo 1.5.

x Isa. 13.13; Jo­be 20.23.

y Li­lo 4.11; Je­r. 12.13.

z Hla­b. 102.3.

a He­z. 12.13; 17.20; Hla­b. 9.15.

b Li­lo 1.22; 5.17.

c Du­te. 28.48; Hla­b. 38.4.

d Jo­be 40.17.

e Du­te. 28.48; Hla­b. 38.4.

f Je­r. 50.26.

g Je­r. 8.16.

h Isa. 63.2.

i Je­r. 13.17; 14.17; Li­lo 2.11,18; 3.48; Je­r. 9.1.

j Li­lo 1.2.

k 1.11,19.

l Je­r. 4.31.

m Li­lo 1.2.

n He­z. 18.6; Li­lo 1.8.

o Da­n. 9.7; Je­r. 12.1.

p 1 Sa­m. 12.14.

q Je­r. 30.14; Li­lo 1.2.

r Li­lo 1.11.

s Li­lo 1.11.

t Li­lo 2.11; Jo­be 30.27; Isa. 16.11; Je­r. 4.19; 48.36.

u He­z. 7.15; Du­te. 32.25.

v Je­r. 15.2; 18.21.

w He­z. 7.15; Du­te. 32.25.

x Je­r. 15.2; 18.21.

y Li­lo 1.4.

z Li­lo 1.2.

a Je­r. 12.14; 25.21; 50.11; 51.35; 4.21.

b Je­r. 3.12; 7.2.

c Je­r. 12.14; 25.21; 50.11; 51.35; 4.21.

d Hla­b. 109.15.

e Li­lo 2.20,12.

f Li­lo 1.4.

g Li­lo 5.17; 1.13; Je­r. 8.18.

a Li­lo 1.1.

b Isa. 14.15; Ma­t. 11.23.

c 2 Sa­m. 1.19.

d 1 La­n. 28.2.

e Li­lo 2.5,8,16.

f Li­lo 2.5,8,16.

g Je­r. 25.37.

h Li­lo 2.17,21; 3.43.

i Isa. 25.12.

j Hla­b. 74.7; 89.39.

k Hla­b. 74.7; 89.39.

l Isa. 43.28.

m Isa. 43.28.

n Eks. 11.8.

o Li­lo 2.17; 1 Sa­m. 2.1.

p Hla­b. 74.11.

q Hla­b. 79.5; 89.46.

r Li­lo 3.12.

s Jo­be 13.24; Isa. 63.10; Li­lo 2.5; Je­r. 30.14.

t Li­lo . 1.10.

u He­z. 24.25.

v Jo­be 13.24; Isa. 63.10; Li­lo 2.5; Je­r. 30.14.

w Li­lo 2.2,8,16.

x Li­lo 2.2,8,16.

y 2 Kho. 25.9.

z Isa. 29.2.

a Jo­be 15.33; Hla­b. 80.12; 89.40; Isa. 5.5.

b Jo­be 27.18; Isa. 1.8; Hla­b. 76.2.

c Hla­b.74.4,8; Li­lo 1.4; 2.22; Ze­f. 3.18; Isa. 1.14.

d Hla­b.74.4,8; Li­lo 1.4,22; Ze­f. 3.18; Isa. 1.14.

e Isa. 1.13.

f Du­te. 32.19.

g Hla­b. 89.38; Li­lo 3.17,31; Hla­b. 44.9.

h Hla­b. 89.39.

i Du­te. 32.30; Hla­b. 31.8.

j Hla­b. 74.4.

k Je­r. 50.45; Li­lo 2.17.

l Li­lo 2.18.

m 2 Kho. 21.13.

n Li­lo 2.2,5,16.

o 1 Kho. 21.23.

p Je­r. 14.2.

q Hla­b. 9.15.

r Hla­b. 74.9.

s Du­te. 28.36; Li­lo 1.3; 4.20.

t 2 La­n. 15.3.

u Hla­b. 74.9.

v Isa. 3.26.

w Li­lo 3.28; He­z. 3.15.

x Li­lo 3.28; He­z. 3.15.

y Jo­sh. 7.6.

z Isa. 3.24; 15.3; Je­r. 48.37; He­z. 7.18; 27.31; Amos 8.10; Je­r. 4.8.

a Li­lo 2.18; Li­lo 5.17; Hla­b. 6.7.

b Jo­be 15.33; Hla­b. 80.12; 89.40; Isa. 5.5.

c Li­lo 1.20.

d Jo­be 16.13; Za­ga 7.23.

e Li­lo 3.48.

f Je­r. 44.7; Li­lo 4.4.

g Je­r. 44.7; Li­lo 4.4.

h Li­lo 2.12,19; Isa. 57.16; Hla­b. 77.3; Isa. 51.20.

i Li­lo 1.11.

j Li­lo 2.11.

k Isa. 46.5; Li­lo 1.12.

l Isa. 46.5; Li­lo 1.12.

m 2 Sa­m. 5.20; He­z. 26.3.

n Je­r. 2.8,23.16; Je­r. 5.31.

o He­z. 12.24.

p Je­r. 23.13.

q Isa. 58.1.

r Je­r. 30.3.

s Je­r. 23.33.

t Li­lo 1.12.

u Hla­b. 9.15.

v Li­lo 2.16; 2 La­n. 29.8.

w Jo­be 27.23.

x 2 Kho. 19.21; Ma­t. 27.39; Hla­b. 44.14.

y Je­r. 50.5.

z He­z. 27.2; He­z. 16.14.

a Hla­b. 48.2.

b Li­lo 3.46-48,49-51; 4.16,17.

c Hlu. 11.35; Jo­be 35.16; Li­lo 3.46; Jo­be 16.10; Hla­b. 66.14; Hla­b. 22.13.

d Li­lo 2.16; 2 La­n. 29.8.

e Jo­be 27.23.

f Jo­be 16.9.

g Hla­b. 35.25; Hla­b. 56.2; Li­lo 2.2; He­z. 36.3.

h Hla­b. 35.21.

i Le­vi 26.16; Du­te. 28.15; Li­lo 2.8.`

j Li­lo 1.7.

k Li­lo 2.2.

l Li­lo 2.2.

m Hla­b. 38.16; 89.42.

n Li­lo 2.3.

o Li­lo 2.8; Je­r. 22.29; Du­te. 4.26.

p Li­lo 2.11; 1.16.

q Hla­b. 32.4; 42.3; Isa. 38.12,13; Je­r. 14.17; 1 The­s. 2.9.

r Hla­b. 77.2; Ha­b. 1.4; Li­lo 3.49.

s Hla­b. 17.8.

t Hla­b. 119.147,148.

u Eks. 14.24.

v Hla­b. 62.8.

w 1 Sa­m. 7.6.

x Li­lo . 11.

y Li­lo . 11.

z Isa.51.20; Li­lo 4.1; Na­h. 3.10; He­z. 16.25.

a Li­lo 1.22.

b Je­r. 19.9; Li­lo 4.10; Je­r. 37.21.

c Li­lo2.22.

d Hla­b. 39.5.

e Hla­b. 48.2.

f Li­lo 4.13.

g 2 La­n. 36.17; Je­r. 6.11.

h 2 La­n. 36.17; Je­r. 6.11.

i Li­lo 3.43,2,17.

j Li­lo 3.43,2,17.

k Li­lo 2.6.

l Je­r.20. 3.

m Je­r. 42.17; 44.14.

n Ho­s. 9.12,13.

o Li­lo 2.20.

a Li­lo 3.27,35,39; Je­r. 31.22.

b Je­r. 20.18.

c Hla­b. 2.9.

d Isa. 5.30.

e 1 La­n. 17.9; Hla­b. 49.14; Isa. 65.22; Jo­be 16.8.

f Isa. 38.13; Hla­b. 51.8; Je­r. 50.17.

g Jo­be 19.12.

h Jo­be 19.6.

i Li­lo 3.19; Du­te. 29.18; 32.32; Hla­b. 69.21; Je­r. 8.14.

j Eks. 18.8; Na­ni 20.14; Ne­h. 9.32.

k Hla­b. 143.3; Hla­b. 88.5,6.

l Hla­b. 143.3; Hla­b. 88.5,6.

m Li­lo 3.9; Jo­be 19.8; Ho­s. 2.6; Jo­be 3.23.

n Hla­b. 88.8.

o Jo­be 19.7; 30.20; Hla­b. 22.2; Li­lo 3.44.

p Li­lo 3.9. Jo­be 19.8; Ho­s. 2.6; Jo­be 3.23.

q Isa. 24.1.Li­lo 3.36; Li­lo 3.59; Jo­be 19.6.

r Ho­s. 13.8.

s Jo­be 10.16.

t Ho­s. 6.1.

u Da­n. 9.27; Je­r. 18.16.

v Li­lo 2.4.

w Jo­be 16.12; Jo­be 7.20; Hla­b. 21.12?; 38.2.

x Jo­be 6.4.

y Jo­be 41.28.

z Je­r. 20.7.

a Li­lo . 5.14; Jo­be 30.9; Li­lo 3.63; Hla­b. 69.12.

b Isa. 51.21.

c Eks. 12.8; Na­ni 9.11.

d Li­lo 3.19; Je­r. 9.15.

e Za­ga 20.17.

f Je­r. 6.26.

g Li­lo 2.7.

h Je­r. 18.20.

i Li­lo 3.54.

j 1 Sa­m. 15.29; Isa. 63.3.

k Hla­b. 39.7.

l Li­lo 1.7.

m Li­lo 1.7.

n Li­lo 3.19; Je­r. 9.15.

o Li­lo 3.5.

p Hla­b. 44.25; Hla­b. 42.6.

q Du­te. 4.39; 30.1.

r Li­lo 3.24.

s Je­r. 44.12,18.

t Ma­l. 3.6; Isa. 1.9.

u Ma­l. 3.6; Isa. 1.9.

v Jo­be 7.18.

w Hla­b. 36.5.

x Hla­b. 16.5.

y Hla­b. 42.5,11; 43.5.

z xt Li­lo 3.24.

a Hla­b. 42.5,11; 43.5.

b Hla­b. 130.6; Isa. 30.18.

c Mi­ka 7.7.

d Hla­b. 37.7.

e Hla­b. 37.7.

f Hla­b. 62.1.

g Hla­b. 94.12; 119.71.

h Ma­t. 11.29.

i Tshu. 12.1.

j Je­r. 15.17; 2.10.

k Jo­be 42.6.

l Jo­be 16.10; Isa. 50.6; Ma­t. 5.39; 1 Kho. 22.24.

m Li­lo 2.7.

n Li­lo 1.5.

o Hla­b. 106.45.

p He­b. 12.10.

q Li­lo 1.5.

r Na­ni 16.28.

s Li­lo 1.5.

t Hla­b. 107.10.

u Du­te. 26.19; 28.1.

v Li­lo 3.38.

w Li­lo 3.9.

x Ha­b. 1.13.

y Hla­b. 54.7.

z Hla­b. 33.9.

a Jo­be 2.10; Isa. 45.7; Amos 3.6.

b Li­lo 3.38.

c Za­ga 19.3.

d Na­ni 11.1.

e Mi­ka 7.9.

f Li­lo 4.6; Ze­k. 14.19.

g Hla­b. 25.1; 119.48.

h Da­n. 9.5.

i Hla­b. 78.17.

j Li­lo 2.21; 2.2,17.

k Li­lo 3.8.

l 1 Ko­r. 4.3.

m Li­lo 2.16,17; 4.16,17.

n Li­lo 2.16.

o Isa. 24.17; Je­r. 48.43.

p Isa. 24.17; Je­r. 48.43.

q Isa. 51.19.

r Hla­b. 119.136; Li­lo 1.16.; 2.11; Je­r. 9.1.

s Li­lo 2.16,17; 4.16,17.

t Hla­b. 77.2; Li­lo 2.18.

u Je­r. 14.17.

v Hla­b. 77.2; Li­lo 2.18.

w Isa. 63.15; Hla­b. 14.2.

x Li­lo 1.12.

y Li­lo 3.20.

z Li­lo 4.6.

a Li­lo 4.18.

b Hla­b. 11.1.

c Hla­b. 35.19.

d Hla­b. 119.139.

e Je­r. 37.16; 38.6,9,10.

f Da­n. 6.17; Jo­be 12.14.

g Ps 69.2; Jo­be 22.11.

h Hla­b. 31.22; Li­lo 3.18

i Hla­b. 31.22; Li­lo 3.18.

j Hla­b. 88.5; He­z. 37.11.

k Hla­b. 130.1; Jo­na 2.2.

l Hla­b. 88.6.; Hla­b. 63.9.

m Hla­b. 130.1; Jo­na 2.2.

n Hla­b. 3.4.; 6.8; 18.6; 66.19; 116.1.

o Eks. 8.15; Esta 4.14.

p Ja­k. 4.8.

q Jo­sh. 1.9.

r 1 Sa­m. 24.15.

s Hla­b. 119.154.

t Hla­b. 119.154.

u Hla­b. 34.22; 71.23.

v Li­lo 3.9.

w Hla­b. 9.4; 35.23.

x Je­r. 11.19.

y Li­lo 5.1.

z Je­r. 11.19.

a Hla­b. 18.39,48; Je­r. 51.1.

b Hla­b. 9.16.

c Hla­b. 139.2.

d Hla­b. 139.2.

e Li­lo 3.14.

f Hla­b. 28.4.

g Je­r. 11.20; 2 Ti­m. 4.14.

h Hla­b. 28.4.

i Je­r. 11.20; 2 Ti­m. 4.14.

j Du­te. 25.19; Je­r. 10.11.

k Hla­b. 8.3.

a Li­lo 1.1.

b Jo­be 28.16; Isa. 1.22.

c Li­lo 2.19.

d Hla­b. 19.10.

e Li­lo 1.1.

f Isa. 22.24; Je­r. 48.12.

g Je­r. 19.11; 2 Ko­r. 4.7.

h Hla­b. 74.13.

i Jo­be 30.21.

j Jo­be 30.29; Jo­be 39.13-17.

k Hla­b. 22.15.

l Li­lo 2.11,12; 1.11.

m Mi­ka 3.3.

n 2 Sa­m. 1.24.

o 2 Sa­m. 1.24.

p Na­h. 2.3; Za­ga 31.21.

q Jo­be 24.8.

r 2 Kho. 7.9; Hla­b. 69.27,22; He­z. 14.10; Ge­n. 4.13; Jo­be 21.19.

s Li­lo 4.13,22; 5.7.

t Isa. 1.10; Ma­t. 10.15.

u Li­lo 3.39.

v Ge­n. 19.25; 2 Pe­t. 2.6; Ju­da 7.

w Na­ni 6.2; Amos 2.11,12

x Eks. 24.10.

y Jo­be 28.18.

z He­z. 41.12-15; 42.1,10,13.

a Eks. 24.10.

b Isa­m. 21.19.

c Li­lo 5.10; Jo­be 30.30; Je­r. 8.21.

d Jo­be 19.20; Hla­b. 102.5.

e Hla­b. 78.20.

f Je­r. 51.4.

g Li­lo 2.20; Je­r. 19.9.

h Du­te. 28.56,57; 1 Kho. 3.26; Isa. 49.15.

i 2 Kho. 6.29 .

j He­z. 5.13.

k Je­r. 7.20.

l Li­lo 1.12.

m Je­r. 17.27.

n Je­r. 5.31; 6.13; 14.18; 23.11,21; 2.20; He­z. 22.26,28; Mi­ka 3.11; Ze­f. 3.4.

o Je­r. 5.31; 6.13; 14.18; 23.11,21; Li­lo 2.20; He­z. 22.26,28; Mi­ka 3.11; Ze­f. 3.4.

p Ma­t. 23.31,37.

q Isa. 59.3; Je­r. 2.34.

r Na­ni 19.16.

s Isa. 65.5.

t Le­vi 13.45.

u Li­lo 2.16,17; 3.46-51.

v Jo­be 23.15; Hla­b. 21.9.

w Li­lo 5.12,14; Isa. 47.6.

x Li­lo 2.16,17; 3.46-51.

y Hla­b. 119.82; Hla­b. 123.1-4; Du­te. 28.32.

z 2 Kho. 24.7; Isa. 20.5; 30.7. Je­r. 37.7; He­z. 29.16.

a Isa. 30.5,6.

b Li­lo 3.52; 2 Kho. 25.4,5.

c 2 Sa­m. 7.12.

d He­z. 7.2,3,6; Amos 8.2; Ma­t. 24.14.

e Je­r. 4.13.

f Ge­n. 31.36; Hla­b. 7.13.

g Ge­n. 2.7; Li­lo 2.9.

h 1 Sa­m. 12.3; Ma­t. 26.54.

i He­z. 12.13; 19.4,8; 2 Kho. 25.6

j Hla­b. 107.20.

k He­z. 31.6,17; Da­n. 4.12; Na­ni 14.9.

l Li­lo 1.21.

m Je­r. 25.20; Jo­be 1.1.

n Je­r. 25.15,16.

o Oba­d. 10; Je­r. 49.7.

p Ge­n. 9.21; Ha­b. 2.15.

q Li­lo 4.6.

r Isa. 40.2; Da­n. 9.24.

s Oba­d. 10; Je­r. 49.7.

t Na­h. 2.7.

a Hla­b. 89.50.

b Li­lo 3.61.

c Hla­b. 119.153.

d Hla­b. 89.50.

e Li­lo 3.61.

f Hla­b. 79.1.

g Je­r. 45.3

h 1 La­n. 29.24.

i Ho­s. 12.1.

j Ho­s. 12.1.

k Je­r. 31.29; He­z. 18.19; Je­r. 15.4.

l Ze­k. 1. 5.

m Ze­k. 1. 5.

n Ge­n. 37.30.

o Je­r. 31.29; He­z. 18.19; Je­r. 15.4.

p Ne­h. 2.10,19.

q Hla­b. 136.24.

r Hla­b. 119.83; Li­lo 4.8

s Hla­b. 11.6.

t Isa. 13.16; Ze­k. 14.2.

u Li­lo 4.16.

v Za­ga 25.6.

w Hlu. 16.21.

x Jo­sh. 9.27.

y Li­lo 4.16.

z Li­lo 3.14.

a Hla­b. 30.11.

b Jo­be 30.31.

c Hla­b. 89.39; Je­r. 13.18; Li­lo 1.1.

d Jo­be 19.9.

e Li­lo 1.22; 1.13.

f Li­lo 2.11.

g Da­n. 9.17.

h Ne­h. 4.3.

i Hla­b. 9.7; 102.12; Ha­b. 1.12; Hla­b. 10.16; Hla­b. 90.2.

j Hla­b. 45.6.

k Hla­b. 13.1.

l Hla­b. 23.6; 93.5.

m Je­r. 31.18; Hla­b. 80.3; 7,19.

n Hla­b. 51.10.

o Je­r. 14.19.

a 1.3. Na­ni 4.3.

b 1.3. 3.15,23. 10.15,20,22. 43.3. 2 Kho. 17.6. 18.11.

c Ma­t. 3.16. Ma­rk. 1.10. Lu­ka 3.21. Jo­ha. 1.51. Se­b. 7.56.10.11. Isa­m. 19.11. Isa­m. 4.1.

d 8.3. 40.2. 11.24. Na­ni 12.6.

e 8.1. 20.1. 24.1. 29.1. 26.1. 30.20. 31.1. 33.21. 32.1,17. 40.1. 29.17.

f 33.21. 40.1. 2 Kho. 24.12,15.

g 1.3. Na­ni 4.3.

h Je­r. 1.1.

i 1.3. 3.15,23. 10.15,20,22. 43.3. 2 Kho. 17.6. 18.11.

j 8.1. 3.22. 33.22. 37.1. 2 Kho. 3.15.

k 3.12. Je­r. 23.19. 25.32. 30.23. Jo­be 38.1.

l Je­r. 1.13.

m 1.27.

n 1.27.

o 8.2.

p 1.7,16,22,27. 8.2. 10.9. Le­vi 13.55. Na­ni 11.7.

q Isa­m. 4.6.

r 10.8.

s 1.10. 10.14,21.

t 1.10. 10.14,21.

u 40.3. Da­n. 10.6. Isa­m. 1.15. 2.18.

v 1.7,16,22,27. 8.2. 10.9. Le­vi 13.55. Na­ni 11.7.

w 10.8,21.

x 1.17. 10.11. 43.16,17.

y 10.8,21.

z 1.11.

a 1.23. 3.13. Eks. 26.3. Le­vi 18.18.

b 1.12,17. 10.11.

c 1.12.10.22.

d 10.14. Isa­m. 4.7.

e 1.11.

f 1.23. Isa. 6.2.

g 1.12. 10.22.

h 1.20.

i 1.12,17. 10.11.

j 10.2. Hla­b. 18.12,13. 140.10. Hla­b. 120.4.

k Isa­m. 4.5. Eks. 20.18.

l 1.18. Ze­k. 4.10.

m Da­n. 10.6. Ma­t. 24.27. Lu­ka 17.24.

n 10.9. 10.2,6. Da­n. 7.9.

o 10.9. 10.2,6. Da­n. 7.9.

p 10.9. 10.2,6. Da­n. 7.9.

q 28.13. Da­n. 10.6. Isa­m. 21.20.

r 10.10.

s 10.10.

t 10.11.

u 1.8.

v 1.9.

w 10.12.

x 1.18. Ze­k. 4.10.

y 1.21. 10.16.

z 1.20,21.

a 1.12. 10.17.

b 1.20,21.

c 1.20,21.

d 1.19,20.

e 10.17.

f 1.20,21.

g 10.19.

h 1.20,21.

i 1.25,26. 10.1. 10.20.

j Isa­m. 4.6.

k 1.7.

l 1.11.

m 10.5.

n 43.2. Hla­b. 29.3. Isa­m. 1.15.

o 10.5.

p Jo­be 37.4,5. Hla­b. 29.3,4. 68.33.

q Ge­n. 17.1. Ru­the 1.20,21. Jo­be 5.17. Hla­b. 68.14. 91.1. Isa. 13.6. Jo­w. 1.15.

r Je­r. 11.16.

s Da­n. 10.6. Isa­m. 19.6.

t 10.19.

u 10.19.

v 10.1.

w 10.1. 28.13. Eks. 24.10. Isa­m. 21.19.

x 10.1.

y 1 Kho. 22.19. Da­n. 8.15. Isa­m. 1.13.

z 1 Kho. 22.19. Da­n. 8.15. Isa­m. 1.13.

a 1.4.

b 8.2.

c 1.4,13,28. Za­ga 4.18. Isa. 60.3. Ha­b. 3.4.

d Isa­m. 4.3. 10.1.

e Ge­n. 9.13.

f 1.4,13,28. Za­ga 4.18. Isa. 60.3. Ha­b. 3.4.

g 3.23. 8.4. 9.3. 10.4,18,19. 11.22,23. 43.3,4. Eks. 24.16. 1 Kho. 8.11.

h 3.23. 43.3. 44.4. Jo­sh. 5.14. Da­n. 8.17. Se­b. 9.4. Isa­m. 1.17. Na­ni 24.4. Hlu. 13.20. Lu­ka 1.12.

i 3.23. 43.3. 44.4. Jo­sh. 5.14. Da­n. 8.17. Se­b. 9.4. Isa­m. 1.17. Na­ni 24.4. Hlu. 13.20. Lu­ka 1.12.

a Da­n. 8.17.

b Da­n. 10.11. Ma­t. 17.7.

c 11.5. 3.24. Da­n. 8.18.

d Da­n. 10.11. Ma­t. 17.7.

e 11.5. 3.24. Da­n. 8.18.

f 20.18,21,30. Je­r. 3.25.

g 3.7.

h 2.7. 3.11. 3.27.

i 2.7. 3.11. 3.27.

j 2.6,8. 3.9,26,27. 12.2,3,9,25. 17.12. 24.3. 44.6.

k 33.33.

l Da­n. 8.17.

m 3.9. Je­r. 1.8.

n Isa. 9.18. Mic 7.4.

o Du­te. 8.15. Lu­ka 11.12.

p 3.9. Je­r. 1.8.

q 2.6,8. 3.9,26,27. 12.2,3,9,25. 17.12. 24.3. 44.6.

r Je­r. 1.7.

s 2.7. 3.11. 3.27.

t 2.6,8. 3.9,26,27. 12.2,3,9,25. 17.12. 24.3. 44.6.

u 3.3. Isa­m. 10.9.

v 8.3. Da­n. 10.10. Isa­m. 10.2. Je­r. 1.9.

w 3.1-3. Je­r. 36.2.

x Isa­m. 5.1.

y Isa­m. 10.10.

z Jo­be 37.2.

a 2.8,9. Je­r. 15.16. Jo­be 23.12.

b 2.8,9. Je­r. 15.16. Jo­be 23.12.

c 3.10. Isa­m. 10.9,10.

d Hla­b. 19.10. 119.103.

e Ma­t. 11.21,23.

f Jo­ha. 15.20.

g 2.4.

h Je­r. 1.18.

i Je­r. 3.3.

j Je­r. 17.1.

k 9.4. Isa. 50.7.

l Je­r. 1.18.

m 2.6.

n 2.5.

o Je­r. 26.2.

p 3.10. Isa­m. 10.9,10.

q 3.15. 1.1.

r 33.2,12,17,30. 37.18. Eks. 32.7.

s 2.5,7. 3.27.

t 3.14. 8.3. 11.1,24. 43.5. 37.1. 1 Kho. 18.12. Hla­b. 102.10. Je­r. 23.9. Da­n. 7.28. Ma­t. 4.1. Lu­ka 4.1.

u 3.13. Na­h. 3.2.

v Eks. 18.4.

w 1.4.

x 1.5,15.

y 1.5,15.

z 3.13. Na­h. 3.2.

a 3.14. 8.3. 11.1,24. 43.5. 37.1. 1 Kho. 18.12. Hla­b. 102.10. Je­r. 23.9. Da­n. 7.28. Ma­t. 4.1. Lu­ka 4.1.

b 3.22. 2 Kho. 3.15.

c 3.15. 1.1.

d 3.23. 1.1.

e Jo­be 2.13. Hla­b. 137.1. Li­lo 2.10.

f Ge­n. 50.10. 1 Sa­m. 31.13.

g Jo­be 2.13. Hla­b. 137.1. Li­lo 2.10.

h Je­r. 42.7.

i Ge­n. 50.10. 1 Sa­m. 31.13.

j 33.7.

k Je­r. 1.18.

l 33.7.

m 33.2,6. Isa. 52.8. 56.10. Je­r. 6.17. Ho­s. 9.8. Isa. 62.6. He­b. 13.17.

n 3.18,19,20. 33.3,7,8,9. 3.21. 33.4,5,6. Eks. 18.20. 2 Kho. 6.10. 2 La­n. 19.10. .

o 33.8.

p Ge­n. 2.17.

q 3.18,19,20. 33.3,7,8,9. 3.21. 33.4,5,6. Eks. 18.20. 2 Kho. 6.10. 2 La­n. 19.10.

r 3.18,19,20. 33.3,7,8,9. 3.21. 33.4,5,6. Eks. 18.20. 2 Kho. 6.10. 2 La­n. 19.10.

s 33.8.

t 3.19. 18.18. Jo­ha. 8.21,24.

u 3.20. 18.13. 33.6,8. 34.10. Se­b. 18.6. 20.26.

v 33.9.

w 3.18,19,20. 33.3,7,8,9. 3.21. 33.4,5,6. Eks. 18.20. 2 Kho. 6.10. 2 La­n. 19.10.

x 3.19. 18.18. Jo­ha. 8.21,24.

y 33.9.

z 1 Ti­m. 4.16. Isa. 49.4,5.

a 3.21. 14.14,20. Amos 3.12. Za­ga 6.5.

b 18.24.

c 14.3. 7.19. 14.4,7. 44.12. Je­r. 6.21. 1 Jo­ha. 2.10.

d 3.18,19,20. 33.3,7,8,9. 3.21. 33.4,5,6. Eks. 18.20. 2 Kho. 6.10. 2 La­n. 19.10.

e 18.24.

f 3.20. 18.13. 33.6,8. 34.10. Se­b. 18.6. 20.26.

g 3.18,19,20. 33.3,7,8,9. 3.21. 33.4,5,6. Eks. 18.20. 2 Kho. 6.10. 2 La­n. 19.10.

h 3.18,19,20. 33.3,7,8,9. 3.21. 33.4,5,6. Eks. 18.20. 2 Kho. 6.10. 2 La­n. 19.10.

i 3.21.14.14,20. Amos 3.12. Za­ga 6.5.

j 1.3. 3.14.

k 37.1. 8.4. Ge­n. 11.2.

l Se­b. 9.6. 22.10.

m 37.1. 8.4. Ge­n. 11.2.

n 1.28.

o 3.15.

p 1.28.

q 2.2.

r 2.2.

s 4.8.

t Jo­be 29.10.

u Lu­ka 1.20,22. 1 Sa­m. 3.1.

v 2.5.

w 24.27.

x 3.11. Isa­m. 22.11.

y 3.11. Isa­m. 22.11.

z 2.5.

a Je­r. 13.2.

b 8.10. Isa. 49.16.

c 4.3,7,8. 2 La­n. 32.10.

d 17.17. 21.22. 26.8.

e Je­r. 52.4. 2 Kho. 25.1.

f 17.17. 21.22. 26.8.

g Da­n. 11.14. Je­r. 6.6.

h 21.22.

i 4.7. Je­r. 21.10.

j 4.3,7,8. 2 La­n. 32.10.

k Isa. 29.3.

l 12.6,11. 24.24,27. Isa. 8.18. 20.3.

m 4.6. Tshu. 10.2.

n 4.5,6. 44.10,12. Le­vi 5.1.

o Na­ni 14.34.

p Na­ni 14.34.

q 4.5,6. 44.10,12. Le­vi 5.1.

r 4.6. Tshu. 10.2.

s 4.5,6. 44.10,12. Le­vi 5.1.

t Na­ni 14.34.

u 4.7. Je­r. 21.10.

v 4.3,7,8. 2 La­n. 32.10.

w Isa. 52.10.

x 3.25.

y 4.9. 5.2. 2 Kho. 25.1-3. Je­r. 39.1,2. 52.4-6. Je­r. 37.5,11.

z 4.3,7,8. 2 La­n. 32.10.

a 2 Sa­m. 17.28.

b Ge­n. 25.34. 2 Sa­m. 23.11.

c 4.10,16. Eks. 9.32. Isa. 28.25.

d 4.4.

e 4.9. 5.2. 2 Kho. 25.1-3. Je­r. 39.1,2. 52.4-6. Je­r. 37.5,11.

f 4.10,16. Eks. 9.32. Isa. 28.25.

g 4.16. Je­r. 37.21. Isa­m. 6.8.

h 4.16. Je­r. 37.21. Isa­m. 6.8.

i 45.12.

j 4.16. Jo­ha. 3.34.

k 4.16. Jo­ha. 3.34.

l Le­vi 19.35.

m 45.24.

n 12.3.

o Ho­s. 9.3. Da­n. 1.8.

p 9.8. 11.13. 20.49.

q Se­b. 10.14.

r 44.31. Le­vi 7.24.

s Le­vi 11.40.

t 44.31. Le­vi 7.24.

u Eks. 22.31.

v Le­vi 7.18.

w 4.12.

x Le­vi 26.26.

y 4.16. Je­r. 37.21. Isa­m. 6.8.

z 12.19.

a 4.16. Jo­ha. 3.34.

b 12.19.

c 24.23. 33.10. Le­vi 26.39.

a Je­r. 13.2.

b Ps 57.4. Isa. 49. 2.

c Isa. 7.20.

d 1.3. 44.20. Le­vi 21.5.

e 5.12.

f 4.1. 5.5.

g 4.8,9.

h 5.10.

i 5.12. 12.14. Le­vi 26.33. Je­r. 9.16.

j Je­r. 40.6. 52.16.

k Je­r. 41.1-3. 42.18. 44.14.

l 4.1. 5.5.

m 5.6,7,14,15. 38.12.

n Na­ni 20.24. 27.14.

o 5.6,7,14,15. 38.12.

p 5.7.

q 7.11. Hla­b. 46.6.

r 5.6,7,14,15. 38.12.

s 5.7.

t 11.12. 16.47. Je­r. 2.10,11. Ro­ma 2.14,15,27.

u 5.6,7,14,15. 38.12.

v 11.9. 16.41. 23.10.

w Li­lo 1.12. Da­n. 9.12. Amos 3.2.

x Du­te. 28.53. Je­r. 19.9.

y Du­te. 28.53. Je­r. 19.9.

z 5.2,12.6.8. 12.14.22.15. Je­r. 49.32. Le­vi 26.33. Du­te. 28.64. Je­r. 9.16. Ze­k. 2.6.

a Isa. 49.18.

b 23.38. 8.3,5. 2 La­n. 36.14. Je­r. 7.30. 32.34. 2 Kho. 16.10-15. 21.7.

c 11.18,21. 7.20.

d 7.20. 11.18,21.

e 16.27.

f 24.14. 7.4,9. 8.18. 9.5,10. Je­r. 21.7.

g 16.5. 20.17. Isa. 13.18.

h 24.14. 7.4,9. 8.18. 9.5,10. Je­r. 21.7.

i 5.2.

j 6.11,12. Je­r. 15.2.

k 6.11,12. Je­r. 15.2.

l 6.11,12. Je­r. 15.2.

m 5.10.

n 5.2.

o 6.12. 7.8. 20.8,21. 8.18. Li­lo 4.11.

p 38.18,19.

q 16.42. 21.17. 24.13.

r 38.18,19.

s Isa. 1.24.

t 36.5,6. 38.19. 6.10.

u Eks. 20.5. 39.25.

v 38.18,19.

w 6.12. 7.8. 20.8,21. 8.18. Li­lo 4.11.

x 6.6. Le­vi 26.31,32. Je­r. 22.5.

y Ne­h. 2.17. Je­r. 24.9. Hla­b. 79.4.

z 5.5.

a Li­lo 2.15.

b Ne­h. 2.17. Je­r. 24.9. Hla­b. 79.4.

c 14.8. Du­te. 28.37.

d Isa. 43.28. 51.7. Ze­f. 2.8.

e Za­ga 6.23.

f 14.8. Du­te. 28.37.

g 6.14. 33.28,29. 35.3. Isa. 15.6. Je­r. 48.34.

h 5.5.

i Za­ga 6.23.

j 25.17.

k Du­te. 32.23,24.

l Le­vi 26.26.

m 14.21.

n 14.21.

o 33.27. 34.25. 39.4. Le­vi 26.22. Du­te. 32.24.

p 36.12.

q 14.21.

r 38.22.

s 38.22.

t 14.21.

a 13.17. 20.46. 21.2. 25.2. 28.21. 29.2. 35.2. 38.2. Lu­ka 9.51.

b 19.9. 33.28. 34.13,14. 35.12. 36.1,4,8. 37.22. 38.8. 39.2,4,17. 6.13.

c 36.1,4.

d 36.4,6.

e 36.4,6.

f 36.4,6.

g 31.12. 32.6. 34.13. 35.8.

h 36.4,6.

i Je­r. 2.23.

j Le­vi 26.30.

k Le­vi 26.30.

l Le­vi 26.30.

m 6.13. 2 Kho. 23.14,16.

n Le­vi 26.30.

o 6.13. 2 Kho. 23.14,16.

p Hla­b. 53.5. Je­r. 7.32.

q 12.20. 5.14.

r Le­vi 26.30.

s 6.13. 2 Kho. 23.14,16.

t 12.20. 5.14.

u Hla­b. 5.10.

v 6.4.

w 6.13. 7.4,9. 11.10,12. 12.20. 13.9,14,21,23. 14.8. 15.7. 16.62. 20.38,42,44. 22.16. 23.49. 24.24. 25.5,7. 35.4,9,12. 36.11. 37.6,13. 6.10,14. 4.27. 12.15,16. 20.26. 24.27. 25.11,17. 26.6. 28.22,23,24,26. 29.6,9,16,21. 30.8,19,25,26. 32.15. 33.29. 34.27. 35.15. 36.23,38. 38.23. 39.6,7,22,28. Jo­w. 2.27. 3.17. Hla­b. 9.16. Eks. 7.5.

x 12.16. 14.22.

y 6.9. 7.16. Je­r. 44.28.

z 5.10.

a 6.9. 7.16. Je­r. 44.28.

b 12.16. 14.22.

c 20.43. 36.31. Le­vi 26.39. Ho­s. 5.15.

d Je­r. 23.9. Hla­b. 78.40. Isa. 7.13. 43.24. 63.10.

e 20.7,24. Na­ni 15.39. Jo­be 31.7.

f 23.30. Eks. 34.15.

g 20.43. 36.31. Le­vi 26.39. Ho­s. 5.15.

h 16.47. Jo­be 10.1. Hla­b. 95.10. 119.158. 139.21. Jo­be 42.6.

i 6.13. 7.4,9. 11.10,12. 12.20. 13.9,14,21,23. 14.8. 15.7. 16.62. 20.38,42,44. 22.16. 23.49. 24.24. 25.5,7. 35.4,9,12. 36.11. 37.6,13. 6.10,14. 4.27. 12.15,16. 20.26. 24.27. 25.11,17. 26.6. 28.22,23,24,26. 29.6,9,16,21. 30.8,19,25,26. 32.15. 33.29. 34.27. 35.15. 36.23,38. 38.23. 39.6,7,22,28. Jo­w. 2.27. 3.17. Hla­b. 9.16. Eks. 7.5.

j 5.13.

k 14.23.

l 21.14.

m 25.6.

n 7.15. 5.12. Je­r. 42.17,22.

o 7.15. 5.12. Je­r. 42.17,22.

p 5.13.

q 6.13. 7.4,9.11. 10,12. 12.20. 13.9,14,21,23. 14.8. 15.7. 16.62. 20.38,42,44. 22.16. 23.49. 24.24. 25.5,7. 35.4,9,12. 36.11. 37.6,13. 6.10,14. 4.27. 12.15,16. 20.26. 24.27. 25.11,17. 26.6. 28.22,23,24,26. 29.6,9,16,21. 30.8,19,25,26. 32.15. 33.29. 34.27. 35.15. 36.23,38. 38.23. 39.6,7,22,28. Jo­w. 2.27. 3.17. Hla­b. 9.16. Eks. 7.5.

r 6.4,5.

s 18.6. 20.28. Je­r. 2.20.

t Ho­s. 4.13.

u 18.6. 20.28. Je­r. 2.20.

v Isa. 1.30.

w Ho­s. 4.13.

x 16.19. 20.28,41. Ge­n. 8.21.

y 25.7,13,16. 35.3. Isa. 5.25.

z 33.28.

a Na­ni 33.46. Je­r. 48.22.

b 6.6.

c 6.13. 7.4,9. 11.10,12. 12.20. 13.9,14,21,23. 14.8. 15.7. 16.62. 20.38,42,44. 22.16. 23.49. 24.24. 25.5,7. 35.4,9,12. 36.11. 37.6,13. 6.10,14. 4.27. 12.15,16. 20.26. 24.27. 25.11,17. 26.6. 28.22,23,24,26. 29.6,9,16,21. 30.8,19,25,26. 32.15. 33.29. 34.27. 35.15. 36.23,38. 38.23. 39.6,7,22,28. Jo­w. 2.27. 3.17. Hla­b. 9.16. Eks. 7.5.

a Ma­l. 1.1. 2.11.

b 7.3,6. Li­lo 4.18.

c Jo­be 37.3.

d 7.3,6. Li­lo 4.18.

e 7.8. 18.30.

f 7.8. 18.30.

g 7.9.

h 5.11.

i 5.11.

j 7.9.

k 9.10. 11.21. 16.43. 22.31.

l 7.9.

m 7.9,27. 6.7.

n 7.3,6. Li­lo 4.18.

o 7.12. 12.22. 30.3. 7.10. Isa. 28.5.

p 7.12. Ze­f. 1.14,15.

q 7.10. 7.12. 12.22. 30.3. Isa. 28.5.

r Isa. 22.5.

s Je­r. 25.30. Isa. 16.9. Isa. 22.5.

t Jo­be 20.5.

u 9.8. 14.19. 20.8,13,21,33,34. 22.22. 21.31. 22.31.

v 5.13.

w 7.8. 18.30.

x 7.8. 18.30.

y 7.9.

z 5.11.

a 7.8. 18.30.

b 7.9.

c 7.9.

d 7.9,27. 6.7.

e Isa. 9.13.

f 7.10,12. 12.22. 30.3. Isa. 28.5.

g 7.11. Isa. 10.5.

h 7.23. Je­r. 6.7.

i 7.11. Isa. 10.5.

j Isa. 14.5.

k 7.12,13,14.

l 24.16,23. Je­r. 16.4,5,6.

m 7.12. Ze­f. 1.14,15.

n Isa. 24.2.

o Isa. 24.2.

p 7.14.

q 7.12,13,14.

r Le­vi 25.13.

s Le­vi 25.14,25,27-29,33,50.

t 7.12,13,14.

u Je­r. 4.5.

v 7.14.

w 7.12,13,14.

x 6.11. Du­te. 32.25. Li­lo 1.20.

y 6.11. Du­te. 32.25. Li­lo 1.20.

z 6.11. Du­te. 32.25. Li­lo 1.20.

a Je­r. 14.18.

b Je­r. 14.18.

c 6.8.

d 31.12.

e Isa. 38.14.

f 31.12.

g 7.13.

h 21.7.

i Je­r. 6.24.

j 21.7.

k Ge­n. 49.4.

l Li­lo 2.10.

m Hla­b. 55.5.

n Isa. 3.24.

o Ze­f. 1.18.

p Za­ga 11.4.

q Ze­f. 1.18.

r 14.3,4,7. 44.12. 3.20.

s Isa. 4.2.

t Isa. 4.2.

u 24.21. Isa. 2.10,19,21.

v 8.5-16. 16.17. Je­r. 7.30. 2 Kho. 21.4.

w 5.11.

x 5.11.

y 11.9.

z 28.7. 7.22. 9.7. 24.21.

a 23.46. 25.7. 26.5. 34.8,22,28. 36.4,5. Je­r. 30.16.

b 7.24.

c 28.7. 7.22. 9.7. 24.21.

d 28.7. 7.22. 9.7. 24.21.

e 28.7. 7.22. 9.7. 24.21.

f Je­r. 27.2.

g 11.6. 9.9. 22.3,4. 2 Kho. 21.16.

h 7.11. 8.17. 12.19.

i 7.24.

j 30.6.

k 8.6. Je­r. 17.1. Ma­t. 23.38.

l 8.6. Je­r. 17.1. Ma­t. 23.38.

m 22.16.

n Je­r. 6.14.

o Isa. 47.11.

p Hla­b. 42.7. Je­r. 4.20.

q 20.1,3. Hla­b. 74.9.

r Ma­l. 2.7.

s 8.1.

t Jo­be 8.22.

u Hla­b. 62.12.

v 7.4.

a 1.2.

b 11,12. 33.31. 7.26. 9.6. 14.1. 20.1,3. 2 Kho. 6.32. Je­r. 19.1.

c 1.3.

d 1.27.

e 1.27.

f Da­n. 12.3.

g 1.4.

h 2.9. Da­n. 5.5.

i 10.8.

j 8.36.

k 3.12.

l 2 Ko­r. 12.1-3.

m 5.11.

n 8.5. Du­te. 4.16.

o 1.28.

p 3.22.

q Je­r. 23.11.

r 8.16. 9.2. 40.47. Eks. 40.6,29.

s 7.20. Je­r. 23.11.

t 8.17. 18.12.

u Ge­n. 1.24. Ro­ma 1.23.

v 7.20. Je­r. 23.11.

w 16.26. 23.14. 4.1.16.26. Jo­be 13.27.

x Na­ni 11.16. Eks. 24.1.

y Isa. 66.17.

z 2 La­n. 34.8.

a 8.1.

b Za­ga 25.11.

c 9.9.

d Hla­b. 10.11. Isa. 29.15. Jo­be 22.13.

e 9.9.

f 8.3.

g 10.3. 40.28. 43.5. 45.19. 46.1. 1 Kho. 6.36.

h Jo­w. 2.17.

i 1 Kho. 6.3.

j 8.5.

k 11.1.

l Je­r. 2.27. 32.33.

m Je­r. 8.2.

n Jo­be 31.26.

o 8.17. 18.12.

p 9.9.

q 7.23.

r Je­r. 7.18.

s 15.2.

t 5.13.

u Za­ga 1.28.

a 44.11.

b Je­r. 49.8.

c 10.2,6,7. Da­n. 10.5. 12.6,7. Le­vi 16.4. Isa­m. 15.6.

d 9.3,11.

e 9.3,11.

f 8.5. Eks. 27.2.

g 10.4,18. 46.2. 47.1.

h 10.2,6,7. Da­n. 10.5. 12.6,7. Le­vi 16.4. Isa­m. 15.6.

i 9.3,11.

j 3.8,9.

k Hla­b. 119.53,136,158. 2 Pe­t. 2.8.

l 9.2.

m 9.10. 5.11.

n 2 La­n. 36.17.

o Isa­m. 9.4.

p 9.6. Jo­be 31.35 .

q Je­r. 25.29.

r 8.11,12,16. 8.1.

s 7.21.

t 11.13.

u Na­ni 14.5. 16.4,22,45. 20.6. Jo­sh. 7.6.

v 4.14.

w 11.13.

x 7.8.

y 7.23. 8.17.

z 8.12.

a 9.9.

b 9.9.

c 9.10. 5.11.

d 10.2,6,7. Da­n. 10.5. 12.6,7. Le­vi 16.4. Isa­m. 15.6.

e 9.3,11.

a 1.22.

b 1.26.

c Ko­l. 1.16.

d 9. 2.

e 10.6. 23.24. 26.10. 10.13. 1.15.

f 1.13.

g Isa­m. 8.5.

h 10.19.

i 10.18,19. 1.28.

j 43.5. 44.4. 1 Kho. 8.10.

k 10.18,19.1.28.

l 43.2.

m 1.24. 10.18.

n 43.2.

o 9.2.

p 10.2.

q 10.6. 23.24. 26.10. 10.13. 1.15.

r 10.2

s 9.2.

t 10.21 1.8.

u 1.15.

a 11.24. 3.12.

b 10.19.11.23.

c 8.16.

d Je­r. 28.1.

e 11.13.

f Je­r. 13.12.

g 12.22.

h Je­r. 29.5,28.

i 11.7,11. 24.3,6. Je­r. 1.13.

j 2.2. 3.24.

k 20.32. 38.10. Je­r. 7.31.

l 7.23.

m 24.6.

n 11.3. Mi­ka 3.3.

o 11.7,11. 24.3,6. Je­r. 1.13.

p 11.9.

q Je­r. 42.16.

r 11.9.

s 7.21.

t 11.11. 5.8.

u 2 Kho. 25.19-21. Je­r. 39.6. 52.10.

v 11.11. 2 Kho. 14.25. 1 Kho. 8.65.

w 11.12. 6.7.

x 11.3. Mi­ka 3.3.

y 11.7,11.24.3,6. Je­r. 1.13.

z 11.11. 5.8.

a 11.11. 2 Kho. 14.25. 1 Kho. 8.65.

b 11.12. 6.7.

c 5.7. 8.10,14,16. Le­vi 18.3.

d Se­b. 5.5.

e 11.13.

f 9.8.

g 4.14.

h 9.8.

i 20.17. Je­r. 4.27.

j 37.26. Isa. 8.14. Isa­m. 21.22.

k Ru­the 2.7. Ho­s. 8.10. Ha­gg. 2.6.

l 20.41. 28.25. 34.13. 36.24. 37.21. Isa. 11.12.

m 20.41. 28.25. 34.13. 36.24. 37.21. Isa. 11.12.

n 20.41. 28.25. 34.13. 36.24. 37.21. Isa. 11.12.

o 37.23. Ezra 9.11.

p 11.21. 5.11.

q 11.21. 5.11.

r Je­r. 32.39. Se­b. 4.32.

s 18.31. 36.26. Hla­b. 51.10. Je­r. 31.33. Ga­l. 3.14.

t Ze­k. 7.12. 2 Ko­r. 3.3.

u Ze­k. 7.12. 2 Ko­r. 3.3.

v Hla­b. 105.45.

w Le­vi 26.12.

x Le­vi 26.12.

y 11.21. 5.11.

z 11.21. 5.11.

a 7.4. Isa. 65.6.

b 10.19.

c 10.19.

d 10.19.

e 1.28.

f 1.28.

g 43.2. Ze­k. 14.4.

h 11.1.

i 1.1.

j 8.3.

a 12.3,9,25. 2.5.

b Isa. 42.20. Ma­t. 13.14.

c 12.3,9,25. 2.5.

d Je­r. 13.2.

e 12.4,7,11.

f 12.4,5,6,7. 4.12. 21.6. 37.20. 38.16. 43.11.

g Je­r. 36.3.

h 18.14,28.

i 12.3,9,25. 2.5.

j 12.4,7,11.

k 2 Kho. 25.4. Je­r. 39.4. 52.7.

l 8.8.

m 2 Kho. 25.4. Je­r. 39.4. 52.7.

n 12.7,12. Ge­n. 15.17.

o 2 Kho. 25.4. Je­r. 39.4. 52.7.

p 12.11. 24.24,27. 4.3. Isa. 20.3.

q 24.18. 37.7.

r 12.4,7,11.

s 12.7,12. Ge­n. 15.17.

t 12.3,9,25. 2.5.

u 17.12. 24.19. 37.18.

v 2 Kho. 9.25. Isa. 13.1.

w 12.11. 24.24,27. 4.3.I­sa. 20.3.

x 24.24.

y 2 Kho. 25.4. Je­r. 39.4. 52.7.

z 12.5,6.

a 12.7,12. Ge­n. 15.17.

b 12.5,6.

c 12.5,6.

d 17.20. 19.8. Je­r. 16.16.

e 32.3. Ho­s. 7.12. Hla­b. 9.15.

f 17.20. 19.8. Je­r. 16.16.

g Jo­be 19.6. Hla­b. 66.11.

h 2 Kho. 25.7. Je­r. 52.11.

i Je­r. 32.5. 34.3,4. Je­r. 39.7.

j 17.16. Je­r. 52.11.

k 17.21. 38.6,9,22. 39.4.

l 5.10. 2 Kho. 25.5. Je­r. 52.8.

m 5.2.

n 5.2.

o 12.16,20. 6.7.

p 12.5,10. 2 Kho. 25.5. Je­r. 52.8.

q 22.15.

r 22.15.

s 6.8,9,10. 14.22.

t 14.21.

u 6.8,9,10. 14.22.

v 12.16,20. 6.7.

w 4.16.

x 4.16.

y 4.16.

z 19.7. 30.12. 32.15. 12.20. Ze­k. 7.14.

a Hla­b. 107.34.

b 7.23.

c 6.6.

d 19.7. 30.12. 32.15. 12.20. Ze­k. 7.14.

e 12.15.

f 12.27. 11.3. 2 Pe­t. 3.4.

g 12.23.

h 7.7,12. 36.8. Ze­f. 1.14.

i 12.23.

j 13.23.

k Li­lo 2.14.

l 13.6,7.

m 13.6,7.

n 12.28. Isa. 55.11.

o Isa. 13.22.

p 12.2.

q 12.22. Amos 6.3.

r 38.8. Da­n. 8.26. Isa. 24.22. Da­n. 10.14.

s 12.22. Amos 6.3.

t Isa. 13.22.

u 12.28. Isa. 55.11.

v 12.28. Isa. 55.11.

a 13.17. Je­r. 23.16,26. Na­ni 16.28.

b Ko­l. 2.18.

c 22.30. Hla­b. 106.23. Hla­b. 80.12. Isa. 5.5. 58.12. Amos 9.11.

d 22.30. Hla­b. 106.23. Hla­b. 80.12. Isa. 5.5. 58.12. Amos 9.11.

e 22.30. Hla­b. 106.23. Hla­b. 80.12. Isa. 5.5. 58.12. Amos 9.11.

f 13.7,9,23. 12.24. 21.29. 22.28. Je­r. 5.31.

g 13.7,9,23. 12.24. 21.29. 22.28. Je­r. 5.31.

h Je­r. 14.14.

1 eku­qi­ni­swe­ni kwe­li­zwi: ku­mbe be­nza aba­nye ba­the­mba uku­thi ba­za­qi­ni­sa ili­zwi.

i 13.7,9,23. 12.24. 21.29. 22.28. Je­r. 5.31.

j 13.7,9,23. 12.24. 21.29. 22.28. Je­r. 5.31.

k Je­r. 23.21.

l Je­r. 21.13.

m 13.7,9,23. 12.24. 21.29. 22.28. Je­r. 5.31.

n 13.7,9,23. 12.24. 21.29. 22.28. Je­r. 5.31.

o Hla­b. 69.28. 87.6. Ezra 2.59,62. Ne­h. 7.5. Da­n. 12.1.

p 20.38.

q 20.38.

r 13.14,21,23. 6.7.

s 36.3. Le­vi 26.43.

t 13.16. Mi­ka 3.5. Je­r. 6.14.

u 13.11,14,15. 22.28. Le­vi 14.42. Isa. 44.18. Ma­tt 23.27. Se­b. 23.3.

v 13.11,14,15. 22.28. Le­vi 14.42. Isa. 44.18. Ma­tt 23.27. Se­b. 23.3.

w 13.13. 38.22.

x Isa. 28.2. Je­r. 8.6.

y 13.13. 38.22.

z Isa. 30.13.

a 13.13.

b 13.13.

c 13.13. 38.22.

d 13.13. 38.22.

e 13.11,14,15. 22.28. Le­vi 14.42. Isa. 44.18. Ma­tt 23.27. Se­b. 23.3.

f 13.14,21,23. 6.7.

g 13.11,14,15. 22.28. Le­vi 14.42. Isa. 44.18. Ma­tt 23.27. Se­b. 23.3.

h 13.16. Mi­ka 3.5. Je­r. 6.14.

i 6.2.

j Eks. 15.20. Hlu. 4.4. 2 Kho. 22.14.

k 13.17. Je­r. 23.16,26. Na­ni 16.28.

l Eks. 15.20. Hlu. 4.4. 2 Kho. 22.14.

m 13.20.

n Je­r. 38.12.

o 13.21.

p 13.20.

q Za­ga 6.26. 2 Pe­t. 2.14.

r Za­ga 28.21.

s 13.18.

t 13.18.

u 13.23.

v 13.9.

w Je­r. 28.15.

x Je­r. 23.14.

y 12.24. 13.6. Mi­ka 3.6.

z 13.23.

a 13.9.

a 20.1. 33.31. 8.1.

b 14.4,7. 7.19.

c 20.3,31. 36.37. 2 Kho. 3.13.

d 14.4,7. 7.19.

e 2 The­s. 2.11,12.

f 14.7. Isa. 1.4. Ju­da 19.

g 18.30,32.

h 14.7. Isa. 1.4. Ju­da 19.

i 14.4,7. 7.19.

j 15.7. Le­vi 17.10. Je­r. 44.11.

k Na­ni 26.10.

l 5.15. Du­te. 28.37.

m 15.7. Le­vi 17.10. Je­r. 44.11.

n 6.7.

o 1 Kho. 22.22. Je­r. 20.7.

p Li­lo 4.6.

q Li­lo 4.6.

r 2 Pe­t. 2.15.

s 37.23.

t Le­vi 26.12.

u Le­vi 26.12.

v 2 La­n. 36.14. 15.8. 17.20. 18.24. 20.27. Le­vi 26.40.

w 14.21. Le­vi 26.26.

x 14.17.

y 14.16,18,20. Je­r. 15.1.

z Ge­n. 6.9.

a 28.3. Da­n. 9.23.

b Jo­be 1.1.

c 14.20. 3.19.

d Za­ga 10.2.

e 14.21.

f 14.16,18,20. Je­r. 15.1.

g 14.18,20. Isa. 49.18.

h 15.8.

i 21.3,4. 29.8. 32.11. 38.21. Le­vi 26.25. Jo­be 27.14. Je­r. 47.6,7.

j 14.21.

k 21.16.

l 14.13,19,21. 25.13. 29.8. Ze­f. 1.3.

m 14.14.

n 14.18,20. Isa. 49.18.

o 14.21. 38.22. 2 Sa­m. 24.15.

p 7.8.

q 14.13,19,21. 25.13. 29.8. Ze­f. 1.3.

r 14.14.

s 14.18,20. Isa. 49.18.

t 14.20. 3.19.

u Za­ga 10.2.

v 5.17. Isa­m. 6.8.

w 33.27.

x 12.16. Je­r. 14.12.

y 14.17.

z 5.17. Isa­m. 6.8.

a 12.16. Je­r. 14.12.

b 14.13.

c 5.17. Isa­m. 6.8.

d 33.27.

e 14.15.

f 5.17. Isa­m. 6.8.

g 33.27.

h 12.16. Je­r. 14.12.

i 14.19.

j 14.13,19,21. 25.13. 29.8. Ze­f. 1.3.

k 6.8. 12.16. Jo­w. 2.32.

l 14.23. 20.43.

m 16.54.

n 16.54.

o 14.23. 20.43.

p 6.10.

a 8.17.

b Isa. 22.23.

c Jo­ha. 15.6. He­b. 6.8.

d 2 Kho. 19.10.

e Jo­be 9.14. 15.16. Jo­be 4.19.

f 17.6. 19.10-14. Hla­b. 80.8.

g 14.8.

h 2 Kho. 25.9.

i 6.7.

j 14.8.

k 14.16.

a 22.2,26. 43.11. 20.4,11.

b 21.30.

c 15.29,56. Ho­s. 12.7.

d 15.45.

e Ge­n. 15.16.

f 16.45.

g Hlu. 1.26.

h Ho­s. 2.3.

i 5.11.

j 16.45.

k Ho­s. 2.3.

l 16.22. 19.10.

m 16.22. 19.10.

n Eks. 1.7.

o 16.11,13.

p 16.22,39. 23.29.

q 5.3. Ru­the 3.9. Je­r. 2.2.

r Eks. 19.5.

s Ru­the 3.3. Hla­b. 23.5.

t 16.13,18. 17.3. 26.16. 27.7,16,24. Eks. 26.36. 27.16. 28.39.

u Lu­ka 15.22.

v Eks. 25.5. 26.14.

w 16.13. 27.7. Ge­n. 41.42. Isa­m. 19.8.

x 16.13.

y 23.40. 16.7,13. Isa. 61.10.

z 23.42. Ge­n. 24.22,30,47. Na­ni 31.50.

a Ge­n. 41.42.

b Za­ga 1.9.

c Na­ni 31.50.

d 23.42. Esta 2.17.

e 16.11.

f 16.10.

g 16.10.

h 16.10.

i 16.19. Du­te. 32.13,14.

j 16.13,15,25. Hla­b. 48.2.

k 23.10. Li­lo 2.15.

l 16.13,15,25. Hla­b. 48.2.

m 23.10. Li­lo 2.15.

n 27.10.

o 16.13,15,25. Hla­b. 48.2.

p 16.16,17,26,28,29. 23.3,8,11,12. Le­vi 17.7. Isa. 1.21. 57.8. Je­r. 2.20. 3.2,6,20. Ho­s. 1.2. Eks. 34.15. Hla­b. 73.27.

q 16.25.

r 2 Kho. 23.7.

s Ge­n. 30.32,33,35,39.

t 16.16,17,26,28,29. 23.3,8,11,12. Le­vi 17.7. Isa. 1.21. 57.8. Je­r. 2.20. 3.2,6,20. Ho­s. 1.2. Eks. 34.15. Hla­b. 73.27.

u 16.13.

v 7.20. 23.14.

w 16.16,17,26,28,29. 23.3,8,11,12. Le­vi 17.7. Isa. 1.21. 57.8. Je­r. 2.20. 3.2,6,20. Ho­s. 1.2. Eks. 34.15. Hla­b. 73.27.

x 16.10.

y 23.41.

z Ho­s. 2.8.

a 16.19. Du­te. 32.13,14.

b 16.21,36. 23.37.

c 16.36. 20.26,31. 23.37. Isa. 57.5. Je­r. 7.31.

d 34.18. Na­ni 16.9.

e 16.21,36. 23.37.

f 16.36. 20.26,31. 23.37. Isa. 57.5. Je­r. 7.31.

g 20.31.

h 16.8,43,60. 23.3,8,19. Je­r. 2.2. Hla­b. 129.1.

i 16.7.

j 16.6.

k 16.22. 19.10.

l 16.31. Isa. 57.7. Je­r. 2.20. 3.2.

m 16.31. 21.19. 42.12. 21.21. Li­lo 2.19. Za­ga 9.14. Je­r. 3.2.

n 16.13,15,25. Hla­b. 48.2.

o 16.15.

p 16.26,29. 23.19. Je­r. 11.15.

q 16.15.

r 20.7,8. 23.19-21. 8.10.

s 16.26,29. 23.19. Je­r. 11.15.

t Je­r. 7.18.

u 5.11.

v Jo­be 23.12.

w 16.37.

x 16.57.

y 16.15.

z 23.12. 2 Kho. 16.7-18. 2 La­n. 28.16-21. Je­r. 2.18,36.

a 16.15.

b 16.26,29. 23,19. Je­r. 11.15.

c 16.3.

d 23.14-16.

e 16.25.

f 16.24.

g 16.33,34,36.

h 23.5. Na­ni 5.19.

i 16.33,34,36.

j 16.34,41. Ho­s. 8.9.

k 16.34,41. Ho­s. 8.9.

l 16.33,34,36.

m 24.11. 16.34,41 .

n 16.20,21,38. Je­r. 2.34.

o 16.20,21,38. Je­r. 2.34.

p 23.22. Ho­s. 8.10.

q 23.28. 16.27.

r 23.22. Ho­s. 8.10.

s 23.10,29. 16.39. Isa­m. 17.16. Isa. 3.17. Ho­s. 2.10.

t Li­lo 1.8.

u 21.30.

v 23.45.

w Le­vi 20.10. Du­te. 22.22.

x 16.20,21,38. Je­r. 2.34.

y 23.45.

z 18.10. 23.37. 22.3. Ge­n. 9.6.

a 16.24,25.

b 16.24,25.

c Li­lo 1.8.

d 23.26.

e Ho­s. 2.3.

f 23.26.

g 16.7.

h 23.46. Jo­be 11.10.

i 23.47. Jo­ha. 8.5,7.

j 23.47. 2 Kho. 25.9. Je­r. 39.8. 52.13.

k 5.8.

l 23.27. 22.15. 23.48.

m 16.33,34.

n 5.13.

o 16.22.

p Efe. 4.30.

q 7.4.

r 22.9.

s 17.2. 18.2,3. 20.49. 24.3. Ha­b. 2.6. Na­ni 21.27.

t 16.5. Le­vi 26.30.

u 16.46,61. 23. 4.

v 16.5. Le­vi 26.30.

w 16.3.

x 16.3.

y 23.2. 16.51,53,55. Je­r. 23.13.

z Isa. 54.3.

a Ge­n. 14.15.

b Isa. 54.3.

c 10.3. 1 Sa­m. 23.19.

d 16.48,49,55,56. Isa. 1.10.

e 5.7.

f 5.6. 16.48,51,52. 23.11. 2 Kho. 21.9.

g Isa. 49.18.

h 16.46. Ma­t. 10.15. 11.24.

i Ge­n. 13.10.

j Ge­n. 13.13. 18.20. 19.5.

k Ge­n. 19.24.

l Gen 18.21.

m 16.46,47.

n 16.52. Je­r. 3.11.

o Ro­ma 2.3.

p 16.54. 32.24.

q Hla­b. 106.30.

r 16.46,47.

s 16.52. Je­r. 3.11.

t 16.60,61. 29.14. 39.25. Du­te. 30.3. Ze­f. 2.7. 3.20. Jo­be 42.10. Je­r. 30.3. Isa. 1.9.

u 16.54. 32.24.

v 16.61,63.

w 14.22,23.

x 36.11.

y 2 Kho. 16.5. Isa. 7.1.

z 16.27. 25.15. 2 La­n. 28.18. Isa. 14.28.

a 23.35,49.

b 17.15,16,18,19.

c Du­te. 29.12,14.

d 17.15,16,18,19.

e Du­te. 29.12,14.

f Le­vi 26.42.

g 16.22.

h Je­r. 32.40. 50.5.

i 16.53,63. 20.43. 36.31.

j 16.61,63.

k 16.45,46.

l 16.45,46.

m Isa. 54.1. 60.4. Ga­l. 4.26.

n Je­r. 31.31,32.

o 16.60.

p 6.7.

q 16.61.

r Rom 8.19.

s 29.21.

t 16.61.

u Za­ga 16.14.

a Hlu. 14.12.

b 16.44.

c Je­r. 48.40.

d 17.7. Jo­be 39.12.

e 17.7. Jo­be 39.12.

f 17.7. Jo­be 39.12.

g Je­r. 22.23.

h 17.12,22.

i 17.22. 31.3,10,14.

j 17.12,22.

k Ho­s. 12.7.

l 17.13.

m Du­te. 8.7-9.

n Isa. 44.4.

o Isa. 44.4.

p 15.6.

q 17.14.

r 17.7,23. 19.11. 31.7,9,12. Je­r. 11.16.

s 19.14. Ho­s. 11.6.

t 31.5,6,8,12,13. Du­te. 24.20.

u 17.15.

v 17.7. Jo­be 39.12.

w 17.7. Jo­be 39.12.

x 17.15.

y 17.7,23. 19.11. 31.7,9,12. Je­r. 11.16.

z 17.10.

a 17.23.

b 17.23.

c 19.12. Je­r. 4.11. Ho­s. 13.15.

d Je­r. 18.17.

e 17.10.

f 2.5.

g 12.9.

h 17.3. 2 Kho. 24.11,12.

i 17.5,16. 2 Kho. 24.17. Je­r. 37.1.

j 17.15,16,18. 2 La­n. 36.13.

k 17.3. 2 Kho. 24.11,12.

l 32.21. Jo­be 41.25. 2 Kho. 24.15.

m 17.6.29. 14,15.

n 17.7. 23.17. 2 Kho. 24.20. 2 La­n. 36.13. Je­r. 52.3.

o Isa. 30.4.

p Isa. 30.4.

q 17.17. 23.17,21. 29.5,6. Je­r. 37.5,7.

r Du­te. 17.16. Isa. 31.1,3. 36.6,9.

s 17.9,10.

t 17.13,16,18,19. 16.59.

u 17.19. Isa. 49.18.

v 12.13.

w Hla­b. 2.6.

x 17.13,16,18,19. 16.59.

y 17.13,16,18,19. 16.59.

z 17.20. 2 Kho. 25.7.

a 17.17. 23.17,21. 29.5,6. Je­r. 37.5,7.

b Je­r. 44.30.

c 4.2.

d 4.2.

e 17.13,16,18,19. 16.59.

f 17.13,16,18,19. 16.59.

g 17.13. 1 La­n. 29.24.

h 17.13,16,18,19.16.59.

i 17.19. Isa. 49.18.

j 17.13,16,18,19. 16.59.

k Tshu. 8.2.

l 17.13,16,18,19. 16.59.

m 21.23,24. 12.13.

n 21.23,24. 12.13.

o 17.20. 2 Kho. 25.7.

p 20.35,36. 38.22. Je­r. 2.9.

q 14.13.

r 12.14.

s 12.14.

t 17.24.

u 17.3.

v 17.4.

w Isa. 53.2. Isa. 11.1. Ma­t. 1.12,13.

x Hla­b. 2.6.

y 20.40. 34.14. Isa. 2.2,3. Je­r. 31.12. Mi­ka 4.1.

z 17.8. 31.3. 36.8.

a 17.8. 31.3. 36.8.

b 31.6. Da­n. 4.12. Ma­t. 13.32.

c 39.4. Ge­n. 7.14.

d 17.6.

e 21.26.

f 21.26.

g 20.47.

h 20.47.

i Isa. 56.3.

j 22.14. 24.14. 36.36. 37.14. 17.21. 21.17,32. 26.5,14. 28.10. 30.12. 34.24. 39.5.

a 16.44.

b Je­r. 31.29.

c Je­r. 31.29.

d Isa. 49.18.

e 16.44.

f 18.20. Je­r. 31.30. Ga­l. 3.10. Ro­ma 5.12.

g 18.19,21,27. 33.14,16,19. 1 Jo­ha. 3.7.

h 18.11,15. 6.13. 22.9. Isa. 65.7. Du­te. 12.2.

i 18.12,15. 33.25. Du­te. 4.19. Hla­b. 123.1.

j 18.11,15. 22.11.

k 22.10. Le­vi 18.19.

l Li­lo 1.17.

m 18.12,16. Eks. 22.21. Le­vi 25.14. Le­vi 19.15.

n 18.12,16. 33.15. Eks. 22.26.

o 18.12,16,18. 33.15.

p 18.16. Ma­t. 25.35,36.

q 18.16. Ma­t. 25.35,36.

r Jo­be 31.19.

s 18.13,17. 22.12.

t Eks. 22.25. Je­r. 15.10.

u 18.13,17. 22.12.

v Le­vi 25.36.

w Du­te. 1.16. Ze­k. 8.16.

x 18.17.

y 18.17,19,21. 20.11. Amos 5.4. Za­ga 4.4.

z 16.38.

a 18.11,15. 6.13. 22.9. Isa. 65.7. Du­te. 12.2.

b 18.11,15. 22.11.

c 18.12,16. Eks. 22.21. Le­vi 25.14. Le­vi 19.15.

d 22.29.

e 18.12,16,18.33.15.

f 22.29.

g 18.12,16. 33.15. Eks. 22.26.

h 18.12,15. 33.25. Du­te. 4.19. Hla­b. 123.1.

i 8.6,17.

j 18.13,17. 22.12.

k 3.18. 3.18. 33.4. Le­vi 20.9,11,12,13,16,27. Se­b. 18.6.

l 18.28. 12.3.

m 6.13. 18.11,15. 22.9. Isa. 65.7. Du­te. 12.2.

n 18.12,15. 33.25. Du­te. 4.19. Hla­b. 123.1.

o 18.11,15. 22.11.

p 18.12,16. Eks. 22.21. Le­vi 25.14. Le­vi 19.15.

q 18.12,16. 33.15. Eks. 22.26.

r 18.12,16,18. 33.15.

s 18.16. Ma­t. 25.35,36.

t 18.16. Ma­t. 25.35,36.

u Jo­be 9.33.

v 18.13,17. 22.12.

w 18.17.

x 18.17,19,21. 20.11. Amos 5.4. Za­ga 4.4.

y Tshu. 5.8.

z Tshu. 5.8.

a 18.12,16,18. 33.15.

b 3.18.

c 18.2. Eks. 20.5. 2 Kho. 23 26. 24.3,4. Li­lo 5.7.

d 18.5.

e 18.21.

f 18.9,17,21,28.

g 18.4.

h Du­te. 24.16.

i Isa. 3.10,11.

j Isa. 3.10,11.

k Ro­ma 2.9.

l 18.27. 33.11,12,19. Je­r. 18.8.

m 18.21.

n 18.5.

o 18.9,17,21,28.

p 33.16.

q 18.32. 33.11. 1 Ti­m. 2.4,6. 2 Pe­t. 3.9. Ti­t. 2.11. Eks. 34.6,7. Isa. 27.4. Na­h. 1.3.

r 18.26. 3.20. 33.12,13,18.

s 18.26. 3.20. 33.12,13,18.

t 2 Pe­t. 2.20,21.

u 14.13.

v 18.29. 33.17,20.

w 18.26. 3.20. 33.12,13,18.

x 18.27. 33.11,12,19. Je­r. 18.8.

y 18.5.

z 18.14.

a 18.9,17,21,28.

b 18.29. 33.17,20.

c 7.3,8. 33.20. 36.19. 1 Sa­m. 3.13. 2 La­n. 20.12. Hla­b. 62.12.

d Ma­t. 3.2. Isa­m. 2.5.

e Hla­b. 85.3.

f 21.15. Isa. 3.6.

g 20.7. Efe. 4.22.

h 36.26. 11.19. Efe. 4.23.

i 33.11.

j 18.23.

k Hla­b. 85.3.

a 19.14. 26.17. 27.2,32. 28.12. 32.2. Amos 5.1. Je­r. 7.29.

b Ge­n. 49.9. Isa­m. 5.5.

c Hlu. 14.5.

d 19.4,6. 22.25. 32.2. 2 Kho. 23.31,32.

e Hlu. 14.5.

f 19.6. 22.25,27.

g Je­r. 4.7.

h 19.8. Li­lo 4.20.

i Hla­b. 35.7. 94.13.

j 2 Kho. 23 33. 2 La­n. 36.4. Je­r. 22.11,12.

k 19.4,6. 22.25. 32.2. 2 Kho. 23.31,32.

l 19.9.

m Ge­n. 8.12.

n 2 Kho. 23.34,36. 2 La­n. 36.5.

o Hlu. 14.5.

p 19.4,6. 22.25. 32.2. 2 Kho. 23.31,32.

q 19.3. Je­r. 22.13-18.

r 19.3. Je­r. 22.13-18.

s 19.3. Je­r. 22.13-18.

t Isa. 13.22.

u 12.19.

v 12.19.

w 2 Kho. 24.2.

x Tshu. 2.8.

y 12.13.

z 19.8. Li­lo 4.20.

a 2 La­n. 36.6. Je­r. 22.18.

b Za­ga 12.12.

c 6.2.

d 15.6.

e 16.6,22. Ge­n. 49.11.

f Du­te. 8.8. Hla­b. 80.8,9.

g Isa. 32.12.

h 19.12,14. Hla­b. 110.2.

i 31.3.

j 31.3.

k 17.6.

l 17.10.

m 19.12,14. Hla­b. 110.2.

n 1.1. 2 Kho. 24.12-16.

o Hla­b. 63.1.

p 17.15-19. Hlu. 9.15. 2 Kho. 24.20.

q 17.6.

r 19.12,14. Hla­b. 110.2.

s 19.1.

a 8.1.

b 14.1.

c 20.31,33. Isa. 49.18.

d 20.31. 14.3. 7.26.

e 22.2. 23.36.

f 16.2. 22.2.

g Du­te. 7.6. Eks. 6.7.

h 20.15,23,28,42. 36.7. 47.14. Hla­b. 106.26. Ge­n. 14.22. Da­n. 12.7. Isa­m. 10.5. Isa. 49.22.

i Eks. 3.8. 4.31.

j 15,23,28,42. 36.7. 47.14. Hla­b. 106.26. Ge­n. 14.22. Da­n. 12.7. Isa­m. 10.5. Isa. 49.22.

k 20.7. Eks. 20.2.

l 20.15,23,28,42. 36.7. 47.14. Hla­b. 106.26. Ge­n. 14.22. Da­n. 12.7. Isa­m. 10.5. Isa. 49.22.

m Eks. 3.8.

n Na­ni 10.33.

o Eks. 3.8.

p 20.15. 25.9. Je­r. 3.19. Hla­b. 48.2. Ze­k. 7.14.

q 20.15. 25.9. Je­r. 3.19. Hla­b. 48.2. Ze­k. 7.14.

r 20.8. 18.31.

s 20.24. 6.9.

t 20.18,30,31.

u 16.26. 23.3. Le­vi 18.3. Jo­sh. 24.14. Eks. 32.4.

v 20.7. Eks. 20.2.

w 20.13,21. Isa. 63.10.

x 20.8. 18.31.

y 16.26. 23.3. Le­vi 18.3. Jo­sh. 24.14. Eks. 32.4.

z 20.13,21,33,34. 7.8.

a 20.21. 5.13.

b 20.14,22,44. 36.21,22. Isa. 48.11.

c Hla­b. 106.8. Isa. 63.14. Ex 32.12. Ne­h. 9.10.

d 20.14,22,44. 36.21,22. Isa. 48.11.

e 20.14,22,44. 36.21,22. Isa. 48.11.

f Eks. 13.18,20.

g 20.35.

h Du­te. 4.8. Ne­h. 9.13,14. Hla­b. 147.19,20.

i 20.13,21. 33.15. Le­vi 18.5. Za­ga 4.4.

j 20.13,21. 33.15. Le­vi 18.5. Za­ga 4.4.

k 18.9.

l 20.13,16,20. 22.8. Eks. 20.8,9.

m 37.28. Le­vi 21.23. Ne­h. 9.14.

n 20.8. Hla­b. 78.40. Na­ni 14.22. Hla­b. 95.8-10.

o 20.16,21,24.

p 20.16,21,24.

q 20.13,21. 33.15. Le­vi 18.5. Za­ga 4.4.

r 20.13,16,20. 22.8. Eks. 20.8,9.

s 20.16,21,24.

t 20.8,21. Eks. 16.27,28.

u Na­ni 14.29. 26.65. Hla­b. 106.23.

v 20.8,21. Eks. 16.27,28.

w 20.9.

x 20.9.

y 20.9.

z 20.5. Na­ni 14.28,29. Hla­b. 95.11.

a 20.6.

b 20.6.

c 20.16,21,24.

d 20.16,21,24.

e 20.16,21,24.

f 20.13,16,20. 22.8. Eks. 20.8,9.

g 20.24. Na­ni 15.39. Hla­b. 78.37. Amos 5.25,26. Se­b. 7.42,43.

h 20.22. Hla­b. 78.38.

i 5.11.

j 11.13.

k 20.21,30. 2.3.

l Jo­sh. 24.14. 1 Pe­t. 1.18.

m 20.7.

n Du­te. 5.32,33.

o Je­r. 17.22.

p 20.13,16,20. 22.8. Eks. 20.8,9.

q Ge­n. 9.12. 17.11.

r Na­ni 25.1,2. Du­te. 31.27.

s 20.8.

t 20.16,21,24.

u 20.16,21,24.

v 20.13,21. 33.15. Le­vi 18.5. Za­ga 4.4.

w 20.16,21,24.

x 20.8,21. Eks. 16.27,28.

y 20.8.

z 20.22. Hla­b. 78.38.

a 20.9.

b 20.9.

c 20.5.

d Du­te. 28.64.

e Hla­b. 106.27. Le­vi 26.33.

f 20.16,21,24.

g 20.16,21,24.

h 20.16,21,24.

i 20.7.

j 20.39. Hla­b. 81.12. Se­b. 7.42. Ro­ma 1.24. 2 The­s. 2.11.

k 20.21,30. 2.3.

l 16.20,21. Eks. 13.12. Le­vi 18.21. 2 Kho. 21.6. 2 La­n. 28.3. 33.6. Je­r. 32.35.

m 20.31.

n 16.20,21. Eks. 13.12. Le­vi 18.21. 2 Kho. 21.6. 2 La­n. 28.3. 33.6. Je­r. 32.35.

o 20.38,42,44. 6.7.

p Hla­b. 78.57.

q 20.5.

r Isa. 57.5. 65.7.

s 6.13.

t 6.13.

u 20.41.

v 20.40.

w 20.31.

x 20.7,31.

y Hla­b. 106.39.

z Hla­b. 106.39.

a 20.26,39.

b 20.26,39.

c 20.7,31.

d 20.31.

e 20.3.

f 11.5.

g Je­r. 44.17.

h Du­te. 4.28. 28.36,64. 29.17. 2 Kho. 19.18. Da­n. 5.4,23. Isa­m. 9.20.

i 20.3.

j Je­r. 21.5.

k Je­r. 21.5.

l 20.8.

m 20.41. Je­r. 31.8.

n 20.41. Je­r. 31.8.

o Je­r. 21.5.

p Je­r. 21.5.

q 20.8.

r 20.10.

s 17.20.

t Du­te. 5.4.

u Na­ni 14.21,22,23,28,29.

v 17.20.

w 17.20.

x 34.23. 37.24. Le­vi 27.32. Je­r. 33.13.

y 34.17,20,22. Ma­t. 25.32,33.

z Tshu. 3.18.

a 20.35.

b 13.9.

c 20.26.

d 20.25. Hlu. 10.14. Amos 4.4.

e 39.7. 43.7. 36.20. Je­r. 44.26. Le­vi 18.21.

f 20.31.

g 20.29. 28.14,16. 17.23. Isa. 56.7.

h 20.29. 28.14,16. 17.23. Isa. 56.7.

i 39.25. Je­r. 30.3.

j 20.41. 43.27. Isa. 56.7.60.7. Ma­l. 3.4. Ro­ma 12.1.

k 44.30.

l 44.30.

m 20.41. 43.27. Isa. 56.7. 60.7. Ma­l. 3.4. Ro­ma 12.1.

n 20.34.

o 20.34.

p 11.17.

q 28.22,25. 36.23. 39.27. Na­ni 20.12. Isa. 8.13.

r 20.26.

s 11.17.

t 20.5.

u 16.61.

v 20.44. 14.22,23. 24.14. 36.17,19.

w 20.44. 14.22,23. 24.14. 36.17,19.

x 6.9.

y 20.26.

z 20.9.

a 20.44. 14.22,23. 24.14. 36.17,19.

b 20.44. 14.22,23. 24.14. 36.17,19.

c 6.2.

d 21.2.

e 21.2.

f Amos 7.16. Mi­ka 2.6,11. Jo­be 29.22. Isa. 55.10.

g 21.2.

h Je­r. 21.14.

i 21.3,4. 17.24. Lu­ka 23.31. Je­r. 25.29.

j 21.3,4. 17.24. Lu­ka 23.31. Je­r. 25.29.

k 21.4.

l Isa. 30.33.

m 4.14.

n 16.44.

a 20.46.

b 20.46.

c 20.46.

d 21.4,5,30. Je­r. 47.6.

e Jo­be 9.22.

f 20.47.

g Jo­be 9.22.

h 20.47.

i 21.4,5,30. Je­r. 47.6.

j 20.47.

k 21.4,5,30. Je­r. 47.6.

l 21.30. Isa. 45.23. 55.11.

m 12.3.

n Jo­sh. 2.11.

o 7.17. 22.14.

p 7.17. 22.14.

q 39.8.

r Du­te. 32.41.

s 21.10,11.

t 21.10,11,28.

u 21.10,11.

v 21.10,11,28.

w Du­te. 32.41.

x 21.15,28. Na­h. 3.3.

y Isa. 6.8.

z Ge­n. 49.10. Na­ni 24.17.

a Ge­n. 49.10. Na­ni 24.17.

b Hla­b. 89.26,27.

c 21.10,11,28.

d 21.10,11.

e 21.10,11,28.

f 21.19.

g 21.14,17. Je­r. 31.19.

h 21.10.

i 21.27.

j 21.14,17. Je­r. 31.19.

k 21.17. 6.11. 22.13. Na­ni 24.10.

l 2 Kho. 24.1,2,10,11. 25.1,4.

m 1 Kho. 20.30.

n 18.30.

o 21.15,28. Na­h. 3.3.

p 14.17.

q Ge­n. 3.24.

r 21.14,17. Je­r. 31.19.

s 21.17. 6.11. 22.13. Na­ni 24.10.

t 5.13.

u 21.32. 26.5,14. 17.24.

v 21.11.

w 23.47.

x Isa. 56.5.

y 23.47.

z 16.25.

a 21.28. 25.4,5. Je­r. 49.2. Amos 1.14.

b 21.28. 25.4,5. Je­r. 49.2. Amos 1.14.

c Du­te. 3.11.

d Ma­t. 22.9.

e 16.25.

f Du­te. 18.10.

g Tshu. 10.10.

h Hla­b. 42.10.

i Je­r. 51.14.

j 4.2.

k 4.2.

l 4.2.

m 17.13.

n 21.24. 17.20.

o 21.24. 17.20.

p Le­vi 21.7,14.

q 17.19. 2 La­n. 36.13. Je­r. 52.2.

r 21.29. 22.3,4. Jo­be 18.20.

s 35.5.

t Eks. 28.4,37,39. 29.6. 39.28,31. Le­vi 8.9. 16.4.

u 17.24. Lu­ka 1.52. Ma­t. 23.12.

v 21.13.

w Ge­n. 49.10. Ze­k. 6.12,13. Jo­ha. 1.49. Isa­m. 17 14.

x Lu­ka 1.32,33.

y 21.20. 22.4. 25.2,3,6,10. Je­r. 25.21. 49.1. Amos 1.13. Ze­f. 2.8-10. 1 Sa­m. 11.1.

z 21.20. 22.4. 25.2,3,6,10. Je­r. 25.21. 49.1. Amos 1.13. Ze­f. 2.8-10. 1 Sa­m. 11.1.

a 21.9,10.

b Hla­b. 37.14.

c 21.9,10.

d 21.9,10.

e 13.6.

f 13.6.

g 21.29. 22.3,4. Jo­be 18.20.

h 35.5.

i 21.3.

j 16.38. Ge­n. 15.14.

k 16.3.

l 7.8.

m 22.20,21. Za­ga 29.8.

n Hla­b. 94.8.

o 25.10.

p 21.32. 26.5,14. 17.24.

a 20.4.

b 23.37.

c 16.2.

d 22.4,6,9,12,13,27. 7.23. 16.38. 33.25. 36.18. 2 Kho. 21.16.

e 21.25,29.

f 44.25. Le­vi 15.32. 18.20,23. 19.31. 22.8.

g Za­ga 30.10.

h 7.23. 16.38. 22.4,6,9,12,13,27. 33.25. 36.18. 2 Kho. 21.16.

i 21.25,29.

j Jo­sh. 23.1.

k 5.14. 21.28. 23.32. Da­n. 9.16.

l Je­r. 20.8.

m 22.27.

n 17.9. Hla­b. 79.11.

o 7.23. 16.38. 22.4,6,9,12,13,27 .33.25. 36.18. 2 Kho. 21.16.

p Du­te. 27.16. Efe. 6.2.

q 22.12.

r Eks. 22.21.

s Eks. 22.22. Jo­be 22.9.

t Le­vi 19.33.

u 22.26.

v 20.13,16,21,24. 23.38.

w Le­vi 19.16. Je­r. 6.28. 1 Sa­m. 22.9.

x 7.23. 16.38. 22.4,6,9,12,13,27. 33.25. 36.18. 2 Kho. 21.16.

y 18.6.

z 16.43.

a Le­vi 18.7,8. 20.11. 1 Ko­r. 5.1.

b 36.17. Le­vi 18.19.

c 22.10.

d 18.11. 33.26. Je­r. 5.8. Eks. 20.14.

e Le­vi 18.15. 20.12.

f Le­vi 18.9. 20.17.

g Du­te. 27.25.

h 22.3.

i 18.8.

j 22.7.

k 23.35. Je­r. 2.32.

l 21.14.

m 22.27. Je­r. 51.13. Je­r. 22.17.

n 22.3.

o 21.7. Tshu. 6.10.

p 17.24.

q 12.15. 36.19.

r Du­te. 4.27.

s 12.15. 36.19.

t 5.10.

u 24.11. 16.41.

v 7.24.

w 6.7.

x Hla­b. 119.119. Za­ga 25.4. 26.23. Isa. 1.22,25.

y Je­r. 6.28.

z Isa. 1.25.

a Je­r. 6.28.

b 22.20,22. Isa. 48.10.

c Je­r. 6.30. Ma­l. 3.3.

d Hla­b. 119.119. Za­ga 25.4. 26.23. Isa. 1.22,25.

e Je­r. 6.28.

f Je­r. 6.28.

g Isa. 1.25.

h 22.20,22. Isa. 48.10.

i 21.31.

j Je­r. 33.5.

k 21.31.

l 22.31.

m 22.20,22. Isa. 48.10.

n 7.8. 22.31.

o 34.26. Hla­b. 68.9. 1 Kho. 8.36. Le­vi 26.4.

p Ho­s. 6.9. Je­r. 11.9.

q 19.3. Ze­f. 3.3.

r 22.27. 19.3,6.

s Ma­t. 23.14.

t Mi­ka 3.11.

u Za­ga 27.24.

v Je­r. 20.5.

w Ma­l. 2.8. Li­lo 4.13.

x Ze­f. 3.4.

y Ze­f. 3.4.

z 22.16. 28.18.

a 42.20. 44.23. Le­vi 10.10.

b 42.20. 44.23. Le­vi 10.10.

c 22.2.

d 44.24. Ne­h. 13.15. Je­r. 17.22,24,27.

e 22.16. 28.18.

f 22.3,6. Isa. 1.23. Mi­ka 3.1,2,3,9,10,11.

g Ze­f. 3.3. Ge­n. 49.27. Ma­t. 7.15.

h 22.27. 19.3,6.

i 22.3,6. Isa. 1.23. Mi­ka 3.1,2,3,9,10,11.

j 22.3,6. Isa. 1.23. Mi­ka 3.1,2,3,9,10,11.

k 22.13.

l 13.10.

m 13.6.

n 13.6.

o 18.12.

p 18.12.

q 22.7.

r Je­r. 5.1. Isa. 59.16.

s 13.5.

t Isa. 58.12.

u 13.5.

v 22.22.

w 22.21.

x 7.4.

a 16.45,46. Je­r. 3.7,8,10.

b 16.15.

c 23.8,19,27. 20.7. Isa­m. 11.8.

d 16.15.

e 23.8,19. 16.22.

f Za­ga 5.19.

g 23.8,21.

h 16.45,46. Je­r. 3.7,8,10.

i 16.8.

j 23.37.

k 23.33. Je­r. 23.13.

l 16.32.

m 23.7,9,11,12,16,20. Je­r. 4.30.

n 2 Kho. 15.19. 17.3. Ho­s. 8.9.

o 23.12,23.

p 1 Kho. 10.15.

q 23.12,23.

r 23.12,23.

s 38.15. Tshu. 10.7.

t 23.7,9,11,12,16,20. Je­r. 4.30.

u 23.8,19,27. 20.7. Isa­m. 11.8.

v 23.8,19. 16.22.

w 23.8,21.

x 2 Kho. 15.29. 17.4-6,18,23. 18.9-11. 1 La­n. 5.26.

y 23.7,9,11,12,16,20. Je­r. 4.30.

z 23.29. 16.37.

a 23.25.

b 5.8.

c Je­r. 3.8,9.

d 16.45,46. Je­r. 3.7,8,10.

e 16.47. Je­r. 3.11.

f 23.7,9,11,12,16,20. Je­r. 4.30.

g 23.7,9,11,12,16,20. Je­r. 4.30.

h 16.28.

i 23.12,23.

j 38.4.

k 23.12,23.

l 23.12,23.

m 8.10.

n 16.17.

o 16.29. 2 Kho. 24.1.

p Je­r. 22.14.

q 16.29. 2 Kho. 24.1.

r Na­ni 24.8.

s 23.40. Isa. 57.9.

t 16.29. 2 Kho. 24.1.

u 23.41. Isa. 57.7,8. Za­ga 7.16.

v 23.21,22,28. 17.15.

w 23.21,22,28. 17.15.

x 16.25.

y 23.3.

z 16.26.

a 23.5.

b 16.26.

c Je­r. 2.23,24. 5.8. 13.27.

d Je­r. 2.23,24. 5.8. 13.27.

e 23.21. Je­r. 50.21.

f 23.3.

g 16.26.

h 23.21,22,28. 17.15.

i 16.37.

j 23.21. Je­r. 50.21.

k 23.6.

l Na­ni 1.16.

m 10.2.

n 38.4. 39.9. Hla­b. 35.2.

o 38.4. 39.9. Hla­b. 35.2.

p 1 Sa­m. 17.38.

q 23.45. 2 Kho. 25.6.

r 23.10.

s Da­n. 3.6.

t 16.39.

u 16.39.

v 23.48. 16.41.

w 23.3,8,19.

x 16.37.

y 23.21,22,28. 17.15.

z Je­r. 20.5.

a 16.7.

b 23.10.

c 6.9.

d Je­r. 25.15.

e 22.4.

f Je­r. 13.13.

g Isa. 51.17. Isa­m. 14.9,10.

h 23.4.

i Je­r. 25.15.

j Isa. 51.17. Isa­m. 14.9,10.

k Hla­b. 75.8. Hla­b. 73.10.

l Na­ni 24.8.

m Isa. 30.14.

n 22.12.

o 1 Kho. 14.9.

p 23.49. 16.58.

q 23.45. 20.4.

r Isa. 58.1.

s 23.45. 22.2. 16.38.

t 23.4.

u 23.39. 16.20.

v 23.39. 16.20.

w 5.11.

x 22.8.

y 23.39. 16.20.

z 44.7.

a 2 Kho. 21.4. Je­r. 23.11.

b 23.16.

c Ru­the 3.3.

d 2 Kho. 9.30. Je­r. 4.30.

e 16.11.

f 23.17. Esta 1.6.

g Isa. 65.11.

h 16.18.

i 41.22. Za­ga 7.17.

j Isa. 57.9. Ho­s. 2.8.

k Isa. 22.2.

l Hla­b. 72.10. Je­r. 37.5.

m 16.11.

n 16.12.

o 16.38. 23.24,36. 24.14.

p 23.37.

q 16.40.

r 16.40.

s 24.21. 2 La­n. 36.17.

t 16.41. 2 La­n. 36.19.

u 16.41.

v 16.41.

w 23.27.

x Du­te. 13.11. 2 Pe­t. 2.6.

y 23.35.

z 6.7.

a 2 Kho. 25.1. Je­r. 39.1. 52.4.

b 2 Kho. 25.1. Je­r. 39.1. 52.4.

c 16.44.

d 2.5.

e 11.3,7,11. 24.6. 2 Kho. 4.38. Je­r. 1.13. Je­r. 13. 2.

f Le­vi 1.6.

g 1 Sa­m. 9.24.

h 24.9. 22.2.

i 24.11,12. 11.7.

j 2 Sa­m. 8.2. Ma­t. 27.35. Jo­w. 3.3.

k 24.8. 26.4,14. Ne­h. 4.13.

l Le­vi 17.13. Ge­n. 4.10. Du­te. 12.16,24.

m Le­vi 17.13. Ge­n. 4.10. Du­te. 12.16,24.

n Jo­be 16.18.

o 24.8. 26.4,14. Ne­h. 4.13.

p 24.9. 22.2.

q 24.5. Isa. 30.33.

r Isa. 5.11.

s Eks. 30.33.

t Jo­be 30.30.

u 16.36.

v 22.15.

w 24.11,12. 11.7.

x 24.11,12. 11.7.

y Je­r. 13.27.

z Isa. 22.14.

a 5.13.

b 17.24.

c 17.24.

d 5.11.

e 1 Sa­m. 15.29.

f 20.43.

g 20.43.

h 23.45.

i 24.21,25. 1 Kho. 20.6.

j 24.23. 7.11.

k 24.23. 7.11.

l Je­r. 16.5-7.

m Le­vi 10.6.

n 24.23. Isa. 3.20. Isa. 61.3,10.

o 24.23. 2 Sa­m. 15.30. Isa. 20.2.

p Mi­ka 3.7.

q 24.22. Ho­s. 9.4. Je­r. 16.7.

r 12.7.

s 12.9.

t 7.21,22. Je­r. 7.14.

u 7.20. 30.6.

v 24.21,25. 1 Kho. 20.6.

w Isa. 64.11. Li­lo 2.4. Hla­b. 27.4.

x 24.25. 23.47.

y Mi­ka 3.7.

z 24.22. Ho­s. 9.4. Je­r. 16.7.

a 24.23. Isa. 3.20. Isa. 61.3,10.

b 24.23. 2 Sa­m. 15.30. Isa. 20.2.

c 24.23. 7.11.

d Jo­be 27.15. Hla­b. 78.64.

e 4.17.

f Za­ga 5.11.

g 24.27. 12.6.

h 12.11.

i Jo­ha. 13.19. 14.29.

j 24.27. 6.7.

k 24.21.

l 24.21,25. 1 Kho. 20.6.

m Isa. 64.11. Li­lo 2.4. Hla­b. 27.4.

n 23.47. 24.25.

o 33.21,22.

p 3.26,27. 29.21.

q 33.22.

r 33.22.

s 24.27. 12.6.

t 24.27. 6.7.

a 6.2.

b 21.28.

c 21.28.

d 26.2. 36.2.

e 22.16.

f 21.20.

g 25.4.

h Hla­b. 69.25.

i 21.20.

j 2 Sa­m. 7.8.

k Ze­f. 2.15. Isa. 17.2. 32.14.

l 25.7,11,17. 6.7.

m Hla­b. 98.8. Isa. 55.12. Jo­be 27.23.

n 6.11.

o Ze­f. 2.8,10.

p 25.15. 36.5. 16.57.

q 25.13,16. 6.14.

r 7.21.

s 25.7,11,17. 6.7.

t Isa. 15.1.

u 25.12. 35.2.

v Je­r. 48.26,27.

w Jo­sh. 18.12.

x 20.6. Na­ni 32.4.

y Jo­sh. 12.3.

z 1 La­n. 5.8.

a Je­r. 48.1.

b 25.4.

c 25.2,3,5.

d 21.32.

e 25.7,11,17. 6.7.

f 25.8. 32.29. 35.2,5. Hla­b. 137.7. 2 La­n. 28.17. Isa. 21.11. 34.5. Je­r. 12.14.

g Je­r. 2.3. Hla­b. 5.10.

h 25.7.

i 14.17.

j 35.9.

k 1 La­n. 1.45. Jo­be 6.19.

l 27.15,20. 38.13. Isa. 21.13.

m Je­r. 49.7-22. Amos 9.12. Obad 18,19,21.

n Jo­be 21.19.

o 25.3,8,12. Na­ni 24.17,18. Hla­b. 60.8,9. 108.9,10. Isa. 11.14.

p 16.57. Isa. 14.29-32. Je­r. 25.20. 47.1. Jo­w. 3.4. Amos 1.6. Ze­f. 2.4.

q 25.6.

r 25.7.

s Ze­f. 2.5.

t 1 Sa­m. 30.14.

u Ze­f. 2.5.

v Je­r. 47.4.

w Je­r. 47.7.

x 5.15.

y 25.5.

a Isa. 23.1.

b 25.3. 33.21.

c Je­r. 34.1.

d Li­lo 2.13.

e 26.14.

f 24.7.

g 26.14. 32.3. 47.10.

h 27.32.

i 21.17.

j 7.21.

k 26.8. 16.27.

l 6.7.

m 29.18.

n Ezra 7.12. Da­n. 2.37. Ho­s. 8.10.

o Je­r. 1.14.

p 26.8. 16.27.

q 4.2.

r 4.2.

s 2 Sa­m. 20.15. Lu­ka 19.43.

t 2 Kho. 19.32.

u 10.2.

v 29.19.

w 29.19.

x 28.5,16,18.

y 26.4.

z Isa. 14.11. 24.8. Je­r. 7.34.

a 28.13. Isa. 5.12. 23.16.

b 26.14.

c 26.14. 32.3. 47.10.

d 21.17.

e 26.18. 27.28. 31.16. Je­r. 49.21.

f Je­r. 51.52.

g Isa. 23.8.

h Jo­nah 3.6.

i Jo­nah 3.6.

j 16.10.

k Jo­nah 3.6.

l Isa. 3.26.

m 32.10.

n Jo­be 7.18.

o 27.35.

p 27.2,32. 19.1. Isa­m. 18.9.

q Isa. 23.4.

r 32.23.

s 26.15.

t 27.27.

u 27.34.

v 32.18. 31.14.

w Jo­be 22.15. 2 Pe­t. 2.5.

x 32.18. 31.14.

y 38.12. Jo­be 3.14.

z 32.18. 31.14.

a 32.23-27,32. Hla­b. 27.13.

b 27.36. 28.19. Isa­m. 18.21.

c 27.36. 28.19. Isa­m. 18.21.

d Hla­b. 37.36.

e Hla­b. 37.36.

f Da­n. 11.19.

a 27.32. 19.1.

b 26.10.

c 27.12. Isa. 23.3.

d 27.4,11. 28.12.

e 27.4,11. 28.12.

f 1 Kho. 5.8.

g Du­te. 3.9.

h Hlu. 9.15.

i Isa. 30.17.

j Isa. 2.13.

k 27.29.

l Isa. 41.19. 60.13.

m Ge­n. 10.4,5.

n 16.10.

o 27.16,24. 16.10.

p Isa. 19.3.

q Jo­be 36.29.

r Isa. 33.23.

s Eks. 26.31,36.

t Eks. 26.31,36.

u 27.16. Hlu. 8.26.

v Ge­n. 10.4. 1 La­n. 1.7.

w 27.11. Ge­n. 10.18. 1 La­n. 1.16.

x 27.26.

y 27.27-29. Jo­nah 1.6.

z 1 Kho. 5.18. Hla­b. 83.7. Jo­sh. 13.5.

a 27.27.

b 27.27,29. Jo­nah 1.5.

c 27.27.

d 27.16,19,21,22,27. Lu­ka 19.13.

e 38.5.

f 30.5. Isa. 66.19. Je­r. 46.9.

g Ge­n. 10.13,22. 1 La­n. 1.11,17.

h 38.5.

i 30.5. Isa. 66.19. Je­r. 46.9.

j Ge­n. 10.6. 1 La­n. 1.8. Na­h. 3.9.

k 27.27.

l 27.11.

m 16.14.

n 27. 11. Ge­n. 10.18. 1 La­n. 1.16.

o 27.11.

p 2 Sa­m. 8.7.

q 27.3.

r 27.25. 38.13. 1 Kho. 10.22.

s 27.3,13,15,16,17,18,20,21,22,23,24.

t 27.14,16,19,22,27,33.

u Ge­n. 10.2. 1 La­n. 1.5.

v Isa. 66.19.

w 27.19. Ge­n. 10.4. 1 La­n. 1.7. Da­n. 8.21. 10.20. 11.2. Ze­k. 9.13. Jo­w. 3.6.

x Ge­n. 10.2. 1 La­n. 1.5.

y Isa. 66.19.

z 32.26. 38.2,3. 39.1.

a Ge­n. 10.2. 1 La­n. 1.5.

b 32.26. 38.2,3. 39.1.

c Hla­b. 120.5.

d Isa­m. 18.13.

e 38.6. Ge­n. 10.3. 1 La­n. 1.6.

f 27.14,16,19,22,27,33.

g 27.20. 25.13. Ge­n. 10.7.

h Hla­b. 72.10.

i 27.3,13,15,16,17,18,20,21,22,23,24.

j 27.14,16,19,22,27,33.

k 28.13. Eks. 28.18.39.11. Isa­m. 4.3.

l 27.7.

m 27.7.

n 1 La­n. 15.27.

o Jo­be 28.18.

p Isa. 54.12.

q 1 Kho. 5.9,11. Ezra 3.7. Se­b. 12.20.

r Hlu. 11.33. 2 La­n. 27.5.

s Je­r. 8.22.

t Isa. 7.8.

u Isa­m. 1.14.

v 27.9,12.

w Eks. 30.24.

x Eks. 30.23.

y 27.15.

z Isa. 13.20.

a Isa. 60.7.

b Ge­n. 10.7. 1 La­n. 1.9.

c 27.23. 38.13. 1 Kho. 10.1.

d Ge­n. 10.7. 1 La­n. 1.9.

e 27.12.

f 27.12.

g Eks. 30.23.

h 2 Kho. 19.12.

i 2 Kho. 19.12.

j 27.23. 38.13. 1 Kho. 10.1.

k Ge­n. 25.3.

l 27.7.

m 27.7.

n Hla­b. 48.7. Isa. 2.16. 23.14.

o 27.12.

p 27.4.

q 27.8.

r Hla­b. 48.7. Je­r. 18.17.

s Za­ga 11.4.

t 27.12.

u 27.13.

v 27.9.

w 27.8.

x 27.9.

y 27.9.

z 27.10.

a 27.34.

b 26.18. 32.10.

c 27.8.

d 45.2.

e 26.15.

f Isa­m. 18.17,18.

g 27.6.

h 27.9.

i 27.8.

j Isa­m. 18.17,18.

k Isa­m. 18.19.

l Li­lo 2.10.

m Je­r. 6.26.

n Jo­be 1.20. Isa. 3.24.

o Li­lo 2.10.

p Isa­m. 18.19.

q Jo­be 7.11. 10.1.

r 27.2.

s 32.16. Eks. 18.4.

t Isa­m. 18.17,18.

u 26.5.

v Isa­m. 18.15,19.

w 27.12.

x Isa­m. 18.3.

y 27.13.

z 26.19.

a Hla­b. 69.2.

b 27.13.

c 27.34.

d 26.15.

e 26.16. 28.19.

f 32.10.

g 32.10.

h Isa­m. 18.11.

i Jo­be 27.23. Je­r. 18.16.

j 26.21.

a 28.12.

b Hla­b. 82.6,7. Isa­m. 18.7.

c 28.5,17. 2 La­n. 26.16.

d 28.9. 29.3.

e 27.4.

f 28.9. Isa. 31.3.

g 28.6.

h 28.12. Ze­k. 9.2.

i 14.14. Da­n. 1.17.

j 28.12. Ze­k. 9.2.

k Isa. 10.13.

l Ze­k. 9.3.

m 28.16,18. 26.12.

n Ze­k. 9.3.

o 28.5,17. 2 La­n. 26.16.

p Hla­b. 62.10.

q 28.6.

r 28.10. 7.21. 30.12. 31.12.

s 30.11.

t 31.12. 32.12.

u 30.11.

v 28.17.

w 28.17.

x Isa. 51.14.

y 27.4.

z 28.9. 29.3.

a 28.9. Isa. 31.3.

b 44.7,9. 31.18. 32.19,21,24-30,32. Je­r. 9.25,26.

c 28.10. 7.21. 30.12. 31.12.

d 17.24.

e 32.2. 19.1.

f 28.12.

g 43.10.

h 28.12. Ze­k. 9.2.

i 27.3.

j 31.8,9. 36.35. Ge­n. 2.8. Isa. 51.3. Ge­n. 13.10. Jo­w. 2.3. Isa­m. 2.7.

k Eks. 28.17. 39.10.

l Eks. 28.17. 39.10.

m Jo­be 28.19. Isa­m. 21.20.

n Eks. 28.18. 39.11.

o Ge­n. 2.12.

p Isa­m. 4.3.

q 1.26.

r 27.16.

s Eks. 28.17. 39.10.

t Ge­n. 2.12.

u 26.13.

v Isa. 5.12.

w 28.15.

x 10.1,2. 28.16. Eks. 25.20. 1 Kho. 8.7.

y 28.16.20.40.

z 28.16. Ma­l. 3.17.

a 28.15.

b 28.5.

c 20.40. 28.16.

d 10.1,2. 28.16. Eks. 25.20. 1 Kho. 8.7.

e 28.16. Ma­l. 3.17.

f 28.2,5.

g 28.7.

h 28.7.

i 28.5.

j 22.16.

k 30.8,14,16. Isa­m. 18.9.

l 27.35.

m 26.21.

n 6.2.

o 32.30. 27.8. Isa. 23.4,12. Je­r. 25.22. 27.3.

p 6.2.

q 30.22.

r 39.13. Eks. 14.4,17,18.

s 28.23,24,26. 6.7.

t 28.26.

u 28.25. 20.41.

v 38.22.

w 38.22.

x 28.22.

y Na­ni 33.55. Jo­sh. 23.13. 2 Ko­r. 12.7.

z Le­vi 13.51.

a Isa. 23.18.

b 28.26. 16.57.

c 28.22.

d 28.39.27. 11.17.

e 28.22.

f 39.27. 11.17.

g 37.25. 36.28.

h 36.28. 38.8. Je­r. 23.6.

i Isa. 65.21.

j Isa. 65.21.

k 28.22.

l 28.26. 16.57.

m 28.22.

a 6.2.

b Je­r. 44.30.

c 6.2.

d Isa. 19.1. Je­r. 25.19.

e 29.10. 30.22.

f 32.2.

g Isa. 27.1. 51.9. Je­r. 46.22. Hla­b. 44.19. 74.13. Isa. 30.6.

h 29.9. 28.2.

i 19.9. 38.4. 2 Kho. 19.28.

j Le­vi 11.9.

k Le­vi 11.9.

l 32.4.

m Je­r. 8.2. 25.33. Se­b. 5.6. 8.2.

n Je­r. 34.20.

o 6.7. 29.9,16,21.

p 2 Kho. 18.21. Isa. 36.6.

q 17.15,17. Isa. 20.5. 30.3,5. Je­r. 2.36. Je­r. 37.5,7,11.

r Hla­b. 69.23.

s 14.17. 30.4. 32.11,12.

t 14.17. 30.4. 32.11,12.

u 29.9,16,21. 6.7.

v 29.9. 28.2.

w 29.10. 30.22.

x 30.12.

y 30.12.

z 30.6.

a Ze­f. 3.10.

b 32.13. 35.7.

c 30.7.

d 30.7.

e 30.23,26. Je­r. 46.19.

f Isa. 19.23. Je­r. 46.26.

g 16.53.

h 30.14. Isa. 11.11.

i 30.13.

j Isa. 30.2,3. 36.4,6. Li­lo 4.17.

k Na­ni 5.15.

l 29.6.

m 26.7,8.

n Je­r. 25.9.

o Isa. 23.1.

p Isa. 18.2,7.

q 30.10,12,24,25. 32.11. Je­r. 46.13.

r 30.4.

s Je­r. 25.9.

t Hla­b. 132.17. Lu­ka 1.69.

u 16.63. 24.27. 33.22.

v 29.6.

a Isa. 13.6.

b 7.7,12. Jo­w. 1.15. 2.1. Ze­f. 1.7.

c Isa. 13.6.

d 7.7,12. Jo­w. 1.15. 2.1. Ze­f. 1.7.

e Oba­d. 15.

f 34.12.

g Oba­d. 15.

h 29.8. 30.9.

i 30.9. Isa. 21.3. Na­h. 2.10.

j 30.5,9. Ze­f. 3.10.

k 29.19.

l Je­r. 50.15.

m 30.5,9. Ze­f. 3.10.

n Je­r. 46.9.

o Je­r. 46.9.

p 27.10.

q Je­r. 46.9.

r 27.10.

s Je­r. 25.20.

t 24.21. 33.28. 7.24. 30.18. Le­vi 26.19.

u 29.10.

v 29.12.

w 29.12.

x 30.19,25,26. 6.7.

y 30.14.16. 28.18.

z 32.21.

a Isa. 18.1,2.

b 30.5,9. Ze­f. 3.10.

c 30.9. Isa. 21.3. Na­h. 2.10.

d 29.8. 30.9.

e 30.12,24,25. 29.19.

f 28.7.

g 28.7.

h Isa. 19.5,6.

i 29.10.

j Ge­n. 7.22. Eks. 14.21.

k 30.12,24,25. 29.19.

l Isa. 19.4. Ha­b. 1.13.

m 29.10.

n 12.19.

o 28.7.

p 17.24.

q Je­r. 43.12.

r Isa. 19.1.

s 30.16. Isa. 19.13.

t 29.15. Ze­k. 10.11.

u Isa. 19.16.

v 29.14.

w 30.8.

x Na­ni 13.22.

y 30.19. Na­h. 3.8-10.

z 30.15,16. Je­r. 46.25.

a 31.2. Je­r. 46.25.

b 30.15,16. Je­r. 46.25.

c 30.8.

d 30.15,16. Je­r. 46.25.

e 30.16. Isa. 19.13.

f Hla­b. 120.7.

g Ge­n. 41.45,50. 46.20. Je­r. 43.13.

h Je­r. 2.16.

i 34.27. Le­vi 26.13. Je­r. 27.2.

j 30.6.

k 30.19. Na­h. 3.8-10.

l 30.8.

m Je­r. 48.25.

n Je­r. 30.13. 46.11.

o 29.10. 35.3. 28.22. 29.3. 38.2. 39.1.

p Jo­be 38.15.

q 29.12. 30.26.

r 30.10.

s Jo­be 24.12.

t Jo­be 24.12.

u 30.10.

v 30.12,24,25. 29.19.

w 30.10.

x 30.26. 29.12.

y 30.8.

a 31.18. 30.4,14. 32.12,16,18,20,24,25,26,31,32.

b 31.7,18. 32.19.

c Isa. 10.34. Da­n. 4.10,20-22.

d 31.15,16. Hlu. 9.15.

e 31.10. 17.23.

f Isa. 17.9.

g 19.11. Isa. 10.33. Da­n. 4.11.

h 31.5,10,14.

i 31.5,10,14.

j 17.3,22.

k 19.11. Isa. 10.33. Da­n. 4.11.

l 31.5,10,14.

m 31.10. 17.23.

n Je­r. 51.36.

o 19.11. Isa. 10.33. Da­n. 4.11.

p 31.5,10,14.

q 31.6,8. Isa. 10.33.

r 17.6. 31.6,8,12,13.

s 17.23. Da­n. 4.12.21.

t 31.6,8. Isa. 10.33.

u 17.6.31. 6,8,12,13.

v 17.23. Da­n. 4.12.21.

w 31.12,17. Li­lo 4.20.

x 31.7,18. 32.19.

y 17.6. 31.9,12. Da­n. 4.14.

z 31.9. 28.13. 31.16,18.

a 31.6,8. Isa. 10.33.

b Ge­n. 30.37.

c 31.6,8,12,13. 17.6.

d 31.9. 28.13. 31.16,18.

e 17.6. 31.9,12. Da­n. 4.14.

f 28.13. 31.9,16,18.

g 28.13. 31.9,16,18.

h 31.5,10,14.

i 19.11. Isa. 10.33. Da­n. 4.11.

j 31.5,10,14.

k 17.3,22.

l 31.10. 17.23.

m Da­n. 5.20.

n 32.21. 4.2.

o Hla­b. 119.126.

p 28.7.

q 28.7.

r 7.16. 32.5. 35.8.

s 17.6. 31.9,12. Da­n. 4.14.

t 7.16. 32.5. 35.8.

u 31.6,8,12,13. 17.6.

v 6.3.

w 31.12,17. Li­lo 4.20.

x 32.4. Isa. 18.6.

y 31.6,8,12,13. 17.6.

z 31.5,10,14.

a 19.11. Isa. 10.33. Da­n. 4.11.

b 31.5,10,14.

c 17.3,22.

d 31.10. 17.23.

e 31.16. Isa. 1.29. 57.5. 61.3.

f 31.16. Isa. 1.29. 57.5. 61.3.

g Hla­b. 82.7.

h 31.16,18. 26.20. 32.18,24.

i Hla­b. 63.9. Ma­t. 11.23.

j Hla­b. 82.7.

k 31.16,18. 26.20. 32.18,24.

l 31.16,17. 32.21.

m Ge­n. 8.2.

n 31.3.

o 26.15.

p 31.16,17. 32.21.

q 31.16,18. 26.20. 32.18,24.

r 31.9,18. Isa. 14.8.

s 31.9,18. Isa. 14.8.

t 31.3.

u 31.14.

v 32.31. Isa. 14.9-11.

w 31.16,18. 26.20. 32.18,24.

x 31.16,17. 32.21.

y 31.18. 32.20,21,25,28-32. 35.8. 32.22-24,26.

z 31.6.

a 31.2.

b 31.9,18. Isa. 14.8.

c 31.9,18. Isa. 14.8.

d 31.16,18. 26.20. 32.18,24.

e 28.10.

f 31.18. 32.20,21,25,28-32. 35.8. 32.22-24,26.

g 31.2.

h 31.2.

a 28.12. 19.1. 32.16.

b 19.3,5,6. 38.13.

c Isa. 18.2. 19.5. Na­h. 3.8.

d 32.13.

e 34.18. 34.19. Za­ga 25.26. Hla­b. 68.30.

f 12.13.

g 26.5.

h 29.5.

i 29.5.

j 31.13.

k 31.12.

l 31.12.

m 31.12.

n 31.12.

o Ma­t. 24.29.

p 32.15.

q Ma­t. 24.29.

r Ma­t. 24.29.

s 32.15.

t Isa. 5.30.

u Je­r. 4.6.

v 27.35.

w 27.35.

x 26.16.

y 27.27.

z 14.17. 29.8,19. Je­r. 46.26.

a 31.2.

b 28.7.

c 29.19.

d 31.2.

e 29.11.

f 32.13.

g 32.13.

h 34.18. Jo­be 41.1.

i 12.19.

j 6.7. Eks. 7.5.

k 32.2. 2 Sa­m. 1.17.

l 27.32.

m 32.18.

n 31.2.

o 32.1.

p 31.2.

q 26.20.

r 32.18.

s 26.20.

t 31.14.

u 26.20.

v 31.14.

w 31.2,18.

x 32.21,24.

y 32.28-30,32.

z 28.10.

a 31.17.

b 31.2.

c 17.13. 31.11. Jo­be 41.25.

d 32.27. 31.15,16. Isa. 14.9,10.

e 30.8.

f 32.21,24.

g 27.27.

h 28.10.

i 31.17.

j 32.24,26,29,30.

k 32.23-26.

l 31.17.

m Isa. 14.15.

n 31.17.

o 26.17. 32.24-27,32.

p Hla­b. 27.13.

q 32.24,26,29,30.

r Je­r. 49.34-39. Isa. 11.11.

s 31.2.

t 31.17.

u 32.21,24.

v 28.10.

w 31.14.

x 26.17. 32.24-27,32.

y Hla­b. 27.13.

z 32.25,30. 16.52,54. 34.29. 36.6,7. 39.26. 44.13.

a 31.14.

b Isa. 57.2.

c 31.2.

d 32.23-26.

e 28.10.

f 31.17.

g 26.17. 32.24-27,32.

h Hla­b. 27.13.

i 32.25,30. 16.52,54. 34.29. 36.6,7. 39.26. 44.13.

j 31.14.

k 32.24,26,29,30.

l 27.13.

m 27.13.

n 31.2.

o 32.23-26.

p 28.10.

q 31.17.

r 26.17. 32.24-27,32.

s Hla­b. 27.13.

t Isa. 14.18,19.

u 32.21.

v 28.10.

w 26.17. 32.24-27,32.

x 32.21.

y Hla­b. 27.13.

z 28.10.

a 32.28-30,32.

b Isa. 14.18,19.

c 31.17.

d 32.24,26,29,30.

e 25.12.

f 31.17.

g 32.28-30,32.

h 28.10.

i 31.14.

j 32.24,26,29,30.

k Jo­sh. 13.21.

l 38.6,15. 39.2.

m 28.21.

n 32.28-30,32.

o 28.10.

p 31.17.

q 32.25,30. 16.52,54. 34.29. 36.6,7. 39.26. 44.13.

r 31.14.

s 31.16.

t 32.16.

u 31.17.

v 26.17. 32.24-27,32.

w Hla­b. 27.13.

x 32.28-30,32.

y 28.10.

z 31.17.

a 32.16.

a 33.12,17,30. 3.11. Ho­s. 4.4.

b 14.17.

c 3.17. 33.6,7. 2 Sa­m. 18.24. Mi­ka 7.4.

d 3.18.

e 33.5,6. Je­r. 6.17. Isa. 58.1. Amos 3.16.

f 3.18.

g 18.13.

h 33.5,6. Je­r. 6.17. Isa. 58.1. Amos 3.16.

i 3.18.

j 18.13.

k 3.17. 33.6,7. 2 Sa­m. 18.24. Mi­ka 7.4.

l 33.5,6. Je­r. 6.17. Isa. 58.1. Amos 3.16.

m 3.18.

n 33.8,9.

o 3.18.

p 3.17.

q Je­r. 1.18.

r 3.17. 33.6,7. 2 Sa­m. 18.24. Mi­ka 7.4.

s 3.18.

t 3.18.

u 3.18.

v 33.8,9.

w 3.18.

x 3.18.

y 3.19.

z 3.18.

a 33.8,9.

b 3.19.

c 1 Ti­m. 4.16.

d 4.17.

e 37.11. Isa. 49.14.

f 33.27. Isa. 49.18.

g 18.23. 2 Sa­m. 14.14.

h 18.31.

i 33.12,17,30. 3.11. Ho­s. 4.4.

j 18.24. 33.18.

k 2 La­n. 7.14.

l 18.24. 33.18.

m 18.24. 33.18.

n 3.18.

o 18.27.

p 18.27.

q 18.7.

r Eks. 22.1,4,7. Le­vi 6.2,4,5. Na­ni 5.6,7. Lu­ka 19.8.

s 20.11,13,21. Le­vi 18.5.

t 18.22.

u 18.27.

v 33.20. 18.25,29.

w 33.2.

x 18.26. 33.12,13. 18.24.

y 18.27. 33.11,12. 18.21.

z 18.27.

a 33.20. 18.25,29.

b 18.30.

c 40.1. 26.2. 2 Kho. 25.2-4. Je­r. 39.2. 52.5,6.

d 40.1. 1.2.

e 24.26.

f 40.1. 26.2. 2 Kho. 25.2-4. Je­r. 39.2. 52.5,6.

g 1.3.

h 24.27.

i 24.27.

j 33.27. 36.4.

k Isa. 51.2. Se­b. 7.5.

l Ma­t. 3.9.

m 44.7. Ge­n. 9.4. Le­vi 3.17.

n 18.6.

o 22.3.

p 18.6.

q 22.11.

r 33.11.

s 33.27. 36.4.

t 14.21.

u 39.4. 34.5.

v 14.21.

w 1 Sa­m. 23.29.

x Hlu. 6.2. 1 Sa­m. 13.6.

y 14.21.

z Je­r. 44.2,6,22.

a 30.6.

b 6.2.

c 6.7.

d 33.2.

e 14.1.

f 8.1.

g Hla­b. 78.36,37. Isa. 29.13. Je­r. 12.2. 1 Jo­ha. 3.18.

h Hla­b. 119.36. Ma­t. 19.23.

i Ma­t. 13.20.

j 31.3.

k 1 Sa­m. 16.17. Hla­b. 33.3. Isa. 23.16.

l 2.5. 1 Sa­m. 3.20.

a Je­r. 23.1. Ze­k. 11.17.

b 33.8,10. Ju­da 12. Fi­l. 2.21.

c 2 Ko­r. 12.14.

d Isa. 56.11. Ze­k. 11.16.

e Ze­k. 11.4,5. Mi­ka 3.2,3. Ja­k. 5.5.

f 33.8.

g 34.16.

h 34.21.

i Ze­k. 11.16.

j Ze­k. 11.16.

k 34.16.

l Hla­b. 147.3.

m Du­te. 22.1. Mi­ka 4.6.

n 34.16.

o 34.16.

p 34.11,12,23. Ma­t. 18.12. Lu­ka 15.4.

q Le­vi 25.43,46,53. Eks. 1.13,14. 1 Pe­t. 5.3.

r 1 Kho. 22.17. Ma­t. 9.36.

s 1 Kho. 22.17. Ma­t. 9.36.

t Na­ni 27.17.

u 33.27. 34.8,10. Je­r. 12.9.

v Ma­t. 18.12.

w 34.11.

x Isa. 49.18.

y 34.22,28. 7.21.

z 33.27. 34.8,10. Je­r. 12.9.

a 34.8,10. Ju­da 12. Fi­l. 2.21.

b 34.8.

c 3.18. He­b. 13.17.

d 34.8,10. Ju­da 12. Fi­l. 2.21.

e 33.27. 34.8,10. Je­r. 12.9.

f 34.11.

g Lu­ka 19.10.

h 34.11,12,23. Ma­t. 18.12. Lu­ka 15.4.

i Jo­ha. 10.11.

j 34.11,12,23. Ma­t. 18.12. Lu­ka 15.4.

k 30.3.

l 3.18. He­b. 13.17.

m Jo­w. 2.2. Ze­f. 1.15.

n 11.17. 38.8,12. Du­te. 30.3. Isa. 65.9,10. Je­r. 50.19. Hla­b. 107.3. Je­r. 23.3.

o 6.2.

p 6.3.

q Hla­b. 23.2. Jo­ha. 10.9.

r 34.26. 17.23.

s Je­r. 33.12.

t Na­ni 13.20.

u 6.2.

v 34.23. Isa. 40.11.

w Je­r. 33.12.

x 34.4. Mi­ka 4.6.

y 34.4. Mi­ka 4.6.

z 34.4. Mi­ka 4.6.

a 34.4. Mi­ka 4.6.

b Isa. 10.16. Amos 4.1.

c 34.17,20,22. Je­r. 10,24.

d 34.20,22.

e 20 38. Ma­t. 25.32.

f Ze­k. 10.3.

g 16.20.

h 32.14.

i 32.2.

j Isa. 5.5.

k 32.2.

l 34.20,22.

m Da­n. 8.4. Du­te. 33.17.

n 34.4.

o 34.8.

p 34.20,22.

q 20.37. 34.4,15. 37.24. Tshu. 12.11. Mi­ka 5.4. 7.14. Ze­k. 13.7. Jo­ha. 10.16. Je­r. 23.4,5. Jo­ha. 10.11. 2 Sa­m. 5.2. Ma­t. 2.6.

r 34.24. 37.24,25. Je­r. 30.9.

s Isa. 42.1.

t 20.37. 34.4,15. 37.24. Tshu. 12.11. Mi­ka 5.4. 7.14. Ze­k. 13.7. Jo­ha. 10.16. Je­r. 23.4,5. Jo­ha. 10.11. 2 Sa­m. 5.2. Ma­t. 2.6.

u 34.30,31. 37.27. Eks. 29.45.

v 34.24. 37.24,25. Je­r. 30.9.

w Isa. 42.1.

x 37.22. 44.3.

y 17.24.

z 37.26. Isa. 54.10. Efe. 2.14,15.

a 34.28. Ho­s. 2.18. Le­vi 26.6. Isa. 11.6-9. 35.9.

b 5.17.

c 34.27,28. 38.8.

d Hla­b. 4.8.

e 34.14.

f Ge­n. 12.2. Isa. 19.24. Ze­k. 8.13.

g 22.24. Le­vi 26.4.

h 22.24.

i Ma­l. 3.10.

j 22.24. Le­vi 26.4.

k 22.24. Le­vi 26.4.

l 36.30. Hla­b. 67.6. 85.12.

m 34.25.

n 6.7.

o 30.18. Je­r. 2.2.

p Je­r. 25.14. 30.8.

q 34.8. 36.4.

r 34.25.

s 34.25.

t 39.26.

u 39.26.

v Isa. 17.2.

w Isa. 60.21. 61.3. Isa. 4.2. 11.1. Je­r. 23.5.

x 36.29. Ze­f. 1.2,3.

y 32.24. Mi­ka 6.16.

z 36.6.

a 34.24. 39.28.

b 37.27.

c 36.37,38. Hla­b. 100.3. Jo­ha. 10.11.

d 36.37,38. Hla­b. 100.3. Jo­ha. 10.11.

e Hla­b. 74.1.

f Mi­ka 2.12.

g 39.28. 34.24.

a 6.2.

b 3,7,15. 25.8. Ge­n. 32.3. 33.14,16. 36.8,9. Na­ni 24.18. Du­te. 1.2,44. 2.1,4,5,8,12,22,29. 33.2. Jo­sh. 11.17. 12.7. 15.10. 24.4. Hlu. 5.4. 1 La­n. 4.42. 2 La­n. 20.10,22,23. 25.11,14. Isa. 21.11. Ge­n. 14.6. 36.20,21,30. 1 La­n. 1.38. Oba­d. 8,9,19,21.

c 25.12. 35.5. Je­r. 49.7,8. Jo­w. 3.19. Amos 1.11. Oba­d. 1-21.

d 30.22.

e 3,7,15. 25.8. Ge­n. 32.3. 33.14,16. 36.8,9. Na­ni 24.18. Du­te. 1.2,44. 2.1,4,5,8,12,22,29. 33.2. Jo­sh. 11.17. 12.7. 15.10. 24.4. Hlu. 5.4. 1 La­n. 4.42. 2 La­n. 20.10,22,23. 25.11,14. Isa. 21.11. Ge­n. 14.6. 36.20,21,30. 1 La­n. 1.38. Oba­d. 8,9,19,21.

f 6.14.

g 35.9,15.

h 35.9,12,15. 6.7.

i 35.5. 25.12. Je­r. 49.7,8. Jo­w. 3.19. Amos 1.11. Oba­d. 1-21.

j 36.2. Oba­d. 10,11. Hla­b. 137.7.

k Hla­b. 63.10.

l Oba­d. 13. Oba­d. 11.

m 21.25. Da­n. 9.24.

n 35.11. Isa. 49.18.

o Hla­b. 109.17.

p 35.3,7,15. 25.8.Ge­n. 32.3. 33.14,16. 36.8,9. Na­ni 24.18. Du­te. 1.2,44. 2.1,4,5,8,12,22,29. 33.2. Jo­sh. 11.17. 12.7. 15.10. 24.4. Hlu. 5.4. 1 La­n. 4.42. 2 La­n. 20.10,22,23. 25.11,14. Isa. 21.11. Ge­n. 14.6. 36.20,21,30. 1 La­n. 1.38. Oba­d. 8,9,19,21.

q 29.11.

r 31.12.

s 31.12.

t 31.12.

u 31.17.

v 35.9,15.

w 25.13. Isa. 34.5-15. Je­r. 49.17,18. Oba­d. 10. Ma­l. 1.3,4.

x Je­r. 25.12.

y 35.9,12,15. 6.7.

z 35.12. 36.2,3,5. Hla­b. 83.12. Hla­b. 83.4. Oba­d. 13.

a 48.35. Hla­b. 48.1,3. 132.13,14.

b 35.11. Isa. 49.18.

c 35.15. 36.7. Ma­t. 7.2. Ja­k. 2.13.

d Esta 14.12.

e 35.9,12,15. 6.7.

f 2 Kho. 19.3.

g 6.2.

h 35.12. 36.2,3,5. Hla­b. 83.12. Hla­b. 83.4. Oba­d. 13.

i 1 Sa­m. 2.3.

j Isa. 65.13,14.

k 36.5. Oba­d. 15.

l Mi­ka 7.8.

m 35.15. 36.7. Ma­t. 7.2. Ja­k. 2.13.

n 36.5. Oba­d. 15.

o 35.3,4,7,9.

p 36.5. Ma­rk. 3.8.

q 35.4.

a 35.4,8. 6.2.

b 6.3.

c 36.5. 35.5.

d 25.3.

e Du­te. 32.13. Ge­n. 49.26. Du­te. 33.15. Ha­b. 3.6.

f 36.3,5. 35.10.

g Amos 8.4.

h 36.3,5. 35.10.

i 36.4,5.

j Li­lo 2.15,16. Da­n. 9.16. Du­te. 28.37.

k Li­lo 2.15,16. Da­n. 9.16. Du­te. 28.37.

l 36.4,8. 6.2.

m 6.3.

n Mi­ka 6.2.

o 36.6. 6.3.

p 36.6. 6.3.

q 36.6. 6.3.

r 36.6. 6.3.

s 33.24,27.

t 34.28. Da­n. 9.16.

u 36.5. 7.21.

v Hla­b. 44.13.

w 36.4,5.

x 34.28. Da­n. 9.16.

y Du­te. 4.24. He­b. 10.27.

z 36.6. 5.13.

a 36.4,5.

b 36.5. 35.5.

c 35.15.

d 36.3,5. 35.10.

e 35.15.

f 25.6.

g 36.5. 7.21.

h 36.6. 6.3.

i 36.6. 6.3.

j 36.6. 6.3.

k 36.6. 6.3.

l 36.6. 5.13.

m 32.24.

n 34.29. 36.15. Hla­b. 123.3,4.

o 20.5.

p 35.11.

q 32.24.

r 36.4,8. 6.2.

s 17.23.

t 17.23.

u 12.23. Isa. 56.1.

v 36.34. 48.19. Du­te. 21.4.

w 36.37. 37.26. Je­r. 30.19.

x 36.33-35. 38.12. Amos 9.14.

y 36.33-35. 38.12. Amos 9.14.

z Isa. 61.4.

a 36.37. 37.26. Je­r. 30.19.

b Je­r. 31.27. 33.12.

c Ge­n. 1.28.

d 16.55.

e 36.23,38. 6.7.

f Oba­d. 17.

g 36.13,14. 5.17. 14.15. Je­r. 15.7. Ge­n. 42.36.

h Na­ni 13.32.

i 36.13,14. 5.17. 14.15. Je­r. 15.7. Ge­n. 42.36.

j 36.13,14. 5.17. 14.15. Je­r. 15.7. Ge­n. 42.36.

k 36.6.

l Le­vi 18.25.

m 36.19. 20.43.

n 36.19. 20.43.

o 22.10.

p 16.36. 22.3.

q 22.15.

r 22.15.

s 39.24.

t 18.30.

u 36.19. 20.43.

v 36.19. 20.43.

w 36.23. Isa. 52.5. Ro­ma 2.24. Amos 2.7. Le­vi 18.21.

x 36.22. 20.9.

y 36.32. Du­te. 9.5.

z 36.22. 20.9.

a Hla­b. 106.8. Isa. 43.25. 48.11.

b 36.23. Isa. 52.5. Ro­ma 2.24. Amos 2.7. Le­vi 18.21.

c 36.23,38. 6.7.

d 20.41. 37.28. 38.23.

e 28.25. 38.16.

f 11.17. 34.13.

g 37.21. 37.12.

h Isa. 52.15. He­b. 10.22. Jo­ha. 1.25.

i Jo­ha. 4.10.

j 36.29,33. Isa. 4.4. Jo­w. 3.21.

k 37.23.

l Je­r. 33.8.

m 18.31. Je­r. 31.33.

n 18.31. Je­r. 31.33.

o 11.19.

p 11.19.

q 11.19.

r 37.14. Jo­w. 2.28.

s Le­vi 26.3.

t 37.24.

u 37.24.

v Le­vi 25.18.

w 37.24.

x 28.25. 37.25. Amos 9.15.

y Le­vi 26.12.

z 37.23. Ma­t. 1.21. Ro­ma 11.26.

a 36.29,33. Isa. 4.4. Jo­w. 3.21.

b Jo­w. 2.19. Ze­k. 9.17.

c 34.29. Hla­b. 105.16.

d 34.27.

e 16.61.

f 6.9.

g 6.9.

h 36.22.

i 36.29,33. Isa. 4.4. Jo­w. 3.21.

j 28.25. 36.33. 37.25. Amos 9.15.

k 36.10.

l 36.10.

m 36.9.

n 28.13.

o Hla­b. 126.2.

p Isa. 65.21.

q Isa. 65.21.

r 17.24.

s 14.3.

t 36.10.

u 34.31.

v 34.31.

w Isa. 66.20. Ro­ma 12.1. 15.16.

x 2 La­n. 35.7.

y 34.31.

z 36.11.

a 1.3.

b 3.12.

c 37.2. 3.22,23. 8.4. Amos 1.5.

d Da­n. 12.2.

e 37.2. 3.22,23. 8.4. Amos 1.5.

f 1 Ko­r. 15.35.

g Du­te. 32.39. Jo­ha. 5.21. 2 Ko­r. 1.9.

h 37.9. Hla­b. 104.30.

i 37.6,8,9,10,14. 42.16. Ge­n. 6.17. 7.15. Ge­n. 2.7.

j 37.8.

k 37.8.

l 37.6,8,9,10,14. 42.16. Ge­n. 6.17. 7.15. Ge­n. 2.7.

m 37.13. 6.7.

n 37.10. 12.7.

o 37.8.

p Isa. 66.14.

q 37.8.

r 37.6,8,9,10,14. 42.16. Ge­n. 6.17. 7.15. Ge­n. 2.7.

s Da­n. 7.2. 11.4. Isa­m. 7.1.

t 37.9. Hla­b. 104.30.

u 37.10. 12.7.

v 6,8,9,10,14. 42.16. Ge­n. 6.17. 7.15. Ge­n. 2.7.

w 37.14. Isa­m. 11.11.

x 37.14. Isa­m. 11.11.

y Hla­b. 102.3.

z 33.10. Isa. 49.14.

a Li­lo 3.54.

b Da­n. 12.2.

c Isa. 26.19. Ho­s. 13.14.

d 37.36.24.

e 37.13. 6.7.

f 37.6,8,9,10,14. 42.16. Ge­n. 6.17. 7.15. Ge­n. 2.7.

g 37.14. Isa­m. 11.11.

h 36.27.

i 17.24.

j Na­ni 17.2.

k Ze­k. 10.6.

l 2 La­n. 11.12,13,16. 15.9. 30.11,18.

m Ze­k. 10.6.

n 1 La­n. 5.1.

o Ge­n. 48.13,14,19. Ho­s. 5.3,5.

p 37.22,24.

q 37.19. Isa. 11.13.

r 37.19. Isa. 11.13.

s 3.11.

t 12.9.

u Ge­n. 33.8.

v 37.16.

w 37.16.

x 37.19. Isa. 11.13.

y 37.19. Isa. 11.13.

z 12.3.

a 36.24. 37.25. Ho­s. 11.11.

b 36.24. 37.25. Ho­s. 11.11.

c 11.17. Je­r. 32.37.

d 36.24. 37.25. Ho­s. 11.11.

e 37.22,24.

f 37.19. Isa. 11.13.

g Je­r. 50.4.

h 6.2.

i 34.24. 37.24,25.

j 34.23.

k 36.25.

l 14.11.

m 14.11.

n 36.29.

o 36.29.

p 14.11.

q 37.27.

r 34.23.

s 34.24. 37.24,25.

t Je­r. 23.5.

u 37.22,24.

v 34.23.

w 36.27.

x 36.27.

y 36.27.

z 36.24. 37.25. Ho­s. 11.11.

a 28.25. 36.28.

b Isa. 60.21. Jo­w. 3.20. Amos 9.15.

c 34.24. 37.24,25.

d 34.23.

e Jo­ha. 12.34.

f 34.25.

g Isa. 55.3. Hla­b. 89.3,4.

h 36.10.

i 37.28. 11.16. 43.7. Jo­w. 2.27. 2 Ko­r. 6.16. Jo­ha. 1.14.

j Le­vi 26.11.

k 37.23. 34.24,30,31. Le­vi 26.12.

l 37.23. 34.24,30,31. Le­vi 26.12.

m 36.23.

n 20.12.

o 37.28. 11.16. 43.7. Jo­w. 2.27. 2 Ko­r. 6.16. Jo­ha. 1.14.

a 39.1.

b 6.2.

c 39.1.

d Isa­m. 20.8.

e Isa­m. 20.8.

f 39.6. Ge­n. 10.2. 1 La­n. 1.5.

g 39.1.

h 27.13.

i 27.13.

j 39.1.

k 39.1.

l 30.22.

m Isa­m. 20.8.

n 39.1.

o 27.13.

p 27.13.

q 39.2.

r 29.4.

s 38.15. Da­n. 11.40. Isa­m. 9.16.

t 38.15. Da­n. 11.40. Isa­m. 9.16.

u 23.12.

v 23.24.

w 23.24.

x 27.10.

y Ze­f. 3.10.

z 27.10.

a 27.10.

b 27.10.

c Ge­n. 10.2,3. 1 La­n. 1.5,6.

d 38.9,22. 39.4. 12.14.

e 27.14.

f 38.15. 32.30.

g 39.2. Hla­b. 48.2.

h 38.9,22. 39.4. 12.14.

i 38.15. 32.30.

j Isa. 8.9,10. Je­r. 46.3,4. 51.12.

k Je­r. 46.14.

l 38.16. Isa. 24.22.

m Isa. 29.6.

n 38.16. Isa. 24.22.

o 38.12. 34.13.

p 6.2.

q Je­r. 22.5.

r 28.26. 34.25,28. 39.6,26. 38.11,14. Je­r. 49.31. Je­r. 32.37.

s 38.22. Isa. 28.2.

t Isa. 10.3.

u 38.16,22. Je­r. 4.13.

v 38.6,22.

w 38.6,22.

x 11.5. Je­r. 7.31.

y Du­te. 3.5. Esta 9.19. Hlu. 5.7,11.

z 28.26. 34.25,28. 39.6,26. 38.11,14. Je­r. 49.31. Je­r. 32.37.

a Je­r. 49.31. Mi­ka 5.11.

b Je­r. 49.31. Mi­ka 5.11.

c 38.13. 29.19.

d 36.10. 26.20.

e 38.8.

f 38.13. Ge­n. 31.18. 34.23. 36.6.

g 27.22.

h 25.13.

i 27.12.

j 32.2.

k 38.13. 29.19.

l 38.13. 29.19.

m 38.13. Ge­n. 31.18. 34.23. 36.6.

n 38.13. 29.19.

o 38.19. Jo­w. 3.1. Isa. 2.11.

p 28.26. 34.25,28. 39.6,26. 38.11,14. Je­r. 49.31. Je­r. 32.37.

q 38.11.

r 38.6. 39.2.

s 38.6,9,22.

t 38.4. 23.6.

u 38.16,22. Je­r. 4.13.

v 38.8. Ge­n. 49.1. Du­te. 4.30. Je­r. 30.24.

w 38.23. 20.41. 39.13. Eks. 14.4.

x 12.3.

y 5.13.

z 5.13.

a Hla­b. 89.46.

b 38.19. Jo­w. 3.1. Isa. 2.11.

c Ha­gg. 2.6,7. Isa­m. 16.18.

d Ho­s. 4.3.

e Ge­n. 1.26.

f Ho­s. 4.3.

g Ge­n. 1.26.

h Ho­s. 4.3.

i Ge­n. 1.26.

j Je­r. 4.24.

k Na­h. 1.6.

l Hla­b. 105.16.

m Je­r. 25.29.

n 14.17.

o Je­r. 25.29.

p 39.4,17.

q Hlu. 7.22. Isa. 19.2.

r 17.20. Isa. 66.16. Je­r. 25.31. Jo­w. 3.2.

s 28.23.

t 14.19.

u 28.23.

v 39.6. Hla­b. 11.6. Isa­m. 20.9.

w 38.6,9.

x 38.6,9.

y 38.9. 13.11,13.

z 13.11,13. 38.9.

a Jo­sh. 10.11. Isa­m. 8.7.

b 39.6. Hla­b. 11.6. Isa­m. 20.9.

c 39.6. Hla­b. 11.6. Isa­m. 20.9.

d Jo­be 18.15.

e 36.23. 38.16.

f 36.23. 38.16.

g 37.28.39.7.

h 6.7.

a 38.2,3.

b 38.2,3.

c 38.2,3.

d 38.4.

e 45.13.

f 38.15.

g 39.4,17. 6.2.

h Hla­b. 76.3.

i 38.21. 39.17.

j 39.4,17. 6.2.

k 38.6.

l 38.6.

m Isa. 46.11.

n 39.17. 33.27. 5.17.

o 17.24.

p 38.22. Amos 1.4.

q 38.2.

r 39.26. 38.8.

s 27.3,6,7,15. Hla­b. 72.10.

t 6.7.

u 39.22.

v 20.39.

w 6.7.

x 38.23.

y Isa. 45.11.

z 21.7.

a 21.7.

b Isa­m. 16.17. 21.6.

c 38.17.

d Hla­b. 46.9.

e Isa. 44.15. Hla­b. 78.21.

f 39.10. Hla­b. 140.7.

g 23.24.

h 39.10. Hla­b. 140.7.

i Isa. 14.2. 17.14. 33.1.

j 39.8,22. Isa. 2.11.

k 39.14,16. Du­te. 21.23.

l 34.29.

m 28.22. 38.16,23. 39.21.

n 39.15.

o 39.14,16. Du­te. 21.23.

p 39.12.

q 30.15.

r 2 Kho. 23.17.

s 39.11.

t 39.14,16. Du­te. 21.23.

u Isa­m. 19.17.

v 39.4.

w 39.4.

x Isa­m. 19.17.

y Je­r. 12.9.

z Ze­f. 1.7.

a 39.4.

b Isa­m. 19.18.

c Hla­b. 22.12.

d Hla­b. 22.12.

e Isa. 23.18.

f Ze­f. 1.7.

g Isa­m. 19.18.

h 38.4. Hla­b. 76.6.

i Isa­m. 19.18.

j 28.22. 38.16,23. 39.21.

k Eks. 7.4.

l Eks. 7.4.

m 39.7,28. 6.7. Jo­w. 2.27.

n 39.8,22. Isa. 2.11.

o 43.27. 1 Sa­m. 18.9. Isa. 18.2,7.

p 39.24,29. Du­te. 31.17.

q Le­vi 26.25.

r 36.19.

s 39.24,29. Du­te. 31.17.

t 16.53. Jo­be 42.10.

u 20.40. Je­r. 30.3.

v 5.13.

w 32.24.

x 39.6. 38.8. Le­vi 26.5.

y 34.28. Le­vi 26.6. Isa. 17.2.

z 28.25.

a Hla­b. 107.3.

b 28.25.

c 20.41.

d 34.30. 39.22.

e Hla­b. 147.2.

f 39.23. Isa. 54.8.

g Jo­w. 2.28.

a 33.21.

b 26.1,2.

c 33.21.

d 1.3; 2 Kho. 3.15.

e 1.1; 8.3.

f Isa­m. 21.10; 43.12.

g 47.3; 43.6; 9.2.

h 1.7.

i 47.3.

j 40.5; 42.16-19; Isa­m. 11.1.

k 44.5.

l 44.5.

m 44.5.

n Du­te. 6.6.

o 43.10.

p 42.20.

q 40.5; 42.16-19; Isa­m. 11.1.

r 43.13; 41.8.

s 43.13; 41.8.

t Eks. 25.25; 37.12; 40.43.

u Isa­m. 21.16.

v Isa­m. 21.16.

w 43.1; Isa­m. 7.2; Da­n. 6.10.

x 40.22,26.

y Isa. 6.4.

z Isa. 6.4.

a 40.10,12,13,16,21,29,33,36; 1 Kho. 14.28; 2 La­n. 12.11.

b 40.30.

c Isa. 6.4.

d 40.8,9.

e 40.8,9.

f 40.14,16,21,24,29,33,36,37,38,48,49; 41.1,3.

g 40.14.

h 40.8,9.

i 40.10,12,13,16,21,29,33,36; 1 Kho. 14.28; 2 La­n. 12.11.

j 41.16.

k 40.10,12,13,16,21,29,33,36; 1 Kho. 14.28; 2 La­n. 12.11.

l 40.10,12,13,16,21,29,33,36; 1 Kho. 14.28; 2 La­n. 12.11.

m 40.5,7.

n 40.30.

o 40.14,16,21,24,29,33,36,37,38,48,49; 41.1,3.

p 40.9.

q 40.21.

r 41.16,26; 1 Kho. 6.4.

s 40.14,16,21,24,29,33,36,37,38,48,49; 41.1,3.

t 41.3.

u 41.3.

v 40.14,16,21,24,29,33,36,37,38,48,49; 41.1,3.

w 41.18.

x 40.20; 44.4; Isa­m. 11.2.

y 40.38,44,45,46; 41.10; 42.1,4,5,7-13; 2 Kho. 23.11.

z 2 La­n. 7.3; Esta 1.6; He­z.40.18; 42.3.

a 45. 5.

b 2 La­n. 7.3; Esta 1.6; 40.18; 42.3.

c 40.40,44; 1 Kho. 6.8; 2 La­n. 23.10.

d 40.20; 44.4; Isa­m. 11.2.

e 40.7.

f 40.10.

g 40.9.

h 40.24,28,29,32,33,35.

i 40.15,25,29,33,36.

j 40.13,25,29,33,36.

k 40.16.

l 40.16.

m 40.16.

n 40.6,26; 40.31,34,37.

o 40.16.

p 40.20.

q 40.6,26; 40.31,34,37.

r 42.2; 40.27.

s 40.9.

t 40.24,28,29,32,33,35.

u 40.16.

v 40.16.

w 40.16.

x 40.15,25,29,33,36.

y 40.13,25,29,33,36.

z 40.6,26; 40.31,34,37.

a 1 Kho. 10.5; 40.40.

b 40.16.

c 40.16.

d 40.9.

e 40.23.

f 42.2; 40.27.

g 8.16.

h 40.24,28,29,32,33,35.

i 40.7.

j 40.9.

k 40.16.

l 40.16.

m 40.15,25,29,33,36.

n 40.13,25,29,33,36.

o 40.16.

p 40.34; 40.37.

q 40.7.

r 40.34.40.37.

s 40.16.

t 40.16.

u 40.9.

v 40.34,37; 40.22,26.

w 8.16.

x 40.24,28,29,32,33,35.

y 40.7.

z 40.9.

a 40.16.

b 40.24,28,29,32,33,35.

c 40.16.

d 40.16.

e 40.15,25,29,33,36.

f 40.13,25,29,33,36.

g 40.34.40.37.

h 40.16.

i 40.16.

j 40.34,37; 40.22,26.

k 40.24,28,29,32,33,35.

l 40.7.

m 40.9.

n 40.16.

o 40.16.

p 40.15,25,29,33,36.

q 40.13,25,29,33,36.

r 40.9.

s 40.16.

t 40.34,37; 40.22,26.

u 40.17.

v 40.9.

w 2 La­n. 4.6; Isa. 4.4; Je­r. 51.34.

x 46.2.

y 46.2.

z Le­vi 1.3,9,13,14,17; He­z.40.42.

a Le­vi 4.2,3; 42.13; 44.27; 46.20.

b Le­vi 5.6; 6.6; 7.1; 42.13; 46.20.

c 40.39.

d Le­vi 1.3,9,13,14,17; 40.42.

e Eks. 20.25.

f Le­vi 1.3,9,13,14,17; 40.42.

g Hla­b. 68.13; Ge­n. 49.14; Hlu. 5.16.

h 40.5.

i 40.17.

j 1 La­n. 6.31-33.

k 40.17.

l 44.8,14,15,16; 48.11; Le­vi 8.35; Na­ni 1.53.

m 40.17.

n 42.4,11; 46.19.

o Na­ni 18.5.

p 43.19; 44.15,16; 48.11.

q 1 Kho. 2.35; 1 La­n. 24.3,6.

r 43.19; 44.15,16; 48.11.

s 42.13; 45.4.

t 41.13-15.

u 41.13-15.

v 45.2; Isa­m. 21.16; 41.21; 43.16; 48.20.

w 43.13.

x 41.25,26.

y 40.9.

z 1 Kho. 6.3.

a 1 Kho. 7.21.

b 40.9.

a 41.4,21,23,25; 42.8.

b 1 Kho. 6.17.

c 41.3; 40.9.

d Eks. 26.16,22,23.

e 47.1.

f 1 Kho. 6.17.

g 1 Kho. 6.2.

h 40.16.

i 41.3; 40.9.

j 1 Kho. 6.20; 2 La­n. 3.8.

k 41.4,21,23,25; 42.8.

l 44.13; 45.3; 41.21,23; 1 Kho. 6.16.

m 41.6-9; 41.11,26; 1 Kho. 6.5,8.

n 41.6-9; 41.11,26; 1 Kho. 6.5,8.

o 1 Kho.6.6.

p 41.6-9; 41.11,26; 1 Kho. 6.5,8.

q 1 Kho. 6.6.

r 1 Kho. 6.8.

s 41.6-9; 41.11,26; 1 Kho. 6.5,8.

t 1 Kho. 22.35.

u 42.5,6.

v 41.6-9; 41.11,26; 1 Kho. 6.5,8.

w 40.5; 43.13.

x 41.6-9; 41.11,26; 1 Kho. 6.5,8.

y 41.11.

z 41.6-9; 41.11,26; 1 Kho. 6.5,8.

a 40.44; 40.17.

b 42.3.

c 41.6-9; 41.11,26; 1 Kho. 6.5,8.

d 41.11.

e 41.11.

f 41.12; 42.1.

g 41.13-15; 42.1,10,13; Li­lo 4.7; Le­vi 16.22.

h Eks. 27.12; 38.12 in the He­b.

i 41.13-15; 42.1,10,13; Li­lo 4.7; Le­vi 16.22.

j 40.47; 42.8.

k 41.13-15; 42.1,10,13; Li­lo 4.7; Le­vi 16.22.

l 40.47; 42.8.

m 41.12; 42.1.

n 41.16; 42.3,5.

o 40.47; 42.8.

p Isa. 6. 4 ma­rg.

q 41.26; 40.16.

r 41.16; 42.3,5.

s 40.10; 42.3.

t Isa. 6.4.

u 41.20,25; 1 Kho. 6.29,32,35; 7.36.

v 41.20,25; 1 Kho. 6.29,32,35; 7.36.

w 2 La­n. 3.5; 40.16,22,26,31,34,37; 41.26.

x 10.14.

y 41.20,25; 1 Kho. 6.29,32,35; 7.36.

z 41.20,25; 1 Kho. 6.29,32,35; 7.36.

a 41.1.

b 41.1.

c 41.1.

d 41.4.

e Eks. 30.1; Isa­m. 11.1.

f 44.16; 23.41; Ma­l. 1.7,12.

g Eks. 30.8.

h 41.1.

i 41.4.

j 1 Kho. 6.31-33.

k 1 Kho. 6.34.

l 41.1.

m 41.20,25; 1 Kho. 6.29,32,35; 7.36.

n 41.20,25; 1 Kho. 6.29,32,35; 7.36.

o 2 La­n. 3.5; 40.16,22,26,31,34,37; 41.26.

p 41.17,20.

q 41.26; 1 Kho. 7.6.

r 40.48.

s 41.16.

t 2 La­n. 3.5; 40.16,22,26,31,34,37; 41.26.

u 40.48.

v 41.5.

w 41.26; 1 Kho. 7.6.

a 40.20.

b 40.17.

c 42.10,13; 41.12.

d 41.12,15.

e 40.23.

f 42.8.

g 41.10.

h 40.17.

i 42.5; 41.15,16.

j Ge­n. 6.16; 41.16.

k 40.17.

l 46.19; 40.46; He­z. 42.11.

m 42.4.

n 42.4.

o 40.17.

p 42.5; 41.15,16.

q 41.7.

r 42.6.

s Na­ni 11.17,25.

t 41.7.

u 42.6.

v 42.10,12; 13.5.

w 40.17.

x 42.8.

y 41.1.

z 41.13,14.

a 44.5; 46.19.

b 10.12; 13.5.

c 42.10,13; 41.12.

d 41.12,15.

e 42.4.

f 42.4.

g Eks. 26.30; 1 Kho.6.37.

h 46.19; 40.46; He­z.42.11.

i 16.25.

j 42.10,12; 13.5.

k 42.4,11.

l 42.10,13; 41.12.

m 40.46.

n ev.6.16,26; 10.13; 24.9.

o Na­ni 18.9.

p Na­ni 18.9.

q 44.29.

r Le­vi 2.3,10; 6.14; 10.12.

s Na­ni 18.9.

t 44.29.

u 40.39.

v Na­ni 18.9.

w 44.29.

x 40.39.

y 44.19.

z 44.19.

a 44.19.

b 40.6; 43.1.

c 40.3.

d 40.5.

e 45.2.

f 22.26; 48.15; 43.12; 44.23.

a 44.4; 10.19; 11.1; 40.6; 42.15; 44.1; 43.5.

b 11.23; Isa­m. 21.11.

c 1.24.

d Isa­m. 18.1; 10.4.

e 1.28.

f Je­r. 1.10.

g 1.1.

h 1.28.

i 11.23; Isa­m. 21.11.

j 44.2.

k 43.4; 10.19; 11.1; 40.6; 42.15; 44.1; 43.5.

l 3.12; Isa­m. 21.10.

m 1 Kho. 8.10,11; 44.4; 10.4.

n 9.2; 40.3; 47.3.

o Hla­b. 99.1.

p Isa. 60.13; 1 La­n. 28.2.

q 43.9; Eks. 29.45; Hla­b. 68.16; 132.14; He­z. 37.26,28; Jo­w. 3.17.

r Hla­b. 46.5; Isa­m. 7.15.

s 43.8; 20.39.

t 37.26.

u 43.8; 20.39.

v 43.9; Le­vi 26.30; Je­r. 16.18.

w 43.9; Le­vi 26.30; Je­r. 16.18.

x 2 Kho. 16.14; 21.5,7; 8.3.

y Isa. 6. 4 ma­rg.

z 41.21.

a Isa. 59.2.

b 43.8. He­z. 20.39.

c 23.39; 44.7.

d 43.9; Le­vi 26.30; Je­r. 16.18.

e 43.9; Le­vi 26.30; Je­r. 16.18.

f 43.9; Eks. 29.45; Hla­b. 68.16; 132.14; He­z. 37.26,28; Jo­w. 3.17.

g 40.4.

h 43.18; 44.5.

i 43.11.

j 16.2.

k 16.2.

l Jo­be 23.3; Na­h. 2.9.

m 2 Sa­m. 3.25; 44.5; 1 Sa­m. 29.6.

n 2 Sa­m. 3.25; 44.5; 1 Sa­m. 29.6.

o 43.18; 44.5.

p 43.18; 44.5.

q 12.3.

r 43.18; 44.5.

s 40.2.

t 40.12; 42.15-20.

u 40.47; 47.1; Eks. 27.1-8; 2 La­n. 4.1.

v 40.5; 41.8.

w 40.12; 42.15-20.

x Eks. 28.16; 39.9; 1 Sa­m. 17.4; Isa. 40.12; 43.17.

y 43.20; Eks. 27.2.

z 40.47.

a 1.8.

b 43.17,20; 45.19.

c 1.8.

d 40.12; 42.15-20.

e Eks. 28.16; 39.9; 1 Sa­m. 17.4; Isa. 40.12; 43.17.

f Eks. 20.26.

g 43.11.

h Le­vi 1.5.

i Deut 17.9; 24.8; Je­r. 33.18; 44.15.

j Deut 17.9; 24.8; Je­r. 33.18; 44.15.

k 40.46.

l 40.46.

m Eks. 29.10; 45.18.

n Le­vi 8.14; He­z.43.21.

o Le­vi 8.14; He­z.43.21.

p Eks. 29.12; Le­vi 8.15; 45.19.

q Eks. 29.12; Le­vi 8.15; 45.19.

r 43.20; Eks. 27.2.

s 43.14.

t 40.12; 42.15-20.

u 43.13,17.

v 43.22,23; Eks. 29.36; 45.18.

w 45.15.

x Le­vi 8.14; He­z. 43.21.

y Eks. 29.14.

z 2 La­n. 31.13.

a Eks. 29.14.

b 43.22,23; Eks. 29.36; 45.18.

c 43.22,23; Eks. 29.36; 45.18.

d Le­vi2.13; Ma­rk. 9.49.

e Eks. 29.35,36; Le­vi 8.33.

f Eks. 29.35,36; Le­vi 8.33.

g Jo­be 36.11.

h Le­vi 9.1.

i 39.22.

j Le­vi 3.1.

k 20.40.

a 43.5.

b 43.1.

c 43.1.

d 43.4.

e 34.24; 37.25; 45.7.

f Ge­n. 31.54; 1 Ko­r. 10.18.

g 46.2,12.

h 40.17,20.

i 43.5.

j 1.28.

k 40.4.

l 40.4.

m 43.11.

n 43.11.

o 43.11.

p 43.11.

q 2.5.

r Du­te. 3.2645.9; 1 Pe­t. 4.3.

s 43.8,9; Se­b. 21.28.

t 44.9; Je­r.9.26; Se­b. 7.51; He­z. 28.10.

u 43.8; 44.9; Se­b. 21.28.

v 23.29.

w Le­vi 3.11.

x 44.15; Le­vi 3.16,17.

y 45.15; Le­vi 3.16,17.

z 33.25.

a 40.45.

b 43.8; 44.9; Se­b. 21.28.

c 43.8; 45.9; Se­b. 21.28.

d 44.15; 48.11.

e 44.15; 48.11.

f 4.4-6; 44.12; Le­vi 5.1.

g 1 La­n. 26.30; He­z. 9.1; 2 Kho. 11.18.

h Hla­b. 84.10.

i 45.5; 46.24.

j Na­ni 16.9; He­z. 44.15.

k Hla­b. 106.26.

l 4.4-6; 45.12; Le­vi 5.1.

m Na­ni 18.3; 2 Kho. 23.9.

n 41.4.

o 32.24.

p 44.8,15,16; 40.45; Na­ni 18.4.

q 1 La­n. 23.28,32.

r 1 La­n. 23.28,32.

s 1 La­n. 23.28,32.

t 1 La­n. 23.28,32.

u 1 La­n. 23.28,32.

v Du­te. 10.8; He­z.44.11; 1 Kho. 2.35.

w 44.8,15,16; 40.45; Na­ni 18.4.

x 44.15; 48.11.

y Du­te. 10.8; He­z.44.11; 1 Kho. 2.35.

z Du­te. 10.8; 44.11; 1 Kho. 2.35.

a 44.7.

b 41.22.

c 44.8,15,16; 40.45; Na­ni 18.4.

d Eks. 28.43.

e 44.21,27.

f Eks. 28.39; 39.27; Je­r. 13.1; Isa­m. 15.6.

g Eks. 28.40; Isa. 3.20.

h Eks. 28.40; Isa. 3.20.

i Le­vi 6.10.

j Eks. 39.28.

k 42.14.

l 42.14.

m Le­vi 6.11.

n 42.14.

o Le­vi 6.11.

p 46.20; Eks. 29.37; 30.29; Le­vi 6.27; Ma­t. 23.17,19.

q Le­vi 21.5; 2 Sa­m. 14.26; He­z. 5.1.

r Na­ni 6.5; Le­vi 10.6; 1 Ko­r. 11.14.

s Le­vi 10.9.

t 44.21,27.

u Le­vi 21.7,13,14.

v Le­vi 21.7,13,14.

w Le­vi 10.11.

x 22.26.

y 22.26.

z Le­vi 10.10.

a Du­te. 17.8,9; 2 La­n. 19.8,10.

b 22.26.

c Le­vi 21.1-3; 21.11.

d 22.3.

e Le­vi 21.1-3; 21.11.

f Na­ni 19.11,12; Na­ni 6.10.

g 17,21.

h 40.39.

i Na­ni 18.20.

j Na­ni 18.20.

k Na­ni 18.20.

l Le­vi 6.14,17,18,25,29; 7.1,6; 42.13.

m Le­vi 6.14,17,18,25,29; 7.1,6; 42.13.

n Le­vi 6.14,17,18,25,29; 7.1,6; 42.13.

o Le­vi 27.21,28; Na­ni 18.14.

p Eks. 29.27; He­z. 45.1,6,7,13,16; 48.8-10,12,18,20,21.

q 20.40.

r Eks. 29.27; He­z. 45.1,6,7,13,16; 48.8-10,12,18,20,21.

s Na­ni 15.20.

t Za­ga 3.9,10.

u Ma­l. 3.10.

v Le­vi 22.8; Eks. 22.31; 4.14.

a 47.22.

b 48.8-10.

c 44.30.

d 48.8-10.

e 45.2; 42.16-20.

f 42.20.

g 40.47.

h 27.28; 48.15,17; Le­vi 25.34.

i 45.1.

j 48.8-10.

k 45.1.

l 48.10.

m 41.4.

n 45.1.

o 48.11,12; Jo­w. 1.9.

p 40.46.

q Hla­b. 68.35; 21.2.

r 48.13.

s 48.13.

t 44.11.

u 40.17; 41.5.

v 48.15.

w 45.18.

x 44.30.

y 45.19.

z 44.3.

a 48.21.

b 44.30.

c Je­r. 22.17; He­z.22.27.

d 46.18.

e Je­r. 22.3; 21.12.

f 46.18.

g 47.13,21; 48.1-7; 48.23-28.

h 44.6.

i Je­r. 22.17; 22.27.

j Je­r. 22.17; 22.27.

k Le­vi 19.35,36.

l Za­ga11.1.

m 45.12,13,24; Eks. 16.36; Le­vi 5.11; 6.20; Na­ni 5.15; 28.5; Hlu. 6.19; Ru­the 2.17; 1 Sa­m. 1.24; 17.17; He­z. 46.5,7,11,14; Ze­k. 5.6-10.

n Du­te. 25.14,15; Za­ga 20.10; Amos 8.5; Mi­ka 6.10.

o Le­vi 19.35,36.

p Du­te. 25.14,15; Za­ga 20.10; Amos 8.5; Mi­ka 6.10.

q 45.12,13,24; Eks. 16.36; Le­vi 5.11; 6.20; Na­ni 5.15; 28.5; Hlu. 6.19; Ru­the 2.17; 1 Sa­m. 1.24; 17.17; He­z. 46.5,7,11,14; Ze­k. 5.6-10.

r Isa. 5.10.

s 45.14; 1 Kho.7.26,38; 2 La­n.2.10; 4.5; Ezra 7.22; Lu­ka 16.6.

t Isa. 5.10.

u Du­te. 25.14.15; Za­ga 20.10; Amos 8.5; Mi­ka 6.10.

v 45.13,14; Le­v.27.16; Nu­m. 11.32; Ho­s.3.2.

w Isa. 5.10.

x Eks. 30.13; 4.10.

y 1 Kho. 10.17; Ezra 2.69; Ne­h.7.71,72.

z 44.30.

a 45.12,13,24; Eks. 16.36; Le­vi 5.11; 6.20; Na­ni 5.15; 28.5; Hlu. 6.19; Ru­the 2.17; 1 Sa­m. 1.24; 17.17; 46.5,7,11,14; Ze­k. 5.6-10.

b 45.13,14; Le­vi 27.16; Na­ni 11.32; Ho­s. 3.2.

c 39.2.

d 45.14; 1 Kho. 7.26,38; 2 La­n. 2.10; 4.5; Ezra 7.22; Lu­ka 16.6.

e 45.13,14; Le­vi 27.16; Na­ni 11.32; Ho­s. 3.2.

f Ge­n. 13.10; Ma­l. 1.8.

g 43.27.

h 45.17,20; 43.20;Le­vi 1.4.

i 44.30.

j 46.4-7.

k Eks. 29.40.

l 46.9; 46.11.

m 45.18; 46.1,3,6; Na­ni 28.11.

n 45.18; 46.1,3,6; Na­ni 28.11.

o 46.9; 4611.

p 45.22-24; Le­vi 14.19; Na­ni 6.16; 6.17.

q 43.27.

r 45.17,20; 43.20; Le­vi 1.4.

s 45.18; 46.1,2,3; Na­ni 28.11.

t 43.19; 46.6.

u Le­vi 16.16.

v 43.20.

w 43.20.

x 43.20.

y 41.21.

z 43.20.

a 40.32; 46.1; 8.16.

b 4.27.

c Hla­b. 19.7; Za­ga 19.25.

d 45.17,20; 43.20; Le­vi 1.4.

e 23.5.

f 45.22-24; Le­vi 14.19; Na­ni 6.16; 6.17.

g 23.8.

h 45.22-24; Le­vi 14.19; Na­ni 6.16,17.

i Na­ni 28.15.

j 46.5,7.

k 45.22-24; Le­vi 14.19; Na­ni 6.16; 6.17.

l 45.10.

m Eks. 29.40; 30.24; Le­vi 19.36; 23.13; Na­ni 15.4-7,9,10; 28.5,7,14; He­z. 4.11; 46.5,7,11,14.

n Le­vi 23.34.

o 45.22-24.

p 45.22-24.

q 45.22-24.

r 45.22-24.

a 45.19; 46.19.

b 8.16.

c Lu­ka 13.14.

d 46.3,6; 45.17.

e 46.8,12; 44.3; 1 La­n. 9.18.

f 41.21.

g 40.38.

h 9.3.

i 46.9.

j 46.3,6; 45.17.

k 45.17.

l Le­vi 1.2.

m Na­ni 28.9,10.

n Na­ni 28.9,10.

o 45.24.

p 46.7,11,14; 45.11.

q 46.7,11,14; 45.24.

r 46.3,6; 45.17.

s 45.18.

t 45.24.

u 46.7,11,14; 45.11.

v Le­vi 25.26.

w 46.7,11,14; 45.24.

x 46.8,12; 44.3; 1 La­n. 9.18.

y 46.9.

z Eks. 23.14-17; Du­te. 16.16.

a 45.17.

b Eks. 14.2; Isa. 57.2.

c Hla­b. 42.4.

d Hla­b. 42.4.

e 45.17.

f 45.17.

g 46.7,11,14; 45.11.

h 46. 5 ma­rg.

i 46.7,11,14; 45.24.

j Le­vi 7.16; 22.23; Du­te. 23.23.

k 46.8,12; 44.3; 1 La­n. 9.18.

l 46.8,12; 44.3; 1 La­n. 9.18.

m 46.2.

n 46.2.

o Na­ni 28.3,4; Eks. 29.38.

p 46.7,11,14; 45.11.

q 46.7,11,14; 45.24.

r Na­ni 28.10,15; 29.6.

s 45.7.

t Le­vi 25.10.

u 1 Sa­m. 8.14; 1 Kho. 21.3,7.

v 45.8.

w 46.1.

x 42.4.

y 46.24; 2 La­n. 35.13.

z 40.39.

a 40.39.

b Le­vi 2.4.

c 44.19.

d 44.11.

e 46.24; 2 La­n. 35.13.

a 41.1,2.

b Jo­w. 3.18; Ze­k. 14.8; Isa­m. 22.1; Hla­b. 46.4; Jo­ha. 4.10.

c 9.3.

d 43.13.

e 40.35.

f 40.6.

g 40.3.

h Je­r. 31.39; Ze­k. 1.16; He­z. 40.3; Ze­k. 2.1.

i 47.12; Isa­m. 22.2.

j Jo­sh. 22.10,11; Jo­sh. 13.2; 18.17; Jo­w. 3.4.

k Du­te. 3.17; 4.49; Jo­sh. 3.16; 2 Kho. 14.25.

l Du­te. 3.17; 4.49; Jo­sh. 3.16; 2 Kho. 14.25.

m Ge­n. 1.20.

n Ge­n. 1.20,21; 7.21; 8.17; 9.7.

o 1 Sa­m. 23.29.

p Isa. 15.8.

q 26.5.

r 47.15,19,20; 48.28; Jo­sh. 15.12.

s Jo­be 40.21.

t Isa. 30.14.

u Du­te. 29.23; Ge­n. 14.3.

v 47.7.

w Ge­n. 2.9.

x Je­r. 17.8.

y Jo­be 14.18.

z Isa­m. 22.2.

a Isa. 28.4.

b 47.7.

c Isa­m. 22.2.

d 45.8.

e Ge­n. 48.5; Jo­sh. 17.14,17; 1 La­n. 5.1; 48.4,5.

f Ge­n. 12.7; 13.15; 15.7; 17.8; 26.3; 28.13.

g 48.29.

h 47.10.

i 48.1.

j Na­ni 34.8.

k 48.1.

l Na­ni 34.8.

m 1 Kho. 8.65.

n 2 Sa­m. 8.8; 1 La­n. 11.39.

o 48.1.

p Isa. 7.8.

q 1 Kho. 8.65.

r 47.18; Jo­be 30.6.

s 48.1.

t Na­ni 34.9,10.

u 48.1.

v Isa. 7.8.

w 48.1.

x 1 Kho. 8.65.

y 47.18; Jo­be 30.6.

z Isa. 7.8.

a Jo­sh. 13.10.

b Jo­w. 2.20; Ze­k. 14.8; Da­n. 11.45.

c 48.28.

d 48.28.

e Ge­n. 14.7; 2 La­n. 20.2.

f Na­ni 20.13.

g Na­ni 34.5.

h 48.28.

i 47.10.

j Eks. 26.18,35; He­z. 20.46; Ze­k. 6.6; 9.14.

k 47.10.

l 1 Kho. 8.65.

m 45.8.

n 45.1; 48.29.

o Efe. 3.6.

p Ro­ma 10.12; Ga­l. 3.28; Ko­l. 3.11.

q Eks. 12.19,48,49; Le­vi 16.29.

r 45.1; 48.29.

a 48.23; 45.8.

b 47.15,16,17.

c 2 Sa­m. 18.4; Jo­sh. 15.46.

d 47.15,16,17.

e 47.15,16,17.

f 47.15,16,17.

g 47.15,16,17.

h 2 Sa­m. 18.4; Jo­sh. 15.46.

i 47.15,16,17.

j Na­ni 2.25-31.

k Na­ni 2.25-31.

l Na­ni 2.25-31.

m 47.13.

n 47.13.

o 45.1-6.

p 48.10,21.

q 45.1-6.

r 45.1-6.

s 48.10,21.

t 45.1-6.

u 44.15.

v 40.46.

w 40.45.

x 44.10,15.

y 44.10,15.

z 45.1-6.

a 45.5.

b Le­vi 27.10,28,33.

c Le­vi 27.10,28,33.

d Na­ni 27.7,8.

e 44.30.

f 45.6.

g 42.20.

h 45.6.

i 48.30,32-34; Isa­m. 21.16; He­z. 48.20.

j 48.30,32-34; Isa­m. 21.16; He­z. 48.20.

k 48.30,32-34; Isa­m. 21.16; He­z. 48.20.

l 48.30,32-34; Isa­m. 21.16; He­z. 48.20.

m 48.17; 45.2.

n 45.6.

o 48.19; 36.9,34.

p 48.19; 36.9,34.

q 45.6.

r 48.21.

s 40.47.

t 45.7.

u 48.21.

v 10,21.

w 48.23; 45.8.

x 47.19.

y 47.19.

z 47.19.

a 47.22; 47.14.

b Na­ni 34.4,5,8,9,12; Jo­sh. 15.4,7,11.

c 48.30,32-34; Isa­m. 21.16; He­z. 48.20.

d 48.30,32-34; Isa­m. 21.16; He­z. 48.20.

e Isa­m. 21.12,13.

f Du­te. 33.6-8.

g Isa­m. 21.12,13.

h Isa­m. 21.12,13.

i Isa­m. 21.12,13.

j 48.30,32-34; Isa­m. 21.16; 48.20.

k 48.30,32-34; Isa­m. 21.16; 48.20.

l 48.30,32-34; Isa­m. 21.16; 48.20.

m Isa. 60.14. Je­r. 33.16.

n 35.10; Je­r. 3.17; Jo­w. 3.21; Ze­k. 2.10; Isa­m.21.3.

a 2 Kho. 24.1,2; 2 La­n. 36.6; Je­r. 25.1.

b Ne­h. 7.70. Da­n. 2.42; 2 Kho. 24.13; 25.15; 2 La­n. 36.7,10; Je­r. 27.18; 52.19; Da­n. 5.2,3,23.

c Ze­k. 5.11; Ge­n. 11.2.

d 2 La­n. 36.7; Ezra 1.7; 5.2; 1 Sa­m. 5.2.

e Je­r. 39.3,13.

f Esta 1.3.

g Jo­be 31.7; Le­vi 24.19,20.

h Hla­b. 101.1; 9.13,22.

i 1.17.

j 1.17.

k 1.17.

l Tshu. 10.20.

m Se­b. 7.22.

n 1.17.

o Isa. 47.10.

p 2.2,4,5,10; 3.8; 4.7; 5.7,11.

q 2 La­n. 31.16.

r 2 La­n. 31.16.

s 1.8,13,15,16; 11.26.

t 1.18.

u 1 Kho. 10.8; Da­n.1.19; 1.4; 2.2; Ge­n. 41.46.

v 1.11,19; 2.17; So­ng. 6.6.

w 2 Kho. 23.34.

x Da­n. 4.8; 2.26; 4.9,18,19; 5.12; 10.1.

y 2.49; 3.12,14,16,20,22,23,26,28,30.

z Isa. 46.1.

a Ha­gg. 2.18; Se­b. 5.4; 1 Ko­r. 7.37.

b 1.8,13,15,16; 11.26.

c 1 Ko­r. 8.10; 10.20.

d Du­te. 32.38; He­z. 4.13; Ho­s. 9.3; Le­vi 3.17; Se­b. 15.20; Eks. 34.15; Se­b. 10.14.

e Du­te. 32.38; He­z. 4.13; Ho­s. 9.3; Le­vi 3.17; Se­b. 15.20; Eks. 34.15; Se­b. 10.14.

f 1 Ko­r. 10.21.

g Ge­n. 39.21; Za­ga 16.7.

h Hla­b. 106.6.

i Hla­b. 106.46.

j Isa­m. 2.10.

k 1.16.

l 1.5.

m Ge­n. 41.2,18.

n 1.5.

o 1.5.

p 1.5.

q 1.16.

r Jo­be 32.8; Ja­k. 1.5; Da­n. 2.20,22,28.

s 1.4.

t 1.4.

u 1.4.

v 1.4; 9.23; 10.1,11,12; 2 La­n. 26.5; He­z. 28.3.

w 5.12; 7.1; Na­ni 12.6; Je­r. 23.25.

x 1.5.

y 1 Kho. 10.1.

z Ge­n. 41.8,24; Eks. 7.11,22; 8.7,18,19; 9.11.

a 2.2,10,27; 4.7; 5.11.

b 2.2,10,27; 4.7; 5.11.

c 5.7,15.

a 1.1; 2 Kho. 23.36; 24.12; Je­r. 52.28.

b 2.3; Ge­n. 41.8; Da­n. 4.5; 5.9.

c 6.18.

d 4.6; 5.7.

e 1.20.

f 1.20.

g Eks. 7.11; Du­te. 18.10; 2 La­n. 33.6; Ma­l. 3.5; Eks. 22.18; Isa. 47.9,12,13; 1 Sa­m. 6.2; Je­r. 39.3.

h 2.4,5,10; 1.4.

i 1.5.

j 2.3; Ge­n. 41.8; 4.5; 5.9.

k 2.4,5,10; 1.4.

l 3.9; 5.10; 6.6,21; 1 Kho. 1.31.

m 2.4,5,10; 1.4.

n 3.29.

o 3.29.

p Ezra 6.11; 2 Kho. 10.27.

q 5.7,16.

r 2.48.

s 2.9; 4.27; Ru­the 1.13. Da­n. 2.11.

t 2.9; 2.21; Esta 3.7.

u 2.40; 3.29; 2.10.

v Esta 4.11.

w Ezra 10.14.

x 6.4.

y 2.9; 2.21; Esta 3.7.

z 2.9; 4.27; Ru­the 1.13; 2.11.

a 2.4,5,10; 1.4.

b 2.8,40; 2.12.

c 1.20.

d 1.20.

e 2.4,5,10; 1.4.

f 3.28; 6.5,7,12; 2.6.

g 5.11,14; 4.8.

h 2.24; 3.7,8,22; 6.9; Da­n.2.10.

i 2.13,18,24,27,48; 4.6,18; 5.7,8; Esta 1.13.

j 2.13,18,24,27,48; 4.6,18; 5.7,8; Esta 1.13.

k 1.4.

l 3.12.

m 2.13,18,24,27,48; 4.6,18; 5.7,8; Esta 1.13.

n 3.22.

o 1.6.

p Ma­t. 18.19.

q 2.19,28,37,44; Isa­m. 11.13.

r 2.19; 2.27-30,47; 4.9.

s 2.12.

t 2.19; 2.27-30; 2.47; 4.9.

u Jo­be 33.15,16; Na­ni 12.6.

v Jo­sh. 22.33.

w 2.19,28,37,44; Isa­m. 11.13.

x 1 La­n. 29.10; Jo­be 1.21; Hla­b. 72.18; 106.48; 113.2; 115.18.

y 2.23; Isa. 28.29.

z 7.25; 2.8,9; Esta 1.13.

a Se­b. 1.7; 1 The­s. 5.1.

b 5.20; 7.12,14,26.

c Jo­be 12.18; Hla­b. 75.6,7; 4.17; Ro­ma 13.1; Za­ga 8.15.

d Jo­be 12.18; Hla­b. 75.6,7; 4.17; Ro­ma 13.1; Za­ga 8.15.

e 1.17.

f Jo­be 12.22; Hla­b. 25.14; Da­n.2.28,29,47; Amos 4.13.

g Hla­b. 139.12; He­b. 4.13.

h Ja­k. 1.17; 1 Ti­m. 6.16.

i 6.10; 1 La­n. 29.13.

j Du­te. 26 7; 1 La­n. 12.17; 29.18; 2 La­n. 20.6; Se­b. 24.14.

k 2.23; Isa. 28.29.

l 2.18.

m 2.24; 3.7,8,22; 6.9; 2.10.

n 2.14.

o 2.49; 3.12.

p 2.12.

q 3.24; 6.19; Ge­n. 41.14.

r 1.7.

s 5.16.

t 10.14; Ho­s. 3.5; Ge­n. 49.1.

u 4.5,10; 7.1.

v 1.20.

w 1.20.

x 4.7; 5.7,11.

y 4.7,18; 5.8,15.

z 2.29,47; Ge­n. 40.8; 41.16; Da­n. 2.18,22.

a 10.14; Ho­s. 3.5; Ge­n. 49.1.

b 10.14; Ho­s. 3.5; Ge­n. 49.1.

c 4.5,10; 7.1.

d 2.29,47; Ge­n. 40.8; 41.16; Da­n. 2.18,22.

e Ge­n. 41.16; Se­b. 3.12.

f 5.6.

g 2.38-45.

h Jo­be 34.20; Da­n. 8.25; Li­lo 4.6; 2 Ko­r. 5.1; He­b. 9.24; Ze­k. 4.6.

i 2.40,44,45; Da­n. 2.35; Ma­t. 21.44; Lu­ka 20.18; Isa. 8.9.

j Hla­b. 1.4.

k Isa­m. 20.11.

l Isa. 2.2.

m Hla­b. 80.9.

n Ezra 7.12; He­z. 26.7.

o 2.18.

p Ezra 1.2; 5.18.

q Ezra 1.2; 5.18.

r 4.30; Esta 9.29.

s 4.21; Je­r. 27.6.

t 4.30; Esta 9.29.

u 4.21; Je­r. 27.6.

v 2.32; 3.1; 4.22.

w 5.28,31; 7.5.

x 2.32; 3.1; 4.22.

y 7.6.

z 2.32; 3.1; 4.22.

a 7.7,23.

b 2.8; 2.41,45; 4.18; 5.12,22; 6.3; 6.4,22.

c 2.40,44,45; 2.35; Ma­t. 21.44; Lu­ka 20.18; Isa. 8.9.

d 2.40,44,45; 2.35; Ma­t. 21.44; Lu­ka 20.18; Isa. 8.9.

e 2.33.

f 7.7,23.

g 2.8; 2.41,45; 4.18; 5.12,22; 6.3; 6.4,22.

h 2.43.

i 2.43.

j Ge­n. 6.2; Ne­h. 13.23.

k 2.43.

l 2.18.

m 4.3,34; 7.14,27; Mi­ka 4.7; Oba­d. 21; Lu­ka 1.33; Isa. 60.12; Mi­ka 4.8; Ma­t. 3.2; Jo­ha. 18.36; 1 Ko­r. 15.24.

n 6.26.

o 6.26.

p Mi­ka 4.13; Hla­b. 2.9.

q 2.40,44,45; 2.35; Ma­t. 21.44; Lu­ka 20.18; Isa. 8.9.

r Ma­t. 21.24; Lu­ka 20.18.

s 4.3,34; 7.14,27; Mi­ka 4.7; Oba­d. 21; Lu­ka 1.33; Isa. 60.12; Mi­ka 4.8; Ma­t. 3.2; Jo­ha. 18.36; 1 Ko­r. 15.24.

t 2.8; 2.41,45; 4.18; 5.12,22; 6.3; 6.4,22.

u 2.34,35.

v Isa. 28.16; Ze­k. 3.9; 1 Pe­t. 2.4,7.

w 2.28.

x 2 Sa­m. 14.22; Ma­t. 8.2; Se­b. 10.25.

y 2 Sa­m. 14.22; Ma­t. 8.2; Se­b. 10.25.

z 3.5-7; 3.10-12; 3.14,15,18,28; Isa. 44.15.

a Se­b. 14.13.

b Ezra 6.10.

c Du­te. 10.17.

d 1 Ti­m. 6.15; Isa­m. 17.14; 19.16.

e 2.28.

f 2.6.

g 3.1,12,30; Esta 1.1.

h 4.9; 5.11.

i 3.2,3,27; 6.7.

j 2.12.

k 2.24; 3.12.

l 1.7.

m 3.1,12,30; Esta 1.1.

n Esta 2.19.

o 4.9; 5.11.

a 2.32,38.

b Ge­n. 11.2.

c 2.12,30; 2.48.

d 3.3,27.

e 6.1-4; 6.6,7; Ezra 8.36.

f 3,27.

g 2.48.

h 3.3,27.

i Ezra 5.14.

j 3.3.

k 3.3.

l 3.3.

m 3.3.

n 2.48.

o 3.2.

p 3.7,29; 4.1; 5.19; 6.25; 7.14; Isa­m. 5.9.

q Hla­b. 137.3; Isa. 14.11.

r 3.7,10,15.

s Jo­sh. 6.5.

t 1 Ko­r. 14.7.

u 1 Ko­r. 14.7.

v Isa­m. 5.8.

w 2.46.

x 2.46.

y 3.11,15; Je­r. 29.22; He­z. 23.25; Isa­m. 13.14,15.

z 2.12.

a 3.7,10,15.

b 3.7,29; 4.1; 5.19; 6.25; 7.14; Isa­m. 5.9.

c 2.46.

d 2.12.

e 1.4.

f 6.12.

g 6.24.

h 2.4.

i 3.29; 4.6; 6.13,26; 2.14; 3.12; Ezra 4.19; 6.8.

j 3.7,10,15.

k 2.46.

l 2.46.

m 3.11,15; Je­r. 29.22; He­z. 23.25; Isa­m. 13.14,15.

n 2.49.

o 3.12,30; 2.48.

p 2.46.

q 2.49.

r 2.49.

s 2.49.

t 3.7,10,15.

u 2.46.

v Eks. 32.32; Lu­ka 13.9; Ge­n. 30.27.

w 3.11,15; Je­r. 29.22; He­z. 23.25; Isa­m. 13.14,15.

x 2 Kho. 18.35; Eks. 5.2; 6.20.

y 2.49.

z Ezra 6.9; Ezra 7.20.

a 2.14.

b Ezra 6.9; Ezra 7.20.

c Esta 3.5; 5.9.

d 3.27.

e 1 La­n. 15.27.

f 2.15.

g 7.9; Jo­be 18.5; Ngo­ma 3.24,25.

h Da­n. 3.1,2.

i 2.25.

j 3.27; 4.36; 6.7.

k Isa. 43.2.

l 6.23.

m Jo­be 1.6. Da­n.3.28;

n 4.2; 5.18,21; 4.17,24,25,32,34; 7.25.

o 3.2.

p 3.2.

q 3.2.

r 3.27; 4.36; 6.7.

s He­b. 11.34.

t 3.27.

u 6.22; Ma­t. 18.10.

v Jo­be 1.6; 3.28.

w Hla­b. 34.7.

x Hla­b. 34.7.

y Hla­b. 25.2.

z 2.11.

a 4.6; 6.26; 3.10.

b 3.4.

c 2.5.

d 2.8.

e 6.27.

f 3.1.

a 3.4.

b 6.25.

c 6.25.

d 4.35.

e 6.25.

f 1 Pe­t. 1.2; 2 Pe­t. 1.2.

g 6.27; Jo­ha. 4.48.

h 3.26.

i 6.27; Jo­ha. 4.48.

j 6.27; Jo­ha. 4.48.

k 4.34; 2.44.

l 4.34; 2.44.

m 4.27.

n Hla­b. 92.14; Hla­b. 37.35; 52.8; 92.10; 4.11.

o 4.10,13; 2.28.

p 10,13; 2.28.

q 7.15; 2.1.

r 3.29.

s 2.2; 5.7.

t 4.18; 2.12.

u 2.2; 5.7.

v 2.27.

w 4.18; 2.27; 5.8.

x 1.7.

y 4.9,18; 5.11,14; Isa. 63.11; 2.11; Ge­n. 41.38.

z 4.31; Eks. 18.4.

a 1.7.

b 5.11; 2.48.

c 9,18; 5.11,14; Isa. 63.11; 2.11; Ge­n. 41.38.

d 2.18.

e 10,13; 2.28.

f 10,13; 2.28.

g He­z. 31.3; Da­n. 4.20-26.

h 4.21.

i 4.21.

j 4.21.

k Ge­n. 45.23.

l 4.21.

m Li­lo 4.20; He­z. 17.23; 31.6.

n 4.21.

o 4.10,13; 2.28.

p 4.17,23; Hla­b. 103.20.

q 4.23; 4.17; Du­te. 33.2,3; 7.18,21,22,25,27; 8.13; Ze­k. 14.5. Ju­da 14.

r 4.23; Ma­t. 3.10.

s He­z. 31.12.

t He­z. 31.12.

u 4.23,25,32; 1 La­n. 29.30; 7.25; 11.13; 12.7.

v 4.24.

w 4.13.

x 4.13.

y 2.30.

z Hla­b. 9.16.

a 4.25,32; 5.21.

b 4.25,32;5.21.

c 2.21; Hla­b. 47.2; 83.18; 103.19.

d 4.25,32; 5.21.

e Je­r. 27.5; 5.18.

f 1 Sa­m. 2.8; Hla­b. 113.7.8; 4.37.

g 4.8.

h 2.40.

i Ge­n. 41.8; Da­n. 5.8,15; 4.7.

j 4.8.

k 4.8.

l 2 Ko­r. 7.8; Ga­l. 2.5; Da­n.4.33; 5.5.

m 5.6.

n 1 Sa­m. 25.26; 2 Sa­m. 18.32.

o 4.10,11.

p 4.12.

q 4.12.

r 2.38.

s 2.38.

t Je­r. 27.6-8.

u 4.11.

v 4.13.

w 4.14.

x 4.15,26.

y 4.23,25,32; 1 La­n. 29.30; 7.25; 11.13; 12.7.

z 4.24.

a 4.24,25,32,34; 7.25; 3.26.

b 4.32; 5.21.

c 4.32; 5.21.

d Hla­b. 106.20.

e 4.23,25,32; 1 La­n. 29.30; 7.25; 11.13; 12.7.

f 4.32; 5.21.

g 2 La­n. 33.13.

h 4.25,32; 5.21.

i 4.24,25,32,34; 7.25; 3.26.

j 4.25,32; 5.21.

k 15,26.

l Lu­ka 15.18,21.

m 2.6.

n Ma­t. 6.1.

o Za­ga 16.6.

p Hla­b. 41.1; Ma­t. 25.35; Lu­ka 3.11; 16.9.

q Se­b. 8.22; 2 Ti­m. 2.25; Je­r. 18.7,8; Jo­na 3.5.

r 7.12; 1 Kho. 21.29.

s 4.4.

t 5.20.

u Amos 7.13; Je­r. 51.41.

v 2.37.

w 2.37.

x 2.37.

y 4.36.

z 4.36.

a 5.5; Lu­ka 12.20.

b 4.8; Eks. 18.4.

c 3.4.

d 4.25.

e 4.25.

f 4.25.

g 4.25.

h 4.25.

i 4.19.

j 5.21.

k 4.26.

l 4.36.

m 5.23.

n 12.7; 6.26; Isa­m. 4.10.

o 4.3; 2.44.

p 4.3; 2.44.

q Hla­b. 10.16.

r 4.3; 2.44.

s Hla­b. 115.3.

t Hla­b. 115.3.

u 4.1.

v Isa. 14.27.

w Jo­be 9.12; Ro­ma 9.20.

x Jo­be 9.12; Ro­ma 9.20.

y 4.36.

z 3.24.

a 4.30; 5.18.

b 4.30; 5.18.

c 5.6.

d 3.24.

e 5.1.

f Tshu. 7.13.

g Jo­be 42.12; Ma­t. 6.33.

h 4.34; 5.4.

i 4.34; 5.4.

j 5.23.

k Hla­b. 33.4; Isa­m. 15.3.

l Du­te. 32.4; Isa­m. 15.3.

m 5.20; Za­ga 29.23; Da­n. 4.17.

a 5.2; 7.1; 8.1; Je­r. 27.7.

b 4.36; 6.17; Da­n. 5.2,3,9,10,23.

c Esta 1.3.

d 5.3,23; Ezra 5.14,15; 6.5; 7.19.

e 1.2.

f 5.3,23.

g 4.36; 6.17; 5.2,3,9,10,23.

h Isa. 21.5,9.

i Isa. 21.5,9.

j 5.23; Hlu. 16.24; 4.34,37.

k 5.23; Isa­m. 9.20.

l 5.23; Isa­m. 9.20.

m 5.23; Isa­m. 9.20.

n 5.23; Isa­m. 9.20.

o 5.23; Isa­m. 9.20.

p 5.23; Isa­m. 9.20.

q 5.23; Isa­m. 9.20.

r He­z. 20.32.

s 4.19,33; 4.31.

t He­z. 8.3.

u Isai 27.9.

v 5.24.

w 5.24.

x 5.24.

y 4.19.

z Isa. 5.27; Isa. 13.8; Je­r. 50.43.

a Hla­b. 69.23.

b Na­h. 2.10.

c Na­h. 2.10.

d 2.2; 4 6.

e 1.20.

f 5.11.

g 1.4.

h 5.11.

i 2.27.

j 5.11.

k 5.8; 2.12.

l 5.16,29; Ge­n. 41.42; Da­n. 2.6.

m 5.16,29; Ge­n. 41.42; Da­n. 2.6.

n 5.16,29; Ge­n. 41.42; Da­n. 2.6.

o 5.16,29; Ge­n. 41.42; Da­n. 2.6.

p 6.2.

q 5.15; 4.18.

r 2.1.

s 5.1.

t 1 Kho. 15.13.

u 5.1.

v 2.4.

w 5.6.

x 5.6.

y 2.48.

z 4.8.

a 5.14.

b 4.9.

c 5.7.

d 5.7.

e 6.3; 2.40.

f 1.17.

g Jo­be 13.17.

h Na­ni 12.8.

i 1.7.

j 2.25.

k 1.3.

l 4.8.

m 5.14.

n 5.7.

o 5.7.

p 5.15; 4.18.

q 5.12.

r 5.12.

s 5.7.

t 2.26.

u 5.7.

v 5.7.

w 5.7.

x 2 Kho. 5.16; Se­b. 8.20.

y 5.21; 3.26.

z 2.37; 4.17,22.

a 5.2.

b 4.36.

c 4.30.

d 4.30.

e 4.36.

f 3.4.

g 6.26.

h 8.4.

i He­z. 31.10; 4.30.

j 2.21; 4.37.

k 4.30.

l 4.25.

m Jo­be 39.5.

n 4.25.

o 4.25.

p 2 La­n. 33.23; Isa. 14.13.

q 2.40.

r 4.37.

s 5.3.

t 5.2.

u 5.4.

v Isa­m. 9.20.

w Jo­be 12.10.

x Je­r. 10.23.

y 4.34; Isa­m. 16.9.

z 5.5.

a Jo­be 31.6; Hla­b. 62.9.

b 2 Kho. 17.6.

c 6.28.

d 7.5.

e 5.7.

f Ge­n. 41.43; Esta 6.9.

g 5.7.

h Je­r. 50.24; 51.31,39,57.

i Je­r. 50.35; 9.1.

j 9.1; 11.1.

a 4.2.

b 6.2-4; 6.6,7; 3.2.

c Esta 1.1.

d 5.7.

e 6.3,4,6,7.

f 6.2-4; 6.6,7; 3.2.

g Esta 2.9; Jo­ha. 1.15,27,30; Ro­ma 12.10.

h 6.3,4,6,7.

i 6.2-4; 6.6,7; 3.2.

j 5.12.

k Ge­n. 41.40; Esta 10.3.

l 6.3,4,6,7.

m 6.2-4; 6.6,7; 3.2.

n Tshu. 4.4.

o 2.9.

p 2.40.

q 3.29.

r 2.9.

s 6.7,12; 2.11.

t 6.3,4,6,7.

u 6.2-4; 6.6,7; 3.2.

v 6.21; 2.4.

w 6.21; 2.4.

x 2.48.

y 6.2-4; 6.6,7; 3.2.

z 3.24.

a Ezra 5.14.

b 6.7,12; 2.11.

c Esta 1.19; 8.8; Da­n. 6.12,15; Esta 2.1.

d 6.12,15; 5.28; 8.20; Esta 1.3,14,18,19; Da­n.6.28.

e Esta 1.19; 8.8; Da­n.6.12,15; Esta 2.1.

f 2.12.

g 2 Sa­m. 18.33; 1 Kho. 17.19,23.

h 1 Kho. 8.44,48; Hla­b. 5.7; 28.2; 138.2; Jo­na 2.4.

i He­z. 40.16.

j Hla­b. 95.6.

k Hla­b. 55.17.

l 2.23.

m 2.23.

n 3.8.

o 6.7.

p 6.5.

q 6.8.

r 6.8.

s 1.6.

t 2.25.

u 3.12.

v Ma­rk. 6.26.

w 6.8.

x 6.20; Se­b. 27.23.

y Li­lo 3.53.

z Ma­t. 27.66; Isa­m. 20.3; Je­r. 32.10.

a Esta 3.12.

b 5.1.

c Za­ga 25.20.

d Esta 6.1; Da­n.2.1.

e Za­ga 4.18.

f 2.25.

g 6.26.

h 3.15.

i 6.20; Se­b. 27.23.

j 6.6.

k 3.28.

l He­b. 11.33; Hla­b. 22.21; 57.4.

m 2.40.

n 3.25.

o He­b. 11.33.

p Du­te. 19.19.

q 3.8.

r Esta 9.10.

s 4.1.

t 4.1.

u 4.1.

v 3.29.

w 5.19; Hla­b. 99.1.

x 5.19; Hla­b. 99.1.

y 4.34; Ru­the 1.16; Ezra 1.3.

z 6.20; Hla­b. 42.2.

a Hla­b. 10.16; 2.44.

b Hla­b. 10.16; 2.44.

c 7.26.

d 4.2.

e 3.29.

f 3.30.

g 1.21.

h Ezra 1.1,2; 4.5; 6.14; 10.1; 2 La­n. 36.20; 5.28; Da­n.6.8.

a 5.1.

b 1.17.

c 2.28.

d 2.28.

e He­z. 37.9; 8.8; 11.4; Ze­k. 2.6; Isa­m. 7.1.

f Isa­m. 13.1.

g 1.21.

h Isa­m. 13.2.

i Je­r. 4.7.

j Du­te. 28.49; Je­r. 4.13.

k 7.4.

l Hla­b. 9.20.

m 2.39.

n Isa­m. 13.2.

o 2.39.

p Ngo­ma 4.8; Ha­b. 1.8.

q 8.5.

r 8.8,22; 11.3,4.

s 7.13; 7.2.

t 7.23; 2.40.

u 7.19,23.

v 7.19,23.

w 7.19,23.

x 7.19,23.

y 7.19,23.

z 7.19,23.

a 7.19,23.

b 7.3.e

c g7.20; Isa­m. 13.1; 17.12; Isa­m. 12.3.

d 7.20,21,24; 8.9.

e 7.20,21,24; 8.9.

f 7.20,21,24; 8.9.

g Isa­m. 9.7.

h 7.20; Isa­m. 13.5,6.

i Hla­b. 12.3; Da­n.7.11,25.

j Isa­m. 4.2; 20.4; 1 Kho. 22.19.

k 7.13,22; Hla­b. 90.2.

l Isa­m. 1.14.

m Ma­t. 28.3.

n Isa­m. 1.14.

o 3.22.

p He­z. 1.15,16; 10.2.

q Hla­b. 21.9.

r Hla­b. 68.17; He­b. 12.22; Isa­m. 5.11; Ma­t. 16.27; Lu­ka 2.13.

s Hla­b. 103.21.

t Ze­k. 3.4.

u 7.26; 7.22; Isa­m. 11.18; 20.4.

v Isa­m. 20.12.

w 7.8.

x Isa­m. 19.20; Isa­m. 20.10; 11.45.

y Isa­m. 19.20; Isa­m. 20.10; 11.45.

z 2 The­s. 2.8.

a 7.26; 7.14; 2.21.

b 7.7.

c Jo­ha. 5.25-27; 12.34; Se­b. 7.56; Isa­m. 1.13.

d Ma­t. 16.27,28; 19.28.

e Ma­t. 16.27,28; 19.28.

f 7.9,22.

g Hla­b. 2.6,8; 8.6; 110.1,2; Isa. 9.6; 16.5; Ma­t. 28.18.

h Isa.25.6; Da­n.3.4.

i 7.27; Hla­b. 145.13; Da­n.7.18,22; Isa­m. 11.15; 22.5; 2.44.

j 7.26; 7.14; 2.21.

k 7.27; Hla­b. 145.13; Da­n.7.18,22; Isa­m. 11.15; 22.5; Da­n.2.44.

l 7.28.

m 4.5.

n 7.10.

o 7.3; 8.4.

p 4.13.

q 7.22,27; 7.14; Ma­t. 25.34; Isa­m. 20.4; 22.5.

r 7.22,27; Da­n.7.14; Ma­t. 25.34; Isa­m. 20.4; 22.5.

s 7.7.

t 7.7.

u 7.7.

v 7.7.

w 7.7.

x 7.7.

y 7.7.

z 7.8.

a 7.8.

b 7.8.

c 8.8.

d 7.25; 8.12,24; 11.28; Isa­m. 11.7.

e 4.13.

f 7.25; 8.12,24; 11.28; Isa­m. 11.7.

g 7.9.

h 7.10,26; 1 Ko­r. 6.2.

i 7.18.

j 7.18.

k Hla­b. 49.14.

l 7.7.

m 7.7.

n 7.7.

o 7.7.

p 7.7.

q 7.7.

r 7.8.

s 7.8.

t 7.8.

u 8.24,25; 11.36.

v 7.11.

w 4.17.

x 7.25; 8.12,24; 11.28; Isa­m. 11.7.

y 7.18.

z 2.21.

a 12.7; Isa­m. 12.14; Isa­m. 11.2; 13.5; 4.16; 12.11.

b 7.10.

c 7.12.

d 6.26.

e 7.18.

f 7.18.

g 7.14.

h 7.15; 8.27; 10.8,16; Je­r. 23.9.

i Lu­ka 2.19,51.

a 5.1.

b 7.1.

c Ne­h. 1.1.

d Ne­h. 1.1.

e 1 La­n. 29.1.

f Isa. 11.11.

g He­z. 8.3.

h 8.3,6; Je­r. 17.8.

i 8.16.

j 8.3,6; Je­r. 17.8.

k 8.20.

l He­z. 34.21; 11.40; Du­te. 33.17.

m 7.17.

n 8.7.

o 8.7.

p 11.3,16,28,36; 8.12,24; 5.19.

q 8.8; 8.21; 2 La­n. 29.21.

r 7.6.

s 8.21; 11.3.

t 8.3,6; Je­r. 17.8.

u Jo­be 15.26.

v 11.11.

w 8.7.

x 8.10; Hla­b. 7.5.

y 8.10; Hla­b. 7.5.

z 8.7.

a 8.8; 8.21; 2 La­n. 29.21.

b 7.6; 11.4; Da­n.8.22.

c 7.2.

d 7.8; 11.21,23.

e 11.25.

f He­z. 20.6,15; Hla­b. 48.2; 11.16.

g 11.28.

h Isa. 14.13.

i 8.7.

j Isa­m. 12.4; Da­n. 8.24.

k 8.7.

l 8.25; Ze­f. 2.8,10; Da­n. 11.36,37; Je­r. 48.26; Jo­w. 2.20.

m Jo­sh. 5.14; Da­n.8.25; 11.36.

n 11.31; 12.11.

o 8.12,13; Eks. 29.38.

p 11.31; 12.11.

q Je­r. 9.19.

r 8.12,13; Eks. 29.38.

s Je­r. 9.19.

t Isa. 59.14.

u Hla­b. 119.142.

v 8.24; 11.28; Da­n.11.30,36; Da­n. 8.4.

w 8.24; 11.28; Da­n.11.30,36; Da­n.8.4.

x 4.13.

y 1 Pe­t. 1.12.

z 12.6.

a 8.12,13; Eks. 29.38.

b 9.24.

c Na­ni 4.30; Da­n.8.12.

d Isa. 5.5; Lu­ka 21.24; Isa­m. 11.2.

e 12.8; 1 Pe­t. 1.10,11.

f He­z. 1.26; 7.13; 10.16,18; Isa­m. 1.13.

g 12.5,6,7.

h 8.2.

i 9.21; Lu­ka 1.19,26.

j 1 La­n. 21.30.

k He­z. 1.28.

l He­z. 2.1,.

m 11.35,40; 12.4,9.

n 10.9; Jo­na 1.5; Lu­ka 9.32.

o 10.9; Jo­na 1.5; Lu­ka 9.32.

p He­z. 2.2.

q 9.21; 10.10,16,18; Ma­t. 17.7; Isa­m. 1.17.

r He­z. 2.2.

s 11.36.

t Hla­b. 102.13; 11.27,35; 12.7; Ha­b. 2.3; 9.27; 11.36.

u 8.3.

v Isa. 23.15.

w 6.8.

x 8.5.

y Isa. 13.21.

z 10.20; 11.2; He­z. 27.13.

a 8.5.

b 11.3.

c 8.8.

d 8.24.

e Ge­n. 15.16.

f Du­te. 28.50.

g 8.25.

h 8.22; Isa­m. 17.17.

i Jo­be 37.5.

j 8.12.

k 8.12.

l 12.7; 8.10; 7.25.

m 12.7. 7.25.

n 11.23; 8.23.

o 8.11.

p 11.21,24.

q 8.11.

r 2.34.

s 8.14.

t 10.1; Isa­m. 19.9.

u 12.4.

v He­z. 12.27; 10.14.

w 7.28.

x 10.14.

y 6.2,3.

z Hla­b. 143.4.

a 8.16; 9.22.

a 11.1.

b 5.31.

c Ezra 4.6; Esta 1.1.

d 2 Kho. 17.6.

e 5.30.

f Je­r. 25.12.

g Ezra 1.1.

h Ne­h. 1.4.

i 8.17,18,23.

j Ne­h. 1.4.

k 1 Sa­m. 7.6.

l Esta 4.1.

m Esta 4.1.

n Ne­h. 1.4.

o 8.20; Ezra 10.1; Ne­h. 1.6.

p 8.20; Ezra 10.1; Ne­h. 1.6.

q Jo­sh. 7.19.

r Ne­h. 1.5; 9.32.

s Ne­h. 1.5; 9.32.

t Du­te. 7.21.

u Du­te. 7.9.

v 1 Kho. 8.47; Hla­b. 106.6; Ne­h. 1.6,7; 9.33; Isa. 64.5; Da­n.9.8,15.

w 1 Kho. 8.47; Hla­b. 106.6; Ne­h. 1.6,7; 9.33; Isa. 64.5; Da­n.9.8,15.

x 1 Kho. 8.47. Hla­b. 106.6. Ne­h. 1.6,7; 9.33. Isa. 64.5; Da­n.9.8,15.

y Li­lo 3.42.

z 2 La­n. 36.15,16; Da­n.9.10,14.

a 9.10; Ezra 9.11; Ze­k. 1.6.

b 9.8; Ne­h. 9.34; Ezra 9.7.

c 9.7; 2 La­n. 32.21.

d 9.8,14. Li­lo 1.18.

e 9.8,14; Li­lo 1.18.

f 9.8,14. Li­lo 1.18.

g Esta 9.20.

h Je­r. 8.3.

i Le­vi 26.40; He­z. 14.13.

j 9.8,14; Li­lo 1.18.

k 9.7; 2 La­n. 32.21.

l 9.8; Ne­h. 9.34; Ezra 9.7.

m Je­r. 32.32; Isa. 51.18.

n 9.5,11; Je­r. 14.20.

o Ne­h. 9.17; Hla­b. 86.15.

p Hla­b. 130.4.

q 9.6.

r 9.6.

s Isa. 1.4-6; Je­r. 8.5,10.

t Je­r. 40.3; 44.23.

u Je­r. 29.18. .

v 9.27; Je­r. 7.20; 42.18; 44.6; Isa. 43.28.

w 9.13; Le­vi 26.14; Du­te. 27.15; 28.15; 29.20,27; 30.17,18; 31.17; 32.19,20; Li­lo 2.17.

x 9.5,11; Je­r. 14.20.

y Je­r. 40.3; 44.23.

z 2 Kho. 23.22.

a Je­r. 39.16.

b He­z. 5.9; Amos 3.2.

c 9.13; Le­vi 26.14; Du­te. 27.15; 28.15; 29.20,27; 30.17,18; 31.17; 32.19,20; Li­lo 2.17.

d Hla­b. 44.17.

e Ho­s. 7.7,10; Isa. 1.5.

f 1.4.

g Je­r. 31.28; 44.27.

h Ne­h. 9.33; Da­n.9.7; Ezra 9.15.

i 9.6.

j Eks. 6.6; 32.11; 1 Kho. 8.51; Je­r. 32.21; Mi­ka 6.4.

k Eks. 6.1; 32.11 in the He­b.; Ne­h. 1.10; Je­r. 32.21.

l Eks. 14.18.

m 5.5.

n 1 Sa­m. 12.7; Hla­b. 31.1; 71.2.

o 9.20; Je­r. 31.23; Ze­k. 8.3; 11.45.

p Li­lo 1.5.

q Eks. 20.5.

r Li­lo 2.15,16.

s Hla­b. 44.13; 79.4; Mi­ka 6.16.

t Hla­b. 44.13; 79.4;Mi­ka 6.16.

u He­z. 36.4.

v Na­ni 6.25.

w Li­lo 5.18.

x 9.19.

y 2 Kho. 19.16; Isa. 37.17.

z 2 Kho. 19.16; Isa. 37.17.

a He­z. 3.20.

b Hla­b. 40.17; 70.5.

c 9.19.

d Hla­b. 79.9,10; 102.15,16; Hla­b. 25.11.

e Isa. 65.24; Da­n.9.21,23; 10.12.

f 9.4.

g 9.4.

h 9.20; Je­r. 31.23; Ze­k. 8.3; 11.45.

i Isa. 65.24; Da­n.9.21,23; 10.12.

j 10.5; 12.6,7; Se­b. 1.10; 10.30; Jo­sh. 5.13.

k 8.16.

l 8.16.

m 1 Kho. 18.36; Ezra 9.4,5; Eks. 29.41.

n 8.16,27.

o Isa. 65.24; Da­n.9.21,23; 10.12.

p 9.3.

q 10.12.

r Lu­ka 1.28.

s Ma­t. 24.15; Ma­rk. 13.14; Da­n.9.25.

t Le­vi 25.8; Da­n. 10.2,3; Lu­ka 19.44; 1 Pe­t. 1.11.

u Ne­h. 11.1.

v 8.13; He­z. 35.5.

w 8.23; Li­lo 4.22.

x Hla­b. 78.38; Lu­ka 24.47; Je­r. 31.34; He­b. 2.17.

y Isa. 53.11; Je­r. 23.5,6; Rom 1.17; 3.25,26; He­b. 9.12; Isa­m. 14.6.

z Lu­ka 22.37.

a Hla­b. 45.7; Isa. 61.1; Da­n.9.25,26; Se­b. 4.27; Isa. 10.27.

b Ma­rk. 1.24.

c Ma­t. 24.15; Ma­rk. 13.14; Da­n.9.25.

d Ezra 4.24; 6.1,15; Ne­h. 2.1,3,5,6,8.

e Ma­rk. 1.15.

f Isa. 55.4.

g Ne­h. 4.8,16-18; 6.15.

h Isa. 53.8; Ma­rk. 9.12; Lu­ka 24.26,46.

i 9.26; Jo­ha. 1.41; 4.25.

j 1 Pe­t. 2.21; 3.18.

k Ma­t. 22.7.

l Lu­ka 19.44; Se­b. 6.14.

m Ma­t. 24.2.

n Ma­t. 24.6,14.

o 11.10,22,26,40; Na­h. 1.8; Isa. 8.8; 10.22; Za­ga 27.4.

p Ma­t. 24.6,14.

q Isa. 42.6; 55.3; Je­r. 31.31.

r Isa. 53.11; Da­n.12.2; Ma­t. 20.28; 26.28; Ro­ma 5.15,19; He­b. 9.28.

s Isa. 8.8.

t 11.31; 12.11; Ma­t. 24.15; Ma­rk. 13.14.

u Isa. 10.23; 28.22; Da­n.11.36; Lu­ka 21.24; Ro­ma 11.25; 8.19.

v Isa. 10.23; 28.22; Da­n.11.36; Lu­ka 21.24; Ro­ma 11.25; 8.19.

w 9.11.

x Li­lo 3.11.

a 1.21.

b 6.28.

c 1.7.

d 8.26.

e Jo­be 7.1.

f 10.14.

g 10.14.

h 10.13.

i Amos 6.6; Ma­t. 6.17.

j 2 La­n. 28.15; Hla­b. 23.5.

k 10.13.

l 10.1.

m Eks. 2.5.

n Ge­n. 2.14.

o Jo­sh. 5.13.

p 12.6,7; 9.21.

q He­z. 9.2.

r Isa­m. 1.13,15; 15.6.

s Jo­be 28.16.

t Je­r. 10.9.

u He­z. 1.16.

v Hlu. 13.6.

w Ma­t. 28.3; He­z. 1.14; Isa­m. 1.16.

x Isa­m. 1.14.

y He­z. 1.7.

z Isa­m. 1.15.

a Isa­m. 1.15.

b Isa­m. 19.6; He­z. 1.24.

c Se­b. 9.7; 2 Kho. 6.17.

d Se­b. 9.7; 2 Kho. 6.17.

e 7.28; Lu­ka 1.12.

f Ho­s. 14.6 .

g 10.16; 11. 6; 1 La­n. 29.14.

h 8.18.

i 8.18.

j 8.18.

k He­z. 2.9; Da­n.10.16,18.

l He­z. 2.1.

m He­b. 1.14.

n Ezra 10.9.

o 10.19; Isa­m. 1.17.

p 9.3,4,22,23; Se­b. 10.4.

q Ezra 8.21; Le­vi 16.29.

r 9.3,4,22,23; Se­b. 10.4.

s 10.20; Efe. 1.21; 2.2; 6.12; Jo­sh. 5.14.

t 10.2,3.

u 10.21; 12.1; Ju­da 9; Isa­m. 12.7.

v 2.28.

w 8.26; 10.1; Ha­b. 2.3.

x 10.9; 8.18.

y Hla­b. 39.2,9.

z 8.15.

a Hla­b. 58. 4.

b He­z. 2.9; Da­n.10.16,18.

c Isa. 6.7.

d 7.28; Lu­ka 1.12.

e 10.16; 11.6; 1 La­n. 29.14.

f He­z. 2.9; Da­n.10.16,18.

g 8.15.

h 10.11.

i Hlu. 6.23; Ge­n. 43.23; Da­n.10.12.

j Du­te. 31.7,23.

k 10.13.

l 8.21.

m 12.1,4.

n 11.2.

o 10.13.

a 9.1.

b 9.1.

c 10.21.

d 8.21.

e 7.6; 8.5,21.

f 11.16,36; 8.4.

g 8.8,22.

h 8.8,22.

i 7.2.

j Hla­b. 109.13; Amos 4.2.

k 10.8.

l Jo­sh. 15.18; Hlu. 1.14.

m 11.7,19,31,38,39.

n Jo­sh. 13.21?.

o 11.25; Za­ga 28.4.

p 11.40; Isa. 8.8; Na­h. 1.8. Da­n.11.22,26; 9.26.

q 11.40; Isa. 8.8; Na­h. 1.8. Da­n.11.22,26; 9.26.

r 11.7,19,31,38,39.

s 8.7.

t 11.13.

u 11.13.

v He­z. 18.10; 7.22.

w He­z. 18.10; 7.22.

x 11.19; 11.33,34,41.

y He­z. 4.2.

z 11.16,36; 8.4.

a Jo­sh. 10.8.

b Je­r. 42.15; 2 La­n. 20.3.

c 9.26.

d Isa. 1.10.

e Ho­s. 12.14.

f 11.7,19,31,38,39.

g 11.19; 11.33,34,41.

h Je­r. 46.6.

i Je­r. 46.6.

j Jo­be 20.8; Hla­b. 37.36; He­z. 26.21.

k Ge­n. 27.44; 29.20.

l 11.24; 8.25.

m 11.34; Hla­b. 35.6.

n 11.10; Je­r. 46.7.

o 11.28,30,32. .

p 8.25.

q 11.24; 8.25.

r 8.9; 11.23.

s 8.24;8.25.

t Ge­n. 27.28,39; Isa. 10.16.

u 11.15.

v 8.9.

w 11.10.

x 1.5.

y 11.10; Je­r. 46.7.

z 11.35; 11.29,40; 8.19.

a 11.30; 7.21; 8.10.

b 11.22.

c 11.30; 8.12; 11.32.

d 11.35; 11.29,40; 8.19.

e 11.23-25.

f Na­ni 24.24; Ge­n. 10.4.

g 11.30; 7.21; 8.10.

h 11.22.

i 11.30; 8.12; 11.32.

j 11.22.

k 12.11; 8.11.

l Ma­tt 24.15; Da­n.9.27.

m Na­ni 35.33; Je­r. 3.2.

n 11.21.

o 11.35; 12.3,10.

p He­b. 11.35-38.

q 11.14.

r 11.14.

s Lu­ka 1.54.

t 11.21.

u 11.35; 12.3,10.

v 11.14.

w 12.10; Ze­k. 13.9; 1 Pe­t. 1.7.

x 12.10; Ze­k. 13.9; 1 Pe­t. 1.7.

y Tshu. 3.18; Ma­l. 3.2,3.

z 12.10; Ze­k. 13.9; 1 Pe­t. 1.7.

a Isa­m. 7.14.

b 11.40; 8.17.

c 11.27.

d 11.3.

e 2 The­s. 2.4; Isa­m. 13.5,6; Da­n.7.25.

f 11.37; 8.11.

g 11.21.

h Du­te. 10.17.

i 8.12.

j 9.27.

k Isa. 10.25; 8.19.

l 9.27.

m 1 Ti­m. 4.3; Ha­gg. 2.7.

n 11.37; 8.11.

o 11.37; 8.11.

p Isa­m. 17.4.

q Isa­m. 17.4.

r 11.35.

s 8.4.

t Ze­k. 9.14.

u He­z. 38.4,15; Isa­m. 9.16.

v He­z. 38.4,15; Isa­m. 9.16.

w 11.10.

x 11.10.

y 11.14.

z 12. 1.

a 11.14.

b 11.14.

c 11.14.

d 11.38.

e 2 La­n. 12.3; He­z. 30.5; Na­h. 3.9.

f 2 La­n. 12.3; He­z. 30.5; Na­h. 3.9.

g 2 La­n. 12.3; He­z. 30.5; Na­h. 3.9.

h Ze­f. 3.10.

i Eks. 11.8; Hlu. 4.10.

j 2 La­n. 20.23.

k 2 La­n. 20.23.

l He­z. 47.18,19; Jo­w. 2.20; Ze­k. 14.8.

m 9.16,20; Jo­w. 3.17.

n Hla­b. 48.2.

o 7.11.

a 10.13.

b Je­r. 30.7; Ma­t. 24.21; Ma­rk. 13.19; Isa­m. 16.18.

c 11.41.

d Eks. 32.32; He­z. 13.9; Lu­ka 10.20; Isa­m. 20.12; 10.21.

e 9.27.

f Jo­ha. 11.11.

g Hla­b. 17.15; Isa. 26.19; Jo­be 19.25-27; Hla­b. 49.15; 73.26; He­z. 37.1-10.

h Hla­b. 17.15; Isa. 26.19; Jo­be 19.25-27; Hla­b. 49.15; 73.26; He­z. 37.1-10; 7.32; 8.38; 12.34; 14.35; 14.46.

i Ma­t. 25.46; Jo­ha. 5.28,29; Se­b. 24.15; Isa­m. 20.12.

j Hla­b. 17.15; Isa. 26.19; Jo­be 19.25-27; Hla­b. 49.15; 73.26; He­z. 37.1-10; 7.32; 8.38; 12.34; 14.35; 14.46.

k Isa. 66.24.

l 12.10; 11.33,35.

m Ma­t. 13.43; Za­ga 4.18.

n He­z. 8.2.

o Ma­l. 2.6; Za­ga 11.30.

p 1 Ko­r. 15.41,42.

q 12.9.

r 8.26.

s 12.9.

t Isa. 8.16; 29.11; Isa­m. 5.1; 10.4; 22.10.

u 12.9.

v 12.9.

w 10.4; 8.16.

x 10.5.

y Ge­n. 22.9; Je­r. 43.10.

z 8.13.

a 10.5.

b Ge­n. 22.9; Je­r. 43.10.

c Ge­n. 14.22.

d Isa­m. 10.6.

e 4.34.

f Isa­m. 10.6.

g 8.19.

h 8.24.

i 8.15.

j 12.4.

k 12.4.

l 11.35.

m 11.35.

n 11.35.

o Isa­m. 22.11; 9.20.

p 11.33; Da­n.12.3; Ho­s. 14.9; Jo­ha. 7.17; Jo­ha. 8.47.

q 11.31.

r 11.31.

s 9.27.

t 7.25; 12.7; Isa­m. 11.2; 13.5.

u Ma­t. 10.22.

v 12.4,9.

w Isa. 57.2; Isa­m. 6.11.

x Hla­b. 1.5.

y Jo­sh. 14.2.

z Ma­t. 13.39.

a Isa. 1.1; Amos 1.1; Mi­ka 1.1.

b 2 Kho. 14.23; 15.1.

c Hos 3.1.

d Hos 2.4.

e Hos 2.5; He­z. 16.15.

f Ze­f. 1.6.

g 2 Kho. 10.11; 1 Kho. 16.7.

h Je­r. 9.25.

i 2 Kho. 15.10,12.

j 2 Kho. 15.29; Ho­s. 10.14.

k Jo­sh. 17.16.

l Ho­s. 1.9,4.

m Ho­s. 2.1,23; 1.10; Ro­ma 9.25; 1 Pe­t. 2.10.

n 2 Kho. 17.6,23; Hos 2.4.

o Isa. 2.9; Ge­n. 18.24,26; Eks. 23.21; Jo­sh. 24.19.

p Ho­s. 2.23; Ze­k. 10.6; 2 Kho. 19.35.

q Ho­s. 2.18; Ze­k. 4.6,9.10; 1 Sa­m. 17.47.

r Ho­s. 2.18; Ze­k. 4.6,9.10; 1 Sa­m. 17.47.

s Ho­s. 2.18; Ze­k. 4.6,9.10; 1 Sa­m. 17.47.

t Hla­b. 33.17; Ho­s. 14.3; Mi­ka 5.10.

u Ge­n. 21.8; 1 Sa­m. 1.24.

v Hos 1.9,4.

w Da­n. 9.26; Ho­s. 2.1.

x Ho­s. 2.23.

y Ge­n. 32.10; Je­r. 33.22; Isa. 48.19; Isa. 49.20; Ro­ma 9.27.

z Ro­ma 9.26.

a Isa. 62.4.

b Ho­s. 2.23.

c Du­te. 14.1; 2 Ko­r. 6.18.

d Jo­sh. 3.10; Hla­b. 42.2.

e Isa. 11.12,13; Je­r. 3.18; 50.4; He­z. 34.23; 37.16-24; Ze­k. 10.6,8; Je­r. 31.10; Jo­ha. 11.52.

f Isa. 11.12,13; Je­r. 3.18; 50.4; He­z. 34.23; 37.16-24; Ze­k. 10.6,8; Je­r. 31.10; Jo­ha. 11.52.

g Ho­s. 3.5.

h Je­r. 30.3.

i Je­r. 30.4.

a Ro­ma 11.30,31.

b Ho­s. 1.9; 2.23.

1 Ami, He­b., Ba­ntu ba­mi.

c Ho­s. 2.23; 1.6.

2 Ru­ha­ma, He­b., Be­tshe­ngi­swe umu­sa.

d Isa. 50.1.

e He­z. 16.25.

f He­z. 23.3.

g He­z. 16.39.

h He­z. 16.4.

i He­z. 19.13; Ho­s. 2.9.

j He­z. 19.13; Ho­s. 2.9.

k He­z.19.13.; Ho­s. 2.9.

l Amos 8.13.

m Ho­s. 1.6.

n Ho­s. 1.2; Jo­ha. 8.41.

o Ho­s. 1.2; Mi­ka 1.7.

p Ho­s. 2.12,13,7,10; Je­r. 2.25; Li­lo 1.2.

q Je­r. 44.17; Ho­s. 2.8,12; Ho­s. 9.1.

r Ho­s. 2.9.

s Jo­be 3.23

t Jo­be 10.11.

u He­z. 13.5.

v Li­lo 3.7,9; Jo­be 19.8.

w Ho­s. 2.12,13,7,10; Je­r. 2.25; Li­lo 1.2.

x Lu­ka 15.17,18.

y Isa. 54.5; He­z. 16.8; Ho­s.2.19,20.

z Lu­ka 15.17,18.

a Isa. 1.3; Ho­s.2.20.

b He­z. 16.17-19; 23.41; Ho­s. 2.5.

c Du­te. 7.13; 12.17; Ne­h. 10.39; 13.5,12; Je­r. 31.12; Ho­s. 2.22; Ha­gg. 1.11; Jo­w. 1.10; 2.19; Jo­w. 2.24.

d Hla­b. 4.7; Za­ga 3.10; Isa. 24.7; 62.8; 65.8,9,22; Ho­s. 4.11; 7.14; 9.2; Mi­ka 6.15; Ze­k. 9.17.

e Du­te. 7.13; 12.17; Ne­h. 10.39; 13.5,12; Je­r. 31.12,22; Ha­gg. 1.11; Jo­w. 1.10; 2.19; Jo­w. 2.24.

f Ho­s. 8.4; 13.2.

g Ho­s. 2.3; 9.2; Ho­s. 2.22.

h Ge­n. 31.9,16.

i Ho­s. 2.5.

j Je­r. 13.22,26; Li­lo 1.8; He­z. 16.37; 23.29.

k Je­r. 7.34; Amos 8.10.

l Ho­s. 9.5.

m 1 Kho. 12.32; Ze­f. 3.18.

n 2 Kho. 4.23; Amos 8.5; Li­lo 2.6.

o Ho­s. 5.7; Na­ni 28.11.

p 2 Kho. 4.23; Amos 8.5; Li­lo 2.6.

q Ho­s. 9.5 .

r He­z. 30.14.

s Ho­s. 2.5.

t Ho­s. 2.5.

u Hla­b. 80.13; Isa. 5.5.

v Ho­s. 4.9.

w Ho­s. 11.2.

x Ho­s. 11.2.

y He­z. 23.40,42; Isa. 61.10.

z Za­ga 25.12; Ngo­ma 7.1; Ge­n. 24.22.

a Za­ga 25.12; Ngo­ma 7.1; Ge­n. 24.22.

b Ho­s. 2.5.

c Du­te. 32.18; Hlu. 3.7; Hla­b. 106.21.

d He­z. 20.35.

e Isa. 40.2.

f Ho­s. 2.9,12; Hla­b. 80.8.

g Hla­b. 14.5.

h Jo­sh. 7.26.

i Na­ni 21.17.

j Je­r. 2.2; He­z. 16.22,60; Hla­b. 129.1; Za­ga 2.17; Ho­s. 2.9.10; 11.1.

k Eks. 15.1,20.

l Ho­s. 2.18,21; Isa. 2.11.

m Ho­s. 2.2,7.

n Isa. 54.5.

o Ho­s. 2.13,17.

p Ze­f. 1.4; Ze­k. 13.2; Hla­b. 16.4; Eks. 23.13.

q Ze­f. 1.4; Ze­k. 13.2; Hla­b. 16.4; Eks. 23.13.

r Ho­s. 2.18,21; Isa. 2.11.

s Jo­be 5.22,23; Isa. 11.6-9; He­z. 34.25; Le­vi 26.6.

t Hla­b. 46.9; Isa. 2.4; He­z. 39.9,10; Ho­s. 1.7.

u Le­vi 26.5; Je­r. 23.6.

v Je­r. 3.14; Ho­s. 2.7,16; 2 Ko­r. 11.2.

w Je­r. 3.14; Ho­s. 2.7,16; 2 Ko­r. 11.2.

x Je­r. 31.34; Jo­ha. 17.3,8; Ho­s. 6.6.

y Ho­s. 2.18,21; Isa. 2.11.

z Ze­k. 8.12.

a Ho­s. 2.8,9; Hla­b. 67.6; 85.12.

b Ho­s. 2.8,9; Hla­b. 67.6; 85.12.

c Ho­s. 2.8,9; Hla­b. 67.6; 85.12.

d Ho­s. 1.4.

e Je­r. 31.27; Ze­k. 10.9.

f Ro­ma 9.25,26.

g Ho­s. 1.7.

h Ro­ma 9.25,26.

i Ho­s. 1.9,10; 1 Pe­t. 2.10; Lu­ka 24.47.

j Ze­k. 13.9; Je­r. 31.33.

a Ho­s. 1.2,3.

b Je­r. 3.20; Je­r. 3.1.

c Ngo­ma 2.5; Je­r. 7.18; 44.19.

d Ge­n. 40.10; 49.11.

e Du­te. 2.6; Ze­k. 11.12,13.

f Le­vi 27.16; He­z. 45.11.

g Ho­s. 3.4. Du­te. 21.13.

h Ho­s. 10.3.

i Ho­s. 9.4.

j Isa. 19.19.

k 2 Kho. 3.2; Ho­s. 10.1,2; Mi­ka 5.13; Eks. 23.24.

l Eks. 28.6.

m Hlu. 17.5.

n Hlu. 17.5.

o Ge­n. 31.19.

p Ho­s. 11.10.

q Je­r. 29.13; 50.4.

r Je­r. 23.5; 30.9; Ho­s. 1.11; Mi­ka 2.13.

s Mi­ka 7.17.

t Je­r. 31.12; Ho­s. 10.11.

u Ge­n. 49.1; Je­r. 30.24; Da­n. 2.28.

a Ho­s. 5.1.

b Isa. 3.13; Je­r. 25.31; Ho­s. 2.2; Mi­ka 6.2; Isa. 1.18.

c Je­r. 4.22; 5.4; Ho­s. 4.6,14; Je­r. 9.3.

d Eks. 20.13-15; Je­r. 7.9; 23.10.

e Ho­s. 1.4; Mi­ka 3.10; 7.2; Ha­b. 2.8,12,17; Ze­k. 9.7; Ho­s. 12.14.

f Je­r. 4.28; Jo­w. 1.10; Amos 8.8.

g Je­r. 4.28; Jo­w. 1.10; Amos 8.8.

h Ze­f. 1.3.

i Isa. 16.8.

j Ze­f. 1.3.

k Jo­w. 1.18.

l He­z. 38.20; Ha­b. 1.14.

m Ze­f. 1.3.

n He­z. 38.20; Ha­b. 1.14.

o Ze­f. 1.3.

p He­z. 38.20; Ha­b. 1.14.

q Ha­b. 1.17.

r Eks. 32.17; Du­te. 9.12; He­z. 33.2.

s Du­te. 17.12.

t 2 Sa­m. 21.5.

u Ho­s. 2.2.

v Ho­s. 10.7,15; Isa. 6.5.

w Isa. 5.13.

x Eks. 19.6.

y Je­r. 23.39.

z Hos 13.6; Du­te. 32.15.

a 1 Sa­m. 2.30; Ma­l. 2.9; Hla­b. 106.20; Je­r. 2.11; Fi­l. 3.19.

b Le­vi 6.25,26; Hos 10.17.

c Hla­b. 24.4; Za­ga 19.18.

d Je­r. 22.27.

e Isa. 24.2; Je­r. 5.31.

f Isa. 24.2; Je­r. 5.31.

g Ho­s. 2.13,14; Ho­s. 12.2; Amos 3.2,14; Ze­f. 1.8,9,12; 3.7; Isa. 24.21.

h Ho­s. 12.2.

i Ho­s. 12.2.

j Za­ga 17.13.

k Le­vi 26.26; Mi­ka 6.14; Ha­gg. 1.6.

l Ge­n. 28.14.

m Za­ga 31.3,4.

n Za­ga 31.3,4

o Isa. 28.7; Za­ga 20.1.

p Ho­s. 2.8.

q 1 Kho. 11.4; Tshu. 7.7.

r Hlu. 18.5; Na­ni 27.21; Jo­be 12.7.

s Je­r. 2.27; 3.9. Ha­b. 2.19.

t He­z. 21.21.

u Ho­s. 5.4; Isa. 44.20.

v Isa. 1.29; 57.5,7; He­z. 6.13; 20.28; Du­te. 12.2.

w Ge­n. 35.8; Amos 2.9.

x Ge­n. 30.37.

y Ge­n. 35.4.

z Amos 7.17.

a Ho­s. 9.10; Ju­da 19.

b Ho­s. 4.1,6.

c Za­ga 10.8.

d Ho­s. 5.15.

e Jo­sh. 4.19; 5.9; Ho­s. 9.15; 12.11.

f Amos 4.4; 5.5; Amos 1.5.

g Amos 4.4; 5.5; Amos 1.5.

h Ho­s. 5.8; 10.5; 10.8; Jo­sh. 7.2; 1 Kho. 12.29.

i Amos 8.14; Ze­f. 1.5.

j Ho­s. 9.15; Hla­b. 68.6.

k Je­r. 3.6; Ze­k. 7.11; Je­r. 7.24.

l Je­r. 7.15; Ho­s. 5.3.

m Ma­t. 15.14,4.

n Ma­l. 3.7.

o Isa. 1.23; Mi­ka 7.3.

p Hla­b. 47.9.

q Za­ga 30.15.

r Je­r. 4.11,12; 51.1; Isa. 57.13; Ho­s. 13.15.

s Hla­b. 18.10; 04.3; Ze­k. 5.9.

t Isa. 1.29; Je­r. 2.26.

a Ho­s. 4.1; Jo­w. 1.2; Amos 3.1; Mi­ka 1.2.

b Ho­s. 6.9.

c Hla­b. 91.3.

d Ge­n. 31.49; Ho­s. 6.8; 12.11; Jo­sh. 11.3; Jo­sh. 18.26.

e Hla­b. 9.15.

f Jo­sh. 19.12.

g Hla­b. 40.4.

h Isa. 31.6; Ho­s. 9.9; Isa. 29.15.

i Za­ga 7.22.

j Amos 3.2; He­z. 37.16.

k Ho­s. 6.10,5; He­z. 23.5; Ho­s. 4.12,17; 9.1.

l Ho­s. 6.10,5; He­z. 23.5; Ho­s. 4.12,17; 9.1.

m Ho­s. 4.12.

n Ho­s. 7.10.

o Jo­be 21.31.

p Isa. 1.11; Ho­s. 6.6; Mi­ka 6.6,7.

q Za­ga 1.28; Jo­ha. 7.34; Ngo­ma 3.1.

r Za­ga 1.28; Jo­ha. 7.34; Ngo­ma 3.1.

s Ho­s. 9.12.

t Ho­s. 6.7; Isa. 21.2.

u Ho­s. 2.11; Isa­m. 9.15; Isa. 1.14.

v Je­r. 4.5; He­z. 33.2,3.

w Ho­s. 8.1; Jo­w. 2.1,15; 2 La­n. 15.14.

x Ho­s. 9.9; 10.9; Jo­sh. 18.28.

y Na­ni 10.8,9,10.

z Jo­sh. 18.25.

a Jo­sh. 6.16; Jo­w. 2.1; Isa. 10.30.

b Ho­s. 4.15.

c Hlu. 5.14.

d Du­te. 19.14; Mi­ka 6.14.

e Du­te. 28.33; Amos 4.1.

f Du­te. 28.33; Amos 4.1.

g 1 Kho. 12.28-30; Mi­ka 6.16.

h Jo­be 13.28.

i Hla­b. 39.11; Isa. 50.9; 51.8.

j Jo­be 13.28.

k Je­r. 30.13; Isa. 3.7.

l 2 Kho. 15.19; Je­r. 2.18,36; Hos 7.11; 8.9; 12.1; 14.3.

m Ho­s. 10.6.

n Je­r. 30.13; Isa. 3.7.

o Ho­s. 13.7.

p Jo­be 10.16.

q Hla­b. 7.2; 50.22; Mi­ka 5.8; Ho­s. 6.1.

r Hla­b. 7.2; 50.22; Mi­ka 5.8; Ho­s. 6.1.

s Ho­s. 4.15; 10.2; 13.1,16; Ha­b. 1.11; Hla­b. 34.21.

t Le­vi 26.40,41; Je­r. 29.12,13; He­z. 6.9.

u Isa. 26.16.

v Hla­b. 78.34; Hla­b. 63.1.

a 1 Sa­m. 7.3; 1 Kho. 8.46-51.

b Du­te. 32.39.

c Jo­be 16.9; Ho­s. 5.14; Li­lo 3.11.

d Du­te. 32.39.

e Hla­b. 6.2; Ho­s. 14.4.

f Jo­be 5.18.

g Hla­b. 71.20.

h Lu­ka 24.27,44; Jo­ha. 2.22; 20.9.1; 1 Ko­r. 15.4.

i Isa. 54.13.

j Mi­ka 5.2.

k 2 Sa­m. 3.4; Ma­l. 4.2; Lu­ka 1.78.

l Hla­b. 72.6.

m Du­te. 11.14.

n Jo­be 29.23.

o Du­te. 11.14.

p Ho­s. 11.8.

q Ho­s. 11.8.

r Za­ga 19.22

s Ho­s. 13.3.

t Ho­s. 13.3.

u 1 Kho. 19.17; Je­r. 1.10; 5.14.

v Je­r. 23.29; He­b. 4.12.

w 1 Sa­m. 15.22; Ma­t. 9.13; 12.7.

x 1 Sa­m. 15.22; Ma­t. 9.13; 12.7.

y Ho­s. 5.6; Je­r. 7.22.

z Ho­s. 2.20.

a Ho­s. 8.1; Du­te. 17.2.

b Jo­be 31.33; Ro­ma 5.14.

1 ulu­ntu, ku­mbe, uA­da­mu.

c Ho­s. 5.7.

d Ho­s. 12.11; 5.1.

e Ho­s. 7.1; Jo­be 19.12.

f Je­r. 11.9; Ho­s. 5.1,2.

g Za­ga 21.9.

h Hlu. 20.6; He­z. 16.43; 22.9.

i Je­r. 5.30.

j Ho­s. 5.3.

k Ho­s. 5.3.

l Jo­w. 3.13.

m Hla­b. 126.1; Jo­be 42.10.

a Je­r. 44.9,2,3.

b Je­r. 23.13.

c Ho­s. 6.9.

1 li­ya­pha­nga, He­b. li­ya­hlu­bu­la.

d Isa. 32.11; Ho­s. 2.3.

e Na­h. 3.16.

f Je­r. 44.9,2,3.

g Hla­b. 9.16; Za­ga 5.22.

h Hla­b. 90.8; Isa. 38.17.

i Ro­ma 1.32.

j Je­r. 44.9,2,3.

k Ro­ma 1.32.

l Je­r. 9.2.

m Hla­b. 73.20; Ho­s. 7.6.

n Je­r. 7.18.

o Ho­s. 7.3.

p Ge­n. 21.14,15,19; Ha­b. 2.15.

q Isa. 41.21; He­z. 9.1.

r Hla­b. 21.9; Mi­ka 2.1; Ma­l. 4.1.

s Je­r. 9.8.

t Ho­s. 7.4.

u Ho­s. 7.4.

v Hla­b. 21.9; Mi­ka 2.1; Ma­l. 4.1. .

w Ho­s. 8.4.

x 2 Kho. 15.10,14,25,30.

y Isa. 64.7; Ho­s. 7.10; Hla­b. 14.4.

z Hla­b. 106.35.

a Ho­s. 8.7.

b Isa. 42.25.

c Eks. 9.8.

d Isa. 42.25.

e Ho­s. 5.5.

f Isa. 9.13; Da­n. 9.13.

g Ho­s. 11.11; Za­ga 7.23; Isa. 60.8.

h Jo­be 5.2; Za­ga 20.19.

i Ho­s. 11.11; Za­ga 7.23; Isa. 60.8.

j 2 Kho. 17.4; Ho­s. 12.1; Isa. 30.3.

k Je­r. 2.18,36.

l Je­r. 2.18,36.

m Ho­s. 5.13.

n He­z. 12.13.

o Ho­s. 7.15; 10.10.

p Le­vi 26.14-39; Du­te. 28.15-68; 2 Kho. 17.13-18.

q He­z. 45.9; Amos 3.10; 5.9; Ha­b. 1.3; 2.17.

r Ho­s. 9.6; 10.14; 12.1; Jo­w. 1.15.

s Mi­ka 6.4.

t Mi­ka 6.12.

u Je­r. 3.10; Jo­be 35.9,10; Hla­b. 78.36,37.

v Hla­b. 149.5.

w Ho­s. 2.8.

x Ho­s. 7.12.

y He­z. 30.24.

z Ho­s. 11.7.

a Hla­b. 78.57; Je­r. 48.10.

b Hla­b. 73.9; Za­ga 14.3.

c Ho­s. 9.3.

a Ho­s. 5.8.

b Hla­b. 119.103.

c Du­te. 28.49; Je­r. 4.13.

d Ho­s. 6.7.

e Ma­t. 7.21-23; Ti­t. 1.16.

f Hla­b. 149.5.

g 1 Kho. 12.20; 2 Kho. 15.13,17,23,.

h Ho­s. 7.7; Isa. 54.15.

i Ho­s. 2.8; 10.1.

j 1 Kho. 12.28.

k Ho­s. 8.6.; Je­r. 23.13.

l Ho­s. 8.3.

m Je­r. 13.27.

n Ge­n. 20.5; Hla­b. 26.6; 73.13.

o 1 Kho. 12.28.

p Ho­s. 8.6; Je­r. 23.13.

q Mi­ka 1.7.

r Ho­s. 10.12.

s Ho­s. 10.12.

t Eks. 22.6.

u Ho­s. 7.9.

v 2 Kho. 17.6.

w Je­r. 22.28.

x 2 Kho. 15.19; He­z. 23.5; Ho­s. 5.13.

y Je­r. 2.24.

z Isa. 14.31.

a He­z. 16.33,34,41.

b Za­ga 5.19.

c He­z. 16.33,34,41.

d He­z. 16.37; He­z. 23.46,47; Ho­s. 10.10.

e Hlu. 20.31; 2 La­n. 29.1; He­z. 9.6.

f Ha­g. 2.6; Ru­the 2.7; He­z. 11.16.

g He­z. 26.7; Isa. 10.8.

h Ho­s. 10.1; 12.11.

i Du­te. 4.6,8; Hla­b. 147.19,20.

j Hla­b. 119.18.

k Je­r. 7.21.

l Je­r. 14.10,12; Amos 5.22; Je­r. 6.20; Ho­s. 9.4.

m Ho­s. 9.9.

n Amos 8.7.

o Ho­s. 9.9.

p Du­te. 28.68; Ho­s. 9.3; 11.5.

q Je­r. 2.32.

r Isa. 17.7; Isa. 29.23; Efe. 2.10.

s 1 Kho. 12.31.

t Amos 2.5; Je­r. 17.27; Amos 1.4.

u Amos 2.5; Je­r. 17.27; Amos 1.4.

a Jo­be 3.22.

b Ho­s. 5.3.

c Mi­ka 1.7; Je­r. 44.17; Ho­s. 2.5.

d Ho­s. 2.9.

e Ho­s. 2.9.

f Isa. 5.2.

g Ha­b. 3.17.

h Ho­s. 2.9.

i Ho­s. 2.8.

j Je­r. 2.7; 16.18; Le­vi 25.23.

k Ho­s. 8.13; 11.5,6; 7.16; Je­r. 44.11-27.

l He­z. 4.13; Da­n. 1.8.

m 2 Kho. 17.6; . 11.11.

n Ho­s. 3.4.

o Je­r. 6.20; Ho­s. 8.13.

p Du­te. 26.14; Je­r. 16.7; He­z. 24.17.

q Na­ni 19.14; Ha­gg. 2.13.

r Ho­s. 2.11.

s Ho­s. 2.11.

t Ho­s. 7.13.

u Ho­s. 8.13; 11.5,6; 7.16; Je­r. 44.11-27.

v Isa. 19.13.

w 1 Kho. 20.6; He­z. 24.16,21,25,16. Jo­w. 3.5.

x Isa. 34.13; Isa. 32.13; 10.8.

y Isa. 34.13; Isa. 32.13; 10.8.

z Isa. 10.3.

a Jo­be 21.19.

b Jo­be 21.19.

c He­z. 13.3; Ze­f. 3.4.

d He­z. 13.3; Ze­f. 3.4.

e Mi­ka 2.11.

f Du­te. 28.34; 2 Kho. 9.11.

g He­z. 3.17.

h He­z. 13.3; Ze­f. 3.4.

i Hla­b. 91.3.

j Ho­s. 6.7; 7.14.

k Du­te. 31.29.

l Ho­s. 5.2.

m Hlu. 19.22; Ho­s. 10.9; 5.8.

n Ho­s. 8.13.

o Ho­s. 8.13.

p Isa. 28.4; Mi­ka 7.1; Na­h. 3.12; Je­r. 24.2.

q Ho­s. 2.15.

r Na­ni 25.3; Hla­b. 106.28.

s Na­ni 23.28.

t Ho­s. 4.14.

u Je­r. 11.13.

v Amos 4.5; Hla­b. 81.12.

w Ho­s. 10.5.

x Ho­s. 9.16.

y Jo­be 27.14; Li­lo 2.22,16; Ho­s. 13.16; Isa. 65.23.

z 2 Kho. 17.18; Du­te. 31.17; Je­r. 6.8; Ho­s. 5.6.

a 1 Sa­m. 28.15,16; He­z. 10.18.

b Jo­be 27.14; Li­lo 2.22,16.; Ho­s. 13.16; Isa. 65.23.

c Lu­ka 23.29.

d Ge­n. 31.38; Jo­be 21.10.

e Lu­ka 23.29.

f Ho­s. 4.15.

g Isa. 1.23.

h Ho­s. 4.16.

i Ho­s. 9.16

j Jo­be 18.16.

k Jo­be 27.14; Li­lo 2.22,16; Ho­s. 13.16; Isa. 65.23.

l Ho­s. 9.6.

m Du­te. 28.64,65.

a Isa. 19.3; Na­h. 2.2.

b Lu­ka 12.21.

c Ho­s. 8.11.

d Ho­s. 8.4.

e Ho­s. 10.2; 3.4.

f Ho­s. 5.15.

g Du­te. 21.6.

h Du­te. 21.6.

i Ho­s. 3.4; 15; 11.5; Mi­ka 4.9.

j Amos 6.12; Amos 5.7; He­b. 12.15.

k Amos 6.12; Je­r. 8.14; Li­lo 3.5; Se­b. 8.23.

l Ho­s. 12.11.

m Je­r. 23.13.

n Je­r. 48.13.

o 1 Kho. 12.28,10.

p Ho­s. 4.15; 10; 15.

q 2 Kho. 23.5; Ze­f. 1.4.

r 1 Sa­m. 4.21,22; Ho­s. 9.11.

s 1 Sa­m. 4.21,22; Ho­s. 9.11.

t Ho­s. 12.1.

u Ho­s. 5.13.

v Je­r. 48.13.

w Ho­s. 11.6.

x er. 23.13.

y Ho­s. 10.15; 4.5.

z Ho­s. 3.4; 10.7,15; 11.5; Mi­ka 4.9.

a Jo­w. 1.7.

b Jo­be 24.18.

c Ho­s. 4.15; 10.15.

d Du­te. 9.21; Amos 8.14; 1 Kho. 12.30.

e Ge­n. 3.18; Ho­s. 9.6.

f Ge­n. 3.18; Ho­s. 9.6.

g Isa. 2.19; Lu­ka 23.30; Isa­m. 6.16; Isa­m. 9.6.

h Ho­s. 9.9.

i Hlu. 20.18; Ho­s. 5.8.

j Du­te. 28.63; Ho­s. 7.12; Du­te. 8.5.

k Ho­s. 8.10.

l Je­r. 48.34; 11.4.

m Mi­ka 4.13; Du­te. 25.4.

n Je­r. 48.34; 11.4.

o Jo­be 39.10.

p Za­ga 11.18; 22.8; 8.7; Ga­l. 6.8.

q Za­ga 11.18; 22.8; 8.7; Ga­l. 6.8.

r Za­ga 12.8; 27.21; 2 Ko­r. 9.6.

s Je­r. 4.3.

t Za­ga 13.23.

u Isa. 45.8.

v Jo­be 4.8.

w Za­ga 11.18; 22.8; Ho­s. 8.7; Ga­l. 6.8.

x Jo­be 4.8.

y 1.5.

z 7.13.

a 2 Kho. 17.3.

b 7.13.

c 13.16.

d 10.5; Amos 3.14.

e 10.7.

a 2.15.

b Du­te. 7.8; Ho­s. 14.4.

c Ma­t. 2.15.

d Eks. 4.22,23; Ma­l. 1.6.

e Je­r. 7.25,26; Ho­s. 11.7.

f 2.13; 2 Kho. 17.16; Ho­s. 13.1,2.

g 2.13; 2 Kho. 17.16; Ho­s. 13.1,2.

h Du­te. 1.31.

i Eks. 15.26.

j Je­r. 31.3.; Jo­ha. 6.44.

k 10.11.

l Le­vi 26.13.

m 10.11.

n Hla­b. 78.24,25.

o 8.13; Ho­s. 9.3,6.

p 10.3.

q 2 Kho. 17.13,14.

r Je­r. 30.23.

s He­z. 17.6.

t 10.6.

u Za­ga 1.32; Je­r. 3.6; Ho­s. 14.4.

v Je­r. 7.25,26; Ho­s. 11.7.

w 7.16.

x Eks. 15.2.

y Je­r. 9.7; Ho­s. 6.4.

z Ge­n. 14.8; Ge­n. 19.24,25; Je­r. 49.18; 50.40; Amos 4.11; Ju­da 7.

a Du­te. 29.23.

b Du­te. 29.23.

c Hla­b. 7.8.

d Du­te. 32.36; Isa. 63.15.

e Ge­n. 43.30.

f Na­ni 23.19; Isa. 55.8,9.

g Isa. 12.6; Ze­k. 2.10; Hla­b. 46.5; Jo­w. 2.27.

h Isa. 12.6; Ze­k. 2.10; Hla­b. 46.5; Jo­w. 2.27.

i 3.5.

j Isa. 31.4; Je­r. 25.30; Jo­w. 3.16; Amos 1.2.

k Isa. 21.8; Isa­m. 10.3.

l Isa. 11.11; Ze­k. 8.7.

m Ze­k. 10.10; Mi­ka 7.12.

n Isa. 60.8; Ho­s.7.11.

o Ze­k. 10.10; Mi­ka 7.12.

p 9.3.

q Je­r. 32.37; Ze­k. 10.6; He­z. 37.21,25; Isa. 65.21.

r 5.5,13,14; 6.4; Ho­s. 12.2.

s Je­r. 2.31; Ge­n. 27.40.

t Du­te. 33.3; Jo­be 15.15; Ze­k. 14.5.

a Jo­be 15.2.

b 13.15; Je­r. 18.17.

c 2 Kho. 17.4; 7.11; Li­lo 5.6.

d 7.13.

e 5.13.

f Isa. 30.6; Ho­s. 10.6.

g 2 Kho. 17.4; Ho­s.7.11; Li­lo 5.6.

h 4.1.

i 4.9.

j 12.14.

k 4.9.

l Ge­n. 25.26; 27.36.

m Ge­n. 32.24.

n Ge­n. 32.24.

o Ge­n. 32.26.

p Ge­n. 28.12,19; 35.9,10,15.

q Eks. 3.15.

r 14.1,2; Jo­w. 2.12,13.

s Mi­ka 6.8.

t Hla­b. 27.14.

u Za­ga 11.1; 20.23; Amos 8.5.

v Ze­k. 11.5; Isa­m. 3.17; 1 Ko­r. 4.8.

w Du­te. 29.19.

x 13.4.

y Le­vi 23.34.

z Le­vi 23.34.

a Le­vi 23.34.

b Jo­w. 2.28.

c 6.8; 5.1.

d 4.15.

e 8.11.

f 10.4.

g Ge­n. 28.5; Du­te. 26.5.

h Ge­n. 29.20,28.

i 12.12.

j Du­te. 18.15; Hla­b. 105.15.

k Eks. 12.50,51; 13.3; Hla­b. 77.20; Isa. 63.11-14; Mi­ka 6.4.

l Du­te. 18.15; Hla­b. 105.15.

m 12.12.

n 2 Kho. 17.17.

o 2 Sa­m. 1.16.

p 12.2.

q Da­n. 11.18; Du­te. 28.37.

a Jo­be 41.25; 34.31.

b 5.15.

c 11.2.

d 2.8.

e Hla­b. 115.4.

f Jo­be 31.27; Ge­n. 41.40.

g 6.4.

h 6.4.

i Hla­b. 1.4.

j Hla­b. 68.2.

k Ge­n. 7.11; Ho­s. 8.2.

l Isa. 43.11.

m 12.9; Je­r. 2.6.

n Isa. 43.11.

o Isa. 45.21,22; Ho­s. 9,10; Du­te. 32.37-39; Hla­b. 3.8.

p Isa. 10. 4.

q Du­te. 2.7; 32.10; Amos 3.2.

r Du­te. 8.15.

s Du­te. 8.12,14; 32.15.

t 4.7.

u Du­te. 8.12,14; 32.15.

v Du­te. 8.12,14; 32.15.

w 4.7.

x 5.14.

y 5.14.

z 14.8.

a 2 Sa­m. 17.8; Za­ga 17.12; Li­lo 3.10.

b Za­ga 6.32; 8.36; Ho­s. 14.1; Ma­l. 1.9.

c 13.4.

d 13.4.

e 1 Sa­m. 8.5,19.

f 1 Sa­m. 8.7,22; 10.19; Se­b. 13.21.

g 1 Sa­m. 15.22,23; 16.1.

h Jo­be 14.17; Du­te. 32.34.

i Isa. 13.8.

j 2 Kho. 4.6; 13.18.

k 2 Kho. 19.3; Isa. 37.3; Ho­s. 12.3.

l Hla­b. 49.15.

m Isa. 25.8; 26.19; He­z. 37.12.

n Du­te. 32.36; Jo­sh. 8.20; Da­n. 12.7.

o Isa. 25.8; 26.19; He­z. 37.12.

p 1 Ko­r. 15.55.

q Hla­b. 91.6.

r Ro­ma 11.29; Na­ni 23.19; Je­r. 15.6.

s Ge­n. 41.52.

t 12.1; Ho­s. 4.19.

u Jo­be 1.16.

v Jo­be 1.19.

w Za­ga 5.18.

x He­z. 17.10.

y Za­ga 5.16.

z Je­r. 23.13.

a Hla­b. 5.10; Ho­s.5.15; Jo­w. 1.18.

b 2 Kho. 18.12.

c Isa. 13.16; Na­h. 3.10; Ho­s. 10.1; 9.12.

d 2 Kho. 8.12.

e 2 Kho. 8.12.

f 2 Kho. 15.16; Amos 1.13.

a Je­r. 3.1; 12.6.

b 14.9; 13.9.

c Je­r. 3.1; Ho­s. 12.6.

d Hla­b. 85.2.

e He­b. 13.15; Hla­b. 50.14; 69.30,31; 119.108; Jo­na 2.9.

f 5.13.

g Isa. 30.2,16; Isa. 31.1; Du­te. 17.16; Ho­s. 1.7.

h 14.8.

i Hla­b. 10.14.

j Je­r. 3.22; Ho­s. 6.1.

k Je­r. 3.22; Ho­s.6.1.

l 11.7.

m 11.1.

n Hla­b. 54.6.

o Mi­ka 5.7; Za­ga 19.12.

p Ngo­ma 2.1.

q Isa. 27.6.

r Hla­b. 92.12.

s Hla­b. 92.12.

t Da­n. 10.8.

u Hla­b. 52.8; Ho­s. 14.8.

v Ngo­ma 4.11; Ge­n. 27.27.

w Hla­b. 92.12.

x Hla­b. 91.1; Na­ni 14.9.

y 14.8.

z Isa. 30.22.

a Hla­b. 3.4.

b Isa. 57.9; Ho­s. 13.7.

c Hla­b. 92.12.

d Hla­b. 52.8; Ho­s. 14.8.

e Jo­ha. 15.4,5.

f Hla­b. 107.43; Je­r. 9.12; Da­n. 12.10; Jo­ha. 8.47; 18.37.

g Za­ga 10.29.

h Se­b. 13.10; 2 Pe­t. 2.15; Isa­m. 15.3.

i 2 Ko­r. 2.16; Lu­ka 2.34.

j 2 Ko­r. 2.16; Lu­ka 2.34.

k 14.2.

a Ho­s. 5.1.

b 1.14.

c 1.14.

d 2.2.

e Hla­b. 78.4.

f 2.25; Amos 4.9; Ma­l. 3.11.

g Deu­t, 28.38; Eks. 10.4; Amos 7.1.

h Deu­t, 28.38; Eks. 10.4; Amos 7.1.

i 2.25; Hla­b. 78.46.

j Isa. 24.11.

k 3.18; Amos 9.13; Isa. 49.26.

l Isa. 32.10.

m 2.2.

n 2.2.

o Isa­m. 9.8.

p Jo­be 29.17.

q Jo­be 4.11.

r 1.12.

s Ge­n. 40.10,12.

t 1.13; 1 Kho. 20.31.

u Za­ga 2.17; Je­r. 3.4.

v 1.13,16; 2.14; Da­n. 8.11,12.

w 1.13; 2.17; Isa. 61.6; He­z. 45.4.

x 1.13; 2.17; Isa. 61.6; He­z. 45.4.

y Ho­s. 4.3.

z 2.19,24; Ho­s. 2.8.

a 2.19,24;Ho­s. 2.8.

b Isa. 24.7.

c 1.12,17; Jo­sh. 2.10; 4.23; Ho­s. 13.15.

d 2.19,24; Ho­s. 2.8.

e Isa. 16.8.

f Je­r. 14.4 .

g 1.12,17; Jo­sh. 2.10; 4.23; Ho­s. 13.15.

h 1.12.

i Hla­b. 92.12.

j Za­ga 25.11.

k Isa. 24.11; Je­r. 48.33.

l 1.12,17; Jo­sh. 2.10; 4.23; Ho­s. 13.15.

m Je­r. 4.8; Mi­ka 1. 8.

n 1.8.

o Je­r. 4.8; Mi­ka 1. 8.

p Je­r. 4.8; Mi­ka 1.8.

q 1.8.

r 1.9.

s 1.9.

t 2.15,16; 2 La­n. 20.3; 2 Kho. 10.20.

u 2.15,16; 2 La­n. 20.3; 2 Kho. 10.20.

v 2.15,16; 2 La­n. 20.3; 2 Kho. 10.20.

w 1.2.

x 1.2.

y Isa. 13.6; Isa. 13.9; Je­r. 46.10; He­z. 30.3; Jo­w. 2.1; Jo­be 24.1.

z Ho­s. 7.13.

a He­z. 1.24.

b 1.9.

c Du­te. 12.6,7; 16.11,14,15.

d 1.9.

e Ha­gg. 2.19.

f 1.12,17; Jo­sh. 2.10; 4.23; Ho­s. 13.15.

g 1.20; Ho­s. 4.3; Je­r. 12.4; Jo­w. 2.22; Jo­na 3.7; 4.11.

h Eks. 14.3.

i Ho­s. 13.16.

j Hla­b. 50.15.

k 1.20.

l Je­r. 9.10.

m 2.3.

n 1.20; Ho­s. 4.3; Je­r. 12.4; Jo­w. 2.22; Jo­nah 3.7; 4.11.

o Hla­b. 42.1; Jo­be 38.41; Hla­b. 104.21; 145.15; 147.9.

p Hla­b. 18.15.

q 1 Kho. 17.7; 18.5.

r 1.20.

a 2.15; Ho­s. 5 8; Isa. 58.1; Amos 3.6.

b 3.17; Hla­b. 2. 6.

c 2.15; Ho­s. 5 8; Isa. 58.1; Amos 3.6.

d 3.17; Hla­b. 2.6. .

e 2.11,31; He­z. 30.3; Jo­w. 1.15; 3.14; Oba­d. 15; Ze­f. 1.7,14; Ze­k. 14.1.

f 2.11,31; He­z. 30.3; Jo­w. 1.15; 3.14; Oba­d. 15; Ze­f. 1.7,14; Ze­k. 14.1.

g Ze­f. 1.15.

h Amos 5.18,20.

i Ze­f. 1.15.

j Amos 5.18,20.

k Ze­f. 1.15.

l He­z. 34.12.

m Ze­f. 1.15.

n He­z. 34.12.

o Amos 4.13; 5.8.

p 1.6; 2.5,11,25; Je­r. 51.14.

q Eks. 10.14; Jo­w. 1.2; Jo­sh. 10.14; Ma­t. 24.21.

r 1.19,20.

s 1.19,20.

t He­z. 28.13.

u Ze­k. 7.14.

v 3.19.

w Isa­m. 9.7.

x Na­h. 3.2.

y Isa­m. 9.9; Isa. 37.24.

z Isa. 5.24; 47.14; Oba­d. 18; Na­h. 1.10; Ma­l. 4.1.

a 1.6; 10.5,11,25; Je­r. 51.14.

b 1.6; 2.5,11,25; Je­r. 51.14.

c Je­r. 8.21; Je­r. 30.6.

d Hlu. 2.18.

e Amos 9.1.

f Isa. 33.4; Za­ga 28.1.

g Na­hum 2.5.

h Na­hum 2.5.

i Je­r. 9.21.

j Za­ga 30.21; Amos 8.8; Hla­b. 18.7; Jo­w. 3.16; Ha­g. 2.6; Isa. 2.19.

k Za­ga 30.21; Amos 8.8; Hla­b. 18.7; Jo­w. 3.16; Ha­g. 2.6; Isa. 2.19.

l 3.15; 2.31; Jo­be 30.28; Isa­m. 9.2; Ma­t. 24.29.

m 3.15; 2.31; Jo­be 30.28; Isa­m. 9.2; Ma­t. 24.29.

n 3.16; 1 The­s. 4.16.

o 2.25.

p 1.6; 2.5,11,25; Je­r. 51.14.

q Ge­n. 32. 2.

r Isa­m. 18.8.

s Ma­l. 3.2; Na­ni 24.23.

t 2.13; Du­te. 4.30; 1 Sa­m. 7.3; Ho­s. 12.6; Je­r. 3.1; Lu­ka 22.32.

u 1 Sa­m. 7.6.

v Hla­b. 34.18.

w Ge­n. 44.13.

x 2.13; Du­te. 4.30; 1 Sa­m. 7.3; Ho­s. 12.6; Je­r. 3.1; Lu­ka 22.32.

y Jo­nah 4.2; Na­hum 1.3.

z Eks. 34.6.

a Jo­na 4.2; Na­h. 1.3.

b Eks. 34.6.

c Eks. 34.6.

d Jo­na 4.2; Na­h. 1.3.

e Jo­na 4.2; Na­h. 1.3.

f Eks. 34.6.

g Hla­b. 86.5.

h Jo­na. 4.2; Na­h. 1.3.

i Jo­na. 3.9; Amos 5.15.

j Isa. 65.8; Ma­l. 3.10; Ha­gg. 2.19; Ze­k. 8.13.

k 1.9,13.

l Na­ni 10.3; Jo­w. 2.1.

m 1.14.

n Eks. 19.10,22; Jo­sh. 3.5.

o 2 La­n. 20.13; Jo­nah 3.5. .

p Du­te. 24.5; Tshu. 3.5; Ze­k. 12.12-14; 1 Ko­r. 7.5.

q Hla­b. 19.5.

r 1.9.

s He­z. 8.16; Ma­t. 23.35.

t 1 Kho. 6.3; 2 La­n. 3.4.

u 2 La­n. 4.1.

v Hla­b. 42.3; Eks. 32.11,12; Du­te. 9.26-29.

w Ze­k. 1.14; 8.2.

x Ma­l. 3.17.

y 1.10; Jo­w. 2.24,26; Ma­l. 3.10-12.

z He­z. 36.29; Ze­k. 9.17.

a 1.10; 2.24,26; Ma­l. 3.10-12.

b 1.10; 2.24,26; Ma­l. 3.10-12.

c Eks. 10.19.

d Je­r. 1.14.

e He­z. 47.18; Ze­k. 14. 8.

f Du­te. 11.24; 34.2; Ze­k. 14.8; He­z. 47.19; Da­n. 11.45.

g Isa. 34.3; Amos 4.10;I­sa. 37.36; 66.24.

h 1.18.

i 1.19.

j Ze­k. 8.12.

k Ze­k. 8.12.

l Isa. 41.16; 61.10; Ha­b. 3.18; Ze­k. 10.7.

m Isa. 41.16; 61.10; Ha­b. 3.18; Ze­k. 10.7.

n Hla­b. 84.6; Du­te. 11.14; Je­r. 5.24; Ho­s. 6.3.

o Le­vi 26.4; Du­te. 28.12.

p Hla­b. 84.6; Du­te. 11.14; Je­r. 5.24; Ho­s. 6.3.

q Du­te. 11.14; Jo­be 29.23; Amos 4.7.

r 1.10; Jo­w. 2.24,26; Ma­l. 3.10-12.

s 3.13; Isa. 5.2.

t 1.10; Jo­w. 2.24,26; Ma­l. 3.10-12.

u 1.10; Jo­w. 2.24,26; Ma­l. 3.10-12.

v 1.4.

w 1.4.

x 1.4.

y 1.4.

z 2.11; Za­ga 30.27.

a 1.10; Jo­w. 2.24,26; Ma­l. 3.10-12.

b Le­vi 25.19; Hla­b. 22.26.

c 2.27; Isa. 49.23.

d 3.17.

e Ho­s. 11.9; Le­vi 26.11,12; He­z. 37.26,28; Hla­b. 46.5.

f Isa. 45.5; He­z. 39.22,28.

g 2.27; Isa. 49.23.

h Se­b. 2.17-21.

i He­z. 39.29; Ze­k. 12.10; Isa. 32.15; 44.3; He­z. 11.19; 36.27; Jo­ha. 7.39; Ga­l. 3.14; Se­b. 10.45.

j Isa. 54.13; Se­b. 2.39.

k He­b. 1.1.

l He­b. 1.1.

m Se­b. 21.9.

n He­b. 1.1.

o Na­ni 12.6.

p He­b. 1.1.

q Ho­s. 12.10.

r He­b. 1.1.

s 1 Ko­r. 7.21; 1 Ko­r. 12.13.

t Lu­ka 21.11.

u Ngo­ma 3.6.

v 2.10.

w 2.10.

x Isa­m. 6.12.

y Ma­l. 4.5.

z 2.11.

a Ma­l. 4.5.

b 2.11.

c Ro­ma 10.13.

d Oba­d. 17.

e Isa. 46.13; 59.20; Ro­ma 11.26.

f Oba­d. 17.

g He­z. 14.22; Jo­w. 2.3; Isa. 4.2.

h Isa. 1.9; 10.21; 11.11,16; Je­r. 31.7; Mi­ka 4.7; 5.3,7,8; 7.18; Ze­k. 8.6,12; Ro­ma 9.27; 11.5; Ze­f. 2.7.

a Je­r. 30.3; He­z. 38.14.

b Je­r. 30.3; He­z. 38.14.

c Jo­be 42.10.

d 3.11; Ze­f. 3.8; Ze­k. 14.2-4.

e 3.12; Jo­w. 3.14; 2 La­n. 20.26.

f Isa. 66.16; Je­r. 25.31; He­z. 38.22; He­z. 17.20.

g Isa. 19.25.

h Oba­d. 11; Na­h. 3.10; He­z. 24.6.

i Amos 1.9; Isa. 23.1.

j Je­r. 47.4.

k Je­r. 47.4.

l Jo­sh. 13.2; He­z. 47.8.

m Je­r. 47.4.

n He­z. 25.15; Amos 1.8; Eks. 15.14; Isa. 14.29,31.

o Isa. 5.26.

p 3.7; Oba­d. 15.

q 2 La­n. 21.16,17.

r Amos 1.6.

s 2 La­n. 21.16,17.

t He­z. 27.13.

u Jo­w. 3.7. Oba­d. 15.

v 2 Kho. 18.8; 2 La­n. 26.6,7; Isa. 14.28-32.

w 1 Kho. 10.1.

x Je­r. 6.20.

y Je­r. 6.20.

z Isa. 2.4.

a Isa. 2.4.

b Ze­k. 12.8; Eks. 32.18.

c 3.11; Ze­f. 3.8; Ze­k. 14.2-4.

d Isa. 8.9; 54.15.

e 3.11; Ze­f. 3.8; Ze­k. 14.2-4.

f Isa. 8.9; 54.15.

g Isa. 13.3; Hla­b. 103.20; Ze­k. 14.5.

h 3.12,14; 2 La­n. 20.26.

i Hla­b. 96.13; 98.9; Isa. 2.4; Mi­ka 4.3; Hla­b. 110.6; Isa. 3.13.

j Isa­m. 14.15.

k Je­r. 50.16.

l Isa­m. 14.15.

m Je­r. 51.33; Ho­s. 6.11; Ma­rk. 4.29; Ma­t. 13.39; Isa­m. 19.15.

n Isa­m. 14.18-20.

o 2.24.

p He­z. 39.11.

q 3.2,12; Ze­k. 14.4.

r Jo­be 14. 5.

s 2.1.

t 3.2,12; Ze­k. 14.4.

u 2.10.

v 2.10.

w Je­r. 25.30; Amos 1.2; Amos 3.4; Isa­m. 10.3; Ho­s. 11.10.

x He­z. 27.13.

y 2.11;Hla­b. 46.6.

z 2.10.

a Ze­k. 12.5.

b 2.27; He­z. 6.7.

c 3.21; He­z. 43.7.

d 2.1.

e 2.1.

f Da­n. 9.16,20; 11.45; Oba­d. 16; Ze­k. 8.3; Je­r. 31.23; Hla­b. 48.1; Isa. 65.11.

g Jo­be 15.19; Isa. 35.8; 52.1; Na­hum 1.15; Ze­k. 14.21; Isa­m. 21.27; 22.15.

h Isa. 2.11.

i Amos 9.13. So Je­r. 31.12.

j Hla­b. 72.3.

k 1.5.

l Hla­b. 72.3.

m Isa. 30.25.

n He­z. 47.1.

o He­z. 47.1.

p Isa. 19.1.

q Je­r. 49.8,17; He­z. 25.12; He­z. 36.2,3; Amos 1.11; Oba­d. 1-10; Ma­l. 1.3.

r 2.3.

s Oba­d. 10; Ha­b. 2.8,17.

t He­z. 37.25; Amo­s. 9.15.

u Isa. 4.4; He­z. 36.25,29; 1 Jo­ha. 1.7; Isa­m. 1.5.

v 3.17; He­z. 48.35.

a 2 Sa­m. 14.2.

b Ho­s. 1.1.

c 2 Kho. 15.1.

d 2 Kho. 14.23; Amos 7.10.

e Ze­k. 14.5. Isa. 29.6.

f Jo­w. 3.16. Isa. 31.4; Amos 3.4,8.

g Jo­w. 3.16; Isa. 31.4; Amos 3.4,8.

h Hla­b. 65.12.

i 9.3.

j Jo­sh. 19.26; Isa. 33.9; 35.2.

k 1.6,9,11,13; 2.1,4,6; Za­ga 30.15,18,21,29.

l 1 Kho. 20.1.

m Isa. 8.4; Amos 3.12; Isa. 17.1.

n 1.6,9,11,13; 2.1,4,6; Za­ga 30.15,18,21,29. .

o 2 Kho. 13.7; 2 Kho. 8.12; Isa. 21.10.

p 2 Kho. 10.33; Amos 1.13.

q Isa. 28.27; Jo­be 41.30; Jo­w. 3.14.

r Je­r. 49.27; Ho­s. 8.14; Amos 1.7,10,12,14. Amos 2.2,5; He­z. 39.6.

s 2 Kho. 13.24; 1 Kho. 20.1.

t Je­r. 51.30.

u Isa. 8.4; Amos 3.12?; Isa. 17.1.

v Ge­n. 11.2; He­z. 37.1.

w Ho­s. 4.15; 5.8.

x 1.8.

y 2 Kho. 19.12.

z 9.7.

a 2 Kho. 16.9.

b 1.6,9,11,13; 2.1,4,6; Za­ga 30.15,18,21,29; 6.16.

c Je­r. 47.1,5; Jo­sh. 15.47.

d Ze­f. 2.4; Ze­k. 9.5,6.

e 2 La­n. 28.18. Jo­w. 3.6; 3.4.

f 1.9; 6.8; Oba­d. 1.14; 1 Sa­m. 23.12; Li­lo 2.7.

g 1.11.

h 1.4.

i Ze­f. 2.4; Ze­k. 9.5,6.

j 3.9; 1 Sa­m. 5.1.

k 1.5.

l Ze­f. 2.4; Ze­k. 9.5,6.

m Hlu. 1.18.

n Hla­b. 81.14.

o Ze­f. 2.4; Ze­k. 9.5,6.

p Jo­sh. 15.11.

q 2 La­n. 28.18; Jo­w. 3.6; 3.4.

r Je­r. 47.4.

s 1.3.

t Jo­w. 3.4.

u 1.3.

v 1.6.

w 1.11.

x 2 Sa­m. 5.11; 1 Kho. 5.1; 9.11-14.

y 1.4.

z 1.3.

a 1.6,9; Jo­w. 3.19; Hla­b. 137.7; Ma­l. 1.4.

b Je­r. 25.21-23; 27.3; Amos 1.9; Amos 2.1.

c 1.6,9; Jo­w. 3.19; Hla­b. 137.7; Ma­l. 1.4.

d Ge­n. 27.41; Du­te. 23.7; Ma­l. 1.2.

e He­z. 35.5.

f He­z. 35.5.

g 1.4.

h Oba­d. 9; 1 La­n. 1.45.

i 1.4.

j 1 La­n. 1.44.

k 1.3.

l Je­r. 25.21-23; 27.3; Amos 1.9; 2.1.

m Ho­s. 13.16; Amos 1.3.

n Ze­f. 2.8,9; Je­r. 49.1.

o 1.4.

p Je­r. 17.27.

q He­z. 21.20.

r 1.4.

s 2.2.

t Je­r. 49.3.

u Je­r. 49.3.

a Amos 1.3.

b Ze­f. 2.8,9; Isa. 15.1; 1.11.

c 2 Kho. 3.27.

d 1.4.

e Je­r. 48.24; 48.41.

f Je­r. 48.45.

g 1.14.

h Je­r. 48.7; Na­ni 24.17; Hlu. 2.18.

i 1.3.

j 1.3.

k Le­vi 26.14,15; Ne­h. 1.7; He­z. 20.13,16,24; Da­n. 9.11.

l Le­vi 26.14,15; Ne­h. 1.7; He­z. 20.13,16,24; Da­n. 9.11.

m Hla­b. 31.6; Je­r. 16.19,20; Ro­ma 1.25.

n He­z. 20.18,30.

o 1.4.

p Ho­s. 8.14; Je­r. 17.27.

q 1.4.

r Ho­s. 8.14; Je­r. 17.27.

s 1.3.

t 1.3.

u Le­vi 25.39; 2 Kho. 4.1.

v 8.6.

w 8.6.

x 8.4.

y Li­lo 2.10.

z Li­lo 2.10.

a Jo­be 24.; Isa. 10.2; Amos 5.12.

b Le­vi 18.8; 20.11; He­z. 22.11; Ge­n. 49.3,4.

c Le­vi 20.3; He­z. 36.20; Ro­ma 2.24; 1 Ko­r. 5.1.

d Eks. 22.26; Du­te. 24.12,13.

e 1 Ko­r. 8.10; 10.21.

f Du­te. 22.19; 2 La­n. 36.3; Za­ga 21.11.

g 1 Ko­r. 8.10; 10.21.

h Na­ni 21.21-25; Jo­sh. 24.8.

i Na­ni 13.32,33; Isa. 10.33; Hla­b. 92.12.

j Ho­s. 4.13.

k Jo­be 18.16.

l Jo­be 18.16.

m 3.1; Eks. 12.51; Mi­ka 6.4.

n Du­te. 8.2; Je­r. 2.2.

o Du­te. 2.31.

p Na­ni 6.2; Li­lo 4.7.

q Na­ni 6.3.

r 7.16; Mi­ka 2.6; Isa. 30.10; Amos 7.12,13.

s Isa. 1.14; 43.24; Ma­l. 2.17.

t Hla­b. 142.4; Amos 9.1.

u Tshu. 9.11.

v Isa. 18.2.

w Tshu. 9.11.

x Je­r. 9.23.

y Hla­b. 33.16.

z Isa. 18.2.

a 2 Sa­m. 2.18.

b Tshu. 9.11.

c Hla­b. 33.17.

d Oba­d. 9.

a 1.13; 4.1; 5.1; 7.16; 8.4; Jo­w. 1.2; Ho­s. 5.1.

b 1.1; 2.4,6.

c 2.10.

d Du­te. 7.6; 10.15; Hla­b. 147.19,20; Mi­ka 2.3.

e Ho­s. 5.2; Ho­s. 13.5.

f He­z. 5.9; 9.6; Da­n. 9.12; Ma­t. 10.15; 11.21,22; Ma­rk. 6.11; Lu­ka 10.13; 12.47; Ro­ma 2.9; 1 Pe­t. 4.17; Je­r. 25.29.

g Ma­t. 5.25.

h 1.8; Je­r. 2.15; 1.2.

i Je­r. 51.38.

j Je­r. 51.38.

k Hla­b. 104.22.

l He­z. 12.13.

m He­z. 12.13.

n Jo­be 39.24; Jo­w. 2.1; He­z. 33.4.

o Ge­n. 19.19.

p Isa. 45.7; Mi­ka 1.12; Li­lo 3.38; He­z. 14.21.

q Isa. 45.7; Mi­ka 1.12; Li­lo 3.38; He­z. 14.21.

r Ge­n. 6.13; 18.17-21; 41.28-32.

s Jo­be 29.4.

t Je­r. 51.38.

u Se­b. 4.20; 5.20,29; 1 Ko­r. 9.16.

v Je­r. 23.13.

w Hla­b. 103.6.

x Je­r. 4.22.

y 6.3; Mi­ka 6.12.

z 2 Kho. 17.5,6; 18.9-11.

a 2 Kho. 17.5,6; 18.9-11.

b Eks. 22.13.

c Eks. 22.13.

d 1.12; Je­r. 23.13.

e 6.4; 4.1.

f Isa. 7.2,5; Amos 5.27; 1.3; Jo­be 22.24.

g 1.13; 4.1; 5.1; 7.16; 8.4; Jo­w. 1.2; Ho­s. 5.1.

h Du­te. 8.19; Ne­h. 9.34; Hla­b. 50.7; 81.8.

i Hla­b. 80.7,14; Amos 4.13; 5.14-16; 5.27; 6.8,14.

j 1 Kho. 13.1; Ho­s. 10.15.

k Ho­s. 10.15; 12.4; Amos 4.4; 5.5,6; 7.10,13; Ho­s. 4.15.

l 2 Kho. 23.15.

m 2 Kho. 23.15.

n 6.11.

o Je­r. 36.22.

p Hlu. 3.20.

q 1 Kho. 22.39; Hla­b. 45.8.

a 3.1.

b Hla­b. 22.12; Isa. 28.1; He­z. 34.16; Amos 3.12; 6.1; Isa. 3.16.

c 6.1.

d Je­r. 23.13.

e Ho­s. 5.11.

f Ho­s. 5.11.

g Je­r. 16.16; Ha­b. 1.15; 2 Kho. 19.28.

h Da­n. 11.4.

i He­z. 12.5,12; 13.5.

j Jo­sh. 6.5,20.

k He­z. 20.39; Ma­t. 23.32.

l 3.14.

m 5.14.

n Ho­s. 4.15; Amos 5.5.

o Na­ni 28.3,4; Isa. 29.1; Je­r. 7.21.

p Du­te. 14.28; 26.12.

q Le­vi 7.13.

r Le­vi 23.17; 2.11; 6.17.

s Eks. 35.29; Le­vi 22.18,21; Du­te. 12.6.

t Du­te. 28.57.

u 4.8-11; Ha­g. 2.17; Je­r. 15.7.

v Je­r. 3.3.

w Jo­w. 2.23.

x Eks. 10.23.

y 8.12.

z 4.8-11; Ha­g. 2.17; Je­r. 15.7.

a Ha­g. 2.17; Du­te. 28.22.

b Ma­l. 3.11.

c Jo­w. 1.4.

d 4.8-11; Ha­g. 2.17; Je­r. 15.7.

e Eks. 12.29; Hla­b. 78.50; Du­te. 28.27,60.

f 2 Kho. 13.7.

g Jo­w. 2.20.

h 4.8-11; Ha­g. 2.17; Je­r. 15.7.

i Isa. 13.19.

j Ze­k. 3. 2 (He­b.); Ju­da 23; Je­r. 6.29.

k Isa. 7.4.

l Ze­k. 3.2; Ju­da 23; Je­r. 6.29.

m 3.12.

n 4.8-11; Ha­gg. 2.17; Je­r. 15.7.

o Lu­ka 14.31,32.

p Hla­b. 139.2; Da­n. 2.22,28.

q 5.8; 8.9; Jo­w. 2.2.

r Jo­be 10.22.

s Mi­ka 1.3; Isa. 58.14; Ha­b. 3.19.

t Mi­ka 1.3; Isa. 58.14; Ha­b. 3.19.

u 2 Sa­m.22.34; Jo­be 9.8; Isa. 14.14; Du­te. 32.13.

v Je­r. 10.16; 16.21; 33.2; Amos 5.8,27; 9.6.

w 3.13.

a 3.1.

b He­z. 19.1.

c He­z. 19.1.

d Isa. 47.1.

e Isa. 47.1.

f Hla­b. 144.14.

g Hla­b. 144.14.

h 5.6; 5.14; Ze­f. 2.3; 2 La­n. 15.2.

i Isa. 55.3; He­z. 18.9.

j 4.4.

k 4.4.

l 8.14; 2 Kho. 23.8; Amos 7.9; Jo­sh. 15.28.

m 4.4.

n Ho­s. 4.15. 10.8.

o 5.6; 5.14; Ze­f. 2.3; 2 La­n. 15.2.

p Hlu. 14.6,19; 15.14; 1 Sa­m. 10.6,10; 11.6.

q 4.4.

r 6.12.

s 6.12; Za­ga 5.4.

t Isa. 28.2.

u Jo­be 9.9; 38.31.

v Isa. 13.10.

w Jo­be 9.9; 38.31.

x Jo­be 24.17.

y Jo­be 3.5.

z 8.9; Hla­b. 104.20; Je­r. 13.16; Hla­b. 139.12.

a 4.13.

b 4.13.

c 9.6.

d 9.6.

e 4.13.

f Za­ga 14.12.

g Isa. 29.21.

h He­z. 3.26.

i 12,15; Jo­be 5.4; Hla­b. 127.5.

j 1 Kho. 22.8.

k Esta 2.18; Je­r. 40.5.

l Du­te. 28.30; Ze­f. 1.13; Mi­ka 6.15; Ha­gg. 1.6.

m Du­te. 28.30; Ze­f. 1.13; Mi­ka 6.15; Ha­gg. 1.6.

n 5.10,15.

o Isa. 29.21; 2.7.

p 5.12,15; Jo­be 5.4; Hla­b. 127.5.

q Hla­b. 37.7; Tshu. 3.7; Amos 6.10.

r Mi­ka 2.3.

s 5.4.

t 5.15,16,27; 3.13.

u 4.4; Mi­ka 3.11.

v Hla­b. 97.10.

w 5.10,15.

x Eks. 32.30; Jo­sh. 14.12; 2 Kho. 19.4; Je­r. 36.3; Jo­w. 2.14; Jo­na 3.9.

y 5.15,16,27; 3.13.

z Ze­f. 2.7.

a 5.15,16,27; 3.13.

b Eks. 11.6; 12.30.

c Je­r. 9.17.

d Eks. 12.12; Na­h. 1.12.

e 2 Pe­t. 3.4.

f Jo­w. 1.15; 2.1,11,31; 3.14.

g 5.20; Jo­w. 2.2.

h Isa. 24.18; Je­r. 48.44.

i Tshu. 10.8; Amos 9.3; Se­b. 28.4.

j Jo­w. 1.15; 2.1,11,31; 3.14.

k 5.20; Jo­w. 2.2.

l Ma­t. 24.20.

m Isa. 1.14; Ma­l. 1.10; Isa. 1.11; Je­r. 7.21.

n Le­vi 26.31.

o Jo­w. 1.14.

p Isa. 1.14; Ma­l. 1.10; Isa. 1.11; Je­r. 7. 2.

q Ho­s. 8.13.

r Le­vi 3.1,6.

s Isa. 1.14; Ma­l. 1.10; Isa. 1.11; Je­r. 7.21.

t 6.5; 8.3.

u Isa. 5.12.

v Isa. 5.12.

w Hla­b. 74.15.

x Du­te. 32.17; He­z. 20.16,24; Se­b. 7.42,43; Isa. 43.23.

y Isa. 46.7.

z 1 Kho. 11.7.

a 2 Kho. 17.6.

b 3.12; Isa. 7.8.

c 4.13.

d 5.14.

a 4.1; Ze­f. 1.12; Lu­ka 6.24; Ja­k. 5.1.

b Jo­be 12.5; Hla­b. 123.4; Isa. 32.9,11; Ze­k. 1.15.

c 4.1; Ze­f. 1.12; Lu­ka 6.24; Ja­k. 5.1.

d Na­ni 1.17.

e Na­ni 24.20; Jo­be 40.19; Amos 6.6; Eks. 19.5; Je­r. 31.7.

f Je­r. 2.10.

g Ge­n. 10.10.

h Isa. 10.9.

i Isa. 10.9.

j 2 Kho. 18.34; 1 Kho. 8.65.

k 1 Sa­m. 17.4; 2 La­n. 26.6.

l Na­h. 3.8.

m He­z. 12.27; Amos 9.10; Amos 5.18.

n Hla­b. 139.2.

o 3.10.

p 3.12.

q Esta 1.6.

r 6.7. He­z. 17.6.

s 3.12.

t Je­r. 46.21.

u 5.23.

v 1 La­n. 23.5; 2 La­n. 29.26.

w Na­ni 4.14; 2 La­n. 4.8.

x Da­n. 10.3.

y Na­ni 24.20; Jo­be 40.19; Amos 6.6; Eks. 19.5; Je­r. 31.7.

z Ge­n. 37.25.

a Je­r. 30.15.

b 7.11,17.

c Je­r. 16.5.

d 6.7; He­z. 17.6.

e Je­r. 22.5; 51.14; He­b. 6.13,17.

f 4.1; Ze­f. 1.12; Lu­ka 6.24; Ja­k. 5.1.

g 3.13.

h Hla­b. 47.4; He­z. 24.21.

i 8.7; Na­h. 2.2.

j 1.6.

k 8.3.

l 1 Sa­m. 31.12.

m Hla­b. 128.3.

n 8.13; 5.13.

o Hlu. 3.19; Ha­b. 2.20; Ze­f. 1.7; Ze­k. 2.13. Ne­h. 8.11.

p 8.13; 5.13.

q 3.15.

r Isa. 22.9; Lu­ka 6.49.

s 5.7.

t Ho­s. 10.4.

u 5.7.

v Se­b. 7.41.

w Du­te. 33.17; Mi­ka 4.13; 1 Kho. 22.11.

x Je­r. 5.15.

y 3.13.

z 1 Kho. 8.65.

a 2 Kho. 14.25.

b 2 Kho. 14.25.

c Isa. 33.9; Je­r. 51.43; Du­te. 2.8; 3.17; 4.49.

a Je­r. 24.1; Amos 7.4,7; 8.1; 9.1.

b Na­h. 3.17; Jo­w. 1.4.

c Hla­b. 72.6.

d Isa. 51.19; Amos 7.5.

e 7.6; Jo­na 3.10; Du­te. 32.36.

f Je­r. 24.1; Amos 7.4,7; 8.1; 9.1.

g Isa. 51.19; Amos 7.5.

h 7.6; Jo­na 3.10; Du­te. 32.36.

i Je­r. 24.1; Amos 7.4,7; 8.1; 9.1.

j 2 Kho. 21.13; Amos 7.17; Ze­k. 4.10.

k 8.2; Je­r. 1.11,13.

l 2 Kho. 21.13; Amos 7.17; Ze­k. 4.10.

m 8.2; Mi­ka 7.18.

n 7.11.

o 1 Kho. 12.32.

p 7.13; 3.14.

q 1.1.

r Isa. 8.12.

s Jo­w. 2.11; Jo­ha. 21.25; Ze­k. 11.16.

t 7.11.

u 7.17; 6.7; Mi­ka 1.16; Amos 7.9.

v 2 Sa­m. 24.11.

w 1.1.

x Mi­ka 3.5,11.

y 7.13; 3.14.

z 2.12.

a Da­n. 4.30.

b 1 Kho. 12.29-33; 13.1.

c Ze­k. 13.5.

d 2 Kho.2.3; Ma­t. 12.27.

e 1.1.

f Isa.9.10.

g 3.1.

h 2.12.

i Mi­ka 2.6; He­z. 20.46; Du­te. 32.2.

j 7.9.

k Je­r. 28.12; 29.21,25,31,32.

l Ho­s. 4.13.

m 2 Sa­m. 8.2; Hla­b. 60.6; Mi­ka 2.5; Ze­k. 2.1; 14.1; Amos 7.8.

n Mi­ka 2.10.

o 7.11.

a 7.1.

b Je­r.5.27.

c Mi­ka 7.1; 2 Sa­m. 16.1.

d 7.8.

e Je­r. 5.27.

f Mi­ka 7.1; 2 Sa­m. 16.1.

g Li­lo 4.18; Isa­m. 14.18.

h 7.8.

i 5.23.

j 6.9.

k 3.1.

l Hla­b. 14.4.

m Jo­be 5.5; Isa. 42.14; He­z. 36.3; Amos 2.7; Jo­be 7.2; Hla­b. 56.1; Tshu. 1.5.

n Jo­be 24.4; Ze­f. 2.3.

o Ho­s. 2.11.

p Za­ga 11.26.

q Ne­h. 13.15,16.

r Mi­ka 6.10,11; He­z. 45.10.

s Ho­s. 12.7.

t 2.6.

u 2.6.

v Za­ga 11.26.

w Jo­be 41.23.

x 6.8.

y 1 Sa­m. 15.29.

z Ho­s. 8.13; 9.9.

a Ho­s. 4.3.

b Jo­w. 2.10.

c Ho­s. 4.3.

d 9.5.

e 9.5.

f 9.5.

1 utsho­ne, ku­mbe, uga­lu­le.

g 9.5.

h Ze­k. 10.11.

i Isa. 60.20; Je­r. 15.9; Mi­ka 3.6; Ma­t. 24.29; Ma­t. 27.45.

j 5.8.

k Ho­s. 2.11.

l Li­lo 2.10.

m Isa. 3.24.

n Isa. 3.24.

o Je­r. 6.26; Ze­k. 12.10.

p Je­r. 6.26; Ze­k. 12.10.

q Jo­be 3.5.

r Isa. 8.20,21.

s Isa. 8.20,21.

t Hla­b. 74.9; Za­ga 29.18; Isa. 29.10; 30.20; Mi­ka 2.6; 3.7.

u 4.8.

v Ze­k. 9.10.

w Da­n. 12.4; Je­r. 5.1.

x Jo­na 4.8; Isa.51.20.

y Ho­s. 2.3.

z Ho­s. 4.15.

a Du­te. 9.21; Ho­s. 10.8.

b Je­r. 23.13.

c 1 Kho. 12.29,30.

d Hla­b. 139.24; Amos 4.10.

e 5.5.

a 7.1.

b 1 Kho. 8.54; 1 Kho. 13.1.

c Ze­f. 2.14.

d Ze­f. 2.14.

e Isa. 6.4.

f Jo­be 6.9; Isa. 38.12; Hlu. 16.29,30.

g Isa. 9.14.

h Isa. 9.14.

i 2.14.

j Mi­ka 6.14.

k Hla­b. 139.8,9. Je­r. 23.24.

l Hla­b. 139.8,9; Je­r. 23.24.

m Jo­be 26.6.

n Isa. 14.13; Je­r. 51.53.

o Je­r. 49.16; Oba­d. 4.

p Je­r. 49.16; Oba­d. 4.

q 1.2.

r Ze­f. 1.12.

s Hla­b. 139.8,9; Je­r. 23.24.

t 5.19.

u He­z. 5.2; Du­te. 28.65.

v He­z. 5.2; Du­te. 28.65.

w Je­r.21.10.

x Hla­b. 46.6; Amos 9.13.

y 8.8.

z 8.8.

a 8.8.

b Je­r. 51.64.

1 utsho­ne, ku­mbe, uga­lu­le.

c Hla­b. 104.3,13.

d 2 Sa­m. 2.25.

e 5.8.

f 5.8.

g 5.8.

h 4.13.

i Ma­t. 3.9; Ro­ma 2.25.

j Ze­f. 3.10.

k Je­r. 47.4.

l Ge­n. 10.14.

m 1.5.

n 9.4.

o Je­r. 30.11; Oba­d. 17.

p Ma­t. 21.44; Lu­ka 22.31; Ma­t. 3.12; Je­r. 15.7.

q Isa.27.8; 28.25.

r Ma­l.3.6.

s 6.3.

t Mi­ka 3.11.

u Jo­be 41.11; Ma­t. 17.25.

v Isa. 2.11.

w Se­b. 15.16,17; Je­r. 30.18.; Mi­ka7.11.

x Li­lo2.6.

y Se­b. 15.16,17; Je­r.30.18; Mi­ka7.11.

z Oba­d. 19; Na­ni 24.18; He­z.25.14.

a Oba­d.20.

b Je­r. 9.25.

c Le­vi 26.5; Jo­ha. 4.36.

d Le­vi 26.5; Jo­ha. 4.36.

e Jo­w. 3.18.

f Isa. 49.26.

g Na­h. 1.5.

h Na­h. 1.5.

i 9.5; Hla­b. 107.26; Mi­ka 1.4.

j Je­r. 30.3; Jo­be 42.10.

k Isa. 61.4; He­z. 36.10; 36.33-35; Ze­k. 8.7,8.

l 65.21.

m 65.21.

n Je­r. 31.5.

o Jo­w. 3.18.

p Je­r.24.6; Isa. 60.21.

q Je­r. 31.40; He­z. 34.28; Jo­w. 3.20.

r Je­r. 3.18.

a He­z. 25.12; 35.2; Jo­w. 3.19.

b Mi­ka 5.5; Ge­n. 1.26.

c 1.4; Je­r. 49.14-16.

d 1.3.

e 1.4; Je­r. 49.14-16.

f 1.4; Je­r. 49.14-16.

g 1.3.

h Amos 6.3.

i Isa. 14.13; Isa­m. 18.7.

j 1.4; Je­r. 49.14-16.

k Isa. 14.13; Isa­m. 18.7.

l Isa. 14.13; Isa­m. 18.7.

m Jo­be 20.6; Ha­b. 2.9.

n Amos 9.2.

o Amos 9.2.

p Je­r. 49.9.

q Isa. 6.5.

r Je­r. 49.9.

s Isa. 17.6; Du­te. 24.21.

t Je­r. 49.10.

u 1.3.

v Hla­b. 41.9.

w Je­r. 30.13; Ho­s. 5.13.

x Je­r. 49.7.

y Jo­be 5.12,13.

z Isa. 2.11.

a Je­r. 49.7.

b 1.9,19,21; He­z. 35.2.

c Hla­b. 76.5; Amos 2.16.

d Je­r. 49.7.

e Amos 1.12; 1 La­n. 1.45.

f 1.9,19,21; He­z. 35.2.

g Hla­b. 137.7; Je­r. 12.14; Li­lo 4.21,22; He­z. 35.5; Amos 1.11.

h Za­ga 10.6.

i Ge­n. 27.41; Du­te. 23.7.

j Za­ga 10.6.

k He­z. 35.9.

l Hla­b. 137.7; Je­r. 12.14; Li­lo 4.21,22; He­z. 35.5; Amos 1.11.

m Jo­w. 3.3.

n Hla­b. 22.17; Oba­d. 1.13; Mi­ka 4.11; 7.10.

o Hla­b. 37.13.

p Jo­be 31.3?.

q Za­ga 17.5; Mi­ka 7.8.

r He­z. 35.5.

s Hla­b. 22.17; Oba­d. 1.13; Mi­ka 4.11; 7.10.

t He­z. 35.10.

u Eks. 22.8; 2 Sa­m. 6.6.

v Ma­t. 22.9; He­z. 21.21.

w Je­r. 42.17.

x Jo­w. 2.1.

y He­z. 30.3; Jo­w. 3.14.

z He­z. 30.3; Jo­w. 3.14.

a Je­r. 50.29; He­z. 35.15; Ha­b. 2.8.

b Jo­w. 3.4,7; Li­lo 3.64.

c Je­r. 25.28,29; 49.12; Na­h. 3.11; Isa­m. 18.6; Jo­be 21.20.

d Jo­w. 3.17.

e Je­r. 25.28,29; 49.12; Na­h. 3.11; Isa­m. 18.6; Jo­be 21.20.

f Je­r. 25.28,29; 49.12; Na­h. 3.11; Isa­m. 18.6; Jo­be 21.20.

g Jo­be 10.19.

h Jo­w. 2.32.

i Jo­w. 2.32.

j Amos 9.8.

k He­z. 36.12.

l Isa. 10.17; Je­r. 5.14; Ze­k. 12.6.

m Isa. 10.17; Je­r. 5.14; Ze­k. 12.6.

n Jo­w. 2.5.

o Hla­b. 7.13.

p Isa. 10.17; Je­r. 5.14; Ze­k. 12.6.

q He­z. 25.14.

r Jo­sh. 10.40; Hlu. 1.9; Je­r. 17.26.

s Amos 9.12.

t 1.8.

u Ze­f. 2.5-7.

v Jo­sh. 10.40; Hlu. 1.9; Je­r. 17.26.

w Je­r. 23.13.

x Amos 9.12.

y 1 Kho. 17.9,10; Lu­ka 4.26.

z Jo­sh. 10.40; Hlu. 1.9; Je­r. 17.26.

a 2 Kho. 13.5; Isa. 19.20; 1 Ti­m. 4.16; Ja­k. 5.20.

b Isa­m. 14.1.

c 1.8.

d Ps 22.28; Da­n. 2.44; Isa­m. 19.6; Da­n. 7.14,27; Ze­k. 14.9; Lu­ka 1.33; 1 Ko­r. 15.24; Isa­m. 11.15; 19.6.

a 2 Kho. 14.25.

b Ge­n. 10.11,12; 2 Kho. 19.36; Isa. 37.37; Jo­na 3.4-7; Na­hum 1.1; 2.8; 3.7; Ze­f. 2.13; Ma­t. 12.41; Lu­ka 11.30,32.

c Ge­n. 10.12; Jo­na 3.2,3; 4.11.

d Ge­n. 10.12; Jo­na 3.2,3; 4.11.

e Isa­m. 18.5.

f Hla­b. 74.23.

g 4.2; Hla­b. 139.7.

h 1 Kho. 10.22.

i Jo­sh. 19.46.

j Hla­b. 107.23; Isa. 42.10.

k Ge­n. 4.16. Jo­na 1.10; Jo­be 1.12; 2.7.

l Hla­b. 107.25.

m 1 Kho. 22.48; Hla­b. 48.7.

n He­z. 27.9,27,29.

o 1.6; Hla­b. 107.28.

p Se­b. 27.18,19,38.

q Se­b. 27.18,19,38.

r 1.6; Hlu. 4.21; Hla­b. 76.6; Za­ga 10.5; Da­n. 8.18; 10.9; Ze­k. 4.1.

s He­z. 27.8,27-29.

t Ge­n. 33.8.

u 1.6; Hlu. 4.21; Hla­b. 76.6; Za­ga 10.5; Da­n. 8.18; 10.9; Ze­k. 4.1.

v 1.6; Hla­b. 107.28.

w 3.9.

x Da­n. 6.3.

y Hlu. 20.9.

z Jo­sh. 7.19; 1 Sa­m. 14.43.

a Isa­m. 11.13.

b Hla­b. 146.6; Se­b. 14.15.

c Ge­n. 4.16; Jo­na 1.10; Jo­be 1.12; 2.7.

d 1.9.

e Du­te. 21.8.

f Hla­b. 115.3.

g Lu­ka 8.24; Hla­b. 65.7.

h 1.10.

i Ge­n. 31.54.

j 2.9.

k 2.9.

l Isa. 65.12; Da­n. 1.5; Jo­na 4.6-8.

m Ma­t. 12.40; 16.4; Lu­ka 11.30.

a Hla­b. 3.4; 120.1. Li­lo 3.55.

b Hla­b. 3.4; 120.1; Li­lo 3.55.

c Li­lo 3.56.

d Hla­b. 88.6; Mi­ka 7.19.

e Hla­b. 42.7.

f Hla­b. 31.22.

g 1 Kho. 8.38; Da­n. 6.10.

h 1 Kho. 8.38; Da­n. 6.10.

i Hla­b. 5.7.

j Li­lo 3.54.

k Hla­b. 40.12.

l Hla­b. 69.1.

m Li­lo 3.54.

n 1 Kho. 6.25; 7.37.

o Je­r. 51.30.

p Hla­b. 3. 3.

q Hla­b. 103.4.

r Hla­b. 103. 4.

s Hla­b. 16.10.

t Hla­b. 107.5; Hla­b. 142.3; Hla­b. 77.3.

u 2 La­n. 30.27; Hla­b. 18.6.

v 2 La­n. 30.27; Hla­b. 18.6.

w Hla­b. 5.7; Mi­ka 1.2.

x Hla­b. 31.6.

y 2 Kho. 17.15; Du­te. 32.21; Je­r. 2.5.

z Hla­b. 144.2.

a Hla­b. 50.14,23; 116.17,18; Na­h. 1.15; Jo­na 1.17; Ho­s. 14.2; He­b. 13.15.

b Hla­b. 50.14,23; 116.17,18; Na­h. 1.15; Jo­na 1.17; Ho­s. 14.2; He­b. 13.15.

c Tshu. 5.4; Hla­b. 22.25.

d Hla­b. 3.8.

a 1.2.

b 1.2.

c Ma­t. 12.41; Lu­ka 11.32.

d 2 La­n. 20.3; Da­n. 4.27.

e 1 Kho. 20.31.

f Je­r. 6.13; Jo­w. 2.16.

g He­z. 26.16; Jo­be 1.20.

h Mi­ka 2.8.

i 1 Kho. 20.31.

j Isa. 58.5; Lu­ka 10.13.

k Isa. 58.5; Lu­ka 10.13.

l Jo­be 2.8.

m Hlu. 4.13.

n Hlu. 4.13.

o Hla­b. 36.6; Jo­na 4.11; Jo­w. 1.18,20.

p 1 Kho. 20.31.

q Je­r. 18.11; 36.3. ve­r. 10.

r Isa. 59.6.

s 2 Sa­m. 12.22; Jo­na 1.6; Amos 5.15.

t Jo­w. 2.14.

u Jo­w. 2.14.

v Hla­b. 85.3.

w Je­r. 18.11; 36.3; Jo­na 3.10.

x Je­r. 18.8.

y Je­r. 18.8.

z Hlu. 2.18; Amos 7.3.

a 1 Sa­m. 8.6; Jo­na 4.6.

b 1 Sa­m. 15.11.

c 1.3.

d Jo­w. 2.13.

e Jo­w. 2.13.

f Du­te. 4.31.

g Jo­w. 2.13.

h Jo­w. 2.13.

i 1 Kho. 19.4.

j 4.8.

k Amos 9.11.

l Ge­n. 2. 4.

m 4.7,8; 1.17.

n 1 Sa­m. 8.6; Jo­na 4.6.

o 4.7,8; 1.17.

p Je­r. 18.17.

q 4.7,8; 1.17.

r Hla­b. 121. 6.

s Amos 8.13.

t 4.8.

u Hlu. 16.16.

v 1.2.

w Du­te. 1.39.

x 3.7.

a Je­r. 26.18.

b 1.14.

c Isa. 1.1; Ho­s. 1.1.

d Amos 1.1.

e 1.5,6; Je­r. 23.13.

f 1 Kho. 22.28; Mi­ka 3.1,9; 6.1,2; Ho­s. 5.1.

g Isa. 1.2.

h Hla­b. 50.7; 81.8; Ma­l. 3.5.

i Hla­b. 11.4; Jo­nah 2.7; Ha­b. 2.20.

j Hla­b. 5.7. .

k Isa. 26.21.

l Isa. 26.21.

m Hla­b. 115.3.

n Amos 4.13.

o Na­ni 24.17.

p Amos 4.13.

q Hla­b. 97.5; Hlu. 5.5; Isa. 64.1,3; Amos 9.5,13; Na­h. 1.5; Ha­b. 3.6,10; 2 Pe­t. 3.10,12.

r Hla­b. 68.2.

s 1.6; Hla­b. 63.10; 75.8; Je­r. 18.21; He­z. 35.5.

t 3.8.

u 3.8.

v 1.5,6; Je­r. 23.13.

w 2 La­n. 28.4; He­z. 16.24,31; Je­r. 7.31.

x 1.5,6; Je­r. 23.13.

y 3.12.

z 1.6; Hla­b. 63.10; 75.8; Je­r. 18.21; He­z. 35.5.

a 1 Kho. 16.24.

b He­z. 13.14.

c Jo­be 4.20; Je­r. 46.5; Ho­s. 8.6.

d Ho­s. 9.1; 2.12; 2.5.

e Ho­s. 9.1; 2.12; 2.5.

f Isa. 21.3; 22.4.

g Jo­w. 1.13.

h Jo­be 12.17,19.

i Isa. 20.2-4; 1 Sa­m. 19.24.

j Jo­be 30.29.

k Hla­b. 44.19.

l Jo­be 30.29.

m Isa. 13.21.

n Je­r. 15.18; Na­h. 3.19.

o 2 Kho. 18.13; Isa. 8.7,8; 10.28-32.

p 2 Sa­m. 1 20.

q 1 Sa­m. 17.4.

r Je­r. 6.26.

s Jo­sh. 18.23; 1 Sa­m. 13.17.

t Isa. 3.17.

u Eks. 15.23.

v Jo­be 35.14; Hla­b. 37.7.

w Amos 3.6.

x 1 Kho. 4.28.

y 2 Kho. 18.14,17; 2 La­n. 32.9; Jo­sh. 10.3.

z 1.5.

a 1. 1.

b 1 Kho. 9.16; 2 Kho. 18.14-16.

c Jo­sh. 15.44.

d 2.4.

e Jo­sh. 15.44.

f 1 Sa­m. 22.1.

g Isa. 3.24.

h Jo­be 1.20; 1 Ko­r. 11.6.

i 2.9; Za­ga 19.10; Li­lo 4.5.

j Isa. 3.24.

k Hla­b. 103.5; Isa. 40.31.

l Amos 7.11.

a Hla­b. 36.4; Ze­k. 7.10; Za­ga 4.16; 6.14; Ho­s. 7.6.

b Hla­b. 36.4; Ze­k. 7.10; Za­ga 4.16; 6.14; Ho­s. 7.6.

c Ge­n. 31.29; Za­ga 3.27.

d Isa. 5.8.

e Isa. 5.8.

f Je­r. 18.11.

g Je­r. 8.3; Amos 3.2.

h Je­r. 27.12.

i Amos 5.13.

j Amos 5.13.

k Na­ni 21.27.

l 1.15.

m 1.15.

n Isa. 49.5. .

o Du­te. 32.8,9; Hla­b. 16.5,6; Amos 7.17.

p Jo­sh. 14.2.

q Amos 2.12.

r He­z. 3.26. Amos 8.11.

s 2.6.

t 2 La­n. 28.8.

u Ze­k. 11.13; Jo­sh. 7.21; Jo­na 3.6.

v He­z. 16.14; Mi­ka 2.8.

w 2 La­n. 28.8.

x 2 La­n. 28.8.

y 1.16.

z 2 La­n. 28.8.

a He­z. 16.14; Mi­ka 2.8.

b Du­te. 12.9; He­b. 13.14.

c Le­vi 18.25; Amos 7.17.

d Tshu. 5.6.

e 1 Kho. 2.8.

f He­z. 13.3; Ho­s. 9.7; 1 Kho. 22.22,23; Mi­ka 3.5.

g Eks. 18.4.

h 2.6.

i Je­r. 5.31.

j 2.6.

k 4.6.

l 4.6.

m Je­r. 31.10.

n 4.7.

o 1 La­n. 1.44.

p Je­r. 31.10.

q Isa. 5.17.

r He­z. 34.31; 36.37,38.

s He­z. 34.31; 36.37,38.

t Hla­b. 107.16; Se­b. 2.24.

u 4.7; Ho­s. 3.5.

v Isa. 52.12.

a 3.9; 1.2.

b 3.9; 1.2.

c Isa. 1.10.

d Je­r. 5.5; He­z. 22.6,27.

e Hla­b. 82.5.

f He­z. 34.3.

g He­z. 34.3.

h Hla­b. 14.4.

i Na­ni 24.8; Li­lo 3.4.

j Li­lo 4. 4.

k He­z. 11.3,7.

l 1 Sa­m. 2.14.

m Za­ga 1.28.

n Du­te. 31.17.

o He­z. 13.10.

p Je­r. 23.13,32; Isa. 9.14,15; 2.11.

q Ma­t. 7.15.

r He­z. 13.10.

s Je­r. 6.14.

t Amos 7.12; Mi­ka 3.11.

u Jo­w. 3.9.

v Isa. 8.20,22.

w He­z. 12.24; 13.23.

x He­z. 12.24; 13.23.

y Isa. 8.20,22.

z Du­te. 18.10.

a Amos 8.9.

b Isa. 1.29; Isa. 44.25; Ze­k. 13.4.

c Du­te. 18.10.

d Isa. 1.29; Isa. 44.25; Ze­k. 13.4.

e Isa. 1.29; Isa. 44.25; Ze­k. 13.4.

f Le­vi 13.45; He­z. 24.17,22.

g Amos 8.11.

h Jo­be 32.18; Je­r. 6.11.

i Isa. 58.1; He­z. 23.36; Mi­ka 1.5.

j Isa. 58.1; He­z. 23.36; Mi­ka 1.5.

k 3.1.

l 3.1.

m Se­b. 13.10.

n Ha­b. 2.12; Je­r. 22.13.

o He­z. 22.27; Ze­f. 3.3.

p Za­ga 17.23; He­z. 22.12; Isa. 1.23; 56.11; Mi­ka 7.3.

q Je­r. 6.13.

r Je­r. 6.13.

s Je­r. 6.13.

t 3.5; He­z. 22.25.

u Du­te. 18.10.

v Isa. 48.2; Ro­ma 2.17.

w Je­r. 7.4; Amos 5.14; Ze­f. 3.5,11.

x Je­r. 23.17; Amos 9.10.

y Je­r. 26.18.

z 7.13.

a Je­r. 26.18.

b Hla­b. 79.1; Mi­ka 1.6; Ma­t. 24.2.

c Je­r. 26.18.

d 4.2.

e Lu­ka 13.35.

a 4.3; Isa. 2.2-4.

b Hla­b. 110.6.

c 4.7.

d 1 Kho. 4.25; Ze­k. 3.10.

e Isa. 17.2.

f Isa. 1.20.

g Je­r. 2.11.

h Ze­k. 10.12.

i Isa. 2.11.

j 2.12; He­z. 11.17.

k Ze­f. 3.19; He­z. 34.16.

l Ge­n. 32.31; Mi­ka 4.7; Je­r. 31.8.

m 2.12; He­z. 11.17.

n Hla­b. 147.2; Je­r. 30.17.

o Hla­b. 147.2; Je­r. 30.17; He­z. 34.4.

p Ze­f. 3.19; He­z. 34.16.

q Ge­n. 32.31; Mi­ka 4.7; Je­r. 31.8.

r 2.12; 5.7,8; 7.18; Mi­ka 5.3; Jo­w. 2.32; Ze­f. 2.7.

s 4.7.

t Isa. 24.23; 9.6; Mi­ka 2.13.

u Isa. 24.23; 9.6; Mi­ka 2.13.

v Hla­b. 2.6; He­b. 12.22.

w Lu­ka 1.33.

x 2.12; 5.8; 5.4; 7.14; Ngo­ma 4.4.

y 2 La­n. 27.3.

z Da­n. 2.44.

a Jo­be 36.33.

b Je­r. 8.19; Ho­s. 10.3.

c Isa. 3.3.

d Je­r. 6.24; Isa. 13.8.

e Isa­m. 12.2.

f Jo­be 38.8.

g Je­r. 6.24; Isa. 13.8.

h Isa. 39.6,7.

i Isa. 44.22,23.

j Isa. 44.22,23.

k Ze­k. 12.3.

l Na­ni 35.33.

m Hla­b. 54.7; Oba­d. 1.12; Mi­ka 7.10.

n Isa. 10.7.

o Ma­t. 3.12.

p Ho­s. 10.11; Isa. 21.10.

q Isa. 28.27,28.

r Amos 6.13; 1 Kho. 22.11.

s Isa. 28.27,28.

t Da­n. 2.44.

u Le­vi 27.28; Du­te. 7.26.

v Isa. 23.18; Ze­k. 14.20.

w Oba­d. 11.

x Hla­b. 97.5; Jo­sh. 3.11.

a Ha­b. 3.16; Je­r. 5.7.

b Du­te. 20.20.

c 1 Kho. 22.24.

d 1 Kho. 22.24.

e Ma­t. 2.6; Jo­ha. 7.42.

f Hla­b. 132.6; Ge­n. 35.19.

g 1 Sa­m. 23.23; Hlu. 6.15.

h He­b. 7.14.

i Je­r. 30.21; Isa. 55.4; Ge­n. 49.10; Isa. 9.6,7; Ze­k. 9.9.

j Ho­s. 6.3.

k Hla­b. 90.2; Za­ga 8.22,23; Jo­ha. 1.1; Mi­ka 5.4.

l Hla­b. 90.2; Za­ga 8.22,23; Jo­ha. 1.1; Mi­ka 5.4.

m Ge­n. 3.15.

n 5.7,8; 4.7.

o Isa. 7.3.

p Hla­b. 90.2; Za­ga 8.22,23; Jo­ha. 1.1; Mi­ka 5.4.

q Isa. 40.11; Ze­f. 3.13; Mi­ka 7.14; He­z. 34.23; Mi­ka 4.8.

r Ze­k. 9.10.

s Hla­b. 72.8; Isa. 52.13; Lu­ka 1.32.

t Du­te. 33.17; 1 Sa­m. 2.10; Za­ga 30.4; Isa. 45.22; Ze­k. 9.10; Hla­b. 22.27.

u Ze­k. 9.10.

v Efe. 2.14.

w Isa. 36.1.

x Oba­d. 1.

y Isa. 2.2,3.

z Tshu. 11.2.

a Isa. 2.2,3.

b Isa. 2.2,3.

c Ge­n. 10.8,10; Ge­n. 10.11.

d Lu­ka 1.71.

e 5.5.

f 5.5.

g 5.3.

h Du­te. 32.2.

i 2 Sa­m. 17.12; Hla­b. 110.3; 133.3; Ho­s. 14.5.

j Du­te. 32.2.

k Hla­b. 65.10; 72.6.

l 5.3.

m 5.15.

n 5.15.

o Ho­s. 5.14.

p Isa. 26.11.

q Isa. 2.11.

r Ze­k. 9.10; Ha­gg. 2.22; Isa. 2.7; Ho­s. 1.7.

s Ze­k. 9.10; Ha­gg. 2.22; Isa. 2.7; Ho­s. 1.7.

t 5.14; He­z. 38.11; Ze­k. 2.4,5.

u 5.14; He­z. 38.11; Ze­k. 2.4,5.

v 2 Kho. 9.22; Isa. 47.9,12; Na­hum 23.4.

w Du­te. 18.10; Isa. 2.6; 8.19.

x Ze­k. 13.2.

y Ho­s. 3.4.

z Isa. 17.8.

a Isa. 2.8.

b Je­r. 17.2.

c 5.14; He­z. 38.11; Ze­k. 2.4,5.

d 5.11.

e Hla­b. 149.7. Mi­ka 8; 2 The­s. 1.8.

a 1.2.

b 1.2.

c Hla­b. 50.1,4; He­z. 36.4; Du­te. 4.26.

d Isa. 1.18; 43.26; Ho­s. 4.1.

e Isa. 1.18; 43.26; Ho­s. 4.1.

f Isa. 5.4; Je­r. 2.5,31.

g Isa. 43.22,23; Ma­l. 1.13.

h Eks. 12.51; 14.30; 20.2; Du­te. 4.20; 6.12; Da­n. 9.15; Amos 2.10; Ho­s. 12.13.

i 2 Sa­m. 7.23;Ho­s. 7.13.

j Du­te. 7.8; 13.5.

k Eks. 12.51; 14.30; 20.2; Du­te. 4.20; 6.12; Da­n. 9.15; Amos 2.10; Ho­s. 12.13.

l Du­te. 7.8; 13.5.

m Eks. 15.20.

n Na­ni 22.5; 23.7.

o Na­ni 25.1; Jo­w. 3.18.

p Jo­sh. 4.19; 5.9,10.

q Hlu. 5.11.

r Ho­s. 5.6; He­b. 10.4.

s Hla­b. 95.2.

t Hla­b. 57.6.

u Hla­b. 92.8. Co­mp. Isa. 57.15.

v 1 Sa­m. 15.22; Za­ga 15.8.

w Jo­be 20.17; Jo­be 29.6.

x 2 Kho. 3.27; 16.3; 21.6; 23.10; Le­vi 18.21.

y 1 Sa­m. 15.22; Za­ga 15.8.

z Ro­ma 2.1.

a Du­te. 10.12.

b Ge­n. 18.19; Isa. 1.17.

c Je­r. 9.24; Ho­s. 12.6; Ze­k. 7.9.

d Je­r. 9.24; Ho­s. 12.6; Ze­k. 7.9.

e Ge­n. 5.22.

f Jo­be 5.12. .

g Isa. 10.5; 30.32.

h Je­r. 47.7.

i Amos 8.5; He­z. 45.10.

j Za­ga 22.14. .

k Za­ga 11.1; Ho­s. 12.7.

l Du­te. 25.13.

m Za­ga 11.1; Ho­s. 12.7.

n Amos 3.10; 6.3; Ha­b. 1.2,3.

o Ho­s. 7.13.

p Amos 9. 1.A­mos 9. 1

q Je­r. 9.8.

r Isa. 53.10.

s Ho­s. 4.10; Ha­gg. 1.6; Le­vi 26.26.

t Ho­s. 5.10.

u Amos 9.1.

v Du­te. 28.38,39,40; Ha­gg. 1.6.

w Je­r. 12.13.

x Du­te. 28.38,39,40; Ha­gg. 1.6.

y 2 La­n. 28.15.

z Du­te. 28.38,39,40; Ha­gg. 1.6.

a Ze­f. 1.13; Amos 5.11.

b Hos 2.8.

c 1 Kho. 16.16,25,26; Ho­s. 5.11.

d 1 Kho. 16.30-33; 21.25,26; 2 Kho. 21.3.

e 7.13. See 2 Kho. 22.19.

f 2 La­n. 29.8.

g Isa. 25.8; Je­r. 51.51; Li­lo 5.1; He­z. 34.29; He­z. 32.24; Da­n. 9.16.

a Jo­be 10.15.

b Amos 8.1.

c Hlu. 8.2; Isa. 17.6.

d Ngo­ma 7.7.

e Ho­s. 9.10.

f Isa. 57.1.

g Hla­b. 12.1.

h Hla­b. 14.1,3.

i Hla­b. 10.9.

j Li­lo 3.52; 4.18; Je­r. 5.26.

k Isa. 9.19.

l Ha­b. 1.15-17.

m Hla­b. 82.1,2; Ho­s. 4.18.

n Hla­b. 82.1,2; Ho­s. 4.18.

o 3.11.

p Isa. 5.18.

q Za­ga 15.19; He­z. 2.6; 2 Sa­m. 23.6,7; Na­h. 1.10; Isa. 55.13.

r Za­ga 15.19; He­z. 2.6; 2 Sa­m. 23.6,7; Na­h. 1.10; Isa. 55.13.

s Isa. 5.5.

t He­z. 33.2.

u Isa. 10.3.

v Isa. 10.3.

w Je­r. 9.4.

x Hla­b. 55.13.

y Hla­b. 141.3.

z He­z. 22.7; Ma­t. 10.21; Lu­ka 21.16; Ma­t. 10.35; Lu­ka 12.53.

a Efe. 6.2.

b 2 Ti­m. 3.2,3.

c Na­h. 3.6.

d He­z. 22.7; Ma­t. 10.21; Lu­ka 21.16; Ma­t. 10.35; Lu­ka 12.53.

e He­z. 22.7; Ma­t. 10.21; Lu­ka 21.16; Ma­t. 10.35; Lu­ka 12.53.

f 2 Ti­m. 3.2,3.

g Ma­t. 10.36.

h Hla­b. 5.3.

i Li­lo 3.26. .

j Hla­b. 4.3.

k Za­ga 24.17.

l Je­r. 50.11; Li­lo 4.21; He­z. 35.15; Oba­d. 12.

m 7.8.

n Za­ga 24.17.

o Hla­b. 37.24.

p Hla­b. 112.4; Hla­b. 107.10.

q Hla­b. 27.1.

r Je­r. 10.19.

s Li­lo 3.39.

t 1 Sa­m. 24.15.

u Hla­b. 37.6.

v 7.8.

w Hla­b. 35.26.

x Hla­b. 42.3.

y 4.11.

z 2 Sa­m. 22.43; Hla­b. 18.42; Ze­k. 9.3; Ze­k. 10.5; Ma­l. 4.3.

a Isa. 2.11.

b Amos 9.11,14.

c Za­ga 24.31; Isa. 5.5.

d 6.16; 7.13.

e Isa. 2.11.

f Isa. 11.11,16; 19.23,24; 27.13; Ho­s. 11.11; Ze­k. 10.10.

g Isa. 11.11,16; 19.23,24; 27.13; Ho­s. 11.11; Ze­k. 10.10.

h Isa. 37.25.

i Isa. 37.25.

j Ge­n. 31.21; Eks. 23.31; 2 Sa­m. 10.16.

k Ze­k. 9.10.

l 6.16.

m 3.12.

n Isa. 3.10; Je­r. 21.14.

o Isa. 65.10; Mi­ka 4.8.

p Je­r. 49.31; Eks. 33.16.

q Isa. 37.24.

r Je­r. 50.19; Na­h. 1.4.

s Jo­sh. 19.26; Isa. 10.18.

t Je­r. 50.19; Na­h. 1.4.

u Hla­b. 22.12.

v Je­r. 50.19; Na­h. 1.4.

w Na­ni 32.1; Ngo­ma 4.1; Ze­k. 10.10.

x 5.2.

y Hla­b. 78.12; Isa. 11.16; Je­r. 23.7,8.

z Hla­b. 78.12; Isa. 11.16; Je­r. 23.7,8.

a Isa. 26.11.

b Jo­be 21.5; 40.4; Hlu. 18.19.

c Hla­b. 72.9.

d Ge­n. 3.14; Isa. 65.25; Je­r. 46.22.

e Du­te. 32.24.

f 2 Sa­m. 22.46; Hla­b. 18.45.

g Ho­s. 3.5; Je­r. 33.9.

h Eks. 15.11.

i Eks. 34.7; Je­r. 31.34.

j Amos 7.8.

k Je­r. 50.20.

l Je­r. 50.20.

m 4.7; 5.3,7,8; Jo­w. 2.32; Se­b. 10.43.

n Hla­b. 103.9.

o Je­r. 9.24.

p Hla­b. 80.14; Je­r. 12.15; Ze­k. 1.3.

q Je­r. 12.15; 31.20; Ze­k. 10.6.

r Ro­ma 6.14.

s Isa. 38.17.

t Jo­nah 2.3.

u Lu­ka 1.72,73.

v Lu­ka 1.72,73.

w Lu­ka 1.72,73.

x Hla­b. 105.9,10.

y Je­r. 46.26.

a Ha­b. 1.1; Ze­k. 9.1; 12.1; Ma­l. 1.1; 2 Kho. 9.25; Isa. 13.1.

b 2.8; 3.7; Ze­f. 2.13; Jo­na 1.2; Na­h. 1.8.

c Jo­ha. 7.52.

d Eks. 20.5.

e Du­te. 32.35.

f Hla­b. 92.9.

g Hla­b. 103.9.

h Eks. 34.6,7; Ne­h. 9.17; Hla­b. 103.8; Jo­w. 2.13; Jo­na 4.2; He­z. 18.23.

i Jo­be 9.4; Hla­b. 147.5.

j Eks. 34.7.

k Hla­b. 18.7; 97.2; Ha­b. 3.5,11,12.

l Jo­be 38.1.

m Hla­b. 106.9; Ma­l. 2.3; Isa. 50.2.

n Isa. 33.9.

o Mi­ka 7.14.

p Isa. 16.8.

q Isa. 33.9.

r Mi­ka 7.14.

s Isa. 33.9.

t Isa. 16.8.

u Je­r. 4.24.

v Amos 9.13; Mi­ka 1.4; Ha­b. 3.6.

w 2 Sa­m. 5.21.

x Hla­b. 24.1; 98.7.

y Ma­l. 3.2.

z Hla­b. 76.7.

a Je­r. 12.13.

b 2 La­n. 34.21; Hla­b. 79.6.

c Ma­l. 3.2.

d Je­r. 33.11; Li­lo 3.25; Hla­b. 100.5.

e Hlu. 6.26.

f Hla­b. 1.6; Jo­ha. 10.14,27; 1 Ko­r. 8.3; 2 Ti­m. 2.19.

g Hla­b. 2.12.

h Da­n. 11.10,40; Da­n. 9.26.

i 1.9; Je­r. 4.27.

j 1.1.

k 1.11; Za­ga 21.30.

l 1.9; Je­r. 4.27.

m 1 Sa­m. 3.12.

n Jo­be 8.17.

o 2 Sa­m. 23.6; Isa. 27.4; Mi­ka 7.4; Hla­b. 118.12.

p Je­r. 25.16; Na­hum 3.11.

q Jo­w. 2.5.

r Je­r. 12.6.

s 1.11; Za­ga 21.30.

t 2 Kho. 19.22,23; Na­h. 1.15.

u 2 Kho. 19.22,23; Na­h. 1.15.

v Ge­n. 34.21.

w 2 Kho. 19.35.

x Isa. 8.8; Da­n. 11.10,40; Na­h. 1.15; Amos 5.17.

y 2 Kho. 18.13.

z Je­r. 2.20; 30.8; Isa. 9.4; 14.25.

a Je­r. 2.20; 30.8; Isa. 9.4; 14.25.

b Hla­b. 109.13.

c 1.15; 2 Kho. 19.37.

d 1.15; 2 Kho. 19.37.

e Jo­be 40.4.

f Isa. 52.7.

g Ro­ma 10.15.

h Na­ni 30.2; Jo­na 2.9.

i 2 Kho. 19.22,23; Na­h. 1.15.

j Isa. 8.8; Da­n. 11.10,40; Na­h. 1.15; Amos 5.17.

k Jo­w. 3.17.

l 1.15; 2 Kho. 19.37.

a Je­r. 51.12; Na­h. 3.14; Je­r. 46.3,4.

b Je­r. 48.19.

c Isa. 10.12.

d Amos 6.8.

e Isa. 19.3; Ho­s. 10.1.

f Hla­b. 80.12; Isa. 5.1-5.

g Eks. 25.5; Isa. 63.2.

h Li­lo 4.5.

i 2.4.

j Ze­k. 12.2.

k 3.2.

l Je­r. 25.16.

m Jo­w. 2.9.

n Jo­w. 2.9.

o Je­r. 46.12.

p Isa. 45.1.

q Isa. 14.31.

r Je­r. 25.26.

s Li­lo 4.22.

t Isa. 38.14; 59.11.

u Isa. 38.14; 59.11.

v 1.1.

w Tshu. 2.6.

x Hla­b. 58.7.

y Eks. 18.4.

z Je­r. 46.5.

a He­z. 43.11.

b Ze­f. 2.13-15.

c Isa. 24.1.

d Hla­b. 22.14; Isa. 13.7; Hla­b. 107.26; Jo­sh. 2.11.

e Da­n. 5.6.

f Da­n. 5.6.

g Isa. 21.3; Hla­b. 69.23; Isa. 13.8.

h Jo­w. 2.6.

i Jo­be 4.10,11; Je­r. 2.15; 51.38; Je­r. 4.7; Isa. 15.9.

j Jo­be 4.10,11; Je­r. 2.15; 51.38; Je­r. 4.7; Isa. 15.9.

k Isa. 5.29.

l Jo­be 4.10,11; Je­r. 2.15; 51.38; Je­r. 4.7; Isa. 15.9.

m Ge­n. 49.9.

n Jo­be 4.10,11; Je­r. 2.15; 51.38; Je­r. 4.7; Isa. 15.9.

o Isa. 5.29.

p Ge­n. 49.9.

q Jo­be 4.10,11; Je­r. 2.15; 51.38; Je­r. 4.7; Isa. 15.9.

r Ge­n. 49.9.

s Isa. 17.2.

t Jo­be 4.10,11; Je­r. 2.15; 51.38; Je­r. 4.7; Isa. 15.9.

u He­z. 19.6.

v Ha­b. 2.13; Je­r. 51.58.

w He­z. 19.2.

x He­z. 19.6.

y 2.13; 3.1; Hla­b. 76.4.

z 3.5; He­z. 29.3; He­z. 30.22.

a Hla­b. 46.9.

b Jo­be 4.10,11; Je­r. 2.15; 51.38; Je­r. 4.7; Isa. 15.9.

c 2.13; 3.1; Hla­b. 76.4.

d 2 Kho. 19.9,23.

a He­z. 22.2,3; Ha­b. 2.12.

b 2.12.

c He­z. 3.12,13; Je­r. 47.3; Na­h.2.4.

d Hlu. 5.22.

e Jo­w. 2.5. .

f Ha­b. 3.11; Du­te. 32.41; He­z. 21.10,15,28; Ze­k. 9.14; Lu­ka 11.36.

g 2 Kho. 19.35.

h Isa­m. 17.2; 18.3.

i Isa. 47.9,12; Isa­m. 18.23.

j 1 Sa­m. 28.7.

k Mi­ka 5.12.

l Isa­m. 17.2; 18.3.

m Mi­ka 5.12.

n 2.13.

o Isa. 3.17; Je­r. 13.22.

p Isa. 3.17; Je­r. 13.22.

q Ha­b. 2.16.

r Ha­b. 2.16.

s Je­r. 13.26.

t Ma­l. 2.3.

u Mi­ka 7.6; Ma­l. 2.9.

v 3.7; He­b. 10.33.

w 3.7; He­b. 10.33.

x Je­r. 51.9; Isa­m. 18.10.

y 1.1.

z Isa. 51.19; Je­r. 15.5.

a Li­lo 1.2,9,16,17,21.

b Amos 6.2.

c Je­r. 46.25.

d He­z. 29.3; 30.12.

e 1 Kho. 21.23.

f He­z. 32.2.

g He­z. 32.2.

h Da­n. 11.43.

i Ze­f. 3.10.

j Da­n. 11.43.

k 2.9.

l He­z. 27.10.

m Da­n. 11.43.

n 2 La­n. 12.3.

o Isa. 19.4; 20.3,4; 37.9.

p Isa. 13.16; Ho­s. 13.16; 2 Kho. 8.12.

q Li­lo 2.19.

r Jo­w. 3.3.

s Hla­b. 149.8.

t Hla­b. 149.8.

u Je­r. 25.27; 25.17; Hla­b. 75.8; Isa. 29.9; 51.17; Oba­d. 16; Na­h. 1.10.

v 1.7.

w Isa­m. 6.13; Isa. 34.4; Ha­b. 1.10.

x Ho­s. 9.10.

y Isa. 19.16.

z Je­r. 51.30.

a Je­r. 51.30.

b 2 La­n. 32.2,3,30. .

c 2.1.

d Ha­b. 3.15.

e Jo­w. 1.4.

f Jo­w. 1.4.

g Jo­w. 1.4.

h He­z. 27.23,24.

i Jo­w. 1.4.

j Isa­m. 9.7; 2 Sa­m. 1.10; 2 Kho. 11.12; 2 La­n. 23.11.

k Jo­w. 1.4.

l Je­r. 51.27.

m Amos 7.1.

n Hla­b. 76.5.

o Je­r. 50.18; He­z. 31.3.

p Je­r. 14.3.

q Hla­b. 55.6.

r Ha­b. 1.8; Je­r. 50.11; 1 Kho. 22.17.

s Isa. 13.14; Je­r. 49.5.

t Je­r. 6.14.

u Je­r. 6.14.

v Ha­b. 3.2; Je­r. 10.22.

w Hla­b. 47.1; Ze­f. 2.15; Jo­be 27.23.

x Isa. 37.18-20.

a Na­h. 1.1.

b Li­lo 3.8.

c Hla­b. 13.1; Hla­b. 89.46; Je­r. 9.1-6.

d Li­lo 3.8.

e Jo­be 19.7.

f Jo­be 19.7.

g 1.3; Mi­ka 6.12.

h Hla­b. 55.9,10.

i Hla­b. 55.9,10.

j 2.17; Ho­s. 7.13.

k 1.3; Mi­ka 6.12.

l Hla­b. 55.9,10.

m Ge­n. 45.26; Hla­b. 77. 2; Li­lo 2.18.

n 1.13; Hla­b. 94.3; Je­r. 12.1.

o Hla­b. 22.12.

p Isa. 29.14; Se­b. 13.41.

q Isa. 29.9; Je­r. 4.9.

r Je­r. 5.15.

s Isa. 23.13.

t Isa. 32.4.

u 2.5.

v 2.5.

w 2.6.

x Ngo­ma 6.4,10.

y Ge­n. 49.3; Jo­be 13.11.

z Je­r. 4.13.

a Ngo­ma 4.8; Da­n. 7.6.

b Je­r. 5.6; Ze­f. 3.3.

c Na­h. 3.18.

d Isa. 5.26.

e Du­te. 28.49.

f Je­r. 4.13.

g Jo­be 9.26.

h Isa. 20.4; Isa­m. 13.10.

i Jo­sh. 11.4.

j Na­h. 3.12.

k Je­r. 32.4.

l Jo­be 4.15.

m Ho­s. 5.15.

n Da­n. 11.38; Ha­b. 1.16.

o Du­te. 33.27; Hla­b. 90.2; 93.2; 102.24; Li­lo 5.19.

p Hla­b. 118.17.

q Isa. 10.5-7.

r Isa. 10.5-7.

s Hla­b. 66.18; Li­lo 3.36; Hla­b. 35.17; Hla­b. 5.5.

t Je­r. 12.1. Ha­b. 1.4.

u Je­r. 12.1; Ha­b. 1.4.

v 2.5; Isa. 21.2.

w Hla­b. 35.22.

x He­z. 30.12.

y Ho­s. 4.3; Ze­f. 1.3.

z Ge­n. 1.24,25,26.

a Je­r. 16.16; Amos 4.2; Je­r. 5.26.

b Jo­be 41.1.

c Mi­ka 7.2.

d Isa. 19.8.

e 1.11.

f Mi­ka 7.2.

g 1.11.

h Mi­ka 7.2.

a Isa. 21.8.

b Je­r. 6.17; He­z. 33.2.

c Hla­b. 85.8.

d Isa. 8.1; 30.8; Isa­m. 1.19.

e Du­te. 1.5; 27.8.

f Da­n. 10.14.

g Da­n. 8.19; Je­r. 30.3.

h Da­n. 8.19; Je­r. 30.3.

i Isa. 60.22.

j Hlu. 3.26.

k Ze­f. 3.8; Isa. 8.17.

l He­b. 10.37,38; Ha­gg. 2.7; 2 Pe­t. 3.9.

m Isa. 46.13.

n Na­ni 14.44; 2 La­n. 26.16.

o He­b. 10.37,38; Ha­gg. 2.7; 2 Pe­t. 3.9.

p He­b. 10.37,38; Ha­gg. 2.7; 2 Pe­t. 3.9.

q Jo­ha. 3.36; Ro­ma 1.17; Ga­l. 3.11.

r 1.13; Hla­b. 25.3; Isa. 21.2.

s Da­n. 5.1-4; Ha­b. 1.15.

t Prov 21.24.

u Isa. 5.14.

v Za­ga 27.20.

w Za­ga 27.20.

x 1.6; Je­r. 27.7; Da­n. 2.37,38.

y 1.6; Je­r. 27.7; Da­n. 2.37,38.

z Isa. 14.4; Mic 2.4.

a Ezek 16.44.

b Za­ga 1.6.

c Na­ni 12.8.

d Za­ga 1.6.

e 1.6; Za­ga 20.21.

f Ze­k. 1.12; Hla­b. 74.10.

g Za­ga 6.15; Isa. 21.5-9.

h Tshu. 12.3.

i Isa. 42.22.

j Isa. 33.1; Oba­d. 15.

k Isa. 33.1; Oba­d. 15.

l Je­r. 50.10.

m 2.17.

n Jo­w. 3.19; Oba­d. 10; Ha­b.2.17.

o 2.17.

p Je­r. 22.13.

q Je­r. 49.16; Oba­d. 4; Na­ni 24.21; Jo­be 39.27.

r Isa. 14.13,14.

s Za­ga 20.2; Za­ga 8.36; Na­ni 16.38.

t Lu­ka 19.40; Da­n. 5.5.

u Mi­ka 3.10.

v Mi­ka 3.10.

w Je­r. 51.58.

x Na­h. 2.12.

y Je­r. 51.58.

z Isa. 55.2; Je­r. 12.13.

a Na­h. 2.12.

b Isa. 11.9.

c Hla­b. 72.19.

d Hla­b. 72.19.

e Isa. 11.9.

f Je­r. 51.7; Ha­b.2.5.

g 1 Sa­m. 2.36.

h Ho­s. 7.5.

i Ge­n. 9.22; Li­lo 4.21.

j Ge­n. 9.22; Li­lo 4.21.

k Na­h. 3.5.

l Je­r. 25.15,27.

m Je­r. 25.15,27.

n Isa. 28.8.

o Jo­w. 3.19; Oba­d. 10; Ha­b.2.17.

p Jo­w. 3.19; Oba­d. 10; Ha­b.2.17.

q 1.3.

r 2.17.

s Jo­w. 3.19; Oba­d. 10; Ha­b.2.17.

t 2.17.

u Isa. 44.10; Je­r. 2.8,11.

v Isa. 9.15; Je­r. 10.8,14,15; Ze­k. 10.2; Ro­ma 1.25.

w 1 Ko­r. 12.2; Hla­b. 115.5.

x Je­r. 10.14; Hla­b. 135.17.

y Hla­b. 11.4; Mi­ka 1.2.

z Ze­f. 1.7; Ze­k. 2.13.

a Hla­b. 72.20.

b 1.5-11; 2.2-4.

c 3.16. Je­r. 23.9.

d Hla­b. 85.6; 71.20.

e Hla­b. 90.16.

f Hla­b. 77.9.

g 1 La­n. 1.45.

h Du­te. 33.2.

i Ze­f. 1.14.

j 3.11,12; Eks. 12.29,30; Na­ni 11.33; 14.37; 16.46; 31.16.

k 3.11,12; Eks. 12.29,30; Na­ni 11.33; 14.37; 16.46; 31.16.

l Ngo­ma 8.6; Hla­b. 21.9.

m Jo­be 18.11.

n 2 Sa­m. 22.33.

o Ge­n. 49.26; Du­te. 33.15; He­z. 36.2. .

p Hla­b. 114.4; Isa. 64.3; Na­h. 1.5; Mi­ka 1.4.

q Hla­b. 114.4; Isai; 64.3; Na­h. 1.5; Mi­ka 1.4.

r Hlu. 3.8.

s Jo­be 5.6; Je­r. 4.15.

t Hlu. 6.1.

u Hla­b. 114.5.

v Hla­b. 93.3.

w Hla­b. 93.3.

x Du­te. 33.26,27; Hla­b. 18.10; Hla­b. 68.4,17; 104.3; Isa. 19.1; 66.15; Ha­b.3.15; Isa­m. 6.2.

y Hla­b. 7.12; Li­lo 2.4; 3.12.

z Lu­ka 1.73.

a Hla­b. 74.15; 78.15,16; Isa. 48.21; Eks. 17.6.

b Hla­b. 93.3.

c Eks. 19.16,18; Hlu. 5.4,5; Hla­b. 68.7,8; 77.18; 114.4,6.

d Hla­b. 77.16.

e Hla­b. 77.16.

f Hla­b. 93.3.

g Eks. 14.22; Jo­sh. 3.16; Eks. 15.8.

h Jo­sh. 10.12,13.

i Hla­b. 19.4,5.

j Hla­b. 77.17.

k Na­hum 3.3.

l Jo­sh. 10.42.

m Isa. 21.10; Je­r. 50.11. .

n Jo­sh. 10.42.

o 1 La­n. 16.22; Hla­b. 105.15.

p Hla­b. 68.21; 110.6; Jo­sh. 10.24; 11.8,12.

q Hla­b. 137.7.

r Ngo­ma 4.4.

s Hlu. 5.7,11; Ze­k. 2.4.

t Jo­sh. 10.1-5; 11.1-5.

u Jo­be 18.11.

v Hla­b. 10.8.

w Hla­b. 77.19; Jo­be 9.8.

x 3.8; Isa. 63.13.

y 3.2.

z Je­r. 4.19.

a Jo­be 13.28; Za­ga 12.4.

b Hla­b. 94.13.

c Ge­n. 49.19; Hla­b. 94.21; Mi­ka 5.1.

d Ho­s. 9.2.

e Isa. 9.20.

f Hla­b. 50.9.

g Jo­be 13.15.

h Hla­b. 9.14; 13.5; 21.1; 35.9; Lu­ka 1.47; Jo­w. 2.23.

i 2 Sa­m. 22.34; Hla­b. 18.33.

j Amos 4.13; Mi­ka 1.3.

k 2 Sa­m. 22.34; Hla­b. 18.33.

l Amos 4.13; Mi­ka 1.3.

m Du­te. 32.13; 33.29.

n Isa. 38.20.

a 2 Kho. 18.1,10,14,16; Za­ga 25.1.

b 1.3; 1.18; 2 Kho. 22.16,17.

c Ho­s. 4.3.

d 1.3; 1.18; 2 Kho. 22.16,17.

e Ho­s. 4.3.

f Ho­s. 4.3.

g Ha­b. 1.14.

h He­z. 7.19; Ma­t. 13.41.

i He­z. 14.17.

j 2 Kho. 23.4,5; 2 La­n. 34.3,4.

k 2.7.

l Ho­s. 2.17.

m Ho­s. 10.5.

n Je­r. 19.13.

o Je­r. 19.13.

p 1 Kho. 18.21; 2 Kho. 17.33,41.

q 1 Kho. 18.21; 2 Kho. 17.33,41.

r Du­te. 6.13; Isa. 48.1; Ho­s. 4.15.

s 1 Kho. 18.21; 2 Kho. 17.33,41.

t Jo­sh. 23.7.

u 1 Kho. 11.5,33; 1 Kho. 11.7.

v Isa. 1.4; Je­r. 2.13,17; 15.6.

w Ho­s. 1.2.

x He­b. 11.6.

y Ha­b. 2.20.

z Isai 34.6; Je­r. 46.10; He­z. 39.17,19; Isa­m. 19.17; Ma­t. 22.3.

a 1 Sa­m. 9.13,22; 2 Sa­m. 15.11; 1 Kho. 1.41,49.

b 2 Kho. 24.12,14; 25.7; Je­r. 39.6; 52.10.

c 2 Kho. 24.12,14; 25.7; Je­r. 39.6; 52.10.

d Ma­t. 22.11.

e 2 Kho. 10.22.

f 1 Sa­m. 5.5.

g 2 La­n. 33.14.

h Ze­k. 11.3.

i 2 Kho. 22.14; Ne­h. 11.9.

j Ze­k. 11.2; Ja­k. 5.1.

k Hlu. 15.19; Za­ga 27.22; Je­r. 50.23.

l Jo­be 41.6.

m Amos 9.3.

n Za­ga 20.27; Lu­ka 15.8.

o Za­ga 20.27; Lu­ka 15.8.

p Je­r. 48.11; Isa. 25.6; Amos 6.1.

q Hla­b. 94.7; He­z. 8.12; Ma­l. 2.17; 3.14,15; Jo­be 22.13.

r Isa. 42.22.

s Du­te. 28.30; Amos 5.11.

t Du­te. 28.30; Amos 5.11.

u Du­te. 28.39; Mi­ka 6.15.

v Jo­w. 2.11.

w 1.7; He­z. 7.7,12; He­z. 12.22.

x Isa. 33.7.

y Isa. 42.13.

z Ha­b. 3.4; Hla­b. 14.5.

a 1.18.

b Jo­be 15.24. .

c Jo­be 15.24.

d Jo­be 30.3,14; 38.27. .

e Jo­be 30.3,14; 38.27.

f Jo­be 30.3,14; 38.27.

g Jo­w. 2.2; Amos 5.18; Ma­t. 24.29.

h He­z. 34.12.

i Je­r. 4.19.

j Je­r. 4.19.

k 3.6.

l Je­r. 10.18.

m Du­te. 28.29; Isa. 59.10.

n Hla­b. 79.3.

o Jo­be 20.23.

p Jo­be 20.7.

q He­z. 7.19; Za­ga 11.4.

r 1.15.

s 3.8.

t He­z. 36.5; Hla­b. 79.5; He­b. 10.27.

u Na­ni 25.11.

v 1.2,3.

a Ge­n. 31.30; Hla­b. 84.2; Jo­be 14.15; Hla­b. 17.12.

b 3.8.

c 2 Kho. 23.26.

d Hla­b. 105.4; Amos 5.6.

e Hla­b. 76.9; Isa. 11.4; Jo­be 24.4; Amos 8.4.

f Amos 5.15.

g Isa. 2.10.

h Je­r. 47.5.

i Amos 1.6-8; Ze­k. 9.5,6.

j Jo­sh. 15.47.

k Se­b. 8.26.

l Je­r. 47.5.

m Amos 1.6-8; Ze­k. 9.5,6.

n 2.7; Hlu. 1.18.

o Amos 1.6-8; Ze­k. 9.5,6.

p 1 Sa­m. 5.1.

q Je­r. 6.4; 15.8.

r Amos 1.6-8; Ze­k. 9.5,6.

s Tshu. 3.2.

t 2.5,7; Jo­sh. 19.29.

u Je­r. 47.7; He­z. 25.16.

v 1 Sa­m. 30.14.

w Jo­sh. 13.3.

x 3.6; Je­r. 4.7.

y Isa. 65.10; Je­r. 33.12.

z 2.5,7; Jo­sh. 19.29.

a Na­ni 32.16,24,36.

b 2.5,7; Jo­sh. 19.29.

c Isa. 10.21; 11.11; Amos 5.15; Mi­ka 2.12; 4.7; 5.7,8; Ze­f.2.9; Ze­f. 3.13; Ha­g. 1.12,14; 2.2; Ze­k. 8.6,11,12; Jo­w. 2.32; Ze­f. 1.4.

d Oba­d. 19.

e 2.14; 3.13.

f Oba­d. 19.

g 2.7; Hlu. 1.18.

h Ze­k. 10.3; Lu­ka 1.68; Eks. 3.16.

i 3.20; Jo­be 42.10; Je­r. 30.3; He­z. 16.53.

j Je­r. 48.1,27; Isa. 15.1.

k He­z. 5.15.

l He­z. 5.15.

m He­z. 25.3,6; 21.28.

n 2.10; Da­n. 8.11.

o Je­r. 49.1; 40.14.

p Isa. 49.18.

q Je­r. 48.1,27; Isa. 15.1.

r Deut 29.23; Isa. 13.19.

s He­z. 25.3,6; 21.28.

t Deut 29.23; Isa. 13.19.

u Jo­be 30.7.

v Deut 29.23; Isa. 13.19.

w Je­r. 25.12.

x 2.7.

y Hla­b. 106.5.

z Isa. 16.6; Je­r. 48.29.

a 2.10; Da­n. 8.11.

b Hla­b. 50.12.

c Hla­b. 22.27.

d Hla­b. 22.27.

e Ge­n. 10.5.

f Isa. 18.1; Ze­f.3.10.

g He­z. 31.17.

h Hla­b. 17.13; Je­r. 25.9.

i Isa. 10.12.

j Jo­nah 1.2.

k Na­hum 2.10.

l 2.7.

m Isa. 13.21,22; 34.14.

n Isa. 13.21,22; 34.14.

o Isa. 34.11; Isa­m. 18.2.

p Isa. 34.11; Isa­m. 18.2.

q Isa. 6.4.

r Ha­b. 3.13.

s Je­r. 22.14,15; Isa. 37.24.

t Isa. 22.2.

u Isa. 47.8.

v Isa. 47.8.

w Isa. 47.7,10; He­z. 28.2; Isa­m. 18.7.

x He­z. 25.5.

y Je­r. 19.8.

z Je­r. 19.8.

a Jo­be 27.23.

b Na­h. 3.19; Ma­t. 27.39 .

a Je­r. 25.38; 6.6.

b Je­r. 22.21.

c Je­r. 5.3.

d Hla­b. 25.2.

e He­z. 22.27.

f Mi­ka 3.10,11.

g He­z. 22.25.

h Mi­ka 3.10,11.

i Ha­b. 1.8.

j Ha­b. 1.8.

k Je­r. 23.11; Li­lo 4.13.

l Ho­s. 9.7.

m Je­r. 23.32; Hlu. 9.4.

n Je­r. 23.11; Li­lo 4.13.

o He­z. 22.26.

p Je­r. 23.11; Li­lo 4.13.

q Du­te. 32.4.

r 3.15; Mi­ka 3.11.

s 3.13.

t Isa. 34.16.

u Je­r. 6.15; 8.12.

v 2.4-15.

w 1.16; 2 La­n. 26.15.

x Ze­k. 7.14; 9.8.

y 2.5.

z Je­r. 36.3.

a Je­r. 5.3.

b Je­r. 7.3,7; 25.5.

c 2 La­n. 36.15.

d 2 La­n. 36.15.

e Ha­b. 2.3; Hla­b. 27.14; 37.34; Za­ga 20.22.

f Isa. 33.23.

g Jo­w. 3.2.

h Jo­w. 3.2.

i 1.18.

j Isa. 19.18; 6.5.

k Hla­b. 68.31; Isa. 11.11; 18.1,7; 60.4.

l 2 Kho. 19.9; Esta 1.1; 8.9; Jo­be 28.19; Hla­b. 68.31; 87.4; Je­r. 46.9; He­z. 29.10; 30.4,5,9; 38.5; Na­h. 3.9; 2.12; Ju­di­th 1.10; Da­n. 11.43; Amos 9.7; Se­b. 8.27; Ha­b. 3.7.

m Deu­t. 4. 27. & 28. 64. See Jo­hn 7. 35

.

n Hla­b. 68.29.

o Ma­l. 1.11.

p 3.16; Isa. 2.11; 3.19,20.

q Isa. 54.4; Ze­f.3.19.

r Isa. 13 3.

s Je­r. 7.4; Mi­ka 3.11; Ma­t. 3.9.

t Isa. 14.32; Ze­k. 11.7,11; Ma­t. 5.3; 1 Ko­r. 1.27,28.

u Isa. 14.32; Ze­k. 11.7,11; Ma­t. 5.3; 1 Ko­r. 1.27,28.

v 2.7.

w 3.5; Isa. 60.21.

x Isa­m. 21.8.

y Isa­m. 14.5.

z Mi­ka 5.4.

a 2.7,14.

b Jo­be 11.19; Isa. 17.2.

c Jo­be 11.19; Isa. 17.2.

d Isa. 12.6; Ze­k. 2.10; Isa. 54.1.

e Isa. 37.22.

f Ze­k. 9.9.

g Ma­t. 27.42; Jo­ha. 1.49.

h 3.5,17; Hla­b. 46.5; Ze­k. 2.10; Isa­m. 21.3.

i Na­ni 11.15. .

j 3.16; Isa. 2.11; Ze­f.3.19,20.

k Isa. 35.4; Ha­gg. 2.5; Ze­k. 8.13,15.

l Isa. 35.3; He­b. 12.12.

m Isa. 13.7; 2 Sa­m. 4.1.

n 3.5,17; Hla­b. 46.5; Ze­k. 2.10; Isa­m. 21.3.

o Isa. 62.5; Je­r. 32.41; Du­te. 28.63.

p Li­lo 1.4.

q Li­lo 2.6; Ho­s. 2.11.

r 3.11.

s Isa. 60.14.

t Mi­ka 4.6,7.

u Mi­ka 4.6,7.

v Mi­ka 4.6,7.

w 3.20; Je­r. 13.11; 33.9.

x Isa. 62.7; Ma­l. 3.12.

y 3.20; Je­r. 13.11; 33.9.

z 3.11.

a Isa. 11.12; Je­r. 32.37; He­z. 11.17.

b 3.20; Je­r. 13.11; 33.9.

c 3.20; Je­r. 13.11; 33.9.

d Isa. 62.7; Ma­l. 3.12.

e 2.7.

a Ezra 4.24; 5.1; Ha­g. 1.15; 2.10; Ze­k. 1.1,7.

b 1 La­n. 3.19.

c 1 La­n. 3.17.

d 1.14: 2.2,21.

e Ezra 3.2; Ne­h. 12.7.

f Ezra 3.2; Ne­h. 12.7.

g 1 La­n. 6.15.

h Ze­k. 3.1.

i Ezra 5.1.

j 2 Sa­m. 7.2; Hla­b. 132.3-5.

k Du­te. 33.21.

l 1.4; Ne­h. 2.3,17; Je­r. 33.10,12.

m 1.7; 2.15,18.

n Du­te. 28.38; Isa. 5.10; Mi­ka 6.15; Ha­g.1.9; 2.16,17; Je­r. 12.13.

o 2 Sa­m. 9.10.

p Ho­s. 4.10; Mi­ka 6.14; Le­vi 26.26.

q Isa. 23.18.

r Isa. 5.10; Amos 5.11.

s Ge­n. 43.34.

t Ze­k. 8.10.

u 1.7; 2.15,18.

v 2.9.

w Du­te. 28.38; Isa. 5.10; Mi­ka 6.15; Ha­g.1.9; 2.16,17; Je­r. 12.13.

x He­z. 22.20,21.

y 1.4; Ne­h. 2.3,17; Je­r. 33.10,12. .

z 1 Kho. 8.35.

a Da­n. 9.24.

b Ze­k. 8.12.

c 2 Kho. 8.1.

d Ho­s. 2.8.

e Ho­s. 2.8.

f Ho­s. 2.8.

g Hla­b. 128.2; Ha­g. 2.17; Jo­be 10.3.

h Ezra 5.2.

i Isa. 42.19; 44.26; Ma­l. 2.7; 3.1.

j 2.4; Isa. 43.5.

k 2 La­n. 36.22; Ezra 1.1.

l 2 La­n. 36.22; Ezra 1.1.

m 1.1.

n 1.14; 2.2; Ze­f. 2.7.

o Isa. 42.19; 44.26; Ma­l. 2.7; 3.1.

p 2.4; Isa. 43.5.

q 2 La­n. 36.22; Ezra 1.1.

r 1.1.

s 1.1.

t 1.14; 2.2; Ze­f. 2.7.

u 2.4; Ezra 5.2,8.

v 1.1.

a Le­vi 23.34,36.

b Le­vi 23.34,36.

c 1.1.

d 1.1.

e 1.1.

f 1.12.

g Ezra 3.12.

h 2.9.

i Ze­k. 4.10.

j 1.1.

k 1.1.

l Ze­k. 4.7; 8.9.

m 1.1.

n Ze­k. 4.7; 8.9.

o 1.14.

p 1.13.

q Eks. 29.45,46.

r Hla­b. 105.8,9. .

s Hla­b. 105.8,9. .

t Ne­h. 9.20; Isa. 63.11; Ze­k. 4.6.

u Ze­k. 8.13,15; Ze­f. 3.16.

v He­b. 12.26.

w Ho­s. 8.10.

x 2.7,21; He­z. 31.16; Isa. 13.13; He­z. 38.19; Jo­w. 2.10.

y 2.22.

z Da­n. 11.37; 1 Sa­m. 9.20; 2 La­n. 21.20; 1 Pe­t. 1.10.

a Ge­n. 49.10; Ma­l. 3.1; Ha­b. 2.3; He­b. 10.37.

b Isa. 60.1; Hla­b. 24.7-10.

c Hla­b. 85.8,9.

d 1 La­n. 29.14,16; Ha­g.2.3.

e Ze­k. 2.5; Jo­ha. 1.14; Ma­t. 12.6.

f Hla­b. 85.8,9.

g 1.8.

h 2.3; Ezra 3.12.

i Hla­b. 85.8,9.

j Efe. 2.14.

k 2.18,20; Ze­k. 1.1,7.

l 1.1.

m 1.1.

n Le­vi 10.10,11; 2 La­n. 35.3.

o Je­r. 11.15; Le­vi 6.27.

p 2.14.

q Le­vi 22.4.

r Na­ni 19.22; Na­ni 19.11.

s Na­ni 19.22; Na­ni 19.11.

t Ti­t. 1.15.

u 2.14.

v 2.14; 1.11; Hla­b. 90.17.

w 1.5.

x 2.18; Da­n. 1.8.

y Ze­k. 8.10.

z 1.6.

a Isa. 5.2.

b 1.6.

c Amos 4.9; Du­te. 28.22; Ha­g.1.9; Ma­l. 2.3.

d Eks. 9.25.

e 2.14; 1.11; Hla­b. 90.17.

f Je­r. 5.3; Amos 4 6.

g 1.5.

h 2.18; Da­n. 1.8.

i 2.10,19,20.

j Ze­k. 8.9; Ezra 3.10.

k 1.5.

l 2.10,19,20.

m Jo­w. 1.17.

n 2.10,19,20.

o Jo­w. 2.14.

p 2.10,19,20.

q 1.1; Ze­k. 4.6.

r 1.1; Ze­k. 4.6.

s 2.6.

t 2.7; Da­n. 2.44; Ze­k. 12.9; Ma­t. 24.7.

u 2.7; Da­n. 2.44; Ze­k. 12.9; Ma­t. 24.7.

v Mi­ka 5.10.

w Ze­k. 14.13.

x 1.1; Ze­k. 4.6.

y Isa. 43.10.

z Je­r. 22.24.

a Isa. 43.10.

b Isa. 42.1.

a Ha­g. 2.1,10; Ze­k. 1.7; 7.1.

b Ha­g. 1.1.

c 2 Kho. 9.2.

d 2 Kho. 9.2.

e Ne­h. 12.4,16.

f Ma­l. 3.7; Ja­k. 4.8.

g Je­r. 3.1; He­z. 18.23; Du­te. 4.30; Je­r. 18.11; 25.5.

h Ma­l. 3.7; Ja­k. 4.8.

i Je­r. 12.15; Mi­ka 7.19.

j Hla­b. 78.8.

k 2 La­n. 36.15,16.

l Je­r. 3.1; He­z. 18.23; Du­te. 4.30; Je­r. 18.11; 25.5.

m Je­r. 35.15; Isa. 31.6; He­z. 18.30.

n 7.11; Je­r. 34.14.

o Li­lo 5.7.

p Jo­ha. 8.52.

q Jo­be 14.10.

r Jo­ha. 8.52.

s Ma­t. 24.35.

t Da­n. 9.6.

u Li­lo 2.17; Li­lo 2.8.

v Je­r. 35.15; He­z. 36.31; Je­r. 7.3.

w Je­r. 35.15; He­z. 36.31; Je­r. 7.3.

x Ha­g. 1.1.

y 2 Kho. 9.2.

z Ne­h. 12.4,16.

a 1.10; Jo­sh. 5.13; Da­n. 9.21; Ze­k. 1.9,12,13,14.

b Isa­m. 6.4.

c Je­r. 35.15; He­z. 36.31; Je­r. 7.3.

d 6.2-7; Isa­m. 6.4,8; 19.11,14.

e 1.10; Jo­sh. 5.13; Da­n. 9.21; Ze­k. 1.9,12,13,14.

f 1.10; Jo­sh. 5.13; Da­n. 9.21; Ze­k. 1.9,12,13,14.

g 1.10,11; Ne­h. 8.15; Isa. 41.19; 55.13.

h He­b. 1.14.

i He­b. 1.14.

j 1.10; Jo­sh. 5.13; Da­n. 9.21. Ze­k. 1.9,12,13,14.

k 1.10,11; Ne­h. 8.15; Isa. 41.19; 55.13.

l 1.11; 6.7; Ge­n. 13.17; 1 Kho. 22.19.

m 1.15.

n 1.10; Jo­sh. 5.13; Da­n. 9.21; Ze­k. 1.9,12,13,14.

o 1.10; Jo­sh. 5.13; Da­n. 9.21; Ze­k. 1.9,12,13,14.

p Ha­b. 2.6; Isa­m. 6.10.

q Hla­b. 102.13.

r Ma­l. 1.4.

s 7.5; Je­r. 25.11.

t Je­r. 29.10.

u Jo­w. 2.18; 8.2.

v 1.2.

w Amos 6.1; Ze­k. 1.11.

x Isa. 54.8.

y Hla­b. 69.26; Isa. 47.6.

z 8.3.

a Isa. 54.7; Je­r. 30.18.

b 4.9; Ezra 6.14,15.

c Je­r. 31.39; He­z. 47.3; Ze­k. 2.1.

d Za­ga 5.16.

e Ne­h. 11.3,20; 2.4.

f Isa. 51.3.

g Isa. 57.18; 40.1; Ze­k. 1.17.

h 2.12; Isa. 14.1; Ze­k. 3.2; Hla­b. 132.13.

i Da­n. 8.3,8,9,21; 1 Kho. 22.11.

j 1.9,13,14; 2.3; 4.1,4,5; 5.5,10; 6.4.

k 1.21; Ezra 4.1,4,7; 5.3.

l 2 Kho. 22.6; 2 La­n. 24.12; Je­r. 24.1; 1 Sa­m. 13.19.

m 1.21; Ezra 4.1,4,7; 5.3.

n Eks. 12.4; 16.16,18,21; Jo­be 33.6; Ma­l. 2.9.

o Hla­b. 75.4,5.

a He­z. 40.3; 47.3; Ze­k. 2.4.

b He­z. 40.3; 47.3; Ze­k. 2.4.

c 1.16; Isa­m. 11.1.

d Amos 7.17.

e 1.16; Isa­m. 11.1.

f 1.19.

g Ma­rk. 16.5; Ze­k.2.1.

h 12.6; 14.10.

i Esta 9.19; He­z. 38.11; Ha­b. 3.11.

j Mi­ka 5.11,14.

k Je­r. 31.27; Isa. 49.19; Ze­k. 1.17.

l Mi­ka 5.11,14.

m Isa. 4.5; 9.8.

n Hla­b. 125.2.

o Isa. 60.19; Ze­k.2.8; Isa­m. 21.23; Ha­g. 2.9.

p Hla­b. 46.5.

q Isa. 48.20.

r Je­r. 3.18; Ze­k. 6.6.

s Hla­b. 68.14; Ze­k.7.14.

t He­z. 17.21; 5.10.

u He­z. 17.21; 5.10.

v Da­n. 7.2.

w Isa. 48.20.

x Isa. 52.2.

y Isa. 60.19; Ze­k.2.8; Isa­m. 21.23; Ha­g. 2.9.

z Je­r. 12.14.

a Isa. 63.9; Se­b. 9.4,5.

b Li­lo 2.18; Du­te. 32.10.

c Isa. 11.15; 19.16; Jo­be 31.21.

d 2.11; 4.9; 6.15; He­z. 33.33.

e Ze­f. 3.14; Ze­k. 9.9.

f Isa. 37.22.

g Hla­b. 40.7.

h 2.11;8.3; Le­vi 26.12; Isa. 12.6; He­z. 37.26,27; 48.35; Ho­s. 11.9; Ze­f. 3.15; 2 Ko­r. 6.16; Jo­ha. 1.14.

i 8.22; Isa. 2.2,3; 49.22; 55.5; 60.3; 66.23.

j Esta 9.27.

k 3.10; Isa. 2.11.

l 2.11; 8.3; Le­vi 26.12; Isa. 12.6; He­z. 37.26,27; 48.35; Ho­s. 11.9; Ze­f. 3.15; 2 Ko­r. 6.16; Jo­ha. 1.14.

m 2.11; 4.9; 6.15; He­z. 33.33.

n 3.10; Isa. 2.11.

o Du­te. 32.9; Eks. 34.9.

p Du­te. 32.9; Eks. 34.9.

q 1.17.

r Ha­b. 2.20; Isa. 41.1.

s Hla­b. 68.5; Je­r. 25.30; Isa. 57.15.

a 3.3,6,8,9; 6.11; Ezra 5.2.

b Ha­g. 1.1.

c 1.8.

d Hla­b. 109.6; Isa­m. 12.10.

e Ju­da 9.

f 1.17; Ro­ma 8.33.

g Amos 4.11.

h 3.3,6,8,9; 6.11; Ezra 5.2.

i Isa. 64.6; Ju­da 23.

j 6.4; Hlu. 18.14.

k 3.7; 4.14; Da­n. 7.10; 6.5; Lu­ka 1.19; 1 Kho. 22.19.

l Isa­m. 7.14.

m Isa. 64.6; Ju­da 23.

n Isa. 6.7; Ze­k.3.9.

o Isa. 61.10; He­z. 16.10; Lu­ka 15.22; Isa­m. 19.8.

p Isa. 3.22.

q Jo­be 29.14; Ze­k. 6.11.

r 3.3,6,8,9; Ze­k. 6.11; Ezra 5.2.

s Ge­n. 26.5; Le­vi 8.35.

t Du­te. 17.9; Ma­l. 2.7.

u Je­r. 15.19.

v 3.7; 4.14; Da­n. 7.10; Ze­k. 6.5; Lu­ka 1.19; 1 Kho. 22.19.

w 3.3,6,8,9; 6.11; Ezra 5.2.

x He­z. 12.6; Isa. 8.18.

y Isa. 42.1.

z 6.12; Je­r. 23.5; 33.15; Lu­ka 1.78; Isa. 4.2.

a 3.3,6,8,9; 6.11; Ezra 5.2.

b Hla­b. 118.22; Isa. 28.16; Da­n. 2.45; Ezra 3.9-11; Ze­k. 4.7.

c 4.10; Isa­m. 5.6; He­z. 1.14,18.

d Isa. 6.7; Ze­k.3.9.

e Eks. 28.11,21; 2 Ti­m. 2.19; Isa­m. 21.14.

f 14.4; Je­r. 31.34; 50.20; Mi­ka 7.18,19.

g He­b. 7.27; Ze­k. 13.1.

h Mi­ka 4.4.

i Mi­ka 4.4.

a 1.19.

b Da­n. 8.18; 10.9; Jo­na 1.5.

c Eks. 25.31.

d Tshu. 12.6.

e Eks. 25.37; Isa­m. 4.5; Isa­m. 1.12.

f 4.11; Isa­m. 11.4.

g Tshu. 12.6.

h 1.19.

i 1.19.

j 4.13.

k 1 La­n. 3.19.

l Da­n. 2.34; Ha­g. 2.21-23; Ho­s. 1.7.

m Isa. 13.2; Je­r. 51.25; Ma­t. 21.21.

n 1 La­n. 3.19.

o Isa. 40.4; 42.16; Ha­g. 2.4.

p Hla­b. 118.22; Jo­be 38.6; Ze­k. 3.9.

q Ezra 3.11,13.

r Eks. 18.4.

s 1 La­n. 3.19.

t Ezra 3.10.

u 1.16; 6.12,13.

v 2.9.

w Ha­g. 2.3.

x Amos 7.7,8.

y 1 La­n. 3.19.

z 3.9.

a 2 La­n. 16.9; Je­r. 5.1.

b 4.11; Isa­m. 11.4.

c 4.13.

d Isa­m. 11.4; Ze­k.3.4; 6.5.

e Jo­sh. 3.11.

a Jo­sh. 3.11.

b Je­r. 29.18; Ma­l. 4.6.

c Eks. 20.15.

d Isa. 3.26.

e He­z. 2.10.

f Tshu. 9.2; Eks. 20.7; Ze­k.5.4.

g Isa. 3.26.

h He­z. 2.10.

i Tshu. 9.2; Eks. 20.7; Ze­k.5.4.

j Le­vi 19.12; 8.17; Ma­l. 3.5.

k Le­vi 19.12; 8.17; Ma­l. 3.5.

l Za­ga 3.33.

m Le­vi 14.45.

n 1.19.

o He­z. 45.11.

p 1 Sa­m. 16.7.

q Eks. 38.25.

r 4.10.

s Ho­s. 4.19.

t Jo­be 39.13.

u Jo­be 39.13.

v Jo­sh. 3.11.

w Ge­n. 11.2.

a Jo­be 40.18; Da­n. 2.32,39.

b 1.8.

c Isa­m. 6.4.

d Isa­m. 6.5.

e 1.8.

f Isa­m. 6.2.

g Ge­n. 31.10,12.

h 6.7; Isa­m. 6.8.

i 3.4.

j 1.19.

k Hla­b. 104.4; He­b. 1.7,14; Ze­k. 1.10,11.

l 3.4.

m 4.14.

n Isa­m. 6.5.

o 6.8; Je­r. 1.13; Ze­k. 2.6.

p Isa­m. 6.2.

q Ge­n. 31.10,12.

r 9.14; He­z. 47.19.

s 6.7; Isa­m. 6.8.

t 1.10.

u 1.10.

v 1.10.

w Hlu. 4.13 .

x 6.8; Je­r. 1.13; Ze­k. 2.6.

y Tshu. 10.4; Jo­be 15.13.

z 6.8; Je­r. 1.13; Ze­k. 2.6.

a 2 Kho. 25.18.

b Jo­be 31.36; Isa­m. 6.2; Ze­k. 3.5; Isa­m. 19.12.

c 3.1.

d Isa. 32.2.

e Eks. 10.23; Ze­k. 12.6; 14.10.

f Ma­t. 16.18; Efe. 2.20-22; He­b. 3.3; Ze­k. 4.9.

g Ma­t. 16.18; Efe. 2.20-22; He­b. 3.3; Ze­k.4.9.

h He­z. 21.27.

i Hla­b. 21.5; Da­n. 7.14.

j He­z. 21.27.

k Hla­b. 110.4; He­b. 3.1.

l 6.10.

m 6.10.

n 6.10.

o 6.10.

p Eks. 12.14; Ma­t. 26.13; Ma­rk. 14.9.

q Isa. 57.19; Efe. 2.13,19.

r Isa. 60.10.

s 2.9.

a 1.1,7.

b Ne­h. 1.1.

c 7.3; Hlu. 20.31.

d Ma­l. 2.7; 2 La­n. 35.3.

e 7.3; Hlu. 20.31.

f Ezra 5.1,2; Ze­k. 6.14; Ze­k. 8.9.

g 8.19.

h 2 Kho. 25.8; Je­r. 52.12.

i 12.12.

j 1.12; Ze­k.7.3.

k Isa. 58.5.

l 8.19.

m 2 Kho. 25.8; Je­r. 52.12.

n 8.19.

o 2 Kho. 25.25; Je­r. 41.1,2.

p 1.12; Ze­k.7.3.

q Isa. 58.5.

r Je­r. 7.21; Ro­ma 14.6.

s Je­r. 7.21; Ro­ma 14.6.

t 1 La­n. 4.40; Da­n. 8.25.

u Je­r. 17.26.

v Je­r. 17.26.

w Je­r. 17.26.

x Je­r. 21.12; Isa. 1.17.

y Mi­ka 6.8; Ma­t. 23.23.

z Mi­ka 6.8; Ma­t. 23.23.

a Eks. 22.21,22; Isa. 1.17,23; Je­r. 5.28.

b Eks. 22.21,22; Isa. 1.17,23; Je­r. 5.28.

c Eks. 22.21,22; Isa. 1.17,23; Je­r. 5.28.

d Za­ga 22.22.

e 8.27; Mi­ka 2.1.

f 1.4.

g He­z. 11.19; 36.26.

h Ne­h. 9.30.

i Ne­h. 9.30.

j Ne­h. 9.30.

k 2 La­n. 36.16.

l Za­ga 1.28.

m Za­ga 1.28.

n Ha­b. 3.14.

o Le­vi 26.33; Ze­k. 2.6.

p Du­te. 28.33.

q Le­vi 26.22; He­z. 12.19.

r Jo­w. 2.3.

s 9.8; Ze­f. 3.6.

t Je­r. 3.19; He­z. 20.6.

a 1.14; Jo­w. 2.18.

b He­b. 10.27.

c 1.16.

d 2.10.

e Isa. 1.21,26.

f Isa. 2.2,3; Mi­ka 4.1;He­z. 40.2.

g Je­r. 31.23; Hla­b. 48.1; Jo­w. 3.17.

h Isa. 65.20,22; Eks. 20.12; 1 Sa­m. 2.31,32.

i Je­r. 33.10.

j 8.11;. 12; Ze­f. 2.7.

k Ge­n. 18.14; Ma­t. 19.26; Ro­ma 4.21.

l 8.13;10.6; Amos 9.14,15; Hla­b. 107.3; He­z. 37.21.

m Ma­l. 1.11; Isa. 43.5; 49.12; Ho­s. 11.10.

n Ma­l. 1.11; Isa. 43.5; 49.12;. Ho­s. 11.10.

o 13.9; Je­r. 31.33.

p Je­r. 4.2.

q 8.13; Ha­g. 2.4; 2 Sa­m. 16.21.

r Ezra 5.1,2; Ze­k. 7.3.

s Ha­g. 2.18.

t Ha­g. 2.16.

u Ha­g. 1.6.

v 2 La­n. 15.5.

w 8.11; 8.12; Ze­f. 2.7.

x Ho­s. 2.21,22; Ha­g. 2.19.

y Je­r. 33.9.

z Jo­w. 2.22.

a Ha­g. 1.10.

b Le­vi 26.4.

c Ha­g. 1.10.

d Je­r. 3.18.

e 8.42.18; Isa. 43.28; Isa. 65.15.

f 8.7.

g Ge­n. 12.2; Isa. 19.24,25; He­z. 34.26; Jo­w. 2.14.

h Ha­g. 2.5.

i 8.9.

j Je­r. 31.28; 32.42.

k Du­te. 9.7,8,22; Hla­b. 106.32.

l Je­r. 20.16.

m Je­r. 31.28; 32.42.

n Ha­g. 2.5.

o Hla­b. 15.2; Ephe­s. 4.25.

p 8.19.

q 8.19.

r Jo­be 5.4.

s 7.10.

t Isa. 55.7.

u 5.4.

v Je­r. 39.2; 52.6.

w 7.3.

x 7.5.

y 2 Kho. 25.1; Je­r. 39.1; 52.4.

z Esta 8.17; Isa. 35.10; 51.11.

a 8.19.

b 8.19.

c Isa. 2.3.

d 2.11; Isa. 14.1;14.16.

e Isa. 4.1; Isa. 3.6.

f Ge­n. 31.7; 2 Kho. 7.13.

g Isa. 66.18; Isa­m. 5.9.

h Isa. 4.1; 3.6.

i Ru­the 3.9.

j 1 Ko­r. 14.25.

a 12.1; Na­h. 1.1.

b Jo­be 37.9.

c Isa. 17.1.

d 2 La­n. 20.12.

e Je­r. 49.23; 1 Kho. 8.65.

f Jo­sh. 19.28,29.

g Isa. 23.1.

h Jo­sh. 19.28,29.

i He­z. 28.21.

j He­z. 28.3-5,12.

k Isa. 37.25.

l Jo­be 27.16; He­z. 28.4,5.

m Za­ga 3.14.

n Mi­ka 7.10; 10.5.

o Eks. 34.24.

p He­z. 26.17.

q He­z. 28.18.

r Ze­f. 2.4.

s Ze­f. 2.4.

t Ze­f. 2.4.

u 10.5.

v Du­te. 23.2.

w Amos 1.8.

x Amos 1.8.

y Le­vi 3.17.

z Je­r. 13.21; 12.5,6.

a Hlu. 1.21.

b Hla­b. 34.7; Ze­k.2.5.

c 7.14.

d 7.14.

e Isa. 11.9.

f Isa. 3.12; 60.17; Da­n. 11.20; Ze­k. 10. 4.

g Eks. 3.7; Ze­k. 12.4.

h Isa. 12.6; 62.11; Ze­k. 2.10.

i Ze­f. 3.14.

j Ze­f. 3.14.

k Ma­t. 21.5; Jo­ha. 12.15.

l Je­r. 23.5; Mi­ka 5.2; Hla­b. 2.6.

m Hla­b. 45.7.

n Ma­t. 21.5; Jo­ha. 12.15.

o Ma­t. 11.29.

p Hlu. 5.10.

q Ma­t. 21.5; Jo­ha. 12.15.

r Ho­s. 1.7; Isa. 2.4.

s Ho­s. 1.7; Isa. 2.4.

t Mi­ka 5.10.

u Hla­b. 85.8.

v Mi­ka 5.5; Efe. 2.14.

w Hla­b. 72.8.

x Hla­b. 72.8.

y Eks. 24.8; He­b. 10.29.

z Isa. 49.9.

a Isa. 49.9.

b Isa. 42.7; Isa. 61.1; Isa. 51.14.

c Ge­n. 37.24; Je­r. 38.6.

d Isa. 49.9.

e Je­r. 31.17.

f Jo­be 23.2.

g Isa. 61.7.

h 10.4.

i Isa­m. 6.2.

j Jo­w. 3.6.

k He­z. 27.13.

l 2 Sa­m. 22.15; Hla­b. 45.5; Isa. 49.2; Ze­k.9.13.

m Na­h. 3.3.

n Isa. 18.3.

o Da­n. 11.40; Isa. 21.1.

p 6.6.

q Isa. 31.5; 12.8; 10.5.

r Isa. 31.5; 12.8; Ze­k. 10.5.

s 10.7.

t Eks. 27.3; 38.3; Ze­k. 14.20.

u Isa. 2.11.

v Isa. 2.11.

w Isa. 62.3; Ma­l. 3.17.

x Isa. 10.18; Isa. 11.10,12.

y Hla­b. 31.19.

z Je­r. 31.12.

a Isa. 33.17; Hla­b. 45.2.

b Je­r. 31.12.

c He­z. 36.29.

d Je­r. 31.12.

e Ho­s. 2.8.

a Je­r. 14.22.

b Du­te. 11.14; Jo­be 29.23.

c He­z. 34.26; Jo­be 5.10.

d Je­r. 10.8; Isa. 44.9,10; Ha­b. 2.18.

e Je­r. 27.9; Ma­l. 3.5.

f Je­r. 23.25.

g Je­r. 27.9; Ma­l. 3.5.

h Jo­be 21.34; Jo­be 16.2; Je­r. 23.17.

i Je­r. 10.8; Isa. 44.9,10; Ha­b. 2.18.

j He­z. 34.5; Na­ni 27.17; Ma­t. 9.36.

k Isa. 14.9; Je­r. 50.8; He­z. 34.17; 39.18.

l Ze­f. 2.7.

m Ngo­ma 1.9.

n Na­ni 24.17; 1 Sa­m. 14.38; Isa. 19.13; Hla­b. 118.22.

o Isa. 22.23.

p 9.13.

q 9.8.

r 10.7; 2 Ko­r. 2.14.

s Mi­ka 7.10.

t 9.3.

u 9.15.

v 9.5; Je­r. 2.26.

w Hla­b. 20.7.

x r. 12. So Je­r. 3.18. See He­z. 37.16.

y 10.12; Je­r. 3.18; He­z. 37.16.

z 8.7,13.

a 10.12; Je­r. 3.18; He­z. 37.16.

b 8.7,13.

c Ho­s. 1.7; 2.23; Isa. 14.1; Mi­ka 7.19.

d 13.9.

e 10.7; 2 Ko­r. 2.14.

f Hla­b. 104.15; 9.15; Hla­b. 78.65.

g Jo­w. 2.23.

h Jo­w. 2.23.

i Isa. 5.26.

j Je­r. 31.10,11; Ho­s. 1.11.

k Je­r. 31.10,11; Ho­s. 1.11.

l Je­r. 30.19; He­z. 36.10,11,37.

m 1 Kho. 4.20.

n Ho­s. 2.23.

o Du­te. 30.1-3.

p Isa. 11.11; 27.13; Ho­s. 11.11; Mi­ka 7.12.

q Isa. 11.11; 27.13; Ho­s. 11.11; Mi­ka 7.12.

r Je­r. 22.6.

s Mi­ka 7.14.

t Je­r. 22.6.

u 11.1.

v Isa. 49.20.

w Isa. 49.20.

x Amos 8.8.

y He­z. 30.13.

z 10.6; Isa. 41.10.

a Mi­ka 4.5; Ge­n. 5.22.

a 10.10; Isa. 10.34.

b Hlu. 9.15.

c Ze­f. 1.10,11.

d Hlu. 9.15.

e Ze­f. 1.10,11.

f Isa. 2.13.

g Isa. 32.19.

h Le­vi 26.5; Mi­ka 7.1.

i Je­r. 25.34.

j Ze­f. 1.10,11.

k He­z. 19.2,3.

l Je­r. 12.5.

m 11.7.

n He­z. 34.3.

o Za­ga 8.22.

p He­z. 34.3.

q Je­r. 50.7.

r Ho­s. 12.8.

s Je­r. 13.14.

t 11.7.

u 11.11; Isa. 14.32; Ze­f. 3.12.

v 11.10; Hla­b. 27.4; 90.17; Za­ga 3.17; 15.26; 16.24.

w 11.7.

x Jo­ha. 10.11.

y 11.16.

z Je­r. 15.2.

a 11.16.

b 11.16.

c Du­te. 28.53; 2 Kho. 6.29; Isa. 49.26.

d 11.10; Hla­b. 27.4; 90.17; Za­ga 3.17; 15.26; 16.24.

e 11.11; Isa. 14.32; Ze­f. 3.12.

f Na­ni 3.10; 2 La­n. 5.11; Hla­b. 59.9; Za­ga 8.34.

g Ma­t. 26.15.

h Je­r. 32.9.

i Eks. 21.32; Ho­s. 3.2.

j Je­r. 18.2.

k Ma­t. 27.9,10.

l Mi­ka 2.8.

m Eks. 21.32; Ho­s. 3.2.

n Jo­ha. 10.13.

o Jo­ha. 10.13.

p Jo­ha. 10.13.

q He­z. 34.4.

r 2 Sa­m. 20.3; 1 Kho. 18.13.

s He­z. 34.3,4.

t Jo­be 13.4.

u He­z. 34.3,4.

v Jo­ha. 10.12; Je­r. 23.1.

w Da­n. 7.8.

x Da­n. 7.8.

a 9.1; Na­h. 1.1.

b Jo­be 9.8; Isa. 42.5.

c Isa. 48.13.

d Jo­be 9.8; Isa. 42.5.

e Na­ni 16.22.

f Isa. 51.17,22,23.

g Eks. 12.22.

h Na­h. 2.3; Isa. 51.17.

i 11.4,6,8,9,11; 13.1,2,4; 14.4,6,8,9,13,20,21; Isa. 2.11.

j Ma­t. 21.44; Isa. 41.11; Da­n. 2.44.

k Mi­ka 4.11.

l 11.4,6,8,9,11; 13.1,2,4; 14.4,6,8,9,13,20,21; Isa. 2.11.

m Du­te. 28.28.

n Du­te. 28.28.

o 9.8.

p Hla­b.76.6.

q Du­te. 28.28.

r 12.6; 9.7.

s 12.4,6,8,9,11; 13.1,2,4; 14.4,6,8,9,13,20,21; Isa. 2.11.

t 12.6; 9.7.

u Je­r. 5.14; Oba­d. 18.

v 9.15.

w 2.4; 14.10.

x 6.12.

y 12.4,6,8,9,11; 13.1,2,4; 14.4,6,8,9,13,20,21; Isa. 2.11.

z 9.15.

a Jo­w. 3.10.

b 12.4,6,8,9,11; 13.1,2,4; 14.4,6,8,9,13,20,21; Isa. 2.11.

c Eks. 32.34; Isa. 63.9; Ma­l. 3.1; 1.11; 1 Sa­m. 29.9; Ga­l. 4.14.

d 12.4,6,8,9,11; 13.1,2,4; 14.4,6,8,9,13,20,21; Isa. 2.11.

e Ha­g. 2.22; Ze­k. 12.3.

f He­z. 39.29; Jo­w. 2.28.

g Je­r. 31.9.

h Jo­ha. 19.37; 19.34; Isa­m. 1.7.

i 13.3.

j Je­r. 50.4.

k Je­r. 6.26; Amos 8.10.

l Ge­n. 22.2,12; Hla­b. 22.20.

m Je­r. 6.26; Amos 8.10.

n 12.3.

o Ma­t. 24.30; Isa­m. 1.7; Se­b. 2.37.

p 2 Kho. 23.29; 2 La­n. 35.22,24.

q Hlu. 5.19; Isa­m. 16.16.

r Ma­t. 24.30; Isa­m. 1.7; Se­b. 2.37.

s He­z. 24.23.

t He­z. 24.23.

u 7.3; 1 Ko­r. 7.5; Jo­w. 2.16.

v 2 Sa­m. 5.14; Lu­ka 3.31.

w Na­ni 3.18; 1 Kho. 1.8.

a 13.2,4; 12.3; 3.9.

b He­z. 36.25; Jo­ha. 1.25; 4.10; He­b. 9.14; 1 Jo­ha. 1.7; Isa­m. 1.5.

c Je­r. 31.34.

d 13.2,4; 12.3; 3.9.

e Mi­ka 5.13; Je­r. 10.11.

f Ho­s. 2.17.

g Eks. 23.13; He­z. 30.13.

h 3.4.

i 1 Jo­ha. 4.2; Isa­m. 16.13,14.

j Du­te. 13.6,8; 18.20.

k 12.10.

l 13.2,4; 12.3; 3.9.

m Mi­ka 3.6,7.

n Mi­ka 3.6,7.

o 2 Kho. 1.8; He­b. 11.37.

p Amos 7.14.

q Hla­b. 22.16.

r Hla­b. 22.16.

s Je­r. 31.22.

t Le­vi 6.2; Za­ga 8.30; Fi­l. 2.6; Jo­ha. 10.30.

u Ma­t. 26.31; Ma­rk. 14.27.

v Hla­b. 69.26; Isa. 53.4.

w Ma­t. 18.10; Lu­ka 12.32.

x Du­te. 21.17; 2 Kho. 2.9.

y 14.2; Ro­ma 11.5.

z 14.2; Ro­ma 11.5.

a Hla­b. 66.10; Za­ga 17.3; Hla­b. 17.3; 26.2.

b Isa. 48.10; Ma­l. 3.2,3; Da­n. 11.35; 12.10; Isa. 27.9; Isa. 1.25.

c Hla­b. 66.10; Za­ga 17.3; Hla­b. 17.3; 26.2.

d Je­r. 6.27; 1 Pe­t. 1.7.

e Hla­b. 50.15.

f Hla­b. 91.15; Ze­k. 10.6.

g Ho­s. 2.23; He­z. 11.20; 8.8; Je­r. 31.33.

h Ho­s. 2.23; He­z. 11.20; 8.8; Je­r. 31.33.

a Isa. 13.9; Jo­w. 2.1.

b Jo­w. 3.2; Isa­m. 16.14.

c Lu­ka 21.24.

d Isa. 13.16.

e Isa. 13.16.

f Li­lo 5.11.

g 13.8. Ma­t. 24.21,22.

h 13.8; Ma­t. 24.21,22.

i Eks. 15.3.

j 14.1,6,8,9,13,20,21; 12.3.

k 2 Sa­m. 15.30; He­z. 11.23; 1 Kho. 11.7; 2 Kho. 23.13; Ne­h. 8.15; Ma­t. 21.1.

l 14.5; Jo­w. 3.14.

m 3.9.

n 14.5; Jo­w. 3.14.

o Amos 1.1.

p Ma­t. 16.27.

q 1 The­s. 3.13.

r 1 The­s. 3.13.

s Du­te. 33.2; Da­n. 4.13; Jo­w. 3.11.

t 14.1,6,8,9,13,20,21; Ze­k. 12.3.

u Ma­t. 24.36; Ma­rk. 13.32.

v Isa. 30.26; 60.19,20; Isa­m. 21.23.

w 14.1,6,8,9,13,20,21; Ze­k. 12.3.

x Jo­w. 2.20; Da­n. 11.45; Jo­be 18.20.

y Jo­w. 2.20; Da­n. 11.45; Jo­be 18.20.

z 1 Kho. 17.7; Jo­be 6.15.

a Hla­b. 47.7; Ze­k. 16,17; Isa. 54.5; Ma­l. 1.14; Hla­b. 102.15; Oba­d. 21.

b 14.1,6,8,9,13,20,21; 12.3.

c Efe. 4.5,6.

d Efe. 3.15.

e Isa. 40.4.

f Jo­sh. 18.24.

g Jo­sh. 15.32.

h Isa. 2.2.

i 12.6.

j Je­r. 37.13.

k Je­r. 31.38.

l 2 Kho. 14.13.

m Je­r. 31.38.

n Ne­h. 3.1.

o Isa. 5.2.

p Isa­m. 22.3.

q 1 Kho. 20.42; Ma­l. 4.6.

r Je­r. 23.6.

s 14.18; 14.15; Ma­l. 4.6.

t 14.16.

u Lu­ka 16.24.

v 14.4.

w Du­te. 28.20.

x 1 Sa­m. 14.15.

y Hlu. 7.22; 1 Sa­m. 14.20; 2 La­n. 20.23; Isa. 19.2; He­z. 38.21; Ha­g. 2.22.

z He­z. 39.10.

a Isa. 60.9.

b Hlu. 5.30; 2 Kho. 5.23,26.

c 14.18; 14.15; Ma­l. 4.6.

d He­z. 39.20.

e 14.16.

f 8.22.

g Isa. 66.23.

h 14.9.

i 14.18,19; Na­h. 1.15.

j Le­vi 23.34.

k Isa. 60.12.

l 14.9.

m Je­r.3.3

n Du­te. 11.10,11.

o 14.12.

p 14.18,19; Na­h. 1.15.

q Li­lo 3.39.

r Eks. 28.36; Isa. 23.18; Oba­d. 17; Mi­ka 4.13.

s Li­lo 3.39.

t 14.18,19; Na­h. 1.15.

u 14.4.

v Eks. 28.36; Isa. 23.18; Oba­d. 17; Mi­ka 4.13.

w 2 La­n. 35.13.

x 9.15.

y 2 La­n. 35.13. .

z 2 La­n. 35.13.

a 14.4.

b 14.4.

c 2 La­n. 35.13.

a Na­h. 1.1.

b He­z. 7.2. Ma­l. 2.11.

c Du­te. 7.8. Je­r. 31.3.4

d Amos 1.11.

e Ro­ma 9.13.

f Ge­n. 29.31,33. Du­te. 21.15-17. Hlu. 14.16. Za­ga 13.24. Lu­ka 14.26.

g Je­r. 49.10,18. He­z. 25.13,14; 35.3,4,7,14,15.

h Jo­w. 3.19. He­z. 35.9.

i Je­r. 49.33. Isa. 13.21,22; 34.13.

j Je­r. 5.17.

k Amos 1.11.

l Ma­l. 1.5.

m Ze­k. 1.12. Isa. 34.5.

n Hla­b. 91.8.

o Hla­b. 35.27.

p Ma­l. 1.5.

q Eks. 20.12. Efe. 6.2.

r Eks. 4.22. Ho­s. 11.1.

s Lu­ka 6.46.

t Ma­l. 2.1.

u Ma­l. 1.7,14; 2.17; 3.7,8,13.

v Ma­l. 1.8; 1.11.12; 3.3.

w Ma­l. 1.12; Ezra 2.62. Ne­h. 7.64

x Le­vi 3.11.

y Ma­l. 1.12; Ezra 2.62; Ne­h. 7.64.

z Ma­l. 1.7,14; 2.17; 3.7,8,13.

a Ma­l. 1.12.

b Ma­l. 1.8,11; 2.12; 3.3.

c Le­vi 22.22; Du­te. 15.21; Ma­l. 1.13,14; He­z.45.15.

d Le­vi 22.22; Du­te. 15.21; Ma­l. 1.13,14; He­z.45.15.

e Ne­h. 5.14,18; Ha­g. 1.1.

f Ma­l. 1.9; Job 42.8.

g Ho­s. 13.9.

h Ma­l. 1.9; Job 42.8.

i 2 Sa­m. 15.4; Hla­b. 4.6.

j Isa. 1.11; Amos 5.21.

k Ze­k. 8.7; Hla­b. 113.3; Isa. 45.6.

l Isa. 24.15; Hla­b. 48.10; Isa. 2.2; 56.7; 60.3,5; 66.19.

m Lu­ka 24.47.

n Ze­f. 2.11; 1 Ti­m. 2.8; Du­te. 12.13.

o Isa­m. 8.3; Hla­b. 141.2.

p Isa­m. 8.3.

q Isa. 19.21; Ze­f. 3.10; Ma­l. 3.4; 1 Pe­t. 2.5.

r Isa. 66.20.

s Isa. 24.15; Hla­b. 48.10; Isa. 2.2; 56.7; 60.3,5; 66.19.

t Lu­ka 24.47.

u Ma­l. 1.7.

v Ma­l. 1.7.

w Isa. 43.22; Mi­k. 6.3; Ma­l.2.17.

x Jo­be 31.39.

y Isa. 61.8.

z Ma­l. 1.8.

a Ma­l. 1.8.

b Le­vi 22.20.

c Eks. 12.5; Le­vi 1.3; 4.23; 22.19.

d Za­ga 25.26; Le­vi 22.25.

e Hla­b. 47.2;1 Ti­m. 6.15; Ze­k. 14.9.

f Hla­b. 47.2;1 Ti­m. 6.15; Ze­k. 14.9.

a Ma­l. 1.6.

b Du­te. 28.15.

c Isa. 42.25.

d Du­te. 28.20.

e Du­te. 28.20.

f Za­ga 3.33; Ma­l. 3.9.

g Hla­b. 69.22.

h Isa. 42.25.

i Jo­w. 1.17; Ha­g. 2.17.

j Ma­l.2.9; Na­h. 3.6.

k Eks. 29.14.

l Hla­b. 118.27.

m Eks. 29.14.

n 1 Kho. 14.10.

o Ma­l. 2.1.

p Ma­l. 2.8; Na­ni 25.12; Ne­h. 13.29; Na­ni 3.45.

q Ma­l. 2.8; Na­ni 25.12; Ne­h. 13.29; Na­ni 3.45.

r Isa. 54.10.

s Isa. 54.10.

t Eks. 32.28; Du­te. 33.8,9.

u Hla­b. 119.142; Du­te. 33.10.

v Isa. 11.4.

w Da­n. 12.3; Ja­k. 5.20.

x Za­ga 5.2.

y Le­vi 10.11; Du­te. 17.9; 2 La­n. 35.3; Je­r. 18.18; Ze­k. 3.7; 7.3; He­z. 7.26; 1 Ti­m. 4.13.

z Le­vi 10.11; Du­te. 17.9.; 2 La­n. 35.3; Je­r. 18.18; Ze­k. 3.7; 7.3; He­z. 7.26;1 Ti­m. 4.13.

a Tshu. 5.6; Ha­g. 1.13; Ga­l. 4.14; Isa­m. 1.20; 2 Ko­r. 5.20.

b Je­r. 18.15;1 Sa­m. 2.17; He­z. 22.26; He­z. 44.12.

c Ma­l. 2.8; Na­ni 25.12; Ne­h. 13.29; Na­ni 3.45.

d Ma­l. 2.3; Na­h. 3.6; 1 Sa­m. 2.30.

e Ze­k. 1.21.

f Jo­be 34.19; Du­te. 10.17.

g Du­te. 1.17,16.19; Du­te. 17.9; 1 Ti­m. 5.21.

h 1 Ko­r. 8.6; Efe. 4.6.

i Job 31.15; Se­b. 17.26.

j Ma­l.2.11,14,15,16. Isa. 21.2.

k Du­te. 7.2,3; Ezra 9.11,12.

l Ma­l. 2.11,14,15,16; Isa. 21.2.

m Ma­l. 1.1.

n Je­r. 2.3.

o Ezra 9.2.

p Je­r. 3.14.

q Je­r. 2.27.

r 1 La­n. 25.8.

s Ma­l. 2.1.7; Ne­h. 13.28.

t Ma­l. 2.17. Ma­l. 2.1.6; Isa. 58.3.

u Ge­n. 31.50. Ma­l. 3.5.

v Ma­l. 2.15; Za­ga 5.18; Isa. 54.6.

w Ma­l. 2.11,14,15,16; Isa. 21.2.

x Za­ga 2.17.

y Za­ga 2.17.

z Ma­t. 19.4,5.

a Job 13.11; Hla­b. 62.4.

b Ezra 9.2; Isa. 6.13; 1 Ko­r. 7.14.

c Ma­l. 2.16.

d Ma­l. 2.11,14,15,16; Isa. 21.2.

e Ma­l. 2.15; Za­ga 5.18; Isa. 54.6.

f Hla­b. 78.57.

g Ma­t. 5.32; 1 Ko­r. 7.10.

h Du­te. 24.1.

i Ru­te 3.9; He­z. 16.8.

j Ma­l. 2.16.

k Ma­l. 2.11,14,15,16; Isa. 21.2.

l Isa. 43.24; Amos 2.13; Ma­l. 1.13.

m Ma­l. 3.13-15.

n Ma­l.2.17; Ma­l. 1.6; Isa. 58.3.

o Ma­l. 3.13-15.

p Hla­b. 73.12,13; Ze­f. 1.12.

q 2 Pe­t. 3.4; Ma­l. 3.1.

a Ma­t. 11.10; Ma­rk. 1.2; Lu­ka 7.27; Ma­l. 3.4,5.

b Eks. 32.34; Ha­g. 1.13; Ze­k. 12.8.

c Isa. 40.3; Lu­ka 1.17,76; Jo­ha. 1.6,26.

d Ma­l. 2.17.

e Ha­g. 2.7,9; Ma­t. 12.6.

f Jo­be 33.23; Isa. 63.9.

g Ha­g. 2.7,9; Ma­t. 12.6.

h Ha­g. 2.7,9; Ma­t. 12.6.

i Jo­w. 2.11.

j Ma­l. 4.1.

k Isa­m. 6.17; Hla­b. 76.7.

l Isa. 4.4; Ma­t. 3.11,12.

m Ze­k. 13.9.

n Je­r. 22.8

o Ze­k. 13.9.

p Isa. 66.21; Je­r. 33.18,22.

q Job 28.1; He­z. 22.18.

r Ma­l. 1.7.

s Hla­b. 51.19.

t Ma­l. 1.11.

u He­z. 20.40.

v 1 Sa­m. 24.13.

w Je­r. 29.23.

x Ma­l. 2.14; Mi­k. 1.2.

y Da­n. 2.2; Ze­k. 10.2; Se­b. 8.9,11; 13.6.

z Je­r. 29.23.

a Jo­ha. 8.9.

b Ze­k. 5.4.

c Le­vi 19.13.

d Le­vi 6.2.

e Mi­k.2.2.

f Du­te. 24.17.

g Du­te. 24.17.

h Eks. 23.6.

i Du­te. 24.17.

j Le­vi 19.33.

k Ja­s. 1.17; Na­ni 23.19; Hla­b. 102.27; Isa. 64.5.

l La­m. 3.22; Amos 9.9.

m Se­b. 7.51.

n Ze­k. 1.3.

o Ma­l. 3.8,13; Ma­l. 1.6.

p Za­ga 22.23; Ro­ma 2.22.

q Za­ga 22.23; Ro­ma 2.22.

r Ma­l. 3.8,13; Ma­l. 1.6.

s Za­ga 22.23; Ro­ma 2.22.

t Ne­h. 13.10,12.

u He­z. 44.30; Eks. 29.27.

v Ma­l. 2.2.

w Za­ga 22.23; Ro­ma 2.22.

x Za­ga 3.9,10.

y Ne­h. 13.12; 1 La­n. 26.20.

z Hla­b. 111.5.

a 2 Ko­r. 9.6-8; Ma­t. 6.33.

b Ge­n. 7.11; Jo­w. 2.19.

c Tshu. 11.3.

d He­z. 34.26; 44.30; 2 La­n. 31.10; Jo­w. 2.14.

e Amos 4.9; Jo­w. 1.4.

f Ze­f. 3.7.

g Je­r. 8.13.

h Lu­ka 1.48; Ze­f. 3.19.

i Da­n. 8.9; 11.16.

j Ma­l. 2.17.

k Ma­l.3.8,13; Ma­l. 1.6.

l Ma­l. 2.17.

m Ma­l. 15; Job 21.7; Je­r. 12.1; Ze­f. 1.12; Isa. 58.3.

n Jo­be 21.15.

o Jo­be 21.15.

p Ze­k.3.7.

q Eks. 12.42.

r Hla­b. 35.14; 38.6.

s Ma­l. 3.13,14.

t Isa. 3.12.

u Ma­l. 4.1.

v Ma­l. 3.13,14.

w Ma­l. 4.1.

x He­z. 39.15.

y Ma­l. 3.13,14.

z Hla­b. 95.9.

a Hla­b. 66.16; Ma­l. 4.2.

b Du­te. 6.6,7.

c Jo­be 13.26; Hla­b. 56.8; 149.9; Isa. 65.6; Da­n. 7.10; Isa­m. 20.12; Esta 6.1.

d Hla­b. 66.16. Ma­l. 4.2.

e 1 Ko­r. 3.13.

f Ma­l. 4.3; Hla­b. 119.126.

g Eks. 19.5; 1 Pe­t. 2.9.

h Ze­k. 9.16; He­z. 28.14,16.

i Jo­w. 2.18.

j Hla­b. 103.13.

k Lu­ka 15.29.

l Hla­b. 58.10,11; 73.17-20; Ma­l. 4.1.

m Hla­b. 58.10,11; 73.17-20; Ma­l. 4.1.

a Ma­l. 3.2,5,6.

b 2 Te­s. 1.8.

c Hla­b. 21.9; Isa. 31.9; Ho­s. 7.6; Isa. 9.18.

d Ma­l. 3.15; 3.18.

e Ma­l. 3.15; 3.18.

f Isa. 47.14; Jo­w. 2.5.

g Isa. 61.2; He­b. 6.8; Ma­t. 3.10; Lu­ka 3.9.

h Job 18.16.

i Ma­l. 3.16; Lu­ka 1.50.

j Hla­b. 84.11; Lu­ka 1.78; Jo­ha. 1.4,9; 8.12; 9.5; 12.46; 2 Pe­t. 1.19; Isa­m. 2.28; 2 Sa­m. 23.4; Ho­s. 6.3.; Efe. 5.14.

k Je­r. 23.6.

l Isa. 53.5.

m Hla­b. 139.9.

n Je­r. 50.11.

o Je­r. 46.21.

p Ma­l.4.3; Isa. 61.2; He­b. 6.8; Ma­t. 3.10; Lu­ka 3.9.

q Mi­ka 7.10; Ro­ma 16.20.

r Mi­ka 7.10; Ro­ma 16.20.

s Jo­be 30.19.

t Ma­l. 3.17; He­b. 3.17

u Eks. 20.3; Lu­ka 16.29.

v Na­ni 12.7; Jo­sh. 1.2,7.

w Du­te. 4.10.

x Hla­b. 147.19.

y Ma­l. 3.1.

z Ma­t. 11.14.

a Ma­l. 4.1; Jo­w. 2.31.

b Lu­ka 1.17.

c Isa. 11.4; Ze­k. 14.12.

d Ze­k. 5.3; Ze­k. 14.11.

a Lu­ka 3.23-38.

b Hla­b. 132.11. Isa. 11.1. Je­r. 23.5. Ma­t. 22.42. Lu­ka 1.32,69. Jo­ha. 7.42. Se­b. 2.30; 13.23. Ro­ma 1.3. 2 Ti­m. 2.8. Ma­t. 9.27.

c Ge­n. 12.3; 22.18. Ga­l. 3.16.

d Lu­ka 3.34-32.

e Ge­n. 21.2,3.

f Ge­n. 25.26.

g Ge­n. 29.35.

h Ge­n. 38.27-30.

i Ru­the 4.18-22. 1 La­n. 2.4-12.

j Jo­sh. 6.25.

k 1 Sa­m. 16.1; 17.12.

l 2 Sa­m. 12.24.

m 1 La­n. 3.10-14.

n 2 Kho. 20.21.

o 1 La­n. 3.15,16.

p 2 Kho. 24.14,15,16; 25.11. Je­r. 27.20. Da­n. 1.2.

q 1 La­n. 3.17-19.

r Ezra 3.2.

s Ezra 3.2.

t 1 La­n. 3.19.

u Lu­ka 1.27.

v Lu­ka 1.35.

w Hla­b. 112.4.

x Du­te. 22.13-21; 24.1.

y 2.12.

1 aku­khu­le­lwe­yo: Gr. wa­za­la

z Lu­ka 1.31.

2 uJe­su: oku­tsho, uMsi­ndi­si, He­b.

a Se­b. 4.12; 13.23.

b Se­b. 5.31; 13.38.

c Isa. 7.14.

3 ba­za­bi­za: ku­mbe, ibi­zo la­khe li­za­thi­wa

d Ge­n. 28.15. 1 Sa­m. 15.35. 2 Sa­m. 6.23. 1 La­n. 28.20. Isa. 22.14.

e Eks. 13.2. Lu­ka 2.7.

f Ge­n. 38.4,5. 1 La­n. 7.16. Lu­ka 1.31; 2.21.

a Lu­ka 2.4,6.7.Ge­n. 35.19.

b Esta 1.13.

c Ge­n. 25.6. 1 Kho. 4.30. Jo­be 1.1,3.

d Lu­ka 2.11.

e Na­ni 24.17. Isa. 60.3. 2 Pe­t. 1.19. Isa­m. 2.28; 22.16.

f Ezra 7.6.

g 2 La­n. 35.3.

h Mi­ka 5.2. Jo­ha. 7.42.

i Jo­be 27.12. Ha­b. 3.9.Ma­rk. 4.41.

j Hla­b. 72.10.1 Sa­m. 10.27.

k Isa. 60.6.

l Eks. 30.23.

m 1.20. 2.13,19,22. 27.19.

n Ho­s. 11.1.

o Je­r. 31.15.

p Jo­sh. 18.25.

q 3.13. Lu­ka 2.39.

r 4.13. Ma­rk. 1.9. Lu­ka 1.26. Jo­ha. 1.45.

s Jo­ha. 1.46; 7.41,52 Hla­b. 22.6. Isa. 53.3.

a Ma­rk. 1.2-8. Lu­ka 3.2-17.

b Hlu. 1.16. Jo­ha. 1.28; 10.40. Jo­ha. 3.23.

c 4.17; 6.10; 10.7. Ma­rk. 1.15. Lu­ka 10.9,11. Da­n. 2.44.

d Isa. 40.3. Jo­ha. 1.23.

e Lu­ka 1.76.

f 2 Kho. 1.8.

g Le­vi 11.22.

h 1 Sa­m. 14.26. Ma­t. 11.18.

i 1 Sa­m. 14.25.

j Se­b. 19.4.

k 2 Kho. 5.14.

l 12.34; 23.33.

m 1 The­s. 1.10.Ro­ma 5.9. 1 The­s. 5.9.

n Ma­rk. 10.42.

o Jo­ha. 8.33,39. Ro­ma 4.1,11,16.

p 7.19. Lu­ka 13.7,9. Jo­ha. 15.2,6.

q 3.2,8. Se­b. 13.24; 19.4.

r Jo­ha. 1.15,26,27,33; 3.30,31. Se­b. 1.5; 11.16; 13.25.

s 1 Ko­r. 12.13.

t Isa. 4.4; 44.3. Jo­w. 2.28.

u Ma­l. 3.2. Se­b. 2.3,4.Ma­rk. 9.49.

v Jo­be 39.12.

w Mi­ka 4.12. Ma­t. 13.30.

x Ma­l. 4.1.

y Ma­rk. 9.43,45.

z Ma­rk. 1.9-11. Lu­ka 3.21,22.

a 2.22.

b 1 Sa­m. 12. 7.

c Isa. 11.2; 42.1; 61.1. Jo­ha. 1.32,33.

d Jo­ha. 12.28.

e 12.18; 17.5. Ma­rk. 9.7. Lu­ka 9.35. 2 Pe­t. 1.17. Efe. 1.6. Ko­l. 1.13. Hla­b. 2.7. Isa. 42.1.

a Ma­rk. 1.12,13. Lu­ka 4.1-13.

b 1 Kho. 18.12. He­z. 3.12.

c 1 Kho. 19.8.

d 14.33.

e Du­te. 8.3.

f Lu­ka 4.9-12.

g Ne­h. 11.1.

h 14.33.

i Hla­b. 91.11,12.

j Du­te. 6.16.

k Lu­ka 4.5-8.

l 1 La­n. 21.1.

m Du­te. 6.13.Du­te. 10.20. 1 Sa­m. 7.3.

n 26.53. Lu­ka 22.43. He­b. 1.14.

o Ma­rk. 1.14. Lu­ka 3.20. Jo­ha. 3.24.

p Lu­ka 4.14,31. Jo­ha. 4.43. Ma­t. 9.1.

q 2.23.

r Lu­ka 4.14,31. Jo­ha. 4.43. Ma­t. 9.1.

s Isa. 9.1,2.

t 10.5.

u 10.5.

v Ma­rk. 1.14,15.

w 3.2.

x Ma­rk. 1.16-20. Lu­ka 5.2-11. Jo­ha. 1.40-42.

y 15.29. Ma­rk. 1.16; 7.31. Jo­ha. 6.1.Lu­ka 5.1.

z Jo­ha. 1.42.

a 19.27. Ma­rk. 10.28. Lu­ka 18.28.

b 9.35; 13.54. Ma­rk. 1.21,39. Lu­ka 4.15,44.

c 9.35; 24.14. Ma­rk. 1.14. Ma­t. 8.12; 13.19,38,52.

d Ma­rk. 1.34.

e Ma­rk. 7.26.

f Lu­ka 16.23,28.

g 8.16,28,33; 9.32; 12.22; 15.22. Ma­rk. 1.32; 5.15,16,18. Lu­ka 8.36. Jo­ha. 10.21.

h 17.15.

i Ma­rk. 1.45; 3.7. Lu­ka 6.17.

j Ma­rk. 5.20; 7.31.

a Ma­rk. 3.13. Lu­ka 6.17.

b 26.55.

c Jo­be 3.1. Hla­b. 78.2. Se­b. 8.35; 10.34; 18.14.

d Lu­ka 6.20-23.

e Hla­b. 34.18.

f 11.5. Ja­k. 2.5.

g Isa. 57.18; 61.2,3. Jo­ha. 16.20. Isa­m. 7.17; 21.4.

h Hla­b. 37.11.

i Isa.55.1. 65.13.

j Hla­b. 41.1. Za­ga 14.21. 2 Ti­m. 1.16. He­b. 6.10.

k Hla­b. 24.4.

l He­b. 12.14. 1 Jo­ha. 3.2,3.

m Ro­ma 8.17. 2 Ko­r. 1.7; 4.17. 2 Ti­m. 2.12. 1 Pe­t. 2.19; 3.14; 4.13.14.

n Se­b. 5.41. Ro­ma 5.3. 2 Ko­r. 7.4; 12.10. Ko­l. 1.24. He­b. 10.34. Ja­k. 1.2.

o 2 La­n. 36.16. Ma­t. 23.34,37. Lu­ka 13.33,34. 1 The­s. 2.15. Ne­h. 9.26.

p Ma­rk. 9.50. Lu­ka 14.34,35.

q Fi­l. 2.15. Za­ga 4.18.

r Ma­rk. 4.21. Lu­ka 8.16; 11.33.

s 1 Pet 2.12.

t Jo­ha. 15.8. Fi­l. 1.11. 1 Ko­r. 14.25.

u Ro­ma 3.31. Ro­ma 10.4. Ga­l. 3.24.

v Lu­ka 16.17. Isa. 40.8. 1 Pe­t. 1.25. Ma­t. 24.35.

w Ja­k. 2.10. Ga­l. 3.10.

x Ro­ma 9.31; 10.3.

y Eks. 20.13. Du­te. 5.17.

z 1 Jo­ha. 3.15.

a 10.17; 26.59. Ma­rk. 13.9; 14.55; 15.1. Lu­ka 22.66. Jo­ha. 11.47. Se­b. 4.15; 5.21,27,34,41; 6.12,15; 22.30; 23.1,6,15,20,28; 24.20.

b 7.26; 23.17,19; 25.2,3,8.

c 5.29,30.10.28; 18.9; 23.15,33. Ma­rk. 9.43,45,47. Lu­ka 12.5. Ja­k. 3.6.

d 8.4; 23.19.

e Lu­ka 12.58,59. Za­ga 25.8.

f Hla­b. 32.6. Isa. 55.6.

g 26.58.

h 5.21

i Eks. 20.14. Du­te. 5.18.

j Jo­be 31.1. Za­ga 6.25. Ge­n. 34.2. 2 Sa­m. 11.2.

k 18.9. Ma­rk. 9.47.Jo­be 31.7.

l Du­te. 13.6.19.12. Ro­ma 8.13. 1 Ko­r. 9.27. Ko­l. 3.5.

m 5.29,30.10.28; 18.9; 23.15,33. Ma­rk. 9.43,45,47. Lu­ka 12.5. Ja­k. 3.6.

n 18.8. Ma­rk. 9.43.

o 5. 29,30.10.28; 18.9; 23.15,33. Ma­rk. 9.43,45,47. Lu­ka 12.5. Ja­k. 3.6.

p Du­te. 24.1. Je­r. 3.1.

q 5.21.

r Le­vi 19.12. Eks. 20.7. Na­ni 30.2. Du­te. 5.11.

s Du­te. 23.23. Le­vi 5.4.

t Ja­k. 5.12. Ma­t. 23.16-18.

u 5. 23.22. Hla­b. 11.4.

v 1 La­n. 28.2.

w Hla­b. 48.2. Hla­b. 87.3.

x Ko­l. 4.6. Ma­t.5.33.

y Eks. 21.24. Le­vi 24.20. Du­te. 19.21.

z Lu­ka 6.29,30.

a Za­ga 20.22; 24.29. Ro­ma 12.17. 1 Ko­r. 6.7. 1 The­s. 5.15. 1 Pe­t. 3.9. Du­te. 32.35.

b Isa. 50.6. 1 Kho. 22.24.

c 26.67.

d 27.32. Ma­rk. 15.21.

e Hla­b. 112.9. Za­ga 21.26.

f Du­te. 15.8,10. Hla­b. 37.26; 112.5. Lu­ka 6.34,35.

g Le­vi 19.18.

h Du­te. 23.6.

i Lu­ka 6.27,28,35. Ro­ma 12.14,20. Eks. 23.4. Jo­be 31.29,30. Za­ga 24.17; 25.21.

j Lu­ka 23.34. Se­b. 7.60. 1 Ko­r. 4.12,13. 1 Pe­t. 2.23; 3.9.

k Jo­be 25.3.

l Lu­ka 6.32.

m 18.17.

n 18.17.

o 19.21. Fi­l. 3.15. Ko­l. 1.28; 4.12. Ja­k. 1.4; 3.2. Ge­n. 17.1.

p Efe. 5.1.

1 umse­be­nzi we­nu wo­mu­sa: ku­mbe, uku­lu­nga

2 yi­bo: or, la­bo

a 1 Ko­r. 15.52. Isa­m. 8.6,7,8,10,12,13; 9.1,13; 10.7; 11.15. Ma­t.23.5. Ro­ma 12.8.

b Lu­ka 6.24. Fi­l. 4.18.

c 6.15,16.

d 6.6,18. Lu­ka 14.14.

e 6.15,16.

f 2 Kho. 4.33.

g 24.26. Lu­ka 12.3,24.

h 6.6,18. Lu­ka 14.14.

i Tshu. 5.2.

j 18.17. Tshu. 7.14.

k 1 Kho. 18.26,29.

l 6.32.

m Lu­ka 11.2-4. Ma­t. 7.11.

n Isa. 29.23. 1 Pe­t. 3.15.

o 3.2.

p 26.39,42. Se­b. 21.14.

q Hla­b. 103.20,21.

r Za­ga 30.8.

s Ro­ma 4.4. Ma­t. 18.21-35.

t 26.41. Ma­rk. 14.38. Lu­ka 22.40,46.

u 13.19,38. Jo­ha. 17.15. 1 Jo­ha. 2.13,14; 3.12.

v 1 La­n. 29.11; 2 La­n. 20.6.

w Ma­rk. 11.25,26. Efe. 4.32. Ko­l. 3.13.

x Ja­k. 2.13.

y Isa. 58.5. Ma­t. 17.21.

z Lu­ka 24.17.

a 6.15,16.

b 2 Sa­m. 12.20. Da­n. 10.3. 2 La­n. 28.15.

c 6.6,18. Lu­ka 14.14.

d Za­ga 23.4.

e 6.20. Lu­ka 12.33. Isa. 50.9; 51.8.

f 6.20. 24.43. Lu­ka 12.39. Jo­be 24.16.

g 6.22,23. Lu­ka 11.34,35.

h 20.15. Ma­rk. 7.22. Du­te. 15.9.

i 20.15. Ma­rk. 7.22. Du­te. 15.9.

j Jo­be 38.15.

k Lu­ka 16.13. Jo­sh. 24.19.

l Ga­l. 1.10. Ja­k. 4.4. 1 Jo­ha. 2.15.

m Lu­ka 16.9,11,13.

n Lu­ka 12.22-31.

o 6.27,28,31,34. 1 Sa­m.9.5. Hla­b. 55.22. Fi­l. 4.6. He­b. 13.5. 1 Pe­t. 5.7.

p Jo­be 38.41.

q Hla­b.39.5. Lu­ka 12.26.

r 1 Kho. 10.4-7.

s 8.26; 14.31; 16.8. Lu­ka 12.28.

t 6.8.

u 1 Kho. 3.11-14. Hla­b. 37.25. Ma­rk. 10.30. 1 Ti­m. 4.8.

v 6.27,28,31,34. 1 Sa­m.9.5. Hla­b. 55.22. Fi­l. 4.6. He­b. 13.5. 1 Pe­t. 5.7.

a Lu­ka 6.37,38,41,42.

b Ro­ma 2.1; 14.3,4,10,13. 1 Ko­r. 4.3,5. Ja­k. 4.11,12.

c Ma­rk. 4.24.

d Za­ga 18.17.

e 15.26. Jo­be 4.6; 27.19,20.

f 15.26. Jo­be 4.6; 27.19,20.

g Lu­ka 11.9-13.

h 18.19; 21.22. Ma­rk. 11.24. Jo­ha. 14.13; 15.7,16; 16.23,24. Ja­k. 1.5,6; 5.16. 1 Jo­ha. 3.22; 5.14,15.

i 2 La­n. 15.2.

j 2 La­n. 15.2.

k 6.21. 5.16,45,48; 6.9,14,26; 10.32,33; 12.50; 16.17; 18.10,14,19,35; 23.9.

l Lu­ka 6.31.

m 22.39,40.

n Lu­ka 13.24.

1 ngo­ba: ku­mbe, isa­ngo li­nci­nya­ne nja­ni

o Du­te. 13.1-3. Je­r. 14.14; 23.9,14-17,21,25. Ma­t. 24.4,5. Ma­rk. 13.5,22. Lu­ka 21.8. 2 Pe­t. 2.1-3. 1 Jo­ha. 4.1.

p He­z. 22.27. Se­b. 20.29,30.Mi­ka 3.5.

q 12.33. Lu­ka 6.43,44. Je­r. 11.19.

r 3.10. Lu­ka 3.9.

s 12.33. Lu­ka 6.43,44. Je­r. 11.19.

t Lu­ka 6.46.Ho­s.8.2. Ma­t. 25.11,12. Lu­ka 13.25-27. Ro­ma 2.13. Ja­k. 1.22.

u 6.21. 5.16,45,48; 6.9,14,26; 10.32,33; 12.50; 16.17; 18.10,14,19,35; 23.9.

v Na­ni 24.3,4. Jo­ha. 11.51. 1 Ko­r. 13.2.

w Se­b. 19.13. Ma­rk. 9.38. Lu­ka 9.49.

x Hla­b. 6.8. 2 Ti­m. 2.19.

y Lu­ka 6.47-49.

z 25.2.

a 5.22.

b Lu­ka 6.49.

c 13.54; 22.33. Ma­rk. 1.22; 6.2. Lu­ka 4.32.

d Ma­rk. 1.22. Lu­ka 4.32. Jo­ha. 7.46.

a Ma­rk. 1.40-44. Lu­ka 5.12-14.

b 9.18; 15.25; 18.26; 20.20. Ma­rk. 5.6; 15.19. Jo­ha. 9.38.Ma­t. 14.33; 28.9,17. Se­b. 10.25.

c 8.15. 20.34.

d 9.30; 12.16; 16.20; 17.9. Ma­rk. 1.25,34; 3.12; 5.43; 7.36; 8.26,30. Lu­ka 5.14; 9.21.

e Le­vi 14.2,3,4,10,21,22. Ma­t. 5.23.

f 10.18; 24.14. Ma­rk. 6.11; 13. 9. Lu­ka 9.5.

g Lu­ka 7.1-10.

h Du­te. 13.1-3. Je­r. 14.14; 23.9,14-17,21,25. Ma­t. 24.4,5,11,24. Ma­rk. 13.5,22. Lu­ka 21.8. 2 Pe­t. 2.1-3. 1 Jo­ha. 4.1.

i Lu­ka 15.19,21.

j Hla­b. 107.20.

k 9.2.

l Isa. 2.2,3; 11.10; 60.1-3. Ma­l. 1.11. Lu­ka 13.29. Se­b. 10.45; 11.18; 14.27; 15.9. Ro­ma 10.12; 15.9-12. Ga­l. 3.14,28. Efe. 3.6. Ge­n. 12.3.

m 26.29. Lu­ka 22.30.

n 13.38. 21.43.

o 22.13; 25.30.

p 13.42,50; 22.13; 24.51; 25.30. Lu­ka 13.28. 2 Pe­t. 2.17. Ju­da 13.

q Ma­rk. 1.29-34. Lu­ka 4.38-40.

r 1 Ko­r. 9.5.

s 8.6. Lu­ka 16.20. Ma­t. 9.2. Ma­rk. 7.30. Isa­m. 2.22.

t 8.15. 20.34.

u 4.24.

v Isa. 53.4. 1 Pe­t. 2.24.

w Ma­rk. 4.35. Lu­ka 8.22.

x Lu­ka 9.57-60.

y 1 Kho. 19.20.

z Ma­rk. 4.36. 5.17. Lu­ka 8.22,37.

a 6.30.

b Hla­b. 65.7.

c Ge­n. 15.21. Du­te. 7.1. Jo­sh. 3.10; 24.11. Ma­rk. 5.1. Lu­ka 8.26.

d Ma­rk. 5.2. Lu­ka 8.27.

e 4.24.

f 2 Sa­m. 16.10.

g 14.33.

h 4.24.

i Du­te. 5.25-27. 2 Sa­m. 6.9. 1 Kho. 17.18. Lu­ka 5.8. Se­b. 16.39.

a Ma­rk. 5.21. Lu­ka 8.40.

b 4.13. Ma­rk. 2.1.

c Ma­rk. 2.3-12. Lu­ka 5.18-26.

d Lu­ka 5.20; 7.47,48. 1 Jo­ha. 2.12.

e 12.25; 22.18. Ma­rk. 2.8; 12.15. Lu­ka 5.22; 6.8; 9.47; 11.17. Jo­ha. 2.24,25; 16.19. Isa­m. 2.23. Hla­b. 139.2. Se­b. 1.24. 1 La­n. 28.9.

f Lu­ka 5.20; 7.47,48. 1 Jo­ha. 2.12.

g 15.31.

h Ma­rk. 2.14-17. Lu­ka 5.27-32.

i 10.3. Ma­rk. 3.18. Lu­ka 6.15. Se­b. 1.13.Ma­rk. 2.14. Lu­ka 5.27,29.

j Lu­ka 15.1.Ma­t. 18.17.

k 11.19. Lu­ka 15.2.

l 12.7.

m Ho­s. 6.6. Mi­ka 6.6-8. Ma­t.23.23.

n 1 Ti­m. 1.15. Ma­t. 18.11.

o Ma­rk. 2.18-22. Lu­ka 5.33-38.

p Lu­ka 18.12.

q Jo­ha. 3.29.

r Ezra 2.1. Ma­t. 8.12. Lu­ka 20.34,36.

s 25.1.

t 17.21.

1 eli­nga­ka­fi­nye­li: ku­mbe, ile­mbu eli­nga­ka­lu­ngi­swa

u Jo­be 32.19. Jo­sh. 9.4. Hla­b. 119.83.

v Ma­rk. 5.22-43. Lu­ka 8.41-56.

w 8.2.

x Le­vi 15.25.

y 14.36; 23.5.

z 9.2.

a Isa­m. 18.22. 2 La­n. 35.25.

b Se­b. 20.10.

c Jo­ha. 11.11.

d Se­b. 9.40.

e 20.30-34.

f 15.22; 20.30,31. Ma­rk. 10.47,48. Lu­ka 18.38,39. Ma­t. 1.1. Hla­b. 110. 1 Ma­t. 12.23; 21.9,15; 22.45.

g 9.2.

h 20.34.

i 9.2.

j Ma­rk. 1.43. Jo­ha. 11.33.

k 8.4.

l Ma­rk. 7.36.

m Ma­rk. 1.45.

n Lu­ka 11.14,15. Ma­t. 12.22,24.

o 4.24.

p Ma­rk. 3.22.

q Ma­rk. 6.6. Lu­ka 13.22.

r 4.23.

s 4.23.

t 4.23.

u Ma­rk. 6.34. Ma­t. 14.14.

v Isa. 53.6. He­z. 34.5. 1 Pe­t. 2.25. Na­ni 27.17.

w Lu­ka 10.2. Jo­ha. 4.35.

x 2 The­s. 3.1.

y Ma­rk. 1.12,43. Jo­ha. 10.4.

a Ma­rk. 3.13-15; 6.7. Lu­ka 6.13; 9.1.

b Ma­rk. 3.16-19. Lu­ka 6.14-16. Se­b. 1.13.

c 16.18. Jo­ha. 1.42.

d 4.18.

e 4.21.

f 9.9.

g Lu­ka 6.15. Se­b. 1.13. Na­ni 25.11.

h 26.14,47; 27.3-5.

i 4.15.

j 2 Kho. 17.24. Ezra 4.10. Lu­ka 9.52; 10.33; 17.16. Jo­ha. 4.9,20; 8.48.

k 15.24. Se­b. 13.46.

l 15.24. Hla­b. 119.176. Je­r. 50.6,17. Ma­t. 9.36.

m Lu­ka 9.2; 10.9. Ma­rk. 6.12.

n 3.2.

o Ro­ma 3.24. Isa­m. 21.6; 22.17. Se­b. 8.20.

p Ma­rk. 6.8-11. Lu­ka 9.3-5; 10.4-12. Lu­ka 22.35.

q Ma­rk. 6.8; 12.41.

r 1 Sa­m. 17.40. Lu­ka 22.35,36.

s 1 Ko­r. 9.7-14. 1 Ti­m. 5.18.

t 22.8.

u 1 Sa­m. 25.6.

v 22.8.

w Hla­b. 35.13.

x Se­b. 13.51. Ne­h. 5.13. Se­b. 18.6.

y 11.22,24.

z Lu­ka 10.3.

a Ge­n. 3.1. Ma­t. 25.2.

b 24.9.

c 5.22.

d Lu­ka 12.11. Ma­rk. 13.9,11-13. Lu­ka 21.12-17.

e 23.34. Se­b. 22.19; 26.11. Se­b. 5.40.

f Lu­ka 12.11. Ma­rk. 13.9,11-13. Lu­ka 21.12-17.

g Se­b. 12.1; 24.10; 25.7,23. 2 Ti­m. 4.16.

h 8.4.

i 6.25.

j Eks. 4.12.

k Lu­ka 12.12. Se­b. 4.8; 6.10. 2 Ti­m. 4.17.

l Mi­ka 7.6. Ma­t. 10.35,36. Ma­t. 24.10. Lu­ka 12.53.

m 24.9.

n 4.13. Ma­rk. 13.13. Da­n. 12.12,13. Isa­m. 2.10.He­b. 3.6.

o 23.34.

p 2.13; 12.15; 14.13. Se­b. 8.1; 9.25; 14.6.

q 16.28.

r Lu­ka 6.40. Jo­ha. 13.16; 15.20.

s Ma­rk. 3.22.

t Ma­rk. 4.22. Lu­ka 8.17. Lu­ka 12.2-9.

u Isa. 8.12,13; 51.7,8,12,13. Je­r. 1.8. 1 Pe­t. 3.14.

v Jo­be 37.24.

w 5.22.

x 1 Sa­m. 14.45.

y 12.12.

z Ro­ma 10.9,10.

a Isa­m. 3.5.

b 7.11.

c Lu­ka 12.9. 2 Ti­m. 2.12. 1 Jo­ha. 2.23. Ma­rk. 8.38. Lu­ka 9.26.

d 7.11.

e 10.34,35, Lu­ka 12.51-53.

f Lu­ka 14.26.

g 16.24. Ma­rk. 8.34. Lu­ka 9.23; 14.27. Se­b. 14.22.

h 16.25 Ma­rk. 8.35. Lu­ka 9.24; 17.33. Jo­ha. 12.25.

i Ma­rk. 9.37. Lu­ka 9.48. Jo­ha. 12.44.

j Ma­rk. 9.37. Lu­ka 9.48. Jo­ha. 12.44.

k 1 Kho. 17.10; 18.4. 2 Kho. 4.8.

l 25.40. Ma­rk. 9.41.He­b. 6.10.

a Lu­ka 7.18-35.

b 14.3.

c 3.11. Jo­ha. 6.14. Ge­n. 49.10. Na­ni 24.17. Du­te. 18.15,18. Da­n. 7.13; 9.24. Hla­b. 118.26.

d Isa. 29.18; 35.5,6; 42.7. Ma­t. 15.30. Jo­ha. 2.23; 3.2; 5.36; 10.25,38; 14.11.

e Isa. 29.18; 35.5,6; 42.7. Ma­t. 15.30. Jo­ha. 2.23; 3.2; 5.36; 10.25,38; 14.11.

f Isa. 29.18; 35.5,6; 42.7. Ma­t. 15.30. Jo­ha. 2.23; 3.2; 5.36; 10.25,38; 14.11.

g Isa. 61.1. Lu­ka 4.18. Ma­t. 5.3.

h Isa. 8.14,15. Ma­t. 13.21,57; 24.10; 26.31. Ma­rk. 6.3. Ro­ma 9.33.

i 3.1. Lu­ka 1.80.

j Efe. 4.14. Ja­k. 1.6.

k 14.5; 21.26. Ma­rk. 11.32. Lu­ka 1.76; 20.6.

l Ma­l. 3.1. Ma­rk. 1.2.

m Jo­be 14.1.

n Lu­ka 16.16.

o Lu­ka 16.16.

p Ma­l. 4.5. Ma­t. 17.10-13. Ma­rk. 9.11-13. Lu­ka 1.17. Jo­ha. 1.21.

q 13.9,43. Ma­rk. 4.9,23; 7.16. Lu­ka 8.8; 14.35. Isa­m. 2.7,11,17,29; 3.6,13,22; 13.9.

r Ma­rk. 4.30. Lu­ka 13.18,20.

s 20.13.

t 2 Sa­m. 1.17.

u 3.4.

v Lu­ka 1.15.

w 18.17.

x 9.10.

y Lu­ka 7.29.

z 16.21.

a Lu­ka 10.13-15.

b Ma­rk. 8.22. Jo­ha. 1.44; 12.21. Ma­rk. 6.45; 8.22. Lu­ka 9.10.

c 15.21.

d Lu­ka 4.23. He­z. 3.6.

e 1 Kho. 20.31.

f Jo­na 3.6. Esta 4.1.

g 10.15. 11.24.

h 15.21.

i Isa. 14.13. Ge­n. 11.4. Du­te. 1.28.

j He­z. 26.20; 31.14; 32.18,24.

k Lu­ka 4.23. He­z. 3.6.

l 10.15. 11.24.

m Lu­ka 10.21,22.

n 17.4; 22.1. Hlu. 18.14; 1 Sa­m. 9.17.

o Lu­ka 23.34. Jo­ha. 11.41; 12.27,28.

p Ro­ma 6.17.

q Jo­be 37.24. 1 Ko­r. 1.19,27; 2.8. 2 Ko­r. 3.14.

r Lu­ka 23.34. Jo­ha. 11.41; 12.27,28.

s Jo­ha. 1.18; 6.46; 7.29; 8.19; 10.15.

t 11.3.

u Lu­ka 11.46.

v Li­lo 3.27.

w Jo­ha. 13.15. Fi­l. 2.5. 1 Pe­t. 2.21. 1 Jo­ha. 2.6.

x Ze­k. 9.9. Fi­l. 2.7,8.

y Je­r. 6.16.

z 1 Jo­ha. 5.3.

a Ma­rk. 2.23-28. Lu­ka 6.1-5.

b Du­te. 23.25.

c Eks. 20.9.

d 1 Sa­m. 21.6.

e Eks. 25.30. Le­vi 24.5-8.

f Le­vi 24.9. Eks. 29.32,33. Le­vi 8.31.

g Na­ni 28.9,10. Jo­ha. 7.22.

h Ha­g. 2.7,9. Ma­l. 3.1. Ma­t. 12.41,42.

i 9.13.

j Ho­s. 6.6.

k Ma­rk. 3.1-6. Lu­ka 6.6-11.

l Lu­ka 13.14; 14.3. Jo­ha. 9.16.

m 10.31.

n Jo­ha. 5.18; 10.39; 11.53.

o Ma­rk. 3.7. Ma­t. 10.23.

p 19.2.

q Ma­rk. 1.25; 3.12; 8.30. Lu­ka 4.41; 9.21. Ma­t. 8.4.

r Isa. 42.1-3.

s 3.17.

t 1 Ko­r. 15.54.

u Isa. 42.4.

v 4.24.

w Lu­ka 2.47.

x 9.27.

y Ma­rk. 3.22.

z 9.4.

a Ma­rk. 3.23-27. Lu­ka 11.17-22.

b Lu­ka 11.19. 2 Kho. 2.3,.

c Ro­ma 9.31. 2 Ko­r. 10.14. Fi­l. 3.16. 1 The­s. 2.16.

d Isa. 49.24.

e Isa. 53.12. Ko­l. 2.15.

f Lu­ka 11.23. Ma­rk. 9.40. Lu­ka 9.50.

g 12.31,32, Ma­rk. 3.28-30. Lu­ka 12.10. 1 Jo­ha. 5.16.

h 12.32.

i 11.19; 13.55-57. Jo­ha. 7.12,20,.

j 1 Ti­m. 1.13.

k 7.16-20.

l Lu­ka 6.44.

m 3.7; 23.33.

n Lu­ka 6.45.

o Ja­k. 3.2-12.

p 6.1. Ma­rk. 8.11,12. Lu­ka 11.16,29. Jo­ha. 2.18; 6.30. 1 Ko­r. 1.22. Jo­ha. 4.48.

q Lu­ka 11.29-32.

r Isa. 57.3. Ma­t. 16.4. Ma­rk. 8.38. Ja­k. 4.4.

s Jo­na 1.17.

t Jo­na 1.2.

u 12.32.

v 12.42. He­b. 11.7. Je­r. 3.11. He­z. 16.51,52. Ro­ma 2.27.

w Jo­na 3.5-9.

x 12.6.

y 1 Kho. 10.1.

z 12.42. He­b. 11.7. Je­r. 3.11. He­z. 16.51,52. Ro­ma 2.27.

a 12.6.

b Lu­ka 11.24-26.

c 2 Pe­t. 2.17. Ju­da 12. Hla­b. 63.1.Je­r. 2.6.

d 23.29.

e 2 Pe­t. 2.20. Jo­ha. 5.14. He­b. 6.4-6; 10.26,29. 2 Pe­t. 2.21,22.

f Ma­rk. 3.31-35. Lu­ka 8.19-21.

g 13.55. Ma­rk. 6.3. Jo­ha. 2.12; 7.3,5,10. Se­b. 1.14. 1 Ko­r. 9.5. Ga­l. 1.19. Ma­rk. 3.21.

h Jo­ha. 15.14. He­b. 2.11.

i 7.11.

a 9.28. 13.36.

b Ma­rk. 4.1-12.

c Lu­ka 8.4-10.

d Lu­ka 5.3.

e Ma­rk. 3.9.

f Je­r. 4.3.

g Jo­ha. 15.5.

h Ge­n. 26.12.

i 11.15.

j 19.11. 11.25. 1 Ko­r. 2.10. 1 Jo­ha. 2.27.

k 25.29. Ma­rk. 4.25. Lu­ka 8.18; 19.26. Jo­ha. 15.2.

l Lu­ka 8.18.

m Isa. 6.9,10. Jo­ha. 12.40. Se­b. 28.26,27. Du­te. 29.4. Isa. 43.8. Je­r. 5.21. He­z. 12.2. Ro­ma 11.8. 2 Ko­r. 3.14; 4.4.

n He­b. 5.11.

o Lu­ka 22.32.

p 13.16,17, Lu­ka 10.23,24.

q 16.17. Jo­ha. 20.29.

r He­b. 11.13. 1 Pe­t. 1.10,11. Jo­ha. 8.56.

s Ma­rk. 4.13-20. Lu­ka 8.11-15.

t 4.23; 8.12. 13.38.

u 13.38. 6.13. Jo­ha. 17.15.E­fe.6.16. 2 The­s.3.3. 1 Jo­ha. 2.13,14; 3.12; 5.18,19.

v Ma­rk. 1.30.Ma­t. 13.21.

w Isa. 58.2. He­z. 33.31,32. Ma­rk. 6.20. Jo­ha. 5.35.

x Ma­rk. 4.17. 2 Ko­r. 4.18. He­b. 11.25.

y Ma­rk. 6.25. Lu­ka 17.7; 21.9. Ma­t. 13.20.

z 11.6. 2 Ti­m. 1.15.

a 2 Ti­m. 4.10.

b 19.23.

c Ma­rk. 4.26-29. Ma­t. 13.37-42.

d 3.12.

e 13.31,32, Ma­rk. 4.30-32. Lu­ka 13.18,19.

f 17.20. Lu­ka 17.6.

g Ma­rk. 4.32.

h Hla­b. 104.12.

i Lu­ka 13.20,21.

j Ge­n. 18.6. Hlu. 6.19. 1 Sa­m. 1.24.

k Ma­rk. 4.33,34.

l Hla­b. 78.2.

m Ro­ma 16.25,26.

n 25.34. Lu­ka 11.50. He­b. 4.3; 9.26. Isa­m. 13.8; 17.8. Jo­ha. 17.24. 1 Pe­t. 1.20.

o 13.1.

p 13.24-30.

q Ma­rk. 16.15,20. Ko­l. 1.6.

r 8.12. 13.43.

s Jo­ha. 8.44. Se­b. 13.10. 1 Jo­ha. 3.8,10.

t 13.19.

u Jo­w. 3.13. Isa­m. 14.15.

v 13.40,49. 24.3; 28.20. He­b. 9.26. Da­n. 12.13.

w 13.40,49. 24.3; 28.20. He­b. 9.26. Da­n. 12.13.

x 24.31.

y 13.50. 3.12. Isa­m. 9.2; 19.20; 20.10.

z 13.50.

a 8.12.

b Za­ga 4.18. Da­n. 12.3.

c 26.29. 13.38.

d 13.9. 11.15.

e Za­ga 2.4.

f 13.46. Fi­l. 3.7,8.

g 13.46. Isa. 55.1. Isa­m. 3.18.

h Jo­be 28.18. Za­ga 3.15; 8.11.

i 13.46. Fi­l. 3.7,8.

j 13.46. Isa. 55.1. Isa­m. 3.18.

k 4.19.

l 13.46.I­sa. 55.1. Isa­m. 3.18.

m 13.39.

n 25.32.

o 13.42.

p Jo­ha. 10.6.

q 23.34.

r 28.19.

s Ma­rk. 6.1-6. Lu­ka 4.16-30

t 2.23. Lu­ka 4.23.

u 26.55.

v 7.28.

w 7.22; 11.20,21,23; 14.2. 13.58.

x Lu­ka 3.23; 4.22. Jo­ha. 6.42.

y Ma­rk. 6.3.

z 12.46.

a 27.56.Ma­rk. 15.40. Ga­l. 1.19.

b 11.6.

c Lu­ka 4.24. Jo­ha. 4.44. Je­r. 11.21; 12.6.

d Ma­rk. 6.5,6. Lu­ka 4.23-27.

e Ma­rk. 9.23.

a Ma­rk. 6.14-29. Lu­ka 9.7-9.

b Lu­ka 3.1.

c 8.6.

d 13.54.

e Lu­ka 3.19,20. Ma­t. 11.2.

f Lu­ka 3.1.

g Le­vi 18.16; 20.21.

h 21.26.

i 11.9.

j Se­b. 19.33. Ma­rk. 6.24.

k Na­ni 7.13,19,25. Ezra 1.9. Ma­t. 14.11. Ma­rk. 6.25,28.

l Na­ni 7.13,19,25. Ezra 1.9. Ma­t. 14.11. Ma­rk. 6.25,28.

m 10.23.

n Ma­rk. 6.32-44. Lu­ka 9.10-17. Jo­ha. 6.1-13.

o 9.36. 15.32-38. Ma­rk. 8.2-9.

p Lu­ka 9.11.

q Lu­ka 9.12.

r 14.22. 15.23.

s 2 Kho. 4.42-44.

t Ma­rk. 7.34.

u 1 Sa­m. 9.13. Ma­t. 26.26. Ma­rk. 6.41; 8.7; 14.22. Lu­ka 9.16; 24.30. Ma­t. 15.36.

v 16.9.

w Ma­rk. 6.45-56.Jo­ha. 6.15-21.

x Ma­rk. 6.46. Lu­ka 6.12; 9.28. Ma­rk. 1.35. Lu­ka 5.16.

y Ma­rk. 6.48. Ma­rk. 13.35.E­ks. 14.24.

z Jo­be 9.8.

a 17.7.Du­te. 31.6.

b 28.17. 6.30.

c 8.2.

d Hla­b. 2.7. Ma­t. 4.3,6; 8.29; 26.63. Ma­rk. 1.1. Lu­ka 1.35; 4.41. Jo­ha. 1.34,49; 11.27; 20.31. Se­b. 8.37; 9.20. Ro­ma 1.4. 1 Jo­ha. 4.15; 5.5. Ma­t. 16.16. Jo­ha. 6.69. He­b. 1.2,5. Jo­ha. 6.14.

e Lu­ka 5.1. Jo­ha. 6.24,25.

f 9.20.

g Ma­rk. 3.10. Lu­ka 6.19. Se­b. 5.15; 19.12. 2 Kho. 4.29.

h Lu­ka 7.3.

a Ma­rk. 7.1-30.

b Ga­l. 1.14. Ko­l. 2.8.

c He­b. 11.2.

d Eks. 20.12.Du­te. 5.16. Za­ga 23.22.

e Eks. 21.17. Le­vi 20.9. Za­ga 20.20.

f 23.18.

g Ma­rk. 7.13. Ga­l. 3.17.

h Ma­rk. 7.13. Ga­l. 3.17.

i Isa.29.13. He­z. 33.31.

j Ko­l. 2.22. Ti­t. 1.14.

k Se­b. 10.14,15.

l Jo­ha. 15.2.

m 23.16,24. Ma­l. 2.8.

n Lu­ka 6.39.

o Ma­rk. 7.17.

p 16.9.

q 1 Ko­r. 6.13.

r Ja­k. 3.6.

s 15.11,20.

t Ge­n. 6.5.

u Ja­k. 2.4. Hla­b. 56.5.

v Ma­rk. 7.2,5.

w 11.21,22. Ma­rk. 3.8; 7.31. Lu­ka 6.17.

x Hlu. 1.30-33. Ma­rk. 7.26.

y 9.27.

z 4.24.

a 14.15.

b 10.6. Se­b. 3.25,26; 13.46. Ro­ma 15.8.

c 8.2.

d 7.6. Fi­l. 3.2. Isa­m. 22.15.

e 9.2.

f Ma­rk. 7.31-37.

g 4.18.

h 11.5.

i 15.31. 18.8. Ma­rk. 9.43.

j 15.31. 18.8. Ma­rk. 9.43.

k 9.8. Lu­ka 2.20; 5.25,26; 7.16; 13.13; 17.15; 18.43; 23.47. Se­b. 4.21; 11.18.

l Isa. 29.23.

m 14.14-21. Ma­rk. 6.34-44.

n 15.36.

o 15.36.

p 26.26, 27. Ma­rk. 8.6; 14.23. Lu­ka 22.17,19. Jo­ha. 6.11,23. Se­b. 27.35. Ro­ma 14.6. 1 Ko­r. 10.30; 11.24. 1 Ti­m. 4.3,4. Ma­t. 14.19.

q 16.10.

r 16.12, Ma­rk. 8.10-21.

s Jo­sh. 19.38. Ma­t. 27.56. Ma­rk. 8.10.

a 12.38.

b 16.6,11,12.22.23.

c Lu­ka 12.54,55.

d Lu­ka 12.56.

e 12.39.

f 16.11. Lu­ka 12.1.

g 1 Ko­r. 5.6,7. Ga­l. 5.9. Eks. 12.15. Ma­t. 16.12.

h Lu­ka 3.15.

i 6.30.

j Lu­ka 3.15.

k 14.17,21.

l 14.20. Ma­rk. 6.43; 8.19. Lu­ka 9.17. Jo­ha. 6.13.

m 15.34,38.

n 15.37. Ma­rk. 8.8,20. Se­b. 9.25.

o 16.11. Lu­ka 12.1.

p 1 Ko­r. 5.6,7. Ga­l. 5.9. Eks. 12.15. Ma­t. 16.12.

q Ma­rk. 8.27-29. Lu­ka 9.18-20.

r 14.2. Ma­rk. 6.14. Lu­ka 9.7.

s Ma­rk. 6.15. Lu­ka 9.8.

t 27.9.

u 14.33.

v 26.63. Jo­ha. 6.69. Jo­sh. 3.10.

w 13.16.

x Jo­ha. 1.42; 21.15,16,17.

y 1 Ko­r. 15.50. Ga­l. 1.16. He­b. 2.14. Efe. 6.12.

z 1 Ko­r. 2.10. Ga­l. 1.15,16.

a 7.11.

b 10.2. Jo­ha. 1.42.

c Efe. 2.20. Isa­m. 21.14.

d Isa. 38.10. Jo­be 38.17.

e Isa. 22.22. Isa­m. 3.7.I­sa­m. 1.18; 9.1; 20.1.

f 18.18. Jo­ha. 20.23. 1 Ko­r. 5.4.

g Ma­rk. 8.30. Lu­ka 9.21. Ma­t. 17.9. 8.4.

h Ma­rk. 8.31.9.1. Lu­ka 9.22-27.

i 20.18. Ma­rk. 10.33. Lu­ka 18.31.

j 17.12,22. Ma­rk. 8.31; 9.31. Lu­ka 9.22,44; 24.7. Ma­rk. 9.12.

k 20.18. Ma­rk. 10.33. Lu­ka 18.31.

l 27.63.

1 ka­ku­nga­bi ku­we: ku­mbe, zi­zwe­le

m 2 Sa­m. 19.22.

n 13.41.

o Ro­ma 8.5.

p 10.38.

q 10.39.

r 16.25,26.

s 16.25,26.

t Hla­b. 49.7,8.

u 16.25,26.

v Da­n. 7.13. Ma­t. 24.30; 25.31; 26.64. Ma­rk. 13.26; 14.62. Se­b. 1.11. 1 The­s. 1.10. Isa­m. 1.7.

w Da­n. 7.10. Ze­k. 14.5. 1 The­s. 4.16. 2 The­s. 1.7. Ju­da 14. Du­te. 33.2; 1 Kho. 22.19.

x Hla­b. 62.12. Ma­t.28.18.

y Jo­ha. 8.52. He­b. 2.9.

z 23.36; 24.34. Ma­rk. 13.30. Lu­ka 21.32. Ma­t. 10.23.

a Ma­rk. 9.2-8. Lu­ka 9.28-36.

b 26.37. Ma­rk. 5.37; 14.33.Ma­rk. 13.3.

c Ro­ma 12.2. 2 Ko­r. 3.18.

d 11.25; 22.1. Hlu. 18.14.

e Ma­rk. 9.6. Lu­ka 9.33.

f 2 Pe­t. 1.17.

g 3.17.

h Se­b. 7.37. Du­te. 18.15,19. Se­b. 3.22,23.

i 2 Pe­t. 1.18.

j Hlu. 13.20.

k Da­n. 8.18; 9.21; 10.10,16,18. He­z. 2.2.

l 14.27.

m Lu­ka 6.20.

n Ma­rk. 9.9-13.

o 16.20.

p 11.14.

q Se­b. 3.21. Ma­l. 4.6. Lu­ka 1.16,17. Se­b. 1.6.

r 11.14.

s 14.3,10.

t Ma­rk. 9.13.

u 16.21.

v 11.14.

w Ma­rk. 9.14-29.Lu­ka 9.37-42.

x 27.29. Ma­rk. 1.40; 10.17.

y 4.24.

z Lu­ka 9.41. Se­b. 20.30. Fi­l. 2.15. Du­te. 32.20.

a Se­b. 18.14. 2 Ko­r. 11.1. Efe. 4. 2.

b Ma­rk. 9.28.

c 21.21. Ma­rk. 11.23.

d 13.58. Lu­ka 17.6. Jo­ha. 11.40. 1 Ko­r. 12.9; 13.2.

e 13.31.

f 17.9.

g 1 Ko­r. 12.10,28; 14.10.

h Se­b. 13.3. 1 Ko­r. 7.5. Lu­ka 2.37.

i 6.16,17,18; 9.15. Se­b. 13.2; 14.23. 2 Ko­r. 6.5; 11.27.

j Se­b. 13.3. 1 Ko­r. 7.5. Lu­ka 2.37.

k 17.22,23, Ma­rk. 9.30-32. Lu­ka 9.43-45.

l 16.21.

m Ma­rk. 9.32.

n Ma­rk. 9.33.

o Eks. 30.13; 38.26. 2 Kho. 12.4.

p 2 Sa­m. 22.6,19. Jo­be 3.12; 30.27; 41.11. Hla­b. 17.13 & 18.5,18; 21.3; 59.10; 79.8; 88.13; 119.147,148. Isa. 21.14. Amos 9.10. 1 The­s. 4.15.

q 18.12.

r Ro­ma 13.7.

s 22.17,19. Ma­rk. 12.14.

t 5.29.

1 ima­li: or, isi­ta­te­ri; pho­se umho­lo we­nsu­ku ezi­ne

u 17.24,27.

a 17.24. Ma­rk. 9.33-37. Lu­ka 9.46-48.

b Lu­ka 22.32.

c 19.14. Ma­rk. 10.14. Lu­ka 18.16. Hla­b. 131.2. 1 Ko­r. 14.20. 1 Pe­t. 2.2.

d 10.40.

e Ma­rk. 9.42. Lu­ka 17.2.

f 5.29. 18.8,9.

g 13.41.

h Lu­ka 17.1.

i 26.24.

j Lu­ka 17.1.

k Ma­rk. 9.43-47.

l 5.30.

m 18.8,9. 5.29.

n 15.30.

o 5.29.

p 18.8,9. 5.29.

q 5.22.

r 18.2,6,14. 10.42.Ze­k. 13.7.

s Se­b. 12.15. Hla­b. 34.7; 91.11. Da­n. 3.28; 6.22. Jo­be 33.23. Lu­ka 2.13. He­b. 1.14.

t Esta 1.14. Lu­ka 1.19.

u 7.11.

v 9.13. Lu­ka 9.56; 19.10. Jo­ha. 3.17; 12.47. 1 Jo­ha. 4.14.

w 10.6; 15.24.

x 17.25; 21.28.

y Lu­ka 15.4-7.

z 7.11.

a 10.42.18.2,6,14. Ze­k. 13.7.

b Lu­ka 17.3. Ja­k. 5.19,20. Le­vi 19.17.

c 1 Ko­r. 9.19-22. 1 Pe­t.3.1.

d Du­te. 19.15. Jo­ha. 8.17. 2 Ko­r. 13.1. Na­ni 35.30.

e 16.18. 1 Ko­r. 5.4,5; 6.1-6.

f 6.7.

g Ro­ma 16.17. 1 Ko­r. 5.9. 2 The­s. 3.6,14. 2 Jo­ha. 10.

h 5.46,47; 9.10,11; 11.19; 21.31,32. Ma­rk. 2.15,16. Lu­ka 3.12; 5.30; 7.29,34; 15.1; 18.10.

i 16.19.

j Ma­rk. 10.35.

k 5.14. 1 Jo­ha. 3.22.

l 7.11.

m 28.19.

n 18.15.

o Lu­ka 17.4. Jo­be 5.19.

p 6.14.

q 25.19.

r 25.19.

s Le­vi 25.39.

t Ne­h. 5.5.

u 18.32. 8.5; 26.53.

v 18.32. 8.5; 26.53.

w Ma­rk. 11.26. Ja­k. 2.13.

a Ma­rk. 10.1-12.

b 17.22.

c Jo­ha. 10.40; 11.7. Lu­ka 9.51; 17.11.

d 12.15.

e 5.31.

f Ge­n. 1.27; 5.2.

g Ge­n. 2.24. Efe. 5.31.

h 1 Ko­r. 6.16. Ma­l. 2.15. 1 Ko­r. 7.2.

i 5.31. Du­te. 24.1.

j Ma­rk. 16.14. Ma­rk. 3.5; 6.52.

k 5.32.

l Za­ga 21.19.

m 1 Ko­r. 7.2,7,9.

n 19.12. 2 Ko­r. 7.2.

o 13.11.

p 20.23.

q 2 Kho. 20.18. Ge­n. 37.36.

r 5.29. 1 Ko­r. 7.32; 9.5,15.

s 19.12. 2 Ko­r. 7.2.

t Lu­ka 18.15-17. Ma­rk. 10.13-16.

u 18.3.

v Ma­rk. 10.17-31. Lu­ka 18.18-30.

w Lu­ka 10.25-28.

x Le­vi 18.5. Ne­h. 9.29.

y Eks. 20.12-16. Du­te. 5.16-20. Ro­ma 13.9.

z 15.4.

a 22.39. Le­vi 19.18. Lu­ka 10.27.

b 5.48.

c Lu­ka 12.33. Lu­ka 16.9. Se­b. 2.45; 4.34,35. 1 Ti­m. 6.17-19.

d 6.20.

e 13.22. 1 Ti­m. 6.9,10. He­z. 33.31.

f Ma­rk. 10.24.

g 23.24.

h Ma­rk. 10.21,27.

i Jo­be 42.2. Ma­rk. 10.27; 14.36. Lu­ka 1.37; 18.27. Ge­n. 18.14.

j 4.22.4.20. Ma­rk. 1.18. Lu­ka 5.11. Du­te. 33.9.

k Ti­t. 3.5. Jo­ha. 3.3,5. 1 Pe­t. 1.23.

l Lu­ka 22.30. Isa­m. 3.21; 20.4.

m 20.21. 1 Ko­r. 6.2.I­sa­m. 2.26.

n 4.20.4.22. Ma­rk. 1.18. Lu­ka 5.11. Du­te. 33.9.

o 20.16. Ma­rk. 10.31. Lu­ka 13.30.

p 21.31,32.

a 19.27.

b 21.28,33.

c 1 Ko­r. 15.8.

d Se­b. 14.16; 17.30.

e Le­vi 19.13.

f Lu­ka 8.3. Ga­l.4.2.

g 24.43. Ma­rk. 14.14. Lu­ka 12.39; 22.11.

h Ru­the 2.19. 2 Kho. 12.11.

i Ja­k. 1.11.Ge­n. 31.40.

j 11.16. 22.12; 26.50.

k 25.25.

l Ro­ma 9.20-24.

m 6.23.

n Lu­ka 6.35. 1 Pe­t. 2.3.

o 19.30.

p 22.14. Isa­m. 17.14.

q Ma­rk. 10.32-34. Lu­ka 18.31-34.

r Lu­ka 2.4.

s 16.21.

t 20.18,19.

u 20.18,19.

v 27.2. Ma­rk. 15.1. Lu­ka 23.1. Jo­ha. 18.28-32. Se­b. 3.13.

w 27.26-31.

x 27.63.

y Ma­rk. 10.35-45.

z 4.21. Ma­rk. 10.35.

a 8.2.

b 19.28.

c 25.34.

d 26.39,42. Isa. 51.22. Ma­rk. 14.36. Lu­ka 22.42. Jo­ha. 18.11.

e Lu­ka 12.50.

f Se­b. 12.2. Isa­m. 1.9.

g 19.11.

h 25.34.

i Lu­ka 22.25-27.

j 1 Pe­t.5.3.

k Ma­rk. 9.35.

l 22.13; 23.11. Ma­rk. 9.35.Lu­ka 22.26.

m Lu­ka 22.27. Jo­ha. 13.4,13-15. Fi­l. 2.7.

n Isa. 53.10. Da­n. 9.26. Jo­ha. 11.51,52. 1 Ti­m. 2.6. Ti­t. 2.14. 1 Pe­t. 1.19.

o 26.28. Isa. 53.11. He­b. 2.10; 9.28. 1 Ti­m. 2.6.

p Ma­rk. 10.46-52. Lu­ka 18.35-43.

q Lu­ka 18.35; 19.1.

r Lu­ka 10.30; 19.1. He­b. 11.30. 1 Kho. 16.34.

s 9.27-31. Ma­rk. 10.46. Lu­ka 18.35.

t Ma­rk. 10.48. Lu­ka 18.39.

u 9.29. 8.3,15. Ma­rk. 1.41; 7.33; 8.23,25. Lu­ka 5.13; 22.51. Jo­ha. 9.6.

a Ma­rk. 11.1-10. Lu­ka 19.29-38.

b Ma­rk. 11.1. Lu­ka 19.29.

c 24.3; 26.30. Jo­ha. 8.1. Se­b. 1.12. Ze­k. 14.4.

d Jo­ha. 12.12-15.

e Isa. 62.11.

f Ze­k. 9.9.

g Ma­rk. 11.7. Lu­ka 19.35.

h 2 Kho. 9.13.

i Le­vi 23.40.

j 21.15. Hla­b. 118.25.

k Hla­b. 118.26. Lu­ka 13.35.

l 21.15. Hla­b. 118.25.

m Lu­ka 2.14. Jo­be 16.19.

n Ma­rk. 11.15.

o Ru­the 1.19.

p 21.46. Lu­ka 7.16. Jo­ha. 6.14.

q 2.23.

r Ma­rk. 11.15-19. Lu­ka 19.45-47. Ma­l. 3.1-3. Jo­ha. 2.13-17.

s 25.27. Lu­ka 19.23. Se­b. 6.2.

t Du­te. 14.25.

u Le­vi 1.14.

v Isa. 56.7.

w Je­r. 7.11.

x 26.55.

y 21.9.

z Hla­b. 8.2.

a 11.25.

b Ro­ma 9.22. He­b. 10.5.

c 26.6. Ma­rk. 11.1,11,12; 14.3. Lu­ka 19.29; 24.50. Jo­ha. 11.1,18; 12.1.

d 21.18,19, Ma­rk. 11.12-14.

e Ma­rk. 11.20-24.

f 17.20.

g Ma­rk. 11.23. Se­b. 10.20; 11.12. Ro­ma 4.20; 14.23. Ja­k. 1.6; 2.4.

h 21.1.

i 7.7. Ja­k. 5.16.

j Ma­rk. 11.27-33. Lu­ka 20.1-8.

k Eks. 2.14. Se­b. 4.7; 7.27.

l Lu­ka 3.15.

m 14.5. 21.46.

n 11.9.

o 18.12.

p 21.33. 20.1.

q 21.32.27.3. 2 Ko­r. 7.8. He­b. 7.21.

r 18.17.

s Lu­ka 7.37-50.

t 3.1,8-12.19.20.

u Lu­ka 3.12,13; 7.29.

v Lu­ka 3.12,13; 7.29.

w 21.33. 20.1.

x Ma­rk. 12.1-12. Lu­ka 20.9-19.

y Hla­b. 80.8.

z Isa. 5.2.

a Isa. 5.2.

b Isa. 5.2.

c 25.14,15. Lu­ka 15.13.

d 5.12. He­b. 11.36,37. 2 La­n. 36.16. Se­b. 5.40. 2 Ko­r. 11.24,25.

e 22.6; 23.34,37. 1 The­s. 2.15. He­b. 11.37. Je­r. 26.23. Ne­h. 9.26.

f 23.37. 2 La­n. 24.21. He­b. 11.37.

g 22.4.

h He­b. 12.9.

i He­b. 1.2.

j 26.3; 27.1. Jo­ha. 11.53. Se­b. 4.27. 2 Sa­m. 14.7.

k 26.50. 27.50. Se­b. 2.23; 5.30.

l He­b. 13.12.

m Lu­ka 21.24.

n Se­b. 13.46; 18.6; 28.28.

o Hla­b. 118.22,23. Se­b. 4.11. Isa. 28.16. Efe. 2.20. 1 Pe­t. 2.6.

p 8.12. Lu­ka 14.24.

q Isa. 8.14,15. Ze­k. 12.3. Lu­ka 20.18. Ro­ma 9.33. 1 Pe­t. 2.7,8. Lu­ka 2.34.

r Da­n. 2.34,35,44. Isa.60.12.

s 21.15. Ma­rk. 11.18. Lu­ka 19.47. Jo­ha. 7.25,30,44.

t 21.26.

u 21.11.

a 11.25; 17.4. Hlu. 18.14.

b Lu­ka 14.16-24.

c 25.10. Isa­m. 19.7,9. Lu­ka 12.36; 14.8. Jo­ha. 2.2. Ge­n. 29.22.

d Esta 6.14. Za­ga 9.3,5. Ze­f. 1.7.

e 21.36.

f Lu­ka 11.38; 14.12. Lu­ka 11.37. Jo­ha. 21.12,15.

g Za­ga 9.2.

h Lu­ka 15.23,27,30.

i 21.35.

j Lu­ka 23.11.Da­n. 9.26. Lu­ka 19.27.

k 10.11,13. Se­b. 13.46. Isa­m. 3.4.

l 13.38,47; 25.2.

m Ze­f. 1.8. Isa. 61.10; 64.6. Isa­m. 3.4; 16.15; 19.8.

n 2 Kho. 10.22.

o 20.13.

p 22.34. Ma­rk. 1.25; 4.39 Lu­ka 4.35. 1 Pe­t. 2.15.

q 20.26.22.3,4,6,8,10. 13.41,49.

r 8.12.

s 20.16.

t Ma­rk. 12.13-37. Lu­ka 20.20-38.

u Ma­rk. 3.6; 12.13.Ma­rk. 8.15.

v Za­ga 24.23.

w 17.25.

x Lu­ka 3.1.

y 9.4.

z Ma­rk. 12.15.

a Ro­ma 13.7.

b Ma­rk. 12.12.

c 3.7; 16.1,6,11,12.22.34. Se­b. 4.1; 5.17; 23.6-8.

d Se­b. 23.8. Se­b. 4.2.

e Du­te. 25.5.

f Jo­ha. 20.9.

g 1 Ko­r. 6.14.

h 24.38. Lu­ka 17.27.

i 1 Ko­r. 15.42,44,49,52. 1 Jo­ha. 3.2.

j Eks. 3.6. Se­b. 7.32.

k 7.28.

l 22.12.

m 22.23.

n Lu­ka 7.30; 10.25; 11.45,46,52; 14.3. Ti­t. 3.13. Lu­ka 5.17. Ma­rk. 12.28. Lu­ka 20.39.

o Lu­ka 7.30; 10.25; 11.45,46,52; 14.3. Ti­t. 3.13. Lu­ka 5.17.Ma­rk. 12.28. Lu­ka 20.39.

p Du­te. 6.5. Lu­ka 10.27.

q Le­vi 19.18. Ma­t. 19.19. Lu­ka 10.27.

r 7.12. 1 Ti­m. 1.5.

s Lu­ka 20.41-44.

t 1.1.

u 2 Sa­m. 23.2.

v Hla­b. 110.1. Se­b. 2.34,35. He­b. 1.13.

w Lu­ka 14.6.

x Ma­rk. 12.34. Lu­ka 20.40.

a Ma­rk. 12.38-40. Lu­ka 20.45-47. Lu­ka 11.39-52.

b Ezra 7.10.

c Ro­ma 2.19-23.

d Lu­ka 11.46.Se­b. 15.10.

e 6.1.6.2,5,16.

f Eks. 13.9.

g Na­ni 15.38. Ma­t. 9.20.

h Ma­rk. 12.38,39. Lu­ka 20.46.

i Lu­ka 11.43.

j Lu­ka 11.43.

k Ma­rk. 12.38,39. Lu­ka 20.46.

l Jo­ha. 1.38.

m Ja­k. 3.1.

n 23.10. Jo­ha. 13.13.

o 1 Ti­m. 1.2. Ti­t. 1.4.

p Ma­l. 1.6. Ma­t.7.11.

q 23.8.

r 23.8.

s Ma­rk. 9.35.

t 20.26.

u Lu­ka 14.11; 18.14. He­z. 21.26. Za­ga 29.23.

v 23.14,15,16,23,25,27,29.

w Lu­ka 11.52.

x Ma­rk. 12.40. Lu­ka 20.47.

y Se­b. 2.11; 6.5; 13.43.

z 23.33. 5.22.

a 15.14. 23.24.

b 5.33-35.

c 23.19. 5.22.

d Eks. 30.29.

e 15.5.

f 23.17.

g Eks. 29.37. Ma­t. 5.23.

h 1 Kho. 8.13. 2 La­n. 6.2. Hla­b. 26.8; 132.14.

i 5.34. Hla­b. 11.4.

j Lu­ka 11.42.

k 1 Sa­m. 15.22. Ma­t. 9.13; 12.7.

l 23.16.

m 19.24.

n Lu­ka 11.39.

o Ma­rk. 7.4.

p 1 Ko­r.7.5.

q Ma­rk. 7.4.

r Lu­ka 11.44.

s Se­b. 23.3.

t Na­ni 19.16.

u Lu­ka 11.47,48.

v 12.44; 25.7. Lu­ka 11.25. Isa­m. 21.2,19.

w Se­b. 7.51,52. 1 The­s. 2.15.

x Ge­n. 15.16. Da­n. 8.23. 1 The­s. 2.16.

y 7.2.

z 3.7; 12.34.

a 23.15.

b Lu­ka 11.49-51.

c 13.52.

d 5.12; 21.35. 2 La­n. 36.16.

e 10.17.

f 10.23.

g Isa­m. 18.24.

h Ge­n. 4.8.

i 2 La­n. 24.20,21.

j 2 La­n. 24.22. Ze­k. 1.1.

k 1 Kho. 6.2. Lu­ka 11.51.

l Eks. 40.6,29. 2 Kho. 16.14. He­z. 40.47.

m Lu­ka 13.34,35.

n 21.35.

o 21.35.

p Du­te. 32.11,12.

q Ru­the 2.12.

r Hla­b. 118.26. Lu­ka 13.35.

a Ma­rk. 13.1-37. Lu­ka 21.5-36.

b 21.23.

c Lu­ka 19.44. 1 Kho. 9.7. Je­r. 26.18. Mi­ka 3.12.

d 21.1.

e Ma­rk. 13.3.

f 13.39.

g Je­r. 29.8. Efe. 5.6. Ko­l. 2.8. 2 The­s. 2.3.

h Je­r. 14.14; 23.21,25. Ma­t.24.24. Jo­ha.5.43.

i 24.11.

j 2 The­s. 2.2.

k 2 La­n. 15.6.

l Isa. 19.2. Je­r. 51.46. Ha­g. 2.22. Ze­k. 14.13.

m Se­b. 11.28.

n Ma­rk. 13.8.

o 10.17,21. Jo­ha. 15.20; 16.2. 1 Pe­t. 4.16. Lu­ka 21.12.

p Isa­m. 2.10.

q 11.6. 2 Ti­m. 1.15; 4.10,16.

r 7.15. 1 Ti­m. 4.1.

s 24.5,24.

t 10.22.

u 4.23.

v Ro­ma 10.18 Ko­l. 1.6,23. 2 Ti­m. 4.17.

w Lu­ka 2.1; 4.5; 21.26. Se­b. 11.28; 17.6,31; 19.27; 24.5. Ro­ma 10.18. He­b. 1.6; 2.5. Isa­m. 3.10; 12.9; 16.14.

x 8.4.

y Da­n. 9.27. 11.31; 12.11.

z Se­b. 6.13. Ma­rk. 13.14.

a Da­n. 9.23,25.

b Lu­ka 17.31.

c 2 Sa­m. 11.2.

d Lu­ka 23.29.

e 24.29. Da­n. 12.1. Da­n. 9.26. Ze­k. 14.2,3.

f Eks. 10.14. Jo­w. 2.2.

g 24.29. Da­n. 12.1. Da­n. 9.26. Ze­k. 14.2,3.

h Lu­ka 21.22.

i 24.24,31. Isa. 65.8,9,15,22.

j Lu­ka 17.23.

k 24.5,11. 7.15.

l Du­te. 13.1-3. 2 The­s. 2.9-11. Isa­m. 13.13,14; 16.14.

m 24.24,31. Isa. 65.8,9,15,22.

n Lu­ka 12.20.

o Se­b. 21.28.

p Lu­ka 17.24.

q Lu­ka 17.37. Jo­be 39.30.

r Ma­rk. 6.29.

s 24.21.

t Isa. 13.10; 24.23. He­z. 32.7. Jo­w. 2.10,31; 3.15. Amos 5.20; 8.9. Ze­f. 1.15. Se­b. 2.20. Isa­m. 6.12.

u Isa­m. 6.13. 2 Pe­t. 3.10,12.

v Da­n. 7.13.

w 24.3.

x Isa­m. 1.7.

y Ze­k. 12.12.

z 16.27.

a Isa­m. 1.7.

b Ma­rk. 9.1.

c 13.41.

d 1 Ko­r. 15.52. 1 The­s. 4.16. Ma­t. 25.6.

e 24.22.

f Du­te. 4.32.

1 ku­se­du­ze: ku­mbe, use­du­ze

g Ja­k. 5.9.

h 16.28.

i Hla­b. 102.26. Isa. 51.6. Je­r. 31.35,36. Ma­t. 5.18. He­b. 1.11.

j Hla­b. 119.89. Isa. 40.8.

k 24.30.

l Se­b. 1.7. Ma­t.24.42,43.

m Ze­k. 14.7. Ma­rk. 13.32.

n Lu­ka 17.26,27,36,35.

o Ge­n. 6.3,4,5; 7.7,21. 1 Pe­t. 3.20.

p 22.30.

q Lu­ka 17.36.

r Lu­ka 17.35.

s 24.43.25.13; 26 38,40,41. Ma­rk. 13.34,35,37; 14.34,37,38. Lu­ka 12.37,39. Se­b. 20.31. 1 Ko­r. 16.13. Ko­l. 4.2. 1 The­s. 5.6,10. 1 Pe­t. 5.8. Isa­m. 3.2,3; 16.15.

t 24.36.25.13. Lu­ka 12.40.

u Lu­ka 12.39-46.

v 20.11.

w 1 The­s. 5.2. 2 Pe­t. 3.10. Isa­m. 3.3; 16.15.

x 24.43. 25.13. 26.38,40,41. Ma­rk. 13.34,35,37; 14.34,37,38. Lu­ka 12.37,39. Se­b. 20.31. 1 Ko­r. 16.13. Ko­l. 4.2. 1 The­s. 5.6,10. 1 Pe­t. 5.8. Isa­m. 3.2,3; 16.15.

y 6.19.

z 25.10.

a 24.36.25.13. Lu­ka 12.40.

b Lu­ka 12.41.

c 25.21,23. 1 Ko­r. 4.2. He­b. 3.5.

d 25.2.

e Isa­m. 16.15.

f 25.21,23.

g 25.5.

2 iza­yi­qu­ma pha­ka­thi: ku­mbe, iza­yi­qu­ma iyi­su­se

h Lu­ka 12.46.

i 8.12.

a Lu­ka 19.13.

b 9.15. Jo­ha. 3.29. Efe. 5.29,30,32. Isa­m. 19.7; 21.2,9.

c 13.47; 22.10.

d 25.4,8,9.7.24; 10.16; 24.45.

e 25.3.8.5.22.

f 25.3.8. 5.22.

g 25.4,8,9.7.24; 10.16; 24.45.

h 24.48.

i 2 Pe­t. 2.3.

j 1 The­s. 5.6.

k 24.31.

l Lu­ka 12.35. 23.29.

m 25.3,8. 5.22.

n 25.4,8,9.7.24; 10.16; 24.45.

o 25.4,8,9.7.24; 10.16; 24.45.

p Hla­b. 49.7.

q 24.44.

r 22.2.

s Lu­ka 13.25.

t 7.21,22. Lu­ka 6.46; 13.25.

u 7.23.

v 24.42.

w 24.42.

x Lu­ka 19.12-27.

y Ma­rk. 13.34. Lu­ka 19.11.

z 21.33.

a 25.14.

b Ro­ma 12.6. 1 Ko­r. 12.11. Efe. 4.7.

c 25.14.

d 21.33.

e Se­b. 18.3.

f 18.23,24.

g Lu­ka 16.10.

h 24.47. Lu­ka 12.44. Ma­t.25.34. Lu­ka 19.17; 22.29.

i He­b. 12.2. Isa. 53.11. Jo­ha. 15.11.

j 25.21.

k Ma­rk. 1.24; 12.34. Lu­ka 4.34; 19.3. Jo­ha. 9.8. Se­b. 4.13; 16.3; 26.5. 1 Ko­r. 15.1, 2.

l 1 Sa­m. 25.3. Lu­ka 19.21.

m 20.14.

n Ro­ma 12.11.

o 21.12.

p 13.12. Lu­ka 12.48.

q Lu­ka 17.10.

r 8.12.

s 16.27.

t Ma­rk. 8.38. Lu­ka 9.26. Se­b. 10.22. Isa­m. 14.10. Ju­da 14,15.

u Ro­ma 14.10. 2 Ko­r. 5.10. Isa­m. 20.12.

v 13.49.

w 13.49.

x He­z. 34.17,20,22.

y 1 Kho. 22.19.

z 25.40. Isa­m. 17.14; 19.16.

a 1 Kho. 2.19. Hla­b. 45.9.

b 1 Pe­t. 3.9. Isa­m. 21.7. Ma­t. 21.38. Se­b. 20.32; 26.18. Ro­ma 8.17. Ga­l. 3.29; 4.7. Efe. 1.11. Ko­l. 1.12; 3.24. Ti­t. 3.7. Ja­k. 2.5. 1 Pe­t. 1.4.

c Lu­ka 12.32; 22.29. Ja­k. 2.5. Ma­t. 24.47. 25.21.

d 20.23.25.41. Ma­rk. 10.40. 1 Ko­r. 2.9. He­b. 11.16.

e 13.35.

f Du­te. 15.7,8. Isa. 58.7. He­z. 18.7,16.

g Jo­be 31.32.

h Du­te. 22.2.

i Ja­k. 2.15,16.

j Ja­k. 1.27.

k 2 Ti­m. 1.16.

l 25.40. Isa­m. 17.14; 19.16.

m 10.42.

n Hla­b. 6.8.

o 13.40,42.

p Isa. 30.33.

q 20.23.25.41. Ma­rk. 10.40. 1 Ko­r. 2.9. He­b. 11.16.

r 2 Pe­t. 2.4. Ju­da 6.

s Isa­m. 12.7.

t 2 Pe­t. 2.4. Ju­da 6.

u Jo­be 22.7.

v 8.15; 27.55. Lu­ka 8.3.

w Za­ga 14.31; 17.5.

x Da­n. 12.2. Jo­ha. 5.29.

y Ro­ma 2.7; 6.23. Da­n. 12.2. Jo­ha. 5.29.

a Ma­rk. 14.1,2. Lu­ka 22.1,2. Jo­ha. 11.55; 13.1.

b Jo­ha. 11.47. Hla­b. 2.2. Se­b. 4.25-27.

c Isa­m. 11.2.26.58,69. Ma­rk. 14.54; 15.16. Lu­ka 11.21; 22.55. Jo­ha. 18.15. Ma­rk. 14.66.

d 26.57. Lu­ka 3.2. Jo­ha. 11.49; 18.13,14,24,28. Se­b. 4.6.

e 27.24.

f Ma­rk. 14.3-9. Jo­ha. 12.1-8. Lu­ka 7.36-50.

g 21.17.

h Ma­rk. 14.3. Lu­ka 7.37.

i Jo­ha. 12.3. Lu­ka 7.38.

j Jo­ha. 12.4.

k Ma­rk. 14.5. Jo­ha. 12.5.

l Du­te. 15.11.

m Jo­ha. 13.33.

n Jo­ha. 19.40. Ma­rk. 14.8. Jo­ha. 12.7. Ge­n. 50. 2.

o Se­b. 10.4.

p Ma­rk. 14.10,11. Lu­ka 22.3-6. Jo­ha. 13.2,27,30.

q 10.4.26. 25,47. 27.3.

r Ma­rk. 14.11. Lu­ka 22.5, Ezra 8.25. Je­r. 32.9.

s Eks. 21.32.

t Ma­rk. 14.12-16. Lu­ka 22.7-13.

u Eks. 12.6,18.

v Ma­rk. 14.13. Lu­ka 22.10.

w Jo­ha. 11.28. Jo­ha. 3.10.

x Jo­ha. 7.6,8. Jo­ha. 7.30; 8.20.

y Se­b. 18.21. He­b. 11.28.

z 27.10.

a Ma­rk. 14.17-21.

b Lu­ka 22.14.

c Jo­ha. 13.21.

d Lu­ka 3.8. Lu­ka 22.23. Jo­ha. 13.22.

e Jo­ha. 13.18.

f Lu­ka 22.22.

g Ma­rk. 9.12. Ma­t.26.54,56. Lu­ka 24.25,26,27,46. Se­b. 17.2,3; 26.22,23. 1 Ko­r. 15.3. 1 Pe­t. 1.11.

h 18.7.

i Ma­rk. 9.12. Ma­t.26.54,56. Lu­ka 24.25,26,27,46. Se­b. 17.2,3; 26.22,23. 1 Ko­r. 15.3. 1 Pe­t. 1.11.

j Jo­ha. 17.12.

k Jo­ha. 13.26.

l 26.64. 27.11.

m Ma­rk. 14.22-25. Lu­ka 22.19,20. 1 Ko­r. 11.23-25.

n 1 Ko­r. 10.16.

o 26.26.

p 1 Ko­r. 10.16.

q Eks. 24.8.

r Je­r. 31.31.

s 20.28.

t Ma­rk. 1.4. Lu­ka 3.3. Se­b. 2.38. Le­vi 17.11. He­b. 9.22.

u Lu­ka 22.18.

v 13.43. Lu­ka 22.30.

1 ingo­ma: ku­mbe, isi­hla­be­le­lo

w Ma­rk. 14.26-31.

x Lu­ka 22.39. Jo­ha. 18.1. Ma­t.26.36.

y 21.1.

z 11.6.

a Ze­k. 13.7.

b Jo­ha. 16.32.

c 28.7,10,16. Ma­rk. 16.7.

d Lu­ka 22.33.

e Lu­ka 22.34. Jo­ha. 13.38.

f 26.75. Ma­rk. 14.30.

g Lu­ka 22.33. Jo­ha. 13.37.

h Ma­rk. 14.32-42. Lu­ka 22.39-42,45,46.

i Jo­ha. 18.1.

j 4.21. Ma­t. 17.1.

k Fi­l. 2.26.

l Jo­ha. 12.27.

m 26.40,41. 24.42.

n He­b. 5.7.

o Jo­ha. 12.27.

p 20.22.

q 26.42. Jo­ha. 5.30; 6.38. Fi­l. 2.8.

r Ma­t. 6.10.

s 26.39.

t Ma­rk. 7.18. 1 Ko­r. 6.5.

u 26.40,41.24.42.

v Lu­ka 22.40,46. Efe. 6.18.Ma­t. 6.13.

w Ga­l. 5.17.Ro­ma 7.23.

x 26.42. Jo­ha. 5.30; 6.38. Fi­l. 2.8.

y 20.22.

z Ma­t. 6.10.

a Lu­ka 9.32.

b 2 Ti­m. 4.8. He­b. 10.13.

c Ma­rk. 14.35.

d Ma­rk. 14.43-50. Lu­ka 22.47-53. Jo­ha. 18.3-11.

e 10.10. Ma­rk. 14.43,48. Lu­ka 22.52.

f Ma­rk. 14.44.

g 23.7,8. 26.25.

h 2 Sa­m. 14.33.

i 20.13.

j Jo­ha. 18.10.

k Lu­ka 22.38.

l Lu­ka 22.50. Ma­rk. 14.47.

m 4.11. 2 Kho. 6.17. Da­n. 7.10.

n Ma­rk. 5.9,15. Lu­ka 8.30.

o Isa. 53.7-10. Li­lo 4.20. Ma­t.26.56.26.24.

p Jo­ha. 10.1,8; 18.40. 2 Ko­r. 11.26. Ma­t. 21.13; 27.38,44. Lu­ka 10.30,36.

q 26.55. Ma­rk. 14.43,48. Lu­ka 22.52.

r Lu­ka 2.46. Jo­ha. 8.2. Ma­t.5.1. Lu­ka 5.3.

s Ma­rk. 12.35. Lu­ka 21.37. Jo­ha. 7.28; 8.20. Jo­ha. 18.20.

t Isa. 53.7-10. Li­lo 4.20. Ma­t.26.56.26.24.

u Jo­ha. 18.15.

v 26.31. Hla­b. 88.8,18.

w Lu­ka 22.54. Ma­rk. 14.53-65. Jo­ha. 18.12-15,19-24.26.67,68,63-65, Lu­ka 22.63-65,67-69.

x 26.3.

y 26.3.

z 5.25. Lu­ka 4.20. Jo­ha. 7.32,45,46; 18.3, & 19.6. Se­b. 5.22,26.

a 5.22.

b Hla­b. 27.12; 35.11. Se­b. 6.13.

c Ma­rk. 14.56.

d Du­te. 19.15.

e 27.40. Jo­ha. 2.19.

f Ma­rk. 2.1. Se­b. 24.17. Ga­l. 2.1.

g Isa. 53.7. Ma­t.27.12,14. Ma­rk. 14.61; 15.5. Jo­ha. 19.9.

h Le­vi 5.1. 1 Sa­m. 14.24,26.

i 16.16. Jo­ha. 6.69. Se­b. 14.15. Jo­sh. 3.10. Hla­b. 42.2.

j 14.33. Ma­rk. 14.61.

k 26.25.

l 16.27; 25.31,32.

m Se­b. 7.55. Hla­b. 110.1.

n Ma­rk. 9.1.

o Ge­n. 44.13.

p Ma­rk. 3.29. Na­ni 35.31.

q Le­vi 24.16. Jo­ha. 5.18; 10.33; 19.7.

r Isa. 50.6. Ma­t. 27.30. Ma­rk. 10.34.

s Ma­rk. 14.65. 1 Ko­r. 4.11. 2 Ko­r. 12.7. 1 Pe­t. 2.20. Lu­ka 22.64.

t Ma­rk. 14.65. Lu­ka 22.63.

u Ho­s. 11.4. Ma­t. 5.39. Isa. 50.6. Ma­rk. 14.65. Jo­ha. 18.22; 19.3.

v Lu­ka 22.64.

w Ma­rk. 14.66-72. Lu­ka 22.55-62. Jo­ha. 18.16-18,25-27.

x 26.3.

y 26.73. Ma­rk. 14.67. Ma­t.2.23.

z Lu­ka 16.20.

a Lu­ka 22.58. Jo­ha. 18.25. Ma­rk. 14.69.

b 26.73. Ma­rk. 14.67. Ma­t.2.23.

c Ma­rk. 14.70. Lu­ka 22.59.

d Ma­rk. 14.70. Lu­ka 22.59. Jo­ha. 18.26.

e Ma­rk. 14.70. Lu­ka 22.59.

f Za­ga 27.16; 29.24. Isa. 16.3.

g Lu­ka 22.61.

h 26.34.

a Ma­rk. 15.1. Lu­ka 22.66.

b 12.14.

c Lu­ka 23.1. Jo­ha. 18.28.

d 20.19. Se­b. 3.13.

e Lu­ka 3.1; 13.1.

f Se­b. 23.24,26,33,34; 24.1,10; 26.30.

g 26.14,15.

h 21.29.

i 26.14,15.

j 27.24.

k 2 Sa­m. 17.23. Se­b. 1.18.

l Ma­rk. 7.11.

m 12.14.

n Se­b. 1.19.

o 28.15.

p 16.14.

q Ze­k. 11.13.

r 26.19. 28.16.

s Ma­rk. 15.2-5. Lu­ka 23.2,3. Jo­ha. 18.29-38.

t Ma­rk. 15.2. Lu­ka 22.70. Jo­ha. 18.37. Ma­t.26.25,64. 1 Ti­m. 6.13.

u 27.14. 26.63.

v Jo­ha. 19.10. Ma­t. 26.62.

w 27.14. 26.63.

x Ma­rk. 15.6-15. Lu­ka 23.17-25. Jo­ha. 18.39,40.

y Ma­rk. 15.6. Lu­ka 23.17. Jo­ha. 18.39.

z Ro­ma 16.7.

a Jo­ha. 19.13. Se­b. 12.21; 18.12,16,17; 25.6,10,17.

b 2 Sa­m. 16.10.

c 2.12.

d Se­b. 3.13,14.

e 26. 5.

f Du­te. 21.6.

g 27.4. 2 Sa­m. 3.28.

h Du­te. 19.10. Jo­sh. 2.19. 2 Sa­m. 1.16; 3.29. 1 Kho. 2.32,37. Se­b. 5.28.

i Isa. 53.5. Lu­ka 23.16. Jo­ha. 19.1,16.

j Ma­rk. 15.16-21.

k Jo­ha. 19.2-5.

l Isa­m. 17.4; 18.16. Ma­rk. 15.17. Jo­ha. 19.2. Lu­ka 23.11.

m 17.14.

n 20.19. 27.31,41. Ma­rk. 10.34; 15.20,31. Lu­ka 18.32; 22.63; 23.11,36. Hla­b. 69.19. Isa. 53.3.

o Isa. 50.6. Ma­t.26.67.

p 20.19. 27.31,41. Ma­rk. 10.34; 15.20,31. Lu­ka 18.32; 22.63; 23.11,36. Hla­b. 69.19. Isa. 53.3.

q Isa. 53.7.

r Na­ni 15.35. Ma­t.21.39. He­b. 13.12.

s Se­b. 2.10; 6.9; 11.20; 13.1. Ma­rk. 15.21.

t Lu­ka 23.26. Jo­ha. 19.17.

u 5.41.

v Ma­rk. 15.22-41.

w Lu­ka 23.33. Jo­ha. 19.17.

x 27.48. Ma­rk. 15.23.

y Se­b. 8.23.

z Lu­ka 23.34. Jo­ha. 19.23,24.

a Hla­b. 22.18.

b 27.54.

c Se­b. 25.18,27.

d Ma­rk. 15.26. Lu­ka 23.38. Jo­ha. 19.19.

e 27.44. 26.55.

f Lu­ka 23.32,33. Jo­ha. 19.18.

g Hla­b. 22.7; 109.25. Lu­ka 23.35. Jo­be 16.4.

h Lu­ka 22.65.

i Je­r. 18.16. Li­lo 2.15. Ze­f. 2.15. Ma­rk. 15.29. Hla­b. 22.7; 109.25. Lu­ka 23.35. Jo­be 16.4.

j 26.61. Ma­rk. 14.58. Jo­ha. 2.19.

k 27.43. 26.63. Lu­ka 4.23.

l 27.29. Lu­ka 23.36.

m Jo­ha. 1.49. Lu­ka 23.37.

n Hla­b. 22.8.

o 27.43. 26.63. Lu­ka 4.23.

p 27.44. 26.55.

q Lu­ka 23.39.

r Ma­rk. 15.32.

s Lu­ka 23.44. Amos 8.9.

t Se­b. 3.1. 1 Kho. 18.29.

u 27.50. He­b. 5.7.

v Hla­b. 22.1.

w 27.34. Hla­b. 69.21. Lu­ka 23.36. Jo­ha. 19.29.

x Jo­ha. 19.29.

y Ma­rk. 15.36.

z 27.50. He­b. 5.7.

a Lu­ka 23.46. Jo­ha. 19.30.

b Eks. 26.31,33. 2 La­n. 3.14. Lu­ka 23.45.

c 27.54. 28.2.

d Se­b. 7.60; 13.36. 1 Ko­r. 7.39; 11.30; 15.6,18,20,51. 1 The­s. 4.13,14,15. 2 Pe­t. 3.4. Jo­ha. 11.11.

e Ne­h. 11.1.

f 27.36.

g 27.54. 28.2.

h Ma­rk. 15.39.

i Lu­ka 23.47.

j Lu­ka 23.49. Jo­ha. 19.25.

k Hla­b. 38.11.

l Lu­ka 8.2,3.

m 25.44.

n 27.61. 28.1. Ma­rk. 15.40,47; 16.1,9. Lu­ka 8.2; 24.10. Jo­ha. 19.25; 20.1,18. Ma­t. 15.39.

o Jo­ha. 19.25.

p 13.55. Ma­rk. 6.3.

q Ma­rk. 15.40.

r Ma­rk. 15.42-47. Lu­ka 23.50-56. Jo­ha. 19.38-42.

s 1 Sa­m. 1.19.

t 28.19.

u Ma­rk. 15.44,45.

v Isa. 53.9.

w Isa. 22.16.

x Ma­rk. 16.4.

y 27.56. 28.1.

z 27.56. 28.1.

a Lu­ka 23.54. Jo­ha. 19.14,31,42. Ma­rk. 15.42.

b 2 Ko­r. 6.8.2. Jo­ha. 7.12.

c 16.21; 17.23; 20.19; 28.6. Ma­rk. 8.31; 10.34. Lu­ka 9.22; 18.33; 24.6,7. Ma­t. 26.61. Jo­ha. 2.19.

d 28.11.

e Da­n. 6.17.

f 27.60. 28.2.

g 28.11.

a Ma­rk. 16.1-8. Lu­ka 24.1-10.

b Jo­ha. 20.1.

c Jo­ha. 20.1.

d 27.56,61. Ma­rk. 16.1. Lu­ka 24.10.

e 27.51,54.

f Ma­rk. 16.5. Lu­ka 24.4. Jo­ha. 20.12.

g 27.60,66.

h Da­n. 10.6. Hlu. 13.6.

i Da­n. 7.9. Ma­rk. 9.3.

j 27.65,66.

k Hlu. 18.14.

l 27.63.

m 26.32. 28.10,16.

n Ma­rk. 16.8.

o Ma­rk. 16.8,10.

p Ma­rk. 16.9. Jo­ha. 20.14.

q 2 Kho. 4.27.

r 28.17. 8.2.

s 28.5.

t Jo­ha. 20.17. Hla­b. 22.22. Ro­ma 8.29. He­b. 2.11,12.

u 26.32. 28.10,16.

v 27.65,66.

w 12.14.

x 27.1.

y Se­b. 12.20.

z Ma­rk. 1.45.

a 27.8.

b 28.7.

c 27.10.

d 28.17. 8.2.

e 1 Ko­r. 15.6.

f 14.31.

g Da­n. 7.13,14. Ma­t. 11.27; 16.28. Lu­ka 1.32; 10.22. Jo­ha. 3.35; 5.22,27; 13.3; 17.2. Se­b. 2.36. Ro­ma 14.9. 1 Ko­r. 15.27. Efe. 1.10,20-23. Fi­l. 2.9,10. Ko­l. 2.10. He­b. 1.2,6; 2.8. 1 Pe­t. 3.22.

h Ma­rk. 16.15,16.

i Isa. 52.10. Lu­ka 24.47. Se­b. 2.39. Ma­t.24.14.

j Ma­rk. 16.15,16.

k Ro­ma 6.3. Ga­l. 3.27. Se­b. 8.16; 19.5. 1 Ko­r. 1.13; 10. 2.

l 18.20.

m 13.39.

a Ma­t. 14.33.

b Ma­t. 3.1-11. Lu­ka 3.2-16.

c Ma­l. 3.1. Ma­t. 11.10. Lu­ka 7.27.

d Isa. 40.3. Jo­ha. 1.23.

e Ma­t. 26.28. Lu­ka 1.77.

f Ge­n. 14.23. Isa. 5.27. Lu­ka 3.16. Jo­ha. 1.27.

g Ma­t. 3.13-17. Lu­ka 3.21,22.

h Ma­t. 2.23.

i 1.12,13, Ma­t. 4.1-11. Lu­ka 4.1-13.

j Ma­t. 9.38. Jo­ha. 10.4.

k Ma­t. 4.12.

l Ma­t. 4.23.

m Da­n. 9.25. Ga­l. 4.4. Efe. 1.10. He­b. 1.2.

n Ma­t. 4.17. Ma­t. 3.2.

o Ma­t. 4.18-22. Lu­ka 5.2-11. Jo­ha. 1.40-42.

p Ma­t. 4.13. Lu­ka 4.31-37.

q 1.39. Ma­t. 4.23.

r Ma­t. 7.28,29.

s Ma­t. 7.28,29.

t Ma­t. 8.29. 2 Sa­m. 16.10.

u Ma­t. 25.24.

v Da­n. 9.24. Se­b. 3.14. Lu­ka 1.35. 1 Jo­ha. 2.20. Hla­b. 16.10. Se­b. 2.27; 13.35.

w Ma­t. 12.16.

x 1.34. Ma­t. 8.4.

y Ma­t. 22.12.

z 9.20,26. Lu­ka 9.39.

a Ma­t. 8.14-16. Lu­ka 4.38-41.

b 1.21,23. 3.1.

c Ma­t. 13.20.

d Lu­ka 4.40.

e 1.21.

f Ma­t. 4.23.

g 3.11,12. Se­b. 16.17,18.

h Lu­ka 4.42-44.

i Ma­t. 14.23.

j Ma­t. 14.23.

k Isa. 61.1.

l 1.21. Ma­t. 4.23.

m Ma­t. 8.2-4. Lu­ka 5.12-14.

n Ma­t. 17.14.

o Ma­t. 9.30.

p 1.12.

q Lu­ka 5.15.

r Ma­t. 9.31; 28.15.

s Lu­ka 5.17.

t Ma­t. 4.25. Ma­rk. 2.2,13; 3.7. Jo­ha. 6.2.

a Ma­t.9.1. Lu­ka 5.17.

b Ma­t. 26.61.

c 3.19.

d Jo­ha. 21.25.

e Jo­ha. 21.25.

f Lu­ka 5.19.

g Ga­l. 4.15.

h Ma­t. 9.2.

i Lu­ka 3.15.

j Hla­b. 32.5. Isa. 43.25. Jo­be 14.4.

k Lu­ka 3.15.

l Ma­t. 9.2.

m Lu­ka 2.47.

n 1.45.

o Ma­t. 9.9.

p Lu­ka 5.29. Ma­t. 9.10.

q Ma­t. 9.14-17. Lu­ka 5.33.

r Lu­ka 17.22.

s 2.23-26,28, Ma­t. 12.1-8. Lu­ka 6.1-5.

t Hlu. 17.8.

u 1 La­n. 24.6. 2 Sa­m. 8.17. 1 Sa­m. 21.1.

v Eks. 23.12. Du­te. 5.14.

w Ma­t. 12.8.

a Ma­t. 12.9-14. Lu­ka 6.6-11.

b 1.21,23,39; 2.1.

c Lu­ka 14.1.

d Lu­ka 11.54.

e Isa­m. 6.16.

f Ma­t. 22.16.

g Ma­t. 12.15.

h 1.45. Ma­t. 4.24,25.

i Lu­ka 6.17.

j Isa. 34.5,6. He­z. 35.15; 36.5.

k Ma­t. 15.21.

l Ma­t. 8.23; 13.2; 14.22; 15.39. Ma­rk. 4.1 & 6.32, 45; 8.10,13.

m 5.29.

n Ma­t. 14.36; 20.34.

o 1.23. Lu­ka 4.41; 6.18.

p 1.1. Ma­t. 14.33.

q Ma­t. 12.16.

r Ma­t. 10.1. Lu­ka 6.12,13; 9.1.

s Ma­t. 10.2-4. Lu­ka 6.14-16. Se­b. 1.13.

t 5.41. Lu­ka 9.54.

u Ma­t. 10.3. Lu­ka 6.16.

v 2.1; 7.17; 9.28.

w 6.31.

x Jo­ha. 7.3-5.

y 2 Ko­r. 5.13. Jo­ha. 10.20.

z Ma­t. 9.34. &. 10.25; 12.24. Lu­ka 11.15. So Jo­ha. 7.20; 8.48,52; 10.20.

a 2 Kho. 1.2.

b Ma­t. 12.25-29. Lu­ka 11.17-22.

c Ma­t. 12.31,32. Lu­ka 12.10.

d 14.64. Ma­t. 26.66. 1 Ko­r. 11.27. He­b. 2.15. Ja­k. 2.10. Ma­t. 5.21,22.

e Ma­t. 12.46-50. Lu­ka 8.19-21.

f 3.21.

a Ma­t. 13.1-15. Lu­ka 8.4-10.

b 3.9.

c 12.38.

d 1 Ko­r. 5.12,13. Ko­l. 4.5. 1 The­s. 4.12. 1 Ti­m. 3.7.

e Isa. 6.9,10.

f Ma­t. 13.18-23. Lu­ka 8.11-15.

g Ma­t. 5.15.

h Ma­t. 10.26. Lu­ka 8.17; 12.2.

i 4.9. Ma­t. 11.15.

j Lu­ka 8.18.

k Ma­t. 7.2. Lu­ka 6.38.

l Ma­t. 13.12.

m Ma­t. 13.24-30.

n Isa­m. 14.15.

o Jo­w. 3.13.

p Ma­t. 13.31,32. Lu­ka 13.18,19.

q Ma­t. 11.16.

r Ma­t. 13.32.

s Ma­t. 13.34.

t Jo­ha. 16.12.

u Ma­t. 13.34.

v 4.10.

w Ma­t. 8.18,23. Lu­ka 8.22.

x 5.17. Ma­t. 8.23-34. Lu­ka 8.23-37.

y 2 Kho. 7.7,10. Jo­ha. 4.6.

z Ma­t. 22.12.

a Lu­ka 2.9. Ma­t. 2.10.

a Lu­ka 8.22,26,37.

b Ma­t. 8.28.

c Ma­t. 8.2.

d Lu­ka 8.28. Se­b. 16.17. He­b. 7.1. Lu­ka 1.32,35,76; 6.35. Se­b. 7.48.

e 1 The­s. 5.27.

f 5.15. Ma­t. 26.53.

g Ma­t. 8.34.

h Lu­ka 8.27.

i 2 Ko­r. 5.13.

j 5.15. Ma­t. 26.53.

k Lu­ka 8.38,39.

l Ma­t. 4.25. Lu­ka 8.39.

m Ma­t. 9.1. Lu­ka 8.40.

n Ma­t. 9.18-26. Lu­ka 8.41-56.

o 5.35,36,38. Lu­ka 8.49; 13.14. Se­b. 13.15; 18.8,17. Ma­t. 9.18.

p Lu­ka 13.13.

q 5.34. 3.10. Lu­ka 7.21.

r Lu­ka 6.19; 8.46.

s 5.34. 3.10. Lu­ka 7.21.

t 5.35,36,38. Lu­ka 8.49; 13.14. Se­b. 13.15; 18.8,17.Ma­t. 9.18.

u 5.38. Lu­ka 8.49. Ro­ma 16.10,11. 1 Ko­r. 1.11.

v 5.35,36,38. Lu­ka 8.49; 13.14. Se­b. 13.15; 18.8,17. Ma­t. 9.18.

w 5.34. Ma­t. 9.2.

x Ma­t. 17.1.

y 3.17.

z 5.35,36,38. Lu­ka 8.49; 13.14. Se­b. 13.15; 18.8,17. Ma­t. 9.18.

a 5.37. Lu­ka 8.51.

b 3.17; 7.11,34; 10.46; 15.34.

c Lu­ka 7.14; 8.54. Se­b. 9.40. Jo­ha. 11.43.

d Lu­ka 2.47.

e 7.36; 8.15; 9.9. Ma­t. 8.4.

a Ma­t. 13.54-58.

b Ma­t. 13.55.

c 9.23. Ge­n. 19.22.

d Lu­ka 13.13.

e Isa. 59.16.

f Ma­t. 9.35. Lu­ka 13.22.

g Ma­t. 10.1.

h 6.39,40.

i Ma­t. 10.1.

1 ima­li: iba­la li­tsho uce­zu lwe­ma­li ye­thu­si, ko­dwa la­pha ku­tha­thwa nje­nge­ma­li nje

j Ma­t. 10.9-15. Lu­ka 9.3-5; 10.4-12.

k Se­b. 12.8. Ma­t. 10.10. Lu­ka 15.22.

l Eks. 18.4.

m Ma­t. 8.4.

n Ma­t. 10.7. Lu­ka 10.9.

o Ja­k. 5.14.

p Ma­t. 10.7. Lu­ka 10.9.

q 6.22,26,27. Ma­t. 14.1.

r Ma­t. 14.1-12. Lu­ka 9.7-9.

s 8.28. Ma­t. 16.14.

t Lu­ka 3.19,20.

u Lu­ka 2.19.

v 12.37. Ma­t. 13.20.

w 1 Kho. 3.15.

x Isa­m. 6.15; 19.18.

y Lu­ka 19.47. Se­b. 13.50; 17.4; 25.2; 28.7,17.

z Lu­ka 3.1.

a 6.22,26,27. Ma­t. 14.1.

b Esta 5.3,6; 7.2.

c Lu­ka 1.39.

d Ma­t. 13.21.

e 7.9.

f Ma­t. 24.28. Isa­m. 11.8,9.

g 6.30,31, Lu­ka 9.10.

h Ma­t. 10.2. Lu­ka 6.13; 17.5; 22.14; 24.10.

i 6.30,31, Lu­ka 9.10.

j 3.20.

k 3.9.

l Ma­t. 14.13-21. Lu­ka 9.10-17. Jo­ha. 6.1-13.

m Ma­t. 15.32-38. Ma­rk. 8.2-9.

n Ma­t. 9.36.

o Lu­ka 9.11.

p Jo­ha. 6.7.

q Na­ni 11.13,21,22. 2 Kho. 4.43.

r 6.7.

s 6.7.

t Ma­t. 14.22-36. Jo­ha. 6.15-21.

u 6.32.

2 eBhe­thi­sa­yi­da: ku­mbe, ma­qo­nda­na le­Bhe­thi­sa­yi­da

v Ma­t. 11.21.

w Lu­ka 9.61.

x Ma­t. 14.23.

y Ge­n. 32.26. Lu­ka 24.28.

z 7.37; 10.26.

a 8.17,18,21.

b 3.5. 8.17. Jo­ha. 12.40. Ro­ma 11.7. 2 Ko­r. 3.14.

a Ma­t. 15.1-28.

b 7.5. Ma­t. 15.20.

c 7.8. He­b. 9.10. Jo­ha. 2.6.

d 7.8. He­b. 9.10. Jo­ha. 2.6.

e 7.8. Ma­t. 23.25. Lu­ka 11.39.

f 7.5. Ma­t. 15.20.

g Isa. 29.13.

h 7.4.

i 7.13.

j 6.26. Lu­ka 7.30; 10.16. Jo­ha. 12.48. 1 Ko­r. 1.19. Ga­l. 3.15. 1 The­s. 4.8. 1 Ti­m. 5.12. He­b. 10.28. Ju­da 8.

k Eks. 20.12.

l Eks. 21.17.

m Le­vi 1.2. Ma­t. 27.6. Ma­rk. 5.41.

n 7.13.

o Ma­t. 11.15.

p 3.19.

q Ma­t. 15.15.

r Ro­ma 1.29.

1 ubu­hwa­ba: Gr. ubu­hwa­ba, inko­hla­ka­lo

s Ro­ma 1.29.

t 2 Ko­r. 12.21. Ga­l.5.19. Efe.4.19.2 Pe­t.2.7. Ju­da 4. Ro­ma 13.13. 1 Pe­t. 4.3. 2 Pet 2.18.

u Ma­t. 6.23.

v Ro­ma 1.30.

w 2 Ko­r. 11.1,17,21.

x Ma­t. 15.21.

y Ma­t. 4.24. Ma­rk.7.24.

z Ma­t. 8.14.

a 7.31,32,37. Ma­t. 15.29-31.

b Ma­t. 15.21.

c Ma­t. 4.18.

d Ma­t. 4.25.

e Isa. 35.6.

f Lu­ka 13.13.

g 8.23.

h 8.23. Jo­ha. 9.6. 2 Kho. 2.21.

i Ma­t. 20.34.

j Ma­t. 14.19. Ma­rk. 6.41. Jo­ha. 11.41; 17.1.

k 8.12. Jo­ha. 11.33,38.

l 5.41.

m Isa. 35.5,6. Ma­t. 11.5. Lu­ka 1.64.

n 5.43.

o Ma­t. 9.31.

p 5.43.

q 6.51; 10.26.

a Ma­t. 15.32-38.

b Ma­t. 14.14-21. Ma­rk. 6.34-44.

c Ma­t. 15.39. 16.12.

d 3.9.

e Ma­t. 15.39.

f 7.34.

g 3.9.

h 5.43.

i 3.6; 12.13.

j Lu­ka 3.15.

k Lu­ka 3.15.

l 8.21.

m 6.52.

n 6.41,44.

o 8.6,9.

p 8.21.

q 6.45. Ma­t. 11.21.

r 3.10. Ma­t. 20.34.

s 7.33.

t 7.33.

u 3.10. Ma­t. 20.34.

v Lu­ka 13.13.

w 8.23.

x 8.30. Ma­t. 8.4.

y Ma­t. 16.13-16. Lu­ka 9.18-20.

z Ma­t. 12.16.

a Ma­t. 16.20. Lu­ka 9.21.

b 8.30. Ma­t. 8.4.

c Ma­t. 16.21-28. Lu­ka 9.22-27.

d Lu­ka 17.25.

e 10.1.

f Lu­ka 9.26. Ro­ma 1.16. 2 Ti­m. 1.8,12,16. Ma­t. 10.33.

g Ma­t. 12.39.

h Ma­t. 25.31.

a Ma­t. 24.30; 26.64. Ma­rk. 13.26; 14.62. Lu­ka 21.27; 22.69.

b Ma­t. 17.1-8. Lu­ka 9.28-36.

c Ma­t. 28.3.

d Jo­ha. 1.38.

e 14.40.

f Ma­t. 17.9-13.

g 5.43.

h Hla­b. 22.6. Isa. 53.2,3. Da­n. 9.26. Ze­k. 13.7.

i Lu­ka 23.11. Se­b. 4.11. Fi­l. 2.7.

j Ma­t. 17.14-21. Lu­ka 9.37-42.

k 9.14.

l 14.33; 16.5,6.

m 9.14.

n 9.20.

o 9.26. 1.26.

p 9.20.

q Lu­ka 17.5.

r 9.15.

s 9.26. 1.26.

t 3.19.

u Ma­t. 17.22,23. Lu­ka 9.43-45.

v Lu­ka 9.45.

w Ma­t. 17.24; 18.1-5. Lu­ka 9.46-48.

x Lu­ka 3.15.

y 9.16.

z 9.50. Lu­ka 22.24.

a Ma­t. 20.26,27; 23.11. Ma­rk. 10.43. Lu­ka 22.26.

b Ma­t. 20.26.

c 10.16.

d 10.16.

e Ma­t. 10.40.

f Lu­ka 9.49,50. Ma­t. 7.22.

g Na­ni 11.28.

h 1 Ko­r. 12.3.

i Ma­t. 12.30.

j Ma­t. 10.42.

k Ma­t. 18.6. Lu­ka 17.1,2.

l Ma­t. 5.30; 18.8.

m Ma­t. 5.22.

n 9.45. Ma­t. 3.12. Lu­ka 3.17.

o Isa. 66.24.

p Ma­t. 18.8.

q Ma­t. 5.22.

r 9.45. Ma­t. 3.12. Lu­ka 3.17.

s Isa. 66.24.

t Ma­t. 5.29; 18.9.

u Ma­t. 5.22.

v Isa. 66.24.

w Ma­t. 3.11.

x Jo­be 5.7.

y Le­vi 2.13. He­z. 43.24.

z Lu­ka 14.34.

a Ma­t. 5.13.

b Lu­ka 14.34.

c Ko­l. 4.6. Efe. 4.29.

d 9.33,34.

e Ro­ma 12.18.

a Ma­t. 19.1-9.

b 1.21; 2.13; 4.1; 6.2,6,34; 12.35; 14.49. Ma­t. 19.2.

c Jo­ha. 8.6.

d Ge­n. 2.24.

e 1 Ko­r. 7.13.

f Ma­t. 19.13-15. Lu­ka 18.15-17.

g Ma­t. 18.3.

h 9.36.

i Ma­t. 19.16-30. Lu­ka 18.18-30.

j Ma­t. 18.3.

k Eks. 20.13-16,12.

l Eks. 20.17.

m Eks. 20.12,13-16.

n 10.27. Ma­t. 19.26.

o 8.34.

p 10.32.

q Jo­be 31.24. Hla­b. 52.7. Za­ga 11.28. 1 Ti­m. 6.17. Hla­b. 62.10.

r 6.51; 7.37.

s 10.27. Ma­t. 19.26.

t Lu­ka 18.30.

u 2 Ko­r. 12.10. 2 The­s. 1.4. 2 Ti­m. 3.11. Se­b. 14.22.

v Ma­t. 20.17-19. Lu­ka 18.31-34.

w Lu­ka 9.51; 12.50.

x 10.24.

y Lu­ka 18.32. Ma­t. 26.67; 27.30. Ma­rk. 14.65; 15.19.

z Ma­t. 20.20-28.

a Ma­t. 20.20.

b Ma­t. 18.19.

c Lu­ka 22.25-27.

d 1 Sa­m. 2.29; 9.22; 21.7. 2 La­n. 32.33. 2 Ko­r. 11.5.

e Ma­t. 20.29-34. Lu­ka 18.35-43.

f Lu­ka 18.35; 19.1.

g Ma­t. 20.30.

h 5.41.

i Ma­t. 20.31. Lu­ka 18.39.

j Jo­ha. 20.16.

k Ma­t. 9.2.

l Ma­t. 9.22. Ma­rk. 5.34. Lu­ka 8.48; 17.19. Se­b. 4.9. Jo­ha. 11.12. Se­b. 14.9.

a Ma­t. 21.1-11. Lu­ka 19.29-38.

b Ma­t. 21.17.

c Ma­t. 21.2.

d Lu­ka 23.53. Na­ni 19.2.

e Jo­ha. 12.12-15.

f Hla­b. 118.26.

g Ma­t. 21.10,12,17.

h Ma­t. 21.17.

i Ma­t. 21.18,19.

j Ma­t. 21.17.

k Lu­ka 13.6.

l 11.20.

m Ma­t. 21.12-17. Lu­ka 19.45-47.

n Lu­ka 8.16.

o Isa. 56.7.

p Je­r. 7.11.

q Ma­t. 21.45,46.Ma­rk. 12.12. Lu­ka 19.47.

r Ma­t. 7.28.

s Ma­t. 21.19-22.

t 11.14.

u Lu­ka 6.12. Se­b. 3.16; 4.9. Ga­l. 2.16. Ko­l. 2.12. Ja­k. 2.1.

v Ma­t. 6.5. Lu­ka 18.11.

w Ma­t. 6.14.

x Ja­k. 2.13.

1 umbu­zo: ku­mbe, into

y Ma­t. 21.23-27. Lu­ka 20.1-8.

a Ma­t. 21.33-46. Lu­ka 20.9-19.

b Lu­ka 20.13. Ma­t. 3.17.

c Ma­t. 21.41. Lu­ka 20.16.

d Hla­b. 118.22,23.

e 11.18.

f Ma­t. 22.22.

g Ma­t. 22.15-45. Lu­ka 20.20-38.

h Lu­ka 11.54.

i 12.32. Lu­ka 20.21.

j Jo­ha. 8.6.

k Ma­t. 22.20.

l Du­te. 25.5.

m Lu­ka 20.37. Ro­ma 11.2.

n Eks. 3.6.

o Lu­ka 20.39.

p Du­te. 6.4,5.

q Le­vi 19.18.

r 12.14.

s Du­te. 4.35.

t Lu­ka 2.47. Ko­l. 1.9.

u 1 Sa­m. 15.22.

v Hla­b. 40.6. He­b. 10.6,8.

w Ma­t. 25.24.

x Ma­t. 22.46. Lu­ka 20.40.

y Lu­ka 20.41-44.

z Ma­t. 26.55.

a Hla­b. 110.1.

b 6.20.

c 4.2.

d Lu­ka 20.45-47. Ma­t. 23.5.

e 16.5.

f Ma­t. 23.6,7.

g Lu­ka 11.43.

h Ma­t. 23.6, 7.

i Ma­t. 23.6,7.

j Lu­ka 11.43.

k Ma­t. 23.14.

l Lu­ka 21.1-4.

m Jo­ha. 8.20. Ne­h. 13.4,5.

1 ima­li: uhla­mvu lwe­ma­li ye­thu­si; bo­na Ma­t. 10.9

n 2 Kho. 12.9.

o Ma­t. 5.26.

p 2 Ko­r. 8.12.

q Jo­ha. 8.20. Ne­h. 13.4,5.

r Fi­l. 4.11.

s Lu­ka 8.43; 15.12,30; 21.4. 1 Jo­ha. 3.17. Du­te. 24.6.

a Ma­t. 24.1-51. Lu­ka 21.5-36.

b Ma­t. 17.1.

c 13.9,23,33. Ma­t. 7.15.

d Ma­t. 24.5.

e Ma­t. 24.6.Lu­ka 21.9.

f 13.9,23,33. Ma­t. 7.15.

g 13.9,11-13, Ma­t. 10.17-22.

h Ma­t. 24.14.

i Ma­t. 6.25. 1 Sa­m. 9.5.

j Jo­ha. 4.48.

k 13.9,23,33. Ma­t. 7.15.

l Ma­t. 24.33.

m Se­b. 1.7.

n Jo­ha. 5.20. Isa­m. 1.1.

o 13.9,23,33. Ma­t. 7.15.

p Lu­ka 21.36. Efe. 6.18. He­b. 13.17.

q Ma­t. 25.14. Lu­ka 19.12.

r Ma­t. 24.42.

s Ma­t. 24.42.

t Eks. 14.24. Ma­t. 14.25.

u 14.30,68,72.

v Eks. 14.24. Ma­t. 14.25.

w Ma­t. 24.42.

a 14.1,2, Ma­t. 26.2-5. Lu­ka 22.1,2.

b Ma­t. 26.6-13. Jo­ha. 12.1-8.

c Ma­t. 26.12.

d 14.10,11, Ma­t. 26.14-16. Lu­ka 22.3-6. Jo­ha. 13.2,27,30.

e 2 Ti­m. 4.2. Ma­t. 26.16. Lu­ka 22.6.

f Ma­t. 26.17-19. Lu­ka 22.7-13.

g Lu­ka 22.8.

h Lu­ka 2.7.

i Ma­t. 26.20-24.

j Jo­ha. 8.9.

k Ma­t. 26.26-29. Lu­ka 22.19,20. 1 Ko­r. 11.23-25.

l Ze­k. 13.7.

m Jo­ha. 21.15.

n 14.68,72. Ma­t. 26.34,75. Lu­ka 22.34,60. Jo­ha. 13.38; 18.27.

o Ma­t. 26.36-46. Lu­ka 22.39-42,45,46.

p 9.15.

q Jo­ha. 12.27; 13.1. Ma­rk. 14.41. Lu­ka 22.53.

r Ro­ma 8.15. Ga­l. 4.6.

s Ma­t. 19.26. He­b. 5.7.

t Ma­t. 19.26. He­b. 5.7.

u Ma­t. 26.39,42.

v 9.6.

w Jo­ha. 13.1.

x Ma­t. 26.47-56. Lu­ka 22.47-53. Jo­ha. 18.3-11.

y 2 Sa­m. 4.12.

z 14.61-65, Lu­ka 22.54. Ma­t. 26.57-68. Jo­ha. 18.12-15. Jo­ha. 18.19-24. Lu­ka 22.63-65. Lu­ka 22.67-69.

a 14.67. Jo­ha. 18.18,25.

b 14.59.

c 15.29.

d Se­b. 7.48; 17.24. He­b. 9.11,24.

e 2 Ko­r. 5.1.

f 14.59.

g Ma­t. 24.30.

h Esta 7.8. Lu­ka 22.64.

i Ma­t. 26.28. Lu­ka 22.64.

j Ma­t. 26.67.

k Ma­t. 26.69-75. Lu­ka 22.55-62. Jo­ha. 18.16-18. Jo­ha. 18.25-27.

l 14.54. Jo­ha. 18.17.

m 14.54.

n 14.30.

o Ma­t. 26.71.

p Lu­ka 22.59.

q Se­b. 2.7.

r 14.30.

a Ma­t. 27.1. Lu­ka 22.66.

b Ma­t. 5.22.

c Lu­ka 23.1. Jo­ha. 18.28.

d Ma­t. 27.11-14. Lu­ka 23.2,3. Jo­ha. 18.29-38.

e Ma­t. 27.15-26. Lu­ka 23.17-25. Jo­ha. 18.39,40.

f Lu­ka 23.5.

g Jo­ha. 18.40.

h Ma­t. 27.27-32.

i Ma­t. 26.3.

j Ma­t. 27.27.

k Ma­t. 8.2.

l Se­b. 19.33. 1 Ti­m. 1.20. 2 Ti­m. 4.14.

m Ro­ma 16.13.

n Ma­t. 27.33-56.

o Lu­ka 23.33. Jo­ha. 19.17.

p Jo­ha. 19.39.

q Jo­ha. 19.14.

r Ma­t. 22.20.

s Isa. 53.12. Lu­ka 22.37.

t Hla­b. 22.1.

u Lu­ka 23.46.

v Ma­t. 27.54. Lu­ka 23.47.

w 16.1. Ma­t. 27.56.

x Ma­t. 27.57-61. Lu­ka 23.50-56. Jo­ha. 19.38-42.

y Ma­t. 27.62.

z Lu­ka 23.50.

a Se­b. 13.50; 17.12.

b Lu­ka 2.25.

c 15.39.

d Lu­ka 23.55.

a Ma­t. 28.1-8. Lu­ka 24.1-10.

b 15.40.

c Jo­ha. 20.1.

d 15.40.

e 15.40.

f Lu­ka 23.56; 24.1. Jo­ha. 19.40.

g Lu­ka 24.1. Jo­ha. 20.1.

h Ma­t. 13.6.

i Lu­ka 24.1. Jo­ha. 20.1.

j 15.46.

k Ma­t. 28.2.

l Lu­ka 24.3. Jo­ha. 20.11,12.

m 12.38. Lu­ka 20.46.

n Isa­m. 6.11; 7.9,13.

o 9.15.

p 9.15.

q 14.29,31,37,72.

r 14.28. Ma­t. 26.32.

s 14.10. Lu­ka 24.9.

t 16.2.

u Jo­ha. 20.14.

v Ma­t. 27.56.

w Lu­ka 8.2.

x Jo­ha. 20.18. Ma­t. 28.10. Lu­ka 24.10.

y Jo­ha. 16.20.

z Lu­ka 24.11,25.

a Lu­ka 9.29.

b Lu­ka 24.13.

c Lu­ka 24.33-35.

d Lu­ka 24.36. Jo­ha. 20.19. 1 Ko­r. 15.5. Jo­ha. 21.1.

1 be­hle­zi eku­dle­ni: ku­mbe, nda­wo­nye

e Ma­t. 9.10; 26.7. Lu­ka 7.37; 22.27.Ma­t. 14.9. Lu­ka 7.49; 14.10,15. Jo­ha. 12.2.

f 10.5. Ma­t. 19.8.

g 16.11,13.

h Ma­t. 28.19.

i Ko­l. 1.23.

j Jo­ha. 3.18,36. Se­b. 8.37; 16.30,31. Ro­ma 10.9.

k Ma­t. 28.19. Se­b. 2.38. 1 Pe­t. 3.21.

l Jo­ha. 3.18,36; 12.48. 2 The­s. 2.12.

m Lu­ka 1.3.

n Lu­ka 10.17. Se­b. 5.16; 8.7; 16.18; 19.12.

o Se­b. 2.4.

p Lu­ka 10.19. Se­b. 28.3-5.

q 8.23,25. Se­b. 9.12,17. Lu­ka 13.13.

r Se­b. 5.15,16; 28.8. Ja­k. 5.14,15.

s Se­b. 1.3.

t Lu­ka 24.51. Se­b. 1.2.

u Hla­b. 110.1.

v 16.19. He­b. 2.3,4.

w He­b. 2.3.

x Lu­ka 1.2.

y Se­b. 5.12; 14.3. He­b. 2.4.

a Ro­ma 4.21; 14.5. 2 Ti­m. 4.5,17. Ko­l. 2.2. 1 The­s. 1.5. He­b. 6.11; 10.22.

b He­b. 2.3.

c 2 Pe­t. 1.16. 1 Jo­ha. 1.1.

d Ma­rk. 1.1. Jo­ha. 15.27.

e Se­b. 26.16. 1 Ko­r. 4.1.

f Ma­rk. 4.14; 16.20.

g Se­b. 15.25,28.

h Ma­rk. 16.17.

i Se­b. 26.5.

j Se­b. 11.4; 18.23.

k Se­b. 23.26; 24.3; 26.25.

l Se­b. 1.1.

m Jo­ha. 20.31.

n Se­b. 18.25; 21.21,24. Ro­ma 2.18. 1 Ko­r. 14.19. Ga­l. 6. 6.

o Ma­t. 2.1.

p 1 La­n. 24.10.

q Ge­n. 7.1.

r Ge­n. 17.1. Se­b. 23.1; 24.16.

s Fi­l. 2.15; 3.6. 1 The­s. 3.13.

t 1.36. Hlu. 13.2.

u 1.18. 2.36.

v Ge­n. 18.11.

w 1 La­n. 24.19. 2 La­n. 8.14; 31.2.

x Eks. 30.7,8. 1 Sa­m. 2.28. 1 La­n. 23.13. 2 La­n. 29.11.

y 1.21,22. Eks. 30.6. Ma­t. 23.35. He­b. 9.2.

z Le­vi 16.17.

a Hla­b. 141.2. Isa­m. 8.3,4.

b Le­vi 16.17.

c 1.26. 2.9. Se­b. 12.11.

d Eks. 30.1.

e Hlu. 6.22; 13.22. Da­n. 10.8,17. Lu­ka 1.29. 2.9; 5.8. Se­b. 10.4. Isa­m. 1.17.

f 1.60,63.

g 1.58.

h Efe. 5.18.

i Na­ni 6.3. Hlu. 13.4. Ma­t. 11.18. Lu­ka 7.33.

j Efe. 5.18.

k Isa. 49.15. Je­r. 1.5. Ga­l. 1.15.

l Ma­t. 11.14.

m Ma­l. 4.6.

n 1.76. Isa. 40.3.

o Ma­l. 3.1. Ma­t. 11.10. Ma­rk. 1.2. Lu­ka 7.27.

p Ge­n. 17.17.

q 1.7.

r Da­n. 8.16; 9.21. Lu­ka 1.26.

s Ma­t. 18.10.

t He­z. 3.26; 24.27.

u 1.21,22. Eks. 30.6. Ma­t. 23.35. He­b. 9.2.

v 1.21,22. Eks. 30.6. Ma­t. 23.35. He­b. 9.2.

w 1.62.

x 1.62.

y 2 Kho. 11.5.

z Fi­l. 2.17. He­b. 8.6; 9.21. Se­b. 13.2. He­b. 10.11.

a Hlu. 13.13,14.

b 1.48.

c Ge­n. 30.23.

d 1.24.

e 1.19.

f Ma­t. 2.23.

g Ma­t. 1.18. Lu­ka 2.4,5.

h Ma­t. 1.16,20.

i Da­n. 9.23; 10.11,19.

j Hlu. 6.12.

k 1.42.

l 1.12.

m 3.15.

n Se­b. 7.46. He­b. 4.16. Lu­ka 1.28.

o Isa. 7.14. Ma­t. 1.21,25.

p 2.21. Ma­t. 1.21.

q 1.35,76.6.35. Se­b. 7.48. Ma­rk. 5.7.

r Ma­t. 28.18.

s 2 Sa­m. 7.11,12,13,16. Hla­b. 132.11. Isa. 9.6,7; 16.5. Je­r. 23.5. Lu­ka 1.69. Se­b. 2.30; 13.23. Isa­m. 3.7.

t Da­n. 2.44; 7.14,27. Mi­ka 4.7. Jo­ha. 12.34. He­b. 1.8. Isa­m. 11.15.

u Ma­t. 1.18,20.

v 1.35,76.6.35. Se­b. 7.48. Ma­rk. 5.7.

w Ma­rk. 1.24.

x Ma­t. 14.33.

y 1.58. Ma­rk. 6.4. Lu­ka 2.44.

z 1.7.

a Ma­t. 19.26. Ro­ma 4.21.

b Ma­t. 15.28.

c Jo­sh. 20.7; 21.11. Lu­ka 1.65.

d Ma­rk. 6.25.

e Jo­sh. 20.7; 21.11. Lu­ka 1.65.

f 1.67.

g 1.28. Hlu. 5.24.

h Ma­t. 13.56. Ma­rk. 6.2.

i 2.11.

j Jo­ha. 20.29.

k 1.37,48,49.

l 1 Sa­m. 2.1-10. 1 The­s. 5.23.

m Hla­b. 34.2,3.

n Hla­b. 35.9. Ha­b. 3.18.

o 1 Ti­m. 1.1; 2.3. Ti­t. 1.3; 2.10; 3.4. Ju­da 25. 1 Ti­m. 4.10.

p 1 Sa­m. 1.11. Hla­b. 138.6. Ja­k. 2.3. Lu­ka 9.38. 1.25.

q Ma­l. 3.12.

r 1.45. 11.27.

s Hla­b. 71.19; 126.2,3.

t Se­b. 2.11.

u Hla­b. 99.3; 111.9. Isa. 57.15.

v Eks. 20.6. Hla­b. 103.17. Ge­n. 17.7.

w Hla­b. 98.1; 118.15. Isa. 40.10; 51.9; 52.10; 59.16.

x Hla­b. 33.10.

y He­z. 21.26. 1 Sa­m. 2.7,8.

z Se­b. 8.27. 1 Ti­m. 6.15.

a 1 Sa­m. 2.5. Hla­b. 34.10.

b Jo­be 22.9.

c Se­b. 20.35. Hla­b. 83.8; 86.17. Isa. 31.3. Da­n. 11.34.

d Hla­b. 98.3. Je­r. 31.3,20. Lu­ka 1.72.

e Ge­n. 17.19. Hla­b. 132.11. Ga­l. 3.16.

f Ru­the 4.14.

g 1.36.

h Ge­n. 19.19.

i 1.14.

j 2.21. Ge­n. 17.12.

k Ge­n. 17.5.

l 1.13,63.

m 1.22.

n 1.13,60.

o 1.20.

p Ma­rk. 7.35. Lu­ka 19.44. Du­te. 4.12.

q 2.28; 24.53.

r 7.16. Se­b. 2.43.

s 1.39.

t Se­b. 5.4. Lu­ka 2.19,51. 9.44; 21.14.

u Hla­b. 80.17. Se­b. 11.21. Hla­b. 89.21.

v 1.41. Jo­w. 2.28.

w 1 Kho. 1.48. Hla­b. 41.13; 72.18; 106.48. 1 La­n. 29.10. Ezra 7.27.

x Isa. 29.23.

y 1.78. 7.16. 19.44. Eks. 3.16.

z 2.38. Hla­b. 111.9.

a Hla­b. 132.17. He­z. 29.21. 1 Sa­m. 2.1.

b Se­b. 3.21. Ro­ma 1.2. Je­r. 23.5,6; 30.9.

c Se­b. 3.21; 15.18. Jo­ha. 9.32.

d Mi­ka 7.20. Lu­ka 10.37. 1.54.

e Hla­b. 105.8,9. Hla­b. 106.45. Le­vi 26.42.

f Ge­n. 22.16.

g Se­b. 27.23.

h Efe. 4.24. 2 The­s. 2.13. 2 Ti­m. 1.9. Ti­t. 2.12. 1 Pe­t. 1.15. 2 Pe­t. 1.4.

i Je­r. 32.39.

j Ma­t. 11.9.

k 1.32.

l 1.17.

m 1.17.

n 11.52.

1 uku­sa: ku­mbe, uga­tsha; Na­ni 24.17; Isa. 11.1; Ze­k. 3.8; Ma­l. 4.2

o 1.78. 7.16. 19.44. Eks. 3.16.

p Isa. 9.2. Ma­t. 4.16. Isa. 49.9. Se­b. 26.18.

q Isa. 42.7.

r 2.14.

s 2.40.

t Ma­t. 3.1; 11.7. Lu­ka 3.2.

u 10.1.

a Se­b. 17.7. Se­b. 16.4. Efe. 2.15. Ko­l. 2.14.

b Ma­t. 24.14.

c Se­b. 5.37.

d 3.1.

e Se­b. 18.18.

f Ma­t. 20.17,18. Ma­rk. 10.32,33. Jo­ha. 2.13; 5.1; 7.8,10; 11.55; 12.20. Se­b. 11.2; 13.31; 15.2; 21.4,12,15; 25. 1, 9. Ga­l. 2.1. Lu­ka 2.42. 18.31; 19.28. 2.22.

g 1.26,56.

h 1 Sa­m. 16.1,4. Jo­ha. 7.42.

i Ma­t. 1.16,20. Lu­ka 1.27.

j Ma­t. 1.18. Lu­ka 1.27.

k Ma­t. 2.1.

l Ma­t. 1.25. Ko­l. 1.15. He­b. 1.6.

m 2.12.

n 2.12,16. 13.15.

o Ma­rk. 14.14. Lu­ka 22.11.

p 24.4. Se­b. 12.7.

q 9.31.

r Ma­rk. 4.41. Lu­ka 1.12.

s Isa. 9.6.

t Ma­t. 1.21. Se­b. 5.31; 13.23.

u Ma­t. 1.16; 16.16.

v 1.43. Se­b. 2.36; 10.36. Fi­l. 2.11.

w 2.4.

x 2 Kho. 19.29.

y 2.12.

z 2.12,16. 13.15.

a Ge­n. 28.12; 32.1,2. Hla­b. 103.20,21; 148.2. Da­n. 7.10. Ma­t. 18.10.

b Se­b. 7.42.

c 2.20. Isa­m. 19.5.

d 19.38. Isa­m. 5.13.

e Ma­t. 21.9.

f Isa. 57.19. Lu­ka 1.79. Se­b. 10.36. Ro­ma 5.1. Efe. 2.14,17. Ko­l. 1.20.

g Efe. 1.9. Fi­l. 2.13. 2 The­s. 1.11. Jo­ha. 3.16. 2 Ko­r. 5.19. Efe. 2.4,7. 2 The­s. 2.16. 1 Jo­ha. 4.9,10.

h 2.4.

i 2.12,16. 13.15.

j 2.51. 1.66. Ge­n. 37.11.

k Ma­rk. 6.20.

l Ma­t. 15.31.

m 2.20. Isa­m. 19.5.

n 1.59. Ge­n. 17.12.

o Ma­t. 1.21. Lu­ka 1.31.

p Le­vi 12.2-6.

q 2.4.

r Eks. 13.2.

s Le­vi 12.8.

t Se­b. 2.5; 8.2.

u Ma­rk. 15.43. Lu­ka 2.38.

v Isa. 40.1. Se­b. 26.6; 28.20. Lu­ka 6.24.

w Ma­t. 2.12,22. Se­b. 10.22. He­b. 8.5; 11.7; 12.25.

x Hla­b. 89.48. He­b. 11.5. Jo­ha. 8.51,52.

y 4.1.

z 2.22.

a 1.64; 24.53. Jo­sh. 22.33.

b Se­b. 4.24. 2 Pe­t. 2.1. Ju­da 4. Isa­m. 6.10.

c Ge­n. 46.30.

d 2.26.

e Isa. 52.10. Lu­ka 3.6. Se­b. 28.28. Jo­ha. 9.37.

f Hla­b. 98.2.

g Isa. 49.6. Isa. 42.6. Se­b. 13.47; 26.23; 28.28.

h 2.10.

i Fi­l. 1.17. 1 The­s. 3.3.

j Ma­t. 21.44. Ho­s. 14.9. 1 Ko­r. 1.23,24. 1 Pe­t. 2.8.

k Se­b. 28.22.

l Jo­ha. 19.25.

m 9.46,47; 24.38. Jo­ha. 9.39.

n Jo­sh. 19.24.

o 1.7,18.

p Se­b. 26.7. 1 The­s. 3.10. 1 Ti­m. 5.5. 2 Ti­m. 1.3.

q 5.33. Ma­t. 17.21.

r 5.33. Ma­t. 17.21.

s Se­b. 26.7. 1 The­s. 3.10. 1 Ti­m. 5.5. 2 Ti­m. 1.3.

t 2.25.

u 1.68. He­b. 9.12. Lu­ka 24.21.

v Ma­t. 2.22,23.

w 4.23.

x 1.80. 2.52.

y 1 Sa­m. 1.3.

z Eks. 23.14,15. Du­te. 16.1.

a 2.4.

b Eks. 12.15.

c 1.36.

d 23.49.

e Ma­t. 26.55.

f Jo­ha. 3.10. Lu­ka 5.17.

g Ma­t. 7.28. Jo­ha. 7.15,46.

h Ma­t. 12.23. Ma­rk. 2.12 & 5.42. Lu­ka 8.56. Se­b. 2.7,12.

i Ma­rk. 12.33.

j Ma­t. 7.28. Jo­ha. 7.15,46.

k 2.48. Jo­ha. 2.16.

l 2.48. Jo­ha. 2.16.

m 18.34. 9.45.

n 2.39.

o 2.19.

p 2.40. Ga­l. 1.14. 2 Ti­m. 2.16; 3.9,13.

q 19.3. 12.25. Efe. 4.13. Ma­t. 6.27.

r 1 Sa­m. 2.26.

a Ma­t. 22.17.

b 2.2.

c Ma­t. 14.1. Ma­rk. 6.14 & 8.15. Lu­ka 3.19. 8.3; 9.7,9; 13.31; 23.7. Se­b. 4.27.

d Ma­t. 14.1. Lu­ka 3.19. 9.7. Se­b. 13.1.

e 3.19. Ma­t. 14.3. Ma­rk. 6.17.

f Jo­ha. 18.13,24. Se­b. 4.6.

g Ma­t. 26.3.

h Ma­t. 3.1-12. Ma­rk. 1.2-8.

i 1.13.

j 1.80.

k 1.77.

l Isa. 40.3,4.

m Isa. 52.10. 40.5. Lu­ka 2.10. Hla­b. 98.2.

n 2.30.Se­b. 28.28.

o 5.21; 13.25,26; 14.9. Ma­t. 26.22.

p 16.24,30. 19.9.

q 3.12,14. Se­b. 2.37. Se­b. 9.6; 16.30; 22.10.

r Isa. 58.7. Da­n. 4.27. Lu­ka 11.41; 12.33. Ja­k. 2.15,16. 1 Jo­ha. 3.17.

s 7.29. Ma­t. 18.17.

t 3.12,14. Se­b. 2.37. Se­b. 9.6; 16.30; 22.10.

u 19.23. 19.8.

v 3.12,14. Se­b. 2.37. Se­b. 9.6; 16.30; 22.10.

1 udla­ke­la: ku­mbe, li­nge­sa­bi­si umu­ntu

w Le­vi 19.11. Lu­ka 19.8. Eks. 23.1.

x Ro­ma 6.23. 2 Ko­r. 11.8.

y Jo­ha. 1.19,20.

z Ma­rk. 1.7.

a Ma­t. 6.26; 13.30. Lu­ka 12.18,24.

b Ma­t. 14.3. Ma­rk. 6.17. Jo­ha. 3.24.

c 3.1.

d 3.1.

e 3.21,22, Ma­t. 3.13-17. Ma­rk. 1.9-11.

f 9.28,29. 6.12.

g Na­ni 4.3.

h 4.22. Jo­ha. 6.42.

i Ma­t. 1.13-16.

j Ma­t. 1.12.

k Ma­t. 1.12.

l 2 Sa­m. 5.14. 1 La­n. 3.5; 14.4. Ze­k. 12.12.

m Ma­t. 1.2-6.

n Ge­n. 11.10-26. 1 La­n. 1.24-27.

o Ge­n. 10.24; 11.12,13. 1 La­n. 1.24.

p Ge­n. 5.3-32. 1 La­n. 1.1-4.

q Ge­n. 5.1,2.

a Ma­t. 4.1-11. Ma­rk. 1.12,13.

b 3.3,21.

c 2.27. 4.14.

d Ma­rk. 1.13.

e Du­te. 8.3.

f Ma­t. 4.8-10.

g Ma­t. 24.14.

h Jo­ha. 12.31. Isa­m. 13.2.

i Jo­ha. 12.31. Isa­m. 13.2.

j Du­te. 6.13.

k Ma­t. 4.5-7.

l Hla­b. 91.11,12.

m Du­te. 6.16.

n Se­b. 13.11. Lu­ka 22.28. Jo­ha. 14.30. He­b. 2.18; 4.15.

o Ma­t. 4.12.

p Se­b. 10.37.

q 4.1.

r Ma­t. 4.24.

s 4.44. Ma­t. 4.23.

t Ma­t. 15.31.

u Ma­t. 13.54-58. Ma­rk. 6.1-6.

v Ma­t. 2.23. Lu­ka 4.23.

w 2.39,51.

x 4.44. Ma­t. 4.23.

y Se­b. 13.14,15; 17.2.

z Se­b. 13.27; 15.21. Ne­h. 8.5-8.

a 4.20.

b Isa. 61.1,2.

c Isa. 61.1.

d Isa. 58.6.

e Isa. 61.1,2.

f 4.24. 2 Ko­r. 6.2. Le­vi 25.8-17.

g 4.20.

h Ma­t. 26.58.

i 22.56. Se­b. 1.10; 3.4,12; 6.15; 7.55; 10.4; 11.6; 13.9; 14.9; 23.1. 2 Ko­r. 3.7,13.

j Hla­b. 45.2.

k 3.23.

l Ma­t. 27.40.

m Ma­t. 4.13,23,24; 11.23. Jo­ha. 4.46-54.

n Ma­t. 13.54,57. Ma­rk. 6.1,4. Jo­ha. 4.44. Lu­ka 4.16. 2.39.

o Ma­t. 13.57.

p 4.24. 2 Ko­r. 6.2. Le­vi 25.8-17.

q Ma­t. 13.54,57. Ma­rk. 6.1,4. Jo­ha. 4.44. Lu­ka 4.16. 2.39.

r 1 Kho. 17.9.

s 4.23,24.

t Ja­k. 5.17. 1 Kho. 17.1; 18.1.

u 1 Kho. 17.9.

v Se­b. 27.3. Ma­t. 15.21.

w 2 Kho. 5.1,14.

x 4.23,24.

y Se­b. 7.58. Na­ni 15.35.

z Jo­ha. 8.59. Jo­ha. 10.39. Lu­ka 24.31.

a Ma­t. 4.13. Ma­rk. 1.21-28.

b Ma­t. 7.28,29.

c 4.36. 1 Ko­r. 2.4.

d 4.41. Ma­t. 25.24.

e 4.41. Ma­t. 25.24.

f 4.33.

g Ma­t. 8.14-16. Ma­rk. 1.29-34.

h 4.33.

i Ma­t. 8.26. Ma­rk. 4.39. Lu­ka 8.24. 4.41.

j Ma­rk. 1.32.

k 13.13.

l Ma­rk. 3.11,12.

m Se­b. 8.7.

n Ma­t. 14.33.

o Ma­rk. 1.25. Lu­ka 4.34,35. Ma­t. 12.16.

p Ma­rk. 3.11,12.

q Ma­rk. 1.35-39.

r Ma­rk. 1.36.

s Ma­t. 4.23-25.

a Ma­t. 4.18. Ma­rk. 1.16.

b Ma­t. 14.34. Ma­rk. 6.53. Na­ni 34.11. & Ma­t. 4.18.

c Ma­t. 4.18-22. Ma­rk. 1.16-20. Jo­ha. 1.40-42.

d Ma­t. 26.55.

e Ma­t. 13.2. Ma­rk. 4.1.

f Jo­ha. 21.6.

g 8.24,45; 9.33,49; 17.13.

h Jo­ha. 21.3.

i Jo­ha. 21.6.

j 4.10. Jo­be 41.6.

k 4.2,3,10.

l Jo­ha. 11.32.

m Isa. 6.5. Jo­ha. 13.8. Ma­t. 8.34. Lu­ka 1.12. 5.26.

n 5.10. Jo­be 41.6.

o 5.28.

p Ma­t. 8.2-4. Ma­rk. 1.40-44.

q 7.5; 19.9. Eks. 18.4.

r Ma­rk. 1.45.

s Ma­t. 14.23.

t Ma­t. 14.23.

u Se­b. 5.34. 1 Ti­m. 1.7. Lu­ka 2.46. Ma­t. 22.35.

v Ma­t. 9.2-8. Ma­rk. 2.3-12.

w 2 Sa­m. 11.2.

x 3.15.

y Ma­rk. 2.7.

z 3.15.

a 5.18. Ma­rk. 2.12.

b 18.43.

c 18.43.

d 5.8.

e Ma­t. 9.9-13. Ma­rk. 2.14-17.

f 5.11.

g 14.13.

h 14.13.

i Ma­t. 18.17.

j Jo­ha. 9.39.

k Ma­t. 9.14-17. Ma­rk. 2.18-22.

l Ma­t. 9.14. Ma­rk. 2.18.

m 2.37.

n 2.37.

o Jo­ha. 16.4.

a Ma­t. 12.1-8. Ma­rk. 2.23-28.

b Le­vi 23.15. 25.2,4.

c Jo­ha. 5.10.

d Ma­t. 12.8.

e Ma­t. 12.9-14. Ma­rk. 3.1-6.

f 6.8. Jo­ha. 5.3.

g 14.1.

h Ma­t. 9.4.

i Ma­rk. 3.5.

j 2 Ti­m.3.9.

k Ma­t. 12.14. Ma­rk. 3.6.

l Ma­t. 14.23. Lu­ka 9.18,28; 11.1.

m Ma­rk. 11.22.

n Ma­t. 10.1. Ma­rk. 3.13,14.

o Ma­t. 10.2-4. Ma­rk. 3.16-19. Se­b. 1.13. Jo­ha. 6.70.

p Ma­t. 10.4.

q Jo­ha. 14.22.

r Ju­da 1. Ma­t. 10.3. Ma­rk. 3.18.

s Ma­t. 5.1.

t Ma­t. 4.25. Ma­rk. 3.7,8.

u Ma­t. 15.21.

v Ma­t. 14.36.

w 8.46. Ma­rk. 5.30.

x Jo­ha. 6.5. Jo­ha. 11.41; 17.1. Ma­t. 17.8. Lu­ka 16.23; 18.13. Jo­ha. 4.35.

y Ma­t. 5.3-12.

z Jo­ha. 16.2.

a 1.44.

b Amos 6.1.

c 12.21. Ja­k. 5.1.

d 16.25.Ma­t. 6.2.

e 2.25. Se­b. 9.31. Fi­l. 2.1. 2 The­s. 2.16.

f Isa. 65.13.

g Za­ga 14.13.

h Jo­ha. 15.19; 17.14. 1 Jo­ha. 4.5.

i Ma­t. 7.15.

j 6.35. Ma­t. 5.44.

k 6.35. Ma­t. 5.44.

l 6.29,30. Ma­t. 5.39-42.

m 1 Ko­r. 6.7. Ma­t. 5.39.

n Ma­t. 7.12.

o Ma­t. 5.46.

p Ma­t. 5.46,47.

q Ma­t. 5.46,47.

r Ma­t. 5.42.

s 6.27.

t Ma­t. 5.42.

u Ma­t. 5.45.

v 1.32.

w 1 Pe­t. 2.3. Ma­t. 20.15.

x Ja­k. 5.11.

y Ja­k. 5.11.

z 6.37,38,41,42, Ma­t. 7.1-5.

a 6.22.68. Se­b. 3.13. Ma­t. 6.14.

b Za­ga 19.17.

c Hla­b. 79.12.

d Ma­t. 15.14.

e Ma­t. 10.24.

f 1 Ko­r. 1.10. 2 Ko­r. 13.11. He­b. 13.21. 1 Pe­t. 5.10.

g 6.37,38,41,42, Ma­t. 7.1-5.

h 6.43,44, Ma­t. 7.16,18.

i Ma­t. 12.33.

j Ma­t. 12.35.

k Ma­t. 12.34.

l Ma­t. 7.21. Ma­l. 1.6. Jo­ha. 13.13.

m Ma­t. 7.24-27.

n Ma­t. 7.26.

o Ma­t. 7.26.

a Ma­t. 8.5-13.

b Fi­l. 2.29.

c 7.6. Ma­t. 8.5.

d Ma­t. 14.36.

e Ti­t. 3.13. Se­b.26.7.

f 5.14. 19.9. Eks. 18.4.

g 7.6. Ma­t. 8.5.

h 8.49. Ma­rk. 5.35.

i 7.50. Ma­t. 9.2.

j 8.42. 9.38. He­b. 11.17.

k 2 Sa­m. 3.31.

l Ma­rk. 5.41.

m 1.65. Se­b. 2.43.

n Ma­t. 15.31.

o 7.39. Jo­ha. 6.14.

p 1.68.

q Ma­t. 11.2-19.

r Ma­rk. 5.29.

s 7.42.

t Ma­l. 3.1.

u 7.35.

v 3.12. Ma­t. 21.32.

w Se­b. 18.25; 19.3.

x Ma­t. 22.35.

y Se­b. 20.27.

z 7.35.

a Ma­t. 26.6-13. Ma­rk. 14.3-9. Jo­ha. 11.2; 12.1-8.

b Ma­t. 26.7.

c 7.44. Jo­ha. 11.2; 12.3. Jo­ha. 13.5.

d 15.2.

e 7.16.

f Ma­t. 9.4.

g Ro­ma 8.32. Lu­ka 7.21,43. Se­b. 25.11,16; 27.24.

h Ge­n. 18.4. Hlu. 19.21.

i 7.38.

j 7.44. Jo­ha. 11.2; 12.3. Jo­ha. 13.5.

k 2 Sa­m. 15.5. 2 Sa­m. 14.33. Ro­ma 16.16.

l Hla­b. 23.5.

m 1 Ti­m. 1.14.

n Ma­t. 9.2.

o 8.25. Ma­t. 9.3. Ma­rk. 2.12.

p 1 Ti­m. 1.14.

q 7.9. Ma­t. 9.2.

r Ma­rk. 10.52.

s 8.48.

a 23.49.Ma­t. 27.55. Ma­rk. 15.41.

b Ma­t. 27.56.

c 8.35,38. Ma­rk. 16.9.

d 24.10.

e Ma­t. 20.8.

f 3.1. Ma­t. 14.2.

g 23.49. Ma­t. 27.55. Ma­rk. 15.41.

h Ma­t. 13.2-11.14. Ma­rk. 4.1-12.

i Isa. 6.9.

j Ma­t. 13.18-23. Ma­rk. 4.13-20.

k 1 Ti­m. 4.1.

l Ro­ma 2.7. Ma­t. 24.13. He­b. 10.36. Ja­k. 5.7.

m 11.33. Ma­t. 5.15. Ma­rk. 4.21.

n Ma­rk. 11.16. Jo­ha. 19.29. 2 Ko­r. 4.7.

o 12.2. Ma­t. 10.26. Ma­rk. 4.22.

p Ma­rk. 4.24.

q Ma­t. 13.12.

r Ma­t. 12.46-50. Ma­rk. 3.31-35.

s 11.28.

t Ma­t. 8.18,23-34. Ma­rk. 4.36; 5.17.

u 23.33. 5.1,2.

v 23.33. 5.1,2.

w 1 Ko­r. 15.30. Hlu. 5.18. 2 Sa­m. 23.17. 1 La­n. 11.19; 12.19.

x 8.45. 5.5.

y Ja­k. 1.6.

z 8.37. Ma­rk. 5.1.

a Ma­t. 8.28.

b 20.9.

c 8.47. Jo­ha. 11.32.

d 8.27. Ma­rk. 5.5.

e Isa­m. 9.1.

f 8.23,33. 5.1,2.

g 8.2,38.

h 10.39.

i 8.27.

j 8.37. Ma­rk. 5.1.

k 8.22. Ma­rk. 3.9.

l 8.38,39, Ma­rk. 5.18-20.

m 8.2,38.

n Ma­rk. 5.20.

o Ma­t. 9.1. Ma­rk. 5.21.

p Se­b. 2.41. 15.4; 18.27; 24.3; 28.30.

q Ma­t. 9.18-26. Ma­rk. 5.22-43.

r 7.12.

s Ma­rk. 12.44.

t Ma­t. 9.20.

u 8.24.

v 8.28. Jo­ha. 11.32.

w Ma­rk. 10.52.

x 7.50. Ma­rk. 5.34. 1 Sa­m. 1.17.

y 23.27. Ma­t. 11.17.

z 2.47.

a Ma­t. 8.4.

a Ma­t. 10.1.

b Ma­t. 10.5,7,8. Ma­rk. 6.7. Lu­ka 10.1,9.

c Ma­t. 10.9-14. Ma­rk. 6.8-11. Lu­ka 10.4-11.

d Ma­t. 8.4.

e Ma­rk. 6.12.

f 9.9. 3.1.

g Ma­t. 14.1-3. Ma­rk. 6.14-16.

h 24.4. Se­b. 2.12. 5.24. 10.17.

i 23.8.

j Ma­rk. 6.30.

k Ma­t. 14.13-21. Ma­rk. 6.32-44. Jo­ha. 6.1-13.

l Ma­rk. 6.45.

m Ma­rk. 6.34.

n Ma­t. 14.14.

o 24.29.

p 19.7.

q Ma­t. 16.13-16. Ma­rk. 8.27-29.

r Jo­ha. 6.14.

s Ma­rk. 8.30. Ma­t. 16.20.

t Ma­t. 12.16.

u Ma­t. 16.21-28. Ma­rk. 8.31; 9.1.

v Ma­t. 17.22,23. Lu­ka 9.43,44.

w Ma­t. 10.38.

x 1 Ko­r. 15.31.

y Ma­t. 16.26. Ma­rk. 8.36. 1 Ko­r. 3.15. 2 Ko­r. 7.9. Fi­l. 3.8.

z Ma­t. 17.1-8. Ma­rk. 9.2-8.

a 9.44.

b Ma­t. 17.1. Ma­rk. 9.2.

c 3.21. 6.12. Ma­t. 14.23.

d Ma­rk. 16.12.

e 9.30,34.

f 9.32. 2.9. Jo­ha. 1.14.

g 2 Pe­t. 1.15.

h Da­n. 8.18. 10.9. Ma­t. 26.43. Ma­rk. 14.40.

i 9.32. 2.9. Jo­ha. 1.14.

j 9.30,34.

k 9.49. 5.5.

l Ma­rk. 9.6.

m 9.30,34.

n Ma­t. 17.9. Ma­rk. 9.9.

o Ma­t. 17.14-18. Ma­rk. 9.14-27.

p 9.28.

q 1.48.

r 7.12.

s Se­b. 8.7.

t Ma­rk. 1.26.

u Ma­t. 17.22,23. Ma­rk. 9.30-32. Lu­ka 9.22.

v 21.14. 1.66.

w Ma­rk. 9.32. Lu­ka 2.50. 18.34. Jo­ha. 12.16.

x Ma­t. 18.1-5. Ma­rk. 9.34-37.

y 2.35.

z Ma­t. 9.4. Ma­t. 18.1.

a Ma­t. 10.40.

b Ma­t. 23.11. Lu­ka 22.26.

c 9.49,50, Ma­rk. 9.38-40.

d 9.33.

e Se­b. 2.1.

f Ma­rk. 16.19. Se­b. 1.2,11,22. 1 Ti­m. 3.16.

g 2 Kho. 8.11. 12.17. Ma­rk. 10.32. Lu­ka 12.50.

h 10.1.

i Ma­t. 10.5.

j 1 Kho. 16.24.

k Jo­ha. 4.45.

l Jo­ha. 4.4,9,27.

m 2 La­n. 32.2.

n Ma­rk. 3.17.

o 2 Kho. 1.10,12.

p Ma­t. 18.11. Jo­ha. 8.11.

q 9.51.

r Ma­t. 8.19-22.

s Ma­t. 8.21.

t 1 Kho. 19.20.

u Ma­rk. 6.46. Lu­ka 14.33. Se­b. 18.18,21. 2 Ko­r. 2.13.

v 10.2.

w 14.35. He­b. 6.7.

a 9.1,2,6. 9.52. 23.32.

b Eks. 24.1,9. Na­ni 11.16.

c Ma­t. 10.1. Ma­rk. 6.7.

d Ma­t. 9.37,38.

e Ma­t. 10.16.

f Ma­t. 10.9-15. Ma­rk. 6.8-11. Lu­ka 9.3-5.

g 12.33. 22.35,36.

h 2 Kho. 4.29.

i 1 Sa­m. 25.6. Lu­ka 24.36.

j 16.8. Jo­ha. 12.36. Efe. 2.2. 5.6,8. Ko­l. 3.6. 1 The­s. 5.5. Jo­ha. 17.12. 2 The­s. 2.3.

k 11.6. 1 Ko­r. 10.27.

l 9.2. Ma­t. 10.7,8.

m 10.11. Ma­t. 3.2.

n Se­b. 13.51.

o 9.11. Ma­t. 3.2.

p 10.14. Ma­t. 10.15. Ma­rk. 6.11.

q Ma­t. 11.21-23.

r Jo­be 2.8. Jo­na 3.6.

s 10.14. Ma­t. 10.15. Ma­rk. 6.11.

t Ma­t. 10.40.

u Jo­ha. 12.48. 1 The­s. 4.8. Ma­rk. 7.9.

v Jo­ha. 5.23.

w 10.1.

x Ma­rk. 16.17.

y Jo­ha. 12.31.

z Isa­m. 12.8,12. Isa. 14.12.

a Hla­b. 91.13. Ma­rk. 16.18. Se­b. 28.5. Lu­ka 11.12.

b Ma­t. 7.22,23.

c Eks. 32.32. Isa. 4.3. He­b. 12.23. Je­r. 17.13.

d 10.21,22, Ma­t. 11.25-27.

e Isa. 53.11.

f 12.32. 2.14.

g 10.23,24, Ma­t. 13.16,17.

h Ma­t. 22.35.

i Jo­ha. 6.6. Jo­ha. 8.6.

j Ma­t. 19.16. Ma­rk. 10.17. Lu­ka 18.18. Ma­t. 22.35-39.

k Du­te. 6.5.

l Le­vi 19.18.

m Le­vi 18.5. Ne­h. 9.29.

n 16.15.

o 2.42. 18.31. 19.28.

p Jo­sh. 16.1. Ma­t. 20.29.

q 10.36. Ma­t. 26.55.

r 2.42. 18.31. 19.28.

s Hla­b. 38.11.

t Hla­b. 38.11.

u Ma­t. 10.5.

v Isa. 1.6.

w Isa. 1.6.

x 10.36. Ma­t. 26.55.

y 1.72.

z 10.40,41. Jo­ha. 11.1,5,19,20,21,24,30,39. 12.2.

a 19.6. Se­b. 17.7. Ja­k. 2.25.

b 10.42. Jo­ha. 11.1,2,19,20,28,31,32,45. 12.3.

c 8.35. 2 Kho. 4.38. Jo­ha. 11.20.

d 10.40,41. Jo­ha. 11.1,5,19,20,21,24,30,39. 12.2.

e 10.40,41. Jo­ha. 11.1,5,19,20,21,24,30,39. 12.2.

f Ma­t. 6.25. Lu­ka 12.11. 1 Ko­r. 7.32.

g Jo­ha. 6.27. Hla­b. 27.4.

h Hla­b. 16.5.

a 6.12.

b Ma­t. 6.9-13.

c Ma­rk. 13.35.

d 10.8.

e 18.1-6.

f Ma­t. 7.7-11.

g Du­te. 8.15. 1 Kho. 12.11,14. 2 La­n. 10.11,14. He­z. 2.6. Lu­ka 10.19. Isa­m. 9.3,5,10.

h 18.7,8.

i Ma­t. 7.11.

j 11.14,15, Ma­t. 9.32-34. Ma­t. 12.22,24.

k Jo­ha. 8.6.

l 11.29. Ma­t. 12.38.

m Ma­t. 12.25-29. Ma­rk. 3.23-27.

n Ma­t. 12.27. Se­b. 19.13.

o Eks. 8.19.

p Ma­t. 26.3.

q Efe. 6.11,13.

r Ma­t. 12.30.

s Ma­t. 3.12; 13.30. Lu­ka 12.17,18. Jo­ha. 11.52.

t Jo­ha. 10.12. 11.52.

u Ma­t. 12.43-45.

v Se­b. 2.14; 14.11; 22.22.

w 1.48. 1.45.

x Ro­ma 9.20;10.18.

y Jo­ha. 13.17. Ja­k. 1.25.

z 8.21.

a Se­b. 7.53. Le­vi 22.31.

b Ma­t. 12.39-42. Lu­ka 11.16.

c Ma­t. 12.42.

d Ma­t. 12.41.

e Ma­t. 5.15. Ma­rk. 4.21.

f 8.16.

g 11.34,35, Ma­t. 6.22,23.

h Ma­t. 6.23.

i Na­h. 3.3.

j Ma­t. 22.4.

k Ma­rk. 7.3,4.

l Ma­t. 22.4.

m Ma­t. 23.25.

n Ma­t. 23.25.

o 12.33. 16.9. 3.11. 16.14.

p Ti­t. 1.15.

q Ma­t. 23.23.

r 18.12.

s Ma­t. 23.6. Ma­rk. 12.39 Lu­ka 20.46.

t Ma­t. 23.7. Ma­rk. 12.38 Lu­ka 20.46.

u Ma­t. 23.27.

v 11.46,52. Ma­t. 22.35.

w 11.46,52. Ma­t. 22.35.

x Ma­t. 23.4.

y Ma­t. 11.28.

z Ma­t. 23.29-31.

a Ma­t. 23.29-31.

b Ro­ma 1.32.

c 1 Ko­r. 1.24. Za­ga 8.12,22,23,30. Ko­l. 2.3. Ma­t. 23.34.

d Ma­t. 23.34-36. 2 La­n. 24.19. 36.15,16.

e 1 The­s. 2.15. Ma­t. 23.34.

f Ma­t. 13.35.

g Ma­t. 23.35.

h 11.46,52. Ma­t. 22.35.

i Ma­t. 23.13.

j 1.77. Ro­ma 2.20.

k Ma­rk. 6.19.

l Se­b. 23.21.

m Ma­t. 22.15. Ma­rk. 12.13.

n Ma­t. 12.10. Ma­rk. 3.2. Jo­ha. 8.6.

a Se­b. 24.18. 26.12.

b Ma­t. 16.6,12. Ma­rk. 8.15. Lu­ka 17.3.

c Ma­t. 23.28.

d Ma­t. 10.26-33. Ma­rk. 4.22. Lu­ka 8.17.

e 11.24. Ma­t. 6.6.

f 2 Sa­m. 11.2.

g Jo­ha. 15.13-15.

h Ma­t. 3.7. Lu­ka 3.7. 6.47. Se­b. 9.16.20.35.

i Ma­t. 10.29.

j Ma­t. 25.31.

k Ma­t. 25.31.

l Ma­t. 12.31.

m Ma­t. 10.19. Ma­rk. 13.11. Lu­ka 21.14.

n Ro­ma 8.38.

o Efe. 3.10; 6.12. Ko­l. 1.16. Ti­t. 3.1. Lu­ka 20.20. Ko­l. 2.10.

p Ro­ma 13.1. 1 Pe­t. 3.22.

q Efe. 3.10; 6.12. Ko­l. 1.16. Ti­t. 3.1. Lu­ka 20.20. Ko­l. 2.10.

r Ma­t. 10.20.

s Ro­ma 2.1,3; 9.20.

t Jo­ha. 8.11. Eks. 2.14. Se­b. 7.27,35.

u 1 Ti­m. 6.6-11.

v 3.15.

w 11.23.

x 12.24. 3.17.

y 11.23.

z Tshu. 11.9. 1 Ko­r. 15.32. Ja­k. 5.5. Tshu. 2.24.

a 15.23.

b Je­r. 17.11. Ja­k. 4.14.

1 uza­bi­zwa: Gr. ba­za­bi­za.

c Jo­be 27.8. Hla­b. 52.7.

d Hla­b. 39.6.

e Ma­t. 6.19,20.

f 6.24. 12.33. 1 Ti­m. 6.18,19. Ja­k. 2.5.

g Ma­t. 6.25-33.

h Jo­be 38.41.

i 12.24. 3.17.

j 12.3.

k Jo­be 38.41.

l 12.26.

m 2.52.

n 12.26.

o Isa. 41.10,13,14; 43.5; 42.2.

p Ze­k. 13.7. Jo­ha. 21.15-17. Se­b. 20.28. Isa. 40.11.

q Efe. 1.5,9. Ma­t. 11.25,26. Lu­ka 10.21.

r Ma­t. 25.34.

s Ma­t. 19.21.

t 11.41.

u 16.9.

v 10.4.

w 12.21. Ma­t. 6.20.

x 12.21. Ma­t. 6.20.

y Ma­t. 6.21.

z 1 Kho. 18.46.

a Ma­t. 25.7,8.

b Ma­t. 22.2.

c Ma­t. 24.46.

d Ma­t. 24.42.

e 12.35. 17.8. Jo­ha. 13.4.

f 22.27. 17.7,8.

g Eks. 14.24.

h Eks. 14.24.

i Ma­t. 24.46.

j 12.39,40,42-46, Ma­t. 24.43-51.

k Ma­t. 24.42.

l 12.47.

m Ma­rk. 13.33. Lu­ka 21.34,36.

n 12.47.

o 12.48.

p 16.1.

q Isa­m. 21.8. Ma­t. 24.51.

r 12.41.

s 12.47.

t Du­te. 25.2,3.

u 12.41.

v Le­vi 5.17. Na­ni 15.29,30. 1 Ti­m. 1.13.

w Ro­ma 1.19,20; 2.14,15.

x Ma­t. 25.15,29.

y 12.20.

z Ma­t. 3.11. Lu­ka 12.51.

a 1 Kho. 14.14.

b Ma­t. 20.22. Ma­rk. 10.38.

c Ma­rk. 10.32. Lu­ka 9.51. Jo­ha. 12.27.

d Se­b. 18.5. Fi­l. 1.23.

e 22.16.

f Ma­t. 10.34,35.Lu­ka 12.49. Ma­t. 10.21.

g Ma­t. 3.11. Lu­ka 12.51.

h Mi­ka 7.6.

i Ma­t. 16.2,3.

j 1 Kho. 18.44.

k Ma­t. 20.12.

l Ma­t. 16.3.

m 21.30.

n 12.58,59, Ma­t. 5.25,26.

o 12.13,14.

a 3.1.

b Se­b. 28.4.

1 aba­bi: Gr. aba­le­zi­kwe­le­de.

c Ne­h. 3.15.

d Ma­t. 21.19. Ma­rk. 11.13. Isa. 5.2.

e Ma­t. 3.10.

f 2 La­n. 2.3. Lu­ka 19.42. Ge­n. 30.27.

g Ma­t. 3.10.

h Se­b. 16.16. 1 Jo­ha. 4.6. Lu­ka 12.16.

i 21.28.

j Ma­t. 9.18. Ma­rk. 5.23; 6.5; 7.32; 8.23,25. 16.18. 4.40. Se­b. 9.12,17; 28.8.

k He­b. 12.12.

l Ma­t. 15.31.

m Ma­rk. 5.22.

n Jo­ha. 5.10.

o Eks. 20.9.

p 14.3. Ma­t. 12.10.

q Ma­t. 7.5. Lu­ka 6.42.

r 14.5.

s 2.7.

t 19.9.

u Se­b. 16.16. 1 Jo­ha. 4.6. Lu­ka 13.16.

v 18.43.

w Ma­t. 13.31-33. Lu­ka 13.18,19. Ma­rk. 4.30-32.

x 13.20. Ma­t. 11.16.

y 13.20. Ma­t. 11.16.

z Ma­rk. 6.6.

a 9.51,53. 17.11. 19.28.

b Se­b. 2.47. 1 Ko­r. 1.18. 2 Ko­r. 2.15. Isa­m. 21.24.

c Jo­ha. 18.36. 1 Ko­r. 9.25. Ko­l. 1.29. 4.12. 1 Ti­m. 6.12. 2 Ti­m. 4.7.

d Ma­t. 7.13.

e Isa. 55.6.

f Ma­t. 25.10.

g Ma­t. 25.11.

h 13.27. Ma­t. 7.23. 25.12.

i 5.29. 7.36. 14.1.

j 13.22.

k 13.27. Ma­t. 7.23. 25.12.

l Hla­b. 6.8.

m Ma­t. 8.12.

n Ma­t. 8.11.

o Ma­t. 8.11.

p Isa­m. 21.13.

q Ma­t. 19.30.

r Ma­t. 19.1. Ma­rk. 10.1.

s 3.1.

t He­b. 2.10. 5.9. 7.28. He­b. 11.40. 12.23.

u Jo­ha. 11.9.

v Se­b. 20.15. 21.26.

w 17.1.

x Ma­t. 5.12.

y 13.34,35. Ma­t. 23.37-39.

z Ma­t. 23.37.

a Hla­b. 69.25. Le­vi 26.31,32. Isa. 1.7. Mi­ka 3.12.

b Hla­b. 118.26. Ma­t. 21.9. 23.39. Ma­rk. 11.9. Lu­ka 19.38. Jo­ha. 12.13.

a 7.36.

b Ma­rk. 3.2. Lu­ka 6.7. 20.20. 17.20.

c 14.5. Hlu. 18.14.

d Ma­t. 22.35.

e 13.14. Ma­t. 12.10.

f 14.5. Hlu. 18.14.

g 13.15.

h Ma­t. 22.46.

i Hlu. 14.12.

j Se­b. 3.5.

k 14.8. Ma­t. 23.6.

l Ma­t. 22.2.

m 14.8. Ma­t. 23.6.

n 3.8.

o Za­ga 25.6,7.

p 14.12. Ma­t. 20.13. 22.12. 26.50.

q Ma­t. 23.12.

r Ma­t. 22.4.

s 5.29.

t 14.21. Ne­h. 8.10,12. Esta 9.22.

u Ma­t. 6.4.

v Jo­ha. 11.24. 1 Ko­r. 15.23. 1 The­s. 4.16. Isa­m. 20.4,5.

w Isa­m. 19.9. Isa. 25.6. Lu­ka 22.16,30.

x Ma­t. 22.2-14.

y Ma­t. 22.3.

z Ma­t. 22.5.

a 1 Ko­r. 16.5.

b 14.13.

c Ma­t. 22.9.

d Ma­t. 21.41,43.

e Ma­t. 10.37. Du­te. 13.6-8. 33.9.

f Ma­t. 6.24. Lu­ka 16.13. Ro­ma 9.13. Ma­l. 1.3.

g Jo­ha. 12.25. Se­b. 20.24. Isa­m. 12.11.

h Ma­t. 10.38.

i Jo­ha. 19.17.

j Za­ga 24.27.

k Jo­be 15.24.

l Hla­b. 68.17.

m 9.61.

n Ma­rk. 9.50.

o Ma­t. 5.13.

p Ma­rk. 9.50.

q 9.62.

r Ma­t. 5.13.

s Ma­t. 11.15.

a 1.66. 4.22,36. 6.19. 7.29. 11.50.

b Ma­t. 18.17.

c 19.7. Ma­t. 9.10,11. 11.19. Lu­ka 5.30. 7.39.

d Ma­t. 18.12-14.

e He­z. 34.6.

f Eks. 3.1. 1 Sa­m. 17.28.

g He­z. 34.11,12,16.

h Isa. 40.11.

i Ma­t. 9.36.

j Ma­t. 9.13. Lu­ka 5.32. 15.25.

k Ma­t. 18.10.

l Du­te. 21.17.

m Ma­rk. 12.44.

n Ma­t. 21.33.

o 16.21.

p Se­b. 12.11.

q 15.21.

r 15.21.

s 7.6.

t Se­b. 2.39.

u Ja­k. 4.8.

v Ge­n. 45.14. 46.29. Se­b. 20.37.

w 2 Sa­m. 14.33.

x Jo­be 33.27.

y Hla­b. 51.4.

z 7.6.

a Ze­k. 3.4.

b Ge­n. 41.42.

c He­z. 16.10. Ma­t. 10.10. Lu­ka 22.35. Ma­rk. 6.9.

d 15.27,30. Ma­t. 22.4.

e Ge­n. 31.54.

f 15.24,29,32. 12.19. 16.19.

g 15.32. Efe. 2.1,5. 5.14. Ko­l. 2.13. Isa­m. 3.1.

h 15.24,29,32. 12.19. 16.19.

i Da­n. 3.5,10,15.

j 18.36.

k 15.27,30. Ma­t. 22.4.

l Le­vi 4.13,14,22,23.

m 15.24,29,32. 12.19. 16.19.

n 15.27,30. Ma­t. 22.4.

o Le­vi 4.13,14,22,23.

p Jo­ha. 8.35.

q 15.12.

r 15.24,29,32. 12.19. 16.19.

s 15.24.

a 16.3,8. 12.42. 1 Ko­r. 4.2.

b 16.3,8. 12.42. 1 Ko­r. 4.2.

c 12.20.

d 1 Kho. 4.22.

e 1 Kho. 4.22.

f 16.3,8. 12.42. 1 Ko­r. 4.2.

g 18.6.16.9.

h 10.6.

i Jo­ha. 12.36. Efe. 5.8. 1 The­s. 5.5.

j Ma­t. 6.19. 19.21. Lu­ka 11.41. 12.33. Da­n. 4.27.

k 18.6. 16.9.

l 18.6. 16.9.

m 16.4.

n 19.17. Ma­t. 25.21.

o Ma­t. 6.24. Se­b. 10.7.

p 14.26.

q 11.41. Ma­t. 23.14.

r 23.35.

s 10.29. 18.9.

t 1 Sa­m. 16.7.

u Za­ga 16.5.

v Ma­t. 11.12,13. Lu­ka 16.29.

w 15.1. 7.29.

x Ma­t. 5.18.

y Ma­t. 5.32.

z Hlu. 8.26.

a Isa­m. 18.12. Isa­m. 18.16. 19.8,14. 1 La­n. 15.27.

b 15.23.

c Eks. 6.23.

d Se­b. 3.2. Ma­t. 8.14.

e Se­b. 10.17. 12.13,14. 14.13. Isa­m. 21.12,13,15,21,25. 22.14. Ma­t. 26.71.

f 15.16.

g Ma­t. 15.27. Hlu. 1.7.

h He­b. 1.14.

i 16.23. Jo­ha. 13.23. Jo­ha. 1.18.

j Hla­b. 16.10. 1 Ko­r. 15.55.

k 6.20.

l 16.28. Ma­t. 4.24.

m 16.23. Jo­ha. 13.23. Jo­ha. 1.18.

n 16.30. 3.8. Ma­t. 3.9.

o Ja­k. 3.6. Ze­k. 14.12.

p Isa. 66.24. Ma­t. 25.41. Ma­rk. 9.43,44. 2 The­s. 1.8.

q Ja­k. 3.6. Ze­k. 14.12.

r 6.24.

s Jo­be 21.13.

t 6.24.

u Se­b. 2.40. 8.25. 10.42. 18.5. 20.21,24. 23.11. 28.23.

v 16.28. Ma­t. 4.24.

w 16.31. Se­b. 26.22. 28.23. Isa. 8.20. 34.16. Ma­l. 4.4. Lu­ka16.16. Jo­ha. 5.39,45. Se­b. 15.21. 17.11.

x 16.30. 3.8. Ma­t. 3.9

y Jo­ha. 5.47.

z 16.31. Se­b. 26.22. 28.23. Isa. 8.20. 34.16. Ma­l. 4.4.Lu­ka 16.16. Jo­ha. 5.39,45. Se­b. 15.21. 17.11.

a Ma­t. 28.11-15. Jo­ha. 11.46-48. 12.10,11.

a 17.1,2, Ma­t. 18.7,6.

b 13.33.

c Ma­rk. 9.42.

d 17.1,2. Ma­t. 18.7,6.

e 12.1. 21.34. Se­b. 5.35. 20.28.

f Ma­t. 18.15.

g 2 Ti­m. 4.2.

h Ma­t. 18.21.

i 9.10. Ma­rk. 6.30.

j Ma­rk. 9.24.

k Ma­t. 17.20. 21.21.Ma­rk. 11.23.Ma­rk. 9.23.

l 19.4. Ma­t. 17.20.

m 21.9. Ma­t. 13.21.

n 12.37.

o 12.37.

p 12.37.

q Ma­t. 25.30. Ro­ma 3.12. Fi­li­m. 1.11. Jo­be 22.3.

r 13.22.

s Jo­ha. 4.4.

t Ma­t. 19.1.

u Le­vi 13.46.

v 5.5.

w Le­vi 14.2. Ma­t. 8.4.

x Ma­t. 15.31.

y 1 Ko­r. 14.25.

z 17.11. Ma­t. 10.5.

a 2 Kho. 17.24.

b Ma­t. 9.2.

c Ma­rk. 10.52.

d 19.11. Se­b. 1.6.

e 14.1.

f 12.20. 17.23.

g Ma­t. 9.15. Ma­rk. 2.20. Lu­ka 5.35. Jo­ha. 7.34.

h Jo­ha. 8.56.

i Ma­t. 24.23. Ma­rk. 13.21. Lu­ka 21.8.

j 12.20. 17.23.

k Ma­t. 24.27.

l 1 Ko­r. 3.13. 4. 3. 5.5. 1 The­s. 5.2. 2 The­s. 2.2. He­b. 10.25. 2 Pe­t. 3.10.

m Ma­rk. 8.31. Lu­ka 9.22.

n 17.26,27, Ma­t. 24.37-39.

o Ge­n. 19.16,24.

p 1 Ko­r. 1.7. 2 The­s. 1.7. 1 Pe­t. 1.7.

q Ma­t. 24.17,18. Ma­rk. 13.15,16. Lu­ka 21.21.

r Ge­n. 19.26.

s Ma­t. 10.39.

t Se­b. 7.19.

u Ma­t. 24.41.

v Ma­t. 24.40.

w Ma­t. 24.28. Jo­be 39.30.

a 11.5-7. 21.36. Ro­ma 12.12. Efe. 6.18. Ko­l. 4.2. 1 The­s. 5.17.

b 2 Ko­r. 4.1,16. Ga­l. 6.9. Efe. 3.13. 2 The­s. 3.13.

c 18.4. 20.13. Ma­t. 21.37. He­b. 12.9.

d 18.4. 20.13. Ma­t. 21.37. He­b. 12.9.

e 11.8.

f 1 Ko­r. 9.27.

g 16.8, 9.

h Isa­m. 6.10.

i 21.22.

j Ma­t. 24.22,24,31. Ro­ma 8.33. Ko­l. 3.12. 2 Ti­m. 2.10. Ti­t. 1.1. 1 Pe­t. 1.2. 2.9. Isa­m. 17.14.

k Ja­k. 5.7. 2 Pe­t. 3.9.

l 2 Pe­t. 3.8,9.He­b. 10.37.

m 21.22.

n 10.29. 16.15.

o 2 Ko­r. 1.9.

p 2 Kho. 20.5,8. Se­b. 3.1. Lu­ka 18.14. 1 Kho. 10.5.

q Ma­t. 18.17.

r 18.13. Hla­b. 135.2. Ma­rk. 11.25.

s 1 Ko­r. 5.10,11. 6.10.

t Ma­t. 9.14. 5.33.

u 11.42. Na­ni 18.21.

v 21.19.

w 18.13. Hla­b. 135.2. Ma­rk. 11.25.

x Ezra 9.6. Lu­ka 6.20.

y 23.48.

z 18.10.

a Se­b. 13.39. Ro­ma 2.13. 3.24.

b Ma­t. 23.12.

c Ma­t. 19.13-15 Ma­rk. 10.13-16.

d Ma­rk. 10.15.

e Jo­ha. 3.1.

f Ma­t. 19.16-29. Ma­rk. 10.17-30.

g 10.25-28.

h Eks. 20.12-16.

i Ti­t. 1.5.

j Jo­be 42.10.

k Ma­rk. 10.30.

l Ma­t. 20.17-19. Ma­rk. 10.32-34. Ma­t. 16.21.

m Hla­b. 22.1. Isa. 53.1.

n Jo­ha. 18.32.

o Se­b. 14.5.

p Ma­rk. 10.34.

q 2.50. Ma­rk. 9.32. Jo­ha. 12.16.

r 9.45.

s Ma­t. 20.29-34. Ma­rk. 10.46-52.

t 19.1. Ma­t. 20.29. Ma­rk. 10.46.

u Ma­t. 20.30.

v 15.26.

w Ma­rk. 10.48. Ma­t. 20.31.

x Ma­rk. 10.52.

y Ma­t. 15.31.

z 5.26. 9.43. 13.17. 19.37.

a 18.35. Ma­t. 20.29.

b Ezra 2.9. Ne­h. 3.20. 7.14.

c Ma­t. 25.24.

d 2.52.

e 1 La­n. 27.28. Lu­ka 17.6.

f Jo­ha. 1.38.

g 10.38.

h 15.2.

i 15.2.

j 9.12.

k 3.14.

l 3.14.

m Eks. 22.1. 2 Sa­m. 12.6.

n 5.14. 7.5. Eks. 18.4.

o 3.8. 16.24,30. Ro­ma 4.11,12,16. Ga­l. 3.7.

p 13.16.

q Ma­t. 18.11.

r Ma­t. 18.12. Jo­ha. 4.23.

s 20.11,12. Se­b. 12.3.

t 17.20. Se­b. 1.6.

u 1 Ko­r. 1.26.

v Ma­t. 25.14-30.

w Ma­rk. 13.34.

x Ma­t. 25.1.

y Jo­ha. 1.11.

z 6.10. Ma­t. 25.21.

a 19.13.

b Jo­ha. 11.44. 20.7. Se­b. 19.12.

c Ma­t. 25.24.

d 2 Sa­m. 1.16. Jo­be 15.6.

e Ma­t. 25.26.

f Ma­t. 21.12.

g 3.13.

h Ma­t. 25.27.

i Ma­t. 13.12.

j 19.14.

k 1 Sa­m. 11.12. Ma­t. 22.7. Lu­ka 20.16.

l Ma­rk. 10.32. Lu­ka 13.22.

m 2.4.

n Ma­t. 21.1-11. Ma­rk. 11.1-10.

o Ma­rk. 11.5.

p Jo­ha. 12.12-15.

q 18.43.

r Jo­ha. 12.17,18.

s Jo­ha. 12.13. Ma­t. 25.34.

t 2.14.

u Ma­t. 21.15,16.

v Ha­b. 2.11.

w 19.37.

x Jo­ha. 11.35. He­b. 5.7.

y 13.9. Tshu. 9.14.

z Isa. 29.3. 37.33. Je­r. 6.6. He­z. 4.2. 26.8.

a 21.20.

b Isa. 29.4.

c 1.64.

d Ma­rk. 13.2. Lu­ka 21.6. Ma­t. 24.2.

e Da­n. 9.24.

f 1 Pe­t. 2.12. Lu­ka 1.68,78. Jo­be 10.12. Je­r. 6. 6.

g Ma­t. 21.12,13,16. Ma­rk. 11.15,17,18. Jo­ha. 2.13-17.

h Isa. 56.7.

i Je­r. 7.11.

j 20.1. Ma­t. 26.55.

k Ma­rk. 11.18. Jo­ha. 7.19. Ma­t. 21.46. Lu­ka 20.19.

l Ma­rk. 6.21.

a Ma­t. 21.23-27. Ma­rk. 11.27-33.

b 19.47. Ma­t. 26.55.

c Ma­t. 24.48.

d 7.29.

e Ma­t. 21.33-46. Ma­rk. 12.1-12.

f 8.27.

g 20.12. 19.11.

h 20.12. 19.11.

i 3.15.

j Ro­ma 3.4,6,31. 6.2,15. 9.14. 11.1,11. 1 Ko­r.6.15. Ga­l. 2.17. 3.21. 6.14.

k 22.61.

l Hla­b. 118.22.

m 19.47.

n Ma­t. 22.15-33. Ma­rk. 12.13-27.

o 14.1.

p 14.1.

q 20.26.

r 12.11.

s Ma­t. 27.2. Lu­ka 3.1. 23.1.

t Ma­rk. 12.14,32.

u 23.2. Ro­ma 13.6,7.

v 1 Ko­r. 3.19. 2 Ko­r. 4.2. 11.3. Efe. 4.14. 2 Ko­r. 12.16.

w 20.20.

x Du­te. 25.5.

y 21.36. Se­b. 5.41. 2 The­s. 1.5.

z Ro­ma 8.23.

a Ma­rk. 12.26.

b Eks. 3.6.

c Ro­ma 6.10,11. Ga­l. 2.19.

d Ma­t. 22.34. Ma­rk. 12.28.

e Ma­t. 22.46. Ma­rk. 12.34.

f Ma­t. 22.41-45. Ma­rk. 12.35-37.

g Hla­b. 110.1.

h Ma­rk. 12.38-40. Ma­t. 23.5-7. 23.14.

i 11.43.

j Ma­t. 23.6. Ma­rk. 12.39.

k 14.7, 8.

l Ma­t. 23.6. Ma­rk. 12.39.

a Ma­rk. 12.41-44.

b 21.1,5.

c 21.1,5.

d Ma­t. 24.1-51. Ma­rk. 13.1-37.

e 19.44.

f 17.23.

g Ma­t. 24.5.

h 17.23.

i 1 Ko­r. 14.33.

j 24.37.

k 17.7. Ma­t. 13.21.

l Ma­t. 10.17-22.

m Se­b. 4.3. 5.18. 12.4. 16.24. 21.27. 2 Ko­r. 11.23. Ma­t. 10.18.

n Fi­l. 1.28. 2 The­s. 1.5.

o 9.44. 1.66.

p 12.11.

q Eks. 4.12.

r Ma­t. 10.30. 1 Sa­m. 14.45.

s Ro­ma 5.3. Ja­k. 1.3.

t Ma­t. 10.9. Se­b. 1.18. 8.20. 22.28. Lu­ka 18.12. 1 The­s. 4.4.

u 19.43.

v Da­n. 9.27.

w Jo­ha. 4.35. Ja­k. 5.4.

x 17.31.

y 18.7,8. Ma­t. 24.22.

z Da­n. 9.24-27. 12.1.

a 1 Ko­r. 7.26.

b He­b. 11.34. Ge­n. 34.26.

c Isa­m. 11.2. Da­n. 8.13.

d Da­n. 12.7. Ro­ma 11.25.

e 2 Ko­r. 2.4.

f Ma­t. 24.14.

g 13.11.

h Ro­ma 8.23. Efe. 4.30.

i 12.57.

j 17.3.

k Ro­ma 13.13. 1 Pe­t. 4.7.

l 1 Ko­r. 6.3,4.

m 1 The­s. 5.3. Lu­ka 12.40.

n Tshu. 9.12.

o Ma­rk. 13.33.

p 18.1.

q 20.35.

r Isa­m. 6.17. Efe. 6.13,14. Hla­b. 1.5.

s Ma­t. 26.55.

t Jo­ha. 8.2.

u Ma­t. 21.17. Lu­ka 22.39. Jo­ha. 18.2.

v Jo­ha. 8.1.

w Jo­ha. 8.2.

x Jo­ha. 8.2.

a 22.1,2, Ma­t. 26.2-5. Ma­rk. 14.1,2.

b Jo­ha. 13.2,27. Se­b. 5.3.

c Ma­t. 26.14-16. Ma­rk. 14.10,11.

d 22.52. Se­b. 4.1.

1 ixu­ku: ku­mbe, si­nge­kho isi­phi­thi­phi­ti.

e Ma­t. 26.17-19. Ma­rk. 14.12-16.

f Se­b. 8.14.

g Ma­t. 26.20. Ma­rk. 14.17.

h Ma­rk. 6.30.

i 12.50.

j 22.30. 14.15.

k Ma­t. 15.36.

l Ma­t. 26.29. Ma­rk. 14.25.

m 22.19,20, Ma­t. 26.26-28. Ma­rk. 14.22-24. 1 Ko­r. 11.23-25. Jo­ha. 6.51.

n Ma­t. 15.36.

o 1 Ko­r. 11.24,25.

p Ma­t. 26.21,23. Jo­ha. 13.18,21,26.

q Ma­t. 26.24. Ma­rk. 14.21.

r Se­b. 2.23. 10.42. 17.26,31. Ro­ma 1.4. Se­b. 4.28.

s Jo­ha. 13.22. Ma­t. 26.22. Ma­rk. 14.19.

t Ma­rk. 9.34. Lu­ka 9.46.

u Ma­rk. 10.42.

v Ma­t. 20.25-28. Ma­rk. 10.42-45.

w Ma­t. 23.11. Ma­rk. 9.35. Lu­ka 9.48.

x 1 Pe­t. 5.5.

y Se­b. 15.22. He­b. 13.7,17,24.

z Ma­t. 20.28. Lu­ka 12.37. Jo­ha. 13.4,5.

a Ma­t. 20.28. Lu­ka 12.37. Jo­ha. 13.4,5.

b 4.13. He­b. 2.18. 4.15.

c Se­b. 3.25. He­b. 10.16.

d Ma­t. 25.34. Se­b. 14.22. 2 Ko­r. 1.7. 2 Ti­m. 2.12.

e Ma­t. 8.11. 26.29. Lu­ka 22.16.

f Ma­t. 19.28.

g 1 Pe­t. 5.8. 1 La­n. 21.1.

h Amos 9.9.

i Jo­ha. 17.9,11,15.

j Hla­b. 51.13. Jo­w. 2.13. Ma­t. 13.15. Se­b. 3.19. Ma­t. 18.3.

k Jo­ha. 21.15,16,17. Jo­be 22.30.

l Ma­t. 26.33. Ma­rk. 14.29.

m Ma­t. 26.35. Ma­rk. 14.31. Jo­ha. 13.37.

n Ma­t. 26.34. Ma­rk. 14.30. Jo­ha. 13.38.

o Ma­t. 10.9,10.

p 10.4.

q 15.22.

r 10.4.

s Isa. 53.12. Ma­rk. 15.28.

t Ma­rk. 3.26. Jo­ha. 17.4. 19.30.

u Ma­t. 26.30,36. Ma­rk. 14.26,32. Jo­ha. 18.1.

v Ma­t. 21.1.

w 21.37. Jo­ha. 18.2.

x 22.40-42. 22.45,46, Ma­t. 26.36-46. Ma­rk. 14.32-42.

y 22.46. Ma­t. 6.13.

z Se­b. 7.60.

a Se­b. 12.7.

b He­b. 5.7.

c 22.40.

d Ma­t. 26.47-56. Ma­rk. 14.43-50. Jo­ha. 18.3-11.

e 22.38.

f Ma­t. 20.34.

g 22.4.

h Ma­rk. 14.35.

i Ko­l. 1.13. Se­b. 26.18. Efe. 6.12. Jo­ha. 19.11.

j Ma­t. 26.57. Ma­rk. 14.53.

k Ma­t. 26.58. Ma­rk. 14.54. Jo­ha. 18.15.

l Ma­t. 26.69-75. Ma­rk. 14.66-72. Jo­ha. 18.16-18,25.

m Ma­t. 26.3.

n 4.20.

o Jo­ha. 18.26.

p Se­b. 12.15.

q 20.17.

r 22.34.

s Ma­t. 26.67,68. 27.1. 26.63-65. Ma­rk. 14.65. 15.1. 14.61-64. Jo­ha. 18.19-24.

t Ma­t. 27.29.

u Ma­t. 27.39. Ma­rk. 15.29. Lu­ka 23.39.

v Ma­t. 27.1. Ma­rk. 15.1. Jo­ha. 18.24,28.

w Se­b. 22.5.

x Ma­t. 5.22.

y 6.37.

z He­b. 1.3.

a Jo­ha. 1.49.

b Ma­t. 27.11. Ma­rk. 14.62. Ma­t. 26.64.

a Ma­t. 27.2. Ma­rk. 15.1. Jo­ha. 18.28.

b Se­b. 13.8,10. Lu­ka 23.14. Se­b. 24.5.

c Ma­t. 22.21. Ma­rk. 12.17. Lu­ka 20.20.

d 20.22.

e Jo­ha. 18.33,36,37. 19.12. Se­b. 17.7.

f Ma­t. 27.11,12. Ma­rk. 15.2,3.

g Jo­ha. 18.33,36,37. 19.12. Se­b. 17.7.

h Ma­t. 27.23,24. Ma­rk. 15.14. Lu­ka 23.14,22. Jo­ha. 18.38. 19.4,6. 1 Pe­t. 2.22.

i Ma­rk. 15.11.

j Ma­t. 4.12,23. Ma­rk. 1.14. Lu­ka 4.14. Jo­ha. 1.43. 2.11.

k 13.1.

l 3.1.

m 23.15,11. Fi­li­m. 1.12.

n 9.9.

o Ma­t. 14.1. Ma­rk. 6.14.

p Se­b. 18.28.

q Ma­t. 22.7. Se­b. 23.10,27.

r Ma­rk. 9.12.

s 23.36. Ma­t. 27.29.

t Ma­t. 27.28.

u Se­b. 10.30. Ja­k. 2.2,3. Isa­m. 15.6.19. 8.

v 23.15,11. Fi­li­m. 12.

w Se­b. 4.27.

x 23.1,2.

y Se­b. 13.8,10. Lu­ka 23.14. Se­b. 24.5.

z Se­b. 4.9.

a 23.4.

b 23.15,11. Fi­lim 1.12.

c 23.22. Ma­t. 27.26. Ma­rk. 15.15. Jo­ha. 19.1.

d Ma­t. 27.15-26. Ma­rk. 15.6-15. Jo­ha. 18.39,40.

e Jo­ha. 19.15. Se­b. 21.36. Lu­ka 23.5. Se­b. 3.14.

f Jo­ha. 19.15. Se­b. 21.36. Lu­ka 23.5. Se­b. 3.14.

g 23.4,14.

h 23.22. Ma­t. 27.26. Ma­rk. 15.15. Jo­ha. 19.1.

i Jo­ha. 19.15. Se­b. 21.36. Lu­ka 23.5. Se­b. 3.14.

j Jo­ha. 19.16.

k Ma­t. 27.32. Ma­rk. 15.21. Jo­ha. 19.17.

l 8.52.

m 2 Kho. 19.21.

n Ma­t. 24.19. Ma­rk. 13.17. Lu­ka 21.23. Ho­s. 9.12-14. Ho­s.9.16.

o Ho­s. 10.8. Isa. 2.10,19,21. Isa­m. 6.16.

p He­z. 20.47. Hla­b. 1.3.

q 1 Pe­t. 4.17. Je­r. 25.29.

r Ma­t. 27.38. Ma­rk. 15.27. Jo­ha. 19.18.

s 10.1.

t Ma­t. 27.33. Ma­rk. 15.22. Jo­ha. 19.17.

u Ma­t. 27.38. Ma­rk. 15.27. Jo­ha. 19.18.

v 23.46. Ma­t. 11.25.

w Isa. 53.12. Ma­t. 5.44.

x Se­b. 3.17.

y Ma­t. 27.35. Ma­rk. 15.24. Jo­ha. 19.23.

z Hla­b. 22.17.

a Ma­t. 27.41,42. Ma­rk. 15.31. Jo­ha. 3.1.

b 16.14.

c Isa. 28.16. Ma­t. 24.22.

d Ma­t. 27.29.

e Ma­t. 27.48.

f Ma­t. 27.42.

g Ma­t. 22.20.

h Jo­ha. 19.20.

i Se­b. 21.40.

j Jo­ha. 19.20.

k Ma­t. 27.37. Ma­rk. 15.26. Jo­ha. 19.19.

l Ma­t. 27.44. Ma­rk. 15.32.

m 22.65.

n 23.35.

o Se­b. 28.6.2 The­s. 3.2.

p Ma­rk. 14.25. Ma­t. 25.31.

q 2 Ko­r. 12.4. Isa­m. 2.7. Ge­n. 2.8.

r Ma­t. 24.29. Ma­rk. 13.24.

s Ma­t. 27.51. Ma­rk. 15.38.

t Ma­t. 27.50. Ma­rk. 15.37.

u 23.34.

v Hla­b. 31.5. Se­b. 7.59. 1 Pe­t. 2.23.4.19.

w Jo­ha. 10.18.

x Ma­rk. 15.37. Ma­t. 27.50. Jo­ha. 19.30.

y Ma­t. 27.54. Ma­rk. 15.39.

z Ma­t. 15.31.

a 18.13.

b Hla­b. 88.8. Lu­ka 2.44. Hla­b. 38.11.

c Ma­t. 27.55. Ma­rk. 15.40. Jo­ha. 19.25.

d Ma­t. 27.57-61. Ma­rk. 15.42-47. Jo­ha. 19.38-42.

e Ma­rk. 15.43.

f Se­b. 11.24.

g Ma­rk. 15.43.

h 2.25,38.

i Ma­rk. 11.2. Lu­ka 19.30.

j Ma­t. 27.62.

k Ma­t. 28.1.

l 8.2.

m Ma­rk. 15.47.

n Ma­rk. 16.1. Lu­ka 24.1. Jo­ha. 19.39.

o Eks. 20.10.

a Ma­t. 28.1-8. Ma­rk. 16.1-8.

b Jo­ha. 20.1.

c 23.56.

d Jo­ha. 20.1. Ma­t. 27.60. Ma­rk. 15.46.

e 9.7.

f Se­b. 1.10. Jo­sh. 5.13.

g Jo­ha. 20.12. Ma­t. 28.2. Ma­rk. 16.5.

h 2.9. Se­b. 12.7.

i Se­b. 1.10. Jo­sh. 5.13.

j Ma­t. 17.22,23. Ma­rk. 9.30,31. Lu­ka 23.44.

k Ma­t. 20.19. Jo­ha. 3.14. 8.28. 12.32.

l 24.46. Ma­t. 27.63.

m Jo­ha. 2.22. Se­b. 11.16. Jo­ha. 14.26.

n Ma­t. 28.8. Ma­rk. 16.8,10. Jo­ha. 20.18.

o Ma­t. 27.56.

p 8.3.

q Ma­t. 27.56.

r 24.1.

s Ma­rk. 6.30.

t Ma­rk. 16.11. Lu­ka 24.25,41.

u Jo­ha. 20.3,6,10.

v Jo­ha. 20.5,11.

w Jo­ha. 20.10.

x Ma­rk. 16.12.

y Jo­ha. 11.18.

z 24.36.

a Jo­ha. 20.14.21.4. Lu­ka 24.31.

b Ma­t. 6.16. Ge­n. 40.7. Da­n. 1.10.

c Jo­ha. 19.25.

d Jo­ha. 6.14.

e Se­b. 7.22. Se­b. 2.22.

f Se­b. 2.23. 5.30. 13.27,28.

g Jo­ha. 3.1.

h 1.68. 2.38. Se­b. 1.6.

i Ma­t. 28.1,8. Ma­rk. 16.1,2,10. Jo­ha. 20.18.

j 24.1.

k 24.3.

l 24.4.

m 24.5-7.

n 24.12. Jo­ha. 20.3.

o 24.7,44,46. Jo­ha. 3.14. Ma­t. 26.24.

p 24.44,45. Jo­ha. 1.45.5.46. Se­b. 8.35.26.22.

q Ge­n. 3.15. 12.3. 18.18. 22.18. 26.4. 49.10. Na­ni 21.9. 24.17. Du­te. 18.15,18,19.

r Isa. 4.2. 7.14. 9.6. 40.10,11. 50.6. 52.13. 53.12. 12.12. 61.1. 63.16. Je­r. 23.5,6. 33.14-16. He­z. 34.23. 37.25. Da­n. 9.24-27. Ho­s. 11.1. Mi­ka 5.2. Ze­k. 6.12. 9.9. 11.13. 12.10. 13.7. Ma­l. 3.1. 4.2. Jo­ha. 1.45.

s 24.44,45. Jo­ha. 1.45. 5.46. Se­b. 8.35. 26.22.

t Ge­n. 32.26. Ru­the 1.15.

u Se­b. 16.15. Ge­n. 19.3.

v 9.12.

w Ma­t. 14.19.

x 24.16.

y 4.30.

z Hla­b. 39.3. Je­r. 20.9.

a Se­b. 17.3. Lu­ka 24.45.

b Ma­rk. 16.13.

c Se­b. 1.14.

d 1 Ko­r. 15.5.

e 24.30,31.

f Jo­ha. 20.19,26. Lu­ka 24.15.

g Ma­rk. 16.14. Jo­ha. 20.19. 1 Ko­r. 15.5.

h 10.5. Jo­ha. 14.27.

i Jo­ha. 20.19,26. Lu­ka 24.15.

j 21.9.

k Ma­t. 14.26. Ma­rk. 6.49.

l 2.35.

m 1 Jo­ha. 1.1. Jo­ha. 20.20,27.

n Jo­ha. 1.14.

o Hla­b. 22.16.

p Ge­n. 45.26. Jo­be 9.16. Lu­ka 24.52.

q Se­b. 12.14.

r Jo­ha.21.5.

s 1 Sa­m. 14.27.

t Jo­ha. 21.13. Se­b. 10.41. Se­b. 1.4. Lu­ka 24.30.

u Ma­t. 16.21. Lu­ka 24.6.

v 24.7,26,44.

w 24.27.

x 24.27.

y Hla­b. 16.9,10. 22.1. 69.1. 88.8,18. 110.1. 118.22,26. 132.11.

z Se­b. 16.14.24.32.

a 24.7,26,44.

b 24.7.

c Se­b. 5.31. Se­b. 13.38.

d Isa. 49.6. Ho­s. 2.23. Mi­ka 4.2. Ma­l. 1.11. Se­b. 17.30. Ma­t. 28.19.

e Se­b. 2.14-47. Isa. 2.3.

f Se­b. 1.8,22. 2.32. 3.15. 5.32. 10,39,41. 13.31. 1 Pe­t. 5.1. Jo­ha. 15.27. Se­b. 4.33.

g Se­b. 1.4. Isa. 44.3. Jo­w. 2.28. Jo­ha. 14.26.

h Hlu. 6.34.Se­b. 2.4.

i Se­b. 1.8.

j Ma­t. 21.17. Se­b. 1.12.

k Ma­rk. 16.19. Jo­ha. 20.17. Se­b. 1.9. Jo­ha. 20.17. Efe. 4.8-10. 2 Kho. 2.11.

l Ma­t. 28.9,17.

m Se­b. 1.12.

n 24.41. Jo­ha. 16.22.

o Se­b. 2.46. 5.42. Se­b. 3.1. 5.21.

p 2.28.

a Ge­n. 1.1. 1 Jo­ha. 1.1. Jo­ha. 17.5. Ko­l. 1.17. Jo­be 28.20-28. Za­ga 8.12,22-30.

b 1.14.17.22. 1 Jo­ha. 5.7. Isa­m. 19.13.

c 1 Jo­ha. 1.2.

d Fi­l. 2.6.

e Hla­b. 33.6. Jo­ha. 1.10. 1 Ko­r. 8.6. Efe. 3.9. Ko­l. 1.16. He­b. 1.2. 11.3. 2 Pe­t. 3.5.

f 5.26. 11.25. 6.57. 1 Jo­ha. 5.11,19. 1 Jo­ha. 1.1.

g 1.9. 8.12. 9.5. 12.46.

h 3.19.

i 3.19.

j Efe. 3.18.

k Ma­l. 3.1. Jo­ha. 1.33.

l Ma­t. 3.1. Ma­rk. 1.4. Lu­ka 3.2.

m Se­b. 19.4.

n 5.35.

o 1.4. Isa. 49.6. 1 Jo­ha. 2.8.

p 1.14. 3.19. 12.46.

q 1.3.

r 16.32. Lu­ka 19.14. Se­b. 3.26. 13.46.

s 13.1. Se­b. 4.23. 24.23. 1 Ti­m. 5.8.

1 ama­ndla: ku­mbe, ilu­nge­lo.

t 1 Jo­ha. 3.1. Isa. 56.5. Du­te. 14.1.

u 3.3,6,7. 1 Pe­t. 1.23.

v Ja­k. 1.18.

w Isa­m. 7.15. 21.3. Le­vi 26.11.

x Ma­t. 1.16. Lu­ka 24.39. Ro­ma 1.3. 1 Ti­m. 3.16. He­b. 2.14. 1 Jo­ha. 4.2. Ga­l. 4.4.

y Isa­m. 7.15. 21.3. Le­vi 26.11.

z Isa. 40.5. Lu­ka 9.32. 2.11. 11.40.

a 2 Pe­t. 1.17.

b 1.33. Ma­l. 3.1.

c 1.17.

d 1.32,34. 3.26,32. 5.33. 1.19.

e 7.37.

f Ma­t. 3.11. Ma­rk. 1.7. Lu­ka 3.16. Jo­ha. 1.27,30. 3.30,31.

g Da­n. 6.3.

h 8.58.

i 1.30. 15.18.

j Efe. 4.13. Ko­l. 1.19. 2.9,10. Jo­ha. 1.14. 3.34. Ro­ma 15.29.

k Eks. 20.1. 24.3. Du­te. 4.44. 5.1. 33.4. Jo­ha. 7.19. Se­b. 7.38.

l 1.14. Ro­ma 6.14. Ro­ma 3.24. 5.21.

m 8.32. 14.6.

n Eks. 33.20. Du­te. 4.12. Ma­t. 11.27. Lu­ka 10.22. Jo­ha. 5.37. 6.46. 12.41. 1 Ti­m. 1.17.6.16. He­b. 11.27. 1 Jo­ha. 4.12,20.

o 16.32. Lu­ka 19.14. Se­b. 3.26. 13.46.

p 1.14. 3.16,18. 1 Jo­ha. 4.9.

q 3.13. 7.34.

r Lu­ka 16.22.

s 3.32.

t 1.15. 5.33.

u 5.10.

v 3.28. Se­b. 13.25.

w Ma­t. 11.14.

x Du­te. 18.15,18. Jo­ha. 6.14.

y Isa. 40.3. Ma­t. 3.3. Ma­rk. 1.3. Lu­ka 3.4.

z 3.28.

a He­z. 36.25. Ze­k. 13.1. Ma­rk. 7.4.

b He­z. 36.25. Ze­k. 13.1. Ma­rk. 7.4.

c 1.20,21.

d Ma­t. 3.11. Ma­rk. 1.8. Lu­ka 3.16.

e 12.35. Lu­ka 17.21.

f Ma­l. 3.1.

g 1.15,30. Se­b. 19.4.

h Ma­rk. 1.7.

i Hlu. 7.24.

j 3.26. 10.40. 1.43. Ma­t. 3.1.

k Eks. 12.3. Isa. 53.7. Jo­ha. 1.36. Se­b. 8.32. 1 Pe­t. 1.19. Isa­m. 5.6,8,12,13. 6.1,16.

l 1 Jo­ha. 3.5. Ko­l. 2.14. Eks. 28.38.

m 1.15,27.

n 1.15.

o 7.4.

p Lu­ka 1.17,76,77.

q 1.15,34.

r Ma­t. 3.16.

s Ma­t. 3.11. Ma­rk. 1.8. Lu­ka 3.16. Se­b. 1.5.

t 1.15,34.

u 1.49. Ma­t. 14.33.

v Isa. 40.3. Ma­t. 3.3. Ma­rk. 1.3. Lu­ka 3.4.

w 1.29.

x 18.4,7. 20.15.

y Ma­t. 23.7,8. 26.25,49. Ma­rk. 9.5. 11.21. 14.45. Jo­ha. 1.49. 3.2,26. 4.31. 6.25. 9.2. 11.8. Ma­rk. 10.51. Jo­ha. 20.16.

z 1.42. Ma­t. 4.18-22. Ma­rk. 1.16-20. Lu­ka 5.2-11.

a 5.18.

2 Me­si­ya: ku­mbe, ogco­tshi­we­yo.

b 4.25.

c 1.36. Ma­t. 19.26.

d Ma­t. 16.17.

e Jo­be 30.6. Je­r. 4.29. Ma­t. 10.2. 16.18.

f 1.29,35. 2.1.

g 1.28.

h Ma­t. 10.3. Ma­rk. 3.18. Lu­ka 6.14. Jo­ha. 1.43,45,46,48. 6.5,7. 12.21,22. 14.8,9. Se­b. 1.13.

i Ma­t. 11.21.

j 1.46-49.21.2.

k Lu­ka 24.27.

l Lu­ka 24.27.

m Ma­t. 2.23.

n 6.42.

o 7.41,42,52.

p Hla­b. 73.1. Ro­ma 9.4,6. Jo­ha. 8.39. Ro­ma 2.29. Ga­l. 3.7,29.

q Hla­b. 32.2. Hla­b. 15.1,2.

r 1.38.

s 1.34. Lu­ka 22.70. Jo­ha. 6.69. Ma­t. 14.33.

t Ma­t. 27.42.

u 16.31. 20.29.

v 13.19.

w He­z. 1.1.

x Ge­n. 28.12.

y Da­n. 7.13.

a 1.29,35,43.

b 2.11. 4.46. 21.2.

c 1.40,42,43,45. 3.22. 6.3,67,70,71.

d Ma­t. 22.2.

e 19.26.

f 2 Sa­m. 16.10.

g 7.6. 7.30.

h 3.25. Ma­rk. 7.3,4.

i Ezra 7.22. 2 La­n. 4.5.

j 2.8.

k 4.46.

l Ma­t. 24.49. Lu­ka 12.45. Se­b. 2.15. 1 Ko­r. 11.21. Efe. 5.18. 1 The­s. 5.7. Isa­m. 17.2,6.

m 2.11. 4.46. 21.2.

n 1.14.

o 4.46,47,49,51.

p Ma­t. 12.46.

q Eks. 12.14. Le­vi 23.5. Du­te. 16.1. Jo­ha. 2.23. 5.1. 6.4. 11.55.

r Lu­ka 2.4.

s Ma­t. 21.12,13. Ma­rk. 11.15-17. Lu­ka 19.45,46. Ma­l. 3.1-3.

t Se­b. 27.32.

u Lu­ka 2.49.

v Hla­b. 69.9.

w 5.10.

x Ma­t. 12.38. Ma­t. 21.23.

y Efe.2.14. 1 Jo­ha. 3.8. Ma­t. 12.33.

z Ma­t. 26.61. 27.40. Ma­rk. 14.58. 15.29.

a 10.18.

b 5.10.

c 1 Ko­r. 6.19. Ko­l. 2.9. 1 Ko­r. 3.16. 2 Ko­r. 6.16.

d Lu­ka 24.8. Jo­ha. 2.17. 12.16. 14.26.

e Hla­b. 16.10. Ho­s. 6.2. Lu­ka 24.27,44. Jo­ha. 20.9. Se­b. 13.34,35. 1 Ko­r. 15.4.

f 2.11. Jo­ha. 3.2. 4.45. 11.45. 12.18.

g 6.61,64. 13.11. 16.30. 21.17. 1 Sa­m. 16.7. Ma­t. 9.4.

a 3.4,9. 7.50. 19.39.

b Lu­ka 18.18. Lu­ka 23.35. 24.20. 7.26,48. 12.42. Se­b. 3.17. 4.5,8. 13.27.

c 3.4,9. 7.50. 19.39.

d 7.50. 19.39. 12.42.

e 1.38.

f 2.11,23. 5.36. 9.16,33. 14.10,11. Se­b. 2.22.

g Se­b. 10.38.

h Ma­t. 19.28. Jo­ha. 1.13. Ga­l. 6.15. Ja­k. 1.18. 1 Pe­t. 1.3,23. 1 Jo­ha. 3.9. 5.18.

1 ngo­ku­tsha: ku­mbe, ngo­kwa­phe­zu­lu.

i Ga­l. 4.9.

j 4.11. 6.31. 8.33.

k Se­b. 2.38. Efe. 5.26. Ti­t. 3.5. He­b. 10.22. Jo­ha. 13.8.

l Ma­rk. 16.16.

m Se­b. 2.38. Efe. 5.26. Ti­t. 3.5. He­b. 10.22. Jo­ha. 13.8.

n 1.13. 1 Ko­r. 15.50. Jo­be 14.4.

2 ngo­ku­tsha: ku­mbe, ngo­kwa­phe­zu­lu.

o 5.28.

p Tshu. 11.5. 1 Ko­r. 2.11.

q 6.52,60.

r Lu­ka 2.46. Jo­ha. 9.30. 11.28.

s 3.32.

t 3.32.

u Za­ga 30.4. Jo­ha. 6.62. Se­b. 2.34. 1 Ko­r. 15.47. Du­te. 30.12. Jo­ha. 3.31. 16.28. Efe. 4.9,10.

v 6.38,42,51,58. 3.31.

w 1.18. 7.34.

x Na­ni 21.9.

y Lu­ka 24.7,26,44,46.

z 8.28. 12.32,34.

a 3.36.

b 3.36. 6.40,47.

c Ro­ma 5.8. 1 Jo­ha. 4.9. 1 Jo­ha. 4.16.

d Ro­ma 8.32. Ge­n. 22.16.

e 3.18. 1.18. He­b. 11.17.

f 3.36.

g 10.36.

h 8.15. 12.47. 5.45. 8.11. 9.39.

i Ma­t. 18.11.

j 5.24.

k Ma­rk. 16.16.

l 3.18. 1.18. He­b. 11.17.

m 1.4,9. 12.46.

n 1.5.

o 12.43. 2 Ti­m. 3.4. Jo­ha. 5.35.

p 7.7.

q Jo­be 24.13,16,17. Ro­ma 13.12. Efe. 5.13.

r 5.29.

s 8.9,46. 16.8. Efe. 5.11,13.

3 uku­so­lwa: ku­mbe, uku­bo­nwa.

t 5.29.

u 2.23.

v 2.2.

w 4.2.

x Ge­n. 33.18. Jo­sh. 15.32. 1 Sa­m. 9.4. Ma­t. 3.1.

y Ge­n. 33.18. Jo­sh. 15.32. 1 Sa­m. 9.4. Ma­t. 3.1.

z Ma­t. 3.5,6.

a Ma­t. 4.12. 14.3. Ma­rk. 6.17. Lu­ka 3.20. Jo­ha. 5.35.

b 2.6.

c 1.38.

d 1.28. 10.40.

e 1.7,15,34. 3.32.

4 ukwe­mu­ke­la: ku­mbe, uku­zi­tha­the­la.

f 1 Ko­r. 4.7.

g Ja­k. 1.17.

h 1.20,27.

i Ma­l. 3.1. Ma­rk. 1.2. Lu­ka 1.17. Jo­ha. 1.23.

j Ma­t. 25.1.

k Hlu. 14.20. 2 Ko­r. 11.2. Ma­t. 9.15.

l Lu­ka 22.15.

m Je­r. 7.34.

n Ma­t. 3.11.

o 3.13. 1.15. 8.23.

p 3.3,7.

q Ro­ma 9.5. Efe. 1.21. Fi­l. 2.9.

r 1 Ko­r. 15.47.

s 3.13. 1.15. 8.23.

t 1 Ko­r. 15.47.

u Ro­ma 9.5. Efe. 1.21. Fi­l. 2.9.

v 3.11. 1.18. 8.38.

w 8.26. 15.15.

x 1.10,11. 3.19.

y 6.27.

z Ro­ma 3.4. 1 Jo­ha. 5.10.

a 7.16.

b Isa. 27.8. He­z. 4.16. Jo­ha. 1.14,16.

c 5.20. Ma­t. 3.17.

d Ma­t. 28.18.

e Ha­b. 2.4. Jo­ha. 1.12. 6.40,47. 11.25. 20.31. 3.15,16,18. Ro­ma 1.17.

a 3.22,26.

b 1 Ko­r. 1.14-17.

c 3.22. 7.1. 4.47,54.

d 2.11,12.

e Lu­ka 17.11.

f 1 Kho. 16.24.

g Jo­sh. 17.7. Se­b. 7.16.

h Ge­n. 33.19. 48.22. Jo­sh. 24.32. Jo­ha. 4.12.

i Lu­ka 11.6.

j 2 Kho. 7.7,10. Ma­rk. 4.36.

k 19.14. 1.39.

l 4.5,39.

m Lu­ka 9.53. Ma­t. 10.5. Se­b. 10.28.

n 7.38,39. Je­r. 2.13. Ze­k. 14.8. Isa. 12.3. 44.3. He­z. 36.25. Ze­k. 13.1.

o 6.35,51,58. 7.37.

p 6.54.

q 6.34.

r 16.8.

s 6.14.

t Hlu. 9.7. Ge­n. 12.6,7. 13.4. 33.18,20. Du­te. 11.29. Jo­sh. 8.33.

u Du­te. 12.5.

v 5.25.

w 4.12,20.

x Ma­l. 1.11. 1 Ti­m. 2.8.

y 2 Kho. 17.28-34.

z Ge­n. 49.10. Isa. 2.3. Ro­ma 3.1,2. 9.4,5.

a 5.25.

b Fi­l. 3.3. Ju­da 1.20.

c Hla­b. 145.18.

d Lu­ka 19.10.

e 2 Ko­r. 3.17.

f Fi­l. 3.3. Ju­da 1.20.

g Hla­b. 145.18.

h 1.41.

i Du­te. 18.18. Jo­ha. 4.29,39.

j 16.13,14,15.

k 9.37. 4.42.

l 4.17,18,25.

m Ma­t. 12.23. Jo­ha. 4.33.

n 1.38.

o 4.6,8.

p 4.11,15. 2.20. 3.4. 6.34,42,52.

q Jo­be 23.12.

r 5.30. 6.38.

s 5.36. 17.4. 19.30.

t Lu­ka 6.20.

u Lu­ka 21.21.

v Ma­t. 9.37. Lu­ka 10.2. Jo­ha. 4.40.

w 1 Ko­r. 9.17,18.

x Ma­rk. 4.14.

y 4.38.

z Jo­be 31.8.

a 4.38.

b Jo­sh. 24.13.

c Se­b. 8.5,17,25.

d 4.5,8.

e 4.29.

f 1.38.

g 1.38.

h 1 Jo­ha. 4.14. 1 Ti­m. 4.10.

i 4.40.

j Ma­t. 4.12,13.

k Ma­t. 13.57. Jo­ha. 4.1,3.

l Lu­ka 9.53.

m 2.23. 3.2.

n Du­te. 16.16.

o 2.1.

p 2.9.

q Lu­ka 4.23.

r 4.3.

s 2.12. 4.49,51. 4.46.

t Ma­t. 12.38. Jo­ha. 4.42,44. 12.37.

u Ma­t. 24.24. Ma­rk. 13.22. Se­b. 4.30. 5.12. 14.3. 15.12. Ro­ma 15.19. 2 Ko­r. 12.12. He­b. 2.4. Jo­ha. 20.30. Se­b. 2.19,22,43. 6.8. 7.36. 2 The­s.2.9.

v Ma­t. 24.24. Ma­rk. 13.22. Se­b. 4.30. 5.12. 14.3. 15.12. Ro­ma 15.19. 2 Ko­r. 12.12. He­b. 2.4. Jo­ha. 20.30. Se­b. 2.19,22,43. 6.8. 7.36. 2 The­s. 2.9.

w 2.12. 4.49,51. 4.46.

x Ma­rk. 5.35. Lu­ka 8.49. Jo­ha. 11.21,22,32.

y 2.12. 4.49,51. 4.46.

z 1.39.

a 2.11. 4.45,46.

b 4.3.

a Le­vi 23.2-44. Du­te. 16.1-17. Jo­ha. 2.13.

b Lu­ka 2.4.

c Se­b. 21.40.

d Ma­t. 12.10. Lu­ka 6.6,8.

e Se­b. 12.7.

f Ma­rk. 2.11. Ma­t. 9.6. Lu­ka 5.24.

g 9.14.

h 5.15,16,18. 1.19. 2.18,20. 6.41,52. 7.1,11,13,15,35. 8.22.

i Eks. 20.10. Ne­h. 13.19. Je­r. 17.21,22. Ma­t. 12.2. Ma­rk. 2.24. 3.4. Lu­ka 6.2. 13.14.

j 8.11.

k Ma­t. 12.45. Ezra 9.14.

l 5.15,16,18. 1.19. 2.18,20. 6.41,52. 7.1,11,13,15,35. 8.22.

m 5.15,16,18. 1.19. 2.18,20. 6.41,52. 7.1,11,13,15,35. 8.22.

n 5.16. 7.19.

o 5.18. 7.23. Ma­t. 12.14.

p Hlu. 18.14.

q Ma­t. 11.12. Jo­ha. 2.10. 16.24.

r 9.4. 14.10.

s 15,16,18. 1.19. 2.18,20. 6.41,52. 7.1,11,13,15,35. 8.22.

t 5.16. 7.19.

u 5.18. 7.23. Ma­t. 12.14.

v Ma­t. 26.66.

w 1.41. 5.43.

x 10.33. 19.7. Fi­l. 2.6.

y Hlu. 18.14.

z 5.30. 8.28. 14.10. 8.16,38. 11.51. 12.49. 10.30.

a 3.35.

b 4.12. Ma­rk. 13.32. Lu­ka 2.52. Se­b. 1.7.

c Ro­ma 4.17. 8.11. Ephe­s. 2.5. Ko­l. 2.13. Du­te. 32.39.

d 1 Ko­r. 15.45. Jo­ha. 11.25,26.

e 5.27. Se­b. 10.42. 17.31. 1 Pe­t. 4.5. Ma­t. 28.18.

f 5.27. 9.39.

g 8.49.

h Lu­ka 10.16. 1 Jo­ha. 2.23.

i 12.44. 3.18. 8.51. 20.31. 1 Jo­ha. 5.10.

j 1 Jo­ha. 3.14.

k 4.23. 5.28. 4.21. 16.2,32.

l 5.28. Efe. 5.14.

m 11.43.

n 6.57. 1.4.

o 5.22.

p 1.12. Ma­t. 28.18.

q 5.22.

r Da­n. 7.13,14.

s 3.7.

t 5.28. Efe. 5.14.

u 1 Ko­r. 15.52. 1 The­s. 4.16.

v Da­n. 12.2.

w 3.20.

x Ma­t. 16.27.

y 3.20.

z 5.19.

a Ma­t. 26.39. Jo­ha. 6.38.

b 4.34.

c 8.14,54. 18.21.

d 5.37.

e 7.28,29. 8.55.

f 1.19.

g 1.7,15.

h 1 Jo­ha. 5.9.

i 1.8.

j 3.24.

k 2 Pe­t. 1.19.

l Ma­t. 13.20. Jo­ha.3.19.

m 1 Jo­ha. 5.9.

n 10.25,38. 14.11. 15.24. 3.2.

o 4.34.

p 17.3.

q 17.3.

r Ma­t. 3.17. 17.5. Jo­ha. 8.18. 6.27.

s Du­te. 4.12.

t 1.18.

u 1 Jo­ha. 4.13,14. 5.10.

v Lu­ka 16.29. Jo­ha. 5.45,46.

w Lu­ka 24.27. Jo­ha. 1.45.

x 1.11. 3.19. 7.17.

y 7.18. 8.50,54. 5.34. 1 The­s. 2.6.

z Ma­t. 25.24.

a Du­te. 6.5.

b 7.28.

c Ma­t. 24.5. 2 The­s. 2.3,4,8,10.

d 12.43.

e Ro­ma 2.29.

f 17.3.

g 3.17. 8.15.

h Du­te. 31.21. Jo­ha. 7.19. Ro­ma 2.12.

i Ro­ma 2.17.

j Lu­ka 24.27.

k 2 Ti­m. 3.15.

l Lu­ka 16.31.

a Ma­t. 14.13-21. Ma­rk. 6.32-44. Lu­ka 9.10-17.

b Ma­t. 4.18.

c 21.1.

d Ma­rk. 1.45.

e 6.15. Ma­rk. 6.31,32.

f 2.2.

g 2.13.

h Lu­ka 6.20.

i 1.44.

j Lu­ka 10.25. Jo­ha. 8.6.

k Ma­rk. 6.37.

l 1.40,44.

m 6.11. 21.9,10,13.

n 6.4. Jo­w. 2.23.

o Ma­t. 14.21.

p 6.23. Ma­t. 15.36.

q 6.11. 21.9,10,13.

r Ma­t. 16.9.

s Ma­t. 21.11,46. Lu­ka 7.16. 9.19. 24.19. Jo­ha. 1.21. 4.19. 7.40. 9.17.

t 11.27. Ma­t. 11.3. Ma­t. 14.33.

u Ma­t. 14.22-33. Ma­rk. 6.45-51.

v 18.36. 11.48.

w Ma­t. 14.23. Ma­rk. 6.46. Jo­ha. 6.3.

x Ma­t. 14.22,24. Ma­rk. 3.9.

y Ma­rk. 6.45.

z Ma­t. 14.24. Ma­rk. 6.47.

a 11.18.

b Ma­t. 14.32. Ma­rk. 6.51. Jo­ha. 6.17.

c 6.1.

d Ma­rk. 3.9. 4.36. Jo­ha. 21.8.

e Ma­rk. 3.9. 4.36. Jo­ha. 21.8.

f Ma­rk. 3.9. 4.36. Jo­ha. 21.8.

g 6.11.

h Ma­t. 14.34.

i 6.24,59.

j 1.38.

k Lu­ka 10.40-42.

l 4.14. 6.35,54,58.

m 4.14. 6.35,54,58.

n Ma­t. 3.17. 17.5. Ma­rk. 1.11. 9.7. Lu­ka 3.22. 9.35. Jo­ha. 1.33. 5.37. 8.18. Se­b. 2.22. 2 Pe­t. 1.17.

o 3.33. Ro­ma 15.28. 2 Ko­r. 1.22. Efe. 1.13. 4.30. Isa­m. 7.3-8. Ro­ma 4.11. 1 Ko­r. 9.2. 2 Ti­m. 2.19. Isa­m. 9.4. Jo­be 33.16.

p Je­r. 48.10. 1 Ko­r. 15.58.

q Je­r. 48.10. 1 Ko­r. 15.58.

r 1 Jo­ha. 3.23.

s Ma­t. 12.38.

t Eks. 16.15. Na­ni 11.7-9.

u Ne­h. 9.15. Hla­b. 78.24,25. 105.40. 1 Ko­r. 10.3.

v 6.50.

w 4.15.

x 6.48,58.

y 6.51. 4.10.

z 4.14. 7.37.

a 6.26. 10.26.

b 6.39. 17.2. 6.45. 10.29. 17.6,9,24.

c 10.28.

d 6.42,51,58. 3.13.

e 5.30.

f 5.30.

g 6.39. 17.2. 6.45. 10.29. 17.6,9,24.

h 18.9. 17.12.

i 6.40,44,54. 11.25.

j 12.45. 14.17.

k 6.47. 3.15,16.

l 6.54.

m 6.52. 5.10.

n 6.35,38.

o Lu­ka 4.22. Jo­ha. 1.45. Ma­t. 13.55. Lu­ka 3.23.

p 6.42,51,58. 3.13.

q Ho­s. 11.4. Jo­ha. 6.65. 12.32.

r 6.40,44,54. 11.25.

s Ma­rk. 1.2. Se­b. 13.40.

t Isa. 54.13. 1 The­s. 4.9.

u Je­r. 31.34. Mi­ka 4.2. Jo­ha. 6.37.

v 1.18.

w Ma­t. 11.27.

x 7.29. 9.16,33.

y 6.40. 3.36.

z 6.33.

a 6.31,58.

b 6.33.

c 6.51. 11.26.

d 6.35.

e 3.13.

f 6.58.

g He­b. 10.5,10. Jo­ha. 6.53.

h Lu­ka 22.19.

i 6.41.

j 7.43.

k 3.9. 6.60.

l Ma­t. 26.26-28. Ma­rk. 14.22-24. Lu­ka 22.19,20. 1 Ko­r. 11.23-27.

m Ge­n. 9.4.

n Ma­t. 26.26-28. Ma­rk. 14.22-24. Lu­ka 22.19,20. 1 Ko­r. 11.23-27.

o 6.27,40. 4.14.

p 6.39.

q 15.5. 1 Jo­ha. 3.24. 4.15,16.

r 5.26.

s 6.51,53,58.

t 6.33,48,51.

u 6.38.

v 6.31,49.

w 6.58.

x 6.24.

y 6.66.

z Ju­da 1.15.

a 6.52.

b 2.25.

c Ma­t. 11.6.

d Ma­t. 24.48.

e Ma­rk. 16.19. Lu­ka 24.51. Se­b. 1.9. Efe. 4.8.

f 3.13.

g 2 Ko­r. 3.6.

h 6.53,68.

i 6.53,68.

j 6.66.

k 2.25.

l 6.66.

m 6.71. 13.11.

n 6.44.

o 6.60,64.

p 6.70,71. 2.2.

q Ma­t. 16.16. Ma­rk. 8.29. Lu­ka 9.20. Jo­ha. 1.49. 11.27.

r 6.63. 17.8. Se­b. 5.20.

s Ma­t. 14.33.

t Ma­t. 26.63.

u Lu­ka 6.13. Jo­ha. 13.18. 15.16,19.

v 6.70,71. 2.2.

w 13.2,27. 17.12.

x 12.4. 13.2,26.

y 6.70,71. 2.2.

a 11.54. 4.1,3.

b 5.16,18.

c 7.11,13,15,35.

d Le­vi 23.34.

e Ma­t. 12.46.

f 6.66.

g 1.31. 21.1.

h Hla­b. 69.8. Ma­rk. 3.21.

i Ma­t. 12.46.

j 7.8,30. 2.4. 8.20. Ma­t. 26.18.

k 15.18.

l 3.19.

m 7.10,14. Lu­ka 2.4.

n Ma­rk. 1.15.

o 7.8,30. 8.20. 2.4. Ma­t. 26.18.

p 7.10,14. Lu­ka 2.4.

q Ma­t. 12.46.

r 11.56.

s 7.11,13,15,35.

t 7.43.

u 6.14. 7.40.

v 7.47.

w 19.38. 20.19. 9.22. 12.42.

x 7.11,13,15,35.

y 7.10,14. Lu­ka 2.4.

z 7.28.

a 7.11,13,15,35.

b Ma­t. 13.54. Ma­rk. 6.2,3. Lu­ka 4.22.Jo­ha. 7.46. Lu­ka 2.47.

c 3.34. 8.28. 12.49. 14.10,24.

d 5.40. 8.43.

e 5.41.

f 5.41.

g 1.17. Du­te. 31.10,11. Jo­ha. 7.2.

h 5.45. Lu­ka 20.47.

i 7.1,20,25. 5.16,18. 8.37,40. Ma­t. 12.14. Ma­rk. 3.6. Jo­ha. 10.39. 11.53.

j 8.48,52. 10.20. Ma­rk. 3.22.

k 7.1,20,25. 5.16,18. 8.37,40. Ma­t. 12.14. Ma­rk. 3.6. Jo­ha. 10.39. 11.53.

l 7.23.

m Le­vi 12.3.

n Ge­n. 17.10.

o Ma­t. 12.5.

p Le­vi 12.3.

q 5.16.

r 5.8,9.

s Du­te. 1.16,17. Jo­ha. 8.15.

t 7.1,20,25. 5.16,18. 8.37,40. Ma­t. 12.14. Ma­rk. 3.6. Jo­ha. 10.39. 11.53.

u 7.48. 3.1.

v Ma­t. 13.55.

w Ma­t. 25.24.

x Isa. 53.8. Jo­ha. 7.42. 19.9.

y 7.14. Ma­t. 26.55.

z 7.37.

a 7.41. 8.14,19. 9.29.

b 8.42. 5.43.

c 8.26. Ro­ma 3.4. Jo­ha. 5.32.

d 8.55.

e Ma­t. 11.27.

f 6.46.

g 17.3.

h 7.44. 10.39. Ma­t. 21.46.

i 7.44. 8.20. 19.7.

j 12.23,27. 13.1. 17.1.

k 7.44. 8.20. 19.7.

l 8.30.

m Ma­t. 12.23.

n 3.2.

o 7.45,46. Ma­t. 26.58.

p 12.35. 8.21.

q 16.5.

r 13.33. Ho­s. 5.6. Lu­ka 17.22.

s 12.35.8.21.

t 1.18. 3.13.

u 13.36.

v 7.1. 8.22.

w Hla­b. 147.2. Isa. 11.12. Ja­k. 1.1. 1 Pe­t. 1.1.

x 7.34.

y Le­vi 23.36.

z 7.28. 12.44. 1.15.

a Isa. 55.1. Jo­ha. 4.13,14. 6.35. Isa­m. 21.6. 22.17.

b Du­te. 18.15.

c Isa. 12.3. He­z. 47.1. Ze­k. 14.8. Za­ga 18.4.

d 4.10.

e Isa. 44.3.

f Jo­w. 2.28. Jo­ha. 16.7.

g Se­b. 2.4,17,33,38.

h Se­b. 19.2. Jo­ha. 1.32,33. 3.5,8,34.

i 16.7.

j 12.16,23. 13.31. 17.1. 21.19.

k 6.14.

l 4.42. 6.69. 1.20,21.

m 1.46. 7.52.

n Ma­t. 1.1.

o Mi­ka 5.2. Ma­t. 2.5. Lu­ka 2.4.

p 1 Sa­m. 16.1,4. Lu­ka 2.4.

q 9.16. 10.19. 7.12. 6.52.

r 7.30.

s 7.30.

t 7.32.

u 7.32.

v 7.32.

w 18.21,22. Ma­t. 7.29.

x 7.12.

y 1 Ko­r. 1.20,26. 2.8. Jo­ha. 12.42. Se­b. 6.7.

z 3.1.

a 3.1.

b 3.2.

c Eks. 23.1. Du­te. 1.17. 17.6,8,11. 19.15. Se­b. 23.3.

d Du­te. 1.16.

e 1.46. 7.41. 2 Kho. 14.25. Jo­sh. 19.13. 1 Kho. 17.1. 21.18. Na­h. 1.1.

a Ma­t. 21.1. Lu­ka 21.37,38. Se­b. 5.21.

b Lu­ka 21.37,38. Se­b. 5.21.

c Ma­t. 26.55.

d Lu­ka 21.37,38. Se­b. 5.21.

e Ma­t. 26.55.

f Le­vi 20.10. Du­te. 22.22.

g Du­te. 22.23,24. He­z. 16.38,40.

h Ma­t. 16.1. 19.3. 22.18,35. Ma­rk. 8.11. 10.2. 12.15. Lu­ka 11.16. 20.23. Lu­ka 10.25. Jo­ha. 6. 6.

i Lu­ka 11.54.

j 8.8. Je­r. 17.13.

k 8.11. Lu­ka 13.11. 21.28.

l Ro­ma 2.1. Jo­ha. 8.46.

m Du­te. 17.7.

n 8.8. Je­r. 17.13.

o 8.46.

p Ro­ma 2.15.

q Ma­rk. 14.19.

r 8.11. Lu­ka 13.11. 21.28.

s Lu­ka 9.56. 12.14. Jo­ha. 8.15. 3.17. 12.47.

t 5.14.

u 1.4,9. Isa. 42.6. Ma­l. 4.2. Se­b. 26.18.

v 1.4,9. Isa. 42.6. Ma­l. 4.2. Se­b. 26.18.

w 5.31.

x Isa­m. 3.14.

y 16.28.

z 8.42. 7.29. 13.3.

a 16.28.

b 9.29. 8.19. 7.28.

c Jo­be 10.4. Jo­ha. 7.24.

d 3.17. 12.47. 8.11. 5.45.

e 5.30.

f 16.32. 8.29.

g Du­te. 19.15. Na­ni 35.30.

h 5.37.

i 8.55. 16.3.

j 14.7. Ma­t. 11.27.

k Ma­rk. 12.41.

l Ma­t. 26.55.

m 7.30.

n 7.6,8.

o 7.30.

p 7.34,36. 13.33.

q 8.24.

r 8.21. 3.31.

s 7.34,36. 13.33.

t 8.48,52,57. 9.18,22. 10.19,24,31,33. 12.9,11. 5.10.

u 7.35.

v 8.21. 3.31.

w 18.36.

x 1 Jo­ha. 4.5. Jo­ha. 8.44.12.31. 16.11.

y 18.36.

z 17.14,16.

a 8.21.

b 16.9. Ma­rk. 16.16.

c 8.28. 13.19. 8.58.

d 1. 1.

e Ro­ma 3.4. Jo­ha. 7.28.

f 8.40. 3.32. 15.15.

g 8.18,26.

h 3.14. 12.32,34.

i 8.28. 13.19. 8.58.

j 5.19.

k 7.16.

l 10.38.

m 8.16.

n 4.34. 5.30. 6.38. 1 Jo­ha. 3.22.

o 7.31. 10.42. 11.45. 12.11,42.

p 15.7,8.

q 15.7,8.

r 1.17.

s 8.36. Ro­ma 6.18,22. 8.2. Ja­k. 1.25. 2.12.

t Ma­t. 3.9. Jo­ha. 8.37,39.

u 3.4. 4.11. 6.52. 8.52.

v Ro­ma 6.16,20. 2 Pe­t. 2.19.

w Ge­n. 21.10. Ga­l. 4.30.

x Lu­ka 15.31.

y Ga­l. 5.1.

z 8.36. Ro­ma 6.18,22. 8.2. Ja­k. 1.25. 2.12.

a Ro­ma 9.7.

b Ma­t. 3.9. Jo­ha. 8.37,39.

c 8.40. 7.19.

d 3.32. 5.19. 14.10.

e 8.41,44.

f Ma­t. 3.9. Jo­ha. 8.37,39.

g 1.47. Ga­l. 3.7,29.

h Ro­ma 9.7.

i 8.37.

j 8.26. 17.17.

k Ho­s. 2.4. Eks. 34.15.

l Du­te. 32.6.

m 1 Jo­ha. 5.1.

n 13.3. 16.27,28,30. 17.8.

o 7.28,29. 8.14.

p 17.3.

q 8.47. 9.27. Se­b. 22.9.

r Ma­t. 13.38.

s 8.38,41.

t Ge­n. 4.8,9. 1 Jo­ha. 3.12,15.

u Ge­n. 3.4.

v 16.32. Ma­t. 12.35.

w He­b. 4.15.

x 8.9. 16.8.

y 8.7.

z 18.37. 1 Jo­ha. 4.6.

a 8.47. 9.27. Se­b. 22.9.

b 8.47. 9.27. Se­b. 22.9.

c 8.41.

d 8.22.

e 4.39-42. Ma­t. 10.5.

f 8.52. 7.20.

g 5.23.

h 5.41.

i 14.23. 15.20. 17.6. 5.24.

j Lu­ka 2.26. Jo­ha. 11.25,26.

k 8.22.

l 8.33. Ze­k. 1.5.

m 14.23. 15.20. 17.6. 5.24.

n Ma­t. 16.28.

o 5.31.

p 16.14. Se­b. 3.13. Jo­ha. 5.41.

q 7.28,29. 8.19.

r 17.25. Ma­t. 11.27.

s 8.44.

t 15.10.

u Ma­t. 13.17. Lu­ka 10.24. He­b. 11.13.

v Lu­ka 17.22.

w 8.22.

x 17.5,24. Ko­l. 1.17. Isa­m. 1.8,11. 21.6. 22.13. Isa. 43.12. Eks. 3.14. Jo­ha. 8.24. 17.5.

y 10.31. 11.8.

z 12.36. 10.39. 5.13.

a 8.2,20.

b Lu­ka 4.30.

a 1.38.

b 9.34.

c Eks. 20.5.

d 11.4.

e 4.34. 5.19,36. 17.4.

f 11.9. 12.35. Ro­ma 13.12.

g 1.4,9.

h Ma­rk. 7.33. 8.23. 2 Kho. 2.21. Ma­t. 20.34.

i Ne­h. 3.15.

j 11.37. 2 Kho. 5.10,14.

k Ma­t. 25.24.

l Se­b. 3.2,10.

m 9.6,7.

n 5.9.

o 9.10.

p 9.33. 6.46.

q Ma­t. 12.10.

r 3.2. 19.38,39.

s 9.33.

t 7.43.

u 6.14.

v 9.22. 8.22.

w 7.13. Se­b. 5.13.

x 9.22. 8.22.

y 7.45-52.

z 12.42. 16.2. 9.34.

a Jo­sh. 7.19.

b 9.16.

c 8.43.

d 8.14. 7.27,28.

e 3.10.

f Za­ga 1.28. Za­ga 28.9.

g Hla­b. 34.15,17. 145.19. Za­ga 15.29. Jo­ha. 11.22.

h Lu­ka 1.70. Se­b. 3.21.

i 9.16. 3.2. 10.21.

j 6.46.

k 13.10. 9.2.

l 12.31.

m 12.31.

n 1 Jo­ha. 5.13.

o 10.36. Ma­t. 14.33.

p Lu­ka 2.30.

q 4.26.

r Ma­t. 8.2.

s 5.22,27. 8.26. 3.17. 8.15. 12.47. Lu­ka 2.35.

t Ma­t. 9.13. Ma­rk. 2.17. Lu­ka 5.32.

u Ro­ma 2.19.

v 15.22,24. Ro­ma 4.15.

w Ro­ma 2.19.

a 10.8. Ma­t. 26.55.

b Se­b. 14.27.

c Ma­t. 9.38.

d 10.12,13.

e 16.25.

f Ma­t. 13.51.

g 10.8. Ma­t. 26.55.

h 10.7. 14.6. Efe.2.18. Jo­ha. 15.1.

i Se­b. 1.21. Se­b. 9.28. Na­ni 27.17.

j Hla­b. 23.2. He­z. 34.14.

k Isa. 40.11. He­z. 34.12. He­b. 13.20. 1 Pe­t. 2.25. 5.4. Je­r. 3.15. 23.4

l 10.15,17,18.

m 10.5.

n Ma­t. 7.15.

o Ze­k. 11.17.

p 11.52.

q Ze­k. 11.16.

r 10.27. 2 Ti­m. 2.19. Na­h. 1.7.

s Ma­t. 11.27.

t 10.11. 15.13.

u Isa. 56.8.

v 10.1.

w 11.52 Efe. 2.14-17.

x 1 Ko­r. 9.7. Jo­ha. 10.1,16.

y 11.52 Efe. 2.14-17.

z He­z. 34.23. 37.22,24. 1 Pe­t. 2.25. Jo­ha. 17.11,21,22.

a Fi­l. 2.9.

b Isa. 53.7,8,12. He­b. 2.9.

c 10.11. 15.13.

d 19.30. 1 Pe­t. 2.23.

e 10.11. 15.13.

f 2.19. Lu­ka 23.46. Se­b. 2.24.

g 12.49. 15.10. 6.38. 14.31.

h 7.43.

i 10.24,31,33. 8.22.

j 7.20.

k Ma­rk. 3.21.

l Ma­t. 4.24.

m Eks. 4.11. Hla­b. 146.8.

n 9.7,32,33.

o Se­b. 3.11. 5.12.

p 10.24,31,33. 8.22.

q 8.56,58.

r 10.38. 5.36.

s 10.3,4.

t 6.36.

u 10.3,4.

v 17.12. 18.9.

w 6.37.

x 14.28. 10.30.

y 6.37. 17.2,6,9,11,12,24.

z 17.11,22. 14.9. 5.19.

a 10.24,31,33. 8.22.

b 8.59. 11.8.

c Ma­rk. 7.37.

d 10.24,31,33. 8.22.

e Le­vi 24.16.

f 5.18.

g 12.34. 15.25.

h Hla­b. 82.6.

i Eks. 12.12.

j 17.19. Je­r. 1.5. Jo­ha. 17.17. 6.27.

k 3.17. 17.3.

l 10.33.

m 5.17,18. 10.30.

n 9.35. Ma­t. 14.33.

o 10.32. 15.24.

p 14.11.

q 14.10,11,20. 17.21,23. 8.29.

r 7.30,44. 8.59.

s Lu­ka 4.30. Jo­ha. 8.59.

t Ma­t. 19.1.

u 1.28. 3.26. 11.6,7.

v 10.40.

w 1.29-34. 3.30. 5.33.

x 8.30.

a Eks. 6.23.

b 11.18. Ma­t. 21.17.

c Lu­ka 10.38,39.

d 12.3. Ma­t. 26.7. Ma­rk. 14.3. Lu­ka 7.38,44.

e 11.21,32.

f 11.11,36,5.

g 11.40. 2.11. 9.3.

h 10.11,36,5.

i 10.40.

j 10.40.

k 1.38.

l 8.59. 10.31.

m Lu­ka 13.33.

n 9.4.

o Je­r. 13.16. Jo­ha. 12.35.

p 11.11,36,5.

q 11.12. Da­n. 12.2. 2 Sa­m. 7.12. Ma­t. 27.52. 2 Kho. 4.31. Ma­t. 9.24.

r Ma­rk. 10.52.

s Ma­t. 10.3. Ma­rk. 3.18. Lu­ka 6.15. Jo­ha. 14.5. 20.24,26,29. 21.2. Se­b. 1.13.

t 20.24. 21.2.

u 11.39,6.

v 11.18. Ma­t. 21.17.

w Se­b. 13.13.

x Lu­ka 10.38,40.

y Lu­ka 10.39. Jo­ha. 11.28.

z 11.32. 4.49.

a 9.31. Ma­t. 21.22.

b Lu­ka 14.14. Jo­ha. 5.29.

c 6.39,40,44,54.

d 14.6. Ko­l. 3.4. Jo­ha. 1.4. 5.21,26. 6.35. 1 Jo­ha. 1.1,2. 5.11. Du­te. 30.20.

e 3.36.

f 6.50,51. 8.51,52.

g Ma­t. 16.16. Jo­ha. 6.69.

h Ma­t. 14.33.

i 6.14. Ma­t. 11.3.

j Ma­t. 26.18. Ma­rk. 14.14. Lu­ka 22.11. Jo­ha. 3.10.

k 11.20.

l 11.19.

m Ma­t. 25.24.

n Ma­rk. 5.22,33. 7.25. Lu­ka 5.8. 8.28,47.

o 11.21.

p 11.38. Ma­rk. 14.5. Ma­t. 9.30. Ma­rk. 7.34. 8.12.

q He­b. 5.7. Lu­ka 19.41.

r 11.3.

s 9.6,7.

t 11.38. Ma­rk. 14.5. Ma­t. 9.30. Ma­rk. 7.34. 8.12.

u Isa. 22.16.

v 11.39,41. Ma­t. 27.60. Ma­rk. 15.46. Lu­ka 24.2. Jo­ha. 20.1.

w 20.1.

x 11.17.

y 11.25,26.

z Ma­t. 17.20.

a 11.4.

b 11.39,41. Ma­t. 27.60. Ma­rk. 15.46. Lu­ka 24.2. Jo­ha. 20.1.

c 17.1. Lu­ka 6.20.

d Ma­t. 11.25.

e 12.30.

f 17.8,21.17.3.

g 5.25. Ma­rk. 5.41.

h 19.40.

i 20.7.

j Lu­ka 19.20.

k 8.30.

l 2.23. 12.18. Se­b. 9.42.

m 11.57.

n Ma­t. 26.3.

o Ma­t. 5.22.

p 12.19. Se­b. 4.16.

q 6.15.

r Ma­t. 24.15. Se­b. 6.13. 21.28.

s Ma­t. 24.15. Se­b. 6.13. 21.28.

t Ma­t. 26.3.

u 11.51.18.13.

v 18.14.

w 5.19.

x 11.51. 18.13.

y Eks. 28.30. Ma­t. 7.22.

z Ma­t. 20.28.

a Ma­t. 20.28.

b Isa. 49.6. 1 Jo­ha. 2.2.

c 10.16.

d Ma­t. 12.30. Lu­ka 11.23.

e 1.12. 1 Jo­ha. 3.1,2,10. 5.2.

f Ma­t. 12.30. Lu­ka 11.23.

g Ma­t. 26.4. Jo­ha. 7.19.

h 7.1. 12.36.

i Ma­t. 3.1.

j 2 La­n. 13.19.

k 2.13. 5.1. 6.4. 12.1,12,20. 13.1. 18.28,39. 19.14. Ma­t. 26.2.

l Lu­ka 2.4.

m Na­ni 9.10. 2 La­n. 30.17,18. Se­b. 21.24,26. 24.18.

n 7.11. 11.8.

a Ma­t. 26.6-11. Ma­rk. 14.3-7.

b 11.55.

c Ma­t. 21.17.

d 11.1,43.

e Ma­t. 26.6. Ma­rk. 14.3.

f Lu­ka 10.38,39.

g Lu­ka 10.40.

h Lu­ka 10.38,39.

i 19.39.

j Lu­ka 7.38. Ma­t. 26.7. Ma­rk. 14.3.

k 6.71. Ma­t. 26.8. Ma­rk. 14.4.

l Ma­rk. 14.5.

m 13.29.

n 20.15.

o Ma­t. 26.12.

p 8.22.

q 11.43,44.

r Se­b. 5.17. 23.8. Lu­ka 16.31.

s Se­b. 5.33.

t 12.18.

u 8.30.

v 8.22.

w Ma­t. 21.4-9. Ma­rk. 11.7-10. Lu­ka 19.35-38.

x 11.55.

y Lu­ka 19.38.

z Ze­k. 9.9.

a Lu­ka 18.34.

b 12.23. 7.39.

c 2.22. 14.26.

d Lu­ka 19.37.

e 12.11.

f 11.47.

g Se­b. 17.4. Jo­ha. 7.35.

h 1 Kho. 8.41,42. Se­b. 8.27. Lu­ka 2.4.

i 12.1,12. 11.55.

j 1.44.

k Ma­t. 11.21.

l 1.44.

m 12.27. 7.30.

n 12.23. 7.39.

o 1 Ko­r. 15.36.

p Ma­t. 10.39.

q Lu­ka 14.26.

r 14.3. 17.24. 1 The­s. 4.17.

s 1 Sa­m. 2.30. Hla­b. 91.15.

t 11.33. Ma­t. 26.38,39. Ma­rk. 14.34,36. Lu­ka 12.50.

u Ma­t. 11.25.

v Ma­rk. 14.35. Lu­ka 22.53.

w 18.37.

x Ma­rk. 14.35. Lu­ka 22.53.

y Ma­t. 11.25.

z Ma­t. 3.17. 17.5.

a 11.42.

b 16.11. Lu­ka 10.18. 1 Jo­ha. 5.19.

c 14.30. 16.11. Lu­ka 4.6. 2 Ko­r. 4.4. Efe. 2.2. 6.12.

d 9.34,35. Isa­m. 12.9.

e 12.34. 3.14. 8.28.

f 6.44.

g He­b. 2.9.

h 18.32.

i 21.19.

j 10.34.

k Hla­b. 89.4,29,36,37. 110.4. Isa. 9.7. He­z. 37.25. Lu­ka 1.33.

l 12.34. 3.14. 8.28.

m 7.33. 13.33. 14.19. 16.16-19.

n 12.46. 1.4,9.

o 1.26. Lu­ka 17.21.

p Je­r. 13.16. Efe. 5.8.

q 1 Jo­ha. 2.11. Jo­ha. 11.10.

r Lu­ka 10.6.

s 8.59.11.54. Lu­ka 21.37.

t 4.48.

u Isa. 53.1. Ro­ma 10.16.

v Isa. 6.10. Ma­t. 13.14.

w Ma­rk. 6.52.

x Isa. 6.1.

y 1.18. 12.45.

z 3.1. 7.48.

a 8.30.

b 7.13.

c 9.22. 16.2.

d 5.44.

e 7.37.

f Ma­t. 10.40. 1 Pe­t. 1.21.

g 5.24.

h 14.9. 12.41.

i 3.19. 12.35,36. 1.4,9.

j 8.15.

k 3.17.

l Lu­ka 10.16.

m Ma­rk. 7.9.

n Du­te. 18.19. He­b. 4.12.

o Ma­rk. 16.16.

p 5.28,29. Ro­ma 2.16.

q 5.19.

r 10.18. 15.10.

s Du­te. 18.18. Jo­ha. 7.16.

t 3.15,16,36. 5.24. 6.40,47,54.

a 11.55. 12.1,12,20. Ma­t. 26.2.

b 7.30. Ma­rk. 14.41.

c 13.3. 16.28.

d 1.11.

e 17.11.

f Lu­ka 22.3. Jo­ha. 13.27. 6.70. Ma­t. 26.14. Ma­rk. 14.10.

g 13.26. 6.71.

h Ma­t. 28.18.

i 16.30. 8.42.

j 13.3. 16.28.

k 13.14. Lu­ka 22.27. Fi­l. 2.7.

l 21.7. Lu­ka 12.37.

m 2 Kho. 3.11.

n Ma­t. 3.14.

o 13.12,14.

p 3.5. 1 Ko­r. 6.11.

q Lu­ka 5.8.

r 15.9.

s 9.34.

t 15.3.

u 6.64. 13.18. 2.25.

v 13.4.

w 13.12,14.

x Ma­t. 23.8,10.

y Lu­ka 6.46. 1 Ko­r. 8.6. 12.3. Fi­l. 2.11.

z 13.14. Lu­ka 22.27. Fi­l. 2.7.

a 1 Ti­m. 5.10.

b Ma­t. 11.29.

c 15.20. Ma­t. 10.24. Lu­ka 6.40.

d Se­b. 14.4.

e Lu­ka 11.28. Lu­ka 12.48.

f 13.10,11.

g 6.70.

h Hla­b. 41.9. Ma­t. 26.23. Ma­rk. 14.18. Lu­ka 22.21. Jo­ha. 13.21,26.

i 14.29. 16.4.

j 8.24.

k Ma­t. 10.40.

l 13.18.

m 11.33.

n 1.15,32,34.

o Ma­t. 26.21. Ma­rk. 14.18.

p Se­b. 1.17. 1 Jo­ha. 2.19.

q Lu­ka 22.23.

r Lu­ka 16.22.

s 19.26. 20.2. 21.7,20,24.

t 21.20.

u Ru­the 2.14. Ma­t. 26.23.

v Ma­t. 26.25.

w Lu­ka 22.3. Jo­ha. 13.2.

x Na­ni 22.20. Ma­t. 23.32.

y 12.6.

z 13.1.

a 7.39.

b 14.13. 17.4. 1 Pe­t. 4.11.

c 14.13. 17.4. 1 Pe­t. 4.11

d 17.5.

e 12.23.

f 16.5,28. 17.11. Ma­t. 26.11. Jo­ha. 12.35.

g 7.34,36. 8.21.

h 1 Jo­ha. 3.23. 4.21.

i 1 Jo­ha. 2.7,8. 3.11. 2 Jo­ha. 5.

j Le­vi 19.18. Jo­ha. 15.12,17. Ro­ma 13.8. Ga­l. 5.14,22. Efe. 5.2. 1 The­s. 4.9. Ja­k. 2.8. 1 Pe­t. 1.22. 4.8. 1 Jo­ha. 4.7,11.

k 1 Jo­ha. 2.5. 4.20. Jo­ha. 14.31. 17.23.

l 13.33. 14.5. 16.5.

m 7.34.

n 21.18,19. 2 Pe­t. 1.14.

o 13.37,38. Ma­t. 26.33,35,34. Ma­rk. 14.29,31,30. Lu­ka 22.33,34.

p 21.18.

q 13.30. 18.27.

r 21.17.

a 14.27. 11.33. 16.6,22,33.

b Hla­b. 33.13,14. Isa. 63.15.

c 13.33.

d 14.18,28. Se­b. 1.11.

e 12.26.

f 11.16.

g 13.36. 20.25.

h He­b. 9.8. 10.20. Jo­ha. 10.9. Efe. 2.18.

i 1.17.

j 11.25.

k 10.9.

l 8.19.

m 13.19.

n 1.44.

o 15.24. 10.30. 12.45. Ko­l. 1.15. He­b. 1.3. Jo­ha. 1.18.

p 14.20. 10.38.

q 5.19. 7.16. 14.24.

r 3.2.

s 14.20. 10.38.

t 10.38. 5.36.

u Ma­t. 21.21. Ma­rk. 16.17.

v 5.20.

w 14.28. 16.28. 16.5,16. 20.17.

x 15.7,16. 16.23,24. Ma­t. 7.7.

y Efe. 2.18.

z 13.31.

a 14.21,23. 15.10. 1 Jo­ha. 5.3. 2 Jo­ha. 6. Jo­ha. 15.14.

b 14.26. 15.26. 16.7. 1 Jo­ha. 2.1. Ro­ma 8.15,26.

c 15.26. 16.13. 1 Jo­ha. 4.6. 1 Jo­ha. 2.27. 5.6.

d 1 Ko­r. 2.14.

e 15.19. Se­b. 10.41.

f 1 Jo­ha. 2.27.

g Se­b. 2. 4.

h 14.3,28.

i 12.35.

j 16.16.

k 1 Ko­r. 15.20.

l 16.23,26.

m 14.10. 10.38.

n 17.21,23,26.

o 14.21,23. 15.10. 1 Jo­ha. 5.3. 2 Jo­ha. 6. Jo­ha. 15.14.

p 14.23. 16.27.

q Lu­ka 6.16. Se­b. 1.13. Ju­da 1.

r 1 Jo­ha. 2.5.

s 14.21,23. 15.10. 1 Jo­ha. 5.3. 2 Jo­ha. 6. Jo­ha. 15.14.

t 8.51.

u 14.23.16.27.

v Isa­m. 3.20.

w 1 Jo­ha. 2.24. Jo­ha. 14.17.

x 7.16. 14.10.

y 14.16.

z Lu­ka 24.49. Jo­ha. 14.16. 15.26. Se­b. 2.33. Jo­ha. 15.26. 16.7,14,15. Efe. 4.8. Ro­ma 8.9.

a 2.22. 12.16. 16.13. 1 Jo­ha. 2.20,27.

b Lu­ka 24.36. Jo­ha. 20.19,26.

c 16.33. Fi­l. 4.7. Ko­l. 3.15.

d 1 Sa­m. 1.17. Je­r. 6.14.

e 14.1.

f 13.33. 14.4.

g 14.3,18.

h 14.12.

i 10.30. Fi­l. 2.6.

j 13.19.16.4.

k 16.12.

l 12.31. Lu­ka 4.13.

m He­b. 4.15.

n 17.23. 13.35.

o 10.18. He­b. 5.8.

p 13.2,12. 18.1.

a Hla­b. 80.8. Jo­ha. 10.7,9.

b Ma­t. 15.13. Ro­ma 11.17. Ma­t. 3.10.

c 13.10.

d 17.17. 15.7. Efe. 5.26.

e 15.5-7. 1 Jo­ha. 2.6. Ko­l. 1.23. Jo­ha. 6.56.

f Ro­ma 6.5. Efe. 4.15,16. 5.30. Ko­l. 2.19.

g 15.5-7. 1 Jo­ha. 2.6. Ko­l. 1.23. Jo­ha. 6.56.

h 15.16. Ho­s. 14.8. Fi­l. 1.11. Ko­l. 1.6. Ma­t. 13.8.

i Ma­t. 13.6.

j Ma­t. 13.40-42.

k Ma­t. 3.10. 7.19.

l Ma­t. 13.40-42.

m Ma­t. 13.40-42.

n 8.31.

o 17.17. 15.7. Efe. 5.26.

p 15.16. 14.13.

q Ma­t. 5.16.

r 8.31.

s 15.10. Lu­ka 22.19. 1 Ko­r. 11.24,25.

t 14.15.

u 10.18. 12.49. 8.55.

v 2 Ko­r. 2.3.

w 16.24. 17.13. 1 Jo­ha. 1.4. 2 Jo­ha. 1.2.

x 15.17. 13.34.

y Ro­ma 5.7,8. Efe. 5.2.

z 10.11,15,17,18. 1 Jo­ha. 3.16.

a Lu­ka 12.4.

b 14.15. Ma­t. 12.50.

c 3.32. 8.26.

d 17.26. Ge­n. 18.17. Jo­ha. 16.12. 1 Ko­r. 13.9,10.

e 6.70. 1 Jo­ha. 4.10,19.

f He­b. 1.2. 1 Ko­r. 12.28. 1 The­s. 5.9.

g 15.5.Ma­t. 28.1.

h 2 Jo­ha. 1.8.

i 15.7. 14.13.

j 15.12.

k 7.7. 17.14. 1 Jo­ha. 3.13.

l 1.15,30.

m 1 Jo­ha. 4.5. Lu­ka 6.26.

n 17.14.

o 6.70. 1 Jo­ha. 4.10,19.

p 13.16. Ma­t. 10.24.

q 1 Ko­r. 4.12. 2 Ko­r. 4.9. 2 Ti­m. 3.12.

r 8.51. He­z. 3.7.

s Ma­t. 24.9.

t 1 Pe­t. 4.14,16.

u 16.3.

v 15.24. 9.41.

w Ja­k. 4.17.

x Se­b. 27.30. 1 The­s. 2.5.

y 5.36. 3.2. 7.31. 9.32. 10.37. Se­b. 2.22.

z 15.24. 9.41.

a 14.9.

b 15.23.

c 10.34.

d Hla­b. 35.19. 69.4.

e 14.16.

f 14.26.

g 14.17.

h 14.26.

i 1 Jo­ha. 5. 6.

j Lu­ka 24.48. Se­b. 4.20,33.

k Lu­ka 1.2. 1 Jo­ha. 1.1. Se­b. 1.21.

a 15.18-27.

b Ma­t. 11.6.

c 9.22. 12.42. Lu­ka 6.22.

d 16.4,32. 5.25.

e Se­b. 8.1. 9.1. 26.9,11.

f Ro­ma 9.4.

g 8.19,55. 15.21. 17.25. Ro­ma 10.2. Se­b. 3.17.

h 13.19. 14.29.

i 16.4,32. 5.25.

j Ma­t. 9.15. Ma­rk. 2.20. Lu­ka 5.35.

k 7.33. 13.3,33. 14.12,28. 15.10,16.

l 13.36. 14.5.

m 16.22. 14.1.

n 14.16.

o 7.39. 14.16,26. 15.26.

p Se­b. 2.33.

q 14.26.

r 3.20.

s 8.24. Se­b. 2.36,37.

t 1 Ko­r. 12.3.

u Se­b. 17.31. Ro­ma 4.25.

v 16.16,17,19.

w 12.31.

x 12.31.

y Ko­l. 2.15. He­b. 2.14.

z 14.30.

a Ma­rk. 4.33. 1 Ko­r. 3.2. He­b. 5.12. Jo­ha. 15.15.

b 14.17.

c Se­b. 8.31. Jo­ha. 14.26.

d Isa­m. 4.1,2.

e 4.25. 16.14,15,25.

f 8.54.

g 14.26.

h 4.25. 16.14,15,25.

i 17.10. Ma­t. 11.27. Ma­t. 28.18.

j 14.26.

k 4.25. 16.14,15,25.

l 12.35.

m 14.19.

n 16.10,28. 14.12.

o 16.16.

p Ma­t. 9.4.

q 16.16.

r Ma­rk. 16.10.

s Ma­t. 5.4.

t Isa. 26.17. Isa. 13.8. Je­r. 6.24. Ma­rk. 13.8.

u 16.6.

v Hla­b. 33.21. Lu­ka 24.41,52. Jo­ha. 20.20. Se­b. 2.46. 13.52. Se­b. 8.8. 1 Pe­t. 1.8.

w 14.20. 16.26.

x 14.13. Ma­t. 7.7.

y 15.11.

z 16.29. Ma­rk. 8.32. Jo­ha. 7.13,26. 10.24. 11.14,54. 18.20.

a 16.23.

b 14.21,23.

c 17.8. 16.30.

d 8.42. 13.3.

e 17.8. 16.30.

f 3.13. 8.14. 13.33.

g 8.42. 13.3.

h 14.12.

i 16.26-28.

j 21.17. 2.25.

k 16.27. 17.8.

l 13.3.

m 16.27. 17.8.

n 17.8. 1.50.

o 4.23. 5.25.

p Ma­t. 26.31. Ma­rk. 14.27.

q 21.1-3. Ma­t. 4.20,22.

r 1.11. 8.44. 1 The­s. 4.11.

s 8.16,29. 14.10,11.

t 14.27. Efe. 2.14.

u 1 Ko­r. 7.28. Isa­m. 2.10. Se­b. 14.22. Jo­ha. 15.20.

v 14.1,27.

w Ro­ma 8.37. 1 Jo­ha. 4.4. 5.4. Isa­m. 12.11.

a 11.41. Lu­ka 6.20.

b 12.23. 7.30.

c 12.23,28. 13.31,32. 7.39.

d Ma­t. 28.18.

e 17.6,9,11,12,24. 6.37,39. 10.29. 18.9. 6.44,45. He­b. 2.13.

f 5.44.

g 1 The­s. 1.9. 1 Jo­ha. 5.20.

h 3.34. 5.36,37,38. 6.29,57. 7.29. 8.42. 10.36. 11.42. 17.8,18,21,23,25. 20.21. 3.17.

i 13.31.

j 4.34. Lu­ka 22.37. Jo­ha. 19.30.

k 13.32.

l 1.1,2.

m 17.24. He­b. 1.3,10. Jo­ha. 8.58.

n Hla­b. 22.22. Jo­ha. 17.26.

o 17.2.

p 17.6.

q 8.51.

r 17.10.

s 17.14. 14.10. Du­te. 18.18.

t 6.69. 16.27,30. 17.25. 3.2.

u 6.69. 16.27,30. 17.25. 3.2.

v 17.21. 11.42. 16.30,31.

w 17.3.

x Lu­ka 22.32.

y 17.20,21,23.

z 17.2.

a 17.6.

b 16.15.

c 17.23.

d 13.33. 16.28.

e 13.1.

f Isa. 6.3. Isa­m. 4.8.

g Ju­da 1.1.

h 17.12.

i 17.2.

j 17.21,22.

k 10.30.

l Ju­da 1.1.

m 17.12.

n 17.2.

o 18.9. 6.39. 10.28. 1 Jo­ha. 2.19.

p 2 The­s. 2.3. Jo­ha. 6.70. 13.18. Lu­ka 10.6.

q Hla­b. 109.7,8. Se­b. 1.20. Hla­b. 41.9. Jo­ha. 13.18.

r 17.12.

s 15.11.

t 17.8.

u 15.18.

v 15.19. 17.16.

w 8.23.

x Ju­da 1.1.

y Ma­t. 13.19. Ga­l. 1.4.

z 17.14.

a 1 Pe­t. 1.22.

b 17.19. 18.37.

c 15.3.

d 2 Sa­m. 7.28. Hla­b. 119.142,151.Jo­ha. 8.40. 18.37.

e 20.21. 17.3.

f 17.17. 10.36. He­b. 2.10.

g 1 Ko­r. 1.2. 1 Ko­r. 1.30. He­b. 10.10.

h 17.18.

i 17.11,22. Ro­ma 12.5. Ga­l. 3.28. Jo­ha. 10.16.

j 17.23,26. 14.20. 10.38.

k 17.11. 1 Jo­ha. 1.3.

l 17.8.

m 17.3.

n 1.14.

o Ro­ma 8.30.

p 17.11. 1 Jo­ha. 1.3.

q 17.23,26. 14.20. 10.38.

r Ro­ma 8.30.

s 1 Jo­ha. 2.5. 4.12,17. Ko­l. 3.14.

t 14.31. 13.35.

u 17.3.

v 17.2.

w 12.26.

x 8.58.

y 2 Ko­r. 3.18. 1 Jo­ha. 3.2.

z 17.24. 1.14.

a 1 Pe­t. 1.20. Efe. 1.4. Jo­ha. 17.5.

b Isa­m. 16.5. 1 Jo­ha. 2.29.

c 16.3.

d 8.55. Ma­t. 11.27.

e 17.8.

f 17.3.

g 15.15. 17.6.

h 15.9.

i 17.23,26. 14.20. 10.38.

a Ma­t. 26.30.36. Ma­rk. 14.26,32. Lu­ka 22.39.

b 2 Sa­m. 15.23.

c Ma­t. 26.30.36. Ma­rk. 14.26,32. Lu­ka 22.39.

d Lu­ka 22.40.

e Lu­ka 21.37. 22.39.

f Ma­t. 26.47-56. Ma­rk. 14.43-50. Lu­ka 22.47-53.

g 18.12. Ma­t. 27.27. Ma­rk. 15.16. Se­b. 10.1. 21.31. 27.1.

h 18.12,18,22. Ma­t. 26.58.

i Ma­t. 25.1. Isa­m. 4.5. 8.10. Se­b. 20.8.

j 18.7. 1.38.

k 17.12. 17.2.

l Ma­t. 20.22.

m 18.12. Ma­t. 27.27. Ma­rk. 15.16. Se­b. 10.1. 21.31. 27.1.

n Se­b. 21.31.

o Se­b. 21.31.

p 18.12,18,22. Ma­t. 26.58.

q Ma­t. 26.57.

r 18.24. Lu­ka 3.2. Se­b. 4.6.

s Ma­t. 26.3.

t 11.49,51.

u 11.50. 19.11.

v Ma­t. 26.58. Ma­rk. 14.54. Lu­ka 22.54.

w Ma­t. 26.3.

x 18.16,17. Ma­t. 26.69,70. Ma­rk. 14.66-68. Lu­ka 22.55-57.

y Se­b. 12.13.

z Ma­rk. 14.66.

a 18.12,18,22. Ma­t. 26.58.

b 21.9.

c Ma­t. 26.59-68. Ma­rk. 14.55-65. Lu­ka 22.63-71.

d 16.25.

e Lu­ka 4.15. Jo­ha. 6.59.

f Ma­t. 26.55.

g Isa. 45.19. 48.16.

h 5.31.

i 7.46.

j 18.3,12,18.

1 wa­mwa­ka­la: ku­mbe, wa­mtsha­ya nge­ndu­ku.

k 19.3. Ma­t. 26.67. 1 Kho. 22.24.

l Se­b. 23.4.

m Ma­t. 26.57. Jo­ha. 18.13.

n 18.18.

o Ma­t. 26.71-75. Ma­rk. 14.69-72. Lu­ka 22.58-62.

p 18.10.

q 13.38.

r Ma­t. 27.2. Ma­rk. 15.1. Lu­ka 23.1.

s 18.24. Lu­ka 22.66-71.

t Se­b. 10.28. 11.3.

u 19.14.

v Ma­t. 27.11-14. Ma­rk. 15.2-5. Lu­ka 23.2,3.

w 1 Pe­t. 2.12.

x Se­b. 24.6.

y Ma­t. 20.19. Ma­rk. 10.33. Lu­ka 18.32. Jo­ha. 12.32,33.

z Lu­ka 23.2.

a Da­n. 2.44. 7.14,27. Jo­ha. 6.15.

b 8.23.

c 8.23.

d Ma­t. 26.53.

e Lu­ka 13.24.

f 19.16.

g Ma­t. 27.11.

h 12.27.

i 1 Ti­m. 6.13.

j 17.17,19.

k 8.47. 1 Jo­ha. 3.18,19. 4.6.

l 19.4.18.33.

m Ma­t. 27.24. Ma­rk. 15.14. Lu­ka 23.4. Jo­ha. 19.4,6. Se­b. 3.13.

n 18.39,40. Ma­t. 27.15-26. Ma­rk. 15.6-15. Lu­ka 23.17-25.

o 18.30. Ma­rk. 15.13.

p Se­b. 3.14.

q Ma­t. 26.55. Ma­rk. 15.7. Lu­ka 23.19.

a Ma­t. 27.26. Ma­rk. 15.15. Lu­ka 23.16. Ma­t. 20.19. Ma­rk. 10.34. Lu­ka 18.33.

b Ma­t. 27.27-29. Ma­rk. 15.16-18.

c 19.5. Hlu. 8.26.

d 8.22.

e 18.38.

f 19.6.

g 18.38.

h 18.3. Ma­t. 26.58.

i 19.6.

j Le­vi 24.16.

k Ma­t. 26.66.

l Ma­t. 27.19.

m 18.33. 19.1.

n 7.27.

o 18.37. Ma­t. 26.63.

p Lu­ka 22.53. Jo­ha. 7.30.

q Ro­ma 13.1.

r 3.3,7.

s 11.50. 18.14.

t 18.33,36,37. Lu­ka 23.2. Se­b. 17.7.

u 19.9.

v Ma­t. 27.19.

w 19.17,20. Se­b. 21.40.

x 19.31,42. 18.28. Ma­t. 27.62.

y 4.6. Ma­rk. 15.25.

z 19.18,19,21.

a Lu­ka 23.18. Se­b. 21.36.

b Ge­n. 49.10. 1 Sa­m. 12.12.

c Ma­t. 27.26. Ma­rk. 15.15. Lu­ka 23.25. Jo­ha. 18.36.

d Ma­t. 27.31. Ma­rk. 15.20. Lu­ka 23.26.

e Lu­ka 14.27.

f Ma­t. 27.32,33. Ma­rk. 15.22. Lu­ka 23.33. Na­ni 15.36. He­b. 13.12. Jo­ha. 19.20.

g Ma­t. 27.38. Ma­rk. 15.27. Lu­ka 23.32,33.

h Ma­t. 27.37. Ma­rk. 15.26. Lu­ka 23.38.

i Ma­t. 27.32,33. Ma­rk. 15.22. Lu­ka 23.33. Na­ni 15.36. He­b. 13.12. Jo­ha. 19.20.

j Lu­ka 23.38.

k Ge­n. 43.14. Esta 4.16.

l Ma­t. 27.35. Ma­rk. 15.24. Lu­ka 23.34.

m Se­b. 12.4.

n Eks. 28.32.

o Hla­b. 22.18.

p Ma­t. 27.55,56. Ma­rk. 15.40. Lu­ka 23.49.

q Ma­t. 27.56.

r Lu­ka 24 18.

s 13.23.

t 2.4.

u 16.32.

v Hla­b. 69.21.

w Lu­ka 8.16.

x Ma­t. 27.48. Ma­rk. 15.36. Lu­ka 23.36.

y Ma­t. 27.48. Ma­rk. 15.36. Eks. 12.22.

z 17.4.

a 1 Pe­t. 2.23. Ma­t. 27.50. Ma­rk. 15.37. Lu­ka 23.46. Jo­ha. 10.18.

b Ma­rk. 15.42. Jo­ha. 19.14,42.

c Du­te. 21.23.

d Eks. 12.16.

e 1 Jo­ha. 5.6,8.

f 21.24.

g Eks. 12.46. Na­ni 9.12. Hla­b. 34.20. 1 Ko­r. 5. 7.

h Ze­k. 12.10. Isa­m. 1.7.

i Ma­t. 27.57-61. Ma­rk. 15.42-47. Lu­ka 23.50-56.

j 7.13.

k 3.1.

l Ma­rk. 16.1. Lu­ka 23.56. 24.1.

m Eks. 30.23. Esta 2.12. Hla­b. 45.8. Za­ga 7.17. Ma­t. 2.11. Ma­rk. 15.23.

n Hla­b. 45.8. Za­ga 7.17. Na­ni 24.6.

o 12.3.

p 11.44. Se­b. 5.6.

q Ma­t. 26.12.

r 19.14,31.

a 20.1,2, Ma­t. 28.1-8. Ma­rk. 16.1-8. Lu­ka 24.1-9.

b Ma­t. 27.60. Ma­rk. 15.46. Jo­ha. 11.38,39,41.

c 13.23.

d Lu­ka 24.12,24.

e 20.11. Lu­ka 24.12.

f 19.40.

g 19.40.

h 11.44. Lu­ka 19.20.

i Ma­t. 22.29.

j Hla­b. 16.10. Se­b. 2.25-31.13.34,35. Jo­ha. 2.22.

k Lu­ka 24.12.

l 20.1,2.

m 20.11. Lu­ka 24.12.

n Lu­ka 24.4.

o Ma­rk. 16.9. Ma­t. 28.9.

p 21.4. Lu­ka 24.16.

q 1.38.

r 12.6.

s Ma­rk. 10.51. Jo­ha. 1.38.

t Lu­ka 24.51.

u Ma­t. 28.10.

v 14.12.

w Efe. 1.17. 1 Ko­r. 3.23.

x Ma­rk. 16.10. Ma­t. 28.10. Lu­ka 24.10,22,23.

y Ma­rk. 16.14. Lu­ka 24.36. 1 Ko­r. 15.5.

z 20.26.

a 7.13.

b Lu­ka 24.36. Lu­ka 24.15. 21.4.

c 14.27.

d 20.25. Lu­ka 24.40.

e 16.22.

f 14.27.

g 17.18. Ma­t. 28.18-20. 2 Ti­m. 2.2. He­b. 3.1.

h 17.3.

i Ge­n. 2.7.

j Ma­t. 16.19.

k 11.16.

l 20.20. Hla­b. 22.16.

m Ma­rk. 16.14.

n 20.19.

o 14.27.

p Lu­ka 24.39. 1 Jo­ha. 1.1.

q Lu­ka 1.45.

r 1 Pe­t. 1.8. Ma­t. 13.16. 2 Ko­r. 5.7. Jo­ha. 1.50.

s Lu­ka 1.45.

t 21.25.

u 12.37. 4.48.

v Lu­ka 1.4.

w Ma­t. 14.33.

x 3.15,16. 5.24.

y Se­b. 3.6,16. 4.10. 1 Ko­r. 6.11.

a 7.4. 21.14. Ma­rk. 16.12,14. Jo­ha. 1.31.

b 6.1.

c 11.16.

d 1.45.

e 2.1.

f Ma­t. 4.21. Lu­ka 5.10.

g 21.25.

h Lu­ka 5.5.

i 20.19.

j 20.14.

k 1 Jo­ha. 2.13,18.

l Lu­ka 24.41.

m Lu­ka 5.4,6,7.

n 21.20. 13.23.

o 13.4.

p 1 Sa­m. 19.24.

q 6.22,23.

r 18.18.

s 6.9.

t 6.9.

u 21.3.

v Se­b. 10.41.

w 21.15. Ma­t. 22.4.

x Se­b. 10.41.

y Lu­ka 24.30,43. Se­b. 1. 4.

z 20.19,26.

a 20.19,26.

b 21.15. Ma­t. 22.4.

c Ma­t. 16.17. Lu­ka 22.31,32.

d Ma­t. 26.33. Ma­rk. 14.29.

e Ma­t. 16.17. Lu­ka 22.31,32.

f Lu­ka 12.32. Se­b. 20.28. 1 Pe­t. 5.2. Jo­ha. 10.11.

g Ma­t. 16.17. Lu­ka 22.31,32.

h 13.38.

i 2.25.

j 13.36.

k 21.7.

l 2 Pe­t. 1.14.

m 7.39. 12.33.

n 13.36. Ma­t. 4.19. 16.24.

o 13.23.

p 13.25.

q 1 Ko­r. 15.6. Fi­l. 1.25.

r Ma­t. 16.28. 1 Ko­r. 4.5. 11.26. Isa­m. 2.5. 3.11. 22.7,12,20.

s 13.36. Ma­t. 4.19. 16.24.

t Se­b. 9.30. 10.23. 11.1,12,29. 12.17. 14.2. 15.1,3,22,23. 16.40. 17.6,10,14. 21.7. 28.14. Ma­t. 23.8.

u 1 Jo­ha. 3.2,14. 5.15,18,19,20. Jo­ha. 19.35.

v 3 Jo­ha. 12.

w 20.30.

x Amos 7.10.

y 2.6. Ma­rk. 2.2.

a Lu­ka 1.3.

b Ma­rk. 16.19. 1 Ti­m. 3.16. Se­b. 1.11,22. Lu­ka 9.51. Se­b. 1.9. Lu­ka 24.51.

c Ma­t. 28.19. Ma­rk. 16.15. Jo­ha. 20.21.Se­b. 10.42.

d Ma­t. 28.17. Ma­rk. 16.14. Lu­ka 24.36. Jo­ha. 20.19,26. 21.1,14. 1 Ko­r. 15.5-7.

e 8.12. 19.8. 28.23.

f Lu­ka 24.49.

g 2.33. Jo­ha. 14.16,26. 15.26.

h 17.3. 23.22. Eks. 18.4.

i Ma­t. 3.11.

j 11.16.

k Ma­t. 3.11.

l Lu­ka 17.20. 19.11. Ma­t. 17.11.

m Ma­t. 24.36. Ma­rk. 13.32.

n 1 The­s. 5.1.

o Jo­be 24.1. Ma­rk. 13.32. Jo­ha. 5.20.

p Lu­ka 24.49. Se­b. 4.33.

q 2.1-4.

r Lu­ka 24.48.

s 8.5,14. 9.31. 15.3.

t Lu­ka 24.51. Se­b. 1.2. Jo­ha. 6.62.

u Lu­ka 4.20.

v Jo­sh. 5.13. Se­b. 10.30.

w Lu­ka 24.4.

x Ma­t. 28.3. Ma­rk. 16.5. Jo­ha. 20.12. Lu­ka 24.4. Se­b. 10.30.

y 2.7. 13.31.

z Lu­ka 24.52. Lu­ka 24.50.

a Ma­t. 16.27. Jo­ha. 14.3.

b 2 The­s. 1.10.

c Lu­ka 24.52. Lu­ka 24.50.

d Ma­t. 21.1.

e Eks. 16.29.

f 9.37,39. 20.8.

g Ma­t. 10.2-4. Ma­rk. 3.16-19. Lu­ka 6.14-16.

h 3.1,3,4,11. 4.13,19. 8.14. 12.2. Ga­l. 2.9. Isa­m. 1.1,4,9. 21.2. 22.8.

i Jo­ha. 14.22.

j Ju­da 1.

k 2.42.

l 2.1,46. 4.24. 5.12.

m Lu­ka 8.2,3. 23.49,55. 24.10,33.

n Ma­t. 12.46.

o Na­ni 1.2. Isa­m. 3.4.

p Hla­b. 41.9. Jo­ha. 13.18.

q Ma­t. 26.47. Ma­rk. 14.43. Lu­ka 22.47. Jo­ha. 18.3.

r Ma­t. 10.4. Ma­rk. 3.19. Lu­ka 6.16. Jo­ha. 6.71. 13.21.

s 1.25.6.4. 20.24. 21.19. 2 Ko­r. 4.1.

t Ma­t. 27.7.

u 2 Pe­t. 2.15. Ma­t. 26.15.

v Ma­t. 27.5.

w 21.40.

x Ma­t. 27.8.

y Hla­b. 69.25.

z Hla­b. 109.8. Jo­ha. 17.12.

a Jo­ha. 10.9. Se­b. 9.28. Na­ni 27.17.

b Ma­rk. 1.1,2.

c 1.2.

d 1.8. 4.33. Lu­ka 24.48. Jo­ha. 15.27.

e 15.22.

f 1.26.

g 6.6. 13.3.

h 15.8. 1 Sa­m. 16.7.

i 1.17.

j Ro­ma 1.5. 1 Ko­r. 9.2. Ga­l. 2.8.

k Ma­t. 15.2,3. 2 Jo­ha 1.9.

l Na­ni 24.25.

m Hlu. 20.9.

a Lu­ka 9.51.

b 20.16. Le­vi 23.15.

c 2.46. 1.14.

d 2.6. He­b. 12.19.

e 4.31.

f Ma­t. 3.11.

g 4.31. 13.52. 1.5. 8.17. 9.17. 11.15.

h Ma­rk. 16.17. Se­b. 10.46. 19.6. 1 Ko­r. 12.10,28,30. 13.1. 14.2,4,5,6.

i Lu­ka 2.25. Se­b. 8.2.

1 umdu­mo: Gr. la­pho le­li­li­zwi se­le­nzi­we.

j 9.22.

k 2.12. Lu­ka 2.47.

l 1.11. Ma­rk. 14.70.

m 2 Kho. 17.6.

n Isa. 11.11.

o 1 La­n. 19.6. Se­b. 7.2.

p 1 Pe­t. 1.1.

q 18.2.

r 1 Pe­t. 1.1.

s 6.9. 16.6. 19.10,22,26,27. 20.4,16,18. 21.27. 24.18. 27.2. 1 Ko­r. 16.19. 2 Ko­r. 1.8. 2 Ti­m. 1.15. Isa­m. 1.4,11. Se­b. 19.31.

t 1 Pe­t. 1.1.

u 16.6. 18.23.

v Ma­t. 27.32.

w 17.21.

x Ma­t. 23.15.

y Ti­t. 1.12. Se­b. 27.7,12,13,21. Ti­t. 1.5.

z Ga­l. 1.17.

a Lu­ka 1.49.

b 2.7.

c Lu­ka 9.7.

d 1.26.

e Lu­ka 11.27.

f Jo­ha. 2.10.

g 1 The­s. 5.7.

h Jo­ha. 1.39.

i Jo­w. 2.28-32.

j Isa. 44.3.

k 10.45.

l 21.9.

m 11.28. 13.1. 21.4,9,10. Ro­ma 12.16. 1 Ko­r. 12.10,28. 13.2. 14.1.

n 2.22. Jo­ha. 4.48.

o 2.22. Jo­ha. 4.48.

p Ma­t. 24.29.

q Ro­ma 10.6.

r Lu­ka 24.19.

s 25.7. Jo­ha. 3.2. 6.27. 14.10,11. 15.24. Se­b. 10.38.

t He­b. 2.4.

u 2.22. Jo­ha. 4.48. He­b. 2.4.

v Ma­t. 26.24.

w Lu­ka 22.22. Se­b. 3.18. 4.28. 20.27.

x 1 Pe­t. 1.2.

y 5.30.

z 2.32. 3.15,26. 4.10,33. 5.30. 10.40. 13.30,33,34. 17.31. Ro­ma 4.24. 6.5. 8.11. 1 Ko­r. 6.14. 15.15. 2 Ko­r. 4.14. Ga­l. 1.1. Efe. 1.20. Ko­l. 2.12. 1 The­s. 1.10. 2 Ti­m. 2.8. He­b. 13.20. 1 Pe­t. 1.21. Jo­ha. 10.18.

a Ma­rk. 13.8.

b Lu­ka 7.30. Se­b. 25.20. Efe. 5.32.

c Hla­b. 16.8-11.

d 13.35.

2 ake ngi­khu­lu­me: ku­mbe, ku­vu­nye­lwe ngi­khu­lu­me.

e 7.8,9. He­b. 7.4.

f 1 Kho. 2.10. Se­b. 13.36.

g Ne­h. 3.16.

h Hla­b. 132.11. Lu­ka 1.32.

i Ro­ma 1.3. Ma­t. 1.1.

j 2.27.

k 1 Ko­r. 15.55.

l 2.32. 3.15,26. 4.10,33. 5.30. 10.40. 13.30,33,34. 17.31. Ro­ma 4.24. 6.5. 8.11. 1 Ko­r. 6.14. 15.15. 2 Ko­r. 4.14. Ga­l. 1.1. Efe. 1.20. Ko­l. 2.12. 1 The­s. 1.10. 2 Ti­m. 2.8. He­b. 13.20. 1 Pe­t. 1.21. Jo­ha. 10.18.

m Lu­ka 24.48.

n 5.31. Fi­l. 2.9. Efe. 1.20. He­b. 10.12. 12.2. 1 Pe­t. 3.22.

o 1.4. Jo­ha. 14.26.

p 10.45. 2.17,18.

q Jo­ha. 3.13.

r 2.33.

s Hla­b. 110.1.

t Ma­t. 28.18.

u 10.36. Lu­ka 2.11.

v Ro­ma 11.8. Se­b. 5.33. 7.54.

w Lu­ka 3.10.

x Lu­ka 24.47. Se­b. 3.19. 20.21.

y 8.15,16. 22.16. Ma­rk. 16.16.

z Ma­t. 26.28.

a 10.45. 8.20. 11.17.

b Isa. 54.13. Jo­w. 2.28. Se­b. 3.2.

c 22.21. Efe. 2.13,17. Du­te. 29.15. Se­b. 10.45. 11.15,18. 14.27. 15.3,8,14. Lu­ka 15.20.

d Lu­ka 16.28.

e Fi­l. 2.15. Du­te. 32.5.

f Lu­ka 8.40.

g 27.37.

h 4.4.

i 2.46. 1.14. 6.4. Ro­ma 12.12. Ko­l. 4.2. Efe. 6.18.

j Lu­ka 1.65. Lu­ka 7.16. Se­b. 5.5,11. 19.17.

k Jo­ha. 4.48.

l 2.1. 1.15. 3.1. 4.26.

m 4.32. Ma­t. 19.21.

n 4.34.

o 4.35.

p 2.46. 1.14. 6.4. Ro­ma 12.12. Ko­l. 4.2. Efe. 6.18.

q 1.14.

r Lu­ka 24.53. Se­b. 3.1. 5.20,21,25,42.

s 2.42. 20.7.

3 izi­ndlu nge­zi­ndlu: ku­mbe, ekha­ya.

t Jo­ha. 16.22.

u Lu­ka 24.53.

v Lu­ka 2.52. Se­b. 4.33.

w 2.41. 5.14. 11.24.

x Lu­ka 13.23.

a 3.3,4,11. 1.13. 8.14.

b Lu­ka 18.10.

c 2.46.

d Hla­b. 55.17.

e Ma­t. 27.46. Se­b. 10.30. 1 Kho. 18.29.

f 14.8.

g Lu­ka 16.20.

h Jo­ha. 9.8.

i 3.12.

j Lu­ka 14. 7.

k 4.10. 3.16. 4.30. 9.34.

l Isa. 35.6. Se­b. 14.10.

m Isa. 35.6. Se­b. 14.10.

n 4.16,21.

o Ma­t. 25.24.

p Jo­ha. 9.8.

q 4.14.

r Jo­ha. 10.23. Se­b. 5.12.

s 5.8. 10.46. Hlu. 18.14.

t 3.4. Lu­ka 4.20.

u 2 Pe­t. 1.3,6,7.

v 5.30. 22.14.

w Jo­ha. 7.39. 8.54. 12.16. 16.14. 17.1.

x Ma­t. 20.19. 27.2. Ma­rk. 15.1.

y Ma­t. 27.20. Ma­rk. 15.11. Lu­ka 23.18,20,21. Jo­ha. 18.40. 19.15. Se­b. 13.28.

z Lu­ka 6.37.

a Ma­rk. 1.24. Se­b. 4.27.

b 7.52. 22.14. Ja­k. 5.6.

c Lu­ka 23.17,18,19,25.

d 25.11.

e 5.31. He­b. 2.10.

f 1 Jo­ha. 5.11.

g 2.24.

h Lu­ka 24.48.

i 3.6.

j Ma­t. 9.2.

k Ma­t. 9.2.

l Jo­ha. 16.3. Se­b. 13.27. 1 Ko­r. 2.8. 1 Ti­m. 1.13.

m Jo­ha. 3.1.

n 17.3. 26.22. 1 Pe­t. 1.10,11. Lu­ka 24.27.

o 3.24. 2.23. 4.28.

p 2.38.

q Lu­ka 22.32.

r Hla­b. 51.1.

s 3.18.

t 1.11.

u Ma­t. 17.11.

v Lu­ka 1.70.

w Jo­ha. 9.32.

x Lu­ka 1.70.

y Du­te. 18.15,19. Se­b. 7.37.

z Ma­t. 17.5.

a 1 Sa­m. 3.20. Se­b. 13.20. He­b. 11.32.

b 1 Sa­m. 3.20. Se­b. 13.20. He­b. 11.32.

c 3.24. 2.23. 4.28.

d Ro­ma 9.4,5. 15.8. Se­b. 2.39.

e Ge­n. 22.18. Ge­n. 12.3.

f 3.25.

g 13.46. Ro­ma 1.16. 2.9. Ma­t. 10.5,6. 15.24. Lu­ka 24.47. Se­b. 13.26,32,33.

h 2.24.

i 3.25.

j Ro­ma 11.26. Ma­t. 1.21. Se­b. 5.31.

1 indu­na: ku­mbe, umbu­si.

a Ma­t. 22.23.

b 16.18.

c 17.18. 3.15,20. 5.17. 23.8.

d Lu­ka 21.12.

e 5.18.

f 2.41.

g 4.8,26. Jo­ha. 3.1.

h Lu­ka 3.2. Jo­ha. 18.13,24.

i Ma­t. 26.3.

j Ma­t. 21.23.

k 13.9. Ma­t. 10.20.

l 4.8,26. Jo­ha. 3.1.

m Lu­ka 23.14. Se­b. 12.19. 24.8. 28.18.

n Ma­rk. 10.52.

o Jo­ha. 20.31. Se­b. 3.6, 16.

p 2.24.

q Hla­b. 118.22. Ma­t. 21.42.

r Ma­rk. 9.12.

s 13.39. 1 Ti­m. 2.5. Ma­t. 1.21.

t 4.19. 1.13. 8.14.

u Ma­t. 11.25.

v 1 Ko­r. 14.16,23,24. 2 Ko­r. 11.6.

w Ma­t. 25.24.

x 3.11.

y Ma­t. 5.22.

z Jo­ha. 11.47. 12.19.

a 4.21. 3.9,10.

b Lu­ka 22.15.

c 5.40. 5.28.

d 5.29.

e 1.8. 2.32. 4.33. Jo­ha. 15.26.

f 22.15. 1 Jo­ha. 1.1,3.

g Ma­t. 21.26. Ma­rk. 11.32. Lu­ka 20.6,19. 22.2. Se­b. 5.13,26.

h Ma­t. 15.31.

i 3.7,8.

j 24.23. 1 Ti­m. 5.8. Jo­ha. 1.11.

k 1.14.

l Lu­ka 2.29.

m 2 Kho. 19.15. Isa. 37.16.

n 2 La­n. 2.12.

o Hla­b. 2.1,2.

p Hla­b. 2.2. Lu­ka 4.18. Se­b. 10.38. He­b. 1.9. Se­b. 4.26.

q Lu­ka 20.21.

r 4.30. 3.14. Lu­ka 1.35.

s Hla­b. 2.2. Lu­ka 4.18. Se­b. 10.38. He­b. 1.9. Se­b. 4.26.

t Lu­ka 23.7-11.

u Ma­t. 27.2.

v Ma­t. 27.27. Ma­t. 20.19.

w Ma­t. 26.3.

x 2.23. 3.18. Lu­ka 22.22.

y 2 Kho. 19.16. Isa. 37.17.

z 4.13,31. 9.27,29. 13.46. 14.3. 18.26. 19.8. 26.26. 28.31. Efe. 6.19. 1 The­s. 2.2.

a Jo­ha. 4.48.

b 3.6.

c 4.27.

d 16.26. 2.2.

e 2.4.

f 4.13,31. 9.27,29. 13.46. 14.3. 18.26. 19.8. 26.26; 28.31. Efe. 6.19. 1 The­s. 2.2.

g 2 La­n. 30.12.

h Fi­l. 1.27.

i 2.44.

j 1.8.

k 1.22.

l 2.24.

m 2.47. Lu­ka 2.40.

n 2.45.

o 4.37. 5.2.

p 6.1.

q 2.45.

r 9.27. 11.22,25,30. 12.25. 13.15. 1 Ko­r. 9.6. Ga­l. 2.1,9,13. Ko­l. 4.10.

s 11.19,20. 13.4. 15.39. 21.3,16. 27.4.

t 2.45.

u 4.37. 5.2.

a 5.3.

b 4.35,37.

c Lu­ka 22.3.

d Esta 7.5. Tshu. 8.11.

1 uqa­mbe ama­nga: ku­mbe, ukho­hli­se.

e 5.3,9. 1 Ko­r. 3.16. Ma­t. 28.19. Jo­ha. 15.26. 2 Ko­r. 13.14.

f 5.3. Ti­t. 2.10.

g Da­n. 1.8. Ha­gg. 2.18. Lu­ka 1.66. Se­b. 19.21.

h 5.3,9. 1 Ko­r. 3.16. Ma­t. 28.19. Jo­ha. 15.26. 2 Ko­r. 13.14.

i 5.10.

j 5.11.2.43.

k 5.10.

l He­z. 29.5. Se­b. 8.2. Jo­ha. 19.40.

m 3.12. 10.46. Hlu. 18.14.

n 15.10.

o 5.3,9. 1 Ko­r. 3.16. Ma­t. 28.19. Jo­ha. 15.26. 2 Ko­r. 13.14.

p Isa. 52.7. Na­h. 1.15.

q 5.10.

r 5.10.

s 5.10.

t 5.11. 2.43.

u Ma­rk. 16.20. Se­b. 2.43. 4.30. 14.3. 19.11. Ro­ma 15.19. 2 Ko­r. 12.12. He­b. 2.4.

v Jo­ha. 4.48.

w 1.14.

x Jo­ha. 10.23. Se­b. 3.11.

y Jo­ha. 9.22. 12.42.

z 2.47. 4.21.

a 2.47.

b Ma­t. 14.36.

c Ma­rk. 16.17,18. Jo­ha. 14.12.

d Ma­rk. 16.17,18. Jo­ha. 14.12.

e 4.1,2,5,6.

f Ma­t. 22.23. Jo­ha. 12.10.

g Lu­ka 21.12.

h 4.3. 5.19.

i 12.7.

j 16.26. 12.10.

k 2.46.

l Jo­ha. 6.63,68. Jo­ha. 17.3. 1 Jo­ha. 5.11.

m Jo­ha. 8.2.

n

o 4.5,6.

p 5.27,34,41. Ma­t. 5.22.

q 5.26. Ma­t. 26.58.

r 5.26. 4.1.

s Lu­ka 9.7.

t 5.20,25,42.

u 5.26. 4. 1.

v 5.26. Ma­t. 26.58.

w 4.21.

x 5.27,34,41. Ma­t. 5.22.

y 4.18.

z Lu­ka 22.15.

a 2.23,36. 3.14,15. 7.52.

b Ma­t. 23.35. 27.25.

c 4.19. Eks. 1.17.

d 3.13. 22.14.

e 10.39. 2.23.

f Ga­l. 3.13. Se­b. 13.29. 1 Pe­t. 2.24.

g 2.33.

h 3.15.

i Lu­ka 2.11. Se­b. 13.23.

j Lu­ka 24.47. Se­b. 3.26.

k Lu­ka 1.77. Se­b. 10.43. 13.38. 26.18. Efe. 1.7. Ko­l. 1.14.

l Lu­ka 24.47. Se­b. 3.26.

m Lu­ka 24.48.

n 2.4.

o 7.54. 2.37.

p Jo­ha. 12.10.

q 5.21.

r 22.3.

s Lu­ka 5.17.

t Lu­ka 17.3.

2 aba­be­mla­le­la: ku­mbe, aba­be­mkho­lwa.

u 8.9. Ga­l. 2.6. 6.3.

v Lu­ka 2.2.

w Za­ga 21.30.

x 23.9. 2 La­n. 13.12. Se­b. 11.17.

y 4.18.

z Ma­t. 21.35.

a 4.18.

b 5.21.

c Ma­t. 5.12. Se­b. 13.52. 1 Pe­t. 4.13,16. Fi­l. 1.29.

d Lu­ka 20.35.

e 2.46.

f 2.46.

g 4.20,29.

h 8.35. 11.20. 17.18. 15.35.

a 2.41,47. 4.4. 5.14. 6.7.

b 9.29. 11.20.

c 4.35. 12.25.

d Eks. 18.17.

e Ma­t. 21.12.

f Du­te. 1.13.

g 10.22. 16.2. 22.12. 1 Ti­m. 5.10. 3 Jo­ha. 12. 1 Ti­m. 3.7. He­b. 11.2. 3 Jo­ha. 3,6.

h 2.42.

i 1.17.

j 11.24. 6.8. 7.55.

k 8.5. 21.8.

l Isa­m. 2.6,15.

m Ma­t. 23.15.

n 11.26.

o 1.24. 13.3.

p 13.3. 1 Ti­m. 4.14. 5.22. 2 Ti­m. 1.6. Se­b. 8.17.

q 12.24. 19.20.

r Jo­ha. 12.42. Jo­ha. 7.48.

s Jo­ha. 4.48.

t Ma­t. 27.32.

u 18.24. 27.6. 28.11.

v 21.39.

w 2.9.

x Lu­ka 21.15. Ma­t. 10.20. Isa. 54.17.

y 1 Kho. 21.10,13.

z Lu­ka 20.1. Se­b. 4.1.

a 19.29.

b 6.15. Ma­t. 5.22.

c 7.58. Ma­t. 26.60.

d Ma­t. 24.15. 21.28. 24.6. 25.8. Jo­ha. 11.48.

e Da­n. 9.26.

f 16.21. 21.21. 26.3. 28.17.

g 6.15. Ma­t. 5.22.

h Lu­ka 4.20.

i Hlu. 13.6.

a 22.1.

b 2.9.

c Ge­n. 11.31. Ge­n. 12.1.

d Ge­n. 12.1.

e Ge­n. 11.31. Ge­n. 12.1.

f Ge­n. 11.32.

g Ge­n. 12.4,5.

h 7.43.

i Ge­n. 12.7. 13.15. 15.3,18. 17.8.

j Ge­n. 15.3. 18.10.

k Ge­n. 15.13,14.

l 7.17. Eks. 12.40.

m Eks. 3.12.

n Ge­n. 17.9-12.

o Ge­n. 21.2-4.

p Ge­n. 25.26.

q Ge­n. 29.31-35. 30.5-24. 35.18,23-26.

r 2.29.

s 2.29.

t 17.5.

u Ge­n. 37.4,11,28. Hla­b. 105.17.

v Ge­n. 39.2,21,23.

w Ge­n. 41.37,40. 42.6. Hla­b. 105.21.

x Ge­n. 41.54.

y Ge­n. 42.1-3.

z Ge­n. 43.15.

a Ge­n. 45.4.

b Ge­n. 45.16.

c Ge­n. 45.9,27.

d Ge­n. 46.27. Eks. 1.5. Du­te. 10.22.

e 27.37.

f Ge­n. 46.26. Ge­n. 38.12. 46.10,20.

g Ge­n. 46.5,28.

h Ge­n. 49.33.

i Eks. 1.6.

j Ge­n. 50.25. Eks. 13.19.

k Jo­sh. 17.7. Jo­ha. 4.5.

l Ge­n. 23.16. Ge­n. 33.19.

m Jo­sh. 24.32.

n Ge­n. 23.16. Ge­n. 33.19.

o Ge­n. 33.19. Jo­sh. 24.32.

p Ge­n. 15.13,16. Se­b. 7.6.

q Eks. 1.7. Hla­b. 105.24. Se­b. 13.17.

r Eks. 1.8.

s Eks. 1.10. Hla­b. 105.25.

t Eks. 1.22.

u Eks. 1.17,18,22. Lu­ka 17.33.

v Eks. 2.2.

w Eks. 2.2. He­b. 11.23.

x Eks. 2.3-10.

y 1 Kho. 4.30.

z Lu­ka 24.19.

a 1 Ko­r. 2.9. Lu­ka 24.38.

b Eks. 2.11,12.

c Eks. 2.13,14.

d Lu­ka 12.14.

e Eks. 2.15.

f Eks. 2.22. 4.20. 18.3,4.

g Eks. 3.2.

h Eks. 3.1.

i 7.32. Lu­ka 12.24,27. He­b. 3.1.

j Eks. 3.6.

k Eks. 3.6.

l 7.32. Lu­ka 12.24,27. He­b. 3.1.

m Eks. 3.5. So Jo­sh. 5.15.

n Eks. 3.7,8,10.

o Na­ni 20.16.

p Eks. 12.41. 33.1.

q Eks. 7. 1. 11. 1. Hla­b. 105.27-36. Jo­ha. 4.48.

r Eks. 14.21,27-31.

s Eks. 16.1,35. 17.1-6.

t 13.18.

u Du­te. 18.15. Se­b. 3.22.

v Eks. 19.3,17.

w 1 La­n. 13.2.

x Isa. 63.9. Se­b. 7.53.

y Jo­ha. 1.17.

z Ro­ma 3.2.

a Eks. 16.3.

b Eks. 32.1.

c Eks. 32.4-6. Hla­b. 106.19.

d Eks. 32.4-6. Hla­b. 106.19.

e Amos 6.13.

f Je­r. 1.16.

g Jo­sh. 24.20.

h Hla­b. 81.12. He­z. 20.39.

i Je­r. 19.13. Du­te. 4.19. Lu­ka 2.13.

j Amos 5.25-27.

k 1 Kho. 11.7.

l 7.4.

m Na­ni 17.7.

n Eks. 25.40.

o Jo­sh. 3.14.

p He­b. 4.8.

q Hla­b. 44.2.

r 2 Sa­m. 7.2.

s Lu­ka 1.30. Se­b. 13.22.

t 1 La­n. 22.7.

u 1 Kho. 8.20. 1 La­n. 17.12. 2 La­n. 3.1.

v 1 Kho. 8.27.

w Lu­ka 1.32.

x 17.24.

y Ma­rk. 14.58.

z Isa. 66.1,2. Hla­b. 11.4.

a Eks. 32.9.

b Du­te. 10.16.

c Eks. 6.12.

d Du­te. 10.16.

e Isa. 63.10.

f 2 La­n. 36.16. Ma­t. 21.35.

g 3.14.

h 5.28.

i Ga­l. 3.19. Du­te. 33.2. He­b. 2.2. Se­b. 7.38.

j Lu­ka 11.28.

k 5.33. 2.37.

l Jo­be 16.9.

m 6.5.

n Lu­ka 4.20.

o Hla­b. 110.1.

p 10.11. He­z. 1.1.

q Da­n. 7.13.

r Hla­b. 110.1.

s Na­ni 15.35. Ma­t. 21.39. Lu­ka 4.29.

t Le­vi 24.16.

u 6.13. Du­te. 13.9,10. 17.7. Se­b. 8.1. 22.20.

v 22.20. 8.1.

w Le­vi 24.16.

x 9.14.

y Hla­b. 31.5.

z Ma­rk. 15.19. Lu­ka 22.41. Se­b. 9.40. 20.36. 21.5.

a Ma­t. 5.44.

b Ma­t. 26.15. Na­ni 12.11.

c Ma­t. 27.52.

a 7.58.

b 22.20. Ro­ma 1.32.

c 11.19.

d 1 Kho. 16.24. Se­b. 1.8.

e Lu­ka 2.25. Se­b. 2.5.

f 5.6. Jo­be 5.26.

g Ge­n. 23.2. 50.10. 2 Sa­m. 3.31.

h 9.1,13,21. 22.4,19.26.9-11. 1 Ko­r. 15.9. Ga­l. 1.13. Fi­l. 3.6. 1 Ti­m. 1.13.

i Lu­ka 12.58. Ja­k. 2.6.

j 11.19. 8.1. Ma­t. 10.23.

k 8.26. 6.5. 21.8.

l Ma­rk. 16.1.

m Ma­t. 8.29. Ma­rk. 1.26. 3.11. 5.7. Lu­ka 4.41. 9.39.

n 8.39. Jo­ha. 16.22.

o 8.11. 13.6.

p 8.11,13. Ma­rk. 3.21.

q 5.36.

r 26.22. Je­r. 6.13.

s 14.11. 28.6.

t 8.6,10.

u 8.11,13. Ma­rk. 3.21.

v 8.11. 13.6.

w 1.3.

x 10.7.

y 8.11,13. Ma­rk. 3.21.

z 8.1.

a Lu­ka 22.8. Se­b. 3.1. 4.13,19.

b 8.15,18.

c 2.38.

d 19.2.

e 19.5. Se­b. 10.48. Ma­t. 28.19.

f 2.38.

g 19.6. He­b. 6.2. Se­b. 6.6.

h 8.15,18.

i 8.15,18.

j 2 Kho. 5.16. Da­n. 5.16,17.

k Ma­t. 10.8.

l 2.38.

m Du­te. 10.9. 12.12. 14.27,29. Ko­l. 1.12.

n Lu­ka 9.28.

o Da­n. 4.27. 2 Ti­m. 2.25.

p Du­te. 29.18. Ma­t. 27.34.

q Isa. 58.6.

r Eks. 8.8,28. Ja­k. 5.16.

s Lu­ka 16.28.

t 8.40. 1.8. Jo­ha. 4.38. Se­b. 9.32.

u 12.7.

v 8.5.

w Jo­sh. 15.47.

x Ze­f. 3.10.

y Ge­n. 37.36.

z Lu­ka 1.52.

a 2 Kho. 19.9.

b Ezra 7.21.

c 1 Kho. 8.41,42. Jo­ha. 12.20. Se­b. 24.11.

d 2 Ko­r. 3.2.

e Jo­ha. 16.13.

f 1 Kho. 20.33. 2 Kho. 10.15.

g Isa. 53.7,8.

h Ma­t. 5.2.

i Lu­ka 24.27.

j 17.2,3. 18.28.

k 5.42.

l 10.47.

m Ma­rk. 16.16.

n 2.29.

o Ma­t. 1.18.

p Jo­ha. 9.35,38. Ma­t. 14.33.

q 1 Kho. 18.12.

r 8.8.

s 1 Sa­m. 5.1.

t 8.25.

u 9.30. 10.1,24. 11.11. 12.19. 18.22. 21.8,16. 23.23,33. 25.1,4,6,13.

a 8.3.

b Hla­b. 27.12. Jo­be 15.13. 2.

c 22.5. 26.10,11.

d 1 Kho. 11.24. Isa. 7.8.

e 22.6-11. 26.12-18.

f 1 Kho. 11.24. Isa. 7.8.

g 1 Ko­r. 15.8.

h Ze­k. 2.8.

i Ze­k. 2.8.

j Lu­ka 3.10.

k He­z. 3.22.

l Da­n. 10.7.

m 22.9. Jo­ha. 8.43. 12.29.

n 22.11.

o 13.11.

p 1 Kho. 11.24. Isa. 7.8.

q 22.12.

r 9.12. 12.9.

s 9.30. 11.25. 21.39. 22.3.

t 9.12. 12.9.

u 9.17. Lu­ka 13.13.

v 9.1. 8.3.

w 9.32,41. 26.10. Ro­ma 1.7. 16.2,15. 1 Ko­r. 1.2.

x 9.21. 22.16. Ro­ma 10.13. 1 Ko­r. 1.2. Se­b. 7.59. 2 Ti­m. 2.22.

y Ro­ma 9.22,23.

z 13.2. 22.15,21. 26.17. Ro­ma 1.1. 1 Ko­r. 15.10. Ga­l. 1.15. 2.9. Efe. 3.7.

a Ro­ma 1.5. 11.13. 15.16. Ga­l. 1.16. 2.7-9. Efe. 3.8. 1 Ti­m. 2.7. 2 Ti­m. 1.11. 4.17.

b 25.22,23. 26.1,32.

c 20.23. 21.11. 2 Ko­r. 6.4,5. 11.23-28. 1 The­s. 3.3.

d 22.13.

e 9.11.

f 9.12.

g 2.4.

h 22.16.

i 26.20.

j Ma­t. 14.33.

k Ga­l. 1.13,23.

l 9.14.

m 8.3.

n 9.2.

o 16.10. 18.28.

p 20.3,19. 23.30. 23.12. 25.3. 2 Ko­r. 11.26.

q 2 Ko­r. 11.32.

r 2 Ko­r. 11.33. Jo­sh. 2.15. 1 Sa­m. 19.12. Ma­t. 10.23.

s Ma­t. 16.10.

t 22.17-20.

u 4.36.

v Ga­l. 1.18,19.

w 9.3-6.

x 9.20,22.

y 9.29. 4.29.

z Ga­l. 1.18,19.

a Jo­ha. 10.9. Se­b. 1.21. Na­ni 27.17.

b 9.29. 4.29.

c 6.1. 11.20.

d 9.23. 22.18.

e Jo­ha. 21.23.

f 8.40.

g 9.11.

h 8.1.

i 1.8.

j 1 Ko­r. 8.1. 10.23. 14.4,17. 1 The­s. 5.11. Se­b. 20.32.

k Lu­ka 6.24. Jo­ha. 14.16.

l 8.25.

m 9.13.

n 1 La­n. 8.12.

o 3.6,16. 4.10.

p 1 La­n. 8.12.

q Jo­sh. 12.18.

r 11.21.

s Jo­sh. 19.46.

t Ro­ma 13.3. 2 Ko­r. 9.8. Efe. 2.10. 2 The­s. 2.17. 1 Ti­m. 2.10. 5.10. 2 Ti­m. 2.21. 3.17. Ti­t. 1.16. 3.1.

u 9.39. 1.13.

v 1 La­n. 8.12.

w Na­ni 22.16.

x 9.39. 1.13.

y Ma­t. 9.25.

z 7.60.

a Ma­rk. 5.41.

b 9.13.

c Jo­sh. 19.46.

d Jo­ha. 11.45. 12.11. Se­b. 11.21.

e 10.6.

a 10.24. 8.40.

b Jo­ha. 18.3.

c 10.7. 22.12. 2 Pe­t. 2.9.

d 10.22,35. 13.16,26.

e 10.30. 11.13. Hlu. 6.12.

f 10.17. 12.9.

g 12.7.

h Lu­ka 4.20.

i Lu­ka 1.12.

j Isa­m. 8.4. Da­n. 10.12.

k Ma­t. 26.13. Ma­rk. 14.9. Se­b. 10.31. He­b. 6.10.

l 9.36,43.

m 9.43.

n 10.22. 11.14.

o Lu­ka 16.13. Ro­ma 14.4. 1 Pe­t. 2.18.

p 10.7. 22.12. 2 Pe­t. 2.9.

q 8.13.

r 11.5-14.

s 2 Sa­m. 11.2.

t Hla­b. 55.17.

u 22.17.

v 7.56. He­z. 1.1.

w He­z. 4.14. Da­n. 1.8.

x 10.28. 11.8. Ma­rk. 7. 2.

y Le­vi 11.2-47. 20.25. Du­te. 14.4-20.

z Ma­t. 15.11,18,20. Ma­rk. 7.15,18,20,23. Ro­ma 14.17,20. 1 Ko­r. 10.25. 1 Ti­m. 4.4. Ti­t. 1.15.

a Lu­ka 9.7.

b 10.17. 12.9.

c 11.11.

d Lu­ka 16.20.

e 10.7.

f 15.7-9. Efe. 3.6. Jo­ha. 16.13.

g Ma­t. 21.21.

h 10.2.

i 6.3.

j Lu­ka 2.26.

k Ma­t. 25.31.

l 10.6. 11.14.

m 10.45. 11.12.

n Jo­ha. 21.23.

o 10.1.

p 16.29.

q Ma­t. 8.2.

r Isa­m. 19.10. 22.9. Se­b. 14.15. Da­n. 2.46.

s 10.24.

t 1 Pe­t. 4.3.

u Jo­ha. 4.9. 18.28. Se­b. 11.3. Ga­l. 2.12,14.

v 10.15.

w 10.9,23,24.

x Ma­t. 17.21.

y 3.1.

z 1.10.

a Lu­ka 23.11.

b 1.10.

c 10.4.

d 10.5,6.

e 2 Pe­t. 1.19. 3 Jo­ha. 6.

f Ma­t. 5.2.

g Du­te. 10.17.

h 15.9. Ro­ma 2.13,26,27. 3.22,29. 10.12,13. 1 Ko­r. 12.13. Ga­l. 3.28. Efe. 2.13,18. 3.6.

i 10.2.

j Lu­ka 2.14.

k Ma­t. 28.18. Ro­ma 10.12. Isa­m. 17.14.19.16.

l 2.36. Lu­ka 2.11.

m Ma­t. 4.12. Ma­rk. 1.14. Lu­ka 4.14. Jo­ha. 4.43.

n 4.27. 2.22.

o Jo­ha. 3.2.

p 10.41. 2.32.

q 5.30. 2.23.

r 2.24.

s Jo­ha. 14.17,22.

t 10.39.13.31. Lu­ka 24.48.

u Lu­ka 24.30,43. Jo­ha. 21.12,13. Se­b. 1.4.

v Ma­t. 28.19,20. Se­b. 1.2.

w Lu­ka 16.28.

x Jo­ha. 5.22,27. Se­b. 17.31.

y Lu­ka 22.22.

z Ro­ma 14.9. 2 Ti­m. 4.1. 1 Pe­t. 4.5. 1 The­s. 4.15-17. Ro­ma 14.10.

a Je­r. 31.34. Mi­ka 7.18. Se­b. 26.22.

b 13.39.15.9. Ro­ma 10.11. Ga­l. 3.22.

c 5.31.

d 11.15. 2.4.

e 10.23. 11.12.

f 10.23. 11.12.

g 2.38.

h 2.33.

i 11.18. Ma­t. 8.11.

j 19.6. 2.4.

k 3.12.5.8. Hlu. 18.14.

l 8.36. 11.17.

m 11.17. 15.8,9. Ro­ma 10.12.

n 1 Ko­r. 1.14-17.

o 2.38. 8.16. 19.5. Ma­t. 28.19.

a 10.12,29. Jo­ha. 21.23.

b Lu­ka 2.4.

c 10.45. Ga­l. 2.12.

d 10.28.

e 18.26. 28.23.

f Lu­ka 1.3.

g 10.9-32.

h 12.9.

i Lu­ka 4.20.

j 10.17.

k 11.12,29. Jo­ha. 21.23.

l 10.23,45.

m 10.6,22.

n 10.2. 16.15,31-34. 18.8.

o 10.44.

p 2.4.

q Lu­ka 24.8.

r 1.5. Ma­t. 3.11.

s 15.8,9.

t 2.38.

u 10.47. 5.39.

v Ma­t. 15.31.

w 10.45. Ma­t. 8.11.

x 2 Ko­r. 7.10.

y 8.1,4.

z 15.3. 21. 2.

a 11.20. 4.36.

b 11.26.

c 11.20. 4.36.

d Ma­t. 27.32.

e 11.26.

f 6.1. 9.29.

g 5.42.

h Lu­ka 1.66.

i 9.42. 11.24.

j 15.19.

k 9.35.

l 9.27. 11.25,30. 4.36.

m 11.26.

n 13.43.

o 13.43. 14.22.

p 2 Ti­m. 3.10. Se­b. 27.13. Ro­ma 8.28.

q Lu­ka 23.50. Ma­t. 12. 3.

r 6.5.

s 11.21. 2.47.

t 9.11.

u 11.19,20,22,27. 6.5. 13.1. 14.26. 15.22,23,30,35. 18.22. Ga­l. 2.11.

v 1.15. 6.1,2,7. 9.1,10. 11.29.

w 26.28. 1 Pe­t. 4.16.

x 11.19,20,22,27. 6.5. 13.1. 14.26. 15.22,23,30,35. 18.22. Ga­l. 2.11.

y 11.19,20,22,27. 6.5. 13.1. 14.26. 15.22,23,30,35. 18.22. Ga­l. 2.11.

z 13.1. 15.32. 21.10. 1 Ko­r. 12.28,29. 14.1,6,29,31,32,37,39. Efe. 4.11. Se­b. 2.17,18. Ro­ma 12.6. Se­b. 19.6.

a 21.10.

b Ma­t. 24.7. 2 Kho. 8.1.

c Ma­t. 24.14.

d 18.2.

e 1.15. 6.1,2,7. 9.1,10. 11.29.

f 12.25.

g 11.1.

h 12.25. 24.17.

i 14.23. 15.2,4,6,22,23. 16.4. 20.17. 1 Ti­m. 5.1,17,19. Ti­t. 1.5. Ja­k. 5.14. 1 Pe­t. 5.1,5. 2 Jo­ha. 1. 3 Jo­ha. 1.

a 12.6,11,19,20,21.

b 4.3. 5.18. 21.27.

c Ma­t. 4.21. 10. 2.

d 1.13.

e Ma­t. 20.23.

f 24.27. 25.9.

g Lu­ka 19.11.

h Eks. 12.14,15. 23.15. 20.6.

i Lu­ka 21.12.

j Jo­ha. 19.23.

k Ma­rk. 14.1. 11.3.

l 2 Ko­r. 1.11. Efe. 6.18.

m 12.6,11,19,20,21.

n 21.33.

o 12.23. Ma­t. 1.20,24. 2.13,19. 4.11. 28.2. Ma­rk. 1.13. Lu­ka 1.11,26. 2.9-15. 22.43. Jo­ha. 5.4. 20.12. Se­b. 5.19.8.26. 10.3. 11.13. 27.23.

p Lu­ka 2.9.

q 1 Kho. 19.7.

r Ma­rk. 6.9.

s Hla­b. 126.1.

t 9.10,12. 10.3,17,19. 11.5. 16.9,10. 18.9.

u 5.19. 16.26.

v Lu­ka 15.17.

w 12.7.

x Jo­be 5.19. Hla­b. 33.18,19. 34.19,22. 37.40. 41.1,2. 91.3. 97.10. 2 Ko­r. 1.10.

y 12.6,11,19,20,21.

z 12.3.

a 14. 6.

b 12.25. 13.5,13. 15.37.

c 12.25.15.37,39. Ko­l. 4.10. 2 Ti­m. 4.11. Fi­li­m. 24. 1 Pe­t. 5. 1.

d 12.5.

e Lu­ka 16.20.

f Jo­ha. 18.16,17.

g Lu­ka 16.20.

h Lu­ka 24.41.

i Lu­ka 16.20.

j Lu­ka 22.59.

k Ma­t. 18.10.

l 13.16. 19.33. 21.40.

m Ma­t. 10.3. Ma­rk. 3.18. Lu­ka 6.15. Se­b. 1.13. 15.13. 21.18. 1 Ko­r. 15.7. Ga­l. 1.19. 2.9,12. Ja­k. 1.1. Ju­da 1.

n Jo­ha. 21.23.

o 12.1.

p 4.9.

q 23.35. 8.40.

r 12.1.

1 wa­ye­ba­thu­ku­the­le­le: ku­mbe, wa­ye­le­ngqo­ndo yo­bu­tha, ezi­mi­se­le impi.

s 21.3,7. Ma­t. 15.21.

t Ma­t. 28.14.

u 1 Kho. 5.9,11. Ezra 3.7. He­z. 27.17. Se­b. 11.28.

v 12.1.

w Ma­t. 27.19.

x 1 Sa­m. 25.38. 2 Sa­m. 24.16.

y Hla­b. 115.1.

z 6.7. 19.20.

a 11.29,30.

b 4.36.

c Ro­ma 12.7. 1 Ko­r. 16.15.

d Hla­b. 115.1.

e 12.12.

f 12.12.

a 11.26.

b 11.27.

c 1 Ko­r. 12.28,29. Efe. 4.11. Ja­k. 3.1. Ro­ma 12.7.

d 11.22-26. 4.36.

e Ro­ma 16.21.

f Ma­t. 27.32.

g Lu­ka 3.1.

h 12.25.

i Lu­ka 1.23.

j Ma­t. 17.21.

k 9.15. Na­ni 8.14.

l Ma­t. 9.38. Ro­ma 10.15. Efe. 3.7,8. 1 Ti­m. 2.7. 2 Ti­m. 1.11. He­b. 5.4.

m Ma­t. 17.21.

n 6.6.

o 6.6.

p 14.26.

q 13.2.

r 4.36.

s 13.14. 13.46.

t 13.13. 19.22. 12.12.

u 13.13.

v 13.8. 8.9. Ma­t. 2.1,7,16.

w 13.8,12. 19.38. 18.12.

x 2 Ti­m. 3.8. Eks. 7.11.

y Mi­ka 3.9. Se­b. 13.8. Lu­ka 23.2.

z 4.8.

a Lu­ka 4.20.

b 18.14.

c Ma­t. 13.38.

d Mi­ka 3.9. Se­b. 13.8. Lu­ka 23.2.

e Ho­s. 14.9.

f 1 Sa­m. 5.6.

g Lu­ka 4.13.

h 9.8. 22.11.

i Ma­t. 7.28. Ma­rk. 11.18. Lu­ka 4.32.

j Jo­ha. 11.19. Se­b. 21.8.

k 13.6.

l 13.14. 14.25.

m 13.5.

n 15.38.

o 12.12.

p 13.14. 14.25.

q 14.19,21. 2 Ti­m. 3.11.

r 14.24.

s 16.13.

t 9.20. 17.2,10,17. 18.4,19. 19.8. 13.5. 14.1.

u 9.20. 17.2,10,17. 18.4,19. 19.8. 13.5. 14.1.

v 15.21.

w Lu­ka 4.17. Se­b. 13.27.

x Ma­rk. 5.22.

y He­b. 13.22.

z 15.31. Ro­ma 12.8. 1 Ko­r. 14.3. 1 The­s. 2.3. 1 Ti­m. 4.13. He­b. 12.5.

a He­b. 13.22.

b 12.17.

c 13.26. 10.2,22,35. 13.42,43.

d Isa. 29.23.

e Du­te. 7.6-8.

f Eks. 1.1,7,12. Hla­b. 105.23,24. Se­b. 7.17.

g Eks. 13.14,16.

h Eks. 16.35. Na­ni 14.33,34. Hla­b. 95.9,10. Se­b. 7.36. He­b. 3.9,17.

i Du­te. 7.1. Hla­b. 44.2.

j Jo­sh. 14.1,2. 19.51. Hla­b. 78.55.

k Hlu. 11.26.

l Hlu. 2.16. 3.9.

m 3.24.

n 1 Sa­m. 8.5.

o 1 Sa­m. 10.1.

p 1 Sa­m. 9.1,2.

q 1 Sa­m. 15.23,26,28. 16.1. Ho­s. 13.11.

r 1 Sa­m. 16.13. 2 Sa­m. 2.4. 5.3.

s Hla­b. 89.20.

t 1 Sa­m. 13.14. Se­b. 7.46.

u 13.36.

v Ma­t. 1.1.

w Hla­b. 132.11. Lu­ka 1.32.

x Lu­ka 2.11. Se­b. 5.31.

y Ma­t. 3.1.

z 1 The­s. 1.9. 2.1.

a 20.24. 2 Ti­m. 4.7.

b Jo­ha. 1.20,27. Ma­t. 3.11.

c 13.16.

d 3.26. 13.46.

e Jo­ha. 3.1.

f 3.17.

g 13.15.

h Lu­ka 24.27. Se­b. 26.22,23.

i Ma­t. 27.22.23. Ma­rk. 15.13,14. Lu­ka 23.21-23.

j Lu­ka 18.31. 24.44. Jo­ha. 19.28,30,36,37.

k Ma­t. 27.59,60. Ma­rk. 15.46. Lu­ka 23.53. Jo­ha. 19.38,41,42.

l 5.30.

m Ma­t. 28.6. Se­b. 13.33,34. 2.24.

n 1.3.

o Lu­ka 2.4.

p 1.11.2.7.

q 10.41. Lu­ka 24.48.

r 26.6. Ro­ma 4.13. 15.8. Ga­l. 3.16. Ge­n. 12.3.

s Ma­t. 28.6. Se­b. 13.33,34. 2.24.

t Hla­b. 2.7. He­b. 1.5. 5.5.

u Ma­t. 28.6. Se­b. 13.33,34. 2.24.

v 13.35,36,37.

w Isa. 55.3.

x Hla­b. 16.10. Se­b. 2.27,31.

y 2 Sa­m. 7.12. 1 Kho. 2.10. Ma­t. 27.52. Se­b. 2.29.

z Hlu. 2.10. Ge­n. 25.8.

a 13.35,36,37.

b 13.35,36,37.

c Je­r. 31.34. Lu­ka 24.47. 1 Jo­ha. 2.12.

d 5.31.

e Isa. 53.11. Ro­ma 3.28. Se­b. 4.12.

f Lu­ka 18.14. Ro­ma 2.13.

g Ro­ma 8.3.

h Ma­rk. 1.2. Jo­ha. 6.45. Se­b. 15.15.

i Ha­b. 1.5. Isa. 29.14.

j 13.16.

k 13.44.

l 13.50. 17.4,17. 16.14. 18.7.

m Ma­t. 23.15.

n 11.23. 14.22.

o 11.23. 14.26. 15.40. Ro­ma 5.15. Ti­t. 2.11. He­b. 12.15. 1 Pe­t. 5.12.

p 5.17.

q 18.6. 1 Pe­t. 4.4. 2 Pe­t. 2.12. Ja­k. 2.7. Ju­da 10.

r 4.29.

s 3.26. 13.26.

t Du­te. 32.21. Ma­t. 21.43.

u Ma­t. 22.8.

v 28.28.

w Isa. 49.6. Lu­ka 2.32. Isa. 42.6.

x Jo­ha. 1.12. Ro­ma 9.23.

y 13.45. 14.19.

z 13.43.

a 17.12. Ma­rk. 15.43.

b Ma­rk. 6.21.

c 14.2. 2 Ti­m. 3.11.

d Ma­rk. 6.21.

e 14.2. 2 Ti­m. 3.11.

f 14.1.

g 1 The­s. 1.6. Ma­t. 5.12. Se­b. 5.41. Jo­ha. 16.22.

h 2.4.

a 14.19,21. 13.51. 16.2. 2 Ti­m. 3.11.

b 13.14.

c 17.5.

d 13.50.

e Jo­ha. 21.23.

f 4.29.

g 15.8. Ma­rk. 16.20.

h 20.32.

i Jo­ha. 4.48. 5.12.

j 28.24.

k 14.14. Jo­ha. 13.16. Ro­ma 16.7. 2 Ko­r. 8.23. Fi­l. 2.25. Isa­m. 2.2.

l Ma­t. 22.6. Lu­ka 18.32. 1 The­s. 2.2. 2 Ti­m. 3.11.

m 12.12.

n Ma­t. 10.23.

o 14.11.

p 14.8,21. 16.1,2. 2 Ti­m. 3.11.

q 14.20. 16.1. 20.4.

r 14.8,21. 16.1,2. 2 Ti­m. 3.11.

s 3.2.

t Lu­ka 4.20.

u Ma­t. 9.2.

v Ma­rk. 10.52.

w 3.8.

x Lu­ka 11.27.

y 14.11.

z 8.10. 28.6.

a Lu­ka 16.20.

b Da­n. 2.46. Ezra 6.10.

c 14.4.

d Ma­t. 26.65. Ge­n. 44.13.

e 16.29.

f 10.26.

g Ja­k. 5.17.

h 15.19.

i Du­te. 32.21. 1 Sa­m. 12.21. 1 Ko­r. 8.4.

j Jo­sh. 3.10. Ma­t. 16.16.

k Hla­b. 146.6. Isa­m. 14.7. Se­b. 17.24. Ge­n. 1.1.

l Hla­b. 81.12. Se­b. 17.30. 1 Pe­t. 4.3. Ma­t. 20.7.

m Hla­b. 81.13.

n 17.27. Ro­ma 1.20.

o Le­vi 26.4. Jo­be 5.10. Hla­b. 68.9. Ma­t. 5.45.

p Hla­b. 104.27.

q Hla­b. 104.15.

r 13.45,50.

s 14.21. 13.14.

t 14.1.

u 2 Ko­r. 11.25. 2 Ti­m. 3.11. Se­b. 7.58.

v 14.6.

w 14.6.

x 14.1.

y 14.21. 13.14.

z 15.32,41. 18.23.

a 11.23. 13.43.

b Ma­rk. 10.30. Lu­ka 22.28,29. Jo­ha. 16.33. Ro­ma 8.17. 1 The­s. 3.3. 2 Ti­m. 2.12. 3.12. Ma­t. 10.38.

c 2 Ko­r. 8.19.

d 11.30.

e Ma­t. 17.21.

f 20.32. 1 Pe­t. 4.19.

g 13.14.

h 13.13,14.

i 11.26.

j 13.3.

k 15.40.

l 13.43.

m 15.4. 15.3,12. 21.19.

n 1 Ko­r. 16.9. 2 Ko­r. 2.12. Ko­l. 4.3. Isa­m. 3.8. Jo­ha. 10.2,3.

a Ga­l. 2.11-14.

b 15.3,22,23. Jo­ha. 21.23.

c 15.5. Ga­l. 5.1,2. Fi­l. 3.2. Ko­l. 2.11.

d Le­vi 12.3.

e 15.7. 28.29.

f Ga­l. 2.1.

g 15.4,6,22,23. 11.30.

h Lu­ka 2.4.

i 20.38. 21.5. Ro­ma 15.24. 1 Ko­r. 16.6,11. 2 Ko­r. 1.16. Ti­t. 3.13. 3 Jo­ha. 6. Se­b. 17.15.

j 11.19.

k 1.8.

l 14.27. 15.12.

m 15.3,22,23. Jo­ha. 21.23.

n 21.17. Lu­ka 8.40.

o 15.4,6,22,23. 11.30.

p 14.27. 15.3,12. 21.19.

q 15.5. Ga­l. 5.1,2. Fi­l. 3.2. Ko­l. 2.11.

r 15.4,6,22,23. 11.30.

s 15.7. 28.29.

t 10.20. 11.12,13.

u 1.24. 1 Sa­m. 16.7.

v 14.3.

w 10.44.

x 10.47.

y 10.35.

z Hla­b. 51.10. Se­b. 10.15. 11.9. 2 Ko­r. 7.1. 1 Ko­r. 1.2. 1 Pe­t. 1.22. Jo­ha. 13.10. Ja­k. 1.21.

a 10.43.

b 5.9.

c Ga­l. 5.1. Ma­t. 23.4.

d Ro­ma 3.24. Efe. 2.5,8. Ti­t. 2.11.

e 21.19. 15.3.

f Jo­ha. 4.48.

g 14.27. 15.4.

h 12.17.

i 2 Pe­t. 1.1.

j 15.7.

k 13.40.

l Amos 9.11,12.

m Lu­ka 1.70.

n 15.28.

o 14.15. 26.20. 1 The­s. 1.9. Se­b. 11.21.

p Da­n. 1.8. Ma­l. 1.7,12. Se­b. 15.29. Hla­b. 106.28. He­z. 4.13,14.

q 1 Ko­r. 10.7,8. 1 Pe­t. 4.3,4. Isa­m. 2.14,20. 1 Ko­r. 6.18.

r Le­vi 3.17.

s Le­vi 3.17.

t 13.15. Lu­ka 16.29.

u 15.2.

v 15.23,30,35. 11.26.

w 1.23.

x 15.34.

y Lu­ka 22.26.

z 15.1.

a 15.2.

b 15.1.

c 15.1.

d 15.23,30,35. 11.26.

e 15.41. Ga­l. 1.21. 18.18.

f 15.41. Ga­l. 1.21. 18.18.

g 23.26. Ja­k. 1.1.

h 15.1. Ga­l. 2.4. 5.12. Ti­t. 1.10.

i 15.28. Lu­ka 1.3.

j 9.23-25. 14.19.

k 15.22,32.

1 ngo­mlo­mo: Gr. nge­li­zwi.

l 15.19. 15.28. Lu­ka 1.3.

m 15.20. 21.25. 1 Ko­r. 8.1,4,7,10.10.19,28. Isa­m. 2.14,20. Se­b. 15.20.

n 15.20. 21.25.

o 23.30.

p 15.22.

2 indu­du­zo: Gr. inku­tha­zo.

q 15.22,32.

r 11.27.

s 11.23. 14.22. 16.40.

t 15.41. 14.22.

u He­b. 11.31. 16.36. 1 Ko­r. 16.11.

v 15.22,27,32,40. 16.19,25,29. 17.4,10,14,15. 18.5. 2 Ko­r. 1.19. 1 The­s. 1.1. 2 The­s. 1.1. 1 Pe­t. 5.

w 13.1.

x 15.22.

y 5.42.

z 13.4,13,14,51. 14.1,6,24,25.

a 15.39. 12.12.

b 13.13.

c Ko­l. 4.10.

d 15.39. 12.12.

e 4.36.

f 15.34.

g 14.26.

h 13.43.

i 15.23.

j 15.32. 16.5.

a 14.6.

b 14.6.

c 17.14,15. 18.5. 19.22. 20.4. Ro­ma 16.21. 1 Ko­r. 4.17. 16.10. 2 Ko­r. 1.1,19. Fi­l. 1.1. 2.19. Ko­l. 1.1. 1 The­s. 1.1. 3.2,6. 2 The­s. 1.1. 1 Ti­m. 1.2,18. 6.20. 2 Ti­m. 1.2. Fi­li­m. 1. He­b. 13.23.

d 2 Ti­m. 1.5.

e 6.3.

f 14.6.

g 14.1.

h 1 Ko­r. 9.20. Ga­l. 2.3. 5.2.

i Ma­t. 25.24.

j Lu­ka 2.1.

k 15.28,29.

l 11.30.

m 15.41.

n 2.10.

o 1 Ko­r. 16.1. Ga­l. 1.2.3.1. 2 Ti­m. 4.10. 1 Pe­t. 1.1.

p 2.9.

q 1 Pe­t. 1.1.

r 16.11. 20.5,6. 2 Ko­r. 2.12. 2 Ti­m. 4.13.

s 16.10. 12.9.

t 16.9,10. 18.5. 19.21,22,29. 20.1,3. Ro­ma 15.26. 1 Ko­r. 16.5. 2 Ko­r. 1.16. 7.5. 8.1. 11.9. Fi­l. 4.15. 1 The­s. 1.7,8. 4.10. 1 Ti­m. 1.3.

u 16.10. 12.9.

v 16.11,15,17. 20.5. Ko­l. 4.14.

w 16.9,10. 18.5. 19.21,22,29. 20.1,3. Ro­ma 15.26. 1 Ko­r. 16.5. 2 Ko­r. 1.16. 7.5. 8.1. 11.9. Fi­l. 4.15. 1 The­s. 1.7,8. 4.10. 1 Ti­m. 1.3.

x 9.22.

y 16.11. 20.5,6. 2 Ko­r. 2.12. 2 Ti­m. 4.13.

z 21.1.

a 20.6. Fi­l. 1.1. 1 The­s. 2.2.

b 16.9,10. 18.5. 19.21,22,29. 20.1,3. Ro­ma 15.26. 1 Ko­r. 16.5. 2 Ko­r. 1.16. 7.5. 8.1. 11.9. Fi­l. 4.15. 1 The­s. 1.7,8. 4.10. 1 Ti­m. 1.3.

c 16.21.

d Isa­m. 1.11. 2.18,24.

e 18.7. 13.43.

f Lu­ka 24.32,45.

g 11.14.

h Jo­ha. 1.38.

i Lu­ka 24.29. Ge­n. 19.3. Jo­be 31.32.

j 16.13.

k Lu­ka 13.11.

1 wo­ku­hla­hlu­la: Gr. ka­Nhla­thu.

l 1 Sa­m. 28.7. 1 La­n. 10.13. Le­vi 19.31.

m 19.24. 16.19.

n Ma­rk. 1.34.

o Ma­rk. 5.7.

p Ma­rk. 1.34.

q 4.2.

r Ma­rk. 1.25.

s Ma­rk. 16.17.

t 19.25,26.

u 19.24. 16.19.

v 15.34.

w Ja­k. 2.6. Ma­t. 10.18.

x 16.22,35,36,38.

y 1 Kho. 18.17. Se­b. 17.6.

z Esta 3.8.

a 16.12.

b 16.22,35,36,38.

c 2 Ko­r. 11.25. 1 The­s. 2.2.

d 2 Ko­r. 6.5. 11.23.

e 16.27,36.

f Lu­ka 21.12.

g Jo­be 13.27. 33.11. Je­r. 20.2,3. 29.26.

h Jo­be 35.10.

i 16.19,29.

j Ma­t. 28.2. Se­b. 4.31.

k 5.19. 12.10.

l 16.23.

m 14.14.

n 10.25.

o 16.19,29.

p Lu­ka 3.10.

q Ma­rk. 16.16. Jo­ha. 6.47.

r 11.14.

s 11.14.

t 16.25.

u Ma­rk. 16.16. Jo­ha. 6.47.

v 11.14.

w 11.14.

x 16.20.

y 16.23.

z 16.20.

a 15.33. 1 Sa­m. 1.17.

b 22.25.

c 22.25.

d 16.20.

e 22.29.

f Jo­be 13.27. 33.11. Je­r. 20.2,3. 29.26.

g Ma­t. 8.34.

h 16.14.

i 16.2. Jo­ha. 21.23.

j 15.32.

a 17.11,13. 20.4. 27.2. Fi­l. 4.16. 1 The­s. 1.1. 2 The­s. 1.1. 2 Ti­m. 4.10.

b 17.10. 13.14. Ma­t. 4.23.

c 8.35. 18.28. 28.23. Ma­t. 26.24.

d Lu­ka 24.32.

e 3.18.

f 18.5,28.

g 28.24.

h 15.34.

i Jo­ha. 12.20.

j 17.17. 13.43.

k Ma­rk. 6.21.

l 14.2.

m 7.9. 5.17.

n Hlu. 9.4.

o Ro­ma 16.21.

p 17.10,14. Jo­ha. 21.23.

q 16.20.

r 21.38. Ga­l. 5.12. Se­b. 24.5.

s 17.31. Ma­t. 24.14.

t Lu­ka 10.38.

u Lu­ka 2.1.

v Lu­ka 23.2. Jo­ha. 18.33,36,37. 19.12.

w 17.10,14. Jo­ha. 21.23.

x 9.25. 17.14. Ma­t. 10.23.

y 15.34.

z 17.10. 13.14. Ma­t. 4.23.

a 17.11,13. 20.4. 27.2. Fi­l. 4.16. 1 The­s. 1.1. 2 The­s. 1.1. 2 Ti­m. 4.10.

b Lu­ka 16.29.

c Lu­ka 11.3.

d 13.50. Ma­rk. 15.43.

e 17.10. 20.4.

f 17.10.

g 15.34.

h 16.1.

i 15.3.

j 18.1. 1 The­s. 3.1.

k 18.5.

l 15.34.

m 16.1.

n 17.15.

o 17.2. 18.4,19. 19.8,9. 24.12.

p 17.2,10.

q 17.4.

1 uwu­ma­ne: ku­mbe, umu­ntu opha­nsi.

r 5.42.

s 4.2.

t 2.10.

u 25.19.

v Ma­t. 22.20.

w 17.3.

x 14.15.

y Ma­t. 11.25.

z 7.48.

a Ma­rk. 14.58.

b Hla­b. 50.8-12.

c Ge­n. 2.7. Na­ni 16.22. Jo­be 27.3.

d 17.31. Lu­ka 22.22.

e Du­te. 32.8.

f 14.17.

g Jo­be 12.10.

h Ti­t. 1.12. 1 Ko­r. 15.32.

i Isa. 40.18,25. 46.5.

j 1 Pe­t. 1.14. Se­b. 14.16.

k Lu­ka 24.47. Ti­t. 2.11,12. 1 Pe­t. 4.3.

l Jo­ha. 5.22. Se­b. 10.42. Ro­ma 2.16. Se­b. 24.25. Ro­ma 14.10. 2 Ko­r. 5.10.

m 17.6.

n 17.31. Lu­ka 22.22.

2 wa­qi­ni­sa: ku­mbe, wa­pha ukho­lo.

o 2.24. Jo­ha. 16.10,11.

p 17.31,18.

q 24.25.

r 17.19,22.

a 19.1. 1 Ko­r. 1.2. 2 Ko­r. 1.1,23. 2 Ti­m. 4.20. Se­b. 18.8. 2 Ko­r. 6.11.

b 18.18,26. Ro­ma 16.3. 1 Ko­r. 16.19. 2 Ti­m. 4.19.

c 2.9.

d 18.18,26. Ro­ma 16.3. 1 Ko­r. 16.19. 2 Ti­m. 4.19.

e 11.28.

f Ma­t. 25.16. Se­b. 20.34. 1 Ko­r. 4.12. 1 The­s. 2.9. 2 The­s. 3.8.

g 17.17.

h 13.14.

i 17.14,15.

j 16.12.

k Lu­ka 12.50. Jo­be 32.18.

l 20.21. Lu­ka 16.28.

m 17.3. 18.28.

n 13.45.

o Ne­h. 5.13. Ma­t. 10.14. Se­b. 13.51.

p He­z. 18.13. 33.4. Le­vi 20.9.

q 20.26. He­z. 3.18,19. 33.9.

r 28.28.

s 16.14. 13.43.

t 1 Ko­r. 1.14.

u 18.17. Ma­rk. 5.22.

v 11.14.

w 19.1. 1 Ko­r. 1.2. 2 Ko­r. 1.1,23. 2 Ti­m. 4.20. Se­b. 18.8. 2 Ko­r. 6.11.

x 23.11. 27.23,24.

y 12.9.

z Je­r. 1.8,19. Ma­t. 28.20. Jo­sh. 1.5.

a 13.7.

b 18.27. 19.21. Ro­ma 15.26. 16.5. 1 Ko­r. 16.15. 2 Ko­r. 1.1. 9.2. 11.10. 1 The­s. 1.7,8.

c Ma­t. 10.18.

d 18.16,17. Ma­t. 27.19.

e 18.15.

f Ma­t. 5.2.

g 13.10.

h Ma­t. 17.17.

i 23.29. 25.19.

j 18.15.

k 18.16,17. Ma­t. 27.19.

l 1 Ko­r. 1.1.

m 18.8.

n 18.16,17. Ma­t. 27.19.

o 18.21. Lu­ka 9.61.

p Ma­t. 4.24. Lu­ka 2.2. Se­b. 15.23,41. 20.3. 21.3. Ga­l. 1.21.

q 18.1,26.

r 18.1,26.

s Na­ni 6.18. Se­b. 21.24.

t Ro­ma 16.1.

u Na­ni 6.18. Se­b. 21.24.

v 18.21,24. 19.1,17,26. 20.16,17. 1 Ko­r. 15.32. 16.8. Efe. 1.1. 1 Ti­m. 1.3. 2 Ti­m. 1.18. 4.12. Isa­m. 1.11. Se­b. 21.29. Isa­m. 2.1.

w 13.14.

x 17.17.

y 18.21. Lu­ka 9.61.

z 20.16.

a Ma­t. 26.18.

b 1 Ko­r. 4.19. 16.7. He­b. 6.3. Ja­k. 4.15. Ro­ma 15.32.

c 18.21,24. 19.1,17,26. 20.16,17. 1 Ko­r. 15.32. 16.8. Efe. 1.1. 1 Ti­m. 1.3. 2 Ti­m. 1.18. 4.12. Isa­m. 1.11. Se­b. 21.29. Isa­m. 2.1.

d 8.40.

e 21.12,15.

f 11.26.

g 16.6. Ga­l. 4.14.

h 2.10.

i 14.22.

j Lu­ka 1.3.

k 18.27. 11.26.

l 19.1. 1 Ko­r. 1.12. 3.4,5,6,22. 4.6. 16.12. Ti­t. 3.13.

m 6.9.

n Lu­ka 1.4.

o Ro­ma 12.11.

p 18.26. 23.15,20. 24.22.

q Lu­ka 7.29. Se­b. 19.3.

r 4.29.

s 18.1,18.

t 11.4.

u 9.2.

v 18.26. 23.15,20. 24.22.

w 18.12.

x Lu­ka 8.40.

y 1 Ko­r. 3.6.

z Lu­ka 23.10.

a 17.2.

b 17.2.

c 18.5. 17.3. 9.22.

a 18.24.

b 18.1. 18.27.

c 19.17,26,28,34,35. 18.19.

d Jo­ha. 7.39. 1 Sa­m. 3.7. Se­b. 8.16.

e 18.25.

f Ma­t. 3.11. Se­b. 13.24,25.

g Jo­ha. 1.7.

h 8.16. 10.48. Ma­t. 28.19.

i 8.17. He­b. 6.2. Se­b. 6.6.

j 10.46. 2.4.

k 21.9. 1 Ko­r. 11.4,5. 13.9. 14.1,3,4,5. Se­b. 11.27.

l 13.14.

m 4.29.

n 17.17.

o 28.23. 1.3.

p 19.23. 9.2. So 2 Pe­t. 2.2.

q 19.8. 28.28.

r 19.30. 11.26.

s 17.17.

t 19.8. 20.31.

u 19.22,26,27. 2.9.

v 5.12.

w 28.2.

x Lu­ka 19.20.

y Ma­t. 14.36.

z Ma­rk. 16.17.

a Ma­t. 12.27. Lu­ka 11.19.

b Ma­rk. 9.38. Lu­ka 9.49. Ma­t. 7.22.

c 5.24. 9.14,21.

d 19.1,26.

e 2.43.

f Ma­t. 3.6.

g Lu­ka 15.8.

h 6.7. 12.24.

i 5.4.

j 1 Ko­r. 16.5. 2 Ko­r. 1.16.

k 16.12.

l Ro­ma 15.26; 18.12. 1 The­s. 1.7,8.

m 20.22.

n Ro­ma 15.24-28. Se­b. 23.11.

o 16.12.

p 13.5. 19.29.

q 16.1.

r Ro­ma 16.23. 2 Ti­m. 4.20.

s 2.9.

t 2 Ko­r. 1.8.

u 19.9.

v 16.16,19.

w 19.1,26.

x 2.9.

y Hla­b. 115.4.

z Lu­ka 15.8.

a Ma­t. 24.14.

b 6.7. 12.24.

c 6.12.

d 20.4. Ro­ma 16.23. 1 Ko­r. 1.14.

e 20.4. 27.2. Ko­l. 4.10. Fi­li­m. 1.24.

f 2 Ko­r. 8.19.

g 19.9.

h 2.9.

i 21.31. 19.29. 21.27.

j Ma­t. 14.8.

k Ma­rk. 15.21. 1 Ti­m. 1.20. 2 Ti­m. 4.14.

l 12.17.

m 24.10. 25.8. 26.1,2,24. 25.16.

n 19.36.

o 19.36.

p 2 Ti­m. 3.4.

q 13.7.

r 19.40. 23.28,29. 26.2,7. Ro­ma 8.33.

1 ose­mthe­thwe­ni: ku­mbe, ojwa­ye­le­ki­le­yo.

s 19.40. 23.28,29. 26.2,7. Ro­ma 8.33.

a 19.7,30. 11.26.

b 21.6.

c 1 Ko­r. 16.5.

d 16.12.

e 9.23.

f Ro­ma 15.25. Se­b. 18.18.

g 16.12.

h 20.16,18. 2.9.

i 17.10,13.

j 17.1.

k 19.29.

l 19.29.

m 14.6.

n 16.1.

o 20.16,18. 2.9.

p Efe. 6.21. Ko­l. 4.7. 2 Ti­m. 4.12. Ti­t. 3.12.

q 21.29. 2 Ti­m. 4.20.

r 16.10.

s 16.8.

t 16.12.

u 12.3.

v 16.8.

w 1 Ko­r. 16.2. Isa­m. 1.10.

x 20.7,30.11.26.

y 20.11. 2.42,46. 1 Ko­r. 10.16. 11.20-24.

z Ma­t. 25.1. Jo­ha. 18.3. Isa­m. 4.5. 8.10.

a 1.13.

b 2 Ko­r. 11.33.

c 1 Kho. 17.19.

d 1 Kho. 17.21. 2 Kho. 4.34.

e Ma­t. 9.24.

f 20.7.

g Lu­ka 13.33. Se­b. 21.26.

h 20.17. 2 Ti­m. 4.20.

i 18.19.

j 18.21. 19.21. 24.17.

k 2.1. 1 Ko­r. 16.8. Se­b. 20.6. Le­vi 23.6,11,15.

l 11.30. 20.28.

m 18.19. 19.1,10.

n 20.3. 9.23.

o 20.27.

p 20.27.

q 18.5. 20.24. Lu­ka 16.23.

r Lu­ka 24.47. Se­b. 2.38. 3.19.

s Ma­rk. 1.15.

t Ma­rk. 1.15.

u 21.4,11. 1 The­s. 3.3.

v 21.33. 9.16.

w 21.13. Ro­ma 8.35,37. 2 Ko­r. 4.16.

x Lu­ka 14.26.

y 2 Ti­m. 4.7. Se­b. 13.25.

z 1.17.

a Ga­l. 1.1. Ti­t. 1.3. Se­b. 26.16-18.

b 18.5. 20.24. Lu­ka 16.23.

c 20.38.

d 28.31.

e 18.6.

f 20.20.

g Lu­ka 7.30. Se­b. 2.23. Efe. 1.11.

h Lu­ka 17.3. 1 Ti­m. 4.16.

i 1 Pe­t. 5.2,3. Lu­ka 12.32. Jo­ha. 21.15-17.

j Fi­l. 1.1. 1 Ti­m. 3.2. Ti­t. 1.7. 1 Pe­t. 5.2. Se­b. 20.17.

k 1 Pe­t. 5.2,3. Lu­ka 12.32. Jo­ha. 21.15-17.

l 1 Ti­m. 3.13. Efe. 1.14.

m He­b. 9.12. Efe. 1.7. Ko­l. 1.14. He­b. 9.14. 1 Pe­t. 1.19. 1 Jo­ha. 1.7. Isa­m. 1.5. 5.9.

n Ma­t. 7.15.

o 1 Ti­m. 1.19,20. 1 Jo­ha. 2.18,19. Isa­m. 2.2.

p Ma­t. 17.17.

q 20.1,7. 21.4.

r Ma­t. 24.42.

s 19.8,10. 24.17.

t 14.23.

u 14.3.

v Ko­l. 2.7. Ju­da 20. Se­b. 9.31.

w Efe. 1.18. He­b. 9.15. Se­b. 26.18. Ma­t. 25.34.

x 20.35. 1 Sa­m. 12.3. 1 Ko­r. 9.11,12. 2 Ko­r. 7.2. 11.9. 12.13,17.

y 1 Ti­m. 2. 9.

z 18.3.

a 19.22,29.

b Lu­ka 1.54. 1 The­s. 5.14.

c 20.35. 1 Sa­m. 12.3. 1 Ko­r. 9.11,12. 2 Ko­r. 7.2. 11.9. 12.13,17.

d 7.60.

e Lu­ka 15.20.

f 20.25.

g 15.3.

a 16.11.

b 11.19.

c 21.16. 4.36. 27.4,5.

d 18.18.

e 21.7. Ma­t. 15.21.

f 21.2.

g 20.1,7. 20.30.

h 20.23. 21.11.

i 21.12,15. Lu­ka 2.4.

j 15.3.

k 7.60.

l 20.1.

m Jo­ha. 16.32.

n 21.7. Ma­t. 15.21.

o Hlu. 1.31.

p 21.17. Jo­ha. 21.23.

q 13.13.

r 21.16. 8.40.

s 6.5.

t Efe. 4.11. 2 Ti­m. 4.5.

u 6.5.

v 19.6.

w 11.27.

x 11.28.

y Je­r. 13.1-9. 1 Kho. 22.11.

z 20.23. 21.33.

a 21.15. 18.22.

b 20.24.

c Ma­t. 6.10. Ru­the 1.18.

d Hlu. 18.21.

e 21.15. 18.22.

f 11.26.

g 21.8.

h 21.3.

i 11.26.

j 21.7.

k 15.4.

l 12.17.

m 11.30.

n 15.12. Ro­ma 15.18,19.

o 1.17.

p 4.21. 11.18. Ma­t. 15.31.

q Ga­l. 1.14. Se­b. 22.3. Ro­ma 10.2.

r 21.24. Lu­ka 1.4.

s 6.14.

t Na­ni 6.2,18. Se­b. 18.18.

u 21.26. 24.18. Jo­ha. 11.55.

v Na­ni 6.2,18. Se­b. 18.18.

w 21.24. Lu­ka 1.4.

x 15.20,29.

y 21.26. 24.18. Jo­ha. 11.55.

z Na­ni 6.13.

a Na­ni 6.10-12.

b Na­ni 6.9.

c 24.18.

d 2.9.

e 26.21.

f 24.18.

g 19.32.

h Lu­ka 21.12.

i 25.8. 6.13. Jo­ha. 11.48.

j 24.6.

k 20.4.

l 18.19.

m 26.21. 2 Kho. 11.15.

n Jo­ha. 18.12. Ma­rk. 6.21.

o Jo­ha. 18.3.

p 19.32.

q 23.27. 24.7.

r Jo­ha. 18.12. Ma­rk. 6.21.

s Jo­ha. 18.12. Ma­rk. 6.21.

t 20.23. 21.11.

u 12.6. 22.30. 26.29. 28.20.

v 21.37. 22.24. 23.10,16,32.

w 21.40. 22.30. 23.10,15.

x 22.22. Lu­ka 23.18. Jo­ha. 19.15.

y 21.37. 22.24. 23.10,16,32.

z Jo­ha. 18.12. Ma­rk. 6.21.

a 5.36,37.

b 17.6.

c Ma­t. 24.26.

d 22.3. 9.11.

e 21.40. 22.30. 23.10,15.

f 12.17.

g 22.2. 26.14. Lu­ka 23.38. Jo­ha. 5.2. 19.13,17,20. Isa­m. 9.11. 16.16. Se­b. 1.19.

a 7.2.

b 21.40.

c Ro­ma 11.1. 2 Ko­r. 11.22. Fi­l. 3.5. Se­b. 21.39.

d 2 Kho. 4.38.

e 5.34.

f 26.5.

g 21.20.

h Ro­ma 10.2.

i 21.19. 8.3.

j 9.2.

k Lu­ka 22.66.

l 9.2. 26.10,11.

m 9.3-8. 26.12-18.

n Jo­ha. 8.43.

o 9.10.

p 10.2.

q 6.3.

r 9.17,18.

s 3.13. 5.30.

t 26.16.

u Jo­ha. 7.17.

v 22.18.23.11. 1 Ko­r. 9.1.15.8.

w 3.14.

x 1 Ko­r. 11.23. Ga­l. 1.12.

y 26.16.

z 23.11.

a 26.16.

b 9.18.

c Hla­b. 51.2. He­b. 10.22. Se­b. 2.38.

d 9.14.

e 9.26. 2 Ko­r. 12. 2.

f 10.10. 11.5. 2 Ko­r. 12.1-4.

g 22.14.

h 9.29.

i 22.4.

j 26.11. Ma­t. 10.17.

k Isa­m. 2.13.

l 8.1. Ro­ma 1.32. Se­b. 26.10.

m 7.58.

n 26.17. 9.15. 28.28.

o 2.39.

p Lu­ka 11.27.

q 21.36.

r 25.24.

s 21.34.

t 22.29.

u 16.37.

v 16.37.

w Ma­t. 10.9.

x 16.3.

y 26.29. 21.33. 28.20.

z 23.1,6,15,20,28. 24.20. Ma­t. 5.22.

a 21.35. 23.10,15,28.

a Lu­ka 4.20.

b 22.30.

c Fi­l. 1.27. Fi­l. 3.20.

d 24.16. 2 Ko­r. 1.12.4.2. 2 Ti­m. 1.3. He­b. 13.18. 1 Ko­r. 4.4.

e 24.1.

f 1 Kho. 22.24.

g Ma­t. 23.27.

h Du­te. 25.1,2. Jo­ha. 7.51.

i Jo­ha. 18.22.

j 24.17.

k Eks. 22.28.

l Ma­t. 22.23.

m 22.30.

n 26.5. Fi­l. 3.5.

o 24.21. 24.15. 26.6-8. 28.20. Ti­t. 2.13.

p Ma­t. 22.23.

q Ma­t. 22.23.

r Ma­t. 22.23. Ma­rk. 12.18. Lu­ka 20.27.

s 23.29.

t 22.7,17,18.

u 5.39.

v 23.27. Lu­ka 23.11.

w 23.15. 21.35. 22.30.

x 23.16,32. 21.34.

y 18.9. 27.23,24. 22.14.

z 22.15.

a Lu­ka 16.28.

b 19.21.

c 23.21,30. 25.3. 9.24.

d Lu­ka 22.15.

e 22.30.

f 23.10.

g 23.20. 18.25,26. 24.22.

h 23.10.

i 23.14,15.

j 22.30.

k 23.14,15.

l 23.20. 18.25,26. 24.22.

m Lu­ka 11.54.

n 23.12.

o 1.4. 17.3. Eks. 18.4. Se­b. 23.24.

p 23.33. 8.40.

q 23.26,33,34. Ma­t. 27.2.

r Lu­ka 1.3.

s 23.26,33,34. Ma­t. 27.2.

t 15.23.

u 21.32,33,24.

v 23.10.

w 22.25-29.

x 19.38.

y 22.30.

z 22.30.

a 19.38.

b 18.15. 25.19.

c 26.31. 25.25. 23.9.

d 23.20.

e 9.24.

f 23.35. 24.8.

g 15.29.

h 23.23.

i 23.10.

j 23.33. 8.40.

k 23.26,33,34. Ma­t. 27.2.

l 23.26,33,34. Ma­t. 27.2.

m 25.1.

n 21.39.

o 23.30.

p Ma­t. 2.1. Se­b. 12.19.

q Ma­t. 27.27.

a 21.18,27. 23.11.

b 23.2. 23.30,35.

c 25.6,7. 25.1.

d 24.10. Ma­t. 27.2.

e Lu­ka 8.40.

f Lu­ka 1.3.

g 2 Ko­r. 10.1.

h 17.6.

i Ma­t. 24.14.

j 24.5. 28.22.

k 21.28.

l Jo­ha. 18.31.

m 21.32,33. 23.27.

n 23.30.

o 4.9.

p 24.10. Ma­t. 27.2.

q 19.33.

r 21.18,27. 24.1.

s 21.4,12,15.

t 8.27.

u 25.8. 28.17.

v 17.17.

w 9.2.

x 24.5. 28.22.

y 2 Ti­m. 1.3. Se­b. 27.23.

z 26.22. 28.23. Ro­ma 3.21.

a 24.21. 23.6.

b 24.21. 23.6.

c Da­n. 12.2.

d 23.1. Jo­be 27.6.

e 1 Ko­r. 10.32. Fi­l. 1.10.

f Ma­t. 26.61.

g 18.22,23. 19.8,10. 20.31.

h Ro­ma 15.25-28. 1 Ko­r. 16.1,3. 2 Ko­r. 8.4. 9.1,12. Se­b. 11.29. Ga­l. 2.10.

i Lu­ka 12.1. Se­b. 26.12.

j 21.26,27. 26.21.

k 2.9.

l 23.30. 25.16.

m 22.30.

n 23.6.

o 23.15.

p 9.2.

q 24.7.

r 25.21.

s 28.16. 27.3.

t 4.23. 1 Ti­m. 5.8. Jo­ha. 1.11.

u Ga­l. 5.23. 2 Pe­t. 1.6.

v 17.31.

w 17.32. Isa. 55.6.

x 24.17.

y 25.9. 12.3.

a 23.34.

b 28.17.

c 25.9. Lu­ka 2.4. Se­b. 24.1.

d 25.4,6,13. 8.40.

e 24.1.

f Ma­rk. 6.21.

g 25.15.

h 24.1.

i 23.12-15. 9.24.

j 25.4,6,13. 8.40.

k Lu­ka 14.31. Se­b. 11.17. 1 Ko­r. 1.26. Isa­m. 6.15.

l 24. 1.

m 25.4,6,13. 8.40.

n 25.10,17. Ma­t. 27.19.

o 24. 1.

p 2.22.

q 24.5,13.

r 25.16. 19.33.

s 21.28. 24.12. 28.17. 6.13.

t 24.27.

u 25.20.

v 25.9. Lu­ka 2.4. Se­b. 24.1.

w 25.10,17. Ma­t. 27.19.

x 2 Ti­m. 1.18.

y 25.25.

z 25.16. 3.14. 27.24. Lu­ka 7.42.

a 25.12,21,25. 26.32. 28.19.

b 25.12,21,25. 26.32. 28.19.

c 25.4,6,13. 8.40.

d Ga­l. 2.2.

e 24.27.

f 25.2-6.

g 25.15.

h 25.16. 3.14. 27.24. Lu­ka 7.42.

i 23.30. 24.19.

j 25.16. 19.33.

k 25.2-6.

l 25.10,17. Ma­t. 27.19.

m 25.27. Ma­t. 27.37. Ma­rk. 15.26.

n 18.15. 23.29.

o 17.22.

1 ngi­sa­di­de­ki­le: ku­mbe, ngi­sa­di­de­ki­le uku­thi ngi­bu­ze nja­ni nga­kho.

p 25.9.

q 25.12,21,25. 26.32. 28.19.

r 9.15.

s 25.13.

t Ma­rk. 6.21.

u Ro­ma 11.2.

v 25.2,7.

w 22.22.

x 23.29. 26.31. 23.9. 25.11.

y 25.11,12.

z 25.12,21,25. 26.32. 28.19.

a 25.27. Ma­t. 27.37. Ma­rk. 15.26.

a 26.2,24. 19.33.

b 26.7. 19.38.

c 26.2,24. 19.33.

d 6.14.

e Lu­ka 1.3.

f Ma­t. 25.24.

g 22.3.

h Ja­k. 1.26,27.

i 23.6. Fi­l. 3.5.

j Lu­ka 2.25. Se­b. 23.6.

k Lu­ka 24.27. Se­b. 13.32.

l Ja­k. 1.1.

m Lu­ka 7.4. Se­b. 12.5.

n 24.14. 27.23.

o Fi­l. 3.11.

p 26.7. 19.38.

q 1 Ti­m. 1.13.

r 8.3.

s 9.13.

t 9.14,21. 22.4, 5.

u 22.20.

v 22.19. Ma­t. 10.17.

w 9.1,2.

x Lu­ka 12.1. Se­b. 24.18.

y 9.3-8. 22.6-11.

z 21.40.

a 22.14.

b Lu­ka 1.2.

c 22.15. 20.21,24.

d 22.21. 28.28.

e Isa. 29.18. 32.3. 35.5. 42.7. Efe. 1.18.

f Hla­b. 36.9. Lu­ka 1.79. Jo­ha. 8.12. 2 Ko­r. 4.4. 6.14. Efe. 4.18. 5.8. 1 The­s. 5.5. 1 Pe­t. 2.9.

g Lu­ka 22.53.

h 5.31.

i 20.32. Ma­t. 25.34.

j 9.20,22.

k 9.29.

l 11.26.

m 13.46.

n 15.19.

o Ma­t. 3.8.

p 21.27,30,31. 24.18.

q Isa­m. 11.18. 13.16. 19.5,18. 20.12. Se­b. 8.10. Je­r. 6.13.

r Lu­ka 24.27,44. Se­b. 10.43. 13.27. 24.14. 28.23.

s Lu­ka 24.27,44. Se­b. 10.43. 13.27. 24.14. 28.23.

t Ma­t. 26.24.

u 1 Ko­r. 15.20,23. Ko­l. 1.18. Isa­m. 1.5.

v Lu­ka 2.32.

w 26.1.

x 26.25. 2 Kho. 9.11. 1 Ko­r. 1.23. 2.14. 4.10.

y Jo­ha. 7.15.

z 2 Ko­r. 5.13.

a 26.25. 2 Kho. 9.11. 1 Ko­r. 1.23. 2.14. 4.10.

b Lu­ka 1.3.

c 2 Ko­r. 5.13.

d 4.29.

e 11.26. 1 Pe­t. 4.16.

f 22.30. 2 Ti­m. 2.9. Se­b. 21.33. 28.20.

g Ma­t. 27.2.

h 25.23.

i 25.23.

j 23.29. 25.25. 23.9.

k 28.18.

l 25.11,12,21,25. 28.19.

a 25.12,25.

b Jo­ha. 18.3.

c 2.9.

d 19.29.

e 20.4. 17.1.

f Lu­ka 4.26.

g 28.2.

h 24.23. 28.16.

i 27.7. 21.3. 27.5.

j 4.36.

k 28.11. 6.9.

l 27.4.

m 27.7. 21.3. 27.5.

n 27.12,13,21. 2.10.

o 27.13.

p 27.21.

q 27.21.

r Isa­m. 18.17.

s 27.12,13,21. 2.10.

t 27.26,29.

u Jo­na 1.5.

v Jo­na 1.5.

w 27.10.

x 27.12,13,21. 2.10.

y 27.21.

z 27.21.

a 18.9. 23.11. 12.7.

b 2 Ti­m. 4.17.

c 24.14. Ro­ma 1.9. 2 Ti­m. 1.3. Da­n. 6.16. Lu­ka 1.74. Fi­l. 3.3. He­b. 9.14. 12.28.

d 25.11,16. Lu­ka 7.42.

e 27.22,36.

f Lu­ka 1.45.

g 28.1.

h 27.17,29,32.

i 27.17,29,32.

j 27.16.

k Jo­ha. 15.22.

l Jo­ha. 2.15.

m 27.40. 5.38.

n 27.17,29,32.

o 1 Sa­m. 14.45.

p Ma­t. 15.36.

q 27.22,36.

r 2.41. 7.14. 1 Pe­t. 3.20. Ro­ma 13.1. Ja­k. 5.20.

s 27.29.

t 27.17.

u 2 Ko­r. 11.25.

v 27.22.

a 27.39.

b 27.26.

c 28.4. Ro­ma 1.14. 1 Ko­r. 14.11. Ko­l. 3.11.

d 27.3.

e 19.11.

f 28.4. Ro­ma 1.14. 1 Ko­r. 14.11. Ko­l. 3.11.

g Lu­ka 13.2.

h Amos 5.19.

i Ma­rk. 16.18. Lu­ka 10.19.

j Lu­ka 23.41.

k 8.10. 14.11.

l 27.17. Ma­rk. 6.21.

m Ja­k. 5.14,15.

n Ma­rk. 16.18. Se­b. 19.11,12. 1 Ko­r. 12.9,28. Lu­ka 13.13.

o 1 Ti­m. 5.17. Ma­t. 15.6.

p 27.6.

q Jo­ha. 21.23.

r Jo­ha. 21.23.

s 24.23. 27.3.

t 25.1.

u 28.17. Ma­rk. 6.21.

v 28.18. 24.12,13. 25.8.

w 6.14.

x 21.33.

y 4.9.

z 26.32.

a 28.18. 24.12,13. 25.8.

b 25.11.

c 23.6.

d Lu­ka 2.25.

e Efe. 6.20. 2 Ti­m. 1.16. Se­b. 26.29. Efe. 3.1.

f 24.14.

g Lu­ka 2.34. 1 Pe­t. 2.12. 3.16. 4.14.

h 11.4.

i Lu­ka 16.28.

j 1.3.

k 19.8.

l 1.3.

m 17.2,3. 26.22.

n 14.4. 17.4.

o Isa. 6.9,10. Ma­t. 13.14. Lu­ka 8.10.

p Lu­ka 3.6. Lu­ka 2.30. Ro­ma 11.11.

q Ma­t. 21.41,43. Lu­ka 2.32. Se­b. 13.46,47. 18.6. 22.21. 26.17,18. 19.9.

r 15.2, 7.

s Lu­ka 8.40.

t 20.25.

u 4.29.

a 1 Ko­r. 1.1. Se­b. 22.21. Ga­l. 1.1,15. 1 Ti­m. 1.11. 2.7. 2 Ti­m. 1.11.

b Se­b. 13.2. Ga­l. 1.15. Se­b. 9.13.

c Ti­t. 1.2. Lu­ka 1.70. Se­b. 13.32.

d 3.21. 16.26. Ga­l. 3.8. 1 Pe­t. 1.10. Lu­ka 24.27.

e Ma­t. 1.1.

f Jo­ha. 1.14.

1 eya­bo­na­ka­li­swa: Gr. eya­mi­swa.

g Se­b. 13.33. Ma­t. 14.33.

h Lu­ka 4.18. Jo­ha. 10.36. Se­b. 10.38. He­b. 9.14.

i 12.3,6. 15.15. 1 Ko­r. 3.10. 15.10. Ga­l. 1.15. 2.9. Efe. 3.2,7,8.

j Se­b. 1.25.

k Se­b. 6.7. Ro­ma 15.18.

l Se­b. 9.15.

m Se­b. 9.15.

n 1 Ko­r. 1.2,24. 1 The­s. 4.7. Ro­ma 8.28,30.

o 1 Ko­r. 1.2,24. 1 The­s. 4.7. Ro­ma 8.28,30.

p 1 Ko­r. 1.3. 2 Ko­r. 1.2. Ga­l. 1.3. Efe. 1.2. Fi­l. 1.2. Ko­l. 1.2. 1 The­s. 1.1. Fi­li­m. 3. 2 The­s. 1.2. 1 Ti­m. 1.2. 2 Ti­m. 1.2. Ti­t. 1.4. 1 Pe­t. 1.2. 2 Pe­t. 1.2. 2 Jo­ha. 3. Ju­da 2.

q 1 Ko­r. 1.4. Efe. 1.15,16. Fi­l. 1.3. Ko­l. 1.3,4. 1 The­s. 1.2. 2 The­s. 1.3. Fi­lim 1.4.

r 16.19. 1 The­s. 1.8.

s Fi­l. 1.8. 1 The­s. 2.5. Ro­ma 9.1. 2 Ko­r. 1.23. 12.19.

t Se­b. 27.23.

u 1 The­s. 1.2. Fi­li­m. 4.

v 15.23,32. 1 The­s. 3.10.

w 15.32. Se­b. 18.21.

x Ge­n. 24.27,48.

y 15.29.

z 1.13.

a 2 Ko­r. 4.13. Ti­t. 1.4. 2 Pe­t. 1.1.

b 15.23.

c 15.22. Se­b. 16.7. 1 The­s. 2.18.

d 1.11.

e Fi­l. 4.17. Ro­ma 15.28.

f 1 Ko­r. 9.16. 2 Ko­r. 5.14.

g Se­b. 28.2.

h Hla­b. 40.9,10. Ma­rk. 8.38.

i 1 Ko­r. 1.18,24. 1 Ko­r. 15.2. Lu­ka 2.30,31,32.

j Se­b. 14.1. 18.4. 19.10. 20.21. Ro­ma 2.9,10. 3.9. 10.12. 1 Ko­r. 1.24. 10.32. 12.13. Ga­l. 3.28. Ko­l. 3.11.

k 2.9. Se­b. 3.26. Ma­t. 21.43.

l Ma­rk. 7.26. Jo­ha. 7.35.

m 3.21.

n 6.19.

o Ha­b. 2.4. Jo­ha. 3.36. Fi­l. 3.9. Ga­l. 3.11. He­b. 10.38.

p Se­b. 17.30. Efe. 5.6. Ko­l. 3.6. Ro­ma 5.9.

q 1.21. 3.20. 8.7.

r Se­b. 14.17. 17.24-27. Ro­ma 2.14,15. Hla­b. 94.10. Lu­ka 12.48.

s Se­b. 14.17. 17.24-27. Ro­ma 2.14,15. Hla­b. 94.10. Lu­ka 12.48.

t Hla­b. 19.1.

u 2.1. 3.19.

v 2 Kho. 17.15.

w Efe. 4.17,18.

x 1.31.

y Efe. 4.17,18.

z Tshu. 7.23. Je­r. 10.14.

a Je­r. 2.11.

b Du­te. 4.15-19. Hla­b. 106.20. He­z. 8.10. Se­b. 17.29.

c Du­te. 4.15-19. Hla­b. 106.20. He­z. 8.10. Se­b. 17.29.

d 1.26,28. Ephe­s. 4.19. Hla­b. 81.12.

e 1 Ko­r. 6.18. 1 The­s. 4.4. 1 Pe­t. 4.3.

f 1 Jo­ha. 5.20.

g Isa. 28.15. 44.20. Je­r. 10.14. 13.25. Amos 2.4. Ha­b. 2.18. 2 The­s. 2.11.

h 9.5.

i 1.26,28. Ephe­s. 4.19. Hla­b. 81.12.

j 1 The­s. 4.5. Efe. 5.12. Ju­da 10.

k Le­vi 18.22.

l 2.18.

m 1.26,28. Ephe­s. 4.19. Hla­b. 81.12.

n Efe. 5.4.

o 1 Ko­r. 5.8.

p Ma­rk. 7.22.

q Ma­rk. 7.22.

r Efe. 4.31. Ko­l. 3.8.

s Ti­t. 3.3.

t 1 Ko­r. 5.8.

u Ti­t. 3.3.

v Esta 16.6.

w 2 Ko­r. 12.20.

x 2 Ko­r. 12.20.

y Hla­b. 81.15. Ro­ma 3.18.

z 1 Ti­m. 1.13.

a 2 Ti­m. 3.2.

b Ma­rk. 7.22.

c 2 Ti­m. 3.2.

d Za­ga 24.8.

e 2 Ti­m. 3.2.

f 1.21. Ma­t. 15.16. Ma­rk. 7.18. Ro­ma 10.19.

g 2 Ti­m. 3.3.

h 2 Ti­m. 3.3.

i 2.26. 8.4. 2.2.

j 6.21.

k Hla­b. 50.18. Za­ga 2.14. 28.4. Ho­s. 7.3. 2 The­s. 2.12.

a 1.20.

b Lu­ka 12.14. Ro­ma 1.3. 9.20.

c 2 Sa­m. 12.5-7. Ma­t. 7.1,2. Jo­ha. 8.7.

d 1.32.

e Lu­ka 12.14. Ro­ma 1.3. 9.20.

f 9.23. 2 Ko­r. 8.2. Efe. 1.7,18. 2.4,7. 3.16. Ko­l. 1.27. 2.2.

g 3.25. Tshu. 8.11.

h 9.22. 1 Ti­m. 1.16. 1 Pe­t. 3.20. 2 Pe­t. 3.15. Eks. 34.6.

i Isa. 30.18. 2 Pe­t. 3.9. Hla­b. 50.21.

j Du­te. 32.34. Jo­be 36.13. Ja­k. 5.3.

k Hla­b. 110.5.

l Hla­b. 62.12. Tshu. 12.14. Ro­ma 14.12. Isa­m. 20.12,13.

m 5.17,21. 6.23. Ma­t. 25.46.

n Lu­ka 8.15.

o Za­ga 11.23.

p Fi­l. 1.16.

q Jo­be 24.13. Ro­ma 1.18. 2 The­s. 1.8.

r 8.35. 2 Ko­r. 4.8.

s 8.35. 2 Ko­r. 4.8.

t Hla­b. 32.10.

u Lu­ka 12.47,48.

v 1.16. Amos 3.2. 1 Pe­t. 4.17.

w Lu­ka 12.47,48.

x 1 Pe­t. 1.7.

y 1 Pe­t. 1.7.

z Du­te. 10.17.

a Lu­ka 12.47,48.

b Lu­ka 12.47,48.

c Jo­ha. 5.45.

d Ja­k. 1.22,23,25. Ma­t. 7.21. Se­b. 10.35. 1 Jo­ha. 2.29. 3.7,10.

e Lu­ka 18.14.

f 1.19.

g Tshu. 12.14. Ma­t. 12.36. 25.31. Jo­ha. 12.48. Se­b. 24.25. Ro­ma 3.6. 1 Ko­r. 4.5. He­b. 9.27. Isa­m. 20.12.

h Jo­ha. 5.22,27. Se­b. 10.42. 17.31. Ro­ma 14.10,12. 2 Ko­r. 5.10. 2 Ti­m. 4.1,8. 1 Pe­t. 4.5. Ma­t. 16.27.

i 16.25. 2 Ti­m. 2.8. 1 Ko­r. 15.1. Ga­l. 1.11. 2.2. 1 Ti­m. 1.11.

j Ma­t. 3.9. Jo­ha. 8.33,39. Ro­ma 9.6,7. 2.28. 2 Ko­r. 11.22. Isa­m. 2.9. 3.9.

k Mi­ka 3.11. Jo­ha. 5.45. Ro­ma 9.4.

l 2.23. Isa. 48.2. Jo­ha. 8.41. Ro­ma 3.27. 4.2.

m 3.2.

n 1.28. 12.2. 14.22. 1 Ko­r. 3.13. 11.28. 16.3. 1 Pe­t. 1.7.

1 izi­nto ezi­ngco­no: ku­mbe, ubu­su­hlo­li­si­sa izi­nto eze­hlu­ki­le­yo.

o Lu­ka 1.4.

p Ma­t. 15.14. 23.16,17,19,24. Jo­ha. 9.40,41.

q 2 Ti­m. 3.5. Ro­ma 6.17. 2 Ti­m. 1.13. Ga­l. 4.19.

r Lu­ka 11.52.

s Hla­b. 50.16-21. Ma­t. 23.3-32.

t Jo­ha. 8.9.

u Ma­l. 1.8,12,14. 3.8. Se­b. 19.37.

v 2.17.

w Isa. 52.5.

x 2 Sa­m. 12.14. He­z. 36.20,23.

y Ga­l. 5.3.

z Se­b. 10.35.

a 1.32.

b Ma­t. 12.41.

c 7.6. 2 Ko­r. 3.6. Ro­ma 2.29.

d 2.17. Ga­l. 6.15.

e 1 Pe­t. 3.4.

f Fi­l. 3.3. Ko­l. 2.11. Du­te. 10.16.

g 7.6.

h 7.6. 2 Ko­r. 3.6. Ro­ma 2.29.

i 1 Ko­r. 4.5.

j 2 Ko­r. 10.18. 1 The­s. 2.4.

a Du­te. 4.7,8. Hla­b. 147.19,20. Ro­ma 2.18. 9.4. Jo­ha. 4.22.

b He­b. 5.12. 1 Pe­t. 4.11. Se­b. 7.38.

c 10.16. He­b. 4.2.

d 2 Ti­m. 2.13. Na­ni 23.19. Ro­ma 9.6. 11.29.

e 3.6,31. Lu­ka 20.16. Jo­be 40.8.

f Jo­ha. 3.33. 8.26. Jo­ha. 7.28.

g Hla­b. 62.9. Hla­b. 116.11. Ro­ma 3.6.

h Hla­b. 51.4.

i 5.8. 2 Ko­r. 7.11. Ga­l. 2.18.

j Ga­l. 3.15. Ro­ma 6.19. 2 Ko­r. 11.17,21.

k 3.6,31. Lu­ka 20.16. Jo­be 40.8.

l Jo­be 8.3. Ro­ma 2.16.

m 3.4.

n 3.4.

o 6.1,15.

p 3.1.

q 2.1-29.

r 1.18-32.

s 3.19,23. 11.32. Ga­l. 3.22. Za­ga 20.9.

t Hla­b. 14.1-3. 53.1-3.

u Lu­ka 17.10.

v Hla­b. 5.9.

w Hla­b. 140.3.

x Hla­b. 10.7.

y Isa. 59.7,8.

z Za­ga 1.16.

a Hla­b. 36.1.

b Jo­ha. 10.34.

c He­z. 16.63. Hla­b. 63.11. Ro­ma 1.20. 2.1.

d 3.9.

e 1.19.

f 3.28. Ga­l. 2.16. 3.11. Efe. 2.9. 2 Ti­m. 1.9. Ti­t. 3.5. Hla­b. 143.2. 8.3.

g 7.7. 4.15.

h 1.17. Fi­l. 3.9.

i 3.28.

j Se­b. 26.22.

k Jo­ha. 5.46.

l 1.2.

m Se­b. 26.22.

n 4.3, 5.

o 10.12. Ko­l. 3.11. Se­b. 10.35.

p 3.9.

q Ma­t. 10.8.

r Se­b. 15.11. Ro­ma 4.16. Efe. 2.5,8. 2 Ti­m. 1.9. Ti­t. 2.11. 3.7. Jo­ha. 1.17.

s Efe. 1.7. Ko­l. 1.14. He­b. 9.12. 1 Pe­t. 1.18,19.

t 4.25.

u Le­vi 16.15. 1 Jo­ha. 2.2. 4.10.

v 5.9. Efe. 2.13. Ko­l. 1.20. Se­b. 20.28.

w Hla­b. 98.2.

x He­b. 9.15.

y 2.4.

z Hla­b. 98.2.

a 4.2. 2.17.

b Efe. 2.9.

c 8.18. 4.4,5,6.

d Se­b. 13.38,39. Ro­ma 4.2. 5.1. 3.20.

e 3.21. 4.6. 7.8,9. Ja­k. 2.20,26. Jo­ha. 15.5.

f Se­b. 10.36. Ro­ma 10.12. Se­b. 10.35.

g Ga­l. 3.8.

h 3.4.

i Ma­t. 5.17.

a 4.16. Isa. 51.2. Ma­t. 3.9.

b 3.28.

c 3.27. 2.17.

d 1 Ko­r. 1.31.

e Ge­n. 15.6. Ga­l. 3.6. Ro­ma 4.9. Ja­k. 2.23.

f 11.6.

g 4.4,5,6. 3.28. 6.11. 8.18.

h 3.22.

i 4.4,5,6. 3.28. 6.11. 8.18.

j 4.4,5,6. 3.28. 6.11.8.18.

k 3.28.

l Hla­b. 32.1,2.

m 3.30.

n 4.12.

o 3.30.

p Ge­n. 15.6. Ga­l. 3.6. Ro­ma 4.9. Ja­k. 2.23.

q Ge­n. 17.11.

r Jo­ha. 6.27.

s Lu­ka 19.9.

t Ge­n. 17.4-6. Ga­l. 3.29. Se­b. 13.32.

u Ga­l. 3.18.

v 1 Ko­r. 1.17.

w Ga­l. 3.18.

x 7.5,10. 2 Ko­r. 3.7,9. Ga­l. 3.10.

y 3.20. 5.13,20. 7.7,8,11,13. 1 Ko­r. 15.56. Jo­ha. 9.41. 15.22. 1 Jo­ha. 3.4.

z Ga­l. 3.19.

a 3.24.

b 3.22.

c Ga­l. 3.16.

d 4.1. 9.8.

e Ge­n. 17.5.

f Jo­ha. 5.21.

g 1 Ko­r. 1.28.

h Ge­n. 15.5. Ge­n. 15.4-6.

i He­b. 11.12.

j Ge­n. 17.17.

k Ge­n. 18.11.

l Ma­t. 21.21.

m 14.5. Lu­ka 1.1.

n Ge­n. 18.14.

o 15.4.

p Se­b. 2.24.

q Isa. 53.5,6,10. Ro­ma 3.25. 5.6,8. 8.32,34. 2 Ko­r. 5.21. Ga­l. 1.4. 2.20. Efe. 5.2. He­b. 9.14. 1 Pe­t. 2.24. 3.18. 1 Jo­ha. 1.7. 2.2. Ma­t. 20.28.

r 1 Ko­r. 15.17. 1 Pe­t. 1.21.

s 5.18. Jo­ha. 16.10.

a 3.28,30.

b Isa. 32.17. Lu­ka 2.14.

c Efe. 2.18.

d 1 Ko­r. 15.1.

e 5.3,11. He­b. 3.6.

f 5.11. 8.23. 9.10.

g Ma­t. 5.12. 1 Pe­t. 3.14.

h 5.3,11. He­b. 3.6.

i Ja­k. 1.3. Lu­ka 21.19.

j 2 Ko­r. 8.2. Fi­l. 2.22. Ja­k. 1.3,12. 1 Pe­t. 1. 7.

k 2 Ko­r. 8.2. Fi­l. 2.22. Ja­k. 1.3,12. 1 Pe­t. 1. 7.

l Fi­l. 1.20. Hla­b. 119.116.

m Se­b. 2.17,18,33. Ga­l. 4.6.

1 nge­si­kha­thi esi­fa­ne­le­yo: ku­mbe, nje­ngo­kwe­si­kha­thi.

n 4.25.

o 3.5.

p Jo­ha. 3.16. Jo­ha. 15.13. Ro­ma 8.39.

q 4.25.

r 3.25.

s 3.25.

t 1 The­s. 1.10. Ro­ma 1.18.

u Ko­l. 1.21.

v 2 Ko­r. 5.18-20. Efe. 2.16. Ko­l. 1.20. Ro­ma 5.11.

w Jo­ha. 1.4. 2 Ko­r. 4.10,11.

x 5.11. 8.23. 9.10.

y 5.3,11. He­b. 3.6.

z Ge­n. 3.6. Hla­b. 51.5.

a Ge­n. 2.17. 3.19. Ro­ma 6.23. 1 Ko­r. 15.21,22. Ja­k. 1.15.

b 5.19. 5.12,18.

2 ngo­ba bo­nke bo­ni­le: ku­mbe, bo­nke bo­ni­le be­ku­ye.

c 2 Ko­r. 5.4. Fi­l. 3.12. 4.10.

d 4.15.

e Ho­s. 6.7.

f 1 Ko­r. 15.45.

g 5.19,12,18.

h Isa. 53.11.

i 5.19,12,18.

j Se­b. 13.43.

k 5.18.

l 5.15,19.

m 5.15,19.

3 ngo­ku­lu­nga ko­ye­dwa: ku­mbe, ngo­ku­lu­nga oku­ko­dwa.

n 5.18.

o He­b. 2.9.

p 5.19,12,18.

q 4.25.

r 5.19,12,18.

s 5.19,12,18.

t Isa. 53.11.

u 4.15.

v Ga­l. 2. 4.

w 6.1. 1 Ti­m. 1.14.

x Jo­ha. 1.17.

y 2.7.

a 3.8. 6.15.

b 5.21.

c 6.15. Lu­ka 20.16.

d 6.11. 7.4,6. Ga­l. 2.19. Ko­l. 2.20. 3.3. 1 Pe­t. 2.24.

e Ga­l. 3.27.

f Ma­t. 28.19.

g 1 Ko­r. 15.29.

h Ko­l. 2.12.

i 8.11. Efe. 2.5. Se­b. 2.24.

j Jo­ha. 11.40. 2 Ko­r. 13.4.

k 2 Ko­r. 5.17. Ga­l. 6.15. Efe. 4.23,24. Ko­l. 3.10.

l Fi­l. 3.10,11.

m Jo­ha. 15.5.

n Efe. 4.22. Ko­l. 3.9.

o Ga­l. 2.20. 5.24. 6.14.

p Ko­l. 2.11. Ro­ma 7.24.

q 1 Pe­t. 4.1

1 ukhu­lu­li­we: Gr. ulu­ngi­si­si­we.

r 6.18.

s 2 Ti­m. 2.11. 2 Ko­r. 4.10.

t Isa­m. 1.18.

u He­b. 9.28.

v He­b. 10.10.

w Lu­ka 20.38.

x 6.2.

y Ga­l. 2.19.

z Hla­b. 19.13.

a 6.19. 7.5,23. Ko­l. 3.5. Ja­k. 4.1. Za­ga 6.13.

b 12.1. 1 Pe­t. 4.2.

c Hla­b. 19.13.

d Jo­ha. 1.17.

e 6.1. 1 Ko­r. 9.21.

f 6.2.

g 6.2.

h Jo­ha. 8.34. Ro­ma 6.20. Ma­t. 6.24.

i Ma­t. 11.25. Lu­ka 10.21.

j 2 Ti­m. 1.13. Ro­ma 2.20.

k Jo­ha. 8.32. Ro­ma 6.22.

l 1 Ko­r. 7.22. 1 Pe­t. 2.16.

m 3.5.

n Ga­l. 4.13. 1 Ko­r. 3.2.

o Ga­l. 4.13. 1 Ko­r. 3.2.

p 6.19. 7.5,23. Ko­l. 3.5. Ja­k. 4.1. Za­ga 6.13.

q 1.17.

r 12.1. 1 Pe­t. 4.2.

s Jo­ha. 8.34. Ro­ma 6.20. Ma­t. 6.24.

t 7.5.

u Za­ga 14.12. Ro­ma 1.32. 8.6,13.

v Jo­ha. 8.32. Ro­ma 6.22.

w Lu­ka 3.14. Ro­ma 6.13.

x 5.12.

y 2.7. 1 Pe­t. 1.3,4.

a 1 Ko­r. 7.39.

b Ma­t. 5.32.

c 8.2. Ga­l. 5.18. Efe. 2.15. Ko­l. 2.14. Ro­ma 6.2.

d Efe. 2.16. Ko­l. 1.22.

e Ga­l. 5.22. Efe. 5.9.

f 6.13.

g 1.20.

h 6.21.

i 2 Ko­r. 3.6. Ro­ma 2.27,29.

j 7.13. Lu­ka 20.16.

k 3.20. 4.15.

l Eks. 20.17. Du­te. 5.21. Ro­ma 13.9.

m 3.20. 4.15.

n 7.11. 2 Ko­r. 5.12. 11.12. Ga­l. 5.13. 1 Ti­m. 5.14.

o 3.28.

p 1 Ko­r. 15.56.

q 3.28.

r Lu­ka 15.24,32. Ro­ma 14.9. Isa­m. 20. 5.

s 10.5. 2 Ko­r. 3.7,9.

t 7.11. 2 Ko­r. 5.12. 11.12. Ga­l. 5.13. 1 Ti­m. 5.14.

u Ge­n. 3.13.

v Hla­b. 19.8.

w Hla­b. 119.137.

x 7.16.

y 1 Ko­r. 3.1.

z 1 Ko­r. 3.1.

a 1 Kho. 21.20. Isa. 50.1. 52.3.

1 angi­vu­me­la­ni: Gr. angi­kwa­zi.

b Ga­l. 5.17. Ro­ma 7.18,19.

c 1 Ti­m. 1.8. Ro­ma 7.12.

d 7.20.

e Ge­n. 6.5.

f Ga­l. 5.17. Ro­ma 7.18,19.

g Ga­l. 5.17. Ro­ma 7.18,19.

h 7.20.

i Hla­b. 119.35.

j 2 Ko­r. 4.16. Efe. 3.16. 1 Pe­t. 3.4.

k 6.13.

l Ga­l. 1.6.

m Ga­l. 5.17.

n 6.6. 8.23.

o 1 Ko­r. 15.57.

a 8.4. Ga­l. 5.16,25.

b 1 Ko­r. 15.45. 2 Ko­r. 3.6.

c Jo­ha. 8.32. Ga­l. 5.1.

d 7.24,25. 7. 4.

e Se­b. 13.39. He­b. 7.19. 10.1,2,10,14. Ro­ma 3.20.

f Ga­l. 4.9. He­b. 7.18.

g 2 Ko­r. 5.21.

h 1.32.

i 8.4. Ga­l. 5.16,25.

j 1 Ko­r. 2.14. Jo­ha. 3.6.

k Ma­t. 16.23. Ro­ma 8.6,7.

l Ga­l. 5.19-21.

m Ga­l. 5.22,23,25.

n 6.21. 8.13.

o Ja­k. 4.4. Ma­t. 6.24.

p 1 Ko­r. 2.14.

q Hla­b. 51.11. 2 Ti­m. 1.14. 1 Ko­r. 3.16.

r 1 Ko­r. 2.11,12. Ma­t. 10.20. Jo­ha. 3.34. Ga­l. 4.6. Fi­l. 1.19. 1 Pe­t. 1.11. Jo­ha. 14.26.

s 1 Ko­r. 2.11,12. Ma­t. 10.20. Jo­ha. 3.34. Ga­l. 4.6. Fi­l. 1.19. 1 Pe­t. 1.11. Jo­ha. 14.26.

t 1 Ko­r. 15.45.

u Se­b. 2.24.

v 6.4.

w Jo­ha. 5.21.

x 2 Ko­r. 3. 6.

y 6.7,14,18.

z 8.6. Ga­l. 6.8.

a Ko­l. 3.5. Efe. 4.22. Ma­t. 5.29.

b Ga­l. 5.18.

c 1 Ko­r. 2.12. Ro­ma 8.26. He­b. 2.15.

d 2 Ti­m. 1.7. 1 Jo­ha. 4.18.

e 8.23. Ga­l. 4.5. Efe. 1.5. Ga­l. 3.26. Jo­ha. 1.12. Ro­ma 9.4.

f Ma­rk. 14.36. Ga­l. 4.6. Isa. 56.5. Je­r. 31.9.

g 2 Ko­r. 1.22. Ro­ma 8.23.

h Du­te. 14.1.

i Gal 4.7. Ma­t. 25.34.

j Gal 4.7. Ma­t. 25.34.

k Se­b. 14.22. 2 Ko­r. 1.7. Fi­l. 1.29.

l 4.4.

m 2 Ko­r. 4.17. 1 Pe­t. 1.6.

n 1 Pe­t. 1.7. 4.13.

o Fi­l. 1.20.

p 1 Ko­r. 1.7.

q 1 Pe­t. 1.7,13. 4.13. 2 Pe­t. 3.13. Se­b. 3.21.

r Ge­n. 3.18,19. Ro­ma 8.22.

s Tshu. 1.2.

t Ge­n. 3.17.

u 1 Pe­t. 1.18.

v 1 Ko­r. 15.42,50.

w Ma­rk. 16.15. Ko­l. 1.23.

1 ko­nke oku­da­li­we­yo: ku­mbe, so­nke isi­da­lwa.

x Je­r. 12.4,11.

y 5.3.

z Ja­k. 1.18.

a 2 Ko­r. 1.22. Ro­ma 8.23.

b 2 Ko­r. 5.2,4.

c 8.25. Ga­l. 5.5.

d 8.15. Lu­ka 20.36.

e Lu­ka 21.28. Ro­ma 7.24.

f 2 Ko­r. 4.18. 5.7. He­b. 11.1.

g 8.25. Ga­l. 5.5.

h Ma­t. 20.22. Ja­k. 4.3.

i Ze­k. 12.10. Efe. 6.18. Jo­ha. 14.16.

j 1 Sa­m. 16.7. 1 La­n. 28.9. Se­b. 1.24. 1 The­s. 2.4.

k 8.6 .

2 ngo­ba: ku­mbe, uku­thi.

l 8.34.

m 1 Jo­ha. 5.14. 2 Ko­r. 7.9.

n 8.32. 1 Ko­r. 3.21. 2 Ko­r. 4.15.

o Ezra 8.22.

p Ju­da 1. Ro­ma 8.30. 1.6.

q 9.11. Efe. 1.11. 3.11. 2 Ti­m. 1.9. Se­b. 27.13.

r 11.2. 2 Tim 2.19. 1 Pe­t. 1.2.

s 8.30. Efe. 1.5,11. Ro­ma 9.23.

t Fi­l. 3.21. 2 Ko­r. 3.18. 1 Jo­ha. 3.2.

u 1 Ko­r. 15.49. 2 Ko­r. 3.18. Ko­l. 3.10. Ge­n. 1.26.

v Ko­l. 1.15,18. He­b. 1.6. Isa­m. 1.5.

w Ma­t. 28.10.

x 8.30. Efe. 1.5,11. Ro­ma 9.23.

y 9.24. 1 Ko­r. 1.9. 7.15. Ga­l. 1.6,15. 5.8. Efe. 4.4. He­b. 9.15. 1 Pe­t. 2.9,21. Ro­ma 8.28.

z 1 Ko­r. 6.11.

a Jo­ha. 17.22. Ro­ma 8.34. Efe. 2.6.

b Na­ni 14.9. Jo­be 34.29. Hla­b. 118.6. 2 Kho. 6.16.

c Ge­n. 22.12,16. Jo­ha. 3.16.

d 4.25.

e 8.28.

f Se­b. 19.38.

g Lu­ka 18.7. Ro­ma16.13.

h Isa. 50.8,9. Isa­m. 12.10,11.

i 8.1. Hla­b. 37.33.

j Isa. 50.8,9. Isa­m. 12.10,11.

k 14.9.

l 4.25.

m Ma­rk. 16.19. Hla­b. 110.1.

n 8.27. He­b. 7.25. 1 Ti­m. 2.5. He­b. 9.24. 1 Jo­ha. 2.1.

o Esta 11.8. Ro­ma 2.9.

p Esta 11.8. Ro­ma 2.9.

q Esta 11.8. Ro­ma 2.9.

r 2 Ko­r. 12.10.

s 1 Ko­r. 4.11.

t Hla­b. 44.22.

u 1 Ko­r. 4.9. 15.31. 2 Ko­r. 1.9. 4.10,11. 6.9. 11.23. Se­b. 20.24.

v 1 Ko­r. 15.57. 2 Ko­r. 2.14. Jo­ha. 16.33.

w Ga­l. 2.20. Efe. 5.2.

x Ma­t. 18.10. Ga­l. 1.8.

y 1 Ko­r. 15.24. Efe. 1.21. 3.10. 6.12. Ko­l. 1.16. 2.10,15. Lu­ka 12.11. Ti­t. 3.1.

z 1 Pe­t. 3.22.

a 1 Ko­r. 15.24. Efe. 1.21. 3.10. 6.12. Ko­l. 1.16. 2.10,15. Lu­ka 12.11. Ti­t. 3.1.

b 1 Ko­r. 7.26. Ga­l. 1.4. He­b. 9.9.

c 1 Ko­r. 3.22.

d 1 Ko­r. 3.22.

e Efe. 3.18. Isa. 7.11.

f Efe. 3.18. Isa. 7.11.

g 5.8.

a 2 Ko­r. 11.10. 1 Ti­m. 2.7. 2 Ko­r. 11.31.12.19. Ga­l. 1.20. Ro­ma 1.9.

b 2.15.

c 10.1.

d Eks. 32.32. Esta 13.13. Se­b. 25.22. Ga­l. 4.20.

e 1 Ko­r. 12.3. 16.22. Ga­l. 1.8,9. Se­b. 23.14.

f 1 Ko­r. 10.18.

g Du­te. 7.6. Jo­ha. 1.47.

h Eks. 4.22. Du­te. 14.1. Ro­ma 8.15.

i 1 Sa­m. 4.21. 1 Kho. 8.11. Hla­b. 63.2.

j Ge­n. 17.2. Du­te. 29.14. Lu­ka 1.72. Se­b. 3.25. 7.8. Ro­ma 11.27. Ga­l. 3.15. Efe. 2.12. He­b. 8.6,8-10. 9.4. 10.16,29. 12.24. 13.20.

k 2.17. 3.2.

l Jo­ha. 16.2. Ro­ma 12.1 He­b. 9.1,6.

m Se­b. 13.32. Eks. 12.25. Jo­ha. 4.22.

n 11.28.

o 1.3. Ma­t. 1.1.

p 1 Ko­r. 10.18.

q Efe. 4.6.

r Je­r. 23.6. 1 Jo­ha. 5.20.

s 1.25. 2 Ko­r. 11.31.

t 3.3. Hla­b. 77.8.

u Hla­b. 73.1. Jo­ha. 1.47. Ga­l. 6.16. Ro­ma 2.28,29.

v Jo­ha. 8.37,39. Ro­ma 4.12. Ga­l. 4.23.

w Ge­n. 21.12. He­b. 11.18. Ga­l. 3.29.

x Ga­l. 4.28. Ro­ma 4.16.

y Ge­n. 18.10.

z 5.3.

a Ge­n. 25.21.

b 8.28.

c 4.17.

d Ge­n. 25.23.

e Ma­l. 1.2,3.

f Lu­ka 14.26.

g Jo­be 34.10.

h Lu­ka 20.16.

i Eks. 33.19.

j Ga­l. 3.8.

k Eks. 9.16.

l 2 La­n. 20.6. Jo­be 9.12. 23.13. Da­n. 4.35.

m Fi­l. 3.8. Lu­ka 11.28.

n 2.1.

o Isa. 45.9. Isa. 29.16. 64.8.

p Je­r. 18.6.

q Ma­t. 10.1.

r 2 Ti­m. 2.20.

s 2.4.

t 9.23. Se­b. 9.15.

u 1 Pe­t. 2.8. Za­ga 16.4.

v 10.12. 2.4.

w 9.23. Se­b. 9.15.

x 8.29.

y 8.28,30.

z 3.29.

a Ho­s. 2.23. 1 Pe­t. 2.10.

b Ho­s. 1.10.

c Hla­b. 42.2.

d Isa. 10.22,23. Ho­s. 1.10.

e 11.5.

1 ise­nzo: ku­mbe, inda­ba.

f Isa. 28.22.

g Isa. 1.9.

h Isa. 13.19.

i 10.20.

j Fi­l. 3.12.

k Fi­l. 3.12.

l 1.17. 10.3.

m 10.2,3. 11.7. Ma­t. 5.20.

n Ga­l. 5.4.

o Ma­t. 12.28.

p Lu­ka 2.34. 1 Ko­r. 1.23.

q 14.13.

r Isa. 28.16. 8.14.1 Pe­t. 2.6-8. Hla­b. 118.22.

s 14.13.

t Ma­t. 11.6. Ro­ma 14.13.

u 10.11. Hla­b. 2.12. 25.2. Se­b. 10.43.

v Isa. 28.16. 8.14.1 Pe­t. 2.6-8. Hla­b. 118.22.

a 9.2,3.

b Se­b. 22.3. Se­b. 21.20. Ga­l. 1.14. 4.17. Ro­ma 9.31.

c Jo­ha. 16.3.

d Fi­l. 3.9.

e Fi­l. 3.9.

f 2 Ko­r. 3.13. Ma­t. 5.17.

g Le­vi 18.5. Ne­h. 9.29. He­z. 20.11,13,21. Ga­l. 3.12. Ro­ma 7.10.

h Fi­l. 3.9.

i Du­te. 30.12,13.

j Jo­ha. 3.13.

k Du­te. 30.14.

l Ma­t. 10.32. Lu­ka 12.8.

m Ma­rk. 16.16.

n Isa. 28.16. Ro­ma 9.33.

o Ma­t. 8.11. Se­b. 10.35. Ro­ma 1.16.

p Se­b. 10.36. Ro­ma 3.29.

q 9.23.

r Jo­w. 2.32. Se­b. 2.21.

s Se­b. 9.14.

t Ti­t. 1.3.

u Se­b. 13.2.

v Isa. 52.7. Na­h. 1.15.

w 3.3.

x Isa. 53.1. Jo­ha. 12.38.

1 umbi­ko: ku­mbe, intshu­ma­ye­lo, Gr. uku­si­zwa.

y 10.17. Ma­t. 4.24. 14.1. Ga­l. 3.2. 1 The­s. 2.13.

z 10.17. Ma­t. 4.24. 14.1. Ga­l. 3.2. 1 The­s. 2.13.

a 10.17. Ma­t. 4.24. 14.1. Ga­l. 3.2. 1 The­s. 2.13.

b Lu­ka 11.28.

c Hla­b. 19.4. Ma­t. 24.14. Ma­t. 28.19. Ma­rk. 16.15.

d Du­te. 32.21. Ro­ma 11.11,14.

e 1.31. Ti­t. 3.3.

f Isa. 65.1. Ro­ma 9.30.

g Isa. 65.2.

a 1 Sa­m. 12.22. Je­r. 31.37.

b Lu­ka 20.16.

c Fi­l. 3.5.

d 2 Ko­r. 11.22. Se­b. 22.3.

e Fi­l. 3.5.

f Hla­b. 94.14.

g 8.29.

h Se­b. 25.24.

i 1 Kho. 19.10,14.

j 1 Kho. 19.18.

k 9.27.

l 4.4,5. Ga­l. 5.4. Du­te. 9.4,5.

m 9.31. 10.3.

n Isa. 29.10.

o Isa. 6.9. Ma­t. 13.14.

p Hla­b. 69.22,23.

q 14.13.

r Lu­ka 20.16.

s Se­b. 28.28.

t 10.19. 11.14.

u 15.16. Se­b. 9.15.

v 10.19. 11.14.

w 1 Ko­r. 9.22.

x 1 Ko­r. 7.16. 10.33. 1 Ti­m. 4.16. Ja­k. 5.20.

y 1 Ko­r. 9.22.

z 5.11.

a Le­vi 23.10.

b Na­ni 15.19,20.

c Jo­be 18.16.

d Je­r. 11.16. Jo­ha. 15.2.

e Efe. 2.12.

f Hla­b. 52.8.

g 1 Ko­r. 10.12. 2 Ko­r. 1.24. Ro­ma 12.3.

h 1 Ko­r. 10.12. 2 Ko­r. 1.24. Ro­ma 12.3.

i Za­ga 28.14. Fi­l. 2.12. 1 Pe­t. 1.17. 3.15.

j He­b. 3.6.

k Jo­ha. 15.2.

l 2 Ko­r. 3.16.

m 1 Ko­r. 10. 1.

n 12.16.

o 2 Ko­r. 3.14.

p 15.15.

q Lu­ka 21.24. Isa­m. 7.9.

r 2 Ko­r. 3.16.

s Isa. 59.20,21.

t Hla­b. 14.7. 53.6.

u Se­b. 3.26.

v Isa. 27.9.

w Du­te. 7.8. 9.5. 10.15. Ro­ma 9.5.

x 3.3.

y 2 Ko­r. 7.10. Na­ni 23.19.

z Efe. 2.2.

a 11.25.

b Ga­l. 3.22. Ro­ma 3.9.

c Hla­b. 92.5. Tshu. 7.24.

d Hla­b. 92.5. Tshu. 7.24.

e Hla­b. 139.6.

f Jo­be 5.9. 11.7. 28.14. Hla­b. 36.6. 2.

g Du­te. 29.29. Za­ga 25.2.

h Efe. 3.8.

i Isa. 40.13. Jo­be 15.8. 21.22. 36.22. 40.2. Je­r. 23.18. 1 Ko­r. 2.16.

j Jo­be 41.11. Jo­be 35.7. Hla­b. 16.2.

k 1 Ko­r. 8.6. 11.12.

l 1 Ko­r. 8.6. Ko­l. 1.16. Za­ga 16.4.

m 1 Ko­r. 8.6. Ko­l. 1.16. Za­ga 16.4.

n Ga­l. 1.5. 1 Ti­m. 1.17. 2 Ti­m. 4.18. He­b. 13.21. 1 Pe­t. 4.11. 5.11. 2 Pe­t. 3.18. Ju­da 25. Isa­m. 1.6.

a 1 Ko­r. 1.10. Efe­su. 4.1. Fi­li­m. 9. 1 Pe­t. 2.11. 2 Ko­r. 6.1. 10.1.

b Hla­b. 50.13,14,23. Ro­ma 6.13,16,19. 1 Ko­r. 6.20.

c 12.2. 1 Pe­t. 2.5. Ro­ma 14.18.

d 9.4.

e 1 Pe­t. 2.2.

f 1 Pe­t. 1.14.

g 1 Jo­ha. 2.15.

h Ma­t. 17.2.

i Ti­tus 3.5. 2 Ko­r. 4.16. Efe. 4.23. Ko­l. 3.10.

j Efe. 1.18. Ko­l. 1.21,22.

k Efe. 5.10,17.

l 1 The­s. 4.3.

m 12.2. 1 Pe­t. 2.5. Ro­ma 14.18.

n 1.5.

o 1 Ko­r. 4.6. Ro­ma 11.20. Tshu. 7.16. Ro­ma 12.16.

p 1 Ko­r. 7.17. 2 Ko­r. 10.13. Ro­ma 12.6. 1 Ko­r. 3.5.12.7,11,18. 1 Pe­t. 4.11.

q Efe. 4.7.

r 1 Ko­r. 12.12. Efe. 4.4,16.

s 1 Ko­r. 10.17. Efe. 4.13.

t 1 Ko­r. 6.15. 12.20,27. Efe. 1.23. Jo­ha. 17.21.

u Efe. 4.25.

v 1 Pe­t. 4.10,11. 1 Ko­r. 12.4. Ma­t. 25.15.

w 1.5.

x 1 Ko­r. 7.17. 2 Ko­r. 10.13. Ro­ma 12.6. 1 Ko­r. 3.5. 12.7,11,18. 1 Pe­t. 4.11.

y Se­b. 2.18. 11.27.

z Se­b. 12.25.

a Se­b. 13.1.

b 15.4. 1 Ti­m. 5.17.

c Se­b. 15.32.

d Se­b. 13.15.

e Ma­t. 6.1-3.

f 1 Ti­m. 5.17. 1 Ko­r. 12.28.

g 12.11. 2 Ko­r. 7.11,12. 8.7,8,16. He­b. 6.11. 2 Pe­t. 1.5. Ju­da 3.

h 2 Ko­r. 9.7.

i 2 Ko­r. 6.6. 1 Ti­m. 1.5. 1 Pe­t. 1.22.

j 2 Ko­r. 6.6. 1 Ti­m. 1.5. 1 Pe­t. 1.22.

k Hla­b. 97.10. Isa. 1.16.

1 lo­bu­za­lwa­ne: ku­mbe, lwa­ba­za­lwa­ne.

l Efe. 5.21. Fi­l. 2.3. 1 Pe­t. 5.5.

m Ma­t. 25.26. Tshu. 9.10. Za­ga 20.13.

n Ro­ma 12.11. 2 Ko­r. 7.11,12. 8.7,8,16. He­b. 6.11. 2 Pe­t. 1.5. Ju­da 3.

o Se­b. 18.25.

p Se­b. 20.19. Ro­ma 14.18. 16.18.

q He­b. 10.36.

r Se­b. 2.42. Lu­ka 18.1.

s Za­ga 31.20. 1 Ko­r. 16.1. 2 Ko­r. 9.1,12. Ga­l. 2.10. Efe. 4.28. He­b. 6.10. 13.16. 1 Jo­ha. 3.17.

t Jo­be 31.32.

u Ma­t. 5.44.

v Hla­b. 35.27. 1 Ko­r. 12.26.

w Jo­be 30.25.

x 15.5. 2 Ko­r. 13.11. Fi­l. 2.2. 3.16. 4.2. 1 Ko­r. 1.10. 1 Pe­t. 3.8.

y Hla­b. 131.1.

z 11.25. Za­ga 3.7. Za­ga 26.12. Isa. 5.21.

a Ma­t. 5.39.

b 2 Ko­r. 8.21. Ro­ma14.16. 1 Pe­t. 2.12.

c Ga­l. 4.15.

d Ma­rk. 9.50. 2 Ko­r. 13.11. Za­ga 3.30. Ro­ma 14.19.

e Le­vi 19.18.

f 5.9. 13.4,5.

g Du­te. 32.35. He­b. 10.30.

h Za­ga 25.21,22. 2 Kho. 6.22. Eks. 23.4.

i Ma­t. 5.44.

a Se­b. 27.37.

b Ti­t. 3.1. 1 Pe­t. 2.13. Lu­ka 12.11.

c Jo­ha. 19.11. Da­n. 2.21.

d Se­b. 13.48.

e Ti­t. 3.1. 1 Pe­t. 2.13. Lu­ka 12.11.

f 1 Ko­r. 11.29,34.

g Se­b. 9.36.

h 1 Pe­t. 2.14.

i Tshu. 8.2.

j 1 Pet 2.19.

k Lu­ka 20.22.

l Ma­t. 22.21. Ma­rk. 12.17. Lu­ka 20.25.

m Lu­ka 20.22.

n Ma­t. 17.25.

o 13.10. Ko­l. 3.14. 1 Ti­m. 1.5. Jo­ha. 13.34.

p Eks. 20.13-17. Du­te. 5.17-21. Ma­t. 19.18.

q Eks. 20.13-17. Du­te. 5.17-21. Ma­t. 19.18.

r 7.7.

s Le­vi 19.18. Ma­t. 19.19. 22.39. Ma­rk. 12.31. Lu­ka 10.27. Ga­l. 5.14. Ja­k. 2.8.

t Ma­t. 22.40.

u 13.10. Ko­l. 3.14. 1 Ti­m. 1.5. Jo­ha. 13.34.

v Efe. 5.16. 1 Ko­r. 7.29. 10.11. Fi­l. 4.5. He­b. 10.25,37. Ja­k. 5.8,9. 1 Pe­t. 4.7. 2 Pe­t. 3.9,11. 1 Jo­ha. 2.18.

w Efe. 5.16. 1 Ko­r. 7.29. 10.11. Fi­l. 4.5. He­b. 10.25,37. Ja­k. 5.8,9. 1 Pe­t. 4.7. 2 Pe­t. 3.9,11. 1 Jo­ha. 2.18.

x 1 Ko­r. 15.34. Efe. 5.14. 1 The­s. 5.6.

y Se­b. 8.13. 13.48. 1 Ko­r. 3.5.

z Jo­ha. 9.4.

a Efe. 5.11. Jo­ha. 3.20.

b 2 Ko­r. 6.7. Efe. 6.11,13. 1 The­s. 5.5,8.

c 6.13.

d 1 The­s. 4.12.

e Lu­ka 21.34. Ga­l. 5.21. 1 Ko­r. 5.11. 6.10. Efe. 5.18. Za­ga 23.20.

f 1 Ko­r. 6.9.

g Ma­rk. 7.22.

h Ja­k. 3.14. 1 Ko­r. 3.3.

i Ga­l. 3.27. Efe. 4.24. Ko­l. 3.10.

j Ga­l. 5.16. 1 Pe­t. 2.11.

a 15.1. 1 Ko­r. 8.9,11. 9.22.

b 14.3.15.7.

c 14.14.

d 15.1. 1 Ko­r. 8.9,11. 9.22.

e 14.3.

f Ko­l. 2.16. 1 Ko­r. 8.1.

g 14.3. 15.7.

h Ja­k. 4.12.

i Se­b. 10.7.

j Ga­l. 4.10. Ko­l. 2.16.

k 4.21. Lu­ka 1.1.

l 1 Ko­r. 10.31. 1 Ti­m. 4.3,4. Ma­t. 15.36.

m 2 Ko­r. 5.15. Ga­l. 2.20. 1 Ko­r. 6.19,20. 1 The­s. 5.10. 1 Pe­t. 4.2.

n 2 Ko­r. 5.15. Ga­l. 2.20. 1 Ko­r. 6.19,20. 1 The­s. 5.10. 1 Pe­t. 4.2.

o 8.34.

p 7.9.

q Se­b. 10.36.

r Se­b. 10.42.

s Ko­l. 2.16. 1 Ko­r. 8.1.

t 14.3.

u Ma­t. 25.31,32. Ro­ma 2.16.

v 2 Ko­r. 5.10.

w Isa. 45.23.

x Fi­l. 2.10.

y Ma­t. 12.36. 1 Pe­t. 4.5. Ro­ma 2.6. Ga­l. 6.5.

z Ko­l. 2.16. 1 Ko­r. 8.1.

a 1 Ko­r. 8.13. 10.32.

b 9.32,33. 14.20. 1 Ko­r. 8.9. 1 Pe­t. 2. 8.

c 9.33. 11.9. 16.17. 1 Ko­r. 1.23. Ga­l. 5.11. 1 Pe­t. 2.8. Ma­t. 13.41. Ma­t. 11.6.

d Se­b. 10.15. Ro­ma 14.2,20. 1 Ko­r. 8.1.

e 1 Ko­r. 8.7,10.

f 1 Ko­r. 8.11. Ro­ma 14.20.

g 12.17.

h 1 Ko­r. 8.8. Se­b. 10.15.

i 12.11.

j 12.1. Fi­l. 4.18. 2 Ko­r. 5.9. Efe. 5.10. Ko­l. 3.20. He­b. 13.21.

k 12.17.

l Hla­b. 34.14. 2 Ti­m. 2.22. He­b. 12.14. Ro­ma 12.18. 1 Ko­r. 7.15. 14.33.

m 15.2. 1 Ko­r. 14.3,5,12,26. 2 Ko­r. 10.8. 12.19. 13.10. 1 The­s. 5.11.

n 1 Ko­r. 8.11. Ro­ma 14.20.

o Ti­t. 1.15.

p Se­b. 10.15. Ro­ma 14.2,20. 1 Ko­r. 8.1.

q 1 Ko­r. 8.9-12.

r 9.32,33.14.20. 1 Ko­r. 8.9. 1 Pe­t. 2.8.

s 1 Ko­r. 8.13.

t 1 Jo­ha. 3.21.

u 2.18.

v Ma­t. 21.21.

w Ti­t. 1.15.

a Ga­l. 6.1. 1 The­s. 5.14.

b 14.1.

c 1 Ko­r. 10.33. 1 Ko­r. 9.19,22. 10.24. 13.5. Fi­l. 2.4.

d 14.19.

e Fi­l. 2.5. Jo­ha. 5.30.

f Hla­b. 69.9.

g Hla­b. 102.18. Ro­ma 4.23,24. 1 Ko­r. 9.9,10. 10.6,11. 2 Ti­m. 3.16,17.

h 12.7.

i Hla­b. 119.50.

j 12.16.

k Se­b. 4.24.

l 2 Ko­r. 1.3. 11.31. Efe. 1.3. Ko­l. 1.3. 1 Pe­t. 1.3. Isa­m. 1.6.

m 14.1,3.

n 15.9.

o Ma­t. 15.24. Jo­ha. 1.11.

p Jo­ha. 11.4. Ro­ma 3.3.

q 2 Ko­r. 1.20. Se­b. 13.32.

r Ma­t. 8.11.

s 15.9.

t 2 Sa­m. 22.50. Hla­b. 18.49.

u Du­te. 32.43.

v Hla­b. 117.1.

w Isa. 11.10.

x Isa. 11.1. Isa­m. 5.5. 22.16.

y 2 Pe­t. 1.12. 1 Jo­ha. 2.21.

z Ga­l. 5.22. Efe. 5.9. 2 The­s. 1.11.

a 1 Ko­r. 1.5. 8.1,7,10. 12.8. 13.2.

b 11.25. 15.24. 2 Ko­r. 1.14. 2.5. 1 Ko­r. 12.27. 13.9,10,12.

c 2 Pe­t. 1.12. 1 Jo­ha. 2.21.

d 1.5.

e 11.13. Se­b. 9.15.

f Isa. 66.20. Fi­l. 2.17.

g 15.31. 2 Ko­r. 6.2. 8.12. 1 Pe­t. 2.5.

h He­b. 2.17. 5.1.

i Se­b. 15.12. 21.19. Ga­l. 2.8.

j 1.5. 16.26.

k Se­b. 19.11. 1 Ko­r. 2.4. 2 Ko­r. 12.12. Se­b. 5.12.

l 2 Ko­r. 5.9.

m 2 Ko­r. 10.13,15,16. 1 Ko­r. 3.10.

n Isa. 52.15.

o 1 The­s. 2.18.

p 2 Ko­r. 11.10. Ga­l. 1.21.

q Se­b. 19.21. Ro­ma 1.11. 15.32.

r Se­b. 15.3.

s 11.25. 15.24. 2 Ko­r. 1.14. 2.5. 1 Ko­r. 12.27. 13.9,10,12.

t Se­b. 19.21. 20.3,22. 24.17.

u Se­b. 16.12.

v Se­b. 19.21. 1 The­s. 1.7,8.

w Se­b. 18.12.

x Se­b. 19.21. 1 The­s. 1.7,8.

y 2 Ko­r. 9.2. Se­b. 24.17.

z 11.17.

a 1 Ko­r. 9.11. Ga­l. 6.6.

b Jo­ha. 6.27.

c 1.13.

d 1.11.

e Jo­ha. 1.16.

f Ko­l. 4.12. 2 Ko­r. 1.11.

1 aba­nga­kho­lwa­yo: ku­mbe, aba­nga­la­le­li­yo.

g 2 The­s. 3.2. 2 Ko­r. 1.10. Se­b. 20.22,23.

h 2 Ko­r. 8.4.

i 1.10. Se­b. 18.21.

j 2 Ti­m. 1.16.

k 16.20. Fi­l. 4.9. 1 The­s. 5.23. He­b. 13.20. 1 Ko­r. 14.33. 2 Ko­r. 13.11. 2 The­s. 3.16.

a 2 Ko­r. 3.1. 4.2. 5.12. 6.4. 7.11. 10.12,18. 12.11.

b Se­b. 18.18.

c Fi­l. 2.29.

d 16.15. Se­b. 9.13.

e 16.6,9,21. Fi­l. 4.3.

f Se­b. 18.2.

g 16.6,9,21. Fi­l. 4.3.

h 1 Ko­r. 16.19. Ko­l. 4.15. Fi­li­m. 2.

i 1 Ko­r. 16.15.

j Se­b. 18.12.

k 16.6,9,21. Fi­l. 4.3.

l 16.6. Ga­l. 4.11.

m 16.11,21.

n Ko­l. 4.10. Fi­li­m. 23.

o Ma­t. 27.16.

p Se­b. 14.4.

q 16.6,9,21. Fi­l. 4.3.

r 2 Ti­m. 2.15. 1 Ko­r. 11.19. 2 Ko­r. 10.18. 13.7. Ja­k. 1.12.

s 16.11,21.

t 16.6. Ga­l. 4.11.

u Ma­rk. 15.21.

v 8.33.

w 16.10,11.

x 16.10,11.

y 16.15. Se­b. 9.13.

z 1 Ko­r. 3.3.

a 14.13.

b 2 The­s. 3.6,14. Ti­t. 3.10. 2 Jo­ha. 10.

c 12.11.

d Fi­l. 3.19.

e Efe. 5.6. Ko­l. 2.4. Ti­t. 1.10. 2 Pe­t. 2.3. Hla­b. 28.3.

f He­b. 7.26.

g 1.8.

h Ma­t. 10.16. 1 Ko­r. 14.20.

i 15.33.

j Ge­n. 3.15.

k 1 Ko­r. 5.5.

l 1 Ko­r. 16.23. 1 The­s. 5.28. Ro­ma 16.24. 2 Ko­r. 13.14. Fi­l. 4.23. 2 The­s. 3.18. Isa­m. 22.21. Ga­l. 6.18.

m Se­b. 16.1.

n 1 The­s. 3.2. 1 Ko­r. 16.10. Ro­ma 16.3, 9.

o Se­b. 13.1.

p Se­b. 17.5,6,7,9.

q Se­b. 20.4.

r 16.11,21.

s 1 Ko­r. 16.21.

t 1 Ko­r. 1.14.

u Se­b. 19.22. 2 Ti­m. 4.20.

v 1 Ko­r. 16.23. 1 The­s. 5.28. Ro­ma 16.24. 2 Ko­r. 13.14. Fi­l. 4.23. 2 The­s. 3.18. Isa­m. 22.21. Ga­l. 6.18.

w Efe. 3.20. Ju­da 24.

x 1 The­s. 3.2. 2 The­s. 2.17. 3.3. 1 Pe­t. 5.10. 1 The­s. 3.13. Ja­k. 5.8.

y 2.16.

z Efe. 1.9. 3.3,4,5,9. Ko­l. 1.26,27. Ma­t. 13.35.

a 1 Ko­r. 2.7.

b 2 Ti­m. 1.10. Ti­t. 1.2,3. 1 Pe­t. 1.20.

c Efe. 1.9. 3.3,4,5,9. Ko­l. 1.26,27. Ma­t. 13.35.

d 1.2.

e 1 Ti­m. 1.1. Ti­tus 1.3.

f Se­b. 6.7. Ro­ma 1.5. 15.18.

g 1 Ti­m. 1.17. Ju­da 25.

a Ro­ma 1.1.

b 2 Ko­r. 1.1; 8.5. Efe. 1.1. Ko­l. 1.1. 2 Ti­m. 1.1.

c Se­b. 18.17.

d Se­b. 18.1.

e Ju­da 1.1. Jo­ha. 17.19. Se­b. 15.9.

f Ro­ma 1.7. 2 Ti­m. 1.9.

g Se­b. 9.13.

h Se­b. 9.14.

i 8.6.

j Ro­ma 3.22.

k Ro­ma 1.7.

l Ro­ma 1.8.

m 12.8. 2 Ko­r. 8.7.

n 12.8. 2 Ko­r. 8.7.

o Ro­ma 15.14.

p 2.1. 1 Ti­m. 2.6. 2 Ti­m. 1.8. Isa­m. 1.2.

q Ro­ma 8.19. Fi­l. 3.20. He­b. 9.28. 1 The­s. 1.10. Ti­t. 2.13. 2 Pe­t. 3.12.

r 1 The­s. 3.13.

s Ko­l. 1.22. 1 The­s. 5.23.

t 2 Ko­r. 1.14.

u 10.13. He­b. 10.23. Du­te. 7.9.

v Ro­ma 8.30.

w 1 Jo­ha. 1.3. Jo­ha. 15.4; 17.21.

x Ro­ma 12.1.

y Ro­ma 12.16.

z Lu­ka 6.40.

a Ro­ma 16.10.

b 3.3.

c 3.4.

d Se­b. 18.24.

e 3.22; 9.5; 15.5. Ga­l. 2.9. Jo­ha. 1.42.

f 7.34. Efe. 4.5.

g Ma­t. 28.19.

h Jo­ha. 4.2. Se­b. 10.48.

i Se­b. 18.8.

j Ro­ma 16.23.

k Ma­t. 28.19.

l 16.15,17.

m 2.1,4,13. 2 Ko­r. 10.10; 11.6. 2 Pe­t. 1.16. Eks. 4.10.

n Ro­ma 4.14.

o 2 Ko­r. 2.15; 4.3. 2 The­s. 2.10.

p 1.21,23. 2.14. 4.10. Se­b. 26.24.

q 15.2. Lu­ka 13.23.

r 1.24. Ro­ma 1.16.

s Isa. 29.14. Jo­be 5.12,14. Je­r. 8.9. Ma­t. 11.25.

t Ma­rk. 7.9.

u Isa. 33.18.

v 2.6.

w 3.19. Jo­be 12.17,20,24.

x Isa. 44.25. Ro­ma 1.22.

y 5.10.

z Ro­ma 1.20,21,28.

a Isa. 29.14. Jo­be 5.12,14. Je­r. 8.9. Ma­t. 11.25.

b 10.5. Ga­l. 1.15.

c 1.21,23. 2.14. 4.10. Se­b. 26.24.

d Ma­t. 12.38.

e Ro­ma 14.13.

f 2 Ko­r. 4.5. Ga­l. 5.11.

g Lu­ka 2.34.

h 1.21,23. 2.14. 4.10. Se­b. 26.24.

i 1.24. Ro­ma 1.16.

j 1.30. Lu­ka 11.49.

k 8.9; 10.18; 16.10.

l Efe. 4.1. 2 Ti­m. 1.9. He­b. 3.1.

m Jo­ha. 7.48.

n Se­b. 25.5.

o Lu­ka 19.12.

p Ja­k. 2.5. Hla­b. 8.2.

q Ro­ma 4.17.

r 2.6. Jo­be 34.19,24.

s Ro­ma 3.27. Efe. 2.9. Hlu. 7.2.

t 1.30. Lu­ka 11.49.

u Je­r. 23.5,6; 33.16. 2 Ko­r. 5.21. Fi­l. 3.9. Ro­ma 4.25.

v 6.11. Jo­ha. 17.19.

w Efe. 1.7. Ko­l. 1.14.

x Je­r. 9.23,24. 2 Ko­r. 10.17. Ro­ma 4.2.

a 2.4,6,13. 1.17. 2 Ko­r. 1.12.

b 1.6.

c Ga­l. 6.14.

d Se­b. 18.1,6,12.

e 4.10. 2 Ko­r. 11.30; 12.5,9,10. Ga­l. 4.13. 2 Ko­r. 10.1,10.

f 1.17. 1.4,6,13. 2 Ko­r. 1.12.

g 4.20. Ro­ma 15.19. 1 The­s. 1.5. 2 Pe­t. 1.16. Lu­ka 4.32.

h 2 Ko­r. 4.7; 6.7. 2 Ko­r. 10.4; 12.9.

i 14.20. 3.1. Ma­t. 5.48.

j 1.17. 2.4,6,13. 2 Ko­r. 1.12.

k 1.20. 2.8; 3.18,19. 2 Ko­r. 4.4. Ephe­s. 1.21; 6.12. Ja­k. 3.15.

l 2.6. Jo­ha. 7.48 .

m 1.28. 13.8. Hla­b. 146.4.

n Ro­ma 16.25.

o Se­b. 4.28.

p 2 Ti­m. 1.9.

q Ma­t. 11.25.

r 2.6. Jo­ha. 7.48.

s 1.20. 2.8; 3.18,19. 2 Ko­r. 4.4. Ephe­s. 1.21; 6.12. Ja­k. 3.15.

t Se­b. 3.17. Lu­ka 23.34.

u Hla­b. 24.7,10.

v Isa. 64.4.

w Se­b. 7.23.

x Ma­t. 25.34.

y Ma­t. 13.11. Ga­l. 1.12,16. Efe. 3.3,5.

z Jo­ha. 14.26.

a 2.16.

b Za­ga 20.27.

c Ro­ma 8.9. Jo­ha. 3.8.

d Ro­ma 8.15.

e Ro­ma 8.15.

f 1.17.

g 2 Ko­r. 10.12.

h Jo­ha. 14.17.

i 15.44,46. Ja­k. 3.15. Ju­da 1.19.

j 1.18,21,23.

k Ro­ma 8.5,7.

l Za­ga 27.19 & 28.5. 1 Jo­ha. 4.1.

m 4.3,4. 9.3 & 10.25,27 & 14.24. Se­b. 4.9 .

n 4.3,4; 9.3 & 10.25,27 & 14.24. Se­b. 4.9 .

o Isa. 40.13. Ro­ma 11.34.

p Jo­ha. 15.15; 16.13.

a Ro­ma 7.14.

b 2.15. Ga­l. 6.1.

c Ro­ma 7.14.

d 2.14.

e 2.6; 14.20. Efe. 4.14. He­b. 5.13.

f He­b. 5.12,13. 1 Pe­t. 2.2.

g Jo­ha. 16.12. Ro­ma 6.19.

h Ga­l. 5.20. Ja­k. 3.14,16. Ro­ma 13.13. 2 Ko­r. 12.20.

i Ga­l. 5.20. Ja­k. 3.14,16. Ro­ma 13.13. 2 Ko­r. 12.20.

j 1.11. 11.18.

k 1.12.

l Se­b. 18.24.

m Se­b. 18.24.

n 4.1. 2 Ko­r. 3.3.

o Ro­ma 13.11.

p 12.18. Ro­ma 12.3.

q 4.15; 9.1; 15.1. 2 Ko­r. 10.14,15. Se­b. 18.4,11.

r Se­b. 18.24.

s Se­b. 18.27.

t 15.10.

u 2 Ko­r. 12.11. Ga­l. 2.6; 6.3.

v 3.14. 4.5; 9.16,17; 15.58. Ga­l. 6.4,5. Hla­b. 62.12.

w 9.7. 2 Ko­r. 6.1.

x Efe. 2.20. Ko­l. 2.7. 1 Pe­t. 2.5. He­b. 3.3,4,6.

y Ro­ma 1.5.

z Ro­ma 15.20. Isa­m. 21.14.

a Isa. 28.16.

b Efe. 2.20.

c 4.5.

d 1.8; 5.5. 4.3. Ma­l. 3.17. 2 The­s. 1.10. 2 Ko­r. 1.14. 2 Ti­m. 1.12,18; 4.8. Hla­b. 37.13. & Lu­ka 17.24.

e 2 Ti­m. 3.9.

f Lu­ka 2.35.

1 lu­za­ve­zwa: Gr. lu­ve­zwa.

g 2 The­s. 1.8. 1 Pe­t. 1.7; 4.12.

h 2 The­s. 1.8. 1 Pe­t. 1.7; 4.12.

i Ro­ma 2.18.

j 4.5.

k Lu­ka 9.25.

l 2 The­s. 1.8. 1 Pe­t. 1.7; 4.12.

m Ju­da 1.23.

n 6.19. 2 Ko­r. 6.16. Efe. 2.21.

o Ro­ma 8.9. 2 Ti­m. 1.14.

p Za­ga 3.7. Isa. 5.21. Ga­l. 6.3.

q 8.2.

r 2.6.

s 1.20; 2.6.

t Jo­be 5.13.

u Lu­ka 20.23.

v Hla­b. 94.11.

w 4.6; 5.6.

x 1.12. 3.4,5,6.

y Ro­ma 8.28. Isa­m. 21.7.

z 1.12.

a 1.12.

b Ro­ma 8.38.

c 2 Ko­r. 10.7. Ga­l. 3.29.

d Jo­ha. 20.17.

a 3.5. 2 Ko­r. 6.4. Ko­l. 1.25. Lu­ka 1.2.

b 9.17. Ti­t. 1.7. 1 Pe­t. 4.10. Lu­ka 16.1.

c Ko­l. 1.26,27.

d 4.17. 7.25. 1 Ti­m. 1.12. Na­ni 12.7. Ne­h. 13.13. Za­ga 13.17. Ma­t. 24.45; 25.21,23. Efe. 6.21. Ko­l. 1.7; 4.9. 2 Ti­m. 2.2. Isa­m. 2.10,13.

e 2.15.

1 ngo­kwa­hlu­le­la: Gr. ngo­su­ku.

f 3.13.

g Se­b. 23.1.

h Jo­be 9.2. Za­ga 21.2. 1 Jo­ha. 3.20,21. Hla­b. 143.2. Ro­ma 3.20.

i 2.15.

j Ma­t. 7.1. Ro­ma 2.1. Ro­ma 2.16.

k 3.13.

l 3.8.

m Ro­ma 2.29.

n 1.12. 3.4.

o 2 Ko­r. 11.13,14,15. Fi­l. 3.21.

p Ro­ma 12.3.

q 3.21.

r 4.18,19. 5.2. 8.1. 13.4. Ko­l. 2.18.

s Se­b. 15.9.

t Jo­ha. 3.27. Ja­k. 1.17.

u 1 Pe­t. 4.10.

v Isa­m. 3.17.

w 2 Ko­r. 11.1. Ga­l. 5.12. Isa­m. 3.15.

x 7.40.

y 2 Ko­r. 4.10. Ro­ma 8.36.

2 umbu­ki­so: Gr. inda­wo ye­mi­dla­lo.

z He­b. 10.33. Isa. 20.3.

a 1.18. 2.14 .3.18. Se­b. 17.18. 26.24. 2 Kho. 9.11.

b 2 Ko­r. 11.19.

c 2.3. 2 Ko­r. 13.9.

d 2 Ko­r. 11.27. Fi­l. 4.12.

e 2 Ko­r. 11.27. Fi­l. 4.12.

f Ro­ma 8.35.

g 2 Ko­r. 11.27. Fi­l. 4.12.

h Se­b. 23.2. 2 Ko­r. 11.20. Ma­t. 26.67.

i 1 Ti­m. 4.10. Se­b. 18.3.

j Ma­t. 5.44.

k 2 Ko­r. 4.9. Jo­ha. 15.20.

l Isa. 30.22; 64.6.

m Li­lo 3.45.

n 6.5; 15.34. 2 The­s. 3.14. Ti­tus 2.8.

o 2 Ko­r. 6.13; 12.14. 1 The­s. 2.11.

p Ga­l. 3.24,25.

q 3.6. Ga­l. 4.19. 1 Ti­m. 1.2. Fi­li­m. 1.10.

r 11.1. Fi­l. 3.17. 1 The­s. 1.6. Fi­l. 4.9. 2 The­s. 3.7.

s Se­b. 19.22. Se­b. 16.1.

t 2 Ti­m. 1.2. 1 Ti­m. 1.2.

u 4.2.

v 11.2.

w 7.17. 11.16.

x 2 Ko­r. 10.2.

y 4.6.

z 16.5,6. 11.34. Se­b. 19.21; 20.2. 2 Ko­r. 1.15,16,23.

a Se­b. 18.21.

b 4.6.

c 2.4.

d 2 Ko­r. 1.23; 2.1,3; 10.2; 12.20; 13.2,10.

e Hla­b. 2.9.

f Ga­l. 6.1.

a 6.7; 15.29. Ma­t. 5.34.

b 6.18. 2 Ko­r. 12.21.

c Efe. 5.3.

d Le­vi 18.8. Du­te. 22.30; 27.20.

e 2 Ko­r. 7.12.

f 4.6.

g 2 Ko­r. 7.7,10.

h Ko­l. 2.5. 1 The­s. 2.17.

i Ko­l. 2.5. 1 The­s. 2.17.

j Ma­t. 16.19. 2 Ko­r. 2.10; 13.3,10.

k 1 Ti­m. 1.20. Jo­be 2.6. Hla­b. 109.6.

l 7.5. Ma­t. 4.10; 12.26; 16.23. Ma­rk. 1.13; 3.23,26; 4.15; 8.33. Lu­ka 4.8; 10.18; 11.18; 13.16; 22.3,31. Jo­ha. 13.27. Se­b. 5.3; 26.18. Ro­ma 16.20. 2 Ko­r. 2.11; 11.14; 12.7. 1 The­s. 2.18. 2 The­s. 2.9. 1 Ti­m. 1.20; 5.15. 1 La­n. 21.1. & Isa­m. 2.9.

m Za­ga 23.14.

n 3.13; 2 Ko­r. 1.14.

o 5.2. 3.21. Ja­k. 4.16.

p 15.33. Ma­t. 16.6. Ga­l. 5.9.

q Jo­ha. 1.29. Jo­ha. 19.36.

r Eks. 12.15. Du­te. 16.3.

s Eks. 12.15. Du­te. 16.3.

t 15.33. Ma­t. 16.6. Ga­l. 5.9.

u Ro­ma 1.29 .

v 2 Ko­r. 1.12; 2.17. Fi­l. 1.10. 2 Pe­t. 3.1.

w 5.2,11. 2 Ko­r. 6.14. Efe. 5.11. 2 The­s. 3.14.

x 10.27.

y 1.20.

z Hla­b. 119.36.

a 5.11. 6.10,11.

b 5.11. 6.10,11.

c Lu­ka 18.11.

d 5.11. 6.10,11.

e Jo­ha. 17.15. 1 Jo­ha. 5.19.

f 5.2,11. 2 Ko­r. 6.14. Efe. 5.11. 2 The­s. 3.14.

g Ma­t. 18.15,17. 2 The­s. 3.6.

h 5.2,11. 2 Ko­r. 6.14. Efe. 5.11. 2 The­s. 3.14.

i 5.11. 6.10,11.

j 5.11. 6.10,11.

k 6.10. 1 Pe­t. 3.9.

l 6.10. Ro­ma 13.13.

m 5.11. 6.10,11.

n Ma­rk. 4.11.

o 6.1,4.

p Ma­rk. 4.11.

q Du­te. 13.5. Ga­l. 5.12.

a 5.12. Ma­t. 18.17.

b Da­n. 7.22. Ma­t. 19.28.

c 2 Pe­t. 2.4. Ju­da 1.6.

d Lu­ka 21.34.

e Lu­ka 21.34.

f 15.34. 4.14.

g 11.31; 14.29. 4.7.

h 5.1.

i Ro­ma 11.12.

j Za­ga 20.22. Ma­t. 5.39.

k 1 The­s. 4.6.

l 5.10,11.15.50. Ga­l. 5.19,21. Efe. 5.5.

m 15.33. Ga­l. 6.7. Ja­k. 1.16.

n 5.10,11. 15.50. Ga­l. 5.19,21. Efe. 5.5.

o 1 Ti­m. 1.10.

p He­b. 12.14,16; 13.4.

q Isa­m. 21.8; 22.15.

r Isa­m. 21.8; 22.15.

s He­b. 12.14,16; 13.4.

t 1 Ti­m. 1.10.

u Le­vi 18.22.

v 5.10,11. 15.50. Ga­l. 5.19,21. Efe. 5.5.

w 12.2. Efe. 2.2,3.

x Se­b. 22.16. He­b. 10.22.

y 1.30.

z Ro­ma 8.30.

a Jo­ha. 20.31.

b 10.23.

c 10.23.

d 10.23.

e 7.4. Lu­ka 22.25.

f Ma­t. 15.17.

g 6.15,19,20.

h Efe. 5.23.

i Se­b. 2.24.

j Ma­t. 22.29. Efe. 1.19,20.

k Efe. 5.30. Ro­ma 12.5.

l Efe. 5.23.

m Lu­ka 20.16.

n Ge­n. 2.24. Ma­t. 19.5.

o Jo­ha. 17.21,23. Efe. 4.4.

p Ro­ma 6.12,13. He­b. 13.4.

q 6.13. 5.1; 7.2. Ma­t. 15.19. Ma­rk. 7.21. Se­b. 15.20,29. Ro­ma 1.29. 2 Ko­r. 12.21. Ga­l. 5.19. Efe. 5.3. Ko­l. 3.5. 1 The­s. 4.3.

r Ro­ma 1.24.

s 3.16. Jo­ha. 2.21. 2 Ko­r. 6.16.

t Efe. 5.23.

u Ro­ma 14.7,8.

v 7.23. 2 Pe­t. 2.1. Isa­m. 5.9. Se­b. 20.28. Ga­l. 3.13. He­b. 9.12. 1 Pe­t. 1.18,19.

w Efe. 5.23.

a 7.8,26.

b Ge­n. 20.4.

c 6.18.

d Eks. 21.10. 1 Pe­t. 3.7.

e 6.12.

f 6.12.

g Tshu. 3.5. Jo­w. 2.16. Ze­k. 7.3; 12.12,14. Eks. 19.15.

h Ma­t. 17.21.

i 5.5. 1 The­s. 3.5.

j Ga­l. 6.1.

k Ma­t. 23.25.

l 7.25. 7.10,12,40. 2 Ko­r. 8.8.

m Se­b. 26.29.

n 7.8. 9.5.

o 12.4. 1 Pe­t. 4.10.

p Ma­t. 19.11.

q 7.8,26.

r 1 Ti­m. 5.14.

s 9.25.

t 7.12,25.

u Ma­l. 2.16. Ma­t. 5.32.

v 7.28. Lu­ka 20.6. Ma­t. 24.48.

w 7.10,12,40. 7.25. 2 Ko­r. 8.8.

x 7.25. 2 Ko­r. 11.17.

y Ro­ma 1.32.

z 7.12. Ma­rk. 10.12.

a Ro­ma 1.32.

b 7.12. Ma­rk. 10.12.

c Ma­l. 2.15.

d Ezra 9.2.

e Ro­ma 8.30; 14.19.

f 1 Pe­t. 3.1.

g Ro­ma 11.14.

1 wa­zi nga­ni: Gr. wa­zi­ni.

h Ro­ma 11.14.

i Ro­ma 12.3.

j 11.34.

k 4.17. 11.16. 14.33. 2 Ko­r. 11.28.

l Ga­l. 5.6.

m 14.34. 1 Jo­ha. 2.3; 3.24. Jo­ha. 15.14.

n 7.24.

o Jo­ha. 8.36. Fi­li­m. 1.16.

p 9.21. Efe. 6.6. 1 Pe­t. 2.16. Ro­ma 6.18. Ga­l. 5.13.

q 6.20.

r Le­vi 25.42.

s 7.24.

t 7.6,10,12. 7.40. 2 Ko­r. 8.8,10; 11.17.

u 7.6,10,12. 7.40. 2 Ko­r. 8.8,10; 11.17. .

v 2 Ko­r. 4.1. 1 Ti­m. 1.13,16.

w 4.2.

x Ro­ma 8.38.

y Lu­ka 21.23. 1 The­s. 3.7.

z 7.1,8.

a 7.11.

b Jo­ha. 16.33.

c 2 Ko­r. 1.23; 12.6 & 13.2.

d Ro­ma 13.11.

e 2 Ko­r. 6.10.

f 9.18.

g Hla­b. 39.6. Ja­k. 1.10; 4.14. 1 Pe­t. 1.24. 1 Jo­ha. 2.17.

h Fi­l. 2.8.

i Lu­ka 10.41,42.

j 1 Ti­m. 5.5.

k Ro­ma 8.8. 1 The­s. 4.1.

l 1.13.

m Lu­ka 10.41,42.

n Za­ga 22.25.

o 13.5.

p Da­n. 1.8. Ha­gg. 2.18.

q 15.58. Ko­l. 1.23 .

r He­b. 13.4.

s Ro­ma 7.2.

t Ma­t. 27.52.

u 11.11; 15.58. 2 Ko­r. 6.14.

v 7.25. 7.6.

w 4.9.

x 1 The­s. 4.8.

a 8.4,7,10. Se­b. 15.29.

b 10.15. 8.7,10. Ro­ma 15.14. Ro­ma 14.14,22.

c 8.7,10. 10.15. Ro­ma 15.14. Ro­ma 14.14,22.

d Ro­ma 14.3,10.

e 4.6.

f Se­b. 9.31.

g 3.18; 13.8,9,12. Ga­l. 6.3. 1 Ti­m. 6.4.

h 13.12. Ga­l. 4.9. Eks. 33.12,17. Na­h. 1.7.

i 8.4,7,10. Se­b. 15.29.

j 10.19. Isa. 41.24.

k Du­te. 4.35,39. Se­b. 14.15. Hla­b. 86.10.

l Jo­ha. 10.34.

m Du­te. 4.35,39. Se­b. 14.15. Hla­b. 86.10.

n Ma­l. 2.10. Efe. 4.6.

o 11.12. Ro­ma 11.36. Se­b. 17.28.

p 1.2. Efe. 4.5. Se­b. 2.36. Jo­ha. 13.13.

q Jo­ha. 1.3.

r 10.15. 8.7,10. Ro­ma 15.14. Ro­ma 14.14,22.

s 10.25,27,29.

t 8.4,7,10. Se­b. 15.29.

u Ro­ma 14.14,23.

v Ro­ma 14.17.

w 1.26.

x 10.23. Ga­l. 5.13.

y Ro­ma 14.13.

z 8.11. Ro­ma 14.1.

a 10.28.

b 10.15. 8.7,10. Ro­ma 15.14. Ro­ma 14.14,22.

c 10.25,27,29.

1 uku­qi­ni­swa: ku­mbe, ukwa­khi­wa.

d 10.28.

e 8.11. Ro­ma 14.1.

f Ro­ma 14.15.

g Ma­t. 25.40,45.

h Ro­ma 14.21.

i Ma­t. 5.29.

j Ro­ma 14.13.

k Ma­t. 5.29.

a Se­b. 14.4,14. 2 Ko­r. 12.12. 1 Ti­m. 2.7. 2 Ti­m. 1.11. Ga­l. 1.19. Se­b. 26.17.

b 9.19.

c Se­b. 9.3,17. Se­b. 18.9; 22.14.

d 3.6.

e 2 Ko­r. 3.2; 13.3. Jo­ha. 6.27.

f Se­b. 1.25.

g 2 Ko­r. 7.11.

h 2.15.

i 8.14. 1 The­s. 2.6,9. 2 The­s. 3.8,9.

j 7.7.

k 7.15.

1 inko­si­ka­zi: ku­mbe, owe­si­fa­za­na.

l Ma­t. 12.46.

m 1.12. Ma­t. 8.14.

n Se­b. 4.36.

o 9.14. 1 The­s. 2.6,9. 2 The­s. 3.8,9.

p 2 Ko­r. 10.4.

q Lu­ka 3.14.

r 3.6,8. Du­te. 20.6. Za­ga 27.18.

s Jo­ha. 21.16.

t Jo­ha. 10.16.

u Jo­ha. 10.16.

v 15.32. Ro­ma 3.5. .

w Du­te. 25.4. 1 Ti­m. 5.18.

x 9.10.

y Ro­ma 15.4.

z 2 Ti­m. 2.6.

a 9.10.

b Ro­ma 15.27.

c Ma­t. 10.1.

d 9.15,18. Se­b. 20.33.

e 13.7. 1 The­s. 3.1,5.

f 2 Ko­r. 6.3; 11.12; 12.13.

g Le­vi 6.16,26; 7.6,31,32. Na­ni 5.9,10; 18.8,20. Du­te. 10.9; 18.1.

h 9.11. Ma­t. 10.10. Lu­ka 10.7. Ga­l. 6.6. 1 Ti­m. 5.17.

i 9.14. 1 The­s. 2.6,9. 2 The­s. 3.8,9.

j 9.12. Se­b. 18.3.

k 2 Ko­r. 1.14. 2 Ko­r. 11.10.

l 2 Ko­r. 1.14. 2 Ko­r. 11.10.

m Se­b. 9.6. Ro­ma 1.14.

n Jo­be 10.15.

o 3.8,14. Jo­ha. 4.36.

p 4.1. Efe. 3.2. Ko­l. 1.25. Ga­l. 2.7. Fi­l. 1.17.

q 3.8,14. Jo­ha. 4.36.

r 2 Ko­r. 11.7.

s 7.31.

t 9.1. 10.29.

u Ga­l. 5.13. Ro­ma 15.2.

v Ma­t. 18.15.

w Se­b. 16.3; 18.18; 21.23,26.

x Ma­t. 18.15.

y Se­b. 16.3; 18.18; 21.23,26.

z Ma­t. 18.15.

a Ga­l. 2.3; 3.2. Ro­ma 2.14.

b 7.22.

c Ma­t. 18.15.

d Ro­ma 14.1. 2 Ko­r. 11.29.

e Ma­t. 18.15.

f Ga­l. 5.13. Ro­ma 15.2.

g Ro­ma 11.14.

h 10.24.

i Fi­l. 3.14.

j Ga­l. 2.2; 5.7. Fi­l. 2.16. He­b. 12.1. 2 Ti­m. 4.7.

k Fi­l. 3.13.

l Lu­ka 13.24. Efe. 6.12.

m 7.9.

n 2 Ti­m. 2.5; 4.8. Ja­k. 1.12. 1 Pe­t. 5.4. Isa­m. 2.10; 3.11.

o 1 Pe­t. 1.4. 1 Pe­t. 5.4.

p Ga­l. 2.2; 5.7. Fi­l. 2.16. He­b. 12.1. 2 Ti­m. 4.7.

q 14.9.

r Lu­ka 18.5.

s Ro­ma 6.19. 2 Ko­r. 4.5.

t Ro­ma 1.28. 2 Ko­r. 13.5,6,7. 2 Ti­m. 3.8. Ti­tus 1.16. He­b. 6.8. Je­r. 6.30.

a 12.1. Ro­ma 1.13; 11.25. 1 The­s. 4.13. 2 Ko­r. 1.8. Ko­l. 2.1.

b Eks. 13.21. Na­ni 9.18.

c Ma­t. 28.19.

d Ma­t. 28.19.

e Eks. 16.15,35. & Jo­ha. 6.31.

f Eks. 17.6.

g 1.21.

h Na­ni 14.29,32,35; 26.64,65. Hla­b. 106.26. He­b. 3.17. Ju­da 1.5.

i 10.11. Fi­l. 3.17. 1 The­s. 1.7. 2 The­s. 3.9. 1 Ti­m. 4.12. Ti­tus 2.7. 1 Pe­t. 5.3.

1 izi­bo­ne­lo: ku­mbe, izi­fa­ne­ki­so.

j Na­ni 11.4.

k 10.14.

l Eks. 32.6.

m 6.18. Se­b. 15.20.

n Na­ni 25.1,9. Hla­b. 106.29.

o Hla­b. 78.18. Eks. 17.2,7. Na­ni 21.5.

p Na­ni 21.6.

q Na­ni 14.2.

r Na­ni 14.37.

s Eks. 12.13,23. 2 Sa­m. 24.16. 1 La­n. 21.15. Hla­b. 78.49.

t 10.11. Fi­l. 3.17. 1 The­s. 1.7. 2 The­s. 3.9. 1 Ti­m. 4.12. Ti­tus 2.7. 1 Pe­t. 5.3.

2 izi­bo­ne­lo: ku­mbe, izi­fa­ne­ki­so.

u Ro­ma 15.4.

v Ro­ma 13.11.

w Ro­ma 11.20.

x 1.9.

y 2 Pe­t. 2.9. Hla­b. 125.3. Da­n. 3.17. Lu­ka 22.32. Jo­ha. 10.29.

z Je­r. 29.11.

a 10.7. 2 Ko­r. 6.17. Ga­l. 5.20. 1 Jo­ha. 5.21.

b 8.1. Ga­l. 6.1.

c 11.25; 14.16. Ma­t. 26.27,28.

d 10.20. Se­b. 2.42.

e Ma­t. 26.26. Se­b. 20.7.

f 10.20. Se­b. 2.42.

g Ro­ma 12.5.

h 12.27. 12.12,13. Ga­l. 3.28. Efe. 4.4,16. Ko­l. 3.15.

i 1.26.

j Rom 1.3; 4.1; 9.3,5. 2 Ko­r. 11.18.

k Le­vi 3.3; 7.15.

l 8.4.

m Du­te. 32.17. Hla­b. 106.37. Isa­m. 9.20.

n 10.20. Se­b. 2.42.

o 2 Ko­r. 6.15,16.

p Du­te. 32.38.

q Eks. 20.5. & Na­ni 25.11.

r Tshu. 6.10.

s 6.12. 8.9.

t Se­b. 9.31.

u 9.19,23.10.33. 13.5. 2 Ko­r. 12.14. Fi­l. 2.4,21. Ro­ma 15.1,2.

v Se­b. 10.15.

w 2.15.

x 8.7.

y 10.28. Hla­b. 24.1.

z Lu­ka 10.8.

a 2.15.

b 8.7.

c 10.28. Se­b. 15.29.

d 8.10,12.

e 8.7.

f Hla­b. 24.1.10.28.

g 8.7.

h 9.1,19.

i Ro­ma 14.6. 1 Ti­m. 4.3,4. Ma­t. 15.36.

j Ko­l. 3.17. 1 Pe­t. 4.11.

k Ko­l. 3.17. 1 Pe­t. 4.11.

l Ro­ma 14.13. 2 Ko­r. 6.3.

m Se­b. 24.16.

n 11.16. 11.22; 15.9. Ga­l. 1.13. 1 Ti­m. 3.5,15. .Se­b. 20.28.

o Ro­ma 15.2.

p 9.19,23. 10.33. 13.5. 2 Ko­r. 12.14. Fi­l. 2.4,21. Ro­ma 15.1,2.

q Ro­ma 11.14.

a 4.16.

b 11.17,22.

c 4.17.

d 15.2. 7.17. 1 The­s. 4.1,2.

1 izi­mi­so: ku­mbe, imi­khu­ba.

e Efe. 5.23. Efe. 1.22; 4.15. Ko­l. 1.18.

f Ge­n. 3.16.

g 3.23; 15.27,28. Fi­l. 2.7,9. Jo­ha. 14.28.

h 12.10,28; 14.3,6,22,24,31,39. 1 The­s. 5.20. Se­b. 19.6.

i 14.34. Lu­ka 2.36. Se­b. 21.9. .

j Na­ni 5.18.

k Du­te. 21.12.

l Mi­cah 1.16.

m Ge­n. 1.26.

n 2 Ko­r. 3.7.

o Za­ga 12.4.

p 2 Ko­r. 3.7.

q Ge­n. 2.21,23.

r Ge­n. 2.18.

s Tshu. 5.6. Ma­t. 18.10.

t Ga­l. 3.28.

u 7.39.

v Ge­n. 2.21,23.

w 8.6.

x Lu­ka 12.57. Jo­ha. 7.24.

y 1 Ti­m. 6.4.

z 14.37. Ma­rk. 10.42.

a 4.17; 7.17; 14.33 & 16.1. 11.22. 11.32. Ga­l. 1.22. 1 The­s. 2.14.

b 3.3.

c Ma­t. 18.7. Lu­ka 17.1. Se­b. 20.30. 1 Ti­m. 4.1,2. 2 Pe­t. 2.1,2.

d Ga­l. 5.20. 2 Pe­t. 2.1.

e Lu­ka 2.35. 1 Jo­ha. 2.19. Du­te. 13.3. Za­ga 28.12.

f 2 Ko­r. 13.7.

g Isa­m. 1.10.

h Ge­n. 2.18.

i 2 Pe­t. 2.13. Ju­da 1.12.

j 10.32.

k Za­ga 17.5. Ja­k. 2.6.

l 15.3. Ga­l. 1.12. Se­b. 22.14.

m 10.16; 14.16.11.25. Ma­t. 26.26,28. Ma­rk. 14.22,24. Lu­ka 22.19,20.

n Se­b. 20.7.

o Se­b. 20.7.

p He­b. 10.3.

q Jo­ha. 15.9.

2 uku­ngi­khu­mbu­la: Gr. ku­be yi­si­khu­mbu­zo sa­mi.

r 11.21.

s 4.5; 15.23. Ma­t. 16.27. Jo­ha. 14.3; 21.22.

t Na­ni 9.10,13.

u Jo­ha. 13.27.

v Ma­rk. 3.29.

w Jo­ha. 6.51,53,56.

x 2 Ko­r. 13.5. Ga­l. 6.4. 1 Jo­ha. 3.20,21. Ro­ma 2.18.

3 isi­gwe­bo: ku­mbe, isa­hlu­le­lo.

y 4.7.

z Jo­ha. 5.14.

a Ma­t. 27.52.

b Hla­b. 32.5.

c 6.5; 14.29.

d Za­ga 3.11. He­b. 12.7,10.

e 11.21.

f 11.22.

g 11.17.

4 uku­gwe­tshwa: ku­mbe, ukwa­hlu­le­lwa.

h 7.17. 16.1. Ti­t. 1.5.

i 4.19.

a 14.1.

b 10.1.

c 6.11. Efe. 2.11,12. 1 Pe­t. 4.3.

d 1 The­s. 1.9.

e Hla­b. 115.5.

f 1 Jo­ha. 4.2,3. Ma­rk. 9.39.

1 isi­qa­le­ki­so: ku­mbe, isi­thu­ko.

g Ma­t. 16.17. Jo­ha. 15.26; 16.8. Jo­ha. 13.13.

h 7.7. 12.11. He­b. 2.4. Ro­ma 12.4,6. 1 Pe­t. 4.10.

i Efe. 4.4,6.

j Ro­ma 12.7.

k 12.4,6.

l Efe. 4.11.

m 12.10.

n Efe. 4.4,6.

o Efe. 1.23. Ko­l. 3.11.

p 14.26. Ro­ma 12.6,8. 1 Pe­t. 4.10,11.

q 2.6,7. Efe. 1.17. Ko­l. 1.9.

r 13.2,8; 14.6. 2 Ko­r. 8.7; 11.6. 2 Pe­t. 1.5; 3.18. Efe. 1.18. Ro­ma 15.14.

s 13.2.

t 2 Ko­r. 4.13.

u 12.28,30. Se­b. 28.8.

v 12.10.

w 12.28,29. Ga­l. 3.5.

x Se­b. 2.18.

y 14.29. 1 Jo­ha. 4.1. Ro­ma 14.1.

z 12.28,30. Se­b. 2.4.

a 14.26. 12.30.

b 12.4. 2 Ko­r. 10.13. Ma­t. 25.15.

c 12.18. 15.38. He­b. 2.4. Jo­ha. 3.8.

d 10.17. 12.20. Ro­ma 12.4,5.

e 10.17. 12.20. Ro­ma 12.4,5.

f 12.27.

g Ma­t. 11. Ro­ma 6.5. Se­b. 10.35.

h Ga­l. 3.28. Efe. 6.8. Ko­l. 3.11.

i 10.32. Jo­ha. 7.35.

j Jo­ha. 6.63; 7.39.

k 12.4,11.

l 12.28. Jo­ha. 15.16.

m 12.18. 15.38. He­b. 2.4. Jo­ha. 3.8.

n 3.5. Ro­ma 12.3.

o 10.17. 12.20. Ro­ma 12.4,5. .

2 esi­za­zi­sa: ku­mbe, esi­ze­mbe­sa inhlo­ni­pho.

p Isa­m. 16.15.

q Ro­ma 12.15.

r 12.27.

s 10.17. Efe. 1.23; 3.6; 4.12. Ko­l. 1.24. Ro­ma 12.5.

t Efe. 5.30.

u 13.9,10,12. Ro­ma 15.15.

v 12.28. Jo­ha. 15.16.

w 12.29. Efe. 4.11.

x Efe. 2.20; 3.5.

y 12.29. Efe. 4.11.

z Efe. 2.20; 3.5.

a Se­b. 11.27.

b 12.29. Efe. 4.11.

c 12.10,29.

d 12.9.

e Se­b. 20.35.

f Ro­ma 12.8. 1 Ti­m. 5.17. Ti­tus 1.5. He­b. 13.17,24. 1 Pe­t. 5.1,3.

3 indi­mi eze­hlu­ke­ne­yo: ku­mbe, imi­hlo­bo ye­ndi­mi.

g 12.9.

h 12.10.

i 12.10.

j 14.1,39. 2 Ko­r. 11.2. Ga­l. 4.17,18. Ja­k. 4.2. Isa­m. 3.19.

a Se­b. 2.4.

b Hla­b. 150.5.

c Se­b. 2.18. Ma­t. 7.22.

d 12.8.

e 12.9.

f Ma­t. 17.20.

g Ma­t. 6.1,2.

h Za­ga 10.12.

i 2 Ko­r. 6.6. Ga­l. 5.22. Ko­l. 3.12.

j 2 Ko­r. 6.6. Ga­l. 5.22. Ko­l. 3.12.

k Se­b. 7.9; 17.5.

l 4.6.

m 7.36 .

n 10.24.

o Se­b. 15.39.

p 13.11 2 Ko­r. 5.19.

q Ro­ma 1.32.

r 2 The­s. 2.10,12.

s 2 The­s. 2.10,12.

t 2 Jo­ha. 1.2,4.

u 9.12.

v Za­ga 10.12.

w Se­b. 19.6.

x 14.39.

y 2.6; 15.24,26. 1.10,11. Ro­ma 3.31. 2 Ko­r. 3.7,11,13,14. Ga­l. 3.17; 5.4,11. 2 Ti­m. 1.10.

z Ro­ma 1.32.

a 14.39.

b 12.8.

c 2.6; 15.24,26. 13.10,11. Ro­ma 3.31. 2 Ko­r. 3.7,11,13,14. Ga­l. 3.17; 5.4,11. 2 Ti­m. 1.10.

d 8.2.

e 13.10,12. 12.27.

f Se­b. 19.6.

g Jo­ha. 15.15.

h 13.10,12. 12.27.

i 2.6; 15.24,26. 13.10,11. Ro­ma 3.31. 2 Ko­r. 3.7,11,13,14. Ga­l. 3.17; 5.4,11. 2 Ti­m. 1.10.

j 2.6; 15.24,26. 13.10,11. Ro­ma 3.31. 2 Ko­r. 3.7,11,13,14. Ga­l. 3.17; 5.4,11. 2 Ti­m. 1.10.

k Jo­be 36.26. 2 Ko­r. 3.18; 4.18; 5.7. Fi­l. 3.12.

l Ja­k. 1.23.

1 ka­lu­vi­vi: Gr. eli­bhe­ni.

m Ma­t. 5.8. 1 Jo­ha. 3.2. Isa­m. 22.4.

n 13.10,12. 12.27.

o Ma­t. 11.27.

p 8.3.

a 16.14.

b 12.31.

c 12.1.

d 11.4.

e Se­b. 2.4.

f Ge­n. 11.7; 42.23.

g 11.4.

h Ro­ma 14.19.

i 14.31. Se­b. 13.15.

j 11.4.

k 14.17. Se­b. 9.31.

l Se­b. 2.4.

m Na­ni 11.29.

n 11.4.

o 14.13.

p 14.26. Efe. 1.17. Fi­l. 3.15.

q 12.8.

r 11.4.

s 14.26. Se­b. 2.42. Ro­ma 6.17. He­b. 13.9.

t Ro­ma 10.18.

u Na­ni 10.1,9. Isa. 58.1. Jo­w. 2.1.

v Isa­m. 9.9; 20.8.

w 9.26.

x 15.37.

y Lu­ka 15.29. Jo­ha. 12.37.

z 12.28.

a Se­b. 28.2.

b Ro­ma 14.19.

c Se­b. 2.4.

d 14.13.

e Efe. 5.19. Ko­l. 3.16.

f Hla­b. 47.7.

g 10.16.

h 14.23,24. Se­b. 4.13.

i Ne­h. 5.13. & Isa­m. 5.14.

j 11.24.

k 11.24.

l Ne­h. 5.13. & Isa­m. 5.14.

m Lu­ka 1.4.

n Efe. 4.14. He­b. 5.12,13.

o 3.1. Ma­t. 11.25. Ro­ma 16.19. Ma­t. 18.3.

p Ro­ma 3.19. Jo­ha. 10.34.

q Isa. 28.11,12. Du­te. 28.49.

r 11.4.

s 14.23,24. Se­b. 4.13.

t Se­b. 2.13.

u 11.4.

v 14.23,24. Se­b. 4.13.

w Jo­ha. 16.8.

x Lu­ka 17.16. Ma­t. 17.6. Lu­ka 5.12.

y Ma­t. 5.16.

z Isa. 45.14. Ze­k. 8.23.

a Efe. 5.19.

b 14.6.

c 12.10.

d 14.6.

e 12.10.

f 12.7. 2 Ko­r. 12.19; 13.10. Efe. 4.12. Ro­ma 14.19.

g 12.10.

h 14.32,37. 14.1,16,31. Se­b. 11.27.

i 6.5; 11.31. 12.10.

j 1 The­s. 5.19,20.

k 11.4.

l 14.3.

m 14.32,37. 14.1,16,31. Se­b. 11.27.

n 7.17.

o 1 Ti­m. 2.11,12.

p 1 Ti­m. 2.11,12.

q 7.19. 1 Ti­m. 4.3. Du­te. 4.12.

r Ge­n. 3.16.

s 11.16.

t 2 Ko­r. 10.7. 1 Jo­ha. 4.6.

u 12.31.

v 13.8.

w 13.8.

x 14.33.

y Ro­ma 13.13.

a Ro­ma 2.16.

b 3.6.

c 11.23.

d 16.13. Ro­ma 5.2. 2 Ko­r. 1.24. 1 Pe­t. 5.12.

e 1.18. Ro­ma 1.16.

f Ga­l. 3.4.

g 11.23.

h 11.23.

i He­b. 5.1,3. Jo­ha. 1.29.

j Ma­t. 26.24. & Ma­rk. 9.12. & Se­b. 3.18.

k Ho­s. 6.2. Ma­t. 12.40.

l Hla­b. 2.7; 16.10. Isa. 53.10. Jo­ha. 2.22. Se­b. 2.25,31; 13.33,35; 26.22,23. 1 Pe­t. 1.11.

m Lu­ka 24.34.

n 1.12.

o Ma­rk. 16.14. Lu­ka 24.36. Jo­ha. 20.19,26. Se­b. 10.41.

p Ma­t. 28.17.

q Jo­ha. 21.22.

r 15.18,20,51. Ma­t. 27.52.

s Se­b. 12.17.

t Lu­ka 24.50. Se­b. 1.3,4.

u Ma­t. 20.6.

v 9.1. Se­b. 9.3,17.

w Efe. 3.8.

x Ga­l. 1.13. Se­b. 8.3.

y Ro­ma 1.5.

z 2 Ko­r. 11.23; 12.11. Ko­l. 1.29.

a 3.6. 2 Ko­r. 3.5. Efe. 3.7. Fi­l. 2.13. Se­b. 9.15. Ma­t. 10.20.

b 2 Ti­m. 2.18.

c 1 The­s. 4.14.

d Se­b. 2.24.

e Ro­ma 4.25.

f 15.6.

g 2 Ti­m. 3.12.

h 1 Pe­t. 1.3.

i Se­b. 26.23. Jo­ha. 14.19.

j 15.6.

k Jo­ha. 11.25.

l Ro­ma 5.14,18.

m Ro­ma 5.14,18.

n Se­b. 26.23. Jo­ha. 14.19.

o 1 The­s. 4.16.

p 11.26. 1 The­s. 2.19.

q Da­n. 7.14,27.

r Efe. 5.20. Ja­k. 1.27.

s 13.8.

t Ro­ma 8.38.

u Ro­ma 8.38.

v Hla­b. 110.1.

w 13.8.

x 2 Ti­m. 1.10. Isa­m. 20.14; 21.4.

y Hla­b. 8.6. Efe. 1.22. Ma­t. 28.18.

z He­b. 2.6.

a Fi­l. 3.21.

b 11.3.

c Ro­ma 6.3.

d 5.1. Ma­t. 5.34.

e 2 Ko­r. 11.26. Lu­ka 8.23.

f 2 Ko­r. 4.10. Ro­ma 8.36.

g Lu­ka 9.23.

h 2 Ko­r. 1.8.

i Se­b. 18.19.

j Tshu. 2.24. & Lu­ka 12.19. Isa. 22.13.

k 6.9.

l 5.6. Ga­l. 5.9. 2 Ti­m. 2.17. Se­b. 17.28. Ti­tus 1.12.

m Ro­ma 13.11.

n 1 The­s. 4.5.

o 6.5. 4.14.

p He­z. 37.3.

q Ja­k. 2.20.

r Jo­ha. 12.24.

s 14.10. 16.6.

t 12.11.

u Da­n. 12.3. Ma­t. 13.43.

v 15.50. Ro­ma 8.21. Ga­l. 6.8. Ko­l. 2.22. 2 Pe­t. 1.4; 2.12,19.

w 15.50,53,54. Ro­ma 2.7. 2 Ti­m. 1.10. Efe. 6.24.

x Fi­l. 3.21. Ko­l. 3.4.

y Da­n. 12.3. Ma­t. 13.43.

z 2.14.

a Ge­n. 2.7.

b Ro­ma 5.14.

c 2.14.

d Jo­ha. 3.31.

e 15.48,49. Ge­n. 2.7 & 3.19.

f Jo­ha. 3.31.

g Jo­ha. 3.13.

h 15.48,49. Ge­n. 2.7; 3.19.

i 15.48,49. Ge­n. 2.7; 3.19.

j Ro­ma 8.29.

k Ma­t. 16.17. Jo­ha. 3.3,5.

l 6.9.

m 15.42.

n 15.42.

o 1 The­s. 4.15,17.

p 15.6.

q Fi­l. 3.21.

r Ma­t. 24.31. 1 The­s. 4.16. Jo­ha. 5.25. Ze­k. 9.14.

s 15.42.

t 2 Ko­r. 5.4.

u 15.42.

v 2 Ko­r. 5.4.

w Isa. 25.8. He­b. 2.14,15. Isa­m. 20.14; 21.4.

x 2 Ko­r. 5.4.

y Ma­t. 12.20.

z Ho­s. 13.14.

1 ngcwa­ba: ku­mbe, si­ho­go.

a Ro­ma 4.15.

b Ro­ma 7.25.

c 1 Jo­ha. 5.4,5. Ro­ma 8.37.

d Ga­l. 6.9. 2 Pe­t. 3.14.

e 7.37.

f 16.10. Jo­ha. 6.28,29. Je­r. 48.10.

g 3.8.

h 7.39.

a Se­b. 24.17.

b Ro­ma 12.13.

c 11.34.

d 11.16.

e Se­b. 16.6.

f Se­b. 20.7. Isa­m. 1.10.

g 2 Ko­r. 8.3,11.

h 3 Jo­ha. 1.2.

i 2 Ko­r. 9.3.

j 2 Ko­r. 8.18,19.

k Ro­ma 2.18.

l 4.19. Se­b. 19.21.

m Se­b. 16.12.

n 15.8. Lu­ka 14.19.

o 15.37.

p 2 Ko­r. 1.15,16.

q Se­b. 18.21.

r Se­b. 18.19.

s Se­b. 20.16.

t Se­b. 14.27.

u Se­b. 19.9.

v 4.17. 2 Ko­r. 1.1.

w Se­b. 16.1.

x Ro­ma 16.21. 1 The­s. 3.2. Fi­l. 2.20,22.

y 15.58.

z 1 Ti­m. 4.12.

a Se­b. 15.3.

b Se­b. 15.33.

c 1.12; 3.5. Se­b. 18.24.

d 15.1. Ga­l. 5.1. Fi­l. 1.27; 4.1. 1 The­s. 3.8. 2 The­s. 2.15.

e 1 Sa­m. 4.9. 2 Sa­m. 10.12.

f 1 Sa­m. 4.9. 2 Sa­m. 10.12. .

g Efe. 3.16. Efe. 6.10. Ko­l. 1.11.

h 14.1.

i 1.16.

j Ro­ma 16.5.

k Se­b. 18.12.

l 2 Ko­r. 8.4.

m He­b. 6.10.

n 1 The­s. 5.12. Fi­l. 2.29. He­b. 13.7,17.

o He­b. 6.10.

p 1.16.

q 2 Ko­r. 11.9. Fi­l. 2.30. Fi­li­m. 1.13.

r 1 The­s. 5.12. Fi­l. 2.29. He­b. 13.7,17.

s Se­b. 2.9.

t Se­b. 18.2.

u Ro­ma 16.5.

v Ro­ma 16.16.

w Ko­l. 4.18. 2 The­s. 3.17. Ga­l. 6.11. Fi­li­m. 1.19. Ro­ma 16.22.

x Efe. 6.24.

y 12.3. Ro­ma 9.3.

z Ju­da 1.14. Fi­l. 4.5.

a Ro­ma 16.20.

a 1 Ko­r. 1.1.

b 1.19. 1 Ko­r. 16.10. Se­b. 16.1.

c 1.23. Se­b. 18.1.

d Fi­l. 1.1. Ko­l. 1.2.

e Se­b. 18.12.

f Ro­ma 1.7.

g Efe. 1.3. 1 Pe­t. 1.3.

h Ro­ma 15.6.

i 7.4,6,7. Isa. 51.12; 66.13.

j 13.11.

k 7.4,6,7. Isa. 51.12; 66.13.

l 4.10. Ga­l. 6.17. Fi­l. 3.10. Ko­l. 1.24. Se­b. 9.4.

m 4.15. Efe. 3.13.

n 12.15. 2 Ti­m. 2.10.

o 12.15. 2 Ti­m. 2.10.

p 4.12. Ro­ma 7.5. Ga­l. 5.6. Efe. 3.20. Ko­l. 1.29. 1 The­s. 2.13. 2 The­s. 2.7. Ja­k. 5.16. 1 Ko­r. 16.9.

q Ro­ma 8.17.

r Ro­ma 8.17.

s Lu­ka 22.29.

t 1 Ko­r. 10.1.

u Se­b. 19.23. 1 Ko­r. 15.32; 16.9.

v Se­b. 2.9.

w 4.8.

1 isi­gwe­bo: ku­mbe, impe­ndu­lo.

x Ro­ma 8.36.

y Lu­ka 18.9.

z Hla­b. 25.2.

a 4.14; 5.8. Fi­l. 1.23. Za­ga 14.32.

b Ro­ma 15.31. 2 The­s. 3.2. 2 Ti­m. 3.11; 4.17. Se­b. 12.11.

c Ro­ma 15.30. Fi­l. 1.19. Fi­li­m. 1.22.

d 4.15; 9.11,12. Se­b. 12.5.

e Se­b. 23.1.

f 11.3. Efe. 6.5.

g 1 Ko­r. 5.8. Za­ga 20.7.

h 1 Ko­r. 2.4,13.

i 2.5. Ro­ma 15.15.

j 8.24. 5.12; 9.3. Ro­ma 4.2. 1 Ko­r. 5.6; 9.15,16. Ga­l. 6.4. Fi­l. 1.26; 2.16. He­b. 3.6 Fi­l. 4.1. 1 The­s. 2.19,20.

k 1 Ko­r. 1.8; 5.5. Fi­l. 1.6,10; 2.16. 2 The­s. 2.2.

l 1 Ko­r. 4.19. 1 Ko­r. 16.7.

m 12.14; 13.1,2. Se­b. 18.1,18.

n Se­b. 16.12.

o Se­b. 19.21. 1 Ko­r. 16.5,7.

p Se­b. 15.3.

q 5.16 & 10.2,3.

r 2.17. Se­b. 16.6.

s Ma­t. 14.33.

t Se­b. 15.34.

u 1.1.

v He­b. 13.8.

w Ro­ma 15.8.

x Ma­t. 24.35.

y 1 Jo­ha. 2.20,27.

z Jo­ha. 6.27.

a 5.5. Efe. 1.14.

b Ro­ma 8.16,23.

c 11.31. Ro­ma 1.9; 9.1.

d 2.1. 13.2. 1 Ko­r. 4.21.

e 4.5. 1 Pe­t. 5.3.

f Ro­ma 11.20. 1 Ko­r. 15.1.

a 1.23.

b 7.8.

c 12.21. 1 Ko­r. 4.21.

d 8.22. 7.16. Ga­l. 5.10. 2 The­s. 3.4. Fi­li­m. 1.21.

e Jo­ha. 15.11.

f Lu­ka 21.25.

g 7.8,9,12.

h 7.8,9,12.

i 1 Ko­r. 5.1,2.

j Ga­l. 4.12.

k 1.14.

l 1 Ko­r. 5.4,5.

m Ga­l. 6.1. Ju­da 1.22.

n Ga­l. 3.15.

o 8.2. Fi­l. 2.22.

p 7.15; 10.6. Fi­l. 2.12.

q 1 Ko­r. 5.4. Efe. 4.32.

r 4.6.

s 1.11.

t 1 Ko­r. 5.5.

u 7.2; 12.17,18. 1 The­s. 4.6.

v Lu­ka 22.31. 1 Pe­t. 5.8.

w 3.14; 4.4; 10.5; 11.3. Fi­l. 4.7.

x Se­b. 16.8.

y Se­b. 14.27.

z 7.5.

a 7.6,13,14; 8.6,16,23; 12.18. Ga­l. 2.1,3. 2 Ti­m. 4.10. Ti­t. 1.4.

b Lu­ka 9.61.

c 7.5. Se­b. 16.12.

d Ko­l. 2.15. Ro­ma 8.37.

e Efe. 5.2. Fi­l. 4.18.

f Efe. 5.2. Fi­l. 4.18.

g 1 Ko­r. 1.18.

h Lu­ka 13.23.

i 4.3. 2 The­s. 2.10.

j 1 Ko­r. 1.18.

k Lu­ka 2.34. Jo­ha. 9.39.

l 1 Pe­t. 2.7,8.

m 1 Pe­t. 2.7,8.

n 3.5,6.

o 1.18. 4.2; 11.13. 1 The­s. 2.3,5.

1 aba­lo­na­yo: ku­mbe, abe­nza inko­hli­so nge­li­zwi.

p 1 Ko­r. 5.8.

a 5.12; 10.12,18; 12.11. Ro­ma 16.1.

b 11.4.

c Se­b. 18.27.

d 3.6. 1 Ko­r. 9.2.

e Se­b. 8.30.

f 1 Ko­r. 3.5.

g Hla­b. 42.2.

h 3.7. Eks. 24.12; 34.1. Du­te. 10.1.

i Za­ga 3.3. & Je­r. 31.33.

j Efe. 3.12.

k 2.16.

l 1 Ko­r. 15.10.

m 3.6. 1 Ko­r. 9.2.

n 6.4; 11.23. 4.1; 5.18. Efe. 3.7. Ko­l. 1.23,25. 1 Ti­m. 1.12.

o 3.14. Je­r. 31.31.

p Ga­l. 3.15.

q Ro­ma 2.27.

r Ro­ma 4.15.

s 3.17. Jo­ha. 6.63. Ro­ma 8.2. 1 Pe­t. 3.18.

t Ro­ma 4.15.

u 3.7. Eks. 24.12; 34.1. Du­te. 10.1.

v Eks. 34.29,35.

w Eks. 34.29,35.

x 3.13. Lu­ka 4.20.

y 1 Ko­r. 11.7. Lu­ka 9.29-31. Se­b. 6.15.

z 1 Ko­r. 13.8.

a Ro­ma 4.15. He­b. 12.18,21.

b 11.15. Ro­ma 1.17; 3.21.

c Eks. 34.29,35.

d 9.3. 1 Pe­t. 4.16.

e 1 Ko­r. 13.8.

f 7.4. 4.13. Efe. 6.19.

g Eks. 34.29,35.

h 3.13. Lu­ka 4.20.

i Ro­ma 10.4. Ga­l. 3.23,25.

j 1 Ko­r. 13.8.

k Ro­ma 11.25. Ma­t. 13.14.

l 2.11.

m 4.4. Ma­rk. 6.52.

n Se­b. 15.21.

o 3.6.

p 1 Ko­r. 13.8.

q Se­b. 15.21.

r Ro­ma 11.23,26.

s Isa. 25.7.

t 3.6. Jo­ha. 4.24; 15.26.

u Ga­l. 5.1,13. Jo­ha. 8.32.

v 1 Ko­r. 13.12.

w 4.4,6. Jo­ha. 17.24.

x Ro­ma 8.29.

y Ma­t. 17.2.

z Hla­b. 84.7.

a 3.6. Se­b. 1.17.

b 1 Ko­r. 7.25.

c 4.16. Lu­ka 18.1.

d Lu­ka 20.23.

e 2.17.

f 5.11; 11.6. Se­b. 23.1.

g 6.7; 7.14.

h 6.4. Ro­ma 16.1.

i 5.11; 11.6. Se­b. 23.1.

j 3.7,14,18.

k 2.15.

l Jo­ha. 12.31.

m 1 Ko­r. 2.6.

n 3.14.

o 2.11.

p 3.8,9,11,18. 4.6. Se­b. 26.18.

q 1 Ti­m. 1.11.

r Ko­l. 1.15. Fi­l. 2.6. He­b. 1.3. Jo­ha. 14.9.

s 1 Ko­r. 1.23.

t 1.24. 1 Ko­r. 9.19.

u Ge­n. 1.3.

v 2 Pe­t. 1.19.

w 2.10.

x 5.1. 2 Ti­m. 2.20.

y 1 The­s. 4.4. & Lu­ka 8.16.

z 1 Ko­r. 2.5.

a 7.5. Hla­b. 129.2.

b 6.12. Ro­ma 2.9.

c Ga­l. 4.20.

d 1 Ko­r. 4.12. Jo­ha. 15.20.

e He­b. 13.5.

f Hla­b. 37.24.

g 6.9. 1.5,9. 1 Ko­r. 4.9; 15.31.

h 2 Ti­m. 2.11. Ro­ma 5.10; 6.8; 8.17. 1 Pe­t. 4.13.

i Ro­ma 8.36.

j 13.9.

k 1 Ko­r. 12.9.

l Ro­ma 1.12.

m Hla­b. 116.10.

n 3.12.

o Se­b. 2.24.

p 1.9.

q 11.2.

r 1.6. & Ro­ma 8.28. 1 Ko­r. 3.21.

s 1.11.

t 8.19.

u 4.1. Se­b. 20.24.

v Ro­ma 7.22.

w Ro­ma 12.2.

x Hla­b. 30.5. Ro­ma 8.18. 1 Pe­t. 5.10.

y 1.8. Ro­ma 7.13. 1 Ko­r. 12.31. Ga­l. 1.13.

z 5.7. He­b. 11.13. Ro­ma 8.24.

a Ma­t. 13.21.

a 4.7. Jo­be 4.19.

b 5.4. 2 Pe­t. 1.13,14.

c Ma­rk. 14.58.

d 5.4. Ro­ma 8.23.

e Isa­m. 3.18; 16.15.

f 5.4. 2 Pe­t. 1.13,14.

g 5.4. 2 Pe­t. 1.13,14.

h Ro­ma 5.12.

i 1 Ko­r. 15.53,54.

j 1 Ko­r. 15.53,54.

k Isa. 29.23.

l 1.22.

m 4.18. Jo­ha. 20.29.

n 1 Ko­r. 13.12.

o 1.9.

p Fi­l. 1.23.

q Ro­ma 14.18.

r Ro­ma 14.10.

s Hla­b. 62.12.

t Jo­be 31.23. He­b. 10.31. Ju­da 1.23.

u 4.2; 11.6.

v 4.2; 11.6.

w 3.1.

x 12.19.

y Ro­ma 7.8.

z 1.14.

a 11.1,16,17; 12.6,11. Se­b. 26.25.Ma­rk. 3.21.

b Ma­rk. 5.15. Lu­ka 8.35.

c Ro­ma 1.14.

d Ro­ma 5.15.

e Ro­ma 6.11,12. Ro­ma 14.7.

f Ga­l. 2.6. Fi­l. 3.7,8. 1 Ti­m. 5.21. Ja­k. 2.1,4; 3.17.

g 1.17.

h 1.17.

i Jo­ha. 6.63.

j 12.2. Ga­l. 1.22.Ro­ma 16.7.

k Ga­l. 6.15. Ro­ma 6.4.

l Isa. 43.18,19. Isa­m. 21.5. Efe. 2.15; 4.24.

m Ro­ma 5.10. 1 Jo­ha. 2.2; 4.10.

n 3.6.

o Ro­ma 5.11.

p Ro­ma 3.24,25.

q Ro­ma 5.10. 1 Jo­ha. 2.2; 4.10.

r Ga­l. 6.14.

s 1 Ko­r. 13.5.

t Ro­ma 5.11.

u Efe. 6.20. Ma­l. 2.7. Ga­l. 4.14.

v 6.1.

w Ro­ma 5.10. 1 Jo­ha. 2.2; 4.10.

x Ro­ma 8.3. Ga­l. 3.13. He­b. 9.28. 1 Jo­ha. 3.5. Ro­ma 4.25.

y Ro­ma 1.17; 10.3. Ro­ma 3.21; 5.19. 1 Ko­r. 1.30.

a Ma­rk. 16.20. 1 Ko­r. 3.9. Se­b. 15.4.

b 5.20. Ro­ma 12.1.

c He­b. 12.15.

d Isa. 49.8. Hla­b. 69.13.

e Isa. 55.6.

f Ro­ma 15.16. Lu­ka 4.19.

g Ro­ma 14.13. 1 Ko­r. 10.32.

h 1 Ko­r. 9.12.

1 si­zi­bo­na­ka­li­sa: Gr. si­zi­nco­ma.

i 3.6. 1 Ko­r. 4.1.

j 12.12. Se­b. 9.16.

k 1 Ko­r. 7.26.

l 12.10.

m 12.10.

n 11.23,24.

o 11.23,24.

p 11.23,24.

q 11.27 .

r 11.27.

s 11.27.

t Ma­t. 17.21.

u Ga­l. 5.22.

v Ga­l. 5.22.

w Ro­ma 12.9.

x 4.2. Efe. 1.13.

y 1 Ko­r. 2.5.

z 10.4. Ro­ma 13.12.

a Ro­ma 6.13.

b Efe. 6.16,17.

c 11.21.

d Ma­t. 27.63.

e 11.6.

f 4.10. Ro­ma 8.36.

g Hla­b. 118.18.

h 7.4. Jo­ha. 16.22.

i 8.9. Za­ga 13.7.

j 1 Ko­r. 7.30.

k Se­b. 18.1.

l 7.3. 11.11; 12.15.

m Hla­b. 119.32.

n 4.8.

o 12.15.

p 4.8.

q 1 Ko­r. 4.14.

r Du­te. 7.3. 1 Ko­r. 7.39.

s 1 Sa­m. 5.2,3. 1 Kho. 18.21. Za­ga 29.27. 1 Ko­r. 10.21. Efe. 5.7,11.

t 1 Ko­r. 1.9.

u Se­b. 26.18.

v 1 Ko­r. 3.16.

w Hla­b. 42.2.

x Le­vi 26.12.

y Je­r. 31.33.

z 7.1. Isa. 52.11. Isa­m. 18.4.

a Eks. 4.22. Isa. 43.6. Je­r. 31.1,9. Ho­s. 1.10. Efe. 1.5. Isa­m. 21.7.

b Isa­m. 1.8; 4.8; 11.17; 15.3; 16.7,14; 19.6,15; 21.22. Esta 13.9; 16.21.

a 6.17,18.

b 1 Jo­ha. 3.3. Se­b. 15.9.

c Tshu. 11.10.

d Ma­t. 19.11,12.

e 11.20.

f 12.17. 2.11. Se­b. 20.33.

g 6.11,13.

h 3.12.

i 8.24.

j 1.4. 6.10. Fi­l. 2.17. Ma­t. 5.12.

k 12.10.

l 2.13.

m 2.13.

n 4.8.

o Du­te. 32.25.

p 7.13,14. 1 The­s. 3.6,7.

q 2.13.

r 12.10.

s 7.11 .

t 7.10. 1 Ko­r. 5.2.

u 7.11. Ko­l. 4.13.

v 2.2.

w Ma­t. 21.29.

x 2.4.

y Ga­l. 2.5. 1 The­s. 2.17.

z Hla­b. 38.18.

a Hla­b. 38.18.

b Lu­ka 9.25.

c 7.10. 1 Ko­r. 5.2.

d 2 Sa­m. 12.13. Ma­t. 26.75.

e Se­b. 11.18.

f Ro­ma 11.29.

g Za­ga 17.22.

h 7.9.

i 7.12. 8.7,8,16. Ro­ma 12.8.

j Se­b. 22.1; 25.16. 1 Ko­r. 9.3. 2 Ti­m. 4.16. 1 Pe­t. 3.15.

k 7.15. Efe. 6.5.

l 7.7.

m 7.7.

n 2.6.

o 2.6.

p Ga­l. 2.18. Ro­ma 3.5; 16.1.

q 1 The­s. 4.6.

r 1 Ko­r. 5.1.

s 2.4.

t 7.12. 8.7,8,16. Ro­ma 12.8.

u 7.6,7.

v 7.6,7.

w Ro­ma 15.32.

x 8.24; 9.2; 10.8.

y 8.24; 9.2; 10.8.

z 4.2.

a 7.6,7.

b 2.9.

c 7.15. Efe. 6.5.

d 2.3.

a 1 Ko­r. 12.3; 15.1. Ga­l. 1.11.

b 9.14.

c Se­b. 16.12.

d 2.9; 9.13; 13. 3 Ro­ma 5.4. Za­ga 17.3.

e Ma­rk. 12.44.

f Ma­rk. 12.44.

1 uku­pha­na: Gr. inku­lu­le­ko.

g 1 Ko­r. 16.2.

h 8.17.

i Ro­ma 15.25,26. Se­b. 24.17.

j 9.1. 8.19,20. Ro­ma 15.31. 1 Ko­r. 16.15. He­b. 6.10. Se­b. 12.25.

k 1 Ko­r. 1.1.

l 8.17. 12.18.

m 8.16,23. 2.13.

n 8.6 .

2 umse­be­nzi wo­mu­sa: ku­mbe, isi­pho.

o 12.13. 1 Ko­r. 1.5.

p 1 Ko­r. 12.8.

q 1 Ko­r. 12.8.

r 8.8,16. 7.11.

s 8.8,24.

t 9.8.

u 1 Ko­r. 7.6.

v 8.8,16. 7.11.

w 9.13 .

x 8.8,24.

y 6.10. Fi­l. 2.6,7.

z 6.10. Fi­l. 2.6,7.

a Ma­t. 8.20. Lu­ka 9.58.

b Ja­k. 2.5.

c 1 Ko­r. 7.25.

d Za­ga 19.17. 1 Ti­m. 6.18,19. He­b. 13.16.

e 8.6 .

f 9.2.

g 9.2. 8.12,19. Se­b. 17.11.

h 1 Ko­r. 16.2.

i Ma­rk. 14.8.

j 9.7. Ma­rk. 12.43,44. Lu­ka 21.3.

k 9.2. 8.12,19. Se­b. 17.11.

l Ro­ma 15.16.

m Ko­l. 4.1.

n 9.12.

o Ko­l. 4.1.

p Eks. 16.18.

q Isa­m. 17.17.

r 8.7. 8.17,22.

s 8.6.

t 8.7. 8.17,22.

u 8.3 .

v 12.18.

w 11.28.

x Se­b. 14.23. 1 Ko­r. 16.3,4.

y Se­b. 19.29.

3 umu­sa: ku­mbe, isi­pho.

z 8.4.

a 4.15. Fi­l. 4.19.

b 9.2. 8.12,19. Se­b. 17.11. .

c 2 The­s. 3.6.

d 8.4.

e Za­ga 3.4. Ro­ma 12.17.

f 8.7. 8.17,22.

g 8.7. 8.17,22.

h 2.3.

i Fi­li­m. 1.17.

j Ro­ma 16.3,9,21. Fi­l. 2.25; 4.3. Ko­l. 4.11. 1 The­s. 3.2. Fi­li­m. 1.1,24.

k 8.6,17,18,22. 9.3,5.

l Fi­l. 2.25. Se­b. 14.4.

m 9.2.

n 8.7,8.

o 7.4,14; 9.2; 10.8. 1.14.

a 9.12,13. 8.4. Ga­l. 2.10.

b Ro­ma 12.13.

c 8.11.

d 8.24.

e Ro­ma 15.26. Se­b. 18.12.

f 8.10.

g 9.5. 8.23.

h 1.14.

i 3.10.

j 1 Ko­r. 16.2.

k Se­b. 20.4.

l 11.17.

m He­b. 3.14.

n 9.5. 8.23.

1 uku­pha nge­si­hle: ku­mbe, isi­bu­si­so.

o Fi­l. 4.17.

p 12.17.

q Ga­l. 6.7,9. Za­ga 11.18,24,25. Za­ga 19.17. .

r Du­te. 15.7.

s Du­te. 15.10.

t 8.12. Za­ga 22.8 .Ro­ma 12.8. Eks. 25.2.

u Ga­l. 6.7,9. Za­ga 11.18,24,25. Za­ga 19.17.

v Fi­l. 4.19.

w 1 Ko­r. 16.3.

x Se­b. 9.36.

y Hla­b. 112.9.

z Isa. 55.10.

a Lu­ka 12.18. Ho­s. 10.12.

b Ma­t. 6.1.

2 uku­pha­na: ku­mbe, inku­lu­le­ko.

c 1.11.

d Lu­ka 12.18. Ho­s. 10.12.

e 8.14.

f 1.11.

g 8.2. 8.8 .

h 9.1.

i Ga­l. 1.24. 1 Pe­t. 2.12. Ma­t. 15.31. Ma­t. 5.16. Jo­ha. 15.8.

j 10.5.

k 9.11.

l 8.1.

m 8.1.

a Ro­ma 12.1.

b Ma­t. 11.29.

c Se­b. 24.4.

d 10.10. 1 Ko­r. 2.3.

e Se­b. 3.13; 25.16. Ga­l. 2.11.

f 11.7.

1 ngi­kho­na: ku­mbe, ngo­bu­so.

g 13.2,10. 1 Ko­r. 4.21.

2 engi­khu­nju­le­lwa: ku­mbe, engi­ba­le­lwa.

h 1 Ko­r. 4.18.

i 1.17.

j 1.17.

k 6.7. Efe. 6.11,13. 1 The­s. 5.8.

l Ro­ma 6.13.

m 1 Ti­m. 1.18.

n 13.3,4. 1 Ko­r. 2.5.

3 ngo­Nku­lu­nku­lu: ku­mbe, ku­Nku­lu­nku­lu.

o Je­r. 1.10.

p 10.8. 13.10.

q Isa. 2.11,12.

r 2.11.

s 9.13. Ro­ma 1.5.

t 13.2,10. 1 Ko­r. 4.21.

u 2.9.

v 5.12. Jo­ha. 7.24.

w 1 Ko­r. 14.37. 1 Jo­ha. 4.6.

x 1 Ko­r. 3.23.

y 1 Ko­r. 9.1. Ga­l. 1.11,13.

z 8.24.

a 13.10.

b Ro­ma 14.19.

c 10.8. 13.10.

d 7.14. 12.6.

e Ma­t. 23.23.

f 10.1. 11.21; 12.7.

g 1 Ko­r. 1.17. 11.6.

h 1 Ko­r. 2.13.

i 10.18. 3.1.

j 10.18. Za­ga 27.2.

k 1 Ko­r. 2.13.

l 10.15.

m Ro­ma 12.3.

4 isi­ga­ba: ku­mbe, umzi­la.

n 1 Ko­r. 3.6. Se­b. 18.11.

o Ma­t. 12.28.

p 10.15.

q Ro­ma 15.20.

5 isi­ga­ba: ku­mbe, umzi­la.

r Ro­ma 15.20.

s Je­r. 9.23,24. 1 Ko­r. 1.31.

t 10.18. Za­ga 27.2.

u Ro­ma 16.10.

v Ro­ma 2.29.

a 11.16. 11.4,19,20. Ma­t. 17.17.

b 5.13. 11.17,21. Ma­rk. 7.22.

c 11.16. 11.4,19,20. Ma­t. 17.17.

d Ga­l. 4.17,18. 1 Ko­r. 12.31.

e Jo­ha. 3.29.

f 4.14. Ko­l. 1.22,28. Ju­da 1.24.

g Efe. 5.27.

h Efe. 5.27.

i Ge­n. 3.4. Jo­ha. 8.44.

j 1 Ti­m. 2.14.

k Lu­ka 20.23.

l 2.11.

m Ko­l. 2.4,8.

n 1.12.

o 3.1.

p Ga­l. 1.6.

q 11.16. 11.4,19,20. Ma­t. 17.17.

r 10.2.

s 12.11.

t Ma­rk. 10.44.

u 10.10. 1 Ko­r. 1.17.

v Se­b. 4.13.

w Efe. 3.4. 1 Ko­r. 12.8.

x 4.2; 5.11. 6.9; 12.12.

y 12.13.

z 10.1.

a 1 Ko­r. 9.1,8. Se­b. 18.3.

b Ma­t. 10.8.

c Lu­ka 3.14.

d Ma­t. 10.8.

e 12.13,14.

f Fi­l. 4.15,16. 1 Ko­r. 16.17.

g Se­b. 16.12.

h 12.16. 1 The­s. 2.6.

i Ro­ma 9.1.

j 1 Ko­r. 9.15,16.

k Ro­ma 15.23.

l Se­b. 18.12.

m 6.11; 7.3; 12.15.

n 11.31. 12.2,3.

o 1 Ko­r. 9.12.

p Ro­ma 7.8.

q Ro­ma 7.8.

r Se­b. 26.29.

s 2.17.

t Isa­m. 2.2. Se­b. 15.1,24; 20.29,30. Ro­ma 16.17,18. Ga­l. 1.7; 2.4; 6.12. Fi­l. 1.15; 3.18. Ti­t. 1.10,11. 2 Pe­t. 2.1. 1 Jo­ha. 4.1. Ju­da 1.4.

u Fi­l. 3.2.

v 11.14,15. Fi­l. 3.21. 1 Ko­r. 4.6.

w 1 Ko­r. 5.5.

x 11.14,15. Fi­l. 3.21. 1 Ko­r. 4.6.

y Ga­l. 1.8.

z Ga­l. 2.17.

a 11.14,15. Fi­l. 3.21. 1 Ko­r. 4.6.

b 3.9.

c Fi­l. 3.19.

d 11.1.

e 12.6. 12.11.

f 7.15. Ma­t. 10.40.

g 1 Ko­r. 7.6,12.

h Se­b. 26.29.

i 9.4.

j 1 Ko­r. 10.18.

k Fi­l. 3.3,4.

l 11.1 .

m 1 Ko­r. 4.10.

n 11.1.

o Ga­l. 2.4. Ga­l. 4.3,9; 5.1.

p 7.2.

q 11.1.

r 1 Ko­r. 4.11. 1 Kho. 22.24.

s 6.8.

t 10.10.

u Fi­l. 3.3,4.

v 11.1,17. Ro­ma 3.5.

w Fi­l. 3.5. Se­b. 6.1.

x Ro­ma 11.1.

y Se­b. 22.3. & Ro­ma 2.17.

z 3.6.

a 1 Ko­r. 15.10. Se­b. 9.16. 6. 5. 6. 5.

b 6.5.

c 6.5.

d Se­b. 16.23. Ma­t. 21.35.

e 6.5.

f Lu­ka 21.12.

g Ro­ma 8.36.

h Ma­t. 10.17.

i Du­te. 25.3.

j Se­b. 16.22.

k Se­b. 14.19.

l Se­b. 27.41.

m 1 Ko­r. 15.30.

n Ma­t. 26.55.

o Se­b. 9.23. Se­b. 13.50; 14.5; 17.5.

p Se­b. 14.5; 19.23.

q Se­b. 21.31.

r Ga­l. 1.17.

s Ga­l. 2.4.

t 6.5.

u 2 The­s. 3.8.

v 2 The­s. 3.8.

w 6.5.

x 1 Ko­r. 4.11.

y Fi­l. 4.12.

z 1 Ko­r. 4.11.

a 6.5.

b Ma­t. 17.21.

c 1 Ko­r. 4.11.

d Lu­ka 8.14. Se­b. 20.18 &. Ro­ma 1.14.

e 8.18. 1 Ko­r. 7.17; 14.33.

f 1 Ko­r. 9.22.

g 12.5,9,10. 13.9.

h Ro­ma 15.6.

i Ro­ma 9.5.

j 1.23; 11.11.

k Se­b. 9.24. Isa. 7.8.

l Ga­l. 3.23.

m Se­b. 9.25.

n Se­b. 20.9.

a Lu­ka 1.22; 24.23. Se­b. 26.19.

b 12.7. Ga­l. 1.12.

c 5.17.

d 11.11,31.

e Se­b. 9.3; 22.17.

f 12.4. 1 The­s. 4.17. Isa­m. 12.5.

g Hla­b. 148.4.

h 11.11,31.

i 12.4. 1 The­s. 4.17. Isa­m. 12.5.

j Lu­ka 23.43.

k Ma­t. 12.4.

1 anga­vu­nye­lwa: ku­mbe, ange­la­kho.

l 12.9. 11.30.

m 12.7,10. 1 Ko­r. 2.3.

n 11.16. 10.8. 5.13.

o 1 Ko­r. 7.28.

p 10.2.

q 12.7. Ga­l. 1.12.

r 12.7,10. 1 Ko­r. 2.3.

s 10.10. Na­ni 33.55. He­z. 28.24.

t Jo­be 2.6,7. Lu­ka 13.16.

u 1 Ko­r. 5.5.

v Ma­t. 26.67.

w Ma­t. 26.44.

x Fi­l. 4.13.

y 12.9. 11.30.

z 1 Ko­r. 2.5.

a 12.7,10. 1 Ko­r. 2.3.

b 7.4. Ma­t. 5.12.

c 1 Ko­r. 7.26.

d 6.4.

e Ro­ma 8.35. 2 Ti­m. 3.11.

f 6.4.

g 13.4.

h 11.1,16,17,23. Za­ga 27.2.

i 3.1.

j 11.5. Ga­l. 2.6,8.

k 1 Ko­r. 3.7. 1 Ko­r. 15.8,9. Efe. 3.8.

l Ro­ma 15.19.

m 1 Ko­r. 9.1.

n 6.4.

o Ro­ma 15.19.

p Jo­ha. 4.48.

q Jo­ha. 4.48.

r 8.7.

s 1 Ko­r. 9.12.

t 11.9.

u 11.7.

v 13.1. 1.15; 13.2.

w 11.9.

x Se­b. 20.33. 1 Ko­r. 10.33.

y 1 Ko­r. 4.14,15. Za­ga 19.14.

z 1.6. Ko­l. 1.24. 1 The­s. 2.8. 2 Ti­m. 2.10.

a 11.11.

b 11.9.

c Lu­ka 20.23.

d 12.18. 7.2.

e 9.5.

f 8.6,16. 2.13.

g 8.18. 8.22.

h 12.18. 7.2.

i Ro­ma 4.12. 1 Pe­t. 2.21.

j 5.12.

k Ro­ma 9.1.

l 1 Ko­r. 14.26.

m Ro­ma 14.19.

n 1 Ko­r. 4.21.

o 1 Ko­r. 4.21.

p Ga­l. 5.20.

q Ga­l. 5.20.

r Ga­l. 5.20.

s Ga­l. 5.20.

t 1 Pe­t. 2.1. Ro­ma 1.30.

u Ro­ma 1.29.

v 1 Ko­r. 14.33.

w 2.1,4.

x 13.2.

y Ga­l. 5.19.

z Ga­l. 5.19.

a 1 Ko­r. 5.1. 1 Ko­r. 6.18.

b Ga­l. 5.19.

c Ma­rk. 7.22.

a 12.14. 1.15. 13.2.

b Du­te. 19.15. Na­ni 35.30. Ma­t. 18.16. Jo­ha. 8.17.

c 10.2,6. 13.10. 1 Ko­r. 4.21.

d 12.14. 1.15. 13.2.

e 12.21.

f 1.23.

g 1 Ko­r. 7.28.

h 8.2.

i Ma­t. 10.20.

j 1 Ko­r. 5.4.

k 10.4.

l 1 Ko­r. 9.2.

m Fi­l. 2.7,8. 1 Pe­t. 3.18.

n Ro­ma 6.4.

o 10.4.

p 12.10.

q 1 Ko­r. 11.28.

r Ro­ma 8.10. Ga­l. 4.19.

s 1 Ko­r. 9.27.

t 1 Ko­r. 11.19. Ro­ma 16.10.

u 1 Ko­r. 9.27.

v 11.30. 4.12. 1 Ko­r. 4.10.

w 13.11. Efe. 4.12. 1 The­s. 3.10.

x 2.3. 1 Ko­r. 4.21.

y Ti­t. 1.13.

z 10.8.

a 10.8.

b Ro­ma 14.19.

c 10.8.

d 10.4.

e 13.9. He­b. 13.21. 1 Pe­t. 5.10. Lu­ka 6.40.

f 1.4.

g Ro­ma 12.16.

h Ro­ma 12.18.

i 1 Jo­ha. 4.7,8,16.

j Ro­ma 15.33.

k Ro­ma 16.16.

l Fi­l. 4.22.

m Ro­ma 16.20.

n Fi­l. 2.1.

a 1.11,12.

b Se­b. 9.6. 20.24. 22.10,15,21. 26.16. 1 Ti­m. 1.1. Ti­t. 1.3.

c Se­b. 2.24.

d Fi­l. 4.21.

e Se­b. 16.6.

f Ro­ma 1.7.

g 2.20.Ma­t. 20.28. Ro­ma 4.25.

h Ro­ma 8.38.

i Efe. 2.2. 1 Jo­ha. 5.19. Jo­ha. 15.19. 17.14.

j Fi­l. 4.20. 1 The­s. 3.11,13. 2 The­s. 2.16.

k Ro­ma 11.36.

l Se­b. 16.6. 18.23. 4.13.

m 5.8. 1.15. Ro­ma 8.30.

n 2 Ko­r. 11.4. Ro­ma 7.23.

o 5.10.Se­b. 15.24. 2 Ko­r. 11.13.

p 2 Ko­r. 11.14. Ro­ma 8.38.

q 5.12. Ro­ma 9.3.

r Du­te. 4.2.

s 5.12. Ro­ma 9.3.

t Se­b. 4.19,20. 5.29.

u Se­b. 12.20. 1 Sa­m. 24.7. 1 Jo­ha. 3.19.

v Efe. 6.6. Ko­l. 3.22. 1 The­s. 2.4. Ma­t. 6.24. Ja­k. 4.4.

w 1 Ko­r. 11.23. 15.1,3. Se­b. 22.14.

x 2 Ko­r. 8.1.

y Ro­ma 2.16.

z 1 Ko­r. 11.23. 15.1,3. Se­b. 22.14.

a 1.16. 2.2. 2 Ko­r. 12.2,7. Efe. 3.3. 1 Ko­r. 2.10.

b 2.2. 1.16. 2 Ko­r. 12.2,7. Efe. 3.3. 1 Ko­r. 2.10.

c Efe. 4.22. 1 Ti­m. 4.12. He­b. 13.7. Ja­k. 3.13. 1 Pe­t. 1.15,18. 2.12. 3.1,2,16. 2 Pe­t. 2.7. 3.11.

d 1.14.

e Se­b. 8.3.

f 1 Ko­r. 10.32.

g 1.23. Se­b. 9.21. 1 Ko­r. 15.9.

h Lu­ka 2.52.

i 1.14.

j Fi­l. 3.6. Se­b. 21.20.

k Ma­t. 15.2. Ma­rk. 7.5. Ko­l. 2.8. Je­r. 9.14.

l 1 Ko­r. 1.21.

m Hla­b. 22.9. 71.6. Isa. 49.1,5. Je­r. 1.5. Lu­ka 1.15. Ro­ma 1.1,5.

n 1.6.

o 1.16. 2.2. 2 Ko­r. 12.2,7. Efe. 3.3. 1 Ko­r. 2.10.

p 2.7,8. Se­b. 9.15.

q 2.6.

r Ma­t. 16.17.

s 4.25. Se­b. 2.10.

t Isa. 7.8.

u Se­b. 9.23.

v Se­b. 9.26. 22.17.

w Se­b. 9.29.

x Se­b. 12.17.

y 1 Ko­r. 9.5. Ma­t. 12.46.

z Ro­ma 9.1.

a Ro­ma 15.23.

b Se­b. 15.23,41. Se­b. 18.18. Se­b. 11.25,26. 13.1.

c Se­b. 9.30.

d 1 The­s. 2.14. 1 Ko­r. 11.16.

e 2 Ko­r. 5.17.

f 1.23. Se­b. 9.21. 1 Ko­r. 15.9.

g 2 Ko­r. 9.13.

a Ma­t. 26.61.

b Lu­ka 2.4.

c Se­b. 15.2.

d 2.9,13. Se­b. 4.36.

e 2.3. 2 Ko­r. 2.13.

f 1.12.

g Se­b. 25.14.

h Se­b. 15.12.

i Ma­rk. 4.34.

1 nga­se­se: ku­mbe, ko­mu­nye lo­mu­nye wa­bo.

j 2.6,9. Ma­rk. 10.42.

k 4.11. 1 Ko­r. 9.24. 1 The­s. 3.5.

l 2.3. 2 Ko­r. 2.13.

m 2.14. 6.12. Se­b. 16.3. 1 Ko­r. 9.21.

n Se­b. 15.24.

o 5.12. 2 Ko­r. 11.26.

p Ro­ma 5.20. 2 Pe­t. 2.1. Ju­da 4.

q 5.1.

r 4.3,9,24,25. 5.1. 2 Ko­r. 11.20.

s 2 Ko­r. 7.8.

t 2.14. 3.1.

u 2.6,9. Ma­rk. 10.42.

v 1 Ko­r. 3.7. Se­b. 5.36.

w Du­te. 10.17.

x 2 Ko­r. 12.11. 2 Ko­r. 5.16.

y 2.6,9. Ma­rk. 10.42.

z 1.16.

a 2.8. 1.16. Se­b. 9.15. Se­b. 13.46.

b 1 The­s. 2.4. 1 Ti­m. 1.11. 1 Ko­r. 9.17.

c Se­b. 1.25.

d 3.5. Ro­ma 15.18. 2 Ko­r. 1.6.

e 2.12. Se­b. 12.17.

f 1 Ko­r. 1.12.

g Se­b. 1.13.

h 2.2,6.

i Isa­m. 3.12. Ma­t. 16.18.

j 2.1.

k Ro­ma 1.5.

l Ro­ma 12.13.

m Se­b. 24.17.

n Se­b. 15.35. Se­b. 15.1.

o Se­b. 11.26.

p Jo­be 21.31. 2 Ko­r. 10.1.

q 2.12. Se­b. 12.17.

r 2.14. Se­b. 10.28. 11.3. 15.28,29.

s Se­b. 10.45. 11.2. Ko­l. 4.11. Ti­tus 1.10.

t 2.1.

u 2.5.

v 1 Ti­m. 5.20.

w 2.14. Se­b. 10.28. 11.3. 15.28,29.

x 2.3. 6.12.

y Esta 8.17.

z Se­b. 15.10,11.

a 4.8. Efe. 2.3.

b Efe. 2.12. Ma­t. 9.11.

c 3.11. Se­b. 13.38,39. Ro­ma 3.20.

d Se­b. 15.10,11.

e 3.24. Ro­ma 1.17. 3.22,28. 5.1.

f Ma­rk. 11.22.

g Se­b. 15.10,11.

h Ma­rk. 11.22.

i Hla­b. 143.2.

j 2.15.

k 2 Ko­r. 11.15.

l 3.21. 6.14. Lu­ka 20.16.

m 2 Ko­r. 7.11. Ro­ma 3.5.

n Ro­ma 3.20.

o Ro­ma 7.4,6. Ro­ma 6.2.

p Ro­ma 6.11. Lu­ka 20.38. Ro­ma 14.7. He­b. 9.14.

q Ro­ma 6.6.

r Ro­ma 6.11. Lu­ka 20.38. Ro­ma 14.7. He­b. 9.14.

s Ro­ma 8.37.

t 1.4.

u 3.15. Ma­rk. 7.9 .

v 3.21. He­b. 7.11.

w 5.4.

a Se­b. 16.6.

b 5.7.

c 2.5,14. 4.16. Ti­t. 1.14.

d 5.7.

e Na­ni 21.9.

f 3.14. Efe. 1.13. Se­b. 2.38. 8.15. 10.44. 15.8. He­b. 6.4.

g Ro­ma 10.17. Lu­ka 7.1.

h 3.14. Efe. 1.13. Se­b. 2.38. 8.15. 10.44. 15.8. He­b. 6.4.

i 4.9. Fi­l. 1.6.

1 ezi­ne­ngi: ku­mbe, ezi­nku­lu.

j 1 Ko­r. 15.2. He­b. 10.32,35,36. 2 Jo­ha 1.8.

k 2.8. 1 Ko­r. 12.10.

l Ge­n. 15.6. Ro­ma 4.3,9,21,22. Ja­k. 2.23. Ro­ma 4.9,21,22.

m 3.9,29. Ro­ma 3.26.

n Lu­ka 19.9. Jo­ha. 1.47.

o 3.22. 4.30. Ro­ma 9.17. 10.11. Ro­ma 1.2.

p Ro­ma 3.30.

q 3.16. Ge­n. 12.3.

r 3.9,29. Ro­ma 3.26.

s 5.4. Ro­ma 4.15. Ma­t. 5.19. Ja­k. 2.10.

t Du­te. 27.26. Je­r. 11.3. He­z. 18.4.

u 3.24. 2.16.

v Ha­b. 2.4. Ro­ma 1.17. He­b. 10.38.

w Le­vi 18.5. Ro­ma 10.5.

x 2 Ko­r. 5.21.

y 4.5. 1 Ko­r. 6.20.

z Du­te. 21.23.

a Se­b. 5.30.

b Ma­t. 8.11.

c 3.2.

d Se­b. 2.33. Isa. 44.3. He­z. 11.19. Jo­w. 2.28.

e Ro­ma 3.5.

f Ro­ma 9.4.

g 2 Ko­r. 2.8.

h 2.21. Ma­rk. 7.9.

i Se­b. 13.32.

j 3.8. Lu­ka 1.55. Ro­ma 4.16.

k Ma­t. 1.1.

l 3.19. Ge­n. 13.15. 17.8. 22.18.

m Ge­n. 12.1-3. 15.13. Eks. 12.40,41. Se­b. 7.6.

n Ma­t. 15.6.

o Ro­ma 4.14. He­b. 6.12.

p 5.4,11. 1 Ko­r. 13.8.

q Ro­ma 4.14. He­b. 6.12.

r Ro­ma 4.15. 1 Ti­m. 1.9.

s 3.19. Ge­n. 13.15. 17.8. 22.18.

t Se­b. 7.53.

u Eks. 20.19,21,22. Du­te. 5.5,22,23,27,31. 33.2. Jo­ha. 1.17.

v 1 Ti­m. 2.5.

w Ro­ma 3.30.

x 2.17.

y 2.21.

z 3.8.

a 3.23. Ro­ma 11.32. Ro­ma 3.9.

b Ro­ma 4.16. Se­b. 10.43.

c Ma­rk. 11.22.

d 2 Ko­r. 3.13.

e 2 Ko­r. 11.32.

f 3.23. Ro­ma 11.32. Ro­ma 3.9.

g Ma­t. 5.17.

h 1 Ko­r. 4.15.

i 3.11. 2.16.

j 2 Ko­r. 3.13.

k 1 Ko­r. 4.15.

l 4.5. Jo­ha. 1.12. Ro­ma 8.15. 1 Jo­ha. 3.1,2.

m Ro­ma 6.3. Ma­t. 28.19.

n Ro­ma 13.14.

o 5.6. 6.15. Ro­ma 1.16.

p 1 Ko­r. 12.13.

q 1 Ko­r. 11.11.

r Jo­ha. 10.16. 17.21. 1 Ko­r. 10.17. Efe. 2.14-16. 4.4. Se­b. 10.35.

s 3.7. 1 Ko­r. 3.23.

t Ro­ma 9.7.

u 4.28. 4.1,7. Ma­t. 25.34. Efe. 3.6.

a 3.29.

b Ma­t. 20.8.

c Ge­n. 24.2.

d 2.4.

e Ko­l. 2.8,20.

f Ma­rk. 1.15.

g Jo­ha. 1.14. Ro­ma 1.3. Fi­l. 2.7. He­b. 2.14,17.

h Ge­n. 3.15.

i Jo­ha. 1.14. Ro­ma 1.3. Fi­l. 2.7. He­b. 2.14,17.

j Ma­t. 5.17. Lu­ka 2.27.

k 3.13. 1 Pe­t. 1.18,19. Ma­t. 20.28.

l 3.26. Ro­ma 8.15.

m Ro­ma 8.9.

n Ma­rk. 14.36. Ro­ma 8.15.

o 3.29. Ro­ma 8.17.

p Hlu. 2.10.

q Ro­ma 1.25. 1 Ko­r. 12.2. Efe. 2.11,12. 1 The­s. 1.9.

r 2.15. 1 Ko­r. 8.4. 10.20.

s 1 Ko­r. 8.3.

t 3.3.

u Ro­ma 8.3. He­b. 7.18.

v 2.4.

w Ro­ma 14.5.

x 2 La­n. 8.13 .

y Ko­l. 2.16. Na­ni 28.11.

z 2 La­n. 8.13.

a Le­vi 25.2-5.

b 2.2.

c Ro­ma 16.6.

d 5.2, 4.

e 2 Ko­r. 2.5.

f Ro­ma 6.19. 1 Ko­r. 2.3.

g 1.6.

h 1 Sa­m. 29.9. Ze­k. 12.8. Ma­l. 2.7. 2 Ko­r. 5.20.

i Ma­t. 10.40. 1 The­s. 2.13.

j Ro­ma 4.6,9.

k Ro­ma 12.18.

l Ma­rk. 2.4.

m 3.1.

n 2 Ko­r. 11.2. Ro­ma 10.2. 1 Ko­r. 12.31.

o 2 Ko­r. 11.2. Ro­ma 10.2. 1 Ko­r. 12.31.

p 2 Ko­r. 11.2. Ro­ma 10.2. 1 Ko­r. 12.31.

q 3 Jo­ha. 4. 1 Ko­r. 4.15. 1 The­s. 2.7. Ja­k. 1.18.

r 2 Ko­r. 13.5.

s Ro­ma 2.20.

t 2 Ko­r. 13.5.

u Ro­ma 9.3.

v Jo­ha. 13.22. Se­b. 25.20.

w Ge­n. 16.15.

x Ge­n. 21.2.

y Ro­ma 9.7.

z 4.28. Ge­n. 17.15-19. 18.10-14. 21.1. He­b. 11.11.

a Ge­n. 21.2.

b Du­te. 33.2.

1 iSi­na­yi: Gr. iSi­na.

c 2.4.

d 1.17.

e 2.4.

f He­b. 12.22. Isa­m. 3.12. 21.2,10.

g Isa. 54.1.

h 3.29. 4.23. Ro­ma 9.8. Se­b. 3.25.

i 4.23. 3.29. Ro­ma 9.8. Se­b. 3.25.

j Ge­n. 21.9.

k 5.11.

l 3.8.

m Ge­n. 21.10. Jo­ha. 8.35.

n 5.1.

a 1 Ko­r. 16.13.

b 2.4. 4.31. 5.13. Jo­ha. 8.32,36. Ro­ma 6.18. 8.2. 2 Ko­r. 3.17. Ja­k. 1.25. 1 Pe­t. 2.16. 2 Pe­t. 2.19.

c Se­b. 15.10.

d 2.4.

e 4.11. Se­b. 15.1. 1 Ko­r. 7.18. Se­b. 16.3. Fi­l. 3.2.

f 3.10. Ro­ma 2.25.

g 5.11. 1 Ko­r. 13.10.

h 2.21. Ro­ma 9.31,32. 11.6.

i 2.21. Ro­ma 9.31,32. 11.6.

j 2 Pe­t. 3.17. He­b. 12.15.

k Ro­ma 8.23,25.

l 6.15. 3.28. 1 Ko­r. 7.19. Ko­l. 3.11.

m 1 The­s. 1.3. Ja­k. 2.18,20,22.

n 2 Ko­r. 1.6.

o 1 Ko­r. 9.24.

p 3.1.

q 1.6.

r 1 Ko­r. 5.6.

s 2 Ko­r. 2.3.

t Fi­l. 3.15.

u 1.7. 5.12.

v 5.3.

w 4.29. 6.12. 6.17.

x 1 Ko­r. 1.23. Ro­ma 14.13.

y 5.11. 1 Ko­r. 13.10.

z 1 Ko­r. 4.8.

a Se­b. 17.6. Se­b. 15.24.

b 1.8,9. 1 Ko­r. 5.13.

c 5.1.

d 1 Ko­r. 8.9. 1 Pe­t. 2.16. 2 Pe­t. 2.19.

e Ro­ma 7.8.

f 1 Ko­r. 9.19. 1 Ko­r. 7.22.

g 6.2. Ma­t. 7.12. 22.40. Jo­ha. 13.34.

h 5.22. Le­vi 19.18. Ro­ma 13.9.

i Fi­l. 3.2.

j 5.25. Ro­ma 8.1,4. Ro­ma 8.12.

k Ro­ma 6.12. 2 Pe­t. 2.10. Ro­ma 13.14.

l Ma­t. 10.23.

m Efe. 2.3.

n Ro­ma 7.23. 8.5. Ma­t. 26.41. Ma­rk. 14.38. Ro­ma 8.6,7. 1 Ti­m. 5.24.

o Ro­ma 7.15,19.

p Ro­ma 8.14.

q Ro­ma 7.4.

r 1 Ko­r. 6.18.

s 2 Ko­r. 12.21.

t Efe. 5.3. Ko­l. 3.5.

u Ma­t. 23.27. Ro­ma 1.24. 6.19. Efe. 4.19. 1 The­s. 2.3. 4.7.

v 2 Ko­r. 12.21.

w Efe. 5.3. Ko­l. 3.5.

x Ma­rk. 7.22.

y Ma­t. 23.27. Ro­ma 1.24. 6.19. Efe. 4.19. 1 The­s. 2.3. 4.7.

z 2 Ko­r. 12.21.

a Ro­ma 1.29. 1 Ko­r. 10.14. Fi­l. 1.15. 1 Ti­m. 6.4. 1 Pe­t. 4.3.

b 2 Ko­r. 12.20.

c 1 Ko­r. 3.3.

d 2 Ko­r. 12.20.

e 1 Ko­r. 3.3.

f 2 Ko­r. 12.20.

g Ro­ma 2.8. Fi­l. 1.16. 2.3. Ja­k. 3.14,16.

h 2 Ko­r. 12.20.

i 1 Ko­r. 3.3.

j 1 Ko­r. 11.19.

k Ro­ma 1.29.

l Ro­ma 1.29.

m Ro­ma 13.13.

n 1 Ko­r. 6.9. Efe. 5.5. Ko­l. 3.6. Isa­m. 22.15. He­b. 13.4.

o 1 Ko­r. 6.9. Efe. 5.5. Ko­l. 3.6. Isa­m. 22.15. He­b. 13.4.

p Efe. 5.9. Ro­ma 7.4. 8.5.

q 5.14. Ja­k. 3.17.

r 2 Ko­r. 6.6. 2 Ti­m. 4.2. 1 Ko­r. 13.4. 1 The­s. 5.14.

s Ro­ma 15.14.

t Efe. 4.2. Ko­l. 3.12.

u Efe. 4.2. Ko­l. 3.12.

v 2 Ko­r. 6.6. 2 Ti­m. 4.2. 1 Ko­r. 13.4. 1 The­s. 5.14.

w Ro­ma 15.14.

x 1 Ko­r. 13.7.

y Efe. 4.2. Ko­l. 3.12.

z Se­b. 24.25.

a 1 Ti­m. 1.9.

b 5.16. Ro­ma 6.6. 1 Pe­t. 2.11.

c 5.16. Ko­l. 3.5.

d Fi­l. 2.3.

a He­b. 12.13. Ja­k. 5.19. Hla­b. 141.5. 2 Ko­r. 2.7.

b 1 Ko­r. 3.1. Ro­ma 15.1.

c 1 Ko­r. 4.21. 2 Ti­m. 2.25.

d Tshu. 7.21,22. 1 Ko­r. 10.12.

e 1 Ko­r. 7.5.

f Ro­ma 15.1.

g 5.14.

h 1 Jo­ha. 4.21. Jo­ha. 13.34.

i 2.6. 1 Ko­r. 8.2.

j 1 Ko­r. 3.7.

k 1 Ko­r. 3.18.

l 1 Ko­r. 11.28.

m 1 Ko­r. 3.8.

n 2 Ko­r. 1.14.

o Ro­ma 14.12.

p Za­ga 9.12.

q Se­b. 18.25. Lu­ka 1.4.

r 1 Ko­r. 9.14. Ro­ma 15.27.

s 1 Ko­r. 6.9.

t Jo­be 13.9.

u 2 Ko­r. 9.6.

v Ro­ma 14.12.

w Jo­be 4.8. Za­ga 11.18. 22.8. Ho­s. 8.7. 10.12. Ro­ma 8.13. Ja­k. 3.18. Tshu. 11.4. Efe. 5.11.

x 1 Ko­r. 15.42.

y Jo­be 4.8. Za­ga 11.18. 22.8. Ho­s. 8.7. 10.12. Ro­ma 8.13. Ja­k. 3.18. Tshu. 11.4. Efe. 5.11.

z 2 The­s. 3.13. 1 Ko­r. 15.58.

a Lu­ka 18.1.

b He­b. 3.6.

c He­b. 12.3,5. He­b. 10.36.

d Za­ga 3.27. Jo­ha. 9.4.

e 1 The­s. 5.15. 1 Ti­m. 6.18. Ti­t. 3.8.

f 1 The­s. 3.12. 5.15. 2 Pe­t. 1.7.

g 1 Ti­m. 5.8. Efe. 2.19. 3 Jo­ha. 5.

h 1 Ko­r. 16.21.

i Fi­l. 3.18. 2 Ko­r. 11.13.

j 2.3,14.

k 5.11.

l 2.17.

m Fi­l. 3.3,7,8.

n Ro­ma 6.6.

o 2 Ko­r. 5.19. 2 Pe­t. 2.5.

p Fi­li­m. 25. 2 Ti­m. 4.22. Ro­ma 16.20.

q 2 Ko­r. 5.17. Ro­ma 2.28. Efe. 2.15. Ro­ma 6.4. Jo­ha. 3.5,7.

r Hla­b. 50.23.

s Fi­l. 3.16. 2 Ko­r. 10.13.

t 1 Tim 1.2.

u Hla­b. 125.5. 128.6.

v 1 Tim 1.2.

w Ro­ma 9.7,8. Isa. 29.23.

x Hla­b. 125.5. 128.6.

y 5.11. 2 Ko­r. 1.5. 2 Ko­r. 11.23-25.

z Fi­li­m. 25. 2 Ti­m. 4.22. Ro­ma 16.20.

a 1.2. Ko­l. 1.1,2.

b 1 Ko­r. 1.1.

c Se­b. 18.19.

d 1 Ko­r. 4.2.

e Ro­ma 1.7.

f 2 Ko­r. 1.3. 1 Pe­t. 1.3.

g Ro­ma 15.6.

h 1.20. 2.6; 3.10; 6.12.

i 2.10. 2 The­s. 2.13.

j Ja­k. 2.5.

k 1 Pe­t. 1.20. Jo­ha. 17.24. .

l 5.27. Ko­l. 1.22. Lu­ka 1.75. 1 The­s. 4.7. Ti­t. 2.12,14. 1 Pe­t. 1.2.

m 1.11. Ro­ma 8.29,30.

n Ro­ma 8.15. 2 Ko­r. 6.18. 1 Jo­ha. 3.1.

o 1.9. Ma­t. 11.26. Lu­ka 10.21. Lu­ka 12.32. He­b. 2.4. Lu­ka 2.14; 1 Ko­r. 1.21.

p Lu­ka 1.28. Ro­ma 3.24; 5.15.

q Ma­t. 3.17. Ko­l. 1.13. Jo­ha. 3.35; 10.17.

r Ko­l. 1.14.

s Ro­ma 3.24. 1 Ko­r. 1.30.

t Se­b. 20.28.

u Se­b. 5.31.

v 1.18. 3.8. Ro­ma 2.4.

w Fi­l. 1.9.

x Ko­l. 2.3. Isa. 11.2.

y Ro­ma 16.25.

z 1.9. Ma­t. 11.26. Lu­ka 10.21. Lu­ka 12.32. He­b. 2.4. Lu­ka 2.14; 1 Ko­r. 1.21.

a 1.11. Ro­ma 3.25.

b Ma­rk. 1.15.

c 1.20-23. Ma­t. 28.18.

d 3.15. Ko­l. 1.20. Fi­l. 2.9,10.

e 3.15. Fi­l. 2.9,10. Ko­l. 1.20.

f 1.14,18. Ma­t. 25.34.

g 1.9. 3.11. Ro­ma 8.28.

h Se­b. 20.27.

i 1.6,14. Fi­l. 1.11.

j Ja­k. 1.18.

k 4.21.

l 2 Ko­r. 6.7. Ko­l. 1.5.

m Ga­l. 3.2.

n 4.30. Jo­ha. 6.27. Isa­m. 7.2.

o 2 Ko­r. 1.22.

p 1.14,18. Ma­t. 25.34.

q 4.30. Lu­ka 21.28. Ro­ma 8.23.

r Se­b. 20.23. 1 The­s. 5.9. 2 The­s. 2.14. 1 Pe­t. 2.9. Eks. 19.5.

s 1.6,14. Fi­l. 1.11.

t 1.16. Ko­l. 1.4,3.

u Fi­li­m. 1.5.

v Ro­ma 1.8.

w Ko­l. 1.9.

x Fi­l. 4.6.

y 6.18.

z Jo­ha. 20.17.

a Ko­l. 1.9.

b 1 Ko­r. 12.8.

c 1 Ko­r. 14.6.

d He­b. 6.24; 10.32. Se­b. 26.18.

e 4.4. 2.12.

f 1.7. 3.16.

g 1.11. Se­b. 20.32.

h 3.7,20. Fi­l. 3.21. Ko­l. 1.29; 2.12. 1 Ko­r. 6.14.

i Se­b. 2.24.

j 2.6. Ko­l. 3.1. Hla­b. 110.1.

k 1.3. & He­b. 7.26.

l Ko­l. 2.10. Jo­ha. 3.31. He­b. 1.4.

m Ro­ma 8.38. Ju­da 1.6.

n 3.10; 6.12. Ko­l. 1.16; 2.15.

o 3.10; 6.12. Ko­l. 1.16; 2.15.

p 3.15. Fi­l. 2.9.

q Hla­b. 8.6. Ma­t. 28.18. 1 Ko­r. 15.27. He­b. 2.8.

r 4.15; 5.23. Ko­l. 1.18. 1 Ko­r. 11.3.

s 5.23,30. Ko­l. 1.18,24. 1 Ko­r. 12.12,27.

t 3.19; 4.13. Ko­l. 1.19; 2.9. Jo­ha. 1.16.

u 4.10.

v 1 Ko­r. 12.6. Ko­l. 3.11.

a Ko­l. 1.21; 2.13.

b 4.18. 2.5. Lu­ka 15.24. 1 Pe­t. 4.6.

c 4.18. 2.5. Lu­ka 15.24. 1 Pe­t. 4.6.

d 5.8. 4.22. 2.3,11,13. Ro­ma 11.30. Ko­l. 1.21; 3.7. Ti­t. 3.3. 1 Ko­r. 6.11; 12.2.

e 4.17.

f Lu­ka 16.8. Ro­ma 12.2. Ga­l. 1.4. 2 Ti­m. 4.10. 1 Ko­r. 2.6.

g Ga­l. 1.4.

h 6.12. 2 The­s. 2.9. Jo­ha. 12.31.

i 5.6. Ko­l. 3.6. Lu­ka 10.6.

j 4.22. 5.8. 2.3,11,13. Ro­ma 11.30. Ko­l. 1.21; 3.7. Ti­t. 3. 3. 1 Ko­r. 6.11; 12.2.

k Ga­l. 5.16.

l Hla­b. 51.5.

m Ga­l. 2.15.

n 2 Pe­t. 2.14.

o Ro­ma 10.12. Ro­ma 2.4.

p Jo­ha. 3.16.

q Ko­l. 1.21; 2.13.

r 4.18. 1.5. Lu­ka 15.24. 1 Pe­t. 4.6.

s Ro­ma 5.6,8,10.

t 5.14. Ko­l. 2.13. Ro­ma 6.4,5. Ko­l. 3.1,3. Jo­ha. 5.24.

u 1.20. Ro­ma 8.30.

v 1.3. Fi­l. 3.20.

w Ro­ma 10.12. Ro­ma 2.4.

x Ti­t. 3.4.

y 2.5. Ro­ma 3.24.

z Ro­ma 4.16. 1 Pe­t. 1.5.

a Jo­ha. 4.10. He­b. 6.4. Ma­t. 16.17. Jo­ha. 6.44,65.

b Ro­ma 3.20. Ro­ma 4.2; 9.11; 11.6.

c 1 Ko­r. 1.29-31.

d Du­te. 32.6. He­b. 3.4. Hla­b. 100.3. & Isa. 29.23.

e 3.9; 4.24. Ko­l. 3.10. Fi­l. 1.11. Za­ga 8.30. 2 Ko­r. 5.17. Ti­t. 2.14.

f Se­b. 9.36.

g 1.4.

h Ko­l. 1.10.

i 5.8. 1 Ko­r. 12.2.

j 2.2.

k Ro­ma 2.28. Ko­l. 2.11.

l 4.18. Ko­l. 1.21. Ga­l. 2.15; 4.8.

m 2.19.

n Ro­ma 9.4.

o 1 The­s. 4.5.

p 2.2.

q 2.17. Se­b. 2.39. Se­b. 10.35.

r Ro­ma 3.25.

s 2.15,17. Hla­b. 72.7. Isa. 9.6. Mi­ka 5.5. Ze­k. 9.10. Jo­ha. 16.33. Ko­l. 1.20. Lu­ka 2.14.

t Jo­ha. 10.16. Ga­l. 3.28.

u Jo­ha. 2.19.

v Ko­l. 2.14.

w Ko­l. 1.21,22. Ro­ma 7.4.

x Ro­ma 8.7. Ja­k. 4.4.

y Ko­l. 2.14.

z Ko­l. 2.20. Lu­ka 2.1.

a 4.24. Ga­l. 6.15.

b 2.15,17. Hla­b. 72.7. Isa. 9.6. Mi­ka 5.5. Ze­k. 9.10. Jo­ha. 16.33. Ko­l. 1.20. Lu­ka 2.14.

c Ko­l. 1.20,21,22. Ro­ma 5.10.

d 4.4.

e Ko­l. 2.14.

f Ro­ma 6.6; 8.3.

g Ko­l. 1.21,22. Ro­ma 7.4.

h Ko­l. 2.15.

1 nga­so: ku­mbe, nga­ye.

i Isa. 57.19.

j 2.17. Se­b. 2.39. Se­b. 10.35.

k Hla­b. 148.14.

l Jo­ha. 14.6,13.

m 3.12. He­b. 10.19,20. 1 Pe­t. 3.18.Ro­ma 5.2.

n 4.4. 1 Ko­r. 12.11,13.

o 2.12.

p He­b. 11.13.

q He­b. 11.13.

r 1 Pe­t. 2.11.

s Fi­l. 3.20. He­b. 12.22,23.

t Ga­l. 6.10.

u 4.12. Ko­l. 2.7. 1 Ko­r. 3.9.

v Ma­t. 16.18. Isa­m. 21.14. Za­ga 9.1. Ga­l. 2.9.

w 3.5; 4.11. 1 Ko­r. 12.28.

x 3.5; 4.11. 1 Ko­r. 12.28.

y 1 Ko­r. 3.11.

z Hla­b. 118.22.

a 4.16.

b 1 Ko­r. 3.16. 1 Ti­m. 3.15.

c 1 Pe­t. 2.5.

d 3.17.

a 6.20. 4.1. Se­b. 23.18; 25.14,27; 28.16,17. 2 Ti­m. 1.8; 2.9. Fi­li­m. 1,9. Se­b. 21.33.

b 3.13. Ko­l. 1.24. 2 Ti­m. 2.10.

c Se­b. 9.15; 13.2.

d Ko­l. 1.25. 1 Ko­r. 9.17.

e 3.7,8. 4.7. Ro­ma 1.5; 12.3. Ju­da 1.4.

f Se­b. 9.15; 13.2.

g Se­b. 22.17,21; 26.16-18.

h Ga­l. 1.12. 1 Ko­r. 2.10.

i 3.9,10. Ko­l. 1.26,27. Ro­ma 16.25.

j 1.9,10.

k 2 Ko­r. 11.6.

l 6.19. 1 Ko­r. 4.1.

m 3.9,10. Ko­l. 1.26 27. Ro­ma 16.25.

n 2.20.

o He­b. 11.9. 2 Ti­m. 1.1. Ga­l. 3.29. Ma­t. 8.11.

p 2.16. 1 Ko­r. 12.27.

q 5.7.

r He­b. 11.9. 2 Ti­m. 1.1. Ga­l. 3.29. Ma­t. 8.11.

s Ko­l. 1.23,25.

t 2 Ko­r. 3.6.

u 3.7,8. 4.7. Ju­da 1.4. Ro­ma 1.5; 12.3.

v 1.19.

w 1 Ko­r. 15.9. 2 Ko­r. 12.11. 1 Ti­m. 1.15.

x 3.7,8. 4.7. Ro­ma 1.5; 12.3. Ju­da 1.4.

y Se­b. 9.15; 13.2.

z Ro­ma 11.33.

a 1.7. Ko­l. 1.27. Za­ga 8.19.

b 3.9,10. Ko­l. 1.26,27. Ro­ma 16.25.

c 3.9,10. Ko­l. 1.26,27. Ro­ma 16.25.

d 2.10. Jo­ha. 1.3.

e 1 Pe­t. 1.12.

f 1.21.

g 1.3.

h 1 Ko­r. 2.7.

i 1.11. 1 Pe­t. 1.20. Ro­ma 8.28.

j He­b. 4.16; 10.19.

k 2.18.

l 2 Ko­r. 3.4 .

m Ma­rk. 11.22.

n Lu­ka 18.1.

o Se­b. 14.22.

p 3.1.

q 2 Ko­r. 1.6. Fi­l. 1.13,14.

r 3.1.

s Ro­ma 14.11. Fi­l. 2.10. Se­b. 7.60.

t Se­b. 3.25.

u 1.10.

v 1.21. Je­r. 14.9.

w 1.18. Ko­l. 1.27. Fi­l. 4.19. Ro­ma 2.4.

x 1.19; 6.10. 1 Ko­r. 16.13. Ko­l. 1.11.

y Ro­ma 7.22.

z 2.22. Jo­ha. 14.23.

a Ko­l. 2.7.

b Ko­l. 1.23. 1 Pe­t. 5.10.

c Jo­ha. 1.5.

d Ro­ma 8.39; 11.33. Jo­be 11.8,9.

e Ko­l. 2.10.

f 1.23.

g Ro­ma 16.25. Ju­da 1.24.

h 1.19.

i Ro­ma 11.36.

a 3.1.

b Ro­ma 12.1.

c Ko­l. 1.10. 1 The­s. 2.12. Fi­l. 1.27.

d 1 Ko­r. 1.26.

e Se­b. 20.19. Fi­l. 2.3. Ko­l. 2.18,23. 1 Pe­t. 5.5. .

f Ga­l. 5.22,23. Ko­l. 3.12.

g Ga­l. 5.22,23. Ko­l. 3.12.

h Ga­l. 5.22,23. Ko­l. 3.12.

i Ko­l. 1.11. 1 Ko­r. 13.4.

j Ko­l. 3.13. Ma­t. 17.17.

k Ko­l. 3.14.

l 2.16. Ko­l. 3.15. 1 Ko­r. 10.17.

m 2.18.

n Ro­ma 8.30.

o 1.18.

p 1 Ko­r. 1.13; 12.5,6. 2 Ko­r. 11.4.

q 4.13. Ju­da 1.3.

r Hla­b. 86.10; 1 Ko­r. 8.6.

s Ro­ma 9.5.

t Ro­ma 11.36.

u Ma­t. 25.15.

v 3.2.

w Ro­ma 12.3.

x Hla­b. 68.18.

y Hlu. 5.12. Ko­l. 2.15.

z Jo­ha. 14.26.

a Jo­ha. 3.13.

b Hla­b. 63.9; 1 Pe­t. 3.19.

c Lu­ka 24.51. 1 Ti­m. 3.16.

d He­b. 7.26. He­b. 4.14.

e Se­b. 2.33.

f Ko­l. 4.17.

g 2.20.

h 2.20.

i Se­b. 11.27.

j Se­b. 21.8. 2 Ti­m. 4.5.

k Se­b. 20.28.

l Se­b. 13.1.

m 2 Ko­r. 13.9.

n 2.20. 1 Ko­r. 14.26.

o 1.23.

p Ko­l. 2.2.

q Ko­l. 1.28. 1 Ko­r. 14.20.

1 isi­mo: ku­mbe, ubu­da­la.

r 1.23.

s 1 Ko­r. 14.20. 1 Ko­r. 3.1.

t Ja­k. 1.6. Ma­t. 11.7. 2 Pe­t. 3.17.

u He­b. 13.9. Ju­da 1.12.

v Ja­k. 1.6. Ma­t. 11.7. 2 Pe­t. 3.17.

w Lu­ka 20.23.

x 6.11.

2 si­khu­lu­me iqi­ni­so: ku­mbe, si­the­mbe­ke.

y 4.25. 1 Jo­ha. 3.18.

z 2.21. 2 Pe­t. 3.18.

a 1.22.

b Ko­l. 2.19. Jo­ha. 15.5.

c Ko­l. 2.19. Jo­ha. 15.5.

d 2.21. 2 Pe­t. 3.18.

e Ko­l. 2.19. Jo­ha. 15.5.

f 4.22. 2.2. Ko­l. 3.7. Ro­ma 6.19,20; 7.5. 1 Pe­t. 4.3.

g Ro­ma 1.21.

h Jo­be 37.19. Se­b. 26.18.

i 2.12. 1 The­s. 4.5.

j Se­b. 17.30. 1 Pe­t. 1.14.

k Ro­ma 1.21.

l 1 Ti­m. 4.2. Za­ga 23.35.

m Ro­ma 1.24,26.

n Ga­l. 5.19.

o Ga­l. 5.19.

p 1.13.

q 4.25. Ko­l. 3.8. He­b. 12.1. Ja­k. 1.21. 1 Pe­t. 2.1. Ko­l. 2.11; 3.9.

r 4.17.

s Ga­l. 1.13.

t Ro­ma 6.6. Ko­l. 3.9.

u Ro­ma 8.13.

v He­b. 3.13.

w Ko­l. 3.10. Ro­ma 12.2.

x 2.15. 6.11. Ko­l. 3.10.

y 2 Ko­r. 7.9.

z 2.10.

a Lu­ka 1.75.

b Lu­ka 1.75.

c 4.25. Ko­l. 3.8. He­b. 12.1. Ja­k. 1.21. 1 Pe­t. 2.1. Ko­l. 2.11; 3.9.

d 4.15. Ze­k. 8.16. Ko­l. 3.9.

e Ro­ma 12.5.

f Hla­b. 4.4.

g Hla­b. 37.8.

h Du­te. 24.15.

i Ja­k. 4.7. 1 Pe­t. 5.9.

j Se­b. 20.35. 1 The­s. 4.11. 2 The­s. 3.8,11,12.

k Za­ga 21.26. Ro­ma 12.13. Ti­t. 3.14.

l Lu­ka 3.11.

m 5.4. Ma­t. 12.34-37. Ko­l. 3.8.

n 1 The­s. 5.11.

o Tshu. 10.12. Ko­l. 3.16 & 4.6.

p Isa. 63.10. He­b. 10.29.

q He­z. 16.43. Hla­b. 78.40. Isa. 7.13. Ge­n. 6.6.

r Isa. 63.10. He­b. 10.29.

s Hla­b. 51.11. 1 The­s. 5.19.

t 1.13. Jo­ha. 6.27.

u 1.14.

v Ko­l. 3.19.

w Ko­l. 3.8.

x Ko­l. 3.8.

y Ko­l. 3.8.

z Ma­t. 15.19. Ma­rk. 7.22. 1 Ti­m. 6.4 . Ti­t. 3.2. Ja­k. 4.11. 1 Pe­t. 2.1.

a Ko­l. 3.8.

b Ro­ma 1.29.

c Ko­l. 3.12,13.

d 1 Pe­t. 3.8.

e Ko­l. 3.12,13.

f Ma­t. 6.14. 2 Ko­r. 2.10.

g Ko­l. 3.12,13.

a 4.32. Ma­t. 5.45,48. Lu­ka 6.36.

b Ko­l. 3.14. Jo­ha. 13.34.

c Ro­ma 8.37.

d 5.25. He­b. 8.3; 9.14. Jo­ha. 15.13. & Ro­ma 4.25.

e He­b. 7.27; 9.14,26; 10.10,12.

f Ge­n. 8.21. Le­vi 1.9. Fi­l. 4.18. 2 Ko­r. 2.15.

g Ko­l. 3.5. Ga­l. 5.19.

h 1 Ko­r. 6.18.

i Ko­l. 3.5. Ga­l. 5.19.

j Ko­l. 3.5. Ga­l. 5.19.

k 1 Ko­r. 5.1.

l 4.29. Ko­l. 3.8. Tshu. 10.13. .

m Ko­l. 3.18. Fi­li­m. 1.8. Ro­ma 1.28.

n 1 Ko­r. 6.9.

o Ko­l. 3.5.

p He­b. 12.14. Ga­l. 5.21.

q Ma­t. 24.4. & Ro­ma 16.18. Ko­l. 2.4.

r Ko­l. 3.6.

s Ro­ma 1.18.

t 2.2.

u 3.6.

v 2.11,12. Isa. 9.2. Ma­t. 4.16. Se­b. 26.18. Ko­l. 3.7. Ti­t. 3.3.

w 2.2.

x Jo­ha. 8.12; 12.46. 2 Ko­r. 4.6. Fi­l. 2.15.

y Jo­ha. 12.35.

z Jo­ha. 12.35.

a Ga­l. 5.22.

b Ro­ma 15.14.

c Ro­ma 12.2. Fi­l. 1.10. 1 The­s. 5.21. Ro­ma 2.18.

d Ro­ma 14.18.

e 1 Ko­r. 5.9,11.

f Ju­da 1.12. Ro­ma 6.21. Ga­l. 6.8.

g Ro­ma 13.12.

h 1 Ti­m. 5.20. Le­vi 19.17.

i Ro­ma 1.26.

j Jo­ha. 3.21.

1 uthi: ku­mbe, ku­thi.

k Isa. 51.17. 52.1. Ro­ma 13.11.

l Isa. 60.1.

m 2.5. Isa. 26.19. Jo­ha. 5.25.

n Ko­l. 4.5. Za­ga 15.21.

o Ko­l. 4.5. Za­ga 15.21.

p Ko­l. 4.5. Ti­t. 2.14.

q Ro­ma 13.11.

r 6.13. Tshu. 11.2. 12.1.

s Ko­l. 4.5. Za­ga 15.21.

t 6. 6. Ro­ma 12.2. Ko­l. 1.9. 1 The­s. 4.3.

u Ro­ma 13.13.

v Lu­ka 1.15.

w Ko­l. 3.16.

x 1 Ko­r. 14.26.

y Se­b. 16.25.

z Isa­m. 5.9.

a Ro­ma 15.9. 1 Ko­r. 14.15. Ja­k. 5.13.

b Ko­l. 1.12. Ja­k. 1.27.

c 5.4. Ko­l. 3.17. 1 The­s. 1.2. 2 The­s. 1.3. Hla­b. 34.1. 1 The­s. 5.18.

d He­b. 13.15. 1 Pe­t. 2.5. 4.11.

e Ro­ma 12.10.

f 6.9, Ko­l. 3.18. 4.1.

g Ge­n. 3.16.

h 6.5. Ko­l. 3.18.

i 1 Ko­r. 11.3.

j 1.22.

k 1 Ko­r. 11.3.

l 1.23. 1 Ko­r. 6.13.

m 1 The­s. 5.18. Ko­l. 3.20,22. Ti­t. 2.9.

n 5.28,33. Ko­l. 3.19. 1 Pe­t. 3.7.

o 5.2.

p 6.17. He­b. 6.5. Jo­ha. 15.3; 17.17.

q 6.17. He­b. 6.5. Jo­ha. 15.3; 17.17.

r Ti­t. 3.5. Jo­ha. 3.5. 1 Pe­t. 3.21. 1 Jo­ha. 5.6.

s 6.17. He­b. 6.5. Jo­ha. 15.3; 17.17.

t 2 Ko­r. 11.2. Ko­l. 1.22.

u 2 Pe­t. 2.13.

v 1.4.

w 5.28,33. 1 Pe­t. 3.7. Ko­l. 3.19.

x 6.4 .

y 1 Ko­r. 6.15; 12.27. Ge­n. 2.23. Ro­ma 12.5. Jo­ha. 15.5.

z Ge­n. 2.24. Ma­t. 19.5. Ma­rk. 10.7,8.

a 1 Ko­r. 6.16.

b Ma­t. 25.1.

c Lu­ka 7.30. Se­b. 2.25.

d 5.28,33. 1 Pe­t. 3.7. Ko­l. 3.19.

e Ko­l. 3.19.

f 1 Pe­t. 3.6. 1 Pe­t. 3.15. Esta 1.20.

a Ko­l. 3.20. Za­ga 1.8.

b Eks. 20.12. Du­te. 5.16. Du­te. 27.16. He­z. 22.7. Ma­l. 1.6. 1 Ti­m. 5.4. Ma­t. 15.4. Ma­rk. 7.10.

c Eks. 20.12, Du­te. 5.16. Du­te. 27.16. He­z. 22.7. Ma­l. 1.6. 1 Ti­m. 5.4. Ma­t. 15.4. Ma­rk. 7.10.

d Ko­l. 3.21.

e Ge­n. 18.19. Hla­b. 78.4. Za­ga 4.4; 19.18; 22.6; 29.17.

f 2 Ti­m. 3.15. Eks. 12.26.

g Ko­l. 3.22. 1 Ti­m. 6.1. Ti­t. 2.9. 1 Pe­t. 2.18.

h Fi­li­m. 1.16.

i 1 Ko­r. 2.3. 2 Ko­r. 7.15. Fi­l. 2.12.

j Ko­l. 3.22. 1 Ti­m. 6.1. Ti­t. 2.9. 1 Pe­t. 2.18.

k 1 La­n. 29.17. 2 Ko­r. 1.12; 11.3. .

l 5. 22. Ro­ma 14.6,8.

m Ko­l. 3.22. 1 Ti­m. 6.1. Ti­t. 2.9. 1 Pe­t. 2.18.

n Ga­l. 1.10.

o 6.9. 1 Ko­r. 7.22. .

p 5.17.

q Ko­l. 3.23,24.

r Ko­l. 3.24. Hla­b. 62.12.

s Ko­l. 3.11. 1 Ko­r. 12.13.

t Ko­l. 4.1.

1 li­ye­ke­le: ku­mbe, li­nci­phi­se.

u Le­vi 25.43.

v 6.9. 1 Ko­r. 7.22. .

w Jo­ha. 13.13. Jo­be 31.15.

x Ko­l. 3.25. Du­te. 10.17.

y 3.16. 2 Ti­m. 2.1. 1 Jo­ha. 2.14.

z 3.16. 2 Ti­m. 2.1. 1 Jo­ha. 2.14.

a 6.14. Ro­ma 13.12.

b 6.13. Lu­ka 11.22. 2 Ko­r. 10.4.

c 4.14.

d 1 Ko­r. 9.25.

e 1.21.

f 1.21.

g 2.2. Lu­ka 22.53. Jo­ha. 12.31. Ko­l. 1.13.

h 1 Ko­r. 2.6.

i 6.17. Jo­be 29.14. 1 Pe­t. 4.1.

j 5.16.

k Lu­ka 21.36.

l 1 Kho. 18.46. 1 Pe­t. 1.13. Isa. 11.5.

m 6.11. 1 The­s. 5.8. Isa. 59.17.

n Isa. 52.7. Eks. 12.11.

o Ro­ma 10.15.

p 2 Ko­r. 6.7. 1 Jo­ha. 5.4.

q Hla­b. 120.4.

r Ma­t. 13.19.

s 6.11. 1 The­s. 5.8. Isa. 59.17.

t He­b. 4.12. Isa­m. 1.16.

u 5.26. He­b. 6.5.

v 6.20. Ko­l. 4.2-4. Lu­ka 18.1.

w Ju­da 1.20. Ro­ma 8.26.

x Ma­rk. 13.33.

y Se­b. 2.42.

z 1.16. Fi­l. 1.4. 1 Ti­m. 2.1. Se­b. 12.5.

a 2 The­s. 3.1.

b Ko­l. 4.3.

c 2 Ko­r. 3.12. Fi­l. 1.20. Se­b. 4.29.

d 3.4.

e 2 Ko­r. 5.20.

f Se­b. 28.20.

2 esi­se­ma­ke­ta­ne­ni: Gr. esi­se­ke­ta­ne­ni.

g 3.1. & Fi­l. 1.7. Ko­l. 4.3.

h 6.22. Ko­l. 4.7-9.

i Se­b. 20.4.

j 1 Ko­r. 4.2.

k Ko­l. 2.2.

l 1 Pe­t. 5.14.

m 1 Ko­r. 16.22.

a Se­b. 16.1.

b Ja­k. 1.1.

c 1 Ko­r. 1.2. 2 Ko­r. 1.1. Ko­l. 1.2.

d 1 Ko­r. 1.2. 2 Ko­r. 1.1. Ko­l. 1.2.

e Se­b. 16.12.

f Se­b. 20.28. 1 Ti­m. 3.2. Ti­t. 1.7.

g 1 Ti­m. 3.8,12.

h Ro­ma 1.7.

i Ro­ma 1.7.

j Ro­ma 1.8.

1 uku­li­khu­mbu­la: ku­mbe, uku­khu­lu­ma nga­ni.

k Ro­ma 1.8.

l Efe. 6.18.

m Efe. 6.18.

n Ro­ma 12.13.

o 2.12. 4.15. Se­b. 16.12,40.

p Ga­l. 3.3.

q Jo­ha. 6.29. 1 The­s. 1.3.

r Hla­b. 138.8.

s 1.10. 2 Ko­r. 1.14.

t 2 Ko­r. 3.2; 7.3.

2 ngi­la­ni enhli­zi­ywe­ni: ku­mbe, li­la­mi enhli­zi­ywe­ni.

u Efe. 6.20.

v Efe. 6.20.

w 1.13,14,16. Se­b. 20.23; 26.29. 2 Ti­m. 2.9. Fi­li­m. 1.10,13. He­b. 10.34.

x 1.17.

y He­b. 6.16.

z 4.14.

a 4.14.

3 li­nga­ba­hla­nga­nye­li bo­mu­sa wa­mi: ku­mbe, li­nga­ba­hla­nga­nye­li la­mi bo­mu­sa.

b Ro­ma 1.9. 9.1.

c 2.26. 4.1. 1 The­s. 3.6. 2 Ti­m. 1.4. Ro­ma 1.11.

d 4.1. 2.26. Ro­ma 1.11. 1 The­s. 3.6. 2 Ti­m. 1.4.

e 2 Ko­r. 7.15. Ko­l. 3.12. Fi­li­m. 7.

f 1 The­s. 3.12. Efe. 1.8.

g 1 The­s. 3.12. Efe. 1.8.

h Ko­l. 1.9; 3.10. Fi­li­m. 1.6.

i Ko­l. 1.9. 3.10. Fi­li­m. 6.

j Ro­ma 12.2. Efe. 5.10.

4 li­zi­vu­me: ku­mbe, li­hlo­le.

5 ezi­nhle: ku­mbe, eze­hlu­ki­le­yo.

k 1 Ko­r. 5.8.

l Se­b. 24.16; 2 Pe­t. 3.14.

m 1.6.

n Ja­k. 3.18. Jo­ha. 15.5.

o Efe. 2.10.

p Efe. 1.12,14. Ma­t. 5.16.

q 1.25. 1 Ti­m. 4.15.

r 1.7.

s Ko­l. 4.4. Efe. 3.13.

6 esi­go­dlwe­ni: ku­mbe, enku­ndle­ni ka­Ke­sa­ri.

t 1.7.

u 3.18. 2 Ko­r. 11.13.

v 2.3. Ga­l. 5.20. Ro­ma 2.8.

w 1 Ko­r. 9.17.

x Lu­ka 2.34. 1 Ti­m. 2.7. 2 Ti­m. 1.11.

y 1.7.

z 2 Ko­r. 1.11.

a Ro­ma 8.9.

b Ro­ma 8.19.

c Ro­ma 5.5.

d Efe. 6.19.

e Ga­l. 2.20.

f Lu­ka 12.50.

g 2 Ko­r. 5.8.

h 2 Ti­m. 4.6.

i 2.24. Se­b. 20.25.

j Jo­ha. 21.22.

k 1.12.

l 2 Ko­r. 1.14.

m 3.20. Se­b. 23.1.

n Efe. 4.1.

o 4.1. 1 Ko­r. 16.13.

p 2.2. Se­b. 4.32. 1 Ko­r. 1.10.

q Ju­da 1.3.

r 2 The­s. 1.5,6. Lu­ka 21.13.

s 2 The­s. 1.5,6. Lu­ka 21.13.

t 3.10. 2 Ti­m. 2.11,12. 1 Pe­t. 4.13. Ro­ma 8.17.

u Ma­t. 5.12. & Se­b. 5.41.

v 3.10. 2 Ti­m. 2.11,12. 1 Pe­t. 4.13. Ro­ma 8.17.

w Ko­l. 2.1.

x Se­b. 16.19,24. 1 The­s. 2.2.

y 1.7,13.

a Lu­ka 6.24.

b 2 Ko­r. 13.14.

c 1 Ko­r. 3.16.

d Ko­l. 3.12.

e Jo­ha. 3.29.

f 1.27. 3.16; 4.2. Ro­ma 12.16.

g 1.16.

h Ga­l. 5.26.

i Efe. 4.2.

j Ro­ma 12.10.

k Ro­ma 15.2.

l Ma­t. 11.29. Ro­ma 15.3.

m Jo­ha. 1.1,2; 17.5.

n 2 Ko­r. 4.4.

o Hla­b. 62.10.

p Jo­ha. 5.18; 10.33. Jo­ha. 14.28.

q Hla­b. 22.6. Isa. 53.3. Da­n. 9.26. Ma­rk. 9.12. 2 Ko­r. 8.9; 13.4.

r Isa. 42.1. & Ma­t. 20.28.

s Ga­l. 4.4.

t 1 Ko­r. 7.31.

u Hla­b. 22.6. Isa. 53.3. Da­n. 9.26. Ma­rk. 9.12. 2 Ko­r. 8.9; 13.4.

v He­b. 5.8. Ma­t. 26.39,42. Jo­ha. 10.18.

w He­b. 12.2.

x Jo­ha. 10.17.

y Ma­t. 28.18; 1 Ko­r. 11.3.

z Se­b. 2.33. Isa. 53.12. Jo­ha. 17.1. He­b. 2.9.

a Efe. 1.21.

b Efe. 3.14.

c Isa­m. 5.3,13.

d Efe. 1.10.

e Isa­m. 5.3,13.

f Efe. 1.10.

g Isa­m. 5.3,13.

h Eks. 20.4. Isa­m. 20.13,14.

i Jo­ha. 13.13.

j Lu­ka 2.11.

k Ro­ma 14.9.

l 1.5.

m 2.8. 2 Ko­r. 2.9.

n Efe. 6.13.

o Efe. 6.5.

p 1 Ko­r. 15.10. He­b. 13.21. Ja­k. 1.17,18.

q Lu­ka 2.14.

r 1 Pe­t. 4.9. 1 Ko­r. 10.10. Ju­da 1.16.

s Ro­ma 14.1.

t 3.6. Lu­ka 1.6.

1 msu­lwa: ku­mbe, qo­tho.

u Ma­t. 5.45. Efe. 5.1.

v 2 Pe­t. 3.14.

w 1 Pe­t. 2.12.

x Se­b. 2.40. 1 Pe­t. 2.18. Du­te. 32.5.

y Ma­t. 17.17.

z Ma­t. 5.14,16. Efe. 5.8. Za­ga 4.18. Isa­m. 1.20.

a He­b. 4.12.

b 2 Ko­r. 1.14.

c Ga­l. 2.2. 1 Ko­r. 9.24.

d 1 The­s. 3.5. Ga­l. 4.11.

e 2 Ti­m. 4.6. 1 The­s. 2.8. 1 Jo­ha. 3.16.

f Lu­ka 1.23. Ro­ma 15.16.

g 2 Ko­r. 7.4. Ko­l. 1.24.

h Se­b. 16.1. 1 The­s. 3.2.

i Hla­b. 55.13. 1 Ko­r. 16.10.

j 4.3.

k 2 Ti­m. 3.2. 2 Ti­m. 1.15; 4.10,16.

l 1 Ko­r. 10.24.

m 2 Ko­r. 2.9. 2 Ti­m. 3.10.

n 1 Ko­r. 4.17. 1 Ti­m. 1.2. 2 Ti­m. 1.2.

o 1.25. Fi­li­m. 1.22.

p 4.18. Ko­l. 1.7; 4.12. Fi­li­m. 1.23.

q 4.3.

r 2 Ko­r. 8.23.

s Fi­li­m. 1.2.

t 2 Ko­r. 8.23.

u 4.18. 2 Ko­r. 11.9.

v 1.8.

w Ma­t. 26.37. Ma­rk. 14.33.

x 2 Ti­m. 1.17.

y Ro­ma 16.2.

z Lu­ka 7.2. 1 Ti­m. 5.17. Se­b. 28.10.

a 1 Ko­r. 16.16.

b 4.10. 1 Ko­r. 16.17.

a 4.8. 2 Ko­r. 13.11. Efe. 6.10. 1 The­s. 4.1. 2 The­s. 3.1.

b 4.4. 1 The­s. 5.16. Ro­ma 12.12. 2 Ko­r. 6.10. Ja­k. 1.2. 1 Pe­t. 4.13.

c 2 Pe­t. 1.12.

d Hla­b. 22.16,20. Isa. 56.10. Ma­t. 15.26. Ga­l. 5.15.

e 2 Ko­r. 11.13.

f Ga­l. 5.2.

g Ro­ma 2.29. Ko­l. 2.11.

h Se­b. 27.23.

i Jo­ha. 4.23,24. Ro­ma 1.9. Ro­ma 7.6.

j Ga­l. 6.14.

k 2 Ko­r. 11.18,21.

l Ge­n. 17.12.

m 2 Ko­r. 11.22.

n Ro­ma 11.1.

o 2 Ko­r. 11.22.

p Ro­ma 11.1.

q Se­b. 22.3. Ga­l. 1.13,14.

r Se­b. 8.3.

s Ro­ma 10.5.

t 2.15.

u Ma­t. 13.44.

v Ro­ma 9.20.

w Isa. 53.11. Je­r. 9.23,24. Jo­ha. 17.3. 1 Ko­r. 2.2. Ko­l. 2.3. 2 Pe­t. 1.3. 2 Ko­r. 5.16.

x Lu­ka 9.25.

y Ro­ma 10.3,5.

z Ro­ma 10.3,5.

a Ro­ma 1.17; 3.21,22; 9.30; 10.6. Ga­l. 2.16. 1 Ko­r. 1.30.

b Ma­rk. 11.22.

c Ro­ma 10.3,5.

d Ro­ma 1.4. Ro­ma 6.4.

e 1.28. 2 Ko­r. 1.5.

f 3.21.

g Se­b. 26.7.

h 1 Ti­m. 6.12,19. 1 Ko­r. 13.12.

i He­b. 11.40; 12.23. He­b. 5.9.

j Ro­ma 9.30. 1 Ko­r. 9.24.

k 4.10. Ro­ma 5.12.

l Ro­ma 9.30. 1 Ko­r. 9.24.

m Ro­ma 9.30. 1 Ko­r. 9.24.

n Hla­b. 45.10. Lu­ka 9.62. He­b. 6.1.

o 1 Ko­r. 9.24,26.

p 1 Ko­r. 9.24,26.

q 1 Ko­r. 9.24.

r He­b. 3.1. Ko­l. 3.1,2.

s 1 Ko­r. 2.6. Ma­t. 5.48. 1 Ko­r. 14.20. He­b. 5.14.

t Ga­l. 5.10.

u 1 Ko­r. 14.6.

v Ma­t. 12.28.

w Ga­l. 6.16. 2 Ko­r. 10.13.

x Ga­l. 6.16. 2 Ko­r. 10.13.

y 2.2.

z 4.9. 1 Ko­r. 4.16.

a 1 Pe­t. 5.3. 1 Ko­r. 10.6.

b 1.15,16. 2 Ko­r. 11.13.

c 2 Ko­r. 11.15. 2 Pe­t. 2.3. 2 The­s. 1.9. 2 Pe­t. 2.1.

d Ro­ma 16.18. 1 Ti­m. 6.5. Ti­t. 1.11,12.

e 2 Ko­r. 11.12. Ga­l. 6.13.

f 2 Ko­r. 4.2.

g Ko­l. 3.2. Ro­ma 8.5.

h 1.27.

i Efe. 2.6. Ko­l. 3.1. He­b. 11.16; 13.14. Za­ga 15.24.

j Se­b. 1.11.

k 1 Ko­r. 1.7.

l 2 Ko­r. 11.13,14,15. 1 Ko­r. 4.6. 1 Ko­r. 15.51.

m 1 Ko­r. 15.43,48,49,53. Ko­l. 3.4.

n 3.10. Ro­ma 8.29.

o Efe. 1.19. Ko­l. 1.29.

p 1 Ko­r. 15.28.

a 1.8.

b 2 Ko­r. 1.14.

c 1 The­s. 2.19.

d 1 The­s. 2.19.

e Za­ga 16.31; 17.6.

f 1.27. 1 Ko­r. 16.13. 1 The­s. 3.8.

g 2.2.

h 2.20. 1 Ti­m. 1.2. Ti­t. 1.4.

i 1.27. Ro­ma 16.2,3,6,12.

j 2.25. 2 Ko­r. 8.23.

k Eks. 32.32. Hla­b. 69.28. Da­n. 12.1. Lu­ka 10.20. Isa­m. 3.5.

l 3.1.

m Ja­k. 3.17. 1 Ti­m. 3.3. Ti­t. 3.2. 1 Pe­t. 2.18.

n Ro­ma 13.11. 1 Ko­r. 16.22. 2 The­s. 2.2.

o Ma­t. 6.25. Za­ga 16.3.

p 1 Ti­m. 2.1. Efe. 1.16.

q 1 Ti­m. 2.1. Efe. 1.16.

r 1 Ti­m. 2.1. Efe. 1.16.

s Ro­ma 5.1. Ko­l. 3.15. Jo­ha. 14.27. Ro­ma 1.7; 14.17. Ga­l. 5.22.

t 2 Ko­r. 2.11.

u Ro­ma 5.1. Ko­l. 3.15. Jo­ha. 14.27. Ro­ma 1.7; 14.17. Ga­l. 5.22.

v 3.1.

w 1 Ti­m. 2.2.

x 2 Ko­r. 6.6.

y 1 The­s. 5.22.

z 3.17.

a Ko­l. 2.6. 1 The­s. 4.1.

b Ro­ma 15.33.

c 2 Ko­r. 11.9.

d 3.12.

e 2.30.

f Ma­rk. 12.44.

g 1 Ti­m. 6.6.

h 1 Ko­r. 4.11. 2 Ko­r. 6.10; 11.27.

i Jo­ha. 15.5. 2 Ko­r. 12.9.

j 1 Ti­m. 1.12. 2 Ti­m. 4.17. He­b. 11.34. Ko­l. 1.11.

k 1.7. Isa­m. 1.9.

l 1.5.

m Se­b. 16.12.

n 2 Ko­r. 11.8,9.

o Ja­k. 1.17.

p Se­b. 17.1.

q 4.19. Se­b. 6.3; 20.34. Ro­ma 12.13. Efe. 4.29. Ti­t. 3.14.

r 2 Ko­r. 9.5.

s Ro­ma 1.13; 15.28. Ti­t. 3.14.

t Ma­t. 6.2.

u 2.25.

v Efe. 5.2.

w He­b. 13.16.

x Ro­ma 14.18. 1 Pe­t. 2.5. 2 Ko­r. 9.12.

y Hla­b. 23.1. 2 Ko­r. 9.8.

z Efe. 3.16.

a 2 Ko­r. 8.19.

b Ga­l. 1.4.

c Ro­ma 16.27. Ro­ma 11.36.

d Ga­l. 1.2.

e 2 Ko­r. 13.13. He­b. 13.24.

f 1.13.

g Ro­ma 16.20.

a 1.2. Efe. 1.1,2.

b He­b. 13.23.

c Fi­l. 1.1.

d 1.9. 1.4, Efe. 1.16,15.

e 1.23. Ti­t. 2.13.

f 2 Ti­m. 4.8. 1 Pe­t. 1.4.

g Efe. 1.13.

h 1.23. Ma­t. 24.14.

i 1.10. Jo­ha. 15.5.

j 2 Ko­r. 6.1. Efe. 3.2. Ju­da 1.4. Se­b. 13.43.

k 4.12. Fi­li­m. 1.23. Fi­l. 2.25; 4.18.

l 4.7.

m 4.7.

n 1 Ko­r. 4.2.

o Ro­ma 15.30.

p Ro­ma 14.17.

q 1.9. 1.4. Efe. 1.16,15.

r 1 Ko­r. 1.5.

s 2.2; 3.10. Efe. 1.17. Efe. 5.17. Fi­l. 1.9.

t 4.5. 1.28. 3.16. 1 Ko­r. 12.8. Efe. 1.8.

u Ma­rk. 12.33.

v Efe. 4.1.

w 1 The­s. 4.1.

x 1.10. Jo­ha. 15.5.

y Ti­t. 3.14.

z 2 Ko­r. 9.8. He­b. 13.21. Se­b. 9.36.

a 2 Pe­t. 3.18.

b Efe. 3.16. & Fi­l. 4.13.

c Efe. 4.2.

d Se­b. 5.41.

e 3.17. Efe. 5.20.

f 2 Ko­r. 3.6.

g Ma­t. 25.34. & Se­b. 8.21.

h Ma­t. 25.34. & Se­b. 8.21.

i 1 The­s. 1.10.

j Lu­ka 22.53. Efe. 6.12.

k Se­b. 26.18.

l 1 The­s. 2.12. 2 Pe­t. 1.11.

m Ma­t. 3.17. Efe. 1.6.

n Efe. 1.7.

o Se­b. 20.28.

p Se­b. 5.31.

q 2 Ko­r. 4.4.

r 1 Ti­m. 1.17.

s 1.17,18. Isa­m. 3.14.

t Lu­ka 2.7.

u Jo­ha. 1.3.

v He­z. 10.1.

w Efe. 1.21.

x 2.10,15. Efe. 3.10.

y 1 Pe­t. 3.22. Ro­ma 8.38.

z Efe. 1.21.

a 2.10,15. Efe. 3.10.

b Jo­ha. 1.3.

c Ro­ma 11.36.

d 1 Ko­r. 8.6. He­b. 1.10.

e Ro­ma 11.36.

f 1.17,18. Isa­m. 3.14.

g Jo­ha. 1.1.

h Jo­ha. 1.3.

i 2 Pe­t. 3.5.

j Efe. 1.22,23.

k 1.17,18. Isa­m. 3.14.

l Ge­n. 49.3. Du­te. 21.17.

m Ge­n. 49.3. Du­te. 21.17.

n Isa­m. 1.5. Ro­ma 8.29. He­b. 1.6. Se­b. 26.23. 1 Ko­r. 15.20,23.

o 1.17,20.

1 ezi­ntwe­ni zo­nke: ku­mbe, ku­bo bo­nke.

p Lu­ka 12.32.

q 2.9.

r Efe. 1.23. Efe. 4.10. Jo­ha. 1.16.

s Efe. 2.14-16.

t Ro­ma 3.25.

u 2 Ko­r. 5.18. Ro­ma 5.10. 1 Jo­ha. 2.2.

v 1.17,20.

w Efe. 1.10.

x Lu­ka 2.14.

y Efe. 2.1,2.

z Efe. 2.1,2.

a Efe. 2.12.

b Ro­ma 5.10. Efe. 2.15,16.

c Ti­t. 1.16.

d 1.28. Ju­da 1.24. Efe. 1.4; 5.27.

e 1 Ko­r. 1.8. 1 Ti­m. 3.10.

f Jo­ha. 8.31; 15.6. Se­b. 11.23; 14.22. Ro­ma 2.7. He­b. 3.6.

g Efe. 3.17.

h 1 Ko­r. 7.37.

i 1.5.

j 1.6. Ro­ma 10.18. Ma­rk. 16.15.

k Ro­ma 8.22.

l 1.25. 2 Ko­r. 3.6. Efe. 3.7.

m Ma­t. 5.12. & Fi­l. 2.17.

n Efe. 3.1,13.

o 2 Ko­r. 1.5. 2 Ti­m. 1.8.

p 2 Ko­r. 1.6; 12.15. 2 Ti­m. 2.10.

q Efe. 1.23.

r 1.25. 2 Ko­r. 3.6. Efe. 3.7.

s Efe. 3.2. 1 Ko­r. 9.17.

t 4.3. Ro­ma 16.25,26.

u Efe. 3.5.

v 4.3. Ro­ma 16.25,26.

w Ma­t. 13.11.

x Efe. 3.3.

y Efe. 1.7,18; 3.8. Efe. 3.16.

z 4.3. Ro­ma 16.25,26.

a 1 Ti­m. 1.1.

b 3.16. Se­b. 20.20,31.

c 3.16. Se­b. 20.20,31.

d 1.9.

e 1.22. 2 Ko­r. 11.2.

f Efe. 4.13. He­b. 5.14. Ma­t. 5.48.

g 1 Ko­r. 15.10.

h 2.1. 4.12. Lu­ka 13.24.

i Efe. 1.19. Efe. 3.20.

j Ga­l. 2.8; 3.5.

a 1 Ko­r. 10.1.

b Isa. 7.13. He­b. 10.32.

c 4.13,15,16. Isa­m. 1.11; 3.14.

d Se­b. 18.23.

e 4.8. 2 The­s. 2.17. 2 Ko­r. 1.4-6. 1 The­s. 3.2,7; 4.18; 5.11. Efe. 6.22.

f 3.14.

g Ro­ma 2.4.

h 1 The­s. 1.5. He­b. 6.11; 10.22. Lu­ka 1.1.

i 1.9. Efe. 1.17.

j 4.3. 1 Ko­r. 4.1.

k 1 Ko­r. 15.24. Efe. 5.20. Ja­k. 1.27; 3.9. 1 The­s. 1. 3.

l 1 Ko­r. 1.24; 2.6,7. Efe. 1.8. Lu­ka 11.49.

m Fi­l. 3.8.

n 2.8,18. Efe. 5.6. .

o Ja­k. 1.22.

p Ro­ma 16.18.

q 1 Ko­r. 5.3. 1 The­s. 2.17.

r 1 Ko­r. 14.40.

s 1 Pe­t. 5.9.

t 1 The­s. 4.1.

u 1 The­s. 4.1.

v Fi­l. 4.9.

w 1 The­s. 4.1.

x 1.23. Efe. 3.17. Ju­da 1.12.

y Se­b. 20.32. Efe. 2.20. Ju­da 1.20. 1 Ko­r. 3.9.

z 4.2.3.17.

a 2.4,18. Ma­t. 24.4.

b 2.22. Ga­l. 1.14.

c Jo­ha. 1.14.

d 1.19.

e 2.17. Jo­ha. 2.21.

f 4.12. Jo­ha. 1.16. Efe. 3.19.

g Efe. 1.21. Ma­t. 28.18.

h 2.15. 1.16.

i 2.15. 1.16.

j Ro­ma 2.29. Se­b. 15.1. Fi­l. 3.3. Efe. 2.11.

k 3.8,9. Ro­ma 6.6. Efe. 4.22.

l Ro­ma 6.4.

m 3.1. Ro­ma 6.5.

n Ma­rk. 11.22.

o Efe. 1.19.

p Se­b. 2.24.

q Efe. 2.5.

r Efe. 2.15,16. Ro­ma 7.4.

s Hla­b. 51.1.

t 2.20. Lu­ka 2.1.

u Jo­ha. 1.29.

v Ge­n. 3.15. Hla­b. 68.18. Isa. 53.12. Ma­t. 12.29. Jo­ha. 12.31. Efe. 4.8. He­b. 2.14.

w 2.15. 1.16.

x 2.15. 1.16.

y Ge­n. 3.15. Hla­b. 68.18. Isa. 53.12. Ma­t. 12.29. Jo­ha. 12.31. Efe. 4.8. He­b. 2.14.

z 2 Ko­r. 2.14 .

a Efe. 2.16.

b Ro­ma 14.3,10,13.

c 2.21. Ro­ma 14.17. 1 Ko­r. 8.8. 1 Ti­m. 4.3. He­b. 9.10; 13.9. Le­vi 11.2.

d Le­vi 23.2. Ro­ma 14.5.

e Na­ni 28.11. Ga­l. 4.10.

f Ma­rk. 2.28.

g He­b. 8.5; 10.1.

h 2.9.

i 2.8.

1 ngo­bu­qi­li: ku­mbe, ngo­ku­li­gwe­ba.

j He­z. 13.3. 1 Ti­m. 1.7.

k 1 Ko­r. 4.6.

l Isa­m. 3.11.

m Efe. 4.15,16.

n Efe. 4.15,16.

o 3.14.

p 2 Pe­t. 1.11.

q Efe. 4.15,16.

r Jo­ha. 15.5.

s 1 Ko­r. 3.6.

t 3.3. Ro­ma 6.2.

u Ga­l. 4.9.

v 2.14.

w 1 Ko­r. 7.1. 1 Ti­m. 4.3.

x 2.16.

y Ma­t. 15.17.

z 1 Ko­r. 15.42.

a 2.8. Ma­t. 15.9.

b 2.8. Ma­t. 15.9.

c 1 Ti­m. 4.8.

d 2.18. Efe. 4.2.

e 2.18. Efe. 4.2.

a 2.12.

b Fi­l. 3.20. Fi­l. 3.14.

c Ro­ma 8.34. Efe. 1.20.

d Fi­l. 3.20. Fi­l. 3.14.

e 2.20. Ro­ma 6.2. .

f Jo­ha. 11.25. 1 Ko­r. 15.45.

g 1 Jo­ha. 2.28; 3.2. Ti­t. 2.13.

h 1 Ko­r. 15.43. Fi­l. 3.21.

i Ro­ma 8.13. Ga­l. 5.24.

j Ro­ma 6.13.

k Efe. 5.3.

l Efe. 5.3.

m Ro­ma 1.26.

n 1 The­s. 4.5.

o 1 The­s. 4.5.

p Efe. 5.3.

q Efe. 5.5. Jo­be 31.25,26.

r Efe. 5.6.

s Efe. 2.2.

t Efe. 5.5. Jo­be 31.25,26.

u Efe. 4.17. Efe. 5.8.

v Efe. 2.2.

w Efe. 4.22.

x Efe. 4.31.

y Efe. 4.31.

z Efe. 4.31.

a Efe. 4.31.

b Efe. 4.29; 5.4.

c Le­vi 19.11. Efe. 4.25. Hla­b. 15.2.

d Efe. 4.22.

e Ro­ma 6.6.

f 3.10. Efe. 4.24.

g Ro­ma 6.4.

h Efe. 4.23.

i 1.9.

j Ro­ma 8.29.

k Efe. 2.10.

l Ro­ma 1.16.

m 1 Ko­r. 12.13.

n Ga­l. 5.6; 6.15.

o Se­b. 28.2.

p 1 Ko­r. 12.13.

q Efe. 1.23.

r 3.10. Efe. 4.24.

s Lu­ka 18.7.

t 1 The­s. 1.4.

u Fi­l. 2.1. Lu­ka 1.78. 2 Ko­r. 6.12. Fi­l. 1.8. 1 Jo­ha. 3.17.

v Efe. 4.32.

w Efe. 4.32.

x Efe. 4.2.

y Efe. 4.2.

z Efe. 4.2.

a Efe. 4.2.

b Efe. 4.32.

c Efe. 4.32.

d 1 Pe­t. 4.8.

e 3.12.

f 2.2. Jo­ha. 13.34. & Ro­ma 13.8. Efe. 5.2.

g 2.19. Efe. 4.3.

h He­b. 6.1. Jo­ha. 17.23.

i Fi­l. 4.7.

j 1 Ko­r. 7.15.

k Efe. 2.16. 1 Ko­r. 10.17.

l 3.17.

m 1.9.

n 1.28.

o 1.28.

p 1.28.

q Efe. 5.19.

r 4.6. Efe. 4.29.

s 3.23. 1 Ko­r. 10.31.

t 1.12. 3.15. 2.7; 4.2. Efe. 5.20.

u 4.1. Efe. 5.22;6.9.

v Efe. 5.4. Efe. 5.22.

w Efe. 5.25,28,33.

x Efe. 4.31.

y Efe. 6.1.

z 3.22. Efe. 5.24.

a Ro­ma 14.18.

b Efe. 6.4.

c Efe. 6.5,6.

d 3.22. Efe. 5.24.

e Efe. 6.5,6.

f Efe. 6.5,6.

g 3.23. 1 Ko­r. 10.31.

h Efe. 6.6. Ma­rk. 12.30,33.

i Efe. 6.7.

j Efe. 6.8.

k Ma­t. 25.34.

l Efe. 6.5,6.

m Efe. 6.7.

n Hla­b. 62.12.

o Efe. 6.9.

a Efe. 6.9.

b 2 Ko­r. 8.14.

c 4.4. Efe. 6.18-20.

d Ro­ma 12.12. Se­b. 2.42.

e Lu­ka 18.1.

f Ma­t. 24.42.

g 3.17. 2.7. 1 The­s. 5.18.

h Efe. 6.19. 1 The­s. 5.25. 2 The­s. 3.1.

i Se­b. 14.27.

j 1.26; 2.2. Ma­t. 13.11. 1 Ko­r. 4.1. Efe. 3.4; 6.19.

k Efe. 6.20.

l Fi­l. 1.13.

m Efe. 5.15,17.

n 1.9.

o Ma­rk. 4.11.

p Efe. 5.16.

q 3.16. Efe. 4.29.

r Ma­rk. 9.50. Ma­t. 5.37.

s 1 Pe­t. 3.15.

t 4.9, Efe. 6.21,22.

u 1.7.

v 1.7.

w 2.2.

x Fi­li­m. 1.10.

y 1 Ko­r. 4.2.

z 4.9.

a 4.10,12,14. Fi­li­m. 1.23,24. Se­b. 19.29.

b Ro­ma 16.7.

c Se­b. 12.12.

d Se­b. 15.37,39.

e Se­b. 4.36.

f 2 Ti­m. 4.11.

g Se­b. 1.23; 18.7.

h Ga­l. 2.12.

i 2 Ko­r. 8.23.

j 1.7.

k 4.9.

l Ro­ma 15.30.

m Fi­l. 3.15.

n 2.10.

o 1 The­s. 4.3.

p 2 Ko­r. 7.7,11.

q 2.1.

r 2 Ti­m. 4.11. Fi­li­m. 1.24. Se­b. 16.10-13; 20.5. 28.16.

s 2 Ti­m. 4.10. Fi­li­m. 1.24.

t 2.1.

u Ro­ma 16.5.

v Ro­ma 16.22. 1 Ko­r. 5.9. 2 Ko­r. 7.8. 1 The­s. 5.27. 2 The­s. 3.14.

w 1 The­s. 5.27.

x 2.1.

y Fi­li­m. 1.2.

z 1 Ko­r. 16.21.

a He­b. 13.3.

b Fi­l. 1.7.

c 2 Ti­m. 4.22. Ti­t. 3.15. He­b. 13.25.

a 1.2. 2 The­s. 1.1,2.

b Se­b. 15.34.

c 3.6. Se­b. 16.1.

d Se­b. 17.1.

e Ro­ma 1.7.

f 3.9. Ro­ma 1.8,9. & Efe. 5.20.

g Fi­l. 1.3.

h 2.13; 5.17. Ro­ma 1.9.

i 2 The­s. 1.11. Ja­k. 2.17,22.

j 3.6. Jo­ha. 6.29. Ga­l. 5.6. 2 The­s. 1.3. Fi­li­m. 1.5. Ti­t. 3.8. 1 Ti­m. 1.14. Fi­l. 1.6.

k He­b. 6.10.

l 3.6. Jo­ha. 6.29. Ga­l. 5.6. 2 The­s. 1.3. Fi­li­m. 1.5. Ti­t. 3.8. 1 Ti­m. 1.14. Fi­l. 1.6.

m 2 The­s. 3.5. Ro­ma 2.7.

n Ko­l. 2.2.

o Ko­l. 3.12.

p Ko­l. 3.12.

q 1 Ko­r. 2.4.

r 1 Ko­r. 2.4.

s 2 Ko­r. 6.6.

t 1 Ko­r. 2.4.

u Ko­l. 2.2. He­b. 2.3.

v 2.10. 2 The­s. 3.7.

w 2.14. 1 Ko­r. 4.16. 2 The­s. 3.7,9.

x Se­b. 17.5-10.

y Se­b. 5.41. He­b. 10.34.

z Se­b. 13.52.

a Se­b. 13.52.

b 4.10. 1 Ko­r. 10.6.

c Se­b. 19.21.

d Se­b. 19.21.

e Ro­ma 10.18.

f Se­b. 19.21.

g Se­b. 19.21.

h Ro­ma 1.8. 16.19. 2 The­s. 1.4.

i 2.1. Se­b. 13.24.

j Se­b. 15.19.

k 1 Ko­r. 12.2. & Ga­l. 4.8.

l Se­b. 14.15. Hla­b. 42.2.

m 1 Jo­ha. 5.20.

n 1 Ko­r. 1.7. Ro­ma 2.7.

o 2 The­s. 1.10. Ma­t. 16.27.

p 4.16.

q Se­b. 2.24.

r Ko­l. 1.13.

s 5.9. Ma­t. 3.7.

a 1.9.

b Se­b. 14.5.

c Se­b. 16.22.

d Se­b. 4.29. 2 Ti­m. 1.12.

e Se­b. 17.2,3.

f Ko­l. 2.1.

g Se­b. 13.15.

h 2 Ko­r. 6.8.

i 4.7. Ga­l. 5.19.

j 2.5. 2 Ko­r. 4.2; 11.13. 2 Ko­r. 2.17.

k 1 Ti­m. 1.12.

l Ga­l. 2.7. Ti­t. 1.3.

m Ga­l. 1.10.

n Ro­ma 8.27.

o Ga­l. 1.10.

p Jo­ha. 15.22.

q 2 Ko­r. 7.2. Se­b. 20.33.

r 3.10. Ro­ma 1.9.

s Jo­ha. 5.41,44; 12.43.

t 1 Ko­r. 9.4,6,12,18. 2 The­s. 3.9.

u 2.9. 2 Ko­r. 11.9.

1 sa­si­nga­ba ngu­mthwa­lo: ku­mbe, sa­si­nga­se­be­nzi­sa igu­nya.

v 1 Ko­r. 9.1.

w 2 Ti­m. 2.24.

x 2.11. Isa. 49.23. Ga­l. 4.19.

y 2 Ko­r. 12.15. & Fi­l. 2.17.

z 2 Ko­r. 11.27. 2 The­s. 3.8.

a 4.11. 2 The­s. 3.8. Se­b. 18.3.

b 3.10. Ma­rk. 5.5. 1 Ti­m. 5.5. 2 Ti­m. 1.3. Ma­rk. 4.27. Lu­ka 2.37. Se­b. 20.31; 26.7. 2 The­s. 3.8. Li­lo 2.18. & Isa­m. 4.8.

c 2.6. 2 Ko­r. 11.9; 12.13,14. 2 The­s. 3.8.

d 1.5.

e 2.5.

f 1.5.

g Lu­ka 1.75.

h Lu­ka 1.75.

i 5.23. 3.13.

j 5.14.

k 2.7,17. 1 Ko­r. 4.14.

l 4.1. Efe. 4.1.

m 5.24. 2 The­s. 2.14. 1 Pe­t. 5.10. Ro­ma 8.28,30; 2 Pe­t. 1.3.

n Ko­l. 1.13.

o 1.3.

p He­b. 4.2. Ro­ma 10.17.

q Ga­l. 4.14.

r 1.6.

s Ga­l. 1.22. 1 Ko­r. 11.16.

t 3.4. Se­b. 17.5. 2 The­s. 1.4,5.

u He­b. 10.32-34.

v Se­b. 2.23; 3.15; 5.30; 7.52.

w Ma­t. 5.12. Ma­t. 21.35. Se­b. 7.52.

2 asi­zi­nge­la: ku­mbe, asi­xo­tshe­la pha­ndle.

x 4.1. Ro­ma 8.8.

y Esta 3.8.

z Se­b. 13.45,50; 14.4,19; 17.5,13; 18.12; 19.33; 22.21,22.

a Ge­n. 15.16. Ma­t. 23.32.

b 5.9.

c Ma­t. 12.28.

d 2.7,11.

e 2 Ko­r. 7.8.

f 1 Ko­r. 5.3. Ko­l. 2.5.

g 3.10.

h 1 Ko­r. 5.5.

i Ro­ma 15.22. Ro­ma 1.13.

j Fi­l. 4.1.

k Fi­l. 4.1.

l 2 The­s. 1.4.

m 3.13; 4.15; 5.23. Ma­t. 24.3,27,37,39. 1 Ko­r. 15.23. 2 The­s. 2.1,8. Ja­k. 5.7,8. 1 Jo­ha. 2.28. 2 Pe­t. 1.16; 3.4,12,14.

a 3.5.

b 1 Ko­r. 9.12. 2 Ko­r. 2.13.

c Se­b. 17.15,16. Se­b. 16.1.

d Se­b. 17.15,16. Se­b. 16.1.

e Ro­ma 16.21. 1 Ko­r. 16.10. 2 Ko­r. 1.19. Fi­l. 2.19.

f He­b. 13.23.

g Ro­ma 16.21. 1 Ko­r. 16.10. 2 Ko­r. 1.19. Fi­l. 2.19.

h 2 Ko­r. 8.23.

i Ro­ma 16.25.

j Ko­l. 2.2.

k Se­b. 9.16; 14.22. 1 Ko­r. 4.9. 1 Pe­t. 4.12.

l Se­b. 9.16; 14.22. 1 Ko­r. 4.9. 1 Pe­t. 4.12.

m 2.14.

n 3.5.

o Ma­t. 4.3.

p 1 Ko­r. 7.5. 2 Ko­r. 11.3.

q Fi­l. 2.16. Ga­l. 4.11. Ga­l. 2.2.

r 1.1. Se­b. 18.1,5. 2 Ko­r. 7.6,9.

s 1.3.

t 1 Ko­r. 11.2.

u Fi­l. 1.8.

v Fi­l. 1.8.

w 2 Ko­r. 1.4.

x Ko­l. 2.2.

y 1 Ko­r. 7.26.

z Ro­ma 7.9.

a Fi­l. 4.1.

b 1.2.

c 2.9. 2 Ti­m. 1.3. Se­b. 26.7.

d 2.9. 2 Ti­m. 1.3. Se­b. 26.7.

e 2.17.

f 2 Ko­r. 13.9,11.

g 3.13.

h Lu­ka 1.79.

i 4.1,10.

j 4.9. 2 Pe­t. 1.7.

k 5.15. Ga­l. 6.10.

l Ja­k. 5.8. Ro­ma 16.25. Hla­b. 31.24. 1 Ko­r. 1.8. 2 The­s. 2.17; 3.3.

m 5.23. Lu­ka 1.6. Fi­l. 1.10.

n 3.13.

o 2.19.

p 4.14. Ze­k. 14.5. Ju­da 1.14.

a 2 The­s. 3.1. Fi­l. 3.1.

b 5.12. 2 The­s. 2.1.

1 si­ya­li­nce­nga: ku­mbe, si­ya­li­ce­la.

c 2.11. 4.18 & 5.11 & 5.14. 2 The­s. 3.12. 1 Ti­m. 2.1. 2 Ti­m. 4.2. Ti­t. 1.9; 2.6,15. He­b. 3.13; 10.25. 1 Pe­t. 5.12. Ju­da 1.3.

2 si­li­khu­tha­za: ku­mbe, si­li­nce­nga.

d Fi­l. 4.9. Ko­l. 2.6. 1 Ko­r. 11.2.

e 2.12. Efe. 4.1.

f 2.15. Ro­ma 8.8. 1 Ko­r. 7.32.

g 4.10. 3.12.

h Fi­l. 4.9. Ko­l. 2.6. 1 Ko­r. 11.2.

i 5.18. Ro­ma 12.2. Efe. 6.6. Ko­l. 4.12. He­b. 10.36. 1 Pe­t. 2.15; 3.17; 4.2,19. 1 Jo­ha. 2.17. Ro­ma 2.18. Efe. 5.17.

j 4.4,7. Ro­ma 6.19,22. He­b. 12.14.

k 1 Ko­r. 6.18. & Efe. 5.3.

l Lu­ka 21.19.

m 1 Pe­t. 3.7. 2 Ko­r. 4.7.

n 4.4,7. Ro­ma 6.19,22. He­b. 12.14.

o Ro­ma 1.24.

p Ko­l. 3.5.

q Ko­l. 3.5.

r Efe. 4.17,18.

s Hla­b. 79.6. 2 The­s. 1.8. 1 Ko­r. 15.34. Hlu. 2.10.

3 aqi­le: ku­mbe, aci­nde­ze­le, ku­mbe, ehlu­le.

t 1 Ko­r. 6.8.

u 2 The­s. 1.8.

v 1 Ti­m. 5.21. 2 Ti­m. 2.14; 4.1. He­b. 2.6. Lu­ka 16.28.

w Ro­ma 1.7.

x 2.3. Ga­l. 5.19.

y 1 Pe­t. 1.14,15. Le­vi 11.44.

z 4.4,7. Ro­ma 6.19,22. He­b. 12.14.

a Lu­ka 10.16.

4 uku­de­le­la: ku­mbe, ukwa­la.

b 1 Jo­ha. 3.24; 4.13. 1 Ko­r. 2.10; 7.40.

c He­b. 13.1.

d 5.1.

e 5.1.

f Jo­ha. 13.34.

g 1.7.

h Se­b. 16.12.

i 4.1. 3.12.

j 2 Ko­r. 5.9.

k Za­ga 17.14. 2 The­s. 3.12.

l 2 The­s. 3.11. 1 Pe­t. 4.15.

m Jo­ha. 16.32.

n 2.9. Efe. 4.28.

o 5.22. Ro­ma 13.13. So 2 Ko­r. 8.21. Ko­l. 4.5. 1 Pe­t. 2.12.

p 5.22. Ro­ma 13.13. So 2 Ko­r. 8.21. Ko­l. 4.5. 1 Pe­t. 2.12.

q 1 Ko­r. 14.40.

r Ma­rk. 4.11.

s 1 Ko­r. 10.1.

t 4.14,15. Ma­t. 27.52.

u Le­vi 19.28. Du­te. 14.1,2. 2 Sa­m. 12.20.

v Efe. 2.12.

w 1 Ko­r. 15.13. 2 Ko­r. 4.14. Isa­m. 1.18.

x 4.14,15. Ma­t. 27.52.

y 3.13. 1 Ko­r. 15.18.

z 1 Kho. 13.17.

a 4.17. 1 Ko­r. 15.51.

b 2.19.

c Se­b. 10.42.

d 4.14,15. Ma­t. 27.52.

e Ma­t. 16.27.

f 1.10. 2 The­s. 1.7.

g Ju­da 1.9.

h 1 Ko­r. 15.52.

i 1 Ko­r. 15.23. Lu­ka 14.14.

j 4.15.

k 2 Ko­r. 12.2.

l Se­b. 1.9. Isa­m. 11.12.

m Jo­ha. 12.26.

n 3.2,7; 5.11. 2 The­s. 2.17. Ko­l. 2.2.

a Se­b. 1.7.

b 4.9.

c Lu­ka 17.24.

d Ma­t. 24.43. 2 The­s. 2.2.

e Lu­ka 12.20.

f Lu­ka 21.34. Jo­be 15.21. Hla­b. 35.8. .

g 2 The­s. 1.9.

h Isa. 13.8.

i Ro­ma 13.12,13. 1 Jo­ha. 2.8.

j Lu­ka 17.24.

k Ma­t. 24.43. 2 The­s. 2.2.

l Lu­ka 16.8.

m Se­b. 26.18.

n 5.10. Ma­t. 25.5. Ro­ma 13.11.

o 5.10. Ma­t. 24.42.

p 5.8. 2 Ti­m. 4.5. 1 Pe­t. 1.13; 4.7; 5.8. 1 Ko­r. 15.34.

q 5.10. Ma­t. 25.5. Ro­ma 13.11.

r Lu­ka 21.34. Ro­ma 13.13. Efe. 5.14.

s Jo­ha. 2.10.

t Se­b. 2.15. 2 Pe­t. 2.13.

u Lu­ka 16.8.

v 5.8. 2 Ti­m. 4.5. 1 Pe­t. 1.13; 4.7; 5.8. 1 Ko­r. 15.34.

w Isa. 59.17. Efe. 6.14,16,17.

x Jo­ha. 15.16. 1 Pe­t. 2.8.

y 2.16. 1.10.Ro­ma 5.9; 9.22.

z 2 The­s. 2.14. He­b. 10.39. Efe. 1.14.

a Ro­ma 14.9.

b 5.10. Ma­t. 24.42.

c 5.10. Ro­ma 13.11. Ma­t. 25.5.

d 4.18.

e Se­b. 9.31. Ro­ma 14.19.

f 1 Ko­r. 16.18. 1 Ko­r. 16.16.

g 1 Ti­m. 5.17.

h 5.14. 2 The­s. 3.15.

i Ma­rk. 9.50.

1 si­ya­li­khu­tha­za: ku­mbe, si­ya­li­nce­nga.

j 5.14. 2 The­s. 3.15.

k 2.11. He­b. 12.12.

l Se­b. 20.35. Ro­ma 15.1.

m 1 Ko­r. 13.4. Ga­l. 5.22.

n Le­vi 19.18. Ma­t. 5.39. Za­ga 17.13.

o Ga­l. 6.10.

p 3.12.

q Ro­ma 12.12.

r Fi­l. 3.1.

s Ro­ma 12.12.

t Lu­ka 18.1.

u 1.3.

v Efe. 5.20. Ko­l. 4.2.

w 4.3.

x Efe. 4.30. 1 Ti­m. 4.14. 2 Ti­m. 1.6. 1 Ko­r. 14.30.

y 1 Ko­r. 14.1,39. 1 Ko­r. 11.4.

z 1 Jo­ha. 4.1. Efe. 5.10. Jo­be 34.4. Tshu. 1.17. 1 Ko­r. 2.11,15.

a 4.12. Fi­l. 4.8.

b Ro­ma 15.33.

c 3.13.

d Jo­be 12.10. Lu­ka 1.46,47. He­b. 4.12. 1 Ko­r. 6.20.

e Jo­be 12.10. Lu­ka 1.46,47. He­b. 4.12. 1 Ko­r. 6.20.

f 1 Ti­m. 6.14. 1 Ko­r. 1.8.

g 2.10.

h 2.19.

i Du­te. 7.9.

j 2.12.

k 2 The­s. 3.1. He­b. 13.18.

l Ro­ma 16.16.

m Ko­l. 4.16.

n Ro­ma 16.20,24.

a 1.2. 1 The­s. 1.1.

b 2.13.

c 1 The­s. 1.2,3.

d 1 The­s. 1.2,3.

e 1 The­s. 1.2,3.

f 2 Ko­r. 7.14; 9.2. 1 The­s. 2.19.

g 1 Ko­r. 11.16. 1 The­s. 1.8.

h 1 The­s. 1.2,3.

i 1 The­s. 1.2,3.

j 1 The­s. 2.14.

k Fi­l. 1.28.

l 1.11. Lu­ka 20.35.

m 1 The­s. 2.14.

n He­b. 6.10.

o He­b. 6.10.

p Isa­m. 6.11.

q 1 The­s. 4.16.

r Lu­ka 17.30.

s Ma­t. 16.27.

t Isa. 66.15,16. Ma­l. 4.1. Ma­t. 25.41,46. 1 Ko­r. 3.13. He­b. 10.27; 12.29. 2 Pe­t. 3.7. Ju­da 1.7. Isa­m. 14.10; 19.20; 20.10,14,15; 21.8. Lu­ka 16.24.

u 1 The­s. 4.6.

v 1 The­s. 4.5.

w Ro­ma 2.8.

x Fi­l. 3.19. 2 Pe­t. 3.7.

y 1 The­s. 5.3.

z Isa. 2.10,19,21.

a 2.8. Se­b. 1.11. 1 The­s. 1.10. Isa­m. 1.7; 15.8. 1 Ko­r. 11.26.

b 2.8. Se­b. 1.11. 1 The­s. 1.10. Isa­m. 1.7; 15.8. 1 Ko­r. 11.26.

c 1.12. Hla­b. 89.7.

d 1 Ti­m. 2.6.

e 1 Ti­m. 3.16.

f 1 Ko­r. 3.13.

1 ali­bo­ne li­nga­ba­fa­ne­le: ku­mbe, ale­nze li­fa­ne­le.

g 1.11. Lu­ka 20.35.

h Lu­ka 2.14.

i Ro­ma 15.14.

j 1 The­s. 1.3.

k 1.10. 1 Pe­t. 1.7; 4.14.

a 2.8. 1 The­s. 2.19. 2 Ti­m. 4.1.

b Ma­t. 24.31. Ma­rk. 13.27. 1 The­s. 4.15,17.

c Ma­t. 24.6. Ma­rk. 13.7.

d 1 Jo­ha. 4.1.

e 2.15. 1 The­s. 5.2: Fi­l. 4.5.

f 2.15. 1 The­s. 5.2: Fi­l. 4.5.

g 2 Ko­r. 1.14.

h Ma­t. 24.4. Ma­t. 24.23.

i 1 Ti­m. 4.1.

j Da­n. 11.36. 1 Jo­ha. 2.18; 4.3.

k Jo­ha. 17.12. Lu­ka 10.6.

l Da­n. 11.36. 1 Jo­ha. 2.18; 4.3.

m 1 Ko­r. 8.5. Jo­ha. 5.43.

n Se­b. 17.23.

o Ma­t. 16.9. Ma­rk. 8.18. Lu­ka 24.6. Se­b. 20.31.

p 2.7. Lu­ka 4.42. Fi­li­m. 1.13.

1 oku­vi­mbe­la­yo: ku­mbe, oku­ba­mba­yo.

q Isa­m. 17.5,7.

r 2.8.

s 2.7. Lu­ka 4.42. Fi­li­m. 1.13.

t Da­n. 11.36. 1 Jo­ha. 2.18; 4.3.

u 2.8.

v Da­n. 7.10,11.

w Jo­be 4.9. Isa. 11.4. Isa­m. 2.16; 19.15,21.

x 1.9. 1 Ti­m. 6.14. 2 Ti­m. 1.10; 4.1,8. Ti­tus 2.13.

y 2.8. 1 The­s. 2.19. 2 Ti­m. 4.1.

z Jo­ha. 8.41. Efe. 2.2.

a 1 Ko­r. 5.5.

b Du­te. 13.1.

c Isa­m. 12.3; 13.14. Jo­ha. 4.48.

d Isa­m. 12.3; 13.14. Jo­ha. 4.48.

e 2.12. 1 Ko­r. 13.6.

f 1 Ko­r. 1.18.

g Za­ga 4.6.

h 2.12. 1 Ko­r. 13.6.

i Ma­t. 24.5,11,24. 1 Ti­m. 4.1. 1 Kho. 22.22. Isa­m. 17.17.

j 1 Ti­m. 4.2. Ro­ma 1.25.

k Ro­ma 2.8.

l 2.12. 1 Ko­r. 13.6.

m Ro­ma 1.32.

n 2.12. 1 Ko­r. 13.6.

o 1.3.

p 1 The­s. 1.4.

q Efe. 1.4. 2 Ti­m. 1.9.

r 1 Pe­t. 1.2.

s 1 The­s. 2.12.

t 1 The­s. 5.9.

u 1 The­s. 2.12.

v 1 Ko­r. 16.13.

w 3.6. 1 Ko­r. 11.2.

x 2.2.

y 2.2.

z 1.1,2.

a Ga­l. 1.4.

b Jo­ha. 3.16. 1 Jo­ha. 4.10. Isa­m. 1.5.

c Lu­ka 6.24.

d 1 Pe­t. 1.3.

e Ko­l. 2.2.

f 3.3. 1 The­s. 3.13. Ro­ma 16.25.

g Se­b. 9.36.

a 1 The­s. 5.25.

b 1 The­s. 5.25.

c Ma­t. 9.37,38.

d 2 Ko­r. 1.10.

e Lu­ka 23.41.

f Du­te. 7.9.

g 2.17.

h Jo­ha. 17.15.

i Ma­t. 13.19.

j 2 Ko­r. 2.3.

k 1 La­n. 29.18. 1 The­s. 3.11.

l 1 Ko­r. 5.4.

m 3.14. Ro­ma 16.17. 1 Ti­m. 6.5.

n 2 Ko­r. 8.20.

o 1 Ko­r. 5.11.

p 3.11. 3.7. 1 The­s. 5.14.

q 2.15.

r 3.9. 1 The­s. 1.6.

s 1 The­s. 1.5.

t 3.11. 3.7. 1 The­s. 5.14.

u 1 The­s. 2.9.

v 1 Ti­m. 4.10.

w 1 The­s. 2.9.

x 1 The­s. 2.9.

y Ma­t. 10.10; 1 The­s. 2.6.

z 1 Ko­r. 10.6.

a 3.9. 1 The­s. 1.6.

b 1 The­s. 4.11. Ge­n. 3.19.

c 3.11. 3.7. 1 The­s. 5.14.

d 1 The­s. 4.11. Ge­n. 3.19.

e 1 Ti­m. 5.13. 1 Pe­t. 4.15.

f 1 The­s. 4.11. Ge­n. 3.19.

g 1 Ti­m. 2.11,12. 1 The­s. 4.11.

h Ga­l. 6.9.

1 li­nga­di­nwa: ku­mbe, li­nga­da­nga­li.

i Ko­l. 4.16.

2 mqa­phe­li­se­ni: ku­mbe, mbha­le­ni.

j 3.6. 1 Ko­r. 5.11.

k 1 Ko­r. 4.14.

l Le­vi 19.17.

m 1 The­s. 5.12,14. Ti­t. 3.10.

n Ro­ma 15.33.

o 1 Ko­r. 16.21.

p Ro­ma 16.24. Ro­ma 16.20.

a Ro­ma 16.26. Ti­t. 1.3. Ga­l. 1.1.

b Lu­ka 1.47. 2 Ti­m. 1.9.

c Ko­l. 1.27. Hla­b. 71.5.

d Se­b. 16.1.

e 1.18. 1 Ko­r. 4.17.

f Ti­t. 1.4. Fi­l. 4.3.

g Ro­ma 1.7.

h 2 Ti­m. 1.2. Ti­t. 1.4. 2 Jo­ha. 1.3. Ju­da 1.2. Ga­l. 6.16.

i 2 Ti­m. 1.2. Ti­t. 1.4. 2 Jo­ha. 1.3. Ju­da 1.2. Ga­l. 6.16.

j Ti­t. 1.5.

k Se­b. 18.19.

l Fi­l. 2.24.

m Se­b. 16.12.

n 6.3. Ga­l. 1.6,7.

o 6.20. 4.7. 2 Ti­m. 4.4. Ti­t. 1.14. 2 Pe­t. 1.16.

p Ti­t. 3.9.

q Ti­t. 3.9.

r 6.4. 2 Ti­m. 2.23.

s Ro­ma 14.19.

t Ro­ma 13.10. Ma­t. 22.40.

u 2 Ti­m. 2.22. 1 Pe­t. 1.22.

v 1.19. Se­b. 23.1. 1 Pe­t. 3.16,21.

w 3.9. Ti­t. 1.9.

x Ro­ma 12.9.

1 aba­du­he: ku­mbe, aba­nga­qo­nda­nga ku­kho.

y 5.15. 2 Ti­m. 4.4.

z 6.5. Ti­t. 1.10.

a Ja­k. 3.1.

b Lu­ka 5.17.

c 6.4. Ko­l. 2.18.

d Ti­t. 3.8.

e Ro­ma 7.16.

f Ga­l. 3.19; 5.23. Ro­ma 4.15.

g Ti­t. 1.6,10.

h 1 Pe­t. 4.18. Ju­da 1.15.

i 1 Pe­t. 4.18. Ju­da 1.15.

j 2 Ti­m. 3.2.

k He­b. 12.16.

l 1 Ko­r. 6.9. & He­b. 13.4.

m 1 Ko­r. 6.9. & He­b. 13.4.

n Le­vi 18.22.

o Eks. 21.16. Isa­m. 18.13.

p Jo­ha. 8.44. Isa­m. 21.8,27; 22.15.

q Ma­t. 5.33.

r 4.13. 6.3. 2 Ti­m. 4.3. Ti­t. 1.9; 2.1. 2 Ti­m. 1.13. Ti­t. 1.13; 2.2,8.

s 2 Ko­r. 4.4.

t 6.15. Ro­ma 2.16.

u 6.15. Ro­ma 2.16.

v Fi­l. 4.13.

w 1 Ko­r. 4.2.

x 2 Ko­r. 3.6.

y 2 Ti­m. 3.2.

z Se­b. 8.3.

a Ro­ma 1.30.

b 1.16. 1 Ko­r. 7.25.

c Lu­ka 23.34. Jo­ha. 9.39,41; 15.22; 16.3. Se­b. 3.17; 13.27; 17.30; 26.9. Ja­k. 4.17. Ma­t. 12.32. Lu­ka 12.48.

d Ro­ma 5.20; 6.1. 1 Ko­r. 15.10.

e 2.15; 4.12; 6.11. 2 Ti­m. 1.13; 2.22; 3.10. Ti­t. 2.2. 1 The­s. 1.3. Lu­ka 7.47,50.

f 2.15; 4.12; 6.11. 2 Ti­m. 1.13; 2.22; 3.10. Ti­t. 2.2. 1 The­s. 1.3. Lu­ka 7.47,50.

g 3.1; 4.9. 2 Ti­m. 2.11. Ti­t. 3.8. Ti­t. 1.9.

h 4.9.

i Ma­t. 9.13. Ma­rk. 2.17. Ro­ma 5.8. 1 Jo­ha. 3.5. Ma­t. 18.11. & Ro­ma 4.25.

j Efe. 3.8.

k 1.13.

l 2 Tim 1.13.

m 6.16. Hla­b. 10.16.

n 6.16.

o Ro­ma 1.23.

p 6.16.

q Ko­l. 1.15. He­b. 11.27. Jo­ha. 1.18.

r Ro­ma 16.27. Ju­da 1.25.

s 6.16.

t Isa­m. 4.9.

u 1 La­n. 29.11. Ro­ma 11.36.

v 6.13. 2 Ti­m. 2.2.

w 1.2.

x 4.14. 2 Ti­m. 1.6.

y 6.12. 1 Ko­r. 9.7. 2 Ko­r. 10.4. 2 Ti­m. 2.3,4.

z 3.9. Ti­t. 1.9.

a 1.5.

b 6.9.

c 2 Ti­m. 2.17.

d Ma­rk. 15.21. Se­b. 19.33. 2 Ti­m. 4.14.

e 1 Ko­r. 5.5.

f Se­b. 13.45.

a 1 The­s. 4.1.

b Efe. 6.18. Ja­k. 5.16.

c Fi­l. 4.6.

d Efe. 6.18. Ja­k. 5.16.

e Fi­l. 4.6.

f 4.5.

g Fi­l. 4.6.

h Ezra 6.10.

i Ti­t. 3.1. Ro­ma 13.1.

1 aba­yi­zi­pha­tha­ma­ndla: ku­mbe, aba­se­nda­we­ni ephe­zu­lu.

j Esta 13.2.

k 3.4.

l 5.4. Ro­ma 12.2.

m Lu­ka 1.47.

n 4.10. He­z. 18.23. Jo­ha. 3.16,17. Ti­t. 2.11.

o 2 Ti­m. 3.7. Jo­ha. 17.3. 2 Ti­m. 2.25.

p Ro­ma 3.30.

q Ga­l. 3.19,20. He­b. 8.6; 9.15; 12.24. Se­b. 4.12. Ro­ma 8.34.

r Ro­ma 1.3.

s Ma­t. 20.28. Efe. 1.7. Ko­l. 1.14. Ti­t. 2.14.

t 6.15. Ti­t. 1.3. Ro­ma 5.6. Efe. 1.10. Ga­l. 4.4. Efe. 3.5.

u 1 Ko­r. 9.1.

v Ro­ma 9.1.

w Se­b. 9.15; 13.2.

x 3.15.

y Ma­l. 1.11. Jo­ha. 4.21.

z Hla­b. 119.48. Isa. 1.15.

a Hla­b. 24.4.

b Ja­k. 1.6.

c 1 Pe­t. 3.3. Isa. 3.18-22. Ti­t. 2.3.

d 3.2. 2.15. Ti­t. 2.4,5.

e Isa­m. 21.21.

f Se­b. 20.33.

g 1 Pe­t. 3.4.

h 2.2. 3.16; 4.7,8; 6.3,6,11. 2 Pe­t. 1.3.

i 5.10. Se­b. 9.36.

j 2 The­s. 3.12.

k Ge­n. 3.16. 1 Ko­r. 14.34.

l 2 The­s. 3.12.

m Ge­n. 1.27; 2.8.

n Ge­n. 2.18,22. 1 Ko­r. 11.8,9.

o Ge­n. 3.6. 2 Ko­r. 11.3.

p Ga­l. 4.4.

q 3.2. 2.15. Ti­t. 2.4,5.

a 1.15.

b Se­b. 1.20.

c 3.4. Ti­t. 1.6,8.

d Se­b. 20.28.

e 5.7, 6.14.

f 3.12. 5.9.

g 3.11. Ti­t. 2.2.

h 2.9. Ti­t. 1.8; 2.2,5. 2 Ti­m. 1.7. Ti­t. 2.6,12.

i 5.10. Ti­t. 1.8. 1 Pe­t. 4.9. Jo­be 31.32.

j 2 Ti­m. 2.24.

k 3.8. Le­vi 10.9. & Efe. 5.18.

l 3.8. 1 Pe­t. 5.2.

m Ti­t. 3.2. Fi­l. 4.5.

n Ti­t. 3.2. 2 Ti­m. 2.24.

o He­b. 13.5.

p 3.12. Ti­t. 1.6.

q 3.12. Ti­t. 1.6.

r 3.8,11. 2.2. Ti­t. 2.7. Fi­l. 4.8. Ti­t. 2.2.

s 3.15. 1 Ko­r. 10.32.

t 6.4.

u Isa. 14.12. 2 Pe­t. 2.4. Ju­da 1.6,9.

v Se­b. 6.3.

w Ma­rk. 4.11.

x 6.9. 2 Ti­m. 2.26.

y 3.12. Fi­l. 1.1.

z 3.11. Fi­l. 4.8. Ti­t. 2.2.

a 5.23. 3.3. Ti­t. 2.3.

b 5.23. 3.3. Ti­t. 2.3.

c 1.19. 3.16.

d 2 Ti­m. 1.3.

e 5.22.

f Ti­t. 1.6,7. 1 Ko­r. 1.8. Ko­l. 1.22.

g 3.8.

h 2 Ti­m. 3.3. Ti­t. 2.3.

i 3.2.

j 3.2.

k 3.4.

l Ma­t. 25.21. Lu­ka 16.10.

m Se­b. 20.28.

n Se­b. 4.29.

o He­b. 3.6. Efe. 2.21,22. 2 Ti­m. 2.20.

p 3.5.

q 4.10; 6.17. Hla­b. 42.2.

r Za­ga 9.1.

s 2.7.

t 1.19. 3.16.

u 2.10.

v Jo­ha. 1.14. 1 Jo­ha. 4.2,3.

w Ma­t. 3.16. Jo­ha. 1.32,33; 15.26; 16.8,10. Ro­ma 1.4. 1 Pe­t. 3.18. 1 Jo­ha. 5.6. Je­r. 23.6; 33.16. 1 Ko­r. 1.30.

x 1 Ko­r. 15.5-8. Ma­t. 28.2. Ma­rk. 16.5. Lu­ka 2.13; 24.4. Jo­ha. 20.12.

y Ga­l. 2.2.

z 2.7. Efe. 3.5,6,8. Ko­l. 1.27.

a Ko­l. 1.6,23. 2 The­s. 1.10.

b Se­b. 1.2. 1 Pe­t. 3.22.

c Lu­ka 9.31.

a Jo­ha. 16.13.

b Ma­t. 24.23. Ju­da 1.4. 1 Ko­r. 11.19; 2 The­s. 2.3,9.

c 2 Ti­m. 3.1. 2 Pe­t. 3.3. 1 Jo­ha. 2.18. Ju­da 1.18.

d Lu­ka 8.13.

e 1 Jo­ha. 4.6. Ma­t. 7.15; 24.11. 2 Pe­t. 2.1. Isa­m. 16.13,14.

f Ro­ma 16.18. 2 Pe­t. 2.3. 2 The­s. 2.11.

g Ma­t. 23.28. Lu­ka 12.1.

h Efe. 4.19.

i Da­n. 11.37. Ko­l. 2.20. 1 Ko­r. 7.28,36,38. He­b. 13.4.

j 1 Ko­r. 14.34. Du­te. 4.12.

k Ro­ma 14.3,6,17. 1 Ko­r. 8.8. Ko­l. 2.16.

l 4.4. Du­te. 8.10. Ro­ma 14.6.

m 2 Pe­t. 2.21.

n Ge­n. 1.31. Se­b. 10.15.

o 4.4. Du­te. 8.10. Ro­ma 14.6.

p Ge­n. 1.31. Se­b. 10.15.

q 2.1.

r 2 Ti­m. 3.14,15. 1 Pe­t. 2.2.

s 4.13.

t 2 Ti­m. 3.10.

u 5.11. Se­b. 25.11. 2 Ti­m. 2.23. Ti­t. 3.10.

v 1.4. 2 Ti­m. 2.16,23. Ti­t. 3.9.

w He­b. 5.14.

x 2.10.

y Ko­l. 2.23.

1 oku­nci­nya­ne: ku­mbe, okwe­si­kha­tsha­na.

z 6.6.

a 2.10.

b Hla­b. 37.4,9,10; 84.11; 85.12; 112.2,3; 145.19. Za­ga 19.23; 22.4; 28.10. Ma­t. 6.33. Ma­rk. 10.30. 1 Pe­t. 3.9.

c 1.15.

d 1 Ko­r. 4.12. 2 Ko­r. 6.5; 11.23. 2 The­s. 3.8.

e 6.17. 5.5.

f 3.15.

g 2.4. Jo­ha. 4.42. 1 Jo­ha. 4.14. Lu­ka 1.47. Hla­b. 36.6; 106.21.

h 5.7; 6.2.

i 1 Ko­r. 16.11. Ti­t. 2.15.

j 2. Ti­m. 2.22.

k Ti­t. 2.7. 1 Ko­r. 4.16.

l 1 Ko­r. 10.6.

m Ga­l. 1.13.

n 1.14.

o 1.14.

p 5.2.

q Se­b. 13.15. 2 Ti­m. 4.2.

r 1.10. 4.16. 4.6. 5.17; 6.1. 2 Ti­m. 3.10,16. Ti­t. 2.7,10. & Ro­ma 12.7.

s 2 Ti­m. 1.6. 1 The­s. 5.19.

t 1.18.

u 5.22. 2 Ti­m. 1.6. Se­b. 6.6.

v 5.17. Se­b. 20.17.

w Fi­l. 1.12,25.

2 pha­ka­thi kwa­bo bo­nke: ku­mbe, ezi­ntwe­ni zo­nke.

x Se­b. 20.28.

y 1.10. 4.16. 4.6. 5.17; 6.1. 2 Ti­m. 3.10,16. Ti­t. 2.7,10. & Ro­ma 12.7.

z He­z. 33.9.

a Ro­ma 11.14.

a Le­vi 19.32.

b 5.17,19.

c 4.12.

d 5.5,16.

e Hlu. 12.14.

f Ma­t. 15.4-6. Ma­rk. 7.10-13. Efe. 6.1,2. Ge­n. 45.9-11.

g 2.3.

h 5.5,16.

i 4.10; 6.17. 1 Pe­t. 3.5.

j Lu­ka 2.37. 1 Ko­r. 7.32.

k 1 The­s. 2.9.

l Isa­m. 3.1.

m 4.11; 6.2.

n 3.2.

o Se­b. 4.23; 24.23. Isa. 58.7.

1 abe­ndlu: ku­mbe, izi­hlo­bo.

p Ga­l. 6.10.

q Isa­m. 2.13. 2 Ti­m. 3.5. Ti­t. 1.16. 2 Pe­t. 2.1. 1 Jo­ha. 2.22,23. Ju­da 1.4. Isa­m. 3.8. Ma­t. 10.33.

r 1 Ko­r. 6.6; 10.27; 14.22-24. 2 Ko­r. 6.14,15.

s 3.2.Lu­ka 2.36.

t Se­b. 6.3.

u 3.2.Se­b. 16.15.

v Hlu. 19.21. Lu­ka 7.38,44. Jo­ha. 13.5,14. Ge­n. 18.4.

w 5.16.

x 6.18.

y 2.10.

z 4.7.

a Isa­m. 18.3,7,9.

b Ma­rk. 7.9.

c Za­ga 7.12.

d 3 Jo­ha. 1.10.

e 2 The­s. 3.11.

f 1 Ko­r. 7.9.

g Ti­t. 2.5.

h 6.1.

i Ro­ma 7.8. Ti­t. 2.8.

j 1.6.

k 1 Ko­r. 5.5.

l 5.10.

m 5.10.

n 5.3,5.

o 4.14. 5.19. Ti­t. 1.5. Se­b. 11.30.

p Ro­ma 12.8. 1 The­s. 5.12.

q Ro­ma 15.27. 1 Ko­r. 9.10,11,14. Ga­l. 6.6. 1 The­s. 5.13.

r Du­te. 21.17.

s Se­b. 28.10. Fi­l. 2.29.

t 4.13. & Ro­ma 12.7.

u Ja­k. 2.23.

v Du­te. 25.4. 1 Ko­r. 9.9. Le­vi 19.13.

w Ma­t. 10.10. Lu­ka 10.7.

x 4.14. 5.19. Ti­t. 1.5. Se­b. 11.30.

2 pha­mbi: ku­mbe, nga­pha­nsi.

y Du­te. 19.15.

z Efe. 5.11. 2 Ti­m. 4.2. Ti­t. 1.13; 2.15.

a Ga­l. 2.14.

b Du­te. 13.11.

c 1 The­s. 4.6.

d 6.13. 2 Ti­m. 2.14; 4.1. Ro­ma 9.1.

e 2 Ko­r. 5.16.

f 4.14. Se­b. 6.6. 2 Ti­m. 1.6.

g 3.10.

h 2 Jo­ha. 1.11.

i Ja­k. 1.27. Hla­b. 50.18.

j 3.3,8.

k Hla­b. 104.15.

l 5.20,22.

m 5.25. Ga­l. 5.19.

n Ti­t. 3.11.

o 5.25. Ga­l. 5.19.

p Za­ga 10.9. Hla­b. 37.6. Ma­t. 5.15,16.

a Ti­t. 2.9. Efe. 6.5.

b 5.14. Isa. 52.5. Ro­ma 2.24. Ti­t. 2.5. Ti­t. 2.8.

c Ti­t. 2.10.

d 4.13.

e Ja­k. 2.7.

f 4.6. Fi­li­m. 1.16. Ma­t. 23.8.

g 4.11; 5.7.

h 1.3.

i 1.10. 2 Ti­m. 1.13. Ti­t. 2.8.

j 2.10. Ti­t. 1.1.

k 3.6. 2 Ti­m. 3.4.

1 uya­zi­khu­khu­me­za: ku­mbe, uyi­si­thu­tha.

l 1.7. 1 Ko­r. 8.2.

m 1.4.

n 2 Ti­m. 2.14.

o Ga­l. 5.20,21.

p Ga­l. 5.20,21.

q Efe. 4.31.

r 1.6. 1 Ko­r. 11.16.

s 2 Ti­m. 3.8. Ti­t. 1.15.

t Ti­t. 1.11. Fi­l. 3.19. 2 Pe­t. 2.3.

u 2 Ti­m. 3.5. Ro­ma 16.17.

v 4.8. 2.10.

w Fi­l. 4.11. He­b. 13.5.

x Za­ga 28.25. Za­ga 15.16.

y Jo­be 1.21. Tshu. 5.15,16. Jo­be 27.19. Hla­b. 49.17. Za­ga 27.24.

z Ge­n. 28.20. Za­ga 27.26,27.

a Fi­l. 4.11. He­b. 13.5.

b Ma­t. 13.22; 19.23. Ja­k. 5.1. Za­ga 23.4.

c 3.7.

d 1.19.

e Lu­ka 16.14. 2 Ti­m. 3.2. Hla­b. 119.36.

f 2 Ti­m. 3.17. Du­te. 33.1.

g 2 Ti­m. 2.22.

h 2 Ti­m. 2.22.

i Za­ga 15.9.

j 2.10.

k 1.14.

l 1.14.

m 2 Ti­m. 2.25.

n 1.18. 2 Ti­m. 4.7. Ko­l. 2.1. 1 Ko­r. 9.25,26. Fi­l. 3.14. He­b. 12.1.

o Lu­ka 13.24.

p 5.19. Fi­l. 3.12.

q 1 Pe­t. 5.10.

r 1.18.

s 5.21.

t Jo­ha. 5.21. Du­te. 32.39.

u Ma­t. 27.11. Jo­ha. 18.37. Isa­m. 1.5; 3.14.

v 1 The­s. 5.23.

w 3.2.

x Fi­l. 1.6,10. 1 The­s. 3.13.

y 2 The­s. 2.8.

z 2.6.

a 1.11.

b Isa­m. 17.14; 19.16.

c 1.17.

d Isa­m. 17.14; 19.16.

e 1.17.

f 1.17.

g Jo­be 37.23. 1 Jo­ha. 1.5.

h Jo­ha. 1.18.

i Isa­m. 4.9,11; 5.12,13; 7.12.

j 1.17.

k 1 Pe­t. 4.11. Ju­da 1.25. Isa­m. 1.6; 5.13.

l 2 Ti­m. 4.10.

m Ro­ma 11.20.

n Ma­rk. 10.24.

o 4.10.

p Za­ga 23.5.

q 4.10.

r 3.15.

s Se­b. 14.17; 17.25.

t 5.10. Lu­ka 12.21. Ga­l. 6.10. Ti­t. 3.8,14.

u Ro­ma 12.13. Ga­l. 6.6. He­b. 13.16.

2 ukwa­be­la­na nge­si­hle: ku­mbe, ubu­dle­lwa­no.

v Ma­t. 6.20. 2 Ko­r. 8.10. Ma­t. 19.21.

w 6.12.

x 2 Ti­m. 1.14. 2 Ti­m. 1.12. Ti­t. 1.9. Isa­m. 3.3.

y 1.4. 2 Ti­m. 2.16. 2 Ti­m. 2.14.

z Ti­t. 1.14.

a 1.6.

a 2 Ko­r. 1.1.

b Efe. 3.6. Ti­t. 1.2. He­b. 9.15.

c 1 Ti­m. 1.2.

d 2.1. 1 Ko­r. 4.17. Fi­l. 2.22.

e 1 Ti­m. 1.2.

f Ro­ma 1.8. Efe. 1.16.

g Se­b. 27.23.

h Se­b. 22.3. Ga­l. 1.14.

i 1 Ti­m. 3.9. Se­b. 23.1.

j 1 The­s. 1.2. Fi­li­m. 1.4.

k 1 The­s. 2.9.

l 4.9,21. Ro­ma 1.11. Fi­l. 1.8. 1 The­s. 3.6.

m Se­b. 20.37.

n 1 Ti­m. 1.5. Ro­ma 12.9.

o Se­b. 16.1. Hla­b. 86.16; 116.16.

p 1 Ti­m. 4.14. 1 The­s. 5.19.

q 1 Ti­m. 1.18.

r 1 Ti­m. 4.14; 5.22. Se­b. 6.6.

s Ro­ma 8.15.

t Se­b. 1.8.

u 1 Ti­m. 3.2.

v 1.12,16. Ma­rk. 8.38.

w Isa­m. 1.2. 1 Ko­r. 1.6.

x Efe. 3.1.

y 2.3; 4.5. Ko­l. 1.24.

z 1 Ti­m. 1.1.

a Ro­ma 1.6; 2 Pe­t. 1.3.

b He­b. 3.1. 1 Ko­r. 1.26.

c Ro­ma 3.20. Ti­t. 3.5.

d Ro­ma 8.28. Ro­ma 9.11. Efe. 3.11.

e Ro­ma 3.24.

f Ti­t. 1.2. Ro­ma 16.25. Efe. 1.4. 2 The­s. 2.13. 1 Pe­t. 1.20.

g Ro­ma 16.25,26.

h 2 The­s. 2.8.

i 1 Ko­r. 13.8.

j 1 Ko­r. 15.26. 1 Ko­r. 15.54,55. He­b. 2.14.

k 1 Ko­r. 15.42.

l 4.17. 1 Ti­m. 2.7.

m 2.9.

n 1.8. 1 The­s. 2.2.

1 engi­kho­lwe ku­ye: ku­mbe, engi­mthe­mbi­le­yo.

o 1 Pe­t. 4.19. Hla­b. 10.14.

p 4.14. 1 Ti­m. 6.20.

q 4.18. 4.8. 1 Ko­r. 3.13.

r 3.14. Ti­t. 1.9.

s 1 Ti­m. 1.16. Ro­ma 6.17. Ro­ma 2.20.

t 1 Ti­m. 6.3. 1 Ti­m. 1.10.

u 2.2.

v 1 Ti­m. 1.14.

w 1 Ti­m. 1.14.

x 1.14. 1 Ti­m. 6.20.

y Ro­ma 8.11. 1 Ko­r. 3.16.

z Se­b. 19.10. Se­b. 2.9.

a 4.10,11,16. Fi­l. 2.21.

b Ma­t. 5.7.

c 4.19.

d Fi­li­m. 1.7,20.

e 1.8. He­b. 13.3.

f Se­b. 28.20.

g Ma­t. 25.36.

h Fi­l. 2.28.

i Ma­t. 5.7.

j 1.12.

k He­b. 6.10. 1 Ti­m. 3.13.

l Se­b. 18.19.

m Se­b. 25.10.

a 1.2. 1 Ti­m. 1.2.

b Efe. 6.10.

c 1.13; 3.10,14.

d Jo­ha. 20.21. Ti­t. 1.5.

1 pha­ka­thi kwa­ba­fa­ka­zi: ku­mbe, nga­ba­fa­ka­zi.

e 1 Ti­m. 1.18.

f 1 Ko­r. 4.2.

g 2.24. Ti­t. 1.9.

h 4.5. 1.8. 2.9.

i 1 Ti­m. 1.18.

j 1 Ko­r. 9.7.

k 2 Pe­t. 2.20.

l 1 Ko­r. 9.25,26.

m 4.8.

n 1 Ko­r. 9.10. He­b. 6.7.

o He­b. 5.14.

p Ma­t. 1.1.

q 2.18. 1 Ko­r. 15.4,20. Se­b. 2.24.

r 1 Ko­r. 15.1. Ro­ma 2.16.

s 1.12. Se­b. 9.16.

t 4.5. 1.8. 2.9.

u Fi­l. 1.7.

v 4.17. Fi­l. 1.13,14. Se­b. 28.31. Efe. 6.19,20.

w Efe. 3.1,13. 2 Ko­r. 12.15. Ko­l. 1.24.

x Lu­ka 18.7.

y 2 Ko­r. 1.6. Fi­l. 1.28.

z 1 Pe­t. 5.10.

a 1 Ti­m. 1.15.

b Ro­ma 6.5,8. 2 Ko­r. 4.10.

c Ma­t. 5.10.

d Isa­m. 1.9. Ro­ma 8.17. Isa­m. 3.21. 20.4; 22.5. Lu­ka 22.29.

e Ma­t. 10.33; 1 Ti­m. 5.8.

f Ro­ma 3.3.

g 1 Ko­r. 1.9.

h Na­ni 23.19. Ti­t. 1.2.

i Ti­t. 3.1. 2 Pe­t. 1.12,13. Ju­da 1.5.

j 1 Ti­m. 5.21.

k 2.23. 1 Ti­m. 1.4. 1 Ti­m. 6.20. 1 Ti­m. 6.4.

l Ti­t. 3.9.

m 2 Pe­t. 2.6. Ti­t. 3.11.

n Ro­ma 16.10.

o Ti­t. 3.9. 1 Ti­m. 4.7.

p 1 Ti­m. 6.20.

q 3.13. Lu­ka 2.52.

2 okwe­mvu­ku­za­ne: ku­mbe, oku­ku­vu­nda kwe­nya­ma ye­si­tho.

r 1 Ti­m. 1.20.

s 1 Ti­m. 1.6.

t 2.8. 1 Ko­r. 15.12.

u Isa­m. 21.14.

v Ze­k. 3.9.

w Na­h. 1.7. Ro­ma 8.29. Jo­ha. 10.14,27. Hla­b. 101.4.

x Ma­t. 7.23.

y 1 Ti­m. 3.15.

z 2 Ko­r. 4.7.

a Ro­ma 9.21.

b Za­ga 25.4. Isa. 52.11.

c 4.11. Fi­li­m. 1.11.

d 4.11. Fi­li­m. 1.11.

e 3.17. Ti­t. 3.1.

f Se­b. 9.36.

g 1 Ti­m. 6.11.

h Tshu. 11.10. 1 Jo­ha. 2.16. Hla­b. 25.7. 1 Ti­m. 4.12.

i 1 Ti­m. 6.11.

j 1 Ti­m. 6.11.

k 1 Ti­m. 6.11.

l Ro­ma 14.19.

m Se­b. 9.14.

n 1 Ti­m. 1.5.

o 2.16. 1 Ti­m. 1.4.

p 1 Ti­m. 4.7.

q 1 Ti­m. 3.3. Ti­t. 3.2. Ja­k. 1.1.

r 1 The­s. 2.7.

s 2.2. 1 Ti­m. 3.2. Ti­t. 1.9.

t Ga­l. 6.1. Efe. 4.2. Ko­l. 3.12. 1 Ti­m. 6.11. Ti­t. 3.2. 1 Pe­t. 3.15.

u Se­b. 8.22. Da­n. 4.27.

v 3.7. 1 Ti­m. 2.4. Ti­t. 1.1. He­b. 10.26.

w 1 Ti­m. 3.7.

3 aba­ba­njwe: Gr., aba­ba­njwe be­phi­la.

a 4.3. 1 Ti­m. 4.1. 1 Jo­ha. 2.18.

b Fi­l. 2.21.

c Lu­ka 16.14. 1 Ti­m. 6.10.

d Ro­ma 1.30.

e Ro­ma 1.30.

f 1 Ti­m. 1.13. 2 Pe­t. 2.12. Ju­da 1.10.

g Ro­ma 1.30.

h 1 Ti­m. 1.9.

i Ro­ma 1.31.

j Ro­ma 1.31.

k 2 Pe­t. 3.3.

l Ti­t. 1.8.

m Lu­ka 6.16.

n Se­b. 19.36.

o 1 Ti­m. 6.4.

p Fi­l. 3.19.

q Ma­t. 7.15.

r Ro­ma 2.20.

s 1 Ti­m. 5.8.

t 1 Ti­m. 6.5.

u Ti­t. 1.11. Ma­t. 23.14.

v 4.3.

w 4.3.

x 2.25. 1 Ti­m. 2.4.

y Eks. 7.11.

z Se­b. 13.8.

a 1 Ti­m. 6.5.

b 3.13. Lu­ka 2.52.

c Lu­ka 6.11.

d 1 Ko­r. 3.13.

e Eks. 7.12; 8.18; 9.11.

f 2.1. Fi­l. 2.22.

g 3.16. 1 Ti­m. 4.13.

h Se­b. 11.23. Se­b. 27.13.

i Ti­t. 2.2. 1 Ti­m. 1.14.

j Ti­t. 2.2. 1 Ti­m. 1.14.

k Ti­t. 2.2. 1 Ti­m. 1.14.

l 2 Ko­r. 12.10. Ma­rk. 10.30.

m Se­b. 13.45,50. Se­b. 13.14.

n Se­b. 14.2,5. Se­b. 14.1.

o Se­b. 14.19. Se­b. 14.6.

p 2 Ko­r. 12.10. Ma­rk. 10.30.

q Hla­b. 34.19.

r 4.17. 2 Ko­r. 1.10.

s Ma­t. 16.24. Jo­ha. 15.20; 17.14. Se­b. 14.22. 1 Ko­r. 15.19.

t 3.9. 2.16. Isa­m. 22.11.

u Ti­t. 3.3.

v 1.13. 2.2.

w Efe. 6.4. 1 Ti­m. 4.6.

x Jo­ha. 5.39.

y Jo­ha. 5.47.

z Hla­b. 119.99.

a 2 Pe­t. 1.19-21.

b 3.10. Ro­ma 15.4.

c 3.10. Ro­ma 15.4.

d He­b. 11.1.

e 1 Ti­m. 6.11.

f 2.21. Ti­t. 1.16; 3.1. He­b. 13.21.

g Se­b. 9.36.

a 1 Ti­m. 5.21.

b Se­b. 10.42.

c 2 The­s. 2.8.

d Ma­rk. 14.11.

e Se­b. 20.7.

f 1 Ti­m. 5.20.

g Lu­ka 23.40.

h 1 The­s. 4.1. 1 Ti­m. 4.13. Ti­t. 2.15.

i Lu­ka 17.4.

j 3.1.

k Ma­t. 17.17.

l 1 Ti­m. 1.10.

m 3.6.

n 1 Ti­m. 1.6.

o 1 Ti­m. 1.4.

p 1 The­s. 5.6.

q 2.3. 1.8.

r Se­b. 21.8. Efe. 4.11.

s 4.17. Lu­ka 1.1.

t Fi­l. 2.17.

u Fi­l. 1.23. 2 Pe­t. 1.14.

v 1 Ti­m. 6.12.

w Se­b. 20.24. Se­b. 13.25.

x Ma­t. 26.45. Ma­rk. 14.41. He­b. 10.13.

y Ko­l. 1.5. Isa­m. 22.20.

z 2.5. 1 Ko­r. 9.25.

a 1.12.

b Ja­k. 2.5.

c 4.1.

d 1.4. 4.21. Ti­t. 3.12.

e Ko­l. 4.14.

f 1 Jo­ha. 2.15.

g 1 Ti­m. 6.17. Ti­t. 2.12.

h Se­b. 17.1.

i Se­b. 16.6.

j 2 Ko­r. 2.13. Ti­t. 3.12.

k 1.15. 4.16.

l Ko­l. 4.14.

m Se­b. 12.12. Ko­l. 4.10.

n 2.21. Fi­li­m. 1.11.

o Se­b. 20.4.

p Se­b. 18.19.

q Se­b. 16.8.

r 1 Ti­m. 1.20.

s Ge­n. 4.22.

t 2 Sa­m. 3.39. Ne­h. 6.14; 13.29. Hla­b. 28.4. Isa­m. 18.6.

u 2 Ko­r. 7.11. Ma­t. 10.18.

v 1.15. 4.16.

w Se­b. 7.60.

x Se­b. 27.23. Ma­t. 10.19. Se­b. 23.11.

y Fi­l. 4.13.

z Ma­t. 24.14.

a 4.5.

b 1.11; 2.9. Se­b. 9.15. Ti­t. 2.11.

c 3.11.

d Hla­b. 22.21. Esta 14.13. 1 Sa­m. 17.37. 2 Pe­t. 2.9.

e Hla­b. 121.7.

f Ro­ma 11.36.

g Se­b. 18.2.

h Se­b. 18.2.

i 1.16.

j Ro­ma 16.23.

k Se­b. 18.1.

l Se­b. 20.4.

m Se­b. 20.15,17.

n 4.9.

o Ga­l. 6.18.

p Ko­l. 4.18.

a Ja­k. 1.1.

b Ro­ma 8.33. Lu­ka 18.7.

c 2 Ti­m. 2.25.

d 1 Ti­m. 6.3.

e 1 Ti­m. 2.10.

f 2.13. 3.7. 2 Ti­m. 1.1. He­b. 6.18.

g Na­ni 23.19. 2 Ti­m. 2.13.

h Ro­ma 1.2.

i 2 Ti­m. 1.9.

j 1 Ti­m. 2.6.

k Ro­ma 16.25,26.

l Ro­ma 10.14.

m 1 Ti­m. 1.11.

n 1 Ti­m. 1.1.

o 2.10. 3.4. Lu­ka 1.47.

p 2 Ko­r. 2.13.

q 1 Ti­m. 1.2.

r Ju­da 3. Ro­ma 1.12.

s 1 Ti­m. 1.2.

t 1 Ti­m. 1.3.

u 1.12. Se­b. 2.11.

v 1 Ko­r. 12.28.

w 3.13. Lu­ka 18.22.

x Se­b. 14.23. 2 Ti­m. 2.2.

y 1 Ti­m. 5.17,19. Se­b. 11.30.

z 1 Ko­r. 11.34.

a 1 Ti­m. 3.2-4.

b 1 Ti­m. 3.10.

c 1 Ti­m. 3.4,12.

d 1.10. 1 Ti­m. 1.9.

e Fi­l. 1.1.

f 1 Ti­m. 3.10.

g 1 Ko­r. 4.1,2.

h 2 Pe­t. 2.10.

i 2 Ti­m. 3.3.

j 1 Ti­m. 3.2.

k Ma­t. 6.24. 1 Ti­m. 1.19. 2 Ti­m. 1.13. 3.14.

l 3.8. 1 Ti­m. 1.15.

m 1 Ti­m. 6.20.

n 2 Ti­m. 2.2.

o 1 Ti­m. 1.10.

p Jo­ha. 16.8.

q 1.10. 1 Ti­m. 1.9.

r 1 Ti­m. 1. 6.

s Ro­ma 16.18. 2 Ko­r. 11.13.

t Ga­l. 2.12. Se­b. 15.1.

u 2 Ti­m. 3.6.

v 1 Ti­m. 6.5. Ju­da 16. 2 Pe­t. 2.3.

w Se­b. 17.28. 1 Ko­r. 15.33.

x 1.5. Se­b. 2.11.

y 2 Pe­t. 1.8. Fi­l. 3.19.

z 1 Ti­m. 5.20.

a 2 Ko­r. 13.10.

b 2.2. 1 Ti­m. 1.10.

c 1 Ti­m. 1.4.

d 1 Ti­m. 6.20.

e Ma­t. 15.9.

f Ga­l. 3.1.

g Lu­ka 11.41. Ro­ma 14.20. Se­b. 10.15.

h Ro­ma 14.23.

i Ro­ma 1.28. Efe. 4.17. 1 Ti­m. 6.5. 2 Ti­m. 3.8.

j Hlu. 2.10.

k 1 Ti­m. 5.8.

l Ko­l. 1.22.

m 3.3.

n 3.1. Se­b. 9.36.

a 1 Ti­m. 1.10.

b Fi­li­m. 9.

c 1 Ti­m. 3.11.

d 1 Ti­m. 3.4.

e 1 Ti­m. 3.2.

f 1.13.

g 1 Ti­m. 1.10.

h 2 Ti­m. 3.10.

i 2 Ti­m. 3.10.

j 2 Ti­m. 3.10.

k 1 Ti­m. 2.9.

l 1 Ti­m. 3.11.

m 1 Ti­m. 3.8.

n 1 Ti­m. 2.9,15.

o 1 Ti­m. 3.2.

p 1 Ti­m. 2.9,15.

q 1 Ti­m. 5.14.

r Ge­n. 3.16.

s 1 Ti­m. 6.1.

t 1 Pe­t. 5.5.

u Ro­ma 12.3. 2 Ko­r. 5.13. 1 Pe­t. 4.7.

v 1 Ti­m. 2.9,15.

w 1 Ti­m. 4.12.

x 1 Ko­r. 10.6.

y 2.10. 1 Ti­m. 4.13.

z 1 Ti­m. 3.4.

a Efe. 6.24.

b 1 Ti­m. 6.3.

c 1 Pe­t. 2.12. Ne­h. 5.9. 1 Ti­m. 5.14.

d 1 Ko­r. 4.14.

e 1 Ti­m. 6.1,2. Efe. 6.5.

f Se­b. 5.2.

g Ma­t. 5.16. Fi­l. 2.15.

h 2.7. 1 Ti­m. 6.1.

i 1.3.

j 3.4.

k 3.7. Se­b. 13.43. Ko­l. 1.6.

l Hla­b. 67.2. Se­b. 15.11.

m Lu­ka 3.6. Jo­ha. 1.9. 2 Ti­m. 4.17. 1 Ti­m. 2.4.

n Lu­ka 1.75. Ro­ma 6.19. Efe. 1.4. 4.24. Ko­l. 1.22. 3.5. 1 The­s. 4.7. Se­b. 17.30.

o 1 Pe­t. 4.2. 1 Jo­ha. 2.16.

p 1 Ti­m. 3.2.

q 2 Ti­m. 4.10.

r Ju­da 21. 1 Ko­r. 1.7.

s 1.2. Ko­l. 1.5,23. Se­b. 23.6.

t 2 The­s. 2.8.

u Ko­l. 3.4.

v Isa­m. 19.17.

w 2 Pe­t. 1.1. Ju­da 4.

x Ro­ma 4.25.

y 1 Ti­m. 2.6.

z Efe. 5.26. He­b. 9.14. 1 Jo­ha. 1.7, 9.

a Eks. 19.5. 1 Pe­t. 2.9.

b 3.8. Efe. 2.10.

c 2 Ti­m. 4.2.

d 1 Ti­m. 5.20.

e 1 Ti­m. 4.12.

a 2 Ti­m. 2.14.

b Ro­ma 13.1. 1 Ti­m. 2.2.

c 1.16. 2 Ti­m. 3.17. Ko­l. 1.10. 2 Ti­m. 2.21. Se­b. 9.36.

d Efe. 4.31.

e 1 Ti­m. 3.3. 2 Ti­m. 2.24.

f 1 Ti­m. 3.3. Fi­l. 4.5.

g 2 Ti­m. 2.25.

h Efe. 5.8. 1 Ko­r. 6.11.

i Efe. 2.2. 1 Pe­t. 4.3.

j Ro­ma 10.19.

k 1.16.

l 2 Ti­m. 3.13.

m Ja­k. 1.2.

n Ro­ma 1.29.

o Ro­ma 1.29.

p 2.11.

q Ro­ma 2.4. 11.22. Efe. 2.7.

r 1.3.

s Ro­ma 3.20,28. Ro­ma 9.11. 11.6. Efe. 2.9. 2 Ti­m. 1.9.

t Efe. 2.4. 1 Pe­t. 1.3.

u Jo­ha. 3.5.

v Efe. 5.26. 1 Ko­r. 6.11. 1 Pe­t. 3.21.

w Ma­t. 19.28.

x Ro­ma 12.2.

y Jo­ha. 3.5.

1 ngo­kwe­nge­zi­we­yo: ku­mbe, ngo­kwe­no­tho.

z Jo­w. 2.28. Se­b. 2.33.10.45. Ro­ma 5.5.

a 2.11. Ro­ma 3.24.

b Ro­ma 8.17. Ma­t. 25.34.

c 1.2.

d Ro­ma 8.23,24.

e 1.9. 1 Ti­m. 1.15.

f 1 Ti­m. 1.7.

g 3.14. 3.1. 2.14. 1 Ti­m. 6.18.

h 2 Ti­m. 2.16.

i 1 Ti­m. 1.4.

j 1 Ti­m. 1.4.

k 2 Ti­m. 2.14.

l 1 Ko­r. 11.19. 2 Pe­t. 2.1.

m Ma­t. 18.17. 2 Ko­r. 13.2. 2 The­s. 3.15.

n 2 Ti­m. 3.5. Ro­ma 16.17.

o 1 Ti­m. 4.7.

p 2 Ti­m. 2.14.

q 1 Ti­m. 5.24. Se­b. 13.46.

r Se­b. 20.4.

s 2 Ti­m. 4.9.

t 2 Ti­m. 4.10.

u Se­b. 15.3.

v Ma­t. 22.35.

w Se­b. 18.24.

x 1.5.

y 3.14. 3.1. 2.14. 1 Ti­m. 6.18.

z Efe. 4.28.

a 2 Pe­t. 1.8. Fi­l. 1.11. Ko­l. 1.10. Fi­l. 4.17.

b He­b. 13.25. Ko­l. 4.18. 2 Ti­m. 4.22.

a 1.9. Efe. 3.1.

b Se­b. 16.1. He­b. 13.23.

c 1.24. 2 Ko­r. 8.23.

d Fi­l. 2.25.

e Ko­l. 4.17.

f Fi­l. 2.25.

g Ro­ma 16.5.

h Ro­ma 1.7.

i Ro­ma 1.8,9. 2 Ti­m. 1.3.

j Efe. 1.15. Ko­l. 1.4. Ma­t. 7.6.

k 1 The­s. 1.3.

l 1 The­s. 1.3.

m Fi­l. 1.9.

n 2 Ko­r. 7.4.

o 2 Ko­r. 7.13.

p 1.20. 2 Ko­r. 6.12. 7.15. Fi­l. 1.8.

q 1.20. 2 Ti­m. 1.16.

r 1 The­s. 2.6.

s Efe. 5.4.

t Ro­ma 12.1.

u Lu­ka 1.18. Ti­t. 2.2.

v 1.9. Efe. 3.1.

w Ro­ma 12.1.

x 3 Jo­ha. 4.

y 1 Ko­r. 4.15.

z 1.20. Ko­l. 4.9.

a Lu­ka 17.10.

b 2 Ti­m. 2.21; 4.11.

c Lu­ka 23.7.

d Ge­n. 15.4.

e 2 The­s. 2.6.

f 1 Ko­r. 16.17.

g Fi­l. 1.13.

h 1 Pe­t. 5. 2.

i 2 Ko­r. 9.7.

j 1 Pe­t. 5. 2.

k Ge­n. 45.5,8.

l 2 Ko­r. 7.8. Ga­l. 2.5.

m Ma­t. 6.2.

n 1 Ko­r. 7.22. Efe. 6.5.

o 1 Ti­m. 6.2. Ma­t. 23.8.

p Ko­l. 3.22.

q 2 Ko­r. 8.23.

r 1 Ko­r. 16.21.

s 2 Ko­r. 9.4.

t 1.10.

u 1.7.

v 2 Ko­r. 2.3.

w Se­b. 28.23.

x Fi­l. 2.24.

y He­b. 13.19. 2 Ko­r. 1.11.

z 1.23,24. Ko­l. 4.10,12,14.

a Ko­l. 1.7.

b Ro­ma 16.7.

c Se­b. 12.12.

d Se­b. 19.29.

e Ko­l. 4.14.

f Ko­l. 4.14.

g 1.1.

h Ga­l. 6.18.

a Na­ni 12.6,8. Jo­w. 2.28.

b 9.26. Du­te. 4.30. 1 Pe­t. 1.20. 1 Ko­r. 10.11. Ga­l. 4.4. Efe. 1.10; 3.9.

c 2.3. Jo­ha. 15.15.

d 1.8. 3.6; 5.8; 7.3,28; 10.29. Ma­t. 14.33.

e Jo­ha. 15.16.

f Hla­b. 2.8. Ma­t. 21.38. Ro­ma 8.17. Ma­t. 28.18.

g 2.10. 3.3. Jo­ha. 1.3.E­fe. 3.9.

h 11.3.

i Jo­ha. 1.14.

j 2 Ko­r. 4.4.

k Ko­l. 1.17.

l 9.14.

m 1.13. 8.1; 10.12; 12.2. Hla­b. 110.1.Ma­rk. 16.19.

n Lu­ka 22.69.

o 8.6. Efe. 1.21. Fi­l. 2.9,10.

p 5.5. Hla­b. 2.7. Se­b. 13.33.

q 2 Sa­m. 7.14. 1 La­n. 22.10; 28.6. Hla­b. 89.26,27.

r 1.5. 2.13; 4.5; 10.30.

s 10.5.

t Ro­ma 8.29.

u 2.5. Ma­t. 24.14.

v Du­te. 32.43. Hla­b. 97.7.

w 11.18 Ro­ma 10.21.

x Hla­b. 104.4.

y 1.8. 3.6; 5.8; 7.3,28; 10.29. Ma­t. 14.33.

z Hla­b. 45.6,7.

a Lu­ka 1.33.

b Isa. 61.1,3. Se­b. 4.27.

c Hla­b. 102.25-27.

d Isa. 34.4.

e 13.8.

f 1.3. 10.13. Hla­b. 110.1.

g 1.7. 8.2. 8.6; 9.21. 10.11. Na­ni 4.12; 7.5.

h Ge­n. 19.16; 28.12; 32.1,2,24. Hla­b. 103.20,21. Da­n. 10.11. Lu­ka 1.19,26; 2.9,13. Ma­t. 18.10. Se­b. 12.7.

i Ma­t. 25.34.

a Se­b. 7.53.

b Na­ni 15.30,31. Du­te. 4.3; 17.2,5,12; 27.26.

c 11.26.

d 10.28,29; 12.25.

e Ju­da 1.3.

f 1.2. Ma­t. 4.17. Ma­rk. 1.14,15. Ja­k. 1.21.

g 7.14. Ma­rk. 16.20.

h 7.14. Ma­rk. 16.20.

i Lu­ka 1.2.

j 7.14. Ma­rk. 16.20.

k Se­b. 5.12.

l Se­b. 5.12.

m 6.4,5. 1 The­s. 1.5.

n Se­b. 2.22. 1 Ko­r. 2.4.

o 6.4,5. 1 The­s. 1.5.

p Efe. 1.5.

q 1.2,4,8.

r 6.5. 1.6.

s 4.3,4; 7.17; 8.5,8. Ro­ma 15.10. 1 Ko­r. 6.16; 15.27. 2 Ko­r. 10.10. Ga­l. 3.16. Efe. 4.8; 5.14. Ja­k. 4.6.

t 1 The­s. 4.6.

u Hla­b. 8.4-6.

v Efe. 1.22. Fi­l. 3.21. Ma­t. 28.18.

w 1 Ko­r. 15.25.

x 2.7. 1 Pe­t. 1.21.

y Jo­ha. 10.17. Se­b. 2.33. Fi­l. 2.7-9.

z Jo­ha. 10.17. Se­b. 2.33. Fi­l. 2.7-9.

a 2.10. 5.12. 6.7.

b 4.15,16; 5.2. 3.1.

c Ma­t. 16.28.

d Jo­ha. 12.32. Ro­ma 5.18; 8.32. 2 Ko­r. 5.15. 1 Ti­m. 2.6. 1 Jo­ha. 2.2.

e Lu­ka 24.26,46.

f 2.9.

g 1.2. 1 Ko­r. 8.6. Ko­l. 1.16.

h Ma­t. 20.28.

i 12.2. 5.9. Se­b. 3.15.

j 5.9.

k 13.12. Jo­ha. 17.19.

l Se­b. 17.26,28. Ro­ma 8.14.

m 11.16.

n Ro­ma 8.29. Ma­t. 28.10. Ma­t. 12.50.

o Hla­b. 22.22.

p 12.23. Se­b. 7.38.

q 2 Sa­m. 22.3. Hla­b. 18.2. Isa. 1.17. Isa. 12.2.

r Isa. 8.18.

s Jo­ha. 17.2.

t Ma­t. 16.17.

u 2.17. Ro­ma 8.3. Ga­l. 4.4.

v 1 Ko­r. 15.54,55.

w 2 Ti­m. 1.10. 1 Jo­ha. 3.8.

x Jo­ha. 16.11. Ko­l. 2.15.

y Lu­ka 1.74.

z Ro­ma 8.15.

a Ma­rk. 3.29.

b Ro­ma 8.15.

c 4.15.

d 2.17. Ro­ma 8.3. Ga­l. 4.4.

e 4.15,16; 5.2. 3.1.

f 5.1. Ro­ma 15.17.

g 1 Sa­m. 3.14. Da­n. 9.24.

h 4.15,16; 5.2. 3.1.

i 4.15. Lu­ka 22.28.

a 1 Pe­t. 2.9.

b Fi­l. 3.14. 2 Ti­m. 1.9.

c 9.15. Ro­ma 1.7; 1 Ko­r. 1.26. 2 The­s. 1.11. 2 Pe­t. 1.10.

d Jo­ha. 20.21. Ro­ma 15.8.

e 2.17; 4.14,15; 5.5,10; 6.20; 7.26; 8.1; 9.11. 10.21.

f 1 Ti­m. 6.13.

1 owa­mmi­sa­yo: ku­mbe, owa­me­nza­yo.

g 3.5. Na­ni 12.7.

h 1.2. Ze­k. 6.12. Ma­t. 16.18.

i 3.4. 9.2,6; 11.7. 1 Pe­t. 3.20.

j 3.4. 9.2,6; 11.7. 1 Pe­t. 3.20.

k Efe. 2.10. 1 Ko­r. 3.9.

l 3.4. 9.2,6; 11.7. 1 Pe­t. 3.20.

m 3.5. Na­ni 12.7.

n Ma­t. 24.45.

o Eks. 14.31. Na­ni 12.7. Du­te. 34.5. Jo­sh. 1.2; 8.31. Hla­b. 105.26. Isa­m. 15.3.

p Du­te. 18.15,18,19.

q 1.2,8; 5.8; 7.3,28.

r 1 Ti­m. 3.15. 1 Pe­t. 2.5. Efe. 2.22. 1 Ko­r. 3.16.

s 1 Ko­r. 15.2. 3.14.

t 4.16 & 10.19,35. Se­b. 4.29.

u 2 Ko­r. 1.14.

v 6.11,18; 7.19; 10.23. Ro­ma 5.2. Ko­l. 1.23.

w 3.14. 6.11. Hla­b. 119.33,112. Ma­t. 10.22; 24.13. Isa­m. 2.26. Ga­l. 6.9.

x 9.8; 10.15. Se­b. 1.16. 2 Sa­m. 23.2. Ma­t. 22.43.

y 3.15. 4.7. Hla­b. 95.7-11.

z Se­b. 13.18.

a 4.3,5.

2 ka­ba­yi­ku­nge­na: Gr., uba be­za­nge­na.

b Hla­b. 42.2.

c 10.24,25.

d Za­ga 28.26. Isa. 44.20. Je­r. 17.9. Ro­ma 7.11. Efe. 4.22.

e 3.6.

f 11.1. 3.6. 2 Ko­r. 9.4; 11.17.

g 3.6.

h 3.7.

i Na­ni 14.2,4,11. Du­te. 1.34,35.

j Hla­b. 78.17.

k Na­ni 14.24,30. Du­te. 1.36,38.

l 1 Ko­r. 10.5.

m Na­ni 14.29.

n Na­ni 14.30. Du­te. 1.34,35.

o 11.31.

p 4.6. Hla­b. 78.22; 106.24. Ju­da 1.5.

q 3.12. 4.11.

a 1 Ko­r. 14.37. Ja­k. 1.26. Ma­rk. 10.42.

b 12.15.

c 3.18. 4.6.

1 lo­mbi­ko: Gr., lo­ku­zwi­wa.

d Ro­ma 3.3.

e 2.6.

f 3.11. 4.5. Hla­b. 95.11.

g 9.26. Ma­t. 13.35. Ge­n. 1.31.

h 2.6.

i Ge­n. 2.2. Eks. 20.11; 31.17.

j 3.11. 4.5. Hla­b. 95.11.

k 3.18. 4.6.

l 3.19.

m Hla­b. 95.11

n 3.7,11. Hla­b. 95.7.

o 3.7,11. Hla­b. 95.7.

p Isa­m. 6.11.

q 3.12,18,19.

r Ja­k. 5.10. 2 Pe­t. 2.6.

s 4.6. Ro­ma 11.30,32. Efe. 5.6.

t Jo­ha. 12.48.

u Fi­l. 2.16. 1 Pe­t. 1.23.

v Isa. 49.2. Efe. 6.17.

w Hla­b. 149.6.

x 1 The­s. 5.23.

y 1 Ko­r. 14.25.

z 1 Pe­t. 4.1.

a Hla­b. 33.13,14; 90.8; 139.4,11,12.

b 2 La­n. 16.9. & Jo­be 26.6.

c 4.15. 3.1.

d 6.20; 7.26; 8.1; 9.12,24. Efe. 4.10.

e 10.23.

f 1 Ti­m. 6.13.

g Isa. 53.3.

h 4.15. 3.1.

i 10.34. 5.2. 1 Pe­t. 3.8.

j 2.17.

k 2.18. Lu­ka 22.28.

l 7.26. 9.28. Jo­ha. 8.46. 2 Ko­r. 5.21. 1 Pe­t. 2.22. 1 Jo­ha. 3.5. Isa. 53.9. Jo­ha. 14.30.

m 7.19. 3.6. 7.25; 10.19,22. Efe. 3.12. Efe. 2.18.

n 1 Jo­ha. 3.21.

o Lu­ka 1.30.

a 8.3.

b 2.17.

c 8.3.

d 9.9; 11.4. 8.4; 10.11. Ma­t. 5.23.

e 5.3. 1 Ko­r. 15.3.

f 2.18; 4.15.

g 7.28.

h 7.27; 9.7. Le­vi 4.3; 9.7; 16.6,15,17.

i 5.3. 1 Ko­r. 15.3.

j Na­ni 16.5; 18.7. 2 La­n. 26.18.

k Jo­ha. 3.27.

l Se­b. 13.2.

m Eks. 28.1. Na­ni 16.40. 1 La­n. 23.13.

n Jo­ha. 8.54.

o 5.10. 3.1.

p 1.5.

q 7.17,21. 5.10. 6.20; 7.11. 7.8. Hla­b. 110.4.

r Ma­t. 26.39,44. Ma­rk. 14.35,39. Lu­ka 22.41,44. Jo­ha. 17.1.

s 1 Ti­m. 2.1.

t Hla­b. 22.1. Ma­t. 27.46,50. Ma­rk. 15.34,37. Lu­ka 23.46.

u Jo­ha. 11.35. Lu­ka 19.41.

v Ma­t. 26.42. Ma­rk. 14.36. Lu­ka 22.42.

w Hla­b. 22.24.

x 1.2. Jo­ha. 14.31.

y Fi­l. 2.8.

z 2.10; 7.28; 11.40; 12.23. Lu­ka 13.32. Fi­l. 3.12.

a 2.10.

b 5.6.

c Jo­ha. 16.12.

d 2 Pe­t. 3.16.

e 6.12. Ma­t. 13.15.

f 2.9; 6.7.

g 6.1.

h Ga­l. 4.3.

i Ro­ma 3.2.

j Jo­ha. 16.12.

k 1 Ko­r. 3.2.

l 1 Ko­r. 3.1. 1 Ko­r. 13.11.

1 aba­khu­li­le­yo: ku­mbe, aba­phe­le­le­yo.

m 12.11. 2 Pe­t. 2.14. 1 Ti­m. 4.7.

n 1 Kho. 3.9. Isa. 7.15.

o Ro­ma 14.1.

a Fi­l. 3.13,14.

1 izi­nto za­ku­qa­la: ku­mbe, ili­zwi lo­ku­qa­la ku­ka­Kri­stu.

b Ko­l. 3.14.

c 9.14.

d 9.10. Se­b. 19.4,5.

e Se­b. 8.14-17; 19.6.

f Se­b. 17.31,32.

g Se­b. 17.31,32.

h Se­b. 24.25. Ro­ma 2.16.

i Ma­t. 25.41,46. Ma­rk. 3.29.

j 1 Ko­r. 16.7. Se­b. 18.21.

k 10.26. Ma­t. 12.31,45.

l Ma­t. 19.26. Ma­rk. 10.27. Lu­ka 18.27.

m 10.32. Efe. 1.18. Jo­ha. 1.9.

n Jo­ha. 4.10; 6.32. Efe. 2.8.

o 2.4. Ga­l. 3.2.

p Ga­l. 3.5.

q Hla­b. 34.8. 1 Pe­t. 2.3.

r Efe. 6.17.

s Ga­l. 3.5.

t 2.5.

u 12.17.

v 10.29.

w Esta 14.11. Ma­t. 1.19.

x Lu­ka 9.62.

y Hla­b. 65.10.

z 2 Ti­m. 2.6. Lu­ka 9.62.

a 2 Ti­m. 2.6.

b 2.9.

c Isa. 5.6.

d 1 Ko­r. 9.27.

e 8.13.

f Je­r. 44.22. Ge­n. 3.17.

g 13.16. Ro­ma 9.14. 2 The­s. 1.6,7.

h 7.19.

i Za­ga 19.17. Ma­t. 10.42; 25.40. Ma­rk. 9.41. Ma­t. 5.7.

j 13.16. Ro­ma 9.14. 2 The­s. 1.6,7.

k 1 The­s. 1.3. Se­b. 10.4.

l 1 The­s. 1.3. Se­b. 10.4.

m 1 Ko­r. 16.16.

n 2 Ko­r. 8.24.

o Ro­ma 15.25. 2 Ti­m. 1.18. Ro­ma 12.13; 2 Ko­r. 8.4.

p 2 Ko­r. 8.24.

q Ro­ma 12.8.

r 10.22. Ko­l. 2.2.

s 3.6.

t 5.11.

u 13.7.

v Ga­l. 3.18.

w 6.15. 10.36.

x Ga­l. 3.18.

y Ge­n. 22.16. Hla­b. 105.9. Lu­ka 1.73.

z Ge­n. 22.17.

a 6.15. 10.36.

b Eks. 22.11. Ma­t. 5.34. Ja­k. 5.12.

c Fi­l. 1.7.

d 7.7. 12.3.

e 11.9.

f 6.17.

g 6.18. Hla­b. 110.4. Za­ga 19.21.

h 6.17.

i 6.17.

j 6.18. Hla­b. 110.4. Za­ga 19.21.

k Ti­t. 1.2.

l 3.6.

m 12.1,2.

n Se­b. 27.29,30.

o Le­vi 16.15.

p 9.3. Ma­t. 27.51.

q 9.24. 4.14.

r 3.1.

s 5.6.

a Ge­n. 14.18-20.

b Hla­b. 76.2. Ge­n. 33.18.

c Ma­rk. 5.7.

d Ge­n. 14.18-20.

e Hla­b. 76.2. Ge­n. 33.18.

f Hla­b. 76.2.

g 7.28. 1.2.

h 10.1,12,14.

i Ge­n. 14.18-20.

j Se­b. 2.29.

k Na­ni 18.21,26. 2 La­n. 31.4,5.

l 7.10.

m Ge­n. 14.18-20.

n Ge­n. 14.18-20.

o Ro­ma 4.13. Ga­l. 3.16.

p 6.16.

q 5.6.

r Lu­ka 24.5. Jo­ha. 6.57.

s 7.10.

t Ge­n. 14.18-20.

u 7.18,19. 8.7. 7.25. Ga­l. 2.21.

v 8.6.

w 5.6.

x 7.14.

y 7.14.

z 2.3.

a Lu­ka 1.78.

b Isa. 11.1. Mi­ka 5.2. Ma­t. 1.3. Lu­ka 3.33. Isa­m. 5.5.

c 9.10.

d 2.6.

e 7.21. 5.6. Hla­b. 110.4.

f 7.18,19. 8.7. 7.25. Ga­l. 2.21.

g Ro­ma 8.3. Ga­l. 4.9.

h 7.18,19. 8.7. 7.25. Ga­l. 2.21.

i 9.9; 10.1. Gal 2.16.

j 7.22. 6.9; 8.6; 10.34; 11.16,35,40; 12.24.

k 3.6.

l 4.16. 7.25.

1 kwe­si­fu­ngo: ku­mbe, ku­ku­fu­nga isi­fu­ngo.

m 7.21. 5.6. Hla­b. 110.4.

n Ma­t. 21.29.

o Jo­be 17.3.

p 8.6.

q 7.22. 6.9; 8.6; 10.34; 11.16,35,40; 12.24.

r Ga­l. 3.15.

s 7.21.

t 7.11,19. Lu­ka 13.11.

2 ngo­ku­phe­le­le­yo: ku­mbe, ngo­ku­la­pha­ka­de.

u 4.16. 7.25.

v 11.6.

w Ro­ma 8.34.

x 3.1.

y Isa­m. 15.4.

z Ro­ma 16.18.

a 4.15.

b 4.14. Efe. 1.20.

c 10.11.

d 5.3.

e 5.3.

f 9.12,14,28; 10.12. Ze­k. 3.9. Efe. 5.2. Ro­ma 6.10.

g 10.10.

h 5.2.

i 7.21.

j 1.2.

k 5.9.

a 3.1.

b 1.3. Hla­b. 110.1.

c 4.14.

d 1.7. 1.14.

e 9.2,8,12,24,25; 10.19; 13.11. 9.1.

1 inda­wo ezi­ngcwe­le: ku­mbe, izi­nto ezi­ngcwe­le.

f 9.24. 9.11.

g Eks. 33.7.

h 5.1.

i 9.14. Efe. 5.2.

j 5.1.

k 9.23.

l 10.1. Ko­l. 2.17.

m 11.7. 12.25. Lu­ka 2.26.

n 2.6.

o Eks. 25.40.

p 9.21. Lu­ka 1.23.

q 1.4.

r 9.15. 12.24. 1 Ti­m. 2.5.

s Ro­ma 9.4.

2 isi­vu­me­lwa­no: ku­mbe, ithe­sta­me­nte.

t 7.22. 7.19.

u 7.11.

v 7.22. 7.19.

w 7.11,18.

x 2.6.

y Je­r. 31.31-34.

z Ro­ma 9.4.

a 2.16.

b 10.16. Ro­ma 11.27.

c Ro­ma 9.4.

3 ngi­za­fa­ka: ku­mbe, ngi­za­ku­pha.

4 le­nhli­zi­ywe­ni: ku­mbe, la­phe­zu kwe­nhli­zi­yo.

d Lu­ka 22.29.

e 10.17.

f 6.8. 2 Ko­r. 5.17.

a Eks. 15.25,26. Ro­ma 1.32.

b 9.6. Ro­ma 9.4.

c Eks. 26.33.

d 9.2. Eks. 25.8.

e Eks. 26.1.

f 9.6. 3.4.

g 9.6.

h Eks. 26.35; 40.4.

i Eks. 25.31-39.

j Eks. 25.23-29.

k Eks. 25.30. Le­vi 24.5,6.

l Eks. 26.1.

m 8.2. 9.8,12,24,25. 9.1,3.

1 inda­wo engcwe­le: ku­mbe, li­ngcwe­le.

n 6.19. 9.7. 10.20. Eks. 26.31-35; 40.3,21.

o Eks. 26.33.

p 2 La­n. 26.19. He­z. 8.11. Le­vi 16.12,13. Isa­m. 8.3,5.

q Eks. 25.10,11; 40.3,21. Isa­m. 11.19.

r Ro­ma 9.4.

s Eks. 16.33,34.

t Na­ni 17.10.

u Eks. 25.16; 40.20. Du­te. 10.2,5. 1 Kho. 8.21. 1 Kho. 8.9. 2 La­n. 5.10.

v Ro­ma 9.4.

w Eks. 25.18-22. Le­vi 16.2. 1 Kho. 8.6,7.

x Le­vi 16.2,13,15.

y 9.6. 3.4.

z Na­ni 28.3.

a 9.6.

b 9.6. Ro­ma 9.4.

c 9.3. Le­vi 16.15.

d 9.25. 10.3. Eks. 30.10. Le­vi 16.34.

e 5.3.

f 3.7.

g 10.20. Jo­ha. 14.6.

h 9.12,24,25. 10.19; 13.11. 9.3.

i 11.19.

j Ro­ma 8.38.

k 5.1.

l 7.19; 10.1. 10.11; 13.9.

m 13.9. Le­vi 11.2,47.

n Ko­l. 2.16.

o Ko­l. 2.16.

p Le­vi 11.25.

q 6.2. Ma­rk. 7.4,8.

r 7.16. Efe. 2.15. Ko­l. 2.20.

s Se­b. 15.10,28.

t 3.1.

u 10.1.

v 8.2.

w 9.24. Ma­rk. 14.58.

x 9.19. 9.13. 10.4.

y 9.14. Se­b. 20.28.

z 9.24. 4.14.

a 10.10. 9.26,28. 1 Pe­t. 3.18.

b 10.19.

c 9.26,28. 7.27. Da­n. 9.24. 1 Ko­r. 6.20.

d Jo­be 33.24.

e Lu­ka 2.38.

f 10.4. 9.12,19. Le­vi 16.14-16.

g Na­ni 19.2,17,18.

h Se­b. 10.15. 11.9.

i 9.12. Isa­m. 7.14.

j 1 Pe­t. 3.18. Ro­ma 1.4.

k 7.27; 8.3. Ro­ma 4.25.

l 1 Pe­t. 1.19.

m 9.22,23. 1.3. 10.22. Ti­t. 2.14. Isa­m. 1.5. Hla­b. 65.3.

n 6.1.

o Se­b. 27.23. 1 Pe­t. 4.2.

p Hla­b. 42.2.

q 8.6.

r 8.8,13.

s 9.16,17,20. Ga­l. 3.15.

t Ga­l. 2.19,20.

u 7.27; 8.3. Ro­ma 4.25.

v Ro­ma 3.24.

w 3.1. Ro­ma 8.30.

x 10.36; 11.39.

y 10.36; 11.39.

z 2 Ti­m. 1.1.

a Se­b. 20.32.

b 9.16,17,20. Ga­l. 3.15.

c Ga­l. 3.15.

d 9.16,17,20. Ga­l. 3.15.

e 9.16,17.

f 10.20. Na­ni 7.10. Jo­ha. 10.22. 1 Kho. 8.63.

g Eks. 24.7.

h Eks. 24.8.

i 9.12.

j Le­vi 14.4,6,7,49,51,52.

k Le­vi 14.4,6,7,49,51,52.

l Ma­t. 27.28. Isa­m. 17.3,4; 18.12,16.

m Le­vi 14.4,6,7,49,51,52.

n Eks. 12.22.

o Ma­t. 26.28.

p Eks. 24.6. Eks. 29.12,36. Le­vi 8.15,19; 16.14,16,18,19. 2 La­n. 29.22.

q 8.6.

r Le­vi 17.11.

s 8.5.

t 6.20.

u 9.8.

v 9.11.

w 1 Pe­t. 3.21.

x 8.2.

y 4.14.

z Ro­ma 8.34.

a 9.7.

b 6.20.

c 4.3. Ma­t. 13.35.

d 9.12.

e 1.2. Ma­t. 13.39.

f 1 Jo­ha. 3.5.

g Ge­n. 3.19.

h Ro­ma 2.16.

i 1 Pe­t. 2.24. 2 Ko­r. 5.21.

j 9.12.

k Ro­ma 5.15. Ma­t. 20.28.

l 1 Ko­r. 1.7.

m 4.15.

a 8.5. Ko­l. 2.17.

b 9.11.

c 9.9.

d 10.12,14. 7.3.

e 9.9.

f 10.14.

g Le­vi 16.21.

h Lu­ka 22.19. 1 Ko­r. 11.24,25.

i 9.7.

j 10.11. Mi­ka 6.6-8.

k 9.13. 9.12,19.

l 1.6.

m Hla­b. 40.6-8.

n 10.10. Jo­ha. 6.51.

o 10.8. Ma­rk. 12.33.

p 10.8. 13.11. Ro­ma 8.3.

q 10.5,6.

r 10.8. Ma­rk. 12.33.

s 10.8. 13.11. Ro­ma 8.3.

t 10.7.

u 10.14,29. 2.11; 13.12. Jo­ha. 17.19.

v 10.10. Jo­ha. 6.51.

w 7.27; 9.12. Ro­ma 6.10.

x 7.27. Na­ni 28.3.

y 1.14. Se­b. 13.2. Lu­ka 1.23.

z 5.1.

a 10.11. Mi­ka 6.6-8.

b 7.27.

c 10.12,14. 7.3.

d 1.3.

e Ma­t. 26.45. Ma­rk. 14.41. 2 Ti­m. 4.8.

f Hla­b. 110.1.

g 10.1.

h 10.1.

i 2.11. 10.10.

j 3.7.

k 8.10. Je­r. 31.33.

l 8.12. Je­r. 31.34.

m 8.12. Je­r. 31.34.

n 4.16. Ro­ma 5.2.

o 8.2.

p 9.8.

q 9.3.

r 3.1.

s 1 Ti­m. 3.15. 1 Pe­t. 4.17. Ma­t. 12.4. Lu­ka 6.4.

t 4.16. Ja­k. 1.6. 1 Jo­ha. 3.21.

u 6.11. Ko­l. 2.2.

v 9.14.

w 12.24. Hla­b. 51.7. He­z. 36.25. 2 Ko­r. 7.1. 1 Pe­t. 1.2. Jo­ha. 3.5.

x 1 Ko­r. 6.11.

y 12.24. Hla­b. 51.7. He­z. 36.25. 2 Ko­r. 7.1. 1 Pe­t. 1.2. Jo­ha. 3.5.

z 4.14.

a 1 Ti­m. 6.13.

b 3.6.

c 11.11. 1 Ko­r. 1.9.

d 3.13.

e Se­b. 2.42.

f Ju­da 1.19.

g 3.13.

h 10.37. Ro­ma 13.11. Fi­l. 4.5. 2 Pe­t. 3.9,11,14.

i Lu­ka 17.24; 1 Ko­r. 3.13.

j 6.4. 10.39. Na­ni 15.30. 2 Pe­t. 2.1.

k Ma­t. 12.45.

l 2 Ti­m. 2.25.

m 1 Jo­ha. 5.16.

n Hla­b. 79.5. Ze­f. 1.18; 3.8. He­z. 36.5. Ze­k. 8.2. 2 The­s. 1.8.

o 2.2. Du­te. 17.2.

p Ma­rk. 7.9.

q Du­te. 17.6. Na­ni 35.30.

r 2.3.

s 6.6.

t 1.2.

u 1 Ko­r. 11.29.

v 13.20. Ze­k. 9.11.

w 10.16. Ro­ma 9.4.

x 10.10.

y Ma­rk. 7.2.

z Ma­t. 12.31,32. Efe. 4.30.

a Du­te. 32.35. Ro­ma 12.19.

b Du­te. 32.36. Hla­b. 50.4; 135.14.

c Lu­ka 12.5. 2 Ko­r. 5.11.

d Hla­b. 42.2.

e Ga­l. 3.4. 2 Jo­ha. 1.8.

f 6.4.

g 1 The­s. 2.14.

h Ko­l. 2.1.

i 12.4. 1 Ko­r. 4.9.

j 1 The­s. 2.14.

k Fi­l. 4.14.

l 4.15.

m Fi­l. 1.7.

n 1 The­s. 1.6. Ma­t. 5.12. Ja­k. 1.10.

o Ma­t. 6.20. 1 Ti­m. 6.19.

p 7.19.

q 10.19.

r Ma­t. 10.32.

s 11.26.

t 6.12,15. 12.1. Lu­ka 21.19. Ro­ma 5.3; 12.12. Ja­k. 1.3,4. 2 Pe­t. 1.6. Lu­ka 8.15. Ga­l. 6.9. 1 Pe­t. 2.19,20.

u 1 The­s. 4.3.

v 11.39. 9.15.

w 1 Pe­t. 1.9.

x 11.39. 9.15.

y 10.25. Hla­b. 37.10. Lu­ka 18.8. 1 Pe­t. 5.10.

z Ha­b. 2.3,4. Ha­g. 2.7.

a Ro­ma 1.17. Ga­l. 3.11.

b Se­b. 20.20,27. Ga­l. 2.12.

c 10.26. 2 Pe­t. 2.20,21.

d Se­b. 20.20,27. Ga­l. 2.12.

e Se­b. 16.31.

f 1 The­s. 5.9. 2 The­s. 2.14.

a 2 Ti­m. 3.16.

b 2 Ko­r. 4.18; 5.7. Ro­ma 8.24,25. 1 Pe­t. 1.8.

c 11.39.

d Ma­t. 15.2.

e 11.4,5,39. Se­b. 6.3.

f 1.2. Ge­n. 1.1.

g 10.5.

h 2 Pe­t. 3.5.

i Ro­ma 4.17.

j Ge­n. 4.4.

k 5.1.

l 11.4,5,39. Se­b. 6.3.

m 5.1.

n Ge­n. 4.10.

o 12.24.

1 usa­khu­lu­ma: ku­mbe, usa­khu­lu­nywa.

p Ge­n. 5.22.

q Lu­ka 2.26.

r Ge­n. 5.24.

s 11.4,5,39. Se­b. 6.3.

t Ge­n. 5.22.

u 7.25.

v 11.26.

w 12.17. Ro­ma 3.11.

x Ge­n. 6.13,22.

y 8.5.

z 5.7. Se­b. 23.10.

2 ese­sa­ba: ku­mbe, enqi­ne­ka.

a 3.3.

b 1 Pe­t. 3.20.

c Ma­t. 12.41.

d Ro­ma 3.22; 4.13. Fi­l. 3.9.

e Ge­n. 12.1,4. Se­b. 7.2-4.

f 11.13. 1 La­n. 16.19. Lu­ka 24.18.

g Se­b. 7.5.

h Ge­n. 12.8; 13.3,18; 18.1,9.

i Ge­n. 35.27.

j 6.17. Efe. 3.6.

k 12.22.

l Hla­b. 87.1. Isa­m. 21.14.

m 13.14. Isa­m. 21.2,10.

n Ge­n. 17.19.

o Ge­n. 18.11,14; 21.2. Lu­ka 1.36.

p Ge­n. 18.12.

q 10.23. Du­te. 7.9.

r Ga­l. 4.23.

s 10.19. Ro­ma 4.19.

t Ge­n. 15.5.

u Ge­n. 22.17. Isa­m. 20.8.

v Ge­n. 22.17. Isa­m. 20.8.

3 ekho­lwe­ni: Gr., ngo­ko­kho­lo.

w 11.39.

x 11.27. Jo­ha. 8.56; 2 Ko­r. 4.18.

y Ma­t. 10.12. Se­b. 25.13.

z Ge­n. 23.4; 47.9. 1 La­n. 29.15. Hla­b. 39.12; 119.19.

a 11.9. Efe. 2.19.

b 1 Pe­t. 1.1; 2.11.

c 11.35,40. 7.19.

d 2.11. Ma­rk. 8.38.

e Eks. 3.6.

f Ma­t. 25.34.

g 13.14. Fi­l. 3.20.

h Ge­n. 22.1-9. Ja­k. 2.21,22.

i 11.11,18.

j Lu­ka 7.12. Jo­ha. 3.16.

k Ge­n. 21.12. Ro­ma 9.7.

l 11.12. Ro­ma 4.17-21.

m 9.9.

n Ge­n. 27.27-29,39,40.

o Ge­n. 48.1,5,16,20.

p Ge­n. 48.1,5,16,20.

q Ge­n. 47.31.

r Ge­n. 32.10.

s Ge­n. 50.24,25.

4 wa­khu­lu­ma: ku­mbe, wa­khu­mbu­la.

t Ge­n. 50.25. Eks. 13.19.

u Eks. 2.3.

v Eks. 2.2. Se­b. 7.20.

w Eks. 1.16,22.

x Eks. 2.10,11.

y Jo­be 36.21. Hla­b. 84.10.

z Ma­t. 13.21.

a 13.13. 1 Pe­t. 4.14.

b 2.2; 10.35. 11.6.

c Eks. 10.28,29; 12.37; 13.17,18.

d 11.13. Jo­ha. 1.18.

e 1 Ti­m. 1.17. 1 Pe­t. 1.8.

f Eks. 12.21.

g Ma­t. 26.18.

h Eks. 12.22.

i Eks. 12.23.

j Eks. 12.29.

k Eks. 14.22-29.

l Jo­sh. 6.20.

m Ma­t. 20.29.

n Jo­sh. 6.23. Ja­k. 2.25.

o 3.18. Jo­ha. 3.36. Se­b. 14.2; 17.5; 19.9.

5 aba­nga­kho­lwa­nga: ku­mbe, aba­nga­la­le­la­nga.

p Jo­sh. 2.1.

q Se­b. 15.33.

r Hlu. 6.11.

s Hlu. 4.6.

t Hlu. 13.24.

u Hlu. 11.1.

v 1 Sa­m. 16.1,13; 17.45.

w 1 Sa­m. 1.20; 12.17.

x Se­b. 3.24.

y Se­b. 3.24.

z 2 Sa­m. 5.1-5.

a Ja­k. 2.24,26.

b 2 Sa­m. 7.11,12. 1 La­n. 22.9.

c Hlu. 14.5,6. 1 Sa­m. 17.34-36. Da­n. 6.22.

d Da­n. 3.25.

e 1 Sa­m. 20.1. 1 Kho. 19.1,3. 2 Kho. 6.16.

f Lu­ka 21.24.

g 2 Kho. 20.7. Jo­be 42.10. Hla­b. 6.8; 89.21.

h Fi­l. 4.13.

i Hlu. 7.21; 15.8,15. 1 Sa­m. 17.51,52. 2 Sa­m. 8.1-6 & 10.15-19; 12.29.

j Hlu. 7.21; 15.8,15. 1 Sa­m. 17.51,52. 2 Sa­m. 8.1-6 & 10.15-19; 12.29.

k 13.11,13.

l 1 Sa­m. 14.1.

m 1 Kho. 17.22. 2 Kho. 4.35.

n 11.16.

o Ma­t. 21.35.

p Ge­n. 39.20. Je­r. 20.2; 37.15.

q 1 Kho. 21.13. 2 La­n. 24.21. Se­b. 7.58; 14.19.

r Se­b. 12.2. Ma­t. 14.10.

s 2 Kho. 1.8. Ze­k. 13.4. Ma­t. 3.4. Ma­rk. 1.6.

t 13.3.

u Isa. 57.1.

v 1 Sa­m. 23.15,19; 24.1. 1 Kho. 17.3.

w Hlu. 6.2. 1 Sa­m. 22.1. 1 Kho. 18.4; 19.9.

x Ja­k. 3.11.

y 11.2.

z 11.13. 10.36. 1 Pe­t. 1.12.

6 wa­ye­si­na­ke­ke­le: ku­mbe, wa­ye­si­bo­ne­le.

a 11.16.

b Isa­m. 6.11.

c 5.9.

a 2 Ko­r. 7.1. 1 Pe­t. 4.2. Efe. 4.22.

b 1 Ko­r. 9.24. Fi­l. 3.13,14.

c 10.36.

d Ko­l. 2.1.

e 6.18.

f 1 Ko­r. 1.8.

g Lu­ka 24.26. 1 Pe­t. 1.11.

h Ma­t. 25.21,23.

i 6.18.

j Fi­l. 2.8.

k Hla­b. 69.19.

l 1.3. & Se­b. 2.33.

m Ma­t. 10.24,25. Jo­ha. 15.20.

n 6.16. Ju­da 1.11. 1 Pe­t. 2.23.

o Isa­m. 2.3.

p 11.5. Ga­l. 6.9.

q 10.32-34. 1 Ko­r. 10.13.

r 13.22. Se­b. 13.15.

s Za­ga 3.11,12.

t 11.5. Ga­l. 6.9.

u Hla­b. 119.67.

v Du­te. 8.5. & Za­ga 13.24. Tshu. 9.1.

w 1 Ko­r. 11.32.

x 1 Pe­t. 5.9.

y Lu­ka 18.2.

z Na­ni 16.22. Isa. 42.5.

a 2 Pe­t. 1.4. Le­vi 11.44.

b Ja­k. 3.17,18.

c 5.14.

d Jo­be 4.3,4. Isa. 35.3. 1 Te­s. 5.14.

e Lu­ka 13.13.

f Hla­b. 109.24.

g Za­ga 4.26.

h Za­ga 4.27.

i Ja­k. 5.16. Ga­l. 6.1.

j Ro­ma 14.19.

k 1 The­s. 4.3.

l Ma­t. 5.8. 2 Ko­r. 7.1. Efe. 5.5.

m 2 Ko­r. 6.1. Ga­l. 5.4.

n Se­b. 13.43.

o Du­te. 29.18.

p 13.4.

q 1 Ti­m. 1.9.1 Ti­m. 1.9.

r Ge­n. 25.33.

s Ge­n. 27.34,36,38.

t 6.6.

u 11.6.

v Eks. 19.12,18,19; 20.18. Du­te. 4.11; 5.22. 2 Ko­r. 3.9.

w Eks. 19.16.

x 12.26.

y Eks. 20.19.

z Eks. 19.12,13.

a Eks. 19.16. Ro­ma 8.15.

b Isa­m. 14.1.

c 11.10,16; 13.14. Efe. 2.19. Fi­l. 3.20.

d Hla­b. 42.2.

e Ga­l. 4.26.

f 1 Kho. 22.19.

g Ju­da 1.14. Isa­m. 5.11.

h 2.12. Se­b. 7.38.

i Eks. 4.22.

1 abha­lwe: ku­mbe, abha­li­swe.

j Lu­ka 10.20. Eks. 32.32.

k Ge­n. 18.25. Hla­b. 58.11.

l Ngo­ma 64.

m 5.9.

n 8.6.

o Ro­ma 9.4.

2 isi­vu­me­lwa­no: ku­mbe, ithe­sta­me­nte.

p 10.22. 1 Pe­t. 1.2. Eks. 24.8.

q 7.19.

r 11.4. Ge­n. 4.10.

s 2.3.

t 3.17.

u 8.5.

v 12.19.

w Ha­g. 2.6.

x Hla­b. 102.26.

3 asi­be lo­mu­sa: ku­mbe, asi­ba­mbe umu­sa.

y Se­b. 27.23.

z 13.21.

a 5.7.

b Du­te. 4.24.

c Hla­b. 21.9; 2 The­s. 1.8.

a Ro­ma 12.10. 1 The­s. 4.9. 1 Pe­t. 1.22. 2 Pe­t. 1.7. 1 Pe­t. 2.17; 3.8. 1 Jo­ha. 3.10,11,18; 4.7,20,21.

b 1 Ti­m. 5.10. Jo­be 31.32.

c Ge­n. 18.3; 19.2.

d Ma­t. 25.36. Ko­l. 4.18. 2 Ti­m. 1.16.

e Ro­ma 12.15. 1 Ko­r. 12.26.

f 11.37.

g 1 Ko­r. 7.38. 1 Ti­m. 4.3.

h 12.16. 1 Ko­r. 5.9-11; 6.9. Efe. 5.5. 1 Ti­m. 1.10. Isa­m. 21.8; 22.15.

i Ja­k. 4.4.

j Ga­l. 5.21.

k 1 Ti­m. 3.3. Du­te. 16.19. & Hla­b. 119.36. & Za­ga 23.4.

l 1 Ti­m. 6.8. Ma­t. 6.25,34. Fi­l. 4.6,11,12. 1 Pe­t. 5.7.

m Jo­sh. 1.5. Ge­n. 28.15. Hla­b. 37.25. 2 Ko­r. 4.9.

n Hla­b. 118.6. Hla­b. 27.1; 56.4,11.

o 13.17,24. Lu­ka 22.26. Se­b. 15.22.

p 6.12.

q Ga­l. 1.13.

r 1.12.

s Isa­m. 1.4,8,11,17. Jo­ha. 8.58. 2 Ko­r. 1.19.

t Efe. 4.14.

u 1 Ko­r. 14.6.

v 9.10. Ro­ma 14.17. 1 Ti­m. 4.3. Ko­l. 2.16.

w 9.9.

x 1 Ko­r. 9.13; 10.18.

y Eks. 29.14. Le­vi 6.30; 9.11; 16.27.

z 8.2.

a 10.6.

b Eks. 29.14. Le­vi 6.30; 9.11; 16.27.

c 13.13. 11.34. Isa­m. 20.9. Se­b. 21.34.

d 10.10.

e Ma­t. 21.39; 27.32. Jo­ha. 19.17,18. Se­b. 7.58. Isa­m. 11.8.

f Isa­m. 14.20.

g Ma­t. 21.39; 27.32. Jo­ha. 19.17,18. Se­b. 7.58. Isa­m. 11.8.

h 11.34. 13.13. Isa­m. 20.9. Se­b. 21.34.

i 11.26.

j 11.10,16; 12.22. Mi­ka 2.10. Fi­l. 3.20.

k 11.26.

l Efe. 5.20.

m 13.16. Le­vi 7.12. Hla­b. 107.22. 1 Pe­t. 2.5.

n Ho­s. 14.2. Hla­b. 119.108.

o 2 Ko­r. 9.13. 1 Ti­m. 6.18. Ro­ma 12.13.

p 6.10.

q Fi­l. 4.18.

r 1 Ti­m. 6.19.

s 1 Ko­r. 12.28; 16.16.

t 13.7.

u Se­b. 20.28. He­z. 3.17.

v Lu­ka 16.2. 1 Pe­t. 4.5.

w Se­b. 20.24,26.

x 1 The­s. 5.25. 2 The­s. 3.1. Ro­ma 15.30. Efe. 6.19. Ko­l. 4.3.

y 1 Pe­t. 3.16. Se­b. 23.1.

z Fi­li­m. 1.22.

a Ro­ma 15.33.

b Se­b. 2.24.

c Ro­ma 10.7.

d Jo­ha. 10.11,16. Ze­k. 13.7.

e 10.29.

f Ga­l. 3.15.

1 isi­vu­me­lwa­no: ku­mbe, ithe­sta­me­nte.

g 1 Pe­t. 5.10. Lu­ka 6.40.

h 2 The­s. 2.17. 2 Ti­m. 3.17. Ko­l. 1.10.

i Fi­l. 2.13.

j 12.28. Ro­ma 14.18.

k Ro­ma 11.36.

l 12.5.

m 1 Pe­t. 5.12.

n 2 Ko­r. 1.1. Ko­l. 1.1. 1 The­s. 3.2. Fi­li­m. 1.1.

o Se­b. 16.1.

p 13.7.

q Fi­l. 4.22.

r Se­b. 18.2; 27.1,6.

s Ti­t. 3.15.

a Se­b. 12.17. Ma­t. 13.55.

b Ti­t. 1.1. 2 Ti­m. 2.24.

c Ro­ma 1.1. 2 Pe­t. 1.1. Ju­da 1.1. Fi­l. 1.1.

d Se­b. 26.7.

e 1 Pe­t. 1.1. Du­te. 32.26. Jo­ha. 7.35. Se­b. 2.5-11; 8.1.

f Ma­t. 5.12. & Fi­l. 3.1.

g 1 Pe­t. 1.6.

h 1 Pe­t. 1.7. Ro­ma 5.4.

i Ro­ma 5.3. Lu­ka 21.19.

j 2 Pe­t. 1.6. He­b. 10.36.

k 3.2. Ma­t. 5.48.

l 1 Kho. 3.9,11,12. Za­ga 2.3.

m Ma­t. 7.7.

n Za­ga 8.17. Jo­be 32.8. Za­ga 28.5.

o Ro­ma 12.8.

p Ma­t. 7.7.

q Ma­rk. 11.24. 1 Ti­m. 2.8. He­b. 10.22.

r Ma­t. 21.21.

s Lu­ka 8.24. Efe. 4.14. Ma­t. 11.7.

t 4.8. 1 Kho. 18.21. Hla­b. 119.113. Ma­t. 6.24.

u 2 Pe­t. 2.14; 3.16.

v Ma­t. 23.12.

w He­b. 10.34.

x 1 Pe­t. 1.24. Hla­b. 102.4,11. Jo­be 14.2. & Isa. 40.6.

y 1 Ko­r. 7.31.

z Ma­t. 20.12. Lu­ka 12.55.

a Isa. 40.7.

b 1 Pe­t. 3.14. Za­ga 3.11.

c Ro­ma 16.10.

d Isa­m. 2.10. 1 Ko­r. 9.25.

e 2.5. Ma­t. 10.22; 19.28,29.

f Ma­t. 5.28.

g 2 Pe­t. 2.14,18.

h Hla­b. 7.14.

i Ro­ma 5.12.

j 1 Ko­r. 6.9.

k Hla­b. 85.12. Jo­ha. 3.27. 1 Ko­r. 4.7.

l Fi­l. 4.15.

m Tshu. 3.14.

n 3.15,17. Jo­ha. 3.3.

o Jo­be 25.3. 1 Jo­ha. 1.5.

p Na­ni 23.19.

q Jo­ha. 3.3. Fi­l. 2.13.

r 1 Pe­t. 1.23.

s 1 Pe­t. 1.23.

t Efe. 1.12.

u Je­r. 2.3. Isa­m. 14.4. Ro­ma 8.23. Ro­ma 8.19-22.

v 3.2. Za­ga 10.19; 17.27. Tshu. 5.2.

w Za­ga 14.29.

x Ko­l. 3.8. 1 Pe­t. 2.1. Efe. 4.22. Se­b. 15.9.

y Ko­l. 3.8. 1 Pe­t. 2.1. Efe. 4.22. Se­b. 15.9.

z Ti­t. 3.3.

a 3.13. Hla­b. 25.9.

b Se­b. 13.26. Ro­ma 1.16. 1 Ko­r. 15.2. Efe. 1.13. He­b. 2.3.

c Ro­ma 2.13.

d Ro­ma 2.13.

e Ko­l. 2.4.

f 2.14-20. Ma­t. 7.24-27. Lu­ka 6.46-49.

g Ro­ma 2.13.

h Ro­ma 2.13.

i 1 Ko­r. 13.12.

j 1 Pe­t. 1.12.

k 2.12. Ga­l. 5.1. Jo­ha. 8.32.

l Ro­ma 2.13.

m Ro­ma 2.13.

n Lu­ka 11.28.

o He­b. 4.1.

p 3.2. 3.3.

q 3.6. Hla­b. 34.12,13; 141.3.

r Se­b. 26.5.

s Se­b. 26.5.

t 3.9. Efe. 5.20. Ko­l. 2.2. 1 Ko­r. 15.24.

u Ma­t. 25.36.

v Jo­be 31.17,18. Isa. 1.17.

w Jo­ha. 14.18.

x Jo­be 31.17,18. Isa. 1.17.

y 4.4. 1 Ti­m. 5.22. 1 Jo­ha. 5.18. Ro­ma 12.2.

z 2 Pe­t. 3.14.

a Ma­rk. 11.22.

b 1 Ko­r. 2.8. Se­b. 7.2.

c 2.9. Du­te. 1.17; 10.17. & Za­ga 24.23; 2 Ko­r. 5.16. 1 Pe­t. 1.17. Ju­da 1.16.

1 emhla­nga­nwe­ni: ku­mbe, esi­na­go­ge­ni.

d 2.3. Lu­ka 23.11.

e Lu­ka 1.48.

f 2.3. Lu­ka 23.11.

g Za­ga 18.23.

h 3.17. Ma­t. 21.21.

i Ro­ma 14.1.

j Ma­t. 15.19.

k Ro­ma 14.1.

l Efe. 1.4.

m 1 Ko­r. 1.27,28. Jo­be 34.19.

n Za­ga 13.7. 2 Ko­r. 8.9. Isa­m. 2.9. Lu­ka 12.21.

o Ma­t. 25.34.

p Ma­t. 5.3. Lu­ka 6.20; 12.32.

q 1.12.

r Eks. 20.6. 1 Ko­r. 2.9. Za­ga 8.17. 2 Ti­m. 4.8.

s 5.6. 1 Ko­r. 11.22.

t Se­b. 16.19.

u 5.6. Se­b. 8.3; 13.50; 17.6; 18.12.

v 1 Ti­m. 6.1. 1 Pe­t. 4.14. Se­b. 13.45.

w Se­b. 15.17.

x 4.11. Ma­t. 22.38. Jo­ha. 13.34. Ga­l. 6.2.

y 2.23.

z Le­vi 19.18. Ro­ma 13.9.

a 2.9. Du­te. 1.17; 10.17. & Za­ga 24.23; 2 Ko­r. 5.16. 1 Pe­t. 1.17. Ju­da 1.16.

b Jo­ha. 16.8.

c 3.2.

d Ga­l. 3.10.

e Ma­rk. 3.29.

f Eks. 20.13,14.

g Eks. 20.13,14.

h 1.25.

i Jo­be 22.6-11. Za­ga 21.13. Ma­t. 6.15; 18.35. Ma­rk. 11.26. Lu­ka 6.38; 16.25.

j 1 Jo­ha. 4.17,18.

k 2.16. 1 Ko­r. 15.32.

l Lu­ka 3.11. Jo­be 31.19,20.

m Jo­be 22.6.

n 1 Jo­ha. 3.18.

o 1 Jo­ha. 3.17.

p 2.16. 1 Ko­r. 15.32.

q 3.13.

r Ga­l. 5.6. Ma­t. 7.16,17.

s 1 Ko­r. 8.6.

t 1 Ko­r. 10.20.

u Ma­t. 8.28,29. Ma­rk. 1.23,24; 5.2,7. Lu­ka 4.33,34. Se­b. 16.16,17; 19.15.

v Hlu. 9.4. 1 Ko­r. 15.36. Ma­t. 5.22.

w 2.26. Ro­ma 3.28.

x Ge­n. 22.9,12.

y He­b. 11.17.

z 2.17. 1 The­s. 1.3. Jo­ha. 6.28,29.

a 2.8. 4.5. 1 Ti­m. 5.18. 1 Pe­t. 2.6. Ga­l. 3.8.

b Ge­n. 15.6. Ro­ma 4.3. Ga­l. 3.6.

c 2 La­n. 20.7. Isa. 41.8.

d He­b. 11.33.

e He­b. 11.33.

f He­b. 11.31.

g Lu­ka 10.38.

h 2.20.

i 2.20.

a Ma­t. 23.8. Ro­ma 2.20,21. 1 Ti­m. 1.7.

b Se­b. 13.1.

c 1 Kho. 8.46.

d 2.10.

e 1.19,26.

f 2.10.

g Ma­t. 12.37.

h 1.4.

i 1.26. 3.3.

j Hla­b. 32.9; 39.1.

k 1.26. 3.3.

l Za­ga 16.27. Za­ga 12.18; 15.1,2.

m 1.26. Ma­t. 15.11,18.

1 indle­la: Gr., ivi­li.

n Lu­ka 16.24. Hla­b. 120.2-4.

o Ma­t. 5.22.

p Hla­b. 140.3. Tshu. 10.11.

q 1.27.

r Ge­n. 1.26.

s Ga­l. 6.4.

t 2.18.

u Ga­l. 1.13. 1 Pe­t. 2.12.

v 1.21.

w 3.16. Ro­ma 13.13. Se­b. 5.17; 1 Ko­r. 3.3.

x 3.16. Ga­l. 5.20.

y 3.17. 1.17.

z 1 Ko­r. 2.6,7.

a 3.16. Ro­ma 13.13. Se­b. 5.17; 1 Ko­r. 3.3.

b 3.16. Ga­l. 5.20.

c 1 Ko­r. 2.6,7.

d 3.17. 1.17.

e He­b. 12.11.

f Fi­l. 4.5.

g Ga­l. 5.22.

h 2.4. 2 Ko­r. 5.16.

2 uku­ba­ndlu­lu­la: ku­mbe, inka­ni.

i Ro­ma 12.9.

j He­b. 12.11.

k Fi­l. 1.11. Ga­l. 6.8.

l He­b. 12.11.

m Ma­t. 5.9.

1 lo­ku­lwa: ku­mbe, ingxa­ba­no.

2 inka­nu­ko: ku­mbe, into­ko­zo.

a Ro­ma 7.23. 1 Pe­t. 2.11. Ro­ma 6.13.

b 5.6.

c 1 Ko­r. 12.31.

d Za­ga 1.28.

e Ro­ma 8.26. 1 Jo­ha. 5.14.

3 inka­nu­ko: ku­mbe, into­ko­zo.

f Hla­b. 73.27. & Ma­t. 12.39.

g 1 Jo­ha. 2.15. Ma­t. 6.24.

h Ro­ma 8.7. Efe. 2.15.

i 1.27. Jo­ha. 15.19; 17.14. Ga­l. 1.10.

j 2.23.

k Ge­n. 6.5; 8.21. Num 11.29. Za­ga 21.10.

4 ku­mo­na: ku­mbe, ngo­mo­na.

l Ma­t. 13.12.

m He­b. 2.6.

n Za­ga 3.34. 1 Pe­t. 5.5. Jo­be 22.29. Hla­b. 138.6. Za­ga 29.23. Lu­ka 1.52. Ma­t. 23.12.

o Za­ga 3.34. 1 Pe­t. 5.5. Jo­be 22.29. Hla­b. 138.6. Za­ga 29.23. Lu­ka 1.52. Ma­t. 23.12.

p 4.10.

q 1 Pe­t. 5.8,9. Efe. 4.27; 6.11.

r 2 La­n. 15.2. Lu­ka 15.20.

s Isa. 1.16.

t Je­r. 4.14. 1 Pe­t. 1.22. 1 Jo­ha. 3.3.

u 1.8.

v Ma­t. 5.4.

w 4.10.

x 4.6,7. 1 Pe­t. 5.6. 2 La­n. 12.7.

y 5.9. 1 Pe­t. 2.1. Efe. 4.31.

z Ma­t. 7.1.

a 2.8.

b Ro­ma 2.13.

c Ma­t. 10.28.

d Ro­ma 14.4.

e 5.1.

f Za­ga 27.1. Lu­ka 12.18-20.

g Ma­t. 20.12. Isa­m. 13.5.

h 2 Pe­t. 2.3.

i 1.10. Jo­be 7.7. Hla­b. 102.3. 1 Ko­r. 7.31.

j Se­b. 18.21.

k 1.9.

l 1 Jo­ha. 2.16. Ro­ma 1.30. 2 Ti­m. 3.2.

m 1 Ko­r. 5.6.

n 2 Ko­r. 7.4.

o Lu­ka 12.47,48. Jo­ha. 9.41; 15.22. 2 Pe­t. 2.21. Ro­ma 1.20,21,32; 2.17,18,23. 1 Ti­m. 1.13.

a 4.13.

b Lu­ka 6.24. Za­ga 11.28. Amos 6.1. 1 Ti­m. 6.9.

c Ro­ma 3.16.

d Ma­t. 6.20.

e 2.2.

f Jo­be 13.28.

g Ro­ma 2.5. Jo­be 20.23. Ma­t. 6.19.

h 5.8,9.

i Le­vi 19.13. Jo­be 24.10,11. Je­r. 22.13.

j Lu­ka 21.21.

k Du­te. 24.15. Isa­m. 18.5.

l Ro­ma 9.29.

m Jo­be 21.13. Lu­ka 16.19.

n Amos 6.4. 1 Ti­m. 5.6.

o Je­r. 12.3. 1 Sa­m. 9.12,13. He­z. 34.3.

p 2.6.

q 4.2.

r Se­b. 3.14.

s 5.8. 1 The­s. 2.19.

t Lu­ka 8.15.

u Du­te. 11.14.

v Du­te. 11.14.

w Jo­be 29.23.

x Lu­ka 8.15.

y 1 The­s. 3.13.

z 5.7. 1 Pe­t. 4.7. Ro­ma 13.11.

1 uku­so­la: ku­mbe, uku­bu­bu­la.

a 1 Pe­t. 4.5. Isa­m. 22.12.

b Ma­t. 24.33. Ma­rk. 13.29. 1 Ko­r. 4.5.

c He­b. 4.11. 2 Pe­t. 2.6.

d Ma­t. 5.12.

e 2 Pe­t. 1.21.

f Ma­t. 5.10.

g Ma­t. 10.22.

h Jo­be 1.21,22 & 2.10.

i Jo­be 42.10,12.

j Na­ni 14.18.

k Lu­ka 6.36.

l Ma­t. 5.34-37. Ma­l. 3.5. He­b. 6.16.

m 2 Ko­r. 1.17,18.

n Ro­ma 15.9. 1 Ko­r. 14.15. Efe. 5.19.

o Se­b. 11.30.

p Ma­rk. 6.13. Ma­rk. 16.18.

q 5.16. Se­b. 28.8.

r Ma­t. 9.21,22.

s Isa. 33.24. Ma­t. 9.2. Ma­rk. 2.5. Lu­ka 5.20. 1 Jo­ha. 5.16.

t Ma­t. 13.15. Lu­ka 4.18. He­b. 12.13.

u 2 Ko­r. 1.6; 1 Ti­m. 2.1.

v 2 Ko­r. 1.6; 1 Ti­m. 2.1.

w Ge­n. 20.17. Na­ni 11.2. Du­te. 9.18-20. Jo­sh. 10.12. 1 Sa­m. 12.18. 1 Kho. 13.6; 17.20. 2 Kho. 4.33; 19.15-20; 20.2-5. Jo­be 42.8. Hla­b. 10.17; 34.15; 145.18. Za­ga 15.29. Jo­ha. 9.31. Se­b. 8.24. 1 Pe­t. 3.12. Eks. 8.8. & Ma­t. 7.7.

x Se­b. 14.15.

y 1 Kho. 17.1. Isa­m. 11.6.

z 1 Kho. 17.1. Isa­m. 11.6.

a Lu­ka 4.25.

b 1 Kho. 18.42,45.

c Ma­t. 18.15. Ga­l. 6.1.

d Za­ga 11.30.

e Ro­ma 11.14.

f Se­b. 27.37.

g Za­ga 10.12. 1 Pe­t. 4.8 Hla­b. 32.1. Ro­ma 4.7.

a 2.11. He­b. 11.13.

b Ja­k. 1.1.

c Se­b. 2.9.

d Se­b. 16.6.

e Se­b. 2.9.

f Se­b. 2.9.

g Se­b. 16.7.

h 2.9. Lu­ka 18.7.

i Se­b. 2.23. Ro­ma 8.29.

j 2 The­s. 2.13. Efe. 1.4.

k 1.14,22. Ro­ma 16.26.

l He­b. 10.22; 12.24.

m 2 Pe­t. 1.2. Ju­da 1.2. Ro­ma 1.7.

n Da­n. 4.1; 6.25.

o 2 Ko­r. 1.3. Efe. 1.3.

p Ro­ma 15.6.

q Ti­t. 3.5.

r 2 Ko­r. 8.15.

s 2 The­s. 2.16. Ro­ma 6.23.

t 3.21. 1 Ko­r. 15.20. 1 The­s. 4.14.

u 3.7. Ma­t. 25.34. Hla­b. 27.4.

v 1 Ko­r. 9.25.

w 5.4.

x Ko­l. 1.5. 2 Ti­m. 4.8. Ju­da 1.1.

y Ma­t. 6.20.

z Ga­l. 3.23. Jo­ha. 10.28,29.

a Efe. 2.8.

b Ma­t. 5.12.

c 4.13. 2 Ko­r. 6.10.

d Ro­ma 8.18.

e 5.10. 1 Ti­m. 4.8.

f 4.13. 2 Ko­r. 6.10.

g Ja­k. 1.2.

h Ja­k. 1.3. Ro­ma 5.4.

i Jo­be 23.10. Za­ga 17.3. Isa. 48.10. Ze­k. 13.9. Isa­m. 3.18.

j Jo­be 23.10. Za­ga 17.3. Isa. 48.10. Ze­k. 13.9. Isa­m. 3.18.

k 1 Ko­r. 3.13.

l Ro­ma 2.29. 1 Ko­r. 4.5.

m Ro­ma 2.7,10.

n Ro­ma 2.7,10.

o 1.13. 4.13. 1 Ko­r. 1.7.

p 1 Jo­ha. 4.20.

q Jo­ha. 20.29. He­b. 11.1,27.

r Jo­ha. 16.22.

s 5.4. He­b. 10.36.

t Ro­ma 6.22.

u Ro­ma 1.2.

v Ma­t. 13.17. Lu­ka 10.24. 2 Pe­t. 1.19,20.

w Da­n. 2.44. Ha­g. 2.7. Lu­ka 24.27.

x Da­n. 9.24,26.

y 2 Pe­t. 1.21. Ro­ma 8.9.

z Ne­h. 9.30. Ma­t. 26.24.

a Hla­b. 22.1,6. Isa. 53.3-8. Se­b. 3.18.

b Lu­ka 24.26.

c Lu­ka 24.26.

d Jo­ha. 12.41. 1 Ko­r. 15.4.

e Da­n. 12.4,9,13.

f He­b. 11.39,40.

g Se­b. 2.2-4.

h Eks. 25.20. Da­n. 8.13; 12.5-7. Efe. 3.10.

i Ja­k. 1.25.

j Efe. 6.14.

k 4.7; 5.8. 1 The­s. 5.6.

l 1.7.

m 1.22. 1.2.

n 4.2,3. Ro­ma 12.2.

o Se­b. 17.30. Efe. 4.18.

p 1 The­s. 4.7. 2 Ko­r. 7.1. He­b. 12.14. 2 Pe­t. 3.11. 1 Jo­ha. 3.3. Lu­ka 1.75.

q 1.18. Ga­l. 1.13.

r Le­vi 11.44.

s Du­te. 10.17. Ja­k. 2.1.

t Hla­b. 62.12.

u 2.11. He­b. 11.13.

v 3.15. Ro­ma 11.20.

w Ro­ma 3.24.

x Ro­ma 8.21. 1 Ko­r. 6.20.

y 1.18. Ga­l. 1.13.

z He­z. 20.18. Ga­l. 3.13; 4.5.

a Se­b. 20.28. Ma­t. 20.28.

b Jo­ha. 1.29. 1 Ko­r. 5.7.

c He­b. 9.14.

d Se­b. 2.23. Ro­ma 3.25. Efe. 3.11. 2 Ti­m. 1.10. Isa­m. 13.8.

e Jo­ha. 17.24. Efe. 1.4.

f He­b. 1.2. 2 Ti­m. 1.9. Ti­t. 1.2.

g Jo­ha. 12.44.

h Se­b. 2.24.

i 3.22. He­b. 2.9. Se­b. 3.13. Fi­l. 2.9.

j Ro­ma 4.25.

k Se­b. 15.9. Ja­k. 4.8. Jo­ha. 17.17.

l 1.2,13.

m Jo­ha. 13.34.

n Ro­ma 12.9.

o 1 Ti­m. 1.5.

p 2.17; 3.8.He­b. 13.1.

q 1 Ti­m. 1.5.

r 4.8.

s 1.3. 2.2.

t Jo­ha. 1.13. Ma­t. 19.28.

u Ja­k. 1.18.

v 1.23,25. Se­b. 10.36,37.

w He­b. 4.12.

x 1 Jo­ha. 3.9.

y Isa. 40.6,8. Ja­k. 1.11.

z 1 Ko­r. 7.31.

a Hla­b. 102.12,26; 111.8; 119.89. Ma­t. 5.18; 24.35. Lu­ka 16.17; 21.33.

b 1.23,25. Se­b. 10.36,37.

c 1.23,25. Se­b. 10.36,37.

a 4.2. Ja­k. 1.21. Efe. 4.22.

b 2.16. Efe. 4.31.

c 2 Ko­r. 12.20. Ja­k. 4.11.

d 1.23. Ma­t. 18.3. 1 Ti­m. 4.6.

e 2 Ko­r. 4.2.

f 1 Ko­r. 3.2.

g Ro­ma 12.1.

h Efe. 4.15. 2 Pe­t. 3.18.

i Hla­b. 34.8. He­b. 6.5.

j Lu­ka 6.35.

k 2.6,7.

l 2.6,7.

m 2.6,7.

n Efe. 2.20-22. Za­ga 9.1. 1 Ko­r. 3.9.

o Heb 3.6.

p 2.9.

q Ma­l. 1.11. Ro­ma 12.1. He­b. 13.15.

r Ro­ma 15.16. Fi­l. 4.18.

s 4.11. Efe. 5.20.

t Ja­k. 2.23.

u Isa. 28.16.

v Ro­ma 9.33; 10.11.

w Hla­b. 2.12.

1 uli­gu­gu: ku­mbe, uyi­nhlo­ni­pho.

x 2.8. He­b. 11.31.

y Hla­b. 118.22.

z Isa. 8.14. Lu­ka 2.34. Ro­ma 9.33.

a Ro­ma 14.13.

b Ro­ma 14.13.

c 2.8. He­b. 11.31.

d Eks. 9.16. Ro­ma 9.22. 2 Ko­r. 2.16. Ju­da 1.4.

e 1 The­s. 5.9.

f 1.2. Du­te. 10.15.

g 2.5. Eks. 19.6. Isa­m. 1.6; 5.10; 22.5. Hla­b. 45.16. Isa. 61.6; 66.21. Isa­m. 20.6.

h Du­te. 26.19. He­b. 3.1.

i Efe. 1.14.

2 aba­tho­li­we­yo: ku­mbe, aba­the­ngi­we­yo.

j Isa. 43.21. Se­b. 20.28. Efe. 1.14. Ti­t. 2.14.

k 2.21. Ro­ma 8.30.

l Se­b. 26.18.

m Ho­s. 1.9,10; 2.23. Ro­ma 9.25,26.

n Ro­ma 12.1.

o Le­vi 25.23.

p 1.17.E­fe. 2.19.

q 1.1.

r Ro­ma 13.14.

s Ga­l. 5.24.

t Ja­k. 4.1.

u 2.15. Fi­l. 2.15. Ti­t. 2.8. Ro­ma 12.17.

v Ga­l. 1.13. Ja­k. 3.13.

w 3.16. 4.14. Se­b. 28.22.

x 2.14. 3.16; 4.15. Jo­ha. 18.30.

y Ma­t. 5.16.

z 3.2. 2 Pe­t. 1.16.

a 2 Ko­r. 9.13.

b Lu­ka 19.44.

c Ro­ma 13.1.

d 3.1.

e Ro­ma 13.1.

f Ro­ma 13.4.

g Ro­ma 13.3.

h 3.17; 4.2,19. 1 The­s. 4.3.

i 2.12.

j Ma­t. 22.12.

k Ga­l. 5.1.

l 1 Ko­r. 7.22.

m Ro­ma 12.10.

n 5.9. 1.22.

o Za­ga 24.21.

p Za­ga 24.21.

q Ma­t. 22.21. Ro­ma 13.7.

r Se­b. 10.7.

s Efe. 6.5.

t Fi­l. 4.5.

u Fi­l. 2.15.

v Ma­t. 5.10. He­b. 10.36.

w Ro­ma 13.5.

x 3.14; 4.14,15.

y Ma­t. 26.67.

z 3.14; 4.14,15.

a Se­b. 14.22.

b 2.9.

c 3.18.

d Ma­t. 11.29.

e 2 Ko­r. 12.18.

f Isa. 53.9. Ma­t. 27.23,24. Lu­ka 23.4,41. Jo­ha. 8.46; 18.38. 2 Ko­r. 5.21. He­b. 4.15.

g 3.9. Isa. 53.7. Ma­t. 27.39. Jo­ha. 8.48,49. He­b. 12.3.

h Jo­ha. 19.30.

i 3.18. Isa. 53.4. Ma­t. 8.17. Isa. 53.11. He­b. 9.28.

j Se­b. 5.30.

k Ro­ma 6.2.

l Isa. 53.5. Ro­ma 4.25.

m Isa. 53.6. Ma­t. 9.36.

n 5.4. He­z. 34.23.

a 2.13.

b 3.5. Efe. 5.22. Ko­l. 3.18. Ti­t. 2.5. Ge­n. 3.16.

c 3.20. He­b. 11.31.

d 1 Ko­r. 7.16.

e Ma­t. 18.15.

f 3.2,16. Ga­l. 1.13.

g 2.12.

h 3.2,16. Ga­l. 1.13.

i 1 Ti­m. 2.9. Isa. 3.18-24. Ti­t. 2.3.

j 1 Ti­m. 2.9. Isa. 3.18-24. Ti­t. 2.3.

k 1 Ti­m. 2.9. Isa. 3.18-24. Ti­t. 2.3.

l Ro­ma 2.29. Hla­b. 45.13. 1 Ti­m. 2.10. Ro­ma 7.22.

m 1 Ti­m. 5.5.

n 3.5. Efe. 5.22. Ko­l. 3.18. Ti­t. 2.5. Ge­n. 3.16.

o Ge­n. 18.12.

1 ama­do­da­ka­zi: Gr., aba­ntwa­na.

p 3.14. Efe. 5.33. Za­ga 3.25.

q Efe. 5.25. Ko­l. 3.19.

r 1 Ko­r. 7.3.

s 2 Pe­t. 1.5,6.

t 1 Ko­r. 12.23.

u 1 The­s. 4.4.

v 1.4.

w 1 Ko­r. 7.5.

x Ro­ma 12.16.

y He­b. 4.15. 10.34.

z Efe. 4.32. Ko­l. 3.12.

a Za­ga 17.13. Ma­t. 5.39.

b 2.23. 1 Ko­r. 5.11.

c Ma­t. 5.44. Ro­ma 12.14.

d Ma­t. 25.34. 1 Ti­m. 4.8.

e Hla­b. 34.12-16.

f 3 Jo­ha. 1.11.

g Ja­k. 5.16.

h Za­ga 16.7.

i 3 Jo­ha. 1.11.

j Ma­t. 24.48.

k 2.19,20.

l Ma­t. 5.10-12. Ja­k. 1.12. Ro­ma 5.3.

m 3.6. Ma­t. 10.28. Isa. 8.12,13.

n Jo­ha. 14.1,27.

o Ma­t. 6.9.

p Ko­l. 4.6. Za­ga 15.28.

q 2 Ko­r. 7.11.

r 2 Ti­m. 2.25.

s 1.17.

2 ukwe­sa­ba: ku­mbe, uku­hlo­ni­pha.

t He­b. 13.18.

u 3.21.

v 2.12.

w 2.12.

x 4.4. Ma­t. 5.44. Lu­ka 6.28.

y 3.1.

z 2.15.

a He­b. 9.26,28.

b 2.21; 4.1. Ro­ma 4.25.

c 2.24.

d Efe. 2.18.

e 2 Ko­r. 13.4.

f 4.1.Ko­l. 1.22.

g Ro­ma 8.11. 2 Ko­r. 3.6.

h Ro­ma 1.4. He­b. 9.14. 1 Ti­m. 3.16.

i 4.6. Hla­b. 68.18. Efe. 4.9. Se­b. 2.27,31.

j Isa­m. 20.7.

k 3.1.

l Ge­n. 6.3,5,13,14. Jo­be 22.16. Ma­t. 24.37-39. Lu­ka 17.26,27.

m Ro­ma 2.4.

n He­b. 11.7.

o Ge­n. 7.1,7,23; 8.18. 2 Pe­t. 2.5.

p Se­b. 27.37.

q He­b. 11.7.

r He­b. 9.24.

s Ma­rk. 16.16. Efe. 5.26.

t Ti­t. 3.5.

u 2 Pe­t. 1.14.

v Ro­ma 10.10.

w 3.16. 1 Ti­m. 1.5.

x 1.3.

y 1.21. Ro­ma 8.34. Hla­b. 110.1.

z Ro­ma 8.38.

a 1 Ko­r. 15.24.

b Efe. 1.21.

c Ko­l. 1.16. Lu­ka 12.11.

d Ro­ma 8.38.

e 1 Ko­r. 15.24.

f Efe. 1.21.

g Ma­t. 28.18.

a 3.18.

b 3.18.

c Efe. 6.13.

d He­b. 4.12.

e Ro­ma 6.2,7. Ga­l. 5.24. Ko­l. 3.3,5.

f 2 Pe­t. 3.14.

g 2.1. Ro­ma 14.7. Ro­ma 6.11,13. 2 Ko­r. 5.15. He­b. 12.1. He­b. 9.14.

h 1.14.

i Ti­t. 2.12.

j 4.19. 2.15.

k He­z. 44.6; 45.9. Se­b. 14.16; 17.30. Ti­t. 3.3.

l 2.1.Ro­ma 14.7. Ro­ma 6.11,13. 2 Ko­r. 5.15. He­b. 12.1. He­b. 9.14.

m Efe. 4.17,18,19. 1 Ko­r. 12.2.

n Ma­rk. 7.22.

o Se­b. 15.20.

p Se­b. 10.28.

q Ga­l. 5.20.

r 4.12. Isa. 8.18.

s 3.16. Se­b. 13.45.

t He­b. 13.17.

u Se­b. 10.42. 1 Ko­r. 15.15,52. Ro­ma 2.16. Ja­k. 5.9.

v 3.19. Efe. 2.1.

w 1 Ko­r. 3.3.

x 2 Ko­r. 7.9.

y Ma­t. 24.14. Ro­ma 13.11.

z Ti­t. 2.6.

a 1.13.

b Ma­t. 26.41. Lu­ka 21.36.

c Jo­ha. 13.34.

d 1.22. Se­b. 12.5.

e Ko­l. 3.14.

f Za­ga 10.12. 1 Ko­r. 13.7. Ja­k. 5.20.

g 1 Ti­m. 3.2. Ti­t. 1.8. Jo­be 31.32.

h Fi­l. 2.14.

i Ro­ma 12.6. 1 Ko­r. 12.4.

j 1 Ko­r. 1.7.

k Lu­ka 12.42. 1 Ko­r. 4.1.

l Ro­ma 12.6. 1 Ko­r. 12.4.

m Ro­ma 12.6. 1 Ko­r. 12.4.

n Ro­ma 3.2.

o Ro­ma 12.7.

p Ro­ma 12.3.

q Jo­ha. 13.31. 1 Ko­r. 10.31.

r 2.5.

s 5.11. Isa­m. 1.6.

t Ro­ma 11.36.

u 1 Ti­m. 6.16.

v 4.4. 1 The­s. 3.3.

w 1.7.

x 4.16. Fi­l. 3.1. Se­b. 5.41.

y 5.1. 2 Ko­r. 1.5,7. Fi­l. 1.29.

z 1.5-7. Ro­ma 8.17,18.

a Ma­t. 5.11. He­b. 11.26.

b Jo­ha. 15.21.

c Ma­t. 5.11. He­b. 11.26.

d 2.20.

e 2.12.

f Ja­k. 2.7.

g 1.7. 1 The­s. 2.12.

h 2.20.

i 2.12.

j 2 The­s. 3.11. 1 Ti­m. 5.13. 1 The­s. 4.11.

k Se­b. 11.26; 26.28.

l 4.13.

m 2 Ko­r. 3.10.

n Je­r. 25.29.

o He­b. 10.21.

p Lu­ka 23.31. Ro­ma 2.9.

q He­b. 11.31.

r Za­ga 11.31.

s 1 Ti­m. 1.9.

t 1 Ti­m. 1.9.

u 4.2.

v Hla­b. 31.5. Lu­ka 23.46. Hla­b. 10.14. 2 Ti­m. 1.12. Se­b. 14.23; 20.32.

a 5.5. Se­b. 11.30.

b 2 Jo­ha. 1.1. 3 Jo­ha. 1.1.

c 4.13. Lu­ka 24.48.

d Isa­m. 1.9.

e 1 Ko­r. 9.7. Jo­ha. 21.16.

f Se­b. 20.28.

g Fi­li­m. 1.14. 1 Ko­r. 9.17.

h 1 Ti­m. 3.3,8. Ti­t. 1.7.

i 2 Ko­r. 8.11,12.

j Ma­t. 20.25. Ma­rk. 10.42. 2 Ko­r. 1.24. He­z. 34.4.

1 nje­nga­ma­kho­si: ku­mbe, nje­nga­ba­bu­si.

k Du­te. 9.29. Du­te. 4.20.

l 1 Ko­r. 9.7. Jo­ha. 21.16.

m Fi­l. 3.17. 1 Ko­r. 10.6.

n 2.25. He­b. 13.20.

o 1.9.

p 1 Ko­r. 9.25.

q 1.4.

r Lu­ka 22.26. 1 Ti­m. 5.1. Ti­t. 2.6.

s 5.5. Se­b. 11.30.

t Ro­ma 12.10.

u Efe. 4.2.

v Za­ga 3.34. Ja­k. 4.6.

w Ja­k. 4.10. Ma­t. 23.12.

x Hla­b. 37.5. He­b. 13.5.

y 1.13. Lu­ka 21.34,36.

z Ma­t. 24.42.

a Jo­be 1.9; 2.2. Efe. 4.27; 6.11. Isa­m. 12.9-12. Lu­ka 22.31. 2 Ko­r. 2.11.

b Za­ga 28.15.

c Jo­be 1.7.

d Ja­k. 4.7.

e 2 Ti­m. 2.19. Ko­l. 2.5.

f Se­b. 14.22. 1 Ko­r. 10.13.

g Ga­l. 3.3.

h 2.17. He­b. 12.8.

i 1 Ko­r. 1.9. 1 The­s. 2.12. 1 Ti­m. 6.12.

j 2 Ti­m. 2.10.

k 1.6. 2 Ko­r. 4.17. He­b. 10.37.

l He­b. 13.21. Ju­da 1.24. Lu­ka 6.40.

m 2 Pe­t. 1.12. Ro­ma 16.25.

n Efe. 3.17.

o 4.11.

p Se­b. 15.34.

q Ro­ma 8.18. 2 Ko­r. 11.5. Fi­l. 3.13.

r He­b. 13.22.

s Se­b. 20.24. 2 Pe­t. 1.12.

t Se­b. 13.43. Ko­l. 1.6.

u 1 Ko­r. 15.1.

v Isa­m. 14.8.

w 2 Jo­ha. 1.1,13.

x Se­b. 12.12.

y Ro­ma 16.16.

z Efe. 6.23.

a Ja­k. 1.1.

b Ro­ma 1.12.

c Ro­ma 3.21-26.

d 1 Pe­t. 1.2.

e Jo­ha. 17.3. 2 Pe­t. 1.3,8.

f 1.6,7. 3.11. Se­b. 3.12. 1 Ti­m. 2.10.

g Jo­ha. 17.3. 2 Pe­t. 1.3,8.

h Fi­l. 3.8.

i 1 Pe­t. 2.9. 1 The­s. 2.12. 2 The­s. 2.14. 2 Ti­m. 1.9.

j 2 Ko­r. 3.18.

k 1 Pe­t. 2.9. 1 The­s. 2.12. 2 The­s. 2.14. 2 Ti­m. 1.9.

l Jo­ha. 1.12. 1 Jo­ha. 3.2. He­b. 12.10.

m 2.18,20.

n 1 Ko­r. 15.42.

o 1.11.

p 3.18. 1 Ko­r. 12.8. 1 Pe­t. 3.7.

q Se­b. 24.25.

r Ja­k. 1.3.

s 1.6,7. 3.11. Se­b. 3.12. 1 Ti­m. 2.10.

t 1.6,7. 3.11. Se­b. 3.12. 1 Ti­m. 2.10.

u Ga­l. 6.10.

v 1 Ko­r. 13.13.

w Ma­t. 12.36; 20.3,6. 1 Ti­m. 5.13. Ti­t. 1.12.

x Ti­t. 3.14. Jo­ha. 15.2.

y Jo­ha. 17.3. 2 Pe­t. 1.3,8.

z 1 Jo­ha. 2.9,11. Isa. 59.10.

a Efe. 5.26. Ti­t. 2.14.

b 1 Jo­ha. 3.19.

c He­b. 3.1.

d 3.17. 1 Jo­ha. 2.10.

e 1.5. 2 Ko­r. 9.10. Ga­l. 3.5. Ko­l. 2.19.

f Ko­l. 1.13.

g 1.13. 2 Ti­m. 2.14. Ro­ma 15.14,15.

h 3.17. 1 Jo­ha. 2.21. Fi­l. 3.1. 1 Pe­t. 5.12.

i 1 Pe­t. 5.10.

j 2 Ko­r. 5.1.

k 3.1.

l 1.13. 2 Ti­m. 2.14. Ro­ma 15.14,15.

m 3.1.

n Du­te. 4.21,22; 31.14. 2 Ti­m. 4.6.

o 1 Pe­t. 3.21.

p 2 Ko­r. 5.1.

q Jo­ha. 13.36; 21.18,19.

r Lu­ka 9.31.

s 2.3. 2 Ko­r. 2.17; 4.2. 1 Ko­r. 1.17.

t 1 Ti­m. 1.4.

u 1 Ko­r. 2.4.

v 1 The­s. 2.19.

w Ma­t. 17.1,2,6. Ma­rk. 9.2. Lu­ka 9.28,29. 1 Jo­ha. 1.1.

x Lu­ka 1.2. 1 Pe­t. 2.12.

y Lu­ka 9.43.

z Isa­m. 4.9.

a Ma­t. 17.5. Ma­t. 3.17.

b Ma­t. 17.1,2,6. Ma­rk. 9.2. Lu­ka 9.28,29. 1 Jo­ha. 1.1.

c Eks. 3.5. Jo­sh. 5.15. Se­b. 7.33.

d Se­b. 10.33. 3 Jo­ha. 1.6.

e Hla­b. 119.105. Jo­ha. 5.35.

f Isa­m. 2.28; 22.16. Ma­t. 2.2.

g 2 Ko­r. 4.6.

h Ro­ma 12.6.

i Ma­rk. 4.34.

1 ka­ku­za­nga ku­le­thwe: ku­mbe, ka­ku­le­thwa­nga ma­ndu­lo.

j 2 Ti­m. 3.16. 1 Pe­t. 1.10,11.

k 3.2. 2 Sa­m. 23.2. Lu­ka 1.70. Se­b. 1.16; 3.18. Ja­k. 5.10.

a Du­te. 13.1. Ma­t. 7.15.

b Ro­ma 15.10. Ju­da 1.5.

c Ma­t. 24.11. Se­b. 20.30. 2 Ko­r. 11.13; 1 Ti­m. 4.1.

d Ga­l. 2.4. Ju­da 1.4.

e 1 Ko­r. 11.19. Ti­t. 1.10.

f 1 Ti­m. 5.8.

g Ju­da 1.4. Isa­m. 6.10. Lu­ka 2.29.

h 1 Ko­r. 6.20. Eks. 15.16. He­b. 10.29.

i Fi­l. 3.19.

j Se­b. 19.9. Se­b. 9.2.

k Isa. 52.5. Ro­ma 2.24.

l 2.14. Ju­da 1.6. 2 Ko­r. 12.17,18. 1 Ti­m. 6.5. Ti­t. 1.11.

m 1.16.Ro­ma 16.18.

n Ja­k. 4.13. 2 Ko­r. 2.17.

o Ju­da 1.4. Du­te. 32.35.

p 3.5.

q Fi­l. 3.19.

r Ma­t. 25.5.

s Ju­da 1.6.

t Jo­ha. 8.44. 1 Jo­ha. 3.8. Jo­be 4.18.

u Isa­m. 20.2,3,10. Isa­m. 12.8.

v Ju­da 1.6.

w Ma­t. 25.41.

x Ju­da 1.14,15.

y 1 Pe­t. 3.20.

z 3.6. Jo­be 22.16.

a Ga­l. 6.14.

b Ju­da 1.7. Li­lo 4.6. Ge­n. 19.24.

c 2 Ti­m. 2.14.

d Na­ni 26.10.

e Ja­k. 5.10.

f Ju­da 1.15.

g Ge­n. 19.16.

h 2.8.

i 2.18. Ma­rk. 7.22.

j Ga­l. 1.13.

k 3.17.

l 2.8.

m Hla­b. 119.53,136,158. He­z. 9.4.

n Hla­b. 34.17,19. Za­ga 12.13. 1 Ko­r. 10.13. Isa­m. 3.10.

o Se­b. 10.2.

p Lu­ka 16.23.

q 3.7.

r 3.3. Ju­da 1.16. Ga­l. 5.16.

s Ju­da 1.7.

t 2.20. Ju­da 1.8.

u Ti­t. 1.7.

v Ju­da 1.8. Eks. 22.28.

w Ju­da 1.9.

x Ju­da 1.10.

y Je­r. 12.3.

z Ju­da 1.10.

a 2 Ti­m. 3.2. Se­b. 13.45.

b Ju­da 1.10.

c 2.19. 1 Ko­r. 15.42.

d 2.15. Se­b. 1.18.

e Ro­ma 13.13. 1 The­s. 5.7.

f Efe. 5.27.

g Ju­da 1.12.

h 1 Ko­r. 11.21.

1 ubu­fe­be: Gr., isi­fe­be­ka­zi.

i 1 Pe­t. 4.1.

j 2.18. 3.17.Ja­k. 1.14.

k 3.16. Ja­k. 1.8.

l He­b. 5.14.

m Ma­rk. 7.22.

n Efe. 2.3.

o Ho­s. 14.9.

p Na­ni 22.5,7. Du­te. 23.4. Ne­h. 13.2. Ju­da 1.11. Isa­m. 2.14.

q 2.15. Se­b. 1.18.

r Na­ni 22.21,23,28.

s Ju­da 1.12.

t Ma­t. 12.43. Lu­ka 11.24.

u Ju­da 1.12.

v Ju­da 1.13. Ma­t. 8.12.

w Ju­da 1.16. Hla­b. 73.8.

x 2.18. 3.17.Ja­k. 1.14.

y 2.7.

z 1.4. 2.20.

a Jo­ha. 8.36.

b Ga­l. 5.13. Ju­da 1.4.

c Jo­ha. 8.34. Ro­ma 6.16,20.

d 2.19. 1 Ko­r. 15.42.

e Jo­ha. 8.34. Ro­ma 6.16,20.

f 1.4. 2.20.

g 2.10.

h 1.2.

i 2 Ti­m. 2.4.

j Ma­t. 12.45.

k Ja­k. 4.17.

l 1 Ti­m. 4.3.

m Hla­b. 85.8.

n Ro­ma 7.12.

o Jo­ha. 16.25.

p Za­ga 26.11.

a 1.13.

b 1 Ko­r. 5.8.

c Ju­da 1.17.

d 1.21.

e Ju­da 1.17.

f 2.1. 2 Ti­m. 3.1-3; 4.3. 1 Ti­m. 4.1. Ju­da 1.18.

g 2.10.

h Isa. 5.19. Je­r. 17.15. He­z. 12.22,27. Amos 5.18. Ma­t. 24.48. Lu­ka 12.45.

i 3.12. 1 The­s. 2.19.

j Ma­t. 27.52.

k Ma­rk. 10.6; 13.19.

l Ge­n. 1.6,9. Hla­b. 33.6. He­b. 11.3. Jo­ha. 1.3.

m 2.3.

n Ko­l. 1.17.

o Hla­b. 24.2; 136.6.

p 2.5. Ge­n. 7.11,21.

q 3.10.

r 3.10,12. Hla­b. 50.3. 2 The­s. 1.8.

s 2.9.

t 2 The­s. 1.9.

u Hla­b. 90.4.

v Ha­b. 2.3. He­b. 10.37. Ro­ma 13.11.

w 3.15. Lu­ka 18.7. Isa. 30.18.

x He­z. 18.23. Isa­m. 2.21.

y Ro­ma 2.4. 1 Ti­m. 2.4.

z 3.12.

a Ma­t. 24.43.

b 3.7. Isa­m. 21.1. Hla­b. 102.26. Ma­t. 24.29.Ma­t. 24.35. Ma­rk. 13.31.

c 3.12. Ga­l. 4.3.

d 3.7. Mi­ka 1.4.

e 1 Pe­t. 1.15.

f Ga­l. 1.13.

g 1.3.

h 3.13,14. Ju­da 1.21. 1 Ko­r. 1.7.

1 li­la­nga­ze­le­la: ku­mbe, li­pha­ngi­si­sa.

i 3.4.

j 3.10.

k 3.7. Mi­ka 1.4.

l 3.12. Ga­l. 4.3.

m 3.7. Mi­ka 1.4.

n 3.13,14. Ju­da 1.21. 1 Ko­r. 1.7.

o Isa. 65.17; 66.22. Isa­m. 21.1. Se­b. 3.21.

p Isa. 60.20. Isa­m. 21.27.

q 1 Ko­r. 15.58.

r 3.13,14. Ju­da 1.21. 1 Ko­r. 1.7.

s 1 Ko­r. 1.8. Fi­l. 1.10. 1 The­s. 2.19.

t Ja­k. 1.27.

u Fi­l. 2.15.

v 3.9. Ro­ma 2.4.

w Ro­ma 8.19. 1 Ko­r. 15.24. 1 The­s. 4.15.

x He­b. 5.11.

y 2.14.

z 1.12. Ma­rk. 13.23.

a 2.14,18.E­fe. 4.14.

b 2.7.

c 1.10,11. Ga­l. 5.4.

d Efe. 4.15. Ko­l. 1.10; 2.19. 1 Pe­t. 2.2.

e 1.5.

f Ro­ma 11.36.

a Jo­ha. 1.1. 1 Jo­ha. 2.13,14.

b 1.3. Se­b. 4.20. 1 Jo­ha. 1.2. Se­b. 22.15. Isa­m. 1.2.

c 1.3. Se­b. 4.20. 1 Jo­ha. 1.2. Se­b. 22.15. Isa­m. 1.2.

d Jo­ha. 1.14. Jo­ha. 4.14. Lu­ka 1.2. 2 Pe­t. 1.16.

e Lu­ka 24.39.

f Jo­ha. 14.6. Jo­ha. 1.4.

g Jo­ha. 14.6. Jo­ha. 1.4.

h Ti­m. 3.16. 1 Jo­ha. 3.5. Ro­ma 16.26.

i 1.3. Se­b. 4.20. 1 Jo­ha. 1.2. Se­b. 22.15. Isa­m. 1.2.

j Jo­ha. 15.27; 19.35; 21.24. 1 Jo­ha. 4.14. Lu­ka 24.48.

k 5.20.

l Jo­ha. 1.1,2.

m 1 Ti­m. 3.16. 1 Jo­ha. 3.5. Ro­ma 16.26.

n 1.3. Se­b. 4.20. 1 Jo­ha. 1.2. Se­b. 22.15. Isa­m. 1.2.

o 1.3. Se­b. 4.20. 1 Jo­ha. 1.2. Se­b. 22.15. Isa­m. 1.2.

p 1 Ko­r. 1.9. Jo­ha. 17.21. 1 Jo­ha. 2.24.

q 2 Jo­ha. 12. Jo­ha. 15.11.

r 3.11.

s 1 Ti­m. 6.16. Ja­k. 1.17. Jo­ha. 1.4.

t 2 Ko­r. 6.14. 1 Jo­ha.2.4.

u Jo­ha. 12.35. 1 Jo­ha. 2.11.

v Isa­m. 7.14. Se­b. 20.28.

w 2.2.

x 1.9. 1 Ko­r. 6.11. Hla­b. 65.3. Ro­ma 4.25. Ti­t. 2.14.

y 1 Kho. 8.46. Jo­be 15.14. Jo­be 9.2. Je­r. 2.35.

z 2.4.

a Hla­b. 32.5; 51.3.

b Hla­b. 143.1.

c 1.9. 1 Ko­r. 6.11. Hla­b. 65.3. Ro­ma 4.25. Ti­t. 2.14.

d Za­ga 28.13.

e 5.10.

a Ro­ma 8.34.

b Jo­ha. 14.16.

c Ro­ma 3.25. 1 Jo­ha. 4.10. 2 Ko­r. 5.18,19. Ko­l. 1.20. 1 Jo­ha. 1.7.

d Jo­ha. 1.29; 4.42; 11.51,52. 1 Jo­ha. 4.14. He­b. 2.9.

e Jo­ha. 14.15; 15.10. 1 Jo­ha. 2.4. 3.22,24; 5.2,3. Isa­m. 12.17; 14.12. Isa­m. 22.14. 1 Ko­r. 7.19.

f 1.6.

g 3.6; 4.8.

h Jo­ha. 14.15; 15.10. 1 Jo­ha. 2.4. 3.22,24; 5.2,3. Isa­m. 12.17; 14.12. Isa­m. 22.14. 1 Ko­r. 7.19.

i 4.20.

j Jo­ha. 8.44. 1 Jo­ha. 1.8.

k Jo­ha. 14.23.

l 4.12,17. Jo­ha. 17.23.

m 4.13; 5.3.

n Jo­ha. 15.4,5,7.

o 4.17. Ma­t. 11.29.

p 2 Jo­ha. 1.5.

q 2 Jo­ha. 1.5.

r 3.11.

s Le­vi 19.18.

t 3.11.

u Jo­ha. 13.34.

v 3.23.

w 1 The­s. 5.5,8.

x 2.17.

y Jo­ha. 1.9; 8.12.

z 2 Pe­t. 1.9.

a 3.14.

b Za­ga 4.19. 2 Pe­t. 1.10.

c 2 Pe­t. 1.9.

d 1.6.

e 2 Pe­t. 1.9.

f Se­b. 13.38. 1 Jo­ha. 1.7.

g 1.1.

h 5.18,19. Ma­t. 13.19.

i 1 Jo­ha. 2.18. Jo­ha. 21.5. 1 Jo­ha. 2.1,12,28. 3.7,18; 4.4; 5.21.

j 1.1.

k Efe. 6.10.

l 5.18,19. Ma­t. 13.19.

m 2 Ti­m. 4.10. Ro­ma 12.2.

n Ja­k. 4.4. Ma­t. 6.24.

o 2 Ti­m. 2.22. Ti­t. 2.12.

p Tshu. 4.8; 5.11. 1 Kho. 20.6.

q Ja­k. 4.16.

r 1 Ko­r. 7.31.

s 1 The­s. 4.3.

t 1 Jo­ha. 2.18. Jo­ha. 21.5. 1 Jo­ha. 2.1,12,28. 3.7,18; 4.4; 5.21.

u 2 Ti­m. 3.1. He­b. 1.2. Ro­ma 13.11; 1 Ti­m. 4.1.

v 2.22. 4.3. 2 Jo­ha. 1.7. Ma­t. 24.24. 2 The­s. 2.3,4.

w Ma­t. 24.5. 1 Jo­ha. 4.1. 2 Jo­ha. 1.7.

x 2 Ti­m. 3.1. He­b. 1.2. Ro­ma 13.11; 1 Ti­m. 4.1.

y Du­te. 13.13. Hla­b. 41.9. Se­b. 20.30. Jo­ha. 13.21.

z Jo­ha. 6.37; 10.28,29; 17.12; 18.9.

a 1 Ko­r. 11.19.

b 2 The­s. 3.2.

c 1 Jo­ha. 2.27. 2 Ko­r. 1.21. Hla­b. 45.7. He­b. 1.9.

d Ma­rk. 1.24.

e 2.27. Jo­ha. 14.26. Za­ga 28.5.

f 2 Pe­t. 1.12. Ro­ma 15.14.

g 4.3. 2 Jo­ha. 1.7. 1 Jo­ha. 5.1.

h 2.22. 4.3. 2 Jo­ha. 1.7. Ma­t. 24.24. 2 The­s. 2.3,4.

i 1 Ti­m.5.8.

j Jo­ha. 5.23; 15.23. Ma­t. 10.33.

k 1 Ti­m. 5.8.

l 5.12. 2 Jo­ha. 1.9.

m Jo­ha. 14.7,9,10. Ro­ma 10.9. 1 Jo­ha. 4.15.

n 5.12. 2 Jo­ha. 1.9.

o 2 Jo­ha. 1.6.

p 2 Jo­ha. 1.6.

q 4.12,13,15,16. Jo­ha. 14.23. 1 Jo­ha. 1.3.

r Jo­ha. 17.2,3. 1 Jo­ha. 5.11. 5.20.

s 3.7. 2 Jo­ha. 1.7.

t 2.20.

u Je­r. 31.34. He­b. 8.11.

v 2.20.

w Ma­t. 13.11.

x Jo­ha. 14.17.

y l Jo­ha. 14.17.

z Ko­l. 3.4. 1 Jo­ha. 3.2.

a 4.17. 3.21.

b Ma­rk. 8.38.

c 1 The­s. 2.19.

d Jo­ha. 17.25.

e 3.7,10. 3 Jo­ha. 1.11. Ro­ma 2.13.

a 4.10.

b Jo­ha. 1.12. Efe. 1.5.

c Jo­ha. 11.52. 1 Jo­ha. 2.10. 5.2.

d Jo­ha. 16.3; 17.25.

e Ga­l. 3.26. 2 Pe­t. 1.4.

f Jo­ha. 11.52. 1 Jo­ha. 3.2,10. 5.2.

g Ro­ma 8.18. 2 Ko­r. 4.17.

h 3.14. Jo­ha. 21.24.

i 2.28.

j Ro­ma 8.29. Hla­b. 16.11. Ma­t. 22.30.

k Jo­be 19.26. Jo­ha. 17.24.

l Ma­t. 5.8. Isa­m. 22.4. 1 Ko­r. 13.12.

m Ro­ma 15.12,13.

n 2 Ko­r. 7.1. Ja­k. 4.8.

o 4.17. 3.7. 1 Pe­t. 1.15.

p Ro­ma 4.15. 1 Jo­ha. 5.17.

q 1.2.

r He­b. 9.26.

s He­b. 9.26.

t Jo­ha. 1.29.

u 2 Ko­r. 5.21. & He­b. 4.15.

v 3 Jo­ha. 1.11.

w 4.8. 2.4.

x 2.26. Ma­t. 24.4.

y He­z. 18.5-9. 1 Jo­ha. 3.10. 2.29.

z 4.17. 3.7. 1 Pe­t. 1.15.

a Ma­t. 13.38.

b 2 Pe­t. 2.4.

c Ge­n. 3.15. Lu­ka 10.18. Jo­ha. 12.31; 16.11. He­b. 2.14.

d Jo­ha. 2.19.

e Hla­b. 119.3. 1 Jo­ha. 5.18.

f 1 Pe­t. 1.23.

g Jo­ha. 3.3.

h 3.1.

i 3.8.

j 3.7.

k 4.8. He­b. 13.1.

l 1.5.

1 umbi­ko: ku­mbe, umla­yo.

m Le­vi 19.18. 1 Jo­ha. 2.7.

n 3.23. 4.7. 2 Jo­ha. 1.5.1 Jo­ha. 4.21. Jo­ha. 13.34.

o Hla­b. 38.20. Za­ga 29.10.

p Ma­t. 13.19.

q Hla­b. 38.20. Za­ga 29.10.

r Jo­ha. 15.18,19; 17.14. 2 Ti­m. 3.12.

s 3.2.

t Jo­ha. 5.24. 1 Jo­ha. 2.9-11.

u Ma­t. 5.21,22.

v Jo­ha. 8.44.

w Ga­l. 5.21. Isa­m. 21.8.

x 4.9,11.

y Jo­ha. 15.13.

z Jo­ha. 15.13.

a Fi­l. 2.17.

b Ja­k. 2.15,16.

c Ma­rk. 12.44.

d Du­te. 15.7. Lu­ka 3.11. Ro­ma 12.13.

e Ko­l. 3.12. 2 Ko­r. 6.12.

f 4.20.

g He­z. 33.31. Efe. 4.15. Ro­ma 12.9.

h 2 Jo­ha. 1.1. 3 Jo­ha. 1.1.

i Jo­ha. 18.37.

2 si­za­qi­ni­sa: Gr., si­za­vu­mi­sa.

j 2 Pe­t. 1.10.

k 1 Ko­r. 4.4; 11.28.

l Jo­be 11.15; 22.26. Ro­ma 14.22.

m He­b. 4.16. 1 Jo­ha. 2.28; 4.17; 5.14. He­b. 10.22.

n 5.14.

o 5.14. Ma­t. 7.7. Ja­k. 5.16.

p 3.24. 2.3.

q Jo­ha. 8.29. Jo­ha. 9.31.

r Jo­ha. 6.29.

s 3.11.

t 2.8.

u 3.24. 2.3.

v Jo­ha. 6.56. 1 Jo­ha. 4.15,16. 4.12,13.

w Jo­ha. 6.56. 1 Jo­ha. 4.15,16. 4.12,13.

x Jo­ha. 14.20; 17.21-23. 1 Jo­ha. 1.3.

y 4.13. 1 The­s. 4.8. Ro­ma 8.9.

a Ma­t. 24.4.

b 1 The­s. 5.21.1 Ko­r. 2.15; 12.10; 14.29. 2 Ko­r. 11.13.

c 2 The­s. 2.2.

d 2.18.I­sa­m. 2.2.

e Ma­t. 7.15. Isa­m. 16.13.

f 4.15. 5.1. 1 Ko­r. 12.3.

g 1 Ti­m. 3.16. Jo­ha. 1.14.

h 2.22. 2 Jo­ha. 1.7.

i 1 Ti­m. 3.16. Jo­ha. 1.14.

j 2.18.

k 2.18,22. 2 The­s. 2.3,7.

l 5.4.

m Ro­ma 8.31.

n Jo­ha. 12.31. 1 Ko­r. 2.12.

o Jo­ha. 8.23. Jo­ha. 3.31.

p Jo­ha. 15.19.

q Jo­ha. 8.47; 10.27; 18.37. Isa. 8.20. 1 Ko­r. 14.37. 2 Ko­r. 10.7.

r Jo­ha. 8.47; 10.27; 18.37. Isa. 8.20. 1 Ko­r. 14.37. 2 Ko­r. 10.7.

s Jo­ha. 14.17.

t 1 Ti­m. 4.1.

u 3.11.

v 3.10.

w 3.6. 2.4.

x 4.16. 4.7. 2 Ko­r. 13.11.

y 4.16. 3.16.

z Jo­ha. 3.16.

a 5.11.

b 4.19. Jo­ha. 15.16. Ro­ma 5.8,10.

c 3.1. 2 The­s. 2.16.

d 2.2.

e Jo­ha. 13.34. Ma­t. 18.33.

f 4.20. Jo­ha. 1.18.

g 2.24.

h 2.5. 4.18.

i 2.5.

j 3.24. Jo­ha. 5.38.

k 2.24.

l 3.24. Jo­ha. 5.38.

m 1.1.

n 1.2.

o Jo­ha. 3.17. Ma­t. 18.11.

p 2.2. Jo­ha. 4.42. 1 Ti­m. 4.10.

q 4.2. 2.23.

r 5.5. Ma­t. 14.33.

s 2.24.

t 4.9.

u 4.8.

v 2.24.

w 2.5. 4.18.

x 2.28. 3.21. Ja­k. 2.13.

y 3.3. 2.6.

z Ro­ma 8.15.

a 2.5. 4.18.

b 4.10.

c 3.17. Jo­ha. 13.35. He­b. 13.1.

d 2.4.

e 4.20. Jo­ha. 1.18.

f 1 Pe­t. 1.8.

g Ga­l. 6.2.

h 3.11.

a Jo­ha. 1.12.

b 2.22. 4.2.

c Jo­ha. 1.13.

d Jo­ha. 8.42.

e 3.1.

f 5.3. 2.3.

g 2.5. 2 Jo­ha. 1.6. Jo­ha. 14.15.

h 4.3. 2.3.

i Ma­t. 11.30.

j 4.4. Jo­ha. 16.33. Efe. 6.16.

k 1 Ko­r. 15.57.

l 4.4. Jo­ha. 16.33. Efe. 6.16.

m 1 Ko­r. 15.57.

n 4.15.

o Jo­ha. 19.34. 5.8.

p Jo­ha. 19.34. 5.8.

q Efe. 5.26.

r Jo­ha. 15.26. 1 Ti­m. 3.16.

s 5.6.

t Jo­ha. 19.34. 5.8.

u Jo­ha. 19.34. 5.8.

v Jo­ha. 5.34,36; 8.17.

w Jo­ha. 5.37; 8.18.

x Ma­t. 3.17.

y Isa­m. 12.17; 19.10. Ro­ma 8.16. Ga­l. 4.6.

z 1.10. Jo­ha. 3.33; 5.38.

a 2.25.

b 4.9. Jo­ha. 1.4. Se­b. 3.15.

c Jo­ha. 3.15,36; 5.24; 6.40,47.

d 2.23.

e Jo­ha. 20.31.

f 2.25.

g Jo­ha. 9.35.

h 3.21.

1 ku­ye: ku­mbe, nga­ye.

i 3.22. Za­ga 10.24.

j Ro­ma 8.27. Ja­k. 4.3.

k 5.18,19,20. Jo­ha. 21.24.

l 3.22. Za­ga 10.24.

m Ja­k. 5.15.

n Ma­t. 12.31,32. Na­ni 15.30. Je­r. 15.1,2. He­b. 6.4,6; 10.26.

o Je­r. 7.16.

p 3.4.

q 3.9.

r Ja­k. 1.27. Za­ga 22.5.

s 2.13. Ma­t. 13.19.

t Ga­l. 1.4. 1 Ko­r. 5.10.

u 2.13. Ma­t. 13.19.

v Lu­ka 24.45.

w Jo­ha. 17.3. 1 The­s. 1.9. Isa­m. 3.7,14; 6.10; 19.11. Ro­ma 1.25.

x Jo­ha. 17.3. 1 The­s. 1.9. Isa­m. 3.7,14; 6.10; 19.11. Ro­ma 1.25.

y Isa. 9.6. Isa. 44.6; 54.5. Jo­ha. 20.28. Se­b. 20.28. Ro­ma 9.5. 1 Ti­m. 3.16. Ti­t. 2.13. He­b. 1.8.

z Jo­ha. 17.3. 1 The­s. 1.9. Isa­m. 3.7,14; 6.10; 19.11. Ro­ma 1.25.

a 1.2; 2.25. 5.11,13. Jo­ha. 11.25.

b 1 Ko­r. 10.14. Isa­m. 9.20.

a 3 Jo­ha. 1.1. 1 Pe­t. 5.1. Se­b. 11.30.

b 1.13. 1 Pe­t. 5.13.

c 3 Jo­ha. 1. 1 Jo­ha. 3.18. 2 Jo­ha. 1.3.

d Jo­ha. 8.32.

e Jo­ha. 1.17; 14.6. Ga­l. 3.1.

f 1 Ko­r. 13.6.

1 ka­ku­be: Gr., ku­za­ku­ba.

g 1 Ti­m. 1.2.

h Ro­ma 1.7.

i 1 Ti­m. 1.2.

j 1 Ti­m. 1.2.

k Ro­ma 1.7.

l 3 Jo­ha. 1.1. 1 Jo­ha. 3.18. 2 Jo­ha. 1.3.

m 3 Jo­ha. 1.3,4.

n 1 Jo­ha. 2.7.1 Jo­ha. 3.11.

o 1 Jo­ha. 2.7.1 Jo­ha. 3.11.

p 1 Jo­ha. 2.7.1 Jo­ha. 3.11.

q 1 Jo­ha. 5.3.

r 1 Jo­ha. 2.24.

s 1 Jo­ha. 2.18. 1 Jo­ha. 2.26.

t 1 Jo­ha. 2.22; 4.3.

u 1 Jo­ha. 2.22; 4.3.

v Ma­t. 27.63.

w 1 Jo­ha. 2.18. 1 Jo­ha. 2.26.

x Ma­rk. 13.9.

y Ga­l. 3.4. He­b. 10.32,35.

z Ma­t. 25.16. Jo­ha. 6.27.

a Jo­ha. 15.16.

b Se­b. 1.25.

c 1 Jo­ha. 2.23.

d 1 Jo­ha. 2.23.

e Ro­ma 16.17. Ga­l. 1.8,9.

f Ro­ma 16.17. Ga­l. 1.8,9.

g 1 Ti­m. 5.22.

h 3 Jo­ha. 1.13.

i Jo­ha. 15.11.

j 1.13. 1 Pe­t. 5.13.

a 2 Jo­ha. 1.1

b Ro­ma 16.23.

c 2 Jo­ha. 1.1.

d Se­b. 27.29. Ro­ma 9.3.

1 ngi­fi­sa: ku­mbe, ngi­tha­nda­za.

e 1 Ko­r. 16.2.

f 2 Jo­ha. 1.4.

g 1.3,6. Se­b. 6.3.

h 2 Jo­ha. 1.4.

i Ga­l. 4.19. 1 Ko­r. 4.15.

j 2 Jo­ha. 1.4.

k 1 Jo­ha. 3.6.

l Ga­l. 6.10.

m Jo­be 31.32.

n 1.3,6. Se­b. 6.3.

o Se­b. 15.3.

p Se­b. 10.33. 2 Pe­t. 1.19.

q 1 Ko­r. 9.12,15. Se­b. 20.33.

r Ma­t. 10.41.

s 1 Ti­m. 5.13.

t 1 Pe­t. 3.11,13. Hla­b. 34.14.

u 1 Jo­ha. 2.29.

v 1 Jo­ha. 3.6.

w 1.3,6. Se­b. 6.3.

x Jo­ha. 21.24.

y 2 Jo­ha. 1.12.

2 ngo­mlo­mo: Gr., umlo­mo ngo­mlo­mo.

z Jo­ha. 10.3.

a Jo­ha. 14.22.

b Ja­k. 1.1.

c Lu­ka 6.16. Se­b. 1.13.

d Se­b. 12.17.

e 1 Ko­r. 1.2.

f Jo­ha. 17.11,12,15. 1 Pe­t. 1.5. Ju­da 1.21,24.

g Ro­ma 1.7. 1 Ko­r. 1.2,24.

h 1 Ti­m. 1.2.

i 1 Pe­t. 1.2.

j Ro­ma 12.8.

k Ti­t. 1.4.

l He­b. 2.3.

m Fi­l. 1.27. 1 Ti­m. 1.18; 6.12. 2 Ti­m. 1.13; 4.7.

n Efe. 4.5,13.

o 2 Pe­t. 2.1.

p Ga­l. 2.4.

q 1 Pe­t. 2.8.

r Ro­ma 15.4.

s 2 Pe­t. 2.3.

t 2 Pe­t. 2.19.

u Ko­l. 1.6.

v Ma­rk. 7.22.

w 2 Pe­t. 2.1. 1 Ti­m. 5.8.

x 2 Pe­t. 2.1.

y 2 Ti­m. 2.14.

z 1 Ko­r. 10.5,9.

a 2 Pe­t. 2.1.

b Na­ni 14.29,37; 26.64,65. Hla­b. 106.26.

c Hla­b. 78.22. He­b. 3.18,19.

d 2 Pe­t. 2.4.

1 isi­mo so­ku­qa­la: ku­mbe, ubu­kho­si.

e 2 Pe­t. 2.4.

f 2 Pe­t. 2.6.

g Ho­s. 11.8.

h 2 Pe­t. 2.10.

i 2 The­s. 1.8.

j Ma­t. 25.41.

k 2 Pe­t. 2.10.

l 2 Pe­t. 2.10.

m Ma­rk. 7.9.

n 2 Pe­t. 2.10.

o Da­n. 10.13.

p 1 The­s. 4.16.

q Du­te. 34.6.

r 2 Pe­t. 2.11.

s Ze­k. 3.2.

t 2 Pe­t. 2.12.

u 2 Pe­t. 2.12.

v Ro­ma 1.26.

w 2 Pe­t. 2.12.

x 1 Jo­ha. 3.12.

y 2 Pe­t. 2.15.

z Na­ni 16.1-3,31-35.

a He­b. 12.3.

b 2 Pe­t. 2.13.

c He­z. 34.10.

d Za­ga 25.14. 2 Pe­t. 2.17.

e Efe. 4.14.

f Efe. 5.11.

g Ma­t. 15.13. Ko­l. 2.7.

h Isa. 57.20.

i Isa. 57.20.

j 2 Ko­r. 4.2.

k 2 Pe­t. 2.17.

l Ge­n. 5.18.

m 1 Ko­r. 16.22. Ma­t. 16.27. 1 Ko­r. 11.26.

n Du­te. 33.2. He­b. 12.22. 1 The­s. 3.13.

o 2 Pe­t. 2.5.

p 2 Pe­t. 2.6.

q Hla­b. 31.18;94.4. Jo­ha. 6.60. Hla­b. 139.20. 1 Sa­m. 2.3.

r 1 Ti­m. 1.9.

s Fi­l. 2.14.

t 2 Pe­t. 2.10.

u 2 Pe­t. 2.18.

v Ja­k. 2.1.

w Ti­t. 1.11.2 Pe­t. 2.3,14.

x 2 Pe­t. 3.2.

y 2 Pe­t. 3.3.

z Za­ga18.1. He­z. 14.7. Ho­s. 4.14. 9.10. He­b. 10.25.

a 1 Ko­r. 2.14.

b Ro­ma 8.9.

c Ko­l. 2.7.

d Efe. 6.18. Jo­ha. 4.23,24.

e 1.1,24.

f Ti­t. 2.13. 2 Pe­t. 3.12.

g 2 Ko­r. 2.7.

h Ro­ma 11.14.

i 2 Ko­r. 5.11.

j Amos 4.11. Ze­k. 3.2.

k 1 Ko­r. 3.15.

l Isa­m.3.4. Ze­k. 3.4.

m Ro­ma16.25. Efe. 3.20.

n 1.1,24.

o 2 Ko­r. 11.2.

p Efe. 1.4. 5.27. Ko­l. 1.22.I­sa­m. 14.5.

q Ro­ma 16.27. 1 Ti­m. 1.17.

r Lu­ka 1.47.

s Ro­ma 11.36.

t 1 Ti­m. 6.16.

a 1 Ko­r. 14.6,26. 2 Ko­r. 12.1,7. Ga­l. 1.12; 2. 2.

b Jo­ha. 3.32; 8.26; 12.49. Ma­rk. 13.32.

c 22.6. 1.3. 4.1.

d 22.16.

e 22.6. 1.3. 4.1.

f 22.16.

g 1.4,9. Se­b. 1.13.

h 1.9. 6.9; 12.17; 20.4. 12.11; 17.6. 1 Ko­r. 1.6.

i 11.7; 12.17; 19.10. 2 Ti­m. 1.8.

j 1.9. 6.9; 12.17; 20.4. 12.11; 17.6. 1 Ko­r. 1.6.

k 1 Jo­ha. 1.1.

l 22.7.

m 22.7.

n 22.10. 3.11. Ro­ma 13.11.

o 22.6. 1.3. 4.1.

p 4,9. Se­b. 1.13.

q 1.11. Se­b. 2.9.

r 2 Jo­ha. 3.

s 2 Jo­ha. 3.

t Eks. 3.14. Jo­ha. 8.58.

u 1.8. 11.17. 4.8; 16.5. He­b. 13.8.

v Jo­ha. 1.1.

w 1.8. 11.17. 4.8; 16.5. He­b. 13.8.

x 1.8. 11.17. 4.8; 16.5. He­b. 13. 8.

y 3.1; 4.5; 5.6. 8. 2.

z Isa. 55.4. Jo­ha. 8.14. 1 Ti­m. 6.13. Isa­m. 3.14; 19.11.

a Hla­b. 89.37.

b Ko­l. 1.18.

c 17.14.

d Jo­ha. 13.34; 15.9. Ro­ma 8.37. Ga­l. 2.20. 2 The­s. 2.16. Isa­m. 3.9.

e 7.14. Se­b. 20.28.

f 5.10. 20.4,6. 1 Pe­t. 2.9.

g Ro­ma 15.6.

h Ro­ma 11.36.

i Hla­b. 62.11. Isa­m. 5.13. 1 Ti­m. 6.16.

j Ma­t. 16.27; 2 The­s. 1.10.

k Da­n. 7.13. Se­b. 1.9. Isa­m. 10.1; 11.12; 14.14,16.

l Ma­t. 24.30.

m Ma­t. 24.30.

n Ze­k. 12.10. Jo­ha. 19.37.

o Ma­t. 24.30.

p 1.11. 21.6; 22.13.

q 1.11,17. Jo­be 19.25.

r 1.11.21.6; 22.13.

s 1.4.

t 2 Ko­r. 6.18.

u 1.1.

v Fi­l. 4.14. 1 Pe­t. 5.1 Fi­l. 1.7.

w 2 Ti­m. 2.12.Ro­ma 8.17.

x Ma­t. 20.23.

y 1.2.

z 1.2.

a 1.11. 21.6; 22.13.

b 1 Ko­r. 11.20. Se­b. 20.7. 1 Ko­r. 16.2 Ma­rk. 16.9.

c 4.1.

d 1.11. 21.6; 22.13.

e 1.17. 2.8; 22.13. Isa. 41.4,8.

f 1.19.

g 1.4.

h Se­b. 18.19. Isa­m. 2.1.

i 2.8.

j 2.12.

k Se­b. 16.14. Isa­m. 2.18,24.

l 3.1,4.

m 3.7.

n 3.14. Ko­l. 2.1.

o Eks. 25.37; 37.23. 2 La­n. 4.20. Ze­k.4.2. Isa­m. 1.13,20. 2.1,5; 11.4.

p 2.1.

q Eks. 25.37; 37.23. 2 La­n. 4.20. Ze­k. 4.2. Isa­m. 1.13,20; 2.1,5; 11. 4.

r Da­n. 7.13.14,14. He­z. 1.26. Da­n. 8.15; 10.16.

s Da­n. 10.5.

t Eks. 28.4.

u Da­n. 10.5.

v 15.6.

w Da­n. 7.9.

x 2.18; 19.12. Da­n. 10.6.

y 2.18. 10.1. He­z. 1.7. Da­n. 10.6.

z 14.2; 19.6. He­z. 1.24; 43.2.

a 1.20. 2.1; 3.1.

b 19.15,21. Efe. 6.17. Isa­m. 2.12,16. Isa. 49.2.

c 18.16.

d 21.3. Hla­b. 149. 6.

e 10.1.

f Hlu. 5.31.

g He­z. 1.28. Lu­ka 1.12.

h Da­n. 8.18; 9.21; 10.10.

i Ma­t. 14.27.

j 1.11.

k 2.8. Ro­ma 6.9.

l 4.9.

m Jo­ha. 5.21 1 The­s. 4.14. Du­te. 32.39; 3.7. 16.13.

n 9.1; 20.1.

o 1 Ko­r. 15.55. Jo­be 28.22.

p 11.14.13.

q 1.12-16.

r 2.1-3.22.

s 4.1.

t 1.16.

u 1.12.

v 9.1.

w Ma­l.2.7. 2.1,8,12,18; 3.1,7,14.

x 1.4,11.

y 1.12.

z Ma­t. 5.15. Fi­l. 2.15.

a 2.1,8,12,18; 3.1,7,14. Ma­l. 2.7.

a 1.20.

b 1.11.

c 1.16.

d 1.13.

e 2.9,13,19. 3.1,8,15.

f Jo­ha. 16.12.

g 1 Jo­ha. 4.1.

h 2 Ko­r. 11.13.

i Se­b. 14.4.

j Jo­ha. 16.12.

k Ga­l. 6.2.

l He­b. 12.3 Ga­l. 6.9. He­b. 12.5.

m Je­r. 2.2.

n Jo­ha. 21.22. Ma­t. 21.41,43.

o 1.1.

p 1.15. Se­b. 6.5.

q 2.11,17,29. 3.6,13,22; 13.9. Ma­t. 11.15.

r 2.11,17,29. 3.6,13,22; 13.9. Ma­t. 11.15.

s Ge­n. 2.9. 22.2,14. Za­ga 3.18.

t Lu­ka 23.43. He­z. 28.13.

u 1.20.

v 1.11.

w 1.11.

x 1.18.

y 2.9,13,19. 3.1,8,15.

z Ja­k. 2.5.

a Ja­k. 2.5.

b Ro­ma 2.17.

c 3.9.

d 3.9.

e 2.13,24; 3.9; 12.9; 20.2,7. 1 Ko­r. 5.5.

f Jo­ha. 16.33.

g Ma­t. 24.9.

h Ge­n. 24.55. Da­n. 1.12,14.

i Ma­t. 10.22. He­b. 3.6.

j 2.13. 17.14. 12.11. 1 Ko­r. 4.2.

k Ja­k. 1.12. 3.11. 1 Ko­r. 9.25.

l 1.7.

m 1.7.

n Ma­t. 10.28.

o 20.6.

p 1.20.

q 1.11.

r 2.16. 1.16.

s 2.2.

t 2.9.

u 1 Ti­m. 5.8.

v 2.13. 17.14. 12.11. 1 Ko­r. 4.2.

w Se­b. 22.20. 17.6.

x 2.9.

y 2.20.

z 2 Pe­t. 2.15.

a Se­b. 15.29,20.

b Na­ni 25.1; 31.16. 1 Ko­r. 10.8,20.

c 2.6.

d 2 The­s. 2.8. 1.16. Isa. 11.4.

e 2.16. 1.16.

f 2.7.

g 2.7.

h Jo­ha. 6.48,50.

i 3.12. 5.9; 14.3.

j 19.12. 14.3.

k 1.20.

l 2.24. 1.11.

m 1.14.

n 1.15.

o 2.14.

p 2.2.

q 2.14.

r 1 Kho. 16.31; 21.25. 2 Kho. 9.7.

s 2.14.

t Eks. 34.15.

u 2.14.

v Ro­ma 2.4.2 Pe­t. 3.9. Isa­m. 9.20,21; 16.9,11.

w Ma­t. 9.2

x 1 Sa­m. 16.7; 1 La­n. 28.9. Ma­t. 9.4.

y Hla­b. 7.9.

z Hla­b. 7.9.

a 1 Sa­m. 16.7; 1 La­n. 28.9. Ma­t. 9.4.

b Hla­b. 62.12. Ro­ma 14.12. Isa­m. 20.12,13; 22.12.

c 2.13.

d 2.9.

e Se­b. 15.28.

f 3.11.

g 3.3.

h 2.7.

i He­b. 3.6.

j Hla­b. 2.8. 49.14. Ma­t. 19.28. Lu­ka 22.29,30. 1 Ko­r. 6.2. Isa­m. 3.21; 20.4.

k Hla­b. 2.9.

l Ma­t. 2.6 Isa­m. 12.5; 19.15.

m Hla­b. 2.9.

n Ma­t. 28.18.

o 2 Pe­t. 1.19. Isa­m. 22.16. Ma­t. 2.2.

p 2.7.

a 3.7,14.1.20.

b 3.4. 1.11.

c 1.4.

d 1.16.

e 2.2.

f 1 Ti­m. 5.6.

g 1 Ti­m. 5.6.

h Efe. 2.1.

i Ma­t. 24.42.

j Se­b. 14.26.

k 3.11. 1 Ti­m. 6.20. 2 Ti­m. 1.13.

l 3.19.

m Ma­t. 24.42.

n 2.25.

o 16.15. Ma­t. 24.43.

p 16.15. Ma­t. 24.43.

q 11.13 Se­b. 1.15.

r 3.4. 1.11.

s Ju­da1.23. Isa­m. 14.4.

t Ma­t. 28.3. Isa­m. 3.5,18. 4.4; 6.11; 7.9,13,14; 19.14. Tshu. 9.8.

u Ma­t. 22.8.

v 3.12,21. 2.7.

w 19.8.

x Ma­t. 28.3. Isa­m. 3.5,18. 4.4; 6.11; 7.9,13,14; 19.14. Tshu. 9.8.

y Eks. 32.32.

z 13.8; 17.8; 20.12,15; 21.27; 22.19. Fi­l. 4.3.

a Ma­t. 10.32.

b Lu­ka 12.8.

c 3.13,22. 2.7.

d 6.10.

e 1.11.

f 6.10.

g Se­b. 3.14.

h 3.14. 19.11. 1 Jo­ha. 5.20.

i 6.10.

j Isa. 22.22. Lu­ka 1.32.

k Ma­t. 16.19.

l 1.18. Jo­be 12.14.

m 2.2.

n Se­b. 14.27.

o 1 Ti­m. 5.8.

p 2.9.

q 2.9.

r Isa. 49.23; 60.14.

s 1.5. 3.19.

t 2 Pe­t. 2.9.

u Ma­t. 24.14.

v 6.10; 8.13; 11.10; 13.8,14; 14.6; 17.8. Isa. 24.17. Isa­m. 12.12; 13.12; 17.2.

w 22.7,12,20. 1.3; 22.10. Jo­ha. 21.22.

x Ko­l. 2.19.

y 2.25. 3.3.

z 2.10.

a 3.5.

b 1 Kho. 7.21. 2 La­n. 3.17. Je­r. 1.18. Ga­l. 2.9.

c 14.1; 22.4.

d 21.2. Ga­l. 4.26.

e 21.2,10.

f 2.17.

g 3.6,22. 2.7.

h 3.1.

i 1.11.

j Isa. 65.16.

k 19.11. 1.5.

l Jo­ha. 8.14. Isa­m. 19.11; 22.6;3.7.

m Ko­l. 1.15.

n 2.2.

o 1 Ko­r. 4.8.

p 1 Ko­r. 4.8. Ho­s. 12.8.

q Isa. 55.1. Ma­t. 13.44,46; 25.9. Za­ga 8.19.

r 1 Pe­t. 1.7.

s 3.4.

t 2 Ko­r. 5.3. Isa­m. 16.15.

u Za­ga 3.11,12.

v 3.9.

w 1 Ko­r. 12.31.

x 3.3.

y Lu­ka 12.36,37.

z Lu­ka 12.36,37.

a Jo­ha. 14.23.

b 3.5.

c Ma­t. 19.28. 2 Ti­m. 2.12. Isa­m. 2.26,27; 20.4; 22.5.

d 5.5; 6.2; 17.14.

e 3.13.

a 1.10.

b 11.12.

c 1.1. Jo­ha. 16.13. Isa­m. 1.19.

d 1.10.

e 16.17. 1 Kho. 22.19.

f Hla­b. 11.4.

g Hla­b. 11.4.

h Eks. 28.20; 39.13. He­z. 28.13. Isa­m. 21.11,18,19.

i Eks. 28.17; 39.10. He­z. 28.13. Isa­m. 21.20.

j He­z. 1.28. Isa­m. 10.1.

k Eks. 28.17,18; 39.10,11. He­z. 27.16; 28.13. Isa­m. 21.19.

l 4.6. 5.11.

m 11.16.

n 11.16.

o 4.10. 5.6,8,14; 7.11; 19.4. 5.5; 14.3.

p 3.4.

q 4.10.

r 8.5; 11.19; 16.18. Eks. 19.16.

s He­z. 1.13.I­sa­m. 8.10. Jo­ha. 18.3.

t 1.4.

u 15.2. 21.18,21.

v 22.1. 21.11.

w He­z. 1.5.

x 4.6. 5.11.

y He­z. 1.5.

z 4.8.

a 5.1.

b He­z. 1.10; 10.14.

c Isa. 6.2.

d 4.8.

e Lu­ka 18.7. Se­b. 9.24.I­sa­m. 7.15; 12.10; 14.11.1 The­s.2.9.

f Isa. 6.3. Jo­ha. 17.11.

g 2 Ko­r. 6.18.

h 1.4.

i 1 Ti­m. 1.17. 2 Pe­t. 1.17.I­sa­m.4.11. 5.12,13; 7.12; 19.1.

j 1 Ti­m. 1.17. 2 Pe­t. 1.17.I­sa­m.4.11. 5.12,13; 7.12; 19.1.

k 1 Ti­m. 6.16.

l 7.12.

m Da­n. 4.34; 12.7. Isa­m.4.10. 5.14; 10.6; 15.7. 1.18.

n 4.4.

o Da­n. 4.34; 12.7. Isa­m.4.10. 5.14. 10.6; 15.7. 1.18.

p 4.4.

q 5.9,12.

r 1 Ti­m. 1.17. 2 Pe­t. 1.17. Isa­m.4.11. 5.12,13; 7.12; 19.1.

s 1 Ti­m. 1.17. 2 Pe­t. 1.17. Isa­m.4.11. 5.12,13; 7.12; 19.1.

t 1 Ti­m. 6.16.

u 10.6; 14.7. Se­b. 14.15.

a 4.2. 5.13.

b He­z. 2.9,10.

c 4.6.

d Isa. 29.11. Da­n. 12.4.

e 5.13. Fi­l. 2.10.

f 4.4.

g Ge­n. 49.9,10. Isa­m. 10.3.

h He­b. 7.14.

i Isa. 11.10. Ro­ma 15.12. Isa­m. 22.16.

j 3.21.

k 5.1. 6.1.

l 5.8.

m 5.8.

n Je­r. 11.19. Isa­m.5.8,12,13. 6.1,16; 14.1; Jo­ha. 1.29.

o 5.12. 13.8. 5.9.

p 5.12. 13.8. 5.9.

q Ze­k. 3.9; 4.10.

r 1.4.

s 4.2. 5.13.

t 5.14. 19.4. 5.6,11. 14.3. 4.8.

u 5.14. 19.4. 5.6,11. 14.3. 4.8.

v Je­r. 11.19. 5.8,12,13. 6.1,16. 14.1. Jo­ha. 1.29.

w 14.2; 15.2.

x 15.7. Ne­h. 7.70.

y 8.3,4. Hla­b. 141.2.

z Hla­b. 33.3.

a Efe. 5.19. Ko­l. 3.16. Isa­m. 14.3. 15.3.

b 4.11. 5.12.

c 5.12. 13.8. 5.9.

d 14.3,4. 1 Ko­r. 6.20.

e Se­b. 20.28.

f 7.9; 11.9; 14.6. 10.11; 13.7; 17.15. Da­n.3.4.

g 20.4. 1.6.

h 4.4,6.

i 5.8.

j Da­n. 7.10. Hla­b. 68.17. He­b. 12.22.

k 4.11. 5.9.

l 5.6.

m 7.12.

n 1 La­n. 29.11.

o 7.12.

p 7.12.

q 1 La­n. 29.11.

r 7.12.

s 4.9; 1 Ti­m. 6.16.

t 7.12.

u 4.9; 1 Ti­m. 6.16.

v Ro­ma 11.36.

w 7.12.

x 5.13. Ro­ma 9.5.

y 5.3.

z 6.16; 7.10. 4.2. 5.1,7.

a 7.12.

b 5.13. Ro­ma 9.5.

c 4.9; 1 Ti­m. 6.16.

d 4.9; 1 Ti­m. 6.16.

e 1.6.

f 19.4.

g 19.4.

h 1 La­n. 16.36. 1 Ko­r. 14.16. 2 Ko­r. 1.20. Isa­m. 7.12. Ne­h. 5.13.

i 5.8.

j 4.9.

a 5.5-7.

b 14.2; 19.6. 10.3,4.

c 4.6,7.

d Ze­k. 6.3.

e 19.11.

f 19.11.

g Hla­b. 45.4,5. Ha­b. 3.8,9. Ze­k. 9.13,14.

h 14.14; 19.12. Ze­k. 6.11. Isa­m. 9.7.

i 3.21.

j 4.7.

k Ze­k. 1.8; 6.2. Isa­m. 12.3.

l 5.8.

m Ma­t. 10.34.

n 4.7.

o Ze­k. 6.2.

p Le­vi 19.36. Ho­s. 12.7.

q He­z. 5.10,16. Isa­m.6.8.

r Ma­t. 20.2.

s Ma­t. 20.2.

t 7.3; 9.4.

u 4.7.

v Ze­k. 6.3.

w 20.13. 1 Ko­r. 15.55.

x 20.13. 1 Ko­r. 15.55.

y He­z. 14.21.

z He­z. 5.10,16. Isa­m.6.8.

a He­z. 14.21.

b He­z. 14.21.

c He­z. 14.21.

d Le­vi 26.22. Du­te. 32.24.

e Eks. 29.12. Le­vi 4.7; 8.15.

f 14.18; 16.7. 8.3

g 20.4.

h 1.9. 1.2.

i Ze­k. 1.12.

j 2 Pe­t. 2.1.

k 3.7. 2 The­s. 1.6.

l 11.18; 18.20; 19.2.

m Hla­b. 79.10; 119.84.

n 3.10.

o Ma­rk. 16.5. Isa­m. 3.4.

p 14.13. 2 The­s. 1.7. He­b. 4.10. He­b. 11.40.

q 11.13; 16.18. 8.5; 11.19.

r 8.12. Ma­t. 24.29.

s Ze­k. 13.4.

t 8.12. Ma­t. 24.29.

u Jo­w. 2.31.

v 8.12. Ma­t. 24.29.

w 8.10; 9.1.

x Na­h. 3.12.

y Hla­b. 102.26.

z Isa. 34.4.

a Je­r. 4.24.

b 16.20.

c 16.20.

d Ma­rk. 6.21.

e 18.23.

f Ma­rk. 6.21.

g 19.18.

h 1 Ko­r. 1.26.

i 13.16; 19.18. 1 Ko­r. 12.13.

j 13.16; 19.18. 1 Ko­r. 12.13.

k Isa. 2.19.

l Ho­s. 10.8. Lu­ka 23.30. Isa­m. 9.6.

m 5.13.

n Ma­rk. 3.5.

o Je­r. 30.7. Jo­w. 2.11,31. Ze­f. 1.14. Isa­m. 16.14.

p Hla­b. 76.7.

q Lu­ka 21.36.

a 20.8. 9.14.

b 20.8. 9.14.

c Da­n. 7.2. Ma­t. 24.31. Ma­rk. 13.27.

d 6.6; 9.4. 7.1.

e Lu­ka 1.78. He­z. 40.6. Isa­m. 16.12.

f 9.4. Efe. 1.13.

g Hla­b. 42.2.

h 6.6; 9.4. 7.1.

i 9.4. Efe. 1.13.

j He­z. 9.4. He­z. 3.9.

k 9.16.

l 14.1.

m Ge­n. 48.14.

n Ge­n. 48.14.

o Ro­ma 11.25.

p 5.9.

q 3.4. 7.13,14.

r Le­vi 23.40.

s 12.10; 19.1. Hla­b. 3.8.

t 5.13.

u 4.4,6.

v 5.14.

w 5.12.

x 5.12.

y 5.12.

z 4.9.

a 5.12.

b 5.12.

c 5.12.

d Ma­t. 11.25.

e 3.4. 7.13,14.

f Ge­n. 43.20. Ma­t. 13.27; 21.30; 27.63. Jo­ha. 4.11,15,19,49; 5.7; 12.21; 20.15.

g Ma­t. 24.21.

h Isa. 1.18. Ze­k. 3.3,5.

i 3.4. 7.13,14.

j He­b. 9.14. 1 Jo­ha. 1.7. Isa­m. 1.5.

k 4.8.

l 21.3. Eks. 25.8. Hla­b. 68.18 He­z. 43.7. Jo­ha. 1.14. Le­vi 26.11. Isa. 4.5,6. Isa­m. 12.12; 13.6.

m Isa. 49.10.

n Isa. 49.10.

o Hla­b. 121.6. Isa­m. 16.8,9.

p Hla­b. 23.1. Jo­ha. 10.11,14.

q Hla­b. 23.2. Isa. 49.10. Hla­b.36.8. Isa­m. 14.4.

r Isa. 25.8. Isa­m. 21.4. Ma­t. 5.4.

a 6.1.

b 5.1.

c 1.4.

d Lu­ka 1.19. Ma­t. 18.10.

e 1 La­n. 15.24. Le­vi 25.9,10.

f He­b. 9.4.

1 iyi­ni­ke­le le­mi­khu­le­ko: ku­mbe, iye­nge­ze­le­le emi­khu­le­kwe­ni.

g 5.8.

h Eks. 30.1,3. Isa­m. 8.5. 9.13; 11.1.

i 5.8.

j Se­b. 10.4.

k He­b. 9.4.

l Le­vi 16.12.

m Eks. 30.1,3.I­sa­m.5.9.13; 11.1.

n 8.8.

o 4.5.

p 1 Kho. 19.11. Isa­m. 11.19. Hlu. 5.4. Se­b. 4.31. Isa­m. 6.12.

q He­z. 38.22.

r 11.19; 16.21.

s He­z. 38.22.

t 16.2.

u 9.15,18; 12.4.

v 9.4.

w Isa. 2.13; 10.18.

x 9.4.

y Je­r. 51.25.

z 8.8.

a 16.3.

b 16.3.

c Eks. 7.17,19. Isa­m. 11.6.

d 16.3.

e 16.3.

f Isa. 2.16.

g 9.1. Isa. 14.12. Isa­m. 6.13.

h 4.5.

i 16.4.

j Du­te. 29.18. Za­ga 5.4. Ru­the 1.20.

k Je­r. 8.14. Eks. 15.23.

l 6.12; 16.8. Ma­t. 24.29.

m 14.6.

n 14.6.

o 19.17.

p 9.12; 11.14.

q 12.12.

r 12.12.

s 3.10.

a 8.10. 1.20.9.11.

b Lu­ka 10.18. Isa­m. 12.9.

c 20.1. 1.18.

d Lu­ka 8.31. Isa­m.9.2,11. 11.7; 17.8; 20.1,3.

e Lu­ka 8.31. Isa­m.9.2,11. 11.7; 17.8; 20.1,3.

f Ma­t. 13.42.

g Jo­w. 2.10. Isa­m. 16.10.

h 9.7. Eks. 10.4. Hlu.6.5; 7.12.

i 9.5,10. Lu­ka 11.12.

j 6.6; 7.3.

k 8.7.

l 7.2. He­z. 9.4. Eks. 12.23.

m 9.10.

n 9.5,10. Lu­ka 11.12.

o Je­r. 8.3. Isa­m.6.16.

p Jo­w. 2.4.

q 9.7. Eks. 10.4. Hlu. 6.5; 7.12.

r Na­h. 3.17. Isa­m. 6.2.

s Da­n. 7.8.

t Jo­w. 1.6.

u Jo­w. 2.5.

v 1 Ko­r. 14.8.

w 9.5,10. Lu­ka 11.12.

x 9.10.

y Jo­be 18.14. Efe. 2.2. Za­ga 30.27.

z 8.10. 1.20. 9.11.

a Lu­ka 8.31.I­sa­m.9.2,11.11.7; 17.8; 20.1,3.

b 16.16. Se­b. 21.40.

c Jo­be 26.6.

1 uA­po­li­yo­ni: eli­tsho, umchi­thi.

d 8.13.

e Eks. 30.3. Isa­m. 16.7.

f 8.3.

g 7.1.

h 16.12. 14.8.

i 7.1.

j 14.7 Ma­rk. 13.32.

2 eza­zi­lu­ngi­se­lwe iho­la: ku­mbe, eza­zi­lu­ngi­swe eho­le­ni.

k 1 Ko­r. 3.13.

l Isa. 34.8; 61.2.

m Ho­s. 5.7.

n Isa. 34.8; 61.2.

o 9.18. 8.7.

p Hla­b. 68.17.

q He­z. 38.4.

r Hla­b. 68.17.

s 7.4.

t 21.20.

u 1 La­n. 12.8. Isa. 5.28,29.

v 16.8.

w 16.8.

x 2.21.

y Du­te. 31.29. Hla­b. 115.4.

z Hla­b. 106.37.

a 1 Jo­ha. 5.21.

b Hla­b. 115.4,7; 135.15,17.

c Da­n. 5.23.

d Hla­b. 115.4,7; 135.15,17.

e Da­n. 5.23.

f Da­n. 5.23.

g Da­n. 5.23.

h Da­n. 5.23.

i Hla­b. 115.4,7; 135.15,17.

j 21.8; 22.15.

k 21.8; 22.15.

l 18.23.

m 21.8; 22.15.

n 1 Ko­r. 6.18.

a 1.7.

b He­z. 1.28. Isa­m. 4.3.

c Ma­t. 17.2. Isa­m. 1.16. 12.1.

d 1.15.

e 10.8. He­z. 2.9.

f 10.5,8. Ma­t. 28.18.

g 5.5.

h Jo­w. 3.16. Amos 1.2.

i 6.1.

j 10.8.

k Da­n. 12.4. Isa­m. 22.10.

l 10.5,8. Ma­t. 28.18.

m Da­n. 12.7. Ge­n. 14.22.

n Da­n. 12.7. Ge­n. 14.22.

o 4.9.

p Ne­h. 9.6. Isa­m. 4.11.

q 12.12. Da­n. 12.7. Isa­m. 16.17; 21.6.

r 11.15.

s 17.17.

t 10.8.

u 10.8. He­z. 2.9.

v 10.5,8. Ma­t. 28.18.

w He­z. 2.8; 3.1. Je­r. 15.16.

x He­z. 3.2.

y He­z. 3.3.

z He­z. 2.10.

a 5.9.

a He­z. 40.3. Je­r. 31.39. Ze­k. 2.1. Isa­m. 21.15,16.

b He­z. 41.22. Isa­m. 8.3.

c He­z. 40.17.20.

d Ma­t. 26.3.

e Lu­ka 21.24. Da­n. 8.13. Hla­b. 79.1.

f 21.2; 22.19. Ne­h. 11.1.

g Lu­ka 21.24 Da­n. 8.13. Hla­b. 79.1.

h 13.5. 11.3. 12.6. 12.14.

i 19.10. 11.10.

j 19.10. 11.10.

k 13.5. 11.3. 12.6. 12.14.

l 12.6. 11.2. 13.5.

m 1 Kho. 20.31.

n Ze­k. 4.3,11,14. Hla­b. 52.8.

o Ze­k. 4.2. Isa­m. 1.12,13.

p Ze­k. 4.14. Ma­t. 25.4.

q 2 Kho. 1.10,12. Je­r. 5.14.

r Na­ni 16.35.

s Ja­k. 5.17.

t Eks. 7.19. Isa­m. 8.8.

u Eks. 7.10.

v 1.2.

w 13.1; 17.8; 19.19. 13.11.

x 9.1.

y Da­n. 7.21. Isa­m. 12.17; 13.5,7; 19.19.

z Da­n. 7.21. Isa­m. 12.17; 13.5,7; 19.19.

a Ma­rk. 6.29.

b 14.8.

c Isa. 1.10.

d He­z. 23.3,8,19,27.

e He­b. 13.12.

f 5.9.

g Ma­rk. 6.29.

h Hla­b. 79.2,3.

i Ma­rk. 6.29.

j 3.10.

k Esta 9.19.

l 11.3.

m 1 Kho. 18.17.

n 3.10.

o 11.9.

p He­z. 37.5,9,10,14. Ge­n. 2.7. Isa­m. 13.15.

q He­z. 37.10.

r 4.1.

s 12.5. 2 Kho. 2.11.

t 1 The­s. 4.17. Isa­m. 1.7.

u 6.12.

v 16.19.

w 14.7; 16.9; 19.7. Se­b. 12.23. Isa­m. 15.4. Jo­sh. 7.19.

x 2 La­n. 36.23. Ezra 1.2; 5.11,12; 6.9; 7.12,23. Ne­h. 1.4,5; 2.4. Hla­b. 136.26. Da­n. 2.18,19,44. Jo­na 1.9. Isa­m. 16.11.

y 8.13.

z 10.7.

a 16.17; 19.1. Isa. 27.13. Isa­m. 11.17. 19.6.

b 12.10.

c Hla­b.2.2. Isa­m. 12.10.

d Isa. 24.23. Da­n. 7.14,18,27. Isa­m. 11.17. 19.6. Hla­b. 10.16. Lu­ka 1.33.

e 4.4.

f 4.4.

g 2 Ko­r. 6.18.

h 1.4.

i 11.15. 18.8.

j Hla­b. 110.5.

k Isa­m. 20.12. Da­n. 7.10. Isa­m. 14.7; 20.4. 6.10.

l 16.6.

m 19.5.

n 19.5.

o Se­b. 26.22.

1 uku­bhu­bhi­sa: ku­mbe, uko­na­ka­li­sa.

p 15.5. 19.11.

q He­b. 9.4.

r Ga­l. 3.15.

s 4.5.

t 8.5.

u 16.21. 8.7. Isa. 28.2.

a Hla­b. 104.2.

b 10.1.

c Ma­t. 10.2.

d Isa. 66.7,10. Mi­ka 4.10.

e Ga­l. 4.19.

f 6.4.

g 12.4,7,9,13,16,17. 13.2,4,11; 16.13; 20.2. Hla­b. 91.13. Isa. 27. 1.

h 13.1; 17.3.

i 13.1; 17.3.

j Da­n. 7.7.

k 13.1; 19.12.

l Mi­ka 7.17.

m 8.7,12.

n Da­n. 8.10.

o 12.4,7,9,13,16,17. 13.2,4,11; 16.13; 20.2. Hla­b. 91.13. Isa. 27.1.

p 12.2.

q Eks. 1.16. Ma­t. 2.16.

r 2.27.

s 2 Ko­r. 12.2. Isa­m. 11.12.

t 12.2.

u 12.14. 11.3.

v Da­n. 10.13.

w 12.4,7,9,13,16,17. 13.2,4,11. 16.13. 20.2. Hla­b. 91.13. Isa. 27.1.

x 12.9. Ma­t. 25.14.

y Lu­ka 10.18. Isa­m. 12.12. 2 Pe­t. 2.4.

z 12.4,7,9,13,16,17. 13.2,4,11. 16.13. 20.2. Hla­b. 91.13. Isa. 27.1.

a Jo­ha. 12.31.

b 20.2.

c Ge­n. 3.1,4. 2 Ko­r. 11.3.

d 2.9.

e 20.10. 13.14; 19.20. 20.3,8.

f Ma­t. 24.14.

g 12.13. 9.1.

h 7.10.

i 19.1.

j 11.15.

k 11.15.

l Jo­be 1.9; 2.4,5. Ze­k. 3.1.1. Pe­t. 5.8. Ro­ma 8.33,34.

m 4.8.

n Jo­ha. 16.33. Ro­ma 16.20.

o 12.17. 1.2.

p Lu­ka 14.26. Isa­m. 2.10.

q Hla­b. 96.11. Isa. 44.23. 49.13. Isa­m. 18.20.

r 13.6. 7.15.

s 8.13. 3.10. 13.1,11.

t 12.8.

u 10.6. Ma­t. 8.29.

v 12.9.

w 12.5.

x Eks. 19.4.

y 12.6.

z 17.3.

a 12.6.

b Da­n. 7.25; 12.7. Isa­m. 11.2. 12.6.

c Isa. 59.19.

d Ge­n. 3.15. Isa­m. 11.7.

e 14.12. 1 Jo­ha. 2.3.

f 1 Jo­ha. 5.10. Isa­m. 19.10.

g 12.17. 1.2.

a Da­n. 7.3. Isa­m. 11.7; 16.13. 12.12.

b Da­n. 7.3. Isa­m. 11.7; 16.13. 12.12.

c 12.3.

d 12.3.

e Da­n. 7.6.

f Da­n. 7.5.

g Da­n. 7.4.

h 13.4,11. 12.3.

i 16.10.

j 13.4,5,7,12. Lu­ka 4.6.

1 li­li­me­le: ku­mbe, li­bu­le­we.

k 13.12,14.

l 17.8.

m Jo­ha. 12.19.

n 13.4,5,7,12. Lu­ka 4.6.

o 18.18.

p Da­n. 7.8,11,20,25. Da­n. 11.36.

q 13.4,5,7,12. Lu­ka 4.6.

r Ja­k. 4.13.

s 11.2.

t 12.12.

u 13.5.

v 13.4,5,7,12. Lu­ka 4.6.

w 5.9.

x 13.12,14. 3.10.

y 17.8.

z Da­n. 12.1. Isa­m. 3.5. He­b. 12.23.

a 5.6,12.

b 17.8. Ma­t. 13.35. Efe. 1.4.

c 2.7.

d Isa. 33.1.

e Ha­b. 1.9.

f Ge­n. 9.6. Ma­t. 26.52. Isa­m. 18.6.

g 14.12.

h Isa­m. 13.14. 16.13.

i 12.12.

j 5.6.

k 13.2.

l 13.14.19.20.

m 20.4.

n 13.3,14.

o Ma­t. 24.24. Isa­m. 16.14; 19.20.

p 12.1.

q 1 Kho. 18.38. 2 Kho. 1.10,12. Lu­ka 9.54. Isa­m. 20.9.

r Ma­t. 24.24. Isa­m. 16.14; 19.20.

s 19.20. 12.9.

t 2 The­s. 2.9.

u 12.1.

v 13.14. 19.20.

w 13.3,14.

x 14.9,11; 15.2; 16.2; 19.20; 20.4.

y 16.6.

z Se­b. 26.22.

a 6.15.

b 14.9,11; 15.2; 16.2; 19.20; 20.4.

c 13.17. 15.2; 16.2. Ga­l. 6.17.

d 13.17. 15.2; 16.2. Ga­l. 6.17.

e 15.2.

f 17.9.

g 15.2.

h 21.17. 7.9.

a 5.6.

b He­b. 12.22. Hla­b. 2.6; 125.1.

c 14.3. 7.4.

d 22.4. 3.12; 7.3.

e 1.15.

f 6.1.

g 5.8.

h 5.9.

i 5.8.

j 2.17.

k 14.3. 7.4.

l 5.9.

m 3.4.

n 2 Ko­r. 11.2.

o 3.4.

p 7.17; 17.14.

q 5.9.

r Ja­k. 1.18.

s Ze­f. 3.13. Hla­b. 32.2; 34.13. Jo­ha. 1.47.

t 8.13.

u Ga­l. 1.6,9. Efe. 3.9,11. Ti­t. 1.2.

v 3.10.

w 5.9.

x 15.4.

y 11.13.

z 14.15. 9.15.

a 11.18.

b Ne­h. 9.6. Se­b. 14.15. & Isa­m. 4.11.

c Isa. 21.9. Isa. 13.19; 14.22. Je­r. 51.8. Isa­m. 18.2.

d 17.5. 1 Pe­t. 5.13.

e 16.19; 17.5,18; 18.2,10,18,19,21. 14.20. 11.8.

f Je­r. 51.7. 18.3. 17.2,4.

g 13.15,16.

h 13.15,16.

i 16.19. 15.1,7; 16.1. Jo­be 21.20. Isa­m. 19.15.

j 18.6. Hla­b. 75.8.

k Isa. 1.22.

l 16.19. 15.1,7; 16.1. Jo­be 21.20. Isa­m. 19.15.

m 20.10.

n 20.10.

o 19.20; 21.8. 2 The­s. 1.8.

p 20.10.

q 19.20; 21.8. 2 The­s. 1.8.

r Ma­t. 25.31.

s Isa. 34.10. Isa­m. 19.3. 18.9,18.

t 4.8.

u 13.15,16.

v 13.15,16.

w 13.10.

x 12.17.

y Ma­rk. 11.22.

z 19.9; 21.5. 1.11,19. 10.4.

a 20.6. Tshu. 4.2.

b 1 Ko­r. 15.18. 1 The­s. 4.14,16.

c Jo­ha. 13.19.

1 ku­su­ke­la kha­the­si: ku­mbe, ku­su­ke­la kha­the­si uMo­ya uthi: Ye­bo.

d 6.11.

e 14.16. 1.7.

f 1.13.

g 6.2; 19.12.

h 14.17.

i Ma­rk. 4.29. Jo­w. 3.13. Ma­t. 13.39.

j 14.7.

2 se­si­vu­thi­we: ku­mbe, se­so­mi­le.

k 14.14.

l 16.17. 14.15. 15.5.

m 6.9.

n 16.8.

o Jo­w. 3.13.

p 19.15.

q 19.15.

r Isa. 63.3. Li­lo 1.15.

s He­b. 13.12.

t 14.8. 11.8.

u 19.14.

v Jo­ha. 11.18.

a 12.1,3.

b 15.6,7. 16.1; 21.9.

c 14.10.

d 14.10.

e Ma­t. 3.11.

f 13.1.

g 13.1.

h 13.14,15.

i 13.16.

j 13.18.

k 4.6.

l Ma­t. 3.11.

m Eks. 15.1. Du­te. 31.30.

n He­b. 3.5.

o 5.9.

p Jo­be 37.5. Hla­b. 66.3. Hla­b. 92.5.

q 16.7. 2 Ko­r. 6.18.

r Du­te. 32.4. Hla­b. 145.17.

s 16.5,7. Hla­b. 111.7. Ho­s. 14.9.

t 16.5,7. Hla­b. 111.7. Ho­s. 14.9.

u Je­r. 10.7.

v 14.7. Eks. 15.14,16.

w Du­te. 32.4. Hla­b. 145.17.

x He­b. 7.26. Hla­b. 99.3,9.

y Hla­b. 86.9.

z Ro­ma 1.32.

a 14.17.

b Na­ni 1.50.

c 11.19.

d 15.6,7. 16.1; 21.9.

e Eks. 28.6. He­z. 44.17. Isa­m. 1.13.

f 19.8,14.

g 1.13. Eks. 28.8.

h 4.6.

i 5.8.

j 4.9.

k Eks. 40.34. Isa. 6.4.

l 2 The­s. 1.9.

m 2 The­s. 1.9.

n Eks. 40.35. 1 Kho. 8.11.

a 15.1.

b Hla­b. 79.6.

c 14.10.

d 8.7.

e Du­te. 28.35.

f Du­te. 28.35.

g 16.11. Eks. 9.9-11. Du­te. 28.27.

h 13.16.

i 13.15.

j 8.8.

k 8.8.

l 8.9.

m 8.10.

n Eks. 7.17,20.

o Jo­ha. 17.25. Isa­m. 15.3.

p 1.4.

q 18.24. So Ma­t. 23.34,35. Isa­m. 17.6. 13.15.

r 11.18.

s Isa. 49.26.

t 6.9.

u 9.13.

v 15.3.

w 16.14. 2 Ko­r. 6.18.

x 19.2.

y Jo­ha. 17.25. Isa­m. 15.3.

z 8.12.

a 6.4; 9.5. & 11.3. Isa­m. 14.18.

b 9.17,18. 7.16.

c Ma­t. 13.6. Ma­rk. 4.6.

d 16.11,21.

e 2.21.

f 11.13. Da­n. 5.23.

g 13.2.

h Eks. 10.21. Isa­m. 9.2.

i 16.11,21.

j 11.13.

k 16.2.

l 2.21.

m 9.14.

n Isa. 44.27.

o Isa. 41.2. Isa­m. 7.2.

p 18.2. 1 Jo­ha. 4.1.

q Eks. 8.6.

r 12.3.

s 13.1.

t 19.20; 20.10. 13.11,14.

u Ma­t. 24.24.

v 1 Ti­m. 4.1. Isa­m. 20.3.

w Ma­t. 24.24.

x 13.14; 19.20. 12.1.

y Ma­t. 24.14.

z 20.8. 17.14; 19.19.

a 6.17.

b 16.7.

c 3.3. Ma­t. 24.43.

d Ma­t. 24.42,46.

e Ma­t. 24.42,46.

f 2 Ko­r. 5.3. 3.18.

g 2 Ko­r. 5.3. 3.18.

h Lu­ka 12.20.

i 1 Ko­r. 12.23.

j 19.19.

k 9.11.

l Hlu. 5.19. Ze­k. 12.11.

m Efe. 2.2.

n 11.15.

o 14.17.

p 4.2.

q 21.6. 10.6.

r 4.5.

s 6.12.

t Da­n. 12.1. Ma­t. 24.21.

u 14.8.14. 8.

v 11.13.

w 2.26; 11.18; 19.15; 20.8.

x 14.8.

y 18.5. Hla­b. 74.18. Isa­m. 17.1.

z 14.10.

a 6.14.

b 6.14.

c Jo­be 38.23. Isa­m. 11.19.

d 16.9,11.

e Eks. 9.23-25.

a 21.9.

b 15.1.

c 21.9.

d 16.19.

e 19.2. Na­h. 3.4. Isa. 1.21.

f Je­r. 51.13. Isa­m. 17.15.

g 18.3,9.

h 17.6. 3.10.

i 14.8.

j 17.8. Jo­ha. 2.10.

k 21.10. 1.10.

l 12.6,14.

m 17.4. He­b. 9.19.

n 13.1. 12.3.

o 13.1. 12.3.

p 17.7,9.

q 13.1. 12.3.

r 17.7,12.

s 18.16.

t Hlu. 8.26.

u 17.4. He­b. 9.19.

1 ece­ci­swe: Gr., epe­ndwe.

v Da­n. 11.38.

w Da­n. 11.38.

x 21.21.

y Je­r. 51.7. Isa­m. 18.6.

z 14.8.

a 17.7. 2 The­s. 2.7.

b 14.8.

c 18.3,9; 19.2; 21.8,27.

d 18.24. Isa. 34.7.

e 17.8. Jo­ha. 2.10.

f 16.6.

g 2.13.

h 1.2.

i 17.7. 2 The­s. 2.7.

j 17.7,9.

k 17.7,12.

l 17.11. 13.3,12.

m 11.7.

n 9.1.

o 17.11.

p 17.2.

q 13.3.

r 13.8.

s 13.8.

t 13.18.

u 13.1. 17.3. 12.3.

v 17.11. 13.3,12.

w 17.11.

x 13.1. 17.3. 12.3.

y Da­n. 7.7,20. Ze­k. 1.18,19,21. Isa­m. 17.16.

z Ga­l. 2.5. Isa­m. 18.10,17,19.

a 17.17.

b 16.14.

c 3.21.

d 19.16. 1 Ti­m. 6.15.

e Du­te. 10.17. Se­b. 10.36.

f 19.16. 1 Ti­m. 6.15.

g Za­ga 8.15. Da­n. 2.47. Ma­t. 25.34. Isa­m. 1.5.

h 14.4.

i Ma­t. 20.16; 22.14.

j Ro­ma 1.6.

k Ma­t. 20.16; 22.14.

l Lu­ka 18.7.

m 2.10.

n 17.1. Isa. 8.7.

o 5.9.

p 17.12.

q Je­r. 50.41,42.

r 18.17,19.

s He­z. 16.37,39.

t 19.18.

u 18.8. Le­vi 21.9.

v 2 Ko­r. 8.16.

w 17.17.

x 2 The­s. 2.11.

y 10.7.

z 14.8.

a 17.1.

b He­z. 43.2.

c Da­n. 3.4.

d Isa. 21.8. Isa­m. 14.8.

e Isa. 13.21; 34.14. Je­r. 50.39; 51.37. Ze­f. 2.14.

f 16.13. Ma­rk. 5.2.

g Isa. 14.23; 34.11.

h 14.8.

i 17.2. 18.9. 17.5.

j 18.11,15. Isa. 47.15. He­z. 27.33.

k 18.7,9. 1 Ti­m. 5.11.

l Isa. 48.20. 2 Ko­r. 6.17.

m Je­r. 51.9. Ge­n. 18.20,21. Jo­na 1.2. Ja­k. 5.4. 2 La­n. 28.9.

n 16.19.

o Hla­b. 137.8. Je­r. 50.15,29. Je­r. 51.24,49. 2 Ti­m. 4.14. Isa­m. 13.10.

p 14.10. 16.19; 17.4.

q He­z. 28.2-8.

r 18.7,9. 1 Ti­m. 5.11.

s Hla­b. 10.6.

t Isa. 47.7,8. Ze­f. 2.15.

u Isa. 47.7,8. Ze­f. 2.15.

v Isa. 47.9. Isa­m. 18.10. Je­r. 51.8.

w 17.16.

x Je­r. 50.34. Isa­m. 11.17,18.

y 17.2. 18.9. 17.5.

z He­z. 26.16,17.

a 17.2. 18.9. 17.5.

b 18.7,9. 1 Ti­m. 5.11.

c He­z. 26.16,17.

d Je­r. 50.46.

e 18.18. 19.3. 14.11.

f 18.18,19,21. 14.8.

g 18.17,19.18.8. 17.12.

h He­z. 27.36.

i 18.3,15.

j 18.16. 21.21.

k 18.16. 21.21.

l 18.16. 21.21.

m 18.16. 19.8,14. Za­ga 31.22. Lu­ka 16.19.

n 18.16. 21.21.

o 18.16. 21.21.

p Ge­n. 18.6. Le­vi 2.1,2. Na­ni 6.15. 1 Sa­m. 1.24.

q 1 Ti­m. 1.10.

r He­z. 27.13. 1 La­n. 5.21.

s 18.3,15.

t 18.3,19. He­z. 27.33.

u 18.18,19,21. 14.8.

v 17.4.

w 18.16. 19.8,14. Za­ga 31.22. Lu­ka 16.19.

x 18.16. 21.21.

y 18.16. 21.21.

z 18.16. 21.21.

a 18.16. 21.21.

b 18.17,19. 18.8. 17.12.

c 18.19. 17.16.

d Se­b. 27.11. He­z. 27.29.

e 18.18. 19.3. 14.11.

f He­z. 27.32. Isa­m. 13.4.

g Jo­sh. 7.6. 1 Sa­m. 4.12. Jo­be 2.12. He­z. 27.30. Esta 4.1.

h He­z. 27.31.

i 18.18,19,21. 14.8.

j 18.3,19. He­z. 27.33.

k 18.17,19. 18.8. 17.12.

l 18.19. 17.16.

m 12.12. Je­r. 51.48.

n Lu­ka 11.49,50.

o 6.10.

p Je­r. 51.63.

q Je­r. 51.64.

r 18.18,19,21. 14.8.

s Je­r. 25.10.

t Isa. 24.8.

u He­z. 26.13.

v Ma­t. 9.23.

w Je­r. 25.10.

x Tshu. 12.4.

y Je­r. 25.10.

z Je­r. 25.10.

a Je­r. 7.34.

b Isa. 23.8.

c 6.15.

d 2 Kho. 9.22. Na­h. 3.4.

e 9.21.

f 16.6. Ma­t. 23.35. Lu­ka 11.51.

g Je­r. 51.49.

a 11.15.

b 19.3,4,6.

c 7.10.

d 4.9.

e 4.9.

f 12.10. Hla­b. 62.11.

g 16.7.

h 6.10.

i 17.1.

j 6.10.

k Du­te. 32.43. 2 Kho. 9.7.

l 19.3,4,6.

m 14.11. 18.9,18.

n 5.8,14. 4.4.

o 5.14.

p 19.3,4,6.

q Lu­ka 2.13,20.

r Hla­b. 134.1; 135.1.

s 11.18.

t 11.18.

u 19.18. Se­b. 26.22.

v Da­n. 10.6. He­z. 1.24.

w 1.15.

x 6.1.

y 19.3,4,6.

z 11.15.

a 19.15. 2 Ko­r. 6.18.

b 11.13.

c 19.9. Ma­t. 22.2; 25.1.

d Isa. 54.5. 2 Ko­r. 11.2. Isa­m. 21.2,9; 22.17.

e Hla­b. 45.14,15. He­z. 16.10.

f 3.5,18.

g 19.14. 18.12.

h 15.6. 19.14.

i Jo­be 29.14.

j Ro­ma 5.16,18. 1 Ko­r. 1.30.

k 14.13.

l Lu­ka 14.15. Isa­m. 19.7.

m 21.5; 22.6.

n 22.8.

o 22.9. Se­b. 10.26.

p 12.17.

q Ma­t. 4.10.

r 1.2.

s 11.3.

t Se­b. 10.11. He­z. 1.1. Isa­m. 11.19; 15.5.

u 6.2. 19.19,21.

v 6.2. 19.19,21.

w 3.14.

x 1.5.

y 3.14.

z 3.7.

a Isa. 11.4.

b 1.14.

c 6.2; 14.14.

d 12.3.

e 19.16.

f 2.17. Za­ga 30.4. Ma­t. 11.27.

g Isa. 63.2,3.

h Jo­ha. 1.1.

i 14.20.

j 19.8. 3.4.

k 19.8. 3.4.

l 19.21. Isa. 11.4. 2 The­s. 2.8. Isa­m. 1.16.

m 2.27.

n Isa. 63.2,3.

o 14.19,20.

p 14.10.

q 19.6.

r 19.12.

s 17.14.

t 19.21.

u 8.13.

v Je­r. 12.9. He­z. 39.17. 1 Sa­m. 17.44.

w Ze­f. 1.7.

x Ti­t. 2.13.

y He­z. 39.18,20. Isa­m. 17.16.

z 6.15.

a He­z. 39.18,20. Isa­m. 17.16.

b He­z. 39.18,20. Isa­m. 17.16.

c 6.15.

d 19.5.

e 11.7.

f 16.16.

g 16.14.

h 19.11,14,21.

i 11.7.

j 16.13.

k 16.14.

l 12.1.

m 13.12,14.

n 13.14.

o 13.16.

p 13.16.

q 20.10,14,15. Da­n. 7.11. Isa­m. 21.8. 2 The­s. 1.8. Ma­t. 13.42. 2 The­s. 2.8.

r 14.10.

s 19.11,19.

t 19.15.

u 19.17.

a 9.1. 1.18.

b 20.3. 9.1. 20.10.

c 12.3.

d 12.9.

e 20.10.

f 20.7. 2.9.

g 2 Pe­t. 2.4. Ju­da 6.

h 20.3. 9.1. 20.10.

i Da­n. 6.17.

j 12.9.

k 20.8,10.

l Da­n. 7.9. Ma­t. 19.28. Isa­m. 2.26; 3.21.

m Lu­ka 12.20. 1 Kho. 22.19.

n Da­n. 7.22,27. 1 Ko­r. 6.2.

o 6.9.

p 11.8.

q 1.2.

r 1.2.

s 13.12.

t 13.15.

u 13.16.

v Da­n. 7.18. 2 Ti­m. 2.12. Isa­m. 5.10. 20.6. Hla­b. 45.16.

w 20.2,3,5,6,7.

x Ro­ma 7.9.

y 20.2,3,5,6,7.

z 1 The­s. 4.16. Lu­ka 14.14.

a 14.13.

b 2.11. 20.14. 21.8.

c 1.6.

d Da­n. 7.18. 2 Ti­m. 2.12. Isa­m. 5.10. 20.6. Hla­b. 45.16.

e 20.2,3,5,6,7.

f 20.2,3,5,6,7.

g 20.7. 2.9.

h 20.2. 1 Pe­t. 3.19.

i 20.3,10. 12.9.

j 7.1.

k He­z. 38.2, & 39.1. Ge­n. 10.2.

l 16.14.

m 1 Ko­r. 14.8.

n Ro­ma 9.27. He­b. 11.12. Ge­n. 22.17.

o Isa. 8.8. He­z. 38.9,16.

p He­b. 13.11.

q Hla­b. 132.13.

r 13.13.

s 20.3,10. 12.9.

t 20.14,15. 19.20.

u 14.10.

v 20.14,15. 19.20.

w 20.14,15. 19.20.

x 14.10.

y 21.1. Hla­b. 102.26.

z Da­n. 2.35.

a Se­b. 26.22.

b Da­n. 7.10.

c 20.15. Da­n. 12.1.I­sa­m. 3.5.

d 11.18.

e 20.13. 2.23.

f 6.8.

1 isi­ho­go: ku­mbe, ingcwa­ba.

g Fi­l. 2.10.

h 20.13. 2.23.

i 1 Ko­r. 15.26,54. Isa­m. 21.4.

j 20.14,15. 19.20.

k 20.6.

l 20.15. Da­n. 12.1. Isa­m. 3.5.

m 20.14,15. 19.20.

a Isa. 65.17; 66.22. 2 Pe­t. 3.13.

b 2 Pe­t. 3.10. Isa­m.21.4. 20.11.

c Hla­b. 65.7.

d 22.8. Se­b. 1.13.

e 22.19. Isa. 52.1. Isa­m.21.19. 11.2.

f 3.12.

g 3.12.

h 21.10. He­b. 11.10.

i Isa. 61.10. Isa­m.21.19. Ma­t. 23.29.

j Le­vi 26.11,12.

k 7.15.

l Le­vi 26.11,12.

m He­z. 48.35. Isa­m. 22.3.

n 7.17.

o 20.14.

p Isa. 35.10; 51.11; 65.19.

q 2 Pe­t. 3.10. Isa­m.21.4. 20.11.

r 4.2,9; 5.1; 20.11.

s 2 Ko­r. 5.17.

t 14.13.

u 22.6.

v 16.17.

w 1.8.

x 1.8.

y 22.17. Jo­ha. 4.10; 7.37.

z Ma­t. 10.8. Isa. 55.1.

a 2.7.

b Ma­t. 25.34.

c 1 Ko­r. 3.21.

d Je­r. 31.33.

e 2 Ko­r. 6.18.

f Isa. 61.10. Isa­m.21.19. Ma­t. 23.29.

g Ho­s. 9.10. Isa­m. 17.4,5. 21.27.

h 22.15. 9.20,21.

i 1 Jo­ha. 3.15.

j 22.15. 9.20,21.

k He­b. 13.4.

l 22.15. 9.20,21.

m Ga­l. 5.20.

n 22.15. 9.20,21.

o 22.15. 9.20,21.

p 1 Ti­m. 1.10. Isa­m.21.27. Hla­b. 5.6.

q Lu­ka 12.46.

r 19.20.

s 20.6.

t 17.1.

u 15.1.

v 17.1.

w 21.2.

x 17.3. He­z. 43.5.

y 17.3. He­z. 43.5.

z 21.2.

a 21.23. He­z. 43.2,4. Isa­m. 22.5.

b 21.18,19. 4.3.

c 4.6.

d He­z. 48.31-34.

e 21.13,15,21,25. Lu­ka 16.20.

f He­z. 48.31-34.

g Lu­ka 13.29.

h 21.13,15,21,25. Lu­ka 16.20.

i He­b. 11.10.

j 2 Ti­m. 2.19. 1 Ko­r. 3.10.

k Efe. 2.20.

l 11.1.

m 21.13,15,21,25. Lu­ka 16.20.

n 11.1.

o Jo­ha. 11.18.

p Efe. 3.18.

q Efe. 3.18.

r Efe. 3.18.

s Ma­rk. 14.56,59. Isa­m.21.17.

t 21.12,14.

u 13.18. Du­te. 3.11.

v Lu­ka 20.36.

w 21.11.

x 21.21.4.6.

y Isa. 54.11,12.

z 21.2. Ma­t. 23.19.

a 21.11.

b Isa. 54.11,12.

c Eks. 24.10; 28.18; 39.11. Jo­be 28.6,16. Li­lo 4.7. He­z. 1.26; 10.1; 28.13.

d 4.3.

e Eks. 39.13. He­z. 28.13.

f 4.3.

g Eks. 28.20; 39.13. He­z. 28.13.

h Jo­be 28.19.

i 9.17.

j Eks. 28.19; 39.12.

k 17.4; 18.12,16. Jo­be 28.18. Ma­t. 7.6; 13.45,46. 1 Ti­m. 2.9.

l 22.2.

m 21.21. 4.6.

n Jo­ha. 4.23. 1 Ko­r. 15.28.

o 2 Ko­r. 6.18.

p 21.25. Isa. 60.19,20. Isa. 24.23.

q 21.25. Isa. 60.19,20. Isa. 24.23.

r 21.11.

s Isa. 60.3; 66.12.

t 22.2. Lu­ka 13.23.

u 21.26. Isa. 60.5,11,16.

v Isa. 60.11.

w 21.23. 22.5. Isa. 60.20. Ze­k. 14.7.

x 21.26. Isa. 60.5,11,16.

y 22.14,15. Isa. 35.8; 52.1. Jo­w. 3.17. Isa. 60.21. 2 Pe­t. 3.13.

z 21.23. 22.5. Isa. 60.20. Ze­k. 14.7.

a 21.8.

b 3.5.

a He­z. 47.1. Isa­m.21.17. Hla­b. 36.8. Ze­k. 14.8.

b 4.6.

c 21.21.

d He­z. 47.12.

e 22.14. 2.7.

f He­z. 47.12.

g 21.24.

h Ze­k. 14.11. Ge­n. 3.17.

i He­z. 48.35.

j Ma­t. 5.8. 1 Ko­r. 13.12. 1 Jo­ha. 3.2.

k 14.1.

l 21.25.

m Hla­b. 36.9. Hla­b. 84.11. Isa­m. 21.11,23.

n Da­n. 7.18,27. Ro­ma 5.17. 2 Ti­m. 2.12. Isa­m. 3.21. 1 Pe­t. 2.9.

o 21.5. 19.9.

p Lu­ka 1.70.

q 1.1.

r 1.1.

s 22.12,20.22.10. 3.11.

t 1.3.

u 21.2.

v 19.10.

w 19.10.

x 10.4.

y 1.3; 22.7.

z He­z. 3.27. Da­n. 12.10. 2 Ti­m. 3.13.

a 22.12,20. 22.10. 3.11.

b Ja­k. 5.9.

c Isa. 40.10; 62.11.

d 2.23.

e 1.8.

f 1.8.

g 1.11.

h Ma­t. 19.17. 1 Jo­ha. 2.3; 3.24.

i Ma­t. 19.17. 1 Jo­ha. 2.3; 3.24.

j 22.2.

k Hla­b. 118.20. Isa­m. 21.27.

l Lu­ka 16.20.

m Ga­l. 5.21.

n Fi­l. 3.2.

o 21.8.

p 21.8.

q 21.8.

r 21.8.

s 21.8.

t 1.1.

u 5.5.

v 2.28.

w Ma­t. 2.2.

x 21.2.

y 21.6.

z 21.6.

a 22.1.

b Du­te. 4.2.

c Eks. 32.33.

d 3.5.

e 21.2.

f 22.7.

g 2 Ti­m. 4.8.

h Ro­ma 16.20,24.